KANCELARIa SEJMU / nr 90 (815) / VII kadencja / dwutygodnik / 31 LIPCA 2015 R. KRONIKA SEJMOWA
90 LAT KOBIET W POLICJI
97. POSIEDZENIE SEJMU ABSOLUTORIUM DLA RZĄDU WIZYTA PRZEWODNICZĄCEGO IZBY DEPUTOWANYCH MEKSYKU
Spis treści
97. POSIEDZENIE W DNIACH 21–24 LIPCA 2015 R.
SEJM PRZYJĄŁ Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2014 r. s. 3
SEJM UCHWALIŁ Nowelizację ustawy o finansach publicznych s. 9
Zmiany w prawie pracy sprzyjające rodzicielstwu s. 10
Przepisy dotyczące zobowiązań alimentacyjnych s. 11 s. 3
Nowe formy popierania budownictwa mieszkaniowego s. 12
Ustawę o rewitalizacji obszarów zdegradowanych s. 14
Nowe Prawo o zgromadzeniach s. 15
Regulacje dotyczące polubownego rozwiązywania sporów s. 16
Przepisy o adopcji ze wskazaniem s. 17
Regulacje w sprawie stosowania przymusu pośredniego s. 19
Zasady lepszej ochrony przed katastrofami przemysłowymi s. 20
Nowelizację prawa energetycznego s. 21
Specustawę dotyczącą sieci przesyłowych s. 22 s. 6 Nowelizację przepisów o sprawdzaniu jakości paliw s. 23
Ustawę o uzgodnieniu płci s. 24
Zmiany w ustawie o opłatach abonamentowych s. 25
Nowelizację ustawy o podatku akcyzowym s. 26
Zwolnienia podatkowe dla gmin s. 27
Zmiany dotyczące funkcjonowania straży gminnych s. 27
Nowe regulacje dotyczące szczepień s. 29
Nowelizację ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej s. 30
Zmianę terminu likwidacji obowiązku meldunkowego s. 31
s. 32 SEJM PRZYJĄŁ Sprawozdanie z działalności NIK w 2014 r. s. 32
SEJM WYSŁUCHAŁ Informacji o działalności Krajowej Rady Sądownictwa s. 34
Informacji o udziale Polski w pracach UE w okresie I-VI 2015 r. s. 35
Informacji o funkcjonowaniu specjalnych stref ekonomicznych w 2014 r. s. 37
RZĄD NA BIEŻĄCO INFORMUJE SEJM W sprawie Regionalnego Systemu Ostrzegania i usuwania skutków klęsk s. 40 żywiołowych s. 38
KRONIKA SEJMOWA 1 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM WYBRAŁ
Rzecznika praw obywatelskich s. 40
SEJM PODJĄŁ UCHWAŁĘ
W sprawie upamiętnienia lotników polskich walczących w czasie II wojny światowej s. 41
Z PRAC KOMISJI
s. 47 Działalność regionalnych izb obrachunkowych w 2014 r. s. 44 Bilans łotewskiej i priorytety luksemburskiej prezydencji w Radzie UE s. 45
GOŚCIE ZE ŚWIATA
Wizyta przewodniczącego Izby Deputowanych Meksyku s. 47
KONFERENCJE
„90 lat kobiet w Policji” s. 48
WYDARZENIA s. 48 Marszałek Sejmu w Narodowym Instytucie Audiowizualnym s. 49
O polsko-żydowskim pojednaniu s. 50
WYSTAWY
Dramat wojennych uchodźców z 1915 r. s. 51
„Braniewo – Pierwsza Stolica Warmii” s. 52
Z PRAC KLUBÓW s. 53
W SKRZYNCE POCZTOWEJ SEJMU s. 58 s. 49
Z KART HISTORII PARLAMENTARYZMU
Trybun ludu w sutannie s. 59
ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE NATO
Spotkanie w 60. rocznicę Sojuszu s. 61
W PARLAMENTACH EUROPY s. 62
s. 51
2 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM PRZYJĄŁ SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU PAŃSTWA W ROKU 2014 I UDZIELIŁ RZĄDOWI ABSOLUTORIUM
Sejm rozpatrzył sprawozdanie Komisji Finansów Wystąpiły bardzo korzystne zjawiska w zakresie po- Publicznych o sprawozdaniu z wykonania budżetu pań- pytu krajowego. Rosnące od początku 2014 r. zatrud- stwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r. wraz nienie i systematycznie spadające bezrobocie (stopa z przedstawioną przez Najwyższą Izbę Kontroli anali- bezrobocia spadła z 13,4% w 2013 r. do 11,5% w końcu zą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pie- 2014 r.) doprowadziły do przyspieszenia tempa wzro- niężnej w 2014 r. oraz komisyjnym projektem uchwały stu nominalnych wynagrodzeń w sektorze przedsię- w przedmiocie absolutorium. Tematem debaty było biorstw. Nałożyła się na to szybko spadająca inflacja, również sprawozdanie Komisji o „Informacji Prezesa która od połowy roku zamieniła się w deflację, spo- Rady Ministrów o poręczeniach i gwarancjach udzie- wodowaną obniżeniem się cen importowanych surow- lonych w 2014 roku przez Skarb Państwa, niektóre ców, zwłaszcza energetycznych, oraz presją na spadek osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego”. cen na niektórych rynkach żywnościowych. W efekcie Sejm wysłuchał też sprawozdania z działalności Naro- przyspieszył wzrost płac realnych i nastąpił wzrost dowego Banku Polskiego w 2014 r. wraz z dotyczącym spożycia indywidualnego. Poprawa stanu finansów pu- go stanowiskiem Komisji. blicznych przyczyniła się też do utrzymywania się wy- sokiej aktywności inwestycyjnej. Nakłady inwestycyjne wzrosły o 9,2%, nastąpiła odbudowa stanu zapasów, Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa druki nr 3459, w rezultacie zauważalne stało się wyraźne przyspie- 3649 Prezentując sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- szenie tempa wzrostu popytu krajowego do blisko 5% nych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za w skali roku. 2014 r. oraz projekt uchwały w przedmiocie absoluto- W rezultacie tych zjawisk sytuacja gospodarcza rium, posłanka Krystyna Skowrońska (PO) stwierdziła, Polski ułożyła się w 2014 r. w sposób dość korzystny, że warunki realizacji budżetu w 2014 r. okazały się lep- ułatwiając realizację budżetu. sze, niż oczekiwano. Wzrost produktu krajowego brutto W ciągu roku doprowadzono (PKB) wyniósł 3,4% i był wyższy od zadeklarowanego do wyraźnego zmniejszenia o 0,9 punktu procentowego. Wyższe od przyjmowanych skali deficytu i zahamowania w ustawie budżetowej były elementy składowe PKB, procesu narastania długu pu- w tym zwłaszcza spożycie publiczne, nakłady brutto na blicznego w relacji do PKB. środki trwałe i import. Znaczny spadek tego długu wy- Przewodnicząca Komisji przypomniała trudne uwa- nikał ze zmian w funkcjonowa- runkowania, w jakich konstruowano i realizowano niu otwartych funduszy emery- budżet, wynikające głównie z niepewnej sytuacji w Eu- talnych (OFE). Deficyt budżetu ropie i na świecie. W 2013 r., kiedy Sejm przyjmował państwa obniżył się z 2,5% PKB ustawę budżetową, przeważały dość optymistyczne w 2013 r. do 1,7% PKB. Po- prognozy rozwoju gospodarczego w Europie. Jednak ziom deficytu (29 mld zł) był w pierwszych miesiącach 2014 r. wystąpiły zagrożenia, znacznie niższy od przyjętego które spowodowały pogorszenie się nastrojów, wśród w ustawie budżetowej na rok nich rosyjska aneksja Krymu i konflikt ukraińsko-rosyj- 2014 (47,5 mld zł), a także od ski, a w ślad za tym zaostrzenie stosunków Rosji z UE. poziomu deficytu w 2013 r. Te radykalne zmiany w Europie zrodziły obawy o spo- (42,2 mld zł). Deficyt całego wolnienie wzrostu gospodarczego w Polsce w kolejnych sektora finansów publicznych miesiącach 2014 r. i zwiększenie problemów finanso- obniżył się z 2,9% PKB w roku wych budżetu, m.in. na skutek wzrostu kosztów obsługi 2013 do 2,3% PKB. zadłużenia. Deficyt tego sektora (tzw. Okazało się jednak, że wpływ tych zagrożeń na go- rządowego i samorządowego) spodarkę polską był niewielki. Efekty gospodarcze ro- według metodologii unijnej syjskich sankcji handlowych skierowanych przeciwko wyniósł 3,2% PKB i zmniejszył Polsce oraz recesji w Rosji i na Ukrainie miały poważne się o 0,8 punktu procento- negatywne konsekwencje tylko w wąskich rodzajach wego w odniesieniu do roku działalności, głównie w sektorze gospodarki żywnościo- 2013. To osiągnięcie pozwoliło wej. Spadek eksportu do Rosji został w pełni skompen- na zdjęcie z Polski 19 czerwca sowany zwiększonym eksportem na pozostałe rynki, 2015 r. unijnej procedury nad- Posłanka sprawozdawczyni Krystyna Skowrońska (PO) a dynamika wzrostu eksportu była wyższa od zakładanej. miernego deficytu. W 2014 r.
KRONIKA SEJMOWA 3 97. POSIEDZENIE SEJMU
wartość państwowego długu publicznego była o 55,5 społecznej, spośród których najważniejsze to: finan- mld zł niższa niż w roku 2013 i zmniejszyła się z 53,1% sowanie ze środków publicznych składek na ubezpie- PKB na koniec 2013 r. do 47,8% PKB w końcu 2014 r. czenie społeczne w związku ze sprawowaniem opieki Według metodologii unijnej, dług publiczny był niższy nad dzieckiem; umożliwienie rodzicom skorzystania niż w 2013 r. o 59,5 mld zł i stanowił 50,1% PKB, pod- z płatnego urlopu przez okres jednego roku; udziela- czas gdy na koniec 2013 r. wskaźnik ten wynosił 55,7%. nie wsparcia rodzinom wielodzietnym, posiadającym Powołując się na ekspertów, posłanka K. Skowroń- co najmniej troje dzieci, poprzez przyznanie im Karty ska stwierdziła, że wymienione osiągnięcia nie powin- Dużej Rodziny; udzielanie wsparcia rodzinom z osobą ny przesłonić dwóch ważnych problemów, które stoją niepełnosprawną; rozwój placówek opieki nad dzieć- przed polskimi finansami publicznymi. Po pierwsze, mi w wieku do lat trzech – w 2014 r. ich liczba wzro- w roku 2014 nie została jeszcze przezwyciężona syste- sła o 65% w stosunku do 2013 r.; wdrożenie dotacji mowa słabość polskich finansów publicznych związana celowych na dofinansowanie zadań gmin w zakresie z wysokim udziałem wydatków sztywnych i niekorzyst- wychowania przedszkolnego; sfinansowanie zadań ną ich strukturą – dominują wydatki o charakterze związanych z wprowadzeniem tzw. darmowego pod- konsumpcyjnym. Po drugie, mimo zdjęcia z Polski pro- ręcznika; uruchomienie w 2014 r. programu „Mieszka- cedury nadmiernego deficytu finanse publiczne nadal nie dla Młodych”. Należy też zwrócić uwagę na konty- są niezrównoważone, co wymaga wysiłku na rzecz dal- nuację zadań w zakresie modernizacji infrastruktury, szego ograniczania poziomu deficytu i długu publiczne- w tym ze szczególnym uwzględnieniem transportu go w okresie koniunktury gospodarczej. drogowego i kolejowego, oraz dalszą modernizację Sił Posłanka sprawozdawczyni przedstawiła następnie Zbrojnych, przy wzroście nakładów o 12,1%. informacje o dochodach i wydatkach budżetu państwa Wydatki budżetu środków europejskich w 2014 r. w roku 2014. wyniosły 68,4 mld zł. W porównaniu z rokiem 2013 Dochody wyniosły 283,5 mld zł i były o 5,8 mld zł były one wyższe o 4,5 mld zł, tj. o 7%. Wydatki na re- wyższe od planowanych w ustawie budżetowej i o 4,4 alizację programów w ramach Narodowej Strategii mld zł wyższe niż w 2013 r. Wynikało to szczególnie Spójności stanowiły 66,3% wydatków budżetu środków ze znacznego przekroczenia dochodów z VAT, o 8,6 europejskich ogółem i w porównaniu z 2013 r. były mld zł, i nieznacznie niższej realizacji planu dochodów wyższe o 11,2%. W 2014 r. Polska otrzymała z budże- z innych podatków i źródeł niepodatkowych. Wysoki tu UE 69,7 mld zł, natomiast do budżetu wpłaciła 17,3 wzrost wpływów z VAT był w dużej części spowodowa- mld zł, co oznacza, że pozyskała środki netto w kwo- ny znaczną poprawą koniunktury gospodarczej. cie 52,5 mld zł. Od wejścia do UE do końca 2014 r. Wydatki budżetu państwa wyniosły 312,5 mld zł, napłynęły do naszego kraju środki netto w wysokości a więc o 12,8 mld zł poniżej kwoty planowanej i o 8,8 74,5 mld euro. Wśród nowych krajów członkowskich mld zł mniej niż w 2013 r. Znaczące ich ograniczenie Polska pozostała głównym odbiorcą środków z tytu- w stosunku do założeń ustawy dotyczyło wszystkich łu dopłat bezpośrednich w ramach Wspólnej Polityki grup ekonomicznych. Przykładowo, zmniejszenie wy- Rolnej, była też największym beneficjentem środków datków na obsługę długu publicznego było spowodo- w ramach polityki spójności i Programu Rozwoju Ob- wane mocniejszym, niż zakładano, kursem walutowym, szarów Wiejskich. niższymi stopami procentowymi, korzystną sytuacją Dług Skarbu Państwa na koniec 2014 r. wyniósł bli- budżetową i tym samym mniejszymi potrzebami po- sko 780 mld zł, tj. zmniejszył się w ciągu roku o 58,1 życzkowymi netto, większą skalą operacji związanych mld zł. Głównym powodem jego spadku było umorze- z zarządzaniem długiem. nie obligacji skarbowych z OFE. Gdyby nie ta operacja, Ustawa budżetowa na 2014 r. umożliwiała zreali- zadłużenie Skarbu Państwa wzrosłoby o 72 mld zł. zowanie szeregu istotnych działań z zakresu polityki Potrzeby pożyczkowe państwa wyniosły w ubiegłym roku 43 mld zł i były o 12 mld zł niższe od planowanych w związku z obniżeniem deficytu budżetu państwa. Środki na finansowanie potrzeb pożyczkowych pozy- skiwano głównie w drodze emisji skarbowych papie- rów wartościowych na rynku krajowym. Ograniczenie finansowania zagranicznego było możliwe ze względu na zmniejszenie potrzeb pożyczkowych i pozyskiwanie na korzystnych warunkach środków na rynku krajo- wym. Negatywnym aspektem wykonania budżetu był wysoki poziom zaległości wobec budżetu państwa, wynoszący 57,5 mld zł. Częściowo był to efekt zwięk- szonej częstotliwości wykrywania nieprawidłowości w trakcie kontroli podatkowych. W 2014 r. przeciętny miesięczny dochód rozporzą- dzalny na osobę w gospodarstwie domowym wyniósł 1340 zł i był o 3,2% wyższy niż rok wcześniej. Polska znajduje się już na nieznacznie wyższym poziomie niż średnia państw UE pod względem nierówności do- chodów ludności mierzonej współczynnikiem Giniego. W 2013 r. współczynnik ten wynosił w Polsce 30,7%, a w UE – 30,5%.
4 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
Sprawozdawczyni poinformowała, że w trakcie prac nad sprawozdaniem z wykonania budżetu w 2014 r. Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła części bu- dżetowe będące w jej kompetencjach, a także te, które były przedmiotem prac innych komisji. Przedłożone opinie były pozytywne, z wyjątkiem negatywnej oceny wykonania budżetu Krajowego Biura Wyborczego. Po- słanka przedstawiła ponadto oceny zawarte w analizie Najwyższej Izby Kontroli (NIK). Stwierdziła, iż były one lepsze niż dotyczące 2013 r., mimo że warunki realiza- cji budżetu były nadal bardzo skomplikowane. Krystyna Skowrońska omówiła też główne proble- my będące przedmiotem ożywionej dyskusji w Komi- sji. Były to: dług Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) w kontekście reformy emerytalnej oraz pożyczek dla FUS i faktycznego wzrostu długu; nierówne opo- Zaznaczył jednak, że taka rozbieżność nie spowodo- datkowanie firm polskich w porównaniu z firmami za- wała istotnych perturbacji, jeśli chodzi o wykonanie granicznymi; wysoki poziom zaległości podatkowych. budżetu. Jak stwierdziła, z dyskusji na posiedzeniach Komisji Dość krytycznie K. Kwiatkowski wypowiedział się oraz z ustaleń NIK wynika konieczność uwzględnienia o skuteczności poboru podatków. Wyniki kontroli NIK w przyszłej działalności przede wszystkim: dalszego pokazują, że urzędy kontroli skarbowej oraz urzędy wprowadzania zmian gwarantujących stabilny rozwój skarbowe nie przeprowadziły skutecznych działań, demograficzny oraz reformy systemu podatkowego które zapobiegałyby uchylaniu się od opodatkowania w celu jego uproszczenia, ujednolicenia i uodpornienia podmiotów, ale zaznaczył, że unikanie opodatkowania na oszustwa podatkowe. istnieje w każdym kraju o gospodarce rynkowej. Prezes NIK podkreślił, że Polska skutecznie zaab- Opinia Najwyższej Izby Kontroli sorbowała środki unijne. Wśród krajów, które w tym samym czasie wstąpiły do UE, Polska pozostała głów- druk nr 3509 Analizę wykonania budżetu państwa i założeń po- nym odbiorcą środków z tytułu dopłat bezpośrednich lityki pieniężnej w 2014 r. oraz opinię w przedmiocie w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, była też najwięk- absolutorium dla Rady Ministrów przedstawił prezes szym beneficjentem środków w ramach polityki spój- Najwyższej Izby Kontroli Krzysztof Kwiatkowski. Po- ności i Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. wiedział, że NIK oceniła pozytywnie wykonanie usta- W zakresie wykonania planów finansowych pań- wy budżetowej na rok 2014, a taką ocenę uzasadniają stwowych funduszy celowych NIK oceniła negatywnie trzy argumenty: budżet państwa, budżet środków utrzymywanie przez nie znacznych nadwyżek środków europejskich oraz plany finansowe pozabudżetowych przekazywanych w zarządzanie Ministrowi Finansów; jednostek sektora finansów publicznych zostały wyko- pieniądze te powinny służyć finansowaniu zadań okre- nane zgodnie z ustawą; w zdecydowanej większości ślonych w ustawach tworzących wskazane fundusze. przypadków ocenia się pozytywnie wykonanie budżetu Prezes Izby podkreślił fakt dalszego pogarszania się w poszczególnych jego częściach oraz realizację pla- sytuacji finansowej FUS. Zwrócił też uwagę na to, że nów finansowych ujętych w ustawie budżetowej; księ- jednorazowe obniżenie długu publicznego nastąpiło na gi rachunkowe i sprawozdania budżetowe są rzetelne. skutek zmian w systemie emerytalnym i umorzenia ob- Ocena NIK została sformułowana w wyniku kontroli ligacji, tzn. zamiany tego długu na zobowiązania eme- wykonania budżetu państwa i budżetu środków euro- rytalne stanowiące obciążenie w przyszłości. Gdyby to pejskich w 98 częściach budżetowych, realizacji pla- nie nastąpiło, wzrost państwowego długu publicznego nów finansowych 28 państwowych funduszy celowych wyniósłby 75 mld zł. Zaznaczył jednak, że Polska znaj- oraz wykonania planów finansowych 3 państwowych duje się na 10. miejscu wśród krajów UE o najniższej osób prawnych i 6 agencji wykonawczych. Dominowały relacji zadłużenia do PKB. oceny pozytywne; było ich więcej niż w roku ubiegłym. NIK przeprowadziła także kontrolę Narodowego NIK oceniła negatywnie wykonanie budżetu państwa Banku Polskiego w zakresie wykonania założeń po- jedynie przez Krajowe Biuro Wyborcze z powodu nie- lityki pieniężnej w roku 2014. Cel tej polityki, którym rzetelnego prowadzenia postępowań o udzielenie za- było utrzymanie inflacji na poziomie 2,5% – z dopusz- mówień publicznych i niegospodarnego wydatkowania czalnym przedziałem odchyleń plus minus 1 punkt pro- środków publicznych na informatyczną obsługę wybo- centowy – nie został zrealizowany. Brak skuteczności rów. Prezes NIK podkreślił, że skala i ranga nieprawi- w osiąganiu celu inflacyjnego w 2014 r. był przede dłowości stwierdzonych przez NIK w wyniku kontroli wszystkim wynikiem nieprzewidzianego silnego spad- wykonania budżetu państwa nie były duże. ku cen paliw, energii elektrycznej oraz cen żywności Krzysztof Kwiatkowski zauważył, że w 2014 r. bu- nieprzetworzonej na rynkach światowych, to jest czyn- dżet państwa i budżet środków europejskich były re- ników pozostających poza sferą oddziaływania banku alizowane w warunkach nieznacznej poprawy sytuacji centralnego. gospodarczej w UE. Pomimo to wskaźnik wzrostu PKB Kolegium Najwyższej Izby Kontroli po zapoznaniu w Polsce był dwukrotnie wyższy niż w roku 2013 i nale- się z analizą wykonania budżetu państwa i założeń po- żał do najwyższych w krajach UE. Za najbardziej nietra- lityki pieniężnej w roku 2014 podjęło uchwałę, w której fioną uznał prognozę inflacji – zakładano, że wyniesie wyraziło pozytywną opinię w sprawie udzielenia Ra- ona 2,4%, tymczasem poziom cen pozostał bez zmian. dzie Ministrów absolutorium za rok 2014.
KRONIKA SEJMOWA 5 97. POSIEDZENIE SEJMU
druki nr 3546, Informacja o poręczeniach i gwarancjach nia ekonomiczne krajowe i międzynarodowe, w jakich 3650 funkcjonował NBP i realizował założenia polityki pie- Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o przed- niężnej, a następnie dokonał oceny polityki pieniężnej stawionej przez Prezesa Rady Ministrów „Informacji w roku 2014 oraz sytuacji sektora finansowego, za o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2014 roku którego stabilność Bank jest współodpowiedzialny. przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank W nawiązaniu do światowego kryzysu finansowego Gospodarstwa Krajowego” przedstawił poseł Paweł zapoczątkowanego w 2007 r. prezes stwierdził, że o ile Arndt (PO). Poinformował, że w ustawie budżetowej instytucje finansowe na całym świecie otrzymywały od na 2014 r. limit gwarancji i po- swoich banków centralnych olbrzymie ilości gotówki, ręczeń Skarbu Państwa został to w Polsce realizacja polityki pieniężnej odbywała ustalony na kwotę 300 mld się inaczej. Byliśmy jednym z nielicznych wyżej rozwi- zł. W 2014 r. udzielono gwa- niętych krajów na świecie, a jedynym w UE, który nie rancji na łączną kwotę blisko wpadł w recesję. Pozwoliło to NBP uniknąć odejścia od 17 mld zł, która stanowiła tyl- polityki konwencjonalnej, czyli prowadzonej z wykorzy- ko 5,6% zaplanowanego limitu staniem stóp procentowych. i była wyższa o 15% od kwo- Nie oznacza to jednak sytuacji bezproblemowej ty przeznaczonej na ten cel – kontynuował M. Belka. Ostatnio depozyty są opro- w 2013 r. centowane bardzo nisko, a nadmierne obniżanie stóp W 2014 r. udzielono dziesięć procentowych może spowodować wycofywanie ich gwarancji Skarbu Państwa. z banków, np. do funduszy inwestycyjnych albo na Osiem dotyczyło spłaty kredy- ryzykowne konta inwestowania, m.in. na takie, jakimi tów zagranicznych na wsparcie były konta Amber Gold. Stopy procentowe nie mogą przedsięwzięć infrastruktural- być jednak zbyt wysokie, ponieważ to by groziło zbyt- nych, cztery z nich inwestycji nim umocnieniem złotego i ograniczeniem działalności kolejowych i cztery – inwesty- kredytowej. cji drogowych. Dwie gwarancje Prezes NBP ocenił, że bardzo udana była zastoso- dotyczyły wyemitowania przez wana w Polsce polityka stóp procentowych, polegają- Bank Gospodarstwa Krajowe- ca na prawie trzykrotnym ich obniżeniu, z 4% do 1,5%. go (BGK) obligacji na rzecz Kra- Nie jest wskazana głębsza obniżka w celu zmniejsze- jowego Funduszu Drogowego. nia skali deflacji – przestrzegał – gdyż mogłaby być Potencjalne niewymagalne groźna dla stabilności banków. Powiedział, że polityka zobowiązania Skarbu Państwa pieniężna w ostatnim roku wspomagała wzrost gospo- z tytułu udzielonych poręczeń darczy i przyczyniła się do utrwalenia zaufania do zło- i gwarancji wynosiły na dzień tego i tym samym do jego stabilizacji. 31 grudnia 2014 r. łącznie Marek Belka stwierdził, że polski system finansowy blisko 110 mld zł, co oznacza jest stabilny. W odróżnieniu od wielu krajów rozwinię- wzrost w stosunku do roku Poseł sprawozdawca Paweł Arndt (PO) tych nie jest przerośnięty; jego powiązania z gospo- 2013 o 5,7%. W 2014 r. Skarb darką realną są prawidłowe. Sytuację banków uznał Państwa nie wydatkował środ- za bardzo dobrą, ale zaznaczył, że muszą one w naj- ków na spłatę gwarantowa- bliższym czasie sprostać wyzwaniu niskich stóp pro- nych i poręczonych zobowiązań. centowych, które są dla nich niekorzystne. Muszą też Poręczenia i gwarancje udzielane były także przez zmierzyć się z uzasadnionymi nieraz pretensjami, np. niektóre osoby prawne objęte ustawą o poręczeniach dotyczącymi oszukańczego sposobu sprzedawania po- i gwarancjach. W roku 2014 osoby te udzieliły łącznie lisolokat czy niewystarczającymi reakcjami w sprawie 180 poręczeń i gwarancji na łączną kwotę ponad 13,5 kredytów frankowych. mld zł. Prezes NBP zwrócił uwagę, że nowe rozwiązania W roku 2014 w ramach programu wspierania przed- nie mogą zachwiać stabilności banków. Dotyczy to siębiorczości BGK udzielał poręczeń i gwarancji oraz propozycji zarówno wprowadzenia podatku bankowe- prowadził działalność, współpracując z bankami kredy- go, jak i rozwiązania problemu kredytów frankowych. tującymi. W 2014 r. podpisał 32 takie umowy z 24 ban- Zaznaczył, że opowiada się za udomowieniem banków kami. W ramach tych umów przyznano limity na łączną w sensie umiejscowienia w Polsce ich zarządów, ale kwotę ponad 22,5 mld zł. Udzielono także 3011 porę- przy zróżnicowaniu systemu, w którym 40–60% akty- czeń kredytów studenckich na kwotę ponad 42 mln zł. wów należy do banków zagranicznych. Poseł sprawozdawca oświadczył, że sytuacja w ob- W sprawie kredytów we frankach szwajcarskich szarze gwarancji i poręczeń jest bezpieczna i stabilna. M. Belka podkreślił odmienność sytuacji w Polsce od W imieniu Komisji wniósł o przyjęcie przez Sejm infor- sytuacji na Węgrzech, gdzie dokonano przewaluto- macji. wania franków na forinty. Na Węgrzech wielkość kre- dytów we frankach w relacji do PKB była dwukrotnie druki nr 3439, Sprawozdanie z działalności NBP większa niż w Polsce, również znacznie wyższa była 3557 Prezes Narodowego Banku Polskiego Marek Bel- ich stopa oprocentowania. Dlatego ci, którzy prze- ka omówił przedłożone posłom „Sprawozdanie z dzia- walutowali kredyty, płacą niższe stopy procentowe. łalności Narodowego Banku Polskiego w 2014 r.”, Tymczasem w Polsce „frankowicz”, który przewalutu- zatwierdzone przez Radę Polityki Pieniężnej w dniu je kredyt na złote, może spodziewać się wzrostu raty 19 maja 2015 r. Najpierw przedstawił uwarunkowa- w złotówkach. Trzeba też uwzględnić negatywne skut-
6 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
oraz niezależnych ekspertów odnoszą się pozytywnie do wykonania budżetu państwa w 2014 r. Według posłów koalicji rządzącej, zarządzanie fi- nansami państwa zmierzało nie tylko do zmniejszenia deficytu i ograniczenia wzrostu długu publicznego, ale także do stworzenia okoliczności sprzyjających wzrostowi gospodarczemu i zapewnienia ludności lepszych warunków życia. Pomimo dość skomplikowa- nej sytuacji gospodarczej w Europie i świecie w roku 2014 Polska była jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek w UE, a w ostatnich siedmiu latach była zdecydowanym liderem wśród państw UE. jeśli chodzi o wzrost PKB. Wiele wskaźników świadczy o coraz lepszej kondycji polskiej gospodarki, jak np. wysoka dynamika wzrostu wpływów z VAT. Przedstawiciele koalicji rządzącej wymieniali po- nadto inne zjawiska pozytywne i osiągnięcia uzyskane w 2014 r., w tym: zmniejszenie deficytu sektora instytucji rządo- wych i samorządowych, prowadzące do zakończe- nia procedury nadmiernego deficytu, oraz obniżenie w ciągu roku długu publicznego z 53% do 47% PKB; niskie obciążenia podatkowe (32% PKB) na tle średniej w UE (39% PKB); przyspieszenie tempa wzrostu popytu krajowego dzięki wzrostowi dynamiki konsumpcji oraz inwesty- cji, przy jednej z najwyższych w UE realnej dynamice Prezes Narodowego Banku Polskiego Marek Belka inwestycji w gospodarce, zwłaszcza wydatków proro- zwojowych; poprawa sytuacji na rynku pracy, w tym wzrost ki dokonanej operacji na Węgrzech: koszty dla budże- liczby pracujących – najwyższy od 2008 r. oraz jeden tu, utrata 1/3 rezerw walutowych i zasadniczy spadek z najwyższych w UE, a także spadek stopy bezrobocia, akcji kredytowych. która jest niższa niż średnia w UE i – co też podkreśla- Prezes NBP stwierdził, że jeśli w Polsce ma być no – niższa niż w czasie rządów SLD i PiS; dokonane przewalutowanie kredytów frankowych na wprowadzenie nowych rozwiązań w zakresie po- złotowe ze względów społecznych, to muszą być za- lityki społecznej, jak np. udzielanie wsparcia rodzinom chowane dwa kryteria. Po pierwsze, w proces ten nie wielodzietnym i rodzinom z osobą niepełnosprawną, mogą być zaangażowane środki publiczne. Po drugie, wzrost instytucji opieki nad dziećmi, sfinansowanie nie można destabilizować banków, wychodząc z zało- darmowego podręcznika; żenia, że to zagraniczny kapitał, ponieważ już prawie znaczne obniżenie w ostatnich latach rozpiętości połowa banków w Polsce to są banki polskie. dochodowych w Polsce na skutek m.in. znacznie szyb- Na zakończenie swej obszernej wypowiedzi M. Bel- ka oświadczył, że po roku 2014 zostawia złotego w do- brej formie, inflację na poziomie niespodziewanie ni- skim, zaufanie do złotego wysokie, a system bankowy w dobrym stanie. Stanowisko Komisji Finansów Publicznych wobec sprawozdania NBP przedstawiła Izbie posłanka Boże- na Szydłowska (PO). Było ono analogiczne do przed- stawionej wcześniej oceny NIK, generalnie pozytywne. Posłanka omówiła szczegółowo poszczególne obszary realizacji przez NBP ustawowych zadań w 2014 r. opi- sane w sprawozdaniu zatwierdzonym przez Radę Po- lityki Pieniężnej.
Debata poselska Przedstawiciele PO i PSL wypowiadali się pozytyw- nie o decyzjach dotyczących kształtu ustawy budżeto- wej na 2014 r., a także o jej wykonaniu oraz o działa- niach zmierzających do ograniczenia deficytu finansów publicznych i tempa wzrostu długu publicznego. Opo- wiedzieli się za przyjęciem sprawozdania z wykonania budżetu i udzieleniem rządowi absolutorium. Podkre- ślali, że wszystkie oceny przedstawione przez NIK
KRONIKA SEJMOWA 7 97. POSIEDZENIE SEJMU
szego wzrostu płacy minimalnej w porównaniu z ogól- pożyczkowych netto budżetu państwa, wynoszących nym wzrostem dochodów, wzrostu emerytur średnio 43 mld zł. Różnica wynika m.in. z przekazania środ- o blisko 50%, wprowadzenia dużych kwot wolnych od ków do ZUS-u, co jest w rzeczywistości formą dotacji, podatku dla rodzin z dziećmi. ponieważ nie ma realnie żadnej szansy na odzyskanie Posłowie PO i PSL szczegółowo omawiali realizację tych pieniędzy. budżetu w jego ważniejszych częściach, wskazując Posłowie opozycji za bardzo niepokojący uznali na pozytywne rezultaty, zwłaszcza w dziedzinie infra- „dramatyczny wzrost zaległości podatkowych wo- struktury, edukacji i obrony narodowej. bec budżetu państwa”. Potraktowali to jako dowód Posłowie koalicji rządzącej polemizowali z krytycz- nieszczelnego systemu podatkowego i nieudolności nymi uwagami posłów opozycji dotyczącymi sytuacji systemu fiskalnego, w tym niedostatecznej kontroli gospodarczej Polski, głównie deficytu i długu publicz- dużych podatników, szczególnie zagranicznych, wy- nego oraz stopy bezrobocia. Zdecydowanie oponowali prowadzających zyski za granicę. przeciw opiniom sugerującym, że stan polskich finan- Krytykowano utrzymywanie podwyższonej stawki sów publicznych jest zły, przytaczając statystyczne VAT jako dotykającej szczególnie najuboższych. Nega- dane porównawcze z innymi krajami UE. Polemizowali tywnie oceniono podwyższenie podatku akcyzowego z ostrą krytyką sytuacji, w której – jak twierdzili po- od alkoholu i tytoniu do poziomu, przy którym dochody słowie opozycji (PiS, SLD, ZP) – banki i firmy zagra- podatkowe ulegają ograniczeniu, a zwiększa się szara niczne transferują za granicę swoje zyski, okradając strefa. Krytykowano utrzymanie w 2014 r. zamrożenia Polaków. Koalicjanci dowodzili, że napływ inwestycji płac w budżetówce i progu podatkowego w PIT, a tak- zagranicznych do naszego kraju jest istotnym źródłem że ograniczanie świadczeń socjalnych, w tym zamroże- wzrostu gospodarczego. Transfer zysków, podkreśla- nie zakładowych funduszy świadczeń socjalnych. li, jest nie tylko dozwolony, ale konieczny, a ponadto Nawiązując do akcentowanego przez koalicję przez ostatnie lata dużo więcej kapitału zagranicznego zmniejszenia stopy bezrobocia, stwierdzano, że nie napłynęło do Polski, tworząc nowe miejsca pracy, niż jest to żaden sukces, gdyż poprawa w tym zakresie z niego wypłynęło. jest niewielka, a nadal niskie zasiłki pobiera tylko 13% Przedstawiciele ugrupowań opozycyjnych negatyw- bezrobotnych. O sukcesie rząd będzie mógł mówić do- nie oceniali ustawę budżetową na rok 2014, krytyko- piero wtedy, gdy zdecydowanie ograniczy bezrobocie, wali jej realizację, a także wiele elementów polityki a także umowy śmieciowe, które dotyczą już 25% pra- gospodarczej rządu. Zapowiedzieli głosowanie prze- cujących. Podkreślano też, że prawie 3/4 bezrobotnych ciwko udzieleniu rządowi absolutorium. Stwierdzali, że nie było objętych działaniami aktywizacyjnymi. Nie założenia makroekonomiczne oraz planowane wskaź- wykorzystuje się przeznaczonych na ten cel pieniędzy niki budżetowe nie były trafne, np. prognozowano zbyt z Funduszu Pracy, gdyż jego środki są przeznaczone na niski wzrost gospodarczy i zawyżono prognozę pozio- zmniejszanie deficytu i długu publicznego lub finanso- mu inflacji. Z uwagi na znaczną poprawę warunków wanie zadań innych niż te, do których został powołany. zewnętrznych w stosunku do lat poprzednich można Również próby wprowadzania polityki prorodzinnej było oczekiwać lepszych wyników realizacji polityki go- w budżecie zostały przez posłów opozycji ocenione spodarczej i budżetu państwa. Tymczasem – zdaniem dość krytycznie z racji braku kompleksowych działań opozycji – polityka gospodarcza rządu w 2014 r. nadal w tym zakresie. Ich zdaniem, rząd PO i PSL nie wpro- była oparta na faktycznym zwiększeniu zadłużenia, wadził znaczących zmian gwarantujących stabilny roz- a prezentowane korzystne porównania z rokiem 2013 wój demograficzny. Utrzymano niskie, nieprzystające wynikają z faktu, że wtedy wskaźniki były bardzo złe. do rzeczywistych obciążeń rodzin kryteria dochodowe Dotyczy to np. dochodów z VAT. w pomocy społecznej i w świadczeniach rodzinnych, co Bardzo krytycznie oceniano obniżenie długu pu- pozostawia bez wsparcia osoby znajdujące się w bar- blicznego poprzez umorzenie obligacji z OFE w kwocie dzo trudnej sytuacji materialnej. ponad 130 mld zł. Podkreślano, że bez tego wzrost Krytycznie oceniano też sytuację w służbie zdrowia, zadłużenia wynosiłby 74 mld zł, tj. byłby większy niż w rolnictwie i górnictwie. Sugerowano, że z budżetu w 2013 r. i największy w ciągu ostatnich 13 lat. państwa albo ze spółek Skarbu Państwa wyprowadza- Stwierdzano, że zapisany w budżecie państwa de- ne są pieniądze do prywatnych kieszeni. ficyt został pomniejszony w sposób księgowy, ponie- Z krytycznymi stwierdzeniami posłów opozycji pole- waż rzeczywisty można odczytać na podstawie potrzeb mizował minister finansów Mateusz Szczurek.
8 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
Na liczne pytania posłów odpowiedzi udzielili: pre- wiadomości „Informację o poręczeniach i gwarancjach zes Narodowego Banku Polskiego Marek Belka, pre- udzielonych w 2014 roku przez Skarb Państwa, niektó- zes Najwyższej Izby Kontroli Krzysztof Kwiatkowski, re osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego”. minister finansów Mateusz Szczurek; podsekretarz Sejm podjął uchwałę w brzmieniu proponowanym stanu w Ministerstwie Zdrowia Cezary Cieślukowski, przez Komisję Finansów Publicznych, tzn. przyjął spra- podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicz- wozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od nych Konrad Pawlik, podsekretarz stanu w Minister- dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2014 r., udzielił Ra- stwie Finansów Jacek Kapica, podsekretarz stanu dzie Ministrów absolutorium za okres od dnia 1 stycz- w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk oraz po- nia do dnia 31 grudnia 2014 r., zwrócił uwagę na istot- słanka sprawozdawczyni Krystyna Skowrońska. ne nieprawidłowości w wykonaniu budżetu państwa w części 11: Krajowe Biuro Wyborcze oraz zwrócił się Decyzje Sejmu do dysponentów poszczególnych części budżetowych o podjęcie działań mających na celu usunięcie niepra- Wicemarszałek Eugeniusz Grzeszczak stwierdził, widłowości wskazanych przez Najwyższą Izbę Kontroli. że Sejm zapoznał się ze sprawozdaniem z działalności Za podjęciem uchwały głosowało 257 posłów, prze- Narodowego Banku Polskiego w 2014 r. Zgodnie z re- ciwnego zdania było 180, 1 poseł wstrzymał się od komendacją Komisji Finansów Publicznych przyjął do głosu.
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3574, NOWELIZACJĘ USTAWY 3637 O FINANSACH PUBLICZNYCH
W drugim czytaniu, na 96. posiedzeniu Sejmu, sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicz- nych przedstawił poseł Paweł Arndt (PO). Przypomniał, że nowelizacja związana jest z włączeniem w 2014 r. przez Eurostat – urząd statystyczny UE – Banko- wego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) do sektora instytucji rządowych i samo- rządowych. W ślad za tym Główny Urząd Statystyczny również dokonał takiego włączenia i tym samym wynik finansowy BFG wpływa na stan sektora instytucji rządowych i samorządowych. Fakt ten musi zostać też uwzględniony w stabilizującej regule wydatkowej wprowadzonej w 2013 r. do ustawy o finansach publicznych. Reguła ta określa maksymalną kwotę wydatków prawie całego sektora instytucji rządowych i sa- morządowych, a jej celem jest ustabilizowanie finansów publicznych. Należy więc włączyć BFG do grupy podmiotów objętych wspomnianą regułą i uwzględnić ten fakt w kwocie planowanych wydatków na kolejny rok. Jest to tym bardziej istot- ne, że wypłaty gwarantowanych środków z BFG stanowią ryzyko dla stabilności finansów publicznych, są nieprzewidywalne i mogą być znaczne, co okazało się w 2014 r., kiedy to zawieszona została działalność dwóch spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (SKOK). Zaistniała wtedy konieczność wypłaty środków gwarantowanych na łączną kwotę ponad 3,2 mld zł. Obecnie sytuacja wielu innych SKOK-ów nadal jest trudna i ryzyko zawieszenia działalności kolejnej kasy jest wysokie. W debacie przedstawiciele klubów PO i PSL uzasadniali konieczność włączenia BFG do zakresu podmiotów objętych stabilizującą regułą wydatkową i zapowie- dzieli głosowanie za przyjęciem ustawy. Poparcie projektu zapowiadał również przedstawiciel Klubu PiS, uznając, że przedstawione zmiany są naturalną konse- kwencją środków wydawanych z BFG. Na obecnym posiedzeniu Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o finansach publicznych 252 głosami, przy braku przeciwnych i 138 wstrzymujących się. Ma ona wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia.
KRONIKA SEJMOWA 9 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3288, 3632, 3632-A ZMIANY W PRAWIE PRACY SPRZYJAJĄCE RODZICIELSTWU
Z inicjatywy Prezydenta RP cy i utrzymywać kontakt ze środowiskiem zawodowym Sejm rozpatrzył projekt zmia- oraz stwarzają dodatkowe możliwości wspólnego ny ustawy – Kodeks pracy korzystania z urlopów przez oboje rodziców, co pozy- oraz niektórych innych usta- tywnie wpłynie na jakość życia rodzinnego, zwiększy wach zmierzający do wprowa- partnerstwo i współpracę oraz ukształtuje silną więź dzenia regulacji ułatwiających emocjonalną dziecka zarówno z matką, jak i ojcem. godzenie życia zawodowego Deklarując poparcie dla projektu, poseł zgłosił pakiet z rodzinnym, m.in. poprzez poprawek o charakterze legislacyjnym. uelastycznienie organizacji Poseł Stanisław Szwed (PiS) zwrócił uwagę m.in. czasu pracy i upowszechnie- na nowe zasady wykorzystywania zwolnienia z pracy nie pracy w niepełnym wymia- na dziecko do 14. roku życia – pracownik będzie mógł rze w okresie sprawowania wybrać albo, tak jak dotychczas, 2 dni robocze, albo opieki nad małym dzieckiem podzielić ten czas na godziny. Ocenił, że projektowane oraz zmiany w systemie urlo- zmiany zmierzają do uproszczenia i ujednolicenia syste- pów związanych z rodziciel- mu urlopów związanych z rodzicielstwem, ale potrzeba stwem. trochę czasu na to, by zaczęły one dobrze funkcjonować. Po pierwszym czytaniu pro- Stwierdził, że Sejm nowej kadencji powinien przyjrzeć jekt został skierowany do Ko- się działaniu tych przepisów i je ocenić. W konkluzji za- misji Nadzwyczajnej do spraw deklarował poparcie zaproponowanych rozwiązań. zmian w kodyfikacjach. Jej Poseł Józef Zych (PSL) dużo uwagi poświęcił zna- sprawozdanie przedstawiła czeniu terminu „najbliższy członek rodziny”, którym posłanka Izabela Katarzyna posługuje się ustawa, podkreślając, że w polskim Mrzygłocka (PO). Podkreśli- ustawodawstwie jest problem ze zdefiniowaniem tego ła, że jest to kolejna inicjaty- pojęcia. Doliczył się 13 różnych jego znaczeń i przywo- wa wprowadzająca rozwiąza- łał wyrok Sądu Najwyższego, w którym wyrażono po- nia ułatwiające godzenie życia gląd, że na gruncie prawa cywilnego, gdy chodzi o od- rodzinnego z życiem zawodo- szkodowania, za najbliższego członka rodziny można Posłanka sprawozdawczyni wym, co pozwoli rodzicom na również uznać narzeczonego czy konkubinę i jej dzieci. Izabela Katarzyna Mrzygłocka (PO) lepsze dostosowanie urlopów Poseł zapowiedział, że Klub PSL będzie głosował za związanych z rodzicielstwem projektowaną ustawą. do indywidualnych potrzeb. Poseł Ryszard Zbrzyzny (SLD) omówił relacje Sprawozdawczyni wymieniła najważniejsze zmiany, między pracownikami a pracodawcami, którzy muszą które zaproponowała Komisja Nadzwyczajna do przed- łożenia, wskazując m.in. na: wykreślenie regulacji nakładającej na pracodaw- cę obowiązek informowania pracownika o uprawnie- niach wynikających z obowiązków rodzinnych i rodzi- cielstwa; rezygnację z uzupełnienia katalogu okoliczności, które mogą stanowić przyczynę dyskryminacyjnego traktowania pracowników, o wykonywanie obowiąz- ków rodzinnych (ze względu na brak możliwości zdefi- niowania tego pojęcia na gruncie Kodeksu pracy); wydłużenie okresu wykorzystania urlopu wycho- wawczego do zakończenia roku, w którym dziecko kończy 6 lat; umożliwienie jednoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców. W debacie poseł Tomasz Szymański (PO) wyraził przekonanie, że przyjmowane zmiany odpowiadają na zróżnicowane potrzeby rodziców w zakresie opieki nad dzieckiem, w zależności od ich sytuacji zawodowej i możliwości opieki rodzinnej. Uwzględniają dążenia matek chcących zrezygnować z długich przerw w pra-
10 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
zmierzyć się z utrudnieniami przy wykonywaniu zadań zmiany wprowadzane w ostatnich dwóch kadencjach produkcyjnych czy usługowych, jeśli rodzice korzysta- parlamentu dotyczące urlopów, z których korzystają ją z praw przysługujących pracownikom w związku rodzice. Wymienił m.in. wydłużenie urlopów macie- ze sprawowaną opieką nad dzieckiem. Uznał, że żad- rzyńskich i wprowadzenie urlopów rodzicielskich. na regulacja prawna nie jest w stanie w precyzyjny Sejm w trzecim czytaniu przyjął wszystkie 15 zgło- sposób określić tych relacji; przy ich kształtowaniu szonych poprawek, a następnie prawie jednogłośnie potrzebny jest zdrowy rozsądek, wzajemne zaufanie uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Kodeks pracy i zrozumienie. Wyraził nadzieję, że pracodawcy zechcą oraz niektórych innych ustaw (tylko 1 poseł był prze- budować przyzakładowe żłobki i przedszkola, jeżeli da ciw i 1 wstrzymał się od głosu). Ma ona wejść w życie się im jeszcze większe zachęty, nie tylko podatkowe. 2 stycznia 2016 r., z wyjątkiem zmiany odnoszącej się W konkluzji zadeklarował poparcie projektu. do art. 182 Kodeksu pracy, dotyczącego wymiaru urlo- Podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polity- pu macierzyńskiego w razie porzucenia dziecka, która ki Społecznej Radosław Mleczko przypomniał różne ma zacząć obowiązywać z dniem 1 marca 2016 r.
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3584, PRZEPISY DOTYCZĄCE 3618, 3618-A ZOBOWIĄZAŃ ALIMENTACYJNYCH
Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego szu alimentacyjnego, poprzez rezygnację z prowadze- przysługuje osobie uprawnionej do alimentów od ro- nia egzekucji administracyjnej na rzecz dochodzenia dzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzą- ich wyłącznie w drodze egzekucji sądowej. Dotyczą cego od sądu lub przez niego zatwierdzonego, jeżeli również form materialnego egzekucja alimentów okazała się bezskuteczna. Pod- wsparcia osób znajdujących stawowym kryterium przyznawania tych świadczeń się w trudnej sytuacji życio- jest przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzi- wej, przede wszystkim dzieci, nie, który nie może przekroczyć 725 zł. Rodzic będący które nie są w stanie samo- dłużnikiem alimentacyjnym jest zobowiązany do zwro- dzielnie zaspokoić swoich tu właściwemu organowi należności z tytułu świad- potrzeb, poprzez dostarczenie czeń wypłaconych osobie uprawnionej z funduszu wraz im, na podstawie kryteriów z ustawowymi odsetkami. W praktyce ściągalność tych przyjętych w polityce społecz- należności – zarówno w drodze egzekucji sądowej, jak nej, środków utrzymania za i administracyjnej – jest niska. Wiele gmin, pomimo pośrednictwem budżetu pań- wysiłków, nie odzyskuje żadnych kwot od dłużników stwa. Ponadto zaproponowa- alimentacyjnych. W skali kraju koszty poniesione przez no ujednolicenie terminologii właściwe organy przy egzekwowaniu zobowiązań w przepisach z zakresu niena- w ramach administracyjnego postępowania egzeku- leżnie pobranych świadczeń cyjnego przewyższają kwotę wyegzekwowanych należ- z funduszu alimentacyjnego ności. Zdecydowanie wyższa jest skuteczność odzyski- oraz świadczeń rodzinnych, wania należności budżetu państwa z tytułu świadczeń a także nowe regulacje doty- wypłacanych z funduszu w drodze egzekucji sądowej. czące procedury zwrotu nad- Dostrzegając problemy związane ze ściąganiem zo- płaconych świadczeń. bowiązań alimentacyjnych, rząd wystąpił z inicjatywą Argumentując za potrzebą nowelizacji ustaw: o pomocy osobom uprawnionym do zmiany przepisów, posłanka alimentów, o emeryturach i rentach z Funduszu Ubez- Ewa Kołodziej (PO) zwróci- pieczeń Społecznych oraz o świadczeniach rodzinnych. ła uwagę na koszty związane Projekt został skierowany do pierwszego czytania do z egzekucją należności alimen- Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Jej sprawozda- tacyjnych, które przewyższają nie przedstawiła posłanka Domicela Kopaczewska wyegzekwowane kwoty, co (PO). Poinformowała, że proponowane przepisy zmie- powoduje konieczność inter- rzają przede wszystkim do usprawnienia procesu do- wencji ustawodawczej. Wyra- Posłanka sprawozdawczyni chodzenia od dłużników należności budżetu państwa, żając poparcie dla projektu, Domicela Kopaczewska (PO) powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych z fundu- oceniła, że wprowadzenie
KRONIKA SEJMOWA 11 97. POSIEDZENIE SEJMU
zmian pozwoli uniknąć wysokich kosztów i znacznych kowego. Wyrażając poparcie dla projektowanej usta- obciążeń formalnych związanych z prowadzeniem eg- wy, posłanka zgłosiła dwie poprawki. zekucji administracyjnej, a całość kompetencji w zakre- Poseł Artur Górczyński (SLD) powiedział, że wpro- sie odzyskiwania należności od dłużników alimentacyj- wadzane zmiany wynikają z potrzeby usprawnienia nych przekazać w gestię organów egzekucji sądowej. procesu dochodzenia należności alimentacyjnych od Posłanka Beata Mazurek (PiS) stwierdziła, że pro- dłużników oraz potrzeby uproszczenia procedur pro- jektowane zmiany mają charakter techniczny, a nie wadzonych przez właściwe organy. Zauważył, że skoro systemowy. Skrytykowała utrzymanie progu dochodo- państwo w wyrokach sądowych przyznaje alimenty, to wego w wysokości 725 zł miesięcznie na osobę w ro- powinno zapewnić także ich egzekucję, i to niezależnie dzinie, uprawniającego do korzystania ze świadczeń od kryteriów dochodowych, ponieważ w wyrokach za- z funduszu alimentacyjnego. Przypomniała, że kwota sądzających alimenty tych kryteriów się nie uwzględ- ta nie uległa zmianie od ośmiu lat mimo wzrostu kosz- nia. W konkluzji poparł projektowaną ustawę. tów utrzymania i płacy minimalnej. Uznała, że rozpa- Podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki trywane propozycje nie spełniają oczekiwań osób Społecznej Elżbieta Seredyn poinformowała, że z bu- pobierających alimenty i nie zwiększają efektywności dżetu państwa na wydatki z funduszu alimentacyjnego w zakresie ściągania należności alimentacyjnych, któ- przeznacza się rocznie 1,5 mld zł. Oznajmiła, że rząd ra kształtuje się na poziomie 14%, co świadczy o nie- może zmienić kryterium dochodowe uprawniające do skuteczności państwa w tym zakresie. korzystania z tego źródła, ale najpierw musi poprawić Posłanka Urszula Pasławska (PSL) zauważyła, się ściągalność należności. że po wprowadzeniu projektowanych zmian nastąpi Po przyjęciu dwóch zgłoszonych poprawek, w tym uproszczenie czynności podejmowanych przez wła- dotyczącej terminów wejścia poszczególnych prze- ściwy organ wobec dłużnika alimentacyjnego. Kolejny pisów w życie, Sejm jednogłośnie uchwalił ustawę wniosek o podjęcie działań wobec niego nie będzie o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do skutkował koniecznością wykonania wszystkich czyn- alimentów, ustawy o emeryturach i rentach z Fundu- ności określonych w ustawie, tylko będzie ograniczony szu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o świadcze- do przeprowadzenia z dłużnikiem wywiadu alimenta- niach rodzinnych. Z wyjątkiem niektórych przepisów cyjnego oraz odebrania od niego oświadczenia mająt- ma ona wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia.
SEJM UCHWALIŁ druki nr 3586, 3612, 3612-A NOWE FORMY POPIERANIA BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO
Głównym celem nowelizacji ustawy o niektórych Różnicę między oprocentowaniem nominalnym formach popierania budownictwa mieszkaniowego a preferencyjnym pokryje państwo. Źródłem jej finan- jest określenie podstaw prawnych umożliwiających sowania ma być Fundusz Dopłat. W ciągu dziesięciu rozpoczęcie realizacji rządowego programu finanso- lat na jego zasilenie w BGK zostanie przeznaczone wania społecznego budownictwa czynszowego. Pro- 751,9 mln zł z budżetu państwa. Pozwoli to na udziele- gram jest adresowany do ludzi młodych oraz rodzin nie kredytów w łącznej kwocie ponad 4 mld zł. Według z dziećmi, mających niskie i umiarkowane dochody. szacunków, w tym czasie ma powstać 30 tys. mieszkań Osoby te często zarabiają zbyt dużo, aby ubiegać się na wynajem. o przyznanie lokalu komunalnego, a jednocześnie zbyt Wskazano, że BGK będzie finansował maksymalnie mało, by starać się o kredyt na zakup mieszkania, 75% wartości przedsięwzięcia. Kredyt preferencyjny nawet z wykorzystaniem programu „Mieszkanie dla będzie udzielany na okres nie dłuższy niż 30 lat. Loka- Młodych”. Sprawozdanie komisji: Finansów Publicz- li wybudowanych przy jego wykorzystaniu nie będzie nych oraz Infrastruktury o tym przedłożeniu przedsta- można wyodrębniać na własność. wił Izbie poseł Arkadiusz Litwiński (PO). Wyjaśnił, Umożliwiono również osobom fizycznym partycypo- że podstawą programu będą preferencyjne kredyty wanie w kosztach budowy lokali mieszkalnych, których i gwarancje nabycia obligacji udzielane przez Bank najemcami będą wskazane przez nie osoby trzecie. Gospodarstwa Krajowego. Otrzymają je towarzystwa Obniżono maksymalną kwotę partycypacji własnej budownictwa społecznego, spółdzielnie mieszkaniowe z 30 do 20% kosztów budowy lokalu. oraz spółki gminne.
12 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
Czynsz w lokalach wybudowanych ze wsparciem państwa ma być niższy niż na rynku komercyjnym i bę- dzie wynikał z aktualnej wartości mieszkania. Wskaza- no, że stawka za 1 m2 dla lokali wybudowanych w no- wym programie nie może przekroczyć w skali roku 5% wartości odtworzeniowej lokalu. Nowelizacja zawiera też przepisy modyfikujące za- sady działania towarzystw budownictwa społecznego, dotyczące gospodarowania lokalami mieszkalnymi na wynajem w istniejących już zasobach towarzystw, powstałych ze środków byłego Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Wskazano, że najemca jest obowiązany składać to- warzystwu raz na dwa lata, w terminie do dnia 31 maja danego roku (obecnie do 30 kwietnia), deklarację o średnim miesięcznym dochodzie przypadającym na gospodarstwo domowe w roku poprzednim. Czynsz w lokalu z zasobów TBS może być podwyższony, gdy najemca nie złoży w odpowiednim terminie obowiąz- kowej deklaracji o dochodach, a także jeśli dochody najemcy wzrosną ponad wskazany w ustawie poziom (ma on być wyznaczany w oparciu o wskaźniki poda- wane przez GUS). Jeśli najemca w trzech kolejnych deklaracjach wy- każe dochody przekraczające określoną w ustawie wy- sokość (w tym w trzeciej deklaracji będą one wyższe Poseł sprawozdawca Arkadiusz Litwiński (PO)
od wskazanego poziomu o 50%), towarzystwo wypowie mu umowę najmu. W przypadku złożenia przez najem- cę w deklaracji oświadczeń niezgodnych z prawdą, towarzystwo wypowie umowę najmu bez zachowania terminu wypowiedzenia. Nowelizacja zobowiązuje ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zago- spodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa do składania Radzie Ministrów, do dnia 31 marca każdego roku, sprawozdania z realizacji progra- mu popierania budownictwa mieszkaniowego wraz z oceną wdrażania i rekomendacjami na kolejny rok. Pierwszy taki raport ma zostać przedstawiony do 31 marca 2017 r. W debacie projekt poparły kluby PO, PSL i SLD. Pro- ponowanym przepisom nie sprzeciwił się też poseł PiS. Powiedział, że idą one w dobrym kierunku, ale – jak ocenił – stopień zaangażowania środków publicznych jest dalece niewystarczający. W trzecim czytaniu posłowie przyjęli trzy poprawki zgłoszone przez Klub PO – zwiększającą z 20 do 25% kwotę partycypacji własnej w kosztach budowy lokalu mieszkalnego, dotyczącą wyznaczania maksymalnego poziomu dochodów gospodarstwa domowego, a także o charakterze redakcyjno-legislacyjnym Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o niektó- rych formach popierania budownictwa mieszkaniowe- go oraz niektórych innych ustaw głosami 281 posłów, przy braku przeciwnych i 150 wstrzymujących się. Ma ona wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia.
KRONIKA SEJMOWA 13 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3594, 3679, 3679-A USTAWĘ O REWITALIZACJI OBSZARÓW ZDEGRADOWANYCH
Sprawozdanie komisji: Infrastruktury, Polityki Spo- siębiorcami czy instytucjami), posiadające kompeten- łecznej i Rodziny oraz Samorządu Terytorialnego i Po- cje opiniodawcze i doradcze. lityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o re- Najważniejszym dokumentem przyjmowanym przez witalizacji przedstawiła posłanka Krystyna Sibińska gminy, na podstawie którego będzie prowadzona re- (PO). Celem tej inicjatywy, witalizacja, ma być gminny program rewitalizacji, któ- będącej odpowiedzią na po- ry ma integrować wszystkie podejmowane działania. stulaty samorządowców, jest Program będzie przyjmowany przez radę gminy w for- umożliwienie kompleksowej mie uchwały. Powinien zawierać m.in. szczegółową odnowy obszarów zdegra- diagnozę obszaru rewitalizacji, jej cele, opis przedsię- dowanych społecznie oraz wzięć, szacunkowe ramy finansowe i wskazanie źródeł infrastrukturalnie. finansowania (publicznych i prywatnych). Ustawa zakłada, że rewita- Na obszarach rewitalizowanych będzie można lizacja będzie zadaniem wła- utworzyć, przez maksymalnie 10 lat, specjalne strefy snym gminy. Nowe przepisy ukierunkowane głównie na rozwój społecznego bu- nie są jednak obligatoryjne, downictwa czynszowego. Strefy będą mogły korzystać będzie to zadanie dobrowol- ze szczególnych rozwiązań (np. możliwości przyznania ne. Obszar rewitalizacji nie dotacji na remonty budynków). będzie mógł przekraczać 20% Nowe przepisy mają też na celu ochronę interesu powierzchni gminy (w róż- lokatora w procesie rewitalizacji, m.in. na gminę nało- nych jej miejscach), a dzia- żono obowiązek poinformowania go o przysługujących łania rewitalizacyjne mogą mu prawach związanych z realizacją przedsięwzięć. objąć maksymalnie 30% jej Na działania rewitalizacyjne do roku 2020 przewi- mieszkańców. Odnowie będą dziano 25 mld zł, z czego 22 mld zł będzie pochodziło mogły podlegać obszary znaj- z programów unijnych (ok. 15 mld zł z regionalnych, dujące się w stanie kryzyso- 7 mld zł z krajowych), a 3 mld zł ze środków budżetu wym z powodu koncentracji państwa oraz samorządów. negatywnych zjawisk spo- W debacie projekt poparły kluby PO, PSL i SLD. Po- łecznych, w szczególności seł PiS zwrócił uwagę, że ustawa jest skomplikowana bezrobocia, ubóstwa, prze- prawnie i będzie bardzo trudna do realizacji. stępczości, niskiego poziomu W trzecim czytaniu posłowie przyjęli poprawkę Klu- edukacji lub kapitału społecz- bu PO o charakterze redakcyjno-legislacyjnym, a także nego, a także niewystarcza- zakładającą, że niezamieszkałe poprzemysłowe tere- Posłanka sprawozdawczyni Krystyna Sibińska (PO) jącego poziomu uczestnictwa ny, takie jak powydobywcze, pokolejowe, powojskowe w życiu publicznym i kultural- mogą podlegać rewitalizacji, jeśli występują na nich nym, w przypadku występo- negatywne zjawiska (np. niski stopień przedsiębior- wania na nim ponadto co najmniej jednego z wymie- czości, słaba kondycja lokalnych przedsiębiorstw, nionych negatywnych zjawisk, np. niskiego stopnia przekroczenie standardów jakości środowiska czy przedsiębiorczości, przekroczenia standardów jakości obecność odpadów stwarzających zagrożenie dla ży- środowiska, obecności odpadów stwarzających zagro- cia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska) wyłącznie żenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, w przypadku, gdy działania możliwe do przeprowadze- niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej. nia na tych terenach przyczynią się do przeciwdziała- Włączono społeczność lokalną w procesy rewitali- nia negatywnym zjawiskom społecznym, w szczegól- zacyjne przez udział we wszystkich etapach odnowy ności bezrobociu, ubóstwu, przestępczości, niskiemu (począwszy od planowania, przez realizację aż po oce- poziomowi edukacji. Klub PiS domagał się zaliczenia nę działań). Prowadzone będą konsultacje społeczne do obszarów niezamieszkałych, które mogą podlegać (np. w formie ankiet, wywiadów czy debat), obejmują- rewitalizacji, również terenów popegeerowskich, jed- ce wszystkich zainteresowanych (mieszkańców, władz nak ta propozycja nie uzyskała akceptacji. gminy, organizacji pozarządowych i przedsiębiorców). Sejm uchwalił ustawę o rewitalizacji 276 głosami Wyniki konsultacji będą upubliczniane. (4 posłów było przeciw, a 146 wstrzymało się od gło- Gminy, które zdecydują się na działania odnawia- su). Ma ona wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia, jące, powołają komitety rewitalizacji. Będzie to forum z wyjątkiem art. 37, wprowadzającego zmiany w usta- dialogu między organami gminy i uczestnikami przed- wie o podatkach i opłatach lokalnych, który ma zacząć sięwzięć rewitalizacyjnych (np. mieszkańcami, przed- obowiązywać od 1 stycznia 2016 r.
14 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3518, NOWE PRAWO O ZGROMADZENIACH 3693, 3693-A
W 2014 r. Trybunał Konstytucyjny uznał za nie- sprawach zgłosił poprawki i od ich przyjęcia uzależnił zgodne z ustawą zasadniczą niektóre przepisy usta- poparcie projektu. wy z dnia 5 lipca 1990 r. – Prawo o zgromadzeniach, Poseł Zbigniew Sosnowski (PSL) zauważył, że re- w tym odnoszące się do definicji zgromadzenia oraz gulowana materia nie będzie miała zastosowania do trybu podejmowania decyzji administracyjnych w tych zgromadzeń organizowanych przez organy władzy pu- sprawach. Dlatego rząd skierował do Sejmu projekt blicznej oraz Kościoły i związki wyznaniowe. Uznając nowego aktu. Sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrz- zasadność i konieczność wprowadzenia w życie no- nych o tym przedłożeniu przedstawił poseł Marek wych regulacji, opowiedział się za przyjęciem projektu Wójcik (PO). Powiedział, że projektowana ustawa zawartego w sprawozdaniu. gwarantuje obywatelom swobodę zgromadzeń. Posze- Poseł Jan Cedzyński (SLD) podkreślił, że projek- rza też wolność wyrażania poglądów, oprócz bowiem towana ustawa uwzględnia standardy konstytucyjne tradycyjnych kategorii zgromadzeń wprowadza do i międzynarodowe, w tym gwarantowane przez euro- systemu prawnego zgromadzenia spontaniczne (zgło- pejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podsta- szenia można dokonać na 12 godzin przed jego rozpo- wowych wolności. Ocenił, że poprzez wprowadzenie częciem), które będą mogły być organizowane w sytu- definicji zgromadzenia spontanicznego, jednoznacz- acjach nagłych, których nie da się przewidzieć. Do tej nych przesłanek rozwiązania zgromadzeń i odrębnej pory obywatele takiej możliwości nie mieli. Poseł wy- od Kodeksu postępowania administracyjnego proce- jaśnił, że nowa ustawa odchodzi od regulacji, zgodnie dury odwoławczej od decyzji o zakazie zgromadzenia, z którą za zgromadzenie publiczne uważało się takie, projekt spełnia wymagania określone w wyroku Eu- w którym uczestniczyło co najmniej 15 osób, więc pod ropejskiego Trybunału Praw Człowieka z 2007 r. oraz rządami nowych przepisów państwo będzie gwaranto- Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. i w konkluzji reko- wało bezpieczeństwo zgromadzeń również mniej licz- mendował uchwalenie ustawy. nych. Oznajmił, że proponowane rozwiązania zostały Poseł Edward Siarka (ZP) do budzących wątpliwo- poparte przez organizacje społeczne i podziękował ści zaliczył regulacje odnoszące się do: organizowania wszystkim uczestniczącym w pracach nad projektem. zgromadzeń wzajemnie się krzyżujących; rozwiązania Poseł Marek Poręba (PO) zwrócił uwagę na kata- zgromadzenia przez przedstawiciela gminy, w przy- log przesłanek dających możliwość rozwiązania zgro- padku gdy może ono zagrażać życiu albo doprowadzi- madzenia spontanicznego, uznając, że jest on słuszny, łoby do znacznego zniszczenia mienia; odpowiedzial- ponieważ zgromadzenia takie powstają w związku ności materialnej przewodniczącego zgromadzenia za z jednorazowym, nagłym oraz nieprzewidzianym wy- wyrządzone szkody. Zapowiedział, że jego ugrupowa- darzeniem w przestrzeni publicznej, a to, jak tłuma- nie będzie uważnie przyglądało się stosowaniu nowej czył, nie pozwala na odpowiednie przygotowanie orga- ustawy. nów władzy do zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom takiego zgromadzenia oraz oso- bom trzecim. Podkreślił, że projekt uwzględ- nia postulaty formułowane w ramach debaty publicznej przez stronę społeczną i w imieniu Klubu PO wyraził poparcie dla ustawy. Poseł Jacek Sasin (PiS) ocenił, że propo- nowane regulacje, w tym zwłaszcza dotyczą- ce wprowadzenia nowych kategorii zgroma- dzeń – o uproszczonej formie ich zgłaszania oraz spontanicznych, w znacznym stopniu od- powiadają na potrzeby współczesnej Polski. Z aprobatą odniósł się do umożliwienia radom gmin wskazywania miejsc, gdzie mogłyby się one odbywać bez wymaganych zezwoleń oraz do wprowadzenia efektywnej kontroli sądowej decyzji wydawanych w sprawach zgromadzeń przez organy samorządu. Do wad projektu zaliczył m.in. zawężenie defi- nicji zgromadzenia poprzez zastrzeżenie, że odbywają się one w celu wyrażenia stanowi- ska w sprawach publicznych, a także przepisy odnoszące się do zgromadzeń planowanych w tym samym miejscu i czasie oraz do prze- słanek rozwiązania zgromadzenia. W tych
KRONIKA SEJMOWA 15 97. POSIEDZENIE SEJMU
Sekretarz stanu w Ministerstwie Administracji nych kryteriów, jakimi miałby się on kierować. Ponad- i Cyfryzacji Stanisław Huskowski odniósł się do po- to przedstawiciel resortu administracji opowiedział się prawek dotyczących krzyżujących się zgromadzeń. za zachowaniem w ustawie wypracowanego w trakcie Przypomniał, że zgodnie z przepisami zawartymi prac legislacyjnych katalogu kar, w tym za utrzyma- w sprawozdaniu, jeśli zaplanowane zostaną dwa lub niem kary do 14 dni aresztu i kary ograniczenia wolno- więcej zgromadzeń w tym samym miejscu i czasie, to ści za złamanie przepisów ustawy. gmina będzie organizowała negocjacje między zain- Po odrzuceniu, zgodnie z rekomendacjami Komisji, teresowanymi podmiotami, a jeśli żadna ze stron nie wszystkich dziesięciu poprawek (w tym dotyczącej ustąpi i nie będzie chciała zmienić miejsca lub czasu skreślenia w definicji legalnej zgromadzenia wyra- zgromadzenia, to o tym, które może się odbyć zde- cyduje kolejność zgłoszeń. Uznał, że scedowanie na zów „w sprawach publicznych”) Sejm uchwalił usta- urzędnika gminy decyzji w sprawie tego, które zgro- wę – Prawo o zgromadzeniach 285 głosami, przy 146 madzenie może się odbyć, a które nie, jest ryzykowne, przeciwnych i 11 wstrzymujących się. Ma ona wejść zwłaszcza że poprawka w tej sprawie nie określa żad- w życie po 14 dniach od ogłoszenia.
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3432, 3630, 3630-A REGULACJE DOTYCZĄCE POLUBOWNEGO ROZWIĄZYWANIA SPORÓW
W Polsce zaledwie 8 tysięcy sporów rocznie jest Po pierwszym czytaniu projekt został skierowany rozwiązywanych w drodze ugody, a kilkanaście milio- do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfi- nów jest kierowanych do sądów. Są one rozstrzygane kacjach. Jej sprawozdanie przedstawił poseł Robert w pierwszej instancji dopiero Maciaszek (PO). Przypomniał, że niewielki stopień po upływie ponad jednego wykorzystania polubownych metod rozwiązywania roku, podczas gdy średni sporów stanowi jedną z przyczyn obciążenia sądów czas mediacji trwa około 40 powszechnych, co w konsekwencji wpływa na dłu- dni. Te fakty skłoniły rząd gość postępowań sądowych. Do najistotniejszy zmian do przedstawienia projektu zaliczył przepisy, zgodnie z którymi: sąd na każdym ustawy upowszechniającej etapie postępowania będzie mógł skierować strony wprowadzoną 10 lat temu do mediacji; przy każdym sądzie okręgowym będzie do Kodeksu postępowania funkcjonował koordynator do spraw mediacji; prezesi cywilnego instytucję media- sądów okręgowych będą tworzyć listy stałych media- cji. Zgodnie z jedną z zasad- torów i je weryfikować; zwolniony od opłaty sądowej niczych zmian proponowa- będzie wniosek o zatwierdzenie ugody zawartej przed nych do k.p.c. w sprawach, mediatorem w wyniku mediacji pozasądowej; zwra- w których zawarcie ugody cana będzie cała opłata sądowa, jeżeli do zawarcia jest dopuszczalne, sąd bę- ugody dojdzie na wstępnym etapie postępowania. dzie dążył w każdym stanie Rząd postuluje także zmiany pozwalające na szersze postępowania do ich ugodo- korzystanie z sądów arbitrażowych. Sprawozdawca wego załatwienia, w szcze- podkreślił, że proponowane przepisy powinny dopro- gólności przez nakłanianie wadzić do zmniejszenia liczby spraw trafiających do stron do mediacji. Z kolei do sądów powszechnych, a tym samym skróci się czas ich ustawy – Prawo o ustroju rozpatrywania. sądów powszechnych zapro- W stanowisku zgłoszonym na piśmie poseł Ro- ponowano dodanie nowego bert Kropiwnicki (PO) stwierdził, że zaproponowane rozdziału „Stali mediatorzy”, rozwiązania były oczekiwane przez przedstawicieli który szczegółowo określa, wymiaru sprawiedliwości i mediatorów. Uznał, że kto może nim zostać oraz wzmocniona zostanie rola polubownych metod roz- zawiera regulacje dotyczące wiązywania sporów. Jako bardzo dobre rozwiązanie prowadzenia przez prezesa ocenił stworzenie możliwości odesłania sprawy do Poseł sprawozdawca Robert Maciaszek (PO) sądu okręgowego listy sta- mediacji na każdym etapie jej prowadzenia przez sąd, łych mediatorów. co może zaoszczędzić wiele czasu i środków zarówno
16 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
stronom postępowania, jak i sądom. W imieniu Klubu informacyjną zachęcającą do rozwiązywania sporów zgłosił do projektu poprawki. w drodze mediacji i w konkluzji zadeklarowała popar- Posłanka Barbara Bartuś (PiS) uznała, że przedło- cie projektowanej ustawy. żony projekt w żaden sposób nie zrealizuje zakładane- Poseł Andrzej Dera (ZP) określił rozpatrywany go celu, jakim jest skrócenie czasu trwania postępo- projekt jako pełen dobrych intencji i oczekiwań, jed- wań sądowych, a jedynie doprowadzi do dodatkowego nak – jak zauważył – żadna ustawa nie jest w stanie obciążenia osób zmuszonych do skorzystania z drogi zmienić świadomości, więc niezbędna jest szeroka ak- sądowej przy dochodzeniu swoich roszczeń. Dodała, cja informacyjna, wyjaśniająca opłacalność mediacji. że już obowiązująca procedura cywilna zobowiązu- Ocenił, że zawarte w projekcie regulacje usprawnią je sądy do nakłaniania stron do zawarcia ugody na postępowanie mediacyjne, ale to wcale nie oznacza każdym etapie postępowania, co prowadzi w wielu zwiększenia ich liczby. wypadkach do kuriozalnych sytuacji, w których sędzio- Odnosząc się do debaty i pytań posłów, podse- wie, zamiast wykonywać czynności procesowe zmie- kretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Mariusz rzające do rozstrzygnięcia sprawy, marnują kolejne Haładyj zapewnił, że rząd nie przedstawiłby takiego terminy na przekonywanie do ugody, i to w sytuacjach, projektu ustawy, gdyby nie był przekonany, że nowe w których jednoznacznie można przewidzieć, że do uregulowania usprawnią proces mediacji i postępo- niej nie dojdzie. Posłanka uznała, że wprowadzenie wanie sądowe. Poinformował, że z przeprowadzonych ustawy w życie spowoduje minimalne obniżenie liczby symulacji wynika, iż nawet jeśli strony nie skończą postępowań sądowych, natomiast wydłuży procedu- mediacji ugodą, to całe postępowanie i tak nie bę- ry dochodzenia roszczeń i spowoduje podwyższenie dzie przedłużone, gdyż na polubowne rozstrzygnięcie kosztów sądowych, dlatego projektowane przepisy nie będzie przeznaczony czas oczekiwania w sądach na mogą uzyskać akceptacji. termin rozprawy. Zgodził się z opiniami posłów, że Poseł Józef Zych (PSL), choć zadeklarował popar- ustawa nie rozwiąże wszystkich problemów, ale – jak cie dla projektowanej ustawy, ocenił, że regulacja jest stwierdził – stworzy infrastrukturę prawną do korzy- przedwczesna, nie do końca przemyślana i uzasadnio- stania z mediacji w szerszym niż dotychczas zakresie. na jest obawa, że doprowadzi do przewlekłości postę- W trzecim czytaniu posłowie przyjęli wszystkie pięć powań, skoro sędziowie będą wielokrotnie nakłaniać zgłoszonych poprawek, w tym dotyczącą terminu wej- do ugody. ścia w życie art. 8, wprowadzającego zmiany do usta- Posłanka Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska (SLD) wy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o po- wyraziła pogląd, że wdrożenie ustawy przyniesie spo- datku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych dziewane efekty, choć zgodziła się z opinią prezento- innych ustaw. Artykuł ten wejdzie w życie z dniem waną w trakcie prac legislacyjnych, że społeczeństwo następującym po dniu ogłoszenia, a nie – jak przyję- potrzebuje informacji i szkolenia w dziedzinie polu- ła Komisja Nadzwyczajna w sprawozdaniu – z dniem bownego rozstrzygania sporów. Podzieliła się opinią 31 grudnia 2015 r. wyrażoną przez jednego ze stałych mediatorów, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw ważne w osiągnięciu zamierzonych celów będzie sta- w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwią- nowisko pełnomocników stron, którzy nie zawsze są zywania sporów 300 głosami, przy 2 przeciwnych i 129 zainteresowani szybkim rozstrzygnięciem. Postulo- wstrzymujących się. Z wyjątkiem wspomnianego arty- wała, by państwo przeprowadziło profesjonalną akcję kułu, ma ona wejść w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 2361, PRZEPISY O ADOPCJI ZE WSKAZANIEM 3631
Od lat media informują o praktyce zrzekania się z inicjatywą ustawodawczą zmierzającą w kierun- przez rodziców prawa do dziecka na rzecz konkretnej ku wprowadzenia instytucji adopcji ze wskazaniem osoby, w zamian za gratyfikację finansową. W inter- o ograniczonym zakresie. Projekt po pierwszym czy- necie mnożą się oferty adopcyjne zawierające cenę taniu został skierowany do Komisji Nadzwyczajnej za tego typu usługę. Prawnie jest to niedopuszczalne. do spraw zmian w kodyfikacjach. Jej sprawozdanie Dostrzegając istnienie poważnego problemu społecz- przedstawił poseł Robert Maciaszek (PO). Wyja- nego Komisja Polityki Społecznej i Rodziny wystąpiła śnił, że celem projektowanej ustawy jest skończenie
KRONIKA SEJMOWA 17 97. POSIEDZENIE SEJMU
z procederem tzw. handlu dziećmi i wyeliminowanie w którego ocenie obowiązujące uregulowania praw- podziemia adopcyjnego. Poinformował, że adopcja ne w niewystarczający sposób chronią dzieci przed ze wskazaniem będzie dotyczyć jedynie krewnych zagrożeniami związanymi z tzw. adopcją ze wskaza- rodziców dziecka lub małżonka jednego z rodziców. niem, i w konkluzji wyraziła poparcie dla projektowa- Zaprezentował przewidzianą w rozpatrywanych prze- nej ustawy. pisach procedurę adopcyjną. Każdy, kto będzie chciał Posłanka Beata Kempa (ZP) posługując się gło- adoptować dziecko, będzie musiał przejść odpowied- śnym przykładem rodziny z Podkarpacia, krytycz- nią weryfikację w ośrodku adopcyjnym i odbyć tam nie oceniła praktyki sądów rodzinnych polegające szkolenie; ośrodek wyda opinię o kandydacie dla na odbieraniu dzieci rodzicom tylko z powodu złych sądu, który w razie potrzeby będzie mógł zasięgnąć warunków materialnych czy mieszkaniowych. Przy- opinii innej specjalistycznej placówki. O toczącym pomniała, że na rozpatrzenie czeka projekt ustawy się postępowaniu w sprawach, w których wniosek zakazujący odbierania dzieci tylko z tych przyczyn. o adopcję dotyczy dziecka niezgłoszonego do ośrod- W dyskusji głos zabrał również rzecznik praw ka adopcyjnego, sąd opiekuńczy zawsze będzie za- dziecka Marek Michalak. Powiedział, że podziemie wiadamiał prokuratora. adopcyjne powoduje uprzedmiotowienie dziecka, W debacie posłanka Magdalena Kochan (PO) po- stawia je w roli przedmiotu transakcji kupna-sprze- wiedziała, że znane są przypadki wydawania przez daży i ocenił, że liczba ogłoszeń na forach interne- szpitale dzieci chętnym do adopcji rodzicom jedynie towych oraz spraw kierowanych do RPD wskazują na podstawie aktu notarialnego. Stwierdziła, że na na dużą skalę tego nagannego zjawiska. Zdaniem wiele nieprawidłowości zwracają uwagę ośrodki rzecznika, wynika to m.in. z braku w obowiązującym adopcyjne. Wskazują one na potrzebę zabezpiecze- porządku prawnym szczegółowych uregulowań w za- nia dzieci przed handlem nimi. Posłanka oceniła, że kresie tzw. adopcji ze wskazaniem, a projektowana projektowane przepisy pozwolą na uszczelnienie ustawa w znacznym stopniu ograniczy ryzyko do- systemu adopcji, choć pewnie nie w stu procentach prowadzenia do przysposobienia dziecka wyłącznie i zwrócą uwagę na problem dzieci, których adopto- w celu osiągnięcia przez jego biologicznego rodzica wanie jest ważne zarówno dla nich samych, jak i dla korzyści materialnych, co moralnie jest wysoce na- tych, którzy na nie czekają, po to, żeby, jak stwier- ganne. Podkreślił, że rodzice zrzekający się opieki dziła, szczęśliwe rodziny wychowywały szczęśliwe nad dzieckiem na rzecz konkretnych osób często nie społeczeństwo. mają żadnej wiedzy na temat przyszłych jego opieku- Posłanka Barbara Bartuś (PiS) pozytywnie od- nów, tym samym nie są w stanie ocenić, czy wska- niosła się do celów przyświecających autorom pro- zani przez nich ludzie gwarantują należytą opiekę jektu, bowiem za priorytetowe z moralnego punktu nad dzieckiem w kochającej się rodzinie. W ocenie widzenia należy uznać zabezpieczenie dzieci przed M. Michalaka, projektowane przepisy przyczynią się przedmiotowym traktowaniem w procesie przyspo- do uszczelnienia procesu adopcyjnego, jednoznacz- sobienia. Natomiast za niefortunną uznała regula- nie wyłączą osoby spoza rodziny, które mogą być cję zawartą w dodawanym do Kodeksu rodzinnego wskazane jako przysposabiające dziecko, a więc nie i opiekuńczego art. 1191a, ograniczającą krąg wska- będą mogły one korzystać z uproszczonych procedur zywanych przez rodziców osób przysposabiających. adopcyjnych, tylko będą miały wobec nich zastoso- Stwierdziła, że nie można pozytywnie ocenić wy- wanie ogólne przepisy dotyczące adopcji. Rzecznik łączenia w projektowanych przepisach możliwości podkreślił, że ważną gwarancją chroniącą przed wskazania przez rodziców np. bliskich i wieloletnich ewentualnym procederem uprawianym przez tzw. przyjaciół rodziny. podziemie adopcyjne jest przewidziany w nowelizacji Poseł Józef Zych (PSL) ocenił, że na uwagę za- obowiązek zawiadamiania prokuratora o toczącym sługuje wszystko to, co zmierza do poprawy sytuacji się postępowaniu sądowym, w przypadku gdy wnio- małego dziecka, do stworzenia mu szansy do życia sek o przysposobienie dotyczy dziecka niezgłoszone- w normalnej rodzinie, aby rozwijał się i wyrósł na go do ośrodka adopcyjnego. człowieka godnego i praworządnego. Uznając, że Sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości projektowana ustawa stanowi kolejny krok na dro- Jerzy Kozdroń przyznał, że nie miał świadomości dze do zabezpieczenia przed nieprawidłowościami o skali funkcjonowania w Polsce podziemia adop- w procesie adopcji i przynosi korzystne rozwiązania cyjnego i fakcie, że uczestniczą w nim także osoby dla dzieci, wyraził poparcie dla przedstawionych roz- godne zaufania, jak notariusze. Uznał projektowaną wiązań. ustawę za regulację zapobiegającą przed patologicz- Posłanka Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska nymi zjawiskami. (SLD) określiła nowe regulacje jako rozsądny kom- Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Kodeks promis umożliwiający państwu większą kontrolę rodzinny i opiekuńczy, ustawy – Kodeks postępo- nad procesem adopcji, tak aby dziecko nie stało wania cywilnego oraz ustawy o wspieraniu rodziny się przedmiotem transakcji finansowej. Z uznaniem i systemie pieczy zastępczej 296 głosami (1 poseł odniosła się do działań rzecznika praw dziecka na był przeciw, a 136 wstrzymało się od głosu). Ma ona bieżąco monitorującego postępowania adopcyjne, wejść w życie po 30 dniach od ogłoszenia.
18 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 2682, REGULACJE W SPRAWIE STOSOWANIA 3633 PRZYMUSU POŚREDNIEGO
Zgodnie z art. 191 § 1 Kodeksu karnego, kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, pod- lega karze pozbawienia wolności do lat 3. Według ju- dykatury, zawarcie w tym przepisie wyrazów „wobec osoby” wyklucza karalność stosowania przymusu po- średniego poprzez rzecz, a więc wywierania nacisku psychicznego na osobę poprzez oddziaływanie na jej otoczenie. Przykładem takich działań mogą być prakty- ki stosowane przez tzw. czyścicieli kamienic, polegają- ce na odcinaniu dopływu wody, ciepła czy prądu do lo- kali mieszkalnych. Zgodność z ustawą zasadniczą tego artykułu zbadał Trybunał Konstytucyjny w sprawie, w której skarżący podniósł, iż przepis ten nie zapew- nia prawnokarnej ochrony pokrzywdzonym, których wolność do podejmowania decyzji zostaje naruszona przez stosowanie wobec nich przemocy pośredniej, skierowanej wobec rzeczy. Choć Trybunał nie dopa- trzył się sprzeczności tej regulacji z konstytucją, Se- nat wystąpił z inicjatywą dodania do art. 191 nowego paragrafu, zgodnie z którym ta sama kara groziłaby za stosowanie przemocy pośredniej, która istotnie utrudnia innej osobie zaspokajanie jej podstawowych potrzeb życiowych. Po pierwszym czytaniu projekt został skierowany do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfi- kacjach. Przygotowała ona sprawozdanie, w którym zaproponowała, poza nowelizacją Kodeksu karnego, Poseł sprawozdawca Jarosław Pięta (PO) również zmiany w ustawie – Prawo budowlane oraz w Kodeksie postępowania w sprawach o wykrocze- nia. Poprawki wniesione przez Komisję Nadzwyczaj- Komisja uznała, że taki kierunek zmian jest właściwy, ną polegają m.in. na dodaniu do Prawa budowlanego z czym zgodzili się również eksperci. regulacji stanowiącej, że w przypadku stwierdzenia Wszyscy posłowie zabierający głos w dyskusji po- nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytko- parli projekt, choć wyrażono krytyczne opinie co do wymi ingerencji lub naruszenia wymagań dotyczących zbytniej kazuistyki przyjmowanych regulacji. Ponadto obiektu budowlanego, których charakter uniemożliwia zwrócono uwagę, że zbyt często parlament wprowa- lub znacznie utrudnia użytkowanie go do celów miesz- dza nowelizacje kodeksów w celu załatwienia doraź- kalnych, organ nadzoru budowlanego będzie nakazy- nych spraw, a tymczasem problem z właściwym stoso- wał, w drodze decyzji, usunięcie skutków ingerencji waniem obowiązujących przepisów mają niewydolne lub naruszeń lub przywrócenie stanu poprzedniego. instytucje, również sądy. Wyrażono też pogląd, że no- Decyzja ta będzie podlegała natychmiastowemu wy- welizacja próbuje walczyć ze skutkami zjawiska, a nie konaniu i będzie mogła być ogłoszona ustnie. Za jej z jego przyczynami, które tkwią w uchylonej już usta- niewykonanie będzie mogła być nałożona grzywna wie z 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach w wysokości do 2 tys. zł. mieszkaniowych. Podkreślano, że ustawa będzie miała Omawiając sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej, istotne znaczenie dla lokatorów, którzy zbyt długo byli poseł Jarosław Pięta (PO) podkreślił, że projektowana nękani, poniżani i zmuszani do opuszczania mieszkań ustawa wychodzi naprzeciw istotnym problemom spo- w różnych porach roku, co prowadziło do dramatycz- łecznym, bowiem wiele osób spotkało się z problemem nych sytuacji. przemocy pośredniej stosowanej przez właścicieli nie- Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Kodeks ruchomości czy firmy windykacyjne. Poinformował, że karny, ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy – Ko- w trakcie prac nad projektem Biuro Legislacyjne sy- deks postępowania w sprawach o wykroczenia 406 gnalizowało, iż w związku z wprowadzanymi zmianami głosami (nikt nie był przeciw, a 28 posłów wstrzymało do Prawa budowlanego sprawozdanie wychodzi poza się od głosu). Ma ona wejść w życie po 3 miesiącach zakres materii regulowanej w przedłożeniu, jednak od ogłoszenia.
KRONIKA SEJMOWA 19 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3523, 3641 ZASADY LEPSZEJ OCHRONY PRZED KATASTROFAMI PRZEMYSŁOWYMI
Rządowy projekt ustawy stwie, informacje o planowych kontrolach w terenie o zmianie ustawy – Prawo oraz instrukcje postępowania mieszkańców na wypa- ochrony środowiska oraz nie- dek wystąpienia awarii. których innych ustaw wprowa- Państwowa Straż Pożarna oraz Inspekcja Ochrony dza do prawa krajowego zale- Środowiska, będą mogły wspólnie prowadzić kontro- cenia unijnej dyrektywy Seveso lę w zakładach stwarzających zagrożenie wystąpienia III z 2012 r. w sprawie kontroli poważnej awarii przemysłowej. Strażacy będą mogli zagrożeń poważnymi awaria- nakładać mandaty na zakłady, które nie przestrzega- mi związanymi z substancjami ją przepisów dotyczących przeciwdziałania poważnym niebezpiecznymi (nazwa dyrek- awariom. tywy pochodzi od przedmieść W obrębie zwartej zabudowy miast i wsi nie będzie miasteczka Seveso niedaleko można budować zakładów stwarzających zagrożenie Mediolanu, gdzie w 1976 r. poważną awarią przemysłową. w znajdujących się tam zakła- Zgodnie z nowymi przepisami prowadzący zakłady dach chemicznych doszło do po- o zwiększonym lub dużym ryzyku zostali zobowiązani ważnego wycieku toksycznych do wdrożenia programu zapobiegania poważnym awa- dioksyn, w następstwie którego riom przemysłowym za pomocą systemu zarządzania skażeniu uległ obszar, na któ- bezpieczeństwem. rym żyło ponad 30 tys. osób). Minister Środowiska w porozumieniu z ministrem Nowe przepisy mają zapewnić właściwym do spraw wewnętrznych i ministrem wła- wysoki poziom ochrony ludzi, ściwym do spraw budownictwa, lokalnego planowania zdrowia i środowiska. Dotyczą i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnic- one 380 zakładów w Polsce (w twa określi w rozporządzeniu m.in. sposób ustalania tym 180 o dużym ryzyku wy- bezpiecznej odległości zakładów przemysłowych od stąpienia awarii przemysłowej siedzib ludzkich i rodzaje poważnych awarii przemy- i 200 o zwiększonym ryzyku). słowych, których potencjalne skutki należy uwzględnić Sprawozdanie Komisji Ochrony przy wyznaczaniu takiej odległości. Posłanka sprawozdawczyni Grażyna Ciemniak (PO) Środowiska, Zasobów Natural- W debacie projekt poparły kluby koalicyjne PO i PSL. nych i Leśnictwa o tym przed- Przedstawiciel PiS nie był przeciwny nowym regula- łożeniu przedstawiła posłanka cjom, ale zwrócił uwagę, że termin wdrożenia dyrekty- Grażyna Ciemniak (PO). wy Seveso minął 31 maja br. Poseł SLD, pomimo wielu Nowelizacja dostosowuje istniejący system klasyfi- zastrzeżeń, poparł nowe regulacje. Pytał, co stanie się kacji zakładów o dużym lub zwiększonym ryzyku wystą- z zakładami uruchomionymi po 1 czerwca br. pienia poważnej awarii przemysłowej do nowego sposobu oznaczania sub- stancji i mieszanin chemicznych, okre- ślonego przez unijne rozporządzenie CLP (Classification, Labelling, Packa- ging – Klasyfikacja, Znakowanie, Pa- kowanie). Społeczeństwo będzie miało więk- szy dostęp do informacji o zagroże- niach poważnymi awariami. Zakłady przemysłowe na swoich stronach internetowych będą musiały za- mieszczać (w formie zrozumiałej dla przeciętnego odbiorcy) informacje o zagrożeniach, jakie mogą w nich wystąpić, i o sposobach im przeciw- działania. Z kolei Państwowa Straż Pożarna na swoich stronach w Biu- letynie Informacji Publicznej będzie udostępniała m.in. wiadomości o za- twierdzonych raportach o bezpieczeń-
20 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska Piotr Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Prawo Otawski uspokajał, że opóźnienie nie spowoduje żad- ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw 272 nych istotnych problemów, gdyż nowelizacja stanowi tyl- głosami (1 poseł był przeciw, a 147 wstrzymało się od ko „techniczną modernizację” istniejących już przepisów. głosu). Ma ona wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia.
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3590, NOWELIZACJĘ PRAWA ENERGETYCZNEGO 3613
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo wanie danych niepełnych lub energetyczne oraz niektórych innych ustaw dostoso- nieprawdziwych, za sprzeda- wuje polskie prawo do rozporządzenia Parlamentu wanie produktów na hurtowym Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z paździer- rynku energii bez wpisu do re- nika 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości jestru uczestników tego rynku, hurtowego rynku energii (tzw. rozporządzenie REMIT). a także podawanie nieprawdzi- Nowe rozwiązania mają sprzyjać eliminowaniu z tego wych danych w rejestrze lub rynku nieuczciwych praktyk giełdowych i manipulacji ich nieaktualizowanie. cenami hurtowymi towarów energetycznych. Spra- W debacie projekt poparły wozdanie Komisji Nadzwyczajnej o tym przedłożeniu kluby PO i PSL. Posłowie PiS przedstawił Izbie poseł Tomasz Piotr Nowak (PO). i SLD przypomnieli, że rozpo- Nowelizacja m.in. rozszerza kompetencje prezesa rządzenie REMIT weszło w ży- Urzędu Regulacji Energetyki (URE) konieczne do moni- cie w 2011 r., a termin dosto- torowania hurtowego rynku energii, wykrywania ma- sowania do niego przepisów nipulacji (lub jej prób) przez uczestników tego rynku. krajowych minął w 2013 r. Prezes uzyskał uprawnienia kontrolne, będzie mógł Pytali, dlaczego rząd się te- też prowadzić postępowania wyjaśniające w spra- raz na to zdecydował, skoro wie manipulacji oraz niewłaściwego wykorzystania wcześniej zapewniał, że roz- informacji wewnętrznych, których ujawnienie może porządzenie jest stosowane wpłynąć na ceny produktów energetycznych sprze- bezpośrednio. dawanych w hurcie. Ma on również prowadzić rejestr Sekretarz stanu w Minister- uczestników hurtowego rynku energii i współpra- stwie Gospodarki Anna Nemś cować z Agencją ds. Współpracy Organów Regulacji wyjaśniła, że dopiero na prze- Energetyki (ACER), organami regulacyjnymi państw łomie roku 2014 i 2015 Komisja członkowskich Unii Europejskiej, Urzędem Ochrony Europejska wydała akty wyko- Konkurencji i Konsumentów oraz Komisją Nadzoru Fi- nawcze i delegowane uszcze- nansowego. Do ACER ma m.in. przekazywać informa- góławiające rozporządzenie. cje o podejrzeniach manipulacji na rynku energii. Sejm uchwalił ustawę Prezes URE będzie mógł nakładać kary pieniężne (od o zmianie ustawy – Prawo Poseł sprawozdawca Tomasz Piotr Nowak (PO) 10 tys. do 1 mln zł) za naruszenie przepisów REMIT. energetyczne oraz niektórych Kara pieniężna będzie grozić m.in. za nieprzekazywa- innych ustaw 276 głosami, nie ACER lub prezesowi URE informacji o zawieranych przy 2 przeciwnych i 149 wstrzymujących się. Ma ona transakcjach na hurtowym rynku energii, za przekazy- wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia.
KRONIKA SEJMOWA 21 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3475, 3602, 3602-A SPECUSTAWĘ DOTYCZĄCĄ SIECI PRZESYŁOWYCH
Poselski projekt ustawy mają być rozpatrywane w ciągu miesiąca. Organem o szczególnych zasadach przy- wyższego stopnia będzie minister właściwy do spraw gotowania i realizacji strate- budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowa- gicznych inwestycji w zakresie nia przestrzennego oraz mieszkalnictwa. sieci przesyłowych to kom- Przepisy ustawy przewidują możliwość wywłaszcze- pleksowa regulacja dotyczą- nia nieruchomości pod planowane sieci energetyczne ca przygotowania i realizacji za odszkodowaniem. Jego wysokość będzie negocjo- strategicznych inwestycji do- wana między inwestorem i właścicielem nieruchomo- tyczących tych sieci, w tym ści w oparciu o wycenę rzeczoznawcy. Jeśli nie dojdzie inwestycji o znaczeniu wspól- do porozumienia, wysokość odszkodowania ustali wo- notowym – tzw. PCI (ang. Pro- jewoda. Gdy właściciel się na to nie zgodzi, może do- ject of Common Interest, czyli chodzić swych praw przed sądem, ale wywłaszczenia projekty wspólnego zaintere- to nie powstrzyma i prace będą kontynuowane. Wy- sowania), które wykonywane właszczone nieruchomości będą przechodziły najpierw są w ramach budowania trans- na rzecz Skarbu Państwa, a następnie inwestora. Jak europejskich połączeń ener- wskazują projektodawcy, wywłaszczenie dotyczy tylko getycznych. Sprawozdanie kilku terenów na przebiegu linii wysokiego napięcia Komisji Nadzwyczajnej o tym 400 kV, na których mają się znaleźć stacje elektroener- przedłożeniu przedstawiła na getyczne. 96. posiedzeniu posłanka Mi- Do ustawy dołączony jest załącznik pt. „Wykaz strate- rosława Nykiel (PO). gicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych” z 23 Inwestorzy projektów PCI, priorytetowymi projektami, m.in. budową linii: Plewi- na mocy nowych przepisów, ska-Eisenhüttenstadt i Kozienice-Ołtarzew. Inwestycje będą korzystać z przyspie- w nim wskazane umożliwiają wypełnienie zobowiązań szonej ścieżki pozyskiwania Polski wobec Unii Europejskiej, polegających w szcze- decyzji i zezwoleń. W tych gólności na efektywnym włączeniu naszego kraju do przypadkach nie będą mia- wspólnego rynku energii elektrycznej. Posłanka spra- Posłanka sprawozdawczyni Mirosława Nykiel (PO) ły zastosowania też przepisy wozdawczyni poinformowała, że szacunkowe nakłady o planowaniu i zagospodaro- na strategiczne inwestycje w zakresie sieci przesyło- waniu przestrzennym. Decyzje wych ujętych w wykazie wynoszą ok. 8,4 mld zł. dotyczące np. lokalizacji czy pozwolenia na budowę W debacie projekt poparły kluby PO i PSL. Klub SLD wydawałby w pierwszej instancji wojewoda, a wnioski uzależnił jego poparcie od przyjęcia wniesionych po- prawek. Zastrzeżenia do nowych regulacji wyraził też poseł PiS. Zgodził się z tym, że proces inwestycyjny w Polsce, zwłaszcza w sektorze sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, wymaga usprawnienia, jednak – jak podkreślił – specustawa nie może zwalniać inwesto- rów od zwracania uwagi na głosy mieszkańców. Platforma Obywatelska i Sojusz Lewicy Demokra- tycznej zgłosiły łącznie dwanaście poprawek. W trzecim czytaniu na obecnym posiedzeniu po- słowie przyjęli wszystkie cztery poprawki PO, w tym m.in. dotyczącą procedur odnoszących się do obsza- rów wpisanych do rejestru zabytków oraz wydłużającą czas obowiązywania decyzji środowiskowej z 4 do 6 lat i odpowiednio do 10 lat, gdy realizacja całej inwestycji podzielona jest na etapy, a także jedną poprawkę SLD wydłużającą termin wydania nieruchomości lub opróż- nienia lokali i innych pomieszczeń z 60 do 120 dni. Sejm uchwalił ustawę o przygotowaniu i realiza- cji strategicznych inwestycji w zakresie sieci prze- syłowych 227 głosami (181 posłów było przeciw, a 2 wstrzymało się od głosu). Ma ona wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia. Przepisy rozdziałów 1–5 utracą moc z dniem 31 grudnia 2025 r.
22 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3431, NOWELIZACJĘ PRZEPISÓW 3624, 3624-A O SPRAWDZANIU JAKOŚCI PALIW
Zmienione przepisy umożliwiają kontrolowanie skiej raport ten powinien być jakości najbardziej szkodliwych dla środowiska pa- przekazany do 31 grudnia. liw z dużą zawartością siarki. Prace nad projektem Celem tej korekty jest do- ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania stosowanie przepisów krajo- i kontrolowania jakości paliw, przygotowanym przez wych do dyrektywy Rady (UE) grupę posłów Platformy Obywatelskiej, prowadzone 2015/652 ustanawiającej były w Komisji Nadzwyczajnej do spraw energetyki metody obliczania i wymogi i surowców energetycznych. Jej sprawozdanie przed- w zakresie sprawozdaw- stawił Izbie poseł Krzysztof Gadowski (PO). czości zgodnie z dyrektywą Sprawozdawca wyjaśnił, że nowelizacja wprowa- 98/70/WE Parlamentu Euro- dza trzy zasadnicze grupy zmian w ustawie. Pierwsza pejskiego i Rady odnoszącą dotyczy rozszerzenia katalogu kodów celnych w defini- się do jakości benzyny i ole- cjach lekkiego i ciężkiego oleju opałowego – przywra- jów napędowych. ca się zakres sprzed wejścia w życie przyjętej 11 lipca Zmiany wprowadzane 2014 r. nowelizacji ustawy o systemie monitorowania do ustawy mają także służyć i kontrolowania jakości paliw. Oznacza to, że do olejów zwiększeniu możliwości eks- opałowych, które są używane w instalacjach energe- portowych polskich produ- tycznego spalania paliw, zakwalifikowane zostają też centów paliw. Klub PO zgłosił oleje o zawartości powyżej odpowiednio 0,1% i 1% siar- w tym zakresie kilka popra- ki. Dotychczasowe przepisy wskazywały tylko jak nale- wek, które zostały przyjęte ży postępować z lekkim i ciężkim olejem opałowym, je- w trzecim czytaniu. śli nie spełnia on określonych wymagań jakościowych. Ustawa o zmianie ustawy W rezultacie niektórych paliw nie można było zaliczyć o systemie monitorowania do żadnej grupy w rozumieniu ustawy i nie można było ich zbadać pod kątem zawartości siarki. Dzięki wpro- i kontrolowania jakości pa- wadzanym zmianom Główny Inspektor Ochrony Środo- liw, uchwalona jednogłośnie przez Sejm, ma wejść w życie wiska będzie mógł teraz kontrolować również ciężkie Poseł sprawozdawca Krzysztof Gadowski (PO) oleje opałowe, zawierające powyżej 1% siarki. po 30 dniach od ogłoszenia. Druga grupa zmian związana jest z uzupełnieniem delegacji ustawowych do wydawania rozporządzeń dotyczących określenia parametrów jakościowych, metod badania oraz sposobu poboru próbek skroplo- nego gazu ziemnego i innych paliw odnawialnych. W obowiązujących rozwiązaniach były wskazane trzy kry- teria, jakimi powinien się kierować minister właściwy do spraw gospodarki przy wydawaniu tych rozporzą- dzeń, tzn. istniejące normy techniczne, stan wiedzy technicznej lub dotychczasowe doświadczenie w tym zakresie. Wymagane było spełnienie tych trzech kryte- riów łącznie; teraz wystarczające będzie spełnienie co najmniej jednego z nich. Ponadto nowelizacja wprowadza zmiany w zakre- sie terminów składania sprawozdań i raportów zwią- zanych z realizacją Narodowego Celu Redukcyjnego. Przesuwa z 1 na 31 marca termin składania przez przedsiębiorców sprawozdań dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ma przedstawiać zbiorczy raport roczny Ra- dzie Ministrów do 30 września (dotychczas powinien to robić do 31 maja), natomiast do Komisji Europej-
KRONIKA SEJMOWA 23 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEM UCHWALIŁ druki nr 1469, 3648 USTAWĘ O UZGODNIENIU PŁCI
Celem poselskiego projektu ustawy o uzgodnieniu stępowanie tożsamości płciowej odmiennej od płci płci jest uproszczenie formalnych procedur osobom, metrykalnej, wydane niezależnie przez dwóch leka- których płeć metrykalna (biologiczna) różni się od rzy (psychiatrów lub seksuologów albo przez jednego tożsamości płciowej, czyli psychicznego poczucia do- z tych lekarzy i psychologa z certyfikatem seksuologa klinicznego) oraz odpis zupełny aktu urodzenia. Dokumenty te będą musiały być wydane nie wcześniej niż rok przed zgłoszeniem wniosku. Wniosek ma zawierać też imię lub imiona, jakie miałby nosić wnioskodawca po uzgodnieniu płci. Zgodnie z nową ustawą, do rozpatrywania spraw o uzgodnienie płci w trybie sądowym nie- procesowym uprawniony będzie tylko Sąd Okrę- gowy w Łodzi. Prawomocne postanowienie sądu będzie stanowiło podstawę do wydania nowego aktu urodzenia oraz zmiany imion i nazwiska, wyda- nia nowego numeru PESEL oraz dowodu oso- bistego. Pozwoli też niezwłocznie sporządzić i wydać dokumenty: potwierdzające kwalifika- cje, wykształcenie, staż pracy oraz stan zdro- wia wnioskodawcy, uwzględniające nowe dane osobowe. Wskazano, że informacje z dotychczasowych dokumentów podlegałyby udostępnieniu wy- łącznie na żądanie osoby zmieniającej płeć albo sądu. Ustawa daje osobom poniżej 18. roku życia, których tożsamość płciowa różni się od płci me- trykalnej, możliwość zmiany imienia – na nie- wskazujące na płeć. Projekt poparły kluby PO, PSL i SLD. Klub PiS Posłanka sprawozdawczyni Joanna Mucha (PO) opowiedział się za jego odrzuceniem. Przedsta- wicielka tego ugrupowania twierdziła, że ła- twość dokonywania zmian płci będzie zachęcała tyczącego tego, jakiej jest się płci. Do tej pory zgodnie do nadużyć i patologii w tym zakresie. z obowiązującymi przepisami, aby zmienić płeć trze- W dyskusji zwrócono też uwagę, że nowe procedu- ba było pozwać do sądu rodziców (jeśli nie żyją sąd ry pozwolą na wielokrotne zmienianie płci, gdyż sąd ustanawiał kuratora). Teraz nie będzie to konieczne. nie będzie wymagał od wnioskodawcy zewnętrznej Nowe regulacje zakładają, że sprawy o uzgodnienie zmiany, np. leczenia hormonalnego czy zabiegów chi- płci będą rozpatrywane w trybie nieprocesowym. rurgicznych. Po wydaniu orzeczenia także nie będą Sprawozdanie komisji: Sprawiedliwości i Praw Czło- konieczne ingerencje medyczne, co oznacza, że ktoś, wieka oraz Zdrowia o tym przedłożeniu przedstawiła kto ma biologiczne cechy kobiety, w świetle prawa posłanka Joanna Mucha (PO). będzie mógł być mężczyzną, a mężczyzna w sensie Według projektowanej ustawy wniosek o uzgod- biologicznym – kobietą. nienie płci będzie mogła złożyć osoba pełnoletnia, Sejm uchwalił ustawę o uzgodnieniu płci 252 gło- która nie pozostaje w związku małżeńskim. Musi do- sami, przy 158 przeciwnych i 11 wstrzymujących się. łączyć do niego dwa orzeczenia, stwierdzające wy- Ma ona wejść w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.
24 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3363, ZMIANY W USTAWIE O OPŁATACH 3532 ABONAMENTOWYCH
Celem nowelizacji jest zniesienie obowiązku składa- dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nia oświadczenia o spełnianiu warunków do korzysta- dana osoba ukończyła 75. rok życia. Weryfikacja osób nia ze zwolnienia od opłat abonamentowych przez oso- podlegających zwolnieniu będzie dokonywana w opar- ciu o dane z rejestru PESEL na zasadach określonych w ustawie o ewidencji ludności przez operatora wy- znaczonego do pobierania opłat abonamentowych w rozumieniu Prawa pocztowego. Ponadto zmienione przepisy wydłużają z 14 do 30 dni termin, w którym osoby korzystające ze zwolnie- nia od opłat abonamentowych obowiązane są zgłosić placówce pocztowej wspomnianego operatora zmiany statusu prawnego lub faktycznego mające wpływ na uzyskane zwolnienie. Jednocześnie uściślono, że obo- wiązek ten nie obejmie osób, które ukończyły 75 lat. Nowelizację poparły wszystkie największe ugrupo- wania. W dyskusji wskazano, że zmiany w obowiązu- jącym prawie obejmą ok. 1,2 mln osób. Oszczędzą one czas, pieniądze i zdrowie. Będą istotnym udogodnie- niem dla seniorów. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o opłatach abonamentowych 406 głosami (16 posłów było prze- ciw, a 6 wstrzymało się od głosu). Ma ona wejść w ży- cie po 30 dniach od ogłoszenia.
Poseł sprawozdawca Michał Stuligrosz (PO)
by, które ukończyły 75. rok życia. Przewiduje ona także zniesienie konieczności przedstawiania dokumentów potwierdzających uprawnienie do takiego zwolnienia. Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o opła- tach abonamentowych przedstawił poseł Michał Stuligrosz (PO). Wyjaśnił, że konieczność składania oświadczenia o spełnianiu warunków do korzystania ze zwolnienia od opłat abonamentowych przez osoby 75-letnie i starsze okazała się dla nich uciążliwa i trud- na do wykonania. Osoby te ze względu na stan zdro- wia często nie dopełniały wymaganych formalności i ponosiły tego przykre konsekwencje. Dodatkowym utrudnieniem był dla nich obowiązek przedstawienia dokumentów potwierdzających uprawnienie do tego rodzaju zwolnienia. Nowelizacja zakłada, że zwolnienie od opłat abo- namentowych będzie przysługiwało od pierwszego
KRONIKA SEJMOWA 25 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3522, 3687, 3687-A NOWELIZACJĘ USTAWY O PODATKU AKCYZOWYM
Sprawozdanie Komisji Fi- magany ustawą udział zakupu węgla lub gazu w sto- nansów Publicznych o rzą- sunku do sprzedanej produkcji (węgiel musi stanowić dowym projekcie ustawy minimum 10%, a wyroby gazowe 5%). Z akcyzy będą też o zmianie ustawy o podatku zwolnione przedsiębiorstwa wykorzystujące energię akcyzowym oraz niektórych in- elektryczną do celów tzw. redukcji chemicznej w pro- nych ustaw przedstawił poseł cesach elektrolitycznych, metalurgicznych i mineralo- Michał Jaros (PO). Wyjaśnił, gicznych. że z jednej strony uszczelnia Jednocześnie nowelizacja wprowadza definicję on system naliczania podat- zakładu energochłonnego wykorzystującego energię ku akcyzowego od towarów elektryczną. Są to przedsiębiorstwa, w których udział importowanych, szczególnie kosztów zużytego prądu w wartości sprzedanej pro- w składach podatkowych, a z dukcji przekracza 3%. Zakłady te otrzymają zwrot akcy- drugiej – wprowadza wiele zy od rachunków za prąd przekraczających ten pułap. ułatwień dla przedsiębiorców. Nowe rozwiązania mają zrównać pozycję konkurencyj- Nowelizacja daje podatni- ną polskich przedsiębiorstw z firmami z innych krajów kowi prowadzącemu działal- unijnych. ność w kilku miejscach moż- Do istotnych zmian należy też zaliczyć m.in. ułatwie- liwość wyboru w określonych nia dla przedsiębiorców prowadzących składy podat- sytuacjach właściwego organu kowe typu magazynowego, rozszerzenie możliwości podatkowego w zakresie akcy- stosowania uproszczonych procedur celnych przy wy- zy. Ewidencja prowadzona na wozie alkoholu etylowego zawartego w kosmetykach, potrzeby akcyzy będzie mogła wydłużenie terminu tzw. nakładania otrzymanych zna- być zastąpiona dokumentacją ków akcyzy na wyroby oraz zwrotu niewykorzystanych prowadzoną na potrzeby po- i uszkodzonych, a także okresu ważności tych znaków datkowe lub księgowe inne w przypadku wprowadzenia nowego wzoru. Wśród niż akcyza. Dokumentacja do- zmian w zakresie zabezpieczeń akcyzowych warto wy- tycząca kontroli wyrobów ak- mienić zniesienie obowiązku składania takiego zabez- Poseł sprawozdawca Michał Jaros (PO) cyzowych będzie ograniczona, pieczenia przy przemieszczaniu wyrobów opodatkowa- m.in. przez wyeliminowanie nych zerową stawką w procedurze zawieszenia poboru podwójnej weryfikacji pod- akcyzy. miotów przed wydaniem zezwolenia akcyzowego oraz Celem zmienionych uregulowań jest także ograni- podwójnej dokumentacji dotyczącej składu podatkowe- czenie obrotu suszem tytoniowym przez podmioty pro- go, a także wprowadzenie jednego wniosku o wydanie wadzące składy podatkowe, które nie zużywają tego zezwolenia i urzędowe sprawdzenie. surowca do produkcji wyrobów tytoniowych. Zmienione przepisy wprowadzają zwolnienie z ak- Obecne regulacje umożliwiają każdemu podmioto- cyzy dla zakładów energochłonnych rozpoczynających wi prowadzącemu skład podatkowy nabywanie suszu działalność gospodarczą z wykorzystaniem wyrobów tytoniowego, magazynowanie go, a następnie jego węglowych lub gazowych. Chodzi o przedsiębiorstwa, sprzedaż innym składom podatkowym lub pośredni- które złożą naczelnikowi urzędu celnego oświadczenie, czącym podmiotom tytoniowym, niejednokrotnie bez że planują osiągnąć w pierwszym roku działalności wy- opodatkowania akcyzą. Przepisy te umożliwiały nie- uczciwym przedsiębiorcom unikanie płacenia akcyzy, powodując znaczące uszczuplenia wpływów z tego po- datku i dochodów budżetu państwa. Wprowadzenie no- wych przepisów o obowiązku rejestracji w miejsce po- wiadomienia o rozpoczęciu działalności przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie suszu tytoniowego, składania zabezpieczenia akcyzowego, a także prowadzenia ewidencji suszu powinno uszczel- nić system obrotu tym surowcem. W konsekwencji po- winno to ograniczyć szarą strefę i zwiększyć wpływy do budżetu państwa. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw prawie jed- nogłośnie (tylko 1 poseł był przeciw i 1 wstrzymał się od głosu). Ma ona wejść w życie 1 stycznia 2016 r.
26 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3581, ZWOLNIENIA PODATKOWE DLA GMIN 3639
Sprawozdanie komisji: Finansów Publicznych oraz Samorządu Tery- torialnego i Polityki Regionalnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przedstawiła Izbie posłanka Bożena Szydłowska (PO). Wyjaśniła, że nowelizacja stanowi realizację wniosku Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych oraz postula- tów samorządów skierowanych do Senatu. Przypomniała, że już w 2013 r. Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych wyraziła stanowisko, z którego wynikało, że podleganie obowiązkowi podatkowemu w zakresie podatku od nieruchomości przez gminę, będącą jednocześnie jego benefi- cjentem, nie jest uzasadnione. W dotychczasowej praktyce część gmin opłacała podatek z tytułu posia- dania nieruchomości, część korzystała ze zwolnień podatkowych na mocy uchwały organu stanowiącego, a jeszcze inne gminy uważały, że nie są podatnikami podatku od nieruchomości i go nie odprowadzały. Tym sa- mym nieruchomości gminne nie zawsze były wykazywane w potencjalnych dochodach z tytułu wspomnianego podatku, co niekorzystnie wpływało na wysokość części wyrównawczej subwencji ogólnej, z której korzystały sa- morządy. Nowelizacja wprowadza zwolnienie przedmiotowe z podatku od nieru- chomości w przypadku gruntów i budynków lub ich części, stanowiących własność gminy, z wyjątkiem zajętych na działalność gospodarczą lub będących w posiadaniu innych niż gmina jednostek sektora finansów pu- blicznych oraz pozostałych podmiotów. Wejście w życie zmienionej regu- lacji zdejmie z samorządów obowiązek płacenia samemu sobie podatków i opłat o charakterze publicznoprawnym. Rekomendowane przez komisje przedłożenie poparły wszystkie kluby. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokal- nych prawie jednogłośnie (tylko 1 poseł wstrzymał się od głosu). Ma ona Posłanka sprawozdawczyni Bożena Szydłowska (PO) wejść w życie 1 stycznia 2016 r.
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 2973, ZMIANY DOTYCZĄCE 3222, 3705 FUNKCJONOWANIA STRAŻY GMINNYCH
W listopadzie 2014 r. Najwyższa Izba Kontroli ne z Policją, za to przynoszące większe wpływy do opublikowała raport, z którego wynika, że zaangażo- budżetu gminy”. Wskazała, że „aktywność prewen- wanie strażników w obsługę fotoradarów, zwłaszcza cyjna i represyjna niektórych straży gminnych czy przenośnych, „podyktowane jest w wielu wypadkach miejskich niemal w całości koncentruje się na obsłu- nie tyle służbą na rzecz bezpieczeństwa w ruchu dro- dze fotoradarów”. gowym, co chęcią pozyskiwania pieniędzy do gminnej Realizację pokontrolnego postulatu NIK stanowią kasy”. NIK stwierdziła też, że „strażnicy z fotorada- skierowane do Sejmu poselskie inicjatywy ustawo- rem mobilnym przenoszą się w miejsca nieuzgodnio- dawcze: projekt ustawy o zmianie ustaw o straży
KRONIKA SEJMOWA 27 97. POSIEDZENIE SEJMU
zabiegałem w ramach prac parlamentarnych o ode- branie strażom miejskim kompetencji do używania fotoradarów, straże te stały się bowiem synonimem opresyjnego państwa czatującego na obywateli po krzakach i bezwzględnie zasilającego budżety lokal- nych gmin pieniędzmi podatników. W założeniu foto- radary mają pełnić funkcję prewencyjną, a nie służyć za skarbonkę jakiejkolwiek instytucji” – powiedział poseł, rekomendując przyjęcie projektu. Zrezygnowano w nim z postulatu (zawartym w dru- ku nr 3222), żeby za naruszenia przepisów ruchu dro- gowego, takie jak np. przejazd na czerwonym świetle, zarejestrowane fotoradarem, groziła odpowiedzial- ność administracyjna, a nie, jak obecnie, karna. Wszystkie kluby wyraziły jednoznaczne poparcie dla projektu i opowiedziały się za jego przyjęciem. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o strażach gminnych 404 głosami (18 posłów było przeciw, a 1 wstrzymał się od głosu). Ma ona wejść w życie z dniem 1 stycz- nia 2016 r.
Poseł sprawozdawca Maciej Banaszak (SLD) gminnej, ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy – Kodeks postępowania w sprawach o wy- kroczenia przygotowany przez posłów SLD (którego pierwsze czytanie odbyło się na 83. posiedzeniu) oraz projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, autorstwa posłów PO (którego pierwsze czytanie miało miejsce na 89. posiedzeniu). Obydwa projekty zyskały uznanie wszystkich klubów i zostały skiero- wane do komisji: Infrastruktury oraz Samorządu Te- rytorialnego i Polityki Regionalnej. Mimo że przedłożenia różniły się w szczegółach, łączył je wspólny cel – potrzeba kompleksowego ure- gulowania kwestii związanych z fotoradarami, głów- nie w zakresie możliwości ich używania przez straże gminne lub miejskie. Podczas prac komisji projekty scalono. Mówił o tym poseł Maciej Banaszak (SLD), przedstawiając Izbie ich sprawozdanie. Wskazał, że proponowane zmiany mają na celu odebranie stra- żom miejskim i gminnym kompetencji do dokony- wania jakichkolwiek kontroli ruchu drogowego za pomocą urządzeń rejestrujących oraz wprowadze- nie zasady, iż ujawnianie naruszeń przepisów ruchu drogowego za pomocą stacjonarnych urządzeń reje- strujących będzie należało wyłącznie do kompetencji Inspekcji Transportu Drogowego. „Od blisko 4 lat
28 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3609, NOWE REGULACJE DOTYCZĄCE SZCZEPIEŃ 3720
Poseł Czesław Czechyra (PO) przedstawił Izbie blicznie objętych działaniami sprawozdanie Komisji Zdrowia o poselskim projekcie profilaktycznymi w formie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdro- szczepień ochronnych, po- wotnej finansowanych ze środków publicznych oraz nieważ NFZ dysponuje kilku- ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i cho- nastokrotnie większym od rób zakaźnych u ludzi. budżetu państwa zasobem Celem nowych przepisów, autorstwa posłów PO, środków finansowych po- jest dokonanie zmian w zasadach ponoszenia kosztów trzebnych do realizacji celów zakupu szczepionek służących do przeprowadzenia polityki zdrowotnej państwa. obowiązkowych szczepień ochronnych, gdyż, jak po- W efekcie nowelizacja za- wiedział poseł sprawozdawca uzasadniając projekt, inicjuje sukcesywne uzu- „powszechna profilaktyka jest znacznie mniej kosz- pełnianie oraz aktualizację towna niż leczenie skutków zachorowań wywoływa- programu szczepień obowiąz- nych przez bakterie i wirusy”. Obecnie, pod rządami kowych. Umożliwi to w szcze- ustawy z 27 sierpnia 2004 r., szczepienia obowiązko- gólności sfinansowanie pro- we odbywają się zgodnie z – ogłaszanym przez Głów- filaktyki groźnych zakażeń, nego Inspektora Sanitarnego – programem szczepień. m.in. dwoinką zapalenia opon Koszty zakupu szczepionek (ok. 86 mln zł rocznie) mózgowo-rdzeniowych (me- finansuje budżet państwa – z części, jaką dysponuje ningokokami), dwoinką zapa- Minister Zdrowia. Nowelizacja zakłada przeniesienie lenia płuc (pneumokokami) od 2017 r. finansowania obowiązkowych szczepień czy ludzkim wirusem brodaw- dla osób ubezpieczonych z Ministerstwa Zdrowia do czaka (HPV – będącego przy- Narodowego Funduszu Zdrowia, który środki na zakup czyną złośliwego raka szyjki szczepionek powinien wykazać w planie finansowym macicy u kobiet). na podstawie szacowanego przez resort zdrowia ich Podczas drugiego czyta- kosztu. Natomiast ze środków resortu zdrowia, czyli nia, wszystkie kluby opowie- na koszt państwa, szczepieniom poddawane byłyby działy się za uchwaleniem osoby nieubezpieczone. ustawy, podkreślając m.in., Poseł sprawozdawca Czesław Czechyra (PO) Oprócz szczepień obowiązkowych są szczepienia że dzięki zaproponowanym zalecane. Wykaz ich dla określonych grup – z uwagi zmianom poprawie ulegnie na wiek, stan zdrowia, sytuację epidemiologiczną wy- ochrona pacjenta przed chorobami zakaźnymi. stępującą na danym terenie oraz przemieszczanie się Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o świad- poza granice Polski – określi rozporządzenie Ministra czeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków Zdrowia. Koszty tych szczepień ponosiłyby, tak jak do- publicznych oraz ustawy o zapobieganiu oraz zwalcza- tychczas, osoby korzystające z nich. niu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi 406 głosami, Jak ocenił poseł sprawozdawca, nowelizacja po- przy 25 przeciwnych i 1 wstrzymującym się. Z wyjąt- winna efektywnie usprawnić procedury i przyspieszyć kiem kilku przepisów, ma ona wejść w życie z dniem podejmowanie decyzji o rozszerzaniu listy chorób pu- 1 stycznia 2017 r.
KRONIKA SEJMOWA 29 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3589, 3721, 3721-A NOWELIZACJĘ USTAWY O ZAWODACH PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ
W reakcji na postulaty śro- nym do wykonywania zawodu. Nowelizacja skraca dowisk pielęgniarek i położ- z 12 do 6 miesięcy długość stażu adaptacyjnego we nych – dotyczące m.in. takich wskazanym podmiocie leczniczym (np. szpitalu) – od- kwestii, jak pogłębiający się bycie stażu nie będzie wymagało posiadania zezwole- ich niedobór, utrudniony do- nia na pracę i będzie zwalniać z obowiązku przeszko- stęp cudzoziemców do zawo- lenia. Dotyczy to cudzoziemców, którzy zamierzają du, dostosowanie gabinetów podjąć pracę w zawodzie pielęgniarki lub położnej po pielęgniarskich do potrzeb przerwie trwającej łącznie dłużej niż 5 lat w ciągu uczniów szkół publicznych, ostatnich 6 lat przed przeniesieniem się do Polski. zgłaszanie zawieszenia lub Nowelizacja wprowadza zmiany również w ustawie czasowego zaprzestania wy- o systemie oświaty, doprecyzowujące przepisy o wy- konywania zawodu – grupa posażeniu znajdujących się w szkołach gabinetów pro- posłów PO skierowała do Sej- filaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. mu projekt stosownych zmian W trzecim czytaniu posłowie przyjęli poprawkę, w obowiązujących przepisach zgłoszoną przez PO, zezwalającą pielęgniarkom i po- odnoszących się do tej gru- łożnym na wystawianie recept na leki oraz środki py zawodowej. Sprawozdanie spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego Komisji Zdrowia o poselskim wymagane do kontynuacji leczenia w ramach realizacji projekcie ustawy o zmianie zleceń lekarskich, z wyłączeniem substancji bardzo sil- ustawy o zawodach pielę- nie działających, odurzających i psychotropowych. Ko- gniarki i położnej oraz niektó- rzystający z tych uprawnień powinni posiadać dyplom rych innych ustaw przedsta- ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia wiła Izbie posłanka Elżbieta na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo, albo tytuł Gelert (PO). specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa. Muszą ponad- Nowelizacja przewiduje, to ukończyć specjalistyczny kurs. Odrzucono natomiast że pielęgniarka lub położna, poprawkę zgłoszoną przez SLD, dotyczącą działalności która zamierza nie wykony- samorządu pielęgniarek i położnych. Posłanka sprawozdawczyni Elżbieta Gelert (PO) wać zawodu przez jakiś czas, Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o zawodach winna zgłosić ten zamiar pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw właściwej okręgowej izbie 426 głosami, przy 6 przeciwnych i 1 wstrzymującym pielęgniarek i położnych, podając przy tym, na jak dłu- się. Ma ona wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia, go. Dzięki temu samorząd będzie miał aktualne dane z wyjątkiem przepisów dotyczących gabinetów profi- o zatrudnieniu i zawodowej aktywności jego członków. laktyki zdrowotnej w szkołach, które mają zacząć obo- Informacja o czasowym zaprzestaniu wykonywania za- wiązywać od 1 września 2016 r. wodu będzie ujawniana w Centralnym Rejestrze Pielęgniarek i Położnych prowadzonym przez Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych. Zgodnie z obowiązującymi przepi- sami działalność dydaktyczna tylko wtedy jest traktowana jako wykony- wanie zawodu, gdy dotyczy kształce- nia pielęgniarek i położnych. Po wej- ściu w życie nowelizacji, kształcenie innych zawodów medycznych, np. ra- towników medycznych, nie będzie już oznaczało odejścia od zawodu. Pielęgniarki czy położne spoza Unii Europejskiej chcące podjąć pra- cę w swoim zawodzie w Polsce będą m.in. musiały posiadać wymagane doświadczenie i urzędowe poświad- czenie znajomości języka polskiego w mowie i piśmie w zakresie niezbęd-
30 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM UCHWALIŁ
druki nr 3603, ZMIANĘ TERMINU LIKWIDACJI 3694 OBOWIĄZKU MELDUNKOWEGO
Nowelizacja przesuwa termin likwidacji obowiąz- śmy właściwie trochę przy- ku meldunkowego z 1 stycznia 2016 r. na 1 stycznia muszeni sytuacją do tego, 2018 r. żeby głosować za przyjęciem Sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrznych o rzą- tego projektu ustawy”. Rzą- dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji dowego przedłożenia nie po- ludności przedstawił poseł Marek Wójcik (PO). Omó- parł Klub PiS. Jego przedsta- wił genezę projektu, którego pierwsze czytanie odbyło wiciel określił projekt ustawy się w Komisji. W opinii projektodawców, zapewnienie mianem „totalnej kompromi- dodatkowego czasu na zniesienie obowiązku meldun- tacji rządu”. Przypomniał, że kowego niezbędne jest do wprowadzenia komplekso- termin zniesienia obowiązku wych zmian w przepisach prawa oraz do odpowied- meldunkowego był już kil- niego dostosowania systemów teleinformatycznych, kakrotnie przesuwany. Za- obsługujących rejestry państwowe. rzucił rządowi nieudolność Poseł przypomniał, że zniesienie obowiązku mel- i składanie pustych obietnic. dunkowego stało się możliwe dopiero po uruchomie- Wskazał, że administracja niu od 1 marca 2015 r. nowego Systemu Rejestrów państwowa jest kompletnie Państwowych, co zapewniło komunikację i bezpo- nieprzygotowana do zniesie- średnią wymianę danych pomiędzy podstawowymi nia wspomnianego obowiąz- rejestrami gromadzącymi dane o obywatelach: Reje- ku i upieranie się przy pro- strem Stanu Cywilnego, rejestrem PESEL i Rejestrem ponowanym terminie grozi Dowodów Osobistych. Powołany w 2014 r. Międzyre- chaosem. sortowy Zespół do spraw Przygotowania Administracji Sejm uchwalił ustawę Rządowej do Zniesienia Obowiązku Meldunkowego o zmianie ustawy o ewidencji zdiagnozował obszary administracji publicznej wyma- ludności 255 głosami, przy gające istotnych zmian prawnych i technicznych. Są to 9 przeciwnych i 145 wstrzy- m.in.: organizacja wyborów, powszechny obowiązek mujących się. Ma ona wejść obrony, kontrola i egzekwowanie realizacji obowiązku w życie po 14 dniach od ogło- nauki oraz właściwe planowanie obwodów szkolnych, Poseł sprawozdawca Marek Wójcik (PO) szenia. statystyka publiczna, realizacja zadań z zakresu zabez- pieczenia społecznego, realizacja zadań ustrojowych. Wstępne analizy Zespołu wskazały na konieczność no- welizacji co najmniej kilkudziesięciu aktów prawnych, co nie będzie możliwe przed 1 stycznia 2016 r. z uwagi na kończącą się kadencję Sejmu. Ponadto niezbędne okazały się także liczne zmiany w zakresie rozwiązań technicznych, umożliwiających dostosowanie reje- strów publicznych do nowych zasad rejestracji adre- su miejsca faktycznego pobytu. Chodzi m.in. o zmianę zakresu danych w poszczególnych rejestrach, znajdu- jących się w kompetencji różnych resortów, oraz ko- nieczność zapewnienia organom państwa dostępu do danych adresowych. Zakłada się, że prace te zostaną zakończone do końca 2017 r. i dlatego rząd uznał za niezbędne przesunięcie terminu zniesienia obowiązku meldunkowego o dwa lata. Za przesunięciem terminu opowiedziały się kluby PO, PSL i SLD. Zastrzeżenia miał Klub ZP, choć – jak stwierdził jego przedstawiciel – „jako posłowie jeste-
Uchwalone przez Sejm ustawy trafią teraz do Senatu, ponownie do Sejmu, a potem do Prezydenta RP. Obowiązującym prawem staną się po opublikowaniu w Dzienniku Ustaw.
KRONIKA SEJMOWA 31 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM PRZYJĄŁ
druki nr 3508, 3642 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI NIK W 2014 R.
Sejm rozpatrzył sprawozdanie z działalności Naj- Prezes NIK podkreślił, że przygotowując tematy wyższej Izby Kontroli w ubiegłym roku. Przedstawił kontroli Izba stara się uwzględniać wnioski parla- je prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski. Poinformo- mentarzystów i skargi od obywateli. Przypomniał, wał, że w 2014 r. Izba przeprowadziła i zakończyła że w ubiegłym roku NIK przekazała do Sejmu 185 110 kontroli planowych oraz kontrolę wykonania informacji o wynikach kontroli. Na ich podstawie ko- budżetu państwa w 111 misje sejmowe skierowały do rządu i innych organów częściach budżetowych, 15 dezyderatów. W 2014 r. komisje sejmowe zleciły a także 150 kontroli doraź- NIK przeprowadzenie 6 kontroli. nych. Objęły one blisko 2,5 Komisja do spraw Kontroli Państwowej zareko- tys. podmiotów, do których mendowała do realizacji w bieżącym roku 32 tematy, skierowano 2484 wystą- zaproponowane przez 11 komisji sejmowych. Do pla- pienia pokontrolne. Prezes nu pracy na 2015 r. NIK przyjęła 28 z nich (blisko 90%). NIK zwrócił uwagę, że dla Wśród działań NIK w 2014 r. Krzysztof Kwiatkow- Izby szczególnie ważne jest ski wymienił m.in. kontrole dotyczące: bezpieczeń- realizowanie przez kontro- stwa ruchu drogowego (jakość infrastruktury dro- lowane podmioty wniosków gowej, działalność Policji, funkcjonowanie systemu dotyczących usunięcia ujaw- fotoradarów, oznakowanie dróg), bezpieczeństwa nionych nieprawidłowości. energetycznego (bezpieczeństwo sieci gazowych Przypomniał, że w ubiegłym i energetycznych, budowa terminala LNG w Świnouj- roku kontrolowane instytu- ściu), bezpieczeństwa państwa (nadzór nad służbami cje jeszcze w czasie trwania specjalnymi, tworzenie i funkcjonowanie wojsk spe- kontroli lub po ich zakończe- cjalnych) oraz kontrolę w Krajowym Biurze Wybor- niu wdrożyły ponad 3,2 tys. czym. tego rodzaju wniosków. Prezes NIK zwrócił również uwagę na kontrole „Dzięki temu doszło do re- w obszarze ochrony zdrowia. W ich wyniku ujawnio- alnej poprawy funkcjonowa- no nieprawidłowości w zakresie procedury kontrak- nia administracji rządowej towania świadczeń medycznych, które nie zawsze lub samorządowej, różnych zapewniają wybór najlepszych świadczeniodawców instytucji, szpitali, komisa- i gwarantują odpowiednią jakość usługi. Ponadto riatów, ośrodków pomocy stwierdzono, iż w porównaniu z wcześniejszymi lata- społecznej” – wyliczał pre- mi zwiększył się średni czas oczekiwania przez pa- zes NIK. „Nasze kontrole cjenta na świadczenie zdrowotne. Kontrolerzy NIK faktycznie przyczyniają się wskazali także na brak spójnego i kompleksowego Prezes Najwyższej Izby Kontroli Krzysztof Kwiatkowski do naprawiania państwa” – systemu opieki medycznej nad pacjentami w pode- podkreślił. szłym wieku. W 2014 r. w wyniku kon- W ubiegłym roku NIK badała również aktywność troli Izba złożyła do prokuratury 52 zawiadomienia administracji publicznej w zakresie wykorzystywania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oraz 102 funduszy unijnych oraz przygotowania do wydatko- zawiadomienia o naruszeniu dyscypliny finansów wania środków w latach 2014–2020, realizację przez publicznych. Ponadto zgłosiła 75 wniosków de lege Stocznię Gdańsk SA planu restrukturyzacji, posza- ferenda: 54 dotyczyły zmian w ustawach, 21 – zmian nowanie prywatności obywateli (funkcjonowanie w rozporządzeniach. W omawianym okresie zrealizo- miejskiego monitoringu wizyjnego), postępowanie wano lub podjęto realizację 36 zgłoszonych wniosków. organów państwa dotyczące poszukiwania osób za- Krzysztof Kwiatkowski mówił także o finanso- ginionych. Interesowała się także przetargami infor- wych efektach ubiegłorocznych kontroli. Poinformo- matycznymi w ZUS, przejęciem przez ZUS aktywów wał, że kontrolerzy NIK podczas kontroli planowych otwartych funduszy emerytalnych oraz jakością robót i doraźnych ujawnili finansowe lub sprawozdawcze drogowych nadzorowanych przez GDDKiA. Przedmio- skutki nieprawidłowości w łącznej wysokości ponad tem czynności kontrolnych był też proces powstawa- 80 mld zł. Ujawniona w wyniku kontroli wysokość nia lądowych farm wiatrowych, działania państwa kwot wydatkowanych z naruszeniem prawa wyniosła i samorządu na rzecz ochrony powietrza przed zanie- prawie 2 mld zł. W wyniku podjęcia działań napraw- czyszczeniami oraz legalizacja i kontrola dystrybuto- czych po kontrolach NIK uzyskano 219 mln zł. rów na stacjach paliw.
32 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
Krzysztof Kwiatkowski zwrócił uwagę posłów na Izba pełniła funkcje audytora zewnętrznego Europej- kontrole w dziedzinie oświaty. Podkreślił, że zdaniem skiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN), w paź- Izby, system egzaminów zewnętrznych w oświacie dzierniku 2014 r. oficjalnie przejęła mandat audytora wymaga naprawy. Zaznaczył również, że okazało zewnętrznego Rady Europy. NIK była również aktyw- się, iż likwidacja części szkół – szczególnie dotyczy na w dziedzinie pomocy dla najwyższych organów to gmin wiejskich – nie spowodowała pogorszenia kontroli krajów aspirujących do Unii Europejskiej – warunków kształcenia dla przenoszonych uczniów. Ukrainy, Mołdawii i Gruzji. Możliwości lokalowe i organizacyjne w nowych szko- „Z satysfakcją odnotowujemy zwiększone zaufanie łach były podobne, a często lepsze niż w likwidowa- obywateli do pracy Izby” – mówił prezes. Zwrócił nych placówkach. Izba postuluje również wdrożenie uwagę, że według najnowszych badań CBOS ponad skutecznych działań zapobiegającym patologiom 49% dorosłych Polaków dobrze i bardzo dobrze oce- w szkołach. Podkreśla, że ich warunkiem jest roz- nia pracę NIK. Przypomniał, że od września 2013 r. poznanie realnych problemów, odpowiednie przygo- dobre i bardzo dobre oceny Izby wzrosły o 16%. Pod- towanie kadry oraz prowadzenie systematycznych kreślił, że ocena Izby nie wiąże się z poglądami poli- działań profilaktycznych. W 2014 r. kontrolerzy po- tycznymi oceniających. „Zwolennicy lewicy, centrum nownie sprawdzili przygotowanie szkół do przyjęcia i prawicy oceniają Izbę podobnie” – podsumował. sześciolatków. Wszystkie badane szkoły zatrudniały Stanowisko Komisji do Spraw Kontroli Państwowej odpowiednio wykwalifikowaną kadrę nauczycielską, przedstawił poseł Arkadiusz Czartoryski (PiS). Po- przygotowaną do kształcenia najmłodszych uczniów, informował, że Komisja pozytywnie opiniuje działal- posiadały odpowiednio wyposażone sale lekcyjne, ność Najwyższej Izby Kontroli w 2014 r. potrzebne do prowadzenia zajęć z sześciolatkami. Podczas debaty posłowie wysoko oceniali ubiegło- NIK zwróciła jednak uwagę, że istotnym problemem roczną działalność NIK. Podkreślali, że praca kon- dla niektórych szkół może być konieczność organiza- trolerów dobrze służy państwu polskiemu. Zwracali cji zajęć dla klas I–III w systemie zmianowym. uwagę na właściwą współpracę Izby z Sejmem. Klub W 2014 r. NIK prowadziła również kontrole w sek- PiS miał pewne uwagi do braku reakcji organów pań- torze rolnictwa (ochrona gruntów rolnych Skarbu stwa na ujawniane nieprawidłowości. Państwa, funkcjonowanie wielkoprzemysłowych Prezes NIK podziękował klubom za pozytywną ferm zwierząt). Duża część z nich dotyczyła działań ocenę działalności Izby. „Jest to dla nas niezwykle samorządu terytorialnego (funkcjonowanie spółek istotne. W sposób szczególny dla moich pracowni- komunalnych, ochrona drzew przy realizacji inwesty- ków, którzy są obecni na sali, bo to po prostu wyraz cji w miastach, ochrona mieszkańców przed skutkami zaufania dla pracy, którą przez cały rok wykonują” – powodzi). mówił K. Kwiatkowski. Prezentując działalność międzynarodową NIK, Sejm przy braku sprzeciwu, przyjął sprawozdanie Krzysztof Kwiatkowski poinformował, że kolejny rok z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2014 r.
KRONIKA SEJMOWA 33 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM WYSŁUCHAŁ
druki nr 3479, 3634 INFORMACJI O DZIAŁALNOŚCI KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
Prezentując informację o działalności Krajowej siedzeń byłoby możliwe, jednak powodowałoby to nie Rady Sądownictwa w 2014 r., jej przewodniczący Ro- tylko wzrost kosztów funkcjonowania, ale również od- man Hauser skupił uwagę na działalności związanej sunięcie jej członków, sędziów, od orzekania. z przedstawianiem prezy- Dużo uwagi przewodniczący KRS poświęcił sprawie dentowi RP kandydatów na odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów. Oznajmił, stanowiska sędziowskie. że w minionym roku do sądów dyscyplinarnych wpły- Poinformował, że w minio- nęły 152 sprawy dotyczące różnych uchybień w ich nym roku KRS rozpatrzyła postępowaniu. KRS występowała do Sądu Najwyższe- kandydatury 1864 osób ubie- go jako sądu dyscyplinarnego w 8 sprawach, w tym gających się o te stanowiska, w 7 z wnioskiem o zmianę orzeczenia dyscyplinarnego które złożyły łącznie 8093 na niekorzyść sędziego i w 1 na jego korzyść. zgłoszenia (ponieważ do nie- Roman Hausner poinformował też o skargach wpły- dawna jedna osoba mogła wających do KRS; było ich 1216, na wszystkie udzielo- ubiegać się o każde wolne no odpowiedzi. Ponadto podczas prezentacji informacji stanowisko w każdym sądzie) przewodniczący KRS pozytywnie ocenił coraz częstszą i przedstawiła prezydentowi praktykę nagrywania rozpraw, co jest korzystne do 442 kandydatów z wnioskiem ochrony sędziów przed nieuzasadnionymi zarzutami; o powołanie. Podziękował z zadowoleniem odniósł się do faktu kończenia proce- Sejmowi za obowiązującą od su legislacyjnego przywracającego instytucję asesury, 1 października 2014 r. no- co w konsekwencji spowoduje nabór do kadry sę- welizację ustawy – Prawo dziowskiej osób z doświadczeniem, właściwie przygo- o ustroju sądów powszech- towanych do zawodu; postulował powołanie rzecznika nych, która doprowadziła do prasowego sądów, który kompetentnie wyjaśniałby zmiany trybu przedstawiania opinii publicznej przesłanki takiego, a nie innego roz- kandydatów poprzez wpro- strzygnięcia; zaapelował o pomoc w pozyskaniu dla wadzenie tzw. systemu e-no- KRS samodzielnej siedziby. minacji, co już spowodowało Stanowisko Komisji Sprawiedliwości i Praw Czło- skrócenie oczekiwania na wieka wobec informacji przedstawiła posłanka Bry- obsadzenie wolnego stano- gida Kolenda-Łabuś (PO). Podkreśliła, że Krajowa wiska o 30 dni. Rada Sądownictwa jest konstytucyjnym organem Przewodniczący przedsta- władzy państwowej, któremu ustrojodawca powierzył Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa wił też informacje o kolejnej szczególną rolę w zakresie ochrony wartości o pod- Roman Hauser kompetencji Krajowej Rady stawowym znaczeniu dla demokratycznego państwa Sądownictwa polegającej na prawa, to jest stania na straży niezależności sądów opiniowaniu aktów prawnych i sędziów. Podziękowała członkom KRS za wspoma- (łącznie zaopiniowała ona 189 projektów aktów nor- ganie procesu tworzenia prawa z wykorzystaniem ich matywnych, w tym 112 projektów ustaw). Stwierdził, wiedzy i doświadczenia orzeczniczego, w tym za uwagi że KRS często nie ma realnej możliwości wypraco- i propozycje dotyczące rozwiązania problemu bezpłat- wania opinii, gdyż wyznacza się jej 14-dniowy termin, nej pomocy prawnej jako ważnego aspektu dostępu a przecież obraduje ona na posiedzeniach plenarnych obywateli do sądów, a także upowszechnianie media- raz w miesiącu. Zaznaczył, że częstsze zwoływanie po- cji i pozasądowego rozstrzygania sporów. Dużo uwagi
34 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
poświęciła kwestii powoływania na wolne stanowiska ternatywnej formy rozstrzygania konfliktów, odciąża- sędziowskie, uznając, że skrócenie okresu od ob- jącej sądy. Z uznaniem odnosili się do opinii KRS do wieszczenia w tej sprawie do powołania jest istotnym projektów ustaw i doceniali wkład jej członków w pro- osiągnięciem wynikającym ze zmiany prawa o ustroju ces legislacyjny nad różnymi inicjatywami. Przypomi- sądów powszechnych. nali pogląd KRS w sprawie niedopuszczalnej często- W dyskusji, w której głos zabrali przedstawiciele tliwości zmian ustaw rangi kodeksowej pod wpływem wszystkich klubów, posłowie wysoko ocenili działania bieżących wydarzeń, co godzi w stabilność systemu Krajowej Rady Sądownictwa, stwierdzając, że mimo iż prawnego. Posłowie podkreślali znaczenie przekazu nie jest ona organem władzy sądowej, reprezentuje jej płynącego z sądów do obywateli, wskazując przy tym, interesy oraz uczestniczy w podejmowaniu najważniej- że tłumaczenie prostym, komunikatywnym językiem, szych decyzji dotyczących sądownictwa. Wskazywa- czym było uzasadnione konkretne rozstrzygnięcie ma li na postulaty KRS, w tym dotyczące wypracowania duże znaczenie społeczne i przyczynia się do zmniej- nowego modelu kontroli nad sądami, zapobiegającego szenia liczby apelacji. zakłóceniu równowagi władz przewidzianej w art. 10 Sejm zapoznał się z informacją z działalności Krajo- Konstytucji RP, czy też promowania mediacji jako al- wej Rady Sądownictwa w 2014 r.
SEJM WYSŁUCHAŁ
druki nr 3611, INFORMACJI O UDZIALE POLSKI W PRACACH 3669 UNII EUROPEJSKIEJ W OKRESIE I-VI 2015 R.
W pierwszej połowie br. przewodnictwo w Radzie Polska wspierała też dzia- Unii Europejskiej sprawowała Łotwa. Podsekretarz łania prezydencji w zakre- stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Artur sie zwalczania terroryzmu. Nowak-Far przedstawiając Izbie „Informację dla Sej- „Ostatnie tragiczne wydarze- mu i Senatu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pra- nia w Tunezji przypomniały cach Unii Europejskiej w okresie styczeń–czerwiec nam, że walka z terroryzmem 2015 r.” przypomniał, że priorytetami tej prezydencji pozostaje nadal aktualna” były Europa: konkurencyjna, cyfrowa i zaangażowa- – powiedział przedstawiciel na. Dodał, że wybór priorytetów uwzględniał istotne MSZ. problemy poruszane w debacie europejskiej. Wyjaśnił, Mówiąc o sytuacji w Gre- że ze względu na ataki terrorystyczne, m.in. w Pary- cji zwrócił uwagę, że Polska żu, oraz tragiczne wydarzenia na Morzu Śródziemnym z zadowoleniem przyjęła program łotewskiego przewodnictwa musiał ulec mo- wypracowanie wstępnego dyfikacji. „Koniec prezydencji Łotwy upłynął z kolei pod porozumienia w sprawie pro- znakiem niepewności związanej z ryzykiem wyjścia gramu pomocowego dla tego Grecji ze strefy euro i utraceniem przez to państwo państwa. Ocenił, że jest ono płynności finansowej” – przypomniał. dobre zarówno dla Grecji, jak Odnosząc się do kwestii migracji wiceminister i Unii Europejskiej. „Mamy na- podkreślił, że Polska stale wyrażała przekonanie, iż dzieję, że porozumienie z jed- bieżąca sytuacja migracyjna na południu Europy ze nej strony pozwoli Grecji wyjść względu na swoją skalę wymaga podjęcia wspólnych z gospodarczych kłopotów, a z działań. Przypomniał, że w ostatnich tygodniach prze- drugiej – pozwoli zaspokoić prowadzono analizę możliwości polskiego systemu oczekiwania wierzycieli” – azylowego, także w kontekście dynamicznej sytuacji oznajmił A. Nowak-Far. Dodał, na Ukrainie. Jej celem była ocena wsparcia jakiego że nasz kraj popiera poszuki- może udzielić nasz kraj państwom Europy południowej wanie długotrwałego, a jed- i ile osób może przyjąć. „Musieliśmy wziąć pod uwa- nocześnie możliwie szybkiego, gę możliwości tworzenia warunków, które pozwolą rozwiązania problemów Aten. przyjętym osobom na szybką integrację ze społeczeń- Wiceminister wspomniał Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw stwem. Nasza oferta przyjęcia 2 tys. osób odzwiercie- o zaangażowaniu rządu pol- Zagranicznych Artur Nowak-Far dla rezultaty tych prac” – tłumaczył wiceminister. skiego w pierwszym półroczu
KRONIKA SEJMOWA 35 97. POSIEDZENIE SEJMU
bieżącego roku w przeciw- deklaracji szczytu. Przypomniał, że w tym dokumencie działanie skutkom wprowa- zgodnie z polskimi oczekiwaniami, uznaje się europej- dzenia przez Niemcy ustawy skie aspiracje i europejski wybór państw Partnerstwa o płacy minimalnej i objęcia Wschodniego: Gruzji, Mołdawii i Ukrainy, a w odnie- nią przedsiębiorców z innych sieniu do liberalizacji polityki wizowej podkreśla się państw członkowskich, w tym poważne osiągnięcia Ukrainy i Gruzji. Mówiąc o rela- Polski. Mówił m.in. o kontak- cjach Unii Europejskiej z Rosją podkreślił, że dla nasze- tach bilateralnych ze stroną go kraju, podobnie jak dla Łotwy kluczową sprawą jest niemiecką, wystosowaniu osiągnięcie jednolitego stanowiska Unii wobec Rosji, w lutym wraz z 11 państwami także w odniesieniu do kwestii sankcji. członkowskimi listu do rządu Wiceminister mówił także o negocjacjach w spra- w Berlinie, wzywającego do wie układu o Transatlantyckim Partnerstwie w dzie- zawieszenia stosowania no- dzinie Handlu i Inwestycji. Zwrócił uwagę, że Polska wych przepisów wobec ope- opowiada się za zawarciem szerokiej umowy handlo- ratorów międzynarodowego wo-inwestycyjnej między Unią Europejską a Stanami transportu drogowego. Przy- Zjednoczonymi. pomniał, że w wyniku działań „W czasie przewodnictwa Łotwy w Radzie Unii Eu- podejmowanych przez Polskę ropejskiej Polska była aktywnym uczestnikiem prac na we współpracy z innymi pań- forum Unii Europejskiej. Umacniała swoją pozycję na stwami UE Komisja Europej- forum UE i wspomagała prace prezydencji łotewskiej” ska wszczęła formalne postępowanie przeciwko Niem- – podsumował wiceminister. com w sprawie nowej ustawy. Opinię Komisji do Spraw Unii Europejskiej o do- Następnie wiceminister przedstawił działania na- kumencie i przygotowany przez nią projekt uchwały szego kraju w obszarze priorytetów łotewskiej pre- w sprawie udziału Polski w pracach UE podczas pre- zydencji. Przypomniał, że pierwszy priorytet – Europa zydencji łotewskiej przedstawiła posłanka Agnieszka konkurencyjna – obejmował zarządzanie gospodarcze, Pomaska (PO). Poinformowała, że rekomenduje ona rynek wewnętrzny, energię, unię energetyczną i po- Sejmowi przyjęcie informacji. W swoim wystąpieniu litykę klimatyczną. Nasz kraj wspierał prezydencję zwróciła również uwagę na parlamentarny wymiar in- w realizacji działań prowzrostowych, ułatwiających tegracji europejskiej. Podkreśliła, że Unia Europejska zwalczanie skutków kryzysu gospodarczego i finanso- w okresie pokryzysowym potrzebuje nowych mechani- wego oraz tworzenie nowych miejsc pracy. Polska po- zmów politycznych i ustrojowych. „Jestem przekona- pierała inicjatywę utworzenia Europejskiego Funduszu na, że parlamentarny wymiar integracji europejskiej Inwestycji Strategicznych, a także z zadowoleniem od- musi zostać pogłębiony. Zaangażowanie parlamentów notowała działania Łotwy na rzecz budowy unii ener- w uczestniczenie w najważniejszych forach Unii Eu- getycznej. Wśród najważniejszych polskich postulatów ropejskiej to konieczność dziejowa, zwłaszcza kiedy A. Nowak-Far wymienił m.in. wykorzystanie własnych trzeba dyskutować nad jej przyszłością” – stwierdziła zasobów energetycznych Unii Europejskiej (w tym wę- posłanka. gla i gazu ziemnego), wykorzystanie źródeł odnawial- W debacie przedstawiciel Klubu PO wysoko ocenił nych, mających największy potencjał rozwoju w danym polską aktywność w pracach UE podczas łotewskiej państwie członkowskim, zapewnienie odpowiedniego prezydencji. Podkreślił, że rząd PO-PSL dobrze repre- do potrzeb poziomu zdolności przemysłowych energii zentował interesy Polski na forum Unii Europejskiej. elektrycznej i gazu ziemnego. Dodał, że Platforma w pełni akceptuje przedłożoną Przechodząc do drugiego priorytetu – Europa cy- informację. frowa – przedstawiciel MSZ zwrócił uwagę na aktyw- Odmienną ocenę dokumentu wygłosił poseł PiS. Za- ne uczestnictwo Polski w pracach mających na celu rzucił rządowi m.in. popełnienie licznych błędów w od- utworzenie europejskiego jednolitego rynku łączności niesieniu do unii energetycznej i polityki klimatycznej, elektronicznej. Nasz kraj również aktywnie uczestni- nieprzygotowanie zasad długofalowej polityki migra- czył w zainicjowanej przez prezydencję łotewską dys- cyjnej, brak ambitnej polityki wschodniej, co powoduje kusji na temat strategii tworzenia jednolitego rynku marginalizację naszego kraju. Stwierdził, że w pew- cyfrowego. Wiceminister wspomniał także o zaanga- nych wymiarach – np. unii energetycznej – polska żowaniu Polski w pracach nad projektem dyrektywy polityka europejska stała się podwykonawcą polityki Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków niemieckiej. Mówiąc o sporze z Niemcami o płacę mini- mających na celu zapewnienie wysokiego bezpieczeń- malną w branży transportowej wezwał rząd do odwa- stwa sieci i informacji w UE. gi. „Może choć raz twardo postawcie się Niemcom, gdy W ramach trzeciego priorytetu – Europa zaangażo- wymaga tego polski interes narodowy” – apelował. wana – działania prezydencji łotewskiej skoncentro- Głosowanie za przyjęciem informacji zapowiedział wały się – jak podkreślił A. Nowak-Far – na fundamen- Klub PSL oraz, w wystąpieniu na piśmie, Klub SLD. talnych kwestiach: wschodnim sąsiedztwie UE oraz Sejm niezwłocznie przystąpił do drugiego czytania wzmocnieniu relacji transatlantyckich. Podczas ło- projektu uchwały. Nie zgłoszono poprawek. tewskiej prezydencji odbył się w Rydze IV Szczyt Part- Głosowanie nad projektem uchwały w sprawie nerstwa Wschodniego. Przedstawiciel MSZ zwrócił przyjęcia informacji odbędzie się na następnym po- uwagę na aktywność naszego kraju w przygotowanie siedzeniu.
36 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
SEJM WYSŁUCHAŁ
druki nr 3458, INFORMACJI O FUNKCJONOWANIU 3494 SPECJALNYCH STREF EKONOMICZNYCH W 2014 R.
W 2014 r. w Polsce działało 14 specjalnych stref Stanowisko Komisji Go- ekonomicznych o łącznej powierzchni 18 134 ha. Były spodarki na temat oma- one zlokalizowane w 162 miastach i 232 gminach. Po- wianego dokumentu przed- informował o tym sekretarz stanu w Ministerstwie stawiła posłanka Krystyna Gospodarki Jerzy W. Pietrewicz przedstawiając Sej- Stachowicz (PO). Zwróciła mowi coroczną informację Prezesa Rady Ministrów uwagę, że 2014 r. był kolej- o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicz- nym pomyślnym rokiem dla nych. Przypomniał, że w ubiegłym roku rząd na wniosek rozwoju specjalnych stref Ministra Gospodarki zmienił granice wszystkich stref. ekonomicznych. Wskazała Dodał, że w największym stopniu zwiększono strefy na znaczący wzrost liczby pomorską, wałbrzyską i katowicką. W wyniku zmian udzielonych przedsiębior- ich łączna powierzchnia wzrosła o 1930 ha w porów- com zezwoleń na prowadze- naniu do roku 2013. Średni stopień zagospodarowania nie działalności w strefach, stref wyniósł prawie 62%. Na koniec 2014 r. przedsię- zwiększenie ich powierzchni, biorcy posiadali 2056 ważnych zezwoleń na prowadze- wzrost dynamiki inwestycji nie w nich działalności. W omawianym okresie wydano i liczby nowych miejsc pracy. 436 nowych zezwoleń. W porównaniu z 2013 r. liczba W imieniu Komisji Gospodar- zezwoleń wzrosła o 72,3%. Zdaniem wiceministra, to ki wniosła o przyjęcie infor- rekordowa liczba, będąca konsekwencją wprowadze- macji przez Sejm. nia zmienionej mapy pomocy publicznej. Stanowisko Komisji po- W ubiegłym roku skumulowana wartość inwestycji parły wszystkie kluby z wy- w specjalnych strefach ekonomicznych osiągnęła bli- jątkiem PiS. Zwracano uwa- sko 102 mld zł, o ponad 8,8 mld zł więcej niż w 2013 r. gę, że strefy ekonomiczne Zainwestowany w strefach kapitał – podobnie jak pobudziły wiele terenów w 2013 r. – w ponad 74% pochodził z sześciu krajów dotychczas nieaktywnych – Polski, Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Holandii, gospodarczo, o dużym struk- Japonii i Włoch. „Struktura branżowa inwestycji nie turalnym bezrobociu i słabej uległa istotnym zmianom” – podkreślił wiceminister. infrastrukturze. Podkreśla- Sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Wyjaśnił, że największy udział w skumulowanej war- no ich zalety, wśród których Jerzy Witold Pietrewicz tości tych inwestycji miały firmy z branży motoryza- wymieniano m.in. przyrost cyjnej (26%), następnie producenci wyrobów z gumy miejsc pracy, napływ ka- i tworzyw sztucznych (ponad 10%) oraz przedsiębiorcy pitału i nowoczesnych technologii. Wskazywano, iż produkujący wyroby z pozostałych, mineralnych su- stymulują rozwój gospodarczy i rozwój przedsiębior- rowców niemetalicznych (8,7%). czości. Na koniec 2014 r. inwestorzy zatrudniali łącznie bli- W ocenie przedstawiciela Klubu PiS, w przedło- sko 296 tys. pracowników. W stosunku do 2013 r. ich żonym dokumencie zabrakło m.in. informacji o efek- liczba zwiększyła się o ok. 29 tys., to jest 11%. tywności funkcjonowania stref. „Wiemy, jakie były W omawianym okresie spółki zarządzające specjal- zwolnienia podatkowe podmiotów działających na ich nymi strefami ekonomicznymi przeznaczyły na ich pro- terenie, brak jest jednak odpowiedzi, na ile to właśnie mocję ponad 7,8 mln zł. Na budowę infrastruktury na strefy nakłoniły przedsiębiorców do zatrudnienia no- obszarze stref wydano 390,5 mln zł. wych osób i rozpoczęcia bądź poszerzenia już wcze- Wiceminister podał również aktualne dane doty- śniej prowadzonej działalności” – mówił poseł PiS. czące bieżącego roku. Poinformował, że w 2015 r., W imieniu swojego ugrupowania zgłosił wniosek o od- wydano już 100 zezwoleń na inwestycje o wartości rzucenie informacji. 2,4 mld zł, co wiąże się z utworzeniem 2,8 tys. nowych Odpowiadając na pytania posłów, wiceminister miejsc pracy. Rada Ministrów zmieniła granice sześciu J. Pietrewicz powiedział, że obecnie nie rozważa się stref ekonomicznych, co spowodowało zwiększenie ich dalszego przedłużenia okresu funkcjonowania stref obszaru o kolejne 420 ha. (mają one działać do 2026 r.), być może jednak przy- Na koniec pierwszego kwartału br. przedsiębiorcy szłe rządy podejmą inną decyzję. Podkreślił, że stref zainwestowali w strefach 104,5 mld zł. W sumie na ekonomicznych nie można traktować jako instrumentu terenie stref pracuje obecnie 302 tys. osób. zastępującego politykę walki z bezrobociem i aktywi-
KRONIKA SEJMOWA 37 97. POSIEDZENIE SEJMU
Specjalna Strefa Ekonomiczna EURO-PARK MIELEC zacji zasobów pracy. Odniósł się też do prowadzonych dochodowego oraz 4,11 mln zł podatku VAT, ponadto przez ośrodki naukowe badań dotyczących m.in. inwe- przyczynił się także do powstania średnio 31 miejsc stycji w specjalnych strefach ekonomicznych. Wskazał pracy” – tłumaczył. „To pokazuje jak efektywne potra- badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwer- fią być i są inwestycje w specjalnych strefach ekono- sytetu Łódzkiego na przełomie 2013 i 2014 r. „Wynika- micznych” – podkreślił. ło z nich że 1 mln zł pomocy publicznej w 2012 r. wy- Głosowanie nad wnioskiem PiS o odrzucenie infor- generował 6,95 mln zł inwestycji, 0,37 mln zł podatku macji odbędzie się na następnym posiedzeniu.
RZĄD NA BIEŻĄCO INFORMUJE SEJM W SPRAWIE REGIONALNEGO SYSTEMU OSTRZEGANIA I USUWANIA SKUTKÓW KLĘSK ŻYWIOŁOWYCH
Poseł Andrzej Orzechowski w imieniu Klubu poszkodowanym i na konieczność prognozowania PO zwrócił się do ministra administracji i cyfryzacji klęsk żywiołowych oraz im przeciwdziałaniu. „Jak się o przedstawienie informacji w sprawie funkcjono- sprawdza w praktyce nowe narzędzie, Regionalny wania Regionalnego Systemu Ostrzegania oraz usu- System Ostrzegania, mające chronić życie i zdrowie wania skutków klęsk żywiołowych. Nawiązując do Polaków w czasie katastrofalnych zjawisk pogodo- ekstremalnych zjawisk atmosferycznych z ostatniego wych? Jakie prewencyjne działania przeciwpowodzio- weekendu, takich jak burze i nawałnice, którymi coraz we są podejmowane i jakie środki przeznaczono na częściej manifestują się w naszym kraju zmiany kli- ten cel? Jak na bieżąco w przeciwdziałaniu klęskom matyczne, zwrócił uwagę na ogrom strat materialnych i usuwaniu ich skutków reagują służby państwowe?” i społecznych oraz na potrzebę świadczenia pomocy – pytał przedstawiciel wnioskodawcy.
38 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
Przedstawiciel wnioskodawców, Odpowiedzi udzielił minister administracji poseł Andrzej Orzechowski (PO) i cyfryzacji Andrzej Halicki
Minister administracji i cyfryzacji Andrzej Halicki wej, a także na stronach internetowych urzędów wyjaśnił, że pomoc jest wpisana w podstawowe dzia- wojewódzkich. Ostrzeżenia przed najważniejszymi łania Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. Corocz- zagrożeniami możemy otrzymać również poprzez nie jest uchwalana rezerwa na ten cel, w tym roku SMS-y. wynosi 1075 mln zł. Pierwszy etap finansowego Szef resortu poinformował szczegółowo o genezie wsparcia poszkodowanych to bezzwrotne zasiłki, dru- i wdrożeniu systemu RSO. Podkreślił, że całe przed- gi – rozpatrzenie wniosków o przyznanie bezzwrotnej sięwzięcie uruchomiono bardzo szybko i niewielkim pomocy do 20 tys. zł, możliwe są też inne działania. kosztem. „W ubiegłym roku na funkcjonowanie całego Procedura przyznawania pieniędzy jest szybka: wła- systemu wydaliśmy ze środków Ministerstwa ok. 200 dze gminne szacują straty, wojewoda kieruje wniosek tys. zł, w tym roku planujemy wydać 880 tys. zł. Nasi do Ministerstwa o ono refinansuje uruchamiane środ- partnerzy uczestniczą w nim w gruncie rzeczy na ki. W przypadku lipcowych zdarzeń, pierwszego dnia zasadzie dobrej woli. Są nimi, oprócz Telewizji Pol- wydatkowano ponad 200 tys. zł, a już następnego – skiej, z którą podpisaliśmy umowę 13 listopada ub.r., ponad milion. Przyznano prawie 2 mln bezzwrotnych a współpracę faktycznie rozpoczęliśmy 1 stycznia zasiłków; m.in. dla ok. 100 rodzin w województwie ku- br., operatorzy telefonii komórkowej Instytut Mete- jawsko-pomorskim, 164 – w łódzkim i mazowieckim, orologii i Gospodarki Wodnej, 30 – w opolskim raz pojedynczym rodzinom na Śląsku Generalna Dyrekcja Dróg Krajo- i w Wielkopolsce. wych i Autostrad oraz wszystkie W obszarze działań o charakterze prewencyjnym instytucje, służby, które zasilają i naprawczym, minister wskazał na wieloletnie pro- system informacjami, jakie mogą gramy rządowe ukierunkowane na usuwanie znisz- być alertem dla obywateli” – czeń oraz przeciwdziałanie skutkom klęsk – to m.in. wyjaśnił. Podał, że w bieżącym remonty, odbudowa wałów przeciwpowodziowych półroczu RSO ponad 2 tys. razy i budowa nowych, inwestycje, takie jak zbiorniki re- wysłał ostrzeżenia informujące tencyjne, dotacje dla samorządów m.in. na naprawę i dzięki TP wyemitowano je na dróg, mostów i szkół. W tej chwili wydatki na te cele wszystkich kanałach telewizji przekroczyły 600 mln zł. publicznej. Jako partner dzia- Regionalny System Ostrzegania (RSO) umożliwia łają również telewizje kablowe. powiadamianie obywateli o lokalnych zagrożeniach. Resort administracji pracuje też Kieruje nim wojewódzkie centrum zarządzania kry- nad tematycznymi poradnikami zysowego. Komunikaty RSO dostępne są w bezpłat- postępowania w różnych sytu- nej aplikacji mobilnej RSO (na smartfony i tablety), acjach kryzysowych (jest ich już w programach TVP, telegazecie i telewizji hybrydo- 19). RSO bowiem nie dotyczy
KRONIKA SEJMOWA 39 97. POSIEDZENIE SEJMU
tylko klęsk żywiołowych, ale może także powiadamiać Nie ma kraju, w którym istnieje tego rodzaju system o przejezdności dróg, ataku terrorystycznym, zagroże- jak RSO. Stąd delegacje nie tylko z krajów europej- niu lawiną czy chemicznych skażeniach. skich bardzo żywo się interesują tym, żeby przenieść Podczas debaty A. Halicki odniósł się do wielu kwe- ten system do swoich krajów”. Mówiąc o współpracy stii, w tym do sugerowanego podobieństwa ISOK (In- rządu z Międzynarodowym Bankiem Odbudowy i Roz- formatyczny System Obrony Kraju) i RSO. Powiedział: woju w celu sfinansowania projektów przeciwpowo- „Państwo musi służyć obywatelom, aby ci mogli czuć dziowych, podał, że 23 lipca decyzja umowy pożyczki się bezpieczni. Aplikacja RSO spełnia bardzo ważną powinna być zatwierdzona i wejść w życie. Opiewa rolę w przekazywaniu wiadomości na temat zagro- na kwotę ponad 1,2 mld euro. Jak zaznaczył, ochrona żeń występujących lokalnie. (...) Nie jest podobna do przeciwpowodziowa obejmie środkową i dolną Odrę, żadnej innej, bo służy obywatelom, nie jest porów- jak również górną Wisłę, a także przeciwpowodziowy nywalna z żadnym systemem ostrzegania, bo one są system w rejonie Nysy i Kotliny Kłodzkiej oraz zbiorni- systemami wewnętrznymi, przeznaczonymi dla służb. ki retencyjne na Nysie.
SEJM POWOŁAŁ
druki nr 3535, 3583 RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH
Art. 209 ust. 1 Konstytucji nie jest adiunktem w Zakładzie Praw Człowieka tej RP oraz art. 3 ust. 1 ustawy uczelni), a następnie studia prawa konstytucyjnego na o Rzeczniku Praw Obywatel- Central European University w Budapeszcie. W latach skich stanowią, iż rzecznika 2004–2008 koordynował „Program spraw preceden- praw obywatelskich (RPO) sowych” Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, a od powołuje Sejm na pięciolet- 2008 r. zasiada w jej zarządzie. W Fundacji odpowiadał nią kadencję bezwzględną także za kontakty z organizacjami międzynarodowymi, większością głosów. Prawo w tym z Radą Europy oraz UE, a także organizacjami zgłaszania kandydatów przy- pozarządowymi oraz prawnikami pro bono.- Nadzoro sługuje Marszałkowi Sejmu wał działalność badawczą i monitoringową Fundacji, i grupie co najmniej 35 po- w tym dotyczącą przygotowania opinii w procesie le- słów. Do uprawomocnienia gislacyjnym, a także opracowania raportów na temat wyboru niezbędna jest zgoda przestrzegania praw człowieka w Polsce dla Agencji Senatu, wyrażona uchwałą Praw Podstawowych Unii Europejskiej, której jest jed- podjętą w ciągu miesiąca nym z ekspertów. Ponadto jest członkiem rady dyrek- od przekazania mu uchwały torów Funduszu Organizacji Narodów Zjednoczonych Sejmu o wyborze RPO; nie- na rzecz Ofiar Tortur. Prowadził sprawy przed sądami podjęcie uchwały przez Se- krajowymi w charakterze przedstawiciela organizacji nat w tym czasie oznacza społecznej oraz przed Europejskim Trybunałem Praw zgodę tej Izby. Jeżeli Senat Człowieka jako pełnomocnik skarżących. Adam Bodnar nie wyrazi zgody, Sejm powo- prowadzi także działalność publicystyczną w zakresie łuje inną osobę na stanowi- ochrony praw człowieka. Wnioskodawcy podkreślili, sko RPO. iż Adam Bodnar „nigdy nie należał do żadnej formacji Kadencja pełniącej dotych- i nie wspierał żadnej formacji politycznej”. czas funkcję RPO prof. Ireny Zofia Romaszewska ma 74 lata. Jej kandydaturę Lipowicz, upłynęła w dniu rekomendowała w imieniu wnioskodawców z PiS, po- 21 lipca 2015 r. Na kolejną słanka Małgorzata Gosiewska. Przedstawiła imponu- Rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar kadencję zostały zgłoszone jący dorobek polityczny kandydatki i jej liczne, znaczą- kandydatury: Adama Bodna- ce dokonania w obronie praw człowieka, od 1976 r., ra oraz Zofii Romaszewskiej. kiedy organizowała prawną i socjalną pomoc dla Rekomendację Adama Bodnara – w imieniu wnio- represjonowanych robotników i założyła Biuro Inter- skodawców – przedstawili posłowie Robert Macia- wencji KOR, którym kierowała. W latach 1980–1981 szek (PO) oraz Dariusz Joński (SLD). prowadziła Biuro Interwencji Regionu Mazowsze NSZZ Adam Bodnar ma 38 lat. Ukończył Wydział Prawa „Solidarność”. Po 13 grudnia 1981 r. działała w struk- i Administracji na Uniwersytecie Warszawskim (obec- turach podziemnej „Solidarności”. W 1982 r. współ-
40 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
organizowała podziemne Radio „Solidarność”. 5 lipca na stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich przed- 1982 r. została aresztowana, a w lutym 1983 r. ska- stawił Izbie poseł Michał Szczerba. zana na 3 lata więzienia; zwolniono ją na mocy amne- Po prezentacji sylwetek kandydatów wywiązała się stii w lipcu 1983 r. W 1985 r. w USA utworzyła Polski ostra dyskusja, podczas której posłowie wyrażali także Fundusz Obrony Prawnej, będący podstawą material- swoje wątpliwości wobec kandydatów. Na oskarżenia ną kierowanej przez nią wraz z mężem Zbigniewem jednego z posłów SLD o stronniczość Z. Romaszew- Romaszewskim Komisji Interwencji i Praworządności skiej, posłanka Małgorzata Gosiewska odpowiedziała: NSZZ „Solidarność”. Jest laureatką nagrody Praw „Zofia Romaszewska nie należy i nie należała do PiS. Człowieka Fundacji Aurora przy Uniwersytecie Stan- (...) należy do olbrzymiej partii pod nazwą Polska, i dla forda w Kalifornii (1987), organizatorką I Międzynaro- Polski, dla jej obywateli całe życie pracowała”. dowej Konferencji Praw Człowieka (1988) i kolejnych. Dużą część debaty zajęły odpowiedzi Adama Bod- W latach 1989–1994 kierowała Biurem Interwencji nara na pytania o jego wizję funkcji RPO. Kandydat Kancelarii Senatu. W latach 1991–1993 była sędzią PO i SLD powiedział, że w razie wyboru kontynuował- Trybunału Stanu. W dniu 2 czerwca 2006 r. wraz z mę- by dorobek poprzednich rzeczników, służąc wszyst- żem otrzymała tytuł Kustosza Pamięci Narodowej i od kim obywatelom i ochronie praw jednostki. Prioryte- tego czasu jest członkiem kapituły nadającej ten tytuł. tem byłyby działania antydyskryminacyjne, m.in. na W latach 2007–2010 pełniła funkcję kanclerza Kapituły rzecz osób wykluczonych, niepełnosprawnych czy Orderu Odrodzenia Polski. ubezwłasnowolnionych. Odnosząc się do niektórych „Zofia Romaszewska jest rzecznikiem praw oby- uwag o jego liberalne poglądy stwierdził, że prawa watelskich od 40 lat. Do tej pory nie potrzebowała osób homoseksualnych do adopcji dzieci dopusz- instytucji, robiła to samodzielnie, dla ludzi i z ludźmi. czałby w sytuacji, gdy jedno z partnerów ma dziecko Walczyła o prawa człowieka, o ludzi skrzywdzonych z wcześniejszego małżeństwa, które się rozpadło. w okresie komuny i walczy o to cały czas. Pomaga każ- „RPO musi dbać o autorytet urzędu, a wejście w spo- demu, kto się do niej zwraca o pomoc, skrzywdzonym ry światopoglądowe i ideologiczne mogłoby powo- przez wymiar sprawiedliwości, przez błędy urzędnicze. dować, że rzecznik nie reprezentowałby wszystkich” To od lat człowiek instytucja. To człowiek, który dzisiaj – oznajmił. powinien zostać rzecznikiem praw obywatelskich” – Głosowało 430 posłów (większość bezwzględna – powiedziała w podsumowaniu rekomendacji posłanka 216). Za kandydaturą Adama Bodnara głos oddało 239 M. Gosiewska. posłów. Za kandydaturą Zofii Romaszewskiej – 155. Pozytywną opinię Komisji Sprawiedliwości i Praw Sejm podjął uchwałę powołującą Adama Bodnara Człowieka dotyczącą wniosków w sprawie powołania na stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich.
SEJM PODJĄŁ UCHWAŁĘ
druki nr 3480, W SPRAWIE UPAMIĘTNIENIA LOTNIKÓW 3617 POLSKICH WALCZĄCYCH W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ
W sierpniu 2015 r. przypada 75. rocznica bitwy wpłynął projekt uchwały oddającej hołd walecznym o Anglię, jaką w przestrzeni powietrznej nad Wielką polskim lotnikom. Brytanią stoczyły brytyjskie siły lotnicze RAF z nie- Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o posel- miecką Luftwaffe. U boku RAF walczyły cztery polskie skim projekcie uchwały przedstawił Izbie poseł Stefan dywizjony: dwa bombowe (300 i 301), dwa myśliwskie Niesiołowski (PO). Omawiając tło historyczne i zna- (302 i 303) oraz 81. – skupiający polskich pilotów czenie bitwy o Anglię, dał wyraz przekonaniu, że była w dywizjonach brytyjskich. Odznaczyły się szczególną ona momentem przełomowym – przekreśliła niemiec- skutecznością; ich nacechowany wielką odwagą udział kie plany zmuszenia Wielkiej Brytanii do kapitulacji za w walce powietrznej walnie przyczynił się do odparcia pomocą wojny powietrznej. Stało się to z dużym udzia- niemieckiej napaści na Anglię, a w konsekwencji – do łem polskich pilotów. „Spośród wszystkich walk II woj- zwycięstwa aliantów w II wojnie światowej. W związ- ny światowej ta wydaje się szczególna, bo była w mo- ku z tą rocznicą, z inicjatywy posłów PO, do Sejmu mencie, kiedy wydawało się, że III Rzeszy nic nie jest
KRONIKA SEJMOWA 41 97. POSIEDZENIE SEJMU
Król Jerzy VI z wizytą w 303. Dywizjonie, 26 września 1940 r.
w stanie powstrzymać, kiedy Hitler szedł od zwycię- polska przelana na wszystkich frontach we wszyst- stwa do zwycięstwa, a Wielka Brytania samotnie sta- kich wojnach o Polskę jest tak samo cenna. W związku wiała opór hitlerowskim Niemcom” – stwierdził poseł. z tym autorzy uchwały dla podkreślenia wagi i znacze- „Polscy piloci w liczbie ok. 90 stanowili mniej więcej nia tej kampanii zwracają się do Sejmu, aby przy tej 5% lotników brytyjskich, ale liczba zestrzeleń przekra- okazji oddać hołd wszystkim polskim lotnikom walczą- czała 10%” – zaznaczył. Przypomniał, że słynne słowa cym w II wojnie światowej”. Winstona Churchilla: „Nigdy Wszystkie kluby odniosły się przychylnie do projektu. w historii ludzkich konfliktów Sejm jednogłośnie podjął uchwałę: tak wielu nie zawdzięczało tak wiele tak nielicznym”, W 75. rocznicę bitwy o Wielką Brytanię Sejm Rze- w dużym stopniu odnosiły się czypospolitej Polskiej oddaje hołd polskim lotnikom, do polskich pilotów. którzy walczyli na wszystkich frontach II wojny świa- Poseł sprawozdawca re- towej i swym poświęceniem przyczynili się do zwycię- komendując Izbie przyjęcie stwa aliantów. uchwały, powiedział: „Krew
Poseł sprawozdawca Stefan Niesiołowski (PO)
42 KRONIKA SEJMOWA 97. POSIEDZENIE SEJMU
NA POSIEDZENIU W DNIACH 21–24 LIPCA 2015 R. SEJM PONADTO:
ROZPATRZYŁ STANOWISKA SENATU W SPRAWIE USTAW o zmianie ustawy o sporcie oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (druki nr 2674, 2715, 3161, 3318, 3318-A, 3655, 3698; przyjęto część poprawek Senatu); o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3352, 3486, 3486-A, 3652, 3716; przyjęto część poprawek Senatu); o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3369, 3499, 3499-A, 3651, 3703; przyjęto część poprawek Senatu); o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (druki nr 3388, 3455, 3653, 3709; przyjęto poprawki Senatu); o zmianie ustawy – Prawo własności przemysłowej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3249, 3443, 3654, 3695; przy- jęto poprawki Senatu); o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3516, 3620, 3722, 3732; przyjęto poprawkę Senatu); o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (druk nr 3519, 3656; przyjęto poprawki Senatu); o kontroli niektórych inwestycji (druki nr 3454, 3559, 3559-A, 3726, 3736; przyjęto poprawki Senatu); o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3525, 3636, 3636-A, 3724, 3737; przyjęto część poprawek Senatu); o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3335, 3528, 3723, 3733; przyjęto poprawki Senatu); o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych (druki nr 3475, 3602, 3602-A, 3728, 3734; przyjęto poprawki Senatu); o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3517, 3619, 3727, 3742; przyjęto poprawki Senatu). PONOWNIE SKIEROWAŁ DO KOMISJI komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i ustawy – Prawo budowlane (druki nr 2964, 3640); poselskie projekty ustaw o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1441, 3425, 3426, 3699); poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (druki nr 1859, 3704). SKIEROWAŁ DO KOMISJI rządowy projekt ustawy o zdrowiu publicznym (druk nr 3675); rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3643); rządowy projekt ustawy o pracy na morzu (druk nr 3645); rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3661); rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3658); rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3662); poselski projekt ustawy o szczególnych zasadach restrukturyzacji walutowych kredytów mieszkaniowych w związku ze zmianą kursu walut obcych do waluty polskiej oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 3660); rządowy projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (druk nr 3644); rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3659); rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3697).
PODJĄŁ UCHWAŁĘ w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 3739).
ROZPOCZĄŁ ROZPATRYWANIE sprawozdania Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie wniosku ko- mendanta głównego Policji z dnia 22 września 2014 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie posła Armanda Ryfińskiego (druk nr 3635; w związku ze złożonym przez posła oświadczeniem o zrze- czeniu się immunitetu, marszałek Sejmu zwróciła się do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o przedstawienie opinii, co do formalnej poprawności tego oświadczenia).
KRONIKA SEJMOWA 43 Z PRAC KOMISJI
DZIAŁALNOŚĆ REGIONALNYCH IZB OBRACHUNKOWYCH W 2014 R.
Komisje: do Spraw Kontroli Państwowej oraz i kontroli w samorządach w nowej sytuacji prawnej Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej związanej z wejściem w życie, od 2014 r., indywidu- na posiedzeniu 21 lipca br. rozpatrzyły sprawozdanie alnego wskaźnika obsługi zadłużenia (art. 243 usta- z działalności regionalnych izb obrachunkowych (RIO) wy o finansach publicznych). Podkreślił, że wynikiem i wykonania budżetu przez jednostki samorządu te- działań izb jest znaczne ograniczenie liczby jednostek rytorialnego w 2014 r. Dokument składa się z dwóch zagrożonych niespełnieniem wskaźnika. Poinformo- części. Pierwsza poświęcona jest działalności RIO wał również, że w ubiegłym roku z inicjatywy KR RIO w zakresie zapewnienia zgodnego z prawem pro- izby kontynuowały kontrolę koordynowaną w zakresie wadzenia gospodarki finansowej przez jednostki sa- zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego. morządu terytorialnego i ich związki. Druga zawiera Oprócz działalności kontrolno-nadzorczej izby pro- informacje na temat wykonania budżetu przez wszyst- wadzą także działalność informacyjno-szkoleniową. kie jednostki samorządu terytorialnego (JST). W ubiegłym roku zorganizowały 193 szkolenia, w któ- Pierwszą część przedstawił zastępca przewodni- rych uczestniczyło ponad 16,5 tys. pracowników JST. czącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachun- Korzystali z nich także radni i sołtysi. kowych Ryszard Zajączkowski. Poinformował, że Ryszard Zajączkowski wspomniał też o problemach w 2014 r. izby zbadały ponad 168,6 tys. uchwał i za- regionalnych izb obrachunkowych związanych z od- rządzeń organów jednostek samorządu terytorialnego chodzeniem pracowników. Zwrócił uwagę, że kadra i związków komunalnych. Przeprowadziły 1260 kon- RIO jest dobrze wykształcona i wyszkolona. Prawie troli jednostek samorządu i innych podmiotów, w tym 88% zatrudnionych legitymuje się wyższym wykształ- 732 kontrole kompleksowe. Ponadto skontrolowały ceniem. To radcy prawni, audytorzy, doktoranci, dok- ponad 123,9 tys. sprawozdań z wykonania budżetów torzy. „To bardzo mocny zespół. Naszym zadaniem JST. Zastępca przewodniczącego KR RIO zwrócił jest utrzymać go, ale czasami chodzi o sprawy nie- uwagę na malejącą liczbę nieprawidłowości stwier- wynikające z naszych możliwości” – mówił zastępca dzonych w kontrolowanych uchwałach. Kolegia izb przewodniczącego KR RIO. musiały przyjąć 15 budżetów dla 10 gmin, 1 powiatu Drugą część sprawozdania dotyczącą wykonania oraz 4 związków międzygminnych. „To niewielka licz- budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego ba” – ocenił. Przypomniał, że ważnym zadaniem izb przedstawiła komisjom zastępca przewodniczącego w roku sprawozdawczym było sprawowanie nadzoru KR RIO Lucyna Hanus. Poinformowała, że dochody ogółem zostały zrealizowane w kwocie 194 337 188 tys. zł, natomiast wydat- ki wyniosły 196 754 150 tys. zł. Dług samorządów zamknął się w kwocie 72 109 871 tys. zł. Zwróciła uwagę, że w porównaniu z 2013 r. dług był wyższy o 4,3%. Ostateczna relacja zadłużenia samorządów do zrealizowanych przez nie dochodów wyniosła 37%. W dyskusji mówiono m.in. o pozio- mie wynagrodzeń pracowników regio- nalnych izb obrachunkowych i ich wpły- wie na wykonywanie przez izby zadań kontrolnych i nadzorczych. Zwracano uwagę, że niekiedy kontrolerzy izby za- rabiają znacznie mniej niż pracownicy samorządowi. Poruszono również kwe- stię zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego, m.in. w parabankach. Ta sprawa była szerzej omawiana na posiedzeniu podkomisji stałej ds. fi- nansów samorządowych Komisji Sa- morządu Terytorialnego i Polityki Re- gionalnej. Komisje przyjęły sprawozdanie do wiadomości.
44 KRONIKA SEJMOWA Z PRAC KOMISJI
BILANS ŁOTEWSKIEJ I PRIORYTETY LUKSEMBURSKIEJ PREZYDENCJI W RADZIE UE
Komisje: do Spraw Unii Europejskiej oraz Spraw oznajmiła. Wyjaśniła, że Zagranicznych na posiedzeniu w dniu 22 lipca br. za- chodzi przede wszystkim poznały się z informacją na temat bilansu łotewskiej o znoszenie barier w wy- prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Przedstawi- mianie handlowej, które ciel prezydencji łotewskiej w Radzie Unii Europejskiej, rozpoczęło się od stycz- chargé d’affaires a.i. Ambasady Republiki Łotewskiej nia br. Anda Ăbele oceniła prezydencję swego kraju jako Przedstawicielka pre- bardzo dynamiczną. „Mieliśmy dwa cele. Po pierwsze zydencji łotewskiej mówi- – sterowaliśmy pracami Rady, aby przejść suchą stopą ła również o inicjatywach jej kraju w sprawie współ- przez kryzys gospodarczy i finansowy. Po drugie – pro- pracy euro-azjatyckiej. Podkreśliła, że Łotwa wspiera mowaliśmy zrównoważony rozwój i bezpieczeństwo współpracę gospodarczą Unii Europejskiej z Azją w ta- w regionie, współpracując z wysokim przedstawicie- kich dziedzinach jak rolnictwo, zielone technologie, lem UE ds. bezpieczeństwa i polityki zagranicznej” – wydajność energetyczna, bezpieczeństwo. tłumaczyła. Zwróciła uwagę, że w czasie prezydencji doszło do Przypomniała podstawowe priorytety prezyden- przyśpieszenia negocjacji ze Stanami Zjednoczonymi cji: Europa: cyfrowa, zaangażowana i konkurencyjna. w sprawie układu o Transatlantyckim Partnerstwie Zwróciła uwagę, że prezydencja łotewska musiała w dziedzinie Handlu i Inwestycji. stawić czoła dodatkowym wyzwaniom. Wyjaśniła, że Mówiąc o polityce rozszerzenia, A. Ăbele opowie- chodzi m.in. o sytuację na Ukrainie oraz w Syrii. „Naj- działa się za zachowaniem dotychczas obowiązujących poważniejszym wyzwaniem dla całej społeczności mię- zasad w tym zakresie. Przypomniała, że podczas pre- dzynarodowej jest terroryzm” – podkreśliła. zydencji łotewskiej prowadzone były rozmowy z Czar- Do głównych osiągnięć prezydencji zaliczyła m.in. nogórą, Serbią i Turcją w sprawie ich członkostwa osiągnięcie porozumienia w sprawie utworzenia Euro- w UE. pejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych, rozpo- „Mamy nadzieję, że osiągnęliśmy postęp w wielu częcie realizacji projektu unii energetycznej. A. Ăbele obszarach” – mówiła A. Ăbele. Podziękowała Polsce wspomniała również o działaniach Łotwy dotyczących za rady i wsparcie w wielu kwestiach. „Prezydencji walki z terroryzmem oraz sytuacji na Ukrainie. Zwróci- luksemburskiej życzę wszystkiego co najlepsze” – za- ła uwagę na potrzebę nowej strategii bezpieczeństwa kończyła. wewnętrznego na następne 5 lat. Poinfor- mowała, że Łotwa przygotowała stosowny plan działań. Konieczne jest jego wdroże- nie. Jej zdaniem, Unia powinna m.in. efek- tywniej reagować na kampanie propagan- dowe i poprawiać wymianę informacji, co – jak dodała – zwiększy efektywność walki z terroryzmem. Anda Ăbele przypomniała, że w trak- cie łotewskiego przewodnictwa odbył się w Rydze IV Szczyt Partnerstwa Wschod- niego, który określiła jako „ważne wyda- rzenie”. Potwierdził on, że kraje człon- kowskie UE oraz kraje partnerskie są zainteresowane kontynuowaniem współ- pracy. „Partnerstwo Wschodnie będzie się rozwijać. Nasza współpraca będzie w przyszłości bardziej dynamiczna, lepiej zorganizowana i ukierunkowana na potrze- by poszczególnych krajów” – przekonywa- ła. Odnosząc się do sytuacji na Ukrainie, zwróciła uwagę na konieczność pełnego wdrożenia porozumień mińskich. Dodała, że warunkiem jest wycofanie przez Ro- sję wojsk z tego regionu. „Rozpoczynamy nowy etap współpracy UE z Ukrainą” –
KRONIKA SEJMOWA 45 Z PRAC KOMISJI
Ambasador zapowiedział kontynuowanie dotych- czasowych działań w walce z terroryzmem. Wspo- mniał m.in. o pracach związanych ze strategią bezpie- czeństwa wewnętrznego. Czwarty priorytet wiąże się z ożywieniem jednolite- go rynku. Prezydencja zamierza skoncentrować się na jego wymiarze cyfrowym. G. Faber zwrócił uwagę na znaczenie zniesienia opłat roamingowych. „Niezmier- nie istotne jest utworzenie wspólnego, jednolitego Następnie Komisje zapoznały się z programem pre- rynku cyfrowego. Musimy pogłębić jednolity rynek, zydencji luksemburskiej w Radzie Unii Europejskiej. łącząc najbardziej efektywne regulacyjne i nieregula- „Jest to 12. prezydencja Luksemburga. Jesteśmy cyjne instrumenty” – przekonywał. dumni i podekscytowani, ponieważ przejmujemy ster Zapowiedział także kontynuowanie prac związanych w okresie, kiedy UE stoi przed wielkimi wyzwaniami” z unią energetyczną ustanowioną w trakcie prezyden- – rozpoczął swoje wystąpienie przedstawiciel prezy- cji łotewskiej. Luksemburg będzie również promował dencji w Radzie Unii Europejskiej, ambasador Wiel- przechodzenie do gospodarki opartej na niskim wyko- kiego Księstwa Luksemburga Georges Faber. Zaliczył rzystaniu węgla. „Uważamy, że jest to istotny czynnik do nich m.in. kryzys w Grecji oraz kwestie migracyj- zrównoważonego wzrostu, ale także źródło rozwoju ne. Nadrzędny cel prezydencji określił jako „Unia dla i bogactwa, a ostatecznie wzrostu gospodarczego obywateli”. Podkreślił, że Luksemburg w czasie swego i zwiększenia zatrudnienia” – tłumaczył G. Faber. przewodnictwa zamierza skoncentrować się na sze- Piąty priorytet dotyczy poprawy konkurencyjności. ściu priorytetach. Luksemburg zamierza sfinalizować prace nad unią mo- Pierwszy związany jest z gospodarką. Ambasador netarną, ekonomiczną i gospodarczą. Celem prezyden- wyjaśnił, że chodzi o stymulowanie inwestycji w celu cji jest również walka z przestępstwami podatkowymi pobudzenia wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. i unikaniem opodatkowania. „Będziemy starali się za- „Naszym zadaniem będzie zmobilizować fundusze, pewnić konkurencyjność i równe zasady dla wszyst- żeby umożliwić finansowanie projektów strategicz- kich” – deklarował ambasador. nych, które będą wnosiły wartość dodatkową” – oznaj- Dyplomata wspomniał także o przyśpieszeniu nego- mił. Dodał, że jego kraj będzie również podejmował cjacji w sprawie układu o Transatlantyckim Partner- działania na rzecz stworzenia unii rynków kapitało- stwie w dziedzinie Handlu i Inwestycji. wych, co przełoży się na wzrost inwestycji. Luksemburg jako priorytetowe traktuje również Drugi priorytet – to pogłębienie społecznego wy- działania na rzecz wdrożenia zielonej gospodarki o ni- miaru Unii Europejskiej. Luksemburski dyplomata skiej emisji CO2. „Będziemy promować innowacyjną zwrócił uwagę, że spójność społeczna będąca filarem i konkurencyjną gospodarkę, nastawioną na niską UE została osłabiona przez kryzys ekonomiczno-finan- emisję dwutlenku węgla” – zapewnił G. Faber. sowy. „Wzmacnianie filaru społecznego jest dla nas Szósty priorytet – to wzmocnienie obecności UE niezwykle ważne” – zapewnił. Zapowiedział podejmo- na arenie międzynarodowej. Luksemburg będzie wanie działań m.in. na rzecz ograniczenia bezrobocia, wspierał wysokiego przedstawiciela UE ds. polityki zwłaszcza wśród młodych. „Będziemy inwestować zagranicznej i bezpieczeństwa. W polityce rozsze- głównie w kapitał ludzki” – zadeklarował. Prezyden- rzenia UE prezydencja będzie zachęcać do otwarcia cja zamierza skoncentrować się m.in. na zwiększeniu nowych rozdziałów negocjacyjnych z Turcją, Czarno- zatrudnienia kobiet oraz kwestiach równości w życiu górą i Serbią, jeśli wszystkie warunki zostaną speł- politycznym i ekonomicznym. „Postrzegamy to jako nione. „Podejmiemy dalsze kroki dotyczące integracji istotny czynnik wspierający wzrost” – tłumaczył am- z Macedonią i Albanią” – mówił ambasador. Zapowie- basador. dział także podpisanie umów z Kosowem oraz Bośnią Trzeci priorytet dotyczy migracji i walki z terrory- i Hercegowiną. zmem. G. Faber zwrócił uwagę, że migracja stała się Luksemburski dyplomata wspomniał także o kon- obecnie najbardziej palącym problemem. Wskazał na tynuacji prac rozpoczętych podczas szczytu Partner- konieczność wypracowania podejścia systemowego stwa Wschodniego w Rydze. Wyjaśnił, że chodzi m.in. w tym zakresie. Poinformował, że prezydencja zapro- o wdrożenie umowy stowarzyszeniowej z Mołdawią, ponowała program dotyczący azylów i migracji. Wyja- Ukrainą i Gruzją. „Będziemy monitorować rozwój sytu- śnił, że obejmuje on wszystkie aspekty przesiedlenia acji na Ukrainie” – zapewnił. w krótkim terminie, a także uwzględnia powroty, read- Ambasador wspomniał również o stosunkach mię- misję i reintegrację, czyli współpracę z krajami pocho- dzy UE a Azją. Uznał je za bardzo ważne. Podkreślił, dzenia i tranzytowymi. Wyraził nadzieję na skuteczną że ten kontynent nie zostanie pominięty przez prezy- walkę ze szmuglerami ludzi i handlarzami żywym to- dencję. Poinformował, że w Luksemburgu odbędzie się warem. szczyt ministrów spraw zagranicznych krajów ASEM.
Skrócone informacje o pracach wszystkich komisji oraz biuletyny z ich posiedzeń dostępne są na stronie internetowej Sejmu: www.sejm.gov.pl
46 KRONIKA SEJMOWA GOŚCIEZ PRAC ZE KOMISJI ŚWIATA
WIZYTA PRZEWODNICZĄCEGO IZBY DEPUTOWANYCH MEKSYKU
Rozwój współpracy dwustronnej, w tym gospodar- było czasem ogromnych przemian – udało się prze- czej i parlamentarnej, oraz doświadczenia w prze- prowadzić m.in. reformę samorządową, administra- prowadzaniu reform strukturalnych to najważniejsze cji, edukacji i finansów publicznych. Podkreśliła, że tematy spotkania marszałek Sejmu Małgorzaty Kida- reformy wymagają czasu i konsekwencji. Dodała, że wy-Błońskiej z przewodniczącym Izby Deputowanych dla Polski ważnym „kołem zamachowym” było wej- Meksyku Julio Césarem Moreno Riverą, które odby- ście do UE. ło się w Sejmie 22 lipca br. To pierwsze od 15 lat spo- Julio César Moreno Rivera podkreślił znacze- tkanie w ramach polsko-meksykańskich kontaktów nie jego wizyty w Polsce z punktu widzenia zmian parlamentarnych na szczeblu szefów parlamentów. wprowadzanych, bądź przygotowywanych, obecnie Podczas rozmowy podkreślono rozwój relacji łą- w Meksyku. Mówił m.in. o reformie konstytucyjnej czących oba kraje. Małgorzata Kidawa-Błońska i Ju- i w takich obszarach jak szkolnictwo, energetyka czy lio César Moreno Rivera zwrócili uwagę na rosnącą ochrona środowiska. wymianę handlową pomiędzy Polską oraz Meksy- Politycy rozmawiali również o doświadczeniach kiem, zgadzając się, że nie odzwierciedla ona poten- dotyczących funkcjonowania parlamentów oraz do- cjałów obu krajów i należy poszukiwać możliwości jak brych praktykach z zakresu transparentności i walki najlepszego ich wykorzystania. Przewodniczący mek- z korupcją, o perspektywach pogłębienia kontaktów sykańskiej Izby Deputowanych wyraził uznanie dla na płaszczyźnie parlamentarnej, w szczególności na stabilnej gospodarki i wzrostu gospodarczego Polski. poziomie grup bilateralnych. Nawiązano także do Spotkanie było też okazją do rozmowy o doświad- kwestii polsko-meksykańskiej współpracy w dzie- czeniach związanych z procesem reform politycznych, dzinie kultury i turystyki. Mówiono ponadto o dzia- społecznych i gospodarczych w naszym kraju. Mar- łaniach na rzecz ochrony środowiska oraz realizacji szałek przypomniała, że dla Polski ostatnie 25 lat pakietu klimatycznego.
KRONIKA SEJMOWA 47 KONFERENCJEZ PRAC KOMISJI
„90 LAT KOBIET W POLICJI”
Pod honorowym patronatem premier Ewy Kopacz, z członkami Prezydium Sejmu, premier Ewa Kopacz, w ramach Centralnych Obchodów Święta Policji, 23 lip- minister spraw wewnętrznych Teresa Piotrowska, ca br. w Sali Kolumnowej Sejmu odbyła się Międzyna- przedstawiciele polskiej Policji oraz delegacje między- rodowa Konferencja Naukowa „90 lat kobiet w Policji”, narodowe, parlamentarzyści i naukowcy. zorganizowana przez Parlamentarną Grupę Kobiet. „90 lat temu kobiety stanęły na straży prawa w Pol- Konferencji towarzyszyła wystawa fotograficzna pod sce; czujemy się bezpieczniej wiedząc, że w służbach tym samym tytułem, przedstawiająca polskie funkcjo- mundurowych są funkcjonariuszki. Żyjemy w XXI wie- nariuszki Policji i Milicji Obywatelskiej i zadania, jakie ku i doceniamy postawę polskich kobiet, zawsze bar- dzo zdecydowanych, zdeterminowanych, z charakte- rem, które potrafiły sprawdzać się na różnych polach” – powiedziała premier Ewa Kopacz w wystąpieniu in- auguracyjnym. Istotną rolę kobiet w polskiej Policji podkreśliła tak- że marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska, wskazując na odpowiedzialność zawodową, jaka na nich spoczy- wa. Przypomniała, że funkcjonariuszki pojawiły się w Policji już w 1925 r. – pierwsze absolwentki kursu policyjnego zasiliły szeregi urzędu śledczego Warsza- wy i policję kryminalną w Łodzi. Marszałek wspomnia- ła również o znaczeniu równouprawnienia w służbach mundurowych, wyrażając przekonanie, że potrzebne jest wprowadzenie nowych rozwiązań prawnych i or- ganizacyjnych, dających pełniejszą niż dotychczas gwarancję respektowania zasad równości. Marszałek pogratulowała także komendantowi wojewódzkiemu Policji w Opolu, nadinspektor Irenie Doroszkiewicz, która tego dnia jako pierwsza kobieta w historii pol- skiej Policji otrzymała z rąk prezydenta nominację ge- neralską. Wicemarszałek Elżbieta Radziszewska w swoim wystąpieniu nawiązała do historii obecności kobiet realizowały one w dwudziestoleciu międzywojennym w Policji i w polskim parlamentaryzmie. Jak podkre- i po II wojnie światowej. W wydarzeniu uczestniczyli śliła, z zadowoleniem obserwuje zmiany, jakie zaszły m.in. marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska wraz w formacjach mundurowych.
48 KRONIKA SEJMOWA Z PRACKONFERENCJE KOMISJI
Policjantkom dziękowała również przewodnicząca Spotkanie poświęcone było nie tylko historii, ale Parlamentarnej Grupy Kobiet, posłanka Bożena Szy- i obecnej sytuacji kobiet w służbach mundurowych dłowska. Wspomniała, że w Policji na różnych stano- w Polsce i za granicą. Mówiono o specyfice ich pracy wiskach pracuje 15 tys. kobiet, a wiele z nich piastuje w Interpolu i Europolu. Uczestnicy konferencji zapoznali odpowiedzialne kierownicze funkcje. się też z działaniami Europejskiej Sieci Policjantek.
WYDARZENIA MARSZAŁEK SEJMU W NARODOWYM INSTYTUCIE AUDIOWIZUALNYM
W dniu 29 lipca br. marszałek Sejmu Małgorzata Kidawa- -Błońska złożyła wizytę w siedzibie Narodowego Instytutu Audiowizualnego w Warszawie. W programie spotkania zna- lazła się m.in. prezentacja Archiwum NInA, sali audiowizual- nej, pracowni digitalizacji oraz przestrzeni edukacyjnych. Marszałek zwiedziła sale edukacyjne Instytutu, w których odbywają się m.in. warsztaty animacji poklatkowej. W trak- cie zajęć dzieci mają okazję poznania procesu powstawania filmu animowanego z wykorzystaniem fotografii cyfrowej, elementów montażu i projektowania scenografii oraz zapo- znają się z podstawowymi terminami związanymi ze sztuką filmową. Narodowy Instytut Audiowizualny jest nowoczesną insty- tucją, która oferuje wszystkim dostęp do bogatego archiwum polskiej kultury. Obecnie Instytut umożliwia odwiedzającym skorzystanie z ok. 10 tys. materiałów audiowizualnych – fil- mów, animacji, dokumentów, rejestracji spektakli teatralnych oraz archiwalnych programów telewizyjnych i radiowych.
KRONIKA SEJMOWA 49 WYDARZENIAZ PRAC KOMISJI
O POLSKO-ŻYDOWSKIM POJEDNANIU
tracyjnego w Buchenwaldzie. Po wyzwoleniu wyjechał do Anglii wraz z grupą kilkuset żydowskich sierot. W 1948 r. roku zaczął trenować podnoszenie ciężarów. W 1954 r. został mistrzem Wielkiej Brytanii w wadze lekkiej. Jako reprezentant Zjednoczonego Królestwa brał udział w olimpiadach w Melbourne w 1956 r. oraz w Rzymie w 1960 r. Wielokrotnie przyjeżdżał w latach powojennych do swojej pierwszej ojczyzny. Za działal- ność na rzecz pojednania polsko-żydowskiego otrzy- mał Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Michael Freedland jest znanym brytyjskim dzienni- karzem i pisarzem, autorem ponad 40 książek, w tym poczytnych biografii, m.in. Elvisa Presleya i Judy Gar- land. Od lat przyjaźni się z Benem Helfgottem. Obecna wizyta w Polsce obu panów związana jest z planowaną przez Freedlanda książką biograficzną o swoim ocalo- nym z Holokaustu przyjacielu, który stał się po wojnie podziwianym w Anglii i na świecie sportowcem. Wicemarszałek E. Radziszewska z ogromnym zain- teresowaniem wysłuchała wspomnień swoich gości. W dniu 21 lipca br. wicemarszałek Elżbieta Ra- Rozmawiano o ewentualnym wydaniu po polsku i an- dziszewska przyjęła w Sejmie Bena Helfgotta oraz gielsku pisanego podczas okupacji pamiętnika Miriam Michaela Freedlanda, ocalałych z Holokaustu, którzy Chaszczewackiej z Radomska – nastoletniej ofiary wspominali swoje dzieciństwo w Polsce. Zagłady. Goście interesowali się stanem zabytków Ben Helfgott w czasie okupacji wraz z rodziną zna- kultury żydowskiej w Polsce. lazł się w piotrkowskim getcie. Jego matka i ośmio- Ben Helfgott i Michael Freedland wraz z wicemar- letnia siostra rozstrzelane zostały przez hitlerowców szałek Sejmu złożyli kwiaty pod tablicą upamiętniającą w Lesie Wolborskim. Jesienią 1944 r., po likwidacji parlamentarzystów polskich, którzy zginęli w czasie getta, Helfgott wywieziony został do obozu koncen- II wojny światowej.
50 KRONIKA SEJMOWA Z PRACWYSTAWY KOMISJI
DRAMAT WOJENNYCH UCHODŹCÓW Z 1915 R.
W dniu 21 lipca 2015 br. w hallu głównym Sejmu kie, materialne i kulturowe; szacuje się je na 30–40% wicemarszałek Jerzy Wenderlich otworzył wystawę przedwojennej populacji miejscowości objętych tym fotograficzną pod tytułem „Bieżeństwo (uchodźstwo) procesem. Wicemarszałek podkreślił, że naszym obo- 1915. Wspólna historia”, zorganizowaną przez Fun- wiązkiem jest pamiętać o tamtych wydarzeniach. dację Księcia Konstantego Ostrogskiego przy wspar- ciu Ambasady Republiki Białoruś w Polsce. Ekspozycja została zaprezentowana w Sejmie z inicjatywy posła Eugeniusza Czykwina. W uroczystości wzięli udział m.in. radca-minister ds. handlu w ambasadzie Białorusi Igor Se- kreta, posłowie, samorządowcy, członkowie rodzin bieżeńców, a uświetnił ją występ ze- społu młodzieżowego Żemerwa, działającego przy Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach. Wystawa składa się z archiwalnych zdjęć i dokumentów pochodzących z lat 1909–1923, udostępnionych przez m.in. Białoruskie Mu- zeum Narodowe Historii i Kultury, muzea krajoznawcze w Baranowiczach i Słonimiu, Muzeum Historyczno-Artystycznego w Kali- ningradzie i Kobryńskie Muzeum Wojskowo -Historyczne im. A. Suworowa. „To szczególna wystawa. Przypomina nie- mal zapomniane wydarzenia z okresu I wojny światowej, właściwie nieobecne w polskiej świadomości historycznej” – powiedział Je- rzy Wenderlich, otwierając ekspozycję. Skut- kiem bieżeństwa były olbrzymie straty ludz-
KRONIKA SEJMOWA 51 WYSTAWYZ PRAC KOMISJI
„BRANIEWO – PIERWSZA STOLICA WARMII”
W hallu Nowego Domu Poselskiego 21 lipca br. burmistrz miasta Braniewa Monika Trzcińska, za- stępca burmistrza Winicjusz Sokół oraz poseł ziemi braniewskiej Wojciech Penkalski, w obecności m.in. przedstawicieli samorządu, posłów oraz senatorów, otworzyli wystawę pod nazwą „Braniewo – Pierwsza Stolica Warmii”. Ekspozycję prezentowaną w Sejmie z inicjatywy posła W. Penkalskiego przygotowali pra- cownicy Urzędu Miasta oraz członkowie Towarzystwa Miłośników Braniewa. Odwiedzający mogli obejrzeć przedwojenną i obecną zabudowę miasta, uwiecznioną na kilkudziesięciu fotografiach. Wystawie towarzyszyła prezentacja i degustacja wyrobów Cukierni Warmińskiej, która przygotowała m.in., specjalnie na tę okazję, tort z logo Sejmu. Trady- cyjne chleby i słodkości mistrzów cukiernictwa z Bra- niewa spotkały się z ogromnym uznaniem zwiedzają- cych ekspozycję. Celem wystawy była promocja Braniewa, zapozna- nie z jego historią i dniem współczesnym oraz per- spektywami rozwoju.
52 KRONIKA SEJMOWA ZZ PRAC PRAC KLUBÓW* KLUBÓW
KLUB PARLAMENTARNY PO
REWITALIZACJA PRZYWRÓCONA!
W lipcu podczas 97. posiedzenia Sejmu uchwa- Rewitalizacja stanowi zadanie własne gminy, czyli lona została ustawa o rewitalizacji. Ustawa daje do- wyłącznie gmina może być inicjatorem przystąpienia skonałe narzędzia samorządom, które będą mogły do tych działań. Gmina określa obszar zdegradowany przywrócić zdegradowane obszary miastom, ożywić i przygotowuje dla tego obszaru gminny program rewi- je i sprawić, że jakość życia w tych obszarach ule- talizacji. W specjalnej strefie rewitalizacji obowiązują gnie znaczącej poprawie – powiedziała po głosowa- specjalne zasady gospodarowania nieruchomościami, niu nad ustawą poseł Krystyna Sibińska, przewod- gospodarki mieszkaniowej oraz planowania przestrzen- nicząca Podkomisji stałej ds. rozwoju i rewitalizacji nego. Dodatkowo obszar ten miast. W nowej perspektywie finansowej Unii Eu- uzyskuje specjalne przywile- ropejskiej przewidziano na projekty rewitalizacyjne je i uwarunkowania. 25 mld zł. To dotychczas największy budżet na re- Poseł Magdalena Ko- witalizację – zwróciła uwagę poseł Sibińska. chan, wiceprzewodnicząca Podkomisji stałej ds. roz- Z kolei poseł Józef Lassota podkreślił, że ustawa woju i rewitalizacji miast, o rewitalizacji jest jedną z ważniejszych ustaw przy- podkreśliła, że rewitali- jętych przez Sejm, bo przywraca do życia te obszary, zacja nie jest wyłącznie które dziś mają poważne problemy. Jak pokazują sta- procesem uruchamiania tystyki, w wielu polskich miastach i gminach występują funduszu remontowego, obszary zdegradowane, w których występują proble- ale projektem, w którym my społeczne, zniszczona infrastruktura, zapaść go- niezbędny jest udział i za- spodarcza i gorsza jakość przestrzeni publicznej. Naj- angażowanie mieszkańców częściej te obszary są skumulowane w centrach miast. zdegradowanego terenu. W Polsce zdegradowanych jest około 20% obszarów Rewitalizacja odbywa się miast – dodał poseł Lassota. z ludźmi i dla ludzi.
KONIEC „PODZIEMIA ADOPCYJNEGO”
Koniec procederu handlu dziećmi – taki cel Chcemy skończyć z podziemiem adopcyjnym – pod- postawili przed sobą parlamentarzyści Platformy kreślił poseł Robert Maciaszek, przewodniczący Pod- Obywatelskiej, przygotowując nowelizację Kodek- komisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego, su rodzinnego i opiekuńczego oraz Kodeksu po- podkreślając, że Platforma Obywatelska już w 2011 r. stępowania cywilnego ograniczającą tzw. adopcję rozpoczęła walkę z tym nielegalnym procederem od ze wskazaniem. Rozwiązanie to uszczelnia sam wprowadzenia ustawy o wspieraniu rodziny i sys- system i zawęża krąg osób, które rodzice biolo- temie pieczy zastępczej. By zwiększyć skuteczność giczni mogą wskazać jako rodziców adopcyjnych. obowiązującego prawa, podjęty został kolejny krok w postaci ustawy ograniczającej adopcję ze wskaza- Ograniczenia wprowadzone nowelizacją ustawy niem. Adopcja ze wskazaniem zostanie wpisana do przyczynią się do zmniejszenia liczby przypadków, Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jako instytucja, w których rodzice adopcyjni nie przechodząc weryfi- która będzie przysługiwała tylko i wyłącznie krewnym kacji w Ośrodku Adopcyjnym, umawiają się z matką dziecka, krewnym rodziny dziecka oraz małżonkowi na określoną sumę pieniędzy i dokonują „zakupu” jednego z rodziców – wyjaśnił poseł Maciaszek. Ko- dziecka. Zdarzają się szpitale, które dokonują przeka- lejna ważna zmiana zawarta w nowelizacji polega na zania dziecka przyszłym rodzicom adopcyjnym poprzez tym, że każda z osób ubiegających się o adopcję będzie zawarcie z nimi aktu notarialnego. To tak jakby prze- musiała przejść procedurę weryfikacyjną w Ośrodku kazywali rzecz. To niedopuszczalne – wyjaśniła poseł Adopcyjnym i uzyskać pozytywną opinię wydaną przez Magdalena Kochan, wiceprzewodnicząca Komisji Po- ten ośrodek sądowi – zaznaczyła na zakończenie kon- lityki Społecznej i Rodziny. ferencji prasowej w Sejmie poseł Magdalena Kochan.
* W dziale Z PRAC KLUBÓW redakcja publikuje wyłącznie materiały przygotowane przez kluby i nie bierze odpowiedzialności za ich treść.
KRONIKA SEJMOWA 53 Z PRAC KLUBÓW
KLUB PARLAMENTARNY PiS
DAĆ ŚWIADECTWO. PAMIĘTAĆ!
Na zaproszenie kandydatki Prawa i Sprawiedli- mogły cieszyć się wolnością i być dumnymi z tego, że wości na premiera Beaty Szydło grupa młodzieży są Polakami. Powstańcy pokazali, w jaki sposób należy z Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej w Kętach rozumieć patriotyzm, miłość do ojczyzny i wspólnotę. odwiedziła Warszawę. Dyrekcja Ośrodka chciała, Ten zryw, to, że podjęli to wielkie wyzwanie, wielką by podopieczni placówki mogli odwiedzić stoli- walkę o wolność ojczyzny, o wolność Polaków – którzy cę w wyjątkowych dniach, gdy Warszawa odda- tej wolności oczekiwali, ale być może nie zawsze mieli wała hołd bohaterom Powstania Warszawskiego. odwagę podjąć wyzwanie – ci bohaterowie z Warsza- W czasie wizyty młodzi ludzie mieli okazję poznać wy dokonali tego i pokazali, na czym polega wspólnota, miejsca szczególnie związane z historią Powstania budowanie jedności. Warszawskiego. Dwudniowa wizyta odbyła się pod Jak zaznaczyła Beata Szydło, powstańcy pokazali, iż hasłem: „Dać świadectwo. Pamiętać. W Hołdzie wolność, nawet okupiona życiem i krwią, jest bezcen- Bohaterom Powstania Warszawskiego”. na oraz że dla rodaków warto podejmować wyzwania. Naszym obowiązkiem jest – mówiła – by w sztafecie Kandydatka Prawa i Sprawiedliwości na premiera pokoleń przekazywać pamięć i wiedzę o tym, co wy- Beata Szydło złożyła w piątek wieniec pod tablicą darzyło się 1 sierpnia 1944 roku w Warszawie, a Mu- upamiętniającą prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Mu- zeum Powstania Warszawskiego jest żywym pomni- zeum Powstania Warszawskiego oraz zwiedziła Mu- kiem pamięci o dniach powstania i jego uczestnikach. zeum wraz z towarzyszącymi jej dziećmi. Po wizycie w Muzeum Powstania Warszawskiego Jak podkreśliła, trzeba mówić o Powstaniu, pa- Beata Szydło towarzyszyła dzieciom w zwiedzaniu Se- miętać o bohaterach, pokazywać ich heroizm i to, co natu i Sejmu RP. Następnie uczestniczyła w spotkaniu zrobili dla Polski, dla nas wszystkich, żeby była wol- dzieci z Tadeuszem Płużańskim, prezesem Fundacji na Polska, wolna ojczyzna i żeby następne pokolenia „Łączka”.
54 KRONIKA SEJMOWA Z PRAC KLUBÓW
KLUB PARLAMENTARNY PSL
NOWE INICJATYWY USTAWODAWCZE PSL
Ochrona gruntów rolnych i leśnych nowy organ egzekucyjny – mar- szałka województwa. A zatem w obowiązujących przepisach W dniu 8 lipca złożono do laski marszałkowskiej wierzyciel należności i opłat z ty- projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie grun- tułu wyłączenia gruntów z pro- tów rolnych i leśnych. Reprezentantem wniosko- dukcji nie był, i nadal nie jest, dawców jest poseł Józef Racki. jednoznacznie wskazany, stąd wynikają różne interpretacje, W ustawie z 2013 r. o zmianie ustawy o ochronie a co za tym idzie, w kilku wo- gruntów rolnych i leśnych wprowadzono przepis, zgod- jewództwach wierzycielem był nie z którym marszałek województwa został wskazany i jest nadal marszałek, a w kilku jako organ uprawniony do egzekwowania należności wierzycielami byli i są nadal sta- za zobowiązania z tytułu dochodów związanych z wyłą- rostowie. czaniem gruntów rolnych z produkcji. W celu ujednolicenia przepi- Po analizie uzasadnienia wspomnianego projektu sów i wyeliminowania istnieją- ustawy należy stwierdzić, że intencją wnioskodaw- cych rozbieżności zasadne wyda- ców było jednoznaczne doprecyzowanie i ujednolice- je się jednoznaczne wskazanie, nie przepisów, że to marszałek województwa, a nie, że to marszałek województwa jak dotychczas, starosta, ma prowadzić windykację jest wierzycielem i jednocześnie ustalonych decyzjami starostów należności i opłat organem egzekucyjnym, upraw- z tytułu wyłączenia gruntów rolnych z produkcji, po- nionym do egzekucji należności nieważ wspomniane należności i opłaty stanowią do- i opłat związanych z wyłącze- chód budżetu województwa, a nie budżetu starosty. niem gruntów rolnych z produk- W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że cji, ponieważ opłaty związane tam, gdzie windykacja opłat była prowadzona przez z wyłączeniem gruntów rolnych starostów, dochody województw z tego tytułu były z produkcji stanowią dochód o 20–30% niższe. budżetu województwa, są gro- Jednak w trakcie prac legislacyjnych w Sejmie madzone na wyodrębnionym wprowadzono zmianę i zastąpiono wyrazy „prowadzi rachunku bankowym i wydat- windykację” wyrazami „jest organem egzekucyjnym”. kowane na zadania określone Zmiana ta nie rozwiązała istniejącego problemu, kto w ustawie o ochronie gruntów jest wierzycielem tych opłat, natomiast wprowadziła rolnych i leśnych.
Bezpieczeństwo żywności i żywienia dzonymi przez rolników, w których oprócz sprzedaży konsumentom końcowym prowadzi się również pro- dukcję, w tym przetwarzanie produktów pochodzenia W dniu 29 lipca złożono projekt ustawy o zmia- zwierzęcego w celu ich sprzedaży wyłącznie konsu- nie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia mentom końcowym, tak aby umożliwić rolnikom po- oraz niektórych innych ustaw. Reprezentantem wszechne korzystanie na terytorium Polski z możli- wnioskodawców jest poseł Krzysztof Borkowski. wości prowadzenia takiej działalności. Bezpośrednią sprzedażą konsumentom końcowym przetworzonej Podstawowym celem projektowanej ustawy jest do- żywności pochodzenia zwierzęcego wyprodukowanej precyzowanie kwestii podziału kompetencji pomiędzy w gospodarstwach rolnych jest zainteresowana bar- Państwową Inspekcją Sanitarną a Inspekcją Wetery- dzo duża grupa rolników, którzy kierowali liczne apele naryjną w zakresie sprawowania nadzoru nad podmio- – zarówno do posłów, jak i rządu – w sprawie stwo- tami, o których mówi ustawa z kwietnia 2015 r. o zmia- rzenia ułatwień w prowadzeniu takiej działalności. nie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Ponadto polscy konsumenci są również coraz bardziej oraz niektórych innych ustaw. zainteresowani możliwością zakupu świeżej żywności W projekcie wskazuje się Inspekcję Weterynaryj- pochodzenia zwierzęcego, produkowanej w danym re- ną jako organ urzędowej kontroli żywności właściwy jonie przez lokalnych rolników, gdzie nie ma długich do sprawowania nadzoru w zakresie bezpieczeństwa łańcuchów dostaw i pośredników, a zapewnione są żywności nad zakładami handlu detalicznego prowa- bliskie relacje producentów i konsumentów.
KRONIKA SEJMOWA 55 Z PRAC KLUBÓW
KLUB POSELSKI SLD
„TAK” DLA MEDYCZNEJ MARIHUANY
Klub Poselski SLD złożył w Sejmie projekt usta- gramu RSO – leczenia środkami zawierającymi olej wy dopuszczający do stosowania w leczeniu mari- konopny. Jak tłumaczył, procedura stosowania leczni- huanę medyczną. Sojusz ma nadzieję, że regulacje czej marihuany powinna być kontrolowana i monitoro- w tym zakresie uda się uchwalić jeszcze w tej ka- wana; należy też sprawdzać, jakie są skutki terapii. dencji Sejmu. „Jedynie wprowadzenie programu będzie umożliwiało kontrolę i monitoring tych działań” – ocenił. SLD mówi „tak” dla medycznej marihuany. Nie wi- Zgodnie z projektem przygotowanym przez Sojusz dzimy żadnego uzasadnienia do tego, aby osoba chora do programu RSO trafialiby pacjenci – nie będący nie mogła brać medycznej marihuany, która mogłaby osobami uzależnionymi – u których lekarz prowadzą- jej pomóc w leczeniu – stwierdził wiceprzewodniczą- cy zdiagnozował chorobę wymagającą tego rodzaju cy SLD Dariusz Joński podczas prezentacji projektu leczenia. Wykaz środków zawierających marihuanę ustawy w Sejmie. mieliby w drodze rozporządzenia określić ministrowie „Celem projektowanej regulacji jest dopuszczenie zdrowia i rolnictwa; minister zdrowia miałby ponadto do stosowania w lecznictwie substancji o charakterze m.in. ustalić katalog chorób objętych programem. leczniczym zawierającym olej konopny. Nowelizacja Posłowie SLD mają nadzieję, że wszystkie trzy ustawy, którą proponujemy, ma również za zadanie projekty znajdą się w pracach sejmowych podkomisji uregulować rynek handlu i dystrybucji środkami za- i wspólnie zostanie wypracowane jedno rozwiązanie. wierającymi olej konopny” – tłumaczył z kolei poseł „Chcemy zakończyć proces legislacji w tym zakresie SLD Marek Niedbała, który odpowiada w Sojuszu za jeszcze w tej kadencji Sejmu” – zapewnił Dariusz Joń- projekt. Wyjaśnił, że SLD proponuje utworzenie pro- ski.
SOJUSZ ZA WYŻSZYMI KARAMI DLA PRACODAWCÓW ZA ZATRUDNIANIE „NA CZARNO”
KP SLD złożył do laski marszałkowskiej projekt ustawy wprowadzający wyższe kary za zatrudnienie „na czarno”. W ocenie Sojuszu, dzięki zapro- ponowanym przepisom z szarej strefy może wyjść nawet kilkaset tysięcy pracowników.
Zmiany, które proponują posłowie Sojuszu, dotyczą nowelizacji Kodeksu kar- nego, Kodeksu pracy oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Autor projektu, poseł Marek Balt zaproponował, aby przedsiębiorcom, którzy zatrud- niają pracowników „na czarno”, groziło nawet do 3 lat pozbawienia wolności. Proponuje też podniesienie kary dla tych pracodawców, którzy nie zapewniają swoim pracownikom odpowiednich warunków BHP i szkoleń z tego zakresu – do 2 lat więzienia. W projekcie Sojuszu wprowadzono również zasadę, że umowa o pracę musi być podpisana przez obie strony najpóźniej dzień przed podjęciem pracy przez pracownika. „W naszej ocenie, ten projekt nie niesie żadnych negatywnych skut- ków dla budżetu państwa, a dzięki niemu z szarej strefy wyjdzie kilka tysięcy pracowników, bo przedsiębiorcy nie będą chcieli być przestępcami. Niepłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne czy na ZUS to jest – naszym zdaniem – okra- danie całego społeczeństwa” – powiedział wiceprzewodniczący SLD Marek Balt. Z kolei wiceprzewodniczący SLD Dariusz Joński zauważył, że obecnie zatrud- nianie „na czarno” jest jedynie z korzyścią dla pracodawcy, który nie musi w ta- kiej sytuacji płacić składek za pracownika. Jego zdaniem, obecnie kary za to są zbyt łagodne, dlatego wielu przedsiębiorców łamie Kodeks pracy. „Chodzi nam o to, żeby ta kara była tak dotkliwa, żeby nie opłacało się nikomu zatrudniać «na czarno»” – powiedział Joński. Posłowie Sojuszu mają nadzieję, że projekt uda się przegłosować w Sejmie, ponad podziałami politycznymi, jeszcze w tej kadencji.
56 KRONIKA SEJMOWA Z PRAC KLUBÓW
KLUB PARLAMENTARNY ZJEDNOCZONA PRAWICA
WNIOSEK O UDOSTĘPNIENIE INFORMACJI PUBLICZNEJ W ZWIĄZKU Z KOSZTAMI WYJAZDOWYCH POSIEDZEŃ RZĄDU
Poseł Patryk Jaki złożył wniosek do Kancelarii dotarła do opinii publicznej informacja, że za członkami Premiera z prośbą o udostępnienie informacji pu- rządu w różne miejsca Polski wożone są meble z KPRM. blicznej o kosztach wyjazdowych posiedzeń rządu Ani premier E. Kopacz, ani rzecznik rządu nie chcą odpo- w Katowicach, Łodzi i Wrocławiu. Ponadto zwraca wiedzieć publicznie na pytanie, ile kosztują podatników się także o informację dotyczącą kosztów transportu te wyjazdowe posiedzenia Rady Ministrów. mebli należących do KPRM na miejsce wyjazdowych Jako opozycja powinnyśmy sprawdzać rzetelność wy- posiedzeń Rady Ministrów. datkowania środków publicznych, biorąc dodatkowo pod uwagę fakt, że w ostatnich dniach w kancelarii prezydenta Między posiedzeniami rządu w Kancelarii Premiera Komorowskiego wydano kilka milionów złotych na premie w Warszawie a ich wyjazdowymi odpowiednikami jest dla urzędników. Te wydarzenia pozwalają mieć wątpliwo- tylko jedna, ale zasadnicza, różnica – koszty. Wczoraj ści co do sposobów wydatkowania pieniędzy publicznych.
SP PRZYGOTOWAŁA PROGRAM DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH DZIECI
Poseł Patryk Jaki przedstawił program Solidarnej Ubiegły rok upłynął w dużej mierze pod znakiem pro- Polski dla dzieci niepełnosprawnych i ich opieku- testujących rodziców niepełnosprawnych dzieci. Niestety, nów. Dokument obejmuje szerokie spektrum za- rząd potraktował ich w haniebny sposób. Tłumaczył, że gadnień, z którymi na co dzień borykają się ludzie nie może im pomóc, ponieważ w budżecie państwa nie ma z niepełnosprawnością i ich opiekunowie – od naro- środków na podniesienie świadczeń. Jednak, jak się obec- dzin niepełnosprawnego dziecka, poprzez edukację, nie okazuje, są środki na podwyżki dla urzędników czy na rehabilitację, przygotowanie do życia zawodowego wyjazdowe posiedzenia Rady Ministrów w kolejnych mia- oraz świadczenia pieniężne. Program jest wynikiem stach Polski. Ale nawet te fundusze, które są do dyspozycji konferencji i debat eksperckich w Sejmie z udziałem państwa w obecnej chwili z przeznaczeniem na pomoc dla osób niepełnosprawnych oraz szerokich konsultacji osób niepełnosprawnych, mogłyby być lepiej wydatkowa- społecznych. ne. O tym także traktuje program Solidarnej Polski.
OŚWIADCZENIE POSŁA PATRYKA JAKIEGO W ZWIĄZKU Z SYTUACJĄ W CENTRUM ZDROWIA DZIECKA
Kolejny raz zwracam się do wszystkich sił poli- ację i szuka kompromisu. Kierownictwo CZD zarzuciło tycznych w polskim parlamencie o uregulowanie wczoraj lekarzowi, że nie przedstawił wyników badań. sytuacji chorych dzieci, dla których jedynym ratun- Tymczasem wszyscy widzieliśmy je w prezentacji dokto- kiem okazało się zastosowanie leczniczej marihuany. ra Bachańskiego na konferencji w Sejmie w czerwcu br., W Sejmie leży od kilku miesięcy złożony przeze mnie ponadto przecież każdy z nas widzi poprawiający się stan projekt ustawy regulujący tę kwestię. jednego z podopiecznych doktora. CZD poinformowało, że lekarz nie złożył wniosku do Wczorajsze zamieszanie wokół Centrum Zdrowia komisji bioetycznej. Ta sytuacja nie jest jednak związa- Dziecka i leczenia pacjentów medyczną marihuaną było na z brakiem dobrej woli u lekarza, lecz z brakiem zgody żenującym spektaklem. Premier E. Kopacz mówiła, że nie na dużą grupę badawczą, która może mieć miejsce tylko ma ustawy o badaniach klinicznych, wiceminister zdro- w zgodzie z przełożonymi doktora. Tej współpracy jed- wia obarczał winą lekarza, a kierownictwo CZD mówiło nak nie ma, a sam lekarz otrzymał zakaz wypowiadania tylko o formalnościach. A gdzie w tym wszystkim jest do- się w mediach, co powoduje, że nie może się bronić. To bro chorego dziecka?! Wszyscy podeszli wczoraj do tej jest niezdrowa sytuacja. Apeluję o interwencję ministra sprawy urzędniczo, bez empatii, a dzieci pozostawiono zdrowia. same sobie. Instytucje państwa przerzucają się odpo- Najważniejsze jest dobro i zdrowie chorych i leczo- wiedzialnością, a dzieci cierpią. Dobrze zorganizowane nych przez dr Bachańskiego dzieci. W związku z tym państwo rozumie, że w pierwszej kolejności trzeba po- zwracam się do ministra zdrowia o powołanie zespołu móc choremu dziecku. do skontrolowania obecnej sytuacji w Centrum Zdrowia Sprawa doktora M. Bachańskiego także nie jest jed- Dziecka. W składzie tego zespołu mogliby się znaleźć po- noznaczna. Pan doktor chce rozwiązać tę trudną sytu- słowie opozycji.
KRONIKA SEJMOWA 57 LISTYZ PRAC KOMISJI
W SKRZYNCE POCZTOWEJ SEJMU
W czerwcu br. do Biura Korespondencji i Informa- Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośle- cji wpłynęło 6600 pism, w tym do Marszałka Sejmu dzeniem Umysłowym pozytywnie zaopiniowało rzą- 5652, do komisji sejmowych 132, a do pozostałych ad- dowy projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, resatów, tj. Sejmu, Kancelarii Sejmu i jej biur – 814. nieodpłatnej informacji prawnej oraz edukacji prawnej Korespondencję zorganizowaną po raz kolejny społeczeństwa (druk nr 3338), zwracając uwagę na zdominowały apele do Marszałka Sejmu o podjęcie in- brak regulacji w zakresie pomocy prawnej na etapie terwencji w Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich przedsądowym i nieobjęcie ustawą osób z niepełno- w sprawie „rozpatrzenia wniosku o uchylenie immuni- sprawnością intelektualną. tetu posłowi Leszkowi Millerowi lub do skłonienia go Członkowie gminnej spółdzielni „Samopomoc do honorowego zrzeczenia się” immunitetu w związku Chłopska” w zbiorowym piśmie (115 podpisów) zaape- z wypowiedzią polityka o prof. Bogdanie Chazanie. lowali o nieuchwalanie ustaw „szkodzących” spółdziel- W tej sprawie wpłynęło 5329 jednobrzmiących listów. czości, domagając się jednolitych praw i obowiązków W dalszym ciągu napływały postulaty o pilne dla wszystkich podmiotów gospodarczych. uchwalenie poselskiego projektu ustawy o zmianie Mieszkańcy Olkuskiej Spółdzielni Mieszkaniowej ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji apelowali o sprecyzowanie przepisów dotyczących Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu wspólnot mieszkaniowych pod kątem pracy i zakresu oraz ustawy – Kodeks karny (druk nr 1958). Żądano działania zarządców oraz ich obowiązków względem szybkiego wprowadzenia przepisów umożliwiających mieszkańców. karanie za użycie przymiotnika „polski” na określenie W korespondencji nadsyłanej do wiadomości niemieckich obozów zagłady na terenach okupowanej przez Platformę Oburzonych Pracodawców i Pracow- Polski przez III Rzeszę Niemiecką podczas II wojny ników informowano o projektach ruchu, w tym m.in. światowej. W tej sprawie odnotowano wpływ 69 pism. apelowano o zakładanie „lokalnych komitetów re- Kierownicy Warsztatów Terapii Zajęciowej zwra- ferendalnych” w celu prowadzenia na terenie kraju cali się o zmianę algorytmu finansowania placówek kampanii informacyjnej dotyczącej jednomandatowych i zwiększenie nakładów finansowych ponoszonych za okręgów wyborczych oraz zaangażowania społeczeń- pobyt ucznia w warsztacie i o coroczną rewaloryza- stwa w udział w referendum przewidzianym na dzień cję tej kwoty. Problem ten poruszono w 54 pismach 6 września br. – w tym 15 zbiorowych – zawierających łącznie 821 Wśród korespondencji niezorganizowanej znalazły podpisów. się listy od emerytów i rencistów, mieszkańców osie- Samorządowcy nadsyłali jednobrzmiące ape- dli, przedstawicieli organizacji społecznych i przedsię- le o odrzucenie przepisów projektu ustawy – Prawo biorców, zawierające m.in. prośby o pomoc w spra- wodne, dotyczących m.in. przekazywania gminom za- wach indywidualnych, opinie i uwagi, apele i wnioski. dań z zakresu utrzymania urządzeń melioracji wodnej Indywidualni lustratorzy w spółdzielniach miesz- jako zadania własnego oraz zadań marszałka woje- kaniowych protestowali przeciwko ocenie ich pracy wództwa w zakresie ewidencji gruntów zmeliorowa- wyrażonej podczas 40. posiedzenia Komisji nadzwy- nych i urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, czajnej do rozpatrzenia projektów ustaw z zakresu ujętych w zbiory danych – bez odpowiedniej pomocy prawa spółdzielczego (11 czerwca 2015 r.). finansowej państwa, a także regulacji ograniczających Zwrócono się o zmianę przepisów dotyczących kompetencje gmin w spawach planowania przestrzen- szkód łowieckich, zwłaszcza problemów związanych nego. z szacowaniem i rekompensowaniem poniesionych Odnotowano wpływ kolejnego listu zbiorowego, strat. zawierającego łącznie 2199 podpisów pod obywatel- Wnoszono o zmianę systemu podatkowego po- skim wnioskiem złożonym w Sejmie w dniu 9 maja przez wprowadzenie 15-procentowego podatku li- 2014 r. o poddanie pod referendum ogólnokrajowe niowego oraz jednolitej stawki podatku od towarów sprawy przyszłości Państwowego Gospodarstwa Le- i usług (VAT). śnego Lasy Państwowe i Polskiej Ziemi (druk nr 2512). Wpłynęło 19 wniosków o udostępnienie informa- Europejska Fundacja Pomocy Prawnej zwróci- cji publicznej, w tym m.in. o skany zgłoszeń kandyda- ła uwagę na zbyt krótkie vacatio legis przewidziane tów/kandydatek na rzecznika praw obywatelskich. w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o po- datku akcyzowym i niektórych innych ustaw (druk nr oprac. Biuro Korespondencji i Informacji KS 3522), co uniemożliwia przedsiębiorcom zajmującym (pełny tekst informacji znajduje się na stronie: się skupem suszu tytoniowego dostosowanie się do www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/page/korespondencja) wprowadzanych zmian.
58 KRONIKA SEJMOWA Z KART HISTORII PARLAMENTARYZMUZ PRAC KOMISJI
TRYBUN LUDU W SUTANNIE
W historii polskiego Kościoła, zwłaszcza po późniejszy patron i reformator systemu edukacyjnego rozbiorach Rzeczypospolitej, szczególne miejsce w Polsce ks. Stanisław Konarski, a także Władysław zajmowali kapłani angażujący się w działalność Sikorski czy św. Józef Sebastian Pelczar. Ten ostat- społeczną, chociaż z tego powodu nie zawsze ni był biskupem przemyskim, gdy Eugeniusz Okoń po byli darzeni sympatią przez pragnącą zachować ukończeniu gimnazjum zdecydował się wstąpić do dobre stosunki z zaborcami hierarchię kościel- przemyskiego seminarium duchownego. Doceniając ną. Ks. Stanisław Brzóska w czasie Powstania jednego z najzdolniejszych kleryków swojego roczni- Styczniowego był kapelanem i dowódcą oddziału ka, biskup pomógł mu w wydrukowaniu rozprawy pt. powstańczego, za co zapłacił głową. Pionierem Miłość ojczyzny w poezji Adama Mickiewicza. ruchu ludowego był ks. Stanisław Stojałowski, Święcenia kapłańskie Eugeniusz Okoń otrzymał animatorem polskiej gospodarki w Wielkopolsce w 1906 r., po czym objął posadę wikarego w parafii – ks. Piotr Wawrzyniak, a promotorem polskie- Rudka. Tam zwrócił na niego uwagę kolator i opiekun go ruchu skautowego – ks. Kazimierz Lutosław- parafii, hrabia Aleksander Skarbek. To za jego namo- ski. W okresie II RP to zaangażowanie społeczne wą młody wikary zajął się polityką i stał się aktywnym pchnęło wielu księży do działalności partyjnej, działaczem Stronnictwa Narodowo-Demokratyczne- a co za tym idzie, do parlamentarnej. Kilkudzie- go. Z ramienia narodowej demokracji kandydował do sięciu zasiadało w parlamencie II Rzeczypospo- parlamentu wiedeńskiego. Mandatu nie mógł objąć ze litej. Spośród nich najbarwniejszą postacią, a z względu na zbyt młody wiek, ale kierownictwo Stron- pewnością wzbudzającą najbardziej skrajne emo- nictwa obiecało mu to po osiągnięciu ustawowego cje, był ks. Eugeniusz Okoń. wieku 30 lat. Gdy obietnicy nie dotrzymano, ks. Okoń zerwał z endecją i w 1913 r. wystartował z sukcesem Urodził się w 1881 r. w położonym w widłach Wi- w wyborach do Sejmu Krajowego we Lwowie jako sły i Sanu miasteczku Radomyślu (dla odróżnienia od kandydat niezależny. innych miejscowości o tej nazwie zwanym „nad Sa- Lata I wojny światowej spędził w Wiedniu, gdzie nem”). Okoniowie pracowali na roli, ojciec dodatkowo m.in. opiekował się jeńcami polskimi z armii rosyjskiej trudnił się murarką. Pomimo ubóstwa rodziny Euge- pojmanymi przez wojska austriackie. Wtedy też zra- niusz Okoń był w stanie po ukończeniu czteroklasowej dykalizowały się jego poglądy społeczne. Obserwował szkoły powszechnej kontynuować naukę w starym, bezmyślną brutalność rządzącej naddunajską monar- cieszącym się wielkim prestiżem gimnazjum im. Sta- chią w czasie wojny soldateski, która dała się we znaki nisława Konarskiego w Rzeszowie. zwłaszcza w Galicji, gdzie bez litości szafowała wyro- Absolwentami tej założonej w 1658 r. i prowadzo- kami śmierci za rzekomą bądź prawdziwą kolaborację nej do 1784 r. przez oo. Pijarów szkoły byli m.in. jej z wojskami rosyjskimi. Z kolei postawę polskich elit
KRONIKA SEJMOWA 59 Z KARTPRAC HISTORIIKOMISJI PARLAMENTARYZMU
ziemiańskich w Galicji oceniał jako służalczą. Uznał, Działalność ks. Okonia na forum Sejmu nigdy nie że niepodległa Polska musi zacząć swoje istnienie od osłabiła jego działalności wiecowej. O tym, jak pory- zapewnienia sprawiedliwych stosunków społecznych; wającym tłumy był mówcą, a zarazem jaki efekt potra- pierwszym krokiem miała być pełna reforma rolna, fiły mieć jego wystąpienia, świadczy tytuł interpelacji oznaczająca przymusową i darmową parcelację wiel- z 29 maja 1922 r. „p. Arcichowskiego i tow. ze Zw. kich majątków ziemskich pomiędzy bezrolnych i mało- L.N. do pp. Ministrów: Sprawiedliwości i Spraw We- rolnych chłopów. wnętrznych w sprawie gromadnych gwałtów, bójek Upadek monarchii habsburskiej stał się dla ks. i okaleczeń wynikłych z pobudek nienawiści klasowej Okonia okazją do wprowadzenia tych poglądów w ży- oraz stosunków ekonomicznych, a spowodowanych cie. Wraz ze studentem Uniwersytetu Jagiellońskie- podżegającemi i przeciwpaństwowemi wystąpienia- go Tomaszem Dąbalem – odznaczonym za męstwo mi p. Okonia oraz działalnościom jego zauszników”, kapitanem Legionów Polskich i, z ramienia Polskiej w której interpelanci skarżyli się, że po jednym z wy- Komisji Likwidacyjnej w Krakowie, komendantem stąpień „czerwonego księdza” „każdego, kto tylko żandarmerii m.in. w powiecie tarnobrzeskim – zor- chciał przemawiać w łagodzący sposób, bito i katowa- ganizował 6 listopada 1918 r. na rynku w Tarno- no niemiłosiernie”. brzegu wiec z udziałem ok. 30 tys. osób, na którym W wyborach 1922 r. Eugeniusz Okoń przepadł co wezwał chłopów do zajmowania gruntów dworskich prawda w okręgu tarnobrzeskim, ale został wybrany i dzielenia ich między siebie. W krótkim czasie ruch w trzech okręgach (łukowskim, zamojskim i krasnostaw- objął powiat tarnobrzeski i inne okoliczne. Usunięto skim) na dwadzieścia, w których wystawił swoją kandy- administrację podległą Polskiej Komisji Likwidacyj- daturę. Ostatecznie przyjął mandat z okręgu Łuków. nej, zaprzestano płacenia podatków, przystąpiono do W Sejmie I kadencji (1922–1927) był już mniej parcelacji gruntów dworskich. Jednocześnie uaktyw- aktywny. Wpłynęły na to konstytucja marcowa, unie- nili się komunistyczni agitatorzy. możliwiająca radykalną reformę rolną bez odszko- Republika Tarnobrzeska została spacyfikowana dowania, której zwolennikiem był ks. Okoń (choć w styczniu 1919 r. przez polskie oddziały wojskowe uchwalono ustawę o reformie za odszkodowaniem podległe Polskiej Komisji Likwidacyjnej. Zginęło kil- w 1925 r.), oraz osobiste kłopoty finansowe. Pozba- kanaście osób, zniszczono wiele zabudowań chłop- wiony od czasu suspensy beneficjum kościelnego, skich, masowo stosowano karę chłosty. Ks. Okoń z którego mógłby się utrzymywać, dręczony przez został ukarany przez władze kościelne suspensą. wierzycieli, nie zdecydował się na start w wyborach Wraz z Dąbalem został aresztowany, ale już po mie- 1928 r. Aresztowany na krótko na przełomie 1927 siącu obaj zostali zwolnieni w związku z wyborem do i 1928 r., po uwolnieniu przez ponad rok mieszkał Sejmu Ustawodawczego. Ks. Okoń został wybrany w domu swojej owdowiałej matki w Radomyślu. w okręgu tarnobrzeskim z listy utworzonego przez Ostatecznie w 1929 r. zdecydował się na pojed- nich Chłopskiego Stronnictwa Radykalnego. W Sejmie nanie z Kościołem. Napisał do biskupa przemyskiego Ustawodawczym był początkowo członkiem Klubu PSL list ze skruchą i prośbą o zdjęcie kar. Wyznaczono mu „Wyzwolenie”, zanim z Dąbalem nie założyli dwuoso- roczną pokutę w klasztorze oo. Bernardynów w Dukli, bowego klubu swojej partii. a następnie skierowano do pracy w parafiach, nie po- Na forum parlamentu walczył przede wszystkim wierzając mu jednak stanowiska proboszcza. o sprawę reformy rolnej, a szczególnie o włącze- W czasie II wojny światowej przebywał w Radomy- nie w nią gruntów rolnych należących do instytucji ślu, gdzie służył jako kapelan lokalnych oddziałów par- kościelnych. To właśnie z debat nad uchwałą Sejmu tyzanckich Armii Krajowej. Zaangażował się również o woli przeprowadzenia tej reformy z lipca 1919 r. w pomoc ukrywającym się Żydom, którym wyszukiwał i nad przyjętą jednogłośnie ustawą o reformie rolnej schronienie u miejscowych chłopów. Pomógł m.in. ro- z lipca 1920 r. pochodzą jego najsłynniejsze, najbar- dzinie późniejszego pisarza amerykańskiego Jerzego dziej ostre wystąpienia. 26 czerwca 1919 r. mówił: Kosińskiego. „Dobra ziemskie nie należą wcale do istoty Kościoła Po zakończeniu wojny pełnił funkcję proboszcza katolickiego, gdyż przez wieki przeszło Kościół istniał w parafiach na Dolnym Śląsku, na przejętych przez bez majątków ziemskich, a nie upadł, lecz właśnie Polskę Ziemiach Zachodnich. Aresztowany przez UB, wtenczas oddany wyłącznie idei Chrystusowej, ukryty został podobno zwolniony w wyniku interwencji Bole- w katakumbach jaśniał blaskiem największej moralnej sława Bieruta, który nie chciał represji wobec jednego potęgi i chwały”. z przywódców Republiki Tarnobrzeskiej, na którą wła- Oprócz parcelacji wielkich majątków ziemskich dze komunistyczne powoływały się w swojej propa- ksiądz-poseł Okoń domagał się m.in. wprowadzenia gandzie. Ks. Okoń cieszył się z reformy rolnej, potępiał państwowego cennika posług kościelnych, czy też podziemie niepodległościowe, ale do prokomunistycz- przeniesienia prawa patronatu nad kościołami para- nego ruchu „księży patriotów” nigdy nie przystąpił. fialnymi z dziedziców na ogół mieszkańców parafii. Zmarł w Olszanach koło Świdnicy w 1949 r. Głosząc tak radykalne postulaty społeczne, nigdy nie W 1950 r. jego zwłoki przewieziono do rodzinnego Ra- przyłączył się do ruchu komunistycznego. Wręcz prze- domyśla, gdzie odbył się pogrzeb z udziałem tysięcy ciwnie, domagał się od państwa polskiego energicz- osób. Na grobie wyryto napis: „Trybun Ludu”. nej walki o granice, a zwłaszcza wojskowej pomocy dla walczącego z ukraińskimi nacjonalistami Lwowa. oprac. Michał Barcikowski
60 KRONIKA SEJMOWA ZGROMADZENIE 97.PARLAMENTARNE POSIEDZENIE SEJMU NATO
SPOTKANIE W 60. ROCZNICĘ POWSTANIA ZP NATO
W dniach 17–19 lipca 2015 r. przewodnicząca Dele- blemów dotyczących bezpieczeństwa międzynarodowe- gacji Sejmu i Senatu RP do ZP NATO, posłanka Jadwiga go, które w obecnej sytuacji międzynarodowej nie mogą Zakrzewska oraz wiceprzewodniczący Delegacji, poseł być tylko abstrakcyjnym pojęciem. Jak zauważył, gdyby Marek Opioła wzięli udział w specjalnym spotkaniu, Unia Europejska przeznaczała 2% PKB na obronność, które odbyło się w Paryżu z okazji 60. rocznicy powsta- czyli ponad 300 mld euro rocznie, to stanowiłoby to tylko nia ZP NATO. Pierwsza historyczna konferencja człon- połowę wydatków USA, ale znacznie poprawiłoby sytu- ków parlamentów krajów NATO została zorganizowana ację w sektorze wojskowym. w lipcu 1955 r. w paryskim Palais de Chaillot, który wówczas był Kwaterą NATO. Podczas spotkania – w którym wzięło udział ponad 140 uczestników, m.in. byli przewodniczący ZP NATO – przedstawiono historię Zgromadzenia oraz oma- wiano aktualne problemy bezpieczeństwa międzyna- rodowego. Delegaci wysłuchali krótkiego wystąpienia sekre- tarza generalnego NATO Jensa Stoltenberga, który zaznaczył, że powstanie Zgromadzenia było kluczowym momentem w rozwoju transatlantyckiej wspólnoty. Przewodniczący francuskiego Senatu Gérard Larcher zwrócił uwagę, że w obecnych trudnych czasach, kiedy „widać wiele zagrożeń dla naszej cywilizacji, Francja ra- zem z NATO będą solidarnie gwarantować bezpieczeń- stwo na kontynencie europejskim”. Podkreślił, że kryzys na Ukrainie jest poważnym wyzwaniem dla bezpieczeń- stwa i opowiedział się za pełnym przestrzeganiem po- rozumień mińskich, od czego powinno być uzależnione utrzymanie sankcji ekonomicznych wobec Rosji. Przewodniczący ZP NATO Michael Turner zauważył, Pojawiające się podczas dyskusji głosy wielu dele- że choć zagrożenie ze Wschodu przez wielu może być gatów dotyczyły sytuacji na Ukrainie. Przewodniczący odbierane jako powrót zimnej wojny, to jednak istnieje delegacji niemieckiej Karl A. Lamers postawił tezę, że wiele różnic. Obecnie nie jest to konfrontacja ideolo- zachowanie Rosji to de facto weto tego kraju wobec giczna, ale starcie między zwolennikami prawa i ładu członkostwa Gruzji i Ukrainy w NATO. Zwrócił uwagę, międzynarodowego a reżimem, który chce narzucić że Sojusz nie może pozwolić, aby inne kraje wpływały swoją wolę sąsiadom i który nie szanuje żadnych zasad na jego politykę. i umów. Świat nie jest już dwubiegunowy – mówił – lecz Wiceprzewodnicząca Delegacji litewskiej Rasa istnieje wielu aktorów, co sprawia, że sytuacja jest bar- Juknevičienė zwróciła uwagę na agresywne zachowa- dziej skomplikowana i złożona. Przypomniał również, że nia Rosji w Gruzji związane z przesunięciem o kilkaset Zgromadzenie jest niezbędnym elementem budowania metrów tymczasowej linii demarkacyjnej w rejonie Ose- poparcia parlamentów krajowych i społeczeństw, co tii Południowej. Wcześniej w ramach podobnego prze- stanowi bazę dla konsensusu w samym NATO. sunięcia granicy pod kontrolą południowoosetyjskich Były przewodniczący Bułgarskiej Delegacji do separatystów znalazł się fragment międzynarodowego ZP NATO Assen Agov zwrócił uwagę na znaczenie pro- ropociągu Baku-Supsa.
KRONIKA SEJMOWA 61 W PARLAMENTACH EUROPY
AUSTRIA
AUSTRIA PRZEKAZUJE IMIGRANTÓW szych 50 osób zostanie przewiezionych na Słowację na początku sierpnia, reszta we wrześniu i październiku. Ostrą debatę w austriackiej Radzie Narodowej spro- Umowa została podpisana na dwa lata z możliwością wokowała umowa między rządami Austrii i Słowacji jej przedłużenia. o czasowym przemieszczeniu nielegalnych imigrantów Austriackie ugrupowanie Zieloni wyraziło oburzenie z obszaru Austrii na Słowację. z powodu „neoliberalnej polityki austriackich deputo- Umowa, podpisana w lipcu przez ministrów spraw wanych, którzy handlują ludzkimi prawami”. Oburze- wewnętrznych obu krajów, stanowi, że Austria prze- nie wyraziła także organizacja Amnesty International. każe Słowacji 500 nielegalnych imigrantów z prze- Opozycyjni politycy postawili pytanie, czy „Austria bę- pełnionego obozu w Traiskirchen do opuszczonego dzie zdolna do przehandlowania swoich imigrantów budynku Uniwersytetu Ekonomicznego w Gabczikovie kolejnemu krajowi, który wyznaczy za ich głowy jeszcze na południu kraju. Austriacki rząd zapłaci Słowacji za niższą cenę”. koszty utrzymania imigrantów, a austriacka policja będzie pomagała słowackiej w utrzymaniu porządku Relacje z Wiednia na terenie obozu. Rozpatrzenie wniosków azylowych nadesłał Andrzej Niewiadowski będzie prowadziła również strona austriacka. Pierw-
WĘGRY
BUDŻET NA 2016 ROK agencji reklamowych i domów medialnych 15-procento- we opłaty za pośrednictwo reklamowe (do tej pory od Deputowani węgierskiego Zgromadzenia Narodowe- 5 do 20%). go zatwierdzili ustawę budżetową na 2016 rok. Przewi- Uchwalono poprawki do przepisów o legalizacji nie- dziano wzrost PKB w granicach 2,5% oraz inflację w wy- opodatkowanych pieniędzy węgierskich podatników sokości 1,6% deficytu budżetowego. Zadłużenie państwa pracujących za granicą. Od 1 lipca 2015 r. do 1 lipca ma sięgnąć 73,3%. 2016 r. w przypadku podjęcia środków z 5-letniego ra- W porównaniu z bieżącym rokiem przychody budże- chunku stabilizacyjnego przed terminem stawka podat- towe mają spaść z 16,3 do 15,8 bln forintów, a wydatki ku wyniesie 20% w ciągu roku od założenia rachunku, z 17,2 do 16,5 bln forintów – deficyt wyniesie zatem a powyżej roku – 10%. Po 1 lipca przyszłego roku pod- 761 mld forintów. Wzrosną nakłady na prace publiczne jęcie środków przez osoby powracające do kraju z za- z 270 do 340 mld forintów, co ma doprowadzić do wzro- granicy w ciągu trzech lat od założenia lokaty będzie stu zatrudnienia z obecnych 200 do 240 tys. osób. podlegać 32-procentowej stawce podatkowej, czterech Uchwalono również pakiet ustaw podatkowych. Mo- lat – 16%, a pięciu – 8%. dyfikacji ulegnie wzór obliczania redukcji zadłużenia, przepisy o liniowym CIT i o działalności reklamowej. WALKA Z NIELEGALNĄ IMIGRACJĄ Najważniejsze zmiany sprowadzają się do redukcji linio- wego PIT-u z 16 do 15%, obniżenia stawki podatku ban- Węgierscy deputowani zatwierdzili pakiet rozpo- kowego z 0,5 do 0,31 sumy bilansowej banku, a także rządzeń prawnych dotyczących zakazu przekraczania położenia nacisku na większe ulgi prorodzinne. Samo- granic przez nielegalnych imigrantów. Przeciw przyję- rządy będą miały prawo do zwalniania lekarzy z podat- ciu pakietu głosowali posłowie lewicowej opozycji oraz ków od działalności gospodarczej. Liniowy podatek CIT ugrupowania „Polityka może być inna”. zostanie jednak wprowadzony nie od 1 stycznia 2016 r. Szef MSW Sándor Pintér, który uzasadniał wniosek (jak planowano), lecz dopiero od 1 stycznia 2020 r. rządu, podkreślił, że „Węgry muszą stawić czoła naj- Ustawowo ma również zostać regulowana wysokość większej fali nielegalnej imigracji w swojej historii”. Za- rabatów w branży reklamowej. Media zapłacą na rzecz znaczył, że do walki z nielegalną imigracją skierowano
62 KRONIKA SEJMOWA W PARLAMENTACH EUROPY
większość sił policyjnych, a cały system ochrony pań- odmowy uciekinierzy muszą opuścić granice Węgier. stwa jest przeciążony. Na walkę z nielegalną imigracją Występujący o azyl będą również musieli zgromadzić rząd przeznaczył w tym roku już 100 mln euro. przekonujące dokumenty (np. od swojej rodziny w kra- W tym roku przekroczyło nielegalnie granice Węgier ju), że emigrują z powodów politycznych. Jeśli podczas ponad 95 tys. imigrantów, niemal wszyscy przedostali rozpatrywania wniosku imigrant bez pozwolenia oddali się z Serbii. Uciekinierzy „podróżują” dalej, do Austrii, się z obozu przesiedleńczego na 48 godzin, sąd wstrzy- w ciężarówkach i w pociągach pasażerskich (dziennie ma proces jego rozpatrywania (większość uchodźców, austriacka policja zatrzymuje na granicy z Węgrami nie czekając na rozpatrzenie wniosku, opuszcza niele- około 100 Afgańczyków, Syryjczyków, a nawet obywa- galnie Węgry, usiłując dojechać do Niemiec i Wielkiej teli Konga). Brytanii). Władze będą mogły również wydalić natych- Liczba nielegalnych imigrantów rośnie z dnia na miast imigrantów bez rozpatrywania wniosków, jeśli dzień. Węgry stanowią dla nich „unijną bramę”, tysiące „dojdzie do uzasadnionego podejrzenia, że starający się uciekinierów z Bliskiego Wschodu i Afryki korzysta bo- o udzielenie azylu zagraża bezpieczeństwu narodowe- wiem ze szlaku prowadzącego przez Bałkany Zachodnie mu Węgier”. (Grecję, Macedonię i Serbię). Węgierska policja prze- Szefa MSW poparł w parlamencie premier Viktor Or- chwytuje każdego dnia 1200–1500 osób. bán. W wystąpieniu przed deputowanymi oświadczył, Powodem napięć przygranicznych stała się m.in. nie- że „Węgry muszą bronić swoich obywateli i nie zamie- dawna decyzja węgierskiego rządu dotycząca budowy rzają czekać, kiedy do kraju zaczną napływać uzbrojeni 175-kilometrowego „muru” (właściwie zasieków z dru- imigranci”. „Chcemy Europy, która będzie należała do tu kolczastego) na granicy węgiersko-serbskiej. Trwa Europejczyków. Chcemy zachować Węgry dla Węgrów!” swoista walka z czasem. Uciekinierzy chcą wykorzystać – podkreślił. ostatnie tygodnie przez ukończeniem „muru” i przedo- Premier powiedział, że „rząd bierze poważnie pod stać się do Unii Europejskiej. Presja jest tak ogromna, uwagę ostrzeżenia służb specjalnych o możliwych ak- że – zdaniem policji – bez interwencji służb porządko- cjach terrorystycznych na Bałkanach, zwłaszcza w są- wych w kraju znajdowałoby się już 300 tys. nielegalnych siedniej Serbii”. Zauważył, że przykład Węgier dowodzi imigrantów. błędów wspólnej polityki migracyjnej Unii Europejskiej. Węgierska armia zakończyła w lipcu budowę prób- „Nie widzimy pomocy ze strony Unii, która prowadziłaby nego, 170-metrowego odcinka ogrodzenia. Zbudowano do zahamowania presji wywieranej na Węgry” – powie- je w miejscowości Mórahalom w pobliżu Segedyna. dział, oskarżając Brukselę o to, że „nie broni swoich oby- Węgierski minister obrony Csaba Hende oświadczył wateli przed napływem nielegalnych imigrantów zagra- podczas debaty parlamentarnej, że rząd bierze pod żających tożsamości kulturowej krajów europejskich”. uwagę kombinację betonowych słupów z rozciągniętym „Już nie jest aktualne pytanie, w jakiej Europie chcieliby drutem stalowym lub drutem kolczastym rozpiętym na mieszkać Węgrzy. Teraz aktualne jest co innego: czy słupach z drzewa. Wybrane zostaną dwa najbardziej wszystko to, co nazywamy Europą, będzie nadal istnieć” „skomplikowane” wzory ogrodzenia o wysokości 4 me- – oświadczył. Oskarżył również europejską lewicę, któ- trów, które mają powstać do 30 sierpnia br. (termin ra – jego zdaniem – „uważa, że eskalacja imigracji może przyśpieszono; początkowo rząd zatwierdził datę 30 ekstremalnie osłabić struktury narodowe”. Podkreślił, listopada). Do produkcji drutu i słupów zostaną zatrud- że w walce z nielegalną imigracją Węgrzy współpracują nieni więźniowie, a samą zaporę będzie stawiać 900 jedynie z sąsiednimi krajami, Serbią i Austrią. węgierskich żołnierzy. Na razie sprawdzane są cztery Przed niebezpieczeństwem terroryzmu ostrzegał warianty „zasieków” (w testach biorą udział węgierscy również w swoim wystąpieniu przewodniczący parla- alpiniści). Koszty całego przedsięwzięcia oszacowano mentu László Kövér, mówiąc, że „nadchodzące dziesię- na 20–30 mln euro, ale 29 lipca, na nadzwyczajnym po- ciolecia będą latami narastającego strachu”. siedzeniu, węgierski rząd przeznaczył dodatkowo z re- zerw budżetowych sumę 70 mln euro na „rozbudowę OPŁATY ZA UDZIELANIE INFORMACJI ogrodzenia oraz ewentualną budowę nowych ośrodków Zgromadzenie Narodowe zatwierdziło nowelizację azylowych”. Właściciele przygranicznych gospodarstw ustawy, która dopuszcza pobieranie opłat za ogólnodo- rolnych otrzymają odszkodowanie za straty majątkowe. stępne informacje publiczne udzielane przez samorządy Szef węgierskiej dyplomacji Péter Szijjártó obawia i ograny rządowe. Dotyczy to przede wszystkim dzien- się, że mimo budowy umocnień do końca roku granice nikarzy i organizacji pozarządowych. Wysokość opłat Węgier przekroczy co najmniej 200 tys. osób. Na wnio- za udzielanie informacji zostanie ustalona w osobnym sek szefa MSW deputowani porozumieli się zatem co do rozporządzeniu. tego, że nielegalne przekroczenie granicy węgierskiej Rządzące ugrupowanie „Fidesz” premiera Viktora będzie kwalifikowane jako czyn przestępczy. Orbána uzasadniło wspomnianą nowelizację faktem, Minister spraw wewnętrznych Sándor Pintér – re- iż rządowe organa są przeciążone zbyteczną pracą. agując na zarzuty opozycji w parlamencie – zapewnił, że Stwierdzano, że często dziennikarze żądają od urzędni- władze są otwarte na udzielenie azylu „każdemu ucie- ków ogromnej ilości informacji, której zebranie powodu- kinierowi prześladowanemu ze względów politycznych”. je niepotrzebne obciążenie systemu administracyjnego Do tej pory Węgry uznały jednak, że ze wspomnianej państwa. liczby 95 tys. uciekinierów jedynie 8% zasługuje na mia- Przeciw nowelizacji protestowali przedstawiciele no uciekinierów politycznych. Pozostali to emigranci Transparenty International, węgierskich portali inter- ekonomiczni. netowych oraz organizacji obywatelskich. Deputowani przegłosowali także dalsze zaostrze- nie prawa azylowego. Wnioski o udzielenie azylu mają Relacje z Budapesztu być rozpatrywane w krótkim terminie, a w przypadku nadesłał Andrzej Niewiadowski
KRONIKA SEJMOWA 63 W PARLAMENTACH EUROPY
97TH SITTING OF THE SEJM, 21–24 JULY 2015
THE SEJM PASSED THE ACT concerning accept- amending the Accountancy Act and some related ing the report on the implementation of the Budget acts (some of the Senate’s amendments were ac- in the period between 1 January and 31 December cepted); 2014 and granting approval of the financial accounts amending the act on maritime safety and some submitted by the Council of Ministers. related acts (some of the Senate’s amendments were accepted); THE SEJM PASSED THE ACTS amending the act on disclosing information on the environment and its protection, public participa- amending the act on public finances; tion in the environment protection and environ- amending the Labour Code and some related acts; mental impact assessments, and the act on par- amending the act on the aid for persons entitled to ticular principles for preparation and realisation alimony, the act on retirement pay and social ben- of investments in the scope of public roads (the efits financed by the Social Insurance Fund and Senate’s amendments were accepted); the act on family benefits; amending the Industrial Property Law and some amending the act on specific forms of supporting related acts (the Senate’s amendments were ac- the housing construction and some related acts; cepted); on revitalisation; amending the Code of Civil Procedure, the Notary amending the act on the excise duty and some re- Law and some related acts (the Senate’s amend- lated acts; ment was accepted); Law on assemblies; on the Council for Social Dialogue and other in- amending particular acts as regards supporting stitutions of the social dialogue (the Senate’s the conciliatory methods for dispute resolution; amendments were accepted); amending the Family and Guardianship Code, the on supervising particular investments (the Sen- Code of Civil Procedure and the act on supporting ate’s amendments were accepted); the family and on the system of foster care; amending the Road Traffic Law and some related amending the Penal Code, the Construction Law acts (some of the Senate’s amendments were ac- and the Petty Offences Procedure Code; cepted); amending the Environment Protection Law and amending the act on family benefits and some some related acts; related acts (the Senate’s amendments were ac- amending the Energy Law and some related acts; cepted); on preparation and realisation of strategic invest- on preparation and realisation of strategic invest- ments in the scope of transmission networks; ments in the scope of transmission networks (the amending the act on the system of monitoring and Senate’s amendments were accepted); supervising the quality of fuels; amending the act on mortgage bonds and mort- on gender recognition; gage banks, and some related acts (the Senate’s amending the act on subscription fees; amendments were accepted). amending the act on the excise duty and some re- lated acts; THE SEJM RETURNED TO COMMITTEES amending the act on local taxes and fees; amending the Road Traffic Act and the act on com- Committee bill amending the act on spatial plan- mune guards; ning and order and the Construction law; amending the act on health care benefits provided Deputies’ bills amending the Banking Law and out of public funds and the act on preventing and some related acts; combating infections and contagious human dis- Deputies’ bill amending the Road Traffic law and eases; the act on vehicle drivers. amending the act on professions of a nurse and nurse-midwife and some related acts; THE SEJM REFERRED TO COMMITTEES amending the act on population records. Government bill amending the act on the personal income tax, the act on the corporate income tax THE SEJM CONSIDERED THE SENATE’S and some related acts; RESOLUTIONS CONCERNING THE ACTS Government bill on public health; amending the act on sport and the act on the per- Government bill amending the act on State Treas- sonal income tax (some of the Senate’s amend- ury Solicitor’s Office and some related acts; ments were accepted); Government bill on labour at sea;
64 KRONIKA SEJMOWA Government bill on labour at sea; 2015 (during the Latvian Presidency) (the draft Government bill amending the act on maritime resolution concerning accepting the information areas of the Republic of Poland and on maritime shall be subject to a vote at the next sitting of administration, and some related acts; the Sejm); Government bill amending the act on particular “Information on the realisation of the act on spe- forms of supporting innovative activity and some cial economic zones – the state as of 31 December related acts; 2014,” submitted by the Council of Ministers (the Government bill amending the act on the protec- motion to reject the information shall be subject to tion of competition and consumers and some re- a vote at the next sitting of the Sejm). lated acts; Deputies’ bill on particular principles for foreign cur- THE SEJM ADOPTED RESOLUTIONS rency mortgage loan restructuring due to the altera- honouring Polish pilots fighting during World tion of exchange rate of foreign currencies to Polish War II; currency, as well as amending some related acts; concerning changes within personal composition Government bill on insurance and reinsurance ac- of the Sejm committees. tivity; Government bill amending the Penal Code and THE SEJM APPOINTED Adam Bodnar for the po- some related acts. sition of the Commissioner for Citizens’ Rights (the consent for the appointment of the Commissioner THE SEJM ACCEPTED must also be granted by the Senate). “Information on warranties and guarantees grant- ed in 2014 by the State Treasure, particular legal THE SEJM WAS PRESENTED WITH THE CUR- persons and Bank Gospodarstwa Krajowego [Na- RENT INFORMATION concerning the functioning tional Household Bank]” submitted by the Prime of the regional warning system and the removal of Minister; the effects of natural disasters. report on the activity of the Supreme Audit Office in 2014. THE SEJM BEGAN TO CONSIDER the report of the Rules and Deputies’ Affairs Committee concern- THE SEJM HEARD ing the motion of the Commander-in-Chief of the Po- report on the activity of the National Bank of Po- lice of 22 September 2014 concerning granting the land [Narodowy Bank Polski] in 2014; consent by the Sejm to bring Deputy Armand Ryfiński information on the activity of the National Council to criminal accountability for his offence (due to the of the Judiciary in 2014; statement submitted by Deputy Armand Ryfiński re- Information for the Sejm and the Senate of the garding the waiver of his immunity, the Marshal of Republic of Poland concerning participation of the the Sejm referred to the Rules and Deputies’ Affairs Republic of Poland in the works of the European Committee for its opinion on the formal accuracy of Union in the period between January and June the statement). Wydawca: Kancelaria Sejmu, Wydawnictwo Sejmowe, 00-902 Warszawa, ul. Wiejska 4/6/8, tel. (22) 694-14-17, fax (22) 625-77-93 http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/kronika.xsp, adres e-mail: [email protected] Redaguje zespół: Maciej Kossow (red. naczelny), Monika Głogowska, Justyn Opara Sekretariat: Alina Kujawska Foto: Krzysztof Białoskórski, Paweł Kula, Rafał Zambrzycki, NAC, ARP Oddział w Mielcu, IPMS, NATO PA, Photo European Parliament Montaż i łamanie: Grażyna Święcicka Druk: TOP DRUK w Łomży NR REJ. PR 895, ISSN 0867-5414 Nakład: 3,5 tys. egzemplarzy