DOCSLIB.ORG

Nieprzyjaciel Narodu Naszego. Historia Stosunków Polsko-Moskiewskich W Opinii Szlachty Rzeczypospolitej W Przededniu I W Pierwszych Latach Wojny 1609–1618

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Nieprzyjaciel Narodu Naszego. Historia Stosunków Polsko-Moskiewskich W Opinii Szlachty Rzeczypospolitej W Przededniu I W Pierwszych Latach Wojny 1609–1618 Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ Nauki Społeczne, Numer 12 (1/2016) Artur Goszczyński Uniwersytet Jagielloński Zakład Historii Polski Nowożytnej e-mail: [email protected] Nieprzyjaciel narodu naszego. Historia stosunków polsko-moskiewskich w opinii szlachty Rzeczypospolitej w przededniu i w pierwszych latach wojny 1609–1618 Streszczenie Jednym z czynników kształtujących stosunek do innych narodów są relacje między pań- stwami na przestrzeni dziejów. W dawnej Rzeczypospolitej nie tylko rzutowały one na postawy wobec cudzoziemców, ale miały również pewien wpływ na politykę między- narodową. W XVII wieku w polsko-litewskim państwie było to szczególnie widoczne w kontekście wojny z Moskwą z lat 1609–1618. Konflikty, których niemało było w stosunkach między obydwoma państwami, zapisały się głęboko w pamięci szlachty. Panowie bracia nabrali przekonania o wrodzonej nie- chęci Moskwicinów wobec Polaków oraz ich zdradzieckim charakterze, co w konse- kwencji rzutowało na decyzje dotyczące stosunków z państwem carów. W 1609 roku wobec sojuszu zawartego przez Wasyla Szujskiego ze Szwecją na dworze w Warszawie zaczęto się zastanawiać nad zbrojną interwencją. Jednym z głównych argumentów zwo- lenników wojny była historia stosunków z Moskwą, która świadczyła o agresywnym nastawieniu tego państwa wobec Rzeczypospolitej. Słowa kluczowe szlachta, propaganda, dymitriady, wielka smuta, Zygmunt III, wojna polsko-moskiewska 1609–1618 96 Artur Goszczyński Kwestia wzajemnego postrzegania Polaków i Rosjan jest jednym z częściej poru- szanych problemów przez badaczy zajmujących się historią stosunków pomię- dzy tymi państwami. Zagadnienie to jest niewątpliwie bardzo istotne, bowiem obraz północno-wschodniego sąsiada wykształtowany w świadomości szlachty mógł rzutować między innymi na decyzje dotyczące polityki wobec państwa carów. Problem ten był wielokrotnie poruszany w publikacjach poświęconych stosunkom politycznym między Rzecząpospolitą a państwem moskiewskim oraz stał się tematem wielu osobnych prac dotyczących samej tylko kwestii wzajem- nych uprzedzeń Polaków i Rosjan. Ze względu na stereotypy powstałe w związku z pełnymi konfliktów relacjami między obydwoma państwami temat ten inte- resował nie1 tylko historyków, lecz również kulturoznawców, antropologów czy socjologów . Polska a Moskwa 1603–1618. Opinie i stanowiska szlachty polskiej 1 Lach i Moskal. Z dziejów stereotypu J. Maciszewski,Sigismund von Herberstein, sein Buch über den Moskauer Staat und seine, BeziehungWarszawa zu1968; Polen A. Kępiński, , Warszawa–KrakówКрушение царства.1990; W. Leitsch, Историческое повестовование Wizerunek Rosjanina w oczach cudzoziemców, „Studia (relacje Podlaskie” o Rosji XVI1993,XVII t. w.IV, is. ich 5–23; znaczenie Р. Г. Скрынников, w badaniach nad stereo- typem Rosjanina) Kultura polityczna w, МоскваPolsce. Przesz 1995;ło A.ść iKijas, teraź niejszość O B – „Лях-девятьденник” и „Mоскаль людоед” (представления ,этнических [w:] соседей друг о друге) Поляки и русские в ,глазах red. M .друг Ko- другаsman, Poznań 1996, s. 43–50; . Белова, Восприятие –русскими польского национального характера и создание национального, [w:] стереотипа поляка Поляки, ред. В. и А. русские Хорев, в Москва глазах 2000,друг друга s. 226–230; С. М. Фалкович, Niepojęta „gru- bianitas”. Moskiewskie konwencje dyplomatyczne i niektóre cechy charakteru Moskwicinów, w[w oczach:] polskich uczestników „Dymitriady”, op. citPolacy., s. 45–71; w oczach L. Bernardini Rosjan – Rosjanie, w oczach Polaków Основные черты польского национального характера, [w:] в представлениях русских (еволюция стереотипа), red. R. Bobryk,Polacy J. Faryno,w oczach Warszawa Rosjan… 2000, s. 95–112; С. М. Фалкович, Polska i Polacy oczyma Rosjan w wieku XVII Polacy w oczach Rosjan… Narodziny, [w:] imperium. Rozwój terytorialny, op. cit., państwa s. 115–140; carów В.w ujęciuВ. Мочалова, historyków ro- syjskich XVIII i XIX wieku , [w:] Polnische Propagandatexte, op. cit., s. 67–81; über K. Bła die- Smutachowska, Russische und Ukrainische Geschichte vom 16.–18. Jahrhundert O , Warszawa 2001; W. Leitsch, Представ- ления ,о [w:] России и их верификация в Польше, XVI XVII вв Россия – , Польша.Hrsg. R. Образы. Crum- иmey стереотипы, H. Sundhaussen в литературе, R. Vulpius и, Wiesbadenкультуре 2001, s. 271–286; В. В. Мочалова, К изучению образа поляка в памятниках– Смутного, [w времени:] : Россия – Поль- ша. Образы и стереотипы… , ред. В. А. Хорев, МоскваПольскость 2002, sв. 44–64;русскости: Б. Н. разнонаправленныйФлоря, параллелизм восприятия культуры западного, [w соседа] (Государ- ство и гражданское общество), op. cit.,Россия s. 27–33; – Польша. А. Липатов, Образы и стереотипы… Pojęcie honoru w Carstwie Moskiewskim i w Rzeczypospolitej w XVI–XVII wieku Dusza polska, [w:] i rosyjska. Spojrzenie współczesne A , op. cit., s. 134–155;Bä H. Łaszkiewicz, Россия и российские дела в польской истори- ографии второй половины, [w:] XVI – первой половины XVII в. Поляки ,в red России:. de XVII Lazari – XX, –R .Материалы cker, Łódź Международной2003, s. 89–97; Э. А.научной Межва, конференции Краснодар, 10 11 июля 2002 г , [w:] – ., Nieprzyjaciel narodu naszego... 97 Polscy historycy poruszający kwestię stosunku szlachty do Moskwicinów i ich państwa w XVI i XVII wieku skupiali się przede wszystkim na analizie źródeł odzwierciedlających opinię panów braci na temat zachowań północno-wschod- nich sąsiadów. W związku z tym jednym z głównych problemów podejmowa- nych w ich pracach były przywary, jakie zarzucano poddanym cara. Analiza tej kwestii jest niezwykle ciekawa, bowiem przyczynia się do pogłębienia wiedzy na temat mechanizmów postawania stereotypów w społeczeństwie oraz daje niemal pełny obraz Moskwicinów w świadomości szlachty. Z uwagi na znaczenie okresu wielkiej smuty również rosyjscy historycy pochylili się nad podobnym problemem, z tą jednak różnicą, że skupili się przede wszystkim na poglądach poddanych cara na temat Polaków. Badacze w mniejszym stopniu poruszyli zagadnienie postrzegania historii stosunków polsko-moskiewskich przez panów braci, traktując je niekiedy tylko jako jeden z czynników mających wpływ na kształtowaniePolacy i Rosjanie się opinii – wzajemne społecznej. opi- nie w pracach historycznych i publicystycznych Kultura polityczna w Polsce. Swoi i obcy ред. А. И. Селиикий, Краснодар 2003, s. 7–17; J. Rzońca, 1612 год Tatarzy i „Moskwici” – Wschód w opinii, [w:] szlacheckiej Rzeczypospolitej pierwszej, połowycz. 1, red. XVII M. Kosman,w Kultura Poznań polityczna 2004, s. 137–158; w Polsce. Р. Swoi Г. Скрынников, i obcy , Москва 2004; ObrazA. Strojny, państwa moskiewskiego i jego mieszkańców w pamiętniku Samuela Maskiewicza , [w:] Wzajemny wizerunek, op. cit.,sąsiadów. s. 103–108; Metodologiczna M. Bauer, propozycja badań kulturoznawczych – Rosjanie w oczach Polaków , Na- pis, seria XII, 2006, s. 171–182; R. Boroch,Rola szlachty wielkopolskiej w Rzeczypospolitej i jej stosunek do Państwa Moskiewskiego za panowania Zygmunta III , „Acta Polono-Ruthenica” 2006, t. XI, s. 179–188; P. Kasztelan, Wzajemne uprzedzenia Polaków i Rosjan Katalog wzajemnych uprzedzeń Polaków i Rosjan , „Grabonoskie Zapiski Re- gionalne” 2006,Московія t. 12, s. очима19–27; України-Русі A. de Lazari, XVI–XVII ст . , [w:], , , red. A. de Lazari, Warszawa 2006, s. 5–27; С. Савченко, Między królem a carem. Moskwa w., Україна oczach prawosławnychKультурна спадщина Rusinów –національна obywateli Rzeczypospolitej свідомість державність. (na podstawie Збірник piśmiennictwa наукових końca праць. XVI Вип. – połowy 15, 2006–2007, XVII stule- cia)s. 282–297; T. Hodana, Przyczynek do genezy relacji polsko rosyjskich w I poł. XVII w Польша глазами русских, Kraków 2008;Русско-польские M. Gajda, языковые, литературные и -культурные контакты., „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne” 2010, t. XI, s. 129–146; А. Липатов, Мо- сковское, [wГосударство:] первой половины ХVII в. и „Смутное время” в сочинениях поль-, скихред. С.мещан Гжибовский,Смутное В. А. Хорев, время М. в России:Волос, МоскваКонфликт 2011, и диалог s. 275–289; культур. В. В. Материалы Гипич, научной конференции, Санкт-Петербург, 12–14 октября 2012 года , [w:] Państwo moskiewskie w świetle pamięt- ników polsko-litewskich z okresu Smuty (1603 1618) Studia z dziej, ред.ów stosunk А. И. Филюшów Rze- czypospolitejкин, Санкт-Петербург z Państwem 2012, Moskiewskim s. 55–59; wP . XVIGawron-XVII , wieku K – , [w:] История России первого периода и польско-российские отношения этого, red. периодаM. Nagielski в интерпретации, . Bobiatyński, В.О.P. Gawron Ключевского, Zabrze–Tarnowskie Góry 2013, s. 69–92; T. T. Кручковский, Krwawiące sąsiedztwo. Polacy, Moskale i Kozacy. Płonący wschód, Веснік Rzeczypospolitej Палескага дзяржаўнага szlacheckiej універсітэта. Серыя грамадскіх і гу- манітарных навук, нр 1, 2014, s. 27–35. J. Besala, , Warszawa 2015. 98 Artur Goszczyński Tymczasem kwestia ta miała ogromny wpływ na kreowanie wizerunku państwa moskiewskiego i jego mieszkańców w świadomości polskiej i litewskiej szlach- ty. Co więcej, do poświęcenia większej uwagi temu problemowi skłania fakt, że historię kontaktów z Moskwą wykorzystywano politycznie, argumentując nią konieczność wojny z państwem carów w 1609 roku oraz jej kontynuację po sukcesach odniesionych w trakcie pierwszych dwóch lat konfliktu. Przykłady tego rodzaju odwołań odnaleźć można w diariuszach sejmowych, koresponden- cji, dyskursach politycznych oraz różnego rodzaju pismach okolicznościowych z tego okresu. Na początku XVII wieku szlachta miała sprecyzowane poglądy na temat Moskwicinów,2 którym przypisywano niezwykle szeroki wachlarz
Load more

Recommended publications
  • The Rise of a Superpower, Foundation of the Russian Empire
    Russian History: The Rise of a Superpower, Foundation of the Russian Empire Part II. From the Reinforcement of Tsardom to the Congress of Vienna By Julien Paolantoni Region: Russia and FSU Global Research, March 08, 2018 Theme: History 15 December 2012 Relevant article selected from the GR archive, first published on GR in December 2012 Introduction Part 1 of this series Russian History: From the Early East Slavs to the Grand Duchy of Moscow was aimed at explaining the foundation of the Russian state, by discussing its early influences in the cultural and political fields. As the subject of the present part is to provide insight on how Russia reached the status of superpower, it is necessary to briefly get back to the reign of Ivan III. Although the reign of the tsars started officially with Ivan IV, Ivan III (“Ivan the Great”) played a critical role in the centralization of the Russian state, after having defeated the Mongol army in 1480. Meanwhile, the extension of the Russian land was eased by the death of Casimir IV, the king of Poland, in 1492 and the fact that Casimir’s son, Alexander, was willing to cooperate with the Russians, so he wedded Ivan’s daughter Helena soon after accessing the throne of Lithuania, as an attempt to avoid open conflict with his powerful neighbor. Unfortunately for him, Ivan III’s clear determination to appropriate as much of Lithuania as possible, finally obliged Alexander to wage war against his father-in-law in 1499. It was a complete disaster for Lithuania and in 1503 Alexander eventually purchased peace by ceding to Ivan III Novgorod-Seversky, Chernigov and seventeen other cities.
    [Show full text]
  • Artur Goszczyński Nieprzyjaciel Narodu Naszego. Historia
    Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ Nauki Społeczne, Numer 12 (1/2016) Artur Goszczyński Uniwersytet Jagielloński Zakład Historii Polski Nowożytnej e-mail: [email protected] Nieprzyjaciel narodu naszego. Historia stosunków polsko-moskiewskich w opinii szlachty Rzeczypospolitej w przededniu i w pierwszych latach wojny 1609–1618 Streszczenie Jednym z czynników kształtujących stosunek do innych narodów są relacje między pań- stwami na przestrzeni dziejów. W dawnej Rzeczypospolitej nie tylko rzutowały one na postawy wobec cudzoziemców, ale miały również pewien wpływ na politykę między- narodową. W XVII wieku w polsko-litewskim państwie było to szczególnie widoczne w kontekście wojny z Moskwą z lat 1609–1618. Konflikty, których niemało było w stosunkach między obydwoma państwami, zapisały się głęboko w pamięci szlachty. Panowie bracia nabrali przekonania o wrodzonej nie- chęci Moskwicinów wobec Polaków oraz ich zdradzieckim charakterze, co w konse- kwencji rzutowało na decyzje dotyczące stosunków z państwem carów. W 1609 roku wobec sojuszu zawartego przez Wasyla Szujskiego ze Szwecją na dworze w Warszawie zaczęto się zastanawiać nad zbrojną interwencją. Jednym z głównych argumentów zwo- lenników wojny była historia stosunków z Moskwą, która świadczyła o agresywnym nastawieniu tego państwa wobec Rzeczypospolitej. Słowa kluczowe szlachta, propaganda, dymitriady, wielka smuta, Zygmunt III, wojna polsko-moskiewska 1609–1618 96 Artur Goszczyński Kwestia wzajemnego postrzegania Polaków i Rosjan jest jednym z częściej poru- szanych problemów
    [Show full text]
  • Compilation and Translation Final Version
    Compilation and Translation Johannes Widekindi and the Origins of his Work on a Swedish-Russian War Vetushko-Kalevich, Arsenii 2019 Document Version: Publisher's PDF, also known as Version of record Link to publication Citation for published version (APA): Vetushko-Kalevich, A. (2019). Compilation and Translation: Johannes Widekindi and the Origins of his Work on a Swedish-Russian War. Lund University. Total number of authors: 1 Creative Commons License: Unspecified General rights Unless other specific re-use rights are stated the following general rights apply: Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal Read more about Creative commons licenses: https://creativecommons.org/licenses/ Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. LUND UNIVERSITY PO Box 117 221 00 Lund +46 46-222 00 00 Compilation and Translation Johannes Widekindi and the Origins of his Work on a Swedish-Russian War ARSENII VETUSHKO-KALEVICH FACULTY OF HUMANITIES AND THEOLOGY | LUND UNIVERSITY The work of Johannes Widekindi that appeared in 1671 in Swedish as Thet Swenska i Ryssland Tijo åhrs Krijgz-Historie and in 1672 in Latin as Historia Belli Sveco-Moscovitici Decennalis is an important source on Swedish military campaigns in Russia at the beginning of the 17th century.
    [Show full text]
  • Polish Coins Depicting Martial Arts and the Art of War
    © Idōkan Poland Association “IDO MOVEMENT FOR CULTURE. Journal of Martial Arts Anthropology”, Vol. 15, no. 1 (2015), pp. 1–10 DOI: 10.14589/ido.15.1.1 Wojciech J. Cynarski1(ABDEFG), Łukasz R. Cynarski2(B) 1 University of Rzeszów, Rzeszów (Poland) 2 Idokan Poland Association, Rzeszów (Poland) e-mail: [email protected] Polish coins depicting martial arts and the art of war Submission:16.08.2014; acceptance: 1.09.2014 Key words: martial arts, military culture, numismatics, Polish coins, symbolism Abstract Aim. The subject of the research is Polish coins which represent military or martial arts culture. The authors, using a multi-disci- plinary approach attempt to show how national heritage in a specific area of culture, is promoted by the issuing of commemorative coins This is their description along with their attempts to explain the phenomenon. Material and Methods. The research material comprises Polish coins and in addition, some selected foreign coins (issued between 1923 and 2013) excluding test coins. The content of the drawings (the graphics) and the inscriptions are discussed and subsequently interpreted. Subject literature and National Bank of Poland advertising material is also included. Results. The use of symbolism, Polish historical military formations, weapons and armour, famous battles of the Polish army and fortifications were successively considered. Reference was also made to the presence of the theme of martial arts on ”sport and the Olympics” coins. The analysis is illustrated with photographs of selected coins. Conclusions. Some countries promote their own traditions of physical culture, others promote the combat sports, in which they are most successful.
    [Show full text]
  • Foreign-Language Specialists in Muscovite Russia (16Th and Early 17Th Century)
    SLAVICA HELSINGIENSIA 35 ɋɥɸɛɨɜɶɸɤɫɥɨɜɭ Festschrift in Honour of Professor Arto Mustajoki on the Occasion of his 60th Birthday Ed. by Jouko Lindstedt et al. Helsinki 2008 ISBN 978-952-10-5136-4 (paperback), ISBN 978-952-10-5137-1 (PDF), ISSN 0780-3281 Ingrid Maier (University of Uppsala) Foreign-Language Specialists in Muscovite Russia (16th and Early 17th Century) This Festschrift celebrates a highly esteemed colleague, who has devoted his life to teaching Russian and research about the Russian language and Russia, Finland’s neighbor to the East. Arto Mustajoki has been and is, so to say, an intermediary between two cultures. My contribution deals with cultural in- termediaries of an earlier period, more specifically with people who lived in Russia and enabled cultural and political contacts with foreign countries some centuries ago, when foreign languages could neither be learned at school nor studied at university level. This short overview covers the period up to the early 17th century, that is, the time during which knowing a foreign language – especially a West-European one – was still something very exotic for a Russian citizen. Some introductory remarks about the communication between the East Slavs and their non-Slavic neighbors during the middle ages might be ap- propriate. We can assume that bilinguals from frontier regions were used as interpreters in early commercial contacts. However, as H. Raab (1955–1956, 342f.) points out, these “naturally generated” interpreters did not satisfy the needs, and at least from the 13th century young men from the Hanseatic cit- ies – who should not be more than twenty years old – were sent to Novgorod and Pskov specifically to learn Russian.
    [Show full text]
  • Polish Battles and Campaigns in 13Th–19Th Centuries
    POLISH BATTLES AND CAMPAIGNS IN 13TH–19TH CENTURIES WOJSKOWE CENTRUM EDUKACJI OBYWATELSKIEJ IM. PŁK. DYPL. MARIANA PORWITA 2016 POLISH BATTLES AND CAMPAIGNS IN 13TH–19TH CENTURIES WOJSKOWE CENTRUM EDUKACJI OBYWATELSKIEJ IM. PŁK. DYPL. MARIANA PORWITA 2016 Scientific editors: Ph. D. Grzegorz Jasiński, Prof. Wojciech Włodarkiewicz Reviewers: Ph. D. hab. Marek Dutkiewicz, Ph. D. hab. Halina Łach Scientific Council: Prof. Piotr Matusak – chairman Prof. Tadeusz Panecki – vice-chairman Prof. Adam Dobroński Ph. D. Janusz Gmitruk Prof. Danuta Kisielewicz Prof. Antoni Komorowski Col. Prof. Dariusz S. Kozerawski Prof. Mirosław Nagielski Prof. Zbigniew Pilarczyk Ph. D. hab. Dariusz Radziwiłłowicz Prof. Waldemar Rezmer Ph. D. hab. Aleksandra Skrabacz Prof. Wojciech Włodarkiewicz Prof. Lech Wyszczelski Sketch maps: Jan Rutkowski Design and layout: Janusz Świnarski Front cover: Battle against Theutonic Knights, XVI century drawing from Marcin Bielski’s Kronika Polski Translation: Summalinguæ © Copyright by Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej im. płk. dypl. Mariana Porwita, 2016 © Copyright by Stowarzyszenie Historyków Wojskowości, 2016 ISBN 978-83-65409-12-6 Publisher: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej im. płk. dypl. Mariana Porwita Stowarzyszenie Historyków Wojskowości Contents 7 Introduction Karol Olejnik 9 The Mongol Invasion of Poland in 1241 and the battle of Legnica Karol Olejnik 17 ‘The Great War’ of 1409–1410 and the Battle of Grunwald Zbigniew Grabowski 29 The Battle of Ukmergė, the 1st of September 1435 Marek Plewczyński 41 The
    [Show full text]
  • Compilation A...L Version.Pdf
    Compilation and Translation Johannes Widekindi and the Origins of his Work on a Swedish-Russian War Vetushko-Kalevich, Arsenii 2019 Document Version: Publisher's PDF, also known as Version of record Link to publication Citation for published version (APA): Vetushko-Kalevich, A. (2019). Compilation and Translation: Johannes Widekindi and the Origins of his Work on a Swedish-Russian War. Lund University. Total number of authors: 1 Creative Commons License: Unspecified General rights Unless other specific re-use rights are stated the following general rights apply: Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal Read more about Creative commons licenses: https://creativecommons.org/licenses/ Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. LUND UNIVERSITY PO Box 117 221 00 Lund +46 46-222 00 00 Compilation and Translation Johannes Widekindi and the Origins of his Work on a Swedish-Russian War ARSENII VETUSHKO-KALEVICH FACULTY OF HUMANITIES AND THEOLOGY | LUND UNIVERSITY The work of Johannes Widekindi that appeared in 1671 in Swedish as Thet Swenska i Ryssland Tijo åhrs Krijgz-Historie and in 1672 in Latin as Historia Belli Sveco-Moscovitici Decennalis is an important source on Swedish military campaigns in Russia at the beginning of the 17th century.
    [Show full text]
  • BORDERLANDS of WESTERN CIVILIZATION a His Tory of East
    BORDERLANDS OF WESTERN CIVILIZATION A His tory of East Cen tral Eu rope by OSCAR HALECKI Second Edition Edited by Andrew L. Simon Copyright © by Tadeusz Tchorzewski , 1980. ISBN: 0-9665734-8-X Library of Congress Card Number: 00-104381 All Rights Reserved. The text of this publication or any part thereof may not he reproduced in any manner whatsoever without permission in writing from the publisher. Published by Simon Publications, P.O. Box 321, Safety Harbor, FL 34695 Printed by Lightning Source, Inc. La Vergne , TN 37086 Con tents PREFACE TO THE SECOND EDITION 1 PREFACE TO THE FIRST EDITION 4 1 THE GEOGRAPHICAL AND ETHNOGRAPHICAL BACKGROUND 9 2 THE SLAVS AND THEIR NEIGHBORS 19 3 TOWARD POLITICAL ORGANIZATION 33 4 THE HERITAGE OF THE TENTH CENTURY 51 5 INTERNAL DISINTEGRATION AND FOREIGN PENETRATION 67 THE REPERCUSSIONS OF THE FOURTH CRUSADE IN THE BALKANS 77 6 THE HERITAGE OF THE THIRTEENTH CENTURY 93 7 THE NEW FORCES OF THE FOURTEENTH CENTURY 107 8 THE TIMES OF WLADYSLAW JAGIELLO AND SIGISMUND OF LUXEMBURG 135 9 THE LATER FIFTEENTH CENTURY 151 10 FROM THE FIRST CONGRESS OF VIENNA TO THE UNION OF LUBLIN 167 11 THE LATER SIXTEENTH CENTURY THE STRUGGLE FOR THE DOMINIUM MARIS BALTICI 197 12 THE FIRST HALF OF THE SEVENTEENTH CENTURY 219 13 THE SECOND HALF OF THE SEVENTEENTH CENTURY 239 14 THE END OF THE ANCIEN REGIME 261 15 THE PARTITIONS OF POLAND AND THE EASTERN QUESTION 289 16 THE NAPOLEONIC PERIOD 309 17 REVOLUTIONARY MOVEMENTS UNTIL 1848 325 18 FROM THE CRIMEAN WAR TO THE CONGRESS OF BERLIN 353 19 TOWARD WORLD WAR I 373 20 THE CONSEQUENCES OF WORLD WAR I 395 21 THE PEOPLES OF EAST CENTRAL EUROPE BETWEEN THE WARS 417 22 INTERNATIONAL RELATIONS BETWEEN THE WARS 457 23 HITLER’S WAR 479 24 STALIN’S PEACE 499 BIBLIOGRAPHY 519 INDEX 537 PREFACE TO THE SECOND EDITION Polish born Oscar Halecki (1891 - 1973) was Professor of History at Cracow and Warsaw universities between the two world wars.
    [Show full text]
  • Money Centre No 20 in Memory of Sławomir S
    ISSN 2658-2066 Money Centre No 20 in memory of Sławomir S. Skrzypek 2019 Q4 2019 – The Year of the Vasas A 10-ducat (portugal) gold coin – Sigismund Vasa – the “Numismatist’s Study” room at the NBP Money Centre Plan of the NBP LEVEL 3 14 12 Stock Exchange Money Centre and Financial Markets 13 Modern Payment 13 Systems 14 Monetary and Economic 12 Unions Creator of Money 15 and Money Production 16 Money in Art 5 3 15 Toilets 4 6 LEVEL 2 C 16 Encounters 1 with Money 9 Stairway to room 7 and 8 Antiquity-Middle Ages 1 10 2 -Modernity 11 3 Monetary Systems 2 4 Bank Street 2 5 Central Bank Numismatist's 3 8 6 Study 7 9 World Wars I and II Polish People's 10 Republic 11 Fall of Communism B 1 LEVEL 1 Laboratory 7 of Authenticity 8 Vault B Toilets ENTRANCE A 0 LEVEL 0 Reception desk Visit our website: www.nbp.pl/centrumpieniadza Magazine of the Sławomir S. Skrzypek NBP Money Centre Dear readers, The main theme of this edition of “Bankoteka” is coins to the kings from this dynasty, issued in contemporary minted during the reign of the Vasa dynasty as well times by Narodowy Bank Polski (the Exhibits section). as NBP collector coins dedicated to the kings from this dynasty. In the same section we also discuss the new acquisi- tions that will be added to the collection of exhibits The year 2019 marks the passage of 400 years since at the NBP Money Centre. The half-grivna (from the the expansion of the Royal Castle in Warsaw, under- turn of the 13th and 14th century), a pendant repre- taken on the orders of King Sigismund Vasa.
    [Show full text]
  • Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego Rada Naukowa Przewodniczący Rady Naukowej Prof
    Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego Rada Naukowa Przewodniczący Rady Naukowej Prof. dr hab. Wojciech Nowak | Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego Dr Denys Azarov | Uniwersytet Narodowy „Akademia Kijowsko-Mohylańska” Prof. Martin Bier | East California University Prof. dr hab. Andriy Boyko | Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki Prof. Hugh J. Byrne | FOCAS Research Institute, Dublin Institute of Technology Dr hab. Adrián Fábián | University of Pécs Prof. dr hab. Maria Flis | Uniwersytet Jagielloński Prof. dr hab. Tadeusz Gadacz | Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Dr Herbert Jacobson | Linköping Universitet Prof. dr hab. Katarzyna Kieć-Kononowicz | Uniwersytet Jagielloński Dr Miklós Kiss | University of Groningen Prof. Erdenhuluu Khohchahar | Kyoto University Prof. dr hab. Andrzej Kotarba | Uniwersytet Jagielloński Dr Oleksiy Kresin | Narodowa Akademia Nauk Ukrainy Prof. dr hab. Marta Kudelska | Uniwersytet Jagielloński Prof. dr hab. Tomasz Mach | Uniwersytet Jagielloński Prof. dr hab. Andrzej Mania | Uniwersytet Jagielloński Prof. dr hab. Karol Musioł | Uniwersytet Jagielloński Prof. Biderakere E. Rangaswamy | Bapuji Institute of Engineering and Technology Prof. dr hab. Jacek Składzień | Uniwersytet Jagielloński Prof. dr hab. Leszek Sosnowski | Uniwersytet Jagielloński Prof. dr hab. Bogdan Szlachta | Uniwersytet Jagielloński Prof. Luigia di Terlizzi | Università degli Studi di Bari Aldo Moro Prof. Matthias Theodor Vogt | Institut für Kulturelle Infrastruktur Sachsen Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego Nauki Społeczne ∼ Numer 12 (1/2016) ∼ Pod redakcją Jakuba Rogulskiego Kraków 2016 Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ ul. Czapskich 4/14, 31-110 Kraków www.doktoranci.uj.edu.pl/zeszyty Redaktor naczelny: Marcin Lubecki Zastępca redaktora naczelnego: Arkadiusz Nyzio Sekretarz redakcji: Rafał Kur Redaktor prowadzący Serii Społecznej: Jakub Rogulski Recenzenci artykułów: Prof. dr hab. Dariusz Dolański (Uniwersytet Zielonogórski) Dr hab.
    [Show full text]
  • Polish–Lithuanian Commonwealth at War
    Polish–Lithuanian Commonwealth at war Polish–Lithuanian Commonwealth at war Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) Polish–Lithuanian Commonwealth at war a hussar armour from the 17th century Source: bazylek100, XVII-wieczna zbroja husarska, Naonal Museum in Kraków, licencja: CC BY 2.0. Link to the lesson You will learn with whom Poland waged wars in the 17th century; how the Polish‐Russian war ended; what the course of the Polish‐Turkish war was. Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie abstraktu The 17th century was a period of armed conflicts for Poland, which weakened the country. One of the countries with which Poland waged war was Russia. After the death of Ivan IV the Terrible, a tsar of the Rurik dynasty, Russia faced deep crisis, uprisings and riots. This time was called as the „Time of Troubles”. This situation in the Tsardom of Russia was a consequence of the internal politics of the deceased tsar. In 1598 Tsar Feodor died, thus ending the reign of the Rurikids. The power was then seized by the boyar Boris Godunow, who was accused of murdering tsar Feodor's brother - Dmitry. However, a man calling himself Dmitri and professing to be the rightful heir to the throne returned to Russia in unclear circumstances and took over power. He married a daughter of a Polish magnate, Marina Mniszchówna. His reign had no support from his compatriots, because he did not respect Orthodox customs and surrounded himself with Polish Catholics. This led to riots in which Dmitry was slain. Power was then seized by the boyar Vasili IV of Russia.
    [Show full text]
  • Foreign Drums Beating Transnational Experiences in Early Modern Europe
    Foreign Drums Beating Transnational Experiences in Early Modern Europe Edited by Björn Forsén and Mika Hakkarainen Acta Byzantina Fennica 5 (N.s.) Acta Byzantina Fennica 5 (N.s) Foreign Drums Beating Transnational Experiences in Early Modern Europe Edited by Björn Forsén and Mika Hakkarainen Helsinki 2017 © Finnish Society for Byzantine Studies Helsinki 2017 ISSN 1458-7017 ISBN 978-952-93-9965-9 Printed in Finland by Grano OU, Vantaa Page Layout: The Federation of Finnish Learned Societies / Publishing Services. Cover: Johann Peter Krafft, Nikola Šubić Zrinski’s Charge from the Fortress of Szigetvár (1825). Wikimedia commons. Contents Preface 5 Björn Forsén and Conflicts, Coexistence and Cultural Contacts: 7 Mika Hakkarainen Some Contributions to Early Modern History Mika Hakkarainen Contro il nemico comune: Swedish Subjects in 19 Venetian Service during the Seventeenth and Early Eighteenth Century Björn Forsén Glory and Fraud: The Venetian Adventure of 53 the Swedish Family Sparre Lars Ericson Wolke Swedish Officers in Foreign Service 1648- 105 1762: A Synthesis Kasper Kepsu Integrating Russian Bayors in the Swedish 129 Nobility Dariusz Permeable Frontiers: Contacts between Polish 153 Kołodziejczyk and Turkish-Tatar Elites in the Early Modern Era Gisela Procházka- Tracing Ottoman Cultural Influence beyond 169 Eisl the Border with Austria in the Seventeenth Century List of Contributors 187 Integrating Russian Bayors in the Swedish Nobility Kasper Kepsu In the early seventeenth century a group of Russian noble families entered Swedish service in connection with the power struggle between Sweden and Russia in northeastern Europe. Most of these families entered service during the Time of Troubles and were called Russian bayors (“ryssbajor- er”) by the Swedish authorities.1 They settled in the province of Ingria (sw.
    [Show full text]