Raport-Witolda-Pileckiego
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Rotmistrz Witold Pilecki Raport Witolda Raport Witolda www.rtmpilecki.com.pl Rotmistrz Witold Pilecki Ząbki • Londyn Honorowy patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy słowo wstępne zofii pileckiej-optułowicz ‒ córki rotmistrza słowo wstępne prof. dr. hab. wojciecha fałkowskiego ‒ wiceministra obrony narodowej Rodzice moi – Maria i Witold – byli dla mnie klejnotami; i że Ich miałam, i miałam Żyjemy w czasach, w których wielcy i prawdziwi bohaterowie muszą być na nowo takich, to dla mnie największy skarb. O Tatusiu myślę, jak myśli córka o troskliwym odkryci i przypomniani. Ich czyny, postawę i przekonania trzeba wydobyć na świa- ojcu, najlepszym przyjacielu, wytęsknionym domowniku, ciepłym i bliskim... tło dzienne, a cierpienia i prześladowania wynagrodzić naszym podziwem po latach. Ale też coraz częściej przychodzi mi myśleć o Nim jako o bohaterze, herosie, wzorcu Raport Rotmistrza, jego relacja o tym, co widział i przeżył, to przejmujące świadec- osobowym, człowieku niezłomnym i zasłużonym dla Narodu. I jestem wtedy mniej two okrutnych czasów i bestialskich czynów. Stanowi przestrogę przed powtórzeniem „Generałką”, bo tak mnie Tatuś nazywał, ale jak tysiące i miliony Polek i Polaków bardziej nieludzkich zbrodni, ale zarazem jest dowodem, że wśród nas zawsze są ludzie heroiczni spadkobierczynią Jego służby dla Polski i – jak bardzo wielu z nich – zawdzięczam Mu i zdolni do największego poświęcenia. Witold Pilecki całym swoim życiem i męczeń- pokoleniowy transfer narodowych wartości. stwem z rąk komunistycznych bandytów udowadnia, że w każdych okolicznościach można być patriotą wiernym najważniejszym wartościom. Cieszę się szkołami im. Rotmistrza Witolda Pileckiego, których coraz więcej; raduje mnie masowy udział młodych ludzi w biegach, marszach i innych przedsięwzięciach Ze wzruszeniem kartkujemy jego raport, przesłanie, które zostawił potomnym. upamiętniających Jego Osobę. Z przejęciem śledzimy historię jego życia. Stojąc na baczność, składamy mu hołd. I przyznaję – czasem tylko nie wiem, czy jestem jedną z tych wielu, czy Ojcową „Generałką”, dzięki Niemu tak wyróżnioną. On – Rotmistrz Witold – stał się dobrem narodowym i porywającym wianem polskich Orląt w ich pokoleniowej służbie Polsce. I w końcu myślę, że im bardziej jest On wszystkich, tym bardziej jest mój. Dziękuję Inicjatorom, Autorom i Wydawcom za świadectwo pamięci w postaci niniejszego dzieła. 6 7 Wykaz skrótów wykaz skrótów pac pułk artylerii ciężkiej SA Sturmabteilung (oddział pdch., pchor. podchorąży szturmowy) piech. piechota sap. saper PLL Polskie Linie Lotnicze sierż. sierżant p.lotn. pułk lotniczy SK Strafkompanie (kompania plut., plt. plutonowy karna) płk pułkownik sł. st. służba stała (zawodowa) PMAB Państwowe Muzeum SN Stronnictwo Narodowe Auschwitz-Birkenau SPP Studium Polski Podziemnej podof. podoficer SS, ss Schutzstaffel (sztafety por. porucznik ochronne) pp pułk piechoty st. starszy AK Armia Krajowa lot(n). lotniczy, lotnictwa ppłk podpułkownik starsz. starszeństwo AP Armia Polska m.p. miejsce postoju ppor. podporucznik st. sp. stan spoczynku art. artyleria MBP Ministerstwo Bezpieczeństwa PPP Polskie Państwo Podziemne SZP Służba Zwycięstwu Polski ASP Akademia Sztuk Pięknych Publicznego PPS Polska Partia Socjalistyczna TAP Tajna Armia Polska BCh Bataliony Chłopskie med. medycyna, medyczny PRL Polska Rzeczpospolita Ludowa uł. ułan chor. chorąży mjr major psp pułk strzelców podhalańskich WP Wojsko Polskie DAK, dak dywizjon artylerii konnej MON Ministerstwo Obrony pszwol. pułk szwoleżerów WRN Wolność-Równość- d-ca dowódca Narodowej pu, p.uł. pułk ułanów -Niepodległość DR Delegatura Rządu MSWojsk. Ministerstwo Spraw PW Przysposobienie Wojskowe WSR Wojskowy Sąd Rejonowy (Rzeczypospolitej Polskiej) Wojskowych PWiWF Przysposobienie Wojskowe zaw. zawodowy dypl. dyplom(owany) niem. niemiecki i Wychowanie Fizyczne ZBK Związek Bezpieczeństwa Kraju gen. generał NKWD Narodnyj Komissariat rez. rezerwa z-ca zastępca GG Generalne Gubernatorstwo Wnutriennych Dieł RFN Republika Federalna Niemiec ZCZ Związek Czynu Zbrojnego GON Gwardia Obrony Narodowej (Ludowy Komisariat RP Rzeczpospolita Polska ZHP Związek Harcerstwa Polskiego HKB Häftlingskrankenbau Spraw Wewnętrznych) RSHA Reichssicherheitshauptamt ZOW Związek Organizacji (więźniarska izba chorych) NN nomen nescio (nazwisko (Główny Urząd Wojskowej kaw. kawaleria nieznane) Bezpieczeństwa Rzeszy) ZWZ Związek Walki Zbrojnej KG Komenda Główna NOW Narodowa Organizacja rtm. rotmistrz KL Konzentrationslager Wojskowa (obóz koncentracyjny) NSDAP Nationalsozialistische KN Konfederacja Narodu Deutsche Arbeiterpartei KOP Korpus Ochrony Pogranicza (Narodowosocjalistyczna kpr., kprl kapral Niemiecka Partia kpt. kapitan Robotników) KT Konfederacja Tatrzańska NSZ Narodowe Siły Zbrojne KZ Konfederacja Zbrojna of. oficer KZN Konfederacja Zbrojna Narodu ONR Obóz Narodowo-Radykalny Leg. Legiony OWP Obóz Wielkiej Polski 8 9 wprowadzenie Raport Witolda to dokument o wielkiej wartości historycznej, unikatowe świadectwo barbarzyństwa niemieckiego okupanta ziem polskich podczas II wojny światowej. Unikatowe, bo jedno z pierwszych, jakie wydostało się z pilnie strzeżonego obozu zagłady, a także dlatego, że zostało spisane przez naocznego świadka, który znalazł się tam celowo i dobrowolnie m.in. po to, by zrelacjonować światu te szokujące zda- rzenia. Aby nie uronić niczego z tego cennego przekazu, staraliśmy się możliwie wiernie przygotować niniejszą edycję Raportu zarówno w warstwie merytorycznej, jak i formalnej. Tekst oryginalnego dokumentu jest miejscami wymagający, ale dla każdego, komu bliska jest wiedza z pierwszej ręki, obcowanie z nim powinno być nie lada satysfakcją. Okoliczności poznania Raportu Informację o raporcie przechowywanym w Londynie pierwszy do publicznej wiado- mości podał rtm. dr Józef Garliński, będący tak jak Pilecki żołnierzem AK i więźniem Oświęcimia (w okresie późniejszym niż Witold). Kiedy trafił do Auschwitz, zetknął się tam z prężnie działającą konspiracją. Z fascynacji nią powstała praca doktorska, któ- rej jednym z efektów było częściowe odszyfrowanie ukrytych pod numerami nazwisk osób należących do tajnej organizacji obozowej. Dokonał tego, opierając się na wła- snych obserwacjach i doświadczeniach oraz korzystając z informacji otrzymywanych od współwięźniów, a także z materiałów Archiwum Państwowego Muzeum Oświęcim- -Brzezinka (obecnie Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau). Chociaż sukces okazał się połowiczny – bo w wielu wypadkach nie udało się ziden- tyfikować nazwisk, a co najmniej w kilku ustalenia Garlińskiego okazały się błędne – to jednak dzięki jego pracy świat dowiedział się o Pileckim. A kiedy Michael R.D. Foot, wybitny brytyjski historyk, uznał Rotmistrza za jednego z najodważniejszych ludzi II wojny światowej, już nie dało się bagatelizować faktu, że Polacy walczyli z wrogiem, 11 Michał Siwiec-Cielebon Wprowadzenie a w najtrudniejszych i najbardziej niebezpiecznych okolicznościach potrafili stworzyć szczególnie Pani Prezes Eugenii Maresch, która okazała Fundacji Gdzie wiele życzli- konspirację i struktury państwa podziemnego. wości i wraz ze swoim zespołem udzieliła daleko idącej pomocy. W okresie późniejszym prace nad dokończeniem identyfikowania członków kon- Raporty Pileckiego były publikowane kilkakrotnie, m.in. w internecie. Raport spiracji obozowej podjął dr Adam Cyra, pracownik PMAB. Korzystał z danych zgro- Witolda z 1945 r. zamieścił w swojej książce Rotmistrz Pilecki. Ochotnik do Auschwitz madzonych w obszernym archiwum swojej instytucji. Miał więcej szczęścia niż także wspomniany już Adam Cyra. Pobieżne nawet porównanie tych tekstów z kopia- Garliński, gdyż po przemianach ustrojowych w Polsce w latach 1989‒1990 udało mi oryginalnego maszynopisu wskazuje, że publikacje te nie są wiernym odzwier- mu się dotrzeć do archiwum ówczesnego Urzędu Ochrony Państwa (który przejął ciedleniem Raportu Pileckiego. Tekst w nich został uładzony, jego strukturę zatarto, część dokumentów po organach bezpieki). Tam znalazł oryginalne zapiski Pilec- język uwspółcześniono i poddano literackiemu retuszowi. Może nie stracił przez to kiego, na których podstawie zdołał odkodować większość brakujących nazwisk. zbyt wiele pod względem informacyjnym i być może stał się dla przeciętnego czytel- Cyra doprowadził w 1992 r. do odtajnienia i udostępnienia dokumentu instytucjom nika łatwiejszy w odbiorze, ale na pewno utracił walor autentyzmu i ślady głębokie- naukowym. Jak się okazało, był to trzystronicowy klucz do pierwszego, znacznie go emocjonalnego zaangażowania autora. krótszego raportu, tzw. Raportu W z 1943 r. Obydwa raporty nieco się różnią. Pi- Dlatego podjęliśmy decyzję o przygotowaniu edycji Raportu Witolda oddającej leckiemu prawdopodobnie niektóre szczegóły zatarły się w pamięci, kiedy w 1945 r. ducha i literę oryginalnego dokumentu, tak ważnego dla polskiej historii oraz świa- we Włoszech pisał na nowo swój drugi raport. Dlatego próby ustalenia personaliów domości patriotycznej i narodowej. Zachowaliśmy więc jego język, styl, pisownię i in- z Raportu Witolda z 1945 r. na podstawie klucza do Raportu W z 1943 r. nie mogły terpunkcję. W imię wierności oryginałowi postanowiliśmy nie poprawiać błędów zostać uwieńczone pełnym powodzeniem. Pod niektórymi liczbami nadal kryją się ortograficznych i składniowych, które prawdopodobnie powstały wskutek pośpiesznej osoby niezidentyfikowane. pracy Pileckiego nad dokumentem albo z powodu niezbyt starannego przepisywania go na maszynie przez jego współpracowników. Świadczyć może o tym np. fakt, że w tek- ście występuje wyraz „dwóch” pisany poprawnie,