Podrecznik Renaturyzacji.Pdf

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Podrecznik Renaturyzacji.Pdf Projekt: Opracowanie II aktualizacji planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy wraz z dokumentami planistycznymi stanowiącymi podstawę do ich opracowania; Nr Projektu: POIS.02.01.00-00-0016/16 Podręcznik opracowano w ramach przedsięwzięcia „Opracowanie krajowego programu renaturyzacji wód powierzchniowych”, na zamówienie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie – Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie. Zespół pod kierownictwem Ilony Biedroń. REDAKCJA: Paweł Pawlaczyk AUTORZY: Ilona Biedroń, Patrycja Brzóska, Renata Dondajewska-Pielka, Artur Furdyna, Ryszard Gołdyn, Mateusz Grygoruk, Artur Grześkowiak, Sylwia Horska-Schwarz, Szymon Jusik, Karolina Kłósek, Włodzimierz Krzymiński, Janusz Ligięza, Marta Łapuszek, Krzysztof Okrasiński, Paweł Pawlaczyk, Marcin Przesmycki, Zbigniew Popek, Ewelina Szałkiewicz, Katarzyna Suska, Joanna Żak. Cenne uwagi i rady wnieśli: Agata Gójska, Janusz Filipczyk, Roman Konieczny, Przemysław Nawrocki, Krzysztof Wybraniec. Kraków, kwiecień 2020 Pawlaczyk P. (red.), Biedroń I., Brzóska P. Dondajewska-Pielka R., Furdyna A., Gołdyn R., Grygoruk M., Grześkowiak A., Horska-Schwarz S., Jusik Sz., Kłósek K., Krzymiński W., Ligięza J., Łapuszek M., Okrasiński K., Przesmycki M., Popek Z., Szałkiewicz E., Suska K., Żak J. 2020. Podręcznik dobrych praktyk renaturyzacji wód powierzchniowych. Oprac. w ramach przedsięwzięcia „Opracowanie krajowego programu renaturyzacji wód powierzchniowych”. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, Warszawa. Strona tytułowa: Dolina Parsęty Źródło: archiwum Towarzystwa Przyjaciół Rzek Iny i Gowienicy, fot. Marcin Budniak Projekt: Opracowanie II aktualizacji planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy wraz z dokumentami planistycznymi stanowiącymi podstawę do ich opracowania; Nr Projektu: POIS.02.01.00-00-0016/16 SPIS TREŚCI 1. Wstęp ..................................................................................................................................................6 1.1 Teoretyczne aspekty renaturyzacji – definicje i problemy praktyczne ........................................6 1.2 Potrzeby renaturyzacji .................................................................................................................7 1.3 Ogólne zasady dobrej renaturyzacji ............................................................................................9 1.4 Doświadczenia renaturyzacji wód w Polsce .............................................................................. 14 2. Cele renaturyzacji. Potencjalne korzyści ........................................................................................... 20 2.1 Osiąganie celów środowiskowych jednolitych części wód powierzchniowych ......................... 20 Osiąganie dobrego stanu ekologicznego (naturalne części wód) ............................................. 30 Osiąganie dobrego potencjału ekologicznego .......................................................................... 31 2.2 Osiąganie celów środowiskowych dla obszarów chronionych chroniących gatunki i siedliska zależne od wód ......................................................................................................................... 38 2.3 Inne potrzeby naprawy funkcjonowania geoekosystemu wodnego ........................................ 41 2.4 Możliwości ograniczenia ryzyka powodziowego ...................................................................... 44 2.5 Uodpornienie ekosystemów na suszę. Zwiększanie naturalnej retencji ................................... 52 2.6 Inne świadczenia ekosystemów ............................................................................................... 69 2.7 Renaturyzacja w kontekście zmian klimatu .............................................................................. 71 3. Renaturyzacja wód płynących ........................................................................................................... 74 3.1 Kluczowe elementy naturalnej rzeki ......................................................................................... 74 3.2 Przekształcenia rzek i zakłócenia procesów rzecznych ............................................................. 91 3.3 Metody renaturyzacji wód płynących ....................................................................................... 95 4. Renaturyzacja jezior ........................................................................................................................ 181 4.1 Kluczowe elementy naturalnego jeziora ................................................................................. 181 4.2 Przekształcenia jezior i zakłócenia naturalnych procesów kształtujących ekosystem ............ 182 4.3 Metody renaturyzacji jezior .................................................................................................... 183 5. Renaturyzacja wód przejściowych i przybrzeżnych......................................................................... 225 5.1 Kluczowe elementy wód przejściowych i morskiej strefy brzegowej ..................................... 226 5.2 Przekształcenia w obrębie wód przejściowych i przybrzeżnych ............................................. 231 5.3 Metody renaturyzacji wód przejściowych, przybrzeżnych i brzegu morskiego ...................... 235 6. Praktyczne aspekty planowania renaturyzacji ................................................................................ 262 6.1 Wstępna identyfikacja potrzeby renaturyzacji ....................................................................... 264 Zdefiniowanie problemu ........................................................................................................ 264 Analiza dostępnych danych .................................................................................................... 268 Analiza podobnych przykładów renaturyzacji ........................................................................ 279 6.2 Środowisko społeczne i współpraca z zainteresowanymi stronami ........................................ 281 3 Projekt: Opracowanie II aktualizacji planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy wraz z dokumentami planistycznymi stanowiącymi podstawę do ich opracowania; Nr Projektu: POIS.02.01.00-00-0016/16 6.3 Rozpoznanie terenowe ........................................................................................................... 287 Rozpoznanie terenowe w przypadku rzek .............................................................................. 287 Rozpoznanie terenowe w przypadku jezior ............................................................................ 290 Rozpoznanie terenowe w przypadku wód przejściowych i przybrzeżnych ............................. 291 6.4 Określenie celów renaturyzacji ............................................................................................... 293 Wybór odpowiedniego podejścia do renaturyzacji ................................................................ 293 Wyznaczenie celów szczegółowych ........................................................................................ 294 6.5 Wybór szczegółowych metod i działań ................................................................................... 299 6.6 Weryfikacja potencjalnego oddziaływania ............................................................................. 301 Analiza problemów i ograniczeń ............................................................................................. 301 Wpływ na ryzyko powodziowe ............................................................................................... 304 Analiza kosztów i korzyści ....................................................................................................... 306 Kompleksowa analiza SWOT ................................................................................................... 308 6.7 Planowanie monitoringu ........................................................................................................ 309 Zależność pomiędzy ryzykiem niepowodzenia planowanych działań a intensywnością monitoringu ............................................................................................................................ 310 Metody monitoringu .............................................................................................................. 312 Zasady dobrego monitoringu ................................................................................................. 318 6.8 Poszukiwanie źródeł finansowania ......................................................................................... 320 6.9 Wdrożenie .............................................................................................................................. 324 Uwarunkowania formalno-prawne......................................................................................... 324 Decyzje niezbędne do wykonania poszczególnych działań renaturyzacyjnych ...................... 332 Pozyskanie gruntów................................................................................................................ 333 Wykonawstwo ........................................................................................................................ 333 Praktyczne doświadczenia wykonawcze ................................................................................. 337 6.10 Adaptatywne zarzadzanie projektem renaturyzacji ............................................................... 338 6.11 Dodatkowe materiały ............................................................................................................
Recommended publications
  • Burmistr Miasta I Gminy Kamień Pomorski
    STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY KAMIEŃ POMORSKI URZĄD MIEJSKI W KAMIENIU POMORSKIM STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY KAMIEŃ POMORSKI Usługi Urbanistyczne Robert Jaworski ul. Dobra 8/10 m.49, 00-388 Warszawa 1 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY KAMIEŃ POMORSKI Opracował zespół w składzie: Główny projektant: mgr inż. arch. Robert Jaworski nr uprawnień: WOIU, WA-071 członkowie zespołu: mgr inż. arch. kraj. Paulina Gadaj mgr inż. arch. Kamila Suchorzewska mgr Agata Watoła mgr inż. Karolina Wojciechowska Warszawa, sierpień 2013 2 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY KAMIEŃ POMORSKI Spis treści I. INFORMACJE WPROWADZAJĄCE................................................................................................7 1 . WPROWADZENIE....................................................................................................7 1.1 Podstawa prawna Studium.............................................................................7 1.2 Zadania Studium............................................................................................7 1.3 Charakter, obszar i zakres Studium..............................................................10 2. PODSTAWOWE DOKUMENTY STRATEGICZNE I PROGRAMOWE....................11 3 . INTERPRETACJA ZGODNOŚCI PLANÓW MIEJSCOWYCH ZE STUDIUM.........13 II. UWARUNKOWANIA......................................................................................................................14
    [Show full text]
  • Leszek Walkiewicz Rola Rady Miejskiej W Rozwoju Darłowa Do Początków XVI Wieku (Na Tle Dziejów Ośrodka Miejskiego)
    Leszek Walkiewicz Rola rady miejskiej w rozwoju Darłowa do początków XVI wieku (na tle dziejów ośrodka miejskiego) Słupskie Studia Historyczne 16, 19-49 2010 SŁUPSKIE STUDIA HISTORY CZNE NR 16 R OK 2010 ARTYKUŁY LESZEK WALKIEWICZ DARŁOWO ROLA RADY MIEJSKIEJ W ROZWOJU DARŁOWA DO POCZĄTKÓW XVI WIEKU r r * (NA TLE DZIEJÓW OŚRODKA MIEJSKIEGO) Darłowo przedlokacyjne Najstarsze ślady ludzkie, odkryte przez archeologów na terenie ziemi darłow- skiej, pochodzą sprzed 10 tys. lat. Jest to motyka wykonana z rogu renifera, znale­ ziona nad morzem w pobliżu Darłówka. Żyła tu wtedy, głównie latem, półkoczow- nicza ludność wędrowna, trudniąca się myślistwem, rybołówstwem i zbieractwem. Kolejne ślady już niemal stałego pobytu społeczności mezolitycznych pochodzą z około 5100 r. p.n.e. (ludzie wówczas zbierali orzechy laskowe z drzew leszczyny rosnących w pobliżu jeziora Bukowo). W miarę stałe osadnictwo w Dąbkach koło Darłowa rozpoczęło się około 4800-4700 r. p.n.e. i trwało do około 4000-3900 r. p.n.e. Była to ludność kultury pucharów lejkowatych, związana z osadnictwem erte- belskim. Wykopaliska archeologiczne z Darłowa i okolic potwierdzają, że ten obszar kulturowy wytworzył się kilka tysięcy lat temu. Około połowy II w. znajdowała się tu prawdopodobnie ważna siedziba plemienia Rugiów - Rugion (Rugium). Z badań wynika, że Rugium leżało w pobliżu ujścia rzeki Grabowej do Wieprzy1. Wówczas Wieprza (Vipperam - Viadua)2 i Grabowa (Vettra, Vethra) tworzyły pod Darłowem deltę. Zachodnie ramię tej delty, noszące nazwę Trah, płynęło od Darłowa wzdłuż Morza Bałtyckiego do jeziora Bukowo, oddając w Bobolinie część wód Bałtykowi * Podczas mej pracy w darłowskim samorządzie nasunęła mi się myśl poznania choćby fragmentarycz­ nego początków darłowskiego samorządu i jego wpływu na rozwój średniowiecznego miasta.
    [Show full text]
  • Mapa Geośrodowiskowa Polski
    PA Ń STWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY PA Ń STWOWY INSTYTUT BADAWCZY OPRACOWANIE ZAMÓWIONE PRZEZ MINISTRA Ś R O D O W I S K A OBJAŚNIENIA DO MAPY GEOŚRODOWISKOWEJ POLSKI 1:50 000 Arkusz Kamień Pomorski (115) Warszawa 2009 Autorzy: Sławomir Dominiak*, Witold Korona*, Jerzy Król**, Aleksander Cwinarowicz**, Anna Pasieczna***, Paweł Kwecko***, Hanna Tomassi-Morawiec*** Główny koordynator MGśP: Małgorzata Sikorska-Maykowska*** Redaktor regionalny planszy A: Katarzyna Strzemińska*** Redaktor regionalny planszy B: Anna Gabryś-Godlewska*** Redaktor tekstu: Joanna Szyborska-Kaszycka*** * – Częstochowskie Przedsiębiorstwo Geologiczne spółka z o.o., ul. Wolności 77/79, 42-200 Częstochowa ** – Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu „Proxima” SA, ul. Wierzbowa 15, 50-056 Wrocław *** – Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa ISBN Copyright by PIG and MŚ, Warszawa 2009 Spis treści I. Wstęp – S. Dominiak......................................................................................................... 3 II. Charakterystyka geograficzna i gospodarcza – S. Dominiak ............................................ 4 III. Budowa geologiczna – S. Dominiak ................................................................................. 6 IV. ZłoŜa kopalin – S. Dominiak............................................................................................ 8 V. Górnictwo i przetwórstwo kopalin – S. Dominiak .......................................................... 11 VI. Perspektywy i prognozy występowania kopalin – S. Dominiak
    [Show full text]
  • Usedom Wolin
    IKZM Forschung für ein Integriertes Küstenzonenmanagement Oder in der Odermündungsregion IKZM-Oder Berichte 4 (2004) Ergebnisse der Bestandsaufnahme der touristischen Infrastruktur im Untersuchungsgebiet Peene- strom Ostsee Karlshagen Pommersche Bucht Zinnowitz (Oder Bucht) Wolgast Zempin Dziwna Koserow Kolpinsee Ückeritz Bansin HeringsdorfSwina Ahlbeck Miedzyzdroje Usedom Wolin Anklam Swinoujscie Kleines Haff Stettiner (Oder-) Polen Haff Deutschland Wielki Zalew Ueckermünde 10 km Oder/Odra Autoren: Wilhelm Steingrube, Ralf Scheibe & Marc Feilbach Institut für Geographie und Geologie Universität Greifswald ISSN 1614-5968 IKZM-Oder Berichte 4 (2004) Ergebnisse der Bestandsaufnahme der touristischen Infrastruktur im Untersuchungsgebiet von Wilhelm Steingrube, Ralf Scheibe und Marc Feilbach Institut für Geographie und Geologie Wirtschafts- und Sozialgeographie Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald Makarenkostraße 22, D -17487 Greifswald Greifswald, November 2004 Impressum Die IKZM-Oder Berichte erscheinen in unregelmäßiger Folge. Sie enthalten Ergebnisse des Projektes IKZM-Oder und der Regionalen Agenda 21 “Stettiner Haff – Region zweier Nationen” sowie Arbeiten mit Bezug zur Odermündungsregion. Die Berichte erscheinen in der Regel ausschließlich als abrufbare und herunterladbare PDF-Files im Internet. Das Projekt “Forschung für ein Integriertes Küstenzonenmanagement in der Odermündungsregion (IKZM-Oder)” wird vom Bundesministerium für Bildung und Forschung unter der Nummer 03F0403A gefördert. Die Regionale Agenda 21 “Stettiner Haff – Region zweier Nationen” stellt eine deutsch-polnische Kooperation mit dem Ziel der nachhaltigen Entwicklung dar. Die regionale Agenda 21 ist Träger des integrierten Küstenzonenmanagements und wird durch das Projekt IKZM-Oder unterstützt. Herausgeber der Zeitschrift: EUCC – Die Küsten Union Deutschland e.V. Poststr. 6, 18119 Rostock, http://www.eucc-d.de.de/ Dr. G. Schernewski & N. Löser Für den Inhalt des Berichtes sind die Autoren zuständig.
    [Show full text]
  • The Archaeology of the Prussian Crusade
    Downloaded by [University of Wisconsin - Madison] at 05:00 18 January 2017 THE ARCHAEOLOGY OF THE PRUSSIAN CRUSADE The Archaeology of the Prussian Crusade explores the archaeology and material culture of the Crusade against the Prussian tribes in the thirteenth century, and the subsequent society created by the Teutonic Order that lasted into the six- teenth century. It provides the first synthesis of the material culture of a unique crusading society created in the south-eastern Baltic region over the course of the thirteenth century. It encompasses the full range of archaeological data, from standing buildings through to artefacts and ecofacts, integrated with writ- ten and artistic sources. The work is sub-divided into broadly chronological themes, beginning with a historical outline, exploring the settlements, castles, towns and landscapes of the Teutonic Order’s theocratic state and concluding with the role of the reconstructed and ruined monuments of medieval Prussia in the modern world in the context of modern Polish culture. This is the first work on the archaeology of medieval Prussia in any lan- guage, and is intended as a comprehensive introduction to a period and area of growing interest. This book represents an important contribution to promot- ing international awareness of the cultural heritage of the Baltic region, which has been rapidly increasing over the last few decades. Aleksander Pluskowski is a lecturer in Medieval Archaeology at the University of Reading. Downloaded by [University of Wisconsin - Madison] at 05:00
    [Show full text]
  • Gemeinschaftsinitiative INTERREG IIIA
    Gemeinschaftsinitiative INTERREG IIIA Ergebnisse der grenzübergreifenden Zusammenarbeit im Regionalen Programm Mecklenburg-Vorpommern/ Brandenburg – Polen (Wojewodschaft Zachodniopomor- skie) im Zeitraum 2000-2006 EFRE Das Regionalprogramm Mecklenburg- Programmgebiet: 34.218 km2 Vorpommern/Brandenburg – Polen Einwohner: 2.486.000 (Zachodniopomorskie) der Gemeinschafts- Bruttowertschöpfung: 47.705 Millionen EUR initiative INTERREG III A genehmigte Gesamtkosten: 157.541.222 EUR e Außenstelle des Gemeinsamen davon EFRE: 118.155.626 EUR Technischen Sekretariats bei der Mittelbindung Ende 2007: 157.913.043 EUR Kommunalgemeinschaft POMERANIA e.V. davon EFRE: 114.268.501 EUR Ernst-Thälmann-Straße 4 Gesamtzahl der geförderten Projekte D-17321 Löcknitz (ohne Fonds kleiner Projekte): 450 r Regionaler Kontaktpunkt im Marschallamt der Wojewodschaft Zachodniopomorskie Abt. Europäische Integration Pl. Holdu Pruskiego 08 70-550 Szczecin Inhaltsverzeichnis Seite 3 Vorwort 4 Interreg III A in Mecklenburg-Vorpommern/Brandenburg – Polen (Zachodniopomorskie) 2000-2006 A 8 Priorität A – Wirtschaftliche Entwicklung und Kooperation B 18 Priorität B – Verbesserung der technischen und touristischen Infrastruktur C 30 Priorität C – Umwelt D 36 Priorität D – Ländliche Entwicklung E 40 Priorität E – Qualifizierung und beschäftigungswirksame Maßnahmen F 44 Priorität F – Innerregionale Zusammenarbeit, Investitionen für Kultur und Begegnung, Fonds für kleine Projekte G 60 Priorität G – Besondere Unterstützung der an die Beitrittsländer angrenzenden Gebiete H 62 Priorität
    [Show full text]
  • Przewodnik Rowerowy 2008
    Szanowny Turysto! Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty to region cechujący się wyjątkową atrakcyjnością turystyczną i przyciągający tysiące zwiedzających z kraju i zagranicy. Malownicza rzeka Parsęta, piękne jeziora, niezwykle urozmaicone ukształtowanie terenu oraz dziewicza przyroda tworzą idealne warunki do uprawiania turystyki rowerowej i pieszej. Niniejsza publikacja zawiera opis istniejących szlaków pieszych i rowerowych na terenie Związku Miast i Gmin Dorzecza Parsęty, jak również cenne informacje o gminach i miastach, przez które przebiegają te trasy, oraz prezentuje ich bogatą bazę wypoczynkową. Część przewodnika poświęcona jest również wybranym szlakom z terenu Meklemburgii – Pomorza Przedniego, zaliczającego się także do Euroregionu Pomerania, który swoją atrakcyjnością, obfitością i dostępnością oferty turystycznej przyciąga, zachęca i gwarantuje przeżycie prawdziwej przygody. Dla osób poszukujących bardziej szczegółowych informacji podane zostały adresy punktów informacji turystycznej oraz strony internetowe poszczególnych gmin. Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia niepowtarzalnych zakątków krainy przyjaznej aż po horyzont – Krainy Dorzecza Parsęty!!! Do zobaczenia! 1 SZLAKI ROWEROWE I PIESZE NA TERENIE ZWIĄZEK MIAST I GMIN ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA PARSĘTY DORZECZA PARSĘTY Spis treści Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty powstał w czerwcu ZWIĄZEK MIAST I GMIN DORZECZA PARSĘTY ..............3 1992 roku w celu realizacji wspólnych przedsięwzięć MIASTA I GMINY ZWIĄZKOWE .....................................4 i zdobywania
    [Show full text]
  • Archiwum Państwowe W Olsztynie Towarzystwo Naukowe I Ośrodek Badań Naukowych Im
    545 Archiwum Państwowe w Olsztynie Towarzystwo Naukowe i Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego KOMUNIKATY MAZURSKO-WARMIŃSKIE Kwartalnik nr 2(292)4(298) Olsztyn 2017 Olsztyn 2016 K546 OMUNIKATY MAZURSKO-WARMIŃSKIE Czasopismo poświęcone przeszłości ziem Polski północno-wschodniej RADA REDAKCYJNA: Stanisław Achremczyk ((przewodniczący),przewodniczący), Darius Baronas, Janusz Jasiński, Igor Kąkolewski, Olgierd Kiec, Andrzej Kopiczko, Andreas Kossert, Jurij Kostiaszow, Cezary Kuklo, RuthRuth Leiserowitz,Leiserowitz, JanuszJanusz Małłek,Małłek, SylvaSilva Pocytė,Pocyté, Tadeusz Stegner, Mathias Wagner, Edmund Wojnowski REDAGUJĄ: GrzegorzGrzegorz Białuński, Białuński, Grzegorz Grzegorz Jasiński Jasiński (redaktor (redaktor)), Jerzy, JerzyKiełbik, Kiełbik, Alina AlinaKuzborska Kuzborska (redakcja (redakcja językowa: językowa: język niemiecki język ),niemiecki) Bohdan ,Łukaszewicz, Bohdan Łukaszewicz, Karol Ma- Aleksanderciejko (z-ca sekretarzaPluskowski), Aleksander(redakcja Pluskowskijęzykowa: język(redakcja angielski) językowa:, Jerzy język Sikorski, angiel- Sewerynski), Jerzy Szczepański Sikorski, Seweryn (sekretarz) Szczepański, Ryszard ( Tomkiewiczsekretarz), Ryszard Tomkiewicz SKŁAD I ŁAMANIE: Patrycja Szymańska Instrukcja dla autorów dostępna jest na stronie internetowej pisma Instrukcja dla autorów dostępna jest na stronie internetowej pisma WydanoWydano dzięki dzięki wsparciuwsparciu finansowemufinansowemu MarszałkaArchiwum Województwa Państwowego Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz MinisterstwaNaczelnej Dyrekcji Nauki
    [Show full text]
  • Floods in Poland from 1946 to 2001 — Origin, Territorial Extent and Frequency
    Polish Geological Institute Special Papers, 15 (2004): 69–76 Proceedings of the Conference “Risks caused by the geodynamic phenomena in Europe” FLOODS IN POLAND FROM 1946 TO 2001 — ORIGIN, TERRITORIAL EXTENT AND FREQUENCY Andrzej DOBROWOLSKI1, Halina CZARNECKA1, Janusz OSTROWSKI1, Monika ZANIEWSKA1 Abstract. Based on the data concerning floods on the territory of Poland during the period 1946–2001, the reasons generating floods, the number of regional floods in the rivers catchment systems, and sites of local floods occurrence, were defined. Both types of floods: caused by riverbank overflows, and land flooding by rain or snow-melt water, were considered. In the most cases, the floods were caused by rainfall. They were connected with changes in the rainfall structure within Po- land. In each season of the year floods of various origin were observed. When the flood initiating factors appeared simulta- neously, the flood grew into a catastrophic size. In present analysis, for the first time in Poland, a large group of local floods has been distinguished. A special attention has been paid to floods caused by sudden flooding of the land (flash flood), including floods in the urban areas — more and more frequent during the recent years. The results of the analyses have provided important data for the assessment of the flood hazard in Poland, and for the creation of a complex flood control strategy for the whole country and/or for selected regions. Key words: flood, classification of floods, floods territorial extent, frequency of floods occurrence, torrential and rapid rain- fall, threat of life, material losses. Abstrakt. Na podstawie zbioru danych z lat 1946–2001 okreœlono przyczyny wystêpowania powodzi w Polsce, liczbê powodzi re- gionalnych w uk³adzie zlewni rzecznych oraz miejsca wyst¹pieñ powodzi lokalnych.
    [Show full text]
  • Torfowiska Pomorza – Identyfikacja, Ochrona, Restytucja
    Klub Przyrodników TORFOWISKA POMORZA – identyfikacja, ochrona, restytucja MIRES OF POMERANIA – identification, protection, restitution Redakcja Lesław Wołejko Świebodzin 2015 Klub Przyrodników TORFOWISKA POMORZA – identyfikacja, ochrona, restytucja MIRES OF POMERANIA – identification, protection, restitution Redakcja Lesław Wołejko Świebodzin 2015 Torfowiska Pomorza – identyfikacja, ochrona, restytucja Mires of Pomerania – identification, protection, restitution Redakcja: Lesław Wołejko Recenzenci: prof. dr hab. Agnieszka Popiela, dr hab. Arkadiusz Nowak Projekt okładki: Krzysztof Ziarnek Wydawnictwo Klubu Przyrodników ul. 1 Maja 22, 66-200 Świebodzin tel./fax: +48 683828236, [email protected], www.kp.org.pl ISBN: 978-83-69426-13-2 Druk: MULTIGRAF, ul. Bielicka 76C, 85-135 Bydgoszcz Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie Pani Profesor dr hab. Janinie Jasnowskiej - badaczce torfowisk, wychowawczyni młodzieży, obrończyni przyrody - prace te dedykujemy. Autorzy SpIS TREśCI – CONTENTS Ewa Komorowska Od Zarządu Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego dla prof. dr hab. Janiny Jasnowskiej na jej 90. urodziny 5 1. Stefan FriedricH, Sylwia JurzYK-NordlÖW Profesor Janina Jasnowska – 90-lecie urodzin Professor Janina Jasnowska – 90th anniversary 9 2. Janina Jasnowska, Piotr Rotowski Torfowiska fluwiogeniczne Doliny Dolnej Odry Fluviogenic fens of the Lower Odra Valley 25 3. Paweł PawlaczYK, Jolanta Kujawa-PawlaczYK, Grażyna Domian, Ryszard Malinowski Rezerwat „Źródliskowa Buczyna im. J. Jackowskiego” – elementy hydrogeniczne w krajobrazie buczynowego kompleksu leśnego Nature reserve „Źródliskowa buczyna im. J. Jackowskiego” – hydrogenic elements in the landscape of beech forest complex 33 4. Piotr WalocH, Lesław WOłejko „Torfowiska nakredowe” basenu jeziora Miedwie „Lake-chalk” mires of the Miedwie Lake basin 57 5. Jolanta Kujawa-PawlaczYK, Paweł PawlaczYK Torfowiska Drawieńskiego Parku Narodowego Mires of the Drawa National Park 71 6.
    [Show full text]
  • ZACHODNIOPOMORSKI SZLAK ŻEGLARSKI – Sieć Portów Turystycznych Pomorza Zachodniego
    ZACHODNIOPOMORSKI SZLAK ŻEGLARSKI – sieć porTÓW TURYSTYcznYch Pomorza Zachodniego ZP Ł AT N Y B E R Z E G Z E M P L A ZACHODNIOPOMORSKI SzlaK ŻeglarSKI – sIEć POrtÓW TUryStyCznyCH POMOrza ZACHODNIegO SPIS TREŚCI INFormacJA o INWESTYCJI 2–3 INFormacJA O OToczeniU proJekTU 4–5 SZCZECIN PORT JACHTOWY 6–7 SZCZECIN PRZYSTAŃ JACHTOWA JK AZS 8–9 SZCZECIN PRZYSTAŃ MARINA POGOŃ 10–11 TRZEBIEŻ CENTRALNY OŚRODEK ŻEGLARSTWA 12–13 NOWE WARPNO PRZYSTAŃ JACHTOWA 14–15 WOLIN PORT JACHTOWY 16–17 WAPNICA PORT JACHTOWY 18–19 KAMIEŃ POMORSKI MARINA 20–21 DZIWNÓW PORT JACHTOWY 22–23 PRZYSTAŃ SEZONOWA KOŁOBRZEG MARINA SOLNA 24–25 DARŁOWO PRZYSTAŃ JACHTOWA 26–27 WYkaz marin WOJEWÓdzTWA 28 zachodniopomorskiego Darłowo Mielno Morze Bałtyckie/Baltic Sea/Ostsee Kołobrzeg Mrzeżyno Rewal Dziwnów Świnoujście Kamień Pomorski Wapnica Polska/Poland/Polen Wolin Nowe Warpno Stepnica Trzebież ZACHODNIOPOMORSKI SZLAK ŻEGLARSKI Lubczyna – SIEĆ PORTÓW TURYSTYCZNYCH POMORZA ZACHODNIEGO Szczecin przystanie turystyczne objęte inwestycjami realizowanymi Kołbaskowo Gryfino w ramach Projektu 2 Widuchowa pozostałe przystanie turystyczne Informacja o inwestycji Zachodniopomorski Szlak Żeglarski to kompleksowy ponadregionalny produkt turystyczny tworzony na terenie Województwa Zachodniopomorskiego. Inwestycje realizowane w ramach Projektu „Zachodniopomorski Szlak Żeglarski – sieć portów turystycznych Pomorza Zachodniego” przy udziale dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach działania 6.4. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospo- darka 2007–2013, obejmują:
    [Show full text]
  • Bioaccumulation of Trace Metals in Groenlandia Densa Plant Reintroduced in Western Pomerania
    processes Article Bioaccumulation of Trace Metals in Groenlandia densa Plant Reintroduced in Western Pomerania Joanna Podlasi ´nska 1,* , Mariola Wróbel 2,Józef Szpikowski 3 and Grazyna˙ Szpikowska 3 1 Department of Environmental Management, Faculty of Environmental Management and Agriculture, West Pomeranian University of Technology in Szczecin, 17 Słowackiego Street, 71-434 Szczecin, Poland 2 Department of Landscape Architecture, Faculty of Environmental Management and Agriculture, West Pomeranian University of Technology in Szczecin, 17 Słowackiego Street, 71-434 Szczecin, Poland; [email protected] 3 Institute of Geoecology and Geoinformation, Adam Mickiewicz University in Pozna´n,1, ul. Wieniawskiego 1, 61-712 Pozna´n,Poland; [email protected] (J.S.); [email protected] (G.S.) * Correspondence: [email protected]; Tel.: +48-914496353 Abstract: The phytoremediation role of aquatic plants in situ is extremely important today when, due to repeated droughts and periodical shrinkage of surface water resources, the load of biogenic and toxic substances in these waters is increasing dramatically. The aim of the study was to assess the bioaccumulation of heavy metals (Cd, Cr, Cu, Hg, Mn and Zn) by the Groenlandia densa reintroduced in the area of its historical occurrence in the habitat of rivers characterized by Ranunculion fluitantis vegetation. Research material was collected from 3 sites in the Natura 2000 area in Western Pomerania on areas differing in anthropogenic load, from sites on streams in agricultural, urbanized and forested catchments. The study showed varying content of trace metals in Groenlandia densa. Plants and sediments collected from the site with the highest anthropogenic load, located in an urbanized catchment, contained more metals.
    [Show full text]