<<

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Association of Turkish Travel Agencies MAYIS 2013 MAY 335

TÜRSABDERGİ

19 MAYIS KUTLU OLSUN Happy May 19th

Harran Evleri Harran Houses

Milas’ın rüzgarı bir başka Türk Hamamı The wind blows differently in Turkish Bath

Farkedilmeyi bekleyen Fetihin Sembolü sakin ve huzurlu ülke: ÜRDÜN RUMELİ HİSARI A calm and peaceful country that awaits to The Symbol of The Conquest be noticed: JORDAN RUMELIA FORTRESS ARTISI ÇOK Özel Müzeler, Tiyatrolar, Operalar, Etkinlikler ve daha neler neler...

- www.muze.gov.tr - www. muzekart.com Dünya'nın seyahatini planlıyoruz!

BiletBank On-Line Bilet 5 yıldır hizmetinizde, • 5.900.000 Sorunsuz İşlem, 2.550.000 PNR, • 48 kişilik Bilet Çözüm Merkezi Personelimiz ile 7/24/365 gün hizmetinizdeyiz. • Gerçek On-Line İptal ve İade imkanı, online • Hak edişlerinizi Biletleme ve diğer hizmetlerde kullanabilme imkanı, • İç hat uçuşlarda PNR yönlendirme (QUEP) imkanı, • Uluslararası Charter uçuşlarını aynı Bilet Sorgu ekranında görüntüleme ve biletleme imkanı, online online

Dünya çapında 230,000 ve üstü Otel ve Konaklama 25.000 şehir ve 175’den fazla ülkede bağımsız 550 ad. tesisi bölgesel ve uluslararası oto kiralama firmasının seçe- • Günlük güncellenen fiyat ve uygun tesis seçenekleri neklerini Şehir merkezi ve havalimanlarında en uygun ko- • Anında indirim /komisyon imkanı şullarla 29 dilde siz değerli İş Ortaklarımızın kullanımına www.istedanismanlik.com • Rezervasyon Teknolojisi : BiletBank Online Hotel sunuyoruz.

başka bir arzunuz?

bir “tık” yeter!

CALL CENTER DESTEĞİ 444 0 830 Üyelik için: [email protected] Sayı 335 Mayıs 2013 Issue 335 2013 May

TÜRSAB TÜRK‹YE SEYAHAT ACENTALARI B‹RL‹⁄‹ taraf›ndan ayl›k olarak yay›nlan›r Published monthly by ASSOCIATION OF TURKISH TRAVEL AGENCIES

ISSN 1300-3364 Milas Rumeli Hisarı Yerel Süreli Yay›n Milas The Rumelia Fortress Local Periodical

TÜRSAB ad›na Sahibi ‹çindekiler Owner on behalf of TÜRSAB Contents Başaran ULUSOY Sorumlu Yaz› ‹şleri Müdürü Managing Editor 4 Feyyaz YALÇIN 19 Mayıs Kutlu Olsun Happy May 19th TÜRSAB ad›na Yay›n Koordinatörü Publication Coordinator on behalf of TÜRSAB 13 Arzu ÇENG‹L Farkedilmeyi bekleyen sakin ve huzurlu ülke: Ürdün Yayın Kurulu A calm and peaceful country that awaits Editorial Board Başaran ULUSOY, Arzu ÇENGİL, to be noticed: Jordan Hümeyra ÖZALP KONYAR, Ayşim ALPMAN, Avniye TANSUĞ, 18 Özgür AÇIKBAŞ Milas’ın rüzgarı bir başka The wind blows differently in Milas Görsel ve Editoryal Yönetim Visual and Editorial Management 24 Hümeyra ÖZALP KONYAR 19 Mayıs Kutlu Olsun Ürdün Fetihin sembolü Rumeli Hisarı Happy May 19th Jordan Haber ve Görsel Koordinasyon The symbol of The Conquest Rumelia News and Visual Coordination Fortress Özgür AÇIKBAŞ

30 Grafik Uygulama Eski toprakların yeni ülkesi Kosova Graphical Implementation The new country of old land Kosovo Semih BÜYÜKKURT Çeviri 34 Translation Türk Hamamı Nazlı DOĞUOĞLU Turkish Bath Harran Evleri Double Tree by Hilton Baskı Printing 40 Harran Houses Double Tree by Hilton Harran Evleri MÜKA Matbaa Harran Houses Bask› Tarihi Print Date 46 Mayıs/May 2013 Double Tree by Hilton Double Tree by Hilton TÜRSAB Tel: (0.212) 259 84 04 50 Faks: (0.212) 259 06 56 Şeylerin tarihi Esentepe Mah. Villa Cad. No: 7 History of things Şişli-/Türkiye www.tursab.org.tr 54 e-mail:[email protected] Not defteri Notebook TÜRSAB DERG‹, Bas›n Konseyi üyesi olup, Bas›n Meslek ‹lkeleri’ne uymaya söz vermiştir. TÜRSAB DERG‹’de yay›nlanan yaz› ve fotoğraflardan kaynak 56 gösterilmeden al›nt› yap›lamaz. TÜRSAB Haberler TÜRSAB MAGAZINE is a member of the Turkish Press Council and has resolved to abide by the Press Code of TÜRSAB News Ethics. None of the articles and photographs published Kosova Türk Hamamı in the TÜRSAB MAGAZINE maybe quoted without mentioning of resource. Kosovo Turkish Bath Geleceğimizin The day our future was Bayramı determined Gençlik bir ülkenin geleceği demektir. Umudu Youth is the future of a country. It is its hope. The fact that Great Leader Atatürk dedicated May 19th to youth means demektir. Büyük Önder Atatürk’ün 19 Mayıs’ı exactly that. May 19th is the first stop on the strenous journey gençlere armağan etmesi, işte bu anlama ge- towards the Independence War and the Republic of . lir. 19 Mayıs Kurtuluş Savaşı’na ve Türkiye Atatürk explains why and under which circumstances he under- took that journey in his “Speech” in following terms: Cumhuriyeti’ne uzanan o meşakkatli yolculuğun “ was completely dismantled. There was just ilk durağıdır çünkü. a piece of land left in the middle where very few Turks lived. The last thing left for them to do was to complete the partition Atatürk, o yolculuğa hangi şartlarda ve neden of that land and to decide how they would share it between Başaran Ulusoy çıktığını, Nutuk’ta şöyle anlatır: them. Ottoman State, its independence, the Sultan, the Ca- “Osmanlı ülkeleri tamamen parçalanmıştı. Ortada liphate, the government, all these were emptied words. There TÜRSAB Yönetim Kurulu Başkan› was just one decision to be made under these conditions. That The President of TÜRSAB bir avuç Türkün barındığı bir ata yurdu kalmıştı. was to establish a completely independent, new Turkish State Son sorun, bunun da paylaşılmasını sağlamak that is based on national sovereignty. That was the decision we için uğraşılmaktan başka bir şey değildi. Os- made before we left İstanbul and we started executing it, once we set foot on Anatolian land at Samsun.” manlı Devleti, onun bağımsızlığı, padişah, halife, What happened in Samsun is a seldom seen event in the hükûmet, bunların hepsi anlamını yitirmiş birtakım World. After that, what was tought to be impossible was achieved. From a country at the brink of total destruction anlamsız sözlerdi. Bu durum karşısında bir tek a motherland was created. Atatürk declared May 19th to a karar vardı. O da ulus egemenliğine dayanan, holiday for the young people of his country to commemmorate tam bağımsız, yeni bir Türk devleti kurmak. İşte, and always remember the beginning of that journey. However this holiday is also a responsibility, a duty. daha İstanbul’dan çıkmadan önce düşündüğümüz Well, how does one implement the requirements of this parti- ve Samsun’da Anadolu topraklarına ayak basar cular responsibility? Of course, first and foremost, by adequately basmaz uygulamaya başladığımız karar, bu karar fulfilling our duties wherever we stand in social life... By follo- wing and learning about the truth in our country and having a olmuştur.” share in the shaping of our future... And most importantly, by Dünya tarihinde benzerine pek az rastlanan remembering that May 19th is not just any day but that it was “The Day” that brought us to the present-day... bir adımdır Samsun’da atılan. Çünkü o adımın sonrasında imkansız denilen başarılmıştır. Yok oluşun eşiğindeki bir ülkeden bir vatan yaratılmış- tır. Atatürk de gençler o yolculuğu hiç unutmasın diye 19 Mayıs’ı bayrama dönüştürmüştür. Ancak bu bayram aynı zamanda bir sorumluluk, bir görevdir. Peki, o sorumluluğun gerekleri nasıl yerine getirilir? Elbette öncelikle, toplumsal hayata katıldığımız yer her neresi ise orada görevimizi layıkıyla yerine getirerek... Ülke gerçeklerini takip edip öğrenerek ve geleceğimizin şekillenmesinde pay sahibi olarak... Ve en önemlisi, 19 Mayıs’ın herhangi bir gün değil, bizi bugünlere taşıyan “O GÜN” olduğunu hep hatırlayarak...

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 3 Herşeyin başladıgı gün…

2 Elif Türkölmez  Rasim Konyar

4 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 19 Mayıs 1919’da başladı Türk ulusunun kurtuluş hikayesi… Mustafa Kemal o günden üç gün önce Bandırma Vapuru’na binerken, Boğaz’ın karanlıklarında görünen düşman gemilerine bakarak “Geldikleri gibi giderler” dedi. Gerçekten de geldikleri gibi gittiler… 19 MAYIS KUTLU OLSUN

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 5 Samsun’daki Bandırma Vapuru Müzesi, açıldığı günden beri büyük kalabalıkları ağırlıyor ve kentin önemli anıtlarından Atatürk Onur The 19th of May is the day when the step was taken of the road leading to the The day Anıtı (sağ sayfa). independence of the Republic of Turkey... The day when the Independence War everything began and the future of the Turkish nation began to brighten up... But do you know what is the essential importance of May 19th? It is the adopted birthday  Rasim Konyar began... of Great Leader Mustafa Kemal Atatürk. During an interview he said “I was born in May 19th!”. This is why we celebrate May 19th every year as Youth HAPPY and Sports Day but also to commemorate Atatürk, we remember of him at his th MAY 19 second birthday with yearning and gratefulness. In fact we do not know the real birthday of The Great Leader. Hence his official birthday is May 19th. 84 years ago, when Mustafa Kemal took the road in order to give the chance to choose their own future for this nation, he had nothing but his faith. He did The story of the not have high technology artillery, nor big battleships, tanks or submarines... independece of Turkish The enemy forces had all these. However Atatürk trusted the Turkish nation. th nation began in May 19 He was not afraid of the enemy navy and he said “When I saw Samsun and 1919... When Mustafa the people of Samsun I firmly believed that all my ideas and decisions about Kemal took the Bandırma the country and the nation could be executed. The patriotism and devotion I boat three days before, saw in the people of Samsun’s state and position was enough to take my hope he looked at the enemy and thinkings to a positive belief...” Saying “They are based on iron, steel and navy anchored at the dark armed forced. The only thing they know is material. They do not understand sea of the Bosphorus and the force of people who decided to die for freedom. We are not taking arms or said “They will leave as ammunition to , we are taking ideals and faith”, he stated that the real they came”. Really, they power is in “a nation who believes in their freedom”. left as they came... “The Independence of a nation will be ensured by the tenacity and decisiveness of that nation” Mustafa Kemal, took the road with this great faith in him and concluded 6 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 assemblies in Erzurum and Sivas with this faith and found citizens as faithful as himself all around the coutry. Due to this faith and perseverence, despite all material lacks, the country was saved, Turkish nation claimed its independence and the secular Republic of Turkey was founded. Commemoration of Atatürk, Youth and Sports Day will be celebrated with enthousiasm this year as well, while we are on it we should also mention why this day was dedicated to youth. Atatürk thought a great deal of young people. He perceived them as the future of this country, he listened to their ideas and respected their decisions. This is why he dedicated this crucial day to them as a holiday. Atatürk addressed youth with these words: Young people, you are the ones empowering and perpetuating our courage. With the education and culture you receive, you will be the most valuable examples of human value and patriotism. O rising new generation, the future is yours. We founded the Republic; you are the ones who will raise and perpetuate it... My mortal body will turn to dust, but the Turkish Republic will stand forever. Every year, May 19th, is celebrated in all major cities; Samsun being first, Ankara, Izmir, Istanbul by young people preparing and executing shows in stadiums. The Great Leader Mustafa Kemal Atatürk is remembered with love and gratefulness. Turkish youth is prepared for celebrations this year as well. Mustafa Kemal expected a from Turkish youth and he said “The strenght you need is already embedded in your noble blood”. Turkish youth keeps following Atatürk’s principles at the anniversary of May 19th.

Mayıs ayının 19. günü, Türkiye Cumhuriyeti’nin ku- ruluşuna giden yolda ilk adımın atıldığı gün… Kurtuluş Savaşı’nın başladığı, Türk ulusunun geleceğinin aydınlanmaya başladığı gün… Ama 19 Mayıs’ın esas önemi nedir biliyor musunuz? Bugün Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün manevi doğum gü- nüdür. O, bir söyleşide şöyle demiştir: “Ben 19 Mayıs’ta doğdum!” Bu yüzden her yıl 19 Mayıs’ları, Gençlik ve Spor Bayramı ol- masının yanı sıra “Atatürk’ü Anma” vesilesi olarak da kutlar, onu bu “ikinci” doğum gününde özlem ve minnetle anarız. Zaten Ulu Önder’in gerçek doğum günü bilinmemektedir. Dolayısıyla onun resmi doğum günü Bandırma Boat de 19 Mayıs’tır. Museum in Samsun, hosted many guests since the day it opened and Mustafa Kemal, bundan 84 yıl önce, one of the main monuments of the bu ulusa geleceğini kendi kendine city; Atatürk Honour Monument. tayin etme şansını verebilmek için yola çıktığında inancından başka hiçbir şeyi yoktu. Ne ileri teknoloji ürünü toplar tüfekler, ne büyük gemiler, tanklar, denizaltılar… Bunların hepsi düşman Türk ulusu bağımsızlığını ilan etti ve laik Türkiye kuvvetlerindeydi. Fakat o Türk ulusuna Cumhuriyeti kuruldu. güveniyordu. “Ben Samsun’u Bu yıl da coşkuyla kutlanacak Atatürk’ü Anma ve Samsun halkını gördüğüm ve Gençlik ve Spor Bayramı’mızın neden genç- zaman, memlekete ve millete ait lere adandığını da söyleyelim. Çünkü Atatürk bütün düşünce ve kararlarımın yerine gençlere büyük bir ehemmiyet gösterirdi. Onları getirilebileceğine dair bir defa daha bu vatanın geleceği olarak görür, düşüncelerini kuvvetle inanmıştım. Samsunlular’ın hal dinler, kararlarına saygı duyardı. O yüzden bu ve durumlarında gördüğüm gözlerinden önemli günü gençlere bayram olarak hediye okuduğum vatanseverlik ve fedakarlık; ümit etti. Atatürk Türk gençliğine şöyle sesleniyordu: ve tasavvurlarımı olumlu bir inanca götürme- “Gençler, cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren ye yetmişti...” diyen Mustafa Kemal, düşman sizlersiniz. Siz, almakta olduğunuz terbiye ve kuvvetlerinin donanımındansa hiç korkmuyordu. kültür ile insanlık değerinin, vatan sevgisinin en “Bunlar işte böyle yalnız demire, çeliğe, silah değerli örneği olacaksınız. Ey yükselen yeni ne- kuvvetine dayanırlar. Bildikleri şey yalnız madde. sil, gelecek sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk; onu Bunlar hürriyet uğruna ölmeye karar verenlerin yükseltecek ve sürdürecek sizsiniz... Benim naçiz kuvvetini anlayamazlar. Biz, Anadolu’ya ne silah, vücudum elbet bir gün toprak olacaktır, ancak ne cephane götürüyoruz; biz ideal ve iman götü- Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.” rüyoruz.” diyerek esas gücün, “özgürlüğe inanmış 19 Mayıs’lar her yıl başta Samsun olmak üzere, bir ulus” olduğunu dile getiriyordu. Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerde stadyumlar- da gençlerin hazırladığı programlarla kutlanır, “Milletin bağımsızlığını yine milletin azmi ve Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk sevgi ve kararı kurtaracaktır” şükranla anılır. Türk gençliği bu yıl da kutlama- Mustafa Kemal, işte içindeki bu büyük inançla lara hazır. Mustafa Kemal’in Türk gençlerinden yola çıktı, Erzurum’da, Sivas’ta gerçekleştirdiği beklediği çok şey vardı, “Muhtaç olduğun tüm kongreleri bu inançla tamamladı ve vatanın kudret damarlarındaki asil kanda mevcut” diyor- Samsun Gazi Müzesi’nde sergilenen her yerinde de kendisi kadar inançlı yurttaşlar du. Türk gençliği, 19 Mayıs’ın yıldönümünde Atatürk’ün el yazısıyla yazılmış 10. Yıl Nutku’nun orijinal sayfaları ve buldu. İşte bu inanç ve azim sayesinde, büyük Atatürk’ün ilkeleri doğrultusunda ilerlemeye Samsun’daki Milli Mücadele Anıtı. maddi yoksunluklara rağmen bu vatan kurtuldu, devam ediyor. Original excerpts of 10. Year Speech handwritten by Atatürk, exhibited in Samsun Veteran Museum and the War of Independence Monument in Samsun.  Rasim Konyar

8 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013

12 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 Farkedilmeyi bekleyen sakin ve huzurlu ülke: ürdün İnsanlık tarihinin başlangıç dönemlerine kadar uzanan tarihi, tüm semavi dinlerin gelişimine tanıklık etmiş geçmişi ile zengin bir coğrafyaya sahip. Petrolü olmayan Ürdün, sahip olduğu kültür hazineleriyle dünya turizminin önemli merkezleri arasında.

A calm and peaceful country that awaits to be noticed: Jordan

Its history goes back to the beginning of human history. It witnessed the development of all monotheistic religions. Jordan does not have oil but it is one of the most crucial tourism centres in the World due to its cultural treasure.

2  Özgür Açıkbaş

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 13 Ürdün, 1920’lerde bağımsızlığını Jordan is a calm and peaceful ilan etmiş olan ve şu anda monarşi monarchy, which declared its ile yönetilen sakin ve huzurlu bir independence in 1920’s. Their King ülke. Kralları II. Abdullah’a karşı Abdullah the II. is loved by Jordan’s halkın aşırı bir sevgisi var. Gittiğiniz citizens. His and his wife’s pictures her yerde kendisinin ve ailesinin can be seen everywhere in the city. resimleri var. Eşi Kraliçe Rania The first lady Rania speaks perfect mükemmel İngilizcesiyle, Batı’ya English and her image is rather bakan asil ve eğitimli bir portre westernized, noble and well educated. çiziyor. Ürdün denince aklımıza belki When Jordan is mentioned we all de ilk gelenler arasında; gizemli think back to mysterious and Petra ve onun “Indiana Jones ve Son the fact that its treasure building Macera” filminde birden karşımıza appears in “Indiana Jones and the çıkan hazine binası ve zihinlerimizde Last Crusade” with an everlasting bıraktığı o muhteşem etki var. effect. However it would be unjust to Ancak Ürdün’ü sadece “Petra” ile limit Jordan to just images of Petra. sınırlı tutmak haksızlık olur. Ürdün, Jordan offers a rich variety of kaliteli zaman geçirmek isteyenler possibilities for those who want to için de çok zengin imkanlar sunuyor. spend a quality time. Its capital Başkent Amman’ın güzel restoranları, Amman has a developed and modern alışveriş merkezleri ile gelişmiş ve atmosphere with its many nice modern bir atmosferi var. Amman’da restaurants and shopping malls. turizm genel itibariyle, renkli bir Tourism in Amman is centred around pazar olan Souk ve Kral Hüseyin a colourful market, Souk and the Müzesi’nin de içinde olduğu eski çarşı old market area where King Hussein alanı etrafında toplanmış durumda. Museum is located. Amman Citadel Amman Citadel tepesi ise yüzyıllar Hill holds hundreds years of military öncesinden gelen askeri ve dini mirası and religious history. Amazing içinde barındırıyor. Eski Roma, Bizans structures from , East ve İslami Dönemler’e ait muhteşem , and Islamic periods yapılar ziyaretçilerini bekliyor. Ürdün await visitors. Jordan Arkeoloji Müzesi de bu alanda Museum is also located in this area. bulunuyor. Dead Sea Ölü Deniz Salt Sea or Dead Sea is the Earth’s Lut Gölü ya da diğer adıyla Ölü lowest elevation on land and it Deniz, dünyanın en alçak yeri ve has the saltiest water. Dead Sea is en tuzlu suyuna sahip. Ölü Deniz, a popular tourist attraction. You Ürdün’ün en çok turist çeken can swim in Dead Sea both during noktalarından birisi. Yaz-kış Ölü summer and winter and enjoy the Deniz’e girip tuzlu ve sıcak suyun salty and warm water. High quality keyfini sürebilirsiniz. Gölün etrafında hotels and spas located around the bulunan kaliteli oteller ve sağlık lake are also a center of attraction. tesisleri ayrı bir cazibe merkezi. Bu These Spas offer such treatments tesisler; çamurla tedavi, volkanik as mud therapy and massages with sıcak su ile masaj gibi imkanlar volcanic hot water. The water has sunuyor. Suyun tuzluluk oranı %30 30 to 35 % salinity. Because the - %35 civarında. Tuzluluk oranının salinity is high there is no life inside çok yüksek oluşundan dolayı içinde the lake. This is actually why it is canlı yaşayamıyor. Zaten bu nedenle called Dead Sea or “Bahr-ül Meyyit”. adına Ölü Deniz yani “Bahr-ül Because the salinity is high people Meyyit” deniyor. Tuzluluk oranının float, so one could easily read a book yüksek oluşundan dolayı suya or a magazine. batmıyor ve suyun yüzeyinde kalıp rahatlıkla kitabınızı veya derginizi The Rose City Petra okuyabiliyorsunuz. Because of the Red-Rose color of its Ürdün’ü gezerken karşılaşabileceğiniz ilginç bir olay ise kum fırtınaları, seyahatiniz sırasında size eşlik edebiliyorlar (üstte). Petra antik kentinden görüntüler. walls Petra is known as The Rose An interesting natural event you can encounter while visiting Jordan is sand storms Gül şehir Petra City. It is located on the south of (upper ). Sights from Ancient City of Petra. Pembe-Kızıl Kaya duvarları nedeniyle Jordan. It is one of the “New Seven “Gül Şehri” olarak bilinen kayıp Wonders of the World”. It is more

14 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013

than 200 years old and you can feel the history strolling around the streets. In 1812 Swedish traveller Johann Burckhardt rediscovered the city, which was capital to Nabataeans between B.C. 400

Ürdün’de sık sık görebileceğiniz and A.C. 106. It kept being the capital until it was Kral II. Abdullah’ın resmi ve occupied by Roman Empire. After A.C. 400 it was Ürdün’lü gençler (sağda). Ürdün mutfağının vazgeçilmezleri Falafel forgotten due to earthquakes and financial crisis. ve Humus (altta). Buildings like theater, temple and houses are A picture of King Abdullah the II, which you can see everywhere in carved into limestone in the ancient city of Petra. Jordan and Jordan’s youth (right The most popular structures are the Treasury side). Essentials of Jordan cuisine: Falafel and Hummus (lower side). Building, which is located at the end of a narrow valley where a small piece of sky can be seen and the amphitheater built in Roman Period.

“Wadi Rum” şehir Petra. Ürdün’ün biraz daha güneyine Located 60 kilometers to the West of Aqaba, Wadi indiğinizde “Dünyanın Yeni 7 Harikasından Biri” Rum is an amazing camping place in the middle olarak adlandırılıyor. 2000 seneden daha eski of a desert. There are various camping places bir geçmişe sahip olan şehir buram buram tarih away from each other. You can take a safari kokuyor. 1812 yılında İsviçreli gezgin Johann at the desert during the day and enjoy “ Burckhardt tarafından tekrar bulunan şehir MÖ 400 Nights” at your tent. You can see rare examples of ile MS 106 yılları arasında Nebatiler’e başkentlik rock formations at Wadi Rum where movies like yapmış. Roma İmparatorluğu tarafından işgal Lawrence of Arabia and Red Planet were shot. Ortadoğu’nun geleneksel edilene kadar başkent olarak varlığını sürdürmüş. lezzetleri MS 400’lü yıllardan sonra deprem ve ekonomik Aqaba and Red Sea sıkıntılardan dolayı şehir zaman içinde unutulmuş. Ürdün mutfağında baharatlı Aqaba is the only port city of the country and yemeklerden hoşlananlar için Petra antik kentinde tiyatro, tapınak, ev gibi the fact that it is neighboured by three countries çok cazip alternatifler yapılar kireç taşına oyularak yapılmış. Gökyüzünün makes it an attraction center. If you would like to var. Başkent küçük bir parçasının göründüğü dar bir vadinin Amman’da swim Aqaba is the right place for you. In 1516 it bitiminde karşınıza çıkan Hazine Binası ve Roma geleneksel became part of Ottoman State and a fort was built Dönemi’nde yapılan amfitiyatro en bilinen Ortadoğu to ensure the security of pilgrimage roads. Evliya mutfağı yemeklerini yapıları. yiyebileceğiniz Chalabi depicts this fort in detail in his book of travels. You can enjoy the wonders of Red Sea restoranların yanı “Wadi Rum” sıra Batı’nın fast food with yacht and boat tours or you can scuba dive Akabe şehrinin 60 kilometre batısında bulunan restoranlarını da bulmanız to discover the underwater world. For those who “Wadi Rum” çölün ortasındaki kamp yerlerinden mümkün. Favori yemekler like shopping Aqaba is attractive since there are arasında Mansaf, Falafel, Humus oluşan harika bir yer. Birbirlerinden uzak many duty free shops. Phosphate, an important ve Fuul’u sayabiliriz. aralıklarla bir çok kamp yeri var. “Wadi Rum”da income source of Jordan is exported from Aqaba çölde safari yapıp akşamında, “Arap Gecelerini” port. Right next to Aqaba Eilat, an Israeli city, is çadırlarda kalarak yaşayabilirsiniz. Eşine az rastlanır Traditional tastes of Middle East located. Jordan with its unique nature just awaits kaya oluşumlarının görülebileceği “Wadi Rum” There are many attractive alternatives for to be discovered. Arabistanlı Lawrance ve Kızıl Gezegen gibi filmlerde those who like spicy food in Jordan cuisine. set olarak kullanılmış. In capital Amman you can taste traditional Middle Eastern cuisine as well as Western fast Akabe ve Kızıldeniz food restaurants. Mansaf, Falafel, Hummus Ülkenin tek liman şehri olan Akabe, üç ülkeye and Fuul are among the favorite dishes. komşu olması nedeniyle harika bir cazibe noktası.  Shutterstock Denize girmek isterseniz Akabe şehri tam size göre. 1516 tarihinde Osmanlı topraklarına katılan şehirde hac yollarının emniyeti için bir kale inşa edilmiş. Osmanlıların yaptırdığı bu kale Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde ayrıntılı bir şekilde yer alıyor. Yat ve bot turları ile Kızıldeniz’in tüm güzelliklerini görebileceğiniz gibi, dalış yaparak da su altı Sağ sayfa: Hz. Şuayp Camii’nden görünüm (sol üstte). Emevi Sarayı’nın içinden dünyasını keşfe çıkabilirsiniz. Alışveriş severler için bir duvar detayı (üstte). “Wadi Rum”da Akabe oldukça ilgi çekici bir merkez, çok sayıda turistler (altta). Panaromik Kompleks’den Kızıldeniz görünümü. (sol altta) duty free mağazaları bulunuyor. Günümüzde Right Page: The view from Prophet Jethro’s Ürdün’ün önemli bir gelir kaynağı olan fosfat da Mosque (upper left side). A wall detail from inside the Umayyad Palace (upper side). Akabe limanından ihraç ediliyor. Akabe’nin hemen Tourists in “Wadi Rum” (lower side). Red Sea yanında ise İsrail’in Elyat şehri yer alıyor. Eşsiz view from the Panoramic Complex (lower doğal coğrafyası ile Ürdün farkedilmeyi bekliyor. left side). 16 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 17 18 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 MİLAS’ın rüzgarı bir başka... Doğal güzellikleri, özgün ev mimarisi ve püfür püfür rüzgarıyla ideal bir rota. 2 Elif Türkölmez  Rasim Konyar Eğer siz de “Milas’tan geçenlerden”seniz bu kez durun, güzelliğinin farkına varın.

The wind blows differently in MILAS Muğla’s county, Milas is an ideal destination with its historical and natural beauties, original house architecture and its breezy weather. If you are one of those who “pass through Milas”, just stop once and enjoy its beauty. Güvercinlik’te günbatımı ve Milas’ın muhteşem evleri. Sundown at Güvercinlik and amazing houses of Milas. TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 19 Sodra Dağı’nın eteklerinde, Milas Ovası’na tepeden bakan bir yerle- At the skirts of Sodra Mountain, a settlement that overlooks Milas plain... It takes its şim. Adını, Rüzgarlar Tanrısı Aiolos’un soyundan gelen Mylassos’dan name from Mylassos who comes from the lineage of Aeolus, the ruler of the winds. alıyor. Belki de bu yüzden, yazın sıcağında bile burası püfür püfür Maybe this is why it is windy even at the hottest days of the summer. We are talking esiyor. Milas’tan söz ediyoruz, Muğla’nın en güzel ilçelerinden biri olan about Milas, which is one of the most beautiful counties of Muğla. Milas that you Milas’tan… Ama belki de yanından geçip gittiğiniz, havaalanından probably passed through, Milas that you could not enjoy because you were rushing inince asıl gideceğiniz yere yetişmek için onun güzelliğine bakma fırsatı from the airport to your final destination... bulamadığınız Milas’tan… Let’s not pass Milas up this time. Let’s stroll around this city that is amazing both Gelin bu defa geçmeyelim. Tarihi ve doğasıyla harika bir belde olan, historically and naturally, a city which is a bright settlement of Ancient Period. Antik Dönem’in parlak yerleşim alanı Milas’ta biraz dolaşalım. Milas, is the second biggest settlement of Muğla following Bodrum. According to Milas, Muğla’nın Bodrum’dan sonra ikinci büyük yerleşim merkezi. Ar- archeological research the first settlement dates back to B.C. 10th century. Milas keolojik araştırmalara göre kentin kuruluşu MÖ 10. yüzyıla kadar uzanı- appears in the scenery of history as the capital of Caria. The name of the city back yor. Milas’ın tarih sahnesinde ilk öne çıkışı Karya’nın başkenti olmasıyla then is “Mylasa”. We said Milas appears back then; the reason for that is not its gerçekleşiyor. Kentin o tarihteki adı “Mylasosn”. Milas’ın o dönem yıl- amazing nature or a success in commerce, a much powerful reason attracts people dızının parladığını söyledik ama bunun sebebi muhteşem doğası ya da to this city; the temple of Zeus Carius, the national God of all Caria was located here. This is why Milas is the cross-site of Carians, a people who lived in SouthWestern Anatolia.

There are 27 antic cities inside its borders Milas was home to various civilizations; traces of 27 different ancient cities have been encountered so far. However all of these remainings did not stood up time. , , , are among the ones you can still visit. Besides many ancient cities, Milas has been home to East Roman Empire, Seljuq Dynasty, the Seigniory of Menteş and Ottoman Empire. Today, Milas has a strategic position in terms of boat tourism due to its shores located on Gökova and Mandalya, the two most important gulfs of Aegean Sea.

20 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 ticarette kazandığı başarılar değil. Çok daha kuvvetli bir sebep insanları Sol sayfa: Kıyıkışlacık kalıntıları (solda), Zeus Kutsal Alanı sütunu (sağda). Gümüşkesen Anıtı (üstte). buraya çekiyor. Çünkü tüm Karia’nın ulusal tanrısı olan Zeus Karios’un Left page: Ruins of Kıyıkışlacık (left side), Sacred Area of Zeus (right side). (Karyalı Zeus) Mabedi burada yer alıyor. Milas bu yüzden, Güneybatı Gümüşkesen Monument (upper side). Anadolu’ya yayılmış bir halk olan Karyalılar’ın hac yeri durumunda. A rich history Milas is almost an open air museum. There are many places to visit. For example, Sınırları içinde 27 antik kent var Baltalıkapı which is considered to date back to A.C. 1st century and it remained Pek çok farklı uygarlığa ev sahipliği yapan Milas’ta 27 farklı antik kente almost intact. This door takes its name from a depiction of a double-edged ax drawn ait izlere rastlanmış. Ancak bu kentlerin hepsi günümüze ulaşama- on the keystone located on its outside surface. Later on an aqueduct was built on it mış. Bunlardan İasos, Labranda, Euromos ve Heraklia ziyaret edile- to connect the city with water supplies from the mountains located East. bilecek olanlar arasında. Milas pek çok antik kentin yanı sıra, Bizans The most important historical artifact in Milas is the Sacred Temple of Zeus Carius İmparatorluğu, Selçuklu Devleti, Menteşoğulları Beyliği ve Osmanlı also named “Uzun Yuva” (Long Home) by locals. Fluted column with Corinthian İmparatorluğu’na ev sahipliği yapmış. Milas günümüzde de, Ege head, is very interesting even though it is the only surviving column of the temple. Denizi’nin iki önemli körfezi olan Gökova ve Mandalya Körfezi’ndeki The column dates back to A.C. 2nd century. It is exciting to think about thousands of kıyılarıyla yat turizmi açısından önemli bir konuma sahip. people traveling to this city in that period. Even though the exact date of construction is not known, the monumental tomb in Gümüşkesen is worth seeing. It is not known Tarihi çok zengin who this structure belongs to which is located on the skirts of Hıdırlık Hill, on Milas adeta bir açıkhava müzesi. Burada görülecek çok şey var. Mesela Gümüşkesen Avenue. It is protected as a small example of the Mosoleum of Bodrum, MS 1. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen ve hemen hemen hiç bozulma- which is one of the Seven Wonders of the World. dan günümüze kadar ulaşmış olan Baltalıkapı. Adını, dış yüzündeki kilit All mosques in Milas have been nicely protected and they are all original. For taşı üzerinde bulunan çift ağızlı balta tasvirinden alan bu kapıya, sonraki example; Hacı İlyas Mosque, it was made in 1330 and it is the most known mosque dönemlerde üzerinden geçirilen bir su kemeri ile şehrin doğusundaki of Milas. It has a flat wooden roof and it is surrounded by clay tiles, what makes it dağlardan getirilen su hattı bağlanmış. special is its minaret on the Western side, which is shaped like a balcony on open Milas’ta göreceğiniz en önemli tarihi eser ise, halk arasında ‘Uzun Yuva’ stairs. Also the mosque is important because it has the last three sided community adıyla anılan Karyalı Zeus Kutsal Alanı. Korint başlıklı yivli sütun, mabe- space. Firuz Bey Mosque made on the order of Menteşe’s Governor Firuz Bey, when din ayakta kalan tek sütunu olmasına rağmen oldukça dikkat çekici. Sü- Ottomans conquered the land in 1394 is another historically important place. Firuz tun, MS 2. yüzyılda inşa edilmiş. O dönemler binlerce insanın bu kutsal Bey Mosque which has a reverse T plan is called Gök (Sky) Mosque commonly anıtı görmek için buralara kadar geldiğini düşünmek heyecan verici. because of its ornaments inside. It is also called Kurşunlu (Lead) Mosque because its Yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen Gümüşkesen Mezar Anıtı da bölge- dome is covered with lead. nin görülmesi gereken yapılarından biri. Gümüşkesen Caddesi üzerinde, Hıdırlık Tepesi eteğinde bulunan yapının kime ait olduğu bilinmiyor. Visit Milas Museum Dünyanın yedi harikasından biri olan Bodrum Mozolesi’nin küçük bir Milas Museum took permission from the ministry in 1983 and opened in 1987 with TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 21 örneği olarak korunuyor. Milas’ta bulunan camilerin hepsi iyi korunmuş items transfered from Bodrum Museum and artifacts gathered from excavations ve oldukça kendine özgü. Mesela Hacı İlyas Camii. 1330 yılında yapı- inside the county. lan bu cami, Milas’ın en ünlü camisi. Düz ahşap çatılı, bütün cepheyi In the expedition room there are golden artifacts found in Stratonikeia excavations, kaplayan kiremit örtülü bir cami olan bu yapıyı özel kılan, batı yanında, clay oil lamps found in Iasos excavations, items found in excavations in and around açık bir merdiven üzerindeki balkon biçimindeki minaresidir. Cami ay- Milas, marble sculptures and marble sculpture heads. To get a feeling of the rich rıca üç cepheli son cemaat yeri ile önem kazanır. Osmanlılar’ın bölgeyi history of this area you must visit this museum. ele geçirdiği 1394 yılında Menteşe Valisi Firuz Bey tarafından yaptırıl- The texture that makes Milas is without a doubt its original houses. The houses that mış olan Firuz Bey Camii de buranın önemli tarihi yerlerinden. Ters T have the features of traditional Turkish architecture were built in 19th century and planlı bir cami olan Firuz Bey Camii, halk arasında içindeki süslemeleri they all have different chimneys. This shows the talent of the contracter of the house. nedeni ile Gök Camii, kubbesinin kurşunla kaplı olmasından dolayı da This summer do not pass through Milas, take a breath there. See its natural beauties Kurşunlu Camii olarak adlandırılıyor. and its historical artifacts. You will admire its original architecture, its natural and historical riches and especially its amazing wind. Milas Müzesi’ni görün Firuz Bey Baltalı Camii kapısı (üst solda), Baltalı Kapı (üst sağda) ve Firuz Kurşunlu Milas Müzesi ilk kez 1983 yılında Bakanlık onayı ile Bodrum Camii cephesi (altta). Müzesi’nden devredilen eserler ile ilçe sınırları içerisindeki kazılardan The door of Firuz Bey Baltalı Mosque (upper left side), Baltalı Door (right side) and façade of çıkan buluntuların bir araya toplanmasıyla oluşturulmuş ve 1987’de Firuz Kurşunlu Mosque (bottom). ziyarete açılmış. Müze teşhir salonunda Stratonikeia kazılarında bulunan altın eser- ler, İasos kazılarından çıkan pişmiş toprak kandil örnekleri, Milas ve çevresindeki kurtarma kazılarında bulunan eserler, mermer heykeller ve mermer heykel başları sergileniyor. Bölgenin zengin tarihini görmek için bu müzeyi mutlaka ziyaret edin. Milas’ı Milas yapan en önemli doku ise şüphesiz nev’i şahsına münhasır evleri. 19. yüzyılda yapılan ve geleneksel Türk mimarisinin özelliklerini taşıyan bu evlerin her birinin bacası birbirinden farklıdır. Bu, evi yapan ustanın maharetini gösterir. Bu yaz Milas’tan geçmeyin, Milas’ta soluklanın. Doğal güzelliklerini, tarihi eserlerini görün. Özgün mimarisine, doğal ve tarihi zenginlikleri- ne ve en önemlisi nefis rüzgarına hayran kalacaksınız.

22 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013

Fetihin Sembolü RUMELİ HİSARI

İstanbul’un fethinde çok önemli bir yeri vardır Rumeli Hisarı’nın. Sultan Mehmet askerlerine adeta “İstanbul’u almaya buradan başlıyoruz” demiştir.

 Shutterstock

24 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 The Symbol of The Conquest RUMELIA FORTRESS

Rumelia Fortress has an important role in the conquest of Istanbul. With the construction of the fortress beginning a year before the conquest, Sultan Mehmet almost said to his soldiers “We are starting conquering Istanbul from this point on”.

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 25 İstanbul… Güzelliğiyle binlerce yıl baş döndürdü. Hakkında Istanbul mesmorised people for thousands of years with its beauty. şarkılar, şiirler yazıldı. Herkes ona gitmek, onda kalmak, Songs and poems were writting on it. Everyone wanted to go onda ölmek istedi. Ona sahip olmaksa hiç kolay değil- there, stay there, die there. But it was not easy to take it. di. 1058 yıl boyunca Doğu Roma İmparatorluğu’nun For 1058 years it was the capital of East Roman Empire başkenti olarak kalan İstanbul, Hz. Muhammed’in but after the Prophet Muhammad’s hadith; “Istanbul “İstanbul bir gün mutlaka fethedilecek. Onu fetheden surely will be conquered one day. The commander kumandan ne güzel bir kumandan, onu fetheden ordu ne who conquers is a beautiful commander, the army who güzel bir ordu” hadisi üzerine Müslümanlar için her zaman conquers is a beautiful army”, it became a holy target for kutsal bir hedef olmuştu. Muslims. Önce Müslüman Araplar, ardından da Müslüman Türkler yüzlerce First Muslim , then Muslim Turks arranged military expeditions yıl boyunca İstanbul’a seferler düzenlemişler, bunların bir to Istanbul for hundereds of years in some of which they kısmında şehri kuşatmışlardı. Ancak hiçbir kuşatma başarıy- besieged the city. However none of these besiegings resulted in la sonuçlanmamıştı. Ta ki 29 Mayıs 1453’e kadar, ta ki II. success. Until May 29th 1453, until Mehmet the II... Mehmet’e kadar… Mehmet the II, who were to receive the title of Conqueror (Fatih) Fetihten sonra Fatih unvanını alacak olan II Mehmet, after the conquest, was just 17 years old when he decided to İstanbul’u fethetmeye karar verdiğinde henüz 17 yaşındaydı. conquer Istanbul. The young Ottoman Sultan knew he had Genç Osmanlı Sultanı, kuşatmadan önce bazı tedbirler alması to take some precautions before the besieging. East Roman gerektiğini biliyordu. Doğu Roma İmparatorluğu çok zayıf- Empire had fallen weak and Emperor Constantine 11th had lamış, İmparator XI. Konstantin tebası üzerindeki gücünü lost power on his subjects. But it was not going be easy to take yitirmişti. Ancak yine de şehri teslim almak kolay olmayacak- city. Mehmet the II wanted to preside over Istanbul Bosphorus tı. II. Mehmet, İstanbul boğazına hakim olup, geçen gemileri in order take the boats using that line under his control. Hence kontrol altına almak istedi. Bunun üzerine Boğaz’ın Rumeli he decided to build a Fortress on the side of Rumelia of the yakasına bir hisar yaptırmaya karar verdi. Bosphorus.

Sultan inşaatta bizzat çalıştı The Sultan himself worked in the construction Hisarın inşaatına Mart 1452’de başlandı. Hisarın pro- The construction of the fortress began in March 1452. The jesi, yapılacak surların, burçların, kapıların yerlerini, project was drawn by architect Muslihiddin Ağa, taking aralık ve mesafelerini bizzat Sultan Mehmet Han’ın into account matters secured by Sultan Mehmet about tespit ettiği hususlar dikkate alınarak mimar Muslihiddin places, intervals of spaces of the walls, towers, and Ağa çizmişti. 15 Nisan 1452 günü temel atılarak kalenin doors. On April 15th 1452 the construction began with yapımına büyük hız verildi. Bizzat Sultan’ın, vezirlerin, paşala- great speed. The construction for which the Sultan himself, rın işçi gibi çalıştığı inşaat, mükemmel bir planlama ve sorumlu- Viziers, Pashas were laboring as workers, finished at August 31st luk dağıtımı ile 31 Ağustos 1452’de tamamlandı. Boğazkesen adı 1452 due to impeccable planning and distribution of responsibilities. verilen hisarın kuzeyindeki burcu, yetmiş yaşlarındaki Sarıca Paşa, en The north tower that is called Boğazkesen was made by 70 years old güneydeki burcu Zağanos Paşa, kıyıdaki burcu ise Halil Paşa yaptırmıştı. Sarıca Pasha, the south tower was made by Zağanos Pasha and the shore 26 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013  Rasim Konyar Rumeli Hisarı’ndan görüntüler ve tarihi duvarlardaki detaylar. Sights from Rumelia Fortress and details from its historical walls.

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 27 Sultan Mehmet ise bizzat deniz tarafı ile ilgilen- tower was made by Halil Pasha. Sultan Mehmet mişti. İstanbul’da, Sultan’ın ve paşaların inşaat took care of the seaside. There is no other piece in alanında çalıştığı bir başka eser yoktur. Bu an- Istanbul for which a Sultan or Pashas worked at the lamda Rumeli Hisarı çok önemli bir tarihi değere construction site. Rumelia Fortress is historically sahiptir. O taşları, bu şehri fetheden kumandan important in this manner. Those stones were hand bizzat elleriyle seçmiştir. picked by the commander who conquered this city. Kalenin içinde evler, cami, sarnıç, yiyecek cep- Inside the fortress there are homes, a mosque, hane ve malzeme depoları yapılmış, ağır toplar, warehouses for food, ammunition and supplies; heavy bahçenin mazgallarına yerleştirilmişti. Kalenin ilk artilleries were placed on the grills of the garden. komutanı; emrine dört yüz asker verilip, garni- The first commander of the Fortress was Firuz Ağa zon kumandanı olarak bırakılan Firuz Ağa idi. to whom four hundered soldiers were assigned and Bundan sonra, Boğaz’dan geçecek bütün gemiler he was left as the garrison commander. After that vergi ödeyecekti. Emre itaat etmeyenler batırı- all boats using the Bosphorus line would have to lacaktı. Rumeli Hisarı, Boğaz’ın en dar yerine pay taxes. Those who did not obey were to be sunk. inşa edilmişti. Anadolu Hisarı ile arasında 660 Rumelia Fortress was built on the narrowest side of metrelik bir mesafe vardı. Karşılıklı iki kaleden Bosphorus. The distance between Anatolian Fortress açılacak atışla, Boğaz’dan izinsiz adeta kuş bile and it, was 660 meters long. A cross fire from both uçmayacaktı. İlk defa aynı sene Kasım ayı içinde fortresses would secure the bosphorus. The same Karadeniz’den gelen iki Venedik gemisi izinsiz year, in November, for the first time two Venetian geçmek istedi. Derhal ateş açıldı. Arkasından boats wanted to pass without permission. A fire was Antonio Rizo’nun kaptanı olduğu gemi batırıl- opened immediately and the boat led by Antonio Rizo dı. Böylece dünyanın en stratejik boğazının iki was sunken. Thus Ottomans who held control of both yanına hakim olan Osmanlılar, İstanbul fethinin sides of the most strategic bosphorus of the World ilk adımını atmış oldular. took the first step for the conquest of Istanbul.  Rasim Konyar

560. yıldönümünü kutluyoruz Daha sonra 16 kadırgadan oluşan güçlü bir donanma oluşturuldu. Asker sayısı iki kat artırıldı. Bizans’ın yardım almasını engellemek için yardım yolları kontrol altına alındı. Cenevizlilerin elinde bulunan Galata’nın da savaş esnasında tarafsız kalması sağlandı. 2 Nisan 1453 tarihinde ilk Osmanlı öncü kuvvetleri İstanbul önlerinde görül- We are celebrating its 560th anniversary dü. Böylece kuşatma başladı. 22 Nisan sabahı ise Later on a navy of 16 galleys was formed. The number of soldiers was çok ilginç bir şey oldu. Doğu Roma halkı, Haliç doubled. In order to prevent Byzantine getting any outside help, roads were sırtlarında karada seyreden gemileri görünce taken under control. It was ensured that Galata, run by Genoese, would hayret ve korkuya kapıldı. Öküzlerle çekilen 70 remain impartial. On April 2nd 1453 the first Ottoman leading force was kadar gemi yüzlerce gemici tarafından halatlarla seen in the fronts of Istanbul. Thus began the besieging. On the morning dengeleniyor ve kızaklar üzerinde ilerliyordu. of April 22nd an interesting incident occured. When East Roman citizens saw boats on the shore at the hills Öğleden sonra gemiler artık Haliç’e inmişlerdi. of Haliç, they were stunned and petrified. 70 boats Yaklaşık iki ay süren kuşatmadan sonra Fatih ran by oxes were balanced by ropes and moving on Sultan Mehmet’in azmi ve ileri görüşlülüğünün slides. In the afternoon the boats were down to Haliç. yanısıra yüzbinlerce Türk askerinin olağanüstü After two months of besieging due to the tenacity and çabasıyla İstanbul Türkler’in oldu. foresightedness of Sultan Mehmet the Conqueror and Rumeli Hisarı ise fetihin en önemli sembolle- the supernatural effort of Turkish soldiers, Istanbul rinden biri olarak hala dimdik ayakta. Hisarın became the land of Turks. inşası, Osmanlı İmparatorluğu’nun Doğu Roma Rumelia Fortress is still standing as one of the most İmparatorluğu’na “İstanbul’u fethedeceği important symbols of this conquest. The construction mesajı”nı tam bir sene önce vermesi açısından of the fortress is important because Ottoman Empire çok önemlidir. Hisar günümüzde müze ve açık gave the signal of the conquest to East Roman Empire a hava tiyatrosu olarak kullanılıyor. Ayrıca içeride year ago. The fortress today is a museum and an open bir de sergi salonu bulunuyor. Toplar, gülleler ve air theater. Furthermore there is an exhibiton room fetih sırasında Haliç’i çevreleyen zincirin bir par- inside. Artilleries, cannons and a piece of the chain çasından oluşan eserlerse bahçede sergileniyor. surrounding Haliç during the conquest is exhibited at Bu yıl 29 Mayıs’ta, İstanbul’un fethinin 560. yıl- the garden. This year at May 29th, we will celebrate the dönümünü kutlayacağız. O gün, bu güzel şehrin 560th anniversary of the conquest of Istanbul. That day fethinde önemli bir yer tutan Rumeli Hisarı’na is the right time for a nice trip to Rumelia Fortress that doğru güzel bir gezinti yapmanın ve Sultan’ın holds an imporant place at the conquest of this beautiful dokunduğu taşlara dokunup tarihi bir yolculuk city and a historical journey to touch the stones the yapmanın da tam zamanıdır. Sultan himself touched.

28 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013

eski toprakların yeni ülkesi KOSOVA

Balkan ülkelerine yönelik turistik geziler giderek daha fazla ilgi görüyor. Bu sayımızda onlardan biri ve “en genci” Kosova’yı dikkatinize sunmak istedik. 2 Pınar Arslan

Kosova’da dağ köyleri (solda), Prizren’de bir kilise (sağ üstte) ve Prizren kentinin genel görüntüsü. Mountain villages in Kosovo (Left side) A church in Prizren (Upper right side)

 Shutterstock and a general view of Prizren. Kosova: Küçücük ama gerek tarihi gerekse konumuyla Balkanlar’ın en The new country of old land önemli ülkelerinden biri. Rakamları gerçekten de son derece mütevazı. 10 KOSOVO 2 bin km lik bir yüzölçümüne sahip ve toplam nüfusu 2 milyon olan ülkenin Touristic trips to Balkan countries attract more and more attention. 7 kenti var. Başkenti Priştine’nin nüfusu ise 198 bin. At this edition we decided to present “the youngest” of these Jeopolitik konumuna ve tarihine gelince önemi büyüyor. Ülkenin kuzeyba- countries: Kosovo. tısında Karadağ, kuzey ve doğusunda Sırbistan, güneyinde Makedonya ve Kosovo: It is small but with its history and location, it is one of the most important countries of Balkans. Its numbers are really humble. Its surface is 10 thousand kilometer squares and its total population is 2 million people and there are 7 cities. The population of its capital Pristina is 198 thousand people. When we begin thinking about its geopolitical location and its history, the game changes. On its Northwestern side there is Montenegro, on its North and East there is Serbia, on its South there is Macedonia and on its SouthWest there is Albania. It is a country born of the recent pains in Balkans and it is surrounded with that pain. You would probably remember, it was almost like yesterday. On February 17th 2008 Kosovo claimed its independence with a great zeal, broadcast live, globally on all TV channels. Thus the 50th country of Europe; the Republic of Kosovo was born.

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 31 ALMANYA SLOVAKYA güneybatısında Arnavutluk var. Yani, Balkanlar’ın Bratislav Viyana yakın geçmişteki acısından doğmuş ve o acıyla FRANSA Budapeşte çevrelenmiş bir ülke. AVUSTURYA Muhtemelen hatırlarsınız; çünkü tarih daha dün gibi. 17 Şubat 2008 günü Kosova, Türkiye’deki MACARİSTAN haber kanallarından da canlı yayınlarla aktarı- ROMANYA lan büyükİSVİÇRE bir coşku ile bağımsızlığını ilan etti. SLOVENYA Avrupa’nın 50. Devleti, yani Kosova Cumhuriyeti Zagreb doğdu. Bükreş Bu genç devlette nüfusun yüzde 85 kadarı Arna- HIRVATİSTAN vut, yüzde 3-4 kadarı Sırp, yüzde 3-4 kadarı da Belgrad Türk. Bu dağılım da göz önüne alınarak anadil BOSNAHERSEK Varna Arnavutça ve Sırpça olarak kabul edilmiş. Ancak SIRBİSTAN Kosova Anayasası Türkçe’nin de belediyelerde Saraybosna Burgas “resmi statüde” olduğunu belirtmiş. Split BULGARİSTAN Osmanlı müzesi gibi KARADAĞ Sofya Piriştina Rakamlar bir yana, başta Başkent PriştineİTALYA ve en önemli kentlerinden Prizren olmak üzere, Kosova Podgoriçe KOSOVA Skopje sanki Osmanlı tarihinin açık hava müzesi gibi. Adriyatik Küçüklü büyüklü camiler... Taş köprüler... Denizi MAKEDONYA Anadolu’yu hatırlatan evler ve sokaklar... Ve Tiran Selanik hatta Osmanlı’dan bugüne kalmış hamamlar... Bari Nitekim, Türkiye’de giderek daha fazla ilgi gören ARNAVUTLUK Makedonya-Kosova gezilerinin adı da “Osmanlı Taranto Turları” olarak konmuş. Ege Kosova Cumhuriyeti, çok genç... Adeta Avrupa YUNANİSTAN Denizi tarihinin bebeği! Üstelik, yolları 2000’liTiren yıllardaki kanlı, sancılı yıllarda bombalarla büyükDenizi hasar görmüş. Bu nedenle turizmde henüz emekleme döneminde. Yine de, gezmek ve Priştine ya da İyon Atina Prizren’in ana caddesindeki kafelerde oturup Ko- Denizi MESSİNA Patras sovalılarla tanışmak... Balkan türküleri alışverişi yapmak... Ortak sözcükler, yemekler keşfetmek çok keyifli bir gezi.

Gracanica Ortodoks Kilisesi UNESCO listesinde de yer alıyor (sağda). Gracanica Orthodox Church is listed under UNESCO (right side).

TÜRKÇE Anayasa’da Nasıl Yer Aldı? Madde 5 (Diller) 1• Kosova Cumhuriyeti resmî dilleri Arnavutça ve Sırpçadır. 2• Türkçe, Boşnakça ve Romca, belediyeler seviyesinde resmî statüye sahiptir veya yasaya uygun şekilde herhangi bir seviyede resmî kullanımda olacaklardır.

How was represented in the Constitution? 5th article (Languages) 1st The official languages of the Republic of Kosovo are Albanian and Serbian. 2nd Turkish, Bosnian, Roma languages have official status at the level of municipalities or they will be in official use at any level appropriate to law.  Shutterstock 32 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 Prizren’den bir köy (en üstte), gene UNESCO listesinde yer alan bir başka manastır (üstte) ve Sinan Paşa Camii (sağda). A village in Prizren (Top) another monastery listed under UNESCO (upper side) and Sinan Pasha Mosque (Right side).

This young state’s population is made of 85 percent Albanians, 3-4 percent Serbians and 3-4 percent Turks. Taking this distribution into account, the official language is Albanian and Serbian. Kosovian constitution states Turkish is at an official level in municipalities.

It is like an Ottoman museum The numeric information aside, firstly, the capital Pristina and Prizren, one of the most important cities all of Kosovo is like an open air museum for Ottoman history. There are small and big mosques, stone bridges, houses and streets that remind you of Anatolia, and even Turkish baths that remained from Ottoman period. Already, Macedonia-Kosovo tours that attract more and more interest are named “Ottoman Tours”. The Republic of Kosovo is still very young. It is almost the baby of Europe. Furthermore, its roads have been damaged during the bloody and painful bonbings of 2000’s. This is why tourism is newly bourgeoning. In any case, it is a nice experience to meet Kosovians while sitting at coffee shops at Pristina and Prizren’s main avenues, to buy Balkan folk music and to dicover common words and food. TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 33 Bütün uygarlıkların kutsal saydığı “su”yu insan, kültür ve sanatla buluşturan mekanlar...

34 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 Türk Hamamı

TURKISH BATH Places which bring together culture and art with “water” that is considered sacred by all Tokat Veli Bey Hamamı kubbeleri (solda),  Rasim Konyar civilizations. Veli Bey Hamamı içi ve Safranbolu Hamamı içi (sağ sayfa). Tokat Veli Bey Bath (left side) the interior of Veli Bey Bath and the interior of Safranbolu Bath (right page).

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 35 36 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 Hamam, mimari ve estetik değerlerinin yanı sıra Bath, along with architectural and aesthetic values, temizlik, sağlık, rahatlama ve toplumsal buluşma ensured hygiene, health, relaxation and it was a yerleri olarak, Anadolu uygarlıklarının önemli bir social meeting point. All these resulted in baths ögesiydi. Roma Dönemi’nden çok sayıda kalıntı being an important element in Anatolian civilizations. bugün Anadolu antik kentlerinde görülüyor. Many relics from Roman period can be seen in Artuklu, Selçuklu ve Osmanlı Dönemleri’nde Ancient cities of Anatolia at the present-day. During hamamlar daha çok külliyelerde, ticaret ve Artuqid, Seljuk and Ottoman periods baths were yerleşim yerlerinde ve kent kapılarında inşa mostly built inside complexes, commercial and edilmiş. İlk Osmanlı hamamını Bursa’da 1336’da residential areas and at the city gates. The first Orhan Bey yaptırmış. “Türk Hamamı” tipi de Ottoman bath was built in Bursa in 1336 on Orhan 15. yüzyılın ikinci yarısında eski geleneğin Bey’s orders. Turkish Bath emerged in the second Anadolu’nun hamam kültürüyle birleşiminden half of 15th century as a mixture of an old tradition doğmuş, sonra bütün Anadolu’ya yayılmış. and Anatolia’s bath culture. Then it was spread in all Anatolia. Osmanlı’da Hamamların Önemi Hamamlar kültüründe daha çok külliye Baths’ Importance in Ottoman ve vakıflar için gelir kaynağı olmasının yanı Baths were a source of income for complexes and sıra sıkı düzenlemelerle kamuya hizmet eden foundations in Islamic culture. These were regulated ciddi kurumlarmış. Temizlikten başka fiziksel, seriously and they served the public. They had tıbbi, ideolojik, ekonomik, kentsel ve genel physical, medical, ideological, economic and urban işlevlere sahipler. En önemlisi yapıldığı dönemin functions on top of hygienic feature. The most mimarisini ve kültürünü tıpkı çeşmeler gibi important being keeping traces of the architect and bünyelerinde özetleyip tarihe mesaj vermeleri. culture of the period it was built in; like fountains. Hamamlar, külhan, ser nöbet tellak, çıraklar, Turkish baths employed many people like the furnace hamam anası, natır (kadın tellak), berber, responsible, assistants, masseurs, masseuses, the peştemalci, kahveci gibi birçok iş grubundan chief masseuse, barbers, coffee makers, and people insanı da istihdam etmişler. Özellikle tellaklık responsible of loincloth. Especially being a masseur hayli önemli imiş! Mesela Patrona Halil was really important! Halil, the leader of Patrona isyanının kahramanı Halil, 1730’da Bayezid Halil riot, was a masseur in 1730 in Bayezid Bath Hamamı’nda çalışan bir tellak olup, o isyanı and started that riot with high taxes taken from the esnaftan alınan ağır vergilere karşı başlatmış. tradesman. Sultan Ahmed the III was dethroned after Sultan III. Ahmed’in tahttan indirilmesiyle this riot. Thus a more serious regulation was forced sonuçlanan bu isyandan sonra dönemin güvenlik to baths by the security mechanism of the period. In mekanizması, hamamları daha sıkı takip edilmesi 19th century, in European fairs, there were Ottoman gereken yerler arasında tutmaya başlamış. 19. Bath sections. There are interesting information on yüzyılda Avrupa’daki fuarlarda Osmanlı Hamamı this subject in Koç University’s publication titled pavyonları açılmış. Koç Üniversitesi’nin “Anadolu “Bath culture in Anatolian Civilizations: Architecture, Medeniyetlerinde Hamam Kültürü: Mimari, History and Imagery”. Tarih ve İmgelem” başlıklı yayınında bu konuda çok ilginç bilgiler var. Turkish Baths at Present-Day... Recently as other cultures created around water, Bugünkü hamamlar... Turkish bath culture disappeared since there are Son yüzyıllarda çoğu su kültürü yapısı gibi, baths in households. Turkish baths are now just suyun banyolarla ev içlerine girmesinin a stopping point for travelers. Whereas there are yaygınlaşmasıyla hamam da hayatımızdan many Turkish bath scenes in historical TV series çıktı. O artık gezginlerin merak ve ziyaret and movies. Turkish bath is not just about hygiene, ettiği bir yer. Oysa tarihi dizi ve filmlerimiz, it is a must-have for certain rituals to be practiced; hamam sahneleri ile dolu. Hamam, sadece it is a place for entertainment, relaxation and temizlik değil, kimi ritüellerin usulüne uygun therapy. While we are leaving this tradition behind, yapılması için bir “olmazsa olmaz”, bir eğlence, those who noticed this feature early on are opening rahatlama hatta bir terapi mekânı. Bu özelliği Turkish Baths everywhere in the world, which does çok önceden farkedenler, biz terkederken, dünya nothing to have with traditional Turkish Bath. Some üzerinde birçok yerde adı “Türk Hamamı” olup of us rediscover this tradition through Turkish Bath bizim hamamlarımızla hiç ilgisi olmayan yerler sections in SPA and Wellness Centers of big hotels. açıyorlar. Kimilerimiz de bu gerçeği büyük otellerin SPA ve “Wellness Center” bölümlerinde How many kinds of Turkish Baths are there? bulunan “Türk Hamamı” üzerinden yeniden There are three groups of Turkish baths according keşfediyor. to their functional purposes: “Market baths” or Topkapı Sarayı Hamam kurnası. Topkapı Palace’s Bath Basin.

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 37 Kaç çeşit Türk Hamamı var? Hamamlar, işlevsel amaçlarına göre; “çarşı hamamı” veya “halk hamamları”, saray, konak ve büyük evlerdeki “özel hamam”lar, şifalı kaynak suları üzerine kurulmuş “kaplıca hamamları” olarak üç grupta toplanıyor. Halk hamamları sadece erkekler içinse “Tek Hamam”, sadece sabahları Divan Edebiyatında Hamam Oyunları: belli saatte kadınlara açılıyorsa “Kuşluk hamamı”, kadınlara ve erkeklere Balon Uçurma aynı yapının içindeki iki ayrı bölümde hizmet veriyorsa “Çifte hamam” diye adlandırılıyor. Onların kapıları hiçbir zaman aynı sokağa açılmazmış. Kadınlar için aynı zamanda eğlence yeri olan hamamda oyunlar da oynanırdı. Divan edebiyatında hamamdaki güzelleri anlatan ve Hammamiye denilen şiirlerde sıkça yer alan bu oyunlardan biri de avuçtaki sabun köpüğüne üfleyerek yapılan baloncukları Hamamın Bölümleri hamamın kubbesine uçurma idi. Türk hamamı soyunma yeri, ılıklık, sıcaklık ve külhan olmak üzere dört bölümden oluşmakta. “Camegâh” denilen soyunma yeri, genellikle ortada Turkish Bath Games in Divan Poetry: fıskiyeli bir mermer havuz olan, hamamın giriş kısmından sonraki ilk bölüm. Blowing Bubbles Turkish bath was also a place of fun for women and games were played. In Divan poetry Duvarı boyunca taştan ya da ahşaptan yapılmış bir seki üstünde sedir, Turkish bath had a special place, these mentioned beautiful women in the baths as well as altında da ayakkabı ve nalın koymak için nişler var. Buradaki kubbe sıcaklık the game of blowingsoap bubbles to the dome of the building. bölümündekine oranla daha büyük. Ilıklık bölümü; sıcaklığa geçmeden önce vücudu alıştırmak için ayrılan bölüm. Bu bölümde halvetler, dinlenme ve masaj için ayrılan sedirler var. Genellikle tek kubbeyle örtülü. Sıcaklık; yıkanılan ve en sıcak kısım. Genel ve özel yıkanma yerleri olup, ikincilere “halvet” denir. Sıcaklığın ortasında; hamamlarda göbek taşı; kaplıcalarda ise havuz olur. Genellikle büyük bir kubbeyle örtülüdür. Hamamın ısıtıldığı külhan ocağı da sıcaklık bölümüne bitişiktir. Keza su deposu, aralık, hela, bazı hamamlarda da traşlık, kahve ocağı, havlu kurutma, odun deposu ve avlu gibi servis alanları bulunuyor. Kurna ve “Public Baths”; “Private Baths” which usually are inside palaces, mansions musluklar ise her hamamın olmazsa olmazıdır. or houses; “Thermal Baths” which are built on thermal spring sources. Public baths are separated in three groups again they are called “Single Bath” if they Kadınlar, Hamam ve Bir Müze only serve , “Mid-Morning Bath” if they serve women during certain periods Özellikle kadınlar için hamam kültürünün en çekici yanı hamamda in the mornings, and “Double Bath” if they have separate sections for men and kullanılan, peştemal, havlu, nalın, takı kutusu, lenger, hurma lifinden women. Double baths’ doors never open to the same street. sabunluk ve keseler, hamam tası, hamam bohçası, kına, ayna, tarak, ponza taşı, hamam otu, masaj yağları, kokulu sabunlar ve gülabdanlar, kokular, Divisions of a Turkish Bath buhurdanlıklar, şerbetlikler, bardaklar gibi malzeme olmalı. Hamama Turkish baths have four divisions; changing room, warm room, hot room and gidenlerin ekonomik durumuna bağlı olarak çeşit ve sayısı artıp eksilebilen furnace. The changing room is called “Camegâh” and this is the first section bazı yiyecek ve içecekler de bu kategoriden sayılabilir. Beypazarı’nda açılan after the entrance, which usually has a marble fountain. All along its wall there Türk Hamam Müzesi (http://www.turkhamammuzesi.com) “Gelin hamamı” is a sofa on top of a stone or wooden step, which has small niches to place koleksiyonu ile kadınların sosyal yaşamında çok önemli yeri olan hamamları shoes or clogs. The dome here is bigger than the hot room. Warm room is başarıyla canlandırıyor. where one goes to prepare their body for the hot temperature. At this division there are private relaxation sections, and sofas for resting and massage. It İstanbul Hamamları usually is covered with one dome. Hot room is where you take a bath and İstanbul’da ilk kamusal hamam III. Murad’ın annesi Nurbanu Sultan’ın it has the highest temperature in the whole structure. There are public and 1584’te Mimar Sinan’a yaptırdığı Çemberlitaş Hamamı olmuş, kısa private bathing sections; the latter are called “halvet”. In the middle of the hot zamanda da hamamların sayısı artmış. 17. yüzyılda, sadece İstanbul’da, room there is the mid-room stone in baths and a pool in thermal spring baths. yaklaşık 15 bin hamam olduğu biliniyor. It is usually covered with a big dome. The furnace is next to hot room. There Beyazıd, Yeni Camii gibi pek çok külliyenin ve Küçük Ayasofya, Murat Paşa are service areas such as reservoir, interval, restroom, and in some gibi daha küçük komplekslerin establishments; shaving room, coffee room, drying room, timber kendilerine ait hamamları bulunmaktaymış. Vakıf sahipleri de gelir sağlamak için şehrin başka yerinde, hatta diğer şehirlerde de hamam yaptırmışlar. Günümüzde canlılığını koruyan İstanbul hamamlarının başında Cağaloğlu, Çemberlitaş, Süleymaniye ve Galatasaray Hamamları geliyor. Bursa’da Kervansaray, Edirne’de Sokullu, Yalova’da Kurşunlu, Trabzon’da Sekiz Direkli ve Erzurum’da Kurşunlu Hamamları da Anadolunun en iyiler listesinde!

38 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 depot and courtyard. Basin and faucets are essential in all Turkish baths.

Women, Turkish Bath and a Museum The most attractive side of Bath culture, especially for women, must be the items used at the bath: loincloth, towel, clog, jewelry box, anchor, exfoliants and gloves made of date fibers, pumice stone, bath bundles, henna, mirror, comb, bath stone, bath herbs, massage oil, perfumed soap, rosewater flasks, perfumes, censer, pitcher, and glasses. Certain food and drinks, of which the variety changed depending on the financial status of the person, are also at this category. Turkish Bath Museum in Beypazarı (http://www. turkhamammuzesi.com) depicts perfectly the importance of Baths in women’s life with its “Bride Bath” collection.

Istanbul Baths The first public bath in Istanbul was Çemberlitaş Bath designed by Mimar Sinan in 1584 on the order of Nurbanu, Sultan Murad the III’s mother. After that, many other baths were built. It is known that in 17th century there were 15 thousand baths just in Istanbul. Big complexes like Beyazıd and the New Mosque and smaller complexes like Small Hagia Sophia and Murat Pasha all had their own baths. Foundation presidents built baths in other parts of the city and in different cities as a source of income. There are a few active baths in Istanbul at the present-day, the most known ones are: Cağaloğlu, Çemberlitaş, Süleymaniye and Galatasaray Baths. Anatolia’s top bath list is as follows: Kervansaray in Bursa, Sokullu in Edirne, Kurşunlu in Yalova, Sekiz Direkli in Trabzon and Kurşunlu in Erzurum.

Turkish Bath Games in Divan Poetry: Blowing Bubbles Turkish bath was also a place of fun for women and games were played. In Divan poetry Turkish bath had a special place, these mentioned beautiful women in the baths as well as the game of blowing soap bubbles to the dome of the building.

Veli Bey Hamamı kurnası ve kubbesi (sol sayfa) ile Çırağan Otel saray bölümünün tarihi hamamı. The Basin of Veli Bey Bath and its dome (left page) the historical bath of Çırağan Hotel’s palace side.

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 39 harran evleri

Dünyanın en eski

kentlerinden, mimarisi ile Harran houses birlikte zengin kültürünü de Harran is one of the oldest cities of the World which kept its architecture and binlerce yıl korumuş ayrıcalıklı its rich culture for thousands of years... Its name comes from Sumerian and it Harran... Adı Sümerce “kesişen means “crossing roads”. It has had the same name for 9000 years. yollar” anlamına gelen Harran, 9000 yıldır aynı adla anılıyor.

40 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013  Rasim Konyar

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 41 Dünya üzerinde ve Anadolu’da eski çağlarda içinde yaşanmış, parlak uygarlık mirası da bırakmış birçok antik kent var. Bunların çoğu günümüzde artık içinde yaşanmayan arkeolojik sit alanlarıdır. Bazıları ise üstelik özgün adını da aynen koruyarak bugün de yaşamını sürdürmekte... İşte en çok kendine özgü kubbe evlerden oluşan sivil mimarisiyle hatırlanmakla birlikte, dünyanın en eski kentlerinden olup, sahip olduğu diğer zengin ve eşsiz kültür mirasıyla da ayrıcalıklı Harran, bugün de adını koruyarak yaşayan nadir antik kentlerden biri.

’daki Oxford” Harran Adı Sümerce “kesişen yollar”dan gelen Harran, 9000 yıldır aynı adla anılıyor. Hitit ve Mısır uygarlıkları arasında önemli bir durak. Lût, Şuayb, İbrahim ve Yakub peygamberler buraya iz bırakmışlar. Sonraları İpek Yolu’na kavşak olmuş. Emevi Halifesi Mervan Harran’ı başkent  Rasim Konyar yapmış. Hattatlar, nakkaşlar, mimarlar burada Harran evlerinde dileyenler, evlerin damına kurulan ve “taht” adı verilen yataklarda geceleyebiliyor. önemli eserler yaratmışlar. Tasavvuf önderleri, Those who wish so can stay on beds called “Throne”, placed on roofs of houses. astronomi alimleri burada çalışmalar yapmışlar. There are many ancient cities that were alive in ancient eras and that left a bright civilization heritage both in Sabit bin Kurra Yunan filozoflarının kitaplarını the World and in Anatolia. Most of them are now archeological sites where there is no life. Some keep being burada Arapça’ya çevirirken “Urfa’da Oxford home to people and they even keep their original name. Harran is one of the rare ancient living cities, which vardı da gitmedik mi?” diye yapılan esprilere keeps its original name. Even though it is mostly remembered by its original civil architecture symbolized by inat, devrin en önemli matematikçileri de domed houses, it is also a priviledged city with its rich and unique cultural heritage. Harran üniversitesinden çıkıyormuş. Cerrahları göz ameliyatı yapacak kadar tıp ilminde yol Harran “The Oxford in Urfa” almışlar. Rakkakapı, Halepkapı, Nizarkapı, Harran’s name means “Crossing Roads” in Sumerian and it had the same name for 9000 years. It was an Yezidkapı, Feddankapı ve Küçükkapı diye anılan important stop on the road between Hitite and Egypt. Prophets Lot, Jethro, and have left 8 kapısından kervanlar girip çıkarken 19 kapısıyla traces there. Later on it became a crossing road on the Silk Road. Umayyad caliph Mervan appointed Harran Ulu Camii Anadolu’daki ilk anıt-cami örneği imiş. as capital. Caligraphs, muralists, architects left important works there. Sufi leaders, astronomy scientists 13. yüzyılda Moğol istilasından sonra bütün bu worked there. Sabit Bin Kurra translated Greek philosophers’ books to Arabic here and in spite of jokes like zenginlik tahrip edilmiş, sakinleri Urfa’ya göçmüş. “Was there an Oxford that we could attend in Urfa?” the most important mathematicians of the era were from Osmanlı Dönemi’nde Harran, 280 kişinin yaşadığı Harran University. The surgeons were so qualified that they could operate on eyes. Caravans entered from its 8 bir köy olarak kayıtlara geçiyor. Cumhuriyet doors named Rakkakapı, Halepkapı, Nizarkapı, Yezidkapı, Feddankapı and Küçükkapı. The Grand Mosque was Dönemi’nde Akçakale ilçesine bağlı iken, GAP the first monumental mosque known for its 19 doors. In 13th century, after the Mongol invasion, all this wealth Projesi beklentileriyle, 1987’de ilçe ilan edilmiş.

Dışı kubbe, içi ev! “Kubbeli”, “külahlı”, “kümbet evler” ya da “arı kovanı” diye nitelenen, arkeologların “tholos” (çoğulu “tholoi”) dedikleri, konik kubbeli, kare veya kareye yakın bir taş temel üzerine genellikle 40-45 dizi tuğla ile örülü Harran Evleri, herkesin ilgisini çekmeye devam ediyor. Dışarıdan bizler sadece kubbeleri görüyoruz ama içeride bambaşka bir görüntü var! Sayısı iki ila altı arasında değişerek yan yana getirilen kubbeler, içerden kemerlerle birbirine bağlanıyor ve yaşam alanları oluşturuluyor. Sonra gereğinde bunlar çoğaltılabiliyor. Kısacası asıl ev içeride! İç kısımlar kırmızı toprak ve saman, dış duvarlar kara toprak ve saman karışımı ile kaplanıyor. Yerden yüksekliği 5 metreye varabilen bu evlerin tek penceresi koninin tepesindeki delikten ibaret. Ancak bu delik, hem havalandırma, hem ışık kaynağı hem de baca işlevi üstleniyor. Pencereye çıkmanın pratik yolunu da tuğla örgü

42 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 43 döşenirken birer tuğla atlanarak yapılan ve merdiven basamağı işlevini was destroyed and its gören çıkıntılarla bulmuşlar. İlkel fakat gerçek bir eko-mimari ürünü! Yazın citizens emigrated to serin kışın sıcak olan bu evler 150-200 yıl önce yapılmış. Kullanılan taşlar da Urfa. During Ottoman antik şehir harabelerindeki kalıntılardan buraya getirilmiş. era, Harran, was a village of 280 people. In “Harran Kültür Evi” Republican period, its Bu evlerden biri, 1999 yılında o zamanki Harran Kaymakamı İbrahim Halil administrative center Akşit’in öncülüğünde restore edilmiş. 19 odalı ev “Harran Kültür Evi” olarak was Akçakale county turizme açılmış. Bu ev, günümüzde de 10 çocuklu Ali Kızıl işletmeciliğinde but in 1987 with the turizme açık bulunuyor. Ali Kızıl, “...Çocuklarım yabancı dil konusunda beginning of South East uzman olup, buranın tanıtımını yapmaktadırlar. Bakanlıktan takdir belgesi Project it was declared a ve Harran’da ilk çalışma ruhsatını alan işletme de Harran Kültür Evi’dir” county itself. diyor. İbni Teymiye Mah. Çeşme Sokak No: 23 adresindeki evde toplu gruplara sıra geceleri, yöresel yataklarda konaklama imkanı mevcut. Domes on the exterior, homes inside! (www.harrankulturevi.com) Harran homes keep attracting everyone’s attention with their original style signatured by a square or almost a square stucture, covered with 40 to 50 lines Dünyanın başka yerlerinde de var! of bricks, topped with conic domes. This style is called “Tholos” by archeologs MÖ 6000 yıllarına kadar inebilen bu tür sivil mimari örneklerinin, and “domed”, “coned”, “cupola” or “beehives” by people. Mezopotamya ve Ege’de MÖ 3000 yıllarına kadar yaygın kullanıldığı We only see the domes from outside but there is a completely different sight biliniyor. Anadolu’da bu tür evlere, en çok iki bölgede rastlanıyor. inside! 2 or 6 domes are connected with arches inside and these form living Birinci bölge Urfa ile arası, ikincisi de yine Urfa ile Akçakale arası. spaces. Later on these can be multiplied if necessary. In short the real sight is İkinci bölgede bulunan Harran evleri tuğla kubbelerle örülürken diğer inside! bölgelerdeki evler kerpiçten yapılmış. Harran evlerindeki kubbelerin The interior walls are covered with a mixture of red soil and bale, the exterior tuğla ile örülmesinin nedeni yöredeki toprağın tuğla yapımına elverişli walls are covered with a mixture of black soil and bale. These structures can be olmasından kaynaklanıyor. Bir başka neden de bu coğrafyanın çöl olması ve up to 5 meters high and the only window is a hole on top of the cone. However bu yüzden de ağaç yokluğu. Kümbet evlerin dünyadaki diğer örneklerine this window is used for ventilation, as a source of light and as a duct. They Musul, Tiflis, Kıbrıs’ta, İtalya’nın güneyinde, Adriyatik Denizi’ne kıyısı olan skipped one brick when tiling, thus created steps as an easy way to reach the Puglia bölgesi kırsalında, İskoçya, İspanya, İran, Afganistan, Çin ve Peru’da window. It is a primitive example of eco-architecture. These homes were built 150- da rastlamak mümkün. İskoçya adalarında “Arı Kovanı” (“beehive houses”) 200 years ago and they are cold during summer and warm during winter. The adı verilen bu yapılar 18. yüzyılda çok canlı bir gelenek oluşturuyormuş. stones that were used were brought here by ancient city remnants around.

Harran’ı Koruma mı Dönüştürme mi? “Harran Culture House” 1979 yılında arkeolojik ve kentsel sit alanı olarak tescil edilen ve kubbeli One of these houses were renovated by the prefect of the period, İbrahim Halil evleri korumaya alınan Harran’da, ören yerinden malzeme toplanması, Akşit in 1999. The 19 roomed house was opened to culture tourism as “Harran her çeşit inşaatın yapılması, kanal açılması yasaklanmıştı. O tarihlerde Culture House”. Nowadays this house is run by Ali Kızıl who has 10 children. 960 kubbeli ev sayılan Harran’da bu sayı bugün 500 dolayında. 2000’de He says “... My children speak foreign languages and they are working for the UNESCO Dünya Mirası Listesi adayı olan Harran’ın tam aday olabilmesi publicity of this place. Harran Culture House was the first to get a certificate için Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yeniden yaptığı değerlendirmeden of appreciation from the ministery and an operation licence.” It is located in sonra “kale ve surların onarılması, kümbet evlerin betonarme yapılardan Ibni Teymiye Neighborhood, on Çeşme Street no: 23. There is a traditional arındırılarak koruma altına alınması ve onarılması, tarihi dokuya uygun accomodation service as well as local events for groups. You can check it out at yaşam alanlarının oluşturulması ve çevre düzenlemelerinin yapılması this website: www.harrankulturevi.com. ve turizme kazandırılması”nı kapsayan “Harran Kentinin Restorasyonu, Çevre Düzenlemesi ve Korunması Projesi” duyuruldu. Projenin 2014’de This kind of architecture exists in other places in the World! tamamlanması umuluyor. This kind of civil architecture examples can go back to B.C. 6000, they were TOKİ projeleri kapsamında başlatılan “Harran Sur İçi Kentsel Dönüşüm Projesi” ile de Harran’ın insandan arındırılmasının ardından bölgenin turizmden yeteri derecede pay alması için yoğun çalışmalar yapıldığı belirtiliyor. Türkiye’de “Kentsel Dönüşüm”, tartışılagelen bir konu. Bu yüzden kimileri Harran evlerinin kendi insanlarından arındırılmasının, onların doğal yaşamının da sonu olacağını ileri sürerken, Harran’ın başta kümbet evleri olmak üzere birçok yönüyle benzerlik taşıyan İtalyan kasabası Alberobello gibi bir cazibe merkezine dönüştürülmesininin amaçlandığı da söyleniyor...

Bölgenin ünlü kahvesi “mırra”, Harran Kalesi (üstte) ve Ulu Camii (sağda). The famous Turkish coffee variety of this area “mırra”, Harran Fort (upper side), the Grand Mosque (right side) 44 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 commonly used especially around Mesopotamia and Aegean until B.C. 3000. This kind of architecture exist mainly in two areas in Anatolia. One is on the road between Urfa and Birecik, the other is between Gertrude Bell, Urfa and Akçakale. Harran houses located in the latter area are covered with brick domes whereas nam-ı diğer “Çöl Kraliçesi” de houses in other areas are made with adobe. The hayran kalmış!  wikipedia.org reason why brick was used in Harran houses is that the soil in this area is suitable to make bricks. Doğu ve Güneydoğu Anadolu çok eskiden beri casusların ilgi alanında. Daha 1800’lerde folklorik derlemeler için çalışmaya başlayan ve Urfa’daki Yezidileri ilk Another reason is that this area is arid, hence there gün yüzüne çıkaran, öğrencisi meşhur casus “Arabistanlı Lawrence” (Thomas are no trees. Domed houses appear in other areas in Edward Lawrence) ile I. Dünya Savaşı’ndan sonra Ortadoğu ve Irak’ın sınırlarını the World; , Tbilisi, Cyprus, south of Italy, the çizen ve bu yüzden “Çöl Kraliçesi” diye anılan Gertrude Bell gibi. Oxford Arke- rural area of Puglia which has a shore near Adriatic, oloji mezunu ilk kadın olan Bell, bu bölgedeki arkeolojiye çok meraklı olup at ya da deve üzerinde dolaşarak binlerce Scotland, , Iran, Afghanistan, and Peru. fotoğraf çekmiş. Çok iyi Arapça ve Türkçe bilgisi nedeniyle de İngiliz hükümeti tarafından “ek iş” olarak casuslukla görevlendirilmiş. Zaten o dönemde arkeologlara bu kabil “ek iş” verilmesi de yaygın bir uygulama imiş. Gertude Bell, In Scotland islands, this type of architecture called zaptiyeler eşliğinde gittiği Urfa ve Harran’ı da yakından incelemiş, Harran evlerine de hayran kalmış. Bell, defterine Beehive Houses were a popular tradition in 18th “Yarısında Arapların oturduğu topraktan yapılmış kulübeler topluluğu ile bir höyük dışında ortada bir şehir yok. Ama century. harikulade ilginç bir yer. ” diye not düşmüş. Çektiği fotoğraflarda da Harran evlerini “arı kovanı stili köy” kategorisinde tanımlamış. Newcastle Üniversitesi, Bell’in anıları, mektupları, tuttuğu notları ve çektiği 7000 dolayındaki fotoğrafı arşiv- lemiş ve herkesin erişimine açmış: www.gerty.ncl.ac.uk/ . Protection or Gentrification? In 1979 Harran was declared archeologic and urban protected area and its domed houses were taken under protection. Henceforth gathering material from the ruins, any kind of construction and opening canals were forbidden. In that period 960 houses were counted in Harran but today there are only 500. In 2000 Harran was a candidate to be UNESCO’s World Heritage Site. In order for full membership Culture and Tourism Ministery evaluated and announced that “Fort and its walls should be repaired, domed houses should be protected and repaired, concrete buildings around them should be destroyed, living spaces coherent with historical texture should be created and landscaping should be done and the area should be made suitable for tourism” under the “Restoration, Landscaping and Protection of the city of Harran” project. It is expected that this project will be concluded in 2014. It is said that after “Harran Inside the Wall Gentrification Project” started under Housing Development Administration, people were evicted of Harran and intensive work for İngiliz Arkeolog Gertrude Bell’in 1909’da Babil’de çekilmiş bir fotoğrafı (en üstte). Harran’da turistler (üstte). A picture of British archeologist Gertrude Bell taken in 1909 at Babil (upper right side). Tourists in Harran (upper side). transforming the area suitable for tourism was done. Gentrification is a Gertrude Bell, otherwise known as “The Queen of the Desert” was alsoamazed! subject of debate. Thus East and Southeast has been under the scope of spies for a long time. Such as Lawrence of Arabia (Thomas Edward some claim that evicting Lawrence) who began working for folkloric compilation in 1800’s and discovered Yazidis in Urfa and Gertrude Bell who was locals from Harran will called “The Queen of the Desert” because she defined the borders of Middle East and Iraq after WWI. Bell who is the first end their natural culture woman who graduated from Oxford’s Archeology department traveled all over this area on a camel and took thousands of pictures. Since she spoke Arabic and Turkish perfectly, she was employed as a spy by the English government as a and others claim that “second ”. In that period, it was a common practice to employ archeologists in these kinds of “second jobs”. Gertrude Harran, which has many Bell observed Harran and Urfa closely when she went there with gendarmerie and she was fascinated by Harran houses. similarities to Italian She wrote in her notebook “There is nothing but a tumulus and a cottage complex where half are resided by Arabs but it village Alberobello is an amazingly interesting place”. She took pictures and categorized Harran Houses as “Beehive style village”. Newcastle including domed houses, University archived Bell’s memories, letters, notebooks and around 7000 pictures she took and opened to public, you can check it out at www.gerty.ncl.ac.uk/ . will be a center of attraction like Alberobello.

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 45 Kuşadası’nın ortasında, adeta bir vaha gibi... DoubleTree by Hilton

 DoubleTree by Hilton Kuşadası Arşivi

Kuşadası’nın kalbinde,

Almost an oasis odanızla şehir merkezinin arası in the middle of Kuşadası... yürüyüş mesafesi. Nefes kesen DoubleTree by Hilton You are at the heart of bir manzara. Odaları, teras Kuşadası, at walking distance from the center of the city. alanları, hele de taş evlerin There is a breathtaking view. Its rooms, its terraces, and sıralandığı sokağı ile Ege’nin especially its street with stone houses is a reflection sıcak yüzü... DoubleTree of the warm side of Aegean. DoubleTree by Hilton Kuşadası by Hilton Kuşadası; tatil, offers an unforgettable experience for personal, sağlık ya da iş gezileri için business and health trips. unutulmayacak bir deneyim.

46 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 Bir otel odasından ilk beklentimiz evimizin sıcaklığını aratmamasıysa ikinci beklentimiz de, konforu, teknolojisi, lüks olanakları ile bizi çok rahat ve özel hissettirmesidir. DoubleTree by Hilton Kuşadası, grubun tüm diğer otellerin- de de olduğu gibi işte bu dediklerimizi fazlasıyla yerine getirip, konukların her türlü isteğini karşılıyor. Otelin mimarisi, Kuşadası’nın tarihi ve geleneksel dokusuyla uyum içinde. DoubleTree otellerini inşa ederken, doğayla uyumlu olmasına ve bulunduğu çevreyle olan ahengine özen gösteriyor. Bu yaklaşım Kuşadası’nda da kendi- ni hissettiriyor; açık ve kapalı mekanları, teras alanları ve hele de taş evlerin sıralandığı sokağı ile Ege’nin sıcak yüzünü yansıtıyor. DoubleTree Kuşadası’nda konukların rahatı, mimari uyum kadar önemli. Bunu da benzersiz bir konukseverlik anlayışıyla sağlıyorlar. Profesyonel kadro, içeri adımınızı attığınız andan itibaren sizi evinizde hissettirmek için elinden geleni yapıyor.

Davetler için ideal mekan Otelin konuklar tarafından tekrar tekrar ziyaret edilmesinin sebeplerinden biri mükemmel spa hizmeti. Profesyonel terapistler ve son model spor ekip- manlarıyla tatilinize sağlık katabiliyorsunuz. Otelin bir diğer önemli özelliği ise zengin mutfağı. Ödüllü şefler dünya mut- faklarının spesiyallerini, taze malzemelerle ve modern pişirme teknikleriyle hazırlıyor. Tamamen kişiye özel menü seçenekleriyle Türk ve dünya mutfak- larından alternatifler sunuluyor. TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 47 DoubleTree by Hilton Kuşadası’nın en önemli özelliğini sona sakladık. Burası toplantı yap- mak için, bölgedeki en uygun mekan. Teknik ekipmanları, ergonomik oturma grupları, size ve ekibinize zevkle hizmet veren iş merkezi ile toplantılarınız farklılık kazanıyor. Şehir merkezine yürüme mesafesinde oluşunu ve Efes Kongre Merkezi’ne yakınlığını da düşünürsek, Doub- leTree by Hilton Kuşadası iş toplantıları için en uygun seçenek oluyor. Otelin profesyonel düğün planlayıcıları ise kusur- suz bir servis ilkesi ile rüyalarınızı gerçeğe dönüş- Our first expectation from a hotel room is that it is türüyor. Size sadece mutluluktan gülümsemek ve It is ideal for parties as cozy as our home and our second expection is that One of the reasons why guests keep coming back to this bu en güzel gününüzün tadını çıkarmak kalıyor. it makes us feel more comfortable and precious than hotel is its perfect Spa. You can have a fully healthy when we are at our home with its comfort, technology holiday thanks to professional therapists and latest Ayrıcalıklı bir konaklama... and the luxurious options. DoubleTree by Hilton model sport equipment. Another attribute of this hotel is Kuşadası, as in all other DoubleTree Hotels, meets all its kitchen. Awarded chefs prepare world specials with DoubleTree by Hilton Kuşadası, konuklarının özel these expectations and provides for all the desires of fresh ingredients and modern cooking techniques. They istekleri, farklı tercihleri ve tatil süresince gereksinim their guests. offer alternatives from Turkish and World cuisines with duyabilecekleri her türlü ihtiyaca yönelik olarak The architecture of the hotel is in harmony with completely personalized menu options. tasarlanmış: Kuşadası’s historical and traditional texture. When We saved the most important feauture of DoubleTree by • Havuzlu ve güneşlenme teraslı özel oda seçe- building its hotels DoubleTree makes a point of building Hilton Kuşadası to last. This is the most ideal location for nekleri, marina manzaralı odaları, tarihi taş evlerde konaklama olanağıyla 87 konforlu oda, a harmonious hotel with nature and its surroundings. meetings. With technical equipments, egonomic furniture • Akdeniz mutfağı temalı a la carte restoran, This approach is apparent in the Kuşadası Hotel; open and the business center that caters to yours and your • Kuşadası’nın tek sushi barı, and closed areas, garden landscape, and especially the crew’s needs, your meetings are set apart. If we also • Marina ve Kuşadası Koyu’na hakim manzarasıyla street it is on where there are stone houses, reflects the consider that it is at walking distance to the center of the Ege deniz ürünleri restoranı, warm side of Aegean. city and the transportaion ease to Efes Convention Center • 7/24 kullanabileceğiniz sağlık merkezi ve Precor markalı fitness üniteleri, At DoubleTree Kuşadası the comfort of the guests is DoubleTree by Hilton Kuşadası becomes the best choice for • 6 masaj odası, sauna, hamam ve buhar odasıyla as important as the architecture. This is met by their business meetings. The professional wedding planners of SPA merkezi, unique hospitality approach. The professional crew the hotel are working with an impeccable service principle • Tarihi taş evlerin arasına inşa edilmiş alışveriş ve makes everything possible to make you feel at home as to make your dreams come true. You will just smile and yaşam merkezi… soon as you enter the hotel. enjoy the happiest day of your life. A priviledged accomodation... DoubleTree by Hilton Kuşadası, is designed to accomodate its guests’ special desires, different choices and everything they could need during their stay: • There are 87 rooms of which some are special rooms with a pool and terrace; others are rooms with a port view and some are historical stone houses, • An à la Carte restaurant with a Mediterranean theme, • The only Sushi bar of Kuşadası, • An Aegean seafood restaurant with a port and Kuşadası bay view, • A 24/7 health center, Precor fitness equipments, • A SPA center with 6 massage rooms, sauna, Turkish bath, steam room, • Shopping and living centers built around historical stone houses...

48 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 DoubleTree by Hilton Kuşadası taş evleri (sağ sayfa). Denize bakan odalarından biri (sol üst) ve spa bölümünden görüntüler. Stone Houses of DoubleTree by Hilton Kuşadası (right page). One of the rooms with a sea view (upper left side) and snapshots from the SPA.

 wikipedia.org

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 49 ŞEYLERİN TARİHİ history of things kedilerin tarihi Evcil kedilerin nasıl ve ne zaman hayatımıza girdiği

tam olarak bilinmiyor ama The History of Cats 5 bin yıldır var oldukları We do not know how and when domesticated cats ve Mısır’dan geldikleri entered our lives but it is thought that they have düşünülüyor. Nil vadisinde been around for 5000 years tarım yaparak yaşayan and their origin is Egypt. When people farming at insanlar bu hayvanların the Nile Valley noticed that these animals caught mice ambardaki fareleri in warehouses, they began yakaladığını fark edince considering cats sacred. kedileri kutsal saymaya başladılar.

Şehir hayatında, arabaların arasında dolaşırken, birikmiş çöpleri karıştırırken, küçük çocuklardan tekme yerken, dönercilerin, ciğercilerin köşesinde miyavlarken görebilirsiniz onları... Ya da tüylerini ayaklarınıza dolayıp sevgi gösterisi yaparken, pencere pervazından bakınırken... İstanbul’un en tatlı sakinleri, metropol yalnızlarının biricik arkadaşıdır kediler... Bir söylenişe göre, insanları izlemesi için dünyaya gönderilmiş elçiler; cennetin bekçileridir. Karşılıksız sevginin, şefkatin sembolü olan kedilerin evcilleşmesi, insanlara dost olması tarihe yayılan bir süreçtir.

Binlerce yıl önceydi... Her ne kadar kedi ile ilgili araştırmalar çok uzun zamandır sürmekte ise de evcilleştirme ile ilgili gizemli hava henüz ortadan kalkmamıştır. Bunun nedeni evcilleştirilmelerinden bu yana geçen sürenin uzunluğudur. Bu süre köpek için en az 12.000 yıl, kedi için 5000 yıldan fazladır. Araştırmalar evcil kedilerin Mısır’dan geldiklerini gösteriyor. Nil vadisinde tarım yaparak yaşayan insanlar, ürünlerini depoladıkları ambarları haşare ve fare basınca kedilerin fareleri yakaladığını fark ettiler. İşte kedilerin Mısır’da kutsallaşmaya başlaması bu tarihlerde oldu. Ambarlar doldukça fare nüfusu arttı. Bunun üzerine firavun devreye girdi, kedilerin korunması için onları üstün yaratıklar ilan etti. Zaman içinde Mısırlılar kediye tapmaya başladılar... Kediyi incitmek ya da öldürmek çok büyük suç sayıldı. Kedileri öldürenler idam edildi. Ev yansa önce kedi kurtarıldı, çünkü insanlar sadece insandı 50 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 ama kediler firavunlar gibi yarı tanrıydılar. Hatta Persler, Mısırlılarla olan You can see them in the city while strolling around cars, looking inside trash bags, savaşlarında, Mısırlıların kedileri yücelttiklerini bildiklerinden kedileri getting kicked by small children or meowing near a gyro place or a butcher... Or canlı siper olarak kullandılar. Mısırlılar kedilerin ölmeleri üzerine derin you can see them rubbing to your legs with affection or looking from a window bir yasa girdiler, elemlerinin bir işareti olarak kaşlarını traş ettiler. Kediler ledge... Cats are the only friends of urban life’s lonely people, they are cutest eceliyle öldüklerinde ise, öteki dünyada birlikte olabilmek için kedilerini locals of Istanbul. mumyaladılar. Mısır’da yapılan kazılarda pek çok kedi mumyası ortaya According to a story they are ambassadors sent to the world to watch over çıkarılmıştır. Ayrıca hayranlık uyandıracak güzellikte kedi heykelleri de people, they are the caretakers of heaven. Cats are the symbol of unconditional bulunmuştur. love and compassion. Their domestication is a historical process. Ticaretin başlamasıyla kedi, yeni ülkeler ile tanıştı. Deniz yoluyla Akdeniz üzerinden Avrupa’ya ve oradan kuzeye, daha sonra Amerika’ya, kara yoluyla Thousands of years ago... İran ve Çin’e ulaştı, kedi türleri çoğaldı. Böylece kediler günlük hayatın Even though research on cats have been going on for a long time, the mystery vazgeçilmez bir parçası oldular. on their domestication is not yet solved. The reason for that is the long time that Avrupa’da Hristiyanlık öncesinde İskandinav mitolojisinin bereket, aşk ve passed since their domestication. This time is at least 12000 years for dogs and güzellik tanrıçası, kedi kafalı Freya için törenler düzenlenirdi. Freya’nın more than 5000 years for cats. günü “Friday” yani Cuma, o dönemde kutsal gündü. Bunlar kedilerin altın Research shows that domesticated cats are coming from Egypt. Farmers in Nile günleriydi. Hristiyanlığın kabulüyle kilise, tanrıça Freya’yı şeytan ilan etti, Valley noticed that when warehouses had bugs and rats, cats caught rats. It is ona tapınmayı yasakladı. İnsanları kedilerin günahların taşıyıcısı olduğuna around that time that cats became sacred in Egypt. As warehouses filled, rat inandırdı. Kedilere işkence yapılarak öldürmenin günahlardan arınmak için population increased. With time Egyptians began worshipping cats... bir yol, siyah kedilerin ise şeytanın kuklası olduğu görüşünü yaygınlaştırdı. Hurting or killing a cat was considered a big crime. People who killed cats were Binlerce kediye eziyet edildi, kediler kazıklara bağlanarak yakıldı, asıldı veya executed. When there was a fire, cats were saved görüldüğü yerde öldürüldü. Kedi popülasyonu % 90 azaldı. the first; people were just people but cats were Bu kıyım sırasında farelerin hızla üremesi engellenemedi. Kedilerin insan half-Gods like pharaohs. Persions used cats as işkencesinden kurtulmaları ise yine fareler sayesinde oldu. Hastalık bulaştıran, live-shileds during their war with Egyptians, since ambardaki yiyecekleri bitiren kara fareler kediler tarafından yok edildi ve they knew Egyptians exalted cats. When their cats insanlar kedileri öldürmekten vazgeçtiler. died Egyptians mourned deeply and they shaved their eyebrows as a symbol of their pain. When Güzellik sembolü kedi cats died of natural causes, they embalmed their Rönesans Dönemi’nde kediler toplumda yine saygın bir yere sahip oldular. cats so that they could be together after life. Many Victorya Dönemi kediyi sadece yararlı bir ev hayvanı olarak değil, güzellik cat mummies were found in excavations in Egypt. sembolü olarak da yüceltti. Yerlilerin yaşadığı yerler gibi, kilisenin etkili Amazingly beautiful cat sculptures have also been TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 51 olmadığı bazı bölgelerde kediler mistik özelliklerini hiç kaybetmediler. Kazalardan sonra da hayatta kalabilme yeteneği nedeniyle kedilerin 7 canlı olduğuna inanılırdı. Hatta bazı kültürlerde 9 canlı... Zaman geçtikçe kediler geliştiler ve evrim geçirerek bugün bildiğimiz pek çok türe ve renge sahip oldular.

Orijinal kedi Bugünkü kedi türleri arasında özellikle iki tanesinin özgün evcil kedi köklerini taşıdığı düşünülüyor: Mısır Mou’su ve Habeş (Abysinian) kedisi. Uzmanlara göre bu iki cins, gerek kafa biçimleri, gerekse vücut yapılarıyla Antik Mısır tapınaklarının duvar resimlerinde görülen Afrika Vahşi Kedi cinsini andırıyor.

Sanatta ve İslam’da kedi Kedi, bir çok yazara yarenlik etmiş; hikayelerine, romanlarına, şiirlerine ilham vermiştir. Orhan Veli’den Nazım Hikmet’e, Oktay Rıfat’tan Metin Altıok’a, Özdemir Asaf’a, Namık Kemal’e, Arif Damar’a kadar pek çok şairimizin kedili şiirleri vardır.  wikipedia.org İslamiyet’te kedi “temizlik” ile simgelenmiş ve saygın bir yer edinmiştir. excalvated. When commerce began, cats were introduced to new countries. They Anlatılanlara göre, Hz. Muhammed, Uhud seferinde, ordunun önüne reached Europe by seaway over Mediterranean, then America from there and yavrularını emziren bir kedi çıkınca, kedinin başına ezilmemesi için bir by land route they reached Persia and China and cat breeds multiplicated. Thus nöbetçi dikip koca bir orduyu o kedinin etrafında dolaştırmış. Seferden cats became an essential part of everyday life. döndüğünde o nöbetçiden kediyi istemiş, sahiplenerek bu Habeş kedisinin In Europe before celebrations were held for Freyja; the cat headed adını Müezza koymuş. Hz. Muhammed kedisi Müezza’yı o kadar çok fertility, love and beauty Goddess of Scandinavian mhytology. Freyja’s day, severmiş ki, Müezza bir gün giysisinin ucunda uyuyakalınca kediye Friday, was sacred in that period. These were the golden days of cats. After kıyamamış, giysisini keserek sedirden kalkmayı tercih etmiş... Christianity was accepted, church declared Freyja as evil and prohibited worshiping her. The church made people believe that cats were carriers of . En karizmatik kedi Garfield Torturing and killing cats were seen as a way to be cleansed from sins. Black Kedi Garfield, Jim Davis tarafından yaratılan bir karikatür karesidir. 1978 cats were perceived as the yılında hayatımıza girmiştir. Guinness rekorlar kitabında gazetede en çok yer muppets of the Devil himself. alan karikatür karesi olarak tarihe geçmiştir. Kitabı, televizyon şovu, daha Thousands of cats were tortured, sonra da filmi yapılmıştır. Garfield’in en bilinen özellikleri lazanya yemesi, they were staked and burned, oburluğu, pazartesilerden nefret etmesi ve diyet yapmasıdır. hung or killed whereever they were seen. During that time cat population decreased 90%. During this slaughter, rat population increased. Cats were saved of human torture thanks to rats. Black rats which carried contagious diseases and ate the food in the warehouses were killed by cats, so people stopped killing cats.

The symbol of beauty:cat During Renaissance, cats again gained a reputable place in society. In Victorian period cats were not only seen as useful pets but also as a symbol of beauty. Where church was not influential, as in indigenous areas, cats did Aksaray Müzesi, Türk müzelerinde az rastlanır bir buluntuya Gustave Doré imzalı kedili gravür 19. yüzyıla sahip. Vitrinlerinden birinde yöre kazılarından çıkan bir kedi not lose their mytical features. ait (üstte). Elmer Boyd Smith tarafından çizilen mumyası da sergileniyor. Because they could survive ilüstrasyonda ise mitolojik tanrıça Freya, Aksaray Museum, has a discovery that is rarely seen in Turkish yardımcıları ve iki kedisi ile betimleniyor. museums. A cat mummy is exhibited that was excalvated from accidents, it was believed that Cat engraving made by Gustave Doré in 19th a local dig. cats had seven lives and in some century (Upper side). In the illustration drawn by Elmer Boyd Smith mhytological Goddess Freyja is cultures it was believed they had depicted with her servants and two cats. nine lives.  wikipedia.org

52 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 Algarve, Portekiz’de düzenlenen bir etkinlikte Garfield’ın kumdan heykeli. A sand sculpture of Garfield made in an event organized in Algarve, Portugese.  Shutterstock/Belaya Medvedica

With time cats progressed and they evolved to many breeds and colors that we now know.

Original cat Among cat breeds of the present day especially two is considered to carry the origins of domesticated cats: Egyptian Mou and Abyssinian cat. According to experts these two breeds, remind of African Wild Cats seen Kedili Atasözleri on Ancient Egypt temple walls, with their cranium shape and body structure. Hayatımızın içine bu kadar giren kediler, deyimlerimizde ve atasözlerimizde de kendilerine Cat in art and Islam yer açtılar: Cats were friends of many authors and inspired many stories, novels and poems. Many poets including Orhan • Kedi uzanamadığı ciğere mundar dermiş. Veli, Nazım Hikmet, Oktay Rıfat, Metin Altıok, Özdemir Asaf, Namık Kemal and Arif Damar have poems about • Kedi yavrusunu yerken sıçana benzetir. cats. • Bakmakla öğrenilseydi kediler kasap olurdu. In Islam cat signifies cleanliness and has a respectable place. According to the story, Mohammed the • Kedinin boynuna ciğer asılmaz. • Kedinin gideceği samanlığa kadar. Prophet, during his Uhud expedition ran into a cat nurturing its kittens. • Kedinin kabahatini önüne koyarlar, öyle döverler. He placed a guard and insisted the whole army to go around the cat. • Kedinin kanadı olsaydı, serçenin adı kalmazdı. After he returned from the expedition he asked the guard for the cat • Kedinin usluluğu sıçan görünceye kadar. and he domesticated this Abyssinian cat and named it “Müezza”. • Kediyi sıkıştırırsan üstüne atlar. Mohammed the Prophet loved his cat Müezza so much that when it • Cins kedi ölüsünü göstermez. slept on his clothes one day, he cut his clothes in order not to disturb Proverbs About Cats the cat when getting up. Cats who are so much in our lives also have a place in our provers and expressions: Garfield; The Coolest Cat • A cat say the liver it cannot reach is unclean. Garfield, is a comic strip created by Jim Davis. It began its life in 1978. • A cat sees its kitten as a rat when it is eating it. It exists in Guiness Records Book as the most published comic strip in • If you could learn by observing, cats would be butchers. a newspaper. A book, a TV show, and later a movie were based on it. • You cannot place liver around a cat’s neck. The most popular features of Garfield are eating lasagna, gourmandism, • A cat can go as far as the hayloft. hating Mondays and being on a diet. • They place the blame in front of a cat when beating it. • If cats had wings sparrows would not exist anymore. Louvre Müzesi’nde sergilenen 42x13 cm ebatlarındaki bronz kedi heykeli • A cat’s calm is until it sees a rat. Antik Mısır’dan. The bronze cat sculpture exhibited in Louvre Museum is from Ancient Egypt • If you corner a cat it will attack you. and its dimensions are 42 to 13. • A breed cat would not show its corpse.  wikipedia.org

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 53 NOT DEFTERİ notebook

dizi dizi notlar...

Televizyon bilmediğimiz hayatlara açılan en kolay kapıdır. Haberler, programlar, belgeseller, özellikle 90’lı yıllardan itibaren ekranda çokça rastladığımız diziler... Hiç tanımadığımız insanları, hiç bilediğimiz mekanları, hakkında bilgi sahibi olmadığımız tarihsel dönemleri bir hikaye A SERIES of NOTES kurgusu içinde seyretmenin keyfi bir başkadır. Peki oturduğumuz yerden Television is the easiest way to reach lifes that we do not know about. News, bize başka dünyalar açan dizilerin ilkleri ve en uzun soluklu olanları shows, documentaries, and especially series that we have been seeing more hangileridir? of since 1990’s... It is a joy to watch people we do not know, places we have not seen, historical eras we are not informed about within a fictive story. Well, • 1975 yılında Halit Refiğ tarafından çekilen Aşk-ı Memnu dizisi, Türk what are the firsts and longests of the series that opened us new worlds? televizyon tarihinin ilk dizisidir. Halid Ziya Uşaklıgil’in romanından uyarlanan dizi, TRT’de 6 bölüm olarak yayınlanmış ve Türk dizi tarihinin • Aşk-ı Memnu, shot by Halit Refiğ in 1975, is the first TV series of Turkish öncüsü olmuştur. television history. It was adapted from Halid Ziya Uşaklıgil’s novel. It was broadcast on TRT and it had 6 episodes and became the pioneer for Turkish • Başrollerini Haluk Bilginer, Nilüfer Açıkalın ve Selim Naşit’in paylaştığı, TV series history. 1994 yılında TRT’de yayınlanan Gülşen Abi, Türk televizyonlarının ilk sit- com’u... Hikaye anlatımı olarak durum komedilerine yer veren dizi, stüdyo • Gülşen Abi, broadcast on TRT in 1994, is the first sit-com in Turkey. Its ortamında çekilmiştir. leading cast were Haluk Bilginer, Nilüfer Açıkalın and Selim Naşit. The main way of storytelling was situation comedies and it was shot inside a studio. • Bizimkiler dizisi 1989-2002 yılları arasında 13 yıl kesintisiz olarak yayınlanan, Türk televizyonculuk tarihinin en uzun süren dizisi. 465 bölüm • Bizimkiler TV series is the longest series of Turkish television history; it yayınlandı. Bizimkileri 367 bölümle Çiçek Taksi, 337 bölümle Mahallenin was broadcast between 1989 and 2002, 13 years without interruption. 465 Muhtarları izliyor. Bizim Evin Halleri 1680 bölüm yayınlanarak en uzun episodes were broadcast. Bizimkiler is followed by Çiçek Taksi with 367 soluklu günlük dizi oldu. episodes, and Mahallenin Muhtarları with 337 episodes. Bizim Evin Halleri

Soldaki fotoğraf: Law & Order oyuncuları Christopher Left side picture: Cast of Law& Order Christopher Meloni (solda), Mariska Hargitay (ortada), Stephanie Meloni (left) Sephanie March (right) (Shutterstock/ March (sağda). (Shutterstock/Northfoto) Northfoto) Ortadaki fotoğraf: The Game of Thrones dizisi afişi. Middle picture: The Game of Thrones Poster (Shutterstock/ Helga Esteb) (Shutterstock/Helga Esteb) Sağdaki fotoğraf: ER dizisi ile ünlenen George Clooney. Right side picture: George Clooney who got famous (Shutterstock/ Featureflash) with ER (Shutterstock/ Feautureflash)

54 TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 had 1680 episodes in total and it was the longest daily TV series in Turkey.

• Guiding Light an American show is the longest TV series of the World. It was first broadcast in 1937 at the radio, then it began its broadcast in television and kept going for 72 years, although the stars of the show changed. Over 15.700 episodes were broadcast.

• Doctor Who, a BBC made British science-fiction series entered Guiness Book of Records as the longest broadcast science-fiction television show.

• Simpsons is the longest broadcast American sit-com and American animation show. In 2009 it outpaced Gunsmoke and became the longest • Türkçe’ye “Yol Gösteren Işık” olarak broadcast prime-time entertainment show. çevrilebilecek “Guiding Light” adlı ABD yapımı dizi, dünyanın en uzun süre yayınlanan • Law & Order as of 2008 is the longest broadcast dizisi. 1937 yılında ilk olarak radyoda yayına TV series on American television. başladıktan sonra televizyonda gösterime giren, değişen oyuncularıyla günümüze kadar devam • ER, a medical drama broadcast on NBC, is the eden dizi 72 yıl sonra final yaptı. Yayınlanan longest broadcast TV series after Law & Order. 15 bölüm sayısı 15.700’ün üzerinde. seasons of ER was broadcast when it was cancelled in April 2nd, 2009. • Doctor Who (Doktor Kim), BBC yapımı İngiliz bilim kurgu televizyon dizisi, Guinness Rekorlar • The Jeffersons, broadcast in CBS between 1975 Kitabı tarafından dünyanın en uzun süren bilim and 1985 for 11 seasons and 253 episodes, is kurgu televizyon programı olarak gösteriliyor. the longest broadcast African-American sit-com in Simpsonlar, en uzun süredir yayımda olan America. Amerikan sit-com’u, en uzun süredir yayımda olan Amerikan animasyon programı ve 2009’da • “Internet Movie Database” or IMDB, which is an Gunsmoke’u geçerek en uzun süredir yayında online, global database for movie and television olan prime time eğlence dizisi olma özelliğini shows, chose top TV series of all times. Planet koruyor. Earth is the top show, which is followed by The Wire, the third one is Game of Thrones. The list also • Law & Order 2008 yılından beri ABD a has a Turkish show; Leyla ile Mecnun, broadcast televizyonlarında en uzun süre gösterimde th kalan yapım. Özgün adı ER olan ve ABD’nin on TRT is 13 on this list. NBC kanalında yayınlanan hastane draması Acil Servis, Law & Order’dan sonra en fazla yayında kalan dizi. ER, 15 sezonu geride bırakarak 2 Nisan 2009’da yayınlanan son bölümüyle ekranlara veda etti.

• The Jeffersons, ABD’nin CBS kanalında 1975 ile 1985 arasında 11 sezon, 253 bölüm oynadı. Bu da The Jeffersons’a “ülkenin en uzun süre ekranda kalan Afrika kökenli Amerikan komedisi” unvanını kazandırdı.

• Tüm ülkelerin ve dönemlerin sinema ve televizyon filmleri, film yıldızları ve dizileri hakkında bilgiler barındıran çevrimiçi veritabanı “Internet Movie Database” (IMDB) bu sene tüm Filmlerin de dizilerin de perde arkası oldukça karmaşık zamanların en çok beğenilen TV dizilerini seçti. ve yorucu (üstte) Shutterstock/ Steve Broer. Simpsons (ortada). (Shutterstock/ s_bukley) Birinci sırada Planet Earth, ikinci sırada The Aşk-ı Memnu’nun yazarı Halit Ziya Uşaklıgil (altta). Wire, üçüncü sırada ise Game of the Thrones’un Both film and series sets are very messy and tiresome. (Upper side) (Shutterstock/ Steve Broer) bulunduğu listede bir de Türk dizisi var. TRT1’de Simpsons (middle) (Shutterstock/ s_bukley) yayınlanan Leyla ve Mecnun dizisi listenin 13. Aşk-ı Memnu’s author Halit Ziya Uşaklıgil (lower side). sırasında... TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 55 TÜRSAB

GREECE CONNECTIONS dikkat çekti. çalışmalarını hatırlatarak,barışvediyaloğunönemine kanı BaşaranUlusoyikiülkearasındakigelişenturizm aldı. ToplantıdakonuşanTÜRSABYönetimKuruluBaş seyahat acentalarıtemsilcileriilemedyamensuplarıyer Kurulu Üyeleri,Yunanistanileoutgoingbazındaçalışan Yürütme KuruluBaşkanıSevinçGökbelve Yürütme KuruluBaşkanıRızaGençay,BodrumBölgesel makamı, THYBodrumMüdürü,TÜRSABİzmirBölgesel Başkanı, BodrumOtelcilerDerneğiMilasKay T.C. RodosBaşkonsolosu,BodrumTicaretOdasıMeclis Yardımcısı, YunanistanTurizmEskiBakan diye Başkanı,KosAdasıValisi,GüneyEgeBölgesiVali Forumda; KosTurizmOtoritesiBaşkanı,AdasıBele Forumu’na katıldı. Nisan 2013tarihindedüzenlenenTürk-YunanTurizm başkanlığında Kos’agiden60Türkturizmcisi,13 TÜRSAB YönetimKuruluBaşkanıBaşaranUlusoy TurizmForumu Kos’taTürk-Yunan haberler... YUNANİSTAN TEMASLARI - - - the importance of peace and dialogue. the importanceofpeaceanddialogue. tourism workingsbetweenthetwocountriesandemphasized developing the speech his in mentioned Ulusoy Başaran ATTA, press werepresentattheforum.ChairmanofBoard Travel Agencies’representativeswhoworkwithGreece;and members; board and Gökbel Sevinç Board, Executive the of Chairman Regional Bodrum Gençay; Rıza ATTA, of Board Turkish Airlines;IzmirRegionalChairmanoftheExecutive of Manager Bodrum Milas; of Prefect Association; Hoteliers of BodrumCommerceAssociation;Chairman South Aegean; Old Deputy Minister of Tourism of of Tourism of Minister Deputy Old Aegean; South of Vice-Governor Island, Kos of Governor Island, Kos of President, Authority’s Tourism Kos organized onApril13 to KosparticipateinTurkish-GreekTourismForum delegation of60Turkishtourismmanagersthatwent the led Ulusoy Başaran Board the of Chairman Association ofTurkishTravelAgencies’(ATTA) Greece; Rodos Ambassador in Turkey; Chairman Chairman Turkey; in Ambassador Rodos Greece; Turkish-Greek Tourism Forum atKos th 2013. 2013. Kuzey Yunanistan Toplantıları Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB), 17-21 Nisan tarihleri arasında “Kuzey Yunanistan İnceleme Gezisi” düzenledi. Konusunda uzman 30 ki- şilik ekiple birlikte gerçekleştirilen gezide sırasıyla Didimohito (Dimetoka), Alexandroupoli (Dedeağaç), Yannitsa, Kastoria (Kesriye), Ioannina (Yanya) ve Konitsa şehirleri ziyaret edildi. Bölgedeki Osmanlı eserlerinin de görüldüğü gezide, Kuzey Yunanistan’ın turizm potansiyeli değerlendirilirken; Türkiye’nin çeşitli illerinden geziye katılan turizm temsilcileri, bölgedeki firmalarla temaslarda bulundu. TÜR-  TÜRSAB Arşivi ve Shutterstock SAB Avrupa Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanı Aziz Ciga başkanlığında gerçekleştirilen gezide, daha çok Balkanlar ve Yunanistan ile çalışan Türk acente temsilcileri, Yunanistan Kapadokyalılar Dernekleri Fede- rasyonu Başkanı Issakidis Theofanid, TÜRSAB Kurumsal İlişkiler Bölümü’nden Berna Akar, Özge Ünal ile basın mensupları yer aldı. Kara yoluya gerçekleştirilen yolculuğun ilk durağı olan Dimetoka’da, TÜRSAB heyetini “Sizleri dostluk ve işbirliği ile karşılıyoruz” diyen Dimetoka Belediye Başkanı Paraskeras Patsouridis karşıladı. Şehirde yer alan Bizans Kalesi (Bizayntine Castle), Beyazıt Camii, Oruç Paşa Türbesi gibi tarihi ve kültürel eser- ler ziyaret edildi. Dimetoka Belediyesi’nde gerçekleşen toplantıda kentle ilgili bir sunum izlendi. Heyete sırasıyla Alexandroupoli’de Evros Bölgesi Ticaret Odası Başkanı Hristodoulos Toksidis, Yannitsa’da Belediye Başkanı Grigori Stamkos, North Greece Meetings Kastroria’da Belediye Başkanı Emmanuil Hatzisymeonidis, İonnina’da yine Belediye Başkanı Fillip Filios eşlik etti. Association of Turkish Travel Agencies (ATTA) organized a “North Greece th st TÜRSAB Avrupa Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanı Aziz Ciga, Yunanistan Study Tour” between April 17 and 21 . 30 experts participated this tour and topraklarına ayak bastıkları andan itibaren gördükleri misafirperverlik için they visited Didimohito, Alexandroupoli, Yannitsa, Kastoria, Ioannina and tüm belediye başkanlarına teşekkürlerini ileterek şunları söyledi: Konitsa. Ottoman works in the region were visited and the tourism potential “TÜRSAB’ın 5 yılda 60 ülke projesi var. Bu kapsamda en çok Yunanistan in North Greece was evaluated. Tourism representatives from various cities ziyaret edildi. 30 kişiden oluşan uzman ekibimizle birlikte gerçekleştirdiği- in Turkey contacted agencies of the region. Chairman of the Executive Board of European Region of ATTA, Aziz Ciga led the tour participated miz Kuzey Yunanistan İnceleme Gezisi’nde, komşu topraklara girdiğimiz by representatives of Turkish Agencies that work with Balkans and Greece andan itibaren bize gösterilen güleryüz ve misafirperverlik için teşekkür in particular; President of the Greece Cappadocia Association, Issakidis ediyoruz. Ortak kültürel mirasımız ve benzerliklerimiz bizi daha da yakın- Theofanid; Berna Akar and Özge Ünal from ATTA Corporate Relations laştırıyor. Umuyoruz ki amacına ulaşan bir gezi olacak.” department and press. The first stop on the road was Didimohito: the mayor Paraskeras Patsouridis said “We are greeting you with feelings of friendship and collaboration” to the ATTA delegation. Historical and cultural sites were visited such as the Byzantine Castle, Beyazıt Mosque, Oruç Pasha Tomb. The meeting was organized in Didimohito Town Hall and a presentation on the city was made. The delegation was accompanied by in respective order the Chairman of Alexandroupoli Evros Region Commerce Association; Mayor of Yannitsa, Grigori Stamkos; Mayor of Kastoria, Emmanuil Hatzisymeonidis; Mayor of Ioannina, Fillip Filios. Chairman of the Executive Board of European Region of ATTA, Aziz Ciga thanked all the of Greece who showed great hospitality since they set foot on Greek land and added: “ATTA has this project of visiting 60 countries in 5 years. We visited Greece the most for this project. We thank for the affability and hospitality we received as soon as we entered the neighbouring land at North Greece Study Tour participated by 30 experts. Our common cultural heritage and our similarities take us closer. We hope that this tour will reach its purpose”.

TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 57  Özgür Açıkbaş TÜRSAB ISIAMED ileiyiniyetanlaşması At themeetingrealizedinApril25 Bona Fides Agreement withISIAMED İlişkiler Departmanı’ndanGülberkAşyaparileÖzgeÜnaldakatıldı. Ertuğrul Karaoğlu,TÜRSABKurumsalİlişkilerDirektörüElaAtakanve ran Ulusoy’undakonuşmayaptığıtoplantıyaTÜRSABYönetimKuruluüyesi Hava Yolları’nıtemsilenİhsanGaniErbaşyeraldı.TÜRSABBaşkanıBaşa Başaran, DEİKİtalyaİşKonseyiBaşkanYardımcısıCaferSaitOkrayveTürk cenzo Valenti,ISPATProjeMüdürüDerunÜlgen,TUROB’utemsilenVedat İtalya İstanbulBaşkonsolosuGianlucaAlberini,ISIAMEDheyetBaşkanıVin seyahat acentalarıarasındaB2Bişgörüşmelerigerçekleştirildi.Toplantıda İtalyadan incomingyapanİtalyanseyahatacentalarıileoutgoingTürk Ağırlıklı olarakpotansiyelvaadedenalanlarıntartışıldığıforumdadahasonra İşbirliği (ISIAMED)ileiyiniyetanlaşmasıimzalandı. mada İstanbulTaksimOtel’dedüzenlenentoplantıdaİtalya-TürkiyeDostlukve TÜRSAB, TürkiyeSeyahatAcentalarıBirliğitarafından25NisantarihindeRa haberler...Department joinedthemeetingtorepresentATTA. Relations Corporate from Ünal Özge and Aşyapar Gülberk and Atakan; Ela ATTA, of Director Relations Corporate Karaoğlu; Ertuğrul ATTA, of Member Board while speech a made Ulusoy Başaran ATTA, of Board the of Chairman meeting. the at present were Airlines Turkish representing Erbaş Gani İhsan and Okray; Sait Cafer Vice-President, Council’s Commerce Italian FERB THIA; representing Başaran Vedat Ülgen; Derun Manager, Project ISPAT Valenti; Vincenzo delegation, ISIAMED of President Alberini; Gianluca Istanbul, at Counsil Italian meetings. business-to-business had Turkey from travel outgoing on focused Agencies Travel and Italy to travel incoming on focused Agencies Travel Then discussed. was potential promised that areas mainly forum the At (ISIAMED). Mediterranean and Asia for Institute Italian with signed was agreement fides bona a (ATTA) Agencies Travel Turkish of Association the by organized th at Ramada Istanbul Taksim Hotel, Hotel, Taksim Istanbul Ramada at - - - İstanbul’un ilk yıldızlarından Bayramoğlu’nun yeni dörtyıldızlısı NORTHSTAR

One of the first stars of Istanbul The new 4 starred hotel of Bayramoğlu NORTHSTAR At this peninsula, when you look from the main street; the streets on one side have been given plant names, the streets on the other side have been given animal names. Aziz Nesin and Orhan Pamuk wrote there. We ran on the streets, we played volley-ball at its beach, we ate fruits from its trees, during winter we closed our eyes and listened to the sounds of its sea; at this place packed with memories. Bayramoğlu is going back to its beautiful days. Here it is: four-starred “NorthStar” Hotel, with its special design, is now open at the most spacious and picturesque spot of Bayramoğlu. NorthStar embraces “Traditional Turkish Hospitality” as its service policy. Its loca- tion allows for amazing an nature view all year long. The hotel aims to be the first “Ana caddesinden bakıldığında bir taraftaki tüm sokaklarına bitki, diğer that comes to mind when we are thinking about “Darıca, Gebze, Kocaeli and Anatolian taraftaki tüm sokaklarına da hayvan adı verilmiş yarımada... Aziz Nesin side hotels”. They already succeded to gather acclaim by organizing different and ve Orhan Pamuk için yazı mekânı olmuş yarımadadır. Sokaklarında koşu attractive events almost every day. It is 20 kilometers away from Sabiha Gökçen yaptığımız, plajında yakar top oynadığımız, ağaçların meyvelerine da- Airport and 80 kilometers from Atatürk Airport and they have a shuttle service for dandığımız, kışın gözümüzü kapatıp denizi dinlediğimiz anılar mekânı...” their guests. Bayramoğlu da eski güzel günlerine geri dönüyor. İşte özel tasarım projesi Istanbulites and locals prefer NorthStar for weddings, wedding parties, circumcisions ile dört yıldızlı “NorthStar” oteli de Bayramoğlu’nun en havadar ve güzel and bacholorette parties, business people frequent Lobby and Lobby Bar. manzaralı köşesinde hizmete girdi. “Geleneksel Türk misafirperverliği”ni temel hizmet politikası olarak benim- What does Northstar have? seyen Northstar’ın konumu, yılın her mevsiminde farklı doğa manzaraları There are 52 rooms with an original architecture, a contemporary decoration, and yaşanmasına elverişli. “Darıca, Gebze, Kocaeli ve Anadolu yakası otelleri equipped with contemporary technology. Among these there are 3 suites, 2 junior dendiğinde ilk akla gelen isim” olmayı amaçlayan otel, hemen her gün suites, 13 double rooms and 33 single rooms. Its multi-purpose meeting rooms are farklı ve çekici etkinlikler düzenleyerek kısa sürede beğeni toplamayı başar- all equipped with superior and modern technology; East Room has a 100 people mış görünüyor. Sabiha Gökçen Havaalanı’na 20, Atatürk Havaalanı’na 80 capacity, West Room has 60 people capacity, North Room has 40 people capacity and km mesafedeki otelin konukları için bir “shuttle” servisi de var. South Room has 200 people capacity. Its restaurants, which have 250 people capac- İstanbullular ve yakın çevre sakinleri düğün, nişan, sünnet düğünü, kına ity at closed area and 550 people capacity at terrace and poolside, offer examples gecesi gibi özel davetleri için değişik bir adres olan NorthStar’ı seçerken, iş of Turkish and World cuisine in rich open buffet, breakfast, lunch and dinners by insanları da Lobby ve Lobby Bar’a rağbet gösteriyor. the hands of experienced chefs. Among these taste and delight stops are Star Fish Restaurant, Poolside Coffee Shop, Poolside Bar, Terrace Coffee Shop and Lobby Bar. Northstar’da neler var? On weekends you can enjoy live music, fasıl and brunch. The hotel’s guests can also Özgün mimari, çağdaş dekor, çağdaş teknoloji donanımlı 52 odaya sahip. benefit from the pool, SPA, fitness center, Finnish Hammam, sauna, shock bath, mas- Bunlar arasında 3 suite, 2 juniorsuite,13 double ve 33 single oda yer sage and disco. www.hotelnorthstar.com.tr alıyor. Üstün ve modern teknoloji ile donanımlı çok amaçlı toplantı salon- larından Doğu Salonu 100, Batı Salonu 60, Kuzey Salonu 40 ve Güney Salonu 200 kişi kapasiteli. Zengin açık büfe, kahvaltı, öğle ve akşam yemekleri sunan 250 kişi kapalı, 550 kişi teras ve havuz başı kapasiteli restoranlarında deneyimli aşçılar, Türk ve dünya mutfaklarından örnekler sunuyor. Bu lezzet ve keyif durakla- rı arasında Star Balık Lokantası, Havuz başı Cafe, Havuz başı Bar, Teras Cafe ve Lobby Bar yer alıyor. Haftasonları canlı müzik, fasıl ve brunch sunan otel; yüzme havuzu, SPA, fitness center, Fin hamamı, sauna ve şok banyosu, masaj ve disco gibi bölümleriyle konuklarına sağlıklı ve eğlenceli saatler geçirtiyor. www.hotelnorthstar.com.tr TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 59 Houston’a THY ilk uçuş Türk Hava Yolları, ABD’deki 5. uçuş noktası Houston’a ilk seferini 1 Nisan’da gerçekleştirdi. Houston’a ilk sefer öncesi Türk Hava Yolları Genel Müdürlük binasında, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Türk Hava Yolları Yö- netim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Hamdi Topçu, Türk Hava Yolları Genel Müdürü Doç. Dr. Temel Kotil, Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Üyesi ve Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi’nin katılımıyla bir toplantı düzenlendi. Toplantıda Ho- uston hat açılışı yapıldı ve Türkiye’nin Mart ayı ihracat rakamları açıklandı. Hat açılış törenine katılan heyeti, Ho- uston Belediye Başkanı Annise Parker karşıladı.

First Flight to Houston Turkish Airlines accomplished its first flight to Houston, its 5th flight destination in the U.S., on April 1st. Prior to the flight, a meeting was held at Turkish Airline’s Corporate Headquarters with the participation of Economy Minister Zafer Çağlayan, Turkish Airlines’ Chairman of the Board and the Executive Committee Hamdi Topçu, Turkish Airlines’ President and CEO Associate Professor Temel Kotil, and Board Member and Turkish Exporters’ Association President Mehmet Büyükekşi. The Houston destination’s opening and Turkey’s export figures of March were announced at the meeting. Annise Parker, the Mayor of Houston, welcomed the delegation that participated the opening of the destination.

FROM BREMEN TO ISTANBUL BREMEN’DEN İSTANBUL’A Emin da Silva, a German Türk asıllı Alman vatandaşı, maraton runner of Turkish origin, has koşucusu Emin da Silva, Bremen’den captured attention with his run from İstanbul’a yaptığı koşuyla tüm dik- Bremen to Istanbul. Silva, aged katleri üzerine çekiyor. Nisan ayında 40, started running from Bremen Bremen’den koşusuna başlayan 40 in April. He aims to pass through yaşındaki Silva, Almanya, Çek Cumhu- Germany, the Czech Republic, riyeti, Slovakya, Macaristan, Romanya, Slovakia, Hungary, Romania, Bulgaristan ve Yunanistan’dan geçip Bulgaria, and Greece before reaching 6 Haziran’da İstanbul’a ulaşmayı he- Istanbul on June 6th. All earnings defliyor. Türk Hava Yolları’nın sponsor from the race, which is sponsored olduğu yarışmadan elde edilen gelirlerin by Turkish Airlines, will be donated to social responsibility programs for tamamı Silva’nın geçtiği 8 ülkedeki children in the 8 countries through çocuklar için yapılan sosyal sorumluluk which Silva passes. projelerine bağışlanacak. haberler...  THY Arşivi ve Shutterstock  Shutterstock Santiago De Compostela (sol altta), Malta’nın baş- kenti Valletta (altta) ve Salzburg (en altta). Turkish Cargo’ya Ödül Santiago De Compostela (upper left), Malta’s Capital Valletta (lower side) ve Salzburg (lowest side). TURKISH CARGO, Air Cargo World tarafından kargo sektörü- nün en iyilerini belirleme amacıyla düzenlenen 2013 Air Cargo Excellence Awards’da ödüle layık görüldü. Havayolu şirketleri ve havalimanlarının performanslarını ölçen bir anketle belir- lenen Air Cargo Excellence ödülleri, 14 Mart’ ta -Katar Sheraton Resort Hotel’de gerçekleşen törende sahiplerini buldu. TURKISH CARGO, hava kargoda 300.000’den 799.999 ton’a kadar olan taşımalar kategorisinde ödül alarak sektördeki konu- munu güçlendirdi.

Turkish Cargo Was Awarded

Turkish Cargo was deemed worthy of awards in the 2013 Air Cargo Excellence Awards, which are held by Air Cargo World to select the best in the cargo industry. Determined by a survey measuring the performance of airlines and airports, the Air Cargo Excellence Awards were presented to their recipients at a ceremony held in March 14th at the Sheraton Resort Hotel Doha in . Winning an award in the 300.000-799.999 ton payload category in air cargo, strengthened TURKISH CARGO’s position in the industry.

YENİ UÇUŞ NOKTALARI Türk Hava Yolları, uçuş ağını genişletmeye devam ediyor. 2 Mayıs’ta Friedrichshafen (Almanya), 21 Mayıs’ta Santiago De Composte- la (İspanya), 25 Mayıs’ta Malta ve 28 Mayıs’ta Salzburg’a (Avusturya) seferler başlıyor.

NEW FLIGHT DESTINATIONS Turkish Airlines is continuing to expand its flight network. New destinations added this month are Friedrichshafen (Germany) on May 2nd, Santiago De Compostela (Spain) on May Türk Hava Yolları 21st, Malta on May 25th and Salzburg (Austria) iPad Çantası (üstte), th Hac Çantası (altta). on May 28 . Turkish Airlines IPad Bag (upper side), Hadj MILES&SMILES’tan YENİ Bag (lower side). ORTAKLIK Türk Hava Yolları’nın özel yolcu programı Miles&Smiles, üyelerine yeni fırsatlar sunmaya Uçak içinde “en iyi” devam ediyor. Miles&Smiles program ortakları Türk Hava Yolları, aldığı ödüllere her geçen gün yenilerini arasına, 54 ilde 213 acentesi bulunan ODEON ekliyor. Aircraft Interiors Expo 2012 Travel ödüllerine de Tours’u da dahil etti. ODEON, Miles&Smiles’ın Türk Hava Yolları, özgün ve işlevsel uçak içi tasarım ve seyahat acenteliği alanındaki ilk program ortağı ekipmanlarıyla damgasını vurdu. Aircraft Interiors Expo oldu. Miles&Smiles üyeleri ODEON Tours’dan 2012 Travel’da, Türk Hava Yolları, iPad/makyaj çantasıyla yapacakları her 100 TL’lik alışveriş karşılığında “En İyi Business Class-Unisex Çanta” ve Hac yolculuğu 50 bonus mil kazanacaklar. için hazırladığı çantayla “En Yaratıcı Çanta” ödüllerine layık görüldü. En İyi Dört Londra’da NEW PARTNER for MILES&SMILES Bir kez daha Türk Hava Yolları isim sponsorlu- ğunda gerçekleştirilen Euroleague Final Four, BEST IN THE CABIN Miles&Smiles, Turkish Airlines’s frequent flyer Avrupa’nın kulüpler bazında bu senenin en iyi Turkish Airlines is adding more to its collection of awards program, continues offering advantages to its dört takımını Londra’ya taşıyor. every day. At the Aircraft Interiors Expo 2012 Travel members. Miles&Smiles added ODEON Tours, Awards, Turkish Airlines left its mark with its novel and which has 213 agencies in 54 provinces, as functional aircraft interior designs and equipment. At a program partner. ODEON is the first travel Final Four in Aircraft Interiors Expo 2012 Travel, Turkish Airlines was agency to be Miles &Smiles’ program partner. Held once again with Turkish Airlines’ name deemed worthy of the awards for “Best Business Class Miles&Smiles members will win 50 bonus rights sponsorship, Turkish Airlines, the Unisex Bag” for its iPad/makeup bag and “Most Creative miles for every TL100 purchase from ODEON Euroleague Final Four takes this year’s top four Bag” for the bag designed for hadj passengers. Tours. basketball clubs of Europe to London. TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 61 EXPO

haberler...others participated theevent. many and Yavuz Mehmet Vice-Governor Antalya’s guests. the welcomed Titiz Savaş Kamil Dr. Holland of Ambassador Honorary and Dirkse Paul Jan Holland, of Ambassador Ankara The party. cocktail the joined Agency, Antalya 2016 EXPO of Secretary General the Gülay, Selami Project. Antalya 2016 EXPO on informed were guests Dutch and Turkish Hotel. Su at party cocktail a organized Holland of Embassy Ankara The HOLLAND NIGHTin ANTALYA davetli katıldı. Antalya ValiYardımcısıMehmetYavuzveçoksayıda Dr. KamilSavaşTitizkonuklarıkapıdakarşıladı.Geceye, Büyükelçisi JanPaulDirkseveHollandaFahriKonsolosu Sekreteri SelamiGülay’dakatıldı.Hollanda’nınAnkara da bilgiverildi.Kokteyle,EXPO216AntalyaAjansıGenel Hollandalı davetlilere,EXPO2016Antalyaprojesihakkın kokteyl, SuOtel’dedüzenlendi.KokteylekatılanTürkve Hollanda’nın AnkaraBüyükelçiliğitarafındanyapılan gerçekleştirdiği sunumda,yapılançalışmalarvegelinennoktahakkındabilgiverildi. ya AjansıGenelSekreteriSelamiGülay’ındakatıldığıveEXPODanışmanıNecilNedimoğlu’nun Komite Toplantısı’nda,EXPO2016AntalyaAjansıtarafındanbirsunumyapıldı.Antal Birliği (AIPH)BaşkanYardımcısıShinyaWadabaşkanlığındadüzenlenen“PazarlamaveSergiler kında bilgiverildi.ToplantıkapsamındagerçekleştirilenveUluslararasıBahçeBitkileriÜreticileri Güney Kore’dedüzenlenen“2013AIPHBaharToplantısı”ndayöneticilerineçalışmalarhak 2013 AIPHBAHARTOPLANTISI HOLLANDA GECESİ ANTALYA’DA - - - reached. has beendoneandthepoint presentation ontheworkthat the made Nedimoğlu Necil Consultant EXPO present; was Gülay Selami Agency, Antalya 2016 EXPO of Secretary General the While presentation. a made Agency Antalya 2016 EXPO where Committee” Exhibitions and “Marketing of meeting the led (AIPH) Producers Association ofHorticultural International of President Vice- the Wada, Shinya informed onfurtherprojects. committee memberswere executive AIPH Korea, South in organized Meeting” Spring AIPH “2013 In MEETING SPRING 2013 AIPH

 EXPO Arşivi Meslek odalarının desteği bekleniyor

EXPO 2016 Antalya Ajansı Genel Sekreteri Selami Gülay, çalış- ma arkadaşlarıyla birlikte Meslek Odaları Eşgüdüm Kurulu’nu ziyaret etti. İnşaat Mühendisleri Odası’nda gerçekleşen ziyarete, kurula üye oda başkanları katıldı. Oda başkanlarına, EXPO 2016 Antalya’da bugüne nasıl gelindiği ve yapılan çalışmalar hakkında, geniş bir sunum yapıldı. EXPO 2016 Antalya Ajansı Genel Sekreteri Selami Gülay, Antalya’nın EXPO organizasyonu için çok uygun bir konum- da olduğunu belirterek, ulaşım kolaylığı, hava şartları, doğal güzelliği, tarihi zenginliğinin yanı sıra kaliteli turistik tesislerinin bulunmasının Antalya için büyük avantaj olduğunu belirtti. EXPO 2016 Antalya’nın bir ülke projesi olduğunu ifade eden Gülay, herkesin bu organizasyona destek vermesi gerektiğini kaydetti. EXPO 2016 Antalya’nın düzenleneceği alanla ilgili yapıla- cak çalışmalara değinen Gülay, EXPO Gölü, EXPO Tepesi, EXPO Kulesi’nin bulunacağı alanın ilk olarak taşkın riskinden kurtarılması gerektiğini söyledi. Batı çevre yolunun EXPO 2016 Trade Associations’ support is expected Antalya’ya yetişeceğini belirten Gülay, hızlı tren ve raylı siste- min yetişmesi konusundaki çalışmaları desteklediğini ifade etti. EXPO 2016 Antalya Agency’s General Secretary Selami Gülay visited Trade Associations EXPO 2016 Antalya’nın düzenleneceği yer ve zamanını ulusla- Coordination Committee with his co-workers. The visit occurred in Civil Engineers Association rarası iki kuruluş olan Uluslararası Sergiler Bürosu (BIE) ve Ulus- quarters and presidents of all member associations were present. A comprehensive presentation lararası Bahçe Bitkileri Üreticileri Birliği’nin (AIPH) belirlediğini about the work that has been done and the process of EXPO 2016 Antalya was made to ifade eden Gülay, Dünya Sergisi’nin 6 ay süreceğini ancak associations’ presidents. EXPO 2016 Antalya Agency’s General Secretary Selami Gülay alanın bir cazibe merkezi olarak uzun yıllar Antalya’ya hizmet noted that Antalya is a very convenient location for the organization of EXPO; the ease of vereceğini sözlerine ekledi. transportation, the weather conditions, natural beauty, historical riches, along with high quality Ziyarete katılan meslek odaları şöyle: Antalya Barosu, Harita touristic accommodation options constitute a great advantage in favor of Antalya. Gülay also Mühendisleri Odası, Şehir Plancıları Odası, Kimya Mühendis- indicated that EXPO 2016 Antalya is a project concerning the whole country and that everyone leri Odası, Veteriner Hekimler Odası, Elektrik Mühendisleri should support this organization. Gülay explained the work that needs to be done on the Odası, Makine Mühendisleri Odası, Tabip Odası, Diş Hekimleri location where EXPO 2016 Antalya will be organized at and he said that first and foremost, Odası, Jeoloji Mühendisleri Odası, Peyzaj Mimarları Odası, EXPO Lake, EXPO Hill and EXPO Tower should be protected from a potential flood risk. Gülay also noted that West Highway will be ready for EXPO 2016 and that they are assisting works İnşaat Mühendisleri Odası ve Zıraat Mühendisleri Odası. on fast-train and railway system to be ready for 2016. Gülay remarked that the location and timing of EXPO 2016 Antalya were determined by two international associations; Bureau of International Expositions (BIE) and International Association of Horticultural Producers (AIPH). He also added that The World Exposition will last for 6 months but that the location will serve Antalya as a center of attraction for years to come. Here is the list of associations that participated the visit: Antalya Bar Association, Cartographers Association, City Planners Association, Chemical Engineers Association, Veterinarians Association, Electronic Engineers Association, Mechanical Engineers Association, Physicians Association, Dentists Association, Geology Engineers Association, Landscape Architects Association, Civil Engineers Association and Agricultural Engineers Association.

BIE İCRA KOMİTESİ’ne ANTALYA SUNUMU Merkezi Paris’te bulunan Uluslararası Sergiler Bürosu’nun (BIE) yılda iki kez düzenlediği İcra Komite- si Toplantısında, EXPO 2016 Antalya Ajansı faaliyetleri hakkında bir sunum gerçekleştirdi. 7 Mayıs 2013 günü yapılan toplantıya, EXPO 2016 Antalya Ajansı Genel Sekreteri Selami GÜLAY ve çalışma arkadaşları katıldı. ANTALYA PRESENTATION EXPO 2016 Antalya Ajansı, Haziran ayında yapılacak, to BIE’s EXECUTIVE BIE Genel Kurulu Bahar Toplantısı’na katılacak. COMMITEE At the Executive Committee meeting of Bureau of International Expositions (BIE) centered in Paris, a presentation was made on EXPO 2016 Antalya Agency’s activities. EXPO 2016 Antalya Agency’s General Secretary Selami Gülay and his co-workers participated the meeting that occurred in May 7th 2013. EXPO 2016 Antalya Agency will also participate in the General Committee Spring Meeting of BIE that will take place in June.

 EXPO Arşivi TÜRSAB DERGİ | MAYIS 2013 63

Dünyanın en eski yazılı antlaşması KADEŞ ANTLAŞMASI’nın İSTANBUL ARKEOLOJİ MÜZELERİ’NDE OLDUĞUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?

3 bin 278 y›l önce imzalanan Kadeş Antlaşmas› tarihi değiştirdi: “M›s›r memleketi ile Hatti memleketi aras›ndaki sulh ve kardeşliktir, düşmanl›k değildir…”

Ana Sponsor

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Osman Hamdi Bey Yokuşu Sultanahmet İstanbul • Tel: 520 77 40 - 41 • www.istanbularkeoloji.gov.tr

“İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nin Tanıtımı ve Ulaşılabilirliğinin Arttırılması Projesi Kalkınma Bakanlığı’nın ve İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle yürütülmektedir.”