Mapa Hydrogeologiczna Polski - Plansza Główna W Skali 1:50 000 Mapa Dokumentacyjna W Skali 1:50 000
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Zleceniodawca PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY Generalny Wykonawca Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 Przedsiębiorstwo Geologiczne POLGEOL S.A. 03-908 Warszawa Berezyńska 39 OBJAŚNIENIA DO MAPY HYDROGEOLOGICZNEJ POLSKI w skali 1: 50 000 Arkusz BIELSK PODLASKI (0419) Opracowali: DYREKTOR Państwowego Instytutu Geologicznego ................................ mgr Rafał Janica upr. geol. Nr V-1424 ................................ mgr Marta Glejch - Bulaszewska upr. geol. Nr V-1391 Redaktor arkusza: ................................ dr Lesław Skrzypczyk upr. geol. Nr V-1285 Państwowy Instytut Geologiczny Sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Praca wykonana na zamówienie Ministra Środowiska Copyright by PIG & MŚ, Warszawa 2004 ISBN XX-XXXX-XXX-X SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE ......................................................................................................... 4 I.1. CHARAKTERYSTYKA TERENU ...................................................................... 7 I.2. ZAGOSPODAROWANIE TERENU .................................................................... 9 I.3. WYKORZYSTANIE WÓD PODZIEMNYCH .................................................... 9 II. KLIMAT, WODY POWIERZCHNIOWE .................................................................. 10 III. BUDOWA GEOLOGICZNA ........................................................................................ 11 IV. WODY PODZIEMNE .................................................................................................... 14 IV.1. UŻYTKOWE PIĘTRA WODONOŚNE .......................................................... 14 IV.2. REGIONALIZACJA HYDROGEOLOGICZNA ............................................. 19 V. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH ............................................................................... 25 VI. ZAGROŻENIE I OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH ............................................ 31 VII. LITERATURA I WYKORZYSTANE MATERIAŁY ARCHIWALNE .............. 33 SPIS RYCIN ZAMIESZCZONYCH W TEKŚCIE Ryc. 1. Lokalizacja arkusza Bielsk Podlaski na tle ościennych arkuszy MhP w skali 1 : 50 000 Ryc. 2. Szkic geomorfologiczny w skali 1 : 100 000 (wg S. Brud, 2002)(3) Ryc. 3. Występowanie i hydrogeologiczna charakterystyka piętra trzeciorzędowego według rozpoznania regionalnego w skali 1 : 500 000 (na podstawie „Atlas Hydrgeologiczny Polski” B. Paczyński (red.) PIG, 1995)(15) Ryc. 4. Zestawienie podstawowych wartości statystycznych wybranych elementów hydrochemicznych wód podziemnych głównego użytkowego poziomu wodonośnego na arkuszu Bielsk Podlaski (na podstawie danych archiwalnych i analiz wykonanych do MhP) Ryc. 5. Histogramy rozkładu wybranych elementów hydrochemicznych wody głównego użytkowego poziomu wodonośnego (na podstawie danych archiwalnych i analiz wykonanych do MhP) Ryc. 6. Wyniki analizy zawartości trytu w wodach podziemnych z obszaru Bielska Podlaskiego SPIS ZAŁĄCZNIKÓW DOŁĄCZONYCH DO TEKSTU Załącznik 1.1 Przekrój hydrogeologiczny I-I Załącznik 1.2 Przekrój hydrogeologiczny II-II Załącznik 2 Mapa głębokości występowania głównego piętra/poziomu wodonośnego (w skali 1:100 000) 2 Załącznik 3 Mapa miąższości i przewodności głównego piętra/poziomu wodonośnego (w skali 1:100 000) Załącznik 4 Mapa dokumentacyjna (w skali 1:100 000) Załącznik 5 Wybrane warstwy informacyjne SPIS TABEL DOŁĄCZONYCH DO TEKSTU Tabela 1a Reprezentatywne otwory studzienne (aneks „Materiały poufne”) Tabela 1d Inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne umieszczone na planszy głównej (otwory bez opróbowania hydrogeologicznego, inne) Tabela 2 Główne parametry jednostek hydrogeologicznych Tabela 3a Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy - reprezentatywne otwory studzienne Tabela 4 Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych Tabela A Otwory studzienne pominięte na planszy głównej (aneks „Materiały poufne”) Tabela B Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej (otwory bez opróbowania hydrogeologicznego, inne) (aneks „Materiały poufne”) Tabela C1 Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – reprezentatywne otwory studzienne Tabela C5 Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – otwory studzienne pominięte na planszy głównej SPIS MAP (wydruki ploterowe) Mapa hydrogeologiczna Polski - plansza główna w skali 1:50 000 Mapa dokumentacyjna w skali 1:50 000 WERSJA CYFROWA MAPY (GIS) Materiał archiwalny w Centralnym Archiwum Geologicznym PIG 3 I. WPROWADZENIE Arkusz Bielsk Podlaski (419) jest seryjnym arkuszem Mapy Hydrogeologicznej Polski (MhP) w skali 1 : 50 000. Państwowy Instytut Geologiczny jest generalnym wykonawcą Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 realizowanej na zamówienie Ministra Środowiska ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Mapa sporządzana jest w oparciu o „Instrukcję opracowania i komputerowej edycji Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000, Część I i II” opracowanej i wydanej PIG w 1999 roku (6). Opracowany arkusz jest kartograficznym odwzorowaniem warunków hydrogeologicznych użytkowych poziomów zwykłych wód podziemnych. Zawiera charakterystykę ilościową, jakościową oraz ocenę zagrożeń zasobów wód podziemnych głównego użytkowego poziomu wodonośnego. Wykonany jest na podkładzie topograficznym w układzie współrzędnych 1942. Arkusz Bielsk Podlaski (419) wykonany został w Przedsiębiorstwie Geologicznym w Warszawie POLGEOL S. A. na podstawie umowy z PIG nr GH/2002-071. Prace nad opracowaniem arkusza Bielsk Podlaski trwały od lipca 2002 roku do marca 2004 roku. Arkusz mapy składa się z planszy głównej, tekstu objaśniającego, map uzupełniających oraz przekrojów hydrogeologicznych. Mapa wykonana jest w wersji cyfrowej (GIS – w systemie Intergraph). W skład opracowania cyfrowego wchodzą warstwy informacyjne zawierające elementy graficzne połączone z opisową bazą danych zawierającą informacje dotyczące tych obiektów. Informacje zawarte w bazie danych załączone są również do niniejszego tekstu objaśniającego w formie tabelarycznej (tab. 1a, 1d, 2, 3a, 4, A, B, C1, C5). Do tekstu dołączone są również mapy uzupełniające (dokumentacyjna, głębokości, miąższości i przewodności poziomu głównego) w skali 1 : 100 000 (Zał. 3, 4, 6), przekroje hydrogeologiczne (Zał. 1, 2) oraz wybrane warstwy informacyjne z planszy głównej (Ryc. 7) w skali 1 : 200 000 – mapy jednostek hydrogeologicznych, wydajności potencjalnej, klas jakości wód podziemnych oraz stopnia zagrożenia głównego użytkowego poziomu wodonośnego. Na treść mapy hydrogeologicznej składają się cztery podstawowe grupy informacji: wodonośność, hydrodynamika, jakość wód podziemnych oraz stopień zagrożenia głównego 4 użytkowego poziomu wód podziemnych. Informacje te przedstawione są na planszy głównej mapy. Trze- Łapy Plutycze ścianka (378) (379) (380) Bielsk Brańsk Podlaski Orla (418) (419) (420) Dziad- Czerem- Boćki kowice cha (458) (457) (459) Ryc. 1. Lokalizacja arkusza Bielsk Podlaski na tle ościennych arkuszy MhP w skali 1 : 50 000 Przy opracowywaniu arkusza korzystano z materiałów archiwalnych dotyczących otworów wiertniczych, dokumentacji hydrogeologicznych oraz aktualnych danych dotyczących istniejących i potencjalnych ognisk zanieczyszczeń oraz opracowań kartograficznych. Materiały archiwalne zebrano z: . Przedsiębiorstwa Geologicznego w Warszawie „POLGEOL” . Centralnego Archiwum Geologicznego PIG . Centralnego Banku Danych Hydrogeologicznych „HYDRO” . Banku danych geofizycznych badań elektooporowych dla celów hydrogeologii i kartografii geologicznej PIG . Wydziału Ochrony Środowiska Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, . Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Białymstoku . Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Białymstoku, . Starostw Powiatowych i Urzędów Gmin właściwych terytorialnie dla obszaru arkusza. Wykaz wykorzystanych opracowań i publikacji zamieszczono w rozdziale VII. Arkusz Bielsk Podlaski znajduje się w obrębie Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 200 000 arkusz Białystok (9) oraz Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 200 000 arkusz Białystok (14). Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1 : 50 000 arkusz Bielsk Podlaski nie została jeszcze wydana, ale rękopis dostępny jest w Centralnym Archiwum Geologicznym PIG (3). 5 Część wschodnia obszau arkusza Bielsk Podlaski leży w granicach „Dokumentacji hydrogeologicznej zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych piętra czwartorzędowego zlewni rzeki Białej – dopływu Orlanki” (12), która wykonana została w Przedsiębiorstwie Geologicznym w Warszawie POLGEOL S.A. w 2001 r. i obejmuje środkową i wschodnią część arkusza. Dla ustalenia zasobów dyspozycyjnych przeprowadzono badania modelowe obejmujące obszar wykraczający poza zlewnię rzeki Białej. Zachodnia część arkusza znajduje się w granicach „Dokumentacji określającej zasoby dyspozycyjne wód czwartorzędowego piętra wodonośnego na obszarze zlewni Bugu od granicy państwa do Zbiornika Zegrzyńskiego” (4), która wykonana została w Przedsiębiorstwie Geologicznym w Warszawie POLGEOL S.A. w 2003 r. Na obszarze arkusza Bielsk Podlaski znajdują się łącznie 64 otwory wiertnicze, w tym 55 to otwory studzienne, 17 otworów badawczych (3 kartograficzne wykonane do Szczegółowej Mapy Geologicznej 1 : 50 000 arkusz Bielsk Podlaski (3); 8 otworów poszukiwawczo – badawczych, 3 piezometry, 3 inne otwory badawcze) (tab. 1a, 1d, A, B). Obszar arkusza charakteryzuje się średnim rozpoznaniem hydrogeologicznym. Rozmieszczenie otworów jest nierównomierne, zdecydowana większość studni wierconych (ponad 70%) zlokalizowana