Dziedzictwo kulinarne Warmia Mazury Powiśle Warmia Mazury Powiśle Województwo warmińsko-mazurskie – czwarte co do The Warmińsko-Mazurskie Voivodeship - the powierzchni w Polsce – leży w północno-wschodniej czę- fourth largest in Poland - is located in the ści kraju, obejmuje obszar historycznych krain Warmii north-eastern part of the country, covers the area of ​​the Mazur i Powiśla i zajmuje ponad 24 tys. km². Podzie- historical lands of Warmia-Mazury and Powiśle and cov- lone jest na 19 powiatów ziemskich, skupiających łącz- ers over 24,000 km². It is divided into 19 districts with a Wydawca: nie 116 gmin, oraz 2 powiaty grodzkie. Liczba ludności total of 116 communes, and 2 cities with district rights. przekracza 1,4 mln osób. Średnia gęstość zaludnienia The population exceeds 1.4 million people. The average (59 osób na km²) należy do najniższych w kraju. Stoli- population density (59 people per km²) is one of the low- cą województwa jest liczący ok. 170 tysięcy mieszkań- est in the country. The capital of the voivodeship is Olsz- ców Olsztyn. Innymi ważnymi ośrodkami miejskimi są tyn, with a population of approximately 170,000 people. też Elbląg i Ełk – miasta o znaczeniu subregionalnym. Other important urban centers are Elbląg and Ełk - cities Województwo Warmińsko-Mazurskie obejmuje swoim of subregional importance. The Warmińsko-Mazurskie URZĄD MARSZAŁKOWSKI zasięgiem – poza Warmią i Mazurami – część Żuław Voivodeship covers - apart from Warmia and Mazury WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO i Powiśla, a nawet jedną gminę kurpiowską (gmina lands - part of Żuławy and Powiśle region, and even one Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa Rozogi), i posiada bardzo urozmaiconą rzeźbę terenu. Kurpie Commune (Rozogi Commune), and has a very ul. E. Plater 1 Przeważają ciągi wzgórz morenowych, jednak można też varied topography. Routes of moraine hills predominate, 10-562 Olsztyn spotkać krajobrazy równinne. but there are also plain landscapes. T: +48 89 52 19 250 Powszechnie używana nazwa – „kraina tysiąca jezior” The commonly used name - „the land of a thousand F: +48 89 52 19 259 – jest niezbyt ścisła, bowiem w rzeczywistości jezior lakes” - is not very strict, because in fact there are over E: [email protected] jest ponad 3 tysiące, z czego ok. 1800 ma powierzchnię 3,000 lakes, of which approx. 1,800 are over 1 hectare www: www.warmia.mazury.pl powyżej 1 hektara. Do największych zaliczane są: in size. The largest are: Śniardwy, Mamry, Jeziorak, Śniardwy, Mamry, Jeziorak, Niegocin i Nidzkie. Tworzą Niegocin and Nidzkie Lake. Lakes form clear clusters Zdjęcia: one wyraźne skupiska, ciągnące się od zachodu na stretching from the west to the east of the region - these Archiwum Urzędu Marszałkowskiego wschód regionu – są to pojezierza Iławskie, Olsztyńskie, are the Iława, Olsztyn, Mrągowo Lakelands, the Land of Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Mrągowskie, Kraina Wielkich Jezior Mazurskich the Great Masurian Lakes and the Ełk Lakeland. Many i Pojezierze Ełckie. Wiele jezior, spiętych rzekami lakes, connected by rivers and canals, create many Skład i druk: i kanałami, tworzy wielokilometrowe szlaki wodne. kilometers of waterways. R2 Print Płock Drugim charakterystycznym aspektem kojarzącym Forests are the second characteristic aspect associated się z regionem są lasy. Lasy pokrywają blisko 30% with the region. Forests cover nearly 30% of the powierzchni województwa. Największe kompleksy to voivodeship’s area. The largest complexes are Piska ISBN: 978-83-65670-14-4 2 3 Puszcza Piska i Puszcza Borecka. Wewnątrz nich żyje Forest and Borecka Forest. Many animal sprzymierzone wojska polsko-litewskie rozbiły potęgę the allied Polish-Lithuanian army broke up wiele gatunków zwierząt, m.in. jelenie, sarny, dziki, wilki, species live inside them, including deer, roe krzyżacką. W kolejne rocznice tego wydarzenia the Teutonic Order’s power. On the following borsuki, wydry, bobry, łosie, żubry oraz liczne gatunki deer, wild boar, wolves, badgers, otters, beavers, elks, odbywają się tu pokazy przybliżające ducha tamtych lat anniversaries of this event, shows are held here, which ptactwa. W przyrodzie Warmii i Mazur występują też wisents and numerous species of birds. In the nature of i rycerską kulturę. Dużym zainteresowaniem cieszą się bring closer the spirit of those years and knightly culture. gatunki gdzie indziej ginące lub zanikające. Dla ich Warmia and Mazury lands there are also species that ruiny dawnej kwatery Hitlera w Gierłoży k. Kętrzyna, The ruins of Hitler’s former headquarters in Gierłoż near ochrony utworzono 8 parków krajobrazowych, a także are endangered or disappearing elsewhere. To protect a także Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku. Kętrzyn, as well as the Museum of Folk Architecture in ponad sto rezerwatów przyrody. Największe kompleksy them, 8 landscape parks and over a hundred nature Dzisiejsze Warmia, Mazury i Powiśle to swoisty produkt Olsztynek are of great interest. Today’s Warmia, Mazury leśne to Puszcza Piska i Borecka. Te uwarunkowania reserves have been created. The largest forest complexes setek lat burzliwej historii tych ziem. Wielokulturowość, Powisle is a specific product of hundreds of years of sprawiają, że w regionie posiadającym tak znakomite are Piska and Borecka Forests. These conditions make wielowyznaniowość, wielonarodowość znalazły swoje stormy history of these lands. Multiculturalism, multi- warunki krajobrazowe i przyrodnicze, intensywnie tourism and agritourism develop intensively in the region odbicie również w bogatej i różnorodnej tradycji religious and multinationalism are also reflected in the rozwijają się turystyka oraz agroturystyka. Województwo with such excellent landscape and natural conditions. kulinarnej. Kiedy zatem mówimy o kulinarnej tradycji rich and varied culinary tradition. Therefore, when we warmińsko – mazurskie od lat znajduje się w czołówce The Warmińsko-Mazurskie Voivodeship has been at Warmii Mazur i Powiśla, mówimy jednocześnie talk about the culinary tradition of Warmia Mazury and regionów najliczniej odwiedzanych przez turystów. the forefront of the most frequently visited regions by o kuchniach i tradycjach kulinarnych wszystkich kultur, Powiśle regions, we are talking at the same time about Odpoczynek na Warmii i Mazurach to ucieczka od tourists for many years. Rest in Warmia and Mazury is które tworzą dzisiejszy obraz tego regionu. Dlatego the cuisine and culinary traditions of all cultures that codziennego pośpiechu i stresu. an escape from everyday rush and stress. region ten jest tak niepowtarzalny, unikalny. create today’s image of this region. That is why this Region posiada doskonałe warunki do uprawiania The region has excellent conditions for active tourism, Dziedzictwo kulinarne to ważny element dziedzictwa region is so unique. turystyki aktywnej, szczególnie rowerowej i wodnej. especially cycling and water activities. For years it has kulturowego. Odgrywa ono ogromną rolę w promocji Culinary heritage is an important element of cultural Od lat znajduje się w czołówce pod względem liczby been at the forefront in terms of the number of tourists każdego regionu, właśnie ze względu na różnorodność heritage. It plays an enormous role in the promotion odwiedzających go turystów. Największe centra żeglarskie visiting it. The largest sailing centers are Mikołajki, i na specyfikę typowych dla każdego regionu produktów of each region, precisely because of the diversity and to Mikołajki, Giżycko, Ruciane-Nida, Węgorzewo. Giżycko, Ruciane-Nida and Węgorzewo. The Mrągowo żywnościowych i potraw. Kiedy dodamy do tego także specificity of food products and dishes typical for each Równie atrakcyjne są pojezierza Mrągowskie i Iławskie, and Iława Lakelands, where a network of water centers tradycyjną oprawę spożywania posiłków i obchodzenia region. When we add to this the traditional dining and na których w ostatnich latach powstała sieć ośrodków have been established in recent years, are equally świąt, budujemy niepowtarzalny klimat, który w różne celebrations, we build a unique atmosphere which attracts wodniackich. Często jeziora okalają szlaki rowerowe. Na attractive. Often the lakes are surrounded by bicycle regiony świata przyciąga rzesze turystów. crowds of tourists to various regions of the world. Warmii i Mazurach dobrze rozwija się także turystyka routes. Winter tourism is also developing well in Warmia zimowa. Miłośnicy „białego szaleństwa” mogą szusować and Mazury. Lovers of „white madness” can ski on po sztucznie naśnieżanych stokach w wielu miejscach artificially snowed slopes in many places in the region. regionu. Świadectwem dawnych lat są licznie zachowane The evidence of the past are numerous historic buildings zabytkowe budowle – gotyckie kościoły i zamki oraz that have been preserved - gothic churches and castles, miejskie założenia architektoniczne i parki. Unikatem as well as urban architecture and parks. The Ostróda- na skalę światową jest zbudowany w XIX wieku Kanał Elbląg Canal, built in the 19th century, is unique on a Ostródzko-Elbląski. Jego pięć pochylni statki pokonują global scale. Its five slipways are crossed by ships on na szynach „po trawie” dzięki zabytkowym, czynnym do rails „on the grass” thanks to the antique hydrotechnical dziś urządzeniom hydrotechnicznym. Rzesze turystów equipment which is still in use today. Crowds of tourists przyciągają Pola Grunwaldzkie, na których w 1410 r. are attracted by the Grunwald Fields, where in 1410 4 5 Gustaw Marek Brzezin Marszałek Województwa Warmińsko- Mazurskiego / Marshal of the Warmiansko-Mazurskie Voivodeship

Szanowni Państwo, Dear Sir or Madam Sieć Dziedzictwo Kulinarne Warmia The Warmia Mazury Mazury Powiśle na trwałe wpisała się Powiśle Culinary Heritage Network już w działania promujące warmińsko- has already become a permanent mazurską żywność. Piętnaście lat part of activities promoting temu jako pierwszy region w Polsce Warmian-Masurian food. Fifteen przystąpiliśmy do Europejskiej years ago we were the first region Sieci Regionalnego Dziedzictwa in Poland to join the European Kulinarnego. Sieci, która została Culinary Heritage Network. The utworzona aby promować żywność network was created to promote regionalną, wzmacniać tożsamość, regional food, strengthen identity, być miejscem współpracy, wymiany be a place of cooperation, exchange wiedzy i doświadczeń między of knowledge and experience wytwórcami oraz przetwórcami. between producers and processors. Z perspektywy lat widać bardzo From the perspective of years, it dobrze, że była to trafna decyzja. Biała is very clear that this was the right czapka kucharska na błękitnym tle, decision. The white cooking cap on jako logo sieci stała się symbolem wysokiej jakości usług a blue background, as the network logo has become a i dobrego smaku w miejscach, gdzie się pojawia. Żywność symbol of high quality service and good taste in the places Regiony członkowskie/ Member regions: sygnowana tym oznaczeniem jest nie tylko smaczna ale where it appears. The food bearing this label is not only • Białoruś / Belarus: Vitebsk • Norwegia / Norway: Agder Telemark, Buskerud, przede wszystkim zdrowa. Jest także potwierdzeniem tasty but above all healthy. It is also a confirmation of • Chorwacja / Croatia: Split -Dalmatia Oslofjord bogactwa regionalnych kulinariów nawiązujących do the richness of regional cuisine referring to old Polish, • Dania / Denmark: Bornholm, Sjaelland, Thy-Mors, • Polska / Poland: Kujawy i Pomorze, Dolny Śląsk, smaków kuchni staropolskiej, warmińskiej, mazurskiej, Warmian, Masurian, Ukrainian, Lithuanian, Russian or Vestjylland Mazowsze, Małopolska, Opolskie, Pomorskie, Warmia ukraińskiej, litewskiej, rosyjskiej czy pruskiej. Prussian tastes. • Estonia / Estonia: Hiiumaa Mazury Powiśle, Pomorze Zachodnie, Wielkopolska, Oddając w Państwa ręce ten album, serdecznie Giving this album to you, I cordially invite you to spend • Niemcy / Germany: Elbe Weser Nordsee, Lüneburger, Świętokrzyskie zapraszam do spędzania wolnego czasu w województwie your free time in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship. Heide, Pfalz, Vorpommern-Rügen • Szkocja / Scotland: Angus warmińsko-mazurskim. Prócz niepowtarzalnych walorów Apart from the unique qualities of nature, monuments • Łotwa / Latvia: Kurzeme, Latgale, Riga, Vidzeme, • Szwecja / Sweden: Blekinge, Gotland, Skåne, przyrody, zabytków i atrakcji kulturalnych każdy znajdzie and cultural attractions, everyone will find here a wealth Zemgale Småland, Öland, Östergötland tu bogactwo smaków, oddające różnorodność naszych of tastes, reflecting the diversity of our lands. • Litwa / Lithuania: Aukštaitija, Dzūkija, Mažoji, Lietuva, • Turcja / Turkey: Alanya, Gaziantep ziem. Suvalkija, Žemaitija • Ukraina / Ukraine: Lviv, Rivne 6 7 Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego w regionach The European Culinary Heritage Europejska Sieć Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego / są gospodarstwa, producenci, zakłady przetwórstwa Network currently associates 46 regions żywności i restauracje podkreślające swoje powiązania from 13 European countries. From Poland, apart / European Network of Regional Culinary Heritage z regionem. Regionalne Dziedzictwo Kulinarne jest ideą from the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship, the promującą produkcję i sprzedaż lokalnej i regionalnej network includes voivodeships such as: Opolskie, Pomysł powołania Europejskiej Sieci Regionalnego The idea of establishing a European Network żywności. Służyć ma spełnianiu życzeń konsumentów, Zachodniopomorskie, Wielkopolskie, Pomorskie, Dziedzictwa Kulinarnego rozwinął się i został of Regional Culinary Heritage was developed zwiększaniu współpracy pomiędzy lokalnymi Mazowieckie, Świętokrzyskie, Dolnośląskie, Kujawsko- wcielony w życie w południowo-wschodniej Skanii and implemented in south-eastern Skåne in Sweden and producentami żywności a restauracjami, a także Pomorskie and Małopolskie. The Warmińsko- w Szwecji i na duńskiej wyspie Bornholm w 1995 r. on the Danish island of Bornholm in 1995. The project wymianie wiedzy pomiędzy regionami członkowskimi. Mazurskie Voivodeship was the first in Poland to join Projekt szybko spotkał się z dużym zainteresowaniem quickly met with great interest from entrepreneurs and Ważne jest również promowanie rozwoju żywności, the European Regional Culinary Heritage Network on ze strony przedsiębiorców i skandynawskich władz Scandinavian local authorities, as well as from other do produkcji której wykorzystywane są lokalne zasoby 21 December 2004, in accordance with the decision of samorządowych, a także ze strony innych regionów European regions whose ambition was to offer regional surowcowe. Europejska Sieć Regionalnego Dziedzictwa the Voivodeship Board, becoming a candidate member. europejskich, których ambicją było zaoferowanie food to residents and tourists. The European Network Kulinarnego sprawia, że zwiększa się dostępność After meeting the requirements of the Network mieszkańcom i turystom regionalnej żywności. of Regional Culinary Heritage includes regions from dif- lokalnych i regionalnych specjalności kulinarnych. Sklepy Regulations, the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship Do Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa ferent parts of Europe performing actions aimed at pro- i restauracje opatrzone logo Regionalnego Dziedzictwa obtained full membership in the European Network of Kulinarnego należą regiony z różnych części Europy moting and improving the quality of regional food and Kulinarnego oferują lokalne i regionalne produkty Regional Culinary Heritage on 21 October 2005 under realizujące działania, które mają na celu promocję strengthening regional identity. Within each region there i potrawy, które podtrzymują i rozpowszechniają miejscowe the name of the Culinary Heritage of Warmia Mazury i poprawę jakości regionalnej żywności oraz wzmocnienie is a regional network of participating producers. The zwyczaje oraz promują tradycyjną kulturę jedzenia. Powiśle. regionalnej tożsamości. W obrębie każdego regionu members of the European Network of Regional Culinary Obecnie w Europejskiej Sieci Dziedzictwa Kulinarnego istnieje regionalna sieć zrzeszająca producentów Heritage in the regions are farms, producers, food pro- zrzeszonych jest 46 regionów z 13 państw europejskich. w niej uczestniczących. Członkami Europejskiej Sieci cessors and restaurants highlighting their links with the Z Polski oprócz województwa warmińsko-mazurskiego do region. Regional Culinary Heritage is an idea promoting sieci należą: województwo opolskie, zachodniopomorskie, the production and sale of local and regional food. It is wielkopolskie, pomorskie, mazowieckie, świętokrzyskie, intended to meet the wishes of consumers, increase co- dolnośląskie, kujawsko-pomorskie oraz małopolskie. operation between local food producers and restaurants, Województwo warmińsko-mazurskie jako pierwsze and exchange knowledge between member regions. It is w Polsce zgodnie z decyzją Zarządu Województwa also important to promote the development of food, for z dniem 21 grudnia 2004 r. przystąpiło do Europejskiej the production of which local raw material resources are Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego, stając used. The European Network of Regional Culinary Heri- się członkiem kandydującym. Po spełnieniu wymagań tage makes local and regional culinary specialties more regulaminu Sieci województwo warmińsko-mazurskie accessible. Shops and restaurants bearing the logo of uzyskało pełne członkostwo w Europejskiej Sieci the Regional Culinary Heritage offer local and regional Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego w dniu 21 products and dishes that sustain and disseminate local października 2005 r. pod nazwą Dziedzictwo Kulinarne habits and promote traditional food culture. Warmia Mazury Powiśle. 8 9 The „Culinary European Heritage” Label will help you find Kulinarne dziedzictwo / Culinary Heritage places all over Europe where you can try regional specialties. In Warmia and Mazury, currently 136 companies: farmers, processors and restaurateurs form a network that makes it easier for consumers Znak „Kulinarne Dziedzictwo Europy” pomoże Wam Kulinarne Warmia Mazury Powiśle” i przyznaje prawo to reach regional food. Since 2005 Warmińsko-Mazurskie Voivodeship odnaleźć miejsca w całej Europie, w których można do jego używania przedsiębiorcom, którzy spełniają has been a member of the European Culinary Heritage Network using spróbować regionalnych specjałów. Na Warmii wymogi określone regulaminem. Głównym kryterium the „Culinary Heritage of Warmia Mazury Powiśle” logo. The Self- i Mazurach aktualnie 136 przedsiębiorstw: rolników, członkostwa w sieci jest korzystanie z lokalnych Government of the voivodeship is the owner of the license for the przetwórców i restauratorów tworzy sieć, która ułatwia surowców w produkcji żywności i potraw, kultywowanie protected trademark „Culinary Heritage of Warmia Mazury Powiśle” konsumentom dotarcie do regionalnej żywności. tradycji kulinarnych, promocja kulinarnego dziedzictwa and grants the right to use it to entrepreneurs who meet the requirements Województwo warmińsko-mazurskie od roku 2005 jest regionu. Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich specified in the regulations. The main criterion for membership of the członkiem Europejskiej Sieci Dziedzictwa Kulinarnego i Rolnictwa Urzędu Marszałkowskiego Województwa network is the use of local raw materials in the production of food and używając logo „Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Warmińsko-Mazurskiego koordynuje funkcjonowanie dishes, cultivating culinary traditions, promoting the culinary heritage Powiśle”. Samorząd województwa jest właścicielem Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa of the region. The Department of Rural Development and Agriculture licencji na chroniony znak towarowy „Dziedzictwo Kulinarnego w województwie warmińsko-mazurskim. of the Marshal’s Office of the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship coordinates the functioning of the European Regional Culinary Heritage Network in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship. Kontakt: URZĄD MARSZAŁKOWSKI Contact: WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO MARSHAL’S OFFICE Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa WARMIŃSKO-MAZURSKIE VOIVODESHIP ul. E. Plater 1 Department of Rural Development and Agriculture 10-562 Olsztyn E. Plater 1 Street T: +48 89 52 19 250 10-562 Olsztyn F: +48 89 52 19 259 T: +48 89 52 19 250 E: [email protected] F: +48 89 52 19 259 E: [email protected] www: www.warmia.mazury.pl www: www.warmia.mazury.pl

Additional information about the members of the Culinary Heritage Dodatkowe informacje o członkach sieci Dziedzictwo Kulinarne w regionie Warmii i Mazur network in the Warmia and Mazury region is available on the website dostępne są na stronie internetowej www.dziedzictwokulinarne.pl www.dziedzictwokulinarne.pl and on the officialfanpage www.face- i na oficjalnymfanpage’u www.facebook.com/DziedzictwoKulinarneWMP, book.com/DziedzictwoKulinarneWMP, and on the website of the oraz na stronie Europejskiej Sieci Dziedzictwa Kulinarnego www.culinary-heritage.com. European Culinary Heritage Network www.culinary-heritage.com. 10 11 Sylwia Jaskulska Członek Zarządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego Every region has its local pride. Our is natural, re- gional food produced with respect for tradition, cu- / Member of the Board of the Warminsko-Mazurskie Voivodeship linary art and natural resources. It is in Warmia, Mazury and Powiśle where unusual dumplings, “dzyndzalki” or potatoes are Każdy region ma swoją lokalną dumę. Naszą made. Our restaurants offer fresh fishes from nearby lakes, re- jest naturalna, regionalna żywność wytwarzana gional cheeses and cured meats, as well as jam, pâtés or hon- z poszanowaniem tradycji, sztuki kulinarnej oraz eys, created in an unchanged form for centuries. Our forests zasobów przyrodniczych. To właśnie na Warmii, and fields are rich in mushrooms, fruits, vegetables or cereals. Mazurach i Powiślu powstają niezwykłe pierogi, The greatest treasures of Warmia, Mazury and Powiśle are dzyndzałki czy kartoflaki. W naszych restauracjach confirmed by the “Heritage Network” Label placed on products czekają świeże ryby z pobliskich jezior, regionalne and gastronomic facilities. It is this sign that gives you a sery i wędliny czy tworzone w niezmienionej od guarantee of communing with traditional, regional cuisine and wieków formie powidła, pasztety czy miody. Nasze promises culinary experiences of the highest quality. When lasy i pola to bogactwo grzybów, owoców, warzyw choosing a place for a family dinner or when inviting guests czy zbóż. from Poland and the world to taste Warmia, Mazury and Największe skarby Warmii, Mazur i Powiśla Powiśle, we should pay attention to whether the restaurant is potwierdza Znak „Sieci Dziedzictwa” umieszczony associated in the network. na produktach i obiektach gastronomicznych. To The same applies to the purchase of food products. Good food właśnie ten znak daje Państwu gwarancję obcowania Z nieukrywaną radością przekazujemy w Państwa is our regional brand. It is also a guarantee of freshness, short z tradycyjną, regionalną kuchnią, a także obiecuje ręce poniższe wydawnictwo licząc, że zachęci supply chain and consequently, taste and health. It is worth doznania kulinarne najwyższej jakości. Wybierając Państwa do odkrywania naszego regionu following the “Culinary Heritage of Warmia Mazury Powiśle” miejsce na rodzinny obiad czy zapraszając gości z perspektywy kulinarnej, bez względu na to, czy Label both when shopping at home and when looking for z Polski i ze świata do posmakowania Warmii, mieszkacie tu od pokoleń czy odwiedzacie Warmię, regional souvenirs. Mazur i Powiśla powinniśmy zwracać uwagę, czy Mazury i Powiśle po raz pierwszy. With undisguised joy, we are happy to hand over the following dana restauracja jest zrzeszona w sieci. Życzę apetycznej lektury, a następnie smacznej publication to you, hoping that it will encourage you to discover To samo dotyczy zakupu produktów spożywczych. podróży przez Warmię, Mazury i Powiśle. Zachęcam our region from a culinary perspective, regardless of whether Dobra żywność to nasza marka regionalna. To także do wybierania lokali, restauracji i produktów you have been living here for generations or visiting Warmia gwarancja świeżości, krótkiego łańcucha dostaw, oznaczonych specjalnym logo Europejskiej Sieci Mazury and Powiśle for the first time. a co za tym idzie smaku i zdrowia. Warto kierować Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego, a także do I wish you an appetizing reading and then a tasty journey się Znakiem „Dziedzictwa Kulinarnego Warmia wypróbowania we własnej kuchni zebranych przez through Warmia, Mazury and Powiśle. I encourage you to Mazury Powiśle” zarówno podczas zakupów nas przepisów. choose premises, restaurants and products marked with a domowych, jak i szukając regionalnych pamiątek. special logo of the European Regional Culinary Heritage Network, as well as to try out the recipes we have collected in your own kitchen. 12 13 Restauracje i inne punkty Ryby i przetwory z ryb gastronomiczne / Restaurants / Fish and fish preserves and other gastronomic facilities

Gospodarstwa agroturystyczne Mleko i przetwory mleczarskie, jaja / Agrotourism farmhouses / Milk and dairy products, eggs Restauracje i inne punkty gastronomiczne / Młyny, piekarnie, produkcja cukiernicza Mięso i przetwory mięsne / Mills, bakeries, confectionery production / Meat and meat products / Restaurants and other Przetwórstwo roślin oleistych, Hodowla i przetwórstwo ślimaków wytwórnie octu i musztardy / Oil plants / Breeding and processing of snails gastronomic facilities processing, vinegar and mustard factories

Browary i producenci napojów Produkcja rolna, ogrodnicza i inna alkoholowych / Breweries and producers / Agricultural, horticultural and other of alcoholic beverages production

Miód i produkty pszczelarskie Sklepy i sprzedawcy detaliczni / Honey and beekeeping products / Shops and retailers

14 15 Bar „Młyn”, Banie Mazurskie Dom Restauracyjny „U Wokulskiego”, Ostróda ul. Konopnickiej 31, 19-520 Banie Mazurskie, tel. +48 87 615 73 98, [email protected], www.bar-mlyn.pl ul. Bolesława Prusa 2, 14-100 Ostróda, tel. +48 89 646 76 11, [email protected], www.uwokulskiego.pl

Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 10 września 2012 roku. Powiśle od 13 kwietnia 2012 roku. Bar „Młyn” położony jest w województwie warmińsko- Dom restauracyjny „U Wokulskiego” to wyjątkowe miejsce mazurskim w niewielkiej gminie Banie Mazurskie. Powstał w Ostródzie, położone z dala od zgiełku i zatłoczonych na ruinach starego młyna i funkcjonuje od 2001 roku. ulic. Piękne XIX wieczne wnętrze w połączeniu z wykwint- Specjalizuje się głównie w daniach kuchni wiejskiej. Serwuje ną kuchnią tworzy niezapomnianą atmosferę tego miejsca. pierogi o rożnych nadzieniach, golonkę, świeżynę, krokiety, „U Wokulskiego” zaprasza do krainy smaku, gdzie jakość ale przede wszystkim kartacze, które wielokrotnie zdobywały jest wyznacznikiem standardów – a jakość w tych czasach to tytuły i wyróżnienia kulinarne. Tradycyjne sposoby jedyna rzecz, której nie da się podważyć – o czym świadczą przygotowania posiłków, rodzinna atmosfera oraz miła wyróżnienia oraz przyznawane nagrody. Restauracja umożli- obsługa to powody, dla których klienci powracają do baru wia gościom poznanie tego, co nasz region ma najlepszego i opuszczają go w pełni usatysfakcjonowani. Bar organizuje do zaoferowania – są to dania kuchni polskiej i regional- również imprezy okolicznościowe oraz catering. nej. Catering oferowany przez restaurację spełnia standar- dy najwyższej sztuki kulinarnej oraz profesjonalnej obsługi przyjęć, bankietów, kolacji, wesel, spotkań służbowych oraz Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary szkoleń. Sala restauracyjna pomieści ok. 40 osób, a większa Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since September 10, 2012. sala biesiadna przystosowana jest dla 100 osób. Heritage Network since April 13, 2012. The „Młyn” Bar is located in the Warmińsko-Mazurskie The „U Wokulskiego” restaurant is a unique place in Voivodeship in the small commune of Banie Mazurskie. It Ostróda, located away from the hustle and bustle and was built on the ruins of an old mill and has been operating crowded streets. A beautiful 19th century interior combined since 2001. It specializes mainly in countryside cuisine. with exquisite cuisine creates an unforgettable atmosphere of It serves dumplings with various fillings, pork knuckle, this place. „U Wokulskiego” invites you to the land of taste, fried pork, croquettes, but most of all - kartacze, which where quality is a determinant of standards - and quality have repeatedly won various titles and culinary awards. in these times is the only thing that cannot be questioned Traditional ways of preparing meals, family atmosphere and - as evidenced by distinctions and awards. The restaurant friendly service are the reasons why customers return to the allows guests to get to know what our region has the best to bar and leave it fully satisfied. The bar also organizes special offer - Polish and regional dishes. Catering offered by the events and catering services. restaurant meets the standards of the highest culinary art and professional service of receptions, banquets, dinners, weddings, business meetings and trainings. The restaurant room can accommodate about 40 people, and the larger banquet room can accommodate 100 people.

16 17 Dwór Kaliszki, Kaliszki k. Białej Piskiej Firma Gastronomiczna „Krys-Stan“, Olsztyn Kaliszki 17, 12-230 Biała Piska, tel. +48 87 423 93 21, [email protected], www.dworkaliszki.pl, ul. Kolejowa 11A, 10-284 Olsztyn, tel./fax +48 89 535 84 85, [email protected], www.krys-stan.com.pl www.facebook.com/DworKaliszki, www.instagram.com/kaliszkimanor Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 8 sierpnia 2006 roku. Powiśle od 13 kwietnia 2012 roku. Dobra restauracja to przede wszystkim miejsce z pyszną Dwór Kaliszki to pieczołowicie odrestaurowany zabytek kuchnią, a dobry kucharz nie tylko przestrzega sprawdzonych z 1830 roku wraz z 3 ha Parkiem Krajobrazowym na terenie receptur na wyśmienite dania, lecz także wkłada w gotowa- którego znajduje się 300 letni Dąb. Dziś w jego wnętrzach nie całe serce i duszę. Właściciele są przekonani, że właśnie mieści się hotel (***), restauracja serwująca dania kuch- w tym tkwi sekret pysznych smaków, które zachwycają Gości ni regionalnej – mazurskiej oraz dania kuchni europejskiej. restauracji Krys-Stan. Dlatego menu opracowali w oparciu W klimatycznych dworskich piwnicach znajduje się strefa o własne pomysły i doświadczenie oraz oczekiwania i gusta wellness & spa, biblioteka oraz coctail bar. Dworska kuch- miłośników dobrej kuchni. Karta tutejszych dań regionalnych nia łączy nowoczesne rozwiązania kulinarne z tradycją. Zna- cieszy się dużym powodzeniem. Stylizowane wnętrza Karczmy leźć w niej można chleb własnego wypieku, domowe konfitu- pozwolą w niezapomnianej atmosferze spędzić urocze chwile, ry, a także tradycyjnie wyrabiane: pasztety i wędliny, pierogi a serwowane potrawy dadzą prawdziwą rozkosz podniebie- Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage z farszem z mięsa kaczki, naturalne buliony warzywne oraz niu. Wykfalifikowani pracownicy, którzy tak jak właściciele Network since August 8, 2006. A good restaurant is first and foremost a place with delicious cuisine, słodkie wypieki. Potrawy sporządzane są na bazie lokalnych Karczmy Państwo Dziodko wraz z córkami posiadają dyplo- produktów i ziół z własnego zielnika. Dwór Kaliszki promuje and a good chef not only follows proven recipes for delicious dishes, my mistrzowskie, zdobyli trzy nagrody Perła podczas targów but also puts his whole heart and soul into cooking. The owners are Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary zdrowy i ekologiczny tryb życia – to idealne miejsce dla ludzi Smaki Regionów w Poznaniu oraz niejednokrotnie zajmowa- convinced that this is the secret of the delicious flavors that delight the Heritage Network since April 13, 2012. ceniących komfort, wygodę, dobrą kuchnię oraz wyjątkową The Kaliszki Manor is a carefully restored monument from li podium w prestiżowych konkursach. Przygotowując menu guests of the Krys-Stan restaurant. That is why they have developed the atmosferę miejsca. menu based on their own ideas and experience as well as the expectations 1830, along with a 3 ha Landscape Park with a 300-year-old właściciele sięgają do dziedzictwa kulinarnego regionu, wie- rząc w to, że uda się utrzymać tradycję wspaniałych warmiń- and tastes of lovers of good cuisine. The menu of local regional dishes Oak tree. Today, it houses a hotel (***), a restaurant serving is very popular up here. The stylized interiors of the Inn will let you regional dishes - Masurian and European cuisine. In the skich biesiad. Celem właścicieli jest przypomnienie starszym rodzimych smaków oraz pokazanie młodszemu pokoleniu, to spend charming moments in an unforgettable atmosphere, and the atmospheric manor cellars there is a wellness & spa area, dishes served will truly delight the palate. Qualified employees, who, jak smaczna może być tradycyjna polska kuchnia. Można a library and a cocktail bar. The manor kitchen combines like the owners of the Inn, Mr. and Mrs. Dziodko and their daughters, modern culinary solutions with tradition. You can find tu spróbować m.in. wykwintnej „Czerniny z kluchami po have master diplomas, have won three Pearl Awards at the Tastes of there homemade bread, preserves, as well as traditionally Warmińsku” albo the Regions Fair in Poznań and have repeatedly won the podium in prepared: pates and cold cuts, dumplings stuffed with duck urzekających „Pie- prestigious competitions. When preparing the menu, the owners refer meat, natural vegetable broths and sweet pastries. The rogów z Gęsiną” to the culinary heritage of the region, believing that the tradition of great Warmian feasts will be maintained. The owners’ goal is to remind the dishes are prepared on the basis of local products and herbs lub też „Zrazów z Dziczyzny” oraz older ones of the native flavors and to show the younger generation from our own herbarium. Kaliszki Manor promotes a healthy how tasty traditional Polish cuisine can be. You can try here, among and ecological lifestyle - it is an ideal place for people who wyśmienitej „Fest Golonki na Pięć others the exquisite “Czernina soup with dumplings in Warmia” or the value comfort, convenience, good cuisine and the unique captivating “Goose Dumplings” or “Scions of game” and the delicious “ sposobów”. atmosphere of the place. Best Pork Knuckle in Five Ways”. 18 19 Firma Handlowo-Usługowa „GOŚCINIEC” Folwark Tumiany – Restauracja & Pokoje, Tumiany Mirosław Gworek w Głodowie k. Rucianego-Nidy Tumiany 7, 11-010 Barczewo, tel./fax +48 89 514 35 04, [email protected], www.staryfolwark.com.pl Głodowo 10, 12-220 Ruciane-Nida, tel./fax +48 87 423 18 02, [email protected], www.gworek.pl Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 19 czerwca 2013 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Folwark Tumiany to całoroczny kompleks położony nad Powiśle od 23 października 2007 roku. malowniczym Jeziorem Tumiańskim. Jest idealnym Firma Handlowo-Usługowa „GOŚCINIEC” Mirosław Gwo- miejscem zarówno do odpoczynku, jak i organizacji różnego rek w Głodowie k. Rucianego-Nidy, położona jest nieopodal rodzaju imprez okolicznościowych oraz szkoleń firmowych. jeziora Śniardwy na skraju Puszczy Piskiej. ,,GOŚCINIEC“ Część imprez organizowana jest w drewnianej stodole lub oferuje ryby marynowane z własnej przetwórni ryb, której w formie pikniku i grilla. Goście cenią sobie obiekt głównie popisowym produktem jest paprykarz mazurski, Płoć na za ciszę, spokój i wyśmienite jedzenie. Główną zaletą Królewski Stół, Leszcz ze śliwką i wiele innych ryb mary- Folwarku jest restauracja z lokalną kuchnią bazującą na nowanych oraz pokoje gościnne i oryginalną kuchnię rybną. świeżych, naturalnych produktach np. rybach z pobliskiego Do dyspozycji Gości właściciele udostępniają też pokoje jeziora czy ziołach prosto z folwarcznego ogródka. Wielkim 2-osobowe i dwa apartamenty rodzinne. Restauracja serwuje uznaniem cieszą się wędzonki wytwarzane wg tradycyjnych głównie dania rybne w tym ryby smażone, pieczone, z sosami receptur, wędzone i smażone ryby, ciasta oraz swojski i zupy rybne. Na zmówienie oferowane są tu również ryby chleb. Restauracja Folwark Tumiany stawia na regionalizm wędzone. i lokalność. Dania są zależne od pory roku i sezonowości Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary produktów. Tutejsi szefowie kuchni nie boją się wyzwań, Heritage Network since June 19, 2013. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary starają się wyciągnąć z każdego produktu, to co najlepsze. Folwark Tumiany is a year-round complex located on the Heritage Network since October 23, 2007. Dlatego też sztuka kulinarna restauracji wielokrotnie już picturesque Tumiańskie Lake. It is an ideal place for both The Trade and Service Company „GOŚCINIEC” Mirosław została uhonorowana nagrodami w różnych konkursach relaxation and organization of various types of special events or Gworek in Głodowo near Ruciane-Nida, is located near Lake lokalnych oraz ogólnopolskich. company training. Some of the events are organized in a wooden Śniardwy on the edge of the Piska Forest. „GOŚCINIEC” barn or in the form of a picnic and barbecue. Guests appreciate offers fish marinated from its own fish processing plant, the facility mainly for its peace, quiet and delicious food. The main whose signature products are Masurian “paprykarz”, Roach advantage of Folwark is a restaurant with local cuisine based on for the Royal Table, Bream with plum and many other fresh, natural products, such as fish from a nearby lake or herbs marinated fish, guest rooms and original fish cuisine. The straight from the farm garden. Smoked meats produced according owners also offer double rooms and two family apartments. to traditional recipes, smoked and fried fish, cakes and homemade The restaurant serves mainly fish dishes, including fried and bread are highly appreciated here. Folwark Tumiany restaurant baked fish, with sauces and fish soups. Smoked fish are also focuses on regionalism and localism. Dishes depend on the season offered on request. and seasonality of the products. The local chefs are not afraid of challenges, they try to get the best out of each product. Therefore, the culinary art of the restaurant has been repeatedly honored with awards in various local and national competitions. 20 21 „Gęsia Chata”, Iława Gospoda „Pod Czarnym Łabędziem”, Rydzewo k. Giżycka ul. Wyszyńskiego 31C, 14-200 Iława, tel. +48 662 008 593, [email protected], ul. Mazurska 98, Rydzewo, 11-513 Miłki, tel./fax +48 87 421 12 52, [email protected], www.gospoda.pl [email protected], www.facebook.com/gesiachata Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. Powiśle od 26 maja 2015 roku. Gospoda powstała w 2000 r. Znajduje się ona na Szlaku Gęsia Chata to klimatyczny lokal z charakterem, w którym Wielkich Jezior Mazurskich na cyplu łączącym Jezioro można smacznie zjeść, zamówić catering, zakupić produkty Niegocin i Boczne, w odległości 17 km od Giżycka. Oferuje z gęsiny, tradycyjne wędliny wytwarzane na miejscu, a także niepowtarzalny klimat i atmosferę starej pruskiej gospody wiele regionalnych produktów jak miody, piwa, wina, prze- sprzed ponad 100 lat. Serwowane są tutaj specjały kuchni twory owocowe. Produkty oferowane przez Gęsią Chatę są regionalnej, polskiej, pruskiej i litewskiej. Potrawy oparte tworzone w oparciu o tradycyjne przepisy pochodzące z re- są na oryginalnych, starych przepisach. Menu zawiera gionu Warmii Mazur i Powiśla, stosowane wśród mieszkań- wszystkie smaki Mazur min. ryby, dziczyzna, grzyby, pierogi, ców regionu i przekazywane przez kolejne pokolenia. Do pro- kartacze itp. Karta jest sezonowa i zgodna z porami roku. dukcji wyrobów z gęsi wykorzystywana jest gęś pochodząca Latem serwowane są tu pierogi z jagodami, zsiadłe mleko, od członków Iławskiego Stowarzyszenia Producentów Gęsi natomiast zimą – bigos, pieczenie i grzyby. Produkty do . Oprócz przetworów z gęsiny takich jak: kiełbasy z gęsi, przygotowania dań pochodzą ze sprawdzonych, lokalnych kabanosy gęsie, smalec z gęsi, pasztet z gęsi, pierśnik ciepło gospodarstw. Wyśmienite dania wzbogacić można smakiem Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary wędzony, rillettes, żołądki gęsie w galarecie, półgęski, moż- kufla piwa starogospodowego - jasnego, ciemnego bądź Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since June 6, 2006. na spróbować przysmaki typu: gęś faszerowana, udka confit, łamanego. Gospoda swym gościom oferuje ogromny wybór Heritage Network since May 26, 2015. The inn was established in 2000. It is located on the Great Masurian piersi sous-vide, faszerowane szyjki gęsie, gulasz z żołądków produktów przygotowywanych na miejscu, odwiedzjący Gęsia Chata (“Goose Cottage”) is an atmospheric place with Lakes train on the promontory connecting Lake Niegocin and Lake gęsich, czerninę. goście mogą nabyć marynowane grzyby, smakowite ryby, character, where you can eat tasty food, order catering, buy Bodnie, 17 km from Giżycko. It offers a unique atmosphere of an mięsiwa, wędliny jak i już kultowe piwo starogospodowe. goose products, traditional meats made on site, as well as old Prussian inn dating back over 100 years. It serves regional, W Gospodzie do dyspozycji Gości jest 11 wygodnych, many regional products such as honey, beer, wine or fruit Polish, Prussian and Lithuanian specialties. The dishes are based on komfortowych i klimatyzowanych pokoi. preserves. The products offered by Gęsia Chata are created original, old recipes. The menu includes all the flavors of Masuria, on the basis of traditional recipes from the region of Warmia including fish, game, mushrooms, dumplings, kartacze etc. The menu Mazury and Powiśle, used by the inhabitants of the region is seasonal and is coming in line with the four seasons of the year. and passed on by successive generations. Goose provided In summer, it serves dumplings with blueberries, sour milk, and in by the members of the Iława Goose Producers Association winter - pork and sauerkraut stew (“bigos”), roasts and mushrooms. is used for the production of goose products. In addition to The products used for preparing the dishes come from proven local goose preparations such as: goose sausages, goose kabanos farms. Delicious dishes can be enriched with the taste of a mug of old- sausages, goose lard, goose pate, warm smoked “pierśnik”, farm beer - light, dark or with juice. The inn offers a huge selection of rillettes, goose stomachs in jelly, goose breasts, you can try products prepared on site, visitors can buy pickled mushrooms, tasty delicacies such as: stuffed goose, confit goose legs, sous-vide fish, meats, cold cuts and the already iconic old farm beer. The Inn breasts , stuffed goose necks, goulash of goose stomachs, offers 11 comfortable, cosy and air-conditioned rooms. blood soup (“czernina”). 22 23 Gościniec „Ryński Młyn”, Ryn Hotel Amax s.c., Mikołajki ul. Szkolna 3, 11-520 Ryn, tel. +48 785 888 422, [email protected], www.rynskimlyn.pl Aleja Spacerowa 7, 11-730 Mikołajki, tel. +48 87 421 90 00, fax +48 87 421 90 14, [email protected], www.hotel-amax.pl Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 13 kwietnia 2012 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Gościniec Ryński Młyn z widokiem na Jezioro Ryńskie został Powiśle od 19 czerwca 2013 roku. gruntownie odrestaurowany. Zaskakuje gości niezwykłością Hotel Amax to kameralny obiekt położony nad brzegiem jeziora wystroju jak i potraw opartych na staropolskich recepturach. Mikołajskiego, na granicy Puszczy Piskiej w malowniczej Uroku i smaku serwowanym daniom dodaje sposób ich miejscowości Mikołajki. Bezpośredni kontakt z otaczającą podania - gliniana zastawa jak i wyśmienite trunki. Podaje naturą wspomaga relaks i wypoczynek, a najbliższa okolica się tutaj bliny z maczanką, plińce z pomoćką, a także deskę gwarantuje szereg ciekawych atrakcji turystycznych. młynarza. Koneserom trunków Gospodarze proponują Hotel Amax posiada stylowo urządzone, przestronne szeroką gamę piwa, miodów i win. Gościniec Ryński Młyn i funkcjonalne pokoje i apartamenty dwuosobowe oraz oczaruje tych, dla których jednakowo ważne są doznania dwupoziomowe apartamenty willowe z kominkiem, aneksem podniebienia i atmosfera odwiedzanego miejsca. kuchennym, własnym ogródkiem z grillem oraz miejscem parkingowym. Urokliwy wystrój hotelowej restauracji, ciepło barw, okna z przepięknym widokiem na jezioro, roślinne zdobienia oraz fontanna, dają wytchnienie i zachęcają do Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary spożywania wykwintnie przygotowanych dań. Kulinarne Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since April 13, 2012. emocje zapewnia autorska kuchnia. Wysmakowane dania Heritage Network since June 19, 2013. The Ryński Młyn Inn overlooking Lake Ryńskie has been dowodzą kunsztu Szefa Kuchni łącząc najlepsze europejskie Hotel Amax is an intimate facility located on the shores of Lake completely restored. It surprises its guests with the uniqueness wzory z bogactwem tradycji staropolskiej. Uwagę zwraca Mikołajskie, on the border of the Piska Forest in the picturesque town of the decor and dishes based on old Polish recipes. The way szczególna troska o to by w menu znalazły się dary pobliskich of Mikołajki. Direct contact with the surrounding nature supports the dishes are served adds charm and taste - clay tableware jezior i lasów stanowiących bogactwo regionu. and delicious drinks. Here are served thin pancakes “bliny” relaxation and rest, and the nearest area guarantees a number of with appropriate additives, so-called “maczanka”, potato interesting tourist attractions. The Amax hotel has stylishly furnished, pancakes with sauce “plińce with pomoćka”, as well as a spacious and functional double rooms, 2 person apartments and miller’s board. For connoisseurs of alcohol, the hosts offer duplex villa apartments with a fireplace, kitchenette, own garden with a wide range of beer, honey and wines. The Ryński Młyn Inn barbecue and a parking space. The charming interior of the hotel will enchant those for whom the experience of the palate and restaurant, warm colors, windows with a beautiful view of the lake, the atmosphere of the visited place are equally important. floral decorations and a fountain, give you respite and encourage to eat exquisitely prepared dishes. Culinary emotions are provided by the original cuisine. Tasteful dishes prove the Chef’s artistry by combining the best European designs with the richness of the Old Polish tradition. Particular care is taken to ensure that the menu includes gifts from nearby lakes and forests, which are the wealth of the region. 24 25 Hotel „Rydzewski”, Ełk Hotel Sajmino, Ostróda-Kajkowo ul. Armii Krajowej 32, 19-300 Ełk, tel. +48 87 621 89 00, fax +48 87 621 89 19 ul. Michała Kajki 6, 14-100 Ostróda-Kajkowo, tel. +48 607 190 190, [email protected], www.sajmino.pl [email protected], www.rydzewski.pl Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle Powiśle od 17 stycznia 2012 roku. od 8 sierpnia 2006 roku. Hotel „Sajmino”, położony z dala od zgiełku aglomeracji, Hotel Rydzewski położony jest w pięknej krainie Pojezierza otoczony malowniczym pasem zieleni i jezior mazurskich, Ełckiego, zlokalizowany w centrum miasta Ełk. jest doskonałym miejscem na odpoczynek, ale także na Głównym atutem Hotelu „Rydzewski” jest restauracja, w której organizację wszelkiego typu spotkań, konferencji, bankietów zawsze przykłada się dużą wagę do jakości serwowanych czy przyjęć okolicznościowych. Hotel „Sajmino” jest potraw. Szef kuchni dba o to, aby w jadłospisie nie zabrakło obiektem w pełni nowoczesnym, spełniającym wysokie dań opartych o tradycyjne receptury, przygotowywanych wymagania klientów. Kuchnia hotelowej restauracji z produktów wytwarzanych przez miejscowych rolników. proponuje dania kuchni staropolskiej i regionalnej. Poleca Szczególnie godna polecenia jest „Fantazja pierogowa” – faszerowaną, pieczoną kaczkę, domowy rosół z makaronem zestaw pierogów o rożnych nadzieniach oraz nagrodzony własnego wyrobu, pierogi, pasztety, dania z drobiu „Perłą 2010” sandacz pieczony w glinie. Dzięki zdobytemu i dziczyzny, a miłośnikom ryb – opiekanego pstrąga lub doświadczeniu, możliwościom organizacyjnym, profesjonalnej sandacza. Na życzenie gości przygotowywane są potrawy i miłej obsłudze można tu zorganizować wszelkiego rodzaju według indywidualnych upodobań. Wszystkie produkty imprezy. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary wykorzystywane w kuchni: warzywa, owoce i mięsa pochodzą od lokalnych producentów. Heritage Network since January 17, 2012. Heritage Network since August 8, 2006. The “Sajmino” hotel, located away from the hustle and bustle “Rydzewski” Hotel is located in the beautiful land of the Ełk of the agglomeration, surrounded by a picturesque belt of Lakeland, in the center of Ełk. greenery and Masurian lakes, is a perfect place to relax, but The main advantage of the “Rydzewski” Hotel is the also to organize all types of meetings, conferences, banquets restaurant, where great attention is always paid to the or special events. “Sajmino” hotel is a fully modern facility quality of the dishes served. The chef makes sure that the that meets the customer high expectations. The cuisine of the menu does not lack dishes based on traditional recipes, hotel restaurant offers traditional Polish and regional dishes. prepared from products produced by local farmers. The recommendations are stuffed, roasted duck, homemade Especially recommendable is “Dumplings Fantasy’” - a set broth with homemade noodles, dumplings, pates, poultry and of dumplings with various fillings and a zander baked in game dishes, and for fish lovers - roasted trout or zander. clay awarded with the “Pearl 2010”. Thanks to the gained On request, meals are prepared according to individual experience, organizational possibilities, professional and preferences. All products used in the kitchen: vegetables, friendly service, all kinds of events can be organized here. fruit and meat come from local producers.

26 27 Jabłoń Lake Resort Sp. z o.o., Jabłoń k. Pisza Karczma Berta, Święta Lipka Jabłoń 1, 12-200 Pisz, tel. +48 87 423 28 80, [email protected], www.jablon-resort.pl Święta Lipka 23, 11-440 Reszel, [email protected], tel. +48 578 895 868

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 16 stycznia 2017 roku. Powiśle od 10 grudnia 2019 roku. Jabłoń Lake Resort to całoroczny ośrodek położony w sercu Karczma Berta to ponad dwustuletnia chata w Świętej Lipce, Puszczy Piskiej. Sercem obiektu jest Restauracja Imbirowy w której to odnajdziemy spokój i najemy się do syta. Chata Sad – z kuchnią sezonową, opartą na lokalnych produktach. położona jest na uboczu, a mimo to do słynnego na całą W menu zawsze znajdziemy ryby, także te wędzone – Polskę Sanktuarium jest bardzo blisko. Posiłki przygotowują w Jabłoni, na zamówienie można uwędzić rybę na miejscu. dla gości sami gospodarze: pierogi z wołowiną mają Ważnym punktem jest także dziczyzna oraz gęsina, w tym niepowtarzalny smak, a rosół z pielmieni zawsze jest dobrze wyjątkowe pierogi z pieczoną gęsią czy gulasz z dzika na przyprawiony. Karczmę stworzyła rodzina Kaczorowskich gryczanych plackach. Miłośnicy domowej kuchni będą mogli z miłości do historii i dobrego jedzenia: Wojtek to szef skosztować kartaczy, racuchów, pyz, codziennie wypiekanego kuchni, a żona Karolina zajmuje się dekoracją, doglądaniem na zakwasie chleba. Wegetarianie też znajdą coś dla siebie: gości oraz pieczeniem ciast. Są jeszcze rodzice: właściciel kasze, warzywne curry czy kotleciki marchewkowe, a na Waldemar – miłośnik historii i Świętej Lipki oraz Wiesława, deser niezapomniana jabłoniowa szarlotka na ciepło, która od której przepisów wszystko się zaczęło. Karczma Berta to od lat ma ten sam, cudowny smak. rodzinne dzieło tworzone z sercem. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since January 16, 2017. Heritage Network since December 10, 2019. Jabłoń Lake Resort is a year-round resort located in the Karczma Berta is an over 200-year-old cottage in Święta heart of the Piska Forest. The heart of the facility is the Lipka (“Holy Linden”), where we will find peace and eat Ginger Orchard Restaurant - with seasonal cuisine, based our fill. The cottage is located off the beaten track, and yet on local products. The menu always includes fish, including the Sanctuary, famous all over Poland, is very close. The smoked fish - in Jabłoń, you can smoke fish on site upon meals are prepared for the guests by the hosts themselves: request. Game and goose are also important points, including beef dumplings have a unique flavor, and the pelmeni broth is unique dumplings with baked goose or wild boar stew on always well seasoned. The inn was created by the Kaczorowski buckwheat pancakes. Lovers of home cooking will be able to family out of love for history and good food: Wojtek is a chef, taste kartacze, pancakes, dumplings, bread baked daily with and his wife, Caroline, deals with decorations, looking after leaven. Vegetarians will also find something for themselves: guests and baking cakes. There are also parents: the owner groats, vegetable curry or carrot cutlets, and for dessert, an Waldemar - a lover of history and Święta Lipka village, and unforgettable “jabłoniowa” warm apple pie, which has had Wiesława, whose recipes started all of those. Karczma Berta the same, wonderful taste for years. is a family work created with heart.

28 29 Karczma „Nad Sandelą”, Lubawa Karczma „Skansen”, Olsztynek ul. Wyzwolenia 4, 14-260 Lubawa, tel. +48 500 072 303, [email protected], www.karczmanadsandela.pl ul. Leśna 23, 11-015 Olsztynek, tel. +48 89 519 05 34, [email protected], www.karczmaskansen.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury od 15 września 2009 roku. Powiśle od 13 kwietnia 2012 roku. Karczma „Nad Sandelą” położona jest w Lubawie nad Karczma „Skansen” mieści się na terenie Muzeum rzeką Sandelą. Powstała 1979 roku. Cały obiekt zachowuje Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku. charakter ludowej karczmy. Dysponuje salą konsumpcyjną Ze względu na swoje położenie, promuje dania kuchni na 140 osób oraz mniejszą salą myśliwską. Właściciele charakterystycznej dla Warmii i Mazur. Turyści odwiedzający gwarantują profesjonalną obsługę i organizację imprez Skansen w Olsztynku mogą delektować się smakami okolicznościowych. Zapewniają doskonały smak swoich charakterystycznymi dla regionu. W menu znajdują się potraw oraz polecają wyśmienite potrawy kuchni staropolskiej. głównie dania takie jak: zupa warmińska z klopsikami z białej Dużą popularnością cieszą się indyki pieczone w całości, kiełbaski, flaki wołowe, golonka w kapuście, confit z gęsi, szynka z pieca oraz pieczone prosię. Goście zachwycają się racuchy z jabłkami, czy pajda chleba ze smalcem i ogórkiem smakiem dań oraz dekoracją sporządzonych potraw. Co roku kiszonym. Pstrąg , sandacz oraz lin – to ryby regionalne, z początkiem maja rozpoczynają wielkie grillowanie, majówki które również podawane są w Karczmie. Wszystkie potrawy Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary oraz imprezy biesiadne. Karczma specjalizuje się w kuchni przyrządzane są na miejscu – pieczenie babki ziemniaczanej, Heritage Network since September 15, 2009. staropolskiej. Goście chwalą sobie przede wszystkim jakość smażenie placków ziemniaczanych, lepienie pierogów. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary The „Nad Sandelą” inn is located in Lubawa on the Sandela i smak potraw, mówiąc, że „ smakuje jak w domu”. Pomimo Sezonowo podawane są dania dnia takie jak szczawiowa Heritage Network since April 13, 2012. River. It was established in 1979. The entire facility retains the wprowadzania wielu nowinek kulinarnych restauracja bazuje z jajkiem, kurkowa z zacierką czy chłodnik z zielonego The “Skansen” inn is located on the premises of the Museum character of a folk inn. It has a consumption room for 140 people na tradycyjnych recepturach, a większość potraw pochodzi ogórka oraz domowe naleśniki. W karczmie wypiekany jest of Folk Architecture, Ethnographic Park in Olsztynek. Due and a smaller hunting room. The owners guarantee professional z własnej produkcji: pierogi, uszka, własnego wyrobu wędliny. też chleb i ciasta oraz sezonowo wytwarzane są przetwory to its location, it promotes dishes typical of Warmia and service and organization of special events. They provide excellent W karcie znaleźć można szeroki wybór dań mięsnych, ryb, warzywne i owocowe. Mazury. Tourists visiting the Open-Air Museum in Olsztynek taste of their dishes and recommend delicious dishes of Old Polish dziczyzny. Karczma bierze aktywny udział w wielu konkursach can enjoy the flavors typical of the region. The menu includes cuisine. Whole roasted turkeys, oven-baked ham and roasted i festiwalach gastronomicznych, mainly dishes such as: Warmian soup with white sausage piglet are very popular. Guests are delighted with the taste and the na których zdobyła wiele meatballs, beef tripe soup, pork knuckle in cabbage, confit decorations of the prepared dishes. Every year, at the beginning nagród. of May, hosts start great barbecues, picnics and feast parties. The goose, pancakes with apples, or a slice of bread with lard inn specializes in Old Polish cuisine. The guests admire the quality and pickled cucumber. Trout, zander and tench - these are and taste of the dishes, saying that it „tastes like home”. Despite regional fish that are also served in the inn. All dishes are introducing many culinary novelties, the restaurant is based on prepared on site - baking potato cake, frying potato pancakes, traditional recipes, and most of the dishes come from its own making dumplings. Seasonally served dishes of the day such production: dumplings, small dumplings (“uszka”), homemade as sorrel soup with boiled egg, chanterelle soup with noodles cold cuts. The menu includes a wide selection of meat, fish and “zacierka”, cold green cucumber soup and homemade game dishes. The inn takes an active part in many gastronomic pancakes. Besides that, bread and cakes are baked in the competitions and festivals, where it has won many awards. inn, and seasonally vegetable and fruit preserves are made. 30 31 Karczma „Stary Młyn”, Upałty k. Giżycka „Karczma Warmińska”, Gietrzwałd Upałty 2, 11-500 Giżycko, tel. +48 87 429 27 18, [email protected], www.karczma-upalty.com ul. Kościelna 1, 11-036 Gietrzwałd, tel. +48 89 512 34 23, [email protected], www.karczma.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 16 grudnia 2008 roku. Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. Stary Młyn - Karczma i Hotelik to młyn z przełomu XIX W sercu Gietrzwałdu u stóp Kościoła znajduje się restauracja i XX wieku zaadaptowany na hotelik i stylową karczmę. inna niż wszystkie – Karczma Warmińska słynąca ze Położony w samym środku Mazur, w pięknym miejscu nad swojego nieprzeciętnego klimatu. Pieczołowicie odtworzone samym jeziorem, w środku mazurskiej wsi Upałty. To idealne wnętrze Karczmy sąsiaduje z rozległym dziedzińcem miejsce, gdzie można dobrze zjeść, a przy okazji zrelaksować o charakterystycznej dla przełomu wieków regionalnej się i odpocząć w otoczeniu pięknej przyrody. Serwuje się tu architekturze. Wszystko co dawno już zanikło, pielęgnowane staropolskie potrawy - same mazurskie smakowitości, do jest w Karczmie, z wielką dbałością o szczegóły, gdzie każdy których używa się produktów pochodzących od lokalnych przedmiot ma warmińską duszę. Karczma Warmińska rolników. Goście ze stylowo urządzonych pokoi mogą to kultura i tradycja wszystkich kultur, które tworzą delektować się pięknem mazurskiego krajobrazu. Z tarasu dzisiejszy obraz naszego regionu. Restauracja ta przeszłość widokowego można podziwiać zachody słońca, odbijające i teraźniejszość łączy w wyjątkowy sposób. Wystrój Karczmy Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary się w lustrze jeziora. Wszystko to w niepowtarzalnym, to unikatowa kolekcja narzędzi rolniczych i przedmiotów Heritage Network since June 6, 2006. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage intymnym klimacie, który tworzą stary, ponad 100-letni codziennego użytku, którymi przed laty posługiwali się In the heart of Gietrzwałd, at the foot of the Church, there is a restaurant Network since December 16, 2008 młyn, stare meble i zgromadzone we wnętrzach młynarskie mieszkańcy Warmii i Mazur. Karczma słynie z bardzo dobrej, unlike any other - Karczma Warmińska (“Warmińska Inn”), famous for Stary Młyn – Karczma i Hotelik (”Old mill – Inn and Hotel”) is a mill pamiątki. Goście mają do dyspozycji parking, najmłodsi tradycyjnej kuchni. Goście mają do wyboru specjalności its extraordinary atmosphere. The carefully recreated interior of the from the turn of the 19th and 20th centuries converted into a small plac zabaw, gdzie można miło spędzić czas. Karczma regionalne, m.in. żur warmiński z białą kiełbasą, czerninę inn is adjacent to a vast courtyard with regional architecture typical hotel and a stylish inn. Located in the middle of Masuria, in a beautiful „Stary Młyn” to również doskonałe miejsce do organizacji z golcami warmińskimi, dzyndzałki, pierogi z okrasą, placki of the turn of the century. Everything that has long since disappeared spot by the lake, in the middle of the Masurian village of Upałty. It’s wszelkiego typu imprez, przyjęć okolicznościowych i szkoleń. ziemniaczane, rodzinne Michy – Mnicha i Karczmarza, is cared for in the Inn, with great attention to detail, where each item a perfect place where you can eat well and the same time, relax and Wizyta w Karczmie to także niepowtarzalna możliwość a także znakomite potrawy z ryb. Restauracja odgrywa has a Warmian soul. Karczma Warmińska is the culture and tradition of all cultures that defines today’s image of our region. The restaurant rest surrounded by beautiful nature. Old Polish dishes are served here spotkania z atmosferą mazurskiej wsi. Smakowite dania, ogromną rolę w promocji regionu jako produkt regionalny, combines past and present in a unique way. The interior of the inn is - only Masurian delicacies, which are made with products from local staropolska gościnność, rodzinna atmosfera, cisza, spokój, który świadczy usługi w sposób nieprzemysłowy i tworzy farmers. Guests of the stylishly furnished rooms can enjoy the beauty a unique collection of agricultural tools and everyday objects used by nieskażona przyroda - to wszystko dania z surowców naturalnych dostępnych w tym regionie, the inhabitants of Warmia and Mazury years ago. The inn is famous of the Masurian landscape. From the observation deck you can admire czeka na gości. które kuszą , zachwycają i przyciągają rzesze turystów. the sunsets reflected in the lake’s mirror. All this in a unique, intimate for its very good, traditional cuisine. Guests can choose from regional atmosphere created by an over 100 years old mill, old furniture and specialties, incl. Warmian sour rye soup with white sausage, blood milling souvenirs gathered inside. Guests have at their disposal a soup with Warmian “golce” (potato noodles), “dzyndzałki”, dumplings parking lot, the youngest ones can find here a playground where can with bacon and onion gravy, potato pancakes, family Bowls – “Mnich” have a good time. The “Stary Młyn” inn is also a perfect place to and “Karczmarz” (Monk and Innkeeper), as well as delicious fish organize all kinds of events, receptions and training. A visit to the Inn dishes. The restaurant plays a huge role in promoting the region as is also a unique opportunity to meet the atmosphere of the Masurian a regional product that provides services in a non-industrial way and countryside. Tasty dishes, old Polish hospitality, family atmosphere, creates dishes from natural resources available in the region that peace, quiet, unspoiled nature - all this is waiting for guests. tempt, delight and attract crowds of tourists. 32 33 Kawiarnia „Moja”, Olsztyn Kawiarnia – Restauracja „Staromiejska”, Olsztyn ul. Dąbrowszczaków 10, 10-539 Olsztyn, tel. +48 506 796 771, [email protected], www.kawiarniamoja.pl ul. Stare Miasto 4/6/13, 10-027 Olsztyn, tel./fax +48 89 527 58 83, [email protected], www.staromiejska.olsztyn.pl Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 2 lutego 2010 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Tu czas staje w miejscu. Przynajmniej do momentu kiedy Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. z talerzyka zniknie kawałek torcika, szarlotki albo sernika. „Staromiejska” to miejsce z tradycjami sięgającymi 1958 Kawiarnia Moja sięga po stare receptury, kultywuje cukiernicze r. Położona jest w sercu Olsztyna, na Starym Mieście, tradycje i zaraża pasją odkrywania tradycyjnych, kulinarnych w bliskim sąsiedztwie gotyckiego zamku i katedry. Proponuje skarbów. Z każdym kawałkiem marcepana królewieckiego czy specjały kuchni polskiej oraz ciasta i desery przygotowywane brukowca mazurskiego rodzi się wielka miłość do tego co przez własnych cukierników z wykorzystaniem surowców naturalne i lokalne. Marcepan królewiecki - Migdały i cukier pochodzących od miejscowych producentów. Dania serwowane – tyle wystarczy aby stworzyć dzieło sztuki. Marcepan Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage przez restaurację powstają na podstawie tradycyjnych, Network since February 2, 2010. królewiecki wytwarzany metodą tradycyjną w Kawiarni Moja, regionalnych przepisów kulinarnych. Szczególnie polecane Time stops here. At least until a piece of cake, apple pie or cheesecake łączy walory smakowe i zdrowotne z edukacją na temat są: zrazy wołowe zawijane, kołduny litewskie, domowe disappears from the plate. The Moja Cafe uses old recipes, cultivates historii regionu. Dlatego jest doskonałą pamiątką z pobytu pierogi (w tym dzyndzałki warmińskie) oraz własne wypieki. confectionery traditions and inspires with passion for discovering traditional w Olsztynie. Jego sekretna receptura pochodzi z wiekowej Przestronne, eleganckie wnętrze stwarza wyjątkowy nastrój culinary treasures. With each piece of marzipan Królewiecki (Königsberg kucharskiej książki Mazurów. Brukowiec – to kolejny zarówno na obiad rodzinny, kolację z przyjaciółmi jak marzipan) or gingerbread called brukowiec mazurski, a great love for what przysmak - mazurska odmiana piernika widnieje na Liście i spotkanie biznesowe. Latem można skorzystać z zacisznego Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary is natural and local is born. Marzipan Królewiecki - Almonds and sugar - Produktów Tradycyjnych. Jego składnikiem jest syrop ogródka z widokiem na Staromiejską fontannę. Znakomita Heritage Network since June 6, 2006. that’s enough to create a work of art. Marzipan Królewiecki, produced in buraczany, także wpisany na tę listę. Ten przysmak swoją kuchnia połączona z polską gościnnością, styl i elegancja “Staromiejska” is a place with traditions dating back to a traditional way in the Moja Cafe, combines taste attributes and health historią sięga czasów przedwojennych. Często pieczono go na benefits with education about the history of the region. That is why it is a to powody dla 1958. It is located in the heart of Olsztyn, in the Old Town, święta, a także przed ciężką pracą w polu. Popijany mlekiem perfect souvenir from your stay in Olsztyn. Its secret recipe comes from an których warto in close proximity to the Gothic castle and the cathedral. dodawał energii i siły. Kawiarnia Moja to od lutego 2009 ancient cookbook of Masuria. Brukowiec is another delicacy - the Masurian odwiedzić It offers specialties of Polish cuisine as well as cakes and r. obowiązkowy punkt na mapie gastronomicznej Olsztyna. type of gingerbread is on the List of Traditional Products. Its ingredient is Staromiejską. desserts prepared by its own confectioners with the use of Specjalnością tego miejsca są ciasta przygotowywane od beet syrup, also included in aforementioned List. This delicacy dates back raw materials from local producers. The dishes served by podstaw w pracowni cukierniczej z surowców lokalnych. to the pre-war times. It was often baked for the holidays, as well as before the restaurant are based on traditional, regional recipes. hard work in the field. Washed down with milk, it added energy and strength. Sernik, szarlotka – pospolite ciasta, a jednak zaskakują Especially recommended are: beef roulades, Lithuanian Cafe Moja has been a must-see on the gastronomic map of Olsztyn since smakiem. Polecane szczególnie są: torcik śliwkowy, ciasteczka dumplings, homemade dumplings (including Warmian February 2009. The specialty of this place are cakes prepared from scratch z różą oraz wykonywane na zamówienie ciepłe, śniadaniowe dzyndzałki) and home-made pastries. The spacious, elegant in a confectionery workshop from local ingredients. Cheesecake, apple pie rogaliki drożdżowe z kruszonką. Niezbędnym dodatkiem interior creates a unique atmosphere for a family lunch, - common cakes, yet surprising with their taste. Especially recommended do dobrego ciasta jest aromatyczna kawa, serwowana na are: plum cake, cookies with rose and made-to-order warm, breakfast yeast dinner with friends and a business meeting. In summer, you różne sposoby lub dobra herbata. W 2019 roku właściciele croissants with crumble. An essential addition to a good cake is aromatic can use a quiet garden with a view of the Old Town fountain. uruchomili drugą Kawiarnię Moja z salą warsztatową przy ul. coffee, served in various ways, or good tea. In 2019, the owners launched Excellent cuisine combined with Polish hospitality, style and Stare Miasto 17/21 lok 32 w Olsztynie. the second Moja Cafe with a workshop room at Stare Miasto 17/21 street elegance are the reasons why you should visit Staromiejska. local 32 in Olsztyn. 34 35 „Konfitura” – Kawiarnia – Cukiernia, Olsztynek Natura Mazur Resort & Conference Warchały, Jedwabno ul. Niepodległości 3, 11-015 Olsztynek, tel. +48 504 268 098, Warchały ul. Brajnicka 1, 12-122 Jedwabno, tel. +48 89 642 66 00, [email protected], www.naturamazur.pl [email protected], www.facebook.com/konfitura.olsztynek Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 27 lutego 2018 roku. Powiśle od 5 marca 2019 roku Natura Mazur Resort & Conference Warchały to wyjątkowy KONFITURA to miejsce w którym właścicielka chciałaby mazurski obiekt położony wśród zielonych lasów, tuż nad podarować gościom odrobinę luksusu. To tu można umówić jeziorem Świętajno. Miejsce to wpisuje się w charakter się na romantyczne spotkanie. Rozkoszować się smakiem regionu ceniąc jego kulturę oraz tradycję kulinarną. tortu Bezowego z malinami i aromatem świeżo parzonej Doskonałe menu przygotowane przez szefa kuchni oparte kawy, która rozjaśni umysł, a ręcznie robione praliny dodadzą na kuchni polskiej, zapewni doznania kulinarne dla każdego energii i poprawią nastrój. Latem Konfitura zaprasza na podniebienia. Niektóre dania przygotowane w odpowiednich taras, otulony zielenią – z tego miejsca nie tylko można temperaturach z użyciem techniki gotowania zwanej sous-vide podziwiać zamek, ale także obserwować jak inaczej płynie - to metoda polegająca na odpowiedniej obróbce żywności czas. Po wyjściu z tego miejsca Goście z pewnością zabiorą poprzez dobieranie do każdej z nich idealnej temperatury. ze sobą nie tylko smak lodów i robionej na miejscu konfitury, Można tu również znaleźć tradycyjnie przygotowywane ale też klimat, ciszę i sielskość tego miejsca. i wędzone wędliny, smakowicie przyrządzone mazurskie ryby, pierogi z różnorodnym nadzieniem i wyśmienite Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary mazurskie kartacze czy dziczyznę. Zachwycające smakiem Heritage Network since February 27, 2018. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary potrawy powstają ze świeżych produktów z regionu takich Natura Mazur Resort & Conference Warchały is a unique Masurian Heritage Network since March 5, 2019. jak na przykład grzyby z mazurskich lasów, jak również facility located among green forests, right by Lake Świętajno. This KONFITURA is a place where the owner would like to give warzywa i owoce od tutejszych gospodarzy. Mając na uwadze place fits into the character of the region, appreciating its culture her guests a bit of luxury. This is where you can arrange a fakt, że kulinarne doznania Gości są najważniejsze, Szef and culinary tradition. An excellent menu prepared by a chef based romantic meeting. Enjoy the taste of a meringue cake with Kuchni wkłada wiele serca w przygotowanie każdej potrawy on Polish cuisine will ensure a culinary experience for every palate. raspberries and the aroma of freshly brewed coffee that will i podanie jej w wyjątkowy sposób. Some dishes are prepared at appropriate temperatures using the brighten the mind, together with hand-made pralines that sous-vide cooking technique - a method of proper food processing will give you energy and improve your mood. In summer, by selecting the ideal temperature for each of them. You can also Konfitura invites you to the terrace, surrounded by greenery find traditionally prepared and smoked meats, deliciously prepared - from this place you can not only admire the castle, but also Masurian fish, dumplings with various fillings, delicious Masurian watch how time flows differently. After leaving this place, kartacze or venison. Delicious dishes are made of fresh products guests will surely take with them not only the taste of ice from the region, such as mushrooms from Masurian forests, as cream and jam made on site, but also the atmosphere, silence well as vegetables and fruit from local hosts. Bearing in mind the and idyllic nature of this place. fact that the culinary experiences of guests are the most important, the Chef puts a lot of heart into preparing each dish and serving it in a unique way. 36 37 Niebieski Zaułek Restauracja Mazurska Ośrodek Wypoczynkowy „Camping Tumiany”, Tumiany k. Barczewa ul. Polska 33A, 12-100 Szczytno, tel. +48 89 624 39 65, [email protected], www.niebieskizaulek.pl Tumiany 1A, 11-010 Barczewo, tel. +48 602 757 481, [email protected], www.camping-tumiany.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury od 27 lutego 2018 r. Powiśle od 19 czerwca 2013 roku. Niebieski Zaułek w Szczytnie to klimatyczne miejsce Ośrodek wypoczynkowy oraz camping w Tumianach znajduje promujące mazurskie smaki. W menu restauracji można się w pobliżu krajowej drogi nr 16 pomiędzy Olsztynem, znaleźć wiele tradycyjnych dań regionalnych (m.in. gęś a Biskupcem. Miejsce to znajduje się pomiędzy dwoma faszerowaną, gęsie udka konfit, schabowego z kością, jeziorami, klimatu dodaje również las, który jest dosłownie karmuszkę, rosół z domowym makaronem, kartoflankę, placki na wyciągnięcie ręki. Pole namiotowe i caravaningowe ziemniaczane, kopytka, ryby, pierogi z różnymi farszami oraz zajmuje powierzchnię 2 hektarów, jest położone na szarlotkę). Wszystkie potrawy przygotowywane są na miejscu, półwyspie nad malowniczym jeziorem Pisz, a cały obiekt ma z surowców pochodzących od lokalnych producentów bez powierzchnię 4 hektarów. W skład bazy noclegowej wchodzą używania sztucznych polepszaczy i konserwantów. Przy „apartamenty pod lasem”, domki. Kompleks położony jest restauracji funkcjonuje mała Galeria Pamiątek Regionalnych, pośród pięknych, czystych jezior i lasów, gdzie grzybiarze, w której można podziwiać i zakupić rękodzieło wykonane wędkarze oraz miłośnicy przyrody znajdą coś dla siebie przez lokalnych artystów. i odpoczną z dala od trosk codziennego życia. Goście mogą Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary korzystać z wielu atrakcji wodnych jak : kajaki (liczne szlaki Heritage Network since June 19, 2013. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary kajakowe), łodzie wędkarskie oraz turystyczne, rowery The recreation center and camping site in Tumiany is located Heritage Network since February 27, 2018. wodne jak również boisko do siatkówki plażowej, rowery near the national road No. 16 between Olsztyn and Biskupiec. Niebieski Zaułek (Blue Alley) in Szczytno is an atmospheric turystyczne, 2 place zabaw, piaszczysta plaża. Restauracja This place is located between two lakes and to what boosts the place that promotes Masurian flavors. In the restaurant’s „ z Widokiem…” to najpiękniejsza część ośrodka. Szef atmosphere is a forest, which is literally at your fingertips. The menu you can find many traditional regional dishes (including kuchni dba aby dania stanowiły element kuchni regionalnej. campsite and caravanning site covers an area of ​​2 hectares, stuffed goose, confit goose legs, pork chop with bone, goulash Serwowane są tu m.in. ryby, wędzonki oraz swojski chleb is located on a peninsula on the picturesque Pisz Lake. The soup - “karmuszka”, broth with homemade noodles, potato pieczony na miejscu. entire facility has an area of ​​4 hectares. The accommodation soup - “kartoflanka”, potato pancakes, potato dumplings – base includes “apartments near the forest” and cottages. The “kopytka”, fish, dumplings with various stuffing and apple complex is situated among beautiful, clean lakes and forests, pie). All dishes are prepared on site, using ingredients from where mushroom pickers, fishermen and nature lovers will find local producers, without the use of artificial improvers and something for themselves and rest away from the worries of preservatives. There is a small Regional Souvenirs Gallery everyday life. Guests can enjoy many water attractions, such as: next to the restaurant, where you can admire and buy kayaking (numerous canoe routes), fishing and use tourist boats, handicrafts made by local artists. pedal boats as well as a beach volleyball court, tourist bikes, two playgrounds, and a sandy beach. The “z Widokiem ...” restaurant is the most beautiful part of the resort. The chef makes sure that the dishes are part of the regional cuisine. Restaurant serves here, among others fish, smoked meats and home-made bread. 38 39 Pałac i Folwark „Galiny”, Galiny k. Bartoszyc Pałac Mortęgi Hotel&SPA, Mortęgi Galiny 110, 11-200 Bartoszyce, tel. +48 89 761 21 67, [email protected], www.palac-galiny.pl Mortęgi 3, 14-260 Lubawa, tel. +48 89 644 94 79, [email protected], www.palacmortegi.pl

Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 25 stycznia 2011 roku. Powiśle od 22 stycznia 2019 roku. W północno-wschodniej Polsce, na pograniczu Warmii Stylowy Hotel z historią w tle. W zachodniej części Ziemi i Mazur, znajduje się wyjątkowe miejsce: XVI-wieczny Zespół Lubawskiej, słynącej z urokliwych zakątków i pięknej Pałacowy i XIX-wieczny Folwark – Galiny. Pałac został przyrody, położony jest Pałac Mortęgi. Tu, w otoczeniu starannie odrestaurowany i służy gościom apartamentami oraz natury, na rozległym terenie mieści się kompleks budynków, salą konferencyjną połączoną z oranżerią. W pobliżu Pałacu w tym XIX-wieczny Pałac i liczne zabudowania folwarczne znajduje się zabytkowy Folwark, z malowniczym stawem. z XIV wieku, mini zoo, stajnie z krytą ujeżdżalnią oraz park Można tu podziwiać spichlerz z wieżą zegarową - obecnie w stylu angielskim. Restauracja SZLACHECKA w Pałacu mieści się tu dwupoziomowa restauracja oraz stara kuźnia, Mortęgi serwuje Gościom potrawy przygotowywane ze Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since January 25, 2011. w której organizowane są biesiady. Na uwagę zasługują świeżych produktów, pozyskiwanych od lokalnych wytwórców. In north-eastern Poland, on the border of Warmia and Mazury region, there również doskonale odrestaurowane stajnie dla koni. Sielską Kuchnia czerpie z bogatej tradycji kulinarnej regionu, is a unique place: the 16th-century Palace Complex and the 19th-century urodę krajobrazu dopełniają pasące się na pastwiskach konie tworząc wyjątkowe dania. Oprócz dań z karty, Goście znajdą Farm - Galiny. The palace has been carefully restored and serves guests with i malownicza przestrzeń: łąki, pola, lasy, stawy pełne ryb, tutaj codzienne bogate bufety śniadaniowe oraz smaczne apartments and a conference room connected to the orangerie. Near the rzeka Pisa oraz niezwykle urzekający park. Ogromnym atutem i różnorodne kolacje. Stylowy wystrój restauracji oraz taras Palace, there is a historic farm with a picturesque pond. Guests can admire Galin jest wyśmienita kuchnia. Gospoda ma na stałe w swoim z widokiem na staw, to doskonałe uzupełnienie przestrzeni Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary a granary with a clock tower - now it houses a two-level restaurant and an menu potrawy przygotowywane z lokalnych surowców. restauracyjnej. Heritage Network since January 22, 2019. old smithy, where feasts are organized. The perfectly restored horse stables Jednym z takich dań jest jagnięcina confit w sosie winno A stylish hotel with history in the background. The Mortęgi also deserve attention. The idyllic beauty of the landscape is complemented tymiankowym. Główny surowiec, czyli udziec jagnięcy pochodzi Palace is situated in the western part of the Lubawa Land, by horses grazing on the pastures and the picturesque space: meadows, z owcy kamienieckiej – charakterystycznej dla województwa famous for its charming nooks and beautiful nature. Here, fields, forests, ponds full of fish, the Pisa River and an extremely charming warmińsko – mazurskiego. W Galinach podawane są też surrounded by nature, on a vast area, there is a complex of park. The great advantage of Galiny is delicious cuisine. The inn’s menu buildings, including the 19th-century Palace and numerous always includes dishes prepared from local ingredients. One such dish is dania z użyciem innych lokalnych surowców, tj. serów kozich i krowich. Region Warmii i Mazur to również ryby. One także farm buildings from the 14th century, a mini zoo, stables confit lamb in a wine thyme sauce. The main raw material, i.e. the leg of with an indoor riding hall and an English-style park. The lamb, comes from Kamieniec sheep - characteristic for the Warmińsko- goszczą w menu Galin. Trafiają one tu również od lokalnych SZLACHECKA restaurant in the Mortęgi Palace serves Mazurskie Voivodeship. In Galiny, dishes are also served using other local dostawców. Charakterystyczne dla Gospody w Galinach są ingredients, such as goat and cow cheeses. The region of Warmia and również warmińska gryczanka z suszonymi grzybami oraz dishes prepared from fresh products obtained from local Mazury also means fish. They also appear on the Galin menu. They also gołąbki z kasza gryczaną i leśnymi grzybami. Gospoda Galińska producers. The cuisine draws from the rich culinary tradition come here from local suppliers. The characteristic features of tavern in wyróżniona została „czapką” w Żółtym Przewodniku Gault & of the region, creating unique dishes. In addition to à la carte Galiny are Warmian buckwheat with dried mushrooms and stuffed cabbage Millau Polska. Szefowa Kuchni jako jedyna z regionu Warmii dishes, guests will find here daily rich breakfast buffets as with buckwheat and forest mushrooms. Galiny tavern was awarded a “hat” i Mazur otrzymała ponadto tytuł „Kobieta Szef” przyznawany well as tasty and varied dinners. The stylish interior of the in the Yellow Guide Gault & Millau Poland. The Chef, as the only one przez Gault & Millau dla najlepszych szefów kuchni Warmii, restaurant and the terrace overlooking the pond are a perfect from the Warmia and Mazury region, was also awarded the “Woman Chef” complement to the restaurant space. title by Gault & Millau for the best chefs in Warmia, Mazury, Pomorze, Mazur, Pomorza, Kujaw i Podlasia. Kujawy and Podlasie regions. 40 41 Pałac Myślęta, Myślęta k. Uzdowa Polska Akademia Nauk Dom Pracy Twórczej w Wierzbie Myślęta 1, 13-214 Uzdowo, tel. +48 23 697 30 93, [email protected], www.palacmysleta.pl Wierzba 7, 12-220 Ruciane-Nida, tel.+48 516 009 061, [email protected], www.wierzba.pan.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 27 grudnia 2013 roku. od 26 maja 2015 roku. Pałac Myślęta to pełen uroku, neorenesansowy obiekt Obiekt malowniczo położony na półwyspie u styku trzech wybudowany w 1880 roku przez ród Hugo Kressmanna. jezior- Bełdany, Mikołajskie i Śniardwy, w sercu Puszczy Położony w starym, wyjątkowo pięknym parku, przez Piskiej. W swej ofercie DPT w Wierzbie posiada usługi stałych bywalców uważany jest za jedyną w swoim rodzaju noclegowe w 5 budynkach o zróżnicowanym standardzie, perłę. Odrestaurowany i odnowiony kusi przepychem usługi gastronomiczne, konferencyjne oraz portowe. Bliskie i luksusem. Jest to bardzo kameralny obiekt, który oferuje sąsiedztwo Rezerwatu Konika Polskiego oraz jeziora Śniardwy, komfortowy wypoczynek i niezapomniane wrażenia z dala niewielka odległość od Mikołajek, w pełni wyposażony port od wielkomiejskiego zgiełku i cywilizacji. Swoje miejsce jachtowy nad jeziorem Bełdany, pomocna obsługa z wieloletnim Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage odnajdą tu zarówno rodziny, nowożeńcy jak i biznesmeni. doświadczeniem, jak również wyśmienita kuchnia sprawiają, Network since May 26, 2015. że wielu zadowolonych gości uczyniło Wierzbę swoim W Restauracji „Palatium” można skosztować dań kuchni The facility is picturesquely situated on a peninsula at the junction of three ulubionym miejscem na Mazurach. W przytulnych wnętrzach staropolskiej będącej wynikiem wieloletnich doświadczeń lakes - Bełdany, Mikołajskie and Śniardwy, in the heart of the Piska Forest. klimatyzowanej restauracji hotelowej na miłośników smacznej szefów kuchni, którzy zdobywają liczne nagrody In its offer, 28. House of Creative Work in Wierzba provide accommodation kuchni czeka wiele wyśmienitych potraw. W bogatym menu services in 5 buildings of various standards, as well as catering, conference w konkursach kulinarnych w Polsce i za granicą. Do Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary serwowanym przez Szefową Kuchni znajdą Państwo wykwintne and port services. The close vicinity of the Polish Konik Reserve (“Polish przygotowywania potraw wykorzystywane są warzywa, owoce Heritage Network since December 27, 2013. dania kuchni regionalnej i staropolskiej. Wyborne potrawy primitive horse reserve”) and Lake Śniardwy, a short distance from Mikołajki, i zioła rosnące w pobliskim ogrodzie i sadzie. Wykwintna Myślęta Palace is a charming, neo-Renaissance building built rybne i mięsne a także wyśmienite domowe ciasta pozostawią a fully equipped yacht port on Lake Bełdany, helpful staff with many years staropolska kuchnia jest latem lekka, pachnąca malinami, in 1880 by the lineage of the Hugo Kressmann family. Located niezapomniane wrażenia kulinarne. Goście rozsmakują of experience and an excellent cuisine make Wierzba their favorite place in a wraz z nadejściem jesieni wzbogacona o grzyby i leśne in an old, exceptionally beautiful park, it is considered by the się m.in. w sandaczu w sosie kurkowym, okoniu w sosie Masuria. In the cozy interiors of the air-conditioned hotel restaurant, lovers owoce. Warto zanurzyć się w bogactwie proponowanych of tasty cuisine will find many delicious dishes. In the rich menu served by regulars as a unique pearl. Restored and renovated, it tempts koperkowo-ogórkowym. W sezonie letnim zapraszamy fanów smaków i aromatów, by poznać niesamowitą atmosferę the Chef you will find exquisite dishes of regional and Old Polish cuisine. with splendor and luxury. It is a very intimate facility that offers pierogów z jagodami i smakoszy słynnej drożdżówki z żurawiną. tego miejsca. Delicious fish and meat dishes as well as delicious home-made cakes will a comfortable stay and an unforgettable experience away from Ośrodek jest doskonale przystosowany do organizacji szkoleń, konferencji, spotkań integracyjnych, bankietów, imprez leave you with an unforgettable culinary experience. Guests will taste, among the hustle and bustle of the city and civilization. Both families, others in zander in chanterelle sauce or perch in dill and cucumber sauce. In okolicznościowych oraz przyjęć rodzinnych. Organizowane są newlyweds and businessmen will find their place here. In the the summer season, we invite fans of blueberry dumplings and gourmets of ponadto biesiady przy ognisku z muzyką oraz inne imprezy “Palatium” Restaurant, you can taste traditional Polish cuisine, the famous cranberry bun. The resort is perfectly adapted to the organization w plenerze. Wyśmienita kuchnia, kameralność, niepowtarzalny which is the result of many years of experience of chefs, who win of training courses, conferences, team-building meetings, banquets, special nastrój oraz miła i uśmiechnięta obsługa służąca fachową numerous awards in culinary competitions in Poland and abroad. events and family parties. There are also feasts by the fire with music and pomocą sprawiają, że obiekt jest idealnym miejscem spotkań To prepare dishes, vegetables, fruits and herbs growing in a nearby other outdoor events. Excellent cuisine, intimacy, unique atmosphere and zarówno biznesowych jak i rodzinnych. W sezonie letnim garden and orchard are used. Exquisite Old Polish cuisine is light friendly, smiling staff offering professional help make the facility an ideal funkcjonuje także Grill-bar położony w porcie, tuż nad brzegiem place for business and family meetings. In the summer season, there is also a in summer – with smelling of raspberries, and with the arrival of jeziora. W karcie menu znajdują się m. in. smażone ryby, pizza Grill-bar located in the port, right on the lake shore. The menu card includes, autumn - enriched with mushrooms and forest fruits. It is worth z pieca opalanego drewnem, potrawy z grilla. W grill-barze among others fried fish, pizza from a wood-fired oven or grilled dishes. immersing yourself in the richness of the proposed flavors and odbywają się też wakacyjne koncerty zespołów szantowych. Summer concerts of shanty bands are also held in the grill-bar. aromas to get to know the amazing atmosphere of this place. 42 43 Restauracja Austeria, Rychnowo k. Ostródy Restauracja „Cudne Manowce”, Olsztyn Rychnowo 6B, 14-100 Ostróda, tel. +48 89 641 21 30, tel. +48 512 148 066, ul. Chrobrego 4, 10-900 Olsztyn, tel. +48 89 535 03 95, [email protected], www.CudneManowce.pl [email protected], www.austeria.org Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle Powiśle od 26 maja 2015 roku. od 16 stycznia 2017 roku. Restauracja Cudne Manowce usadowiona jest na Austeria to obiekt stworzony przez artystę, naszkicowany średniowiecznych murach miejskich, olsztyńskiej Starówki. pędzlem... Łączący w sobie zdrową kuchnię z klimatycznym Inspiracje czerpie z kuchni Warmii i Mazur. Zaopatrzeniem wnętrzem izb sypialnych. Przyjaźń, dobra kuchnia, restauracji w surowce zajmuje się kilkunastu lokalnych artystyczne miejsce, sztuka i relaks – to wyznaczniki tego producentów, często rodzinnych i ekologicznych małych miejsca. Świadomi wartości, ceniący naturę i ekologię wytwórców – warzywa i owoce, mąka, sery, wędliny, miód, właściciele stworzyli miejsce gdzie poza odpoczynkiem ryby, ślimaki… Wiele dań to autorskie pomysły właścicieli duchowym, relaksem psychicznym i staropolską gościną związanych z regionem od urodzenia. Z menu restauracji w klimatycznych wnętrzach restauracji można również goście mogą wybrać zupę z pokrzyw ze ślimakami, dzyndzałki zakupić produkty na wynos w sklepie mieszczącym się we warmińskie ze skrzeczką, karmuszkę, pierogi z warmińskimi wnętrzach Restauracji. Wszystko w duchu eko i świadomych rybami czy gęsiną. Cudne Manowce to również duży wybór wyborów. W sklepie znaleźć można ponad 80% produktów regionalnych trunków. Restauracja Cudne Manowce była z certyfikatem ekologicznym, pozostałe to produkty laureatem wielu nagród za swoje kulinarne osiągnięcia. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary bez konserwantów, aromatów, barwinków, wykonane Została również wyróżniona czapką w przewodniku Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since May 26, 2015. w sposób przyjazny dla środowiska. Poza sokami, syropami, Gault&Millau. Heritage Network since January 16, 2017. Cudne Manowce restaurant is situated on the medieval city konfiturami, grzybkami, ziołami, płatkami, otrębami, Austeria is an object created by the artist, sketched with a brush ... It walls of Olsztyn’s Old Town. It draws inspiration from the mąkami, eko słodkościami znajdują się jeszcze m.in. piwo combines healthy cuisine with an atmospheric interior of bedrooms. cuisine of Warmia and Mazury. The restaurant is supplied Friendship, good cuisine, an artistic place, art and relaxation - these z olsztyńskiego browaru, kwas chlebowy, podpiwek, jak with raw materials by a dozen or so local producers, often are the hallmarks of this place. Value-conscious, valuing nature and również: żytni chleb na zakwasie, znany już w wielu miejscach family and ecological small producers of vegetables and fruit, ecology, the owners have created a place where, apart from spiritual w Polsce, wędzone mięsiwa pieczyste, swojskie kiełbasy, flour, cheese, cold cuts, honey, fish, snails ... Many dishes rest, mental relaxation and old Polish hospitality in the atmospheric wyborny smalec, oraz wiejskie jaja. Austeria to miejsce are original ideas of the owners associated with the region of interiors of the restaurant, you can also buy take-away products in z artystycznym klimatem i staropolską duszą. the store located inside the restaurant. All in the spirit of eco and their birth. From the restaurant’s menu, guests can choose conscious choices. Over 80% of products with an ecological certificate nettle soup with snails, Warmian dzyndzałki with crackling, can be found in the store, the rest are products without preservatives, goulash soup - “karmuszka”, dumplings with Warmian fish artificial flavors, dyes, made in an environmentally friendly manner. or goose meat. Cudne Manowce offers a wide selection of In addition to juices, syrups, preserves, mushrooms, herbs, cereals, regional drinks. Cudne Manowce restaurant has won many bran, flours, eco sweets, there are also, among others beer from the awards for its culinary achievements. it was also awarded Olsztyn brewery, kvass, “podpiwek”, as well as: sourdough rye bread, with a “hat” in the Gault & Millau guide. already known in many places in Poland, smoked meat, home-made sausages, delicious lard, and country eggs. Austeria is a place with an artistic atmosphere and old Polish soul. 44 45 Restauracja Kortowska, Olsztyn Restauracja „Łabędzi Ostrów”, Piękna Góra k. Giżycka ul. Heweliusza 28, 10-724 Olsztyn-Kortowo, tel. +48 89 523 42 11, [email protected], www.przystan.olsztyn.pl Piękna Góra k. Giżycka, 11-500 Giżycko, tel. +48 87 428 59 37, [email protected], www.restauracjalabedziostrow.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 25 stycznia 2011 roku. Powiśle od 7 czerwca 2011 roku. Restauracja Kortowska to urokliwy lokal gastronomiczny W malowniczym otoczeniu mazurskiego półwyspu, w samym położony w akademickim miasteczku Kortowo, sercu Mazur, tuż nieopodal pięknego kurortu żeglarskiego w malowniczym otoczeniu jeziora i lasu. Niewątpliwym Giżycko, odnajdziecie Państwo miejsce, gdzie wartość sma- atutem restauracji jest fakt, że posiada w swej ofercie ku oraz aromatu potraw nabiera nowego znaczenia. Restau- potrawy regionalne oparte na tradycyjnych recepturach. racja „Łabędzi Ostrów” mieści się w ośrodku wypoczynko- W menu lokalu można znaleźć ryby przyrządzane na wiele wym w Pięknej Górze koło Giżycka, nad jeziorem Kisajno. różnych sposobów, ręcznie robione pierogi o różnorodnych Menu a’la carte zaproponowane przez Szefa Kuchni prezen- smakach czy też potrawy nawiązujące do tradycji regionu. tuje regionalne przysmaki. Właściciele wierzą, że prawdzi- wie niezwykłe doznania smakowe są możliwe wyłącznie przy wykorzystaniu świeżych, dobrej jakości produktów spożyw- czych. Właśnie dlatego stawiają w dużej mierze na sezonowe Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage smaki, a bliskość lasu i położenie nad jeziorem Kisjano, za- Network since June 7, 2011. pewniają dostęp do wyjątkowych darów natury. W ofercie ga- In the picturesque surroundings of the Masurian peninsula, in the heart of Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary stronomicznej restauracji dużo miejsca poświęcono daniom Masuria, near the beautiful sailing resort of Giżycko, you will find a place where the value of the taste and aroma of dishes takes on a new meaning. Heritage Network since January 25, 2011. rybnym. Przyrządza się tu sandacza, sielawę, szczupaka oraz Kortowska Restaurant is a charming gastronomic place The restaurant “Łabędzi Ostrów” is located in a holiday resort in Piękna okonia, a także węgorza oraz oryginalne w smaku ryby, przy- Góra near Giżycko, by Lake Kisajno. The a’la carte menu proposed by the located in the academic town of Kortowo, in the picturesque gotowywane samodzielnie w własnej wędzarni. Smakoszom Chef presents regional delicacies. The owners believe that a truly amazing surroundings of a lake and a forest. An undoubted advantage i poszukiwaczom wyjątkowych doznań kulinarnych właścicie- taste experience is only possible with fresh, good-quality food products. of the restaurant is the fact that it offers regional dishes le polecają rybę marynowaną oraz przysmaki regionalne jak, That is why they focus largely on seasonal flavors and the proximity of based on traditional recipes. The menu of the restaurant plińce z pomoćką, dzyndzałki z rozmaitym farszem oraz ka- the forest together with location by Lake Kisjano allows it by providing includes fish prepared in many different ways, handmade kor z sosem grzybowym. Posiłek w restauracji to prawdziwa access to unique gifts of nature. In the gastronomic offer of the restaurant, dumplings with various flavors, or dishes referring to the podróż w głąb historii kulinarnej regionu. Restauracja Łabę- much of it is devoted to fish dishes. Zander, whitefish (vendace), pike and tradition of the region. dzi Ostrów zdobyła nagrodę „Perła 2018” w Poznaniu w fi- perch are prepared here, together with eel and original-tasting fish, which nale konkursu „Nasze are independently prepared in own smokehouse. For gourmets and seekers Kulinarne Dziedzictwo of exceptional culinary experiences, the owners recommend marinated - Smaki Regionów” fish and regional delicacies such as potato pancakes with sauce “plińce with pomoćka” “dzyndzałki” with various stuffing and sort of potato za najlepszą polską cake so called “kakor” with mushroom sauce. A meal in a restaurant is a potrawę regionalną true journey into the culinary history of the region. The Łabędzi Ostrów „Sandacz na pęczaku restaurant won the “Pearl 2018” award in Poznań in the final of the “Our z kurkami”. Culinary Heritage - Tastes of the Regions” competition for the best Polish regional dish “Zander on pearl barley with chanterelles”. 46 47 Restauracja Malta Cafe Bunalski Tandyrak s.c. Olsztyn Restauracja Mazuriana, Szczytno ul. Lelewela 6a, 10-021 Olsztyn, tel. 89 527 11 00, [email protected], www.maltacafe.pl ul. Sienkiewicza 2, 12-100 Szczytno, tel. +48 89 624 14 93, [email protected], www.mazuriana.szczytno.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 25 lutego 2020 roku. Powiśle od 7 czerwca 2011 roku. Restauracja „Malta Cafè” jest jedną z najstarszych rodzinnych Restauracja Mazuriana to doskonały przykład połączenia restauracji w Olsztynie, słynącą z doskonałej kuchni. Została tradycji i nowoczesności. Oddana do użytku w 2010 roku założona z ogromnej miłości do jedzenia, gotowania i historii natychmiast wkomponowała się w szczycieński pejzaż kulinarnej. Zagadką dla wielu gości pozostaje nazwa tego i architekturę. Położona nad samym jeziorem, a jednocześnie miejsca. Na samym początku działalności, rzeczywiście w centrum miasta, oferuje wyrafinowane doznania estetyczne były tu serwowane dania kuchni włoskiej, jednak z czasem – nowoczesne wnętrze z oknami otwierającymi się na zaczęto tworzyć kuchnię rodzimą z dużą dawką fantazji. To jezioro. Serwuje to, co najlepsze w tradycji regionu: żur co zostało niezmienne to oczywiście produkty- zawsze świeże wiejski na naturalnym zakwasie z białą kiełbasą i jajkiem, i najwyższej jakości. Nazwa „Malta Cafe” wrosła w olsztyński ryby słodkowodne tj. sandacz, pstrąg, okoń, kaczka w sosie świat gastronomiczny i nie było powodu zmieniać nazwy na jeżynowym, kartoflaka z grzybami leśnymi, gulasz staropolski inną. Ponadto jej założyciel był wielkim przyjacielem Zakonu z sarny oraz pierogi. Specjalnością restauracji jest również Kawalerów Maltańskich, a po tej przyjaźni pozostał piękny „Golonka Mazura”. Dania przygotowywane są z surowców Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage obraz galery maltańskiej, który do teraz wisi w restauracji. pochodzących od lokalnych producentów. Można tu również Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Network since February 25, 2020. Restauracja „Malta Cafè” to wyjątkowe miejsce, dyskretnie spróbować przetworów własnej produkcji tj. żurawina, grzyby, Heritage Network since June 7, 2011. The Malta Cafè restaurant is one of the oldest family restaurants in ukryte w centrum Starego Miasta, obok głównego traktu, przetwory owocowe z malin, śliwek i truskawek. Mazuriana The Mazuriana restaurant is a perfect example of combining Olsztyn, famous for its excellent cuisine. It was founded out of a huge love pomiędzy olsztyńską katedrą, a zabytkową wysoką bramą. to idealne miejsce tradition and modernity. Put into use in 2010, it immediately to food, cooking and culinary history. The name of this place remains a Malta to miejsce gdzie tradycja spotyka nowoczesność, na spotkanie, obiad, blended in with the landscape and architecture of Szczycień. mystery for many visitors. At the very beginning of its operation, Italian a kompozycja niepowtarzalnych smaków, wysokiej jakości przyjęcie, kameralne Situated right by the lake, and at the same time in the city dishes were actually served here, but over time, native cuisine began to be produktów i sezonowe menu pozwala delektować się wesele. center, it offers a sophisticated aesthetic experience - a formed with a large dose of fantasy. What has remained unchanged are of potrawami w otoczeniu historycznych murów Starego Miasta. course the products - always fresh and of the highest quality. The name modern interior with windows opening onto the lake. It Oferowane tu dania dopasowane są do pór roku a surowce serves the best of the region’s tradition: sour rye soup based „Malta Cafe” became a part of the Olsztyn gastronomic world and there do ich przygotowania w miarę możliwości pozyskiwane są od was no reason to change the name to another. In addition, its founder was on natural sourdough with white sausage and egg, freshwater regionalnych dostawców. a great friend of the Order of the Knights of Malta, and this friendship fish such as zander, trout, perch, duck in blackberry sauce, has left a beautiful painting of the Maltese galley, which still hangs in “kartoflak” with forest mushrooms, Old Polish venison stew the restaurant. The „Malta Cafè” restaurant is a unique place, discreetly and dumplings. The restaurant’s specialty is also “Knuckle hidden in the center of the Old Town, next to the main road, between the of Masuria”. Dishes are prepared with ingredients from local Olsztyn cathedral and the historic high gate. „Malta” is a place where producers. You can also try home-made preserves, such as tradition meets modernity, and the composition of unique flavors, high- cranberries, mushrooms, fruit preserves from raspberries, quality products and a seasonal menu allows you to enjoy dishes in the plums and strawberries. Mazuriana is the perfect place for a surroundings of the historic walls of the Old Town. The dishes offered meeting, dinner, party or an intimate wedding. here are adjusted to the seasons of the year and the raw materials for their preparation are obtained from regional suppliers as far as possible. 48 49 Restauracja „Natangia”, Górowo Iławeckie Restauracja Potocki Gałkowo, Gałkowo k. Rucianego-Nidy ul. Kościuszki 9, 11-220 Górowo Iławeckie, tel. +48 89 761 14 48, [email protected], www.natangia.pl Gałkowo 46, 12-220 Ruciane Nida, tel. +48 87425 70 73, [email protected], www.galkowo.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. Powiśle od 5 marca 2019 roku. Natangia to restauracja w Górowie Iławeckim, pięknym W puszczy głęboko, pod świerkiem wysokim znajduje się małym miasteczku o walorach turystyczno-rekreacyjnych. miejsce o wyjątkowym klimacie. Restauracja znajduje się W restauracji serwowana jest kuchnia regionalna w historycznym XIX-to wiecznym Dworze Łowczego, jest z potrawami kuchni litewskiej, ukraińskiej, niemieckiej położona na skraju wspaniałych lasów Puszczy Piskiej i polskiej. Specjalnością tego miejsca są łężnie – pampuchy – 2 km od rzeki Krutyń uznanej za najpiękniejszą rzekę z gotowanych ziemniaków z kapustą duszoną na maśle w Polsce. Miejsce to znane jest z dobrej domowej kuchni. w sosie grzybowym. Ponadto polecane są również: Każdy znajdzie tu coś dla siebie. Właściciele dbają o miłą cepeliny, rożne rodzaje pierogów, klopsy z Królewca, zupa atmosferę i serdeczną obsługę. Goście to miłośnicy koni, weselna, która podawana była na stołach pruskich w czasie psów i pięknej przyrody Mazur. Kuchnia tego miejsca jest uroczystości weselnych. kontynuacją tradycji kulinarnej „Knajpy u Targowiczan”, która wcześniej mieściła się w Stadninie Koni Państwa Ferenstein. Specjalnością restauracji są potrawy regionalne, przygotowane według tradycyjnych przepisów. Przyrządzane Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary z naturalnych i świeżych produktów, doprawiane ziołami. Heritage Network since March 5, 2019. Heritage Network since June 6, 2006. Serwowane dania dostosowane są do pór roku. Natangia is a restaurant in Górowo Iławeckie, a beautiful In the deep forest, under the tall spruce, there is a place small town with tourist and recreational values. The with a unique atmosphere. The restaurant is located in the restaurant serves regional cuisine with Lithuanian, Ukrainian, historic nineteenth-century Hunter’s Manor, it is located on German and Polish dishes. The specialty of this place is the edge of the magnificent Piska Forest - 2 km from the “łężnie” – “pampuchy” (a kind of steamed dough donuts) Krutyń River, considered the most beautiful river in Poland. made of boiled potatoes with cabbage stewed in butter and This place is known for good home cooking. Everyone will mushroom sauce. In addition, we also recommend: cepeliny find something for themselves. The owners take care of a - “Cepelinai”, various types of dumplings, meatballs from nice atmosphere and friendly service. The guests are lovers Królewiec, wedding soup, which was served on Prussian of horses, dogs and the beautiful nature of Mazury. The tables during wedding ceremonies. cuisine of this place is a continuation of the culinary tradition of “Knajpa u Targowiczan”, which was previously located at the Ferenstein Horse Stud. The restaurant specializes in regional dishes prepared according to traditional recipes. Made from natural and fresh products, seasoned with herbs. The dishes served are adapted to the seasons of the year.

50 51 Restauracja „Romantyczna” w Hotelu SPA Dr Irena Eris, Restauracja „Smuga Cienia” w Hotelu Joseph Conrad, Pisz Wzgórza Dylewskie ul. Aleja Turystów 11, 12-200 Pisz, tel. +48 87 423 04 59, [email protected], www.hotelconrad.pl Wysoka Wieś 22, 14-100 Ostróda, tel. +48 89 647 11 11, [email protected], www.drirenaerisspa.com Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 5 marca 2019 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Restauracja „Smuga Cienia” mieści się w hotelu Joseph Powiśle od 11 maja 2010 roku. Conrad, który położony jest na początku Szlaku Żeglownego „Romantyczna” w Hotelu SPA Dr Irena Eris Wzgórza Krainy Tysiąca Jezior. Wyjątkowa lokalizacja hotelu Dylewskie to kameralna i elegancka restauracja z otwartą bezpośrednio nad brzegiem jeziora, na skraju Puszczy kuchnią i doskonałą obsługą. Jest pierwszą w Polsce Piskiej jest idealnym miejscem do odpoczynku o każdej restauracją rekomendowaną (w 2006 roku) przez Slow Food porze roku. Obiekt jest doskonałą bazą wypadową dla Polska. Stwarza niepowtarzalną okazję do celebrowania ciekawych przyrody, kultury i natury Mazur oraz osób posiłków i odkrywania pełnych i tradycyjnych smaków aktywnych chcących spędzać czas w ciągłym ruchu. Hotel dań przygotowywanych głównie z produktów regionalnych został wyróżniony certyfikatem „Produkt Warmia i Mazury” i ekologicznych. Kwintesencją autorskiej karty jest menu za usługi hotelarsko-gastronomiczne. Restauracja „Smuga degustacyjne stworzone przez szefa kuchni oraz idealny Cienia” zlokalizowana na terenie hotelu wyróżnia się wine pairing. W karcie znajdziemy potrawy z dziczyzny, nie tylko marynistycznym stylem, pięknymi widokami Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary ryb morskich i słodkowodnych oraz z drobiu i innych z przeszklonej oranżerii, dużym tarasem nad jeziorem, Heritage Network since March 5, 2019. gatunków ptactwa, odkrywane na nowo warzywa, m.in. ale również kombinacją smaków regionalnych opartych The “Smuga Cienia” restaurant is located in the Joseph Conrad Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary brukiew, topinambur czy skorzonerę, polskie tradycyjne na unikalnych recepturach skomponowanych z lokalnych hotel, which is situated at the beginning of the Land of Thousand Heritage Network since May 11, 2010. kasze, jak i chleb własnego wypieku, przygotowany według produktów. Poza stałym menu w ofercie można znaleźć Lakes Sailing Trail. The unique location of the hotel, right on „Romantyczna” at the Hotel SPA Dr Irena Eris Wzgórza Dylewskie dawnych receptur. Zacna lista win i rekomendowanych sezonowe dania, których dostępność jest zależna od pór the lake shore and on the edge of the Piska Forest is an ideal is an intimate and elegant restaurant with an open kitchen and nalewek stanowi swoiste dopełnienie menu. Restauracja roku. Miejsce to bazuje przede wszystkim na opinii gości, place to rest at any time of the year. The facility is an excellent excellent service. It is the first restaurant in Poland recommended idealnie nadaje się na romantyczną kolację, okolicznościowe którzy są wyznacznikiem działalności właścicieli. (in 2006) by Slow Food Poland. It creates a unique opportunity starting point for those curious about the culture and nature of małe przyjęcie, wykwintne spotkanie biznesowe. W żółtym to celebrate meals and discover the full and traditional flavors of Mazury and for active people who want to spend time in constant dishes prepared mainly from regional and ecological products. The przewodniku Gault&Millau na rok 2019 Romantyczna motion. The hotel has been awarded the “Product of Warmia quintessence of the author’s card is the tasting menu created by the została odznaczona jedną czapką kucharską. and Mazury” certificate for hotel and gastronomic services. The chef and the ideal wine pairing. The menu includes game dishes, sea “Smuga Cienia” restaurant located on the premises of the hotel and freshwater fish, poultry and other species of birds, vegetables is distinguished not only by a maritime style, beautiful views that are being rediscovered, incl. swede, Jerusalem artichoke or from the glass orangerie, large terrace by the lake, but also by a scorzonera, traditional Polish groats, as well as home-made bread, combination of regional flavors based on unique recipes composed prepared according to old recipes. An excellent list of wines and of local products. Apart from the regular menu, the offer also recommended liqueurs complements the menu. The restaurant is includes seasonal dishes, the availability of which depends on the perfect for a romantic dinner, occasional small party, or an exquisite season of the year. This place is primarily based on the opinions business meeting. In the yellow Gault & Millau guide for 2019, of guests, who are the determinants of the owners’ activities. “Romantyczna” was awarded one chef’s hat. 52 53 Restauracja „Spichlerz”, Rydzewo Restauracja „Stara Karczma” Elbląg ul. Mazurska 81, 11-513 Rydzewo, tel. +48 87 421 15 88, [email protected], www.zlotyspichlerz.pl ul. Traugutta 48, 82-300 Elbląg, tel. +48 55 235 05 05, [email protected], www.starakarczma.elblag.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury i Powiśle od 25 sierpnia 2014 roku. Powiśle od 16 stycznia 2017 roku. Pensjonat znajduje się w przepięknej miejscowości Rydzewo, Miejsce, gdzie zdecydowano się wskrzesić wspaniałą kuchnię położonej w samym sercu Mazur nad jeziorami Niegocin regionalną, zapisane ma w swojej historii prawie 200 lat. i Boczne. Niezależnie od pory roku ośrodek przyciąga gości Stąd też pomysł na Starą Karczmę, w której kiedyś mieścił z całej Polski i z zagranicy. Niezwykła atmosfera, malownicze się stary, wodny młyn zasilany nurtem pobliskiej rzeki położenie, cisza i spokój oraz pobliskie atrakcje turystyczne Kumiela. Zachowany został klimat tego miejsca. Dba się tutaj to tylko niektóre zalety Złotego Spichlerza. Całości dopełnia o polską regionalną kuchnię, która powstawała przez wieki, restauracja „Spichlerz”, w której serwuje się m. in. dania kiedy mieszały się wpływy i wyodrębniały coraz bardziej kuchni regionalnej i europejskiej, przyrządzane w oparciu wyrafinowane kuchnie regionalne oparte na lokalnych o naturalne składniki pochodzące z własnego gospodarstwa. produktach. Pod tym względem nic się nie zmieniło. Rydzewo jest idealnym miejscem dla żeglarzy, wędkarzy, Właściciele stawiają na świeże i najwyższej jakości produkty grzybiarzy, amatorów pieszych wędrówek oraz dla każdego, od lokalnych producentów, a potrawy przygotowywane kto chce wypocząć w otoczeniu pięknej przyrody Krainy są tylko przy wykorzystaniu naturalnych przypraw i ziół. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Wielkich Jezior Mazurskich. W sezonie letnim Rydzewo Właściciele wystrzegają się wszelkich gotowych mieszanek, przeistacza się w mazurską Riwierę. Bliskie sąsiedztwo jezior sztucznych przypraw i polepszaczy. Goście mogą tu zjeść Heritage Network since January 16, 2017. Heritage Network since August 25, 2014. The place where it was decided to revive great regional cuisine The guesthouse is located in the beautiful town of Rydzewo, i lasów tworzy magiczną mieszankę. Zimą organizowane są np.: plince z pomoćką, karmuszkę, zraz staropolski wołowy, widowiskowe i niespotykane imprezy takie jak Bojerowe filet z kaczki z sosem żurawinowym, placek po warmińsku has almost 200 years of history. Hence the idea for the “Stara situated in the heart of Mazury, near the lakes Niegocin and Karczma” (Old Tavern), which used to be an old water mill powered Bniane. Regardless of the season, the center attracts guests Mistrzostwa Świata, zloty na skuterach śnieżnych, czy z gulaszem wieprzowym, dzyndzałki warmińskie z hreczką połowy pod lodem. i skrzeczkami. by the nearby Kumiel River. The atmosphere of this place has been from all over Poland and from abroad. The unique atmosphere, preserved. Here, It’s been taken care of Polish regional cuisine, picturesque location, peace and quiet as well as all nearby which have been created over the centuries, especially when all tourist attractions are just some of the advantages of the “Złoty influences had mixed in between and more and more sophisticated Spichler” (Golden Granary). The whole is complemented by the regional cuisines had distinguished based on local products. restaurant „Spichlerz”, which serves, among others regional Nothing has changed in this respect. The owners focus on fresh and European cuisine, prepared with natural ingredients from and top-quality products from local producers, and the dishes are its own farm. Rydzewo is an ideal place for sailors, fishermen, prepared only with the use of natural spices and herbs. The owners mushroom pickers, hiking enthusiasts and for anyone who wants avoid all ready-made mixtures, artificial spices and improvers. to relax in the beautiful nature of the Masurian Lake District. In Guests can eat here, for example: potato pancakes with sauce the summer season, Rydzewo turns into the Masurian Riviera. “plińce with pomoćka”, goulash soup - “karmuszka”, Old Polish The close vicinity of lakes and forests creates a magical mixture. beef roulade, duck fillet with cranberry sauce, Warmian pancake In winter, spectacular and unusual events are organized, such as with pork goulash, Warmian dzyndzałki with buckwheat, served the World Ice Boating Championships, rallies on snowmobiles with bacon cracklings. or ice fishing. 54 55 Restauracja „Zamek Reszel” Sp. z o.o., Reszel Restauracja „Z zielonym piecem”, Olsztynek ul. Podzamcze 3, 11-440 Reszel, tel. +48 89 755 01 09, [email protected], www.zamek-reszel.com ul. Floriana 1, 11-015 Olsztynek, tel. +48 89 519 10 81, [email protected], www.zielonypiec.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. Powiśle od 11 grudnia 2007 roku. Zamkowa restauracja z przytulną i romantyczną atmosferą Choć dziś młodym może to się wydać nieprawdopodobne, słynie od lat z doskonałej kuchni. Specjalizuje się istniały czasy bez frytek popijanych colą, jak również bez w tradycyjnych potrawach regionalnych, przygotowuje zbędnego pośpiechu. Nostalgia za tymi czasami skłoniła również dania i napoje na wyjątkowe okazje, według właścicielkę do otwarcia restauracji „Z zielonym piecem”. indywidualnie zestawianych receptur. Nawet goście o bardzo Motto kucharza brzmi: „nie karmimy literaturą”. Restauracja wyrafinowanym smaku i guście nie wyjdą stąd zawiedzeni. serwuje potrawy oparte na kuchni dawnych Prus Wschodnich, Specjalnością szefa kuchni są m.in. sandacz w migdałach wykorzystując bogactwo tego regionu: ryby, dziczyznę, pieczony w całości, kołduny z baraniny, pierogi ruskie. Nie grzyby i owoce leśne. Ciepłą wiosną otwierany jest ogródek, wypada pominąć też baru, znanego doskonale wielu artystom. a jesienią – rozpalany ogień w piecu i podawana zupa z dyni. To tu toczą się, często do białego rana, emocjonujące spory Kilkukrotny laureat przewodnika Gault&Millau Polska. i dyskusje o kulturze, sztuce oraz pogmatwanej historii tych Restauracja serwuje pyszne domowe potrawy, zupy, pierogi, ziem i narodów. własnego wypieku ciasta.

Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since June 6, 2006. Heritage Network since December 11, 2017. The castle restaurant with a cozy and romantic atmosphere Though it may seem improbable to young people today, there has been famous for many years for its excellent cuisine. have been times without fries washed down with cola, and It specializes in traditional regional dishes, and also also without unnecessary haste. Nostalgia for those times prepares dishes and drinks for special occasions, according prompted the owner to open a restaurant called “Z zielonym to individually prepared recipes. Even guests with a very piecem” (With a green oven). The cook’s motto is: “We do refined taste will not be disappointed. The chef’s specialties not feed with literature”. The restaurant serves dishes based include whole baked zander in almonds, mutton dumplings on the cuisine of the former East Prussia, using the richness - “kolduny” or „Ruthenian dumplings”. The bar, well known of this region: fish, game, mushrooms and forest fruits. In to many artists, should not be missed. It is here where the warm spring, the garden is opened, in the fall however, exciting disputes and discussions about culture, art and the the fire is lit in the oven together and pumpkin soupis tangled history of these lands and nations take place, often served. Several times winner of the Gault & Millau Poland until dawn. guide. The restaurant serves delicious home-made dishes, soups, dumplings and homemade cakes.

56 57 „Siedlisko na półwyspie”, Wierzba k. Rucianego-Nidy „Smaki Gabi” Bar „Dzyndzałek”, Dywity Wierzba 1, 12-220 Ruciane-Nida, tel. +48 87 423 65 17, www.siedliskowierzba.pl ul. Spółdzielcza 1E, 11-001 Dywity, tel. +48 693 140 320, [email protected]

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury i Powiśle od 16 października 2008 roku. Powiśle od 1 kwietnia 2014 roku. Malowniczo położony obiekt w samym sercu Puszczy Firma rozpoczęła działalność w grudniu 1998r. sklepikiem Piskiej otoczony trzema jeziorami – Bełdany, Mikołajskie cukierniczym. Specjalnością były i są obecnie, pączki i Śniardwy. Bezpośrednia bliskość lasu i wody sprawia, że wileńskie, wypieki drożdżowe, krokiety, czeburek, karkandaki, jest to wspaniała oferta dla żeglarzy, wędkarzy, grzybiarzy. potrawy z ziemniaków i wiele innych. Wszystkie wyroby Specjalnością kuchni są dania regionalne na bazie wykonywane były i są osobiście m.in. przez właścicielkę – miejscowych surowców. Serwuje się tu m.in. sandacza Panią Gabrielę z produktów naturalnych. Firma korzysta w sosie cebulowo-śmietanowym, krokiety ze szczupaka z surowców od lokalnych dostawców. Produkty można nabyć po mazursku, zupę rybną z zacierkami, pierogi z rożnymi na rynku w Dywitach, w sklepach PSS Społem w Olsztynie nadzieniami, a ponadto wspaniałe ciasto na bazie marchwi i w Delikatesach Polskich „Dwójka”. W lipcu 2017 roku na – specjalność gospodyni – Marchwiak Marianny. Do olsztyńskiej starówce właścicielka otworzyła lokal „Gorące dyspozycji gości jest 5 pokoi w standardzie hotelowym Pączki Gabi” oferując pączki z dużym wyborem nadzienia, i wspaniały taras widokowy na Mikołajki. Siedlisko jest jednak po zalaniu pączkarnia musiała zostać zamknięta. laureatem wielu nagród i wyróżnień. W październiku 2019r. nowym dziełem właścicieli „Smaki Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Gabi” jest Bar „Dzyndzałek”, mieści się on w Dywitach. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since October 16, 2008. W ofercie tego baru znaleźć można wyroby tradycyjnej Heritage Network since April 1, 2014. A picturesquely situated facility in the heart of the Piska kuchni warmińskiej. The company was established in December 1998 as a Forest, surrounded by three lakes - Bełdany, Mikołajskie and confectionery shop. The specialties were and are now - the Śniardwy. The immediate vicinity of the forest and water Vilnius donuts, yeast baked goods, croquettes, “cheburek”, makes it a great offer for sailors, fishermen and mushroom “karkandaki”, potato dishes and many more. All products pickers. The specialty of the kitchen is regional dishes were and are handmade, incl. by the owner - Mrs. Gabriela based on local ingredients. They are served here, among and made of natural products. The company uses raw others zander in onion-cream sauce, Mazury style pike materials from local suppliers. The products can be croquettes, fish soup with mashed potatoes, dumplings with purchased on the market in Dywity, in PSS Społem stores various fillings and also a wonderful carrot-based cake - the in Olsztyn and in the Polish Delicatessen - “Dwójka”. In July hostess’ specialty - Marianna’s Marchwiak. Guests have at 2017, in Olsztyn’s old town, the owner opened the “Gorące their disposal 5 rooms of a hotel standard and a wonderful Pączki Gabi” (Gabi’s Hot Donuts), offering donuts with a observation deck on the town of Mikołajki. Siedlisko is a large selection of fillings, but after flooding the donut shop laureate of many awards and distinctions. it had to be closed. In October 2019. the owners of “Smaki Gabi” created “Dzyndzałek” Bar, located in Dywity. In the offer of the bar, traditional Warmian cuisine can be found.

58 59 Smolej Kawiarnia Krystyna Smolej, Łukta Szkoła Podstawowa nr 3 im. Tadeusza Kościuszki, Gołdap ul. Mazurska 4, 14-105 Łukta, tel. 89 647 51 39, [email protected], www.smolejkawiarnia.pl ul. Kościuszki 25, 19-500 Gołdap, tel./fax +48 87 615 08 54, [email protected], www.sp3goldap.nazwa.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 17 stycznia 2012 roku. Powiśle od 29 czerwca 2012 roku. Tu wszystko zaczęło się od lodów... W 1986 roku Krystyna Kuchnia przy Szkole Podstawowej nr 3 w Gołdapi i Ryszard Smolej otworzyli w Łukcie małą „budkę” z lodami. funkcjonuje od początku istnienia placówki. Od 1968 Lody szybko zdobyły serca klientów, którym niestraszne r. gotowane i wydawane są w niej obiady uczniom szkoły. były nawet bardzo długie kolejki. Od najmłodszych lat W kuchni wykorzystuje się naturalne surowce z regionu w kawiarni właścicielom pomagały córki – Magda i Marta. Warmii i Mazur. Stołówka szkolna jest również miejscem, Mała rodzinna firma zaczęła się rozrastać. Dziś w kawiarni gdzie dzieci nabywają nawyki prawidłowego, zdrowego można skosztować nie tylko naturalnych rzemieślniczych odżywiania oraz poprawnego, kulturalnego zachowania lodów, ale także domowych ciast, gofrów, naleśników oraz przy stole. Dyrekcja szkoły dba o to, aby w menu kuchni pierogów autorstwa właścicielki – Babci Pierogowej. Do szkolnej jak najczęściej gościły potrawy regionalne, takie produkcji tych specjałów są używane naturalne składniki, jak: kartacze, pierogi z różnorodnym farszem, barszcz których bogactwo oferują okoliczne lasy i pola Mazur ukraiński, placki ziemniaczane, krokiety, kopytka, babka Zachodnich. W kawiarni zawsze można spotkać panią ziemniaczana i naleśniki. Wszystkie dania przygotowywane Krystynę od lat zajmującą się jej smacznym „zapleczem” są własnoręcznie przez kucharki szkolne. Szczególną Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary oraz pana Ryszarda parzącego kawę i z pasją gawędzącego popularnością cieszą się kartacze. Heritage Network since June 29, 2012. Heritage Network since January 17, 2012. o ciekawych historiach tego regionu. It all started with ice cream... In 1986, Mrs. Krystyna and The kitchen at canteen of Primary School No. 3 in Mr. Ryszard Smolej opened a small ice cream booth in Gołdap has been operating since the beginning of school’s Łukta. The ice cream quickly won the hearts of customers establishment. Since 1968, lunches have been prepared and who were not afraid of even very long queues. From an early served for school students. The kitchen uses natural raw age, the owners were helped by their daughters - Magda and materials from the Warmia and Mazury region. The school Marta. The small family business began to grow. Today, in canteen is also a place where children acquire the habits the cafe, you can taste not only natural artisanal ice cream, of proper, healthy eating and correct, cultural behavior at but also home-made cakes, waffles, pancakes and dumplings the table. The school management make sure that the menu made by the owner – Pierogowa Granny. To produce these of the school canteen includes regional dishes as often as delicacies, natural ingredients are used, the richness of which possible, such as: kartacze, dumplings with various stuffing, is offered by the surrounding forests and fields of Western Ukrainian borsch, potato pancakes, croquettes, potato Mazury. In the café you can always meet Mrs. Krystyna, who dumplings – “kopytka”, potato cake and pancakes. All dishes has been dealing with its tasty „backyard” for years, next to are prepared by the school cooks themselves. Kartacze are Mr. Ryszard, who’s making coffee and chatting with passion particularly popular. about the interesting stories of this region.

60 61 Zespół Szkolno-Przedszkolny w Reszlu Tawerna „Siwa Czapla”, Giżycko ul. Chrobrego 5a, 11-440 Reszel, tel. +48 89 755 00 37, [email protected] ,www.sp3.reszel.pl ul. Nadbrzeżna 11, 11-500 Giżycko, tel./fax +48 87 428 34 40, [email protected], www.siwaczapla.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 27 stycznia 2015 roku. Powiśle od 23 października 2007 roku. Od lat stołówka wykorzystuje surowce wytwarzane przez Tawerna mieści się w drewnianym budynku podcieniowym lokalnych producentów, rolników. Swoje produkty do szkoły z 1928 r. Jej wnętrze zaprojektowano tak, aby zachować jak dostarczają: Młynomag Młyn Grodzki, Piekarnia Trzczak najwięcej z atmosfery dawnych lat. Oryginalny strop i podłoga, z Reszla. Mięso i wędliny nabywane są w miejscowej ubojni. łagodne oświetlenie oraz kominek stwarzają odpowiedni Do poprawy smaku stosuje się jedynie przyprawy z ziół, klimat dla spotkań biznesowych i towarzyskich. To również wytworzone przez panie kucharki. Ograniczono zużycie wyśmienite miejsce dla organizowania rodzinnych obiadów produktów mrożonych. Jako specjalność szkolnej kuchni i innych uroczystości. Na obszernym tarasie i w oszklonej podaje się: gulasz reszelski, pierogi mazurskie, gołąbki werandzie (ogrzewanej w chłodne dni) nasi goście mogą z kaszą gryczaną, zupę rybną. W okresie ferii zimowych nie tylko skosztować mazurskich przysmaków, ale także i wakacji szkoła organizuje obozy sportowe, artystyczne oglądać przepływające jachty. Menu zawiera dania kuchni oraz międzynarodowe wymiany uczniów, zapewniając polskiej i regionalnej, m.in. ryby, plince, farszynki, pierogi, uczestnikom pełne wyżywienie. Stołówka przygotowuje karmuszkę. W tawernie można zamówić dania na wynos, potrawy do zbiorowego żywienia w okresie festynów, dożynek organizację cateringu zewnętrznego i kosze piknikowe. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary organizowanych dla mieszkańców Reszla i okolic. Od Siwa Czapla to nie tylko restauracja. Można tu również Heritage Network since October 23, 2007. Heritage Network since January 27, 2015. września stołówka przygotowuje ok. 400 obiadów dziennie. wynająć pokoje i wypożyczyć jacht motorowy, na którym The tavern is located in a wooden arcaded building from 1928. For years, the canteen has been using raw materials organizowane są krótkie rejsy po jeziorach mazurskich. Its interior was designed to preserve as much as possible of produced by local producers and farmers. The following Goście mogą również spędzać na nim dłuższe wakacje. companies deliver their products to the school: Młynomag the atmosphere of the past. The original ceiling and floor, Młyn Grodzki and Piekarnia Trzczak from Reszel. Meat and soft lighting and a fireplace create the right atmosphere for cold cuts are purchased at the local slaughterhouse. Only business and social meetings. It is also an excellent place herbal spices made by chefs are used to improve the taste. for family dinners and other celebrations. On the spacious The consumption of frozen products has been reduced. The terrace and in the glazed veranda (heated in cold weather), specialties of the school kitchen include: reszelski goulash, our guests can not only taste Masurian delicacies, but also Masurian dumplings, stuffed cabbage with buckwheat groats watch the yachts passing by. The menu includes Polish and and fish soup. During the winter and summer holidays, the regional dishes, incl. fish, pancakes – “plińce”, “farszynki”, school organizes sports and art camps as well as international dumplings, goulash soup - “karmuszka”. The tavern offers student exchanges, providing participants with full board. takeaways, outdoor catering and picnic baskets. The canteen prepares meals for mass catering during fairs “Siwa Czapla” is not only a restaurant. You can also rent and harvest festivals organized for the residents of Reszel rooms and rent a motor yacht, on which short cruises on the and its vicinity. From September, the canteen prepares about Masurian lakes are organized. Guests can also spend longer 400 lunches a day. holidays there. 62 63 Zajazd „Jagiełek”, Olsztynek Zajazd „Pod Kłobukiem”, Małdyty ul. Mrongowiusza 51, 11-015 Olsztynek, tel. +48 89 519 28 03, [email protected], www.zajazdjagielek.pl ul. Zamkowa 11, 14-330 Małdyty, tel.+48 89 758 61 25, [email protected], www.klobuk.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. od 11 maja 2010 roku. Własna kuchnia, a także tradycyjne sposoby Spontaniczna wizyta, czy zorganizowana uroczystość przygotowywania posiłków, cieszą się sympatią i uznaniem wymagającą godnej oprawy i obsługi na najwyższym poziomie? klientów. Restauracja serwuje tradycyjne dania kuchni Wyjątkowa gościnność ZAJAZDU POD KŁOBUKIEM oczaruje regionalnej, polskiej i litewskiej. Do dyspozycji gości jest Państwa i wprawi w poczucie nie tylko kulinarnego zadowolenia! sala konsumpcyjna na 160 osób, sala bankietowa oraz Na Gości czeka przede wszystkim tradycyjna i zdrowa kuchnia pokoje gościnne. Niepowtarzalny średniowieczny klimat oparta na produktach od lokalnych dostawców. Zajazd imponuje tego miejsca, związany z historycznym wydarzeniem – historią i architekturą. Obecna bryła neogotyckiej oficyny odpoczynkiem króla Władysława Jagiełły po bitwie pod pałacowej pochodzi z około 1820 roku, a w XVII wieku była Grunwaldem – pozwala na relaks w niesamowitej scenerii. częścią dużego kompleksu pałacowego we władaniu Augusta II Mocnego. Dziś budynek jest wpisany do rejestru zabytków. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network Obecną funkcję restauracji i domu gościnnego budynek since May 11, 2010. pełni od 1979 roku. Z wielkim szacunkiem kultywowane są A spontaneous visit or an organized celebration that requires a decent setting and tu więc najlepsze tradycje regionalnej kuchni uświetnionej service at the highest level? The exceptional hospitality of POD KŁOBUKIEM Inn Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary trunkami: legendarnym piwem i wybornymi winami. Jest to will enchant you and make you feel not only culinary satisfaction! The Guests can Heritage Network since June 6, 2006. jedno z nielicznych miejsc regionu, gdzie można znaleźć danie enjoy traditional and healthy cuisine based on products from local suppliers. The charakterystyczne dla Warmii i Oberlandu. Właściciele to inn impresses with its history and architecture. The present body of the neo-Gothic Own kitchen, as well as traditional methods of preparing palace outbuilding dates back to around 1820, and in the 17th century it was meals are liked and appreciated by customers. The pasjonaci regionaliów. Odtwarzają więc stare przepisy i starają part of a large palace complex in the hands of Augustus II the Strong. Today the restaurant serves traditional regional, Polish and Lithuanian się je przekazać następnym pokoleniom. Goście mogą się building is listed in the register of monuments. The building has been serving as a dishes. Guests have at their disposal a consumption room zaopatrzyć w domowe przetwory i wyroby, takie jak konfitury, restaurant and guest house since 1979. Therefore, with great respect, here is where for 160 people, a banquet hall and guest rooms. The unique marynaty owocowe i warzywne, domowe okrasy z gęsi, dzika the best traditions of regional cuisine are cultivated and enriched with beverages: legendary beer and fine wines. It is one of the few places in the region where you can medieval atmosphere of this place, related to a historical czy wieprzowe, domowe wypieki. Szczególnie polecany jest domowy chleb żytnio-orkiszowy na zakwasie a jako dodatek find a dish typical of Warmia and the Oberland. The owners are passionate about event - the rest of King Władysław Jagiełło after the Battle materials, documents and works of regional interest. They recreate old recipes and domowe masełko czosnkowe. W sprzedaży są również wędliny of Grunwald - allows you to relax in an amazing scenery. try to pass them on to the next generations. Guests can buy home-made preserves własnego wyrobu jak kiełbasa z dziczyzny, kiełbasa kłobukowa, and products such as jams, fruit and vegetable marinades, home-made goose, wild domowa kaszanka z dzika, półgęski, wędliny dojrzewające boar or pork delicacy – “okrasa” and homemade pastries. Homemade spelt and i wiele innych tradycyjnych wędlin od naszych lokalnych rye sourdough bread and homemade garlic butter are especially recommended. The dostawców. Do nabycia są także wyśmienite lokalne, zagrodowe offer includes also home-made sausages, such as venison sausage, “kłobukowa” sery kozie i krowie. Surowce do wyrobu serów pozyskiwane są sausage, home-made wild boar blood sausage, goose breasts, maturing meats w domowych gospodarstwach z terenu Warmii i Mazur. Goście and many other traditional cold cuts from our local suppliers. You can also buy delicious local farm goat and cow cheeses. Raw materials for the production of mogą tu również zostać na dłużej w pięknie stylizowanych cheese are obtained in households in Warmia and Mazury. Guests can also stay i wyjątkowych wnętrzach pokoi gościnnych. longer in beautifully styled and unique interiors of guest rooms. 64 65 Zajazd „RADO”, Wierzbiny k. Orzysza Zajazd „Tusinek”, Rozogi Wierzbiny 37 B, 12-250 Orzysz, tel. +48 87 423 84 32, [email protected], www.facebook.com/zajazdradowierzbiny ul. Kolonia 2, 12-114 Rozogi, tel. +48 89 722 60 39, [email protected], www.tusinek.com.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 23 października 2007 roku. Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. Kuchnia zajazdu przygotowuje dania na bazie świeżych „Tusinek bliżej natury”, „ Jedz lokalnie” - to są hasła, które surowców pozyskanych z mazurskich terenów. Wśród wyznaczają kierunek działania firmy. Pracownicy starają się serwowanych potraw duże uznanie klientów zyskały chronić to co jest dziełem przodków, szanować tradycję oraz smażony filet sandacza z jezior Mamry i Śniardwy, golonka kształtować świadomość konsumenta. Tusinek to przede peklowana gotowana lub opiekana, pierogi z mięsem wszystkim gospodarstwo rolne, na terenie którego znajduje i naleśniki z twarogiem. Zajazd zaprasza na te kulinarne się restauracja, sklep farmerski, hotel, przetwórnia mleka specjały. Obiekt dysponuje również częścią hotelową. oraz uprawa warzyw. Tusinek, to wczasy zdrowotne oraz wczasy dla matek z dziećmi. Serwowane potrawy wytwarzane są przez miejscowe gospodynie według regionalnych receptur. Firma jest laureatem wielu nagród i wyróżnień. Podawane jest tu m.in. zsiadłe mleko - produkt wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since June 6, 2006. Heritage Network since October 23, 2007. “Tusinek closer to nature”, “Eat locally” - these are the The kitchen of the inn prepares dishes based on fresh slogans that set the direction of the company’s operations. ingredients obtained from Masurian areas. Among the dishes Employees try to protect what is the work of their ancestors, served, customers appreciated the fried zander fillet from respect tradition and shape consumer awareness. Tusinek the Mamry and Śniardwy lakes, corned pork knuckle - boiled is primarily a farm with a restaurant, farmer’s shop, hotel, or roasted, dumplings with meat and pancakes with cottage milk processing plant and vegetable cultivation. Tusinek is cheese. The inn invites you to try these culinary specialties. recognized with healthy holiday and holiday for mothers The property also has a hotel section. with children. The dishes served are produced by local housewives according to regional recipes. The company has won many awards and distinctions. It is served here, among others Soured milk - a product entered on the List of Traditional Products.

66 67 Zajazd Wiejski, Szczechy Wielkie k. Pisza Szczechy Wielkie 15, 12-200 Pisz, tel. +48 87 423 38 82, tel. +48 507 501 625, [email protected], www.zajazdwiejski.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powi- śle od 2 czerwca 2020 roku. Zajazd Wiejski prowadzony jest od 1999 r. Został założony wspólnie przez małżeństwo Państwa Mieczkowskich, gdzie główną rolę odegrała i wciąż odgrywa właścicielka, która jest pasjonatką kuchni. Korzystając z dobrodziejstw panujących w tych terenach, kulinaria restauracji w początkowej mierze oparte były głównie na mazurskich rybach. Dziś, kuchnia zo- stała poszerzona o wiele innych polskich i słowiańskich dań. Właścicielka dobierając dania kieruje się tradycją, dobrym smakiem, świeżością i sytością jadła. W dobie szybkich Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since June 2 2020. potraw i gotowego jedzenia, właścicielka zabiega o jakość Zajazd Wiejski has been run since 1999. It was founded jointly by the i naturalność posiłków. Prowadzona jest tutaj domowa, re- Mieczkowski couple, where the main role was played and still is played gionalna kuchnia. Zajazd Wiejski pod względem architekto- by the lady owner, who is passionate about the kitchen. Taking advantage nicznym i wystroju wnętrz, został stworzony na staromazur- of the benefits prevailing in these areas, the cuisine of the restaurant was ski styl. Zajazd Wiejski charakteryzuje się przede wszystkim based mainly on Masurian fish. Today, the kitchen has been expanded kuchnią regionalną w skład, której wchodzą między innymi: to include many other Polish and Slavic dishes. When choosing dishes, kartacze, ryby mazurskie – kupowane są od lokalnych do- the owner follows the tradition, good taste, freshness and satiety of the stawców prosto z tutejszych jezior. Są to między innymi ryby food. In the era of fast dishes and ready-made food, the owner strives for takie jak sandacz, okoń, węgorz, lin, sum, szczupak, jesiotr, the quality and naturalness of meals. Home, regional cuisine is carried sielawa, pstrąg, płoć, karaś. Stanowią one podstawę menu; out here. In terms of architecture and interior design, Zajazd Wiejski kapuśniak mazurski – w swoim składzie zawiera kaszę wiej- was created in the old Masurian style. Zajazd Wiejski is characterized ską jęczmienną mazurską, i jest on gotowany na swojskiej primarily by regional cuisine, which includes, among others: kartacze, Masurian fish - bought from local suppliers straight from the local kapuście kiszonej w Zajeździe; zupa grzybowa – przygoto- lakes. These include fish such as zander, perch, eel, tench, catfish, pike, wywana na podstawie lokalnych grzybów, zbieranych przez sturgeon, whitefish (vendace), trout, roach, crucian carp. It forms the tutejszych grzybiarzy. Zupa ta jest basis of the menu; Masurian cabbage soup - it contains Masurian country dostępna całorocznie, ponieważ barley groats and it is cooked on the homely sauerkraut in the Zajazd; grzyby są suszone na miejscu mushroom soup - prepared on the basis of local mushrooms, collected by własnej suszarni, piersi z kaczki local mushroom pickers. This soup is available all year round, because w sosie żurawinowo-śliwkowym the mushrooms are dried in the drying room on site, duck breasts in a z mięsa kaczek wiejskiego chowu. cranberry-plum sauce from the meat of farm ducks. 68 69 Gospodarstwa agroturystyczne / / Agrotourism farmhouses

70 71 Agroturystyka „Pod Dobrym Aniołem”, Krzywonoga k. Pasymia Gospodarstwo Agroturystyczne Krzywonoga 9A, 12-130 Pasym, tel. +48 510 282 911, [email protected], www.poddobrymaniolem.pl „Dworek Dębówko”, Dębówko k. Bartoszyc Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Dębówko 1, 11-200 Bartoszyce, tel./fax +48 89 762 23 07, [email protected], www.dworekdebowko.pl Powiśle od 26 maja 2015 roku. Pod Dobrym Aniołem to rodzinny pensjonat, idealny na Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury wypoczynek w duchu slow. To luksusowa agroturystyka Powiśle od 2 lutego 2010 roku. z naturą w zasięgu wzroku. To idealne miejsce aby oderwać Dworek Dębówko to zespół dworsko-parkowy, usytuowany się od kłopotów dnia codziennego i zatopić się w ciszy. nieopodal Bartoszyc. Właściciele dbają o jakość surowców Agroturystyka położona jest z dala od drogi, i jednocześnie i wyszukane tradycyjne polskie receptury. Ich dumą blisko zabytkowych miejsc na Mazurach. „Pod Dobrym są przetwory z własnego sadu, wędliny przyrządzane Aniołem” to idealne miejsce, aby oderwać się od kłopotów z dziczyzny i potrawy mięsne robione na bazie oryginalnych dnia codziennego i zatopić się w ciszy. Chlubą pensjonatu receptur. Można tu poczuć klimat i smaki najświetniejszej jest doskonała kuchnia polska i regionalna. Wszystkie szlachty polskiej bez uszczerbku na wygodzie. Specjalnością potrawy przyrządzane są z wysokiej klasy produktów, są znakomite zupy: kartoflanka warmińska, zupa kresowa często ekologicznych, z własnego ogrodu i od regionalnych oraz pasztety robione z dziczyzny, cielęciny, drobiu. producentów. Obiekt może pochwalić się pysznymi Szczególnie polecane są pierogi hrabiny Tyszkiewicz, rozetki wędlinami własnego wyrobu: boczki, schab, szynki, z wędzonego w dębinie łososia podane w kremie z wiejskiego Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary żeberka, kiełbasy. Serwowane są też mięsa pieczone, serka i kawioru. Heritage Network since May 26, 2015. delikatne pasztety, biała kiełbasa własnego wyrobu oraz Pod Dobrym Aniołem is a family guesthouse, perfect for a holiday aromatyczne zupy. Specjalnością gospodarza są Gomółki Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary in the spirit of words. It is a luxurious agritourism with nature twarogowe wędzone, przysmak wszystkich gości. Gospodyni Heritage Network since February 2, 2010. in sight. It is the perfect place to get away from the troubles of sama wypieka domowy chleb na zakwasie. Legendarne Dworek Dębówko is a manor and park complex, located everyday life and immerse yourself in silence. The agritourism są też korzenne kruche ciasteczka, które zawsze czekają near Bartoszyce. The owners care about the quality of raw farmhouse is located away from the road, and at the same time w szklanym słoju na gości. Agroturystyka może pochwalić materials and sophisticated traditional Polish recipes. They close to historic places in Mazury. The pride of the guesthouse is się również smakowitymi produktami bezglutenowymi, pride themselves on preserves from their own orchard, excellent Polish and regional cuisine. All dishes are made of high- wegańskimi i wegetariańskimi. venison meats and meat dishes made on the basis of original quality products, often organic, from our own garden and from recipes. You can feel the atmosphere and flavors of the finest regional producers. The facility can boast of delicious home-made Polish nobility here without compromising on comfort. cold cuts: bacon, pork loin, ham, ribs, sausages. Roast meats, The specialties are excellent soups: Warmian potato soup, delicate pates, homemade white sausage and aromatic soups are Eastern Borderlands soup and pates made of venison, veal also served. The host’s specialty are smoked curd “Gomółka” - a and poultry. The countess Tyszkiewicz’s dumplings, rosettes delicacy for all guests. The hostess bakes homemade sourdough made of oak-smoked salmon served in a cream of cottage bread herself. The spicy shortbread cookies are also legendary, and cheese and caviar are especially recommended here. they are always waiting in a glass jar for guests. Agritourism can also boast delicious gluten-free, vegan and vegetarian products. 72 73 Gospodarstwo Agroturystyczne Gospodarstwo Agroturystyczne i Ekofarma Gościniec „Pomezania”, Różnowo k. Susza „Vitalis”, Zastawno Różnowo 11B, 14-240 Susz, tel. +48 55 278 69 01, [email protected], www.pomezania.com Zastawno 37, 14-420 Młynary, tel. +48 55 221 45 19, [email protected], www.vitalis.elblag.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury od 6 czerwca 2006 roku. Powiśle od 10 czerwca 2008 roku. Gospodarstwo Agroturystyczne Gościniec „Pomezania” Ekofarma „Vitalis” położona jest ok 19 km od Elbląga, to urokliwe miejsce do wypoczynku i spotkań dla osób niedaleko miejscowości Zastawno. Siedlisko położone szukających pozytywnych emocji i doznań. Położony jest na jest malowniczo na około 90 ha (grunty orne, pastwiska, pograniczu dwóch krain - Warmii i Powiśla - we wsi Różnowo, łąki i lasy). Na terenie siedliska znajduje się staw rybny w otulinie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego oraz przepływa tędy ciek wodny o nazwie Kręty. Atutem i sąsiedztwie malowniczych jezior i lasów. Niecodzienny gospodarstwa jest hodowla bydła rzadkich ras: Highlander wystrój gospodarstwa i wyśmienita kuchnia to prawdziwa i Aubrac. Właściciele zajmują się także hodowlą koni. pasja właścicieli zrodzona z potrzeby serca, miłości do ludzi Posiadają typowe zwierzęta hodowlane: owce, kozy, króliki, i gotowania. Z wielką przyjemnością gospodarze zabiorą krowy. W gospodarstwie tym gościom podawane są produkty Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Państwa w kulinarną podróż po najlepszych smakach kuchni wytwarzane na miejscu wg zasady „od pola do stołu”. Świeże Network since June 6, 2006. tradycyjnej, staropolskiej i regionalnej opartej na tradycyjnych, sery, kozie i krowie mleko, jaja, chleb, wędliny - to własne Guesthous „Pomezania” Agritourism Farmhouse is a charming place to rodzimych recepturach i lokalnych surowcach. Karmuszka, wyroby. Turyści mogą spędzać wolny czas na wędrówkach Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since June 10, 2008. relax and meet for people looking for positive emotions and experiences. It bugaj, czernina, pierogi z zaskakującymi farszami, świeżonka, po okolicy, zwiedzaniu okolicznych zabytków, uprawianiu na is located on the border of two lands - Warmia and Powiśle - in the village The eco-farm “Vitalis” is located about 19 km from Elbląg, near the sandacz w śmietanie pod pierzynką z ziemniaczanego piure, łonie natury swoich ulubionych sportów: wędkarstwa, jazdy of Różnowo, rounded by The Iława Lake District Landscape Park and in town of Zastawno. The habitat is picturesquely situated on about 90 ha the vicinity of picturesque lakes and forests. The farm’s unusual décor żeberka w pomarańczach i żurawiną, fantazyjne gołąbki, konnej. Atrakcją kulinarną jest ekologiczne, wspaniałe, (arable lands, pastures, meadows and forests). There is a fish pond in and delicious cuisine are the owners’ true passion, born out of the need swojskie wędzonki, marynaty, pieczenie i różnorodne pasztety, staropolskie jadło. Do dyspozycji pozostaje komfortowo the habitat and a watercourse called Kręty flows through it. The farm’s of the heart and love for people and cooking. Hosts with great pleasure, które są specjalnością Pani domu to tylko niewielka część wyposażony kompleks hotelowy, a w nim 70 miejsc advantage is breeding of rare cattle breeds: Highlander and Aubrac. The will take you on a culinary journey through the best tastes of traditional, specjałów, które cieszą na co dzień podniebienia gości. Zaś noclegowych. Vitalis organizuje również bazary na farmie owners also breed horses. They have typical farm animals: sheep, goats, old Polish and regional cuisine based on traditional, native recipes and domowym dżemom, powidłom i nagrodzonemu smalczykowi – VitalisBazary podczas których prowadzona jest sprzedaż rabbits, cows. On this farm, guests are served with products made on site local ingredients. Goulash soup - “karmuszka”, potato pie – “bugaj”, blood z suszonymi grzybkami na ciepłym swojskim chlebie nikt nie produktów wytwarzanych tutaj oraz pochodzących od innych and according to the principle “from farm to fork”. Fresh cheese, goat’s soup, dumplings with surprising stuffing, “świeżonka” soup, zander in jest w stanie się oprzeć. Już od progu atmosfera gościnnego członków sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury and cow’s milk, eggs, bread, cold cuts - these are our own products. cream under a potato puree, ribs in oranges and cranberries, fancy stuffed domu, opieka i dyskretna obsługa pozwala Gościom dobrze Powiśle. Vitalis prowadzi również sklep farmerski. Tourists can spend their free time wandering around the area, visiting the cabbage, homemade smoked meats, marinades, roasts and various pates, się bawić, by później błogo surrounding monuments, doing in nature their favorite sports: fishing, which are the specialty of the lady of the house are only a small part of odpocząć pod drzewami horse riding. A culinary attraction is ecological, wonderful, Old Polish food. At your disposal is a comfortably equipped hotel complex with 70 specialties that please the palate of our guests. No one can resist home- nad szumiącym strumykiem, made jams, plum jam and the award-winning lard with dried mushrooms beds. “Vitalis” also organizes bazaars on the farm – “VitalisBazary”, zapomnieć o troskach dnia on warm home-made bread. Right from the doorstep, the atmosphere of where customers can purchase products manufactured here and from a hospitable home, care and discreet service allow guests to have a good codziennego, mając gwarancję other members of the Culinary Heritage Warmia Mazury Powiśle time and then have a blissful rest under the trees by the humming stream spokojnych nocy. network. Vitalis also runs a farm shop. forgetting about the worries of everyday life and guaranteeing peaceful74 75 nights. Gospodarstwo Agroturystyczne „AGROMARGOT”, Wilkasy Gospodarstwo rolne Monika Płecha, Huta Wielka k. Zalewa 11-500 Wilkasy, ul. Olsztyńska 20, tel. +48 505 649 634, [email protected], www.agromargot.pl Huta Wielka 10, 14-230 Zalewo, Tel. +48 506 680 181, [email protected], www.moniowka.mazury.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 15 grudnia 2009 roku. Powiśle od 2 czerwca 2020 roku. Agromargot to przepyszny pobyt w pięknej , letniskowej Gospodarstwo położone jest w Parku Krajobrazowym miejscowości - Wilkasy. Największym atutem tego miejsca Pojezierza Iławskiego. Jest to piękna okolica Jezioraka jest Kuchnia Regionalna ,w której potrawy przygotowywane - najdłuższego jeziora w Polsce, oddalonego od domu są tradycyjnym sposobem. Unikalną formą biesiadowania właścicielki około 2 km. Piękne, stare drogi Prus jest „Smakowanie Mazur”: Podczas kilku godzin spędzonych Wschodnich z alejami lipowymi są idealne do pieszych przy stole w klimatycznym miejscu - we wnętrzu starego wędrówek i wycieczek rowerowych. Dom właścicielki to galeonu – gospodarze opowiadają gościom o tradycjach kameralne miejsce gdzie można odpocząć blisko natury i zwyczajach kuchni mazurskiej serwując takie dania jak: rosół nieskażonej jeszcze przez cywilizację, wśród lasów z węgorza, karmuszkę, pierogi ze szczupakiem, kartacze, i łąk. Główną działalnością jest prowadzenie ekologicznego farszynki, smażoną płotkę. Można tu również spróbować gospodarstwa. Hodowane jest tu bydło mięsne rasy simental, jak smakuje piwo regionalne czy herbata z konfiturami owce kameruńskie oraz kozy. Zwierzęta cały rok mają mazurskimi. Właściciele posiadają w sprzedaży również dostęp do wolnego wybiegu. Karmione są sianem z własnych pięknie zapakowane produkty regionalne , które doskonale łąk, na których nie są używane sztuczne nawozy. Jest to Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary nadają się na pamiątki z Mazur, upominki dla najbliższych certyfikowane ekologiczne gospodarstwo. Mięsa z hodowli Heritage Network since June 2, 2020. Heritage Network since December 15, 2009. . Są to ryby w marynacie, sery twarogowe, konfitury (np. stanowią bazę w kuchni. Wołowina jest sezonowana The farm is located in the Iława Lake District Landscape Park. It Agromargot is a delicious stay in a beautiful summer village - z poziomek, maliny, rabarbaru, derenia czy berberysu). tak, aby osiągała właściwe walory kulinarne. Podstawą is a beautiful area of ​​Jeziorak - the longest lake in Poland, about Wilkasy. The biggest advantage of this place is the Regional dobrej jakości mięsa jest żywienie zwierząt, bezstresowa 2 km from the owner’s house. The beautiful old East Prussian Kitchen, where the dishes are prepared in a traditional way. hodowla i utrzymanie ich dobrostanu oraz bezstresowy roads with linden avenues are ideal for hiking and biking tours. The A unique form of feasting is „Tasting Masuria”: during a ubój. Rolniczy Handel Detaliczny obejmuje sprzedaż mięsa owner’s house is an intimate place where you can relax close to few hours spent at the table in an atmospheric place - inside wołowego, jagnięcego i koziego oraz gotowych posiłków nature, yet untouched by civilization, among forests and meadows. an old galleon - the hosts tell guests about the traditions przygotowanych z produktów pochodzących z gospodarstwa. The main activity is running an ecological farm. Simmental beef cattle, Cameroon sheep and goats are bred here. The animals have and customs of Masurian cuisine, serving such dishes as: Zgodnie z ideologią właścicielki „z pastwiska na talerz”, free range access all year round. They are fed with hay from their eel broth, goulash soup - “karmuszka”, pike dumplings, goście i klienci mogą zakupić tu produkty bezpośrednio own meadows, where no artificial fertilizers are used. It is a certified kartacze, “farszynki”, fried roach. You can also try the taste w gospodarstwie. of regional beer or tea with Masurian preserves. The owners organic farm. Breeding meats are the basis of the kitchen. The also sell beautifully packaged regional products, which are beef is seasoned so that it achieves the right culinary value. The perfect for souvenirs from Masuria as a gifts for beloved basis of good quality meat is animal nutrition, stress-free breeding and maintenance of their welfare, as well as stress-free slaughter. ones. These are marinated fish, cottage cheese, jams (e.g. Agricultural Retail Trade covers the sale of beef, lamb and goat meat from wild strawberries, raspberries, rhubarb, cornel or as well as ready-made meals prepared with products from the farm. barberry). According to the ideology of the owner “from pasture to plate”, guests and customers can buy products here directly on the farm. 76 77 Kalinówka – Wzgórza Dylewskie, Pietrzwałd k. Ostródy Pietrzwałd 96, 14-100 Ostróda, tel. +48 602 794 229, [email protected], www.wzgorza-dylewskie.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 24 lutego 2009 roku. Dom powstał w miejscu ruin spaleniska, teraz w dawnej oborze znajduje się salon z kominkiem, a w dawnej chlewni apartament. Kalinówka posiada 3 sypialnie, dwie łazienki, dwa tarasy i duży salon z kominkiem z otwartą kuchnią. Jest to dobre miejsce na wypad z grupą znajomych lub na wyjazd rodzinny, świąteczny, czy dla par pragnących spędzić romantyczne chwile z królewskim jedzeniem w wyjątkowym miejscu. Kalinówka sprawdza się idealnie podczas wszystkich „przedłużonych” weekendów, w Święta, Komunie, małe przyjęcia weselne, rocznice, imieniny, wieczory babskie, kawalerskie czy Sylwestra. Jest to też miejsce dla „wariatów kulinarnych” pragnących dowiedzieć się czegoś podczas warsztatów, czy weekendów Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary tematycznych, gdzie razem można gotować, jeść i rozmawiać Heritage Network since February 24, 2009. o wspólnej pasji. Dom jest do pełnej dyspozycji gości. Na The house was built on the site of the postfire ruins, now there is ich życzenie istnieje również możliwość dowozu jedzenia na a living room with a fireplace in the former barn and an apartment umówioną godzinę. Wszystkie potrawy są przygotowywane in the former piggery. Kalinówka has 3 bedrooms, two bathrooms, z lokalnych produktów. W Kalinówce można spróbować two terraces and a large living room with a fireplace and an szynki dylewskiej dojrzewającej, która zdobyła wiele nagród open kitchen. It is a good place for a getaway with a group of w różnych prestiżowych konkursach. friends, for a family or Christmas trip or for couples who want to spend romantic moments with royal food in a unique place. Kalinówka is perfect for all long weekends, during Christmas, Communion reception, small wedding receptions, anniversaries, name days, ladies’ and stag nights or New Year’s Eve. It is also a place for „culinary freaks” who want to learn something during workshops or thematic weekends, where they can cook, eat and talk about common passion. The house is at guests’ disposal. At their request, it is also possible to deliver food at an agreed time. All dishes are prepared using local products. In Kalinówka, you can try maturing Dylewska ham, which has won many awards in various prestigious competitions. 78 79 Młyny, piekarnie, produkcja cukiernicza / / Mills, bakeries, confectionery production

80 81 Piekarnia EKKO, Górowo Iławeckie Młyn Wodny „EKO”, Tuczki k. Rybna ul. Przemysłowa 3, 11-220 Górowo Iławeckie, tel. +48 89 761 11 41, [email protected] Tuczki 35, 13-220 Rybno, tel./fax +48 23 696 76 90, [email protected], www.eko-hillar.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 19 czerwca 2013 roku. Powiśle od 11 maja 2010 roku. Firma „EKKO” kontynuuje tradycje, zapoczątkowane Właściciele posiadają ekologiczne gospodarstwo rolne od w 1992 r. przez piekarnię „Maluchnik” – która od 2010 1983 roku. Obecnie prowadzą także Młyn Wodny, usytuowany r. była członkiem sieci „Dziedzictwo Kulinarne Warmia nad przepiękną rzeką Wel, na terenie Welskiego Parku Mazury Powiśle”. Właściciel piekarni Marek przekazał Krajobrazowego. Młyn mieli zboża ekologiczne z naszego obiekt synowi – Wojciechowi. Obecnie działa pod nazwą regionu na mąki razowe: żyto, pszenicę, orkisz i grykę. „EKKO” i zajmuje się produkcją pieczywa tradycyjnego, Napędem młyna jest turbina wodna, która obecnie jest małą słodkiego i półsłodkiego. Pieczywo wytwarza wyłącznie elektrownią. Nadwyżki energii niewykorzystane przez młyn według tradycyjnych metod z surowców najwyższej jakości są sprzedawane do sieci w ramach energii odnawialnej. Młyn pochodzących z regionu Warmii i Mazur. Dba o różnorodność zbudowany został około roku 1870, a w rękach rodzinnych asortymentu, dzięki czemu każdego dnia wypieka produkty znajduje się od 1910 roku. Obok powyższych działalności z różnymi dodatkami, takimi jak ziarna słonecznika, soi, firma zajmuje się również agroturystyką. Do dyspozycji gości dyni, lnu, sezamu, siemienia lnianego. Od kilku pokoleń są trzy pokoje wyposażone w aneksy kuchenne i łazienki. metody produkcji pozostają niezmienne. Głównym dostawcą Mogą one pomieścić od 8 do 10 gości. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary mąk do piekarni jest młyn „Młynomag” – również członek Heritage Network since June 19, 2013. Heritage Network since May 11, 2010. sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle. The company „EKKO” continues the traditions started in The owners have had an organic farm since 1983. Currently, 1992 by the bakery „Maluchnik” - which since 2010 was a they also run the Water Mill, situated on the beautiful Wel member of the network „Culinary Heritage Warmia Mazury River, in the Welski Landscape Park. The mill grinds organic Powiśle”. Marek, the owner of the bakery, handed over the grains from our region for wholemeal flours: rye, wheat, object to his son, Wojciech. Currently it operates under the spelt and buckwheat. The mill is powered by a water turbine, name „EKKO” and produces traditional, sweet and semi- which is now a small power plant. The surplus energy not sweet bread. Bread is made only according to traditional used by the mill is sold to the grid as renewable energy. The methods from the highest quality raw materials from the mill was built around 1870 and has been in family hands region of Warmia and Mazury. He cares about the variety since 1910. In addition to the above activities, the company of the assortment, thanks to which he bakes products also deals with agritourism. Guests have at their disposal with various additives, such as sunflower seeds, soybeans, three rooms equipped with kitchenettes and bathrooms. pumpkin, flax, sesame seeds, and linseed every day. The Place can accommodate 8 to 10 guests. production methods have remained the same for several generations. The main supplier of flour for the bakery is the „Młynomag” mill - also a member of the Culinary Heritage Warmia Mazury Powiśle network. 82 83 Firma „Mark”, Giżycko Młyn Gospodarczy Adam Tubis, Bażyny k. Ornety ul. Słowiańska 32, 11-500 Giżycko-Grajewo, tel. +48 87 428 30 97, [email protected], Bażyny 37, 11-130 Orneta, tel. +48 55 242 27 15 www.mark.pl, www.facebook.com/mazurskieslodkosci Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 26 maja 2015 roku. Powiśle od 7 czerwca 2011 roku. Młyn rodzinny istnieje od 1957 roku. Po modernizacji Firma produkuje wyroby cukiernicze. Specjalizuje się przeprowadzonej w roku 1980, oferuje szeroki w produkcji słodyczy z karmelu twardego takich jak: karmelki asortyment mąk pszennych i żytnich. Mąka jest zupełnie wieloowocowe, karmelki anyżki, karmelki kopalnioki, bakalie naturalna – bez polepszaczy. W ostatnich latach w karmelu, sezamki i kamyczki orzechowe. Firma powstała zakres produkcji został poszerzony o mąkę orkiszową w 1983 roku jako Mazurska Wytwórnia Cukiernicza i łubinową, która cieszy się dużym zainteresowaniem. Do ”ANNA”. Obecny właściciel, który przejął firmę w 2009 produkcji młyn wykorzystuje zboża uprawiane na Warmii roku kontynuuje tradycyjną produkcję mazurskich słodkości. i Mazurach. Wyróżniają się one niepowtarzalną formą, zapachem i smakiem owoców. W trosce o jakość wyroby badane są w zakładowym laboratorium sensorycznym. W listopadzie 2016 roku Firma ”Mark” zdobyła certyfikat ekologiczny i tym samym rozszerzyła działalność o produkcję ekologiczną Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary bakalii w karmelu. Dzięki pasji i zamiłowaniu do serów Heritage Network since June 7, 2011. Heritage Network since May 26, 2015. Firma ”MARK” od lutego 2017 roku zajmuje się również The company produces confectionery. It specializes in the The family mill has existed since 1957. After modernization produkcją serów krótko i długo dojrzewających. Mleko do production of hard caramel sweets such as: multi-fruit caramels, in 1980, it offers a wide range of wheat and rye flours. The produkcji pozyskiwane jest od regionalnych gospodarzy, anise caramels, “kopalnioki” caramels, caramel dried fruits, flour is completely natural - without any improvers. In recent którzy z taką samą troską dbają o jakość, uzyskując tym sesame and peanut pebbles. The company was founded in 1983 years, the scope of production has been expanded to include samym wspaniały smak serów. as a Masurian Confectionery Factory „ANNA”. The current owner, spelt and lupine flour which is very popular. For production, who took over the company in 2009, continues the traditional the mill uses grains grown in Warmia and Mazury. production of Masurian sweets. They are distinguished by a unique form, smell and taste of fruit. For the sake of quality, the products are tested in the company’s sensory laboratory. In November 2016, the „Mark” company obtained an ecological certificate and thus expanded its activity to the organic production of dried fruit and nuts in caramel. Thanks to the passion and love for cheeses, since February 2017, the company „MARK” has also been producing short and long-ripening cheeses. The milk for production is obtained from regional farmers, who care about the quality with the same care, thus obtaining the wonderful taste of the cheeses. 84 85 „Młynomag” Myszkowska, Rezanko Sp.J., Młyn Produkcyjno-Handlowy „Młyn w Rynku”, Grodzki Młyn k. Reszla Rynek k. Grodziczna Grodzki Młyn 3, 11-440 Reszel, tel. +48 89 755 10 61, [email protected], www.mlynomag.pl Rynek 1, 13-324 Grodziczno, tel. +48 502 226 256, [email protected]

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 16 grudnia 2008 roku. Powiśle od 16 stycznia 2017 r. Młyn położony jest w sercu Warmii i Mazur, pośród „Młyn w Rynku” zajmuje się produkcją mąk pszennych, żyznych pól słynących z upraw zbóż konsumpcyjnych. To żytnich i orkiszowych. Mąki te produkowane są ze starannie korzystne położenie pozwala produkować mąkę z surowców wyselekcjowanego zboża uprawianego na obszarach najwyższej jakości. Mąka z „Młynomagu” jest w 100% chronionego krajobrazu tj. Welski Park Krajobrazowy, Park naturalna. W procesie produkcji nie stosuje się żadnych Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich oraz Park Krajobrazowy dodatków. Moc wypiekowa produktów pochodzi jedynie Pojezierza Iławskiego. Produkty tego młyna trafiają do z natury. Kontynuowana jest tutaj ponad 600 letnia tradycja klientów indywidualnych oraz piekarń, które produkują produkcji mąki w Grodzkim Młynie. Jest to prawdopodobnie pieczywo metodą tradycyjną i na naturalnym zakwasie. najstarszy działający młyn w Polsce. Dlatego też oferta Mąki te są 100% naturalne, nie posiadają polepszaczy ani „Młynomagu” skierowana jest przede wszystkim do piekarń enzymów poprawiających właściwości wypiekowe. Młyn wykorzystujących tradycyjną technologię wypieku – bez w Rynku posiada bogatą tradycję sięgającą 1230 roku. Młyn polepszaczy. Moc przerobowa młyna pszennego to 100 ton/ ten funkcjonuje nieprzerwanie, jedyne przerwy w produkcji dobę, zaś żytniego 60 ton/dobę. Nowoczesna technologia były związane z przebudową. Mąki tego młyna trafiają do Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary przemiału zapewnia wysoką i stabilną jakość mąki. Firma najlepszych piekarń w regionie. Heritage Network since December 16, 2008. Heritage Network since January 16, 2017. została wyróżniona m.in. Certyfikatem Wiarygodności The mill is located in the heart of Warmia and Mazury, among “Młyn w Rynku” produces wheat, rye and spelt flours. Biznesowej, Doceń polskie oraz została laureatem fertile fields famous for the cultivation of food grains. This favorable These flours are produced from carefully selected grain rankingu Diamenty miesięcznika „Forbes” dla najbardziej location allows for the production of flour from raw materials of the cultivated in protected landscape areas, such as Wełski dynamicznych firm w województwie warmińsko-mazurskim. highest quality. The flour from „Młynomag” is 100% natural. No Landscape Park, Dylewskie Hills Landscape Park and Iława additives are used in the production process. The baking power of the Lake District Landscape Park. The products of this mill are products comes only from nature. The over 600-year-old tradition of provided for individual customers and bakeries that produce flour production continues here in Grodzki Młyn. It is probably the bread using the traditional method and natural leaven. oldest working mill in Poland. Therefore, the offer of „Młynomag” is These flours are 100% natural, do not have any improvers addressed primarily to bakeries that use traditional baking technology or enzymes that improve baking properties. Młyn w Rynku - without improvers. The processing capacity of the wheat mill is 100 has a rich tradition dating back to 1230. The mill operates tons per day, and the rye mill is 60 tons per day. Modern grinding continuously, the only production interruptions were related technology ensures high and stable flour quality. The company has been awarded i.a. The Certificate of Business Credibility, Appreciate to the reconstruction. The flour of this mill goes to the best Polish, and has been a laureate of the Forbes Diamonds ranking for the bakeries in the region. most dynamic companies in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship. 86 87 Piekarnia-Cukiernia Marek Szabelski, Piecki Piekarnia „Delicja”, Pieniężno ul. Firmowa 1, 11-710 Piecki, tel. +48 725 111 444, [email protected], www.szabelski.pl ul. 1 Maja 3, 14-520 Pieniężno, tel./fax +48 55 243 67 08, [email protected]

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 19 lutego 2008 roku. i Powiśle od 10 czerwca 2008 roku. Piekarnia Cukiernia Marek Szabelski - to rodzinna firma Firma produkuje 12 gatunków chleba na naturalnych z tradycją i ogromną pasją do tworzenia. Działalność zakwasach. Są to chleby pszenno- żytnie, żytnio-pszenne, handlowa firmy rozpoczęła się 20 października 1987 z mąki żytniej razowej z dodatkiem różnych ziaren. r. i do dnia dzisiejszego rozwinęła produkcję wyrobów Pieczołowicie pielęgnuje naturalną fermentację, ponieważ piekarniczych, lodów, ciast, tortów weselnych, pralin oraz ona nadaje chlebom charakterystyczny smak, aromat i długą czekolad. Produkty cieszą się ogromnym zainteresowaniem świeżość. Dzięki tym cechom chleby cieszą się dużym i wysoką renomą. Właściciele słuchają głosu klienta, starają uznaniem na rynku, są nabywane przez klientów ceniących się mądrze podążać za trendami nie zapominając o tradycji. sobie smak i zdrowie. W zakładzie stosowane są surowce najwyższej jakości, promowane jest to co naturalne, proste w składzie i zdrowe.

Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since February 19, 2008. Heritage Network since June 10, 2008. Bakery-Confectionery Marek Szabelski - is a family The company produces 12 types of bread based on natural company with tradition and a great passion for creation. leaven. These are wheat-rye, rye-wheat breads or made of The commercial activity of the company began on October wholemeal rye flour with the addition of various grains. 20, 1987 and to this day it has developed the production of The company carefully cares for the natural fermentation bakery products, ice cream, cakes, wedding cakes, pralines as it gives the bread its characteristic taste, aroma and long and chocolate. The products are of great interest and high freshness. Thanks to these features, the bread is highly reputation. The owners listen to the customer’s voice, try appreciated on the market and is purchased by customers to wisely follow trends not forgetting about tradition. In the who value taste and health. facility, only the highest quality raw materials are used and what is natural, simple and healthy is promoted.

88 89 Piekarnia – Gminna Spółdzielnia Piekarnia „Sięda”, Olsztyn „Samopomoc Chłopska”, Dźwierzuty ul. Żytnia 6A, 10-823 Olsztyn, tel. +48 89 527 14 76, [email protected] ul. Szczycieńska 49 B, 12-120 Dźwierzuty, tel. +48 89 62 112 18, [email protected], Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury www.gs-dzwierzuty.pl, www.facebook.com/gs.dzwierzuty/ Powiśle od 19 lutego 2008 roku. Piekarnia powstała w 1964 r. Założycielami byli Stanisław Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury i Barbara. Obecnie firmę prowadzą synowie założycieli Powiśle od 19 lutego 2008 roku. – Krzysztof i Tomasz. Pieczywo wypiekane jest metodą Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” istnieje od tradycyjną na kwasie chlebowym bez polepszaczy. Ważną czerwca 1945 r. Produkcja piekarnicza odbywa się metodą rolę spełnia tu piec ceramiczny, który nadaje wypiekom tradycyjną (fermentacji wielofazowej). Chleb mieszany niepowtarzalny smak. Piekarnia oferuje kilka rodzajów pszenno – żytni, chleb wieloziarnisty, chleb razowy, żytni chleba, bułki oraz wyśmienite ciasto drożdżowe. tradycyjny bez drożdży, żytni staropolski z pestkami dyni, pieczywo drobne –bułki, chałki, rogale i wiele innych nie wymienionych. Chleb żytnio-orkiszowy z kminkiem, który również jest tu wytwarzany, został wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych. Piekarnia jest laureatem wielu cennych nagród za wyroby piekarnicze. Wyroby wypiekane Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary są w tradycyjnym piecu ceramicznym z cegły szamotowej. Heritage Network since February 19, 2008. Mąka do wypieku chleba i bułek jest w stu procentach The bakery was established in 1964. Its founders were Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary produktem regionalnym i pochodzi z Warmii i Mazur. Nie Heritage Network since February 19, 2008. Stanisław and Barbara. Currently, the company is run by jest standaryzowana chemicznie. W asortymencie piekarni the founders’ sons - Krzysztof and Tomasz. Bread is baked The communal cooperative „Samopomoc Chłopska” has been znajduje się około 30 produktów. operating since June 1945. Bakery production is carried out using the traditional method on kvass without improvers. using the traditional method (multiphase fermentation). Mixed The ceramic oven plays an important role here, as it gives wheat and rye bread, multigrain bread, wholemeal bread, the baked goods a unique flavor. The bakery offers several traditional rye without yeast, old Polish rye with pumpkin seeds, types of bread, rolls and delicious yeast dough. small bread - rolls, challah, croissants and many others not mentioned. Rye spelt bread with caraway, which is also produced here, has been entered on the List of Traditional Products. The bakery has won many valuable awards for bakery products. The products are baked in a traditional ceramic stove made of chamotte bricks. The flour for baking bread and rolls is one hundred percent regional product and comes from Warmia and Mazury region. It is not chemically standardized. The bakery’s assortment includes around 30 products. 90 91 Przedsiębiorstwo „Krzyś”, Pasym Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Magdalenka”, Olsztynek ul. Pocztowa 16, 12-130 Pasym, tel. +48 89 621 25 02 ul. Floriana 1, 11-015 Olsztynek, tel. +48 89 519 19 58, [email protected]

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 19 lutego 2008 roku. Powiśle od 11 grudnia 2007 roku. Piekarnia „Krzyś” powstała na bazie działającej od lat Piekarnia – Cukiernia „Magdalenka” istnieje od 1995 piekarni GS. Chleb w piekarni wypiekany jest na zakwasie roku i stawia na najwyższą jakość produkowanych wyrobów naturalnym, a bułki na tzw. rozczynach. Do wypieku używany oraz satysfakcję klientów. Przy produkcji używa się jest piec ceramiczny opalany węglem drzewnym. 50% tylko sprawdzonych receptur i surowców bez dodatków, produkcji pieczywa jest dowożona do sklepów w Olsztynie. konserwantów czy polepszaczy smaku. Zamówienia realizowane są wg indywidualnych życzeń klientów. Wśród chlebów na uwagę zasługuje chleb żytni firmowy robiony według własnej receptury. Dzięki swoim walorom smakowym i zdrowotnym chleb ten był wielokrotnie nagradzany. Wyroby cukiernicze także cieszą się uznaniem licznej grupy Klientów. „Magdalenka” poleca torty okolicznościowe, weselne oraz pyszne dekoracyjne ciasta i ciasteczka.

Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since February 19, 2008. Heritage Network since December 11, 2007. The „Krzyś” bakery was established on the basis of the GS The “Magdalenka” Bakery - Confectionery exists since bakery, which has been operating for many years. The bread 1995 and focuses on the highest quality of its products in the bakery is baked with natural leaven, and the rolls are and customer satisfaction. Only proven recipes and raw baked with the so-called rozczyn (leaven). A charcoal-fired materials are used in production, without any additives, ceramic oven is used for baking. 50% of the bread production preservatives or flavor improvers. Orders are processed is delivered to stores in Olsztyn. according to individual customer wishes. Among the bread, the one that deserves attention is the signature rye bread made according to bakery’s own recipe. Thanks to its taste and health qualities, this bread has been awarded many times. Confectionery products are also appreciated by a large group of customers. “Magdalenka” recommends occasional and wedding cakes as well as delicious decorative cakes and cookies.

92 93 Zakład Cukierniczy „IRMAG”, Lubawa Zakład Piekarski Trzczak, Reszel ul. Władysława Asta 7, 14-260 Lubawa, tel./fax +48 89 645 49 17, [email protected], www.cukiernia-szczepanscy.pl ul. Rynek 27/2, 11-440 Reszel, tel. +48 89 755 06 55

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 11 maja 2010 roku. Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. Zakład cukierniczy „IRMAG” prowadzi działalność w zakresie Zakład piekarski to firma rodzinna, która od 1990 roku produkcji spożywczej (cukierniczej). Firma założona dostarcza mieszkańcom Reszla naturalne pieczywo. została w 1992 r. i funkcjonuje jako spółka jawna. Ma ona Wyrabiane jest ono ręcznie wyłącznie metodami tradycyjnymi, charakter zakładu rodzinnego. Działalność firmy związana na naturalnych kwasach, bez udziału konserwantów. Wyroby jest z produkcją wyrobów cukierniczych, zaś na asortyment rosną (garują) w wiklinowych koszach, pieczone są w piecu produktów składają się ciasta: biszkoptowe, francuskie, ceramicznym pamiętającym lata przedwojenne. Do produkcji kruche, drożdżowe, piaskowe, makowe i lodowe. Wielkość pieczywa używane są surowce pochodzące z regionu Warmii produkcji wynosi ok. 5 ton tygodniowo. Wypiek ciast oparty i Mazur, które zapewniają niepowtarzalny smak i aromat. jest na własnych recepturach, które bazują na składnikach naturalnych. Gotowe wyroby trafiają na rynek lokalny (55% wielkości produkcji), regionalny (35%) i krajowy (10%).

Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since May 11, 2010. Heritage Network since June 6, 2006. The „IRMAG” confectionery runs in the field of food The bakery is a family business which has been providing (confectionery) production. The company was founded in the inhabitants of Reszel with natural bread since 1990. 1992 and operates as a general partnership. It has the The bread is handmade, exclusively using traditional character of a family business. The company’s activity is methods, on natural acids and without preservatives. Bakery related to the production of confectionery and its product products grow (proof) in wicker baskets and are baked in a range includes: sponge cakes, puff pastries, crumble cakes, ceramic oven remembering the pre-war years. For the baking yeast cakes, sand cakes, poppy seed cakes, and ice cakes. production purposes, only raw materials from the region of The production volume is about 5 tons per week. Cakes Warmia and Mazury are used, which ensure unique taste are baked on own recipes, which are based on natural and aroma. ingredients. Finished products are sold to the local (55% of the production volume), regional (35%) and national (10%) markets.

94 95 Zakład Piekarsko-Ciastkarski – PSS „Społem”, Morąg Zakład Produkcyjno-Handlowy „MARK”, Giżycko ul. Generała Jana Henryka Dąbrowskiego 52, 14-300 Morąg, tel. +48 89 757 22 91, ul. Słowiańska 32a, 11-500 Giżycko, tel. +48 87 428 32 71, [email protected], [email protected], www.morag.spolem.org.pl www.mark.pl, www.facebook.com/SekaczMark

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 17 stycznia 2012 roku. Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. Zakład jest producentem pieczywa od ponad 50 lat. Oferuje Pomysł na uruchomienie firmy został zaczerpnięty z rodzinnej w sprzedaży szeroki asortyment pieczywa chlebowego, tradycji pieczenia sękacza. W 1990 r. uruchomiono produkcję drobnego i wyrobów ciastkarskich. Pieczywo jest jednym opartą na tradycyjnej recepturze. Do sukcesu zakład dochodził z podstawowych składników żywieniowych w diecie każdego powoli, wytwarzając i udoskonalając technologię i recepturę człowieka. Jest to dla producenta najważniejszy element wypieku, co pozwoliło na wydłużenie okresu przydatności do kultywowanej wieloletniej tradycji wypieku. Stosowane spożycia. Sięgający do tradycji sękacz mazurski ze swoim metody pozwoliły na wypracowanie standardów wypieku wykwintnym smakiem utożsamiany jest z regionem i kojarzy pieczywa o najwyższej jakości. Można to uzyskać jedynie się z miejscem jego produkcji, Giżyckiem. Sękacz Mazurski wówczas, jeśli do produkcji będą stosowane wyłącznie został wpisany w 2006 r. na Listę Produktów Tradycyjnych wysokiej klasy surowce. Pieczywo produkowane jest prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. w oparciu o tradycyjną technologię, na naturalnym zakwasie, bez dodatku polepszaczy. Stosuje się tu ręczną obróbkę wyrobów i wypiek w piecu ceramiczno-węglowym. Wizytówką Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary piekarni są pieczywa mieszane razowe z dodatkiem ziaren Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since January 17, 2012. zbóż i słonecznika. Heritage Network since June 6, 2006. The facility has been a bread producer for over 50 years. It The idea to start the business was taken from the family offers a wide range of bread, small bakery products and pastry tradition of baking Polish sękacz. In 1990, production products. Bread is one of the basic nutritional ingredients based on a traditional recipe was launched. The company in everyone’s diet. It is the most important element of the have achieved success slowly, producing and improving the cultivated baking tradition. The currently used methods have technology and recipe of baking, which allowed to extend the allowed us to develop standards for baking bread of the best-before date. The traditional Masurian sękacz with its highest quality. This can only be achieved if only high-quality exquisite taste, is identified with the region and associated raw materials are used in production. The bread is produced with the place of its production - Giżycko. Masurian Sękacz on the basis of traditional technology, on natural leaven, was entered in 2006 on the List of Traditional Products kept without the addition of improvers. The products are hand- by the Minister of Agriculture and Rural Development. processed and baked in a ceramic-coal oven. The showcase of the bakery is the mixed wholemeal bread with the addition of cereal grains and sunflower seeds.

96 97 Przetwórstwo roślin oleistych, wytwórnie octu i musztardy / / Oil plants processing, vinegar and mustard factories

98 99 Fitness Natura Polska, Międzylesie k. Ostródy OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy Sp. z o.o., Olsztynek ul. Sosnowa 6, Międzylesie, 14-100 Ostróda, tel. +48 500 300 733, ul. Zielona 2, 11-015 Olsztynek, tel. +48 89 519 21 01, [email protected], www.octim.com.pl [email protected], www.fitnessnatura.pl Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 15 grudnia 2009 roku Powiśle od 8 lipca 2014 roku. OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy to polski producent Firma Fitness Natura powstała z myślą o ludziach octów, musztard i ketchupów. Siedzibą firmy jest Olsztynek ceniących naturalne produkty. Podstawową działalnością – urokliwe miasteczko na Warmii i Mazurach, gdzie firmy jest produkcja olejów tradycyjną metodą, polegającą wśród krystalicznych jezior i soczyście zielonych łąk od na tłoczeniu w temperaturze poniżej 30ºC. Nasiona są 1965 r. OCTIM wytwarza produkty, czerpiąc z natury to, starannie dobierane i odpowiednio przechowywane. Oleje co najlepsze. Inspiracją do tworzenia nowych kompozycji odróżniają się od innych powszechnie dostępnych na rynku smaków są tradycyjne przepisy i lokalne surowce. Do tym, że nie są filtrowane, ani rafinowane, dzięki czemu procesu produkcji trafiają tylko najlepsze zbiory, spełniające zachowują wszystkie wartości odżywcze, w tym nienasycone szczegółowe wymagania jakościowe firmy. Ocet jabłkowy kwasy tłuszczowe, nie zawierają sztucznych barwników OCTIM zawdzięcza swoje unikalne właściwości produkcji i konserwantów. Firma Fitness Natura zajmuje się również tylko z polskich jabłek, a wyselekcjonowana gorczyca to podstawa przygotowania każdej musztardy. Firma unika konfekcjonowaniem podstawowych składników codziennej Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary stosowania konserwantów, wykorzystuje wysokiej jakości diety, takich jak np: kasza jaglana, kasza gryczana czy Heritage Network since December 15, 2009. suszone owoce i świeże zioła. Ofertę Octimu stanowi ponad złociste siemię lniane, ostropest, płatki owsiane. OCTIM vinegar and mustard factory is a Polish producer of Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary 40 produktów takich jak naturalne octy smakowe, w tym m.in. vinegars, mustards and ketchups. The company is located in Heritage Network since July 8, 2014. jabłkowy, winny, cydrowy oraz octy ekologiczne i spirytusowe Olsztynek - a charming town in Warmia and Mazury where, Fitness Natura company was created for people who a także najlepszej jakości musztardy o tradycyjnym oraz among crystalline lakes and lush green meadows, OCTIM has appreciate natural products. The main activity of the nowoczesnym smaku, aromatyczne glazury balsamiczne, been producing goods, drawing the best from nature since company is the production of oils using the traditional sosy musztardowe oraz ketchupy. method of expeller pressing at a temperature below 30ºC. 1965. The inspiration for creating new flavor compositions are The seeds are carefully selected and properly stored. traditional recipes and local ingredients. Only the best crops Produced oils differ from others commonly available on the that meet the specific quality requirements of the company go market in that they are not filtered or refined thanks to which to the production process. OCTIM apple cider vinegar owes its they retain all nutritional values, including unsaturated fatty unique production properties only to Polish apples, on the other acids and besides that do not contain artificial colors and side, selected mustard seeds are the basis for the preparation preservatives. The Fitness Natura company also deals with of each mustard. The company avoids the use of preservatives the packaging of basic ingredients of the daily diet, such but uses high-quality dried fruit and fresh herbs. Octim’s offer as: millet groats, buckwheat or golden linseed, milk thistle, includes over 40 products such as natural flavored vinegars, oatmeal. including apple, wine, cider, organic and spirit vinegars as well as the best quality mustards with a traditional and modern taste, aromatic balsamic glazes, mustard sauces and ketchups. 100 101 Browary i producenci napojów alkoholowych / / Breweries and producers of alcoholic beverages

102 103 Browar Kormoran Sp. z o.o., Olsztyn „Mazurskie Miody”, Tomaszkowo k. Stawigudy ul. Sikorskiego 2, 10-057 Olsztyn, tel. +48 89 534 97 06, [email protected], www.browarkormoran.pl Tomaszkowo 47, 11-034 Stawiguda, tel. +48 89 513 64 13, [email protected], www.mazurskiemiody.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 7 czerwca 2011 roku. Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. Browar Kormoran to niewielki regionalny browar, który Lata rozwoju pszczelarskiej pasji pozwoliły „Mazurskim od samego początku działalności funkcjonuje w stolicy Miodom” dołączyć do miodowej elity, prezentując Warmii i Mazur. Oferta Browaru Kormoran to przeszło w swej ofercie prawdziwe bogactwo smaków - od 30 różnych piw. Znajdują się wśród nich piwa jasne najpopularniejszego miodu wielokwiatowego i rzepakowego, i ciemne, dolnej i górnej fermentacji, przedstawiciele do niebanalnych jak wrzosowego i faceliowego. W 2007 klasycznych styli, jak i piwne wariacje i nowinki roku „Mazurskie Miody” wkroczyły na rynek alkoholowy. piwnego świata. W ofercie znajdują się także produkty Hołdując ideałom wytyczonym przez założycieli, miejsce bezalkoholowe i niskoalkoholowe oraz piwa specjalnego stało się kolebką innowacyjnych metod uzyskiwania przeznaczenia. Browar Kormoran niezmiennie hołduje wyjątkowych trunków, które zawsze powstają w limitowanej tradycyjnemu, rzemieślniczemu piwowarstwu opartemu ilości. Firma debiutowała z rozmachem, wprowadzając całą o najwyższej jakości surowce pozyskiwane od sprawdzonych paletę niesyconych miodów pitnych: czwórniaki, trójniaki, dostawców. Związki Browaru Kormoran z regionem są dwójniaki oraz półtoraki, a także oparte na miodzie alkohole wielopłaszczyznowe. Pierwszą z płaszczyzn jest czerpanie mocne. Po latach przygotowań, prób i testów w 2017 roku Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage z dziedzictwa regionu. Inną jest tworzenie zaufanej firma Mazurskie Miody rozpoczęła sprzedaż pierwszego, Network since June 7, 2011. Heritage Network since June 6, 2006. sieci dostawców. Browar Kormoran w każdym piwie ze polskiego single malta. The years of development of beekeeping passion allowed Kormoran Brewery is a small regional brewery that has been operating swojej oferty stara się budować „polish taste” opierając in the capital of Warmia and Mazury from the very beginning. The offer “Mazurskim Miodom” (Masurian Honeys) to join the honey się na tradycji oraz specyfice regionu. Cały czas stara się of Kormoran Brewery includes over 30 different beers. The offer include elite, presenting in its offer a real richness of flavors - from zachowywać regionalizm oparty o czerpanie inspiracji light and dark, bottom and top fermented beers, representatives of classic the most popular multi-flower and rapeseed honey, to styles, as well as beer variations and novelties of the beer world. The offer z dziedzictwa regionu, smaku wyjątkowych składników extraordinary one such as heather and phacelia honey. also includes non-alcoholic and low-alcohol products as well as special- w oparciu o rzemieślnicze standardy. W Browarze Kormoran In 2007, “Mazurskie Miody” entered the alcohol market. purpose beers. Kormoran brewery invariably adheres to the traditional, wytwarzany jest m.in. porter warmiński, który w 2018 roku Following the ideals set out by the founders, the place artisanal brewing based on the highest quality raw materials obtained został wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych. has become the cradle of innovative methods of obtaining from reliable suppliers. The links between the Kormoran Brewery and exceptional drinks, which are always produced in limited the region are multi-faceted. The first level is drawing from the heritage quantities. The company made its debut on a grand scale by of the region. Another is building a trusted network of suppliers. The introducing a whole range of unsaturated meads: czwórniak, Kormoran Brewery tries to build a „Polish taste” in each beer it offers, trójniak, dwójniak and półtorak, as well as honey-based based on the tradition and specificity of the region. It is constantly trying strong alcohols. After years of preparation, trials and tests, to maintain regionalism based on drawing inspiration from the region’s in 2017 Mazurskie Miody started selling the first Polish heritage and the taste of unique ingredients based on craftsmanship standards. The Kormoran Brewery produces, among others Warmian single malt. porter, which was entered on the List of Traditional Products in 2018. 104 105 Wytwórnia Miodów Pitnych w Nidzicy „Almes” Sp. z o.o., Nidzica ul. Ratuszowa 2, 13-100 Nidzica, tel. +48 89 519 58 50, [email protected], www.miodynidzica.pl

Wytwórnia Miodów Pitnych w Nidzicy „Almes” Sp. z o.o., mieści się w starym zabytkowym budynku z 1868 roku, który znajduje się u podnóża zamku krzyżackiego. W 1992 roku decyzją Wojewódzkiego konserwatora zabytków budynek wytwórni miodów pitnych został wpisany do rejestru zabytków jako ciekawy przykład XIX – wiecznego budownictwa przemysłowego. Produkowane są tu miody pitne od ponad 50 lat. Wytwarzane są wyłącznie z surowców naturalnych według starych receptur na bazie miodów pszczelich pochodzących z pasiek z jednego z najczystszych rejonów jakim są Warmia i Mazury. Miody charakteryzują się delikatnym aksamitnym smakiem, wytworzone są przez naturalną fermentację miodu z wodą z dodatkiem szlachetnych szczepów drożdży, leżakowane wiele lat w dębowych Wytwórnia Miodów Pitnych w Nidzicy „Almes” Sp. beczkach, naturalnie klarowane. Miody nie są poddawane z o.o. (The Mead Factory in Nidzica) is located in an działaniu wysokiej temperatury (miody niesycone), a dzięki old historic building from 1868, which is situated at the foot of temu zachowują wszelkie wartości użytych do ich produkcji the Teutonic castle. In 1992, by the decision of the Voivodeship miodów pszczelich. Mają unikalny smak i wysoką wartość Monument Conservator, the building of the mead factory was odżywczą z uwagi na wysoką zawartość naturalnego miodu entered into the register of monuments as an interesting example lipowego, gryczanego, wielokwiatowego oraz innych. Długi of 19th-century industrial construction. Mead has been produced okres leżakowania wpływa na zharmonizowanie smaku here for over 50 years. Mead is made exclusively from natural i zapachu miodów pitnych. resources according to old recipes based on bee honeys from apiaries in one of the cleanest regions in country which is Warmia and Mazury. The meads are characterized by a delicate velvety taste, made by natural fermentation of honey, water and with the addition of noble strains of yeast and are aged for many years in oak barrels, naturally clarified. The meads are not subjected to high temperatures (unsaturated mead) and thus retain all the values of bee honeys used in their production. It has a unique taste and high nutritional value due to the high content of natural lime, buckwheat, multi-flower and other honeys. The long maturing time harmonizes the taste and smell of meads. 106 107 Miód i produkty pszczelarskie / / Honey and beekeeping products

108 109 „Bartnik Mazurski”, Agnieszka Pucer, Gnatowo k. Kętrzyna Gołdapskie Stowarzyszenie Pszczelarzy, Gołdap Gnatowo 4a, 11-400 Kętrzyn, tel. +48 89 751 43 14, [email protected], www.bartnikmazurski.pl ul. Szkolna 2A, 19-500 Gołdap, tel + 48 514 715 100, www.facebook.com/pszczelarze, [email protected]

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 11 maja 2010 roku. Powiśle od 12 maja 2009 roku. Firma „Bartnik Mazurski” zajmuje się produkcją, sprzedażą Stowarzyszenie jest organizacją zrzeszającą aktywnych miodu i produktów pszczelich. Tradycje, związane pszczelarzy z terenu powiatu gołdapskiego. Pasieki z pszczelarstwem, od ponad pół wieku są nierozerwalnie rozlokowane są między innymi na terenach Puszczy związane z rodziną właścicieli. Pszczelarstwo poza pasją Rominckiej, Puszczy Boreckiej oraz obszarach należących stało się także sposobem na życie. Firma posiada również do programu Natura 2000. Miód pozyskiwany w regionie gospodarstwo ekologiczne, które zajmuje się uprawą malin. ma szczególną jakość, gdyż duża część miejscowych W najbliższym czasie planuje rozszerzenie swojej działalności gospodarstw rolnych prowadzi tradycyjną formę uprawy o wyrób ekologicznych soków i konfitur z malin, opartych roli, bez chemicznych oprysków i preparatów mogących na tradycyjnych recepturach. Firma „Bartnik Mazurski” znaleźć się w składzie miodu. W swojej siedzibie w Gołdapi prowadzi również sprzedaż sprzętu pszczelarskiego. stowarzyszenie posiada salę wyposażoną w profesjonalny sprzęt pszczelarski, gdzie prowadzone są bezpłatne szkolenia dla dorosłych i dzieci, pogłębiające wiedzę na temat pszczelnictwa, prawidłowej produkcji pszczelarskiej oraz Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary ogromnej roli pszczół zarówno w kształtowaniu środowiska Heritage Network since May 12, 2009. Heritage Network since May 11, 2010. naturalnego, jak i w rolnictwie. The company „Bartnik Mazurski” produces and sells The association is an organization of active beekeepers honey and bee products. Beekeeping traditions have been from the Gołdap district. The apiaries are located, among inextricably linked with the owners’ family for over half a others, in the areas of the Romincka Forest, the Borecka century. Beekeeping, apart from passion, has also become Forest and areas belonging to The Natura 2000 program. a way of life. The company also has an ecological farm Honey obtained in the region is of special quality, as a large that grows raspberries. In the near future, it plans to part of local farms conduct traditional forms of farming, expand its business to include the production of ecological without spraying and chemical preparations that may affect raspberry juices and preserves based on traditional recipes. the composition of honey. In its headquarters in Gołdap, The company „Bartnik Mazurski” also sells beekeeping the association owns a room equipped with professional equipment. beekeeping equipment, where free trainings for adults and children are conducted in order to deepen the knowledge of beekeeping, proper beekeeping production and to learn about the huge role of bees in shaping the natural environment and in agriculture.

110 111 Gospodarstwo Pasieczne Arkadiusz Potymko, Bartoszyce Gospodarstwo pasieczne „Bartnik Mazurski”, ul. Piłsudskiego 3/16, 11-200 Bartoszyce, tel. +48 504 274 038, [email protected], www.potymko.pl Robert Pucer, Gnatowo k. Kętrzyna Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Gnatowo 4, 11-400 Kętrzyn, tel. +48 89 751 27 76, [email protected], www.bartnikmazurski.pl Powiśle od 25 stycznia 2011 roku. Pasieka powstała w 2000 r. jest pasieką rodzinną. Mieści Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury się w miejscowości Woryny, na terenie bardzo czystym Powiśle od 11 maja 2010 roku. ekologicznie. Gnieżdżą się tam orły bieliki, czarne bociany. Gospodarstwo pasieczne jest firmą rodzinną Jest to pasieka wędrowna (część uli jest przewożona na z wielopokoleniową tradycją. Pierwsze pasieki powstały pola rzepaku, lipy, bobiku, spadzi, gryki). Specjalizuje się w 1957 r. Stworzył je pszczelarz z potrzeby serca w produkcji miodu: lipowego, rzepakowego, wielokwiatowego, i zamiłowania do przyrody. Dzięki jego pasji do dzisiaj spadziowego, gryczanego. W swoim asortymencie posiada są kontynuowane rodzinne tradycje oraz podtrzymywany również świece z wosku pszczelego, a także pyłek kwiatowy ginący i powoli zapominany zawód pszczelarza. Naturalne i kit pszczeli. Pasieka jest położona w bardzo malowniczym środowisko, różnorodność kwiatów, drzew i ziół sprawia, że miejscu, do którego można przyjechać, aby skosztować miody mają wyjątkowy smak i aromat. Miód lipowy z Barcji i nabyć jej wyroby. uzyskał prawo używania wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego „Jakość Tradycja”. Wysoką jakość potwierdza również wpisanie miodu lipowego z Barcji oraz Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary wielokwiatowego z Barcji na Heritage Network since January 25, 2011. Listę Produktów Tradycyjnych The apiary, established in 2000, is a family apiary. It is Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary prowadzoną przez Ministra Heritage Network since May 11, 2010. located in the town of Woryny, in a very ecologically clean Rolnictwa i Rozwoju Wsi. area. White-tailed eagles and black storks nest there. It is a The beekeeping farm is a family business with a multi- migratory apiary (some of the hives are transported to the generation tradition. The first apiaries were established in fields of rape, linden, horse bean, honeydew, buckwheat). 1957. They were created by a beekeeper for the heart and The apiary specializes in the production of honey: linden, love of nature. Thanks to his passion, family traditions are rapeseed, multi-flower, honeydew, buckwheat. Its assortment continued to this day and the profession of a beekeeper, also includes beeswax candles, as well as pollen and bee which is dying and slowly being forgotten, is maintained. putty. The apiary is located in a very picturesque place where The natural environment, the variety of flowers, trees and you can come to taste and buy its products. herbs give the honey a unique flavor and aroma. Lime honey from Barcja obtained the right to use the collective guarantee trademark “Jakość Tradycja” (“Quality Tradition”). The high quality is also confirmed by entering the linden honey from Barcja and multi-flower honey from Barcja on the List of Traditional Products kept by the Minister of Agriculture and Rural Development. 112 113 Gospodarstwo Pasieczne Jabłońscy, Łąkorz Gospodarstwo Pasieczne „Kraina Miodu”, Mrągowo Łąkorz 96, 13-334 Łąkorz, tel. +48 796 362 301, [email protected], www.miodek.info ul. Na Ostrowiu 20, 11-700 Mrągowo, tel. +48 733 628 288, [email protected], ww.facebook.com/KrainaMioduPL

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 18 kwietnia 2016 roku. Powiśle od 18 kwietnia 2016 roku. Historia Gospodarstwa Pasiecznego Jabłońscy sięga Gospodarstwo Pasieczne „Kraina Miodu” znajduje się wśród roku 1937, kiedy to dziadek Józef zbudował i zasiedlił pól i lasów w okolicach Reszla. Pasieka umiejscowiona jest pierwsze ule. Swoją wiedzę i doświadczenie sukcesywnie na terenie starego parku dworskiego z aleją lipową. Jest to przekazywał następnym pokoleniom. Praca z pszczołami pasieka stacjonarna, wykorzystująca bogactwo okolicznej stała się nierozerwalnym elementem życia rodziny. Obecnie roślinności. Pozyskiwany jest delikatny miód rzepakowy, gospodarstwo posiada pasieki zarówno stacjonarne jak łagodny miód wielokwiatowy i ze względu na starodrzew i wędrowne, dzięki czemu może pozyskiwać wiele gatunków alei lipowej, szlachetny miód lipowy. W ofercie jest także miodów nektarowych i spadziowych. Na terenie jednej z pasiek pyłek kwiatowy, kit pszczeli oraz wosk. Wszystkie produkty znajduje się domek służący do apiterapii. Zamieszkuje w nim pozyskane w pasiece zostają przewiezione do Mrągowa gdzie 10 rodzin pszczelich, wyloty uli umiejscowione są na zewnątrz, zostają przygotowywane do sprzedaży. dzięki czemu osoba znajdująca się w środku nie jest narażona na użądlenia pszczół. Powietrze w domku wysycone jest mikroklimatem ula. Gospodarstwo bazuje na własnoręcznie Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary wyprodukowanych ulach z naturalnych surowców. Heritage Network since April 18, 2016. Heritage Network since April 18, 2016. The history of the Jabłońscy Beekeeping Farm dates back The beekeeping farm “Kraina Miodu” is located among to 1937, when grandfather Józef built and inhabited the fields and forests near Reszel. The apiary is located in the first beehives. He successively passed on his knowledge and old manor park with a linden avenue. It is a stationary apiary experience to the next generations. Working with bees has that uses the richness of the surrounding vegetation. In the become an integral part of family life. Currently, the farm apiary, obtained are: delicate rapeseed honey, mild multi- has both stationary and migratory apiaries, thanks to which flower honey and due to the old trees of the linden avenue, it can obtain many species of nectar and honeydew honeys. noble linden honey. The offer also includes pollen, bee In one of the apiaries there is a house for apitherapy. It is putty and bee wax. All products obtained in the apiary are inhabited by 10 bee families, the outlets of the hives are transported to Mrągowo where they are prepared for sale. located outside, so that the person inside is not exposed to bee stings. The air in the cottage is saturated with the hive microclimate. The farm is based on hand-made hives from natural raw materials.

114 115 Gospodarstwo Pasieczne „Mazurska Pasieka”, Olecko Gospodarstwo pasieczne „Miody Wigor” ul. Zielona 3a, 19-400 Olecko, tel. +48 510 438 212, [email protected], www.facebook.com/MazurskaPasiekaKalejta Piotr Wawryszczuk Rogity k. Braniewa Rogity 3 AB, 14-500 Braniewo, tel. +48 730 816 661, [email protected], www.miodywigor.pl Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 27 grudnia 2013 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powi- Gospodarstwo pasieczne powstało w 1952 r. Zostało śle od 10 grudnia 2019 roku założone przez nestora rodu Kalejtów – Stanisława – „Gospodarstwo „Miody Wigor” znajduje się w miejscowości dziadka obecnego właściciela. Pszczelarstwo było jego Rogity, w powiecie braniewskim, na terenie Zielonych Płuc pasją, która trwa do dnia dzisiejszego. Praca dziadka Polski. Duże obszary leśne, duże powierzchnie upraw oraz została doceniona i opisana w książce „Pszczelarstwo na brak jakiegokolwiek przemysłu pozwalają pozyskiwać mio- Białostocczyźnie”. W 1975 roku do dziadka dołączył ojciec dy nieskażone o bardzo wysokim stopniu czystości. Gospo- właściciela – Wiesław. Obecny właściciel wraz z bratem od darstwo zajmuje się pozyskiwaniem produktów takich jak ok. 1998 r. zaczęli od dziadka pobierać nauki z pszczelarstwa. miód, pyłek kwiatowy, propolis, pierzga oraz wosk pszczeli. Stało się ono dla nich pasją i rodzinną tradycją. Pasieki Rodzinna tradycja pszczelarska sięga 1905 roku. Nabyta od położone są na terenie Mazur Garbatych, głównie na ziemi tego czasu wiedza oraz do- oleckiej, która należy do nielicznych zakątków, łączących świadczenie przekazywane w sobie piękno krajobrazu, specyficzny mikroklimat oraz są z pokolenia na pokole- Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary różnorodność szaty roślinnej. Pasieka posiada w swojej nie. Zamiłowanie i pasja Heritage Network since December 27, 2013. ofercie miód wielokwiatowy, lipowy, gryczany oraz inne do pszczół pozwala na po- Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary The beekeeping farm was established in 1952. It was founded by miody odmianowe. Miody Ziemi Oleckiej w 2016 r. zostały zyskiwanie miodów najwyż- Heritage Network since December 10, 2019. the doyen of the Kalejta family - Stanisław - the grandfather of the wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez szej jakości. The “Miody Wigor” farm is located in Rogity, in the current owner. Beekeeping was his passion that continues to this Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Braniewo district, in the area of the Green Lungs of Poland. day. The grandfather’s work was appreciated and described in the Large forest areas, large cultivation areas and the lack of book „Beekeeping in Bialystok Region”. In 1975 the grandfather any industry allow obtaining uncontaminated honey of a was joined by the owner’s father - Wiesław. The current owner very high degree of purity. The farm produces goods such as and his brother started learning beekeeping from their grandfather honey, pollen, propolis, bee pollen and beeswax. The family around 1998. It has become a passion and a family tradition for beekeeping tradition dates back to 1905. The knowledge them. The apiaries are located in Garbate Mazury, mainly in the and experience acquired since then are passed down from Land of Olecko, which is one of the few places that combine the generation to generation. The love and passion for bees beauty of the landscape, the specific microclimate and the diversity allows to obtain honey of the highest quality. of flora. Apiary offers multi-flower honey, linden honey, buckwheat honey and other varietal honey. In 2016, honey from the Land of Olecko was entered on the List of Traditional Products kept by the Minister of Agriculture and Rural Development. 116 117 Gospodarstwo Pasieczne „Mostkowo”, Nowe Kawkowo Gospodarstwo Pasieczne „Pasieka Jurewicz”, Olecko Nowe Kawkowo 45b, 11-042 Jonkowo, tel. +48 89 512 85 05, [email protected] Sedranki 62, 19-400 Olecko, tel. +48 880 490 209, [email protected]

Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 17 stycznia 2012 roku. Powiśle od 1 kwietnia 2014 roku. Gospodarstwo pasieczne „Mostkowo” posiada około tysiąca Pasieka Jurewicz to gospodarstwo rodzinne z tradycjami. uli i jest firmą rodzinną. Zajmuje się pasiekami wędrownymi, Zostało założone w latach pięćdziesiątych i było dlatego produkuje miody w kilku odmianach. Największe systematycznie rozbudowywane. W chwili obecnej liczy ilości pozyskuje w asortymentach: miód wielokwiatowy, kilkaset uli. Pasieki położone są na terenie malowniczych lipowy, rzepakowy i gryczany. Miodami niszowymi są: miód Mazur Garbatych, w enklawie nieskażonej przyrody. Miody faceliowy, spadź iglasta oraz miód wrzosowy. Miody z pasieki zawdzięczają swój niezwykły smak i aromat bogatej szacie cieszą się dużym powodzeniem. Można je nabyć m.in. roślin uprawnych, łąkowych, leśnych i dzikorosnących. w sklepie ze zdrową żywnością „Wegetarianin” w Olsztynie. Dzięki kultywowaniu tradycji, nawyków i zamiłowania Oprócz miodów, w gospodarstwie można zakupić wosk oraz do pszczelarstwa, właściciel wraz z braćmi rozwija tę kit pszczeli. specjalizację i produkuje miody wysokiej jakości. Pasieka pozyskuje miody: rzepakowy, wielokwiatowy, lipowy, gryczany i inne. Wyjątkowe cechy oleckich miodów zyskały uznanie zarówno wiernych klientów, jak i docenione zostały Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary na arenie krajowej. 29 czerwca Heritage Network since April 1, 2014. Heritage Network since January 17, 2012. 2016 roku Miody Ziemi Oleckiej Jurewicz apiary is a family farm with traditions. It was The beekeeping farm „Mostkowo” has about a thousand hives uzyskały wpis na Listę Produktów established in the fifties and was systematically expanded. and is a family business. The farm is engaged in migratory Tradycyjnych prowadzoną przez At present it has several hundred hives. The apiaries are apiaries, which is why it produces honey in several varieties. Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. located in the area of the picturesque Garbate Mazury, in an It obtains the greatest amounts in the following assortments: enclave of unspoiled nature. Honey owes its unusual taste multi-flower, linden, rapeseed and buckwheat honey. The and aroma to the rich cover of cultivated, meadow, forest niche honeys are: phacelia honey, coniferous honeydew and and wild plants. Thanks to the cultivation of traditions, heather honey. Honeys from this apiary are very popular. habits and a passion for beekeeping, the owner together Honeys can be purchased, among others in the health food with his brothers develops this specialization and produces store „Wegetarianin” in Olsztyn. In addition to honey, the high quality honeys. The apiary obtains honeys such as: farm offers bee wax and bee putty. rape, multi-flower, lime, buckwheat and others. The unique qualities of oleic honeys have been appreciated both by loyal customers and in the national arena. On 29 June 2016, the Honeys from the Land of Olecko were entered on the List of Traditional Products kept by the Minister of Agriculture and Rural Development. 118 119 Gospodarstwo Pasieczne „Różana Pasieka”, Różynka, k. Świątek Gospodarstwo Pasieczne Wiktoria Kobylińska, Lubomino Różynka 2, 11-008 Świątki, tel. +48 509 76 50 85, [email protected] ul. Kopernika 24, 11-135 Lubomino, tel. +48 510 132 605, [email protected]

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 25 lutego 2020 roku. Powiśle od 16 stycznia 2017 roku. Gospodarstwo pasieczne Różana Pasieka, położne jest na Historia gospodarstwa pasiecznego sięga początku lat 70- terenach czystych ekologicznie, nieskażonych przemysłem, tych. Mottem przewodnim pasieki jest „jakość miodu ponad w bliskości lasów, jezior i sąsiadujące obok dużych wszystko”. Dzięki prowadzonej gospodarce wędrownej powierzchni uprawnych, na terenach Natura 2000. Położenie pozyskiwane są bardzo smaczne miody odmianowe. pozwala na pozyskanie różnorodnych gatunków miodu: Oferowane są tzw. „miody kremowane”, które dzięki wielokwiatowego, rzepakowego, lipowego, gryczanego, swojej konsystencji dają możliwość łatwego nabierania ale również rzadszych: faceliowego czy wierzbowego. oraz rozsmarowywania – dzieci to uwielbiają. Pasieka Oprócz miodu produkuje się tu pierzgę i propolis.Pasieka zlokalizowana jest w samym sercu Warmii, na terenie posiada obecnie koło 100 rodzin pszczelich i każda z nich gospodarstwa ekologicznego, położonego na przepięknych, traktowana jest wyjątkowo, a szacunek do pszczół pozwala malowniczych i przede wszystkim czystych ekologicznie na pozyskiwanie miodów najwyższej jakości. Zamiłowanie do terenach. W pasiece wykorzystywane są głównie pożytki pszczół połączone z żyłką handlową właścicieli, przyczynia pochodzące z terenów oraz upraw ekologicznych. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage się do zawierania ciekawych kontaktów z firmami i powstania Pozyskiwane są miody odmianowe z takich roślin jak Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Network since February 25, 2020. oryginalnych produktów dedykowanych specjalnie na życzenie mniszek lekarski, malina leśna, kruszyna, chaber bławatek, Heritage Network since January 16, 2017. The Różana Pasieka beekeeping farm is located in ecologically clean klienta np. indywidualnych zestawów prezentowych z logo lipa, gryka czy koniczyna. The history of the beekeeping farm goes back to the beginning areas, unpolluted by industry, in the vicinity of forests, lakes and zleceniodawcy. Jako odpowiedzialni wytwórcy, właściciele of the 70’s. The motto of the apiary is “honey quality above adjacent to large arable areas, in Natura 2000 areas. The location badają swoje miody pod kątem obecności antybiotyków allows for obtaining various types of honey: multi-flower, rapeseed, all”. Thanks to the conducted itinerant beekeeping method, i przeprowadzają analizy pyłkowe, które stanowią gwarancję very tasty varietal honeys are obtained. The so-called lime, buckwheat honey, but also rarer ones: phacelia or willow. Apart jaki rodzaj miodu znajduje się w słoiku. Pszczoły są pasją from honey, farm produces bee pollen and propolis. The apiary “Creamy honey”, thanks to its consistency, makes it easy to właścicieli pasieki i na stałe wpisały się w życie całej rodziny. currently has about 100 bee colonies and each of them is treated scoop and spread - children love it. The apiary is located in exceptionally besides that, keeping respect for bees allows to produce Dlatego w najbliższym czasie planują rozwijać swoją pasiekę the heart of Warmia, on the premises of an ecological farm, honey of the highest quality. The passion for bees combined with the tworząc dodatkowo pasieki wędrowne oraz tworząc domki situated on beautiful, picturesque and above all, ecologically owners’ commercial aptitude contributes to establishing interesting do apiterapii. clean areas. The apiary mainly uses honey bee forage coming contacts with companies and the creating original products dedicated from organic farming and ecological lands. Varietal honeys specifically to the client’s request, e.g. individual gift sets with the are obtained from plants such as dandelion, forest raspberry, client’s logo. As responsible producers, the owners test their honeys alder buckthorn, cornflower, linden, buckwheat and clover. for antibiotics and conduct pollen analyzes, which guarantees what type of honey is in the jar. Bees are the passion of apiary owners and have become a permanent part of the whole family. That is why in the nearest future they plan to thrive their apiary by creating additional migratory apiaries and creating cottages for apitherapy. 120 121 Gospodarstwo Pszczelarskie „Miody Mazur”, Gołdap Pasieka Dziadka Ignacego, Żabin k. Bań Mazurskich Osiedle Młodych 6/13, 19-500 Gołdap, tel. +48 500 037 376, [email protected], www.miodymazur.pl Żabin 15/3, 19-520 Banie Mazurskie, tel. +48 516 391 420, [email protected], www.pasiekadziadkaignacego.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 29 czerwca 2012 roku. Powiśle od 7 czerwca 2011 roku. Gospodarstwo Pszczelarskie „Miody Mazur” z Gołdapi od Początki pasieki sięgają roku 1947, kiedy to dziadek Ignacy lat uzyskuje miód z terenów Puszczy Rominckiej, a także przybył do wsi Ściborki i zasiedlił pierwsze ule. Od tej pory rezerwatu Tatarska Góra. Oferowane miody to najwyższej pasieka stale się powiększa i zachwyca niezwykłym smakiem jakości specyfiki. Dzięki ogromnej wiedzy przekazywanej i aromatem miodów pozyskiwanych z najdzikszych zakątków z pokolenia na pokolenie oraz zapałowi młodych pszczelarzy, Mazur. Tajniki pszczelarstwa i pasiekę Ignacy przekazał miód uzyskuje unikatowe właściwości. Miód z Gospodarstwa wnukom, którzy kontynuują tradycje pozyskiwania tego Pszczelarskiego „Miody Mazur” jest w 100% naturalnym cudownego daru natury, jakim jest miód. Wyjątkowe walory produktem pszczelim. Powstający tutaj Miód z Mazur smakowe i zdrowotne miody zawdzięczają bogactwu roślin Garbatych wpisany został na Listę Produktów Tradycyjnych występujących na terenie stacjonowania pasieki. Największym Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. powodzeniem wśród klientów cieszy się jasnożółty i bardzo delikatny w smaku miód koniczynowy.

Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since June 29, 2012. Heritage Network since June 7, 2011. The „Miody Mazur” beekeeping farm from Gołdap has been The beginnings of the apiary date back to 1947 when obtaining honey from the Romincka Forest and the Tatarska grandfather Ignacy came to the village of Ściborki and settled Góra reserve for years. The offered honeys are of the highest the first beehives. Since then, the apiary has been growing quality specifics. Thanks to the great knowledge passed on from steadily and enchants with the extraordinary taste and aroma generation to generation and the enthusiasm of young beekeepers, of honey obtained from the wildest corners of Masuria. the honey contains unique properties. Honey from „Miody Mazur” Ignacy passed the secrets of beekeeping with the apiary to Beekeeping Farm is a 100% natural bee product. “Honey from his grandchildren who continue the tradition of acquiring the Garbate Mazury”, produced right here, has been entered on this wonderful gift of nature - honey. The exceptional taste the List of Traditional Products of the Ministry of Agriculture and and health values of the honey are due to the richness of Rural Development. the plants present in the apiary stationing area. The most popular among customers is light yellow and very delicate in taste clover honey.

122 123 Pasieka „Mały Miś”, Łankiejmy k. Korsz Pasieka Miody Tolkmickie, Tolkmicko Łankiejmy 42/1, 11- 430 Korsze, tel. +48 602 529 137, [email protected] ul. Kilińskiego 14, 82-340 Tolkmicko, tel. +48 509 501 073, [email protected], www.facebook.com/miodytolkmickie Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 17 stycznia 2012 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Pasieka znajduje się wśród pól, sadów i zadrzewień, i Powiśle od 22 stycznia 2019 roku. w starej warmińskiej wsi Suśnik. Tam już od 1954 r. Pasieka leży na obrzeżach miasta Tolkmicka wśród parków kolejni członkowie rodu doglądają rodzin pszczelich. One krajobrazowych i rezerwatów: Rezerwat Przyrody Rzeki odwdzięczają się, przynosząc w maju duże ilości nektaru Stradanki, Park Krajobrazowy Wysoczyzna Elbląska, z mniszka i rzepaku, z którego powstaje bardzo delikatny Rezerwat Przyrody Nowinka. Wszystkie są w zasięgu lotu miód zwany rzepakowym. Natomiast w czerwcu z nektaru pszczół pasieki. Pasieka stacjonuje większą część roku ogromu kwitnących kwiatów pozyskiwany jest łagodny miód w pobliskim sadzie czereśniowym. Kolejnym pożytkiem jest wielokwiatowy, zaś w lipcu z nektaru kwiatów lipy bardzo rzepak oraz lipa, której w okolicznych lasach nie brakuje. aromatyczny miód lipowy. Miody te przewożone są do Miody jakie można zakupić w pasiece to głównie miód pobliskich Łankiejm, gdzie są rozlewane i można je nabyć rzepakowy oraz lipowy. w opakowaniach jednostkowych.

Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since January 17, 2012. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary The apiary is located among fields, orchards and woods in Heritage Network since January 22, 2019. the old Warmia village of Suśnik. Since 1954, successive The apiary is located on the outskirts of the city of members of the family have been looking after bee families Tolkmicko among landscape parks and reserves: Stradanka there. Bees repay gratefully by bringing large amounts of River Nature Reserve, Elbląg Upland Landscape Park and nectar from dandelion and rapeseed in May, from which a Nowinka Nature Reserve. All of them are within the flight very delicate rapeseed honey is made. In June, mild multi- range of apiary bees. The apiary is stationed most of the flower honey is extracted from the nectar of the huge number year in the nearby cherry orchard. Another honey bee forage of blooming flowers and in July, very aromatic linden honey are rapeseed and linden which are many in the surrounding is extracted from the nectar of linden flowers. These honeys forests. Honey that can be purchased in the apiary is mainly are transported to nearby Łankiejmy village where are bottled rapeseed and linden honey. and can be purchased in unit packages.

124 125 Pasieka „Pszczele Włości”, Stare Kawkowo k. Jonkowa Pasieka Pucer, Pastwiska k. Barcian Stare Kawkowo 35A, 11-042 Jonkowo, tel. +48 784 181 243, [email protected] Pastwiska 7, 11-410 Barciany, tel. +48 508 381 243, [email protected], www.pasiekapucer.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 10 grudnia 2019 roku. Powiśle od 17 stycznia 2012 roku. Pasieka Pszczele Włości oferuje miody z terenów Warmii. Historia marki Pasieka PUCER sięga 1957 roku. Aktualnie Pozyskiwaniem miodu zajmuje się od 2010 r. Pasieka mieści Pasieka liczy ponad 800 pni pszczelich. Przez długi okres się 30 km od Olsztyna, w malowniczej miejscowości Stare miody sprzedawane były hurtowo firmom konfekcjonującym Kawkowo, z dala od miasta, z alejami lipowymi i okalającymi miód. Jednakże w 2011 roku dzięki wsparciu środków je lasami. Czyste powietrze oraz walory krajobrazowo- unijnych właściciele wybudowali zakład konfekcjonowania przyrodnicze to atuty, dzięki którym pszczoły produkują i przetwórstwa miodu. Umożliwiło to samodzielne znakomity miód. Pasieka posiada 80 rodzin pszczelich. konfekcjonowanie i dystrybucję miodów zarówno Oferowany miód to: lipowy, wielokwiatowy, ze spadzi w sklepach jak i hurtowniach na terenie Polski i innych liściastej, rzepakowy, gryczany, faceliowy. krajów, również państw Unii Europejskiej. Dystrybuowane miody pochodzą z własnych pasiek znajdujących się na malowniczo położonych terenach Warmii i Mazur. Są to Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage tereny ekologicznie czyste - obszar Natura 2000, znajdujące Network since January 17, 2012. się z dala od ośrodków przemysłowych i są idealne dla The history of the PUCER apiary brand dates back to 1957. Currently Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary gospodarstwa chcącego pozyskiwać najwyższej jakości the apiary has over 800 Bee hives. For a long time, honeys were sold Heritage Network since December 10, 2019. produkty pszczele. Charakterystyczne warunki klimatyczne, wholesale to companies confectioning honey. However, in 2011, thanks to The „Pszczele Włości” apiary offers honeys from the Warmia czystość okolicznych łąk, lasów i pól w połączeniu z wiedzą the support of EU funds, the owners built a honey packing and processing region. In the apiary, honey is being extracted since 2010. i niezwykłą dbałością o stan rodzin pszczelich, to gwarancja facility. This enabled independent confectioning and distribution of honey It is located 30 km from Olsztyn, in the picturesque village smaku, koloru i konsystencji miodów. W asortymencie Pasieki at same time to stores and wholesalers in Poland and other countries, of Stare Kawkowo, away from the town, with linden alleys PUCER można znaleźć zarówno miody konwencjonalne including European Union countries. The distributed honeys come from their own apiaries located in the picturesque areas of Warmia and Mazury. and surrounding forests. Fresh air as well as landscape and jak i certyfikowane miody ekologiczne. Większość miodów These are ecologically clean areas - the Natura 2000 area, located far natural values are the assets thanks to which bees produce posiada znak Poznaj Dobrą Żywność nadawany przez excellent honey. The apiary has 80 bee families. The offered away from industrial centers and recognized as an ideal for farms willing Ministra Rolnictwa i Rozwoju to obtain top quality bee products. Characteristic climatic conditions, honeys are: linden, multi-flower, leafy honeydew, rapeseed, Wsi. Pozyskiwane starymi cleanliness of surrounding meadows, forests and fields combined with buckwheat and phacelia honey. i tradycyjnymi metodami, knowledge and extraordinary care for the bee colonies condition are a rozlewane nowoczesnym guarantee of taste, colour and consistency of honey. Within the PUCER sprzętem w taki sposób, aby Apiaries range you can find both conventional and certified organic honeys. nie utracić niczego co cenne, Most of the honeys have the “Poznaj Dobrą Żywność” (Meet The Good miody z Pasieki PUCER Food) sign awarded by the Minister of Agriculture and Rural Development. cieszą się uznaniem smakoszy. Obtained by old and traditional methods, bottled with modern equipment in such a way to not lose anything valuable, the PUCER Apiary honeys are appreciated by gourmets. 126 127 Pasieka - Rancho w Kaczej Dolinie, Bisztynek Pasieka Rodzinna Kaweckich, Dzierzgoń Nowa Wieś Reszelska 10, 11-230 Bisztynek, tel. +48 516 474 612, ul. Limanowskiego 46, 82-440 Dzierzgoń, tel. +48 55 276 24 58, [email protected], www.miody-kawecki.ns24.net [email protected], www.kaczadolina.pl Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 25 stycznia 2011 roku. Powiśle od 16 stycznia 2017 roku. Ta wielopokoleniowa pasieka została założona w latach Ranczo w Kaczej Dolinie znajduje się na Warmii, regionie pięćdziesiątych. Specjalizuje się w pozyskiwaniu metodą pozbawionym przemysłu, dymiących kominów i ruchliwych tradycyjną miodów najwyższej jakości rożnego gatunku dróg. Pszczelarstwo jest pasją i sposobem na życie m.in. wielokwiatowego, lipowego, gryczanego, akacjowego, właścicieli. Pasieka nie jest fabryką, tylko rodzinnym spadziowego. Zajmuje się również pozyskiwaniem pyłku gospodarstwem rolnym specjalizującym się w produkcji i propolisu. Jest to pasieka wędrowna. Pożytki znajdują się pasiecznej, gdzie na co dzień właściciele zajmują się tym na terenie Warmii, Mazur oraz Żuław. co kochają i robią wszystko co w ich mocy, by produkty pszczele z ich pasieki były zawsze najwyższej jakości. Oprócz miodów pozyskiwany jest jeszcze pyłek, pierzga i propolis. W planach jest również ręczna produkcja tradycyjnych preparatów na bazie produktów z pasieki. Produkty pszczele można kupić bezpośrednio z pasieki, przez Internet oraz Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary na wielu imprezach regionalnych. Miody Pasieki zdobywały Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since January 25, 2011. liczne wyróżnienia i nagrody. Miód wielokwiatowy w 2018 Heritage Network since January 16, 2017. This multi-generational apiary was founded in the 1950s. It roku otrzymał Perłę – główną nagrodę w konkursie Nasze The Ranch in Kacza Dolina is located in Warmia, a region specializes in the traditional method of obtaining the highest Kulinarne Dziedzictwo Smaki Regionów. devoid of industry, smoking chimneys and busy roads. quality honeys of various types such as multi-flower, linden, Beekeeping is a passion and a way of life for the owners. buckwheat, acacia and honeydew. The apiary also collects Apiary is not a factory, but a family farm specializing in pollen and propolis. It is a migratory apiary. The honey bee apiary production, where every day owners take care of forage is located in Warmia, Mazury and Żuławy. what they love and do everything they can to ensure that bee products from their apiary are always of the highest quality. In addition to honey, pollen, bee pollen and propolis are also obtained. There are also plans to start handmade production of traditional preparations based on apiary products. Bee products can be purchased directly from the apiary, via the Internet and at many regional events. Honeys of this apiary have won numerous distinctions and awards. Multi-flower honey received the Pearl in 2018 - the main prize in the Our Culinary Heritage - Taste of the Regions competition. 128 129 Pasieka Wędrowna Jan i Remigiusz Pleszkun, Olsztyn ul. Rakowa 21, 10-185 Olsztyn, tel.+48 783 411 211, [email protected]

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 27 stycznia 2015 roku. Właściciel pasieki – Jan, odziedziczył ją po swoim ojcu – Wacławie. Obecnie prowadzi ją wraz z synem – Remigiuszem. Pasieka obejmuje 130 rodzin pszczelich. Jako, że jest to pasieka wędrowna, część uli wywożona jest każdego roku na pożytki pszczele: rzepak, gorczycę, malinę leśną, akację, bobik, grykę, lipę, nostrzyk lekarski. Pozyskiwane są także miody spadziowe – leśne. Miody mają specyficzny aromat, pochodzący z naturalnego środowiska. Sprzedaż miodu prowadzona jest przez cały rok – aż do wyczerpania zapasów.

Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since January 27, 2015. The owner of the apiary, Jan inherited it from his father, Wacław. Currently he runs the apiary together with his son, Remigiusz. The apiary contains of 130 bee families. As it is a migratory apiary, a part of the hives is exported each year for honey bee forage of: rapeseed, mustard seed, raspberry, acacia, horse bean, buckwheat, linden, and yellow sweet clover. Besides that honeydew – forest honeys are being obtained in the apiary. Honeys have a specific aroma, coming from the natural environment. Honey is sold throughout the year until stock is depleted.

130 131 Ryby i przetwory z ryb / / Fish and fish preserves

132 133 Gospodarstwo Rybackie Barbara i Jan Ossowscy, Koszelewy Gospodarstwo Rybackie „Mikołajki” Sp. z o.o., Mikołajki Koszelewy 114, 13-206 Płośnica, tel. +48 23 676 58 27, [email protected], www.ryby-koszelewy.xxl.pl ul. Mrągowska 14, 11-730 Mikołajki, tel. +48 87 428 54 35, [email protected], www.ryby-mikolajki.pl Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 25 sierpnia 2014 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Początki Gospodarstwa to rok 1980, w którym zakupiono Powiśle od 14 września 2010 roku. pierwsze tereny pod budowę stawów karpiowych. Obecnie Gospodarstwo prowadzi sprzedaż detaliczną i hurtową ryb gospodarstwo rybackie zajmuje powierzchnię 50 ha, z czego żywych, świeżych, czyszczonych i wędzonych. Ryby wędzone pod lustrem wody jest 25 ha. Położenie gospodarstwa są na gorąco, drewnem olchowym, w specjalistycznych wśród lasów w strefie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku komorach wędzarniczych i sprzedawane w sklepie. W ofercie Krajobrazowego oraz Welskiego Parku Krajobrazowego dominują: węgorz, sielawa, sieja, sum, troć, tołpyga, leszcz. na terenie Zielonych Płuc Polski, specyficzny mikroklimat, Złocisty kolor, intensywny aromat i fenomenalny smak świeżo otoczenie, poczucie przestrzeni w połączeniu z całą wędzonej ryby znane są nie tylko w okolicy. Gospodarstwo infrastrukturą, tworzą możliwości aktywnego wypoczynku. prowadzi również małą gastronomię – smażalnię ryb, gdzie W ciągu całego roku prowadzona jest sprzedaż hurtowa serwowane są pyszne świeże ryby z własnych odłowów. Tu i detaliczna ryb konsumpcyjnych, a jesienią i wiosną ryby są najświeższe, bo na patelnię trafiają zaraz po złowieniu sprzedaż zarybienia różnych gatunków ryb. Gospodarstwo przez rybaków, bez magazynowania i transportowania. prowadzi hodowlę pstrąga, karpia oraz innych gatunków ryb. Doświadczone kucharki przygotowują niezmiennie pyszne Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Na terenie posiadłości funkcjonują 2 łowiska wędkarskie – rybki, które można konsumować popijając zimne piwo Heritage Network since August 25, 2014. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary pstrągowe i wielogatunkowe. w cieniu smażalni lub w restauracji. Z wielogatunkowej The beginning of the Farm was in 1980 when the first land Heritage Network since September 14, 2010. mieszanki ryb i warzyw przygotowywana jest zupa rybna for the construction of carp ponds have been purchased. At The farm runs retail and wholesale sales of live, fresh, cleaned o niezapomnianym smaku i aromacie. present, the farm covers an area of 50 ha of which 25 ha is and smoked fish. The fish are hot smoked with alder wood under water. The location of the farm among forests in the in specialized smoking chambers and sold in the store. The area of Górzno-Lidzbark Landscape Park and Wel Landscape offer is dominated by: eel, whitefish, whitefish, catfish, sea Park in the area of the Green Lungs of Poland. Such specific trout, silver carp, bream. The golden color, intense aroma microclimate, surroundings, sense of space combined with and phenomenal taste of freshly smoked fish are known not the whole infrastructure creates opportunities for active only in the area. The farm also runs a small gastronomy recreation. Throughout the year, there is wholesale and retail - a fish bar, where delicious fresh fish from their own fish sale of food fish, on the other hand in autumn and spring, catches are served. The fish are the freshest here, because there is sale of various species of fish for stocking. The farm they are put in the pan right after being caught by fishermen, keeps breeding trout, carp and other fish species. There are without storage and transport. Experienced cooks prepare 2 fishing grounds on the property - trout and multispecies. consistently delicious fish that can be consumed while sipping a cold beer in the shade of the fish bar or in the restaurant. A fish soup with an unforgettable taste and aroma is prepared from a multi-species mixture of fish and vegetables. 134 135 Gospodarstwo Rybackie Ostróda Sp. z o.o., Warlity Wielkie k. Gospodarstwo Rybackie Sp. z o.o., Ełk OstródyWarlity Wielkie 9, 14-100 Ostróda, tel./fax +48 89 646 14 01, [email protected], www.gro.ostroda.pl ul. 11 Listopada 61, 19-300 Ełk, tel./fax +48 87 610 21 71, [email protected], www.rybackie.elk.pl Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 8 sierpnia 2006 roku. Powiśle od 10 września 2012 roku. Ośrodek Zarybieniowy w Warlitach Wielkich został Gospodarstwo Rybackie Sp. z o.o. zostało założone w 1993 wybudowany w roku 1980 i do roku 1994 należał do roku i prowadzi działalność w zakresie hodowli przetwórstwa Państwowego Gospodarstwa Rybackiego Olsztyn. W 1994 i sprzedaży ryb słodkowodnych. Siedziba spółki znajduje się roku w skutek podziału i dzierżawy powstała firma o nazwie w Ełku, gdzie od 2007 roku działa nowoczesna przetwórnia Gospodarstwo Rybackie Ostróda sp z o. o. W skład spełniająca wymagania HACCP. Prowadzona jest tu sprzedaż dzierżawionego obiektu wchodzi 6000 ha jezior oraz stawowy ryb wędzonych, mrożonych świeżych i przetworzonych. Nasze ośrodek zarybieniowy o powierzchni 90 ha i wylęgarnia ryb, wyroby można nabyć na miejscu, w sprzedaży detalicznej która daje możliwość produkowania materiału zarybieniowego i hurtowej. Hodowla ryb prowadzone jest w obiektach na większą skalę. Głównym zadaniem Gospodarstwa jest stawowych: Knyszyn-Zamek, Czechowizna, Ogrodniki, produkcja materiału zarybieniowego różnych gatunków Popielewo i Poryte Jabłoń. Gospodarstwo podtrzymuje ryb. Gatunkiem dominującym jest tu karp którego roczna tradycyjną hodowlę ryb zapoczątkowaną na terenie Podlasia Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage produkcja wynosi w granicach 100 ton narybku jesiennego w XVI wieku przez króla Zygmunta Augusta. Obecnie firma Network since August 8, 2006. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage w przedziale 50-250 g sztuka. Inne gatunki produkowane to jest jednym z największych producentów ryb karpiowatych The Fish Stocking Centre in Warlty Wielkie was built in 1980 and Network since September 10, 2012. sielawa, szczupak, sandacz, sum. Odbiorcami są kontrahenci w Polsce. Produkuje karpia królewskiego między innymi belonged to the Olsztyn State Fishing Farm until 1994. In 1994, as Gospodarstwo Rybackie Sp. z o.o. was founded in 1993 do z całego kraju, a także z Litwy. Preferowane gatunki ryb w największym stawie w Polsce zwanym „Jezioro Zygmunta a result of the division and lease, a company called Gospodarstwo business in the field of breeding, processing and sale of freshwater to: karp, sielawa, szczupak, sandacz, sum. Do produkcji Augusta” o powierzchni 448 ha. Ryby, ze względu na warunki, Rybackie Ostróda sp. z o. o. was established. The leased facility consists fish. The company’s headquarters is in Ełk, where a modern of 6000ha of lakes, a 90ha pond stocking centre and a fish hatchery, tych gatunków ryb wykorzystywana jest wylęgarnia i stawy w jakich są hodowane, a więc czysta woda, naturalny pokarm processing facility that’s meeting the HACCP requirements has which allows to produce stocking material on a larger scale. The main w Warlitach Wielkich. Jako jedne z nielicznych rybackich i dokarmianie zbożem, mają wyjątkowe walory smakowe been operating since 2007. The company sells smoked, frozen, task of the Farm is to produce stocking material of various fish species. użytkowników wód w tej części kraju, Gospodarstwo i zdrowotne, o czym świadczą liczne nagrody, odznaczenia fresh and processed fish. Our products can be purchased on site, The dominant species here is carp with an annual production of 100 opracowało metodę sztucznego tarła i inkubacji ikry szczupaka. i wyróżnienia. in retail and wholesale. Fish farming is carried out in the ponds: tonnes of autumn fry between 50-250 g each. Other species produced Metoda ta umożliwia zarybianie jezior tym gatunkiem Knyszyn-Zamek, Czechowizna, Ogrodniki, Popielewo and Poryte are vendace, pike, zander, catfish. The recipients are contractors from all ryby. Warto dodać, że gospodarstwo organizuje liczne Jabłoń. The farm supports the traditional fish farming started over the country, as well as from Lithuania. Preferred fish species are: ogólnopolskie zawody spinningowe. W ramach współpracy carp, vendace, pike, zander, catfish. The hatchery and ponds in Warlty in Podlasie region in the 16th century by King Zygmunt August z miejscowymi organizacjami wędkarskimi Gospodarstwo Wielkie are used to produce these fish species. As one of the few fishing (Sigismund Augustus). Currently, the company is one of the largest wytypowało kilka jezior water users in this part of the country, the farm has developed a method producers of carp fish in Poland. It produces royal carp, among w okolicy Ostródy, które of artificial spawning and incubation of pike eggs. This method enables others, in the largest pond in Poland called “Lake Zygmunt August” szczególnie zarybiane są the stocking of lakes with this species of fish. It is worth adding that with an area of ​​448 ha. Due to the conditions in which fish are pod wędkarstwo, takimi the farm organizes numerous nationwide spinning competitions. As part breeded, i.e. clean water, natural food and grain supplementation, of cooperation with local fishing organizations, the farm has selected rybami jak: lin, szczupak, those fish have exceptional taste and health benefits as confirmed several lakes in the vicinity of Ostróda, which are particularly stocked sandacz czy okoń. with fish such as tench, pike, zander and perch. by numerous awards, decorations and distinctions. 136 137 Gospodarstwo Rybackie Szwaderki Sp. z o.o., Przetwórstwo i Wędzenie Ryb, Małgorzata Dzierżyńska, Sędki Swaderki k. Olsztynka Sędki 4B, 19-300 Ełk, tel.+48 87 621 11 60, [email protected], www.rybyzmazur.pl Swaderki 13A/1, 11-015 Olsztynek, tel. +48 89 519 90 11, [email protected], www.szwaderki.pl Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 11 grudnia 2007 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Przetwórnia ryb znajduje się w malowniczej miejscowości Powiśle od 8 sierpnia 2006 roku. Sędki, położonej wśród mazurskich jezior i lasów. Jest Cisza, spokój, dziewicza przyroda i urokliwe zakątki... po to prowadzony rodzinnie zakład, dzięki czemu produkty prostu raj dla wędkarzy i turystów. Gospodarstwo oddaje wyróżniają się wysoką jakością. Właściciele zajmują się do dyspozycji łowiska w południowej części Pojezierza przetwarzaniem świeżych ryb słodkowodnych zakupionych Olsztyńskiego: ponad 80 jezior i rzek o łącznej powierzchni od dostawców z Warmii i Mazur. W sprzedaży oferowane 5,5 tys. ha w tym jez. Łańskie i Pluszne oraz liczne, zaciszne są ryby świeże, mrożone, tradycyjnie wędzone, marynowane oczka leśne. Ponadto można tu kupić ryby świeże w różnych w słoikach oraz rybne wyroby garmażeryjne. Zakład spełnia postaciach, ryby wędzone w naturalnym dymie, podsmażane normy Unii Europejskiej, dzięki czemu wyroby mogą gościć ryby marynowane w zalewie octowej według tradycyjnej, na stołach całej Europy. mazurskiej receptury oraz ryby smażone. Wszystko prosto z najczystszych wód naszego regionu. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since December 11, 2007. The fish processing facility is located in the picturesque Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary village of Sędki, among Masurian lakes and forests. It is Heritage Network since August 8, 2006. a family run facility and thanks to that, the products are The peace, quiet, unspoiled nature and charming corners... distinguished by their high quality. The owners process fresh just a paradise for anglers and tourists. The farm offers freshwater fish purchased from suppliers from Warmia and fishing grounds in the southern part of the Olsztyn Lakeland: Mazury region. The sale includes fresh, frozen, traditionally over 80 lakes and rivers with a total area of 5.5 thousand smoked fish, marinated in jars and fish delicatessen hectares, including the Łańskie and Pluszne lakes, as well as products. The facility meets the standards of the European numerous quiet forest ponds. Additionally, it is possible to Union, thanks to which the products can be present on tables buy here fresh fish in various forms, smoked fish in natural all over Europe. smoke, fried fish marinated in vinegar marinade according to the traditional Masurian recipe and fried fish. All straight from the cleanest waters of our region.

138 139 Tradycyjna Wędzarnia Warmińska, Kaborno k. Purdy Kaborno 45, 11-030 Purda, tel. +48 89 512 47 60, [email protected], www.parolryby.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 7 września 2007 roku. Gospodarstwo rybackie usytuowane jest 15 km od Olsztyna, w malowniczej okolicy kolonii Kaborno. Znajdujące się na jego terenie źródła bijące krystalicznie czystą, zimną wodą pozwoliły na hodowlę m.in. pstrąga tęczowego o wyjątkowych walorach smakowych. Pierwsze pozwolenie na hodowlę ryb gospodarstwo uzyskało w 1987 roku i od tego czasu można tu złowić nie tylko pstrąga, ale również inne ryby. Hodowla ryb skłoniła właściciela do dalszego ich przetwarzania. To tutaj według starej, sprawdzonej receptury, bez sztucznych dodatków, słodzików i konserwantów wytwarzane są ryby marynowane, marynaty rybne i galarety. Sercem wędzarni jest piec wykonany z czerwonej cegły, związanej glinką szamotową, opalany drewnem. To w nim tradycyjną warmińską Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary metodą wędzi się ryby. Sekretem niepowtarzalnego smaku Heritage Network since September 7, 2007. wędzonek jest sposób ich przygotowania. Wędzarnia oferuje The Fishing Farm is located 15 km from Olsztyn, in the picturesque sztandarowego „Pstrąga z Kaborna” oraz nagrodzone Perłą area of the Kaborno colony. In this area, springs gushing with „Węgorza wędzonego w skórce” i „Węgorza smażonego crystal-clear, cold water allowed for the breeding of, among w marynacie”, jak również sieję, sielawę, suma, karpia others, rainbow trout of exceptional taste. The first permission i jesiotra. for fish breeding was granted to the farm in 1987, and since then you can catch not only trout but also other fish here. The fish breeding prompted the owner to further actions - processing. It is here that marinated fish, fish marinades and jellies are made according to an old, proven recipe, without artificial additives, sweeteners and preservatives. The heart of the smokehouse is a stove made of red brick, bound with fireclay clay, fired with wood. Inside that stove, fish are smoked using the traditional Warmian method. The secret of the unique taste of the smokes is the way they are prepared. The smokehouse offers the flagship „Trout from Kaborn” and the pearl-winning „Eel smoked in the crust” and „Eel fried in marinade”, as well as European whitefish, vendace, catfish, carp and sturgeon. 140 141 Mleko i przetwory mleczarskie, jaja / / Milk and dairy products, eggs

142 143 Gospodarstwo Rolne Elżbieta i Andrzej Symonowicz, Gospodarstwo Rolne „Zielona Dolina”, Łęgno k. Dobrego Miasta Praslity k. Dobrego Miasta Łęgno 35/1, 11-040 Dobre Miasto, tel.+48 512 492 615, [email protected] Praslity 12, 11-040 Dobre Miasto, tel. +48 89 616 22 08, [email protected] Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 11 maja 2010 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury „Zielona Dolina” to gospodarstwo rodzinne o powierzchni Powiśle od 29 czerwca 2012 roku. 100 ha, położone na Warmii w Łęgnie, niedaleko Dobrego Gospodarstwo rolne o powierzchni 22 ha położone jest na Miasta nad zasobnymi w ryby rozlewiskami. Zajmuje się Warmii, w miejscowości Praslity, gmina Dobre Miasto. Od hodowlą kur zielononóżek kuropatwianych, znoszących 2008 roku w gospodarstwie prowadzona jest produkcja bardzo smaczne jaja o obniżonej zawartości cholesterolu. serów podpuszczkowych z mleka krowiego, pozyskanego Na łąkach pasą się konie. Uprawiane są tam też zboża: od własnych krów. Sery produkowane są w zagrodowej orkisz, owies, pszenica, żyto i inne rośliny, którymi karmi serowarni z pełnotłustego, pasteryzowanego mleka. się zwierzęta. Właścicielka stara się, żeby gospodarstwo W ofercie znajduje się m.in.: ser wędzony „Zadymer”, ser funkcjonowało w zgodzie z prawami natury. ziołowy, ser śmietankowy, żółty „Praslicki” ser dojrzewający.

Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since May 11, 2010. “Zielona Dolina” is a family farm with an area of 100 ha, Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary located in Warmia in Łęgno near Dobre Miasto, on the Heritage Network since June 29, 2012. backwaters rich in fish. On the farm, green-legged partridge The farm with an area of 22 ha is located in Warmia, in the hens are breeded, which lay very tasty eggs with reduced town of Praslity, Dobre Miasto commune. Since 2008, the cholesterol content. Horses graze in the meadows. There are farm has been producing rennet cheeses from cow’s milk also cereals grown there: spelt, oats, wheat, rye and other obtained from its own cows. The cheeses are made in a farm plants that are fed to animals. The owner tries to make the cheese factory from full-fat, pasteurized milk. The offer farm prosper in accordance with the laws of nature. includes: smoked cheese „Zadymer”, herbal cheese, cream cheese, yellow „Praslicki” ripening cheese.

144 145 Gospodarstwo Rolne „Nad Arem”, Kierźliny k. Barczewa Kozia Farma Złotna, Złotna k. Morąga Kierźliny 7, 11-010 Barczewo, tel. +48 89 514 10 67, [email protected], www.nadarem.com.pl Złotna 29, 14-300 Morąg, tel. +48 663 144 547, [email protected], www.koziafarma.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 11 maja 2010 roku. Powiśle od 22 stycznia 2019 roku. Gospodarstwo specjalizuje się w hodowli kóz oraz Kozia Farma Złotna to certyfikowane, ekologiczne gospodar- w przetwórstwie mleka koziego. Jest to unikatowe połączenie. stwo nieopodal Morąga z własnym chowem kóz i rzemieślni- Prowadzona mleczarnia przetwarza tylko i wyłącznie czą przetwórnią koziego mleka. Kozy rasy polskiej uszlachet- mleko uzyskane od kóz rasy alpejskiej z własnej hodowli. nionej, saaneńskiej, alpejskiej i mieszanki powyższych ras Właścicielce gospodarstwa zwierzęta towarzyszą od ponad (obecnie 140 sztuk w stadzie) żywione są ekologiczną paszą, 20 lat. Kozy wypasane są na warmińskich łąkach, gdzie cieszą począwszy od traw, przez siano, słomę i zboża. Prowadzone się swobodą tak długo, jak pozwala na to pogoda. Gdy chłód są w tzw. chowie otwartym - mają więc dużo swobody i dostę- zimowych dni zagania je do koziarni, żywione są sianem pu do świeżego powietrza, co ma wpływ na jakość i prozdro- i owsem z okolicznych warmińskich ziem. Przetwórstwo wotność mleka. Ważne jest to, że mleko pozyskiwane jest na w gospodarstwie łączy przeszłość z nowoczesnością. miejscu i przetwarzane natychmiast po udoju. Nie jest zlewa- Wytwarzane wyroby tradycyjne: sery, twarogi, masło, są ne i transportowane z odległych miejsc. Wszystkie produkty Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage zgodne ze starymi recepturami. Jednocześnie gospodarstwo - jogurt, kefir, ricotta, twarożek oberlandzki, sery podpuszcz- Network since January 22, 2019. korzysta z dorobku nowoczesności – nowej, dostosowanej kowe, wędzone, sery twarde dojrzewające i sery pleśniowe Złotna Goat Farm is a certified organic farm near Morąg with its own goat Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary do standardów Unii Europejskiej przydomowej mleczarni. - wytwarzane są w zamkniętym cyklu z własnego surowca. farm and an artisanal goat milk processing facility. Goats such as refined Heritage Network since May 11, 2010. Kozia Farma Złotna jest ważnym miejscem na kulinarnej Polish, Saanen, Alpine and mixed of those mentioned above (currently The farm specializes in breeding goats and processing goat’s mapie naszego regionu. Tutejsze sery zbierają laury na ogól- 140 in the herd) are fed on organic feed, starting from grass, through milk. It is a unique combination. The dairy farm processes nopolskich festiwalach, a w roku 2018 i 2019 zostały wpi- hay, straw and grain. They are kept in the so-called open rearing - so only milk obtained from alpine goats from its own breeding. sane na listę najlepszych w Polsce produktów regionalnych they have a lot of freedom and access to fresh air, which has an impact The owner of the farm has been accompanied by animals for przewodnika Gault&Millau . W 2016 roku farma uznana on the quality and pro-healthiness of milk. It is important that the milk is over 20 years. Goats graze on Warmian meadows, where została przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi za naj- collected on site and processed immediately after milking. It is not sunk enjoy freedom as long as the weather permits. When the cold lepsze polskie ekogospodarstwo. Gospodarze zapraszają na and transported from distant places. All products - yoghurt, kefir, ricotta, oberlandzki cottage cheese, rennet cheese, smoked cheese, hard ripened winter days herd them to the indoor space, they are fed with farmę wszystkich pasjonatów kozich serów i wiejskiego stylu cheese and mould cheese - are made in a closed cycle from own raw hay and oats from the surrounding Warmian lands. On-farm życia. W przytulnym sklepiku można kupić kozie produkty. processing combines the past with modernity. Manufactured material. Złotna Goat Farm is an important place on the culinary map of Po wcześniejszym umó- our region. The local cheeses collect laurels at national festivals, and in traditional products: cheese, cottage cheese, butter are in wieniu, można obejrzeć 2018 and 2019 were included in the list of the best regional products in accordance to the old recipes. At the same time, the farm farmę , pójść z kozami Poland in the Gault&Millau guide. In 2016 the farm was entitled by the uses the modern solutions - a new backyard dairy, adjusted na pastwisko, wziąć Ministry of Agriculture and Rural Development as the best Polish eco- to European Union standards. udział w degustacji se- farm. The hosts invite to the farm all enthusiasts of goat cheese and rural rów i odpocząć w kom- lifestyle. In a cosy shop you can buy goat products. By appointment, you fortowej agroturystyce. can visit the farm, go with the goats to the pasture, take part in cheese tasting, rest practice comfortable agritourism. 146 147 „Kroczek” Pracownia Cukiernicza, Olsztyn Mleczarnia Rzemieślnicza „Roguska Struga”, Pracownia Cukiernicza KROCZEK, ul. Świętego Wojciecha 2, Kawiarnia Stary Ratusz, ul. Stare Miasto 33, Kawiarnia House Cafe, ul. Stare Miasto 11/16, Redy k. Lidzbarka Warmińskiego tel. +48 609 611 760, tel. +48 881 349 388, [email protected], www.kroczeklody.com Redy Osada 15, 11-100 Lidzbark Warmiński, tel. +48 89 767 43 92, [email protected], www.roguskastruga.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 17 stycznia 2012 roku. Powiśle od 2 czerwca 2020 roku. W małej pracowni wytwarzane są lody mleczne, sorbety Siedziba Mleczarni mieści się w miejscowości Redy owocowe i warzywne oraz pieczone domowe ciasta. Lody oraz nieopodal Lidzbarka Warmińskiego. Pod marką „Roguska sorbety powstają ze składników podstawowych: świeżego Struga” produkowane są tradycyjne wyroby mleczarskie mleka, śmietanki, jaj kurzych, owoców sezonowych, świeżych takie jak twaróg tradycyjny, sery dojrzewające, serki ziół. Szczególna uwaga przywiązywana jest do jakości kwasowo-podpuszczkowe, śmietanka tradycyjna, śmietana i regionalnego pochodzenia surowców, gdyż są głównym tradycyjna, masło tradycyjne, maślanka tradycyjna, jogurt wyznacznikiem smaku lodów i ciast. Produkty bazują na naturalny. Do produkcji przeznaczane jest mleko od własnych recepturach, co daje szerokie możliwości tworzenia lokalnych zaprzyjaźnionych gospodarstw z niewielkich stad nowych smaków i pasjonowania się pracą. Lody dwukrotnie krów żywionych tradycyjnie z dużym udziałem wypasu zdobyły Medal Targów Smaki Regionów w Poznaniu oraz pastwiskowego oraz siana w żywieniu zimowym. Mleko dwukrotnie Złoty Medal Targów Natura Food w Łodzi. dostarczane do mleczarni jest przetwarzane bezpośrednio po udoju. Produkcja wyrobów oparta jest na tradycyjnych Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage mleczarskich recepturach, które były stosowane w małych Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Network since June 2, 2020. warmińskich mleczarniach, co przy dużym nakładzie pracy Heritage Network since January 17, 2012. The Dairy is located in Redy near Lidzbark Warmiński. Traditional ręcznej niezbędnej przy produkcji wyrobów tradycyjnych In a small workshop, milk ice cream, fruit and vegetable dairy products are produced under the “Roguska Struga” brand, such as gwarantuje osiągnięcie niepowtarzalnego smaku i aromatu. sorbets and homemade cakes are prepared. Ice cream and traditional curd, ripened cheese, acid/rennet cheese, traditional cream, W obecnej chwili firma prowadzi dwa sklepy firmowe, jeden traditional butter, traditional buttermilk, natural yoghurt. The milk is sorbets are made of basic ingredients: fresh milk, cream, hen w siedzibie firmy „Agrovis” w Markajmach, drugi w Hali produced by local friendly farms coming from small herds of traditionally eggs, seasonal fruit and fresh herbs. Particular attention is Targowej na Placu Dominikańskim w Gdańsku. Produkty fed cows with a high proportion of pasture grazing and hay in winter paid to the quality and regional origin of the raw materials, sprzedawane są też na Gdańskim Bazarze Natury oraz na feed. The milk delivered to the dairy is processed directly after milking. as they are the main determinant of the ice cream and cakes targowisku w Dywitach. Wyroby dostarczane są również The production is based on traditional dairy recipes that have been taste. The products are based on their own recipes, which do wybranych sklepów used in small Warmia’s dairies and with a great amount of manual work gives a wide range of opportunities to create new flavors and detalicznych na terenie necessary for producing traditional products, guarantees the achievement be passionate about work. Ice cream twice won the Medal of of a unique taste and aroma. Nowadays, the company runs two signature Trójmiasta i województwa the Tastes of Regions in Poznań and twice the Gold Medal stores, one in the headquarters of “Agrovis” company in Markajmy warmińsko–mazurskiego. of the Natura Food Fair in Łódź. and the other in the Market Hall on Dominikański Square in Gdańsk. The products are also sold at the Gdansk Bazaar of Nature and at the marketplace in Dywity. The products are also delivered to selected retail stores in the „Tri-City” and in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship. 148 149 Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska, Olecko Spółdzielnia Mleczarska, Lidzbark Welski ul. Wojska Polskiego 10, tel +48 87 520 22 82, [email protected], www.osmolecko.pl ul. Chopina 4, 13-230 Lidzbark Welski, tel. +48 23 696 15 31, [email protected]

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 23 października 2007 roku. Powiśle od 6 czerwca 2006 roku. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Olecku powstała Spółdzielnia Mleczarska w Lidzbarku Welskim, położona w latach dwudziestych ubiegłego stulecia. Obecnie bazę w dorzeczu rzeki Wel istnieje od 1906 r. Jest producentem surowcową Spółdzielni stanowi około 460 producentów produktów mleczarskich tj. mleka, masła, twarogów, z Warmii i Mazur dostarczających około 50 mln l mleka śmietanki i serów dojrzewających. Rozpoznawalnym rocznie. Wiodącym produktem naszej Spółdzielni są produktem na rynku jest „Ser Welski” produkowany sery dojrzewające typu holenderskiego. Produkowane od dziesiątków lat w niezmiennej technologii produkcji. jest tu też masło, twaróg naturalny, mleko spożywcze, „Ser Welski” uzyskał w 2007 r. wpis na Listę Produktów śmietanka, maślanka i cukierki krówki.”Masło naturalne Tradycyjnych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Olecko z Warmii i Mazur” oraz „Twaróg naturalny Olecko z Warmii i Mazur” uzyskały prawo używania wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego „Jakość Tradycja” uznanego krajowego systemu wyróżniania żywności wysokiej jakości. Wyroby spółdzielni poddawane są tylko Member of the Warmia Mazury Powiśle Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary procesowi pasteryzacji, dlatego też posiadają krótsze Culinary Heritage Network since October 23, Heritage Network since June 6, 2006. terminy przydatności. Za swoje wyroby Spółdzielnia była 2007. The Dairy Cooperative in Lidzbark Welski, located in the wielokrotnie nagradzana i wyróżniana. The District Dairy Cooperative in Olecko was established Wel river basin has existed since 1906. It is a producer in the twenties of the last century. Currently, resource base of dairy products, i.e. milk, butter, cottage cheese, cream of the Cooperative consists of about 460 producers from and ripened cheese. A recognized product on the market Warmia and Mazury, supplying about 50 million liters of is Welski cheese, which has been produced for decades in milk annually. The leading product of our Cooperative an unchanging technology. In 2007, “Welski cheese” was is ripened cheese of the Dutch type. Butter, natural curd entered on the List of Traditional Products of the Minister cheese, drinking milk, cream, buttermilk and fudge candies of Agriculture and Rural Development. are also produced here. „Olecko natural butter from Warmia and Mazury” and „Olecko natural curd cheese from Warmia and Mazury” obtained the right to use the joint guarantee trademark „Quality Tradition” of a recognized national system for distinguishing high-quality food. The products of the cooperative are only pasteurized and therefore have shorter shelf lives. The Cooperative has been awarded and distinguished many times for its products. 150 151 Mięso i przetwory mięsne / / Meat and meat products

152 153 Gospodarstwo Rolne „Mazurskie Smaki”, „Masarnia z tradycją Dreszler”, Nowe Miasto Lubawskie ul. Grunwaldzka 48, 13-300 Nowe Miasto Lubawskie, tel. +48 664 938 381, Marcinkowo k. Mrągowa [email protected], www.masarniadreszler.pl Marcinkowo 33, 11-700 Mrągowo, tel. +48 89 741 87 53, [email protected], www.sklepurolnika.pl Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 10 czerwca 2008 roku. Powiśle od 22 lipca 2008 roku. Masarnia z Tradycją Dreszler jest firmą rodzinną z 70-letnią Olender to rodzinna firma z wieloletnią historią. tradycją. Początki firmy sięgają 1948 roku, kiedy to Benedykt Gospodarstwo o powierzchni 45 ha, położone jest w centrum Dreszler założył małą masarnię. Na początku lat 90. zakład wioski Marcinkowo koło Mrągowa. Zajmuje się produkcją został rozbudowany i zmodernizowany. Umożliwiło to trzody chlewnej i uprawą ziemi. Zboże wyprodukowane produkcję wędlin w sposób tradycyjny, lecz z wykorzystaniem w gospodarstwie stosowane jest do produkcji pasz. nowoczesnych urządzeń. Surowce potrzebne do wyrobu Wykorzystuje się tu tuczniki do produkcji wyrobów wędlin pozyskiwane są od okolicznych dostawców. Receptury wędliniarskich, takich jak: wędzony baleron, polędwica, wykorzystywane do produkcji pamiętają jeszcze czasy boczek, szynka, kiełbasa wędzona i biała, golonka parzona, przedwojenne i oparte są na naturalnych przyprawach. pasztet, salceson, kaszanka, galareta. Uprawa, hodowla, a następnie produkcja odbywa się w sposób tradycyjny i domowy - dzięki temu właściciele mają pewność iż wędliny i mięso są smaczne, pożywne i pełnowartościowe. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Mięso i domowe wędliny uzyskuje się wyłącznie z surowca Heritage Network since June 10, 2008. Heritage Network since July 22, 2008. z własnej hodowli , dzięki czemu produkty są najwyższej The Dreszler Butcher’s Shop With Tradition is a family Olender is a family business with a long history. The farm, with an jakości. Mięso jest peklowane według starych tradycyjnych business with a 70-year tradition. The beginnings of the area of 45 ha is located in the centre of Marcinkowo village near receptur. Wędzenie odbywa się w tradycyjnej wędzarni company date back to 1948, when Benedict Dreszler Mrągowo. The company do business in the field of pig farming and opalanej drewnem olchowym. founded a small butcher’s shop. At the beginning of the agriculture. The grain produced on the farm is used for production 90s the facility was expanded and modernised. This made of animal feed. Porkers are used here for the production of cold it possible to produce cold cuts in the traditional way, but cuts such as: smoked balleron, sirloin, bacon, ham, smoked with the use of modern equipment. Raw materials for the and white sausage, steamed pork knuckle, pâté, salceson, blood production of cold cuts are obtained from local suppliers. sausage, jelly. Cultivation, breeding and subsequent production is The recipes used in production remember the pre-war times carried out in a traditional and home-made way - thanks to this the and are based on natural spices. owners can be sure that the sausages and meat are tasty, nutritious and wholesome. Meat and home-made sausages are obtained exclusively from raw materials from own breeding, thanks to which the products are of the highest quality. The meat is cured according to old traditional recipes. Smoking takes place in a traditional alder wood-fired smokehouse. 154 155 Rolniczy Handel Detaliczny SwojskaBaba.pl, „Qraś” Wędliny, Catering, Orzysz Nowe Miasto Lubawskie ul. Wierzbińska 221, 12-250 Orzysz, tel. +48 504 139 529, [email protected], www.qras.pl ul. Narutowicza 27, 13-300 Nowe Miasto Lubawskie, tel. +48 509 107 963, Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury [email protected], www.facebook.com/swojskababa Powiśle od 27 grudnia 2013 roku. Wędliny z zakładu charakteryzują się zapachem dymu Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury z wędzarni opalanej drewnem, mięsem polskich świnek Powiśle od 2 czerwca 2020 roku. oraz naturalnych przypraw. Właściciel uwielbia buszować SwojskaBaba.pl to rodzinna branża w której główną rolę po jakże rozległej kuchni polskiej wyszukując i chroniąc w kuchni pełni „Mama”, która do gotowania podchodzi od zapomnienia receptury wędlin stosowane od lat przez z miłością i pasją. „Tata” to prawdziwy obieżyświat, który dziadków. W prostocie tkwi piękno powiadają... a my to dba o to, by towar odpowiednio zareklamować, sprzedać udowadniamy naszymi wędlinami – powtarza właściciel. i zachęcić do ponownej degustacji. Produkty jakie powstają „Qrasiowe” wędliny zyskują niezwykły zapach, kolor w SwojskiejBabie.pl to prawdziwe, swojskie potrawy, które i smak dzięki tradycyjnej technologii wędzenia, w której oferowane są na jarmarkach, festynach i bezpośrednio wykorzystuje się najlepsze drewno olchowe oraz różne w gospodarstwie. Gospodarstwo jest pełne życia, miłości rodzaje drewna owocowego. Klasyczna domowa wędzarka kusi wykwintnym aromatem dymionych przez kilkanaście i zwierząt. Hodowane są tu króliki, kury, kaczki, gęsi, Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary godzin wyrobów. Nadziewane jak dawniej kiełbasy oraz perlice, dzięki którym właściciele mają swoje, domowe jajka Heritage Network since December 27, 2013. własnoręcznie przygotowywane mieszanki ziół, brak chemii i mięso. Dodatkowo z przydomowego ogrodu pochodzą The cold cuts from the facility are characterized by the smell of gwarantują niepowtarzalne wrażenia kulinarne. Poszczególne warzywa, zboże i owoce. smoke from a wood-fired smokehouse, meat of Polish pigs and rodzaje wędlin pochodzących z zakładu charakteryzują natural spices. The owner loves to go through the vast Polish się doskonałą kruchością i soczystością, a mięsne włókna Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary cuisine searching for and protecting from oblivion the recipes of szynki widoczne są w każdym jej plasterku. Wspaniały Heritage Network since June 2, 2020. cold cuts used for years by his grandparents. There is a beauty in aromat ziół, skomponowanych i dobieranych indywidualnie, SwojskaBaba.pl is a family business where the main role in simplicity they say... and we prove it with our cold cuts - says the w zależności od rodzaju wyrobu wędliniarskiego podkreśla the kitchen is played by „Mom”, who’s approach to cooking owner. “Qrasiowe” cold cuts gain unusual smell, colour and taste ich naturalny smak. is with love and passion. „Dad” is a real globetrotter who thanks to traditional smoking technology, which uses the best alder makes sure that the products are properly advertised, sold wood and various types of fruit wood. Classic home-made smoker and customers are encouraged to taste it again. The products tempt with the exquisite aroma of products smoked for several that are made at SwojskaBaba.pl are real, home-made hours. Stuffed sausages like the old days and self-prepared herbal dishes, which are offered at fairs, festivals and directly at mixtures, lack of chemistry guarantee a unique culinary experience. the farm. The farm is full of life, love and animals. Rabbits, Particular types of cold cuts from the facility are characterized by hens, ducks, geese and guinea fowl are bred here and thanks excellent tenderness and juiciness and the meat fibers of the ham to that the owners have their own, domestic eggs and meat. are visible in every slice. The wonderful aroma of herbs, composed Additionally, vegetables, grain and fruit come from the home and selected individually depending on the type of meat product, garden. emphasises their natural taste. 156 157 Zakład Przetwórstwa Mięsnego Anna Hładyszewska, Grabinek Zakład Przetwórstwa Mięsnego „Gołogóra”, Gołogóra k. Świątek Grabinek 36, 14-106 Szyldak, tel. +48 609 842 383, [email protected] Gołogóra 19B, 11-008 Świątki, tel. +48 606 779 088, [email protected], www.zakladgologora.pl

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 19 czerwca 2013 roku. Powiśle od 27 grudnia 2013 roku. Zakład powstał w 2013 r. przy gospodarstwie rolnym Zakład Przetwórstwa Mięsnego Gołogóra położony jest specjalizującym się w hodowli trzody chlewnej. Do produkcji w malowniczej i ekologicznie czystej okolicy – 15 km od wędlin używane jest tu mięso wyłącznie z własnego chowu. Olsztyna. Właściciel zakładu – Mariusz, kontynuuje w nim Stosowane są tylko naturalne przyprawy. Wędzenie swoją długoletnią działalność w branży mięsnej i najlepsze odbywa się metodą tradycyjną za pomocą drewna olchowo- tradycje mistrzów masarskich. Efektem tego są m. in. liczne bukowego. Produkty, jakie można tu zakupić to: salceson, nagrody zdobyte w konkursach kulinarnych i na targach pasztet, kaszanka oraz wędzonki takie jak baleron, szynka, żywności oraz wpisanie „warmińskiej szynki wołowej boczek i kiełbasa. wędzonej” na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zakład specjalizuje się w produkcji tradycyjnych wyrobów z mięsa wieprzowego, pozyskiwanego na Warmii od rodzimych producentów. Jest wyposażony w tradycyjne komory wędzarnicze opalane tylko drzewem bukowym, olchowym i owocowym. Celem zakładu Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle jest utrzymanie i rozsławianie polskiej tradycji produkcji Culinary Heritage Network since June 19, Heritage Network since December 27, 2013. wędlin, zgodnie ze staropolskimi recepturami. Mając na Gołogóra Meat Processing Plant is located in a picturesque 2013. uwadze dobro lokalnego kapitału i pozostawienia środków The facility was established in 2013 at an agricultural farm and ecologically clean area - 15 km from Olsztyn. The owner finansowych w naszym regonie, Zakład przetwarza tylko of the plant, Mariusz continues his long-time activity in the specializing in pig breeding. Meat from our own breeding i wyłącznie surowiec od lokalnych producentów żywca. is used here for the production of cold cuts. Only natural meat industry and the best traditions of master butchers. spices are used. Smoking is carried out traditionally using This has resulted in among other, numerous awards won in alder-beech wood. The products that can be purchased here culinary competitions and food fairs, as well as the entering the are: salceson, pâté, blood sausage and smoked products “Warmia’s smoked beef ham” on the List of Traditional Products such as balleron, ham, bacon and sausage. kept by the Minister of Agriculture and Rural Development. The facility specialises in the production of traditional pork products obtained in Warmia region from domestic producers. It is equipped with traditional smoking chambers fired only with beech, alder and fruit trees. The goal is to make and keep the Polish tradition of producing cold cuts according to old Polish recipes, famous. Bearing in mind the good of local capital and keeping funds in our region, the plant processes only raw material from local livestock producers. 158 159 Zakład Masarski Zbigniew Rolka, Małdyty Zakład Wędliniarski „Flis-Pol”, Miłomłyn ul. Wiązowa 1 B, 14-330 Małdyty, tel. +48 502 609 124, [email protected] ul. Topolowa 12, 14-140 Miłomłyn, tel. +48 661 735 895, [email protected], www.flispol.pl

Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 17 stycznia 2012 roku. Powiśle od 10 września 2012 roku. Zakład ten powstał w 2010 roku. Najwyższą jakość wędlin Zakład wędliniarski „Flis-Pol” powstał w grudniu 2011 uzyskuje się tu dzięki zastosowaniu domowego sposobu r. Specjalizuje się w produkcji wyrobów tradycyjnych produkcji. Receptury, które są wykorzystywane pochodzą i naturalnych. Starannie wyselekcjonowane mięso używane od starszych pokoleń. Dzięki nim wędliny charakteryzują do produkcji pochodzi z małej, lokalnej ubojni. W długim się wspaniałym smakiem, a dzięki wędzeniu drewnem procesie peklowania mięsa używana jest sól, sól peklująca olchowym, wyroby mają przyjemny aromat. Oferowane są oraz przyprawy takie jak: kolendra, majeranek, kardamon, tu wędzonki z wieprzowiny oraz z dziczyzny. czosnek, pieprz, jałowiec, kminek, gałka muszkatołowa. Nadają one wędlinom niepowtarzalny smak. Długotrwały proces naturalnego wędzenia drewnem olchowym i bukowym nadaje produktom niesamowity aromat. Wyroby Zakładu były wielokrotnie nagradzane w konkursach regionalnych i krajowych. Wytwarzana tutaj kiełbasa polska wędzona z Mazur została wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Heritage Network since January 17, 2012. Heritage Network since September 10, 2012. Buther’s shop was established in 2010. The highest quality The “Flis-Pol” butcher’s shop was established in December of cold cuts is achieved here thanks to the use of home 2011. It specializes in the production of traditional and production. The recipes that are used come from older natural products. Carefully selected meat used for production generations. Thanks to them, cold cuts have a great taste comes from a small, local slaughterhouse. In the long process and also thanks to alder wood smoking, the products have of meat curing - salt, curing salt and spices such as: coriander, a pleasant aroma. The offer include smoked pork and game marjoram, cardamom, garlic, pepper, juniper, cumin, nutmeg meats. are used. All of those gives the cold cuts a unique taste. The long-lasting process of natural smoking with alder and beech wood gives the products an amazing aroma. The products of the plant have been repeatedly awarded in regional and national competitions. The Polish smoked sausage from Mazury produced here has been entered on the List of Traditional Products kept by the Ministry of Agriculture and Rural Development.

160 161 Hodowla i przetwórstwo ślimaków / / Breeding and processing of snails

162 163 Gospodarstwo Rolne Snails Garden & Bistro Ślimaka, Krasin Zakład Przetwórstwa Ślimaków – P.P.H.U. Eko Snails Garden, Krasin Krasin 16 A, 14-400 Pasłęk, tel. +48 698 388 531, [email protected], www. bistroslimaka.pl Krasin 16A, 14-400 Pasłęk, tel. +48 698 388 531, [email protected], www.snailsgarden.com

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 14 marca 2017 roku. Powiśle od 14 marca 2017 roku. Jest to firma rodzinna z wieloletnią tradycją kulinarną, Dzięki zdobytej wiedzy oraz bogatemu doświadczeniu Zakład sięgającą lat 90-tych. Właściciele ślimakami zajmują się Przetwórstwa Ślimaków, jako pierwszy w Polsce rozwinął od roku 2003 roku. Farma Bio Patners Snails Garden jako nie tylko sektor hodowlany, ale także sektor żywnościowy, pierwsza w Polsce wprowadziła chów ślimaków metodą BIO wykorzystując wszystkie dobrodziejstwa jakie niesie ze – według wytycznych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju sobą ślimak. Od 2003 roku właściciele starają się łączyć Wsi. Gospodarstwo zajmuje się hodowlą ślimaków dla tradycję polskiej kuchni z nowoczesnością, wprowadzając gastronomii i pozyskaniem śluzu i białych jaj (kawioru) na jako pionierzy, na nowo - ślimaki na polskie stoły. Ich firma potrzeby kosmetyczne. Ślimaki z Pasłęka trafiają do włoskich w 2018 roku, znalazła się w elitarnym gronie przedsiębiorstw i hiszpańskich restauracji. Na polskim rynku kulinarnym firma uhonorowanych Laurem „Najlepszym z Najlepszych” zaistniała tworząc zbiór receptur na ślimaka i kawior biały, w kategorii: Innowacje i rozwój za szczególne zasługi które zostały wydane w 2016 roku w postaci książki „Ślimaka w promowaniu Warmii i Mazur w kraju za granicą. Hodowla Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Kulinarna Podróż”.Została ona okrzyknięta najlepszą pozycją trzech gatunków ślimaka, skup winniczka oraz przetwarzanie Network since March 14, 2017. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage kulinarną na świecie! W 2017 roku właściciele postanowili ślimaków na mięso, odbywa się w tym samym miejscu, Thanks to the acquired knowledge and extensive experience, the Snail Network since March 14, 2017. wykorzystać swoje wieloletnie doświadczenie i na fali coraz co przekłada się na gwarancję świeżości. Kompleksowa Processing Plant was the first in Poland to develop not only the breeding It is a family business with a long culinary tradition dating back to the większego zainteresowania ślimakiem, uruchomić sprzedaż produkcja Snails Garden wpisuje się w obszar Regionalnej sector, but also the food sector using all the benefits that a snail brings. 90s. The owners have been dealing with snails since 2003. Bio Patners ślimaka w miejscu jego produkcji pod nazwą marketingową Strategii Warmii i Mazur: Żywność Wysokiej Jakości. Ślimaki Since 2003, the owners have been trying to combine the tradition of Snails Garden Farm was the first in Poland to introduce the BIO method ,,Bistro Ślimaka’’. Z marszu trafili na konkurs Food były jadane w Polsce już w 1682 roku. W najstarszej polskiej Polish cuisine with modernity, introducing as pioneers, again - snails on of snail farming - according to the guidelines of the Ministry of Agriculture Business Awards, znajdując się w finale w kategorii: Debiut książce kucharskiej „Compendium ferculorum” za czasów Polish tables. In 2018, their company was included in the elite group of and Rural Development. The farm deals with the breeding of snails for Konceptu Gastronomicznego roku 2017. Wszystko co robią Króla Jana III Sobieskiego, znajdziemy więcej przepisów companies awarded with the “Best of the Best” Laurel in the category: gastronomy and obtaining mucus and white eggs (caviar) for cosmetic Innovation and Development for special merits in promoting Warmia and właściciele, robią z myślą o swoich klientach, a JAKOŚĆ na ślimaki niż wieprzowinę! Natomiast na terenie Warmii purposes. Snails from Pasłęk go to Italian and Spanish restaurants. On the Mazury in the country and abroad. Breeding three species of snail, market Polish culinary market, the company has emerged by creating a collection i NATURA jest dla nich najważniejsza. i Mazur, ślimakami - rozkoszowali się Biskupi warmińscy. of the Roman snails and processing of the snails into meat takes place in of recipes for snails and white caviar, which were published in 2016 in the Jednym z tradycyjnych przysmaków regionu są nadziewane the same place, what guarantees freshness. Comprehensive production of form of the book called „A Culinary Journey of the Snail - forgotten but ślimaki. Na wniosek Snails Garden ślimaki nadziewane, Snails Garden is part of the Regional Strategy of Warmia and Mazury: High worth reminding”. The book was hailed as the best culinary item in the znalazły się na prestiżowej ministerialnej liście Produktów Quality Food. Snails were eaten in Poland as early as 1682. In the oldest world! In 2017, the owners decided to take advantage of their many years Tradycyjnych z datą Polish cookbook, “Compendium ferculorum” during the reign of King Jan of experience and on the wave of growing interest in the snail, they start wpisu 31 styczeń 2020 III Sobieski, we will find more recipes for snails than pork! in Warmia and selling the snail at the place of its production under the trademark „Bistro r. Można ich skosztować Mazury on the other hand, snails were enjoyed by the Warmian bishops. Ślimaka”. They’ve immediately attempted the Food Business Awards w Bistro Ślimaka, One of the traditional delicacies of the region are stuffed snails. At the competition, reaching the final in the category: Debut of the Catering znajdującego się na terenie request of Snails Garden, stuffed snails were included in the prestigious Concept of 2017. Everything the owners do, they do for the customers, posiadłości Krasin. ministerial list of Traditional Products with the entry date of January 31, that’s why QUALITY and NATURE is the most important to them. 2020. They can be tasted at Bistro Ślimaka, located on the Krasin estate. 164 165 Produkcja rolna, ogrodnicza i inna / / Agricultural, horticultural and other production

166 167 Eko-Zagroda Warmińskich Chłopów Bosych, Ekologiczne gospodarstwo ogrodnicze Praslity k. Dobrego Miasta Joanna Walkiewicz, Frygnowo Praslity 14, 11-040 Dobre Miasto, tel. +48 89 616 13 16, [email protected] Frygnowo 64, 14-107 Gierzwałd, tel. +48 603 545 949, [email protected], www.facebook.com/Ekologiczne-gospodarstwo-ogrodnicze-Joanna-i-Sebastian-Walkiewicz Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 23 października 2007 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Gospodarstwo zostało zakupione przez właścicieli w 1994 r. Powiśle od 22 stycznia 2019 roku. Prowadzona jest tu uprawa roli i hodowla zwierząt metodami Gospodarstwo ogrodnicze znajduje się w miejscowości ekologicznymi. Od 1995 r. posiada ono pełen certyfikat Frygnowo na skraju Parku Krajobrazowego Wzgórz rolnictwa ekologicznego. Uprawia się tu rośliny, które Dylewskich oraz w pobliżu pól grunwaldzkich. były stosowane od tysięcy lat, takie jak orkisz, samopsza Gospodarstwo należy do systemu rolnictwo ekologiczne. i płaskurka – jedne z najstarszych roślin chlebowych oraz Główną działalnością jest produkcja warzyw gruntowych łubiny i koniczyny, odgrywające od kilku stuleci ważną takich jak: ogórki, cukinie, dynie, pory, buraki ćwikłowe, rolę w tradycyjnym gospodarstwie rolnym. Na powierzchni kapusty, pomidory oraz truskawki. Truskawki dostępne 30 ha hoduje się tu kury nioski, prowadzi się uprawę są od maja do września dzięki uprawie pod osłonami. warzyw gruntowych i ziemniaków, uprawę zbóż chlebowych Z roku na rok poszerzana jest oferta warzyw. Odbiorcami z przeznaczeniem na wypiek chleba na zakwasie. produktów są okoliczne hotele i restauracje oraz klienci indywidualni. Właściciele prowadzą również hodowlę owiec rasy kamienieckiej. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since October 23, 2017. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary The farm was purchased by the owners in 1994. It is used Heritage Network since January 22, 2019. for farming and animal breeding using ecological methods. The gardening farm is located in the village of Frygnowo on It has been fully certified organic since 1995. Crops that the edge of the Dylewskie Hills Landscape Park and near the have been used for thousands of years are cultivated here, Grunwald fields. The farm belongs to the organic farming such as spelt, einkorn and emmer - some of the oldest bread system. The main activity is the production of vegetables crops as well as lupins and clover, which have played an such as: cucumbers, courgettes, pumpkins, leeks, beetroots, important role in traditional farming for several centuries. cabbage, tomatoes and strawberries. Strawberries are On an area of 30 ha laying hens are bred, field vegetables available from May to September thanks to their protected and potatoes are grown next to bread cereals that are grown cultivation. The vegetable offer is being extended every for the purpose of baking sourdough bread. year. The recipients of the products are nearby hotels and restaurants as well as individual customers. The owners also breed Kamieniecka sheeps.

168 169 Gospodarstwo Rolne „Ciche Wody”, Wężówko k. Budr Producent rolny Jan Ostrowski, Łąkorz Wężowko 19, 11-606 Budry, tel. +48 507 605 027, [email protected] , www.cichewody.pl Zakład Produkcyjno-Handlowy Jan Ostrowski, 13-334 Łąkorz 2, tel. +48 509 980 320, [email protected]

Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Członek Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 1 kwietnia 2014 roku. Powiśle od 8 sierpnia 2006 roku. Gospodarstwo prowadzi chów owiec rasy skudde, która Jan Ostrowski produkuje: „Słodki Syrop Buraczany”, niegdyś hodowana była na Mazurach. Owce te posiadają „Brukowiec Mazurski” oraz „Fefernuszki”. Wszystkie te cechy, które pozwalają im żyć w warunkach nieintensywnej produkty zostały wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych, hodowli. W znakomity sposób wykorzystują naturalne łąki. prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Syrop Są bardzo plenne, ich mięso charakteryzuje się delikatnym buraczany wytwarzany jest tradycyjną metodą, która pozwala smakiem zbliżonym do dziczyzny. Owce skudde zamieszkiwały na uzyskanie produktu o wysokiej jakości smakowej. obszar Mazur już od XIII wieku. Mieszkańcami zagrody są Produkt ma wysokie właściwości odżywcze i wzmacniające. także: kury, gęsi, kaczki oraz bydło mięsne rasy Limuze. Słodki syrop buraczany nie zawiera konserwantów. Syrop Stanowią one znaczące ogniwo systemu współzależności może służyć do celów kulinarnych bądź cukierniczych np. do ekologicznej gospodarstwa. Zwierzęta poprzez ekstensywną spożycia z chlebem, naleśnikami, wypieku ciast – zastępując hodowlę doskonale wpływają na pielęgnację użytków tym samym miód i cukier, nadając cudowny, charakterystyczny Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage zielonych. Optymalna obsada jak i wypas wielogatunkowy smak przyrządzanym produktom. „Brukowiec Mazurski” Network since April 1, 2014. poprzez różne upodobania żywieniowe, nie niszczy – rodzaj piernika, jest zdobywcą wielu nagród. Tradycje Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary The farm breeds skudde sheep which were once bred in Masuria. These pastwisk, wpływa korzystnie na skład botaniczny. Zwierzęta przygotowywania „Fefernuszków” w okolicach Łąkorza Heritage Network since August 8, 2006. sheep have features that allow them to live in non-intensive farming mają też duże znaczenie w obiegu materii. Owocem pracy pojawiła się pod koniec XIX wieku. Jest to rodzaj ciastek, Jan Ostrowski produces: “Sweet Beetroot Syrup”, conditions. They make excellent use of natural meadows. They are very właścicieli są produkty takie jak: zboża, rośliny strączkowe, których głównym składnikiem jest słodki syrop buraczany “Brukowiec Mazurski” and “Fefernuszki”. All these products fertile, their meat has a delicate flavor similar to game. Skudde sheep lived warzywa, zioła, mleko, sery, jaja, wołowina i jagnięcina, oraz mąka. were entered on the List of Traditional Products kept by in Masuria since the 13th century. The inhabitants of the farm are also: których jakość jest określona już 12 certyfikatem zgodności chickens, geese, ducks and meat Limuze breeds. They are an important link the Minister of Agriculture and Rural Development. Beet rolnictwa ekologicznego. Prowadzone są tu również usługi syrup is produced using a traditional method which allows in the organic farm cross-compliance system. Through extensive breeding, agroturystyczne, gdzie gościom udostępnia się teren animals have a great influence on the care of grassland. Optimal stocking for obtaining a product of high taste quality. The product gospodarstwa wraz ze stawami, placem zabaw, wiatą and multi-species grazing through different dietary preferences, does not has high nutritional and strengthening properties. Sweet beet destroy pastures and has a positive effect on the botanical composition. ogniskową, pawilonem pod dębem, olsowym laskiem. syrup does not contain preservatives. The syrup can be used Animals also play an important role in the circulation of matter. The fruit W gospodarstwie organizowane są warsztaty rodzinne for culinary or confectionery purposes, e.g. for consumption of the owners’ labour are products such as: grains, legumes, vegetables, z pieczenia chleba, filcowania czy uprawy i pielęgnacji warzyw, with bread, pancakes, baking cakes - thus replacing honey herbs, milk, cheese, eggs, beef and lamb, the quality of which is already roślin uprawnych. and sugar and giving a wonderful, characteristic taste to determined by the 12th certificate of organic farming compliance. There Gospodarstwo należy the prepared products. “ Brukowiec Mazurski” - a kind of are also agritourism services where guests are open to use the farm area do ogólnopolskiej sieci gingerbread, is the winner of many awards. The tradition of with ponds, a playground, a bonfire shelter, an oak pavilion and an alder „Zagród edukacyjnych”. preparing “Fefernuszko” in the vicinity of Łąkorz appeared at forest. The farm organizes family workshops on bread baking, felting or farming and nurturing vegetables and crops. The farm belongs to the the end of the 19th century. It is a type of biscuit where the nationwide network of “Zagrody edukacyjne” (Educational Farms). main ingredient is sweet beetroot syrup and flour. 170 171 Sklepy i sprzedawcy detaliczni / / Shops and retailers

172 173 Sklep „Naturalna Żywność” Sp. z o.o. Elbląg Sklep „Zielarnia Warmińska” Olsztyn ul. 1 Maja 14, 82-300 Elbląg, tel. +48 502 919 020, [email protected], www.naturalnazywnosc.pl ul. M.C. Skłodowskiej 2/12, 10-110 Olsztyn, tel. +48 607 882 909 [email protected], www.zielarniawarminska.pl, www.facebook.com/zielarniawarminska Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle od 25 lutego 2020 roku. Członek sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Celem Naturalnej Żywności jest promocja i sprzedaż Powiśle od 27 stycznia 2015 roku. produktów regionalnych, dziedzictwa kulinarnego oraz Sklep „Zielarnia Warmińska” powstał w grudniu 2013 r. produktów ekologicznych. W asortymencie Naturalnej na obrzeżu olsztyńskiej Starówki. Prowadzona jest w nim Żywności można znaleźć m.in. produkty zbożowe wytworzone sprzedaż autorskich herbat ziołowych, surowców zielarskich lokalnie, m.in. chleb żytni na zakwasie wypiekany w lokalnej i żywności o wysokich walorach prozdrowotnych oraz innych piekarni, mąki, oleje zimnotłoczone , wyroby mleczarskie, produktów sprzyjających zachowaniu zdrowia. Wyrósł lokalne miody, pasztety roślinne czy uznaną już w całej Polsce z pasji do zielarstwa i ziołolecznictwa. Właścicielka zajmuje oryginalną orzeźwiającą pigwoniadę i przetwory z pigwowca. się ziołami od dziecka czyli ponad 25 lat. W swojej pracy W sklepie można znaleźć też produkty z najbliższych łączy wiedzę z zakresu profilaktyki zdrowia i fitoterapii. regionów uznane jako dziedzictwo kulinarne danego miejsca, Chętnie doradza klientom, jak naturalnie utrzymać zdrowie m.in. makarony, kasze i mąki, zioła i przyprawy czy wyroby organizmu. Od kilku lat na własnym stoisku zielarskim bezglutenowe. Firma oprócz sklepu stacjonarnego oferuje promuje zielarstwo podczas „Święta Ziół” w Skansenie swoje produkty w sklepie internetowym, w którym posiada w Olsztynku, a także prowadzi publiczne wykłady nt. Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary około 900 produktów. Ponadto spełnia misję edukacyjną prozdrowotnych właściwości chwastów i ziół. W swoim Member of the Warmia Mazury Powiśle Culinary Heritage Network since February 25, 2020. w ramach realizowanych warsztatów edukacyjnych jak sklepie sprzedaje produkty członków sieci „Dziedzictwo Heritage Network since January 27, 2015. The purpose of Naturalna Żywność Shop (Natural Food Shop) i udziału w przeróżnych wydarzeniach i wystąpieniach, Kulinarne Warmia Mazury Powiśle”. The “Zielarnia Warmińska” shop was established in December is to promote and sell regional products, culinary heritage w których bierze aktywny 2013 on the outskirts of the Olsztyn Old Town. It sells and ecological products. The Natural Food assortment udział. includes, among others locally produced cereal products, proprietary herbal teas, herbal raw materials and food with incl. sourdough rye bread baked in a local bakery, flours, high pro-health values, as well as other health-promoting cold-pressed oils, dairy products, local honey, plant pates products. It was established out of a passion for herbalism and or original refreshing quince’onade and quince preserves, herbal medicine. The owner has been dealing with herbs since recognized all over Poland. In the store you can also find childhood, that is over 25 years. In his work, she combines products from the nearest regions recognized as the culinary knowledge in the field of health prevention and phytotherapy. heritage of a given place, incl. pasta, groats and flour, herbs She is happy to advise clients on how to maintain their body and spices or gluten-free products. In addition to a stationary health naturally. For several years, at her own herbal stand, she store, the company offers its products in the online store has been promoting herbalism during the “Feast of Herbs” in where it has about 900 products. Additionally, the store the Open-Air Museum in Olsztynek and also conducts public fulfills an educational mission being a part of the ongoing lectures on the health-promoting properties of weeds and herbs. educational workshops as well as actively participating in In her shop she sells products of members of the “Culinary various events and speeches. Heritage Warmia Mazury Powiśle” network. 174 175 Farmerska zupa dyniowa / Farmer’s pumpkin soup Przepisy kulinarne / Kozia Farma Złotna, Wieś Złotna k. Morąga

Składniki: Sposób przygotowania: / Culinary recipes • dynia (najlepiej hokaido średniej wielkości) Dynię pokroić na spore kawałki (hokaido bez obierania, • krążek wędzonego Złotniaka (około 150g) pozostałe dynie najpierw obieramy), posolić do smaku • 2 papryki słodkie (ewentualnie dodać masło) i gotować w niewielkiej ilości • pół ostrej papryczki lub szczypta mielonej chili wody – tak , aby była tylko zanurzona. W tym czasie należy • 2 pomidory sparzyć pomidory i pokroić w małe kawałki, upiec papryki • 3 ząbki czosnku – 20 minut w 180 stopni, zdjąć z nich skórkę, przestudzić • mleczko kokosowe – mała puszka i zblendować razem z pomidorami, czosnkiem i przyprawami. • sól, pieprz, łyżeczka cukru, odrobina przyprawy curry Ugotowaną dynię lekko ostudzić, dodać do niej sos • opcjonalnie łyżka masła pomidorowo-paprykowy i zblendować wszystko razem. Na koniec przyprawić do smaku i dodać mleczko kokosowe. Ser wędzony Złotniak lekko zgrillować na patelni lub w piekarniku i podać na grzance lub włożyć wprost do zupy.

Ingredients: pumpkin (preferably medium-sized hokaido), a piece of smoked cheese Złotniak (about 150g), 2 sweet peppers, half a hot pepper or a pinch of ground chili, 2 tomatoes, 3 cloves of garlic, coconut milk - a small can, salt, pepper, a teaspoon of sugar, a little curry spice, optional spoon of butter Preparation method: Cut the pumpkin into large pieces (hokaido without peeling, any other pumpkins should be peeled first), salt to taste (or add butter) and cook in a little water - so that it is only slightly submerged. During this time, scald the tomatoes and cut them into small pieces, bake the peppers - 20 minutes at 180 degrees, remove the skin from them, cool and blend together with the tomatoes, garlic and spices. Cool the cooked pumpkin slightly, add the tomato and pepper sauce to it and blend everything together. Finally, spice it up and add coconut milk. Grill lightly the smoked cheese Złotniak in a pan or in the oven and serve on toast or put directly into the soup. 176 177 Makaron ze szpinakiem i kozim serem krótkodojrzewającym / Spaghetti ze ślimakami / Spaghetti with snails / Pasta with spinach and short-maturing goat cheese Gospodarstwo Rolne Snails Garden & Bistro Ślimaka, Krasin Kozia Farma Złotna, Wieś Złotna k. Morąga Składniki: Sposób przygotowania: • 30 ślimaków – tuszki obgotowane w solance Ugotować makaron spaghetti w osolonej wodzie, odcedzić Składniki: Sposób przygotowania: • 2-3 ząbki czosnku i odstawić. Podgrzać oliwę z oliwek z masłem na patelni, • miska liści szpinaku, około 250 g Potrzebna będzie duża patelnia. Na rozgrzaną, aromatyczną • kiełki dodać czosnek, sól do smaku – smażyć parę minut cały • mały słoiczek suszonych pomidorów w oliwie z ziołami oliwę z suszonych pomidorów wrzucić pokrojone 3-4 ząbki • pół szklanki białego półwytrawnego wina czas mieszając. Dodać ślimaki i smażyć przez 10 minut. (najlepiej własnoręcznie zrobionych) czosnku oraz wyjęte wcześniej z oliwy i pokrojone suszone • natka pietruszki Zalać białym winem – dusić ok.5 minut. Wrzucić makaron • 2-3 ząbki czosnku pomidory. Chwilę przesmażyć. Dodać grubo posiekane liście • ½ opakowania makaronu spaghetti i wymieszać ze sobą wszystkie składniki. Zdjąć z ognia, • 1 krążek sera złotnego dojrzewającego (około 200 g) szpinaku, a po 4-6 minutach (w zależności od ilości szpinaku) • masło do smażenia dodać posiekaną natkę pietruszki, wymieszać, doprawić solą • 150 g suchego makaronu pokruszony ser złotny dojrzewający. Chwilę mieszać, aż serek • sól i pieprz i pieprzem. Podawać na gorąco z kiełkami. • sól, pieprz do smaku przejdzie w stan kremowy, a szpinak zachowa zielony, świeży kolor. Można odrobinę dosolić i popieprzyć. Na koniec dodać Ingredients: 30 snails - ugotowany uprzednio al dente makaron (niezbyt dokładnie Ingredients: bowl of spinach leaves, carcasses boiled in brine, odcedzony). Wymieszać wszystko razem, by sos oblepił about 250g, a small jar of dried 2-3 cloves of garlic, Sprouts, half a nitki makaronu. Na talerz z makaronem wkruszyć jeszcze tomatoes in olive oil with herbs (preferably home- glass of white semi-dry wine, parsley trochę serka lub posypać kozim parmezanem. Serwować made), 2-3 cloves of garlic, 1 piece of golden ½ spaghetti package, butter for frying, z delikatnym, białym winem. maturing cheese (about 200g), 150 g of dry pasta, salt and pepper. salt and pepper to taste. Preparation method: Boil the spaghetti Preparation method: You will need a large pan. in salted water, drain and set aside. Onto the hot, aromatic dried tomato oil on the pan, Heat the olive oil with butter in a frying put 3-4 cloves of garlic and previously removed pan, add garlic, salt to taste - fry for a from the oil, chopped sun-dried tomatoes. Fry for few minutes, stirring constantly. Add a while. Add coarsely chopped spinach leaves and the snails and cook for 10 minutes. after 4-6 minutes (depending on the amount of Pour with white wine - stew for about spinach) add crushed golden maturing cheese. Stir 5 minutes. Add the pasta and mix all for a while until the cheese turns into a creamy the ingredients together. Remove from state and the spinach keeps green and fresh colour. heat, add chopped parsley, stir, season You can add salt and pepper a little. Finally, add with salt and pepper. Serve hot with the previously cooked al dente pasta (not very well sprouts. drained). Mix everything together so that the sauce sticks to the pasta threads. Sprinkle some more Złotniak cheese or goat Parmesan cheese on the pasta at plate. Serve with a delicate white wine 178 179 Jaja faszerowane na 3 sposoby / Eggs stuffed in 3 ways Kurczak w musztardowej marynacie / OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy Sp. z o.o. z Olsztynka / Chicken in mustard marinade Składniki: Farsz 3: OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy Sp. z o.o. z Olsztynka Farsz 1: • 2 jaja • 2 jaja • 2 łyżki stołowe musztardy stołowej Składniki: Ingredients: chicken drumsticks - • 2 łyżki musztardy sarepskiej • 1 łyżka stołowa musztardy chrzanowej • pałki z kurczaka – 8 sztuk 8 pieces, spices: Provencal herbs, • 1 łyżka majonezu • kilka oliwek zielonych pokrojonych w kosteczkę • przyprawy: zioła prowansalskie, rozmaryn, papryka, rosemary, paprika, pepper, salt, 3 tablespoons of • kilka suszonych pomidorów z zalewy • sól, pieprz do smaku pieprz, sól Russian mustard, 1 tablespoon olive oil, Baking • sól, pieprz do smaku • ½ łyżeczki słodkiej papryki sproszkowanej • 3 łyżki musztardy rosyjskiej sleeve. • 1 łyżka oliwa z oliwek Preparation method: In a bowl, combine spices with Farsz 2: Sposób przygotowania: • rękaw do pieczenia mustard and olive oil. Rinse and dry the chicken • 2 jaja Jaja ugotować na twardo. Ugotowane jajka posiekać drobno. Sposób przygotowania: drumsticks. Then rub them with the prepared • 1 łyżka stołowa musztardy sarepskiej Dodać majonez, musztardę, przyprawy i pokrojone drobno, W miseczce wymieszać przyprawy z musztardą i oliwą. marinade. Put the chicken into a baking sleeve and • ogórek konserwowy w zależności od rodzaju farszu: oliwki, ogórka i suszone Pałki z kurczaka opłukać i osuszyć. Następnie natrzeć je close it tightly. Put them in an oven preheated to • 1 łyżka stołowa majonezu pomidory. Podawać z pieczywem, bądź nadziać ugotowane przygotowaną marynatą. Kurczaka przełożyć do rękawa do 180°C and bake for 60 minutes, 10 minutes before • sól, pieprz do smaku białka jaj. pieczenia i zamknąć szczelnie. Włożyć do nagrzanego do the end of baking, pierce the sleeve to make the 180°C piekarnika i piec 60 minut, a 10 min przed końcem meat brown. Serve the ready-made drumsticks with pieczenia nakłuć rękaw, by mięso się przypiekło. Gotowe vegetables and your favorite side dishes. Ingredients: Stuffing no. 1: 2 eggs, 2 pałeczki podawać z warzywami i ulubionymi dodatkami. tablespoons of Sarepska mustard, 1 tablespoon of mayonnaise, a few dried tomatoes from the pickle, salt and pepper to taste. Stuffing no. 2: 2 eggs, 1 tablespoon of Sarepska mustard, pickled cucumber, 1 tablespoon of mayonnaise, salt and pepper to taste. Stuffing no. 3: 2 eggs, 2 tablespoons of Stołowa mustard, 1 tablespoon of horseradish mustard, a few green olives cut into cubes, salt and pepper to taste, ½ teaspoon of sweet paprika. Preparation method: Hard-boil the eggs. Finely chop the boiled eggs. Add mayonnaise, mustard, spices and finely chopped, depending on the type of stuffing: olives, cucumbers and sun-dried tomatoes. Serve with bread or stuff the boiled egg whites. 180 181 Sałatka z octem ekologicznym jabłkowym / Skrzydełka w marynacie musztardowej / / Salad with organic apple cider vinegar / Wings in mustard marinade OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy Sp. z o.o. z Olsztynka OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy Sp. z o.o. z Olsztynka Składniki: • 3 łyżki oleju rzepakowego Składniki: Ingredients: 1 kg of wings, a jar of • 3 garście porwanych kilku rodzajów sałat • ½ łyżeczki granulowanego czosnku • 1kg skrzydełek mustard with fried onion, 2 tablespoons (np., rukola, botwinka, szpinak) • sól, pieprz do smaku • słoiczek musztardy ze smażoną cebulką of honey, a tablespoon of curry, herbal pepper. • 12 pomidorków koktajlowych • 2 łyżki miodu • 2 łyżki octu balsamicznego 6% Sposób przygotowania: Preparation method: Wash the meat, dry it and • łyżka curry sprinkle it with curry powder and herb pepper. • 1 łyżka miodu Sos: wszystkie składniki połączyć dokładnie w miseczce. • pieprz ziołowy • 4 plasterki sera mozzarella z zalewy Sałatka: liście sałaty umyć, osuszyć, porwać na mniejsze Then add 3-4 tablespoons of mustard and honey. • świeża pietruszka kawałki. Można skorzystać z gotowych miksów sałat. Na Sposób przygotowania: Mix everything together so that each wing is well Mięso umyć, osuszyć i obsypać curry oraz pieprzem drenched. Set aside in the fridge for 24 hours. Sos: małej patelni rozgrzać ocet balsamiczny z miodem, wrzucić pomidorki. Smażyć chwilę, aż zaczną pękać. Na sałacie ułożyć ziołowym. Następnie dodać 3-4 łyżki musztardy oraz miód. After a day, the wings are ready for roasting. • 1 łyżka octu jabłkowego 6% ekologicznego Całość wymieszać tak, by każde skrzydełko było dobrze • 2 łyżeczki musztardy francuskiej pomidorki, pokrojony w plasterki ser mozzarella z zalewy. Polać obficie sosem. Przyozdobić świeżą natką pietruszki. zamoczone. Odstawić do lodówki na 24 h. Po upływie doby • 1 łyżka miodu gryczanego skrzydełka są gotowe do pieczenia. Ingredients: 3 handfuls of several types of lettuce (e.g. rocket, beetroot, spinach), 12 cherry tomatoes, 2 tablespoons of balsamic vinegar 6%, 1 tablespoon of honey, 4 slices of mozzarella cheese in the pickle, fresh parsley. Sauce: 1 tablespoon of organic 6% apple cider vinegar, 2 teaspoons of French mustard, 1 tablespoon of buckwheat honey, 3 tablespoons of rapeseed oil, ½ teaspoon of granulated garlic, salt and pepper to taste. Preparation method: Sauce: combine all ingredients thoroughly in a bowl.Salad: wash lettuce leaves, dry them, tear them into smaller pieces. You can use ready-made mixes of lettuces. Heat the balsamic vinegar with honey in a small frying pan and add the tomatoes. Fry for a while until they start to burst. Arrange the tomatoes and sliced mozzarella cheese on the lettuce. Pour over the sauce generously. Garnish with fresh parsley. 182 183 Pulpeciki z indyka / Turkey meatballs Śledź w sosie musztardowym / Herring in a mustard sauce OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy Sp. z o.o. z Olsztynka OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy Sp. z o.o. z Olsztynka

Składniki: Sposób przygotowania: Składniki: Sposób przygotowania: • 500 g mięsa mielonego z indyka Mięso mielone przełożyć do miski, dodać musztardę, • 100 g śledzi z zalewy octowej Śledzia odcedzić z zalewy, osuszyć, pokroić na mniejsze • 1 łyżeczka musztardy sarepskiej przyprawy, posiekany ząbek czosnku i wodę. Wszystko • 1 czerwona cebula kawałki (pod skosem). Cebulę obrać, pokroić w drobną • 1 łyżeczka mielonej słodkiej papryki dokładnie wyrobić. Uformować małe pulpeciki wielkości • 1 ogórek zielony kosteczkę. Ogórka umyć, pokroić na cztery, usunąć gniazda • 1 czubata łyżeczka mielonego pieprzu ziołowego dużego orzecha włoskiego. Na patelni rozgrzać łyżkę oleju • 1 jabłko słodkie twarde nasienne, po czym pokroić w drobną kostkę. Jabłko umyć, • 1 łyżeczka soli rzepakowego, a następnie ułożyć pulpeciki. Smażyć 3 minuty osuszyć, pokroić w plasterki, a później w drobną kostkę. • 1 ząbek czosnku z jednej strony i 5 minut z drugiej. W rondelku wymieszać Sos musztardowy - składniki: Warzywa połączyć ze sobą, doprawić świeżo mielonym • 1/3 szklanki zimnej wody śmietankę i sos musztardowy o smaku chrzanowym. • 2 łyżki musztardy kempingowej pieprzem. Do miseczki dodać śmietanę, majonez, musztardę • 1 łyżka oleju rzepakowego do smażenia Doprawić solą i pieprzem. Podgrzać. Pulpeciki polać • 2 łyżki musztardy francuskiej kempingową oraz musztardę francuską. Wymieszać, Składniki na sos: sosem i obsypać świeżą kolendrą. Podać z gotowanymi • 1 łyżka majonezu doprawić solą, pieprzem i kurkumą. Na talerzu ułożyć • 300 ml śmietanki 30% ziemniaczkami i surówką. • 1 łyżka śmietany 18 % sałatkę, a na niej kawałki śledzia. Wszystko polać sosem • 5 czubatych łyżek stołowych sosu musztardowego • świeżo mielony pieprz musztardowym i udekorować świeżym tymiankiem. o smaku chrzanowym • ½ łyżeczki soli • pieprz, sól do smaku • ½ łyżeczki mielonej kurkumy Ingredients: 100 g of herring in vinegar, 1 red onion, 1 green cucumber, 1 Ingredients: 500 g minced turkey, 1 teaspoon sweet hard apple. Mustard sauce: 2 tablespoons of Sarepska mustard, 1 teaspoon of ground of Kempingowa mustard, 2 tablespoons of French sweet pepper, 1 heaped teaspoon of ground herb pepper, mustard, 1 tablespoon of mayonnaise, 1 tablespoon 1 teaspoon of salt, 1 clove of garlic, 1/3 cup of cold water, of cream 18%, freshly ground pepper, ½ teaspoon of 1 tablespoon of rapeseed oil for frying. Ingredients for the salt, ½ teaspoon of ground turmeric. sauce: 300 ml of cream 30%, 5 heaped tablespoons of Preparation method: Drain the herring, dry it, cut it mustard sauce with horseradish flavor, pepper, salt to taste. into smaller pieces (diagonally). Peel the onion and Preparation method: cut into small cubes. Wash the cucumber, cut it into Put the minced meat in a bowl, add the mustard, spices, four, remove the seeds, and then dice it into small chopped garlic clove and water. Knead everything cubes. Wash the apple, dry it, cut it into slices and thoroughly. Form small meatballs the size of a large walnut. then into small cubes. Combine the vegetables and Heat a tablespoon of rapeseed oil in a frying pan and place season with freshly ground pepper. Add the cream, the meatballs. Fry for 3 minutes on one side and 5 minutes mayonnaise, Kempingowa mustard and French on the other. In a saucepan, combine the cream and mustard to the bowl. Stir, season with salt, pepper horseradish mustard sauce. Season with salt and pepper. and turmeric. Put the salad on the plate and the Heat up. Pour the meatballs with the sauce and sprinkle pieces of herring on top. Pour all the mustard sauce with fresh coriander. Serve with boiled potatoes and salad. over it and garnish with fresh thyme. 184 185 Śledź z piklami i sosem balsamiczno-miodowym / Mazurskie pierogi ze szczupaka / Masurian pike dumplings / Herring with pickles and balsamic-honey sauce Karczma Stary Młyn, Upałty OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy Sp. z o.o. z Olsztynka Składniki: Sposób przygotowania: Farsz: Farsz: Ryby przepuścić przez maszynkę, cebulę zeszklić na Składniki: Sposób przygotowania: • 500 g fileta ze szczupaka oleju, wszystko razem wymieszać i przyprawić do smaku. • 100 g śledzi z zalewy octowej Śledzia wyjąć z zalewy, osuszyć, pozawijać w ruloniki. • 250 g wędzonej sielawy, może też być wędzona Ciasto: Do przesianej mąki dodać sól, wodę, wbić jajko, • garść świeżej rukoli W miseczce wymieszać miód, ocet balsamiczny, musztardę sieja lub makrela zagnieść ciasto i starannie wyrobić. Podzielić na części. • mix ulubionych pikli z zalewy octowej (marynowane stołową, po czym powoli dolewać olej rzepakowy i dokładnie • 1 cebula Każdą część wałkować dosyć cienko, wykrawać krążki grzybki, mini kukurydze, marynowana papryka, mini mieszać, aż sos delikatnie się zagęści. Na talerzu ułożyć • sól, pieprz do smaku o średnicy ok. 7 cm. Na środek krążka nakładać łyżeczką cebulki, mini ogóreczki) rukolę, śledzie, pikle pokrojone na mniejsze kawałki, suszoną nadzienie, składać na pół, dokładnie zlepiając. Ulepione • garść suszonej żurawiny żurawinę. Wszystko polać sosem balsamiczno-miodowym. Ciasto pierogowe: pierogi gotować w lekko osolonej wodzie. Ugotowane Sos balsamiczno-miodowy - składniki: Przyozdobić świeżą natką pietruszki. • mąka pierogi możemy podawać z sosem śmietanowo-cytrynowym • 1 łyżka miodu • gorąca woda albo podsmażyć na maśle i podawać z sosem śmietanowo- • 2 łyżki octu balsamicznego 6% • szczypta soli koperkowym. • 1 łyżeczka musztardy stołowej • jajko • 100 ml oleju rzepakowego Ingredients: Stuffing: 500 g pike fillet, 250 g of smoked vendace, Ingredients: 100 g of herring in but may also be smoked whitefish or mackerel, vinegar, a handful of fresh arugula, 1 onion, salt and pepper to taste. Dumpling mix of favorite pickles in vinegar (marinated dough: flour, hot water, pinch of salt, egg. mushrooms, mini corn, marinated pepper, Preparation method: Stuffing: Pass the fish mini onions, mini cucumbers), a handful of through the mincer, fry the onions in oil, mix dried cranberries. Balsamic and honey sauce – everything together and season to taste. Dough ingredients: 1 tablespoon of honey, 2 tablespoons : Add salt, water to the sifted flour, add the egg, of balsamic vinegar 6%, 1 teaspoon of Stołowa knead the dough and knead it carefully. Split mustard, 100 ml of rapeseed oil. into parts. Roll each part quite thinly, cut out Preparation method: Take the herring out of the discs with a diameter of about 7 cm. Put the brine, dry it, roll it into rolls. In a bowl, combine filling in the center of the disc with a spoon, the honey, balsamic vinegar, Stołowa mustard, then fold it in half, sticking it together thoroughly. slowly add the rapeseed oil and mix thoroughly Boil the dumplings in lightly salted water. until the sauce is gently thickened. Arrange the Cooked dumplings can be served with a cream- rocket, herring, pickles cut into smaller pieces, lemon sauce or fried in butter and served with and dried cranberries on a plate. Pour everything a cream-dill sauce. with balsamic and honey sauce. Garnish with fresh parsley. 186 187 Zupa rybna ze świeżymi pomidorami / Karkówka wieprzowa po warmińsku w sosie warzywnym / Fish soup with fresh tomatoes z ząbkami czosnku / Warmian style pork neck in Firma Gastronomiczna „Krys-Stan”, Olsztyn vegetable sauce with garlic cloves „Smaki Gabi Gastronomia” / Bar Dzyndzałek, Dywity Składniki: Ingredients: Fish stock from Masurian • wywar rybny z ryb mazurskich (lin, karp, sandacz) fish (tench, carp, pikeperch), mirepoix, Składniki: Sposób przygotowania: pod przykryciem celem utrzymania • włoszczyzna tomatoes, white cabbage, spices to taste. • karkówka wieprzowa Plastry karkówki obtoczone w jajku temperatury). Warzywa zblendować, • pomidory Preparation method: • warzywa i bułce tartej podsmażyć z obu stron dodać wywar z duszonego mięsa, • kapusta biała Dice the fish and fry in butter, add to the stock. • czosnek na bardzo gorącej patelni, po czym z którego powstanie sos o lekko gęstej • przyprawy do smaku Stew tomatoes and cabbage and add to the stock. • liście laurowe przełożyć do garnka, w którym będzie konsystencji. Gotowe mięsko wraz Season to taste with salt, pepper, fresh dill and • ziele angielskie duszona wraz z lekko podsmażonymi z dodatkami ułożyć na talerzu, polać Sposób przygotowania: lemon. • pieprz, sól warzywami. W trakcie duszenia aksamitnym sosem, na którym można Rybę pokroić w kostkę i podsmażyć na maśle, dodać do wywaru. • olej do smażenia dodać ziele angielskie i liście laurowe, ułożyć kilka ząbków czosnku lekko Poddusić pomidory i kapustę, dodać do wywaru. Przyprawić do • jajko i bułka tarta do obtaczania a pod koniec duszenia doprawić solą podsmażonym na gorącej patelni. smaku solą, pieprzem, świeżym koperkiem i cytryną. i pieprzem do smaku. Chwilę trzymać Dodatek do dania – surówka z białej na ogniu, odstawić. Plastry mięsa kapusty, kopytka lub ziemniaczki przełożyć do innego naczynia (trzymać pieczone/gotowane z koperkiem.

Ingredients: pork neck, vegetables, Garlic, bay leaves, allspice, pepper, salt, frying oil, egg and breadcrumbs to coat. Preparation method: Fry the pork neck slices coated in egg and breadcrumbs on both sides in a very hot frying pan, then put them into a pot where it will be stewed with lightly fried vegetables. While stewing, add allspice and bay leaves, and at the end of stewing, season with salt and pepper to taste. Keep on fire for a while, set aside. Transfer the slices of meat to another vessel (keep it covered to maintain the temperature). Blend the vegetables, add the stewed meat broth to make a slightly thick sauce. Put the finished meat with additions on a plate, pour velvety sauce on which you can put a few cloves of garlic lightly fried in a hot pan. Side dish - white cabbage salad, potato dumplings or baked / boiled potatoes with dill. 188 189 Polędwica z dzika / Wild boar tenderloin Gołąbki ze szczupakiem zawijane w liście nasturcji, sos Zakład Masarski Zbigniew Rolka, Małdyty kaparowo-porowy ze ślimakami podane na farszynkach /

Składniki: Ingredients: wild boar meat, natural Stuffed cabbage with pike wrapped in nasturtium leaves, • mięso z dzika spices (allspice, garlic, colored pep- caper-leek sauce with snails served on “farszynki” • przyprawy naturalne per), pickling salt. (ziele angielskie, czosnek, pieprz kolorowy) Preparation method: Marinate the sirloin in thick Restauracja Cudne Manowce, Olsztyn • sól peklująca pepper for 3 weeks in a vacuum, then shortly smoke three times in cold smoke. Składniki: Sposób przygotowania: Ingredients: pike, nasturtium, Sposób przygotowania: • szczupak Szczupaka zmielić i przygotować potatoes, capers, leek, snails Polędwica marynować w grubym pieprzu przez 3 tygodnie • nasturcja podobnie jak na terrine. Uformowane (Snails Garden from Krasin), clarified w próżni, następnie podwędzić trzykrotnie na zimnym dymie. • ziemniaki wałki z ryby poddać kąpieli wodnej butter. • kapary, por w celu wstępnej obróbki cieplnej. Preparation method: Grind and prepare • ślimaki Następnie zawinąć w liście nasturcji the pike as for terrine. Cook the formed (Snails Garden z Krasina) i poddać ostatecznej obróbce fish rolls in a water bath for preliminary • masło klarowane termicznej. Gołąbki podać na farszynce heat treatment. After that, wrap those w towarzystwie sosu kaparowo- rolls in nasturtium leaves and do the final porowego. Zwieńczeniem kompozycji są heat treatment. Serve the cabbage rolls on ślimaki smażone na maśle klarowanym the “farszynka” with the caper-leek sauce. – wcześniej gotowane około 6 godzin The culmination of the composition are (z ekologicznego chowu). snails fried in clarified butter - previously cooked for about 6 hours (from ecological breed).

190 191 Lody z wędzonego pstrąga na musie z czarnej Gęś faszerowana / Stuffed goose porzeczki w czerwonym winie z chipsem z sandacza / Firma gastronomiczna Krys-Stan, Olsztyn Składniki: Sposób przygotowania: Ingredients: 1 goose / Smoked trout ice cream on blackcurrant mousse in • 1 gęś waga ok. 3,5 kg Gęś sprawić, umyć, osuszyć. Skórę approx. 3.5 kg weight, 1 red wine with a zander chip • 1 litr bulionu z drobiu wraz z mięsem oddzielić od kości. liter of poultry stock, Salt, marjoram. • sól, majeranek Następnie mięso oddzielić od skóry, Stuffing: 400 g of raw bacon, 250 g of veal, 500 g of goose or poultry liver, Folwark Tumiany, Tumiany Farsz: którą trzeba nasolić oraz natrzeć 100 g of a squeezed roll crumb soaked • 400 g surowego boczku majerankiem i odstawić na 2 godziny in milk, 4 yolks, 4 whipped egg whites, Składniki: Sposób przygotowania: • 250 g cielęciny w chłodne miejsce. Pierś gęsi • pstrąg wędzony Sos: skarmelizować cukier, dodać wino i porzeczkę, czekać aż i cielęcinę pokroić w kostkę. Resztę 3 apples, finely chopped, 200 g of • 500 kg wątróbki gęsiej lub drobiowej butter, salt pepper. • czarna porzeczka - może być mrożona odparuje, następnie całość masy przetrzeć przez gęste sito. mięsa gęsi i boczek zmiksować • 100 g wymoczonego w mleku Preparation method: Dress the goose, • wino czerwone Lody: obranego wędzonego pstrąga zhomogenizować, ubić kogiel z bułką, następnie ucierać dodając i odciśniętego miękiszu z bułki wash it, dry it. Separate the skin with • cukier mogiel z zółtek na parze z dodatkiem soli, papryki chili i soku • 4 żółtka po jednym żółtku. Doprawić solą i pieprzem. Wątróbkę sparzyć krótko the meat from the bones. Then separate • żółtka z cytryny. Ubić śmietanę, połączyć wszystko razem. Umieścić • 4 białka ubite na pianę the meat from the skin, which must be na maśle. Połączyć z masą wcześniej • sól w maszynie do lodów i włożyć do zamrażarki na ok. 2 godz. Chips • 3 jabłka drobno pokrojone salted, rubbed with marjoram and put przygotowaną. Dodać jabłka, pierś • papryka chili z sandacza: skórę od sandacza oczyścić dokładnie, namoczyć • 200 g masła aside for 2 hours in a cool place. Dice gęsi, cielęcinę oraz białko ubite na • cytryna w miodzie i smażyć na głębokim oleju ok. 2 minuty. Lody podać • sól, pieprz the goose breast and veal. Mix the rest • śmietana 30% na sosie z porzeczki, z chipsem z sandacza i świeżą miętą. pianę. Farsz dokładnie wymieszać. of the goose meat and bacon with the Skórę ułożyć na wilgotnej ściereczce. roll, then grate it adding one egg yolk. Ingredients: smoked trout, black currant Nałożyć farsz, skórę zwinąć i zaszyć, Season with salt and pepper. Scald - can be frozen, Red wine, sugar, egg następnie owinąć mocno nicią. Tak the liver briefly in butter. Mix it with yolks, salt, chilli pepper, lemon, cream 30%. przygotowaną gęś ułożyć w naczyniu the mass previously prepared. Add the Preparation method: Sauce: caramelize sugar, add do pieczenia. Wlać część bulionu apples, goose breast, veal and the egg wine and currants, wait for it to evaporate, then i umieścić w nagrzanym piekarniku. white. Stir the stuffing thoroughly. Place rub the whole mass through a fine sieve. Ice cream: Piec ok. 2,5 godziny w temp. 200°C, the skin on a damp kitchen cloth. Put homogenize the peeled smoked trout, beat the upiec na ciemnobrązowy kolor, the stuffing on, roll the skin and sew it “kogel mogel” with steamed yolks with salt, chili polewając wytopionym tłuszczem up, then wrap it tightly with the thread. pepper and lemon juice. Whip the cream, combine i bulionem. Podawać na gorąco Place the prepared goose in the baking everything together. Place in the ice cream machine z dodatkiem modrej kapusty, kaszy dish. Pour in part of the broth and put and put in the freezer for approx. 2 hours. Zander gryczanej i z sosem śliwkowym. it in the preheated oven. Bake for about chips: clean the zander skin thoroughly, soak it 2.5 hours at 200 degrees Celsius. Bake in honey and fry in deep oil for about 2 minutes. until reaches dark brown colour at the Serve the ice cream with the currant sauce, zander same time pouring over with melted fat chips and fresh mint. and broth. Serve hot with red cabbage, buckwheat and plum sauce. 192 193 Pierogi z kaszą gryczaną i twarogiem / Rosół z węgorza / Eel broth / Pierogi with buckwheat and cottage cheese Firma gastronomiczna Krys-Stan, Olsztyn Firma gastronomiczna Krys-Stan, Olsztyn Składniki: Sposób przygotowania: Ingredients: eel 500-600 • węgorz 500-600 g Warzywa rozdrobnić i ugotować g, 250 g of mirepoix, 2 Składniki: Sposób przygotowania: • 250 g włoszczyzny z dodatkiem przypraw, dodać onions, 4 mushrooms, salt pepper, bay Farsz: Kaszę ugotować na sypko. Po ostudzeniu dodać twaróg, • 2 cebule cebulę przypieczoną na płycie. leaf, 1 allspice, 1.5 liters of water, 2 • pół szklanki palonej kaszy gryczanej (suchej) podsmażoną cebulkę i boczek. Doprawić do smaku solą • 4 pieczarki Rybę sprawić, pokrajać w paseczki, tablespoons of chopped green parsley, 1 tablespoon of butter. • 250 g twarogu tłustego i pieprzem. Jeżeli farsz wydaje się za suchy można dodać • sól, pieprz. liść laurowy przyprawić pieprzem i solą, skropić Preparation method: Dice the • 2 cebule 2 łyżki kwaśnej śmietany. Do miski wsypać mąkę, sól, wbić • 1 ziele angielskie octem i poddusić z masłem na vegetables into small pieces and cook • sól i pieprz do smaku jajko i wlać olej. Wszystko energicznie wymieszać. Następnie • 1,5 l wody patelni. Dodać do wywaru i gotować with spices, add the onion roasted • boczek wlać gorącą wodę i znowu wymieszać. Chwilę poczekać, żeby • 2 łyżki siekanej zielonej pietruszki na małym ogniu ok. 15 minut. • 1 łyżka masła Przed podaniem posypać zieleniną. on the plate. Dress the fish, cut into Ciasto na pierogi: ciasto ostygło a następnie zagnieść aż będzie gładkie. Ciasto strips, season with pepper and salt, rozwałkować i wykrawać krążki. nałożyć farsz i dokładnie Podawać z ugotowanymi osobno • 2 szklanki mąki kluskami lanymi. sprinkle with vinegar and stew in a • 1 jajko zlepić pierożki. Wrzucić na wrzącą, osoloną wodę i gotować pan with butter. Add to the stock and • niepełna łyżeczka soli około 2,5 minuty od wypłynięcia. simmer for about 15 minutes. Sprinkle • 3/4 szklanki gorącej wody with greens before serving. Serve with • 1 łyżka oliwy z oliwek lub oleju separately cooked drop dumplings (lane kluski). Ingredients: Stuffing: half a cup of roasted buckwheat (dry), 250 g of fatty cottage cheese, 2 onions, salt and pepper to taste, bacon. Dough for dumplings: 2 cups of flour, 1 egg, not full teaspoon of salt, 3/4 cup of hot water, 1 tablespoon of olive oil or oil. Preparation method: Boil the groats. After it has cooled down, add the cottage cheese, fried onion and bacon. Season to taste with salt and pepper. If the stuffing seems too dry, you can add 2 tablespoons of sour cream. Pour flour and salt into a bowl, add an egg and pour oil. Mix everything vigorously. Then add hot water and mix again. Wait for a while for the dough to cool down and then knead until smooth. Roll out the dough and cut out discs. Put the stuffing on the dough and carefully fold it to form the dumplings. Put on boiling salted water and cook for about 2.5 minutes after they float. 194 195 Zrazy z dzika po chłopsku / Wild boar roulades “Po chłopsku” styled Chrupiąca stynka gospodyni co sosów do niej nie żałowała Firma gastronomiczna Krys-Stan, Olsztyn / The hostess’s crispy smelt who didn’t regret the sauces Składniki: Sposób przygotowania: Gościniec Ryński Młyn, Ryn • łopatka z dzika Mięso umyć, wyżyłować, pokroić w poprzek włókien i rozbić tłuczkiem • grzyby leśne zwilżonym wodą. Formować ręką i nożem nadając im kształt owalny. Składniki: Sposób przygotowania: • cebula Na mięsie układać plastry słoniny wędzonej i cebuli. Zwinąć, obsmażyć • 1 kg stynki Stynkę umyć, osuszyć, przyprawić, obsypać krupczatką i smażyć na gorącym • kapusta kiszona na smalcu, ułożyć w rondlu, podlać wodą, wrzucić pieprz i liść laurowy, • 500 g smalcu tłuszczu na złoty kolor. Podawać na ciepło z sosem czosnkowym. • słonina wędzona posolić. Na pozostałym ze smażenia tłuszczu podsmażyć pokrojoną • 15 dkg mąki krupczatki • przyprawy do smaku cebulę, dodać do duszących się zrazów. Dusić aż mięso będzie miękkie. • sól, pieprz Ingredients: 1 kg of smelt, 500 g of lard, 15 dag of Krupczatka Zrazy wyjąć, sos zagęścić mąką. Grzyby umyć, namoczyć, ugotować, • sos: 0,5 szklanki jogurtu naturalnego, flour, salt pepper. Sauce: 0.5 cups of natural yoghurt, tablespoon of mustard, 2 cloves of garlic, salt, pepper, dill. Ingredients: wild boar shoulder, pokroić w paseczki. Kapustę pokroić, zalać wywarem z mięsa i grzybów, łyżka musztardy, 2 ząbki czosnku, sól, Preparation method: Wash the smelt, dry it, season it, sprinkle it with Forest mushrooms, onion, dusić na małym ogniu do miękkości. Cebulę obrać, opłukać, pokroić pieprz, koperek. w kostkę, podsmażyć. Dodać pozostałą mąkę, lekko zarumienić, Krupczatka flour and fry it on the hot fat (lard) until golden brown. Serve Sauerkraut, smoked fatback, spices to taste. warm with garlic sauce. Preparation method: Wash the meat, line it, połączyć z kapustą, dusić kilka minut, doprawić, wymieszać z grzybami. cut it across the grain and smash it with a Obłożyć zrazy, dusić jeszcze kilka minut, doprawić. Podawać ze moistened pestle. Form with hand and knife smażonymi talarkami i zasmażanymi buraczkami z żurawiną. into an oval shape. Put the slices of smoked bacon and onion on the meat. Roll it up, fry it in lard, put it in a saucepan, add water, add pepper and bay leaf, salt it. In the remaining fat, fry the chopped onion and add to the stewed roulades. Simmer until the meat is tender. Remove the roulades, thicken the sauce with flour. Wash the mushrooms, soak, boil them and cut them into strips. Cut the cabbage, pour the meat and mushroom stock over it and simmer until tender. Peel the onion, rinse it, dice and fry. Add the remaining flour, slightly brown the flour, mix it with the cabbage, simmer for a few minutes, season and then mix with the mushrooms. Wrap the roulades, simmer a few more minutes, season. Serve with fried potato slices and fried beetroots with cranberries. 196 197 Udo z gęsi nadziewane grzybami z dodatkiem ziół, Pasztet z wątróbki cielęcej / Veal liver pate z sosem z pieczonego czosnku, marynowaną cukinią Koło Gospodyń Wiejskich w Jakubowie Kisielickim

i dworskim parzakiem / Goose thigh stuffed with Składniki: Sposób przygotowania: • 500 g wątróbki cielęcej Wątróbkę umyć, pokroić, obtoczyć w mące, usmażyć. mushrooms and herbs, with roasted garlic sauce, • 500 g podgardla Podgardle umyć, pokroić, przyprawić solą i pieprzem, • 5 jaj podsmażyć, przełożyć do garnka, zalać wrzątkiem, przykryć marinated zucchini and „Dworski parzak” • imbir gałka muszkatołowa, tymianek, i dusić do miękkości. Następnie wątróbkę, kajzerkę Dwór Kaliszki, Kaliszki k. Białej Piskiej • słonina, i podgardle zemleć 2 razy na maszynce do mięsa, przyprawić • 30 ml brandy, ziołami, dodać brandy, sól, pieprz, wbić jajka, dodać suszoną Składniki: Sposób przygotowania: • 5 dkg suszonej żurawiny żurawinę, wymieszać. Przełożyć do formy prostokątnej, na • udo z gęsi • zioła do marynaty Wyluzować kość z uda gęsi, lekko rozbić. Przyprawić • czerstwa kajzerka, spód i wierzch położyć paski słoniny. Piec ok 1 h w 180 °C • tymianek (bazylia, natka pietruszki), solą, pieprzem i ziołami. Nadziewać farszem grzybowym • mąka, • czosnek niedźwiedzi • olej lniany i dusić w głębokim tłuszczu 1,5 h. Sos czosnkowy: • sól, pieprz • grzyby z mazurskich lasów • sól i pieprz czosnek pieczemy w łupinach do miękkości,. Obieramy, Ingredients: 500 g of veal liver, 500 • główki czosnku, Parzak: blendujemy z dodatkiem śmietany i doprawiamy do g of dewlap, 5 eggs, Ginger nutmeg, • drożdże, mąka, mleko, • śmietana 30% smaku. Cukinia marynowana: cukinię kroimy w cienkie thyme, fatback, 30 ml of brandy, 5 dag of dried • cukinia masło, cukier, jajko, sól plastry i blanszujemy. Marynata: miksujemy bazylię, cranberries, stale Kaiser roll, flour, salt pepper. natkę pietruszki, olej lniany, czosnek i doprawiamy do Preparation method: Ingredients: goose thigh, thyme, wild garlic smaku. Parzak: przyrządzamy rozczyn, odstawiamy do Wash the liver, cut it, dredge it in flour and fry mushrooms from the nearby Masurian forests, wyrośnięcia. Wsypujemy mąkę, wbijamy jajko, wsypujemy it. Wash the dewlap, cut it, season with salt and garlic heads, cream 30%, courgette, herbs for the marinade cukier, wyrabiamy. Na koniec dodajemy masło, zagniatamy pepper, fry it, put it into a pot, pour over boiling (basil, parsley), linseed oil, salt and pepper-, Parzak: yeast, i odstawiamy do wyrośnięcia. water, cover the pot and simmer the dewlap flour, milk, butter, sugar, egg, salt. until tender. Then grind the liver, kajser roll Preparation method: Loosen the bone from the goose’s and dewlap twice in a meat grinder, season with thigh, slightly smash it. Season with salt, pepper and herbs, add brandy, salt, pepper, add the eggs, herbs. Fill with mushroom stuffing and stew in deep fat for add dried cranberries and mix it up. Put the mix 1.5 hours. Garlic sauce: Bake the garlic in the skin until into a rectangular form and put the strips of tender. Peel, blend with cream and season to taste. fatback on the bottom and on the top. Bake for Marinated zucchini: cut zucchini into thin slices and blanch. about 1 hour at 180 °C. Marinade: mix basil, parsley, linseed oil, garlic and season to taste. Parzak: prepare the leaven and set aside to rise. Pour in the flour, add the egg, add sugar, knead it. Finally, add the butter, knead it again and set aside to rise. 198 199 Mazurskie Farszynki / Masurian Farszynki Pikantne flaczki z lina z pajdą swojskiego chleba / Gościniec Ryński Młyn, Ryn / Spicy tripe soup (“flaczki”) with tench and with a slice of homely bread Składniki: Sposób przygotowania: Ciasto: Ugotowane ziemniaki zmielić. Dodać jajka, sól i mąkę, Folwark Tumiany - Restauracja & Pokoje / „OiO” Organizacja Imprez • 90 dag gotowanych ziemniaków a następnie wyrobić ciasto. Przyrządzić farsz: mięso zmielić Okolicznościowych Irena Szczepańska, Tumiany (najlepsza tutaj jest odmiana vineta) razem z podsmażoną cebulą, pieprzem i ugotowanymi • 25 dag mąki ziemniaczanej jajkami, a następnie wymieszać na jednolitą masę. Z ciasta Składniki: Sposób przygotowania: • 2 jajka przygotować wałek. Kroić go na kawałki i kształtować • włoszczyzna (cebula, marchew, seler, por, pietruszka) Umyć i obrać warzywa, pokroić • szczypta soli placuszki. Nakładać farsz, zawijać i formować kotlety. • bulion rybny w kostkę i podsmażyć, marchew, seler Smażyć na maśle sklarowanym na złoty kolor. Podawać • zioła (majeranek, czosnek, sól, pieprz, papryka ostra i pietruszkę zetrzeć na grubych oczkach, Farsz: z różnymi sosami. Czas przygotowania około 1 godziny. i słodka, imbir i gałka muszkatołowa) podsmażyć, zalać bulionem, doprawić. • 15 dag mięsa gotowanego wieprzowego • filet z lina Dodać pokrojonego w cienkie paski lina, • 2 jajka ugotowane na twardo • masło serwować z pajdą swojskiego chleba. • 8 dag cebuli • 10 dag masła sklarowanego lub smalcu • pieprz i sól do smaku Ingredients: mirepoix (onion, carrot, celery, leek, parsley), Fish broth, herbs (marjoram, garlic, salt, Ingredients: Dough: 90 dag of boiled pepper, hot and sweet peppers, ginger potatoes (the best fit here is vineta and nutmeg), tench fillet, butter. variety), 25 grams of potato flour, 2 eggs, Pinch of Preparation method: Wash and peel the salt. Stuffing: 15 dag of cooked pork meat, 2 hard- vegetables, dice them and fry, grate the boiled eggs, 8 grams of onion, 10 grams of clarified carrots, celery and parsley on coarse butter or lard, pepper and salt to taste. side of grater, fry them, pour the broth, Preparation method: Grind the boiled potatoes. Add season. Add the tench cut into thin strips eggs, salt and flour and knead the dough. Prepare and serve with a chunk of homemade the stuffing: grind the meat together with the fried bread. onion, pepper and boiled eggs then mix until having a solid mass. Prepare the dough into a roller from. Cut it into pieces and shape the pancakes. Put on stuffing, wrap it and form chops. Fry in clarified butter until golden brown. Serve with a variety of sauces. Preparation time about 1 hour. 200 201 Chipsy z lina na grillowanych warzywach / Śledzik w oleju z cebulką, ogórkiem kiszonym i koperkiem / / Chips with tench on grilled vegetables / Herring in oil with onion, pickled cucumber and dill Karczma Skansen, Olsztynek „Smaki Gabi Gastronomia” / Bar Dzyndzałek, Dywity

Składniki: Sposób przygotowania: Ingredients: tench fillet Składniki: Sposób przygotowania: Ingredients: 7 slices of low- • filet z lina 800 g Warzywa pokroić w dużą kostkę 800 g, fresh pepper • 7 płatów śledzia małosolnego Cebulę, ogórki i koper pokroić salt (slightly wet) herring, 6 • papryka świeża 200 g i nadziać na patyczki szaszłykowe. 200 g, zucchini 200 g, onion 200 (lekko wymoczonego) drobno, zalać olejem, po czym medium onions, 6 pickled cucumbers, 1 • cukinia 200 g Filet z lina przyprawić solą g, mushrooms 200 g, carrot 200 g, • 6 średnich cebul dodać ocet i pieprz. Wymieszać. bunch of green dill, ¾ glass of rapeseed • cebula 200 g i pieprzem, a następnie pokroić potatoes 200 g • 6 ogórków kiszonych Do przygotowanej mieszanki dodać oil, a teaspoon of spirit vinegar. • pieczarki 200 g w paseczki. Warzywa grillować, Preparation method: Dice vegetables • 1 pęczek kopru zielonego pokrojonego w paski śledzia. Preparation method: Finely chop the • marchewka 200 g a rybę oprószyć mąką, smażyć na into large cubes and skewer them. • ¾ szklanki oleju rzepakowego onion, cucumbers and dill, pour over • ziemniaki 200 g głębokim tłuszczu. Szaszłyki wraz Season the tench fillet with salt and • łyżeczka octu spirytusowego the oil then add the vinegar and pepper. z linem ułożyć na talerzu i udekorować pepper, then cut into strips. Grill Mix it up. Add striped chopped herring świeżą macierzanką. the vegetables, sprinkle the fish with to the mixture. flour and fry it in deep fat. Place the shashliks (skewered vegetables) and trench on a plate and decorate with fresh thyme.

202 203 Ingredients: Dough: 2 kg of flour, 4 tablespoons Cool the meat, peel it from the bones, grind it together with the Pierogi z gęsiną podane z surówką z białej kapusty, of melted butter, 2 yolks, about 1 liter of hot onion and fat that has melted during baking, season to taste water (generally as much as the cake will “take”). Stuffing: with salt, pepper and marjoram. przysmażaną cebulką i kwasem chlebowym / 150 g of boiled broth meat, 2 goose legs, 3 onions, goose Preparing dumplings: Roll out the dough, cut out the disks, put / Goose dumplings served with white cabbage salad, fat, which will melt off while roasting the legs, 2 tablespoons the stuffing in the middle of each, stick the edges together. Put of goose lard, spices (salt, ground pepper, marjoram, ground the dumplings in salted boiling water with a teaspoon of fat and fried onion and kvass coriander seeds, garlic). cook for 3 more minutes when floating. Pour the dumplings Preparation method: with the onion fried in goose fat. „Gęsia Chata” Grupa Producentów Rolnych MARPOL Sp. z o.o. Preparation of the dough: Sift the flour, add a pinch of salt, Cabbage salad: 1 head of cabbage, 2 apples, a bunch of dill, a make a hollow in the center, add the yolk and melted butter. few spicy cucumbers, Apple cider vinegar, spices (salt, sugar) Składniki: Sposób przygotowania: Stir with flour, then gradually add warm water while stirring. Finely chop the cabbage, sprinkle with salt and sugar, crush Ciasto: Przygotowanie ciasta: Mąkę przesiać, dodać szczyptę soli, w środku zrobić Knead the dough until it becomes smooth and elastic. Cover it or beat it with a pestle, set aside to release the juice. Then • 2 kg mąki zagłębienie, dodać żółtko, roztopione masło. Wymieszać z mąką, a następnie with a kitchen cloth, set aside for 0.5 hour to let the dough rest. add grated apples, spicy cucumbers, apple cider vinegar, finely • 4 łyżki roztopionego masła stopniowo dodawać ciepłą wodę nadal mieszając. Zagnieść ciasto aż stanie się gładkie Preparing stuffing: Clean the goose thighs, wash, rub with salt, chopped dill, oil and mix it up. pepper, garlic, ground coriander seeds and set aside in a cool Kvass: 1.5 kg of sourdough bread, 5 liters of water, 0.5 dag • 2 żółtka i elastyczne. Przykryć ściereczką, odstawić na 0,5 godziny, by ciasto odpoczęło. place for a day. After this time, put those thighs in a dish and of yeast, 3 tablespoons of honey. Cut the bread into slices and • ok 1 litr gorącej wody Przygotowanie farszu: Uda gęsie oczyścić, umyć, natrzeć solą, pieprzem, place it into a preheated oven to 190°C, bake for 0.5 hour. bake in the oven. Crumble into a stoneware pot, pour over (generalnie tyle, ile „zabierze” czosnkiem, mielona kolendrą, odstawić w chłodne miejsce na dobę. Po tym czasie Then pour 200ml of warm water, add two onions, cover tightly, boiled warm water, add yeast mixed with warm water and honey. ciasto) ułożyć w naczyniu wstawić do nagrzanego do 190°C piekarnika, piec 0,5 godziny. lower the temperature to 170°C and bake another 2.5 hours. Cover with a kitchen cloth, set aside in a warm place for 3 days Następnie wlać 200 ml ciepłej wody, dodać dwie cebule, szczelnie przykryć , and then pour into tightly closed bottles. Farsz: obniżyć temperaturę do 170°C, piec kolejne 2,5 godziny. Mięso przestudzić, • 150 g gotowanego mięsa z bulionu obrać z kości , zmielić razem z cebulą i tłuszczem , który się wytopił w czasie • 2 udka gęsie pieczenia, doprawić do smaku solą , pieprzem i majerankiem. • 3 cebule Przygotowanie pierogów: Ciasto rozwałkować, wyciąć krążki, na środku każdego • tłuszcz gęsi, który się wytopi z nich ułożyć farsz, zlepić brzegi. Pierogi wrzucać do osolonego wrzątku z łyżeczka podczas pieczenia udek tłuszczu, gotować 3 minuty od wypłynięcia. Polać cebulką przysmażaną na • 2 łyżki smalcu z gęsi tłuszczu gęsim. • przyprawy (sól , pieprz mielony, Surówka z kapusty: 1 główka kapusty, 2 jabłka, pęczek koperku, kilka pikantnych majeranek, mielone ziarna ogórków, ocet jabłkowy, przyprawy (sól, cukier). Kapustę drobno pociąć, oprószyć kolendry, czosnek) solą i cukrem, zgnieść lub ubić tłuczkiem, odstawić, by puściła sok. Następnie dodać starte jabłka, pikantne ogórki, ocet jabłkowy, drobno posiekany koperek, olej, wymieszać. Kwas chlebowy: 1,5 kg chleba razowego na zakwasie, 5 litrów wody, 0,5 dkg drożdży , 3 łyżki miodu. Chleb pokroić na kromki, opiec w piekarniku. Pokruszyć do kamionkowego garnka, zalać przegotowana ciepłą wodą, dodać rozrobione z ciepłą wodą i miodem drożdże. Przykryć ściereczką, odstawić w ciepłe miejsce na 3 dni, a następnie rozlewać w szczelnie zamykane butelki.

204 205 Sandacz podany na pęczaku z kurkami / Gulasz z dzika, pęczak z okrasą, salsa z ogórka kiszonego / / Zander served on pearl barley with chanterelles / Wild boar stew, pearl barley with lard, Restauracja „ Łabędzi Ostrów”, Piękna Góra and pickled cucumber salsa Składniki: Sposób przygotowania: Jabłoń Lake Resort Sp. z o.o., Jabłoń • 180 g sandacza (filet) Ugotować warzywny wywar, przecedzić go i doprawić do • 50 g kaszy pęczak smaku solą i pieprzem. Małą cebulę pokrojoną w kostkę Składniki: Pęczak z okrasą: Sposób przygotowania: • 100 g świeżych kurek i ząbek czosnku wyciśnięty przez praskę podsmażyć krótko Gulasz: • 200 g pęczak Gulasz: Mięso pokroić w kostkę 2 cm, obtoczyć w mące • 125 ml śmietany 15% na oliwie. Dodać suchą kaszę pęczak a następnie stopniowo • 1 kg łopatki dzika • 100 g boczek wędzony i przesmażyć, zalać czerwonym winem i zredukować płyn. • warzywa na wywar: 1 średnia marchewka, dolewać przygotowany wcześniej warzywny wywar do • 1 kg karkówki dzika Salsa z ogórka kiszonego: Dodać cebulę pokrojoną w kostkę 2cm i zalać wodą (aby 2 cebule, mała pietruszka, kawałek pora i selera momentu, aż kasza będzie miękka. Dodać umyte kurki, • 500 g cebuli • 200 g ogórek kiszony przykryła wszystkie składniki), dodać zioła i czosnek, • ząbek czosnku całość chwilę dusić. Dodać śmietanę i pół natki pietruszki. • 50 g czosnku • 80 g szalotka dusić do momentu miękkości mięsa. Pęczak z okrasą: • 1 mała cebula Sandacza przyprawić solą, pieprzem i usmażyć na oliwie • 10 szt. liść laurowy • sól, pieprz i cukier do Boczek pokroić w małą kostkę i wytopić z niego tłuszcz. • natka pietruszki z dwóch stron. Na przygotowanym pęczaku ułożyć sandacza, • 50 g suszonego jałowca smaku Ugotować pęczak i wszystko razem wymieszać. Salsa • 120 ml oliwy z oliwek udekorować kawałkami cytryny i posypać pozostałą • 0.5 l czerwonego wina • 100 ml oleju lnianego z ogórka kiszonego: Ogórka, cebulę pokroić w drobną • kawałki cytryny do dekoracji natką pietruszki. • sól, pieprz do smaku tłoczonego na zimno kostkę i wymieszać z resztą składników. • sól, pieprz Ingredients: Goulash: 1 kg of wild boar Ingredients: 180 g of zander (fillet), 50 g shoulder, 1 kg of wild boar neck, 500 g of pearl barley, 100 g of fresh chanterelles, of onion, 50 g of garlic, 10 pcs. of Bay leaf, 50 g of 125 ml of cream 15%, vegetables for stock: 1 medium dried juniper, 0.5 liter of red wine, salt and pepper carrot, 2 onions, a little parsley, a piece of leek and to taste. Pearl barley with okrasa: 200 g pearl barley, celery, clove of garlic, 1 small onion, parsley, 120 ml 100 g smoked bacon Pickled cucumber salsa: 200 of olive oil, lemon wedges for decoration, salt pepper. g pickled cucumber, 80 g shallots, salt, pepper and Preparation method: sugar to taste, 100 ml cold pressed linseed oil. Cook the vegetable stock, strain it and season with Preparation method: Goulash: Dice the meat into 2 salt and pepper to taste. Fry a little diced onion and cm cubes, dredge in flour and fry, pour red wine on a garlic clove in the olive oil. Add dry pearl barley and the pan and reduce the fluid. Add 2cm diced onion then gradually add the previously prepared vegetable and pour water (to cover all ingredients), add herbs stock until the groats are soft. Add washed chanterelles and garlic, simmer until the meat is tender. Pearl and simmer for a while. Add the cream and half of the barley with okrasa: Dice the bacon into small cubes parsley. Season the zander with salt and pepper and and melt the fat out of it. Cook the pearl barley and fry in olive oil on both sides. Place a zander on the mix everything together. Pickled cucumber salsa: prepared pearl barley, decorate with lemon wedges and Dice the cucumber and onion finely and mix with the sprinkle with the remaining parsley. rest of the ingredients. 206 207 tów wytwarzających tradycyjną żywność. Producenci nie traditional food. Producers are not obliged Lista Produktów Tradycyjnych / są zobowiązani do poddawania się dobrowolnej kontro- to undergo voluntary inspection aimed li, która miałaby na celu potwierdzenie zgodności pro- at confirming the compliance of production with the dukcji z metodą wytwarzania zadeklarowaną przez nich production method declared by them in the application / List of Traditional Products we wniosku o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych. for entry on the List of Traditional Products. Czym jest Lista Produktów Tradycyjnych? What is the List of Traditional Products? Lista Produktów Tradycyjnych służy zbieraniu i rozpo- The List of Traditional Products is used Jakie produkty mogą być wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych? What products can be entered on the List of Traditional Products? wszechnianiu informacji związanych z wytwarzaniem to collect and disseminate information related to the Na Listę Produktów Tradycyjnych mogą zostać wpisane The List of Traditional Products may include products produktów tradycyjnych. Z wpisem produktu na Listę production of traditional products. Entering a product produkty, których jakość lub wyjątkowe cechy i właści- which quality or unique features and properties result Produktów Tradycyjnych nie jest związana ochrona na- on the List of Traditional Products is not related to wości wynikają ze stosowania tradycyjnych, tzn. wyko- from the use of traditional, i.e. used for at least 25 zwy oraz kontrola zgodności produkcji z zadeklarowaną the protection of the name or the control of production rzystywanych od co najmniej 25 lat, metod produkcji, years, production methods, which are part of the cultural metodą wytwarzania. Producenci produktów wpisanych compliance with the declared method of production. stanowiące element dziedzictwa kulturowego regionu, heritage of the region where those products are made na Listę Produktów Tradycyjnych mogą ubiegać się Producers of products entered on the List of Traditional w którym są wytwarzane oraz będące elementem tożsa- and are part of the local community identity. On the o uzyskanie odstępstw od wymagań sanitarnych i wete- Products may apply for derogations from the sanitary mości społeczności lokalnej. Na Listę Produktów Tra- List of Traditional Products may be entered agricultural rynaryjnych, jeżeli konieczność taka wynika z tradycyj- and veterinary requirements, if such a necessity results dycyjnych mogą zostać wpisane produkty rolne i środ- products and foodstuffs listed in Annex I to the Treaty nej receptury. from the traditional recipe. ki spożywcze wymienione w załączniku I do Traktatu on the Functioning of the European Union, in Annex o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w załączniku I do I to the Regulation of the European Parliament and Kto prowadzi Listę Produktów Tradycyjnych Who keeps the List of Traditional Products rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) of the Council (EU) No 1151/2012 of 21 November i gdzie składa się wnioski o wpis na tę Listę? and where to submit an application for entry on the List? nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie 2012 on quality systems of agricultural products Lista Produktów Tradycyjnych prowadzona jest przez The List of Traditional Products is kept by the Minister systemów jakości produktów rolnych i środków spo- and foodstuffs and spirit drinks listed in Regulation Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wniosek o wpis na of Agriculture and Rural Development. The application żywczych oraz napoje spirytusowe wymienione w roz- (EC) No 110/2008 of the European Parliament and Listę Produktów Tradycyjnych składa się do właściwego for entry on the List of Traditional Products is submitted porządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr of the Council of 15 January 2008 on the definition, miejscowo marszałka województwa, który dokonuje jego to the competent marshal of the voivodeship, who 110/2008 z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie defini- description, presentation, labeling and the protection of oceny. Pozytywnie zweryfikowane wnioski przesyłane są evaluates it. Positively verified applications are sent to cji, opisu, prezentacji, etykietowania i ochrony oznaczeń geographical indications of spirit drinks and repealing do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Minister Rolnic- the Minister of Agriculture and Rural Development. The geograficznych napojów spirytusowych oraz uchylające Council Regulation (EEC ) No. 1576/89. twa i Rozwoju Wsi dokonuje wpisu produktu na Listę Minister of Agriculture and Rural Development enters rozporządzenie Rady (EWG) nr 1576/89. Produktów Tradycyjnych. the product on the List of Traditional Products. Produkty wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych są Products entered on the List of Traditional Products are podzielone według następujących kategorii: divided into the following categories: Czy producenci produktów tradycyjnych wpisanych na Listę Produk- Do producers of traditional products entered on the List of • Sery i inne produkty mleczne; • Cheese and other dairy products; tów Tradycyjnych muszą poddawać się dobrowolnej kontroli potwier- Traditional Products have to undergo voluntary control confirming • Mięso świeże oraz produkty mięsne; • Fresh meat and meat products; dzającej zgodność produkcji z zadeklarowaną metodą wytwarzania? the compliance of production with the declared production method? • Przetwory rybołówstwa, w tym ryby; • Fishery preparations, including fish; Lista Produktów Tradycyjnych ma na celu wyłącznie The List of Traditional Products is intended to identify • Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce • Nuts, seeds, grains, vegetables and fruits identyfikację tradycyjnych produktów, a nie producen- traditional products only, not manufacturers producing (przetworzone i nie); (processed and not); • Wyroby piekarnicze i cukiernicze; • Bakery and confectionery products; 208 209 • Oleje i tłuszcze (masło, margaryna, olej itp.); • Oils and fats (butter, margarine, oil, etc.); Czy trzeba konsultować się z Urzędem Marszałkowskim przed Do you have to consult the Marshal’s Office before • Miody; • honey; złożeniem wniosku o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych? submitting an application for entry on the List of • Gotowe dania i potrawy; • Prepared meals and meals; Zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie, wniosek Traditional Products? • Napoje (alkoholowe i bezalkoholowe); • Drinks (alcoholic and non-alcoholic); o wpis produktu na Listę Produktów Tradycyjnych jest Pursuant to the provisions of the Act, an application for • Inne produkty. • Other products. składany do właściwego miejscowo marszałka woje- entering a product on the List of Traditional Products wództwa. Marszałek województwa sprawdza wniosek is submitted to the competent voivodship marshal. The Kto może ubiegać się o wpis produktu rolnego, środka spożywczego Who can apply to enter an agricultural product, foodstuff or spirit o wpis na Listę pod względem spełnienia wymogów voivodship marshal checks the application for entry on lub napoju spirytusowego na Listę Produktów Tradycyjnych? drink on the List of Traditional Products? formalnych oraz dokonuje oceny w zakresie spełnienia the List in terms of meeting the formal requirements Z wnioskiem o wpis produktu rolnego, środka spożyw- An application to enter an agricultural product, foodstuff przez produkt rolny, środek spożywczy lub napój spiry- and assesses the compliance of the agricultural product, czego lub napoju spirytusowego na Listę Produktów Tra- or spirit drink on the List of Traditional Products may tusowy wymagań, których dotyczy wniosek. Pracownicy foodstuff or spirit drink with the requirements to which dycyjnych mogą wystąpić osoby fizyczne, osoby prawne be submitted by natural persons, legal persons or Urzędów Marszałkowskich mają doświadczenie w przy- the application relates. The employees of Marshal’s oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości organizational units without legal personality producing gotowywaniu wniosków, mogą pokierować oraz pomóc, Offices have experience in preparing applications and prawnej, wytwarzające dany produkt rolny, środek spo- a given agricultural product, foodstuff or spirit drink. aby wniosek spełniał niezbędne wymagania. thus they are able to direct and help to ensure that the żywczy lub napój spirytusowy. application meets the necessary requirements. When will a traditional product be removed Dlaczego nie ma informacji, gdzie można kupić Kiedy produkt tradycyjny zostanie skreślony from the List of Traditional Products? produkt wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych? Why is there no information on where to buy z Listy Produktów Tradycyjnych? A traditional product may be removed from the List of Na Listę Produktów Tradycyjnych wpisywane są produkty a product entered on the List of Traditional Products? Produkt tradycyjny może zostać skreślony z Listy Pro- Traditional Products if it is not possible to produce an a nie producenci, w związku z tym ani Urząd Marszał- Products are entered on the List of Traditional Products, duktów Tradycyjnych w przypadku, gdy nie ma możliwo- agricultural product, foodstuff or spirit drink with the kowski ani Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie posiada not producers, therefore neither the Marshal’s Office ści wytworzenia produktu rolnego, środka spożywczego characteristics or properties that were the basis for its bazy producentów wytwarzających produkty wpisane na nor the Minister of Agriculture and Rural Development lub napoju spirytusowego o cechach lub właściwościach, inclusion on the List of Traditional Products. Listę. Z uwagi na fakt, że na Listę Produktów Tradycyj- has a database of producers manufacturing the products które były podstawą do umieszczenia go na Liście Pro- nych są wpisywane produkty, a nie producenci, inna oso- entered on the List. Due to the fact that products duktów Tradycyjnych. Is there any fee associated with listing a product ba (firma, stowarzyszenie itp.) niż Wnioskodawca, jeśli are entered on the List of Traditional Products, and on the List of Traditional Products? wytwarza produkt zgodnie z opisem dołączonym do wnio- not producers, a person other than the Applicant Czy z wpisem produktu na LPT wiąże się jakaś opłata? No. There is no fee associated with the entry on the List sku, może posługiwać się informacją o wpisie produktu (company, association, etc.), if he produces the product Nie. Z wpisem na Listę Produktów Tradycyjnych nie jest zwią- of Traditional Products. Nevertheless, if the Minister of na Listę Produktów Tradycyjnych w celach marketingo- in accordance with the description attached to the zana żadna opłata. Nie mniej jednak jeśli Minister Rolnictwa Agriculture discovers that the product does not meet the wych. Biorąc pod uwagę powyższe, trudno jest dotrzeć application, may use the information about entered stwierdzi, że produkt nie spełnia wymagań art. 47 ustawy requirements of Art. 47 of the Act on registration and do wszystkich osób które wytwarzają produkty wpisane product on the List of Traditional Products for marketing o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych protection of names and marking of agricultural products na LPT a tym samym, uzyskać informacje, gdzie takie purposes. Considering the above, it is difficult to reach i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych, and foodstuffs and on traditional products, is forced to produkty są sprzedawane. Nie mniej jednak produktów all people who manufacture products listed on List and i jest zmuszony wydać decyzję administracyjną o odmowie issue an administrative decision refusing entry, then the tradycyjnych można poszukiwać na lokalnych festynach, thus obtain information where such products are sold. wpisu, wtedy wnioskodawca zgodnie z przepisami pkt. 53 applicant, in accordance with the provisions of point 53 odpustach lub konkursach związanych z danym regionem, Nevertheless, traditional products can be found at local załącznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie of the annex to the Act of November 16, 2006 on stamp targowiskach czy też bezpośrednio u producentów. festivals, fairs or competitions related to a given region, skarbowej, jest zobowiązany uiścić opłatę skarbową. duty, is obliged to pay the stamp duty. marketplaces or directly at producers. 210 211 Czy informacją publiczną jest receptura produktu (zawarta we Is the product recipe (included in the application • Mazurska kiełbasa wędzona • Masurian smoked ham wniosku o wpis produktu na Listę Produktów Tradycyjnych)? for entering the product on the List of Traditional • Mazurski boczek wędzony • Masurian smoked sausage Z uwagi na fakt, że na Listę Produktów Tradycyjnych Products) a public information? • Mazurska polędwica wędzona • Masurian smoked bacon wpisywane są produkty, a nie producenci, inne osoby niż Due to the fact that products are entered on the List of • Mazurska słonina wędzona • Masurian smoked tenderloin Wnioskodawca mogą wytwarzać produkt na podstawie Traditional Products and not manufacturers, persons other • Mazurska karkówka wędzona • Masurian smoked fatback specyfikacji (receptury) dołączonej do wniosku, dlatego than the Applicant may manufacture the product on the • Polędwica wędzona z mazurskiej masarni • Masurian smoked pork neck receptura produktu jest informacją publiczną i może być basis of the specification (recipe) attached to the application, • Baleron wędzony z mazurskiej masarni • Smoked tenderloin from Masurian butcher’s shop udostępniana innym zainteresowanym. therefore the product recipe is public information and may • Boczek wędzony z mazurskiej masarni • Smoked gammon from Masuria’s butcher’s shop be shared with other interested parties. • Kiełbasa jałowcowa z mazurskiej masarni • Smoked bacon from Masurian butcher’s shop Gdzie należy składać wnioski o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych? • Kiełbasa wiejska pieczona z mazurskiej masarni • Juniper sausage from Masurian butcher’s shop Wnioski o wpisanie produktu na Listę Produktów Tra- Where should I submit applications for entry • Szynka z mazurskiej masarni • Country sausage baked from Masurian butcher’s shop dycyjnych należy składać do właściwego miejscowo on the List of Traditional Products? • Szynka dylewska dojrzewająca • Ham from Masurian butcher’s shop Urzędu Marszałkowskiego. W przypadku Województwa Applications for entering a product on the List of • Warmińska szynka wołowa wędzona • Maturing Dylewska ham Warmińsko-Mazurskiego wnioski przyjmowane są w: Traditional Products should be submitted to the • Kiełbasa polska wędzona z Mazur • Warmian smoked beef ham locally competent Marshal’s Office. In the case of the Kategoria: Produkty rybołówstwa, w tym ryby • Polish smoked sausage from Masuria URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA Warmińsko-Mazurskie Voivodeship, applications shall • Kawior ze szczupaka Category: Fishery products, including fish WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO be submitted at: Kategoria: Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce • Pike caviar Departament Rozwoju Obszarów (przetworzone i nie) Category: Nuts, seeds, grains, vegetables and fruits Wiejskich i Rolnictwa MARSHAL’S OFFICE • Syrop buraczany (processed and not) ul. E. Plater 1 WARMIŃSKO-MAZURSKIE VOIVODESHIP • Mąka żytnia z Rynku • Beetroot syrup 10-562 Olsztyn Department of Rural Development and Agriculture Kategoria: Wyroby piekarnicze i cukiernicze • Rye flour from the market T: +48 89 52 19 250 E. Plater 1 Street, 10-562 Olsztyn • Sękacz mazurski Category: Bakery and confectionery products F: +48 89 52 19 259 T: +48 89 52 19 250 • Brukowiec mazurski • Masurian Sękacz E: [email protected] F: +48 89 52 19 259 • Fefernuszki • Masurian Brukowiec E: [email protected] • Gofry pruskie • Fefernuszki Poniżej przedstawiono produkty wpisane na Listę Pro- • Olsztyneckie jagodzianki • Prussian waffles duktów Tradycyjnych w województwie warmińsko-ma- The products entered on the List of Traditional Products • Anielskie ruchańce • Jagodzianki from Olsztyn zurskim wg stanu na dzień 15 marca 2020 r. in the Warmińsko-Mazurskie voivodship as of March • Chleb żytnio-orkiszowy z kminkiem • Anielskie ruchańce Kategoria: Sery i inne produkty mleczne 15, 2020 are presented below. Kategoria: Miody • Rye and spelled bread with cumin • Ser salami mazurski Category: Cheese and other dairy products • Miód Mazur Garbatych Category: Honey • Ser welski • Masurian salami cheese • Miód lipowy z Barcji • Garbate Mazury Honey • Mleko zsiadłe • Welski cheese • Miód wielokwiatowy z Barcji • Lime honey from Barcja Kategoria: Mięso świeże oraz produkty mięsne • Soured milk • Miody Ziemi Oleckiej • Multiflower honey from Barcia • Mazurska szynka wędzona Category: Fresh meat and meat products • Honey of the Olecko Region 212 213 Napoje (alkoholowe i bezalkoholowe) Drinks (alcoholic and non-alcoholic) • Niedźwiedziówka mazurska nalewka • Niedźwiedziówka - Masurian Nalewka Ślimaki nadziewane / Stuffed snails • Okowita miodowa warmińska • Warmia honey Okowita (aqua vitae) Snails Garden 14-400 Krasin 16 A • Porter warmiński • Warmian porter Kategoria: Gotowe dania i potrawy Category: Prepared dishes and meals Nasz regionalny misz-masz Our regional mish-mash • Marchew po mazursku • Masurian style carrot Mieszkańcy dawnych Prus, zamieszkują obecnie na tere- The inhabitants of former Prussia currently • Plince z pomoćką • Plince with pomoćka nach 3 państw: Rosji, częściowo Litwy i Polski, głównie live in three countries: Russia, partly Lithuania and • Smarowidło z gęsi • Goose spread w naszym województwie. Podstawą diety mieszkańców Poland, mainly in our voivodeship. The basis of the diet • Kartoflanka po wschodnioprusku • Eastern Prussian Kartoflanka Prus Wschodnich czyli Warmiaków i Mazurów były dary of the inhabitants of East Prussia, i.e. Warmians and • Farszynki • Farszynki natury. Łączyła ich kuchnia – smaczna i prosta, przy- Masurians were the gifts of nature. They were united • Klopsy królewieckie • Królewiec meatballs gotowywana z miejscowych produktów, pochodzących in their cuisine - tasty and simple, prepared with local • Dzyndzałki z hreczką i skrzeczkami • Dzyndzałki with a hreczka and skrzeczki z czystych lasów, pól, rzek i jezior. Kuchnia to przede products from clean forests, fields, rivers and lakes. The • Ślimaki nadziewane • Stuffed snails wszystkim różnorodność smaków, odzwierciedlająca hi- cuisine is primarily a variety of flavors, reflecting the • Skrzydła indycze po pańsku • Turkey wings in lord’s style (po pańsku style) storię ziem, na których mieszały się wpływy wielu grup history of the lands where the influences of many ethnic • Kiełbasa w piwie • Sausage in beer etnicznych i kulturowych, a co za tym idzie także tradycji and cultural groups have mixed, and thus also culinary kulinarnych, do których można zaliczyć ślimaki. traditions, including snails. Poniżej przedstawiamy Państwu szczegółowo tylko nie- Below, we present you in detail only some of the które produkty, które w ostatnim czasie zostały wpisa- products that have recently been entered on the List of Czy ślimaczki to Warmiaczki? Are snails the Warmiaczki? ne na Listę Produktów Tradycyjnych wraz z informacją Traditional Products, together with information about Wzmiankę i opis, że ślimaki robi się zwyczajnie, co su- A mention and description that snails are made normally, o podmiotach, które dokonały wpisu. the entities that made the entry. geruje, że jest to wiedza rozpowszechniona w kontekście which suggests that this knowledge is widespread in the kulinarnym, znajdziemy w klasycznej książce z prze- culinary context, can be found in the classic cook book of pisami kuchni wschodniopruskiej sióstr Doennig. Co East Prussian cuisine by the Doennig sisters. Moreover, więcej z opisu wynika, że do przygotowywania potraw the description shows that when preparing the dishes, wykorzystywano oprócz winniczków także inne gatunki other types of snails than Roman snailes were also used. ślimaków. Natomiast na dworach biskupów warmińskich On the other hand, at the manors of Warmian bishops u schyłku XVII w., zachwycano się smakiem ślimaków at the end of the 17th century, people admired the taste do tego stopnia, że Jan Stanisław Zbąski - Biskup War- of snails to such an extent that Jan Stanisław Zbąski - miński, założył własną hodowlę ślimaków. Bishop of Warmia, established his own snail farm.

Ślimaki na wiele sposobów Snails in many ways W innym opracowaniu, autorka Maria Marciszewska po- In another study, the author Maria Marciszewska from chodząca z Litwy, przedstawiła dobrodziejstwa staropol- Lithuania presented the benefits of old Polish cuisine. skiej kuchni. Opisuje proste dania naszych babć, a jest She describes the simple dishes of our grandmothers ich ponad trzy tysiące. Gotowe receptury, sprawdzone and there are over three thousand of them. Ready-made 214 215 przepisy i porady na temat prowadzenia domu i przy- and proven recipes and advices on how to Stuffed snails recipe: Przepis na ślimaki nadziewane: gotowania spiżarni stanowiły wspaniały prezent mam run a home and prepare a pantry were a Ingredients: snails vegetable broth with the Składniki: dla swoich córek. I właśnie tym młodym gospodyniom, wonderful gift from mothers for their daughters. In the addition of dried mushrooms - carrots, celery, parsley, • ślimaki w przedmowie, autorka dedykuje swoją książkę, w któ- preface, the author dedicates her book to these young onion, dried mushrooms, butter, bread crumbs, cream, • bulion warzywny z dodatkiem suszonych rej znajdziemy przepis na ślimaki nadziewane. Ślimaki, housewives, in which we can find a recipe for stuffed yolks, salt, pepper, nutmeg. grzybów – marchew, seler, pietruszka, ce- a raczej ich muszle, przed zapieczeniem w piecu są na- snails. Snails, or rather their shells, are stuffed with bula, suszone grzyby. dziewane obgotowanymi filetami ślimaków z dodatkiem boiled snail fillets with the addition of stewed forest Preparation method: • masło duszonych leśnych grzybów, masła, tartej bułki, śmieta- mushrooms, butter, breadcrumbs, cream, egg yolk, Prepare the snail carcasses. Separate the snail feet from • tarta bułka ny, żółtka, soli, pieprzu i gałki muszkatołowej. Podobny salt, pepper and nutmeg before baking in the oven. A the visceral sac. Wash the fillets and blanch. Boil empty • śmietana przepis wraz z ilustracją przytoczyła Maria Monatowa - similar recipe with an illustration was provided by Maria shells in salted water. Stew the finished fillets in the • żółtka autorka popularnej polskiej książki kucharskiej pt. Uni- Monatowa - the author of the popular Polish cookbook vegetable broth with dried mushrooms and butter for 60 • sól, pieprz, gałka muszkatołowa wersalna Książka Kucharska. Co ciekawe z opisu można entitled “The Universal Cook Book”). Interestingly, one minutes. Chop the fillets and mix with sour cream, egg się dowiedzieć, że ślimaki sprzedawano na targu, o czym can learn from the description that the snails were sold yolk, a little pepper and nutmeg. Stuff the shells with Sposób przygotowania: świadczy cytat: „Kupić na targu specyalny gatunek jadal- at the market, as evidenced by the quote: “Buy a special the ready stuffing, sprinkle with breadcrumbs and bake Przygotować tuszki ślimaków. Oddzielić stopy nych ślimaków (…)”. species of edible snails at the market (...)”. in the oven (180 ° C) for a few minutes. ślimaka od worka trzewiowego. Filety umyć i blanszować. Puste muszle gotować w mocno Czy ślimaki powrócą na nasze stoły? Will the snails return to our tables? osolonej wodzie. Gotowe filety dusić w bulio- Współcześnie coraz częściej można zapoznać się ze Nowadays, you can get acquainted with the taste of nie warzywnym z dodatkiem suszonych grzy- smakiem ślimaków, podczas różnych imprez plenero- snails more and more often during various outdoor bów i masła, przez 60 minut. Filety posiekać wych czy sezonowej sprzedaży degustacyjnej na farmach events or seasonal tasting sales at snail farms. The best i wymieszać z kwaśną śmietaną, żółtkiem, ślimaków. Najlepszym tego przykładem jest „Dzień example of this is “Snail Day”, which is organized in the z odrobiną pieprzu i gałki muszkatołowej. ślimaka”, który organizowany jest we wsi Krasin koło village of Krasin near Pasłęk, famous for snail farming. Gotowym farszem nadziewać muszle, posypać Pasłęka, słynącej z hodowli ślimaka. Wydarzenia takie Such events are conducive to the integration of the local bułką tartą i zapiekać w piecu (180°C) kli- sprzyjają integracji społeczności lokalnej i promocji ta- community and the promoting such small towns in the ka minut. kich małych miejscowości w kraju i na świecie. Wieś country and in the world. The village is famous not słynie nie tylko ze ślimaków ale jak donoszą źródła hi- only for snails but according to historical sources, also storyczne, także z wyrobów z gliny. Dlatego glina, jako for clay products. That is why clay, as a substrate for podłoże dla ślimaków, nadal występująca naturalnie snails, still occurring naturally in the area, is of great w okolicy, ma ogromne znacznie dla parametrów jako- importance for the quality parameters of snail meat, ściowych mięsa ślimaków, których chów odbywa się tyl- which are bred exclusively free range in the ecological ko i wyłącznie na wolnym wybiegu w systemie ekologicz- system. Edible weeds, mainly dandelions, serve as food, nym. Chwasty jadalne, głównie mniszek lekarski, służy while morning dew replenishes water. za pokarm, natomiast poranna rosa uzupełnia wodę.

216 217 Mąka żytnia z Rynku / Rye flour from the Rynek Farszynki / Farszynki Młyn Produkcyjno-Handlowy „Młyn w Rynku”, Rynek 1, 13-324 Grodziczno Zajazd pod Kłobukiem, Zamkowa 11, 14-330 Małdyty Rynek to nie tylko targowisko! The market is not only a marketplace! Farszynki są jedną z bardzo wielu potraw ziemniaczanych, Farszynki are one of the many potato dishes W naszym regionie istnieje Rynek - niewielka wieś, ale There is a Rynek (in translation “market”) in obecnych we wschodniej części Polski. Nieco przypomi- present in the eastern part of Poland. z wielką tradycją. Jej perełką jest młyn, posiadający our region - a small village, but with a great tradition. nają kartacze - to także ziemniaczane ciasto, nadziewane They look a bit like kartacze - it’s also a potato dough kilkusetletnią historię. Młyn prawdopodobnie powstał Its gem is the mill with a centuries-old history. The mill mielonym mięsem. W odróżnieniu od kartaczy, ciasto stuffed with minced meat. Unlike kartacze, the dough is już w 1230 roku. Został założony przez Krzyżaków. Do was probably built as early as 1230. It was founded przygotowuje się z ugotowanych ziemniaków, które na- prepared from cooked potatoes, which are then ground roku 1900 młyn był nieduży, drewniany, by the Teutonic Knights. The mill was stępnie mieli się przez maszynkę do mielenia mięsa. Do through a meat grinder. In addition, the kartacze are pracował na kamieniach młynarskich converted into a water turbine after tego kartacze są gotowane, a farszynki - smażone. Uzna- boiled, and the farszynki - fried. Those are considered i był napędzany kołem wodnym. Dopie- 1900 year. Although the mill has been wane są za tradycyjną mazurską potrawę, ale bardzo po- a traditional Masurian dish, but a very similar one ro w 1900 roku został przebudowany na electrically powered since the 1960s, the dobną przywiozły też ze sobą gospodynie przesiedlone was also brought by the housewives resettled to these turbinę wodną. Mimo, że od lat 60-tych power of flowing water is still used to na te tereny po wojnie z Kresów Wschodnich i stamtąd areas after the war from the Eastern Borderlands and XX w. młyn napędzany jest elektrycznie, maintain tradition. zapewne pochodzą. Powoli, opatrzone przymiotnika- probably from there they come from. Slowly, with the to dla zachowania tradycji nadal używana After the war, when bread was practically mi „warmińskie” lub „mazurskie” zaczęły wchodzić do adjectives “Warmińskie” or “Mazurskie”, they began jest też siła płynącej wody. impossible to get in the countryside, menu wielu restauracji czy barów starających się nawią- to enter the menu of many restaurants and bars that Po wojnie, kiedy na wsi chleb był praktycz- thanks to the flour supplied by the mill, zywać do kulinarnej tradycji regionu i dziś są popularne try to refer to the culinary tradition of the region and nie nie do zdobycia, dzięki mące dostarcza- local farmers were able to produce their w całym regionie. Farszynki idealnie wpisują się zarówno today they are popular throughout the region. Farszynki nej przez młyn, okoliczni rolnicy byli w sta- own bread. Also, bran for fodder could be w tradycje, regionalny profil jak i upodobania klientów. perfectly fit into the traditions, regional profile and nie produkować swoje własne pieczywo. Również otręby obtained only in the mill, as the lack of electricity made it Są daniem bardzo wdzięcznym, gdyż doskonale przyjmu- customer preferences. They are a very grateful dish as na pasze można było pozyskać tylko w młynie, gdyż brak impossible for farmers to produce their own. ją każdy lokalny dodatek. Zwykle faszeruje się klasycz- they perfectly accept any local addition. Usually they prądu uniemożliwiał rolnikom ich własną produkcję. nie, mięsem, ale równie dobrze wypadają nadziane np. are stuffed with classic meat, but they are just as good “Where nature meets history” leśnymi grzybami. Zresztą najlepszym do nich dodatkiem stuffed with e.g. forest mushrooms. The best addition „Gdzie natura styka się z historią” Rye flour produced for farmers and bakeries in the jest właśnie grzybowy sos. Farszynki, jak wiele innych to them is the mushroom sauce. Farszynki, like many Mąka żytnia produkowana dla rolników i piekarń Rynek was commonly known as “Żytnia from Rynek”. potraw implementowanych ze wschodu, czy też z innych other dishes implemented from the east or from other w Rynku, nazywana była potocznie „Żytnią z Rynku”. Jej Its unique properties and features related to the origin regionów, mają swój udział w tworzeniu swoistej kuchni regions, contribute to the creation of a kind of fusion wyjątkowe właściwości i cechy związane z pochodzeniem of the raw materials used to produce Rye Flour from fusion, jaką stała się po wojnie, w wyniku wojennej za- cuisine, which became after the war, as a result of the surowców wykorzystywanych do wyprodukowania the Rynek are appreciated by the inhabitants of the wieruchy, kuchnia Warmii i Mazur. war turmoil, the cuisine of Warmia and Mazury. Mąki żytniej z Rynku, doceniają mieszkańcy regionu. region. Traditional rye flour from Rynek is used to make Przepis na fraszynki. Ciasto: A recipe for Farszynki. Dough: 1 kg of boiled potatoes, Tradycyjną Mąkę żytnią z Rynku wykorzystują do excellent products such as: rye bread with natural leaven • 1 kg ugotowanych ziemniaków 25 dag of potato flour, 2 large eggs, salt. Stuffing: 30 wytwarzania doskonałych produktów takich jak: chleb or gray noodles perfect for broth or blood soup. • 25 dag mąki ziemniaczanej dag of cooked pork (but it can also be different, e.g. from żytni na naturalnym zakwasie czy szare kluski idealne • 2 duże jaja broth) 2 hard-boiled eggs, 10 dag of onion, clarified do rosołu lub czerniny. • sól butter, pepper, salt. 218 219 Farsz: Preparation method: • 30 dag gotowanego mięsa wieprzowego Brown the finely chopped Klopsy królewieckie / Królewieckie meatballs (ale może też być inne, np. z rosołu) onion in butter. Pass the meat and Zajazd pod Kłobukiem, Zamkowa 11, 14-330 Małdyty • 2 jaja na twardo 2 hard-boiled eggs through the meat • 10 dag cebuli grinder. Add browned onion, season Klopsy królewieckie, znane również pod nazwą sauer- Krolewieckie meatballs, also known as • masło klarowane with salt and pepper - mix. Pass the klopsów, czyli klopsów na kwaśno, to nieduże mięsne sauerklops, or sour meatballs are small • pieprz, sól. cooked potatoes through a press or pulpety w słodko-kwaśnym sosie, zaprawianym śmie- meatballs in a sweet and sour sauce, mixed with cream. a meat grinder. Break in 2 eggs, add taną. W wersji mieszczańskiej i odświętnej sos był In the bourgeois and festive version, the sauce was with Sposób przygotowania: potato flour and salt to taste. Form a roll z widocznym dodatkiem kaparów. Zachowały się na nie a visible addition of capers. Numerous, similar recipes Drobno pokrojoną cebulę zarumienić na maśle. Mięso i 2 jajka na and cut into pieces. Put stuffing on each liczne, zbliżone do siebie przepisy, bowiem były najpopu- have been preserved for them, because they were the twardo przepuścić przez maszynkę. Dodać zarumienioną cebulę, przy- piece, wrap and form chops. Fry in hot larniejszą potrawą w całych Prusach Wschodnich. Jada- most popular dish in the entire East Prussia. They were prawić solą i pieprzem – wymieszać. Ugotowane ziemniaki przepuścić clarified butter until golden brown. no je w domach arystokratycznych, eleganckich restau- eaten in aristocratic houses, elegant restaurants, and przez praskę bądź maszynkę. Wbić 2 jajka, wsypać mąkę ziemniaczaną racjach, a w wersji uboższej – w karczmach i wiejskich in a poorer version - in taverns and country (boorish) oraz sól do smaku. Formować wałek i kroić na kawałki. Na każdy ka- (gburskich) domach. Do dziś często gości, szczególnie houses. To this day, they are often present especially at wałek nakładać farsz, zawijać i formować kotlety. Smażyć na rozgrza- na niedzielnych stołach, w wielu domach kultywujących Sunday tables in many houses cultivating old traditions nym maśle klarowanym na złoty kolor. dawne tradycje zarówno na Warmii, jak i na Mazurach, both in Warmia and Masuria, as well as in Pomerania. a także na Pomorzu. Wobec tej popularności można na- Referring to its popularity, one may even be tempted wet pokusić się o stwierdzenie, że kuchnia królewiecka to say that the Krolewiecka cuisine appeared in the zaistniała w panoramie gastronomii europejskiej w dużej panorama of European gastronomy mostly thanks to mierze dzięki tym klopsom. Nie ma książki kucharskiej these meatballs.There is no cookbook devoted to the poświęconej recepturom kuchni Warmii, Mazur i Prus recipes of the cuisine of Warmia, Masuria and East Wschodnich w ogóle (zawsze powstałej na bazie wspo- Prussia in general (always based on the memories of mnień dawnych mieszkańców regionu) bez przynajmniej former inhabitants of the region) without at least one jednego przepisu na klopsy królewieckie. Klopsiki za- recipe for Królewieckie meatballs. Meatballs were wsze podawano z ziemniakami z wody. Czasem śmie- always served with boiled potatoes. Sometimes the tanowy sos był tak obfity, że podawano je w wazie już cream sauce was so generous that they were served in razem z ziemniakami. Najważniejsze jest mięso, miesza- a vase with the potatoes. The most important is meat, ne wieprzowo-wołowe, które musi być bardzo świeże, mixed pork and beef, which must be very fresh, with a o przyjemnym zapachu. W bogatszych mieszczańskich pleasant smell. In the richer burgher houses of Warmia domach Warmii i Mazur, wedle oryginalnej receptury and Mazury, according to the original recipe, meatballs klopsy dodatkowo zakwaszano i przybierano kaparami. were additionally acidified and dressed with capers. Tego wymagał oryginalny przepis. Kapary nadawały po- This was what the original recipe required. Capers trawie kwaśności i odświętnego wyglądu. Nie były też one made the dish sour and festive. Neither were they 220 221 dawniej niczym szczególnie wyjątkowym. Zgodnie z tra- anything particularly special in the past. In accordance dycją i potrzebami mieszkańców kapary były do nabycia with the tradition and needs of the inhabitants, capers Miód lipowy z Puszczy Boreckiej / u kupców, a także w sklepach kolonialnych, które znaj- were available from merchants and also in colonial / Lime honey from the Borecka Forest dowały się nawet w mniejszych miastach. Dziś kapary shops, which were even in smaller towns. Today you można dostać w każdym sklepie. Muszą to być kapary can get capers in any store. They must be vinegar Gospodarstwo Pszczelarskie „Miody Mazur”, Osiedle Młodych 6/13, 19-500 Gołdap w zalewie octowej, nie w soli. capers, not salt. / Gospodarstwo Pasieczne „Pasieka Jurewicz”, Sedranki 62; 19-400 Olecko

Pulpety: Meatballs: 40 grams of ground pork, 10 grams of • 40 dag mielonej wieprzowiny ground beef, 15 grams of stale bread soaked in water, To jest lipa! This is Lime..Tree! • 10 dag mielonej wołowiny 1 grated onion, 4 boiled and mashed potatoes, 2 egg Nasz region obfituje w różnego rodzaju miody, jednak to Our region abounds in various types of • 15 dag czerstwego chleba namoczonego w wodzie whites until stiff, salt pepper. Sauce: 2 yolks, flour, a właśnie miody lipowe są chyba najbardziej rozpoznawal- honey, but it is linden honeys that are probably the most • 1 tarta cebula cup of cream, butter, capers, lemon juice. ną wizytówką Warmii i Mazur. Wśród nich mamy praw- recognizable showcase of Warmia and Mazury. Among • 4 ugotowane i przetarte ziemniaki dziwą „perełkę” – Miód lipowy z Puszczy Boreckiej. Wy- them we have a real “pearl” - Lime honey from the • 2 białka ubite na sztywną pianę Preparation method: Grind the meat. Combine both jątkowy, bo pochodzi ze zwartego drzewostanu lipowego Borecka Forest. Unique, because it comes from a dense • sól, pieprz. species with the grated onion and the rest of the pradawnej puszczy. lime tree stand of an ancient forest. ingredients. Knead until smooth. Shape the meatballs. Sos: Put them in the boiling broth and cook for about fifteen Lipa – drzewo tysiąca pożytków Lime - a tree of a thousand fruits • 2 żółtka minutes. Then remove and keep warm. Mix a small Nie każdy wie, że lipa występowała dawniej na Pojezie- Not everyone knows that linden occurred in the Masurian • mąka amount of flour with the cream and pour it into the rzu Mazurskim dużo częściej niż teraz. Na przełomie XII Lake District much more often than now. At the turn of • filiżanka śmietany cooking broth, stirring constantly. Add butter, some i XIII wieku lasy pokrywały 80% Pojezierza Mazurskie- the 12th and 13th centuries, forests covered 80% of • masło capers and lemon juice to add flavor. Put the stock go, w którym lipa stanowiła jeszcze istotny składnik, two- the Masurian Lake District, where lime trees were still • kapary away from heat and carefully mix it with two yolks. rząc miejscami nawet czyste lasy lipowe. Od XIII wieku an important component, even creating a places of pure • sok z cytryny główną przyczyną ograniczenia w drzewostanach udziału linden forests. From the 13th century, the main reason lipy drobnolistnej na tym terenie było jej wielostronne for the reduction of small-leaved lime trees in the tree Sposób przygotowania: zastosowanie oraz brak opieki ze strony leśnika. Kwiat stands in this area was its versatile use and the lack of care Mięso zemleć. Oba gatunki połączyć dokładnie z utartą lipowy zbierano i suszono do celów leczniczych, z drew- from the forester. The linden flower was harvested and cebulą i resztą składników. Wyrobić na gładką masę. na wypalano węgiel. Już od roku 1400 używano drewna dried for medicinal purposes, the wood was charcoaled. Uformować klopsy. Włożyć je do wrzącego bulionu i go- lipowego do produkcji prochu strzelniczego. Najwięcej As early as 1400, linden wood was used to produce tować około piętnastu minut. Potem wyjąć i trzymać szkód w drzewostanach lipowych wyrządziło zdzieranie gunpowder. The most damage to lime tree stands was w cieple. Niewielką ilość mąki wymieszać ze śmietaną łyka z młodych drzew, z którego wyrabiano maty, dywa- caused by stripping the phloem from young trees, which i wlać do gotującego bulionu ciągle mieszając. Dla pod- ny, siatki, kosze, sznury, żaki na ryby, uprząż. Z łyka li- were used to make mats, carpets, nets, baskets, ropes, niesienia smaku dodać masła, trochę kaparów i sok z cy- powego wyrabiano również buty zwane pareskami. Do fishing hooks, and harnesses. Shoes called “pareski” tryny. Bulion odstawić od ognia i ostrożnie wymieszać czynników, które uchroniły lipę drobnolistną przed cał- were also made of linden bast. The factors that prevented z dwoma żółtkami. kowitym wytępieniem na Pojezierzu Mazurskim należa- the small-leaved linden from being completely extirpated 222 223 ły m.in. względy religijne, bowiem lipa uważana była za in the Masurian Lake District included religious drzewo prawdy i szczęścia, a także rozwinięte bartnictwo, considerations, because linden was considered a tree of Europejski system oznaczeń / dla którego lipa drobnolistna była szczególnie cenna na truth and happiness, as well as developed beekeeping, terenach bezwrzosowych, na bagnach i moczarach, gdzie for which small-leaved linden was particularly valuable wśród drzew stanowiła jedyny po- in heatherless areas, in swamps / European Indictation System żytek dla pszczół. and marshes, where among trees it was the only honey bee forage. W bardzo wielu państwach, zwłaszcza tych wysokoroz- In many countries, especially the highly Miód z puszczy – Cud nie miód! winiętych, od kilku dekad widoczne jest zainteresowanie developed ones, for several decades there has Tradycja wytwarzania miodu Honey from the wilderness - Miracle not żywnością o tradycyjnych metodach produkcji i znanym been a visible interest in food with traditional production w Puszczy Boreckiej sięga co honey! pochodzeniu. Potrzeba konsumentów znalazła odzwier- methods and known origins. The consumers’ need was najmniej średniowiecza i trwa do The tradition of producing honey ciedlenie w europejskiej Wspólnej Polityce Rolnej, którą reflected in the European Common Agricultural Policy, dziś. Na tym obszarze pasieki po- in the Borecka Forest dates back śmiało można określić mianem polityki jakości. which can be safely called the quality policy. zyskują miód lipowy o ponadprze- to at least the Middle Ages and Całe europejskie prawodawstwo zmierza w kierunku pro- All European legislation is aimed at promoting high- ciętnej zawartości pyłku lipy drob- continues to this day. In this mowania żywności wysokiej jakości. W 1992 roku Unia quality food. In 1992, the European Union adopted nolistnej. O wyjątkowości tego area, apiaries obtain linden honey Europejska przyjęła serię rozporządzeń, które otaczają a series of regulations that give special protection to miodu decyduje przede wszystkim with an above-average content szczególną ochroną producentów, często drobnych, wy- producers, often small ones, who produce exactly such umiejscowienie pożytków w zwar- of small-leaved linden pollen. twarzających właśnie taką żywność, której szczególne food with unique characteristics are linked to their tych kompleksach leśnych, przez The uniqueness of this honey cechy związane są ze środowiskiem, w którym powstaje geographical origin as well as traditional know-how. co pszczoły nie mają dostępu do is determined primarily by the i z tradycją. The European system for the protection of regional terenów rolniczych, np. z upra- location of the honey bee forage Europejski system ochrony produktów regionalnych and traditional products, under which products are wami monokulturowymi. Lipa in dense forest complexes, which i tradycyjnych, w ramach którego nadaje się produktom granted a Protected Designation of Origin, Protected stanowi główną bazę pożytkową, means that bees do not have Chronioną Nazwę Pochodzenia, Chronione Oznaczenie Geographical Indication or Traditional Speciality a dodatek innych pyłków (pocho- access to agricultural areas, e.g. Geograficzne lub Gwarantowaną Tradycyjną Specjal- Guaranteed, aims to inform consumers from around the dzących przede wszystkim z runa with monoculture crops. Lime is ność, ma na celu informowanie konsumentów z całego world that the labeled products are of guaranteed high leśnego – z ziołorośli takich jak: the main nutrient base and the świata o tym, że oznaczone produkty mają gwarantowa- quality and taste. It also protects manufacturers against koniczyna biała, trybula, wyka addition of other pollen (mainly ną wysoką jakość i smak. Chroni również wytwórców counterfeiting of their products, as labeling a product i inne) sprawia, że miód ten jest derived from the undergrowth - przed podrabianiem ich produktów, ponieważ nadanie guarantees legal protection against any attempted unikatowy. Dodatkową zaletą jest from herbal plants such as: white produktowi oznaczenia gwarantuje mu ochronę prawną forgery or counterfeiting. fakt, że miód ten pozyskiwany jest clover, chervil, vetch and others) przed próbą fałszowania bądź podrabiania. Granting the Protected Designation of Origin, Protected przede wszystkim przez pszcze- makes this honey unique. Przyznanie Chronionej Nazwy Pochodzenia, Chronione- Geographical Indication or Traditional Speciality larzy z wielopokoleniowych pasiek rodzinnych. Dzięki An additional advantage is the fact that this honey is go Oznaczenia Geograficznego czy Gwarantowanej Tra- Guaranteed is an official confirmation of high quality temu kontynuowane są rodzime tradycje i podtrzymywa- obtained primarily by beekeepers from multi-generational dycyjnej Specjalności jest oficjalnym potwierdzeniem and a guarantee of the origin of the products. The ny ten wspaniały zawód. family apiaries. Thanks to this, native traditions are wysokiej jakości i gwarancją pochodzenia produktów. symbol of one of the three certificates placed on the continued and this wonderful profession is maintained. Umieszczony na etykiecie produktu symbol jednego product label guarantees exceptional product quality 224 225 z trzech certyfikatów gwarantuje wyjątkową jakość pro- resulting from specific regional conditions, CHRONIONA PROTECTED duktu, wynikającą ze specyficznych uwarunkowań regio- history or unique manufacturing tradition. nalnych, historii czy też unikatowej tradycji wytwarzania. • Labels enable easy identification of original and NAZWA DESIGNATION • Oznaczenia umożliwiają łatwą identyfikację orygi- valuable products, with specific unique features and nalnych i wartościowych produktów, o konkretnych high quality; POCHODZENIA OF ORIGIN (PDO) specyficznych cechach i wysokiej jakości; • Placing a quality mark on a product justifies its • Umieszczenie na produkcie znaku jakości uzasadnia higher price, but also gives the buyer a guarantee jego wyższą cenę, ale daje też gwarancję kupujące- that he pays for high quality; CHNP jest to europejski znak przyznawany produktom PDO is a European label awarded to regional mu, że płaci za wysoką jakość; • Products registered as TSG, PDO or PGI are legally regionalnym wyjątkowej jakości, o nazwie nawiązującej products of exceptional quality, with a • Produkty zarejestrowane jako GTS, ChNP lub ChOG protected in the European Union; do miejsca w którym jest wytwarzany i podkreślającej ich name referring to the place where it is produced and podlegają ochronie prawnej na terenie Unii Europej- • Products applying for PDO or PGI, for which związek z tym miejscem. Wszystkie surowce, potrzebne emphasizing its relationship with this place. All the raw skiej; applications for registration were positively assessed do wytworzenia tego produktu pochodzą z określonego materials needed to produce this product come from the • Produkty ubiegające się o ChNP lub ChOG, których at the national stage and then submitted to the obszaru geograficznego oraz wszystkie fazy wytwarzania defined geographical area and all phases of production wnioski o rejestrację zostały pozytywnie ocenione na European Commission, awaiting registration are odbywają się na tym obszarze. O znak ChNP mogą ubie- take place there. Agricultural products intended for etapie krajowym, a następnie przekazane Komisji subject to legal protection in the territory of the gać się produkty rolne przeznaczone do spożycia przez human consumption (earth crops, farmed or fishery Europejskiej, oczekujące na rejestrację, podlegają Republic of Poland; ludzi (płody ziemi, produkty pochodzące z hodowli, ry- products and products of primary processing associated ochronie prawnej na terytorium RP; • Legal protection eliminates unfair competition, bołówstwa oraz produkty pierwszego przetworzenia, bę- with these products) or foodstuffs (e.g. beer, bread, • Ochrona prawna eliminuje nieuczciwą konkurencję, protects against unauthorized use of the product dące w związku z tymi produktami) lub środki spożywcze cake, biscuits, confectionery, other bakery products, zabezpiecza przed nieuprawnionym posługiwaniem name and its counterfeiting. (m. in. piwo, chleb, ciasto, ciastka, wyroby cukiernicze, pasta, cork and cotton) may apply for the PDO mark. się nazwą produktu i jego podrabianiem. inne wyroby piekarnicze, makarony, korek i bawełna). Polish products with the PDO label: Do początku roku 2020 już 43 polskie produkty zosta- By the beginning of 2020, already 43 Polish products Polskie produkty z oznaczeniem ChNP: • Bryndza Podhalańska ły wpisane do rejestru Chronionych Nazw Pochodzenia, were entered into the register of Protected Designations • bryndza podhalańska • “Piękny Jaś” beans from the Dunajec Valley Chronionych Oznaczeń Geograficznych i Gwarantowa- of Origin, Protected Geographical Indications and • fasola „Piękny Jaś” z Doliny Dunajca • Wrzawska bean nych Tradycyjnych Specjalności. Pochodzą one z niemal Traditional Specialties Guaranteed. They come from • fasola wrzawska • Zator carp wszystkich regionów naszego kraju. almost all regions of our country. • karp zatorski • Sejneńszczyzna/Łoździa Honey • miód z Sejneńszczyzny/Łoździej • oscypek • oscypek • honeydew honey of Podkarpacki region • podkarpacki miód spadziowy • redykołka • redykołka • The nadwiślanka cherry • wiśnia nadwiślańka

226 227 CHRONIONE PROTECTED GWARANTOWANA TRADITIONAL OZNACZENIE GEOGRAPHICAL TRADYCYJNA SPECIALITY GEOGRAFICZNE INDICATION SPECJALNOŚĆ GUARANTEED

Europejski znak przyznawany produktom, których co European label awarded to products which najmniej jedna faza wytwarzania odbywa się na danym at least one stage of production takes place Europejski znak przyznawany produktom, które wytwa- The European label is awarded to products obszarze, a ich jakość, renoma lub inne cechy charakte- in a given area and which quality, reputation or other rzane są z tradycyjnych surowców, według tradycyjnej that are made from traditional raw materials, rystyczne związane są z pochodzeniem geograficznym. characteristics are related to their geographical origin. receptury lub tradycyjnymi metodami. Produkt musi according to a traditional recipe or using traditional Polskie produkty z oznaczeniem ChOG: Polish products with the PGI designation: mieć co najmniej 25-letnią tradycję i historię wytwarza- methods. The product must have at least 25 years of • andruty kaliskie • andruty kaliskie nia. Nazwa produktu odnosi się do jego specyficznego manufacturing tradition and history. The name of a • chleb prądnicki • chleb prądnicki charakteru lub jest tradycyjnie stosowana dla tego pro- product refers to its specific nature or is traditionally • fasola korczyńska • fasola korczyńska duktu. used for that product. • jabłka grójeckie • jabłka grójeckie • jabłka łąckie • jabłka łąckie Polskie produkty z oznaczeniem GTS: Polish products with the TSG designation: • jagnięcina podhalańska • jagnięcina podhalańska • miód pitny półtorak • miód pitny półtorak • kiełbasa lisiecka • kiełbasa lisiecka • miód pitny dwójniak • miód pitny dwójniak • kołacz śląski (kołocz śląski) • kołacz śląski (kołocz śląski) • miód pitny trójniak • miód pitny trójniak • miód drahimski • miód drahimski • miód pitny czwórniak • miód pitny czwórniak • miód kurpiowski • miód kurpiowski • kabanosy • kabanosy • miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich • miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich • kiełbasa jałowcowa • kiełbasa jałowcowa • obwarzanek krakowski • obwarzanek krakowski • kiełbasa myśliwska • kiełbasa myśliwska • rogal świętomarciński • rogal świętomarciński • olej rydzowy • olej rydzowy • ser koryciński swojski • ser koryciński swojski • pierekaczewnik • pierekaczewnik • sucha sechlońska • sucha sechlońska • kiełbasa krakowska sucha staropolska • kiełbasa krakowska sucha staropolska • śliwka szydłowska • śliwka szydłowska • truskawka kaszubska • truskawka kaszubska • wielkopolski ser smażony • wielkopolski ser smażony • czosnek galicyjski • czosnek galicyjski • kiełbasa piaszczańska • kiełbasa piaszczańska • kiełbasa biała parzona wielkopolska • kiełbasa biała parzona wielkopolska • krupnioki śląskie • krupnioki śląskie • cebularz lubelski • cebularz lubelski 228 229 Gospodarstwo Agroturystyczne i Ekofarma „Vitalis”, Zastawno...... 75 Robert Pucer, Gnatowo k. Kętrzyna...... 113 Gospodarstwo Agroturystyczne „AGROMARGOT”, Wilkasy...... 76 Gospodarstwo Pasieczne Jabłońscy, Łąkorz...... 114 Spis treści / Table of Contents Gospodarstwo rolne Monika Płecha, Huta Wielka k. Zalewa...... 77 Gospodarstwo Pasieczne „Kraina Miodu”, Mrągowo...... 115 Kalinówka – Wzgórza Dylewskie, Pietrzwałd k. Ostródy...... 78 Gospodarstwo Pasieczne „Mazurska Pasieka”, Olecko...... 116 Warmia Mazury Powiśle ...... 3 Tumiany k. Barczewa...... 39 Gospodarstwo pasieczne „Miody Wigor” Pałac i Folwark „Galiny”, Galiny k. Bartoszyc...... 40 Młyny, piekarnie, produkcja cukiernicza...... 81 Piotr Wawryszczuk Rogity k. Braniewa...... 117 Gustaw Marek Brzezin Pałac Mortęgi Hotel&SPA, Mortęgi...... 41 Piekarnia EKKO, Górowo Iławeckie...... 82 Gospodarstwo Pasieczne „Mostkowo”, Nowe Kawkowo...... 118 Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego...... 6 Pałac Myślęta, Myślęta k. Uzdowa...... 42 Młyn Wodny „EKO”, Tuczki k. Rybna...... 83 Gospodarstwo Pasieczne „Pasieka Jurewicz”, Olecko...... 119 Polska Akademia Nauk Dom Pracy Twórczej w Wierzbie...... 43 Gospodarstwo Pasieczne „Różana Pasieka”, Europejska Sieć Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego...... 8 Firma „Mark”, Giżycko...... 84 Restauracja Austeria, Rychnowo k. Ostródy...... 44 Młyn Gospodarczy Adam Tubis, Bażyny k. Ornety...... 85 Różynka, k. Świątek...... 120 Kulinarne dziedzictwo...... 10 Restauracja „Cudne Manowce”, Olsztyn...... 45 „Młynomag” Myszkowska, Rezanko Sp.J., Gospodarstwo Pasieczne Wiktoria Kobylińska, Lubomino...... 121 Restauracja Kortowska, Olsztyn...... 46 Grodzki Młyn k. Reszla...... 86 Gospodarstwo Pszczelarskie „Miody Mazur”, Gołdap...... 122 Sylwia Jaskulska Członek Zarządu Restauracja „Łabędzi Ostrów”, Piękna Góra k. Giżycka...... 47 Młyn Produkcyjno-Handlowy „Młyn w Rynku”, Pasieka Dziadka Ignacego, Żabin k. Bań Mazurskich...... 123 Województwa Warmińsko-Mazurskiego...... 12 Restauracja Malta Cafe Bunalski Tandyrak s.c. Olsztyn...... 48 Rynek k. Grodziczna...... 87 Pasieka „Mały Miś”, Łankiejmy k. Korsz...... 124 Restauracja Mazuriana, Szczytno...... 49 Piekarnia-Cukiernia Marek Szabelski, Piecki...... 88 Pasieka Miody Tolkmickie, Tolkmicko...... 125 Restauracje i inne punkty gastronomiczne...... 15 Restauracja „Natangia”, Górowo Iławeckie...... 50 Piekarnia „Delicja”, Pieniężno...... 89 Pasieka „Pszczele Włości”, Stare Kawkowo k. Jonkowa...... 126 Restauracja Potocki Gałkowo, Gałkowo k. Rucianego-Nidy...... 51 Pasieka Pucer, Pastwiska k. Barcian...... 127 Bar „Młyn”, Banie Mazurskie...... 16 Piekarnia - Gminna Spółdzielnia Restauracja „Romantyczna” w Hotelu SPA Pasieka – Rancho w Kaczej Dolinie, Bisztynek...... 128 Dom Restauracyjny „U Wokulskiego”, Ostróda...... 17 „Samopomoc Chłopska”, Dźwierzuty...... 90 Dr Irena Eris, Wzgórza Dylewskie...... 52 Pasieka Rodzinna Kaweckich, Dzierzgoń...... 129 Dwór Kaliszki, Kaliszki k. Białej Piskiej...... 18 Piekarnia „Sięda”, Olsztyn...... 91 Restauracja „Smuga Cienia” w Hotelu Joseph Conrad, Pisz...... 53 Pasieka Wędrowna Jan i Remigiusz Pleszkun, Olsztyn...... 130 Firma Gastronomiczna „Krys-Stan“, Olsztyn...... 19 Przedsiębiorstwo „Krzyś”, Pasym...... 92 Restauracja „Spichlerz”, Rydzewo...... 54 Firma Handlowo-Usługowa „GOŚCINIEC” Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Magdalenka”, Olsztynek...... 93 Restauracja „Stara Karczma” Elbląg...... 55 Ryby i przetwory z ryb...... 133 Mirosław Gworek w Głodowie k. Rucianego-Nidy...... 20 Zakład Cukierniczy „IRMAG”, Lubawa...... 94 Restauracja „Zamek Reszel” Sp. z o.o., Reszel...... 56 Folwark Tumiany – Restauracja & Pokoje, Tumiany...... 21 Zakład Piekarski Trzczak, Reszel...... 95 Gospodarstwo Rybackie Barbara i Jan Ossowscy, Koszelewy...... 134 Restauracja „Z zielonym piecem”, Olsztynek...... 57 „Gęsia Chata”, Iława...... 22 Zakład Piekarsko-Ciastkarski - PSS „Społem”, Morąg...... 96 Gospodarstwo Rybackie „Mikołajki” Sp. z o.o., Mikołajki...... 135 „Siedlisko na półwyspie”, Wierzba k. Rucianego-Nidy...... 58 Gospoda „Pod Czarnym Łabędziem”, Rydzewo k. Giżycka...... 23 Zakład Produkcyjno-Handlowy „MARK”, Giżycko...... 97 Gospodarstwo Rybackie Ostróda Sp. z o.o., „Smaki Gabi” Bar „Dzyndzałek” , Dywity...... 59 Gościniec „Ryński Młyn”, Ryn...... 24 Warlity Wielkie k. Ostródy...... 136 Smolej Kawiarnia Krystyna Smolej, Łukta...... 60 Przetwórstwo roślin oleistych, wytwórnie octu i musztardy...... 99 Hotel Amax s.c., Mikołajki...... 25 Gospodarstwo Rybackie Sp. z o.o., Ełk...... 137 Szkoła Podstawowa nr 3 im. Tadeusza Kościuszki, Gołdap...... 61 Hotel „Rydzewski”, Ełk...... 26 Gospodarstwo Rybackie Szwaderki Sp. z o.o., Zespół Szkolno-Przedszkolny w Reszlu...... 62 Fitness Natura Polska, Międzylesie k. Ostródy...... 100 Hotel Sajmino, Ostróda-Kajkowo...... 27 Swaderki k. Olsztynka...... 138 Tawerna „Siwa Czapla”, Giżycko...... 63 OCTIM Wytwórnia Octu i Musztardy Sp. z o.o., Olsztynek...... 101 Jabłoń Lake Resort Sp. z o.o., Jabłoń k. Pisza...... 28 Przetwórstwo i Wędzenie Ryb, Małgorzata Dzierżyńska, Sędki...... 139 Zajazd „Jagiełek”, Olsztynek...... 64 Karczma Berta, Święta Lipka...... 29 Browary i producenci napojów alkoholowych...... 103 Tradycyjna Wędzarnia Warmińska, Kaborno k. Purdy...... 140 Zajazd „Pod Kłobukiem”, Małdyty...... 65 Karczma „Nad Sandelą”, Lubawa...... 30 Zajazd „RADO”, Wierzbiny k. Orzysza...... 66 Browar Kormoran Sp. z o.o., Olsztyn...... 104 Mleko i przetwory mleczarskie, jaja...... 143 Karczma „Skansen”, Olsztynek...... 31 Zajazd „Tusinek”, Rozogi...... 67 „Mazurskie Miody”, Tomaszkowo k. Stawigudy...... 105 Karczma „Stary Młyn”, Upałty k. Giżycka...... 32 Zajazd Wiejski, Szczechy Wielkie k. Pisza...... 68 Wytwórnia Miodów Pitnych w Nidzicy...... 106 Gospodarstwo Rolne Elżbieta i Andrzej Symonowicz, „Karczma Warmińska”, Gietrzwałd...... 33 „Almes” Sp. z o.o., Nidzica...... 107 Praslity k. Dobrego Miasta...... 144 Kawiarnia „Moja”, Olsztyn...... 34 Gospodarstwa agroturystyczne...... 71 Gospodarstwo Rolne „Zielona Dolina”, Łęgno k. Dobrego Miasta...... 145 Kawiarnia – Restauracja „Staromiejska”, Olsztyn...... 35 Miód i produkty pszczelarskie...... 109 Gospodarstwo Rolne „Nad Arem”, Kierźliny k. Barczewa...... 146 „Konfitura” – Kawiarnia – Cukiernia, Olsztynek...... 36 Agroturystyka „Pod Dobrym Aniołem”, Krzywonoga k. Pasymia...... 72 Kozia Farma Złotna, Złotna k. Morąga...... 147 Natura Mazur Resort & Conference Warchały, Jedwabno...... 37 Gospodarstwo Agroturystyczne „Dworek Dębówko”, „Bartnik Mazurski”, Agnieszka Pucer, Gnatowo k. Kętrzyna...... 110 „Kroczek” Pracownia Cukiernicza, Olsztyn...... 148 Niebieski Zaułek Restauracja Mazurska...... 38 Dębówko k. Bartoszyc...... 73 Gołdapskie Stowarzyszenie Pszczelarzy, Gołdap...... 111 Mleczarnia Rzemieślnicza „Roguska Struga”, Ośrodek Wypoczynkowy „Camping Tumiany”, Gospodarstwo Agroturystyczne Gościniec „Pomezania”, Gospodarstwo Pasieczne Arkadiusz Potymko, Bartoszyce...... 112 Redy k. Lidzbarka Warmińskiego...... 149 Różnowo k. Susza...... 74 Gospodarstwo pasieczne „Bartnik Mazurski”,

230 231 Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska, Olecko...... 150 Sałatka z octem ekologicznym jabłkowym...... 182 Spółdzielnia Mleczarska, Lidzbark Welski...... 151 Skrzydełka w marynacie musztardowej...... 183 Pulpeciki z indyka...... 184 Mięso i przetwory mięsne...... 153 Śledź w sosie musztardowym...... 185 Gospodarstwo Rolne „Mazurskie Smaki”, Śledź z piklami i sosem balsamiczno-miodowym...... 186 Marcinkowo k. Mrągowa...... 154 Mazurskie pierogi ze szczupaka...... 187 „Masarnia z tradycją Dreszler”, Nowe Miasto Lubawskie...... 155 Zupa rybna ze świeżymi pomidorami...... 188 Rolniczy Handel Detaliczny SwojskaBaba.pl, Karkówka wieprzowa po warmińsku Nowe Miasto Lubawskie...... 156 w sosie warzywnym z ząbkami czosnku...... 189 „Qraś” Wędliny, Catering, Orzysz...... 157 Polędwica z dzika...... 190 Zakład Przetwórstwa Mięsnego Anna Hładyszewska, Grabinek...... 158 Gołąbki ze szczupakiem zawijane w liście nasturcji, Zakład Przetwórstwa Mięsnego „Gołogóra”, sos kaparowo-porowy ze ślimakami podane na farszynkach...... 191 Gołogóra k. Świątek...... 159 Lody z wędzonego pstrąga na musie z czarnej porzeczki Zakład Masarski Zbigniew Rolka, Małdyty...... 160 w czerwonym winie z chipsem z sandacza...... 192 Zakład Wędliniarski „Flis-Pol”, Miłomłyn...... 161 Gęś faszerowana...... 193 Pierogi z kaszą gryczaną i twarogiem...... 194 Hodowla i przetwórstwo ślimaków...... 163 Rosół z węgorza...... 195 Zrazy z dzika po chłopsku...... 196 Gospodarstwo Rolne Snails Garden & Bistro Ślimaka, Krasin...... 164 Chrupiąca stynka gospodyni co sosów do niej nie żałowała...... 197 Zakład Przetwórstwa Ślimaków...... 165 Udo z gęsi nadziewane grzybami z dodatkiem ziół, z sosem P.P.H.U. Eko Snails Garden, Krasin...... 166 z pieczonego czosnku, marynowaną cukinią i dworskim parzakiem...... 198 Pasztet z wątróbki cielęcej...... 199 Produkcja rolna, ogrodnicza i inna...... 167 Mazurskie Farszynki...... 200 Eko-Zagroda Warmińskich Chłopów Bosych, Pikantne flaczki z lina z pajdą swojskiego chleba...... 201 Praslity k. Dobrego Miasta...... 168 Chipsy z lina na grillowanych warzywach...... 202 Ekologiczne gospodarstwo ogrodnicze Śledzik w oleju z cebulką, ogórkiem kiszonym i koperkiem...... 203 Joanna Walkiewicz, Frygnowo...... 169 Pierogi z gęsiną podane z surówką z białej kapusty, Gospodarstwo Rolne „Ciche Wody”, Wężówko k. Budr...... 170 przysmażaną cebulką i kwasem chlebowym...... 204 Producent rolny Jan Ostrowski, Łąkorz...... 171 Sandacz podany na pęczaku z kurkami...... 206 Gulasz z dzika, pęczak z okrasą, salsa z ogórka kiszonego...... 207 Sklepy i sprzedawcy detaliczni...... 173 Lista Produktów Tradycyjnych...... 208 Sklep „Naturalna Żywność” Sp. z o.o., Elbląg...... 174 Sklep „Zielarnia Warmińska” Olsztyn...... 175 Ślimaki nadziewane...... 215 Mąką żytnia z Rynku...... 218 Przepisy kulinarne...... 176 Farszynki...... 219 Klopsy królewieckie...... 221 Farmerska zupa dyniowa...... 177 Miód lipowy z Puszczy Boreckiej...... 223 Makaron ze szpinakiem i kozim serem krótkodojrzewającym...... 178 Spaghetti ze ślimakami...... 179 Europejski system oznaczeń...... 225 Jaja faszerowane na 3 sposoby...... 180 Kurczak w musztardowej marynacie...... 181

232