Familia Prozesuak Lege Zibilen Gatazkaren Ikuspegitik: Gernika-Lumo Udalerria*

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Familia Prozesuak Lege Zibilen Gatazkaren Ikuspegitik: Gernika-Lumo Udalerria* 0.6 ESTUDIOS Nahia San Miguel.qxp_Maqueta.Jado 8/9/17 10:52 Página 301 ISSN: 2173-9102 D.L./L.G.: BI-1677-03 Familia prozesuak lege zibilen gatazkaren ikuspegitik: Gernika-Lumo udalerria* NAHIA SAN MIGUEL FORURIA Zuzenbidean graduatua Deustuko Unibertsitatea FECHA DE RECEPCIÓN / SARRERA-DATA: 31/12/2015 FECHA DE ADMISIÓN / ONARTZE-DATA: 20/03/2016 Laburpena: Lan honen muina Euskal Herriko Foru Zuzenbide Zibila da eta ho - rren aplikazioa familia prozesuei dagokienez. Hainbatez, Bizkaiko hirietan eta are zehatzago, Gernika-Lumo hiribilduan familiaren prozesuetan eta antolakuntzan his- toriatik datorren legeria zibil bakoitzaren ondorioak aztertuko dira. Gernika-Lu mo- ko hiria, Bizkaiko beste 13 hi ri rekin batera, lege bikoiztasunaren lekuko esan gu ra - tsuak dira. Haue tan bi lege zibil aplikatzen ziren aldi berean, batetik gazte lako legea, hiri eta hirilurretan eta bestetik, Bizkaiko elizateetan, hau da, Lur lauan, Biz kai ko Fo - rua. Ideia horretatik abiatuta ez zen batere erreza lege ba koi tza ren apli kazio esparrua ze haztea, hori dela eta ikerketa lan honetan ikusiko denez toki ba tzuetan bi legeriak ziren aplikagarri eta horrek gatazkak eta segurtasun eza zekarren. Gako hitzak: Bizkaiko forua, Gernika-Lumo, Lur laua, elizatea, familia prozesuak, 1959ko konpilazioa, gaztelako legea, 3/1992 Euskal Herriko Foru Zuzenbide zi - bi lari buruzko legea. * Lan honek Zuzenbidearen Euskal Akademiaren legelari gazteentzako Adrian Celaya 1. Sa ria eskuratu zuen. Hortaz, 5/2015 Legea, Euskal Zuzenbide Zibilari buruzkoa in da - rrean jarri aurrekoa da eta aipamenak aurreko legeari buruz egiten dira. Bere horretan ar gitaratzea erabaki da, kontuan hartuz Zuzenbide iragankorraren aldetik duen balioa eta egin dako lanaren lekukotza gisa. Academia Vasca de Derecho Boletín JADO. Bilbao. Año XIV. Nº 27. Enero-Diciembre 2015-2016, pp. 301-359 Zuzenbidearen Euskal Akademia JADO Aldizkaria. Bilbo. XIV. urtea. 27 zk. 2015-2016 urtarrila-abendua, 301-359 or. 0.6 ESTUDIOS Nahia San Miguel.qxp_Maqueta.Jado 8/9/17 10:52 Página 302 ISSN: 2173-9102 D.L./L.G.: BI-1677-03 Los procesos de familia desde la perspectiva del conflicto de leyes: el caso de Gernika-Lumo Resumen: La esencia de este trabajo es el Derecho Civil Vasco y los procesos de fa milia. De esta manera se van a analizar las consecuencias de la legislación civil en relación con los procedimientos y organización de la familia en las villas de Bizkaia y concretamente en el municipio de Gernika-Lumo. Gernika-Luno junto a otros 13 municipios son un hecho sorprendente de la legislación civil de Bizkaia. Estas villas son testigos del dualismo legislativo, ya que se aplicaban dos leyes simultánea - mente; estaba el derecho de Castilla que se aplicaba en las villas y en suelo urbano y por otra parte, se encontraba el Fuero de Bizkaia que se aplicaba en las anteigle- sias, es decir, en Tierra Llana. Partiendo de esta idea no fue tarea fácil definir con exactitud el ámbito de aplicación de cada una de las leyes y en diversos casos fue hasta imposible y esto originaba conflictos de leyes e inseguridad jurídica. Palabras clave: Fuero de Bizkaia, Gernika-Lumo, tierra llana, anteiglesia, procesos de familia, compilación de 1959, derecho de Castilla, ley 3/1992 de Derecho Civil Foral del País Vasco. The family judicial procedures under the conflict-of-laws perspective: The Gernika-Lumo case. Abstract: The essence of the present work is Basque Civil Law and family issues judicial procedures. The analyses of the impact of the civil regulation and the pro- cedures on the family organization in the villages of Biscay, more precisely, in Gernika-Lumo municipality. Gernika-Lumo, along with other 13 municipalities are a surprising fact in Biscay civil regulation. These villages witness the regulation duality, as far as two different laws where applicable simultaneously; the Law of Castile, in force in the villages and the urban soil, and, in the other side, the Biscay Chartered Law, in force in the parishes, in the Countryside. These idea in mind, it was not ease task to exactly find the Law demarcation and, in some cases, impos- sible, what cause conflicts of law and insecurity. Key words: Biscay Chartered Law, Gernika-Lumo, Countryside, parish, family issues procedure, 1959 Law Compilation, Castile Law, Act 3/1992, 1992-07-01, Basque Civil Law Charter. Academia Vasca de Derecho Boletín JADO. Bilbao. Año XIV. Nº 27. Enero-Diciembre 2015-2016, pp. 301-359 Zuzenbidearen Euskal Akademia JADO Aldizkaria. Bilbo. XIV. urtea. 27 zk. 2015-2016 urtarrila-abendua, 301-359 or. 0.6 ESTUDIOS Nahia San Miguel.qxp_Maqueta.Jado 8/9/17 10:52 Página 303 NAHIA SANMIGUEL FORURIA 303 Familia prozesuak lege zibilen gatazkaren ikuspegitik: Gernika-Lumo udalerria AURKIBIDEA: 0. SARRERA. 1. GERNIKA-LUMO. 1.1 Historia. 1.2 Koka - pe na. 2. LEGE BIKOIZTASUNA: LEGE GATAZKA HISTORIAN ZEHAR 1959. URTERARTE. 2.1 Gaztelako zuzenbide zibilaren eta Foru zuzenbidearen ar teko gatazka. 2.2 Gernika-Lumoko udalerria. 3. 1959ko BIZKAIKO FORU KON PILAZIOA. 3.1. Historia aurrekariak. 3.2 1959ko Bizkaiko Foru Kon pi la - zioa. 4. EUSKAL HERRIKO FORU ZUZENBIDE ZIBILAREN LEGEA (1992). 5. GERNIKA-LUMOKO UDALERRIA. 5.1 Aurkezpena eta datuak. 5.2 Oinordetza, kapitulazioen eta tronkalitatearen azterketa. 5.2.1 Oinordetza. 5.2.2 Kapitulazioak. 5.2.3 Tronkalitatea. 6. JURISPRUDENTZIA. 6.1. 1874. urteko ekai naren 8ko AGE. 6.2. 1987. urteko apirilaren 7ko AGE. 6.3. 1994. urteko api- ri laren 18ko PEE. 7. ONDORIOAK. 8. BIBLIOGRAFIA. 8.1 Liburuak. 8.2 Web guneak. 8.3 Lege-testuak eta lege proposamenak. 9. ERANSKINAK. LABURDURAK AGE Auzitegi Gorenaren Epaia EHAA Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria PEE Probintzia Entzutegiaren Epaia 0. SARRERA “Foru” esapidea izendapen generikoa izan eta, beraz, esanahi asko di - tuen hitz polisemikoa bada ere, hitz horrek adiera bakarra gorde du, ja - to rri erromatarrean duen etimologiari erreparatuz: forum delakoa edo jus tizia-lekua, gero latin arruntean forus bihurtuko dena. “Foru” hitza or - dea, euskal lurraldeetan indarrean zen zuzenbidearen bildumak izen da - tze ko erabiltzen zen. Alde batetik, foru laburrak daude (hiri gutunak), erre geek eta jauntxoek hiri eta hiribilduei emandakoak, horiek birpo - pu latzeko asmoz, bertako biztanleei eskainitako pribilegioz osatuak. Fo - Academia Vasca de Derecho Boletín JADO. Bilbao. Año XIV. Nº 27. Enero-Diciembre 2015-2016, pp. 301-359 Zuzenbidearen Euskal Akademia JADO Aldizkaria. Bilbo. XIV. urtea. 27 zk. 2015-2016 urtarrila-abendua, 301-359 or. 0.6 ESTUDIOS Nahia San Miguel.qxp_Maqueta.Jado 8/9/17 10:52 Página 304 304 NAHIA SANMIGUEL FORURIA Familia prozesuak lege zibilen gatazkaren ikuspegitik: Gernika-Lumo udalerria rua, kasu honetan, aparteko araua da, berezia, toki jakin batean in da rrean da goen legearen euskarri juridikoa. Forua bigarren testuinguru ba tean, he rri edo lurralde baten zuzenbidea jasotzen duen testua da. Kro no lo - gia ri erreparatuz, aurrena foru laburrak agertzen dira hirietan, zi nez ko “fueroak” erregeak hiri bat sortzeko edo birpopulatzeko tresna gisa. Be - ran duagokoak dira berezko foruak aldiz, baina lurraldearen be ne tako zu- zen bidearekin lotura estuagoa agertzen dute, herriaren or dez ka riek ida- tzi takoak baitira, euren ohitura zaharrei sakon erreparatuta. Bi ga rren ho - ri da lan honetan azalduko den Forua, beraz, Foruaren esa nahi hori abia - pun tu hartuta garatu da lan honen azterketa. Euskal zuzen bi dea ren be - re zitasuna ez da foruak egiteko moduan mamitzen, Gaztelako errei nuan eta beste lurralde-entitateetan egiten zen parekoa baitzen ho ri, ezpada, le henengo ezaugarria bere eduki juridiko berezian dago eta, bi ga rrenik, are garrantzizkoagoa oraindik, lortu duen iraupenean, mol da keta batzuk izan arren, mendez mende gorde baita gaurdaino. Esan beharra dago, bestela ere, lan honen muina Euskal Herriko Foru Zu zenbide Zibila eta horren aplikazioa dela familia prozesuei dagokie nez. Hain batez, Bizkaiko hirietan eta are zehatzago, Gernika-Lumo hiri bilduan fa miliaren prozesuetan eta antolakuntzan historiatik datorren legeria zibil bikoitzaren ondorioak aztertuko dira. Zuzenbide pribatua denez bezain ba tean, 1876ko uztailaren 21eko Legeak ez zituen Foruak guztiz ezabatu; besteak beste, Foru hauek, alegia, Bizkaiko 1526ko Foru Berriak, Aiarako 1373ko Foruak eta Nafarroako 1237ko Foru Oroko rrak indarrean jarraitu zuten XX. mendeko bigarren erdira arte, Kode Zibilak aurreikusi zituen erans kinen proiektuen arrakasta ezaren islada gisa. Hala, Foruen araubide ju ridikoa Konpilazioek ordezkatu zuten zuzen bide pribatuaren aldetik, Eus kal lurralde batzuen arau nagusi gisa, hain zuzen ere, 1959ko Bizkaiko eta Arabako Konpilazioak eta 1973ko Nafarroako Konpilazioak edo Foru Berriak. Gipuzkoa lege-testu berria hauen eremutik kanpo geratu zen, baita Arabako lurralde-eremu ge hienak, Aiara kenduta, eta Bizkaiko hiri - bilduak eta Urduñako Hiriak ere, hiriguneen aldetik. Baztertutako espa rru Academia Vasca de Derecho Boletín JADO. Bilbao. Año XIV. Nº 27. Enero-Diciembre 2015-2016, pp. 301-359 Zuzenbidearen Euskal Akademia JADO Aldizkaria. Bilbo. XIV. urtea. 27 zk. 2015-2016 urtarrila-abendua, 301-359 or. 0.6 ESTUDIOS Nahia San Miguel.qxp_Maqueta.Jado 8/9/17 10:52 Página 305 NAHIA SANMIGUEL FORURIA 305 Familia prozesuak lege zibilen gatazkaren ikuspegitik: Gernika-Lumo udalerria hauetan Gaztelako zuzenbidea eta, gerora, Espainiako estatuarena, izango da aginduzkoa. Hala ere, Es painiako Konstituzioa indarrean jarri eta Euskal Au tonomia Erkidegoko Legebiltzarrak 1992an Euskal Herriko Foru-Zu- zenbide Zibilari Buruzko Legea1
Recommended publications
  • Tradiziozko Paisaiaren Gune Produktiboen Azterketa
    TRADIZIOZKO PAISAIAREN GUNE PRODUKTIBOEN AZTERKETA Zeanuri Udalerria Historiako Gradua Ander Silvano Gumucio 2016-2017 ikasturtea Jose Rodriguezek zuzendutako Gradu Amaierako Lana.Geografia, Historiaurrea eta Arkeologia Saila. Universidad del País Vasco- Euskal Herriko Unibertsitatea. 1 LABURPENA Lan honetan Zeanuriko paisaian antzeman daitezkeen ekoizpen gune ezberdinen inguruan arituko gara. Horrela, elizate honetan historian zehar gizakiak sortu edo eraldaturiko jarduera ekonomikoetako elementu ezberdinak aztertuz, udalerriaren gune tradizional hauek biltzen dituen lehen lan bateratu orokorraren saiakera egingo da. Esan beharra dago leku ezberdinetako biztanleek, haranetik haranera aldatu daitekeen inguruaren arabera, biziraupen estrategia eta praktika desberdinak jarraitu dituztela eta hauek direla gaur egunean Euskal Herrian dauden kultura eta usadio aniztasunaren jatorria. Hala ere, ekoizpen gune historikoen inguruan hainbat lan aurkitzen diren arren, Bizkaia edo bestelako espazio handiagoetan ardaztu dira, izaera estentsiboago batekin, tokian toki sortu izan daitezkeen aldaerak eta analisi intentsiboak alde batera utzita geratu direlarik. Esandakoa egiteko, lehendabizi zonaldearen marko geografikoaren inguruan mintzatuko gara, bertan ingurua ezagutzeko erliebea, klima, kokapena edota bestelako ezaugarri fisikoak nabarmenduta geratuko direlarik. Horren ostean, elizate honetako garapen historikoaren faktore nagusien artean ere aritzeko beharraren aurrean aurkitu gara, horrela, hurrengo ataletan agertuko denarekin sartu aurretik,
    [Show full text]
  • Aiarako Toponimia Nagusia = Toponimia Mayor De Ayala
    IZENAK BILDUMA 3 I ZENAK B ILDUMA 1. Euskal Herriko udalen izendegia I ZENAK B ILDUMA ONOMASTIKA BATZORDEA Euskaltzaindia, 2011 I ZENAK BURUA: B ILDUMA 2. Leioako leku-izenak Patxi Salaberri Euskaltzaindia, 2011 La labor de Onomástica de Euskaltzaindia tiene como finalidad el IDAZKARIA: 3. Aiarako toponimia nagusia estudio de los nombres, tanto antropónimos (nombres de pila, AIARAKO TOPONIMIA NAGUSIA Mikel Gorrotxategi Euskaltzaindia, 2013 apellidos...) como topónimos (mayores, menores, exónimos, callejeros, KIDEAK: oicónimos...). Tras recoger, clasificar, analizar y establecer la forma TOPONIMIA MAYOR DE AYALA normativizada de los nombres, Euskaltzaindia considera imprescindible Nerea Alaba darlos a conocer, a fin de que las formas correctas vayan implantándose Asier Bidart en el uso habitual, al igual que ocurre en toda lengua normalizada. Patxi Galé Ese es el objetivo de la presente colección IZENAK. Imanol Goikoetxea Roberto González de Viñaspre Elena Martínez de Madina Le travail d’Onomastique d’Euskaltzaindia a pour but l’étude des Felix Mugurutza noms, aussi bien des anthroponymes (prénoms, noms de famille...) que Paskual Rekalde des toponymes (principaux, secondaires, exonymes, noms de rue, noms de maison...). Après les avoir répertoriés, classés, analysés et établis AYALA DE TOPONIMIA MAYOR Luis Mari Zaldua selon les normes, Euskaltzaindia considère indispensable de les faire connaître, afin de favoriser l’emploi habituel des formes correctes, ONOMASTIKA BATZORDE AHALDUNDUA comme c’est le cas de toutes les langues normalisées. BURUA: Voilà l’objectif de cette collection IZENAK. Patxi Salaberri IDAZKARIA: The main aim of Euskaltzaindia’s Onomastic work is the research of Mikel Gorrotxategi basque names that are classified in proper nouns (names of persons, surnames...) and place names (main and minor toponyms, exonyms, KIDEAK: street names, house names...).
    [Show full text]
  • Jordana López De Unzueta, Jordana López De Unzueta, Hernandico Eta Aingeru Hernandico Y El Ángel De La Zaintzailea
    JORDANA LÓPEZ DE UNZUETA, JORDANA LÓPEZ DE UNZUETA, HERNANDICO ETA AINGERU HERNANDICO Y EL ÁNGEL DE LA ZAINTZAILEA. GUARDA. Beaugrant familiaren tailerra (Bilbo), atribuzioa. Taller de los Beaugrant (Bilbao), atribuido. 1545 ca. 1545 ca. Intxaur zurezko tailla, urreztatua eta Talla en madera de nogal, dorada y polikromatua. policromada. Andra Mariaren Zeruratzea elizako erretaula Panel lateral del banco del retablo mayor de nagusiko bankuaren alboko panela Santa María de la Asunción (Markina-Xemein, Bizkaia). (Markina-Xemein, Bizkaia). Jordana López de Unzueta eta haren Jordana López de Unzueta y su hijo menor, seme txikia, Hernandico, goiztiar hil zena, Hernándico, fallecido tempranamente, belauniko ageri dira Xemeingo erretaula aparecen arrodillados en actitud de nagusiko dohaintza-emaile errukitsuen donantes piadosos del retablo mayor de jarreran. Panel honek baliokide simetrikoa Xemein. Este panel tiene un equivalente du erretaularen ezkerraldean, non simétrico en el lado izquierdo del retablo en irudikatuta ageri diren Jordanaren senarra el que figuran retratados el marido y el hijo eta lehensemea, biak hurrenez hurren primogénito de Jordana, ambos nombrados Martin Ruiz, II.a eta III.a, Barroeta dorretxeko Martin Ruiz, II y III respectivamente, señores jaun eta Andra Mariaren Zeruratzea de la torre de Barroeta y patronos de la elizaren babesle izendatuak. iglesia de Santa María de la Asunción. Ezagutzen direnetatik mukulu biribileko Esta es la única escultura conocida en bulto eskultura bakarra da hau, eta bere bolumen redondo que
    [Show full text]
  • 190288 GEREDIAGA BANDERAS.Indd
    ggerediaganaerediagana Jon Irazabal Agirre ggerediaganaerediagana Jon Irazabal Agirre (c) Jon Irazabal Agirre (c) Edizio honena Durangaldeko Adiskideen Gerediaga Elkartea Lege Gordailua: BI-264-08 ISBN: 978-84-936168-1-6 Argitaldaria: Gerediaga Elkartea Astolako auzitegi etxea z/g 48220 Abadiño Lehen edizioa. 2008 otsaila [1.000 ale] Berekintza inprimategian [Bilbo] prestatua eta inprimatua Azaleko argazkia: Gerediagako Foru Zelaia [Txelu. Angoitia] Gabriel Arestiri... Harrizko Herri honetan Harriak eta Herriak osatzen duten zirkulutik 500 urte igaro dira Juana lehena, Bizkaiko Andreak, berretsi zuela Gerediagako ingurua Durangaldeko Batzar Nagusien gune bezala. Lehenagotik horrela zen, geroztik horrela izan zen, oraindik Durangaldeko herrien arteko elkarlana bultzatzen dugun elkarte eta erakundeok gure Durangerriko ikur bezala onartzen dugu. 500. urteurren honetan esku artean duzun liburuxka kaleratzen dugu gure eskualdeko gune garrantzitsu honen iragana eta esanahi ari behar duen zabalkundea ematekotan. XX. mendeko 20ko hamarkadan. [Foto Unión] Década de los años 20 del siglo XX. XX. mendeko 60ko hamarkadan. [I. Ojanguren] Década de los años 60 del siglo XX. 2005. urtean. [T. Angoitia] Año 2005. 4 La Campa de Gerediaga es el espacio Gerediagako zelaia Durangoko Me- histórico más importante de la Merindad rindadearen gune historiko nagusia da. de Durango, por ser el lugar donde se de- Izan ere, bertan egiten ziren Durangoko sarrollaban sus Juntas Generales, es decir, Merindadeko Batzar Nagusiak, hau da, la sede de la que fuera la principal insti- lurralde honetako erakunde propio nagu- tución propia de este territorio, su par- siaren egoitza zen, bere legebiltzarra, Du- lamento, expresión física del espíritu de rangoko Merindade zaharraren batasun unión de la vieja Merindad de Durango.
    [Show full text]
  • The Selected Essays of Julio Caro Baroja
    Center for Basque Studies Basque Classics Series, No. 7 The Selected Essays of Julio Caro Baroja Edited and with an introduction by Jesús Azcona Translated by Robert Forstag Basque Classics Series No. 7 Center for Basque Studies University of Nevada, Reno Reno, Nevada This book was published with generous financial support obtained by the Association of Friends of the Center for Basque Studies from the Provincial Government of Bizkaia. Basque Classics Series, No. 7 Series Editors: William A. Douglass, Gregorio Monreal, and Pello Salaburu Center for Basque Studies University of Nevada, Reno Reno, Nevada 89557 http://basque.unr.edu Copyright © 2011 by the Center for Basque Studies All rights reserved. Printed in the United States of America Cover and series design © 2011 by Jose Luis Agote Cover illustration: Self-portrait by Julio Caro Baroja Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Caro Baroja, Julio. [Essays. English. Selections] The selected essays of Julio Caro Baroja / edited and with an introduction by Jesús Azcona ; translated by Robert Forstag. p. cm. -- (Basque classics series ; no. 7) Includes bibliographical references and index. Summary: “Collection of essays by leading historian and ethnographer on Basque history, culture, anthropology, and language”--Provided by publisher. ISBN 978-1-935709-15-2 (pbk.) -- ISBN 978-1-935709-16-9 (cloth) 1. País Vasco (Spain) 2. Basques. I. Azcona, Jesús. II. Forstag, Robert. III. Title. DP302.B46C37213 2011 946’.6--dc23 2011044018 Contents Note on Basque Orthography.......................................... 7 Introduction: The Life and Work of Julio Caro Baroja . 9 Part 1 Basque Times and Spaces 1. Neighboring Peoples and the Historical-Cultural Context.......
    [Show full text]
  • Towards a Basque State. Territory and Socioeconomics
    64 The Basque State and Socioeconomics Txomin Lorca Alcala Xabier Isasi Balantzategi Asier Otxoa de Retana Simon Nekane Jurado Pérez Antón Borja Alvarez Ekai Center Antxon Mendizabal Etxabe Aitor Bengoetxea Alkorta Francisco Letamendia Belzunce Iñaki Gil de San Vicente Larrañaga 65 Introduction Txomiin Lorca Allcalla,, Member off the LAB trade uniion Without a doubt, the area of economics and labour relations is fundamental in the building of a state. From this perspective it needs to be borne in mind that the economy cannot be understood without comprehending the relations of power that are created in the organisation of collective production. Also, it is essential to understand the consequences of those power relations in the area of production and in the political-institutional area that gives support to that area. Thus when we talk about what is produced, who produces it and how, we are not just talking about economics but rather economic policy. The only people who attempt to distinguish between economy and policy are those with special interests lurking behind the economy. They try to present economics to us as if it were an objective science, without any mention of the conflicts resulting from the ownership of the means of production. Economic policy determines both the organisation and the perpetuation of a country's economic system. Hence the organisation of any economic system requires an ability to make decisions to organise it; it therefore also requires that institutional instruments be acquired that make it possible to influence economic planning effectively. The highest expression of viability of a self-governing socioeconomic project is the building of one's own state.
    [Show full text]
  • 1960 Cruz De Kurutziaga Gaztetxeak
    FUNDICIÓN, ARTE Y TECNOLOGÍA BERTSOLARIAK 1950 – 1960 CRUZ DE KURUTZIAGA DURANGALDEKO URTEKARIA GAZTETXEAK 4.zk 2010 5€ 01. 02. 03. AGORTUTA AGORTUTA Edizio elektronikoa: www.gerediaga.com 4.zk 2010eko urria Astola iritzi orori zabalik dagoen aldizkaria da, horrek ez du esan nahi artikuluen sinatzaileekin bat datorrenik. Erredakzioa, publizitatea eta administraritza: Gerediaga Elkartea, Larrasoloeta, 3 48200 Durango, Tel. 94 681 80 66, Faxa: 94 621 80 23, e-mail: [email protected], www.gerediaga.com • Koordinatzailea: Txelu Angoitia • Erredakzio kontseilua: Jose Mari Uriarte, Jon Irazabal, Izaskun Ellakuriaga, Nerea Mujika • Argazkia: Txelu Angoitia • Publizitatea eta administraritza: Aitziber Atorrasagasti • Dokumentazioa eta banaketa: Esther Garcia, Esther Soto • Diseinua eta maketazioa: www.di-da.com • Itzulpenak: J.M. Arruabarrena • Inprimategia: Gertu koop. • Lege gordailua: SS-1525-07 • ISSN: 1888-234X © Argitalpen honena, Gerediaga Elkartea 2010 © Testua eta argazkiak, egileena sumarioa 12 28 40 56 66 84 96 106 118 126 138 148 06· LABURREAN 12· CRUZ DE KURUTZIAGA / JESÚS MUÑIZ PETRALANDA 28· ARRAZOLAKO ETA AXPEKO MEATEGIAK / GARBIÑE AJA 40· GAZTETXEAK / IBAN GORRITI / JAKUE PASCUAL 56· BERTSOLARIAK 1950-60 / IGOR ELORTZA 66· FUNDICIÓN / JULIÁN IZAGA 84· ZINEMAGINTZA / J.J. BAKEDANO 96· MARTIN DE BERATUA / JOSÉ ÁNGEL BARRIO LOZA 106· OTXANDIOKO LIMITADUA / FERNANDO MARTINEZ RUEDA 118· EL PALACIO ITURRI / IGOR BASTERRETXEA 126· BARRUKO IBILBIDEAK 138· BALNEARIO DE ZALDIBAR / MAGDALENA SARRIONANDIA 148· MERIOAREN IBILBIDEA / JON IRAZABAL 158· BIBLIOGRAFIA hitzaurrea Krisialdia eta Kultura risialdia urrutitik gerturatzen ikusten dugun stamos ya más que acostumbrados a que cada bakoitzean eta hitz horren oihartzuna entzu- vez que la palabra crisis aparece en el horizonte, Kten dugun bakoitzean, kultura arloari beste Eel mundo de la cultura sea una de las primeras esparru gehienei baino azkarrago estutzen diote gerri- víctimas de los recortes económicos.
    [Show full text]
  • Efectos De Las Anexiones De Abando, Deusto Y Begoña A
    Y después qué… Efectos de las 47 anexiones de Abando, Deusto y Begoña a Bilbao. 1870-1936. Eduardo J. Alonso Olea UPV/EHU And then what… Effects of the annexations of Abando, Deusto and Begoña to Bilbao. 1870-1936. Abstract Much has been written on the incorporation of the neighboring parishes of Abando, Begoña or Deusto to Bilbao, but little mention is made of the consequences that this annexation brought with it. Here we highlight the consequences up until the Civil War, both with respect to taxation and to the enforcement of Biscayan foral civil law in the different annexed territories. Keywords: History of the Basque Country, foral civil law, tax history. Laburpena Asko idatzi da Bilbori eranskitako Abando, Begoña eta Deustuko elizaldeen inguruan, baina ez da gehiegitan aipatzen lotura honek eragin zituen ondorioak. Lan honetan azpimarratzen dugu, Gerra Zibilararte, gertakizun honek sortutako ondorioak bai alde "skalean zein Bizkaiko Foru Zuzenbide Zibilaren aplikazioan Bilboren barruan sartu ziren elizate berrietan. Hitz gakoak: Euskal Herriko historioa, Foru Zuzenbide zibila, zerga-sistemaren historioa Resumen Se ha escrito mucho sobre la incorporación a Bilbao de las anteiglesias vecinas de Abando, Begoña o Deusto, pero no se suele hacer mención a las consecuencias que esta anexión tuvo. En este trabajo destacamos las consecuencias hasta la Guerra Civil tanto en el aspecto "scal como en el relacionado con la aplicación del derecho civil foral vizcaíno en los distintos territorios anexionados. Palabras clave: Historia del País Vasco, Derecho civil Foral. Historia tributaria. BIDEBARRIETA 22 / 2011 48 El largo proceso por el cual Bilbao se fue anexionando las anteiglesias vecinas de Abando, Deusto y Begoña (y parte de Erandio) culminó, en nuestro periodo de análisis en 1925.
    [Show full text]
  • War and Cultural Heritage
    WAR AND CULTURAL HERITAGE Biographies of Place The reconstruction of society after conflict is complex and multifaceted. This book investigates this theme as it relates to cultural heritage through a number of case studies relating to European wars since 1864. The case studies show in detail how buildings, landscapes, and monuments become important agents in post-conflict reconstruction, as well as how their meanings change and how they become sites of competition over historical narratives and claims. Looking at iconic and lesser-known sites, this book connects broad theoretical discussions of reconstruction and memorialisation to specific physical places, and in the process it traces shifts in their meanings over time. This book identifies common threads and investigates their wider implications. It explores the relationship between cultural heritage and international conflict, paying close attention to the long aftermaths of acts of destruction and reconstruction and making important contributions through the use of new empirical evidence and critical theory. Marie Louise Stig Sørensen is a Reader in Archaeology at the University of Cambridge and Professor of Bronze Age Studies at Leiden University. She coordinates the University of Cambridge’s postgraduate degree program in archaeological heritage and museums, one of the first degree courses in this field. She has considerable research experience, including partnerships on projects such as the EU project Emergence of European Societies, the Leverhulme-funded project Changing Beliefs of the Human Body, the Hera-funded Investigation of Creativity and Craft Production in Middle and Late Bronze Age Europe, and the Cultural Heritage and the Reconstruction of Identities after Conflict – EU FP7 (CRIC) project.
    [Show full text]
  • El Tañido De Las Cinco Bocinas. Símbolo De Bizkaia
    Bost dei-adarrak jotzea. Bizkaiaren sinbolo El tañido de las cinco bocinas. Símbolo de Bizkaia JAVIER BARRIO MARRO / GOIO BAÑALES GARCÍA JAVIER BARRIO MARRO / GOIO BAÑALES GARCÍA Bost dei-adarrak jotzea. El tañido de las cinco bocinas. Bizkaiaren sinbolo Símbolo de Bizkaia Bizkaiko Batzar Nagusietarako deialdia egiteko dei-adarrak jotzen Las primeras noticias documentales referentes al tañido de bocinas zirela adierazten duten lehen dokumentuak XIV. mendekoak dira. con motivo de las Juntas Generales de Bizkaia se remontan al siglo Albiste horien arabera, dei-adarrak jotzen ziren historiografian Bizkai XIV, y nos muestran que su uso estaba limitado a las Juntas que se Gune deritzonaren Batzarretarako deiak egiteko. Bizkai Gune horreta- celebraban en lo que la historiografía denomina Bizkaia nuclear, sin tik at zeuden Enkarterri eta Durangoko Merindadea, horiek geroago incluir a Las Encartaciones ni a la Merindad de Durango, lugares que sartu baitziren Bizkaiko Jaurerrian. se adhirieron más tarde al Señorío. Lehen dokumentuetatik bertatik ikusten da deialdia egiteko era eta Desde los primeros registros, se observa que se había dado forma y crea- erritua finkaturik zeudela: bost adar jotzen ziren batzarra egiteko era- do un ritual consistente en hacer sonar cinco bocinas en el recinto donde biliko zen tokian; horrek adierazten du formula horretan zelanbait bil- había de celebrarse la Junta, lo que parece indicar que esta fórmula no du egiten zela aspalditik zetorren beste ohitura bat. es sino una síntesis de una costumbre muy anterior en el tiempo. Denboraren joanaz, bost dei-adarren erritua Bizkai Gunetik haratago Con el tiempo, el ritual de las cinco bocinas trascendió a la Bizkaia joan zen eta, antza, Bizkaiko Jaurerri osorako sinbolo bihurutu zen.
    [Show full text]
  • Abrir Capítulo 8 1
    ABRIR CAPÍTULO 8 1. INFORMES ARUALES DEL SERVICIO DENTAL COMUNITABIO U. DOCUMENTACION REMITIDA POR EL SDC A LOS USUARIOS. III. DOCUMENTACION RECIBIDA POR LOS DDCs HABILITADOS. IV. DOCUMENTACION ADMINISTRATIVA DEL PADI. y. OPINIONES EN PRENSA RELACIONADAS CON EL PADI. VI. IMPRESOS ADMINISTRATIVOS INTERNOS DEL PADI. I Anexo1 Infonne, anuales del Servicio Dental Comunitario. Anexo 1: Informes Anuales del Servicio Dental Comunitario sobre el PAD! 1 EJERCICIO 1990 TABLA 1: UTILIZACION DEL PAUl POR APEAS EN 1990 31.12.90 IPOBLACION ¡ OSAKIDE12A.ItON~EflTADO:Lk: P~A<D.%, 1 CUOTA ¡ 1993 3.807 1.262 51 1.313 34,49%l Area ALAVA 3.807 1.262 51 1.313 34 49%J 1983 6.986 1.709 422 2.131 30 50%I Ama OIPUZKO 6.986 1.709 422 2.131 30 5o~4 1983 13.250j 1,3811 3.6411 5.022j 37,90%¡ Ama RIZKAIA 13.250 1.381 3.641 5.022 37,90ó/o~, 1983 ¡ 24.0431 4.3521 4.1141 8.4661 35,21%b C.A.P.V. 24.043 4.352 4.114 8.466 35 21 VJL TABLA II: UTILIZACION DEL PADI POR COMARCAS EN 1990 COMARCA SANITARIAII POBLACIONIQSAKIOEIZAICONCERTADcI P,A~DÁ, 1 CUOtA ALTO DEBA 786 208 49 257 3270% ARABA 3.021 1.054 2 1.056 34 96% BAJODEBA 1 8751 299 441 343 39.20% BIDASOA 876] 250 19] 269 3071% DONOSTIA 1 .793~ 380 85 465 25.93% GIPUZKOA 1 .807~ 308 206~ 51 4 28.44% GOIHERRI 963~ 333 4~ 337 34.99% TOLOSA 672 13W 64 203: 3021% BARAKALDO-SESTAO 1.536 183 471 654 42.58% BILBAO 3.874 394 1.059 1.453 37.51% ENCARTACIONES 822 17 351 368 44,77% INTERIOR 3.085 623 515 1.138 36.89% SANTURTZI-PORTU 1.679 146 494 640 33,12% URIBE 2.254 18 751 769 34,12% Anexo 1: Informes Anuales del SeMelo Dental Comunitarlo sobre el PADI 2 FIGURA 1: EVOLUCION DEL PADI EN EL EJERCICIO 1990 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 o ENE FEO MAR ABR MAY JUN JUL A~ SEP OCr NOV DIC TABLA III: ASISTENCIA DISPENSADA A LA COHORTE 83 EN 1990 Asist.
    [Show full text]
  • Elorrio La Villa De Elorrio, Municipio Fronterizo Entre Bizkaia
    Elorrio Elorrio Elorrio hiribilduak kokaleku ezin hobea du Bizkaia La villa de Elorrio, municipio fronterizo entre Bizkaia eta Gipuzkoa arteko mugan. Inguruko mendilerroak osa- y Gipuzkoa, cuenta con un emplazamiento privilegiado. Se tzen duen kubeta hondoan kokatua, Udalaitz du buruan, eta localiza en el fondo de la cubeta formada por la línea de Anboto eta Memaia gaina ondoren; eremu zirkularduna eta cumbres que la rodean, con el Udalaitz a la cabeza, segui- Zumelegi ibaira urak isurtzen dituzten dozena erdi bat erre- do del Anboto y de la cumbre de Memaia; resulta así un es- kak bustia. Kubetako mutur batean dagoen Etxebarriako San pacio circular y drenado por media docena de arroyos que Agustin elizateko lurretan sortu izanak bailara hondoa kon- desembocan en el río Zumelegi. La creación de la villa en trolpean edukitzea dakarkio, landa auzune guztietatik dis- terrenos de la anteiglesia de San Agustín de Etxebarria, ubi- tantziakide den gunean zentralizatuz udal antolaketa. cada ésta en un extremo de la cubeta, asegurará el control 1356ko ekainaren 27an, Don Tellok, Bizkaiko jauna ze- del fondo del valle, centralizando la organización municipal nak lizentzia eman zien Etxebarriako San Agustin elizate- en un punto equidistante de todos sus barrios rurales. 2 3 ko bizilagun talde bati hiribildu harresitua sortzeko, eliza- El 27 de junio de 1356, el Señor de Bizkaia, Don Tello, tea Durangoko kondeek (Munio Sanchez jauna eta bere otorgará licencia a un grupo de vecinos de San Agustín de emaztea Etxebarriako Leguntia andrea) fundatua izan zen Etxebarria para crear una villa amurallada en terrenos de la 1053an, nekazaritza-lurren, mendien, belardien, uren eta anteiglesia.
    [Show full text]