Traditie 1996
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
TIJDSCHRIFT OVER TRADITIES EN TRENDS Jaargang 2 nummer 1 Voorjaar 1996 prijs ƒ 7,95 Bfrs 160 EEN MODERNE PAPIERKNIPKUNSTENARES Portretknipster PJeanet Willems HHans Brinker DE JONGEN DIE HET GEZICHT VAN NEDERLAND BEPAALDE GGevaarlijke huisdieren WOLF IN HUIS: EEN NIEUWE TREND VOORJAAR 1996 INHOUD ooraf In het buitenland heeft men nogal eens het beeld dat Hans Brinker I 18 V Nederland, Holland, het land is van de dijken, molens, houten I De jongen die het gezicht V huizen, klompen, ijverige mensen en schone straten. Een klein van Nederland bepaalde landje, waarin iedereen hard werkt en in klederdracht loopt. Vandaar dat toeristen vrachten blauw-witte molentjes, grach- tenhuisjes en klompjes mee naar huis nemen. Portretknipster Jeanet Willems 24 Een moderne papierkunstenares gegevens schiep ze een geromantiseerd beeld van het leven in Holland in de eerste helft van de negentiende eeuw. En dat beeld is ons blijven achter- volgen. Gevaarlijke huisdieren Nederland is het land van Toen Koningin Beatrix in 1982 36 Amerika bezocht, schreef ze een prijs- Wolf in huis: een nieuwe trend de dijken, molens en houten vraag uit, waarbij duizend Amerikanen een reis naar Nederland konden win- huisjes. nen. Ze hoefden alleen maar te ver- woorden, waarom ze zo graag naar ons Met dat beeld kunnen wij ons, inwo- land wilden komen. Heel veel inzenders ners van Nederland, niet vereenzelvi- schreven toen dat het boek ‘Hans gen. Het leven in Nederland ziet er echt Brinker’ hun nieuwsgierigheid naar Een verzameling van 35.000 geboortekaartjes 4 heel anders uit. Goed, we hebben Nederland had gewekt. molens en dijken, maar bijna niemand Ook de overstromingen vorig jaar loopt meer dagelijks op klompen en de kregen in Amerika veel aandacht. Net De Elfstedentocht 10 straat schrobben doen we al lang niet als Mary Mapes Dodge verbaasde ieder- meer. Bovendien is het landschap van een zich er over hoe wij onder de zee- Holland niet te vergelijken met dat van spiegel konden leven. Dat de over- Van godendrank tot alledaags vocht 32 Drenthe of Limburg. Wel kan ik me nog stromingen veroorzaakt werden door iets voorstellen bij dat ijverige. Van de rivieren en niet door de zee werd spreuken als ‘langs de straat van straks daarbij over het hoofd gezien. komt men aan het huis van nooit’ en ☞ Rubrieken: ‘morgenstond heeft goud in de mond’ Het boek was zo’n bestseller dat het in hebben de meesten van ons wel een tik vele talen is vertaald en in honderden DE POTTENKIJKER 2 meegekregen. edities is verschenen. In Nederland ken- nen wij het boek echter lang niet zo STREEKCULTUUR 8 Dat beeld over Nederland is in de vori- goed als in het buitenland. Alleen het ge eeuw door één enkel boek gevormd. verhaal van dat jongetje, dat Nederland HERINNERINGEN 15 Hoe dat kon, leest u in dit nummer van redde door zijn vinger in het gat van de Traditie. Mary Mapes Dodge, die dat dijk te stoppen is heel bekend. Maar dát GASTRONOMIE: BENE TIBI 17 beruchte boek ‘Hans Brinker’ schreef, jongetje was niet Hans Brinker. Dat was was zelf nooit in Nederland geweest. Peter, de zoon van de sluiswachter. SPREEKWOORD waar woord? 29 Door haar buren, Nederlandse immi- granten, hoorde ze van Nederland dat Ineke Strouken CREATIEF Het masker 30 Er wonen hardwerkende, zuinige mensen. ze ‘raarland’ noemde. Op basis van die hoofdredacteur ACTUEEL 38 11 VOORJAAR 1996 De pottenkijker is een rubriek waarin lezers vragen kunnen stellen of kunnen reageren op de inhoud van Traditie. Poëziealbum DE POTTENKIJKER Steeds geniet ik weer van uw tijdschrif- ten Traditie en Alledaagse Dingen. Zo ook van het artikel over poëziealbums. Ineke Strouken Ik heb wel eens gevreesd dat de poëzie- albumtraditie verloren zou gaan. D Al maar jonger werden de meisjes die Nu was fotograferen in die tijd niet je vroegen iets in hun album te schrij- Wie was kiekje? eenvoudig en zeker niet als het donker ven en al banaler leken mij de telkens was. De lens moest dan lang openstaan, van elkaar overgeschreven rijmpjes te soms wel honderd tellen. Om de foto worden. Voor de ooms en tantes, die Een amateurfotootje wordt weleens scherp te krijgen moesten de studenten iets in hun nichtjes’ album moesten een kiekje genoemd. Dat achter die al die tijd doodstil staan. En omdat dat schrijven, besloot ik een boekje Album in een jolige bui natuurlijk niet mee- Allerlei te schrijven, als handleiding en naam een mens schuil gaat, is niet valt, waren de foto’s van Kiek meestal om er uit te lenen. Twee versjes uit erg bekend. Kiekje is namelijk onscherp. mijn boekje zijn: Het strenge voorjaar van 1667 Een grapje dat wel aansloeg was de ontleend aan Israël David Kiek. foto met twee koppen. De student die Ons leven lijkt Van albums weet In January zestien honderd zeven en tsestig op de foto ging, hield zijn hoofd eerst een stukje grond ik ba noch boe, Doen vroort en snieuwde zeer heftig Israël David Kiek werd geboren in april door zijn foto’s van Leidse studenten. vijftig tellen naar links en daarna vijf- je moet het zelf ze doen mijn Stijf zes weken stont de vaert geheel stil 1811 in Groningen en hij was iemand Kiek was namelijk niet zo’n goede foto- tig tellen naar rechts. Zo kwam hij met bewerken. bloed verstijven... Drie weken voer men geheel na wil van twaalf ambachten, dertien onge- graaf en de studenten die hij moest twee hoofden op de foto. Dat vergt soms Ik zou best willen, Het voornaamste dat hier wordt genoteerd lukken. Na veel omzwervingen kwam fotograferen kwamen meestal ‘s nachts Israël David Kiek bleef tot op vijfen- ploeteren in ‘t stof, maar ik weet Is datter zoo veel ijs quam in de Meert hij in 1855 terecht in Leiden, waar hij langs als ze al veel op hadden. Ze wil- tachtigjarige leeftijd foto’s maken. maar elk heeft niet hoe vanaf 1858 zijn brood probeerde te den zich dan met veel kabaal op het liefst een rozenhof ik daarin iets De 16e Meert begont weert hart te vriezen verdienen met fotografie. En dat moest plaatsje achter Kieks huis laten vereeu- of park met beuk moet schrijven. De 17e moesten de vissers haar winst verliezen ook wel, want hij was getrouwd en had wigen. Bekend is dat Kiek, om de stu- en berken, Ik vind je aardig, De 18e liepen veel volk voor de laag op het IJ inmiddels negen kinderen op de wereld denten stil te krijgen, nog al eens riep: een veldbloemberm, kort en goed. De 19e passeerd men van d’ een tot d’ ander zij gezet. “Heren, heren, de kunst moet voorrang Wijn op bier groengele wei... En vriendschap De 20e bood weer en wind noch weinig toen Israël Kiek is vooral bekend geworden krijgen”. Zul je die boterbloem zal beklijven. De 21e leek of weer en wind anders wou doen geeft plezier van mij Zwart op wit De 22e was de wind weer felder aan ‘t vriezen daartussen wens ik je toe: De 23e begon ‘t ijs door de son hart te verliezen In Traditie nummer 4 van 1995 stond ooit bemerken? dat je gezond De 24e al vriezende verloor ‘t ijs zijn kracht Alfabet het spreekwoord ‘Bier op wijn geeft mag blijven! De 25e zijnder veel over ‘t ijs komen met voordracht venijn, wijn op bier geeft plezier’ De 26e liepender nog drie van stee over ‘t IJ Onder iedere letter in dit figuur kunt u uitgelegd. Enkele jaren geleden kreeg ik Froukje B. Hardam- van Omme, Zeist Namiddag zeijlden de schuiten voorbij van boven naar echter een andere verklaring te horen. De 27e heeft d’oostenwind ‘t ijs op Pampus hoog gezet beneden een woord invullen van drie De 29e was ‘t varen daar over nog wel belet letters. Als u voor Onze voorouders dronken bier als ze arm De 30e quamen eenige daar over varen en lopen mee het woord van drie letters de letter zet, en wijn als ze rijk waren. Als zij door De 1e April liepen eenigen personen nog op de Zuiderzee die er al boven verslechterende omstandigheden hun De 2e dito is in staat, leest u een woord van vier let- wijn voor bier moesten inwisselen, ‘t val een schip door ters. In de omschrij- betekende dat een achteruitgang in ‘t ijs vast gehegt ving krijgt u steeds eerst het woord van status. Konden zij van bier overstappen vier letters en daar- op wijn, dan konden zij zich financieel Dit is genooteerd na het woord van drie letters. meer permitteren. En dat was uiteraard van de M.T. de heel plezierig. Loodsen haar knegt A - bijbelse figuur - waterkering. B - Engelsman - reisje. C - oude munt - loot. D - voorzetsel - deel om Gods groote van het hoofd. E - wild zwijn - op grote afstand. F - flink - Europeaan. G - Mop - snel. H - gedroogd gras - vrouwelijk schaap. J - 365 dagen - bloeiwijze. K - mogelijkheid - meisjesnaam. L - verlich- Gerda van der Tak, Wassenaar wonderwerken en tingstoestel - ampère. M - water - voordat. N - vervelende - oppervlaktemaat. O - bakplaats - kracht te doen bosmeertje. P - vlak - dun stuk hout. R - deel van een schip - grondsoort. S - burcht - loterijbriefje. T - openbaar vervoermiddel - mannelijk schaap. U - plaats in Noord Brabant - boom. V - gemeen - helpen houden in indien. W - zeven dagen - eikeschors. Z - uitgestoken stuk gras - lofdicht. gedacht De oplossing van deze puzzel kunt u vinden op pagina 16. 2 3 VOORJAAR 1996 De twee oudste kaartjes van Corrie Roelans Een verzameling van E35.000 geboortekaartjes Een ruim honderdjarige traditie Sinds de negentiende eeuw sturen men- sen geboortekaartjes aan familie en vrienden om hen op de hoogte te bren- gen van de komst van een baby. Corries oudste kaartje dateert uit 1873, het jongste in haar permanent groeien- de collectie is altijd van enkele dagen terug.