20. Dokumentart

20. dokumentART

European Film Festival for Documentaries Europejski Festiwal Filmów Dokumentalnych Europäisches Dokumentarfilmfestival

Neubrandenburg, GERMANY/Szczecin, POLAND 4 – 9.11.2011

The project is co-financed by the European Union from the means of the European Regional Development Fund (INTERREG IV A). The project is also co-financed by: the Szczecin Municipality, the Polish-German Cooperation Foundation, the International Visegrad Fund, the West Pomeranian Voievodeship Office, the Minister of Culture and National Heritage as part of the Miłosz 2011 programme – Promesa, the University of Szczecin, the Institute of National Remembrance, the State of Mecklemburg-Vorpommern and the City Neubrandenburg

Projekt jest dofinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (INTERREG IV A). Projekt dofinansowano także ze środków: Gminy Miasto Szczecin, Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Miłosz 2011 – Promesa, Uniwersytetu Szczecińskiego, Instytutu Pamięci Narodowej, kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie oraz miasta Neubrandenburg.

Dieses Projekt wird kofinanziert durch die Europäische Union aus Mitteln des Europäischen Fonds für Regionale Entwicklung (INTERREG IVA)" Das Projekt wird außerdem gefördert durch: die Stadt Szczecin, Stiftung für deutsch-polnische Zusammenarbeit, den Internationalen Visegrad Fonds, das Marschallamt der Wojewodschaft Zachodniopomorskie, den Minister für Kultur und Nationalerbe im Rahmen des Programms Miłosz 2011 – Promesa, die Universität Szczecin und das Institut für Nationales Gedenken, das Land Mecklemburg-Vorpommern und die Stadt Neubrandenburg. Abbreviations | akronimy | Abkürzungen

Imprint | Stopka redakcyjna | Impressum

All information is correct at time of going to press. The organisers reserve the right to make programme changes. Organizator zastrzega sobie prawo do zmian w programie. Alle Angaben sind korrekt zum Redaktionsschluss, eventuelle Programmänderungen sind vorbehalten. 3

Table of Contents | spis treści | Inhaltsverzeichnis

Welcome 4 słowo wstępne 4 Grußworte 4 20 Years of dokumentART – Looking Back 11 20 lat dokumentARTu – spojrzenie wstecz 11 20 Jahre dokumentART – ein Rückblick 11 Awards 2011 14 nagrody 2011 14 Preise 2011 14 International jury 16 międzynarodowe jury 16 Internationale Jury 16 “Findling” jury 18 „Findling” jury 18 „Findling-Jury“ 18 Student Jury Germany 19 jury studenckie Niemcy 19 Studentenjury Deutschland 19 Student Jury Poland 20 jury studenckie Polska 20 Studentenjury Polen 20 Opening 21 otwarcie 21 Eröffnung 21 European Competition 25 konkurs Europejski 25 Europäischer Wettbewerb 25

Special Program program towarzyszący Rahmenprogramm Neubrandenburg & Szczecin Neubrandenburg & Szczecin Neubrandenburg & Szczecin Eastern Bloc 69 Blok Wschodni 69 Ostblock 69 Filmschools 76 szkoły filmowe 76 Filmhochschulen 76

Special Program Neubrandenburg program towarzyszący Neubrandenburg Rahmenprogramm Neubrandenburg NDR Special 85 program towarzyszący NDR 85 NDR Special 85 Cultural FilmPromotion 89 Kulturalne wsparcie filmu 89 Kulturelle Filmförderung 89 Filmland MV 91 Kraj Filmów Meklemburgia-Pomorze Filmland MV 91 Kids & Youth dokART 95 Przednie 91 Kinder- und JugenddokART 95 Sumer Youth Media Camp 101 dokART dla dzieci i młodzieży 95 Sommerjugendmediencamp 101 Letni obóz medialny 101

Special Program Szczecin program towarzyszący Szczecin Rahmenprogramm Szczecin History – Politics – Film 105 Historia – Polityka – Film 105 Geschichte – Politik – Film 105 V4 at 20th EFFD dokumentART 111 V4 na 20. EFFD dokumentART 111 V4 auf der 20. EFFD dokumentART 111 Ekstraklasa: Luis Buñuel 123 Extraklasse: Luis Buñuel 123 Extraleague: Luis Buñuel 123 Klasyka Polskiego Dokumentu: Polnische Dokumentarfilmklassiker: Polish Documentary Classics: Kazimierz Karabasz 129 Kazimierz Karabasz 129 Kazimierz Karabasz 129 Oblicza zachodniopomorskiej Die Gesichter des The faces of Westpomeranian cinema 135 kinematografii 135 Westpommerschen Kinos 135 Miłosz at the 20th dokumentART 139 Miłosz na 20. dokumentART 139 Miłosz auf der 20. dokumentART 139 Time for Rivals: Krakow Film Festival 145 czas dla konkurencji: Krakowski Was macht die Konkurrenz: Common Borders 151 Festiwal Filmowy 145 Krakow Film Festival 145 radioART 155 Wspólne Granice 151 Gemeinsame Grenzen 151 videoART 158 radioART 155 radioART 155 telefonART 162 videoART 158 videoART 158 Westpomeranian shorts 162 telefonART 162 telefonART 162 Polish-German Media Workshops 163 zachodniopomorskie shorty 162 Westpommersche Kurzfilme 162 polsko-niemieckie warsztaty medialne 163 Deutsch-Polnische Medienwerkstätten 163 Other venues West-Pomeranian Voyvodship 164 inne miejsca prezentacji w Wojewodztwie Weitere Spielorte in der Wojewodschaft Other venues Mecklenburg-Vorpommern 167 Zachodniopomorskim 164 Westpommern 164 inne miejsca prezentacji w Meklemburgii- Weitere Spielorte in Team of the festival in Szczecin 168 Pomorzu Przednim 167 Mecklenburg-Vorpommern 167 Team of the festival Neubrandenburg 169 Thanks by the organizer 170 team festiwalu Szczecin 168 Festivalteam Szczecin 168 Index 171 team festiwalu Neubrandenburg 169 Festivalteam Neubrandenburg 169 podziękowania organizatorów 170 Dank der Veranstalter 170 Indeks 171 Register 171 4

Welcome | Słowo wstępne | GruSSworte

Welcome by the Premier of the State of Mecklenburg-Vorpommern Słowo wstępne premiera rządu krajowego Meklemburgii Pomorza Przedniego Grußwort des Ministerpräsidenten des Landes Mecklenburg-Vorpommern

This is the twentieth year of dokumentART, and dokumentART odbywa się po raz dwudziesty, po Zum 20. Mal findet die dokumentART statt, zum the sixth year of the festival as a joint German- raz szósty we współpracy polsko-niemieckiej. 6. Mal in deutsch-polnischer Kooperation. Heute Polish venture. Today the shared programme, Wspólny program, wspólna organizacja, dwa ist das gemeinsame Programm, die gemein- the shared organisation and the dual venues miejsca wyświetlania filmów są dziś oczywiste same Organisation, sind die beiden Spielorte Neubrandenburg and Szczecin are almost taken i stały się przede wszystkim znakiem firmowym Neubrandenburg und Stettin fast schon selbst‑ for granted, and have become the festival’s tego festiwalu. Dwadzieścia lat po zawarciu polsko- verständlich und vor allem Markenzeichen ge- trademark. This is a good indicator that, twenty niemieckiego traktatu o dobrym sąsiedztwie worden. 20 Jahre nach Abschluss des deutsch- years after the signing of the treaty on good jest to symbol pokonywania dawnych barier. polnischen Nachbarschaftsvertrages ist das ein neighbourliness between Germany and Poland, Potrzebujemy współpracy, która przekracza Zeichen für das Überwinden alter Trennungen. old barriers are being broken down. We need granice. I jest ona uznawana: Unia Europejs- Die Zusammenarbeit über die Grenze hinweg this kind of cross-border cooperation, and it ka po raz pierwszy wspiera długofalowo ten brauchen wir. Und sie wird anerkannt: Die Euro is being acknowledged: for the first time the ponadgraniczny projekt w ramach regionu päische Union fördert das grenzüberschrei- European Union is providing long-term support Pomerania. tende Projekt erstmalig im Rahmen der Region for the transboundary project as part of the Pomerania längerfristig. Pomerania region. W tym roku Europejski Festiwal Filmów Doku‑ mentalnych współtworzyć będą po raz In diesem Jahr werden erstmals zwei Filmhoch- This year, for the first time, two film schools, pierwszy przez dwie szkoły filmowe – z Babels schulen – aus Babelsberg und Łódz –dieses Babelsberg and Łódz, are involved in organizing bergu i z Łodzi: swoje filmy pokażą polscy europäische Dokumentarfilmfestival mitgestal this European documentary film festival, and studenci studiujący w Niemczech i niemieccy ten: Deutsche und polnische Studenten, die German and Polish students studying in each studiujący w Polsce. Jestem pewien, że ta jeweils im anderen Land studieren, zeigen ihre other’s countries are presenting their films. wyjątkowa perspektywa ma swój szczególny Filme. Ich bin sicher: Diese besondere Perspek One thing is certain: their special vantage point urok. Podobnie jak Blok wschodni, który tive hat besonderen Reiz. Wie auch der Ostblock, is going to be particularly fascinating. The same pokazuje filmy z krajów Europy Środkowej i der mittel- und osteuropäische Beiträge zeigt. applies to the Eastern Bloc, the contributions Wschodniej. Urok ma oczywiście cały program Und Reiz hat natürlich auch das weitgespannte from central and eastern European countries. festiwalowy z czterdziestoma dwoma filmami z Wettbewerbsprogramm mit seinen 43 Beiträgen And of course the vast competition programme pietnastu krajów. W ramach pokazów filmo‑ aus 17 Ländern. Der Wettbewerb fragt: Wie with 43 entries from 17 countries also exudes its wych rodzą się pytania: jak widzimy Europę, sehen wir Europa, ja die Welt? Was geschieht own fascination. It’s asking us how we see Europe, Świat? Co się tutaj dzieje? Jak możemy to inter‑ hier? Wie können wir es deuten? Fragen, die how we see the world. What’s going on here? pretować? Pytania, które powinny zmuszać do bewegen sollten. How should we interpret it? It’s asking questions myślenia. that should move us. Gerne habe ich die Schirmherrschaft für dieses Chętnie objąłem patronatem ten interesujący, anregende, junge und wirklich europäische Film‑ I’m happy to assume the joint patronage for this młody i naprawdę europejski festiwal filmowy. festival mit übernommen. Ich wünsche Momente, exciting, young and truly European film festival. Życzę chwil, które poruszają, i spotkań, die bewegen, und Begegnungen, die weiter- I wish everyone involved moments that are mo- które rozwijają – w Neubrandenburgu i w führen – in Neubrandenburg und in Stettin. ving, and confrontations that lead to continued Szczecinie. progress – in Neubrandenburg and in Szczecin. Erwin Sellering Erwin Sellering Premier Kraju Związkowego Meklemburgia- Prime Minister of the State Pomorze Przednie Erwin Sellering of Mecklenburg-Vorpommern Ministerpräsident des Landes Mecklenburg-Vorpommern 5

Welcome | Słowo wstępne | GruSSworte

Welcome by the Marshall of West-Pomerania Voyvodship Słowo wstępne Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego Grußwort des Maschalls der Wojewodschaft Westpommern

Ladies and Gentlemen, Szanowni Państwo, Liebe Freunde,

There is no single, universal definition of a docu Nie istnieje jedna, uniwersalna definicja doku Es gibt keine einfache, universalgültige Defini- ment. A document can be a map, a photograph, mentu. Dokumentem jest mapa, fotografia, tion eines Dokuments. Es kann eine Karte sein, an ID card, any fixed record of human thought. dowód tożsamości, jakikolwiek utrwalony zapis eine Fotografie, ein Ausweis, jede festgehal- A separate category is, naturally, the documen- myśli ludzkiej. Osobną kategorią jest – rzecz tene Aufzeichnung menschlichen Denkens. Der tary film. Despite different connotations and jasna – film dokumentalny. Jednak – mimo Dokumentarfilm fällt natürlich in eine separate various meanings, however, a document is różnych konotacji i wielorakości znaczeń – Kategorie. Trotz unterschiedlicher Konnotationen always a testimony, a reflection of reality, a pro- dokument zawsze jest świadectwem, odzwier und verschiedener Bedeutungen, ein Dokument jection of a precisely defined “here and now.” ciedleniem rzeczywistości, projekcją precyzyjnie ist immer ein Zeugnis, eine Spiegelung der Rea The main idea of the documentary is recording określonego „tu i teraz”. Głównym założeniem lität, eine Projektion eines genau definierten some piece of the real world, presenting it in filmu dokumentalnego jest rejestracja jakiegoś „Hier und Jetzt“. Die Hauptaufgabe eines Do- a manner that is reliable and objective. Such wycinka realnego świata, przedstawienie go w kumentarfilms ist es, einen Teil der realen Welt an approach is very close to phenomenology sposób rzetelny i obiektywny. Takie podejście aufzuzeichnen und verlässlich und objektiv which, after all, requires one to abandon every jest bardzo bliskie fenomenologii, nawołującej wieder zu geben. Eine solche Herangehensweise assumption, supposition, association or theory. przecież do odrzucenia wszelkich założeń, ist eng verwandt mit der Phänomenologie, die The essence of this philosophical method is domysłów, skojarzeń czy teorii. Istotą tej meto- ja verlangt, dass man jede Annahme, Vermutung, to describe and depict that which is provided. dy filozoficznej jest opisanie i zobrazowanie Assoziation und Theorie aufgibt. Die Essenz Phenomenological reduction, by rejecting all tego, co jest dane. Redukcja fenomenologiczna, dieser philosophischen Methode ist die speculation, allows one to see reality for what it poprzez odrzucenie wszelkich spekulacji, poz Beschreibung und Darstellung des Gegebenen. really is. Edmund Husserl, considered the father wala na zobaczenie rzeczywistości taką, jaką Phänomenologische Reduktion, durch die of phenomenology, used to say that one ought jest ona naprawdę. Edmund Husserl, uważany Ablehnung aller Spekulation, erlaubt es einem, to seek to faithfully describe what, from one’s za ojca fenomenologii, zwykł mawiać, że należy die Realität zu sehen, so wie sie ist. Edmund point of view and after thorough analysis, one dążyć do tego, by wiernie opisywać to, co ze Husserl, der als Vater der Phänomenologie gilt, truly sees. swojego punktu widzenia i po gruntownej sagte, dass man versuchen sollte, das was man, analizie rzeczywiście widzimy. vom eigenen Blickpunkt aus und nach gründ- The claim by Albert Einstein, who once stated licher Analyse tatsächlich sieht, gewissenhaft that reality itself does not exist and there are only W wyraźnej opozycji do myśli fenomenologicznej zu beschreiben. images seen from different perspectives, stands sytuuje się twierdzenie Alberta Einsteina, który in direct opposition to the notion of phenomeno powiedział kiedyś, że rzeczywistość sama w Die Behauptung Albert Einsteins, der einmal logy. And since our perception is confined to sobie nie istnieje, są tylko obrazy widziane z sagte, dass Realität an sich nicht existiert, dass seeing things from a specific point, to receiving różnych perspektyw. A skoro nasze patrzenie es nur Bilder aus verschiedenen Blickwinkeln and processing sensations, feelings and asso- sprowadza się do widoku z konkretnego punktu, gibt, steht in direktem Widerspruch zur Idee der ciations, then meeting the requirement of do odbioru i przetwarzania wrażeń, odczuć Phänomenologie. Und weil unsere Wahrneh- objectivity seems impossible. It is, after all, i skojarzeń, to spełnienie wymogu obiektyw‑ mung sich auf die Sicht der Dinge von einem impossible not to give the depicted characters, ności zapisu wydaje się być niemożliwym. Nie bestimmten Standpunkt aus beschränkt, auf das events, and their mutual interactions a little of ma przecież możliwości, by przedstawianym Empfangen und Bearbeiten von Gefühlen, Emo‑ your own self. And in this context it is of no im- postaciom, wydarzeniom, ich wzajemnym tionen und Assoziationen, scheint es unmöglich, portance whether a given documentary depicts interakcjom nie oddać trochę z samego siebie. diesem Gebot der Objektivität zu entsprechen. only a piece of reality, or its entire spectrum. I bez znaczenia jest w tym kontekście to, czy Am Ende ist es unmöglich, den dargestellten konkretny film dokumentalny przedstawia Personen, Ereignissen und ihren Wechselwir- Nevertheless, it is certain that the documentary tylko wycinek rzeczywistości czy też całe jej kungen nicht ein klein Wenig von uns Selbst film is built on fact, on truth, on living man and spectrum. mitzugeben. Und in diesem Zusammenhang ist his story. A creator within this particular genre es unwichtig, ob ein Dokumentarfilm nur ein must therefore have the ability to simultaneously Mimo wszystko pewne jest, że film dokumentalny Stück der Realität oder ihre ganze Bandbreite win people’s favour, thoroughly and accurately bazuje na fakcie, na prawdzie, na żywym człowieku abbildet. analyse events, while still remaining outside i jego historii. Twórca tego specyficznego gatunku 6

Welcome | Słowo wstępne | GruSSworte

Welcome by the Marshall of West-Pomerania Voyvodship Słowo wstępne Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego Grußwort des Maschalls der Wojewodschaft Westpommern

the story being recounted. I imagine that due musi więc posiadać umiejętność jednoczesnego Trotzdem besteht kein Zweifel, dass der Doku- to the ambiguity of the documentary as an art zjednywania sobie ludzi, dogłębnej i jednocześnie mentarfilm auf Fakten, auf Wahrheit, auf leben- genre, its creators struggle with a world of trafnej analizy wydarzeń oraz pozostawania przy de Menschen und ihre Geschichten basiert. Ein dilemmas and face very difficult decisions tym na zewnątrz opowiadanej historii. Mam Kreativer in diesem besonderen Genre muss also extremely often. The more acclaim they deserve. wrażenie, że ze względu na niejednoznaczność die Fähigkeit besitzen, gleichzeitig das Wohlwol- A kind of homage to their hard work is the Euro- filmu dokumentalnego jako gatunku sztuki, jego len seiner Mitmenschen zu gewinnen und Er- pean Film Festival for Documentaries dokument twórcy borykają się z całą masą dylematów eignisse gründlich und Korrekt zu analysieren, ART, which takes place for the 20th time. May i nader często stają przed bardzo trudnymi während er außerhalb der Geschichte bleibt, die the fact that this year’s edition received as decyzjami. Tym większe należy im się uznanie. erzählt wird. Ich vermute, dass die Zweideutig many as 370 film submissions from 31 European Swoistym hołdem dla ich ciężkiej pracy jest keit des Dokumentarfilms als Kunstgenre dazu countries be evidence of the Festival’s force. Europejski Festiwal Filmów Dokumentalnych führt, dass seine Macher sehr häufig in Zwick‑ What surely contributes to the Festival’s success dokumentART, który w tym roku odbywa się już mühlen geraten und vor sehr schweren Ent- is also the fact that it is staged in close coope- po raz 20. O jego sile nośnej niech świadczy scheidungen stehen. Umso größer das Lob, das ration between the German Latücht – Film & fakt, iż do tegorocznej edycji zgłoszono aż 370 sie verdienen. Das Europäische Dokumentarfilm- Medien e.V. association from Neubrandenburg filmów z 31 krajów europejskich. Z pewnością festival dokumentART, das jetzt zum 20. Mal and the Polish OFFicyna Association from przyczynkiem do sukcesu Festiwalu jest również stattfindet, ist eine Hommage an ihre harte Szczecin. This unique symbiosis is a perfect to, że powstaje w ścisłej kooperacji niemieckiego Arbeit. Die Tatsache, dass für diese Ausgabe example of the fact that neither the barriers of stowarzyszenia Latücht – Film & Medien e.V. ganze 370 Filmbeiträge aus 31 europäischen language nor a national border can hinder social z Neubrandenburga oraz polskiego Stowa Ländern eingereicht wurden, soll die Kraft, die and cultural development where there is the will rzyszenia OFFicyna ze Szczecina. Ta swoista von dem Festival ausgeht, bezeugen. Der Erfolg and need to achieve it. symbioza jest doskonałym przykładem na to, des Festivals liegt sicherlich auch darin, dass że ani bariera językowa, ani słupki graniczne es in enger Zusammenarbeit zwischen dem I wish each and every participant at the 20th nie stanowią przeszkody tam, gdzie jest wola i deutschen Latücht – Film & Medien e.V. in edition of the European Film Festival for potrzeba działania dla rozwoju społecznego i Neubrandenburg und dem polnischen Verein Documentaries dokumenART many thrills and kulturalnego. OFFicyna aus Szczecin organisiert wird. Diese afterthoughts. einmalige Symbiose ist ein perfektes Beispiel Życzę wszystkim uczestnikom 20. edycji dafür, dass weder Sprachbarrieren noch Landes‑ See you next year! Europejskiego Festiwalu Filmów Dokumental grenzen der sozialen und kulturellen Entwick- nych dokumentART wielu wrażeń i refleksji. lung im Wege stehen müssen – wenn der Wille Olgierd Geblewicz und der Bedarf, sie zu erreichen, gegeben ist. Marshal of the Westpomeranian Do zobaczenia za rok! Voivodeship Wir sehen uns nächstes Jahr!

Olgierd Geblewicz Olgierd Geblewicz Marschall der Wojewodschaft Westpommern Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego 7

Welcome | Słowo wstępne | GruSSworte

Welcome by the Mayor of Neubrandenburg Słowo wstępne Nadburmistrza Neubrandenburga Grußwort des Oberbürgermeisters Neubrandenburg

For the twentieth time, this year between 4 and Od 4. do 9. listopada 2011 r. dokumentART Vom 4. bis 9. November 2011 wird die 20. Neu 9 November, the Neubrandenburg dokumentART stanie się dla filmowców, organizatorów brandenburger dokumentART für Filmemacher, will provide a platform for filmmakers, festival festiwalu, dziennikarzy i widzów platformą Organisatoren des Festivals, Journalisten und organisers, journalists and cinema-goers to interesujących rozmów, dyskusji i wymiany Zuschauer zur Plattform der Begegnung für meet, to debate and discuss and to exchange myśli. interessante Gespräche, Diskussionen und ideas. Gedankenaustausch. Należy przypomnieć, że historia neubranden- The history of the Neubrandenburg documentary burskiego festiwalu filmów dokumentalnych Dabei ist die Geschichte des Neubrandenburger film festival goes back much longer than 20 years, jest starsza, ale dopiero po zjednoczeniu Dokumentarfilmfestivals älter, aber erst nach but it was only after German reunification that Niemiec bramy Neubrandenburga otwarły się na der Wiedervereinigung Deutschlands öffneten our gates opened to welcome international films filmy dokumentalne i ich autorów zza granicy. sich die Neubrandenburger Stadttore auch für and filmmakers. Since then open minds, cultural Od tego czasu festiwal charakteryzuje się internationale Dokumentarfilme und Filmschaf visions and a sense of shared new beginnings otwartością na świat, wizjami kulturalnymi fende. Seither bestimmen Weltoffenheit, kultu in western and eastern Europe have determined i wspólnym marszem Europy Wschodniej i relle Visionen und der gemeinsame Aufbruch the character of the festival. Zachodniej. West- und Osteuropas den Charakter des Festivals.

This year’s dokumentART is presenting 42 films Tegoroczny dokumentART prezentuje 42 filmy z Die diesjährige dokumentART präsentiert 42 Film‑ from 15 countries. As in previous years, the entries 15 krajów. Podobnie jak w latach poprzednich beiträge aus 15 Ländern. Wie schon in den Vor‑ are being shown and judged simultaneously in filmy oceniane są jednocześnie w Neubranden- jahren stehen die Beiträge zeitgleich in Neubran Neubrandenburg and Szczecin. The spectrum of burgu i Szczecinie. Spektrum zastosowanych denburg und Szczecin zur Wertung. Dabei reicht the stylistic devices chosen again ranges from środków stylistycznych sięga od konwencjonal das Spektrum der gewählten Stilmittel wieder the conventional documentary to the experi- nego filmu dokumentalnego do sztuki ekspery- vom konventionellen Dokumentarfilm bis zum mental. mentalnej. Experimentalstück.

My heartfelt thanks go out to all the supporters Chciałbym podziękować wszystkim osobom, Allen Förderern und Sponsoren, die gemeinsam and sponsors who together with the town of instytucjom wspierającym oraz sponsorom, mit der Stadt Neubrandenburg zum Gelingen des Neubrandenburg have contributed to the success którzy wraz z miastem Neubrandenburg Festivals beitragen, danke ich herzlich für ihre of dokumentART. I wish all the participants and przyczynili się do sukcesu festiwalu. Wszystkim Unterstützung. Allen Teilnehmern und Gästen guests an exciting and stimulating time at the uczestnikom i gościom życzę ciekawych i wünsche ich interessante und anregende festival, and an enjoyable stay in Neubranden inspirujących dni festiwalowych oraz miłego Festivaltage und einen schönen Aufenthalt in burg – the town of the four gates on the pobytu w Neubrandenburgu, mieście czterech Neubrandenburg, der Stadt der vier Tore am Tollensesee. bram nad jeziorem Tollensee. Tollensesee.

Dr Paul Krüger dr Paul Krüger Mayor of Neubrandenburg Nadburmistrz Neubrandenburga

Dr. Paul Krüger Oberbürgermeister 8

Welcome | Słowo wstępne | GruSSworte

Welcome by the President of Szczecin Słowo wstępne Prezydenta Miasta Szczecin Grußwort des Stadtpräsidentins Szczecin

Ladies and Gentlemen, Szanowni Państwo, Meine Damen und Herren,

The European Film Festival for Documentaries Europejski Festiwal Filmów Dokumentalnych Das Europäische Dokumentarfilmfestival dokumentART, one of Europe’s most important dokumentART, jedno z ważniejszych europejskich dokumentART, eines der wichtigsten Filmtreffen film meetings, has its 20th edition this year. spotkań filmowych, ma w tym roku 20. odsłonę. in Europa, findet in diesem Jahr zum 20. Mal However, for Szczecin, which became the festival Jednak dla Szczecina, który stał się festiwalowym statt. Aber für Szczecin, das erst 2007 zum Ko- co-partner with Neubrandenburg in 2007, it is współpartnerem Neubrandenburga w 2007 r., operationspartner des Festivals wurde, ist es still a new event. Every edition of the festival to wciąż nowe wydarzenie. Każda edycja festi‑ noch eine neue Veranstaltung. Jede Ausgabe arouses huge amounts of interest among walu wzbudza ogromne zainteresowanie wird von den Bewohnern Szczecins mit großer Szczecin’s citizens – for those interested in docu‑ szczecinian – dla tych, którzy interesują się fil- Aufmerksamkeit verfolgt; für alle, die sich für mentary film it is a unique opportunity to have mem dokumentalnym to niepowtarzalna okazja Dokumentarfilme interessieren, ist es eine contact with the genre, because dokumentART obcowania z tym gatunkiem, dokumentART jest einmalige Gelegenheit, mit diesem Genre in is Szczecin’s only cultural festival of this kind. bowiem jedynym szczecińskim festiwalem Kontakt zu zu treten, denn dokumentART ist Also, it is the only Szczecin festival project of a kulturalnym tego rodzaju. Jest też jedynym Szczecins einziges Kulturfestival dieser Art. Es European character. szczecińskim projektem festiwalowym o charak ist auch das einzige Festivalprojekt in Szczecin, terze europejskim. das europäischer Natur ist. For the fifth time in Szczecin and Neubranden burg the innovative European scene of docu‑ Po raz piąty w Szczecinie i Neubrandenburgu Zum fünften Mal trifft sich die innovative Doku‑ mentary film will meet. Once more, an unceasing spotka się europejska innowacyjna scena filmu mentarfilmszene in Szczecin und in Neubran- journey of guests, audience, and festival tapes dokumentalnego. Kolejny raz pomiędzy tymi denburg. Wieder wird ein ständiger Strom Gäste, will take place between the two cities. And it miastami trwać będzie nieustanna podróż gości, Zuschauer und Festival-Filmrollen zwischen den will be a journey of extraordinary cultural thrills widzów oraz taśm festiwalowych. I będzie to beiden Städten fließen. Und es wird eine Reise – the 20th dokumentART is over 40 of the podróż niezwykłych wrażeń kulturalnych – 20. mit ungewöhnlichen kulturellen Reizen. Die newest competition documentaries from 15 dokumentART to ponad czterdzieści konkurso 20. dokumentART präsentiert mehr als 40 der European countries and discussions with their wych najnowszych filmów dokumentalnych neuesten Dokumentarbeiträge aus 15 europä- creators, presentations of works by students z piętnastu krajów europejskich i dyskusje z ischen Ländern, zudem Diskussionen mit ihren of and graduates from leading European film ich twórcami, prezentacje dorobku studentów Machern. Es gibt Präsentationen der Arbeit von schools, retrospectives of Luis Buñuel and i absolwentów wiodących europejskich szkół Studenten und Absolventen der führenden Kazimierz Karabasz films, screenings and de- filmowych, retrospektywy filmów Luisa Buñela europäischen Filmschulen, Retrospektiven mit bates on Czesław Miłosz, video art works, and i Kazimierza Karabasza, projekcje filmowe i de- Filmen von Luis Buñuel und Kazimierz Karabasz, a review of films shot using a mobile phone. baty poświęcone Czesławowi Miłoszowi, prace Vorführungen und Diskussionen über Czesław The participants of these many festival events video art czy przegląd filmów nakręconych Miłosz, Videokunst und eine Übersicht über mit will surely be accompanied, apart from artistic telefonem komórkowym. Uczestnikom tych dem Mobiltelefon gedrehte Filme. Die Teilneh- thrills, by the awareness of how much new licznych festiwalowych wydarzeń, oprócz mer dieser vielen Festivalereignisse werden technologies changed the boundaries and the wrażeń artystycznych, zapewne towarzyszyć sicherlich nicht nur kulturelle Reize spüren, notion of the documentary film. Used with gre- będzie świadomość, jak bardzo nowe sondern auch ein neues Bewusstsein für die ater consciousness and sensitivity, especially technologie zmieniły dotychczasowe ramy i großen Veränderungen, die die neuen Medien by the young documentarians experimenting pojęcie filmu dokumentalnego. Użyte z większą auf die Grenzen und den Begriff „Dokumentar with a video camera, they lead one into a com- świadomością i wrażliwością, szczególnie przez film” ausgeübt haben. Ihr Einsatz mit voller pletely different world – a world of modern młodych eksperymentujących z kamerą doku Achtsamkeit und Sensibilität, besonders durch culture worthy of the 21st century. mentalistów, wprowadzają w zupełnie inny junge Dokumentarfilmer, die mit der Videoka- świat – świat nowoczesnej kultury na miarę mera experimentieren, führt uns in eine Welt XXI wieku. der modernen Kultur, die dem 21. Jahrhundert würdig ist. 9

Welcome | Słowo wstępne | GruSSworte

Year after year, the festival is becoming a larger Festiwal z roku na rok staje się coraz większym Jahr für Jahr wird das Festival ein größeres und and increasingly important cultural-artistic event, i coraz ważniejszym wydarzeniem kultural‑ kulturell-künstlerisch wichtigeres Ereignis, whose reputation reaches far beyond the borders no-artystycznym, wykraczającym renomą da- dessen Ruf weit über die Grenzen Polens und of Poland and Germany. The festival owes this leko poza granice Polski i Niemiec. Zawdzięcza Deutschlands hinausgeht. Diese Tatsache ist to its artistically innovative and transfrontier to swojej innowacyjnej artystycznie i transgra- der künstlerisch-innovativen und grenzüber- formula. That is why, as was the case in previous nicznej formule. Dlatego, podobnie jak w po- schreitenden Formel des Festivals geschuldet. years, in 2011 Szczecin recommends and invites przednich latach, także w 2011 roku Szczecin Deshalb spricht Szczecin 2011, wie in früheren to the European Film Festival for Documentaries rekomenduje i zaprasza na Europejski Festiwal Jahren, die Empfehlung aus und lädt ein: zum dokumentART. Filmów Dokumentalnych dokumentART. europäischen Dokumentarfilmfestival doku- mentART. Piotr Krzystek President of the City of Szczecin Piotr Krzystek Stadtpräsident Szczecin Piotr Krzystek Prezydent Miasta Szczecina 10

Welcome | Słowo wstępne | GruSSworte

Welcome by the festival directors Słowo powitalne kierownictwa festiwalu Grußwort der Festivalleiter

The dokumentART festival is celebrating its 20th dokumentART świętuje dwudziestolecie swojego Die dokumentART feiert ihr 20. Bestehen – wie anniversary – like so many institutions this istnienia, podobnie jak wiele instytucji w tym so viele Institutionen in diesem Jahr zwei De- year, two decades after the German-German roku, dwie dekady po niemiecko-niemieckim kaden nach der deutsch-deutschen Wiederver- reunification and the changes in Poland. zjednoczeniu i obaleniu komunizmu w Polsce. einigung und der Wende in Polen. Das Unikum This very special festival – dokART – is where Ten festiwal jest unikatowy: oferując rozrywkę der dokART – hier zeigt sich die kulturelle the cultural dimension of the European idea na wysokim poziomie jednocześnie ukazuje Dimension der europäischen Gedanken. Polen becomes visible. Poland and Germany, just kulturalny wymiar myśli europejskiej. Od pięciu und Deutschland genauso wie die dokumentART like the dokumentART, are merging, becoming lat festiwal jest organizowany wspólnie przez wachsen zusammen. Seit fünf Jahren wird das one. For the last five years the festival has been Polaków i Niemców. Zaczynamy mówić nie o Festival von Deutschen und Polen gemeinsam organised jointly by Germans and Poles. And dwóch krajach, lecz o jednym regionie – Pome- organisiert. Und prompt ist die Rede nicht mehr suddenly we’re not talking about two countries, ranii. Stolicami festiwalu są, podobnie jak w von zwei Ländern, sondern von einer Region – but about a region – Pomerania. The main latach ubiegłych, Szczecin i Neubrandenburg. Pomerania. Die Hauptstädte des Festivals sind, festival sites are, as before, Neubrandenburg Poza tym filmy prezentowane są również w wie gehabt Neubrandenburg und Szczecin, and Szczecin, plus various “epilogue” venues, innych miejscowościach, m. in. w Greifswaldzie zudem verschiedene Nachspielorte, u.a. Greifs- including Greifswald and Świnoujście. The i Świnoujściu. Mieszkańcy Pomeranii zaproszeni wald und Świnoujście. Bewohner der Pomera- people of the Pomerania Region are invited to są do odkrywania i oglądania filmów doku- nia-Region sind eingeladen, Dokumentarfilme discover and experience documentary films mentalnych festiwalu po obu stronach granicy. und das Festival auf beiden Seiten der Grenze and the festival on both sides of the border. Liczymy również na to, że na festiwalu ponownie zu entdecken und zu erleben. Ebenso hoffen And we also hope to welcome once again not powitamy nie tylko samych filmowców z całej wir, auf dem Festival nicht nur Filmemacher aus only filmmakers from all over Europe, but many Europy, lecz również wielu gości z Polski i Nie- ganz Europa, sondern viele weitere Gäste aus other guests from Germany and Poland, and miec oraz innych krajów kontynentu. Deutschland und Polen sowie anderen Ländern from other European countries. des Kontinents wieder begrüßen zu dürfen. Program dokARTu 2011 oferuje bogate spektrum The dokART 2011 programme presents a broad filmów – w konkursie rywalizują 42 filmy z 15 Die dokART 2011 bietet ein weites Spektrum an spectrum of cinema – 42 films from 15 countries krajów. Blok Wschodni to filmy poświęcone Film – 42 Filme aus 15 Ländern schafften es in have made it into the competition. The Eastern Europie Wschodniej. W jubileuszowym festiwalu den Wettbewerb. Die Reihe Ostblock zeigt Filme Bloc section is showing films from and about prezentują się dwie szkoły filmowe: Państwowa aus und über Osteuropa. Zum Jubiläum präsen Eastern Europe. To mark the anniversary, two Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna tieren sich zwei Filmhochschulen, die Leon Schiller film schools are introducing themselves: the im. Leona Schillera w Łodzi i Szkoła Wyższa Staatliche Schule für Film, Fernsehen und Theater Polish National Film, Television and Theatre Filmu i Telewizji im. Konrada Wolfa z Poczdamu Filmhochschule in Łódź und die Hochschule für School Leon Schiller in Łódź, and the Film Babelsbergu. Także tutaj pojawia się perspek- Film und Fernsehen „Konrad Wolf“ in Potsdam- and Television University „Konrad Wolf“ in tywa polsko-niemiecka – pokazane zostaną Babelsberg. Auch hier schließt sich die deutsch- Potsdam-Babelsberg. Here too we see the filmy polskich filmowców, którzy studiowali w polnische Perspektive an – gezeigt werden Filme German-Polish perspective: the schools are Poczdamie, oraz filmy niemieckie, które zostały von polnischen Filmemachern, die in Potsdam showing films by Polish filmmakers studying nakręcone w Łodzi. Poszczególne bloki w pro‑ studierten und deutsche Filme, die in Łódź ge- in Potsdam, and German films made in Łódź. gramie towarzyszącym pozwalają na wgląd w dreht wurden. Im Rahmenprogramm gewähren Many festival side events will allow a good look tematykę związaną z pograniczem i stosunkami verschiedene Reihen Einblicke in und über die at the Pomerania region and German-Polish polsko-niemieckimi, np. Historia - Polityka - Film, Pomerania-Region und deutsch-polnische The- themes, for example the Specials History- NDR Special czy Wspólne Granice, jak również matik, wie die Specials Geschichte-Politik-Film, Film-Politics, Filmland MV, NDR Special or inne punkty programu dotyczące filmu euro- Filmland MV, NDR Special oder Gemeinsame Common Borders, and other programme items pejskiego. Wspólna przestrzeń kultury stanowi Grenzen, sowie weitere Programmpunkte zum on European cinema. The festival is a shared miejsce prezentowania europejskich filmów europäischen Film. Ein gemeinsamer Kultur- culture space, a place to show current European dokumentalnych, zapraszając do zapoznania raum ist Austragungsort aktueller europäischer documentaries, where you are invited to come się z wytworami kultury i będąc jednocześnie Dokumentarfilme, lädt ein europäische Filme and meet European films and filmmakers, and kwintesencją współczesnej Europy. Podążając und Filmemacher kennen zu lernen und ist at the same time is itself Europe. In this spirit: za tą ideą – w stronę Europy – witamy w Pome- gleichzeitig Europa selbst. In diesem Sinne – auf off we go to Europe – welcome to Pomerania. ranii. nach Europa – Willkommen in Pomerania.

Caroline Walke Bartosz Wójcik Caroline Walke Bartosz Wójcik Caroline Walke Bartosz Wójcik Festival director Festival director dyrektor festiwalu dyrektor festiwalu Festivalleiter Festivalleiter Neubrandenburg Szczecin Neubrandenburg Szczecin Neubrandenburg Szczecin 11

20 Years of dokumentART – Looking Back 20 lat dokumentARTu – spojrzenie wstecz 20. Jahre dokumentART – ein Rückblick

In the autumn of 1978, 100 kilometres south of Jesienią 1978 r., 100 km na południe od Bałtyku, Im Herbst 1978 wurde 100km südlich der the Baltic coast, 100 kilometres north of Berlin 100 km na północ od Berlina i 100 km na zachód Ostsee, 100km nördlich von Berlin und 100km and 100 kilometres west of the Polish border, od polskiej granicy powołano do życia pierwszy westlich der polnischen Grenze das erste the first documentary film festival in the GDR festiwal filmu dokumentalnego w mieście Dokumentarfilmfestival in der DDR-Bezirksstadt district capital of Neubrandenburg saw the light okręgowym NRD Neubrandenburg. Neubrandenburg aus der Taufe gehoben. of day. Es war ein nationales DDR-Festival, auf dem Był to festiwal narodowy NRD, na którym poka‑ Dokumentarfilme fürs Kino und das Fernsehen It was a national festival of the German Demo- zywano dokumentalne filmy kinowe i telewizyjne. gezeigt wurden. cratic Republic, showing documentaries made W kulturze i sztuce panował zalecony przez for cinema and television. Partię realizm socjalistyczny, a cała uwaga Allseits regierte der von der Staatspartei verord- The Socialist Realism prescribed by the State skupiała się na klasie robotniczej, którą ogłoszono nete sozialistische Realismus in Kunst und Kul- Party for all art and culture reigned supreme najbardziej postępową siłą społeczeństwa. tur und die Arbeiterklasse zur fortschrittlichsten and the working class, declared to be the most Była to trudna sytuacja dla uczciwych doku- Kraft in der Gesellschaft erklärt, stand in einem progressive social force, was at the centre of mentalistów. Wielu z nich jednak było w stanie ganz besonderen Fokus. focus. w bardzo udany sposób adaptować w swej Es war schwer für aufrechte Dokumentaristen, Honest documentarians had difficulty under- twórczości tę doktrynę. Eksperymenty twórcze, diese Doktrin mal mehr, mal weniger und mining the doctrine, but did so, sometimes zastosowanie przenośni i redukcja słów na manchmal sogar ausgesprochen gelungen zu more, sometimes less and sometimes extremely rzecz zdjęć budziły podejrzenia państwowych unterwandern. Gestalterische Experimente, die successfully. Creative experiments, the use of urzędników. Verwendung von Metaphern und die Reduzie- metaphors and limiting words in favour of images Niemniej jednak, artyści filmowi na przeciągu lat rung der Worte zugunsten der Bilder wurden von were regarded with suspicion by the state com 80. obserwowali i coraz odważniej komentowali den staatlichen Kulturbeauftragten beargwöhnt. missaries for cultural affairs. rzeczywistość NRD, co budziło zainteresowanie Dennoch wurden die Filmkünstler im Laufe der And yet, in the course of the 1980s, filmmakers publiczności. Wiele filmów, nie pokazywanych w 80er Jahre bei der Betrachtung und Kommen- began to display growing courage in observing telewizji nadzorowanej przez partię i którym, ze tierung der DDR-Wirklichkeit immer mutiger. and commenting on the reality of the GDR. As a względu na ścisłą cenzurę, trudno było trafić do Damit wuchs auch das Interesse des Publikums. result audience interest increased. Many films kin, można było – poza tymi całkowicie zabronio Viele Filme die im Partei-Fernsehen nicht gezeigt that were not shown on Party television, and nymi – obejrzeć na festiwalach filmowych. wurden und die oft auch schwer den reglemen- only just survived the regimented journey into To przyczyniało się do dużego zainteresowania tierten Weg in die Kinos fanden, waren bis auf the cinemas, could be seen at film festivals, tego typu festiwalami i na tym zyskiwał również die komplett verbotenen auf den Filmfestivals with the exception, of course, of work that was narodowy festiwal filmu dokumentalnego w zu sehen. entirely banned. This helped to increase the Neubrandenburgu. Pokojowa rewolucja w NRD Das trug zur hohen Akzeptanz dieser Veran- acceptance of these events, and the national jesienią 1989 r. zrewolucjonowała warunki oraz staltungen bei und davon profitierte auch das documentary film festival in Neubrandenburg możliwości produkcji filmowej. nationale Dokumentarfilmfestival in Neubran- benefited as a result. denburg. W przeciwieńswie do artystów z obszaru filmu The peaceful revolution that took place in the fabularnego dokumentaliści mogli dzięki spe- Die friedliche Revolution in der DDR im Herbst GDR in the autumn of 1989 also revolutionised cyfice dokumentu szybko reagować na zmiany 1989 revolutionierte auch die Umstände und the circumstances for film production and its polityczne. Möglichkeiten der Filmproduktion. possibilities. Wiele publicystycznych programów wschodnio‑ Im Gegensatz zu den Spielfilmkünstlern konnten Unlike the makers of feature films, their much niemieckiej telewizji stało się nagle intere die Dokumentaristen mit ihren viel kürzeren shorter planning periods enabled documen- sującymi dla milionowej publiczności, ponieważ Vorbereitungszeiten direkt und schnell auf die tary filmmakers to react quickly and directly to oddzieliły się one nieoczekiwanie od doktryny politischen Veränderungen reagieren. political change. państwowej i przeszły na stronę rewolucji. Temu Viele publizistische Sendungen des ostdeut- Suddenly millions of viewers were interested dorównywało też wiele filmów dokumentalnych schen Fernsehens wurden plötzlich interessant in journalistic programmes on East German z DEFA. für ein Millionenpublikum, weil sie sich unerwar- television, because they quickly dissociated Po upadku NRD, jesienią 1990 r. zorganizowano tet von der Staatsdoktrin lösten und auf die Sei- themselves from state doctrine and sympathised jeszcze ostatni narodowy festiwal w Neubran- te der Revolution schlugen. Dem standen auch with the revolution. The same was true of many denburgu, na którym wyświetlono wyłącznie viele Dokumentarfilme der DEFA nicht nach. of the DEFA documentaries. filmy „made in GDR”. Die DDR war als Staat schon untergegangen, als im Herbst 1990 in Neubrandenburg das letzte nationale Festival veranstaltet wurde, auf dem noch ausschließlich Filme „made in GDR“ liefen. 12

20 Years of dokumentART – Looking back | 20 lat dokumentARTu – spojrzenie wstecz 20. Jahre dokumentART – ein Rückblick

The GDR had already come to an end as a state Przyszedł czas na refleksję, z której wynikała Es folgte eine Denkpause, mit dem Ergebnis, when, in the autumn of 1990, the last national decyzja miasta Neubrandenburg, żeby zachować dass die Stadt Neubrandenburg ihre Filmfesti- festival showing only films “Made in GDR” was festiwalową tradycję również w czasach po val-Tradition in der neuen Zeit fortleben lassen held in Neubrandenburg. transformacji. wollte. There followed a pause for thought, the outcome of which was that Neubrandenburg wanted to W tym celu założono stowarzyszenie „Latücht” Als künftige Träger wurde dafür der „Latücht“ continue its film festival tradition into the new Film & Medien i rozpoczęto pracę w niezmiernie Film-&Medien Verein gegründet und unter äu- era. prostych warunkach. Zrozumiałe było, że miał ßerst schlichten Umständen begann die Arbeit. to być zupełnie nowy zespół i że po wyburzeniu Klar war, dass es ein komplett neues Team sein The organisation Latücht - Film & Medien e.V. murów miał to być festiwal międzynarodowy. sollte und nach dem Niederreißen der Mauern was formed as the future supporting associ- Realizm socjalistyczny był passe, szukano teraz in die Welt sollte es ein internationales Festival ation, and started work in extremely modest eksperymentalnych, artystycznie indywidualnych werden. Der sozialistische Realismus war passe, circumstances. It was clear that a completely filmów z wyraźną i bardzo osobistą sygnaturą gesucht wurden nun experimentelle, künstle- new team was needed and that, after the tearing swoich twórców. Pierwsza edycja między‑ risch eigenwillige Filme mit einer deutlichen und down of walls in the world, this should be an narodowego festiwalu filmów dokumentalnych sehr persönlichen Handschrift ihrer Schöpfer. international festival. Socialist Realism was dokumentART odbyła się na początku 1992 r. Das internationale Dokumentarfilmfestival finished, now experimental and artistically W ogólnej euforii tamtych czasów również „dokumentART“ war mit seiner ersten Ausgabe original work was called for, films bearing their festiwal spotkał się z dużym zainteresowaniem, zu Beginn des Jahres 1992 geboren. In der allge- creators’ clear and personal signature. The lecz po pewnym czasie tutejsza publiczność meinen Euphorie jener Zeit wurde auch dieses international film festival „dokumentART“ was zaczęła odczuwać brak wyrazistości filmów, Angebot zunächst euphorisch angenommen, born, with its first edition taking place at the która wcześniej wynikała z realiów społeczno- aber nach einiger Zeit vermisste das ansässige beginning of 1992. In the general euphoria of politycznych. Publikum eine Verständlichkeit der Filme, die the times it was received euphorically, but after sich früher aus der allgemeinen Verpflichtung a while the local audiences missed a certain Konieczne były trudne, jakkolwiek zbawienne zur Realität ergeben hatte. straightforwardness, which had resulted from zmiany. Zostały nawiązane nowe festiwalowe the general commitment to reality in the earlier kontakty, zdobyte nowe doświadczenia. Z roku Schmerzhafte aber heilsame Korrekturen waren films. na rok coraz bardziej kształtował się charakter notwendig und viele Erfahrungen wie auch neue Painful but healing corrections were necessary, dokumentARTu. Tradycyjny dokument, poruszający Kontakte kamen hinzu. Das prägte von Jahr zu a lot of new experience was gained and new niespotykany temat przynależał teraz tak samo Jahr mehr das inzwischen unverkennbare Antlitz contacts made. This has put a special stamp do programu, jak i indywidualny eksperyment der dokumentART. Der zwar traditionell gemach- on the meanwhile unmistakeable face of filmowy, umożliwiający całkowicie nowe te aber ein ungewöhnliches Thema behandelnde dokumentART, increasingly so as the years go by. spojrzenie na tradycyjny temat. Film gehörte nun ebenso zum Programm wie das Films that are traditionally made but nonethe Geograficzna bliskość i wspólna przeszłość z individuelle Filmexperiment das eine völlig neue less deal with unusual topics have become krajami wschodnioeuropejskimi wyostrzyły Sicht auf ein traditionelles Thema ermöglichte. as much part of the programme as individual spojrzenie na filmy z tego rejonu. Z tego rozwinął Die geografische Nähe zu und die politisch experimental films that open up a new vista on a się, obok międzynarodowego konkursu, program gemeinsame Vergangenheit zu den osteuropä- traditional subject. specjalny. dokumentART stawał się coraz ischen Ländern schärfte den Blick auf Filme aus bardziej interesujący dla młodych, jeszcze nie diesen Regionen. Daraus entwickelte sich neben The geographic proximity to and the shared znanych filmowców i studentów filmu z Europy. dem internationalen Wettbewerb ein Programm- political past with the countries of Eastern To odzwierciedliło się w corocznej prezentacji special. Mehr und mehr wurde die dokumentART Europe have increased awareness for films from jednej szkoły filmowej. interessant für junge, noch nicht etablierte these regions. From this developed, in addition Filmemacher und Filmstudenten aus Europa. Das to the international competition, the Programme Natomiast filmy, które pochodzą z naszego schlug sich in der jährlichen Präsentation einer Special. Increasingly, dokumentART is attracting regionu: kraj związkowy Meklemburgia-Pomorze europäischen Filmhochschule nieder. young, not yet established European filmmakers Przednie, i o nim opowiadają, cieszą się w Und mit den Filmen aus und über unser Bundes- and film students. This has been reflected in the corocznym programie towarzyszącym szerokim land Mecklenburg-Vorpommern im jährlichen annual presentations of European film schools. zainteresowaniem publiczności lokalnej. Rahmenprogramm bedienen wir das Interesse 13

20 Years of dokumentART – Looking back | 20 lat dokumentARTu – spojrzenie wstecz 20. Jahre dokumentART – ein Rückblick

Films from and about our own federal state of Do tego dochodzą retrospektywy, cykle z eines breiteren Publikums in unserer Region. Mecklenburg-Vorpommern cater, as part of the różnych krajów i pokazy dzieł i „last but not Hinzu kommen Retrospektiven, Länderreihen annual programme, for a wide audience within least” wiele ofert dla dzieci, młodzieży i szkół. und Werkschauen und last but not least viele the region. In addition there are also the retro- Temu profilowi dokumentART od wielu lat Angebote für Kinder, Jugendliche und Schulen. spectives, the country series and the shows of zawdzięcza duże zainteresowanie zarówno Diesem Profil verdankt die dokumentART seit work by a particular filmmaker. Last but not least filmowców i organizatorów festiwali, jak i vielen Jahren eine große Akzeptanz bei den the many events for children, young people and publiczności z całej Europy. Filme- und Festivalmachern aus ganz Europa schools deserve a mention. aber eben auch beim Publikum aus der Region. This special profile is behind the increasing Najaktualniejszą zmianą festiwalu jest rozwijająca acceptance, which we have seen now for się od kilku lat transgraniczność: Die aktuellste Veränderung des Festivals ist die several years, of the festival amongst film and Od pięciu lat dokumentART jest wspólnie seit einigen Jahren anwachsende Grenzüber- festival makers all over Europe, as well as with realizowany przez Polaków i Niemców, a festiwal schreitung: odbywa się jednocześnie w Neubrandenburgu audiences in the region. Seit nunmehr fünf Jahren wird die redaktionelle, i Szczecinie. Pokazy filmowe w mniejszych finanzielle und organisatorische Verantwortung miejscowościach po obu stronach granicy The most recent change in the festival is its für die dokumentART über eine Grenze hinweg sprawiają, że festiwal jest ważnym wydarzeniem increasingly cross-border character: dla regionu Pomeranii. Schritt für Schritt gemeinsam von Deutschen For the last five years editorial, financial and W tym roku Europejski Festiwal Filmów Doku- und Polen getragen und das Festival findet zeit- organisational responsibilities for dokumentART mentalnych dokumentART dofinansowano przez gleich in Neubrandenburg und Szczecin statt. have been in the hands of Germans and Poles, Unię Europejską ze środków Europejskiego Nachspiele in kleineren Städten auf beiden working step by step together across the border, Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach pro- Seiten der Grenze machen diese Veranstaltung and the festival has been held simultaneously in gramu INTERREG IV A. To, jak i inne źródła wsparcia zu einem Ereignis mit Bedeutung für große Teile Neubrandenburg and Szczecin. współpracy polsko-niemieckiej, wspomaga der Pomerania-Region. So-called “Epilogues”, events in smaller towns tę kooperację i otwiera polsko-niemieckiemu Die diesjährige, erstmalige Bewilligung von on both sides of the border, make this a festival zespołowi festiwalowemu nowe perspektywy. EU-Fördermitteln aus dem Programm Interreg that is important for large parts of the Pomera- IV A sowie andere langjährige Förderungen für dokumentART wspiera rozwój transgranicznej nia region. deutsch-polnische Zusammenarbeit, unter- świadomości regionalnej u mieszkańców Financial support in the form of funds from the stützen diese Kooperation nachdrücklich und regionu Pomeranii. EU Interreg IVA Programme, received this year Festiwal jest zatem podwójnie europejskim eröffnen dem deutsch-polnischen Festivalteam for the first time, plus other long-term funding wydarzeniem filmowym, co rokuje mu następne neue Perspektiven. for German-Polish cooperation projects, are dziesięciolecie. a clear sign of approval for this collaboration, Auf ihre Weise fördert die dokumentART die and have opened up new perspectives for the Holm-Henning Freier Entwicklung eines grenzüberschreitenden German-Polish festival team. Regionalbewusstseins bei den Bewohnern der Pomerania-Region. In its way, dokumentART is promoting the de- Die dokumentART ist also in zweifacher Hinsicht velopment of trans-border regional awareness ein Europäisches Filmfestival und das bietet amongst the inhabitants of the Pomerania ihr für ihr nächstes Jahrzehnt beste Vorausset- region. zungen. Thus dokumentART is in every respect a truly European film festival, and that means that prospects are excellent for the next decade. Holm-Henning Freier

Holm-Henning Freier 14

Awards 2011 | Nagrody 2011 | Preise 2011

The Award of the Marshall of the West Nagroda Marszałka Województwa Zachod- Der Preis des Marschalls der Wojewodschaft Pomeranian Voivodeship of 10,000 PLN for niopomorskiego w wysokości 10 000 PLN za Westpommern in Höhe von 10.000 PLN für eine a film production that contributes to a better produkcję filmową, która w najbardziej ade- Filmproduktion, die einen herausragenden understanding of ethnicities across borders in kwatny sposób porusza kwestię porozumienia Beitrag leistet zur Verständigung verschiedener an extraordinary way. ponad podziałami etnicznymi. Bevölkerungsgruppen über deren ethnischen Grenzen hinweg. The Latücht-Award of the Ministry of Education, Nagroda Latücht Ministerstwa Edukacji, Nauki Science and Culture of Mecklenburg-Vorpom- i Kultury Meklemburgii-Pomorza Przedniego Latücht-Preis des Ministeriums für Bildung, mern will be awarded to an outstanding film, honoruje niezależny film lub projekt multi Wissenschaft und Kultur des Landes Meck- video or multimedia project which makes best medialny, który w sposób kreatywny najpełniej lenburg-Vorpommern. Diesen Preis vergibt die use of the creative possibilities of the medium. wykorzystuje możliwości owego medium. internationale Jury für das Film-, Video oder It comes with a cash prize of 3,000 €. Przeznaczona jest na nią kwota 3 000 €. Multimedia-Projekt, das in seiner Gesamtwir- kung am meisten überzeugt und dabei die ge- The City of Neubrandenburg Award will be Nagroda Miasta Neubrandenburg honoruje stalterischen Möglichkeiten des Mediums voll awarded to a courageous and artistically filmy odważne i ambitne, które eksplorują lub ausschöpft. Der Preis ist mit 3.000 € dotiert. ambitious film that explores or transcends the przekraczają granice gatunku. Na nagrodę boundaries of its genre. It comes with a cash przeznaczona jest kwota 2 000 €. Der Preis der Stadt Neubrandenburg ist prize of 2,000 €. bestimmt für einen mutigen, künstlerisch sehr Nagroda Publiczności niemieckiej, której ambitionierten Film, der die Grenzen seines The Audience award of Norddeutscher fundatorem jest publiczny nadawca medialny Genres auslotet oder sogar bewusst über- Rundfunk (NDR) the festival audience of Norddeutscher Rundfunk (NDR), przyznawana schreitet. Der Preis ist mit 2.000 € dotiert. Neubrandenburg choses their favourite jest przez neubrandenburskich widzów competition film. It comes with a cash prize of konkursu, którzy wybierają najlepszy ich Publikumspreis des Norddeutschen Rundfunks 1,000 €. zdaniem film. Na nagrodę przeznaczona jest (NDR) kwota 1 000 €. Das Festivalpublikum Neubrandenburg wählt Polish Television (TVP) has donated a prize seinen Favoriten aus den worth 4 300 PLN (1 000 EUR) which will go to Publiczność polska przyzna Nagrodę Wettbewerbsfilmen. Der Preis ist mit 1.000 € the film voted by audiences in Szczecin as their Publiczności, ufundowaną przez Telewizję dotiert. favourite in the international competition. Polską, filmowi biorącemu udział w międzynarodowym konkursie. Wysokość nagro- Der Publikumspreis in Höhe von 4.300 PLN The Award of the Student Jury sponsored by dy pieniężnej wynosi 4 300 PLN (1 000 EUR). (1.000 EUR) und gestiftet durch den polnischen the University Szczecin will be presented to öffentlichen Fernsehsender Telewizja Polska the most courageous attempt to transcend the Nagroda Jury Studenckiego, fundowana przez (TVP), wird vom Stettiner Publikum an seinen borders of the art of documentary. It comes with Uniwersytet Szczeciński, przyznawana jest Favoriten im internationalen Wettbewerb a cash prize of 2,000 PLN. najbardziej odważnym próbom przekraczania vergeben. granic gatunku dokumentu artystycznego. Na The Award of the Student Union Greifswald nagrodę przeznaczona jest kwota 2 000 PLN. Der Preis der Studentenjury, gestiftet durch die will be presented by students of the University Universität Szczecin für den mutigsten Versuch, Neubrandenburg as well as the University Nagroda Zrzeszenia Studentów Uniwersytetu die Grenzen in der Kunst des Dokumentierens Greifswald and comes with a cash prize of Greifswaldzkiego, przyznawana przez stu- zu überschreiten. Der Preis ist mit 2.000 PLN 1,000 €. dentów Uniwersytet w Neubrandenburgu oraz dotiert. Uniwersytetu Greifswaldzkiego. Na nagrodę przeznaczona jest kwota 1 000 €. Der Preis des Studentenwerkes Greifswald wird durch Studenten der Hochschule Neubranden- burg und der Universität Greifswald verliehen und ist mit 1.000 € dotiert. 15

Awards 2011 | Nagrody 2011 | Preise 2011

The “Findling” Award of the State Association Nagroda Findling Regionalnego Stowarzys- Der „Findling“ des Landesverbandes Filmkom- of Film Communication Mecklenburg Vorpom- zenia Komunikacji Filmowej Meklemburgii- munikation e.V. Mecklenburg-Vorpommern ist mern represents a prize which includes a tour Pomorza Przedniego zapewnia trasę nagro ein Preis, der mit einer Tournee des ausge- of the awarded film to cinemas and film clubs dzonego filmu po kinach i klubach filmowych zeichneten Filmes in Begleitung der Filmema- across Mecklenburg-Vorpommern accompanied Meklemburgii-Pomorza Przedniego wraz z cherin/des Filmemachers durch Filmclubs und by the filmmaker. This tour is funded by the twórcą owego obrazu. Trasa jest finansowana kulturelle Kinos in Mecklenburg-Vorpommern Cultural Film Subsidy Mecklenburg Vorpom- przez Regionalny Fundusz Promocji Filmu verbunden ist. Die „Findlingstournee“ wird mern. Meklemburgii-Pomorza Przedniego. durch die Kulturelle Filmförderung MV geför- dert. A non-cash prize funded by the mmszczecin.pl Nagroda rzeczowa, ufundowana przez portal web portal, the Głos Szczeciński newspaper and internetowy mmszczecin.pl, Głos Szczeciński Ein vom Webportal mmszczecin.pl, der Zeitung the OFFicyna Association will be awarded to i Stowarzyszenie OFFicyna, przyznawana jest Głos Szczeciński und vom Verein OFFicyna the most interesting film shown in the Western najciekawszemu filmowi w ramach przeglądu gestifteter Sachpreis wird an den interes- Pomerania shorts review. zachodniopomorskie shorty. santesten Film im Programmteil Westpommer- sche Kurzfilme vergeben. The Złota Komóra (Golden Moby) non-cash Nagroda rzeczowa Złotej Komóry, ufundowana prize, funded by the mmszczecin.pl web portal, przez portal internetowy mmszczecin.pl, Głos Der Złota Komóra (der Goldene- Handy- Głos Szczeciński newspaper and the OFFicyna Szczeciński i Stowarzyszenie OFFicyna, przyz- Sachpreis), ein vom Webportal mmszczecin.pl, Association, is awarded for the most interesting nawana jest najciekawszemu filmowi w ramach der Zeitung Głos Szczeciński und vom Verein film as part of the telefonART review. przeglądu telefonART. OFFicyna gestifteter Sachpreis, wird an den interessantesten Film im Programmteil telefon- ART vergeben. 16

International jury | Międzynarodowe jury | Internationale Jury

Paweł T. Felis Jan Gogola Yael Reuveny

Film critic with “Gazeta Wyborcza”. His work Born 1971. Director, script editor and lecturer at Yael Reuveny, born and raised in Israel, gra- has appeared in “Tygodnik Powszechny”, “Kino”, the Film and TV School of the Academy of Perfor‑ duated from the Sam Spiegel Film & Television “Przekrój” and “Film”, among other magazines. ming Arts in Prague (FAMU). He studied journa- School in Jerusalem in 2005. Since then she’s He is former editor of the “Gazeta Filmowa” lism at Charles University and documentary film been living and working both in Israel and website and former programme director of the at FAMU. Author of many films and TV programmes. Germany. Currently, Yael is directing her next Lubuskie Film Summer in Lagow. He graduated As a script editor Gogola has been involved in film, “Farewell, Herr Schwarz”, produced by in Polish Studies at the University of Warsaw. the making of numerous documentaries. He is Melanie Andernach and “Made in Germany”. Winner of the 8th Krzysztof Mętrak film critic’s also author of numerous reviews, articles and The film should be completed in the winter of contest in 2003, FIPRESCI member and also works essays. His latest film “I Love My Boring Life” 2012. to promote film culture. was chosen as Best Czech Documentary at the Jihlava IDFF. Yael Reuveny urodziła się i wychowała w Izraelu, Krytyk filmowy „Gazety Wyborczej”. Publikował studia ukończyła w 2005 r. na Sam Spiegel & również w innych czasopismach, m.in. „Tygod Urodzony w 1971 r. Reżyser, scenarzysta i Television School w Jerozolimie. Po ukończeniu niku Powszechnym”, „Kinie”, „Przekroju” i wykładowca na Wydziale Filmowym i Telewizyj studiów mieszkała i pracowała w Izraelu i w „Filmie”. Założyciel portalu internetowego „Gazeta nym Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze Niemczech. Obecnie kręci swój najnowszy film, Filmowa”. Były dyrektor programowy Lubuskiego (FAMU). Studiował dziennikarstwo na Uniwersy „Farewell, Herr Schwarz” – produkowany przez Lata Filmowego w Łagowie. Jest absolwentem tecie Karola w Pradze oraz film dokumentalny na Melanie Andernach oraz „Made in USA”. Film polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Laureat FAMU. Autor wielu filmów i programów telewizyj ma być gotowy w zimie 2012. głównej nagrody 8. edycji konkursu im. Krzysz- nych. Jako redaktor scenariuszy, był zaangażo‑ tofa Mętraka dla młodych krytyków filmowych wany w produkcję wielu filmów dokumentalnych. Yael Reuveny, in Israel geboren und w roku 2003. Członek FIPRESCI, zajmuje się Jest także autorem licznych recenzji, artykułów aufgewachsen, beendete ihre Studien 2005 również upowszechnianiem kultury filmowej. i esejów. Jego ostatni film „Kocham swoje nudne an der Sam Spiegel Film & Television School in życie” otrzymał nagrodę za Najlepszy Czeski Jerusalem. Seit ihrem Abschluss hat sie sowohl Filmkritiker für „Gazeta Wyborcza”. Seine Dokument podczas MFFD Jihlava. in Israel als auch in Deutschland gelebt und Arbeiten wurden u.a. auch in den Zeitschriften gearbeitet. Zurzeit dreht sie ihren neuesten „Tygodnik Powszechny”, „Kino”, „Przekrój” und Geboren 1971. Regisseur, Dramaturg und Dozent Film, „Farewell, Herr Schwarz“ - von Melanie „Film” veröffentlicht. Er war Chefredakteur der an der Film- und Fernsehfakultät der Akademie Andernach produziert und „Made in Germany“. Webseite „Gazeta Filmowa” und Programm der Musischen Künste (FAMU) in Prag. Er studierte Er soll im Winter 2012 fertig sein. direktor der Lubuskie Filmsommer in Lagow. Er Journalismus an der Karls-Universität und Doku ist Absolvent des Studiengangs Polonistik an der mentarfilm an der FAMU. Er ist Autor vieler Filme Universität Warschau, gewann den 8. Krzysztofa und Fernsehsendungen. Als Dramaturg war Go- Tales of the Defeated (2009) Mętraka Wettbewerb für Filmkritiker 2003, ist gola an der Entstehung vieler Dokumentarfilme Farewell, Herr Schwarz (Currently directing) Mitglied des FIPRESCI und aktiver Förderer der beteiligt. Er hat auch eine Vielzahl von Kritiken, Made in Germany (Currently directing) Filmkultur. Artikeln und Aufsätzen geschrieben. Sein neuester Film „I Love My Boring Life“ gewann auf dem Jihlava IDFF in der Kategorie „Bester tschechischer Dokumentarfilm“.

Vila Inocent (1996) NonStop (1999) Panenka Against the Rest of the World (2001) Across the Border (2004) - segment director I Love My Boring Life (2009) Borders Our Way (2011) 17

International jury | Międzynarodowe jury | Internationale Jury

André Schreuders Dr. Ulrich Spies

André Schreuders, born in 1967, is a film- Born 1947 in Siegen-Weidenau, studied law and maker, philosopher and urban planning social sciences, then received a scholarship for consultant. Since 2001 he has developed his doctoral studies at the Freie Universität Berlin. personal film language as a director, scriptwri- Since 1981 he has been Head of Division for the ter, cameraman and editor of poetic and philoso- Grimme Prize. He was co-initiator of the inter‑ phical documentary and fiction films. His films national film festival for children and young are very different in style and subject, but they people in Marl, chairs the jury for the Screen- all stem from the same vision of art and life: play Award at the International Filmfest Emden- he uses the surprise about reality as a starting Norderney, is a member of the FSF Berlin, the point, the poetic view of that reality as a means German organisation for voluntary self-regu- to understand, and imperfection as the highest lation in television. He is also a member of the degree of perfection in art and life. German Academy for Performing Arts in Bens- heim, and of the German Television Academy in André Schreuders, urodzony w 1967 r., jest Munich and Cologne. reżyserem, filozofem i urbanistą. Od 2001 r. kształtuje swój własny język filmu jako reżyser, Urodzony w 1947 r. w Siegen-Weidenau, scenarzysta, operator filmowy oraz autor studiował Prawo i Socjologię, otrzymał stypen‑ poetyckich i filozoficznych filmów dokumental- dium i doktoryzował się na Wolnym Uniwersy‑ nych i fabularnych. Jego filmy są różnorodne tecie w Berlinie. Od 1981 r. kieruje referatem w stylu i tematyce, ale wszystkie one pochodzą Nagrody im. Adolfa Grimme, która wręczana z tej samej wizji sztuki i życia. Punktem wyjścia jest od 1964 r. Współinicjator powstałego w są niespodzianki, w które bogate jest życie, 1995 r. Festiwalu Filmowego Dzieci i Młodzieży poetycka wizja rzeczywistości jest pomocą w Marl, przewodniczący jury przyznającego w zrozumieniu, a niedoskonałość najwyższym nagrody za scenariusze podczas Między‑ stopniem doskonałości w sztuce i w życiu. narodowego Festiwalu Filmowego w Emden/ Norderney, członek kuratoryjnej Ochotniczej André Schreuders, 1967 geboren, ist Filmema- Samokontroli Telewizyjnej w Berlinie, a także cher, Philosoph und freiberuflicher Stadtplaner. członek Niemieckiej Akademii Sztuk Pięknych w Seit 2001 hat er eine eigene Filmsprache als Berlinie oraz Niemieckiej Akademii Telewizyjnej Regisseur, Drehbuchautor, Kameramann und w Monachium i Kolonii. Dramaturg von poetischen und philosophischen Dokumentar- und Spielfilmen. Seine Filme Geboren 1947 in Siegen-Weidenau, studierte sind sehr unterschiedlich in Stil und Sujet, sie Jura und Sozialwissenschaften, anschließend stammen aber alle aus der gleichen Kunst- und Stipendium und Promotion an der FU Berlin. Lebensvision. Er nimmt als Ausgangspunkt die Seit 1981 Referatsleitung des Grimme-Preises. Überraschungen, die die Realität bereithält, die Mitinitiator des 1995 gegründeten Internatio poetische Sichtweise auf die Realität als Hilfe nalen Kinder- und Jugendfilmfests in Marl, zum Verständnis und die Unvollkommenheit ständiger Jury-Vorsitzender des Drehbuch als höchsten Grad der Perfektion in der Kunst preises beim Internationalen Filmfest Emden- und im Leben. Norderney, Mitglied im Kuratorium der Freiwil- ligen Selbstkontrolle Fernsehen (FSF), Berlin sowie Mitglied in der Deutschen Akademie Licht (2010) der darstellenden Künste, Bensheim, und der Manifesto for a Free Fall (2009) Deutschen Akademie für Fernsehen, München From the Heart of Odessa (2007) und Köln. 18

“Findling“ jury | Findling-Jury

Jürgen Friedrich Sandra Jaap Anne Ziegler

Jürgen Friedrich, born 1964 in Geilenkirchen Sandra Jaap, born 1974 in Schwerin, works Anne Ziegler, born 1981 in Schopfheim, does near Aachen, has a diploma in landscape as a graphic designer and marketing chief voluntary work for the Kunstverein Wiligrad, conservation. Since 1993 he’s been living and in Schwerin. She’s on the board of the organising and planning exhibitions, assisting working in Schwerin as a landscape planner. Mecklenburg-Vorpommern Film Communica- with reworking the organisation’s concept He also does voluntary work for various orga- tion Association, has been a member of the and CI. From 2005 – 2010 she studied product nizations, e.g. BUND Schwerin. He joined the film club „Santa Cinema“ Gross Brütz since design at the Wismar University of Technology, “Santa Cinema” film club in Gross Brütz near 2005, and a regular jury member at festivals Business and Design. Schwerin in 2008. in Mecklenburg-Vorpommern (FilmKunstFest Schwerin, FiSH Rostock and dokumentART Anne Ziegler urodziła się w 1981 r. w Schopf- Jürgen Friedrich urodził się w 1964 r. w Gei- Neubrandenburg). heim. Wolontariuszka w Zrzeszeniu Sztuki lenkirchen w pobliżu Aachen. Dyplomowany Wiligrad, gdzie zajmuje się organizacją i plano- architekt krajobrazu, od 1993 r. mieszka i Sandra Jaap urodziła się w 1974 r. w Schwerinie, waniem wystaw, oraz bierze udział w projekto- pracuje w Schwerinie jako architekt krajobrazu, pracuje jako grafik i dyrektor ds. marketingu w waniu i opracowywaniu identyfikacji wizualnej wielokrotnie działał jako wolontariusz m.in. Schwerinie, jest członkiem zarządu Krajowego Zrzeszenia. W latach 2005 – 2010 studia Sztuki w BUND Schwerin, od 2008 r. członek klubu Zrzeszenia Komunikacji Filmowej w Meklem- Użytkowej w Szkole Wyższej w Wismarze. filmowego „Santa Cinema” w Groß Brütz koło burgii-Pomorzu Przednim, od 2005 związana Schwerina. z klubem „Santa Cinema” w Groß Brütz, kilka- Anne Ziegler, geboren 1981 in Schopfheim, krotnie powoływana do pracy w jury Findling ehrenamtliches Engagement für den Kunstver- Jürgen Friedrich, 1964 geb. in Geilenkirchen bei w Meklemburgii-Pomorzu Przednim (Festiwal ein Wiligrad: Organisation und Planung von Aachen, studierter Dipl. Ing. Landschaftspflege, Sztuki Filmowej w Schwerinie, FISH Rostock i Ausstellungen, sowie mitwirken bei Konzept- lebt und arbeitet in Schwerin seit 1993 als dokumentART w Neubrandenburgu). und CI-Überarbeitung des Vereins. 2005 bis Landschaftsplaner, vielfach ehrenamtlich tätig 2010 Studiengang Produkt Design an der u.a. BUND Schwerin und seit 2008 Mitglied im Sandra Jaap, 1974 geb. in Schwerin, arbeitet als Hochschule Wismar. Filmklub „Santa Cinema“ Groß Brütz bei Schwerin. Grafikerin und Marketingleiterin in Schwerin, Vorstandsmitglied des Landesverbandes Film‑ kommunikation e.V. des Landes MV und seit 2005 Mitglied im Filmklub „Santa Cinema“ Groß Brütz, mehrfach berufen zur Findlings- juryarbeit in Mecklenburg Vorpommern (FilmKunstFest Schwerin, FiSH Rostock und dokumentART Neubrandenburg). 19

Student Jury Neubrandenburg | Jury studenckie Neubrandenburg | Studentenjury Neubrandenburg

Victoria Habl Johannes Köpcke Anne Lorentzen

Victoria Habl, born 1990, is studying Social He is studying political science and history at Anne Lorentzen, born 1988, is studying Work at the University of Applied Sciences in the University of Greifswald and is editor-in- languages and communication at the University Neubrandenburg and is a passionate cinema- chief of the student magazine “moritz”. Has a of Greifswald. She’s an active member of the goer. keen interest in music, literature and foreign university Students Association. cultures. Victoria Haberl, urodzona w 1990 r., studiowała Anne Lorentzen, urodzona w 1988 r., pracę socjalną na Uniwersytecie w Neubran- Studiował nauki polityczne i historię na Uni- studiowała na kierunku język i komunikacja na denburgu, pasjonuje się filmami. wersytecie w Greifswaldzie, redaktor naczelny Uniwersytecie w Greifswaldzie, angażuje się na magazynu studenckiego „Moritz”. Interesuje rzecz studentów Uniwersytetu w Greifswaldzie. Victoria Habl, geboren 1990, studiert Social się muzyką, literaturą i obcymi kulturami. Work an der Hochschule Neubrandenburg, Anne Lorentzen, Jahrgang 1988, studiert Sprache guckt leidenschaftlich gerne Filme. Studiert Politikwissenschaften und Geschichte und Kommunikation an der Universität Greifs- in Greifswald, Chefredakteur des Studenten- wald, engagiert sich für die Studentenschaft magazins „moritz“, großes Interesse an Musik, der Universität Greifswald. Literatur und fremden Kulturen.

Felix Pawlowski

Born 1988, is studying history and politics at the University of Greifswald. He is active in the Students Association as adviser for departmen- tal student groups and other bodies, and is a documentary film fan.

Urodzony w 1988 r., studiował historię i nauki polityczne na Uniwersytecie w Greifswaldzie, działał w samorządzie studenckim Uniwersyte- tu jako referent ds. samorządów wydziałowych. Interesuje się filmami dokumentalnymi.

Jahrgang 1988, studiert Geschichte und Politik in Greifswald, ist im AStA der Universität als Referent für Fachschaften und Gremien tätig, großes Interesse für Dokumentarfilme. 20

Student Jury Szczecin | Jury studenckie Szczecin | Studentenjury Stettin

Marta Adamaszek Aleksandra Frelich Marta Wiktoria Kaszubowska

Third-year student of Culture Studies at the Third-year student of Culture Studies at the Philosophy graduate, doctoral student at the Faculty of Philology and first-year student of Faculty of Philology and first-year student of Institute of Philosophy, Faculty of Humanities, Ethnology at the Faculty of Humanities, Univer- Ethnology at the Faculty of Humanities, Univer- University of Szczecin. sity of Szczecin. sity of Szczecin. Absolwentka filozofii, doktorantka w Instytucie Studentka III roku kulturoznawstwa na Studentka III roku kulturoznawstwa na Filozofii na Wydziale Humanistycznym Uniwer- Wydziale Filologicznym oraz I roku etnologii Wydziale Filologicznym oraz I roku etnologii sytetu Szczecińskiego. na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Szczecińskiego. Szczecińskiego. Absolventin der Philosophie, Doktorandin am Philosophischen Institut der Humanwissen- Studiert im dritten Jahr Kulturwissenschaften Studiert im dritten Jahr Kulturwissenschaften schaftlichen Fakultät, Universität Szczecin. an der Philologischen Fakultät und im ersten an der Philologischen Fakultät und im ersten Jahr Ethnologie an der Humanwissenschaft- Jahr Ethnologie an der Humanwissenschaft- lichen Fakultät der Universität Szczecin. lichen Fakultät der Universität Szczecin.

Igor Krupczyński Radosław Wierzbicki

First-year student of Romance Studies at the Culture studies graduate (BA) with speciali Faculty of Philology, University of Szczecin. sation in film, at the Faculty of Philology, University of Szczecin. Student I roku filologii romańskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego. Absolwent studiów I stopnia na kierunku kulturoznawstwo, specjalność filmoznawcza, Studiert im ersten Jahr Romanistik an der Philo- na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu logischen Fakultät der Universität Szczecin. Szczecińskiego.

OPENING | OTWARCIE | Eröffnung © Archiwum Filmoteki Narodowej Filmoteki © Archiwum

Opening Ceremony Uroczysta inauguracja Feierliche Eröffnung Szczecin w Szczecinie Szczecin

The inauguration of the 20th anniversary edition Inauguracja 20. jubileuszowej edycji EFFD Die Eröffnung der 20. EFFD dokumentART, der of the EFFD dokumentART will be held at the Polish dokumentART odbędzie się w studiu Telewizji Jubiläumsausgabe, findet in den Studios des pol Television studio in Szczecin. The traditional Polskiej w Szczecinie. Tradycyjnie otwarcie nischen Fernsehens statt. Bei der traditionellen opening ceremony will be comprised of official składać się będzie z oficjalnego wystąpienia Eröffnungszeremonie werden Gäste und die speeches from guests and festival directors from zaproszonych gości oraz dyrektorów festiwalu Festivaldirektoren aus Polen und Deutschland Poland and Germany, as well as a screening of z Polski i Niemiec, a także projekcji niemego Reden halten. Zum Programm gehört auch die a silent movie accompanied by live music. Part filmu przy akompaniamencie muzyki wyko- Vorführung eines Stummfilms mit Live-Musik- of the programme will be broadcast live on the nywanej na żywo. Część programu będzie Begleitung. Ein Teil der Zeremonie wird live auf TVP Szczecin channel. The ceremony will be bezpośrednio transmitowana na kanale TVP dem Fernsehkanal TVP Szczecin übertragen. hosted by popular presenters from the local Szczecin. Ceremonię poprowadzą znani Durch die Veranstaltung führen populäre television department. prezenterzy lokalnego oddziału telewizji. Moderatoren des örtlichen Fernsehsenders.

Opening Ceremony Uroczysta inauguracja Feierliche Eröffnung Neubrandenburg w Neubrandenburgu Neubrandenburg

To celebrate the 20th anniversary of the Z okazji jubileuszu dwudziestolecia otwieramy Zum 20. Jubiläum der dokumentART eröffnen documentART we are opening for the first time Festiwal dokumentART w kinie Cinestar w wir erstmals in 3D – mit dem preisgekrönten in 3D with a showing of the award-winning Neubrandenburgu po raz pierwszy produkcją Film „PINA“ von Wim Wenders im Cinestar Neu- Film “PINA” by Wim Wenders at the Cinestar 3D, uhonorowanym nagrodami filmem brandenburg. Der bildgewaltige Film nimmt uns Neubrandenburg. The visually stunning film „PINA” Wima Wendersa. Zapraszamy widzów mit auf eine Entdeckungsreise: mitten hinein takes us on a journey of discovery onto the w zmysłową, pełną wspaniałych obrazów auf die Bühne des legendären Ensembles und stage of the legendary ensemble, and then with odkrywczą podróż w nowy wymiar: na środek mit den Tänzern hinaus aus dem Theater in die the dancers out of the theatre and into the town sceny legendarnego zespołu, na tańce w Stadt und das Umland von Wuppertal. of Wuppertal and the surrounding area. Wuppertalu i jego okolicach. Światowej sławy Die weltberühmte Choreographin Pina Bausch The world-famous choreographer Pina Bausch choreografka Pina Bausch zmarła w 2009 r. w starb 2009, mitten in den Vorbereitungen zu died in 2009, in the middle of preparation work trakcie przygotowań do kręcenia filmu. den Dreharbeiten. for the shooting of the film. 22 Szczecin | Studio TVP | Thursday 3.11. | 18:30

OPENING SZCZECIN | OTWARCIE w SZCZECINie | Eröffnung SZCZECIN © Archiwum Filmoteki Narodowej Filmoteki © Archiwum Bestia | The Polish Dancer

D: Aleksander Hertz, Jan Pawłowski, CI : Witalis Korsak-Gołogowski, ED: Tadeusz Sobocki, Józef Galewski PL 1917, BETA, b/w, Fi, 47’

Polish drama film from 1917. The beautiful and Polski dramat z 1917 roku. Piękna i wyrachowana Polnisches Filmdrama aus dem Jahr 1917. Die cunning Pola Negri as a provincial girl in love Pola Negri jako dziewczyna z prowincji, zakochana schöne und listige Pola Negri als Mädchen aus with a young criminal, wishes to make a career w młodym przestępcy, za wszelką cenę pragnie der Provinz, verliebt in einen jungen Verbrecher, at any cost. She moves to a big city, where she zrobić karierę. Przenosi się do dużego miasta, möchte um jeden Preis Karriere machen. Sie quickly reaches a high position in the local under‑ gdzie szybko osiąga wysoką pozycję w hierarchii zieht in die Großstadt, wo sie schnell eine hohe world hierarchy. After some time she meets a lokalnego półświatka. Po pewnym czasie poz- Stellung in der Hierarchie der Unterwelt erreicht. well-to-do, married admirer whom she infatuates, naje i rozkochuje w sobie dobrze sytuowanego Nach einer Weile lernt sie einen wohlhabenden, making him leave his family for her. To add to the i żonatego adoratora, który porzuca dla niej verheirateten Verehrer kennen, dem sie den Kopf drama, the young “Apache” is madly jealous of rodzinę. Dramatu dopełnia śmiertelna zazdrość verdreht, so dass er seine Familie für sie verlässt. beautiful Pola. młodego „Apasza” do pięknej Poli. Um das Drama zu verstärken, ist die junge „Apache” rasend eifersüchtig auf die schöne Pola.

Jan Pawłowski Aleksander Hertz

Żona (1915) Antek Klawisz, bohater Powiśla (1911) Przesądy (1912) Niewolnica zmysłów (1914) Krysta (1919)

Jan Pawłowski, born in 1878 in Radom. Polish Jan Pawłowski, urodzony w 1878 r. w Radomiu. Jan Pawłowski, geboren 1878 in Radom. actor, director. His acting debut took place in Polski aktor, reżyser. Jako aktor debiutował Polnischer Schauspieler, Regisseur. Sein 1896. Performed in many theatres in Lviv, Warsaw, w 1896 roku. Występował w wielu teatrach Schauspieldebüt hatte er 1896. Er trat in vielen Łódź, Kalisz, among others, usually cast as a lover. m.in. we Lwowie, Warszawie, Łodzi, Kaliszu, Theatern auf, u.a. in Lviv, Warschau, Łodź und przeważnie obsadzany w rolach amantów. Kalisz, meist in der Rolle des Liebhabers. Aleksander Hertz, born in 1879 in Warsaw. Polish director, screenwriter and film producer Aleksander Hertz, urodzony w 1879 r. w War Aleksander Hertz, geboren 1879 in Warschau. of Jewish descent. Unquestionably the pioneer szawie. Polski reżyser, scenarzysta i producent Polnischer Regisseur, Drehbuchautor und Film‑ of Polish cinema. As a young man he worked for filmowy żydowskiego pochodzenia. Bezsporny produzent jüdischer Abstammung. Unstreitig der Discount House, which had close connections pionier polskiej kinematografii. W młodości Pionier des polnischen Kinos. Als junger Mann to the Polish Socialist Party PPS. This led to his pracownik Banku Dyskontowego, sympatyk arbeitete er für die Dyskontowy Bank, die der being arrested several times and eventually to PPS, za co został wielokrotnie aresztowany, a w polnischen Sozialistenpartei PPS nahestand, his expatriation. Upon his return, he was unable końcu wydalony z kraju. Po powrocie nie udało wurde mehrmals festgenommen und schließlich to regain his former position and sought a new mu się odzyskać straconego stanowiska, co ins Ausland abgeschoben. Nach seiner Rückkehr source of income. He decided upon the film było impulsem do poszukiwania nowego źródła konnte er seine alte Stellung nicht mehr antreten industry. Co-founder of Sfinks, the first Polish dochodów. Wybór padł na przemysł filmowy. und suchte eine neue Einkommensquelle. Er film company. Współzałożyciel pierwszej polskiej wytwórni entschied sich für die Filmindustrie. Mitbe- filmowej „Sfinks”. gründer des ersten polnischen Filmstudios „Sfinks“. 23 Szczecin | Studio TVP | Thursday 3.11. | 18:30 OPENING SZCZECIN | OTWARCIE w SZCZECINie | Eröffnung SZCZECIN

Ścianka Secret Sister

Live Music Muzyka na żywo Live-Musik

From the start, Ścianka have been known for Ścianka jest znana ze stylistycznych połączeń Seit jeher sind „Ścianka“ für ihre stilistischen Ver‑ their stylistic fusions, so their move into jazz is właściwie już od pierwszych nagrań, stąd przejście schmelzungen bekannt; so ist ihr Schritt hin zum no surprise. Also no surprise was the idea of na pole jazzu nie dziwi. Nie dziwi tym bardziej Jazz keine Überraschung. Auch nicht überra- creating the myth that the music in the Secret pomysł na stworzenie otoczki, jakoby muzyka schend war ihre Idee, den Mythos zu schaffen, Sister repertoire is the soundtrack to a 1964 znajdująca się w repertuarze Secret Sister była die Musik des „Secret Sister“-Repertoires sei der black and white film “Dark Mark of the Past”, a ścieżką dźwiękową do starego, czarno-białego Soundtrack eines Schwarzweißfilms aus 1964, copy of which is nowhere to be found. Ścianka filmu „Mroczny ślad przeszłości” z 1964 r., der leider verschollen sei. „Ścianka“ waren auch have had success with film music in the past, którego kopii nie sposób nigdzie odnaleźć. in der Vergangenheit mit Filmmusiken erfolgreich accompanying silent films at many festivals. Ścianka nie raz sprawdzała się przy muzyce und haben auf vielen Festivals Stummfilme be- Their new project is all the more interesting and filmowej, grając jako taperzy do niemych filmów gleitet. Ihr neues Projekt ist umso interessanter surprising. Ścianka Secret Sister also has a new na niejednym festiwalu filmowym. Tym bardziej und überraschender. „Ścianka Secret Sister“ tritt line-up, with Cieślak and Kowalczyk joined by nowy projekt ciekawi i zaskakuje słuchacza. in neuer Besetzung auf, denn zu Cieślak und Michał Biela from Kristen in Szczecin. They are Ścianka Secret Sister to także nowy skład, gdzie Kowalczyk kommt jetzt Michał Biela von Kristen backed by trumpeter Tomasz Ziętek from Pink z Cieślakiem i Kowalczykiem gra Michał Biela aus Szczecin. Trompeter Tomasz Ziętek von „Pink Freud and Ireneusz Wojtczak on flute. Although ze szczecińskiego Kristen. Oprócz nich skład Freud“ und Ireneusz Wojtczak, Flöte, komplet- the pieces for the 1916 silent film “The Beast” dopełniają grający na trąbce Tomasz Ziętek z Pink tieren die Band. Obwohl die Stücke für den at the opening of the 20th dokumentART don’t Freud i Ireneusz Wojtczak na flecie. Chociaż Stummfilm „Die Bestie“ aus 1916 zur Eröffnung show the musicians’ full range, lacking the utwory wykonywane do niemego filmu „Bestia” der 20. dokumentART nicht die volle Breite ihres raging, hypnotizing sounds on “Mr Planet”, z 1916 r. na otwarciu 20. EFFD dokumentART Könnens zeigen, denn die rasenden, hypno- they are certainly of interest for ardent fans. to nie pełny popis muzyków, bez rozszalałych, tischen Töne von „Mr Planet“ fehlen hier, sind The musicians see the Secret Sister project as hipnotyzujących dźwięków, które można było sie sicherlich für echte Fans von Interesse. a brief escape from their usual style, and admit usłyszeć na „Panu Planecie”, to jest z pewnością „Ścianka“ betrachten das Projekt „Secret Sister“ that they did it for fun. ciekawa propozycja dla wielbicieli formacji. als vorübergehende Auszeit von ihrem üblichen Projekt Secret Sister muzycy traktują jako Musikstil und geben zu, es aus reinem Spaß chwilowy odskok od prezentowanej stylistyki i gemacht zu haben. przyznają się, że powstał właściwie dla zabawy.

Ścianka Secret Sister

OPENING Neubrandenburg | OTWARCIE w Neubrandenburgu | Eröffnung Neubrandenburg

PINA

D: Wim Wenders, CI: Helene Louvart, Jörg Widmer, ED: Toni Froschhammer D /FR 2011, 3D, Col, Doc, OwG, 100’

PINA – is a full-length 3D dance film by Wim PINA – to wspaniała propozycja na wieczór, PINA – ist ein abendfüllender 3D Tanzfilm von Wenders about the famous ensemble Tanztheater film 3D Wima Wendersa o renomowanej grupie Wim Wenders über das renommierte Ensemble Wuppertal Pina Bausch and the thrilling, unique Teatru Tanecznego z Wuppertal Piny Bausch des Tanztheater Wuppertal Pina Bausch und die art of its great choreographer, who died in the oraz o porywającym i wyjątkowym talencie, mitreißende, einzigartige Kunst seiner großen, summer of 2009. Wenders invites the audience zmarłej latem 2009 choreografki. Film zaprasza im Sommer 2009 verstorbenen Choreographin. to join him on a sensual and visually stunning widza w zmysłową, pełną wspaniałych obrazów Er lädt die Zuschauer ein auf eine sinnliche, journey of discovery into a new dimension: odkrywczą podróż w nowy wymiar: na środek bildgewaltige Entdeckungsreise in eine neue right to the middle of the stage of the legendary sceny legendarnego zespołu, na tańce w mieście Dimension: mitten hinein auf die Bühne des company, and with the dancers out into Wupper i w okolice Wuppertal , do miejsca, które 35 lat legendären Ensembles und mit den Tänzern tal and the area around the town that for 35 years było dla Piny Bausch domem i centrum jej hinaus in die Stadt und das Umland von Wup- was Pina Bausch’s home, and the centre of her kreatywnej twórczości. pertal – den Ort, der 35 Jahre für Pina Bausch creative achievement. Heimat und Zentrum ihres kreativen Schaffens war.

Wim Wenders

Palermo Shooting (2008) Paris, Texas (1984) Don’t Come Knocking (2004) Der Stand der Dinge (1982) The Million Dollar Hotel (2000) Hamett (1982) Buena Vista Social Club (1998) Der Himmel über Berlin (1987)

Wim Wenders, born on 14 August 1945 in Düssel Wim Wenders urodził się 14 sierpnia 1945 r. i Wim Wenders, geboren am 14. August 1945 in dorf, studied medicine and philosophy. As a young studiował w Düsseldorfie medycynę i filozofię, Düsseldorf, studierte er Medizin und Philoso- man he worked as a painter and engraver in Paris, pracował w młodości jako malarz i grawer w phie, arbeitete in seiner Jugend als Maler und and from 1967 studied at the newly-established Paryżu. Od 1967 studiował na nowo utworzonej Graveur in Paris und studierte ab 1967 an der University of Television and Film in Munich. Szkole Wyższej Telewizji i Filmu w Monachium. neu gegründeten „Hochschule für Film und In 1971 Wenders founded, together with other W 1971 r. Wenders założył z innymi reżyserami Fernsehen“ in München. directors, the Filmverlag der Autoren. He is one of autorskie wydawnictwo filmowe i należy do Wenders gründete 1971 mit weiteren Regis- the most prominent German filmmakers and enjoys najważniejszych niemieckich filmowców o seuren den „Filmverlag der Autoren“ und gehört a worldwide reputation. He has won countless światowej sławie. Za swoje filmy uzyskał wiele zu den wichtigsten deutschen Filmemachern international awards with his films. His ode to the międzynarodowych nagród. Jego oda na cześć von weltweitem Ruf. Für seine Filme gewann choreographer Pina Bausch will be shown at the choreografki Piny Bausch uroczyście otworzy er zahlreiche internationale Preise. Seine official opening of this year’s dokumentART. tegoroczny dokumentART. Ode an die Choreografin Pina Pausch wird die diesjährige dokumentART feierlich eröffnen.

NFP neue film produktion GmbH · Kurfürstendamm 62 · D - 10707 Berlin E-Mail: [email protected] 25

European Competition Konkurs Europejski Europäischer Wettbewerb

Ever since 2006, the European circle of Od 2006 r. w Szczecinie i Neubrandenburgu Seit 2006 trifft sich der Kreis europäischer documentary filmmakers has been meeting spotyka się europejskie środowisko twórców Dokumentarfilmer in Szczecin und Neubranden in Szczecin and Neubrandenburg. The filmu dokumentalnego. W konkursie przeważają burg. Der Wettbewerb besteht hauptsächlich competition is mainly comprised of works realizacje autorów, którzy na nowo definiują aus Arbeiten von Autoren, die den Status des by authors who redefine the status of the status filmowego dokumentu w zmieniającej Dokumentarfilms innerhalb einer sich verän- documentary within changing reality, with się rzeczywistości z naciskiem na rolę, jaką w dernden Realität neu definieren, mit besonde- focus on the role that modern media play in tej redefinicji odgrywają współczesne media. rem Blick auf die Rolle der modernen Medien this redefinition. However, the essence of the Jednak istota dokumentu – jako dzieła sztuki in dieser Neudefinition. Aber das Wesen des documentary – as a work of film art associated filmowej szczególnie związanego z rzeczy Dokumentarfilms – als ein Werk der Filmkunst especially with reality – does not change wistością – nie zmienia się radykalnie. Stąd mit besonderem Bezug zur Realität – verändert radically. Thus, the competition always has w konkursie zawsze jest miejsce dla filmów sich nicht radikal. Deshalb haben Filme in klas‑ a place for films that are classic in form. The klasycznych w formie. Napięcie pomiędzy sischer Form im Wettbewerb immer einen Platz. tension between tradition and avant-garde, tradycją a awangardą, poszukiwania formalne Die Spannung zwischen Tradition und Avant formal and thematic searches, the crossing of i tematyczne, przekraczanie granic gatunku i garde, die formale und thematische Suche, die genre borders and changing film habits: these zmienianie filmowych przyzwyczajeń: to Überschreitung von Genregrenzen und die sich are the determinants of dokumentART. This wyznaczniki dokumentARTu. To napięcie, istotne verändernden Filmgewohnheiten: Das sind die tension, seen by the organisers as relevant to zdaniem organizatorów dla współczesnej sztuki Determinanten der dokumentART. Diese Span‑ modern film art, will be apparent in this year‘s filmowej, widoczne będzie w tegorocznym nung, von den Organisatoren als relevant für competition. 42 productions from 15 European konkursie. Widzowie w Neubrandenburgu i moderne Filmkunst betrachtet, wird in dem dies‑ countries, selected as in previous years by Szczecinie obejrzą, a jury oceni 42 produkcje jährigen Wettbewerb sichtbar. 42 Produktionen the international Programme Committee, will z 15 europejskich krajów, wybrane jak co roku aus 15 Ländern, wie in früheren Jahren vom be seen by audiences in Neubrandenburg przez międzynarodową Komisję Programową. internationalen Programmkomitee ausgewählt, and Szczecin, and rated by the jury. This year, W tym roku wybór został dokonany spośród po- werden von Zuschauern in Neubrandenburg the selection has been made from over 370 nad 370 nadesłanych filmów. Regulamin kon- und Szczecin gesehen und von der Jury bewer- films submitted. The competition rules allow kursu dopuszcza realizacje nie przekraczające tet. In diesem Jahr wurde die Auswahl aus mehr for productions under 60 minutes in length, 60 minut, nagrane we wszystkich powszechnie als 370 eingereichten Filmen getroffen. Laut recorded using any common film and video używanych formatach filmowych i video, wypro- Wettbewerbsregeln sind Filme von bis zu formats, and produced after 1 January 2010. dukowane po 1 stycznia 2010 r. 60 Minuten Länge, in üblichen Film- und Video formaten aufgenommen und nach dem 1. Januar 2010 produziert, zugelassen.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

13,5 km

D, CI, ED: Marcus Siebler, D 2010, miniDV, Col, Doc, OwE, 16’

Xaver Neumeier gives a frank and moving Xaver Neumeier opowiada szczero i wzruszająco Xaver Neumeier erzählt freimütig und bewegend account of events during the final days of the war o wydarzeniach podczas ostatnich dni wojny von den Ereignissen der letzten Kriegstage in in his Bavarian village. Shots of him are inters- w swojej bawarskiej wiosce. Ujęcia jego są seinem bayerischen Heimatdorf. Die Aufnahmen persed with pictures of the idyllic surroundings, poprzeplatane zdjęciami sielankowego otocze- von ihm wechseln sich mit Bildern aus der idyl in which nothing seems reminiscent of that nia, w którym nic nie zdaje się przypominać lischen Umgebung ab, in der nichts mehr an die terrible period. During one of the infamous death tamtego okropnego okresu. Podczas jednego furchtbare Zeit zu erinnern scheint. Auf einem marches, about 1,000 concentration camp z niesławnych marszy śmierci, około tysiąca der berüchtigten Todesmärsche machten etwa prisoners stopped for two days in the village. więźniów obozów koncentracyjnych zatrzymało 1000 KZ-Häftlinge für zwei Tage in Neumeiers When they moved on, the 14-year-old had to się w wiosce na dwa dni. Gdy wyruszyli znów, Dorf halt. Als sie wieder aufbrachen, musste der follow them with a horse and cart. Two feet from czternastolatek musiał za nimi podążać z wozem. damals 14-Jährige ihnen mit einem Fuhrwerk him they are picking up prisoners who have just 20 centymetrów od niego zbierano więźniów, folgen. 20 Zentimeter vor ihm wurden hier ge- been shot dead. których właśnie zastrzelono. rade zuvor erschossene Häftlinge aufgeladen.

Marcus Siebler

www. (2009) Spieglein an der Wand (2008) Elend/Harz (2009) Hallertau (2008) Schattenspiel (2009) Monster (2007) Liebe 2009 (2009)

Marcus Siebler, born 1981 in Bavaria. Marcus Siebler, urodzony w 1981 r. w Bawarii. Marcus Siebler, geboren 1981 in Bayern. Faszi- Fascinated by film and theatre since childhood. Od wczesnej młodości fascynował się filmem nation für Film und Theater seit früher Jugend. In 2003 he opened his own videotheque. i teatrem. Od 2003 roku prowadzi własną Seit 2003 selbstständiger Videothekar. videotekę.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

A Furrytale

D: Annikki Heinemann, Anna Piltz, CI: Annikki Heinemann, Marcus Schwitaller, ED: Anna Piltz, Annikki Heinemann, Alexandre Peschel D 2010, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 9’

He walks around dressed as a wolf. He has wolf Chodzi w stroju wilka. Ma maskotki – wilki w Er läuft im Wolfskostüm herum. Er hat zuhause mascots at home. He has always been fascina- domu. Zawsze fascynowały go zwierzęta: nie Wolfsmaskottchen. Tiere haben ihn schon immer ted by animals: they do not lie, unlike people. kłamią, w przeciwieństwie do ludzi. W stroju fasziniert: Sie lügen nicht, anders als Menschen. In his wolf outfit he slurps water through a straw wilka siorbie wodę przez słomkę przy zlewie In seiner Verkleidung steht er an der Spüle in by the sink in a normal kitchen. And apart from w zwyczajnej kuchni. A poza tym? Wstaje o 7, einer ganz normalen Küche und schlürft Wasser that? He gets up at 7 am, goes to work, finishes jedzie do pracy, kończy o 18. Samotny wilk czy durch einen Strohhalm. Und was macht er sonst? at 6 pm. A lone wolf or just a joke? Or an amusing zwykły dowcip? Albo żartobliwa opowieść o Er steht um sieben Uhr auf, geht zur Arbeit und story about the dissonance between nature and dysonansie między naturą a cywilizacją? macht um 18 Uhr Schluss. Ein einsamer Wolf civilisation? oder nur eine Witzfigur? Oder eine amüsante Geschichte über die Dissonanz zwischen Natur und Zivilisation?

Annikki Heinemann, Anna Piltz

Aquarius Heaven – Can’t buy love (2011) The Roads – Bells (2010) Art Department – I C U (2011) Brain Cares – Say Say (2009) Of light and Love (2011) Kein weiter Weg (2006 – 2008) Mighty Misfits (2011) Langzeitdokumentation Spektakel (2004) Naked Bunch (2010)

Annikki Heinemann, Anna Piltz: The two Berlin- Annikki Heinemann, Anna Piltz: Dwie Annikki Heinemann, Anna Piltz: Die beiden born filmmakers met while studying Culture berlinianki studiują razem pracę na rzecz gebürtigen Berlinerinnen studierten zusammen Studies in Potsdam and soon decided to make kultury w Poczdamie i szybko angażują się w Kulturarbeit in Potsdam und entschieden sich documentary films together. Following periods produkcję filmów dokumentalnych. Zdobywszy frühzeitig gemeinsam Dokumentarfilme zu ma- working as editors and assistants they set up doświadczenie w redakcjach i jako asystentki chen. Nach zahlreichen Redakteurstätigkeiten their own production company, Oddiseefilms, zakładają własną firmę produkcyjną Oddisee und Assistenzen gründeten die beiden ihre and their output since then includes television films i od tego czasu produkują między innymi eigene Produktionsfirma „Oddiseefilms“ und programmes and music videos. At the heart of audycje telewizyjne i muzyczne. Sercem Oddi produzieren seither unter anderem Fernsehbei‑ Oddiseefilms is oddisee.tv, their own docu- seefilms jest powołana przez nie platforma träge und Musikvideos. Herzstück von „Oddisee mentary platform, where they show their short krótkich filmów dokumentalnych oddisee.tv, films“ ist „oddisee.tv“, einer von ihnen ins documentaries about people with unusual która prezentuje ludzi żyjących inaczej niż Leben gerufenen Dokumentarfilmplattform lifestyles. wszyscy. auf der sie ihre Kurzdokumentationen über Menschen mit ungewöhnlichen Lebensweisen zeigen.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Aisha in Wonderland | Aisha w Krainie Czarów

D, ED: Zafer Topaloglu, CI: Fatih Katenci NL / RL 2010, DVD, Col, Doc, OwE, 3’

Where little Aisha lives there is no place for games, Tam, gdzie mieszka mała Aisha nie ma miejsca Wo die kleine Aisha lebt, gibt es keinen Platz für fairytales and dreams. She stands alone in an na zabawy, bajki czy marzenia. Stoi sama w alejce Spiele, Märchen und Träume. Allein steht sie in alleyway looking into the camera that wanders patrząc w kamerę, która wędruje po zniszczonych einer Gasse und schaut in die Kamera, die dann through the dilapidated and almost deserted i niemalże opustoszałych ulicach. Głos durch heruntergekommene, fast menschenleere streets. A voice-over describes this desolate narratora opisuje tę niegościnną krainę Straßenzüge schweift. Eine Stimme aus dem Off wonderland. Aisha lives in Mar Elias, a Palestine czarów. Aisha mieszka w Mar Elias – kommentiert die Bilder aus diesem desolaten refugee camp near Beirut, inhabited mostly by palestyńskim obozie dla uchodźców niedaleko Wunderland. Aisha lebt in Mar Elias, einem Christians. A high percentage of the more than Bejrutu, zamieszkałego w większości przez palästinensischen Flüchtlingslager bei Beirut, one thousand people in the camp are chroni- chrześcijan. Duży procent ponad tysiąca ludzi in dem sich vorwiegend Christen befinden. cally ill. Like many other children, Aisha has no w obozie jest chronicznie chora. Tak jak wiele Ein hoher Prozentsatz der weit über tausend future here. innych dzieci, Aisha nie ma tutaj przyszłości. Menschen im Lager ist chronisch krank. Aisha hat hier wie viele andere Kinder keine Zukunft.

Zafer Topaloglu

Waved (2011) Aisha in Wonderland (2010) My Manufactured Realities or Little Girl (2009) Some Words on Canonical Destroying Sulukule (2009) Experimental Films (2010)

Zafer Topaloglu was born in 1978 in Turkey. Zafer Topaloglu urodzony w 1978 r. w Turcji. Zafer Topaloglu, geboren 1978 in der Türkei. Er He holds a B.A. in Film and Television from Licencjat w zakresie filmu i telewizji na Uniwer- hat einen B.A. in Film und Fernsehen der „Bilgi Istanbul “Bilgi University”, and a Masters in sytecie Bilgi w Stambule oraz magister z cyfrowych Universität“ in Istanbul und einen Masters- Lens-Based Digital Media from the “Piet Zwart mediów soczewkowych w Instytucie Pieta Zwarta. Abschluss des „Piet-Zwart-Instituts“ in Rotter- Institute” Rotterdam. His videos have been Jego prace video wyświetlano w galeriach i na dam. Seine Videos wurden auf internationalen screened at international video and film festi- międzynarodowych festiwalach video/filmowych, Video- und Filmfesten und in Galerien gezeigt, vals and galleries, e.g. the European Media Art m.in. na European Media Art Festival i This is u.a. dem Festival „This Is Not a Gateway“. Wäh- Festival, Video Art Festival and the This Is Not a Not a Gateway Festival. Jego poprzednie rend seine frühen Filme sich mit dem Schmerz Gateway Festival. While his earlier work deals prace zajmowały się cierpieniem innych, w der anderen befassten, schlagen seine neueren with the pain of others, his more recent films nowszych pracach podejmuje jednak bardziej Arbeiten eine persönlichere und intimere take a more personal and intimate direction, osobisty i intymny kierunek poprzez łączenie Richtung ein und kombinieren gefundenes und combining found and archival footage with his znalezionych oraz archiwalnych materiałów ze archiviertes Filmmaterial mit seiner persön- personal voice. swoim własnym głosem. lichen Stimme.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Amanar Tamasheq

D, CI, ED: Lluís Escartín E 2010, Beta-SP, Col, Doc, OwE, 15’

Uprisings by the Tuareg, who see their nomadic Powstania Tuaregów, którzy postrzegają swoje In letzter Zeit kommt es immer häufiger zu Auf existence threatened, are becoming increasingly wędrowne życie jako zagrożone, stają się coraz ständen der Tuareg, die ihre nomadische Lebens- frequent. In the interview an unidentifiable częstszym zjawiskiem. W wywiadzie niezidenty weise gefährdet sehen. Im Interview distanziert Tuareg man denies links with al-Qaeda. But at fikowany tuareski mężczyzna zaprzecza jakim‑ sich ein verhüllter Targi von Al Kaida. Gleichzei- the same time he protests against all forms of kolwiek powiązaniom z Al-kaidą, lecz jednocześnie tig wendet er sich jedoch gegen jede Form der dominance and calls for a peaceful revolution. sprzeciwia się wszelkim formom dominacji i Dominanz und will eine friedliche Revolution. The interview is without sound, his words wzywa do pokojowej rewolucji. Wywiad jest bez Diesem Interview fehlt der Ton, es erscheint als appearing as subtitles over the pictures of him dźwięku, jego słowa pojawiają się jako napisy Schrift auf seinem Bild und auf denen seines and his clan. A Tuareg proverb says that the desert pod ujęciami jego samego i jego klanu. Jedno Clans. Ein Tuareg Sprichwort sagt, die Wüste teaches by taking away. z Tuareskich przysłów mówi, że pustynia uczy lehrt durch Wegnahme. odbierając.

Lluís Escartín

Tabu Mana (2009) Amor (2001) Gora Terra Film (2008) Ivan Istochnikov (2001) Nescafé – Dakar (2008) Mohave Cruising (2000) Terra Incognita (2005) 75 Drive-a-way (1991) Texas Sunrise (2002)

Lluís Escartín, born 1966 in Barcelona, founded Lluís Escartín, urodzony w 1966 r. w Barcelonie. Lluís Escartin, geboren 1966 in Barcelona, “El Armadillo Productions” in New York. He Założyciel El Armadillo Productions w Nowym gründete „El Armadillo Productions“ in New was curator of celluloid and photographs in the Jorku. Kustosz taśm filmowych i fotografii w York. Er war Museumskurator für Zelluloid tropical jungle of Chiapas. When by chance he tropikalnej dżungli w Chiapas. Kiedy zdarzyło und Fotographie im tropischen Dschungel worked alongside Jonas Mekas, he exchanged mu się pracować wraz z Jonasem Mekas, zamienił von Chiapas. Als er zufällig mit Jonas Mekas his photo camera for a video camera and began aparat fotograficzny na kamerę video i rozpoczął zusammenarbeitete, tauschte er seine Fotoka- to travel through jungles, deserts and other podróże po dżunglach, pustyniach i innych mera gegen eine Videokamera und begann, desolate areas. odludnych miejscach. durch Dschungel, Wüsten und andere karge Landschaften zu reisen.

Boat Dreams | Marzenia o łodziach

D: Sasha Andrews, CI: Martin Radich, ED: Lucas Roche GB 2010, DV-Cam, Col, Doc, OwE, 9’

Three people who couldn’t afford to buy a boat Trzy osoby, których nie stać na łodzie ze stoczni Drei Menschen, die es sich nicht leisten konnten, from a yachtbuilder have purchased badly jachtowej, kupiło zdewastowany sprzęt pływający. ein Boot vom Bootsbauer zu kaufen, haben sich neglected old craft. With their own hands they Własnymi siłami próbują przywrócić im blask vergammelte alte Kähne angeschafft. Mit den are trying to bring back their shine and function i funkcjonalność (choć jedna z osób mieszka eigenen Händen versuchen sie, sie wieder zu (although one of them lives far from the sea). z dala od morza). Bardziej chodzi tu jednak o altem Glanz und alter Funktion zu verhelfen But the film is more about escaping from every‑ odejście od życiowej rutyny, zrobienie czegoś (obwohl einer von ihnen weit vom Meer wohnt). day routine, doing something crazy, something szalonego, własnego, niepowtarzalnego. Czy to Aber die Geschichte handelt eher von der Flucht of your own, something unique. Is this a way of sposób na życie, budowanie czegoś dla siebie, vor dem Alltag und davon, etwas Verrücktes, life, making something, or an emotional (and czy też emocjonalna (bądź też finansowa) etwas Eigenes, etwas Einmaliges zu tun. Geht financial) trap? pułapka? es um eine Lebensweise, um das Selbermachen? Oder um eine emotionale (und finanzielle) Falle?

Sasha Andrews

The Pair (2011) H2O (2008) Boat Dreams (2010) Liveaboard (2007) Clare’s Greenhouse (2009) The Jimma – Nottingham Link See Sea (2009) (2007) Sound Waves (2008)

Sasha Andrews has a passion for character- Sasha Andrews pasjonuje się opartymi na fak- Sasha Andrews liebt wahre Geschichten, die driven factual stories that comment on universal tach historiami, w centrum obserwacji których von ihren Figuren vorangetriebenen werden, vor human issues in unexpected ways. She is cur- znajduje się człowiek. Szczególnie interesuje allem Geschichten die auf ungewöhnlicher Weise rently researching an animated documentary się subkulturami komentującymi uniwersalne die universalmenschlichen Themen kommentie- on the tensions experienced by a couple living ludzkie problemy w niespodziewane sposoby. ren. Zurzeit recherchiert sie für einen animierten abroad. Her recently completed short documen- Ostatnio ukończony krótki dokument „The Dokumentarfilm über die Spannungen zwischen tary “The Pair” centres on two women in their Pair” („Para”) skupia się na dwóch kobietach einem im Ausland lebenden Paar. Ihr neuester sixties who take on the challenge of going out po 60-ce, które wspólnie po raz pierwszy Dokumentarfilm „The Pair“ handelt von zwei äl- in a small, unstable boat together for the first podejmują się wypłynięcia w małej, niestabilnej teren Frauen die zum ersten Mal einen gemein- time. Shot against the background of London’s łódce. Nakręcony na tle rzeki Lea w Londynie, samen Ausflug in einem kleinen Boot wagen. River Lea, the film documents the women’s film dokumentuje więź kobiet oraz ich zaufanie Gedreht am Fluss Lea in London, dokumentiert relationship and trust in one another. wobec siebie. der Film ihre Beziehung und das Vertrauen der Frauen zueinander.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Co raz zostało zapisane | Written in Ink

D, CI: Martin Rath, ED: Boguslawa Furga PL 2011, 35mm, Col, Doc, OwG 12’

An elderly homeless man is patiently and persis Niemłody bezdomny mężczyzna cierpliwie i Ein älterer Obdachloser versucht mit Geduld und tently trying to contact his sister. His body is uparcie próbuje skontaktować się z siostrą. Jego Ausdauer seine Schwester zu erreichen. Sein covered in tattoos, we see him making another ciało pokrywają tatuaże, widzimy, jak „dzierga” Körper ist mit Tattoos bedeckt; wir sehen, wie er one. Experience had been recorded. A sad kolejny. Doświadczenie zostało zapisane. Smutna ein weiteres macht. Erfahrung wurde protokolliert. drinking bout, work in the homeless shelter. libacja, praca w schronisku dla bezdomnych. Ein trauriges Trinkgelage, Arbeit im Obdach- Shaving, a suit. Another attempt. There is no Ogolenie się, garnitur. Kolejna próba. Nie ma tu losenheim. Rasieren, ein Anzug. Ein weiterer obvious interpretation of someone‘s life here. podanej na tacy interpretacji czyjegoś życia – Versuch. Dies ist keine eindeutige Interpretation Pictures of a typical day at the shelter, his attempts obrazy zwyczajnego dnia w schronisku, próby eines Lebens. Bilder seines Alltags im Heim, to deal with the past and start something new uporania się z przeszłoscią i stworzenia czegoś seiner Versuche, die Vergangenheit zu bewälti- entwine to create this short, indistinct film nowego splatają się w nieprzejrzystą filmową gen und etwas Neues anzufangen vermischen parable. krótką przypowieść. sich zu dieser kurzen, diffusen Filmparabel.

Martin Rath

Like Father Like Son (2009)

Martin Rath grew up in East Berlin. He graduated Martin Rath wychowywał się w Berlinie Martin Rath wuchs in Ostberlin auf. Er studierte from Edinburgh College of Art and is currently Wschodnim. Studiował w College of Art w Edyn- an der College of Art in Edinburgh und ist jetzt studying at the directing department of the burgu. Obecnie studiuje na PWSFTviT w Łodzi. Student der Filmschule in Łódź. National Polish Film School in Łódź.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Die Frau des Fotografen | The Photographer’s Wife | Żona fotografa

D, CI, ED: Philip Widmann, Karsten Krause D 2011, HD-Cam, b/w + Col, Doc, OwG, 29’

A suggestive and captivating story about recor- Sugestywna i pociągająca w warstwie idei i obrazu Eine suggestive und fesselnde Geschichte über ding reality, about life and marriage. Gerti has opowieść o rejestrowaniu rzeczywistości, życiu das Aufzeichnen der Realität, über das Leben been Eugen‘s model a thousand times during i małżeństwie. Gerti przez 40 lat życia z Eugenem und die Ehe. Gerti hat in den vierzig Jahren, die the 40 years they’ve been together. From frag- pozowała mu niezliczoną ilość razy. sie zusammen verbracht haben, unzählige Male ments of the photos of her taken by her husband Z fragmentów jej zdjęć zrobionych przez für Eugen Modell gestanden. Aus Fragmenten you could make a gigantic collage. The photos męża można by utworzyć gigantyczny kolaż. der Fotos, die ihr Mann von ihr gemacht hat, and Eugen‘s diaries complement each other. Fotografie uzupełniają się wzajemnie z könnte man eine riesige Kollage machen. Die The final frames of the film show a beautiful old drobiazgowymi dziennikami Eugena. Ostatnie Fotos und Eugens Tagebücher ergänzen sich. woman in a bright red dress, against the bright kadry filmu to piękna stara kobieta w jaskrawo- Die letzten Bilder des Films zeigen eine schöne green of the forest. Off screen we hear the voices czerwonej sukni na tle jaskrawej leśnej zieleni. alte Frau in einem leuchtend roten Kleid vor dem of Gerti and her husband. Z offu dobiegają słowa Gerti i jej męża. leuchtenden Grün des Waldes. Aus dem Off hö- ren wir die Stimmen von Gerti und ihrem Mann.

Karsten Krause Philip Widmann

Destination Finale (2008) You and Me (2009) Ex Patria (2006) Die Zeit, die es braucht (2008) A Fundamental Right (2007) Ex Patria (2006)

Karsten Krause, born in Freiburg, Germany, Karsten Krause, urodzony w 1980 r. we Freiburgu, Karsten Krause, geboren 1980 in Freiburg. Von in 1980. Studied Visual Communication at the w Niemczech. Studiował na wydziale komuni- 2004 bis 2010 studierte er Visuelle Kommuni- “University of Fine Arts” Hamburg. Lives and kacji wizualnej w Akademii Sztuk Pięknych w kation an der „Hochschule für bildende Künste“ works in Hamburg. Hamburgu, gdzie żyje i pracuje. in Hamburg. Er lebt und arbeitet in Hamburg.

Philip Widmann, born in Berlin in 1980, studied Philip Widmann, urodzony w 1980 r. w Berlinie, Philip Widmann, geboren 1980 in Berlin, hat Cultural Anthropology and Visual Communica- studiował w Hamburgu Antropologię Kulturową in Hamburg Kulturanthropologie und Visuelle tion in Hamburg, specialising in documentary i Komunikację Wizualną specjalizując się w Kommunikation mit Schwerpunkt Dokumentar film. Joined the artist-run film laboratory “Labor- filmach dokumentalnych. Od 2009 r. jest film studiert. Seit 2009 ist er Mitglied des selbst Berlin e.V.” in 2009. członkiem samoorganizującego się laborato organisierten Filmlabors „LaborBerlin e.V.“ rium filmowego „LaborBerlin e.V.”

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Edmund u Knezevcu | Free State of Edmund | Wolne państwo Edmund

D, CI: Luka Popadić, ED: Feđa Hadzić, SRB 2010, Beta-SP, Col, Doc, OwE, 22’

After 1968 and what followed, Edmund from W wyniku następstw roku 1968 ze Szwajcarii Nach den 1968er Zeiten und Folgen hat es Switzerland has ended up in a messy-looking Edmund wyjechał do Serbii, gdzie zamieszkał Edmund aus der Schweiz auf einen wirr wirken garden in Serbia. But at least lots of different w zaniedbanym ogrodzie. Choć ogród jest zach- den Garten in Serbien verschlagen. Aber immer‑ vegetables are supposedly growing amongst waszczony, rośnie w nim dużo różnych warzyw. hin sollen hier im Unkraut verborgen zig Sorten the weeds. The paradise he has found here Raj, który odnalazł, obiecuje samowystarczal Gemüse wachsen. Das hier gefundene Paradies promises self-sufficiency, and Edmund can help ność, a Edmund może pomagać swoim sąsiadom heißt Selbstversorgung und Edmund kann Nach‑ his neighbours by explaining the function of tłumacząc im funkcję wodomierza. Odrobina barschaftshilfe betreiben, indem er die Wasser- the water meters. A bit of Switzerland comes in Szwajcarii przydaje się gdziekolwiek jesteś. zähler und -kosten erklärt. Ein wenig Schweiz handy wherever you are. schadet nirgendwo.

Luka Popadić

The Runner (Postproduction) Mama (2009) Crveni sneg (in Production) Zidovi (2008) Maskenbal (2009) I keve vole fudball (2006)

Luka Popadić was born 1980 in Baden, Switzer- Luka Popadić, urodzony w 1980 r. w Baden w Luka Popadić, geboren 1980 in Baden, Schweiz, land where he finished high school. He studied Szwajcarii, gdzie potem uczęszczał do szkoły wo er das Gymnasium besuchte. Er studierte political science and history on the University of średniej. Studiował nauki polityczne i historię Politische Wissenschaften und Geschichte an Zurich. After that he attend officer school in the na Uniwersytecie w Zurychu, następnie kształcił der Universität Zürich, danach besuchte er Swiss Army. He worked as a graphic designer and się w Szkole Oficerskiej Armii Szwajcarskiej. die Offiziersschule der Schweizer Armee. Er animator in Zurich and Berlin and as an assis Pracował jako grafik i projektant animacji arbeitete als Grafiker und Animationszeichner tant director in Chicago. He has made more w Zurychu i Berlinie, jako asystent reżysera in Zürich und Berlin und als Assistant Director than ten short fiction and documentary films w Chicago. Nakręcił ponad dziesięć filmów in Chicago. Er hat mehr als zehn Kurz- und Do- and some TV commercials and music videos. krótkometrażowych i dokumentalnych, kilka kumentarfilme sowie einige Fernsehspots und Currently finishing studies at the Faculty of reklam telewizyjnych i teledysków. Obecnie Musikvideos gedreht. Zurzeit beendet er ein Dama Arts in Belgrade. kończy studia Performing Arts w Belgradzie. Studium der Darstellenden Kunst in Belgrad.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Ei voor later | Eggs for Later | Jajeczka na później

D: Marieke Schellart, CI, ED: Anneke de Lind van Wijngaarden NL 2010, Digi-Beta, Col, Doc, OwE, 50’

Filmmaker Marieke Schellart is 35, still childless Twórczyni filmów Marieke Schellart ma 35 lat, Die Filmemacherin Marieke Schellart ist mit 35 and hasn’t had a steady boyfriend for five years. jest nadal bezdzietna i od pięciu lat bez stałego noch kinderlos und seit fünf Jahren ohne festen Her biological clock is ticking – and she wants chłopaka. Jej zegar biologiczny tyka – a ona Freund. Mariekes biologische Uhr tickt – und a child. In the past she has always been careful chce mieć dziecko. W przeszłości zawsze der Kinderwunsch ist da. Mit ihren bisherigen not to have children with her boyfriends. Now uważała, aby nie zajść w ciążę ze swoimi chłopa‑ Freunden hatte sie es immer vermieden, Kinder she’s afraid she won’t find the right man in time. kami. Teraz obawia się, że nie znajdzie odpo- zu haben. Nun hat sie Angst, nicht mehr recht‑ One solution would be to have her eggs frozen wiedniego mężczyzny na czas. Rozwiązaniem zeitig den Richtigen zu finden. Ihre Eier für später for a later date. But this is illegal in the Nether- byłoby zamrożenie jajeczek na później, ale w einzufrieren wäre eine Lösung. Doch in den lands. Marieke talks very frankly with friends Holandii jest to nielegalne. Marieke bardzo Niederlanden ist es nicht erlaubt. Offen disku and parents and takes us with her on her very otwarcie dyskutuje z przyjaciółmi i rodzicami. tiert Marieke mit Freunden und Eltern und nimmt personal search for a solution to a problem that Przybliża widzom bardzo osobiste poszuki- uns mit auf die sehr persönliche Suche nach concerns many women today. wania dotyczące kwestii, która nurtuje wiele der Lösung einer Frage, die heute viele Frauen dzisiejszych kobiet. bewegt.

Marieke Schellart

Eggs for Later (2010)

Marieke Schellart (born 1973) worked for several Marieke Schellart, urodzona w 1972 r., Marieke Schellart, geboren 1973, war einige Jahre years as an art director for international adver- pracowała przez kilka lat jako scenograf dla als Art Director bei internationalen Werbeagen- tising agencies. However, after a while she felt międzynarodowych agencji reklamowych. turen tätig. Trotzdem spürte sie das Bedürfnis, the urge to tell social stories and went back to Jednak po pewnym czasie poczuła potrzebę gesellschaftliche Geschichten zu erzählen und college to study documentary film. After gaining opowiadania historii społecznych i wróciła ging zurück zur Schule, um das Dokumentarfil- initial experience with commissioned film projects do szkoły, aby studiować film dokumentalny. men zu studieren. Nach ersten Auftragsarbeiten she was ready for her debut film, “Eggs for Later”, Po zdobyciu wstępnego doświadczenia przy war sie bereit für ihren ersten eigenen Film a very personal documentary about her struggle zleconych projektach filmowych była gotowa na „Eggs for Later“, ein sehr persönlicher Doku against her ticking biological clock and her swój debiut, „Eggs for later”, bardzo osobisty mentarfilm über ihren Kampf gegen die eigene desire to extend her fertile years. With this film dokument o jej zmaganiach z tykającym zegarem biologische Uhr und ihren Wunsch, die frucht- she reveals what is a pressing issue for many biologicznym oraz chęcią przedłużenia lat baren Jahre zu verlängern. Sie spricht damit ein modern women. swojej płodności. W tym filmie porusza temat, Thema an, das für viele Frauen heute immer który staje się dla wielu współczesnych kobiet drängender wird. coraz bardziej naglący.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Family Instinct | Instynkt rodzinny

D: Andris Gauja, CI: Aleksandrs Grebnevs, ED: Tambet Tasuja, Andris Gauja LV 2010, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 58’

The film portrays 28-year-old Zanda, living in Film przedstawia 28-letnią Zandę, mieszkającą Der Film begleitet die 28-jährige Zanda, die auf desolate circumstances in the Latvian country- na zdewastowanej łotewskiej wsi na odludziu. dem lettischen Land in desolaten Verhältnissen side. Zanda’s brother Valdis is the father of her Brat Zandy, Valdis, jest ojcem ich dwojga dzieci lebt. Zandas Bruder Valdis ist der Vater ihrer two children, and is serving a prison sentence i odsiaduje wyrok za kazirodztwo. Inni beiden Kinder und musste für den Inzest ins for incest. Other men are also interested in mężczyźni są również zainteresowani Zandą, Gefängnis. Es gibt andere Männer, die sich für Zanda, most of them drinkers. When the neigh- większość z nich to pijacy. Wizyty sąsiadów Zanda interessieren, meistens Trinker. Auch bours visit it usually ends in a drunken binge zazwyczaj kończą się libacjami i bójkami, do wenn Nachbarn zu Besuch kommen, endet es and a fight, and Zanda joins in. She refuses the których Zanda się przyłącza. Odmawia sobie oft in Saufgelagen und Prügeleien, an denen home for herself and the children offered by the i dzieciom domu, który oferują im lokalne sich auch Zanda beteiligt. Die eigene Wohnung local authority. Full of longing and anxiety she władze. Pełna tęsknoty i obaw czeka na powrót mit den Kindern, die ihr die Gemeinde anbietet, awaits the return of violent Valdis. porywczego Valdisa. nimmt sie nicht an. Sehnsüchtig und bang wartet Zanda auf die Heimkehr des gewalttätigen Valdis.

Andris Gauja

Schoolyear (in development, By a hair (2005) 2011 /2012) Extraordinary Issues (2004) Victor (2009) 3000 km to Promised Land (2006)

Andris Gauja, born 1978 in Latvia, film director Andris Gauja, urodzony w 1978 r. na Łotwie, Andris Gauja, geboren 1978 in Lettland, and scriptwriter. Gained a BA in political reżyser i scenarzysta. Studiował nauki poli Filmregisseur und Drehbuchautor. Ein Studium science at the University of Latvia in Riga 2000 tyczne na Uniwersytecie Łotewskim w Rydze, w der Politikwissenschaft an der Lettischen and from 2003-2007 studied screenwriting and 2000 r. otrzymał tytuł licencjata, w latach 2003 Universität in Riga schloss er 2000 mit einem playwriting at the Latvian Academy of Culture. – 2007 studiował Scenariusz i Dramaturgię w BA ab, von 2003-2007 studierte er Drehbuch Łotewskiej Akademii Kultury. und Dramaturgie an der Lettischen Kulturaka- demie.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Godzina z poetą, czyli jak zrobić film | An Hour with a Poet or How to Make a Movie

D, CI, ED: Michał Gonicki PL 2011, DV-Cam, Col, Doc, OwE, 8’

A behind-the-scenes film about documentary Film o „kuchni” filmu dokumentalnego, którego Ein Blick hinter die Kulissen des Dokumentar- filming. The hero is the long-standing curator bohaterem jest długoletni kustosz Muzeum filmens. Der Held ist der langjährige Direktor des of the Władysław Broniewski Museum, which Władysława Broniewskiego, mieszczącego się Władysław-Broniewski-Museums, das im Haus is located in the poet‘s house. We see, among w domu poety. Zamiast sentymentalnych ujęć des Dichters eingerichtet ist. Wir sehen u.a. die other things: the search for a power supply, biurka pisarza oglądamy między innymi: poszu- Suche nach einem Stromanschluss, eine unsterb‑ an immortal light bulb, and the horror on the kiwanie źródła prądu, nieśmiertelną żarówkę, liche Glühbirne und das Entsetzen im Gesicht curator‘s face when the young adept of film art niepotrzebne szczypce do kominka i przerażenie des Direktors, als der junge Filmkünstler mit wants to enter his office with the camera. The na twarzy kustosza, kiedy młody adept sztuki der Kamera sein Büro entern will. Spezialeffekte: special effects: finding focus and looking for filmowej chce przejść z kamerą do jego biura. Schärfe finden und das richtige Licht suchen. the right light. When the material is ready, the Efekty specjalne to: łapanie ostrości i poszuki- Als das Filmmaterial fertig ist, verabschieden hero and the director bid each other farewell wanie odpowiedniego światła. Kiedy materiał sich Held und Direktor mit dem Gefühl, dass with the sense of a job well done. jest już gotowy bohater i reżyser żegnają się z eine Aufgabe zufriedenstellend erledigt wurde. poczuciem dobrze wykonanej pracy.

Michał Gonicki

Godzina z poetą, czyli jak zrobić film (2011)

Michał Gonicki, born in 1997 in Warsaw, second Michał Gonicki, urodzony w 1997 r. w Warsza- Michał Gonicki, geboren 1997 in Warschau, grade student of the „Marie Skłodowska-Curie wie, uczeń drugiej klasy Gimnazjum nr 38 Schüler des „Marie Skłodowska-Curie- Junior High School no. 38“ in Warsaw. His im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Gymnasiums Nr. 38“ in Warschau. Sein Filma- adventure with film began in Film Kindergar- Swoją przygodę z filmem rozpoczął w Przed‑ benteuer begann in einem „Filmkindergarten“, ten organised by the “Andrzej Wajda Master szkolu Filmowym organizowanym przez der von der „Andrzej-Wajda-Meisterschule“ School” of Film Directing and the Association Mistrzowską Szkołę Reżyserii Filmowej Andrzeja und dem Verband „ę“, der soziale und kultu- of Creative Initiatives “ę.” His debut film is “An Wajdy i Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”. relle Projekte organisiert, durchgeführt wurde. hour with a poet, or how to make a movie”, the Zadebiutował filmem pt. „Godzina z poetą, czyli Sein Filmdebüt „An Hour with a Poet or How to premiere of which was on 20 March 2011 at jak zrobić film”, którego premiera odbyła się 20 Make a Movie” hatte am 20. März 2011 an der the Zachęta National Gallery of Art in Warsaw. marca 2011 roku w Zachęcie Narodowej Galerii Zachęta Nationalen Kunstgalerie in Warschau The film received a distinction at the “Up to 21” Sztuki w Warszawie. Film zdobył wyróżnienie Premiere. Der Film erhielt eine Auszeichnung International Film Festival. na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym beim internationalen Filmfestival „Up to 21“. „Dozwolone do 21”.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Guañape Sur

D, ED: János Richter, CI: Jakob Stark, I 2010, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 23’

Hundreds of people come to the island where Setki ludzi przybywają na wyspę, na której nie Hunderte Menschen kommen auf die Insel, die there is nothing but seagull droppings. The ma nic poza mewimi odchodami. Wyspa to Gua- nichts zu bieten hat als Möwenkot. Die Insel heißt island is Guañape Sur off the coast of Peru. A truly ñape Sur u wybrzeży Peru. Prawdziwie jałowa Guañape Sur und liegt vor der Küste Perus. Ein barren rock fertilised solely with guano. Not long skała, użyźniona jedynie guanem. Do niedawna nackter Fels, nur mit Guano gedüngt. Früher war ago there was nobody here, apart from two watch‑ nie było tu nikogo – poza dwoma strażnikami. hier niemand außer zwei Wachmännern. Müh- men. The workers arduously clear the island of Robotnicy mozolnie sprzątają wyspę z odchodów. sam befreien die Arbeiter die Insel vom Kot. the droppings. Their presence changes the grey Ich obecność całkowicie zmienia szarą strukturę Ihre Anwesenheit verändert die graue Struktur structure of the rocks and the sea entirely, intro‑ skał i morza, wprowadzając kolory, krzątaninę, der Felsen und des Meeres vollkommen, bringt ducing colour, bustle, a diversity of voices and różnorodność głosów i twarzy. Po ciężkim dniu Farbe und Geschäftigkeit, eine Vielzahl neuer faces. After a day of hard work the workers sit pracy robotnicy siedzą na wybrzeżu i oglądają Stimmen und Gesichter. Nach einem harten by the sea and watch movies. They have a job. filmy. Oni mają pracę. Dlaczego guano jest tak Arbeitstag sitzen die Männer am Meer und Why is guano so valuable? cenne? schauen Filme. Sie haben Arbeit. Warum ist Guano so wertvoll?

János Richter

Glückskind (2009) Ich habe ein Haus (2008)

János Richter works as a director and editor and János Richter pracuje jako reżyser oraz monta‑ János Richter arbeitet als Regisseur und Editor lives in Berlin. He studied sociology at the Free żysta, mieszka w Berlinie. Studiował socjologię und lebt in Berlin. Er studierte Soziologie an University in Berlin and Documentary Film na Wolnym Uniwersytecie Berlina oraz Reżyserię der FU Berlin und Dokumentarfilmregie an der Direction at the ZeLIG in Italy. In 2011 he won we włoskiej Szkole Filmów Dokumentalnych, ZeLIG in Italien. 2011 gewann er den Sterling the Sterling Award for Best Short Film at the Telewizji i Nowych Mediów ZeLIG. W 2011 r. Award for Best Short Film bei AFI-Discovery AFI-Discovery Channel Silverdocs in the USA. wygrał Sterling Award w kategorii Najlepszy Channel Silverdocs in den USA. “Guañape Sur” “Guañape Sur” is the film he submitted for his Film Krótkometrażowy podczas festiwalu AFI- ist sein Abschlussfilm. diploma. Discovery Channel Silverdocs w USA. „Guañape Sur” jest jego filmem dyplomowym.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

I will forget this day | Zapomnę ten dzień

D: Alina Rudnitskaya, Janna Romanova, CI: Alexander Filippov, ED: Alina Rudnitskaya RUS 2011, 35 mm, b/w, Doc, 25’

A woman is asked what happened. She starts to Kobietę zapytano, co się stało. Zaczyna płakać. Eine Frau wird gefragt, was passiert ist. Ihr cry. She says nothing. – Young women sit before Nie mówi nic. Młode kobiety siedzą pod gołą kommen die Tränen. Sie äußert sich nicht. Vor the blank wall of a waiting room, get up, walk to ścianą poczekalni, wstają, idą do kliniki i einer kahlen Wand eines Warteraums sitzen a treatment room and are wheeled out on wyjeżdżają na noszach – jedna po drugiej. junge Frauen, stehen auf, gehen in einen Be- stretchers – one after another. – Women seeking Kobiety starające się o aborcję odbywają handlungsraum und werden auf einer Bahre an abortion are interviewed in an office. In Russia rozmowę w gabinecie. W Rosji jest to często wieder herausgefahren – eine nach der anderen. this is often the result of financial problems. wynik problemów finansowych. Używając In einem Büro finden Gespräche mit Frauen statt, Using soft, low-contrast black and white images, łagodnych, czarno-białych obrazów o niskim die abtreiben wollen. In Russland geschieht the camera captures the facial expressions and kontraście, kamera ujmuje wyrazy twarzy i dies häufig aus finanziellen Schwierigkeiten. In gestures of the women before or after their gesty kobiet przed lub po ich trudnej decyzji. weichen, kontrastarmen Schwarzweißbildern difficult decision. fängt die Kamera die Gesichtsausdrücke und Gesten der Frauen vor oder nach der schweren Entscheidung ein.

Alina Rudnitskaya

Bitch Academy (2008) Amazons (2003) Besame Mucho (2006) Communal residence (2002) Civil Status (2005) Driving Mad (2002) Rural lessons (2004) Letter (2001)

Alina Rudnitskaya, born in 1976, graduated from Alina Rudnitskaya urodzona w 1976 r. ukończyła Alina Rudnitskaya, geboren 1976, studierte St Petersburg University for Arts and Culture, Wydział Reżyserii na Państwowym Uniwersytecie Filmregie an der Universität für Kunst und Kul- Department of Film Directing. Her first films were Sztuki i Kultury w Petersburgu. Jej pierwsze tur in St. Petersburg. Ihre ersten Filme wurden well-received both in Russia and abroad and filmy były pozytywnie przyjmowane zarówno sowohl in Russland als auch im Ausland viel won awards at many national and international w Rosji, jak i zagranicą, wygrywały nagrody na beachtet und gewannen Preise bei vielen natio film festivals. In 2004, her film series on the wielu państwowych oraz międzynarodowych nalen und internationalen Festivals. In 2004 Russian pop group TATU won an award for the festiwalach filmowych. W 2004 r. seria filmów gewann sie für ihre Serie über die russische best documentary series. Rudnitskaya’s films Rudnitskiej o rosyjskim zespole muzyki Popgruppe TATU einen Preis für die beste Doku- always have a characteristically original per- popowej TATU wygrała nagrodę za najlepszy mentarreihe. Ihre Filme haben immer einen ori- spective; she is interested not only in depicting serial dokumentalny. Jej filmy zawsze mają ginellen Blickwinkel; sie interessiert sich nicht the facts of life but also in exploring the internal oryginalną perspektywę; interesuje się ona nie nur für die Tatsachen des Lebens, sondern auch worlds of her characters. tylko faktami z życia, ale także wewnętrznym für die inneren Welten ihrer Figuren. światem postaci.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Imagining Emanuel

D, ED: Thomas A. Østbye, CI: Øystein Mamen, Jon Christian Simensen, Thomas A. Østbye N 2011, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 52’

The future doesn’t depend on the situation, it Przyszłość nie zależy od sytuacji, zależy od Die Zukunft hängt nicht von der Situation, son- depends on the past. But the past raises questions przeszłości. Lecz przeszłość stawia pytania i daje dern von der Vergangenheit ab. Doch die wirft and gives the authorities cause to question władzom powody wątpić w ucieczkę małego Fragen auf und gestattet den Behörden Zweifel Emanuel’s childhood flight from Liberia, Ghana Emanuela z Liberii, Ghany czy Gwinei. Jedno jest an Emanuels kindlicher Flucht aus Liberia, or Guinea. Only one thing is sure: he arrived in pewne: przybył do Norwegii w pustej przestrzeni Ghana oder Guinea. Fest steht nur, er war in Norway in the hollow space above a ship’s pro‑ nad śrubą statku, kompletnie wycieńczony. Od dem Hohlraum über einer Schiffsschraube voll- peller, completely exhausted. Since then Ema- tego czasu Emanuel żyje tutaj jak duch. Bez kommen entkräftet nach Norwegen gekommen. nuel has been living here as a ghost. Without wykształcenia. Bez pracy. Bez przyszłości. Bez Seitdem lebt Emanuel hier als Gespenst. Ohne education. Without a job. Without a future. tożsamości. Bildung. Ohne Arbeit. Ohne Perspektive. Ohne Without an identity. Identität.

Thomas A. Østby

Human (2009) Veil (Slør) (2007) 6 Conceptions Of Freedom (6 Forestillinger om frihet) (2006) In your Dreams (Drømme kan du gjøre senere) (2005)

Thomas A. Østbye, born in 1979, is an artist Thomas A. Østbye, urodzony w 1979 r., artysta Thomas A. Østbye, geboren 1979, Künstler and film director, working with documentary i reżyser filmowy, wykorzystuje materiał doku‑ und Filmregisseur, arbeitet mit Dokumentar- material in film, photography and installa- mentalny w filmie, fotografii i instalacjach. material in Film, Fotografie und Installationen. tions. He trained in film editing at the Norwe- Kształcił się w Norweskiej Szkole Filmowej Ausbildung an der Norwegischen Filmschule gian Film Scool in Lillehammer. His documen- w Lillehammer jako montażysta. Jego filmy in Lillehammer als Film-Editor. Seine Doku- taries have received numerous national and dokumentalne zdobyły wiele nagród krajowych i mentarfilme haben zahlreiche nationale und international awards. międzynarodowych. internationale Preise gewonnen.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

In Free Fall | Swobodne spadanie

D: Hito Steyerl, CI: Kevan Jenson, Christoph Manz, ED: Cristóvão dos Reis D 2010, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 32’

An aircraft junkyard in the Californian desert. Złomowisko lotnicze na kalifornijskiej pustyni. Ein Flugzeugschrottplatz in der kalifornischen Renting it out to film crews brings in the biggest Wynajmowanie go ekipom filmowym przynosi Wüste. Am lukrativsten ist die Vermietung für money. Statements from the scrap dealer and a największe zyski. Wypowiedzi handlarza złomu Filmdrehs. Wie die Statements des Schrott- commentary on Sergei Tretyakov’s “Biography oraz komentarz na temat „Biografii przedmiotu” händlers durchzieht auch ein Kommentar zu of the Object” accompany the film, which opens Siergieja Trietjakowa towarzyszą filmowi, który Sergej Tretjiakovs „Biographie des Objekts“ to other media levels: collage on a laptop, song otwiera się na inne środki przekazu: kolaż na den Film, der sich weiteren medialen Ebenen lyrics, performance art. “In Free Fall” takes a plane laptopie, tekst piosenki, performance. öffnet – Collagen auf einem Laptop, Songtexte, crash as a metaphor for economic collapse, and „Swobodne spadanie” używa katastrofy Performances. „In Free Fall“ nimmt den Flug- reveals intricate and insane links between the lotniczej jako metafory gospodarczego krachu, zeugabsturz als Metapher für den wirtschaft- aircraft industry, the military, recycling, cinema, a także odsłania zawiłe i szalone powiązania lichen Crash und macht so weitverzweigte wie digitalisation and the DVD market. między przemysłem lotniczym, wojskiem, irrwitzige Verbindungen zwischen Flugindustrie, recyklingiem, kinem, zapisem cyfrowym oraz Militär, Recyling, Kino, Digitalisierung und rynkiem DVD. DVD-Markt auf.

Hito Steyerl

Deutschland und das Ich (1994) Land des Lächelns (1996) Babenhausen (1997) Die leere Mitte (1998)

Hito Steyerl was born in 1966 in Munich, Hito Steyerl urodziła się w 1966 r. w Hito Steyerl, geboren 1966 in München. 1987 Germany. From 1987-1990 she studied cinema Monachium. Od 1987 do 1990 studiowała – 90 Kamerastudium an der Academy of Visual tography at the Academy of Visual Arts in Tokyo kinematografię na Akademii Sztuk Wizualnych Arts, Tokio. 1992 – 98 Studium der Dokumen- and from 1992-1998 documentary film directing w Tokio, a od 1992 do 1998 reżyserię filmów tarfilmregie an der Hochschule für Fernsehen at the University of Television and Film in Munich. dokumentalnych na Uniwersytecie Telewizji i und Film München. Journalistin und Autorin. She is also a journalist and writer, has been Filmu w Monachium. Jest również dziennikarką Diverse Ausstellungsbeteiligungen und Vor- involved in various exhibitions and given i pisarką, była zaangażowana w różne wystawy tragstätigkeit. lectures. oraz dawała wykłady.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Kawałek lata | A Piece of Summer

D: Marta Minorowicz, CI: Paweł Chorzępa, ED: Przemysław Chruścielewski PL 2010, Beta-SP, Col, Doc, OwE, 24’

The remains of a red camping bus and a win- Pozostałości czerwonego samochodu kempingo- Der Rest eines roten Wohnbusses und eine dowless blue shed are the scene of a holiday wego i bezokienna niebieska szopa są scenerią fensterlose blaue Schuppenhütte bilden den Ort meeting between grandson and grandfather. wakacyjnego spotkania wnuczka z dziadkiem. einer Ferienbegegnung zwischen Enkel und Groß- Both live far away in different worlds, but could Obaj żyją bardzo daleko, w innych światach, ale vater. Beide leben entfernt in verschiedenen now grow closer amidst unspoilt countryside. teraz, pośród nienaruszonego krajobrazu wsi, Welten, könnten aber jetzt inmitten unberührter They build a weir in the stream to make a bathing mogą zbliżyć się do siebie. Budują tamę na Natur einander näher kommen. Ein Wehr wird pool. Bison tracks, the snake’s nest, trying to catch strumieniu aby zrobić basen kąpielowy. Ślady gebaut, um ein Badebecken im Bach zu bilden. a catfish with bare hands and the dwindling of bizonów, gniazdo węża, próba złapania suma Eine Bisonspur, das Schlangennest, der Versuch, their deep silence. gołymi rękoma i ich słabnąca głęboka cisza. einen Wels mit der Hand zu fangen und das Nachlassen ihres großen Schweigens.

Marta Minorowicz

Decrescendo (2011) A piece of summer (2010) The Angel of Death (2008)

Marta Minorowicz graduated in the History of Marta Minorowicz ukończyła historię teatru i Marta Minorowicz machte einen Studienab- Theatre and English Philology at the Jagiellonian filologię angielską na Uniwersytecie Jagiellońskim schluss in Theatergeschichte und englischer University in Krakow, and from the Andrzej w Krakowie oraz Mistrzowską Szkołę Reżyserii Philologie an der Jagiellonen-Universität in Krakau, Wajda Master School of Film Directing in Warsaw. Filmowej Andrzeja Wajdy. Przez ponad pięć lat danach studierte sie an der Andrzej Wajda Master For more than five years she worked for the Polish współpracowała z programem TVN jako analityk i School of Film Directing in Warschau. Sie hat television channel TVN as a researcher and reżyser wielu reportaży społecznych. Dla kanału mehr als fünf Jahre für den polnischen Fern- director of many social documentaries. For the Discovery History napisała i wyreżyserowała sehsender TVN als Researcher und Regisseurin Discovery History Channel she researched, wrote film dokumentalny „Anioł śmierci” (do którego für viele Sozialreportagen gearbeitet. Sie and directed the documentary film “The Angel prowadziła też prace badawcze), skomponowany recherchierte, schrieb und führte Regie für „The of Death”, consisting of interviews with women z wywiadów z kobietami, które przeżyły pseudo- Angel of Death“ (Discovery History Channel), ein who were survivors of Dr Mengele’s pseudo- medyczne eksperymenty doktora Mengele. Dokumentarfilm über Frauen, die Dr. Mengeles medical experiments. pseudo-medizinischen Experimente überlebten.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Kniephofstrasse 34

D: Erika Irmler, CI: Oliver Eckert, ED: Luise Hüsler, Erika Irmler CH 2011, DV-Cam, Col, Doc, OwE, 40’

Erika Irmler wants to know more about what her Erika Irmler chce wiedzieć więcej o tym co robił Erika Irmler will mehr über ihren Vater und seine father and his family did during the Second jej ojciec i jego rodzina podczas drugiej wojny Familie im Zweiten Weltkrieg erfahren – und World War – and why he left Berlin in 1961 to live światowej i dlaczego wyjechał z Berlina do warum er 1961 Berlin verließ, um nach Barcelona in Barcelona. And he has hardly ever spoken Barcelony w 1961 r. i prawie w ogóle nie zu ziehen. Auch über den Tod ihrer Mutter hat er about the death of her mother. She questions wspominał o śmierci jej matki. Pyta krewnych kaum gesprochen. Sie befragt Verwandte in relatives in Spain and Germany, and confronts w Hiszpanii i Niemczech oraz stawia swego Spanien und Deutschland und konfrontiert ihren her father with the past by visiting Berlin with ojca w obliczu przeszłości odwiedzając z nim Vater mit der Vergangenheit, indem sie mit ihm him. Her father begins to cooperate, if reluctantly, Berlin. Krok po kroku, jej ojciec zaczyna się Berlin besucht. Nur zögerlich lässt sich der Vater and reveals more about his own father than otwierać – choć niechętnie – i odsłania więcej darauf ein und gibt mehr über den eigenen Vater about himself. The film describes a reconciliation o własnym ojcu niż o samym sobie. Film opi- preis als über sich selbst. Der Film beschreibt that leaves many questions unanswered. suje pojednanie, które pozostawia wiele pytań eine Annäherung, die viele Fragen offen lässt. bez odpowiedzi.

Erika Irmler

Kniephofstrasse 34 (2011)

Erika Irmler was born in 1973 in Spain, her father Erika Irmler urodziła się w 1973 r. w Hiszpanii, Erika Irmler wurde 1973 in Spanien, als Tochter German, her mother Spanish. She studied gra- córka Niemca i Hiszpanki. Studiowała grafikę eines deutschen Vaters und einer spanischen phic design at the Escola Massana in Barcelona na Escola Massana w Barcelonie i wtedy zaczęła Mutter, geboren. Sie studierte Graphik Design and during this period became increasingly in- coraz bardziej interesować się fotografią. W in der Escola Massana in Barcelona. Während terested in photography. In 1998 she moved to 1998 r. przeprowadziła się do Genewy, aby dieser Zeit wuchs ihr Interesse für die Fotografie. Geneva to continue her studies at the University kontynuować studia na Uniwersytecie Sztuki 1998 zog sie nach Genf und studierte an der of Art and Design where she gained a Master’s i Projektowania, gdzie w 2007 r. uzyskała Kunsthochschule weiter. Im Jahre 2007 schloss degree in documentary film in 2007. She lives stopień magistra z reżyserii filmów dokumen- sie ein Master in Dokumentarfilm an der glei- and works in Geneva. talnych. Mieszka i pracuje w Genewie. chen Schule ab. Sie arbeitet und lebt in Genf.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

KwieKulik

D: Anna Zakrzewska, Joanna Turowicz, CI: Patryk Jordanowicz, Kacper Lisowski, ED: Anna Dymek PL 2011, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 48’

Zofia Kulik and Przemysław Kwiek: two artists, Zofia Kulik i Przemysław Kwiek: dwoje artystów, Zofia Kulik und Przemysław Kwiek: zwei Künstler, two strong personalities. Between 1971 and dwie mocne osobowości. W latach 1971 – 1988 zwei starke Persönlichkeiten. Zwischen 1971 1988 they worked as the duo KwieKulik. Their działali w duecie KwieKulik. Poprzez swoje und 1988 arbeiteten sie als das Duo KwieKulik. artistic productions and actions challenged the realizacje i działania artystyczne konfrontowali Ihre künstlerischen Produktionen und Aktionen social reality in which they found themselves siebie z rzeczywistością społeczną, w której waren eine Provokation der gesellschaftlichen trapped, just like the other thirty-something tkwili, podobnie jak pozostałych trzydzieści parę Realität der sogenannten Volksrepublik Polen. million citizens of the the so-called People‘s milionów obywateli państwa pod nazwą PRL. In ihren Aktionen haben sie auch ihren Sohn Republic of Poland. In their actions they also W swoje działania włączali też syna, który jako einbezogen. Als Kleinkind wurde er auf einem involved their infant son, who “posed” for them niemowlę „pozował”: w nocniku, w kawałkach Töpfchen, in Eisstücken oder Fleisch platziert. on a chamber-pot, in pieces of ice and meat. lodu, mięsa. Teraz pracują oddzielnie. Widzimy Wir sehen, wie sie ihre Retrospektive vorbe- We see them in the process of preparing their ich w procesie przygotowywania wspólnej reiten. retrospective exhibition. retrospektywnej wystawy.

Anna Zakrzewska · Joanna Turowicz

Every Touch Leaves a Trace. Alina Szapocznikow (2009)

Anna Zakrzewska, born 1976. She studied Inter- Anna Zakrzewska, urodzona w 1976 r. Anna Zakrzewska, geboren 1976, studierte disciplinary Humanistic Studies and History of Studiowała Międzywydziałowe Indywidualne interdisziplinäre Humanistik und Kunstge- Art at Warsaw University. She has been working Studia Humanistyczne oraz Historię Sztuki schichte an der Universität Warschau. Hat with Polish Public Television and TVP Kultura, na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1995 r. beim öffentlichen Polnischen Fernsehen where she specialises in contemporary art współpracuje z Telewizją Polską, od 2005 z TVP und bei TVP Kultura gearbeitet. Dort hat sie reportage. Kultura, gdzie specjalizuje się w reportażach o sich auf Reportagen über Gegenwartskunst sztuce współczesnej. spezialisiert. Joanna Turowicz, born 1974, documentary film‑ maker, scriptwriter, art critic. She is a gra- Joanna Turowicz, urodzona w 1974 r., reżyserka Joanna Turowicz, geboren 1974, Dokumen- duate of the History of Art Faculty at Warsaw filmów dokumentalnych, scenarzystka, krytyczka tarfilmemacherin, Autorin, Kunstkritikerin. University. Since 2005 she has been working sztuki. Skończyła historię sztuki na Uniwer- Absolventin der Kunstgeschichtlichen with TVP Kultura as the author of reportages on sytecie Warszawskim. Od 2005 współpracuje Fakulät der Universität Warschau. Seit 2005 contemporary art. z TVP Kultura, m.in. jako autorka reportaży i Zusammenarbeit mit TVP Kultura als Autorin redaktorka programów. von Reportagen über Gegenwartskunst.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Marja-Sisko | Guardian Angel | Anioł stróż

D: Reeta Aalto, CI: Jarkko Virtanen, Tuukka Ylönen, Reetta Aalto, ED: Okku Nuutilainen FIN 2010, Digibeta PAL, Col, Doc, OwE, 20’

Olli Aalto, a former vicar, tells us his story in a Olli Aalto, były wikariusz, łagodnym głosem opo‑ Olli Aalto, ein früherer Pfarrer, erzählt seine Ge‑ gentle voice: about a boy who was supposed wiada swoją historię: o chłopcu, który miał być schichte mit sanfter Stimme: von einem Jun- to be a girl. He wasn’t allowed to wear dresses dziewczynką. Nie mógł nosić sukienek, choć gen, der ein Mädchen sein sollte. Er durfte keine although he really liked them. In his most secret bardzo mu się podobały. W najskrytszych ma Kleider tragen, obwohl er sie sehr mochte. In dreams he was a girl – Marja. Now he feels like rzeniach był dziewczynką – Marją. Teraz czuje seinen geheimsten Träumen war er ein Mädchen a grown up, middle-aged woman. He has a wife, się dorosłą kobietą w średnim wieku. Ma żonę – Marja. Jetzt fühlt er sich wie eine erwachsene Birgitta, his first love from the time when he was Birgittę, swoją pierwszą miłość z czasów, gdy Frau im mittleren Alter. Er hat eine Frau, Birgitta, trying to be a boy and then a man, when he was starał się być chłopcem, a potem mężczyzną, gdy seine erste Liebe aus der Zeit, als er versuchte, trying to meet the demands of society. In a sym- starał się sprostać wymogom społeczeństwa. erst ein Junge und dann ein Mann zu sein und bolic, tender scene, a make-up stylist teaches W symbolicznej, delikatnej scenie wizażystka die Erwartungen der Gesellschaft zu erfüllen. In Marja how to use eye-shadow and mascara. uczy Marję posługiwać się cieniami i maskarą. einer bewegenden Szene lernt Marja, Lidschat- ten und Wimperntusche zu benutzen.

Reeta Aalto

Paratiisi (2010) Tyttöjen ilta (2008) Elää, olla olemassa (2007) Durotshka (2004)

Reetta Aalto, born in 1976, is a Helsinki-based Reetta Aalto, urodzona w 1976 r., reżyserka, Reetta Aalto, geboren 1976, lebt und arbeitet filmmaker. Currently she is finishing her master’s mieszka i pracuje w Helsinkach. Obecnie kończy als Filmemacherin in Helsinki. Sie beendet studies at the Aalto University, School of Art studia magisterskie na kierunku Scenografia, zurzeit ihr Master-Studium an der Schule für and Design, Department of Motion Picture, TV specjalizacja film dokumentalny na Wydziale Kunst und Gestaltung der Aalto-Universität in and Production Design, majoring in documen- Filmu i Telewizji Wyższej Szkoły Sztuki i Projek- der Abteilung Bild, TV und Produktionsdesign. tary film. towania – Uniwersytet Aalto. Ihr Hauptfach ist Dokumentarfilm.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Memories of Glory | Wspomnienia Chwały

D, CI, ED: Mara Montoya, CH/B 2008, HD-Cam, Col, Video Essay, OwE, 12’

This look at the royal park reveals it as the To spojrzenie na Park Królewski pokazuje go Eine Betrachtung des Königlichen Parks legt ihn symbolic heart of Brussels. Architecture, poli- jako symboliczne serce Brukseli. Architektura, als das symbolische Herzstück Brüssels frei. tics, history, identity and the Congo. A female polityka, historia, tożsamość i Kongo. Żeński Architektur, Politik, Historie, Identität und narrator ponders these links and considers the narrator zastanawia się nad tymi połączeniami Kongo. Eine erzählende Sie sinnt diesen Zu- post-colonial consequences as a citizen, mother i rozważa postkolonialne konsekwencje z per sammenhängen und postkolonialen Folgen als country and contemporary witness. spektywy obywatelki, ojczyzny i współczesnej Bürgerin, Mutterland und Zeitzeugin nach. obserwatorki.

Mara Montoya

Memories of Glory (2008) Manos sucias (2008) Adage (2007) Soñando en blanco (2007) El viaje (2006)

Mara Montoya (USA/MX), born 1984 in Harlingen, Mara Montoya (USA/Meksyk), urodzona w Mara Montoya (USA/MX), geboren 1984 in Texas, is a video artist based in Zurich. She 1984 r. w Harlingen (Teksas), jest artystką Harlingen, Texas, ist eine Videokünstlerin, die studied Film at Saint-Lukas Brussels University video pracującą w Zurychu. Studiowała Film in Zürich zu Hause ist. Sie hat an der „Saint- and later at the ZHdK, where she received a na Uniwersytecie Saint-Lukas w Brukseli, Lukas-Universität“ in Brüssel Film studiert. Diploma FH in Media Arts. She is interested in a później na Zürcher Hochschule der Künste Danach hat sie ein Diplomstudium Medien- geo-political, post-colonial, and migration related (ZhdK), gdzie uzyskała dyplom ze Sztuk künste an der Zürcher Hochschule der Künste topics. Medialnych. Interesuje się geopolityką, post- absolviert. Ihr Interesse gilt Themen mit einem kolonializmem oraz tematami związanymi z Bezug zu Geopolitik, Postkolonialismus und migracją. Migration.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Miles Apart | Daleko od siebie

D, CI: Ling Lee, ED: Adam Thomas GB 2011, Digi-Beta, Col, Doc, OwE, 43’

Laomao and his wife Meizi work in Peking as Laomao i jego żona Meizi pracują w Pekinie jako Laomao und seine Frau Meizi arbeiten in Peking wedding photographers. Twelve years ago fotografowie ślubni. Dwanaście lat temu pozosta- als Hochzeitsfilmer. Vor zwölf Jahren haben sie they left their children with their grandparents in wili swoje dzieci z dziadkami na wsi i wyjechali, ihre Kinder bei den Großeltern auf dem Land the country and went to earn the money for their by zarobić pieniądze na ich edukację. Gdy ich zurückgelassen, um Geld für ihre Ausbildung zu education. When their daughter Ying Ying moves córka Ying Ying wprowadza się do nich po szkole, verdienen. Als die Tochter Ying Ying nach dem in with them after leaving school they have są dla siebie prawie obcymi ludźmi. Ying Ying Schulabschluss zu ihnen zieht, haben sie sich become almost strangers. Their son Lei Lei does nie próbuje znaleźć pracy. Ich syn Lei Lei nie längst entfremdet. Der Sohn Lei Lei tut nichts no school work. The film observes the family over przygotowuje się do szkoły. Film obserwuje für die Schule. Der Film begleitet die Familie several weeks. An intimate look at the generation rodzinę przez kilka tygodni. Intymne spojrzenie über mehrere Wochen. Ein intimes Porträt, das clash in China, a rapidly developing country na starcie pokoleń w Chinach, szybko vom Clash der Generationen im sich rasant where many families from rural areas are broken rozwijającym się kraju, w którym wiele rodzin entwickelnden China erzählt, wo sich viele up in this way. z obszarów wiejskich rozpada się w ten sposób. Familien vom Land auf ähnliche Weise trennen.

Ling Lee

My Favourite Supermarket Red Burka (2008) (2010) Carlssons (2008) The Edge of Dreaming (2009) Lo que me queda de Vos (2007) The Loop (2008) The When (2006)

Ling Lee, born in Berlin, worked as a graphic Ling Lee, urodzona w Berlinie, pracowała jako Ling Lee, in Berlin geboren, war als Grafikerin designer and photographer before moving to grafik i fotograf zanim przeprowadziła się do und Fotografin tätig bevor sie nach Edinburgh Edinburgh where she graduated from Edinburgh Edynburgu, gdzie w 2007 r. ukończyła Wyższą zog. Dort studierte sie an der Kunstschule und College of Art in 2007. Before starting her MA in Szkołę Sztuki. Zanim rozpoczęła studia Reżyserii machte 2007 ihren Abschluss. Danach folgten Documentary Direction in 2009 she lived in Italy Filmów Dokumentalnych w 2009, mieszkała we Aufenthalte in Italien und Argentinien, wo sie and Argentina, where she worked as a filmmaker Włoszech i Argentynie, gdzie pracowała jako als Filmemacherin und Editor arbeitete. Jetzt lebt and editor. She’s now based in London and is twórczyni filmów i montażystka. Pracuje sie in London und entwickelt weitere Projekte, developing more projects to be shot in China. w Londynie i zajmuje się projektami, które die in China gefilmt werden sollen. Ihr Interesse Her main interest is in telling human stories with zrealizuje w Chinach. Jej głównym zaintereso- gilt vor allem Geschichten über Menschen, mit a particular focus on crossover-cultures. She waniem jest opowiadanie ludzkich historii z Hauptaugenmerk auf das Interkulturell. Vor recently won the One World Media Award 2011 uwzględnieniem kultur mieszanych. Ostatnio Kurzem erhielt sie den One World Media Award for her documentary “Miles Apart”. otrzymała nagrodę One World Media Award 2011 für ihren Dokumentarfilm „Miles Apart“. 2011 za swój dokument „Miles Apart”.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Miten marjoja poimitaan | How to Pick Berries | Jak zbierać jagody

D: Elina Talvensaari, CI: Joonas Pulkkanen, ED: Markus Leppälä FIN 2010, Digi-Beta, Col, Doc, OwE, 19’

For the people of Northern Finland the Thai wor- Dla mieszkańców północnej Finlandii, tajscy Wie vom Himmel gefallen, den man anfangs kers hired to pick berries might well have fallen robotnicy zatrudnieni do zbierania jagód sieht, kommen den Nordfinnen die thailändi from the sky, which we see in an early shot. Be- mogliby równie dobrze spaść z nieba, które schen Arbeiter vor, die zum Pflücken von Beeren cause they work so hard, almost inhumanly so, widzimy w jednym z pierwszych ujęć. Jako że angeheuert sind. Weil sie so viel, fast über- there is no time to get to know them. And the pracują tak ciężko, prawie nieludzko, nie ma menschlich, arbeiten, ist zum Kennenlernen Finns don’t want the Thais to get too close. Misty czasu na zapoznanie się z nimi. A Fini nie chcą, keine Zeit. Die Finnen wollen auch nicht, dass shots of forest and berries and bizarre details by Tajowie za bardzo się zbliżali. Zamglonym ihnen die Thailänder zu nahe kommen. Inter‑ of Finnish life are accompanied by voice-over ujęciom lasu, jagód i dziwacznych szczegółów viewpassagen unterlegen Nebelbilder von Wald interviews. Harmless foreign workers become fińskiego życia towarzyszą głosy z wywiadów. und Beeren sowie skurrile Details aus dem menacing aliens. A film about the absurdities of Bezbronni zagraniczni pracownicy stają się finnischen Leben. Es zeigt sich, wie aus harm‑ the global economy. groźnymi obcymi. Film o absurdach globalnej losen ausländischen Arbeitern bedrohliche gospodarki. Außerirdische werden. Ein Film über die Absur- ditäten der globalen Wirtschaft.

Elina Talvensaari

Palmu (2008) Näkymätön Käsi (2008)

Elina Talvensaari, born in 1978, first studied Elina Talvensaari, urodzona w 1978 r., najpierw Elina Talvensaari, geboren 1978, studierte anthropology and sociology at Helsinki Univer- studiowała antropologię i socjologię na Anthropologie und Soziologie an der Universi- sity. While finishing her Master’s Degree she Uniwersytecie Helsińskim. Podczas kończenia tät in Helsinki. Während ihres Masterstudiums switched to film studies, majoring in documen- studiów magisterskich przeszła na studia wechselte sie zur Filmwissenschaft mit Regie tary directing. “How to Pick Berries” is her film filmowe i ukończyła je na kierunku reżyserii als Hauptfach. Der Film „How to Pick Berries“ for the Bachelor’s Degree at Aalto University, filmów dokumentalnych. „How to Pick Berries” war ihre Abschlussarbeit an der Aalto-Universi- Helsinki. jest jej filmem dyplomowym na zakończenie tät in Helsinki. studiów licencjackich na Uniwersytecie Aalto w Helsinkach.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Natasha

D, CI, ED: Anja Strelets, D 2010, Digi-Beta, b/w + Col, Exp. Doc, OwE, 9’

Natasha lives in Russia. She is an eight-year-old Natasza mieszka w Rosji. Jest ośmiolatką, kąpie Natasha lebt in Russland. Sie ist ein acht Jahre girl. She swims in the nearby lake although the się w pobliskim jeziorze, choć woda czasami altes Mädchen. Sie schwimmt im nahegelegenen water is sometimes cool. She has a brother who jest chłodna. Ma braciszka, ktory sprawia jej See, obwohl das Wasser manchmal kühl ist. Sie causes her a lot of trouble. She is bright, open, wiele klopotów. Jest bystra, otwarta, gadatliwa. hat einen Bruder, der ihr viel Ärger macht. Sie talkative. There is a close-up of a group of trees Widzimy z bliska chaszcze nad jeziorem i ptaki ist gescheit, offen, gesprächig. Es gibt Nahauf- by the lake and of the birds in the reeds; in the w trzcinach, a z oddali – kopuły cerkwi, Nataszę nahmen von Bäumen am See und der Vögel im distance we see the spires of an Orthodox church. z piłką, z braciszkiem, z aparatem fotograficznym, Reet. In der Ferne sehen wir die Spitzen einer Natasha with her ball, her brother, the camera, w najładniejszej sukience. Jesteśmy bardzo blisko orthodoxen Kirche. Natasha mit ihrem Ball, in her best dress. This portrait/self-portrait niej. Ten portret/autoportret powstał dzięki Bruder, Fotoapparat, in ihrem besten Kleid. came to be thanks to the openness of Natasha, otwartości Nataszy, za pomocą mikrofonu, kamery Dieses Porträt/Selbstporträt kam zustande dank using a microphone, a Super 8 camera and a super 8 i aparatu fotograficznego. Natashas Offenheit, unter Verwendung eines still camera. Mikrofons, einer Super-8-Kamera und eines Fotoapparats.

Anja Strelets

Nick my boy (2007) Biblotheka Lenina (2000) The lila compact (2004) We go – not this way (1998) In love M. (2002) On the way, there know (1996) Not this way (2001)

Anja Strelets was born in 1972 in Stendal, Anja Strelets urodziła się w 1972 r. w Stendal, Anja Strelets wurde 1972 in Stendal geboren. Germany. From 1993-1998 she studied Art and w Niemczech. Od 1993 do 1998 studiowała Zwischen 1993 und 1998 studierte sie Kunst und Design at the Anhalt University of Applied Sztukę i Projektowanie na Uniwersytecie Nauk Design an der Hochschule Anhalt in Dessau und Sciences in Dessau, and from 2000 – 2008 Stosowanych Anhalt w Dessau, a od 2000 do von 2000 bis 2008 Experimentelle Medienge- Experimental Media at the Berlin University of 2008 – Media Eksperymentalne na berlińskim staltung an der Universität der Künste in Berlin. Art. Uniwersytecie Sztuki.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Oceano Nox

D, CI, ED: Georg Wasner A 2011, HD-Cam, b/w, Doc, OwE, 15’

A film experiment, the title of which refers to Eksperyment filmowy, tytułem nawiązujący Ein Filmexperiment, dessen Titel Bezug auf ein Victor Hugo‘s poem dedicated to sailors. News- do wiersza Victora Hugo poświęconego Gedicht von Victor Hugo an Seeleute nimmt. Eine reel material dating from 1912, when the Titanic żeglarzom. Kroniki z 1912 r., z czasu Aktualitätenschau aus dem Jahr 1912, als die set out on its maiden voyage and sank, has wypłynięcia i rozbicia Titanica zostały przet- Titanic losfuhr und unterging, wurde von einem been processed and reassembled by a contem- worzone i zmontowane przez współczesnego heutigen Autor bearbeitet und neu zusammen- porary author and underlaid with background autora oraz zaopatrzone w specjalnie napisany gesetzt und mit für den Film komponierter Musik music composed for the film. The illusion is that do nich utwór muzyczny. Ulegamy złudzeniu unterlegt. Die Illusion ist die einer perfekten of the perfect restoration of a poetic film record doskonałego odtworzenia poetyki zapisu filmo- Restauration eines poetischen Filmdokuments of a century ago. wego sprzed 100 lat. von vor 100 Jahren.

Georg Wasner

Konzept/Regie: Vertov in Blum. als Schaupieler: VISIONS OF An Investigation (2009) REALITY – Wednesday, 28 Il Palio (1999) August 1957, 6 p.m., Pacific Palisades (2010) Zyklus von Kleinigkeiten (1998)

Georg Wasner, born 1973. Studied under Peter Georg Wasner, reżyser, urodzony w 1973 Georg Wasner, Filmemacher, geboren 1973 in Kubelka at the “Städelschule”, Frankfurt am w Wiedniu studiował z Piotrem Kubelką na Wien, studierte bei Peter Kubelka an der Main, Germany. Freelance film critic for the „Städelschule” we Frankfurcie nad Menem w „Städelschule“, Frankfurt am Main, Deutsch- Austrian daily newspaper Die Presse (2001 Niemczech. W latach 2001 – 2005 był krytykiem land. 2001 – 2005 Filmkritiken für die öster- – 2005), kolik.film and various film-related filmowym austriackiego dziennika „Die Presse”. reichische Tageszeitung die Presse. Seit 2004 publications, most recently in Robert Beavers. Od 2004 r. jest pracownikiem Austriackiego Mitarbeiter des Österreichischen Filmmuseums. 2006 – 2009 co-programmer of the Austrian Muzeum Sztuki Filmowej. W latach 2006 – 2009 2006 – 2009 Co-Kurator der DIAGONALE, dem film festival DIAGONALE. Works since 2004 brał udział w interdyscyplinarnym projekcie Di- Festival des österreichischen Films. 2007 – as a researcher/ archivist at the Austrian Film gital Formalism: „The Vienna Vertov Collection”. 2010 interdisziplinäres Forschungsprojekt Museum, Vienna. Lectures on documentary Prowadzi wykłady o filmie awangardowym i Digital Formalism: „The Vienna Vertov Collec- films. 2007 – 2010 member of the research artystycznym filmie dokumentalnym. tion“. Vorlesungen zum Avantgardefilm und project Digital Formalism: “The Vienna Vertov künstlerischen Dokumentarfilm. Collection”.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Oj Boże, drogi Boże | Oh my God, dear God

D: Julia Popławska, CI: Andrzej Popławski, Grzegorz Borowski, ED: Grzegorz Liwinski PL 2010, Beta-SP, Col, Doc, OwE, 12’

An elderly couple, dressed in their Sunday best, Starsza para, ubrana odświętnie, siedzi na ganku Ein älteres Ehepaar, in Sonntagsstaat, sitzt auf are sitting on the veranda of a wooden house. drewnianego domu. Nieśpieszną konwersację der Veranda eines Holzhauses. Die ruhige Unter‑ A leisurely conversation (about the weather, (o pogodzie, świątecznym dniu, pracach w haltung (über das Wetter, den Feiertag, Garten- their holiday, working in the garden and fields, ogrodzie i polu, przejeżdzającym ciągniku) und Feldarbeit, den vorbeifahrenden Traktor) about the passing tractor) is interrupted every przerywają raz po raz westchnienia: „Oj, Boże, wird von Zeit zu Zeit von einem Seufzer unter- now and then by a sigh: “Oh my God, dear God”. drogi Boże”. Nieopodal pusta wiejska droga, pies, brochen: „Oh mein Gott, lieber Gott”. In der Nearby is an empty country road, a dog, a kogut, drzewa w oddali, ciągnące do kwiatów Nähe sind eine leere Landstraße, ein Hund, ein cockerel, trees in the distance, insects attracted owady. Wietrzyk wieje. Sielanka. Czy cokolwiek Hahn, Bäume in der Ferne, Insekten, die von den by the flowers. A gentle wind blows. An idyll. Can może zakłócić (lub urozmaicić) ten nieśpieszny Blumen angezogen werden. Eine sanfte Brise anything disturb this leisurely rhythm of a holi rytm świątecznego dnia? weht. Ein Idyll. Kann irgendetwas den entspann day (or make it more interesting)? ten Rhythmus des Feiertages stören (oder ihn interessanter machen)?

Julia Popławska

Children of Dalai Lama (2008) The Polish Righteous (2008)

Julia Popławska, a filmmaker and TV journalist, Julia Popławska, twórczyni filmów i dziennikarka Julia Popławska, Filmemacherin und TV-Journalis has collaborated with Canal+, Kino Polska Tele‑ telewizji, współpracowała z Canal+, Telewizją tin, hat mit Canal+, Kino Polska Television, TVN vision, TVN and TVP. She is author of a Kino Polska, TVN oraz TVP. Autorka filmu doku- und TVP zusammengearbeitet. Sie ist Autorin documentary about Tibetans living in Poland mentalnego o Tybetańczykach mieszkających w einer Reportage über Tibeter in Polen, „Kinder “Children of Dalai Lama” (2008), an exclusive Polsce pt. „Dzieci Dalajlamy” (2008), wywiadu des Dalai Lama“ (2008), eines Exklusivinterviews interview with HH the Dalai Lama (2009) and a z wyłącznością z Jego Świątobliwością Dalajlamą mit S.H. dem Dalai Lama (2009) und einer Fernseh‑ television documentary “The Polish Righteous” (2009) oraz dokumentu telewizyjnego „Polscy reportage „The Polish Righteous“ (2008). „Oh (2008). She graduated from the Andrzej Wajda Sprawiedliwi” (2008). Ukończyła Mistrzowską my God, dear God“ (2010) war ihr Abschluss- Master School of Film Directing in Warsaw with Szkołę Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy w film an der Warschauer Andrzej Wajda Master the documentary “Oh my God, dear God” (2010). Warszawie filmem dokumentalnym „Oj Boże, School of Film Directing. Seit 2006 arbeitet sie Since 2006 she has been collaborating with the drogi Boże” (2010). Od 2006 r. współpracuje z mit dem Museum of the History of Polish Jews Museum of the History of Polish Jews. Muzeum Historii Żydów Polskich. zusammen.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Portless | Bez portu

D: Talia Leibovitz, CI: Eduardo Diez, ED: Carmen Navarro E 2010, DV-Cam, Col, Doc, OwE, 26’

When the first potential buyers appear, Captain Gdy zjawiają się pierwsi potencjalni kupcy, Als es erste Kaufinteressenten gibt, ist Kapitän Mumtaz Ahmed has been alone on his freighter Kapitan Mumtaz Ahmed już półtora roku jest Mumtaz Ahmed schon seit eineinhalb Jahren in the port of Barcelona, where he had to shelter sam na swoim frachtowcu w porcie Barcelony, allein auf dem Frachtschiff, mit dem er nach from a storm, for a year and a half. Unlike the gdzie musiał schronić się przed sztormem. W einem Sturm im Hafen von Barcelona einlaufen former owner, he still feels responsible for the przeciwieństwie do poprzedniego właściciela musste. Anders als der ehemalige Eigentümer ship. Anyway, without pay he can’t go back to nadal czuje się odpowiedzialny za statek. W fühlt er sich noch für das Schiff verantwortlich. his family in Pakistan. The camera follows him każdym razie, bez zapłaty nie może wrócić do Ohne Bezahlung kann er ohnehin nicht zurück round the huge cargo vessel as he goes about swojej rodziny w Pakistanie. Kamera podąża za zu seiner Familie in Pakistan. Die Kamera beglei‑ his tasks. Every year hundreds of ships are Kapitanem po potężnym statku towarowym, a tet ihn bei seinen Verrichtungen auf dem riesigen abandoned in ports around the world. Their crews on zajmuje się swoimi obowiązkami. Każdego Frachter. Jedes Jahr werden Hunderte Schiffe find themselves in a legal vacuum. roku setki statków są opuszczane w portach weltweit in Häfen aufgegeben. Die Besatzungen na całym świecie. Ich załogi wpadają w prawną bleiben in einem gesetzlichen Vakuum. próżnię.

Talia Leibovitz

Defrosting Hitler (2009) Deconstruyendo a Ana (2009) 12 Meters (2008) El Nuevo (2006)

Talia Leibovitz, born in 1978, is a sociologist and Talia Leibovitz, urodzona w 1978 r., jest Talia Leibovitz, geboren 1978, ist Soziologin und audiovisual filmmaker. She has been involved socjologiem i twórczynią filmów audiowizual- Filmemacherin und hat Erfahrung in vielen in many different aspects of filmmaking, nych. Angażuje się w wiele różnych aspektów Bereichen des Films, vor allem Produktion und particularly production and research. Among tworzenia filmów, w szczególności produkcję Recherche. Sie hat an vielen Projekten mitge- other projects she worked on the short film “El oraz prace badawcze. Między innymi pracowała wirkt, u.a. an dem Kurzfilm „El Nuevo“ (Chile Nuevo” (Chile 2006), co-directed “12 Meters” nad krótkim filmem „El Nuevo” (Chile 2006), 2006), als Co-Regisseurin bei „12 Meters“ (Barcelona 2008), “Deconstruyendo a Ana” była współreżyserką „12 Meters” (Barcelona (Barcelona 2008), „Deconstruyendo a Ana“ (Barcelona 2009) and was assistant director 2008), oraz reżyserem asystującym przy (Barcelona 2009), und war Assistant Director on “Defrosting Hitler” (Chile 2009). “Portless” „Defrosting Hitler” (Chile 2009). „Portless” bei „Defrosting Hitler“ (Chile 2009). „Portless“ (Barcelona 2011) is her first documentary. She’s (Barcelona 2011) jest jej pierwszym filmem (Barcelona 2011) ist ihr erster Dokumentarfilm. currently working on her doctoral thesis on digi dokumentalnym. Obecnie pracuje nad swoim Sie arbeitet zurzeit an ihrer Doktorarbeit zum tal cinema at the Open University of Catalonia. doktoratem na temat kina cyfrowego na Thema Digitalkino an der Open University in Otwartym Uniwersytecie Katalonii. Katalonien.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Powroty | Returns

D, CI: Krzysztof Kadłubowski, ED: Tomek Sławiński PL 2010, Beta-SP, b/w, Doc, OS, 7’

The hold of a military transport aircraft opens to Luk wojskowego samolotu transportowego otwiera Der Bauch eines Militärtransporters öffnet sich the sound of a funeral march. Soldiers slow się do dźwięków marszu pogrzebowego. zu den Klängen eines Trauermarsches. Soldaten march to the music and go through the motions. Żołnierze powoli maszerują i zachowują pozory. bewegen sich gemessenen Schrittes dazu, um A set number of steps this way, a set number of Określona liczba kroków w tę stronę, określona Scheinhandlungen zu verrichten. Eine Anzahl steps the other. They lift imaginary coffins, carry liczba w drugą. Podnoszą nieistniejące trumny, Schritte nach hier, eine nach dort. Imaginäre them and place them on waiting wooden trestles. niosą je i kładą na czekających drewnianych Särge aus Luft werden aufgenommen, getragen Nothing must go wrong when the dead come katafalkach. Nic nie może pójść źle kiedy martwi und auf vorbereiteten Holzböcken abgesetzt. home, the dignity of the ceremony defines our przylecą do domu, nasze pożegnanie zależy od Bei der Rückkehr von Toten darf nichts schief leave-taking. powagi ceremonii. gehen, die Würde der Zeremonie entscheidet über unseren Abschied von ihnen.

Krzysztof Kadłubowski

Powroty (2010)

Krzysztof Kadłubowski has been head of the Film Krzysztof Kadłubowski jest kierownikiem Stu- Krzysztof Kadłubowski leitet das Filmstudio Studio Plus in Warsaw since 1995, producing dia Filmowego „Plus” w Warszawie od 1995 r., „Plus“ in Warschau seit 1995. Dort werden u.a. among other things commercials, music videos, produkującego m.in. reklamy, videoklipy Werbefilme, Musikvideos, Fernsehspots für public service spots, news coverage, animations muzyczne, spoty służby publicznej, relacje öffentliche Einrichtungen, Nachrichten, Anima- and documentary films. He was also the cinema‑ wiadomości, animacje oraz filmy dokumentalne. tionen und Dokumentarfilme produziert. Er war tographer for many documentaries, such as Był również operatorem przy wielu dokumen- auch Kameramann bei vielen Dokumentarfil- “The Constant General” (2005); “Polish Summer, tach, takich jak „Niezłomny generał” (2005), men wie z.B. „The Constant General“ (2005), Hungarian Autumn” (2006) and “Mutter” (2007). „Polskie lato, węgierska jesień” (2006) czy „Polish Summer, Hungarian Autumn“ (2006) „Mutter” (2007). und „Mutter“ (2007).

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Prostor v tej galaksiji | A Place in This Galaxy | Miejsce w tej galaktyce

D: Alvaro Petricig, CI, ED: Paolo Comuzzi I 2010, HDV, Col, Doc, OwE, 47’

A documentary filmmaker is working through Twórczyni filmów dokumentalnych przeszukuje Eine Dokumentarfilmregisseurin arbeitet sich her notes, sketches, photos and film footage swoje notatki, szkice, fotografie i nagrania video durch Notizen, Zeichnungen, Fotos und Filmaus – fragments of a film project that was never – fragmenty projektu filmowego, który nigdy schnitte – Fragmente zu einem Film, bei dessen realised because the director, a friend of hers, nie został zrealizowany, ponieważ reżyser, jej Vorbereitung der Regisseur, ein Freund von ihr, died during the preparation phase. From these przyjaciel, zmarł w trakcie przygotowań. Z tych starb. Aus den Spuren und Versatzstücken, die fragments and scraps, combined with new fragmentów i urywków, w połączeniu z nowym mit neuen Aufnahmen kombiniert werden, rekons‑ footage, “A Place in This Galaxy” reconstructs materiałem, „A Place in This Galaxy” rekonstruuje truiert „A Place in this Galaxy“ einen nie entstan‑ a film never made that deals with the links bet- niezrealizowany film traktujący o powiązaniach denen Film, der sich mit den Verschränkungen ween the collective and the personal memory, między pamięcią zbiorową a osobistą oraz des kollektiven und des persönlichen Gedächt- and the possibility of congruence between o możliwości zgodności między obrazem a nisses sowie Fragen nach der Möglichkeit einer image and recollection - and in doing so finds wspomnieniem – i poprzez to znajduje piękno Übereinstimmung von Bild und Erinnerung the beauty in those images. w tych obrazach. befasst, und dabei auf die Schönheit der Bilder stößt.

Alvaro Petricig

Mala Apokalipsa (2008) Starmi Cajt/Il Tempo Ripido (2003) Sarce od Hiše (1998)

Alvaro Petricig, born in 1967, lives and works Alvaro Petric, rocznik 1967, mieszka i pracuje Alvaro Petricig, geboren 1967, lebt und arbeitet in the Natisone Valley, in Italy’s extreme w Dolinie Natisone w północno-wschodnich im Natisone-Tal im Nordosten Italiens. Als northeast. Trained as a graphic designer, he Włoszech. Z wykształcenia artysta grafik, Grafiker ausgebildet, betreut er redaktionelle works on editorial projects and arranges exhibi- opiekuje się projektami redakcyjnymi, orga‑ Projekte und organisiert Ausstellungen. In den tions. Additionally, in the last few years, he has nizuje wystawy. W ostatnich latach zajmował letzten Jahren hat er sich mit Recherchen be- carried out research initiatives – (particularly, się różnymi badaniami, założyciel „Centro Studi fasst, besonders die Rettung von Foto- und Film the recovery of photographic and film archives) Nediža”, zajmującego się ratowaniem zdjęć archiven, die Bezug zu seiner Heimat haben, – linked to his own land, especially within the i archiwów filmowych, które nawiązują do vor allem im Rahmen des „Centro Studi Nediža“, activity of the “Centro Studi Nediža”, a cultural jego stron rodzinnych. Od 1998 r. kręci filmy eine von ihm geleitete Kulturorganisation. Seit association where he is the coordinator. He has dokumentalne. 1998 macht er Dokumentarfilme. been shooting documentaries since 1998.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

RaumZeitHund | SpaceTimeDog | PrzestrzeńCzasPies

D: Nikolaus Eckhard, CI: Mark Gerstorfer, Anna Manhardt, ED: Nikolaus Eckhard A 2010, 35mm, Col, Experimental-Film, OS, 6’

This film study is a reference to Eadweard Studium filmu jest odniesieniem do serii fotografii Nikolaus Eckhard bezieht sich in seiner Film- Muybridge’s photographic series “Animal Loco Eadwearda Muybridge’a „Animal Locomotion”, studie auf Eadweard Muybridges Fotoserien motions”, an attempt to prove, 135 years ago, podjętą 135 lat temu próbą udowodnienia, że Animal Locomotions, mit der dieser vor 135 Jah- that for a brief moment a galloping horse has przez bardzo krótki moment galopujący koń nie ren beweisen wollte, dass ein galoppierendes no contact with the ground. Nikolaus Eckhard ma kontaktu z podłożem. Nikolaus Eckhard tworzy Pferd für einen jeweils kurzen Moment mit creates a montage of the images of his dog, an montaż zdjęć swojego biegnącego psa, Alpine keinem seiner vier Beine den Boden berührt. Alpine Dachsbracke, running until it is floating Dachsbracke (Alpejski gończy krótkonożny), Nikolaus Eckhard montiert die Filmbilder seiner in the air with all four feet off the ground. który „unosi się” w powietrzu – wszystkie cztery endlos rennenden Dachs-Bracke, bis sie mit allen Thanks to film editing, the miracle is achieved. łapy są oderwane od ziemi. Dzięki montażowi vier Pfoten in der Luft schwebt und das Wunder, cud został osiągnięty. Filmschnitt sei Dank, vollbracht ist.

Nikolaus Eckhard

Elefantenhaut (2009)

Nikolaus Eckhard, born in 1987 in Horn, Lower Nikolaus Eckhard, urodzony w 1987 r. w Horn, Nikolaus Eckhard, 1978 in Horn, Niederöster- Austria. He lives and works in Vienna. He w Dolnej Austrii. Mieszka i pracuje w Wiedniu. reich geboren, lebt und arbeitet in Wien. Er studied Film at the Academy of Fine Arts, and Studiował Film na Akademii Sztuk Pięknych studierte Film an der dortigen Akademie der Sociology at the University of Vienna. He is a oraz Socjologię na Uniwersytecie Wiedeńskim. bildenden Künste. Er ist Mitglied der „Ölfilm- member of “Ölfilmproductions”. Członek „Ölfilmproductions”. productions“.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Relocation | Przemieszczenie

D, CI, ED: Pieter Geenen B 2011, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 23’

A black screen, some small lights. As dawn breaks Czarny obraz i małe światełka. O brzasku po- Ein schwarzes Bild mit kleinen Lichtern. Im we gradually make out the Mountains of Ararat, ranka wynurzają się góry Araratu, na napisach Morgengrauen tauchen die Araratberge auf, in in subtitles Armenians and Turks recall their wspomnienia Armeńczyków i Turków o wspólnej den Untertiteln Erinnerungen von Armeniern shared history. Above the two peaks, still the przeszłości. Ponad obiema górami, które są und Türken an die gemeinsame Vergangenheit. national symbol of Armenia, a dialogue begins. symbolem narodowym Armenii, rozpoczyna Über die beiden Berge, noch immer das Natio It is shot in a single long but constantly changing się dialog. Film w jednym ujęciu, które zmienia nalsymbol der Armenier, treten sie miteinander take. It is the view from the Armenian side of się sukcesywnie. Obraz filmowany ze strony in Dialog. Ein Film in einer einzigen Einstellung, the border, but the image has been reversed so armeńskiej został odbity w lustrze tak, że Wielki die sich kontinuierlich verändert. Aufgenom- that the Greater Ararat is on the left, the Lesser Ararat ukazuje się z lewej, a Mały z prawej. W men von Armenien aus, wurde das Bild gespie- Ararat on the right. “Objects in the mirror are drugim tytule filmu pojawia się napis „Objects gelt, so dass der große Ararat links, der kleine further than they appear”, as the film is sub‑ in the mirror are further than they appear”. rechts erscheint. „Objects in the mirror are titled. further than they appear“ heißt es im zweiten Titel des Films.

Pieter Geenen

Pulsation (2011) Relocation (2011) Nostalgia (2009) Atlantis (2008) Nocturne (2006)

Pieter Geenen, born 1979, lives and works in Pieter Geenen, urodzony w 1979 r., mieszka i Pieter Geenen, 1979 geboren, lebt und arbeitet Brussels, Belgium. In his audiovisual productions pracuje w Brukseli (Belgia). W swoich produk- in Brüssel. Seine audiovisuellen Arbeiten stellen he questions the landscape as a bearer of cjach audiowizualnych kwestionuje krajobraz die Landschaft als Bedeutungsträger in Frage. meaning. Geenen is interested in the suggestive jako nośnik znaczenia. Geenen interesuje się Geenen interessiert sich für das Suggestive und and evocative qualities of the landscape in sugestywnymi i poruszającymi właściwościami Beschwörende an der Landschaft in verschie different geo-political and geo-social realities. krajobrazu w różnych geopolitycznych oraz denen geopolitischen und geosozialen Wirk‑ How does man relate to the landscape? In his geospołecznych rzeczywistościach. Jak lichkeiten. In seinen Filmen offenbart sich das work the image manifests itself slowly, explo- człowiek odnosi się do krajobrazu? W jego Bild nur langsam, die subtilen und versteckten ring the subtle and hidden characteristics of pracach obraz manifestuje się powoli, badając Eigenschaften von Gegenständen werden genau things. Listening and watching become intense, subtelne i ukryte charakterystyki rzeczy. erkundet. Zuhören und Beobachten werden intimate, alienative and almost tangible in the Słuchanie i patrzenie stają się intensywne, in- intensiv, intim, entfremdend, kontemplativ context of an undisturbed stillness. tymne, wyobcowywujące i niemalże namacalne und fast greifbar im Kontext einer ungestörten w kontekście niezakłóconego spokoju. Stille.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Sag mir wo du stehst | Tell me where you stand | Powiedz mi gdzie stoisz

D: Anja Reiß, Márk Szilágyi, CI: Falko Lachmund, Gregory Schuchmann, ED: Christoph Hensen D 2010, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 30’

‘It was a Saturday, just before I finished work. „To była sobota, tuż przed końcem pracy. Men- „Das war ein Samstag, kurz vor Feierabend. Mentally I was ready for the weekend. I was talnie byłem przygotowany na weekend. Byłem Geistig war ich schon auf das Wochenende in love and then I get to the gate. There’s a zakochany. Podchodzę do bramy, a stojący tam eingestellt. Frisch verliebt und dann komme ich man standing there who says: “State Security. mężczyzna mówi: ››Służba Bezpieczeństwa. vorne zum Tor. Da steht da einer, der sagt: Come with me.” And then I was taken to one Pójdzie Pan ze mną.‹‹ I wtedy zostałem wsadzo- ,Staatssicherheit. Kommse mit.‘ Und dann wur- of those Wartburg cars.’ The memories of the ny do jednego z tych Wartburgów.” Wspomnie de ich hier zu so einem Wartburg geführt.“ victims and the perpetrators are diametrically nia ofiar i sprawców są diametralnie różne, nie Die Erinnerungen von Opfern und Tätern sind opposed, they don’t match up. But dialogue pasują do siebie. Lecz dialog mógłby pomóc entgegengesetzt, sie passen nicht zueinander. could help comprehend what happened. zrozumieć co się stało. Doch ein Dialog könnte helfen, zu verstehen was geschah.

Anja Reiss

Jahrmillionen verschollen (in Produktion) Manager der Straße (2009) Die Rückkehrer (in Produktion) Die (V)ermittler von Ludwigsburg (2008) Mosaik (2009) Banda Senorial – Stadtmenschen (2006) Der Mops, die Kuh und die Deutschen (2009)

Anja Reiss studied Latin American Regional Anja Reiss studiowała Regionalne Nauki Latyno‑ Anja Reiß studierte Regionalwissenschaften Sciences in Cologne and Madrid. This was fol- amerykańskie w Kolonii i Madrycie. Potem była Lateinamerika in Köln und Madrid. Nach dem lowed by internships with film production and stażystką w firmach zajmujących się produkcją Studium absolvierte sie verschiedene Praktika television companies (Bars and Tone Television in filmową oraz telewizją (Bars and Tone Television bei Produktionsfirmen und Fernsehredaktionen India; Gebrüder Beetz Filmproduktion in Berlin; w Indiach; Gebrüder Beetz Filmproduktion w (Bars and Tones Television, Pune/Indien; Ge- Science and Technology Unit at ZDF in Munich). Berlinie; Science and Technology Unit w ZDF brüder Beetz Filmproduktion, Berlin; Redaktion Since 2008 she has been studying Direction of w Monachium). Od 2008 r. studiuje Reżyserię Naturwissenschaft und Technik, ZDF München). Educational and Scientific Film at the Film Aca‑ Filmów Edukacyjnych i Naukowych na Akademii Seit 2008 studiert sie Regie für Bildungs- und demy of Baden-Württtemberg, and with her term Filmowej w Baden-Württtemberg, a jej praca Wissenschaftsfilm an der Filmakademie Baden- project “Manager der Strasse” won the 2009 semestralna „Manager der Strasse” wygrała w Württemberg und gewann mit ihrem Semester- Deutsche Wirschaftsfilmpreis (German Econo- 2009 r. Deutscher Wirtschaftsfilmpreis. projekt „Manager der Straße“ den Deutschen mic Film Award). Wirtschaftsfilmpreis 2009.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Schwarz Weiss Deutsch | Black White German | Czarne Białe Niemieckie

D, CI, ED: Nico Sommer D 2011, DVD, Col + b/w, Doc, OwE, 10’

A fixed camera, just a few cuts, no montage, a Kamera szerokokątna, kilka cięć, żadnego mon‑ Eine feste Kameraeinstellung, eine Handvoll couch, a couple. She of immigrant origin, he not. tażu, kanapa, para. Ona o imigranckim pocho Schnitte, ohne Montage, eine Couch, ein Paar. She with grace and charm, he with his feet on dzeniu, on nie. Ona z wdziękiem i czarem, on z Sie mit, er ohne Migrationshintergrund, sie mit the table and the soles of his shoes towards the nogami na stole i podeszwami swoich butów Grazie und Charme, er mit Füssen auf dem camera. Each talks about the other and their idea skierowanymi do kamery. Jedno mówi o drugim Tisch die Schuhsohlen der Kamera weit entge- of life in Germany. The woman amiably and tact‑ oraz o swoim wyobrażeniu życia w Niemczech. gen. Beide geben Auskunft über einander und fully, the man full of dogmas and nations. She Kobieta uprzejmie i taktownie, mężczyzna pełen über ihre Vorstellungen vom Leben in Deutsch- in a nice dress, he in the traditional undershirt. dogmatów i nacji. Ona w ładnej sukience, on w land. Sie mit Freundlichkeit und Takt, er voller tradycyjnym podkoszulku. Bestimmtheit und Nation. Sie im schönen Kleid, er im traditionellen Unterhemd.

Nico Sommer

Taktstürmer (2011) Schäfchen Zählen (2008) Vaterlandsliebe (2011) Silent Spring (2008) Solokind (2010) several shorts (2004 – 2007)

Nico Sommer, born 1983 in Berlin. After numerous Nico Sommer urodził się w 1983 r. w Berlinie. Nico Sommer wurde 1983 in Berlin geboren. internships for film and television, he trained to Po serii staży przy produkcji filmów i w tele‑ Nach diversen Praktika machte er eine Aus- become an assistant director, followed by studies wizji szkolił się najpierw na reżysera asystują bildung als Assistant Director. Es folgte ein in Feature and Documentary Film Direction at cego, potem studiował Reżyserię Filmów Fabu Studium an der Kunsthochschule Kassel mit the Kassel Academy of Art. larnych i Dokumentalnych na Akademii Sztuki Schwerpunkt Dokumentarfilmregie. w Kassel.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Smolarze | Charcoal Burners

D: Piotr Złotorowicz, CI: Malte Rosenfeld, ED: Barbara Snarska PL 2010, Beta-SP, Col, Doc, OwE, 15’

A man and a woman work in the wilderness as Mężczyzna i kobieta pracują w dziczy jako smo‑ Ein Mann und eine Frau arbeiten in der Einsam- charcoal burners, their dog barks at a frog. The larze, ich pies szczeka na żabę. Dwa piece dymią keit als Köhler, ihr Hund verbellt einen Frosch. two kilns smoke like a forest fire while the two jak pożar lasu, podczas gdy ta dwójka myje się Die beiden Öfen qualmen wie Waldbrand, wäh- people wash and eat. While collecting mush i je. W trakcie zbierania grzybów w lesie pies rend die beiden sich waschen und essen. Beim rooms in the woods the dog kisses his mistress czule całuje swoją panią, a ta uśmiecha się Täublinge Sammeln im Wald küsst der Hund sein tenderly, and she smiles as though he were a jakby był jej kochankiem. Lecz przy piwie Frauchen zärtlich, worüber sie lächelt, als sei er lover. But drinking beer at dusk he bites her o zmierzchu gryzie ją w dłoń. Ona klęka na ein Liebhaber. Doch beim Bier in der Dämme- hand. swoim pościelonym łóżku i modli się przed rung beißt er ihr in die Hand. She kneels in her turned-down bed and prays snem. Im aufgeschlagenen Bett kniet sie und betet vor before going to sleep. dem Schlafengehen.

Piotr Złotorowicz

Sleuth (2009) Chris (2007) Łódź – From Dusk till Dawn Piece of eternity (2006) (2008) Memory is the Cemetery (2006) Garsoniera (2007) Live through Szczecin (2005)

Piotr Złotorowicz was born on 22 May 1982 in Piotr Złotorowicz urodził się 22. maja 1982 r. Piotr Złotorowicz wurde am 22. Mai 1982 in Dębno Lubuskie. In 2007 he graduated from the w Dębnie Lubuskim. W 2007 r. ukończył studia Dębno Lubuskie, Polen, geboren. 2007 schloss Faculty of Electrical Engineering at Szczecin Uni‑ magisterskie na Wydziale Elektrycznym Zachodnio‑ er sein Studium an der Fakultät für Elektrotech- versity of Technology. During the years 2001 – pomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w nik der Technischen Universität Szczecin ab. 2006 he made his first amateur films. In 2006 Szczecinie. W latach 2001 – 2006 kręcił swoje Zwischen 2001 und 2006 drehte er seine ersten he began a course in film directing at the Polish pierwsze amatorskie filmy. W 2006 r. Piotr Amateurfilme. 2006 begann er ein Studium der National Film School in Łódź. zaczyna studiować reżyserię filmową na Filmregie an der Staatlichen Hochschule für Film, PWSFTviT w Łodzi. Fernsehen und Theater in Łódź.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Spółka z pełną odpowiedzialnością | Family Company

D: Michał Wawrzecki, CI: Paulina Pisarek, ED: Maciej Lubczanski PL 2010, DV-Cam, Col, Doc, OwE, 14’

“I‘m looking for a four-leaf clover”, the protago- „Szukam czterolistnej koniczyny” – mówi w „Ich suche ein vierblättriges Kleeblatt“, sagt Ewa nist says in the prologue to the film: spiritually prologu filmu jego bohaterka: silna duchem, in der Einleitung: geistig stark, körperlich schwach. strong, physically weak. Her days are filled with słaba ciałem. Jej dni wypełniają codzienne Ihre Tage sind ausgefüllt mit der Anstrengung, the everyday effort of maintain her and her starania, żeby utrzymać życie swoje i brata na das eigene Leben und das ihres Bruders in einer brother’s life at an acceptable level. She never jakim takim poziomie. Nie przestaje marzyć: vernünftigen Bahn zu halten. Sie hört nie auf zu stops dreaming: about a house in Alicante, o domu w Alicante, wygranej w totka, bogatym träumen: von einem Haus in Alicante, von einem winning a lottery, a rich husband, reading mężu, czytaniu książek i wolności. Ale życie jej Lotteriegewinn, einem reichen Ehemann, von books, and freedom. But their life is, as she i brata to, jak mówi, spółka z pełną odpowiedzial‑ Bücherlesen und Freiheit. Aber ihr Leben ist, wie calls it, a full liability company. Students of the nością. I może ta wolność bez bliskiej osoby nie sie es nennt, eine Gesellschaft mit unbeschränk Fine Arts Academy draw Ewa and her brother jest wcale taka słodka... Studenci Akademii ter Haftung. Studenten der Kunstakademie holding hands against the background of a Tree Sztuk Pięknych szkicują Ewę i jej brata, malen Ewa und ihren Bruder händchenhaltend of Paradise. trzymających się za ręce na tle rajskiego drzewa. vor einem Paradiesbaum.

Michal Wawrzecki

Emigracja – dwie fale

Michal Wawrzecki, born 1979. Student of Michał Wawrzecki, urodzony w 1979 r., student Michal Wawrzecki, geboren 1979. Regiestudent direction at the Radio and Television Faculty of Reżyserii Wydziału Radia i Telewizji Uniwersy an der Radio- und Fernsehfakultät der Schlesi the University of Silesia in Katowice. Awards: tetu Śląskiego w Katowicach. Nagrody: Pierwsza schen Universität in Katowice. Preise: Erster 1st Prize for a television programme at the Po- nagroda w kategorii program telewizyjny podczas Preis für eine Fernsehsendung beim Polonia lonia Festival of Multimedia „Polish Homelands Polonijnego Festiwalu Multimedialnego „Polskie Multimediafestival „Polish Homelands 2007“ 2007” for the documentary “Emigracja – dwie Ojczyzny 2007” za film dokumentalny „Emi- für seinen Dokumentarfilm „Emigracja – dwie fale” (“Emigration – two waves”), the same film gracja druga fala”. Za ten film zdobył również fale“ („Emigration – zwei Wellen“). Für diesen earned him a Grand Prix at the “Crossroads of Grand Prix na festiwalu „Rozstaje Europy 2007”. Film bekam er den Grand Prix des Festivals Europe 2007”. „Crossroads of Europe 2007“.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Stick Climbing

D: Daniel Zimmermann, CI: Andreas Hasenöhrl, Raoul Schmitz, Anderes Kreimeier, Harald Höllwöger, ED, CI: Bernhard Braunstein A /CH 2010, 35mm, Col, Doc, OS, 14’

The camera moves through a village where life Kamera porusza się po wsi, gdzie życie zdaje Überaus beschaulich wirkt das Treiben in dem seems very tranquil; but something is pulling się być bardzo spokojne; ale coś nieubłaganie Dorf, durch das die Kamera schweift. Gerade- the camera relentlessly in one direction. Only ciągnie kamerę w jednym kierunku. Tylko zu sogartig zieht es sie in eine Richtung. Nur occasionally does it show us a scene en route. czasami pokazuje nam jakąś scenę po drodze. manchmal werden Ereignisse am Straßenrand From the village street we enter a forest and then Z wiejskiej ulicy wkraczamy do lasu, a potem aufgeschnappt. Von der Straße geht es in den continue along a construction of wooden slats idziemy dalej wzdłuż drewnianych listew umo‑ Wald, und dann entlang einer Holzleistenkons up a vertical rock wall. The climber remains cowanych pionowo na skalistej ścianie. Wspina‑ truktion eine senkrechte Felswand hinauf. Der unseen, his breathing becoming increasingly jący pozostaje niewidoczny, jego oddech staje Kletterer bleibt unsichtbar, sein Atem wird laboured. A stroll through the village idyll has się coraz cięższy. Spacer po wiejskiej idylli prze‑ immer heftiger. Der Spaziergang durch die turned into a hair-raising venture. A balancing mienił się w ryzykowne, jeżące włosy przedsię dörfliche Idylle ist einem halsbrecherischen Un- act between the possible and the impossible. wzięcie, balansowanie na granicy możliwego i terfangen gewichen. Eine Gratwanderung vom niemożliwego. Möglichen zum Unmöglichen.

Daniel Zimmermann

Stick Climbing (2010) Lauberhornrennen im Sommer (2006) Die 10 Schweizer (2002) Bobrennen im Sommer (2000)

Daniel Zimmermann, is a Swiss-born artist. Daniel Zimmermann jest rodowitym szwajcarskim Daniel Zimmermann, geboren in der Schweiz, Originally a sculptor who worked in wood, his artystą. Pierwotnie rzeźbiarz pracujący w drewnie, Bildender Künstler, ursprünglich Holzbildhauer, media now include film, stereoscopic photo‑ teraz jego media to również film, fotografia arbeitet mit Film, Stereoskopiefotografie, Instal‑ graphy, installation and performance art. His stereoskopowa, instalacje oraz performance. lation und Performance. Seine Arbeit umfasst work includes short films that have been shown Jego prace to m.in. filmy krótkometrażowe po- unter anderem Kurzfilme, die auch an renom- at prestigious international festivals. One of his kazywane na prestiżowych międzynarodowych mierten internationalen Filmfestivals gezeigt films was nominated in 2008 as the best Swiss festiwalach. Jeden z jego filmów był nominowany wurden. Einer seiner Filme wurde 2008 für den Short Film. In 2005 he began his collaboration w 2008 r. do nagrody za Najlepszy Szwajcarski besten Schweizer Kurzfilm nominiert. 2005 with the choreographer “Amanda Piña” and Film Krótkometrażowy. W 2005 r. rozpoczął begann er die Zusammenarbeit mit der Choreo founded “nadaproductions”, of which he is współpracę z choreografem „Amandą Piña” grafin „Amanda Piña“ und Gründung von the artistic director, dramaturg, and also a i założył „nadaproductions”, gdzie sam jest „nadaproductions“ wo er als künstlerischer performer. dyrektorem artystycznym, dramaturgiem i Leiter, Dramaturg und Performer arbeitet. aktorem.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Supercargo | Nadzorca ładunku

D, CI, ED: Christoph Schwarz A/RC 2010, DVD, Col, Doc, OwE, 14’

A young artist has been invited to a group exhi- Młody artysta został zaproszony na zbiorową Ein junger Künstler ist nach Shanghai zu einer bition in Shanghai, but for ecological reasons wystawę w Szanghaju, ale z ekologicznych powo‑ Gruppenausstellung eingeladen und will aus he doesn’t want to fly there. He gets to travel on dów nie chce tam lecieć. Podróżuje na półauto‑ ökologischen Gründen nicht fliegen. Auf dem the semi-automatic container ship “MS Confi- matycznym kontenerowcu „MS Confidence” halbautomatischen Containerfrachter „MS dence”, in exchange for cleaning work, but he’s w zamian za sprzątanie, ale jest jedynym Confidence“ kann er gegen Reinigungsarbeiten the only human on board. The ship is steered człowiekiem na pokładzie. Statek jest sterowany mitfahren, doch ist er der einzige Mensch an from a centre in Ireland. For the artist, the przez centralę w Irlandii. Dla artysty kontenery Bord. Die Fahrt wird von einem Center in Irland containers are initially symbols of iniquitous są z początku symbolami niegodziwego handlu aus gesteuert. Anfangs sind ihm die Container world trade. But he soon abandons his critical światowego. Lecz prędko porzuca swoją krytyczną noch Symbole des ungerechten Welthandels. attitude and in his loneliness befriends them. postawę, a samotność sprawia, że się z nimi Bald aber weicht seine Kritik und er freundet The story of an unusual journey that leads to a zaprzyjaźnia. Opowieść o niezwykłej podróży sich in seiner Einsamkeit mit ihnen an. Bericht mental crisis. prowadzącej do psychicznego kryzysu. von einer außergewöhnlichen Reise, die in eine mentale Krise führt.

„Christoph Schwarz“

Gift Economy Worker Kyoto (2011) European Advertising Agency (2007) Notape Inserted (2004)

“Christoph Schwarz” is a collaborative art „Christoph Schwarz” to zespół artystów z „Christoph Schwarz” ist ein Künstlerkollektiv, group involving four individual art, culture, Wiednia, w którego skład wchodzi czterech bestehend aus vier Kunst-, Kultur-, Medien- media and leisure workers from Vienna, specjalistów: od sztuki, kultury, mediów i czasu und Freizeitarbeitern aus Wien. Sie entwickeln, Austria. They develop, produce and promote wolnego. Wymyślają oni, produkują i wspierają produzieren und fördern Projekte die an kein projects not bound to a specific medium and projekty, które nie są związane z żadnym spezifisches Medium gebunden sind und große which show great fondness for the beauty specyficznym medium i demonstrują wielkie Zuneigung für die Schönheit des Alltäglichen inherent in the mundane. zamiłowanie do piękna życia codziennego. demonstrieren.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Ucieknijmy od niej | Let’s run away from her

D, CI: Marcin Koszałka, CI: Walter Starkowicz, Przemyslaw Kaminski, ED: Anna Wagner PL 2010, Beta-SP, Col, Doc, OwE, 50’

The director returns to the personal family thread Reżyser wraca do osobistego wątku rodzinnego, Der Regisseur greift den Faden seiner eigenen he started in “Takiego pięknego syna urodziłam zainicjowanego w „Takiego pięknego syna Familiengeschichte, begonnen mit „Such a Nice “Such a Nice Boy I Gave Birth to”. At first sight urodziłam”. „Ucieknijmy od niej” to w pierwszej Boy I Gave Birth to“, erneut auf. Auf den ersten this film is a portrait of his sister, a comfortably- warstwie portret siostry: komfortowej biznes- Blick ist dieser Film ein Porträt seiner Schwe- off businesswoman. She loves life and the world, women. Siostra kocha życie i świat, ale tylko ster, einer wohlhabenden Geschäftsfrau. Sie but only in its beautiful manifestations. Little by w pięknej odsłonie. Stopniowo, w kontekście liebt das Leben und die Welt, aber nur in ihren little, contextualised through scenes from the scen z oddziału paliatywnego i wspomnień o schönen Erscheinungsformen. Langsam, palliative ward observed by his sister and memo‑ nieżyjących rodzicach reżysera i bohaterki, visualisiert durch von seiner Schwester beob‑ ries of the siblings’ dead parents, further layers odsłaniają się kolejne warstwy niełatwych achtete Szenen der Palliativstation und Erinne- of difficult family relations and ambiguous perso‑ rodzinnych relacji i niejednoznacznych rungen an die Eltern, werden weitere Schichten nalities are revealed. osobowości. schwieriger Familienbeziehungen und zweideu- tiger Persönlichkeiten freigelegt.

Marcin Koszałka

The declaration of immortality (2010) All Day Together (2006) Sentenced for a life (2008) It’ll Be OK (2004) Dead Body (2008) The Birthday Celebration (2003) The Existence (2007) Such a Nice Boy I Gave Birth to (1999) User friendly death (2006)

Marcin Koszałka is a cinematographer and docu‑ Marcin Koszałka, operator kamery i reżyser Marcin Koszałka ist Kameramann und Dokumen- mentary film director. He graduated from the filmów dokumentalnych. Ukończył Wydział tarfilmregisseur. Er machte seinen Abschluss an Film School Katowice and now lectures there. He Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w der Filmschule in Katowice, wo er jetzt unter was twice winner of the Golden Lion in recogni- Katowicach, gdzie obecnie wykłada. Dwukrotny richtet. Er ist zweimaliger Gewinner des Goldenen tion of his cinematographic work, and won the zdobywca Złotego Lwa za zdjęcia, wygrał Löwen für seine Kameraarbeit und erhielt den Bronze Frog at Camerimage for “Reverse”. He również Brązową Żabę na Camerimage za Bronzenen Frosch bei Camerimage für „Reverse“. also received awards for his documentaries in „Rewers”. Otrzymał także nagrody za swoje Seine Dokumentarfilme gewannen auch Preise Leipzig, Chicago (Hugo TV Award) and Berlin. filmy dokumentalne w Lipsku, Chicago (Hugo in Leipzig, Chicago (Hugo TV Award) und Berlin. His documentary films have been screened at TV Award) i Berlinie. Jego dokumenty były Seine Filme wurden bei vielen Festivals gezeigt, numerous festivals, e.g. in Amsterdam, Moscow, prezentowane podczas wielu festiwali, np. z.B. in Amsterdam, Moskau, Rotterdam, Washington, Trieste. As a cinematographer he w Amsterdamie, Moskwie, Waszyngtonie, Washington, Triest. Als Cinematograph glaubt is a strong believer in the traditional film print. Trieście. Jako operator jest zagorzałym zwo er fest an den traditionellen Filmabzug. lennikiem tradycyjnej obróbki taśmy filmowej.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Une escroc très discrète | The Old Grifter

D: Delphine Hallis, CI: Loïc Djian, ED: Delphine Hallis F 2011, DV-Cam, Col, Doc, OwE, 54’

A story set in the reality of the French Riviera, told Nieśpieszna opowieść w realiach francuskiej Eine langsam erzählte Geschichte, die an der at a gentle pace. It begins with reminiscences of Riwiery, której punktem wyjścia jest wspomnienie französischen Riviera spielt. Sie beginnt mit den Hallis’ grandmother about the arrest in Nice of babci reżyserki o głośnym aresztowaniu starszej Erinnerungen der Großmutter der Regisseurin an infamous elderly lady, a grifter. Newspaper wiekiem oszustki w Nicei. Z urywków gazet, über die Festnahme einer berüchtigten alten cuttings and the stories told by local shop owners opowieści właścicieli luksusowych sklepów, Gaunerin in Nizza. Zeitungsausschnitte und Er- fuse to reveal a portrait of the woman. A well-to- rysunków autorki, niczym z policyjnej kroniki zählungen der örtlichen Einzelhändler ergeben do lady, for example, who had absentmindedly badź staroświeckiej powieści detektywistycznej allmählich ein Bild dieser Frau. Zum Beispiel das forgotten her cheque book because of her wyłania się portret protagonistki. Nobliwa pani, einer wohlsituierten Dame, die in der Aufregung daughter‘s wedding. She has spent 22 years in która na przykład z roztargnienia wywołanego wegen der Hochzeit ihrer Tochter ihr Scheckheft prison. Her only friend and confidant was her ślubem córki zapomniała książeczki czekowej, vergessen hatte. Sie verbrachte 22 Jahre im lawyer. spędziła w więzieniach 22 lata. Jej jedynym Gefängnis. Ihr einziger Freund und Vertrauter: przyjacielem i powiernikiem był adwokat. ihr Anwalt.

Delphine Hallis

I like to think (right now, please!) (2005) Strip dog (2001)

Delphine Hallis, born in Switzerland, lives and Delphine Hallis, urodzona w Szwajcarii, Delphine Hallis, geboren in der Schweiz, lebt works in Paris. 2001 gained Film and Video mieszka i pracuje w Paryżu. W 2001 r. ukończyła und arbeitet in Paris. Machte 2001 ihr Diplom Director’s diploma at the Film Department, studia reżyserskie i filmowe w Szkole Wyższej als Film- und Videoregisseurin an der Univer- University of Art and Design Lausanne. Sztuki i Projektowania w Lozannie. W 1995 r. sität für Kunst und Gestaltung Lausanne. 1995 1995 Master’s Degree in History and Film otrzymała stopień magistra historii i estetyki bekam sie ein Masters Degree in Geschichte Aesthetics, History of Art and French Literature, filmu, historii sztuki i literatury francuskiej na und Filmästhetik, Kunstgeschichte und Franzö- Lausanne University Uniwersytecie w Lozannie. sischer Literatur von der Universität Lausanne.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Vakha and Magomed | Vakha i Magomed

D: Marta Prus, CI: Mateusz Wajda, ED: Cecylia Pacura PL 2010, Beta-SP, Col, Doc, OS, 12’

Full of determination a father practises boxing Pełny zapału ojciec ćwiczy boks ze swoim synem. Entschlossen übt der Vater mit dem Sohn Bo- with his son. Tenderly he trims his hair. Together Czule przycina mu włosy. Razem idą do centrum xen. Zärtlich schneidet er ihm die Haarspitzen. they visit a shopping centre and the zoo. They handlowego i do zoo. Gotują prosty obiad. Myją Sie gehen zusammen in ein Shopping Center cook a simple lunch. They clean their teeth, box zęby, jeszcze raz boksują, po czym klękają na und den Zoo. Ein bescheidenes Mittagessen again, then kneel on a mat to pray. Wordlessly macie żeby się pomodlić. Film bez słów ukazuje wird gekocht. Zähneputzen, noch einmal bo- the film depicts the perseverance and optimism wytrwałość i optymizm jego bohaterów. Będą xen, dann auf einem Gebetsteppich knien. of its heroes. They will need both when they potrzebować obu kiedy wrócą do Czeczenii, Schweigend erzählt der Film die Ausdauer und return to their home country Chechnya. swojej ojczyzny. Zuversicht seiner Helden. Beides werden sie brauchen auf dem Weg zurück in die Heimat Tschetschenien.

Marta Prus

Vakha i Magomed (2010)

Marta Prus was born in 1987 in Warsaw, Poland. Marta Prus urodziła się w 1987 r. w Warszawie. Marta Prus wurde 1987 in Warschau geboren Having previously studied History of Art at the Najpierw studiowała Historię Sztuki na Uniwer- und studierte Kunstgeschichte an der dortigen University of Warsaw, she’s been a student at sytecie Warszawskim, a od 2009 jest studentką Universität. Sie ist seit 2009 an der Staatlichen the Directing Department at the Polish National Wydziału Reżyserii w łódzkiej PWSFTviT. Hochschule für Film, Fernsehen und Theater in Film School in Łódź since 2009. She also completed Ukończyła również kurs filmu dokumentalnego Łódź immatrikuliert, wo sie Regie studiert. Sie a documentary course at the Andrzej Wajda w Mistrzowskiej Szkole Reżyserii Filmowej hat auch eine Regieausbildung an der Andrzej Master School of Film Directing. As a child she Andrzeja Wajdy. Jako dziecko była członkinią Wajda Master School of Film Directing absol- was a member of Rhythmic Gymnastics Sports Klubu Sportowego Gimnastyki Rytmicznej IKS viert. Als Kind war sie aktiv im Sportverein Club IKS AWF in Warsaw, and later a dancer at AWF w Warszawie, a później tancerką w studiu Rhythmischer Gymnastik IKS AWF in Warschau the Hanna Kosiewicz dance studio. tańca Hanny Kosiewicz. und später Tänzerin beim Tanzstudio von Hanna Kosiewicz.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Walls | Mury

D: Hayoun Kwon, CI: Guillaume Brault, Lee Kang Min, ED: Frédéric Dupont F 2010, Beta-SP, Col, Doc, OwE, 18’

The abominations of shared history can always Okropieństwa wspólnej historii zawsze są odczu‑ Überall kann man in benachbarten Staaten be felt in neighbouring countries. Here the wane w sąsiedzkich krajach. W tym wypadku Entsetzliches ihrer gemeinsamen Geschichte echoes of past horror cause a Korean woman echa przeszłości powodują, że Koreanka spüren. In diesem Fall lassen die Echos des to worry that her stay in Japan is a betrayal of przebywająca w Japonii obawia się, że jej pobyt Grauens eine Koreanerin zweifeln, ob sie durch her homeland. The prison in Seoul built by the tam jest zdradą ojczyzny. Zbudowane przez ihren Aufenthalt in Japan das eigene Land Japanese has long been used by visitors as a Japończyków w Seulu więzienie od dawna verrät. Zwar wird das von Japanern erbaute Ge- ghost train and amusement park, but today’s pełni funkcję parku rozrywki, lecz dzisiejsza fängnis in Seoul längst von den Besuchern dort simulated torture is no less barbaric than the udawana tortura jest nie mniej okrutna niż ta als Gespensterbahn und Amüsierpark genutzt, original acts. prawdziwa. doch heutige Spielzeugsimulationen damaliger Foltern bleiben barbarisch wie jene es waren.

Hayoun Kwon

Lack of evidence (2011) Survival (2008) Pontoon (2009) Drowned (2008) Carpet (2009) My neighbor Japan (2007) 63 years after (2008) Violin (2006)

Hayoun Kwon was born in Seoul in 1981. She Hayoun Kwon urodziła się w Seulu w 1981 r. Hayoun Kwon, geboren 1981 in Seoul. Sie gained a DNSEP diploma at the art school in Zdobyła dyplom DNSEP w szkole sztuki w Nantes, erhielt ein DNSEP-Diplom der Kunstschule in Nantes, attended the Paris Sorbonne University, uczęszczała do paryskiej Sorbony i dołączyła Nantes, besuchte die Universität Paris-Sorbonne and joined “Le Fresnoy, the National Studio for do „Le Fresnoy, Narodowego Studia Sztuk und ist beim „Studio für zeitgenössische Kunst Contemporary Arts”. Her work includes perfor- Współczesnych”. Na jej prace składają się perfor‑ Le Fresnoy“. Ihre Arbeit umfasst Performance, mance and video installation, documentary and mance, instalacje video, dokument oraz Videoinstallationen, Dokumentar- und Ani- animation. Typical ingredients of her art are her animacja. Typowe składniki jej sztuki to mationsfilme. Typische Zutaten ihrer Kunst: unpretentiousness, free writing and humour. niepretensjonalność, swobodne pisanie i humor. Bescheidenheit, freier Schreibstil und Humor. She particularly explores the history of her country W szczególności bada historię swego kraju oraz Die Erforschung der Geschichte Koreas und and the difficult and complex relationship it has jej trudne i złożone relacje z Japonią. Obecnie die schwierige und komplexe Beziehung ihres with Japan. Currently she is developing a docu- pracuje nad animowanym filmem dokumental- Heimatlandes zu Japan sind ihre Hauptthemen. mentary animation on social imprisonment. nym na temat społecznej uwięzi. Sie arbeitet derzeit an einem Dokumentarfilm über soziale Gefangenschaft.

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

Why Colonel Bunny was killed | Dlaczego pułkownik Bunny został zabity

D: Miranda Pennell, CI, ED: Miranda Pennell, John Smith GB 2010, HD-Cam, b/w, Doc, 27’

Colonisation brought not only dominance and Kolonizacja przyniosła do obcych krajów nie tylko Kolonisation brachte nicht nur Herrschaft und exploitation to foreign countries, but Western dominację i wyzysk, ale również cywilizację Ausbeutung in die Fremde, sondern auch west‑ civilisation too. But this film scans photos and zachodu. Film przegląda zdjęcia i wspomnienia liche Zivilisation. Aber in Fotos und den Memoiren the memoires of the doctor and missionary lekarza i misjonarza, doktora T.L. Penell’a w des Mediziners und Missionars Dr. T.L. Penell Dr T.L. Penell for traces of reprehensible things poszukiwaniu śladów nagannych czynów tej sucht der Film nach Spuren damaliger Unmög- of that era, and views a conflict that exists to epoki i na tle historycznym rozpatruje konflikt, lichkeiten, auch um einen bis heute anhal- this day against its historic background. The który istnieje po dziś dzień. Kolonialny sen tenden Konflikt mit Vorgeschichte zu sehen: colonial dream despite tribal culture, Handel’s na przekór kulturze plemiennej, „Mesjasz” Kolonialtraum trotz Stammeskultur, Händels Messiah from the gramophone by a bourgeois Händla z gramofonu przy burżujskim stole pod „Messias“ vom Grammophon an bourgeoiser dining table beneath trophies from paradise. trofeami z raju. Tafel unter Trophäen des Paradieses.

Miranda Pennell

Drum Room (2007) Magnetic North (2003) You made me love you (2005) Human Radio (2002) Fisticuffs (2004) Tattoo (2001)

Miranda Pennell trained in contemporary dance Miranda Pennell zanim zaczęła robić filmy Miranda Pennell studierte zeitgenössischer before she started making films and more recently studiowała taniec współczesny. W międzyczasie Tanz bevor sie begann Filme zu drehen. Inzwi- she completed a masters in visual anthropology uzyskała tytuł magistra Antropologii Wizualnej schen erhielt sie einen Master in Visuelle An- at Goldsmiths College, London. Her films have na Goldsmiths College w Londynie. Jej filmy thropologie vom Londoner Goldsmiths College. been shown in retrospective programmes at prezentowane były w ramach retrospektywy na Ihre Filme wurden in Retrospektiven bei vielen various festivals including this year at the wielu festiwalach: Glasgow Short Film Festival Festivals gezeigt: 2011 beim Glasgow Short Film Glasgow Short Film Festival, Vienna Independent (2011), Vienna Independent Shorts (2010), Festival, Vienna Independent Shorts (2010), Shorts (2010), at Tampere International Short Tampere International Short Film Festival Tampere International Short Film Festival (2009) Film Festival (2009) and at Oberhausen Kurz- (2009) i Oberhausener Kurzfilmtage (2006). und Oberhausener Kurzfilmtage (2006). filmtage (2006).

COMPETITION | KONKURS | WETTBEWERB

The Trip | Wycieczka

D: Bartosz Kruhlik, CI: Daniel Wawrzyniak, ED: Grzegorz Szczepaniak PL 2010, Beta-SP, Col, Doc OwE, 13’

Thirteen-year-old Asia goes out for the day with Trzynastoletnia Asia spędza z dziadkiem dzień Die 13-jährige Asia macht einen Ausflug mit her grandfather. They take the motor-scooter, poza domem. Biorą skuter i Asi wolno prowadzić. ihrem Großvater. Sie sind mit dem Roller unter‑ and Asia is allowed to drive. They stop in meadows Zatrzymują się na łąkach i przy lesie, dziadek wegs, und Asia darf auch einmal fahren. Sie and by the woods, Asia’s grandfather teaches uczy ją sztuczki z nożem, rozmawiają lub machen auf Wiesen und an Waldrändern Station, her a knife trick and they talk or are silent. He milczą. Dziadek zauważa, że dziewczyna ma der Großvater bringt Asia ein Messerspielchen remarks that she has increasingly little time for coraz mniej czasu na wycieczki z nim. Spędzają bei, die beiden schweigen oder unterhalten outings with him. They spend the whole day razem cały dzień, od rana do zmierzchu. Jest sich. Der Großvater bemerkt, dass Asia immer together, from morning until dusk. This is a to spotkanie dziadka z dorastającą wnuczką, weniger Zeit für Ausflüge mit ihm hat. Vom Mor- meeting between a grandfather and his adole- spotkanie dwóch pokoleń, dla których czas ma gen bis zum Sonnenuntergang verbringen sie scent granddaughter, between two generations różne znaczenie. den Tag miteinander. Eine Begegnung zwischen for whom time means different things. Großvater und pubertierender Enkeltochter, zwischen zwei Generationen, für die Zeit jeweils einen anderen Stellenwert hat.

Bartosz Kruhlik

Zniknięcie (2011) http:// (2010) Jutro... (2009)

Bartosz Kruhlik was born in 1985 in Lubsko, Bartosz Kruhlik urodził się w 1985 r. w Lubsku, Bartosz Kruhlik wurde 1985 in Lubsko, Polen, Poland. He finished Secondary Art School in w Polsce. Ukończył Liceum Plastyczne w Zielonej geboren. Nach seinem Abschluss an der Ober- Zielona Góra and the Film College in Wrocław. Górze oraz Szkołę Filmową we Wrocławiu. stufen-Kunstschule in Zielona Góra studierte er He is currently studying at the Directing Depart- Obecnie studiuje na Wydziale Reżyserskim w an der Filmschule in Wrocław. Zur Zeit studiert ment of the Film School in Łódź. His first docu- łódzkiej PWSFTviT. Jego pierwszy film dokumen- er an der Filmschule in Łódź Regie. Sein erster mentary film “Tomorrow …” received almost 40 talny „Jutro...” otrzymał prawie 40 polskich Dokumentarfilm „Tomorrow …“ erhielt 40 Aus- Polish awards. nagród. zeichnungen in Polen.

Bartosz Kruhlik · [email protected] 69

Eastern Bloc Blok Wschodni Ostblock

This year‘s Eastern Bloc formula changed a little Tegoroczna formuła Bloku Wschodniego zmieniła In diesem Jahr ist die Formel für den Ostblock in relation to previous years. So far, the country się nieco w stosunku do lat ubiegłych. Dotychczas leicht verändert. Bisher war das Entstehungs- of production was the determinant: the films wyznacznikiem był kraj produkcji: prezentowane land des Films entscheidend: Die Filme, die presented here came from Central and Eastern tu były filmy wyprodukowane w Europie Środ hier präsentiert wurden, stammten alle aus Europe. This year, one in five documentaries kowej i Wschodniej. W tym roku jeden z pięciu Zentral- und Osteuropa. Jetzt kommt einer der shown during the programme has been pokazywanych w programie dokumentów fünf Dokumentarfilme, die hier gezeigt werden, produced in the West. powstał na Zachodzie. aus dem Westen. Das zweite Entscheidungs- kriterium für diesen Teil der dokumentART hat The second determinant of this part of doku‑ Nie zmienił się jednak drugi wyznacznik tej sich nicht geändert: Die Filme, die hier gezeigt mentART has not changed, though: the films shown części dokumentARTu: pokazywane są tu filmy werden, handeln von der Vergangenheit, der here are about the past, present and future of o przeszłości, teraźniejszości i przyszłości Gegenwart und der Zukunft der Region. Sie the region, exploring its historical, cultural, regionu, badające jego tożsamość: historyczną, erforschen die historischen, kulturellen und socio-political identities, their transposition to kulturową, społeczno-polityczną, jej przełożenie soziopolitischen Identitäten und ihre Übertra- morals and everyday life. In this sense, the block’s na obyczajowość i codzienność. W tym sensie gung auf Moral und Alltag. So gesehen, verliert name gradually loses its ironic distance in favour nazwa bloku wytraca stopniowo swój ironiczny der Name des Programmteils allmählich seine of exploring, by means of the medium of film, dystans na rzecz zbadania za pomocą filmo‑ ironische Distanz zugunsten der Erforschung – Central-Eastern European identity. The programme wego medium europejskiej środkowo-wschodniej durch das Medium Film – der Identität Zentral includes films which portray this identity through tożsamości. W programie znalazły się filmy, osteuropas. Das Programm beinhaltet Filme, the individual, determined by the historical here które tożsamość tę obrazują poprzez jednostkę, die diese Identität durch das Individuum zeigen, and now, but also one that is active, reflec- zdeterminowaną przez historyczne tu i teraz, vom historischen Hier und Jetzt bestimmt, aber ting, having its own story. And to start off this ale też aktywną, reflektującą, posiadającą swoją auch eine Identität, die aktiv und nachdenklich section: a cheerful pre-initiation story. opowieść. A na początek bloku: pogodna ist und die eine eigene Geschichte hat. Und als opowieść przedinicjacyjna. Auftakt des Blocks: eine fröhliche Präinitiations- Geschichte. 70 Neubrandenburg | Kino Latücht | Wednesday 09.11. | 14:00 · Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Monday 7.11. | 10:00

Eastern Bloc | Blok Wschodni | Ostblock

12 and 1/2 | 12 i pół roku

D, CI: Olga Kałagate, ED: Grzegorz Szczepaniak PL 2011, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 20’

Kuba and Jedrek are 12 1/2. As they play and Kuba i Jędrek mają 12 i pół roku. Podczas Kuba und Jedrek sind zwölfeinhalb und joke they try to imagine what the future will be zabaw i żartów starają się wyobrazić sobie versuchen während ihrer Spiele und Streiche, like when they’re 15 or 16. jak będzie wyglądała przyszłość, gdy będą sich die Zukunft vorzustellen, wenn sie 15 oder mieli 15 lub 16 lat. 16 sein werden.

Olga Kałagate

Heart of the Immigrant (2005) Marijana the wife of a sailor 1000DM (2004) (2002) Special Day (2004) Leopold (2001)

Olga Kałagate is a 24-year-old student of film Olga Kałagate jest 24-letnią studentką reżyserii Olga Kałagate ist 24 und studiert Filmregie directing at the “Krzysztof Kieślowski Radio filmowej na WRiTV w Katowicach. Interesuje się an der „Krzysztof Kieślowski Fakultät für and Television Faculty” in Katowice, Poland. kręceniem krótkich filmów fabularnych, doku‑ Radio- und Fernsehen“ in Katowice, Polen. Ihr She is interested in making short fiction, mentalnych i animowanych, zwłaszcza o Interesse gilt Kurzfilmen, Dokumentarfilmen documentary and animated films, especially dzieciach. und Animationen, vor allem Geschichten, die stories about children. von Kindern handeln.

Eastern Bloc | Blok Wschodni | Ostblock

Bojan

D, CI: Đuro Gavran, ED: Iva Mrkić CRO (2010), Beta-SP, Col, Doc, OwE, 13’

In Yugoslavia Bojan was an outsider because his W Jugosławii Bojan był obcy, ponieważ In Jugoslawien war Bojan ein Außenseiter, weil parents believed in God; in the Croatia that jego rodzice wierzyli w Boga; w późniejszej seine Eltern an Gott glaubten, im nachfolgenden followed he was an outsider because he didn’t Chorwacji był obcy, ponieważ nie znał hymnu Kroatien, weil er dessen Hymne nicht kannte. know the national anthem. At great sacrifice państwowego. Po wielu wyrzeczeniach jego Unter verlustreichen Umständen gelang es Bo- his Serbian parents succeeded in leaving their rodzicom udało się opuścić ich dom w Chor- jans serbischen Eltern, ihre kroatische Existenz Croatian home and fleeing via Slovenia to Serbia, wacji i uciec przez Słowenię do Serbii, gdzie aufzulösen und über Slowenien nach Serbien zu to where the film follows Bojan’s former school‑ film podąża za byłym kolegą Bojana ze szkoły. fliehen, wohin der Film Bojans früheren Schul- friend. In the mean time everyone believes in W tym czasie wszyscy wierzą w Boga, podróż freund begleitet. Inzwischen glauben alle an God, the train journey is nothing special, and the pociągiem to nic nadzwyczajnego, a ponowne Gott, die Zugfahrt ist keine besondere und das reunion between the friends separated by war spotkanie przyjaciół rozdzielonych przez wojnę Wiedersehen der durch den Krieg getrennten seems very casual. wydaje się być czymś zupełnie zwyczajnym. Freunde wirkt beiläufig.

Đuro Gavran

Blockade (in postproduction) The Celts Non-Recyclable (2009) Above Average (2008) Glassballetdancer (2005)

Đuro Gavran, born 1982 in Bjelovar, Croatia. Đuro Gavran, urodzony w 1982 r. w Bjelovar w Đuro Gavran, geboren 1982 in Bjelovar, Kroatien. Director, designer and cinematographer. More Chorwacji. Reżyser, operator, projektant. Brał Regisseur, Designer und Kameramann. Hat an than 30 national and international exhibitions udział w ponad 30 krajowych i międzynaro mehr als 30 nationalen und internationalen and various film festivals. Co-founder of the dowych wystawach oraz festiwalach filmowych, Ausstellungen und verschiedenen Filmfestivals creative collective “N, JAB - New, very alternative w latach 2001 – 2006 współtworzył grupę teilgenommen und war auch Mitgründer des band” from 2001 – 2006 and founder of the kreatywną „N, JAP – New, very alternative Kreativkollektivs „N, JAP – New, very alternative Association of Nature and Society. Graduated band”. Założyciel Towarzystwa Przyrody i band“ von 2001 – 2006 und Gründer der Verei- from the Faculty of Graphic Arts, University of Społeczeństwa. Absolwent Wydziału Sztuk nigung für Natur und Gesellschaft. Absolvent Zagreb. Enrolled in graduate studies in film Pięknych na Uniwersytecie w Zagrzebiu. der Fakultät der Bildenden Kunst, Universität and TV directing at the Academy of Dramatic Obecnie studia doktoranckie w zakresie filmu Zagreb. Eingeschrieben für ein Graduierten- Arts, Department of Documentary Film at the i reżyserii telewizyjnej na Wydziale Filmu studium der Film- und TV-Regie an der Akademie University of Zagreb. Dokumentalnego Akademii Sztuki Teatralnej na der Theater Künste, Universität Zagreb, Abtei- Uniwersytecie w Zagrzebiu. lung Dokumentarfilm.

Eastern Bloc | Blok Wschodni | Ostblock

Gorelovka – Episodes from the Life of a Disappearing Community | Gorelovka – Epizody z życia znikającej społeczności

D, CI, ED: Alexander Kviria, GE/GB 2010, HD-Cam, Col, Doc, OwE, 48’

Since their banishment from Russia in 1840 the Od wygnania z Rosji w 1840 Duchoborcy Seit ihrer Verbannung 1840 siedeln die Doukho Doukhobors (spirit-wrestlers) have lived in the (Bojownicy Ducha) żyją na stepach Kaukazu. baer in der Steppe des Kaukasus. Die anarchis steppes of Caucasia. The anarchistic minority Anarchistyczna mniejszość praktykuje swoją tische Minderheit praktiziert ihren Glauben practise their religion without churches, without religię bez kościołów, bez księży, bez ksiąg i bez ohne Kirche, ohne Priester, ohne Bücher, ohne priests, without books and without crucifixes, krucyfiksów, używając tylko pieśni, rytuałów Kreuze und speist ihn einzig aus Liedern, Ritualen using just songs, rituals and oral tradition. But i tradycji. Lecz teraz coraz więcej Duchoborców und oraler Überlieferung. Doch immer mehr now more and more Doukhobors are migrating migruje do Rosji lub na Ukrainę. Tołstoj był Dokhobaer wandern nach Rußland oder in die to Russia or the Ukraine. Tolstoy was interested zainteresowany ich pokojową wizją świata, Ukraine aus. Tolstoi interessierte sich für die in their non-violent world vision, which is why dlatego szkoła we wsi dalej nosi jego imię. Gewaltlosigkeit ihres Weltbildes, weshalb die the village school still bears his name. Dorfschule noch seinen Namen trägt.

Alexander Kviria

The Filthiest Porches. Mamuka Lekiashvili (2009) Eugenie the Grandson of Vukvutagin (2001) Steven (2008) Schoolmates (2001) Doom (2007) Cactus Flower (2000) The Story of a Little Soldier (2005) Business Trip to Tbilisi (2000) Night Patrol (2002)

Alexander Kviria, born in 1972 in Tbilisi, Georgia, Alexander Kviria, urodzony w 1972 r. w Tbilisi Alexander Kviria, geboren 1972 in Tiflis, Georgien, graduated from the Russian Film Institute (VGIK) (Gruzja), ukończył studia na Wydziale Reżyserii studierte Regie am Russischen Filminstitut (VGIK), Faculty of Film Directing in 2003. He worked for na Wszechrosyjskim Państwowym Instytucie wo er 2003 seinen Abschluss machte. Er war für several TV companies in Moscow and Tbilisi, and Kinematografii (WGIK) w 2003 r. Pracował dla verschiedene Fernsehanstalten in Moskau und is now an independent filmmaker. He has been kilku firm telewizyjnych w Moskwie i Tbilisi, Tiflis tätig und ist jetzt freier Filmemacher. living in London since 2007. teraz jest niezależnym filmowcem. Mieszka w Er lebt seit 2007 in London. Londynie od 2007 r.

Eastern Bloc | Blok Wschodni | Ostblock

La reine du Meix | The queen of the Meix | Królowa Le Meix

D: Tibo Pinsard, CI: Eric Lefebvre, Tibo Pinsard, ED: Carole Cassier F 2011, Beta-SP, Col, Doc, OwE, 27’

Sophie, who is over 80, lives in the tiny village Sophie, mająca ponad 80 lat, mieszka w malutkiej Die über 80-jährige Sophie lebt im kleinen of Le Meix in Burgundy, where everyone knows wiosce Le Meix w Burgundii, gdzie wszyscy ją Le Meix in der Bourgogne und ist allseits her. At an afternoon event for senior citizens znają. Podczas popołudniowego spotkania dla bekannt. Bei einem Seniorennachmittag wird she is proclaimed Queen of Le Meix. But is any starszych obywateli zostaje obwołana Królową sie als Königin von Le Meix begrüßt. Doch one present aware that Sophie, born in 1920 in Le Meix. Ale kto z obecnych wie o tym, że Sophie, wer weiß hier davon, dass Sophie – 1920 in Poland, was forced to leave her home in 1941 urodzona w 1920 r. w Polsce, była zmuszona do Polen geboren – 1941 gezwungen wurde, ihre to work in Germany? After the war she came to opuszczenia swojego domu w 1941 r., by pracować Heimat zu verlassen, um in Deutschland zu France and finally settled in Le Meix. Her life w Niemczech? Po wojnie przyjechała do Francji arbeiten? Nach dem Krieg führte sie ihr Weg was full of hard work, leaving little time for the i wreszcie zamieszkała w Le Meix. Jej życie było nach Frankreich und schließlich nach Le Meix. memories she shares so frankly here, and which pełne ciężkiej pracy, pozostawiając niewiele In ihrem Leben voller harter Arbeit gab es kaum are a part of European history. czasu na wspomnienia, którymi tak otwarcie Zeit für Erinnerungen, die sie hier offenher- dzieli się tutaj i które są częścią historii Europy. zig preisgibt und die ein Teil europäischer Geschichte sind.

Tibo Pinsard

L’ île (2008)

A veteran of the fine arts, Tibo Pinsard switched Weteran sztuk pięknych Tibo Pinsard zamienił Ein Veteran der schönen Künste, wechselte from video art to cinema with his movie ”The Is- w 2008 sztukę video na kino tworząc film Tibo Pinsard 2008 von Videokunst zu Kino mit land”, a short film released in 2008 with Alysson krótkometrażowy „L’ île” z Alysson Paradis, seinem Kurzfilm “L’ île” mit Alysson Paradis, Paradis, Simon Charasson and Thierry Frémont. Simonem Charasson i Thierrym Frémont. Simon Charasson und Thierry Frémont. Zwischen Oscillating between fiction and documentary, Poruszając się pomiędzy fikcją a filmem do- Fiktion und Dokumentarfilm schwankend, he is currently finishing the first film dedicated kumentalnym pracuje obecnie nad produkcją arbeitet er gegenwärtig an der Fertigstellung to “Iggy Pop & The Stooges”. pierwszego filmu, który jest poświęcony „Iggy des ersten Films, der „Iggy Pop & The Stooges“ Pop & The Stooges”. gewidmet ist.

Eastern Bloc | Blok Wschodni | Ostblock

Długi Marsz 70 lat później | The Long Walk 70 Years Later

D: Marcin Mamoń, CI: Filip Drożdż, Tomasz Głowacki, ED: Maciej Karczewski PL 2011, Beta-SP, Col, Doc OwE, 60’

Tomasz, Bartosz and Filip travel 8,000 kilome- Tomasz, Bartosz i Filip wędrują 8,000 kilome Tomasz, Bartosz und Filip legen 8000 km vom ters from northern Siberia to Calcutta. They are trów z północnej Syberii do Kalkuty. Podążają Norden Sibiriens bis Kalkutta zurück. Sie lassen tracing the journey of Witold Glinski, who fled szlakiem Witolda Glińskiego, który zbiegł z sich durch die Erzählungen von Witold Glinski from a Soviet work camp in the nineteen-forties, radzieckiego obozu pracy w latach 40., a którego leiten, der in den 1940ern aus einem sowjeti‑ and whom they met in Cornwall in 2010. They poznali w Kornwalii w 2010 r. Jako punkt od- schen Arbeitslager flüchtete und den sie 2010 used Slavomir Rawicz’s book “The Long Walk”, niesienia obrali opublikowaną w 1956 r. książkę in Cornwall trafen. Auch Slavomir Rawiczs 1956 published in 1956, describing the escape from Sławomira Rawicza pt. „Długi marsz”, która erschienenes Buch „Der lange Weg“, das die the Gulag and filmed by Peter Weir under the opisuje ucieczkę z gułagu, i na podstawie której Flucht aus dem Gulag beschreibt – unter dem title “The Way Back”, as a reference. The journey Peter Weir nakręcił film „Niepokonani”. Wędrówka Titel „The Way Back“ von Peter Weir verfilmt of Tomasz, Bartosz and Filip and this documen- Tomasza, Bartosza i Filipa, oraz dokument o niej – dient ihnen als Referenz. Tomaszs, Bartoszs tary about it should help ensure that the story powinny pomóc uratować tę historię przed und Filips Weg und dessen filmische Dokumen‑ is not forgotten. zapomnieniem. tation soll diese Geschichte vor der Vergessen‑ heit bewahren.

Marcin Mamoń

Dług (2010) SEN (2003) Ósma brama (Afganistan) (2010) Dyktatorzy (2002 – 2003) Dżihad (2006) The Making A New Empire (1999) Chechnya: The Dirty War (2005) Alah Akbar – znaczy Bóg jest wielki (1995) The Smell of Paradise (2003 – 2005)

Marcin Mamoń is a documentary film-maker Marcin Mamoń jest twórcą filmów dokumental Marcin Mamoń ist Regisseur und Filmemacher and director of movies from the most dangerous nych oraz reżyserem filmów z najbardziej von Dokumentarfilmen über die gefährlichsten regions of the Earth. His films include “The Smell niebezpiecznych regionów Ziemi. Jego filmy to Regionen der Welt. Einige seiner Filme sind of Paradise”, “Chechnya. The Dirty War”, m.in. „Zapach Raju”, „Chechnya. The Dirty „The Smell of Paradise“, „Chechnya. The Dirty War”, “Afghanistan. The Eighth Gate” and “Man in His War”, „Ósma brama” oraz „Mężczyzna po „Afghanistan. The Eighth Gate” und “Man in His 40s Chooses to Smuggle”. He worked with Po- czterdziestce woli być przemytnikiem”. 40s Chooses to Smuggle”. Er hat für die polni‑ lish news services, was a news publisher with Pracował jako dziennikarz polskich serwisów sche Nachrichtenagentur gearbeitet, war Nach- the daily news service Fakty, and chief of the informacyjnych, publikował wiadomości dla richtenredakteur bei der Agentur Fakty und Chef commentary section of the Polish TV channel dziennika Fakty oraz był kierownikiem sekcji des Kommentardienstes des polnischen TVP 2. He is author of the documentary series komentatorskiej TVP 2. Jest autorem seriali do- TV-Kanals TVP 2. Er ist Autor der Doku-Reihen “The Correspondent”, “The Dictators” and “The kumentalnych „Korespondent”, „Dyktatorzy” „The Correspondent“, „The Dictators“ und „The Jihad”. His films have won awards at numerous oraz „Dżihad”. Jihad“. Seine Filme wurden bei zahlreichen festivals. Festivals prämiert.

Marcin Mamoń · [email protected] 75 Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Monday 7.11. | 14:00

D: Peter Lindsay Weir, CI: Russel Boyd, ED: Lee Smith US 2010, Col, Fi, OwPl, 133’

“The Way Back” is worth showing for at least two „Niepokonanych” warto pokazać z co najmniej Es gibt mindestens zwei Gründe, die für die reasons: the film tells about a great escape from dwóch powodów: film opowiada o wielkiej Präsentation des Films „The Way Back“ sprechen: a Gulag in Siberia through the Gobi Desert and ucieczce, zainicjowanej przez polskiego oficera, Der Film erzählt die Geschichte einer Flucht von Tibet to India, and it is directed by the great z syberyjskiego gułagu przez pustynię Gobi i einem Gulag in Sibirien durch die Gobi-Wüste Peter Weir. “The Way Back” will be presented at Tybet aż do Indii, a reżyserem jest wielki Peter und Tibet nach Indien, und er stammt vom großen the dokumentART festival for one more reason: Weir. Na festiwalu dokumentART „Niepokonani” Regisseur Peter Weir. Es gibt noch einen Grund, the history of the escape that inspired Weir to zostaną zaprezentowani z jeszcze jednej okazji – warum der Film auf dem dokumentART Festival create the feature film also inspired the prota- historia ucieczki, która zainspirowała Weira do gezeigt wird: Die Geschichte dieser Flucht, die gonists and authors of a documentary shown stworzenia fabuły, była też inspiracją bohaterów Weir zu seinem Spielfilm inspiriert hat, hat auch in the Eastern Bloc, “The Long Walk 70 Years i twórców dokumentu pokazywanego w Bloku die Protagonisten und Autoren von „The Long Later.” Wschodnim: „Długi Marsz 70 lat później”. Walk 70 Years Later“ inspiriert, ein Film der im „Ostblock“ des Festivalprogramms zu sehen ist.

Peter Lindsay Weir

The Last Wave (1977) Fearless (1993) The Year of Living Dangerously (1982) The Truman Show (1998) Witness (1985) Master and Commander: The Far Side of the World (2003) The Mosquito Coast (1986) The Way Back (2010) Dead Poets Society (1989)

Peter Lindsay Weir was born in 1944 in Sydney, Peter Lindsay Weir urodził się w 1944 r. w Peter Lindsay Weir wurde 1944 in Sydney where he studied art and law. His interest in Sydney. Tam studiował sztukę i prawo. Kinem geboren. Dort studierte er Kunst und Jura. Sein cinema began with a trip to Europe. “Picnic at zainteresował się podczas podróży do Europy. Interesse am Kino wurde auf einer Europareise Hanging Rock” (1975), equivocal in terms of genre Przełomowym momentem w jego pracy filmowej geweckt. „Picnic at Hanging Rock” (1975), ein and plot, with brilliant images and excellent cast był niejednoznaczny pod względem gatunku i mehrdeutiges Werk, was Genre und Handlung and direction, marked his career breakthrough. treści, znakomity pod względem obrazu oraz anbelangt, mit brillanten Bildern und hervorra- He made two more films in Australia before doboru i poprowadzenia aktorów „Pikinik pod genden gutgeführten Darstellern, war sein Kar- moving to Hollywood in 1984. There he made Wiszącą Skałą” z 1975 r. W Australii nakręcił rieredurchbruch. Er drehte zwei weitere Filme much-acclaimed films such as “Dead Poets jeszcze dwa filmy. W 1984 r. przeniósł się do in Australien bevor er 1984 nach Hollywood zog. Society” (1989) and “The Truman Show” (1998). Hollywood. Tu powstały m.in. wielokrotnie na- Dort entstanden vielbeachtete Filme wie „Dead gradzane realizacje: „Stowarzyszenie Umarłych Poets Society” (1989) und „The Truman Show” Poetów” (1989), „Truman Show” (1998). (1998). 76

The Polish National Film, Television and Theatre School Łódź Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna w Łodzi (PWSFTviT) Staatliche Hochschule für Film, Fernsehen und Theater Łódź

Polish filmmakers in Germany and the German Polscy filmowcy w Niemczech i niemieckie Polnische Filmemacher in Deutschland und der point of view in Poland – the choice of film spojrzenie na Polskę – wybór szkół filmo‑ deutsche Blick in Polen – ganz im Zeichen des schools this year is entirely in line with the wych wpisuje się idealnie w ideę Polsko- Deutsch-Polnischen Festivals dokumentART German-Polish festival dokumentART. The Film Niemieckiego Festiwalu dokumentART. steht in diesem Jahr die Auswahl der Filmhoch- School Łódź and the Film and Television Uni- Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa i Teatralna schulen. Die Filmhochschule Łódź und die Film- versity „Konrad Wolf“ (HFF) are presenting the z Łodzi i Wyższa Szkoła Filmu i Telewizji z hochschule für Film und Fernsehen „Konrad work of Polish students in Potsdam and Ger- Poczdamu-Babelsbergu prezentują dzieła Wolf“ (HFF) präsentieren Werke von jeweils pol- man filmmakers studying at the famous Polish Polaków, studiujących w Niemczech i Niemców nischen Schülern an der Potsdamer Institution institution in Łódź. The result is an exciting mix – absolwentów renomowanej uczelni z Łodzi. sowie von deutschen Filmemachern, die an der of documentary, short and feature films, which Wynikiem jest ciekawe zestawienie filmów renommierten Schule in Łódź studierten. Das are worth watching at a double sitting. dokumentalnych, krótkometrażowych i Ergebnis ist eine spannende Zusammenstel- pełnometrażowych, które warto obejrzeć lung aus Dokumentar-, Kurz – und Langfilmen, The National Higher School of Film, Television łącznie. die es sich lohnt im Doppelpack anzugucken. and Theatre (PWSFTviT) in Łódź is one of the world’s oldest and most prestigious film schools. Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyj‑ Die Staatliche Hochschule für Film, Fernsehen Founded in 1948, it has trained a large number na i Teatralna w Łodzi to jedna z najstarszych und Theater Łódź (PWSFTviT) ist eine der ältesten of outstanding directors, cinematographers and i najbardziej prestiżowych szkół filmowych und renommiertesten Filmschulen der Welt. animators – winners of Oscars and the most na świecie. Założona w 1948 r. wykształciła Gegründet 1948, hat sie eine Vielzahl hervor‑ important Cannes, Berlin, and Venice awards. całe grono wybitnych reżyserów, operatorów ragender Regisseure, Kameraleute und Ani‑ At present the school has over 1300 students i twórców animacji – zdobywców Oskarów, mationsfilmer hervorgebracht, die zahlreiche from Poland and abroad in the departments Di- najważniejszych nagród w Cannes, Berlinie i Oscars und die wichtigsten Preise in Cannes, recting, Cinematography, Animation Direction Wenecji. Obecnie w Szkole studiuje ponad Berlin und Venedig gewonnen haben. and Special Effects, Screenwriting, Editing, Film 1300 studentów z Polski i zagranicy na Gegenwärtig zählt die Schule mehr als 1 300 and Television Production Management, Acting następujących kierunkach: Reżyseria filmowa, Studenten aus Polen und dem Ausland in den and Photography. Sztuka operatorska, Film animowany i efekty Abteilungen Regie, Kamera, Animationsregie specjalne, Scenariopisarstwo, Montaż filmowy, und Spezialeffekte, Drehbuch, Editing, Film- The technical infrastructure of the Łódź Film Produkcja Filmowa i Telewizyjna, Aktorstwo, und Fernsehproduktionsmanagement, Schau- School is comprised of modern and fully pro‑ Fotografia. spiel und Fotografie. fessional equipment which allows for compre- hensive film production: three sound stages, Zaplecze techniczne Szkoły Filmowej w Łodzi Die technische Infrastruktur der Filmschule an animation and special effects studio, and stanowi nowoczesny i w pełni profesjonalny Łódź besteht aus einer modernen und hochpro- a fully-equipped photography studio. For stu- sprzęt umożliwiający kompleksową produkcję fessionellen Ausstattung, die eine umfassende dents’ needs, the school employs professional filmów – 3 hale zdjęciowe, studio montażowe Filmproduktion ermöglicht: drei Tonbühnen, technicians. i do postprodukcji dźwięku, studio animacji i ein Studio für Animation und Spezialeffekte, efektów specjalnych oraz w pełni wyposażone und ein voll ausgestattetes Fotostudio. Die studio fotograficzne. Na potrzeby studentów Schule beschäftigt professionelle Techniker, Szkoła zatrudnia zawodowych techników. die den Studenten zur Verfügung stehen.

Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna w Łodzi · ul. Targowa 61/63 · 90-323 Łódź www.filmschool.lodz.pl 77

University of Film and Television “Konrad Wolf” Wyższa Szkoła Filmu i Telewizji im. Konrada Wolfa w Poczdamie-Babelsbergu Hochschule für Film und Fernsehen „Konrad Wolf“ (HFF)

Each year, over 150 film works (over half of them Każdego roku powstaje ponad 150 etiud filmo‑ Jedes Jahr werden in der Schule mehr als using light-sensitive 35 mm film) are created at wych (z czego ponad połowa na taśmie 150 Filmarbeiten erstellt (mehr als die Hälfte the school, a total length equivalent to 12 fea- światłoczułej 35 mm) o łącznej długości auf lichtempfindlichem 35-mm-Film), dies ture films. In this respect, the school is Poland’s odpowiadającej 12 pełnometrażowym filmom. entspricht in der Gesamtlänge 12 Spielfilmen. largest production studio. Pod tym względem Szkoła jest największym In dieser Hinsicht ist die Schule das größte studiem produkcyjnym w Polsce. Produktionsstudio Polens. PWSFTviT’s alumni include some of the world’s most prominent directors, cinematographers Absolwentami PWSFTviT są najwybitniejsi Einige der renommiertesten Regisseure, and animators, such as Roman Polański, światowi reżyserzy, operatorzy i twórcy Kameraleute und Animationsfilmer sind Absol- Andrzej Wajda, Krzysztof Kieślowski, Zbigniew animacji, tacy jak m.in.: Roman Polański, venten der PWSFTviT. Dazu zählen u.a. Roman Rybczyński, Witold Sobociński, Sławomir Andrzej Wajda, Krzysztof Kieślowski, Polański, Andrzej Wajda, Krzysztof Kieślowski, Idziak, Paweł Edelman, Dariusz Wolski, Andrzej Zbigniew Rybczyński, Witold Sobociński, Zbigniew Rybczyński, Witold Sobociński, Bartkowiak, and many others. Sławomir Idziak, Paweł Edelman, Dariusz Sławomir Idziak, Paweł Edelman, Dariusz Wolski, Wolski, Andrzej Bartkowiak i wielu innych. Andrzej Bartkowiak und viele andere. The University of Film and Television „Konrad Wolf“ (HFF) can look back on nearly 60 years Wyższa Szkoła Filmu i Telewizji im. Konrada Die Hochschule für Film und Fernsehen „Konrad of history. Founded in 1954, it is the oldest and Wolfa ma już prawie 60-letnią historię. Wolf“ blickt auf fast 60 Jahre Geschichte zurück at the same time largest and most modern film Została założona w 1954 r. i jest najstarszą, a – 1954 gegründet ist sie die älteste und gleich‑ school in Germany, located in Potsdam-Babels- jednocześnie najnowocześniejszą i największą zeitig eine der modernsten und größten Film‑ berg, the famous film and media metropolis. Szkołą Filmową w Niemczech. Znajduje się w hochschulen in Deutschland, gelegen in Potsdam- Poczdamie-Babelsbergu – znanym miasteczku Babelsberg, der berühmten Film- und Medien The Babelsberg animation, documentary and filmu i mediów. Jej charakter kształtowały stadt. Die Babelsberger Schulen des Animations-, feature film schools have certainly affected how babelsberdzkie szkoły filmu animowanego, Dokumentar- und Spielfilms haben das Selbst‑ the HFF sees itself, with the development of its dokumentalnego i fabularnego z ich drogą verständnis der HFF geprägt mit ihrer filmischen own distinctive film style and artistic hallmark, rozwoju stylu filmowego i specyficznym formami, Stilentwicklung und den spezifischen künstle- for example the observational documentary, the jak np.: skupiający się na obserwacji doku- rischen Handschriften: wie z.B. der beobacht- poetic animated film and the realistic feature ment, poetycki film animowany lub realistyczny ende Dokumentarfilm, der poetische Anima film. In Babelsberg particular emphasis is given film fabularny. Ważnym aspektem studiów jest tionsfilm oder der realitätsgeprägte Spielfilm. to the interdisciplinarity of the various courses. interdyscyplinarny charakter poszczególnych Besonderer Schwerpunkt des Studiums liegt Famous graduates from the HFF include the kierunków. Do wybitnych absolwentów kie- in der Interdisziplinarität der verschiedenen filmmaker Andreas Dresen, the actors Jaecki runku należą m. in.: reżyser Andreas Dresen, Studiengänge. Zu den berühmten Absolventen Schwarz and Matthias Koeberlin, the animated aktorzy Jaecki Schwarz i Matthias Koeberlin, der HFF gehören u.a. der Filmemacher Andreas filmmaker Jacky Gleich and camera-woman reżyser filmów animowanych Jacky Gleich i ope- Dresen, die Schauspieler Jaecki Schwarz und Susanne Schüle. ratorka Susanne Schüle. Matthias Koeberlin, die Animationsfilmerin Jacky Gleich und Kamerafrau Susanne Schüle.

Hochschule für Film und Fernsehen (HFF) „Konrad Wolf“ · University of Film and Television Cristina Marx · Marlene-Dietrich-Allee 11 · D-14482 Potsdam-Babelsberg · Germany www.hff-potsdam.de 78 Neubrandenburg | Kino Latücht | Monday 7.11. | 10:00 · Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Tuesday 8.11. | 13:00

FILMSCHOOL HFF

Jam Session

D, CI: Izabela Plucinska, ED: Dirk Schreier D 2005, 35mm, Col, An., OwE, 10’

Clay animation based on the play “Jam Animacja plastelinowa na podstawie sztuki Knetanimation auf der Grundlage des Stücks Session” by Maciej Zenon Bordowicz „Jam Session” Macieja Zenona Bordowicza. „Jam Session“ von Maciej Zenon Bordowicz. Theresa and Viktor, a middle-aged couple, Theresa i Viktor, para w średnim wieku, żyją w are living in an apartment above a jazz club. mieszkaniu nad klubem jazzowym. Z powodu Die Wohnung von Theresa und Viktor liegt They can’t sleep at night because of the music dochodzącej z klubu muzyki nie mogą spać w genau über einem Jazzclub. Wegen der Musik coming from the club. Perhaps it is a welcomed nocy. Być może stanowi to potrzebny element können die beiden nicht schlafen. Vielleicht distraction from their mundane lives? urozmaicający ich prozaiczne życia? sind Kneipengeräusche und Musik für die zwei genau die richtige Ablenkung.

Izabela Plucinska

Josette (2010) Auf der anderen Seite (2002) Esterhazy (2009) Doppelgänger (2002) 7 More minutes (2008) Hinterhof (1999) Marathon (2008) Rochade (1999) Breakfast (2006)

Izabela Plucinska, born 1974, studied at Łódz Art Izabela Plucinska, urodzona w 1974 r. jest Izabela Plucinska geboren 1974 in Polen, lebt School and Film School in Poland until 2000 and absolwentką Łódzkiej Szkoły Filmowej (2001) und arbeitet als Filmemacherin seit 2003 in took up studies at “Konrad Wolf” Film School in oraz Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi (2000). Berlin. Hier hat sie bereits sechs Animations- Potsdam-Babelsberg in Germany in 2003. Her W 2004 roku ukończyła Wyższą Szkołę Filmową filme realisiert. Sie hat die Filmhochschule und graduate film project Jam Session was accepted im. Konrada Wolfa w Poczdamie-Babelsbergu. die Kunstakademie in Łódź, Polen, abge- for the short film competition at the Berlin Film Wypracowała własną technikę tworzenia filmów schlossen. Danach hat sie ein Stipendium vom Festival 2005, where it won her a Silver Bear. animowanych – filmuje figurki, które sama DAAD und dem „Nipkow-Programm“ in Berlin With her production company „Clay Traces“, wykonuje z gliny i plasteliny. Jej największy bekommen und zwei Jahre an der HFF Potsdam she has produced her latest film Josette. Izabela dotychczasowy sukces to Srebrny Niedźwiedź studiert. Ihr Diplom-Film „Jam Session“ bekam lives in Berlin where she works with a small w konkursie filmów krótkometrażowych na MFF auf der Berlinale 2005 den Silbernen Bären. In team of animators. w Berlinie w 2005 r. za obraz „Jam Session”. Berlin hat sie die Produktionsfirma CLAYTRACES. Mieszka w Berlinie. Zurzeit bereitet sie den nächsten Kurzfilm „Liebling“ vor.

FILMSCHOOL HFF

Jubilate

D: Irma-Kinga Stelmach, CI: Christoph Lemmen, ED: Christoph Krüger D 2004, 16mm, b/w, Doc, OwE, 16’

“You’re going to get a clip round the ear in a „Zaraz oberwiesz, siedzisz tu tak ładnie bliziutko „Du kriegst gleich eine Ohrfeige, Du sitzt so schön minute, you’re that close to me …” The mother mnie…”. Matka patrzy na córkę ostrzegawczo. nah bei mir…“ Die Mutter sieht ihre Tochter gives her daughter a reprimanding look. A Niedziela jak każda inna. Wszystko wydaje się ermahnend an. Ein Sonntag wie jeder andere. Sunday like any other. Everything seems nor- być normalne, a z drugiej strony zupełnie na Alles scheint normal und doch ganz verkehrt zu mal, but still everything’s wrong. The mother odwrót. Matka błądzi przez przeszłość, żyje sein. Die Mutter irrt durch die Vergangenheit, is wandering through the past, is living in her w swoim własnym świecie. Wprawdzie rozpoz‑ lebt in ihrer eigenen Welt. Sie erkennt ihre own world. She recognises her daughter, but naje córkę, ale często nie wie, kim ona właściwie Tochter zwar, weiß aber oft nicht mehr, wer sie often she doesn’t remember who she is. How jest. Jak radzi sobie córka z matką, która straciła eigentlich ist. Wie geht die Tochter mit dem does the daughter deal with her mother’s kontakt z rzeczywistością? Próba pokazania Verlust der Wirklichkeit ihrer Mutter um? Eine loss of reality? A study of a mother-daughter relacji między matką a córką. Annäherung an eine Mutter-Tochter Beziehung. relationship.

Irma-Kinga Stelmach

Kurowski Shop Frohe Weihnachten Magda (Diplomfilm) Preussisch Gangster

Irma-Kinga Stelmach, born 1975 in Bolesławiec, Irma-Kinga Stelmach urodzona w 1975 r. w Irma-Kinga Stelmach geb. 1975 in Boleslawiec/ Poland. Has lived in Germany since 1989. From Bolesławcu. Od 1989 mieszka w Niemczech. Polen, seit 1989 in Deutschland. 1995 – 2001 studied Fine Art at the University W latach 1995 – 2001 studiowała Sztuki Piękne 1995 – 2001 Studium der Bildenden Kunst an of the Arts in Berlin, including in 1999 study at na Uniwersytecie Sztuki w Berlinie, w między‑ der Hochschule der Künste Berlin, davon 1999 the ”Central Saint Martins College of Art and De- czasie w 1999 r. studia w „Central Caint Martins Studium an der „Central Caint Martins School sign” in London and 2000 at the UIC Chicago’s School at Art & Design” w Londynie oraz w 2000 at Art & Design“ in London und 2000 Studium Film & Video Department. 2001 named Master r. studia na UIC Chicago, Wydział Filmu i Video. an der UIC Chicago, Film & Video Department. Pupil of Prof. H. Kürschner, painting, at the W 2001 r. na Uniwersytecie Sztuki w Berlinie 2001 Meisterschülerernennung bei Prof. H. University of the Arts in Berlin. 2002 – 2008 promocja doktorska u prof. H. Kürschnera w Kürschner, Malerei, an der Hochschule der studied Directing at the HFF “Konrad Wolf” in zakresie malarstwa. W latach 2002 – 2008 Künste Berlin, 2002 – 2008 Regiestudium an Potsdam-Babelsberg. studiowała reżyserię na HFF „Konrad Wolf” w der HFF „Konrad Wolf“ Potsdam-Babelsberg. Poczdamie-Babelsbergu.

FILMSCHOOL HFF

Polska Love Serenade

D: Monika Anna Wojtyllo, CI: Dennis Pauls, ED: Andreas Schultz, D 2008, HD-Cam, Col, Fi, OwE, 75’

A politically incorrect German-Polish Christmas Politycznie niepoprawna polsko-niemiecka Eine politisch unkorrekte, deutsch-polnische comedy. There’s no snow, but lots of charm and komedia bożonarodzeniowa. Bez śniegu, ale Weihnachtskomödie. Ohne Schnee, aber mit even more vodka. urokliwa i z dużą ilością wódki. Anna ma 23 viel Charme und noch mehr Wodka. Anna is 23 and a typical latently irritating but lata i jest typową, nerwową, ale w gruncie Anna ist 23 und eine typische, latent nervige, im basically nice Berlin girlie. Max is a typical boy rzeczy dobrą dziewczyną z Berlina. Max jest Grunde aber liebe Berliner Göre. Max ist ein of good breeding. He is (almost) a lawyer, he typowym chłopcem z lepszego domu. Jest typischer Spross aus besserem Hause. Er ist has a dreadfully tidy perception system, but deep (prawie) prawnikiem z bardzo uporządkowanym (fast) Jurist mit einem entsetzlich wohl geord- down he’s very kind-hearted. At first glance no systemem wartościowania, ale tak na prawdę neten Wahrnehmungssystem, im Kern aber questions need asking about either of these ma dobre serce. Na pierwszy rzut oka obie gutherzig. Auf den ersten Blick werfen diese characters. But before we can allocate them postacie nie wzbudzają wątpliwości. Ale zanim beiden Charaktere keine Fragen auf. Aber bevor irreversibly to what seem like their relevant zamknie się szufladę, do której się ich tak man die Chance hat die Schubladen zuzuschla- pigeonholes, something happens to spoil the łatwo przyporządkowało, zauważa się coś, co gen, in die man sie so leicht einordnen konnte, picture. zakłóca ten obraz. stört etwas das Bild.

Monika Anna Wojtyllo

Polska Love Funeral (2011) A Visit from Israel” (2011)

Monika Anna Wojtyllo, director, actor, author. Monika Anna Wojtyllo, reżyserka, aktorka, Monika Anna Wojtyllo, Regisseurin, Schau- Until 2008 studied direction at the Film and autorka. W 2008 r. ukończyła reżyserię w HFF spielerin, Autorin. Bis 2008 Studiengang Television University (HFF) in Potsdam. 2008 „Konrad Wolf” w Babelsbergu filmem dyplo- Regie an der HFF „Konrad Wolf“ Babelsberg. “Polska Love Serenade” nominated for the Max mowym „Polska Love Serenade”, który był 2008 „Polska Love Serenade“ u.a. nominiert für Opüls Prize and the Panorama of Polish Cinema m. in. nominowany do nagrody im. Maxa Ophülsa den Max-Opüls-Preis und Panorama of Polish at the 33rd Polish Film Festival in Gdynia. 2006 i Panoramy Polskiego Kina na 33. Polskim Cinema/33rd Polish Filmfestival in Gdynia. Participation in numerous festivals with “Hog Festiwalu Filmowym w Gdyni. W 2006 r. jej film 2006 Teilnahme an zahlreichen Festivals mit Heaven”. 2004 Nominated for the BILD-KUNST „Hog Heaven” był prezentowany na różnych „Hog Heaven“. 2004 nominiert für den BILD- Award for “Sticken und Ficken” (2003). Since festiwalach. W 2004 r. została nominowana KUNST-Förderpreis mit „Sticken und 1984 numerous acting roles, most recently in do nagrody BILD-KUNST-Förderpreis za film Ficken“ (2003). Seit 1984 Arbeit als Schauspie- “Im Angesicht des Verbrechens” and in the cine- „Sticken und Ficken” (2003). Od 1984 r. pracuje lerin. Zuletzt in „Im Angesicht des Verbrechens“ ma film “Résiste – Aufstand der Praktikanten”. jak aktorka. Ostatnio zagrała w „Im Angesicht und im Kinofilm „Résiste – Aufstand der Prak- des Verbrechens” i w filmie kinowym „Résiste tikanten“. – Aufstand der Praktikanten”.

FILMSCHOOL PWSFTviT ogt V P eter Kontroler | Controller

Drehbuch: Peter Vogt, D: Maria Sadowska, Anna Chmielewska, Anna Kazejak, CI: Jeremi Prokopowicz, ED: Barbara Snarska PL 2002, Col, OwE, 30’

A lonely, frustrated tram ticket inspector. Help Samotny, sfrustrowany kontroler tramwajowy. Ein einsamer, frustrierter Fahrkartenkontrol- lessness increases his desire for revenge. Un- Bezsilność wzmaga chęć zemsty. Niespodzie- leur. Machtlosigkeit verstärkt seine Lust auf Ra- expectedly, fate gives him a chance to punish wanie los daje mu szansę ukarania „winnego”. che. Unerwartet bekommt er die Gelegenheit, “the guilty one”. Who decides what’s right and Kto decyduje o tym co dobre, a co złe? den „Schuldigen” zu bestrafen. Wer entschei- what’s wrong? det, was richtig ist und was falsch? Peter Vogt, absolwent Wydziału Reżyserii Peter Vogt, graduated in Directing at the PWSFTviT w Łodzi. Studiował fizykę na Uniwer- Peter Vogt, Absolvent der Regie an der Film- National Film School in Łódź. Studied physics at sytecie w Karlsruhe. Odbył staż i naukę zawodu schule Łódź. Studierte Physik an der Universität Karlsruhe University. Completed an internship w stacji telewizyjnej RTL w Luksemburgu. Przez Karlsruhe. Praktikum und Ausbildung bei RTL and apprenticeship at the RTL television channel pół roku studiował w Prywatnej Akademii Fernsehen in Luxemburg. Studierte ein halbes in Luxembourg. Studied for six months at the Filmowej w Berlinie. Pracował jako redaktor Jahr an der privaten Filmakademie in Berlin. private Film Academy in Berlin. Worked as editor w dziale wiadomości stacji telewizyjnej RTL w Hat als Redakteur in der Nachrichtenabteilung in the news department at the RTL television Luksemburgu i Berlinie. von RTL Fernsehen in Luxemburg und Berlin channel in Luxembourg and Berlin. gearbeitet.

Lato Alicji | Alice’s Summer

D, CI: Alicja Pahl, ED: Bogusława Furga PL 2005, Col, Doc, OS, 7’

The magic of summer and youth. The mysterious Magia lata i młodości. Tajemniczy świat marzeń Der Zauber des Sommers und der Jugend. Die world of a young girl’s dreams reflects the sennych młodej dziewczyny/kobiety odzwier- geheimnisvolle Welt eines jungen Mädchens spie- changes of adolescence. The charm of being on ciedla zmiany towarzyszące okresowi dojrzewania. gelt die Veränderungen der Adoleszenz. Der Reiz, the threshold between childhood and youth. Urok bycia na granicy dzieciństwa i młodości. an der Schwelle zwischen Kindheit und Jugend zu Subtle associations, the hubbub of the children Subtelne skojarzenia, gwar dzieci za oknem, stehen. Zarte Andeutungen, der Lärm von Kindern outside the window, the swoosh of waves and szum fal i promienie słońca. Beztroskie lato… vor dem Fenster, das Rauschen der Wellen und the sun’s rays. A carefree summer … die Strahlen der Sonne. Ein sorgloser Sommer ... Alicja Pahl urodziła się w Polsce i wychowała Alicja Pahl was born in Poland and grew up in w Niemczech. Po liceum i roku stażu na Alicja Pahl wurde in Polen geboren und wuchs Germany. After high school and a trainee year planie zaczęła studiować sztukę operatorską in Deutschland auf. Nach der Schule und einem on set, she started to study cinematography at na PWSFTviT w Łodzi. Po uzyskaniu tytułu Ausbildungsjahr im Filmstudio begann sie ein the Polish National Film School in Łódź (PWSFTviT). magistra Alicja przeprowadziła się do Berlina. Studium der Cinematografie an der Filmschule After her degree she moved to Berlin. Her work Jej prace mają szeroki zakres, od fikcji do in Łódź. Nach ihrem Diplom zog sie nach Berlin. ranges from fiction to feature documentaries. dokumentu fabularnego. Ihre Arbeit umfaßt Spiel- und Dokumentarfilme. 82 Neubrandenburg | Kino Latücht | Monday 7.11. | 12:30 · Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Tuesday 8.11. | 10:00

FILMSCHOOL PWSFTviT

Pod opieką | Taking Care

D: Jan Wagner, CI: Tomasz Nowak, ED: Bogusława Furga PL 2006, Col + b/w, Doc, OS, 13’

A hospice. Terminally ill children. How can one stay Hospicjum. Nieuleczalnie chore dzieci. Jak być Ein Hospiz. Unheilbar kranke Kinder. Wie kann close but keep a clear head and not plunge into blisko, ale zachować trzeźwe spojrzenie i nie man ihnen nahe bleiben und gleichzeitig einen despair? How can you provide care and still remain pogrążyć się w rozpaczy? Jak otoczyć opieką i klaren Kopf behalten ohne zu verzweifeln? Wie detached? How can you teach the terminally ill to zachować dystans? Jak nauczyć nieuleczalnie cho- kann man sie pflegen und trotzdem Distanz enjoy life against all odds? How do you lay foun- rych cieszyć się życiem wbrew wszystkiemu? Jak wahren? Wie bringt man unheilbar Kranken bei, dations on rubble? What’s it like to give kindness budować fundament na gruzach? Jak to jest być das Leben trotz aller Widrigkeiten zu genießen? to others and expect nothing back? Who are the Człowiekiem dla innych i nie wymagać nic w zamian? Wie ist es, für seine Mitmenschen zu sorgen people in the white coats and what are they like? Kim są i jacy są ci ludzie w białych kitlach? ohne Gegenleistung zu erwarten? Wer sind die Leute in den weißen Kitteln und wie sind sie? Jan Wagner, born in 1975 in Germany. Director, Jan Wagner, urodzony w 1975 roku w Niemczech. graduate from the Film School in Łódź. Studied Reżyser, absolwent PWSFTviT w Łodzi. Studiował Jan Wagner, geboren 1975 in Deutschland, psychology, theatre arts, film theory and psychologię, teatrologię, filmoznawstwo i Regisseur, Absolvent der PWSFTviT Filmschule screenwriting in Berlin. scenopisarstwo w Berlinie. in Łódź. Studierte Psychologie, Theater, Film- theorie und Drehbuch in Berlin.

Rysy | Features

D, CI: Alicja Pahl, ED: Bogusława Furga PL 2004, Col, Doc, 7’

A sensual study of the body. Body technique Zmysłowe studium ciała. Warsztat i pamięć ciała. Eine sinnliche Körperstudie. Körpertechnik und and memory. Who you are in direct proportion Kim jesteś wprost proporcjonalne do tego kim Erinnerung. Wer bist du im direkten Verhältnis to who you were. A young ballet master thinks byłeś. Młody baletmistrz wraca myślami do zu dem, der du warst. Ein junger Ballettmeister back to his childhood. Getting to know the self swojego dzieciństwa. Poznawanie siebie denkt an seine Kindheit zurück. Sich durch den through the body, dance and expression. poprzez ciało, poprzez taniec, wyrażanie. Körper, durch Tanz und Ausdruck kennenlernen. Alicja Pahl was born in Poland and grew up in Alicja Pahl urodziła się w Polsce i wychowała Germany. After high school and a trainee year w Niemczech. Po liceum i roku stażu na planie Alicja Pahl wurde in Polen geboren und wuchs on set, she started to study cinematography zaczęła studiować sztukę operatorską na in Deutschland auf. Nach der Schule und einem in the Polish National Film School in Łódź PWSFTviT w Łodzi. Po uzyskaniu tytułu magistra Ausbildungsjahr im Filmstudio begann sie ein (PWSFTviT). After her degree she moved to Alicja przeprowadziła się do Berlina. Zakres jej Studium der Cinematografie an der Filmschule Berlin. Her work ranges from fiction to feature prac sięga od fikcji do dokumentu fabularnego. in Łódź. Nach ihrem Diplom zog sie nach Berlin. documentaries. Ihre Arbeit umfaßt Spiel- und Dokumentarfilme. 83 Neubrandenburg | Kino Latücht | Monday 7.11. | 12:30 · Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Tuesday 8.11. | 10:00

FILMSCHOOL PWSFTviT

Służba zastępcza | Volumtary Service

D: Jan Wagner, CI: Michał Stajniak, ED: Bogusława Furga PL 2004, Col, Doc, OwE, 14’

What remains after we’re gone? Preserved Co zostanie po nas? Opowiedziane, zachowane, Was bleibt, wenn wir nicht mehr da sind? Kon- stories handed down to someone. Fragments przekazane komuś historie. Urywki życia, bez- servierte Geschichten, an jemanden weiterge- of life, priceless scraps of years of experience cenne skrawki lat doświadczeń składają się na geben. Bruchstücke des Lebens, unbezahlbare make up our notion of the past. The future is al- nasze wyobrażenie o przeszłości. Przyszłość to Fetzen jahrelanger Erfahrung machen unsere ways a step forward, a mystery, a surprise. The zawsze krok do przodu, tajemnica, niespodzian‑ Vorstellung der Vergangenheit aus. Die Zukunft past is a story about the future that has passed. ka. Przeszłość jest opowieścią o przyszłości, ist immer ein Schritt vorwärts, ein Rätsel, eine która już minęła. Überraschung. Die Vergangenheit ist eine Ge- Jan Wagner, born in 1975 in Germany. Director, schichte über die Zukunft, die vorbei ist. graduate from the Film School in Łódź. Studied Jan Wagner, urodzony w 1975 r. w Niemczech. psychology, theatre arts, film theory and Reżyser, absolwent PWSFTviT w Łodzi. Jan Wagner, geboren 1975 in Deutschland, screenwriting in Berlin. Studiował psychologię, teatrologię, filmoz- Regisseur, Absolvent der PWSFTviT Filmschule nawstwo i scenopisarstwo w Berlinie. in Łódź. Studierte Psychologie, Theater, Film- theorie und Drehbuch in Berlin.

Tłuścioch | Fatso

D, ED: Oliver Stritzke, CI: Marcelina Górka PL 2006, Col, Doc, OwPl, 16’

The world of a child from a large Muslim family Świat dziecka z wielodzietnej rodziny Die Welt eines Kindes einer großen musli- living in Germany. His needs are very much the muzułmanów zamieszkałych w Niemczech. mischen Familie in Deutschland. Der Junge hat same as any other person’s, yet he is different Jego potrzeby niczym się nie różnią od potrzeb ähnliche Bedürfnisse wie jeder andere Mensch, from everyone else. He doesn’t fit in, maybe przeciętnego człowieka, a jednak jest inny niż ist aber anders als die anderen. Er paßt nicht because of his size, maybe because of the wszyscy. Nie mieści się w ramach, być może ze ins Bild, vielleicht wegen seiner Größe, viel- world around him. Being different is … Well, względu na rozmiar, być może ze względu na leicht wegen der Welt, in der er lebt. Anders what is it? świat, który go otacza. Bycie innym bywa… No sein ist ... Ja, was ist es eigentlich? właśnie, jakie? 84 Neubrandenburg | Kino Latücht | Monday 7.11. | 12:30 · Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Tuesday 8.11. | 10:00

FILMSCHOOL PWSFTviT

Wasteland

D: Nathilde Overrein Rapp, CI: Romuald Lewandowski, ED: Barbara Snarska PL 1993, b/w, Doc, OS, 5’

“Don’t you see anything? Don’t you remember „Czy nie widzisz nic? Czy nic nie pamiętasz?”. „Siehst du nichts? Erinnerst du dich an nichts?” anything?” Your “present” doesn’t remember Twoje „dziś” nie pamięta doświadczeń wojny, Die „Gegenwart” erinnert sich nicht an die the experiences of war, but the image of damage lecz obraz zniszczeń tkwi w pamięci Miasta. Erfahrungen des Krieges, aber die Bilder der lies deep in the City’s memory. Empty streets. Puste ulice. Historia to nie zamknięty rozdział. Zerstörung liegen tief im Gedächtnis der Stadt. History is not a closed chapter. The City – a living Miasto – żywy organizm. Jesteśmy tu, ale kim Leere Straßen. Geschichte ist kein abgeschlos- organism. We are here, but who are we? Do we jesteśmy? Czy słyszymy głosy Miasta? Czy senes Kapitel. Die Stadt – ein Lebewesen. Wir hear the voices of the City? Do we feel? czujemy? sind hier, aber wer sind wir? Hören wir die Stimmen der Stadt? Können wir fühlen? Nathilde Overrein Rapp grew up in Tromsö, Nathilde Overrein Rapp dorastała w Tromsö Norway. Studied art and acting in Manchester w Norwegii. Studiowała sztukę i aktorstwo w Nathilde Overrein Rapp wuchs in Tromsö, Nor- and Italy. Studied Directing at the Film School Manchesterze i we Włoszech, potem reżyserię wegen auf, studierte Kunst und Schauspiel in in Łódź, and documentary film at the School of na PWSFTviT w Łodzi i film dokumentalny w Manchester und in Italien, danach Regie an der Journalism in Volda, Norway. Journalist School of Volda w Norwegii. Filmschule in Łódź und Dokumentarfilm an der Journalistenschule in Volda, Norwegen.

Peter Vogt

Graduated in Directing at the National Film Absolwent Wydziału Reżyserii PWSFTviT w Absolvent der Regie an der Filmschule Łódź. School in Łódź. Studied physics at Karlsru- Łodzi. Studiował fizykę na Uniwersytecie w Studierte Physik an der Universität Karlsruhe. he University. Completed an internship and Karlsruhe. Odbył staż i naukę zawodu w stacji Praktikum und Ausbildung bei RTL Fernsehen apprenticeship at the RTL television channel in telewizyjnej RTL w Luksemburgu. Przez pół in Luxemburg. Studierte ein halbes Jahr an Luxembourg. Studied for six months at the pri- roku studiował w Prywatnej Akademii Filmowej der privaten Filmakademie in Berlin. Hat als vate Film Academy in Berlin. Worked as editor w Berlinie. Pracował jako redaktor w dziale Redakteur in der Nachrichtenabteilung von RTL in the news department at the RTL television wiadomości stacji telewizyjnej RTL w Luksem- Fernsehen in Luxemburg und Berlin gearbeitet. channel in Luxembourg and Berlin. Creator of burgu i Berlinie. Twórca krótkometrażowego Autor des Kurzfilms „The Conductor” (Diplom- the short film “The Conductor” (graduation filmu „Kontroler” (film dyplomowy, 2002). film, 2002). film, 2002).

Wymyk (2011) Zero (2009) Aleja Gówniarzy (2007) The boy on the galloping horse (2006) 85

NDR Special program towarzyszący NDR NDR Special

In documentART’s 20th year, Norddeutscher Na dwudzieste urodziny dokumentARTu tele- Im Jahr der 20. dokumentART präsentiert der NDR, Rundfunk, our long-standing media partner wizja NDR, nasz wieloletni partner i sponsor unser langjähriger Medienpartner und Stifter and donor of the Audience Award, is presenting nagrody publiczności, zaprezentuje program des Publikumspreises, wieder ein Sonderpro- a special programme entitled “German-German specjalny „Niemiecko niemiecka/ie historia/e”. gramm zu „Deutsch-deutsche Geschichte/n“. (Hi)Stories”. Dwuodcinkowy film pt. „Na zdrowie NRD!” po- So steht im Zweiteiler „Gesundheit DDR!“ das The two-part documentary “Your Health, GDR!” dejmuje temat systemu zdrowotnego państwa Gesundheitssystem des Arbeiter- und Bauern- focuses on the health service in the “Workers’ chłopów i robotników. Lekarze i personel staates im Fokus. Ärzte und Pflegepersonal and Peasants’ State”, the GDR. Doctors and pielęgniarski opowiadają o codzienności, berichten vom Alltag, zwischen Anspruch und nursing staff recall their daily routine, caught rozdarciu pomiędzy wymaganiami a rzeczywis‑ Wirklichkeit einer flächendeckenden Versor- between the expectations and the reality of tością powszechnej opieki lekarskiej i postępem gung und technischer Entwicklung. health care for all and technological develop- technicznym. ments. Von Flucht, Freundschaft, Freiheit und ihren O ucieczce, przyjaźni, wolności i jej konse Konsequenzen erzählen Geschichten über den Flight, friendship, freedom and the consequences kwencjach opowiadają historie ucieczki młodych Ausbruch junger Männer aus der DDR, ob are the themes of stories about young men mężczyzn z NRD, czy to przez Bałtyk, czy w über die Ostsee oder beim Auslandsspiel des fleeing from the GDR, be it across the Baltic Sea czasie zawodów zagranicą klubu piłki ręcznej Handballvereins SC Empor Rostock. or from their handball team SC Empor Rostock SC Empor Rostock. during a trip abroad.

Landesfunkhaus Mecklenburg-Vorpommern · Schlossgartenallee 61 · 19061 Schwerin · [email protected] 86 Neubrandenburg | Kino CineStar | Sunday 6.11. | 15:00

NDR Special

Fluchtweg Handball | Escape Route Handball | Droga ucieczki – piłka ręczna

D: Katrin Kahlke, Sibrand Siegert, CI: Peter Kempter, Gernot Jepsen, ED: Martin Romansiki D 2011, Doc/NDR Fernsehen, Col, OS, 30’

In November 1986 three young handball players Trzem młodym mieszkańcom Rostoku udaje Drei jungen Rostocker Handballern gelingt im from Rostock succeed in fleeing to the West. After się w listopadzie 1986 r. uciec na Zachód. November 1986 die Flucht in den Westen. Nach a tournament in Munich they slip away and vanish Po turnieju w Monachium wymykają się w ta- einem Turnier in München schleichen sie weg into the Underground. The GDR authorities try jemnicy i znikają w metrze. Kierownictwo NRD und verschwinden mit der U-Bahn. Die DDR- everything to get them back. Even their mothers podejmuje wszelkie próby, aby ich sprowadzić Führung versucht, sie mit allen Mitteln zurück are brought to Munich to persuade them to come z powrotem. Matki chłopców zostają zmuszone zu holen. Sogar die drei Mütter müssen nach home. Twenty-five years later they go in search do pojechania do Monachium, aby przekonać München um die Söhne zur Rückkehr zu über‑ of traces of their escape in Rostock, Munich and ich do powrotu. Po 25. latach zawodnicy w reden. 25 Jahre nach ihrer Republikflucht gingen Kiel. In the film they talk about how they fled, how poszukiwaniu śladów swojej ucieczki wracają die Handballer in Rostock, München und Kiel the Stasi pursued them and about their “new” do Rostoku, Monachium i Kilonii. W Filmie auf Spurensuche. Im Film erzählen sie von ihrer life in the “Golden West”, with all its conse- opowiadają o swojej ucieczce, o tym jak Flucht, wie die Stasi sie verfolgte und von ihrem quences. prześladowała ich Stasi i o swoim „nowym” „neuen“ Leben im „goldenen“ Westen mit all życiu na „złotym” zachodzie. seinen Konsequenzen.

Kathrin Kahlke Sibrand Siegert

Fluchtweg Handball (2011) Freiheit hinterm Horizont (2011) Derbysieger auf Dollarjagd Fluchtweg Handball (2011) (2010) Sieben Seen eine Stadt (2009)

Sibrand Siegert, born 1978 in Crivitz, grew up Sibrand Siegert, urodzony w 1978 r. w Crivitz. Sibrand Siegert, geboren 1978 in Crivitz. in Schwerin. In 1996 he graduated from sport Dorastał w Szwerinie. W 1996 r. zdaje maturę w Er wächst in Schwerin auf. 1996 macht er sein high school and then made the daring leap to liceum sportowym. Potem podejmuje decyzję Abitur am Sportgymnasium. Dann wagt Sibrand Rostock. There he studied sport and politics, o przeniesieniu się do Rostoku. Tam studiował Siegert den weiten Sprung nach Rostock. Dort gaining his MA in 2005. During his time at Sport i Nauki polityczne, które ukończył z studiert er Sport-und Politikwissenschaften und university he worked for dpa and NDR radio. In tytułem magistra w 2005 r. Już podczas studiów schließt 2005 als M.A. ab. 2006 he became an NDR trainee. He has been Sibrand Siegert pracuje dla dpa i rozgłośni NDR. Schon während des Studiums arbeitete er für working freelance in Schwerin since 2008. W 2006 r. zostaje wolontariuszem NDR, a od die dpa und den Hörfunk des NDR. Seit 2008 2008 r. współpracownikiem rozgłośni. ist er freier Mitarbeiter in Schwerin. Katrin Kahlke, born 1972, freelance writer. Studied literature and journalism in Bamberg. Katrin Kahlke, urodzona w 1972 r., niezależna Katrin Kahlke, geboren 1972, freie Autorin. Following her diploma and traineeship she autorka. Studiowała literaturę i dziennikarstwo Studium Literatur und Journalistik in Bamberg. worked as a writer and reporter for Norddeut- w Bambergu. Obecnie jest reporterką NDR. Jej Nach Diplom und Volontariat freie Autorin und scher Rundfunk. Her film debut was “Derbysie- debiut filmowy „Zwycięzca derbów w pogoni Reporterin für den NDR. Filmdebüt „Derby- ger auf Dollarjagd” (“Derby Winner Chasing za dolarami” to reportaż o meklemburskim sieger auf Dollarjagd“ – Reportage über den Dollars”), a documentary about the show- jeźdźcu, zawodniku w skokach przez przeszkody, Mecklenburger Springreiter André Thieme. jumper André Thieme from Mecklenburg. André Thieme.

NDR Landesfunkhaus Mecklenburg-Vorpommern · [email protected] 87 Neubrandenburg | Kino CineStar | Sunday 6.11. | 15:00

NDR Special

Freiheit hinterm Horizont | Freedom beyond the Horizon | Wolność za horyzontem – Historia o ucieczce, wolności i przyjaźni

D: Sibrand Siegert, CI: Hannes Sycora, ED: Veit Henseke, D 2011, Doc/NDR Fernsehen, Col, OS, 30’

In the autumn of 1979 two students, Horst-Michael Jesienią 1979 r. studenci Horst-Michael Schulz Im Herbst 1979 fliehen die Studenten Horst- Schulz and Bertram Kaden, are fleeing from the i Bertram Kaden uciekają z NRD. Chcą uciec Michael Schulz und Bertram Kaden aus der DDR. GDR. They plan to cross the Baltic Sea, from z Rugii przez Morze Bałtyckie do Szwecji. Sie wollen über die Ostsee von der Insel Rügen the island of Rügen to Sweden. Their inflatable Na wzburzonym morzu ich ponton o mało co nach Schweden. Auf dem rauen Wasser droht dinghy threatens to sink in the rough sea, and się nie przewraca, więc wracają do brzegu. ihr Schlauchboot zu kentern, sie müssen umkeh‑ they are forced to turn back. But they’re in luck, Mają szczęście, bo ich próba ucieczki nie ren. Und haben Glück, denn ihr Fluchtversuch because their attempt goes unnoticed. Nine zostaje zauważona. Dziewięć miesięcy później bleibt unentdeckt. Neun Monate später wagen months later they try again. The film records how podejmują kolejna próbę. Film dokumentalny sie es erneut. Die Dokumentation berichtet, wie young men tried to escape from the “workers’ opowiada o tym, jak młodzi ludzie próbują junge Männer versuchten, dem Arbeiter- und and peasants’ state”. It takes us back to where uciec z kraju robotników i chłopów. Podróż pro- Bauernstaat zu entkommen. Die Reise führt zu it all ended, and at the same time started anew. wadzi do punktu, gdzie się wszystko skończyło dem Punkt, an dem alles endete und gleichzeitig What remains is a lifelong friendship. i jednocześnie wszystko zaczęło się od nowa. alles neu anfing. Geblieben ist eine lebenslange Pozostała przyjaźń na całe życie. Freundschaft. 88 Neubrandenburg | Kino CineStar | Sunday 6.11. | 20:00

NDR Special

Gesundheit DDR! | Your health, GDR! | Na zdrowie NRD!

Neue Ärzte braucht das Land (1), Der Preis des schönen Scheins (2) | The Country Needs New Doctors (1), The Cost of Looking Good (2) D: Michael Erler und Anne Mesecke, CI, ED: Kamera: Andreas Stahl, ED: Uwe Teske · D 2011, Format: 16:9, DVD, Col, Doc, OS, 2 x 45’

The GDR is one of the first countries to success- NRD jest jednym z niewielu krajów, w których Die DDR ist eines der ersten Länder, in denen fully transplant kidneys at the end of the 1960s. pod koniec lat 60. udaje się operacja przesz- Ende der 60er Jahre eine Nierentransplantation On the one hand its hospitals face a constant czepu nerek. Z drugiej strony w szpitalach są gelingt. Andererseits gibt es in Krankenhäusern lack of syringes and drugs. From the outset the ciągle problemy z zaopatrzeniem w strzy- immer wieder Engpässe bei der Versorgung mit GDR health system is a balancing act between kawki i lekarstwa. System zdrowotny NRD od Spritzen und Medikamenten. Das Gesundheits the high expectation of free treatment for all początku balansuje pomiędzy roszczeniem system der DDR ist von Anfang an ein Balance and the reality, characterised by cost pressure do bezpłatnej opieki zdrowotnej dla każdego, akt zwischen dem großen Anspruch einer kosten‑ and widespread shortages. The two-part docu- a rzeczywistością, która nacechowana jest losen Behandlung für Jeden, und einer Realität, mentary tells the story of the GDR health service presją cięcia kosztów i brakami. Dwuczęściowy die von Kostendruck und Mangel an Vielem ge- as seen by doctors involved at the time. film dokumentalny opowiada historię ener- prägt ist. Die zweiteilige Dokumentation erzählt dowskiego systemu zdrowotnego z perspek- die Geschichte des DDR-Gesundheitswesens tywy pracujących wtedy jako personel służby aus der Sicht der damals beteiligten Mediziner. zdrowia.

Michael Erler Anne Mesecke

Die Geschichte der Tempelritter Legendäre Raddampfer: Mit (2010) der „Unterwalden” auf dem Gebunkerte Geheimnisse Vierwaldstättersee (2011) Torpedos im Tollensesee (2008) Wildnis in Mitteldeutschland: Der Koloß von Rügen (1992) Der Hainich (2011)

Michael Erler, born 1951 in Dresden, gained Michael Erler, urodzony w 1951 r. w Dreźnie, w Michael Erler, geboren 1951 in Dresden, machte his director’s diploma in 1980 from the HFF in 1980 r. uzyskuje dyplom reżyserii na Akademii 1980 sein Regie-Diplom an der Hochschule für Potsdam-Babelsberg. Since 1992 he has been Filmu i Telewizji w Poczdamie-Babelsbergu. Film und Fernsehen in Potsdam-Babelsberg. Ab a freelance author, director and producer of Od roku 1992 jest pisarzem niezależnym, pra- 1992 Freier Autor, Regisseur und Produzent für TV features, reportage, documentaries and cuje również jako reżyser i producent filmów TV-Feature, Reportagen, Dokumentarfilme und scenic documentaries. His special subjects are telewizyjnych, dokumentalnych i dokumentacji Szenische Dokumentationen Spezialthemenbe- research, science and history. scenicznych. reiche: Forschung, Wissenschaft, Geschichte.

Anne Mesecke, author and director. 2002 Anne Mesecke, autorka i reżyserka. W latach Anne Mesecke, Autorin und Regisseurin. 2002 – 2006 studied at the University of Leipzig, 2002 – 2006 studiowała na Uniwersytecie – 2006 Studium an der Universität Leipzig, gained an MA in Communications and Media w Lipsku, magister komunikacji i medio- M.A. Kommunikations- und Medienwissen- Studies, English and French. 2006 – 2008 znawstwa, anglistyki i romanistyki. schaft, Anglistik und Französistik, 2006 – 2008 trainee in the Development Department, W latach 2006 – 2008 wolontariat w zakresie Volontariat im Bereich Development (Schwer- specialising in non-fiction. rozwoju (specjalizacja non-fiction). punkt Non-Fiktion).

NDR Landesfunkhaus Mecklenburg-Vorpommern · [email protected] 89

Cultural FilmPromotion Kulturalne wsparcie filmu Kulturelle Filmförderung

The Cultural Film Promotion Mecklenburg- Kulturalne wsparcie filmu w Meklemburgii- Die Kulturelle Filmförderung Mecklenburg- Vorpommern is organised and managed by the Pomorzu Przednim organizowane i zarządzane Vorpommern wird durch das Filmbüro MV des Filmbüro of Mecklenburg-Vorpommern Film. Its jest przez Biuro Filmu MV, przynależne do Mecklenburg-Vorpommern Film e.V. organisiert purpose is to promote independent creative film‑ Stowarzyszenia Mecklenburg-Vorpommern Film. und verwaltet. Sie unterstützt als Landesaufga- makers and young film talents within the State Wspiera ono niezależnych, kreatywnych twórców be die unabhängigen, kreativen Filmschaffen- of Mecklenburg-Vorpommern in the fields of filmowych i młode talenty w zakresie produkcji, den und Nachwuchstalente in den Bereichen production, screenplay development, screening rozwijania talentów scenopisarskich, odtwarza- Produktion, Drehbuchentwicklung und Abspiel, and distribution. Twice a year the selection nia, wypożyczania i dystrybucji. Dwa razy do Verleih und Vertrieb. Zweimal im Jahr entschei- committee, made up of five independent film roku wybrana komisja składająca się z pięciu det die Auswahlkommission, bestehend aus experts, chooses which of the projects submit- niezależnych fachowców z zakresu filmu de- fünf unabhängigen filmkundigen Fachleuten, ted will receive financial support. cyduje o wparciu przedstawionych projektów. über die Förderung der eingereichten Projekte.

At this year’s dokumentART the Cultural Film Pro‑ Dzięki kulturalnemu wsparciu filmu 20. doku- Die Kulturelle Filmförderung zeigt auch auf der motion is showing one of the films that received mentART pokazuje film „Über das Meer – Die 20. dokumentART einen geförderten Film: ÜBER their funding: Über das Meer – Die DDR-Flucht DDR-Flucht des Erhard Schelter” („Przez morze DAS MEER – Die DDR-Flucht des Erhard Schelter, des Erhard Schelter (Across the Sea – the Escape - Ucieczka z NRD Erharda Scheltera”), nowy dra- das brandneue Doku-Drama von Arend Agthe, of Erhard Schelter from the GDR), Arend Agthe’s mat dokumentalny Arend Agthe, który kręcony der u.a. an der mecklenburgischen Ostseeküste brand new documentary, part of which was był m. in. na wybrzeżu Bałtyku. Opowiada on gedreht wurde. Er erzählt die spektakuläre filmed on the Baltic coast in Mecklenburg-Vor- o spektakularnej ucieczce Erharda Scheltera DDR-Flucht von Erhard Schelter über die Ostsee pommern. It tells the story of Erhard Schelter’s przez Bałtyk w 1974 r. Ucieczka Scheltera im Jahr 1974. Schelters Flucht bildet im Film spectacular escape across the Baltic in 1974. stanowi pretekst do opowieści o podziale den Aufhänger, um allgemeiner von der Teilung In the film the escape story serves as a peg for Niemiec, jego kulisach, motywach obywateli Deutschlands, deren Hintergründe und den a closer look at divided Germany and some NRD aby zostać lub uciekać. Film świętował Beweggründen von DDR-Bürgern, dazubleiben background information, and at the reasons swoją światową premierę podczas 5. Festiwalu oder zu fliehen, zu erzählen. Der Film feierte people had for staying in the GDR or leaving Filmowego w Wismarze. gerade erst beim 5. Filmfest Wismar seine their country. The film had its world premiere at Welturaufführung. the recent 5th Film Festival in Wismar. Całemu zespołowi dokumentARTu gratulujemy 20. urodzin i życzymy 20. dalszych lat z filmem Wir gratulieren dem gesamten Team der doku- We would like to congratulate the entire i wokół niego oraz wielu odkryć w czasie mentART zum 20. Jubiläum und wünschen dokumentART team on their 20th anniversary, „tego” Europejskiego Festiwalu Filmów Doku- weitere 20 Jahre rund um den Film mit vielen and wish them another 20 years of cinema and mentalnych w Meklemburgii-Pomorzu Przednim. Entdeckungen bei „dem“ Europäischen Doku‑ lots of new discoveries at what is the European Życzymy szczęścia i sukcesów z okazji 20. mentarfilmfestival in Mecklenburg-Vorpommern! documentary film festival in Mecklenburg-Vor- edycji, a widzom wspaniałych dni i wielu pięknych Viel Glück und Erfolg bei der 20. Ausgabe, den pommern! We wish you good luck and every i poruszających chwil z filmem. Besuchern tolle Tage und viele schöne berüh- success with the twentieth edition, and we also rende Filmerlebnisse. wish the audiences an enjoyable time, watching Sabine Matthiesen lots of thought-provoking films. Sabine Matthiesen

Sabine Matthiesen

Kulturelle Filmförderung Mecklenburg-Vorpommern · Bürgermeister-Haupt-Straße 51 – 53 · 23966 Wismar 90 Neubrandenburg | Kino CineStar | Monday 7.11. | 20:00

Cultural FilmPromotion | Kulturalne wsparcie filmu | Kulturelle Filmförderung

ÜBER DAS MEER – Die DDR-Flucht des Erhard Schelter | Across the Sea | Przez morze

D: Arend Agthe , CI: Hanno Hart , ED: Oliver Schnekenbühl D 2011, BluRay, Col, Doc, OS, 76’

A historical docudrama about an actual escape Historyczny dramat dokumentalny o ucieczce Historisches Doku-Drama zu einer DDR-Flucht from the GDR across the Baltic Sea. On the z NRD przez Bałtyk, która rzeczywiście się über die Ostsee, die sich in der Nacht vom night of 21/22 September 1974 two refugees wydarzyła w nocy z 21. na 22. września 21./22. September 1974 tatsächlich ereignete. crossed the border unnoticed and swam to the 1974 r. Dwaj uciekinierzy wyruszyli wpław z Von Boltenhagen aus überquerten zwei Flücht- West. The rescue of the two swimmers on the Bolterhagen i potajemnie przepłynęli przez linge heimlich die DDR-Grenze und schwammen morning of 22 September was both dramatic granicę NRD kierując się na zachód. Ratunek in den Westen. Die Rettung der beiden Schwim- and lucky. A border patrol boat of the National obu pływaków rankiem 22 września 1974 był mer am Morgen des 22. September 1974 war People’s Army had already spotted the fugitives pełen przygód, ale skończył się szczęśliwie. ebenso abenteuerlich wie glücklich, denn ein by a buoy in open water when the “Gösta Ber- Statek straży granicznej NRD wykrył już ucieki- NVA-Grenzboot hatte die Flüchtenden schon an ling”, a TT Line ferry, found them. nierów przy boi na pełnym morzu, gdy zostali einer Tonne weit draußen in der offenen See zauważeni przez prom „Gösta Berling” linii aufgespürt als die „Gösta Berling“, ein Fähr- żeglugowej TT. schiff der TT Linie, die beiden entdeckte.

Arend Agthe

Flussfahrt mit Huhn Dornröschen, TV-Movie, ZDF Sommer des Falken Tatort (Bienzle), ARD Wunderjahre Wollffs Revier, Sat 1 Karakum Adelheid und ihre Mörder, NDR Das Casanova Projekt

Arend Agthe, born in Rastede near Oldenburg. Arend Agthe, urodzony w Rastede w pobliżu Arend Agthe, geboren in Rastede bei Olden- Studied German, history and theatre. Worked as Oldenburga. Strudiował germanistykę, historię burg. Studium der Germanistik, Geschichte und a journalist for the satirical magazines “Pardon” i teatrologię. Działalność dziennikarska w maga‑ Theaterwissenschaft. Journalistische Tätigkeit and “Titanic”. Member of the “Arnold Hau” zynach satyrycznych „Pardon” i „Titanic”. Członek bei den satirischen Magazinen „Pardon“ und group with F.K. Waechter, Robert Gernhardt and grupy „Arnold Hau” wraz z F.K. Waechterem, „Titanic “. Mitglied der Gruppe „Arnold Hau“ Bernd Eilert. Author and director of numerous Robertem Gernhardtem, Berndem Eilertem. Au- mit F.K. Waechter, Robert Gernhardt und Bernd short films, feature films, documentary features tor i reżyser wielu filmów krótkometrażowych, Eilert. Autor und Regisseur zahlreicher Kurz- and various TV formats for children and adults. kinowych, dokumentalnych, form dokumental- filme, Kinofilme, Dokumentarfeatures sowie nych, jak również różnych programów tele‑ verschiedener Fernsehformate für Kinder und wizyjnych dla dzieci i dorosłych. Erwachsene.

herzfeld productions – ein Geschäftsbereich der OPAL Filmproduktion GmbH · Rückertstr. 5 · 10627 Berlin www.herzfeld-productions.de · [email protected] 91

Filmland MV Kraj Filmów Meklemburgia-Pomorze Przednie Filmland MV

Filmland MV is the umbrella brand that unites Filmland MV (Kraj Filmów Meklemburgia- Filmland MV heißt die Dachmarke, die gleich three major film festivals in Mecklenburg- Pomorze Przednie) to wspólna nazwa drei große Filmfestivals aus Mecklenburg- Vorpommern: FiSH in Rostock, the Filmkunstfest przedsięwzięcia, które obejmuje trzy duże Vorpommern unter sich beherbergt: FiSH aus Mecklenburg-Vorpommern in Schwerin and festiwale filmowe w Meklemburgii-Pomorzu Rostock, das filmkunstfest MV aus Schwerin the dokumentART in Neubrandenburg. All three Przednim: FiSH z Rostoku, Filmkunstfest ze und die dokumentART aus Neubrandenburg. festivals are regularly invited to each other’s Szwerina i dokumentART z Neubrandenburga. Die drei Festivals besuchen sich regelmäßig events to show award-winning films with Organizatorzy festiwali odwiedzają się regular- auf ihren Veranstaltungen und zeigen dabei audience appeal. This year we are showing two nie na swoich imprezach i pokazują nagrodzone publikumswirksame und preisgekrönte Filme wonderful examples from German filmmakers. filmy z aktualnych edycji festiwalów, w tym roku aus ihren jeweiligen Editionen, in diesem Jahr są to dwa cudowne niemieckie filmy. zwei wunderbare deutsche Filme. FiSH is the young, fresh film festival on the Baltic coast, held in the city harbour of Rostock. This FiSH to młody, świeży festiwal na wybrzeżu FiSH ist das Festival im StadtHafen Rostock, das festival, organised for and by young people, is Bałtyku, który odbywa się w porcie miejskim junge, frische Filmfestival an der Ostseeküste. the annual meeting place where promising new w Rostoku. Jest to festiwal organizowany przez Mit einfallsreichen und fesselnden jungen filmmakers from all over Germany come together młodych ludzi dla młodych ludzi i dzięki swoim Filmen bringt das Festival von jungen Leuten to show their work. This event, which has been pomysłowym i fascynującym filmom gromadzi für junge Leute jährlich Nachwuchsfilmer und organised since 2004 by the Federation of w Rostoku młodych filmowców i reżyserów z –regisseure aus ganz Deutschland in Rostock German Film Writers (BDFA) and the Federation całych Niemiec. Od 2004 r. festiwal jest orga- zusammen. Die seit 2004 vom Bundesverband Youth and Film (BJF) is held in Rostock every nizowany corocznie wiosną przez Federalne Deutscher Film-Autoren (BDFA) und dem Bundes‑ year in spring, and is organised by the Institute Stowarzyszenie Niemieckich Twórców Filmowych verband Jugend und Film e.V. (BJF) organisierte for New Media based in that city. (Bundesverband Deutscher Film-Autoren – Veranstaltung findet jedes Jahr im Frühling in BDFA), Federalne Stowarzyszenie Młodzież i Rostock statt und wird vom Institut für neue The filmkunstfest Mecklenburg-Vorpommern Film (Bundesverband Jugend und Film e.V. – Medien in Rostock ausgerichtet. was started in 1991 by filmmakers in northern BJF) oraz bezpośrednio przez Instytut Nowych Germany, and traditionally takes place in the Mediów w Rostoku. Das filmkunstfest Mecklenburg-Vorpommern first week of May every year in the state capital wurde 1991 von norddeutschen Filmemachern Schwerin. Feature films, shorts and recently Filmkunstfest Meklemburgii-Pomorza ins Leben gerufen und findet traditionell in der also documentaries compete for the “flying ox” Przedniego powstał z inicjatywy filmowców z ersten Maiwoche jedes Jahr in der Landes- awards in various categories. Side events such północnych Niemiec w 1991 r. i odbywa się tra- hauptstadt Schwerin statt. In verschiedenen as concerts, readings and exhibitions round off dycyjnie w pierwszym tygodniu maja w stolicy Wettbewerben treten Spielfilme, Kurzfilme und the programme. Meklemburgii-Pomorza Przedniego – Szwerinie. seit neuestem auch Dokumentarfilme um den W różnych konkursach konkurują filmy fabu- „Fliegenden Ochsen“ an. Weitere Veranstal- larne, krótkometrażowe i od niedawna filmy tungen wie Konzerte, Lesungen oder Ausstel- dokumentalne o nagrodę „Latającego Woła”. lungen runden das Programm ab. Festiwalowi towarzyszą koncerty i wystawy.

ifnm Medienwerkstatt Rostock · Friedrichstraße 23 · 18057 Rostock · [email protected] Filmland MV gGmbH · Puschkinstraße 44 · 19055 Schwerin · [email protected] 92 Neubrandenburg | Kino CineStar | Sunday 6.11. | 17:00

Filmland MV

Arbeiter verlassen die Fabrik | Robotnicy opuszczają fabrykę

D: Anna Linke D 2010, Col, Fi, 11’

In remembrance of the Lumière Brothers, the Nawiązując do braci Lumière również bohatero- In Erinnerung an die Brüder Lumière machen protagonists in this story also start to leave the wie tej powieść udają się w drogę, aby opuścić sich auch in dieser Geschichte die Protago- factory. fabrykę. nisten auf, die Fabrik zu verlassen.

Anna Linke

Junggesellin (2010) Sinfonie der Kleinstadt (2008) Wendestarter (2009) Er und Sie (2007) Das letzte Paradies (2008) WEG (2007) Auszeit (2008)

Anna Linke, born 1984 in Hamm, has been Anna Linke, urodzona w 1984, w Hamm, Anna Linke, geboren 1984 in Hamm, studiert studying Visual Communication at the Bauhaus studiuje od 2006 r. komunikację wizualną seit 2006 der Visuellen Kommunikation an der University Weimar since 2006. In 2009 she na Uniwersytecie Bauhausu w Weimarze. Od Bauhaus-Universität Weimar. Sie hat seit 2009 was awarded a scholarship by the university’s 2009 r. jest stypendystką stowarzyszenia Stipendium des Fördervereins der Bauhaus- sponsoring association and in 2011 won the wspierającego Uniwersytet Bauhausu w Universität Weimar und wurde 2011 mit dem University Prize. Weimarze i w 2011 r. została wyróżniona Hochschulpreis der Bauhaus-Universität nagrodą tego uniwersytetu. Weimar ausgezeichnet.

Anna Linke · August-Bebel-Platz 4 · 99423 Weimar [email protected] 93 Neubrandenburg | Kino CineStar | Sunday 6.11. | 17:00

Filmland MV

Wadans Welt – Von der Würde der Arbeit | Wadan’s World | Świat Wadana

D: Dieter Schumann, CI: Rainer Maria Schulz, Bernhard Kübel, Peter Priszybil, Michael Lösche, Anne Tomschke, Adrian Stähli , ED: Gudrun Steinbrück, D 2010, HD, Col, Doc, OS, 100’

Wismar, 120 kilometres east of Hamburg, Wismar, 120 km na wschód od Hamburga, Wismar, 120 km östlich von Hamburg, 45 000 45,000 inhabitants, the income of every third 45,000 mieszkańców, dochód co trzeciej rodziny Einwohner, das Einkommen jeder dritten Familie family depends on the Wadan Shipyard, the zależny jest od stoczni Wadan – jedynej dużej hängt von der Wadan Werft, dem einzigen Groß‑ only major employer in the region. In August firmy w regionie. W sierpniu 2008 r. rosyjski betrieb in der Region ab. Im August 2008 über- 2008 a Russian investor buys up the traditional inwestor przejmuje przedsiębiorstwo z tradyc- nimmt ein russischer Investor den Traditionsbe- company, and the future of the shipyard seems jami, przyszłość stoczni wydaje się być pewna. trieb, die Zukunft der Werft scheint gesichert. secure. Shortly afterwards the financial and Wkrótce po tym kryzys finansowy i gospodarczy Kurz danach trifft die Finanz- und Wirtschafts- economic crisis strikes a blow to the heart of uderza prosto w serce starego miasta hanzeatyc‑ krise die alte Hansestadt mitten ins Herz, 5 000 the ancient Hansa city, and 5,000 jobs are at kiego, 5,000 miejsc pracy jest zagrożone. Film Arbeitsplätze sind bedroht. Der Film geht dem risk. The film explores what is left in the wake ukazuje to, co pozostawił kryzys. Również hie- nach, was diese Krise hinterlässt. Der Verlust of the crisis. The loss hits the system of values, rarchia wartości ulega degradacji, dzieli ludzi trifft das Wertgefüge, teilt Menschen in schein- and divides people into apparent winners and na pozornie lepszych i przegranych. bar Überlegene und Verlierer. losers.

Dieter Schumann

Die Frauen Gottes – Die letzten Mecklenburger Profile – Dokumenta- Schleusenmeister Kuck Diakonissen von Mecklenburg rische Portraits (KF) (2005 – 2008): Seines Glückes Schmied (2008) Der Bürgermeister aus Übersee Der Fischer von Herzogs Gnaden Gedächtnis für die Zukunft – Das Der Inselwirt Mecklenburg – so fern, so nah, Landeshauptarchiv Schwerin (2008) Schleuse 15 – Ein Besuch bei (2004)

Dieter Schumann was born in Ludwigslust in Dieter Schumann urodził się w Ludwigslust Dieter Schumann wurde in Ludwigslust in Mecklenburg. After a number of years at sea, he w Meklemburgii. Po kilku latach na morzu Mecklenburg geboren. Nachdem er einige Jahre studied direction at the HFF in Potsdam. From studiował reżyserię w Wyższej Szkole Zawo- zur See gefahren war, studierte er an der HFF 1983 – 1990 he worked as a director of TV and dowej Filmu i Telewizji w Poczdamie. W latach Potsdam Regie. Von 1983 bis 1990 arbeitete cinema films at the DFA Dokfilmstudio. From 1983 – 1990 pracował jako reżyser filmów er als Regisseur für Fernseh- und Kinofilme im 1990 he helped to set up cultural film funding telewizjnych i dokumentalnych w studiu DFA-Dokfilmstudio. Ab 1990 baute er die kultu- and the promotion fund of the Mecklenburg- filmowym DFA. Od 1990 r. współtworzył in- relle Filmförderung und die Filmförderung des Vorpommern Film Centre. In 2002 he founded stytucje wspierające produkcję filmową takie Landesfilmzentrums Mecklenburg-Vorpommern the “Basthorster Filmmanufaktur”, and since jak Kulturelle Filmförderung oraz Krajowe mit auf. 2002 gründete er die „Basthorster then has been working as a freelance author, Centrum Filmowe w Meklemburgii-Pomorzu Filmmanufaktur“ und ist seitdem als freier director and producer. In 2008 he received the Przednim. W 2002 r. założył manufakturę Autor, Regisseur und Produzent tätig. 2008 “Ludwig Reinhard Culture Award”. filmową w Basthorst i od tego czasu pracuje wurde er mit dem „Ludwig-Reinhard-Kultur- jako niezależny autor, reżyser i producent. preis“ ausgezeichnet.

Gebrueder Beetz Filmproduktion GmbH & Co. KG · office berlin Heinrich-Roller-Strasse 15 10405 Berlin · Germany email [email protected] · www.beetz-brothers.eu Filme aus, über und für Mecklenburg-Vorpommern brandneu, historisch, immer wieder sehenswert Premieren, Gäste, Filmgespräche Infos unter www.filmfest-wismar.de DAS 6. FILMFEST WISMAR FINDET VOM 12.-14. OKTOBER 2012 STATT. 95

Kids & Youth dokART Dokart dla dzieci i młodzieży Kinder- und Jugenddokart

In this year’s programme of films for children W tegorocznym programie dla dzieci i młodzieży In der diesjährigen Kinder- und Jugendfilmreihe and young people there are documentaries, znajdą się filmy dokumentalne, krótkometrażowe gibt es Dokumentationen, Kurz- und Animations shorts and animations for from all over the world i animowane z całego świata. Historie, które filme aus der ganzen Welt zu entdecken. Ge- for you to discover. Stories that you may have może przeżyłeś sam, które mogą zdarzyć się tuż schichten, die Du vielleicht selbst schon erlebt experienced yourself, stories of things that could obok nas, lub takie, które wydają się pochodzić hast, die um die Ecke passieren könnten oder happen just round the corner, or that might be z innego świata. von einer anderen Welt erscheinen. from another world. „Co się gapisz?” Ubliżanie i wykluczenie należą „Was guckst Du?“, Anmache und Ausgeschlos- “What are you gawping at?” For Serge, Filip and do codzienności skasować Serge, Filipa i Krowy. sensein gehören zum Alltag für Serge, Filip und a cow, being got at and left out is an everyday Mimo to potrafią sobie poradzić, znaleźć eine Kuh. Sie alle schaffen es dennoch Freunde experience. But they all still manage to find przyjaciół i odwagę. und Mut zu finden. friends and courage. Mama und Papa sind nicht da, haben keine Zeit Mamy i taty nie ma w domu, nie mają czasu lub oder gibt es nicht mehr? Damit alleine im Leben Mum and Dad are out, don’t have time, or have ich już nie ma? O tym, że można sobie poradzić zurechtzukommen, und es gut und mit Freude disappeared? The stories of Damian, Jette and w życiu samemu i cieszyć się z niego świadczą zu meistern, zeigen Damian, Jette und Josette. Josette are about managing life alone, doing it Damian, Jette i Josette. Damian, który wychował Ohne Eltern aufgewachsen, nimmt Damian seine well and having fun. Damian grew up without się bez rodziców, poważnie podchodzi do Verantwortung als junger Vater sehr ernst, geht parents, but takes his responsibility as a young swoich obowiązków jako młody tata, chociaż aber auch feiern. dad very seriously, and still goes out. ma też czas na zabawę. Filme übers Kindsein und Erwachsenwerden Films about childhood and growing up in other Filmy o dzieciństwie i dorastaniu w innych krajach in anderen Ländern entführen Dich in den Iran countries take you to Iran and to Macedonia. zabiorą Cię do Iranu i Macedonii. Zaniesienie und nach Mazedonien. Eine Wassermelone Taking a watermelon home from the market is no arbuza do domu nie powinno być chyba pro‑ vom Markt nach Hause zu schaffen, eigentlich problem? Well it is, when you’re only three times blemem? Chyba, że jest się ledwie trzy razy kein Problem? Doch, schon, wenn man gerade the size of the melon. That takes inventiveness! większym od niego. Wtedy można liczyć tylko dreimal so groß ist wie die Melone selbst. Erfin- na pomysłowość! dungsreichtum ist gefragt! Curious? We’re looking forward to seeing you there, and to hearing what you think in the film Ciekawe? Cieszymy się na Wasze odwiedziny i Na, neugierig geworden? Wir freuen uns auf discussions. filmowe wrażenia. Deinen Besuch und Eindrücke bei den Filmge- sprächen. 96 Neubrandenburg | Kino CineStar | Monday 7.11. | 9:00

Films for Kids from 7 to 14 Years | Filmy dla dzieci od lat 7 do 14 | Filme für Kinder von 7 bis 14 Jahren K aramizade B ehrooz Kindsein im Iran | To be a child in Iran | Być dzieckiem w Iranie

D, CI: Behrooz Karamizade, ED: Miriam Steen IR/D 2009, DVD, Col, Doc, OwG, 10’

How can you transport a huge watermelon Jak można przetransportować olbrzymiego Wie kann man eine riesige Wassermelone von from one part of the city to another – especially arbuza z jednej części miasta do drugiej – i to einem Teil der Stadt zum anderen transpor- when you’re just a little kid yourself? The author w sytuacji, gdy jest się bardzo małym? W trzech tieren – vor allem, wenn man selber nur ein takes us to Iran in three sections of his film, and odcinkach autor zabiera nas do Iranu i pozwala Dreikäsehoch ist? In drei Teilen nimmt uns lets us share the protagonists’ first steps and nam uczestniczyć w pierwszych krokach i der Autor mit in den Iran und lässt uns an den discoveries. odkryciach bohatera. ersten Schritten und Entdeckungen der Prota- gonisten teilhaben. Behrooz Karamizade, born 1978 in Iran. Emi- Behrooz Karamizade, urodzony w 1978 r. w grated to Germany in 1984. From 2004 studied Iranie. W 1984 r. wyemigrował do Niemiec. Od Behrooz Karamizade, geboren 1978 im Iran. film direction in Kassel. His first three films 2004 r. studiował reżyserie filmową w Kassel. 1984 nach Deutschland emigriert. Seit 2004 are „Murche“ (Ants), “Kindsein im Iran” and „Murche” (po Persku: mrówki) „Kindsein im studiert er Filmregie in Kassel. „Murche“ “Packing”. Iran” i „Packing” to jego pierwsze trzy filmy (Persisch: Ameisen) „Kindsein im Iran“ und krótkometrażowe. „Packing“ sind seine ersten drei Kurzfilme. Behrooz Karamizade · [email protected] P iet E ekman 2 x KLÜGER | 2 x cleverer | 2 x mądrzejszy

D: Piet Eekman, CI: Bernard Verstraete, ED: César Diaz D 2010, Digi-Beta, Col, Doc, OwE/FR, 19’

“What are you gawping at?! Piss off, Nigger! „Co się gapisz?! Odwal się czarnuchu! Spadaj „Was guckst du?! Verpiss dich, du Neger! F*** off, Polack!” Serge and Filip don’t always Polaczku!” Serge i Filip nie zawsze mają łatwe Mach dich weg, du Polacke!“ Serge und Filip have an easy time. At the age of 11 they often życie. Mając 11 lat muszą często znosić prowo- haben es nicht immer leicht. Mit ihren elf have to put up with insults from the bigger kacje i ubliżanie starszych chłopców. A rada Jahren stecken sie öfter mal Provokationen und kids. And the advice to “turn the other cheek” „Mądrzejszy głupszemu ustępuje” nie zawsze Beleidigungen der größeren Jungs ein. Und der doesn’t really help. Luckily there’s football, and skutkuje. Na szczęście jest piłka nożna i ich Ratschlag „Der Klügere gibt nach“ hilft nicht of course their friendship. przyjaźń. wirklich. Zum Glück gibt es den Fußball und natürlich ihre Freundschaft. Piet Eekman, born 1964 in Berlin-Lichtenberg Piet Eekman, urodzony w 1964 r. w Berlinie is Belgian. Studied film at the HFF in Potsdam. Lichtenbergu, Belg, studia filmowe w Szkole Piet Eekman, geboren 1964 in Berlin-Lichten- Working as a freelance filmmaker since 2000. Wyższej Filmu i Telewizji w Poczdamie. Od berg, Belgier, Filmstudium an der Hochschule 2000 r. działa jako niezależny filmowiec. für Film und Fernsehen, Potsdam. Seit 2000 tätig als freier Filmemacher.

Blinker Filmproduktion GmbH · [email protected] · [email protected] 97 Neubrandenburg | Kino CineStar | Monday 7.11. | 9:00

Films for Kids from 7 to 14 Years | Filmy dla dzieci od lat 7 do 14 | Filme für Kinder von 7 bis 14 Jahren S chneider M ariejosephin Jessi

D: Mariejosephin Schneider, CI: Jenny Lou Ziegel, ED: Inge Schneider, D 2010, HD Cam, Col, Kurzspielfilm, OwE, 30’

Jessi is eleven and lives with a foster family, Jessi ma 11 lat i mieszka w rodzinie zastępczej, Jessi ist elf und lebt in einer Pflegefamilie, ihre her mother is in prison. Her search for identity ponieważ jej matka odsiaduje w więzieniu wyrok. Mutter ist in Haft. Ihre Suche nach Identität und and security takes her back to the village of her Poszukiwania swojej tożsamości i potrzeba Geborgenheit führt sie zurück in das Dorf ihrer childhood. But it’s only when Jessi turns her poczucia bezpieczeństwa prowadzą ją do Kindheit. Doch erst als Jessi ihr Inneres nach innermost to the outside that she realises that miejscowości z dzieciństwa. Dopiero gdy Jessi außen kehrt begreift sie, dass sie an ihr Leben hier she can’t go back to the life she had there. się otworzy, zda sobie sprawę, że nie może nicht mehr anknüpfen kann. wrócić do poprzedniego życia. Mariejosephin Schneider, born 1976 in Berlin- Mariejosephin Schneider, geboren 1976 in Ber- Mitte. Worked as production design and pro- Mariejosephin Schneider, urodzona w 1976 r. lin-Mitte. Assistenzen im Bereich Szenenbild duction assistant and as assistant director. She w Berlinie (Mitte). Asystentka reżysera, zajmuje und Produktion, Arbeit als Regieassistenz. Seit has been studying at the “dffb” since 2002 and się obrazem scenicznym i produkcją filmową. 2002 Studium an der „dffb“. Im Laufe des Stu- has made several short films during this time. Od 2002 r. studiuje na dffb. diums Realisierung mehrerer Kurzspielfilme.

Dffb · Juli Schymik/Laure Tinette · Potsdamer Str. 2 · 10785 Berlin · +49 30 25759 153 / -152 · [email protected] / [email protected] V erena F els Mobile

D, CI, ED: Verena Fels D 2009/10, 3D-Compueranimation, Col, An, OS, 7’

A cow tips the balance of destiny with quite Wykluczona ze wspólnoty krowa bierze swój los Von der Gemeinschaft ausgeschlossen, nimmt some impact… we własne ręce i dokonuje zmian. eine Kuh ihr Schicksal in die Hand und bewegt dabei so einiges. Verena Fels, born 1980 in southern Germany. Verena Fels, urodzona w 1980 r. na południu Completed her studies of audiovisual media Niemiec. W 2004 r. po ukończeniu studiów Verena Fels, geboren 1980 im Süden Deutsch- at the Hochschule der Medien in Stuttgart in Media Audiowizualne na Wyższej Szkole lands. Nachdem sie 2004 an der Hochschule 2004, then went to the “Institute for Animati- Mediów w Stuttgarcie, rozpoczęła studia w der Medien in Stuttgart ihr Studium in Audio- on, Visual Effects and Digital Postproduction” „Instytucie Animacji, Efektów Wizualnych i visuelle Medien erfolgreich beendete, begann of the Film Academy in Ludwigsburg. “Mobile”, Cyfrowej Obróbki Poprodukcyjnej”. W 2009 r. Sie am „Institut für Animation, Visual Effects 2009, was her diploma film. zakończyła z sukcesem studia filmem dyplo- und Digitaler Postproduction der Filmakademie mowym „Mobile”. Baden-Württemberg“ Animation zu studieren. 2009 schloss sie ihr Studium mit ihrem Diplom- film „Mobile“ erfolgreich ab.

Filmakademie Baden-Wuerttemberg · Eva Steegmayer · Akademiehof 10, 71638 Ludwigsburg, Germany · [email protected] 98 Neubrandenburg | Kino CineStar | Monday 7.11. | 9:00

Films for Kids from 7 to 14 Years | Filmy dla dzieci od lat 7 do 14 | Filme für Kinder von 7 bis 14 Jahren I zabela P lucinska Josette und ihr Papa | Josette and her Daddy | Josette i jej tata

D, CI: Izabela Plucinska, ED: Dirk Schreier D 2010, DVD, Col, An, OwE, 7’

As every morning, Josette knocks on her Jak zwykle Josette puka rankiem do pokoju Wie immer klopft Josette morgens an die Schlaf‑ parent‘s bedroom door. It seems Daddy is in swoich rodziców. Wydaje się, że tata ma zły zimmertür ihrer Eltern. Papa scheint schlechte a bad mood. ‚Where is mama?!‘ Mama moved humor. „Gdzie jest mama?” Pojechała na kilka Laune zu haben. „Wo ist Mama?“ Sie ist für ein to the country for a couple of days. Dad took dni na wieś. Korzystając z sytuacji ojciec pije paar Tage aufs Land gefahren. Papa hat das advantage of that and ate and drank a lot of un- i je niezdrowe rzeczy. Dziewczynka chciałaby ausgenutzt und viele ungesunde Sachen geges- healthy stuff. Josette wants to play, but daddy się pobawić, ale tata musi się zbierać do pracy. sen und getrunken. Josette will spielen, aber er has got to get up and dress for work. ‚Try to find „Szukaj mnie!” woła tata. Nie ma go w salonie, muss sich für die Arbeit fertigmachen. „Such me!‘ he challenges her. Well he is not in the nie ma w wazonie, nie ma w piecu i nie ma mich!“, sagt er. Also, im Wohnzimmer ist er living room, not in the vase, neither in the oven, na kanapie. Nie ma go w kieszeni. „Gdzie jest nicht, nicht in der Vase, nicht im Ofen und nicht nor on the couch. He is not the trouser pocket tata?”... auf der Couch. Auch nicht in der Hosentasche. either. ‚Where is papa?‘… „Wo ist Papa?“ …

Izabela Plucinska, born 1974, studied at Łódz Art Izabela Plucinska, urodzona w 1974 r., jest Izabela Plucinska geboren 1974 in Polen, lebt School and Film School in Poland until 2000 and absolwentką PWSFTviT (2001) oraz Akademii und arbeitet als Filmemacherin seit 2003 in took up studies at “Konrad Wolf” Film School in Sztuk Pięknych w Łodzi (2000). W 2004 roku Berlin. Hier hat sie bereits 6 Animationsfilme Potsdam-Babelsberg in Germany in 2003. Her ukończyła Wyższą Szkołę Filmową im. Konrada realisiert. Sie hat die Filmhochschule und die graduate film project Jam Session was accepted Wolfa w Poczdamie-Babelsbergu. Wypracowała Kunstakademie in Łódź, Polen, abgeschlossen. for the short film competition at the Berlin Film własną technikę tworzenia filmów animowanych Danach hat sie ein Stipendium vom DAAD und Festival 2005, where it won her a Silver Bear. – filmuje figurki, które sama wykonuje z gliny i dem Nipkow-Programm in Berlin bekommen With her production company „Clay Traces“, plasteliny. Jej największy dotychczasowy sukces und 2 Jahre an der HFF Potsdam studiert. Ihr she has produced her latest film Josette. Izabela to Srebrny Niedźwiedź w konkursie filmów Diplom-Film „Jam Session“bekam auf der Ber- lives in Berlin where she works with a small krótkometrażowych na MFF w Berlinie w 2005 r. linale 2005 den Silbernen Bären. In Berlin hat team of animators. za obraz „Jam Session”. Mieszka w Berlinie. sie die Produktionsfirma CLAYTRACES. Zurzeit bereitet sie den nächsten Kurzfilm „Liebling“ vor.

Production CLAYTRACES Izabela Plucinska/Robert Kern · Gabriel-Max.Str.13 10245 Berlin [email protected] 99 Neubrandenburg | Kino CineStar | Monday 7.11. | 13:00

Films for Youth from 15 to 21 Years | Filmy dla MŁODZIEŻY od lat 15 do 21 | Filme für Jugendliche von 15 bis 21 Jahren B iljana G arvanlieva S chüle S usann © Das Tabakmädchen | The Tobacco Girl | Tytoniowa dziewczynka

D: Biljana Garvanlieva, CI: Susanne Schüle, ED: André Nier D 2009, HD-MiniDV, Col, Doc, OwE, 30’

Mümine, a 14-year-old Turkish girl lives with Mümine, 14-letnia Turczynka, mieszka ze swoją Mümine, 14-jährige Türkin, lebt mit ihrer her family in Macedonia. Her family needs her rodziną w Macedonii. Rodzina potrzebuje jej Familie in Mazedonien. Diese braucht Mümine to work in the tobacco fields – their only source do pracy na polu tytoniowym – które jest jej für die Arbeit auf dem Tabakfeld – ihre einzige of income. She has two possibilities: either to jedynym źródłem utrzymania. Mümine ma dwa Einkommensquelle. Mümine hat zwei Mög- marry, or to go to school – and then be sold to a wyjścia: albo wyjdzie od razu za mąż, albo lichkeiten: heiraten oder weiter zur Schule zu husband for a higher price. pójdzie do szkoły i zostanie wydana za mąż – gehen – um dann zu einem höheren Preis an wtedy rodzina otrzyma za nią więcej pieniędzy. einen Ehemann verkauft zu werden. Biljana Garvanlieva was born 1973 in Skopje, Macedonia. Journalist and play writer. After her Biljana Garvanlieva, urodzona w 1973 r. w Biljana Garvanlieva, geboren 1973 in Skopje, studies at the Philology Faculties and Faculty of Skopje, Macedonia. Dziennikarka i drama Mazedonien. Journalistin und Bühnenautorin. Drama Arts in Skopje, she continued studying topisarska. Studia Filologii oraz Sztuk Dramaty- Studierte Philologie und Darstellende Künste in in Tübingen and Berlin (Germany). cznych w Skopje, w Tübingen i Berlinie. Skopje, danach in Tübingen und Berlin.

Gebrueder Beetz Filmproduktion GmbH & Co. KG · Heinrich-Roller-Strasse 15 · 10405 Berlin · Germany · email [email protected] üschow P etra L Der kleine Nazi | The little Nazi | Mały nazista

D: Petra Lüschow, CI: Stefan Grandinetti, ED: Antje Zynga D 2010, 35mm, Col, Fi, OS, 14’

When the Wölkel family, as every year, arrive Wölkelowie chcą jak co roku spędzić Boże Na- Als Familie Wölkel wie jedes Jahr bei der Oma at grandma’s for Christmas they get a nasty rodzenie u swojej babci, ale czeka ich niemiła Weihnachten feiern will, erwartet sie eine surprise. Grandma Wölkel has revived the Nazi niespodzianka. Babcia Wölkel odtworzyła unliebsame Überraschung: Oma Wölkel hat das Christmas of her childhood. That wouldn’t nazistowskie Boże Narodzenie ze swojego Naziweihnachten ihrer Kindheit wiederaufer- be such a problem, except that today they’re dzieciństwa. Może nie byłby to wielki problem, stehen lassen. Das wäre vielleicht noch kein expecting a guest from Israel, of all places. gdyby akurat dzisiaj nie przyjeżdżał gość z Problem, käme nicht ausgerechnet heute ein Izraela. Gast aus Israel zu Besuch. Petra Lüschow worked as a writer and studied Dramaturgy and Screenplay at the HFF in Petra Lüschow pracowała jako autorka i Petra Lüschow arbeitete als Autorin und studierte Babelsberg. She worked as a script editor and studiowała Dramaturgię i Scenariuszopisarstwo Dramaturgie und Drehbuch an der HFF Babelsberg. lectured at the German Film and Television w Szkole Wyższej Filmu i Telewizji w Babels Sie arbeitet als Dramaturgin und Dozentin für Academy, Berlin and the International Film bergu. Pracuje jako dramaturg i wykłada w Drehbuch an der dffb (Berlin) und der ifs (Köln). School Cologne. dffb (Berlin) i ifs (Kolonia).

Kordes & Kordes Film GmbH · p.p. Meike Kordes · Feurigstr. 54 · 10827 Berlin 100 Neubrandenburg | Kino CineStar | Monday 7.11. | 13:00

Films for Youth from 15 to 21 Years | Filmy dla MŁODZIEŻY od lat 15 do 21 | Filme für Jugendliche von 15 bis 21 Jahren J ulian M. K rubasik Nataly

D, CI, ED: Julian M. Krubasik D 2011, DVD, b/w, Doc, OwE, 9’

20-year-old Damian lives with his girlfriend 20-letni Damian mieszka ze swoja dziewczyną i Der 20-jährige Damian wohnt mit seiner Freun- and their eight-week-old daughter Nataly in ośmiotygodniową córką Natalią w jednopokojo din und der acht Wochen alten Tochter Nataly in a single-room flat on the outskirts of Munich. wym mieszkaniu na przedmieściach Monachium. einer Ein-Zimmerwohnung am Rand Münchens. The film describes the balancing act between Film opisuje balansowanie pomiędzy byciem Der Film beschreibt den Balanceakt zwischen Damian’s new responsibility as a father and his odpowiedzialnym ojcem, a osieroconym nasto- Damians neuer Verantwortung als Vater und life as a parentless young man. latkiem. seinem Leben als elternloser Jugendlicher.

Julian M. Krubasik, worked as camera and sound Julian M. Krubasik pracował jako kamerzysta Julian M. Krubasik arbeitete als Kamera- und assistant for German Television. He studied Do- i asystent realizatora dźwięku dla niemieckiej Tonassistent für das deutsche Fernsehen. Er cumentary Film/TV at the Edinburgh College of telewizji. Studiował Film Dokumentalny i Tele‑ studierte Dokumentarfilm und TV an der Kunst- Art and is now a student of Cinematography at wizję w Szkole Sztuki w Edynburgu, obecnie schule in Edinburgh und ist zurzeit Student the University of Television and Film in Munich. studiuje Kinematografię w Wyższej Szkole Tele‑ der Cinematografie an der Hochschule für Fern- wizyjnej i Filmowej w Monachium. sehen und Film in München. Julian M. Krubasik · [email protected] G oldenbaum A nne L ena eonhardt Komplementär | Complementary | Komplementarnie

D, CI, ED: Lena Leonhardt, Anne Goldenbaum D 2010, Digi-Beta, Col, Exp., OS, 12’

Sandra and Sven are with their therapist talking Sandra i Sven opowiadają terapeucie o Sandra und Sven befinden sich beim Thera- about the bad experience of inflicting violence doświadczeniach wynikających z doznawania peuten und sprechen über die schlimmen Erfah- or about being the victim of violence. They lub wywierania przemocy. Opisują zdarzenie w rungen Gewalt ausgeübt oder selber erfahren describe what happened in a bar from two barze z dwóch odmiennych perspektyw. zu haben. Sie schildern ein Ereignis in einer Bar different standpoints. aus zwei unterschiedlichen Sichtweisen. Lena Leonhardt, urodzona w Horb a.N. (Badenia- Lena Leonhardt was born in Horb am Neckar in Wirtembergia). W październiku 2009 r. Lena Leonhardt, in Horb a.N. geboren. Im Okto- Baden-Württemberg. She’s been studying film rozpoczęła studia na Akademii Filmowej ber 2009 begann sie ihr Regie-Studium an der since October 2009. Badenii-Wirtembergii (Reżyseria). Filmakademie Baden-Württemberg.

Anne Goldenbaum was born in 1986 in Waren Anne Goldenbaum, urodzona w 1986 r. w Anne Goldenbaum, geboren 1986 in Waren/ (Müritz) in Mecklenburg-Vorpommern. She’s Waren/Müritz. W październiku 2009 r. rozpoczęła Müritz. Ab Oktober 2009 beginnt sie ein been studying film editing since October 2009. studia Montażu na Akademii Filmowej Badenii- Montage/Schnitt Studium an der Filmakademie Wirtembergii. Baden-Württemberg. Anne Goldenbaum · [email protected] 101

Summer Youth Media Camp Letni obóz medialny Sommerjugendmediencamp

“I pack my suitcase and take along with me … „Pakuję walizkę i biorę ze sobą… dobry humor, „Ich packe meinen Koffer und nehme mit… cheerfulness, expectation, interest, uncertain- radosne oczekiwanie, zainteresowanie, gute Laune, Vorfreude, Interesse, Unsicherheit, ty, probably a few prejudices too, and lots of niepewność, na pewno kilka uprzedzeń i całą sicher auch ein paar Vorurteile und jede Menge excitement.” masę podekscytowania.” Aufregung.“ This was the motto of the German-Polish Pod tym hasłem ponownie odbył się w dniach Unter diesem Motto fand vom 04.07. – Summer Youth Media Camp, held from 4 – 11 04.07. – 11.07.2011 nasz „Polsko-niemiecki letni 11.07.2011 unser „Deutsch-polnisches Sommer- July 2011. obóz miedialny”. jugendmediencamp“ statt.

This was the fifth such camp, with ten young Po raz piąty spotkało się 10 młodych ludzi z Zum fünften mal trafen sich zehn deutsche und people from Germany and ten from Poland Niemiec i 10 z Polski, aby tworzyć w uroczym zehn polnische Jugendliche, um gemeinsam meeting in Mecklenburg-Vorpommern’s lovely krajobrazie Meklemburgii-Pomorza Przedniego in reizvoller Landschaft Mecklenburg-Vorpom- countryside to make films together. The films filmy i audycje. Podzieleni na osiem zespołów merns Filme und Beiträge zu produzieren. In were prepared and shot in eight teams, who przygotowali i nakręcili filmy. W ten sposób insgesamt acht Teams wurden die Filme vorbe- produced a total of seven documentary films, powstało siedem po części eksperymentalnych reitet und gedreht. Auf diese Weise entstanden some of them experimental, and a short filmów dokumentalnych i jeden film fabularny. insgesamt sieben – z.T. experimentelle – Doku- fictional film. mentarfilme und ein kleiner Spielfilm. 102 Neubrandenburg | Kino CineStar | Monday 7.11. | 17:00

Summer Youth Media Camp | Letni obóz medialny | Sommerjugendmediencamp

Das stille Dorf | Cicha wieś | The Quiet Village

D: Luise Freier, Juliane Stadtkus D 2011, DVD, Col, Doc, OwPL, OwG, 3’

Snapshots of the daily lives of the inhabitants Ujęcia chwil życia codziennego mieszkańców Momentaufnahmen über das tägliche Leben of Kamminke, Usedom. Kamminke na wyspie Uznam. der Anwohner in Kamminke auf der Insel Usedom.

Die Brücke | Most | The Bridge

D: Monique Herdam, Paulina Stok-Stocka D 2011, DVD, Col, Doc, Sprache: deutsch und polnisch, OwPL, OwG, 2’

Impressive landscape images and the story of Wspaniałe zdjęcia krajobrazowe i historia Eindrucksvolle Landschaftsaufnahmen und a Polish allotment gardener on the Kamminke/ działkowca z przejścia granicznego Kamminke/ die Geschichte eines polnischen Kleingar- Świnoujście border crossing point. Świnoujście. tenbesitzers am Grenzübergang Kamminke/ Świnoujście.

Die Fahrräder | Rowerzyści | The Bicycles

D: Adrianna Jerzyk, Rozalia Tokarzewska D 2011, DVD, Col, Doc, OwPL, OwG, 2’

A cycle ride through idyllic Kamminke, Usedom. Przejażdżka rowerem przez idylliczną wieś Eine Radfahrt durch das idyllische Kamminke Kamminke na wyspie Uznam. auf Usedom. 103 Neubrandenburg | Kino CineStar | Monday 7.11. | 17:00

Summer Youth Media Camp | Letni obóz medialny | Sommerjugendmediencamp

Die goldene Hochzeit | Złote gody | The Golden Wedding

D: Nicole Berg, Kristina Dalinger D 2011, DVD, Col, Doc, OwPL, OwG, 3’

50 years of marriage – a look back at their time 50 lat małżeństwa – spojrzenie wstecz na 50 Jahre Ehe – ein Rückblick auf die gemeinsame together and how they met. wspólnie spędzony czas i moment poznania Zeit und das damalige kennen lernen. się.

Golm

D: Jakub Czujkowski, Maksymilian Głowacki, Michał Ślęczka D 2011, DVD, Col, Doc, OwPL, OwG, 3’

He lost everything in the war. We go with him to Stracił przez wojnę wszystko. Zwiedzamy z nim Er hat durch den Krieg alles verloren. visit the Golm war graves and war memorial. cmentarz i miejsce pamięci Golm. Wir besuchen mit ihm die Kriegsgräber- und Gedenkstätte Golm.

Grenzwärter | Pogranicznik | Border Guard

D: Falk Dittrich, Martin Koch, Tobias Schulz D 2011, DVD, Col, Doc, OwPL, OwG, 4’

A former border guard talks about working Były żołnierz ochrony pogranicza opowiada Ein ehemaliger Grenzsoldat erzählt über das and living on the “green border” in Kamminke, o pracy i życiu przy „Zielonej granicy” w Arbeiten und Leben an der „Grünen Grenze“ in Usedom in 1959. Kamminke na wyspie Uznam w 1959 roku. Kamminke auf Usedom 1959. 104 Neubrandenburg | Kino CineStar | Monday 7.11. | 17:00

Summer Youth Media Camp | Letni obóz medialny | Sommerjugendmediencamp

Tierwelt | Świat zwierząt | Animal Kingdom

D: Ewa Iglewska, Dominika Guc D 2011, DVD, Col, Doc, OwPL, OwG, 6’

There are a lot of myths and sagas in Mecklen- W Meklemburgii-Pomorzu Przednim jest wiele Viele Mythen und Sagen gibts es in Mecklen- burg-Vorpommern. One in Kamminke, Usedom mitów i legend. Jedna z nich w Kamminke burg-Vorpommern. Eine davon in Kamminke … is told here. na wyspie Uznam… i ona zostanie tu auf Usedom…. Sie wird hier erzählt. opowiedziana.

Two Boys on the Bench | Dwaj chłopcy na ławce | Zwei Jungs auf einer Bank

D: Toni Schwabe, Paulina Majchrzak, Clemens Zocher, CI: Tomasz Czuchryta, Mateusz Jerzyk D 2011, DVD, Col, Kurzspielfilm, OwPL, OwG, 4’

The film tells the amusing story of two Polish Film w żartobliwy sposób opisuje życie dwóch In einer lustigen Art und Weise beschreibt der boys in Germany searching for the girl of their polskich chłopców, którzy szukają w Niemczech Film das Leben zweier polnischer Jungs, die in dreams. dziewczyny swoich marzeń. Deutschland auf der Suche nach dem Mädchen ihrer Träume sind. 105

History – Politics – Film Historia – Polityka – Film Geschichte – Politik – Film

Documentary film frequently makes use of Film dokumentalny często sięga po tematykę Der Dokumentarfilm greift häufig historische historical and political subjects, and is a valuable historyczno-polityczną i jest wartościowym oder politische Themen auf und ist ein wert‑ educational tool on such matters. narzędziem edukacji w tym zakresie. volles didaktisches Instrument.

The twentieth edition of the dokumentART festi- Dwudziesta edycja festiwalu dokumentART od‑ Die 20. Ausgabe des dokumentART-Festivals val coincides with the twentieth anniversary of bywa się w tym samym roku, w którym przypada fällt zeitgleich mit dem 20. Jahrestag der Ein the Foundation for Polish-German Cooperation, dwudziestolecie istnienia Fundacji Współpracy richtung der Stiftung für Deutsch-Polnische an organisation that promotes Polish and Ger- Polsko-Niemieckiej, organizacji działającej na Zusammenarbeit, die die Partnerschaft zwischen man partnership. This is an ideal opportunity rzecz partnerstwa Polski i Niemiec. Stanowi to Polen und Deutschland fördert. Dies ist also eine to present at the festival documentaries that doskonałą okazję do zaprezentowania podczas ideale Gelegenheit, auf dem Festival Dokumentar‑ have been made with the financial support of festiwalu filmów dokumentalnych, powstałych filme zu zeigen, die mit finanzieller Unterstüt- the Foundation. przy finansowym wsparciu Fundacji. Wszystkie zung der Stiftung entstanden sind. Die Filme one dotyczą niełatwej polsko-niemieckiej historii befassen sich alle mit der schwierigen deutsch- The films all deal with the difficult Polish-German w dwudziestym stuleciu, w tym wciąż polnischen Geschichte des 20. Jahrhunderts, history in the twentieth century, including the wzbudzającego silne emocje okresu drugiej einschließlich des Zweiten Weltkriegs, der bis period of the Second World War, which still wojny światowej. Produkcje te prezentują całe heute starke Emotionen auslöst. Diese Produk‑ arouses strong emotions. These productions spektrum tematów: od pasjonujących historycz‑ tionen zeichnen sich durch ein breites Themen present a full spectrum of topics: from fascinating nych dokumentów, przez portrety znaczących spektrum aus: faszinierende historische Repor‑ historical documentaries, through portrayals of osobistości, aż po opowieści o zwykłych ludziach, tagen und Porträts wichtiger öffentlicher Personen, important public figures, to stories of ordinary działających na rzecz dialogu polsko-niemiec bis hin zu Geschichten gewöhnlicher Menschen, people working to promote Polish-German kiego. die daran arbeiten, den deutsch-polnischen dialogue. Dialog zu fördern. Prezentacja tych filmów będzie także okazją do The film presentations will also be an opportu- dyskusji o stosunkach polsko-niemieckich na Die Filmvorführungen sind auch eine Gelegen- nity to discuss Polish-German relations during przestrzeni dwóch ostatnich stuleci. heit, über die deutsch-polnische Beziehungen the last two centuries. der letzten zwei Jahrhunderte zu diskutieren.

History – Politics – Film | Historia – Polityka – Film | Geschichte – Politik – Film

Cicho pod prąd | Quietly Against the Grain

D: Tomasz Kycia, Robert Żurek, CI: Alexander S. Preuss, ED: Wolfgang Gaube PL 2009, Col, Doc, OwPl, OwG, 49’

The story of an extraordinary reconciliation Historia niezwykłej inicjatywy pojednania, z Die Geschichte der ungewöhnlichen Versöhnungs initiative undertaken in 1965 by a group of teen‑ którą wyszła w 1965 roku grupa nastolatków z initiative einer Gruppe ostdeutscher Teenager agers from East Germany. Sixteen young Germans NRD. Szesnastu młodych Niemców wyruszyło na im Jahre 1965. Sechszehn junge Leute nahmen took part in a cycling pilgrimage to Poland, pielgrzymkę rowerową do Polski, której celem Teil an einer Pilgerfahrt mit dem Fahrrad, mit with Auschwitz as their intended destination. miał być Oświęcim. W 2008 trzech uczestników Auschwitz als Ziel. Drei von ihnen haben 2008 In 2008 three of the participants in the original tej wyprawy jeszcze raz pokonuje tę samą trasę, die gleiche Strecke noch einmal befahren, um excursion followed the same route, to talk about aby opowiedzieć, jak zmieniła ich życie, ale davon zu erzählen, wie das Erlebnis ihre Leben how the experience changed their lives, but also także wspominać niełatwy proces pojednania verändert hat, aber auch um den unbequemen to recall the uneasy process of Polish-German polsko-niemieckiego. Prozess der deutsch-polnische Versöhnung in reconciliation. Erinnerung zu rufen.

Szczecin | Uniwersytet Szczeciński Aula | Friday 4.11. | 10:00

Fotoamator | Photographer

D: Dariusz Jabłoński, CI: Tomasz Michałowski, ED: Milenia Fiedler PL 1998, Col, Doc, OwPl, 57’

In 1987, in one of Vienna’s second-hand book‑ W 1987 r. w jednym z wiedeńskich antykwariatów, Im Jahre 1987, in einem Antiquariat in Wien, shops, an extraordinary find was made: several natrafiono na niezwykłe znalezisko: kilkaset wurde eine ungewöhnliche Entdeckung gemacht: hundred colour slides documenting life in the kolorowych slajdów, dokumentujących życie w einige Hundert Farbdias, die das Leben im Łódź Ghetto. They were taken by Walter Genewein, łódzkim getcie. Ich autorem był Walter Genewein, Ghetto in Łódź dokumentieren. Aufgenommen the ghetto’s chief accountant and avid photo- główny księgowy w Zarządzie Getta i zapalony wurden sie von Walter Genewein, Finananzleiter grapher. The film contrasts these propaganda miłośnik fotografii. Propagandowe zdjęcia, des Ghettos und begeisterter Fotograf. Der photos, which depict an almost idyllic reality, ukazujące niemal sielankową rzeczywistość, Film stellt diese Propaganda-Aufnahmen einer with the memories of Arnold Mostowicz, a Jewish skonfrontowane zostały w filmie ze wspomnie fast idyllischen Realität den Erinnerungen von physician in the ghetto, and the last surviving niami Arnolda Mostowicza – żydowskiego lekarza Arnold Mostowicz gegenüber. Er war jüdischer witnesses of the extermination. w getcie, jedynego żyjącego wówczas świadka Arzt im Ghetto und der letzte lebende Zeuge zagłady. der Vernichtung. 107 Szczecin | Uniwersytet Szczeciński Aula | Wednesday 9.11. | 10:00

History – Politics – Film | Historia – Polityka – Film | Geschichte – Politik – Film

Niemieckimi śladami w Łodzi | Following German Steps in Łódź

D: Zygmunt Konieczny, CI: Artur Konieczny, ED: Leszek Orlewicz PL 2002, Col, Doc, OS, 51’

Łódź owes its dramatic development in the first Swój gwałtowny rozwój w pierwszej połowie Łódź hat seine dramatische Entwicklung in der half of the 19th century mainly to German settlers. XIX w. Łódź zawdzięcza w ogromnej mierze ersten Hälfte des 19. Jahrhunderts überwiegend They brought the knowledge and skills needed niemieckim osadnikom. Przywieźli ze sobą deutschen Siedlern zu verdanken. Sie brachten to develop the textile industry. The majority of wiedzę i umiejętności, potrzebne do rozwoju das Wissen und die Fähigkeiten, die nötig waren, the immigrant workers quickly became assimi- przemysłu tekstylnego. Większość przybyłych um die Textilindustrie zu entwickeln. Die meisten lated, allowing people of different nationalities robotników szybko się asymilowała, dzięki der eingewanderten Arbeiter wurden schnell and religions to live side by side in harmony for czemu przez dziesięciolecia ludzie różnych assimiliert, so dass Menschen verschiedener many decades. Only with the outbreak of World narodowości i religii żyli zgodnie obok siebie. Nationaltäten und mit verschiedenen Religi- War II did the situation change drastically. Dopiero II wojna światowa drastycznie zmieniła onen lange Zeit friedlich nebeneinander lebten. tę sytuację. Erst mit Ausbruch des 2. Weltkriegs änderte sich die Situation drastisch.

Szczecin | Uniwersytet Szczeciński Aula | Wednesday 9.11. | 10:00

Z pokolenia na pokolenie | From Generation to Generation

D, CI, ED: Andrzej Sapija PL 2009, Col, Doc, OwPl, 60’

Three nationalities, three families, three gene- Trzy narodowości, trzy rodziny, trzy pokolenia. Drei Nationalitäten, drei Familien, drei Genera- rations. The senior members of three families Seniorzy trzech rodów – polskiego, niemie- tionen. Die Älteren der drei Familien – Polen, – Polish, German and Jewish – have never ckiego i żydowskiego – nigdy się nie spotkali, Deutsche und Juden – sind sich nie begegnet, met, but were all in occupied Warsaw during ale w tym samym czasie przebywali w okupowa waren aber alle zur gleichen Zeit im besetzen the same period. Each recollects the events of nej Warszawie. Każdy z nich wspomina z własnej Warschau. Jeder erinnert sich aus der eigenen that time from their own perspective. How has perspektywy wydarzenia tamtego okresu. Jak Perspektive an die Ereignisse von damals. history influenced the lives of their children? historia wpłynęła na życie ich dzieci? I jaką Wie hat die Geschichte das Leben ihrer Kinder And what do their grandchildren know about wiedzę na temat dramatycznej przeszłości beeinflusst? Und was wissen die Enkel von der their grandparents’ dramatic past? swoich dziadków mają ich wnuki? dramatischen Vergangenheit ihrer Großeltern? 108

History-Politics-Film | Historia-Polityka-Film | Geschichte-Politik-Film Discussion | Dyskusja | Diskussion

Ewa Wiatr Adam Krzemiński

Szczecin | Uniwersytet Szczeciński Aula Works at the Centre for Jewish Research of the Born on 27 January 1945 in Radecznica, Polish Friday 4.11. | 10:00 University of Łódź. PhD student at Totalitarian journalist, publicist, German affairs expert. He Guest | Gość | Gast: Ewa Wiatr Systems and History of World War II Unit of PAN studied German in Warsaw and Leipzig. Since Moderator | Moderation: Małgorzata Frymus History Institute. She’s interested in the history 1973 a publicist for the weekly “Polityka”. He of Jews and national minorities in Łódź and the cooperates, among others, with the German Szczecin | Uniwersytet Szczeciński Aula | region. She was one of the editors and publishers weekly “Die Zeit”. He is author of numerous pu- Wednesday 9.11. | 10:00 of the five-volume “Chronicles of the Łódź Ghetto/ blications on Polish-German affairs. Together Guests | Goście | Gäste: Litzmannstadt Ghetto” (pub. 2009), one of with Adam Michnik he wrote an open letter to Adam Krzemiński, Małgorzata Ławrowska, the most important sources of the Łódź Ghetto the heads of the Polish and German govern- Bogdan Twardochleb, Edward Włodarczyk history and the fate of the Jewish population ments about Erika Steinbach’s “Zentrum gegen Moderator | Moderation: Andrzej Skrendo during the Holocaust. Vertreibungen”. Krzemiński is regarded as the most competent analyst of Polish-German Pracuje w Centrum Badań Żydowskich Uniwer- affairs and the EU expansion process. sytetu Łódzkiego. Doktorantka w Instytucie Historii PAN w Zakładzie Systemów Totalitar- Urodzony 27 stycznia 1945 r. w Radecznicy, nych i Dziejów II Wojny Światowej. Interesuje polski dziennikarz, publicysta, specjalista od się historią Żydów i mniejszości narodowych spraw niemieckich. Studiował germanistykę w Łodzi i regionie. Była jednym z redaktorów w Warszawie i Lipsku. Od 1973 r. publicysta i wydawców pięciotomowej „Kroniki getta tygodnika „Polityka”. Współpracuje m.in. z łódzkiego/Litzmannstadt Getto” (wyd. 2009), niemiecką gazetą „Die Zeit”. Specjalista w jednego z najważniejszych źródeł do historii sprawach stosunków polsko-niemieckich, autor getta w Łodzi oraz losów ludności żydowskiej w licznych publikacji na ten temat. Współautor, czasie Zagłady. wraz z Adamem Michnikiem, listu otwartego do premierów Polski i Niemiec w sprawie Centrum Arbeitet im Zentrum für jüdische Forschung an przeciwko Wypędzeniom Eriki Steinbach. der Universität Łódź, Doktorandin in der Abtei Krzemiński uchodzi za jednego z najbar lung Totalitäre Systeme und die Geschichte des dziej kompetentnych analityków stosunków 2. Weltkriegs am Geschichtsinstitut der Polni‑ niemiecko-polskich i procesu rozszerzania UE. schen Akademie der Wissenschaften. Ihr Inte- resse gilt der Geschichte der Juden und natio- Geboren am 27. Januar 1945 in Radecznica, naler Minderheiten in Łódź und der Region. Sie polnischer Journalist, Publizist, Kenner der war Mitherausgeberin des fünfbändigen Werks deutsch-polnischen Beziehungen. Er studierte „Chronicles of the Łódź Ghetto/Litzmannstadt Germanistik in Warschau und Leipzig. Seit 1973 Ghetto“ (2009), eine der wichtigsten Ge- ist er Publizist für die Wochenschrift „Polityka“ schichtsquellen über das Ghetto in Łódź und und arbeitet auch unter anderem für „Die Zeit“. das Schicksal der jüdischen Bevölkerung Experte für deutsch-polnische Beziehungen, während des Holocausts. Autor vieler Veröffentlichungen zu diesem Thema. Mitverfasser, zusammen mit Adam Michnik, eines offenen Briefs an die Regierung- schefs von Polen und Deutschland in Bezug auf das „Zentrum gegen Vertreibungen“ von Erika Steinbach. Krzemiński gilt als der kompe- tenteste Analytiker der deutsch-polnischen Be- ziehungen und des EU-Erweiterungsprozesses. 109

History-Politics-Film | Historia-Polityka-Film | Geschichte-Politik-Film Discussion | Dyskusja | Diskussion

Małgorzata Ławrowska Bogdan Twardochleb Prof. dr hab. Edward Włodarczyk

Member of the Board, since 2010 managing Journalist and publicist for the culture column Professor Edward Włodarczyk PhD works at the director of the Foundation for Polish-German of the Polish newspaper “Kurier Szczeciński”. Institute of History and International Relations Cooperation. Historian, coordinator of inter- He is also responsible for Polish-German of the University of Szczecin. He specialises national cooperation programmes. 1993 – 98 themes and the collaboration between “Kurier in economic and social history, the history of director of extra-curricular youth exchange de- Szczeciński” and the German “Nordkurier”. Co- Pomerania and Prussia, and studies of the partment of Polish-German Youth Cooperation founder of the Polish-German Journalists’ Club Baltic area in the 19th and 20th century. His in Potsdam, then president of the Polish “Among Stereotypes”. publications include: The Great Industry of Sz- Meeting Houses Federation. Since 2007 in czecin in 1850 – 1940, PWN 1982; The Economic diplomatic service, recently director of Public Dziennikarz i publicysta działu kultury „Kuriera Growth of the Prussian Port Cities in the Baltic Diplomacy Department at the Polish Embassy Szczecińskiego”, odpowiedzialny także za Province in 1808 – 1914, Ossolineum 1987; The in Berlin. Originator and coordinator of Polish problematykę polsko-niemiecką i kontakty History of Szczecin, v. III (1806 – 1945) BMUZ image campaign in Germany. Member of the „Kuriera Szczecińskiego” z „Nordkurierem”. 1994 (co-author). Copernicus Group. Współtwórca Polsko-Niemieckiego Klubu Dzien- nikarzy „Pod Stereotypami”. Prof. dr hab. Edward Włodarczyk pracuje w Insty‑ Członek Zarządu, dyrektor Fundacji Współpracy tucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Polsko-Niemieckiej od 2010 r. Historyk, koordy‑ Journalist und Publizist der Kulturrubrik im Uniwersytetu Szczecińskiego. Zajmuje się nator programów współpracy międzynarodowej. „Kurier Szczeciński“. Er betreut deutsch- historią gospodarczą i społeczną, historią 1993 – 98 kierownik referatu wymiany poza polnische Themen und die Zusammenarbeit Pomorza i Prus, problematyką bałtycką XIX i szkolnej Polsko-Niemieckiej Współpracy zwischen „Kurier Szczeciński“ und dem „Nord- XX wieku. Opublikował m.in. prace: „Wielki Młodzieży w Poczdamie, następnie dyrektor kurier“. Mitbegründer des Deutsch-Polnischen przemysł Szczecina w latach 1850 – 1914”, Federacji Polskich Domów Spotkań. Od 2007 r. Journalistenclubs „Pod Stereotypami“ („Unter PWN 1982; „Rozwój gospodarczy miast porto‑ w służbie dyplomatycznej, ostatnio kierownik Stereotypen“). wych pruskich prowincji nadbałtyckich w Wydziału ds. Dyplomacji Publicznej w latach 1808 – 1914”, Ossolineum 1987; „Dzieje Ambasadzie RP w Berlinie. Pomysłodawca i Szczecina”, t. III (1806 – 1945) BMUZ 1994 koordynator kampanii wizerunkowych Polski w (współautor). Niemczech. Członek Grupy Kopernika. Prof. Dr. habil. Edward Włodarczyk arbeitet Mitglied des Vorstands und seit 2010 Hauptge- am Institut für Geschichte und Internatio- schäftsführerin der Stiftung für Polnisch-Deut- nale Beziehungen der Universität Szczecin. sche Zusammenarbeit. Historikerin, Koordina- Er beschäftigt sich mit der Wirtschafts- und torin verschiedener Kooperationsprogramme. Sozialgeschichte Pommerns und Preußens, 1993 – 1998 Leiterin Referat Außerschulischer dem Ostseeraum im 19. und 20. Jahrhundert. Er Jugendaustausch, Deutsch-Polnisches Jugend- veröffentlichte u.a.: „Entwicklung der Großin- werk Potsdam, dann Präsidentin des „Verei- dustrie von Stettin in den Jahren 1850 – 1914“, nigung polnischer Begegnungshäuser”. Seit „PWN 1982“; „Die wirtschaftliche Entwicklung 2007 im Auswärtigen Dienst, zuletzt Leiterin der Hafenstädte der preußischen Ostseeprovin- der Abteilung „Öffentliche Diplomatie” an der zen in den Jahren 1806 – 1945“, „Ossolineum; Polnischen Botschaft Berlin. Urheberin und Geschichte der Stadt Stettin“, B. 3 (1806 – Koordinatorin einer polnischen Imagekampa- 1945) BMUZ 1994 (Mitautor). gne in Deutschland. Mitglied der „Kopernikus- Gruppe“.

111

V4 at 20th EFFD dokumentART V4 na 20. EFFD dokumentART V4 auf der 20. EFFD dokumentART

Cooperation between the Visegrád Group Współpraca między państwami Grupy Zusammenarbeit zwischen den Ländern der countries (V4) takes place not only in the field Wyszehradzkiej (V4) realizowana jest nie tylko Visegrád Gruppe (V4) gibt es nicht nur im Be- of international politics, but also on the cultural w obszarze polityki międzynarodowej, ale także reich der internationalen Politik, sondern auch plane. The aim of the “V4 at 20th dokumentART” na płaszczyźnie kulturalnej. Prezentacja różno‑ auf kultureller Ebene. Das Ziel des Projekts “V4 project is to present the diversity of this part of rodności sceny filmowej tego rejonu Europy jest at 20th dokumentART” ist es, die Vielfalt der Europe’s film scene. During the festival, short celem projektu „V4 na 20. dokumentART” Filmszene in diesem Teil Europas zu zeigen. films from Visegrád Group countries will be Während des Festivals werden Kurzfilme aus presented – each country will be represented Podczas festiwalu, zaprezentowane zostaną filmy den V4-Ländern gezeigt – jedes Land wird mit by a different film genre. We will see Czech krótkometrażowe z państw Grupy Wyszehradzkiej einem anderen Filmgenre vertreten sein. Wir documentaries (curator: Jan Gogola Jr.), Slovak – każdy kraj reprezentowany będzie przez inny sehen tschechische Dokumentarfilme (Kurator: animations (curator: Andrej Kolencik) and gatunek filmowy. Zobaczymy czeskie dokumenty Jan Gogola Jr.), slowakische Animationsfilme Hungarian experimental films (curator: Igor (kurator: Jan Gogola mł.), słowackie animacje (Kurator: Andrej Kolencik) und ungarische Buharov). An additional chance to get to know (kurator: Andrej Kolencik) oraz węgierskie filmy Experimentalfilme (Kurator: Igor Buharov). the Visegrád Group countries’ cinema will be eksperymentalne (kurator: Igor Buharov). screenings held as part of the OFFilm film cycle Eine weitere Gelegenheit, das Kino der Länder by the OFFicyna Association. In December, three Dodatkową okazją do zapoznania się z kinema‑ der Visegrád-Gruppe kennenzulernen, sind Vor- consecutive Tuesday meetings will be dedicated tografią państw Grupy Wyszehradzkiej będą führungen im OFFilm Filmzyklus bei OFFicyna. to independent productions from the Czech projekcje w ramach realizowanego przez Im Dezember werden dort an drei aufeinander- Republic, Slovakia and Hungary. Stowarzyszenie OFFicyna cyklu filmowego OFFilm folgenden Dienstagen unabhängige Produk- The “Aulea Foundation for Performing Arts” – w grudniu trzy kolejne wtorkowe spotkania tionen aus der Tschechischen Republik, der and “Truc sphérique” are partners of the “V4 poświęcone będą niezależnym produkcjom z Slowakei und Ungarn gezeigt. at 20th EFFD dokumentART” project. Financed Czech, Słowacji i Węgier. by the “International Visegrád Fund”. Die „Aulea-Stiftung für Darstellende Künste“ Partnerami projektu „V4 na 20. EFFD dokument und „Truc sphérique“ sind Partner des“V4 at ART” są „Aulea Foundation for Performing Arts” 20th EFFD dokumentART”-Projects. Finanziert oraz „Truc sphérique”. Sfinansowano ze środków vom „Internationalen Visegrád-Fonds“. Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

8bit Mytology About Socks and Love | O skarpetkach i miłości

SK 2006, D: Veronika Obertova, OS, 4’ SK 2008, D: Michaela Čopíková, ED: Richard Chomo, OS, 7’

Short experimental project at “Aristotle University”, Thessaloniki, Short movie about love, but mostly about socks. | Krótki film o Greece. | Krótki eksperymentalny projekt powstały na „Uniwersy miłości, ale przede wszystkim o skarpetkach. | Kurzfilm über die tecie Arystotelesa” w Tesalonikach, Grecja. | Kurzes Experimental- Liebe, aber hauptsächlich über Socken. projekt an der “Aristoteles-Universität“, Thessaloniki, Griechenland.

Amsterdam Apotheosis Now | Apoteoza obecnie

SK 2009, D: Michaela Čopíková, ED: Vasco Monteiro, OS, 3’ SK 2011, D: Mišo Ormoš, OS, 3’

Music video for the song „Amsterdam“ by White Hinterland. | A movie about what we adore now. | Film o tym, co teraz ubóstwiamy. Teledysk do piosenki „Amsterdam” w wykonaniu zespołu White | Ein Film über das, was wir jetzt vergöttern. Hinterland. | Musikvideo für das Lied „Amsterdam“ von White Hinterland.

Bells Blue Red | Niebieski Czerwony

SK 2010, D: Alica Gurinová, OS, 4’ SK 2010, D: Daniela Krajčová, OS, 7’

Music video for the song „Bells“ by Foolk. | Teledysk do piosenki Crossing the borders between two colours is also crossing the borders „Bells” autorstwa Foolk. | Musikvideo für das Lied „Bells“ von of two time periods. | Przekraczanie granicy między dwoma kolorami Foolk. jest również przekraczaniem granicy między dwoma okresami. | Die Grenzen zwischen zwei Farben zu passieren heißt, auch die Grenzen zwischen zwei Zeiten zu passieren. 113 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 16:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

Čmuchal a Sviňa zasahujú | Busy-body & Boar Strike Again Wścibski i Dzik uderzają ponownie Cornfake

SK 2009, D: Andrej Kolenčík, OS, 8’ SK 2010, D: Peter Skala, OS, 7’

The fearless pair of detectives Čmuchal and Sviňa investigate a seemingly A story about the end of the world from the point of view of a bored ordinary murder. | Nieustraszona para detektywów Wścibski i Dzik glutton. | Opowieść o końcu świata z punktu widzenia znudzonego prowadzą śledztwo w sprawie pozornie zwykłego morderstwa. | Das żarłoka. | Eine Geschichte über das Ende der Welt aus Sicht eines furchtlose Detektiven-Duo Čmuchal und Sviňa ermittelt im Falle eines gelangweilten Vielfraßes. anscheinend gewöhnlichen Mordes.

Free to be Me Human Nature | Ludzka natura

SK 2011, D: Ove Pictures, OS, 4’ SK 2011, D: Mišo Ormoš, OS, 3’

Music video for the song „Free to be Me“ by Haroula Rose. | Teledysk do On human f*cking nature. | O pieprzonej ludzkiej naturze. | Über piosenki „Free to be Me” w wykonaniu Harouli Rose. | Musikvideo für das die verf...te menschliche Natur. Lied „Free to be Me“ von Haroula Rose.

In a Can | W puszce Life in Porno Villa

SK 2008, D: Alica Gurinová, OS, 6’ SK 2010, artists: Dian, Karkys, Sačer, Masif, CI: Radek Karko, OS, 4’

Film about living and working in a big fish factory. | Film o życiu i pracy w Graffiti Animation by the artist from the „Porno Crew“. | Animacja wielkiej fabryce ryb. | Film über das Leben und Arbeiten in einer großen graffiti stworzona przez artystów z ekipy „Porno Crew”. | Graffiti- Fischfabrik. Animation der Künstler von der „Porno Crew“. 114 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 16:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

Mafia 2 Moog in Mood

SK 2009, D: Lukáš Sigmund, OS, 2’ SK 2011, D: Andrej Kolenčík, ED: Petra Vladykova, OS, 3’

Short action spy film about an escape from a secret facility and Music video for the song „Moog in Mood“ by Divné Semená. | smuggling secret documents. | Krótki szpiegowski film akcji o Teledysk do piosenki „Moog in Mood” w wykonaniu zespołu Divné Se- ucieczce z tajemniczego ośrodka i przemycie tajnych dokumentów. | mená. | Musikvideo für das Lied „Moog in Mood“ von Divné Semená. Kurzer Action-Spionage-Film über die Flucht aus einer geheimen Anlage und das Schmuggeln von Geheimdokumenten.

NANUK Na povrázku

SK 2008, D: Andrej Kolenčík, OS, 3’ SK 2010, D: Veronika Obertova, OS, 4’

Music video for the song „NANUK“ by DVA. | Teledysk do piosenki Music video for the song „Na Povrázku“ by Zdenka Predná. | Teledysk „NANUK” w wykonaniu zespołu DVA. | Musikvideo für das Lied do piosenki „Na Povrázku” w wykonaniu Zdenki Prednej. | Musik „NANUK“ von DVA. video für das Lied „Na Povrázku“ von Zdenka Predná.

New Blood | Świeża krew Piatok | Friday | Piątek

SK 2011, D: Mária Oľhová, OS, 4’ SK 2010, D: Martin Tomori, OS, 3’

A film about strange murders and a bloody mosquito factory. | Film An animation about the atmosphere of urban spaces and how it o dziwnych morderstwach i o krwawej fabryce komarów. | Ein Film changes on Friday nights. | Animacja o atmosferze przestrzeni über merkwürdige Morde und eine blutige Mückenfabrik. miejskich i jej zmianach w trakcie piątkowych nocy. | Eine Animation über die Atmosphäre des städtischen Raums und wie sie sich freitagabends verändert. 115 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 16:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

Saudade Festival Ticho na lavičke | Silence On The Bench | Cisza na ławce

SK 2011, D: Martin Tomori, OS, 3’ SK 2009, D: Adam Matej, OS, 1’

Saudade is a „vague and constant desire for something that does not A really short movie about silence and two men sitting on a bench. | and probably cannot exist...“ | Saudade to „niejasne i stałe pragnienie Bardzo krótki film o ciszy i dwóch mężczyznach siedzących na ławce. czegoś, co nie istnieje i prawdopodobnie istnieć nie może...” | Saudade | Ein wirklich kurzer Film über Stille und zwei Männer, die auf einer ist ein „unbestimmtes und stetiges Verlangen nach etwas, was nicht Bank sitzen. existiert und wahrscheinlich nicht existieren kann...“

Trickster tWINs

SK 2008, D: Dalibor Kristek, OS, 7’ SK 2010, D: Peter Budinský, OS, 6’

A tricky trailer and at the same time a never-finished film. | Podstępny The story about Siamese twins who fight each other both inside and trailer i jednocześnie nigdy nieukończony film. | Ein trickreicher Trailer outside the boxing ring. | Historia o syjamskich bliźniakach, którzy und gleichzeitig ein Film, der nie fertig wird. walczą ze sobą na ringu bokserskim i poza nim. | Die Geschichte von siamesischen Zwillingen, die sich innerhalb und außerhalb des Boxrings bekämpfen.

Viliam Von Von

SK 2009, D: Veronika Obertová, ED: Marek Šulík, OwE, 8’ SK 2011, D: Eva Delinčáková, OS, 4’

The story of Viliam, who lives his own animated life within the real world. Music video for the song „Von Von“ by Longital. | Teledysk do | Historia o Viliamie, który żyje swoim animowanym życiem wewnątrz piosenki „Von Von” zespołu Longital. | Musikvideo für das Lied „Von realnego świata. | Die Geschichte von Villiam, der innerhalb der realen Von“ von Longital. Welt sein eigenes animiertes Leben führt. 116 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 18:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

Alda

D: Viera Cakanyova, CI: Dalibor Fencl, Lukas Kokes, Magdalena Weigertova, Viera Cakanyova, Oldriska Sevelova, ED: Viera Cakanyova, Alexandra Gojdicova · CZ 2009, Beta-SP PAL, Col, Doc, L, 52’

I was told I have a disease called after some guy Powiedziano mi, że jestem chora na chorobę Man hat mir gesagt, dass ich eine Krankheit from Germany. Ronald Duck, the American pre- nazwaną po jakimś kolesiu z Niemiec. Ronald habe, die nach irgendeinem Deutschen be- sident, had it too. When I end up being dumb Duck, amerykański prezydent, też ją miał. Jak nannt ist. Ronald Duck, der amerikanische Prä- at least I’ll be famous for having the president‘s skończę jako głupek przynajmniej będę znana sident, hatte es auch. Wenn ich am Ende blöd disease. z tego, że miałam prezydencką chorobę. bin, dann bin ich wenigstens bekannt dafür, dass ich die Krankheit des Präsidenten habe.

Mám ráda nudný život | I love my boring life | Kocham swoje nudne życie

D: Jan Gogola, CI: Jiří Zykmund, ED: Zdeněk Marek CZ 2009, Col, Doc, OwE, OwPl, 27’

The diary of a grandmother from the Prague Pamiętnik babci z praskiej dzielnicy Zbraslav Das Tagebuch einer Großmutter aus dem Prager district of Zbraslav as a diary of eternity. For five jako pamiętnik wieczności. Przez pięć lat Alena Vorort Zbraslav als Tagebuch der Ewigkeit. Seit years Alena Němcová has been writing down Němcová pisała o prognozach pogody, snach, fünf Jahren hält Alena Němcová vieles schriftlich weather forecasts, dreams, her morning exercises, swoich porannych ćwiczeniach, gotowaniu, fest: Wetterberichte, Träume, ihre Morgengym- cooking, everyday houshold activities and global codziennej domowej krzątaninie, światowych nastik, Kochen, Hausarbeiten und Weltereig- events, as well as notes concerning relationships, wydarzeniach, ale także spisywała uwagi nisse, sowie Notizen zu Beziehungen, Religion religion and the general spirit of the times. The dotyczące związków, religii i ducha czasu w ogóle. und dem allgemeinen Zeitgeist. Der Film zeich- film captures the life in her house as a place that Film uchwytuje życie w jej domu – miejscu, które net ein Bild des Lebens in ihrem Haus als ein could represent a cross-section of the world, może stanowić wycinek świata i scalać różne Ort, der ein Querschnitt der Welt sein könnte, and merges various events, both of a daily and wydarzenia, zarówno o codziennym jak i po- und vermischt die täglichen und die zeitlosen a timeless nature. nadczasowym charakterze. Geschehnisse. 117 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 18:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

Roma Boys, příběh lásky | Roma Boys, The Love Story

D: Rozálie Kohoutová, CI: Lukáš Kokeš, ED: Evženie Brabcová CZ 2009, DV, Col, Doc, OwE, OwPl, 30’

The personal story of a Romani activist who Osobista historia romskiego aktywisty, który Die persönliche Geschichte eines Roma-Aktivisten, happens to be gay. His activism has earned him okazuje się być gejem. Szacunek społeczności der zufällig schwul ist. Mit seinem Engagement a respectable status in the Romani community, romskiej, który zdobył swoją działalnością, jest hat er bei den Roma viel Respekt verdient, der which his coming out jeopardizes. However, his zagrożony z powodu jego „coming out”. Mimo durch sein Coming-Out gefährdet wird. wish to share his complicated story with the world to chce podzielić się swoją skomplikowaną Trotzdem: Sein Wunsch, seine komplizierte Ge- led him to write a screenplay about his life. The historią, co prowadzi go do napisania scena schichte öffentlich zu machen brachte ihn dazu, film offers an insight into a hidden world of triple riusza o swoim życiu. Film daje wgląd do ukrytego ein Drehbuch über sein Leben zu schreiben. discrimination – discrimination against the świata potrójnej dyskryminacji – dyskryminacji Der Film bietet einen Einblick in eine Welt der Romani people, discrimination against homo Romów, dyskryminacji homoseksualistów ale dreifachen Diskriminierung – gegen die Roma, sexuals, but also discrimination against Romani także dyskryminacji romskich homoseksualistów gegen Homosexuelle und auch gegen homo homosexuals within their own community. w ich własnej wspólnocie. sexuelle Roma innerhalb der eigenen Gemein- schaft. 118 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 20:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

A te országod | Thine is the Kingdom | Twoje jest Królestwo

D: Szabolcs Hajdu, CI: András Nagy, ED: Péter Politzer H 2010, OwE, OwPl, 30’

Ten years ago a Romanian man arrived in Dziesięć lat temu mężczyzna z Rumunii przybył Vor zehn Jahren kam ein Rumäne in Ungarn an, Hungary, married and had a family. However na Węgry, ożenił się i założył rodzinę. Jednak heiratete und gründete eine Familie. Aber statt instead of the “promised land” he found a zamiast do „ziemi obiecanej” trafił w żałosną des „gelobten Landes” findet er nur das er- miserable, dead-end existence. There is no ślepą uliczkę życia. Nie ma pracy, a alkohol jest bärmliche Leben eines Versagers. Es gibt keine work, and alcohol is the only refuge. His family jedynym schronieniem. Autodestrukcyjny upadek Arbeit, und Alkohol ist seine einzige Flucht. Der shares the father‘s self-destructive decline. Is ojca staje się udziałem także jego rodziny. Czy selbstzerstörerische Verfall des Vaters reißt die this really “Thy Kingdom”? to naprawdę „Twoje Królestwo”? Familie mit. Ist dies tatsächlich „Dein Reich”?

Fúga | Fugue | Fuga

D, CI: Gyula Nemes, ED: Marek Mackovič, Péter Politzer H/SK 2007, OS, 7’

..--..--..>>..>!>..>>!%!!!%%!!! ..--..--..>>..>!>..>>!%!!!%%!!! ..--..--..>>..>!>..>>!%!!!%%!!!

(it’s not a mistake, it’s really the synopsis of (to nie błąd, to naprawdę jest opis filmu) (es ist kein Fehler, das ist wirklich die Film the film) beschreibung) 119 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 18:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

HALLO

D: József Szolnoki D 2006, OwE, OwPl, 6’

A short history of the word „hallo“. A documentary Krótka historia wyrażenia „hallo”. Dokumentalny Eine kurze Geschichte des Wortes „Hallo”. Ein video clip from the vantage-point of homeo videoklip z punktu widzenia homeopatycznego Dokumentarvideoclip vom Standpunkt des ho- pathic realism. An unconventional etymological realizmu. Niekonwencjonalna etymologiczna möopathischen Realismus. Eine unkonventio- visualization that focuses on the breaking-point wizualizacja, skupiająca się na punkcie nelle etymologische Visualisierung, die auf den of linguistic imperialism and the neo-nationalistic przełomowym językowego imperializmu i Bruchpunkt von linguistischem Imperialismus pride that is so characteristic of small nations. neonacjonalistycznej dumy, która jest tak und neonationalistischem Stolz fokussiert, der The first entry in a future dictionary of meta- charakterystyczna dla małych narodów. für kleine Nationen so charakteristisch ist. etymology … Pierwsze hasło w przyszłym metaetymolo Der erste Eintrag in ein künftiges Wörterbuch gicznym słowniku... der Meta-Etymologie ...

Kazetta | Cassette | Kaseta

D, ED: Péter Lichter, CI: Lorand Szécsényi-Nagy H 2011, OwE, OwPl, 10’

Our last class-trip was at the end of sixth grade Nasza ostatnia wycieczka klasowa odbyła się Unsere letzte Klassenfahrt war am Ende des in April 1997. After that we didn’t see each other pod koniec szóstej klasy w kwietniu 1997 roku. sechsten Schuljahres im April 1997. Danach for years. One of us took a dictaphone with Potem nie widzieliśmy się przez lata. Jeden z sahen wir uns jahrelang nicht. Einer von uns him on the trip. nas zabrał ze sobą na wycieczkę dyktafon. hatte auf der Reise ein Diktiergerät dabei. Recently we came across the recording by Ostatnio trafiliśmy przez przypadek na to Die Aufnahme fanden wir vor kurzem zufällig chance. nagranie. wieder. 120 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 20:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

Kormányeltörésben | Rudderless | Bez steru

D, CI, ED: Igor Buharov, Ivan Buharov H 2010, b/w, OS, 30’

The film, inspired by István Domonkos’ poem Film, inspirowany wierszem „Bez steru” poety Der Film, von István Domonkos’ Gedicht “Rudderless“, is a modern epos, the self-analysis Istvána Domonkosa, jest modernistyczną „Kormányeltörésben” (Ruderlos) inspiriert, ist of someone living in minority status in Yugos epopeją, autoanalizą osoby żyjącej wśród ein modernes Epos, die Selbstanalyse eines lavia in the early 1970s. mniejszości w Jugosławii we wczesnych latach Menschen, der mit Minderheitenstatus im The film is a journey through the world, passing siedemdziesiątych. Jugoslawien der frühen 1970er Jahre lebt. through different political and economical Film jest podróżą przez świat, doświadczającą Der Film ist eine Reise durch die Welt, durch situations, both collective and private. różnych politycznych i ekonomicznych sytuacji, verschiedene politische und wirtschaftliche zarówno zbiorowych jak i prywatnych. Situationen, gemeinsame und private.

Léna

D: Éva Magyarósi, CI: Sándor Kardos, ED: Zsolt Ormándlaky H 2009, Col, OS, 12’

Sights, sounds, inner dread. Familiar yet un- Obraz, dźwięk, wewnętrzne drżenie. Gesehenes, Geräusche, inneres Grauen. familiar landscapes, spring, summer, autumn, Znane-nieznane miejsca, wiosna, lato, jesień, Bekannte und doch unbekannte Landschaften, winter. A story about a girl. About sight. About zima. Historia o dziewczynie. O obrazie. O Frühling, Sommer, Herbst, Winter. Eine sounds. About inner dread. About one single dźwięku. O wewnętrznym drżeniu. O jednym Geschichte um ein Mädchen. Über das Sehen. realisation. Love too passes like the fog that uznaniu. Miłość także znika, jak znika mgła, Über Geräusche. Über inneres Grauen. Über dissipates with the coming of the north wind. gdy nadchodzi wiatr z północy. eine einzige Erkenntnis. Auch die Liebe vergeht – sowie der Nebel sich auflöst, wenn der Nordwind kommt. 121 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 18:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART

Maya

D: Kata Juhász, CI: Guillaume le Grontec, ED: Attila Zérczi H 2010, Col, OS, 8’

The film is about “maya” – illusion – in the Film o „maya”, iluzji, do której królestwa Im Film geht es um „Maya”, die Illusion, in de- realm of which, according to the Vedas, all our – zgodnie z Wedami – należą wszystkie ren Reich, dem Veda zufolge, unsere gesamte experiences of the world we believe to exist doświadczenia świata, w którego istnienie Erfahrung der Welt, die wir für real halten, belong. With the help of movement, dance and wierzymy. Za pomocą ruchu, tańca i tech- gehört. Durch Bewegung, Tanz und Technologie technology, the film shows the birth of this illu- nologii film pokazuje narodziny tej iluzji, zeigt der Film die Geburt dieser Illusion, das sion, the appearance of sensual stimuli and the pojawienie się zmysłowych bodźców, a za ich Aufkommen sinnlicher Reize und das daraus resulting awakening of the consciousness. pośrednictwem budzenie się świadomości. erfolgende Erwachen des Bewusstseins.

Valami kék | Something Blue | Coś niebieskiego

D: Virág Zomborácz, CI: Márton Vízkelety, ED: Dávid Jancsó HU 2011, Col, OwE, OwPl, 15’

Alice and Mary were classmates at school in the Alice i Mary były koleżankami z klasy w szkole Alice und Mary waren Klassenkameradinnen auf local small town. After graduation, they sepa- średniej w małym miasteczku. Po zakończeniu der Schule in der Kleinstadt. Nach dem Abitur rated: Mary went to college, while Alice fell in szkoły rozdzieliły się: Mary poszła na studia, haben sie sich getrennt. Mary studierte, wäh- love and stayed on the farm. They meet again at podczas gdy Alice zakochała się i została na rend Alice sich verliebte und auf dem Bauern- Alice’s wedding, but Alice greets her old friend farmie. Spotykają się na ślubie Alice, ale Alice hof blieb. Sie treffen sich zur Hochzeit von Alice with reserve: she considers herself a victim, odbiera przyjaciółkę z rezerwą: uważa siebie za wieder, aber diese grüßt ihre frühere Freundin and Mary as the symbol of a life she has been ofiarę, a Mary za symbol życia, którego została nur zurückhaltend: Sie betrachtet sich als Opfer deprived of. pozbawiona. und Mary als das Symbol eines Lebens, das ihr vorenthalten wurde. 122 Szczecin | Kino Obserwatorium | Thursday 3.11. | 20:00

V4 at 20th EFFD dokumentART | V4 na 20. EFFD dokumentART | V4 auf der 20. EFFD dokumentART Discussion | Dyskusja | Diskussion

Igor Buharov (Kornél Szilágyi) Jan Gogola Andrej Kolenčík

Igor Buharov (Kornél Szilágyi) - born 1971 in Born 1971. Director, script editor and lecturer at Andrej Kolenčík, born in 1984. A graduate Budapest. Studied at Intermedia Department, the Film and TV School of the Academy of Perfor‑ of the Academy of Music and Dramatic Arts Hungarian Academy of Fine Arts, Budapest. ming Arts in Prague (FAMU).He studied journa- (VŠMU) in Bratislava. At present working as Has worked for more than 15 years with Nándor lism at Charles University and documentary film a freelance director of fiction and animation Hevesi as Igor & Ivan Buharov. They have pro- at FAMU. Author of many films and TV programmes. films. Programme director of well-known Slovak duced and directed many films (experimentals, As a script editor Gogola has been involved in international animation festival Fest Anča. features, shorts, documentaries, animations). the making of numerous documentaries. He is Guest and jury member at international festi- A member of the group 40 Labor, which makes also author of numerous reviews, articles and vals: Animateka (Slovenia), Animafest (Croatia), performances, exhibitions, concerts and multi- essays. His latest film “I Love My Boring Life” Anifilm (Třeboň, Czech republic), Balkanima media works. was awarded as the Best Czech Documentary at (Serbia). the Jihlava IDFF. Igor Buharov (Kornél Szilágyi) urodzony w 1971 r. Andrej Kolenčík, urodzony w 1984 roku. Ab- w Budapeszcie. Studia na Wydziale Interme- Urodzony w 1971 r. Reżyser, scenarzysta i solwent Wyższej Szkoły Artystycznej (VŠMU) w diów na Węgierskiej Akademii Sztuk Pięknych wykładowca na Wydziale Filmowym i Telewizyj Bratysławie. Obecnie pracuje jako niezależny w Budapeszcie. Od ponad 15 lat pracuje razem nym Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze reżyser filmów fabularnych i animowanych. z Nándorem Hevesi pod pseudonimami Igor (FAMU). Studiował dziennikarstwo na Uniwersy Dyrektor programowy dobrze znanego i Ivan Buharov. Producenci i reżyserzy różnych tecie Karola w Pradze oraz film dokumentalny na słowackiego międzynarodowego festiwalu filmów (eksperymentalnych, długo i krótkome FAMU. Autor wielu filmów i programów telewizyj animacji Fest Anča. Gość i członek jury na trażowych, dokumentów, animacji). Członek nych. Jako redaktor scenariuszy, był zaangażo‑ międzynarodowych festiwalach: Animateka grupy 40 Labor, zajmującej się performance, wany w produkcję wielu filmów dokumentalnych. (Słowenia), Animafest (Chorwacja), Anifilm wystawami, koncertami i pracami multime Jest także autorem licznych recenzji, artykułów (Třeboň - Czechy), Balkanima (Serbia). dialnymi. i esejów. Jego ostatni film „Kocham swoje nudne życie” otrzymał nagrodę za Najlepszy Czeski Andrej Kolenčík, geboren 1984. Absolvent der Igor Buharov (Kornél Szilágyi) - geboren 1971 Dokument podczas MFFD Jihlava. Akademie der Musik und Darstellenden Künste in Budapest. Studierte an der Abteilung Inter- (VŠMU) in Bratislava. Arbeitet zurzeit freibe- media der Ungarischen Academie der Schönen Geboren 1971. Regisseur, Dramaturg und Dozent ruflich als Regisseur von Spiel- und Animati- Künste, Budapest. Seit mehr als 15 Jahren an der Film- und Fernsehfakultät der Akademie onsfilmen. Programmdirektor des bekannten Kooperation mit Nándor Hevesi als Igor & Ivan der Musischen Künste (FAMU) in Prag. Er studierte slowakischen internationalen Animationsfe- Buharov. Zusammen haben sie Experimental-, Journalismus an der Karls-Universität und Doku stivals Fest Anča. Gast und Jurymitglied bei Spiel-, Kurz-, Dokumentar- und Animations- mentarfilm an der FAMU. Er ist Autor vieler Filme internationalen Festivals: Animateka (Slove- filme gedreht und produziert. Mitglied der und Fernsehsendungen. Als Dramaturg war Go- nien), Animafest (Kroatien), Anifilm (Třeboň, Gruppe 40 Labor, deren Arbeit Performance, gola an der Entstehung vieler Dokumentarfilme Tschechische Republik), Balkanima (Serbien). Ausstellungen, Konzerte und Multimedia beteiligt. Er hat auch eine Vielzahl von Kritiken, umfasst. Artikeln und Aufsätzen geschrieben. Sein neuester Film „I Love My Boring Life“ gewann Divné Semená – Moog In Mood (2011) auf dem Jihlava IDFF in der Kategorie „Bester Luníček & Perešníček (2010) The Programme (1998) tschechischer Dokumentarfilm“. DVA – Nanuk (2010) The Triumph of Sympathy (2000) Čmuchal & Sviňa zasahujú (2009) Oneheadword Protection (2006) My First Last Line (2008) Slow Mirror (2007) Vila Inocent (1996) Izidor (2007) Rudderless (2010) NonStop (1999) Panenka Against the Rest of the World (2001) Across the Border (2004) - segment director I Love My Boring Life (2009) Borders Our Way (2011) 123

ExtraLeague: Luis Buñuel Ekstraklasa: Luis Buñuel Extraklasse: Luis Buñuel

Every year, as part of Extraleague, there is a Co roku w ramach Ekstraklasy prezentowany Jedes Jahr wird im Rahmen der Extraklasse die presentation of work by one prominent director jest dorobek jednego wybitnego reżysera, który Arbeit eines herausragenden Regisseurs, der who has forever become part of cinema history. na zawsze wpisał się w historię kinematografii. für immer ein Teil der Kinogeschichte geworden In previous years we have presented, among W ubiegłych latach prezentowane były m.in. ist, präsentiert. In früheren Jahren wurden u.a. others, films by Werner Herzog, JacekBławut filmy Wernera Herzoga, Jacka Bławuta, Leni Filme von Werner Herzog, Jacek Bławut und and Leni Riefenstahl. Riefenstahl. Leni Riefenstahl gezeigt. This year’s Extraleague will focus on the work Tegoroczna Ekstraklasa skupia się na Die diesjährige Extraklasse nimmt die Arbeiten of the famous Spanish director and father of twórczości słynnego hiszpańskiego reżysera, des berühmten spanischen Regisseurs und surreal cinema Luis Buñuel. Buñuel was born ojca kina surrealistycznego – Luisa Buñuela. Urhebers der surrealen Kamera Luis Buñuel in 1900 in Calanda, Spain. At the very start of Luis Buñuel urodził się w 1900 r. w Calandrze unter die Lupe. Buñuel wurde 1900 in Calanda his career he joined the Parisian surrealists, w Hiszpanii. Już na początku swojej kariery geboren. Gleich zu Beginn seiner Karriere who exerted considerable influence on all związał się z grupą paryskich surrealistów, schloss er sich den Pariser Surrealisten an, die of his work. His debut was in 1928, when he którzy wywarli znaczący wpływ na całą jego seine gesamte Arbeit wesentlich beeinflussten. made “Un chien andalou” with Salvador Dalí. twórczość. Debiutował w 1928 roku, realizując Sein Debüt war 1928, als er mit Salvador Dalí He studied philosophy at university in Madrid wraz z Salvadorem Dalim „Psa andaluzyjskiego”. den Film „Ein andalusischer Hund” drehte. Er and emigrated to the USA. After the fall of the Studiował filozofię na uniwersytecie w Madrycie. studierte Philosophie an einer Madrider Univer- Republic he returned to Europe. Wyemigrował do USA. Po upadku republiki sität und emigrierte in die USA. Nach dem Sturz The most important element in Buñuel’s films wrócił do Europy. der Republik kehrte er nach Europa zurück. was his wilful imagination. He exposed reality Najważniejszym tworzywem filmów Buñuela była Das wichtigste Element der Filme von Buñuel ist using Freudian theory, revealing the animal jego przekorna wyobraźnia. Rzeczywistość seine eigenwillige Phantasie. Unter Verwendung nature of instincts, the falsity and arbitrariness demaskował freudowskimi teoriami, ukazując der freudianischen Theorie deckte er die Realität of convention. He removed the mask of hypo- zwierzęcość instynktów, obłudność i umowność auf und zeigte die animalische Natur der crisy which concealed the true essence of man, konwenansów. Ściągał maskę hipokryzji Instinkte, die Falschheit und Willkür des Herge- and revealed what was hidden beneath it: przesłaniającą prawdziwą istotę człowieka i brachten. Er entfernte die Maske der Heuchelei, the quintessence of the drive towards life and odkrywał to, co się pod nią kryje: kwintesencję die die wahre Essenz des Menschen verdeckte, death. He destroyed the illusions that society, popędu życia i śmierci. Kruszył złudzenia, które und zeigte das dahinter Versteckte: die for convenience’s sake, considered to be the społeczeństwo z wygody uznało za jedyną Quintessenz des Triebs nach Leben und Tod. Er sole truth. Buñuel died in 1983 in Mexico. prawdę. Zmarł w 1983 r. w Meksyku. zerstörte die Illusionen, die aus Bequemlichkeit in der Gesellschaft für die alleinige Wahrheit gehalten wurden. Buñuel starb 1984 in Mexiko. Discussion | Dyskusja | Diskussion: Szczecin | P1erwsze Miejsce | Friday 4.11. | 19:30 Guest | Gość | Gast: Jerzy Koralewski (Page | s. | S. 127) Moderator | Moderation: Małgorzata Frymus

Un Chien Andalou (1929) Él This Strange Passion (1953) Viridiana (1961) L‘âge d‘or (1930) La ilusión viaja en tranvía (1954) El ángel exterminador (1962) Las Hurdes: Tierra Sin Pan (1933) Abismos de pasión (1954) Le journal d‘une femme de chambre (1964) Gran Casino (1947) The Adventures of Robinson Crusoe (1954) Simón del desierto (1965) El Gran Calavera (1949) Ensayo de un crimen (1955) Belle de jour (1967) Los olvidados (1950) El río y la muerte (1955) La Voie Lactée (1969) Susana (1951) Cela s‘appelle l‘aurore (1956) Tristana (1970) La hija del engaño (1951) La mort en ce jardin (1956) Le charme discret de la bourgeoisie (1972) Subida al cielo (1952) Nazarín (1959) Le fantôme de la liberté (1974) Una mujer sin amor (1952) La fièvre monte à El Pao 1959)( Cet obscur objet du désir (1977) El bruto (1953) The Young One (1960) 124 Szczecin | P1erwsze Miejsce | Friday 4.11. | 19:30

ExtraLeague | Ekstraklasa | Extraklasse: Luis Buñuel

L‘âge d‘or | The Golden Age | Złoty wiek

D: Luis Buñuel, Script: Luis Buñuel, Salvador Dali, CI: Albert Duverger, Music: Luis Buñuel, Georges van Parys, Richard Wagner FR 1930, OwPl, 60’

This was the second (after “Un chien andalou”) „Złoty wiek” był drugim, po „Psie andaluzy- Dies war das zweite Ergebnis (nach „Ein andalu- product of the co-operation between the young jskim”, owocem współpracy młodego Buñuela z sischer Hund“) der Zusammenarbeit zwischen Buñuel and the master of surrealism, Salvador papieżem surrealizmu, Salvatorem Dali. W filmie dem jungen Buñuel und dem Papst des Dalí. Many people involved with the Parisian wystąpiło wiele osób związanych z paryską Surrealismus, Salvador Dalí. Viele der Pariser avant-garde appeared in the film, among them awangardą, m.in. surrealiści Max Ernst i Paul Avantgarde-Anhänger spielten mit, u.a. die the surrealists Max Ernst and Paul Eluard. The Eluard. Reżyser rzuca wyzwanie istniejącemu Surrealisten Max Ernst und Paul Eluard. Der Re- director challanges the existing order, violently ładowi, gwałtownie atakując hipokryzję gisseur stellt die bestehende Ordnung in Frage attacking the hypocrisy of the bourgeoisie. The burżuazji. Film zawiera również obrazoburcze und greift die Heuchelei der bürgerlischen film also contains iconoclastic religious scenes, sceny religijne, które były główną przyczyną Gesellschaft scharf an. Der Film enthält auch which were the main reason for the film being wycofania filmu z kin od razu po premierze. ikonoklastische religöse Szenen; diese waren withdrawn from cinemas immediately after its der Hauptgrund für das Aufführungsverbot des premiere. Films sofort nach der Premiere.

Un chien andalou | An Andalusian Dog | Pies andaluzyjski

D: Luis Buñuel, Script: Luis Buñuel, Salvador Dali, CI: Albert Duverger, Music: Richard Wagner FR 1929, OwPl, 16’

Canonical work of surrealism. The film made Sztandarowe dzieło surrealizmu. Nakręcony Kanonisches Werk des Surrealismus. Der Film, together with Salvador Dalí is an attempt to wspólnie z Salvadorem Dali film stanowi próbę der mit Salvador Dalí gedreht wurde, ist ein portray the Freudian concept of the “stream zobrazowania freudowskiej koncepcji „wolnego Versuch, das freudianische Konzept der „freien of consciousness”. Loosely connected scenes strumienia świadomości”. Luźnie powiązane ze Assoziation” darzustellen. Locker aneinander- shock and fascinate at the same time. Skilful sobą sceny szokują i fascynują zarazem. Zręczna gereihte Szene schockieren und faszinieren light manipulation and a diversity of hidden manipulacja światłem, mnogość ukrytych gleichermaßen. Die geschickte Manipulation references bring to mind the works of Vermeer, odniesień przywołuje na myśl pełne symboli des Lichts und eine Vielzahl versteckte Hinweise full of symbols. The film was originally silent, dzieła Vermeera. Oryginalnie film był niemy, erinnern an die Arbeit von Vermeer, voller and during the premiere it was screened to the natomiast na premierze grano na żywo muzykę Symbolik. Der Film war ursprünglich ohne Ton, accompaniment of live music of Richard Wagner. Richarda Wagnera. Dopiero w 1960 r. na bei der Premiere wurde er zu Livemusik von The soundtrack, based on the notes of the podstawie notatek reżysera dołączono do „Psa Richard Wagner vorgeführt. Die Tonspur, die director, was not added to until 1960. andaluzyjskiego” ścieżkę dźwiękową. auf Notizen des Regisseurs basiert, wurde erst 1960 hinzugefügt. 125 Szczecin | P1erwsze Miejsce | Friday 4.11. | 19:30

ExtraLeague | Ekstraklasa | Extraklasse: Luis Buñuel

Simón del desierto | Simon of the Desert | Szymon Pustelnik

D: Luis Buñuel, Script: Luis Buñuel, Julio Alejandro, Music: Raúl Lavista, CI: Gabriel Figueroa MX 1965, OwPl, 42’

A film inspired by the story of one of the most Film zainspirowany historią jednego z Ein Film, der von der Geschichte eines der famous stylite monks, who spent 39 years najsławniejszych mnichów-stylitów, który berühmtesten Mönche inspiriert wurde, der atop an 8-metre column. Buñuel brings many spędził 39 lat na ośmiometrowym słupie. Buñuel 39 Jahre auf einer acht Meter hohen Säule interesting characters to the monk, including a przyprowadza do mnicha korowód ciekawych verbrachte. Buñuel führt dem Mönch viele dwarf herdsman, a young vain priest, a cripple, postaci, m.in. karła-pastucha, młodego próżnego interessante Wesen vor, u.a. einen zwerg- and a young girl. Satan, in different forms, księdza, kalekę, młodą dziewczynę. Pod postacią wüchsigen Hirten, einen jungen eitlen Priester, tempts the saint and tries to persuade him to różnych osób Szatan kusi świętego i usiłuje einen Krüppel, ein junges Mädchen. Satan, in leave the column. A surprising ending makes go namówić, by zszedł ze słupa. Zaskakujące diversen Gestalten, führt den Heiligen in Ver- one reflect on the essence of faith. The film won zakończenie skłania do refleksji nad istotą suchung und will ihn überreden, seine Säule zu a jury award at the Venice Festival in 1965. wiary. Film otrzymał nagrodę jury na festiwalu verlassen. Ein überraschender Schluss zwingt w Wenecji w 1965 r. dazu, über den Kern des Glaubens nachzu- denken. Der Film gewann einen Jurypreis beim Festival in Venedig 1965.

Belle de jour | Piękność dnia

D: Luis Buñuel, Script: Luis Buñuel, Jean-Claude Carrière, CI: Sacha Vierny CA: Catherine Deneuve, Jean Sorel, Michel Piccoli, Geneviève Page, Pierre Clémenti · FR 1967, OwPl, 101’

The film is an adaptation of Joseph Kessel’s Film jest ekranizacją powieści Josepha Kessela Der Film ist eine Adaption des gleichnamigem novel of the same title. pod tym samym tytułem. Romans von Joseph Kessel. The young and beautiful wife of a physician Młoda, piękna żona lekarza nie czuje się Die schöne, junge Ehefrau eines Arztes ist in feels unfulfilled by her marriage because her spełniona w małżeństwie, gdyż jej mąż nie ihrer Ehe unzufrieden, weil ihr Mann nicht in der husband is not able to satisfy her sophisticated jest w stanie sprostać jej wyrafinowanym Lage ist, ihre anspruchsvollen, sadomasochis sadomasochistic sexual needs. The desperate sadomasochistycznym potrzebom seksualnym. tischen sexuelle Bedürfnisse zu befriedigen. woman begins to lead a double life, working at Zdesperowana kobieta zaczyna prowadzić Die verzweifelte Frau beginnt ein Doppelleben a brothel as an elegant prostitute before noon. podwójne życie, przedpołudniami pracując w und arbeitet vormittags als elegante Prostituierte burdelu jako elegancka prostytutka. in einem Bordell. 126 Szczecin | P1erwsze Miejsce | Wednesday 9.11. | 18:00

ExtraLeague | Ekstraklasa | Extraklasse: Luis Buñuel

España 1936 (España leal en armas) | Hiszpania pod bronią. Madryt 36 | Spanien 1936

D: Jean-Paul Le Chanois, Produced by, story written by: Luis Buñuel, CI: Román Karmen, Manuel Villegas López yun ED: Jean-Paul Dreyfus (Jean-Paul Le Chanois) · ES 1937, OwPl, 35’

A unique documentary registering the first hours Unikalny dokument rejestrujący pierwsze godziny Ein einmaliger Dokumentarbericht über die after the outbreak of the civil war between the wybuchu wojny domowej pomiędzy lewicowym ersten Stunden nach dem Ausbruch des Bürger left-wing Spanish government and the forces rządem hiszpańskim i wspierającymi go siłami kriegs zwischen der linken spanischen Regierung supporting it (the republicans, socialists and (republikanami, komunistami, socjalistami i und den Kräften, die sie unterstützen (die anarchists) and the right-wing opposition (the anarchistami) a prawicową opozycją (nacjonalis Republikaner, Sozialisten und Anarchisten) und nationalists, monarchists and conservatives), tami, monarchistami i konserwatystami), która der rechtsgerichteten Opposition (die Nationa- that raged in Spain from 1936 – 1939. Although toczyła się w Hiszpanii w latach 1936 – 1939. listen, Monarchisten und Konservativen), der it was a civil war, this conflict is sometimes Mimo iż była to wojna domowa, konflikt ten von 1936 – 1939 in Spanien wütete. Obwohl ein considered to be the prelude to World War II. bywa uważany za preludium II wojny światowej. Bürgerkrieg, wird dieser Konflikt gelegentlich als Vorspiel zum Zweiten Weltkrieg betrachtet.

Las Hurdes (Tierra sin pan) | Las Hurdes (Land Without Bread) | Ziemia Hurdów (Ziemia bez chleba) | Las Hurdes – Land ohne Brot

D, Script: Luis Buñuel, Music: Darius Milhaud, CI: Eli Lotar ES 1933, Doc, OwPl,27’

The only documentary made by Buñuel shocks Jedyny dokument nakręcony przez Buñuela Der einzige Dokumentarfilm von Buñuel with its realism, showing drastic scenes from poraża realizmem, ukazując drastyczne sceny schockiert mit seinem Realismus und zeigt dras the lives of the inhabitants of one of Spain’s z życia mieszkańców jednego z najuboższych tische Szenen aus dem Leben der Bewohner poorest regions, Castile. The people of the regionów Hiszpanii – Kastylii. Żyjącym w nędzy Kastiliens, einer der ärmsten Regionen Spaniens. mountains, destitute and living in dire circum zdegradowanym mieszkańcom gór brak podsta- Dem Bergvolk, mittellos und notleidend, mangelt stances, lack the basic necessities for a normal wowych warunków do normalnej egzystencji. es am Lebensnotwendigsten. Hunger und Krank‑ existence. Hunger and disease make them a Głód i choroby czynią z nich społeczność heit haben aus ihm eine sterbende Gemein- dying community. This picture of dire need is wymierającą. Ten pełen ubóstwa obraz jest kon‑ schaft gemacht. Diesem Bild des Elends werden contrasted with the power and wealth of the frontowany z potęgą i bogactwem hiszpańskich Macht und Reichtum der spanischen Klöster Spanish monasteries. The author’s reserved klasztorów. Chłodny komentarz autora potęguje gegenübergestellt. Der zurückhaltende Kom- commentary intensifies the shocking, accu wstrząsający, oskarżycielski przekaz. Ze względów mentar des Autors verstärkt die schreckliche, satory message. For political reasons, the film politycznych film nie trafił na ekrany hiszpań anklagende Botschaft. Aus politischen Gründen was not screened in Spanish cinemas. skich kin. wurde der Film in spanischen Kinos nicht gezeigt. 127 Szczecin | P1erwsze Miejsce | Wednesday 9.11. | 18:00

ExtraLeague | Ekstraklasa | Extraklasse: Luis Buñuel

Cet obscur objet du désir | That Obscure Object of Desire | Mroczny przedmiot pożądania | Dieses obskure Objekt der Begierde

D: Luis Buñuel, Script: Jean-Claude Carrière, Luis Buñuel, Music: Richard Wagner, CI: Edmond Richard FR 1977, OwPl, 103’

Luis Buñuel’s last film. The director used an Ostatni film Luisa Buñuela. Reżyser zastosował Der letzte Film von Luis Buñuel. Der Regisseur innovative (for those times) means of artistic w filmie innowacyjny na tamte czasy środek hat ein für diese Zeit innovatives Darstellungs- expression, thanks to which he succeeded in artystyczny, dzięki któremu udało mu się mittel eingesetzt, mit dessen Hilfe er die Dua- portraying the duality of a woman’s nature: doskonale zobrazować dualizm kobiecej natury: lität der Persönlichkeit einer Frau darstellen the female protagonist was portrayed by two w roli głównej bohaterki wystąpiły dwie aktorki. konnte: Die Protagonistin wird von zwei Schau- actresses. The story begins with a scene where Historia zaczyna się od sceny, w której starszy spielerinnen dargestellt. In der ersten Szene an elderly man pours a bucketful of water onto mężczyzna na peronie wylewa wiadro wody na schüttet ein älterer Mann auf einem Bahnhof a young woman’s head at a railway station. The głowę młodej kobiety. Zdumieni współpasażerowie einer jungen Frau einen Eimer Wasser über den flabbergasted fellow passengers demand an żądają od niego wyjaśnień. Słowami „lepiej Kopf. Die verdutzten Mitfahrer verlangen eine explanation from him. With the words “better to oblać wodą niż zabić” sześćdziesięcioletni Erklärung. Mit den Worten „lieber durchnässen drench than to kill her”, the 60-year-old French- Francuz zaczyna intrygującą opowieść swego als töten” beginnt der 60-jährige Franzose man begins his intriguing life story, explaining życia, tłumacząc i uzasadniając zaistniałą seine faszinierende Lebensgeschichte, die die and justifying the situation that arose. sytuację. entstandene Situation erklärt und rechtfertigt.

Discussion | Dyskusja | Diskussion

Jerzy Koralewski

Jerzy Koralewski – a trained physician, works Jerzy Koralewski – z wykształcenia lekarz, Jerzy Koralewski, als Arzt ausgebildet, arbeitet as a journalist and film critic and with Polish z zawodu – dziennikarz i krytyk filmowy. als Journalist und Filmkritiker und beim Radio Szczecin. Also worked for the weekly Współpracownik Polskiego Radia Szczecin. Polnischen Radio Szczecin. Er hat auch für das journal “Jantar”, the Szczecin branch of the Pracował m.in. w tygodniku „Jantar”, oddziale Wochenjournal „Jantar”, die Szczecin-Nieder- Krajowa Agencja Wydawnicza publishing house szczecińskim wydawnictwa książkowego Kra- lassung des Verlags Krajowa Agencja Wydaw- (as assistant editor-in-chief), TVP Szczecin, and jowa Agencja Wydawnicza (jako z-ca redaktora nicza (als stellvertretender Chefredakteur), TVP “Gazeta Wyborcza”. In the 1980s he ran the naczelnego), TVP Szczecin i „Gazecie Wybor- Szczecin und “Gazeta Wyborcza” gearbeitet. In project “Z filmem na Ty” (“On Familiar Terms czej”. W latach 80. prowadził w kinie „Delfin” den 1980er Jahren leitete er das Projekt „Z fil- with Film”) at the Delfin cinema, was active in akcję „Z filmem na Ty”, był działaczem DKF-ów mem na Ty” („Mit dem Film per Du”) im Delfin- the “Kontrasty” and “Trans” film societies. In „Kontrasty” i „Trans”, w latach 70. – 90. był Kino und war bei den Filmvereinen „Kontrasty“ the 1970s – 1990s he was co-organiser of the współorganizatorem Ińskiego Lata Filmowego. und „Trans“ aktiv. In den 1970er bis 1990er Ińsko Film Summer festival. war er Mit-Organisator des Festivals Ińsko Film Sommer.

129

Polish Documentary Classics: Kazimierz Karabasz Klasyka Polskiego Dokumentu: Kazimierz Karabasz Polnische Dokumentarfilmklassiker: Kazimierz Karabasz

Kazimierz Karabasz

Born 6 May 1930 in Bydgoszcz. Prominent Urodził się 6 maja 1930 r. w Bydgoszczy. Geboren am 6. Mai 1930 in Bydgoszcz. documentary filmmaker and cinema theorist, Wybitny dokumentalista i teoretyk kina, Prominenter Dokumentarfilmer und Kino- co-founder of the so-called Polish School of współtwórca tzw. polskiej szkoły dokumentu. Theoretiker, Mitbegründer der sog. Polnischen documentary movies. Creator of the “Karabasz Twórca „szkoły Karabasza”, której metoda Schule des Dokumentarfilms und Urheber der Method,” based on long-term observation. Gra- kręcenia filmów opiera się na długotrwałej „Karabasz-Methode”, die auf langfristige Beo- duate of the Directing Faculty at the National obserwacji. Absolwent Wydziału Reżyserii bachtung basiert. Absolvent der Regiefakultät Film School (PWSFTviT) in Łódź. Professor of Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi. der Filmschule (PWSFTviT) in Łódź. Professor film art. Was lecturer and Dean of the Directing Profesor zwyczajny sztuki filmowej. Wykładał der Filmkunst. Er war Dozent und Dekan der Faculty, later president of the Documentary Film i był dziekanem Wydziału Reżyserii, następnie Regiefakultät, später Präsident des Dokumen- Institute at PWSFTviT. He adheres to the idea of kierownikiem Zakładu Filmu Dokumental- tarfilminstituts an der PWSFTviT. Er bekennt the “morality of the camera”. His films observe nego PWSFTviT. Wyznaje ideę „moralności sich zur Idee der „Moralität der Kamera”. the lives of ordinary people and their everyday kamery”. Jego dokumenty to obserwacja życia Seine Filme beobachten das Leben normaler struggles. przeciętnych ludzi i ich codziennych zmagań. Menschen und ihre alltäglichen Kämpfe.

Co w bagażu? (2008) Próba materii (1981) Pierwszy krok (1962) Spotkania (2004) Wędrujący cień (1979) Muzykanci (1960) Czas podwójny (2001) We dwoje (1977) Ludzie w drodze (1960) Portret w kropli (1997) Pryzmat (1975) Dzień bez słońca (1959) Okruchy (1994) Sierpień – zapis kronikalny (1971) Z Powiśla (1958) Widok z huty (1990) Sobota (1969) Gdzie diabeł mówi dobranoc (1956) Cień już niedaleko (1984) Rok Franka W. (1967) Jak co dzień (1955) 130 Szczecin | Kino Obserwatorium | Saturday 5.11. | 11:00

Polish Documentary Classics: Kazimierz Karabasz | Klasyka Polskiego Dokumentu: Kazimierz Karabasz Polnische Dokumentarfilmklassiker: Kazimierz Karabasz

Portret w kropli | Portrait In a Drop

D: Kazimierz Karabasz, CI: Stanisław Szabłowski, ED: Maria Mendel PL 1997, BETACAM, b/w, Doc, OS, 22’

The film shows a single day in a series of similar Film przedstawia jeden dzień z życia miasta Der Film zeigt einen Tag aus einer Serie ähn- days in the life of the city. A fragment of reality. wyjęty z szeregu podobnych sobie dni. Wycinek licher Tage im Leben der Stadt. Ein Bruchstück A story made up of photos and reflections of rzeczywistości. Opowieść składająca się z foto- der Realität. Eine Geschichte, zusammengestellt people from different backgrounds and of diffe- grafii i zarejestrowanych na taśmie magnetofo- aus Fotos und den Überlegungen von Menschen rent ages, recorded on cassette tape. Nameless nowej refleksji ludzi z różnych środowisk i w verschiedener Herkunft und Altersgruppen, auf people who emerge from the crowd talk about różnym wieku. Wyłonieni z tłumu anonimowi Kassette aufgenommen. Anonyme Menschen, their fears, dilemmas and hopes. ludzie opowiadają o swoich lękach, rozterkach die aus der Menge auftauchen, sprechen über i nadziejach. ihre Ängste, Probleme und Hoffnungen.

Szczecin | Kino Obserwatorium | Sunday 6.11. | 11:00

Gdzie diabeł mówi dobranoc | Where the Devil Says Goodnight

D: Kazimierz Karabasz, Władysław Ślesicki, CI: Stanisław Niedbalski, ED: Helena Białkowska PL 1956, b/w, Doc, OS; 10’

A documentary about the unfinished construction Reportaż o niedokończonej budowie Dzielnico- Eine Reportage über den halbfertigen Bau des of the District Centre of Culture in Targówek, which wego Domu Kultury na Targówku, który stał się Kulturzentrums im Warschauer Stadtteil Targówek. became the symbol of forlorn hope among the symbolem zawiedzionych nadziei mieszkańców Es ist das Symbol der verlorenen Hoffnung der inhabitants of one of the worst-kept districts in jednej z najbardziej zaniedbanych dzielnic Bewohner dieses Viertels, das als eines der Warsaw. The film is a bold criticism of the politi- Warszawy. Film jest odważną krytyką ustroju. ungepflegtesten Warschaus galt. Der Film ist cal system. Stark pictures and little commentary Surowe zdjęcia i oszczędny komentarz potęgują eine mutige Kritik des politischen Systems. intensify the message. Somewhere in the back- przekaz. Gdzieś w tle gołębiarze śpiewają „Jam Die Botschaft erfährt eine Zuspitzung durch ground the pigeon-fanciers sing “Jam złodziej złodziej czarodziej”… Zamiast propagandowych die starken Bilder und nur wenig Kommentar. czarodziej” (“I’m a crook and a conjurer”)... haseł pada pytanie: „Kto jest winien, że na Irgendwo im Hintergrund singen die Tauben- Instead of propaganda slogans, a question is Targówku ciągle jeszcze diabeł mówi dobranoc?” züchter „Jam złodziej czarodziej”, (“Ich bin ein asked: “Whose fault is it that Targówek is still Gauner und ein Zauberer“)… Statt Propaganda‑ the place where the devil says goodnight?” sprüchen wird eine Frage gestellt: „Wer trägt die Schuld dafür, dass Targówek immer noch der Ort ist, wo der Teufel Gute Nacht sagt?“ 131 Szczecin | Kino Obserwatorium | Sunday 6.11. | 11:00

Polish Documentary Classics: Kazimierz Karabasz | Klasyka Polskiego Dokumentu: Kazimierz Karabasz Polnische Dokumentarfilmklassiker: Kazimierz Karabasz

Ludzie z pustego obszaru | People of the Vacant Area

D: Władysław Ślesicki, Kazimierz Karabasz, CI: Stanisław Niedbalski, ED: Helena Białkowska PL 1957, b/w, Doc, OS, 15’

While making “Where the Devil Says Goodnight”, Podczas kręcenia „Gdzie diabeł mówi dobranoc” Während der Dreharbeiten zu „Wo der Teufel Karabasz and Ślesicki met the youth of Warsaw’s Karabasz i Ślesicki poznali młodzież z war Gute Nacht sagt” machten Karabasz und Ślesicki Praga district and decided to make a film about szawskiej Pragi i postanowili nakręcić o nich film. die Bekanntschaft der Jugendlichen im War- them. The documentary hints at certain problems, Dokument sygnalizuje pewien problem, lecz schauer Praga-Viertel und beschlossen, auch über but the directors avoid expressing unequivocal reżyserzy unikają jednoznacznych ocen. sie einen Film zu machen. Bestimmte Probleme opinions. They look and listen. Who are these Przyglądają się i nasłuchują. Kim są ci ludzie z werden angedeutet, aber die Regisseure vermeiden people of the vacant area? What are they like? pustego obszaru? Jacy oni są? Ciekawy jest fakt, eindeutige Aussagen. Sie schauen und hören It’s interesting that, many years later, those same że po wielu latach ci ludzie przyszli do Wytwórni zu. Wer sind diese Menschen des leeren Gebiets? people came to the Documentary Film Studio Filmów Dokumentalnych by zobaczyć siebie Wie sind sie? Interessant ist, dass, viele Jahre to see themselves as they were years before. A sprzed lat. W ich życiu wiele się zmieniło, lecz später, die gleichen Leute ins Filmstudio kamen lot has changed in their lives, but the pleasant ciepłe wspomnienia z kręcenia filmu pozostały. um sich selbst so zu sehen, wie sie vor vielen memories of making the film still remain. Jahren gewesen waren. In ihrem Leben hatte sich viel verändert, geblieben waren aber ihre herzlichen Erinnerungen an die Zeit des Filmdrehs.

Z Powiśla ... | From Powiśle ...

D: Kazimierz Karabasz, CI: Stanisław Niedbalski, ED: Helena Białkowska PL 1958, b/w, Doc, OS, 10’

A pensive picture of Powiśle, destroyed by war. Pełen zadumy obraz zniszczonego wojną Powiśla. Ein nachdenkliches Porträt von Powiśle, vom A painful story of a place in the centre of Warsaw. Bolesna historia miejsca w centrum Warszawy. Krieg zerstört. Die schmerzhafte Geschichte A mountain of rubble with the Palace of Culture Góra gruzów z Pałacem Kultury w tle. W swoim eines Orts im Zentrum von Warschau. Ein and Science in the background. In his first solo pierwszym samodzielnym filmie Kazimierz Ka- Schuttberg mit dem Palast der Kultur und der work, Kazimierz Karabasz captured the excep rabasz uchwycił wyjątkowy nastrój tej dzielnicy. Wissenschaft im Hintergrund. In seiner ersten tional atmosphere of this district. Its slow tempo Jej powolne tempo kojarzy się z przedwojenną Soloarbeit hat Kazimierz Karabasz die außer brings to mind Warsaw before the war. A leisurely Warszawą. Nieśpieszna historia ludzi, których gewöhnliche Atmosphäre dieses Viertels einge‑ story of people who are forced to rebuild their życie zmusza do budowania na zgliszczach. fangen. Das langsame Tempo erinnert an das lives on the ashes. Against all odds they look Oni, wbrew wszystkiemu, z nadzieją spoglądają Vorkriegs-Warschau. Eine entspannte Geschichte with hope into the future. Will their fate change w przyszłość. Czy ich los się kiedyś odmieni? über Menschen, die gezwungen sind, ihr Leben one day? auf der Asche wieder aufzubauen. Gegen alle Widerstände schauen sie mit Hoffnung in die Zukunft. Wird ihr Schicksal sich eines Tages ändern? 132 Szczecin | Kino Obserwatorium | Sunday 6.11. | 11:00

Polish Documentary Classics: Kazimierz Karabasz | Klasyka Polskiego Dokumentu: Kazimierz Karabasz Polnische Dokumentarfilmklassiker: Kazimierz Karabasz

Dzień bez słońca | A Day Without the Sun

D: Kazimierz Karabasz, Władysław Ślesicki, CI: Stanisław Niedbalski, ED: Helena Porębska, Marian Duszyński PL 1959, b/w, Doc, OS, 19’

A staged documentary showing Warsaw of the Dokument inscenizowany pokazujący Warszawę Ein inszenierter Dokumentarfilm über Warschau 1950s from the perspective of a lonely, rather lat 50. z perspektywy samotnego, trochę in den 1950er Jahren aus der Sicht eines sad man. The film was an attempt by young smutnego człowieka. Film był próbą młodych einsamen, etwas traurigen Mannes. Der Film documentary filmmakers to abandon the themes dokumentalistów odejścia od tematyki „czarnej war der Versuch junger Dokumentarfilmer, die of the “black series” in search of a new approach serii”, poszukiwaniem nowej drogi twórczej. Ideen der „Schwarzen Serie” aufzugeben auf to creativity. This film is thus closer to Italian Stąd też bliżej temu filmowi do włoskiego neo‑ der Suche nach einer neuen Herangehensweise neo-realism than to the “black documentaries.” realizmu niż do „czarnych dokumentów”. Główną an die Kreativität. Dieser Film hat deshalb eine The main role went to the respected cameraman rolę zagrał ceniony operator i współtwórca wielu größere Nähe zum italienischen Neorealismus and co-creator of many important documentaries, ważnych dokumentów – Leszek Krzyżański. als zu den „schwarzen Dokumentarfilmen”. Die Leszek Krzyżański. Hauptrolle bekam der angesehener Kamera- mann und Mitautor vieler wichtiger Dokumen- tarfilme, Leszek Krzyżański.

Muzykanci | The Musicians

D: Kazimierz Karabasz, CI: Stanisław Niedbalski, ED: Lidia Zonn PL 1960, b/w, Doc, OS, 9’

One of the most important documentaries in the Jeden z najważniejszych dokumentów w historii Einer der wichtigsten Dokumentarfilme der pol‑ history of Polish film. This masterpiece of docu‑ polskiego filmu. Arcydzieło sztuki dokumentu na nischen Kinogeschichte. Dieses Meisterwerk der mentary art about the tram-drivers’ band przykładzie próby orkiestry dętej tramwajarzy Dokumentarkunst über die Probe des Blasorches rehearsal shows the need to be creative that obrazuje odwiecznie towarzyszącą człowiekowi ters der Straßenbahnfahrer zeigt das Bedürfnis, has been part of human behaviour since time potrzebę tworzenia. Mistrzowska gra świateł kreativ zu sein, das seit Anbeginn Teil des mensch- immemorial. The masterly play of light delights, zachwyca i oddaje kameralny charakter próby. lichen Verhaltens gewesen ist. Das meisterhafte and reflects the intimate character of the Film zdobył wiele nagród: Grand Prix MFFDiA w Spiel mit dem Licht entzückt und reflektiert den rehearsal. The film received many awards: Grand Lipsku 1960, Złoty Lew MFFKiD Wenecja 1960, intimen Charakter der Probe. Der Film wurde mit Prix at the Leipzig DOK Festival 1960, Golden Złoty Smok MFFK Kraków 1961, nagroda główna zahlreichen Preisen ausgezeichnet: Grand Prix des Lion at the Venice Film Festival 1960, Golden MFFK Oberhausen 1961, Golden Gate Award Leipziger DOK Festivals 1960, Goldener Löwe des Dragon at the Kraków Film Festival 1961, first MFF San Francisco 1961. Filmfestivals in Venedig 1960, Goldener Drache prize at the ISSF Oberhausen 1961, Golden Gate des Filmfestivals Kraków 1961, Erster Preis bei Award at the SFIFF 1961. der ISSF in Oberhausen 1961, Golden Gate Award bei der SFIFF in San Francisco 1961. 133 Szczecin | Kino Obserwatorium | Sunday 6.11. | 11:00

Polish Documentary Classics: Kazimierz Karabasz | Klasyka Polskiego Dokumentu: Kazimierz Karabasz Polnische Dokumentarfilmklassiker: Kazimierz Karabasz

Próba materii | Material Test

D: Kazimierz Karabasz, CI: Zbigniew Wichłacz, ED: Lidia Zonn PL 1981, b/w, Doc, OS, 82’

Poles during the period of the first Solidarność. Polacy za czasów pierwszej Solidarności. Bez Polen in der Zeit der ersten Solidarność. Ohne Showing no politics, no pathos. The area under pokazywania polityki, bez patosu. Obszarem Politik und ohne Pathos. Unter Beobachtung scrutiny is the down-to-earth problems of the obserwacji są tu przyziemne problemy mieszkańców sind die ganz normalen Probleme der Einwohner inhabitants of Wola in Warsaw: the elderly, the warszawskiej Woli: ludzi starszych, w średnim von Wola in Warschau: der Älteren, der Menschen middle-aged, and the young. The film registers wieku i młodszych. Film rejestruje różne etapy im mittleren Alter, der Jugend. Der Film regis- different stages of life. The present is confronted życia. Współczesność konfrontowana jest z triert verschiedene Lebensetappen. Die Gegen- by the past, which emerges from memories. wyłaniającą się z wspomnień przeszłością. Co wart wird mit der Vergangenheit, die aus der What will come next, what should one believe in? będzie dalej, w co wierzyć? Erinnerung aufsteigt, konfrontiert. Was kommt als Nächstes, an was soll man glauben?

Discussion | Dyskusja | Diskussion

Mikołaj Jazdon

Mikołaj Jazdon, born in 1971, film expert, lecturer Mikołaj Jazdon (1971), filmoznawca, adiunkt w Mikołaj Jazdon, geboren 1971, Filmexperte, at the Film, Television and New Media Faculty of Katedrze Filmu, Telewizji i Nowych Mediów UAM. Dozent an der Fakultät für Film, Fernsehen und the Adam Mickiewicz University. Author of the Autor książek „Dokumenty Kieślowskiego” (2002) Neue Medien der Adam-Mickiewicz-Universität. books “Dokumenty Kieślowskiego” (Kieślowski‘s i „Kino dokumentalne Kazimierza Karabasza” Autor der Bücher „Kieślowski‘s Reportagen“ Documentaries) 2002 and “Kino dokumentalne (2009). Redaktor tomu „Polskie kino niezależne” 2002 und „Das Dokumentarkino von Kazimierz Kazimierza Karabasza” (Documentary Cinema of (2005). Autor opracowań do edycji DVD z serii Karabasz“ 2009. Herausgeber des Bandes Kazimierz Karabasz) 2009. Editor of the volume Polska Szkoła Dokumentu. Scenarzysta doku- „Polnisches Independent-Kino“ 2005. Autor “Polskie kino niezależne” (Polish Independent mentalnej serii TVP „Sztuka dokumentu” (2008). von Studien, die in der DVD-Serie der Pol- Cinema) 2005. Author of studies included in the Dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Filmowego nischen Dokumentarschule erschienen sind. Polish School of Documentaries DVD edition. „Off Cinema”. Prowadzi Klub Krótkiego Kina w CK Drehbuchautor für „Die Kunst des Dokuments”, Screenwriter for “The Art of the Document” „Zamek” w Poznaniu. polnische Fernsehserie 2008. Direktor des Polish Television series 2008. Director of the internationalen Filmfestivals „Off Cinema“. International Film Festival “Off Cinema”. Runs Leiter des „Club des Kurzen-Kinos“ im „Zamek“ the Klub Krótkiego Kina (Short Cinema Club) in Kulturzentrum in Poznań. the “Zamek” Culture Centre in Poznań.

135

The faces of Westpomeranian cinema Oblicza zachodniopomorskiej kinematografii Die Gesichter des Westpommerschen Kinos

The faces of Westpomeranian cinema is a new Oblicza zachodniopomorskiej kinematografii item in the EFFD dokumentART programme. to nowy punkt programu EFFD dokumentART. The project aims to honour and promote the Projekt ma na celu uhonorowanie i promo- most prominent filmmakers, not only docu- wanie najwybitniejszych twórców filmowych, mentarians, from our region. Each year, during nie tylko dokumentalistów, z naszego regionu. a special festival screening, the festival will Każdego roku na festiwalu prezentowana będzie present the profile of a chosen filmmaker and sylwetka wybranego filmowca oraz jego pro- their productions. This year we are pleased to dukcje na specjalnym pokazie festiwalowym. Die Gesichter des Westpommerschen Kinos present Ms Wiesława Piećko. W tym roku pragniemy zaprezentować postać sind ein neuer Punkt im Programm der EFFD Pani Wiesławy Piećko. dokumentART. Das Projekt soll die prominen Wiesława Piećko, screenwriter, director, testen Filmemacher – nicht nur Dokumentarfil- documentary producer. Graduate of the Polish Wiesława Piećko, scenarzystka, reżyserka, pro- mer – unserer Regionen würdigen und fördern. National Film School in Łódź and the Academy ducentka filmów dokumentalnych. Absolwent- Jedes Jahr wird das Festival, in einer besonde- of Television at Telewizja Polska S.A. in Warsaw, ka m.in. PWSFTviT im. Leona Schillera w Łodzi ren Vorführung, das Profil eines ausgewählten among others. Until 2008 she worked at TVP oraz Akademii Telewizyjnej przy Telewizji Pol Filmemachers oder einer Filmemacherin und Szczecin as senior editor, now a member of the skiej S.A. w Warszawie. Do 2008 r. pracowała seine bzw. ihre Arbeiten präsentieren. In die- TVP Szczecin Programme Committee and the w TVP Szczecin na stanowisku starszego re‑ sem Jahr freuen wir uns, Frau Wiesława Piećko owner of Carino-Bonin company, which deals daktora, obecnie członek Rady Programowej vorzustellen. with film production. Winner of special award TVP S.A. oddział w Szczecinie oraz właścicielka for the screenplay for the film “Wilczyce”. She firmy Carino-Bonin, zajmującej się produkcją Wiesława Piećko, Drehbuchautorin, Regisseu- took part in productions carried out by TVP1, filmową. Laureatka specjalnej Nagrody za sce- rin, Dokumentarfilmproduzentin. Absolventin TVP2 and TVP Regionalna. nariusz do filmu „Wilczyce”. Współpracowała u.a. der Filmschule in Łódź und der Fernseha- przy produkcjach realizowanych przez TVP1, kademie bei Telewizja Polska S.A. in Warschau. TVP2 oraz TVP Regionalna. Bis 2008 arbeitete sie bei TVP Szczecin als Senior Editor, ist jetzt Mitglied des TVP Szcze- cin Programmausschusses und Eigentümerin Discussion | Dyskusja | Diskussion: der Produktionsfirma Carino-Bonin. Sie erhielt Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Wednesday 2.11. | 19:00 einen Sonderpreis für ihr Drehbuch zum Film Guest | Gość | Gast: Wiesława Piećko „Wilczyce“. Sie war an Produktionen für TVP1, Moderator | Moderation: Małgorzata Frymus TVP2 und TVP Regionalna beteiligt.

Films | Filmy | Filme: Reportage | Reportaże | Reportagen: Wandzia też... (2011) Reporterzy 2 przedstawiają m.in. Dziennikarskie prawo Jak w raju (2007) Ekspres reporterów Zbyszek i Marta (2006) Magazyn Reporterów My dzieci jego (2005) CIRCOM REGIONALE – dla europejskich stacji regionalnych Jeden dzień (1996) Lekarz rodzinny w Anglii i Holandii – cykl 3 reportaży 136 Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Wednesday 2.11. | 19:00

The faces of Westpomeranian cinema | Oblicza zachodniopomorskiej kinematografii Die Gesichter des Westpommerschen Kinos

Jak w raju | Like paradise

D: Wiesława Piećko, CI: Marcin Przylecki, ED: Mirosław Ostrowski PL 2006, Col, Doc, OS, 20’

On the edge of the woods in a bleak and dila Na skraju lasu w opuszczonym, zdewastowanym Am Rande des Waldes in einem öden, herunter pidated house, live two old people. She is 77, gospodarstwie żyje dwoje staruszków. Ona gekommenen Haus leben zwei alte Leute. Sie he is six years younger. They have been married ma 77, on jest o sześć lat młodszy. Od 1962 są ist 77, er sechs Jahre jünger. Seit 1962 sind sie since 1962. They still keep their wedding photo. małżeństwem. Do tej pory przechowują ślubną verheiratet und noch immer haben sie ihr Their surroundings consist only of goats, dogs fotografię. W ich otoczeniu są jedynie kozy, psy Hochzeitsfoto. Sie sind von nichts als Ziegen, and cats. That’s how the story of Maria and i koty. Tak zaczyna się opowieść o Marii i Hunden und Katzen umgeben. So beginnt die Antoni Prostak begins, a couple who found their Antonim Prostakach, którzy w poczuciu Geschichte von Maria und Antoni Prostak, einem paradise in a sense of freedom. wolności znaleźli swój raj. Paar, das sein Paradies in einem Gefühl der Freiheit fand.

Jeden dzień | One Day

D: Wiesława Piećko, CI: Leszek Foltyn, ED: Jacek Obłoj PL 1997, Doc, OS, 30’

“Jeden dzień” is the footage of a ten-day reha- Na „Jeden dzień” składa się zapis „Jeden dzień” ist eine Reportage über einen bilitation period for people who are ill and in dziesięciodniowego turnusu rehabilitacyjne- zehntägigen Rehabilitionsaufenthalt für Kranke, the care of young volunteers during that time. go dla osób chorych, pozostających w tym die während dieser Zeit in der Obhut von jungen It is certainly not just a record of the religious czasie pod opieką młodych wolontariuszy. I z Freiwilligen sind. Der Film ist sicherlich nicht nur and spiritual nature of the encounter, but of a całą pewnością jest to zapis nie tylko wymiaru ein Bericht über das Religiöse und das Spiritu- deeply human need to be needed in life. This religijnego, duchowego tego spotkania, ale elle dieser Begegnung, sondern auch über das mutual dependence and exchange of kindness głębokiej ludzkiej potrzeby bycia w życiu tiefe menschliche Bedürfnis, im Leben gebraucht works both ways. potrzebnym. Przy czym ta wzajemna zależność zu werden. Diese gegenseitige Abhängigkeit i wymiana dobra odbywa się w obie strony. und der Austausch von Menschlichkeit funktio- nieren in beide Richtungen. 137 Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Wednesday 2.11. | 19:00

The faces of Westpomeranian cinema | Oblicza zachodniopomorskiej kinematografii Die Gesichter des Westpommerschen Kinos

My dzieci Jego | We, His Children

D: Wiesława Piećko, CI: Marcin Przylecki, ED: Dariusz Kulicki PL 2005, OS, 20’

“My dzieci Jego” is a story about the Kolański „My dzieci Jego” to opowieść o rodzinie Państwa „My dzieci Jego” ist die Geschichte der Familie family, who live with 16 children in a village Kolańskich mieszkających z szesnaściorgiem Kolański, die mit 16 Kindern in einem Dorf bei near Choszczno. In this unusual family nobody dzieci we wsi pod Choszcznem. W tej nietypowej Choszczno lebt. In dieser ungewöhnlichen asks for anything, nor do they bear a grudge rodzinie nikt o nic nie prosi i nie rości sobie Familie bittet niemand um etwas oder hegt einen against the world. Here, from their earliest pretensji do świata. Tu od najmłodszych lat Groll gegen die Welt drumherum. Von den ersten years they know that independence and the wiadomo, że najważniejsza jest samodzielność Lebensjahren an wissen hier alle, dass Selbst‑ ability to share are paramount. Following their i umiejętność dzielenia się z innymi. Dzieci ständigkeit und die Fähigkeit zum Teilen aus- parents’ example, the children try to become biorąc przykład z rodziców wszystko próbują schlaggebend sind. Den Beispiel ihrer Eltern self-sufficient. They are put truly to the test zdobywać i zawdzięczać sobie. Prawdziwym folgend, versuchen die Kinder sich selbst zu when their beloved father has an accident. momentem próby staje się wypadek ich uko- genügen. Sie werden auf eine harte Probe chanego Ojca. gestellt, als ihr geliebter Vater einen Unfall erleidet.

Portrety – Małgorzata Musioł | Portraits – Małgorzata Musioł

D: Wiesława Piećko, KA :Leszek Foltyn, ED: Dariusz Kulicki PL 2003, Doc, OS, 8’

Mrs Małgorzata Musioł from Reval is a licensed Pani Małgorzata Musioł z Rewala jest licencjono Frau Małgorzata Musioł aus Reval ist eine zuge- Peter Hess sound massage trainer. Ever since wanym trenerem masażu dźwiękiem Petera lassene Peter-Hess-Klangmassagen-Lehrerin. she came into contact with Tibetan culture and Hessa. Od kiedy, ponad dziesięć lat temu, Seit ihrem ersten Kontakt mit der tibetischen beautiful bowls – over ten years ago – her life p. Małgorzata zetknęła się z kulturą tybetańską Kultur und mit schönen Schalen – vor mehr has taken a major turn. i pięknymi misami, jej życie uległo diametral als zehn Jahren – hat ihr Leben eine wichtige nemu zwrotowi. Wende genommen. 138 Szczecin | Polskie Radio Szczecin | Wednesday 2.11. | 19:00

The faces of Westpomeranian cinema | Oblicza zachodniopomorskiej kinematografii Die Gesichter des Westpommerschen Kinos

Wandzia też … | Wandzia too ...

D: Wiesława Piećko, CI: Marcin Przylecki, ED: Magda Budzyń PL 2011, Col, Doc, OS, 25’

The film “Wandzia too...” begins on the eve of Film „Wandzia też...” zaczyna się w przededniu Der Film „Wandzia auch ...” beginnt am Abend an event that will decide about life or death for sytuacji rozstrzygającej o życiu lub śmierci eines Ereignisses, das über Leben oder Tod der the protagonist. It’s as if she’s saying: “I have tytułowej bohaterki. To tak jakby mówiła „nie Protagonistin entscheiden wird. Es ist so, als nothing to lose, I can be brutally honest with you, mam nic do stracenia, mogę być z wami szczera würde sie sagen: „Ich habe nichts zu verlieren, I’m leaving you my experiences and emotions do bólu, zostawiam wam moje przeżycia i emocje ich kann brutal ehrlich sein, ich hinterlasse as my legacy.” The story is deeply moving, w testamencie”. A opowieść ta porusza do meine Erfahrungen und Emotionen als mein because many will find in it a piece of what głębi, bo niejeden znajdzie w niej cząstkę Erbe.“ Eine tiefbewegende Geschichte, denn each of us holds dearest and considers most tego, co w życiu każdego z nas najbliższe i viele werden darin ein Stück von dem finden, important. najważniejsze. was jedem von uns am liebsten und am wichtigsten ist. 139

Miłosz at the 20th dokumentART Miłosz na 20. dokumentART Miłosz auf der 20. dokumentART

The Sejm of the Republic of Poland has announced Rok 2011 został ogłoszony przez Sejm Der Sejm der Republik Polen hat das Jahr 2011 the year 2011 the Year of Czesław Miłosz – on the Rzeczpospolitej Polskiej Rokiem Czesława als Czesław-Miłosz-Jahr ausgerufen, zum Ge- 100th anniversary of the poet‘s birth. Miłosza – w setną rocznicę urodzin poety. denken an den 100. Geburtstag des Dichters.

On this occasion we present you with a special Z tej okazji prezentujemy program specjalny In diesem Zusammenhang stellen wir Ihnen ein programme: “Miłosz at the 20th EFFD doku- „Miłosz na 20. EFFD dokumentART”, na który besonderes Programm vor: „Miłosz auf der 20. mentART”, comprised of documentary films on składają się filmy dokumentalne dotyczące EFFD dokumentART”, bestehend aus Dokumen- the Nobel Prize winner and an adaptation of noblisty oraz adaptacja jego powieści poetyckiej – tarfilmen über den Nobelpreisträger und einer his poetic novel “The Issa Valley”. These films „Dolina Issy”. Filmy te stanowią audiowizualne Adaption seines lyrischen Romans „Das Tal der constitute an audiovisual complement to the uzupełnienie twórczości artysty i dotyczących Issa”. Diese Filme bilden eine audiovisuelle artist‘s work and related critical and literary- jej prac krytycznych i teoretycznoliterackich. Ergänzung zur Arbeit des Künstlers und zu rele- theoretical texts. vanten kritischen und literarisch-theoretischen Tytuły zostały wybrane tak, aby pokazać życiową Texten. The titles have been selected in a way that will i artystyczną drogę Czesława Miłosza. Będziemy portray the life and artistic journey of Czesław mogli prześledzić ją od dzieciństwa i młodości Die Titel wurden ausgewählt, um das Leben und Miłosz. We will be able to follow him from his na Litwie, przez emigrację – paryską i amery die künstlerische Reise des Czesław Miłosz zu childhood and adolescence in Lithuania, through kańską – aż po kontrowersje związane z pocho‑ dokumentieren. Wir folgen ihm von seiner Kind‑ emigration – to Paris and America – to the waniem artysty na krakowskiej Skałce. Dodat heit und Jugend in Litauen in die Emigration controversy surrounding the artist’s final resting kowym walorem jest możliwość poznania żywych nach Paris und Amerika bis zu der Kontroverse place in the Skałka in Cracow. The films also wypowiedzi pisarza, słynącego z barwnego, über seine letzte Ruhestätte in der Skałka in provide an opportunity to get to know the writer’s niesztampowego, błyskotliwego i erudycyjnego Krakau. Die Filme bieten auch eine Gelegenheit, live statements; he is famous for his colourful, sposobu wypowiadania się. Filmy pokazują die Originalaussagen des Dichters kennenzu- original, witty, and erudite style of speech. The twórczość i osobę Czesława Miłosza w wielu lernen; er ist bekannt für seinen bildhaften, films show the work and figure of Czesław Miłosz aspektach: emigracji, polskiej i europejskiej originellen, witzigen und gebildeten Sprachstil. from many aspects: emigration, his Polish and tożsamości, konfrontacji z kulturą amerykańską, Die Filme zeigen seine Arbeit und seine Person European identity, the confrontation with American relacji między tradycją i nowoczesnością. aus verschiedenen Blickwinkeln: Emigration, culture, the relationship between tradition and Przybliżeniu sylwetki Miłosza służyć będą dys- seine polnische und europäische Identität, die modernity. In order to familiarise the audience kusje, w których wezmą udział wybitni znawcy Auseinandersetzung mit amerikanischer Kultur, with the figure of Miłosz there will also be polskiej literatury współczesnej. die Beziehung zwischen Tradition und Moder- discussions with prominent experts on modern nität. Um Czesław Miłosz dem Zuschauer noch Polish literature. Zgodnie z tradycją i profilem festiwalu, program näher zu bringen, finden auch Diskussions- „Miłosz na 20. EFFD dokumentART” realizowany runden mit bekannten Experten für moderne In line with the tradition and profile of the festival, jest zarówno w Polsce, jak i w Niemczech. Part- polnische Literatur statt. the “Miłosz at the 20th EFFD dokumentART” nerami są Uniwersytet Szczeciński i Kolegium programme is being realised in both Poland and Naukowe Alfrieda Kruppa w Greifswaldzie. Wie es bereits Tradition ist – und passend zum Germany. The partners are the University of Profil des Festivals – wird das Programm „Miłosz Szczecin and the Alfried Krupp Wissenschafts- auf der 20. EFFD dokumentART“ sowohl in Po- kolleg Greifswald. len als auch in Deutschland realisiert. Die Part- ner sind die Universität von Szczecin und das Alfried Krupp Wissenschaftskolleg Greifswald. Discussions | Dyskusje | Diskussionen: Greifswald | Alfried Krupp Wissenschaftskolleg Greifswald | Thursday 13.10. | 10:00 Szczecin | Uniwersytet Szczeciński | Friday 14.10. | 10:00 Guests | Goście | Gäste: Prof. Andrzej Skrendo, Prof. Robert Cieślak (Page | s. | S. 143) Moderator | Moderation: Małgorzata Frymus 140 Greifswald | Alfried Krupp Wissenschaftskolleg Greifswald | Thursday 13.10. | 10:00 · Szczecin | Uniwersytet Szczeciński | Friday 14.10. | 10:00

Miłosz at the 20th dokumentART | Miłosz na 20. dokumentART | Miłosz auf der 20. dokumentART

Przyśnił mi się sen powrotu | I Dreamed a Dream of Returning

D: Andrzej Miłosz, CI: Ryszard Jaworski, ED: Anna Krasowska, Paweł Suchta PL 2000, Col, Doc, OS, OwG, 23’

With a camera, Andrzej Miłosz accompanies his Andrzej Miłosz towarzyszy z kamerą swojemu Mit der Kamera begleitet Andrzej Miłosz seinen elder brother during a sentimental journey to starszemu bratu w sentymentalnej podróży na älteren Bruder auf einer sentimentalen Reise Lithuania. After an emigration that lasted sever- Litwę. Po trwającej dziesiątki lat emigracji, poeta nach Litauen. Nach einer Emigration, die mehrere al decades, the poet returns to his homeland, to powraca do swojej małej ojczyzny, do Szetejna Jahrzehnte dauerte, kehrt der Dichter in seine Šeteniai on the Nevėžis River. This journey is an nad Nieważą. Ta podróż jest okazją do przywołania Heimat zurück, nach Seteniai am Fluß Newezis. opportunity to recollect early childhood, but also wspomnień z wczesnego dzieciństwa ale i za- Die Reise ist eine Gelegenheit, seine frühe Kind- to observe the changes in the places that for obserwowania, jak zmieniły się miejsca, które heit in Erinnerung zu rufen, aber auch um die ever shaped Miłosz’s personality and sensibility. na zawsze ukształtowały osobowość i wra Veränderungen in diesen Orten zu beobachten, żliwość Miłosza. die Miłosz’ Persönlichkeit und Sensibilität für immer geformt haben.

Wilno Miłosza | Miłosz’s Vilnius

D: Andrzej Miłosz, CI: Ryszard Jaworski, ED: Anna Krasowska PL 2000, Col, Doc, OS, OwG, 27’

Czesław Miłosz continues his journey through Czesław Miłosz kontynuuje swoją podróż po Czesław Miłosz setzt seine Reise durch Litauen fort Lithuania, visiting the country’s capital this time. Litwie, tym razem udając się do stolicy kraju. und besucht diesmal die Hauptstadt. Auf einem During a stroll through the streets of Vilnius, the Podczas przechadzki ulicami Wilna poeta snuje Gang durch die Straßen von Vilnius erzählt der poet recalls his time at school and as a student, opowieść o czasach szkolnych i studenckich, Dichter von seiner Schul- und Studienzeit, seinem his first job and some extraordinary meetings. He pierwszej pracy i wyjątkowych spotkaniach. ersten Job und ungewöhnlichen Begegnungen. also refers to the city’s turbulent history and the Nawiązuje także do burzliwej historii miasta i Er erwähnt auch auf die turbulente Geschichte der period of Lithuania’s apparent independence until okresu pozornej niepodległości Litwy aż do czasu Stadt und die Jahre der scheinbaren Unabhängig- the Soviet invasion in June 1940, which resulted in inwazji sowieckiej z czerwca 1940 roku, w wyniku keit Litauens bis zum sowjetischen Einmarsch im Miłosz leaving Vilnius – as he believed – forever. której Miłosz opuścił Wilno, jak sądził, na zawsze. Juni 1940, der dazu führte, dass Miłosz Vilnius – wie er glaubte, für immer – verließ. 141 Greifswald | Alfried Krupp Wissenschaftskolleg Greifswald | Thursday 13.10. | 10:00 · Szczecin | Uniwersytet Szczeciński | Friday 14.10. | 10:00

Miłosz at the 20th dokumentART | Miłosz na 20. dokumentART | Miłosz auf der 20. dokumentART

Czesława Miłosza wyprawa w dwudziestolecie | Czesław Miłosz’s Excursion through the Twenties and Thirties

D: Piotr Mielech, CI: Mieczysław Chudzik, ED: Małgorzata Chycka PL 2000, Col, Doc, OS, OwG, 25’

A heated debate concerning Czesław Miłosz’s Burzliwa debata, dotycząca najbardziej niety Eine hitzige Debatte über Czesław Miłosz’ most unusual book. The collection of docu- powej książki w dorobku Czesława Miłosza. Zbiór ungewöhnlichstes Buch. Die Dokumenten- ments presenting Polish history in the 1918 dokumentów, prezentujących historię Polski sammlung über polnische Geschichte der Jahre – 1939 period became the topic of a discussion w okresie 1918 – 1939, stał się przedmiotem 1918 – 1939 wurde zum Thema einer Diskussion, in which the author himself participated, along dyskusji, w której wzięli udział m.in. sam autor an der sich der Autor selbst beteiligte, u.a. with the Gazeta Wyborcza editor, Adam Mich- oraz redaktor Gazety Wyborczej Adam Michnik. zusammen mit dem Redakteur der Gazeta Wy- nik, among others. Miłosz is presented as an Miłosz ukazany jest jako znawca historii borcza, Adam Michnik. Miłosz wird als Experte expert on the 20-year interwar period and the dwudziestolecia międzywojennego i sytuacji für die 20-jährige Periode zwischen den beiden socio-political situation of those times. społeczno-politycznej w tamtych latach. Weltkriegen und der sozio-politischen Situation der Zeit präsentiert.

Czarodziejska góra. Amerykański portret Czesława Miłosza | The Magic Mountain. An American Portrait of Czesław Miłosz

D: Maria Zmarz-Koczanowicz, CI: Krzysztof Pakulski, ED: Grażyna Gradoń PL 2000, DVD, Doc, Col, OS, OwG, 60’

Miłosz emigrated to the USA in 1960. For a writer Miłosz wyemigrował do USA w 1960 r. Pisarzowi Miłosz emigrierte 1960 in die USA. Für einen from Europe who had survived one totalitarianism z Europy, która przeżyła jeden totalitaryzm i Schriftsteller aus Europa, der ein totalitäres and then plunged into another, the States seemed właśnie pogrążała się w drugim, Stany jawiły Regime überlebt hatte und dann in ein anderes like a “magic mountain” – a place cut off, by się jako „czarodziejska góra” – przestrzeń hineinstürzte, erschienen die Staaten wie ein some indefinable quirk of fate, from history. niezrozumiałym zrządzeniem losu wyłączona „Zauberberg“, ein Ort, der durch eine unerklär Despite working at the university in Berkeley, z historii. Mimo pracy na uniwersytecie w liche Wendung des Schicksals von der Geschichte he still felt alien. In the film he talks about Berkeley czuł się obco. W filmie opowiada abgeschnitten wurde. Trotz seiner Arbeit an der distance to America, not holding back with o dystansie do Ameryki, nie oszczędzając w Universität in Berkeley fühlte er sich fremd. Im ironic and frank comments. Statements from ironicznych i szczerych komentarzach samego Film spricht er über die Distanz zu Amerika und American intellectuals, including Susan Sontag siebie. Wypowiedzi amerykańskich intelektu- hält mit ironischen und ehrlichen Kommentaren herself, and from former students, complement alistów, m.in. samej Susan Sontag i dawnych nicht zurück. Aussagen von amerikanischen this portrait of the poet. studentów uzupełniają portret poety. Intellektuellen, unter ihnen Susan Sontag, und von früheren Studenten, ergänzen das Porträt des Dichters. 142 Greifswald | Alfried Krupp Wissenschaftskolleg Greifswald | Thursday 13.10. | 10:00 · Szczecin | Uniwersytet Szczeciński | Friday 14.10. | 10:00

Miłosz at the 20th dokumentART | Miłosz na 20. dokumentART | Miłosz auf der 20. dokumentART

Trzynasty pochowany | The Thirteenth Buried

D: Marta Kalinowska, Miłosz Kozioł, CI: Marcin Łaskawiec, ED: Tomasz Pobożniak PL 2008, DVD, Col, Doc, OS, OwG, 19’

The thirteenth dignitary to be buried in the Trzynastym pochowanym w Krypcie Zasłużonych Der dreizehnte Würdenträger, der in der Krypta Crypt of the Meritorious in the Pauline Fathers w Klasztorze Ojców Paulinów na Skałce w Krako- der Verdienten im Paulinenkloster auf dem Monastery at Skałka was Czesław Miłosz. Others wie jest Czesław Miłosz. Spoczywają tam między Skałka beerdigt wurde, war Czesław Miłosz. were Jan Długosz, Stanisław Wyspiański and innymi Jan Długosz, Stanisław Wyspiański, Karol Andere waren Jan Długosz, Stanisław Wyspiański Karol Szymanowski. Putting the Nobel Prize Szymanowski. Pochowanie noblisty w Krypcie und Karol Szymanowski. Den Nobelpreisträger winner in the Tomb of the Meritorious sparked Zasłużonych stało się powodem mało meryto- zu den Verdienten zu legen hat eine Diskussion a discussion that was far from meritorious – the rycznej dyskusji wokół osoby pisarza, któremu ausgelöst, die alles andere als verdient war – topic being the writer himself. The opponents przeciwnicy tak zaszczytnego miejsca pochówku es ging um den Dichter selbst. Die Gegner der of this honourable burial place accused him of zarzucali opluwanie polskości i katolicyzmu, ehrenvollen Beisetzung warfen ihm vor, das spitting on Polishness and Catholicism, of being bycie Litwinem bądź kosmopolitą – nie praw Polnischsein und den Katholizismus bespuckt a Lithuanian or a cosmopolitan – not a true Pole. dziwym Polakiem. W „Trzynastym pochowanym” zu haben, ein Litauer oder Kosmopolit gewe- In „Trzynasty Pochowany“ these views are coun- poglądy te próbują zrównoważyć wypowiedzi sen zu sein – kein echter Pole. In „Trzynasty terbalanced by those of Polish intellectuals. polskich intelektualistów pochowany” liefern polnische Intellektuelle Gegenargumente zu diesen Ansichten. 143 Szczecin | Uniwersytet Szczeciński | Friday 14.10. | 13:00

Miłosz at the 20th dokumentART | Miłosz na 20. dokumentART | Miłosz auf der 20. dokumentART Discussion | Dyskusja | Diskussion

Prof. Andrzej Skrendo Prof. Robert Cieślak

A literary historian and literary critic. Professor Literature and culture expert, journalist, pro‑ at the University of Szczecin in the Department fessor at the Cardinal Stefan Wyszyński Uni‑ of Theory and Anthropology of Literature at the versity in Warsaw and at the University of Szczecin. Institute of Polish and Cultural Studies. His Since 1998 works for the Polish Radio Szczecin. special field is twentieth century poetry. He is, Field of research: Polish poetry of the 20th century, among other things, author of the following works: borderlines and correspondence of the arts, „Tadeusz Różewicz i granice literatury. Poetyka visual culture, changes in the media after 1990. i etyka transgresji” (Tadeusz Różewicz and Literary and theatre critic. Some of his publica- Literature Boundaries. Poetics and Ethics of tions: “Oko poety. Poezja Tadeusza Różewicza Transgression) (2002), „Poezja Modernizmu. wobec sztuk wizualnych” (1999); “Poezja wobec Interpretacje” (Modernistic Poetry. Interpre- kryzysu władzy wzroku. Studia o słowie, obrazie tations) (2005), and co-author of the study i percepcji” (2006). „Konstruktywizm w badaniach literackich. Anto- logia” (Constructivism in Literature Studies. An Literaturoznawca, kulturoznawca i dziennikarz, Anthology) (2006). profesor UKSW w Warszawie oraz US w Szczecinie. Od 1998 współpracownik PR Szczecin. Zaintere- Historyk literatury i krytyk literacki. Profesor sowania badawcze: poezja polska XX wieku, Uniwersytetu Szczecińskiego, pracuje w pogranicza i korespondencje sztuk, kultura Zakładzie Teorii i Antropologii Literatury w Insty wizualna, przemiany mediów po 1990. Uprawia tucie Polonistyki i Kulturoznawstwa. Zajmuje krytykę literacką i teatralną. Opublikował m.in. się poezją XX wieku. Jest m.in. autorem prac: „Oko poety. Poezja Tadeusza Różewicza wobec „Tadeusz Różewicz i granice literatury. Poe- sztuk wizualnych” (1999); „Poezja wobec kryzysu tyka i etyka transgresji” (2002), „Poezja Mo- władzy wzroku. Studia o słowie, obrazie i per dernizmu. Interpretacje” (2005), współautorem cepcji” (2006). opracowania „Konstruktywizm w badaniach literackich. Antologia” (2006). Robert Cieślak – Literatur- und Kulturexperte, Journalist, Professor an der Kardinal-Stefan- Ein Literaturhistoriker und Literaturkritier. Er ist Wyszyński-Universität Szczecin. Arbeitet Professor an der Universität Szczecin, in der Ab- seit 1998 für das polnische Radio Szczecin. teilung Theorie und Anthropologie der Literatur Forschungsbereich: Polnische Lyrik des 20. am Institut für Polnische und Kulturelle Studien. Jahrhunderts, Grenzen und Korrespondenz der Sein Spezialgebiet ist die Lyrik des 20. Kunst, visuelle Kultur, Veränderungen in den Jahrhunderts. Er ist u. a. Autor der folgenden Medien nach 1990. Literatur- und Theaterkriti Werke: „Tadeusz Różewicz i granice literatury. ker. Einige seine Veröffentlichungen: „Oko poety. Poetyka i etyka transgresji“ (Tadeusz Różewicz Poezja Tadeusza Różewicza wobec sztuk wizual und literarische Grenzen. Poetik und Ethik der nych“ (1999); „Poezja wobec kryzysu władzy Transgression) (2002), „Poezja Modernizmu. wzroku. Studia o słowie, obrazie i percepcji“ Interpretacje“ (Modernistische Lyrik. Inter- (2006). pretationen) (2005), und Co-Autor der Studie „Konstruktywizm w badaniach literackich. An- tologia“ (Konstruktivismis in Literaturstudien. Eine Anthologie) (2006). 144 Greifswald | Alfried Krupp Wissenschaftskolleg Greifswald | Thursday 13.10. | 15:00 · Szczecin | Uniwersytet Szczeciński | Friday 14.10. | 15:00

Miłosz at the 20th dokumentART | Miłosz na 20. dokumentART | Miłosz auf der 20. dokumentART

Dolina Issy | The Issa Valley

D: Tadeusz Konwicki, CI: Jerzy Łukaszewicz, ED: Krystyna Rutkowska PL 1982, DVD, Col, Fi, OS, OwG, 102’

A poetic novel by Czesław Miłosz, constructed Poetycką, nielinearnie skonstruowaną powieść Der poetische, nicht linear aufgebaute Roman in a non-linear way, brought to the screen by Czesława Miłosza przeniósł na ekran filmowiec von Czesław Miłosz wurde vom Filmemacher filmmaker and writer Tadeusz Konwicki. Like i pisarz Tadeusz Konwicki, podobnie jak Miłosz und Autor Tadeusz Konwicki verfilmt. Wie Miłosz Miłosz he came from the pre-war Polish part of pochodzący z przedwojennej polskiej części stammt er aus dem Teil Litauens, der vor dem Lithuania. It’s hard to say whether such a feat Litwy. Trudno powiedzieć, czy zabieg ten wyko‑ Zweiten Weltkrieg polnisch war. Schwer zu sagen, performed by a non-writer filmmaker from a nany przez filmowca – nie pisarza, z innym ob diese Umsetzung von einem nicht-schreiben different background would have achieved such doświadczeniem historycznym i kulturowym, den Filmemacher mit einem anderen Hinter‑ quality. It’s a suggestive picture of the past – a stworzyłby podobną jakość. To sugestywny grund so gelungen wäre. Er zeigt ein anregendes Polish-Lithuanian area where languages and obraz przeszłości – polsko-litewskiego obszaru, Bild der Vergangenheit, ein polnisch-litauisches faiths combine. A childhood memory, where gdzie mieszają się języki i wiary. To wspomnienie Gebiet, in dem Sprachen und Glauben sich beauty and security are on familiar terms with z dzieciństwa, gdzie piękno i bezpieczeństwo vermischen. Eine Kindheitserinnerung, in der the sinking feeling of the cruelty of the adult są za pan brat z przeczuciem okrucieństwa Schönheit und Sicherheit mit der drohenden world. świata dorosłego. Gewalt der Erwachsenenwelt Hand in Hand gehen. 145

TIME FOR RIVALS: Krakow Film Festival czas dla konkurencji: Krakowski Festiwal Filmowy Was macht die konkurrenz: Krakow Film Festival

The Krakow Film Festival is one of Europe’s Krakowski Festiwal Filmowy jest jedną z Das Krakow Film Festival ist eines der ältesten oldest events dedicated to documentaries, najstarszych imprez w Europie poświęconych europäischen Festivals, das Dokumentar-, Ani- animated films and feature shorts. During the filmom dokumentalnym, animowanym oraz mations- und Feature-Kurzfilmen gewidmet ist. festival’s seven days, the audience have the krótkim fabułom. Podczas 7 festiwalowych Während der sieben Tage des Treffens haben opportunity to see about 250 films from Poland dni widzowie mają okazję obejrzeć około Zuschauer Gelegenheit, ca. 250 Filme aus Polen and around the world. They are presented in 250 filmów z Polski i z całego świata. Pre- und der ganzen Welt zu sehen. Sie werden in competition sections and in special screenings zentowane są one w sekcjach konkursowych Wettbewerbsteilen und besonderen Vorfüh- such as author retrospectives, theme presen- oraz w pokazach specjalnych, takich jak rungen gezeigt, z. B. Autorenretrospektiven, tations, archival screenings. The festival is retrospektywy twórców, pokazy tematyczne, Themenpräsentationen, Archiv-Präsentationen. accompanied by exhibitions, concerts, outdoor projekcje archiwalne. Festiwalowi towarzyszą Das Festival wird begleitet von Ausstellungen, presentations, and meetings with authors. wystawy, koncerty, pokazy plenerowe oraz Konzerten, Freilichtvorführungen und Treffen Each year, the Krakow Film Festival is attended spotkania z twórcami. Krakowski Festiwal mit Autoren. Jedes Jahr kommen mehr als by over 600 Polish and international guests: Filmowy co roku odwiedza ponad 600 polskich 600 polnische und internationale Gäste zum directors, producers, festival programmers, and i międzynarodowych gości: reżyserów, produ- Krakauer Festival: Regisseure, Produzenten, numerous members of the Cracow public. centów, programatorów festiwali oraz liczna Festival-Programmdirektoren und viele Krakau- krakowska publiczność. er Bürger. In 2012, the festival will take place from 28 May to 3 June. W 2012 roku Festiwal odbędzie się w dniach 2012 findet das Festival zwischen dem 28. Mai 28 maja – 3 czerwca. und dem 3. Juni statt.

Krakow Film Festival Office · ul. Basztowa 15/8a · 31-143 Kraków · Poland [email protected] 146 Szczecin | Kino Zamek | Friday 4.11. | 16:00

TIME FOR RIVALS: Kraków Film Festival | czas dla konkurencji: Krakowski Festiwal Filmowy Was macht die konkurrenz: Krakow Film Festival

Golden Dragon at the 50th KFF Złoty Smok na 50. KFF Goldener Drache beim 50. KFF

Poza zasięgiem | Out of Reach

D: Jakub Stożek, CI: Michał Sosna, ED: Jakub Stożek PL 2010, Col, Doc, OS, 30’

Klaudia and Karolina were raised most of their Klaudia i Karolina przez większość swojego życia Klaudia und Karolina wurden die meiste Zeit lives without a mother. A complicated family wychowywały się bez matki. Skomplikowana ohne Mutter großgezogen. In ihrer komplizier situation taught the sisters a degree of respon- sytuacja rodzinna spowodowała, że siostry ten Familiensituation lernten die Schwestern sibility and independence greater than that musiały nauczyć się większej odpowiedzialności eine größere Verantwortung und Unabhängig- of other teenagers. The girls are impressively i samodzielności niż inne nastolatki. Dziewczyny keit als andere Teenager. Die Mädchen sind mature, they solve their problems on their own, imponują dojrzałością, same rozwiązują własne beeindruckend reif, lösen ihre Probleme allein, support each other under any circumstances. problemy, wspierają się nawzajem w każdej sy- unterstützen einander unter allen Umständen. On the brink of adulthood, they will once more tuacji. U progu wejścia w dorosłe życie jeszcze Auf der Schwelle zum Erwachsensein wollen sie attempt to rebuild the family ties that have been raz spróbują odbudować relacje rodzinne, które noch einmal versuchen, die Familienbande, die neglected for years by the adults. But this will przez lata były zaniedbywane przez dorosłych. jahrelang von den Erwachsenen vernachlässigt not be that simple... Jednak nie będzie to takie proste... wurden, wiederaufzubauen. Aber dies wird keine einfache Aufgabe sein...

Jakub Stożek

Bez upadku (2008) Z dystansu (2006) Wszystko się ułoży (2006) Jestem (2005)

Jakub Stożek: Graduated from the Department Jakub Stożek: Absolwent Wydziału Filologii Jakub Stożek: Absolvent der Abteilung für of English Studies at the Jagiellonian University Angielskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Anglistik der Jagiellonen-Universität in Krakau in Cracow and in directing from the Katowice Krakowie oraz reżyserii na Wydziale Radia i und Regie an der Filmschule in Katowice (2008). Film School (2008). Author of animated Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowi- Auto der animierten Kurz- und Dokumentar- shorts and documentaries: “Jestem” (2005), cach (2008). Autor krótkometrażowych filmów filme „Jestem“ (2005), „Wszystko się ułoży“ “Wszystko się ułoży” (Everything Will Be Fine) animowanych i dokumentalnych „Jestem” (2005), (Alles wird gut) (2006), „Z dystansu“ (Aus der (2006), “Z dystansu” (From a Distance) (2006), „Wszystko się ułoży” (2006), „Z dystansu” Ferne) (2006), „Bez upadku“ (Kein Zusammen- “Bez upadku” (No Collapse) (2008). (2006), „Bez upadku” (2008). bruch) (2008). 147 Szczecin | Kino Zamek | Friday 4.11. | 16:00

TIME FOR RIVALS: Kraków Film Festival | czas dla konkurencji: Krakowski Festiwal Filmowy Was macht die konkurrenz: Krakow Film Festival

Silver Dragon for Best Dokumentary at the 50th KFF Srebrny Smok dla najlepszego dokumentu na 50. KFF Silberner Drache für den besten Dokumentarfilm beim 50. KFF

The darkness of a Day | W mroku

D, ED: Jay Rosenblatt USA 2009, Doc, OwPl, 26’

A montage documentary comprised of fragments Dokument montażowy złożony z fragmentów Ein Montage-Dokumentarfilm aus Fragmenten of archival films about suicide and the archiwalnych filmów poświęconych samobójstwom von Archivmaterial über Selbstmord und die Zu- accompanying states of depression, loneliness, i towarzyszącym im stanom depresji, samotności, stände der Depression, Einsamkeit und Trauer, sorrow. Here we have an elderly married couple smutku. Oto pewne małżeństwo starszych ludzi die ihn begleiten. Hier sehen wir ein älteres deciding upon the final step, there a Japanese decyduje się na krok ostateczny, oto japońska Ehepaar, das sich zum letzten Schritt entschließt, teenage girl jumping into a volcano, there too nastolatka wskakuje do wulkanu, oto Ernest dort eine junge japanische Frau, die in einen is Ernest Hemingway ... The old footage is Hemingway... Starym taśmom towarzyszą Vulkan springt, dort auch Ernest Hemingway... accompanied by notes from a diary that belonged zapiski z pamiętnika przyjaciela brata reżysera, Das alte Material wird von Notizen begleitet, to a friend of the director‘s brother; the friend który popełnił samobójstwo. die aus dem Tagebuch eines Freundes des Bru- committed suicide. ders von Jay Rosenblatt stammen; der Freund beging Selbstmord.

Jay Rosenblatt

The Darkness of Day (2009) A Pregnant Moment (1999) Beginning Filmmaking (2008) Period Piece (1996) Phantom Limb (2005) Paris X 2 (1988) Human Remains (1998) Blood Test (1985) King of the Jews (2000) Doubt (1981)

Jay Rosenblatt: Psychology graduate, works as Jay Rosenblatt: Ukończył psychologię, pracuje Jay Rosenblatt: Psychologe, arbeitet als Thera- a therapist. Scholarship holder of the Guggen- jako terapeuta. Jest stypendystą Fundacji peut. Er war Stipendiat der Guggenheim- und heim and Rockefeller Foundation. For his films, Guggenheima i Rockefellera. Za swoje filmy, Rockefeller-Stiftung. Für seine Filme, die er which he has been making for 25 years, he has które realizuje od ćwierćwiecza, otrzymał wiele seit 25 Jahren macht, hat er viele bedeutende won many prestigious prizes and distinctions. prestiżowych nagród i wyróżnień. Preise und Auszeichnungen gewonnen. 148 Szczecin | Kino Zamek | Friday 4.11. | 16:00

TIME FOR RIVALS: Kraków Film Festival | czas dla konkurencji: Krakowski Festiwal Filmowy Was macht die konkurrenz: Krakow Film Festival

Maciej Szumowski Award funded by Kino Polska at the 50th KFF Nagroda im. Macieja Szumowskiego ufundowana przez Kino Polska na 50. KFF Maciej-Szumowski-Preis gestiftet vom Kino Polska beim 50. KFF

Marysina polana | Dog Hill

RE: Grzegorz Zariczny, KA: Weronika Bilska, SC: Grzegorz Zariczny PL 2010, Col, Doc, OwPl, 39’

Four shepherds meet while guarding their flocks Czterech juhasów spotyka się na wypasie owiec Vier Hirten kommen zusammen, während sie far from home and the comforts of civilisation. z dala od domu i dobrodziejstw cywilizacji. W ihre Herden hüten, weit weg von Zuhause und They spend many months in the shepherds’ bacówce spędzają wiele miesięcy, zajmując się fern der Bequemlichkeiten der Zivilisation. Sie hut, busy with their routine duties. But nothing zwykłymi pasterskimi czynnościami. Ale nic tak verbringen viele Monate in der Hirtenhütte, mit brings lonely men closer together than talking, nie zbliża samotnych mężczyzn jak rozmowa, ihren täglichen Aufgaben beschäftigt. Aber nichts especially about women. They open their zwłaszcza o kobietach. Otwierają więc przed führt einsame Männer näher zusammen als das hearts to their companions, they share views współtowarzyszami swoje serca, wymieniają się Reden, besonders über Frauen. Sie öffnen ein‑ and experiences, they support each other and poglądami i doświadczeniami, wspierają się ander ihre Herzen, teilen ihre Meinungen und they quarrel. Their lives are dependent on the nawzajem i spierają. Ich życie uzależnione jest Erfahrungen, unterstützen einander und streiten. seasons and nature’s rhythm. In a few months od pór roku i rytmu natury. Za kilka miesięcy Ihr Leben ist vom Rhythmus der Jahreszeiten und they will meet on Dog Hill again. znowu spotkają się na Marysinej Polanie. der Natur geprägt. In wenigen Monaten werden sie sich wieder auf dem Hundehügel treffen.

Grzegorz Zariczny

Podróż (2008) Marysia (2007) Prezes (2006) Druga strona (2006)

Grzegorz Zariczny: Born in 1983. In 2008 he Grzegorz Zariczny urodził się w 1983 roku. W Grzegorz Zariczny: Geboren 1983. Begann 2008 started his documentary course at the Andrzej 2008 rozpoczął kurs dokumentalny w ein Dokumentarfilm-Studium an der Andrzej- Wajda Master School of Film Directing. At pre- Mistrzowskiej Szkole Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajda-Meisterschule. Studiert zur Zeit an der sent, he is studying at the Katowice Film School. Wajdy. Obecnie studiuje na Wydziale Radia i Tele Filmschule in Katowice. Während des Studiums During his studies he filmed the documentary wizji na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. drehte er den Dokumentarfilm „Prezes“ (Vor- “Prezes” (Chairman) (2006) and the feature Podczas studiów nakręcił dokument „Prezes” sitzender) (2006) und die Feature-Studien etudes “Marysia” (2007) and “Druga strona” (2006) oraz etiudy fabularne „Marysia” (2007) „Marysia“ (2007) und „Druga strona“ (Die (The Other Side) (2006). His documentary i „Druga strona” (2006). W Szkole Wajdy andere Seite) (2006). Seine Dokumentation “Podróż” (The Journey) (2008) was created at powstał jego dokument „Podróż“ (2008). „Podróż“ (Die Reise) (2008) wurde an der Wajda- the Wajda School. Worked for the TVP3 channel, Pracował dla TVP3 przy realizacji reportaży Schule gedreht. Er arbeitete für den Fernseh- making television reportages and the Nowa telewizyjnych oraz Nowohuckiej Kroniki Filmo- sender TVP3, wo er Reportagen drehte, und für Huta Film Chronicle. At present he is working on wej. Obecnie pracuje nad filmem dokumental- die Nowa Huta Filmchronik. Zurzeit arbeitet er the documentary film “Gwizdek” (Whistle). nym „Gwizdek”. an dem Dokumentarfilm „Gwizdek“ (Pfeife). 149 Szczecin | Kino Zamek | Friday 4.11. | 16:00

TIME FOR RIVALS: Kraków Film Festival | czas dla konkurencji: Krakowski Festiwal Filmowy Was macht die konkurrenz: Krakow Film Festival

Silver Dragon for best documentary film at the 51st KFF Srebrny Smok za najlepszy film dokumentalny na 51. KFF Silberner Drache für den besten Dokumentarfilm beim 51. KFF

Viagem a Cabo Verde - A Journey to Cape Verde | Podróż na Wyspy Zielonego Przylądka

RE, KA: José Miguel Ribeiro, SC: Diogo Carvalho, João Miguel Real P 2010, Col, An, OwPl, 17’

What if, one day, one were to give up using the A gdyby pewnego dnia zrezygnować z korzystania Was wäre, wenn man eines Tages das Auto- car in favour of walking? The film’s protagonist z samochodu na rzecz chodzenia? Bohater filmu fahren aufgeben würde und stattdessen zu Fuß accepts the challenge and sets out on a journey podejmuje to wyzwanie i udaje się w pieszą ginge? Der Protagonist des Films nimmt diese on foot into the unknown, which, instead of on podróż w nieznane, którą, zamiast na kliszach Herausforderung an und macht sich auf eine photographic film, is documented on the pages fotograficznych, dokumentuje na stronach Reise zu Fuß ins Unbekannte, dokumentiert of a richly illustrated journal. Forced to count bogato ilustrowanego dziennika. Zmuszony nicht auf Film, sondern auf den Seiten eines only on himself, he discovers a genuine love of polegać tylko na sobie, odkrywa prawdziwy reich illustrierten Journals. Auf sich selbst walking. José Miguel Ribeiro’s extraordinarily smak wędrowania. Niezwykle plastyczna wizja gestellt, entdeckt er seine Liebe zum Wandern. vivid vision is a praise of colour, spots and the José Miguela Ribeiro jest pochwałą koloru, plamy José Miguel Ribeiros ungewöhnlich lebendige freedom with which this uncharted world opens i swobody, z jaką otwiera się przed widzem ten Vision ist ein Lobgesang auf Farben, Flecken up before the viewer. niezbadany świat. und die Freiheit, mit der sich diese unbekannte Welt dem Zuschauer öffnet.

José Miguel Ribeiro

Viagem a Cabo Verde (2010) Abraço do Vento (2004) A Suspeita (2000) O Banquete da Rainha (1994) Oeufs (1994)

José Miguel Ribeiro: Graduated from the Lisbon José Miguel Ribeiro ukończył Wyższą Szkołę José Miguel Ribeiro: Absolvent der ESBAL College of Fine Arts (ESBAL), studied drawing Sztuk Pięknych (ESBAL) w Lizbonie, studiował Kunsthochschule in Lissabon, studierte Zeichnen and stop-motion animation at the Lazzenec- rysunek i animację lalkową w Lazzenec-Bretagne und Stop-Motion-Animation an der Lazzenec- Bretagne in Rennes and at the Filmógrafo in w Rennes oraz w Filmógrafo w Porto. Jako reżyser Bretagne in Rennes und der Filmógraafo in Porto. Porto. As director, he worked on many animated pracował nad różnymi projektami animowanymi. Hat als Regisseur an vielen Animationsprojekten projects. In 2007, along with Nuno Beato and W 2007 roku, wraz z Nuno Beato i Evą Yébenes, gearbeitet. 2007 gründete er mit Nuno Beato Eva Yébenes, he established the “Sardinha em utworzył firmę producencką „Sardinha em und Eva Yébenes die Produktionsfirma „Sardinha Lata” production company. Apart from cinema, Lata”. Oprócz kinematografii zajmuje się em Lata“. Er macht nicht nur Filme, sondern he also works as a book illustrator. również ilustracją książek. ist auch Buchillustrator. 150 Szczecin | Kino Zamek | Friday 4.11. | 16:00

TIME FOR RIVALS: Kraków Film Festival | czas dla konkurencji: Krakowski Festiwal Filmowy Was macht die konkurrenz: Krakow Film Festival Discussion | Dyskusja | Diskussion

Barbara Orlicz-Szczypuła

Vice-president of the Krakow Film Foundation, Wiceprezes Krakowskiej Fundacji Filmowej, Stellvertretende Vorstandsvorsitzende der Director of the Programme Office of the Krakow Dyrektor biura programowego Krakowskiego Krakauer Film Stiftung, Film Festival Festiwalu Filmowego. Leiterin des Programmbüros der Krakauer Film Stiftung Barbara Orlicz-Szczypula graduated from the Barbara Orlicz-Szczypuła, absolwentka Jagiellonian University’s Institute of Ethnology Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej na Barbara Orlicz-Szczypuła, Absolventin des and Cultural Anthropology. Programmer of the Wydziale Historii UJ. Programator Krakowskiego Instituts für Ethnologie und kulturelle Anthro‑ Krakow Film Festival, the oldest and one of the Festiwalu Filmowego, najstarszego i jednego z pologie an der Jagiellonen-Universität. Pro- most important festivals for documentaries and najważniejszych festiwali filmów dokumental grammdirektorin des Krakauer Filmfestivals, short films in Poland. Associated with the KFF nych i krótkometrażowych w Polsce. Z KFF eines der ältesten und wichtigsten Festivals since 1995, in 2003 she became head of its pro‑ wiązana od 1995 r. Od 2003 r. prowadzi biuro für Dokumentar- und Kurzfilme in Polen. Mit gramme office. Since 2005 she has been producer programowe festiwalu, a od 2005 jest produ‑ dem KFF seit 1995 verbunden. Seit 2003 leitet of the Krakow Film Market. In 2006 she became centem Krakowskich Targów Filmowych. W 2006 r. sie das Programmbüro des Festivals, seit 2005 vice-president of the Krakow Film Foundation, została wiceprezesem Krakowskiej Fundacji ist sie Produzentin des Krakauer Filmmarkts. an organisation that promotes Polish documen- Filmowej, organizacji zajmującej się promocją 2006 wurde sie Vizepräsidentin der Krakauer taries and short films in Poland and abroad. polskich filmów dokumentalnych i krótkome‑ Filmstiftung, eine Organisation zur Förderung trażowych w Polsce i za granicą. polnischer Dokumentar- und Kurzfilme im In- und Ausland. 151

COMMON BORDERS WSPÓLNE GRANICE Gemeinsame Grenzen

The Polish edition of the transfrontier festival, Polska odsłona festiwalu transgranicznego, Die polnische Ausgabe des grenzübergrei- which is what the EFFD dokumentART is, has a jakim jest EFFD dokumentART, ma bardzo silne fenden Festivals – schließlich ist die EFFD very strong bias towards the identity and geo‑ ukierunkowanie na kwestie tożsamościowe i dokumentART genau das – hat eine sehr starke political issues that are very much alive in geopolityczne, żywe w samym Szczecinie i re- Ausrichtung auf Identität und geopolitische Szczecin and in the Western Pomeranian region. gionie zachodniopomorskim. Blok festiwalowy Themen, die in Szczecin und in der Region The festival block “Common Borders” is back in „Wspólne granice” odbywa się po raz kolejny, Westpommern quicklebendig sind. Der Festival- the programme, exploring once again the various każdorazowo elksplorując różnorodne zagad- block „Gemeinsame Grenzen” ist ins Programm aspects of the term “border.” This year, we nienia pojęcia „granicy”. W tym roku prezentu- zurückgekehrt und untersucht erneut die present two films that are formally very different. jemy dwa filmy, bardzo różne formalnie. „Nowa verschiedenen Aspekte des Begriffs „Grenze”. “Nowa Amerika Tours” is the footage of a journey Amerika Tours” to zapis podróży po kraju, którego In diesem Jahr zeigen wir zwei formal sehr unter- through a country whose establishment cancels ustanowienie niweluje stare granice, lecz nie schiedliche Filme. „Nowa Amerika Tours” doku out the old borders but does not create new tworzy nowych. Jak piszą jego autorzy: to nie mentiert eine Reise durch ein Land, dessen ones. As the film’s creators write: “This is not just tylko film, lecz zaproszenie do wszystkich Gründung die alten Grenzen weggewischt hat, a film, it is an invitation for all the inhabitants of mieszkańców Szczettinstanu (jednego z 4 stanów ohne neue festzulegen. Wie die Filmemacher Szczettinstan (one of four Nowa Amerika states): Nowej Ameriki), żeby do nas dołączyli! „Zaun- schreiben: „Es ist nicht nur ein Film, es ist eine Come and join us!” “Zaungäste – zza płotu” (“On- gäste – zza płotu” jest polsko-niemieckim filmo‑ Einladung an alle Bewohner von Szczettinstan lookers”) is a Polish-German documentary film wym projektem dokumentalnym. To intrygujący (eine der vier neuen Staaten von Nowa Amerika): project. It is a formally intriguing experiment formalnie eksperyment, powstały z inspiracji Macht mit!“ „Zaungäste – zza płotu” ist ein inspired by the classic Polish documentary klasyka polskiego dokumentu Kazimierza Kara- polnisch-deutsches Dokumentarfilmprojekt. filmmaker Kazimierz Karabasz and the Berlin basza i berlińskiej Akademii Sztuki. Prezentacje Formal ist es ein faszinierendes Experiment, Academy of Art. Film presentations and the filmowe i towarzyszące im dyskusje są okazją inspiriert vom polnischen Macher klassischer accompanying discussions are an opportunity do zastanowienia się nad tym, czym są granice: Dokumentarfilme Kazimierz Karabasz und von to reflect on what borders are: in the modern we współczesnym świecie, Europie, regionie. der Berliner Akademie der Künste. Filmpräsen- world, in Europe, in the region. Borders and Granice i transgraniczność – ważne pojęcia, tationen und die anschließenden Diskussionen transfrontierism – important notions that które zarówno rzeczywistość, jak i refleksja nad bieten die Gelegenheit, über Grenzen nachzu- reality, as well as pondering it, make subject to nią poddają nieustającej redefinicji. denken: in der modernen Welt, in Europa, in constant redefinition. der Region. Grenzen und „Grenzüberschrei- tungen”, Aktivitäten über Grenzen hinweg, sind wichtige Begriffe, die durch die Realität und das Nachsinnen darüber, der ständigen Discussions | Dyskusje | Diskussionen: Neudefinition ausgesetzt sind. Szczecin | Uniwersytet Szczeciński, Aula | Friday 4.11. | 12:30 Guest | Gość | Gast: Michael Kurzwelly (Page | s. | S. 152), Przemysław Lewandowski (Page | s. | S. 154) Moderator | Moderation: Bartosz Wójcik

D: Michael Kurzwelly, KA, ED: Sascha Leeske Nowa Amerika 2011, DVD, Col, OwG, OwPL, 66’

Nowa Amerika is a new country: a federation Nowa Amerika to nowe państwo: federacja, Nowa Amerika ist ein neues Land: eine Föderation comprised of four states (Szczettinstan, Terra złożona z 4 stanów (Szczettinstan, Terra Incogni- aus vier Staaten (Szczettinstan, Terra Incognita, Incognita, Lebuser Ziemia and Schlonsk). The ta, Lebuser Ziemia i Schlonsk). Granice są płynne, Lebuser Ziemia und Schlonsk). Die Grenzen sind borders are fluid, but Nowa Amerika has a ale Nowa Amerika posiada kręgosłup, który fließend, aber Nowa Amerika hat ein Rückgrat, backbone made up of the former Polish-German tworzy dawna granica polsko-niemiecka, czyli das aus der früheren polnisch-deutschen Grenze border, i.e. the rivers Odera and Nyße. In May rzeki Odera i Nyße. W maju 2011 r. wystartowała besteht, d.h. die Flüsse Odera und Nyße. Im Mai 2011, 50 experts set out on an expedition from 50-osobowa ekspedycja ekspertów ze Szczettina 2011 machte sich eine Gruppe von 50 Experten auf Szczettin to Zgörzelic and back to explore the do Zgörzelic i z powrotem, żeby badać nasz kraj zu einer Expedition von Szczettin nach Zgörzelic country from north to south and to do some od północy do południa i żeby się sieciować... und zurück, um das Land von Nord bis Süd zu networking... To nie tylko film, lecz zaproszenie skierowane do erforschen und etwas Networking zu betreiben... It’s not just a film, but an invitation for all the wszystkich mieszkańców Szczettinstanu, żeby do Nicht nur ein Film, sondern eine Einladung an alle inhabitants of Szczettinstan to join in. nas dołączyli. Bewohner, mitzumachen. www.nowa-amerika.net www.nowa-amerika.net www.nowa-amerika.net

Michael Kurzwelly was born in 1963 in Darm Michael Kurzwelly urodził się w 1963 r. w Michael Kurzwelly, geboren 1963 in Darm- stadt. He studied painting at the Alanus Univer- Darmstadt. Studiował malarstwo w Alanus stadt, studierte Malerei an der Alanus-Hoch- sity in Alfter near Bonn. In 1992, in cooperation Kunsthochschule w Alfter/Bonn. W 1992 r., we schule in Alfter bei Bonn. 1992 gründete er in with Poznań artists, he created the International współpracy z poznańskimi artystami, stworzył Poznań, zusammen mit örtlichen Künstlern, Art Centre in Poznań and ran it until 1998. Międzynarodowe Centrum Sztuki w Poznaniu das Internationale Kunstzentrum, das er bis Since 1998 he has been living in Frankfurt on i prowadził je do 1998 r. Od 1998 r. mieszka 1998 leitete. Seit 1998 lebt er in Frankfurt/Oder the Oder. Since 2004 lecturer at the Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Od 2004 r. wykłada und ist seit 2004 Dozent an der Europa-Univer European University (Faculty of Social and Cul- tam na Europejskim Uniwersytecie Viadrina sität Viadrina (Kulturwissenschaftliche Fakul- tural Sciences). Created a new art discipline: (katedra: Kulturoznawstwo). Wykreował nową tät). Er hat eine neue Kunstdisziplin kreiert: the construction of reality. Interested in issues dziedzinę sztuki: konstrukcję rzeczywistości. die Wirklichkeitskonstruktion. Interessiert concerning identity and creating space within Interesują go zagadnienia tożsamości i two sich für Themen wie Identität und das Schaf- the mind. rzenie przestrzeni w umyśle. fen von geistigem Raum. 153 Szczecin | Kino Obserwatorium | Saturday 5.11. | 12:00

WSPÓLNE GRANICE | COMMON BORDERS | Gemeinsame Grenzen

Zaungäste – zza płotu | Onlookers – Looking over the Fence

D: Leszek Dawid, Matl Findel, CI: Leszek Dawid, Matl Findel, ED: Jakobine Motz PL/D 2008, Col, OwG, OwPL, 81’

Two filmmakers: a Pole and a German. Inspired Dwaj filmowcy: Polak i Niemiec, zainspirowani Zwei Filmemacher, ein Pole und ein Deut- by the classic author of Polish documentary, przez klasyka polskiego dokumentu – Kazi- scher. Von dem klassischen Autor polnischer Kazimierz Karabasz, and the Berlin Academy mierza Karabasza i berlińską Akademię Sztuki, Dokumentarfilme Kazimierz Karabasz und der of Art spent two summers travelling through podróżowali przez dwa letnie sezony po Polsce Berliner Akademie der Künste inspiriert, ver- Poland and Germany in search of images for a i Niemczech w poszukiwaniu obrazów do filmu bringen sie zwei Sommer auf einer Reise durch documentary film. The formal requisite was a dokumentalnego. Formalnym rygorem była Polen und Deutschland auf der Suche nach static camera. The outcome is a film dialogue nieruchoma kamera. Powstał filmowy dialog o Bildern für einen Dokumentarfilm. Die formelle about two countries: authentic, and reminiscent dwóch krajach, autentyczny, nawiązujący do Requisite war eine Fotokamera. Das Ergebnis of the poetry of cinéma vérité. poetyki cinéma vérité. ist ein Filmdialog über zwei Länder: echt und an die Poesie von Cinéma verité erinnernd.

Matl Findel Leszek Dawid

Die Akademie Bin Ich – People I Jesteś Bogiem (2011) Met on My 40th Birtday (2006) Ki (2011) Alle Zeit der Welt (1997) Moje miejsce (2005) Im Regen (1995) Bal na Victorii (2004)

Matl Findel born in 1961 in Allgäu, studies in Matl Findel urodził się w 1961 w Allgäu, Matl Findel 1961 im Allgäu geboren, studierte media, political science, dramatic arts, worked studiował media, politologię, dramat; Medien, Politikwissenschaft, Darstellende Künste; simultaneously as a photographer, 2002 disco- jednocześnie pracował jako fotograf (reklama, gleichzeitig als Fotograf tätig, 2002 Entdeckung very of the shruddle technique, 2004 invention moda), 2002 odkrycie techniki shruddle (we der Schraddel-Technik, 2004 Erfindung des of screenage, publication number Genf WO wspaniałym świecie 50 pół-obrazów) 2004 Stromgemäldes, Veröffentlichungs-Nr. Genf WO 2005/057537. wynalezienie Stromgemälde, numer publika- 2005/057537 cyjny Genf WO 2005/057537. Leszek Dawid born in 1971 in Kluczbork. Film Leszek Dawid wurde 1971 in Kluczbork geboren. director and screenwriter. Graduated from Leszek Dawid urodził się w 1971 r. w Kluczborku. Regisseur und Drehbuchautor, Absolvent der Wrocław University and the PWSFTviT in Łódź. Reżyser i scenarzysta, absolwent Uniwersytetu Universität Wrocław und der PWSFTviT in Łódź. Scholarship holder and member of the Junge Wrocławskiego i łódzkiej PWSFTviT. Stypendysta Stipendiat und Mitglied der Jungen Akademie Akademie der Künste in Berlin. Works as a i członek Junge Akademie der Künste w Berlinie. der Künste in Berlin. Arbeitet als Dozent in der lecturer at the Directing Department of the Pracuje jako wykładowca na Wydziale Reżyserii Abteilung Regie der PWSFTviT. PWSFTviT. PWSFTviT. 154 Szczecin | Kino Obserwatorium | Saturday 5.11. | 12:00

WSPÓLNE GRANICE | COMMON BORDERS | Gemeinsame Grenzen Discussion | Dyskusja | Diskussion

Przemysław Lewandowski

A journalist for the Stopklatka Film Website. Dziennikarz Internetowego Serwisu Filmowego Journalist der Internetseite „Stopklatka“. Animator of film events in Szczecin and the Stopklatka. Animator wydarzeń filmowych w Animateur von Filmveranstaltungen in Szczecin region. He is the programme director of the Szczecinie i regionie. Jest dyrektorem pro‑ und in der Region. Programmdirektor des Ińsko Summer of Film and the Gryfino Festival gramowym Ińskiego Lata Filmowego i Gry‑ Filmsommers in Ińsko und des Festivals der of Places and Travel „Włóczykij”. He runs the fińskiego Festiwalu Miejsc i Podróży „Włóczykij”. Orte und Reisen „Włóczykij” (dt. Landstreicher) “Gryf” Studio Cinema in Gryfino. Since Spring Prowadzi studyjne kino „Gryf” w Gryfinie. Od in Gryfino. Er leitet auch ein Filmkunstkino in 2010 president of the Republika Międzyodrza wiosny 2011 r. prezes Stowarzyszenia Republika Gryfino. Seit dem Frühjahr 2011 Vorsitzender Association, which deals with alternative artistic Międzyodrza, zajmującego się alternatywnymi des Vereins Republik Międzyodrza, der sich mit and touristic activities in Western Pomerania, działaniami artystycznymi i turystycznymi alternativen künstlerischen und touristischen especially in Gryfino and Gryfino County and the na Pomorzu Zachodnim, ze szczególnym Aktivitäten im Gebiet Westpommerns beschäf- Polish-German Lower Oder Valley. uwzględnieniem Gryfina i Powiatu Gryfińskiego tigt, unter besonderer Berücksichtigung der oraz polsko-niemieckiej Doliny Dolnej Odry. Stadt und des Landkreises Gryfino, sowie des deutsch-polnischen Tals der niederen Oder. 155

radioART

Małgorzata Frymus, the curator of radioART, Kuratorce radioARTu – Małgorzacie Frymus, Der Kuratorin von radioART, Małgorzata journalist with Polish Radio Szczecin and dziennikarce Polskiego Radia Szczecin, Frymus, Journalistin beim Polnischen Radio member of the OFFicyna Association, felt it członkini Stowarzyszenia OFFicyna, bardzo Szczecin und Mitglied des Vereins OFFicyna, was very important to point out the existence zależało by przy okazji prezentowania filmów lag viel daran, bei der Präsentation der Do- of the sound document when the documentary dokumentalnych zaznaczyć obecność doku- kumentarfilme auf die Existenz des Tondoku- films are presented. Being familiar with the mentu radiowego. Znając zasoby archiwum ments hinzuweisen. Da sie sich im Bestand des resources of the PRS archives, she knew that PRS wiedziała, że ta prezentacja będzie nie PRS-Archivs gut auskennt, wusste sie, dass this would not only fascinate, but also surprise tylko fascynująca, ale i dla wielu widzów diese Präsentation für viele Zuschauer nicht many viewers. zaskakująca. nur faszinierend, sondern auch überraschend sein würde. For most of us today, radio is just a background Radio dla większości z nas stanowi dziś tło to the working day or in the car. Half a century dnia spędzonego w pracy lub w samochodzie. Für die meisten von uns dient Radio heute als ago it was different though; radio was not only Pół wieku temu było jednak zupełnie inaczej. Hintergrund zum Arbeitstag oder im Auto. Vor a source of information and entertainment, but Radio stanowiło nie tylko źródło informacji i einem halben Jahrhundert war das anders; above all of propaganda. rozrywki, ale przede wszystkim propagandy. Radio war nicht nur eine Quelle der Information und der Unterhaltung, sondern vor allem der Nowadays, this role has been assumed by Dziś rolę taką przejęły inne środki masowego Propaganda. other mass media, mainly television and the przekazu, głównie telewizja i Internet. Jednak Internet. However, it is in the radio archives, on to w archiwach radiowych, na kilometrach Heute haben andere Massenmedien, haupt- kilometres of tapes and terabytes of hard drives taśm i terabajtach dysków twardych zapisana sächlich Fernsehen und das Internet, diese that history is recorded. In reportages, reports, jest historia. W reportażach, relacjach repor- Rolle übernommen. Aber Geschichte wird im radio plays and talks. terskich, słuchowiskach i rozmowach. Radioarchiv aufbewahrt, auf kilometerlangen Tonbändern und auf unzähligen digitalen Spei- radioART 2011 will be taking a close look at radioART 2011 pochyli się nad materiałami chern. In Reportagen, Berichten, Hörspielen the archive material at PRS and will approach Polskiego Radia Szczecin, które w przekrojowy und Diskussionen. the post-war history of Western Pomerania in sposób przedstawią podejście do powojennej sections. Hence, this year we are going back to historii Pomorza Zachodniego. Stąd w tym radioART 2011 wirft einen genauen Blick auf the stories of the pioneers of the “recovered ter- roku wrócimy do opowieści pionierów „ziem das Archivmaterial bei PRS und wird sich der ritories”, writing the Polish history of Cedynia odzyskanych”, pisania polskiej historii Cedyni Nachkriegsgeschichte Westpommerns stück- and Drezdenko and discovering the history of i Drezdenka oraz odkrywania historii Pomnika weise nähern. So werden wir in diesem Jahr uncovering the Monument to Polish Endeavour Czynu Polaków z perspektywy XXI w. eine Reise in die Vergangenheit unternehmen from a twenty-first century perspective. und sind aus der Sicht des 21. Jahrhunderts dabei, wenn die Pioniere der „Wiedergewon- nenen Gebiete” erzählen, wenn die polnische Discussion | Dyskusja | Diskussion: Geschichte von Cedynia und Drezdenko Szczecin | Studio im. Jana Szyrockiego, Polskie Radio Szczecin | Wednesday 2.11. | 17:00 geschrieben und die Auffindungsgeschichte Moderator | Moderatorzy | Moderation: Małgorzata Frymus, Konrad Wojtyła des „Denkmals zu Ehren der Taten der Polen” entdeckt wird. 156 Szczecin | Studio im. Jana Szyrockiego, Polskie Radio Szczecin | WednesDay 2.11. | 17:00

radioART

Stories about History Opowieści o historii Geschichten über Geschichte

Our approach to history has changed over time. Podejście do historii zmieniało się na Unsere Einstellung zur Geschichte hat sich mit In the People’s Republic of Poland it was mostly przestrzeni czasów. W PRL-u służyła ona der Zeit verändert. In der Volksrepublik Polen used for propaganda, and the story about przede wszystkim propagandzie i to jej była wurde sie meist als Propaganda eingesetzt history was subordinate to that. This is also podporządkowana opowieść o historii. Widać und die Geschichte über Geschichte war dem noticeable in the PRS broadcasts. to także w realizowanych audycjach Polskiego untergeordnet. Das sieht man auch in den Radia Szczecin. PRS-Sendungen.

1. A bit of a sentimental reportage: 1. Reportaż nieco sentymentalny: 1. Eine etwas sentimantale Jacek Stwora Jacek Stwora Reportage: Jacek Stwora broadcast on 2/08/1959 data emisji 2.08.1959 r. gesendet am 2.08.1959 A reportage with recollections of the pi- Reportaż to wspomnienia pionierów Reportage mit Erinnerungen der Pioniere, oneers who settled in Szczecin and Western osiadłych w Szczecinie i na Pomorzu die nach Szczecin und Westpommern Pomerania. The author, wandering around Zachodnim. Autor wędrując po mieście umsiedelten. Der Autor, zu Fuß unterwegs in the town and the region, seeks out the new i regionie, z wielką swobodą odnajduje der Stadt und der Region, sucht die neuen inhabitants of the Recovered Territories of nowych mieszkańców odzyskanych Ziem Bewohner der wiedergewonnenen Gebiete Poland with great freedom. Polski. Polens mit großer Ungezwungenheit.

2. Historical landscapes – Drezdenko: 2. Krajobrazy historyczne – 2. Historische Ansichten – Jacek Wiśniewski Drezdenko: Jacek Wiśniewski Drezdenko: Jacek Wiśniewski broadcast on 14/12/1985 data emisji 14.12.1985 r. gesendet am 14.12.1985. The history of Drezdenko, also known as the Historia Drezdenka zwanego Kluczem Die Geschichte Drezdenkos, auch „Schlüs- “Key to the Polish Kingdom”. Królestwa Polskiego. sel zum Polnischen Königreich” genannt.

3. Historical landscapes – Cedynia: 3. Krajobrazy historyczne – Cedynia: 3. Historische Ansichten – Cedynia: Jacek Wiśniewski and Jacek Wiśniewski Jacek Wiśniewski und Małgorzata Furga i Małgorzata Furga Małgorzata Furga broadcast on 24/10/1986 data emisji 24.10.1986 r. gesendet am 24.10.1986 The history of Cedynia and the struggle for Losy Cedyni i zmagania o polskie Pomorze. Die Geschichte Cedynias und der Kampf um Polish Pomerania. polnisches Pommern. 4. Miasto na zakręcie – Pomnik 4. The city on the turn – Monument to Czynu Polaków: Anna Kafel 4. Eine Stadt im Wandel – Denkmal Polish Endavour: Anna Kafel data emisji 24.12.2011 r. für die Verdienste der Polen – broadcast on 24/12/2011 Opowieść o historii budowy Pomnika Czynu Anna Kafel A story about the history of building the Polaków. gesendet am 24.12.2011 Monument to Polish Endeavour. Die Geschichte über den Bau des Denkmals 5. Zaczynali od zera: zu Ehren der Taten der Polen. 5. They started from scratch: Janusz Wachowicz Janusz Wachowicz data emisji 20.04.1980 r. 5. Sie begannen bei Null: broadcast on 20/04/1980 Opowieść o pierwszych polskich wydawcach Janusz Wachowicz A story about the first Polish publishers in w powojennym Szczecinie. gesendet am 20.04.1980 post-war Szczecin. Die Geschichte der ersten polnischen Verleger im Nachkriegs-Szczecin. 157

radioART

Curator | Kurator: Małgorzata Frymus

Graduate of the Catholic University of Lublin and Absolwentka Katolickiego Uniwersytetu Lubel Absolventin der Katholischen Universität in PWSFTviT (The Polish National Film, Television skiego i łódzkiej PWSFTViT, dziennikarka i Lublin und der Filmhochschule Łódź, Journalis and Theatre School) in Łódź, journalist and pu- publicystka Polskiego Radia Szczecin zajmująca tin und Publizistin des polnischen Hörfunks blicist for culture at the Polish Radio Szczecin. się kulturą. Związana od lat ze Stowarzyszeniem Szczecin. Ihr beruflicher Schwerpunkt ist Kultur. Has been working for many years with OFFicyna OFFicyna i Zachętą Sztuki Współczesnej. Seit Jahren arbeitet sie mit dem Verein OFFicyna and Zachęta National Gallery of Art. und Zachęta Sztuki Współczesnej zusammen.

[email protected] 158

videoARt

The video art presentation as a part of the 20th Prezentacja video art w ramach 20. edycji Euro- Die Videopräsentation als Teil des 20. Europä- European Film Festival for Documentaries doku- pejskiego Festiwalu Filmów Dokumentalnych ischen Dokumentarfilmfestivals dokumentART mentART is an attempt to make the viewer more dokumentART jest próbą przybliżenia widzowi ist ein Versuch, den Zuschauern das europä- familiar with European experimental cinema. europejskiego kina eksperymentalnego. ische Experimentalkino näher zu bringen. In This year‘s presentation has two parts: Tegoroczna prezentacja składa się z dwóch diesem Jahr hat die Präsentation zwei Teile: części:

1. A European experimental cinema contest 1. Przegląd europejskiego kina 1. Ein Wettbewerb europäischer A representative group of films showing eksperymentalnego Experimentalfilme the diversity of creative attitudes among Jest to reprezentatywna grupa filmów Diese repräsentative Auswahl von Filmen European video artists. pokazująca różnorodność postaw twórczych demonstriert die Vielfalt der kreativen 2. Poland/Germany – video art europejskich video artystów. Einstellungen europäischer Videokünstler. A choice of Polish and German video art 2. Polska/Niemcy – video art 2. Polen/Deutschland – Videokunst films. Przegląd wybranych Polskich i Niemieckich Eine Auswahl polnischer und deutscher filmów z obszaru video art. Videokunstfilme. In modern video art the documentary more and more often becomes the subject as well as We współczesnej sztuce video dokument coraz Bei der modernen Videokunst wird der Doku- the means of opening the space for artistic creation. częściej okazuje się być tematem, a także mentarfilm zunehmend sowohl zum Sujet als Many artists go beyond the traditional “objec- sposobem otwierającym pole dla artysty- auch zum Medium zur Öffnung des Raums für tive” documentary by proposing a “documentary cznej kreacji. Wielu artystów wychodzi poza künstlerisches Schaffen. Viele Künstler gehen subjectivism,” a kind of hybrid supported by the tradycyjny „obiektywny” dokument proponując über den traditionellen „objektiven” Doku- experience with new technologies. On the artistic „dokumentalny subiektywizm”, rodzaj mentarfilm hinaus indem sie einen „dokumen- level it expresses the attitude of confronting hybrydy wspartej doświadczeniami nowych tarischen Subjektivismus” vorschlagen, eine reality and its subjective reception more fully. technologii. Pełniej wyraża on, na poziomie Art Hybrid, unterstützt durch die Erfahrung mit Many of the films presented this year follow this artystycznym, postawę konfrontacji pomiędzy neuen Technologien. Auf der künstlerischen formula. It is a tendency which is being increa- rzeczywistością a jej subiektywnym odbiorem. Ebene ist dies Ausdruck einer tiefergehenden singly accentuated in contemporary experimen- Wiele prezentowanych w tym roku filmów mieści Auseinandersetzung mit der Realität und ihrer tal cinema. się w tej właśnie formule. To coraz silniej akcen- subjektiven Annahme. Viele der Filme, die in The diversity of the films presented makes us towany nurt we współczesnym kinie ekspery- diesem Jahr gezeigt werden, folgen diesem more familiar with the complexity of contem- mentalnym. Rezept. Dieser Trend kommt heute zunehmend porary experimental cinema, which is a simple Różnorodność prezentowanych filmów przybliża auch im Experimentalkino zum Ausdruck. reflection of the dynamically changing reality złożoność współczesnego kina eksperymental- Die Vielfalt der Filme führt uns die Komplexität but above all shows the condition of contem- nego, co jest prostym odbiciem dynamicznie des modernen Experimentalfilms vor. Sie spie- porary man on many levels. zmieniającej się rzeczywistości, ale przede gelt eine Realität, die in einem dynamischen wszystkim pokazuje na wielu poziomach kondycję Entwicklungsprozess begriffen ist, aber vor Antoni Karwowski współczesnego człowieka. allem zeigt sie den Zustand des heutigen Men- schen auf vielen verschiedenen Ebenen. Antoni Karwowski Antoni Karwowski 159 Szczecin | Kino Obserwatorium | Sunday 6.11. | 22:00

VideoART

Curator | Kurator: Antoni Karwowski

Born 1948 in Grajewo. Urodzony w 1948 r. w Grajewie. Geboren 1948 in Grajewo. Graduated from the Fine Arts Faculty at the Studia na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Studierte an der Fakultät der Schönen Künste Nicolaus Copernicus University in Toruń. Inter- Artysta intermedialny, performer, autor i organi‑ der Nikolaus-Kopernikus-Universität in Toruń. media artist, performer, author and organiser zator wielu projektów i wydarzeń artystycznych. Intermedia-Künstler, Performancekünstler, of numerous projects and artistic events. Od 1979 r. związany z nurtem sztuki perfor- Autor und Organisator zahlreicher Projekte Performer since 1979. Initiator of the “A Group” mance. Założyciel „Grupy A” (1979). und künstlerische Events. Seit 1979 Performer. (1979). Aktualnie współpracuje z miejscem sztuki Initiator der „Gruppe A“ (1979). Currently works with the art space OFFicyna as a OFFicyna jako: kurator festiwalu Performance Zurzeit tätig beim Kunstverein OFFicyna als curator of the Performance Intermedia festival, Intermedia, międzynarodowego przeglądu video Direktor des Performance Intermedia Festivals, the international “PI-five” contest and the video art „PI-five” i prezentacji video art w ramach des internationalen Wettbewerbs „PI-five“ und art presentations as a part of the European Film Europejskiego Festiwalu Filmów Dokumentalnych der Videokunstbeiträge für das Europäische Festival for Documentaries dokumentART. dokumentART. Dokumentarfilmfestival dokumentART.

[email protected] http://antoni-performance.blogspot.com/ 160 Szczecin | Kino Obserwatorium | Saturday 5.11. | 22:00

VideoART

A review of European experimental cinema, 108’24’’ Przegląd europejskiego kina eksperymentalnego 108’24’’ Ein Überblick über das europäische Experimentalkino 108’24’’

Jules van Hulst & Miguel Peres dos Evelin Stermitz, A/SLO Guenter Pusch, I Santos, NL

Hitchcock Dishing, 2008, 01’17’’ Fabriksequenzen, 2007, 7’29’’ Wit, 2007, 56’’ Table Talk, 2008, 2’48’’ Motorisation, 2011, 5’20’’ Patients, 2007, 2’ 0’’ Körper, 2007, 6’37’’ SANTUNE Frédérique / Srédérique Fantune, F Lotta-Pia Kallio, FIN Jacco van den Hoek, E

Ab-sourde, 2009 – 3’10’’ Matka - Journey, 2005 – 2007, 5’54’’ In memoriam, 2004, 9’22’’ Should I be Angry, 2009 – 1’21’’

Alexander Isaenko, UA Endre Tveitan, N Kristian Kragelund, DK/UK

Eclipce, 2010, 5’12’’ Still Life With Mattias, 2009, 4’30’’ Bleech, 2010, 1’45’’ Ring.Change point, 2011, 10’11’’ Building, 2005, 1’12’’ Eyesight to the Blind, 2010, 2’34’’ Agreement, 2004, 2’ Alvaro Collar, E

Myriad, 2011, 4’ Tránsito (The transition), 2008, 4’ 161 Szczecin | Kino Obserwatorium | Saturday 5.11. | 22:00

VideoART

Polen/Germany – videoART 91’9’’ Polska/Niemcy – videoART 91’9’’ Deutschland/Polen – videoART 91’9’’

Urszula Kluz-Knopek (adija), PL Kordian Lewandowski, PL Sibylle Trickes, D

Happiness is a Warm Gun, 2010, 2’17’’ Artysta, 2007, 3’21’’ Rememberings, 2009, 3’13’’ To be a Wife, 2010, 3’24’’ Pasja, 2011, 4’28’’ Cyclic islands – meme’s, 2009, 9’56’’ Ogród muz, 2008, 3’18’’

Kamil Smuga, PL Susanne Wiegner, D Oliver Kunkel, D

„32”, 2010, 2’23’’ Just midnight, 2010, 3’40’’ Mosquitobox, 2003, 10’40’’ Imagines et loci, 2009, 11’57’’ Island, 2005, 4’

Alicja Żebrowska, PL Diego Agulló, D Anna Hirschmann, D

Metatrauma, 1998, 3’10’’ The Humping Pact (Coalmine) 2011, 2’ Schwere Geburt, 2004, 1’ Golden Branch, 2004, 4’02’’ Probe I, 2006, 2’ Wohnung und Monster“ („My Monster“), Calibrating transnomia, 2010, 4’ 2009, 3’13’’ Marek Działek, PL W+R, 2011, 4’30’’

Mam talent, 2011, 2’52’’ Video art, 2011, 4’40’’ 162 Szczecin | dokART Café | Saturday, 5.11. – Tuesday, 8.11. | 10:00 – 22:00

telefonART

The telefonART review of mobile phone films is Przegląd filmów z telefonów komórkowych Der telefonART Überblick auf Mobiltelefonfilme addressed to all creators, regardless of their telefonART skierowany jest do wszystkich richtet sich an alle Kreativen, unabhängig vom age or location. From among the films submitted, twórców, niezależnie od wieku i miejsca za- Alter und Wohnort. Aus den eingereichten Bei‑ a jury will choose the top ten. A prestigious mieszkania. Spośród nadesłanych filmów jury trägen wird eine Jury die besten zehn auswählen. presentation of those films will take place wybierze dziesięć najlepszych. Ich prestiżowa Diese Filme werden während der 20. doku- throughout the 20th documentART, the Euro‑ publiczna prezentacja będzie odbywać się mentART gezeigt. Der Film, der den Festival- pean Film Festival for Documentaries. The film podczas całego 20. Europejskiego Festiwalu zuschauern am besten gefällt, wird mit dem which the festival audience likes best will receive Filmów Dokumentalnych dokumentART. Film, „Golden Moby Award” ausgezeichnet. the „Golden Moby” Award. który najbardziej spodoba się festiwalowej publiczności, otrzyma nagrodę „Złotej Komóry”.

Szczecin | dokART Café | Saturday, 5.11. – Tuesday, 8.11. | 10:00 – 22:00

Westpomeranian shorts zachodniopomorskie shorty Westpommersche Kurzfilme

As part of the 20th European Film Festival for Towarzysząca 20. Europejskiemu Festiwalowi Als Teil des 20. europäischen Dokumentarfilmfe- Documentaries dokumentART, there will be a Filmów Dokumentalnych dokumentART stivals dokumentART gibt es eine Präsentation presentation of the most interesting, well- prezentacja najciekawszych, przemyślanych i der interessantesten, gut konzipierten und ge- conceived and well-planned film forms created zaplanowanych form filmowych, stworzonych za planten Filme, die mit audiovisuellen Aufnahme- using any kind of audio-visual recording equip- pomocą dowolnego urządzenia rejestrującego geräten jedweder Art erstellt wurden. Unabhän ment. Independent works by young artists will be obraz i dźwięk. Pokazane będą niezależne gige Arbeiten von jungen Künstlern werden gezeigt: shown, including short feature films, documen‑ produkcje młodych twórców, zarówno krótkie kurze Spielfilme, Dokumentarfilme, Musikvideos, taries, music videos, reportages and video art. filmy fabularne, dokumentalne, jak i teledyski, Reportagen und Videokunst. Der Wettbewerb steht The competition is open to those whose approach reportaże, videoarty. Konkurs kierowany jest do allen offen, die eine innovative und kreative Ein- to film and image is innovatively creative, and ludzi twórczo i nowatorsko podchodzących do stellung zu Film und Bild haben, und wird auch will also present the most interesting aspects of materii, jaką jest film i obraz, oraz prezentujący die interessantesten Aspekte des westpommer- West Pomeranian cinema. to, co w zachodniopomorskiej kinematografii schen Kinos präsentieren. najciekawsze. 163

Polish-German Media Workshops polsko-niemieckie warsztaty medialne deutsch-polnische Medienwerkstätten

The workshops, for groups of young people from Zajęcia prowadzone w grupie młodzieży z Polski Diese Workshops für Jugendgruppen aus Polen Poland and Germany, will include many elements i Niemiec obejmują szereg elementów z zakresu und Deutschland werden sowohl viele Aspekte of film art as well as the basics of journalism. zarówno sztuki filmowej, jak i podstaw dzienni der Filmkunst als auch Grundkenntnisse des They are being held on both sides of the border, karskich. Warsztaty odbywać się będą po dwóch Journalismus vermitteln. Sie finden auf beiden in Szczecin and Neubrandenburg, so the work‑ stronach granicy – w Szczecinie i Neubranden- Seiten der Grenze in Szczecin und Neubranden- shop participants will have the chance to observe burgu, dzięki czemu uczestnicy warsztatów burg statt, so dass Teilnehmer die Gelegenheit and then portray the trans-border character of the zaobserwują, a następnie zobrazują za pomocą haben werden, den grenzüberschreitenden festival, making use of the means of expression poznanych na warsztatach środków, trans- Charakter des Festivals mit Hilfe der Ausdrucks- they will have become acquainted with. Divided graniczny charakter festiwalu. Podzieleni na mittel, die sie kennengelernt haben, zu beo- into groups according to their preferences, the podgrupy z uwzględnieniem kierunku swoich bachten und abzubilden. Nach ihren Neigungen workshop participants will learn the secrets of zainteresowań warsztatowicze zgłębią tajniki in Gruppen eingeteilt, werden die Teilnehmer in journalism, photography, and video art. Among warsztatu dziennikarza, fotografii i sztuki video. die Geheimnisse des Journalismus, der Foto‑ other things, they will learn the theory of film, Zapoznają się m.in. z teorią przekazu filmowego, grafie und der Videokunst eingeweiht. Unter applying different journalistic techniques, and nauczą się posługiwać różnymi gatunkami anderem werden sie lernen, Filmtheorie und will make use of their acquired skills by creating publicystycznymi, a zdobyte umiejętności journalistische Techniken einzusetzen, und the festival magazine, which will be distributed wykorzystają tworząc gazetkę festiwalową, werden das Gelernte anwenden, um ein Festival‑ in both Poland and Germany. która dystrybuowana będzie zarówno w Polsce, magazin zu erstellen, das in Polen und jak i Niemczech. Deutschland verteilt wird. 164

Other venues West-Pomeranian Voyvodship inne miejsca prezentacji w Wojewodztwie Zachodniopomorskim Weitere Spielorte In der Wojewodschaft Westpommern

Community Public Library in Gminna Biblioteka Publiczna w Die öffentliche Gemeinde Kobylanka Kobylance bibliothek in Kobylanka

The library in Kobylanka Biblioteka w Kobylance to centrum informacji, w Die Bibliothek in Kobylanka ist ein regionales is an information centre, szczególności regionalnej. Dysponuje bogatym Informationszentrum. Sie verfügt sowohl über focused especially on the zbiorem literatury pięknej dla dzieci, młodzieży i eine umfangreiche Belletristik-Sammlung für region. It has a vast dorosłych oraz literaturą popularno-naukową. Kinder, Jugendliche und Erwachsene als auch collection of fiction for Biblioteka Publiczna wspomaga edukację, über populärwissenschaftliche Literatur. Die children, young people umożliwia twórczy rozwój jednostek i grup Bibliothek unterstützt die Bildung, ermöglicht and adults, as well as społecznych, promuje dziedzictwo kulturowe die künstlerische Entwicklung von Einzel- popular science literature. i osiągnięcia naukowe. Od maja do września personen wie auch von sozialen Gruppen, The Public Library supports education, enables biblioteka aktywnie uczestniczy w organizacji fördert das Kulturerbe und wissenschaftliche creative development for individuals and social cyklu imprez kulturalno-rekreacyjnych Errungenschaften. Zwischen Mai und Septem- groups, promotes cultural heritage and scientific „Miedwiańskie Lato”, organizowanych na ber nimmt die Bibliothek an der Organisation achievements. In the period between May and promenadzie i w amfiteatrze nad jeziorem von „Miedwiańskie Lato“, einer Sommer-Reihe September the library actively participates in Miedwie. von Kultur- und Freizeitveranstaltungen, teil, organizing “Miedwiańskie Lato”, a series of die auf der Promenade und im Amphitheater cultural-recreational events held on the pier am Miedwie-See stattfinden. and at the amphitheatre by Miedwie lake.

Gminna Biblioteka Publiczna w Kobylance · 73-108 Kobylanka, ul. Jeziorna 6 · tel./fax (091) 561 02 13 · e-mail: [email protected]

The Chojna Centre for Culture / Centrum Kultury w Chojnie/ Das Chojna-Kulturzentrum/ The “Terra Incognita” Histori- Stowarzyszenie Historyczno – Der historisch-kulturelle Verein cal-Cultural Association Kulturalne „Terra Incognita” „Terra Incognita“

The “Terra Incognita” Association Stowarzyszenie „Terra Incognita” działa od Den Verein „Terra Incognita“ gibt es in Chojna has been functioning in Chojna września 2009 w Chojnie. Promuje i popularyzuje seit September 2009. Sein Ziel ist die Förderung since September 2009. It promotes historię i kulturę regionu obejmującego tereny und Bekanntmachung der Geschichte und der and popularises the history and historycznej Nowej Marchii, ochroną tradycji i Kulturen der historischen Region der Neumark, cultures of the region encompassing dziedzictwa kulturowego. Wielopłaszczyznowa indem er die Traditionen und das kulturelle Erbe the territories of the historical New działalność Stowarzyszenia obejmuje realizację schützt. Die vielschichtige Tätigkeit des Vereins March by safeguarding tradition licznych projektów naukowych i popularno umfasst die Realisierung vieler wissenschaftlicher and cultural heritage. The multilevel naukowych o charakterze edukacyjnym, und populärwissenschaftlicher Bildungsprojekte, work of the Association includes promocję kultury i sztuki, a także działalność die Bekanntmachung von Kultur und Kunst und the realisation of many scientific wydawniczą, m.in. „Rocznik Chojeński” i auch die Herausgabe von Veröffentlichungen, and popular-scientific projects of an serię publikacji pt. „Terra Incognita”. Wiele u.a. des „Rocznik Chojeński“ („Das Chojna educational nature, the promotion of culture and projektów Stowarzyszenie realizuje wspólnie z Jahrbuch“) und eine Reihe von „Terra Incognita“- art, and also publishing work which includes niemieckimi partnerami. Publikationen. the “Rocznik Chojeński” (“The Chojna Annual”) Viele der Projekte des Vereins werden in and a series of “Terra Incognita” publications. Zusammenarbeit mit deutschen Partnern Many of the Association’s projects are realised realisiert. in cooperation with German partners.

Centrum Kultury w Chojnie · Plac Konstytucji 3- go Maja 1 · 74- 500 Chojna · Tel. 0505048008 [email protected] · www.terraincognita.home.pl 165

Other venues West-Pomeranian Voyvodship inne miejsca prezentacji w Wojewodztwie Zachodniopomorskim Weitere Spielorte In der Wojewodschaft Westpommern

Jazz Club Scena Jazz Club Scena Jazz Club Scena

The Scena Jazz Club is a place for everyone who Jazz Club Scena to miejsce dla każdego kto Der Scena Jazz Club ist ein enjoys live music. Several times a month there odnajduje przyjemność w obcowaniu z muzyką Ort für alle, die Live-Musik are concerts which mix many genres of music, na żywo. Kilka razy w miesiącu odbywają się tu mögen. Mehrmals in Monat starting with jazz, through blues, electronic koncerty z pogranicza wielu gatunków muzycz‑ gibt es Konzerte, bei denen music, and even punk rock. The idea of the nych, począwszy od jazz’u, poprzez blues, viele Musikgenres zusam- club is to create a multicultural place for a wide muzykę elektroniczną, po punk rock. Ideą menkommen, von Jazz, audience of various ages. The Scena Jazz Club klubu jest stworzenie miejsca multikulturowe- Blues und elektronischer is a place open to new challenges and artistic go, dla szerokiego grona odbiorców w różnym Musik bis zum Punk Rock. activities. wieku. Jazz Club Scena to miejsce otwarte na Das Konzept des Clubs ist es, ein multikul- nowe wyzwania i akcje artystyczne. tureller Ort für ein breites Publikum aller Altersgruppen zu sein. Der Scena Jazz Club ist ein Ort, der für neue Herausforderungen und künstlerische Aktivitäten offen ist.

Jazz Club Scena · ul. Armii Krajowej 3 · 72-600 Świnoujście www.jazzclubscena.pl · www.facebook.com/jazzclubscena [email protected] · [email protected]

The “Wolność” Cinema/ Kino Wolność/ Kino Wolność/ Local Government Agency for Samorządowa Agencja Kommunale Agentur für Promotion and Culture (SAPiK) Promocji i Kultury Förderung und Kultur (SAPiK)

SAPiK is a cultural institution which deals, in SAPiK jest instytucją kultury, która – oprócz SAPiK ist eine kulturelle addition to the statutory activities typical of typowych dla tego rodzaju podmiotów działań Einrichtung, die sich, this kind of entity, with regional marketing in statutowych – zajmuje się również szeroko zusätzlich zu den the broadest sense, and promoting the city and rozumianym marketingiem terytorialnym oraz üblichen Aufgaben district. More information about the institution’s promocją miasta i powiatu. Lokalne rozwiązania solcher Insitutionen, mit local solutions regarding culture management instytucji dotyczące zarządzania kulturą Regional- und Stadt- can be found at www.dobrepraktyki.pl. SAPiK znajdują się na stronie www.dobrepraktyki.pl. marketing im weitesten is the institution responsible for the dissemi SAPiK jest instytucją odpowiedzialną za Sinne beschäftigt. nation of the “EU Civitas Renaissance Project”, dyseminację na poziomie europejskim unijnego Weitere Informationen über die lokalen a consortium of the cities including Perugia, projektu Civitas Renaissance, skupiającym Lösungen im Kulturmanagement finden Sie Bath, Skopje and Gorna Oryahovitsa. konsorcjum miast: Perugia, Bath, Skopje, Gorna unter www.dobrepraktyki.pl. SAPiK ist die Oryahovica. zuständige Institution für die Informations- verbreitung über das „EU Civitas Renaissance Project“, ein Konsortium von Städten, u.a. Perugia, Bath, Skopje und Gorna Oryahovitsa.

Kino Wolność/Samorządowa Agencja Promocji i Kultury · 78-400 Szczecinek · ul. Wyszyńskiego 65 www.sapik.pl · [email protected] 166

Other venues West-Pomeranian Voyvodship inne miejsca prezentacji w Wojewodztwie Zachodniopomorskim Weitere Spielorte In der Wojewodschaft Westpommern

The Basement of the Friends of Piwnica Towarzystwa Przyjaciół Der Vereinskeller der Stargard Society Stargardu Freunde von Stargard

“The Friends of Stargard Towarzystwo Przyjaciół Stargardu powstało w Der Verein „Freunde von Stargard“ wurde Society” was established 2000 roku. Działa na wielu polach. Prowadzi 2000 gegründet. Er ist in vielen Bereichen in 2000. It is active in Centrum Informacji Turystycznej. Wydaje książki tätig. Er betreibt das Touristen-Informations- many fields. It runs the o Stargardzie i Ziemi Stargardzkiej, a także zentrum. Er gibt Bücher über Stargard und Tourist Information Centre. foldery, mapy i kartki pocztowe. Zabiega o seine Umgebung heraus, sowie Faltblätter, It publishes books on ochronę prawną Doliny Krąpieli. Od 11 lat walczy Karten und Ansichtskarten. Er kämpft für den Stargard and the Stargard o zmianę oficjalnej nazwy miasta z Stargard Schutz des Krapiel-Tals und seit 11 Jahren area, as well as leaflets, Szczeciński na tylko Stargard. dafür, dass die Stadt offiziell umbenannt wird: maps and postcards. It is fighting for the W swej siedzibie, którą jest gotycka Piwnica TPS von jetzt Stargard Szczeciński in Stargard. Krąpiel Valley to be legally protected. And it has w podziemiach ratusza, organizuje koncerty, Im Büro des Vereins im gotischen Rathauskel- been fighting to have the town’s official name spektakle, prezentacje kabaretów, wieczory ler organisieren sie Konzerte, Performances, changed from Stargard Szczeciński to simply poezji, projekcje filmów. Kabarettvorstellungen, Gedichtabende und Stargard for the past 11 years. Kinovorstellungen. In their office, located in the Gothic basement beneath the town hall, they organise concerts, performances, cabaret presentations, poetry evenings and film screenings.

Towarzystwo Przyjaciół Stargardu · Rynek Staromiejski 4 · 73-110 Stargard 167

Other venues Mecklenburg-Vorpommern inne miejsca prezentacji w Meklemburgii-Pomorzu Przednim Weitere Spielorte In mecklenburg-Vorpommern

KOEPPENHAUS Oskar-Picht-Gymnasium Gymnasium Carolinum Greifswald Pasewalk Neustrelitz

Literaturzentrum Vorpommern Grünstr. 63, 17335 Pasewalk Louisenstr. 30, 17235 Neustrelitz Bahnhofstr. 4, 17489 Greifswald Tel. 03973 210203, Fax 03973 210220 Tel. 03981 286710, Fax 03981 286730 Tel. 03834 773510 · Fax 03834 773509 [email protected] [email protected], www.carolinum.de www.koeppenhaus.de www.gymnasium-pasewalk.de twitter.com/koeppenhaus 168

Festivalteam Szczecin team festiwalu Szczecin festival TEAM Szczecin

Director of the festival | dyrektor festiwalu | advertising | promocja | Öffentlichkeitsarbeit visual identification of the festival | Festivaldirektor Maciej Cybulski identyfikacja wizualna festiwalu | Bartosz Wójcik Tomasz Jóźwiak visuelle Identifikation des Festivals Grażyna Teodorowicz Wojciech Mazur Director of the 20. EFFD dokumentART office | dyrektor biura festiwalowego EFFD 20. coordinating the program blocks | organiser of the festival in Szczecin | dokumentART | Direktor des Festivalbüros EFFD koordynacja bloków programowych | organizator festiwalu w Szczecinie | 20. dokumentART Koordinierung der Programmblöcke Veranstalter des Festivals in Szczecin Dana Jesswein Maciej Cybulski Stowarzyszenie OFFicyna Tomasz Jóźwiak organisational manager, logistics | Paulina Stok-Stocka festival office in Szczecin | biuro festiwalowe w menadżer organizacyjny, logistyka | Grażyna Teodorowicz Szczecinie | Festivalbüro in Szczecin Organisation, Logistik Joanna Wójcik Stowarzyszenie OFFicyna Tomasz Jóźwiak al. Wojska Polskiego 90 technical support of the festival | obsługa 70-482 Szczecin program of the festival | program festiwalu | techniczna festiwalu | Technisches Personal tel. +48.91.423 69 01 Festivalprogramm Maciej Cybulski [email protected] Małgorzata Frymus Tomasz Jarmołowicz www.officyna.art.pl Dana Jesswein Tomasz Jóźwiak Bartosz Wójcik Agnieszka Walancik Joanna Wójcik accountancy | księgowość | Buchhaltung Program Committee | komisja programowa | Sylwia Kwaśna Programmkommission Birgit Acar moderators | moderatorzy | Moderatoren Jörg Foth Małgorzata Frymus Caroline Walke Przemysław Lewandowski Bartosz Wójcik Andrzej Skrendo Joanna Wójcik Radosław Skrycki Konrad Wojtyła program support | wsparcie programowe | Joanna Wójcik Programmförderung Bartosz Wójcik Igor Buharov Karoline Gil festival documentation | dokumentacja Jan Gogola festiwalu | Dokumentierung des Festivals Maria Jarmoszuk mstudio Antoni Karwowski Andrej Kolenčík translations | tłumaczenia | Übersetzungen Wanda Mirowska Katarzyna Jackowska Katarzyna Rembacka Przemysław Jackowski Radosław Skrycki Marta Jesswein Wojciech Sprusiński web page editing | redaktor strony www | Wiktor Ulański Redakteur der Internetseite Arkadiusz Zieliński Maciej Cybulski Paulina Stok-Stocka 169

Festivalteam Neubrandenburg team festiwalu Neubrandenburg Festival Team Neubrandenburg

Festival director | dyrektor festiwalu | Media workshop | warsztaty medialne | Honorary Patron | patronat honorowy | Festivalleiter Medienwerkstatt Ehrenschirmherrschaft Caroline Walke Monique Herdam Erwin Sellering - Ministerpräsident des Landes Toni Schwabe Mecklenburg-Vorpommern Executive director | prezes zarządu | Annegret Vogel Geschäftsführung Tobias Schulze Wir danken allen Helfern, Partnern, Unter Holm-Henning Freier stützer und Förderern der 20. dokumentART! Cinema assistant | asystencja w kinie | INTERREG IV A – kofinanziert durch Festival office | biuro festiwalowe | Kinobetreuung die Europäische Union aus Mitteln des Festivalbüro Ingrid Teßmann Europäischen Fonds für regionale Entwicklung Jenni Klingenberg Rita Schönfeld Land Mecklenburg-Vorpommern Marcus Balzer Stadt Neubrandenburg Jens Lange Guest reception | przyjmowanie gości | Staatskanzlei M-V Gästeempfang Studentenwerk Greifswald Accounts | księgowość | Finanzen Jens Lange Rita Schönfeld Media partners | patroni medialni | Interpretation | tłumaczenia symultaniczne | Medienpartner Press and marketing | biuro prasowe & Simultan-Übersetzung Kurierverlags GmbH & Co Kg promocja | Pressebüro & Öffentlichkeitsarbeit Karin Fritzsche Norddeutscher Rundfunk NDR Martina Krüger Anja Röger Jörg Taszmann Helpers | pomagający | Helfer Catalogue editor | redakcja katalogu | Meike Buenting-Seggewiss, Joana Gottstein, Katalogredaktion Programme commission | Sabine Niedzwetzki, Paula Schütze, Klaus Magdalena Krokowski komisja programowa | Programmkommission Trenkler, Wilfriede Höflich, Christina Stolp, Birgit Acar Constantin Klaffus, Kerstin Pahl, Francisca Translation | tłumaczenia | Übersetzung Caroline Walke Joneikis Patricia Stadié Joanna Wójcik Magdalena Krokowski Jörg Foth organiser of the festival in Neubrandenburg | Bartosz Wójcik organizator festiwalu w Neubrandenburgu | web editor | redakcja strony www | Veranstalter des Festivals in Neubrandenburg Webseitenredaktion Moderators | moderatorzy | Moderatoren Latücht – Film & Medien e.V. Magdalena Krokowski Birgit Acar Große Krauthöferstraße 16 Claudia Dietrich 17033 Neubrandenburg Technical organisation | realizacja techniczna | Jörg Foth T: +49 395 5666109 Technische Durchführung Rolf Teigler F: +49 395 5666612 Karl-Heinz Winter [email protected] Toni Schwabe Festival documentation | dokumentacja www.dokumentart.org Tobias Schulze festiwalu | Festivaldokumentation Bernd Päsler Filmgruppe der Schule „Musisches Haus - Gotthold Ephraim Lessing - Außenstelle Film projectionist | kinooperator | Sportgymnasium“ Filmvorführer Karl-Heinz Winter

Film repository | magazyn filmów | Filmlager Meta Hensen 170

Thanks by the organizer podziękowania organizatorów Dank der veranstalter

Organizers | Organizatorzy | Organisatoren: Stowarzyszenie OFFicyna Latücht Film & Medien e.V. Ośrodek Teatralny Kana

Neubrandenburg Szczecin

Sponsors | Sponsorzy | Förderer: Patrons of Art and Partners | Patrons of Honor | Patronat Honorowy | INTERREG IV A – kofinanziert durch die Euro- Mecenasi i Partnerzy | Mezäne und Partner: Ehrenschirmherrschaft: päische Union aus Mitteln des Europäischen Unia Europejska w ramach Programu Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Fonds für regionale Entwicklung INTERREG IV A na lata 2007 – 2013 Prezydent Miasta Szczecin Ministerium für Bildung, Wissenschaft und Gmina Miasto Szczecin Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Kultur Mecklenburg-Vorpommern Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej Ambasada Królestwa Hiszpanii w Warszawie Staatskanzlei MV Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki Stadt Neubrandenburg Urząd Marszałkowski Województwa Zachodnio- Media Patrons | Patroni medialni | Studentenwerk Greifswald pomorskiego Medienpartner: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego MM Moje Miasto Szczecin Media Patrons | Patroni medialni | Uniwersytet Szczeciński Głos Szczeciński Medienpartner: Instytut Pamięci Narodowej Polskie Radio Szczecin NDR Kolegium Naukowe Alfrieda Kruppa w TVP Szczecin Nordkurier Greifswaldzie Echo Szczecina Instytut Historii i Stosunków wSzczecinie.pl Thanks to | Podziękowania | Dank an: Międzynarodowych US Stetinum.pl CineStar, Neubrandenburg Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie Sztuka i Dokumentacja Filmgruppe der Schule „Musisches Haus P1erwsze Miejsce stopklatka.pl – Gotthold Ephraim Lessing – Außenstelle Kino Pionier 1909 nachStettin.com Sportgymnasium“ Szczeciński Inkubator Kultury Forum Gryf Galeria Kaufhof GmbH Stowarzyszenie Media Dizajn Bęc Zmiana Lindetal-Center Neubrandenburg Centrum Kultury w Chojnie Szczeciński Dwumiesięcznik Kulturalny LOGOMedia Neubrandenburg Terra Incognita Pogranicza Neubrandenburger Stadtwerke GmbH – neu.sw Jazz Klub Scena Prestiż Neubrandenburger Wohnungsgesellschaft – SAPiK SIC! neuwoges Towarzystwo Przyjaciół Stargardu Miesięcznik Kino OLA Ostseeland Verkehr Biblioteka Publiczna w Kobylance Kurier Szczeciński Radisson BLU Hotel Instytut Francuski w Warszawie TVT Rethra-Kellerei Neubrandenburg Centre Pompidou w Paryżu AMS Stadtwerke Greifswald GmbH Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyj- Stadtwirtschaft Neubrandenburg GmbH na i Teatralna im. Leona Shillera w Łodzi TNT Express GmbH Aulea Foundation for Performing Arts Vorpommersche Landesbühne Anklam Truc spherique Webasto East Silver Weiland Buchhandlung Studio Filmowe Indeks Nowa Amerika Golema Best Restaurants Hotel Rycerski mstudio Drukarnia Paw Krakowski Festiwal Filmowy 171

Index Indeks Register films/original titles Freiheit hinterm Horizont 87 My dzieci Jego 137 filmy/tytuły w oryginale Fúga 118 Na povrázku 114 Filme/Originaltitel Gdzie diabeł mówi dobranoc 130 NANUK 114 Gesundheit DDR! 88 Nataly 100 12 and 1/2 70 Godzina z poetą, czyli jak zrobić film 37 Natasha 49 13,5 km 27 Golm 103 New Blood 114 2 x KLÜGER 96 Gorelovka – Episodes from the Life of a Niemieckimi śladami w Łodzi 107 8bit Mytology 112 Disappearing Community 72 Nowa Amerika Tours 152 A Furrytale 28 Grenzwärter 103 Oceano Nox 50 A te országod 118 Guañape Sur 38 Oj Boże, drogi Boże 51 About Socks and Love 112 HALLO 119 Piatok 114 Aisha in Wonderland 29 Human Nature 113 PINA 22 Alda 116 I will forget this day 39 Pod opieką 82 Amanar Tamasheq 30 Imagining Emanuel 40 Polska Love Serenade 80 Amsterdam 112 In a Can 113 Portless 52 Apotheosis Now 112 In Free Fall 41 Portret w kropli 130 Arbeiter verlassen die Fabrik 92 Jak w raju 136 Portrety – Małgorzata Musioł 137 Belle de jour 125 Jam Session 78 Powroty 53 Bells 112 Jeden dzień 136 Poza zasięgiem 146 Bestia 22 Jessi 97 Próba materii 133 Blue Red 112 Josette und ihr Papa 98 Prostor v tej galaksiji 54 Boat Dreams 31 Jubilate 79 Przyśnił mi się sen powrotu 140 Bojan 71 Kawałek lata 42 RaumZeitHund 55 Cet obscur objet du désir 127 Kazetta 119 Relocation 56 Cicho pod prąd 106 Kindsein im Iran 96 Roma Boys, příběh lásky 117 Čmuchal a Sviňa zasahujú 113 Kniephofstrasse 34 43 Rysy 82 Co raz zostało zapisane 32 Komplementär 100 Sag mir wo du stehst 57 Cornfake 113 Kontroler 81 Saudade Festival 115 Czarodziejska góra. Amerykański portret Kormányeltörésben 120 Schwarz Weiss Deutsch 58 Czesława Miłosza 141 KwieKulik 44 Simón del desierto 125 Czesława Miłosza wyprawa w L‘âge d‘or 124 Służba zastępcza 83 dwudziestolecie 141 La reine du Meix 73 Smolarze 59 Das stille Dorf 102 Las Hurdes (Tierra sin pan) 126 Spółka z pełną odpowiedzialnością 60 Das Tabakmädchen 99 Lato Alicji 81 Stick Climbing 61 Der kleine Nazi 99 Léna 120 Supercargo 62 Die Brücke 102 Life in Porno Villa 113 The darkness of a Day 147 Die Fahrräder 102 Ludzie z pustego obszaru 131 The Long Walk 70 years later 74 Die Frau des Fotografen 33 Mafia 2 114 The Trip 68 Die goldene Hochzeit 103 Mám ráda nudný život 116 The Way Back 75 Dolina Issy 144 Marja-Sisko 45 Ticho na lavičke 115 Dzień bez słońca 132 Marysina polana 148 Tierwelt 104 Edmund u Knezevcu 34 Maya 121 Tłuścioch 83 Ei voor later 35 Memories of Glory 46 Trickster 115 España 1936 (España leal en armas) 126 Miles Apart 47 Trzynasty pochowany 142 Family Instinct 36 Miten marjoja poimitaan 48 tWINs 115 Fluchtweg Handball 86 Mobile 97 Two Boys on the Bench 104 Fotoamator 106 Moog in Mood 114 ÜBER DAS MEER – Die DDR-Flucht Free to be Me 113 Muzykanci 132 des Erhard Schelter 90 172

Index Indeks Register

Ucieknijmy od niej 63 Andris Gauja 36 Petra Lüschow 99 Un chien andalou 124 Pieter Geenen 56 Éva Magyarósi 120 Une escroc très discrète 64 Maksymilian Głowacki 103 Paulina Majchrzak 104 Vakha and Magomed 65 Jan Gogola 116 Marcin Mamoń 74 Valami kék 121 Anne Goldenbaum 100 Adam Matej 115 Viagem a Cabo Verde – Michał Gonicki 37 Anne Mesecke 88 A Journey to Cape Verde 149 Dominika Guc 104 Piotr Mielech 141 Viliam 115 Alica Gurinová 112, 113 Andrzej Miłosz 140 Von Von 115 Szabolcs Hajdu 118 Marta Minorowicz 42 Wadans Welt – Von der Würde der Arbeit 93 Delphine Hallis 64 Mara Montoya 46 Walls 66 Annikki Heinemann 28 Gyula Nemes 118 Wandzia też… 138 Monique Herdam 102 Mária Oľhová 114 Wasteland 84 Aleksander Hertz 22 Veronika Obertova 112, 114, 115 Why Colonel Bunny was killed 67 Ewa Iglewska 104 Mišo Ormoš 112, 113 Wilno Miłosza 140 Erika Irmler 43 Thomas A. Østbye 40 Z pokolenia na pokolenie 107 Dariusz Jabłoński 106 Alicja Pahl 81, 82 Z Powiśla... 131 Adrianna Jerzyk 102 Jan Pawłowski 22 Zaungäste – zza płotu 153 Kata Juhász 121 Miranda Pennell 67 Krzysztof Kadłubowski 53 Alvaro Petricig 54 Directors Katrin Kahlke 86 Wiesława Piećko 135 – 138 reżyserzy Olga Kałagate 70 Anna Piltz 28 Regisseure Ove Pictures 113 Tibo Pinsard 73 Kazimierz Karabasz 129 – 133 Izabela Plucinska 78, 98 Reeta Aalto 45 Behrooz Karamizade 96 Luka Popadić 34 Arend Agthe 90 Marta Kalinowska 142 Julia Popławska 51 Sasha Andrews 31 Anna Kazejak 81 Marta Prus 65 Nicole Berg 103 Martin Koch 103 Nathilde Overrein Rapp 84 Peter Budinský 115 Rozálie Kohoutová 117 Martin Rath 32 Igor Buharov 120 Andrej Kolenčík 113, 114 Anja Reiß 57 Ivan Buharov 120 Zygmunt Konieczny 107 José Miguel Ribeiro 149 Luis Buñuel 123 – 127 Tadeusz Konwicki 144 János Richter 38 Viera Cakanyova 116 Marcin Koszałka 63 Janna Romanova 39 Anna Chmielewska 81 Miłosz Kozioł 142 Jay Rosenblatt 147 Michaela Čopíková 112 Daniela Krajčová 112 Alina Rudnitskaya 39 Jakub Czujkowski 103 Karsten Krause 33 Maria Sadowska 81 Kristina Dalinger 103 Dalibor Kristek 115 Andrzej Sapija 107 Leszek Dawid 153 Julian M. Krubasik 100 Marieke Schellart 35 Eva Delinčáková 115 Bartosz Kruhlik 68 Mariejosephin Schneider 97 Falk Dittrich 103 Alexander Kviria 72 Tobias Schulz 103 Nikolaus Eckhard 55 Tomasz Kucia 106 Dieter Schumann 93 Piet Eekman 96 Michael Kurzwelly 152 Toni Schwabe 104 Michael Erler 88 Hayoun Kwon 66 Christoph Schwarz 62 Lluís Escartín 30 Jean-Paul Le Chanois 126 Marcus Siebler 27 Verena Fels 97 Ling Lee 47 Sibrand Siegert 86, 87 Matl Findel 153 Talia Leibovitz 52 Lukáš Sigmund 114 Luise Freier 102 Lena Leonhardt 100 Peter Skala 113 Biljana Garvanlieva 99 Péter Lichter 119 Michał Ślęczka 103 Đuro Gavran 71 Anna Linke 92 Władysław Ślesicki 130, 131 173

Index Indeks Register

Nico Sommer 58 Juliane Stadtkus 102 Irma-Kinga Stelmach 79 Hito Steyerl 41 Anja Strelets 49 Paulina Stok-Stocka 102 Jakub Stożek 146 Oliver Stritzke 83 Márk Szilágyi 57 József Szolnoki 119 Elina Talvensaari 48 Martin Tomori 114, 115 Zafer Topaloglu 29 Rozalia Tokarzewska 102 Joanna Turowicz 44 Jan Wagner 82, 83 Georg Wasner 50 Michał Wawrzecki 60 Wim Wenders 24 Peter Lindsay Weir 75 Philip Widmann 33 Monika Anna Wojtyllo 80 Anna Zakrzewska 44 Grzegorz Zariczny 148 Daniel Zimmermann 61 Piotr Złotorowicz 59 Maria Zmarz-Koczanowicz 141 Clemens Zocher 104 Virág Zomborácz 121 Robert Żurek 106