T.C. Istanbul Üniversitesi Atatürk Ilkeleri Ve Inkilap

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

T.C. Istanbul Üniversitesi Atatürk Ilkeleri Ve Inkilap T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ ENSTİTÜSÜ ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ ANABİLİM DALI TÜRK SİYASİ HAYATINDA ABDÜLKADİR KEMALİ ÖĞÜTÇÜ HAYATI VE FAALİYETLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Yasemin YILMAZ 2901160001 Tez Danışmanı: Doç.Dr. Önder KOCATÜRK İstanbul 2019 ÖZET Bu araştırmanın amacı Abdülkadir Kemali Öğütçü’yü a) Daha yakından tanımak, b) Yaşamı ve faaliyetlerini öğrenmek, c) Hakkındaki dağınık bilgileri bir araya getirip düzenlemek, d) Türkiye Cumhuriyeti’nin yakın geçmişinde yaşanmış olan iktidar- muhalefet deneyimindeki rolünü ortaya çıkarmak, e) Mustafa Kemal ATATÜRK ve diğer yöneticilerle olan ilişkilerinin boyutunu ve niteliğini göstermektir. Araştırma yapılırken sözü edilen dönemde yaşamış kişilerin hatıralarından, dönemin siyasi tarihini içeren bilimsel kitaplardan, dönemin gazete ve dergilerinin ilgili yazı ve makalelerinden yararlanılmıştır. Bu çalışmada Abdülkadir Kemali Öğütçü’nün yaşamı ve faaliyetleri yedi ana bölümde incelenmiştir. Kemali Bey’in tahsil hayatı, memuriyet hayatı, vazifeleri, İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katılması ve rolü, I. TBMM’deki faaliyetleri, çıkardığı gazete ve dergileri, kurduğu fırkaları ele alınıp incelenmiştir. Abdülkadir Kemali Öğütçü’nün hayatı incelenirken kronolojik sıralamaya bağlı kalınmış, dönemin olaylarına kısaca değinilmiş ve Kemali Bey’in Orhan Kemal Müzesi’ni kuran torunuyla iletişime geçilmiştir. Abdülkadir Kemali Öğütçü’nün kendi görüş ve düşüncelerinin yanı sıra bunlara karşıt olan görüş ve düşüncelere de yer verilerek bir karşılaştırma yapılmış ve okuyucuya değerlendirme yapabilme olanağı sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Abdülkadir Kemali Öğütçü, Ahali Cumhuriyet Fırkası, Toksöz Gazetesi v ABSTRACT The aim of this research is a) to know Abdülkadir Kemali Öğütçü in detail, b) to learn his life and activities, c) to collect information about him and organize them, d) to reveal his role in the experience of power- opposition that happened in the recent history of Turkish Republic, e) to show the quality of his relationship with Mustafa Kemal Atatürk and other directors. In this research, the autobiographies of people and books about their memories, important history books, newspapers and magazines of that age were used. In this research, Abdülkadir Kemali Öğütçü’s life and activities were examined in seven main parts. His education life, his employment and responsibilities, his participation and role in the Committee of Union and Progress, his activities in the First Grand National Assembly of Turkey, his newspapers and magazines and parties established by him were analyzed. Abdülkadir Kemali Öğütçü’s life and activities were given in a chronological order and the important events of his age were mentioned briefly. Besides, it was contacted with his grandson who established the Museum of Orhan Kemal. Besides Abdülkadir Kemali Öğütçü’s own ideas and opinions, the other opinions conflicting with these ideas were given in order to give the readers a chance to make an evaluation. Keywords: Abdülkadir Kemali Öğütçü, Ahali Republican Party, The newspaper of Toksöz vi İÇİNDEKİLER ÖZET………………………………………………………………………………………………... v ABSTRACT…………………………………………………………………………………………vi İÇİNDEKİLER…………………………………………………………………………………….vii ÖNSÖZ…………………………………………………………………………………………… . .ix KISALTMALAR………………………………………………………………………………….. xi GİRİŞ…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 1 I. BÖLÜM Abdülkadir Kemali Öğütçü'nün Milletvekili Seçilmeden Önceki Yaşamı 1.1. Doğumu ve Ailesi………………………………………………………………………………………………………………… .3 1.2. Tahsil Hayatı………………………………………………………………………………………………………………………. 6 1.3. İttihat ve Terakki Cemiyeti ile İlişkisi………………………………………………………………………………… … 8 1.4. Abdülkadir Kemali Bey’in İlk Tutuklanışı…………………………………………………………………………... .12 1.5. Abdülkadir Kemali Bey’in Siirt ve Basra’daki Memuriyet Hayatı………………………………………. 17 1.6. Birinci Dünya Savaşı Yıllarında Abdülkadir Kemali Bey (1914-1918)……………………………….. .21 1.7.İlk Yayın Faaliyetleri…………………………………………………………………………………… 29 1.7.1.Mehtab Dergisi…………………………………………………………………………………… 29 1.7.2.Musavver Erganun Dergisi…………………………………………………………................ .33 1.7.3.Şebtab Dergisi…………………………………………………………………………...... 38 II.BÖLÜM Abdülkadir Kemali Öğütçü'nün Birinci TBMM'de Milletvekilliği Dönemi 2.1.TBMM’nin Açılış Süreci………………………………………………………………………………………………………. 43 2.2. Birinci Meclis’te Abdülkadir Kemali Bey’in Faaliyetleri………………………………………………………44 2.2.1. Hıyanet-i Vataniye Kanunu Münasebetiyle Sözleri……………………………………..........44 2.2.2.Satın Alma Suretiyle Çiftçiden Alınan Yiyecek Hakkındaki Takriri………………………... 45 2..2.3.Firariler Hakkındaki İstiklall Mahkemeleri Kanunu Münasebetiyle Sözleri…………........47 2.2.4.Ankara’da Bir Hukuk, Kastamonu’da Bir Tıbbiye Mektedi Açılmasına Dair Teklifi……..49 2.2.5.Ceza Kanunu’nun 203. Maddesine Eklenecek Maddeler Hakkındaki Teklifi………………. 51 2.2.6. İdare-i Kura ve Nevahi Kanunu Layihası Münasebetiyle Sözleri…………………………… 58 2.2.7.Meclis’in Ankara’dan Başka Yere Nakli Hakkındaki Takriri…………………………………. 60 2.2.8.Kurtarılmış Memleketlere Üç İstiklal Mahkemesi Gönderilmesine Dair Takriri…….. …... 62 III.BÖLÜM Abdülkadir Kemali Öğütçü'nün Milletvekilliğinden Sonra Yayın Hayatına Dönüşü 3.1. Mücahede Gazetesi ve Abdülkadir Kemali Bey’in Tutuklanması ........................................... 63 3.2. Toksöz Gazetesi ................................................................................................................... 68 3.2.1. Toksöz Gazetesinin Kapatılması ve Kemali Bey’in Toksöz Davasında Yargılanması......................... 90 IV.BÖLÜM Abdülkadir Kemali Bey'in Tutuklanması ve Şark İstiklal Mahkemesi'nde Gazeteciler Davası 4.ABDÜLKADİR KEMALİ BEY’İN TUTUKLANMASI VE ŞARK İSTİKLAL MAHKEMESİ’NDE GAZETECİLER DAVASI ...... 95 vii V.BÖLÜM Abdülkadir Kemali Bey'in Ahali Fırkası ve Ahali Gazetesi 5.1. Ahali Fırkası’nın Kuruluşu ve Programı............................................................................. 103 5.2. Ahali Gazetesinin Kuruluşu ................................................................................................ 110 5.3. Ahali Fırkası’nın ve Ahali Gazetesinin Kapatılması ............................................................ 112 VI.BÖLÜM Abdülkadir Kemali Bey'in Sürgün Hayatı ve Faaliyetleri 6. ABDÜLKADİR KEMALİ BEY’İN SÜRGÜN HAYATI VE FAALİYETLERİ.............................................. 117 VII.BÖLÜM Abdülkadir Kemali Bey'in Türkiye'ye Dönüşü 7.1. 1946 Seçimlerinde Abdülkadir Kemali Bey ve Demokrat Parti ile İlişkisi ............................ 128 7.2. Abdülkadir Kemali Bey’in Büyük Doğu Dergisi’ndeki Yazıları ........................................... 131 7.3. Abdülkadir Kemali Bey’in Vefatı ........................................................................................ 135 SONUÇ ....................................................................................................................................... 136 KAYNAKÇA .............................................................................................................................. 140 EKLER……………………………………………………………………………………………………………………………………150 viii ÖNSÖZ Abdülkadir Kemali Öğütçü (1889-1949) hukuk adamı, gazeteci, ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Kastamonu milletvekili, Ahali Cumhuriyet Fırkası’nın kurucusu ve etkin bir politikacı, aynı zamanda araştırmacı yazar olarak tanınan çok yönlü bir şahsiyettir. Kendisi Orhan Kemal ismiyle bilinen ünlü roman yazarı Raşit Öğütçü’nün de babasıdır. Abdülkadir Kemali Öğütçü, savunduğu görüşleriyle, çıkardığı dergi ve gazetelerle, kurduğu fırkalarla Türkiye Cumhuriyeti siyasi hayatında önemli bir devlet adamı, gazeteci, avukat ve hepsinden önemlisi yenilik fikriyle dolu bir düşünce adamı, aydın olmuştur. Kemali Bey öyle bir fikir adamıydı ki çıkardığı gazetesinin başlığına “mevki-i iktidar rütbelerde ve sandalyelerde değil yürüyen mefkurelerdedir” sözünü yazacak kadar büyük bir mefkure adamıydı. Onun en büyük mefkuresi demokrasinin ve adaletin gerçekleşmesi idi. Abdülkadir Kemali Bey’in verdiği siyasi mücadele Türkiye’nin yakın tarihinin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak derecede önemli özellikler içermektedir. Bu çalışmada Abdülkadir Kemali Bey’in hayat hikayesini daha yakından tanıyabilmek, Kemali Bey’in verdiği siyasi mücadeleye, fikirlerine ışık tutabilmek, onun parti programlarını ve gazete makalelerini gün ışığına çıkarabilmek, Türkiye Cumhuriyeti’nin yakın geçmişinde yaşanmış olan iktidar-muhalefet deneyiminin değerlendirilmesine yeni boyutlar katabilmek amaçlanmıştır. Birinci Bölüm’de Abdülkadir Kemali Bey’in milletvekili seçilmeden önceki yaşamı, tahsil hayatı, İttihat ve Terakki Cemiyeti ile ilişkisi üzerinde durulmuş, İkinci Bölüm’de Kemali Bey’in Birinci Meclis döneminde yaptığı çalışmalar ve savunduğu fikirler ele alınmıştır. Üçüncü Bölüm’de Kemali Bey’in, Birinci Meclis’in faaliyeti sona erdikten sonra 1923’te memleketi Adana’ya dönerek yayın hayatına dönmesi ele alınmıştır. Dördüncü Bölüm’de Abdülkadir Kemali Bey’in Toksöz gazetesindeki yazılarından dolayı 1925 ve 1926 yıllarında Şark ve Ankara İstiklal Mahkemelerindeki yargılamaları ix üzerinde durulmuştur. Beşinci Bölüm’de Ahali Cumhuriyet Fırkası ve çıkardığı Ahali gazetesi, Altıncı Bölüm’de ise bu dönemdeki faaliyetlerinden dolayı yurtdışına kaçışı incelenmiştir. Çalışmanın son bölümü olan Yedinci Bölüm’de ise Kemali Bey’in 8,5 yıl sonra Türkiye’ye dönüşü üzerinde durulmuştur. Sonuç bölümünde Abdülkadir Kemali Bey’in fikirleri üzerine genel bir değerlendirme yapılmış, ekler bölümünde ise arşivlerden ve Orhan Kemal Müzesi’nden edinilen önemli
Recommended publications
  • “Sen Ne Utanıyorsun, Zenginler Utansın!” Ölümünün 47
    Haziran 2017 Sayı: 05 ÜCRETSİZDİR SARIYER BELEDİYESİ KENT KÜLTÜRÜ VE YAŞAM DERGİSİ “Sen ne utanıyorsun, zenginler utansın!” Ölümünün 47. yılında Orhan Kemal Merhaba edebiyat severler, merhaba dostlar... ŞÜKRÜ GENÇ Sarıyer Belediye Başkanı SEVGILI Dostlar , iz bırakan bir kalemdi. Hayatının geniş ve ufuk açıcı öyküsünü, sürgünlerini, sevdalarını, Geçen ay, kültür ve sanat takvimimizin en hapishane ranzasının izlerini, mücadelesini ve önemli, en keyifli ve en lezzetli günlerini eserlerinin büyüsünü, çok değerli kalemlerden geride bıraktık. 6’ncı Sarıyer Edebiyat Günleri okuyacaksınız. boyunca, birbirinden değerli yazarlar, çizerler, aydınlar, sanatçılar Sarıyer’de sevenleri ile ve Yine bu sayımızda OKTAY RİFAT’tan birbirleri ile buluştu. Kelimenin tam anlamı ile TOLSTOY’a, SARAMAGO’ya kadar pek “Kana kana edebiyat içtik” hep birlikte. çok isimden alıntılar, izler ve dokunuşlar bulacaksınız. Elinizde tuttuğunuz, YEŞİL MARTI’nın bu sayısında da bu toprakların insanına bu Sanatı edebiyatı yaşatmak yeni ve genç toprakların edebiyat tutkunlarına, kalemi ile nesillere benimsetmek, yudum yudum doya doya edebiyat içiren bir ustayı, bir yazı tattırmak ve her zaman söylediğimiz gibi abidesini anıyoruz. Sarıyer’i hem İstanbul’un hem de Türkiye’nin bir “Kültür - Sanat Vahası” haline dönüştürmek Ölümünün 47’nci yıldönümünde andığımız için çabalarımız var gücümüzle sürecek.. ORHAN KEMAL, kendisine “pusula” bellediği, sonradan kol kola ve omuz omuza bu ülke Sanat damarlarımızın her daim kan düşün yaşamına ve edebiyatına yön veren, pompalaması dileği ile, iyi okumalar... Haziran 2017 Sayı: 05 Yeşil ÜCRETSİZDİR SARIYER BELEDİYESİ KENT KÜLTÜRÜ VE YAŞAM DERGİSİ Haziran 2017 [email protected] Sayı: 05 Sahibi: T.C. Sarıyer Belediyesi adına ŞÜKRÜ GENÇ Genel Yayın Yönetmeni Yayın Kurulu Baskı CENGİZ KAHRAMAN Halil Genç Yapım: MAVİ MEDYA Başkent [email protected] Vecdi Çıracıoğlu Uluslararası Ajans Filiz Coşkun Editör Yayın Koordinatörü Tur.
    [Show full text]
  • The Representation of Ethnic Minorities in Twentieth Century Turkish Fiction
    The Representation of Ethnic Minorities in Twentieth Century Turkish Fiction Ruth Margaret Whitehouse School of Oriental and African Studies London University ProQuest Number: 10672680 All rights reserved INFORMATION TO ALL USERS The quality of this reproduction is dependent upon the quality of the copy submitted. In the unlikely event that the author did not send a com plete manuscript and there are missing pages, these will be noted. Also, if material had to be removed, a note will indicate the deletion. uest ProQuest 10672680 Published by ProQuest LLC(2017). Copyright of the Dissertation is held by the Author. All rights reserved. This work is protected against unauthorized copying under Title 17, United States C ode Microform Edition © ProQuest LLC. ProQuest LLC. 789 East Eisenhower Parkway P.O. Box 1346 Ann Arbor, Ml 48106- 1346 Abstract During the first half of the twentieth century, the ethnically segmented Ottoman empire was transformed into a nation state of Turkish citizens. This thesis explores and evaluates the representation of ethnic minorities in Turkish fiction against a background of demographic, political, and social change. Within this context, novels and short stories of selected writers have been studied with a view to determining differences of experience, perception and attitude. The writers include: Huseyin Rahmi Giirpmar, Halide Edip Adivar, Re§at Nuri Guntekin, Halikarnas Bahk9isi, Orhan Kemal, Haldun Taner, Sait Faik, and Ya§ar Kemal. The thesis comprises an introduction, three chapters and a conclusion. The Introduction gives a brief overview of historical events relating to demographic changes and ethnic minority status, and looks at the popular perception of minorities in the Ottoman performance arts.
    [Show full text]
  • The Poetry of Nazim Hikmet
    THE BELOVED UNVEILED: CONTINUITY AND CHANGE IN MODERN TURKISH LOVE POETRY (1923-1980) LAURENT JEAN NICOLAS MIGNON SCHOOL OF ORIENTAL AND AFRICAN STUDIES UNIVERSITY OF LONDON THESIS SUBMITTED FOR THE DEGREE OF PHD ProQuest Number: 10731706 All rights reserved INFORMATION TO ALL USERS The quality of this reproduction is dependent upon the quality of the copy submitted. In the unlikely event that the author did not send a com plete manuscript and there are missing pages, these will be noted. Also, if material had to be removed, a note will indicate the deletion. uest ProQuest 10731706 Published by ProQuest LLC(2017). Copyright of the Dissertation is held by the Author. All rights reserved. This work is protected against unauthorized copying under Title 17, United States C ode Microform Edition © ProQuest LLC. ProQuest LLC. 789 East Eisenhower Parkway P.O. Box 1346 Ann Arbor, Ml 48106- 1346 2 Abstract The thesis explores the ideological aspect of modern Turkish love poetry by focusing on the works of major poets and movements between 1923 and 1980. The approach to the theme of love was metaphorical and mystical in classical Ottoman poetry. During the period of modernisation (1839-1923), poets either rejected the theme of love altogether or abandoned Islamic aesthetics and adopted a Parnassian approach arguing that love was the expression of desire for physical beauty. A great variety of discourses on love developed during the republican period. Yahya Kemal sets the theme of love in Ottoman Istanbul and mourns the end of the relationship with the beloved who incarnates his conservative vision of national identity.
    [Show full text]
  • Wolfgang Riemann How Has Turkish Literature Been Received In
    Wolfgang Riemann How has Turkish Literature been received in Germany? Works translated from Turkish into German up to 2011. In the past, translations of Turkish literature were rare in Germany, some­ times barely two or three books per year. Interested readers were familiar almost only with the satirical writer Aziz Nesin (1915-1995), with the writer of novels Yaşar Kemal {born 1922) or the poet Nâzım Hikmet {1902- 1963). A new, bilingual selection of Hikmet's poetry has been published in 2008 under the German title "Die Namen der Sehnsucht" ("The Names of Yearn­ ing") . The volume has been translated by the poet Gisela Kraft; publisher was Ammann Verlag in Zurich. In addition, starting with the seventies of the past century, so-called "Gastarbeiterliteratur" began to appear. This literature, either written by or concerned with migrant workers, who were euphemistically called "guest workers" in Germany often suffered from bad translation. Many of these texts were full of self-pity, which did not make them more popular with German readers. Turkish aspirations to become a full member of the European Union have led to a new focus on "Turkish" topics. Islam attracts much attention in the German media, and Turkey is increasingly regarded as an Islamic country. It is in this context that Turkish literature becomes more and more popular. Therefore, many German publishers started offering Turkish authors: Feridun Zaimoğlu (born 1964) and Emine Sevgi Özdamar (born 1946) are being pub­ lished by Kiepenheuer & Witsch, Osman Engin (born 1960) by dtv, Yaşar Kemal (born 1922) by the Unionsverlag located in Zurich, Switzerland, and Yade Kara (born 1965) and Esmahan Aykol (born 1970) by Diogenes.
    [Show full text]
  • Dickinson, Translating Surfaces
    Translating Surfaces: A Dual Critique of Modernity in Sabahattin Ali’s Kürk Mantolu Madonna By Kristin Dickinson Rudolf Schlichter, “Hausvogteiplatz” (1926) A trailblazer in the genre of social realism in Turkey, Sabahattin Ali was a leading author of the early Republican period.1 Based on his diverse experiences, Ali’s novels 1 The early Republican period refers to the single party period of the Turkish Republic and the first four years of the multi-party system (1923–50). Social realism developed out of the nationalist literature of the very early Republican era (approximately 1923–32), which was often allegorical in nature. Representatives of social realism strove for a realistic portrayal of daily life; the short stories of Sait Faik, for example, depict in beautiful detail the life of Istanbul’s lower classes and ethnic minorities. The novels of writers such as Orhan Kemal and Yaşar Kemal grew out of the social realist Transit: A Journal of Travel, Migration and Multiculturalism in the German-speaking World © by the University of California, Berkeley. ISSN 1551-9627. http://german.berkeley.edu/transit/ 2 | Kristin Dickinson / Translating Surfaces and short stories cover a diverse range of subject matters, from the social fabric of rural Anatolian life to the intellectual and bohemian circles of pre-World War II Istanbul. Well read in Marxist literature, Ali was a committed socialist, and was often imprisoned for his criticism of the state and the single party system, yet his literary texts rarely contained outright political commentary. Drawn to social outsiders and lonesome figures on the margins of society, Ali weaves socially critical information into these characters’ inner monologues, identity crises and ill-fated love stories, creating a form of social commentary his good friend and fellow author Pertev Naili Boratav described as psychological realism.2 Kürk Mantolu Madonna (The Madonna in the Fur Coat, Madonna im Pelzmantel)3 is an excellent example of how such diverse elements come together in Ali’s work.
    [Show full text]
  • 2014-2015 Öğretim Yılı Kataloğu
    FACULTY OF HUMANITIES The Faculty of Humanities was founded in 1993 due to the restoration with the provision of law legal decision numbered 496. It is the first faculty of the country with the name of The Faculty of Humanities? after 1982. The Faculty started its education with the departments of History, Sociology, Art History and Classical Archaeology. In the first two years it provided education to extern and intern students. In the academic year of 1998-1999, the Department of Art History and Archaeology were divided into two separate departments as Department of Art History and Department of Archaeology. Then, the Department of Turkish Language and Literature was founded in the academic year of 1999-2000 , the Department of Philosophy was founded in the academic year of 2007-2008 and the Department of Russian Language and Literature was founded in the academic year of 2010-2011. English prep school is optional for all our departments. Our faculty had been established on 5962 m2 area and serving in a building which is supplied with new and technological equipments in Yunusemre Campus. In our departments many research enhancement projects and Archaeology and Art History excavations that students take place are carried on which are supported by TÜBİTAK, University Searching Fund and Ministry of Culture. Dean : Prof. Dr. Muhsin MACİT Vice Dean : Assoc. Prof. Dr. Feriştah ALANYALI Vice Dean : Asst. Prof. Dr. Erkan İZNİK Secretary of Faculty : Murat TÜRKYILMAZ STAFF Professors: H. Sabri ALANYALI, Erol ALTINSAPAN, İhsan GÜNEŞ, Bilhan KARTAL,
    [Show full text]
  • Orhan Kemal'in Romancılığı
    Cumhuriyet AYRICA PARA ÎLE SATILMAZ ları, içinden kabaran direnme« kalabalık zenaatçt ailesini sür­ leri yenemeyişidir. düremez. Ezilir, pamuk tarlala­ Onun romanlarının ikinci bö­ rında yokluğun son basamakla­ lümünde, «Adana’da toprak ve rına kadar yuvarlanırlar. Yaş­ fabrika işçilerinin dünyası» m lı ve topal Eskici, oğul ve torun anlatan altı büyük roman var­ kalabalığı karşısında, eski öz­ dır, Bu bölümün ilk eseri ^ «Be­ lemleri ve tutkuları ile töreden reketli Topraklar Üzerinde» kalma eski baba tipinin gülünç (1954), Çukurova’ya inen mev­ bir kuklası hâline düşer, Or­ O. Kemal’in sim işçilerinin, tarlalarda, fab­ han Kemal’in geçim derdinden rikalarda, tanımaya ve anlama­ soluk alabildikçe güçlü eserle­ ya çabaladıkları karışık bir iş re ulaşabildiğini açıkça ortaya fahir dünyasının şartlarına ayak uy­ koyan bir örnektir bu eseri. durmaya çabalayışları tasvir e- «Kanlı Topraklar» (1963) de, diliyordu. Çırçır fabrikalarında­ 1934 yıllarını« Çukurova’sından, ki ağır çalışma koşullarını, ge­ bereketli topraklar ve fabrika­ önger ce işçilerinin makine gürültüle­ lar çevresinde, altta ezilen iş­ edebiyata ri arasında, oradan oraya koşuş çi ve ırgatlar kalabalığının üs­ malarını anlatırken, yeni ve bü tünde, birbirleriyle dalaşarak yük bir genişliğe ulaşıyordu. palazlanan tilki-soy iş adamları­ Okuyanları şaşırtan bir iş ce­ nın amansız, çetin, kanun ve henneminden, üstü yeni açılan töre dışı savaşlarını anlatıyor­ bir alt dünyadan haber veriyor­ du. Fabrika kâtipliğinden pat­ du. Bozkır’dan yeni inen şaş­ ron damatlığına, oradan ağalı­ kın gurbetçilerin, ejderhalar ğa ulaşan yolda yürüyen Topal girişi üzerine notlar gibi soluyan şirret makinalar Nuri, onun en canlı tiplerinden karşısında saf ve şaşkın bocala­ biridir. İş hayatında haşarılı yışlarını anlatırken, geride kal­ olanların ne ölçüde pis olabile­ mış bir çağın insanları ile ileri ceklerini anlatırken, çok iyi ta­ bir çağın tekniğinin karşı kar­ nıdığı çevreleri yansıtıyordu.
    [Show full text]
  • Two Th Century Ottoman Sufi Mysteries
    Two th Century Ottoman Sufi Mysteries – An Historiographical Essay Part II: The Case of Ümmi Kemal* Bill Hickman** XV. Yüzyıl Osmanlı Sufiliğinde İki Esrarlı Nokta – Tarih Yazıcılığı Açısından Bir Deneme Bölüm II: Ümmi Kemal Örneği Öz Onbeşinci yüzyıl Anadolu tekke edebiyatında Ümmi Kemal iyi bilinen bir şairdir. Ancak Divanı’nda geçen isimler haricinde hayatı hakkında pek az bilgi vardır. Pek detaylı olmasa da Divanı’ndan Safevi tarikatı mensuplarıyla olan ilgisi anlaşılır. Kemal’in yaşadığı devire yakın menkıbevi kaynaktaki bir hikaye onun katledildiğini ima eder ve sonraki biyografilere temel oluşturur. Bu menkıbevi kaynak yeterince incelenmemiştir. 2008’de Hayati Yavuzer, Kemal’in hayatı ve Divanı hakkında uzun yıllar boyu bu konudaki esas anlatı olarak kalacak kapsamlı bir kitap yayımlamıştır. Yine de Kemal’in hayatının sonu hakkındaki belirsizlik devam etmektedir. Bu yazıda, makalenin birinci kısmında olduğu gibi (Birinci Kısım, “Eşrefoğlu’nun Sonu Ne Oldu?”) birincil kaynakların pek de ipucu vermeyen dilinin ötesine geçip bir şair ola- rak Kemal’in ününün yaygınlığına rağmen neden tarihi bir şahsiyet olarak karanlıkta kaldığını incelemeyi hedefliyorum. Bir 15. yy. eseri olan Anonim Velayetname, Ümmi Kemal’i yine ünlü ama karanlıkta kalmış bir başka şahsiyet olan Sultan Şücaüddin’le ilişkilendirir. Makalenin sonundaki ekte Anonim Velayetname’nin bu kısmının İngilizce çevirisi ve açıklamalar verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ümmi Kemal, Sultan Şücaüddin, Hayati Yavuzer, Osmanlı mutasavvıf şairler, menâkıbnâmeler * The following essay was originally intended as a chapter of a book, tentatively titled and prematurely announced as “Two Tekke Poets”. That project did not come to fruition. Despite the lapse of time this essay benefitted from the comments of V. L. Menage and the late Andreas Tietze, both of whom read a draft of that chapter.
    [Show full text]
  • M.Ü. Türkiyat Araştirmalari Enstitüsü
    M.Ü. TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ TEZİN HAZIRLANDIĞI HAZIRLAYANIN DANIŞMANIN GİRİŞ TEZİN ADI TÜRÜ ANABİLİM DALI BİLİM DALI ADI SOYADI ADI SOYADI YILI YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Serdar Can Dr.Öğr.Üyesi Ali Karaca 1989’daki Bulgaristan’dan Göçün Trakya’nın Toplumsal Yapısına Etkisi 2014 2009 YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Şahin Gül Doç.Dr. Ş. Can Erdem İşgal İstanbulu’nda Bir Gazete: Söz (1918-1919) YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Alpaslan Yiğit Prof.Dr. Kemalettin Kuzucu II.Meşrutiyet Döneminde Üç Gazete (1908) YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Nazlı Şen Prof.Dr. Kemalettin Kuzucu R.1339 / M.1923-1924 Tarihli Millî Nevsâl’in Transkripsiyon ve Değerlendirmesi YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Ediz Kırkağaçlıoğlu Doç.Dr. Arzu Meryem Demirkıran Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhuriyeti’ne Uzanan bir Okulun Hikayesi: İstanbul Amerikan Kız Koleji (1871-1932) YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Volkan Aşıcı Prof.Dr. Vahdettin Engin İstanbul Gazetelerinde Yayınlanmış Siyasi Hatıraların Kataloğu (1923-1950) YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Oğuz Yücel Doç.Dr. Ali Satan Kıbrıs’ta Türklere Karşı İşlenen Uluslararası Suçlar YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Murat Ellialtı Doç.Dr. Ali Satan Dr.Durmuş Hocaoğlu'nun Hayatı, Fikirleri ve Eserleri YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Soner Topaloğlu Prof.Dr. Okan Yeşilot Kore Harbinde Yayınlanan Kutup Yıldızı Gazetesi (1950-1955) YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Umut Tan Sarıgül Doç.Dr. Emel Poyraz Türk Basınında Sekiz (8) Yıllık Kesintisiz Eğitim Üzerine Bir Araştırma YL Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Hasan Basri Pehlivan Dr.Öğr.Üyesi Ali Karaca Türk Anayasalarında Egemenlik Kavramı ve Tarihsel Gelişimi DR Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi * Atakan Büyükdağ Doç.Dr.
    [Show full text]
  • Fictional Displacements: an Analysis of Three Texts by Orhan Pamuk
    Fictional Displacements: An Analysis of Three Texts by Orhan Pamuk Hande Gurses A Thesis submitted in fulfilment of the requirements for the PhD Degree at UCL June 2012 I, Hande Gurses confirm that the work presented in this thesis is my own. Where information has been derived from other sources, I confirm that this has been indicated in the thesis. 2 To my parents Didem & Haluk Gurses 3 Abstract This study aims to discuss the structural and contextual configuration of three books by Orhan Pamuk: The White Castle, My Name is Red and Istanbul: Memories of a City. The central line of enquiry will be the possibility of representing identity as the attempt to capture the elements that make the ‘self’ what it is. Without limiting my analysis to an individual or national definition of identity, I will argue that Pamuk, writing through the various metaphysical binaries including self/other, East/West, word/image, reality/fiction, and original/imitation, offers an alternative view of identity resulting from the definition of representation as différance. I will argue that within the framework of Pamuk’s work representation, far from offering a comforting resolution, is a space governed by ambivalence that results from the fluctuations of meaning. Representation, for Pamuk, is only possible as a process of constant displacement that enables meaning through difference and deferral. Accordingly the representation of identity is no longer limited to the binaries of the metaphysical tradition, which operate within firm boundaries, but manifests itself in constant fluctuation as ambivalence. Within this framework I will suggest that Pamuk’s works operate in that space of ambivalence, undermining the firm grounds of metaphysics by perpetually displacing any possibility of closure.
    [Show full text]
  • Orhan Kemal'in Hayatı Ve Eserleri
    T.C. MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SİNEMA-TV ANA SANAT DALI SİNEMA-TV PROGRAMI ORHAN KEMAL’in HAYATI, ESERLERİ ve ORHAN KEMAL UYARLAMALARININ TÜRK SİNEMASINDAKİ YERİ (Yüksek Lisans Tezi) Hazırlayan: 20036062 Rahşan Yıldız Eyigün Danışman: Doç. Asiye Korkmaz İstanbul-2006 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ............................................................................................................................. I ÖZET ..............................................................................................................................II SUMMARY ...................................................................................................................IV RESİM LİSTESİ...........................................................................................................VI GİRİŞ ...........................................................................................................................VII 1 ORHAN KEMAL’in HAYATI ve ESERLERİ....................................................1 1.1 Eserleri: Şiir, Hikaye, Roman, Oyun, Senaryo ........................................... 1 1.2 Baba Evi’nden Avare Yıllar’a .................................................................... 5 1.3 Sosyal Uyanışta İlk Kıvılcım.................................................................... 11 1.4 Evlenme: Cemile....................................................................................... 13 1.5 Hapishane Yılları .....................................................................................
    [Show full text]
  • TURK 101 DÖNEM ÖDEVİ İÇİN KİTAP LİSTESİ ROMAN Adalet Ağaoğlu
    TURK 101 DÖNEM ÖDEVİ İÇİN KİTAP LİSTESİ ROMAN Adalet Ağaoğlu / Bir Düğün Gecesi Ahmet Hamdi Tanpınar / Saatleri Ayarlama Enstitüsü Ahmet Hamdi Tanpınar / Sahnenin Dışındakiler Ahmet Ümit / Beyoğlu Rapsodisi Amin Maalouf / Semerkant Asturias / Sayın Başkan Attilâ İlhan / Sırtlan Payı Ayla Kutlu / Bir Göçmen Kuştu O Ayşe Kulin / Gizli Anların Yolcusu Ayşegül Devecioğlu (2008 Orhan Kemal Roman Armağanı) / Ağlayan Dağ, Susan Nehir Balzac / Eugenie Grandet Balzac / Goriot Baba Barış Bıçakçı / Bizim Büyük Çaresizliğimiz Behçet Çelik / Soluk Bir An Buket Uzuner / İki Yeşil Su Samuru Carlos Fuentes / Koca Gringo Carlos Fuentes / Körlerin Şarkısı Çiğdem Sezer / Aşklar ve Baharatlar / Daniel Pennac / Okul Sıkıntısı Dickens / Büyük Ümitler Dostoyevski / Suç ve Ceza Emile Zola / Germinal Erendiz Atasü / Dağın Öteki Yüzü Erendiz Atasü / Bir Yaş Dönümü Rüyası Ernest Hemingway / Güneş de Doğar Ernest Hemingway / Yaşlı Adam ve Deniz Eva Tucker/ Çev. Şemsa Yeğin / Berlin Bir Mozaik Fakir Baykurt / Yılanların Öcü Ferit Edgü / O Franz Kafka / Dava Füruzan / Kırkyedililer George Orwell / Bin Dokuz Yüz Seksen Dört Gogol / Ölü Canlar Günter Grass / Çev: İlknur Özdemir / Yengeç Yürüyüşü H. Melville / Moby Dick Halide Edip Adıvar / Ateşten Gömlek Harper Lee / Bülbülü Öldürmek Hasan Ali Toptaş / Bin Hüzünlü Haz Henrich Böll / Saat Dokuz Buçukta Bilardo Hıfzı Topuz (Biyografik Roman) / Hava Kurşun Gibi Ağır(Nâzım Hikmet) Hıfzı Topuz (Biyografik Roman) 2008 Afrika Barış ve Dostluk Ödülü / Kara Çığlık İ. Andriç / Drina Köprüsü İhsan Oktay Anar / Puslu Kıtalar Atlası
    [Show full text]