Juni 2014 | nr. 6 eten Advocaten zijn zijn Advocaten enthousiast over procesfinanciering hop’

‘Hele moet op de sc Ontketenen Ontketenen een budgetsites prijzenoorlog? ters; hters; k Jeugdzorg andeling' te stoppen. andeling' h indermis Vernieuwd toezicht: toezicht: Vernieuwd hetvoor wat u betekenen gaat e k Hulpverleners, advocaten, rec advocaten, Hulpverleners, k en om 'geestelij volgens de Kinderombudsman moeten ze anders anders ze moeten de Kinderombudsman volgens gaan werk

Juni 2014 nr. 6 Het runnen van een eigen praktijk is een mooi avontuur en u geniet daar waarschijnlijk met volle teugen van. Maar Bekijk het u zit niet te wachten op ingewikkelde verzekeringsvraag- stukken of problemen met een schadeuitkering. U wilt zich tenslotte bezighouden met vakinhoudelijke zaken. Laat u daarom voor uw zakelijke verzekeringen, zoals uw eens vanuit beroepsaansprakelijkheids- of arbeidsongeschiktheidsver- zekering, begeleiden door Niehoff Werning & Kooij. Met meer dan 35 jaar ervaring kennen wij uw beroep en weten wij waar de valkuilen zitten. Zoals de consequenties voor een ander het zakelijk verzekeringspakket bij het samengaan of uit- eenvallen van kantoren. perspectief Zekerheid is dichterbij dan u denkt. www.nwk.nl

Snouckaertlaan 42, 3811 MB Amersfoort Tel. 033 - 464 13 40 [email protected] www.nwk.nl ISO 9001 Gecertificeerd. Het runnen van een eigen praktijk is een mooi avontuur vooraf 1 en u geniet daar waarschijnlijk met volle teugen van. Maar Bekijk het u zit niet te wachten op ingewikkelde verzekeringsvraag- Juni stukken of problemen met een schadeuitkering. U wilt 2014 zich tenslotte bezighouden met vakinhoudelijke zaken. Laat u daarom voor uw zakelijke verzekeringen, zoals uw eens vanuit beroepsaansprakelijkheids- of arbeidsongeschiktheidsver- zekering, begeleiden door Niehoff Werning & Kooij. Met redactioneel meer dan 35 jaar ervaring kennen wij uw beroep en weten wij waar de valkuilen zitten. Zoals de consequenties voor een ander het zakelijk verzekeringspakket bij het samengaan of uit- eenvallen van kantoren. Robert Stiphout perspectief Zekerheid is dichterbij dan u denkt. mmagwatkosten? www.nwk.nl ls je geschoren wordt, moet je stilzitten. bedrag de drukpersen niet gaan draaien. Dat er AMaar bij onterechte kritiek moet je niet stil- toch elke maand een Advocatenblad verschijnt – zitten, dan moet je rechtzetten. dat volgens lezersonderzoek wordt gelezen door In het vorige nummer lichtte het Advocatenblad 94 procent van de advocaten – komt doordat de de Nederlandse Orde van Advocaten door. Ook Nederlandse Orde van Advocaten de productie de financiën kwamen aan bod en dat leidde tot van het Advocatenblad uitbesteedt. een stroom kritische tweets van advocaat Jan Momenteel wordt het Advocatenblad gemaakt Vlug aan zijn ruim duizend volgers. Eén daarvan door Sdu Uitgevers en die uitgever verkoopt betrof het Advocatenblad: ‘Dat drukwerk van de advertentieruimte in het Advocatenblad. Net als Orde ziet er altijd weer prachtig uit. Evenals de IT publiekstijdschriften wordt het Advocatenblad dus Nonsens hmagwatkosten.’ betaald uit inkomsten van lezers (uit de bijdrage Nu is het fijn dat Vlug het Advocatenblad prach- aan de landelijke Orde) en advertenties. Het ver- tig vindt, maar zijn tweet suggereert ook dat de schil is dat lezers van publiekstijdschriften meer Nederlandse Orde van Advocaten top dollar betaalt betalen voor hun waar, maar – toegegeven – die voor het Advocatenblad. Is dat zo? Vlug had in het kunnen dan ook opzeggen. Extra voordeel van de financieel overzicht in het Ordedossier kunnen constructie waarbinnen het Advocatenblad wordt lezen dat een advocaat 14,63 euro per jaar betaalt gemaakt, is wel dat de onafhankelijkheid van de voor het Advocatenblad. Dat is 1,22 euro per num- redactie ten opzichte van de eigenaar (de Orde) mer. Als de Kronieken (vier), de specials (drie) en wordt benadrukt. Ondergetekende bijvoorbeeld uitgaven van het Advocatenblad voor studenten en is in dienst van Sdu Uitgevers. starters (twee) apart worden geteld dan betaalt Over de vraag of 1,22 euro of 0,70 cent veel een advocaat per uitgave in 2014 0,70 cent. De geld is, kunnen de meningen verschillen. Toen website Advocatenblad.nl met gelijknamige een advocaat me eens vroeg wat de Orde betaalt nieuwsbrief laten we gemakshalve even buiten voor het Advocatenblad en ik hem bovenstaand beschouwing. verhaal vertelde, begon die te lachen. ‘Dat doet de Het mag hopelijk duidelijk zijn dat voor dat Orde dan wel weer goed.’ Robert Stiphout

Harry Veenendaal Walter Hendriksen Dolph Stuyling de Lange ‘De advocaat kiest voor ‘De toegang tot ‘Op het gebied van eigen belang, ten koste de rechter is kantoor­organisatie wordt van zijn cliënt’ ernstig in gevaar’ nogal wat aangeklungeld’ pag. 5 pag. 60 pag. 53 Snouckaertlaan 42, 3811 MB Amersfoort Tel. 033 - 464 13 40 [email protected] www.nwk.nl ISO 9001 Gecertificeerd. 2 inhoud

Juni 2014

20 in beeld 44 actueel 38 achtergrond

Uitdagende beelden Getapte jongens Win-win-win­-situatie Fotograaf Jan Banning legt inter- Nergens ter wereld luistert de politie Cliënten die te weinig geld hebben nationale omgang met misdaad op verdachten zoveel af. En agenten zou- of de kosten van procederen willen beeld vast. ‘Je verwacht dat het in den sjoemelen met gespreksverslagen afdekken, kunnen gebruikmaken Ugandese gevangenissen een bees- om een onderzoek rond te krijgen. van procesfinanciering. Wat vinden tenbende is.’ Geruchtmakende tapzaken op een rij. advocaten ervan?

interactie 9 Gezien analyse mediation 52 Column Dolph Stuyling 3 Mail, @advocatenblad, 11 Ter zitting 24 Het alternatief is bijna 47 Kantoor in conflict de Lange Correctie, Poll 11 Agenda een feit canon van de orde 13 Lawyers for lawyers achtergrond 55 Ordeberichten actueel 49 Stenen voor brood 15 Turbulent tuchtjaar 30 Stuntadvocaten 55 @advocatenorde 4 Kort, advocatenblad.nl cover even opfrissen 56 Transfers 5 Citaat, cijfers frisse neus 35 Marc Dullaert: 'Het systeem 51 Het recht op informatie van 58 Van de tuchtrechter 5 Column Harry Veenendaal 18 Esther Brons: 'Er is moet op de schop' de ondernemingsraad 60 Ten slotte: column van 7 Intussen op het Binnenhof genoeg ruimte voor achtergrond praktijk algemeen deken Walter slimme niches' 42 Bajestaal 52 Bedienen om de business Hendriksen colofon

94e jaargang Beeldredactie Sillevis Smitt, Dolph Stuyling Abonnementen ISSN 0165-1331 Charlotte Helmer de Lange, Harry Veenendaal, Per jaar: 232,50 euro (incl. Het Advocatenblad, het maand­ Marian Verburgh en Jolenta verzend- en admini­s­tratie­ Behoudens door de Auteurswet blad voor de Nederlandse Vormgeving Weijers kosten). Studenten: 116 euro. gestelde uitzonderingen, mag advocatuur,­ verschijnt 12 keer per Dimdim, Den Haag Jaarbanden: 39,95 euro niets uit deze uitgave worden jaar (elke laatste donderdag van Redactionele bijdragen Correctie (excl. verzendkosten). Losse verveelvoudigd of openbaar de maand) en wordt uitgegeven Sandra Braakmann Bijdragen kunnen naar nummers: 30 euro (excl. gemaakt zonder voorafgaande door Sdu Uitgevers. De van de [email protected]. verzendkosten). Alle bedragen Druk schriftelijke toestemming van de Nederlandse Orde van Avocaten Per 500 woorden leveren deze zijn excl. btw. Omslag: Senefelder Misset, Doetinchem uitgever. Hoewel aan de tot­ onafhankelijke redactie stelt de 1 opleidingspunt op. De redactie Jiri Büller Adreswijzigingen standkoming van deze uitgave inhoud samen. Citeerwijze heeft het recht bijdragen in te Sdu Uitgevers klantenservice, de uiterste zorg is besteed, Adv.bl. 2014-6, p. korten. Hoofdredacteur 070-378 98 80, Postbus 20014, aanvaarden de auteur(s), Aan dit nummer Robert Stiphout Sdu Uitgevers 2500 EA Den Haag, www.sdu. redacteur(en) en uitgever geen werkten mee Gert Jan Schinkel (uitgever) nl/service; adreswijzigingen aansprakelijkheid voor eventu­ Redactie Jan Banning, Maarten van advocaten: adres@ ele fouten of onvolkomenhe­ Sabine Droogleever Fortuyn en Bakker, Erik Jan Bolsius, Paula Advertenties advocatenorde.nl. den. Het al dan niet op verzoek Hedy Jak Boshouwers, Erik van der Fenneke Rosier en Bureau van de Orde van de redactie aanbieden van Burgt, Jiri Büller, Nathalie Angela Bruins (media adviseurs) Advocaat-redactieleden: Neuhuyskade 94, 2596 XM artikelen aan het Advocaten- Gloudemans-Voogd, Walter 070-378 05 62 Koert Boshouwers, Annekee Den Haag Postbus 30851, blad impliceert toestemming Hendriksen, Niels Hupkes, www.sduadverteren.nl, Groenewoud, Martijn 2500 GW Den Haag info@ voor openbaarmaking en Michel Knapen, Lars Kuipers, [email protected], Maathuis, Robert Malewicz, advocatenorde.nl, verveelvoudiging t.b.v. de Inge de Laat, Peter Louwerse, Inzendtermijn: Christiaan Oberman, Marc 070-335 35 35 (elektronische) ontsluiting van Kim van der Meulen, Chris nr. 7, 11 juni 2014 Helpdesk: helpdesk@ Padberg, Leonie Rammeloo, (delen van) Advocatenblad in Nekeman, Robert Sanders, nr. 8, 16 juli 2014 advocatenorde.nl, Theo van Schagen, Bart van enige vorm. Tongeren Tatiana Scheltema, Trudeke 070-335 35 54 interactie 3

Juni 2014 mail Aadvocatenblad Hart voor het boek Cold case Dindingdingdingding! April 2014 10.000+ bezoekers 8.000+ unieke bezoekers. De mail van Hans Noppert (bibliotheek Wie weet waar het archief van mr. J.H. Kunnen we @Advocatenblad laten Rechtbank Almelo) in het Advocatenblad Rolandus Hagedoorn (1884-1945) zich herdrukken? van mei 2014 is mij uit het hart gegre- bevindt? Ik, auteur van de biografie van ACharlottesLaw pen. Het preken voor eigen parochie van advocaat-auteur F. Bordewijk, ben gegre- Evert de Pender schoot mij ook in het pen door de moord op Cornelia Louisa #Griffierechten 2014 verschuldigd of verkeerde keelgat en de reactie van Hans Hoogduin, gepleegd op 26 november toch niet? Belangrijk stukje #Fernhout Noppert vond ik uitstekend verwoord. 1919 in de Zoetermeerse Meerpolder. in meinummer @Advocatenblad Sinds 1973 (direct na mijn afstuderen De rechtszaak tegen verdachte Gerrit ATacovanderValk aan de Universiteit van Amsterdam) ben Baars had plaats op 17 mei 1920 voor de ik werkzaam in het juridische boekwe- Haagse rechtbank. Baars werd verdedigd zen. Daaronder vele jaren bij Boekhandel door advocaat J.H. Rolandus­ Hagedoorn Scheltema in Amsterdam en de laatste uit Den Haag en vrijgesproken wegens correctie veertien jaar bij de helaas ter ziele gegane gebrek aan bewijs. boekhandel Wilbro in Tegelen (Venlo). Mijn onderzoek is vastgelopen. Ik In het artikel ‘Wat doet het landelijk De nadruk lag daarbij op boeken voor de ben op zoek naar advocatenkantoren bureau?’ (Advocatenblad mei) staan praktijkjurist en dan met name de advo- die materiaal over deze zaak in hun onder meer de werkzaamheden van de catuur. Ik werk momenteel niet meer archief hebben. Het kan bijvoorbeeld Afdeling Beleid & Regelgeving beschreven. voor een specifieke boekhandel maar gaan om de pleitnota van Rolandus Hieraan moet worden toegevoegd zorg dat eventuele bestellingen goed uit- Hagedoorn, wiens archief na zijn dat op deze afdeling bezwaar- en gevoerd worden. overlijden is overgenomen door mr. J. beroepschriften tegen beslissingen van de Voornamelijk uit liefde voor het juri- Spanjersberg, eveneens uit Den Haag. Algemene Raad en de Raden van Toezicht dische boek en ook omdat het gedrukte Mijn onderzoek zal resulteren in een worden behandeld. boek in de verdrukking schijnt te komen, boek. Ik ben te bereiken via reinold. In het artikel ‘Zo werkt de Orde’ staat lijkt het een goede zaak hier meer aan- vugsAgmail.com of (079) 341 53 17. De dat de hoofdelijke omslag in het dacht aan te besteden. Geschat wordt dat beloning voor de gouden tip is een fles arrondissement Noord-Nederland in 75 à 80 procent van de juridische boeken champagne. 2014 540 euro bedraagt. Dat moet het niet digitaal beschikbaar is en daarnaast Reinold Vugs arrondissement Noord-Holland zijn. geven vele juristen ook nu nog de voor- keur aan een gedrukt boek. Het aantal juridische boeken dat ver- Mediationervaring schijnt (al dan niet in nieuwe editie) lijkt Volgende maand bestaat de rubriek poll onverminderd, echter de beschikbaar- mediation één jaar. Paula Boshou- heid is sterk afgenomen. Mogelijkheden wers, mediationadvocaat bij Reu- De overheid mag de rekening voor om deze boeken eerst ter hand te kunnen lingSchutte in Amsterdam en auteur het nieuwe college van toezicht nemen zijn momenteel in Nederland van deze rubriek nodigt advocaten niet neerleggen bij de advocatuur. helaas minimaal. De informatiestroom uit om hun eigen advocatuurlijke is gedigitaliseerd en veelal uiterst vaag mediationervaringen te sturen naar 16 gerubriceerd. Als men zeer gericht zoekt, paulaboshouwersAreulingschutte. oneens is uitvoerige informatie veelal te vinden, nl. Zij zal van de inzendingen een maar de voorinformatie op een specifiek compilatie maken voor de jubile- specialisme ontbreekt vaak of is veel te umaflevering van haar rubriek. Bos- % breed. houwers: ‘Discretie gegarandeerd.’ Paul van Appeven, managing 84 De redactie eens director www. jurilogie.nl

Reacties mogen in principe niet langer zijn dan 150 woorden en zijn voorzien van naam, functie en adres. Geef ook uw mening op Afzenders verlenen toestemming voor redigeren en openbaar maken. Adres: [email protected]. Advocatenblad.nl. 4 actueel

Juni 2014 kort

Eerste lichting stagiaires Tachtig procent geslaagd Foto:examen ANP - Jolenta Weijers Dat laatste is met name nodig omdat in ‘het veld’ de laatste tijd kritiek klonk e Nederlandse Orde van Advocaten vanwege de zwaarte van de opleiding. is tevreden over de eerste resulta- Zowel Van der List als Masmeyer bena-

D 23663532.jpg ten van de nieuwe beroepsopleiding. Nu drukt achter de verzwaring van de tachtig procent van de eerste lichting opleiding te staan. ‘Die was nodig om stagiaires is geslaagd, is duidelijk dat in de toekomst betere advocaten te kun- met de nieuwe opleiding de juiste weg nen afleveren.’ is ingeslagen, aldus de Orde. Wel wordt de komende tijd meer ‘Ik ben wel blij,’ zegt Marjan van der aandacht geschonken aan communicatie List, als bestuurder van de Orde verant- met de advocatenkantoren die stagiaires woordelijk voor de opleidingen. ‘Het is leveren. Masmeyer: ‘Zij zijn nog niet zo’n eerste keer toch spannend hoe het bekend met de nieuwe manier van stu- zal uitpakken.’ deren, en weten nog niet goed wat wij Er hebben 347 staigaires examen van onze studenten verwachten.’ Van gedaan. Bij de major strafrecht is 86,3 Ook coördinator Hermine Masmeyer der List: ‘Menig stagiaire heeft op kan- procent geslaagd, bij de major bestuurs- van de beroepsopleiding is tevreden. toor een robbertje moeten vechten om recht 79,3 procent en bij de major ‘Zeker gezien de radicale veranderin- duidelijk te maken dat de nieuwe studie burgerlijk recht 79,4 procent. Volgens gen. We hebben nu een paaltje in het meer tijd vraagt dan de oude. Maar Van der List werden bij de oude oplei- veld gezet waarmee de basis is gelegd. ik blijf daar achter staan. De nieuwe ding vergelijkbare slagingspercentages Uiteraard gaan we nog evalueren en blij- beroepsopleiding is nodig om de kwali- behaald. ven we waar nodig bijsturen.’ teit van de advocatuur te verbeteren.’

advocatenblad.nl

RECHTSBIJSTAND De Tweede Kamer laat de eerste deel van de verzoeken wordt gehonoreerd. In de witwassen van buitenlandse intelligence door bezuinigingen op de gesubsidieerde rechtsbijstand periode 2011 tot en met 2013 werd vijf procent van de Nederlandse geheime diensten moet daarom niet zomaar passeren. Woensdag 21 mei sprak wrakingsverzoeken toegewezen. Het totaal aantal stoppen, betoogde de Coalitie van Burgers de Commissie voor Veiligheid en Justitie over rechtszaken steeg in 2013 tot bijna 1,8 miljoen, een tegen Plasterk onlangs bij de Haagse rechtbank. de behandeling van een ontwerpbesluit van stijging van drie procent ten opzichte van 2012. Ondenkbaar, volgens de landsadvocaat. De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven Dit komt vooral door een toename van het aantal samenwerking met buitenlandse diensten en de (VVD), waarmee hij 22,6 miljoen bespaart op de kantonzaken tot bijna 1,1 miljoen (plus zes procent). uitwisseling van die data is nodig. Anders komt de rechtsbijstand. Teeven had het besluit opgenomen veiligheid van de burger in gevaar. Uitspraak volgt in een Algemene Maatregel van Bestuur, die PRIVACY De overheid heeft een actieve plicht op 8 juli. automatisch van kracht was geworden als de om de privacy van de burger te beschermen. Het Tweede Kamer er niets tegenin had gebracht. Op OPLEIDING Britta Böhler, bijzonder hoogleraar voorstel van SP-Kamerlid Michiel van Nispen houdt advocatuur, mengt zich in de discussie over de de commissie toch een schriftelijke vragenronde, vraag of afgestudeerden die geen rechten hebben waarmee de AMvB voorlopig is ‘gestuit’. gedaan ook advocaat zouden moeten kunnen worden. Zij vindt dat een advocaat rechten moet WRAKING Het aantal wrakingsverzoeken is voor het hebben gestudeerd. ‘Ik snap de problemen wel die eerst sinds jaren gedaald, blijkt uit het jaarverslag sommige advocatenkantoren tegenkomen: stagiaires van de Raad voor de rechtspraak. Waren er in 2012 leren pas wat ze moeten kunnen als ze op kantoor nog 659 wrakingsverzoeken, in 2013 waren dat er begonnen zijn. En in Engeland kun je bijvoorbeeld 626 op een totaal van ruim 1,7 miljoen afgedane Grieks studeren en vervolgens advocaat worden. zaken. Uit de cijfers blijkt dat slechts een klein Maar het hele systeem is daar anders.’ Britta Böhler: ‘Rechten studeren moet.’ actueel 5

Juni 2014 citaat column

Wij zijn van een hoop geklets af zonder dat Harry Veenendaal daarmee de The Wizard of Öz

waarheid geweld edere advocaat die Utrecht als Vervolgens ontstaat een geschil over de I alma mater heeft, kent de winkel hoogte van de declaraties. hoeft te worden van de familie Öz op de Kanaalstraat. Er zijn vraagtekens te plaatsen bij Vader Mehmet Öz is de zaak in 1979 de aanpak van de advocaat. Het is de aangedaan. begonnen met belegde broodjes en vraag of de advocaat voldoet aan het kebab. De zonen zetten ’m voort. Dan zorgvuldigheidsvereiste door een dag slaat de Utrechtse bureaucratie toe. voor het kort geding te vragen om een Willem Korthals Altes, senior rechter in Financiële tegenslag, een discutabele essentieel procesdocument. Daarnaast Amsterdam, wil het liegen van verdachten BIBOB-melding met als gevolg daar- valt het, zonder overleg met cliënt, stoppen en pleit ervoor om verdachten van malheur met vergunningen. De zoeken naar onderhandse kopers in alleen onder ede verklaringen te laten familie Öz valt terug op hun advo- het eigen netwerk van de advocaat afleggen (Ivoren Toga, 16 mei). caat: mr. X uit C. De advocaat gaat niet onder de reikwijdte van reguliere met gezwinde spoed aan de slag en declarabele werkzaamheden. weet een eerste onderhandse verkoop Ook bestaan er twijfels over de op de valreep te voorkomen. Dan gaat juiste inzage in de financiële conse- cijfers het mis. quenties vooraf aan de procedure. De familie Öz maakt een substan- Bovendien zijn er geen schriftelijke tieel bedrag over op de derdenreke- meldingen geweest dat de declaraties Piek voorbij ning van de advocaat. Het doel is dat aanmerkelijk hoger zouden uitvallen. Aantal jeugdige verdachten (12-24 jaar) de advocaat de renteachterstand bij Maar het belangrijkste is wel dat de per 1.000 jeugdigen. de Rabobank lost en op deze wijze advocaat niet gerechtigd is om zijn op korte termijn een executieveiling declaraties te verrekenen met bedragen 33 voorkomt. Vier weken later staat toch die niet als voorschot op de derdenre- het feitelijk kort geding gepland. Een kening zijn gestort. Dat mag alleen in 32 dag voor de zitting meldt de advocaat uitzonderlijke gevallen en alleen met 31 31 dat er nog een taxatierapport gemaakt toestemming van de deken. De advo- moet worden. Dat is voor de rechter caat kiest voor een eigen belang ten 29 van belang bij de vaststelling van de koste van zijn cliënt en dat klemt. 28 executiewaarde. Dat lukt niet op zo’n Net zoals in de musical de Wizard of korte termijn waardoor de panden Oz uiteindelijk geen tovenaar blijkt 26 26 voor een veel te laag bedrag onder- te zijn, is de familie Öz dat ook niet 25 hands worden verkocht. Daarnaast en zijn ze de wanhoop nabij. Om deze blijkt op de zitting dat het geld dat reden is het verstandig als de tucht- 24 de familie Öz op de derdenrekening rechter eens naar dit dossier kijkt. heeft gestort niet is aangewend om de Indien vast komt te staan dat de advo- 22 22 vordering van de Rabobank te lossen. caat klachtwaardig heeft gehandeld, De advocaat geeft als reden dat hij zijn zijn het vooral dit soort advocaten 20

2000 2012 declaraties deels heeft verrekend met die de advocatuur een slechte naam dit bedrag. Zonder overleg vooraf. bezorgen. “ Dankzij de beroepsaansprakelijkheids- verzekering van M is mijn financieel dossier op orde”

M-verzekeringen Dossier op orde

Iedereen kan een beroepsfout maken, hoe zorgvuldig u ook te werk gaat. Met de beroepsaansprakelijkheidsverzekering van M-verzekeringen beschermt u zich tegen de financiële gevolgen van het maken van een beroepsfout. M geeft u zekerheid en zorgt ervoor dat uw financieel dossier op orde is; voor nu en in de toekomst.

M biedt als specialist verzekeringen voor advocaten, notarissen, accountants en andere business professionals. Door onze inkoopkracht kunnen wij scherpe premies bieden voor een zeer complete dekking. Ook uw dossier op orde met M? Kijk voor ons complete aanbod op www.m-verzekeringen.nl of neem gerust contact met ons op.

M-verzekeringen.nl

Ringbaan West 240 • Tilburg • T 013 594 28 28 • [email protected]

Exclusieve verzekeringsproducten voor advocaten, notarissen, accountants en andere business professionals m-verzekeringen is een product van Mutsaerts

14176 Mutsaerts Adv Advocatenblad maart.indd 1 16-05-14 12:26 actueel 7

Juni 2014

“ Dankzij de intussen op het binnenhof Voor advocaten relevante Haagse van enige maatregelen in het kader van tekstvoorstellen’ op het conceptwets- voornemens en nieuwe wetten. de stelselvernieuwing gesubsidieerde voorstel tot wijziging van het Wetboek beroepsaansprakelijkheids- Marian Verburgh rechtsbijstand. Het ontwerp is, op 30 van Burgerlijke Rechtsvordering in april 2014, ook voorgehangen bij de verband met vereenvoudiging en digi- Uitbreiding gronden Tweede Kamer (31 753, nr. 82). talisering van het procesrecht in hoger verzekering van M is mijn voorlopige hechtenis inhoud Dit besluit (BSR I) is de voorlopige uitkomst beroep en cassatie. Status Wetsvoorstel 33 360 (Wijziging van verhitte politieke discussies en vormt de eerste Inhoud Dit is het tweede wetsvoorstel van het van het Wetboek van Strafvordering (financieel kleinste) tranche van de stelselvernieu­ Programma Kwaliteit en Innovatie rechtspraak (KEI). wing gesubsidieerde rechtsbijstand (zie onder meer financieel dossier op orde” in verband met de uitbreiding van de Het eerste wetsvoorstel betreft de civiele en be­ Kamerstukken II, 31 753, nrs. 64 en 70). Een wets­ stuursrechtelijke procedure in eerste aanleg en ligt gronden voor voorlopige hechtenis) is voorstel en een tweede besluit (BSR II) zijn nog in sinds eind april voor advies bij de Raad van State. op 13 mei aangenomen door de Eerste de maak. Beoogde besparing van de gehele stelsel­ KEI deel II behelst, kort samengevat: vereenvou­ Kamer. GroenLinks, SP, D66, PvdD, OSF herziening: 85,1 miljoen euro. Zie ook Intussen op diging van het burgerlijk procesrecht, facilitering en 50PLUS stemden tegen. het Binnenhof van december 2013 en januari 2014. van de regievoering door de burgerlijke rechter en Inhoud Het wetsvoorstel voegt aan het Wetboek BSR I bevat de volgende maatregelen. De eigen digitalisering van procedures. De nieuwe appelpro­ van Strafvordering gronden voor voorlopige hechte­ bijdrage voor de cliënt gaat, evenals de vergoeding cedure volgt in essentie hetzelfde stramien als de nis toe: verdenking van openlijke geweldpleging, voor de advocaat, tot en met 2018 niet meer jaarlijks nieuwe procedure in eerste aanleg. In cassatie zijn brandstichting, bedreiging, (zware) mishandeling of omhoog. Daarnaast krijgen bepaalde strafzaken de wijzigingen beperkter. vernieling in de publieke ruimte of tegen personen minder punten en wordt de basisvergoeding ver­ Een ontwerp Invoeringswet en uitvoerings-AMvB M-verzekeringen met een publieke taak. Denk aan uitgaansgeweld, laagd tot – nu – 105,61 euro per punt (was 113 euro volgen later. misdrijven tijdens evenementen zoals voetbalwed­ in 2011). Verdere verlaging volgt nog. In werking In fasen de komende jaren. De inwer­ strijden, concerten, dansfeesten en oudejaarsvierin­ Het conceptbesluit bevat niet alleen bezuinigin­ kingtreding van de bepalingen voor hoger beroep gen, in het openbaar vervoer, op stations, dicht bij gen. Per 1 oktober 2013 was een verlaging van de en cassatie zal gelijk lopen met die voor de eerste winkels of uitgaansgelegenheden. Berechting van toevoegingsvergoeding voor kennelijk ongegronde aanleg. Dat betekent dat de hoven en de Hoge Dossier op orde het misdrijf moet via snelrecht binnen zeventien vreemdelingenzaken ingevoerd (Stb. 2013, 345); deze Raad meedoen in de gefaseerde inwerkingtreding dagen en vijftien uur plaatsvinden. maatregel wordt nu met terugwerkende kracht tot per rechtsgebied. De regionale spreiding van de In werking Beoogd 1 juli 2014. 15 februari 2014 weer afgeschaft. En voortaan is een inwerking­treding is enkel voor de hoven relevant. Iedereen kan een beroepsfout maken, hoe zorgvuldig u ook te minderjarige geen eigen bijdrage meer verschuldigd Besluit stelselvernieuwing in geval van een conflict met zijn voogd. Strafbaarstelling werk gaat. Met de beroepsaansprakelijkheidsverzekering van rechtsbijstand I In werking 1 januari 2015 (en deels 15 februari illegaliteit ingetrokken 2014). M-verzekeringen beschermt u zich tegen de financiële gevolgen Status Eenieder kan tot 1 juni 2014 via Wetsvoorstel 33 512 (Wijziging van de Vreemdelin­ genwet 2000 in verband met de strafbaarstelling internetconsultatie.nl reageren op het KEI deel II: civiel hoger van het maken van een beroepsfout. M geeft u zekerheid en van illegaal verblijf van vreemdelingen in Neder­ conceptbesluit houdende wijziging van beroep en cassatie zorgt ervoor dat uw financieel dossier op orde is; voor nu en in land) is door de staatssecretaris van Veiligheid en het Besluit eigen bijdrage rechtsbijstand Status Eenieder kan tot 20 juni 2014 Justitie bij brief aan de Tweede Kamer van 14 mei de toekomst. en het Besluit vergoedingen rechtsbij- via internetconsultatie.nl reageren ‘bij ingetrokken. Dit naar aanleiding van de op 1 april stand 2000 in verband met de invoering voorkeur aan de hand van concrete tussen de coalitiefracties gemaakte afspraken. M biedt als specialist verzekeringen voor advocaten, notarissen, accountants en andere business professionals. Door onze inkoopkracht kunnen wij scherpe premies bieden voor een zeer complete dekking. Ook uw dossier op orde met M? Dat kan wanneer u de juridisch secretaresses van Europark inschakelt. Tijdens uw afwezigheid wordt uw kantoor tegen bescheiden kosten door ons uitstekend Kijk voor ons complete aanbod op www.m-verzekeringen.nl of vertegenwoordigd. neem gerust contact met ons op. Wilt u genieten • Telefonische bereikbaarheid door juridisch secretaresses volgens uw instructies, inclusief afspraken en agendabeheer van een • In voorkomende gevallen leggen wij contact met uw zakenwaarnemer M-verzekeringen.nl • Duidelijke terugbelnotities met datum, tijd, naam cliënt of instantie en telefoonnummer ongestoorde • Bij afwezigheid van uw secretaresse, worden uw dictaten en correspondentie uitgewerkt door een ervaren juridisch secretaresse van Europark Ringbaan West 240 • Tilburg • T 013 594 28 28 • [email protected] vakantie? Kijk op onze website www.europark.nl/advocatuur of mail naar [email protected] of bel 055 – 599 78 99 en vraag vrijblijvend een offerte aan.

Exclusieve verzekeringsproducten voor advocaten, notarissen, accountants en andere business professionals Blijf in contact met uw cliënten, ook tijdens de vakantie! m-verzekeringen is een product van Mutsaerts

14176 Mutsaerts Adv Advocatenblad maart.indd 1 16-05-14 12:26 LET’S GET MORE SERIOUS

Kluwer Essentials. Dé basis voor ieder advocatenkantoor met ambitie.

Of u nu uw eigen kantoor start of een klein maar groeiend kantoor heeft… Eén ding is zeker: u wilt uw klanten optimaal van dienst zijn! Dat betekent snel en simpel Probeer nu toegang tot relevante juridische kennis uit betrouwbare bron. een maand gratis! Kluwer heeft speciaal voor u ‘Essentials’, een compleet pakket voor een vriendelijke prijs. U krijgt hiermee actuele online informatie uit Tekst & Commentaar en de Nederlandse Jurisprudentie, inclusief 10 PO-punten. Vanaf slechts € 145 per maand!

kluwer.nl/essentials

32582-6_Advertentie Kluwer Essentials 210x265.indd 1 20-05-14 14:29 actueel 9

Juni 2014 gezien Kippenvelmomenten Recht van de geest Een beetje raar is de naam wel, maar het Kroongetuige DNA. Onzichtbaar blog Ius mentis heeft verder alles mee. spoor in spraak­makende zaken (De Bezige Bij, 2014) log.iusmentis.com heeft alles mee: veel biedt leerzaam inkijkje in Blezers, interactie en toegankelijke con- forensisch onderzoek. tent over een groeiend aandachtsgebied: internetrecht. Het is duidelijk dat jurist en informaticus Arnoud Engelfriet, de man achter Ius mentis (‘recht van de geest, want ooit begon- l die jaren bood het DNA-pro- nen als IE-blog’), er constant energie in steekt. Engelfriet ‘A fiel van dat ene schaamhaar- beantwoordt zelf vragen van de dertigduizend maandelijkse tje hoop dat de zaak opgelost zou bezoekers, deelt in ruime mate kennis en trekt zo klanten worden.’ Zeventien jaar moest de moeder van de in 1993 naar zijn adviespraktijk in het ICT-recht. Tijdrovend? Valt vermoorde Andrea Luten wachten. Toen werd inderdaad mee. Hij zegt zijn blogposts in een halfuur te schrijven. Inspi- in de tot dan uitzichtloze moordzaak een DNA-match ratie genoeg, want bijna alle teksten komen voort uit vragen gevonden. ‘Kippenvelmomenten’ noemt Lex Meulen- van lezers. Iedereen blij. broek het vinden van zulke DNA-matches. ‘Ook voor de Erik Jan Bolsius deskundige zelf is het telkens weer fascinerend dat iets wat je niet kunt zien, horen, ruiken, voelen en proeven zo cruciaal kan zijn voor het oplossen van misdrijven.’ Juiste prijs Deskundige biologische sporen en DNA-onderzoek bij het Nederlands Forensisch Instituut Meulenbroek Je kunt net als vroeger een dossier op de en tekstschrijver Paul Poley stelden een indrukwekkend weegschaal leggen om als advocaat je overzicht samen van zaken waarin DNA doorslaggevend prijs te bepalen. Maar anno 2014 zijn er bleek. In hun boek Kroongetuige DNA. Onzichtbaar spoor intelligence tools als Clocktimizer voor fee quotes. in spraakmakende zaken beschrijven ze aan de hand van geruchtmakende misdrijven levendig hoe het vakgebied ud-advocaat Pieter van der Hoeven weet nog hoe hij zich de afgelopen decennia ontwikkelde. Ze reconstru- Osoms meerdere uren per week bezig was om zogeheten eren zaken vanaf de ontdekking van het DNA-profiel in fee quotes, totaalprijzen, te maken. Dat deed hij bijvoorbeeld september 1984 door de Britse geneticus Alec Jeffreys. Zo voor ‘beauty contests’ (waarbij meerdere kantoren inschrijven op komt de moord op Marianne Vaatstra (1999) voorbij, maar dezelfde klus) aan de hand van omslachtige Excel-bestanden ook de zaak-Dover (2000) waarbij 58 dode, illegale Chine- vol codes en omschrijvingen van eerdere zaken. Die ervaring zen in een container werden gevonden. DNA-sporen op inspireerde hem om Clocktimizer te ontwikkelen. de tomatenplantjes in een Rotterdamse loods hielpen bij Deze tool is bedoeld om het afgeven van fee quotes efficiënter, het oprollen van de voor het transport verantwoordelijke rendabeler en minder stressvol te maken. Clocktimizer tapt in bende. op het tijdschrijfprogramma: het programma leest de codes DNA pleitte keer op keer verdachten vrij en verbond en de narratives. Bij een nieuwe zaak analyseert het algoritme schuldigen aan het misdrijf. ‘Het resultaat van het spo- deze gegevens over soortgelijke, afgeronde dossiers. Op basis ren- en DNA-onderzoek is in feite de stem van degene die daarvan presenteert Clocktimizer een overzicht van de kosten niets meer kan zeggen,’ haalt Meulenbroek een recher- en een risicoprofiel voor het nieuwe project. cheur aan. Maar de deskundige relativeert ook: DNA is De software kan zo helpen grote afschrijvingen en lastige geen bewijs. DNA-sporen moeten altijd bekeken worden mailtjes over overschreden budgetten te voorkomen. Voor- in samenhang met getuigenissen en resultaten uit ander waarde is wel dat Clocktimizer genoeg data heeft om te analy- onderzoek. In het slotwoord leggen kenners uit waarom seren. de rol van DNA-sporen in het strafrecht zal groeien. Een Met Clocktimizer hoeven advocaten zich volgens Van der must-read voor de leek in het DNA-onderzoek. Leerzaam Hoeven niet meer af te vragen of dat nieuwe dossier een enor- voor de kenner. me bleeder gaat worden. De toekomst zal het leren. Robert Stiphout Nathalie Gloudemans-Voogd VBN_19.05.14_advocatenblad 0614-1-o-d.pdf 1 18-5-2014 17:54:49

advertenties

is op zoek naar een AdvocAAt (zelfstandig)

Ons kantoor is gevestigd te 's-Hertogenbosch aan de Lekkerbeetjesstraat 1, op loopafstand van de Rechtbank C en het station.

M wij zoeken: een collega met ervaring die op kostenbasis Y ons kantoor wil komen versterken.

CM Interesse? Neem contact op met: MY Jan Gillesse of Dick Winnubst

CY Postbus 1602 5200 BR 's-Hertogenbosch CMY tel. nr: 073-6135561

K e-mail: [email protected] website: www.gillesse-winnubst.nl

Anthoula Adv (F):Layout 1 8/11/11 14:57 Page 1

PROCEDEREN IN SPANJE ?

C/ Gran de Gracia, 1, 2º3ª 08012 Barcelona T +34 93 481 36 36 F +34 93 301 39 04 M +34 610 963 515 E [email protected] www.bresserslaw.com

96463_Bressers law.indd 1 3/13/2014 96588_Anthoula.indd11:59:04 AM AMSTERDAM-ZUID 1 (nabij Zuid-as)4/15/2014 11:52:56 AM Te huur kleinschalig kantoorpand van ca. 200m2 verdeeld over vier ruime, twee middelgrote vertrekken, één klein vertrek, archiefruimte en garage. Eigen entree. Volledig gerenoveerd en o.m. voorzien van nieuwe stoffering, verlichtingsarmaturen en databekabeling. Huurprijs € 55.000,-- per jaar. Informatie tel. 06-28888778. actueel 11

Juni 2014 ter zitting agenda Slim omgaan met Eigen rechter ‘Niet dat ik me kan herinneren.’ De voorzitter leest de slachtofferver- veranderende markt Soms heb je een verdachte die zijn klaring voor van de echtgenote. Haar Op donderdag 5 juni organiseert eigen vonnis al heeft uitgesproken. zoon zit in de zaal. netwerkorganisatie Law4ce een light lunch in ‘Het is verschrikkelijk,’ fluistert Kasteel Montfoort. De bijeenkomst staat in het teken van de stelling ‘De veranderende markt Lars Kuipers mijnheer M. vraagt om een slimmere combinatie van de Gas bijgeven bij oranje licht, door meest elementaire zaken’. Op het vlak van Legal ijnheer M. werkt als ambulant rood rijden en niet goed uitkijken, dat Marketing, Sales, HR, ICT en Financiën wordt Mhulpverlener in de Achterhoek. mag je grove schuld noemen, vindt de bekeken hoe de advocatuur zich kan verbeteren. Op maandagmiddag 16 september officier van justitie. Ze houdt rekening Aanmelden kan via [email protected]. 2013, op weg naar een afspraak met een met het werk van de verdachte en eist cliënt, sprong het licht op oranje. Kan de maximale taakstraf van 240 uur, een Voorjaarsvergadering nog net, dacht hij, en even beroerde hij rijontzegging van één jaar en een boete Nederlandse Vereni­ met zijn voet het gaspedaal. Maar toen van duizend euro. Met zo’n schuldbe- hij de stopstreep naderde, sprong het wuste cliënt heb je als advocaat weinig ging voor Procesrecht licht op rood. Hij raakte een overste- speelruimte. Bij een ander zou ze mis- De Voorjaarsvergadering van de Nederlandse Vereniging voor Procesrecht (NVvP) heeft op 27 kende fietser. Die brak zijn nek, liep schien een poging doen om de zaak juni 2014 plaats. Het onderwerp van de dag: een schedelbasisfractuur op en over- terug te brengen tot artikel 5 Wegen- procedurele en distributieve rechtvaardigheid. leed later die dag in het ziekenhuis. verkeerswet, maar nu beperkt zijn Daarbij gaat het om de vraag aan welke ‘Het is overduidelijk dat ik had advocaat zich tot de omstandigheden. eisen het proces moet voldoen om de kans te moeten stoppen en had kunnen stop- ‘Het steekt allemaal erg nauw. Een zaak maximaliseren dat een procespartij, ook als deze pen,’ zegt mijnheer M. ‘Dat is mij ver- als deze zou een wake-upcall moeten in het ongelijk wordt gesteld, de procedure als rechtvaardig ervaart en met de uitkomst verder wijtbaar.’ zijn voor iedereen die auto rijdt.’ kan. Sprekers zijn prof. dr. K. van den Bos De voorzitter van de meervoudige Anders dan de officier van justitie (hoogleraar Sociale Psychologie en hoogleraar kamer loopt de feiten door. Die zijn vindt ze daarom dat er geen sprake is Empirische Rechtswetenschap, Universiteit overduidelijk. Onderzoek wees uit dat van een grove verkeersfout, maar van Utrecht), mr. C.E. Drion (raadsheer, Hoge Raad) de installatie deugde. Op het moment een aanmerkelijke – een onderscheid en mr. H.M. ten Haaft (advocaat te Amsterdam, dat de fietser overstak, kon het licht dat een wereld van verschil maakt in bestuurslid NVvP). De vergadering is uitsluitend toegankelijk voor leden van de vereniging. Lid voor hem onmogelijk op rood hebben de strafmaat. ‘Bovendien vind ik dat worden van de NVvP kan via deze link en per gestaan, en mijnheer M. is door rood het verdriet van mijn cliënt een rol e-mail via [email protected]. gereden. De politie heeft berekend dat zou moeten spelen. Dat draagt hij voor het licht al op oranje sprong toen hij altijd bij zich, dat is een straf op zich- Kleine Kantorendag nog 57 meter van het licht vandaan zelf.’ Ze bepleit een voorwaardelijke Op 27 juni organiseert Sdu Juridische Opleidingen was. Voldoende tijd dus om te rem- ontzegging. de Kleine Kantorendag 2014. Thema: de men. Het laatste woord is aan mijnheer ondernemende advocaat: sterker uit de crisis! ‘Was u misschien bezig met die M. Mr. Frans Meijer, partner Meijer Consulting afspraak die u had?’ vraagt de voorzit- Hij draait zich om, kijkt de zoon Group, spreekt over de stelselvernieuwing van de gefinancierde rechtsbijstand (heeft dit ter. van het slachtoffer aan, voor het eerst, gevolgen voor uw bedrijfsorganisatie?). Marjan ‘Ik werk met mensen met psychi- en biedt met stokkende stem zijn ver- van der List, advocaat en lid van de Algemene sche problemen en een verslaving, dan ontschuldigingen aan. De rechtbank Raad van de Nederlandse Orde van Advocaten, moet je veel nadenken. Maar ik wil dat veroordeelt de verdachte twee weken spreekt over de vernieuwde beroepsopleiding. helemaal niet naar voren brengen.’ later tot een taakstraf van 240 uur, een Bijzonder hoogleraar advocatuur Britta ‘Dat kan zo zijn,’ legt de voorzitter ontzegging van 24 maanden waarvan Böhler spreekt over ethiek en de advocatuur. Daarnaast zijn er workshops over onder meer uit, ‘maar we moeten hier ook kunnen 18 voorwaardelijk, en een boete van adolescentenstrafrecht, mediation en het nieuwe vaststellen in welke mate het u verwijt- duizend euro. ontslagrecht. Ook zal de Gouden Zandloper baar is wat er is gebeurd, niet alleen worden uitgereikt voor het beste nieuwe product wat u ervan vindt. Dus: was u al bezig Meer weten? Lees een langere versie van dit of de beste nieuwe dienst in 2014. Meer informatie rechtbankverslag op www.advocatenblad.nl. met die afspraak?’ en inschrijven: www.kleinekantorendag.nl. advertenties

FLEUR 10 DOCHTER VAN JEROEN EN MAUD Een samengesteld gezin FRANK 43 Is om het weekend ZONDER WERK STANLEY 14 bij haar vader Alleenstaand Ex van Maria ZOON VAN is al ingewikkeld genoeg FRANK EN MARIA Woont 3 dagen per week bij zijn vader

FELICE 9 JAYLA DOCHTER VAN 4 MAANDEN FRANK EN MARIA Is om het weekend DOCHTER VAN bij haar vader JEROEN 49 MARIA EN JEROEN ONDERNEMER Woont samen met Maria Ex van Maud MARIAA 3737 VERKOOPMEDEWERKSTEREWERKSTERR Woont samenamen met Jeroenroen Ex van FrankFrank

Bereken eenvoudig samengestelde gezinnen in INA NIEUW! Met INA brengt u eenvoudig de complexe situatie van een samengesteld gezin in kaart zodat u snel en goed de alimentatie berekent. Om het u makkelijk te maken heeft INA een handige overstapservice. U kunt snel aan de slag. Profi teer nu en gebruik INA voor al uw alimentatieberekeningen.

Bel voor meer informatie 0314 – 358 356 of ga naar www.ina-pfr.nl

Het meest gebruikte alimentatierekenprogramma

Een advocaat hoeft niet alles van wapens te weten

Daar zijn gerechtelijk deskundigen voor

Ing. J. van Driel A.E. Hartink Postbus 22276 van ’t Hoffplaats 19 3003 DG Rotterdam 2871 KL Schoonhoven 010-4473500 0653208933 0622333752 Vacatures [email protected] [email protected]

Advocatenkantoor ter overname wegens pensionering

in Rotterdam-West, kantoorruimte (huur) voor maximaal twee advocaten, met inventaris en eventueel voortzetting zaken.

Uitsluitend schriftelijke reacties aan Mr. C.A. Busquet, Mathenesserweg 197 A, 3027 HT Rotterdam actueel 13

Juni 2014 lawyers for lawyers ‘Onze wetten worden niet nageleefd’

Voor tegengeluiden is in het post-genocide Rwanda van president Paul Kagame geen plaats. Advocaat Laurent Munyandilikirwa verzette zich tegen overheidsbemoeienis en werd uit zijn functie gezet. foto: Justice and peace Tatiana Scheltema

msterdam, Oudemanhuispoort, 7 Amei. Tijdens het college ‘Interpre- tatie en Doctrine bij het Europese Hof van de Rechten van de Mens’ passeren baanbrekende zaken in hoog tempo de revue. Advocaat Laurent Munyandili- kirwa kent ze niet allemaal, maar de artikelen van het Mensenrechtenver- drag klinken hem wel degelijk bekend in de oren. ‘Wij hebben dezelfde wet- ten,’ merkt hij op in de pauze. ‘Alleen: ze worden niet nageleefd.’ Yvonne Donders, de hoogleraar Internationale Mensenrechten op wier Laurent Munyandilikirwa (midden) in gesprek bij uitreiking Geuzenpenning in maart. uitnodiging Munyandilikirwa het colle- ge bijwoont, steekt hem een hart onder Paul Kagame, de voormalige Tutsi- Munyandilikirwa. ‘Dus benoemden de riem. ‘Het heeft tijd nodig,’ zegt ze. legerleider die in 2003 aan de macht wij een nieuw bestuur, dat vervolgens ‘Toen het EHRM net bestond, werd het kwam en in het westen aanvankelijk niet door de RGB werd erkend. Daarom in Europa ook nauwelijks serieus geno- werd gezien als een succesvolle tech- trokken wij ons terug uit de koepelor- men.’ nocraat, maar inmiddels toch klassiek ganisatie.’ Munyandilikirwa volgt het college Afrikaanse dictatortrekjes ontwikkelt. Drie weken later schreef een kleine aan de Universiteit van Amsterdam Onlangs liet Kagame doorschemeren groep regeringsgezinde leden binnen tijdens zijn verblijf bij het Shelter City- een derde zevenjarige termijn te willen LIPRODHOR een bijzondere leden- kandidaten, een project van de Haagse aanblijven, waarvoor een grondwetswij- vergadering uit zonder het bestuur non-gouvernementele organisatie ziging nodig zou zijn. daarvan op de hoogte te stellen, draaide Justitia et Pax voor mensen die in eigen Vorige zomer kwam het tot een de beslissing om uit CLADHO te stap- land vanwege hun werk voor de men- uitbarsting. Op 3 juli trokken Mun- pen terug, en zette het bestuur af, ook senrechten onder vuur liggen. Drie van yandilikirwa’s LIPRODHOR en twee al was aan het minimum vereiste aantal de vijf Shelter City kandidaten tot nu andere organisaties zich terug uit aanwezige leden niet voldaan. toe waren advocaat. CLADHO, de Rwandese koepel van Vlak daarna begonnen ook de Vooral artikel 11 van het Europese non-gouvernementele mensenrech- dreigtelefoontjes, -sms-jes, en -mails Handvest, het recht op vereniging, tenorganisaties. Daarmee protesteerde van onbekende afzenders, vertelt Mun- heeft zijn volle aandacht. Als voorzitter LIPRODHOR tegen de benoeming van yandilikirwa. ‘Vele malen per week. van de Rwandese Liga voor de Bevor- een nieuw, regeringsgezind CLADHO- Ontzettend vervelend. Je moet gaan dering en Verdediging van Mensen- bestuur door de Rwandese Raad voor bedenken hoe je daarmee omgaat, jezelf rechten (LIPRODHOR) bekritiseerde het Bestuur (RGB). Het is ongewenste beschermen. Ik heb geen bodyguards. Munyandilikirwa steeds vaker openlijk inmenging in het bestuur van een non- Maar ik zorg wel dat ik ’s avonds vóór het mensenrechtenbeleid van president gouvernementele organisatie, volgens negen uur thuis ben.’ Bestuursrecht Groots pakket voor klein budget Abonnement op jurisprudentie, commentaar en praktijkinformatie voor de advocaat

Ruim 50% korting

Bestuursrecht BASIS Bestuursrecht PLUS Bestuursrecht PREMIUM

“De basis voor “Ideaal voor het “Volledigheid op ieder kantoor kantoor dat zich het gebied van dat zich af en toe volledig richt op bestuursrecht én bezighoudt met bestuursrecht of op e ciënt vinden van bestuursrecht.” een specialisatie juridische informatie daarvan.” online.” € 750 € 850 € 1050 = = = -52% -53% -55%

Een pakket bestaat uit: • Sdu Commentaar Awb - boek + online • JB - Tijdschrift Jurisprudentie Bestuursrecht - tijdschrift + online + app • Kleine Kantoren Dag - event • Optioneel: PB – Praktijkblad Bestuursrecht - tijdschrift + online + app • Optioneel: Rechtsorde.nl Basis - juridische zoekmachine

Ga naar www.sdu.nl/bestuursrecht-voordeel en pak die korting!

Voor de producten in dit voordeelpakket geldt een jaarabonnement, met uitzondering van De Kleine Kantoren Dag. Kijk voor onze abonnements voorwaarden op www.sdu.nl/service Deze pakketaanbieding is voor één gebruiker. Wilt u deze producten bestellen voor meerdere gebruikers? Neem dan contact op met onze accountmanager via [email protected] Bestuursrecht Groots pakket voor klein budget actueel 15

Abonnement op jurisprudentie, commentaar en praktijkinformatie voor de advocaat Juni 2014

Ruim 50% Turbulent tuchtjaar korting Binnenkort publiceren het Hof en de raden van discipline hun gezamenlijke jaar­verslag over 2013, met daarin ook commentaar van anderen. Een voorproefje. ‘Je ziet nu dat het Hof van Discipline toe wil naar een inhoudelijker toetsing.’

Trudeke Sillevis Smitt

edio juni publiceren het Hof en Foto: ANP Mde raden van discipline hun geza- menlijke jaarverslag over het turbulente tuchtjaar 2013. Dit keer komen in het verslag niet alleen de tuchtcolleges zelf Bestuursrecht BASIS Bestuursrecht PLUS Bestuursrecht PREMIUM aan het woord, maar ook mensen ‘van buiten’. Wat hebben zij te vertellen? Een preview. Eén man wist in zijn eentje onge- “De basis voor “Ideaal voor het “Volledigheid op veer net zoveel stof te doen opwaaien ieder kantoor kantoor dat zich het gebied van als de rest van de Orde bij elkaar: Bram Moszkowicz. Hoogleraar advoca- dat zich af en toe volledig richt op bestuursrecht én tuur Britta Böhler kent het dossier bezighoudt met bestuursrecht of op e ciënt vinden van niet, dus dan moet je bescheiden zijn, bestuursrecht.” een specialisatie juridische informatie zegt ze. Maar: ‘Volgens mij heeft de daarvan.” online.” zaak wel laten zien dat het tuchtrecht werkt zonder aanzien des persoons. € 750 € 850 € 1050 Een heel bekende advocaat kan zich = = = niet méér veroorloven dan iemand die 2013: Bram Moszkowicz wordt definitief uit de advocatuur gezet. -52% -53% -55% nooit in de media komt. Ondanks alle aandacht werd de zaak toch vrij sober onderwerp. Mag de advocaat de modder gelijkwaardig zijn. Bij een echtschei- afgehandeld.’ Volgen Böhler is het die de moeder aandraagt over de vader ding zie je vaak dat de ene partij emo- Een pakket bestaat uit: tuchtrecht voor de beroepsgroep een uitstorten – of andersom? Voormalig tioneel al veel verder is dan de andere. ‘zelfreinigend mechanisme’. Böhler: vFAS-voorzitter Anke Mulder vindt dat Dan is mediation soms nog een beetje te • Sdu Commentaar Awb - boek + online ‘De beroepsgroep kan trouwens ook advocaten in familiezaken de grenzen hoog gegrepen.’ • JB - Tijdschrift Jurisprudentie Bestuursrecht - tijdschrift + online + app leren van klachten die ingetrokken of van het tuchtrechtelijk toelaatbare niet Waar in familiezaken de advocaat • Kleine Kantoren Dag - event ongegrond verklaard zijn. Ze mogen moeten opzoeken. ‘De laatste tijd komt dus soms wat minder naar zijn cliënt dan misschien tuchtrechtelijk niet rele- in de tuchtrechtspraak naar voren dat zou moeten luisteren, is de algemene Optioneel: PB – Praktijkblad Bestuursrecht - tijdschrift + online + app • vant zijn, maar ze laten wel zien waar een advocaat in familiezaken ervoor tendens juist weer dat de advocaat zich • Optioneel: Rechtsorde.nl Basis - juridische zoekmachine knelpunten zitten.’ moet waken dat de zaak niet onnodig wat meer aan de wensen van zijn cli- Dat kan zeker gelden voor klachten escaleert, zeker als er kinderen bij ënt gelegen moet laten liggen dan hij die partijen tegen de advocaat van de betrokken zijn. Dat vind ik een goede gewend was. Naast de advocaat als domi- Ga naar www.sdu.nl/bestuursrecht-voordeel en pak die korting! wederpartij indienen. Dat soort klach- ontwikkeling.’ nus litis doet de advocaat als opdracht- ten maakt bij de tuchtrechter in het Over verplichte mediation bij nemer van zijn cliënt zijn intrede in het algemeen niet veel kans: advocaten vechtscheidingen, waar de laatste tijd advocatentuchtrecht. moeten nu eenmaal partijdig zijn en stemmen voor opgaan, heeft Mulder Voor de producten in dit voordeelpakket geldt een jaarabonnement, met uitzondering van De Kleine Kantoren Dag. Kijk voor onze abonnements voorwaarden op www.sdu.nl/service hebben veel vrijheid om te bepalen hoe twijfels. ‘Voor een geslaagde mediation Lijdelijk Deze pakketaanbieding is voor één gebruiker. Wilt u deze producten bestellen voor meerdere ze de zaak aanpakken. Maar met name moeten beide partijen het willen, zich Quirine Falger, rechter, lid van een gebruikers? Neem dan contact op met onze accountmanager via [email protected] in vechtscheidingen is dat een heikel sterk genoeg voelen en ook min of meer tuchtcollege in de gezondheidszorg én 16 actueel

Juni 2014

advocatentuchtrechter: ‘Tot voor kort Tweede Kamerlid van D66, was 2013 toetste de tuchtrechter de kwaliteit voor het toezicht ‘het uur van de waar- Begin 2014: minder van de dienstverlening van de advocaat heid! Was de advocatuur zelf in staat om klachten bij de dekens nogal marginaal. De advocaat had een schoon schip te maken en noodzake- grote vrijheid in de wijze waarop hij de lijke verbeteringen door te voeren? En Bas Martens, deken in Den Haag en voorzitter zaak aanpakte. De tuchtrechter stelde die ook te waarborgen voor de langere van het Landelijk Dekenberaad vertelt in het zich lijdelijk op: hij was afhankelijk van termijn?’ Volgens Schouw is de Orde jaarverslag: ‘Over het geheel genomen zijn in het hetgeen de klager naar voren bracht, goed bezig en is dat maar goed ook. ‘Het eerste kwartaal van 2014 bij de dekens minder klachten binnengekomen dan in het eerste en ging niet zelf achter de feiten aan. Je had immers niet veel gescheeld of de kwartaal van 2013: een daling van 24 procent ten ziet nu dat het Hof van Discipline toe beroepsgroep was onder een vorm van opzichte van vorig jaar.’ Maar, voegt Martens er wil naar een inhoudelijker toetsing.’ In staatstoezicht geplaatst door staatssecre- aan toe: ‘Pas als het stof een beetje is neergedaald het medisch tuchtrecht doen ze dat al. taris Teeven. Door het harde werk van zullen we conclusies kunnen gaan trekken.’ ‘In de gezondheidszorg heersen veel rapporteur Hoekstra en de dekens is dat behandelprotocollen, opgesteld en aan- buitengewoon ongewenste voorstel van vaard door de betrokken beroepsgroep tafel.’ zelf. De behandelaar die van het pro- tocol afwijkt, zal met een goed verhaal Dempende werking moeten komen want anders is de klacht Dekenberaadvoorzitter Bas Martens gegrond. Dergelijke standaarden zijn er gaat in op de kantoorbezoeken die de gemakkelijk? De komende Advocaten- in de advocatuur veel minder. Die zullen dekens sinds 2013 afleggen. En breekt wet, die nu nog bij de Eerste Kamer de tuchtrechters dus in concrete geval- een lans voor de kleine kantoren. Vol- ligt, introduceert een griffierecht in de len voor de verschillende specialismen gens hem komt uit de kantoorbezoeken tuchtrechtspraak. Martens: ‘De invoe- moeten gaan invullen,’ zegt Falger. in het Haagse arrondissement ‘zeker ring van een griffierecht van vijftig euro Onvermijdelijk spelen de ontwik- niet het beeld naar voren dat eenmans- voor zaken die bij de raad van discipline kelingen rond het toezicht in de visie kantoren het gemiddeld genomen aanhangig worden zal een dempende van de geïnterviewden een belangrijke slechter hebben geregeld dan kantoor- werking hebben. We zullen moeten rol. De onafhankelijke tuchtrechtspraak combinaties. Je hebt fantastische kleine afwachten of de “veelklagers” – want die is immers het sluitstuk van het toezicht kantoren die hun eigen niche hebben, heb je ook – zich erdoor laten afschrik- door de dekens. Actiever toezicht kan en grotere kantoren waar het niet goed ken.’ Over de toekomstige wettelijke enerzijds tot meer dekenklachten bij de gaat. De algemene uitlating dat het bij mogelijkheid een advocaat in de kosten tuchtrechter leiden, maar zou ander- kleine kantoren slechter gaat dan bij van de procedure te veroordelen zegt zijds ook tot meer tevredenheid en dus grotere, is echt niet waar.’ Martens: ‘Het is aan de tuchtrechter minder klachten van rechtzoekenden En hoe is het eigenlijk met de kwa- daar lijn in te brengen; hij hoeft dat kunnen leiden. Volgens Gerard Schouw, liteit van de klagers? Klagen ze niet te namelijk niet te doen.’

advertentie

Uw ervaren partner in waarheidsvinding

Grant Thornton Forensic & Investigation Services B.V. is ervaren specialist in forensic accounting en forensic IT. Wij maken actief gebruik van de kennis en expertise van collega’s uit ruim 120 landen van het Grant Thornton International-netwerk. Wilt u meer weten? Kijk op onze site: www.gt.nl/fi s

Neem contact op met één van onze partners: Peter Schimmel: T 020 - 547 57 57 Mark Hoekstra: T 010 - 270 51 51 E gtfi [email protected] KKD_2014_210x265_adv_advocatenblad.qxp_Opmaak 1 07-05-14 10:27 Pagina 1

Vrijdag 27 juni 2014 - Van der Valk Hotel Almere De Kleine Kantorendag 2014 De ondernemende advocaat: sterker uit de crisis!

8.30 – 9.15 Inschrijving en ontvangst met om 9.00 uur opening en bespreking van recente ontwikkelingen voor de kleine advocatenkantoren Rachel Hopman en Nico Mookhoek, Sdu Uitgevers

9.15 – 10.00 Groot geleerd, klein gedaan Heeft het wetsvoorstel van mr. Teeven (de stelsel - vernieuwing van de gefinancierde rechtsbijstand) gevolgen voor uw bedrijfsorganisatie? mr. Frans Meijer, partner Meijer Consulting Group, Utrecht

Tijdens de Kleine Kantorendag 2014 bespreken wij de 10.00 – 10.45 De (nieuwe) Beroepsopleiding Advocaten aandachtspunten en ontwikkelingen die u als klein mr. Marjan van der List, advocaat en lid van de algemene kantoor kan gebruiken om sterker uit de crisis te raad van de Nederlandse orde van advocaten komen. Oplossingen en ideeën staan hierbij centraal. mr. Erwin Damen, advocaat-stagiaire bij Spijker Zowel plenaire lezingen als workshops bieden u een Strafrechtadvocaten, Arnhem uitdagend programma (met PO punten). 10.45 - 11.00 Pauze Bestemd voor: 11.00 – 12.00 Workshop ronde 1 (1 PO) Advocaten, advocaat-stagiaires 12.00 – 13.00 Lunch Reguliere prijs: € 249,- p.p. ex btw (Kijk voor eventuele korting op de website) 13.00 – 14.00 Workshop ronde 2 (1 PO)

14.00 – 14.45 Workshop ronde 3 (zonder PO)

3 14.45 – 15.00 Pauze

15.00 – 15.45 Workshop ronde 4 (zonder PO)

15.45 - 16.45 Ethiek en de advocatuur (1 PO) prof. dr. Britta Böhler, bijzonder hoogleraar advocatuur aan de Universiteit van Amsterdam

16.45 – 17.30 Uitreiking Gouden Zandloper voor het beste nieuwe product of de beste dienst in 2014 en afsluitende borrel Nico Mookhoek, Sdu Uitgevers Mogelijk gemaakt door Ondernemende Advocaat

Kijk voor meer informatie over het programma, de sprekers en de workshops op www.kleinekantorendag.nl en schrijf u in! 18 frisse neus

Juni 2014

‘Er is genoeg ruimte voor slimme niches’ ‘Just do it’ was al door een ander geclaimd, maar anders had de naam van haar kantoor helemaal in het Engels gekund. Esther Brons wil een vernieuwende advocaat zijn met DOEN Legal.

Erik Jan Bolsius Beeld: Erik van der Burgt

iets is hetzelfde bij DOEN Legal. En dat levert klanttevredenheid op, het NGeen secretaresse, geen deftig Wie is Esther Brons- hoge rapportcijfer op onze site is echt kantoor en zeker geen A-locatie op de geen marketingpraatje.’ Het levert het Amsterdamse Zuidas. Esther Brons- Stikkelbroeck? nieuwe kantoor veel werk, dus er komt Stikkelbroeck en haar zakenpartner Maandelijks haalt het Advocatenblad uitbreiding van de formule, al staat niet Bert-Jan van den Akker werken niet op een frisse neus met een advocaat om vast hoe. Franchise is een optie voor de uurtarief en focussen zich op ‘creatieve al wandelend te praten over werk en expert franchiserecht. ‘DOEN Legal Gro- ondernemers met ideeën’. De wandeling leven. Dit keer: ningen, waarom niet? Maar we blijven met Brons start op hun kantoor, in een Esther Brons-Stikkelbroeck (1973). werken voor creatieve ondernemers met pand in het hart van Zeist waar dagelijks • 1997: afgestudeerd Nederlands ideeën.’ telkens andere flexibel werkende onder- recht, Universiteit van Tilburg Ze denkt te weten wat er aan schort nemers aan komen waaien. De twee heb- • 1997-2000: business consultant bij sommige vakbroeders. ‘Iedereen is ben er met tegenzin privileges moeten Dynova Innovatieadvies dit vak ingegaan om mensen te helpen afdwingen, zoals een eigen kantoor en • 2000-2008: advocaat CMS Derks en veel advocaten doen dat ontzettend een eigen brievenbus, omdat het moet Star Busmann goed. Maar advocaten verkopen advi- van de Nederlandse Orde van Advocaten. • 2008-2012: advocaat Dijkstra serend, zoals alle inhoudelijke experts. Het werkt een stuk inspirerender Voermans Ze haken snel in op wat er gezegd dan toen ze nog bij een traditioneel • 2012-heden: advocaat en eigenaar wordt en geven direct een oplossing. kantoor zaten, vertelt Esther Brons tij- DOEN Legal En daarmee mis je de essentie. Stel dens de wandeling rond Slot Zeist. De • Getrouwd, drie kinderen, Zeist vragen, luister door, vraag wat de ambitieuze Brons wilde op haar 22ste, ondernemer wil bereiken. Iedere advo- net afgestudeerd, direct als advocate aan caat is ondernemend bezig, maar echt de slag. ‘Maar ze vonden me nog een te ondernemen betekent dat je dagelijks jong meisje, men zag mij niet bij een te slaan. Dat was niet gebruikelijk, ik beslissingen neemt over de koers van je ondernemer aan tafel zitten. Nu snap ik moest uitgebreid de casus schetsen, bedrijf, risico’s neemt. Als je weet wat dat goed, maar toen was ik er boos over.’ twee opties bieden en de keuze aan je per uur kost, kun je ondernemender Ze startte haar carrière als innovatie- hem overlaten. Inmiddels weet ik dat werken. Ik weet per week wanneer ik adviseur voor een franchiseorganisatie. ondernemers daar niet altijd op zitten te genoeg heb omgezet om mijn kosten te Van die drie jaar advieswerk heeft ze nog wachten.’ betalen en vanaf dat moment kost mijn elke dag plezier. ‘Daarna ging ik aan de DOEN Legal wil het imago van de tijd helemaal niks meer. Dan is er dus slag als advocaat-stagiaire, mijn eerste advocatuur opvijzelen. Brons vraagt ook ruimte voor het begeleiden van een briefje kwam vol rode strepen terug. Ik klanten vaak of ze nog tevreden zijn. start-up die niet gelijk het volle pond had de ondernemer geadviseerd linksaf ‘Zo ben ik eventuele problemen voor. betaalt.’ frisse neus 19

Esther Brons gelooft dat iedereen het beste met zijn klant voorheeft. 'Maar ze maken het zelden waar.'

Brons weet best dat de bedrijfsvoering begonnen met een idee, een concept. klant voor te hebben, gelooft ze best. niet van de ene op de andere dag veran- En eigenlijk is dat de hele waarde van ‘Maar ze maken het zelden waar.’ dert, al helemaal niet in een groot advo- de onderneming.’ Dat franchiseketens­ Haar pleidooi voor klantgerichtheid catenkantoor. ‘Als er veel zelfstandige elke binnenstad platslaan is niet waar, klinkt wat Amerikaans en Brons zegt belangen zijn, is dat eigenlijk onmoge- stelt ze. ‘Nee, er is ruimte aan de zij- zeker geïnspireerd te zijn door Britse lijk. De kans voor de advocatuur ligt in kanten. Vergelijk het met de advoca- en Amerikaanse vakbroeders. Op een het veranderen van de structuur van de tuur, daar is ook plaats voor slimme bankje in een park vlak bij kantoor ver- organisatie, in een gewoon bedrijf met niches naast de grote kantoren. telt ze over die inspiratiebronnen. Tien aandeelhouders en een bestuur.’ Ik denk dat ondernemers een jaar geleden, ze zat nog bij CMS Derks advocaat willen die positief tegen hun Star Busmann, zag Brons de Engelse Eenheidsworst probleem aankijkt. Die niet gelijk marketeers van dit kantoor al een merk In het centrum van Zeist, een een- heel serieus gaat knikken en het las- bouwen. En pas nog was ze met Van heidsworst van winkels die je in elke tig vindt, maar vraagt: “Wat wil je den Akker in New York, tijdens het binnenstad in Nederland aantreft, bereiken, hoe gaan we daar naartoe congres Reinvent Law. In dat walhalla wordt Brons enthousiast over wat ze werken?”’ Haar advies: denk heel klant- van vernieuwende advocaten en hun ziet. ‘Kijk, dit vind ik nou zo mooi gericht. Wanneer is mijn klant tevre- adviseurs werden ze bevestigd in hun aan franchise. Ik werk meestal voor de den, wanneer praat hij vol lof over mij? vernieuwingsdrang. ‘We zagen dat we franchisegever, ondernemers die zijn Dat iedereen beweert het beste met zijn op de goede weg zijn.’ 20 in beeld in beeld 21 Uitdagende beelden Fotograaf Jan Banning legt inter­nationale omgang met misdaad op beeld vast. ‘Je verwacht dat het in Ugandese gevangenissen een beestenbende is.’

Robert Stiphout

oe gaan maatschappijen om met (zware) mis- Hdaad? Fotograaf Jan Banning bezocht politiebu- reaus, gerechtsgebouwen en gevangenissen in Uganda, de Verenigde Staten, Frankrijk en Colombia en legde er de omgang met criminaliteit vast op beeld. Hij hoopt dat zijn fotoproject Law & Order kijkers uitdaagt tot het stellen van vragen en dat de beelden tot naden- ken stemmen. Banning: ‘Is dit de manier waarop we misdaad tegen moeten gaan?’ Banning kwam op het idee voor de fotoserie nadat hij de ambtenarij in acht landen fotografeerde voor het fotoproject Bureaucratics. Dat inspireerde hem een andere branche van de trias politica op beeld vast te leggen. Banning: ‘Het recht is een onderwerp dat maatschappelijk van groot belang is en veel aandacht trekt. Tegelijkertijd wordt het door kunstenaars en fotografen nauwelijks behandeld. Niet pittoresk genoeg. De visuele presentatie is vaak cliché: een hand door de tralies.’ De fotograaf ontdekte dat de omgang met misdaad in de geselecteerde landen anders is dan velen denken. ‘Je verwacht dat het in Ugandese gevangenissen een beestenbende is, maar in een westers land als de Ver- enigde Staten blijkt de omgang met gevangenen eigen- lijk minder humaan. De warme tinten van Ugandese gevangenissen en het vele grijs en roestvrij staal in de VS spiegelen mooi het humane gehalte.’ Op 13 juni, vanaf 17.00 uur, zijn de foto’s te zien in het kantoor van advocaat Jan-Hein Kuijpers aan de Falckstraat 14 in Amsterdam. Banning organiseert daar een sneak preview van zijn werk voor de juridische wereld en hoopt ter plekke met onder meer verkoop van eigen prints genoeg geld te verzamelen om zijn visuele presentatie van het recht in boekvorm uit te geven. Banning: ‘Bijvoorbeeld door voorintekeningen.’

Uganda: rechtszaak in Kampala High Court. Tegenover rechter Benjamin Kabuto zit links het Openbaar Ministerie en rechts de verdediging. De man uiterst rechts wordt beschuldigd van moord. 22 in beeld in beeld 23

Linksboven: Verdachte van onder meer autodiefstal staat terecht in Milledgeville, Verenigde Staten. Linksonder: Bewakers in de bezoekruimte van de Luzira gevangenis in Kampala, Uganda. Links cadet Najjuma en rechts bewaker Ipali. Rechtsboven: Colombia: Cel in vrouwen­gevangenis in San Diego. Rosa (links) is veroordeeld tot tien jaar gevangenis wegens samenzwering. Ze zit nu twee jaar en zeven maanden vast. Eliana (rechts) wordt verdacht van poging tot afpersing. Ze zit nu zeven maanden vast. Ze delen hun cel met tien andere vrouwen. Rechtsonder: Gevangenen genieten van de zon op de luchtruimte van de gevangenis in Lille, Frankrijk. 24 rubriekanalyse

Juni 2014 Het alternatief is bijna een feit Het toezicht wordt vernieuwd. Welke gevolgen heeft het wetsvoorstel Wet positie en toezicht advocatuur voor advocaten?

Niels Hupkes en Robert Sanders1 Illustraties: Floris Tilanus

n maart 2010 publiceerde Arthur 1 In de zomer van 2012 verscheen de heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel Docters van Leeuwen zijn rap- tweede nota van wijziging bij het wets- en enkele amendementen aangenomen port Het bestaande is geen alternatief voorstel tot wijziging van de Advocaten- en staat het wetsvoorstel geagendeerd I 2 5 over het toezicht op de advocatuur. wet. Omgedoopt tot het wetsvoorstel voor behandeling in de Eerste Kamer. De Docters van Leeuwen concludeerde Wet positie en toezicht advocatuur verwachting is dat de behandeling van onder meer dat het toezichtstelsel ver- stelde de staatssecretaris van Veiligheid het wetsvoorstel ook in de Eerste Kamer ouderd en obsoleet was en de schijn en Justitie voor om, naast onder andere spoedig zou kunnen verlopen en dat het van afschermende geslotenheid niet de kernwaarden en het openbaar maken wetsvoorstel grotendeels op 1 januari kon voorkomen.3 Vervolgens deed hij van tuchtrechtelijke uitspraken, het 2015 in werking kan treden.8 23 aanbevelingen om het toezicht op de toezicht op advocaten en de behandeling Het wetsvoorstel zoals dat nu in de advocatuur te verbeteren. Het rapport van klachten over advocaten principieel Eerste Kamer wordt behandeld, regelt was aanleiding voor de Orde het ver- te wijzigen. meer dan alleen (de organisatie van) het beteren en versterken van het toezicht De afgelopen jaren is veel geschreven toezicht en de klachtbehandeling. Dit op de advocatuur ter hand te nemen. en gezegd over het wetsvoorstel en de artikel beschrijft in het kort een groot Tegelijkertijd bereidde de toenmalige bezwaren van de Orde.6 Begin januari aantal wijzigingen vanuit het perspec- minister van Justitie een voorstel voor 2014 kwam de staatssecretaris met een tief van de advocaat. Centraal daarbij dat de Advocatenwet op vele punten zou vierde nota van wijziging die de prin- staat de vraag wat het wetsvoorstel bete- wijzigen, ook met betrekking tot het cipiële bezwaren van de Orde tegen het kent advocaten die met de gevolgen van toezicht.4 wetsvoorstel wegneemt.7 Inmiddels het wetsvoorstel te maken krijgen.9

visie uiteenzette op het toezicht op de advocatuur 1 Niels Hupkes en Robert Sanders zijn als manager (Kamerstukken II, 2009-2010, 32123 IV, nr. 87). toezicht, respectievelijk senior beleidsadviseur In mei 2010 stuurde de minister een wetsvoorstel 8 Het wetsvoorstel biedt de mogelijkheid voor een werkzaam op het bureau van de Nederlandse tot aanpassing van de Advocatenwet naar de gefaseerde inwerkingtreding (zie art. VII). Op dit Orde van Advocaten. Zij schrijven dit artikel op Tweede Kamer (Kamerstukken II 2009-2010, 32382 moment wordt bezien of van die mogelijkheid persoonlijke titel. nr. 2). Dit wetsvoorstel was het gevolg van het gebruik zal worden gemaakt. 2 A.W.H. Docters van Leeuwen, Het bestaande is rapport van het rapport Een maatschappelijke 9 Voor zover in dit artikel wordt verwezen naar het geen alternatief. Een verkenning naar verbete- Orde van de Commissie Van Wijmen uit 2006. wetsvoorstel, wordt verwezen naar het voorstel ringen in het toezicht op de advocatuur. Neder­ 5 Kamerstukken II 2011-2012, 32 382, nr. 10. zoals dat nu in behandeling is in de Eerste Kamer landse School voor Openbaar Bestuur, Den Haag, 6 Zie o.a. NJB 2013/2251 afl. 38, p. 2662 ev. en NJB (Kamerstukken I 2013-2014, 32 382, nr. A). Daar maart 2010. 2014/359, afl. 7, p. 446 e.v. Zie ook www.advo­ waar verwezen wordt naar wetsartikelen betreft 3 Docters van Leeuwen, a.w., p. 36. catenorde.nl voor een overzicht van de ontwik­ het de artikelen van de Advocatenwet zoals die 4 In maart 2010 stuurde de minister van Justitie kelingen van de afgelopen jaren. zullen luiden na inwerkingtreding van het wets­ een brief naar de Tweede Kamer waarin hij zijn 7 Kamerstukken II 2013-2014, 32 382, nr. 18. voorstel. rubriekanalyse 2525

Juni 2014

1. Toezicht Het wetsvoorstel maakt de deken toe- Bestuursrechtelijke handhaving zichthouder in de zin van artikel 5:11 De deken kan naast de bestaande tucht- Toezicht en handhaving op grond Algemene wet bestuursrecht (Awb) en rechtelijke handhaving in de toekomst van de Awb de deken beschikt over de bevoegd- ook kiezen voor bestuursrechtelijke De lokale deken is op grond van de heden op grond van titel 5.2 Awb. Dit handhaving in de vorm van een last Advocatenwet belast met het toezicht betekent ook dat voor advocaten de onder dwangsom of een bestuurlijke op advocaten.10 De deken is niet alleen rechtsbescherming van de Awb geldt, boete van maximaal 8.100 euro.13 Het toezichthouder op de naleving van de zoals bijvoorbeeld het zwijgrecht en de gaat hierbij om overtredingen die zien Advocatenwet, verordeningen en de cautie (art. 5:10a Awb). Tegelijkertijd is op de stage, op de vakbekwaamheid, norm van artikel 46, maar hij wordt ook de advocaat verplicht om zijn medewer- de klachten- en geschillenregeling, de toezichthouder op de naleving van de king te verlenen aan onderzoeken van de administratie en de beroepsaansprake- Wet ter voorkoming van witwassen en deken en kan zich daarbij niet beroepen lijkheidsverzekering. Welke specifieke financieren van terrorisme (Wwft) in op zijn geheimhoudingsplicht.12 Nader overtredingen in de toekomst bestuurs- plaats van het huidige Bureau Financieel onderzocht zal moeten worden hoe dit rechtelijk gehandhaafd worden, moet Toezicht.11 Awb-toezicht in de praktijk zal worden bij verordening worden bepaald. Ook vormgegeven. krijgt de deken, als toezichthouder op de naleving van de Wwft, de bevoegdheid 10 Art. 35 lid 4 jo. art. 45a. 11 Art. 45a leden 1 en 2 nieuw jo. art. 24 lid 6 Wwft. 12 Art. 45a lid 3. 13 Art. 45g. 26 rubriekanalyse

Juni 2014

de Wwft bestuursrechtelijk te hand- ook voor het tuchtrecht voor advocaten. haven via een last onder dwangsom en Deze veranderingen vloeien onder meer een bestuurlijke boete van maximaal voort uit de meer zelfstandige positie 1.000.000 euro.14 die de regering ziet voor de tuchtrecht- spraak. College van toezicht Vooral het tuchtprocesrecht wordt De gewijzigde Advocatenwet voorziet verder uitgewerkt. Daarbij gaat het voor in de oprichting van een college van toe- een deel om het codificeren van vaste zicht bestaande uit de algemeen deken jurisprudentie van de tuchtrechter. In (tevens voorzitter) en twee externe de nieuwe wet krijgt het beginsel van leden. De taak van dit nieuwe college is ne bis in idem een plaats22, naast het uit- toe te zien op de werking van het toe- gangspunt dat een geschorste advocaat zicht en de klachtbehandeling door de onderworpen blijft aan het tuchtrecht.23 deken (stelseltoezicht).15 Dit college is Die tuchtrechtelijke verantwoor- bedoeld als blik van buiten op het toe- dingsplicht is er ook nog als hij zich zicht en de klachtbehandeling. De onaf- inmiddels van het tableau heeft laten hankelijkheid van dit stelseltoezicht De advocaat is schrappen. Ook kan de tuchtrechter bij wordt gewaarborgd door de externe gegrondverklaring van de klacht beslis- leden die worden benoemd bij Konink- verplicht zijn sen om geen maatregel op te leggen.24 lijk Besluit.16 Het college van toezicht is medewerking Dit alles is al vaste tuchtrechtspraak, bevoegd om beleidsregels vast te stel- maar krijgt een uitdrukkelijke plaats in len met betrekking tot het toezicht en te verlenen aan paragraaf 4 van de Advocatenwet. de klachtbehandeling door de deken.17 de deken en Daarnaast kan het college van toezicht Klachtbehandeling een deken onder andere bij disfuncti- kan zich niet In de wet worden ook nieuwe (proces- oneren voordragen voor schorsing of beroepen op zijn rechtelijke) elementen aangebracht. De ontheffing als toezichthouder en klacht- Advocatenwet krijgt een verder uitge- behandelaar18 of ontslag als deken.19 geheimhouding werkte regeling van de wijze waarop klachten tegen een advocaat moeten Raad van de Orde in het worden ingediend en behandeld. Klach- arrondissement overige taken van de raden van toezicht, ten moeten nog altijd schriftelijk bij de De lokale deken wordt exclusief belast zoals de bestuurlijke taken en taken deken worden ingediend, maar de wet met het toezicht op advocaten en daar- met betrekking tot de toetreding tot de stelt daarbij dan wel een aantal eisen.25 mee vervalt een van de taken van de advocatuur en met betrekking tot de Het indienen moet door middel van raad van toezicht.20 De raad van toezicht stage blijven ongewijzigd. een formeel klaagschrift gebeuren; als oefent straks niet meer zelfstandig toe- Als gevolg van het wegvallen van de de raad van discipline die mogelijkheid zicht uit op advocaten. In het huidige toezichthoudende taken bij de raden biedt, mag dat ook elektronisch.26 Het artikel 26 van de Advocatenwet is nog van toezicht voldoet volgens de staatsse- klaagschrift moet de naam en handteke- opgenomen dat de raden van toezicht cretaris de naamgeving van de raad van ning van de klager bevatten, en een zo ‘toezien op de naleving van plichten van toezicht niet meer. Met dit wetsvoorstel duidelijk mogelijke omschrijving van advocaten als zodanig’; deze bepaling wordt de naam van de raad van toezicht de klacht en de feiten waarop de klacht keert niet terug in de nieuwe wet.21 De gewijzigd in raad van de Orde in het rust. De raad van discipline kan de arrondissement. klacht overigens ambtshalve aanvullen.27 Op elk moment in de tuchtproce- 14 Art. 26 lid 2 jo. art. 27 lid 2 Wwft nieuw jo. art. 13 van het Besluit bestuurlijke boetes financiële 2. Tuchtrecht dure kan het tot een minnelijke schik- sector. 15 Art. 45i lid 1. 16 Kamerstukken II 2013-2014, 32 382, nr. 18, p. 13. 22 Art. 47b. 17 Art. 45h. Wijzigingen in het tucht(proces)recht 23 Art. 47c. 18 Art. 45c. Het wetsvoorstel brengt niet alleen 24 Art. 48 lid 3. 19 Art. 45d. verandering in het toezicht, zoals dat 25 Art. 46d lid 4 en 5. 20 Kamerstukken II 2011-2012, 32 382, nr. 10, p. 26 Het wetsvoorstel maakt niet duidelijk of elek­ 48-49. nu in de wet wordt gedefinieerd, maar tronisch indienen ook mogelijk is voor de klager. 21 Art. 10a lid 2. 27 Art. 46d lid 9. rubriek 27 analyse 27

Juni 2014 king komen tussen klager en advocaat. indien niet of niet tijdig wordt betaald Intrekking van de klacht wordt moge- ambtshalve een maatregel opleggen, tot lijk tot aan de uitspraak van de raad aan schrapping van het tableau.34 van discipline, zodat partijen ook nog Op dit moment bevat de Advoca- na de zitting van het tuchtcollege de tenwet een bepaling die de mogelijk- mogelijkheid van een schikking kunnen heid biedt om schadevergoeding als onderzoeken.28 bijzondere voorwaarde op te leggen bij Echter, ook na intrekking van de een voorwaardelijke maatregel. In de klacht kan de behandeling daarvan nieuwe wettekst is deze mogelijkheid worden voortgezet. Dat kan het geval nader geconcretiseerd door de schade- zijn indien de betrokken advocaat daar vergoeding te maximeren op 5.000 euro zelf om verzoekt, of om redenen van en deze schadevergoeding als bijzon- verweten gedraging al een bestuurlijke algemeen belang.29 De deken wordt dan dere voorwaarde te stellen bij elke op te boete is opgelegd.38 Voldoet het klaag- als klager beschouwd. Ook als de kla- leggen maatregel.35 schrift niet aan de wettelijke eisen dan ger overlijdt kan behandeling worden De tuchtrechter krijgt tevens de kan de voorzitter besluiten de klacht voortgezet. Dit in tegenstelling tot het bevoegdheid om de advocaat te veroor- niet-ontvankelijk te verklaren. De overlijden van de advocaat. In het laat- delen in de proceskosten indien een klager moet dan wel de gelegenheid ste geval wordt de behandeling van de maatregel wordt opgelegd. Het kan hebben gehad om binnen een redelijke klacht gestaakt.30 daarbij gaan om vergoeding van de termijn het verzuim te herstellen.39 kosten die de klager in verband met de In het klaagschrift moet worden Klagen minder vrijblijvend behandeling van zijn klacht redelijker- vermeld of de klacht is voorgelegd aan Klagen bij de tuchtrechter wordt voor wijs heeft moeten maken, of de kosten de organisatie van de advocaat of aan betrokken partijen minder vrijblijvend. van de tuchtprocedure aan de zijde van een klachten- of geschilleninstantie. Van de klager zal voortaan een griffie- de Nederlandse Orde van Advocaten.36 Indien de klacht betrekking heeft op recht worden gevraagd van vijftig euro Tot slot krijgt een advocaat als gevolg de hoogte van een declaratie of het om de klacht door de raad van discipline van de nieuwe regeling van ‘naming and geschil daarover is of had kunnen wor- behandeld te krijgen.31 De inning van shaming’ langer dan nu het geval is, te den voorgelegd aan een klachten- en het griffierecht vindt plaats door de maken met openbaarheid van een opge- geschilleninstantie kan de voorzitter deken. De klager krijgt het door hem legde schorsing of schrapping. In de wet de klacht niet-ontvankelijk verklaren.40 betaalde griffierecht overigens vergoed wordt vastgelegd dat onherroepelijke De voorzitter kan echter ook beslui- door de advocaat als de klacht geheel of (onvoorwaardelijke) schorsingen en ten de klacht door te sturen naar een gedeeltelijk gegrond wordt verklaard.32 schrappingen van het tableau niet alleen bevoegde klachteninstantie als dat nog Ook voor de betrokken advocaat kan door iedereen raadpleegbaar zijn, maar niet is gebeurd en als de klacht zich de procedure bij de tuchtrechter directe ook op een openbare lijst actief worden daartoe volgens zijn oordeel leent.41 In financiële consequenties hebben. Aan gepubliceerd.37 de Advocatenwet wordt immers ook een de lijst met mogelijk op te leggen maat- bepaling opgenomen die het college van regelen wordt de tuchtrechtelijke geld- Ontvankelijkheidstoets afgevaardigden opdraagt om in een ver- boete toegevoegd, die maximaal 20.250 De wet krijgt een nadere regeling voor ordening nadere regels te stellen voor euro bedraagt.33 Deze boete kan tegelijk de ontvankelijkheid van de klacht. De de verplichte aansluiting van advocaten met een andere tuchtrechtelijke maat- deken kan, zoals nu reeds, doorzetting bij een klachten- en geschillenrege- regel worden opgelegd en moet worden van de klacht niet tegenhouden – mits ling.42 Met het oog op een zo mogelijk onderscheiden van de bestuurlijke boete de klager uiteraard het verschuldigde sluitende regeling voor onder meer die de deken op kan leggen. Overigens griffierecht heeft betaald. De voorzitter het beslechten van declaratiegeschillen kan ook een weigering om de geldboete van de raad van discipline is echter in wordt bij deze wetswijziging ook de in te betalen tuchtrechtelijke gevolgen beginsel verplicht te beslissen tot niet- hebben: de raad van discipline kan ontvankelijkheid als het klaagschrift niet binnen de wettelijke termijn van 38 Art. 46g lid 1. 28 Art. 47a lid 1. drie jaar is ingediend of als voor de 39 Art. 46g lid 3 sub a. 29 Art. 47a lid 2. 40 Art. 46g lid 3 sub b. 30 Art. 47a lid 5 en 6. 34 Art. 48aa lid 4. 41 Art. 46i lid 1. 31 Art. 46e lid 1. 35 Art. 48b lid 1. 42 Vooruitlopend op de wetswijziging zal een 32 Art. 46e lid 4. 36 Art. 48 lid 6. conceptverordening aan het college van 33 Art.48 lid sub c. 37 Art. 8a lid 2 resp. art. 8b. afgevaardigden worden voorgelegd. 28 analyse

Juni 2014

de Wtbz neergelegde begrotingsproce- 3. Overige onderwerpen dure afgeschaft.43

Vooronderzoek Inschrijving op het tableau Door het groot aantal tussentijdse aan- De procedure tot inschrijving op passingen van het wetsvoorstel zijn er het tableau wordt gewijzigd. Deze nu twee vormen van vooronderzoek van wijziging is ingegeven door de Dien- een klachtzaak in het voorstel opgeno- stenrichtlijn (2006/123/EG) op grond men. Allereerst de gebruikelijke wijze waarvan een dergelijk verzoek wordt door de deken bij de indiening van een aangemerkt als een verzoek om een ver- klacht.44 Maar ook in het geval dat de gunning.48 voorzitter van de raad van discipline Een verzoek tot inschrijving als een onderzoek gelast. Dit laatste is advocaat moet in de toekomst worden een discretionaire bevoegdheid van de De tuchtrechter ingediend bij de raad van de Orde in het voorzitter. De termijnen die worden arrondissement waar de advocaat kan- genoemd in de wet voor het indienen krijgt tevens de toor wenst te houden.49 De raad zendt van verweerschrift, repliek en dupliek bevoegdheid om dit verzoek, inclusief alle bijbehorende (telkens vier weken), kunnen door de stukken, door naar de rechtbank met voorzitter onder meer worden verlengd. de advocaat te het oog op de beëdiging van de advo- De deken is de onderzoeker van dienst veroordelen in de caat. De raad kan weigeren het verzoek als het om het vooronderzoek gaat, in behandeling te nemen op dezelfde tenzij er gronden zijn om een ander als proceskosten gronden als waarop de raad nu verzet vooronderzoeker aan te wijzen.45 kan aantekenen.50 Nieuw is echter dat de De voorzitter bepaalt de omvang raad een verzoek ook kan weigeren wan- van het vooronderzoek, dat ook betrek- neer de verzoeker eerder als advocaat king kan hebben op andere feiten dan Codificatie van kernwaarden was ingeschreven en niet voldoet aan de vermeld in het klaagschrift. Hij kan de De aanpassingen zijn overigens niet eisen die bij of krachtens verordening vooronderzoeker aanwijzingen geven beperkt tot het tuchtprocesrecht. In de aan deze herintreders kunnen worden en de vooronderzoeker de mogelijkheid Advocatenwet worden de vijf kernwaar- gesteld.51 Tegen een weigering van de geven bij het tuchtrechtelijk vooronder- den voor de advocatuur gecodificeerd: raad van de Orde een verzoek in behan- zoek gebruik te maken van een aantal deskundigheid, vertrouwelijkheid, deling te nemen, kan binnen zes weken Awb-bevoegdheden zoals het betreden integriteit, partijdigheid en onafhan- beklag worden gedaan bij het Hof van van plaatsen (art. 5:15 Awb), het vorde- kelijkheid. Deze kernwaarden, die Discipline. ren van inlichtingen (art. 5:16 Awb) en gelden als de professionele standaard, inzage van gegevens en bescheiden en als richtsnoer voor de tuchtrechter en Registratie op het tableau deze te kopiëren (art. 5:17 Awb).46 voor de NOvA als bijzondere wetgever, De algemeen secretaris houdt sinds de De advocaat die de deken (of een zijn inhoudelijk niet nieuw en de tucht- afschaffing van het verplichte procuraat andere vooronderzoeker) op bezoek rechter pleegt al eens gedragingen aan in 2008 het tableau met daarop de gege- krijgt, kan zich niet met succes op zijn een van deze kernwaarden te toetsen. vens van alle advocaten. Doel van het geheimhoudingsplicht beroepen. Dit is Verder is in artikel 46 toegevoegd dat tableau is het vaststellen van de hoeda- overigens in lijn met de praktijk die nu advocaten ook zijn onderworpen aan nigheid van de advocaat. De registratie is gebaseerd op Gedragsregel 37.47 tuchtrechtspraak ter zake van inbreu- op het tableau wordt flink uitgebreid. ken op het bepaalde bij of krachtens de Naast de huidige naam-, adres- en

43 Zie art. III van het wetsvoorstel, dat bepaalt Advocatenwet en de Wwft. Thans wor- woonplaatsgegevens, worden ook, voor dat de Wet tarieven in burgerlijke zaken wordt den eventuele inbreuken op deze wetten zover van toepassing, de patroon van ingetrokken. ook door de tuchtrechter beoordeeld, een stagiaire geregistreerd en de rechts- 44 Art. 46d. maar de wijziging van de wet brengt ze gebieden waarop een advocaat is gespe- 45 Art. 46l. Alternatief kan het vooronderzoek worden opgedragen aan een andere deken, een als zelfstandige toetsstenen onder de plaatsvervangend voorzitter of lid van de raad tuchtnorm van artikel 46. van discipline of de griffier. 48 Kamerstukken II 2009-2010, 32 382, nr. 3, p. 17-19. 46 Art. 46m. 49 Art. 2 lid 5. 47 Art. 46m lid 3. Ook is art. 5:20 lid 2 (verscho­ bepalingen die van overeenkomstige toepassing 50 Art. 4 lid 1. ningsrecht) niet opgenomen in de lijst Awb- kunnen worden verklaard op het vooronderzoek. 51 Art. 4 lid 2. analyse 29

Juni 2014 cialiseerd, het eventuele lidmaatschap toor waar de advocaat zijn wezenlijke liteit van de beroepsuitoefening van van een specialisatievereniging en of het beroepsactiviteiten verricht en waar het individuele advocaten en van de advoca- een cassatieadvocaat betreft. Daarnaast centrum van zijn beroepswerkzaam- tuur als geheel.61 De kwaliteitstoetsen worden ook alle tuchtrechtelijke beslis- heden is gelegen en waar de advocaat worden uitgevoerd door deskundigen singen op het tableau geregistreerd en onder het toezicht van de deken valt. 57 die door de Algemene Raad worden aan- eventuele bestuursrechtelijke beslis- Voor advocaten die in het buiten- gewezen. De kwaliteitstoetsers kunnen singen.52 land kantoor wensen te houden, blijft in de dossiers van advocaten kijken en De gegevens die op het tableau wor- het mogelijk om ontheffing te krijgen beschikken over een geheimhoudings- den geregistreerd (inclusief de tucht- van deze verplichting. Op verzoek plicht gelijk aan die van de advocaat en rechtelijke beslissingen en de boetes en van de Nederlandse Orde is eveneens een zelfstandig verschoningsrecht.Hoe lasten onder dwangsom) zijn inzich- opgenomen dat een advocaat ook een de organisatie van de kwaliteitstoetsen telijk voor de advocaat zelf, maar ook ontheffing kan krijgen bij detachering.58 er uit komt te zien, is op dit moment voor de raden van de Orde, de Algemene Hiermee wordt beoogd meer ruimte te onderwerp van nader onderzoek. Raad, de algemeen secretaris, het col- geven aan advocaten die tijdelijk bij een lege van toezicht en de raden en het Hof Verordeningen ook verbindend van Discipline.53 Een beperkt deel van voor kantoren de gegevens die op het tableau worden Het college van afgevaardigden kan geregistreerd zijn voor iedereen inzich- verordeningen vaststellen in het belang telijk. Dit zijn onder meer de naw- van een goede beroepsuitoefening en ter gegevens, maar ook alle onherroepelijke waarborging van de kernwaarden. Daar- schorsingen en schrappingen van het naast krijgt het college van afgevaar- tableau.54 digden de opdracht om regels te stellen inzake de vakbekwaamheid van advo- Beroepsopleiding caten en de kwaliteit van de beroepsui- Met het wetsvoorstel vervalt het curato- toefening, de verplichte aansluiting bij rium. Het curatorium is nu nog belast een klachten- en geschillenregeling, een met het toezicht op de beroepsopleiding behoorlijke inrichting van de adminis- en het examen en dient als beroepsin- tratie en een beroepsaansprakelijkheids- stantie voor de examens.55 Het toezicht verzekering.62 op de nieuwe beroepsopleiding komt Verordeningen zijn in de toekomst grotendeels in handen van de Stichting ander kantoor of organisatie kunnen niet meer alleen verbindend voor Beroepsopleiding Advocatuur (SBA). werken zonder dat er een formele kan- individuele advocaten maar ook voor Bezwaren tegen de uitslag van een toorverplaatsing noodzakelijk is.59 De advocatenkantoren. Het gaat hierbij examen worden behandeld door de Algemene Raad beslist op een verzoek om rechtspersonen en samenwerkings- examencommissie, het beroep door de tot ontheffing en is bevoegd voorwaar- verbanden waarbinnen advocaten reguliere bestuursrechter. Er is wel spra- den te verbinden aan de ontheffing. De werkzaam zijn en die uitsluitend de ke van overgangsrecht; op alle besluiten raad van de Orde in het arrondissement rechtspraktijk uitoefenen of doen uit- met betrekking tot de examens die voor wordt van tevoren gehoord. oefenen door advocaten dan wel door inwerkingtreding van het wetsvoorstel advocaten en andere beroepsbeoefena- zijn genomen blijft het oude recht van Kwaliteitstoetsen ren.63 kracht.56 Met dit wetsvoorstel wordt de Alge- mene Raad verantwoordelijk gemaakt Tot slot Verplichting om kantoor te houden voor de uitvoering van kwaliteitstoetsen Na ruim vier jaar is de wijziging van − ontheffing bij detachering bij advocaten.60 De kwaliteitstoetsen, de Advocatenwet bijna een feit. Het Iedere advocaat is verplicht kantoor die volgens de staatssecretaris niets met ziet er naar uit dat het wetsvoorstel op te houden in één arrondissement en toezicht van doen hebben, hebben tot 1 januari 2015 in werking zal kunnen op één locatie. Dit kantoor is het kan- doel om inzicht te krijgen in de kwa- treden. «

52 Art. 8. 53 Art. 8a lid 1. 57 Kamerstukken II 2012-2013, 32 382, nr. 3, p. 22. 54 Art. 8a lid 2. 58 Art. 12 lid 4. 61 Kamerstukken II 2011–2012, 32382, nr. 10, p. 55-57. 55 Artt. 9d en 9e. 59 Kamerstukken II 2012-2013, 32 382, nr. 14, p. 10. 62 Art. 28 lid 2. 56 Zie artikel IVB lid 2 van het wetsvoorstel. 60 Art. 26. 63 Art. 29 lid 1 sub c. 30 achtergrond

Juni 2014 Stunt advocaten Op vergelijkingssites bieden advocaten hun diensten aan voor bedragen van honderd euro en lager. Beginnen ze een prijzen­ oorlog of ontdekken ze juist een gat in de markt?

­

Peter Louwerse

oor honderd euro per uur helpt dat advocaten doen is geen advocaten- en 375 euro te duur voor de doorsneebur- Principe Advocaat uit Capelle aan werk en rechtvaardigt dus ook geen ger, die echter weer te veel verdient om V den IJssel de burger die zijn recht advocatenprijs.’ gesubsidieerde rechtshulp te krijgen. ‘Ik wil halen. Bron: de budgetsite advoca- Hij denkt dat de invloed op de tarie- neem het op voor de rechtzoekende die tenoverzicht.nl. Maar Rogier Scheele, de ven zich beperkt tot de onderkant van nu tussen wal en schip valt. Een gat in de man achter Principe Advocaat, reageert de markt. Hoogleraar Rob van Otterlo, markt.’ verbaasd dat zijn naam op de site prijkt. bijzonder hoogleraar Organisatie van de De matchingssites hebben elk hun ‘Ik heb me daar aangemeld toen ik pas Juridische Dienstverlening aan de Uni- eigen werkwijze. ActieAdvocaat bijvoor- begon. Ik heb er nooit één klant door versiteit van Amsterdam, is het met De beeld koppelt de klant aan een gespecia- gekregen.’ De Capelse advocaat werkt fei- Roos eens: ‘Op dat segment hebben de liseerde advocaat. De site bestaat drie jaar telijk voor 140 tot 160 euro. ‘Maar als een prijsvechters effect. Niet op de beloning en werkt met ongeveer vijftig advoca- klant via de site bij me komt, dan neem voor complex juridisch werk.’ tenkantoren, waaronder ook éénpitters. ik hem uiteraard aan voor honderd euro. Via XS2Justice kunnen ondernemingen Voor een toevoeging bij de Raad voor Gat in de markt en particulieren juridisch werk aanbe- Rechtsbijstand krijg je 104 euro, dus wat Bastiaan Hennis, eigenaar van Actie- steden bij advocaten en krijgen daarbij is het verschil?’ Advocaat, denkt dat de lage tarieven een vaste ‘totaalprijs’. Legalloyd van Op internet duiken steeds meer interessant zijn voor advocaten. ‘Ze kun- Philip de Roos, advocaat en voormalige websites op waar voor stuntprijzen van nen op deze manier nog wat verdienen werknemer van Google, is geïnspireerd honderd euro of lager advocatuurlijke omdat ze kunnen besparen op de kos- door sites als Funda en Booking.com. diensten worden aangeboden. Advocaten ten van onderhandelingen, offertes en ‘De klant legt in een e-mail zijn juridisch als Scheele gaan daarin mee. Dat roept de reclame.’ De reacties uit de branche zijn probleem voor, wij vragen offertes aan vraag op of de websites een prijzenoor- wisselend. ActieAdvocaat biedt een advo- bij een aantal aangesloten advocaten en log ontketenen. caat voor 135 euro per uur. Hennis: ‘Er vervolgens kan de klant de advocaat uit- Philip de Roos van Legalloyd denkt zijn advocaten die zeggen dat ze voor 135 kiezen.’ van wel. Doordat steeds meer juridische euro niet kunnen werken. Maar de aan- Dat de klant ook op Google een advo- informatie digitaal beschikbaar komt gesloten advocaten zijn enthousiast. Nu caat kan zoeken, maakt op De Roos geen en diensten en prijzen van advocaten kunnen ze hun omzet op peil houden.’ indruk. ‘Ja, maar dan weet hij niet of die gemakkelijker te vergelijken zijn, zullen Hennis denkt niet dat zijn site veel advocaat echt gespecialiseerd is, zelfs de prijzen dalen, voorspelt De Roos. Zijn invloed heeft op de prijsvorming in de niet of het wel een advocaat is. Wij con- eigen site koppelt rechtzoekenden aan advocatuur. ‘Wij pakken er een stuk van troleren dat. Bovendien hebben we een advocaten. Technologie drukt volgens de markt bij.’ Volgens hem zijn middel- systeem van reviews waarop de cliënt zich hem bovendien de prijzen: ‘Veel werk grote kantoren met tarieven tussen 225 kan baseren.’ » achtergrond 31

traject rekent hij 500 euro exclusief btw, voor de procedure rekent hij Ontslagzaak: 1.800 tot 2.500 euro exclusief btw LegalDutch en eventuele griffiekosten. Graafstal: wat kost dat? Reagerende advocaten: ‘Het aanbod is redelijk. Ik adviseer Paul Snijders (advocaat bij de cliënt daarom mee te werken, Steekproef onder bemiddelings­ Witlox, Snijders Tuzkapan maar wel te bedingen dat de af­ vloeiing zo wordt geformuleerd dat sites leert dat prijzen variëren. Advocaten). Maaike Roet hij geen averij oploopt in verband (advocaat bij KemmersRoet met WW.’ De volgende casus werd door het Advocaten). Advocatenblad aan verschillende bemiddelingssites voorgelegd. Offerte: Snijders rekent 600 euro Daarna werd hen gevraagd om een exclusief btw en Roet 500 euro exclusief btw. Snijders: ‘Ik raad een offerte voor een standaard ontslag- procedure bij het UWV of de kan­ Advocaten vergelijken zaak. tonrechter af omdat een juridisch Reagerende advocaten: verweer weinig kansrijk is. Ik advi­ onbekend, opgave door Ik ben bij mijn huidige werkgever vierenhalf seer een vaststellingsovereenkomst website. jaar in dienst als marketingmedewerker. met de gebruikelijke bedingen te Vandaag heb ik te horen gekregen dat ik overwegen. Daarvoor moet onder­ Offerte: minnelijke schikking: 6 uur ontslagen word. Mijn baan wordt opgehe­ handeld worden over vergoeding x 150 euro = 900 euro exclusief btw ven omdat het bedrijf in kleinere vorm wil van advocaatkosten en andere en 8 procent kantoorkosten. Proce­ doorgaan. Al jaren wordt er verlies gedraaid onderdelen.’ Roet: ‘Op het eerste dure UWV: 12 uur x 150 euro = 1.800 en mijn werkgever wil nu dus een aantal gezicht klinkt het voorstel niet on­ euro exclusief btw en 8 procent afdelingen sluiten. redelijk. Een regeling met de werk­ kantoorkosten. Bodemprocedure: 16 Het werk loopt inderdaad al een tijd be­ gever verdient daarom de voorkeur uur x 150 euro = 2.400 euro exclusief hoorlijk terug. Mijn marketingbudget is de boven een gang naar het UWV. Ik btw en 8 procent kantoorkosten. afgelopen drie jaar steeds ingekrompen. Ik moet dit wel eerst toetsen aan de ben de enige medewerker die marketing hand van de arbeidsovereenkomst, doet. De directeur wil de marketing voortaan salarisstrook en een eventueel so­ zelf gaan doen. ciaal plan.’ Aan het eind van het gesprek vandaag kreeg Xs2Justice ik een kopie van de ontslagaanvraag. Mijn Reagerende advocaten: werkgever zei dat die is ingediend bij het UWV. Tegelijkertijd kreeg ik een voorstel mee onbekend, opgave door in de vorm van een overeenkomst. Mijn Advocatenoverzicht de website (de zaak wordt werkgever raadt mij aan hierover juridisch Reagerende advocaten: gedaan door een jurist). advies in te winnen. Ik heb tot volgende alleenarbeidsrecht.nl (Henk week de tijd om te reageren op het voorstel. Offerte: indien buitengerechtelijk Ga ik niet akkoord, dan wordt de ontslag­ Jan ten Broeke, geen advo- wordt voor ondernemers 600 procedure voortgezet. caat). Peter Graafstal (Graaf- exclusief btw gerekend en voor Het voorstel komt in het kort neer op: per stal Advocaten). particulieren 600 euro inclusief btw. datum akkoord met behoud van loon Bij een procedure (uitgaande van vrijgesteld van werk; een beëindiging Offerte: Ten Broeke rekent 45 euro één zitting) staat voor ondernemers rekening houdende met de opzegtermijn; exclusief btw in het meest gunstige een bedrag van 750 euro exclusief een vergoeding gebaseerd op de neutrale geval. Ten Broeke: ‘Dit lijkt een meer btw en voor particulieren 750 euro kantonrechtersvergoeding; en indien ik voor dan redelijk voorstel. Ik check wel inclusief btw. Deze laatste bedragen het einde van de maand akkoord ga, krijg ik of er een addertje onder het gras zit zijn exclusief reiskosten en eventu­ nog één extra maand bovenop de vergoe­ (bijvoorbeeld arbeidsongeschikt­ ele griffierechten. Rob van Rooij van ding mee. heid, een eerder dienstverband dat XS2Justice: ‘Bij de buitengerechtelijke Wat moet ik doen: verweer voeren bij het moet meetellen et cetera). Is dat procedure besteedt de jurist maxi­ UWV of instemmen met het beëindigings­ allemaal niet het geval, dan is het in maal zes uur aan de onderhande­ voorstel? Is dit voorstel redelijk of ontbreekt een uurtje gepiept.’ Peter Graafstal lingen en het verslag ervan. Als er er nog wat? rekent voor een adviesgesprek 100 na zes uur nog geen goede oplossing euro exclusief btw. Voor advies en is, bespreekt de jurist met de cliënt begeleiding van buitengerechtelijk wat het beste vervolg is.’ 32 achtergrond

Juni 2014

Legalloyd biedt nog twee diensten aan: voor de zaak. ‘Als de klant de meest persoonlijk kennen. Weinig mensen wil- een juridische blog en gratis contracten, geschikte advocaat selecteert, krijgt hij len bovendien een review schrijven over een opgesteld door ervaren advocaten. ‘Wij een hoge kwaliteit tegen een lager aantal persoonlijke kwestie als een echtschei- vinden dat je voor deze basiscontracten uren, en dus een lagere totaalprijs,’ zegt ding of een strafzaak.’ niet hoeft te betalen,’ stelt De Roos. Van Rooij. Professor Van Otterlo is juist optimis- ‘Advocaten hebben die op de plank lig- Medeoprichter Sander Oorthuys van tisch. ‘Er zit marktpotentieel in de groep gen, klanten kunnen dat ook zelf invul- Legaltree (één digitale voordeur en huis- mensen die voorheen sowieso geen juri- len.’ Hij vindt het niet verantwoord dat stijl voor samenwerkende advocaten die dische diensten inkochten bij advocaten,’ juridische leken dat onbegeleid doen. op verschillende locaties werken) vindt zegt hij. De software van Legalloyd helpt de klant het te vroeg om te zeggen of de mat- Voor hem staat wel vast dat alleen daarom bij het invullen. chingssites toekomst hebben. Hij noemt kantoren met weinig overhead zoals Toch is niet iedereen ervan overtuigd Legalloyd van Philip de Roos een vernuf- Principe Advocaat kunnen werken dat de goedkope-advocaat-via-internet tig systeem omdat klanten de advocaat voor tarieven onder de 150 euro. Rogier toekomst heeft. Volgens jurist/onderne- kunnen beoordelen. ‘Het kantoorprofiel Scheele ziet er geen been in om voor mer Rob van Rooij van XS2Justice hangt van de advocaat verdwijnt door die honderd euro per uur te werken. Hij het ervan af hoe de verbinding tussen reviews naar de achtergrond,’ meent hij. kan naar eigen zeggen goedkoop zijn klant en advocaat wordt georganiseerd. ‘Creatief, maar het is de vraag of het lukt. omdat hij kleinschalig werkt: hij heeft Hij noemt kortingen op uurtarieven een Want de juridische markt zit anders in één advocaat in dienst, houdt er geen sigaar uit eigen doos, omdat de advocaat elkaar dan de consumentenmarkt. Als ik dure huisstijl op na en heeft ook geen ter compensatie mogelijk meer uren een vaatwasser koop, kan ik de kwaliteit luxe kantoor. ‘We zitten in een bedrijfs- rekent. Dan is de klant aan het eind van goed beoordelen en kan ik dus ook een verzamelgebouw en delen de overhead de rit toch duur uit. XS2Justice koppelt review schrijven. Maar bij een advocaat met andere bedrijven. Je moet efficiënt de klant daarom aan de beste advocaat ligt dat anders. De cliënt wil de advocaat werken.’ «

advertentie Hoe urgent is uw business development?

Samen met u stellen we een concreet en betaalbaar busi- Fonteijn & Partners is een adviesbureau voor advocaten- ness development plan op. Een plan dat past bij de aard, kantoren en andere juridische dienstverleners. omvang en ambitie van uw kantoor, collega’s, huidige en toekomstige cliënten. Dat plan voeren we, stap voor stap, Het helpt u met de ontwikkeling en uitvoering van samen met u uit. concrete business development plannen voor uw huidige en potentiële cliënten. Onze rol is die van ervaren sparring Hoe urgent is business development voor uw kantoor partner die de markt kent en uw taal spreekt. en wat is uw plan? Neem contact op met Fons Fonteijn (06 - 512 76 492) voor een kennismakingsgesprek en een Pragmatisch als wij zijn prefereren we subliem uitgevoerde Quick Scan. plannen die vertrouwen wekken en tot resultaten leiden boven het schetsen van nevelige vergezichten.

Fonteijn & Partners | Jan Luykenstraat 12 1071 CM Amsterdam | 06 - 512 76 492 | [email protected] | www.fonteijnpartners.nl

Adv_Fonteijn & Partners B.indd 1 19/05/14 21:28 advertentie

Juridische dienstverlening is volop in ontwikkeling. Mensen vormen de kern, maar doordachte werkprocessen en juridische software leveren steeds meer voordeel op. Legadex is marktleider in innovatieve bedrijfsjuridische en paralegal diensten. Ook voor inzet van gekwalificeerde paralegals binnen de advocatuur en topkwaliteit in datarooms. Benieuwd wat wij voor u kunnen betekenen? Bel met Hans-Martijn Roos of Luc van Daele via (020) 820 83 96.

LD2014-005_Advertentie_210x265mm.indd 1 19-05-14 13:36 34 interview

Juni 2014

Marc Dullaert

Geboren op 31 augustus 1963 in Zutphen Burgerlijke staat Gehuwd, drie kinderen Studie: Theologie Amsterdam (1 jaar) 1983-1988 Communicatiewetenschappen, Leuven 1994-1996 Nyenrode Business School

Carrière: 1997-2003 Directeur en aandeelhouder Ivo Niehe Producties 2003-2009 Directeur en eigenaar D&D Media 2003 Medeoprichter Stichting KidsRights 2005 Initiatiefnemer Internationale Kindervredesprijs 2011-heden Kinderombudsman interview 35

Juni 2014 ‘Het systeem moet op de schop’

Kinderombudsman Marc Dullaert neemt geen blad voor de mond. Ouders die hun kinderen blootstellen aan een vechtscheiding plegen ‘geestelijke kindermishandeling’ en om dat te voorkomen moet de jeugdzorgketen op de schop. Hulpverlening moet preventief gaan werken, de advocatuur moet erbij aansluiten, mediation moet worden verplicht en de rechter moet de regie nemen.

Tatiana Scheltema Beeld: Jiri Büller

m halfnegen ’s ochtends op van de aanvragen van kinderen die voor groot aantal kinderen hier echt is gewor- woensdag 7 mei, de dag dat het het Kinderpardon in aanmerking kwamen teld. Als een kind ergens langer dan vijf O interview met Kinderombuds- was gehonoreerd. Diezelfde dag nog had jaar verblijft, is het gehecht aan het land, man Marc Dullaert staat gepland, gaat de Dullaert de staatssecretaris ‘in een nette zoals ook uit wetenschappelijk onder- telefoon. De secretaresse van de Kinder- brief’ om opheldering gevraagd. Vervol- zoek is gebleken. Dat kinderen op die ombudsman. Het interview moet worden gens hoorde hij drie weken niks. grond werden afgewezen, vond ik echt verzet. ‘Gelukkig, je zit nog niet in de ‘Toen dacht ik: het is niet alleen mijn idióót.’ trein.’ Gékkenhuis is het, twee camera- taak om dingen aan de kaak te stellen, Om die idiotie aan te tonen, beloofde ploegen staan al op de stoep. maar ook om transparant te blijven,’ ver- hij de dossiers van de kinderen openbaar ‘Dit’ wil zeggen: de voltallige Neder- telt Dullaert, ruim een week later. ‘Dus te maken. Daarmee raakte de Kinderom- landse pers te woord staan voor een toe- heb ik de Volkskrant verteld hoe wij hier budsman een gevoelige snaar. De zaak- lichting op zijn kritiek (die ochtend in de sinds die brief letterlijk zijn overspoeld Mauro Manuel, de Angolese jongen die in Volkskrant) op de ‘idiote’ manier waarop met brieven van burgemeesters, kinderen 2002 op zijn tiende alleen naar Nederland staatssecretaris van Veiligheid en Justitie en advocaten die vroegen hoe het nou zat. was gekomen en in 2011 door toenmalig Fred Teeven (VVD) het Kinderpardon tot Toen we in die dossiers gingen spitten, minister Gerd Leers (CDA) uitgezet dreig- nu toe had uitgevoerd. zagen we wat de uitvoering betekende in de te worden, lag nog vers in het geheu- Aan die cri du coeur ging het één en de praktijk: onderscheid tussen kinderen gen. Mogelijk tientallen nieuwe Mauro’s ander vooraf. Uit een rapport van de die onder rijks-, of onder gemeente­ dienden zich aan. Immigratie- en Naturalisatiedienst van 14 toezicht vielen. Er werd een niet-relevant, Aan PvdA-fractievoorzitter Diederik april was gebleken dat nog niet de helft technisch criterium gebruikt. Terwijl een Samsom de ondankbare taak om het 36 interview

Juni 2014 straffe beleid van zijn coalitiegenoot aan ‘Men gaat niet kinderbeleid in wording. Dat laatste gaat zowel het publiek als zijn eigen achter- al verder dan de Nationale ombudsman. ban uit te leggen. Missie geslaagd? eerst de waarde­ Die kan niet adviseren over beleid in Dullaert: ‘Ik denk dat men met name discussie aan: wat wording. Mijn mandaat strekt bovendien geraakt was omdat ik me er zo duidelijk niet alleen tot de overheid maar tot álle over uitsprak. Dat kwam heel hard aan. willen wij voor privaatrechtelijke organisaties die met Blijkbaar is het nodig om je zo uit te onze kinderen’ kinderen te maken hebben. Maar ik heb drukken, mensen wakker te schudden.’ alleen een adviserende bevoegdheid, en leg verantwoording af aan de Kamer.’ Benjamin In het Internationaal Verdrag inzake Marc Dullaert is er de man niet naar om uit het buitenland neem je mee. Dus zo de Rechten van het Kind staat dat de zich te laten negeren. Zijn verdienste toevallig is het niet.’ overheid kinderen zo veel mogelijk is dat hij de onvervreemdbare rechten Zijn maatschappelijke betrokken- buiten gerechtelijke procedures houdt. van kinderen in Nederland op de kaart heid kreeg hij van huis uit mee, vertelt Gebeurt dat in Nederland voldoende? heeft gezet. Sinds zijn aantreden in 2011 Dullaert. In het katholieke zakenmilieu ‘Ik heb daar geen direct onderzoek liet hij vaak en luid van zich horen. In gingen ‘koopman en dominee hand naar gedaan. Maar je moet een tussenstap 2012 bekritiseerde hij de geringe aan- in hand’. Vaderskant runde een keten maken. In het Kinderverdrag staat: het dacht voor het psychische welzijn van van ijzersmederijen, een soort ‘Blokker primaat voor de zorg voor de kinderen kinderen in het vreemdelingenbeleid. avant la lettre’. Zijn moeders familie is ligt bij de ouders, en op het moment Hij legde het armoedebeleid voor kin- oorspronkelijk Duits. Van hen leerde hij dat de ouders de zorg niet meer kun- deren onder de loep, roerde zich her- dat het soms nodig is om voor je idealen nen dragen treedt de overheid in. Daar haaldelijk in de discussie over pesten te staan. ‘Mijn opa had een transportbe- zit spanning, want wanneer is dat? In op scholen. drijf. Hij verzette zich al heel vroeg tegen Nederland moet de Raad voor de Kin- Gecontroleerd, dat wel. Zo publi- het naziregime. Van de nazi’s moesten derbescherming daarover beslissen, of ceerde hij de Kinderpardon-dossiers pas alle auto’s een vlaggetje hebben met een Bureau Jeugdzorg. Dat is moeilijk, want op 26 mei, twee dagen vóór de hoorzit- hakenkruis, die brak hij eraf. Uitein- als de Raad of Bureau Jeugdzorg erbij ting in de Tweede Kamer. Dullaert is van delijk zijn ze gevlucht naar Netterden, komt, treden bijna automatisch rechts- huis uit communicatiewetenschapper een plaatsje bij de grens. Daarna zijn ze gevolgen in werking. Wij hebben als en kent het belang van een uitgekiend opnieuw begonnen met een klein cafee Nederland momenteel de twijfelachtige mediabeleid als geen ander. Eerder was tje. Daar komt die enorme drang om er eer dat we kampioen uithuisplaatsingen hij directeur en mede-eigenaar van weer bovenop te komen vandaan.’ en ondertoezichtstellingen zijn. Dat wil verschillende mediabedrijven van con- Dullaert was de jongste van het gezin, dus zeggen dat wij fors gebruikmaken servatieve signatuur. Zijn benoeming tot ‘de benjamin’. ‘Dat zijn de gevaarlijkste.’ van wettelijke, lees: gerechtelijke maatre- Kinderombudsman in 2011, op initiatief Hij moet er zelf om lachen. Als Kinder- gelen. Ik hoop dat we dat kunnen terug- van de PvdA, wekte in sommige kringen ombudsman is hij óók een tandeloze brengen.’ dan ook verbazing. tijger. Juridische middelen om beleid af Volgens Dullaert is momenteel te zien Hoezo deze man op deze plek? ‘Ver- te dwingen heeft de Kinderombudsman dat Jeugdzorg zich vernieuwt in verband geet niet dat ik al tien jaar met kinderen niet. ‘Maar alles wat ik doe of zeg is fact met de overdracht van de zorg voor bezig ben, in internationaal perspectief. based. Dat hoort bij mijn code. Als er, zeg, kinderen aan de gemeenten. ‘Dat is ook In 2003 heb ik Stichting KidsRights maatregelen worden genomen over kin- een transformatie. Je ziet dat men steeds opgericht, een organisatie die zich sterk deren tot zeventien jaar, dan toets ik die vaker preventief probeert te werken, met maakt voor kinderrechten wereldwijd. aan het Internationale Verdrag inzake de projecten als Signs of Safety waarbij een Dat kreeg een enorme zwiep toen ik Rechten van het Kind. Ik ben geen politi- netwerk gevormd wordt rond kinderen, met het idee kwam voor de Vredesprijs, cus, dat hoort niet bij mijn beroep. Maar of Eigen Kracht conferenties waar geza- een soort Nobelprijs voor kinderen. ik kan wel zeggen: dit strookt niet met menlijk naar oplossingen wordt gezocht. Met KidsRights hebben we al heel wat het Kinderrechtenverdrag. Vaak is het kind al geholpen zonder dat bereikt: in India bijvoorbeeld hebben Het woord macht hoort niet bij de rechtsmaatregelen als OTS of uithuis- we samen met de regering een wet Kinderombudsman. Wat ik wél kan plaatsing worden ingezet.’ tegen kinder- en vrouwenhandel voor doen, staat in mijn mandaat. Ik adviseer Jaarlijks komen ongeveer 3500 kin- elkaar gekregen die is omarmd door het gevraagd en ongevraagd over de uitvoe- deren in de knel doordat hun ouders in Supreme Court. Die ervaring en kennis ring van kinderbeleid, en over wetten en een vechtscheiding zijn beland. Bijna de interview 37

helft van hen komt bij de hulpverlening Wat Dullaert betreft wordt het hele sys- terecht. ‘En het worden er steeds meer. teem herzien, en komt er een procedure Het is een groeiend maatschappelijk zoals die ook al in veel andere landen probleem,’ zucht Dullaert. Deze maand (bijvoorbeeld de Verenigde Staten, is het een jaar geleden dat de jongetjes Noorwegen, Denemarken) geldt. Geen Ruben en Julian door hun vader werden eindeloze procedures en jarenlange strijd vermoord, een week nadat deze hoorde in de rechtszaal, maar verplichte medi- dat zijn zoontjes onder toezicht van ation en voorlichting aan ouders over Jeugdzorg waren gesteld. De ouders wat ze hun kinderen aandoen. Lukt dat van Ruben en Julian waren al jaren in toch niet, dan neemt de rechter de regie, een vechtscheiding verwikkeld. De zaak onder meer door het benoemen van een zorgde voor ongekende opschudding Bijzondere Curator, die de belangen nadat was gebleken dat ten minste drie van het kind in de gaten houdt. Dat kan hulpverlenende instanties rond het gezin een gedragswetenschapper zijn, of een langs elkaar heen werkten en niet in staat advocaat. ‘De figuur bestaat al bijna tien waren geweest te helpen. jaar, maar er wordt nauwelijks gebruik De Inspectie Jeugdzorg en de Inspec- van gemaakt: hooguit drie-, vierhonderd tie voor de Gezondheidszorg conclu- keer per jaar, de meeste door de Recht- deerden in een ‘diepgaand’ onderzoek bank Rotterdam. Bij sommige andere op 30 september dat de hulpverleners rechtbanken hadden ze er nog nooit van geen blaam trof, omdat de factoren die want de rechter neemt zijn beslissing op gehoord. Dat was wel even schrikken. bij vechtscheiding een rol spelen (zoals basis van rapporten. Interessant is dat de Maar bij de koepel van kinderrechters de juridische strijd tussen de ouders of de familiekamer in Amsterdam een soort in Nederland waren ze enthousiast. Die financiële afwikkeling van de scheiding) reglement aan Jeugdzorg heeft gestuurd hebben zelfs een werkgroep opgericht.’ buiten de invloedssfeer van de hulpver- waarin ze zeggen: als uw rapporten niet Dullaerts pleidooi voor een radicale leners vallen. In dezelfde periode analy- aan deze criteria voldoen, dan sturen we wijziging van het systeem vindt vrijwel seerde de Kinderombudsman op verzoek ze terug.’ overal gehoor. Ook bij de Tweede Kamer, van de Kamer ‘het feitenonderzoek aan Is er tekort aan tijd en geld? Dullaert: die op 14 mei over vechtscheidingen de basis van ingrijpende jeugdzorgbeslis- ‘Directeur Erik Gerritsen van Bureau debatteerde. Er moet iets gebeuren, singen’ en kwam drie maanden later tot Jeugdzorg Amsterdam is daar heel dui- vinden ook de verantwoordelijke staats- heel andere conclusies. Hulpverleners delijk in. Hij zegt: “Er zit een perverse secretarissen Fred Teeven en Martin van zijn niet altijd neutraal, en spelen daar- prikkel in het systeem, want wij worden Rijn (Volksgezondheid, Welzijn en Sport, door – wellicht ongewenst – wel degelijk betaald per ondertoezichtstelling. En PvdA). Alleen zag Teeven niets in ver- een rol als een echtscheiding uitloopt op een OTS via V en J betaalt beter dan pre- plichte mediation. Hij vond het te duur. een drama. ventieve zorg door VWS.” Mijn inzet is ‘Wel zegde hij toe het te laten doorreke- In het rapport Is de zorg gegrond? schreef dat dat gaat veranderen met de komende nen. Na de zomer zou hij erop terugko- Dullaert dat het aan waarheidsvinding stelselwijziging. Want niet alleen het men. We zullen zien.’ in de jeugdzorgketen nogal eens schort. stelsel, ook de organisaties gaan op de Dullaert heeft zijn volgende bom- ‘Wij stelden vast dat met regelmaat schop. Ze moeten wel.’ metje in de aanslag. Begin juni verschijnt fouten optraden in rapportages van een rapport over minimale kwaliteit- Bureau Jeugdzorg en de Raad. Dat feiten Pervers seisen waaraan baby- en kinderopvang en meningen niet van elkaar werden Een dergelijke perverse prikkel zit ook moeten voldoen. ‘Een zeer explosief onderscheiden, dat niet duidelijk werd elders in het systeem, namelijk bij advo- dossier, kan ik je vertellen. Met name gewogen, dat de handtekening van caten die per procedure worden betaald, omdat de sector economisch gedreven is. informanten, zoals een leerkracht op zodat het loont om zo veel mogelijk te Het is één van de dingen waar ik telkens school of de dokter, ontbrak onder wat procederen. ‘Het waren advocaten zélf op stuit: zaken worden puur technocra- ze hadden gezegd. Dan is het dus niet die me daar als eerste op wezen.’ Maar tisch aangevlogen. Men gaat niet eerst de geaccordeerd. Vaak was de geschiedenis de kinderen zijn uiteindelijk de dupe. onderliggende waardediscussie aan: wat van een zaak of waren de onderliggende ‘Kinderen zijn eindeloos loyaal, ze kiezen willen wij voor onze kinderen? Maar dat stukken incompleet. Of werd zelf een niet tussen vader of moeder. De schade iets technisch kan, wil niet zeggen dat bloemlezing gemaakt. Dat is nogal wat, die ouders aanrichten loopt enorm op.’ het ethisch ook juist is.’ « 38 achtergrond

Juni 2014

Win-win-win- ­situatie

Cliënten die te weinig geld hebben om een rechtszaak te beginnen of de kosten van procederen willen afdekken, kunnen gebruikmaken van procesfinanciering. Wat vinden advocaten ervan?

Michel Knapen Beeld: Ronald Brokke

en win-win-win-situatie. Zo lijkt hoge kosten. Het kan zijn dat ze bij gesprongen, nadat eerder kantoren in een fenomeen uit te pakken dat aanvang of halverwege een procedure Australië – de bakermat van procesfi- Ein het buitenland bezig is aan de griffierechten, advocaatkosten of de nanciering –, de Verenigde Staten, het een gestage opmars, maar dat binnen de rekening van de deurwaarder niet meer Verenigd Koninkrijk en Duitsland het Nederlandse advocatuur nog vrij onbe- kunnen betalen. Het komt ook voor dat fenomeen in de markt hadden gezet. kend is: procesfinanciering. Hier wordt ze de middelen wel hebben, maar dat Het gaat níét om een lening, bena- het aangeboden door Liesker Legal te ze ervoor kiezen dat geld liever aan iets drukt Jan Huizer van Litifund: ‘We zijn Breda en binnenkort door het Amster- anders te besteden. De procedure stopt géén bank die kredieten verstrekt. Ook damse investeringsfonds Litifund. dan of er wordt niet eens mee begon- nemen we de vordering die de ene partij ‘Als het meer bekend wordt, zullen er nen, terwijl het best een kansrijke zaak op de andere heeft niet over. Wat we ongetwijfeld meer concurrenten komen’, kan zijn.’ doen is niets meer dan risicodragend verwacht Sara Liesker van Liesker Legal. Partijen die een vordering moeten investeren. De gefinancierde kosten bij Want het concept is eenvoudig en biedt laten schieten omdat ze het geld voor verlies van een zaak worden volledig voordelen voor advocaten, procede- de rechtszaak niet kunnen of willen gedragen door de procesfinancier.’ rende partijen, de rechterlijke macht en ophoesten, kunnen niet terecht bij Iedereen die een zaak heeft met natuurlijk de procesfinancier zelf. een bank voor een persoonlijke lening een belang van meer dan 150.000 euro, Sara Liesker: ‘Partijen die proce- of een overbruggingskrediet. In dat kan bij Liesker Legal aankloppen. Dat deren kunnen te maken krijgen met gat zijn Nederlandse procesfinanciers kan een particulier zijn, een bedrijf of ACHTERGROND 39

Juni 2014

Procesfinanciers: Sara Liesker van Liesker Legal in Breda en Jan Huizer van Litifund in Amsterdam.

de advocaat die hen erop wijst. Daar ten hebben zich van het tableau laten (Amsterdam) hebben cliënten die met wordt de haalbaarheid van de zaak door schrappen om duidelijkheid te verschaf- procesfinanciering aan een zaak zijn juristen onderzocht. Indien de proces- fen: wij zijn geen concurrenten van begonnen. ‘Dat is goed bevallen. Het is financier van mening is dat de zaak advocaten die bij ons zaken aandragen.’ interessant voor faillissements- en aan- kansrijk is, zal deze worden gefinan- sprakelijkheid gerelateerde claims maar cierd: de griffie- en deurwaarderskosten Goliath ook bij collectieve acties en wanneer worden betaald, de advocaat krijgt zijn Wim Maas, advocaat bij Deterink (Eind- David tegen Goliath wil procederen. declaratie vergoed. Bij toewijzing van hoven) heeft al enkele zaken door mid- Meestal kan of durft David dat niet aan, de vordering krijgt Liesker Legal gemid- del van procesfinanciering afgehandeld, maar met procesfinanciering wordt toe- deld dertig procent van het bedrag dat en is enthousiast. ‘Ik kende het al uit het gang tot het recht bereikbaar.’ de eisende partij van de tegenpartij ont- buitenland en vroeg me af waarom het Sommige van Maas’ cliënten hebben vangt. Litifund, dat zich richt op zaken nog niet in Nederland bestond. Sinds koudwatervrees bij procesfinanciering. met hoge financiële belangen, hanteert ik in contact kwam met Liesker Legal, ‘Onze cliënten kunnen de kosten van lagere percentages. benoem ik deze optie vrijwel altijd bij een rechtszaak prima betalen, maar ze Sara Liesker: ‘Van no cure no pay is mijn procesadviezen. Iedere advocaat maken wel een kosten-batenafweging. geen sprake, omdat wij geen advocaten zou dat standaard moeten doen.’ Met procesfinanciering wordt proce- zijn. De vorige algemeen deken heeft Ook Yvette Borrius en enkele andere deren bij een kansrijke zaak een stuk dat eerder ook bevestigd. Onze juris- advocaten van Höcker Advocaten aantrekkelijker. Dat komt ook omdat 40 achtergrond

Juni 2014 Advocaat Borrius: ik alleen IE-zaken doe. In deze tak van Procesfinanciering sport moet de verliezende partij bijna ‘Je moet altijd de volledige proceskosten vergoe- het belang in het buitenland den, dus ook die van de tegenpartij.’ In het Verenigd Koninkrijk wordt de markt Daar zit de win-win, zegt Jan Huizer. van je cliënt voor litigation funding verdeeld tussen grote ‘Ook al had de cliënt het geld niet, de dienen. Jouw bedrijven die fondsen beheren waarin steeds een zaak kan nu toch worden doorgezet. De aantal procedures wordt gebundeld die worden advocaat wordt betaald, de klant krijgt onafhankelijk­ gefinancierd. Grote spelers zijn Harbour, Burford, na het vonnis zijn vordering en voor de heid staat Calunius Capital en Vannin Capital. In het Verenigd procesfinancier is het een interessante Koninkrijk wordt breed aangenomen dat een advocaat zijn cliënt zou moeten wijzen op de businesscase.’ Maar is de cliënt wel zo voorop’ mogelijkheid van procesfinanciering. blij als hij een percentage aan Liesker In Duitsland wordt Prozessfinanzierung sinds Legal moet afstaan? ‘De cliënt weet vijftien jaar aangeboden. Pionier is Foris AG, natuurlijk waar hij aan begint. Maakt een beursgenoteerde onderneming. Andere hij geen gebruik van procesfinanciering, collectieve acties en fiscale geschillen. grote spelers zijn Legial AG (een dochter van DAS) dan zal zijn zaak wellicht niet doorgaan Zo’n beetje alles, maar we doen geen en Roland Prozessfinanz. In Duitsland wordt onderkend dat procesfinanciering een belangrijk en krijgt hij helemaal niets. Zeventig straf- en letselschadezaken.’ Tot nu toe middel is dat de toegang tot het recht bevordert. procent van de vordering is nog altijd heeft Liesker één zaak verloren. ‘Geluk- De Orde van Advocaten (Deutscher Anwaltverlag) veel meer dan nul.’ kig geen al te grote zaak. Maar voor de heeft een (gratis) uitgave voor advocaten over Yvette Borrius vindt het terecht dat advocaat maakte dat niet uit: die werd procesfinanciering gepubliceerd (http://www. de procesfinancier een upside toekomt gewoon betaald.’ anwaltverlag.de/prozessfinanzierung). bij een goede afloop van de zaak: ‘Ook al Dat laatste maakt procesfinanciering schat je de zaak gedegen in, er is altijd voor advocaten zo aantrekkelijk volgens een procesrisico, dus ook voor de proces- Huizer: ‘Een advocaat die een opdracht financier. Als de zaak niet slaagt, draagt aanneemt, maakt een inschatting of Die ervaring heeft Yvette Borrius ook. de procesfinancier alle gemaakte kosten. de zaak haalbaar is. Maar tegelijkertijd ‘Je moet het belang van je cliënt dienen. Met procesfinanciering loopt een cliënt moet hij inschatten of de cliënt hem wel Jouw onafhankelijkheid staat voorop. geen risico en het kost hem in principe kan betalen. In het eerste is hij als jurist Het kan daarbij prettig zijn om met niets, daarbovenop ziet de cliënt als hij getraind, het tweede is lastiger. Er is de juristen van de procesfinancier te de zaak wint een substantieel deel van voor hem altijd een debiteurenrisico en sparren. Dat kan toegevoegde waarde zijn claim terug.’ dat nemen wij van hem over. Wij schat- bieden. Wel moeten de verschillende Zo kijkt ook IE-advocaat Maas: ‘Mijn ten alleen maar in of de zaak haalbaar is, belangen goed worden onderscheiden. cliënten willen veelal dat de rechter een én of de wederpartij verhaal zal bieden.’ Zo moet je vanuit de client-privileged concurrent verbiedt een beschermd pro- Toch kan dat eerste veel advocaten relatie je ervan bewust zijn met wie je duct na te maken. Dat ze vervolgens een als bedreigend overkomen. Het is denk- informatie deelt ter voorkoming van percentage van de winst moeten afdra- baar dat het team van de procesfinancier eventuele exhibitieacties van derden.’ gen, doet ze niet zo veel. Als dat verbod de zaak ‘anders’ dan de advocaat zou Door procesfinanciering kan de druk er maar komt.’ aanpakken, en de regie overneemt om op de rechterlijke macht toenemen: zo meer kans te hebben de zaak te win- zaken die eerst niet zouden worden Debiteurenrisico nen. Sara Liesker is stellig: ‘De advocaat doorgezet, komen nu wel op de rol. Liesker Legal krijgt nu per week ruim is dominus litis en dat willen we ook. Jan Huizer: ‘Wij zien dat anders. Pro- tien aanvragen voor procesfinanciering. Het is zíjn zaak. Maar het kan wel cesfinanciering kan leiden tot grotere Vele worden kansloos geacht en afgewe- gebeuren dat wij andere mogelijkheden mate van schikkingsbereidheid bij de zen. Op dit moment zijn ruim tachtig zien, en dat zullen we die advocaat dan tegenpartij, als die zich realiseert dat de dossiers in behandeling. Sara Liesker: graag vertellen. Daar is hij bij gebaat eisende partij nu de zaak wel kan door- ‘Dat betreffen schending van contractu- en zo ervaart hij dat ook. Er is toch een zetten. En zaken die wij afwijzen wor- ele afspraken, IE-contracten, uitkoopge- extra team dat de zaak bekijkt: twee den wellicht heroverwogen of men deze schillen, onverdeelde nalatenschappen, weten meer dan één.’ Wim Maas: ‘In evenwel wil doorzetten. Dus de druk op onverdeelde boedels bij echtscheidin- de zaken die ik heb gedaan heb ik geen rechterlijke macht kan juist afnemen. gen, faillissementsprocedures, procedu- enkele bemoeienis van de procesfinan- Maar belangrijker is dat de toegang tot res over onrechtmatige overheidsdaad, cier ervaren. Wel advies.’ de rechter verbetert.’ « advertenties Digitaliseren van dossiers? Uw partner voor veilig en e ciënt scannen. Altijd en overal inzage in uw dossiers. Bel voor uw oplossing: 0314 36 92 00 veilig 100% 01 door ISO 2 70 View informatiebeveiliging Document Management BV

Digitaliseren | Archiefbeheer & opslag | Consultancy view.nl

Vacature advocaat gemeente Rotterdam Kansrijke zaak (in dienstbetrekking) maar geen draagvlak? De gemeente Rotterdam is een dynamische gemeente met een breed scala aan juridische activiteiten. Liesker Legal gelooft dat elke zaak, waar u als advocaat achter staat, een kans verdient. De gemeente zoekt een ervaren advocaat die breed inzetbaar is, maar ruime ervaring heeft in de praktijk van contracteren, dan wel in de praktijk van onroerend goedrecht (waaronder bouwrecht, Liesker Legal neemt bij kansrijke zaken, voor alle opstalrecht, recht van erfpacht en zekerheden). De rechtsgebieden met een vordering vanaf € 150.000, gezochte advocaat vertegenwoordigt de gemeente het proceskostenrisico over. in en buiten rechte en levert juridisch advies op civielrechtelijk terrein. Hierdoor procederen uw cliënten kosteloos. De uiterste reactietermijn is 14 juni 2014. Wij zijn met trots marktleider in procesfinanciering. Voor meer informatie zie: Ceresstraat 4 www.rotterdam.nl/werkenbij 4811 CC Breda en klik op ‘actuele vacatures’. 076 - 530 36 00

[email protected] www.lieskerlegal.nl

Airconditioners voor een heerlijk CASSATIE fris en energiek werkklimaat! IN CIVIELE ZAKEN Nu ook lease!!

Mr K. Aantjes tel. 070 – 390 62 60 A.L.F. International BV Tel. 0168 - 33 54 78 [email protected] [email protected] www.alf-international.nl

ALF 90 x 60mm 24-02-2014.indd 1 24-02-14 10:05 42 achtergrond

Juni 2014

Bajestaal

Sterren kijken, kietelen, knippen en scheren; begrippen betekenen in de gevangenis iets heel anders dan normaal. Een selectie van codewoorden. En: waarom zijn ze er in justitiële inrichtingen zo dol op?

Trudeke Sillevis Smitt

et geeft een groepsgevoel en en alleen gedetineerden hebben het badinerend te doen.’ Het valt Clobus ‘Hhet kan handig zijn natuur- over de ‘bruidssuite’ (strafcel). Dich- op dat gedetineerden vaak ouderwetse lijk.’ Volgens Nicoline van der Sijs, teres en oud-bewaarder Perquin: ‘Wij of formele woorden gebruiken. ‘Dan hoogleraar historische taalkunde en gebruikten het woord lijmvinger, dat is zeggen ze: “Ik zit hier te tuchten”, als werkzaam bij het Meertens Instituut een jongen die vanuit de cel veel te vaak ze het zwaar hebben. Of een vrijwel voor onderzoek en documentatie van op de bel drukte. Die liet je dan een ongeletterde wietteler die boos is de Nederlandse taal en cultuur, is tijdje wachten, met het risico van Peter dat de rechter zich laatdunkend over de taal van gedetineerden onderling en de wolf natuurlijk. En de jongens woonwagenkampbewoners uitlaat en oorspronkelijk geheimtaal, om ‘het noemden een bewaker bij wie je veel zegt: “Wij overwegen te wraken.” Dat gezag’ buiten de conversatie te hou- gedaan kon krijgen een Sinterklaas. Ik soort termen kent men dan wel!’ den. ‘Net als op school, waar jongeren was zelf duidelijk een Zwarte Piet.’ Ook de jurist kan er wat van als het een codewoord afspreken om te zeggen Gerda Clobus werkt al 28 jaar in de om codetaal gaat. NRC-redacteur Fol- dat ze gaan spijbelen om naar de kroeg bibliotheek van Penitentiaire Inrich- kert Jensma vertelde laatst in dit blad: te gaan.’ Maar het zijn niet alleen de ting Arnhem. Van geheimtaal merkt ‘Ik verdenk juristen ervan dat ze een gedetineerden die graag hun eigen ze niet veel. ‘Elke groep heeft wel muur van onbegrijpelijkheid opwerpen taaltje spreken, het personeel weet ook zijn eigen jargon. Om harde dingen en daar hun geld mee verdienen.’ En op van wanten. Dichteres Ester Naomi zachter te kunnen zeggen, of juist wat BNR Radio beaamde advocaat Emma de Perquin werkte jarenlang als bewaar- Boer in het programma Juridische Zaken der. ‘Het was oorspronkelijk een dat jargon vooral nuttig was om de veiligheidskwestie, een reactie op het Gebeft gajes wederpartij te imponeren. Zo schreef Bargoens. In de gevangenis let iedereen ze graag onderaan een dagvaarding Wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van het op elkaar. Als je informatie versleutelt, tegen meer dan een gedaagde ‘des Bargoens – de taal van de onderklasse – en in maak je het de andere kant lastiger. Je boeventaal kan terecht op de website dbnl.org dat de een betalende de ander zal zijn kunt stiekem een commando geven. voor de heruitgave van het wetenschappelijke bevrijd’. Pablo van Klinken van legal.nl Maar het heeft natuurlijk ook een standaardwerk van J.G.M. Moormann, De zette onlangs een Latijn-Nederlandse jongens­boekachtige romantiek.’ geheimtalen (ed. Nicoline van der Sijs), L.J. Veen, juridische woordenlijst op de site. ‘U Bajestaal kent woorden die zowel Amsterdam/Antwerpen 2002 (oorspronkelijk uit 1932 kunt het natuurlijk ook de andere kant en 1934). Met daarin opgenomen De Boeventaal gedetineerden als personeel gebruiken. op gebruiken,’ staat erbij. ‘U geeft het (1906) van commissaris van politie W.L.H. Köster Zoals het woord ‘badmeester’, voor de Henke, inclusief woordenlijst van de toentertijd recht dan een extra vleugje mysterie.’ man die de gedetineerden bij binnen- gebezigde dieventaal. Zoals gebeft gajes (heren Het zal veel cliënten toch bekoren. Het komst ontvangt. Maar alleen bewaar- van het gerecht), gouden regen (rijke buit) en onbegrijpelijke is nu eenmaal betove- ders zeggen ‘sterren kijken’ (visiteren) louwpoekelen (niets zeggen voor de rechter). rend. achtergrond 43

Juni 2014 Van badmeester tot Zwarte Piet Verklarende woordenlijst van codewoorden achter de tralies

Badmeester Beheerder van de afdeling waar gedetineerden Op de plee afzitten Een korte celstraf uitzitten de inrichting binnenkomen. Velen, ook Peeskamertje Kamer voor bezoek zonder toezicht bewaarders, denken dat de naam te Plat Corrupt. ‘Een platte bewaarder’ maken heeft met ‘in bad gaan’, maar ‘Bad’ staat officieel voor Binnenkomst Afdeling Poppetjes Gedetineerden. Geen ‘term of endearment’, Delinquenten maar om een gevoel van overzicht en controle op te roepen. ‘Hoeveel poppetjes heb jij op de Branden Een lange celstraf uitzitten luchtplaats?’ Bruidssuite Strafcel Postzegel Kleinste luchtplaats in de voormalige bajes aan Detentiebesmetting Verschijnsel dat gedetineerden elkaar in de de Noordsingel in Rotterdam (in een bepaalde penitentiaire inrichting criminele tips geven periode ook wel ‘Moordsingel’ genaamd, Donswerker Iemand die vastzit wegens pedoseksuele vanwege de vele zelfmoorden) handelingen Rode kaart ‘Alle beperkingen’ zoals opgelegd door de Fiets ‘Veiligheidsbed’ waarop gedetineerden worden rechter-commissaris: gedetineerde mag geen vastgebonden. Over de herkomst van het contact hebben met de buitenwereld begrip ‘fiets’ zijn de meningen verdeeld. Meest Schone wacht Bezoekersruimte waar de wachtenden zijn waarschijnlijk: voordat je er af mag, moet je gecontroleerd op verboden voorwerpen fietsbewegingen maken om de bloedsomloop ’t Schuurtje Isoleercel weer op gang te brengen Sinterklaas Bewaarder die slecht nee kan zeggen Gouwen pet Gevangenisdirecteur Sleutelen Openen en sluiten van deuren door de Halve lucht Gelegenheid om na een halfuur luchten naar bewaarder binnen te gaan als het regent. ‘Postzegel, halve lucht!’ (zie ook Postzegel) Snijer Gedetineerde die zichzelf bewerkt met een mes/ zich de polsen doorsnijdt Handjive Zelfmoord. ‘De handjive doen’ Spitten, strippen Grondige celcontrole op verboden spullen: Hanger Gedetineerde die zich in de cel verhangt twee piw’ers (penitentiaire inrichtingwerkers) Hemelpiloot Geestelijk verzorger doorzoeken de cel zeer grondig. Kalverstraat, Grote Brede tunnel die alle torens van de Bijlmerbajes Strippen is ook uitkleden voor controle op met elkaar verbindt. Ook bekend als ‘Avenue contrabande Pénitentiaire’ Stampede Bewakers die van alle kanten komen aanrennen Kerstmannen Zwervers die rond kerst een klein vergrijp plegen bij een opstootje om een paar dagen in de gevangenis onderdak Sterren kijken Visiteren (onderzoek om te zien of zich in de te krijgen anus contrabande bevindt) Kietelaar; kietelen Functionaris die visitaties verricht; visiteren Stilliggen ‘We liggen stil’: er is een serieuze dreiging; Kluis Plaats op of in het lichaam om verboden spullen alle deuren worden vergrendeld en het intern ongemerkt langs de badmeester te krijgen bijstandsteam komt in actie Knippen en scheren Een afrekening onder de douche Taxi Lift in de Bijlmerbajes Lijmvinger Gedetineerde die in de cel voor elk wissewasje Tuchten Het moeilijk hebben met vastzitten op de bel drukt om een bewaarder te roepen, Slijmspoor [of: het De gang waar de kamer van de tot ergernis van de bewaarders. ‘We hebben Gouden Laantje] gevangenisdirecteur zich bevindt een lijmvinger op C3’ Uitsluiten Gedetineerde uit de cel laten (tegenovergestelde Lucht opsturen Groep gedetineerden naar buiten begeleiden van insluiten) om te luchten. De bewaarder roept om: ‘A1 lucht Wimpie Gedetineerde die zegt dat hij onschuldig is en opsturen!’ iedereen op zijn hand probeert te krijgen Nat bejegenen Klappen uitdelen (meestal in de badkamer) Zwarte Piet Bewaarder die zich consequent aan de regels Op de buik leggen Overmeesteren en boeien houdt

Bronnen: Gesprekken met dichteres Ester Naomi Perquin, prof. dr. Nicoline van der Sijs van het Meertens Instituut te Amsterdam, bibliothecaris PI Arnhem Gerda Clobus. ‘Sterrenkijken bij de Kerstmannen’, Mariëtte Baarda, Onze Taal 2011, 7/8, p. 204-206. Diverse websites (o.a. http://beveiliging.multigids.net/artikelen/000340.html, http://www.vloekvanveenhuizen.nl/index.php?option=com_joomlaquiz&view=quiz&Itemid=34). Foto: Shutterstock

44 actueel

Getapte jongens Nergens ter wereld luistert de politie verdachten zoveel af als in Nederland. Ook zou- den agenten sjoemelen met gespreksverslagen. Geruchtmakende tapzaken op een rij.

Maarten Bakker personen onterecht vastzitten vanwege voert tegen de oliewinning van Shell in manipulaties met de gespreksverslagen. zijn land. Begin 2011 valt de politie zijn rocureur-generaal Marc van Nimwe- De uitzending was voor D66-Kamerlid huis binnen op verdenking van terro- Pgen verklaarde in november 2013 dat Magda Berndsen aanleiding om Opstel- risme. Ofehe was al langer getapt. Uit de er te veel getapt wordt door opsporings- ten opnieuw naar de Kamer te roepen. opgenomen gesprekken zou blijken dat diensten in Nederland. Ze luisteren zo Eind vorig jaar beloofde Opstelten hij opdracht had gegeven om olieleidin- vaak en lang gesprekken af dat de kwa- al aan Kamerlid Recourt dat er min- gen te vernielen in Nigeria. Zijn dossier liteit van het opsporingswerk er onder der getapt zal gaan worden. Na de omvat vijftienduizend pagina’s, maar de lijdt. De verwerking van alle opgenomen uitzending van Brandpunt op 16 maart cruciale passage over de sabotagedaad gesprekken zou een te hoge werkdruk zegde hij de Kamer opnieuw toe dat de waarbij hij betrokken was, hadden de op de organisatie leggen. De uitlatingen procedures voor het afluisteren aange- politiebeambten enkel weergegeven in van de procureur-generaal waren voor scherpt zullen worden. In het najaar een samenvatting van een tapgesprek. Tweede Kamerlid Jeroen Recourt (PvdA) maakt de bewindsman bekend hoe dat Toen zijn advocaat Michiel Pennings de aanleiding om aan de bel te trekken. Hij gaat gebeuren. Dan zal ook blijken of audiobestanden zelf afluisterde, bleek wilde van minister van Veiligheid en Jus- de politie al minder is gaan tappen. dat Ofehe helemaal niet had gesproken titie Ivo Opstelten (VVD) de toezegging Voor Opstelten staat overigens niet vast over sabotage. Het OM trok u de zaak dat er minder getapt zou gaan worden. dat elke misser bij het afluisteren ook tegen de activist in. De politie zou alleen nog mogen afluis- meteen een ambtsmisdrijf is. Fouten in teren als het noodzakelijk is, en er geen tapverslagen kunnen volgens hem ook Toch geen XTC alternatief voorhanden is. berusten op een simpel misverstand. Een andere fameuze uitglijder van de Enkele weken geleden volgde het Welke fouten maken verbalisanten luistervinken bij de politie betreft een bericht van actualiteitenprogramma eigenlijk als ze tapverslagen opstellen? drugszaak uit Apeldoorn met zestien Brandpunt dat agenten ‘frequent’ sjoe- verdachten die de naam Tompoes kreeg. melen met de gespreksverslagen. Ze Verkeerd samengevat Volgens het strafdossier telefoneerde zouden ontlastende informatie weglaten Het geval waar Brandpunt mee kwam, een verdachte met iemand anders over en teksten veranderen. Een anonieme ging over de Nigeriaanse milieuactivist handel in harddrugs. Uit de opnames rechercheur verklaarde dat er mogelijk Sunny Ofehe die vanuit Nederland actie zelf bleek echter dat de man sprak over actueel 45

een S400, een automodel van het merk Een onafhankelijke deskundige moet het Nederlands niets anders dan ‘hor- Mercedes. Een ‘gefrustreerde’ recher- nu bekijken of de tapverslagen wel goed loge’ betekent, wordt in de vertaling cheur zou de letters XTC aan een uitge- zijn uitgewerkt. De eenheid Noord- aangeduid als ‘dope’. ‘Ze kunnen moei- tikt tapverslag toegevoegd hebben. De Holland heeft intussen zelf ook maatre- lijk volhouden dat dit per ongeluk is Rijksrecherche concludeerde naderhand gelen genomen om nieuwe uitglijders te gebeurd,’ zegt Roethof. Hij en Weski dat hij niet opzettelijk een verkeerde voorkomen. De leiding van een recher- zijn in beroep gegaan tegen de von- weergave van het gesprek had gegeven. cheteam voert bij cruciale tapverslagen nissen van de Rechtbank Rotterdam, De Rechtbank Zutphen verklaarde onder meer een extra controle uit. die hun cliënten op 28 maart 2014 tot in oktober 2009 niettemin de officier Minister Opstelten en het Openbaar respectievelijk drie en zeven jaar ver- van justitie in de zaak-Tompoes niet- Ministerie bekijken of de verbeteringen oordeelde. ontvankelijk. Het OM ging aanvankelijk die de politie-eenheid Noord-Holland nog tegen deze beslissing in beroep, heeft doorgevoerd ook landelijk navol- Gesjoemel maar trok dat later toch weer in. Daar- ging moeten krijgen. Advocaat Jacob Vlaar meende dat de mee kwam er een roemloos einde aan politie ook gesjoemeld had met verta- een opsporingsonderzoek dat vijf jaar Knippen en plakken lingen van telefoongesprekken van een duurde, en waaraan politie en justitie In sommige zaken haalden de rech- cliënt uit Hongarije, een verdachte in miljoenen zouden hebben uitgegeven. ters geen streep door een strafzaak een Eindhovense mensenhandelzaak. als er kritiek was op de tapverslagen. De samenvattingen van de taps in het Persoonsverwisseling Een bekend voorbeeld daarvan is de strafdossier weken af van de volledige Een klap in het gezicht van het OM zaak van de Koerdische vluchteling vertalingen die op verzoek van de was ook de afloop van een drugszaak Hüseyin Baybaşin, die in 2002 door het raadsman waren opgesteld. De recht- uit Purmerend. In haar vonnis van 13 gerechtshof in Den Bosch tot levens- bank in Den Bosch zag die verschillen maart 2013 constateert de rechtbank lang werd veroordeeld wegens moord, ook, maar meende niet dat de politie in Alkmaar dat in twee gesprekken die drugshandel en gijzeling. Destijds de teksten doelbewust had gemanipu- volgens het OM van betekenis zouden berichtten verschillende media al dat leerd. Wel boden ze onvoldoende bewijs zijn voor de zaak, domweg niets werd er gesjoemeld zou zijn met tapversla- voor de beschuldiging van mensenhan- gezegd. In een ander verslag zou een gen, maar de Koerd zit nog altijd vast. del. De Hongaarse verdachte kreeg op verdachte zijn aangeduid als ‘dealer’, Zijn advocate Adèle van der Plas heeft 4 juli 2013 slechts een celstraf van drie maar dat woord werd helemaal niet een herzieningsverzoek bij de Hoge maanden voor een veel lichter delict, gebezigd. Ook lieten agenten in een Raad ingediend. maar had inmiddels al zes maanden in uitgewerkt gesprek iemand aan een ver- Wetenschapsfilosoof Ton Derk- voorarrest gezeten. dachte vragen of hij ‘vier gram had’. In sen, een van de klokkenluiders in de Vlaar vindt dat vertalingen door de werkelijkheid was het de verdachte zelf zaak van Lucia de Berk, beluisterde tolk uitgeprint en ondertekend zouden die dit aan de andere spreker vroeg. In de zesduizend getapte gesprekken in moeten worden. ‘Dan kunnen advocaat het verslag waren de rollen van de afge- de zaak-Baybaşin voor zijn onlangs en verdachte deze vergelijken met de luisterde personen dus omgewisseld. verschenen boek Verknipt bewijs. Hij weergave en samenvatting in het pro- Het OM gaf toe dat er fouten waren trekt daarin de conclusie dat er geknipt ces-verbaal.’ Volgens de strafpleiter, die gemaakt, maar die zouden slechts van en geplakt is in de audiobestanden. zelf dertig jaar bij de politie in dienst geringe betekenis zijn. Daar dacht de Bovendien zouden er vertaalfouten was, zijn de fouten in de verbalen niet rechtbank anders over. Ze kwam tot de gemaakt zijn. los te zien van de manier waarop de conclusie dat zeker zes tapverslagen uit gehele politieorganisatie werkt. Die het dossier niet deugden. In hun vonnis Vertaalfouten is er eenzijdig op gericht zaken rond spraken de rechters over ‘een ernstige Van vertaalfouten is volgens de advo- te krijgen. ‘Agenten worden tijdens schending van de beginselen van een caten Gerald Roethof en Inez Weski de opleidingen al getraind om proces- behoorlijke procesorde’. Het OM werd ook sprake in de drugszaak tegen de verbalen van verhoren toe te schrijven niet-ontvankelijk verklaard. groepering van Piet W. In de verslagen naar de delicten waarvan mensen Verder zouden er ook twijfels zijn van de telefoontaps en van de opge- worden verdacht.’ Verbalisanten halen over de manier waarop de politie in nomen gesprekken met een verbor- citaten uit hun context en focussen te Noord-Holland bewijs heeft vergaard gen microfoon zouden wonderlijke veel op aspecten van schuld en opzet. tegen een verdachte in de Purmerlandse verdraaiingen van het Sranantongo ‘Daardoor gaat het ook mis met die tap- liquidatiezaak, waarin drie doden vielen. zitten. Een Surinaams woord dat in verslagen.’ « Tekst & Commentaar is basisgereedschap voor de jurist. Onmisbaar. Of u nou werkzaam bent in de advocatuur, de rechterlijke macht, de wetenschap, het bedrijfsleven of bij de overheid: Tekst & Commentaar helpt u sneller wet- en regelgeving te interpreteren. Met beknopt maar altijd volledig en gedegen commentaar. Tekst & Commentaar is er in boekvorm, online, als e-book en app. Wilt u zich als een vis in het water voelen? Kijk voor het complete aanbod op www.kluwer.nl/tekstencommentaar.

Kunt u zonder?

Naamloos-3 1 20/05/2014 13:10 mediation 47

Juni 2014 Mediation

11 Kantoor in conflict Hoe werkt mediation? Paula Boshouwers, mediationadvocaat bij ReulingSchutte in Amsterdam, licht maandelijks een praktijkvoorbeeld door. Aflevering 11: ‘Terug naar de stad’.

Paula Boshouwers

ancy1 is drie jaar advocaat als zij een aantal eigen cliënten met onder- ze er niets van begrijpt. Hoezo doen Noverstapt naar Beekens en Bos handen werk meenemen. De daarover ze zo moeilijk? Volgens haar zijn de Advocaten. Reden voor de switch is de in de arbeidsovereenkomst gemaakte afspraken helder. De mediator vraagt verhuizing van Nancy en haar man. afspraken lijken echter voor meerdere Nancy wat zij denkt dat een regeling is Ze wilden graag landelijk wonen. uitleg vatbaar en zijn ook niet helemaal waarmee Paul terug kan naar Beekens Deze keuze blijkt een teleurstelling. toereikend voor de situatie. Het komt en Bos en welke stappen Nancy daar Nancy en haar man missen de stad. aan op een redelijke uitleg, maar daar nog in zou willen maken. De medi- Met inmiddels twee kinderen maken gaat het steeds mis. Paul en Nancy heb- ator vraagt beide partijen ook welke ze, na twee jaar in het groen, weer ben hun standpunten ingenomen en elementen voor hen het belangrijkst plannen om terug te verhuizen. Bij willen daar niet van afwijken. De medi- zijn in een regeling en welke minder Beekens en Bos hadden ze het al zien ator besluit apart te spreken met zowel van belang zijn. In de plenaire bijeen- aankomen. Nancy was zo anders, echt Paul als Nancy. komst legt Paul de teleurstelling van een stadsmeisje. Als Nancy een nieuwe Doordat de mediator in het gesprek de maatschap op tafel. Dat is confron- baan heeft gevonden en de verhuizing met Paul goed doorvraagt, vertelt Paul terend voor Nancy maar ze is blij dat aanstaande is, overleggen Nancy en dat het de maatschap enorm dwars ze nu eindelijk een verklaring heeft compagnon Jeanette over de afwikke- zit dat Nancy zwanger bleek nadat voor de vijandige sfeer die ze de laatste ling van het dienstverband van Nancy. ze haar contract had getekend. En tijd voelde. Nancy wil vooral graag een Er ontstaat discussie. Nancy en Bee­ na verlenging van het eerste contract oplossing. Paul wil dat ook. Ze kijken kens en Bos komen er niet uit. Jeanette bleek ze weer zwanger! Beekens en terug naar de belangen, prioriteren en stelt voor mediation te proberen. Er Bos was niet verzekerd voor arbeids- clusteren de verschillende elementen wordt een mediator ingeschakeld. ongeschiktheid; hierdoor hebben deze van een regeling onder leiding van de Compagnon Paul zal Beekens en Bos periodes er financieel enorm ingehakt. mediator en kijken wat uit te wisselen vertegenwoordigen omdat Jeanette is Ze voelden zich ‘er ingeluisd’, zeker is (door middel van stel-dat-vragen van Tekst & Commentaar is basisgereedschap voor de jurist. Onmisbaar. Of u nou verhinderd. Beide partijen willen er in nu Nancy vertrekt op het moment dat de mediator). Dat leidt snel tot afspra- werkzaam bent in de advocatuur, de rechterlijke macht, de wetenschap, het één bijeenkomst uitkomen. haar dienstverband voor Beekens en ken. Afgesproken wordt dat Nancy de bedrijfsleven of bij de overheid: Tekst & Commentaar helpt u sneller wet- en De mediation gaat voortvarend Bos weer rendabel wordt. Doordat de helft van haar bonus krijgt uitgekeerd van start. Nancy en Paul hebben geen mediator Paul vraagt in hoeverre dit – de berekening en het bedrag worden regelgeving te interpreteren. Met beknopt maar altijd volledig en gedegen behoefte om over het verleden te pra- nu meespeelt in de afwikkeling van het ook vastgelegd. Ook mag zij 25 procent commentaar. Tekst & Commentaar is er in boekvorm, online, als e-book en app. ten. Ze willen hun blik graag snel op de dienstverband van Nancy wordt Paul van het daadwerkelijk betaalde onder- Wilt u zich als een vis in het water voelen? Kijk voor het complete aanbod op toekomst richten. De inventarisatie van zich ervan bewust dat het conflict niet handen werk houden. De rest zal wor- www.kluwer.nl/tekstencommentaar. de belangen gaat soepel. Ook de discus- zozeer zit in de uitleg van de overeen- den doorbetaald aan Beekens en Bos. In siepunten komen snel op tafel. Nancy komst, maar in de teleurstelling dat het overleg met de nieuwe werkgever van vindt dat zij recht heeft op een bonus dienstverband met Nancy niet heeft Nancy wordt bovendien afgesproken over het afgelopen jaar; ook wil Nancy opgeleverd wat ze ervan verwacht had- dat Nancy’s nieuwe kantoor het cur- den. susgeld voor de Grotius Opleiding die 1 De namen van partijen zijn gefingeerd, tot In het gesprek dat de mediator Nancy net was gestart aan Beekens en Kunt u zonder? personen herleidbare feiten zijn veranderd. heeft met Nancy geeft Nancy aan dat Bos zal vergoeden.

Naamloos-3 1 20/05/2014 13:10 Documenten digitaliseren doe je zo

Met Meesterwerk van Ricoh

Scannen, organiseren, veilig opslaan en doorzoeken! Direct in het juiste digitale dossier.

Scan en organiseer al je documenten met 1 druk op de knop. Scannen, verzenden, opslaan, terugvinden, doorzoeken en delen. Altijd handiger dan handmatig. Zo krijg je altijd en overal de juiste informatie op het juiste moment bij de juiste persoon. Snel, veilig én kostenbesparend. Zo helpt Ricoh je met het vervaardigen en organiseren van informatie. Zodat jij kunt focussen op wat er toe doet en het verschil kunt maken.

Deze pagina is interactief. Download de Clickable Paper app en scan deze pagina of ontdek meer op Zo.Ricoh.nl

Ricoh_Adv_Advocatenbl_210x265_404382_Wt.indd 1 16-05-14 14:46 historie 49

Juni Documenten 2014 canon van de digitaliseren Stenen voor brood advocatuur Eigenzinnige advocaat Hendrik Mulderije (1896-1970) groeide uit tot doe je zo conservatief minister. Hij loodste de Advocatenwet door de Tweede Kamer. Robert Sanders

e Utrechtse studententijd van geen overdreven verwachtingen van het DHendrik Mulderije, geboren in ontwerp. Toch slaagde Mulderije erin Zutphen op 4 januari 1896, viel vrijwel om het wetsvoorstel door de Tweede samen met de Eerste Wereldoorlog. In Kamer aan te laten nemen, waarbij 1919 promoveerde hij op 37 inhoudelijk alleen de CPN-fractie tegenstemde. Hendrik Mulderije sterk uiteenlopende stellingen, waaruit (1896-1970) Hendrik Mulderije stond bekend als zijn brede juridische belangstelling eigenzinnig en zijn justitiebeleid als bleek. Die brede interesse liet zich ken, keerde niet terug in de ministers- conservatief. In december 1951 ontstond later vertalen in een omvangrijke reeks ploeg. beroering toen de minister tijdens de publicaties in juridische vakbladen. Het kabinet Drees-II regeerde ander- behandeling in de Eerste Kamer van de Kort voor zijn promotie had hij zich half jaar, van maart 1951 tot het einde Beginselenwet Gevangeniswezen de als advocaat en procureur in Amster- van de parlementaire termijn in juni humanistische geestelijke verzorging dam gevestigd bij het kantoor van G. 1952. In die korte tijd slaagde Mul- van gevangenen ‘stenen voor brood’ Grosheide en D. Schut waar hij, met de derije erin om een aantal belangrijke noemde, wat hem op felle kritiek uit onderbreking van zijn ministerschap, wetsvoorstellen door het parlement te humanistische hoek kwam te staan. tot 1968 praktijk zou blijven voeren. loodsen. De Beginselenwet Gevangenis- Daarnaast stond Mulderije ten Met Kenmerkend voor Mulderije, van wezen, waarin een humane en correcte aanzien van de zwaarste, oorlogsmisda- huis uit Nederlands-hervormd en geïn- bejegening van gedetineerden was digers strengere bestraffing voor. Met spireerd door een diepe geloofsover­ uitgewerkt, de Wet bescherming staats- inbegrip van de doodstraf, wat hem Meesterwerk tuiging, was zijn inzet op kerkelijk geheimen en de Wet oorlogsstrafrecht lijnrecht tegenover Koningin Juliana terrein. Als lid van de werkgroep Kerk vonden onder minister Mulderije de bracht. Nadat op 21 maart 1952 – vlak na van Ricoh en Overheid van de Nederlandse Her- weg naar het Staatsblad. de goedkeuring van de Advocatenwet vormde Kerk was Mulderije tijdens de Een aanzienlijk wetgevingsdossier – door de terechtstelling van twee oor- Tweede Wereldoorlog betrokken bij de dat hij van zijn voorgangers had overge- logsmisdadigers de doodstraf voor het protestbrieven die namens de Neder- nomen, was het ontwerp voor de Advo- laatst in ons land ten uitvoer was gelegd, landse Hervormde Kerk tegen de Duitse catenwet. Was Johannes Drost destijds weigerde Juliana het besluit voor de exe- bezetter waren gericht. de geestelijke vader van het ontwerp cutie van Willy Lages, een van de Vier van Aan het einde van de jaren twintig geweest, Mulderije droeg uiteindelijk de Breda, te ondertekenen. Tot een daad- was Mulderije politiek actief geworden politieke verantwoordelijkheid om de werkelijk conflict met Juliana kwam het als lid van de Christelijk-Historische positie van de balie wettelijk verankerd echter niet, omdat het kabinet met de Scannen, organiseren, veilig opslaan en doorzoeken! Unie (CHU). Reeds voor de oorlog te krijgen. De minister stond voor de verkiezingen in aantocht de kwestie op Direct in het juiste digitale dossier. kwam hij via het Amsterdamse CHU- opdracht het voorstel, dat door de Twee- de lange baan schoof. bestuur in contact met partijvoorman de Kamer nogal lauw was ontvangen, Na zijn kortstondige kabinetsperiode Scan en organiseer al je documenten met 1 druk op de knop. Scannen, verzenden, Hendrik Tilanus. In 1951 benaderde tijdens de parlementaire behandeling op keerde Mulderije terug naar zijn advoca- Tilanus hem om minister van Justitie 11 en 12 maart 1952 te verdedigen. CPN- tenpraktijk. Politiek bleef hij nog enkele opslaan, terugvinden, doorzoeken en delen. Altijd handiger dan handmatig. Zo krijg je te worden in het tweede kabinet-Drees. Kamerlid (en voormalig advocaat) Benno jaren actief in de Provinciale Staten van altijd en overal de juiste informatie op het juiste moment bij de juiste persoon. Snel, veilig Het eerste kabinet onder leiding van Stokvis keerde zich tegen het voorstel Noord-Holland en als lid van het CHU- én kostenbesparend. Zo helpt Ricoh je met het vervaardigen en organiseren van informatie. Drees was kort daarvoor gevallen en en zelfs Mulderijes partijgenote freule hoofdbestuur, tot zijn overlijden op 18 Mulderijes voorganger, A.A.M. Struyc- Wttewaall van Stoetwegen koesterde maart 1970. Zodat jij kunt focussen op wat er toe doet en het verschil kunt maken. foto:Nationaal archief

Deze pagina is interactief. Download de Clickable Paper app en 1600 1750 1800 1850 1875 1900 1950 2000 scan deze pagina of ontdek meer op Zo.Ricoh.nl Joannes Rutger Jan C.F. van Jonas Thom Pieter Johannes Ali Visser G.W. van Adolphine Hendrik Otto van der Schimmel­ Maanen Daniël Fruin Jelles Drost van IJzen- der Does Eduardina Mulderije Verpaalen Linden penninck (1769- 1846) Meijer (1869-1945) Troelstra (1880-1954) doorn (1894-1972) Kok (1896-1970) (1912-1991) (1756-1835) (1761-1825) (1780-1834) (1860-1930) (1893-1979) (1879-1928)

Ricoh_Adv_Advocatenbl_210x265_404382_Wt.indd 1 16-05-14 14:46 € 299,- per persoon per jaar Probeer SSmartNewz nun 4 weken ggratis!

WE HEBBEN GOED NIEUWS VOOR ARBEIDSRECHTJURISTEN

Waarom SmartNewz Arbeidsrecht? SmartNewz Arbeidsrecht 3 U mist niets doordat u al het arbeids- Een nieuwe benadering van juridisch nieuws rechtelijke nieuws krijgt aangereikt (>250 bronnen) Met SmartNewz Arbeidsrecht heeft u binnen een dag al het 3 U kunt tijd besparen dankzij de selectie door arbeidsrechtelijke nieuws samengevat door een deskundige de SmartNewz vakredactie en uw persoonlijke voorkeuren redactie en verrijkt met links naar bronnen en relevante artikelen op uw desktop, tablet en smartphone. Bovendien 3 U bepaalt zelf of u gebruik maakt van de selectiemogelijkheden of niet kunt u eenvoudig specifieke onderwerpen en uitspraken volgen. Kortom, alles wat u nodig heeft om altijd volledig op de 3 Al het nieuws is verrijkt met links naar bronnen, relevante artikelen, wetgeving hoogte te zijn van het arbeidsrechtelijke nieuws. en jurisprudentie 3 U kunt zeer eenvoudig uitspraken, wetten en wetsvoorstellen volgen

Meer informatie? Neem contact op met uw huidige accountmanager of onze accountmanager telesales via telefoonnummer 0570-647023

SmartNewz { kluwer.nl/smartnewz

31617-8_Advertentie SmartNewz 210x265.indd 1 13-03-14 14:53 Juridische even opfrissen 51 € 299,- kwesties per persoon per jaar Juni 2014 die zijn Probeer weggezakt SSmartNewz nun 4 weken ggratis! Het recht op informatie van de ondernemingsraad In het medezeggenschapsrecht krijgt het advies- en instemmingsrecht vaak de meeste aandacht. Nu is dit inderdaad belangrijk, maar het recht op informatie is de kern van de Wet op de ondernemingsraden.

Chris Nekeman & Inge de Laat1

m zijn taken goed te kunnen ver- Het gaat daarbij dan onder meer beslist dat het in beginsel niet aan de Orichten, heeft de ondernemings- om gegevens met betrekking tot de ondernemer is om zich een oordeel WE HEBBEN GOED NIEUWS VOOR raad (or) informatie nodig. In artikel 31 primaire en secundaire arbeidsvoor- te vormen over de vraag welke infor- ARBEIDSRECHTJURISTEN van de Wet op de ondernemingsraden waarden5. Deze informatie dient de matie de or nodig heeft. Dit is anders (WOR) is dan ook een uitgebreide ondernemer ongevraagd te verstrek- als de ondernemer uiteenzet dat er regeling opgenomen waarin staat op ken aan de or. Daarnaast is de onder- in redelijkheid geen discussie over welke informatie de or recht heeft. Het nemer verplicht om de or, indien hij kan bestaan dat de gevraagde infor- gaat daarbij zowel om ongevraagde als daarom verzoekt, tijdig alle inlich- matie geen enkel belang dient7. Het Waarom SmartNewz Arbeidsrecht? om gevraagde informatie. Het betreft tingen en gegevens te verstrekken die argument van een ondernemer dat SmartNewz Arbeidsrecht 3 U mist niets doordat u al het arbeids- onder meer informatie over de organi- hij voor de vervulling van zijn taak informatie niet verstrekt kan worden Een nieuwe benadering van juridisch nieuws rechtelijke nieuws krijgt aangereikt satie en de verdeling van de bevoegd- redelijkerwijze nodig heeft. Wat de aangezien het gaat om vertrouwe- heden en eventuele wijzigingen daarin. or redelijkerwijze nodig heeft, dient lijke informatie, zal niet slagen; de (>250 bronnen) Daaronder valt ook dat de ondernemer ruim te worden uitgelegd. De or kan ondernemer kan de or ex artikel 20 Met SmartNewz Arbeidsrecht heeft u binnen een dag al het 3 U kunt tijd besparen dankzij de selectie door de or dient te informeren over beleids- de gevraagde informatie niet alleen WOR geheimhouding opleggen8. arbeidsrechtelijke nieuws samengevat door een deskundige de SmartNewz vakredactie en uw voornemens en besluiten die hij in nodig hebben voor de vervulling van Schending van de geheimhouding kan persoonlijke voorkeuren voorbereiding heeft. zijn taak, denk daarbij onder andere grote gevolgen hebben voor een or- redactie en verrijkt met links naar bronnen en relevante Verder moet de ondernemer de or aan het advies- en/of instemmings- lid, omdat het een reden voor ontslag artikelen op uw desktop, tablet en smartphone. Bovendien 3 U bepaalt zelf of u gebruik maakt van de over diverse financiële aangelegenhe- recht (artt. 25 en 27 WOR), maar ook op staande voet kan opleveren en kan selectiemogelijkheden of niet 2 kunt u eenvoudig specifieke onderwerpen en uitspraken volgen. den informeren , over het personeels- voor het indienen van een initiatief- worden gekwalificeerd als een misdrijf 3 Al het nieuws is verrijkt met links naar beleid en over het sociale beleid van de voorstel (art. 23 WOR). Ook kan de ex artikel 272 Wetboek van Strafrecht. Kortom, alles wat u nodig heeft om altijd volledig op de 3 bronnen, relevante artikelen, wetgeving onderneming . Bij ondernemingen met or informatie nodig hebben om zijn Indien de or de ondernemer om hoogte te zijn van het arbeidsrechtelijke nieuws. meer dan honderd personen in dienst, stimulerende rol op de onderwerpen informatie verzoekt, zal hij dit met en jurisprudentie dient de ondernemer de or tevens te zoals genoemd in artikel 28 WOR uit enige voortvarendheid dienen te ver- 3 U kunt zeer eenvoudig uitspraken, wetten informeren over de hoogte en inhoud te kunnen oefenen6. strekken aan de or. Mocht de onder- en wetsvoorstellen volgen van de arbeidsvoorwaardelijke rege- Het is aan de or om concreet aan nemer weigeren informatie te geven, lingen of afspraken per verschillende te geven waarvoor hij de gevraagde dan heeft de or de mogelijkheid om op groep van de in de onderneming werk- informatie nodig heeft. Hierbij geldt grond van artikel 36 WOR een vorde- Meer informatie? zame personen en van het bestuur en dat de Ondernemingskamer van ring in te stellen bij de kantonrechter. Neem contact op met uw huidige accountmanager of onze het toezichthoudend orgaan4. het Gerechtshof Amsterdam heeft accountmanager telesales via telefoonnummer 0570-647023 1 Advocaten bij Kennedy Van der Laan te Amsterdam. 7 Hof Amsterdam (OK) 12 december 2003, JAR 2 Art. 31a lid 1 WOR. Denk hierbij aan gegevens over 5 Het gaat dan om vast salaris, eventuele variabel 2004/26. omzetontwikkeling, kosten, resultaten, markt­ salaris, vakantiegeld, pensioen, onkostenver­ 8 Geheimhouding geldt in drie gevallen: 1) alle ontwikkelingen en de concurrentiepositie. goedingen, auto van de zaak, verlof, scholing en zaken- en bedrijfsgeheimen die or-leden in hun 3 Art. 31b lid 1 WOR. Denk hierbij aan de aantallen ontslagvergoedingen. hoedanigheid vernemen, 2) alle aangelegenhe­ en verschillende groepen van de in de onderne­ 6 Zo schrijft art. 28 WOR onder meer voor dat de or den waarvan geheimhouding is opgelegd of 3) ming werkzame personen, alsmede inzake het bevordert dat geldende regels op het gebied van alle zaken waarvan de vertrouwelijkheid duide­ SmartNewz kluwer.nl/smartnewz door de ondernemer gevoerde sociale beleid. arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden en lijk dient te zijn gelet op een eerder opgelegde { 4 Art. 31d lid 1 en 2 WOR, Wet Harrewijn. arbeids- en rusttijden worden nageleefd. geheimhouding.

31617-8_Advertentie SmartNewz 210x265.indd 1 13-03-14 14:53 52 praktijk

Bedienen om de business De gratis helpdesk blijkt handig om nieuwe klanten te werven. Expertise weggeven? Nee hoor. ‘We laten zien wat we in huis hebben.’ Maar pas op voor gelukzoekers.

Jolenta Weijers

e kregen, zoals dat heet, een mooie websites die veel gratis doen, hebben senior medewerker. ‘Over het algemeen Zpers, Werner Altenaar en Theo echt succes.’ duurt zo’n gesprek vijftien tot twintig Verhoeven van Liesveld Advocaten in De helpdesk is dermate succesvol dat minuten’, aldus Vlietstra. ‘Als het een Apeldoorn. De oprichting van hun gratis de vijf juristen van Artec Neval het werk lastig vraagstuk betreft, soms iets langer. helpdesk over de Wet openbaarheid van niet alleen aankunnen. ‘Wij werken Ons streven is: als de telefoon wordt bestuur haalde begin april zo’n beetje bovendien vooral in onze eigen regio. neergelegd, moet de persoon aan de alle kranten. Mooi meegenomen, vindt Maar we hechten wel aan een landelijke andere kant weten wat zijn mogelijk- Werner Altenaar. Maar het belangrijkst uitstraling. Daarom spelen we veel heden zijn. Dat hoeft niet altijd te bete- is wel: journalisten en ambtenaren zaken door aan advocatenkantoren.’ In kenen dat hij een advocaat nodig heeft. weten de helpdesk al goed te vinden. Utrecht is Van Benthem & Keulen ruim Meestal kan hij het dan zelf oplossen.’ Voor gratis advies, in eerste instantie. een jaar geleden begonnen met het ‘ser- Maar als het op procederen aankomt, viceconcept’ vanDienst, waarin onder Misbruik hopelijk ook voor betaalde diensten. ‘De meer een gratis helpdesk voor onderne- ‘Een helpdesk is een prachtige manier helpdesk geeft een voorproefje van onze mingen, instellingen en overheden is om je diensten onder de aandacht te deskundigheid’, zegt Altenaar. opgenomen. Marketing manager Murk brengen bij nieuwe klanten’, zegt sales- De gratis helpdesk lijkt opgang te Vlietstra: ‘We willen onze belofte als toe- manager Herbert Golsteijn van Stam maken onder advocaten. Er zijn inmid- gankelijk topkantoor tastbaar maken. Advocaten in Naarden. ‘Maar denk er dels behoorlijk wat kantoren die er een We laten dus ook potentiële klanten niet te gemakkelijk over. Het is top- op nahouden. Een van de eerste die dat proeven van onze kwaliteit.’ Vlietstra sport.’ Stam Avocaten, dat zich richt deed, is Artec Neval in Bolsward – overi- beschouwt vanDienst als een innovatieve op het midden- en kleinbedrijf, heeft gens geen advocatenkantoor, maar een manier om de advocatuur toegankelijker zowel een telefonische als een digitale juristenkantoor. Hun website arbeids- te maken. ‘Wat meer laagdrempeligheid helpdesk. ‘Daarmee kunnen we nieuwe rechter.nl, inmiddels veertien jaar in kan de sector wel gebruiken.’ contacten leggen, en dat is veel waard. de lucht, is één van de belangrijkste Wie de helpdesk belt voor juridisch Maar het is intensief. Er zitten veel manieren om werk binnen te halen, zegt advies krijgt in principe één van de part- gelukzoekers bij: ondernemers die hun bestuurder Ulli Hoogland. ‘Aanvanke- ners van Van Benthem & Keulen aan de vraag bij drie of vier advocatenkantoren lijk kregen we het verwijt dat we te veel telefoon. Mocht dat op dat moment niet tegelijk neerleggen om te zien waar ze, weggaven. Maar wij zagen tóén al: alleen lukken, dan komt het advies van een mocht hun probleem een zaak worden, praktijk 53

Juni 2014

column

het laagste tarief kunnen krijgen. Dat voel je op zeker moment wel aan. Dan moet je toch duidelijk maken dat het Dolph Stuyling de Lange zo niet werkt in de advocatuur. Want met een laag tarief en meer uren ben je misschien wel duurder uit. Die com- Stop met klungelen municatie luistert heel nauw. Het span- ningsveld is enorm.’ n welk kantoor wordt er niet bele uren, maar ook bij te veel uren Eventueel misbruik – mensen die I geklaagd over cliënten die te lang of te weinig uren voor zaken als wel geregeld de gratis helpdesk bellen, zelf hebben gedokterd aan hun juridi- marketing), regelmatig declareren maar nooit klant zullen worden – moet sche kwalen? en daadkrachtig debiteuren rappel- je als kantoor incalculeren, zegt Ulli Grappig genoeg betrekken advocaten leren, kantoorkosten goed beheren Hoogland van Artec Neval. ‘Dat gebeurt dit inzicht zelden op hun eigen niet- (bijvoorbeeld periodiek offertes aan in de detailhandel ook. Mensen laten juridische onderwerpen. Dus op het alternatieve aanbieders vragen), goed zich bij een speciaalzaak uitgebreid gebied van kantoororganisatie wordt systeem van winstverdeling opzetten voorlichten over een wasmachine om er nogal wat aangeklungeld. Alles moet dat aansluit bij de visie en strategie hem vervolgens elders te gaan kopen. sowieso in de marge van de praktijk – van kantoor; Ons risico is trouwens kleiner; we geven ‘de cliënt gaat nu eenmaal voor’ – maar • knowhow: zorgen dat iedereen de natuurlijk persoonlijk advies. In feite goed en efficiënt omgaan met zulke benodigde informatie gemakkelijk lever je een uniek product dat een ander uiteenlopende thema’s als personeels- voorhanden heeft (ook in geval kantoor nooit op dezelfde manier zal beleid, kantoorinrichting, marketing, van thuiswerken), goed en kritisch bieden. Als je het goed doet, creëer je financieel beheer, knowhow en ICT overleg met uitgevers, zorgen voor bovendien een band met een beller. Zo’n vraagt om kennis en ervaring die je nu efficiënt systeem van modellen en gesprek is een visitekaartje.’ eenmaal niet in je rechtenstudie hebt voorbeelden, intern delen van kennis, De logische vraag is natuurlijk: kan opgedaan. delen van kennis met cliënten; het wel uit? Per slot van rekening zijn Een lijstje van punten waar veel kan- • ICT: goed onderhoud, goede back- advocatenkantoren óók ondernemingen toren vorderingen kunnen maken: up, regels over privégebruik van die aan het einde van de dag de kassa • vastleggen van visie en strategie; telefoons en computers, regelmatige gevuld willen zien. Vlietstra: ‘Vergelijk • personeelsbeleid: werven, functieom- bijscholing. Kies ‘van de plank’ en het met de proefrit die je gaat maken als schrijvingen, beoordelingen, belo- laat zo min mogelijk speciaal op maat je een auto wilt kopen. Met de tijd die ningsbeleid, opleidingen; maken. wij investeren in de helpdesk, genereren • kantoor: locatie en ruimtebehoefte, Voor alle onderwerpen geldt dat het we echt nieuwe business. Dus ja, het kan verdeling van ruimte die efficiency zinvol is periodiek eens een APK te dus inderdaad uit.’ en samenwerking maximaal onder- laten uitvoeren door een daarvoor inge- Met vanDienst komt Van Benthem steunt, gastvrij onthaal voor cliënten, huurde externe professional: die kijkt & Keulen – 59 advocaten, zes notarissen parkeerfaciliteiten, onderhoud, er weer fris en onafhankelijk tegenaan. en zeven juristen – bovendien goed uit schoonmaak; Sommige onderwerpen lenen zich heel de verf bij pitches en aanbestedingen, • marketing: gericht cliënten werven goed voor (partiële) uitbesteding zoals betoogt de marketingmanager. ‘We zit- die passen in de strategie, geen hob- personeelsbeleid (tot en met partner- ten nu eerder dan voorheen aan tafel byisme (zoals sponsoring van de club beoordeling) en marketing. Veel zal bij nieuwe grote opdrachtgevers. Hier van je kinderen), onderscheidend in eigen huis moeten worden gedaan, en daar zien we nu zelfs dat concur- positioneren van je kantoor; maar als er dan een goed draaiboek ligt, rerende kantoren bij hun inschrijving • financieel: financiën van een advoca- door een deskundige opgesteld, gaat soortgelijke diensten moeten accepteren tenkantoor zijn relatief eenvoudig; dat doorgaans veel beter. als standaardnorm.’ Ook Hoogland ziet uren tijdig en volledig schrijven, Kortom: besteed niet meer uit dan alleen zwarte cijfers. ‘Als het niks ople- daarover overleggen met betrokke- nodig, maar haal wel periodiek extern verde, waren we er al lang mee gestopt.’ nen (in geval van te weinig declara- professioneel advies. advertenties

Representatief kantoor nodig? A LT KAM BOER ADVOCATEN In monumentaal grachtenpand aan de Keizersgracht in Amsterdam, in de buurt van de Brouwersgracht, zijn op de begane grond twee stijlkamers CIVIELE CASSATIE? “en suite” te huur (56 m2). Uitzicht op gracht (voor) en statige patio (achter). prijsafspraken mogelijk ook op basis van toevoeging Geschikt voor verdeling in (bijvoorbeeld) zie onze website voor voorbeeldzaken ontvangst- en werk- of vergaderkamer.

Huurperiode in overleg, huurprijs 1250 Info: mr H.J.W. Alt, Pb. 82228, 2508 EE Den Haag Contact: [email protected] Tel.: 070 - 358 94 79, fax: 070 - 358 51 97 telefoon 06 250 228 15 [email protected], www.altkamboer.com

Aan eer gerelateerd geweld & Complexe familieverhoudingen Advocatenkantoor Wapperom TRAININGEN, CONSULTATIE, ANALYSES heeft per direct een vacature voor een Advocaat medewerker, advocaat stagiair Concreet. Praktijkgericht. Onafhankelijk. Wetenschappelijk. of juridisch medewerker Affiniteit met asiel- en vreemdelingenrecht, strafrecht en/of Schrijf u nu in voor de trainingen! sociaal zekerheidsrecht is een pre. Reacties richten aan: mr. A.W.J. van der Meer Wijnstraat 209, 3311 BV Dordrecht Dr. Rob Ermers Telefoon 078-6399900 www.novalitica.eu • [email protected] • 06 - 41 876 844 Email:[email protected]

De NOvA zoekt twee advocaatleden voor de Raad van Advies

De Raad van Advies adviseert vanuit verschillende maat- schappelijke invalshoeken de algemene raad en het college van afgevaardigden en bestaat uit acht leden, waaronder twee advocaatleden. Voorzitter is mr. Thom de Graaf.

Gezocht wordt naar praktiserende advocaten die voldoen aan het volgende profiel:

Wij breiden onze civiele sectie uit en zijn daarom op zoek naar een: - Beschikt over brede maatschappelijke en bestuurlijke ervaring - Kan snel relevante analyses maken ter zake van beleids- enthousiaste jurist (m/v) voorstellen en andere voor de Orde van belang zijnde bij voorkeur met relevante werkervaring, voor de functie van juridisch vraagstukken medewerker die bij gebleken geschiktheid op termijn kan worden - Staat open voor zienswijzen van de andere leden en draagt opgeleid tot advocaat. het (meerderheids)standpunt van de Raad van Advies uit - Is bereid zich grondig voor te bereiden op vergaderingen Wij bieden: en ook (schriftelijk) inbreng te leveren na de vergadering - een prettige en professionele werkomgeving met leuke collega’s. ten behoeve van de afwikkeling van de ter vergadering op - interessant en afwisselend werk en een marktconforme honorering. hoofdlijnen afgestemde adviezen. Ben je een goed jurist die van aanpakken houdt en die klantvriendelijk en collegiaal is, dan nodigen we je uit te solliciteren. Mail je brief en cv De Raad van Advies vergadert vier keer per jaar een dagdeel. voor 1 juli 2014 aanstaande naar: [email protected] De leden ontvangen vacatiegeld en een reiskostenvergoeding.

K.R. Poststraat 91 Reacties graag binnen 14 dagen na het verschijnen van het 8441 EN Heerenveen Advocatenblad richten aan: Telefoon (0513) 65 55 55 mw mr. R.G. van den Berg, algemeen secretaris [email protected] www.groenewegenadvocaten.nl e-mail: [email protected].

Groenewegen_Adv_Not_Vac_90x123.indd 1 15-05-14 13:47 van de orde 55

Juni 2014

ordeberichten

Checklist voor Foto: Shutterstock begeleiding stagiaires

Er is een checklist voor de begelei- ding van stagiaires ontwikkeld door de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) in samenwerking met patroons, de Stichting Jonge Balie Nederland en vertegenwoordigers van de Raden van Toezicht. Deze lijst is bedoeld om de begeleiding van stagiaires verder te pro- fessionaliseren. Goede praktijkbegeleiding van een advocaat-stagiaire is belangrijk voor Andere aandachtspunten op de check- van Toezicht. Behalve patroons kunnen zijn of haar ontwikkeling, benadrukt list zijn bijvoorbeeld het doornemen ook stagiaires de checklist gebruiken beleidsadviseur van de NOvA Fenneke en bespreken van de gedragsregels, het als aanknopingspunt om met hun van der Grinten. De checklist is daarbij overdragen van expertise, het afstem- patroon in gesprek te gaan. De lijst met een hulpmiddel. Zo is er aandacht voor men van de verwachtingen en het aandachtspunten is een onverplichte het geven van feedback. ‘Je kunt als bespreken van sterke en zwakke punten aanvulling op de bestaande middelen patroon in een stuk met een rode pen tijdens een functionerings- en beoor- voor het professionaliseren van het aangeven wat er niet goed aan is, maar delingsgesprek. Het is volgens Van der patronaat. Andere middelen: stagiaire je kunt ook bijsturen. Probeer samen op Grinten nuttig voor patroons om bij de en patroon moeten bij aanvang van de te trekken, laat als patroon zien wat je vraag stil te staan hoe ze het beste uit advocaatstage een begeleidingsplan doet en welke keuzes je maakt, bekijk een stagiaire kunnen halen. ‘Het kost opstellen. Daarnaast kan een patroon welke keuzes een stagiaire maakt, wat even tijd, maar het levert ook tijd op.’ de ontwikkeling van een stagiaire met daar goed aan is, wat beter kan. Hier- Patroons krijgen de checklist bij behulp van een portofolio monitoren. door kan een stagiaire sneller adequaat goedkeuring van de aanvraag van een Ook zijn er cursussen voor patroons om worden ingezet.’ stage toegestuurd door hun lokale Raad hun begeleiding te verbeteren. colofon Aadvocatenorde

Bureau van de Orde Helpdesk VRIJE ADVOCAATKEUZE Het verschil tussen advocaten Raffi van den Berg [email protected] en rechtsbijstandsverzekeraars #trosradar #das. (algemeen secretaris) Tel. 070-335 35 54 DAS Directeur #DAS verklaart laag tarief bij #BNR: Nederlandse Orde Samenstelling Algemene Bezoekadres 'DAS-juristen verspillen geen tijd aan jurisprudentie en van Advocaten Raad Nederlandse Orde Twitter Neuhuyskade 94 literatuuronderzoek.' Het Advocatenblad is het van Advocaten @Advocatenorde 2596 XM Den Haag officiële orgaan van de • Walter Hendriksen DAS Das Rechtsbijstand kleedt vrije advocaatkeus Tel. 070 – 335 35 35 Nederlandse Orde van (algemeen deken) LinkedIn (weer) uit (via @LegalDutch). Fax 070 – 335 35 31 Advocaten. De Orde verzorgt • Bart van Tongeren Nederlandse Orde RECHTSBIJSTAND De 1e stap naar 85 miljoen E-mail [email protected] de rubrieken Van de Orde, (plaatsvervangend deken) van Advocaten KvK-nummer: 27339260 bezuiniging op #rechtsbijstand is nu definitief gezet. Geschillencommissie, • Hans Vogels BTW-nummer: NL002872833B01 RECHTSBIJSTAND Teeven splitst wetsvoorstellen Tuchtrecht, Transfers en de • Marjan van der List Facebook bezuiniging #rechtsbijstand, wij brengen ze weer in 1 column Het laatste woord • Bert Fibbe Postadres Nederlandse Orde schema bij elkaar. van de landelijk deken. • Bernard de Leest Postbus 30851 van Advocaten 2500 GW Den Haag 56 van de orde

Juni 2014

transfers Wie, wat, waar? Wie vertrok, wie stopte en wie begon voor zichzelf? Bent u zelf onlangs van kantoor gewisseld of eigen baas geworden? Mail uw verhaal of meld u aan via [email protected].

Willems Advocaten & Reichenbach, mr. P.F.A.: Naar ander Rechtsanwälte NV te Jansma en Hendriks Advocaten Amsterdam te Kampen kantoor Hamberg, mw. mr. M.H.: AMS Reijmer, mr. J.: NautaDutilh Alexander, mr. P.M.: Clifford Advocaten te Amsterdam N.V. te Amsterdam Chance LLP te Amsterdam Hazenkamp, mw. mr. M.A. Reynaers, mw. mr. C.L.C.: Amerongen, mr. H.J. van: van den: Bernhaege Advocaten Jones Day te Amsterdam Geeraedts Van den Dungen te Veghel Sanden, mw. mr. M.M.C. van Advocaten te Den Bosch Heerkens Thijssen, mr. der: Hof-Recht Advocaten te Beele, mr. E.: NeXT advocaten T.J.R.P.: Wintertaling Den Haag te Tilburg Ondernemingsrecht B.V. te Schippers, mw. mr. Y.: Stad Bekema, mr. N.L.J.: Boels Amsterdam Advocaten te Groningen Zanders Advocaten te Venlo Hendriks, dr. mr. R.W.F.: Schönfeld, mr. M.R.J.: DNA Advocatuur 2.0 Benabdallah, mw. mr. M.: Simmons & Simmons LLP te Strafrechtadvocaten te Breda Baker & McKenzie New York LLP Amsterdam Schoute, mw. mr. F.M.H.: Op 1 mei, Dag van de Arbeid, startte Ruby Samad (34) te New York Ilcken, mr. A.R.A.J.: Arthur’s Stibbe N.V. te Amsterdam haar arbeidsrechtelijke nichekantoor: ArbeidsrechtLab Berg, mw. mr. M.N. van den: Legal B.V. te Amsterdam Sieval, mw. mr. W.L.: mr. Advocatuur in Amsterdam. ‘Ik vertegenwoordig Teurlings & Ellens Advocaten te Jong, mr. B.J. de: Oomes J.J.C. Engels Advocatenkantoor ondernemingen, particulieren en zelfstandigen; een Amsterdam Advocaten te Son en Breugel te Heerhugowaard groep die ik nu nóg beter verwacht te begrijpen. Berg, mw. mr. P. van den: Kingma, mr. R.: Baker & Spoelder, mw. mr. S.R.: Jones Deskundigheid is het vertrekpunt, maar een eigentijdse Allied Advocaten te Huis ter McKenzie Amsterdam N.V. te Day te Amsterdam benadering van het vak vind ik ook belangrijk. Heide UT Amsterdam Stegeman, mr. J.W.: Daniels ArbeidsrechtLab staat voor de advocatuur 2.0. Het is Bergmans, mw. mr. P.M.M.: Klein Selle, mw. mr. A.D.M.: Huisman Advocaten te Almelo EQUO advocaten te Oisterwijk Toemen, mr. B.W.M.: Gelijk onder meer transparant over tarieven, berekent geen Gemeente Advocaten Rotterdam te Rotterdam Knoops, mw. mr. F.J.: yspeert Advocaten te Den Bosch kantoorkosten en is optimaal bereikbaar voor cliënten, Blankert, mw. mr. M.H.: Blue vwl advocaten te Groningen Toorenburg, mw. mr. H.L.: ook via Skype. Het is mooi voor cliënten een verschil Legal advocaten | adviseurs Koolmees, mw. mr. S.C.: De AMN Advocaten coöperatie U.A. te kunnen maken op het gebied van zoiets essentieels te Breda Haan Advocaten & Notarissen te Veenendaal als werk.’ Blankestijn, mr. E.G.: Daniels te Groningen Tsiris, mr. G.A.: Osborne Clarke Huisman N.V. te Enschede Kout, mr. B.K.: Jones Day te N.V. te Amsterdam Bonsen, mw. mr. S.: Haafkes Amsterdam Unen, mw. mr. D.V. van: Nijkamp & Van Gurp B.V. te Lindeboom, mr. R.J.: Daniels Optiver Holding B.V. te Hengelo OV Huisman N.V. te Enschede Amsterdam Bouman, mr. T.A.: Van der Ling, mw. mr. P.S.: Claassen Venrooij, mw. mr. N.E.: Kooij Besters Advocaten te Advocaten te Eindhoven Munneke Lourens Advocaten Amsterdam Lommen, mr. M.C.J.: Stek te B.V. te Alphen aan den Rijn Braat, mw. mr. J.: Marxman Amsterdam Verburg, mr. G.C.: Houthoff Advocaten B.V. te Amersfoort Mens, prof. mr. K.L.H.: Buruma te Amsterdam Bruyn Ouboter, mw. mr. J. de: Bavelaar Advocaten te Vermeer, mr. B.P.J.W.: Clifford Stek te Amsterdam Amsterdam Chance LLP te Amsterdam Buddingh, mw. mr. S.: KBS Olthof, mw. mr. S.E.G.: Jones Verschuren, mr. J.: Versteegh Advocaten N.V. te Utrecht Day te Amsterdam Verschuren van de Weerd Een eigen nichekantoor Daudt, mw. mr. M.E.B.C.: Oogjen, mw. mr. M.P.A.: Van Advocaten Jones Day te Amsterdam As Advocaten te Nieuwegein Versteegh, mw. mr. L.A.: Mark van Heeren (42) verruilde het Eindhovense Dekker, mr. M.: Van Till Ooijen, mr. J.J. van: Akzo Versteegh Verschuren van de kantoor Deterink Advocaten en Notarissen onlangs Advocaten te Amsterdam Nobel NV te Arnhem Weerd Advocaten te Den Haag om een eigen kantoor in Breda te beginnen: Van Derks, mw. mr. E.R.A.: Oostlander, mr. F.: Smeets Vletter, mr. W.S.: Loyens & Heeren Advocatuur B.V. ‘Ik houd mij uitsluitend bezig Advocaten Familie- & Erfrecht Advocaten te Haarlem Loeff (USA) B.V. te New York met huurrecht en vastgoed. Rechtsgebieden die me te Eindhoven Pannekoek, mw. mr. S.Y.: De Vreemann, mw. mr. K.: bijzonder aanspreken vanwege de verschillende Dijksman, mw. mr. J.: Haan Advocaten en Notarissen Daniels Huisman N.V. te mensen met wie je in aanraking komt en de dynamiek Haarsma Advocaten te B.V. te Almere Enschede van sectoren als retail en horeca. De wens om een Paterswolde Panis, mw. mr. F.: Holland van Vries, mw. mr. M. de: 360 Gijzen Advocaten en Notarissen Advocaten te Den Haag eigen nichekantoor te beginnen, had ik al langer: het Doornbos, mw. mr. M.H.: Driehoek Advocaten te Zwolle LLP te Den Haag Vroet, mw. mr. A.M.C. de: zorgt voor de nodige flexibiliteit. Ik ben graag met mijn Gerrits, mr. J.S.: De Breij Evers Prinsen, mr. J.J.: Philips Daniels Huisman Advocaten vak bezig; een werkdag is voor mij geslaagd als ik veel Boon te Amsterdam International B.V. te te Almelo uren gemaakt heb!’ Graaf, mr. A.J. van den: Amsterdam Winthagen, mr. N.A.: Van van de orde 57

Juni 2014

Kaam Advocaten te Amsterdam B.V. (mw. mr. A.H. Weijts- Van Oorschot advocatuur | Wijnberg, mr. A.H.: yspeert Huiskes te Amstelveen) Legal (mr. O.A. van Oorschot te vwl advocaten te Groningen Hogervorst Advocaten (mw. Bitgummole) Woerdt, mw. mr. K.M.H. van mr. M.E.Th. Hogervorst te VDK Advocatuur BV (mr. F.A. der: AKD te Eindhoven Maastricht) van de Kasteele te Dordrecht) House of Mediators (mw. mr. Versteegh Verschuren van de T.A. Hekster te Utrecht) Weerd Advocaten (mr. M.A. Naar nieuw(e) Igor Coenen advocaat (mr. van de Weerd te De Haag) I.I.A. Coenen te Amsterdam) Verwiel & Van der Voort kantoor of Janus Advocatuur (mw. mr. (mw. mr. A.M.H.C. Verwiel & M.C. Janus te Dalfsen) mw. mr. K. van der Voort te associatie Jonkers Jadib Advocatuur Zoetermeer) (mr. D.G. Hassink, mw. mr. I. Advocatenkantoor De Bree Zeevenhoven Advocaten BV Jadib en mr. W.H. Jonkers te (mw. mr. J.B. de Bree te Etten- (mw. mr. C.A.B. Zeevenhoven Den Haag) Leur) te Amsterdam) Kant advocatuur (mr. D.P. Kant Advocatenkantoor El te Goor) Hannouche (dhr. mr. drs. el Legal Nova (mw. mr. V. Hannouche te Utrecht) Uit de praktijk Platteeuw te Diemen) Advocatenkantoor Nieuw Legaltree Schmutzer (mr. Bartels, mw. mr. M.R. Drachten Sloten (mr. M. Groenewoud te O.H.J. Schmutzer te Leiden) 24-04-2014 Amsterdam) Leijen & Nandoe Advocaten Bast, mw. mr. C.M. Veenendaal Advocatenkantoor Van Wessel (mr. M.J.A. Leijen te Bergen) 06-05-2014 (mr. D.C.A. van Wessel te Hernieuwde expertise Mr. drs. N.Th.G. Keulers Bennaars, mw. mr. J.H. Barendrecht) Advocaat (mds. N.Th.G. Keulers Amsterdam 01-05-2014 De afgelopen tien jaar specialiseerde Marijke van Altenburg Advocatuur (mr. Bierman, mw. mr. W.E. te Valkenburg LB) der Sanden (45) zich in het arbeidsrecht, maar bij P.W. Altenburg te Amsterdam) mr. V.L. Koppe te Cambodja Amsterdam 01-05-2014 ArbeidsrechtLab Advocatuur Bosma, mw.mr. S. Groningen Hof-Recht Advocaten in Den Haag richt zij zich sinds Narecht Advocaten (mw. mr. kort ook weer op het personen- en familierecht. ‘Ik (mw. mr. R. Samad te N. Rachid te Rijswijk) 01-05-2014 hoop daarin, net als in het arbeidsrecht, de reputatie Amsterdam) Ohpen Services B.V. (mw. mr. Brandts, mr. J.F.E. Echt Belastingdienst/Kantoor E. van Ingen te Amsterdam) 01-05-2014 te verwerven van een pragmatisch en laagdrempelig Rotterdam (mw. mr. M.H. de Polder Advocate (mw. mr. L.H. Breukink, mw. mr. C. advocaat die verder kijkt dan het belang op de Borst te Rotterdam) Steehouwer te Giessenburg) Amsterdam 06-05-2014 korte termijn. Daarnaast ben ik nu voor het eerst BeuneFaber Advocaten- Schreurs Advocatuur (mw. mr. Bruggink, mr. T.A. Bunnik ondernemer: mijn kantoorgenoten en ik zijn eigen Belastingkundigen (mr. R.B.H. K.A. Schreurs te Goor) 01-05-2014 baas, met alle zelfstandigheid en vrijheid van dien, Beune en mw. mr. A.L. Faber Dijk, mr. R.P.W. Nijmegen Sloof Advocatuur (mr. D.H. maar er is tegelijkertijd veel verbondenheid en ruimte LLM te Nijmegen) 30-04-2014 Sloof te Lelystad) voor overleg.’ Bouwman Roozemond & De Soetens Advocatuur (mr. A.C. Dikkema, mw. mr. A.M. Haan advocaten (mr. E.N. Soetens te Eindhoven) Groningen 09-04-2014 Bouwman, mr. J. de Haan Squalus advocatuur (mr. R.V. Disberg, mr. P.G.S. Apeldoorn en mr. J.W.D. Roozemond te van den Wildenberg te Den 01-05-2014 Utrecht) Bosch) Franken, mr. drs. J.M.W.M. Casper Janssens (cassatie) Staal Advocaten B.V. (mw. Amsterdam 22-04-2014 advocatuur (mr. C.S.G. mr. P.E.M. Klein, mw. mr. A.M. Ginkel, mw. mr. S.M. van Janssens te Den Haag) Klunne en mw. mr. L. Mundt te Amsterdam 01-05-2014 Credit Exchange B.V. (mw. mr. Rotterdam) Gouman, mw. mr. S.L. B.M. van Dijk te Barendrecht) Sumrin Advocaten (mr. E.H.J. Rotterdam 01-05-2014 Cremers De Koning Advocaten van Gerven en mw. mr. M. Haersolte-van Hof, Barones (mr. D.P.W.H. Cremers en mr. P. Peeters te Someren) mr. J.J. van Den Haag 01-05- de Koning te Tilburg) Swart & Dicke Advocaten (mr. 2014 F. Naghi-Zadeh, T.R. Dicke en mr. J.B.M. Swart Heffen, mr. R.D. van Advocatenkantoor (mr. F. te Almere) Amsterdam 15-04-2014 Krachten gebundeld Zadeh te Rotterdam) Timmermans, Heuvel, mw. mr. C.L.M. van Per 1 mei voegde Moritz Schönfeld (56) zich bij DNA Fris Vastgoed Advocatuur 010-strafrechtadvocaat den Amsterdam 01-05-2014 Strafrechtadvocaten in Breda. ‘Ik kende mijn nieuwe (mw. mr. W.I. Jansen te (mr. D.C.E. Timmermans te Heuvel, mr. T.M. van den Den Haarlem) Rotterdam) Haag 01-05-2014 collega’s, met wie ik het goed kan vinden, al uit de GDF Suez E&P Nederland B.V. Van der Doe Advocatuur (mr. Houtkooper, mw. mr. C.E. praktijk. Door onze krachten te bundelen kunnen we (mw. mr. S.J.W.H. Reintjes te E-J. van der Doe te Breda) Amsterdam 01-05-2014 de dienstverlening naar een hoger niveau tillen. Het Zoetermeer) Van der Kolk, Volkerink & Hul, mr. T.R. van ’t Amsterdam heeft ook praktische voordelen, bijvoorbeeld op het Giebels Advocaten (mw. mr. Wiechers Advocaten (mr. H. 01-05-2014 gebied van waarneming tijdens afwezigheid, intervisie J.M.C. van Gorkum te Boxtel) Boven te Emmeloord) Jones, mw. mr. V.L. Amsterdam en overleg. Afscheid nemen van mijn eigen praktijk GJ-Legal (mr. G.C.M. Schipper 01-05-2014 Van Duijvendijk-Brand was even wennen – enig sentiment is mij niet vreemd te Hoofddorp) Advocatuur (mw. mr. J. Brand- Laan, mw.mr. C.J.M. – maar dat lukte snel. Als het om strafrecht gaat, Halsten Law Firm (mr. P.J. van van Duijvendijk te Den Haag) Amsterdam 01-05-2014 Zaal te Amsterdam) Van Heeren Advocatuur B.V. Laarhoven, mw. mr. D. kiezen cliënten steeds vaker voor een gespecialiseerd Hewlett Packard Nederland (mr. M. van Heeren te Breda) Amsterdam 01-05-2014 strafrechtkantoor.’ 58 van de orde

Juni 2014

Maat, mr. I. Amsterdam 25-04-2014 Schouten, mr. H.G.C. 01-05-2014 04-04-2014 09-04-2014 Rijk, mr. W.L.C. Rotterdam Rotterdam 30-04-2014 Verwijmeren, mw. mr. K. Zee, mr. J.A. Amsterdam Mansur, mw. mr. D.S. Curacao 01-05-2014 Sinaasappel, mw. mr. V. Zeist 29-04-2014 01-05-2014 24-04-2014 Rijna, mr. M.V.C.H. Amsterdam 01-05-2014 Voorst, mw. mr. D. van Martens, mr. J. Hilversum Amsterdam 30-04-2014 Snijders, mr. C.A.J.M. Boxtel Eindhoven 01-05-2014 Overleden 01-05-2014 Ritter, mw. mr. C.H. Breda 01-05-2014 Wárlám, mw. mr. I.M. Oosterbroek, mr. J.H.W. Mazel, mr. M.W.L. Amsterdam 15-04-2014 Swart, mr. E. Utrecht 01- Amsterdam 05-05-2014 Hilversum 18-04-2014 14-04-2014 Roeders, mr. E.H. Emmen 05-2014 Werff-Verwolf, mw. mr. Pol, mr. W.M. van den Offringa, mw. mr. S.L. Den 11-04-2014 Tromp, mw. mr. A.F. F. van der Gorinchem 10- Gorinchem 11-02-2014 Bosch 01-05-2014 Romkes, mr. B. Groningen Amsterdam 01-05-2014 04-2014 Onnes-Wyers, mw. mr. V.E. 01-05-2014 Velde, mw. mr. A. van der Wesselingh, mw. mr. G.W. Den Haag 10-04-2014 Schellart, mr. A.F.A.M. Rijen 01-05-2014 Amsterdam 01-05-2014 Rahman, mr. M.A.K. Breda Utrecht 29-04-2014 Verkleij, mr. P.J.H. Rotterdam Westerveld, mr. B.W. Tilburg

uitspraken Van de tuchtrechter Deze uitspraken zijn geselecteerd en bewerkt door de Commissie Disciplinaire Rechtspraak, bestaande uit Hester Uhlenbroek, Ed van Liere, Peter Drion, Harro Knijff, Carel Gaaf, Robert Sanders. De letterlijke tekst van de uitspraken is te vinden op tuchtrecht.nl.

en haar ex-echtgenoot hadden met overgelegde brieven van een mediator Gedraging de psycholoog van de klaagster. Naar kan worden afgeleid dat klaagster Klacht over tegenover derde het oordeel van het hof vloeit de en haar ex-echtgenoot enkele ge­ gedeeltelijke vertrouwelijkheid van een dergelijk sprekken met een mediator hebben - Hof van Discipline, 11 no­ gesprek al voort uit de aard daarvan, gevoerd, maar dat deze gesprekken privégedraging vember 2013, zaak nr. 6600, ook al is er geen formele afspraak niet zijn voortgezet en dat het niet ECLI:NL:TAHVD:2013:289. tot geheimhouding gemaakt. Het tot ondertekening van een bemidde­ - Hof van Discipline, 6 de­ - Wat een behoorlijk advocaat bedoelde gesprek betrof immers de lingsovereenkomst is gekomen. Naar cember 2013, zaak nr. 6752, betaamt ten opzichte van de we­ achtergronden van het mislopen van het oordeel van het hof is het, ook al ECLI:NL:TAHVD:2013:336. derpartij; berichten aan derden. het huwelijk en daarmee voor beide is geheimhouding formeel nog niet - Grenzen van het tuchtrecht; de - Vertrouwelijkheid van (mediation) echtelieden zeer intieme en persoon­ afgesproken, niet de bedoeling dat uit advocaat privé. gesprekken, ook zonder formele lijke aspecten. Het hof acht dan ook, gesprekken in de premediationfase - Klachten over privégedragingen zijn afspraak daarover. anders dan de raad, de klacht dat mededelingen aan de rechtbank steeds ontvankelijk. Dan geldt de mrs. X en Y op dit punt vertrouwe­ worden gedaan als het niet tot een beperkte maatstaf of de gedraging Mrs. X en Y traden op voor de ex- lijke informatie hebben misbruikt, mediationovereenkomst komt. De van de advocaat in het licht van echtgenoot van klaagster in een echt­ gegrond. klacht dat mrs. X en Y ook op dit punt zijn beroepsuitoefening absoluut scheidingsprocedure. Klaagster verwijt Niet gegrond acht het hof de klacht vertrouwelijke informatie hebben ongeoorloofd moet worden geacht. hen dat zij vertrouwelijke informatie dat mrs. X en Y de rechtbank hierover misbruikt, acht het hof dus gegrond. hebben misbruikt en de rechtbank onjuist hebben geïnformeerd. In de Naar het oordeel van het hof mochten Klager en mr. X zijn betrokken geweest onjuist hebben geïnformeerd. Het relevante passage in het verweerschrift mrs. X en Y voor hun cliënt bij de bij een aanrijding. Mr. X heeft daarop gaat om informatie verkregen uit een stond dat klaagster wraakgevoelens rechtbank wel de stelling verdedigen aangifte gedaan tegen klager wegens driegesprek met een psycholoog en zou koesteren jegens haar ex-echtge­ dat er een overeenkomst tot stand poging tot doodslag en doorrijden na een gesprek over mediation. noot en daarom niet bereid zou zijn was gekomen en mochten zij het aanrijding. Klager verwijt mr. X dat De raad van discipline was van oor­ zich in de omgangsregeling soepel op (niet-ondertekende) stuk waarin dat hij de toedracht en de feiten van de deel dat mrs. X en Y de rechtbank te stellen. Dit, aldus het hof, betreft volgens hen was neergelegd, aan de aanrijding vals heeft weergegeven onjuist hadden geïnformeerd en legde een interpretatie van de cliënt van rechtbank presenteren. in de aangifte. Hij heeft daarbij ge­ op die grond aan mrs. X en Y een mrs. X en Y. Hoewel een meer subtiele Het hof acht het klachtonderdeel wat bruikgemaakt van briefpapier van zijn waarschuwing op. verwoording de voorkeur zou hebben betreft het misbruik van vertrou­ kantoor terwijl het een privékwestie verdiend, is het hof niet van oordeel welijke informatie verkregen uit het betreft. Het Hof van Discipline stelt vast dat dat zij, door deze interpretatie aan de gesprek met de psycholoog en uit de De raad van discipline heeft de klacht mrs. X en Y in een processtuk me­ rechter over te brengen, tuchtrechtelijk mediation alsnog gegrond en hand­ ontvankelijk verklaard met de over­ dedelingen hebben gedaan over de verwijtbaar hebben gehandeld. haaft de waarschuwing. weging dat voldoende verband met inhoud van een gesprek dat klaagster Uit door mrs. X en Y in de procedure de praktijkuitoefening van mr. X aan­ van de orde 59

Juni 2014

wezig is, omdat hij zowel in de straf­ maatstaven van art. 46 Advocatenwet stagiaire. Als daarvan wordt afgewe­ trouwen dat, nu een advocaat aan rechtelijke als in de civielrechtelijke plaatsvinden. Over de inhoud van de ken, bijvoorbeeld omdat geen sprake hem werd toegevoegd, de behande­ kwestie uitvoerig gecorrespondeerd schrifturen oordeelt het hof dat niet is van een gemiddelde stagiaire maar ling van zijn zaak ook door een ad­ heeft op briefpapier van zijn kantoor kan worden gezegd dat mr. X tucht­ van iemand die bijzondere ervaring vocaat zou worden gedaan. Volgens en daarbij zijn beroepsuitoefening rechtelijk laakbaar heeft gehandeld op het desbetreffende gebied heeft, het hof kan niet volstaan worden met als advocaat uitdrukkelijk naar voren nu niet gebleken is dat hij willens dient dat volgens de raad uitdrukke­ een enkele waarschuwing. Het hof heeft gebracht. en wetens een valse weergave van lijk aan de cliënt onder de aandacht legt de maatregel van berisping op. de feitelijk gang van zaken heeft gebracht te worden. In dit geval is dat Het Hof van Discipline oordeelt dat de gegeven. niet gebeurd, maar is zonder enige raad daarmee miskent dat een klacht Het Hof van Discipline is met de raad toelichting voor de stagiaire hetzelfde over een privégedraging van een van oordeel dat de klacht ongegrond tarief als voor mr. X zelf gerekend. Onjuiste strategie advocaat steeds ontvankelijk is, maar is. Hierover wordt naar het oordeel van slechts dan (vol) wordt getoetst aan de raad terecht geklaagd. Verder zijn - Raad van Discipline Amsterdam, de in artikel 46 Advocatenwet ge­ volgens klager ten onrechte kosten 15 oktober 2013, zaak nr. 13-119A, noemde maatstaven indien daartoe Werkzaamheden voor het indienen van een herstelex­ ECLI:NL:TADRAMS:2013:117. voldoende aanknopingspunten met stagiaire tegen ploot in rekening gebracht. Het was - Zorg voor de cliënt; kwaliteit de praktijkuitoefening zijn; in andere niet gebleken dat het herstelexploot van de dienstverlening. Gedrags­ gevallen geldt de beperkte maatstaf tarief partner noodzakelijk was omdat klager de regel 8. of de gedraging van de advocaat in stukken te laat toegezonden had. De - Niet wijzen op risico’s van langere raad acht ook dit klachtonderdeel gevangenisstraf vanwege wijziging het licht van zijn beroepsuitoefening - Raad van Discipline ’s-Hertogen­ gegrond. De raad legt mr. X de maat­ absoluut ongeoorloofd moet worden bosch, 9 september 2013, zaak nr. regeling voorwaardelijke invrij­ regel van berisping op. geacht. Wordt over meer dan één L38-2013, ECLI:NL:TADRSHE:2013:59. heidstelling. gedraging geklaagd, dan moet de - Financiën; zorg voor de cliënt; tuchtrechter volgens het hof voor kwaliteit van de dienstverlening. Werkzaamheden Klager verwijt mr. X dat hij heeft elk van die gedragingen afzonderlijk Gedragsregels 4, 5, 23 en 25. gekozen voor een strategie om twee beoordelen of de eerste (volle) toet­ - Gebruikelijk is dat voor een door niet-jurist strafzaken samen te voegen en de sing moet plaatsvinden, dan wel de advocaat-stagiaire een lager tarief behandeling ter zitting van het ge­ tweede (beperkte) toetsing. wordt gehanteerd. Een afwijking - Hof van Discipline, 11 no­ rechtshof uit te laten stellen, zonder De aangifte tegen klager betreft daarvan moet uitdrukkelijk onder vember 2013, zaak nr. 6586, klager op het risico te wijzen dat hij volgens het hof een privégedraging de aandacht worden gebracht. ECLI:NL:TAHVD:2013:288. als gevolg van de invoering van een van mr. X. Aanknopingspunten met - Financiën; zorg voor de cliënt; wat nieuwe regeling van de voorwaarde­ zijn praktijkuitoefening als advocaat Het kantoor van mr. X heeft klager een advocaat behoorlijk betaamt. lijke invrijheidstelling een groter deel ontbreken, zodat slechts ter beoorde­ geadviseerd over een huurgeschil. De Gedragsregel 38. van een op te leggen gevangenisstraf ling is of mr. X zich in het licht van werkzaamheden zijn feitelijk verricht - Toegevoegd advocaat mag werk­ zou moeten uitzitten. zijn beroepsuitoefening absoluut door mr. Y, een stagiaire van mr. X. zaamheden niet overlaten aan ongeoorloofd heeft gedragen. Daar­ Het in rekening gebrachte tarief be­ niet-jurist. De raad van discipline oordeelt dat van is geen sprake nu mr. X in zijn draagt 265 euro per uur. In de op­ mr. X tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft aangifte zijn zienswijze op de feite­ drachtbevestiging wordt nadrukkelijk Mr. X heeft zich zesmaal door de Raad gehandeld door een aanstaande lijke gang van zaken heeft gegeven gewezen op de mogelijkheid dat het voor Rechtsbijstand aan klager laten wijziging in deze regeling, die en er − anders dan klager kennelijk dossier wegens drukke werkzaamhe­ toevoegen, terwijl zij de werkzaam­ grote gevolgen voor de duur van de meent − geen aanknopingspunten den of om andere redenen niet door heden overliet aan haar kantoorge­ vrijheidsbeneming van klager kon zijn voor de veronderstelling dat mr. X mr. X zelf zal worden behandeld, noot Y, die geen advocaat of jurist hebben, en die ook heeft gehad, deze willens en wetens onjuist heeft maar ter verdere inhoudelijke behan­ was. Mr. X stelt de werkzaamheden niet bij klager aan de orde te stellen weergegeven. deling zal worden overgedragen aan te hebben gecontroleerd. Wat de toen zij de strategie in hoger beroep Met betrekking tot de door mr. X een van zijn kantoorgenoten. Klager inhoud en omvang van die controle bepaalden. Hierdoor heeft klager verzonden schrifturen, veelal op heeft steeds met mr. Y contact gehad is geweest, is echter niet duidelijk geen doordachte keuze kunnen briefpapier van zijn kantoor, over­ en heeft de tussentijdse declaraties geworden. Mr. X heeft geen enkele maken over een omstandigheid die weegt het hof dat, hoewel het in ook voldaan. Voor een advocaat- maal persoonlijk contact met klager er uiteindelijk toe heeft geleid dat hij het algemeen niet verstandig is als stagiaire is het tarief van 265 euro gehad. De raad van discipline legde zeven maanden langer in de gevan­ advocaat een eigen zaak te behande­ hoog, aldus de raad. Gebruikelijk hiervoor een waarschuwing op. genis moest doorbrengen, aldus de len, niet gezegd kan worden dat dit is dat voor het inschakelen van een raad. De effecten daarvan voor klager enkele feit tuchtrechtelijk laakbaar is. advocaat-stagiaire een lager tarief Het Hof van Discipline oordeelt dat zijn zodanig ernstig dat de raad de Wel moet dan volle toetsing aan de wordt gehanteerd dan voor een niet- klager in elk geval erop mocht ver­ maatregel van berisping oplegt. 60 van de orde

Juni 2014 Alle vakmanschap op het gebied van

TEN SLOTTE ICT in huis.

Lexxyn Groep bundelt de krachten van ICT-bedrijven Algemeen deken die zich specifi ek richten op de juridische sector. Met Walter Hendriksen vaksoftware als CClaw, FORTUNA, NEXTmatters, assyst, Lang leve de BigHand en ContactManager, maar ook met cloud computing, kantoorautomatisering, document- rechtsstaat management, webdiensten en portals en telefonie.

orige week was ik te gast bij het radio- recht en de toegang tot de rechter ernstig in programma Goedemorgen Nederland. Aan- gevaar. Dat blijf ik onacceptabel vinden. Het V Vakmanschap begint hier: 088 - 002 84 00. leiding was een enquête over de staat van de is op bijstandsniveau binnenkort volstrekt rechtsstaat. Een onderwerp dat mij na aan het onmogelijk om een advocaat te betalen en dan Maak een afspraak met onze specialisten of kijk op: hart ligt. Bijna vijfhonderd advocaten hebben is het kiezen: ofwel niet naar de rechter, ofwel hun mening gegeven over het beleid van dit proberen een advocaat te vinden die gratis het www.lexxyn.nl kabinet. Een aantal uitkomsten wil ik u niet werk doet. Maar dat laatste is uiteindelijk voor onthouden. Zo vindt slechts één procent van de advocatuur ook niet doenlijk. Er moet een de advocaten dat de rechtsstaat er op vooruit is redelijke vergoeding zijn en blijven voor de gegaan de afgelopen vier jaar. En drie op de vier handhaving van de kwaliteit. zegt dat de rechtsbijstand in gevaar komt door Vorige week heeft de Orde, mede namens de bezuinigingen. Hoewel ik zelf de vragenlijst de specialisatieverenigingen VSAN/VSAA, een niet heb ingevuld, herken ik deze uitkomsten. reactie gestuurd op de ter consultatie voor- De toegang tot de rechter is inderdaad ernstig gelegde Algemene Maatregel van Bestuur in in gevaar en dat komt met name door de kor- het kader van de taakstelling op gefinancierde ting op de gefinancierde rechtshulp. rechtsbijstand. Want het einde lijkt helaas nog Laat ik u nog een keer het plaatje schetsen. niet in zicht. In deze brief doen wij (weer) een Er waren bezuinigingen tot medio 2013. Toen oproep aan het parlement en de bewindsperso- ging er van de 450 miljoen euro 65 miljoen af. nen om toch vooral de nog komende bezuini- Halverwege vorig jaar is aangekondigd daar gingsmaatregelen in onderlinge samenhang te nog eens 85 miljoen euro vanaf te doen. En behandelen. Zodat in elk geval gepoogd wordt dan komen we echt in de gevarenzone. Dan de toegang tot het recht en de rechter zo veel komen we in de gevarenzone voor bijna veertig mogelijk in stand te houden. procent van de Nederlanders die een beroep Voorlopig raken we niet uitgepraat over dit doen op de gefinancierde rechtshulp. Mensen onderwerp. Zo staat ons jaarcongres, op 26 sep- die toegang tot de rechter zoeken op het gebied tember in het Spant! in Bussum, in het teken van strafrecht, sociaal verzekeringsrecht, huur- van Rechtsstaat in recessie. Daar verwacht ik recht, noem ze allemaal maar op. Zaken die vlijmscherpe discussies en mooie inhoudelijke voor zestig procent plaatsvinden in procedures debatten, vooral ook over onze eigen rol als tegen de staat. Daar komt de toegang tot het advocatuur. Ik kijk er nu al naar uit. Alle vakmanschap op het gebied van ICT in huis.

Lexxyn Groep bundelt de krachten van ICT-bedrijven die zich specifi ek richten op de juridische sector. Met vaksoftware als CClaw, FORTUNA, NEXTmatters, assyst, BigHand en ContactManager, maar ook met cloud computing, kantoorautomatisering, document- management, webdiensten en portals en telefonie.

Vakmanschap begint hier: 088 - 002 84 00. Maak een afspraak met onze specialisten of kijk op: www.lexxyn.nl JAAR5 ADVOCATUUR LUSTRUM EDITIE AL 5 JAAR HÉT CONGRES VOOR CONGRES 2014 SUCCESVOL ONDERNEMEN IN DE ADVOCATUUR

Programma Thema: Ondernemen met lef Binnen het thema ‘Ondernemen met lef’ komen uiteenlopende zaken aan de orde, zoals strategie, innovatie, leiderschap, personeelsmanagement, ‘het meekrijgen van 20 EN 21 NOVEMBER TE HOUTEN de organisatie’ en acquisitie. De sprekers zijn belangrijke managementdenkers en - Topsprekers op het gebied van innovatieve strategie, innovatieve topondernemers die wetenschappelijke inzichten en succesvolle ervaringen daadkrachtig management én gedurfd ondernemen relevant weten te maken voor uw dagelijkse praktijk. Het Advocatuur Congres 2014 - Toegespitst op de praktijk bij advocatenkantoren wordt exclusief georganiseerd voor bestuurders en directeuren van advocatenkantoren. De sessies gaan dan ook over zaken die voor de deelnemers direct herkenbaar zijn. Ook Heeft u het lef om de crisis te trotseren? tijdens de informele momenten leidt dit ongetwijfeld tot interessante gesprekken. Bezoek dan het ADVOCATUUR CONGRES 2014. Donderdag 20 november 2014 - Opening door Bert Hokken (dagvoorzitter) De komende jaren zal het voor veel advocatenkantoren moeilijk worden om - De stand van het land, en welke uitdagingen brengt dit met zich mee voor de economische tegenwind te trotseren. Er is visie én daadkracht nodig bij de advocatuur door prof. Barbara Baarsma bestuurders en directeuren om hun onderneming door deze turbulente - Diversiteit in de Advocatuur? De rol van HRM door prof. Mandy van der Velde periode te loodsen. En om het kantoor klaar te stomen voor de nieuwe - Ondernemerschap, innovatie en strategie vanuit de praktijk belicht door realiteit die zich aandient ná de crisis. Heeft u het lef om écht te innoveren, moeilijke beslissingen te nemen en het roer om te gooien als dat nodig is? topondernemer Michiel Muller Kom dan naar het Advocatuur Congres 2014. - Never waste a good crisis door prof. Jeroen Smit - De slimme organisatie door strateeg, innovator en leiderschapsexpert Menno Lanting Het Advocatuur Congres 2014 biedt u in twee zeer intensieve dagen alle handvatten voor het ontwikkelen van een visie, het neerzetten van een strategie en de implemen- Vrijdag 21 november 2014 tatie daarvan. Dit jaar wordt de aftrap gedaan door een topeconoom die haar visie - Minimal management, veel ingewikkelder is het niet door topondernemer geeft op het huidige én toekomstige speelveld waarin de advocatuur zich beweegt. Paul Verburgt Moeten we rekening houden met grote aantallen faillissementen? En hoe gaat u er als - Re-inventing business: ontwrichting business model advocatuur onvermijdelijk bestuurder voor zorgen dat u niet tot die kantoren behoort die ten onder gaan? Een door prof. Henk Volberda forse uitdaging, die vraagt om visie en het lef om innovatief te ondernemen. Andere - De advocaat als HELD: de noodzaak van bevlogen leiderschap voor juridische grote namen uit het vakgebied gaan eveneens in op het innovatieve lef dat advocaten- kennisorganisaties door dr. Bas Kodden kantoren moeten tonen om sterker uit de crisis te komen. U vindt alle sprekers in het programmaoverzicht. - Succesvol én klantgericht innoveren in diensten door prof. Rudy Moenaert

Opleidingscertifi caat Na afl oop van het congres ontvangt u een op naam gesteld opleidingscertifi caat met hierop vermeld het aantal opleidingsuren (13), de namen van de inleiders en een samenvatting van het programma.

GA NAAR WWW.ADVOCATUURCONGRES.NL - voor een uitgebreide beschrijving van het programma - voor meer informatie over de sprekers - om online in te schrijven

HOK50010_Advertentie_2014_210x265.indd 1 27-02-14 10:15