S55

Schrifttum über dos Posenar Land 1963-1964 in Auswahl

bearbeitet von Herbert Rister

I. ALLGEMEINES 1. Bibliographien und Zeitschriften 1. Jilek, Heinrich, Herbert Paster, Hellmuth Weiss: Bücherkunde Ostdeutschlands u. des Deutschtums in Ostimitteleuropa. Köln; Graz: Böhlau 1963. XXXVI, 560 S. (Ostmitteleur. in Vergangenheit u. Gegenwart. 8.) 2. Kubiak, Stanisùaw: Bibliografia historii powstania wielkopolskiego 1918— 1919. Po. 1963. 87 S. [Bibliogr. d. Gesch. d. großpoln. Aufstandes 1918—19.] (Prace Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. Nr 1.) 3. Rister, Herbert: Schrifttum über das Posener Land 1961—1962 u. Nachträge in Auswahl. In: ZfO. 13. 1964, 1/2. S. 369—392.

4. Arboretum Kórnickie. Po. 8, 1963. [Die Baumschule Kórnik. (Jahrbuch.)] 5. Badania fizjograficzne nad Polską zachodnią. (Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Matem.-przyrodn. Komitet Fizjogr.) Po. 11. 1963—14. 1964. [Landeskdl. Forsch, üb. Westpolen. Hrsg. v. Ausschuß f. Landeskde d. Math.-naturwiss. Abt. d. Posener Gesellsch. d. Freunde d. Wiss,] 6. Fontes archaeologici Posnanienses. (Muzeum Archeol. w Poznaniu.) Annales Musei archaeologici Posnaniensis. Po. 14. 1963. 15. 1964. 7. Kronika miasta Poznania. Kwart. pośw. problematyce wspóùczesnego Pozna• nia. (Prezydium Rady Nar. Miasta Poznania.) Po. 31. 1963. 32. 1964. [Chronik d. Stadt . Vtjschr. f. d. Problematik d. heutigen Posens. Hrsg. v. Präsidium d. Nationalrates d. Stadt Posen.] 8. Rocznik statystyczny województwa bydgoskiego. Bydg. 4. 1983 (1964). [Daten f. 1961—62.] [Statist. Jahrbuch d. Woj, .] 9. Roczniki naukowe. (Wyższa Szkoùa Wychowania Fizycznego w Poznaniu.) Po. 7. 1963. 8. 1964. [Wiss. Jahrbücher d. Hochsch. 1 Leibeserziefa. in Posen.] 10. Roczniki i sprawozdania. (Pol. Tow. Ekon. Oddz. w Poznaniu.) Po. 14. 1963. [Jahrbücher u. Berichte d. Abt. Posen d. Poln. Wirtschaftswiss. Gesellsch.] 11. Studia i materiaùy do dziejów Wielkopolski i Pomorza. Po. 8. 1963, 1 = Nr 15. [Untersuch, u. Beiträge z. Gesch. Großpolens u. d. poln. Ostseegebietes,] 12. Jahrbuch: Weichsel-Warthe. (Landsmannschaft Weichsel-Warthe.) Gevels• berg. 9. 1963. 10. 1964. 13. Zeszyty wielkopolskie. Po. 1964, 1—2. [Großpoln. Hefte.]

14. Grot, Zdzisùaw: Kronika miasta Poznania. W czterdziestolecie ukazania się pisma. [M, 4 Abb.] In: Kron. m. Po. 31. 1963, 2. S. 27—40. [Zum 40. Jahrestag d. Bestehens d. Zeitschr. „Chronik d. Stadt Posen".] 15. Soliński, Ireneusz: Jubileusz 40-lecia „Kroniki miasta Poznania". [M. Abb.] In: Kron. m. Po. 32. 1964, 1. S. 87—71. [Das Jubiläum d. 40jähr. Bestehens d. Zeitschr. „Chronik d. Stadt Posen".]

2. Biographien 16. Kargel, Adolf: Sigismund Banek. 1896—1945. Ein Rufer d. Ostens, [M. Bildn.] In: Von unserer Art. Wuppertal. 1963. S. 29—34. 17. Nehring, Erich: D. Paul Blau. 1861—1944. Generalsuperintendent d. Unier- ten Ev. Kirche in Polen. [M. Bildn.] In: Von unserer Art. Wuppertal. 1963. S. 35—43. 586 Schrifttum

18. Langner, Franciszek: Wspomnienie pośmiertne o prof. Augustynie Boczku. [M. BildnJ In: Kron. m. Po. 31. 1963, 1. S. 59—60. [In memoriam Prof. Augustyn Boczek. (Künstler. 1886—1962.)] 19. Nowak, Tadeusz Henryk: Stanisùaw Bogusùawski — „malarz Poznania". [M. Bildn.] In: Kron. m. Po. 32. 1964, 1. S. 63—64. [Stanisùaw Bogusùawski — der „Maler Posens".] 20. Breyer, Richard: Albert Breyer. 1889—1939. Lehrer u. Volkstumsforscher. [M. Bildn.] In: Von unserer Art. Wuppertal. 1963. S. 47—52. 21. Grot, Zdzisùaw: Listy Wùadysùawa Bentkowskiego do Hipolita Cegielskiego z czasu powstania styczniowego 1863—1864. In: Studia i mat. do dz. Wielkopoù. i Pom. 8. 1963, 1. S. 83—122. [Die Briefe d. Wù. Bentkowski an H. Cegielski aus d. Zeit d. Januaraufstandes 1863—1864.] 22. Nasarski, Peter: Ein verdienter Publizist unseres Heimatraumes. Erinne• rungsblatt f. Karl-Heinz Fenske t- [M. Bildn.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 10. 1964. S. 54—56. 23. Wójciak, Wacùaw: Wspomnienie pośmiertne o prof. drze Antonim Gaùeckim. [M. Bildn.] In: Kron. m, Po. 31. 1963, 1. S. 61—63. [In memoriam Prof. Dr. Anto• nin Gaùecki. (1882—1962.)] 24. Rhode, Ilse: Richard Kammel. 1882—1957. [M. Bildn.] In: Von unserer Art. Wuppertal. 1963. S. 54—59. 25. Ryffertówna, Halina: Prof, dr Marek Kwiek — uczony i nauczyciel. [M. Bildn.] In: Kron. m. Po, 31. 1963, 2. S. 53—54. [Prof. Dr. Marek Kwiek — Wis• senschaftler u. Lehrer.] 26. Świtaùa, Tadeusz: Prof, dr Gerard Labuda, rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. [M. Bildn.] In: Kron. m. Po. 31. 1963, 2. S. 48—49. [Prof. Dr. Gerard Labuda, Rektor d. Adam-Miekiewicz-Univ. (Posen).] 27. Breyer, Richard: Alfred Lattermann. 1894—1945. Ein führender Wissen• schaftler aus d. Posener Land. [M. Bildn.] In: Von unserer Art. Wuppertal. 1963. S. 81—84. 28. Kauder, Viktor: Kurt Lück. 1900—1941. Volkstumskämpfer u. Forscher. [M. Bildn.] In: Von unserer Art. Wuppertal. 1963. S. 90—95. 29. Weigelt, Fritz: Eugen Naumann. 1874—1939. Ein Nationalitätenpolitiker von europ. Rang. [M. Bildn.] In: Von unserer Art. Wuppertal. 1963. S, 103—111. 30. Olszewski, Marian: Zygmunt Piękniewski. [M. Bildn.] In: Kron. m. Po. 31. 1963, 2. S, 50—52. 31. Świtaùa, Tadeusz: Prof, dr Wùadysùaw Rusiński, rektor Wyższej Szkoùy Ekonomicznej. [M. Bildn.] In: Kron. m. Po. 32. 1964, 1. S. 61—62. [Prof. Dr. Wùadysùaw Rusiński, Rektor d. Wirtschaftshochsch. (in Posen).] 32. Unruh, Georg-Christoph v.: In memoriam Sophie-Charlotte Gräfin v. Schlieffen. [M. 1 Abb. u. 1 Bildn.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 9. 1963. S. 48—50. 33. Kruska, Harald: Adolf Schneider, ein verdienter Kirchenmann. [M. Bildn.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 9. 1963, S. 43—45. 34. Vogt, Dietrich: Otto Schönbeck. 1881—1959. Ein großer Schulmann. [M. Bildn.] In: Von unserer Art. Wuppertal. 1963. S. 128—135. 35. Swart, Friedrich: Leo Wegener, gest. 1936. Ein Pionier d. Raiffeisenbe- wegung. [M. Bildn.] In: Von unserer Art, Wuppertal. 1963. S. 151—154. 36. Steffani, Johannes: Von den Freunden Walter Flex u. Ernst Wurche (geb. in Rawitsch). [M. Bildn.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 10. 1964. S. 105—110. 3. Gesamtdarstellungen 37. Poznan. Stadt u. Wojewodschaft. Po. 1963. 36 S., 5 Taf. 38. Rocznik statystyczny woj. bydgoskiego. 4. 1963. (Red.: Jan Cieszyński.) Bydg. Schrifttum Ml

1963 (1964). 280 S., 1 Kt. [Statist, Jahrbuch d. Woj. Bromberg. Bearb. v. Jan Cieszyński. 4. 1963. (Daten f. 1961—62.)] 39. Wielkopolska na drodze socjalistycznego rozwoju. Z materiaùów sesji komi• tetów Frontu Jedności Narodu m. Poznania i Województwa Poznańskiego. (Po.:) Wyd. Pozn. (1964). 51 S. [Großpolen auf d. Wege d. Sozialist. Entwickl. Aus Bei• trägen d. Sitzung d. Ausschüsse d. Front d. Nationalen Einheit d. Stadt Posen u. d. Woj. Posen.] 40. Wielkopolska w liczbach. Dwa dwudziestolecia. Po.: PWN 1964. 78 S., Tab. [Großpolen in Zahlen. Zweimal zwanzig Jahre.] 41. Wielkopolska w okresie 20-lecia PR,L. Material pomocniczy do wykorzystania przez aktyw propagandy w kampanii przedzjazdowej. Po. 1964. 22; S., Tab. [Mschr.] [Großpolen während d. ersten beiden Jahrzehnte d. Poln. Volksrep. Unterrichtsmaterial zur Auswertung durch d. Parteiaktivisten während d. Pro• pagandakampagne vor d. Parteikongreß.] II. LANDESKUNDE 42. Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Matem.-przyrodn. Komitet Fizjogr. — Badania fizjograficzne nad Polską zachodnią. (Red.: Bogumiù Krygowski.) 11. Po.: (PWN) 1963. 255 S., Abb., Kt.-Sk., Zeichn., Tab. Schriftt, franz. u. engl. Zsfass. [Landeskdl. Forsch, üb. Westpolen. 11.] 43. Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Matem.-przyrodn. Komitet Fizjogr. — Badania fizjograficzne nad Polską zachodnią. (Red.: Zygmunt Czubmski i Jan Rafalski.) 12. Po.: (PWN) 1963, 364 S., Abb., Kt.-Sk., Tab., Zeichn., Schriftt., engl, u. franz. Zsfass. [Landeskdl. Forsch, üb. Westpolen. 12.] 44. Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Matem.-przyrodn. Komitet Fizjogr. — Badania fizjograficzne nad Polską zachodnią. (Red.: Bogumiù Krygowski.) 13. Po.: (Państw. Wyd. Nauk.) 1964. 154 S., Abb., Kt., Zeichn., Schriftt., engl, u. franz. Zsfass. [Landeskdl. Forsch, üb. Westpolen. 13.] 45. Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Matem.-przyrodn. Komitet Fizjogr. — Badania fizjograficzne nad Polską zachodnią. (Red.: Zygmunt Gzubiński i Jan Rafalski.) 14. Po.: (Państw. Wyd. Nauk.) 1964. 193 S., Abb., Kt, Tab., Zeichn., Schriftt., engl. Zsfass. [Landeskdl. Forsch, üb. Westpolen. 14.] 46. Bartkowski, Tadeusz: Morfogeneza Waùu Bukowieckiego. Ziemia między• rzecka. Po.: (Pozn. Tow. Przyj. Nauk) 1964. 60 S., Kt., Tab., 2 Tal, Zeichn., Schriftt, franz. Zsfass. [Die Morphogenese d. Bauchwitzer Walles b. Meseritz.] (Prace Komisji Geogr.-geolog. 4, 3. — Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Matem.- przyrodn.) 47. Borowiak, Leon: Wędrówka piesza w krainie stu jezior. Powiat między- chodzki, województwo poznańskie, Warsz.: Sport i Turyst. 1963. 24 S., 1 Kt. [Eine Fußwanderung im Land d. hundert Seen. Kreis Birnbaum, Woj. Posen.] (Biblio• teczka PTSM. Nr 7 [vielm. 5].) 48. Czekańska, Maria, i Zbigniew Dziadziuszko: Spiętrzenie wód u polskiego wybrzeża Baùtyku w okresie sztormowym w lutym 1962 r. (Raising of waters at the Polish coast of the Baltic during the stormy period in February, 1962.) [M. Abb., Tab., Sk. u. engl. Zsfass.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 13. 1964. S. 77—104. 49. Gniezno. Przewodnik po mieście i okolicy. Oprać, zbiór, pod red. Jerzego Wisùockiego. Wyd. 2, popraw, i uzupeùn. Po.: Wyd. Pozn. (1964). 90 S., 39 Abb., 2 Faltkt. [Gnesen. Führer durch d. Stadt u. deren Umgeb.] 50. Ùęcki, Wùodzimierz: Pojezierze międzychodzko-sierakowskie. Przewodnik wycieczkowy. (Mapa i plany miast: Adam Olejnik. Po.:) Wyd. Pozn. (1963). 116 S., Abb., 1 Kt, Tab., Schriftt. [Das Seengebiet Birnbaum-Zirke. Reiseführer.] 588 Schrifttum

51. Mapa województwa poznańskiego. Podz. 1 :500 000. Warsz.: Państw. Przed- sięb. Wyd. Kartogr. 1963. 53x51,5 cm. [Kolor.] [Karte d. Woj. Posen i. M. 1 :500 000.] 52. Switalski, Leon: Wodami ziemi wolsztyńskiej. Powiaty wolsztyński i nowotomyski, województwo poznańskie; powiat sulediowski, województwo zielonogórskie. Warsz.: Sport i Turyst. 1963. 49 S. [Durch die Gewässer d. Woll• steiner Landes. Die Kreise Wollstein u. Neutomischl, Woj. Posen; d. Kreis Züllichau, Woj. Grünberg.] (Biblioteczka PTSM. Nr 7.) 53. Wycieczki w dolinie Warty. Informator turyst.-krajozn. dla uczestników zùazu nadwarciańskiego. (Oprać. Józef Chilicki [u. a.]. Red. Ireneusz Goùębiow• ski.) Po.: Rada Uczeln. Zrzesz. Studentów Pol. 1964. 17 S., 1 KL, Zeichn. [Mschr.] [Ausflüge im Warthetal.]

54. Bartkowski, Tadeusz: O formach rozcięcia marginalnego i niektórych formach strefy marginalnej na nizinie wielkopolskiej. [M. 26 Zeichn. u. Schriftt] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 11. 1963. S. 7—42. [M. franz. Zsfass,:] Formes de la „dissection marginale" et quelques autres formes marginales sur le terri- toire de la plaine de la Grande Pologne. S. 42—50. 55. Furmański, Jan, Krzysztof Meissner: Badania stateczności zwaùów odkrywek węgla brunatnego w rejonie Konina. (Studies on stability of heaps in the brown coal open-eut minę, Konin region.) [M. 3 Tab., 12 Zeichn., engl. u. russ. Zsfass.] In: Prz. geolog. 11. 1963, 3. S. 150—156. 56. Karczewski, Andrzej: Morfologia, struktura i tekstura moreny dennej na obszarze Polski zachodniej. Po.: (Pozn. Tow. Przyj. Nauk) 1963. 111 S., Abb., KL, Tab., Schriftt., engl. Zsfass. [Die Morphol., die Struktur u. die Beschaffenheit d. Grundmoräne d. westl. Polens,] (Prace Komisji Geogr.-geolog. 4,2. — Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wy dz. Matem.-przyrodn.) 57. Kościóùek, Eugenia: Granulometryczna zmienność piasków w dolinie Gùó• wnej. [M. 2 Tab. u. 1 Zeichn. sowie Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 11. 1963. S. 203—209. [M. engl. Zsfass.:] Granulometric variability of sands in the Valley of the River Gùówna. S. 209—210. 58. Kostrzewski, Andrzej: Morfologia ostrowskiej „wyspy" wysoczyznowej pod Gostyniem. [M. mehr. Abb. u. 1 Einschl.-Sk. sowie Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 11. 1963. S. 191—201. [M. engl. Zsfass.:] Morphology of the Ostrowo „morainic plateau island" near Gostyń [Gostyń], Central Great . S. 201—202. 59. Kowalkowski, Alojzy: Z badań nad genezą skaù macierzystych gleb okolic Nowego Miasta (Wielkopolska). (Genetic studies on the mother rocks of soils in the environs of Nowe Miasto (Great Poland).) [M. mehr. Zeichn., russ. u. engl. Zsfass.] In: Roczniki gleboznawcze. 13. 1963, 1. S. 237—244. 60. Kozarski, Stefan, i Kazimierz Tobolski: Wiek gleby kopalnej w wydmach w pradolinie Noteci koùo Czarnkowa. [M. mehr. Tab. u. Zeichn. sowie Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 11. 1963. S. 213—226. [M. engl. Zsfass.:] Age of fossil soll in dunes of the Noteć [Netze] ice marginal valley near Czarnków [Czarnikau]. S. 226—2:29. 61. Kozarski, Stefan: O późnoglacjalnym zaniku martwego lodu w Wielkopolsce Zachodniej. [M. 1 Kt.-Sk. u. Schriftt] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 11. 1963. S. 51—59. [M. engl. Zsfass.:] Late-glacial disappearance of dead ice in Western Great Poland. S. 59—60. 62. Rotnicki, Karol: Zagadnienie zasięgu stadiaùów leszczyńskiego i poznań• skiego w poùudniowo-wschodniej części wysoczyny gnieźnieńskiej. [M. mehr. Abb. u. 1 Einschl.-Sk. sowie Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 11. Schrifttum 589

1963. S. 133—183. [M. engl. Zsfass.:] Extent of Leszno [Lissa LR] and Poznań [Posen] stages in southeast part of Gniezno [Gnesen] pleistocene plateau, East Great Poland. S. 184—189. 63. Stankowski, Wojciech, i Ferdynand Szafrański: Gleba kopalna w wydmie koùo Nowego Tomyśla. [M. 1 Tab., 1 Zeichn. u. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1963. S. 317—322. [M. engl. Zsfass.:] Fossil soil in the dune near Nowy Tomyśl [Neutomischl]. S. 322. 64. Stankowski, Wojciech: Rzeźba eoliczna Polski póùnocno-zachodniej na podstawie wybranych obszarów. Po.: (Pozn. Tow. Przyj. Nauk) 1963. 146 S., Abb., Kt., Tab., 2 Tal, Schriftt., engl. Zsfass. [Das äolische Relief Nordwest• polens auf Grund ausgewählter Gebiete.] (Prace Komisji Geogr.-geolog. 4, 1. — Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Matem-przyrodn.)

65. Arboretum Kórnickie. (Nacz. red.: Stefan Biaùobok.) 8. 1963. Po,: PWN 1963. 304 S., Abb., Bildn., Kt, Tab., 3 Tal, Schriftt., russ. u. engl. Zsfass. [Die Baum• schule Kórnik. (Jahrbuch.)] 66. Bujakiewicz, Hanna, Gertruda Fiklewicz: Grzyby wyższe lasów dębowo- grabowych okolic Opalenicy (pow. Nowy Tomyśl, Wielkopolska). [M. Tab., Zeichn. u. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1963. S. 277—2:99. [M. engl. Zsfass.:] The higher fungi in the oak-horn-beam forests in the environments of Opalenica (distr. Nowy Tomyśl [Neutomischl], Great Poland). S. 299—300. 67. Czarnecki, Zygmunt: Stan badań nad ornitofauną Wielkopolski. [M. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1963. S. 7—37. [M. engl. Zsfass.:] The state of investigations on ornithofauna of Great Poland. S. 38. 68. Denisiuk, Zygmunt: Materiaùy do znajomości flory Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej. [M. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 14. 1964. S. 151—162. [M. engl. Zsfass.:] Supplementary materials to the flora of Great Poland and Ziemia Lubuska [Land Lebus]. S. 162. 69. Dziabaszewski, Andrzej, i Jadwiga Dziabaszewska: Z badań nad pająkami Poznania i okolicy. Rodziny: Argiopidae theridiidae, thomisidae. [M. Schriftt.:] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1963. S. 121—137. [M. engl. Zsfass,:] Investigations on spiders in Poznań [Posen] and the environs of Poznań [Posen]. S. 137—138. 70. Jaśkowiak, Franciszek: Wielkopolski Park Narodowy. Przewodnik wycie• czkowy. Wyd. 2 popraw, i uzupeùn. (Po.:) Wyd. Pozn. (1964). 114 S., 1 Kt., Abb. [Der Großpoln. Nationalpark. Reiseführer. 2. verb. u. erw. Aufl.] 71. Kaczmarek, Czesùaw: Rozmieszczenie wapniolubnej roślinności ùąkowo- bagiennej na pojezierzu leszczyńskim. [M. Abb., Faltkt. u. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1963. S. 213—224. [M. franz. Zsfass.:] La distribution de la Vegetation calciphile sur les prairies palustres au pays lacustre de Leszno [Lissa i. P.J. S. 224—225. 72. Kaczmarska, Alina: Pchùy (aphaniptera) zebrane w gniazdach myszy zaroślowej (apodemus sylvaticus L.) na terenie Wielkopolski. [M. Tab. u. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1953, S. 327—338. [M. engl. Zsfass.:] Fleas (aphaniptera) gathered in the nests of apodemus sylvaticus L. in the territory of Great Poland. S. 338—339. 73. Kasprowicz, Alina: Lądowe pluskwiaki różnoskrzydùe (heteroptera) okolic Poznania. [M. Schriftt] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1963. S. 39—63. [M. engl. Zsfass.:] Heteroptera of the environs af Poznań [Posen]. S. 63. 74. Keffermüller, Maria: Uzupeùnienie badań nad fauną jętek (ephemeroptera) Wielkopolski. [M. mehr. Abb. u. 6 Tal] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 14. 5SG Schrifttum

1964. S. 69—86. [M. engl. Zsfass.:] Supplementary investigations into ephemerop- tera of the region of Great Poland. S. 79—80. 75. Mielewczyk, Stefan: Pluskwiaki róznoskrzydùe (hemiptera-heteroptera) wód okolic Gniezna. [M. 1 Falttab. u. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1963. S. 65—82. [M. engl. Zsfass.:] Water-bugs (hemiptera-heteroptera) of environs of Gniezno [Gnesen]. S. 83. 76. Paùczyński, Adam, i Stanisùaw Wąs: Notatki florystyczne z torfowisk Wielkopolski. [M. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 14. 1964. S. 163— 169. [M. engl. Zsfass.:] Floristic notes from peat-bogs of Great-Poland. S. 169. 77. Kuidnicka, Wanda: Flora doliny Michaùówki pod Poznaniem. [M. Abb. u. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1963. S, 249—274. [M. engl. Zsfass.:] Flora of the Michaùówka valley near Poznań [Posen]. S. 274—275. 78. Stypa-Mirek, Wiesùawa: Stonkowate (coleoptera, chrysomelidae) Poznania i okolicy. [M. Schriftt.] In: Badania fizjogr. nad Pol. zach. 12. 1963. S. 85—118. [M. engl. Zsfass.:] Chrysomelidae (coleoptera) of Poznań [Posen] and of the environs of Poznań [Posen]. S. 119. 79. Szulczewski, Jerzy Wojciech: Obcy element w roślinności Wielkopolskiego Parku Narodowego. Po.: (Pozn. Tow. Przyj. Nauk) 1963. 24 S., dt. Zsfass. [D. fremde Element in d. Vegetation d. Großpoln. Nationalparkes.] (Praca monogr. nad przyrodą Wielkopol. Parku Nar. 4, 2.) 80. Tschuschke, Andrzej: Die Wasserflöhe (Cladocera) der Durchfluß-Seen Uzarzewskie u. Swarzędzkie u. des Flüßchens Cybina bei Poznań [Posen]. Warsz.: (PWN) 1963. S. 243—273, 3 Tab. u. Tab. i. T., Zeichn., Schriftt., poln. Zsfass. (Ekologia pol. A, 11, 8.) III. BEVÖLKERUNGSKUNDE, SIEDLUNGSWESEN, VOLKSKUNDE 81. Von unserer Art. Vom Leben u. Wirken dt. Menschen im Räume von Weichsel u. Warthe. In Verb. m. Theodor Bierschenk u. Richard Breyer . . . hrsg. v. Fritz Weigelt. Wuppertal: (Verl. d. Landsmannsch. Weichsel-Warthe) 1963. 196 S., zahlr. Bildn. (Weichsel-Warthe-Schriften. 5.) 82. Bierschenk, Theodor: Vom Sinn u. Zweck unserer Landsmannschaft. Fünf• zehn Jahre LWW. [M. 1 Abb.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 10. 1964. S. 23—27. 83. Borowski, Stanisùaw: Gospodarcze podùoże zmian ludnościowych w Wielko• polsce w 1. 1807—1914. [M. Diagr., Kt, Tab. u. franz. Zsfass,] In: Roczn. dz. spoù. i gosp. 25. 1963. S. 73—98. [Die wirtschaftliche Grundlage d. Bevölkerungs• veränderungen in Großpolen i. d. J. 1807—1914.] 84. Breyer, Richard: Von deutschem Volkstum im polnischen Raum. In: Von unserer Art. Wuppertal. 1963. S. 3—24. 85. Jabùonowski, Horst: Die preußische Polenpolitik von 1815—1914. Würzburg: Holzner (1964). 20 S. (Schriftenreihe. D. Göttinger Arbeitskreis. 69.) 86. Jasiewicz, Zbigniew: Studia historyczno-etnograficzne nad kowalstwem wiejskim w Wielkopolsce. Po. 1963. 289 S., Abb., 1 Kt., Tato., dt. Zsfass, [Hist.- ethnogr. Untersuch, üb. d. ländliche Schmiedehandwerk in Großpolen.] 87. Kuùtuniak, Jerzy: Problematyka demograficzna i socjologiczna regionu nadnoteckiego. ([Po.] 1963.) 16 S. [Bevölkerungs- u. soziolog. Fragen d. Netze- distriktes.] 88. Maas, Walther: Geologie u. Philologie als Hilfe bei der mittelalterlichen Siedlungsgeschichte, dargestellt am Gnesener Lande. In: ZfO. 13. 1964, 1/2. S. 31—55. 89. Swierczyńska, Dobrosùawa, Wojciech Jankowerny: Materiaùy do bibliografii folkloru wielkopolskiego za lata 1945—1962, [M. Abb.] In: Literatura lud. 8. 1964, Schrifttum 531

1/2. S. 107—126. [Beiträge zu einer Bibliogr. d. großpoln. Volkskunde f. d. J. 1945—62.] 90. Trzeciakowski, Lech: Walka o polskość miast Poznańskiego na przeùomie XIX i XX w. Po.: Wyd. Pozn. 1964. 252 S., Abb., Bildn., 1 Kt., Tab., Sćhriftt., dt. Zsfass. [Der Kampf um d. poln. Charakter d. Städte d. Posener Landes an d. Wende d. 19. u. 20. Jh.] 91. Wajda, Kazimierz: Dziaùanie pruskiej ustawy o osadach z 1904 r. na Pomorzu Gdańskim i w Wielkopolsce w 1. 1904—1914. In: Zapiski hist, 29. 1964, 3. ,S. 43— 65. [M. dt. Zsfass.:] Die Auswirkungen des preußischen Siedlungsgesetzes v. J. 1904 in den ehem. Provinzen Westpreußen u. Poznań [Posen] in d. J. 1904—1914. S. 65—67. 92. Weigelt, Fritz: Gedanken zu unserer Flucht u. Vertreibung. In: Jb. Weichsel- Warthe. 9. 1963. S. 21—26.

IV. GESCHICHTE

1. Vorgeschichte 93. Durczewski, Dobromir: Dalsze materiaùy z cmentarzyska kultury ùużyckiej w Rogowie, pow. Gostyń. Nouvelles trouvailles provenant de la necropole de civilisation lusacienne ä Rogowo, distr. de Gostyń. [M. Abb. u. Zeichn. sowie franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 14. 1963. S. 164—177. 94. Grenz, Rudolf: Das slawische Gräberfeld Mùodzikowo, Kr. Schroda, Woj. Posen. [M. 1 Tat] In: ZfO. 12. 1963, 3. S. 524—526. 95. Jasnosz, Stanisùaw: Starożytne osadnictwo na terenie Objezierza, pow. Oborniki. Ancienne colonisation sur le territoire d'Objezierze, distr. d'Oborniki. [M. zahlr. Abb. u. Zeichn. u. franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanien• ses. 15. 1964. S. 164—189. 96. Jasnosz, Stanisùaw: Z problematyki badań wczesnośredniowiecznych osad otwartych, na podstawie wykopalisk w Bruszczewie, pow. Kościan. Sur les problemes d'exploration de bourgades ouvertes du haut moyen äge sur base des fouilles effectuees ä Bruszczewo, distr. de Kościan. [M. 14 Abb. u. franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Pasnanienses. 14. 1963. S. 198—206. 97. Kobusiewicz, Michaù: Krzemienicą przemysùu tardenuaskiego z Pietrzykowa, pow. Września. Graviere tardenoisienne ä Pietrzyków, distr. de Września. [M. zahlr. Abb. u. Zeichn. sowie franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanien- ses. 14. 1983. S, 1—13. 98. Kobusiewicz, Michaù: Stanowisko przemysùu tarnowskiego z Trzebcy, pow, Pajęczno. Station de Tindustrie tarnovienne ä Trzebca, distr. de Pajęczno. [M. Abb. u. Zeichn. sowie franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 15. 1964. S. 1—11. 99. Krzyżanek, Lech: Cmentarzysko ludności kultury ùużyckiej w Biernatkach, pow. Śrem. Necropole de la population de civilisation lusacienne ä Biernatki, distr. de Śrem [Schrimm]. [M. zahlr. Abb. u. Zeichn. sowie franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 14. 1963. S. 45—111. 100. Kurnatowski, Stanisùaw: Etudes sur l'habitat du haut moyen äge dans la region de 1'Obra inferieure (Grande-Pologne). [M. Abb. u. Zeichn.] In: Arch-aeo- logia Polona. 6. 1964. S. 261—278. 101. Lipińska, Aleksandra: Cmentarzysko kultury ùużyckiej z wczesnego okresu żelaznego w Krobi Starej, pow. Gostyń. Necropole de la civilisation lusacienne des debuts de l'äge du fer ä Kobia Stara, distr. de Gostyń, [M. zahlr. Zeichn. u. franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 15. 1964. S. 110—120. 5S2 Schrifttum 102. Ùopata, Janusz: Cmentarzysko ludności kultury ùużyckiej z IV—V okresu epoki brązu w Wratosùawiu, pow. Szamotuùy. Necropole de la population de la civilisation lusacienne de la IV—Ve periode de l'äge du bronze ä Wartosùaw, distr. de Szamotuùy. [M. zahlr. Abb. u. Zeichn. u. franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 15. 1964. S. 12—76. 103. Malinowski, Andrzej, i Aleksandra Jóźwiak-Malinowska: Badania pochów• ków ciaùopalnych z cmentarzyska ludności kultury ùużyckiej [w] Biernatkach, pow. Śrem. Examination des tombes ä incineration de la necropole de la popu• lation de civilisation lusacienne ä Biernatki, distr. de Śrem. [M. Abb. u. franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 14. 1963. S. 112-12:7. 104. Malinowski, Andrzej: Szczątki czaszek ludzkich z grodziska i osady otwartej ludności kultury ùużyckiej w Sùupcy. Debris de eranes humains provenant de 1'enceinte fortifiee et de la bourgade ouverte de la population de la civilisation lusacienne ä Sùupca. [M. 1 Zeichn. u. franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 15. 1964. S. 155—157. 105. Malinowski, Tadeusz: Dalsze badania osadnictwa ludności kultury ùużyckiej wczesnej epoki żelaza w Sùupcy. D'autres expiorations de la coùonisation de la civilisation lusacienne des debuts de Tage du fer ä Sùupca. [M. zahlr. Abb. u. Zeichn. u. franz. Zsifass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 15. 1964. S. 121—154. 106. Malinowski, Tadeusz: Kwestia tzw. grafitowania naczyń kultury ùużyckiej na przykùadzie naczynia z cmentarzyska w Laskach, pow. Kępno. Question des vases „graphites" de la civilisation lusacienne examinee sur l'exemple d'un vase de la necropole ä Laski, distr. de Kępno. [M. Abb., Zeichn. u. franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 14. 1863. S. 181—185. 107. Malinowski, Tadeusz: Wkùad Muzeum Archeologicznego w Poznaniu do badań nad wczesnym średniowieczem w 1. 1946—1961. Apport du Musee archeologique de Poznań aux recherches sur le haut moyen äge, efectuees [!] dans les annees 1946—1961. [M. Abb., 1 Sk. u. franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 14. 1963. S. 190—197. 108. Munera archaeologica Iosepho Kostrzewski. Quinquagesimum annum optimarum artium studiis deditum peragenti ab amicis, collegis, discipulis oblata. Po.: PWN 1963. 427 S., 1 Titelb., Abb., 4 Falttaf. 109. Naumowiczówna, Eliza: Cmentarzysko ludności kultury ùużyckiej z V okresu epoki brązu w Czarnym Piątkowie, pow. Środa. Necropole de la popula• tion de la civilisation lusiaclenne de la Ve periode de Tage du bronze ä Czarne Piątkowo, district de Środa [Schroda]. [M. zahlr. Abb. u. Zeichn. sowie franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 15. 1964. S. 77—106. 110. Naumowiczówna, Eliza: Ujście nad Notecią —• gród na pograniczu wielko- poùsko-pomorskim. Ujście sur la Noteć [Usch a. d. Netze] — enceinte fortifiee du haut moyen äge ä la limite de la Grande Pologne et de la Pomeranie. [M. 8 Abb. u. Zeichn. sowie franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 14. 1983. S. 212—217. 111. Pawùowska, Zofia: Dziaùalność zespoùu naukowo-oświatowego w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu w 1. 1953—1962. Activite de i'equlpe [!] pour la propagation de la science au Musee archeologique de Poznań [Posen] dans les annees 1953—1962. [M. mehr. Abb. u. Diagr. sowie franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 14. 1963. S. 221—240. 112. Pieczyński, Zbigniew: Osada ludności kultury ùużyckiej z IV okresu epoki brązu w Szyszynie, pow. Konin. Bourgade de la population de civilisation lusacienne de la IV periode de l'äge du bronze ä Szyszyn, distr. de Konin. (M. Schrifttum sss zahlr. Abb. u. Zeichn. sowie franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posnanienses. 14. 1963. S. 18—44. 113. Śmigielski, Wojciech: Materiaùy z dwóch cmentarzysk ludności kultury ùużyckiej w Wùostowie, pow. Środa. Trouvailles provenent [!] de deux necropoles de la population de civilisation lusacienne ä Wùostowo, distr. deSroda [Schroda]. [M. zahlr. Abb. u. Zeichn. sowie franz. Zsfass.] In: Fontes archaeologici Posna• nienses. 14. 1963. S. 128—163. 2. Politische Geschichte 114. Biernat, Czesùaw: Katastry kontrybucyjne Prus Królewskich i obwodu nadnoteckiago z r. 1772/1773. In: Zapiski hist. 29. 1964, 3. S. 69—77. [Die Kontri• butionskataster Westpreußens u. d. Netzedistriktes f. d. J. 1772/73.] 115. Ciszak, Antoni: Ziemia wrzesińska w powstaniu styczniowym 1863—1864. Września: Koùo Pol. Tow. Hist. (1964). 48 S., 1 Kt, Tab. [Das Wreschener Land im Januaraufstand 1863—64.] 116. Czubiński, Antoni, Witold Jakóbczyk, Zdzisùaw Kaczmarczyk: Dzieje Wielkopolski w wypisach. Red. Zdzisùaw Grot. Warsz.: Państw. Zakù. Wyd. Szkoln. (1963). 364 S., Abb., Bildn,, Kt., Tab. [Gesch. Großpolens in Auszügen.] 117. Czubiński, Antoni: Powstanie styczniowe w woj. kaliskim. [M. 2 Abb.] In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8. 1963, 2. S. 49—71. [Der Januaraufstand in d. Woj. Kalisćh] 118. Gawęda, Stanisùaw: Wybrane źródùa dotyczące organizacji powstania w woj. śradzkim w 1864 r. [M. 4 Abb.] In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8. 1963, 2. S. 103—118. [Auswahl v. Quellen üb. d. Organisation d. Aufstandes in d. Woj. Schroda i. J. 1864.] 119. Gentzen, Felix Heinrich: Powstanie styczniowe i dwie koncepcje polityki niemieckiej wobec Polaków. In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8. 1983, 2. S. 41—48. [Der Januaraufstand u. zwei Konzeptionen d. dt. Polenpolitik.] 120. Grot, Zdzisùaw: Wielkie Księstwo Poznańskie a powstanie styczniowe. In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8. 1963, 2. S. 23—40. [Das Großherzogtum Posen u. d. Januaraufstand.] 121. Grot, Zdzisùaw: Listy Wùadysùawa Bentkowskiego do Hipolita Cegielskiego z czasu powstania styczniowego 1863—1864. (Briefe des Wùadysùaw Bentkowski an Hipolit Cegielski aus der Zeit des Januaraufstandes.) In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8. 1963, 1. S. 83—122. 122. Grot, Zdzisùaw: Rok 1863 w zaborze pruskim. Udziaù spoùeczeństwa pol. w powstaniu styczniowym. Po.: Wyd. Pozn. 1963. 238 S, [Das Jahr 1863 im preuß. Teilgebiet. Die Teilnahme d. poln. Bevölk. am Januaraufstand.] 123. Halicz, Emanuel: Koncepcje militarne powstania styczniowego i ich realizacja. In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8. 1963, 2. S. 5—22. [Die milit. Konzeptionen d. Januaraufstandes u. deren Verwirklichung.] 124. Jakóbczyk, Witold: Sytuacja spoùeczno-polityczna w Poznańskiem na przeùomie XIX i XX wieku. In: Wydarzenia wrzesińskie w r. 1901. Po. 1964. S. 11—43. [Die sozialpolit. Situation im Posener Land an d. Wende d. 19. u. 20. Jh.] 125. Kubiak, Stanisùaw: Z zagadnień rozwoju i dziaùalności PPR w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej 1945—1946. (Po.:) Wyd. Pozn. (1964). 196 S., Abb. [Pro• bleme d. Entwickl. u. Tätigkeit der Poln. Arbeiterpartei in Großpolen u. d. Land Lebus i. d. J. 1945—46.] 126. Malicki, Jan: Lekarze Wielkiego Księstwa Poznańskiego w powstaniu styczniowym. In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8, 1963, 2. S. 73—88. [Ärzte d. Großherzogtums Posen im Januaraufstand.]

38 &3i Schrifttum

127. Marczewski, Jerzy: Ideologia spoùeczna kleru wielkopolskiego w świetle czasopisma „Kuch ćhrześcijańsko-spoùeczny". [M. Abb.] In: Zesz. nauk. Uniw. im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Nr 47. 1964 = Hist. Nr 6. S. 285—319. [Die sozialen Konzeptionen d. großpoln. Geistlichkeit im Lichte d. Zeitschr. „Die christ• lich-soziale Bewegung".] 128. Mendat, Teresa: Problemy wspóùpracy powiatów ziemi nadnoteckiej. ([Po.] 1963.) 20 S. [Fragen d. Zusammenarbeit d. Kreise d. Netzedistriktes.] 129. Olszewski, Marian: Powstanie wielkopolskie. 1918—1919. (Mapy: Witold Tomaszewski. Po.:) Wyd. Pozn. 1963. 141 S., Bildn. [Der großpoln. Aufstand i. d. J. 1918—19.] 130. Polska Partia Robotnicza w województwie poznańskim 1945—1948. Materiaùy z sesji popularnonaukowej, pośw. XX-leciu PPR zorganizowanej przez KW PZPR w Po. w dn. 26—27 4. 1962 r. Praca zbiór, pod red. Czesùawa Ùuczaka. (Po.:) Wyd. Pozn. (1964). 269 S., Abb. [Die poln. Arbeiterpartei i. d. J. 1945—48 in d. Woj. Posen.] 131. Piotrowski, Bernard: Delegacja wielkopolska na Zjeździe Sùowiańskim w Pradze (1848 r.). In: Zesz. nauk. Uniw. im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Nr 47. 1964 = Hist. Nr 6. S. 103—123. [Die großpoln. Delegation auf d. Prager Slawenkongreß i. J. 1848,] 132. Pirko, Michaù: Niemiecka polityka wywùaszczeniowa na ziemiach polskich w 1. 1907—1908. Warsz.: Wyd. Minist. Obrony Nar. 1963. 323 S. [Die dt. Ent• eignungspolitik in d. poln. Gebieten in d. J. 1907—08.] 133. Radtke, Irena: Źródùa do dziejów powstania styczniowego w Archiwum Państwowym m. Poznania i Woj. Poznańskiego. In: Archeion. 40. 1964. S. 65—72. [Quellen z. Gesch. d. Januaraufstandes im Staatsarchiv d. Stadt u. Woj. Posen.] 134. Ravens, Jürgen-Peter: Staat u. katholische Kirche in Preußens polnischen Teilungsgebieten (1772—1807). Wiesbaden: Harrassowitz 1963. 181 S. (Veröffentl. d. Osteuropa-Inst. München. 21.) 135. Klasowy Riich robotniczy w Wielkopolsce w okresie II Rzeczypospolitej. Praca zbiór, pod red. Antoniego Czubińskiego. 1: A. Czubiński [i] Edmund Makow• ski, Lata 1918—1928. Po.: Wyd. Pozn. 1963. 422 S., Abb., Bildn., Tab. [Der Klas• senkampf u. die Arbeiterbewegung in Großpolen während d. Zweiten Poln. Rep. 1: Die Jahre 1918—28.] 136. Stański, Mieczysùaw: Listy Stanisùawa Chudoby z więzienia w Gnieźnie. (Briefe des Stanisùaw Chudoba aus dem Gefängnis in Gniezno [Gnesen].) In: Studia i mat. do dz. Wielkop. i Pom. 8. 1963, 1. S, 123—138, 137. Wajda, Kazimierz: Dziaùanie pruskiej ustawy o osadach z 1904 r. na Pomorzu Gdańskim i w Wielkopolsce w 1. 1904—1914, [M. Tab. u. dt. Zsfass.] In: Zapiski hist. 29. 1964, 3. S. 43—67. [Die Wirkung d. preuß. Siedlungsgesetzes a. d. J. 1904 im Danziger Pommerellen u. in Großpolen i. d. J. 1904—14.] 138. Wielgosz, Zbigniew: Wielka wùasność cysterska w osadnictwie pogranicza Śląska i Wielkopolski. Po.: (PWN) 1964. 180 S., 5 Kt., Tab., Schriftt. [Der Zister• zienser-Großgrundbesitz im Siedlungswesen d. schles.-großpoln. Grenzgebietes.] (Prace Komisji Hist. 21,1. — Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Hist. i Nauk Spoù.) 139. Wroniak, Zdzisùaw: Sprawa polskiej granicy zachodniej w latach 1918—1919. (Po.:) Wyd. Pozn. (1963). 163 S., Schriftt. [Die Frage d. poln. Westgrenze i. d. J. 1918—19.] 3. Ortsgeschichte 140. Borucki, Kazimierz: Tablice pamiątkowe Bydgoszczy. : (Państw. Wyd. Nauk. Ùódź) 1963. 71 S., 16 Bl. [Bromberger Gedenktafeln.] (Prace Wydziaùu Nauk Humanistycznych. Ser. D. 2. — Bydgoskie Tow. Naukowe.) Schrifttum ms 141. Brosowski, Fritz: Exin zu preußisch-deutscher Zeit. [M. 3 Abb.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 9. 1963. S. 92—97. 142. Żurowski, Kazimierz: Gniezno, pierwsza stolica Polski. (Warsz.:) Książka i Wiedza 1964. 291 S., Abb., PL, Schriftt. [Gnesen, d. erste Hauptstadt Polens.] 143. Sześćset lat miasta Koùa. Praca zbiór, pod red. Józefa Burszty. (Po.:) Wyd. Pozn. (1963). 264 S., Abb. [Sechshundert Jahre Stadt Koùo.] 144. Frąckowiak-Skrobaùa, Teresa, Teresa Lijewska, Grażyna Wróblewska: Gorzów Wielkopolski. Przeszùość i teraźniejszość. Pod red. Jana Wąsickiego. (Po,:) Wyd. Pozn. (1964). 291 S., 50 Abb. [Umschlagt.:] Gorzów Wielkopolski. [Landsberg a. d. Warthe. Vergang. u. Gegenwart.] 145. Genowefiak, Marian: Sesja Rady Narodowej m. Poznania pośw. problemowi rozwoju komunikacji oraz kultury i oświaty. In: Kron. m. Po. 31. 1963, 1. S. 98—110. [Die Sitzung d. Nationalrates d. Stadt Posen üb. d. Problem d. Ver- kehrsentwickl. sowie kult. u. Bildungsfragen.] 146. Genowefiak, Marian: Sesja Rady Narodowej m. Poznania pośw. sprawozda• niu z wykonania planu gospodarczego i budżetu za r. 1962. In: Kron. m. Po. 31. 1963, 4. S. 102—107. [Die Sitzung d. Nationalrates d. Stadt Posen üb. d. Bericht üb. d. Durchfuhr, d. Wirtschaftsplanes u. d. Haushalt f. d. J. 1962,] 147. Gründungsurkunde von Posen aus dem Jahre 1253. (Dt. Übers.) In: Von unserer Art, Wuppertal. 1963. S. 25—28. 148. Kusiak, Jerzy: Nowy krok naprzód w rozwoju miasta. In: Kron. m. Po. 31. 1963, 2. ,S. 5—14. [Ein weiterer Schritt vorwärts in d. Entwicklung d. Stadt Posen.] 149. Majewski, Lucjan, i Bogumiù Zióùek: Niektóre zagadnienia koordynacji w Poznaniu. In: Kron. m. Po. 32. 1964, 2. S. 5—16. [Einige Koordinierungsprobleme in Posen.] 150. Modrzejewski, Józef: Perspektywy centrum Poznania. [M. mehr. Abb.] In: Kron. m. Po. 31. 1963, 1. S. 37—49. [Entwicklungsaussichten d. Posener Innen• stadt.] 151. Pawuùa, Regina: Rataje — nowa dzielnica Poznania. [M. Abb., Kt. u. Zeichn., dt, franz. u. engl. Zsfass,] In: Architektura. 1964, 7/8. S. 322—330. [Rataje — ein neuer Stadtteil Posens.J 152. Plan dzielnic centralnych m. Poznania. Wyd. 5. Warsz.: Państw. Przedsięb. Wyd. Kartogr. 1963. 80x55 cm. Plan poboczny: Stare miasto. [Plan d. zentralen Stadtteile Posens. 5. Aufl.] 153. Poznań. Zarys historii. (Oprać. Hanna Zióùkowska [u. a.]. Red. Janusz Deresiewicz, H. Zióùkowska.) Po.: Wyd. Pozn. 1963. 74 S., Abb., Bildn. [Posen. Abriß seiner Gesch.] (Biblioteka Kroniki miasta Poznania. Nr 16.) 154. Poznań. (Red. Adam Olejnik. Po.:) Wyd. Pozn. (1964). 34 S., 86 Bildtaf. [Posen. (Bildband m. poln., russ., engl., franz. u. dt. Text.)] 155. Przestacka, Urszula: Realizacja planu gospodarczego i miasta Poznania w r. 1962. In: Kron. m. Po. 31. 1963, 3. S. 77—82. [Die Durchführung d. Wirtschafts• planes u. Haushaltes d. Stadt Posen i. J. 1962.] 156. Śmigaj, Tadeusz: Usùugi komunalne w mieście Poznaniu. [M. Diagr. u. Tab.] In: Roczn. ekon. 16. 1963/64. S. 151—164. [Die kommunalen Dienstleistun• gen in d. Stadt Posen.] 157. Szymankiewicz, Zenon: Niemieckie bombardowania Poznania 1 września 1939 r. [M. mehr. Abb. u. Faks.] In: Kron. m. Po. 32. 1964, 3. S. 17—34. [Die deutschen Bombenabwürfe auf Posen am 1. Sept. 1939.] 158. Zimowski, Lech: O nowe kierunki studiów urbanistycznych w Poznaniu.

3SS 596 Schrifttum

[M. 3 Kt.-Sk.] In: Krön. m. Po. 31. 1963, 4. S. 19—32. [Neue Tendenzen d. städte• baulichen Forsch, in Posen.] 159. Kunze, Otto: Reisen —• eine Kleinstadt im Posener Land. [M. 1 Abb.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 10. 1964. S. 94—97. 160. Gomolec, L.: Nadnotecki gród piastowski Ujście. Jednodniówka. W 550 rocznicę zaùożenia miasta 1413—1963. Ujście; Chodzież: (Komitet Obchodu 550- lecia Miasta Ujścia) 1963. 52 S., Abb. [Das Piastenschloß Usch/Netzekreis. Zum 550. Jahrestag d. Gründung d. Stadt. 1413—1963.]

V.WIRTSCHAFT; SOZIALGESCHICHTE; RECHT 161. Hruszka, Czesùawa: Źródùa do przemysùu i handlu Wielkopolski w 1. 1919— 1939 w Archiwum Państwowym w Poznaniu. [M. russ. u. engl. Zsfass.] In: Archeion. 39. 1963. S. 153—163. [Quellen z. Gesch. d. Industrie u. d. Handels Großpolens i. d. J. 1919—1939 im Posener Staatsarchiv.] 162. Krzymień, Edmund: Powszechna wystawa krajowa 1929 r. a gospodarka miasta Poznania. [M. 1 Einschl.-Pi. u. Tab.] In: Kron. m. Po. 32. 1964, 3. S. 35— 56. [Die allg. Landesaussteùl. d. J. 1929 u. d. Wirtsch. d. Stadt Posen.] 163. Paszek, Zygmunt: Poznań i jego region. [M. mehr. Sk.] In: Kron. m. Po. 32. 1964, 4. S. 5—20. [Posen u. seine Umgebung.] 164. Wojciechowski, Henryk: Rola Poznańskich Targów Krajowych w życiu gospodarczym kraju. [M. Tab.] In: Kron. m. Po. 31. 1983, 1. S. 23—36. [Die Be- deut. d. Posener Landesmesse f. d. Wirtschaftsleben Polens.]

165. Borowski, Stanisùaw: Esquisse du developpement de la imecanisation de l'agriculture dans la Grande Pologne des annees 1807—1918. [M. Tab.] In: Ergon. 4. 1964. S. 535—541. 166. Borowski, Stanislaw: Ksztaùtowanie się rolniczego rynku pracy w Wielko• polsce w okresie wielkich reform agrarnych. 1807—1860. Die Entwicklung des landwirtschaftlichen Arbeitsmarktes in Großpolen in der Zeit der großen Agrar• reformen. 1807—1860. Po.: (PWN) 1963. 663 S., Kt., Schnitt., dt. Zsfass. (Badania z dz. spoù. i gosp. Nr 45.) 167. Dworecki, Edward: Dziś i jutro rolnictwa powiatu mogileńskiego. Po.: (Państw. Wyd. Roln. i Leśne) 1963. 154 S., Abb., Bildn., Kt., Tab., Schriitt. [Ge• genwart u. Zukunft d. Landwirtseh. d. Kreises Mogilno.] 168. Heidrych, Jan: Fachowa kadra rolnicza a podstawowe problemy wielkopol• skiego rolnictwa. [M. Tab.] In: Zesz. wielkopol. 1964, 1. S. 43—53. [Die land• wirtsch. Facharbeiter u. Grundfragen d. großpoln. Landwirtseh.] 189. Heidrych, Jan: Niektóre problemy produkcyjne większych gospodarstw indywidualnych w woj. poznańskim. [M. Tab.] In: Nowe rolnictwo. 13. 1984, 18. 5. 6—8; 19. S. 4—6; 20. S. 22—24. [Einige Produktioiisprobleme d. größeren Ein• zelgüter in d. Woj. Posen.] 170. Kloczowski, Eugeniusz: Uwagi o postępie w gospodarstwach wielkopolskich przed rokiem 1914. [M. russ. u. engl. Zsfass.] In: Roczn. nauk roln. Ser. G. T. 77. 1964, 3. S. 701—726. [Bemerk, üb. d. Fortschritt auf d. großpoln. Gütern vor 1914.] 171. Kóùka rolnicze w Wielkopolsce. Sprawozdanie Wojewódzkiego Związku Kóùek Rolniczych w Poznaniu za lata 1960/62. (Po.: Państw. Wyd. Roln. i Leśne) 1963. 94 S., Tab. [Die Bauernvereine in Großpolen. Bericht d. Wojewodschafts• verbandes d. Bauernvereine in Posen f. d. J. 1960/62.] 172. Orczyk, Józef: Produkcja zbożowa Wielkopolski w 1. 1929—1939. Po. 1983. 210 S., Kt, Tab., 2 Tat, Schriftt [Die Getreideproduktion Großpolens i. d. J. 1929—39.] (Prace Wydz. Filozot-hist. Ser.: Historia. Nr 15. — Uniw. im. A. Mickiewicza w Poznaniu.) Schrifttum sm 173. Topolski, Jerzy: Les etudes sur l'histoire de l'agriculture effectuees du [par le] Centrę de recherches de Poznań [Posen]. In: Ergon. 4. 1964. S. 630—637.

174. Brosowski, Fritz: Das Mühlenwesen im Kreis Altburgund-Schubin, [M. 2 Abb.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 10. 1984. S. 99—104. 175. Cwojdziński, Jerzy: Poznańskie wodociągi od czasów najdawniejszych po dzień dzisiejszy. [M. Abb.] In: Kron. m. Po, 32. 1964, 4. S. 21—29. [Die Posener Wasserleitungen von d. ältesten Zeiten bis heute.] 176. Czwojdrak, Tadeusz: Mùyny zbożowe w dobrach biskupstwa poznańskiego od XVI do XVIII w. [M. 3 Tab.] In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8. 1963, 1. S. 5—34. [M. dt. Zisfass.:] Die Getreidemühlen auf den Gutem des Bistums Poznań [Posen] von [!] XVI bis XVIII Jh. S. 34—35. 177. Leja, Leon: Ksztaùcenie zawodowe w Wielkopolsce 1918—1939. Po. 1963. 58 S., Tab., Schriftt. [Die berufl. Bildung in Großpolen i. d. J. 1918—39.] (Prace Wydz. Filozof.-bist. Ser.: Psychologia, pedagogika. Nr 3. —• Uniw. im. A. Mickie• wicza w Poznaniu.) 178. Maciejewski, Henryk: Poùożenie robotników przemysùowych w Wielkopolsce w 1. 1929—1939. (Warsz.:) Książka i Wiedza 1964. 279 S., Kt., Tab., Schriftt. [Die Situation der Industriearbeiter in Großpolen i. d. J. 1929—39.] 179. Markiewicz, Wùadysùaw: Problemy inteligencji technicznej w Wielkopolsce. [M. Abb.] In: Zesz. wielkopol. 1964, 1. S. 23—32. [Fragen d. techn. Intelligenz in Großpolen.] 180. Mulczyński, Tadeusz, Krystyna Dubilis: Przemysù i rzemiosùo województwa poznańskiego w świetle danych statystycznych. [M. Tab.] In: Zesz. nauk. Wyższej Szkoùy Ekon. w Po. 1. Ser. 1964, 16. S. 177—211. [Industrie u. Hand• werk d. Woj. Posen im Lichte Statist, Angaben.] 181. Philipp, Eduard: Deutsche Industrieleistungen in der Stadt Kaiisch. [M. 2 Abb.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 9. 1983. S. 98—107. 182. Poùożenie ekonomiczne rzemiosùa wielkopolskiego w 1. 1918—1939. The economic Situation of handicraft in Wielkopolska [Großpolen] from 1918 to 1939. Praca zbiór, pod red. Czesùawa Ùuczaka. Po.: (PWN) 1964. 320 S., Kt., Tab., Zeichn., Schriftt., russ. u. engl. Zsfass. (Rozprawy i monografie. Nr 8. — Pol. Tow. Ekon. Oddz. w Po.) 183. Szambelan, Andrzej: Badania nad wyksztaùceniem w państwowym przemyśle terenowym województwa poznańskiego. [M. Tab., engl. u. russ. Zsfass.] In: Zesz. nauk. Wyższej Szkoùy Ekon. w Po. 1. Ser. 1964, 16. S. 141—154. [Forsch, üb. d. Ausbildung in d. staatl. Ind. d. Woj. Posen.] 184. Szambelan, Andrzej: Struktura zatrudnienia w państwowym przemyśle terenowym województwa poznańskiego w 1. 1950—1960. Po. 1963. 319 S., Kt., Tab., Zeichn., Schriftt. [Mschr.] [Die Beschäftigungsstruktur in d. staatl. Ind. d. Woj. Posen i. d. J. 1950—60.] (Prace habilit. i doktorskie. Nr 8. — Politechnika Poznańska.) 185. Urbańska, Alina, Kazimierz Myczkowski, Melania Klichowska: Wytwórczość wùókiennicza średniowiecznego Międzyrzecza. Po.: (PWN) 1964. 122 S., Abb., Tab., 2 Tat, franz. Zsfass. [Die Herstellung v. Geweben im mittelalt. Meseritz.] (Prace Komisji Archeol. 5, 2. — Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Hist. i Nauk Spoù.) 186. Żurowski, Stanisùaw: Rękodzielnicze papiernictwo wielkopolskie do poùowy XVII w. [M. Abb., 1 Kt. u. Tab,] In: Studia z dz. rzemiosùa i przem. 4. 1964. S. 97—161. [Das handwerkliche Papiermachergewerbe Großpolens b. z. Mitte d. 17. Jhs.] 538 Schrifttum 187. Jaśkowiak, Franciszek, i Henryk Wojciechowski: Ekonomiczne aspekty ruchu cudzoziemców w Poznańskim Ośrodku Turystycznym. [M. Abb.] In: Kron. m. Po, 32. 1964, 2. S. 17—30. [Die wirtschaftl. Aspekte d. Ausländertouristik im Posener Gebiet,] 188. Przestalski, Antoni J.: Dojazdy do pracy do Poznania. [M. Tab. u. 2 Ein- schl.-KÙ] In: Kron. m. Po, 32. 1964, 3. S. 5—16. [Die Fahrten z. Arbeit nach Posen.] 189. Rzeczyński, Bernard: Aktualne problemy organizacji i techniki ruchu ulicznego w Poznaniu. In: Kron. m. Po. 31. 1963, 3. S. 53—65. [Aktuelle Fragen d. Organis. u. Technik d. Straßenverkehris in Posen.] 190. Walkowiak, Jan: Rozmieszczenie sieci detalicznej handlu w Poznaniu. [M. 6 Tab.] In: Kron. m. Po. 31. 1963, 4. S. 51—64. [Die Verteilung des Kleinhandels• netzes in Posen.] 191. Bidowa, Irena: Gospodarka spóùzielni produkcyjnych w powiecie Kościan. Warsz.: Państw. Wyd. Roln. i Leśne 1963. 173 S., Tab., Zeichn. [Die Wirtschafts• führung d. Produktionsgenossenschaften im Kr. Kosten.] 192. Goebel, Wanda: Spóùdzielczość rolniczo-handlowa w Poznańskiem i na Pomorzu w 1. 1919—1939. Warsz.: Zakù. Wyd. Centrali Roln. Spóùdz. 1964. 231 S., Tab., Zeichn., Schriftt. [Das Genossenschaftswesen d. landwirtsćh. Handels im Posener Land u. in Pommerellen i. d. J. 1918—39.] 193. Kraft, Adolf: Das deutsche Genossenschaftswesen im Posener Land. In: Jb. Weichsel-Warthe. 9. 1963. S. 37—42. 194. Kraft, Adolf: Der Verband deutscher Genossenschaften „Raiffeisen" in Posen. In: Jb. Weichsel-Warthe. 10. 1964. S. 67—75. 195. Rozwój spóùdzielczości pracy w Wielkopolsce 1945—1960. Cz. 1: Materiaùy. The development of labour cooperatives in Wielkopolska [Großpolen] in the years 1945—1960. Pt 1: Materials. Po.: (Państw. Wyd. Nauk.) 1963. 250 S., zahlr. Tab. (Roczniki i sprawozdania Pol. Tow. Ekon. Oddziaù w Poznaniu. 14.) 195. Karnowski, Jerzy Maria: Urządzenia kanalizacyjne w Poznaniu. [M. 2 Tab.] In: Kron. m. Po. 32. 1964, 4. S. 30—35. [Die Kanalisationsanlagen in Posen.] 197. Kolny, Eugeniusz: Dziesięcioletni dorobek Biura Projektów Budownictwa Komunalnego w Poznaniu. In: Kron. m. Po. 32. 1964, 1. S. 17—19. [Die Leistung d. Planungsamtes f. d. Kommunale Bauwesen in Posen während 10 Jahren.] 198. Komar, Andrzej: Budżet miasta Poznania w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Lata 1945—1980. Po. 1962. 316 S., Taf., Zeichn., Schrifft. [Mschr.] [Der Haushalt d. Stadt Posen in d. Poln. Volksrep. Die Jahre 1945—60.] 199. Thomas, Jerzy: Produkcja, zatrudnienie i postęp techniczny w Poznań• skim Zjednoczeniu Budownictwa w 1. 1957—1962. [M. Tab., russ. u. engl. Zsfass,] In: Zesz. nauk. Wyższej Szkoùy Ekon. w Po. 1. Ser. 1964, 16. S. 155—175. [Produktion, Beschäftigung u. techn. Fortschritt in d. Posener Vereinig, f. Bau• wesen i. d. J. 1957—62.] 200. Brandenburg, Hans Christian, Peter Nasarski: 60 Jahre Posener Wander• vogel. [M. 2 Abb.] In: Jb. Weichsel-Warthe. 9. 1963. S. 87—91. 201. Jankowiak, Józef: Wspomnienia z życia postępowych medyków w Poznaniu w 1. 1918—1939. [M. 2 Abb.] In: Kron. m. Po. 32. 1964, 2, S. 31—36. [Erinn. aus d. Leben fortschrittl. Posener Ärzte i. d. J. 1918—39.] 202. Stański, Mieczysùaw: Spoùeczna opieka lekarska w Wielkopolsce w 1. 1920—1924. [M. mehr. Tab.] In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8. 1963, 1. S. 37—65. [M. dt. Zsfass.:] Die soziale ärztliche Fürsorge in Großpolen i. d. J. 1920—1924. S. 65—66. Schrifttum 589

203. Chmara, Michaù: Z badań nad świadomością prawną mieszkańców Pozna• nia. [M. Tab.] In: Zesz. wielkopol. 1984, 2. S. 28—36. [Aus Forsch, üb. d. Rechts• bewußtsein d. Bewohner Posens.] 204. Gąsiorowski, Antoni: Uwagi o najstarszej kancelarii miasta Poznania. (Na marginesie pracy Ireny Radtke, Kancelaria miasta Poznania od XIII—XV wieku, Roczn. hist. 27, 1961, s, 161—189.) In: Studia i mat. do dz, Wielkopol. i Pom. 8. 1963, 1. S. 139—152. [Betracht, üb. d. älteste Kanzlei d. Stadt Posen. Randbemerk, z. Arbeit v. I. Radtke: Die Stadtkanzlei Posens v. 13.—15. Jh.] 205. Maisei, Witold: Poznańska księga prawa magdeburskiego i miśnieńskiego. Das Posener Buch des Magdeburger u. Meißner Rechts. Oprać, i wyd. . . . Adiustację filolog, sprawowaù Andrzej Bzdęga. Wr. [usw.]: Ossol. 1964. XLI, 178 S. (Pomniki prawa pol. 3, 2.) 206. Maisel, Witold: Prawo magdeburskie miasta Pleszewa. (Das Magdeburger Stadtrecht der Stadt Pleszew.) In: Studia i mat. do dz. Wielkopol. i Pom. 8. 1963, 1. S. 67—82. VI. GEISTIGES UND KULTURELLES LEBEN 207. Burszta, Józef: La culture populaire de la Grande-Pologne. [M. Abb.] In: Ergon. 4. 1964. S. 592—604. 208. Mańkowski, Jerzy: Wielkopolska kronika kulturalno-oświatowa. Styczeń- czerwiec 1963. Lipiec-grudzień 1963. In: Zesz. wielkopol. 1964, 1. S. 113—134; 2. S. 105—117. [Chronik d. kult. Lebens u. d. Bildungswesens Großpolens.] 209. Paùac Kultury [w Poznaniu]. (Kol. red.: Witalis Mańszewski [u.a.].) Po 1963. 93 S., 3 Tal, 2 Bildn., Schriftt. [Der Kulturpalast (in Posen).] 210. Pùocki, Henryk: Sprawozdanie z Wielkopolskiej Konferencji Kulturalnej w Poznaniu. In: Kron. m. Po. 31. 1963, 2. S. 81—87. [Bericht üb. d. Großpoln. Kul• turtagung in Posen.] 211. Poznań literacki. Książki i ludzie. (Praca zbiór, pod red. Jerzego Mańkow• skiego.) Po.: Paùac Kult. 1964. 152 S., Bildn., Schriftt. [D. liter. Posen. Bücher u. Menschen. Sammelwerk, hrsg. v. J. Mańkowski.] 212. Sprawy oświaty i kultury województwa poznańskiego. (Kom. red.: Józef Kwiatek [u.a.].) 3. (Po.:) Wyd. Pozn. (1963). 205 S., Tab. [Fragen d. Bildungs• wesens u. d. Kultur d. Woj. Posen.] 213. Informator Politechniki Poznańskiej. Na r. akad. 1963/64. ([Po.] 1963.) 271 S., Tab. [Mschr.] [Nachschlagewerk üb. d. Posener Techn. Hochsch. f. d. Studien• jahr 1963/64.] 214. Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Za lata ak. 1959/1962 za rektoratu prof. dra Alfonsa Klafkowskiego. Po. 1963. 509 S., Tab., 9 Bildn. u. Taf. [Chronik d. Adam-Mickiewicz-Univ. Posen f. d. J. 1959/62 unt. d. Rektorat v. Prof. Dr. A. Klafkowski.] 215. Namysùowski, Zbigniew: Akademia Medyczna w Poznaniu w 1. 1945—1960. [M. mehr. Abb., Taf. u. Schriftt.] In: Kron. m. Po, 32. 1964, 1. S. 21—34. [Die Mediz, Akad. in Posen i. d, J. 1945—60.] 216. Przestalski, Antoni J.: Placówki naukowe w Poznaniu. Cz. 2: Instytuty. [M. mehr. Abb.] In: Kron. m. Po. 31. 1963, 3. S. 39—52. [Wiss. Forschungsstellen in Posen. T. 2: Institute.] 217. Przestalski, Antoni J.: Placówki naukowe w Poznaniu. Cz. III. [M. mehr. Abb.] In: Kron. m. Po. 32. 1964, 4. S. 57—72. [Wiss. Forschungsstellen in Posen. T. 3.] 218. Rhode, Gotthold: Die Historisch-Landeskundliche Kommission für Posen u. das Deutschtum in Polen in den Jahren 1956 bis 1964. In: ZfO. 13. 1964, 1/2. S. 231—239. soo Schrifttum 219. Ceglarski, Felix: Zur Hundertjahrfeier des Rogasener Gymnasiums. In: Jb. Weichsel-Warthe. 9. 1963. S, 78—80. 220. Dembski, Janusz: Materiaùy bibliograficzne do strajku szkolnego we Wrześni w r. 1901. In: Wydarzenia wrzesińskie w r. 1901. Po. 1964. S. 192—197. [Bibliogr. Unterlagen üb. d. Schulstreik in Wreschen i. J. 1901.] 221. Z Doświadczeń nauczycieli wielkopolskich. (Kom. red.: Leon Leja [u.a.] 2. Po.:) Wyd. Pozn. (1963). 273 S,, Abb., Tab., Schriftt. [Aus Erfahrungen großpoln. Lehrer. 2.] 222. Grot, Zdzisùaw: Wypadki wrzesińskie. [M. Abb.] In: Wydarzenia wrzesiń• skie w r. 1901. Po. 1964. S. 56—101. [M. dt. Zsfass,:] Die Ereignisse in Września [Wreschen] im Jahre 1901. S. 210—212. 223. Korth, Rudolf: Die preußische Schulpolitik u. die polnischen Schulstreiks. Ein Beitr. d. preuß. Polenpolitik d. Ära Bülow. Würzburg: Holzner 1963. XVI, 184 S. (Marburger Ostforschungen. 23.) 224. Michalski, Stanislaw: Szkolnictwo i oświata rolnicza w Wielkopolsce w okresie międzywojennym. Po.: (PWN) 1963. 252 S., Tab., Schriftt. [Das land- wirtsch. Schul- u. Bildungswesen in Großpolen in d. Zeit zwischen d. beiden Weltkriegen.] (Prace Sekcji Historii Wielkopolski. Pol. Tow. Hist. Oddz. w Po.) 225. Problemy oświaty i wychowania. Materiaùy na sesję Rady Nar. m. Poznania. Po. 1963. 100 S., Abb., Tab., 12 Tat [Fragen d. Bildungs- u. Erziehungswesens. Beiträge f. d. Sitzung d. Nationalrates d. Stadt Posen.] 226. Strajk szkolny w latach 1901—1905. (Wspomnienia.) In: Wydarzenia wrzesińskie w r. 1901. Po. 1964. S. 177—191. [Der Schulstreik i. d. J. 1901—05. Erinnerungen.] 227. Vogt, Dietrich: Das Schiller-Gymnasium in Posen. Schicksal e. Minder- heitenschule 1920—1939. Lüneburg: Verl. Posener Stimmen 1964. 67 S., Abb. 228. Vogt, Dietrich: Das Posener Schiller-Gymnasium. [M. 2 Abb.] In: Jb. Weich• sel-Warthe. 9. 1963. S. 81—86. 229. Wydarzenia wrzesińskie w roku 1901. Praca zbiór, pod red. Zdzisùawa Grota. Po.: Wyd. Pozn. 1964. 211 S., 12 Abb., dt. Zsfass. [Die Wreschener Ereig• nisse i. J. 1901.] 230. Związek Nauczycielstwa Polskiego w Wielkopolsce 1920—1961. Oprać, zbiór, pod red. Wùadysùawa Ochmańskiego. Po.: Wyd. Pozn. 1963, 404 S. [Der Poln. Lehrerverband in Großpolen i. d. J. 1920—61.]

231. Michaùowski, Przemysùaw: Exiibrisy wielkopolskich księgozbiorów publi• cznych. Katalog wystawy. Po. 1963: (Zakù. Graf. im. M. Kasprzaka). 56 S., Abb. [Exlibris d. großpoln. öffentl. Büchersammlungen. Ausstellungskatalog.] 232. Sójka, Jan: Jan Rossowski i jego drukarnia. Poznań (1618—1624) — War• szawa (1624—1635). [M. Abb., Tab., dt. u. russ. Zsfass.] In: Roczn. biblioteczne. 7. 1963, 3/4. S. 259—312. [Jan Rossowski u. seine Druckerei in Posen i. d. J. 1618—24 u. in Warschau i. d. J. 1624—35.] 233. Józef owiczówna, Krystyna: Z badań nad architekturą przedromańską i romańską w Poznaniu. Wr.: Zakù. Nar. Ossolińskich 1963. 261 S„ 181 Abb., 15 gez. Falttaf., Res. [Forsch, z. vorroman. u. roman. Archit. Posens.] (Pol. badania archeol. 9. — Insi Hist. Kult. Mat. Pol. Akad. Nauk.) 234. Kalinowski, Konstanty: Dwadzieścia lat plastyki poznańskiej (1945—1965). [M. mehr. Abb.] In: Krön. m. Po. 32. 1964, 2. S. 37—56. [Zwei Jahrzehnte Pose• ner Plastik. Die Jahre 1945—65.]