Aktualizacja Gminnego Programu Rewitalizacji Iwanowic 2017-2023

Załącznik do uchwały

VIII/86/2019

Rady Gminy Iwanowice z dnia 30 kwietnia 2019 r.

Rewitalizacja Doliny rzeki Dłubni

Autorzy:

mgr Szymon Kawa

mgr inż. Zuzanna Potępa-Błędzińska

Wykonawca Aktualizacji:

mgr inż. Zuzanna Potępa-Błędzińska

IGO Sp. z o.o. Sp. k., ul. Barbary 21a 40-053 Katowice

Kraków, kwiecień 2019 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Spis treści

Wstęp ...... 4 1. Szczegółowa diagnoza obszaru rewitalizacji ...... 8 1.1. Analiza negatywnych zjawisk ...... 8 1.2. Analiza lokalnych potencjałów występujących na terenie obszaru rewitalizacji ...... 40 1.3. Próba wskazania przyczyn głównych problemów ...... 43 1.4. Analiza SWOT obszaru rewitalizacji ...... 45 2. Opis powiązań z dokumentami strategicznymi gminy ...... 46 2.1. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego ...... 46 2.2. Strategia Rozwoju Powiatu Krakowskiego ...... 46 2.3. Powiązania ze strategią rozwoju gminy Iwanowice ...... 47 2.4. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Iwanowice ...... 48 2.5. Powiązania z Planem zagospodarowania przestrzennego gminy Iwanowice...... 49 2.6. Powiązania ze strategią rozwiązywania problemów społecznych w gminie Iwanowice ...... 50 3. Cele rewitalizacji ...... 51 3.1. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji ...... 51 3.2. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań ...... 54 4. Przedsięwzięcia i projekty rewitalizacyjne ...... 59 4.1. Lista planowanych podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych, ...... 60 4.2. Charakterystyka pozostałych dopuszczalnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych, realizujących kierunki działań ...... 77 4.3. Mechanizmy integrowania działań oraz przedsięwzięć rewitalizacyjnych ...... 78 4.4. Komplementarność międzyokresowa ...... 80 4.5. Wskaźniki realizacji programu ...... 83 5. Ramy finansowe ...... 85 6. Struktura zarządzania realizacją gminnego programu rewitalizacji ...... 93 7. Monitoring i ocena gminnego programu rewitalizacji ...... 95 7.1. Monitoring ...... 95 2

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

7.2. Ewaluacja ...... 96 8. Proces partycypacji społecznej w Gminnym Programie Rewitalizacji ...... 97 9. Sposób realizacji gminnego programu rewitalizacji w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego ...... 101 10. Określenie niezbędnych zmian w uchwałach ...... 101 11. Ustanowienie Specjalnej Strefy Rewitalizacji ...... 101 12. Załączniki graficzne przedstawienie zmian funkcjonalno-przestrzennych obszaru rewitalizacji ...... 102 Załącznik 1 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Maszków...... 102 Załącznik 2 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Iwanowice Dworskie...... 104 Załącznik 3 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Iwanowice Włościańskie...... 106 Załącznik 4 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Sieciechowice ...... 108 Załącznik 5 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Biskupice...... 110 Załącznik 6 Podstawowe kierunki zmian funkcjonalno-przestrzennych obszaru rewitalizacji Gminy Iwanowice ...... 112 Załącznik 7 Wstępna diagnoza Gminy Iwanowice pod kątem wyznaczenia możliwego obszaru rewitalizacji ...... 113 Spis Rysunków ...... 114 Spis Tabel ...... 114 Spis Wykresów ...... 115

1.1 Wstęp Idąc w duchu przemian społeczno-gospodarczych w jednostkach terytorialnych, a także biorąc pod uwagę szczególne zwrócenie się Komisji Europejskiej w kierunku obszarów będących w sytuacji kryzysowej Sejm RP w dniu 3 listopada 2015 r. przyjął ustawę o rewitalizacji1 (w dalszych częściach dokumentu - ustawa).

Ustawa ta uporządkowała kwestie związane z:

• zdefiniowaniem czym jest rewitalizacja,

1 Dz. U. 2015 poz. 1777

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

• wyznaczaniem obszarów zdegradowanych, • zagadnieniami upodmiotowienia rewitalizacji, • partycypacją społeczną oraz • umocowaniem w prawie miejscowym. Nie oznacza to jednak braku możliwości podejmowania przez jednostki samorządu terytorialnego decyzji o innym podejściu do rewitalizacji. Uwarunkowania ustawowe mają na celu określenie terenów oraz działań, które będą mogły uzyskać wsparcie z różnych środków publicznych w tym funduszy Unii Europejskiej.

Pojęcia o których mowa jest w ustawie, a mają znaczenie dla programu rewitalizacji to przede wszystkim:

1. Rewitalizacja Rewitalizacja stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji. (Art. 2, ust. 1 ustawy).

2. Obszar zdegradowany Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym. Dodatkowym czynnikiem wskazującym na degradację terenu jest występowanie negatywnych zjawisk w co najmniej jednej z następujących stref:

• gospodarczej (w szczególności w zakresie niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw),

• środowiskowej (w szczególności w zakresie przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi bądź stanu środowiska),

• przestrzenno-funkcjonalnej (w szczególności w zakresie niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną, brak dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, deficytu lub niskiej jakości terenów publicznych),

• technicznej (w szczególności w zakresie degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz braku funkcjonowania

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska).

Obszar o zidentyfikowanych problemach zostaje wyznaczony jako obszar rewitalizacji, przy spełnieniu dodatkowo dwóch warunków ograniczających: nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż 30% liczby mieszkańców gminy (Art. 10). 3. Udział społeczeństwa Partycypacja społeczna obejmuje przygotowanie, prowadzenie i ocenę rewitalizacji w sposób zapewniający aktywny udział interesariuszy, w tym poprzez uczestnictwo w konsultacjach społecznych oraz w pracach Komitetu Rewitalizacji.(Art. 5)

Konsultacje społeczne (Art. 6)

• Prowadzi wójt gminy powiadamiając społeczność lokalną na 7 dni przed rozpoczęciem; • Trwają 30 dni; • Forma – debaty i spotkania oraz zbieranie uwag w formie papierowej i elektronicznej; 4. Komitet rewitalizacji. Komitet Rewitalizacji stanowi forum współpracy i dialogu interesariuszy z organami gminy w sprawach dotyczących przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji oraz pełni funkcję opiniodawczo-doradczą wójta (Art. 7 ustawy).

5. Specjalna Strefa Rewitalizacji (rozdz. 5 ustawy) Strefę ustanawia się w celu zapewnienia sprawnej realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych, w szczególności o charakterze społecznym oraz gospodarczym, środowiskowym, przestrzenno-funkcjonalnym lub technicznym na okres nie dłuższy niż 10 lat, bez możliwości przedłużenia.

Chociaż Gminny Program Rewitalizacji nie stanowi prawa miejscowego, jednak jego elementy, takie jak ustanowienie Obszaru rewitalizacji, przyjęte uchwałą Rady Gminy stanowią już porządek prawa miejscowego, co oznacza między innymi konieczność zachowanie spójności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

W ramach Gminnego Programu Rewitalizacji gminy Iwanowice, zgodnie z decyzją władz (Wójta i Rady Gminy), nie zostanie ustanowiona Specjalna Strefa Rewitalizacji.

Obszar rewitalizacji został ustalony przez Radę Gminy Iwanowice uchwałą z dnia 31.08.2016r. w sprawie określenia obszarów zdegradowanych oraz obszaru rewitalizacji wraz z Wstępną diagnozą Gminy Iwanowice (która stanowi załącznik nr 7) pod kątem wyznaczenia możliwego

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 obszaru rewitalizacji. Dokument ten stał się podstawą opracowania niniejszego projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Iwanowice Rewitalizacja Doliny rzeki Dłubni.

Dokument GPR składa się z jedenastu rozdziałów opisowych oraz rozdziału dwunastego – graficznej ilustracji najważniejszych planowanych zmian po rewitalizacji.

Rozdział 1 przedstawia szczegółową diagnozę sporządzoną w oparciu o badania ankietowe oraz dane statystyczne. Jest to poszerzenie i pogłębienie analiz przeprowadzonych na wstępnym etapie wyznaczania obszaru rewitalizacji. Oprócz prostego zestawienia wyników zastosowano w diagnozie szczegółowej dwuwymiarowe zestawienie zależności pomiędzy postrzeganiem przez mieszkańców problemów społeczno-gospodarczych i przestrzennych oraz danymi statystycznymi opisującymi rzeczywistość.

Rozdział 2 to opis powiązań z innymi dokumentami o charakterze planistycznym na różnych szczeblach. Wskazano tu na pośrednie i bezpośrednie zależności z takimi dokumentami jak:

• Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego

• Strategia Rozwoju Powiatu Krakowskiego

• Strategia Rozwoju gminy Iwanowice

• Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iwanowice

• Strategia rozwiązywania problemów społecznych w gminie Iwanowice

Rozdział 3 przedstawia strukturę celów programu wraz z wyznaczeniem kierunków działań, które pozwolą cele te osiągnąć. Zaprezentowano także związki przyczynowo-skutkowe pomiędzy poszczególnymi poziomami celów.

W rozdziale 4 opisano projekty i przedsięwzięcia jakie przewidywane są do realizacji w ramach programu. Zawarto tu informacje na temat przedsięwzięć infrastrukturalnych jak i projektów miękkich, w szczególności skierowanych do przedsiębiorców i mieszkańców. Istotnym elementem tego rozdziału są wskaźniki realizacji, które pozwolą oceniać jakość i skuteczność wdrażania GPR.

Rozdział 5 to informacje finansowe. W tabeli przedstawiono indykatywny plan finansowania poszczególnych kierunków działań oraz celów w podziale na lata.

Kolejny szósty rozdział opisuje strukturę i system zarządzania programem. Wskazuje na głównego odpowiedzialnego za realizację programu oraz wszelkie ciała weryfikujące, konsultujące i doradzające.

Proces monitoringu i ewaluacji został opisany w rozdziale 7 wskazano w sposób schematyczny oraz opisowy rodzaje ewaluacji oraz system bieżącego kontrolowania postępów wdrażania programu. Opisano także możliwości wykorzystania wyników tego procesu.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Jednym z ważniejszych elementów tego dokumentu jest opis partycypacji społecznej. Rozdział 8 opisuje, w jaki sposób zapewniono udział społeczności lokalnej najpierw w ustalaniu obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji a następnie w tworzeniu Gminnego Programu Rewitalizacji.

Rozdziały 9 i 10 wskazują na zmiany jakie zostaną dokonane w przestrzeni rewitalizacji i skutkach jakie te zmiany wywierać będą na społeczność lokalną, co wymusi także konieczność zmian w uchwałach gminnych. GPR Iwanowice nie ingeruje tak głęboko miesząc się w ramach nakreślonych przez MPZP.

Rozdział 11 - Specjalna Strefę Rewitalizacji

Przyjęcie i realizacja tego dokumentu po uprzednich konsultacjach społecznych oraz opinii podmiotów wymienionych w art. 17 ust.2 pkt 4). pozwoli Wójtowi gminy na rozpoczęcie działań w celu realizacji inwestycji. Przede wszystkim umożliwi ubieganie się o zewnętrzne finansowanie projektów inwestycyjnych w zakresie rewitalizacji przestrzeni publicznych. Pozwoli także na pozyskiwanie funduszy na projekty miękkie, których efektem będzie aktywizacja społeczna terenów rewitalizowanych. Korzyści osiągać będą także podmioty i instytucje inne niż publiczne, dla których znalezienie się i realizacja celów Gminnego Programu Rewitalizacji może stać się argumentem dla pozyskania źródeł finansowania różnych projektów.

W 2018 roku, w wyniku prac Komitetu Rewitalizacji a także szeroko zakrojonych procedur monitoringu oraz upowszechniania Programu Rewitalizacji postanowiono o włączeniu nowych zadań. W związku z powyższym uruchomiono procedurę aktualizacji GPR. Decyzję o zaktualizowaniu dokumentu podjęto po zaledwie roku od daty wejścia w życie dokumentu. W związku z tym powtórne diagnozowanie negatywnych zjawisk wydało się zbędne – przyjęto, że wówczas określone problemy utrzymują się. Nowe zadania oraz związana z tym nowa treść GPR została zaznaczona szarym tłem.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

2 1. Szczegółowa diagnoza obszaru rewitalizacji Szczegółowa analiza obszaru rewitalizacji została przeprowadzona w oparciu o dane zebrane w procesie ankietowania mieszkańców oraz gromadzenia danych statystycznych dostępnych w gminie oraz w publikacjach Głównego Urzędu Statystycznego (Bank Danych Regionalnych).

Punktem wyjścia szczegółowej analizy jest „Wstępna diagnoza Gminy Iwanowice…” stanowiąca załącznik nr 7 niniejszego opracowania.

Analiza szczegółowa w niniejszym opracowaniu miała za zadanie potwierdzić wyniki wstępnej diagnozy biorąc pod uwagę dodatkowe czynniki, jak również zbadanie związków pomiędzy subiektywnym postrzeganiem problemów, a stanem faktycznym opisanym przez dane statystyczne obiektywnie weryfikowalne.

Dane te poddano wielowymiarowej analizie, dzięki której możliwe jest nie tylko wykazanie występowania danego problemu, ale także wzajemnych oddziaływań pomiędzy zjawiskami społecznymi i gospodarczymi, także w odniesieniu do warunków technicznych czy środowiskowych.

W „opozycji” do przedstawionych negatywnych zjawisk, szczegółowa diagnoza zawiera opis potencjałów lokalnych, czyli takich wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań, które stanowią o możliwościach rozwojowych poszczególnych miejscowości w zależności od ich położenia oraz pełnionych funkcji. Przedstawiono także próbę określenia przyczyn zdiagnozowanych negatywnych zjawisk. 2.1 1.1. Analiza negatywnych zjawisk W procesie prowadzenia badań sytuacji społeczno-gospodarczej gminy Iwanowice pod kątem uwarunkowań rozwojowych, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów o niższym niż „średnia”2 potencjale rozwojowym, posłużono się metodą dwutorowej analizy:

1. Analiza danych obiektywnych – analiza dostępnych danych statystycznych w Urzędzie Gminy oraz GUS w zakresie demografii, gospodarki i pomocy społecznej. 2. Analiza danych subiektywnych – wynikających z odpowiedzi mieszkańców gminy na postawione obiektywnie pytania dotyczące: • społeczno-ekonomicznych warunków funkcjonowania gminy, jak również poszczególnych miejscowości oraz • jakości życia w poszczególnych miejscowościach.

2 Przeciętne warunki rozwoju gminy biorąc pod uwagę wszystkie badane czynniki.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Ankiety pozwoliły na uzyskanie informacji w ramach następujących kryteriów, wśród których wzięto pod uwagę takie zjawiska jak:

1. Problemy społeczne:

a. Przestępczość;

b. Ubóstwo;

c. Bezrobocie;

d. Patologie społeczne;

e. Niski poziom edukacji;

f. Niepełnosprawność;

g. Niski poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym;

h. Słaba integracja społeczności lokalnej.

2. Problemy środowiskowe:

a. Przekroczenie standardów jakości środowiska;

b. Zagrożenia wynikające z gospodarki ściekowej i odpadowej;

c. Zagrożenia klęskami żywiołowymi.

3. Problemy techniczne:

a. Jakość i stan techniczny dróg;

b. Jakość i stan techniczny infrastruktury komunalnej;

c. Stan techniczny budynków;

d. Jakość i stan techniczny infrastruktury telekomunikacyjnej (w tym dostęp do internetu).

4. Problemy funkcjonalno-przestrzenne

a. Dostępność mieszkańców do usług podstawowych (media, opieka zdrowotna, edukacja, kultura itp.);

b. Dostępność terenów rekreacyjnych, wypoczynkowych i sportowych;

c. Bariery architektoniczne w zakresie dostępu osób niepełnosprawnych (obiekty użyteczności publicznej, chodniki);

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

d. Estetyka przestrzeni publicznej;

e. Wyposażenie w infrastrukturę społeczną (szkoły ośrodki zdrowia, ośrodki kultury, sportowo-rekreacyjne).

5. Problemy gospodarcze

a. Słaba kondycja lokalnych firm;

b. Potrzeba inwestycji zewnętrznych;

c. Jakość sektora usług;

d. Przerost zatrudnienia w rolnictwie.

Uznano, że są to te aspekty funkcjonowania gminy, które będą pomocne przy wyodrębnieniu obszaru o najbardziej niekorzystnych warunkach rozwojowych, jako postrzeganie danego obszaru przez mieszkańców.

2.1.1 1.1.1. Analiza wskaźnikowa Metodologia

Dla przestrzennego określenia problemów i potencjałów gminę podzielono zgodnie ze strukturą jednostek pomocniczych na sołectwa. Jest to podział naturalny dla mieszkańców gminy, a także umożliwia przeprowadzenie analizy zróżnicowania wewnątrzgminnego. Wyjątek stanowią sołectwa Poskwitów Stary i Poskwitów Nowy, które ze względu na brak odrębnych danych, zostały połączone w jedną jednostkę referencyjną: Poskwitów.

Dla poszczególnych jednostek referencyjnych pozyskano materiały informacyjne dostępne w zasobach Urzędu Gminy Iwanowice, jak i specjalnie w tym celu wygenerowane przez instytucje zewnętrzne – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej i Komisariatu Policji w Skale.

Uzyskane dane przeanalizowano pod kątem możliwości stworzenia listy porównywalnych wskaźników odnoszących wartość danej zmiennej do obszaru jednostki. Weryfikacja wskaźników objęła następujące elementy:

• poprawność metodologiczna - wskaźnik powinien opisywać w sposób czytelny i przejrzysty dany problem, powinien być łatwy w odbiorze przez czytelnika, łatwo weryfikowalny, powinien również różnicować przestrzeń gminy i być skonstruowany zgodnie z zasadami matematycznymi i statystycznymi; • poprawność przestrzenna - wskaźnik powinien zostać odniesiony do jednostki mniejszej niż gmina. W wyniku tak przeprowadzonej procedury wskazano listę 21 wskaźników, które zastosowano dla wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji. Wskaźniki te obejmują sferę społeczną (bezrobocie, ubóstwo, przestępczość/patologie, uczestnictwo 10

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 w życiu publicznym), sferę gospodarczą (stopień przedsiębiorczości), strefę przestrzenno- funkcjonalną (dostępność infrastruktury społecznej i technicznej) oraz sferę techniczno- środowiskową (brak rozwiązań technicznych w budownictwie mieszkaniowym w zakresie zapewnienia energooszczędności oraz ochrony środowiska).

Obszar zdegradowany zgodnie z treścią ustawy o rewitalizacji oraz Wytycznych Ministerstwa to obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy, tj. stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych. Dlatego też w kolejnym etapie diagnozy podjęto próbę określenia obszarów charakteryzujących się kumulacją problemów.

W celu wskazania obszarów wymagających rewitalizacji, na podstawie szeregu wskaźników opisujących problemy społeczne zbudowano tak zwany wskaźnik syntetyczny. Pierwszym etapem budowy wskaźnika syntetycznego jest normalizacja zmiennych w celu sprowadzenia ich do porównywalnej skali, tzw. skali niemianowanej, czyli nie związanej z jednostką miary. Jest to zabieg konieczny z punktu widzenia poprawności obliczeń, ponieważ dzięki niemu różne rozpiętości zmiennych nie będą sztucznie nadawały wagi, czynnikom przyjmującym wartość z wyższych przedziałów.

W trakcie normalizacji zmiennych przekształcono również desytumalnty w stymulanty. Jako stymulanty, na potrzeby wskazania obszarów zdegradowanych, przyjęte zostały zmienne, których wyższa wartość wstępowała w obszarach gminy kwalifikujących się jako obszary zdegradowane (np. liczba osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej na 100 mieszkańców). Natomiast destymulantami były zmienne, których niższa wartość oznaczała bardziej problemowy obszar (np. liczba przedsiębiorstw na 1 000 mieszkańców). Obliczeń dokonano wg następujących wzorów:

푥푖푗 − 푚푖푛푖{푥푖푗} dla stymulant 푧푖푗 = 푚푎푥푖{푥푖푗} − 푚푖푛푖{푥푖푗} 푚푎푥 − 푥 푖{푥푖푗} 푖푗 푧푖푗 = dla destymulant 푚푎푥푖{푥푖푗} − 푚푖푛푖{푥푖푗} gdzie: xij – to wartość i-tego obszaru dla j-tej zmiennej, zij – to zmienna po normalizacji.

Syntetyczną miarę, odzwierciedlającą sytuację obszarów w poszczególnych zakresach, utworzono przy użyciu metody sum standaryzowanych. Metoda sum standaryzowanych należy do grupy metod bezwzorcowych porządkowania liniowego, zgodnego ze wzorem:

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

푘 푆푖 = ∑ 푧푖푗 푖 = 1, … , 푛 푗=1

Wskaźnik sum standaryzowanych został skonstruowany na bazie wskaźników cząstkowych. Wskaźniki cząstkowe zsumowano, uznając większe znaczenie niektórych wskaźników cząstkowych poprzez nadanie im wag różnych od 1. Wartość, jaką przyjmowała waga dla konkretnego wskaźnika była wynikiem diagnozy społeczno-gospodarczej Gminy Iwanowice.

Dla każdego obliczonego dla sołectwa wskaźnika syntetycznego, daną referencyjną jest średni wskaźnik sum standaryzowanych dla całej gminy, obliczony jako średnia arytmetyczna wskaźników syntetycznych dla poszczególnych jednostek referencyjnych.

Najwyższe wartości obliczonego wskaźnika sumarycznego oznaczają największą koncentrację negatywnych zjawisk społecznych na tych obszarach. Za obszar objęty kryzysem społecznym uznano wszystkie jednostki, w których wartość wskaźnika sumarycznego była najbliższa wartości danej referencyjnej (wskaźnik większy od wartości danej referencyjnej).

Delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Poniżej przedstawione zostało krótkie podsumowanie najważniejszych wniosków z wstępnej diagnozy wykonanej na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji. Wnioski te wskazują na zasadność podjęcia działań rewitalizacyjnych we wskazanych obszarach gminy. Poglądową mapę gminy w podziale na jednostki referencyjne zaprezentowano na rysunku 1.

Rysunek 1 Gmina Iwanowice w podziale na jednostki referencyjne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://iwanowice.e-mpzp.pl/, dn. 19.07.2017 r.

W tabeli 1 przedstawiono wskaźniki cząstkowe z zakresu negatywnych zjawisk społecznych oraz pozostałych (tj. gospodarczych, technicznych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych), które posłużyły do delimitacji obszaru zdegradowanego. W celu uwzględnienia dominującej roli negatywnych zjawisk społecznych, wskaźnikom diagnozującym ten obszar problemowy przypisano najwyższą wagę – sumarycznie 60 punktów dla wszystkich wskaźników cząstkowych. O zakwalifikowaniu sołectwa do obszaru zdegradowanego zdecydowało przekroczenie wartości referencyjnej dla zjawisk społecznych przy jednoczesnym zdiagnozowaniu negatywnych zjawisk w pozostałych dziedzinach wskazanych w ustawie o rewitalizacji. Spośród wskaźników cząstkowych największą wartość wagi przyznano tym problemom, które w największym stopniu zostały zauważone przez liderów społecznych w trakcie spotkań warsztatowych. Dobór wagi wsparto wynikami badania ankietowego. Wskaźniki cząstkowe po normalizacji oraz standaryzacji posłużyły do wyznaczenia syntetycznego wskaźnika degradacji dla każdej wsi. Najwyższe wartości obliczonego wskaźnika

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

syntetycznego oznaczają największą koncentrację negatywnych zjawisk na tych obszarach. Za obszar objęty kryzysem uznano wszystkie jednostki, w których wartość wskaźnika syntetycznego była wyższa od wartości danej referencyjnej – średniej dla gminy. W tabeli 5 wyróżniono kolorem wskaźniki syntetyczne dla poszczególnych jednostek referencyjnych, które zgodnie z przyjętą metodologią są przejawem kryzysu. Średni dla całej gminy wskaźnik degradacji z zakresu negatywnych zjawisk społecznych przybrał wartość 18,04 punktu. Dla sołectw: Biskupice, Damice, Grzegorzowice Małe, Grzegorzowice Wielkie, Iwanowice Dworskie, Iwanowice Włościańskie, Lesieniec, Maszków, Poskwitów, Sieciechowice oraz Zagaje wartość syntetycznego wskaźnika degradacji dla zjawisk społecznych jest przejawem kryzysu (rys. 2). Jednocześnie w każdym z tych sołectw zdiagnozowano przejawy kryzysu w pozostałych dziedzinach.

Rysunek 2 Porównanie wskaźników degradacji dla problemów społecznych poszczególnych sołectw z wartością średnią dla gminy

30,00 27,00604768 26,49798705 25,00 23,64081638 24,11458477 19,1975308419,05258766 19,2357894 19,12280896 20,00 18,36280715 18,5010225818,22756213 17,88281089 16,9656398616,82225118 17,8173839517,45479608 17,06204583 14,34646909 14,97263371 15,00 13,2585215 12,13426346 10,00 5,232544993 5,00

0,00

Serie2 wartość średnia

Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Zestawienie liczby osób zameldowanych w poszczególnych miejscowościach oraz powierzchnia miejscowości na terenie Gminy Iwanowice

Liczba Lp. Nazwa miejscowości Powierzchnia [ha] mieszkańców 1. Biskupice 375 371,88

2. Celiny 674 759,65

3. Damice 291 233,25

4. Domiarki 200 71,43

5. Grzegorzowice Małe 161 157,19

6. Grzegorzowice Wielkie 256 304,75

7. Iwanowice Dworskie 574 338,00

8. Iwanowice Włościańskie 554 456,07

9. Krasieniec Stary 285 174,54

10. Krasieniec Zakupny 334 206,73

11. Lesieniec 178 290,48

12. Maszków 539 450,19

13. Narama 845 358,06

14. Poskwitów 674 467,04

15. Przestańsko 195 193,73

16. Sieciechowice 1105 884,18

17. Sułkowice 407 397,99

18. Widoma 331 203,78

19. Władysław 150 207,86

20. Zagaje 67 191,74

21. Zalesie 304 177,23

22. Żerkowice 334 212,32

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 1 Wskaźniki cząstkowe diagnozujące negatywne zjawiska Lp. Wskaźnik Suma wagi Waga ZJAWISKA SPOŁECZNE 1. Gęstość zaludnienia [os./ha] 60 5 2. Rodziny korzystające z pomocy społecznej na 100 3 mieszkańców 3. Rodziny korzystające z pomocy z powodu bezrobocia na 100 3 mieszkańców 4. Rodziny korzystające z pomocy z powodu ubóstwa na 100 5 mieszkańców 5. Rodziny korzystające z pomocy z powodu wielodzietności na 3 100 mieszkańców 6. Osoby w wieku 65 lat i więcej korzystające z pomocy na 100 2 mieszkańców 7. Rodziny objęte pomocą z powodu alkoholizmu na 1000 3 mieszkańców 8. Średni wynik Sprawdzianu [%] 5 9. Frekwencja wyborcza [%] 5 10. Liczba NGO na 1000 mieszkańców 1 11. Wskaźnik obciążenia demograficznego 10 12. Udział osób starszych [%] 3 13. Liczba stwierdzonych przestępstw na 1000 mieszkańców 10 14. Liczba założonych „Niebieskich Kart” na 1000 mieszkańców 2 ZJAWISKA GOSPODARCZE 15. Liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców 10 10 ZJAWISKA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNE 16. Liczba obiektów infrastruktury społecznej na 1000 13 5 mieszkańców (obiekty rekreacyjne, kultury i ogólnopojętego czasu wolnego) 17. Liczba zabytków na km2 3 18. Odsetek budynków korzystających z kanalizacji lub poś [%] 5 ZJAWISKA ŚRODOWISKOWE 19. Średnia emisja CO2 przypadająca na mieszkańca [MgCO2/os.] 10 10 ZJAWISKA TECHNICZNE 20. Odsetek dróg do remontu [%] 7 5 21. Odsetek budynków mieszkalnych wykorzystujących węgiel 2 kamienny na cele grzewcze [%] Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 2 Wartości wskaźników cząstkowych dla poszczególnych jednostek referencyjnych Jednostka Wartość wskaźnika referencyjna 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. Biskupice 1,008 2,13 1,33 1,07 0,00 0,27 8,00 59,60 51,66% 0,00 26,58 16,80% 0,00 0,00 40 5,33 0,01 3,48 0,34 66,67% 12,37% Celiny 0,887 1,33 0,30 0,30 0,00 0,15 2,97 62,60 42,00% 2,97 32,49 18,99% 1,48 1,48 82 5,93 0,39 3,23 0,18 85,71% 1,86% Damice 1,248 1,07 1,03 0,00 0,00 0,00 6,87 61,60 59,68% 0,00 31,89 20,27% 13,75 0,00 17 6,87 0,43 3,10 0,15 100,00% 2,99% Domiarki 2,800 1,33 0,50 1,50 0,00 0,00 0,00 62,60 52,39% 0,00 25,19 16,50% 0,00 0,00 65 0,00 4,20 3,23 0,00 100,00% 0,00% Grzegorzowice 1,024 1,07 1,24 0,00 0,00 0,00 0,00 63,60 46,90% 0,00 24,30 16,15% 12,42 6,21 Małe 81 0,00 0,00 3,82 0,15 100,00% 0,00% Grzegorzowice 0,840 0,53 1,17 0,00 0,00 0,00 7,81 64,60 46,90% 3,91 32,47 19,53% 19,53 3,91 Wielkie 59 15,63 4,27 3,72 0,15 85,71% 1,52% Iwanowice 1,618 3,20 0,55 0,55 0,00 0,18 5,48 65,60 51,66% 0,00 24,85 15,54% 10,97 1,83 Dworskie 106 1,83 1,48 3,97 0,79 68,00% 60,42% Iwanowice 1,217 3,20 0,18 0,72 0,18 0,54 3,60 66,60 55,01% 5,41 31,79 19,82% 25,23 1,80 Włościańskie 67 14,41 1,75 3,79 0,18 94,74% 36,99% Krasieniec 1,379 0,27 0,70 1,05 0,00 0,00 3,51 67,60 59,68% 0,00 36,02 20,35% 7,02 0,00 Stary 56 3,51 1,45 3,58 0,07 100,00% 6,58% Krasieniec 1,143 1,60 0,30 1,51 0,00 0,00 0,00 68,60 51,66% 0,00 34,02 19,88% 0,00 3,01 Zakupny 87 0,00 0,00 3,29 0,45 100,00% 0,00% Lesieniec 0,395 1,60 1,69 0,00 0,00 0,56 11,24 69,60 46,90% 0,00 29,82 19,10% 0,00 11,24 22 0,00 0,44 3,04 0,18 50,00% 0,00% Maszków 1,508 2,40 0,93 0,93 0,00 0,00 3,70 70,60 52,39% 0,00 28,29 18,33% 7,41 0,00 74 3,70 0,84 3,80 0,40 71,43% 75,00% Narama 1,837 2,93 0,35 0,70 0,00 0,00 2,33 71,60 59,68% 1,17 23,29 15,03% 8,16 1,17 97 8,16 0,00 3,74 0,61 36,36% 3,48% Poskwitów 3,484 1,60 0,44 0,74 0,15 0,15 4,44 72,60 55,01% 0,00 27,34 17,33% 8,89 2,96 52 5,93 0,52 3,42 0,37 65,52% 4,76% Przestańsko 0,221 0,53 0,00 0,51 0,00 0,00 0,00 73,60 55,01% 0,00 35,04 21,03% 5,13 0,00 77 0,00 0,34 3,28 1,00 100,00% 0,00% Sieciechowice 6,337 4,80 0,54 0,45 0,00 0,36 3,62 74,60 46,90% 0,90 30,06 18,26% 9,04 4,52 54 4,52 4,58 3,04 0,17 78,05% 0,00% Sułkowice 1,020 2,13 0,74 0,74 0,00 1,48 2,46 75,60 51,66% 7,39 30,52 18,72% 7,39 0,00 71 7,39 0,50 3,40 0,36 83,33% 2,86% Widoma 1,624 1,87 0,60 0,60 0,00 0,30 6,04 76,60 52,39% 3,02 22,60 14,20% 9,06 3,02 103 15,11 0,49 3,19 0,15 100,00% 0,00% Władysław 0,722 0,80 0,67 0,67 0,00 0,00 6,67 77,60 38,98% 6,67 30,11 18,67% 6,67 6,67 120 6,67 0,00 3,27 0,36 92,31% 2,78% Zagaje 0,349 0,53 1,49 1,49 0,00 0,00 14,93 78,60 55,01% 0,00 62,50 29,85% 0,00 0,00 75 0,00 0,00 3,78 0,00 100,00% 5,88% Zalesie 1,721 0,53 0,33 0,33 0,33 0,00 3,28 79,60 52,39% 3,28 23,88 15,74% 9,84 6,56 85 3,28 0,00 3,11 0,80 100,00% 1,41% Żerkowice 1,573 0,53 0,00 0,00 0,00 0,30 0,00 80,60 59,68% 0,00 30,10 17,66% 0,00 0,00 69 2,99 2,35 3,58 1,00 63,16% 12,36% Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 3 Wartości wskaźników cząstkowych dla poszczególnych jednostek referencyjnych po normalizacji Jednostka Wartość wskaźnika - normalizacja referencyjna 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. Biskupice 0,13 0,41 0,79 0,71 0,00 0,18 0,54 1,00 0,39 1,00 0,10 0,17 0,00 0,00 0,13 0,41 0,79 0,71 0,00 0,18 0,54 Celiny 0,11 0,24 0,18 0,20 0,00 0,10 0,20 0,86 0,85 0,60 0,25 0,31 0,06 0,13 0,11 0,24 0,18 0,20 0,00 0,10 0,20 Damice 0,17 0,18 0,61 0,00 0,00 0,00 0,46 0,90 0,00 1,00 0,23 0,39 0,54 0,00 0,17 0,18 0,61 0,00 0,00 0,00 0,46 Domiarki 0,42 0,24 0,30 1,00 0,00 0,00 0,00 0,86 0,35 1,00 0,07 0,15 0,00 0,00 0,42 0,24 0,30 1,00 0,00 0,00 0,00 Grzegorzowice 0,13 0,18 0,74 0,00 0,00 0,00 0,00 0,81 0,62 1,00 0,04 0,12 0,49 0,55 0,13 0,18 0,74 0,00 0,00 0,00 0,00 Małe Grzegorzowice 0,10 0,06 0,70 0,00 0,00 0,00 0,52 0,76 0,62 0,47 0,25 0,34 0,77 0,35 0,10 0,06 0,70 0,00 0,00 0,00 0,52 Wielkie Iwanowice 0,23 0,65 0,33 0,36 0,00 0,12 0,37 0,71 0,39 1,00 0,06 0,09 0,43 0,16 0,23 0,65 0,33 0,36 0,00 0,12 0,37 Dworskie Iwanowice 0,16 0,65 0,11 0,48 0,55 0,37 0,24 0,67 0,23 0,27 0,23 0,36 1,00 0,16 0,16 0,65 0,11 0,48 0,55 0,37 0,24 Włościańskie Krasieniec 0,19 0,00 0,42 0,70 0,00 0,00 0,24 0,62 0,00 1,00 0,34 0,39 0,28 0,00 0,19 0,00 0,42 0,70 0,00 0,00 0,24 Stary Krasieniec 0,15 0,29 0,18 1,00 0,00 0,00 0,00 0,57 0,39 1,00 0,29 0,36 0,00 0,27 0,15 0,29 0,18 1,00 0,00 0,00 0,00 Zakupny Lesieniec 0,03 0,29 1,00 0,00 0,00 0,38 0,75 0,52 0,62 1,00 0,18 0,31 0,00 1,00 0,03 0,29 1,00 0,00 0,00 0,38 0,75 Maszków 0,21 0,47 0,55 0,61 0,00 0,00 0,25 0,48 0,35 1,00 0,14 0,26 0,29 0,00 0,21 0,47 0,55 0,61 0,00 0,00 0,25 Narama 0,26 0,59 0,21 0,46 0,00 0,00 0,16 0,43 0,00 0,84 0,02 0,05 0,32 0,10 0,26 0,59 0,21 0,46 0,00 0,00 0,16 Poskwitów 0,53 0,29 0,26 0,49 0,45 0,10 0,30 0,38 0,23 1,00 0,12 0,20 0,35 0,26 0,53 0,29 0,26 0,49 0,45 0,10 0,30 Przestańsko 0,00 0,06 0,00 0,34 0,00 0,00 0,00 0,33 0,23 1,00 0,31 0,44 0,20 0,00 0,00 0,06 0,00 0,34 0,00 0,00 0,00 Sieciechowice 1,00 1,00 0,32 0,30 0,00 0,24 0,24 0,29 0,62 0,88 0,19 0,26 0,36 0,40 1,00 1,00 0,32 0,30 0,00 0,24 0,24 Sułkowice 0,13 0,41 0,44 0,49 0,00 1,00 0,17 0,24 0,39 0,00 0,20 0,29 0,29 0,00 0,13 0,41 0,44 0,49 0,00 1,00 0,17 Widoma 0,23 0,35 0,36 0,40 0,00 0,20 0,40 0,19 0,35 0,59 0,00 0,00 0,36 0,27 0,23 0,35 0,36 0,40 0,00 0,20 0,40 Władysław 0,08 0,12 0,40 0,44 0,00 0,00 0,45 0,14 1,00 0,10 0,19 0,29 0,26 0,59 0,08 0,12 0,40 0,44 0,00 0,00 0,45 Zagaje 0,02 0,06 0,89 0,99 0,00 0,00 1,00 0,10 0,23 1,00 1,00 1,00 0,00 0,00 0,02 0,06 0,89 0,99 0,00 0,00 1,00 Zalesie 0,25 0,06 0,19 0,22 1,00 0,00 0,22 0,05 0,35 0,56 0,03 0,10 0,39 0,58 0,25 0,06 0,19 0,22 1,00 0,00 0,22 Żerkowice 0,22 0,06 0,00 0,00 0,00 0,20 0,00 0,00 0,00 1,00 0,19 0,22 0,00 0,00 0,22 0,06 0,00 0,00 0,00 0,20 0,00 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 4 Wartości wskaźników cząstkowych dla poszczególnych jednostek referencyjnych po standaryzacji Jednostka Wartość wskaźnika - standaryzacja referencyjna 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. Biskupice 0,64 1,24 2,37 3,54 0,00 0,36 1,61 5,00 1,94 1,00 1,00 0,50 0,00 0,00 0,64 1,24 2,37 3,54 0,00 0,36 1,61 Celiny 0,55 0,71 0,53 0,99 0,00 0,20 0,60 4,29 4,27 0,60 2,48 0,92 0,59 0,26 0,55 0,71 0,53 0,99 0,00 0,20 0,60 Damice 0,84 0,53 1,84 0,00 0,00 0,00 1,38 4,52 0,00 1,00 2,33 1,16 5,45 0,00 0,84 0,53 1,84 0,00 0,00 0,00 1,38 Domiarki 2,11 0,71 0,89 4,98 0,00 0,00 0,00 4,29 1,76 1,00 0,65 0,44 0,00 0,00 2,11 0,71 0,89 4,98 0,00 0,00 0,00 Grzegorzowice 0,66 0,53 2,21 0,00 0,00 0,00 0,00 4,05 3,09 1,00 0,43 0,37 4,92 1,11 0,66 0,53 2,21 0,00 0,00 0,00 0,00 Małe Grzegorzowice 0,51 0,18 2,09 0,00 0,00 0,00 1,57 3,81 3,09 0,47 2,47 1,02 7,74 0,70 0,51 0,18 2,09 0,00 0,00 0,00 1,57 Wielkie Iwanowice 1,14 1,94 0,98 1,82 0,00 0,25 1,10 3,57 1,94 1,00 0,57 0,26 4,35 0,33 1,14 1,94 0,98 1,82 0,00 0,25 1,10 Dworskie Iwanowice 0,81 1,94 0,32 2,39 1,65 0,73 0,72 3,33 1,13 0,27 2,30 1,08 10,00 0,32 0,81 1,94 0,32 2,39 1,65 0,73 0,72 Włościańskie Krasieniec 0,95 0,00 1,25 3,49 0,00 0,00 0,71 3,10 0,00 1,00 3,37 1,18 2,78 0,00 0,95 0,00 1,25 3,49 0,00 0,00 0,71 Stary Krasieniec 0,75 0,88 0,54 5,00 0,00 0,00 0,00 2,86 1,94 1,00 2,86 1,09 0,00 0,54 0,75 0,88 0,54 5,00 0,00 0,00 0,00 Zakupny Lesieniec 0,14 0,88 3,00 0,00 0,00 0,76 2,26 2,62 3,09 1,00 1,81 0,94 0,00 2,00 0,14 0,88 3,00 0,00 0,00 0,76 2,26 Maszków 1,05 1,41 1,65 3,07 0,00 0,00 0,74 2,38 1,76 1,00 1,43 0,79 2,94 0,00 1,05 1,41 1,65 3,07 0,00 0,00 0,74 Narama 1,32 1,76 0,62 2,32 0,00 0,00 0,47 2,14 0,00 0,84 0,17 0,16 3,23 0,21 1,32 1,76 0,62 2,32 0,00 0,00 0,47 Poskwitów 2,67 0,88 0,79 2,46 1,36 0,20 0,89 1,90 1,13 1,00 1,19 0,60 3,52 0,53 2,67 0,88 0,79 2,46 1,36 0,20 0,89 Przestańsko 0,00 0,18 0,00 1,70 0,00 0,00 0,00 1,67 1,13 1,00 3,12 1,31 2,03 0,00 0,00 0,18 0,00 1,70 0,00 0,00 0,00 Sieciechowice 5,00 3,00 0,97 1,50 0,00 0,49 0,73 1,43 3,09 0,88 1,87 0,78 3,58 0,80 5,00 3,00 0,97 1,50 0,00 0,49 0,73 Sułkowice 0,65 1,24 1,32 2,45 0,00 2,00 0,50 1,19 1,94 0,00 1,99 0,87 2,93 0,00 0,65 1,24 1,32 2,45 0,00 2,00 0,50 Widoma 1,15 1,06 1,08 2,01 0,00 0,41 1,21 0,95 1,76 0,59 0,00 0,00 3,59 0,54 1,15 1,06 1,08 2,01 0,00 0,41 1,21 Władysław 0,41 0,35 1,19 2,21 0,00 0,00 1,34 0,71 5,00 0,10 1,88 0,86 2,64 1,19 0,41 0,35 1,19 2,21 0,00 0,00 1,34 Zagaje 0,11 0,18 2,66 4,96 0,00 0,00 3,00 0,48 1,13 1,00 10,00 3,00 0,00 0,00 0,11 0,18 2,66 4,96 0,00 0,00 3,00 Zalesie 1,23 0,18 0,58 1,09 3,00 0,00 0,66 0,24 1,76 0,56 0,32 0,29 3,90 1,17 1,23 0,18 0,58 1,09 3,00 0,00 0,66 Żerkowice 1,11 0,18 0,00 0,00 0,00 0,41 0,00 0,00 0,00 1,00 1,88 0,66 0,00 0,00 1,11 0,18 0,00 0,00 0,00 0,41 0,00 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 5 Wartości syntetycznego wskaźnika degradacji Sołectwo Zdiagnozowane negatywne zjawiska:

społeczne gospodarcze przestrzenno- środowiskowe techniczne funkcjonalne Biskupice 19,20 7,78 10,46 4,77 2,63 Celiny 16,97 3,73 10,72 2,08 2,44 Damice 19,05 10,00 10,32 0,68 2,77 Domiarki 16,82 5,35 10,25 2,02 2,00 Grzegorzowice Małe 18,36 3,82 13,00 8,45 2,74 Grzegorzowice Wielkie 23,64 5,97 5,11 7,39 2,31 Iwanowice Dworskie 19,24 1,36 7,42 10,00 4,95 Iwanowice Włościańskie 27,01 5,19 4,77 8,06 2,74 Krasieniec Stary 17,82 6,21 10,49 5,79 2,34 Krasieniec Zakupny 17,45 3,18 13,00 2,72 4,27 Lesieniec 18,50 9,49 12,71 0,00 1,31 Maszków 18,23 4,47 6,27 8,20 3,09 Narama 13,26 2,26 10,16 7,51 3,03 Poskwitów 19,12 6,63 10,45 4,15 2,79 Przestańsko 12,13 4,19 12,78 2,64 7,00 Sieciechowice 24,11 6,39 8,55 0,02 2,18 Sułkowice 17,06 4,72 10,12 3,90 3,30 Widoma 14,35 1,68 7,84 1,60 2,75 Władysław 17,88 0,00 10,68 2,52 3,54 Zagaje 26,50 4,41 12,61 8,00 2,00 Zalesie 14,97 3,38 11,86 0,78 6,00 Żerkowice 5,23 4,97 9,68 5,80 5,84 Wartość referencyjna 18,04 4,78 9,97 4,41 3,27 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 6 Ocena stopnia degradacji – negatywne zjawiska społeczne Rysunek 3 Obszar zdegradowany Gminy Iwanowice Wskaźnik Ocena degradacji Sołectwo stanu Zjawiska degradacji społeczne Iwanowice 27,01 Włościańskie Zagaje 26,50 Bardzo zły Sieciechowice 24,11 Grzegorzowice 23,64 Wielkie Iwanowice 19,24 Dworskie Biskupice 19,20 Poskwitów 19,12 Damice 19,05 Zły Lesieniec 18,50 Grzegorzowice 18,36 Małe Maszków 18,23 Władysław 17,88 Krasieniec Stary 17,82 Krasieniec Zakupny 17,45 Sułkowice 17,06

Celiny 16,97 Dobry Źródło: Opracowanie własne Domiarki 16,82

Zalesie 14,97 Widoma 14,35 Narama 13,26 Przestańsko 12,13 Bardzo Żerkowice 5,23 dobry Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Na podstawie wskaźnikowej analizy matematyczno-statystycznej wytypowano obszar gminy (obszar zdegradowany), który spełnia łącznie dwa warunki: 1. Charakteryzuje się koncentracją negatywnych zjawisk społecznych, 2. Na jego terenie występują negatywne zjawiska gospodarcze, środowiskowe, przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne. Do obszaru zdegradowanego włączono sołectwa: Biskupice, Damice, Grzegorzowice Małe, Grzegorzowice Wielkie, Iwanowice Dworskie, Iwanowice Włościańskie, Lesieniec, Maszków, Poskwitów, Sieciechowice, Zagaje (rys. 3).

Jak pokazuje matryca, problemy rozłożone są w gminie niejednorodnie. Wiele natomiast skupia się wokół miejscowości, które położone są w dolinie rzeki Dłubni. Ponieważ teren ten należy do najbardziej zagrożonych degradacją przyrodniczą, a także techniczną w pierwszej kolejności wyznaczono obszar będący nie tylko terenem który należy odnowić, ale posiada potencjał dla szybkiego rozwoju. Wyznaczenie tego obszaru jest także zgodne z oczekiwaniami mieszkańców, co potwierdzono w trakcie konsultacji na wstępnym etapie, jak również w trakcie prac nad samym programem.

W końcu władze samorządowe – Rada Gminy oraz Wójt Gminy dostrzegają problemy narastające na wyznaczonym obszarze, a w jego rewitalizacji upatrują możliwości wejścia na ścieżkę przyspieszonego rozwoju w szczególności w kontekście społecznym i gospodarczym.

Granice obszaru rewitalizacji zostały wyznaczone na obszarze zabudowanym po obu stronach rzeki Dłubni. Jednostką przyjętą do analizy było sołectwo (z opisanym wyjątkiem). Jednak aby sprostać wymaganiom ustawy i skoncentrować się na obszarach życia społeczności lokalnej zastosowano ograniczenie do obszaru zabudowanego – przeznaczonego do zamieszkania i prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z MPZP. Dlatego też granica obszaru nie pokrywa się z granicami wyznaczonych do analiz jednostek, a także granicami działek, które często tylko w niewielkim stopniu są obszarem zabudowanym, czy przeznaczonym pod zabudowę. Została jednak tak poprowadzona, aby na podstawie MPZP możliwa była identyfikacja tego obszaru. Zgodnie z MPZP gminy Iwanowice granice wyznaczają linie wyznaczające obszar parku krajobrazowego, bądź jego otuliny, a także granice sołectw. Tam, gdzie nie było to możliwe prowadzono granicę wzdłuż drogi, a działki rolne dzielono tak, aby do obszaru rewitalizacji włączyć teren zabudowane. Odstępstwem od przebiegu Dłubni jest fragment sołectwa Lesieniec i Zagaje, gdzie zauważa się nie tylko koncentrację zjawisk kryzysowych, ale także potencjał rozwojowy pozwalający zaktywizować społeczność lokalną. Są to bowiem tereny wyposażone w walory przyrodniczo-krajobrazowe, które mogłyby stanowić atrakcję turystyczną, a przynajmniej miejsce rekreacji, nie są jednak wyposażone w wystarczającą infrastrukturę, pozwalającą ożywić działalność mieszkańców.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Ostatecznie wyznaczony do rewitalizacji obszar zajmuje powierzchnię 7,75 km2 (10,9%), którą zamieszkuje 2 195 osób (25%) (rys. 4, tab. 7).

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Rysunek 4 Obszar rewitalizacji Gminy Iwanowice

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Uchwała Nr XXI/210/2016 Rady Gminy Iwanowice z dnia 31.08.2016r. w sprawie określenia obszarów zdegradowanych oraz obszaru rewitalizacji

Tabela 7 Powierzchnia Gminy Iwanowice i obszaru rewitalizacji 24

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Wyszczególnienie Liczba ludności Odsetek liczby Powierzchnia Odsetek ludności gminy [km2] powierzchni gminy Gmina Iwanowice 8 780 - 71,10 - Obszar rewitalizacji 2 195 25% 7,75 10,9% Źródło: Opracowanie własne 1.1.2. Subiektywne spostrzeżenia mieszkańców – na podstawie ankiet Na podstawie informacji przekazanych przez mieszkańców wysnuć można wiele wniosków. Pomocne w takiej analizie będą wykresy słupkowe sporządzone na podstawie zebranych informacji. Metoda opracowania ankiet:

• Wyniki ankiet zostały zebrane w tabelach zawierających dane

• W kolumnach wyniki zostały podzielone na poszczególne sekcje – jak np. problemy w aspekcie społecznym: przestępczość – przestępczość, ubóstwo, bezrobocie itd.

• Tabelę posortowano wg miejscowości zamieszkania ankietowanego.

• W ramach każdej miejscowości została wyciągnięta ocena średnia ocena na podstawie odpowiedzi dla danego pytania z ankiety

• Wyciągnięto średnią ocenę dla miejscowości z ocen uzyskanych w punkcie 3 z każdej sekcji.

• Oceny uzyskane w punkcie 5 ustandaryzowano wg metody opisanej w GPR.

Problemy o charakterze społecznym

Po pierwsze problemami, które według mieszkańców mają największe znaczenie są bezrobocie, jak również niski poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym oraz słaba integracja społeczności lokalnej. Znaczenie, choć w mniejszym stopniu mają także ubóstwo, patologie społeczne oraz niepełnosprawność. Z punktu widzenia istotności, problemy o charakterze społecznym są najważniejsze dla mieszkańców Lesieńca, Iwanowic Dworskich i Włościańskich, Grzegorzowic Wielkich Krasieńca Zakupnego, jak również Poskwitowa, Sułkowic oraz Sieciechowic. Nieznacznie poniżej średniej problem ten zauważany jest w Grzegorzowicach Małych.

Interpretując te dane w zestawieniu z rozmowami z mieszkańcami jednym z najistotniejszych problemów jakie dostrzega się we wszystkich miejscowościach jest brak integracji społecznej, a także aktywności społecznej. Chociaż wiele osób wskazuje na problem bezrobocia, to jak wskazują przedstawione w dalszej części dane, nie jest to istotny problem z punktu widzenia społecznego.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 8 Postrzeganie problemów społecznych w poszczególnych miejscowościach (sołectwach) A. Problemy w aspekcie społecznym Niski poz. Słaba Niski Miejscowość Przestęp- Patologie Niepełno- uczest. w życiu integracja Ubóstwo Bezrobocie poziom Inne, Średnia czość społeczne spraw-ność publ. społeczności edukacji kulturalnym lokalnej Biskupice 2,50 3,00 3,40 3,00 3,20 2,75 3,20 2,60 3,25 3,00 Celiny 2,00 2,40 3,00 2,40 2,80 1,80 4,20 3,20 2,25 2,68 Damice 2,50 4,00 4,00 2,50 2,00 2,50 3,50 3,50 3,00 3,04 Domiarki 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 Grzegorzowice Małe 3,00 3,00 3,00 4,00 2,00 3,00 4,00 4,00 3,00 3,22 Grzegorzowice Wielkie 3,00 5,00 5,00 5,00 4,00 3,00 3,00 4,00 3,00 3,89 Iwanowice Dworskie 4,00 4,00 4,33 4,00 4,00 4,00 3,67 4,00 3,00 3,99 Iwanowice Włościańskie 3,33 3,67 3,67 3,67 4,67 3,33 4,33 4,33 3,33 3,81 Krasieniec Stary 1,00 4,00 4,00 3,00 4,00 4,00 5,00 5,00 5,00 3,89 Krasieniec Zakupny 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 Lesieniec 5,00 3,00 3,00 5,00 4,00 4,00 5,00 4,00 5,00 4,22 Maszków 2,50 3,75 4,00 3,25 4,25 3,00 4,25 4,25 2,00 3,58 Narama 4,00 3,00 2,00 3,00 1,00 3,00 2,00 2,00 3,00 2,56 Poskwitów 4,17 3,83 4,17 3,67 4,00 3,67 3,33 3,33 2,67 3,70 Przestańsko 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 Sieciechowice 3,40 3,40 4,20 3,40 3,80 3,40 3,40 3,20 2,00 3,37 Sułkowice 2,00 4,00 3,00 4,00 4,00 4,00 5,00 4,00 2,00 3,56 Widoma 2,50 3,00 4,50 4,00 2,00 1,50 2,00 2,50 3,00 2,77 Władysław 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 Zagaje 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 Zalesie 4,00 3,00 4,00 4,00 3,00 2,00 2,00 3,00 0,00 3,13 Żerkowice 2,00 2,00 2,00 2,00 3,00 2,00 5,00 5,00 2,00 2,78 Gmina 3,03 3,41 3,58 3,51 3,29 3,04 3,66 3,61 2,85 3,36 Źródło: Opracowanie własne 26

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 9 Wartości wskaźników sfery społecznej A. Problemy w aspekcie społecznym Słaba Niski Niski poziom Miejscowość Przestęp- Patologie integracja Ubóstwo Bezrobocie poziom Niepełnosprawność uczest. w Inne, Średnia czość społeczne społecz. edukacji życiu publ. lokalnej Biskupice 0,38 0,33 0,47 0,33 0,60 0,50 0,40 0,20 0,65 0,27 Celiny 0,25 0,13 0,33 0,13 0,49 0,12 0,73 0,40 0,45 0,08 Damice 0,38 0,67 0,67 0,17 0,27 0,40 0,50 0,50 0,60 0,29 Domiarki 0,59 0,45 0,45 0,45 0,64 0,75 0,45 0,45 0,67 0,48 Grzegorzowice Małe 0,50 0,33 0,33 0,67 0,27 0,60 0,67 0,67 0,60 0,40 Grzegorzowice Wielkie 0,50 1,00 1,00 1,00 0,82 0,60 0,33 0,67 0,60 0,80 Iwanowice Dworskie 0,75 0,67 0,78 0,67 0,82 1,00 0,56 0,67 0,60 0,86 Iwanowice Włościańskie 0,58 0,56 0,56 0,56 1,00 0,73 0,78 0,78 0,67 0,76 Krasieniec Stary 0,00 0,67 0,67 0,33 0,82 1,00 1,00 1,00 1,00 0,80 Krasieniec Zakupny 0,59 0,45 0,45 0,45 0,64 0,75 0,45 0,45 0,67 0,48 Lesieniec 1,00 0,33 0,33 1,00 0,82 1,00 1,00 0,67 1,00 1,00 Maszków 0,38 0,58 0,67 0,42 0,89 0,60 0,75 0,75 0,40 0,61 Narama 0,75 0,33 0,00 0,33 0,00 0,60 0,00 0,00 0,60 0,00 Poskwitów 0,79 0,61 0,72 0,56 0,82 0,87 0,44 0,44 0,53 0,68 Przestańsko 0,59 0,45 0,45 0,45 0,64 0,75 0,45 0,45 0,67 0,48 Sieciechowice 0,60 0,47 0,73 0,47 0,76 0,76 0,47 0,40 0,40 0,49 Sułkowice 0,25 0,67 0,33 0,67 0,82 1,00 1,00 0,67 0,40 0,60 Widoma 0,38 0,33 0,83 0,67 0,27 0,00 0,00 0,17 0,60 0,13 Władysław 0,59 0,45 0,45 0,45 0,64 0,75 0,45 0,45 0,67 0,48 Zagaje 0,59 0,45 0,45 0,45 0,64 0,75 0,45 0,45 0,67 0,48 Zalesie 0,75 0,33 0,67 0,67 0,55 0,20 0,00 0,33 0,00 0,34 Żerkowice 0,25 0,00 0,00 0,00 0,55 0,20 1,00 1,00 0,40 0,13 Gmina 0,51 0,47 0,53 0,50 0,62 0,61 0,55 0,54 0,57 0,48 Źródło: Opracowanie własne 27

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Wykres 1 Problemy społeczne – wynik zagregowany

Problemy społeczne 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20

0,00

Celiny

Zagaje

Zalesie

Damice

Narama

Widoma

Domiarki

Lesieniec

Biskupice Maszków

Sułkowice

Żerkowice

Poskwitów

Władysław

Przestańsko

Sieciechowice

Krasieniec Stary Krasieniec

Krasieniec Krasieniec Zakupny

Grzegorzowice Małe Grzegorzowice

Iwanowice Iwanowice Dworskie Grzegorzowice Grzegorzowice Wielkie Iwanowice Iwanowice Włosciańskie Źródło: Opracowanie własne

Problemy o charakterze środowiskowym

Jak wynika z przeprowadzonych badań Największe zagrożenia dostrzegają mieszkańcy w gospodarce ściekowej i odpadowej. W szczególności mieszkańcy miejscowości najmniejszych i najbardziej odległych od centrów rozwojowych, ale atrakcyjnych z punktu widzenia walorów krajobrazowych i rekreacyjnych, dostrzegają konieczność poprawy warunków i infrastruktury pozwalającej na efektywniejszą ochronę środowiska.

Innym, jednak bardzo istotnym problemem są zagrożenia związane z klęskami żywiołowymi. Jako, że Gmina Iwanowice położona jest w dolinie rzeki Dłubni, miejscowości przez które rzeka przepływa, bezpośrednio narażone są na zagrożenia powodziowe – podtopienia, zalania itp. Zaznaczyć należy przy tym, że teren gminy jest mocno pofałdowanym ze spadkami ku dolinie rzeki, co jeszcze wzmacnia te zagrożenia.

Zasadniczo zatem większość terenów dotyka problem klęski żywiołowej. Obszary, gdzie zagrożenia te nie są zaliczane do istotnych to miejscowości położone zgala od terenów zalewowych i potencjalnie zalewowych.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 10 Postrzeganie problemów Środowiskowych w poszczególnych miejscowościach (sołectwach) – wyniki ankiet

B. Problemy w aspekcie ochrony środowiska Przekr Zagr.gosp. Zagr. Miejscowość Inne, stand ściekowej i klęskami Średnia jakie środowiska odpadowej żywioł Biskupice 3,40 3,80 4,20 3,00 3,60 Celiny 2,80 3,00 2,80 2,50 2,77 Damice 4,00 3,50 3,00 3,00 3,42 Domiarki 3,62 3,62 3,62 3,62 3,62 Grzegorzowice Małe 5,00 4,00 4,00 1,00 3,50 Grzegorzowice Wielkie 2,00 5,00 3,00 3,00 3,25 Iwanowice Dworskie 4,50 4,67 3,00 2,00 3,86 Iwanowice Włościańskie 4,00 4,67 5,00 3,67 4,33 Krasieniec Stary 3,00 5,00 3,00 5,00 4,00 Krasieniec Zakupny 3,62 3,62 3,62 3,62 3,62 Lesieniec 4,00 5,00 5,00 5,00 4,75 Maszków 4,25 4,25 4,75 4,00 4,33 Narama 4,00 5,00 5,00 3,00 4,25 Poskwitów 4,17 4,83 4,00 3,00 4,13 Przestańsko 3,62 3,62 3,62 3,62 3,62 Sieciechowice 4,80 4,40 4,40 2,00 4,00 Sułkowice 2,00 3,00 4,00 3,00 3,00 Widoma 1,50 3,00 2,50 3,00 2,29 Władysław 3,62 3,62 3,62 3,62 3,62 Zagaje 3,62 3,62 3,62 3,62 3,62 Zalesie 4,00 5,00 3,00 0,00 4,00 Żerkowice 2,00 2,50 2,50 1,00 2,00 Gmina 3,52 4,03 3,69 2,97 3,62 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 11 Postrzeganie problemów Środowiskowych – wskaźniki standaryzujące

B. Problemy w aspekcie ochrony środowiska Przekr Zagr.gosp. Zagr. Miejscowość stand ściekowej i klęskami Inne, jakie Średnia środowiska odpadowej żywioł Biskupice 0,54 0,52 0,68 0,60 0,58 Celiny 0,37 0,20 0,12 0,50 0,28 Damice 0,71 0,40 0,20 0,60 0,52 Domiarki 0,60 0,45 0,45 0,72 0,59 Grzegorzowice Małe 1,00 0,60 0,60 0,20 0,55 Grzegorzowice Wielkie 0,14 1,00 0,20 0,60 0,45 Iwanowice Dworskie 0,86 0,87 0,20 0,40 0,68 Iwanowice Włościańskie 0,71 0,87 1,00 0,73 0,85 Krasieniec Stary 0,43 1,00 0,20 1,00 0,73 Krasieniec Zakupny 0,60 0,45 0,45 0,72 0,59 Lesieniec 0,71 1,00 1,00 1,00 1,00 Maszków 0,79 0,70 0,90 0,80 0,85 Narama 0,71 1,00 1,00 0,60 0,82 Poskwitów 0,76 0,93 0,60 0,60 0,77 Przestańsko 0,60 0,45 0,45 0,72 0,59 Sieciechowice 0,94 0,76 0,76 0,40 0,73 Sułkowice 0,14 0,20 0,60 0,60 0,36 Widoma 0,00 0,20 0,00 0,60 0,11 Władysław 0,60 0,45 0,45 0,72 0,59 Zagaje 0,60 0,45 0,45 0,72 0,59 Zalesie 0,71 1,00 0,20 0,00 0,73 Żerkowice 0,14 0,00 0,00 0,20 0,00 Gmina 0,58 0,61 0,48 0,59 0,59 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Wykres 2 Problemy środowiskowe

Problemy środowiskowe 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20

0,00

Celiny

Zagaje

Zalesie

Damice

Narama

Widoma

Domiarki

Lesieniec

Biskupice Maszków

Sułkowice

Żerkowice

Poskwitów

Władysław

Przestańsko

Sieciechowice

Krasieniec Stary Krasieniec

Krasieniec Krasieniec Zakupny

Grzegorzowice Małe Grzegorzowice

Iwanowice Iwanowice Dworskie Grzegorzowice Grzegorzowice Wielkie Iwanowice Iwanowice Włosciańskie Źródło: Opracowanie własne

Problemy techniczne

Największym problemem technicznym, z jakim borykają się mieszkańcy gminy Iwanowice jest stan dróg. Zaraz po nim dostępność do infrastruktury komunalnej. Zasadniczo najwięcej głosów dotyczy bezpieczeństwa poruszania się po drogach nie tylko pojazdów, ale w szczególności pieszych oraz jednośladów. Zauważa się generalnie konieczność uzupełnienia infrastruktury drogowej o chodniki, bądź wydzielone miejsca dla poruszania się pieszych.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 12 Postrzeganie problemów technicznych przez mieszkańców – wyniki ankiet

C. Problemy w aspekcie stanu technicznego Miejscowość infrastruk. drogi budynki telekom. Inne Średnia komunalna Biskupice 4,40 4,00 3,50 4,20 2,75 3,90 Celiny 4,40 4,20 3,60 4,80 3,25 4,04 Damice 4,50 4,50 3,50 3,50 2,00 3,88 Domiarki 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 Grzegorzowice Małe 4,00 4,00 4,00 4,00 3,00 3,80 Grzegorzowice Wielkie 5,00 5,00 4,00 5,00 3,00 4,40 Iwanowice Dworskie 4,33 4,67 3,00 4,33 1,00 3,85 Iwanowice Włościańskie 4,33 3,67 3,67 4,00 3,67 3,87 Krasieniec Stary 4,00 5,00 3,00 3,00 3,00 3,60 Krasieniec Zakupny 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 Lesieniec 5,00 4,00 5,00 4,00 5,00 4,60 Maszków 4,75 4,00 3,50 3,50 2,00 3,73 Narama 5,00 4,00 4,00 5,00 3,00 4,20 Poskwitów 4,50 4,00 3,67 4,00 3,33 3,95 Przestańsko 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 Sieciechowice 4,40 4,40 3,40 4,20 2,00 3,74 Sułkowice 5,00 5,00 4,00 5,00 2,00 4,20 Widoma 4,50 4,50 4,00 3,00 3,00 3,85 Władysław 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 Zagaje 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91 Zalesie 4,00 4,00 2,00 3,00 0,00 3,25 Żerkowice 5,00 4,50 3,00 4,00 2,00 3,70 Gmina 4,39 4,23 3,65 4,00 2,89 3,91 Źródło: Opracowanie własne

Gmina także nie jest w całości wyposażona w infrastrukturę komunalną zwłaszcza kanalizacyjną. Jest to problem powiązany z ochroną środowiska, bowiem braki te dotyczą miejscowości położonych w dolinie Dłubni. Brak kanalizacji naraża rzekę oraz jej otoczenie na zanieczyszczenia i dalszą degradację przyrodniczą (Lesieniec, Grzegorzowice Wielkie). W pozostałych częściach gminy braki w infrastrukturze ochrony środowiska wpływać będą na jakość życia (organizacja zbiorników wybieralnych i związany z tym przymus odpowiedniego zagospodarowania przestrzeni). Innymi aspektami są dostępność komunikacyjna, zwłaszcza terenów oddalonych od głównych ciągów komunikacyjnych (Sułkowice, Celiny).

Do wymienionych wyżej aspektów dodać należy wyposażenie i infrastrukturę telekomunikacyjną oraz jakość budynków, w szczególności użyteczności publicznej aby otrzymać całościowy obraz rozkładu problemów technicznych (Wykres 3).

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 13 Postrzeganie problemów technicznych przez mieszkańców – wskaźniki standaryzujące

C. Problemy w aspekcie stanu technicznego Miejscowość infrastruk. drogi budynki telekom. Inne Średnia komunalna Biskupice 0,45 0,25 0,50 0,60 0,55 0,48 Celiny 0,45 0,40 0,53 0,90 0,65 0,59 Damice 0,54 0,63 0,50 0,25 0,40 0,46 Domiarki 0,00 0,19 0,64 0,46 0,78 0,49 Grzegorzowice Małe 0,08 0,25 0,67 0,50 0,60 0,41 Grzegorzowice Wielkie 1,00 1,00 0,67 1,00 0,60 0,85 Iwanowice Dworskie 0,39 0,75 0,33 0,67 0,20 0,44 Iwanowice Włościańskie 0,39 0,00 0,56 0,50 0,73 0,46 Krasieniec Stary 0,08 1,00 0,33 0,00 0,60 0,26 Krasieniec Zakupny 0,00 0,19 0,64 0,46 0,78 0,49 Lesieniec 1,00 0,25 1,00 0,50 1,00 1,00 Maszków 0,77 0,25 0,50 0,25 0,40 0,35 Narama 1,00 0,25 0,67 1,00 0,60 0,70 Poskwitów 0,54 0,25 0,56 0,50 0,67 0,52 Przestańsko 0,00 0,19 0,64 0,46 0,78 0,49 Sieciechowice 0,45 0,55 0,47 0,60 0,40 0,36 Sułkowice 1,00 1,00 0,67 1,00 0,40 0,70 Widoma 0,54 0,63 0,67 0,00 0,60 0,44 Władysław 0,00 0,19 0,64 0,46 0,78 0,49 Zagaje 0,00 0,19 0,64 0,46 0,78 0,49 Zalesie 0,08 0,25 0,00 0,00 0,00 0,00 Żerkowice 1,00 0,63 0,33 0,50 0,40 0,33 Gmina 0,44 0,42 0,55 0,50 0,58 0,49 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Wykres 3 Problemy techniczne

Problemy techniczne 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20

0,00

Celiny

Zagaje

Zalesie

Damice

Narama

Widoma

Domiarki

Lesieniec

Biskupice Maszków

Sułkowice

Żerkowice

Poskwitów

Władysław

Przestańsko

Sieciechowice

Krasieniec Stary Krasieniec

Krasieniec Krasieniec Zakupny

Grzegorzowice Małe Grzegorzowice

Iwanowice Iwanowice Dworskie Grzegorzowice Grzegorzowice Wielkie Iwanowice Iwanowice Włosciańskie Źródło: Opracowanie własne

Problemy w aspekcie funkcjonalno-przestrzennym

Mieszkańcy gminy zwracają także uwagę na problemy natury funkcjonalno-przestrzennej, czyli rozmieszczenia różnego rodzaju funkcji w przestrzeni. Okazuje się, że jest to jeden z istotniejszych problemów. Należy jednak rozpatrywać go korygując subiektywne odczucia społeczeństw lokalnych, czyli dążenia do zaspokajania potrzeb w miejscu zamieszkania, co w gminie wiejskiej nie jest możliwe do zrealizowania (Wykres 4). Niemniej zwraca się szczególną uwagę na estetykę obiektów zwłaszcza użyteczności publicznej oraz miejsc, które obecnie służą jako miejsca spotkań. Chociaż pełnią one faktycznie rolę „placów” to w rzeczywistości ich wygląd na co dzień nie odbiega od dobrze pojętego miejsca reprezentacyjnego miejscowości. W gminie Iwanowice można zidentyfikować dwa takie miejsca: parking i okolice parkingu koło kościoła w Iwanowicach Włościańskich oraz Parking i okolice Kościoła w Sieciechowicach.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 14 Bariery przestrzenno-funkcjonalne – wyniki ankiet

D. Problemy w aspekcie przestrzenno-funkcjonalnym Dostęp. Dostęp Bariery Miejscowość ter. infrast. do usług architekt Estetyka Inne Średnia rekr., Społeczną podst. (niepełnos.) sport. Biskupice 3,60 3,20 3,00 4,00 3,80 3,00 3,43 Celiny 4,60 4,40 3,80 4,00 4,20 3,25 4,04 Damice 3,00 4,00 4,00 4,50 3,00 2,00 3,58 Domiarki 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 Grzegorzowice Małe 3,00 3,00 2,00 4,00 4,00 3,00 3,17 Grzegorzowice Wielkie 3,00 4,00 4,00 5,00 3,00 3,00 3,67 Iwanowice Dworskie 4,33 4,00 4,33 4,67 4,00 1,00 4,12 Iwanowice Włościańskie 5,00 5,00 4,67 4,67 4,67 2,67 4,44 Krasieniec Stary 5,00 5,00 5,00 5,00 4,00 5,00 4,83 Krasieniec Zakupny 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 Lesieniec 4,00 5,00 4,00 5,00 4,00 5,00 4,50 Maszków 4,50 4,50 3,75 4,50 4,50 2,00 4,20 Narama 5,00 4,00 4,00 5,00 5,00 3,00 4,33 Poskwitów 4,50 3,33 3,50 3,67 3,50 3,00 3,59 Przestańsko 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 Sieciechowice 4,20 3,60 4,20 4,40 4,00 2,00 3,79 Sułkowice 4,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 4,83 Widoma 2,50 3,00 3,00 4,50 3,00 3,00 3,22 Władysław 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 Zagaje 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 3,90 Zalesie 3,00 3,00 5,00 4,00 2,00 0,00 3,40 Żerkowice 3,50 4,50 2,50 3,00 4,00 1,00 3,08 Gmina 3,92 4,00 3,87 4,29 3,87 3,02 3,90 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 15 Bariery przestrzenno-funkcjonalne – wskaźniki standaryzujące

D. Problemy w aspekcie przestrzenno-funkcjonalnym Miejscowość Dostęp Dostęp. Bariery do usług ter. rekr., architekt infrast. podst. sport. (niepełnos.) Estetyka Społeczną Inne Średnia Biskupice 0,44 0,10 0,33 0,50 0,60 0,60 0,20 Celiny 0,84 0,70 0,60 0,50 0,73 0,65 0,55 Damice 0,20 0,50 0,67 0,75 0,33 0,40 0,29 Domiarki 0,56 0,45 0,63 0,45 0,63 0,78 0,46 Grzegorzowice Małe 0,20 0,00 0,00 0,50 0,67 0,60 0,05 Grzegorzowice Wielkie 0,20 0,50 0,67 1,00 0,33 0,60 0,33 Iwanowice Dworskie 0,73 0,50 0,78 0,83 0,67 0,20 0,59 Iwanowice Włościańskie 1,00 1,00 0,89 0,83 0,89 0,53 0,78 Krasieniec Stary 1,00 1,00 1,00 1,00 0,67 1,00 1,00 Krasieniec Zakupny 0,56 0,45 0,63 0,45 0,63 0,78 0,46 Lesieniec 0,60 1,00 0,67 1,00 0,67 1,00 0,81 Maszków 0,80 0,75 0,58 0,75 0,83 0,40 0,64 Narama 1,00 0,50 0,67 1,00 1,00 0,60 0,71 Poskwitów 0,80 0,17 0,50 0,33 0,50 0,60 0,29 Przestańsko 0,56 0,45 0,63 0,45 0,63 0,78 0,46 Sieciechowice 0,68 0,30 0,73 0,70 0,67 0,40 0,41 Sułkowice 0,60 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 Widoma 0,00 0,00 0,33 0,75 0,33 0,60 0,08 Władysław 0,56 0,45 0,63 0,45 0,63 0,78 0,46 Zagaje 0,56 0,45 0,63 0,45 0,63 0,78 0,46 Zalesie 0,20 0,00 1,00 0,50 0,00 0,00 0,18 Żerkowice 0,40 0,75 0,17 0,00 0,67 0,20 0,00 Gmina 0,57 0,50 0,62 0,65 0,62 0,60 0,46 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Wykres 4 Problemy przestrzenno-funkcjonalne

Problemy funkcjonalno-przestrzenne 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20

0,00

Celiny

Zagaje

Zalesie

Damice

Narama

Widoma

Domiarki

Lesieniec

Biskupice Maszków

Sułkowice

Żerkowice

Poskwitów

Władysław

Przestańsko

Sieciechowice

Krasieniec Krasieniec Stary

Krasieniec Krasieniec Zakupny

Grzegorzowice Grzegorzowice Małe

Iwanowice Iwanowice Dworskie Grzegorzowice Grzegorzowice Wielkie Iwanowice Iwanowice Włosciańskie Źródło: Opracowanie własne

Problemy gospodarcze

Problemy w prowadzeniu działalności gospodarczej zauważalne są tam, gdzie w większości działalność ta jest prowadzona. Dlatego też tego typu trudności najlepiej jest rozpatrywać w powiązaniu z innymi problemami, które mogą być zarówno przyczyną jak i konsekwencją problemów działalności gospodarczej.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 16. Problemy w aspekcie gospodarczym – wyniki ankiet

E. Problemy w aspekcie gospodarczy Miejscowość kondycja Potrzeba Jakość Przerost lokalnych inwestycji sektora zatr. w Inne Średnia firm zew. usług rolnictwie Biskupice 4,00 4,00 3,40 3,00 3,00 3,62 Celiny 3,80 4,60 4,00 2,40 3,25 3,63 Damice 4,00 4,00 4,00 3,50 3,00 3,78 Domiarki 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 Grzegorzowice Małe 3,00 4,00 3,00 4,00 3,00 3,40 Grzegorzowice Wielkie 3,00 4,00 3,00 3,00 3,00 3,20 Iwanowice Dworskie 3,33 4,00 4,33 3,67 1,00 3,58 Iwanowice Włościańskie 4,00 4,33 4,00 4,00 3,67 4,00 Krasieniec Stary 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 Krasieniec Zakupny 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 Lesieniec 4,00 5,00 4,00 4,00 3,00 4,00 Maszków 4,00 4,50 3,75 3,25 2,00 3,73 Narama 2,00 3,00 4,00 2,00 3,00 2,80 Poskwitów 3,00 3,67 3,00 3,00 2,33 3,06 Przestańsko 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 Sieciechowice 3,40 4,00 4,00 3,40 2,25 3,46 Sułkowice 4,00 4,00 5,00 2,00 2,00 3,40 Widoma 3,50 4,50 3,50 2,50 3,00 3,55 Władysław 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 Zagaje 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 3,46 Zalesie 4,00 4,00 4,00 3,00 0,00 3,75 Żerkowice 3,00 4,50 3,00 2,50 1,00 2,80 Gmina 3,47 3,93 3,65 3,16 2,67 3,46 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 16 Problemy w aspekcie gospodarczym – wskaźniki standaryzujące

E. Problemy w aspekcie gospodarczy

Miejscowość kondycja Potrzeba Jakość Przerost lokalnych inwestycji sektora zatr. w Inne Średnia firm zew. usług rolnictwie

Biskupice 1,00 0,50 0,20 0,50 0,82 0,68 Celiny 0,90 0,80 0,50 0,20 0,89 0,69 Damice 1,00 0,50 0,50 0,75 0,82 0,81 Domiarki 0,73 0,23 0,23 0,73 0,94 0,55 Grzegorzowice Małe 0,50 0,50 0,00 1,00 0,82 0,50 Grzegorzowice Wielkie 0,50 0,50 0,00 0,50 0,82 0,33 Iwanowice Dworskie 0,67 0,50 0,67 0,83 0,27 0,65 Iwanowice Włościańskie 1,00 0,67 0,50 1,00 1,00 1,00 Krasieniec Stary 0,50 0,00 0,00 0,50 0,82 0,17 Krasieniec Zakupny 0,73 0,23 0,23 0,73 0,94 0,55 Lesieniec 1,00 1,00 0,50 1,00 0,82 1,00 Maszków 1,00 0,75 0,38 0,63 0,55 0,77 Narama 0,00 0,00 0,50 0,00 0,82 0,00 Poskwitów 0,50 0,33 0,00 0,50 0,64 0,22 Przestańsko 0,73 0,23 0,23 0,73 0,94 0,55 Sieciechowice 0,70 0,50 0,50 0,70 0,61 0,55 Sułkowice 1,00 0,50 1,00 0,00 0,55 0,50 Widoma 0,75 0,75 0,25 0,25 0,82 0,63 Władysław 0,73 0,23 0,23 0,73 0,94 0,55 Zagaje 0,73 0,23 0,23 0,73 0,94 0,55 Zalesie 1,00 0,50 0,50 0,50 0,00 0,79 Żerkowice 0,50 0,75 0,00 0,25 0,27 0,00 Gmina 0,73 0,46 0,32 0,58 0,73 0,55 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Wykres 5 Problemy gospodarcze

Problemy gospodarcze 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20

0,00

Celiny

Zagaje

Zalesie

Damice

Narama

Widoma

Domiarki

Lesieniec

Biskupice Maszków

Sułkowice

Żerkowice

Poskwitów

Władysław

Przestańsko

Sieciechowice

Krasieniec Stary Krasieniec

Krasieniec Krasieniec Zakupny

Grzegorzowice Małe Grzegorzowice

Iwanowice Iwanowice Dworskie Grzegorzowice Grzegorzowice Wielkie Iwanowice Iwanowice Włosciańskie Źródło: Opracowanie własne

Jakość życia

Niezwykle istotną informacją jest postrzeganie jakości życia przez mieszkańców poszczególnych miejscowości pomimo dostrzegania opisanych wcześniej problemów. Z całą pewnością rzutuje to na aspekt społeczny, jednak ze względu na specyfikę pytania ukazuje się wyniki w odrębnym punkcie. Porównanie zaś wyników z danymi statystycznymi nastąpi poprzez ujednoliconą informację w zakresie zjawisk społecznych.

Powyższe podsumowanie prowadzi do wniosku, że przedstawione problemy i ich natężenie jakie identyfikują mieszkańcy istotnie przekłada się na postrzeganie jakości ich życia. Niemniej informacja ta musi zostać zweryfikowana poprzez dane statystyczne, które niejednokrotnie wskazują inne tendencje aniżeli wynikałoby to z odczuć mieszkańców.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 17 Jakość życia

Jakość życia Miejscowość Średnia Wskaźnik wartość Biskupice 4,20 0,80 Krasieniec Stary 4,00 0,75 Lesieniec 4,00 0,75 Maszków 2,75 0,44 Narama 4,00 0,75 Poskwitów 3,17 0,54 Sieciechowice 2,40 0,35 Sułkowice 2,00 0,25 Widoma 4,00 0,75 Celiny 3,20 0,55 Zalesie 5,00 1,00 Żerkowice 3,50 0,63 Damice 3,00 0,50 Grzegorzowice Małe 4,00 0,75 Grzegorzowice Wielkie 1,00 0,00 Iwanowice Dworskie 4,67 0,92 Iwanowice Włościańskie 3,00 0,50 Domiarki 3,47 0,62 Krasieniec Zakupny 3,47 0,62 Przestańsko 3,47 0,62 Władysław 3,47 0,62 Zagaje 3,47 0,62 Gmina 3,42 0,60 Źródło: Opracowanie własne

Wykres 6 Jakość życia

Jakość życia 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20

0,00

Celiny

Zagaje

Zalesie

Damice

Narama

Widoma

Domiarki

Lesieniec

Biskupice Maszków

Sułkowice

Żerkowice

Poskwitów

Władysław

Przestańsko

Sieciechowice

Krasieniec Stary Krasieniec

Krasieniec Krasieniec Zakupny

Grzegorzowice Małe Grzegorzowice

Iwanowice Iwanowice Dworskie Grzegorzowice Grzegorzowice Wielkie Iwanowice Iwanowice Włosciańskie Źródło: Opracowanie własne 41

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

1.2. Analiza lokalnych potencjałów występujących na terenie obszaru rewitalizacji Śledząc dokumenty planistyczne opracowane przez gminę Iwanowice, a w szczególności jej strategię rozwoju, jak również biorąc pod uwagę wypowiedzi mieszkańców w trakcie badań ankietowych wyłania się pozytywny obraz obszaru chociaż zdegradowanego, to posiadającego olbrzymi potencjał, który można rozpatrywać w różnych aspektach:

• technicznym,

• turystycznym, kulturowym i rekreacyjnym,

• demograficznym.

Potencjał ten odpowiednio uruchomiony, lub uaktywniony może przynieść na obszarze rewitalizacji zwielokrotnione korzyści dla przyrody, ludności zamieszkującej i przyjezdnej, a przede wszystkim wpłynie na wizerunek gminy Iwanowice.

2.1.2 1.2.1. Potencjał techniczny Z punktu widzenia wyposażenia obszaru rewitalizacji w infrastrukturę techniczną oraz jej warunki można uznać, że jest to jeden z większych atutów gminy. Niewątpliwie istnieją jeszcze miejsca wymagające uzupełnienia i poprawy tej infrastruktury, niemniej do potencjałów należy zaliczyć:

1. Położenie komunikacyjne – bliskość aglomeracji krakowskiej (rynek pracy, rynek zbytu, dostęp do edukacji, w tym na szczeblu wyższym, dostęp do usług publicznych, itd.);

2. Wysoką dostępność komunikacyjna gminy (przez teren gminy prowadzą drogi z Krakowa w kierunku Miechowa, Wolbromia i Ojcowa);

3. Dobre połączenie gminy z Krakowem liniami autobusowymi oraz siecią prywatnych mikrobusów, w tym przewidywany do budowy wraz z drogą ekspresową węzeł drogowy z drogą krajową nr 7 i drogą powiatową;

4. Dostęp do sieci wodociągowej;

5. Wysoki poziom bezpieczeństwa przeciwpożarowego (działalność Ochotniczych Straży Pożarnych);

2.1.3 1.2.2. Potencjał turystyczny, kulturowy i rekreacyjny Być może wynika do z racji położenia geograficznego i uwarunkowań historycznych, ale potencjał turystyczno-wypoczynkowy, czy rekreacyjny wraz z możliwościami rozwoju i eksponowania kulturowego obszaru świadczy o wielkim niewykorzystaniu możliwości obszaru rewitalizacji. Brak wykorzystania tego właśnie potencjału prowadzi do niszczenia atrakcyjnych przyrodniczo i turystycznie terenów w dolinie rzeki Dłubnia. Stąd konieczna jest jak najszybsza aktywizacja takich potencjałów jak: 42

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

1. Położenie na pograniczu Wyżyny Miechowskiej i Jury Krakowsko-Częstochowskiej – bogate walory przyrodniczo-krajobrazowe, sporo terenów zielonych, liczne skałki wapienne;

2. Bogate zasoby wód jurajskich typu artezyjskiego na terenie obszaru;

3. Bogactwo dziedzictwa kulturowego na terenie obszaru i w jego pobliżu, w tym m.in. zabytki architektury sakralnej (kościoły, np. drewniany kościółek p.w. św. Trójcy w Iwanowicach, kapliczki, przydrożne krzyże);

4. Muzeum Regionalne w zabytkowym XVIII-wiecznym budynku dawnej karczmy, dokumentujące i prezentujące historie i wytwory osadnictwa w dolinie Dłubni;

5. Bogata historia, żywa kultura i tradycja lokalna – folklor, działalność zespołów i kapel ludowych, orkiestr dętych, itp., Festiwal Godki Krakowskiej, Dożynki gminne, rodzima podkrakowska kuchnia;

6. Dobra lokalizacja pod kątem sąsiednich atrakcji turystycznych, zlokalizowanych m.in. w Krakowie czy Ojcowie;

7. Łatwy dostęp do oferty kulturalnej stolicy regionu;

8. Tradycje pszczelarskie;

9. Duża aktywność społeczna w zakresie sportu i rekreacji (m.in. 4 kluby sportowe, wiele sekcji);

10. Istniejąca infrastruktura sportowo-rekreacyjna;

11. Działalność społeczno-kulturowa Ochotniczych Straży Pożarnych i Kół Gospodyń Wiejskich.

2.1.4 1.2.3. Potencjał demograficzny Z kolei potencjał demograficzny należy traktować jako potencjał, który w przyszłości wesprze procesy rewitalizacyjne i porewitalizacyjne.

Bardzo wysokie przeciętne saldo migracji z lat 2007-2010 na 10. tys. mieszkańców (równe: 84,08), oraz dodatni przeciętny przyrost naturalny, to dane dla gminy. Nie inaczej wygląda sytuacja w obszarze rewitalizacji. Jednak występują tu bardzo licznie i duże zróżnicowania (stare i nowe domy, zagospodarowane tereny i tereny nieuporządkowane). Tereny pozostawione bez interwencji w wyznaczonym obszarze wpływać będą negatywnie na te, które są uporządkowane i pełnią jakieś funkcje. Brak reakcji tereny zaniedbane niekorzystnie odbije się na całości. W konsekwencji nawet, jeśli dziś demografia pokazuje wskaźniki korzystne dla gminy, w ciągu kilku lat proces może się odwrócić. Z kolei dla nowego budownictwa istnieje jeszcze wiele miejsca, co umacnia warunki dla rozwoju potencjału demograficznego. Jest to olbrzymi kapitał gminy, który obecnie nieco „uśpiony” może – w

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 momencie realizacji inwestycji rewitalizacyjnych oraz przedsięwzięć miękkich – się ujawnić w dać pozytywne efekty w postaci podejmowania działalności gospodarczej i społecznej w różnych sferach.

2.1.5 1.2.4. Wnioski Obszar rewitalizacji gminy Iwanowice posiada olbrzymi potencjał rozwojowy wynikający przede wszystkim z dwóch przesłanek: a) bliskości dużego miasta o wielkich tradycjach i atrakcyjności zarówno inwestycyjnej jak i turystycznej b) położenia na obrzeżach Jury Krakowsko-Częstochowskiej, na obszarze której znajduje się park krajobrazowy Doliny Dłubni, a niewielkiej odległości znajduje się Ojcowski Park Narodowy.

To właśnie położenie wraz z walorami krajobrazowymi, które także są do wydobycia, predestynują teren rewitalizacji do bycia zapleczem rekreacyjnym dla mieszkańców dużej aglomeracji miejskiej. Uruchomienie odpowiednich procesów może „nakręcić” pozytywną spiralę zdarzeń prowadzącą do dynamicznego rozwoju najpierw wyznaczonego obszaru rewitalizacji a następnie całej gminy i okolic.

Zjawiska kryzysowe, jakie zostały opisane w rozdziale 1.1 w powiązaniu potencjałem i możliwościami nie mogą być pozostawione bez działań rewitalizacyjnych. Grozić to może bowiem dalszą degradacją środowiskową, a brak możliwości rozwoju mieszkańców – społeczno-ekonomiczną marginalizacją. Dlatego też instrumentarium, jakie jest planowane do wykorzystania w procesach rewitalizacyjnych, mimo że wydawać by się mogło skierowane będzie na turystów/gości, to właśnie wygenerowanie swoistego wizerunku gminy i jej postrzegania będzie impulsem do podejmowania różnych aktywności przez społeczność lokalną.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

1.3. Próba wskazania przyczyn głównych problemów Generalnie w gminie Iwanowice został jasno zdefiniowany problem, którego źródło identyfikuje się na obszarze wyznaczonym do rewitalizacji. Teren ten został zlokalizowany w dolinie rzeki Dłubni. Sytuacja kryzysowa tego terenu wynika z charakteru rolniczego gminy, co wiąże się z wysokim zatrudnieniem w nierentownej (w większości) działalności rolniczej, jak również niewykorzystanego potencjału przyrodniczo-rekreacyjnego. Natomiast naczelnym problemem jest postępująca degradacja obszaru bogatego krajobrazowo i kulturowo ze względu na brak szerokiego zainteresowania i wizji możliwości zagospodarowania tego elementu Dłubiańskiego Parku Krajobrazowego. Przyczyną tego stanu rzeczy są wieloletnie zaniedbania w szczególności w infrastrukturze podstawowej wynikające z rolniczego niegdyś charakteru gminy.

Rysunek 5 Struktura problemowa obszaru rewitalizacji

Postępująca degradacja przyrodnicza

Brak zainteresowania i wizji Zaniedbania w infrastrukturze możliwości rozwoju

Tradycyjna Niska świadomość Niski stopień Brak środków gospodarka lokalnego integracji finansowych rolna potencjału społecznej

Wod-kan Drogi i chodniki

Wypoczynek Miejsce reprezentacyjne

Źródło: Opracowanie własne

W trakcie warsztatów diagnostycznych jednym z często wskazywanych problemów społecznych była niska aktywność mieszkańców w życiu publicznym i kulturalnych oraz ich słaba integracja. Przyczyn nieangażowania się podawano wiele: brak czasu, wiedzy, pomysłu czy wiary w skuteczność działania. Część osób wyżej od aktywności społecznej stawia troskę o rozwiązywanie własnych problemów lub nie chce przyjmować na siebie zbyt dużych

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 zobowiązań. Budowę społeczeństwa obywatelskiego utrudnia niedobór rozwiniętej nowej klasy średniej, która w dojrzałych demokracjach stanowi społeczne i finansowe zaplecze organizacji pozarządowych, oraz brak wystarczającego prawnego, finansowego i organizacyjnego wsparcia dla tych organizacji przez administrację państwową. Pasywności obywatelskiej sprzyjają: ubóstwo, długotrwałe bezrobocie, dyskryminacja z powodu odmienności, które prowadzą do marginalizacji i wykluczenia społecznego. Niekorzystne w aspekcie tworzenia społeczeństwa obywatelskiego są też migracje zarobkowe, które wiążą się z rozbijaniem sieci społecznych. Główną barierą w rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w obszarze rewitalizacji jest słabo rozwinięta infrastruktura społeczna (brak świetlic lub ich niska jakość). Mieszkańcy potrzebują także impulsu do zmiany postawy. W tym zakresie duże możliwości posiadają władze gminne, które mogą zainicjować zaawansowaną formę współpracy i komunikacji z mieszkańcami. Skore do współpracy władze gminne oraz zauważenie realnego wpływu na sposób realizowania zadań inwestycyjnych będą owocować coraz większym uczestnictwem lokalnej społeczności w życiu publicznym.

Słaby rozwój przedsiębiorczości wynika z rolniczego charakteru gminy. Gmina pomimo bliskiej odległości do Krakowa oraz dobrej komunikacji, nie jest atrakcyjnym miejscem dla inwestorów. Bezrobocie nierozerwalnie powiązane jest z rozwojem gospodarczym. Można przypuszczać, że rozwój i właściwe wykorzystanie potencjału turystycznego będzie skutkować rozwojem przedsiębiorczości i ograniczy bezrobocie.

Zdiagnozowano także wiele problemów natury technicznej i przestrzenno-funkcjonalnej dotyczących głównie zaniedbania przestrzeni publicznej i niskiej estetyki budynków. Wynika to nie tylko z braku środków finansowych, ale i z kumulacji zaniedbań jakie miały miejsce na przestrzeni wielu lat. Ideą rewitalizacji jest dostarczenie impulsu do dalszej zmiany. W związku tym Gmina Iwanowice planuje odnowić tę część przestrzeni publicznej, która leży w jej gestii, a już odnowione przestrzenie połączone z działaniami aktywizującymi lokalną społeczność, skutecznie zachęcą pozostałych do partycypacji w tych działaniach.

Zły stan powietrza atmosferycznego spowodowany w głównej mierze emisją zanieczyszczeń związanych z indywidualnym ogrzewaniem budynków (tzw. niska emisja). Niska emisja szkodzi mieszkańcom i przebywającym tu turystom oraz negatywnie wpływa na wizerunek obszaru charakteryzującego się wyjątkowymi atrakcjami turystycznymi.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

1.4. Analiza SWOT obszaru rewitalizacji Diagnoza społeczno-gospodarcza obszaru rewitalizacji, wsparta wynikami partycypacji społecznej oraz analizą ankiet wskazuje na kluczowe deficyty i potencjały obszaru rewitalizacji i jego otoczenia, które zostały przedstawione w formie analizy SWOT. Identyfikację negatywnych zjawisk przeprowadzono na podstawie wniosków wyciągniętych z analizy wartości wskaźników cząstkowych dla poszczególnych sołectw, na terenie których utworzono obszar rewitalizacji.

OBSZAR REWITALIZACJI MOCNE STRONY SŁABE STRONY (Potencjały) (Negatywne zjawiska) ✓ Silna tożsamość regionalna i kulturowa ✓ Starzejące się społeczeństwo ✓ Położenie blisko Krakowa: dostępność do ✓ Bezrobocie i ubóstwo socjalne atrakcyjnego rynku pracy i usług ✓ Niewielka liczba organizacji pozarządowych, publicznych wyższego rzędu działających w sferze włączenia społecznego ✓ Dostępność komunikacyjna gminy ✓ Niewystarczająca oferta czasu wolnego oraz ✓ Niepowtarzalne i wybitne walory brak miejsc integracji społecznej, przyrodnicze i kulturowe szczególnie dla młodzieży w wieku szkolnym ✓ Materialne dziedzictwo kulturowe ✓ Niewystarczający poziom wyposażenia w i historyczne infrastrukturę rekreacyjną i aktywne formy ✓ Wzrost liczby ludności i dodatni przyrost wypoczynku naturalny ✓ Zły stan dróg oraz chodników ✓ Saldo migracji w ruchu wewnętrznym na ✓ Zanieczyszczenie powietrza dodatnim poziomie ✓ Brak infrastruktury rowerowej ✓ Niewielka ilość uporządkowanej zieleni rekreacyjnej, obiektów małej architektury ✓ Braki w infrastrukturze technicznej ✓ Zły stan techniczny niektórych budynków, w tym budynków użyteczności publicznej ✓ Niezagospodarowane przestrzenie publicznej o niskiej estetyce ✓ Niski stopień przedsiębiorczości SZANSE ZAGROŻENIA ✓ Wzrost znaczenia idei partycypacji ✓ Zwiększenie się liczby osób korzystających społecznej w polityce rozwoju lokalnego z pomocy społecznej ✓ Wzrost społecznej akceptacji osób ✓ Niskie poczucie odpowiedzialności za swoją niepełnosprawnych gminę, brak poczucia realnego wpływu na ✓ Dostępność funduszy zewnętrznych na rozwój gminy działania rewitalizacyjne w sferze ✓ Starzejące się społeczeństwo przestrzennej, społecznej i gospodarczej ✓ Wysoka konkurencyjność rynku usług (m.in. RPO WM) w Krakowie ✓ Rozwój infrastruktury turystycznej w celu przyciągnięcia turystów zainteresowanych aktywnym weekendowym wypoczynkiem ✓ Wzrost zainteresowania budownictwem indywidualnym i letniskowym poza terenami miast ✓ Zwiększenie świadomości ekologicznej mieszkańców 47

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

2. Opis powiązań z dokumentami strategicznymi

2.2 2.1. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego Cel generalny: Małopolska- region szans, wszechstronnego rozwoju i ówczesnej gospodarki; silnym aktywnością swoich mieszkańców, czerpiącym z dziedzictwa przeszłości i zachowującym tożsamość w integrującej się Europie. Harmonijne gospodarowanie przestrzenią jako podstawa dynamicznego i zrównoważonego rozwoju województwa.

GPR Iwanowic odpowiada celom strategicznym omawianego dokumentu w zakresie:

Cele strategiczne:

• zapewnienie mieszkańcom równego dostępu do kultury;

• rozwinięta infrastruktura sportowo-rekreacyjna;

• stworzenie warunków do identyfikacji mieszkańca z regionem;

• efektywne wykorzystanie stanu zainwestowania, pokonywanie barier i konfliktów, poprawa ładu przestrzennego;

• dążenie do dalszej intensyfikacji rozwoju najbardziej aktywnych gospodarczo obszarów z równoczesnym przełamywaniem impasu gospodarczego obszarów wymagających aktywizacji;

• przełamywanie barier i ograniczeń rozwoju;

• definiowanie obszarów, w których obowiązują ograniczenia w swobodnym zagospodarowaniu przestrzeni;

• poprawa ładu przestrzennego. 2.3 2.2. Strategia Rozwoju Powiatu Krakowskiego Strategia Rozwoju Powiatu Krakowskiego na lata 2013-2020 przyjęta 29 maja 2013 roku jest dokumentem planistycznym zgodnym z perspektywą finansowania polityki strukturalnej UE. W części diagnostycznej zidentyfikowane zostały problemy i potencjały powiatu, do których będą odnosić się działania prorozwojowe. Wyznaczono w związku z tym 6 obszarów, dla których zidentyfikowano cele operacyjne. Gminny Program Rewitalizacji wpisuje się w realizację wizji:

W 2020 roku powiat krakowski w pełni korzysta ze swojego położenia w sąsiedztwie miasta Krakowa, walorów środowiska i dostępności komunikacyjnej. Rozwinęły się konkurencyjne i innowacyjne sektory gospodarki oraz turystyka. Efektywne zarządzanie publiczne, aktywność wspólnot samorządowych, przedsiębiorców i 48

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

organizacji pozarządowych zapewniły wysoki poziom życia mieszkańców i dostęp do usług o wysokim standardzie. oraz niektórych celów tej strategii.

Tabela 18 Spójność GPR z celami Strategii Rozwoju Powiatu Krakowskiego

OBSZAR Cel operacyjny 1.4 Rozwój aktywności i przedsiębiorczości 1 GOSPODARKA, EDUKACJA I RYNEK PRACY mieszkańców 2.1 Budowa spójnej oferty turystycznej i kulturowej powiatu krakowskiego 2.2 Zrównoważony rozwój infrastruktury 2 TURYSTYKA I DZIEDZICTWO KULTUROWE turystycznej i kulturowej 2.3 Ochrona krajobrazu kulturowego i dziedzictwa 3.1 Wsparcie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej Powiatu 3 WEWNĘTRZNE I ZEWNĘTRZNE 3.3 Wewnętrzna spójność komunikacyjna POWIĄZANIA KOMUNIKACYJNE Powiatu 3.4 Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego 5.1 Poprawa dostępności do usług edukacyjnych na wysokim poziomie 5.2 Rozwój oferty kulturalnej i rekreacyjno- 5 ROZWÓJ MIAST I TERENÓW WIEJSKICH sportowej 5.4 Rewitalizacja miast i terenów wiejskich oraz efektywne zarządzanie przestrzenią 6.1 Wysokie poczucie bezpieczeństwa 6 BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE, publicznego EKOLOGICZNE I SPOŁECZNE 6.2 Sprawna i integrująca polityka społeczna 6.3 Dbałość o stan środowiska naturalnego Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznika do Uchwały Nr XXXI/314/13 Rady Powiatu w Krakowie z dnia 29 maja 2013 r. w sprawie zmiany Strategii Rozwoju Powiatu Krakowskiego na lata 2013 – 2020

Opisane w dalszej części programu cele, kierunki działań i przedsięwzięcia programu wskazują na realizację wymienionych powyżej celów strategii powiatowej. W szczególności ważne jest odniesienie do takiego przygotowania obszaru, aby możliwy był rozwój turystyki wypoczynku i rekreacji, a to może przyczynić się do powstawania nowych miejsc pracy. Tego typu działania znajdują swoje odzwierciedlenie w poszczególnych obszarach. Dodatkowym elementem integrującym GPR Iwanowic ze Strategią Rozwoju Powiatu Krakowskiego jest zwrócenie szczególnej uwagi na dziedzictwo kulturowe.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

2.4 2.3. Powiązania ze strategią rozwoju gminy Iwanowice Wizja nakreślona w Strategii Rozwoju Gminy Iwanowice wskazuje, że do 2020 roku gmina może stać się atrakcyjnym obszarem osadniczym i rekreacyjno-wypoczynkowym dla mieszkańców aglomeracji krakowskiej. Natomiast na potencjale inwestycyjnym i atrakcyjności rekreacyjno-turystycznej gminy oraz przedsiębiorczości mieszkańców rozwijać się będzie lokalna gospodarka generując miejsca pracy.

Tabela 19 Spójność GPR z celami Strategii Rozwoju Gminy Iwanowice

OBSZAR Cel operacyjny I.2 Zwiększenie atrakcyjności turystyczno- rekreacyjnej gminy I.3 Rozwój potencjału gospodarczego gminy I ROZWÓJ GOSPODARCZY I.4 Wzmacnianie i promocja przedsiębiorczości oraz przeciwdziałanie bezrobociu II.1 Dbałość o wspólne dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze oraz przestrzeń publiczną II ROZWÓJ SPOŁECZNY II.2 Wysoka jakość usług edukacyjnych II.3 Zapewnienie bezpieczeństwa na terenie gminy III.1 Rozwój systemów infrastruktury technicznej i ochrona środowiska III INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO III.1 Wysoka dostępność komunikacyjna gminy Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 40/2013 wójta Gminy Iwanowice z dnia 02.12.2013r.; Strategia Rozwoju Gminy Iwanowice na lata 2014-2020

Doskonale zatem widać, że GPR Iwanowic ściśle koresponduje z założeniami strategii gminnej. GPR może również stanowić stricte program realizujący strategię. 2.4. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Iwanowice Założenia programu rewitalizacji wpisują się w ustalenia zawarte w SUiKZP gminy przyjętego Uchwałą Nr XXIII/147/2012 Rady Gminy Iwanowice z dnia 20 lipca 2012 roku. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na takie elementy wspólne jak:

1. W ramach zasad ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody i krajobrazu kulturowego szczególne znaczenie ma

a. ochrona Dłubiańskiego Parku Krajobrazowego i jego walorów. Dlatego też planuje się kolejne etapy budowy infrastruktury komunalnej w tym obszarze

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

b. ochrona powietrza, która realizowana będzie poprzez program likwidacji niskiej emisji poprzez wymianę źródeł ciepła na bardziej ekologiczne

2. W ramach zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej takie jak ochrona obiektów architektury tradycyjnej, które nie utraciły cech stylowych, w tym obiektów małej architektury o wartościach kulturowych, poprzez zagospodarowanie terenów dla mieszkańców w okolicach zabytkowych obiektów sakralnych

3. W zakresie kierunków rozwoju komunikacji dostrzega się konieczność:

a. doprowadzenia i utrzymania odpowiedniej jakości dróg,

b. promowania atrakcyjnych przyrodniczo i krajobrazowo terenów Gminy poprzez wyznaczanie: tras pieszych i rowerowych, ścieżek dydaktyczno-turystycznych.

4. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej zakładają

a. dalszy rozwój sieci wodociągowej oraz

b. uporządkowanie gospodarki ściekowej oraz realizacja zbiorowego systemu kanalizacji sanitarnej z odprowadzeniem ścieków do oczyszczalni wyposażonej w punkty zlewne, z racji położenia gminy w chronionej zlewni rzeki Dłubni.

5. W sferze społecznej działania gminy koncentrować się będą na:

a. zapewnieniu dostępności komunikacyjnej szkół

b. tworzenia w oparciu o bazę szkolną zajęć (kursów) ogólnie dostępnych, mających na celu zapewnienie możliwości stałego podnoszenia poziomu wykształcenia całej społeczności gminy

c. popularyzacja imprez kulturalnych zarówno lokalnych jak i odbywających się poza Gminą,

d. wypracowywanie (głównie wśród młodzieży szkolnej) potrzeby rozwijania swoich zainteresowań kulturalnych, „tworzenia życia kulturalnego”,

e. organizowanie różnorodnych konkursów szkolnych i międzyszkolnych zarówno z zakresu tzw. wiedzy szkolnej jak i bardziej ogólnej.

f. aktywizowanie bezrobotnych, organizować szkolenia i kursy pozwalające im na naukę poszukiwanych obecnie zawodów,

g. propagowanie działań na rzecz promocji kultury fizycznej i sportu,

h. wyposażanie w obiekty sportowe

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

i. wspieranie urządzania bazy sportowej,

j. wspieranie urządzanie terenów zieleni dla czynnej rekreacji i wypoczynku, wyposażone m.in. w ścieżki zdrowia, ciągi spacerowe, pola biwakowe.

Program rewitalizacji będzie zatem realizował założenia przyjęte w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. 2.5 2.5. Powiązania z Planem zagospodarowania przestrzennego gminy Iwanowice Zgodność i spójność Gminnego Programu Rewitalizacji z Miejscowym Planem Zagospodarowania przestrzennego najlepiej opisuje fakt braku konieczności zmian w tym pranie wynikających z realizacji przedsięwzięć na obszarze rewitalizacji. W wyznaczonym bowiem obszarze znajdują się tereny sportu i turystyki, przeznaczone pod zorganizowanie obiektów i przestrzeni o charakterze rekreacyjnym, jak również zabudowy mieszkaniowo- usługowej oraz zabudowy mieszanej (mieszkaniowej, usługowej i produkcyjnej) gdzie możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług, w tym obsługi ruchu turystycznego.

2.6 2.6. Powiązania ze strategią rozwiązywania problemów społecznych w gminie Iwanowice W tym dokumencie zidentyfikowane zostały problemy społeczne zarówno z punktu widzenia Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, jak i środowisk lokalnych. Na tej podstawie oceniono kierunki działań w celu poprawy zdiagnozowanej sytuacji. Działania GPR wpisują się także w niektóre cele strategii.

Priorytet I: Osoby starsze i niepełnosprawne

Cel strategiczny Wsparcie osób starszych i niepełnosprawnych w utrzymaniu aktywności społecznej i zawodowej.

Cel operacyjny I.2. Stwarzanie warunków do utrzymywania aktywności, w tym zawodowej przez osoby starsze i niepełnosprawne

Realizacja GPR pozwoli na utrzymanie tej aktywności poprzez wygenerowanie usług w szczególności o charakterze turystyczno-kulturowym, w których zatrudnienie mogą znaleźć właśnie osoby starsze, posiadające dużą wiedzą na temat gminy, jej historii i kultury.

W szczególności zaś program rewitalizacji będzie odpowiadał na zagadnienia związane z Priorytetem III: Rynek pracy.

Cel strategiczny Wzrost zatrudnienia na terenie Gminy Iwanowice

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Cel operacyjny III.1. Wspieranie rozwoju kompetencji zawodowych wśród mieszkańców Gminy Iwanowice

Cel operacyjny III.2. Zwiększenie aktywności zawodowej wśród osób bezrobotnych

Cel operacyjny III.3. Rozwój podmiotów ekonomii społecznej

Wsparcie rozwoju kompetencji to nic innego jak proponowane w niniejszym programie działania zmierzające do nabycia przez mieszkańców nowych umiejętności w szczególności w zakresie turystyki i rekreacji. Wszelkiego rodzaju szkolenia mogą aktywizować różne osoby do podejmowania aktywności zawodowej w tym do otwierania własnej działalności. Integracja dwóch pierwszych celów, a więc zwiększenie kompetencji wraz z aktywizacją osób bezrobotnych może przenieść się do tworzenia przez te osoby podmiotów tzw. ekonomii społecznej, które są znakomitym „inkubatorem dla przyszłych mikro i małych przedsiębiorców. Również w GPR dostrzega się konieczność integrowania ludzi wokół jakiejś idei, którą może stać się dla nich instrumentem wychodzenia z ubóstwa, a nade wszystko z bezrobocia.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

3 3. Cele rewitalizacji Rewitalizacja ze swej natury ma na celu dokonanie takich zmian w wielu sferach społeczno- ekonomicznego życia gminy, aby zidentyfikowany obszar o charakterze kryzysowym zmienił swoje funkcje, lub charakter. Zmiany te mają pozwolić na rozwój gospodarczy i wzrost zadowolenia z przebywania na tym właśnie terenie (zamieszkania, podejmowania działalności, wypoczynku itp.) 3.1 3.1. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji Rewitalizacja doliny rzeki Dłubni ma być asumptem do dalszych zmian na terenie gminy Iwanowice, które przyczynią się do zmiany jej wizerunku. Realizacja Gminnego Programu Rewitalizacji będzie częścią realizacji działań założonych w Strategii Rozwoju Gminy Iwanowice. Wizja jaka została nakreślona w tym dokumencie,

W 2020 roku Gmina Iwanowice w pełni korzysta ze swojego położenia w sąsiedztwie Krakowa, w Subregionie Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. Stanowi atrakcyjny obszar osadniczy i rekreacyjno-wypoczynkowy dla mieszkańców aglomeracji krakowskiej. Rozwinęła się lokalna gospodarka, bazująca na potencjale inwestycyjnym i atrakcyjności rekreacyjno-turystycznej gminy oraz przedsiębiorczości mieszkańców, generując nowe miejsca pracy. Poprawa stanu środowiska naturalnego oraz doskonalenie usług publicznych przynoszą korzyści w postaci zwiększenia standardów życia. kładzie istotny nacisk na stworzenie warunków dla rozwoju takiej działalności, dzięki której zmieni się postrzeganie Gminy Iwanowice. Potencjał, jakim gmina dysponuje pozwala przewidywać, że poprzez prowadzenie odpowiednich aktywności zarówno od strony technicznej jak i infrastrukturalnej szanse na rozwój ma miedzy innymi sektor turystyczno- rekreacyjny.

Gminny Program Rewitalizacji odpowiada na te założenia w części rekreacyjno- wypoczynkowej. Jak już uzasadniono, teren doliny rzeki Dłubni (także podlegający ochronie), jest mocno zaniedbany i z roku na rok jego stan ulega pogorszeniu. Potencjał zaś tego obszaru, jakkolwiek wymagający interwencji może przysporzyć mu wiele korzyści, zarówno wizerunkowych, jak i materialnych.

Wizja obszaru rewitalizacji po zakończeniu interwencji zatem jest następująca:

1.Dolina rzeki Dłubni jest terenem gminy Iwanowice, na którym rozwija się działalność związana z obsługą ruchu turystyki wypoczynkowej wykorzystując potencjał przyrodniczy i kulturowy oraz przedsiębiorczość mieszkańców.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

2. Odnowione przestrzenie publiczne w obszarze rewitalizacji służą mieszkańcom. Mieszkańcy obszaru wspierają się i tworzą zintegrowaną społeczność lokalną, mając wiele możliwości wspólnego spędzania czasu dla różnych grup wiekowych.

Oznacza to, że proces rewitalizacji powinien przynieść w efekcie dynamiczny napływ turystów, którzy będą chcieli wypocząć aktywnie w dość krótkim czasie. Dlatego też nastawienie będzie na wypoczynek lokalny i regionalny. Aktywność wypoczynku ma wiązać się z wykorzystywaniem istniejących zmodernizowanych i nowych szlaków turystycznych pieszych i rowerowych. Utworzenie zaś centrów pełniących funkcje rekreacyjne, kulturalne i społeczne wzbogaci ofertę spędzania wolnego czasu przede wszystkim dla mieszkańców.

Aby osiągnąć ten cel konieczne jest wsparcie kapitału społecznego. Przedsiębiorczość mieszkańców to jedynie potencjał, który wymaga pobudzenia. Dlatego rewitalizacja powinna przyczynić się do wykorzystania tego potencjału w kierunku rozwijania działalności obsługi tak specyficznego ruchu turystyczno-wypoczynkowego.

Ostatecznie rewitalizacja przyczynić się do zmiany profilu i wizerunku gminy Iwanowice. Nie będzie już ona postrzegana jako gmina rolnicza, ewentualnie sypialnia dla Krakowa, ale ma szansę zostać gminą o charakterze szeroko pojętego zaplecza wypoczynkowego dla mieszkańców aglomeracji krakowskiej – rekreacja, sport, turystyka, osadnictwo.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Rysunek 6 Centra rekreacyjno-wypoczynkowe po rewitalizacji

Przestrzenie publiczne

Przestrzenie rekreacyjne Przestrzeń kulturalno- rekreacyjna

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://iwanowice.pl/aktualnosci/692/mapa- gminy-iwanowice

3.2 3.2. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań Nakreślona wizja doliny rzeki Dłubni po rewitalizacji będzie możliwa dzięki postawieniu i osiągnięciu dwóch zasadniczych celów:

1. Utworzenie w dolinie Dłubni przestrzeni wypoczynkowo-rekreacyjnej

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

2. Osiągniecie wyższego stopnia wewnętrznej integracji lokalnej społeczności w gminie i jej miejscowościach.

Cele te zostały wyznaczone w odpowiedzi na zidentyfikowane problemy. Aby ich realizacja była możliwa działania prowadzone w ramach procesu rewitalizacji powinny być odpowiednio ukierunkowane. Kierunki te powinny zarówno wynikać analizy problemowej jak też być spójne z przewidzianymi w Strategii Rozwoju Gminy.

Kierunki działań nadadzą zatem odpowiedni bieg procesom rewitalizacji, a w szczególności wyznaczą projekty, które będą „lokomotywą” rewitalizacji i zmian w dolinie rzeki Dłubni jak również wskażą przedsięwzięcia wspomagające ten proces.

CEL 1: UTWORZENIE W DOLINIE DŁUBNI PRZESTRZENI WYPOCZYNKOWO-REKREACYJNEJ

KIERUNKI DZIAŁAŃ:

1.1. Poprawa dostępności komunikacyjnej

1.2. Budowa i zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznych (w tym poprawa bezpieczeństwa)

1.3. Poprawa stanu środowiska

Poprawa dostępności komunikacyjnej wynika ze zgłaszanych przez mieszkańców potrzeb w tym zakresie, a drogi gminne i powiatowe nie są w najlepszej kondycji (przeszło 30% dróg gminnych wymaga remontu). Wskazuje się bowiem, że dobre drogi oraz łatwe i bezpieczne poruszanie się znacznie poprawia poczucie komfortu życia i prowadzenia działalności gospodarczej. Z kolei z punktu widzenia możliwości rozwoju turystyki (niezależnie od tego, czy będzie ona wyłącznie weekendowa, czy też przyjmie inne wymiary) warunkiem sine qua non jest dobre skomunikowanie zarówno z innymi miejscowościami, jak i wewnątrz gminy. Potencjał w tej materii jest bardzo duży (patrz rozdz. 1.2.2). Bliskość Krakowa, Dłubiański Park Krajobrazowy, Ojcowski Park Narodowy, to tylko niektóre z argumentów świadczących za koniecznością takiego dostosowania infrastruktury drogowej, które pozwoli sprawnie przemieszczać się turystom w tych obszarach. Obszar rewitalizacji gminy Iwanowice stanowi część większego terenu, o wysokiej atrakcyjności turystyczno-rekreacyjnej. Jednakże obecnie jego zagospodarowanie i dostępność wymagają jeszcze doinwestowania.

Budowa i zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznych (w tym poprawa bezpieczeństwa). Gmina Iwanowice posiada kilka miejsc, które można określić przestrzenią publiczną, czyli taką, z której korzystają mieszkańcy. Najczęściej są to boiska sportowe przy

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 szkołach, czy tereny użytkowane w celach sportowo-rekreacyjnych będących własnością, lub w zarządzie innych podmiotów (kościoła, straży pożarnej itp.). Jednak mieszkańcy odczuwają brak terenów o ściśle określonej funkcji publicznej, z której mogliby korzystać w sposób zorganizowany, czy indywidualny. W związku z tym podjęto decyzję o poprawie tych warunków poprzez utworzenie takich przestrzeni w czterech miejscowościach. Wybór lokalizacji ma ścisły związek z rewitalizacją wyznaczonego terenu. Zostały one bowiem usytuowane w bliskiej odległości od rzeki Dłubni, podkreślając tym samym walor turystyczno- rekreacyjny doliny. W związku z tym zostaną utworzone swa stricte obiekty sportowe z częścią rekreacyjną w Maszkowie i Biskupicach oraz dwa tzw. „miejsca spotkań” stanowiące także swoiste zaplecze turystyczno-rekreacyjne w Iwanowicach i Sieciechowicach. Istotą tworzenia tego typu obiektów jest nie tylko chęć zaoferowania przyjezdnym rozrywki, ale także, a czasami przede wszystkim umożliwienie integracji podzielone strukturalnie społeczności lokalnej.

Poprawa stanu środowiska jest kierunkiem działania niezwykle istotnym dla gminy aspirującej do zmiany postrzegania jej z tylko i wyłącznie w charakterze gminy wiejskiej, rolniczej, na gminę pełniącą dla turystów funkcje rekreacyjną, czy wypoczynkową. Do tego potrzeba jednak czystego stosunkowo środowiska, tego najbliższego (okolic zamieszkania, czy zakwaterowania) jak i dalszego, z którego walorów będzie się korzystać. Gmina jest skanalizowana w niewielkim tylko stopniu. Aby zachować walory doliny Dłubni proces kanalizowania rozpoczęto właśnie w jej przebiegu. Istnieją jednak w tym obszarze miejscowości, gdzie nie ma jeszcze możliwości włączenia się do sieci kanalizacyjnej. Odbija się to niekorzystnie na jakości wód w rzece, a co za tym idzie utracie walorów przyrodniczych i postępującą degradację terenów przybrzeżnych. Zagrożenie przedostawania się ścieków do gleby to również zagrożenie skażenia studni głębinowych na bazie których funkcjonują wodociągi na terenie gminy. Obecnie już wybudowana kanalizacja stanowi też dobry grunt, jako uzbrojenie terenów pod przeprowadzenie niektórych projektów rewitalizacyjnych, co wzmocni efektywność realizacji programu.

Nie tylko czysta woda, czy ziemia są determinantą zmiany funkcji w kierunku rekreacyjnym. Świetne wyposażenie i infrastruktura wraz z doskonałym dojazdem i systemem komunikacji nie przyniosą pożądanego efektu, jeżeli nie zadba się o jakość powietrza. Jakość powietrza jest przede wszystkim elementem skupiającym na sobie uwagę przyszłych turystów zwłaszcza z terenów miejskich, którzy szukać będą wypoczynku z dala od zanieczyszczonego miejskiego powietrza. Dlatego też tak ważne będzie podejmowanie działań w obszarze likwidacji niskiej emisji, przekonując jednocześnie mieszkańców oraz przedsiębiorców do wykorzystywania innych, alternatywnych form pozyskiwania energii (obecnie brak jest danych o takim sposobie pozyskiwania energii).

Realizacja projektów wpisujących się w opisane kierunki działań przyczyni się do stworzenia warunków dla efektywnego wykorzystywania potencjału gminy, który daje szanse na wyraźną

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 zmianę charakteru rewitalizowanego obszaru. Dla społeczności lokalnej będzie mieć to natomiast niebagatelne znaczenie z punktu widzenia rozwoju gospodarki.

Aby jednak inwestycje przyniosły pożądane efekty konieczne jest jeszcze odpowiednie przygotowanie mieszkańców oraz osób, które będą mogły i chciały aktywnie uczestniczyć w kreowaniu i świadczeniu usług na rzecz nowych funkcji – rekreacji, wypoczynku, turystyki, a także szeroko pojętej kultury.

CEL 2: OSIĄGNIECIE WYŻSZEGO STOPNIA WEWNĘTRZNEJ INTEGRACJI LOKALNEJ SPOŁECZNOŚCI W GMINIE POPRZEZ WSPÓLNE DZIAŁANIA W OBSZARZE REWITALIZACJI

KIERUNKI DZIAŁAŃ:

2.1. Działania wspierające podnoszenie aktywności gospodarczej

2.2. Integracja grup społecznych oraz tworzenie więzi

2.3. Wspieranie edukacji turystycznej w szkołach

Wewnętrzna integracja zapisana w celu nr 2 jest warunkiem koniecznym dla odbudowania wewnętrznej integralności społeczności zamieszkującej gminę Iwanowice. Jak wynika z informacji zebranych w trakcie analizy obszaru duże zróżnicowanie społeczności lokalnych (pomiędzy miejscowościami i w miejscowościach), wynikające z przyczyn:

• różnicy wieku,

• materialnych,

• wykształcenia,

• pochodzenia („rdzenni” mieszkańcy, ludność napływowa), stanowi duży problem i jest podłożem rozbieżności zdań w wielu kwestiach, czy nawet konfliktów. Taka sytuacja nie sprzyja rozwojowi obszaru, który w założeniu ma uchodzić za przyjazny turystom, czy osobom poszukującym miejsca na dłuższy, lub krótszy wypoczynek. Stąd też konieczność podjęcia takich działań, których realizacja przyczyni się do wyeliminowania barier w wewnętrznym porozumieniu.

Działania wspierające podnoszenie aktywności gospodarczej. Działania te mogą zostać zainicjowane zarówno przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Urząd Gminy jak i organizacje funkcjonujące w poszczególnych sołectwach (stowarzyszenia oświatowe, koła,

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 kluby sportowe itp.). Elementem wiodącym w realizacji tego kierunku działania powinny być sport i rekreacja.

Wzrost aktywności gospodarczej w obszarze rewitalizacji jest postrzegany jako tworzenie, zakładanie nowych przedsięwzięć w zakresie obsługi ruchu turystycznego w różnych wymiarach (baza noclegowa, gastronomiczna, parkingi, dowozy, itp.). Dlatego też konieczne będzie aktywizowanie lokalnych społeczności do podejmowania takiego ryzyka. Jednakże koniecznym jest udzielenie wsparcia – przede wszystkim merytorycznego, ale także w pewnym sensie finansowego. Takim wsparciem może być cykl kursów przygotowujących do prowadzenia działalności gospodarczej w obszarze turystyki. Gmina może także podejmować decyzje w sprawach finansowych (np. ulg, okresowych zwolnień podatkowych) dla nowych przedsiębiorców podejmujących ryzyko wchodzenia w nieznane sobie realia otwierającego się rynku.

Realizacja tego kierunku działań powinna przyczynić się do powstania nowych firm, w szczególności małych, rodzinnych przedsięwzięć, co pozwoli systematycznie odchodzić od nierentownej działalności rolniczej (tam, gdzie to ma znaczenie). Również osoby przeszkolone, nawet, jeśli własnej działalności nie otworzą, będą stanowić kapitał intelektualny i społeczny istotny z punktu widzenia przedsiębiorców rynku turystycznego poszukujących miejsca do rozwijania własnej działalności. Takie osoby będą stanowić zaplecze potencjalnych pracowników, których atutem będzie nabyta znajomość branży i co najistotniejsze znajomość terenu w którym przedsięwzięcie może być realizowane.

To jednak wymaga wysiłku skierowanego na inny kierunek działania jakim jest Integracja grup społecznych oraz tworzenie więzi.

Praca z różnymi grupami społecznymi nie jest rzeczą prostą i wymaga właściwego podejścia ośrodka który taką integrację zamierza przeprowadzać i nią zarządzać. W tym przypadku ośrodkiem tym jest samorząd gminy. Integracja nie ma również szans powodzenia bez chęci realizacji przez wszystkich beneficjentów wspólnych celów, czy zadań.

Procesy integrowania się lokalnych społeczności w gminie Iwanowice są doskonale widoczne, chociażby poprzez organizowane imprezy o charakterze lokalnym, gromadzące wokół siebie zarówno mieszkańców jak i osoby przyjezdne. Mają one także charakter bardzo tradycyjny, co nie tylko integruje społeczności ale także przyczynia się do postrzegania gminy jako ciekawej z punktu widzenia poznawania kultury i rozwoju turystyki. Wszelkie tego typu działania powinny być wspierane przez gminę finansowo oraz poprzez tworzenie warunków do ich podejmowania.

Z kolei Wspieranie edukacji turystycznej w szkołach jest kierunkiem bardzo specyficznym, którego głównym adresatem są dzieci i młodzież. Chodzi mianowicie o kształcenie u podstaw dzieci i młodzież w zakresie wiedzy o regionie, najbliższym otoczeniu, ale w szczególności o gminie i procesach przyrodniczych, biologicznych, geograficznych, a także historycznych i politycznych zachodzących w obszarze rewitalizacji. Takie wiadomości mogą na przyszłość 60

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 zaowocować wyższym potencjałem zasobów ludzkich przygotowanych do prowadzenia działalności w obsłudze ruchu turystycznego. Zajęcia takie mogłyby być prowadzone w formule innowacji edukacyjnej wprowadzonej do szkół podstawowych, po odpowiednim przygotowaniu programu i zatwierdzeniu przez kuratorium oświaty.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

4 4. Przedsięwzięcia i projekty rewitalizacyjne Program rewitalizacji będzie realizowany za pomocą różnego rodzaju projektów i przedsięwzięć o charakterze technicznym, przestrzenno-funkcjonalnym, czy społecznym. Zgodnie z zarysowanymi problemami i odpowiadającymi im celami przewidziane do realizacji przedsięwzięcia podzielono odpowiednio do celów programu oraz kierunków działań. Zadania, jakie zostały zaplanowane do realizacji w pierwszej kolejności należą do grupy inwestycji w infrastrukturę kształtującą przestrzeń i jej funkcje. Są to projekty związane z utworzeniem centrów rekreacyjnych i wypoczynkowych na szlaku przebiegu rzeki Dłubni (Maszków, Iwanowice, Biskupice, Sieciechowice). Inwestycje te uzupełnione zostaną przez projekty z zakresu ochrony środowiska, a w szczególności walka z niską emisją w celu poprawy jakości powietrza, a także dbałość o czystość wód. Dla całkowitego przygotowania obszaru do pełnienia swoich funkcji przewiduje się także realizację projektów drogowych.

Oprócz działań infrastrukturalnych przewiduje się działania polegające na wsparciu dla przedsiębiorców oraz osób pragnących podjąć działalność gospodarczą (zachęty, ułatwienia, dofinansowanie - premie).

Z kolei w zakresie kształcenia dzieci i młodzieży, realizując wizję obszaru po rewitalizacji jako terenu atrakcyjnego o unikalnych walorach, planuje się realizację projektów edukacyjnych oraz kształtujących postawy i przekazujących wiedzę pozwalającą w przyszłości prowadzić działalność jakiej może oczekiwać lokalny rynek pracy – rekreacja, kultura, turystyka, a także obsługa takiego ruchu zarówno pod względem technicznym jak i społecznym.

W tabeli 20 w kolumnie „Lokalizacja” umieszczono adnotację „poza obszarem rewitalizacji” dla tych projektów, których realizacja związana będzie z działaniami wykraczającymi poza granice obszaru. Każdorazowo wykazano wpływ danego przedsięwzięcia na obszar rewitalizacji i jego mieszkańców.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

4.1 4.1. Lista planowanych podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych, Tabela 20 Wykaz projektów wraz z ich opisami

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania CEL 1: UTWORZENIE W DOLINIE DŁUBNI PRZESTRZENI WYPOCZYNKOWO-REKREACYJNEJ 1.1. Poprawa dostępności komunikacyjnej Jedna z pierwszych inwestycji transportowych Przebudowa drogi poprawiających dostępność słabo zagospodarowanych gminnej nr 600145K obszarów gminy. Dzięki poprawie nawierzchni drogi w miejscowości poprawi się bezpieczeństwo i możliwy będzie dalszy Poprawa nawierzchni Grzegorzowice 200 000 Grzegorzowice Gmina Iwanowice rozwój miejscowości w szczególności w miejscach drogi Wielkie PRGiPID Wielkie na odcinku bardziej oddalonych od drogi powiatowej prowadzącej od km 0+000 do km w kierunku gminy Skała, gdzie kontynuację ma 0+220 Dłubiański Park Krajobrazowy a także zlokalizowana jest większa część Ojcowskiego Parku Narodowego. Grzegorzowice Wielkie - Sieciechowice - Poprawa dostępności komunikacyjnej do obszaru Lesieniec - 1 250 000 Poprawa nawierzchni podlegającego rewitalizacji i pełniącego po tym procesie Przebudowa dróg Zarząd Dróg Biskupice - Zarząd Dróg dróg i poprawa i funkcje wypoczynkowe, rekreacyjne, sportowe i powiatowych - IS Powiatowych Iwanowice Powiatu bezpieczeństwa turystyczne, a także miejsc spotkań i integracji Włościańskie, Krakowskiego mieszkańców oraz rozwoju i promocji kultury. Iwanowice - Dworskie - Maszków

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania 1.2. Budowa i zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznych (w tym poprawa bezpieczeństwa) Maszków - Budowa i oznakowanie Iwanowice Budowa W atrakcyjnych miejscach z punktu widzenia ścieżek rowerowych z Dworskie i zintegrowanej sieci przyrodniczego i rekreacyjnego zostaną wybudowane przystankami oraz Włościańskie - 2 000 000 tras i ścieżek pieszo- Gmina Iwanowice ścieżki pieszo-rowerowe, między innymi w uzupełnieniu budowa ścieżek Zagaje - EFRR rowerowych w do projektu velo Jura. Uatrakcyjnią one pieszych w miejscach Lesieniec- gminie Iwanowice niewykorzystaną przestrzeń w miejscowościach: atrakcyjnych Sieciechowice - Biskupice Jest to uzupełnienie tras głównych w ramach szerszego przedsięwzięcia budowy tras rowerowych w Małopolsce. Przebieg trasy znajdującej się w pewnym szerszym systemie sprawi, że będą one jeszcze bardziej atrakcyjne. Nawet, jeśli nie będą to główne trasy Budowa ścieżek Budowa i oznakowanie przejazdowe dla potencjalnych turystów, to przejazd rowerowych w Województwo 450 000 ścieżek rowerowych z Lesieniec nimi zachęcić może do późniejszego być może ramach projektu velo Małopolskie EFRR przystankami odwiedzenia gminy, lub zatrzymania się i skorzystania z Jura okazji zwiedzenia czegoś więcej. Aby jednak zachęcić turystów do powrotu, czy pozostania, konieczne jest podejmowanie także przez mieszkańców innych działań zachęcających i promujących odwiedzanie Iwanowic i ich atrakcji.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Celem projektu będzie zagospodarowanie do dziś nie użytkowanego terenu. Pierwsze procesy rewitalizacji Budowa Zagospodarowanie terenów wokół kościoła, to budowa parkingu, który już nowoczesnego rekreacyjno- stanowi zaplecze dla dalszych prac. Planuje się zaplecza turystyki i wypoczynkowe terenu utworzenie alejek spacerowych, strefy zabaw dla dzieci, rekreacji w Iwanowice 780 000 Gmina Iwanowice przy zabytkowym oraz strefy rekreacyjnej. Dla potrzeb organizacji miejscowości Włościańskie EFRR kościele z większych uroczystości, plac parkingowy wraz ze Iwanowice wyznaczeniem terenu zrewitalizowanym obszarem dadzą przestrzeń na której Włościańskie w „spotkań” mieszkańcy będą mogli wziąć udział w uroczystościach. gminie Iwanowice Będzie to także okazja do pokazania lokalnego „świętowania” na zewnątrz – dostępność dla turystów. Zadanie jest realizowane w budynku Szkoły Podstawowej w miejscowości Iwanowice Włościańskie. Oprócz głównego celu, jakim jest poprawa efektywności energetycznej budynku, dzięki jego ociepleniu poprawi Wymiana stolarki się strona wizualna, co korzystnie wpłynie na Termomodernizacja okiennej, zmiana Iwanowice 2 409 533 wizerunkową stronę rewitalizacji przestrzeni. Będzie budynku użyteczności Gmina Iwanowice źródeł ogrzewania, Włościańskie EFRR miało to istotne znaczenie ze względu na bliskie publicznej ocieplenie budynku sąsiedztwo z terenami (wokół zabytkowego szkoły drewnianego kościoła) przewidzianymi do zagospodarowania na cele nowoczesnego zaplecza turystyki i rekreacji, a także sąsiedztwo z budynkami administracji publicznej w gminie.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Zagospodarowanie W przebiegu doliny rzeki Dłubni znajdują się terenu przy remizie niezagospodarowane tereny o bardzo dużym potencjale strażackiej na cele (położenie przy rzece, na obszarze zielonym z dostępem sportowo-rekreacyjne. do mediów – przy remizie strażackiej), ale także których Przygotowanie terenu brak wykorzystania jest pewnym obciążeniem dla straży oraz infrastruktury pożarnej w Biskupicach. Organizując miejsce spotkań, Rewitalizacja (boisko sportowe, plac aktywnego wypoczynku oraz rekreacji nie tylko nadaje 1 200 000 centrum Biskupic - Gmina Iwanowice zabaw, miejsce do Biskupice się niewykorzystanemu obszarowi nowe funkcje, ale EFRR etap I wypoczynku, przede wszystkim zapobiega się jego dalszej degradacji przedstawień i poprzez niekontrolowane czynniki naturalne. Jako pełnienia innych miejsce organizowania spotkań teren ten przyczyni się funkcji) dla potrzeb pośrednio do zwiększenia integracji społecznej nie tylko rozwoju rekreacji dla w Biskupicach, ale także pomiędzy innymi mieszkańców i miejscowościami (Iwanowice, Sieciechowice), leżącymi turystów na trasie przebiegu rzeki w obszarze rewitalizacji.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania W przebiegu doliny rzeki Dłubni znajdują się tereny o bardzo dużym potencjale (położenie w pobliżu rzeki, na obszarze bezpośrednio sąsiadującym z drewnianym kościołem w Sieciechowicach w samym centrum Przebudowa obecnego miejscowości. W bliskiej odległości znajduje się także parkingu na przestrzeń remiza strażacka. Problemem tego obszaru jest jego użyteczności publicznej wizerunek (teren zaasfaltowany), co przyczynia się do (utworzenie przestrzeni braku możliwości jego praktycznego wykorzystania. zielonej przeznaczonej Obecnie częściowi służy jako niezorganizowany parking Rewitalizacja 930 000 Gmina Iwanowice wyłącznie dla pieszych, Sieciechowice oraz przystanek autobusowy jednak bez wyraźnego ładu centrum Sieciechowic EFRR organizacja przestrzennego. Brak jakiejkolwiek zieleni sprawia że uporządkowanego obszar ten sprawia wrażenie „martwego” i parkingu, wyznaczenie nieestetycznego. Podjęcie działań rewitalizacyjnych przystanku dla pozwoli zmienić częściowo jego funkcje. Pozostawienie, autobusów) ale zorganizowanego parkingu oraz wydzielenie miejsca przy kościele eksponując zabytkową kapliczkę św, Nepomucena odnowi funkcje centrum miejscowości, które stanie się miejscem spotkań, czy organizowania miejscowych uroczystości.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Projekt zakłada odbudowę dworu w Sieciechowicach, który bryłą swoją będzie nawiązywał dworu Utrzymanie ogrodu szlacheckiego. Odbudowany dwór z nowoczesnym wymiana stolarki wyposażeniem znakomicie uzupełni koncepcję odnowa elewacji, 3 200 000 kulturowego rozwoju obszaru rewitalizowanego. Odbudowa Dworu w Fundacja Arte zabezpieczenie i Środki Planuje się tu bowiem utworzenie Międzynarodowego Sieciechowice Sieciechowicach Novum renowacja piwnic, prywatne Ośrodka Wymiany Artystycznej. Planowane jest odnowa i wyposażenie fundacji uruchomienie w części konferencyjnej nowoczesnego, wnętrz. mobilnego studia transmisji online. Znajdą się tu pracownie malarskie, warsztat 3d, galeria dolna otwarta dla mieszkańców oraz kuchnia i zaplecze rekreacyjne.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania W przebiegu doliny rzeki Dłubni znajdują się niezagospodarowane tereny o bardzo dużym potencjale (położenie przy rzece, na obszarze zielonym z dostępem do mediów, z bezpośrednim dostępem do drogi powiatowej prowadzącej do drogi krajowej nr 7), ale także których brak wykorzystania jest niekorzystne z punktu widzenia krajobrazowego i wizerunkowego. Organizując miejsce spotkań, aktywnego wypoczynku Rewitalizacja strefy Organizacja boiska oraz rekreacji nie tylko nadaje się niewykorzystanemu rekreacyjno- sportowego z 1 015 000 Gmina Iwanowice Maszków obszarowi nowe funkcje, ale przede wszystkim sportowej w zapleczem EFRR zapobiega się jego dalszej degradacji poprzez Maszkowie rekreacyjnym niekontrolowane czynniki naturalne. Jako miejsce organizowania spotkań teren ten przyczyni się pośrednio do zwiększenia integracji społecznej nie tylko w Maszkowie, który poprzez rozwój budownictwa mieszkaniowego i napływ nowych mieszkańców jest mocno zróżnicowany, ale także pomiędzy innymi miejscowościami (Iwanowice, Poskwitów), leżącymi na trasie przebiegu rzeki w obszarze rewitalizacji.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Teren objęty rewitalizacją ma wiele walorów krajobrazowych, które przez zaniedbanie nie mają Przebudowa obecnego obecnie znaczącego wpływu na estetyczny i widokowy parkingu na przestrzeń odbiór tego terenu. Obecnie częściowo służy jako użyteczności publicznej niezorganizowany parking oraz przystanek autobusowy (utworzenie przestrzeni Rewitalizacja jednak bez wyraźnego ładu przestrzennego. Brak zielonej przeznaczonej centrum wsi Iwanowice 500 000 jakiejkolwiek zieleni sprawia że obszar ten sprawia Gmina Iwanowice wyłącznie dla pieszych, Iwanowice Włościańskie EFRR wrażenie „martwego” i nieestetycznego. Podjęcie organizacja Włościańskie działań rewitalizacyjnych pozwoli zmienić częściowo uporządkowanego jego funkcje. Pozostawienie, ale zorganizowanego parkingu, wyznaczenie parkingu oraz wydzielenie miejsca przystankowego wraz przystanku dla ze strefą wolnego wypoczynku pozwoli odnowić autobusów) centrum miejscowości, które stanie się miejscem spotkań, czy organizowania miejscowych uroczystości. 1.3. Poprawa stanu środowiska Iwanowice Wyposażenie Ochrona środowiska, w szczególności poprzez Włościańskie, Budowa sieci mieszkańców na ograniczenie zrzutu nieczystości do rzeki Dłubni. W Iwanowice 3 850 000 kanalizacji sanitarnej Gmina Iwanowice obszarach o zwartej zakresie rewitalizacji działanie to przyczyni się do Dworskie, EFRR w aglomeracji zabudowie w system poprawy wartości przyrodniczej obszaru a za tym Sieciechowice, kanalizacji sanitarnej wartości turystycznej. Poskwitów Wyposażenie gospodarstw Cała gmina (ze domowych w terenie o szczególnym Budowa zabudowie uwzględnieniem 2 329 088 przydomowych Gmina Iwanowice J.w. rozproszonej o gospodarstw z EFROW oczyszczalni ścieków niekorzystnym obszaru położeniu w małe rewitalizacji) oczyszczalnie

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Wyposażenie Ochrona środowiska, w szczególności poprzez Budowa kanalizacji mieszkańców na 506 765 ograniczenie zrzutu nieczystości do rzeki Dłubni. W sanitarnej w Gmina Iwanowice obszarach o zwartej Maszków Środki własne zakresie rewitalizacji działanie to przyczyni się do miejscowości zabudowie w system gminy poprawy wartości przyrodniczej obszaru a za tym Maszków kanalizacji sanitarnej wartości turystycznej. Podjęte działania przyczynią się do poprawy jakości Cała gmina (ze powietrza w rewitalizowanym obszarze, że obszar Wymiana kotłów szczególnym rewitalizacji położony jest w znaczącej mierze w Likwidacja niskiej wykorzystujących uwzględnieniem 760 000 dolinach, gdzie niska emisja może kumulować swoje Gmina Iwanowice emisja - paliwa stałe paliwa stałe na bardziej gospodarstw z EFRR negatywne oddziaływania zaprzeczając tym samym idei przyjazne środowisku obszaru atrakcyjności turystycznej. W związku z tym likwidacja rewitalizacji) niskiej emisji bezpośrednio oddziaływać będzie na cele założone przez program rewitalizacji. Cała gmina (ze szczególnym Likwidacja niskiej Poprawa sprawności uwzględnieniem 580 000 emisja - paliwa Gmina Iwanowice stosowanych źródeł, J.w. gospodarstw z EFRR gazowe i biomasa promowanie OZE obszaru rewitalizacji) CEL 2: OSIĄGNIECIE WYŻSZEGO STOPNIA WEWNĘTRZNEJ INTEGRACJI LOKALNEJ SPOŁECZNOŚCI W GMINIE POPRZEZ WSPÓLNE DZIAŁANIA W OBSZARZE REWITALIZACJI 2.1. Działania wspierające podnoszenie aktywności gospodarczej Aktywizacja społeczno- Cała gmina (ze Doprowadzenie do zatrudnienia lub samozatrudnienia zawodowa 44 osób szczególnym osób biorących w programie. Przygotowanie Czas na zmiany - Gminny Ośrodek zagrożonych ubóstwem 635 630 uwzględnieniem odpowiedniej infrastruktury na obszarze zainwestuj w siebie Pomocy Społecznej lub wykluczeniem GOPS osób z obszaru rewitalizowanym może ułatwić start w prowadzeniu społecznym na terenie rewitalizacji) działalności. Gminy Iwanowice

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Przewiduje się prowadzenie doradztwa dla osób zakładających działalność gospodarczą, (w celu Cała gmina (ze Prowadzenie doradztwa będzie prowadzone stale w ułatwienia przejścia szczególnym okresie rewitalizacji. Dzięki temu zmniejszy się obawy Doradztwo dla przez procedury) oraz 34 823 Gmina Iwanowice uwzględnieniem przed podejmowaniem ryzyka, jakim jest prowadzenie przedsiębiorców w zakresie GOPS osób z obszaru własnej firmy. Pozwoli dynamiczniej rozwijać prowadzenia rewitalizacji) przedsiębiorczość. działalności (np. sprawy podatkowe). Prognozuje się wygospodarowanie kwoty ok. 5 tys. zł rocznie Założenie działalności gospodarczej będzie Cała gmina (ze nagradzane premią szczególnym Premie dla wysokości 50 tys. zł 1 750 000 Premie dla przedsiębiorców będą finansową motywacją Gmina Iwanowice uwzględnieniem przedsiębiorców zakłada się że z takiej Środki własne do zakładania własnego biznesu. osób z obszaru premii może skorzystać rewitalizacji) 5 przedsiębiorców rocznie Finansowa gratyfikacja Cała gmina (ze Wsparcie rozwijania działalności ma na celu dla przedsiębiorców szczególnym zmotywowanie mikro i małych firm do rozwoju i Wsparcie rozwijania 1 727 497 Gmina Iwanowice którzy prowadzą już uwzględnieniem poszerzania oferty. Rozwijanie przedsiębiorstw będzie działalności Środki własne działalność i rozwijają osób z obszaru umacniać istniejące już firmy na rynku. Pojawiające się własną firmę rewitalizacji) dzięki rewitalizacji szanse mogą ułatwić ten proces.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania 2.2. Integracja grup społecznych oraz tworzenie więzi Organizowanie Maszków, lokalnych uroczystości i Iwanowice Na terenach, na których powstaną miejsca spotkań Wsparcie inicjatyw imprez o unikalnym Dworskie, możliwe będzie wspólne organizowanie okolicznych Gmina Iwanowice 650 000 lokalnych w zakresie charakterze, promując Iwanowice imprez, festynów itp. Będzie to doskonała forma Rady sołeckie Środki własne integracji społecznej obszar i jego walory Włościańskie, integracji lokalnej społeczności i okazja do promowania rekreacyjno- Biskupice, walorów doliny Dłubni. wypoczynkowe Sieciechowice Projekty o charakterze kulturalnym i artystycznym skierowane do W ramach prowadzenia działalności Fundacji w artystów z różnych Sieciechowicach jako Międzynarodowy Ośrodek stron świata – unikalny Wymiany Artystycznej (MOWA) realizowane będą całoroczny program. projekty i programy wymiany kulturowej. Korzyścią dla Artyści otrzymają w obszaru rewitalizowanego, a także dla gminy będzie zależności od swojego Sieciechowice, 2 000 000 stworzenie warunków do prowadzenia unikatowej Projekty kulturalno- Fundacja Arte profilu działalności miejscowości Środki nowoczesnej działalności w zakresie kultury i rekreacji. artystyczne Novum finansowany z zasobów wskazane przez prywatne Utworzenie w ramach zadania inwestycyjnego fundacji czas pobytu w Arte Novum fundacji mobilnego studia transmisji on-line będzie miało ośrodku oraz środki dodatkowy wymiar rozpoznawczy dla Sieciechowic i niezbędne do dalej gminy Iwanowice w krajach uczestniczących w wypełnienia programu programach. Będzie to dodatkowy impuls integrujący artystycznego mieszkańców i przyciągający zainteresowanie zaplanowanego w odwiedzających. ramach naszego programu kulturowego.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Planowany obiekt będzie wyposażony w pełną infrastrukturę ułatwiającą pobyt osób w podeszłym wieku i ograniczeniach ruchowych. Celem inwestycji jest aktywizacja osób w podeszłym wieku w ramach prowadzonych zajęć (spotkania dzienne, warsztaty zajęciowe, szkolenia, prezentacje itp.), co stanowi odpowiedź na zdiagnozowane starzejące się Budowa obiektu z Zadanie polega na społeczeństwo w obszarze rewitalizacji. Zajęcia przeznaczeniem na budowie obiektu wraz organizowane dla podopiecznych zakładu zwiększą Iwanowice cele społeczne dla z zagospodarowaniem integrację i zmniejszą zasięg wykluczenia tej części Lawendowe Włościańskie, 10 866 965 seniorów terenu, infrastrukturą społeczeństwa. Z obiektu korzystać będą mogli wszyscy Wzgórze Biskupice Środki własne w miejscowości techniczną, mieszkańcy, jednak ze szczególnym uwzględnieniem Sp. z o.o. Sp.k. (poza obszarem EFRR Iwanowice instalacjami i sieciami mieszkańców obszaru rewitalizacji (dzięki rewitalizacji) Włościańskie i zewnętrznymi, placami preferencyjnym warunkom korzystania z oferty Biskupice parkingowymi. obiektu). Docelowo utworzonych zostanie ok. 40-60 nowych miejsc pracy, co wpłynie na zmniejszenie bezrobocia. Planuje się wprowadzenie preferencji w zatrudnieniu dla osób bezrobotnych z obszaru rewitalizacji (pod warunkiem posiadania przez nich odpowiednich kwalifikacji na dane stanowisko). Dodatkowo prognozowane jest ożywienie gospodarcze poprzez korzystanie z usług firm zewnętrznych.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Rozbudowa i przebudowa budynku Budowa Sali Gimnastycznej poszerzy potencjał obiektu i szkoły podstawowej zarazem przypisze mu nową funkcję: rekreacyjno- wraz z rozbudową sportową. Celem projektu jest rozszerzenie oferty instalacji wod.-kan., spędzenia wolnego czasu dla mieszkańców, a w Budowa Sali C.O. gazowej i szczególności mieszkańców obszaru rewitalizacji. Gimnastycznej przy elektrycznej, Sieciechowice 2 000 000,00 Młodzież zyska nową przestrzeń do uprawiania sportu i istniejącym budynku przebudowa przyłącza Gmina Iwanowice (poza obszarem Środki własne spotykania się, co wpłynie na umocnienie więzi i Szkoły Podstawowej wody, gazu i prądu oraz rewitalizacji) EFRR integracji społecznej. w miejscowości utworzenie dojść i Przedsięwzięcie zlokalizowane jest poza obszarem Sieciechowice dojazdu. Przebudowa rewitalizacji, jednak do tej szkoły uczęszczają dzieci polegać będzie na zamieszkujące na części Sieciechowic włączonej w budowie nowej Sali obszar rewitalizacji. Zatem projekt bezpośrednio Gimnastycznej w części przyczyni się do realizacji celów rewitalizacji. północno-zachodniej budynku. Budowa budynku Szatnia ma powstać przy istniejącym boisku w szatni w systemie Biskupicach. Obiekt przeznaczony jest dla okresowej Budowa budynku kontenerowym z obsługi towarzyszącej terenom rekreacji, sportu oraz szatni w systemie wewnętrznymi imprez kulturalnych. Zwiększy to rangę całego obiektu i kontenerowym wraz z 483 540,37 instalacjami wody, zachęci do korzystania z niego. Celem projektu jest Gmina Iwanowice zagospodarowaniem Biskupice Środki własne kanalizacji sanitarnej, rozszerzenie oferty spędzenia wolnego czasu dla terenu i instalacjami EFRR C.O. gazu i mieszkańców obszaru rewitalizacji. Młodzież zyska wewnętrznymi i elektryczną w dobrze przygotowaną przestrzeń do uprawiania sportu i zewnętrznymi miejscowości spotykania się, co wpłynie na umocnienie więzi i Biskupice integracji społecznej.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Realizacja projektu przyczyni się do: -zapewnienia seniorom poczucia bezpieczeństwa fizycznego, socjalnego i społecznego oraz utrzymania jak najdłużej ich aktywności i autonomii, także Zadanie polegać będzie pozostawania w ich dotychczasowym środowisku na dostosowaniu zamieszkania, obiektu do działalności -tworzenia więzi, szczególnie międzypokoleniowej Dostosowanie placówki dziennej wśród społeczności lokalnej, budynku byłej szkoły opieki i aktywizacji -wzmocnienia infrastruktury pomocowej w Gminie w Maszkowie do osób starszych. Iwanowice dla starszego pokolenia oraz ich rodzin, działalności placówki Placówka będzie Maszków 600 000,00 -rozszerzenia oferty wsparcia w zakresie usług dziennej opieki Gmina Iwanowice świadczyła m.in. usługi (poza obszarem Środki własne społecznych aktywizacji osób opiekuńczo- rewitalizacji) EFRR o nowe formy wsparcia realizowane przez NGO i JST w starszych wraz z pielęgnacyjne, formule partnerstwa publiczno-społecznego. zagospodarowaniem aktywizacyjno- W ramach projektu zaplanowano: terenu usprawniające, -dostosowanie i wyposażenie obiektu w Maszkowie do wspomagające oraz działalności placówki i centrum, doradczo-edukacyjne. -realizację różnorodnej oferty wsparcia w placówce dla osób starszych i ich opiekunów. Projekt skierowany jest głównie dla osób zamieszkałych w obszarze rewitalizacji, dlatego dla tych osób wprowadzone zostaną preferencje w korzystaniu z oferty ośrodka.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Placówka dziennej opieki i aktywizacji osób starszych i Centrum wsparcia opiekunów nieformalnych osób niesamodzielnych w Gminie Iwanowice to nowy W ramach projektu podmiot świadczący usługi społeczne dla seniorów, w zaplanowano: szczególności osób lub rodzin zagrożonych ubóstwem -dostosowanie i lub wykluczeniem społecznym doświadczających wyposażenie obiektu w wielokrotnego wykluczenia, niepełnosprawnych, Grzegorzowicach korzystających z pomocy społecznej, zagrożonych Wielkich do ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w związku z Dostosowanie działalności placówki i rewitalizacją obszarów zdegradowanych. budynku szkoły w centrum Z oferty placówki/centrum skorzysta 208 osób, w tym Grzegorzowicach -realizację różnorodnej 104 osób starszych powyżej 60 roku życia oraz 104 Wielkich do oferty wsparcia w 430 226,18 opiekunów nieformalnych osób niesamodzielnych. działalności placówki Grzegorzowice Gmina Iwanowice placówce/centrum dla Środki własne Realizacja projektu przyczyni się do: dziennej opieki i Wielkie osób starszych i ich EFRR -zapewnienia seniorom poczucia bezpieczeństwa aktywizacji osób opiekunów. fizycznego, socjalnego i społecznego oraz utrzymania jak starszych wraz z Placówka będzie najdłużej ich aktywności i autonomii, także zagospodarowaniem świadczyła m.in. usługi pozostawania w ich dotychczasowym środowisku terenu opiekuńczo- zamieszkania, pielęgnacyjne, -tworzenia więzi, szczególnie międzypokoleniowej aktywizacyjno- wśród społeczności lokalnej, usprawniające, -wzmocnienia infrastruktury pomocowej w Gminie wspomagające oraz Iwanowice dla starszego pokolenia oraz ich rodzin, doradczo-edukacyjne. -rozszerzenia oferty wsparcia w zakresie usług społecznych o nowe formy wsparcia realizowane przez NGO i JST w formule partnerstwa publiczno-społecznego.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania 2.3. Wspieranie edukacji turystycznej w szkołach Wprowadzenie Opracowanie i innowacji wprowadzenie do edukacyjnej w programu nauczania Wprowadzenie innowacji edukacyjnej nie przyniesie szkołach (dla osób Cała gmina (ze efektów natychmiastowych, ale będzie inwestycja na podstawowych zainteresowanych) szczególnym przyszłość. Osoby, które uzyskają bazową wiedzę o 1 860 000 polegających na Gmina Iwanowice lekcji o tematyce uwzględnieniem gminie będą mogły w większym stopniu zainteresować Środki własne edukacji w zakresie dotyczącej gminy i jej osób z obszaru odwiedzających dolinę Dłubni, a tym samym skłonić do wartości walorów. Punktem rewitalizacji) powrotu, czy dłuższego pozostania. Będzie to „miękkie” przyrodniczych i odniesienia będzie rozwijanie obszaru w kierunku turystyki i rekreacji. kulturowych w przedstawienie tematu gminie w kontekście turystyki Rozwijanie u dzieci i młodzieży kompetencji Wzrost jakości kształcenia w szkole podstawowej w kluczowych Iwanowicach będzie miało duże znaczenie dla wzrostu Kompleksowy niezbędnych na rynku konkurencyjności uczniów tej szkoły na rynku 950 000 program rozwojowy pracy w zakresie Iwanowice edukacyjnym oraz rynku pracy. Przyczyni się m.in. do Gmina Iwanowice Środki dla szkół z terenu przedmiotów Włościańskie zwiększenia w przyszłości aktywności gospodarczej i własne/EFS Gminy Iwanowice przyrodniczych i społecznej mieszkańców obszaru rewitalizowanego. matematyki oraz Będzie to dodatkowy impuls integrujący mieszkańców i kompetencji przyciągający zainteresowanie odwiedzających. informatycznych

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Szacowana Prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny Podmiot Zakres realizowanych wartość [zł] Nazwa Lokalizacja w odniesieniu do celów rewitalizacji, o ile dane te są realizujący zadań Źródło możliwe do wskazania finansowania Dostosowanie Dostosowanie pomieszczeń przedszkolnych do potrzeb istniejącej oferty Tworzenie nowych dzieci niepełnosprawnych oraz organizacja przedszkolnej do miejsc dodatkowych zajęć będzie służyć zwiększeniu szans potrzeb dzieci przedszkolnych oraz Iwanowice edukacyjnych tych dzieci oraz wyrównaniu niepełnosprawnych 600 000 Środki rozszerzenie oferty Gmina Iwanowice Włościańskie, zdiagnozowanych deficytów. Przygotowanie oraz rozszerzenie własne/EFS dodatkowej w Sieciechowice odpowiedniej infrastruktury na obszarze oferty dodatkowej, w zakresie wychowania rewitalizowanym ułatwić funkcjonowanie dzieci tym pod kątem przedszkolnego niepełnosprawnych oraz pozwoli promować ten obszar, wsparcia dzieci z jako przyjazny dla osób niepełnosprawnych. niepełnosprawnościami

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

4.2 4.2. Charakterystyka pozostałych dopuszczalnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych, realizujących kierunki działań Pozostałymi projektami realizującymi kierunki działań wymienionych w rozdziale 3.2 procesu rewitalizacji są także projekty inwestycyjne przygotowane do realizacji poza obszarem rewitalizacji. Jednakże projekty te mogą mieś istotny wpływ na zaplanowane procesy a nawet wzmacniać ich efekty w efekcie synergii W szczególności mowa tu o projektach z zakresu poprawy bezpieczeństwa oraz poprawy dostępności komunikacyjnej, a także ochrony środowiska. Przewiduje się bowiem realizacje takich zadań jak:

• Przebudowa drogi powiatowej nr 2148K w miejscowościach Widoma, Poskwitów i Iwanowice Dworskie – drogi, która położona jest poza obszarem rewitalizacji, ale bezpośrednio z nim powiązana. Jest to najkrótsza trasa prowadząca od drogi krajowej nr 7 Kraków – Warszawa, przy której planowana jest również budowa węzła na projektowanej drodze ekspresowej S7. Z punktu widzenia dostępności komunikacyjnej mieszkańców Krakowa i okolic będzie ona odgrywała główną rolę w kształtowaniu się przestrzeni jako atrakcyjnej turystycznie. Uzupełnieniem tego szlaku będą pozostałe drogi wyprowadzające ruch z DK 7 w Maszkowie, oraz droga wojewódzka nr 773 od DK 7 od miejscowości Widoma.

• Budowa chodnika w Poskwitowie przy drodze wojewódzkiej nr 773 – będzie mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa mieszkańców poruszających się po miejscowości. Chociaż droga ta nie jest objęta obszarem rewitalizacji i nie będzie bezpośrednio nań oddziaływać, znacząco przyczyni się do rozwoju tego terenu. Swobodne poruszanie się po miejscowości rzutować będzie na wizerunek gminy i jej status, jako gminy bezpiecznej.

• Modernizacja wodociągu Władysław, Grzegorzowice Wielkie, Celiny – konieczne uzupełnienie infrastruktury podstawowej poza obszarem rewitalizacji. Na uwadze należy mieć jednakże rozwój całej gminy dzięki procesom rewitalizacyjny Miejscowości w których realizowane będzie zadanie stanowić mogą potencjał do dalszego rozwoju funkcji turystycznych w gminie w szczególności na swoje bardzo atrakcyjne położenie. Z kolei aktywność lokalnej społeczności w Celinach znakomicie uzupełnia potencjał kulturowy gminy.

• Budowa wodociągu w Żerkowicach – podobnie jak opisane wyżej miejscowości stanowić może zaplecze obsługi ruchu turystycznego. Dodatkowo przebiegające w pobliżu ścieżki rowerowe mogą być przyczyną powstawania nowych funkcji w miejscowościach okalających obszar rewitalizacji, co stanie się źródłem nowych miejsc pracy i stałego dochodu.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

4.3 4.3. Mechanizmy integrowania działań oraz przedsięwzięć rewitalizacyjnych Zadania jakie zostały opisane w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji w ramach wyznaczonych celów i kierunków działań, przyczyniających się do realizacji wizji, wzajemnie na siebie oddziałują. Polega to na wzajemnych powiązaniach zarówno wewnątrz kierunków działań jak i zewnętrznie pomiędzy nimi. Oddziaływania dostrzega się także pomiędzy poszczególnymi zadaniami zarówno bezpośrednie pośrednie (komplementarne do siebie), jak i pośrednie (przyczyniające się do realizacji celów, ale nie będące warunkiem koniecznym.)

Wzajemna integracja działań (Rysunek 7) wraz z bieżącym monitorowaniem spójności procesów rewitalizacyjnych przyczyni się do bardziej efektywnego osiągania celów, założeniem których jest minimalizowanie problemów występujących na obrzeże rewitalizacji. W konsekwencji rewitalizowany obszar przestanie spełniać kryteria obszaru w stanie kryzysowym, a to oznaczać będzie sukces programu, czyli wypełnienie jego misji.

Struktura realizacji i osiągania celów GPR Iwanowice – rewitalizacji Doliny Rzeki Dłubni z racji dużego stopnia zdegradowania obszaru (wynikającego z zaniedbania i niewykorzystania go w zgodzie z potencjałem) jest sekwencyjna. Oznacza to, że konieczne jest w pierwszej kolejności zajęcie się sferą majątkową, czyli odpowiednim doinwestowaniem terenów, w których upatruje się możliwość zmiany przestrzenno-funkcjonalnej i na które gmina ma bezpośredni wpływ. Równocześnie rozpoczną się działania miękkie skierowane do młodzieży oraz do przedsiębiorców. Ponieważ projekty infrastrukturalne są ograniczone realizacyjnie w czasie, zakończą się odpowiednio wcześniej, przygotowując grunt pod wykorzystanie przez społeczność nabytych umiejętności. Projekty miękkie trwać będą przez dłuższy czas. Jeśli okażą się być projektami skutecznymi mogą zostać prolongowane na kolejne okresy lub też przeniesione swoim oddziaływaniem na inne obszary i sfery.

Dlatego też istnieje konieczność poprawy infrastruktury drogowej pozwalającej swobodnie dotrzeć do miejsc atrakcyjnych. Bez dobrych dróg doinwestowanie w przestrzenie rekreacyjne będzie miało krótkotrwały efekt. Po pierwszym „boomie” związanym z efektem nowości trudność w dotarciu do tych miejsc zniechęci potencjalnych odbiorców usług, jakie będą mogły być oferowane na zrewitalizowanym obszarze. Dlatego też poprawa dostępności komunikacyjnej, w tym związanej z powstającym węzłem drogi ekspresowej S7 w miejscowości Widoma, powinna być gwarantem uzyskania efektów nowego zagospodarowania przestrzeni publicznych i nie tylko.

Kwestia ochrony środowiska jest w stosunku do poprzednio omówionych kierunków działań kwestią o charakterze horyzontalnym. Może bowiem być zarówno przesłanką do realizacji przedsięwzięć rewitalizacji przestrzeni publicznej, jak również ich konsekwencją. Z jednej strony budowa kanalizacji powinna zapewnić czystość zlewni rzeki, co będzie miało wpływ na rozwój rekreacji w tym terenie, z drugiej zaś strony, utworzenie kilku ośrodków rekreacyjnych wraz z powstaniem ścieżek rowerowych może skłonić przedsiębiorczych mieszkańców do

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 tworzenia miejsc noclegowych (w gminie występuje wyłącznie zabudowa jednorodzinna). Taka działalność wymaga pełnego dostępu do infrastruktury podstawowej – zarówno wodociągowej jak i kanalizacyjnej oraz energetycznej (energia elektryczna, gaz) i teleinformatycznej.

Rysunek 7 Mechanizm integracji działań

Źródło: Opracowanie własne

Pojawienie się w perspektywie szansy na powstanie w doliny Dłubni przestrzeni o charakterystyce rekreacyjnej, wypoczynkowej, czy chociażby miejsca, gdzie można się spotkać i efektywnie, aktywnie spędzić wolny czas, powinno uruchomić procesy „miękkie”, czyli takie, dzięki którym społeczność lokalna będzie mogła wzmocnić, a następnie wykorzystać potencjał kapitału ludzkiego dla przełożenia procesów rewitalizacji na rzeczywiste korzyści ekonomiczne. Zatem pierwsze działania skierowane powinny być do osób, które chciałyby założyć i prowadzić własną działalność gospodarczą w zakresie obsługi ruchu turystycznego (baza noclegowa, gastronomiczna, przewodnicy lokalni, itp.). Widząc pozytywne efekty tych działań należy kupić się na kształceniu młodego pokolenia, które po ukończeniu nauki może 82

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 podjąć się zatrudnienia na własny lub cudzy rachunek w gminie. Przykładem takiego podejścia mogłoby być wprowadzenie innowacji edukacyjnej w szkole podstawowej3, dzięki której uczniowie mogliby poznawać historię, oraz przyrodę i kulturę gminy. W ten sposób stworzona zostałaby swoista baza ludzi, którzy w przyszłości mogliby – czy jako informacja turystyczna, czy jako przewodnicy – pokazywać, sugerować, czy wręcz poprowadzić osoby wypoczywające, a zainteresowane czymś więcej.

Innym skutkiem powstania przestrzeni publicznych przyjaznych nie tylko odwiedzającym ale w szczególności mieszkańcom będzie większy stopień integracji społecznej. Praca w jednym celu bardzo jednoczy ludzi wokół danej sprawy. 4.4. Komplementarność międzyokresowa Gminny Program Rewitalizacji Gminy Iwanowice zwraca także uwagę na zachowanie ciągłości programowej. Przedsięwzięcia podejmowane w poprzednich okresach programowych mają swoją ciągłość i kontynuację w obecnym dokumencie.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w latach 2010-2012 realizował projekt pn.: „Czas na zmiany. Program aktywizacji społeczno-zawodowej w Gminie Iwanowice” w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, Priorytet VII. Promocja integracji społecznej, Poddziałanie 7.1.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej. Całkowita wartość projektu wyniosła: 556 314,17 zł, zaś kwota dofinansowania to 481 883,19 zł. W ramach projektu zorganizowano kursy zawodowe, trening umiejętności społecznych, konsultacje z psychologiem, sfinansowano badania lekarskie. Kontynuacją projektu będzie zadanie pn.: " Aktywizacja społeczno-zawodowa 44 osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym na terenie Gminy Iwanowice", które także nakierunkowane jest na wyrównywanie szans i ułatwienie wyjścia z trudnej sytuacji życiowej.

Gmina Iwanowice w latach 2010-2014 realizowała także wiele zadań inwestycyjnych, które dziś wpisują się w ideę rewitalizacji. Wiele z tych zadań znajduje kontynuację w planowanych inwestycjach wpisanych do GPR, np. budowa kanalizacji, termomodernizacje budynków, rozwój oferty spędzania wolnego czasu, podniesienie poziomu edukacji. W tabeli 22 zestawiono kilka przykładowych zadań zrealizowanych przez gminę.

3 9.01.2017 r. Prezydent RP podpisał ustawę, na podstawie której gimnazja zostaną wygaszone a nauka w szkołach podstawowych zostanie wydłużona do 8 lat.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 21 Zestawienie zadań zrealizowanych przez gminę Iwanowice

Kwota Koszt całkowity Źródło dofinansowania Nazwa Zadania dofinansowania zadania [zł] [zł] Program rozwoju Obszarów Wiejskich 2007- Modernizacja oczyszczali ścieków i budowa 44 przydomowych oczyszczalni ścieków 654 673,89 1 073 665,19 2013 Budowa kanalizacji sanitarnej, opadowej, zjazdów i chodników w Biskupicach i 1 803 606,00 6 662 538,42 Iwanowicach Dworskich Remont budynku Muzeum Regionalnego Iwanowicach Dworskich 112 860,00 285 623,86 Zakup strojów regionalnych dla członków Kół Gospodyń Wiejskich i Zespołów 25 000,00 31 657,50 Śpiewaczych Utworzenie placu zabaw dla dzieci we wsi Żerkowice 10 000,00 40 134,90 Remont świetlicy w Celinach 25 000,00 43 050,00 Boisko Sportowe w Grzegorzowicach Wielkich 169 585,00 260 737,48 Lokalne Centrum Wypoczynku w Sułkowicach 25 000,00 40 300,00 Małopolski regionalny Program Operacyjny Budowa zespołu boisk sportowych wraz z infrastrukturą techniczną i miejscami 811 836,51 1 233 579,77 2007-2013 parkingowymi w Iwanowicach Włościańskich Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 Zajęcia dodatkowe i zakup pomocy dydaktycznych dla szkół podstawowych w 120 000,00 120 000,00 Celinach, Iwanowicach, Sieciechowicach i Widomej Zajęcia dodatkowe, doradztwo i opieka pedagogiczno-psychologiczna, wyjazdy 790 837,40 790 837,40 edukacyjne i zakup pomocy dydaktycznych dla szkół podstawowych w Celinach, Iwanowicach, Sieciechowicach, Widomej Zajęcia dodatkowe i zakup pomocy dydaktycznych dla SP Iwanowice 45 952,00 45 952,00 Rządowy Program Biały Orlik (środki krajowe) Utworzenie lodowiska sezonowego ORLIK przy SP Sieciechowice 198 000,00 416 000,00 Rządowy Program Radosna Szkoła (środki Utworzenie i wyposażenie placu zabaw przy SP Widoma 60 538,00 139 250,19 krajowe) Wyposażenie szkolnych placów zabaw przy SP Iwanowice i Celiny 17 987,00 21 883,75 Rządowy Program rozwijania kompetencji Zakup pomocy dydaktycznych i sprzętu do nauczania z wykorzystaniem nowoczesnych 61 885,00 77 356,88 uczniów i nauczycieli- Cyfrowa Szkoła technologii w SP Sieciechowice Mały Mistrz 3 000,00 3 000,00 Konkurs Małopolskie Remizy (WFOŚiGW) Docieplenie elewacji i stropu budynku remizy OSP Biskupice 29 189,72 58 379,44 Remont budynku OSP Narama 25 914,00 67 352,16 Remont i modernizacja budynku OSP Maszków 14 907,00 18 000,48 Remont budynku remizy OSP Władysław 15 706,00 43 529,94

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Kwota Koszt całkowity Źródło dofinansowania Nazwa Zadania dofinansowania zadania [zł] [zł] Remont budynku OSP Sułkowice 32 193,00 74 554,39

Rządowy Program Animator Boisko-ORLIK Dofinansowanie do obowiązkowego zatrudnienia animatora kompleksu gminnych 29 000,00 58 000,00 boisk sportowych oraz lodowiska ORLIK przy SP Sieciechowice Konkurs Małopolska Janowi Pawłowi II Gminny konkurs Wiedzy i Plastyczny o Janie Pawle II 2 500,00 2 500,00 (Samorząd Województwa Małopolskiego) Konkurs małopolska – Nasz Region, Nasza III Festiwal Godki krakowskiej 5 000,00 5 000,00 szansa (Samorząd Województwa Dożynki Powiatowe – Sieciechowice 2 000,00 2 000,00 Małopolskiego) Otwarte konkursy ofert (Samorząd II Festiwal Godki Krakowskiej 9 527,70 9 527,70 Województwa Małopolskiego) Lokalna Grupa Działania Jurajska Kraina II Festiwal Godki Krakowskiej 12 000,00 12 000,00 Noc świętojańska 4 500,00 4 500,00 Piknik Rodzinny 7 500,00 7 500,00 Powiat Krakowski Wykonanie nawierzchni asfaltowej na drogach powiatowych w Celinach, Biskupicach, 1 166 554,07 1 166 554,07 Iwanowicach, Lesieńcu, Maszkowie, Przestańsku, Sieciechowicach, Władysław, Zagaje Środki regionalne Drogi dojazdowe do gruntów rolnych 128 585,00 299 015,12 Budowa chodnika w Poskwitowie z kanalizacją opadowa 605 642,59 1 418 660,13 Budowa chodnika w Naramie 99 467,07 241 867,19 Budowa chodnika przy drodze powiatowej w Maszkowie 775 000,00 1 344 726,96 Wykonanie instalacji CO i kotłowni gazowej w SP Widoma 45 600,00 130 679,37 Dożynki Powiatowe – Sieciechowice 24 000,00 24 000,00 SUMA: 7 970 546,95 16 273 914,29 Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

4.4 4.5. Wskaźniki realizacji programu Realizacja GPR Iwanowic powinna przynieść oczekiwane efekty w postaci osiągnięcia celów opisanych powyżej. Zgodnie jednak z systemem monitoringu i oceny, aby sprawdzać i oceniać przebieg realizacji programu oraz jego skutki konieczne jest określenie odpowiednich mierników pozwalających takiej oceny dokonać. Dlatego też, zgodnie z metodyką formułowania wskaźników opracowano je pod kątem celów i kierunków działań. Taka metoda pozwoli na wymierne określenie postępu realizacji programu oraz skuteczności działań. Wskaźniki podzielone zostały na trzy kategorie:

• produkt,

• rezultat,

• oddziaływanie.

Produktem będą bezpośrednie i namacalne efekty realizowanych projektów. Najszybciej dostrzegalne i możliwe do oceny z punkty widzenia jakości i przydatności dla realizacji celu głównego programu. Na ich podstawie możliwe będzie zbadanie efektywności programu w powiązaniu z drugą kategorią wskaźników – rezultatu.

Rezultaty – to efekty, które będą możliwe do sprawdzenia po zrealizowaniu projektów i programu, pozwalające ocenić skuteczność podjętych działań. Pomiar choć trudniejszy od produktu (nie jest to często efekt materialny) daje informacje i pierwszy pogląd na jakość wdrożenia programu rewitalizacji, poprzez ocenę kierunków działań.

W dłuższej zaś perspektywie oceniane będą wskaźniki rezultatu wskazujące na zmiany jakie w wyniku rewitalizacji dokonały się na danym obszarze.

Wskaźniki zatem przyjęte w procesie monitorowania i oceny GPR Iwanowice przedstawiają się następująco – tabela 23.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 22 Wskaźniki realizacji programu

Poziom programu Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Wskaźniki oddziaływania CEL 1 Utworzenie w dolinie Dłubni przestrzeni wypoczynkowo-rekreacyjnej Długość wyremontowanych Zmniejszenie liczby 1.1 Poprawa dostępności dróg – 1400 m wypadków i zdarzeń komunikacyjnej Długość wybudowanych drogowych chodników – 1000 m Długość tras rowerowych – 1.2 Budowa i zwiększenie 10 000 m Wzrost liczba rowerzystów Zwiększony ruch atrakcyjności przestrzeni Liczb miejsc rekreacyjno- uczęszczających po turystyczny, rekreacyjny i publicznych (w tym wypoczynkowych i kulturalnych nowych szlakach wypoczynkowy – poprawa bezpieczeństwa) – 5 szt odwiedzający gminę Liczba przydomowych oczyszczalni ścieków – 115 szt Wzrost liczba imprez Długość sieci kanalizacyjnej – 1.3 Poprawa stanu okolicznościowych 20 km środowiska organizowanych w nowo Liczba gospodarstw, które utworzonych miejscach zmieniły system energetyczny – 65 szt CEL 2 Osiągniecie wyższego stopnia wewnętrznej integracji lokalnej społeczności w gminie poprzez wspólne działania w obszarze rewitalizacji Liczba działań na rzecz osób zagrożonych ubóstwem – 1 cyklicznie Liczba działań skierowanych do mieszkańców w zakresie aktywizacji zawodowej – 1 Wzrost liczba osób, która Wyższy poziom 2.1 Działania wspierające cyklicznie znalazła zatrudnienie uczestnictwa w życiu podnoszenie aktywności Liczba wspartych Zwiększenie liczby miejscowości (liczba osób gospodarczej przedsiębiorstw 35 utworzonych firm zaangażowanych w Liczba udzielonych porad w lokalne wydarzenia) zakresie działalności Liczba nowopowstałych gospodarczej – trudne do przedsiębiorstw w branży oszacowania. Przewiduje się obsługi ruchu kwotę 5 tys. zł rocznie turystycznego Liczba zorganizowanych Wzrost liczby uczestników 2.2 Integracja grup nowych imprez z danej miejscowości i społecznych oraz okolicznościowych 8 na rok spoza niej odwiedzających tworzenie więzi Liczba programów kulturalnych MOVA – 3 2.3 Wspieranie edukacji Liczba godzin wdrożonej Wzrost liczby osób z turystycznej w szkołach innowacji – 1500/rok nowymi umiejętnościami Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

5 5. Ramy finansowe Ramy finansowe zostały opracowane w oparciu o dane pochodzące z uchwały budżetowej gminy Iwanowice z dnia 28.12.2016 r. a w szczególności tabeli zawierającej wieloletnie prognozy finansowe oraz inwestycje, dla których planowane jest pozyskanie finansowania zewnętrznego.

Zadania zapisane w budżecie oraz propozycje pozostałych projektów, które będą realizować założone cele rewitalizacji zostały przyporządkowane do każdego z kierunków działań, dzięki czemu powstała indykatywna tabela finansowania programu (Tabela 23).

Jako fundusze własne przedstawiono fundusze pochodzące z budżetu gminy lub jednostek powiązanych. Fundusze zewnętrzne natomiast to wszelkiego rodzaju środki pomocowe, granty oraz finanse podmiotów nie będących podmiotami powiązanymi z gminą.

Wstępny budżet programu został oszacowany na ponad 46,5 mln zł. do roku 2023.

Najwięcej środków pochłaniać będą inwestycje:

CEL 1.

Poprawa dostępności komunikacyjnej 1 450 000,00 zł

Budowa i zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznych (w tym poprawa bezpieczeństwa) 12 484 533,00 zł

Poprawa stanu środowiska 8 025 852,90 zł

Cel 2.

Działania wspierające podnoszenie aktywności gospodarczej 4 147 949,78

Integracja grup społecznych oraz tworzenie więzi 17 030 731,55

Wspieranie edukacji turystycznej w szkołach 3 410 000,00

Przedstawiony w poniższej tabeli plan finansowania sięga jedynie 2019 roku dla inwestycji, co wynika z zaprojektowanego budżetu na kolejne lata w wieloletnim planie inwestycyjnym.

Na dalsze okresy trudno jest szacować wydatki w związku z dużą niepewnością co do poczynań inwestorów. Dlatego też do roku 2023 zaprognozowano budżet dotyczący wsparcia przedsiębiorców oraz działań miękkich.

W zakresie kolejnych inwestycji pozostawia się kwestię finansowania programu do roku 2023 jako kwestię otwartą, do doprecyzowania w trakcie procesu monitorowania i ewaluacji

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 programu. Rok 2019 będzie dobrym momentem dla przeprowadzenia dogłębnej analizy postępów realizacji programu i włączenie do niego kolejnych projektów skierowanych na realizację kierunków działań, celów, a w końcu wizji obszaru po rewitalizacji.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 23 Ramy finansowania programu rewitalizacji

Łączna Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 Rok 2019 Nazwa zadania wartość Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. CEL 1 21 960 385,90 80 852,90 200 000,00 1 927 732,09 4 468 252,91 2 454 830,63 7 778 717,37 792 073,17 3 257 926,83 1.1 Poprawa dostępności 1 450 000,00 0,00 0,00 580 000,00 870 000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 komunikacyjnej Przebudowa drogi gminnej nr 200 000,00 100 000,00 100 000,00 600145K w miejscowości Grzegorzowice Wielkie na odcinku od km 0+000 do km 0+220 Przebudowa dróg powiatowych 1 250 000,00 480 000,00 770 000,00

- IS 1.2 Budowa i zwiększenie atrakcyjności przestrzeni 12 484 533,00 45 000,00 200 000,00 580 534,00 1 575 451,00 1 533 161,00 5 350 387,00 375 000,00 2 325 000,00 publicznych (w tym poprawa bezpieczeństwa) Budowa ścieżek rowerowych w 450 000,00 112 500,00 337 500,00 ramach projektu veloJura Budowa zintegrowanej sieci 2 000 000,00 30 000,00 42 500,00 270 000,00 1 657 500,00 tras i ścieżek pieszo- rowerowych w gminie Iwanowice Budowa nowoczesnego 780 000,00 241 000,00 539 000,00 zaplecza turystyki i rekreacji w miejscowości Iwanowice Włościańskie w gminie Iwanowice Termomodernizacja budynku 2 409 533,00 0,00 0,00 309 534,00 393 951,00 750 661,00 955 387,00 użyteczności publicznej Rewitalizacja centrum Biskupic 1 200 000,00 175 000,00 525 000,00 125 000,00 375 000,00 - etap I Odbudowa Dworu w 3 200 000,00 200 000,00 600 000,00 1 200 000,00 1 200 000,00 Sieciechowicach

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Łączna Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 Rok 2019 Nazwa zadania wartość Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Rewitalizacja centrum 930 000,00 30 000,00 125 000,00 375 000,00 100 000,00 300 000,00 Sieciechowic Rewitalizacja przestrzeni 500 000,00 publicznej Iwanowice Dworskie Rewitalizacja strefy 1 015 000,00 15 000,00 100 000,00 300 000,00 150 000,00 450 000,00 rekreacyjno-sportowej w Maszkowie 1.3 Poprawa stanu środowiska 8 025 852,90 35 852,90 0,00 767 198,09 2 022 801,91 921 669,63 2 428 330,37 417 073,17 932 926,83 Budowa przydomowych 2 329 087,90 29 087,90 0,00 418 255,00 731 745,00 418 255,00 731 745,00 oczyszczalni ścieków Budowa sieci kanalizacji 3 850 000,00 308 943,09 691 056,91 463 414,63 1 036 585,37 417 073,17 932 926,83 sanitarnej w aglomeracji Budowa kanalizacji sanitarnej w 506 765,00 6 765,00 miejscowości Maszków Likwidacja niskiej emisja - 760 000,00 20 000,00 340 000,00 20 000,00 380 000,00 paliwa stałe Likwidacja niskiej emisja - 580 000,00 20 000,00 260 000,00 20 000,00 280 000,00 paliwa gazowe i biomasa CEL 2 24 588 681,33 87 624,00 0,00 1 150 175,78 945 250,00 1 372 650,00 1 127 250,00 3 868 097,70 4 974 936,13 2.1 Działania wspierające podnoszenie aktywności 4 147 949,78 87 624,00 0,00 740 425,78 0,00 794 900,00 0,00 505 000,00 0,00 gospodarczej Czas na zmiany - zainwestuj w 635 629,78 87 624,00 258 105,78 289 900,00 siebie - aktywizacja społeczno- zawodowa 44 osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym na terenie Gminy Iwanowice Doradztwo dla przedsiębiorców 34 823,00 4 823,00 5 000,00 5 000,00 Premie dla przedsiębiorców 1 750 000,00 250 000,00 250 000,00 250 000,00 Wsparcie rozwijania 1 727 497,00 227 497,00 250 000,00 250 000,00 działalności

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Łączna Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 Rok 2019 Nazwa zadania wartość Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. 2.2 Integracja grup społecznych oraz tworzenie 17 030 731,55 0,00 0,00 50 000,00 0,00 100 000,00 0,00 3 263 097,70 4 974 936,13 więzi Wsparcie inicjatyw lokalnych w 650 000,00 0,00 50 000,00 100 000,00 100 000,00 zakresie integracji społecznej Projekty kulturalno-artystyczne 2 000 000,00 200 000,00 Budowa obiektu z 10 866 965,00 3 042 750,20 4 564 125,30 przeznaczeniem na cele społeczne dla seniorów w miejscowości Iwanowice Włościańskie i Biskupice Budowa Sali Gimnastycznej 2 000 000,00 30 000,00 przy istniejącym budynku Szkoły Podstawowej w miejscowości Sieciechowice Budowa budynku szatni w 483 540,37 systemie kontenerowym z wewnętrznymi instalacjami wody, kanalizacji sanitarnej, C.O. gazu i elektryczną w miejscowości Biskupice Dostosowanie budynku byłej 600 000,00 szkoły w Maszkowie do działalności placówki dziennej opieki aktywizacji osób starszych wraz z zagospodarowaniem terenu Dostosowanie budynku szkoły 430 226,18 90 347,50 210 810,83 w Grzegorzowicach Wielkich do działalności placówki dziennej opieki i aktywizacji osób starszych wraz z zagospodarowaniem terenu

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Łączna Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 Rok 2019 Nazwa zadania wartość Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. 2.3 Wspieranie edukacji 1 860 000,00 0,00 0,00 203 750,00 581 250,00 243 750,00 581 250,00 50 000,00 0,00 turystycznej w szkołach Wprowadzenie innowacji 1 860 000,00 0,00 0,00 203 750,00 581 250,00 243 750,00 581 250,00 50 000,00 0,00 edukacyjnej w szkołach podstawowych polegających na edukacji w zakresie wartości przyrodniczych i kulturowych w gminie Kompleksowy program 950 000,00 90 000,00 210 000,00 135 000,00 315 000,00 40 000,00 rozwojowy dla szkół z terenu Gminy Iwanowice Tworzenie nowych miejsc 600000 66 000,00 154 000,00 99 000,00 231 000,00 10 000,00 przedszkolnych oraz rozszerzenie oferty dodatkowej w zakresie wychowania przedszkolnego RAZEM 46 549 067,23 168 476,90 200 000,00 3 077 907,87 5 413 502,91 3 827 480,63 8 905 967,37 4 660 170,87 8 232 862,96

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 25 Ramy finansowania programu rewitalizacji cd.

Rok 2020 Rok 2021 Rok 2022 Rok 2023 Nazwa zadania Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. CEL 1 75 000,00 425 000,00 125 000,00 375 000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1.1 Poprawa dostępności komunikacyjnej 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Przebudowa drogi gminnej nr 600145K w miejscowości Grzegorzowice Wielkie na odcinku od km 0+000 do km 0+220 Przebudowa dróg powiatowych - IS 1.2 Budowa i zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznych (w tym poprawa 0,00 0,00 125 000,00 375 000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 bezpieczeństwa) Budowa ścieżek rowerowych w ramach projektu veloJura Budowa zintegrowanej sieci tras i ścieżek pieszo- rowerowych w gminie Iwanowice Budowa nowoczesnego zaplecza turystyki i rekreacji w miejscowości Iwanowice Włościańskie w gminie Iwanowice Termomodernizacja budynku użyteczności publicznej Rewitalizacja centrum Biskupic - etap I Odbudowa Dworu w Sieciechowicach Rewitalizacja centrum Sieciechowic Rewitalizacja przestrzeni publicznej Iwanowice 125 000,00 375 000,00 Dworskie Rewitalizacja strefy rekreacyjno-sportowej w

Maszkowie 1.3 Poprawa stanu środowiska 75 000,00 425 000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Rok 2020 Rok 2021 Rok 2022 Rok 2023 Nazwa zadania Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w aglomeracji Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości 75 000,00 425 000,00 Maszków Likwidacja niskiej emisja - paliwa stałe Likwidacja niskiej emisja - paliwa gazowe i biomasa CEL 2 2 501 456,16 3 311 701,20 1 031 843,48 1 262 634,78 845 322,63 701 743,48 728 196,00 679 800,00 2.1 Działania wspierające podnoszenie 505 000,00 0,00 505 000,00 0,00 505 000,00 0,00 505 000,00 0,00 aktywności gospodarczej Czas na zmiany - zainwestuj w siebie - aktywizacja społeczno-zawodowa 44 osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym na terenie Gminy Iwanowice Doradztwo dla przedsiębiorców 250 000,00 250 000,00 250 000,00 250 000,00 Premie dla przedsiębiorców 250 000,00 250 000,00 250 000,00 250 000,00 Wsparcie rozwijania działalności 5 000,00 5 000,00 5 000,00 5 000,00 2.2 Integracja grup społecznych oraz tworzenie 1 896 456,16 3 311 701,20 426 843,48 1 262 634,78 240 322,63 701 743,48 123 196,00 679 800,00 więzi Wsparcie inicjatyw lokalnych w zakresie 100 000,00 100 000,00 100 000,00 100 000,00 integracji społecznej Projekty kulturalno-artystyczne 300 000,00 500 000,00 500 000,00 500 000,00 Budowa obiektu z przeznaczeniem na cele 1 304 035,80 1 956 053,70 społeczne dla seniorów w miejscowości Iwanowice Włościańskie i Biskupice Budowa Sali Gimnastycznej przy istniejącym 413 700,00 965 300,00 177 300,00 413 700,00 budynku Szkoły Podstawowej w miejscowości Sieciechowice Budowa budynku szatni w systemie 20 000,00 97 343,48 227 134,78 41 718,63 97 343,48 kontenerowym z wewnętrznymi instalacjami wody, kanalizacji sanitarnej, C.O. gazu i elektryczną w miejscowości Biskupice

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Rok 2020 Rok 2021 Rok 2022 Rok 2023 Nazwa zadania Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Własne Zewnętrz. Dostosowanie budynku byłej szkoły w 20 000,00 52 200,00 121 800,00 98 604,00 104 400,00 23 196,00 179 800,00 Maszkowie do działalności placówki dziennej opieki aktywizacji osób starszych wraz z zagospodarowaniem terenu Dostosowanie budynku szkoły w 38 720,36 90 347,50 Grzegorzowicach Wielkich do działalności placówki dziennej opieki i aktywizacji osób starszych wraz z zagospodarowaniem terenu 2.3 Wspieranie edukacji turystycznej w szkołach 100 000,00 0,00 100 000,00 0,00 100 000,00 0,00 100 000,00 0,00 Wprowadzenie innowacji edukacyjnej w szkołach podstawowych polegających na edukacji w 50 000,00 0,00 50 000,00 0,00 50 000,00 0,00 50 000,00 zakresie wartości przyrodniczych i kulturowych w gminie Kompleksowy program rozwojowy dla szkół z 50 000,00 0 50 000,00 0 50 000,00 0 50 000,00 terenu Gminy Iwanowice Tworzenie nowych miejsc przedszkolnych oraz rozszerzenie oferty dodatkowej w zakresie 40 000,00 40 000,00 40 000,00 40 000,00 wychowania przedszkolnego RAZEM 2 576 456,16 3 736 701,20 1 156 843,48 1 637 634,78 845 322,63 701 743,48 728 196,00 679 800,00 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UG Iwanowice

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

6 6. Struktura zarządzania realizacją gminnego programu rewitalizacji Zgodnie z podjętą przez Radę gminy uchwałą w sprawie wyznaczenia obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji na obszarze Gminy Iwanowice za realizację GPR odpowiada wójt gminy, który pełnić będzie funkcję zarządzania wrażaniem tego programu za pomocą struktur organizacyjnych urzędu. Aby jednak wdrażanie było skuteczne, konieczne jest podjęcie środków, które zintegrują wokół tego procesu także inne instytucje (publiczne i prywatne), a także ludzi odpowiedzialnych.

Funkcja pełnomocnika wójta ds. wdrażania programu i jednocześnie koordynatora działań zostanie powierzona osobie w randze zastępcy wójta odpowiedzialnej za inwestycje w gminie. Wsparcie merytoryczne pochodzić będzie natomiast z Referat Inwestycji, Gospodarki Komunalnej i Rolnictwa (IGKR) w zakresie planowania i realizacji inwestycji infrastrukturalnych oraz Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej (GOPS) w zakresie przygotowania i wdrażania projektów miękkich.

Za stronę finansową – planowanie, konstruowanie i monitorowanie budżetu odpowiedzialny będzie Skarbnik Gminy, który we współpracy z Pełnomocnikiem sporządzał będzie plany i harmonogramy

Zadania odnoszące się do zarządzania programem rewitalizacji odbywać się będą w ramach obowiązków pracowników Urzędu Gminy Iwanowice dlatego też na obecnym etapie nie wskazuje się dodatkowych kosztów z tego tytułu. Nie jest jednak wykluczone pozyskanie wsparcia zewnętrznego na późniejszym etapie wdrażania programu, gdzie w toku realizacji będą inwestycje oraz inne projekty towarzyszące. Wówczas na wniosek Wójt Gminy, Rada Gminy będzie mogła wyrazić zgodę na zatrudnienie podmiotu zewnętrznego w celu wsparcia procesu zarządzania Gminnym Programem Rewitalizacji.

Ustawa o rewitalizacji nakazuje także powołanie tzw. Komitetu Rewitalizacji. Dlatego też po przyjęciu tego programu w ustawowym terminie komitet taki zostanie utworzony. Będzie on pełnić rolę opiniodawczą i doradczą dla Wójta, pozostając równocześnie organem nadzorującym realizację GPR. Komitet będzie składał się z przedstawicieli władz, mieszkańców oraz reprezentantów różnych grup (przedsiębiorców, podmiotów non-profit itp), zapewniając szeroką partycypację społeczną na etapie wdrażania programu. W strukturze zarządzania będzie ogniwem pomiędzy Wójtem gminy i Radą Gminy obserwując działania realizacyjne.

Nad całością czuwać jednak będą mieszkańcy, którzy w okresie wdrażania programu rewitalizacji, każdym momencie mają prawo wnosić uwagi i propozycje zmian, usprawnień czy uwagi w stosunku do działań prowadzonych przez gminę czy inne podmioty biorące udział tym procesie (rys. 8).

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Rysunek 8 Struktura zarządzania GPR Iwanowice

Źródło: Opracowanie własne

Dla zapewnienia sprawności i skuteczności prowadzenia działań zostanie opracowany ramowy harmonogram wraz ze wskazaniem podmiotów, lub osób odpowiedzialnych za realizację poszczególnych przedsięwzięć. Harmonogram taki zapewni z jednej strony integralność podejmowanych działań, z drugiej zaś określi realne terminy oraz konsekwentne podejmowanie działań w związku przyczynowo- skutkowym tak, aby przyniosły one jak najwyższą efektywność.

Wójt Gminy, na podstawie Ramowego harmonogramu działań będzie przedstawiał Radzie gminy szczegółowe harmonogramy roczne (np. przy okazji sprawozdawania rocznego z postępów wdrażania GPR).

Wszystkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne będą realizowane zgodnie z Wieloletnią Prognozą Finansową uchwalaną wraz z budżetami rocznymi.

Tabela 24 Ramowy wstępny harmonogram działań

Działanie Okres Odpowiedzialność Przygotowanie inwestycji I kw.2017 - I kw.2018 IGKR/Partnerzy Realizacja inwestycji II kw.2017 - IV kw.2019 rewitalizacji Przygotowanie projektów miękkich I kw.2017 - IV kw.2018 GOPS/Partnerzy Realizacja projektów miękkich I kw.2017 - IV kw.2019 rewitalizacji Źródło: Opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

7 7. Monitoring i ocena gminnego programu rewitalizacji Integralnym elementem systemu zarządzania programem rewitalizacji jest monitoring i ewaluacja, czyli procesy, dzięki którym możliwa jest bieżąca obserwacja i ocena rozwijającej się sytuacji i odpowiednie reagowanie na zmienność warunków. 7.1 7.1. Monitoring Skuteczna realizacja Gminnego Programu Rewitalizacji wymaga opracowania systemu jej monitorowania. Bieżąca wiedza na temat podejmowanych działań ich przebiegu oraz problemów w realizacji pozwala podjąć, na każdym szczeblu procesu wdrażania GPR, odpowiednie kroki w celu skorygowania, przyspieszenia, czy naprawienia błędów, a nawet poprzez wkład informacyjny do systemu ewaluacji (rozdz. 7.2) – doprowadzenia do zmian w koncepcji GPR. Rola zatem tego systemu jest niezwykle istotna i sprowadza na zarządzającego dużą odpowiedzialność. Dlatego też organizacja tego systemu powinna zostać właściwie dobrana do potrzeb i możliwości organizacyjnych zarówno zarządzającego programem jaki samego programu.

W ramach stałego monitoringu Gminnego Programu Rewitalizacji Pełnomocnik sam, lub we współpracy z innymi podmiotami zaangażowanymi w proces rewitalizacji sporządza na koniec każdego roku sprawozdanie z postępów w realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Informacje do sprawozdania w zakresie zadań będących w przygotowaniu, czy w toku realizacji pozyskiwać się będzie od jednostek odpowiedzialnych za realizację poszczególnych zadań. Aby monitoring był skuteczny Pełnomocnik musi zebrać informacje o każdym projekcie realizowanym w ramach GPR w układzie karty projektu zawierającej:

• Nazwa

• Podmiot realizujący

• Zakres projektu

• Harmonogram projektu

• Budżet projektu (w podziale na źródła finansowania – projekty JST)

Dla celów porównawczych informacje do sprawozdania będą zbierane przy pomocy raportu zawierającego takie informacje jak:

• realizacja harmonogramu rzeczowego i finansowego identyfikacja odstępstw od harmonogramu

• zidentyfikowane problemy i potrzeby projektu

• działania w projekcie przewidziane na kolejny okres

• realizacja wskaźników (jeżeli dotyczy).

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Wskazanym jest, aby raporty te składane były w odstępach 6-ciomiesięcznych. Taki interwał czasu niezależnie od opracowania rocznego sprawozdania pozwoli na wcześniejszą reakcję ze strony odpowiedzialnych za zarządzanie programem w zależności od wagi problemu (Rada Gminy, Wójt Gminy, Pełnomocnik). Każdorazowo raport taki wysyłany będzie do wiadomości Komitetu Rewitalizacji.

Roczne sprawozdanie przekazywane jest do zaopiniowania Komitetowi Rewitalizacji, a następnie Wójtowi Gminy, który po jego zatwierdzeniu przedstawia je Radzie Gminy wraz z propozycjami, które zamierza się wprowadzić do budżetu (wraz z Wieloletnią Prognozą Finansową na kolejny rok). 7.2 7.2. Ewaluacja Ocena jest procesem zwieńczającym monitorowanie programu. Pozwala na wyciąganie wniosków z informacji przedstawionych w procesie monitoringu poprzez interpretacje danych i ich ocenę. System ewaluacji pozwala ocenić efektywność i skuteczność osiągania założonych efektów programu.

Dlatego też do oceny potrzebne są mierzalne wskaźniki porównanie których pozwoli wydać osąd co do tego, w jakim stopniu rewitalizacja wyznaczonego obszaru przyczyniła się do osiągnięcia założonych celów.

Ewaluacja powinna zostać przeprowadzona na trzech poziomach:

• ewaluacja ex ante (przed realizacją działań) – ocena wskaźników opracowanych trakcie prac przygotowawczych do GPR;

• ewaluacja on going (w trakcie realizacji działań) – ściśle powiązana z procesem monitoringu (ocena w dokonywana w ramach rocznych sprawozdań);

• ewaluacja ex post (po zakończeniu realizacji programu) – ocena efektów realizacji programu w dłuższej perspektywie. Powinna ona ocenić, w jakim stopniu osiągnięty został cel programu, a w tym przypadku także, czy udało się osiągnąć stan zawarty w wizji GPR.

Ewaluacja ex ante oraz on going będzie prowadzona przez gminę i koordynowana przez Wójta lub Pełnomocnika.

W ramach oceny ex ante konieczne będzie sprawdzenie, czy wskaźniki realizacji programu posiadają swoje podstawowe cech, czyli czy są realne do osiągnięcia w określonym czasie, mierzalne, koszty ich pomiaru są akceptowalne. Sprawdzić także należy, czy odpowiadają one informacji, jaką gmina będzie chciała uzyskać

Z kolei ocena w trakcie realizacji dokonywana będzie równolegle z procesem sprawozdawczości, a jej wyniki przedstawiane wraz ze sprawozdaniem rocznym na sesji Rady

100

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Gminy po uprzednim przedłożeniu jej Wójtowi Gminy i zaopiniowaniu przez Komitet Rewitalizacji.

Ewaluacja ex post powinna natomiast zostać zlecona do realizacji podmiotowi zewnętrznemu, który obiektywnie powinien ocenić skutki krótko i długookresowe realizacji programu. Raport z takiej oceny powinien zostać przedstawiony na posiedzeniu Rady Gminy w dowolnym momencie. Na jego podstawie mogą być podejmowane dalsze decyzje co do rewitalizacji tego lub innych obszarów.

8 8. Proces partycypacji społecznej w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminny Program Rewitalizacji Iwanowic opracowany został w oparciu o wymagania zasady partnerstwa i partycypacji różnych środowisk i partnerów. W ramach prowadzonych prac starano się zaangażować na każdym etapie przygotowywania dokumentu jak największą reprezentację środowisk lokalnych a także opiniotwórczych. Praca została podzielona na dwa etapy:

I etap – wstępnej diagnozy przygotowanej na potrzeby uchwały o wyznaczeniu obszarów kryzysowych i przeznaczonych do rewitalizacji

II etap – opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji

Na etapie wstępnej diagnozy prace prowadzono z wykorzystaniem następujących narzędzi:

• Informacja elektroniczna (strona internetowa oraz Facebook) o przystąpieniu gminy Iwanowice do prac nad Gminnym Programem Rewitalizacji.

• Badania ankietowe prowadzone drogą elektroniczną oraz tradycyjną, dzięki którym określono najistotniejsze problemy mieszkańców gminy

• Spotkania konsultacyjne z przedstawicielami Rady Gminy, Rad Sołeckich oraz mieszkańcami. I spotkanie – przedstawienie koncepcji programu rewitalizacji. Spotkanie II miało na celu skonsultowanie prawidłowości wyciągniętych wniosków w odniesieniu do zaproponowanego obszaru rewitalizacji. Wypracowano w drodze dyskusji obszar, który powinien podlegać rewitalizacji.

• wizja lokalna – przegląd zaproponowanego obszaru pod kątem wizualnym i przestrzenno-funkcjonalnym oraz tam gdzie to możliwe określenie problemów, jakie napotykają mieszkańcy.

I etap prac został zakończony przyjęciem przez Radę Gminy Iwanowice 31.08.2016 r. Uchwały w sprawie określenia obszarów zdegradowanych oraz obszaru rewitalizacji (wraz z Wstępną diagnozą Gminy Iwanowice pod kątem wyznaczenia możliwego obszaru rewitalizacji).

101

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Dokumenty te, zgodnie z ustawą o rewitalizacji zostały poddane konsultacjom społecznym. Interesariusze mogli się wypowiedzieć w następujący sposób:

1. uwagi składane w urzędzie gminy w postaci papierowej,

2. uwagi ustnie składane w urzędzie gminy,

3. uwagi składane w formie elektronicznej na adres urzędu gminy.

Na II etapie prac – opracowanie Gminnego Programu Rewitalizacji, Projekt Gminnego Programu Rewitalizacji został wystawiony do konsultacji społecznych w dniach 19.01.2017 – 17.02.2017. Uwagi zostały zebrane w następujących formach:

1. w postaci papierowej lub elektronicznej z wykorzystaniem formularza konsultacyjnego. Wypełniony formularz można było dostarczyć:

a. drogą elektroniczną przesyłając na adres [email protected];

b. drogą korespondencyjną n adres urzędu Gminy Iwanowice;

c. bezpośrednio składając formularz w Urzędzie Gminy Iwanowice na dzienniku podawczym;

2. na spotkaniu otwartym, które odbyło się 25 stycznia 2017 r. w siedzibie Urzędu Gminy Iwanowice (w Sali Obrad);

3. ustnie – z wpisaniem do protokołu w siedzibie Urzędu Gminy Iwanowice (dziennik podawczy).

Do udziału w konsultacjach uprawnieni byli wszyscy mieszkańcy Gminy Iwanowice, a także:

• właściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości położonych w obszarze rewitalizacji w tym wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe, oraz towarzystwa budownictwa społecznego;

• podmioty prowadzące działalność oraz zamierzające prowadzić działalność gospodarczą i społeczną w obszarze rewitalizowanym (w tym organizacje pozarządowe, grupy nieformalne);

• jednostki samorząd terytorialnego i ich jednostki organizacyjne oraz organa władzy publicznej, zgodnie z ustawą o rewitalizacji.

W wyniku przeprowadzonych konsultacji wpłynęły dwie uwagi. Pierwsza dotycząca uwzględnienia projektu przystosowania rzeki Dłubni do możliwości wykorzystania jej do spływu kajakowego, zaś druga – uwzględnienia w zadaniach inwestycyjnych projektu rozbudowy terenów sportowo-rekreacyjnych w Grzegorzowicach Wielkich, położonych w 102

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023 bezpośrednim sąsiedztwie rzeki. Przesłane propozycje jakkolwiek słuszne z punktu widzenia programu rewitalizacji i wpisujące się w jego cele, zostały zgłoszone na końcowym etapie procedury uchwalania tego dokumentu. Nie ma zatem możliwości właściwego ich przygotowania w taki sposób, aby możliwe było skonkretyzowanie przedsięwzięć rewitalizacyjnych (uzgodnienia z właścicielami, zaproponowanie rozwiązań rozbudowy strefy rekreacyjno-sportowej, uwarunkowania środowiskowe itp.). W związku z tym uznano, że propozycje te zostaną w pierwszej kolejności wzięte pod uwagę przy aktualizacji GPR Iwanowice.

Zapewniona była zatem szeroka partycypacja społeczna w procesie opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji.

Do opracowania projektu Aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji wykorzystano uwagi oraz wnioski zebrane w trakcie realizacji rewitalizacji. Do określenia wstępnej listy nowych zadań do realizacji wykorzystano materiał zebrany w trakcie prac Komitetu Rewitalizacji i zgłaszanych jego Członkom uwag ustnych. Partner rewitalizacji Lawendowe Wzgórza Sp. z o.o. Sp.k. dołączył do procesu rewitalizacji gminy na pisemny wniosek.

Projekt Gminnego Programu Rewitalizacji został poddany konsultacjom społecznym w dniach 1 - 24 sierpnia 2018 roku wykorzystując następujące formy:

a) spotkania otwartego z interesariuszami rewitalizacji, które odbyło się w dniu 06.08.2018 r. o godz. 11:00 w Urzędzie Gminy; b) zbierania uwag ustnych w siedzibie Urzędu Gminy; c) zbierania uwag i opinii w formie papierowej oraz elektronicznej z wykorzystaniem formularza konsultacyjnego. Liderzy społeczni oraz przedstawiciele środowiska gospodarczego oraz organizacji pozarządowych zostali zaproszeni do udziału w konsultacjach poprzez indywidualne zaproszenia. Dodatkowo w trakcie konsultacji umożliwiono zgłaszanie kolejnych nowych projektów rewitalizacyjnych – zgłoszenia przyjmowano na kartach zadań, które można było składać podobnie jak wypełnione formularze konsultacyjne. Osobom, które chciały zgłosić swoje propozycje zapewniono wsparcie merytoryczne w postaci możliwości konsultowania treści karty zadaniowej z przedstawicielem Urzędu Gminy oraz z przedstawicielem Wykonawcy Aktualizacji GPR.

Informacja podsumowująca przebieg konsultacji została zamieszczona na stronie Urzędu Gminy oraz w Biuletynie Informacji Publicznej w formie „Raportu z konsultacji społecznych projektu Aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji” w dniu 28.08.2018 r.

Strona internetowa Urzędu Gminy zawierała informację o przystąpieniu do aktualizacji dokumentu oraz możliwości włączenia się w ten proces.

103

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Partycypacja społeczna jest także przewidziana w procesie monitorowania i wdrażania programu. W celu utrzymania uspołecznionego charakteru dokumentu, w trakcie realizacji Gminnego Programu Rewitalizacji podejmowane będą takie działania jak:

• zamieszczenie na stronie internetowej Urzędu Gminy Gminnego Programu Rewitalizacji oraz kontaktu do pracownika Urzędu, który przyjmować będzie uwagi o sposobie realizowania zaplanowanych zadań. Zgłoszone uwagi przekazywane będą do Pełnomocnika, który w porozumieniu z Wójtem, Radą Gminy oraz Komitetem Rewitalizacji podejmować będzie decyzję o ewentualnej konieczności aktualizacji GPR;

• wzbogacanie strony internetowej Urzędu o informacje dotyczące stopnia realizacji GPR (publikowanie rocznych sprawozdań);

• współpraca z prasą lokalną mająca na celu informowanie opinii publicznej o przebiegu realizacji GPR.

Sposoby inicjowania współpracy pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi:

• przygotowywanie i publikowanie informacji bieżących z przebiegu wdrażania Gminnego Programu Rewitalizacji, w tym także w formie sprawozdań z monitoringu GPR;

• opracowanie i realizacja ankiety internetowej skierowanej do mieszkańców i innych interesariuszy, dotyczącej oceny realizacji Gminnego Programu Rewitalizacji;

• powołanie Komitetu Rewitalizacji, w którego skład wchodzić będą oprócz pracowników Urzędu Gminy, liderzy społeczni oraz przedstawiciele środowiska gospodarczego i przedstawiciele sektora społecznego (organizacji pozarządowych i grup nieformalnych, działających na terenie gminy).

Tak szeroko zakrojone działania zapewnią upowszechnienie i upublicznienie tego dokumentu, a tym samym uzyskanie akceptacji społecznej dla jego realizacji poprzez zapobieganie potencjalnym konfliktom interesów.

9 9. Sposób realizacji gminnego programu rewitalizacji w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego Na etapie opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji nie przewiduje się zmian w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego, ze względu na prowadzenie działań w ramach i w oparciu o przyjęty MPZP.

104

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

10 10. Określenie niezbędnych zmian w uchwałach W uchwałach, o których mowa w art. 21. Ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminnym i o zmianie Kodeksu Cywilnego oraz w art. 7 ust. 3 w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji nie przewiduje się zmian.

11 11. Ustanowienie Specjalnej Strefy Rewitalizacji W ramach Gminnego Programu Rewitalizacji nie będzie ustanowiona Specjalna Strefa Rewitalizacji, o której mowa w art. 25 ustawy o rewitalizacji.

105

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

12 12. Załączniki graficzne przedstawienie zmian funkcjonalno-przestrzennych obszaru rewitalizacji

12.1.1 Załącznik 1 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Maszków. Jest to obszar położony w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Dłubnia do dziś o braku konkretnego przeznaczenia. Siłami własnymi mieszkańców doprowadzony do porządku i przygotowany do zagospodarowania na cele rekreacyjno-wypoczynkowe.

Poniżej przedstawiono lokalizację na wycinku z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Iwanowice oraz fotografię stanu obecnego, zaś dalej plan zagospodarowania tego obszaru.

106

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

107

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

12.1.2 Załącznik 2 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Iwanowice Dworskie.

Obszar o charakterystyce miejskiej. Wieloletnie pozostawienie centrum Iwanowic Dworskich bez inwestycji rozwojowych, a jedynie utrzymywanie w należytym stanie obiektów i infrastruktury przyczyniły się do tego, że wizytówka gminy stała się nieprzyjazna z punktu widzenia estetycznego i funkcjonalnego. Zaplanowana inwestycja poprawi nie tylko wizerunek centrum wsi, ale także przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa na skrzyżowaniu z drogą wojewódzką. Zwiększy się ilość zieleni oraz powstaną chodniki-deptaki z małą architekturą, teren uzyska funkcję wypoczynkową.

Poniżej przedstawiono lokalizację na wycinku z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Iwanowice oraz fotografię stanu obecnego, zaś dalej plan zagospodarowania tego obszaru.

108

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

12.1.3 Załącznik 3 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Iwanowice Włościańskie.

Jest to obszar położony w terenie o charakterze reprezentacyjnym. Duży poziom zdegradowania terenu czyni go bardzo nieprzyjaznym choć znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie zabytkowego kościoła. Do tej pory zagospodarowano jedynie niewielką część tego terenu pod uporządkowany parking. Pozostałą jest porośnięta dziką roślinnością.

Poniżej przedstawiono lokalizację na wycinku z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Iwanowice oraz fotografię stanu obecnego, zaś dalej plan zagospodarowania tego obszaru.

Rewitalizacja przestrzeni Publicznej Iwanowice Dworskie 109

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

110

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

12.1.4 Załącznik 4 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Sieciechowice .

Jest to obszar położony w centrum miejscowości o charakterze reprezentacyjnym. Duży pozom zdegradowania terenu czyni go bardzo nieprzyjaznym choć znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła i zawiera unikatową zabytkową kapliczkę św. Nepomucena. Teren zaasfaltowany nieprzyjazny człowiekowi. Brak uporządkowania.

Poniżej przedstawiono lokalizację na wycinku z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Iwanowice oraz fotografię stanu obecnego, zaś dalej plan zagospodarowania tego obszaru.

111

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

12.1.5 Załącznik 5 Zmiana zagospodarowania obszaru w miejscowości Biskupice.

Jest to obszar położony w centrum miejscowości o charakterze sportowym. Są to obiekty częściowo należące do gminy, a częściowo do straży pożarnej. Te drugie są w lepszym stanie i służą rozgrywkom piłkarskim. Teren należący do gminy wymaga odświeżenia i przeplanowania funkcji.

Poniżej przedstawiono lokalizację na wycinku z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Iwanowice oraz fotografię stanu obecnego, zaś dalej plan zagospodarowania tego obszaru.

112

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

12.1.6 Załącznik 6 Podstawowe kierunki zmian funkcjonalno-przestrzennych obszaru rewitalizacji Gminy Iwanowice

113

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Mapa obszaru rewitalizacji sporządzona na mapie ewidencyjnej w skali 1:5000 w osobnych arkuszach oraz w wersji elektronicznej.

114

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

12.1.7 Załącznik 7 Wstępna diagnoza Gminy Iwanowice pod kątem wyznaczenia możliwego obszaru rewitalizacji

115

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

12.1.8 Spis Rysunków Rysunek 1 Gmina Iwanowice w podziale na jednostki referencyjne ...... 12 Rysunek 2 Porównanie wskaźników degradacji dla problemów społecznych poszczególnych sołectw z wartością średnią dla gminy ...... 13 Rysunek 3 Obszar zdegradowany Gminy Iwanowice ...... 20 Rysunek 4 Obszar rewitalizacji Gminy Iwanowice ...... 22 Rysunek 5 Struktura problemowa obszaru rewitalizacji ...... 43 Rysunek 6 Centra rekreacyjno-wypoczynkowe po rewitalizacji ...... 53 Rysunek 7 Mechanizm integracji działań ...... 79 Rysunek 8 Struktura zarządzania GPR Iwanowice ...... 94

12.1.9 Spis Tabel Tabela 1 Wskaźniki cząstkowe diagnozujące negatywne zjawiska ...... 14 Tabela 2 Wartości wskaźników cząstkowych dla poszczególnych jednostek referencyjnych . 16 Tabela 3 Wartości wskaźników cząstkowych dla poszczególnych jednostek referencyjnych po normalizacji ...... 17 Tabela 4 Wartości wskaźników cząstkowych dla poszczególnych jednostek referencyjnych po standaryzacji ...... 18 Tabela 5 Wartości syntetycznego wskaźnika degradacji ...... 19 Tabela 6 Ocena stopnia degradacji – negatywne zjawiska społeczne ...... 20 Tabela 7 Powierzchnia Gminy Iwanowice i obszaru rewitalizacji ...... 23 Tabela 8 Postrzeganie problemów społecznych w poszczególnych miejscowościach (sołectwach) ...... 24 Tabela 9 Wartości wskaźników sfery społecznej ...... 25 Tabela 10 Postrzeganie problemów Środowiskowych w poszczególnych miejscowościach (sołectwach) – wyniki ankiet ...... 27 Tabela 11 Postrzeganie problemów Środowiskowych – wskaźniki standaryzyjące ...... 28 Tabela 12 Postrzeganie problemów technicznych przez mieszkańców – wyniki ankiet ...... 30 Tabela 13 Postrzeganie problemów technicznych przez mieszkańców – wskaźniki standaryzujące...... 31 Tabela 14 Bariery przestrzenno-funkcjonalne – wyniki ankiet ...... 33 Tabela 15 Bariery przestrzenno-funkcjonalne – wskaźniki standaryzujące ...... 34 Tabela 16 Problemy w aspekcie gospodarczym – wyniki ankiet...... 35 Tabela 17 Problemy w aspekcie gospodarczym – wskaźniki standaryzujące ...... 37 Tabela 18 Jakość życia ...... 39 Tabela 19 Spójność GPR z celami Strategii Rozwoju Powiatu Krakowskiego ...... 47 Tabela 20 Spójność GPR z celami Strategii Rozwoju Gminy Iwanowice ...... 48 Tabela 21 Wykaz projektów wraz z ich opisami ...... 60 Tabela 22 Zestawienie zadań zrealizowanych przez gminę Iwanowice ...... 81 116

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Iwanowice na lata 2017-2023

Tabela 23 Wskaźniki realizacji programu ...... 84 Tabela 24 Ramy finansowania programu rewitalizacji ...... 86 Tabela 25 Ramowy wstępny harmonogram działań ...... 94

12.1.10 Spis Wykresów Wykres 1 Problemy społeczne – wynik zagregowany ...... 26 Wykres 2 Problemy środowiskowe ...... 29 Wykres 3 Problemy techniczne ...... 32 Wykres 4 Problemy przestrzenno-funkcjonalne ...... 35 Wykres 5 Problemy gospodarcze ...... 38 Wykres 6 Jakość życia ...... 39

117