DOCSLIB.ORG

Polskie Państwo Podziemne 1

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Polskie Państwo Podziemne 1 Polskie Państwo Podziemne 1. Początek ruchu oporu. 2. Struktury Polskiego Państwa Podziemnego. 3. Armia Krajowa. 4. Formy walki cywilnej. 5. Różne postawy Polaków. 6. Akcja Burza i Powstanie Warszawskie. Początek ruchu oporu Po klęsce w wojnie z Niemcami i ZSRR, walka kontynuowana była do wiosny 1940 roku przez oddziały partyzanckie. Najsłynniejszy był Oddział Wydzielony Wojska Polskiego, którym dowodził mjr Henryk Dobrzański Hubal. Walczył na Kielecczyźnie od IX 1939 do 30 IV 1940 roku, kiedy mjr Dobrzański zginął w bitwie pod Anielinem. Utworzono liczne organizacje i instytucje konspiracyjne, które razem stanowiły Polskie Państwo Podziemne, podległe władzom polskim na emigracji. Polskie partie polityczne w konspiracji i związane z nimi oddziały zbrojne * Polska Partia Socjalistyczna kryptonim Wolność, Równość, Niepodległość lub Koło * Kazimierz Pużak i Mieczysław Niedziałkowski * Gwardia Ludowa WRN * Oddziały Wojskowego Pogotowia Powstańczego Socjalistów (od V 1944) Logo GL WRN i Komendant Główny Kazimierz Pużak Polskie partie polityczne w konspiracji i związane z nimi oddziały zbrojne * Stronnictwo Ludowe kryptonim Trójkąt, Roch * Maciej Rataj i Stefan Korboński * Bataliony Chłopskie * Komendant BCh – gen. Franciszek Kamiński Logo i Komendant Główny BCh Polskie partie polityczne w konspiracji i związane z nimi oddziały zbrojne * Stronnictwo Pracy kryptonim Strop, Romb * Cyryl Ratajski i Jan Stanisław Jankowski * Organizacja Wojskowa Unii Polskie partie polityczne w konspiracji i związane z nimi oddziały zbrojne * Stronnictwo Narodowe kryptonim Kwadrat * Mieczysław Trajdos i Aleksander Dębski * Narodowa Organizacja Wojskowa * Komendanci Główni NOW: ppłk Józef Rokicki → płk Ignacy Oziewicz * Narodowe Siły Zbrojne * Komendanci Główni NSZ: płk Ignacy Oziewicz → płk Tadeusz Kurcyjusz → ppłk Stanisław Nakoniecznikoff → mjr Zygmunt Broniewski → por. Stanisław Kasznica Logo Narodowej Organizacji Wojskowej i Narodowych Sił Zbrojnych Polskie partie polityczne w konspiracji i związane z nimi oddziały zbrojne * Organizacja Polska kryptonim Szaniec (dawny Obóz Narodowo – Radykalny ABC) * Tadeusz Salski i Otmar Wawrzkowicz * Związek Jaszczurczy * Komendant Główny ZJ por. rez. Władysław Marcinkowski Logo i Komendant Główny Zwiazku Jaszczurczego Polskie partie polityczne w konspiracji i związane z nimi oddziały zbrojne * Konfederacja Narodu (dawny Obóz Narodowo – Radykalny Flanga) * Bolesław Piasecki * Tymczasowy Związek Rady KN: mjr Jan Włodarkiewicz (ps. Jan Darwicz) – Tajna Armia Polska, Stanisław Dangel (ps. Salisch) – Znak, ppłk Julian Znamierowski (ps. Profesor Witold) – Związek Czynu Zbrojnego mjr Józef Pater (ps. Orlot) – Gwardia Obrony Narodowej * Uderzeniowe Bataliony Kadrowe Komuniści w służbie Józefa Stalina * Polska Partia Robotnicza * Marceli Nowotko, Paweł Finder i Władysław Gomułka * Gwardia Ludowa → Armia Ludowa (1944) * Bolesław Mołojec, Marian Spychalski, Franciszek Jóźwiak i Michał Żymierski Marceli Nowotko Paweł Finder Władysław Gomułka Bolesław Mołojec Michał Żymierski Rola symbole GL/AL Delegaci Rządu RP na Kraj Przewodniczący Rady Jedności Narodowej i Kierownik Walki Cywilnej Szare Szeregi – Związek Harcerstwa Polskiego w konspiracji – symbol i kapelan ksiądz harcmistrz Jan Mauersberger Szare Szeregi opierały się na strukturze przedwojennego ZHP: • Główna Kwatera – pasieka, • chorągwie – ule, • hufce – roje, • drużyny – rodziny, • zastępy – pszczoły. Organizacją harcerzy kierowali Naczelnicy : • Florian Marciniak (27 IX 1939 – 6 V 1943) • Stanisław Broniewski (12 V 1943 – 3 X 1944) • Leon Marszałek (3 X 1944 – 18 I 1945). Armia Krajowa * Utworzenie Służby Zwycięstwu Polski 27 IX 1939. * Przekształcenie SZP w Związek Walki Zbrojnej 13 XI 1939. * Przekształcenie ZWZ w Armię Krajową 14 II 1942. * Rozwiązanie Armii Krajowej 19 I 1945. Struktura organizacyjna AK Symbole Armii Krajowej Srebrny medalik • Gen. Michał Karaszewicz – Tokarzewski Torwid Gen. Stefan Rowecki Grot Gen. Tadeusz Komorowski Bór Gen. Leopold Okulicki Niedźwiadek Cele Armii Krajowej * Dążenie do zjednoczenia wszystkich formacji zbrojnych – akcja scaleniowa 1940 – 1943. * Działalność propagandowa koordynowana – przez Biuro Informacji i Propagandy (mjr Tadeusz Kruk – Strzelecki Szczepan, płk Jan Rzepecki Prezes, mjr Kazimierz Moczarski Grawer). Cele Armii Krajowej * Działalność wywiadowcza – Oddział II Informacyjno – Wywiadowczy (ppłk Wacław Berka Brodowicz, ppłk Marian Drabik Dzięcioł, płk Kazimierz Iranek – Osmecki Antoni, ppłk Bohdan Zieliński Legus). * Przygotowanie ogólnopolskiego powstania. * Walka zbrojna oddziałów partyzanckich – w ograniczonym zakresie. Cele Armii Krajowej Akcje sabotażowe i dywersyjne: * Związek Odwetu – likwidacja funkcjonariuszy hitlerowskich, * Wachlarz – akcje dywersyjne i wywiadowcze na Kresach Wschodnich, * Grupy Szturmowe Szarych Szeregów – mały sabotaż, * Kierownictwo Dywersji (Kedyw) – gen. Eaugust Emil Fieldorf Nil (od XI 1943). Formy walki cywilnej * Sabotaż – zamaskowane działania mające na celu przeszkodzenie w realizacji jakiegoś działania, np. opieszałe wykonywanie poleceń okupanta, wykonywanie bubli i opóźnianie pracy w fabrykach, wrzucanie świec dymnych do niemieckich lokali gastronomicznych i rozrywkowych. * Malowanie polskich symboli na murach. * Organizowanie tajnego nauczania (tajne komplety). * Kolportaż konspiracyjnej prasy. * Ukrywanie polskich dóbr kultury. Różne postawy Polaków * Większość Polaków podczas okupacji starała się po prostu przeżyć. * Ok. 2000 – 3000 szmalcowników donosiło Niemcom na rodaków z ruchu oporu lub Żydów ukrywających się poza gettem. Różne postawy Polaków * W Jedwabnem doszło do współdziałania grupki Polaków z Niemcami przy zabójstwie miejscowych Żydów (10 VII1941). * Niektórzy podpisywali niemiecką listę narodową. * Wielu odważnych zaangażowało się w ruch oporu. * Do wielkich bohaterów zaliczają się m. in.: Janusz Kusociński Św. Maksymilian Kolbe Janusz Korczak Stanisław i Helena Marusarz Wacław Felczak Jan Karski i Jan Nowak - Jeziorański Witold Pilecki i Władysław Bartoszewski Julian Grobelny i Irena Sendler Zofia Kossak – Szczucka i Rodzina Ulmów Antonina i Jan Żabińscy .
Load more

Recommended publications
  • On the Threshold of the Holocaust: Anti-Jewish Riots and Pogroms In
    Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions. of the Holocaust carried out by the local population. Who took part in these excesses, and what was their attitude towards the Germans? The Author Anti-Jewish Riots and Pogroms Were they guided or spontaneous? What Tomasz Szarota is Professor at the Insti- part did the Germans play in these events tute of History of the Polish Academy in Occupied Europe and how did they manipulate them for of Sciences and serves on the Advisory their own benefit? Delving into the source Board of the Museum of the Second Warsaw – Paris – The Hague – material for Warsaw, Paris, The Hague, World War in Gda´nsk. His special interest Amsterdam, Antwerp, and Kaunas, this comprises WWII, Nazi-occupied Poland, Amsterdam – Antwerp – Kaunas study is the first to take a comparative the resistance movement, and life in look at these questions. Looking closely Warsaw and other European cities under at events many would like to forget, the the German occupation. On the the Threshold of Holocaust ISBN 978-3-631-64048-7 GEP 11_264048_Szarota_AK_A5HC PLE edition new.indd 1 31.08.15 10:52 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions.
    [Show full text]
  • The Rise and Fall of Hitler's Germany
    In collaboration with The National WWII Museum Travel & featuring award-winning author Alexandra Richie, DPhil PHOTO: RUSSIAN SOLDIERS LOOKING AT A TORN DOWN GERMAN NAZI EAGLE WITH SWASTIKA EMBLEM WITH SWASTIKA GERMAN NAZI EAGLE DOWN A TORN AT RUSSIAN SOLDIERS LOOKING PHOTO: OF BERLIN—1945, BERLIN, GERMANY. AFTER THE FALL IN THE RUINS OF REICH CHANCELLERY LYING The Rise and Fall of Hitler’s Germany MAY 25 – JUNE 5, 2020 A journey that takes you from Berlin to Auschwitz to Warsaw, focused on the devastating legacy of the Holocaust, the bombing raids, and the last battles. Save $1,000 per couple when booked by December 6, 2019 Howdy, Ags! In the 1930’s, the journey to World War II began in the private meeting rooms in Berlin and raucous public stadiums across Germany where the Nazis concocted and then promoted their designs for a new world order, one founded on conquest for land and racial-purity ideals. As they launched the war in Europe by invading Poland on September 1, 1939, Hitler and his followers unleashed a hell that would return to its birthplace in Berlin fewer than six years later. The Traveling Aggies are honored to partner with The National WWII Museum on a unique and poignant travel program, The Rise and Fall of Hitler’s Germany. This emotional journey will be led by WWII scholar and author Dr. Alexandra Richie, an expert on the Eastern Front and the Holocaust. Guests will travel through Germany and Poland, exploring historical sites and reflecting on how it was possible for the Nazis to rise to power and consequently bring destruction and misery across Europe.
    [Show full text]
  • "Witold Pilecki. Confronting the Legend of the "Volunteer to Auschwitz""
    Ewa Cuber-Strutyńska Witold Pilecki. Confronting the legend of the “volunteer to Auschwitz” Death had many opportunities to prematurely end the life of Witold Pilecki, who participated in the ight for independence during the war against the Bolsheviks and fought in World War II. Despite the risk he took, he managed to avoid death when he was at the front, when he found himself in the Auschwitz concentration camp and when he took part in the Warsaw Uprising. That it reached him in seemingly independent Poland and that it happened owing to, among others, his old brothers in arms should be considered a tragic paradox. Pilecki became a victim of the Communist regime, which brought death to him twice. The irst death, with a bullet in the back of his head, came on 25 May 1948; the second, symbolic one, involved killing the memory of Pilecki by censoring it for several dozen years. The memory of Pilecki was liberated and he was rehabilitated only after the fall of the regime that had brought death upon him. In the 1990s, we witnessed the publication of the irst biographies of Pilecki, which led to his return to the history of Poland and placed him in the pantheon of Poles who served their homeland to the greatest extent. Moreover, the past several years have shown a growing interest in Pilecki. His igure is now popularised by not only academic publications (which after all reach a rather small audience) but also various kinds of activities undertaken by state institutions, non-governmental organisations as well as football club fans.1 Among the increasing number of initiatives intended to honour Pilecki was even the idea to make an attempt at his beatiication.2 1 During a match between Śląsk Wrocław and Jagiellonia Białystok that took place on 3 May 2012, the supporters of Śląsk Wrocław prepared a setting including Pilecki’s portrait with a caption “Volunteer to Auschwitz” and the quote “Because compared with them Auschwitz was just a trile”.
    [Show full text]
  • Title: Inny Zapis : "Sekretny Dziennik" Pisarza Jako Przedmiot Badań Socjologicznych : Na Przykładzie "Dzienników" Stefana Kisielewskiego
    Title: Inny zapis : "sekretny dziennik" pisarza jako przedmiot badań socjologicznych : na przykładzie "Dzienników" Stefana Kisielewskiego Author: Krzysztof Łęcki Citation style: Łęcki Krzysztof. (2012). Inny zapis : "sekretny dziennik" pisarza jako przedmiot badań socjologicznych : na przykładzie "Dzienników" Stefana Kisielewskiego. Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Inny zapis NR 2907 Krzysztof Łęcki Inny zapis „Sekretny dziennik” pisarza jako przedmiot badań socjologicznych Na przykładzie „Dzienników” Stefana Kisielewskiego Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2012 Redaktor serii: Socjologia Wojciech Świątkiewicz Recenzet Zbigniew Bokszański Publikacja będzie dostępna – po wyczerpaniu nakładu – w wersji internetowej: Śląska Biblioteka Cyfrowa www.sbc.org.pl Spis treści 1. Wstęp 7 2. Wprowadzenie 29 3. Socjologia literatury – nieco inna socjologia 65 3.1. Socjologia literatury – czym jest i kto ją uprawia? 65 3.2. Subdyscypliny pogranicza – szanse i problemy 72 3.3. Komu i po co potrzebna jest socjologia literatury? 76 4. Dziennik sekretny pisarza. Między pamiętnikiem i literaturą (socjolog wobec sekretnego dziennika pisarza) 85 4.1. Dziennik sekretny – szczególny rodzaj danych socjologicznych 85 4.2. Dziennik sekretny – zainteresowania badawcze 86 4.3. Dziennik i pamiętnik – osobno 96 4.4. Dziennik i pamiętnik – razem 105 4.5. Dziennik – pomiędzy śmiesznością a szczerością 108 4.6. „Szczerość” literatury dokumentu osobistego 120 4.7. Czas publikacji literatury dokumentu osobistego 126 4.8. Podsumowanie 128 5. Nota metodologiczna 135 5.1. Reprezentacja i reprezentatywność 135 5.2. Rzemiosło interpretacji 143 5.3. Nieustające interpretacje – przypadek klasyków filozofii 154 5.4. Przypadek „kajetów zażaleń” 155 5.5. Teksty i konteksty – o meandrach socjologicznej (i nie tylko) analizy oraz interpretacji tekstów literackich 158 5.6. Podsumowanie 172 6. Kisiel i jego „Dzienniki”.
    [Show full text]
  • Kalendarium 2020
    Kalendarium 2020 Sejm ogłosił rok 2020 rokiem: Leopolda Tyrmanda - w 100. rocznicę urodzin i 35. rocznicę śmierci Świętego Jana Pawła II. - w 100. rocznicę urodzin i 15. rocznicę śmierci Romana Ingardena - w 50. rocznicę śmierci Hetmana Stanisława Żółkiewskiego - w 400. rocznicę śmierci STYCZEŃ 1545 (dokładna data urodzin nie jest znana) urodził się Sebastian Fabian Klonowic (zm. 29 VIII 1602 r.) - polski poeta, kompozytor, wykładowca w Akademii Zamojskiej, sympatyk ruchu reformacyjnego. 475. ROCZNICA URODZIN 1 I 1880 urodziła się Mieczysława Ćwiklińska właśc. Mieczysława Trapszo ( zm. 28 VII 1972 r.) - aktorka teatralna i filmowa, śpiewaczka (sopran), członkini konspiracyjnej organizacji Muszkieterzy. Występowała głównie w teatrach warszawskich. 140. ROCZNICA URODZIN 3 I 1875 zmarł Pierre Larousse (ur. 23 X 1817 r.) - francuski wydawca, gramatyk, leksykograf. Założyciel wydawnictwa Librairie Larousse et Boyer w Paryżu. W latach 1852 – 1869 wydawnictwo to wypuściło na rynek opracowane przez siebie nowatorskie podręczniki szkolne oraz metodyczne dla nauczycieli. W 1857 r. wydawnictwo opublikowało słownik języka francuskiego, który był wstępem do monumentalnej pracy, 15-tomowego słownika encyklopedycznego Grand dictionnaire universel du XIX siècle. 145. ROCZNICA ŚMIERCI 4 I 1915 urodził się Tytus Karpowicz (zm. 25 XII 2009 r.) - polski pisarz, autor książek przyrodniczych, głównie dla dzieci i młodzieży. 105. ROCZNICA URODZIN 4 I 1960 zmarł Albert Camus (ur. 7 XI 1913 r.) - francuski pisarz, dramaturg, eseista, reżyser teatralny. Czołowy reprezentant egzystencjalizmu w literaturze. Uważany za jednego z najwybitniejszych intelektualistów europejskich II połowy XX w. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1957 roku. Napisał m.in.: Obcego, Dżumę, Upadek, Kaligulę, Stan oblężenia. 60. ROCZNICA ŚMIERCI 4 I 1965 zmarł Thomas Stearns Eliot ( ur.
    [Show full text]
  • Stowarzyszenie Pax Jako Instytucja Pamięci Zbiorowej
    ROKSANA SZCZYPTA-SZCZĘCH Cecylia Kuta*2 STOWARZYSZENIE PAX JAKO INSTYTUCJA PAMIĘCI ZBIOROWEJ Streszczenie Stowarzyszenie PAX to organizacja, której geneza wywodzi się ze środowiska skupionego po II wojnie światowej wokół Bolesława Piaseckiego i nazywanego powszechnie – od nazwy wydawanego przez nich od 1945 r. tygodnika – grupą „Dziś i Jutro”. Formalnie Stowarzyszenie PAX zostało zarejestrowane 9 kwietnia 1952 r. Organizacja ta jawnie kolaborowała z władzami komunistycznymi. Mimo to przygarniała w swoje szeregi byłych żołnierzy Armii Krajowej, podziemia nie- podległościowego oraz tych, którzy ze względu na działalność antykomunistyczną nie mogli znaleźć zatrudnienia. Prowadzony przez Stowarzyszenie PAX Instytut Wydawniczy był w rządzonym przez komunistów kraju jedynym miejscem, gdzie obok publikacji o charakterze religijnym mogły na szerszą skalę ukazywać się wspomnienia i książki dotyczące Armii Krajowej i Powstania Warszawskiego. W ten sposób Stowarzyszenie PAX pielęgnowało pamięć o bohaterach, o których 68 zabraniała pisać komunistyczna cenzura. Słowa kluczowe Stowarzyszenie PAX, Instytut Wydawniczy PAX, Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka, żołnierze wyklęci, pamięć * Stowarzyszenie PAX było organizacją katolików świeckich utwo- rzoną przez Bolesława Piaseckiego i środowisko skupione wokół nie- go po II wojnie światowej. Początkowo działało jako grupa „Dziś i Ju- tro” – od tytułu tygodnika wydawanego przez nich od listopada 1945 r. Formalnie Stowarzyszenie PAX zostało zarejestrowane 9 kwietnia 1952 r. Organizacja ta współpracowała z
    [Show full text]
  • Armia Krajowa Dawniej a Dziś. Co Sądzi O Niej Młodzieś?
    ARMIA KRAJOWA DAWNIEJ A DZI Ś. CO S ĄDZI O NIEJ MŁODZIE ś? Patrycja Górska Klasa: IIIc Armia Krajowa – działalno ść , po co, jak, kiedy i gdzie? Podczas drugiej wojny światowej działało wiele tajnych organizacji, które miały na celu walk ę z okupantem i odbudow ę po wojnie pa ństwa polskiego. Wiele z nich powoływanych było przez przedwojenne organizacje, partie polityczne lub instytucje, np. Zwi ązek Harcerstwa Polskiego utworzył Szare Szeregi. Nie wszystkie organizacje działały długo z powodu aresztowa ń gestapo lub NKWD- czyli Ludowy Komisariat Spraw Wewn ętrznych. Polskie Pa ństwo Podziemne to cały system władz pa ństwowych, który działał w „imieniu Rzeczypospolitej”, kiedy została okupowana przez dwóch wrogów: hitlerowskie Niemcy i stalinowski Zwi ązek Radziecki. Podlegał on rz ądowi Rzeczypospolitej na emigracji. W 1940 roku powstała Delegatura Rz ądu na Kraj, która zajmowała si ę ł ączno ści ą pomi ędzy rz ądem na emigracji a polskim pa ństwem podziemnym. Do jej zada ń nale Ŝało zapewnienie utrzymania ci ągło ści instytucji pa ństwowych, d ąŜ yła do normalnego funkcjonowania pa ństwa po zako ńczeniu wojny, rejestrowała równie Ŝ poczynania okupantów, gromadziła dokumentacj ę zbrodni wojennych oraz zapewniała ich ochron ę i ratowała zagro Ŝone dobra kulturalne. Delegatura dzieliła si ę na departamenty, które w dzisiejszym czasie s ą odpowiednikiem ministerstw. Do ich zada ń nale Ŝało zapewnienie ochrony Delegatury, niesienie pomocy śydom, z tego wzgl ędu powołano Rad ę Pomocy śydom „ śegot ę”. Departamenty wydawały pras ę- miesi ęcznik „ Rzeczypospolita” i wspierały polskie instytucje, które działały za zgod ą okupanta, nale Ŝał do nich Polski Czerwony Krzy Ŝ i Główna Rada Opieku ńcza.
    [Show full text]
  • Copyright © London Branch of the Polish Home Army Ex-Servicemen Association Copying Permitted with Reference to Source and Authors
    Copyright © London Branch of the Polish Home Army Ex-Servicemen Association Copying permitted with reference to source and authors www.polishresistance-ak.org Article 13 Dr Grzegorz Mazur, The ZWZ-AK Bureau of Information and Propaganda Department VI of the Union for Armed Struggle and later Home Army (ZWZ-AK) Headquarters included the Bureau of Information and Propaganda (BIP), originally called the Department of Political Propaganda or simply the Political Department. It had no equivalent in the Polish Army before the war, but it nevertheless played a very important role in raising morale and influencing attitudes among the soldiers of the underground movement as well as those of the Polish community. Through the introduction of propaganda the soldiers of the ZWZ-AK could be integrated into a single underground army. The BIP was headed in consecutive order by: Major Tadeusz Kruk-Strzelecki, from October 1939; Lieutenant Colonel Jan Rzepecki, from October 1940, and from October 1944 to January 1945 by Captain Kazimierz Moczarski. The first deputies were Hipolit Niepokulczycki, from October 1939 to the end of 1940, and Tadeusz Kobylanski, from April 1940 to late into the summer of that year. Department VI was headed by Major Tadeusz Wardejn-Zagórski, who from October 1940 was also a deputy head of the BIP; among other things he oversaw the issuing of major ZWZ-AK publications Biuletyn Informacyjny and Wiadomości Polski. The weekly Biuletyn Informacyjny, edited by Aleksander Kaminski, was the main channel through which the ZWZ-AK HQ put out its programme and by 1944 it had a circulation of 42-43,000.
    [Show full text]
  • Wydawnictwa Drugiego Obiegu W Zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej W Toruniu
    Wydawnictwa drugiego obiegu w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu Lista druków zwartych, wydanych w latach 1976-1990 poza kontrolą władz cenzorskich PRL dostępnych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu. Podstawę księgozbioru stanowiły trzy biblioteki niezależnych instytucji: Toruńskiej Oficyny, Toruńskiego Klubu Książki Nieocenzurowanej oraz Niezależnej Biblioteki i Archiwum w Toruniu. Zostały one uzupełnione o liczne dary krajowych instytucji naukowych, a przede wszystkim książki od osób prywatnych, często związanych z działalnością opozycyjną lat 1981-1989. Kolekcja obejmuje całokształt polskiej niezależnej produkcji wydawniczej poza kontrolą władz PRL. Dokumentuje zarówno dzieje podziemnego ruchu wydawniczego po 1976 roku, jak również reprezentuje całą gamę tematyczną ówczesnego niezależnego życia intelektualnego kraju. Wydawnictwa drugiego obiegu wydawniczego udostępniane są na miejscu w Czytelni Głównej. Stan na 21.11.2018 roku. 11 listopada 1918-1988. [Wrocław] : Wolni i Solidarni : Solidarność Walcząca, [1988]. (Wrocław 1. : druk: Agencja Informacyjna Solidarności Walczącej). 11 Listopada 1918. Wkład Chełmszczyzny w dzieło Niepodległości. Śpiewnik pieśni patriotycznej i legionowej / Komisja Zakładowa Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ 2. "Solidarność" Regionu Chełmskiego. Chełm : Komitet Organizacyjny Obchodów Święta Niepodległości, 1981. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznej. [Warszawa : Biblioteka Historyczna i 3. Literacka], 1979. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznych. Warszawa ; Gdańsk : Biblioteka Historyczno- 4. Literacka, 1981. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznych. Warszawa ; Gdańsk : Biblioteka Historyczno- 5. Literacka, 1981. 6. 12 lat katorgi / Adolf Popławski. [Toruń] : Kwadrat, 1988. 13. Brygada Armii Krajowej Okręgu Wileńskiego / Adam Walczak ps. "Nietoperz". [S.l. : 7. s.l., ca 1985]. 8. 13 dni nadziei / Sandor Kopacsi. [S.l. : s. n., 1981]. 13 dni nadziei : Węgry 1956 / Sandor Kopăcsi. [Warszawa] : Oficyna Wydawnicza Post 9. Scriptum, [1983]. 13 dni nadziei : Węgry 1956 / Sandor Kopăcsi.
    [Show full text]
  • Cud Nad Wis<0142>
    Cud nad Wisłą i nad Bałtykiem Piłsudski – Katyń – Solidarność István Kovács Cud nad Wisłą i nad Bałtykiem Piłsudski – Katyń – Solidarność przełożył Jerzy Snopek Warszawa 2016 Tytuł oryginału i podstawa przekładu: Kovács István, Csoda a Visztulánál és a Balti-tengernél. Piłsudski... Katyń... Szolidaritás. A XX. századi lengyel történelem sorsfordulói, Magyar Napló Kiadó Kft. 2012. Rozdział Historia na boisku futbolowym przełożono na podstawie pierwszego wydania: Kovács István, Csoda a Visztulánál és a Balti-tengernél. A XX. századi lengyel történelem sorsfordulói, Európa Könyvkiadó 2006. © Copyright by István Kovács, Budapest 2016 Tekst Cud nad Wisłą i nad Bałtykiem w wersji polskiej dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa ‒ Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Treść licencji dostępna jest na stronie https://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/pl/. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Istvána Kovácsa, Jerzego Snopka i Muzeum Historii Polski w Warszawie. Przekład: Jerzy Snopek Recenzent: János Tischler Redakcja: Adrianna Jakóbczyk Korekta: Emilia Kolinko Skład i łamanie: Andrzej Bohun Projekt okładki: Emilka Bojańczyk / Podpunkt Druk: ZP Sindruk Opole Wydanie pierwsze Warszawa 2016 Wydawca: Muzeum Historii Polski w Warszawie www.muzhp.pl, [email protected], tel. 22 211 90 02 ISBN 978-83-65248-11-4 Publikacja dofi nansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Książka wydana w ramach Roku Kultury Węgierskiej 2016/2017 w Polsce objęta jest patronatem Węgierskiego Instytutu Kultury. SPIS TREŚCI Przedmowa do wydania polskiego ............................................................................... 7 Józef Piłsudski i odrodzenie państwa polskiego ........................................................ 9 Mąż stanu czy dezerter? W 125. rocznicę urodzin Edwarda Rydza-Śmigłego ...... 97 Traktat o nieagresji i braterstwo broni. Czwarty rozbiór Polski .................................. 115 Od bitwy o Narwik do bitwy pod Monte Cassino ......................................................
    [Show full text]
  • Jasiński on Finder and Prusin, 'Justice Behind the Iron Curtain: Nazis on Trial in Communist Poland'
    H-Poland Jasiński on Finder and Prusin, 'Justice behind the Iron Curtain: Nazis on Trial in Communist Poland' Review published on Tuesday, April 30, 2019 Gabriel N. Finder, Alexander V. Prusin. Justice behind the Iron Curtain: Nazis on Trial in Communist Poland. German and European Studies Series. Toronto: University of Toronto Press, 2018. 400 pp. $90.00 (cloth), ISBN 978-1-4426-3745-0; $34.95 (paper), ISBN 978-1-4875-2268-1. Reviewed by Łukasz Jasiński (Muzeum Miasta Gdyni, Poland) Published on H-Poland (April, 2019) Commissioned by Anna Muller (University of Michigan - Dearborn) Printable Version: http://www.h-net.org/reviews/showpdf.php?id=53400 The question of postwar trials of war criminals and collaborators has been a subject of interest of many scholars from different countries. Numerous books and articles have been published on such topics as the Nuremberg trials, the trials in the Far East, and legal purges of war criminals and collaborators. Among these publications, however, we can barely find any works devoted to trials that took place in postwar Poland. Poland, which suffered almost six years of brutal German occupation as well as Soviet occupation of its eastern territories, became after 1945 a site of various legal proceedings aimed at punishing perpetrators and collaborators. These proceedings were conducted simultaneously with political trials of opponents of communist power. Existing literature on Polish retribution has offered only superficial analysis in the form of articles or works from the 1960s and 1970s often published by the Main Commission for the Investigation of German (since 1949 Hitlerite) War Crimes in Poland.
    [Show full text]
  • Projekt Z Dnia 30 Lipca 2021 R. ROZPORZ Ą
    Projekt z dnia 30 lipca 2021 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI I NAUKI 1) z dnia ………………………….. 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą Na podstawie art. 47 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082) zarządza się, co następuje: § 1. W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2019 r. w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą (Dz. U. poz. 1652 oraz z 2020 r. poz. 1388) wprowadza się następujące zmiany: 1) w § 11 w ust. 9 wyraz „lub” zastępuje się wyrazem „i”; 2) w załączniku nr 1: a) w części zatytułowanej „SZKOŁA PODSTAWOWA”: – w części zatytułowanej „EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA Klasy I–III szkoły podstawowej”, w części zatytułowanej „Treści nauczania–wymagania szczegółowe”, w części zatytułowanej „Teksty kultury”, część zatytułowana „Lektury uzupełniające (2 pozycje w każdym roku we fragmentach/całości, do samodzielnego lub wspólnego czytania/słuchania):” otrzymuje brzmienie: „Lektury uzupełniające (2 pozycje w każdym roku we fragmentach/całości, do samodzielnego lub wspólnego czytania/słuchania): Justyna Bednarek, Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych); Waldemar Cichoń, Cukierku, ty łobuzie!; Agnieszka Frączek, Rany Julek! O tym, jak Julian Tuwim został poetą; Dorota Gellner, Wścibscy; 1) Minister Edukacji i Nauki kieruje działem administracji rządowej – oświata i wychowanie, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 października 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Edukacji i Nauki (Dz. U. poz. 1848 i 2335). – 2 – Julita Grodek, Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie; Tom Justyniarski, Psie troski; Grzegorz Kasdepke, Detektyw Pozytywka; Piotr Kordyasz, Lolek.
    [Show full text]