De VVD En De Partijvernieuwing Door Jan Weggemans En Een Beschouwing Over De Kabinetsformatie Door Jan Evenhuis
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
IN DIT NUMMER O.A.: De VVD en de partijvernieuwing door Jan Weggemans en een beschouwing over de kabinetsformatie door Jan Evenhuis. Deze interviewde de nieuwe JOVD- voorzitter Roy Lantain cn schreef een krities stukje over het gezag. Jan Weggemans maakte een uittrek sel van het Liberaal Manifest en portret van de JOVD-struktuur. Verder een hoofdbestuursverkla- ring tegen het kabinet-Den Uyl, een kommentaartje op de verenig ingsraad en kort verenigingsnieuws. De VVD en de Partijvernieuwing Sinds een aantal jaren doet de VVD ook ak- zou komen om aldus een opening te maken tief mee in de strijd rond de partijver voor kontakt met iiberaaldenkenden buiten nieuwing door middel van manifesten, de VVD. Het ArVD-hoofdbestuur, mede door de kongressen etc. Zoiets is op zijn minst om invloed van de heer Van Riel, weigerde, twee redenen een goede zaak: ten eerste waarna drs. Korthals bedankte voor de eer. bevordert het de publiciteit om de VVD en Hij trok zich terug uit de aktieve pvol.itiek dat is electoraal gunstig en te'n tweede en is enige tijd later lid van de Raad van aktiveert het de eigen aanhang omdat de State geworden. De VVD .had daarmee voor talrijke benodigde vergaderingen - behalve lopig de boot gemist, zo bleek enkele jaren drankgebruik - ook tot meer zelfbewustzijn later heel duidelijk. en strijdbaarheid aanleiding geven. In juni 1966 was het opnieuw' drs. Korthals, Dat de partijvernieuwing voor de VVD steeds erelid van de JOVD, die tijdens een rede op weinig suksesvol verlopen is, valt vrij het JOVD-kongres in Dalfsen (Ov) heeft op eenvoudig te verklaren, we zullen daarvoor geroepen de liberalen in de verstrooiing te eerst een aantal jaren in de geschiedenis bundelen. "Een liberaal is geen man van be teruggaan. houd, maar een man van hervorming", terwijl In het verleden heeft de VVD konsekwent de donder en de bliksem uit de inktzwarte wat meer linksgerichte liberalen die meer hemel over het gehoor uitgestrooid werd. de nadruk wensten te leggen op een princi Misschien kwam het mede door het weer, maar pieel hervormingsgezind liberalisme de in ieder geval sloeg het betoog erg aan, .partij uitgejaagd. Te noemen vallen namen althans bij de JOVD. De toenmalige JOVD- als die van Roethof (nu PvdA-kamerlid), voorzitter Hans Wiegel publiceerde namens Nypels (nu D'66-kamerlid), Gruijters (nu het hoofdbestuur van de JOVD in het VVD- D '66-minister) (allen zijn oud-JOVD-lid) en orgaan "Vrijheid en Democratie" een veront vele minder bekende politiek geschoolden rust schrijven, waarin hij vroeg om een uit JOVD- en LDC-kringen (Het I.DC is een liberaal beraad van VVD, LDC, Liberale Stu inmiddels opgeheven groep van vaak wat meer denten en JOVD, mede met het oog op de linksgerichte liberalen die geprobeerd dreigende oprichting van D '66. Die oprich hebben geestverwanten in en buiten de VVD ting kon echter niet voorkomen worden (sep te verenigen). Ook Stikker en Korthals zijn tember 1966) en vele (oud-) JOVD-ers traden slachtoffer geworden van dergelijke "zuive toe tot de nieuwe partij. De VVD verloor op ringen" . deze wijze veel potentieel kader. Reeds ver voor 1966 - het geboortejaar van Het Liberaal Beraad, bestaande uit de be X)1 65 - is door de toenmalige vice-premier, sturen van VVD, JOVD, LDC en Liberale Stu drs. H. A. Korthals, toen hem in 1953 ge denten, kwam er desondanks. Drs. Korthals vraagd werd lijstaanvoerder van de VVD te werd voorzitter van de kerngroep. Eerst in worden, geëist dat er een Liberaal Beraad vervolg blz. 2 1 DRIEMASTER 25e jaargang, mei 1973 Maandblad van de onafhankelijke Liberale Jongeren-Organisatie Vrijheid en Democratie (JO VD ). LEDEN VAN JE REDAKTIB: Jan Weggemans (Hoofdredaktm r ) , Deliuslaan 32, Utrecht, 03O-94O856; Jan Franssen (Eindredakteur/administrateur), Dammerweg 75, Nederhorst den Berg, 02945-3124 ; Ko van Doorn ; Jan Evenhuis en Duke Dominicus van den Bussehe. REDAKTIE/ ADMINISTRATIE-ADRES: Dammerweg 75, Nederhorst den Berg KOPIJ AFDELINGSPAGINA: NW. Kijk in ' t Jatstr. 127, Groningen Algemeen sekretariaat van de JOVD: Vossenakker 3, Ede, 08380-17170 Algemeen penningmeester van de JOVD: girorekening 953500 te Groningen. ABONNEMENTSPRIJS: Minimaal ƒ 7.50 per jaar; voor leden gratis. ADVERTENTIETARIEVEN worden gaarne verstrekt door de administrateur. BETALINGEN van advertentie- en abonnementsgelden uitsluitend op giro-reke- ning 277760 t.n.v. Stichting „De Driemaster" te Den Haag. januari 196S en maart 1969 werden er enige seerde beloften (9 van de 11 hadden be stukken gepubliceerd. Een opzienbarend'punt trekking op lagere belastingen) en verder was de erkenning dat de verlaging van de een achttal punten welke een slap aftreksel belastingdruk lagere prioriteit moest hebben waren van het program van 1971» en die vol dan uitgaven ten behoeve van de gemeenschap. strekt los stonden van het Liberaal Mani In een derde stuk werd voorts erkend dat de fest. De totale belasting- en premiedruk politieke vernieuwing eveneens gep-aard zou werd te hoog geacht; bestrijding van geweld moeten gaan met vervanging van personen in en geldontwaarding en scherpe bestrijding vertegenwoordigende lichamen. Het is nu ■wan misbruik van sociale voorzieningen en eenmaal ongeloofwaardig een nieuwe koers te beloning naar prestatie, vormden de centrale willen varen met exact dezelfde kamerfraktie. punten. A.llemaal zaken die als geheel niets Er kwam een nieuw verkiezingsprogramma met te maken hebben met een modern en dynamies de mooie naam "Liberalen op nieuwe wegen" liberalisme, maar daar ging het ook niet om. (1971) welke een zwakke afspiegeling van het De konfessionele partijen moesten kapot, en Liberaal Beraad was. Ook van de personele DS'70 moest weggevaagd worden. Dat kon door vervanging kwam weinig terecht; alle ïweede- een rechtse kampagne te voeren rond Wiegel kamerleden onderschreven het program en zo die door zijn optreden in de kamer inmiddels bleef het hele zoodje zitten. ook buiten de VVD-aanhang (o.a. bij de stratenmakers) bekend was geraakt. Er ver ^ Liberaal Manifest schenen in de daarvoor geschikte kranten dagelijks kleine advertenties met als grote De tijd schreed voort en na de weinig suk- klap daags voor de verkiezingen een oproep sesvolle kamerverkiezingen van 1971 ( één aan allen om niet op de PvdA te stemmen. zetel verlies) maakte zich wederom - net Door vaak samen met Den Uyl te debatteren als in 1966 - bezorgdheid meester van de top werden de konfessionelen en Van Mierlo uit van de VVD. Nu was er verdorie zo'n mooi de publiciteit gespeeld. De klap kwam hard program en nu verrekten de kiezers het om te aan in november 1972 en PvdA, PPR en VVD komen. De potentiële winst van de VVD, veel" deelden samen de winst; D '66 en DS'70 waren zwevende kiezers, ging nu niet naar de en passant verslagen. Boerenpartij of B'66 maar naar alweer een nieuwe komeet, DS'70 ! De Partijraad van de ^ Doorbraak los van programma VVD wenste een nieuwe bezinning. Ir. maart 1972 werd op het VVD-kongres te Nijmegen de Deze politieke verschuiving heeft overigens komst van het Liberale Manifest aangekon- in grote lijnen los gestaan van de inhoud digd (mede dankzij druk van de JOVD); in van de politieke programma's; die worden september 1972 verscheen het Liberale Mani niet bestudeerd in brede kring. Dat is een fest. nadelig punt voor partijvernieuwers. Toch De procedure rond de behandeling van het zijn de diskussies daarover van grote waarde Liberaal Manifest werd echter ingrijpend voor de denkwereld en denkrichting van het verstoord door de breuk in het kabinet- partijkader. Ze hebben mede invloed op de Biesheuvel (juli 1972). Oud-JOVD-voorzitter manoeuvreerruimte van een partij. Wiegel Wiegel, in 1967 kamerlid geworden en in heeft nu naam gemaakt als politiek leider, 1971 opgeklommen tot fraktieleider, werd en hij heeft het vertrouwen gewonnen van lijstaanvoerder voor de verkiezingen van zijn partijaanhang. Hij heeft zijn handen november 1972. Daarvoor kwam een urgentie vrij en kan - als oppositieleider - poli programma 1972, een vodje met een grote tiek gezien de VVD van richting doen ver- foto van Wiegel, een lijstje van gereali vervolg blz. 3 2 Het politiek geritsel van de kabinetsformatie Op 28 november van het vorig jaar toog het nelen) welke zowel links als rechts aan nederlandse volk naar de stembus. Het een parlementaire meerderheid kunnen helpen, kabinet-Biesheuvel had door het uittreden hadden stevig verloren. van DS'70 uit de regeringskoalitie haar De Koningin zocht dr. Huppert aan om haar werkbare meerderheid verloren. Nieuwe ver en de politieke leiders te informeren over kiezingen moesten de oplossing brengen om de mogelijkheden tot oplossing van de .rege- uit de ontstane impasse te geraken. De ringskrisis. Rupperf konstateerde dat een verkiezingen brachten echter geen oplos meerderheidskabinet - van welke kleur dan sing. Links (de progressieve drie) won 4 ook - er niet in za.t. Politiek Den Haag zetels, rechts (VVD en DS '70) 5 zetels, verwachtte dat hij zijn opdracht terug zou doch de middengroeperingen (de konfessio- vervolg blz. 4 Friesch Groningsche Hypotheekbank N.V pandbrieven een veilige belegging met zeer hoog rendement anderen, ongehinderd door een hem gunstig Voor de VVD hangt veel af van de wijze waar gezind partijkongres en een in grote meer op het beraad over het Liberaal Manifest, derheid jong en politiek weinig briljant zowel binnen als buiten de VVD gaat plaats hoof dbestuur. vinden. Eet hoofdbestuur van de VVD moet Het klimaat voor verandering in een partij daarvoor een procedure vaststellen. Het is is nooit gunstig als er recentelijk suk- de stellige overtuiging van het JOVD-hoofd- sessen geboekt zijn, tenzij de partijleiding bestuur dat de diskussie over het manifest die stimuleert of tolereert. Wiegel heeft niet te veel via de traditionele partij- daarom thans grote mogelijkheden. Daarbij kanalen moet plaatsvinden. Gesprekken tus komt dat de verkiezingsv/inst niet is behaald sen politieke toppen zijn in het verleden dankzij een bepaald program, doch dankzij (met D '66) op niets uitgelopen en de poli enkele aansprekende slogans, een goede tieke situatie is er nu ook niet naar (zie reklamekampagne en een handige, bekendheid interview met JOVD-voorzitter Lantain).