Evaluatie Cameratoezicht Amsterdam 2012-2013
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
EVALUATIE CAMERATOEZICHT AMSTERDAM 2012-2013 EVALUATIE CAMERATOEZICHT AMSTERDAM 2012-2013 - eindrapport - Auteurs: drs. Y. Bleeker drs. L. Heuts drs. G.H.J. Homburg mr. drs. A. Schreijenberg Regioplan Beleidsonderzoek Nieuwezijds Voorburgwal 35 1012 RD Amsterdam Tel.: +31 (0)20 – 531 53 15 Fax : +31 (0)20 – 626 51 99 Amsterdam, januari 2014 Publicatienr. 2429 © 2014 Regioplan, in opdracht van Directie OOV van de gemeente Amsterdam Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en boeken is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Regioplan of de gemeente Amsterdam. Regioplan aanvaardt geen aansprakelijkheid voor drukfouten en/of andere onvolkomenheden. INHOUDSOPGAVE Samenvatting ........................................................................................... I 1 Inleiding ........................................................................................... 1 1.1 Eén evaluatie voor negentien cameraprojecten ................ 1 1.2 Afwegingen over cameratoezicht: het beslisinstrument..... 1 1.3 Doel en vraagstelling van het onderzoek ........................... 6 1.4 Onderzoeksopzet ............................................................... 7 1.5 Leeswijzer .......................................................................... 7 2 Beleidskader en organisatie ........................................................... 9 2.1 Achtergrond ........................................................................ 9 2.2 Beleidskader ...................................................................... 9 2.3 Organisatie en besluitvorming ........................................... 10 2.4 Samenvatting ..................................................................... 13 3 Operationele werking cameratoezicht ........................................... 15 3.1 Uitkijken, waarnemen en registreren ................................. 15 3.2 Doormelden van incidenten ............................................... 16 3.3 Opvolging van camerabeelden .......................................... 17 3.4 Gebruik van beelden achteraf ............................................ 18 3.5 Techniek ............................................................................. 19 3.6 Samenvatting ..................................................................... 20 4 Proportionaliteit van cameratoezicht ............................................. 21 5 Proportioneel cameratoezicht: actief gebruik in gebieden met veel incidenten ................................................................................. 23 5.1 Stationseiland ..................................................................... 23 5.2 Uitgaanspleinen ................................................................. 26 5.3 Wallen-Nieuwendijk ........................................................... 29 5.4 Amsterdamse Poort ........................................................... 31 5.5 Delflandplein ...................................................................... 33 5.5 Abraham Staalmanplein ..................................................... 34 6 Argumenten voor afbouwen: weinig gebruik in relatief veilige gebieden ............................................................................... 37 6.1 Buikslotermeerplein............................................................ 37 6.2 Gein .................................................................................... 40 6.3 Sierplein ............................................................................. 41 6.4 Dobbebuurt en Burgemeestersbuurt.................................. 43 6.5 Overtoomse Veld ............................................................... 45 7 Extra argumenten: subjectieve veiligheid ..................................... 47 7.1 Ganzenpoort ...................................................................... 47 7.2 Project Diamantbuurt ......................................................... 49 7.3 Project Osdorpplein, Tussenmeer en Dijkgraafplein ......... 51 7.4 Belgiëplein .......................................................................... 53 8 Projecten waarover nog geen conclusie getrokken kan worden 57 8.1 Pont Buiksloterweg ............................................................ 57 8.2 Holendrecht ........................................................................ 58 8.3 De Pijp ................................................................................ 59 8.4 Indische Buurt .................................................................... 62 9 Conclusies en aanbevelingen ......................................................... 65 9.1 Cameratoezicht in Amsterdam ........................................... 65 9.2 Afwegingen over negentien projecten ............................... 67 9.3 Algemene aanbevelingen .................................................. 69 Bijlagen ........................................................................................... 71 Bijlage 1 Politiecijfers 2012-2013, gesorteerd naar meest voor- komende incidenttype in 2012 ........................................... 73 Bijlage 2 Cameraprojecten en waargenomen incidenten per Cameralocatie naar type incident ...................................... 81 Bijlage 3 Opvolging van beelden door de politie per project ............ 87 Bijlage 4 Enquêteresultaten .............................................................. 89 Bijlage 5 Veiligheidsindex 2011-2013 ............................................... 101 SAMENVATTING Evaluatie van cameratoezicht op openbare plaatsen in Amsterdam Voor de handhaving van de openbare orde en de veiligheid zijn er in Amster- dam negentien cameraprojecten in zes stadsdelen met in totaal 203 camera’s. De plaatsingsbesluiten die aan de cameraprojecten ten grondslag liggen, zijn tijdelijk. Ze lopen op 31 december 2013 af. Om een goed onderbouwde beslissing over het al dan niet voortzetten van de projecten te kunnen nemen, is een evaluatieonderzoek uitgevoerd. In dit onderzoek zijn alle Amsterdamse cameraprojecten gelijktijdig en volgens dezelfde methode geëvalueerd. Dat is gebeurd aan de hand van het evaluatiekader dat deel uitmaakt van het nieuwe Amsterdamse beleidskader voor cameratoezicht op openbare plaatsen. Evaluatievragen Voor de evaluatie zijn de volgende vragen geformuleerd: 1. Hoe is het cameratoezicht georganiseerd? 2. Hoe functioneert het cameratoezicht in de praktijk? 3. Welke delicten, overtredingen en vormen van overlast doen zich voor in de cameragebieden? 4. Hoe ontwikkelt de subjectieve veiligheid zich in de cameragebieden? 5. Wat is er bekend over de ontwikkeling van de leefbaarheid in de cameragebieden? 6. Welke argumenten zijn er per cameragebied voor het continueren, aanpassen of beëindigen van het cameratoezicht? Het onderzoek is in de periode augustus – november 2013 uitgevoerd met behulp van documentstudie, interviews, analyse van bestanden en registratie, een enquête onder bewoners en bezoekers van cameragebieden en expert- meetings. Vernieuwing van beleid Het beleid rond cameratoezicht is vernieuwd. Het meest recente beleidskader heeft de functies van cameratoezicht opnieuw gedefinieerd en het stelt scherpere eisen aan de plannen van aanpak voor cameraprojecten. Daarin moeten de probleemanalyse, de opzet en de doelen helder worden uitgewerkt. Tevens moet de plaats van het cameratoezicht in de veiligheidsaanpak duidelijk zijn. Cameratoezicht is een zwaar middel, dat nooit als eerste of enige maatregel in een gebied kan worden toegepast en dat wordt ingezet als de problematiek ernstig is en andere maatregelen onvoldoende effect sorteren. De eerste ervaringen met het nieuwe beleidskader zijn positief. Er is meer aandacht voor concrete doelen van cameraprojecten. Ook is er, in lijn met de Gemeentewet, een sterkere relatie met openbare orde en veiligheid. Voor relatief nieuwe cameraprojecten geldt dat de plannen van aanpak al op de nieuwe eisen zijn geënt. Langer lopende projecten hebben plannen van aanpak die niet bij de eisen van het nieuwe beleidskader aansluiten en die in algemenere termen zijn geformuleerd. Aanbevolen wordt om de oudere I plannen opnieuw onder de loep te nemen, zodat ze beter bij de eisen van het nieuwe beleidskader en het daarin opgenomen evaluatiekader aansluiten. Vernieuwing van de uitvoering Behalve het beleid is ook de uitvoering vernieuwd. De belangrijkste verande- ring in de uitvoering is dat alle camera’s vanuit één centrale toezichtsruimte (de CCTR) worden uitgekeken. De ervaring van de professionals is dat de instelling van de CCTR heeft geleid tot meer aandacht voor eenduidig en professioneel uitkijken. Er worden meer incidenten waargenomen dan voor- heen. Wel heeft het geruime tijd geduurd voordat de registratie van (met name) de opvolging goed verliep. Daardoor zijn er niet voor heel 2013 gegevens voor de uitvoering en de evaluatie beschikbaar geweest. De CCTR is nog in ontwikkeling. Belangrijke thema’s zijn de opleiding van de uitkijkers en de doormelding van minder ernstige incidenten naar de handhaving. Een tweede belangrijke verandering in de uitvoering is dat de meekijkfunctie op politiebureaus in en bij de cameragebieden is verdwenen als gevolg van keuzes in de politieorganisatie. Dit heeft de relatie tussen het