Het Belang Van Genialiteit 50 Jaar Heinekenprijzen Voor Kunst En Wetenschap

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Het Belang Van Genialiteit 50 Jaar Heinekenprijzen Voor Kunst En Wetenschap Het belang van genialiteit 50 jaar Heinekenprijzen voor kunst en wetenschap Inhoud Ze behoren tot de absolute top in 4 Inleiding hun wereldwijde vakgebied. De vijf Goddelijke bezetenheid wetenschappers en één kunstenaar die Casper Thomas op 2 oktober een van de zes Heineken­ prijzen voor wetenschap en kunst 6 Pionier in de eiwitvouwing Heinekenprijs voor de biochemie & krijgen uitgereikt. Ze hebben zich biofysica: Christopher Dobson jarenlang vastgebeten in essentiële vragen. Over de opwarming van Jop de Vrieze de aarde bijvoorbeeld, de lerende mens, de groei van het bloed­ en 8 Op expeditie zonder schatkaart Heinekenprijs voor de lymfevatenstelsel, hoe samenlevingen geneeskunde: Kari Alitalo historische gebeurtenissen herinneren, Joe van der Meulen het ontstaan van alzheimer en over het schuren van menselijke verhoudingen. 10 Ooggetuigen sterven uit In deze special, die De Groene Heinekenprijs voor de historische Amsterdammer in samenwerking met wetenschappen: Aleida Assmann de Koninklijke Nederlandse Akademie Margreet Fogteloo van Wetenschappen (knaw) en de Stichting Alfred Heineken Fondsen 12 Puzzelen met de prehistorie heeft samengesteld, belichten we Heinekenprijs voor de het werk van de prijswinnaars, de milieuwetenschappen: manier waarop ze de resultaten Jaap Sinninghe Damsté hebben bereikt en natuurlijk hun Jelmer Mommers maatschappelijk belang. Want sommige wetenschappers en 14 Breinbreker kunstenaars ontstijgen hun generatie C.L. de Carvalho-Heinekenprijs en veranderen onze kijk op de wereld. voor de cognitieve wetenschappen: James McClelland Frank Mulder Colofon De Groene Amsterdammer 16 De ethiek van het verschil groene.nl Deze bijlage kwam tot stand in samenwerking Heinekenprijs voor de kunst: met de Koninklijke Nederlandse Akademie Wendelien van Oldenborgh van Wetenschappen (KNAW) en de Stichting Arjan Reinders Alfred Heineken Fondsen knaw.nl/heinekenprijzen heinekenprizes.org Hoofdredactie Xandra Schutte Redactie Casper Thomas, Evert de Vos Vormgeving Christine Rothuizen (ontwerp) Foto redactie Simone Berghuys, Rachel Corner Eindredactie Rob van Erkelens, Hugo Jetten, Mans Kuipers Webredactie Jelmer Mommers Medewerkers Margreet Fogteloo, Joe van der Meulen, Jelmer Mommers, Frank Mulder, Arjan Reinders, Casper Thomas, Jop de Vrieze ­ Acquisitie Tiers Bakker Omslag: MRSA bacterie (IStock Photo / Getty Images) 25.09.14 De Groene Amsterdammer 3 Inleiding De Dr. A.H. Heinekenprijzen Goddelijke bezetenheid De onttoverde mens heeft een moeizame verhouding gepieker over waarom sommige mannen – het deze mannen hing tot het begrip ‘genie’. zijn meestal mannen aan wie de geschiedenis een persoonscultus Maar wetenschappelijke deze eer toebedeelt – beschikken over de bijzon­ waarin ze werden dere gave om ons universum te doorgronden. afgeschilderd als onderscheidingen zoals de Dat denken begon in de Oudheid. Socrates genie. Anno 2014 Heinekenprijzen laten zien omschreef zijn eigen intelligentie als een wezen zijn er nauwelijks dat we begaafde individuen dat hem vergezelde en de weg wees. In het chris­ levende politici of nog steeds graag op een tendom stond het genie op gelijke hoogte met w e t e n s c h a p p e r s de heilige die zijn bijzondere gaven te danken die het predikaat voetstuk zetten. had aan God. In de achttiende eeuw maakte de ‘geniaal’ met volle door Casper Thomas religieuze invulling van het genie plaats voor een overtuiging krijgen definitie die dicht bij de hedendaagse ligt: dat toegedicht. Ook in van een uniek individu dat dankzij een uitzon­ de kunsten is de derlijke dosis creativiteit en scherpzinnigheid cult van het geïnspi­ boven de rest van de mensheid uitsteekt. De cult reerde genie uit de Zevenenhalf uur nadat Albert Einstein op 18 van het genie, zo laat McMahon in Divine Fury mode geraakt. Het april 1955 zijn laatste adem had uitgeblazen, zien, bereikte zijn hoogtepunt in de Romantiek, romantische ideaal werd zijn schedel opengezaagd en werden zijn een tijd waarin het genie zijn betekenis kreeg als van de kunstenaar hersenen verwijderd. Thomas Harvey, patho­ woeste kracht belichaamd door ‘grote mannen’ die sublieme inspi­ loog in het ziekenhuis van Princeton die de als Lord Byron en Napoleon. ratie omzet in werk heeft plaatsgemaakt voor ingreep uitvoerde, deed dit zonder medeweten Daarna ging het bergafwaarts met het genie. het beeld van de kunstenaar als onderdeel van van de nabestaanden en waarschijnlijk tegen een netwerk dat bestaat uit kunstacademies, de Einsteins wil. De briljante natuurkundige wilde kunstmarkten en de professionele kunstkritiek. gecremeerd worden en had de instructie gege­ In de Romantiek kreeg het Toch is ‘genie’ niet geheel uit het vocabulaire ven zijn as op een anonieme plek uit te strooien verdwenen. Als we het woord in de mond nemen om te voorkomen dat zijn laatste rustplaats een genie zijn betekenis als woeste is het vaak bestemd voor voetbal coaches en pop­ plaats van persoonsverheerlijking werd. kracht belichaamd door ‘grote sterren. Ook de wereld van het ondernemen De clandestiene operatie kostte Harvey zijn mannen’ als Napoleon levert nieuwe genieën op. Vorig jaar maakte Die baan. Hij werd kort daarna ontslagen en nam Zeit een themanummer over ‘de genieën die ons Einsteins hersenen mee bij zijn vertrek. Later leven hebben veranderd’. Onder anderen Face­ sneed Harvey het weefsel in 240 stukken, maakte book­oprichter Mark Zuckerberg en ceo van er preparaten van en sloeg die op in zijn kelder. De negentiende eeuw bracht de verwetenschap­ Starbucks Howard Schultz stonden op de lijst. Omdat zijn vrouw de inhoud van Einsteins her­ pelijking van genialiteit, met het bestuderen van Dit wijst niet zozeer op de dood van de cult van senpan liever niet in haar huis had staan, bracht fysieke kenmerken en psychologische afwijkin­ het genie, als wel op een transformatie daarvan. Harvey zijn biologische schat naar het labora­ gen als verklaring voor uitzonderlijke prestaties. Het genie is verdwenen uit zijn oorspronkelijke torium waar hij werkte. Daar bewaarde hij de Het romantische aura waarmee het genie werd domein, de wereld van kunsten en wetenschap­ hersenen in een ijskast die bedoeld was om bier omgeven verbleekte. De twintigste eeuw trok het pen, en heeft elders wortel geschoten. te koelen. In de jaren tachtig werden Einsteins genie definitief van zijn voetstuk. Door geestes­ hersenen ‘herontdekt’ en sindsdien verschijnen wetenschappers werd ‘genie’ gedeconstrueerd Dit jaar is het vijftig jaar geleden dat de allereer­ er publicaties die elkaar tegenspreken over de tot een artificieel construct, een vaag container­ ste Heinekenprijs werd uitgereikt aan de Oos­ vraag hoe uniek zijn brein was. begrip of een vehikel voor politieke ideologie. tenrijks­Amerikaanse chemicus Erwin Chargaff. Het gesleep met Einsteins hersenweefsel is Tegenwoordig is een genie iemand die gewoon Hij kreeg in 1964 de Dr. H.P. Heinekenprijs een bizarre geschiedenis die iets zegt over hoe zijn uren maakt, meer dan tienduizend als we voor biochemie en biofysica voor zijn onderzoek streng de medische protocollen een halve eeuw Malcolm Gladwell moeten geloven. Ook is het naar de chemische structuur van dna. De prijs geleden waren. Maar het is bovenal een uiting geloof in het genie uitgehold door gelijkheids­ werd vernoemd naar Henry Pierre Heineken, van wat de historicus Darrin McMahon ‘de cult denken, zo constateert McMahon. De norm is de tweede directeur van bierbrouwerij Heine­ van het genie’ noemt. In zijn boek Divine Fury om iedereen te prijzen en prestaties niet af te ken die zelf doctor in de scheikunde was. Zijn gaat McMahon na hoe het denken over genieën meten aan wat anderen hebben bereikt, maar zoon, Alfred Heineken, bedacht deze prijs. Later in het Westen is veranderd en hoe we langzaam aan wat iemand doet naar eigen vermogen. ‘The breidde hij het palet uit met nog vijf Heineken­ het geloof in mythisch getalenteerde individuen truth is’, concludeert McMahon in Divine Fury, prijzen: voor geschiedenis, milieuwetenschap­ zijn kwijtgeraakt. Thomas Harvey geloofde zon­ ‘that we live at a time when there is genius in all pen, geneeskunde, cognitieve wetenschappen en der meer in die cult van het genie. Hij wilde het of us, but very few geniuses to be found.’ voor kunst. Tegenwoordig ondersteunen de Hei­ brein van Einstein bewaren omdat hij diens Heeft hij gelijk? Is het idee van een genie als nekenprijzen ook jonge talentvolle wetenschap­ wetenschappelijke brille wilde verklaren. Het een extreem getalenteerd en visionair individu pers (zie kader). antwoord, zo verwachtte Harvey, zou te vinden inderdaad ten grave gedragen? Vergeleken met De lijst met de 82 laureaten die de afgelo­ zijn in de unieke structuur van zijn grijze massa. eerdere periodes, ja. Benjamin Franklin, Lenin, pen vijftig jaar een Heinekenprijs in ontvangst Daarmee staat hij in een lange traditie van Churchill, Newton, Goethe, Einstein, om al namen, weerspiegelt een halve eeuw doorbra­ 4 De Groene Amsterdammer 25.09.14 De dood van Socrates, geschilderd door Jacques-louis David, 1787, 129,5cm x 196,2cm Wagner en Albert Einstein, werden ook in hun eigen tijd als genie bestempeld, zo laat het boek van Darrin McMahon zien. Nu delen we dit compliment nog hooguit postuum uit. Maar impliciet is de cultuur van het genie nog wel degelijk te proeven. Neem de winnaars van de Heinekenprijzen van dit jaar. Allemaal heb­ ben ze kenmerken van het romantische genie zoals dat in de achttiende eeuw zijn hoogtepunt beleefde. Stuk voor stuk bijten ze zich al jaren vast in één grote vraag. Voor psycholoog James ew York McClelland (winnaar C.L. de Carvalho­Heine­
Recommended publications
  • Pagan Survivals, Superstitions and Popular Cultures in Early Medieval Pastoral Literature
    Bernadette Filotas PAGAN SURVIVALS, SUPERSTITIONS AND POPULAR CULTURES IN EARLY MEDIEVAL PASTORAL LITERATURE Is medieval pastoral literature an accurate reflection of actual beliefs and practices in the early medieval West or simply of literary conventions in- herited by clerical writers? How and to what extent did Christianity and traditional pre-Christian beliefs and practices come into conflict, influence each other, and merge in popular culture? This comprehensive study examines early medieval popular culture as it appears in ecclesiastical and secular law, sermons, penitentials and other pastoral works – a selective, skewed, but still illuminating record of the be- liefs and practices of ordinary Christians. Concentrating on the five cen- turies from c. 500 to c. 1000, Pagan Survivals, Superstitions and Popular Cultures in Early Medieval Pastoral Literature presents the evidence for folk religious beliefs and piety, attitudes to nature and death, festivals, magic, drinking and alimentary customs. As such it provides a precious glimpse of the mu- tual adaptation of Christianity and traditional cultures at an important period of cultural and religious transition. Studies and Texts 151 Pagan Survivals, Superstitions and Popular Cultures in Early Medieval Pastoral Literature by Bernadette Filotas Pontifical Institute of Mediaeval Studies This book has been published with the help of a grant from the Canadian Federation for the Humanities and Social Sciences, through the Aid to Scholarly Publications Programme, using funds provided by the Social Sciences and Humanities Research Council of Canada. LIBRARY AND ARCHIVES CANADA CATALOGUING IN PUBLICATION Filotas, Bernadette, 1941- Pagan survivals, superstitions and popular cultures in early medieval pastoral literature / by Bernadette Filotas.
    [Show full text]
  • Exploring Historical Anthropology Jacques Le Goff and Aaron J
    Exploring Historical Anthropology Jacques Le Goff and Aaron J. Gurevich Leonore Scholze-Irrlit z Scholze-Irrlitz, Leonore 1994 : Exploring Historical Anthropology. Jacques Le Goff and Aaron J. Gurevich . - Ethnologia Europaea 24: 119-132. The different styles of research of two historians - Jacques Le Goff and Aaron J . Gurevich - are analysed and compared. Both understand anthropology as th e basis of a new all-encompassing attempt at synthesising historical studies, and produce ind ependent results by taking into consideration lit erary-hermeneut­ ical, ethnological and structuralistic methods, thus forming two different co­ existing "styles of relationship" of medieval mentality. Le Goff and Gurevich contribute to historical anthropology and to a publicly effective renewal of the science of history through explanatory, deterministic and contemporary exam­ ination. An interview with A. J. Gurevich on the relationship between social history and the history of mentality is published as an append ix. Dr. phil. Leonore Scholze-Irrlitz, Eichbergstr. 23, D-12589 Berlin-Wilhelmsha­ gen. This paper deals with the styles of research and space (Le Goff 1970: 215 and 1977: 25, Le and the methods of Jacques Le Goff and Aaron Goff & Chartier 1990: 13). Significant for the J. Gurevich - two historians from very differ­ "Annales" school and also for Le Goff are fur­ ent scientific traditions. The contribution both ther the comparative methods of historical in­ of these medieval specialists have made to his­ terpretation and the concept of "histoire to­ torical anthropology reveals new dimensions tale" (Le Goff 1983 : XI, Honegger 1977: 13-14, in the science of history. Burke 1991: 29). The "Annales" went through three stages of development, the last of which is characterized by J.
    [Show full text]
  • C:\Users\John Munro\Documents\Wpdocs
    Prof. John H. Munro [email protected] Department of Economics [email protected] University of Toronto http://www.economics.utoronto.ca/munro5/ Revised: 22 August 2013 ECO 301Y1 The Economic History of Later Medieval and Early Modern Europe: Topic No. 5 [7]: The Church, the Usury Doctrine, and Late-Medieval Banking: Institutional Impediments to Medieval Economic Growth? A. The Church and the Usury Doctrine: * 1. Lawrin Armstrong, ‘Usury’, in Joel Mokyr, et al, eds., The Oxford Encyclopedia of Economic History, 5 vols. (New York, 2003), vol. 5, pp. 183-85. * 2. James A. Brundage, ‘Usury’, in Joseph R. Strayer, et al, eds., Dictionary of the Middle Ages, 13 vols. (New York: Charles Scribner's Sons-MacMillan, 1982-89), Vol. XII (1989), pp. 335-39. * 3. Richard Tawney, Religion and the Rise of Capitalism (London, 1926), chapter 1, ‘The Medieval Background’, pp. 11-60. * 4. John T. Noonan, The Scholastic Analysis of Usury (Cambridge, Mass. 1957), Part One: chapters I- II, pp. 11-37, especially III, ‘A Natural Law Case Against Usury’, pp. 38-81; V, pp. 100-33. * 5. Mark Koyama, ‘Evading the “Taint of Usury”: The Usury Prohibition as a Barrier to Entry’, Explorations in Economic History, 47:4 (October 2010), 420-42. Very mathematical; but the econometrics may appeal to economics specialists. * 6. John Munro, ‘The Medieval Origins of the Modern Financial Revolution: Usury, Rentes, and Negotiablity’, The International History Review, 25:3 (September 2003), 505-62. * 7. Jared Rubin, ‘Bills of Exchange, Interest Bans, and Impersonal Exchange in Islam and Christianity’, Explorations in Economic History, 47:2 (April 2010), 211-27.
    [Show full text]
  • Samuel Oldknow Papers, 1782-1924"
    Journal of Contemporary Archival Studies Volume 8 Article 10 2021 Greening the Archive: The Social Climate of Cotton Manufacturing in the "Samuel Oldknow Papers, 1782-1924" Bernadette Myers Columbia University, [email protected] Melina Moe Columbia University, [email protected] Follow this and additional works at: https://elischolar.library.yale.edu/jcas Part of the Agriculture Commons, Archival Science Commons, Economic History Commons, Environmental Studies Commons, and the Social History Commons Recommended Citation Myers, Bernadette and Moe, Melina (2021) "Greening the Archive: The Social Climate of Cotton Manufacturing in the "Samuel Oldknow Papers, 1782-1924"," Journal of Contemporary Archival Studies: Vol. 8 , Article 10. Available at: https://elischolar.library.yale.edu/jcas/vol8/iss1/10 This Case Study is brought to you for free and open access by EliScholar – A Digital Platform for Scholarly Publishing at Yale. It has been accepted for inclusion in Journal of Contemporary Archival Studies by an authorized editor of EliScholar – A Digital Platform for Scholarly Publishing at Yale. For more information, please contact [email protected]. Myers and Moe: Greening the Archive GREENING THE ARCHIVE: THE SOCIAL CLIMATE OF COTTON MANUFACTURING IN THE SAMUEL OLDKNOW PAPERS, 1782–1924 On New Year's Day 1921, historians George Unwin and Arthur Hulme made their way to a ruined cotton mill located on the Goyt River in Mellor, England. Most of the mill had been destroyed by a fire in 1892, but when the historians learned that a local boy scout had been distributing eighteenth-century weavers’ pay tickets to passersby, they decided to investigate. On the upper level of the remaining structure, beneath several inches of dust and debris, they found hundreds of letters, papers, account books, and other documents scattered across the floor.
    [Show full text]
  • Introduction
    INTRODUCTION Nous avons de´place´ les notions et confondu leurs veˆtements avec leurs noms aveugles sont les mots qui ne savent retrouver que leur place de`s leur naissance leur rang grammatical dans l’universelle se´curite´ bien maigre est le feu que nous cruˆmes voir couver en eux dans nos poumons et terne est la lueur pre´destine´e de ce qu’ils disent —Tristan Tzara, L’homme approximatif THIS BOOK is an essay. Its surface object is political ritual in the early Middle Ages. By necessity, this object must be vague, because historians have, col- lectively at least, piled a vast array of motley practices into the category. In the process, no doubt, splendid studies have vastly enlarged the historical discipline’s map of early medieval political culture.1 We are indebted for many stimulating insights to the crossbreeding of history and anthropol- ogy—an encounter that began before World War II and picked up speed in the 1970s. From late antiquity to the early modern era, from Peter Brown to Richard Trexler, it revolutionized our ways of looking at the past. In this meeting, ritual loomed large.2 Yet from the start, it should be said that the present essay ends up cau- tioning against the use of the concept of ritual for the historiography of the Middle Ages. It joins those voices that have underscored how social- scientific models should be employed with extreme caution, without eclec- ticism, and with full and constant awareness of their intellectual genealo- gies.3 In the pages that follow, then, the use of the term “ritual” is provi- sional and heuristic (the ultimate aim being to suggest other modes of 1 See, e.g., Gerd Althoff, Spielregeln der Politik im Mittelalter.
    [Show full text]
  • From Yoder to Yoda: Traditional, Modern and Postmodern Models of Religion in U.S
    University at Buffalo School of Law Digital Commons @ University at Buffalo School of Law Journal Articles Faculty Scholarship 1999 From Yoder to Yoda: Traditional, Modern and Postmodern Models of Religion in U.S. Constitutional Law Rebecca Redwood French University at Buffalo School of Law Follow this and additional works at: https://digitalcommons.law.buffalo.edu/journal_articles Part of the Constitutional Law Commons, First Amendment Commons, and the Religion Law Commons Recommended Citation Rebecca R. French, From Yoder to Yoda: Traditional, Modern and Postmodern Models of Religion in U.S. Constitutional Law, 41 Ariz. L. Rev. 49 (1999). Available at: https://digitalcommons.law.buffalo.edu/journal_articles/99 Copyright 1999 by Arizona Board of Regents and Rebecca R. French. Reprinted with permission of the authors and publisher. This article originally appeared in Arizona Law Review, vol. 41, no. 1, pp. 49–92. This Article is brought to you for free and open access by the Faculty Scholarship at Digital Commons @ University at Buffalo School of Law. It has been accepted for inclusion in Journal Articles by an authorized administrator of Digital Commons @ University at Buffalo School of Law. For more information, please contact [email protected]. FROM YODER TO YODA: MODELS OF TRADITIONAL, MODERN, AND POSTMODERN RELIGION IN U.S. CONSTITUTIONAL LAW Rebecca Redwood French* I. INTRODUCTION The Supreme Court and its commentators have been struggling for over a century to find an adequate definition or characterization of the term "religion" in the First Amendment.! It has turned out to be a particularly tricky endeavor, one that has stumped both the Court and its commentators.
    [Show full text]
  • Peter Brown T He Rise of W
    Brown Brown “This book remains a classic, easily the most fascinating introduction to the fi eld for anyone new to it, and also capable of forcing experts into taking on new ideas; a summation of Peter Brown’s mould-breaking work.” Chris Wickham, University of Oxford TENTH ANNIVERSARY REVISED EDITION TENTH ANNIVERSARY The Rise of Christendom Western TENTH ANNIVERSARY REVISED EDITION TENTH ANNIVERSARY The Rise of Christendoms Western “Interpretations of late antiquity and of western Christendom have changed dramatically in the last decade. This anniversary edition explains the changes with Peter Brown’s characteristic brilliance and range of learning.” Gillian Clark, University of Bristol The publication of this revised edition of a masterwork by Princeton University’s celebrated scholar of late antiquity marks the book’s tenth anniversary. A central volume in the Wiley- Blackwell series The Making of Europe, the book has undergone a thorough redesign and includes a new preface covering academic developments in the last ten years, revised common opinions, a fully updated bibliography, and additional color images. As a superbly realized account of the compelling history of Christianity’s evolution in its tumultuous fi rst millennium, it is the essential general survey of the subject. Brown charts the rise to prominence of a religion that began as an obscure sect in Roman Judaea and developed into Europe’s dominant religious – and political – institution. Christianity played a pivotal role in the making of Europe, as well as the delineation of its boundaries: the political gulf between Europe and its eastern neighbors TheThe RiseRise was also a religious divide.
    [Show full text]
  • Accepting the Invisible Hand: Market-Based Approaches to Social-Economic Problems Edited by Mark D
    ACCEPTING THE INVISIBLE HAND Copyright material from www.palgraveconnect.com - licensed to ETH Zuerich - PalgraveConnect - 2011-04-15 - PalgraveConnect - licensed to ETH Zuerich www.palgraveconnect.com material from Copyright 10.1057/9780230114319 - Accepting the Invisible Hand, Edited by Mark D. White 9780230102491_01_prexvi.indd i 9/6/2010 1:17:11 PM PERSPECTIVES FROM SOCIAL ECONOMICS Series Editor: Mark D. White, Professor in the Department of Political Science, Econom- ics, and Philosophy at the College of Staten Island/CUNY. The Perspectives from Social Economics series incorporates an explicit ethical component into contemporary economic discussion of important policy and social issues, drawing on the approaches used by social economists around the world. It also allows social economists to develop their own frameworks and paradigms by exploring the philosophy and methodology of social eco- nomics in relation to orthodox and other heterodox approaches to econom- ics. By furthering these goals, this series will expose a wider readership to the scholarship produced by social economists, and thereby promote the more inclusive viewpoints, especially as they concern ethical analyses of economic issues and methods. Accepting the Invisible Hand: Market-Based Approaches to Social-Economic Problems Edited by Mark D. White Copyright material from www.palgraveconnect.com - licensed to ETH Zuerich - PalgraveConnect - 2011-04-15 - PalgraveConnect - licensed to ETH Zuerich www.palgraveconnect.com material from Copyright 10.1057/9780230114319 - Accepting the Invisible Hand, Edited by Mark D. White 9780230102491_01_prexvi.indd ii 9/6/2010 1:17:11 PM Accepting the Invisible Hand Market-Based Approaches to Social-Economic Problems Edited by Mark D. White Copyright material from www.palgraveconnect.com - licensed to ETH Zuerich - PalgraveConnect - 2011-04-15 - PalgraveConnect - licensed to ETH Zuerich www.palgraveconnect.com material from Copyright 10.1057/9780230114319 - Accepting the Invisible Hand, Edited by Mark D.
    [Show full text]
  • Voltaire and the Necessity of Modern History Pierre Force Department of French, Columbia University E-Mail: [email protected]
    Modern Intellectual History, 6, 3 (2009), pp. 457–484 C Cambridge University Press 2009 doi:10.1017/S147924430999014X voltaire and the necessity of modern history pierre force Department of French, Columbia University E-mail: [email protected] This article revisits what has often been called the “naive presentism” of Voltaire’s historical work. It looks at the methodological and philosophical reasons for Voltaire’s deliberate focus on modern history as opposed to ancient history, his refusal to “make allowances for time” in judging the past, and his extreme selectiveness in determining the relevance of past events to world history. Voltaire’s historical practice is put in the context of the quarrel of the ancients and the moderns, and considered in a tradition of universal history going back to Bossuet and leading up to nineteenth-century German historicism. Paradoxically, Voltaire is a major figure in the history of historiography not in spite of his presentism (as Ernst Cassirer and Peter Gay have argued), but because of it. A significant proportion of Voltaire’s enormous output is historical in nature: alifeofCharlesXIIofSweden(1731),1 a cultural history of France under Louis XIV (1751),2 a history of the War of 1741 (1755),3 a history of Russia under Peter the Great (1760),4 aprecis´ of the age of Louis XV (1768),5 a history of the Parliament of Paris (1769),6 and a very ambitious Essay on the Manners and Spirit of Nations (1756),7 which was a secular continuation of Bossuet’s Discourse on Universal History. Yet Voltaire’s status as a historian is an ambiguous one.
    [Show full text]
  • Explaining Religious Change in Medieval and Early Modern Europe
    a Migrations of the Holy: Explaining Religious Change in Medieval and Early Modern Europe Alexandra Walsham University of Cambridge Cambridge, United Kingdom How do we conceptualize and explain religious change in medieval and early modern Europe without perpetuating distorting paradigms inherited from the very era of the past that is the subject of our study? How can we do justice to historical development over time without resorting to linear grand narratives that have their intellectual origins in the very movements that we seek to comprehend? In one way or another, this challenging question has inspired all my published work to date, which has focused on the ways in which early mod- ern society adapted to the religious revolutions that unfolded before it. My work has explored the ambiguities, anomalies, and ironies that accompany dramatic moments of ideological and cultural rupture. It has sought to bal- ance recognition of the decisive transformations wrought by the Protestant and Catholic Reformations with awareness of the complexities and contra- dictions that characterized their evolution and entrenchment in practice. It has been marked by a consuming interest in the currents of continuity that tempered, mediated, and even facilitated the upheavals of the early mod- ern era. One consequence of this preoccupation with analyzing how and why cultures are held in tension and suspension during critical phases of transition is that I have been very much less effective in acknowledging and accounting for religious change itself. This is my Achilles’ heel as a historian, and one that I share with a number of other historians of my generation.
    [Show full text]
  • Wreaths of Time: Perceiving the Year in Early Modern Germany (1475-1650)
    Wreaths of Time: Perceiving the Year in Early Modern Germany (1475-1650) Nicole Marie Lyon October 12, 2015 Previous Degrees: Master of Arts Degree to be conferred: PhD University of Cincinnati Department of History Dr. Sigrun Haude ii DISSERTATION ABSTRACT “Wreaths of Time” broadly explores perceptions of the year’s time in Germany during the long sixteenth century (approx. 1475-1650), an era that experienced unprecedented change with regards to the way the year was measured, reckoned and understood. Many of these changes involved the transformation of older, medieval temporal norms and habits. The Gregorian calendar reforms which began in 1582 were a prime example of the changing practices and attitudes towards the year’s time, yet this event was preceded by numerous other shifts. The gradual turn towards astronomically-based divisions between the four seasons, for example, and the use of 1 January as the civil new year affected depictions and observations of the year throughout the sixteenth century. Relying on a variety of printed cultural historical sources— especially sermons, calendars, almanacs and treatises—“Wreaths of Time” maps out the historical development and legacy of the year as a perceived temporal concept during this period. In doing so, the project bears witness to the entangled nature of human time perception in general, and early modern perceptions of the year specifically. During this period, the year was commonly perceived through three main modes: the year of the civil calendar, the year of the Church, and the year of nature, with its astronomical, agricultural and astrological cycles. As distinct as these modes were, however, they were often discussed in richly corresponding ways by early modern authors.
    [Show full text]
  • Le Competenze Canonistiche Di Un Civilista Usura, Questione Ebraica E Conflitti Di Giurisdizione Nei Consilia Di Paolo Da Castro
    Università degli Studi di Milano – Bicocca Dottorato in Scienze Giuridiche Curriculum in Storia del diritto medievale e moderno Le competenze canonistiche di un civilista Usura, questione ebraica e conflitti di giurisdizione nei consilia di Paolo da Castro Bernardo Pieri Matr. 775150 XXVIII Ciclo – a. a. 2014/2015 INDICE INTRODUZIONE 1. «Qui fu Castro». Vita Pauli per verba magistri p. 5 2. Sui consilia . L’occhio della storiografia 21 3. Giustificazione del lavoro e modus operandi 26 CAPITOLO I Duæ potestates, duæ iurisdictiones, duo fora sunt – una aequitas 0. Agli albori dell’ utrumque ius 45 1. La sistemazione bartoliana 50 2. La posizione di Baldo: tra implicite conferme e stravaganze 53 3. Per alteram viam . I diversi interessi di due grandi politologi del Trecento: Oldrado da Ponte e Lorenzo Ridolfi 58 4. Paolo da Castro tra enunciazione di principio e mobilità della prassi 63 5. Un contenuto etico nella solutio dei responsi? 70 6. Il foro ecclesiastico come estrema risorsa a tutela delle miserabiles personae 76 7. Altri intrecci, nuovi contrasti: il caso spinoso delle legittimazioni e una prospettiva rovesciata 82 1 CAPITOLO II L’usura, oʃʃ ia economia e morale son due cognate 1. Storia di una polemica secolare 93 2. L’intervento del legislatore ecclesiastico: l’usura da peccato di cupidigia a peccatum secundum se 104 3. Prima eccezione al divieto: la liceità dell’interesse 109 4. L’idea di ‘capitale’ secondo l’ œconomia francescana 113 5. I primi, impacciati interventi della dottrina civilistica 121 6. Bartolo da Sassoferrato: tra velleità e reticenze 125 7. Intermedio I . L’usura tra gli ebrei, fra divieti ed esercizio 133 8.
    [Show full text]