Jumbo Mag C1000 Onder Voorwaarden Overnemen
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Openbare versie Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer 7323/81 Betreft zaak: 7323/ Jumbo - C1000 I. MELDING 1. Op 14 december 2011 heeft de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: NMa) een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat Jumbo Groep Holding B.V. voornemens is uitsluitende zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artikel 27, eerste lid, onder b, van de Mededingingswet, over C1000 B.V., onderdeel van CVC Capital Partners (hierna: CVC). 2. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant 23586 van 21 december 2011. Naar aanleiding van de mededeling in de Staatscourant is een zienswijze ingediend.1 Ambtshalve zijn vragen gesteld aan verschillende marktpartijen. II. PARTIJEN 3. Jumbo Groep Holding B.V. (hierna: Jumbo) is een besloten vennootschap naar Nederlands recht. Jumbo is voornamelijk actief op het gebied van de inkoop van en de detailhandel in levensmiddelen. Jumbo exploiteert circa 174 eigen supermarktfilialen onder de naam ‘Jumbo’ of ‘Super de Boer’. Daarnaast levert zij goederen en diensten aan franchiseondernemers die in totaal circa 126 supermarkten exploiteren onder de naam ‘Jumbo’ of ‘Super de Boer’. Ten slotte exploiteert Jumbo Beheer B.V., een aan Jumbo gelieerde vennootschap, acht golfwinkels onder de naam ‘Golfwereld’. 4. C1000 B.V. (hierna: C1000) is een besloten vennootschap naar Nederlands recht. Zij is een portfolio onderneming van één van de investeringsfondsen die worden beheerd door CVC. Skipper Investments B.V. (hierna: Skipper) is het investeringsfonds 2 dat, via Skipper Acquisitions B.V., alle aandelen in C1000 houdt. CVC houdt een meerderheid van de aandelen in Skipper. Net als Jumbo is C1000 actief op het gebied van de inkoop van en de detailhandel in levensmiddelen. 1 Omdat de zienswijze niet ziet op de inhoudelijke beoordeling van deze concentratie, wordt hier verder niet op ingegaan. 2 Naar aanleiding van de vertrouwelijke versie van dit besluit hebben partijen de NMa erop gewezen dat Skipper geen investeringsfonds is, maar een door CVC opgerichte rechtspersoon die optreedt als investeringsvehikel. 1 Openbare versie Openbare versie C1000 exploiteert circa 36 eigen supermarktfilialen. Daarnaast levert zij goederen en diensten aan franchiseondernemers die in totaal circa 397 supermarkten exploiteren op basis van de supermarktformule ‘C1000’. III. DE GEMELDE OPERATIE 5. Jumbo, Skipper en C1000 hebben eind 2011 overeenstemming bereikt over de voorgenomen transactie die inhoudt dat Jumbo middels een aandelentransactie uitsluitende zeggenschap verwerft over C1000. Het voornemen blijkt uit een door partijen geparafeerde Sale and purchase agreement 3 zoals partijen die bij de melding hebben gevoegd. 6. Teneinde tegemoet te komen aan mogelijke mededingingsrechtelijke bezwaren op het gebied van de verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten hebben partijen aangegeven dat zij als onderdeel van de concentratie in achttien plaatsen afstand zullen doen van een winkel van Jumbo of C1000. Na overleg met de NMa hebben partijen op 13 februari 2012 de melding gewijzigd. IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT 7. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, eerste lid, onder b, Mededingingswet. De hierboven, onder de punten 5 en 6, omschreven transactie leidt ertoe dat Jumbo uitsluitende zeggenschap verkrijgt over C1000. 8. Betrokken ondernemingen zijn Jumbo en C1000. 9. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht valt. V. BEOORDELING A. RELEVANTE MARKTEN Relevante productmarkten 10. De activiteiten van partijen overlappen op de volgende drie gebieden: (i) de verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten, (ii) de inkoop van dagelijkse 3 Bijlage 10 bij de melding van 14 december 2011; de datum van ondertekening is onbekend. 2 Openbare versie Openbare versie consumptiegoederen voor afzet via de detailhandel en (iii) het aanbieden van franchisediensten op het gebied van supermarkten. (i) Verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten 11. Evenals in eerdere besluiten van de NMa 4 en in beschikkingen van de Europese Commissie 5 zal in deze zaak worden uitgegaan van een afzonderlijke markt voor de verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten waarbij geen nader onderscheid is gemaakt tussen supermarkten, hypermarkten en discounters. Wel is bij de beoordeling van de gevolgen van de concentratie rekening gehouden met de grootte van de vloeroppervlakte van de winkels. 6 Bij de berekening van de (gezamenlijke) marktaandelen van partijen en hun concurrenten is uitgegaan van de grootte van het verkoopvloeroppervlak (hierna: vvo) en waar mogelijk ook van omzetgegevens. (ii) Inkoop van dagelijkse consumptiegoederen voor afzet via de detailhandel 12. Evenals in eerdere besluiten 7 zal in deze zaak worden uitgegaan van een aparte markt voor de inkoop van dagelijkse consumptiegoederen voor de afzet via de detailhandel, waarbij rekening wordt gehouden met de verschillen tussen productgroepen. In deze zaak kan echter in het midden worden gelaten of een eventuele nadere onderverdeling van de markt in productgroepen dient te worden gemaakt omdat de uiteindelijke beoordeling van de zaak hierdoor niet wordt beïnvloed. (iii) Aanbieden van franchisediensten op het gebied van supermarkten 4 Zie bijvoorbeeld het besluit van de NMa van 5 maart 2001 in zaak 6879/ Schuitema - SdB Activa , punt 11, en het besluit van de NMa van 4 december 2009 in zaak 6802/ Jumbo - Super de Boer , punt 12. 5 Zie de beschikking van de Europese Commissie van 20 november 1996 in zaak IV/M.784 – Kesko/Tuko , de beschikking van 27 augustus 1996 in zaak IV/M.803 – Rewe/Billa , de beschikking van 15 januari 1998 in zaak IV/M.1071 – Spar/Pro , de beschikking van 3 februari 1999 in zaak IV/M.1221 – Rewe/Meinl en de beschikking van 25 januari 2000 in zaak IV/M.1684 – Carrefour/Promodes . 6 Supermarkten met een verkoopvloeroppervlak van minder dan 500 m2 hebben over het algemeen een beperkter assortiment en worden daarom door consumenten niet als volwaardig alternatief voor grotere supermarkten, zoals de winkels van partijen, gezien. Dit is bevestigd in het onderzoek van de NMa onder marktpartijen. Deze kleinere winkels heeft de NMa daarom buiten de beoordeling gelaten. 7 Zie bijvoorbeeld de besluiten van de NMa in zaak in zaak 6879/ Schuitema - SdB Activa , reeds aangehaald, punt 12, en in zaak 6802/ Jumbo - Super de Boer , reeds aangehaald, punt 13. 3 Openbare versie Openbare versie 13. In eerdere zaken is een aparte markt voor het aanbieden van franchisediensten op het gebied van supermarkten in Nederland onderscheiden.8 14. In absolute aantallen leveren de franchisewinkels van Jumbo (126)9 slechts een beperkte toevoeging op aan het totale aantal franchisewinkels van C1000 (circa 400). Op het totale aantal ∗ franchisesupermarkten in Nederland is het aandeel van Jumbo circa [0-10%] en dat van C1000 circa [10-20%].10 Op deze markt zijn meerdere concurrenten actief, zoals Albert Heijn (marktaandeel [10-20%]), Plus ([10-20%]) en Spar ([20-30%]) Gezien de geringe toevoeging van Jumbo aan C1000 en de beperkte gezamenlijke positie van partijen ([20-30%]) zal in het hiernavolgende niet verder worden ingegaan op de markt voor het aanbieden van franchisediensten op het gebied van supermarkten. 11 Relevante geografische markten (i) Verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten 15. Evenals in eerdere besluiten 12 kan in deze zaak in het midden worden gelaten of de markt voor de verkoop van dagelijkse consumptiegoederen via supermarkten een nationale of een lokale dimensie heeft aangezien dit voor de beoordeling van de concentratie geen verschil maakt. Voor de beoordeling van de gevolgen van de concentratie zijn hieronder zowel de effecten van de concentratie op de mogelijke landelijke markt als de effecten op de mogelijke regionale/lokale markten in kaart gebracht. 16. Voor de afbakening van mogelijke lokale markten is in deze zaak als vertrekpunt gekozen het gebied dat binnen een straal van 15 minuten reistijd per auto rond een winkel van Jumbo of 8 Zie onder meer de besluiten van de NMa in zaak 6879/ Schuitema - SdB Activa , reeds aangehaald, punt 14, en zaak 6145/ Sperwer - Sligro - Spar - Meermarkt - Attent , punten 24 en 25. 9 In de vertrouwelijke versie van dit besluit heeft de NMa vermeld dat het om 47 winkels gaat. Hierbij zijn abusievelijk de franchisewinkels van Super de Boer niet opgenomen. ∗ In deze openbare versie van het besluit zijn delen van de tekst vervangen of weggelaten om reden van vertrouwelijkheid. Vervangen of weggelaten delen zijn met vierkante haken aangegeven In het geval van getallen of percentages kan de vervanging hebben plaatsgevonden in de vorm van vermelding van bandbreedtes. 10 Gebaseerd op gegevens van partijen en het rapport Bedrijfsvergelijking 2011 Zelfstandige levensmiddelendetailhandel, te raadplegen via: http://www.deloitte.com/assets/Dcom- Netherlands/Local%20Assets/Documents/NL/Branches/Consumentenmarkt/nl_nl_cb_bedrijfsvergelijking_2011.pdf, zoals geraadpleegd op 17 februari 2012. 11 In lijn met eerdere besluiten van de NMa wordt hierbij uitgegaan van een geografische markt die nationaal van omvang is. 12 Zie onder meer