Sprawozdanie Stenograficzne Z 82

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VIII

Sprawozdanie Stenograficzne z 82. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 12 czerwca 2019 r. (pierwszy dzień obrad)

Warszawa 2019

SPIS TREŚCI

82. posiedzenie Sejmu (Obrady w dniu 12 czerwca 2019 r.)

Otwarcie posiedzenia Poseł Andrzej Gawron ...... 13 Ślubowanie poselskie Poseł Zbigniew Gryglas ...... 13 Poseł Zofia Ławrynowicz ...... 3 Poseł Jarosław Gonciarz ...... 13 Poseł Rafał Mucha ...... 3 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Jerzy Naszkiewicz ...... 3 Przedsiębiorczości i Technologii Poseł Henryk Wnorowski ...... 3 Marek Niedużak ...... 14 Poseł Agnieszka Soin ...... 4 Punkt 4. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Katarzyna Dutkiewicz ...... 4 nie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym Poseł Michał Jan Mazowiecki ...... 4 projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Roman Sasin ...... 4 Kodeks postępowania cywilnego oraz Poseł Lucjan Cichosz ...... 4 niektórych innych ustaw Poseł Piotr Walkowski ...... 4 Poseł Sprawozdawca Bartłomiej Wróblewski . . . 15 Poseł Elżbieta Teresa Płonka ...... 4 Poseł Bartłomiej Wróblewski ...... 16 Poseł Adam Śnieżek ...... 4 Poseł Katarzyna Osos ...... 17 Poseł Krzysztof Janusz Kozik ...... 4 Poseł Jerzy Jachnik ...... 17 Poseł Maria Nowak ...... 4 Poseł Krzysztof Paszyk ...... 18 Poseł Krzysztof Ciebiada ...... 4 Poseł Barbara Dolniak ...... 19 Poseł Maciej Badora ...... 4 Poseł Andrzej Gawron ...... 20 Zmiana porządku dziennego Poseł Jarosław Gonciarz ...... 20 Marszałek ...... 5 Poseł Barbara Dolniak ...... 20 Sprawy formalne Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Tomasz Jaskóła ...... 6 Sprawiedliwości Łukasz Piebiak ...... 21 Zmiana porządku dziennego Poseł Barbara Dolniak ...... 22 Marszałek ...... 6 Punkt 5. porządku dziennego: Sprawozda- Punkt 1. porządku dziennego: Przedsta- nie Komisji Polityki Społecznej i Rodzi- wiony przez Prezydium Sejmu projekt ny o rządowym projekcie ustawy uchwały dotyczącej 20. rocznicy wizyty o zmianie ustawy o organizacji i funk- Jego Świętobliwości Jana Pawła II cjonowaniu funduszy emerytalnych w Sejmie i Senacie oraz ustawy o pracowniczych progra- Punkt 2. porządku dziennego: Wybór wice- mach emerytalnych marszałka Sejmu Poseł Sprawozdawca Robert Warwas ...... 22 Poseł Ryszard Terlecki ...... 7 Poseł Teresa Wargocka ...... 23 Głosowanie Poseł Joanna Frydrych ...... 24 Marszałek ...... 8 Poseł Małgorzata Zwiercan ...... 24 Komunikaty Poseł Ewa Tomaszewska ...... 25 Sekretarz Poseł Marcin Duszek ...... 8 Poseł Zofia Czernow ...... 25 Punkt 3. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Jarosław Gonciarz ...... 25 nie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym Poseł Ireneusz Raś ...... 26 projekcie ustawy o zmianie ustawy Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kodeks spółek handlowych oraz niektó- Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rych innych ustaw Marcin Zieleniecki ...... 26 Poseł Sprawozdawca Grzegorz Lorek ...... 9 Punkt 6. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Grzegorz Lorek ...... 10 danie Komisji Ochrony Środowiska, Poseł Katarzyna Osos ...... 11 Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Poseł Jerzy Jachnik ...... 11 o rządowym projekcie ustawy o zmia- Poseł Krzysztof Paszyk ...... 12 nie ustawy o odpadach oraz niektórych Poseł Jerzy Meysztowicz ...... 12 innych ustaw Poseł Krzysztof Paszyk ...... 13 Poseł Sprawozdawca Anna Paluch ...... 27 Poseł Barbara Dziuk ...... 29 Punktu 9. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Paweł Suski ...... 29 danie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Poseł Józef Brynkus ...... 30 o poselskim projekcie ustawy o zmianie Poseł Kazimierz Kotowski ...... 31 ustawy o funduszach promocji produk- Poseł Ewa Lieder ...... 32 tów rolno-spożywczych Poseł Józef Brynkus ...... 32 Poseł Sprawozdawca Krzysztof Szulowski . . .54 Poseł Stefan Romecki ...... 33 Poseł Ryszard Bartosik ...... 55 Poseł Zofia Czernow ...... 33 Poseł Iwona Krawczyk ...... 56 Poseł Małgorzata Pępek ...... 33 Poseł Jarosław Sachajko ...... 56 Poseł Jarosław Gonciarz ...... 33 Poseł Mirosław Maliszewski ...... 58 Poseł Jarosław Sachajko ...... 34 Poseł Jarosław Sachajko ...... 59 Poseł Michał Szczerba ...... 34 Poseł Piotr Pyzik ...... 59 Poseł Paweł Suski ...... 34 Poseł Jarosław Gonciarz ...... 59 Poseł Iwona Krawczyk ...... 59 Minister Środowiska Henryk Kowalczyk . . . .34 Poseł Dorota Niedziela ...... 59 Poseł Anna Paluch ...... 37 Poseł Piotr Polak ...... 60 Punkt 7. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Jan Duda ...... 60 nie Komisji Infrastruktury o rządowym Poseł Agata Borowiec ...... 60 projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Gabriela Masłowska ...... 60 Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi o transporcie drogowym Jan Krzysztof Ardanowski ...... 61 Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek ...... 37 Poseł Jarosław Sachajko ...... 63 Poseł Grzegorz Adam Woźniak ...... 38 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Poseł Stanisław Żmijan ...... 39 Jan Krzysztof Ardanowski ...... 64 Poseł Robert Mordak ...... 40 Poseł Robert Telus ...... 64 Poseł Kazimierz Kotowski ...... 40 Punkt 10. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Mirosław Suchoń ...... 41 danie Komisji do Spraw Unii Europej- Poseł Michał Szczerba ...... 41 skiej o rządowym projekcie ustawy Poseł Jarosław Gonciarz ...... 42 o uregulowaniu niektórych spraw Poseł Mirosław Suchoń ...... 42 w związku z wystąpieniem Zjednoczo- Poseł Stanisław Żmijan ...... 42 nego Królestwa Wielkiej Brytanii Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej Rafał Weber ...... 42 i Europejskiej Wspólnoty Energii Ato- Punkt 8. porządku dziennego: Sprawoz- mowej na podstawie umowy, o której danie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi mowa w art. 50 ust. 2 Traktatu o Unii o rządowym projekcie ustawy o oznako- Europejskiej waniu produktów wytworzonych bez Poseł Sprawozdawca Agata Borowiec ...... 65 wykorzystania organizmów genetycz- Poseł Jacek Kurzępa ...... 65 nie zmodyfikowanych jako wolnych od Poseł Marcin Święcicki ...... 65 tych organizmów Poseł Michał Kamiński ...... 66 Poseł Sprawozdawca Zbigniew Dolata ...... 43 Poseł Marcin Święcicki ...... 67 Poseł Jan Duda ...... 44 Poseł Jarosław Gonciarz ...... 67 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Artur Dunin ...... 45 Spraw Zagranicznych Maciej Lang ...... 67 Poseł Jarosław Sachajko ...... 46 Punkt 11. porządku dziennego: Pierwsze Poseł Mirosław Maliszewski ...... 47 czytanie rządowego projektu ustawy Poseł Ewa Lieder ...... 48 o systemie instytucji rozwoju Poseł Grzegorz Lorek ...... 49 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Dorota Niedziela ...... 49 Przedsiębiorczości i Technologii Poseł Jarosław Sachajko ...... 49 Marek Niedużak ...... 68 Poseł Artur Dunin ...... 50 Poseł Andrzej Szlachta ...... 69 Poseł Piotr Pyzik ...... 50 Poseł Mirosława Nykiel ...... 70 Poseł Antoni Mężydło ...... 50 Poseł Marcin Święcicki ...... 71 Poseł Mirosław Maliszewski ...... 50 Poseł Paweł Grabowski ...... 71 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 72 Jan Krzysztof Ardanowski ...... 51 Poseł Piotr Pyzik ...... 72 Poseł Zbigniew Dolata ...... 53 Poseł Jarosław Gonciarz ...... 72 Poseł Artur Dunin ...... 54 Poseł Mirosława Nykiel ...... 73 Zmiana porządku dziennego Poseł Antoni Mężydło ...... 73 Wicemarszałek Barbara Dolniak ...... 54 Poseł Marcin Święcicki ...... 73 Poseł Paweł Grabowski ...... 73 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 74 Piotr Walczak ...... 93 Poseł Zofia Czernow ...... 74 Poseł Sylwester Chruszcz ...... 94 Poseł Krzysztof Gadowski ...... 74 Poseł Włodzimierz Nykiel ...... 95 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Stefan Romecki ...... 96 Przedsiębiorczości i Technologii Poseł Kazimierz Kotowski ...... 96 Marek Niedużak ...... 74 Poseł Mirosław Suchoń ...... 97 Punkt 12. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Sylwester Chruszcz ...... 98 danie Komisji do Spraw Energii Poseł Stefan Romecki ...... 98 i Skarbu Państwa o poselskim projek- Poseł Zofia Czernow ...... 98 cie ustawy zmieniającej ustawę Poseł Krzysztof Gadowski ...... 98 o zmianie ustawy o podatku akcyzo- Poseł Mirosław Suchoń ...... 99 wym oraz niektórych innych ustaw, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów ustawę o efektywności energetycznej Piotr Walczak ...... 99 oraz ustawę o biokomponentach Punkt 15. porządku dziennego: Pierwsze i biopaliwach ciekłych Poseł Sprawozdawca Dariusz Kubiak ...... 76 czytanie rządowego projektu ustawy Poseł Maciej Małecki ...... 77 o zmianie ustawy Prawo upadłościowe Poseł Andrzej Czerwiński ...... 78 oraz niektórych innych ustaw Poseł Krzysztof Sitarski ...... 79 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 79 Sprawiedliwości Marcin Warchoł ...... 100 Poseł Monika Rosa ...... 80 Poseł Zofia Czernow ...... 102 Poseł Paweł Bańkowski ...... 81 Poseł Paweł Grabowski ...... 103 Poseł Krzysztof Gadowski ...... 81 Poseł Krzysztof Paszyk ...... 103 Poseł Mirosława Nykiel ...... 81 Poseł Waldemar Olejniczak ...... 104 Poseł Piotr Pyzik ...... 82 Poseł Zofia Czernow ...... 105 Poseł Jakub Rutnicki ...... 82 Poseł Krzysztof Gadowski ...... 105 Poseł Zbigniew Ajchler ...... 82 Poseł Piotr Pyzik ...... 105 Poseł Zofia Czernow ...... 82 Poseł Jacek Tomczak ...... 106 Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 83 Poseł Paweł Grabowski ...... 106 Poseł Małgorzata Pępek ...... 83 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Tomasz Piotr Nowak ...... 83 Sprawiedliwości Marcin Warchoł ...... 106 Poseł Piotr Cieśliński ...... 83 Punkt 16. porządku dziennego: Pierwsze Poseł Jarosław Gonciarz ...... 84 czytanie rządowego projektu ustawy Poseł Mirosław Suchoń ...... 84 o zmianie ustawy o biegłych rewiden- Poseł Antoni Mężydło ...... 84 tach, firmach audytorskich oraz nadzo- Minister Energii Krzysztof Tchórzewski . . . .85 rze publicznym oraz niektórych innych Punkt 13. porządku dziennego: Pierwsze ustaw czytanie rządowego projektu ustawy Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów o zmianie ustawy o systemie handlu Leszek Skiba ...... 107 uprawnieniami do emisji gazów cieplar- Poseł Ewa Szymańska ...... 108 nianych oraz niektórych innych ustaw Poseł Izabela Leszczyna ...... 109 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Poseł Paweł Grabowski ...... 109 Michał Kurtyka ...... 87 Poseł Genowefa Tokarska ...... 110 Poseł Czesław Sobierajski ...... 88 Poseł Paulina Hennig-Kloska ...... 111 Poseł Grzegorz Lipiec ...... 89 Poseł Ewa Lieder ...... 90 Poseł Piotr Pyzik ...... 112 Poseł Gabriela Lenartowicz ...... 91 Poseł Paweł Grabowski ...... 112 Poseł Zbigniew Ajchler ...... 91 Poseł Jacek Tomczak ...... 112 Poseł Zofia Czernow ...... 91 Poseł Genowefa Tokarska ...... 113 Poseł Mirosław Suchoń ...... 91 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Leszek Skiba ...... 113 Michał Kurtyka ...... 92 Punkt 17. porządku dziennego: Pierwsze Punkt 14. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu o zmianie ustawy o systemie monito- ograniczenia zatorów płatniczych rowania drogowego i kolejowego prze- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wozu towarów oraz niektórych innych Przedsiębiorczości i Technologii ustaw Marek Niedużak ...... 114 Poseł Ewa Malik ...... 116 Poseł Dariusz Bąk ...... 125 Poseł Jarosław Urbaniak ...... 117 Poseł Aleksander Mrówczyński ...... 126 Poseł Paweł Grabowski ...... 118 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 119 Poseł Paulina Hennig-Kloska ...... 119 Załącznik – Teksty wystąpień niewygłoszonych Poseł Piotr Pyzik ...... 120 Poseł Piotr Pyzik ...... 127 Poseł Krystian Jarubas ...... 127 Poseł Paweł Grabowski ...... 121 Poseł Piotr Pyzik ...... 127 Poseł Jan Warzecha ...... 121 Poseł Tomasz Kostuś ...... 128 Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 121 Poseł Piotr Pyzik ...... 128 Poseł Ewa Malik ...... 121 Poseł Tomasz Kostuś ...... 129 Poseł Jarosław Urbaniak ...... 122 Poseł Waldemar Andzel ...... 129 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Sylwester Chruszcz ...... 129 Przedsiębiorczości i Technologii Poseł Jarosław Gonciarz ...... 130 Marek Niedużak ...... 122 Poseł Andrzej Melak ...... 130 Oświadczenia Poseł Arkadiusz Mularczyk ...... 131 Poseł Barbara Bartuś ...... 124 Poseł Piotr Pyzik ...... 132 (Początek posiedzenia o godz. 10 min 16)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu ści Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać Konsty- Marek Kuchciński oraz wicemarszałkowie Małgorzata tucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej”. Kidawa-Błońska i Barbara Dolniak) Pani poseł Zofia Ławrynowicz.

Marszałek: Poseł Zofia Ławrynowicz: Otwieram posiedzenie. Ślubuję. (Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską) Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Marcina Duszka, Krzysztofa Kubowa, Monikę Wie- lichowską oraz Krzysztofa Truskolaskiego. Marszałek: W pierwszej części obrad sekretarzami będą po- słowie Marcin Duszek i Krzysztof Kubów. Pan poseł Rafał Mucha. Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Marcin Duszek i Monika Wielichowska. Protokół 81. posiedzenia Sejmu uważam za przy- Poseł Rafał Mucha: jęty wobec niewniesienia zastrzeżeń. Wysoki Sejmie! Informuję, że w związku z wyga- Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. śnięciem mandatów państwa posłów: Bartosza Arłu- kowicza, Joachima Brudzińskiego, Patryka Jakiego, Krzysztofa Jurgiela, Beaty Kempy, Izabeli Kloc, Ewy Marszałek: Kopacz, Joanny Kopcińskiej, Beaty Mazurek, Andże- liki Możdżanowskiej, Elżbiety Rafalskiej, Bogdana Pan poseł Jerzy Naszkiewicz. Rzońcy, Beaty Szydło, Grzegorza Tobiszowskiego, Witolda Waszczykowskiego, Anny Zalewskiej na podstawie art. 251 § 5 Kodeksu wyborczego postanowi- Poseł Jerzy Naszkiewicz: łem o wstąpieniu na ich miejsca odpowiednio: Zofii Ławrynowicz, Rafała Muchy, Jerzego Naszkiewicza, Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Henryka Wnorowskiego, Agnieszki Soin, Katarzyny Dutkiewicz, Michała Mazowieckiego, Romana Sasi- na, Lucjana Cichosza, Piotra Walkowskiego, Elżbiety Marszałek: Teresy Płonki, Adama Śnieżka, Krzysztofa Janusza Kozika, Marii Teresy Nowak, Krzysztofa Ciebiady, Macieja Adama Badory, którzy zgłosili się do ślubo- Pan poseł Henryk Wnorowski. wania poselskiego. Proszę państwa posłów o zbliżenie się do stołu prezydialnego, a panie i panów posłów proszę o po- Poseł Henryk Wnorowski: wstanie. (Zebrani wstają) Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Obecnie odczytam rotę ślubowania, a następnie będę wymieniał państwa nazwiska. „Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wyko- Marszałek: nywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślno- Pani poseł Agnieszka Anna Soin. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 4 Ślubowanie poselskie

Poseł Agnieszka Soin: Poseł Elżbieta Teresa Płonka:

Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.

Marszałek: Marszałek:

Pani poseł Katarzyna Dutkiewicz. Pan poseł Adam Śnieżek.

Poseł Katarzyna Dutkiewicz: Poseł Adam Śnieżek:

Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.

Marszałek: Marszałek:

Pan poseł Michał Mazowiecki. Pan poseł Krzysztof Janusz Kozik.

Poseł Michał Jan Mazowiecki: Poseł Krzysztof Janusz Kozik:

Ślubuję. Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.

Marszałek: Marszałek: Pani poseł Maria Nowak. Pan poseł Roman Sasin.

Poseł Maria Nowak: Poseł Roman Sasin: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.

Marszałek: Marszałek: Pan poseł Krzysztof Ciebiada. Pan poseł Lucjan Cichosz.

Poseł Krzysztof Ciebiada: Poseł Lucjan Cichosz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.

Marszałek: Marszałek: Pan poseł Maciej Badora. Pan poseł Piotr Walkowski.

Poseł Maciej Badora: Poseł Piotr Walkowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.

Marszałek: Marszałek: Dziękuję bardzo. (Oklaski) Pani poseł Elżbieta Teresa Płonka. Gratuluję państwu posłom. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Porządek dzienny 5

Marszałek Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyra- ził zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Stwierdzam, że pani poseł Zofia Ławrynowicz, Sejmu. pan poseł Rafał Mucha, pan poseł Jerzy Naszkiewicz, Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę rozumiał, że pan poseł Henryk Wnorowski, pani poseł Agnieszka Sejm propozycję przyjął. Anna Soin, pani poseł Katarzyna Dutkiewicz, pan Sprzeciwu nie słyszę. poseł Michał Mazowiecki, pan poseł Roman Sasin, Prezydium Sejmu przedłożyło projekt uchwały pan poseł Lucjan Cichosz, pan poseł Piotr Walkow- dotyczącej 20. rocznicy wizyty Jego Świętobliwości ski, pani poseł Elżbieta Teresa Płonka, pan poseł Jana Pawła II w Sejmie i Senacie, druk nr 3511. Adam Śnieżek, pan poseł Krzysztof Janusz Kozik, W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii pani poseł Maria Nowak, pan poseł Krzysztof Cie- Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- biada, pan poseł Maciej Badora złożyli ślubowanie niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa- poselskie. trzenie tego projektu. Rada Ministrów przedłożyła projekty ustaw: Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgo- — o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług dę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu. oraz niektórych innych ustaw, druki nr 3499 i 3500, Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm — o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i po- propozycję przyjął. rządku w gminach oraz niektórych innych ustaw, Sprzeciwu nie słyszę. druk nr 3495. Grupa posłów przedłożyła wniosek w sprawie wy- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii boru wicemarszałka Sejmu, druk nr 3510. Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii niu porządku dziennego o punkty obejmujące pierw- Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu sze czytania tych projektów ustaw. porządku dziennego o punkt dotyczący tej sprawy. Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o sys- zgodę na zastosowanie art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu. temie instytucji rozwoju, druk nr 3479. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę rozumiał, że Na posiedzeniu Konwentu Seniorów zgłoszono Sejm propozycję przyjął. sprzeciw wobec propozycji uzupełnienia porządku Sprzeciwu nie słyszę. dziennego o pierwsze czytanie tego projektu. Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania Jest to, w myśl art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu, o projektach ustaw: punkt sporny porządku dziennego. — o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym Propozycję uzupełnienia porządku dziennego oraz ustawy o transporcie drogowym, o ten punkt poddam pod głosowanie. — o zmianie ustawy Prawo atomowe oraz ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regu- Sprawozdania to odpowiednio druki nr 3509 laminu Sejmu głosowanie to nie jest poprzedzone i 3503. debatą ani zadawaniem pytań. W związku z tym, na podstawie art. 95e regula- Przystępujemy do głosowania. minu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu po- Kto z państwa posłów jest za uzupełnieniem po- rządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie rządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze tych sprawozdań. czytanie rządowego projektu ustawy o systemie in- Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro- stytucji rozwoju, druk nr 3479, proszę podnieść rękę jektach ustaw: i nacisnąć przycisk. — o oznakowaniu produktów wytworzonych bez Kto jest przeciw? wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfiko- Kto się wstrzymał? wanych jako wolnych od tych organizmów, Głosowało 406 posłów. Za – 234, przeciw – 170, — o zmianie ustawy o funduszach promocji pro- wstrzymało się 2. duktów rolno-spożywczych, Sejm propozycję przyjął. — o uregulowaniu niektórych spraw w związku Na posiedzeniu Konwentu Seniorów zgłoszono z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej sprzeciw wobec propozycji uzupełnienia porządku Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej dziennego o sprawozdanie komisji o projekcie ustawy i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej na pod- o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz niektórych stawie umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 Trak- innych ustaw w przypadku jego doręczenia. tatu o Unii Europejskiej. Jest to, w myśl art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu, Sprawozdania to odpowiednio druki nr 3446, punkt sporny porządku dziennego. 3508 i 3470. Propozycję uzupełnienia porządku dziennego W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii o ten punkt poddam pod głosowanie. Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regu- niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa- laminu Sejmu głosowanie to nie jest poprzedzone trzenie tych sprawozdań. debatą ani zadawaniem pytań. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 6 Porządek dzienny

Marszałek zabierał głos już pół roku temu, mówiąc o tym, że powinna powstać komisja śledcza, która będzie ba- Przyjęcie propozycji uzupełnienia porządku dzien- dać, jakim sposobem i kto został nagrany, ale przede nego oznaczać będzie, że Sejm wyraził zgodę na za- wszystkim kto za to odpowiada i kto powinien pono- stosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu. sić odpowiedzialność. My myśleliśmy, że ta afera do- Przystępujemy do głosowania. tyczy tylko Platformy Obywatelskiej, polityków m.in. Kto z państwa posłów jest za uzupełnieniem po- PSL-u, jak również wielu innych. Ale okazuje się, że rządku dziennego o punkt obejmujący sprawozdanie również Prawo i Sprawiedliwość boi się tej afery. Dla- Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży i Komisji Samo- tego apeluję do państwa, żeby głosować za naszym rządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o posel- wnioskiem, aby w informacji bieżącej wyjaśnić pro- skim projekcie ustawy o zmianie ustawy Karta Na- blem i poprosić pana prezesa Rady Ministrów o wy- uczyciela oraz niektórych innych ustaw, proszę pod- jaśnienie stanu faktycznego tego, jakie działania nieść rękę i nacisnąć przycisk. rząd podjął (Dzwonek) i w jakiej sprawie pisze do Kto jest przeciw? prezydenta pan Marek Falenta. Dziękuję. (Oklaski) Kto się wstrzymał? (Głos z sali: Rząd PO–PSL wtedy był.) Głosowało 413 posłów. Za – 229, przeciw – 183 i 1 wstrzymał się. Sejm propozycję przyjął. Marszałek: Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-mi- Drugi wniosek zgłosił klub Prawo i Sprawiedli- nutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusji nad wość, ale rozumiem, że klub nie myśli zabierać głosu sprawozdaniem ministra spraw wewnętrznych i ad- w tej sprawie. ministracji z realizacji w 2018 r. ustawy o nabywaniu Jest wniosek o przerwę. nieruchomości przez cudzoziemców. Informuję Wysoką Izbę, że Konwent Seniorów Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wy- omawiał tę kwestię, sprawę. słuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów W tym przypadku, proszę państwa, jedyną decy- i kół w dyskusjach nad sprawozdaniami komisji o pro- zję może podjąć Sejm, Wysoka Izba w głosowaniu. jektach uchwał dotyczących patronów roku 2020. Jest wniosek o przerwę i w takim razie ten wnio- Prezydium Sejmu proponuje także, aby w dysku- sek poddam pod głosowanie. sjach nad pozostałymi punktami porządku dzienne- Przystępujemy do głosowania. go Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imie- Kto z państwa posłów jest za zarządzeniem prze- niu klubów i kół. rwy w obradach, proszę podnieść rękę i nacisnąć Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę rozumiał, że przycisk. Sejm propozycje przyjął. (Poseł Tomasz Jaskóła: Panie marszałku, zwoła- Sprzeciwu nie słyszę. nie Konwentu.) Na podstawie art. 194 ust. 1 regulaminu Sejmu Kto jest przeciw? dwa uprawnione podmioty zgłosiły propozycje tema- Kto się wstrzymał? tów informacji bieżącej do rozpatrzenia na bieżącym Głosowało 410 posłów. Za – 176, przeciw – 231, posiedzeniu Sejmu. wstrzymało się 3. W związku z brakiem jednolitej opinii Konwentu Sejm wniosek odrzucił. Seniorów wyboru informacji bieżącej Sejm dokona W związku z tym będziemy głosować, proszę w głosowaniu. państwa. Przypominam, że zgodnie z art. 194 ust. 4a regu- Wybór informacji jest tu zaproponowany w kolej- laminu Sejmu Sejm wybierze tę informację bieżącą, ności zgłoszenia. Pierwsza informacja została zgło- która uzyska większość głosów. szona przez klub Prawo i Sprawiedliwość. Oznacza to, że wybrana zostanie ta informacja, Przystępujemy do głosowania nad informacją bie- która uzyska więcej głosów za. żącą w sprawie działań ministra środowiska na rzecz Z wnioskiem formalnym zgłosił się w tym momen- polskiej wsi, zgłoszoną przez Klub Parlamentarny cie pan poseł Tomasz Jaskóła z klubu Kukiz’15. Prawo i Sprawiedliwość. Proszę bardzo. Kto z państwa posłów jest za wyborem tej informa- Czas – 1 minuta. cji bieżącej, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Tomasz Jaskóła: Głosowało 413 posłów. Za – 228, przeciw – 183, wstrzymało się 2 posłów. Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na Przypominam, że za wyborem tej informacji gło- podstawie art. 184 wnoszę w imieniu klubu o zwoła- sowało 228 posłów. nie Konwentu Seniorów w sprawie uzupełnienia po- Teraz będziemy głosować nad drugą informacją. rządku dziennego o informację bieżącą dotyczącą Przystępujemy do głosowania nad informacją bie- afery podsłuchowej. Jest to sprawa, w której mój klub żącą w sprawie wszelkich informacji związanych 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt uchwały dotyczącej 20. rocznicy wizyty Jego Świętobliwości Jana Pawła II w Sejmie i Senacie 7

Marszałek wiek i pełna prawda o człowieku, jego niezbywalne prawa i prawa całej wspólnoty, której na imię Naród«. z tzw. aferą taśmową… Już może nie będę czytał Słowa wypowiedziane przez Ojca Świętego są dla tego… (Poruszenie na sali) nas wciąż żywe i cenne, stanowią moralny drogowskaz (Głos z sali: Proszę czytać.) dla całego kraju. Także ta, mająca wówczas funda- Przeczytać. Proszę bardzo. mentalne znaczenie deklaracja: »Polska ma pełne (Poseł Cezary Grabarczyk: Chcemy wiedzieć, za prawo, aby uczestniczyć w ogólnym procesie postępu czym głosujemy.) i rozwoju świata, zwłaszcza Europy. Integracja Polski …nielegalne podsłuchy w restauracji Sowa i Przy- z Unią Europejską jest od samego początku wspiera- jaciele, w tym stanowiska rządu wobec wniosku Mar- na przez Stolicę Apostolską«. ka F. – kropka (Wesołość na sali, oklaski) – o ułaska- Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w 20. rocznicę wienie złożonego do prezydenta RP, a także stanu wizyty Jana Pawła II w Sejmie i Senacie, oddaje hołd zabezpieczenia przed inwigilacją i podsłuchami naj- Ojcu Świętemu oraz pragnie podkreślić, że Papież ważniejszych osób w państwie, zgłoszoną przez Klub Polak pozostaje aktualnym wzorcem dla kształtowa- Poselski Kukiz’15. nia relacji – opartych na prawdzie, miłości i pokoju Kto z państwa posłów jest za wyborem tej informa- we współczesnym społeczeństwie”. cji bieżącej, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Proszę państwa posłów o przyjęcie uchwały przez Kto jest przeciw? aklamację. (Oklaski) Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. (Poseł Adam Szłapka: Boją się.) Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę dotyczącą (Głos z sali: Czego się boją?) 20. rocznicy wizyty Jego Świątobliwości Jana Pawła Głosowało 413 posłów. Za – 187, przeciw – 226, II w Sejmie i Senacie. nikt się nie wstrzymał. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. po- Stwierdzam, że Sejm wybrał informację bieżącą rządku dziennego: Wybór wicemarszałka Sejmu w sprawie działań ministra środowiska na rzecz pol- (druk nr 3510). skiej wsi. W związku z wygaśnięciem mandatu wicemarsza- (Głos z sali: Takie zaskoczenie.) łek Sejmu pani poseł Beaty Mazurek grupa posłów Punkty porządku dziennego bieżącego posie- przedłożyła wniosek o wybór na stanowisko wice- dzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością marszałka Sejmu pani poseł Małgorzaty Gosiewskiej. zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent (Oklaski) Seniorów. Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Ter- Informacja w tej sprawie, a także wykaz ustaw, leckiego w celu przedstawienia tej kandydatury. które Senat przyjął bez poprawek, są dostępne w Sys- temie Informacyjnym Sejmu. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po- Poseł Ryszard Terlecki: rządku dziennego: Przedstawiony przez Prezy- dium Sejmu projekt uchwały dotyczącej 20. rocz- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwalam sobie nicy wizyty Jego Świętobliwości Jana Pawła II przedstawić kandydaturę pani poseł Małgorzaty Ma- w Sejmie i Senacie (druk nr 3511). rii Gosiewskiej na wicemarszałka Sejmu. Proszę państwa posłów o powstanie, odczytam Pani poseł Małgorzata Gosiewska, w młodości projekt uchwały. związana z gdańskim Niezależnym Zrzeszeniem Stu- (Zebrani wstają) dentów, doświadczenie zawodowe zdobyła jako pra- „Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej doty- cownik Komisji Krajowej Niezależnego Samorządne- cząca 20. rocznicy wizyty Jego Świętobliwości Jana go Związku Zawodowego „Solidarność”. Realizowała Pawła II w Sejmie i Senacie się w działalności samorządowej jako radna gminy 11 czerwca 1999 r. miała miejsce wizyta Ojca Bielany, radna m.st. Warszawy, radna Sejmiku Wo- Świętego Jana Pawła II w Sejmie i Senacie. Była to jewództwa Mazowieckiego i wiceburmistrz dzielnicy pierwsza wizyta następcy św. Piotra w gmachu par- Ursus. Od początku swojej kariery politycznej zwią- lamentu narodowego. Dla nas, Polaków, wydarzenie zana z Porozumieniem Centrum, członek założyciel to zyskało wymiar zarówno symboliczny, jak i hi- Prawa i Sprawiedliwości, doradca do spraw polityki storyczny. Potwierdziło bowiem, że kierunek prze- wschodniej prezydenta Rzeczypospolitej śp. prof. Le- mian politycznych obrany po upadku komunizmu cha Kaczyńskiego. W Kancelarii Prezydenta pomy- jest właściwy. słodawczyni systemowej pomocy humanitarnej w re- W trakcie spotkania z parlamentarzystami Jan jonach konfliktów zbrojnych, w tym spektakular- Paweł II wygłosił na forum uroczystego Zgromadze- nych projektów specjalnych – organizatorka wyjaz- nia Posłów i Senatorów przesłanie: »Dziś, w tym dów wakacyjnych dla poszkodowanych w wojnie miejscu, w jakiś sposób szczególny uświadamiamy dzieci gruzińskich, a także dla młodych Palestyń- sobie zasadniczą rolę, jaką w demokratycznym pań- czyków ze Strefy Gazy, inicjatorka pomocy bezpo- stwie spełnia sprawiedliwy porządek prawny, które- średniej, konwojów humanitarnych do zniszczo- go fundamentem zawsze i wszędzie winien być czło- nych miejscowości tzw. strefy buforowej w Gruzji. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 8 Wybór wicemarszałka Sejmu

Poseł Ryszard Terlecki 20. rocznica wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Sejmie”, które odbędzie się w dniu dzisiejszym Poseł na Sejm Rzeczypospolitej V, VII i VIII kadencji, o godz. 13 w holu głównym. skupiona przede wszystkim na obronie polskiej racji Uprzejmie informuję, że w dniu dzisiejszym odbę- stanu i prawdy historycznej. Aktywna i obecna na dą się posiedzenia Komisji: kijowskim Majdanie podczas rewolucji godności, póź- — Administracji i Spraw Wewnętrznych – o godz. niej wielokrotnie na pierwszej linii konfliktu ukra- 10.30, ińsko-rosyjskiego w Donbasie. Autorka raportu o ro- — Etyki Poselskiej – o godz. 10.30, syjskich zbrodniach wojennych na wschodniej Ukra- — Finansów Publicznych wspólnie z Komisją inie, dokumentu złożonego w Międzynarodowym Sprawiedliwości i Praw Człowieka – o godz. 10.30, Trybunale Karnym w Hadze. Wiceprzewodnicząca — do Spraw Petycji – o godz. 10.30, Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Łączno- — do Spraw Unii Europejskiej – o godz. 12, ści z Polakami za Granicą Sejmu Rzeczypospolitej, — Infrastruktury – o godz. 12, wiceprzewodnicząca zgromadzeń parlamentarnych — Śledczej do zbadania prawidłowości i legalności Polski i Ukrainy oraz Polski i Litwy. Przewodnicząca działań oraz występowania zaniedbań i zaniechań parlamentarnych grup bilateralnych Polski i Gruzji organów i instytucji publicznych w zakresie zapewnie- oraz Polski i Rumunii. nia dochodów Skarbu Państwa z tytułu podatku od Bogate doświadczenie zawodowe i parlamentarne towarów i usług i podatku akcyzowego – o godz. 12, oraz wybitne zdolności organizacyjne dowodzą, że — Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immuni- pani Małgorzata Maria Gosiewska jest właściwym tetowych – o godz. 13, kandydatem na funkcję wicemarszałka Sejmu Rze- — do Spraw Unii Europejskiej – o godz. 13.30, czypospolitej Polskiej. Dziękuję panu marszałkowi. — Obrony Narodowej – o godz. 14, Oklaski ( ) — Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki – o godz. 16, — Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika- Marszałek: cjach – o godz. 16, — do Spraw Kontroli Państwowej – o godz. 17, Dziękuję panu posłowi. — Polityki Społecznej i Rodziny – o godz. 18, Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos w sprawie zgłoszonej kandydatury? — Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych Jeżeli nikt się nie zgłasza, to możemy przejść do i Leśnictwa – o godz. 18. głosowania. W dniu dzisiejszym odbędą się również posiedze- Zgodnie z art. 5 ust. 6 w związku z art. 4 ust. 3 nia następujących zespołów parlamentarnych: regulaminu Sejmu Sejm wybiera wicemarszałka Sej- — Parlamentarnego Zespołu ds. Dziedzictwa mu bezwzględną większością głosów. Świętego Jana Pawła II – o godz. 12, Przystępujemy do głosowania. — Parlamentarnego Zespołu Górnictwa i Ener- Kto z państwa posłów jest za wyborem na stano- gii – o godz. 14, wisko wicemarszałka Sejmu pani poseł Małgorzaty — Parlamentarnego Zespołu ds. Organizacji Gosiewskiej, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Ochrony Zdrowia – o godz. 14, Kto jest przeciw? — Odbędzie się też wspólne posiedzenie Parla- Kto się wstrzymał? mentarnego Zespołu ds. Morskiej Energetyki Wiatro- Głosowało 406 posłów. Większość bezwzględna wej oraz Parlamentarnego Zespołu Górnictwa – 204. Za głosowało 247, przeciw – 121, wstrzymało i Energii – o godz. 18. Dziękuję. się 38. (Część posłów wstaje i klaszcze) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska) głosów wybrał panią poseł Małgorzatę Gosiewską na stanowisko wicemarszałka Sejmu. Dziękuję. Wicemarszałek Gratuluję. Małgorzata Kidawa-Błońska: I proszę pana posła sekretarza o odczytanie ko- munikatów. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- zwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmia- Sekretarz Poseł Marcin Duszek: nie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz nie- których innych ustaw (druki nr 3236 i 3423). W związku z przypadającą w tym roku 20. rocz- Proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedsta- nicą wizyty Jana Pawła II w polskim parlamencie wienie sprawozdania komisji, a państwa posłów pro- marszałek Sejmu uprzejmie zaprasza na uroczyste szę o ciszę na sali. (Gwar na sali) otwarcie wystawy pt. „Dar odzyskanej wolności. Bardzo proszę. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych 9

Poseł Sprawozdawca łalności i ewentualna likwidacja PSA. Drugie zało- Grzegorz Lorek: żenie to elastyczność – projektowane przepisy nie ograniczają swobody akcjonariuszy tam, gdzie nie Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! jest to niezbędne z uwagi na bezpieczeństwo obrotu W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian i ochronę wierzycieli lub akcjonariuszy mniejszościo- w kodyfikacjach mam zaszczyt przedstawić sprawoz- wych. Do minimum zostały ograniczone wymogi danie komisji w sprawie rządowego projektu ustawy formalne związane z utworzeniem, prowadzeniem o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz i likwidacją spółki. niektórych innych ustaw, druki nr 3236 i 3423. W toku prac komisja rozpatrzyła 16 poprawek. Za Marszałek Sejmu na podstawie art. 87 ust. 2 re- najważniejszą można uznać poprawkę nr 3, która gulaminu Sejmu skierował powyższy projekt do Ko- reguluje kwestię egzekucji administracyjnej z akcji misji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach PSA podlegających dematerializacji, czyli zarejestro- w celu jego rozpatrzenia. Komisja Nadzwyczajna na waniu w rejestrze akcjonariuszy. W uzasadnieniu tej posiedzeniu w dniu 9 maja rozpatrzyła projekt. Przy- poprawki zawarte jest następujące sformułowanie: pomnę, że ten projekt dotyczy bardzo ważnej sprawy Kwestie te zostały uregulowane identycznie jak w przy- – potrzeby wprowadzenia do polskiego porządku jętym przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów prawnego nowego typu spółki kapitałowej, tzw. pro- projekcie, który przewiduje obligatoryjną demateria- stej spółki akcyjnej, PSA, co wynika z analizy oto- lizację akcji spółki akcyjnej i spółki komandytowo- czenia prawnego i funkcjonowania w Polsce tzw. -akcyjnej. start-upów i jest odpowiedzią na postulaty tego śro- Ważną zmianę zawiera poprawka nr 13, która dowiska i biznesu składane do resortu. Celem pro- wprowadza podstawę do objęcia tajemnicą zawodową jektu jest tworzenie ram prawnych umożliwiających danych zgromadzonych w rejestrze akcjonariuszy. dynamiczny rozwój start-upów. Chodzi o zmianę w art. 147 ustawy o obrocie instru- Start-upy to zwykle młode firmy poszukujące ni- mentami finansowymi. szy rynkowej. Ich działalność często opiera się na Z kolei spośród 13 poprawek zgłoszonych na po- innowacyjnych pomysłach, nowych technologiach siedzeniu komisji istotna jest poprawka nr 9, która i kapitale ludzkim, który staje przed nowymi wyzwa- rozwiązuje problem braku możliwości podjęcia uchwał niami. Dzięki przewadze technologicznej mają poten- o zmianie umowy spółki, jeżeli wskazane miejsce, cjał bardzo szybkiego wzrostu, ale obecne przewidzia- w którym ma odbywać się zgromadzenie walne, znaj- ne prawem formy działania biznesowego są w odniesie- duje się za granicą. W takim przypadku w umowie niu do nich anachroniczne. spółki konieczne będzie wskazanie również przynaj- Należy wskazać, że prowadzenie działalności go- mniej jednego miejsca zgromadzenia walnego na te- spodarczej w Polsce staje przed nowymi wyzwania- rytorium RP. mi. Jest to podyktowane dynamicznym rozwojem Większość poprawek miała charakter doprecyzo- technologii i wzrostem znaczenia innowacyjności. wujący i przecinający ewentualne wątpliwości co do Potencjał polskich start-upów jest ogromny. Już treści przepisów. W kilku poprawkach przez sformu- w 2016 r. szacowano, że jeżeli zostaną stworzone łowanie „chyba że” wprost przesądzono, że dana korzystne warunki do rozwoju przedsięwzięć tego kwestia może być w umowie spółki uregulowana ina- typu, sektor ten może wygenerować w 2024 r. ponad czej. Chodzi o poprawki nr 4 i 5 spośród poprawek 2200 mln wartości dodanej i stworzyć ok. 50 tys. zgłoszonych w podkomisji oraz poprawkę nr 3 spo- miejsc pracy, co przekłada się na przychody go- śród poprawek zgłoszonych w komisji. spodarstw domowych na poziomie szacowanym na Projekt dostosowano również do zmian w przepi- 757 mln zł. sach prawa dzięki zgłoszonym w podkomisji popraw- Polscy inwestorzy i eksperci są dziś doceniani nie kom nr 15 i 16. tylko w Europie, lecz także w Dolinie Krzemowej. W imieniu komisji proponuję przyjęcie tego spra- Polska zajmuje siódmą pozycję na świecie wśród kra- wozdania i dalsze pozytywne procedowanie nad tą jów najbardziej przyjaznych start-upom i drugą, jeśli ustawą. Dziękuję. chodzi o generalne warunki do inwestowania. Ta ustawa jest potrzebna, a wręcz niezbędna dla dalszego rozwoju tej gałęzi. Zamiast podejmować próby Wicemarszałek reform konstrukcji istniejących już spółek kapitało- Małgorzata Kidawa-Błońska: wych, przyjęto rozwiązania, które mają stanowić alternatywę dla istniejących obecnie przepisów pra- Dziękuję bardzo, panie pośle. wa. Wynika to z pewnych ograniczeń prawnych, za- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- kresu niezbędnych zmian oraz względów bezpieczeń- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- stwa obrotu. czeń w imieniu klubów i kół. PSA opiera się na dwóch podstawowych założe- Otwieram dyskusję. niach. Pierwsze to prostota w praktyce funkcjonowa- Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz nia spółki, czyli łatwe założenie, prowadzenie dzia- Lorek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 10 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych

Poseł Grzegorz Lorek: Lepszą proporcjonalną drogą do realizacji projektu jest zatem stworzenie nowej formuły prawnej i po- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- zostawienie firmom, które dzisiaj działają w innych soka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedli- formach, decyzji co do tego, czy chcą z niej skorzy- wość popiera rządowy projekt ustawy o zmianie usta- stać, np. przekształcić się w PSA. wy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych in- W Europie powstają formuły działalności dedyko- nych ustaw, druki nr 3236 i 3423. wane innowacyjnym firmom. Dobrym przykładem Podejmujemy dziś dyskusję o bardzo ważnym pro- jest słowacka prosta spółka akcyjna, która funkcjo- jekcie ustawy, który odpowiada na wyzwania związa- nuje u naszych sąsiadów od 1 stycznia 2017 r., czy ne z potrzebą zmian w otoczeniu prawnym dotyczą- francuska uproszczona spółka akcyjna SAS, która cym prowadzenia biznesu opartego przede wszystkim cieszy się ogromną popularnością we Francji. W więk- na nowych technologiach i innowacyjności. szości krajów Unii Europejskiej można założyć spół- Inicjatorem proponowanych zmian jest środowi- kę kapitałową z minimalnym początkowym wkładem sko start-upów. Wprowadzanie zmian zostało zapo- pieniężnym, np. 1 euro. czątkowane przez analizy i dyskusje podejmowane Wspólny rynek daje możliwość konkurowania już w 2016 r. „Biała księga innowacji” z września w zakresie otoczenia prawnego z innymi krajami 2016 r. potwierdziła, że wspieranie innowacji powin- Unii Europejskiej. Przełomowe znaczenie tego pro- no polegać m.in. na zmianach w otoczeniu prawnym jektu ustawy jest ogromne, gdyż nie możemy zostać spółek. w tyle, choć inspiracją do koncepcji PSA są potrzeby W trakcie prac nad ustawą zebrano opinie zarów- start-upów, to nowe narzędzie będzie dostępne dla no specjalistów w dziedzinie prawa handlowego oraz każdej firmy, dla której tradycyjne ramy organizacyj- prawników praktyków, jak i potencjalnych użytkow- ne są za mało elastyczne albo zbyt skomplikowane. ników proponowanych przepisów, w tym przedstawi- PSA opiera się na dwóch podstawowych założe- cieli start-upów i inwestorów. PARP przeprowadziła niach. Pierwszym jest prostota w praktyce funkcjo- także badania ankietowe. 73% badanych, którzy nowania spółki, czyli jej łatwe założenie i działanie. wzięli udział w tych badaniach, uważa, że potrzebna Drugim jest brak barier formalnych i finansowych jest nowa formuła prawna dla start-upów. na starcie – wystarczy kapitał akcyjny w wysokości We wrześniu 2016 r. powołany został zespół eks- 1 zł, a założenie spółki będzie możliwe w systemie pertów, który opracował rekomendacje dotyczące rejestracji spółki on-line w 24 godziny. prostej spółki akcyjnej, PSA. W skład tego zespołu Zamiast kapitału zakładowego PSA tworzony jest weszli wybitni przedstawiciele nauki prawa handlo- kapitał akcyjny. Akcje nie stanowią jego części, nie wego oraz prawnicy praktycy obsługujący na co dzień mają wartości nominalnej. Akcje można objąć za pra- m.in. start-upy. cę, usługi, zachowując kluczowy wpływ na decyzje W projekcie zamiast podejmowania próby reform w spółce, dzięki szczególnemu rodzajowi uprzywile- zasad działania istniejących już spółek kapitałowych jowania akcji, tzw. akcjom założycielskim, inwestorzy proponuje się utworzenie nowej formuły spółki han- mogą też uchronić się przed utratą swojej wiodącej dlowej. Wynika to z pewnych ograniczeń prawnych, pozycji na etapie poszukiwania kapitału. Wystarczy zakresu niezbędnych zmian oraz względów bezpie- jednoosobowy zarząd, nie ma obowiązku tworzenia czeństwa obrotu. Przewidziane rozwiązania mają rady nadzorczej. Można też stworzyć jeden organ, stanowić alternatywę dla istniejących obecnie kon- w którym łączy się zarządzanie i nadzór, tj. radę dy- strukcji prawnych. rektorów. Na taki sposób wprowadzania regulacji zdecydo- Uważamy, że te propozycje idą w dobrym kie- wano się z kilku powodów. Po pierwsze, nie należy runku. W toku prac komisji uwzględniono szereg przeprowadzać operacji na setkach tysięcy podmio- poprawek. tów. W Polsce działa ponad 450 tys. spółek z o.o. – to W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- ponad 84% wszystkich spółek handlowych – i ok. 12 tys. spółek akcyjnych. Dla wielu klasycznych biz- wiedliwość zdecydowanie rekomenduję dalsze procedowanie nad projektem ustawy i składam dwie po- nesów, które nie opierają się na innowacjach czy ka- 34 pitale ludzkim, dzisiejsze spółki kapitałowe są narzę- prawki. Poprawka 1. do art. 300 § 2 i poprawka 2. dziem, które sprawdza się w praktyce. do art. 2 ustawy z dnia 17 lutego Kodeks postępowa- Po drugie, wprowadzając głębokie zmiany doty- nia cywilnego. czące tych spółek, należałoby zobowiązać wszystkie istniejące podmioty, aby dostosowały swoje struktury do nowych przepisów, np. do zlikwidowania kapi- Wicemarszałek tału zakładowego. Nawet jeśli ostrożnie założymy, że Małgorzata Kidawa-Błońska: koszty takich działań, np. zmian umowy spółki, będą minimalne, to dla istniejących spółek z o.o. ge- Dziękuję bardzo. Dziękuję, panie pośle. nerowałoby to globalny koszt o wysokości ponad Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Osos, Plat- 680 mln zł. forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych 11

Poseł Katarzyna Osos: wobec druków sejmowych nr 3236 i 3423, dotyczące projektu ustawy Kodeks spółek handlowych. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Proszę państwa, założeniem tego projektu było Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska przed- utworzenie czegoś pośredniego między spółką z o.o. stawię stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nad- a spółką akcyjną, co miało umożliwić zakładanie zwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach dotyczą- firm innowacyjnych, tzw. start-upów, w prosty spo- cego projektu zawartego w druku nr 3236. sób. Obecnie trzeba jednak powiedzieć, że spółki Projekt zmierza do wprowadzenia do systemu no- z o.o. i spółki akcyjne oparte są na kapitale zakłado- wego typu spółki kapitałowej, prostej spółki akcyjnej. wym, natomiast PSA będzie oparta na kapitale ak- Projektodawcy zakładają, że procedowany typ spółki cyjnym, teoretycznym kapitale akcyjnym, bowiem będzie miał zastosowanie do uruchamiania przedsię- można w ten kapitał wliczyć pracę, wycenę jakichś wzięć opartych na nowoczesnych technologiach, że środków. pozwoli połączyć nowatorskie rozwiązania na wcze- Podstawowym zarzutem, jaki mamy wobec tej snych etapach rozwoju, innowacyjność i przedsiębior- ustawy, jest pewność obrotu gospodarczego. Otóż nie czość. Intencje oczywiście dobre, ale podkreślaliśmy może być tak, że idąc drogą tworzenia nowych uła- już podczas pierwszego czytania: czy faktycznie bę- twień dla innowacyjnych przedsięwzięć, z drugiej dzie łatwiej, taniej i mniej rygorystycznie. strony nadmiernie obciążamy ryzykiem wierzycieli. Nazwanie spółki prostą nie oznacza, że konstruk- Bowiem gdyby te spółki, tzw. proste spółki akcyjne, cja będzie prosta. Podkreślają to również chociażby istniały w momencie rozruchu przez rok, dwa, trzy, przedstawiciele katedr prawa handlowego polskich uniwersytetów. Wskazują, że projekt to istne mon- to można by się było zastanowić, czy to nie jest słusz- strum prawne zawierające mnóstwo błędów. na droga. Natomiast idziemy w odwrotnym kierun- Oczywiście trzeba się skoncentrować zarówno na ku: raz, że robimy je w zasadzie bezterminowo, dwa pewnych ułatwieniach, jak i na ochronie uczestników – umożliwiamy jeszcze przekształcenie obecnych obrotu, a w tym projekcie bardzo dużo mówi się o in- spółek z o.o. w proste spółki akcyjne. teresach wspólników, a nie ma w nim dobrego zabez- A zatem, idąc prostą drogą, z jednej strony pod- pieczenia interesów wierzycieli. Stąd jest zagrożenie, wyższamy sankcje karne za nieuczciwe prowadzenie że instytucje finansowe, widząc, że mają do czynienia działalności i różne obiegi VAT-owskie, a z drugiej z prostą spółką akcyjną, mogą nie traktować jej po- strony otwieramy następną spółkę, której, szczerze ważnie albo żądać dodatkowych zabezpieczeń, a po- mówiąc, nikt nie zlokalizuje, i nie wiadomo, kiedy szkodowani kontrahenci mieliby pretensje do pań- i co ona zrobi. Pytanie jest więc takie, gdzie jest stwa, że niedostatecznie zabezpieczyło ich interesy. granica ryzyka wierzyciela, dlatego że dostawca, Dziś start-upy mają do wyboru spółkę z ograni- kooperant, który współpracuje z tego typu firmą, czoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną. Aż 71% musi mieć zapewnione przynajmniej prawdopodo- założycieli start-upów wybiera spółkę z o.o. Należa- bieństwo uzyskania zapłaty za wykonane przez sie- łoby się zastanowić, czy ewentualnie tej spółki nie bie usługi bądź pracę itd. Nie możemy grać w poke- zmodyfikować, czy wprowadzić zmiany ułatwiające ra na tej zasadzie, że to jest firma innowacyjna, więc funkcjonowanie i pozwalające zlikwidować bariery, może upaść i zostawić po sobie pokłosie, czyli nabrać o których dziś mówią przedsiębiorcy, a nie wprowa- kredytów i zniknąć. Na dobrą sprawę, co jest naj- dzać nowy typ spółki, która w założeniu ma być pro- gorsze, taka spółka za nic nie odpowiada, za nic nie sta, a już widać, że będzie skomplikowana. odpowiadają akcjonariusze. Mało tego, zastana- Zdajemy sobie sprawę, że postęp skłania do uru- wiam się, jak będzie ogłaszana jej upadłość i czy chamiania nowych form prowadzenia działalności w ogóle jest możliwe ogłoszenie upadłości, bowiem gospodarczej, jednak to co dziś proponuje się w tym sąd nie będzie miał podstawy do stwierdzenia upa- projekcie, także po pracy w komisji, w naszej opinii dłości, ponieważ musi stwierdzić, że istnieje jakiś nie zasługuje na aprobatę. Dziękuję. kapitał, istnieją jakieś środki na pokrycie postępo- wania upadłościowego. Wicemarszałek Ostatnia sprawa to sprawa prostej spółki akcyj- Małgorzata Kidawa-Błońska: nej. Nazwa piękna, projekt zawiera 123 artykuły, nie wiem, co tu ma być prostego. Z prostego idziemy Dziękuję bardzo, pani poseł. w krzywe, skomplikowane, zawiłe. Otóż, proszę pań- Pan poseł Jerzy Jachnik, klub Kukiz’15. stwa, zmodyfikujmy k.s.h., zmodyfikujmy ustawę o spółkach z o.o., o spółkach akcyjnych. Pomyślmy o podatkach, o pewności obrotu gospodarczego, a nie Poseł Jerzy Jachnik: szukajmy zawiłych dróg. Z jednej strony ustawowo uszczelniacie VAT, a z drugiej strony otwieracie furt- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu kę dla kolejnych firm kombinatorów. Nie będziemy Kukiz’15 chciałem przedstawić nasze stanowisko popierać tego projektu. Dziękuję. (Oklaski) 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 12 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych

Wicemarszałek Poseł Jerzy Meysztowicz: Małgorzata Kidawa-Błońska: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność Dziękuję bardzo, panie pośle. przedstawić opinię klubu Nowoczesna na temat pro- Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Paszyk, Pol- jektu z druku nr 3236, czyli rządowego projektu usta- skie Stronnictwo Ludowe – Unia Europejskich De- wy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz mokratów. niektórych innych ustaw. Zostało tu już powiedziane, że czasami dobre pomysły, jeżeli nie zostaną w sposób rozsądny wpro- Poseł Krzysztof Paszyk: wadzone, mogą wywołać więcej zamieszania i szkody, niż przewidzieli pomysłodawcy, i być może ten Dziękuję. projekt jest tego przykładem. Otóż sam fakt, że two- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! rzy się nową formę funkcjonowania firm i prowadze- W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stron- nia działalności gospodarczej poprzez prostą spółkę nictwa Ludowego – Unii Europejskich Demokratów akcyjną, nie jest sam w sobie zły, dlatego że daje się chciałbym zaprezentować stanowisko klubu w spra- przedsiębiorcy możliwość wyboru, w jakiej formule wie sprawozdania komisji o rządowym projekcie usta- najłatwiej mu będzie funkcjonować. Szczególnie je- wy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz śli chodzi o młodych przedsiębiorców, którzy dopie- niektórych innych ustaw, druki nr 3236 i 3423. ro zaczynają funkcjonować na rynku i w gospodar- Wiele już o tym projekcie dzisiaj przedmówcy po- ce, źle by się stało, gdyby takie osoby, jeżeli jakiś wiedzieli, jeśli chodzi o jego założenia. Co do ogólnej projekt by się nie powiódł, były obciążone przez idei wypada się zgodzić, że jest potrzebna w Polsce wiele następnych lat kłopotami związanymi z upa- nieustanna praca, jeśli chodzi o wyzwalanie inwencji dłością firmy, co nie oznacza, że nie mamy się po- osób chcących podejmować niestandardową działal- chylić nad tym, o czym pan poseł Jachnik powie- ność gospodarczą, innowacyjną działalność gospo- dział, a mianowicie zabezpieczeniem ewentualnie darczą, mających dobre pomysły, bo tego – chyba tych firm i tych osób, które współpracują z taką w tej sprawie zgodzimy się w tej Izbie ponad tym nowo powstałą firmą. W związku z tym pytanie jest takie, czy zapisy, które są zawarte w tej ustawie, gorącym sporem politycznym – wśród młodych Pola- w jakikolwiek sposób to gwarantują. Odpowiedź ków nie brak. Nawet zaryzykowałbym tezę, że sta- brzmi: nie gwarantują, bo nie wiemy, jak to będzie nowczo wyprzedzają oni pod tym względem swoich wyglądało. rówieśników z innych krajów Unii Europejskiej czy Pytanie jest takie: Czy uda się na ostatnim etapie też innych potęg światowych, a potwierdzeniem tego prac parlamentarnych wyłapać jeszcze te niedocią- jest swoistego rodzaju eksploracja naszych absolwen- gnięcia tej ustawy i je poprawić? Nie sądzę. Damy tów wyższych uczelni przez światowe, globalne kor- oczywiście szansę, w związku z tym będziemy za poracje, które tych talentów, ludzi mających świetne dalszym procedowaniem tej ustawy i w zależności od pomysły, poszukują, tylko że od ogólnej idei, od ogółu tego, jaki będzie końcowy efekt pracy komisji, będzie- do szczegółu, jak widać na przykładzie tego projektu, my podejmować decyzję o poparciu lub nie tego pro- daleka droga. jektu. Niemniej jednak można powiedzieć, że wszyst- I tu jako klub Polskiego Stronnictwa Ludowego kie działania zmierzające do tego, że się będzie uła- chcielibyśmy zwrócić uwagę na to, podobnie jak po- twiać działalność gospodarczą i rozpoczynanie dzia- wiedzieli przedmówcy, że droga do uproszczenia, uła- łalności gospodarczej przez nowe podmioty, należy twienia nie może prowadzić przez wcześniejsze utrud- wspierać. Pytanie dotyczy też zapisu umożliwiające- nienie i skomplikowanie, a trudno nie odnieść takiego spółkom obecnym, które działają na podstawie go wrażenia, Wysoka Izbo, że tenże projekt właśnie wpisu do KRS-u jako spółki z ograniczoną odpowie- w takie zawiłości osoby chcące podejmować działal- dzialnością, bardzo szybkie przekształcenie się ność gospodarczą, tworzyć stand-upy niestety prowa- w prostą spółkę akcyjną. Rzeczywiście to może być dzi. W związku z tym ciężko nam będzie wprost po- próba ucieczki wtedy, gdy jakaś firma ma kłopoty przeć tenże projekt ustawy. Liczymy jeszcze na pro- i widzi, że zarząd może odpowiadać materialnie za jektodawców, jeśli chodzi o wyeliminowanie tych za- niektóre zobowiązania. To może być taka prosta for- sadniczych zawiłości, i od tego będziemy uzależniać ma ucieczki od tych zobowiązań, w związku z tym to poparcie tego projektu. Dziękuję bardzo. rzeczywiście budzi kontrowersje. Niemniej kierunek jest dobry, być może jest rzeczywiście taka potrzeba, żeby wprowadzić jeszcze jedną formę prowadzenia Wicemarszałek działalności gospodarczej. Natomiast jest pytanie, Małgorzata Kidawa-Błońska: czy akurat ten projekt i te zapisy będą temu służyły. W związku z tym, tak jak mówię, będziemy za dal- Dziękuję bardzo, panie pośle. szym procedowaniem w komisji, natomiast ostatecz- Bardzo proszę, pan poseł Jerzy Meysztowicz, klub ny wynik tych prac zadecyduje o naszym głosowaniu Nowoczesna. nad tą ustawą. Dziękuję bardzo. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych 13

Wicemarszałek Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję bardzo, panie pośle. Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Paszyk, Pol- Bardzo proszę, pan poseł Zbigniew Gryglas, Pra- skie Stronnictwo Ludowe – Unia Europejskich De- wo i Sprawiedliwość. mokratów.

Poseł Zbigniew Gryglas: Poseł Krzysztof Paszyk: Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Środowisko Dziękuję bardzo. przedsiębiorców, zwłaszcza tych najbardziej innowa- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Właściwie moje cyjnych przedsiębiorców, środowisko start-upów cze- pytanie nawiązuje do wystąpienia klubowego. Czy kało na te regulacje od dłuższego czasu. Był rzeczy- państwo, przygotowując ten projekt ustawy, mieliście wiście dylemat, czy zmieniać przepisy dotyczące ist- w polu widzenia właśnie to, żeby ta forma prawna niejących spółek, w szczególności spółek z ograniczo- spółki ułatwiała wchodzenie nowym osobom w ob- ną odpowiedzialnością, czy tworzyć nową formę szar prowadzenia działalności gospodarczej, czy dziś prawną. Wybrano to drugie rozwiązanie. Wydaje się, przede wszystkim liczyła się forma prawna, a te uła- że rzeczywiście ono jest tańsze, bardziej logiczne twienia i to wyzwalanie przedsiębiorczości wśród i rozsądne w tej określonej sytuacji. Polaków były drugorzędne? Chciałbym poznać tę W wystąpieniach klubowych dominowała troska motywację. Dziękuję bardzo. o sytuację wierzycieli tych spółek. Muszę powie- dzieć, że także podzielam te obawy dotyczące sytuacji wierzycieli, także sytuacji wierzycieli publicz- Wicemarszałek nych, a więc prosiłbym o informację, czy pozycja Małgorzata Kidawa-Błońska: wierzycieli będzie dobrze zabezpieczona. Zawsze w spółkach handlowych jest pewien konsensus po- Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zadać między interesami osób prowadzących działalność pytanie? gospodarczą (Dzwonek) a interesami właśnie wie- Jeżeli nie, zamykam listę. rzycieli. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Gawron, Prawo i Sprawiedliwość. Wicemarszałek Poseł Andrzej Gawron: Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! I pan poseł Jarosław Gonciarz, Prawo i Sprawie- To jest dosyć istotna, duża zmiana i całkiem nowy dliwość. twór – prosta spółka akcyjna. Na pewno w praktyce, jeżeli ustawa zostanie przyjęta, okaże się, czy spełni ona swoje zadanie. Mam pytanie do ministra. Dla- czego, proszę podać mi główne argumenty, zdecydo- Poseł Jarosław Gonciarz: wano się właśnie na to, żeby powstał ten nowy twór prawny, prosta spółka akcyjna, a nie zdecydowano Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wprowadzenie się na to, żeby właśnie spółkę z ograniczoną odpowie- nowego typu spółki kapitałowej, prostej spółki ak- dzialnością dostosować do nowych wyzwań, do nowej cyjnej jest niewątpliwie ukłonem w kierunku przed- rzeczywistości, do tych działań, jakich potrzebują sięwzięć opartych na nowoczesnych technologiach. start-upy? To, żeby maksymalnie upraszczać, nie jest Przedstawiona propozycja wachlarza spółek kapita- moim zdaniem najważniejsze w prowadzeniu działal- łowych wprowadza jednak zupełnie nowy podmiot. ności gospodarczej, bardziej ważne jest to, żeby sta- Chciałbym dopytać, czy rozważano wprowadzenie bilizować sytuację, żeby przepisy były proste, jasne. zmian w istniejących typach spółek, mianowicie I tutaj prosiłbym o podanie większej liczby argumen- w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz tów przemawiających za powstaniem prostej spółki spółce akcyjnej, w takim kierunku, aby było ono akcyjnej, a nie za zmianą w zakresie spółek z ogra- odpowiedzią na istniejące zapotrzebowanie. Dzięku- niczoną odpowiedzialnością. Dziękuję bardzo. ję. (Oklaski) 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 14 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych

Wicemarszałek się tak nie zdarzy – czego bym nie chciał, bo oczywi- Małgorzata Kidawa-Błońska: ście wolałbym, żeby realizował się pozytywny scenariusz – jeśli zrealizuje się negatywny scenariusz, to Dziękuję bardzo, panie pośle. ryzyko jest, proszę zobaczyć, praktycznie żadne. I to Na pytania odpowie podsekretarz stanu w Mini- jest jakby główny powód do tego czy główna motywa- sterstwie Przedsiębiorczości i Technologii pan mini- cja, by zastosować nowe rozwiązanie, a nie zmieniać ster Marek Niedużak. w sposób istotny – powtarzam, że to nie są drobne Bardzo proszę. zmiany – istniejące spółki z o.o. Teraz odnosząc się do kwestii tego, czy patrzyli- śmy na te ułatwienia – to było pierwsze pytanie pana Podsekretarz Stanu w Ministerstwie posła – powiem, że tak, projektowaliśmy tę zmianę Przedsiębiorczości i Technologii właśnie z myślą o tym, biorąc też pod uwagę pewne Marek Niedużak: polskie realia. Podam konkretny przykład: We Fran- cji prosta spółka akcyjna… Nie pamiętam dokładnie, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę mi pozwo- ale tam jest bardzo krótka, bardzo skrótowa regula- lić odpowiedzieć może nie tyle w kolejności zadawa- cja, która ma niewiele artykułów, a oparta jest na nych pytań, ile zgodnie z zagadnieniami, tym bar- tym, że są po prostu regularne odniesienia i odpo- dziej że pewne zagadnienia się powtarzały, pojawia- wiednio stosuje się zasady SA, przepisy dotyczące ły zarówno w pytaniach, jak i we wcześniejszych spółki akcyjnej. Nasza regulacja nie poszła, że tak wystąpieniach. powiem, taką drogą, techniką legislacyjną, która Jedna z takich kwestii, którą bym podsumował, w kraju o innej kulturze prawnej może by się spraw- jedno takie zagadnienie – czemu nowy typ spółki, dzała. Wydaje mi się, że biorąc pod uwagę polskie czemu nie zmiany czy reformy spółki z ograniczoną realia, lepiej jest, jeżeli różne kwestie, np. kwestia odpowiedzialnością. I odpowiedź – spółka z ograni- prostej spółki akcyjnej, są uregulowane wprost, a nie czoną odpowiedzialnością na dziś jest najbardziej poprzez odniesienie czy odpowiednie stosowanie popularnym wehikułem korporacyjnym. W Polsce są przepisów dotyczących innych spółek. My w ten spo- to setki, tysiące spółek, żywych organizmów gospo- sób uzyskujemy pełną regulację. darczych, które mają pozawierane umowy, które ja- Nie twierdzę i nigdy nie twierdziłem, że k.s.h. jest koś funkcjonują – lepiej, gorzej, ale funkcjonują. w ogóle prosty. Proszę sobie wziąć k.s.h., poczytać, Jeżeli natomiast zaczęlibyśmy w sposób zasadni- zobaczyć, jaka to prosta ustawa. Oczywiście, że tak czy zmieniać warunki prowadzenia tej działalności, nie jest. Prawo handlowe to jest skomplikowana ma- np. warunki dotyczące kapitału zakładowego, jakichś teria, ludzie robią z tego habilitacje, profesorowie się rezerw w tym kapitale, odpowiedzialności, organiza- kłócą, jak interpretować daną kwestię. To jest bardzo cji zarządu, to wygenerowałoby to dla tych spółek trudna materia, ale w ramach tej trudnej materii dodatkową, powiedzmy, niepewność regulacyjną, i to można stworzyć wehikuł korporacyjny, który będzie, często bardzo dużą. Tę niepewność oczywiście można powiedzmy, bardziej skomplikowany w działaniu, określić nawet bardzo wymiernie, ponieważ koszt, wymagał większych kosztów, większych przedsię- na który tutaj bodajże pan poseł sprawozdawca też wzięć – takim wehikułem jest np. spółka akcyjna, się powoływał, jest związany z koniecznością zmiany prawda, najbardziej skomplikowana – a można stwo- umowy spółki z o.o., czyli z koniecznością wizyty u rzyć coś prostszego takiego jak np. spółka jawna. notariusza, a później złożeniem wniosku do sądu re- Prosta spółka akcyjna ma być z jednej strony spółką jestrowego. To stanowi tylko ten taki najbardziej kapitałową z całą specyfiką spółek kapitałowych, ale wymierny koszt, bo oprócz tego jest jeszcze koszt z drugiej strony – najprostszą formą spośród tych związany po prostu z niepewnością dotyczącą bardzo wehikułów korporacyjnych kapitałowych. Wydaje mi istotnej zmiany reguł gry, w momencie kiedy, tak jak się, że ten cel udało nam się osiągnąć, chociaż, tak mówię, setki tysięcy przedsiębiorców grają cały czas jak mówię, zdaję sobie sprawę, że nie mówimy o spół- w tej formie, formie spółki z o.o. Dlatego nie zdecy- ce cywilnej, że to jest jednak spółka kapitałowa. dowaliśmy się na te zmiany. I teraz trzecia kwestia. Myślę, że jest ona najważ- Z kolei zaproponowanie nowej formy ma taką za- niejsza, pojawiała się w wielu pytaniach i wystąpie- letę, że – proszę zwrócić na to uwagę – wybór zawsze niach, chodzi o kwestię bezpieczeństwa obrotu. Tu będzie należał do przedsiębiorcy, on będzie decydo- przede wszystkim zadałbym takie pytanie: Co to wał. My tutaj, można powiedzieć, bierzemy na siebie znaczy – bo tak mówimy – że jakaś spółka jest bez- pewnego rodzaju ryzyko, bo może się okazać, że ta pieczna? Z jednej strony weźmy benchmark europej- forma będzie mniej popularna niż zakładamy, ale ski. Proszę państwa, w Wielkiej Brytanii, w Irlandii, wtedy nie wyniknie z tego żadna szkoda, ona po pro- w Holandii może to być nawet spółka z zerowym stu będzie mniej popularna. Patrzymy na Słowację, kapitałem zakładowym. We Francji, w Niemczech, patrzymy na Francję, gdzie jest bardzo popularna. we Włoszech – z 1 euro. Krajów, gdzie wymogi kapi- Liczymy na to, że skala innowacyjności w Polsce bę- tałowe są minimalne albo żadne, szczególnie jeśli dzie rosła, że będzie coraz więcej start-upów, że będą popatrzy się na potencjał gospodarczy, w Unii Euro- znajdowały kapitał, będą się rozwijały. Jeśli jednak pejskiej – śmiało bym tak powiedział – jest już więk- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych 15

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie bezpieczenie ich wierzytelności. Tak jak mówię, Przedsiębiorczości i Technologii w tym obszarze prawa handlowego nie wprowadza- Marek Niedużak my zmian. To jest mechanizm, który już teraz funkcjonuje. szość. To nie jest tak, że my tutaj jakby wymyślamy, A zatem zarówno ze względu na to postępowanie, odkrywamy Amerykę. Nie, my raczej staramy się jak i ze względu na to, o czym mówiłem wcześniej, w ramach naszego otoczenia regulacyjnego w tym zakresie dorównać do pewnego standardu europejskiego. czyli ze względu na ten mechanizm utrzymywania Spójrzmy teraz na benchmark polski, nie europej- rezerwy powiązanej wprost z każdorazowym rozmia- ski, tylko polski. Od bodajże 2008 r. czy 2009 r. mi- rem zobowiązań po stronie spółki, jak i z odpowie- nimalny kapitał zakładowy w spółce z o.o. wynosi dzialnością członków zarządu, taką jak w spółce 5 tys. zł. Tu padło pytanie dotyczące tego, że ktoś z o.o. czy na wzór tej w spółce z o.o., na tej podstawie będzie szedł do banku, będzie musiał brać dodatkowe stawiam tezę, że PSA jest bezpieczne dla wierzycieli, zabezpieczenie. Proszę mi tutaj, na tej sali z ręką na a na pewno jest bezpieczniejsze niż spółka z o.o., to sercu powiedzieć, że jak ktoś ma 5 tys. zł kapitału na pewno. I na pewno jest bezpieczniejsze niż te spół- zakładowego, to nie będzie potrzebował dodatkowych ki w krajach, państwach Unii Europejskiej, które zabezpieczeń z banku. Dostanie kredyt na prowadze- wymieniałem, które funkcjonują na zerowym kapi- nie działalności gospodarczej. To jest oczywiste, że tale albo na kapitale w wysokości 1 euro. już dzisiaj, jeżeli chodzi o te 5 tys. zł w przypadku Tak że bardzo dziękuję. Starałem się odpowie- spółki z o.o., to jest to taka, powiedzmy, formalność. dzieć na wszystkie pytania. (Oklaski) Ustawodawcy troszeczkę pewnie zabrakło śmiałości, by zejść do tej złotówki, bo była też taka koncepcja spółki za złotówkę, i został przy tych 5 tys. zł. Na co Wicemarszałek to starczy? Proszę mi powiedzieć, na co to starczy, Małgorzata Kidawa-Błońska: jak ktoś zaczyna działalność gospodarczą w formie spółki z o.o. I w jaki sposób to zabezpiecza interesy Dziękuję bardzo. wierzyciela? Natomiast proszę spojrzeć teraz na PSA. Zamykam dyskusję. Mamy tutaj realny mechanizm, który wiąże kapitały, W związku z tym, że w czasie drugiego czytania przy czym nie chodzi tu o kapitał zakładowy, bo to zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- się tutaj nie nazywa kapitał zakładowy, tylko rezer- ki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu wa. Ten mechanizm wiąże wysokość rezerwy – czyli kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej po prostu pieniędzy, gotówki, które trzeba utrzymy- do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawie- wać w spółce – z określaną rok w rok kwotą zobowią- nia sprawozdania. zań, a zatem rezerwy utrzymywane w spółce PSA Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. po- będą musiały być powiązane z realną wysokością rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- zobowiązań. Moim zdaniem jest to znacznie bardziej zwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmia- realny mechanizm aniżeli mechanizm, powiedział- nie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz bym, taki bardzo formalny – żeby nie powiedzieć niektórych innych ustaw (druki nr 3137 i 3457). mocniej – czyli ten zakładający kapitał zakładowy Bardzo proszę pana posła Bartłomieja Wróblew- w wysokości 5 tys. zł. skiego o przedstawienie sprawozdania komisji. Kolejna kwestia. Członkowie zarządu PSA oczy- wiście odpowiadają za zobowiązania spółki subsy- diarnie, czyli po tym, kiedy egzekucja majątku spół- Poseł Sprawozdawca ki okaże się bezskuteczna. Bartłomiej Wróblewski: I kolejna rzecz, która tutaj się pojawiła, to prze- kształcenie. Oczywiście będzie możliwość przekształ- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! cenia się, tak jak teraz w k.s.h. jest możliwość prze- Szanowni Państwo! Przedstawiam w imieniu Komi- kształcenia jednej spółki kapitałowej w drugą. Na- sji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach tomiast proszę pamiętać, że przekształcenie za każ- sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmia- dym razem zgodnie z Kodeksem spółek handlowych nie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz – tutaj żadnych zmian nie wprowadzamy – jest po- niektórych innych ustaw, druki nr 3137 oraz 3457. przedzone takim specjalnym postępowaniem: postę- Celem przedłożenia, jak wskazuje Rada Mini- powaniem komunikacyjnym, które m.in. trwa kilka strów, jest obszerna zmiana procedury cywilnej zmie- miesięcy, z pamięci mówię, chyba coś ok. 6 miesięcy, rzająca do poprawy systemu zarządzania sprawą przy czym nie dałby sobie uciąć głowy za to, i jest to z jednoczesnymi rozwiązaniami systemowymi zabez- postępowanie, w toku którego wierzyciele mogą żą- pieczającymi prawa stron oraz poprawy warunków dać zabezpieczenia, czyli jeżeli wierzyciele uznają, dla osób partycypujących w procesie. Realizacja tych że przekształcenie np. ze spółki z o.o. w prostą spół- celów ma być osiągnięta przez zmiany regulacji cy- kę akcyjną jest dla nich z pokrzywdzeniem, mają wilnoprocesowych w dziewięciu obszarach: przygo- możliwość w toku tego postępowania wystąpić o za- towania sprawy do rozpoznania, przeciwdziałania 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 16 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego

Poseł Sprawozdawca Bartłomiej Wróblewski wpłynie pozytywnie na pracę polskich sądów oraz zwiększy akceptację ich pracy przez społeczeństwo. nadużyciu prawa procesowego, dowodów, uzasadnia- W razie szczegółowych pytań pozostaję do dyspo- nia wyroków i postępowań odwoławczych, postępo- zycji Wysokiej Izby. Dziękuję. (Oklaski) wań w sprawach gospodarczych oraz innych postę- powań odrębnych, ogólnych usprawnień postępowań, kosztów sądowych, a także przepisów wprowadzają- Wicemarszałek cych i przejściowych. Małgorzata Kidawa-Błońska: Marszałek Sejmu na 77. posiedzeniu Sejmu w dniu 20 lutego 2019 r. na podstawie art. 87 ust. 2 w związ- Dziękuję bardzo, panie pośle. ku z art. 90 ust. 1 regulaminu Sejmu skierował po- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- wyższy projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia. czeń w imieniu klubów i kół. Opinie pisemne do projektu przedstawili: Krajowa Otwieram dyskusję. Izba Radców Prawnych, Rada Nadzorcza ZUS, Pol- Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Bartłomiej ska Izba Biegłych Rewidentów, Narodowy Bank Pol- Wróblewski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawie- ski, Komisja Nadzoru Finansowego oraz rzecznik dliwość. małych i średnich przedsiębiorstw. Bardzo proszę jeszcze raz. Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach na posiedzeniu w dniu 21 lutego skierowa- ła projekt do rozpatrzenia do podkomisji stałej do Poseł Bartłomiej Wróblewski: spraw nowelizacji prawa cywilnego, która po odbyciu sześciu posiedzeń zakończyła pracę 11 kwietnia Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! 2019 r. Na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej do Szanowni Państwo! Mam zaszczyt przedstawić w imie- spraw zmian w kodyfikacjach w dniu 14 maja spra- niu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wozdanie z prac podkomisji przedstawił jej przewod- nasze stanowisko wobec rządowego projektu ustawy niczący poseł Waldemar Buda. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego W posiedzeniu uczestniczyli także Łukasz Pie- oraz niektórych innych ustaw. biak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawie- Zgadzamy się oczywiście z celem, który, jak czy- dliwości, wraz ze współpracownikami, Paulina Tro- tamy w uzasadnieniu, przyświecał Radzie Ministrów nowska, specjalista w zespole prawnym Biura Rzecz- przy przygotowaniu projektu. Jest nim przemodelo- nika Finansowego, Anisa Gnacikowska, zastępca wanie kształtu procesu cywilnego celem poprawy sekretarza Naczelnej Rady Adwokackiej, wraz ze systemu zarządzania sprawą z jednoczesnymi roz- współpracownikami, Anna Suska, przedstawicielka wiązaniami systemowymi zabezpieczającymi prawa Krajowej Rady Radców Prawnych, Adrian Zwoliński, stron oraz poprawy warunków dla osób partycypu- ekspert konfederacji Lewiatan, wraz ze współpra- jących w procesie. cownikami, Jan Prasałek, pełnomocnik do spraw Te słowa mogą się wydawać wielu osobom abs- legislacyjnych Polskiego Związku Zarządzania Wie- trakcyjne, ale chodzi o rzeczy bardzo konkretne. Pro- rzytelnościami, Anna Wypych-Knieć, przedstawiciel- jekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym ka Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia, Marcin i ma doprowadzić do poprawy tych aspektów funk- Czugan, wiceprezes Zarządu Konferencji Przedsię- cjonowania sądów, które Polacy najczęściej krytyko- biorstw Finansowych w Polsce, a także pracownicy wali, a więc ograniczyć przewlekłość postępowań sekretariatu i doradca Komisji Nadzwyczajnej oraz oraz orzekanie na podstawie niewystarczającego legislatorzy z Biura Legislacyjnego. materiału dowodowego, zwiększyć terminowość roz- Na posiedzeniu odbyła się dyskusja dotycząca pro- praw, poprawić organizację sądów oraz zapewnić jektu. Wszystkie regulacje zostały w sposób systema- bardziej ludzkie traktowanie obywateli w sądach. Są tyczny omówione. Zgłoszono kilkadziesiąt poprawek, to zamierzenia rządu i przedstawionego projektu, ale w tym poprawki merytoryczne, porządkujące oraz są to też formułowane od niemal 20 lat postulaty poprawki o charakterze legislacyjnym. Prawa i Sprawiedliwości, potwierdzone nie tylko ba- Za przyjęciem projektu ustawy ostatecznie głoso- daniami opinii publicznej, ale także codziennym do- wało 5 posłów, nikt nie był przeciw, nikt nie wstrzy- świadczeniem w zakresie tysięcy spotkań z Polakami mał się od głosu. oraz porad prawnych udzielonych w biurach parla- Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kody- mentarzystów i radnych naszej formacji. fikacjach po rozpatrzeniu projektu ustawy na posie- W tym projekcie jest bardzo wiele rozwiązań, któ- dzeniach w dniach 21 lutego i 14 maja wnosi, aby re wpłyną na usprawnienie i przyspieszenie postępo- Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt usta- wań, uelastycznią proces cywilny. Słusznie kładzie- wy w brzmieniu zaproponowanym w druku nr 3457. my większy nacisk na ugodowe rozstrzygnięcie spo- Chciałbym podziękować za konstruktywną pracę ru, wydawanie w miarę możliwości wyroku już po paniom i panom posłom oraz wszystkim uczestnikom pierwszej rozprawie, zwoływanie rozpraw dzień po prac komisji, a także wyrazić nadzieję, że projekt dniu, zapobieganie i zwalczanie obstrukcji proceso- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego 17

Poseł Bartłomiej Wróblewski wątpliwie nie ma żadnego związku z przyspieszeniem postępowania cywilnego czy poprawą pozycji obywa- wej oraz ograniczanie formalizmu, np. przy ogłasza- tela przed sądem. Przeciwnie, wydaje się, że niektóre niu wyroków. Cenne jest także to, że wzmacniamy rozwiązania w efekcie mogą pogarszać dotychczaso- prawa stron słabszych, np. przez zwolnienie od opłat wy status strony w postępowaniu. Jak podkreślają sądowych osób niezamożnych oraz pracowników do- cywiliści, niekoniecznie musi być szybciej czy spraw- chodzących swoich praw wobec pracodawców. niej, bo stopień sformalizowania postępowań w prak- Podsumowując, projekt po pracach komisji oce- tyce wcale ich nie przyspiesza. Wszelkie reformy niamy bardzo pozytywnie. Jednocześnie zgłaszam koncentrujące się na przyspieszeniu wprowadzały osiem poprawek, głównie o charakterze uzupełniają- formalizm, który niestety odbywa się kosztem praw- cym i klaryfikującym. dy materialnej. Orzeczenie wydane w sprawie powin- Bardzo proszę. no być jak najbardziej adekwatne do rzetelnie usta- lonego stanu faktycznego. Także zbytni fiskalizm stoi w sprzeczności z wymiarem sprawiedliwości. Wicemarszałek Wysoka Izbo! Nowelizacja kodeksu, która miałaby Małgorzata Kidawa-Błońska: realizować tak ważne cele, o których mowa w uzasadnieniu, nie powinna mieć charakteru incydentalnego Dziękuję bardzo. i wycinkowego, lecz powinna wejść w zakres kompleksowej i zupełnej regulacji procesowej, jaką miałby być nowy Kodeks postępowania cywilnego. Ewentualna Poseł Bartłomiej Wróblewski: zmiana modelu postępowania cywilnego powinna być poprzedzona głęboką, merytoryczną dyskusją z udzia- Występując w imieniu klubu Prawo i Sprawiedli- wość, oświadczam, że klub popiera dalsze prace nad łem przedstawicieli wszystkich profesji prawniczych projektem ustawy. Bardzo dziękuję. (Oklaski) oraz środowisk naukowych, a sam projekt powinien być gruntownie dopracowany. Kolejne składane poprawki nie dopracują projektu i zdaje się, że nie pozwo- Wicemarszałek lą na osiągnięcie zakładanego celu. Małgorzata Kidawa-Błońska: Dlatego jako klub nie możemy poprzeć w całości zaproponowanych zmian. Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję bardzo, panie pośle. Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Osos, Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska – Koalicja Wicemarszałek Obywatelska. Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję bardzo, pani poseł. Poseł Katarzyna Osos: Bardzo proszę, pan poseł Jerzy Jachnik, Kukiz’15.

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Plat- forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska przedłożę Poseł Jerzy Jachnik: stanowisko wobec projektu zawartego w druku nr 3137. Ogólnym założeniem przedłożonego projektu jest, Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! jak wynika z treści uzasadnienia, usprawnienie po- W imieniu klubu Kukiz’15 chciałem przedstawić sta- stępowania cywilnego, a także poprawienie sytuacji nowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy obywatela występującego przed sądem. Projekt ten Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych in- budzi wiele wątpliwości w całym środowisku prawni- nych ustaw, druk sejmowy nr 3137. czym. Częste nowelizacje są niepożądane dla transpa- Powiem tak. Jednego nie można zarzucić Mini- rentności prawa. Warto przypomnieć, że działająca sterstwu Sprawiedliwości: że ciężko pracuje i wydaje przy ministrze do grudnia 2015 r. Komisja Kodyfika- dużo aktów prawnych, bardzo grubych i bardzo cyjna Prawa Cywilnego podjęła się prac nad nowym, skomplikowanych. Co do tego nie ma żadnej dyskusji. nowoczesnym Kodeksem postępowania cywilnego. Natomiast drugą sprawą pozostaje jakość tych ak- Niestety jej likwidacja spowodowała przerwanie tów. I z jakością tych aktów jest, powiem delikatnie, prac. Dla nas działanie ministra jest kompletnie nie najlepiej. niezrozumiałe. Otóż tenże projekt m.in. wprowadza prekluzję Wracając do projektu – nowelizacja wprowadza postępowania do postępowań gospodarczych, mało kilka sensownych rozwiązań, ale też wiele kontro- tego, rozszerza katalog, niektóre zawęża, niektóre wersyjnych i tak naprawdę szkodzących rozwiązań, rozszerza. przy utrzymaniu ogólnej formalistycznej procedury. Są dwie opinie. Prekluzja dowodowa już była w po- Mamy tu do czynienia z niepotrzebną kazuistyką stępowaniu gospodarczym. Wtedy kiedy była wpro- wielu unormowań. Ponadto pewna część zmian nie- wadzana, były duże opory, była różnie oceniana. Są 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 18 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego

Poseł Jerzy Jachnik: piej jest wyrzucić stowarzyszenie z sali sądowej i po- wiedzieć, że po prostu nie może uczestniczyć. Tak to minusy, są i plusy. Tak się składa, że uczestniczyłem wygląda. w procesach z prekluzją dowodową i bez prekluzji Myślę, że ten projekt nie przyczyni się do przy- dowodowej. Powiem tak: nie tyle prekluzja dowodowa spieszenia postępowań, mimo że jest gruby, szczegó- ma istotne znaczenie, ile jakość, doświadczenie i de- łowy i napisany w bardzo skomplikowany sposób. cyzyjność sędziego. Panie ministrze, z przykrością Dziękuję bardzo. (Oklaski) muszę powiedzieć, że od 4 lat najmniej robi się w przypadku jakości orzecznictwa, decyzyjności sędziów i odwlekania spraw pod byle pozorem. Z całym sza- Wicemarszałek cunkiem, najprostsze sprawy, które można załatwić Małgorzata Kidawa-Błońska: w ciągu 15 minut, trwają 2, 3 lata. Podam przykład innej sprawy. Jeździłem do Sosnowca 2 lata w spra- Dziękuję bardzo, panie pośle. wie karnej, będąc już posłem. Opuściłem cztery po- Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Paszyk, Pol- siedzenia Sejmu, bo zawsze miałem tak wyznaczany skie Stronnictwo Ludowe – Unia Europejskich De- termin. Ta sprawa mogła trwać 15 minut, ale nieste- mokratów. ty tyle nie trwała. Jeszcze nie jest zakończona, pewnie jeszcze będzie apelacja. W każdym razie powiem tak: adwokaci będą bronić prekluzji dowodowej. Poseł Krzysztof Paszyk: Bardzo szczegółowo na zlecenie pani marszałek Sejmu przeczytałem opinie wydawane przez radcę Bardzo dziękuję. prawnego, dlatego że pani marszałek ma doświad- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! czenie życiowe w tym zakresie, zatem jest inne spoj- W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stron- rzenie. Wydaje mi się, że doświadczeni sędziowie nictwa Ludowego – Unii Europejskich Demokratów będą dobrze korzystać z prekluzji dowodowej, że ona chciałbym przedstawić nasze stanowisko w sprawie będzie potrzebna. Adwokaci będą za prekluzją dowo- sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy dową, bo oni z natury są zainteresowani przeciąga- o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego niem procesów, bo od tego zależy ich wynagrodzenie. oraz niektórych innych ustaw, druki nr 3137 i 3457. To jest niestety takie skrzyżowanie interesów. Nic Faktycznie jestem skłonny zgodzić się z autorami w tej sprawie nie zrobimy, panie ministrze, choćby- projektu, z panem posłem sprawozdawcą, że są to ście nie wiadomo jak pracowali, orali przez 48 godzin, zmiany, które były oczekiwane przez Polaków, są 24 godziny, dopóki sędziowie nie będą należycie oczekiwane przez Polaków. Można wyrazić jedynie kształceni, dopóki sędziowie nie będą ponosili odpo- ubolewanie, że dopiero pod koniec VIII kadencji Sej- wiedzialności za przeciąganie spraw, za brak decy- mu zmaterializowało się to w postaci nowelizacji Ko- zyjności, dopóki sędziowie nie będą mieli pomocy, deksu postępowania cywilnego. Był czas na to, by jeżeli chodzi o asystentów, narzędzi pracy itd. To kontrowersyjne projekty dotyczące Sądu Najwyższe- wszystko się na to składa. Żaden akt prawny, ani go, Trybunału Konstytucyjnego i innych instytucji poprzedni k.s.h., o którym rozmawialiśmy, ani ten o zasadniczym znaczeniu, jeśli chodzi o wymiar spra- akt prawny, nie przyniesie żadnych skutków. Chciał- wiedliwości, podejmować od razu, niezwłocznie na bym się np. dowiedzieć, jeżeli chodzi o dane, bo pre- początku kadencji, natomiast te realne, rzeczywiste kluzja dowodowa obowiązywała chyba 2, 3 lata, jakie sprawy dopiero dzisiaj doczekały się rozpatrzenia. było przyspieszenie w tym czasie w przypadku pro- Nad tym niewątpliwie można ubolewać. cesów. Myślę, że to zależało od sędziego. Proponował- Projekt faktycznie wprowadza kilka elementów, bym, panie ministrze, by pan zobaczył, jakie jest które można nazwać gruntowną reformą postępowa- obciążenie sędziów sprawami w miesiącach lipcu, nia cywilnego. Zgodnie z założeniem autorów ma ona sierpniu, listopadzie, grudniu. Jakie jest obciążenie usprawnić, uprościć i przyspieszyć postępowania. w prokuraturze? Ile się wtedy kończy postępowań? Znaczna część spraw ma być rozstrzygana już na Przecież w grudniu adwokaci nie nadążą z odbiera- pierwszej rozprawie. Cel ten ma zostać osiągnięty niem tych postanowień, a cały rok jest spokój. Pro- przez ukrócenie obstrukcji procesowych, co faktycz- ponuję skupić się na czymś innym. Naprawdę ciężko nie jest problemem trapiącym wymiar sprawiedliwo- harujecie, ale efekty tego są marne. ści. Korzystanie przez pełnomocników z rozmaitych W samym projekcie jest dużo błędów. Nadal nie kruczków prawnych tylko po to, by zyskać na czasie, podobają mi się koszty sądowe w sprawach cywil- jest zmorą każdego sądu. Utrudnia to drugiej stronie nych, bo są jednymi z najwyższych w Europie. Gene- dochodzenie sprawiedliwości. Jest to przez Polaków ralnie rzecz biorąc, trzeba się zastanowić, jak mogą powszechnie w różnych sytuacjach podnoszone, dla- być uregulowane, czy mają być liczone od wartości tego też projekt wprowadza sankcje za nadużywanie przedmiotu sporu, czy ma być to regulowane za poprawa procesowego. Sędzia, który stwierdzi, że ko- mocą innych narzędzi. W sprawie jawności postępo- lejne zażalenie w tej samej sprawie jest tylko grą na wań i udziału organizacji pozarządowych nie ma ani zwłokę, będzie mógł zdecydować o podwojeniu kosz- sowa. Nikt tego nie zamierza zmienić, bo i po co. Le- tów procesu czy odsetek. Poza tym sąd będzie mógł 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego 19

Poseł Krzysztof Paszyk Poseł Barbara Dolniak: pozostawić wiele wniosków złożonych w celu obs- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! trukcji bez rozpatrzenia. Temu ma służyć m.in. Szybkie procedowanie nad kodeksami skutkuje tym, wprowadzenie obowiązku pisemnej odpowiedzi na że Sejm uchwala byle jakie prawo. Mieliśmy niedaw- pozew. Jeśli zakończenie postępowania nie będzie no Kodeks karny – w 2 dni. Czym się to skończyło? możliwe na pierwszej rozprawie, sędzia będzie musiał 43 poprawkami, które przygotował Senat. Wystar- od razu wyznaczyć kilka następujących bezpośrednio czyło dłużej popracować, podyskutować, porozma- po sobie terminów rozpraw, tak aby nie było wielo- wiać i może tylu poprawek w Senacie by nie było. miesięcznych przerw między nimi. Sąd Najwyższy w corocznych sprawozdaniach Projektowane przepisy skracają drogę obywateli mówi o tym, że wprowadzane zmiany nie powodują do sądów: sprawy mają się toczyć niedaleko miejsca usprawnienia, a coraz bardziej utrudniają czytanie ich zamieszkania. To też jest korzystne. Ograniczo- tego prawa i tak naprawdę coraz bardziej utrudniają przebieg tego postępowania. Niestety ten projekt Ko- na została także możliwość przedłużania postępo- deksu postępowania cywilnego zawiera wiele, mnó- wań, np. przez ciągłe wnoszenie zażaleń. Nowe roz- stwo zmian technicznych, nie wiem, czy nawet nie wiązania gwarantują również obiektywizm postę- więcej niż merytorycznych, ale te zmiany tak na- powań – automatyczne wyłączenie sędziów i całych prawdę nie doprowadzą do poprawienia procedury składów, gdy ich bezstronność może być kwestiono- i przyspieszenia postępowania. Cóż z tego, że zapisze- wana. Nie będzie też ogłaszania wyroków w pustej my w przepisach kodeksowych, że sędzia powinien sali. Obecnie sędzia musi to robić, nawet gdy nikt wyznaczać rozprawy z dnia na dzień lub przy uwzględ- się nie stawił. nieniu niezbędnej zwłoki, jeżeli nie ma odpowiedniej Projekt zakłada również, że w pisemnych uzasad- obsady sądów? nieniach wyroków wystarczające będzie zarysowanie W tym projekcie nie ma pomysłu na systemową istoty problemu, co w istotny sposób odciąży sędziów. zmianę. Nawet jeżeli znajdziemy pojedyncze przepisy, To strona określi, jakiego uzasadnienia oczekuje: które możemy uznać za dobre, to i tak w całym pro- pełnego czy częściowego. Ponadto rozszerzono moż- jekcie nie ma pomysłu na systemową zmianę, a te, liwość składania zeznań na piśmie na wszystkie są- które państwo proponujecie, tak naprawdę nie zmie- dowe postępowania cywilne. niają systemowo Kodeksu postępowania cywilnego. Elementem proponowanej przez rząd reformy jest Pod względem legislacyjnym w projekcie dominu- także zwolnienie z opłat sądowych osób mniej zamoż- je ujęcie kazuistyczne prowadzące do nadmiernej nych oraz pracowników, którzy dochodzą swoich praw regulacji, od której odstępuje się w nowoczesnych od pracodawców. Zaproponowano też zniżki dla ofiar regulacjach procesowych. Państwo z upodobaniem nieuczciwych sprzedawców: opłaty będą niższe o 2/3, – to jest kolejna ustawa – bardzo kazuistycznie regu- jeśli pokrzywdzona osoba przed wytoczeniem powódz- lujecie poszczególne rozwiązania, nie pozostawiając sędziemu swobody w orzekaniu. Brak elastycznych twa podejmie próbę polubownego rozwiązania sporu. uregulowań skutkować może trudnościami w ocenie Ofiary banków, frankowicze za wniesienie sprawy stanów wprost nieprzewidzianych w tym kodeksie, zapłacą maksymalnie 1 tys. zł, a obecnie może to być a przecież wszystkiego nie da się przewidzieć. kilkadziesiąt tysięcy złotych. Mówimy o tym, że biorąc pod uwagę dochody Uzasadnione wątpliwości budzi planowany powrót Polaków, koszty sądowe są jednymi z najwyższych do szybkiej ścieżki postępowania dla przedsiębiorców. w Unii Europejskiej, a państwo w tej ustawie te kosz- Będzie to postępowanie o wiele bardziej sformalizo- ty zwiększacie. Przedstawiciel Prawa i Sprawiedli- wane, z zaostrzoną prekluzją dowodową. wości mówi o tym, że dajecie państwo możliwość Generalnie, patrząc ze społecznego punktu widze- występowania z wnioskiem o zwolnienie od kosztów nia, należy rozwiązania zawarte w projekcie uznać sądowych, ale przecież ten wniosek dzisiaj jest. Mó- za właściwe. Są dosyć istotne wątpliwości (Dzwonek), wienie o tym, że państwo dajecie stronom możliwość jeśli chodzi o kwestię kosztów sądowych, co do zasa- występowania z wnioskiem o zwolnienie od kosztów, dy, ale w toku dalszych prac być może będzie szansa, że jest to nowe czy jakieś szczególne uprawnienie, żeby się z tym problemem zmierzyć. Dziękuję bardzo. które przyznajecie, nie polega na prawdzie. (Oklaski) Tworzycie państwo sytuację, w której po uchyle- niu wyroku do ponownego rozpoznania sprawę bę- dzie rozpoznawał ten sam sędzia. Jak to się ma do art. 48 pkt 5 Kodeksu postępowania cywilnego? Sko- Wicemarszałek ro art. 48 ma być pozostawiony w dotychczasowym Małgorzata Kidawa-Błońska: brzmieniu, to będzie on sprzeczny z art. 386 § 5 Ko- deksu postępowania cywilnego. Trzeba zwrócić rów- Dziękuję bardzo, panie pośle. nież uwagę na art. 379 pkt 4 Kodeksu postępowania Bardzo proszę, pani poseł, pani marszałek Bar- cywilnego, zgodnie z którym nieważność postępowa- bara Dolniak, Nowoczesna. nia zachodzi, jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 20 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego

Poseł Barbara Dolniak Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: sędzia wyłączony z mocy ustawy. Projektodawca nie przewidział zmian w tym zakresie. Dziękuję bardzo, panie pośle. Nowelizacja jest niespójna. Utrzymano regułę od- Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Gonciarz, PiS. rzucenia pozwu w razie braku drogi sądowej i jedno- cześnie przewidziano mechanizm zwrotu pozwu. W jakim celu? Poseł Jarosław Gonciarz: Ambicje twórców nowelizacji, którzy zapowiadali, że to będzie zmiana o szerokim zakresie, przerosły Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! rezultat. Nie słuchacie państwo żadnych uwag, nie ma Czy preferencyjny charakter wprowadzonej w 2016 r. żadnych poprawek. Na taką ilość zgłoszonych tylko stawki opłaty nie uprzywilejowuje tylko i wyłącznie własne poprawki uwzględniliście państwo w trakcie jednej grupy konsumentów, tzn. klientów banków, z po- prac w komisji. Składam w imieniu Nowoczesnej ko- minięciem konsumentów będących w sporach z ZUS, lejne poprawki do projektu i mam nadzieję, że na deweloperami, firmami pożyczkowymi? Czy planowa- następnym posiedzeniu komisji (Dzwonek) będzie ne jest poszerzenie grupy konsumentów, od których odbywać się merytoryczna dyskusja. (Oklaski) będzie pobierana opłata stała? Dziękuję.

Wicemarszałek Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Małgorzata Kidawa-Błońska:

Bardzo dziękuję, pani marszałek. Dziękuję bardzo, panie pośle. Zanim oddam głos pani poseł Małgorzacie Zwier- I bardzo proszę, pani marszałek Barbara Dolniak, can, koło poselskie… klub Nowoczesna. (Poseł Małgorzata Zwiercan: Ja przy piątym.) A, przepraszam bardzo. To nie do tego punktu. W takim razie czy ktoś z pań i panów posłów bę- Poseł Barbara Dolniak: dzie chciał jeszcze zgłosić się do zadania pytania? Jeżeli nie, zamykam listę. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wyszedł pan poseł A teraz chciałam przywitać naszych gości. z klubu PiS, ale mówił, zadając pytanie, o niższych Witam uczniów i uczennice ze szkół powiatu rop- kosztach. Chyba nie doczytał tego do końca, bo tam czycko-sędziszowskiego, laureatów konkursów i olim- jest taka propozycja, że powyżej 20 tys. zł jest 5%, piad. Są to najlepsi uczniowie, uczniowie, którzy osią- a maksymalna stawka wzrasta ze 100 tys. do 200 tys. gają najlepsze wyniki w nauce szkolnej. Jakkolwiek liczyć, to jest to więcej. Serdecznie witamy w Sejmie. (Oklaski) Ale ja mam pytanie dotyczące proponowanego Pierwsze pytanie zadaje pan poseł Andrzej Ga- art. 2031: Podstawą zarzutu potrącenia może być tyl- wron, PiS. ko wierzytelność pozwanego z tego samego stosunku prawnego co wierzytelność dochodzona przez powo- da, chyba że wierzytelność pozwanego jest niesporna Poseł Andrzej Gawron: lub uprawdopodobniona dokumentem niepochodzą- cym wyłącznie od pozwanego. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Proszę mi powiedzieć, panie ministrze, w jaki sposób Zmiany ustawy Kodeks postępowania cywilnego mają przyspieszy to postępowanie. Przecież z chwilą otrzyma- na celu usprawnienie postępowania cywilnego. To jest nia tytułu wykonawczego druga strona złoży powództwo ten cel, taki zasadniczy, proponowanych zmian. Kon- przeciwegzekucyjne i będzie podnosić, że ma swoją wie- kretne zapisy, które w projekcie zmiany ustawy widzi- rzytelność. To rodzi kolejny nowy proces, a to oznacza, my, rzeczywiście idą w dobrym kierunku. Niższe kosz- że cała machina ruszy, cała procedura formalna i me- ty postępowania, położenie nacisku na polubowne, rytoryczna rozpocznie się na nowo. (Dzwonek) Wszyscy ugodowe załatwienie sprawy, przeciwdziałanie obs- podnoszą, że to jest zły zapis. (Oklaski) trukcji – to są rozwiązania, które moim zdaniem idą w bardzo dobrym kierunku, tak żeby usprawnić po- stępowanie, skrócić je, już na wstępnym etapie dopro- Wicemarszałek wadzić do polubownego rozwiązania sprawy. Małgorzata Kidawa-Błońska: Ja mam pytanie, bo to są dosyć istotne zmiany: Jakie jest planowane, jeżeli przyjmiemy te przepisy, Dziękuję bardzo, pani marszałek. vacatio legis? Czy przy tych przepisach będą dłuższe Bardzo proszę, na pytania odpowie podsekretarz okresy, jeżeli chodzi o możliwość dostosowania, i jak stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan minister planuje ministerstwo te przepisy wprowadzić kon- Łukasz Piebiak. kretnie w życie? Dziękuję bardzo. (Dzwonek) Bardzo proszę. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego 21

Podsekretarz Stanu liśmy, że należy wyjść naprzeciw oczekiwaniom spo- w Ministerstwie Sprawiedliwości łecznym w tym zakresie. Nie wykluczam, że w przy- Łukasz Piebiak: szłości również co do innych grup tego rodzaju roz- wiązania zostaną zaproponowane, ale na dzień dzi- Dziękuję bardzo. siejszy nie widzimy takiej potrzeby. Podkreślam, bo Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- to też już dzisiaj było mówione, że zwolnienie od stwo! Krótko odniosę się do pytań państwa posłów. kosztów sądowych jest uniwersalną instytucją, która Pierwsze to pytanie pana posła Gawrona o vacatio służy temu, ażeby osoby niemajętne miały zapewnio- legis. Vacatio legis, przy tak obszernym przedłożeniu, ny dostęp do sądu. I z całą pewnością, jeżeli ten wa- trudno, żeby było jednolite, w związku z tym mamy runek niemożności poniesienia kosztów sądowych w odniesieniu do konkretnych rozwiązań przewidzia- bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla wnio- ne i krótsze, i dłuższe okresy, po których ustawa za- skującego i jego rodziny występuje, sąd ma obowią- czyna działać. A więc, odpowiadając możliwie najbar- zek udzielić takiego zwolnienia, co oznacza, że to dziej lapidarnie, co do zasady proponujemy jako rząd, Skarb Państwa, czyli my wszyscy, podatnicy, sfinan- ażeby Wysoka Izba przyjęła zgodnie z przedłożeniem sujemy ten proces, który osoba niemajętna będzie 3-miesięczne vacatio legis, ale są też od tego odstęp- chciała wszcząć i kontynuować. stwa in plus i in minus. Odstępstwa polegające na Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł, pani marszałek propozycji dłuższego okresu dotyczą choćby kwestii Dolniak, zarzut potrącenia, możliwość procesowego związanych z informatyzacją, co wymaga czasu, korzystania z zarzutu potrącenia, jak pani doskonale przygotowań, krótsze okresy też są tu przewidziane, zdaje sobie sprawę, już funkcjonował w polskim syste- w szczególności 14-dniowy. Generalnie chcieliśmy, mie prawnym, w starym postępowaniu odrębnym ażeby ta ustawa wchodziła tak szybko, jak to będzie w sprawach gospodarczych, nawet został w pewnym tylko możliwe i wykonalne, ale przy tak obszernym momencie zaostrzony, czyli to co teraz jest propono- przedłożeniu nie mogliśmy zaproponować tego typo- wane w przedłożeniu, jest powrotem do czegoś, co było wego vacatio legis 14-dniowego. Były postulaty, aże- dobre. Dlaczego to było dobre? Nie dlatego, jak jest by tu przewidzieć 6-miesięczne czy 9-miesięczne va- tutaj mówione, że sztucznie zmuszamy ludzi do tego, catio legis, co z uwagi na obszerność przedłożenia żeby zwielokrotniali liczbę procesów, bo jeżeli mamy można by było w jakiś sposób zrozumieć, ale z drugiej wzajemne rozliczenia, to są sytuacje, w których po- strony, skoro są to zmiany, które mają przyspieszyć przez ograniczenia zarzutu potrącenia będą musiały postępowania sądowe, czyli są to zmiany, których toczyć się dwa procesy. Chodzi o to, że zarzut potrące- efekty obywatele odczują, to byłoby czymś niezrozu- nia był przez lata wykorzystywany do tego, żeby blo- miałym, gdybyśmy zaproponowali odwlekanie w cza- kować tok postępowań w stosunku do wierzytelności sie wejścia w życie tych dobrych zmian w zakresie niebudzących większych wątpliwości. Chodziło o to, polskiego procesu cywilnego. Uznaliśmy, że 3 miesią- żeby wtedy kiedy trzeba zapłacić, bardzo często wy- ce to jest taki minimalny okres, który wystarczy do myślić sobie wierzytelność, którą się przedstawia do tego, żeby się zaznajomić z nowelizacją, zwłaszcza że ona była dość długo przygotowywana i dość długo nad potrącenia, obudować ją w jakąś legendę, naskładać nią procedowano. Dłużej – byłoby to niezrozumiałe, do tego wniosków dowodowych w postaci świadków krócej – byłoby to po prostu niemożliwe, żeby przyswo- i biegłych i zmusić sąd i przeciwnika procesowego do ić sobie nowelizację jako całość. tego, żeby to postępowanie się rozwlekało, bo jest opi- Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Gonciarza, rzenia biegłego, bo jeszcze można złożyć wniosek o zwol- czywiście tam nawet nie chodzi o opłatę stałą, tylko cho- nienie od kosztów w tej opinii itd., itd. dzi o górną granicę opłaty wyznaczoną na 1 tys. zł. Ona Pani marszałek była sędzią, ja też byłem sędzią, dotyczy sporów dotyczących relacji bankowych, czy byłem sędzią gospodarczym w Warszawie, więc na- będą jakieś dalsze grupy obejmowane, grupy spraw prawdę wiem, o czym mówię, spotykałem się z tym obejmowane tym rozwiązaniem, tzn. chodzi o to, żeby na co dzień w warszawskich sądach gospodarczych, zasada 5-procentowa została utrzymana, ale z ogra- gdzie orzekałem. niczeniem maksymalnej wysokości. Będziemy obser- I to dopiero była sytuacja, która powodowała prze- wować rzeczywistość, potrzeby. To jest odstępstwo wlekłość postępowania, która powodowała, że ktoś, od generalnej zasady, że jednak płaci się 5% wartości komu bezspornie należały się pieniądze, przez takie przedmiotu sporu, a jak kogoś nie stać, to sąd może cwaniactwo procesowe, bo inaczej tego nie można przyznać zwolnienie od kosztów sądowych, więc każ- określić, nie mógł tych pieniędzy uzyskać za pomocą de ograniczenie górnej wysokości opłaty jest odstęp- procedury sądowej, bo po drugiej stronie był całkiem stwem od tej zasady i tylko w szczególnie uzasadnio- niezły adwokat czy radca prawny, który wytworzył nych społecznie przypadkach takie ograniczenie legendę co do istnienia wierzytelności przedstawionej warto wprowadzić, taką propozycję warto przedsta- do potrącenia. I tak naprawdę tamten stan prawny wić Wysokiej Izbie. i dzisiaj obowiązujący stan prawny powodowały wła- Na pewno problemem społecznym są stosunki śnie przewlekłość postępowania, powodowały nie- kredytowe, zwłaszcza problem frankowiczów. Uzna- możność dochodzenia uzasadnionych wierzytelności. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 22 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie sytuacje, że ktoś zgłasza do potrącenia roszczenie Sprawiedliwości Łukasz Piebiak nieistniejące, to można odwrócić sytuację: i powód czasami składa pozew, który nie jest uzasadniony. W związku z tym, że przewodnim motywem tego Ale nie można pozbawiać obywateli prawa dochodze- przedłożenia jest wyeliminowanie obstrukcji proce- nia potrącenia (Dzwonek), jeżeli można to zrobić sowej, wyeliminowanie tego wszystkiego, co spowal- w procesie. Negatywne przypadki nie uzasadniają nia postępowanie, nie można było nie powrócić do pozbawienia prawa tych, którzy występują rzetelnie poprzedniego rozwiązania, które właśnie ogranicza- z roszczeniem. ło możliwość skorzystania z zarzutu potrącenia. (Poseł Teresa Wargocka: Skala tych przypadków. Dzięki temu procesy nabierały tempa. Oczywiście Pan minister powiedział o skali.) można pewnie znaleźć i takie sytuacje, w których zarzut potrącenia nie był zarzutem obstrukcyjnym, tylko realnym, ale to wszystko jest kwestia skali. Nie Wicemarszałek jest zresztą czymś niespotykanym to, że prawo pro- Małgorzata Kidawa-Błońska: cesowe wprowadza pewne ograniczenia, jeżeli chodzi o możliwość korzystania z zarzutów prawa material- Zamykam dyskusję. nego, tak jak to jest z zarzutem potrącenia. To jest W związku z tym, że w czasie drugiego czytania absolutnie w zgodzie z naczelną ideą tego kodeksu. zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- Chodzi o to, żeby dać sędziom i sądom narzędzia, ki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu które pozwolą sprawnie pokonywać wpływ, załatwiać kieruję ten projekt ponownie do Komisji Nadzwyczaj- sprawy ludzkie, sprawy przedsiębiorców. A zatem nej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedsta- możliwość nieskrępowanego korzystania z zarzutu wienia sprawozdania. potrącenia powodowałaby, że wiele dobrych zmian, Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. po- które tutaj proponujemy, byłoby niwelowane poprzez rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- zwykłe, ordynarne cwaniactwo procesowe. Dziękuję tyki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie bardzo. ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funk- (Poseł Barbara Dolniak: A koszty?) cjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych (druki nr 3413 i 3445). Wicemarszałek Bardzo proszę pana posła Roberta Warwasa o przed- Małgorzata Kidawa-Błońska: stawienie sprawozdania komisji.

Dziękuję bardzo. W trybie sprostowania pani marszałek Barbara Poseł Sprawozdawca Robert Warwas: Dolniak. Dziękuję bardzo. Chciałam przywitać uczniów i nauczycieli z Zespołu Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Komisjo! Wy- Szkół Rolniczych im. Władysława Grabskiego w Gru- soki Sejmie! W imieniu Komisji Polityki Społecznej dziądzu. Serdecznie witamy w Sejmie. (Oklaski) i Rodziny mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie A teraz proszę panią poseł. sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowni- Poseł Barbara Dolniak: czych programach emerytalnych. Projekt zawarty jest w druku sejmowym nr 3413, natomiast sprawoz- Najpierw w kwestii kosztów. W ogóle pan, panie danie komisji – w druku nr 3445. ministrze, na to nie odpowiedział, bo trudno odpo- Szanowni Państwo! Marszałek Sejmu, zgodnie wiedzieć na kwestię, że podnosicie koszty. Ale odnio- z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, sę się do kwestii potrącenia. Proszę posłuchać, jak skierował w dniu 8 maja 2019 r. powyższy projekt pan minister uzasadnił kwestię tego, że teraz ogra- ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny do niczona jest możliwość potrącenia, bo zdarzają się pierwszego czytania. Komisja Polityki Społecznej i Ro- wyimaginowane roszczenia do potrącenia. dziny po przeprowadzeniu pierwszego czytania i roz- Ale to rzeczą sądu jest zażądać odpowiednich do- patrzeniu tego projektu na posiedzeniu w dniu 16 maja wodów i przeprowadzić w tym zakresie postępowa- wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony nie, a nie dawać się naciągać, jak pan twierdzi, i ma projekt ustawy. w tym zakresie doświadczenie z własnej pracy są- Podczas posiedzenia komisji Biuro Legislacyjne dowej, że takie sytuacje się zdarzały. Wprowadzając zgłosiło wiele uwag i wątpliwości, zarówno o charak- to rozwiązanie, pozbawiacie prawa tych, którzy rze- terze legislacyjnym, jak i redakcyjnym. Trzy popraw- telnie składają roszczenie do potrącenia, mają dowo- ki zgłoszone przez Biuro Legislacyjne zostały przy- dy, mają argumenty na to, że ich roszczenie jest za- jęte bez uwag, natomiast pozostałe, w związku z tym, sadne. Co do tego, panie ministrze, że zdarzają się że były bardzo złożone i, co najważniejsze, miały 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych 23

Poseł Sprawozdawca Robert Warwas Otwieram dyskusję. Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Teresa War- charakter merytoryczny, a nie tylko redakcyjny, ale gocka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. też nie legislacyjny, nie zostały przyjęte. Tym bardziej że też nie były one złożone na piśmie. Ostatecz- nie uzgodniono, że wszelkie uwagi i wątpliwości będą Poseł Teresa Wargocka: szczegółowo przeanalizowane i ewentualnie zgłasza- ne w Sejmie w trakcie drugiego czytania projektu Panie Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam ustawy. stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- Wysoka Izbo! W związku z dyrektywą Parlamentu wiedliwość wobec rządowego projektu ustawy o zmia- Europejskiego i Rady Europejskiej w sprawie działal- nie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy ności instytucji pracowniczych programów emerytal- emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych progra- nych oraz nadzoru nad takimi instytucjami propono- mach emerytalnych, zawartego w drukach nr 3413 wany projekt ustawy ma na celu minimalną harmo- oraz 3445. nizację zasad dotyczących nadzoru i zarządzania oraz Wysoki Sejmie! Projekt ustawy dotyczy zmiany ułatwienie mobilności pracowników między państwa- ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy eme- mi członkowskimi Unii Europejskiej. Wprowadzone rytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach rozwiązania umożliwią pracowniczym funduszom eme- emerytalnych. Jest to projekt, który jest implementa- rytalnym podjęcie działalności transgranicznej, co ma cją dyrektywy Parlamentu Europejskiego 2016/2341. znaczenie w kontekście wzrastającej mobilności pra- Projektowana ustawa w pełni wypełnia obowiązek cowników w Unii Europejskiej. Kolejnym oczekiwa- transpozycji tej dyrektywy. Jeżeli chodzi o zakres zanym rezultatem jest polepszenie dostępu uczestników stosowania projektu tej ustawy w Polsce, obejmuje ona i potencjalnych uczestników pracowniczych progra- dwa pracownicze fundusze emerytalne zarządzane mów emerytalnych do rzetelnej informacji na ich te- przez pracownicze towarzystwa emerytalne: Pracow- mat, a co za tym idzie – przyczynienie się do podejmo- niczy Fundusz Emerytalny Nowy Świat oraz Pracow- wania bardziej świadomych decyzji przez osoby zain- niczy Fundusz Emerytalny Orange Polska. teresowane. Ponadto oczekuje się, że dzięki wprowa- Szanowni Państwo! Dzięki proponowanym roz- dzeniu projektowanych rozwiązań usprawniony zosta- wiązaniom pracownicze fundusze emerytalne będą nie proces wymiany kluczowych informacji między mogły podjąć działalność transgraniczną, co ma zna- pracowniczymi funduszami, organami nadzoru i Eu- czenie w kontekście wzrastającej mobilności pracow- ropejskim Urzędem Nadzoru Ubezpieczeń i Pracow- ników Unii Europejskiej. Nowe przypisy ułatwią niczych Programów Emerytalnych. uczestnikom oraz potencjalnym uczestnikom pra- Reasumując, uczestnicy pracowniczych programów cowniczych programów emerytalnych dostęp do bar- emerytalnych uzyskają dostęp do bardziej zrozumiałej, dziej zrozumiałej i rzetelnej informacji. Poprawi się kompleksowej informacji na temat ich uprawnień. Po- poziom bezpieczeństwa inwestycji w związku z pro- prawi się poziom bezpieczeństwa inwestycji w związku wadzeniem odpowiedniej polityki w zakresie wyna- z wprowadzeniem odpowiedniej polityki wynagrodzeń grodzeń i przyjęciem odpowiednich zasad polityki oraz zasad polityki inwestycyjnej, a także zwiększy się inwestycyjnej. mobilność pracowników dzięki umożliwieniu pracow- Jeżeli chodzi o zakres przedmiotowy tej ustawy, niczym funduszom emerytalnym prowadzenia dzia- to w szczególności obejmuje on rozszerzenie obowiąz- łalności transgranicznej. ków informacyjnych pracowniczych funduszy emery- Proponowane rozwiązania pozostają bez wpływu na talnych, wprowadzenie zmian w systemie zarządzania konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość. Mają tymi funduszami, inwestowanie w nowe rodzaje euro- jednak wpływ na działalność mikro-, małych i średnich pejskich instrumentów finansowych. Prawo i Sprawie- przedsiębiorstw, jakimi są działające na polskim ryn- dliwość uważa, że bardzo ważne jest uregulowanie ku pracownicze towarzystwa emerytalne. spraw związanych z transgranicznym przemieszcza- Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Polityki Społecz- niem się pracowników oraz skutkami tego przemiesz- nej i Rodziny rekomenduję Wysokiemu Sejmowi przy- czania o charakterze pracowniczym dla systemu jęcie sprawozdania komisji zawartego w druku sej- ubezpieczeń emerytalnych i programów pracowni- mowym nr 3445. Dziękuję. (Oklaski) czych. Na tę kwestię zwracały również uwagę związ- ki zawodowe, które od dłuższego czasu naciskały w tym zakresie na instytucje europejskie. Wicemarszałek W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość chcę Małgorzata Kidawa-Błońska: złożyć do projektu ustawy poprawki. Są to poprawki, które w głównej mierze mają charakter zmian redak- Dziękuję bardzo. cyjnych i doprecyzowujących. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- W związku z powyższym bardzo proszę, aby Wy- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- soki Sejm kontynuował dalsze prace nad projektem czeń w imieniu klubów i kół. tej ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych 24 oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych

Wicemarszałek Szanowny Panie Ministrze! Czy projekt ustawy, Małgorzata Kidawa-Błońska: na którego przyjęcie rząd miał ponad 3 lata, nie może być bardziej dopracowany? 19 stycznia 2019 r. upłynął Dziękuję bardzo, pani poseł. termin przewidziany na przyjęcie przepisów ustawo- Dziękuję bardzo za poprawki. wych, wykonawczych i administracyjnych niezbęd- Bardzo proszę, pani poseł Joanna Frydrych, Plat- nych do wykonania dyrektywy. Biuro Legislacyjne forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. zgłosiło kilkadziesiąt poprawek, a państwo nie chcie- liście nawet wysłuchać legislatorów, żądając przedstawienia poprawek na piśmie. W tym miejscu przypo- Poseł Joanna Frydrych: mnę, że to Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej przysłu- guje funkcja kontrolna rządu, a nie odwrotnie, a Biuro Dziękuję. Legislacyjne czuwa nad prawidłowością uchwalanych Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie przepisów. Nieudolne dostosowanie ustawy do przepi- Ministrze! Celem projektowanej ustawy jest imple- sów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady, w po- mentacja przepisów dyrektywy Parlamentu Europej- śpiechu i bez wysłuchania uwag merytorycznych, po- skiego i Rady (UE) z dnia 14 grudnia 2014 r. w spra- woduje, że uzyskujemy bubel prawny, który wymaga wie działalności instytucji pracowniczych progra- wielu poprawek. mów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi insty- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z uwagi na to, że tucjami. ustawa jest potrzebna i upłynął już termin przewidzia- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! ny na wprowadzenie tych przepisów, decyzja w sprawie Rosnąca mobilność pracowników, a także coraz częst- ewentualnego poparcia projektu omawianej ustawy sze świadczenie pracy w innych państwach Unii Eu- zostanie podjęta po drugim czytaniu i po dokonaniu ropejskiej wiążą się z koniecznością dostosowania oceny dalszego procedowania nad projektem. Dziękuję zakładowych form długoterminowego oszczędzania. bardzo. (Oklaski) Jednak polski rząd, z góry niechętny integracji europejskiej, nie prezentuje zaangażowania w stworzenie ram prawnych pozwalających na realne sprosta- Wicemarszałek nie wymogom działalności transgranicznej funduszy Małgorzata Kidawa-Błońska: emerytalnych. Dziękuję bardzo, pani poseł. Od wprowadzonych rozwiązań należy oczekiwać, Bardzo proszę, pani poseł Agnieszka Ścigaj, klub że poprawią one dostęp uczestników i potencjalnych Kukiz’15. uczestników pracowniczych programów emerytalnych Nie ma. do rzetelnej informacji o grupowych formach oszczę- Pan poseł Krystian Jarubas, Polskie Stronnictwo dzania, a co za tym idzie – przyczynią się do podejmo- Ludowe – Unia Europejskich Demokratów. wania bardziej świadomych decyzji przez zaintereso- Nie ma posła. wanych. Jednak i w tym aspekcie widać, że rząd nie Pani poseł Monika Rosa, Nowoczesna. przywiązuje należytej wagi do wyzwań związanych Nie ma. z mobilnością pracowników. Przygotowana regulacja Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Zwiercan, jest niezbędnym minimum pozornie transponującym Koło Poselskie Wolni i Solidarni. do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady. Wobec wyzwań do- tyczących zabezpieczenia społecznego pracowników Poseł Małgorzata Zwiercan: migrujących można by oczekiwać od polskich władz znacznie więcej. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Po- Proponowane rozwiązanie nie pozwoli na przeno- selskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko szenie oszczędności emerytalnych zgromadzonych wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy przez Polaków w innych państwach. Nie sprawi, że o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytal- kilka milionów Polaków, którzy korzystają ze wspól- nych oraz ustawy o pracowniczych programach eme- nego rynku pracy Unii Europejskiej, będzie mogło rytalnych, druki nr 3413 i 3445. przenieść swoje środki, samodzielnie wypracowane, Celem projektowanej ustawy jest implementacja do funkcjonujących w Polsce produktów emerytal- dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nych. Uregulowanie spraw związanych z przemiesz- 2016/2341 w sprawie działalności instytucji pracow- czaniem się pracowników na wspólnym rynku pracy niczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad i skutkami tego dla systemu ubezpieczeń emerytal- takimi instytucjami. Projektowane przepisy zmierza- nych o charakterze pracowniczym oraz dla progra- ją do wprowadzenia ułatwień w zakresie przemiesz- mów pracowniczych jest jednym z głównych wyzwań czania się pracowników między państwami człon- dla władz publicznych. W przeciwnym razie wielu kowskimi Unii Europejskiej. Polaków może nigdy nie skorzystać z zarobionych Uregulowanie zasad działalności transgranicznej pieniędzy. IORP oraz ułatwienie koordynacji praktyk nadzor- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych 25

Poseł Małgorzata Zwiercan w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych i podpisaniu porozumienia w dniu 14 kwietnia 1997 r. czych Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń – były bazą dla wprowadzanej reformy systemu ubez- i Pracowniczych Programów Emerytalnych. pieczeń społecznych. Wejście Polski do Unii Europej- Jak wskazują projektodawcy, obecnie w Polsce skiej wskazało na potrzebę rozwiązań transgranicz- działają dwa podmioty, które można uznać za IORP. nych w zakresie funkcjonowania pracowniczych pro- Jest to Pracowniczy Fundusz Emerytalny Nowy gramów emerytalnych. „Solidarność” zwróciła na to Świat oraz Pracowniczy Fundusz Emerytalny Oran- uwagę w Europejskiej Konfederacji Związków Zawo- ge Polska i właśnie je obejmuje swoim zakresem dowych, wywierając presję, aby wprowadzić odpo- przedstawiony projekt. wiednią dyrektywę w tej kwestii. Moje pytanie doty- Projekt ustawy wprowadza do polskiego porządku czy wyrównania uprawnień pracowników bez wzglę- prawnego regulacje i definicje, które dotąd nie funk- du na ich obywatelstwo. Czy rozwiązanie umowy cjonowały. Ponadto nakłada na pracownicze towa- o pracę nie będzie generować utraty (Dzwonek) upraw- rzystwa emerytalne nowe obowiązki, takie jak: obo- nień z tytułu opłaconych składek? Dziękuję. wiązek przygotowania i prowadzenia systemu zarzą- dzania i kontroli wewnętrznej oraz obowiązek doku- mentowania własnej oceny ryzyka. Wprowadza rów- Wicemarszałek nież przepisy dotyczące transgranicznej działalności Małgorzata Kidawa-Błońska: funduszu emerytalnego. Nie mam wątpliwości, że jest to projekt oczekiwa- Dziękuję, pani poseł. ny. Dzisiejsza łatwość przemieszczania się pracowni- Bardzo proszę, pani poseł Zofia Czernow, Platfor- ków, również pomiędzy poszczególnymi państwami, ma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. sprawia, że bardzo ważne jest uregulowanie kwestii z tym związanych oraz skutków, jakie niesie to dla systemu ubezpieczeń społecznych i emerytalnych Poseł Zofia Czernow: o charakterze pracowniczym i dla programów pracowniczych. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jak zapewniał przedstawiciel wnioskodawców pod- Chciałam zapytać, ilu Polaków pracujących w Unii czas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Rodzi- Europejskiej korzysta z pracowniczych planów eme- ny, projekt ten został uzgodniony w toku konsultacji rytalnych. Jaka to jest skala, ilu ich jest w porówna- społecznych i międzyresortowych. niu z liczbą pracujących? W związku z zapowiedzią przygotowania popra- To było moje pierwsze pytanie, a drugie pytanie wek uwzględniających dodatkowe uwagi Biura Legi- brzmi tak. W ostatnim czasie, kiedy Sejm debatował slacyjnego oraz wniesieniem tych poprawek podczas nad ustawą o pracowniczych planach kapitałowych na czytania Koło Poselskie Wolni i Solidarni jest za po- rynku emerytalnym, wzrosło zainteresowanie pracow- nownym rozpatrzeniem projektu na posiedzeniu ko- niczymi planami emerytalnymi. Czy to prawda i jaka misji. Dziękuję bardzo. (Oklaski) jest skala tego zjawiska? Prasa bowiem wyraźnie wskazuje, że działania przyjęły odwrotny kierunek. Zamiast pracowniczymi planami kapitałowymi wzrosło zainte- Wicemarszałek resowanie pracowniczymi planami emerytalnymi. Dzię- Małgorzata Kidawa-Błońska: kuję bardzo.

Dziękuję bardzo, pani poseł. Czy ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się Wicemarszałek jeszcze do zadania pytania? Małgorzata Kidawa-Błońska: Jeżeli nie, to zamykam listę. Jako pierwszy pan poseł Michał Szczerba, Plat- Dziękuję bardzo, pani poseł. forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. Chciałam serdecznie przywitać kolejną dzisiaj Nie ma pana posła. grupę młodzieży: uczniów Zespołu Szkół ze Spycho- Pani poseł Ewa Tomaszewska, Prawo i Sprawie- wa, z Warmii i Mazur. Serdecznie witamy młodzież dliwość. w Sejmie. (Oklaski) Bardzo proszę. A teraz proszę pana posła Jarosława Gonciarza, Prawo i Sprawiedliwość.

Poseł Ewa Tomaszewska: Poseł Jarosław Gonciarz: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moje pytanie brzmi: o pracowniczych programach emerytalnych – przy- Jak projektowana regulacja będzie wpływała na ry- jęte 28 sierpnia 1997 r. po intensywnych negocjacjach nek pracy w Polsce? Czy ten wpływ będzie pozytyw- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych 26 oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych

Poseł Jarosław Gonciarz rynków pracy innych państw członkowskich Unii Europejskiej, czego konsekwencją była mobilność ny, czy negatywny i w jakich obszarach zawodowych pracowników, podejmowanie przez polskich pracow- ma się odbywać? Czy pod tym kątem były robione ników pracy w innych państwach członkowskich Unii analizy? Dziękuję. Europejskiej. Pytanie pani poseł dotyczyło tego, czy rozwiąza- nie stosunku pracy przez pracownika czy z pracow- Wicemarszałek nikiem, który jest uczestnikiem pracowniczego pro- Małgorzata Kidawa-Błońska: gramu emerytalnego, oznacza konieczność przekazania środków, zwrócenia środków. Ta kwestia jest Dziękuję bardzo, panie pośle. oczywiście uregulowana już dzisiaj w ustawie o pra- Ostatnie pytanie zada pan poseł Ireneusz Raś, cowniczych programach emerytalnych i można po- Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. wiedzieć, że nie ma tutaj automatyzmu. To znaczy, te środki mają być do dyspozycji uczestnika pracowniczego programu emerytalnego w momencie osią- Poseł Ireneusz Raś: gnięcia przez niego wieku 60 lat. I ta zasada, że tak powiem, obowiązuje nadal, co oznacza, że te środki Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! będą w dyspozycji uczestnika dopiero wówczas, kiedy Chciałem zapytać i poprosić pana ministra o wyja- osiągnie tę granicę wieku. śnienie rozbieżności między dyrektywą a proponowa- Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł Czernow doty- ną zmianą, którą dzisiaj państwo przedkładacie czące liczby Polaków, którzy… Pani poseł zapytała w Sejmie. Biuro Analiz Sejmowych wykazało aż sie- o liczbę Polaków, którzy podejmują pracę w innych dem różnic i poprosiło państwa o stanowisko w tej państwach członkowskich Unii Europejskiej, ale są sprawie. Nie doczytałem, czego to dotyczy i jakie jest jednocześnie uczestnikami pracowniczego programu uzasadnienie w kwestii pominięcia albo wprowadze- emerytalnego. Ja może troszkę inaczej odpowiem na nia przepisów, które dotyczą tych rozbieżności – tych to pytanie, dlatego że mogę podać dane dotyczące… siedmiu różnic. Biuro Analiz Sejmowych wykazało w trakcie dyskusji zresztą te informacje były tutaj brak odniesienia się do tej sprawy, co powoduje, że przekazywane. Tak naprawdę ten projekt ustawy, o którym dzisiaj dyskutujemy, dotyczy, po pierwsze, możemy myśleć, tak jak pani Frydrych powiedziała, osób, które są uczestnikami pracowniczych progra- że to prawo zostało przygotowane na kolanie i nie mów emerytalnych, ale, po drugie, ten drugi element będzie precyzyjne, gdyż pojawią się w nim luki. Dzię- jest bardzo ważny, chodzi o to, że są to pracownicze kuję bardzo. programy emerytalne prowadzone w postaci pracowniczego funduszu emerytalnego. Stąd projekt ustawy przewiduje zmiany w dwóch regulacjach, w dwóch Wicemarszałek ustawach, tzn. właśnie w ustawie o organizacji i funk- Małgorzata Kidawa-Błońska: cjonowaniu funduszy emerytalnych, a z drugiej strony w ustawie o pracowniczych programach emery- Dziękuję bardzo. talnych. Ta druga ustawa ma trochę krótszą histo- Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Ro- rię, bo została uchwalona w roku 2004. Takich pro- dziny, Pracy i Polityki Społecznej pana ministra gramów, które spełniają oba warunki, czyli są pra- Marcina Zielenieckiego o udzielenie odpowiedzi na cowniczymi programami emerytalnymi i są prowa- pytania. dzone w postaci pracowniczego funduszu emerytalnego, w tej chwili w Polsce mamy dwa. Są to Pracow- niczy Fundusz Emerytalny Nowy Świat oraz Pra- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie cowniczy Fundusz Emerytalny Orange Polska. Je- Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej żeli chodzi o liczbę uczestników tych programów, to Marcin Zieleniecki: jest to ok. 32 tys. osób. Jeżeli chodzi o wysokość środków, którymi zarządzają oba pracownicze towa- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przede rzystwa emerytalne, to jest to pula środków wyno- wszystkim spróbuję odnieść się do pytań, które zo- sząca 1 808 931 137,30 zł. Chcę zwrócić uwagę na stały zadane w trakcie dyskusji. to, że ta ustawa dotyczy tylko i wyłącznie tej katego- Pani poseł Tomaszewska, zarysowując genezę usta- rii osób. Ta ustawa daje tym osobom możliwość powy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytal- dejmowania pracy w innym państwie członkowskim nych, trafnie zwróciła uwagę na to, że od kiedy przyję- Unii Europejskiej bez, można powiedzieć, szkody dla to założenia tej ustawy, a później została przyjęta usta- oszczędności zgromadzonych do tej pory w pracow- wa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytal- niczym programie emerytalnym. nych, można powiedzieć, sporo się wydarzyło. Pani poseł zwróciła też uwagę na to, że w Polsce, Przede wszystkim Polska została członkiem Unii w kontekście przede wszystkim pracowniczych pla- Europejskiej i uzyskała dostęp do, można powiedzieć, nów kapitałowych czy wejścia w życie ustawy o pra- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych 27

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie jekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawienia sprawozdania. Marcin Zieleniecki Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął. cowniczych planach kapitałowych, wzrosło zaintere- Sprzeciwu nie słyszę. sowanie Polaków oszczędzaniem w ramach dodatko- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. po- wych programów, planów umożliwiających gromadze- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochro- nie środków przeznaczonych do wykorzystania po ny Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic- osiągnięciu wieku emerytalnego czy w wieku około- twa o rządowym projekcie ustawy o zmianie usta- emerytalnym. Potwierdzam, że takie zainteresowanie wy o odpadach oraz niektórych innych ustaw w tej chwili rzeczywiście obserwujemy. Liczba nowych (druki nr 3412 i 3464). pracowniczych programów emerytalnych, które po- Bardzo proszę panią poseł Annę Paluch o przed- wstały w ostatnim czasie, wynosi ok. 300. stawienie sprawozdania komisji. Jeżeli chodzi o kwestię wpływu wejścia w życie tej ustawy na rynek pracy, to generalnie w ocenie skut- ków regulacji załączonej do projektu ustawy zawarta Poseł Sprawozdawca Anna Paluch: jest informacja, że ta ustawa nie wpłynie na rynek pracy. Chcę jednak powiedzieć o pewnych korzy- Dziękuję bardzo. ściach. Przede wszystkim korzyści, jakie wynikają Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji dla tych 32 tys. uczestników pracowniczych progra- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic- mów emerytalnych, to korzyści związane z większym twa przedstawiam sprawozdanie o rządowym projekcie bezpieczeństwem środków, ale także z możliwością ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych podejmowania pracy w innym państwie członkow- innych ustaw. Projekt jest zawarty w druku nr 3412, skim Unii Europejskiej bez jak gdyby przerywania a sprawozdanie komisji w druku nr 3464. procesu oszczędzania w pracowniczych programach Omawiany projekt ustawy precyzuje przepisy do- emerytalnych. tyczące funkcjonowania bazy danych o produktach Pan poseł Raś pytał mnie o rozbieżności, zresztą i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, zwanej państwo w trakcie dyskusji również na to zwracali- w skrócie bazą danych odpadowych. W art. 1–9 wpro- ście uwagę. Powiem więc, że prace nad tym projek- wadza się zmiany do dziewięciu ustaw, a w szczegól- tem ustawy toczyły się dość długo. Rzeczywiście ności oczywiście przede wszystkim do ustawy z dnia termin implementacji, jaki został zapisany w samej 14 grudnia 2012 r. o odpadach, ale także do ustawy ustawie, to jest dzień 13 stycznia 2019 r. Ale chcę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, usta- powiedzieć, że proces legislacyjny został uruchomio- wy Prawo ochrony środowiska, ustawy o obowiąz- ny w dniu 21 sierpnia 2018 r., tak że, powtórzę, pra- kach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania ce trwały dość długo. Te prace obejmowały również niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej, proces uzgodnień z Ministerstwem Spraw Zagranicz- ustawy o bateriach i akumulatorach, ustawy o go- nych, uzgodnień co do zgodności z prawem Unii Eu- spodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowy- ropejskiej i uzgodnień co do kwestii pełnej implemen- mi, ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektro- tacji tej dyrektywy do prawa krajowego. Chcę powie- nicznym oraz ustawy o zmianie ustawy o odpadach dzieć, że opinia Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz niektórych innych ustaw oraz do ostatniej ustawy o pełnej zgodności tego projektu ustawy jest dla nas o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektó- przesądzająca. Stwierdzam, że nie mamy tutaj wątpli- rych innych ustaw. wości, uwag, co do ewentualnej rozbieżności z przepi- Wysoka Izbo! Baza danych odpadowych po zmia- sami dyrektywy. nach dokonanych w listopadzie 2017 r. posiada trzy Myślę, że odpowiedziałem na te pytania, które moduły: rejestr bazy danych odpadowych, sprawoz- państwo zadaliście w trakcie dyskusji. Chcę ponow- dawczość oraz moduł ewidencji odpadów. Pierwszy nie zwrócić się do Wysokiej Izby o dalszą pracę nad z nich, wpis do rejestru, został uruchomiony w dniu tym projektem ustawy. Dziękuję. (Oklaski) 23 stycznia 2018 r., a kolejne moduły zostaną urucho- mione od 1 stycznia 2020 r. Wówczas będzie możliwa wyłącznie elektroniczna obsługa wniosków o wpis do Wicemarszałek rejestru, a funkcjonowanie systemu w odniesieniu do Małgorzata Kidawa-Błońska: podmiotów wpisanych do tejże bazy będzie w formie elektronicznej, za pomocą indywidualnego konta. Wów- Dziękuję bardzo. ) czas w odniesieniu do przedsiębiorców będzie możli- Zamykam dyskusję* . we zniesienie obowiązku dołączania do wniosku ory- W związku z tym, że w czasie drugiego czytania ginałów dokumentów, takich jak dowód uiszczenia zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- opłaty rejestrowej, zaświadczenia wydawane przez ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- banki prowadzące rachunki organizacji odzysku sprzę- tu elektrycznego i elektronicznego o wpłacie kwoty na *) Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku. pokrycie kapitału zakładowego organizacji odzysku, 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 28 Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach

Poseł Sprawozdawca Anna Paluch ne do prowadzenia ewidencji odpadów, a tym samym są zobowiązane do uzyskania wpisu do rejestru jako a także dokument potwierdzający wniesienie zabez- wytwórcy odpadów. Tacy właśnie drobni wytwórcy pieczenia finansowego. Będzie również możliwość prze- odpadów nie zawsze posiadają numer identyfikacji kazywania przez bazę danych odpadowych dokumen- podatkowych, a – jak wiadomo – ustawa o zasadach tów potwierdzających zbieranie, odzysk i recykling ewidencji i identyfikacji podatników i płatników wy- odpadów opakowaniowych, zużytego sprzętu elek- maga, żeby to był albo numer NIP, albo numer trycznego i elektronicznego, zużytych baterii i aku- PESEL. A więc tych drobnych wytwórców odpadów mulatorów oraz odpadów powstałych z olejów sma- będzie można identyfikować na podstawie numeru rowych i z opon. PESEL. Te zmiany są zawarte w art. 9 i 10 omawia- W przepisach zmieniających ustawę o odpadach, nego tutaj przeze mnie projektu zawartego w spra- zawartych w art. 1 omawianego projektu, wzory for- wozdaniu komisji środowiska. mularzy rejestrowych sprawozdań i dokumentów, Kolejne artykuły projektu, tzn. art. 11–20, zawie- które dotychczas były określane w rozporządzeniach rają przepisy przejściowe i dostosowujące. Art. 11–14 do ustawy odpadowej, zostaną zastąpione przez okre- zawierają przepisy dotyczące zmian w zakresie reje- ślenie zakresu informacji tych formularzy i dokumen- stru, prowadzenia ewidencji odpadów i sposobu spo- tów bezpośrednio w ustawie odpadowej, tj. w art. 52 rządzania i składania sprawozdań, dla których do ust. 1, art. 67 ust. 4, art. 73 ust. 2, art. 74 ust. 2, końca 2019 r. stosuje się przepisy dotychczasowe, art. 74a, art. 75 ust. 2 – to są przepisy, których doty- przy czym dla ewidencji odpadów, o których mowa czą kolejne zmiany w art. 1. Te zmiany, odpowiada- w art. 67 ust. 1 ustawy odpadowej, przepisy dotych- jące wymogom w cytowanych przeze mnie przepi- czasowe będą stosowane także po roku 2019. Zgodnie sach, będą dostępne wyłącznie za pośrednictwem z przepisami przejściowymi zawartymi w art. 15–18 systemu bazy danych odpadowych. Zmiana 28. w art. 1 zasady dotychczasowe będą stosowane do końca 2020 r. zawiera z kolei zmianę reguły wydatkowej obejmują- w odniesieniu do dokumentów potwierdzających od- cej koszty wytworzenia i utrzymania bazy danych rębnie odzysk i odrębnie recykling, a to na podstawie odpadowych w latach 2019–2028. Ta kwota jest tam ustaw obowiązujących przedsiębiorców w zakresie rozbita na poszczególne kwoty, ale łącznie to jest gospodarowania odpadami, na podstawie ustawy o ba- 45 444 tys. zł. teriach i akumulatorach, ustawy o zużytym sprzęcie Analogicznie będzie zmieniona ustawa o utrzy- elektrycznym i elektronicznym oraz na podstawie maniu czystości i porządku w gminach. Zmiany są ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opa- dokonywane w art. 9n ust. 3, art. 9na ust. 3, art. 9nb kowaniowymi. ust. 3, art. 9o ust. 3, art. 9oa, art. 9p ust. 1, art. 9q Jak stanowi art. 21 projektu, ustawa wejdzie ust. 3, art. 9s ust. 3, art. 9t. Te zmiany mają na celu w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wy- sprawowanie skutecznej kontroli nad gospodarką jątkiem przepisów zawartych w zmianach od 1. do odpadami komunalnymi w gminach, jeżeli chodzi 3. lit. a, od 4. do 11., od 13. do 16., od 18. do 20., o ilość tych odpadów, sposób ich zagospodarowywa- 21. lit. a, 22., 23. i 26. To są zmiany w art. 1, które nia. Ponadto prowadzenie ewidencji sprawozdawczości są wyjątkiem dotyczącym terminu wejścia w życie. w zakresie odpadów komunalnych w formie elektro- Również wyjątkiem będą przepisy zawarte w art. 2 nicznej, tzn. przez bazę danych odpadowych, umożliwi pkt 5, art. 8 i 9, które wchodzą w życie z dniem 1 stycz- zarówno rzetelną analizę sytuacji w tej dziedzinie, jak nia 2020 r. Kolejnym wyjątkiem są zmiany zawarte również ocenę realizacji celów związanych z recyklin- w art. 4–7, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia giem odpadów wyznaczonych w przepisach europej- 2021 r. skich. Zawsze elektroniczna forma obiegu dokumen- Wysoka Izbo! W największym skrócie tak przed- tów ułatwia wszelkie czynności analityczne. stawia się projekt ustawy, który przedstawiam w imie- Wysoka Izbo! W art. 4, 5, 6 i 7 następuje również niu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Natural- wprowadzenie przepisów rozszerzających bazę danych i Leśnictwa. W imieniu tejże komisji bardzo nych odpadowych o moduł obejmujący zbieranie, proszę Wysoką Izbę o przyjęcie projektu ustawy za- odzysk i recykling zużytych baterii i akumulatorów, wartego w sprawozdaniu komisji z druku nr 3464. odpadów opakowaniowych, zużytego sprzętu elek- Dziękuję bardzo. trycznego i elektronicznego oraz odpadów powsta- łych z olejów smarowych i opon. Nowelizowane przepisy umożliwią identyfikację Wicemarszałek podmiotów wprowadzanych do bazy danych odpado- Małgorzata Kidawa-Błońska: wych na podstawie numeru PESEL, co ma znaczenie w przypadku drobnych wytwórców odpadów, tzn. ta- Dziękuję bardzo, pani poseł. kich podmiotów jak osoby fizyczne wykonujące dzia- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- łalność, z której dochód nie przekracza 50% kwoty rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- minimalnego wynagrodzenia, albo np. rolnicy ry- czeń w imieniu klubów i kół. czałtowi, którzy wytwarzają odpady opakowaniowe Otwieram dyskusję. czy związane z samodzielnym serwisowaniem ma- Bardzo proszę, pierwsza pani poseł Barbara Dziuk, szyn lub urządzeń, które to podmioty są zobowiąza- Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach 29

Poseł Barbara Dziuk: terii i akumulatorów. Przewidziano również przepis przejściowy wskazujący, że do końca 2019 r. stosowa- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! ne będą przepisy dotychczasowe w zakresie ewidencji Przedstawiam stanowisko klubu Prawo i Sprawiedli- odpadów, ponieważ od 1 stycznia 2020 r. przewidywa- wość o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy na jest zasadnicza zmiana sposobu prowadzenia ewi- o odpadach oraz niektórych innych ustaw, druki dencji odpadów. Bardzo istotne jest dostosowanie re- nr 3412 i 3464. guły wydatkowej do zmienionego harmonogramu prac Projekt nowelizacji ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. nad systemem BDO, zostało to ustalone na okres o odpadach, zwanej dalej ustawą o odpadach, wynika 10 lat, na lata 2016–2025. z konieczności doprecyzowania przepisów związanych Projekt procedowanych zmian w ustawie będzie z funkcjonowaniem bazy danych o produktach, opako- miał pozytywny wpływ na działalność małych, śred- waniach i o gospodarce odpadami w systemie BDO. nich i dużych przedsiębiorstw. Te rozwiązania, które Projekt dotyczy zmiany reguły wydatkowej dotyczącej obecnie omawiamy, są spójne z przepisami Unii Eu- środków pieniężnych Narodowego Funduszu Ochrony ropejskiej. Środowiska i Gospodarki Wodnej. Klub Prawo i Sprawiedliwość zgłasza również W projekcie ustawy zaproponowano prowadzenie 20 poprawek technicznych i doprecyzowujące zmiany od 1 stycznia 2020 r. ewidencji odpadów wyłącznie oraz pozytywnie opiniuje omawiane zmiany w usta- elektronicznie za pośrednictwem indywidualnego kon- wie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ta w systemie BDO i rezygnację z posługiwania się formą papierową dokumentów. Zawiadomienie mar- szałka województwa o aktywizacji konta w rejestrze Wicemarszałek oraz o nadanych loginie i haśle do systemu będzie się Małgorzata Kidawa-Błońska: odbywało drogą elektroniczną. Dokonanie tego za- twierdzane przez marszałka województwa będzie jed- Dziękuję bardzo, pani poseł. noznaczne z wpisem do rejestru lub zamieszczeniem Dziękuję. informacji w rejestrze. Bardzo ważne jest uściślenie Zanim oddam głos panu posłowi Pawłowi Suskie- w przypadku podmiotów przekazujących odpady do mu, Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska, składowania oraz zarządzających składowiskiem. Do- chciałabym przywitać wycieczkę z Ełku – oratorium kumenty związane z podstawową charakterystyką od- salezjańskie z opiekunami i scholą. Serdecznie wita- padów i wyniki testów zgodności będą nadal prowadzo- my w Sejmie. (Oklaski) ne i przekazywane w formie papierowej. Bardzo proszę, panie pośle. Zastrzeżenie: elektroniczna forma składania wnio- sków nie będzie dotyczyć podmiotów, przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych uczestni- Poseł Paweł Suski: czących w obrocie gospodarczym, którzy nie ustano- wili oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję. Ułatwienie dla przedsiębiorców, jakie wynika Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Salo! właśnie ze zmian, to zniesienie obowiązku dostarcza- Chciałbym przedstawić stanowisko klubu Platformy nia oryginałów i zastąpienie ich kopiami dołączany- Obywatelskiej – Koalicji Obywatelskiej dotyczące pro- mi do wniosku o wpis do rejestru. jektu nowelizacji ustawy o odpadach i innych ustaw, Ciekawym rozwiązaniem jest również zamiesz- pierwotnie druk nr 3412. czanie dokumentów składanych wraz z wnioskiem Szanowni Państwo! Kwestia ewidencji podmiotów o wpis do rejestru w BDO w ramach tworzonego in- produkujących odpady i opakowania została uregu- dywidualnego konta dla danego podmiotu. lowana w fundamentalnym projekcie ustawy, która Wdrożenie elektronicznego modułu sprawozdaw- obowiązuje od 2012 r. Tamte przepisy zostały przy- czego służącego ewidencji odpadów w ramach BDO gotowane przez Platformę Obywatelską i PSL, rząd, nastąpi najpóźniej od 1 stycznia 2020 r. który wprowadził cały system gospodarowania odpa- Dodano regulację, która stanowi, że dla określo- dami. Nałożył też obowiązek ewidencji tych podmio- nego rodzaju odpadów w systemie BDO będzie można tów, o których mówi omawiana ustawa, na samorzą- zidentyfikować ich wytwórcę oraz kolejnych posiada- dy województw, po czym, w konsekwencji, wystąpił czy danych odpadów. z propozycją przetargu co do utworzenia właśnie Koszty utworzenia, wdrażania i utrzymywania sys- bazy danych na poziomie ministra środowiska. Pra- temu BDO będą pokrywane przez Narodowy Fundusz wo i Sprawiedliwość ten przetarg unieważniło. To był Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wprowa- pierwszy krok do dolce far niente – słodkiego nicnie- dzono możliwość elektronicznego przekazywania przez robienia. Tak naprawdę nic się nie wydarzyło do dziś. system BDO dokumentów potwierdzających zbieranie, Ja się bardzo cieszę, że jest ten projekt. To jest projekt odzysk i recykling odpadów opakowaniowych, odpadów techniczny, który jest skomplikowany, który dotyczy powstałych z olejów smarowych i opon, zużytego sprzę- skomplikowanej materii. On musi zostać uchwalony, tu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytych ba- on powinien zostać uchwalony już dużo wcześniej. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 30 Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach

Poseł Paweł Suski simy skupić się na rzetelnej pracy po to, żeby koszty utylizacji odpadów przestały rosnąć. Polacy tego Państwo, jeżeli potrzebny jest demontaż Trybunału oczekują. (Oklaski) Konstytucyjnego czy Sądu Najwyższego, potraficie w ciągu kilkunastu godzin przeprowadzić w bardzo szybkim trybie ustawę… Wicemarszałek (Poseł Anna Paluch: Panie pośle, do rzeczy. Panie Małgorzata Kidawa-Błońska: pośle, proszę się skupić na… Pani marszałek...) Dziękuję bardzo, panie pośle. …natomiast jeśli chodzi o coś, co dotyczy oby- I bardzo proszę, pan poseł Józef Brynkus, klub wateli… Kukiz’15. Pani poseł Paluch próbuje mnie wybić z rytmu (Poseł Anna Paluch: Bardzo niemerytorycznie, i przeszkadzać. panie pośle – politycznie, ale niemerytorycznie.) Pani marszałek, gdyby można było… Pani poseł, bardzo proszę o spokój. (Głos z sali: Po to jest mównica.) Wicemarszałek (Poseł Małgorzata Pępek: ADHD.) Małgorzata Kidawa-Błońska: Proszę o spokój. Bardzo proszę, panie pośle. Chciałabym bardzo prosić panią poseł o spokój. Pan poseł kontynuuje wystąpienie. Poseł Józef Brynkus:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sta- Poseł Paweł Suski: nowisko klubu Kukiz’15 wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych Bardzo dziękuję. innych ustaw, druk nr 3412. Ja pani poseł nie przeszkadzałem. Projekt ustawy pokazuje zaniedbania legislacyjne wnioskodawców, którzy przedstawiają kolejne wersje Wicemarszałek ustawy o odpadach, bo okazuje się, że o czymś wcze- Małgorzata Kidawa-Błońska: śniej zapomnieli lub coś przeoczyli. Sprawa jest o tyle śmieszna i zarazem poważna, że przecież jest to pro- Proszę o spokój. jekt rządowy. Wydawać by się mogło, że w resorcie środowiska pracują fachowcy, którzy są w stanie przewidzieć konsekwencje wprowadzanych rozwią- Poseł Paweł Suski: zań prawnych albo ich brak. 20 poprawek, które mają być wprowadzone do tej ustawy, dowodzi tego, że tych Problemem jest to, że tak skomplikowana materia fachowców nie ma. Tymczasem w związku z prakty- dotyczy Polski zaśmieconej, bo prawdą jest, iż Polska ką i legislacją odnoszącą się do gospodarki odpadami w ostatnich 3 latach stała się śmietniskiem Europy, rodzi się wiele wątpliwości. Niektóre z nich dotyczą płoną wysypiska śmieci. To jest skutek braku ścisłej absurdalnych przepisów, choćby takich, które naka- ewidencji. Bo co wprowadza ta nowelizacja? Właśnie zują umiejscowienie monitoringu nie do końca uwzględ- wypowiada wojnę szarej strefie śmieciowej. Właśnie niającego specyfikę danych odpadów. Skarżą się na ten projekt pozwoli na „ogarnięcie” mafii śmiecio- to chociażby tacy przedsiębiorcy, których trudno po- wych i tych podmiotów, które nierzetelnie działają dejrzewać o działalność niezgodną z prawem, np. Gru- – albo zakopują, albo magazynują śmieci, a potem pa Azoty. Najgorsze w tym wszystkim jest jednak to, że na- w niewiadomy sposób podpalają te wysypiska albo dal nie zostały zakończone śledztwa w sprawie ma- z niewiadomych przyczyn one płoną. sowo wręcz palących się składowisk różnego typu od- Wysoka Izbo! Prawo i Sprawiedliwość jest świetne padów, np. w Trzebini i Zgierzu. Polskie służby śledcze do burzenia, ale na pewno nie do budowania. Nie działają opieszale. Czy jest tak dlatego, że w tego typu potraficie podejmować decyzji, które mają służyć do- przypadki zamieszane są osoby z dawnego postesbec- bru obywateli. Będziemy płacić, już płacimy bardzo kiego układu, miejscowi samorządowcy albo też oso- wysokie koszty wywozu i utylizacji odpadów, a w związ- by z międzynarodowych kręgów przestępczych? Co ku z tą nowelizacją prawdopodobnie będziemy płacić więcej, prowadzą śledztwa w kierunku pozyskania jeszcze wyższe. W związku z tym apeluję, abyśmy informacji o osobach, np. dziennikarzach obywatel- w jak najszybszym trybie uchwalili projekt. To jest skich, ujawniających tego typu informacje, a nie tre- projekt, który znowu jest poprawiany – słyszę o 20 po- ści przedstawionych przez nie informacji. Tak jest np. prawkach. w odniesieniu do dziennikarzy portalu Pressmania. (Poseł Barbara Dziuk: Techniczne.) pl, którzy zajęli się płonącym składowiskiem odpa- Czyli pomimo że przez 4 lata nie został prawidło- dów w Zgierzu. Sprawa jest bardzo poważna. W wywo przygotowany, to jeszcze będzie poprawiany. Mu- niku palenia się na wolnym powietrzu odpadów do 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach 31

Poseł Józef Brynkus Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: atmosfery przedostają się rakotwórcze węglowodory. Według szacunków ludzi związanych z ochroną śro- Dziękuję bardzo. dowiska pożar wysypiska w Zgierzu mógł uwolnić Bardzo proszę, pan poseł Kazimierz Kotowski, do atmosfery aż 10 razy więcej dioksyn, węglowodo- Polskie Stronnictwo Ludowe – Unia Europejskich rów alifatycznych i aromatycznych niż wszystkie Demokratów. stare piece w krakowskich mieszkaniach łącznie przez 25 lat. Tym powinni się zająć ekolodzy. Powin- ni zorganizować pikiety przed składowiskiem albo też Poseł Kazimierz Kotowski: budynkami organów prowadzących śledztwo w tej sprawie. To jest realna skala zagrożenia. Palenie wy- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- sypisk powoduje wzrost zachorowalności na raka. soka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Pol- Tymczasem śledztwa prowadzone są lokalnie. Pro- skiego Stronnictwa Ludowego – Unii Europejskich wadzący je nie są w stanie dojrzeć, gdzie jest ośmior- Demokratów przedstawię stanowisko i sugestie klu- nica, gdzie ta ośmiornica ma głowę. Obcinają tylko bu w odniesieniu do ustawy o zmianie ustawy o od- pojawiające się od czasu do czasu macki. Spalanie padach oraz niektórych innych ustaw, druki nr 3412 dowodów oznacza również co najmniej utrudnienie i 3464. dotyczące ustalenia producenta śmieci czy w ogóle Jak mówiła w swoim wystąpieniu pani poseł spra- uniemożliwienie tego. wozdawca, dokument jest bardzo obszerny, ważny, Wszystkie znaki na niebie wskazują, że fala pło- dotyczy bowiem kolejnego etapu zmagań tworzącego nących składowisk może się powtórzyć. Świadczy system zapanowania nad gospodarką odpadami. To o tym ostatnia seria płonących mniejszych składo- jest ze wszech miar bardzo ważny i trudny odcinek. wisk odpadów. Pojawiają się też inne zagrożenia. Te wszystkie kwestie, przedsięwzięcia, uwarunkowa- Składowiska są mniejsze, bardziej rozproszone, by nia, jakie mają temu towarzyszyć, mają dotyczyć niewiele osób mogło się nimi zainteresować. W przy- zmian w dziewięciu ustawach. Dotyczą również pod- padku zainteresowania się tym, że składowisko pło- miotów krajowych i zagranicznych. Pani poseł bar- nie, jak np. w Wadowicach, chodzi o miejscową fabrykę dzo dokładnie to przedstawiła, więc pozwolicie, że już tektury, jednostki samorządu terytorialnego utrudnia- tak dokładnie nie będę w to wchodzić. Skąd więc ją, i to nawet posłom, pozyskanie informacji o skła- 20 poprawek, które zostały zgłoszone do rządowego dowisku odpadów. Dlaczego? Czy w procesie udziela- projektu na tym etapie legislacji? Stawiam sobie py- nia pozwolenia nie przestrzegano przepisów, czy też tanie: Czy debatujemy nad projektem zawartym składowisko ma znacznie większą pojemność niż w druku nr 3412 i tym drugim… wynika to z pozwolenia i nikt nad nim nie sprawuje (Poseł Paweł Suski: Już nie.) nadzoru? …czy jutro, pojutrze, bo wyroki są niezbadane, Inny przykład to składowisko w Pyszącej, gmina będziemy przyjmować podczas głosowania zupełnie Śrem, które od czerwca 2017 r. do lutego 2019 r. pło- inny dokument? To jest obszerna i ważna kwestia, nęło aż siedem razy. Rzeczą charakterystyczną jest a mamy 20 poprawek. Przecież wiemy, że już jedna to, że na przełomie 2018 r. i 2019 r. takich przypad- może zmienić sens. Dlaczego teraz? Minęły 4 lata. ków było aż pięć, jakby ktoś celowo puszczał w po- Cały czas słyszałem, mimo że jestem w Sejmie pierw- wietrze ślady swojej działalności. W skali ogólnopol- szą kadencję, że moje ugrupowanie źle robiło przez skiej takie jednodniowe czy dwudniowe pożary może 8 lat. Teraz minęły 4 lata. W czwartym roku nagle nie robią wrażenia, ale w skali lokalnej stanowi to jest przyspieszenie. ogromny problem dla środowiska, zwłaszcza że ze (Poseł Paweł Suski: I nic.) skutkami ekologicznymi tych pożarów nie mogą so- Stawiam zatem dalsze pytanie: Czy to co buduje- bie poradzić lokalne władze samorządowe bez pomo- my, ten biurokratyczny moloch, spełni te oczekiwa- cy Ministerstwa Środowiska. nia? Czy znowu życie nie napisze nowych scenariu- Oczywiście takich przykładów mógłbym przed- szy? Czy nie okaże się, że dalej będą funkcjonować stawić znacznie więcej. Najgorsze jest to, że wcześniej podmioty, które w sposób mniej legalny czy nielegal- Platforma Obywatelska stworzyła warunki do zro- ny będą zajmować się gromadzeniem, przechowywa- bienia z Polski składowiska śmieci, a obecnie PiS nie niem odpadów, a ci, którzy będą skłonni wejść w ko- pozwala tego bałaganu posprzątać, choćby blokując operację z takimi podmiotami, dalej będą wynajmo- na posiedzeniu komisji ochrony środowiska możli- wać hale, a potem będą mieć tylko z tego tytułu wość przeanalizowania prac Inspekcji Ochrony Śro- kłopoty? Czy, panie ministrze, ten system, który dowiska w tym zakresie. (Dzwonek) budujemy, pod względem technicznym będzie spraw- W odniesieniu do procedowanej nowelizacji usta- ny i kompletny? Czy już na tym poziomie będziemy wy chciałbym powiedzieć, że poprzemy tę ustawę po w stanie pod względem informatycznym opanować zapoznaniu się z proponowanymi poprawkami, jeże- zarówno szacowanie, gospodarkę, jak i rozliczenia li będą one zgodne z naszym stanowiskiem. Dzięku- finansowe? Kolejne pytanie: Czy urzędy marszałkow- ję bardzo. (Oklaski) skie, marszałkowie podołają pod względem organiza- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 32 Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach

Poseł Kazimierz Kotowski Pan minister Kowalczyk obiecuje, że na przełomie września i października przedsiębiorcy będą mogli te- cyjnym i finansowym temu, aby te kwestie na bieżą- stowo wpisywać się do bazy danych. Ponadto minister co regulować? obiecuje szkolenia informacyjne na 3 miesiące przed Na pewno warto i trzeba wzmacniać system go- wejściem w życie systemu ewidencji odpadów. To oczy- spodarki odpadami w kwestii zarówno zbiórki, uty- wiście jest o wiele, o wiele za późno, na ostatnią chwilę, lizacji, jak i monitorowania. Jako klub jesteśmy i bę- ale będziemy trzymać pana ministra za słowo. dziemy za prowadzeniem działań, które pozwolą opa- Jak przekonują eksperci, w związku z przepisami nować ten trudny obszar, włożyć go w ramy prawne przejściowymi i przesunięciami środków finanso- i legislacyjne, niemniej jednak poczekamy z ostatecz- wych pełnej funkcjonalności BDO należy spodziewać nym głosem czy decyzją do momentu zapoznania się się w latach 2023–2025. To skutkować będzie bra- z poprawkami. Dziękuję bardzo. (Oklaski) kiem możliwości wyciągania wniosków z zawartości bazy, ponieważ aby spełniała ona swój cel, potrzebny byłby ciąg sprawozdawczy wraz z opisem formatu Wicemarszałek raportowanych z ewidencji danych, schemat powią- Małgorzata Kidawa-Błońska: zań z ewidencją odpadów oraz wzór sprawozdań odpadowych nadających się do wprowadzenia do syste- Dziękuję bardzo, panie pośle. mów informatycznych. Bardzo proszę, pani poseł Ewa Lieder, Klub Po- Proszę państwa, planowaliśmy głosować za przy- selski Nowoczesna. jęciem projektu, ponieważ jego cel, jakim jest uszczelnienie systemu ewidencji odpadów, kontroli odpadów, jest słuszny i powinien być pilnie zrealizowany, ale Poseł Ewa Lieder: dzisiaj dostaliśmy 20 poprawek. Nawet nie do ręki, tylko tutaj. Nie widzimy tych poprawek. Być może Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! ten projekt, tak jak moi przedmówcy mówili, będzie Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Nowo- wyglądał zupełnie inaczej i nasze wystąpienia są zu- czesna chciałabym przedstawić oświadczenie na te- pełnie bezcelowe. Nie wiemy, jak ten projekt będzie mat rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy wyglądał, więc na razie będziemy się zastanawiać. o odpadach oraz niektórych innych ustaw, druki Mamy nadzieję, że PiS nie wprowadził tutaj jakiejś nr 3412 i 3464. bomby i że ten projekt będzie wyglądał przynajmniej Myślę, że na temat tego projektu powiedziano już tak, jak wygląda. Dziękuję. (Oklaski) bardzo wiele. On jest bardzo ważny. Celem projektu (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek jest doprecyzowanie przepisów związanych z funk- Sejmu Barbara Dolniak) cjonowaniem bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Projekt wprowadza zmiany aż w dziewięciu ustawach regulujących Wicemarszałek Barbara Dolniak: przepisy o odpadach. Proszę państwa, zgodzę się ze wszystkimi przed- Dziękuję, pani poseł. mówcami, że jest to jeden z najważniejszych projek- Na tym zakończyliśmy wystąpienia w imieniu tów dotyczących gospodarki odpadami, ale trzeba klubów. bardzo podkreślić, że dzisiaj zajmujemy się sprawami Przystępujemy do pytań. technicznymi, a faktycznie płoną składowiska śmie- Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów chce jesz- ci, płoną opony, płoną farby, czyli najbardziej toksycz- cze wpisać się na listę? ne odpady. One cały czas zanieczyszczają polskie Nie widzę. środowisko i doprowadzają do tego, że Polacy umie- W związku z tym listę zamykam. rają z powodu problemów oddechowych, z powodu Rozpoczyna pan poseł Józef Brynkus, klub Kukiz’15. smogu, bo to się oczywiście dokłada do zanieczysz- Bardzo proszę, 1 minuta na zadanie pytania. czeń powietrza w Polsce. W ciągu ostatnich 4 miesię- cy aż 62 razy płonęły odpady na składowiskach śmie- ci, niektóre wielokrotnie, więc myślę, że to jest temat, Poseł Józef Brynkus: którym głównie powinniśmy się zajmować, co nie znaczy, że ten projekt powinniśmy odstawić. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przedsiębiorcy, którzy się do nas zgłaszali w spra- Prawo sobie, a praktyka sobie. Wy tak naprawdę nie wie tego projektu, zadawali nam takie pytania: Czy słuchacie ani przedsiębiorców, ani obywateli. Jakbym rzeczywiście ten system będzie działał prawidłowo spytał pana ministra, jakie kroki poczyniło minister- już od stycznia 2020 r.? Czy przedsiębiorcom uda się stwo, aby zabezpieczyć obywateli przed praktyką przygotować pracowników do jego obsługi, skoro zo- nielegalnego składowania odpadów, przed palącymi stało już tylko pół roku? W jaki sprzęt będzie trzeba się składowiskami, to pan minister przytoczyłby wyposażyć pojazdy, zakłady zajmujące się odpadami? nam różnego rodzaju legislacje, nad którymi prace 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach 33

Poseł Józef Brynkus padów biją na alarm. Od dłuższego czasu nikt nie odbiera plastiku. Odpady te zamiast podlegać recy- toczyły się w Sejmie. Oparłby się pan na tym albo klingowi składowane są w różnych miejscach. I co stwierdziłby, że to nie jest działka ministra, tylko dalej? Kiedy zostanie wprowadzony jakiś system czy prokuratury i Policji, żeby po prostu przeprowadzić jakieś rozwiązanie, które pozwolą, aby plastik pod- rzetelne śledztwo. Ale problem jest naprawdę poważ- legał recyklingowi? Jak długo można składować od- ny i to jest problem narastający. Z informacji, jakie pady? To sprzyjać będzie tym niekorzystnym zjawi- otrzymałem od wyborców, wynika, że np. w powiecie skom, które mają miejsce, mianowicie pożarom na śremskim jest kilkanaście nielegalnych wysypisk, wysypiskach. Bo jak długo można to przechowywać? składowisk i wyrobisk. Takim przykładem jest dział- I co dalej? Po prostu oczekuję odpowiedzi pana mini- ka nr 240, obręb Luciny, gmina Śrem, gdzie nikt nie stra w tej sprawie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) zwraca uwagi na to, że na bieżąco od lat jest tam wydobywany urobek i wykop jest zasypywany nie- wiadomego pochodzenia materiałami. (Dzwonek) Wicemarszałek Barbara Dolniak: Takie przykłady, jak mówiłem poprzednio, mógłbym, panie ministrze, po prostu mnożyć. Zresztą to robimy Bardzo dziękuję, pani poseł. w ramach interpelacji, ale nas tak naprawdę nikt nie I zapraszam panią poseł Małgorzatę Pępek, klub słucha, bo wy po prostu nie słuchacie także obywa- Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. teli. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Bardzo proszę.

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Poseł Małgorzata Pępek:

Pan poseł Stefan Romecki, klub Kukiz’15, zada Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Procedujemy nad tą kolejne pytanie. ustawą w celu doprecyzowania przepisów dotyczących Bardzo proszę. elektronicznej bazy danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami. Bez wątpienia odej- ście od wersji papierowej dokumentów i wprowadzenie Poseł Stefan Romecki: elektronicznej ewidencji i sprawozdawczości w zakresie odpadów będzie dużym udogodnieniem. Niemniej jed- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- nak chciałam zapytać, dlaczego tak późno, skoro ter- soka Izbo! Szanowna Młodzieży na galerii! Czy prze- min według ustawy o odpadach upłynął 24 stycznia widuje się wprowadzenie tzw. rozszerzonej odpowie- 2018 r. Moduły, które teraz są tworzone, w zasadzie dzialności producenta, tj. udziału w kosztach gmin- powinny być już wdrożone. Nowelizacja będzie gwaran- nego systemu gospodarki odpadami przedsiębiorców tem eliminowania szarej strefy, ale opieszałość ze stro- wprowadzających na rynek towary i opakowania, tak ny PiS-u jest dla mnie zdumiewająca. aby nastąpiło w całości zrekompensowanie kosztów Panie Ministrze! Co pan zrobił w sprawie palenia zbierania, segregacji i recyklingu opakowań i odpa- się składowisk odpadów? Jakie podjął pan działania? dów opakowaniowych pozyskiwanych przez gminne (Dzwonek) Dziękuję. (Oklaski) systemy gospodarki odpadami? Obecny system finansowania gminnego systemu gospodarki odpadami opiera się na opłacie lokalnej pobieranej od mieszkań- Wicemarszałek Barbara Dolniak: ców gminy, natomiast finansowy udział producentów opakowań i przedsiębiorców wprowadzających opa- Dziękuję. kowania na rynek jest tu zerowy. Czy rząd zamierza Pan poseł Jarosław Gonciarz, Prawo i Sprawie- coś zmienić w tej materii? Dziękuję. dliwość, zada kolejne pytanie. Bardzo proszę.

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Poseł Jarosław Gonciarz: Bardzo dziękuję. Pani poseł Zofia Czernow, klub Platforma Obywa- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Poprzez proce- telska – Koalicja Obywatelska. dowany projekt ustawy w ustawie o zużytym sprzęcie Bardzo proszę. elektrycznym i elektronicznym wprowadza się zmia- nę w takiej postaci, że prowadzący zakład przetwa- rzania sporządza zaświadczenie o zużytym sprzęcie Poseł Zofia Czernow: za poprzedni rok kalendarzowy za pośrednictwem indywidualnego konta w bazie danych o produktach Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! i opakowaniach oraz gospodarce odpadami w terminie Przedsiębiorcy zajmujący się zbiórką i segregacją od- do 28 lutego każdego roku za poprzedni rok kalenda- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 34 Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach

Poseł Jarosław Gonciarz Wiemy również o tym, że istnieje zjawisko nielegalnego wwożenia odpadów do Polski, głównie z Nie- rzowy. Chciałbym tylko dopytać, czy w myśl tego za- miec. W tym zakresie nie odstraszają nawet wysokie pisu prowadzący zakład będzie musiał także przeka- kary, grzywny w wysokości 80 tys. euro. (Dzwonek) zać identyczną informację, być może nawet z adresami Czas się zająć, panie ministrze, tą sprawą. Dziękuję punktów, w których zebrano zużyty sprzęt, burmi- bardzo. (Oklaski) strzowi, wójtowi lub prezydentowi właściwemu ze względu na miejsce siedziby zakładu. Dziękuję. Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Dziękuję. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Pan poseł Paweł Suski, klub Platforma Obywa- telska – Koalicja Obywatelska, zada kolejne pytanie. Dziękuję. I kolejne pytanie zada pan poseł Jarosław Sachaj- ko, klub Kukiz’15. Poseł Paweł Suski: Bardzo proszę. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Salo! Dobra polityka charakteryzuje się tym, że rządzący Poseł Jarosław Sachajko: przewidują, co stanie się z państwem, narodem, co stanie się z Polakami za 10, 20, 30 lat – jak rządy Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! wpłyną na nasze życie na przestrzeni wieku. Prawo Bardzo się cieszę, że ta ustawa teraz podlega proce- i Sprawiedliwość nie myśli tymi kategoriami. Pań- dowaniu, ale powinna ona być już bardzo dawno stwo myślicie tylko, co zrobić, żeby dotrwać do paź- przeprocedowana, tak żeby mieć większy nadzór dziernika i jak utrzymać władzę. Taka jest dewiza. nad śmieciami. Problem jest jednak z tymi, które Wprowadziliście dużo socjalnej pomocy, m.in. pro- już są w ziemi. W województwie lubelskim w Strzy- gram 500+, który pobudził konsumpcję. Panie mini- żowie, w Nadbużańskim Obszarze Chronionego Kra- strze, ma pan świadomość, o ile wzrosła w związku jobrazu, nad największym zbiornikiem podziemnej z tym produkcja śmieci? Ostatnie dane statystyczne, i to sprzed 2 dni, mówią o 100-procentowym wzroście wody mamy ogromne, nielegalne składowisko śmieci, wielkogabarytowych odpadów, które muszą zostać które od kilku lat są po prostu niewydobywane. Może w jakiś sposób zutylizowane (Dzwonek), co wpłynie to nam skazić wody podziemne na wiele, wiele tysię- oczywiście na koszty funkcjonowania samorządów. cy lat. To jest po prostu nie do odzyskania. Dlatego Czy macie tę świadomość? (Oklaski) moje pytanie. W jaki sposób ministerstwo przyczyni się do pilnej likwidacji tego składowiska śmieci? Rol- nicy skarżą się też, że nie mają co robić z plastikami Wicemarszałek Barbara Dolniak: porolniczymi. I to jest kolejny bardzo palący problem. Dziękuję. (Oklaski) Na to pytanie i wcześniejsze pytania odpowiadać będzie minister środowiska pan Henryk Kowalczyk. Bardzo proszę. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Minister Środowiska Dziękuję. Henryk Kowalczyk: I zapraszam pana posła Michała Szczerbę, klub Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za dyskusję na temat ustawy o gospodarce odpadami. Tak naprawdę ta ustawa dotyczy bazy gospodarki Poseł Michał Szczerba: odpadami, budowy bazy gospodarki odpadami. Ta ustawa ma oczywiście swoją historię i bardzo dobrze, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! że pan poseł Suski tę historię próbował przypomnieć. W latach 2016 i 2017 wydano zezwolenia na import Może dla jasności powtórzę. odpadów. Jaka to jest liczba? 1435 tys. t. Rzeczywiście, uchwalona przez koalicję PO–PSL Panie Ministrze! Mamy do czynienia z plagą po- ustawa o bazie gospodarki odpadami w roku 2012 na- żarów wysypisk. Jakie działania podejmuje główny łożyła pewne obowiązki, z tym że tak się składa, że od inspektor ochrony środowiska w tej sprawie? Czy 2012 r. do 2015 r. totalnie nic się nie zadziało. Nic się my dokładnie wiemy, co dzieje się z odpadami, które nie zadziało. Przygotowany przez rząd PO–PSL prze- są sprowadzane do Polski? Czy to te odpady płonęły targ był źle przygotowany, źle ogłoszony, został wyco- podczas ostatniej plagi pożarów? Co się dzieje z od- fany, tyle zrobiliście. padami, które nie nadają się do ponownego przetwo- (Poseł Paweł Suski: Jak większość, które unie- rzenia? ważnialiście.) 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach 35

Minister Środowiska Henryk Kowalczyk Co do poprawek, o które wszyscy się troszczyli. Jeśli ktoś był na posiedzeniu komisji, wie, że legisla- Tyle zrobiliście, więc mówienie, że my coś opóź- torzy złożyli wiele poprawek legislacyjnych. Czasami niamy w tym miejscu – na waszym miejscu po prostu był to przecinek, były inne rzeczy, ale w poprawce bym zamilczał. Ja bym po prostu zamilczał, jeśli się formalnie nie można nic dopisać w sposób samowol- przez 5 lat nie zrobiło totalnie nic, a teraz się wypo- ny, dobrowolny itd. mina, że my cokolwiek robimy. (Poseł Paweł Suski: To nie przecinek. Jesteśmy (Poseł Paweł Suski: Lata 2012–2015 to są 3 lata.) w trakcie drugiego czytania.) Panie pośle, po prostu wstyd zabierać głos na ten Stąd m.in. te poprawki. Są to poprawki legislacyj- temat. ne i myślę, że wszyscy ci, którzy mieli wątpliwości co (Poseł Anna Paluch: Opóźniliście dyrektywę.) do treści poprawek i od tego uzależniali poparcie Wszystko opóźniliście. Co teraz? Oczywiście przygo- ustawy, przekonają się, że treść poprawek naprawdę towaliście przesunięcie terminu, nie powiem, w 2015 r. nie zmienia w żadnym zakresie idei ani treści tej była nowelizacja tej ustawy, przesuwająca termin. Są- ustawy. My też nie budujemy. Tutaj pan Kazimierz dzę, że gdybyście rządzili, to nigdy baza gospodarki Kotowski z PSL-u mówił, obawiał się, że budujemy odpadami by nie weszła, dlatego że ona wielu prze- biurokratyczny moloch. Nie budujemy biurokratycz- szkadza. Wiem też, jakie są naciski i jakie są prze- nego molochu, wręcz odwrotnie, przedsiębiorcy będą szkody, żeby ona nigdy nie weszła i nie zafunkcjono- mieli ułatwione zadanie. Teraz muszą to spisywać wała. W mętnej wodzie łatwiej się ryby łapie. To jest ręcznie, robić zestawienia, karty papierowe itd., pierwsza sprawa. przekazywać do marszałka województwa, natomiast (Poseł Paweł Suski: To jak łapiecie te ryby?) w momencie, kiedy będą wypełniać bazę gospodarki Robimy w tej chwili dwie rzeczy. Nie dyskutujemy, odpadami w sposób elektroniczny, nie będą musieli tylko wykonujemy. I ta baza gospodarki odpadami niczego wozić, przesyłać, po prostu będzie już to spra- jest już wykonywana. Oczywiście nie w drodze prze- wozdanie. Oczywiście to odnosi się do marszałka woje- targu, dlatego że w drodze przetargu być może firmy wództwa, ale też inne podmioty będą miały wgląd informatyczne powodowałyby… Byłyby kolejne od- w bazę gospodarki odpadami. To jest też przy okazji wołania, odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej, odpowiedź na pytanie pana posła Jarosława Goncia- rza, który pytał o to, gdzie będzie ten obowiązek. Wła- do sądu i ten przetarg być może i w naszym wykona- śnie wypełnienie elektronicznie bazy gospodarki od- niu trwałby bardzo długo. Dlatego przyjęliśmy rozwią- padami realizuje w pełni obowiązek, który do tej pory zanie skuteczniejsze, tańsze, czyli zlecenie do Insty- jest w formie papierowej. tutu Ochrony Środowiska, naszej jednostki, Minister- Jeśli chodzi o dyskusję na temat trochę niezwią- stwa Środowiska. Wy też mogliście to zrobić, jakby- zany z tą ustawą, powiem szczerze, bo były pytania ście chcieli, a nie próbować dać wyprowadzić pienią- o pożary, o to, co zrobiliśmy itd., chętnie powtórzę to, dze jakiejś firmie prywatnej, dość nieskutecznie, jak co zrobiliśmy, i chętnie powiem, jakie są efekty tego widać. A więc gdy w tym momencie wypominacie naszego działania. Zgadza się, że nadal jeszcze płoną nam opieszałość, jak to już było mówione, pan poseł składowiska odpadów czy miejsca magazynowania, i pani poseł Małgorzata Pępek wypominali opiesza- tylko że tych pożarów jest ponad dwa razy mniej, niż łość, to już w ogóle brak słów. Po prostu zmierzmy było ich w takim okresie w poprzednim roku. Myślę, się z faktami, z konkretami. że pogoda, jaka w tej chwili była, jaka była jeszcze A teraz już do rzeczy à propos tej ustawy. Rzeczy- w maju, jak była susza, była bardziej sprzyjająca po- wiście doprowadzimy do tego, że baza gospodarki od- wstawaniu tych pożarów, a było ich ponad połowę padami zafunkcjonuje od 1 stycznia 2020 r., ponieważ mniej. A więc to jest ta skuteczność. w tej chwili ta baza jest w końcowej fazie budowania. Oczywiście skuteczność zabezpieczenia odpadów Robi to Instytut Ochrony Środowiska, jeszcze raz była zawarta w ustawach przyjętych w lipcu ub.r., przypominam. Od września powinniśmy rozpocząć tylko musimy pamiętać, że te ustawy uporządkowa- testy dla przedsiębiorców. Przedsiębiorca w trybie te- ły system tworzenia nowych nadzorów nad istnieją- stowym będzie mógł już tą bazę wypełniać. Oczywi- cymi nielegalnymi. Te ustawy w sposób cudowny nie ście będzie to również dobrym momentem na przepro- spowodowały zniknięcia odpadów, które zalegają wadzenie szkoleń, o co troszczyła się pani poseł Ewa przez wiele, wiele lat i były w sposób nielegalny na- Lieder z Nowoczesnej. Tak, będą szkolenia, będą pro- gromadzone. Niestety przyznaję, że ten problem na- gramy testowe, żeby przedsiębiorcy od 1 stycznia 2020 r. dal jest. Nikt nie chciał się z tym problemem do tej mieli ułatwione zadanie. Czyli wszystko to, co do tej pory zmierzyć. Rząd PO–PSL też nie mierzył się pory byli zobowiązani wykonywać w formie papiero- z tym problemem, udawał, że nic się nie dzieje. My wej, będą wykonywać w formie elektronicznej. Na nie udajemy, że się nic nie dzieje. Ten problem zin- pewno będzie to dla nich lepsze, sprawniejsze, a przede wentaryzowaliśmy. Ja tylko przypomnę, że w tej wszystkim zapanujemy nad odpadami. To jest niezwy- chwili, zgadza się, z poprzednich lat na nielegalnych kle istotne, że w tej chwili nie panuje się nad odpada- składowiskach różnego rodzaju jest ponad 3,5 mln t mi. To jest niezwykle istotne. odpadów. Tych składowisk jest prawie 400 tys. I oczy- (Poseł Paweł Suski: 4 lata rządzicie.) wiście zamierzamy pomagać samorządom, bo jest to 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 36 Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach

Minister Środowiska Henryk Kowalczyk padami – tu w pełni zgoda. To jest kolejny krok po to, żeby ta baza zaistniała, bo bez bazy, jeśli nie bę- zadanie samorządów. Najczęściej samorządy wyra- dziemy mieli bazy, żadne przyszłe działania też nie żały zgodę na prowadzenie takich odpadów. będą skuteczne. A więc baza jest tylko narzędziem. To są, tak jak podkreślam, z wielu lat: z 10, 12, Natomiast oczywiście w pakiecie odpadowym, który 5 lat, z iluś lat składowiska w bardzo różnym zakre- jesteśmy obowiązani wprowadzić, w pakiecie odpa- sie. Nie obarczamy odpowiedzialnością tylko i wy- dowym Unii Europejskiej przygotowujemy rozwiąza- łącznie samorządów, chcemy im pomagać, chociaż nia, które będą, po pierwsze, wspierać selektywną odpowiedzialność ciąży faktycznie na samorządach, zbiórkę, a po drugie, przenosić odpowiedzialność na bo samorządy wyrażały zgodę. Ja tylko podam jeden dostarczających odpady, czyli wprowadzać opłatę za przykład. Jeśli starosta wydaje firmie zgodę na go- wprowadzanie na rynek opakowań każdego rodzaju. spodarkę odpadami i wydaje zgodę na prowadzenie A więc tymi środkami finansowymi będziemy chcie- działalności, na grunt, który firma dzierżawi, na li wspierać samorządy w systemie gospodarki odpa- półtora miesiąca, ten starosta wydaje zgodę na pół- dami, aby rzeczywiście ceny za odpady były ponoszo- tora miesiąca, to czemu się później dziwi, że przez ne w sposób minimalny przez konsumentów. Czyli te półtora miesiąca zwieziono mu tysiące ton odpadów środki finansowe będą wprowadzone jako opłata i zostały one porzucone? To niech się nie dziwi. Nie- produktowa. stety takie przypadki też są. W nowej ustawie nie (Poseł Zofia Czernow: Co do tej pory? Nie odbie- byłoby to możliwe. Niestety za starych czasów ten rają plastików w ogóle.) proceder występował. To jest niestety tak, że plastiki są odbierane, jeśli Oczywiście uważamy, że trzeba pomóc, dlatego jest należyta selektywna zbiórka odpadów. O to po- też będziemy wprowadzali pomoc, ale pożyczkową, winny zadbać gminy. W gminach, które mają bardzo pomoc dla samorządów, oczywiście z jakimś częścio- dobry system zbiórki selektywnej, odpady plastikowe wym umorzeniem. Samorządy też ponoszą odpowie- można nawet sprzedać i na nich zarobić. To jest jed- dzialność za to, co się u nich znalazło, natomiast na na sprawa. W momencie, kiedy plastik jest dobrze pomoc na pewno będą mogły liczyć. Tak jest z poża- selektywnie zebrany, jest on towarem, tak jak złom rami. A więc efekty są znaczące: o ponad połowę jest towarem i nie ma problemu z jego zbytem. Tak mniej pożarów niż w poprzednim roku w tym samym samo jest z plastikami. Jeżeli są dobrze selektywnie okresie, a pogoda jest taka, że można by się spodzie- zebrane, można je nawet sprzedać, a nie dopłacać do wać ich dużo, dużo więcej. ich utylizacji. Natomiast to zależy od systemu zbiór- Pan poseł Sachajko pytał o jedno konkretne ki selektywnej wdrożonego przez gminy. Nie ma jesz- składowisko. Niestety tutaj na to nie odpowiem, bo cze powszechnego obowiązku wprowadzania przez muszę się przygotować, zajrzeć, co to jest, sprawdzić gminy zbiórki selektywnej. Każda gmina robi to sa- to. Natomiast jeśli chodzi o drugą część pytania do- modzielnie poprzez podjęcie uchwały. Większość tyczącą problemu, jaki mają rolnicy, m.in. z foliami, z nich wprowadziła ten system już od 1 stycznia tego workami po nawozach itd., to właśnie uruchamiamy roku, ale są jeszcze takie, które tego nie zrobiły. Ro- program. W tej chwili jest uruchomiony program zumiem, że wymagane jest również prowadzenie pilotażowy dla siedmiu gmin i tam następuje zbiór- przez gminy działań w zakresie edukacji w mieszka tego typu odpadów. Chcemy rolnikom pomóc za- kańców, aby ta selektywna zbiórka była zbiórką do- gospodarować te odpady, bo najgorsze byłoby, gdyby brą, właściwą, żeby nie było odpadów zmieszanych one trafiły w zupełnie nielegalne miejsca. Po zlicze- i plastików różnego rodzaju. Tak więc na chwilę obec- niu problemu, można by tak powiedzieć, czyli osza- ną jedynym ratunkiem jest dobra selektywna zbiórka cowaniu ilości potrzeb i środków finansowych po- plastików. Wtedy zebrany plastik można poddać re- trzebnych na pomoc w tym zakresie, ten program cyklingowi. będzie rozszerzony na cały kraj. Tak że tutaj jeszcze Szanowni Państwo! Gospodarka odpadami jest raz podkreślam, żeby rolnicy też cierpliwie pocze- niezwykle trudna. Ilość odpadów z roku na rok się kali, broń Boże nie wywozili tych odpadów na nie- zwiększa. Mam nadzieję, że w momencie wprowadze- legalne miejsca składowania. nia odpowiedzialności producenta wprowadzającego (Poseł Ewa Lieder: Jakie to gminy?) opakowania czy odpady na rynek, po pierwsze, nie To są gminy w powiatach ostrowskim i ostrołęc- będzie przybywać odpadów w nieograniczonej ilości, kim na północy Mazowsza. Te gminy zostały wska- a po drugie, pojawią się środki na ich zagospodaro- zane ze względu na to, że tam jest duża hodowla by- wanie. Zagospodarowanie to polegać ma, po pierw- dła mlecznego, stąd ten problem foliowy jest najbar- sze, na recyklingu, czyli powtórnym wykorzystaniu. dziej widoczny. To jest priorytet. Będziemy wspierać i dofinansowy- I myślę, że to chyba… wać takie działania. Po drugie, jeżeli z odpadami nie (Poseł Zofia Czernow: A moje? Plastik?) uda się zrobić niczego innego, to frakcje kaloryczne Plastik, tak. A co do plastiku to tu już rzeczywi- będą wykorzystywane do spalania. Ostatecznością ście wychodzimy w przyszłość. Faktycznie jest tak, – podkreślam jeszcze raz – ostatecznością jest skła- że to nie jest koniec porządkowania gospodarki od- dowanie. Mam nadzieję, że spełnimy też wymóg sta- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach 37

Minister Środowiska Henryk Kowalczyk Odniosę się do poprawek. Proszę państwa, kto uczestniczył w posiedzeniu komisji? Przypominam, wiany nam przez dyrektywę i ilość składowanych od- że intensywnie pracowaliśmy nad projektem ustawy padów będzie mniejsza niż 10% całej masy odpadów. 14 i 15 maja. Konkluzja była taka, że wszystkie po- Wspomnę jeszcze oczywiście o zagospodarowaniu prawki, które wykraczają poza literówki, zostały prze- odpadów biodegradowalnych czyli o kompostowniach kazane przez Biuro Legislacyjne i znalazły odzwier- czy biogazowniach. To jest jeszcze przed nami, ale ciedlenie w poprawkach, które złożyliśmy jako klub już nad tym pracujemy. Minister energii planuje Prawo i Sprawiedliwość wspólnie z ministerstwem. m.in. wsparcie biogazowni po to, żeby stworzyć miej- Takie są w większości poprawki. Dotyczą uzupełnie- sce na zagospodarowanie odpadów biodegradowal- nia o adres mailowy wyliczenia informacji, które nych. Dziękuję bardzo. (Oklaski) przedsiębiorca jest zobowiązany podać, albo zamiany słowa instancji na instalacji. To są w większości poprawki tego typu. Rzeczywiście mają charakter do- Wicemarszałek Barbara Dolniak: precyzowujący. Niemniej jednak chciałabym wszystkim państwu podziękować za udział w dyskusji. Dziękuję. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Głos zabierze jeszcze sprawozdawca komisji pani poseł Anna Paluch. Zanim pani poseł zabierze głos, to chciałabym Wicemarszałek Barbara Dolniak: pozdrowić uczniów i opiekunów ze szkoły podstawowej w miejscowości Chorzele. Życzę państwu udane- Dziękuję. go pobytu i przyjemnych wrażeń zarówno z Sejmu, Zamykam dyskusję. jak i z Warszawy. (Oklaski) W związku z tym, że w czasie drugiego czytania A teraz pani poseł Anna Paluch. zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy po- Bardzo proszę. prawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Ochrony Środowiska, Zaso- bów Naturalnych i Leśnictwa w celu przedstawienia Poseł Anna Paluch: sprawozdania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Dziękuję bardzo. Sejm propozycję przyjął. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję za wystą- Sprzeciwu nie słyszę. pienia, które usłyszeliśmy w tej debacie. Oczywiście Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. ponie wszystkie te wystąpienia, co mnie smuci, były rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- merytoryczne. struktury o rządowym projekcie ustawy o zmia- Szanowni Państwo! Wysypiska śmieci płoną, ponie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz usta- nieważ rząd Prawa i Sprawiedliwości, sukcesywnie wy o transporcie drogowym (druki nr 3456 i 3509). doprecyzowując i uściślając przepisy, zmniejsza moż- Pan poseł Jerzy Polaczek przedstawi sprawozda- liwości nielegalnych praktyk w kwestii postępowania nie komisji. z odpadami. Tych zalegających od lat odpadów, że tak Bardzo proszę. powiem, właśnie w ten nieuczciwy sposób nieuczciwi przedsiębiorcy próbują się pozbyć. Chciałabym przypomnieć tutaj jeszcze jedną kwe- Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek: stię. Raport Najwyższej Izby Kontroli, który oszaco- wał, że szara strefa w gospodarce odpadami stanowi Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Wy- między 30% a 50%, nie dotyczy przecież lat naszych soki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Komisji rządów. Dotyczy on lat rządów poprzednich. Pan po- Infrastruktury mam zaszczyt przedstawić Wysokie- seł Suski opuścił już oczywiście salę. Był on uprzejmy mu Sejmowi sprawozdanie o rządowym projekcie powiedzieć, że rząd Prawa i Sprawiedliwości uprawia ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym tutaj dolce far niente. W odpowiedzi powiem, że na oraz ustawy o transporcie drogowym, druki nr 3456 początku tej kadencji zastaliśmy w resorcie środowi- i 3509. ska 21 postępowań w sprawie naruszeń prawa Unii Chciałbym w imieniu komisji podać kilka infor- Europejskiej. Sześć z nich było na etapie sądowym, macji podstawowych dotyczących kluczowych kwestii osiem na etapie uzasadnionej opinii, sześć na etapie objętych tym projektem, który implementuje dyrek- wystosowania zarzutów formalnych i jeden na etapie tywę europejską, aby te zagadnienia jeszcze raz za- zarzutów formalnych o niedokonanie notyfikacji. Taki sygnalizować. był początek naszej pracy. My uzupełniamy wszystkie Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu te kwestie. Nie wspomnę już o 575 nieprzygotowanych drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym ma i niewydanych aktach prawnych, które ciążyły na na celu implementację istotnej dyrektywy Parlamen- ministrze środowiska. To tak à propos tego dolce far tu Europejskiego i Rady (UE) z 2014 r. w sprawie niente. drogowej kontroli technicznej dotyczącej zdatności 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 38 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym

Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek wydania rozporządzenia dodano ze względu na spe- cyfikę oraz charakter wykonywanych zadań punkt do ruchu drogowego pojazdów użytkowych poruszają- dotyczący szczególnych warunków wykonywania cych się w Unii oraz uchylającej dyrektywę wcześniej- kontroli ruchu drogowego pojazdów Służby Ochrony szą, z roku 2000. W celu całkowitej implementacji Państwa, Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrz- dyrektywy 2014/47/UE konieczne jest wprowadzenie nego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Woj- zmian do ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz usta- skowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego wy o transporcie drogowym. Było to bardzo szczegó- Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Krajo- łowo prezentowane przez przedstawicieli resortu in- wej Administracji Skarbowej wykorzystywanych frastruktury na posiedzeniu komisji sejmowej. przez Służbę Celno-Skarbową. Przedmiotem tejże regulacji jest drogowa kontro- W trakcie prac nad wspomnianym projektem la techniczna pojazdów zaprojektowanych i wykona- ustawy zgłoszono 10 poprawek. Poprawki te po dość nych w celu przewozu powyżej 9 osób łącznie z kie- szczegółowej dyskusji zostały uwzględnione. W więk- rowcą. Chodzi o kategorie pojazdów M 2 i M3 przezna- szości poprawki miały charakter redakcyjny i dopre- czone do przewozu ładunków o maksymalnej masie cyzowujący przedłożenie rządowe. całkowitej przekraczającej 3,5 t, przyczep o masie Chciałbym w tym momencie podziękować w imie- całkowitej przekraczającej 3,5 t oraz ciągników ko- niu komisji za dobrą współpracę służb prawnych Mi- łowych użytkowanych na drogach publicznych w celu nisterstwa Infrastruktury oraz Biura Legislacyjnego wykonywania zarobkowego przewozu rzeczy. Można Kancelarii Sejmu, co przysłużyło się, jak myślę, w spo- powiedzieć w skrócie, że w projekcie ustawy zostały sób dobry pracom komisji. Dzisiaj odbywa się drugie przewidziane następujące najważniejsze zmiany. czytanie i mam nadzieję, że przedłożenie rządowe Po pierwsze, możliwość przeprowadzania szcze- uzyska akceptację Wysokiej Izby. Bardzo dziękuję. gółowych drogowych kontroli technicznych pojazdów objętych zakresem tejże dyrektywy w mobilnych sta- cjach kontroli drogowej i w wyznaczonych punktach Wicemarszałek Barbara Dolniak: przeprowadzania tychże kontroli. Po drugie, wprowadzenie obowiązku nałożonego Dziękuję panu posłowi. na Inspekcję Transportu Drogowego w porozumieniu Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- z komendantem głównym Policji w zakresie plano- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- wania i organizowania wstępnych kontroli drogo- czeń w imieniu klubów i kół. wych stanu technicznego pojazdów, które są przed- Otwieram dyskusję. miotem regulacji tejże dyrektywy, w taki sposób, aby W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos za- łączna liczba tych kontroli obejmowała w każdym bierze pan poseł Grzegorz Woźniak. roku co najmniej 5% łącznej liczby takich pojazdów Bardzo proszę. zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wdrażamy w tym zakresie art. 5 dyrektywy w sprawie drogowej kontroli technicznej dotyczącej zdatności do ruchu drogowego pojazdów użytkowa- Poseł Grzegorz Adam Woźniak: nych i poruszających się w Unii. Po trzecie, wprowadzenie obowiązku posiadania Dziękuję. przez kontrolujących i przeprowadzających szczegó- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu łowe drogowe kontrole techniczne odpowiedniego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić wyszkolenia i kwalifikacji. stanowisko wobec zawartego w druku nr 3456 pro- Po czwarte, rozszerzenie stosowania systemu jektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu dro- oceny ryzyka w zakresie liczby i wagi usterek wy- gowym oraz ustawy o transporcie drogowym, który, krytych w kategoriach pojazdów objętych wspomnia- tak jak powiedział przedmówca, ma na celu wdroże- ną dyrektywą. nie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Po piąte, umożliwienie wymiany informacji pomię- z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie drogowej kontro- dzy państwami Unii Europejskiej dotyczących stwier- li technicznej dotyczącej zdatności do ruchu drogo- dzenia w pojeździe poważnych lub niebezpiecznych wego pojazdów użytkowych poruszających na tery- usterek bądź usterek prowadzących do ograniczenia torium Unii Europejskiej. lub zakazu użytkowania konkretnego pojazdu. Przedmiotem regulacji dyrektywy jest drogowa I po szóste, wdrożenie wspomnianej dyrektywy, kontrola techniczna: pojazdów wykonujących prze- co pozwoli na współpracę Inspekcji Transportu Dro- wóz drogowy, rzeczy i osób, m.in. są to pojazdy zapro- gowego z organami kontroli innych państw człon- jektowane i przystosowane do przewozu powyżej kowskich przy skoordynowanych drogowych kontro- dziewięciu osób łącznie z kierowcą, pojazdów zapro- lach technicznych zdatności do ruchu drogowego jektowanych i przystosowanych do przewozu ładun- pojazdów. ków mających maksymalną masę całkowitą przekra- Chciałbym również zasygnalizować, iż dodatkowo czającą 3,5 t, jak również przyczep o maksymalnej w projekcie ustawy w przepisie upoważniającym do masie całkowitej powyżej 3,5 t oraz ciągników koło- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym 39

Poseł Grzegorz Adam Woźniak Ze względu na ważność tej ustawy i czynniki, o których powiedziałem, a które zmienią się i popra- wych używanych głównie na drogach publicznych wią, w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość wnoszę i służących do komercyjnych usług dodatkowych, o przyjęcie powyższej ustawy. Dziękuję bardzo. komercyjnego transportu towarów. W projektowanej zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym wprowadzono obowiązek posiadania przez Wicemarszałek Barbara Dolniak: kierowcę protokołu z ostatniej drogowej kontroli Dziękuję. technicznej, jeżeli taka była przeprowadzona w przy- I zapraszam pana posła Stanisława Żmijana, klub padku danego pojazdu. Wprowadza się również obo- Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. wiązek posiadania przez kierującego pojazdem zare- Bardzo proszę. jestrowanym za granicą, a uczestniczącym w ruchu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokumentu potwierdzającego przeprowadzenie takiego badania Poseł Stanisław Żmijan: technicznego. Obowiązek ten nie dotyczy kierujących nowym pojazdem w okresie od dnia jego pierwszej Bardzo dziękuję. rejestracji za granicą do dnia terminu pierwszego Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu okresowego badania technicznego, ponieważ nowe Parlamentarnego Platforma Obywatelska – Koalicja pojazdy nie przechodzą badań technicznych przed Obywatelska przedstawiam stanowisko klubu wobec pierwszą rejestracją. projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu W projekcie dodano także obowiązek, aby główny drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym, inspektor transportu drogowego wspólnie z komen- druki sejmowe nr 3456 i 3509. dantem głównym Policji planowali i organizowali Ale zanim przejdę do meritum, proszę Wysoką wstępne drogowe kontrole techniczne pojazdów wy- Izbę o pozwolenie na złożenie gratulacji panu posło- mienionych w ustawie w taki sposób, aby łączna licz- wi Jerzemu Polaczkowi w związku z objęciem funkcji ba kontroli w ciągu roku obejmowała co najmniej przewodniczącego Komisji Infrastruktury. Życzę owoc- 5% łącznej liczby takich pojazdów zarejestrowanych nej pracy, owocnego kierowania komisją. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Panie i Panowie Posłowie! Projekt ustawy wdraża W projekcie został określony również system dro- do naszego prawa dyrektywę Parlamentu Europej- gowych kontroli technicznych obejmujący wstępne skiego i Rady, bardzo ważną dyrektywę, bowiem wy- kontrole drogowe, drogowe kontrole techniczne oraz tyczne w niej zawarte dają narzędzia do skoordyno- także miejsce, gdzie te kontrole techniczne byłyby wania kontroli technicznej pojazdów na całej sieci przeprowadzane przez mobilne stacje kontroli drogo- dróg państw Wspólnoty Europejskiej, rzecz jasna po jej wdrożeniu przez państwa członkowskie. wej. Punkty te będą usytuowane w miejscach okre- Wdrożenie dyrektywy do naszego prawa ma kilka ślonych wspólnie przez poszczególne służby, o któ- kapitalnych znaczeń. W szczególności jest ona ważna rych już wspomniałem. Wykorzystanie mobilnej stacji dlatego, że daje możliwość poprawienia bezpieczeń- kontroli drogowej będzie skracało czas kontroli i zmniej- stwa na polskiej sieci dróg ze względu na możliwość szy koszty związane z kontrolą dla przedsiębiorców – poprzez te kontrole – eliminowania pojazdów, które wykonujących przewozy drogowe, ponieważ szczegó- nie trzymają norm technicznych i wymagań tech- łowe kontrole będą przeprowadzane na miejscu pod- nicznych, które muszą spełniać pojazdy, które mogą czas kontroli. Nie trzeba będzie się dodatkowo prze- poruszać się po polskich drogach. Rzecz jasna doty- mieszczać. czy to całej sieci europejskiej, bowiem regulacje za- Przedmiotowy projekt ustawy zapewni zwiększe- warte w tymże projekcie dają możliwość wymiany nie bezpieczeństwa drogowego oraz przyczyni się do informacji między państwami, wobec czego są to utrzymania pojazdów w bezpiecznym i akceptowal- regulacje o kapitalnym znaczeniu. nym z punktu widzenia ochrony środowiska stanie Drugi powód to oczywiście możliwość ogranicza- w trakcie ich użytkowania. Drogowe kontrole tech- nia emisji, szkodliwego oddziaływania na środowi- niczne są kluczowym elementem niezbędnym do sko. Znamy nasze problemy w wielu miastach w związ- osiągnięcia trwałego wysokiego poziomu zdatności ku ze smogiem, w związku z emisją spalin. To także do ruchu pojazdów użytkowych. Często jest zwraca- z tego tytułu bardzo ważna regulacja. na uwaga, często są skargi i wychodzi to w czasie Jest także ważny powód, a mianowicie możliwość kontroli, że jednak z pojazdami pod względem stanu utrzymania czy likwidacja nieuczciwej konkurencji technicznego nie jest do końca tak, jak by należało. między przedsiębiorcami. Przecież tych przewozów Kontrole te przyczynią się również do zmniejszenia zarówno osób, jak i towarów dokonują przedsiębiorcy, emisji zanieczyszczeń z pojazdów oraz zapobiegania którzy korzystają z takiej możliwości, a niekoniecznie nieuczciwej konkurencji w transporcie drogowym ponoszą w pełnej wysokości koszty związane z utrzy- związanej z różnym poziomem kontroli stosowanym maniem wysokiego standardu technicznego tych poprzez poszczególne państwa Unii Europejskiej. jazdów. Z tego powodu te regulacje także są ważne. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 40 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym

Poseł Stanisław Żmijan W związku z powyższym, mając na względzie, że implementacja ta może przyczynić się do poprawy Można by powiedzieć… Nie ulega wątpliwości, że bezpieczeństwa na drogach naszego kraju, jak rów- mój klub poprze tenże projekt ustawy, będziemy gło- nież szeroko rozumianych drogach Unii Europej- sować za. Można by powiedzieć, że jesteśmy wszyscy skiej, klub Kukiz’15 będzie głosował za przyjęciem z tego powodu zadowoleni, gdyby nie zwłoka. Dyrek- przedmiotowej zmiany. Dziękuję. tywa jest przecież z 2014 r. Wiemy, jak jest pożytecz- na, a więc powinniśmy naprawdę podjąć pracę i jak najszybciej starać się ją wdrożyć. A co robi resort infrastruktury na czele z panem ministrem Adam- Wicemarszałek Barbara Dolniak: czykiem? Pamiętacie państwo, że niedawno zafundo- wał nam świetny projekt ustawy i zmagaliśmy się tu, Dziękuję. w Wysokiej Izbie, z przeniesieniem kwestii dotyczą- Pan poseł Kazimierz Kotowski, klub Polskiego cych stacji kontroli pojazdów z kompetencji starostw Stronnictwa Ludowego – Unii Europejskich Demo- do kompetencji Transportowego Dozoru Techniczne- kratów. go? I pamiętacie państwo, kto przerwał ten chocholi Bardzo proszę. taniec? Był to poseł, który nie prowadzi działalności gospodarczej, nie prowadzi pojazdu, bo nie ma prawa jazdy, czyli sam prezes Jarosław Kaczyński, który Poseł Kazimierz Kotowski: zirytowany tymi złymi regulacjami po prostu dopro- wadził do przerwania prac nad tym projektem. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo!·Panie I to mnie osobiście, ponieważ wiele lat pracuję Ministrze! Nawiązując do wystąpień moich przed- w Izbie, nie dziwi, bo to jest standard w resorcie in- mówców i sprawozdania z prac komisji przedstawio- frastruktury pod kierownictwem ministra Adamczy- nego przez przewodniczącego Komisji Infrastruktu- ka. Jak objął to stanowisko, to zamiast budować ry pana posła Polaczka, chcę powiedzieć, że w imie- drogi, pamiętacie, optymalizował koszty. Ponad 2 lata temu powiedział, i słusznie powiedział, że trze- niu klubu serdecznie gratulujemy panu posłowi ob- ba uregulować sprawę korytarzy życia na drogach jęcia tej funkcji i jesteśmy przekonani, że wszystko szybkiego ruchu, na autostradach, i do dzisiaj… Więc, będzie szło tak, jak powinno. panie ministrze Weber, bo pan niedawno objął funk- A wracając do tematu i kwestii zawartych w pro- cję, mam pytanie do pana: Kiedy to się stanie? (Dzwo- jekcie ustawy, chcę powiedzieć, iż nasz klub będzie nek) Proszę przekazać ministrowi Adamczykowi, że głosował za jego przyjęciem. Uważamy bowiem, że czekamy. Bardzo dziękuję. (Oklaski) nadszedł czas, abyśmy te kwestie uregulowali w naszym prawodawstwie, aby wszystkie te kwestie, któ- re mają na celu podwyższenie stanu bezpieczeństwa Wicemarszałek Barbara Dolniak: w naszym ruchu drogowym, ochronę środowiska, zmniejszenie emisji spalin i nieczystości do środowi- Dziękuję. ska, zostały tak uregulowane, aby przepisy mogły Ja również składam gratulacje panu posłowi Je- służyć ludziom. Uważamy, że zapisy zawarte w tym rzemu Polaczkowi z racji wybrania na stanowisko akcie prawnym, projekcie zmierzają w tym kierunku. przewodniczącego komisji. Bardzo dobrze, że nastąpi ujednolicenie prawodaw- A teraz zapraszam do wystąpienia w imieniu klu- stwa, że będziemy mogli mówić o włączeniu naszych bu Kukiz’15 pana posła Roberta Mordaka. służb do tych działań, że będziemy mogli, tak jak to Bardzo proszę. jest zapisane, mówić o wprowadzeniu kontroli na terenie naszego kraju. Projekt wskazuje wyraźnie i czy- telnie miejsce przeprowadzania kontroli, warunki, Poseł Robert Mordak: w jakich mają być przeprowadzone. Mówi się o wymo- gach co do kontrolujących, o czasie ich przygotowa- Dziękuję, pani marszałek. nia, o szkoleniach, o wspólnych działaniach ze służ- Oczywiście też się przyłączam do gratulacji dla bami krajów Unii Europejskiej. Naszym zdaniem pana ministra Polaczka. projekt spełnia oczekiwania. Będziemy głosować za Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Projekt usta- jego przyjęciem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) wy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym, druki nr 3456 i 3509, jest implementacją do polskiego po- rządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europej- Wicemarszałek Barbara Dolniak: skiego i Rady nr 2014/47/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie drogowej kontroli technicznej dotyczącej Dziękuję bardzo. określania zdolności do ruchu pojazdów użytkowych Pan poseł Mirosław Suchoń, klub Nowoczesna. poruszających się po drogach Unii Europejskiej. Bardzo proszę. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym 41

Poseł Mirosław Suchoń: warunki techniczne, stanowią zagrożenie dla środo- wiska. Czas najwyższy, żeby ministerstwo obudziło Bardzo dziękuję. się z tego letargu i zaproponowało takie rozwiązania, Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- które zabezpieczą Polaków przed przypływem wła- soka Izbo! Zacznę od gratulacji dla pana posła Po- śnie takich aut, które już dawno powinny być zezło- laczka z powodu objęcia funkcji przewodniczącego. mowane. Panie pośle, mam też nadzieję, że te 3 miesiące będą Chcę, odnosząc się do konkretnych przepisów, po- tak pracowite, jak pan zapowiadał. Ja tylko ze swojej ruszyć temat obowiązku posiadania przez kierowcę strony mam taką prośbę, żebyśmy poświęcili chwilę protokołu ostatniej drogowej kontroli technicznej, na rozmowę o systemie kształcenia kierowców, bo to jeżeli taka była przeprowadzona. Otóż jest to przepis, są tematy ważne, które powinny, jak myślę, wrócić który w pewien sposób wynika z dyrektywy i oczy- do debaty publicznej. I wydaje mi się, że pewnie nie wiście wprowadzenie go jest konieczne. Natomiast przyjmiemy żadnych przepisów, ale ta dyskusja, roz- dyrektywa mówi również, że w ramach spełnienia poczęcie takiej szerokiej debaty z udziałem czynnika tego obowiązku jest możliwość budowania pewnej społecznego na pewno posłuży poprawie stanu bez- elektronicznej bazy materiałów dowodowych, które pieczeństwa na naszych drogach, tak jak zresztą zastępują papier. I wydaje się, że to jest coś, czego również ta ustawa, która wprowadza przepisy euro- zabrakło, że jednak wprowadzenie tego nowego obo- pejskie do naszego porządku prawnego, a związana wiązku powinno wiązać się właśnie z wprowadze- jest właśnie m.in. z poprawą stanu bezpieczeństwa niem również takiej technicznej możliwości dostępu na naszych drogach. funkcjonariuszy kontrolujących do wyników tej kon- Chcę powiedzieć, że mam niewątpliwą przyjem- troli, a nie powinno być to nakładanie kolejnego obo- ność i zaszczyt przedstawić stanowisko klubu posel- wiązku na kierowców, firmy transportowe, bo, sza- skiego Nowoczesna w sprawie rządowego projektu nowni państwo, tych obowiązków w ciągu ostatnich ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym 3 lat państwo na firmy transportowe, na kierowców oraz ustawy o transporcie drogowym po przedstawie- nałożyliście tyle, że to jest kolejna rzecz, która utrud- niu sprawozdania komisji. nia prowadzenie biznesu. Oczywiście kwestie bezpie- Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy jest niczym in- czeństwa są ważne, ale kwestie administracyjne, nym jak wdrożeniem do polskiego porządku prawne- które bezpośrednio nie wiążą się z poziomem bezpie- go wspomnianej dyrektywy Parlamentu Europejskie- czeństwa, czas najwyższy (Dzwonek) przenosić na go i Rady 2014/47/UE z 3 kwietnia 2014 r. w sprawie warstwę elektroniczną. Tutaj apeluję do minister- drogowej kontroli technicznej dotyczącej zdatności stwa, żeby to rozważyć i to, w jaki sposób przedstawić do ruchu drogowego pojazdów użytkowych porusza- to Wysokiej Izbie. jących się w Unii. Przedmiotem tej regulacji jest wła- Oczywiście dyrektywa, przepisy zasługują na po- śnie drogowa kontrola techniczna pojazdów wykonu- parcie. W imieniu klubu deklaruję poparcie dla tej jących przewóz drogowy rzeczy i osób. ustawy. Dziękuję bardzo. Wysoka Izbo! Oczywiście to jest niezwykle istotna regulacja z punktu widzenia funkcjonowania transportu drogowego. Wszyscy mamy nadzieję, że pojaz- Wicemarszałek Barbara Dolniak: dy poruszające się po polskich drogach, nie tylko polskich, również wspólnoty europejskiej, będą speł- Dziękuję bardzo. niały najwyższe wymagania techniczne. Oczywiście Przechodzimy do pytań. kwestia badań technicznych to jest jeden obszar dzia- Czy ktoś z posłanek i posłów chce wpisać się na łalności, natomiast kwestia tej kontroli technicznej listę? w trakcie użytkowania pojazdów na drogach jest Nie widzę. również niezwykle istotnym elementem całego sys- Rozpoczynamy więc od pana posła Michała temu zapewnienia odpowiedniej jakości technicznej Szczerby, klub Platforma Obywatelska – Koalicja pojazdu. Obywatelska. Tych kontroli na drogach wykonuje się średnio 1 minuta. ponad 300 tys. rocznie. W wyniku tych kontroli za- Bardzo proszę. trzymuje się ok. 13 tys. dowodów rejestracyjnych. To pokazuje, że jednak nadal na naszych drogach poru- szają się pojazdy, które zagrażają bezpieczeństwu. Poseł Michał Szczerba: I oczywiście ta kontrola jest ważna. Tutaj ze swojej strony pragnę zaapelować do ministerstwa, żeby jed- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie nak podjąć działania wyprzedzające w stosunku do Ministrze! Rozmawiając o Prawie o ruchu drogowym, wprowadzenia na polskie drogi właśnie takich pojaz- chciałbym wspomnieć o kwestii, która była przed- dów zagrażających bezpieczeństwu, bo dzisiaj te przy- miotem zainteresowania Komisji do Spraw Petycji. słowiowe już złomy sprowadzane z innych państw są Chodzi o przyznanie pierwszeństwa pieszym. W tej rejestrowane w zasadzie bez żadnego problemu. One sprawie opinia ministerstw, tak można powiedzieć, później stanowią zagrożenie właśnie ze względu na bo i Ministerstwa Infrastruktury, ale także Minister- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 42 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym

Poseł Michał Szczerba samo (Dzwonek) oceniane jak nieczytelność tablicy rejestracyjnej. A więc czym państwo kierowali się, stwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, oraz Ko- sugerując takie tabele czy proponując takie tabele mendy Głównej Policji była niezbyt konstruktywna. w rozporządzeniu? Dziękuję bardzo. (Oklaski) A mianowicie ta inicjatywa legislacyjna, inicjatywa petycji zakończyła się takim sformułowaniem, że państwo będziecie tę kwestię analizować i przepro- Wicemarszałek Barbara Dolniak: wadzać niezbędne dyskusje. Chciałbym zapytać o tę sprawę. Co wynika z prze- Dziękuję. prowadzanych przez państwa dyskusji dotyczących Pan poseł Stanisław Żmijan, Platforma Obywa- tej petycji? I chciałbym również zwrócić uwagę na to, telska – Koalicja Obywatelska, zada ostatnie pytanie że w wielu krajach, w krajach skandynawskich w tym punkcie. (Dzwonek), w większości państw Europy Zachodniej Bardzo proszę. pierwszeństwo pieszych jest po prostu standardem. Dziękuję bardzo. Poseł Stanisław Żmijan:

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Bardzo dziękuję. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zainspirowany Dziękuję bardzo. pytaniem pana posła Gonciarza chciałem zadać po- Zapraszam pana posła Jarosława Gonciarza, Pra- dobne pytanie. Panie ministrze, ile w ciągu już prawo i Sprawiedliwość, do zadania kolejnego pytania. wie 4 lat rządów Prawa i Sprawiedliwości, resortu infrastruktury, zostało zakupionych tych stacji mobilnych? Zakupionych. Nie: ile zamierza się zakupić, Poseł Jarosław Gonciarz: tylko: ile zostało zakupionych. To jest najważniejsze. Bo przekładając to na realizację programu drogowe- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! go, infrastrukturalnego, to jest tak: zamierzaliśmy Moje pytanie: Ile po poprzednim rządzie PO i PSL wybudować tyle, a dzisiaj kolejna firma zeszła z ko- odziedziczyliśmy czy też Inspekcja Transportu Dro- lejnego kontraktu, chyba już jest siedem czy osiem… gowego miała mobilnych stacji kontroli pojazdów, (Głos z sali: 3 mln mieszkań.) a jak obecnie rząd Prawa i Sprawiedliwości unowo- Już nie wspomnę o mieszkaniach. cześnia bazę sprzętową i techniczną, ile zamierzamy I pytanie dotyczące projektu ustawy. Panie mini- kupić mobilnych stacji kontroli, jak to wpłynie na strze, strona społeczna w czasie prac w komisji zgło- bezpieczeństwo i ochronę środowiska? Dziękuję. siła bardzo ważny problem, a mianowicie uregulowania sprawy badania pojazdu po zainstalowaniu haka holowniczego. Panie ministrze, niech pan powie z tej Wicemarszałek Barbara Dolniak: mównicy: Dlaczego pan przedstawił negatywne stanowisko? To jest takie oczywiste i potrzebne rozwią- Dziękuję. zanie. Bardzo (Dzwonek) dziękuję. (Oklaski) Pan poseł Mirosław Suchoń, klub Nowoczesna.

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Poseł Mirosław Suchoń: Dziękuję bardzo. Dziękuję. Odpowiadać na to pytanie i wcześniejsze pytania Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! będzie sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruk- Moje pytanie dotyczy projektu rozporządzenia w spra- tury pan Rafał Weber. wie kontroli ruchu drogowego. W ramach tego roz- porządzenia zaproponowali państwo pewną ocenę naruszeń, jakości naruszeń, ich wagi. Po takiej Sekretarz Stanu wstępnej lekturze chciałem zapytać: Czym minister- w Ministerstwie Infrastruktury stwo kierowało się, biorąc pod uwagę czy oceniając, Rafał Weber: sugerując wagę konkretnych naruszeń? A pytam o to dlatego, że np. kwestie oznaczenia pojazdów, któ- Dziękuję bardzo. re mają z punktu widzenia technicznego drugorzęd- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zacznę od podzię- ne znaczenie, są oceniane, powiedziałbym, w takiej kowań za prace podczas wczorajszego posiedzenia samej skali, w taki sam sposób jak inne kwestie tech- Komisji Infrastruktury. Po tej dzisiejszej debacie wi- niczne, które mają bezpośredni wpływ na bezpie- dać, że niejasności, które wczoraj się pojawiały, zo- czeństwo, np. uszkodzenia elementów konstrukcyj- stały wyjaśnione. Wynikiem tego są pozytywne sta- nych czy też kwestie związane z korozją – one są tak nowiska wszystkich klubów, które są związane z tym 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym 43

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury nic się nie zmieniło, cały czas może to wrócić do po- Rafał Weber rządku obrad. Natomiast chcę państwu powiedzieć, że o tym, że nie doszło do trzeciego czytania, zdecy- projektem ustawy, oraz to, że żaden z klubów nie dował nie pan prezes Jarosław Kaczyński, tylko zgłosił poprawek. Jest to pewnego rodzaju ewene- zgodnie z prawem, z regulaminem Sejmu Konwent ment i za to bardzo chciałbym podziękować, ponie- Seniorów. To, szanowni państwo, jest olbrzymia róż- waż widać, że ten projekt ustawy jest przygotowany nica. Myślę, że państwo doskonale o tym wiecie. w bardzo dobry sposób i nie wymaga, zdaniem pań- Oczywiście gracie tymi słowami, ale ta różnica jest stwa parlamentarzystów, takowych poprawek. Dzię- tu olbrzymia. Dlatego chcę sprostować te państwa kuję też za w miarę merytoryczną dyskusję. Wtedy przemyślenia i te słowa, żeby do powszechnego prze- kiedy ona koncentrowana była na tym projekcie usta- kazu nie przedostała się ta nieprawdziwa teza. Dzię- wy, była faktycznie odnoszona do tych naszych pro- kuję bardzo. pozycji. Wtedy kiedy, powiedzmy, były poruszane tematy poboczne, w moim przekonaniu ta dyskusja była mniej poważna. Zaraz do tego też się przez se- Wicemarszałek Barbara Dolniak: kundkę odniosę. Ale generalnie dziękuję państwu za państwa udział w tej dyskusji. Dziękuję bardzo. Pytanie pierwsze pana posła Żmijana: Dlaczego Zamykam dyskusję. tak późno? Otóż, szanowny panie pośle, mówiłem to Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- wczoraj, powtórzę i dzisiaj. Część zapisów tej dyrek- my w bloku głosowań. tywy już w tej chwili obowiązuje w polskim prawo- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. po- dawstwie. One w tej chwili są realizowane w przepi- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnic- sach trzech rozporządzeń. Są to: po pierwsze, rozpo- twa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy rządzenie ministra infrastruktury z dnia 25 stycznia o oznakowaniu produktów wytworzonych bez 2018 r. w sprawie sposobu przewozu ładunku, po wykorzystania organizmów genetycznie zmody- drugie, rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia fikowanych jako wolnych od tych organizmów 18 kwietnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w spra- (druki nr 3262 i 3446). wie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu Pan poseł Dolata przedstawi sprawozdanie komisji. ich niezbędnego wyposażenia, po trzecie, rozporzą- dzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 11 maja 2018 r. zmieniające rozporządzenie Poseł Sprawozdawca w sprawie kontroli ruchu drogowego. Tak że część Zbigniew Dolata: przepisów tej dyrektywy obowiązuje, my natomiast dzisiaj implementujemy pozostałą część, implemen- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! tujemy całość. Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Chcę tutaj również wyjaśnić, że jeden z celów tej Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie usta- dyrektywy jest w tej chwili już realizowany, czyli wy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wstępne kontrole drogowe stanu technicznego pojaz- wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfiko- dów, tak aby one obejmowały w każdym roku co naj- wanych jako wolnych od tych organizmów, druki mniej 5% łącznej liczby takich kontroli pojazdów nr 3262 i 3446. zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Marszałek Sejmu skierował w dniu 6 marca Polskiej – jest to już realizowane, nawet więcej kon- 2019 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Rolnic- troli jest realizowanych niż te 5%. Tak że ten zapis twa i Rozwoju Wsi. Komisja po przeprowadzeniu jest wypełniony. Mimo że tych przepisów w polskim pierwszego czytania i rozpatrzeniu tego projektu na prawodawstwie nie ma, główny inspektor transportu posiedzeniach w dniach 14 maja i 11 czerwca br. wno- drogowego już te przepisy na podstawie takich oglę- si, aby Sejm uchwalił załączony projekt ustawy. dzin pojazdów realizuje. Rząd przygotował omawiany projekt, odpowiada- Odnosząc się do pytań, które dotyczyły mobil- jąc na zapotrzebowanie społeczne, postulaty wielu nych stacji kontroli pojazdów – chcemy, aby w prze- organizacji i środowisk, które domagały się oznako- ciągu 4 lat naszych rządów takich stacji było o 16 wię- wania żywności non-GMO, aby konsument mógł cej niż tych, które zdążono zakupić czy zakupiono za świadomie dokonywać wyboru tych produktów, któ- czasów poprzednich rządów. Mamy nadzieję, że re kupuje w sklepie. Oznakowanie „wolne od GMO” wszystko w tej sprawie zostanie zrealizowane. Czasu jest też działaniem uzupełniającym dla realizowane- mamy faktycznie niewiele, bo 5 miesięcy, ale myślę, go przez ministra rolnictwa programu zwiększenia że jesteśmy w stanie zdążyć. udziału krajowego białka roślinnego bez GMO w pro- I w sprawie tych zagadnień mniej merytorycz- dukcji pasz. Do tej pory mimo działań kilku kolejnych nych, których nie obejmował projekt ustawy, chciał- rządów przemysł paszowy z dominującym udziałem bym państwu przekazać, że to nie było tak, wracając firm zagranicznych opiera się na importowanej śru- do historii ustawy, nad którą prace zostały wstrzy- cie sojowej, która w blisko 100% jest zmodyfikowana mane, bo cały czas jest to przecież w Sejmie, i tutaj genetycznie. Umożliwienie producentom wytwarza- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych 44 jako wolnych od tych organizmów

Poseł Sprawozdawca Zbigniew Dolata wienie do dnia 13 czerwca opinii o zgodności z prawem Unii Europejskiej sprawozdania komisji z dru- nia i wprowadzania na rynek żywności pochodzenia ków nr 3262 i 3446, a w szczególności w zakresie zwierzęcego oznakowanej jako wolna od GMO spo- obowiązku ponownej notyfikacji. woduje wzrost zapotrzebowania na krajowe pasze W projekcie zapisano, że ustawa wejdzie w życie wytworzone w oparciu o krajowe źródła białka wol- z dniem 1 stycznia 2020 r. Jej przyjęcie jest oczeki- nego o GMO. Projekt ustawy przewiduje wprowadze- wane przez większość Polaków. Będzie to również nie dobrowolnego, co podkreślam, oznakowania pro- miało bardzo korzystny wpływ na rozwój polskiego duktów, które będą opisane jako wolne od GMO. rolnictwa. Mogą to być produkty zarówno pochodzenia zwierzę- Dlatego w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju cego, od zwierząt lub od zwierząt karmionych pasz- Wsi wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył rządo- ami bez GMO, jak i pochodzenia roślinnego. Ozna- wy projekt ustawy zawarty w drukach nr 3262 i 3446. kowana będzie mogła być też żywność wieloskładni- Dziękuję bardzo. (Oklaski) kowa, zawierająca co najmniej 50% składników kwa- lifikujących się do oznakowania, oraz, co bardzo ważne, oznakowane mogą być również pasze. Wicemarszałek Barbara Dolniak: W projekcie ustawy określono także zasady znakowania żywności i pasz, wprowadzając jednolite Dziękuję bardzo. znaki graficzne – znajdzie się to w rozporządzeniu Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- ministra rolnictwa – tak aby konsumenci żywności czeń w imieniu klubów i kół. nie mieli żadnych wątpliwości, czy produkt jest non- Otwieram dyskusję. -GMO czy też zawiera składniki GMO. Określono Jako pierwszy wystąpi pan poseł Jan Duda, klub również dopuszczalne, nieuniknione technicznie pro- Prawo i Sprawiedliwość. gi domieszek GMO w żywności i paszach. Dla żyw- Bardzo proszę. ności ten próg jest bardzo niski, wynosi 0,1%. Niski jest również dla pasz, bo tutaj jest to 0,9%. Podobne rozwiązania przyjęto w innych krajach Unii Europej- Poseł Jan Duda: skiej, w których wprowadzono takie oznakowanie. To są Niemcy, Francja, Słowenia, Włochy, Austria. Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Tak że jest to dość powszechnie stosowane rozwią- Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo zanie. W ustawie określono też delegację dla ministra i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stano- rolnictwa do ustalania minimalnych okresów przej- wisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy ściowych, okresów karencji związanych z procesem o znakowaniu produktów wytworzonych bez wyko- żywienia zwierząt paszami bez GMO. Ponadto pro- rzystania organizmów genetycznie zmodyfikowa- jekt ustawy przewiduje obowiązki dla podmiotów nych jako wolnych od tych organizmów, druk nr 3262. wprowadzających na rynek produkty oznakowane Przedstawiony przez rząd projekt umożliwiający jako wolne od GMO. znakowanie produktów wytworzonych bez wykorzy- Najważniejszym obowiązkiem będzie oczywiście stania organizmów genetycznie zmodyfikowanych wykonywanie badań laboratoryjnych. Na producen- wynika z postulatów zgłaszanych przez organizacje cie będzie również ciążył obowiązek przechowywania społeczne, organizacje konsumenckie oraz część pro- dokumentów potwierdzających wykonanie badań. ducentów. W świetle dyskusji społecznej dotyczącej W projekcie ustawy znalazł się również zapis, iż GMO, która cyklicznie pojawia się z każdą inicjatywą produkty z innych krajów, które stosują oznakowanie ustawodawczą w tym obszarze, nasilają się też apele, „wolne od GMO”, będą uznawane w Polsce w ramach aby przy zakupie produktów żywnościowych dać kon- klauzuli wzajemnego zaufania. sumentom prawo wyboru ze względu na informacje, Ponadto w projekcie określono, że instytucjami czy w danym produkcie występuje modyfikacja gene- kontrolującymi wykonywanie ustawy będzie Inspek- tyczna i czy w procesie wytwarzania produktów były cja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożyw- wykorzystywane GMO. Jest to podyktowane utrzy- czych oraz Inspekcja Weterynaryjna. Określono rów- mującą się wciąż niepewnością i obawami co do dłu- nież kary za ewentualne nieprzestrzeganie przepi- gofalowego wpływu genetycznych modyfikacji na sów ustawy. Chciałem poinformować Wysoką Izbę, zdrowie ludzi. że Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przyjęła w tym Organizacje pozarządowe regularnie przeprowa- zakresie trzy poprawki zgłoszone przez przewodni- dzają badanie opinii publicznej oraz kampanie, w wy- czącego komisji, pana posła Jarosława Sachajkę. Te niku których uzyskuje się wyniki wskazujące, że 65% trzy poprawki zaostrzają kary. Pierwotnie w projek- Polaków opowiada się za wprowadzeniem zakazu upraw cie rządowym były przewidziane niższe kary, teraz GMO. Do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w paź- są przewidziane kary bardziej dotkliwe. W związku dzierniku 2017 r. wpłynęło ponad 1 tys. apeli w sprawie z tym, że przyjęto te poprawki – notabene przyjęto wprowadzenia jednego znaku „wolne od GMO”, który jeszcze jedną poprawkę do art. 4 – komisja wystąpiła wskazywałby, w jaki sposób i z jakich składników podo Ministerstwa Spraw Zagranicznych o przedsta- wstała dostępna dla konsumentów żywność. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów 45

Poseł Jan Duda Rolno-Spożywczych, Inspekcja Weterynaryjna oraz Inspekcja Handlowa, zgodnie z ich zakresami zadań. Mając na uwadze to, że konsumenci domagają się Projekt ustawy reguluje sankcje dotyczące uchybień znakowania produktów wolnych od GMO, a także w trakcie wprowadzania na rynek produktów ozna- wzmocnienie działań rządowych, które umożliwią kowanych jako wolne od GMO. zwiększenie krajowej produkcji białka roślinnego na Po dogłębnej analizie przedstawionego przez rząd cele paszowe, i markę polskiej żywności, został opra- projektu ustawy na posiedzeniach komisji oraz po cowany projekt ustawy, który będzie regulował zasa- dyskusji klubowej, mając na uwadze absolutne prawo dy oznakowania produktów jako wolnych od GMO. konsumenta do świadomego wyboru, jednocześnie Produkty, które miałyby zostać objęte systemem stojąc na stanowisku (Dzwonek), że świadomy wybór takiego oznakowania, to jedno- i wieloskładnikowe jest jedną z wolności człowieka, Klub Parlamentarny produkty pochodzenia roślinnego, które mają odpo- Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera przedłożony wiedniki modyfikowane genetycznie dopuszczane do przez rząd projekt ustawy dołączony do sprawozda- obrotu na rynku Unii Europejskiej. Chodzi tu o ku- nia z druku nr 3446 i będzie głosował za jego uchwa- kurydzę, rzepak, soję, burak cukrowy, które nie są leniem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) modyfikowane genetycznie, tylko stanowią konwen- cjonalne odpowiedniki produktów genetycznie zmodyfikowanych. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Kolejną grupą są produkty pochodzenia zwierzę- cego: mięso, mleko, jaja, ser. Pochodzą one od zwie- Dziękuję. rząt lub ze zwierząt karmionych paszami bez GMO. Pan poseł Artur Dunin, Platforma Obywatelska Przykładem mogą być takie produkty, które powsta- – Koalicja Obywatelska. ły w produkcji zwierzęcej wykorzystującej np. nie- zmodyfikowane genetycznie białko roślinne rodzimej produkcji. Poseł Artur Dunin: Niniejsze uwarunkowania były podstawą utworzenia oznakowania „wolne od GMO”, które już od Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! blisko 10 lat wykorzystuje kilka państw Unii Euro- W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- pejskiej. Inicjatywa rządu polskiego jest w tym za- watelska – Koalicja Obywatelska chciałbym zapre- kresie zbieżna z działaniami tych państw. zentować stanowisko wobec projektu ustawy o ozna- Żywność pochodzenia zwierzęcego będzie mogła kowaniu produktów wytworzonych bez wykorzysta- być oznakowana jako wolna od GMO, jeżeli będzie nia organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako pochodzić od zwierząt lub ze zwierząt karmionych wolnych od tych organizmów, druk nr 3262, oraz w okresie karencji poprzedzającej jej pozyskanie pa- sprawozdania komisji, druk nr 3446. szami wolnymi od GMO i proces żywienia tych zwie- Szanowni Państwo! Pod dużym naporem organi- rząt będzie udokumentowany. W przypadku żywno- zacji społecznych, które domagały się tego, aby stwo- ści pochodzenia zwierzęcego dopuszcza się oznako- rzyć taką ustawę i jasno dla konsumenta określić, wanie „wolne od GMO” żywności nieprzetworzonej, które produkty są wolne od GMO, a które nie są, np. mięso, tusze, jaja, mleko, jak również żywności ministerstwo się nad tym pochyliło – dziękujemy bar- przetworzonej, w której znajdują się inne składniki dzo, panie ministrze – i przedłożyło Sejmowi takie niż produkty pochodzenia zwierzęcego, np. w proce- propozycje rozwiązań ustawy, które teoretycznie sie wytwarzania wędlin często stosowane jest białko mają pomóc konsumentom w wyborze towarów. Nie- sojowe. W przypadku żywności przetworzonej, złożo- stety przez ostatnie prawie 4 lata PiS każdą ustawę nej również z innych składników, składniki te muszą potrafił popsuć i również ta ustawa jest ustawą nie- spełniać wymogi ustawy, aby żywność mogła być dobrą pod względem prawnym. znakowana jako wolna od GMO. W projekcie ustawy Do tego projektu strona społeczna, panie mini- zostały zaproponowane następujące zasady oznako- strze, przedłożyła 33 uwagi, które jasno wskazują… wania: znak graficzny oraz możliwe towarzyszące Ale to wynikało również z dyskusji w komisji. Pan mu wyrażenie słowne. Podstawowym oznakowaniem minister, którego pan rekomendował do prezentacji na opakowaniach lub etykietach wszystkich produk- projektu, nie potrafił odpowiedzieć na żadne pytanie, tów będzie znak graficzny, którego wzór zostanie posługiwał się uzasadnieniem, wprost czytał uzasad- określony w rozporządzeniu wydanym przez mini- nienie, odpowiadając nam na pytania. stra właściwego do spraw rolnictwa oraz ministra Tak naprawdę tylko jedną poprawkę… Tam były właściwego do spraw rynków rolnych. Może mu to- łącznie trzy poprawki, ale dotyczyło to jednego, zło- warzyszyć określenie „bez GMO” w przypadku pro- żone przez opozycję. Tutaj podziękowania dla klubu duktów roślinnych lub określenie „wyprodukowane Kukiz’15, który je złożył, przy pełnym wsparciu po- bez stosowania GMO” na produktach pochodzenia zostałej części opozycji i rządzących. Zostały podwyż- zwierzęcego. szone kary, ale tak do końca te kary też nie będą Kontrolę przestrzegania przepisów ustawy pro- skuteczne, ponieważ nie ma pewnych zapisów odno- wadzić będą Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów śnie do zakazu używania tego znaczka w razie 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych 46 jako wolnych od tych organizmów

Poseł Artur Dunin projektu ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie stwierdzenia stosowania złych praktyk przez firmy, zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów. podmioty gospodarcze, rolników i odnośnie do wyco- Dobrze się stało, że Polska wreszcie dołączyła do fania tego produktu z napisem „wolne od GMO”. grona krajów, w których znakowanie produktów wol- Wśród tych 33 uwag, które zgłosiła strona spo- nych od GMO jest uregulowane na szczeblu ustawo- łeczna, było m.in. to, że jako konsumenci domagamy wym. Nie ulega wątpliwości, że konsumenci zasługu- się, żeby było jedno określenie: „wolne od GMO”, „bez ją na jednoznaczny komunikat informujący, że kupo- GMO”. Państwo wprowadzacie dwa oznaczenia: „bez wany przez nich produkt jest produktem wytworzo- GMO” i „wyprodukowane bez stosowania GMO”. Po nym bez wykorzystania organizmów genetycznie co? Dlaczego ta ustawa ma być tak niejasna, tak bar- zmodyfikowanych. Na wstępie pragnę przypomnieć, dzo niespójna w swoich zapisach? że Klub Poselski Kukiz’15 już w 2016 r. złożył sto- Kolejna kwestia. Państwo wprowadzacie określe- sowny projekt zmian ustawowych dotyczących oma- nie „wyprodukowane bez stosowania GMO”. Nie ma wianej obecnie sprawy. Trzeba również przypomnieć, tego w słowniczku. Znowu będzie kazus… Pamięta- że organizacje pozarządowe od ponad 10 lat walczyły cie państwo „lub czasopisma”? Chyba nie chcecie, o przedstawienie takiego projektu w Sejmie. żeby ta ustawa faktycznie mogła wejść w życie i być Wysoka Izbo! Gdybyśmy już w 2016 r. przyjęli pro- rzetelnie wykonywana. jekt zaproponowany przez stronę społeczną i złożony Jeszcze jedna rzecz, co do której złożę na ręce przez posłów Kukiz’15, to dzisiaj mielibyśmy w Pol- pani marszałek poprawkę w imieniu klubu, to sprawa sce rozbudowany już segment produktów wolnych od związana z tym, kto ewentualnie ma certyfikować, GMO, większą świadomość konsumentów, mniej cho- sprawdzać. Państwo nie chcecie, jesteście głusi na rób przewrotnie nazywanych cywilizacyjnymi, a bran- prośby, żądania, dopisać do tego jednostek, które są ża rolna byłaby w lepszej kondycji. Mielibyśmy już jednostkami certyfikującymi, aby mogły ustalać, czy doświadczenia kilku lat stosowania ustawy. Mogli- jakieś produkty są wolne od GMO. Wszystko zrzuca- byśmy zastanawiać się teraz nad ewentualnymi mo- cie na dzisiaj nie do końca zaufane jednostki państwo- dyfikacjami tej regulacji, tzn. nad jej lepszym dosto- we. Była bardzo mądra wypowiedź jednego z gości sowaniem do obecnego stanu wiedzy na temat orga- komisji, który mówił, że w razie czego, gdyby była nizmów modyfikowanych genetycznie. Ta dyskusja taka sytuacja, że ktoś złamie ten zakaz, złamie to jest bardzo dynamiczna i przynosi za sobą wiele prawo, to wszystko spadnie na barki państwa pol- kwestii, w przypadku których potrzebne są odpo- skiego. Nie słuchacie. Powiem więcej: sytuacja, gdy wiednia reakcja i należyte przygotowanie. Tytułem inne produkty… Przewodniczący, który sprawozda- przykładu wystarczy choćby wspomnieć niedawne wał plan komisji, mówił, że w innych krajach już taka orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Euro- ustawa funkcjonuje. Bardzo dobrze, tylko tam wła- pejskiej w przedmiocie zakwalifikowania organi- śnie akredytowane jednostki certyfikujące wykonują te zadania. Państwo nie słuchacie. zmów, w przypadku których zastosowano metodę Jeszcze jedna rzecz, szanowny panie ministrze. edycji genów, tzw. ukryte GMO, jako organizmów Chciałbym bardzo, aby (Dzwonek) ta ustawa weszła zmodyfikowanych genetycznie. Na takiego rodzaju w życie, bo ona jest potrzebna konsumentom, nato- wyzwania współczesności trzeba odpowiadać. Jeste- miast boję się, że ona będzie leżała jako ustawa nie- śmy na etapie, którym powinniśmy mieć już kilka skonsumowana. Z tego powodu jest mi bardzo przy- lat temu za sobą. kro. Jednocześnie obiecuję w imieniu klubu Platfor- Zmiany z 2016 r. miały polegać na modyfikacji my Obywatelskiej, że po zmianie władzy naprawi- i uzupełnieniu ustawy o bezpieczeństwie żywności my wszystkie błędy w tej ustawie i ustawa faktycz- i żywienia. Cel był identyczny jak w przypadku pro- nie dla konsumentów będzie działała. Dziękuję cedowanej ustawy, tzn. ustanowienie odpowiednich bardzo. (Oklaski) ram znakowania żywności, w przypadku której cały proces produkcyjny przebiegał bez zastosowania or- ganizmów zmodyfikowanych. Przedstawiony przez Wicemarszałek Barbara Dolniak: Klub Poselski Kukiz’15 projekt w większej mierze regulował strefę znakowania żywności wolnej od Dziękuję bardzo. GMO. Trzeba zwrócić uwagę na fakt, że rynek żyw- Pan poseł Jarosław Sachajko przedstawi stanowi- ności generuje gigantyczne zyski. Jeść musimy wszy- sko w imieniu klubu Kukiz’15. scy. Co pewien czas media informują o kolejnym skandalu związanym z fałszowaniem żywności, dlatego sankcje związane z jakością i odpowiednim Poseł Jarosław Sachajko: oznakowaniem produktów spożywczych muszą być adekwatne do skali zysków, jakie uzyskują ich pro- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! ducenci i przetwórcy. W mojej ocenie chodzi również W imieniu posłów Klubu Poselskiego Kukiz’15 mam o większe niebezpieczeństwo dotyczące procedowanej zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego ustawy, czyli o utratę zaufania konsumentów do zna- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów 47

Poseł Jarosław Sachajko Kolejny raz warto się zastanowić, czy świat, Eu- ropa, Polska w dłuższej perspektywie obronią się ku wolnego od GMO, którego obecnie gwarantem przed żywnością genetycznie modyfikowaną. Dzisiaj będzie polski rząd. wygląda na to, że w Europie są takie trendy. Przepi- W trakcie pierwszego czytania projektu w komisji sy w wielu krajach i same przepisy unijne zaczynają rolnictwa strona społeczna zgłosiła kilka uwag, któ- iść w kierunku ograniczania dopływu soi genetycznie re znacząco zmieniały kształt ustawy, jednak z uwa- modyfikowanej, innych roślin, innej żywności, która gi na konieczność notyfikacji proponowanych zmian trafiałaby do konsumentów, tych 500 mln konsumen- w Komisji Europejskiej, co wiązałoby się z kolejnymi tów Unii Europejskiej. Nie ma niestety żadnych ba- miesiącami oczekiwania na wdrożenie tej regulacji, dań, które mówią, że żywność genetycznie modyfi- poprawki te nie uzyskały poparcia członków komisji. kowana jest szkodliwa, ale nie ma też takich, które W tym miejscu chciałbym zapewnić konsumentów, mówią, że jest nieszkodliwa. Prawdę mówiąc, taką iż jest to pierwszy, ale milowy krok w temacie ozna- żywność spożywamy w Polsce od co najmniej kilku- kowania żywności bez GMO. Jedyne zmiany, jakie nastu lat, bo przecież, co trzeba śmiało powiedzieć, uzyskały akceptację posłów członków komisji rolnic- każdy produkt zwierzęcy wyprodukowany w Polsce, twa, dotyczyły zwiększenia rażąco niskiego systemu czy mięso, mleko, jajka, czy inne produkty, jest wy- kar pieniężnych przewidzianych w przypadku naru- tworzony na bazie soi genetycznie zmodyfikowanej. szenia przepisów ustawy. Serdecznie dziękuję człon- Dzisiaj Polacy są tą żywnością faszerowani. kom komisji za poparcie złożonych przeze mnie Opinia publiczna, zgadzam się ze wszystkimi po- poprawek. przednikami, nie akceptuje żywności modyfikowanej Reasumując, chciałbym powiedzieć, że posłowie genetycznie. Chce mieć żywność pozbawioną udziału klubu Kukiz’15 poprą projekt po latach walki konsu- składników GMO. To jest dobry trend. Inne trendy mentów o prawo wyboru, prawo do rzetelnej infor- również są dobre, np. trendy mówiące o tym, żeby macji, prawo do odżywiania siebie i swojej rodziny sięgać po żywność wyprodukowaną przy mniejszym produktami wolnymi od GMO. Regulacja ta przynie- użyciu środków ochrony roślin czy nawozów. Są nawet sie pozytywne ekonomicznie skutki dla rolników i prze- specjalne programy jakościowe, które mówią o tym, twórców, dla których otworzy się duży, chłonny i opła- żeby np. w produktach roślinnych nie było pozosta- calny rynek. Biorąc pod uwagę powyższe, chciałbym łości takich preparatów. Takim najbardziej klasycz- powiedzieć, że należy jak najszybciej uchwalić proce- nym, najdalej idącym trendem jest produkcja ekolo- dowaną ustawę, za której przygotowanie serdecznie giczna, która w Polsce i w innych krajach europej- dziękuję. skich rozwija się pod względem produkcji i coraz częściej widać to na półkach sklepowych. Coraz więk- Wicemarszałek Barbara Dolniak: sza liczba konsumentów sięga po taką żywność. Jest ona najbezpieczniejsza. Obserwując tendencje, które Dziękuję. zachodzą w Polsce, bogacenie się społeczeństwa od Zapraszam pana posła Mirosława Maliszewskie- kilkudziesięciu, od 12 lat, widzimy wzrost zaintere- go do przedstawienia stanowiska w imieniu Polskie- sowania zdrową żywnością. To nieprecyzyjne okre- go Stronnictwa Ludowego – Unii Europejskich De- ślenie, ale chodzi m.in. o żywność wolną od organi- mokratów. zmów genetycznie modyfikowanych. Bardzo proszę. Przy omawianiu tej ustawy nasuwa się oczywiście szereg pytań. Czy mechanizm zapewniający szczel- ność jest skuteczny? Czy inspekcje wyznaczone do Poseł Mirosław Maliszewski: tego, aby kontrolować, certyfikować, poradzą sobie z tym zadaniem? Pan minister odpowie oczywiście Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! zarówno na jedno, jak i na drugie pytanie: tak. Na- Przy okazji procedowania nad tą ustawą można od- tomiast nie jest to do końca pewne. Pewnym rozwią- nowić dyskusję na temat żywności genetycznie mo- zaniem byłoby może powierzenie określonych zadań dyfikowanej, soi genetycznie modyfikowanej, która jednostkom certyfikującym akredytowanym, tak jak wielokrotnie w tej Izbie miała miejsce, także w po- to jest w przypadku produkcji ekologicznej. Radzą przednich latach, kiedy była przedmiotem ataku na one sobie z tym w doskonały sposób i odciążają ad- tych, którzy poprzednio sprawowali władzę. Później ministrację państwową. Mają lepiej rozbudowane okazało się, że ci, którzy tę władzę przejęli, nie mogąc struktury niż administracja państwowa i pod tym zrealizować własnego programu, przygotowują kolej- względem widzimy duży postęp. Produkcja żywności ne moratoria dotyczące stosowania soi genetycznie ekologicznej w Polsce, mimo spadku liczby hektarów, modyfikowanej i nie decydują się na tak radykalne które są nią objęte, rośnie. I bardzo dobrze. Widzimy posunięcia, jakie proponowali jeszcze kilka lat temu wyraźnie, że produkcja ekologiczna zaczyna wytwa- w przepisach dotyczących obrotu nasionami czy upra- rzać, a nie funkcjonować tylko po to, żeby otrzymy- wy roślin genetycznie modyfikowanych w Polsce. wać dopłaty. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych 48 jako wolnych od tych organizmów

Poseł Mirosław Maliszewski Proponowane regulacje mają spowodować ograniczenie samowoli co do umieszczania na produktach Właśnie z tego powodu, aby dać konsumentowi informacji o GMO. Jako wolne od GMO będą mogły prawo wyboru, warto tę ustawę poprzeć. Konsument być znakowane produkty pod uregulowanymi wa- dzisiaj jeszcze nie do końca ma wiedzę, czy ta żyw- runkami. W przypadku pasz obecność składników ność jest dla niego szkodliwa, czy nie. Ma poczucie, genetycznie modyfikowanych może wynieść nie wię- że potencjalnie może ona być szkodliwa i woli sięgać cej niż 0,9%, w przypadku żywności – 0,1%, nato- po produkty, co do których ma pewność. Konsument, miast w przypadku żywności pochodzącej od zwie- idąc do sklepu i wybierając określony produkt, powi- rząt żywionych paszami bez GMO dotyczy to pasz, nien otrzymać konkretną informację: czy zawiera on które zawierają poniżej 0,9% GMO. GMO, czy nie. Takie jest zapotrzebowanie. Wynika Warto podkreślić, że obowiązujące już przepisy to nie tylko z badania opinii publicznej. Każdy z nas, unijne zobowiązują do umieszczenia informacji o za- idąc do sklepu, chciałby kupować taką żywność. wartości GMO na produktach, które mają powyżej Mam obawy, czy ten system ruszy z kopyta, jak 0,9% składników modyfikowanych genetycznie. Zgod- niektórzy mówią, czy rzeczywiście nie będzie to usta- nie z przedstawionym projektem jedynie produkty wa, która, jak wiele uchwalanych wcześniej, w ciągu pochodzenia roślinnego, w przypadku których prawo ostatnich 3–4 lat, trafi na półkę i będzie tylko fikcją unijne dopuszcza zawartość GMO, ale mimo tego pro- literacką. Było kilka takich ustaw. Kilka takich dukty go nie zawierają, mogą być oznakowane jako ustaw leży i nikt z nich nie korzysta, mimo że były wolne od GMO. Jeśli produkt nie ma dopuszczalnego szumne zapowiedzi, że one będą funkcjonować. Do- odpowiednika modyfikowanego genetycznie, to nie tyczy to chociażby ustawy o produkcie polskim, któ- może być oznakowany jako wolny od GMO. W przy- ra, w moim odczuciu, nie przyniosła żadnego rynko- padku mieszanych produktów wieloskładnikowych wego skutku. Tak jak mówiłem wówczas, tak samo składniki pochodzenia zwierzęcego i składniki po- mówię teraz w przypadku znakowania GMO – bez chodzenia roślinnego, które mogą być oznakowane zgodnie z ustawą jako wolne od GMO, muszą stano- wyraźnej akcji promocyjnej skierowanej do konsu- wić co najmniej 50% produktu. mentów, akcji informującej o tym, że wprowadzamy Omawiana ustawa, choć może wprowadzać wyso- taki system certyfikacji, nie spowodujemy wzrostu kie standardy polskiej żywności, może być również (Dzwonek) ich świadomości. Nasz klub poprze jednak dla niej ryzykowna. Dotyczy to kwestii konkurencji ten projekt, aby taka regulacja pojawiła się w ogóle z zagranicznymi, unijnymi produktami oznakowa- w obrocie prawnym. (Oklaski) nymi jako wolne od GMO, ale na innych zasadach prawnych. Producenci rolni i producenci żywności będą mo- Wicemarszałek Barbara Dolniak: gli nadawać swoim produktom dodatkową wartość marketingową, opłacając badania laboratoryjne na Dziękuję. obecność modyfikacji genetycznych, etykietowanie, W imieniu klubu Nowoczesna pani poseł Ewa certyfikowanie, zakup paszy niezmodyfikowanej ge- Lieder. netycznie. Będzie to miało z pewnością przełożenie Bardzo proszę. na ceny tych produktów. Pojawia się również pytanie, ilu producentów będzie mogło przejść przez ten proces i uzyskać prawo do oznakowania swoich produk- Poseł Ewa Lieder: tów jako wolne od GMO. Po wprowadzeniu tego projektu w życie na pol- Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo skim rynku będą produkty dobrowolnie oznakowane Ministrowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Posel- jako wolne od GMO, produkty niezawierające GMO skiego Nowoczesna mam zaszczyt przedstawić sta- bez oznaczenia oraz produkty podlegające obowiąz- nowisko wobec rządowego projektu ustawy o ozna- kowemu oznakowaniu obecności GMO, co wynika kowaniu produktów wytworzonych bez wykorzysta- bezpośrednio z przepisów unijnych. nia organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako Może to spowodować chaos, biorąc pod uwagę wolnych od tych organizmów, druki nr 3262 i 3446. fakt, że dobrowolne oznakowanie dotyczy tylko pro- Rządowy projekt ustawy o oznakowaniu produk- duktów pochodzenia roślinnego, w których składzie tów wytworzonych bez wykorzystania organizmów jest kukurydza, rzepak, soja i burak cukrowy, jednak genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych nie tak wielu konsumentów o tym wie. Hasło „wolne organizmów określa zasady dobrowolnego oznako- od GMO” z pewnością będzie silnie oddziaływać. Ale wania żywności oraz pasz jako wolnych od GMO oraz czy efektem tego projektu będzie większa świado- obowiązki podmiotów wprowadzających na rynek mość konsumencka? Nie wiadomo. tak oznakowane produkty. Za system kontroli będą Proponowane przepisy, choć z założenia są słusz- odpowiadały trzy rządowe inspekcje: Inspekcja Jako- ne, mogą utworzyć system, który będzie sprzyjał je- ści Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, In- dynie wąskiej grupie producentów rolnych i produ- spekcja Weterynaryjna oraz Inspekcja Handlowa. centów żywności, dlatego ważne jest, aby takiego 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów 49

Poseł Ewa Lieder Poseł Dorota Niedziela: rodzaju regulacje szły w parze z szeroką kampanią Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! informacyjną. Tu wspomniał ktoś z moich przed- Moje pytanie jest konkretne. Nie będę tu mówić mówców o oznaczeniu „produkt polski”. Faktycznie o tym, że rzeczywiście chcieliśmy tej ustawy, bo to nie zadziałało. Mam nadzieję, że te wprowadzone wszyscy jej chcieli, fantastycznie, że jest. To głównie regulacje spowodują, że będzie większa świadomość dla konsumentów jest ważne, żeby konsument wie- społeczna. On jest bardzo oczekiwany przez polskie dział i wybrał produkt, który jest oznakowany „wol- społeczeństwo. On powinien po prostu działać. To ne od GMO” albo „z użyciem GMO”. Natomiast mój jest dobry kierunek, że konsumenci oczekują i mają niepokój budzi absolutny brak finansowania tej usta- coraz większą świadomość tego, co kupują, co jedzą. wy, o czym mówiłam w komisji. Pan minister stwier- To jest dobry kierunek. dził, że to finansowanie będzie w ramach programów Klub Poselski Nowoczesna, mimo wspomnianych wieloletnich: Tworzenie naukowych podstaw postę- wad projektu, będzie głosował za przyjęciem projek- pu biologicznego w ochronie roślin, a ja mam przed tu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) sobą informację, zresztą informację, którą pan minister Ardanowski podpisał, do departamentów: hodowli i ochrony roślin, bezpieczeństwa żywności, Wicemarszałek Barbara Dolniak: gospodarki żywności, w której w pkt 8: Tworzenie naukowych podstaw postępu biologicznego, kwota Dziękuję. 13 mln jest obcięta do 7 mln. Pan minister obciął Przystępujemy do zadawania pytań w tym punkcie. pieniądze z funduszu, za które w przyszłości ma być Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów chce się finansowana kontrola produktów oznakowanych jeszcze wpisać? „wolne od GMO”. Nie widzę. Jeszcze na wstępie powiem, że lekarze weteryna- W związku z tym zamykam listę i zapraszam do rii protestują w tej chwili, panie ministrze, a pan nie zadania pierwszego pytania pana posła Grzegorza miał odwagi wysłać swoich pracowników na posie- Lorka, Prawo i Sprawiedliwość. dzenie podkomisji, która o tym mówiła (Dzwonek), Bardzo proszę. zabronił im pan pójść, a ta ustawa będzie dotyczyła 1 minuta. 13 tys. podmiotów tworzących produkty spożywcze, 1 mln gospodarstw i 200 tys. gospodarstw produku- jących paszę. Ci wszyscy ludzie będą kontrolowani Poseł Grzegorz Lorek: przez inspekcję, która w tej chwili jest niedofinanso- wana, jest w zapaści, a pan mówi, że będzie pan ich finansował z programów, których finansowanie ob- Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Państwo cina pan o 50%. (Oklaski) Posłowie! Wysoka Izbo! Panie ministrze, to bardzo dobra ustawa, długo oczekiwana i cieszymy się, że ją mamy. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Chciałem się zapytać: Czy planujemy w przyszło- ści albo też w kampanii informacyjnej jakieś działa- Dziękuję. nia dotyczące produktów pochodzenia zagranicz- Pan poseł Jarosław Sachajko, klub Kukiz’15. nego? Jest ten problem znakowania tych produktów Bardzo proszę. i wykorzystywania przez sieci handlowe, mamy sieci handlowe zagraniczne, które mogą manipulować tymi produktami, oznakowaniem tych produktów, Poseł Jarosław Sachajko: tak żeby wprowadzać w błąd albo zachęcać konsu- mentów do tego, żeby w tych sieciach dokonywać Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! zakupów. Jest takie powiedzenie: wszystkie drogi prowadzą Moje pytanie jest takie: Czy planujemy jakąś re- do Rzymu – i tak samo różnie możemy regulować gulację dotyczącą tych produktów zagranicznych znak „wolne od GMO”. Jest projekt Kukiz’15, jest w przyszłości, a może też informacje w kampanii dla kilka projektów społecznych i jest projekt przygoto- konsumentów? Dziękuję. wany przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, ale w tych wszystkich projektach słabością może być nadzór nad tym, że tam nie ma GMO. W projekcie rządo- Wicemarszałek Barbara Dolniak: wym wybrano najpewniejsze, najbezpieczniejsze rozwiązanie, czyli nadzór instytucji państwowych, Dziękuję. bezpośrednio instytucji państwowych, tylko tu jest Pani poseł Dorota Niedziela, Platforma Obywa- bardzo ważne, aby te instytucje po prostu mogły telska – Koalicja Obywatelska. dokonać tych kontroli, czyli muszą być pieniądze i mu- Bardzo proszę. szą być ludzie. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych 50 jako wolnych od tych organizmów

Poseł Jarosław Sachajko cą i wprowadzanych na nasz rynek przez podmioty działające na wielu rynkach i czy wprowadzenie Dlatego moje pytanie brzmi: W jaki sposób zapew- proponowanej regulacji oznacza zakaz znakowania nimy odpowiednie finansowanie tych instytucji, tak produktów wprowadzanych na rynek w Polsce zna- aby nie stracić tej marki? kami odnoszącymi się do obecności GMO, obowią- W trakcie przedstawiania stanowiska mówiłem zującymi w innych krajach Unii Europejskiej? Dzię- o fałszowaniu żywności. Niestety jest to obecnie pla- kuję uprzejmie. ga. (Dzwonek) Dobrze, że udało się podwyższyć kary, ale sama funkcja odstraszająca bez funkcji kontrol- nej nie zadziała. Dziękuję. Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Dziękuję. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Pan poseł Antoni Mężydło, Platforma Obywatel- ska – Koalicja Obywatelska. Dziękuję. Pan poseł Artur Dunin, Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. Poseł Antoni Mężydło: Bardzo proszę. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Czyżby ta ustawa była dowodem na to, że GMO ma się dobrze Poseł Artur Dunin: w rolnictwie w ogóle na świecie? Ze względu na to, że to mi przypomina… Bo ta ustawa mówi o tym, że Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! istnieje możliwość oznakowania żywności wolnej od Wrócę do sprawy związanej z jednostkami certyfiku- GMO. Przypomina mi to żywność ekologiczną. Tak jącymi. Dlaczego pan stoi na stanowisku, że te jed- samo kiedyś, kiedy nie było środków ochrony roślin nostki nie mogą również certyfikować żywności wolna świecie, była tylko żywność ekologiczna. Jak zanej od GMO? Bardzo proszę o odpowiedź, dlaczego częto stosować środki ochrony roślin, one stały się pan się upiera, że nie. To po pierwsze. tak powszechne, że później tylko pewien niszowy I po drugie. Panie ministrze, czy ma pan świado- rynek zajmowały uprawy ekologiczne. Dzisiaj podob- mość, że ta ustawa będzie powodowała, że niektórzy nie jest z tą niszą bez GMO. Czy nie należy na rolnic- producenci, którzy będą chcieli mieć oznakowanie two spojrzeć bardziej holistycznie ze względu na to, z GMO, będą specjalnie dodawać pewne składniki, że dzisiaj pszczelarze alarmują, iż trzykrotne opryski produkty do tego, żeby móc sobie napisać „wolne od w czasie kwitnięcia rzepaku powodują to, że pszczo- GMO”? Bo dzisiaj w tej ustawie mówimy o tym, że są ły zaczynają mieć gorszą kondycję, a w miodzie znaj- produkty, które nie podlegają temu, że są wolne od dują się te środki chemiczne, które były stosowane GMO. Dlaczego robi pan tak, że człowiek, który fak- do oprysku? Natomiast jeśli chodzi o efekt ekono- tycznie wytwarza żywność czy produkuje żywność miczny, to pszczoły dają 40% wzrostu. Myślę, że te faktycznie wolną od GMO, dzisiaj nie będzie mógł opryski nie dadzą takiego efektu (Dzwonek) jak używać takiego oznakowania? Dlaczego? Panie mi- pszczoły. Czy nie należałoby dzisiaj, nie tylko ze nistrze, pan powoduje to (Dzwonek), że polscy produ- względu na poprawność polityczną, ale również ze cenci będą stali na przegranej pozycji, jeśli chodzi względu na zdrowy rozsądek, bo nikt nie powiedział, o konkurencję zagraniczną. Dlaczego pan nie mówi że GMO szkodzi w ogóle zdrowiu i żywności, spojrzeć i nie myśli o polskich producentach i polskich rolni- na to w sposób bardziej całościowy i podejść do mo- kach? Dziękuję. (Oklaski) dyfikacji, do GMO w sposób racjonalny, tak żeby za- (Poseł Zbigniew Dolata: Herbatkę uspokajającą.) pobiec np. tym opryskom, które są stosowane w przypadku rzepaku? Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Wicemarszałek Barbara Dolniak: Pan poseł Piotr Pyzik, Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę. Dziękuję. Pan poseł Mirosław Maliszewski. Bardzo proszę. Poseł Piotr Pyzik:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poseł Mirosław Maliszewski: Mam dwie wątpliwości i prosiłbym tutaj ewentualnie o wyjaśnienie tych kwestii. W jaki sposób weryfiko- Trzy pytania do pana ministra. Jeden temat już wane będzie spełnianie norm polskiej ustawy w od- był podnoszony. Mówił pan, czy poseł sprawozdawca niesieniu do produktów wyprodukowanych za grani- bardziej, o tym, że żywność importowana z krajów, 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów 51

Poseł Mirosław Maliszewski sugerując się przede wszystkim ceną, łatwością do- stępu, ale pojawia się grupa konsumentów dbających które stosują oznaczenie „no GMO”, będzie mogła bardziej o swoje zdrowie, może i zamożniejszych, być do Polski przywożona, będzie mogła być w obro- którzy chcieliby kupować żywność, która ich zdaniem cie. Pytanie: Jaka będzie szczelność tego systemu? jest żywnością zdrowszą, chociaż zgadzam się z pa- Bo te systemy są różne w Polsce i w innych krajach nem posłem Maliszewskim, że to określenie „żyw- Unii Europejskiej, a zupełnie inne w krajach spoza ność zdrowa” jest pojęciem nieostrym, niejasnym. Unii Europejskiej. Obserwując to, co się dzieje dzisiaj Każda żywność powinna być zdrowa. Są jednak pewna rynku żywności ekologicznej, widzimy, że docho- ne wyróżniki, które dla ludzi są istotne. W polskim dzi do szeregu fałszerstw, nie w Polsce, tylko do fał- społeczeństwie, podobnie zresztą jak w większości szerstw w produkcji żywności ekologicznej w innych krajów Unii, chociaż nie na świecie, narasta niechęć krajach, pozaeuropejskich, i ona trafia do Europy, do żywności zawierającej modyfikacje genetyczne. jest sprzedawana jako żywność ekologiczna. Czy Jest z jednej strony niechęć do takich upraw – i, wy- w tym przypadku nie spowodujemy tego, że dla pol- daje się, skutecznie w Polsce wyeliminowaliśmy ta- skich producentów żywności stworzymy trudne wa- kowe innymi aktami prawnymi – ale społeczeństwo runki, trudne do przebrnięcia, a tym z importu w znacznej swojej części oczekuje również, że żyw- umożliwimy penetrację polskiego rynku? ność, która jest na półce, będzie oznaczona w sposób (Poseł Artur Dunin: Tak będzie.) precyzyjny, tak by można było ustalić, czy zawiera Po drugie, jaka będzie skala produktów żywnościo- GMO, to dotyczy produkcji roślinnej, czy też przy wych, których dysponenci będą chcieli z tego korzy- wytwarzaniu produktu pochodzącego ze zwierząt czy stać, i na ile pozwoli wydolność poszczególnych inspek- od zwierząt, bo subtelna różnica w tym jest, nie wy- cji, aby taka ilość żywności, jakiej Polacy chcą, trafiła korzystywano pasz czy innych komponentów zawie- na rynek? Ile tych produktów będzie? (Dzwonek) rających GMO. I ta ustawa ma taką możliwość za- Na koniec. Co z marką, oznaczeniem „Produkt pewnić. Ustawa jednocześnie w sposób oczywisty, polski”, ile tych produktów tak oznaczonych, i jakie, zgodny z prawem określa, że tak jak nie można de- trafia na rynek polskich konsumentów? Bo ja takich cydować za konsumenta, tak samo nie można decy- produktów, szczerze mówiąc, jeszcze nie widziałem. dować za producenta. Jest to oznaczenie dobrowolne, (Oklaski) które oczywiście, jeżeli producent taką deklarację złoży, będzie kontrolowane. To jest oczywiste. Dlaczego mają to robić instytucje państwowe? Wicemarszałek Barbara Dolniak: Ano dlatego, że w coraz większym stopniu na świecie narasta przekonanie, że to państwo ma gwarantować O odpowiedź na to i wcześniejsze pytania popro- simy ministra rolnictwa i rozwoju wsi pana Jana bezpieczeństwo żywności. Będziemy jeszcze w tej ka- Krzysztofa Ardanowskiego. dencji dyskutowali nad zmianami dotyczącymi wete- Bardzo proszę. rynarii. Zresztą to było pytanie ze strony pani poseł Niedzieli chyba wykraczające poza zakres tej ustawy. Jest takie oczekiwanie, że to państwo poprzez swoje Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi instytucje zagwarantuje bezpieczeństwo żywności, Jan Krzysztof Ardanowski: nie zaś prywatne instytucje, prywatni lekarze weterynarii. Dlatego wskazaliśmy trzy inspekcje, które Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję za te będą tym się zajmowały. To są pewne dodatkowe wszystkie uwagi. Cieszę się, że pomimo różnego ro- działania, ale przecież te instytucje mają źródła fi- dzaju uwag, mniej lub bardziej ważnych, co do tej nansowania. A więc obawy o to, czy będą one miały ustawy większość klubów stwierdziła, że projekt środki na prowadzenie badań, są nieuprawnione. ustawy poprze. Martwi mnie trochę to, że nie usły- Nie za bardzo widzę tu również związek z ogra- szałem takiej deklaracji ze strony Platformy Obywa- niczeniem środków dla instytucji rolniczych działa- telskiej. jących w innych obszarach oraz sugerowaniem, że to (Poseł Artur Dunin: Powiedziałem – popieramy.) będzie miało wpływ na skuteczność kontroli tych To dobrze, cieszę się, że również popieracie, że to instytucji. Wydaje mi się, że to jest obawa przesadzo- nie jest tylko na zasadzie „nie, bo nie” i negowania, na. Środki na kontrolowanie proporcjonalnie do na- które notabene jako taktyka polityczna przynosi ra- tężenia występowania tych produktów na rynku czej straty. będą wystarczające. Ta ustawa odpowiada przede wszystkim oczeki- Bardzo ważne jest również to, że chcemy nie tylko waniom konsumentów – to było podnoszone – nie wprowadzić żywność pochodzenia roślinnego, ale mitycznych organizacji społecznych, tylko konsu- również zachęcić rolników do stosowania w coraz mentów, którzy chcą mieć wybór w sklepie, wybór, większej ilości niemodyfikowanych krajowych źródeł podkreślam, a nie chcą przesądzania za nich, co mają białka. Tak, macie państwo rację, że sam zapis, samo kupować. Wielu konsumentów nie przywiązuje żad- znakowanie, znak graficzny, który zostanie określo- nej wagi do pochodzenia żywności czy też jej składu, ny w ministerstwie rolnictwa – on będzie czytelny, 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych 52 jako wolnych od tych organizmów

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przejmować odpowiedzialność, a nie jakieś upoważ- Jan Krzysztof Ardanowski nione jednostki, co do których wiarygodności nie mam wątpliwości, ale w ostateczności przed społe- wyraźny, nie będzie to jakiś emblemacik niedostrze- czeństwem, przed instytucjami zewnętrznymi Unii galny dla ludzi o słabszym wzroku, będzie czytelny Europejskiej odpowiada państwo, natomiast nie od- i wyraźny – jeszcze nie przesądza o tym, czy konsu- powiadają jednostki certyfikujące. Dlatego uważam, menci będą chcieli z tej żywności korzystać. Potrzeb- że kwestionowanie tego czy podważanie zaufania do na jest również akcja promocyjna. I chociaż dener- własnego państwa, co wybrzmiało tu w wystąpieniu wują się ci, którzy nigdy nie zamierzają zajmować się w imieniu klubu Platformy, że nie wiadomo, czy pań- produkcją żywności wolnej od GMO i uważają, że ich stwo sobie poradzi… dyskryminujemy, wyróżniając ten typ żywności, to (Poseł Artur Dunin: Za waszych czasów tak nie- biorę na siebie takie ryzyko. Klienci sami zadecydują, stety jest.) co zechcą kupić. No, jak można kwestionować, nie mieć zaufania Natomiast w akcję promocyjną powinny włączyć do własnego państwa i jeszcze opowiadać, że dopiero się nie tylko instytucje podległe ministerstwu rolnic- po zmianie władzy państwo uzyska zaufanie? To jest twa czy szerzej rządowe. Proszę mi wierzyć, taka taka retoryka, która przy każdej okazji jest widocz- akcja będzie prowadzona przez ośrodki doradztwa na, natomiast z tą ustawą to nie ma nic wspólnego. i będzie finansowana ze środków z szeroko rozumia- Czy mechanizm zadziała? Będziemy to obserwo- nej promocji. Ale może również powinni się w nią wać. Będziemy obserwować, ilu producentów będzie zaangażować wszyscy posłowie w swoich biurach. chciało wypromować w sposób szczególny swoje pro- Bardzo bym sobie życzył, żeby ci wszyscy, którzy po- dukty, uzyskać dostęp do tej niszy, która będzie wy- kazują palcem i mówią: zajmij się promocją, w swoich nikała ze świadomości społecznej, z oczekiwań spo- biurach taką promocję żywności wolnej od GMO rów- łecznych. Mam nadzieję, że coraz więcej osób będzie nież prowadzili. To będzie bardzo praktyczne eduko- chciało z tego korzystać. Różne programy, które wanie tej części społeczeństwa, która z różnych po- wprowadzamy, dotyczące oznaczeń dobrowolnych, wodów trafia do biur poselskich. Jest to również moje z różnym natężeniem wchodzą. Program dotyczący osobiste zobowiązanie wynikające z przedstawienia oznaczenia chorągiewką „Produkt polski” już zaczy- „Planu dla wsi”, w którym zapewniłem, że będą takie na być dostrzegalny. Pewnie można było powiedzieć, rozwiązania. Ten plan wpisuje się w strategię na że może Polacy hurtem rzucą się do sklepów, szuka- rzecz odpowiedzialnego rozwoju premiera Morawiec- jąc znaczków z napisem „Produkt polski”, bo tak kiego i my to, proszę państwa, realizujemy. wzrosła ich świadomość konsumencka, patriotyzm Stwierdzono tu, że to nie było konsultowane spo- konsumencki, patriotyzm gospodarczy. To tak szyb- łecznie. No, trzeba prześledzić proces legislacyjny. ko nie działa. Ustawa ma już trochę długą brodę, natomiast kon- (Poseł Artur Dunin: Bo nie ma akcji promocyjnej.) sultacje społeczne odbyły się dwukrotnie, wszyscy Ale docierają do mnie informacje ze strony nie- mogli się wypowiedzieć. Zostało uwzględnionych których producentów, którzy wprost mówią: Dzięki mnóstwo uwag, w związku z tym ten zarzut dotyczą- temu programowi nasze produkty, z naszej firmy, cy braku konsultacji jest moim zdaniem nieprawdzi- produkowane właśnie w taki sposób, że można je wy. Przyjęliśmy poprawki dotyczące kar, penalizacji tym dobrowolnym znakiem „Produkt polski” ozna- szerszej niż do tej pory. To również pokazuje, że je- czyć, zaczynają mieć wreszcie uznanie na rynku. To stem otwarty na różne sugestie dotyczące poprawie- jest dla mnie istotne. Mieliśmy wątpliwości, obawia- nia ustawy, chociaż muszę powiedzieć, że nie upatru- liśmy się, czy inny program – mówię to, by poszerzyć ję w ostrości kar jedynego sposobu na uczciwość na odpowiedź – jeśli chodzi o rolniczy handel detaliczny, rynku. Chodzi o nieuchronność kary, karę proporcjo- sprzedaż bezpośrednią i MOL-e, zadziała czy nie nalną do uzyskiwanych korzyści, w większym stop- zadziała, czy będą chętni. Proszę państwa, rozwija niu oddziaływanie, edukowanie i apelowanie, rów- się to w stopniu bardzo dobrym. Bardzo dobrym. nież odwoływanie się do etyki niż tylko i wyłącznie Tych, którzy sprzedają nieprzetworzoną żywność i któ- stosowanie kar, szczególnie że Polacy są narodem rych sprzedaż nazywamy sprzedażą bezpośrednią, przez wieki doświadczonym różnymi karami, od cza- jest w tej chwili ok. 11 tys. Tych, którzy przetwarza- sów zaborców, i umieją tak postępować, żeby kar ją żywność, która trafia na rynek w ramach rolni- unikać. czego handlu detalicznego – to te ostatnie 5 miesię- Sposób określenia, czy produkt jest wolny od cy funkcjonowania ustawy – jest w tej chwili ok. GMO i czy jest wyprodukowany bez użycia GMO, 4 tys. Może mało, ale to zaczyna nabierać jakiegoś wynika z tego, czy to jest produkcja roślinna, czy tempa. A więc sądzę również, że tych, który będą produkcja zwierzęca. Trudno powiedzieć o mięsie, że chcieli właśnie to szczególne wyróżnienie związane jest bez GMO, jedynie można stwierdzić, że w proce- z brakiem GMO w swoich produktach wykorzystać, sie wytwarzania mięsa nie użyto żadnych substancji będzie coraz więcej. ani pasz, które zawierały GMO. Krótko, jeżeli chodzi o odpowiedzi na pytania, O jednostkach certyfikujących już mówiłem, ale które się tu przewijają, i pana posła Lorka, i innych powtórzę, że tendencja jest taka, iż to państwo ma posłów. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów 53

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi które pana klub bardzo krytykuje, jest, wydaje się Jan Krzysztof Ardanowski (Dzwonek) korzystne. Proszę państwa, dziękuję za te wszystkie uwagi. Kwestia znakowania produktów zagranicznych. Ustawa wejdzie w życie i jakichś opóźnień nie prze- Przecież jeszcze raz trzeba podkreślić, że to jest do- widuję. Będziemy razem oceniali, czy ona jest sku- browolne znakowanie produktów polskich. Dobro- teczna, czy może trzeba jeszcze jakieś szczególne wolne znakowanie produktów polskich po to, żeby wyróżniki wprowadzić. Natomiast zasada jest taka, polscy konsumenci, pozytywnie odnosząc się do tego że konsumentowi trzeba dostarczyć szeroką gamę typu produktów, szukali tych produktów. Natomiast produktów i on – tak jak w każdym wolnym kraju, uznajemy, bo jest to absolutny wymóg acquis commu- a Polska wręcz wśród nich przoduje – sam zadecydu- nautaire, oznakowania z innych krajów. Nie możemy je o tym, co chce kupić. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ich nie uznać. To jest zasada wzajemnego uznawania oznaczeń, obowiązuje w Unii Europejskiej. Nie bardzo wiem, czego dotyczy tutaj wrzutka o pro- Wicemarszałek Barbara Dolniak: teście weterynarii. Tak, ja się tym protestem mar- twię, szukam również środków. Natomiast co do Dziękuję bardzo. oznaczenia GMO związek jest dość luźny. Jeszcze głos zabierze sprawozdawca komisji pan Troska o pieniądze dla instytucji certyfikujących. poseł Zbigniew Dolata. Przygotowujemy założenia budżetowe na 2020 r. Ale zanim to zrobi, chciałabym pozdrowić dzie- i odpowiednie środki dla tych instytucji w budżecie ci i młodzież z Jadownik i z Uszwi. (Oklaski) Życzę zostaną zawarte. Oczywiście skończyły się złote cza- udanego pobytu w Sejmie i miłych wrażeń z wyciecz- sy finansowania wszystkiego również w zakresie ba- ki do Warszawy. dań naukowych bez oglądania się na efekty. Trzeba Bardzo proszę. racjonalizować wydatki, również szukać dochodów z rynku – przede wszystkim dotyczy to świata nauki – uwiarygadniać swoje badania zainteresowaniem podmiotów gospodarczych, tam uzyskiwać część do- Poseł Zbigniew Dolata: finansowania. Wtedy państwo nie będzie żałowało Dziękuję bardzo. środków. Natomiast zasady finansowe, jakie funkcjo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! nowały przez lata, dotyczące właściwie finansowania Ja do jednej tylko kwestii chciałem nawiązać i rozwi- w 100% bez konieczności później weryfikowania efek- tów tych badań, się kończą. nąć myśl, odpowiedź pana ministra Jana Krzysztofa Jednostki certyfikujące, dlaczego nie. Już mówi- Ardanowskiego à propos pytania, które zadał pan łem: państwo będzie odpowiadało. poseł Mężydło, właściwie takiego stwierdzenia, że Pytanie posła Mężydły, zasadne, bo to jest jeden nikt nie powiedział, że GMO nie szkodzi. z elementów dyskusji, jaka się toczy. Chodzi o to, czy (Poseł Antoni Mężydło: Wszyscy to mówili, wszyscy.) GMO jest złe z zasady, czy gdyby je zastosować, to Oczywiście jeślibyśmy… dzięki temu ograniczylibyśmy lub wyeliminowaliby- (Poseł Antoni Mężydło: Nie ma dowodów, panie śmy np. stosowanie środków chemicznych, oprysków, pośle, nie ma dowodów, że szkodzi.) czyli, w ten sposób myśląc, może by się okazało, że Więc chcę właśnie na ten temat powiedzieć, panie modyfikacje genetyczne są wybawieniem dla świata. pośle. Otóż mechanizm szkodliwości GMO nie polega (Poseł Antoni Mężydło: I dla pszczół.) na tym, że jeśli będziemy konsumowali rośliny mo- Tak, tylko że dotychczasowe badania i genetyczne dyfikowane genetycznie, to my jako konsumenci też ulepszenia, jeżeli można tego słowa użyć, nie odnoszą ulegniemy mutacjom genetycznym, czyli że ten tran- się do wyprodukowania rośliny mocniejszej, odpor- sgraniczny gen przejdzie z roślin na człowieka czy na niejszej, dającej większe plony przy zasoleniu, przy zwierzęta, które na przykład te rośliny konsumowa- braku wody, tylko służą generalnie uzależnieniu od łyby, bo nie na tym polega właśnie istota tej modyfi- stosowania jednego środka chemicznego. Dziewięć- kacji. Pan minister powiedział, że istota modyfikacji dziesiąt parę procent modyfikacji dotyczy tolerancji genetycznych w większości przypadków polega na rośliny na glifosat. Może kiedyś metody badań gene- tym, że roślinom jest wszczepiany gen odporności na tycznych będą rzeczywiście elementem postępu. Na składnik czynny Roundupu, czyli glifosat, i dzięki razie są elementem uzależniania rolników od potęż- temu rośliny użytkowe, np. soja, opryskane Roundu- nych koncernów międzynarodowych. Ja się na coś pem przetrwają, natomiast chwasty będą zniszczone. takiego nie godzę. Ale ten kierunek myślenia bardzo I mechanizm szkodliwości polega na tym, że to wła- mi odpowiada, dlatego jestem przekonany, że pan śnie glifosat, czyli ta substancja czynna, według poseł bardzo popiera zastosowanie przeze mnie za- Światowej Organizacji Zdrowia jest potencjalnie ra- praw neonikotynonidowych, które w mikroskopijnej kotwórcza. To jest takie ostrożne określenie, które ilości chronią siewki rzepaku, tak że rolnik może sformułowała ta instytucja, ale są też badania ame- zrezygnować z czterech oprysków powschodowych, rykańskie, bardzo zaawansowane na bardzo dużych dolistnych. Czyli to działanie, które podjąłem, ale próbach pięćdziesięciu kilku tysięcy, które wskazują 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych 54 jako wolnych od tych organizmów

Poseł Zbigniew Dolata Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął. na to, że ekspozycja na glifosat zwiększa zachorowa- Sprzeciwu nie słyszę. nie np. na chłoniaka nieziarniczego o ponad 40%. Zanim przystąpimy do następnego punktu, przed- Badania dotyczą też innych rodzajów nowotworów. stawię jeszcze komunikaty. A więc to właśnie ten mechanizm powoduje, że my Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o pro- powinniśmy robić wszystko, aby np. stosowane w pa- jekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy szach źródło białka, czyli soja genetycznie modyfiko- o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, wana importowana, mogła być zastąpiona krajowymi ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę źródłami białka, które nie są w takim stopniu trak- o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, druk towane opryskami Roundupem, czyli substancją nr 3502. czynną glifosat, i zawierają mniej tych substancji W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii rakotwórczych, w związku z czym są po prostu zdrow- Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję sze. A więc mamy i efekt prozdrowotny, i efekt wspie- o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu- rający rozwój polskiego rolnictwa, bo jak wiemy, jący rozpatrzenie tego sprawozdania. wydajemy na import poekstrakcyjnej śruty sojowej Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypad- ok. 4 mld zł rocznie. A więc gdyby chociaż w połowie ku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 zastąpić ten import krajowymi źródłami białka, to regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem w kieszeniach polskich rolników mogłoby zostać ok. porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświad- 2 mld, może troszkę mniej, może więcej, w zależności czeń w imieniu klubów i kół. od tego, w jakim stopniu uda się to zastąpić. Myślę, że Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że się uda, bo pan minister Ardanowski jest bardzo za- Sejm propozycje przyjął. angażowany w to, żeby ten program białkowy ruszył Sprzeciwu nie słyszę. i żeby w polskich paszach było białko, które wyrośnie Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. po- na polach polskich rolników. Dziękuję. (Oklaski) rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnic- twa i Rozwoju Wsi o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produk- Wicemarszałek Barbara Dolniak: tów rolno-spożywczych (druki nr 3455 i 3508). Pan poseł Krzysztof Szulowski przedstawi spra- Dziękuję. wozdanie komisji. Sprostowanie, pan poseł Artur Dunin. Bardzo proszę. Bardzo proszę. 1 minuta. Poseł Sprawozdawca Krzysztof Szulowski: Poseł Artur Dunin: Pani Marszałek.·Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dziękuję, pani marszałek. Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Panie ministrze, to powiem jeszcze raz głośno i wy- Rolnictwa i Rozwoju Wsi o poselskim projekcie usta- raźnie: Klub Platformy Obywatelskiej będzie głoso- wy o zmianie ustawy o funduszach promocji produk- wał za tą ustawą, panie ministrze, pomimo uwag, tów rolno-spożywczych, druki nr 3455 i 3508. o których mówiłem. Pierwsze czytanie projektu ustawy odbyło się na Żałuję bardzo, że pan minister nie odniósł się do posiedzeniu komisji w dniu wczorajszym. Na podsta- mojego pytania, bardzo ważnego pytania, dlaczego wie ustawy z dnia 22 maja 2009 r., a więc sprzed każdy, kto produkuje żywność wolną od GMO, zgod- 10 lat, o funduszach promocji produktów rolno-spo- nie z ustawą nie będzie mógł używać tego oznacze- żywczych dotychczas utworzono dziewięć funduszy: nia. Bardzo żałuję, że pan ominął to bardzo ważne promocji mleka, mięsa wieprzowego, mięsa wołowe- pytanie. Dziękuję, pani marszałek. go, mięsa końskiego, mięsa owczego, ziarna zbóż i przetworów zbożowych, owoców i warzyw, mięsa drobiowego oraz promocji ryb. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Głównym celem utworzenia funduszy promocji jest wspieranie marketingu, wzrostu spożycia i promocji Dziękuję bardzo. produktów rolno-spożywczych. Ustalenie konkretnych Zamykam dyskusję. zadań realizowanych ze środków funduszy promocji W związku z tym, że w czasie drugiego czytania w danym roku należy do kompetencji przedstawicieli zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- organizacji branżowych reprezentujących producen- ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- tów rolnych oraz przetwórców działających w da- jekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu przed- nym sektorze, którzy tworzą odrębną dla każdego stawienia sprawozdania. funduszu komisję zarządzającą. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych 55

Poseł Sprawozdawca Krzysztof Szulowski Oleistych na konkretne zadania ujmowane w rocznych planach finansowych. Środki finansowe funduszy promocji mogą zostać Fundusze promocji odegrały i odgrywają pozy- przeznaczone na finansowanie lub współfinansowa- tywną rolę w promocji polskiej żywności, przyczynia- nie programów promocyjnych i informacyjnych, współ- jąc się oczywiście razem z wieloma innymi czynnika- finansowanie działań promocyjnych i informacyj- mi m.in. do zwiększenia wartości eksportu polskiej nych, które kwalifikują się do uzyskania wsparcia ze żywności do kwoty 30 mld euro. Rozwiązania propo- środków UE, udzielanie wsparcia finansowego na nowane w projekcie ustawy dodatkowo wpłyną na realizację działań mających na celu informowanie zwiększenie bezpieczeństwa żywnościowego Polski, o jakości, cechach oraz zaletach produktów objętych wzrost dochodów rolników, podniesienie konkuren- ustawą, działań mających na celu promocję spożycia cyjności polskiego rolnictwa i zredukowanie deficytu tych produktów, tematycznych wystaw i targów, ba- białka paszowego. dań naukowych i prac rozwojowych mających na celu Procedowanie nad projektem ustawy w ramach poprawę jakości produktów objętych ustawą, badań Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbyło się w atmos- rynkowych dotyczących spożycia produktów objętych ferze przychylności i akceptacji, bez głosów sprzeci- ustawą, szkoleń producentów i przetwórców, zadań wu. Dlatego w imieniu komisji wnoszę o poparcie dotyczących uczestnictwa przedstawicieli krajowych projektu ustawy przez Wysoką Izbę. Dziękuję bardzo. organizacji branżowych biorących udział w pracach (Oklaski) komitetów różnych organizacji międzynarodowych. Proponowana zmiana ustawy o funduszach promocji, będąca odpowiedzią na postulaty przedstawi- Wicemarszałek Barbara Dolniak: cieli branży roślin oleistych, zakłada utworzenie nowego Funduszu Promocji Roślin Oleistych, którego Bardzo dziękuję. celem byłoby wspieranie marketingu, wzrostu spo- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- życia i promocji roślin oleistych oraz ich przetworów, rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- pochodzących z przetworzenia rzepaku, rzepiku, soi, czeń w imieniu klubów i kół. lnu i konopi, ale także, co bardzo ważne, produktów Otwieram dyskusję. Pierwszy w imieniu klubu Prawo i Sprawiedli- pszczelich. Wsparcie ze środków tego funduszu pro- wość wystąpi pan poseł Ryszard Bartosik. duktów pszczelich, będące szczególnym wyrazem Bardzo proszę. zrozumienia ze strony producentów rzepaku dla pszczelarzy, jest godne podkreślenia i oczywiście uzasadnione z uwagi na, nazwijmy to, relacje dwustron- Poseł Ryszard Bartosik: ne, w tym ze względu na wpływ aktywności pszczół na jakość plonów rzepaku, którego udział w krajo- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- wym areale upraw roślin oleistych stanowi 95–97%. soka Izbo! W Imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo Pszczoły dzięki zapylaniu rzepaku podwyższają plony i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stano- o 10–30%. Zapylanie kwiatów przez pszczoły wpływa wisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o fundu- korzystnie nie tylko na zwiększenie plonów, lecz tak- szach promocji produktów rolno-spożywczych, druk że na jakość nasion. nr 3455. Na fundusz Promocji Roślin Oleistych złożą się W tej nowelizacji proponuje się powołać i dołączyć wpłaty w wysokości 0,2% wartości netto od roślin do grona funduszów, które już istnieją, kolejny fun- oleistych będących przedmiotem czynności podlega- dusz. Projektowana zmiana ustawy o funduszach jących opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. promocji zakłada utworzenie nowego Funduszu Pro- Szacuje się, że roczne wpływy na ten fundusz wynio- mocji Roślin Oleistych, którego celem byłoby wspie- są blisko 8 mln zł. 15% środków ma być przeznaczo- ranie marketingu, wzrostu spożycia i promocji roślin nych na promocję produktów pszczelich. Środkami oleistych oraz ich przetworów pochodzących z prze- funduszu promocji zarządzać będą wyłącznie przed- tworzenia rzepaku, rzepiku, soi, lnu i konopi, zwa- stawiciele organizacji branżowych reprezentujący nych dalej przetworami nasion oleistych, a także producentów rolnych oraz przetwórców działających wspieranie działań określonych w art. 2 ust. 1 pkt 10 w sektorze roślin oleistych, którzy utworzą odrębną projektu ustawy, dotyczących roślin, ich przetworów komisję zarządzającą. W ich skład wchodzić będzie: lub produktów pszczelich. Projektowana zamiana czterech przedstawicieli producentów z branży roślin ustawy o funduszach promocji jest odpowiedzią na oleistych, jeden przedstawiciel producentów produk- postulaty przedstawicieli branży roślin oleistych, tów pszczelich, trzech przedstawicieli przetwórców którzy wnioskują o utworzenie nowego funduszu. oraz jeden przedstawiciel izb rolniczych. Członków Jest to projekt poselski. Ważnym elementem tego komisji zarządzającej zgłaszać, a następnie wybierać projektu jest też wspieranie produktów pszczelich, co będą przedstawiciele branży roślin oleistych. Komi- powoduje, iż powstaje nić porozumienia pomiędzy sja zarządzająca będzie decydowała o przeznaczeniu pszczelarzami a producentami rzepaku. Ważne jest, środków finansowych Funduszu Promocji Roślin aby podkreślić, jak duże znaczenie, jeśli chodzi o pro- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 56 Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych

Poseł Ryszard Bartosik pasz ustala się limit środków Funduszu Promocji Roślin Oleistych, który nie może przekroczyć 85% dukcję oleju jadalnego, ma produkcja rzepaku, która maksymalnych środków finansowych funduszu w da- jest na bardzo wysokim poziomie. W Polsce do celów nym roku finansowym, a na wsparcie realizacji za- przemysłowych produkuje się praktycznie w tych ilo- dań dotyczących produktów pszczelich limit ten nie ściach tylko rzepak. Myślę, że ten fundusz będzie może przekroczyć 15%. sprzyjał promocji produktów oleistych pochodzenia Fundusze celowe są potrzebne, a wręcz niezbędne, polskiego, tym bardziej że jest to wniosek branży, ale muszą służyć konkretnym celom: promocji produk- środowiska producentów rzepaku. tów, dawać wymierne wsparcie sektorom roślin ole- W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- istych i pszczelarskiemu, realizować potrzebę komuni- wiedliwość deklaruję, iż nasz klub będzie głosował kacji, budować grupy docelowe. Znaczna część środków za przyjęciem tej potrzebnej zmiany w ustawie, tej powinna być przeznaczona na edukację i budowanie ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) świadomości konsumenckiej. Aby te wszystkie cele osią- gnąć, trzeba spełnić podstawowy warunek: zapewnić Wicemarszałek Barbara Dolniak: właściwe zasady wykorzystywania funduszu, umiejętne zarządzanie i rozdysponowywanie środków z uwzględ- Dziękuję. nieniem precyzyjnych kryteriów. Pani poseł Iwona Krawczyk, Platforma Obywa- Zgodnie z ustawą o środki z funduszu mogą ubie- telska – Koalicja Obywatelska. gać się organizacje zrzeszające producentów rolnych Bardzo proszę. lub przetwórców. Wsparcie branż roślin oleistych i pszczelarskiej poprzez zapewnienie środków finansowych w ramach nowego Funduszu Promocji Roślin Poseł Iwona Krawczyk: Oleistych jest kontynuacją przemyślanej strategii zapoczątkowanej w 2009 r., strategii budowania sta- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- bilnego popytu, przyspieszenia tendencji wzrosto- soka Izbo! Mam przyjemność zaprezentować stano- wych i zwiększenia udziału krajowych produktów wisko Klubu Parlamentarnego PO–KO w sprawie w strukturze. projektu ustawy o zmianie ustawy o funduszach pro- Projektowane rozwiązanie zasługuje na ocenę mocji produktów rolno-spożywczych, druki nr 3455 pozytywną, ponieważ pozwala na wdrożenie dzia- i 3508. łań stymulujących rynek roślin oleistych w szeroko Chciałam powiedzieć, że to jest niezwykle pożą- pojętej części spożywczej. Uważamy, że planowane dana zmiana, o którą wystąpili sami zainteresowani, przepisy przyczynią się do podwyższenia poziomu czyli przedstawiciele branży roślin oleistych. To tak- że pierwszy przypadek współpracy pomiędzy bran- wiedzy konsumentów o zaletach produktów, uspraw- żami, a przekazanie 15% funduszu dla branży pszcze- nią badania rynkowe i poprawią konkurencyjność larskiej jest niezwykle istotnym elementem tworzo- polskich produktów rolno-spożywczych zarówno na nego funduszu. rynku krajowym, jak i na rynkach wspólnotowych Procedowany projekt dotyczy wprowadzenia zmia- i światowych. ny ustawy o funduszach promocji zakładający utwo- Klub Parlamentarny PO–KO jest za dalszym pro- rzenie Funduszu Promocji Roślin Oleistych oraz ich cedowaniem nad ustawą. Dziękuję bardzo. (Oklaski) przetworów pochodzących z przetworzenia rzepaku, (Poseł Robert Telus: Brawo!) rzepiku, soi, lnu i konopi, jak również produktów pszczelich. Idea utworzenia kolejnego, odrębnego, dziesiątego Wicemarszałek Barbara Dolniak: już funduszu jest naszym zdaniem bardzo dobra, a stworzenie mechanizmu, który ma za zadanie za- Dziękuję bardzo, pani poseł. pewnienie skutecznej promocji branżowej, jest jak I zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, któ- najbardziej słuszne. Przypomnę, że kiedy uchwalali- ry w imieniu klubu Kukiz’15 przedstawi stanowisko śmy ustawę o funduszach promocyjnych 24 kwietnia właśnie tego klubu. 2009 r., za rządów PO–PSL, wyraźnie opowiedzieli- śmy się za stworzeniem skutecznych mechanizmów, które będą się przyczyniać do wzrostu sprzedaży Poseł Jarosław Sachajko: polskich produktów, do zdobywania trwałych ryn- ków zbytu, które będą służyć poprawie jakości pro- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! dukowanych wyrobów i integracji branżowej. Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Ku- Dzisiaj również uważamy, że tworzony fundusz kiz’15 w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmia- jest potrzebny. Projektowane wpływy przy wysokości nie ustawy o funduszach promocji produktów rolno- 0,2% wartości netto od roślin oleistych to ok. 8 mln -spożywczych. zł rocznie, z czego na wsparcie zadań dotyczących Na wstępie chcę wyraźnie zaznaczyć, że stanowi- roślin oleistych, przetworów nasion oleistych oraz sko Klubu Poselskiego Kukiz’15 w żadnej mierze nie 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych 57

Poseł Jarosław Sachajko towalne, ponieważ prowadzi do sytuacji, w której środki pochodzące z wpłat polskich rolników wspie- kwestionuje zasadności i potrzeby odpowiedniego rają zagranicznych rolników. oraz skutecznego promowania roślin oleistych, której Zwracaliśmy także uwagę na konieczność zorien- to materii dotyczy przedłożony projekt poselski. Nie towania działań nowego funduszu na rynki zagra- ulega wątpliwości, że należy wspierać polskich pro- niczne. To właśnie za granicą znajduje się największy ducentów roślin oleistych, że należy wzmacniać trend potencjał zbytu polskich produktów, który należy związany ze zwiększaniem areału oraz wysokości wykorzystywać. Polska marka jest wciąż poza grani- plonów upraw rzepaku, rzepiku, soi, lnu i konopi cami naszego kraju słabo rozpoznawalna. Fundusz siewnych, jak również należy zachęcać konsumentów miałby przeznaczać 60% środków właśnie na zagra- do większego spożycia polskich olejów roślinnych. niczne akcje. Należy również promować polskie białko wśród pro- I na koniec przypomnę, iż duży może więcej i ta- ducentów drobiu oraz wieprzowiny i na koniec nale- niej. Jeden duży fundusz mógłby skuteczniej wypro- ży wspomóc rozwój polskiego pszczelarstwa. To jest mować polską markę i prawidłowe nawyki żywienio- niekwestionowana prawda. we niż 10 rozdrobnionych. Prawdą natomiast nie jest to, że da się te cele Podsumowując, zaproponowane rozwiązania w dys- skutecznie zrealizować, nowelizując obowiązującą kutowanym teraz projekcie nowelizacji ustawy o fun- ustawę o funduszach promocji produktów rolno-spo- duszach promocji produktów rolno-spożywczych na- żywczych. Ustawa ta zawiera luki prawne umożliwia- leży ocenić jako potrzebne, szczególnie z uwagi na jące wyprowadzanie pieniędzy rolników np. na pro- budzenie świadomości producentów drobiu… (Gwar mocję mięsa lub mleka wśród rolników, czyli na pro- na sali) mocję działaczy zamiast produktów. Nie łudźmy się, że nowy Fundusz Promocji Roślin Oleistych bez głębokiej zmiany zasad rozdzielania Wicemarszałek Barbara Dolniak: funduszy oraz osobistej, materialnej odpowiedzialno- ści za źle wydawane pieniądze uniknie patologii, o któ- Przepraszam, panie pośle. Proszę poczekać chwi- rych bardzo często słyszymy. leczkę. Poprawa systemu marketingu i promocji polskich Panie pośle, jeżeli pan chce prowadzić rozmowy produktów rolnych musi polegać na radykalnej prze- towarzyskie, to można to robić w kuluarach, a tak budowie całego systemu. Posłowie klubu Kukiz’15 przeszkadza pan swojemu koledze, wprawdzie z in- próbowali już to zrobić, przedkładając projekt ustawy o funduszu promocji polskich produktów rolno-spo- nego klubu, niemniej jednak… żywczych. Miała być to, po pierwsze, ustawa o jed- Dziękuję. nym funduszu promocji, a nie o wielu funduszach, Bardzo proszę. a po drugie, miało chodzić o polskie produkty rolno- (Poseł Robert Telus: Ale kolega.) -spożywcze. Obecnie rolnicy konkurują o ten sam żołądek, a często rolnik, gdy posiada zdywersyfiko- waną produkcję, to konkuruje sam ze sobą. To jest Poseł Jarosław Sachajko: jakiś absurd. Wprowadzenie jednego funduszu ogra- Skończyłem na tym, że promocja polskiego białka niczyłoby znacząco biurokrację, zwiększyłoby przej- rzystość działania całego systemu, usprawniłoby i budzenie świadomości producentów drobiu oraz podejmowanie działań marketingowych i promocyj- wieprzowiny w zakresie wykorzystywania polskiego nych oraz radykalnie zmniejszyłoby koszty, które białka bez GMO jest bardzo ważnym obszarem pochłania obecnie ten system, a koszty te nie są wspierania w ramach tego funduszu promocji roślin małe. Jak pokazały wyniki kontroli przeprowadzonej oleistych. Również bardzo ważne jest wspieranie przez Najwyższą Izbę Kontroli w 2016 r. – wskazali- pszczelarstwa, które przez lata było traktowane jako śmy na nie w uzasadnieniu naszego projektu ustawy zło konieczne. – aby pokryć koszty funkcjonowania komisji zarzą- Ustawę należy przyjąć jak najszybciej, gdyż pie- dzających i obsługi całego tego dziwnego i niepo- niądze na promocję polskiego oleju, białka paszowe- trzebnie rozbudowanego systemu, potrzebne było go oraz pszczelarstwa są niezbędne. Równocześnie dofinansowanie z budżetu państwa. jednak należy rozpocząć dyskusję nad projektem Jak wspomniałem, poselski projekt Kukiz’15 kładł ustawy o funduszu promocji w kwestii zmian syste- nacisk na promocję polskich produktów rolno-spo- mowych, aby optymalnie wykorzystać pieniądze pol- żywczych. Obecna ustawa – a podlegający procedo- skich rolników. waniu teraz projekt nowelizacji tego nie zmienia – do- Klub Kukiz’15 poprze tę ustawę. A w ostatnim puszcza wsparcie w wypadku produktów, w których zdaniu chciałem poinformować ministra, że właści- zawartość składników pochodzących spoza Polski wie na każdym spotkaniu promuję ustawę o sprzeda- może wynosić aż 25%. Jest to rozwiązanie nieakcep- ży detalicznej. Dziękuję. (Oklaski) 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 58 Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych

Wicemarszałek Barbara Dolniak: cyjnych. Byłoby to zdominowane przez tych najwięk- szych producentów, np. zbóż, mleka, mięsa, takiego Dziękuję. czy innego, a inne branże miałyby utrudniony dostęp I pan poseł Mirosław Maliszewski, klub Polskiego do tych środków. Te fundusze promocji pozwoliły Stronnictwa Ludowego – Unii Europejskich Demo- zgromadzić pieniądze, które dały nam szansę reali- kratów. zować te misje gospodarcze, targi, wystawy i działa- Bardzo proszę. nia promocyjne na zewnątrz. Trzeba się tym chwalić, że ta ustawa w 2009 r. weszła w życie, w czasach, kiedy ministrem był Marek Sawicki. Trzeba się też Poseł Mirosław Maliszewski: chwalić tym, że przynosiła i przynosi cały czas pozytywne skutki, o czym chociażby świadczy to, że w ra- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! mach europejskiego, unijnego mechanizmu wsparcia Promocja jest niewątpliwie tym elementem rynku, działań promocyjnych Polska, jeżeli nawet nie jest który był w Polsce w dawnych latach niekoniecznie liderem, to na pewno jest w ścisłej czołówce pod wzglę- dobrze wykorzystywany. Dzisiaj nie wystarczy, aby dem wykorzystania środków. na rynku konkurować, solidnie konkurować, wygry- W odróżnieniu od tego, co było jeszcze kilkanaście wać w tej konkurencji, posiadać dobry produkt, trze- lat temu, dzisiaj na największych wydarzeniach tar- ba jeszcze umieć ten produkt sprzedać. Tak mówi gowych na całym świecie można spotkać polskie pro- stara dewiza. A żeby umieć go sprzedać, to trzeba dukty i polskich wystawców. Bardzo skutecznie dzia- stosować w oparciu o znajomość rynku, czyli o mar- łają związki branżowe, które są reprezentowane przez keting, działania promocyjne. I to działania nie pro- fundusze promocji. Mówię: bardzo skutecznie, bo wiste, nie zwykłe, polegające na oferowaniu produktu dzimy, że to otwieranie rynków trwa. Polska raczej i informowaniu tylko o jego zaletach, ale działania zdobywa przyczółki na świecie, niż je traci, sprzedaje, innowacyjne, polegające też m.in. na wzbudzaniu po- bardziej zwiększa eksport, niż go zmniejsza. pytu na ten produkt, na budowaniu świadomości A więc z zadowoleniem trzeba powiedzieć, że ta konsumenta, żeby on po ten produkt sięgnął, kiedy ustawa jest trafionym rozwiązaniem, spełnia ocze- pójdzie do sklepu. Pamiętam doskonale czasy, kiedy kiwania i rolników, i dystrybutorów, i handlowców, próbowaliśmy po wejściu do Unii Europejskiej, jesz- i przetwórców. cze nawet wcześniej – moja branża, branża sadowni- Wydaje się, że nowelizacja, która się pojawiła, idzie cza, producenci owoców i warzyw także próbowali w dobrą stronę. Bo skoro środowisko producentów ole- –znajdować nisze eksportowe dla polskich produk- ju – a rozumiemy, że również związane z nim środo- tów. Zderzaliśmy się ze ścianą wobec braku pienię- wisko pszczelarzy – wystąpiło z inicjatywą utworzenia dzy. Pojawiły się z chwilą naszej akcesji możliwości oddzielnego funduszu, który by gromadził środki, a kwo- skorzystania ze wsparcia Unii Europejskiej, ale trze- ta 8 mln zł rocznie pozwala już prowadzić działania ba było posiadać wkład własny, którego również nie na szeroką skalę, to jest to rozwiązanie zasługujące było. Także tworzące się wówczas podmioty nie dys- na poparcie. Jako klub Polskiego Stronnictwa Ludo- ponowały pieniędzmi, aby taką skuteczną kampanię wego – Unii Europejskich Demokratów m.in. z tego prowadzić. Mówię już nie o działaniach o dużym za- powodu ten projekt poprzemy. kresie, ale nawet o zwykłej kampanii polegającej na Można by się zastanawiać, czy inne branże, może te uczestnictwie w międzynarodowych targach i wysta- o charakterze niszowym, mające mniejsze znaczenie wach. I wtedy wiele branż, także branża ogrodnicza, rynkowe, również nie powinny mieć oddzielnych fun- sformułowało tezę, że warto, a pierwsza pod tym duszy. Bo wydaje się, taka jest moja opinia i nasze sta- względem była branża mleczna, stworzyć fundusze nowisko, że pomysł rozdzielenia funduszy na poszcze- promocji, czyli wprowadzić niewielkie parapodatki, gólne branże jest pomysłem trafionym, dobrym, i ten które spowodują, że będą wpływały do jakiejś insty- pomysł też jest niezły, dobry, tym bardziej że wynikł tucji centralnej środki, jakie będą mogły stanowić z potrzeb i oczekiwań branży. Nasz klub w dalszej pra- wkład własny, z jakich będzie można realizować dzia- cy będzie ten projekt popierał. (Oklaski) łania promocyjne w kraju, aby podtrzymać konsump- cję, i na rynkach zewnętrznych, aby zdobywać nowe miejsca sprzedaży, nowych konsumentów. Został wy- Wicemarszałek Barbara Dolniak: myślony wtedy – wiem, że pan minister też miał w tym udział – fundusz promocji dla wielu innych produk- Bardzo dziękuję. tów. W moim odczuciu akurat dobrze, że fundusze To wystąpienie kończy część przeznaczoną na wy- promocji są podzielone, dlatego że gdyby te pieniądze stąpienia w imieniu klubów. z tytułu sprzedaży, wprowadzenia produktów do ob- Przystępujemy do pytań. rotu trafiały do jednego worka i zarządzałaby nimi Pan poseł Jarosław Sachajko, klub Kukiz’15, jako jakaś określona komisja zarządzająca, byłaby rywa- pierwszy zadaje pytanie. lizacja o te pieniądze, nierówna dla niektórych branż, Czas – 1 minuta. tych branż, które, jak mówią, mają mniejsze znacze- Zamykam listę, bowiem nikt więcej w tym punk- nie, a które wymagają szczególnych działań promo- cie nie zgłosił się do pytań. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych 59

Poseł Jarosław Sachajko: Poseł Jarosław Gonciarz:

Pani Marszałek! Panie Marszałku! Panie Mini- Pani Marszałek! Panie Ministrze! W związku z pro- strze! Wysoka Izbo! Produkcja roślin oleistych obec- jektem ustawy o zmianie ustawy o funduszach promo- nie jest zdominowana przez rzepak. Gdy jedziemy przez cji produktów rolno-spożywczych, który m.in. zakłada Polskę, widzimy piękne, żółte pola. W mojej ocenie, aby powołanie Funduszu Promocji Roślin Oleistych, pra- przełamać tę, możemy już może nawet tak powiedzieć, gnę dopytać, czy ze względu na specyfikę wykonywa- monokulturę rzepakową, należy uwolnić, wyłączyć ko- nych zadań fundusz będzie mógł być zasilany także nopie siewne spod działania ustawy o przeciwdziałaniu środkami pochodzenia zewnętrznego, w tym unijny- narkomanii. Ta roślina w ogóle nie powinna się tam mi, na realizację tych zadań. Dziękuję. (Oklaski) znaleźć, bo ona po prostu zawiera śladowe ilości oleju THC. Moje pytanie dotyczy właśnie działań podejmowa- Wicemarszałek Barbara Dolniak: nych przez ministerstwo rolnictwa w celu uwolnienia, wyłączenia konopi siewnych spod działania usta- Dziękuję. wy o przeciwdziałaniu narkomanii. Mamy polskich Bardzo proszę, pani poseł Iwona Krawczyk, Plat- naukowców, instytut w Puławach, który specjalizuje forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. się w badaniu tej rośliny i który również popiera dzia- łania wyłączające roślinę spod działania tej ustawy. Roślina, która ma setki (Dzwonek), jeśli nie tysiące Poseł Iwona Krawczyk: zastosowań, a z jakiegoś powodu – nie chcę tutaj gło- sić jakiejś spiskowej teorii dziejów – jej produkcja jest Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- soka Izbo! To wielokrotnie już dzisiaj wybrzmiało: to hamowana w Polsce. Bo w wielu krajach ona jest już bardzo dobra ustawa. Oczywiście ci, którzy wniosko- uwolniona. Proszę pana ministra o odpowiedź. wali o jej nowelizację, utworzenie, wiedzieli o tym, że to mocno wesprze ich działania marketingowe. Moje pytanie jest takie. W świetle tego, co się za- Wicemarszałek Barbara Dolniak: działo przy redystrybuowaniu innych środków w innych funduszach, w których pojawiły się trudności i problemy, Dziękuję. czy jest jakiś mechanizm, który uniemożliwi złą dys- Pan poseł Piotr Pyzik, klub Prawo i Sprawiedli- trybucję środków przeznaczonych na ten fundusz? wość. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Bardzo proszę.

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Poseł Piotr Pyzik: Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pani poseł Dorota Niedziela, Platforma Obywa- Mam następujące pytanie: Czy została dokonana ana- telska – Koalicja Obywatelska. liza funkcjonujących od 2009 r. pozostałych funduszy Bardzo proszę. i czy spełniają one swoją rolę w taki sposób, który daje nadzieję, że dla rynku roślin oleistych analogiczne rozwiązanie będzie działało efektywnie? Czy fundusze Poseł Dorota Niedziela: promocji produktów rolno-spożywczych działają Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! z nastawieniem na rynek wewnętrzny, czy także pro- Powtórzę pytanie, które zadałam na posiedzeniu ko- mują polskie produkty za granicą? Jeśli tak, w jakim misji. Dalej nie będę się zgadzać z panem ministrem, zakresie współpracują z Polską Agencją Inwestycji że badania rynkowe są prowadzone przez instytucje i Handlu? Być może warto byłoby przy okazji rozwa- już do tego powołane, ponieważ najwięksi producenci żyć nowelizację, jeśli chodzi o zobowiązanie funduszu produktów rolno-spożywczych, ale nie tylko, producen- do takiej współpracy. Jak się wydaje, doświadczenia ci bardzo ważni na świecie i w Polsce, przeprowadzają Islandii, Kanady, Senegalu i Czech wskazują na ko- własne badania, żeby dokładnie wiedzieć, w których Oklaski nieczność takich rozwiązań. Dziękuję. ( ) miejscach mają mapować swoje potrzeby. Stąd moje zdziwienie budzi brak badań rynku we wcześniejszych sprawozdaniach finansowych po- Wicemarszałek Barbara Dolniak: szczególnych dziewięciu funduszy. Otóż np. funduszu mięsa zarówno wołowego, jak i wieprzowego dotyczy Pan poseł Jarosław Gonciarz, Prawo i Sprawie- punkt, który jest też opisany w tym funduszu, w któ- dliwość. rym jest mowa, że powinny być przeprowadzone ba- Bardzo proszę. dania rynkowe dotyczące spożycia mięsa wołowego 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 60 Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych

Poseł Dorota Niedziela Poseł Jan Duda: czy jego przetworów, żeby stwierdzić, na ile działania Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie promocyjne dają efekty, a także żeby się tymi efekta- Ministrze! Już tyle peanów wygłoszono na temat two- mi pochwalić. Stąd zdziwienie budzi fakt, że w tym rzonego projektu ustawy, że nie ma wątpliwości, że całym załączniku finansowym zawsze pod pkt 4 do- zostanie to przegłosowane, ale mam jedno pytanie. tyczącym badań rynkowych jest zero. Są to ogromne Jest to pytanie do posła sprawozdawcy. Czy czas prze- kwoty do dyspozycji (Dzwonek), 6–8 mln. widziany na tworzenie, uruchomienie tego funduszu Pytanie: Czy pan minister zakłada jakiekolwiek będzie dla branży wystarczającym czasem, żeby on możliwości zmuszenia czy nakłonienia tych fundu- mógł zafunkcjonować? Dziękuję bardzo. (Oklaski) szy, żeby jednak badały rynek celowo i miejscowo tam, gdzie działają? (Oklaski) Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Pani poseł Agata Borowiec. Bardzo proszę. Dziękuję. Pan poseł Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę. Poseł Agata Borowiec:

Poseł Piotr Polak: Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oma- wiany projekt ustawy jest oczekiwany przez branżę Dziękuję. oleistą. Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- Mam pytanie do posła wnioskodawcy. Panie po- soka Izbo! Ten projekt ustawy to właśnie bardzo do- śle, jakie działania promocyjne mogą być finansowa- bra propozycja, bo promocji dobrej, polskiej, zdrowej ne z tego funduszu? Dziękuję. (Oklaski) żywności nigdy dość. Cieszę się, że powstaje nowy, dziesiąty już fundusz, Fundusz Promocji Roślin Oleistych. Wicemarszałek Barbara Dolniak: W związku z tym, jak powiedziałem, że promocji dobrej polskiej żywności nigdy dość i że cały czas Dziękuję. można ulepszać to prawo, które już funkcjonuje, Pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo i Sprawie- chciałbym zapytać pana ministra, czy są przewidzia- dliwość, zada ostatnie pytanie w tym punkcie. ne w ministerstwie dalsze prace nad zmianą zakresu Bardzo proszę. promocji polskich produktów rolno-spożywczych, chodzi mi szczególnie o to, czy chociażby w ramach Funduszu Promocji Mięsa Drobiowego nie myślicie Poseł Gabriela Masłowska: państwo o tym, żeby włączyć do tego funduszu promocji jaja, które są produkowane w Polsce. Kolejny Panie Ministrze! Ostatnio na spotkaniach z rol- temat. Mieszkam na ziemi sieradzkiej, gdzie specja- nikami, które poświęcam głównie promowaniu, za- lizujemy się w produkcji ziemniaka. Czy nie warto chęcaniu rolników do udziału w programie restruk- byłoby, wiemy (Dzwonek), że ziemniak to też warzy- turyzacji gospodarstw, bo muszę powiedzieć, że tutaj wo, wyodrębnić oddzielny fundusz promocji polskie- wiedza, informacja jest zbyt skąpa, rolnicy pytają go ziemniaka? W ostatnim czasie dużo pan minister mnie o to, czy prawdą jest, że ministerstwo rolnictwa zrobił w tym temacie, chociażby od 2 tygodni obowią- pracuje nad tym, aby stworzyć większe szanse czy zuje nakaz znakowania polską flagą polskich ziem- perspektywy dla uprawy konopi w Polsce. Co prawda niaków. To też jest promocja, tak, to znakowanie nie jest to pytanie ściśle związane z tym tematem, flagą jest promocją polskich zmienników, ale czy nie ale była tutaj mowa o konopiach, więc pozwalam warto byłoby ustanowić oddzielnego funduszu pro- sobie zadać pytanie. Czy jest to prawda i w jakim mocji polskiego ziemniaka? Dziękuję. (Oklaski) kierunku miałoby to wsparcie czy promocja tego typu upraw iść, bo są regiony w Polsce, chociażby Lubelszczyzna, gdzie jest ogromne doświadczenie Wicemarszałek Barbara Dolniak: w tej produkcji. Drugie krótkie pytanie. Czy w związku z postu- Dziękuję. latami pszczelarzy dotyczącymi uruchomienia spe- Pan poseł Jan Duda, Prawo i Sprawiedliwość. cjalnej linii produkcji cukru przez Krajową Spółkę Bardzo proszę. Cukrową na potrzeby polskich pszczelarzy (Dzwo- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych 61

Poseł Gabriela Masłowska tykują fundusze, do tego, żeby na terenie całego kraju, czy też regionów, terenu gdzie mają swoje struk- nek), który byłby tańszy i lepszej jakości, minister- tury, wystąpili o sfinansowanie jakiś akcji promocyj- stwo pilotuje te działania i co się w tym zakresie nych dla konsumentów, dla społeczeństwa i pokaza- dzieje? Dziękuję za uwagę. (Oklaski) li, że mogą te środki wykorzystać lepiej niż ci, których krytykują. (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Jest pewna wątpliwość, czy tworzyć jeden fun- Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska) dusz, to jest postulat posła Sachajki z ruchu Ku- kiz’15. Wydaje mi się, że nie byłoby to celowe, ponie- waż środki funduszy promocji pochodzą od rolników. Wicemarszałek Niestety wśród rolników dominuje przekonanie: moje Małgorzata Kidawa-Błońska: pieniądze mają trafić na taką promocję, która dotyczy moich produktów. Ten, kto produkuje mleko krowie, Bardzo proszę ministra rolnictwa i rozwoju wsi nie jest zainteresowany sprzedażą mięsa końskiego. pana Jana Krzysztofa Ardanowskiego o udzielenie To pierwszy z brzegu przykład. Jest tutaj jednak to odpowiedzi na pytania. myślenie sektorowe i niekoniecznie byłaby możli- wość sprawnego zarządzania tym funduszem. Zasada, która została przyjęta w ustawie z 2009 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi – ustawę przyjął czy był jej inicjatorem minister Sa- Jan Krzysztof Ardanowski: wicki, zresztą jej projekt pozostawiliśmy, on pochodzi z czasów naszych pierwszych rządów, rządów Prawa Pani Marszałek! Szanowni Posłowie! Bardzo dzię- i Sprawiedliwości, i jestem wdzięczny, że podjął pra- kuję za uznanie dla tego projektu. Te uwagi, które ce nad tym projektem – zakłada, że zarządzanie fun- państwo przedłożyli, bardzo poważnie traktuję. Cho- duszem odbywa się kolegialnie przez osoby wskaza- dzi o to, żeby nie tworzyć bytu, który będzie nieprak- ne przez dwa środowiska, których ten fundusz bez- tyczny, tylko podejmować takie działania, takie roz- pośrednio dotyczy. To rolnicy producenci – nie cho- wiązania, które będą skutecznie wspierać promocję dzi o jakichkolwiek rolników, z jakichkolwiek orga- określonej części naszej produkcji spożywczej. Ten nizacji, tylko o rolników reprezentujących producen- fundusz będzie gromadzony ze środków pochodzą- tów – a druga grupa to przetwórcy, którzy są zainte- cych od rolników, zresztą wszystkie fundusze promo- resowani efektem promocyjnym, bo sprzedają pro- cji to są fundusze, które są własnością rolników, ja to dukt finalny. Jest cztery do czterech, a jedna, dzie- bardzo mocno chcę podkreślić. Przetwórcy są tymi, wiąta osoba to przedstawiciel Krajowej Rady Izb którzy pobierają tę groszową składkę i odprowadzają Rolniczych, czyli rolnicy mają przewagę pięć do czte- na konta prowadzone kiedyś w Agencji Rynku Rol- rech w komisjach zarządzających funduszami i mogą, nego, a w tej chwili w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa, natomiast są to środki rolników. nawet jeżeli nie ma konsensusu, uzyskiwać poprzez W czasie ciekawej dyskusji, która była w komisji, głosowania realizację takich działań, jakie są po- głosy z tej dyskusji się powtarzały… Generalnie dys- trzebne. kusja dotyczyła nie tylko tego konkretnego funduszu, Jasność wydatkowania środków z funduszy, która ale całej ustawy o funduszach promocji, czy ona dzia- wynika z transparentności informacji zamieszczo- ła dobrze. Chcę odpowiedzieć posłowi Pyzikowi, że nych przez ministerstwo rolnictwa, wiedza, jakie kon- w lutym przygotowaliśmy i przekazaliśmy do komisji kretnie osoby, z imienia i nazwiska, zasiadają w fun- rolnictwa bardzo szczegółowy raport dotyczący efek- duszach, w komisjach zarządzających, wydaje się, jest tów działania funduszy promocji od 2009 r., można wystarczająca, żeby mieć przekonanie, czy to jest się z nim zapoznać. W związku z tym, że były i są dobrze wydatkowane, czy nie. Nie mam podstaw, by w dalszym ciągu uwagi ze strony części organizacji kwestionować kierunek myślenia czy zasady wydat- rolniczych przede wszystkim co do efektywności wy- kowania. Owszem sprawdzamy, również służby kon- datkowania pieniędzy z funduszy, co do sensowności trolne państwa to sprawdzają, czy te pieniądze nie są i celowości finansowania poszczególnych programów marnowane, czy są w odpowiedni, racjonalny sposób promocyjnych, podjąłem decyzję, że od 2 miesięcy, nie wydatkowane. pamiętam dokładnie, pełna informacja na temat wy- Natomiast co do celów to te komisje je określają, datków funduszy promocji jest zawieszona na stronie wybierając z katalogu tych propozycji, tych projek- internetowej ministerstwa rolnictwa i można dokład- tów, które zgłaszają organizacje społeczne. Chyba nie sprawdzić, jaka organizacja społeczna, jakimi lepszego uspołecznienia nie ma. Bardzo przestrze- środkami dysponowała i jaki program realizowała. gam zasady, żeby ministerstwo rolnictwa starało się Tak mi się trochę wydaje, że najczęściej krytykują nie ingerować, nie nakazywać, jak tutaj sugerowała fundusze promocji te organizacje, które z protestu pani poseł Niedziela, nie zmuszać komisji zarządza- uczyniły swój znak rozpoznawczy, ale jednocześnie jącej do podjęcia jakichś określonych działań. Uwa- nie są w stanie same przeprowadzić skutecznej akcji żam, że reprezentanci społeczni, zakładając, że zo- promocyjnej. Zachęcam tych wszystkich, którzy kry- stali wybrani jako reprezentanci grup interesów, 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 62 Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan porcjami kwasów omega-3, omega-6. Nie jestem die- Krzysztof Ardanowski tetykiem, więc nie do końca się na tym znam. To jest jeden z elementów. które są w to mocno zaangażowane, najlepiej wiedzą, Drugi element, dla mnie niezmiernie ważny, to na co wydawać. było podkreślone również przez posła sprawozdawcę, Wydaje mi się, że te fundusze są w tej chwili wy- to promowanie śruty rzepakowej i śruty z innych ro- datkowane w sposób rozsądny, ale zapewne wszystko ślin oleistych jako ważnego komponentu zastępują- jeszcze można poprawić. Duży efekt eksportowy Pol- cego modyfikowaną soję amerykańską, śrutę poeks- ski też nie wziął się z niczego. To również praca osób trakcyjną. To jest budowanie polskiego rolnictwa, to zaangażowanych w fundusze promocji, to te środki, jest zapewnianie dochodów polskim rolnikom. To jest które także wpływają na rozpoznawalność polskich znakomita rola tych roślin, jeśli chodzi o płodozmian, produktów na świecie, to udział w tych wszystkich o poprawianie żyzności gleby. To jest również pochła- eventach wystawienniczo-targowych itd. nianie dwutlenku węgla, to działania związane z se- Fundusze promocji dają nam jeszcze jedną, bar- kwestracją dwutlenku węgla, czyli działania proprzy- dzo istotną przewagę. Notabene tych funduszy za- rodnicze. To są bardzo ważne elementy, abyśmy mo- zdroszczą nam rolnicy w innych krajach. Fundusze gli również wykorzystać dodatkowe środki, które dają możliwość wyasygnowania bez łamania przepi- zostaną zgromadzone na promocję. sów unijnych, w zgodzie z przepisami unijnymi, środ- Ale ważne jest również to, o czym wspomniał je- ków krajowych na współfinansowanie pozyskiwania den z panów posłów: jak przekonać rolników, żeby dużo większych środków unijnych. Gdybyśmy nie chcieli kupować polską paszę, bo do tej pory przekona- mieli tych funduszy, tych prywatnych funduszy rol- nie bardzo znacznej części producentów drobiu i wie- ników, nie bylibyśmy w stanie współfinansować po- przowiny niestety było takie, że soja jest bezalterna- zyskiwania środków z Unii Europejskiej. tywna i tylko idiota będzie promował polskie źródła Nie jest też tak, że rolnicy konkurują między sobą białka. Ktoś w ten sposób przez parędziesiąt lat o tego samego klienta. No na całym świecie jest taka wszystkim możliwym uczniom i studentom szkół rol- zasada, że konkuruje się o tego samego klienta, bo niczych tak to tłumaczył. Jak przekonać tych rolni- jak on zje więcej mięsa, to mniej chleba, jak zje więcej ków, żeby domagali się od producentów pasz właśnie mięsa wieprzowego, to mniej drobiowego, mniej ryb, takich pasz, których komponentami białkowymi to się wzajemnie w jakiś tam sposób wyklucza, to będą polskie rośliny uprawiane w gospodarstwach oczywiste, natomiast próbujemy docierać do tych ich kolegów i sąsiadów rolników zajmujących się pro- konsumentów poprzez promocję. Promocja finanso- dukcją roślinną? Na to również potrzeba pieniędzy. wana ze środków polskich funduszy promocji to rów- Dla mnie wręcz historycznym wydarzeniem jest nież walka z importem, to przekonywanie do kupo- to – i za to jestem wdzięczny przedstawicielom śro- wania polskiej żywności, to także wspieranie ekspor- dowiska producentów rzepaku i roślin białkowych, tu. To są te działania, na które idą środki z funduszy. krajowego zrzeszenia, byłem jednym z założycieli Cieszę się bardzo, bo pojawiło się pewne nowe zja- tego zrzeszenia w 2002 r., więc cieszę się, że moje wisko, które bardzo wysoko oceniam. Mianowicie or- dziecko w sposób tak kreatywny, mądry, podchodzi ganizacje zajmujące się różnymi produktami zaczyna- do korzyści wynikających z uprawy rzepaku – że po ją współpracować ze sobą w zakresie promocji. W tej raz pierwszy w historii, w sytuacji gdy oceniamy, że chwili jest realizowany przez siedem organizacji zaj- 20% wzrostu plonów rzepaku, a nawet więcej, pocho- mujących się owocami miękkimi projekt: polski supe- dzi od owadów zapylających, rolnicy produkujący rowoc. One nie walczą ze sobą, tylko ustaliły, że razem rzepak i uzyskujący dodatkowe dochody godzą się, promują owoce, od truskawek poprzez maliny, borów- przy niewielkiej mojej sugestii, na to, żeby przezna- ki, jagody kamczackie, aronie… Już nie pamiętam, co czyć część pieniędzy dla pszczelarzy. Można dysku- tam jeszcze. Wspierają się wzajemnie, a nie walczą ze tować, czy 15%, czy 10%, były jakieś próby wprowa- sobą. To też pokazuje pewne nowe myślenie. dzania poprawek, czy 20%, to nie jest istotne. To jest Proszę państwa, ten fundusz ma wspierać wyko- coś niesamowitego – rolnicy, producenci rzepaku rzystanie oleju – oleju z różnych roślin oleistych. Prze- składają się. Ta składka nie jest duża, 0,2% to jest cież Polska jest wielkim producentem nie tylko oleju 3 zł od tony. Tona kosztuje od 1500 zł do 1600 zł, rzepakowego. Znakomitą jakość mają oleje zimnotło- czyli 0,2% to jest ok. 3 zł od tony. To nie są środki, czone, czy z lnianki, zwanej rydzem, czy z lnu, czy które spowodują pogorszenie rachunku ekonomicz- też z innych roślin. Promocja oleju, nie tylko rzepa- nego rolnika, a takie środki zgromadzone w skali kowego, to jeden z podstawowych celów. Wykorzysta- kraju dają około 8, 9, a daj, Panie Boże i więcej, bo nie tego oleju zarówno na cele konsumpcyjne… Tutaj chcę, żeby rzepak rozwijał się jeszcze bardziej dyna- możemy jeszcze wiele zrobić, żeby ludzie mieli przeko- micznie, środków, które będą przeznaczone w części nanie, że to nie odpady, oleje arachidowe czy z palmy, dla pszczelarzy, na programy, które sami pszczelarze gdzieś tam z krajów Azji Wschodniej, tylko z polskich zaproponują. Również dlatego w komisji zarządzają- surowców. To są oleje bardzo zdrowe, służące wzbo- cej będzie jeden przedstawiciel świata pszczelarzy, gaceniu naszej diety, z odpowiednią zawartością i pro- środowisk pszczelarskich. To jest coś naprawdę wy- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych 63

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Ardanowski Jan Krzysztof Ardanowski: jątkowego, że rolnicy zaczynają dostrzegać rolnictwo Tak, możemy szukać dodatkowych źródeł, rozsze- jako system naczyń połączonych, a nie na zasadzie: rzając również o inne grupy, natomiast chyba nie każda sroczka swój ogonek chwali i każdy widzi swoje. miałoby sensu rozdrabnianie funduszy, tworzenie Proszę państwa, kilka odpowiedzi na pytania, malutkich funduszy, bo koszty obsługi funduszu czę- bardzo szybko. sto byłyby na tyle duże, że nie uzasadniałyby w ogó- Konopie siewne. Nie mam na ten temat własnego le uruchamiania tego funduszu. zdania, powiem szczerze. Słyszę ze strony ministra Czas na wdrożenie jest wystarczający. Nie podzie- zdrowia obawy, że lekkie puszczenie konopi w Polsce lam opinii czy obaw środowiska producentów oleju. – oczywiście Cannabis sativa, nie Cannabis indica Dołożyliśmy jeszcze miesiąc, spokojnie do tego się – może doprowadzić do tego, że nie opanujemy spraw przygotują i te grosiki z każdej faktury odprowadzą, związanych z narkomanią. I ja wierzę ministrowi będą wiedzieli gdzie. zdrowia. To jest trochę męczące, bo ostatnio byłem Cukier z Krajowej Spółki Cukrowej. Pszczelarze, bombardowany hasztagiem #wolnekrowy, teraz bę- którzy zwrócą się do Krajowej Spółki Cukrowej, tak dzie, rozumiem, #wolnekonopie, #uwolnickonopie. jak to już miało miejsce na Lubelszczyźnie, będą mo- Może kiedyś Polska do tego dojrzeje, na razie nie ma gli zakupić cukier, natomiast nie słyszałem tego gło- zgody, by bez kontroli zajmować się promowaniem su od pszczelarzy, żeby to miał być jakiś inny cukier, konopi. cukier o jakichś szczególnych parametrach. Jeżeli Natomiast jeśli chodzi o program, o który pytała takiego sobie pszczelarze zażyczą, wtedy możemy pani poseł Masłowska, tak, chcę żeby konopie, z któ- nad tym pracować. rych pozyskujemy surowce do przemysłu, jak również Kończę i bardzo dziękuję za dobre słowo i za znakomitej jakości oleje, były w Polsce rozwijane. poparcie tej ustawy. Mam nadzieję, że jutro czy Zajmuje się tym Instytut Włókien Naturalnych i Ro- w piątek… ślin Zielarskich w Poznaniu. Są programy, jest to (Głos z sali: Jutro.) bardzo ważna roślina, która znakomicie oczyszcza …wszyscy za nią zagłosujemy. Dziękuję bardzo. glebę ze skażeń przemysłowych. (Oklaski) Poseł Pyzik, analiza funduszy. Odsyłam do dokumentu. Tak, staramy się wyeliminować wszystkie błędy czy patologie, które gdzieś tam się przemknęły, Wicemarszałek i sprawić, że to będzie bardziej transparentne. Małgorzata Kidawa-Błońska: Czy fundusze mogą otrzymać środki unijne? Nie, nie mogą, są elementem współfinansowania ubiega- Dziękuję bardzo. nia się o środki unijne, a nie są wspierane z funduszy W trybie sprostowania pan poseł Jarosław Sachaj- unijnych. ko, klub Kukiz’15. Problem badań rynkowych. Proszę państwa, każ- da komisja zarządzająca funduszem może wybrać z tego menu, z tego katalogu, którym dysponuje, rów- Poseł Jarosław Sachajko: nież badania rynkowe dotyczące spożycia danego produktu. No, ale te badania są ogólnie dostępne, prowadzi Dziękuję za udzielenie głosu. je GUS, badając koszyk konsumencki w Polsce, więc Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! po co wydawać po raz drugi pieniądze na to samo, co Minister nie zrozumiał, jak podejrzewam, bo było zostało już przebadane. Ja tego nie rozumiem. Jeże- mało czasu. W dwóch punktach. Po pierwsze, w pro- li natomiast komisje chciałyby przeznaczyć na to jekcie ustawy, który został przygotowany i z którym środki, to przecież nikt nie będzie im w tym prze- można się zapoznać, nie jest zapisane, że producenci szkadzał. Widocznie uważają, że środki wydawane mleka będą zarządzali funduszem związanym z pro- bezpośrednio na promocję krajową czy zagraniczną dukcją wieprzowiny. Chodzi o jeden wspólny fundusz, są środkami istotniejszymi. (Dzwonek) w zakresie którego wszyscy są reprezentowani. Wła- Czy rozszerzyć źródła finansowania? To jest py- śnie nie ma tego, o czym pan minister mówił, że każ- tanie pana posła Polaka. da sroczka swój ogonek chwali, a czasami jedna Pani marszałek, staram się już kończyć. sroczka chwali dwa ogonki, czyli sama siebie zjada, bo jeżeli ktoś prowadzi produkcję wieprzowiny i pro- dukcję zboża, to z jego pieniędzy te dwie produkcje Wicemarszałek ze sobą konkurują, a nie ma takiej potrzeby. Chodzi Małgorzata Kidawa-Błońska: o optymalne wykorzystanie, a nie: każdy swoje. I drugi temat. Tu mi nie chodzi o to – i, znowu, No, bardzo proszę. jest taki projekt ustawy, proszę się z nim zapoznać 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 64 Projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych

Poseł Jarosław Sachajko wprowadziły ten system informatyczny, bo to chodzi przede wszystkim o system informatyczny, żeby to – żeby nie było kontroli nad produkcją konopi siew- mogło zadziałać. To jest jedno pytanie. nych, chodzi o to, żeby nie była to bezsensowna kon- Drugie to pytanie pani poseł Agaty Borowiec. Py- trola i utrudnienie administracyjne, co w tej chwili tała mnie, na co można wykorzystać te środki. To ja mamy. Kontrola ministerstwa spraw wewnętrznych pani poseł przeczytam to z uzasadnienia: finansowa- zawsze będzie, bo tam jest informacja o tym (Dzwo- nie lub współfinansowanie programów promocyjnych nek), gdzie to jest uprawiane. Chodzi tylko o to, żeby i informacyjnych, współfinansowanie działań promo- dało się te konopie uprawiać, bo w tej chwili są cyjnych i informacyjnych, które kwalifikują się do ogromne ograniczenia. uzyskania wsparcia ze środków Unii Europejskiej, udzielanie wsparcia finansowego na realizację dzia- łań mających na celu informowanie o jakości, ce- Wicemarszałek chach oraz zaletach produktów objętych ustawą, Małgorzata Kidawa-Błońska: działań mających na celu promocję spożycia tych produktów, tematycznych wystaw i targów, badań Dziękuję bardzo. naukowych i prac rozwojowych mających na celu po- Bardzo proszę, panie ministrze. prawę jakości produktów objętych ustawą, badań rynkowych. I to też jest odpowiedź na pytanie pani poseł Niedzieli, która i na posiedzeniu komisji, i tutaj Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podnosiła problem tego, żeby można było z tego fun- Jan Krzysztof Ardanowski: duszu korzystać, robiąc badania rynkowe. Można oczywiście, korzystając z tego funduszu, robić bada- Pani Marszałek! Panie Pośle! Możemy pracować nia rynkowe, tylko, jak pan minister powiedział, po nad koncepcją wspólnego funduszu, natomiast ja nie co, skoro te badania rynkowe są już robione. Jeżeli widzę w tym sprzeczności. Jeżeli rolnik ma kilka ty- któryś fundusz zdecyduje – mówimy w tym momencie pów produkcji, to jest zainteresowany sprzedażą o tym funduszu – że trzeba takie badania przepro- i tego, i tego, i tego. To, że produkuje mięso i zboże, wcale nie znaczy, że nie chce sprzedać tego jako ka- wadzić, to oczywiście można, bo ustawa na to pozwa- napki z szynką czy hamburgera, gdzie jest i jedno, la i nie ma tu potrzeby czegokolwiek zmieniać, bo i drugie. (Oklaski) można to robić. Chodzi też o badania rynkowe doty- czące spożycia produktów objętych ustawą, szkolenia producentów i przetwórców, zadania dotyczące uczest- Wicemarszałek nictwa przedstawicieli krajowych organizacji bran- Małgorzata Kidawa-Błońska: żowych biorących udział w pracach komitetów w róż- nych organizacjach międzynarodowych. Tak że wa- Dziękuję bardzo. chlarz tego, na co można te środki wykorzystać, jest Bardzo proszę, przedstawiciel wnioskodawców chyba bardzo szeroki. Można je wykorzystać na każ- pan poseł Robert Telus chciał zabrać jeszcze głos. dą promocję danego produktu, ale decyduje o tym fundusz, decyduje o tym zarząd funduszu, decydują o tym komisje, które są w funduszu. One będą decy- Poseł Robert Telus: dować, na co te środki będą wykorzystane w takim kierunku, jaki będzie w tym momencie potrzebny, Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Sza- aby promować cały przemysł oleisty, produkty oleiste. nowna Izbo! Nie to, że chciałem zabrać głos, tylko Tutaj już pan minister o tym mówił, ale podkreślę były pytania skierowane do mnie, dlatego chcę odpo- to, bo to jest bardzo ważne – myślę, że to jest taki wiedzieć na te pytania. Było jedno pytanie pana po- szczególny krok do współpracy rolników – również sła Jana Dudy – już częściowo na nie odpowiedział pan chodzi o przemysł pszczelarski, przemysł miodowy. minister – o to, czy czasu wystarczy, żeby to wprowa- To jest też bardzo ważna rzecz, że będziemy promo- dzić. Są duże obawy, przedstawiane nam przez orga- wać z tego funduszu przemysł pszczelarski. Bardzo nizacje, że nie zdążą tego wprowadzić, dlatego też dziękuję. (Oklaski) m.in. zmieniliśmy datę wejścia ustawy w życie – od 1 sierpnia, a nie od 1 lipca. Daliśmy miesiąc więcej. Jednak nam bardzo zależy na tym, żeby organizacje Wicemarszałek wprowadziły to w tym roku, dlatego że jeszcze w tym Małgorzata Kidawa-Błońska: roku moglibyśmy mieć fundusz, który będzie działał, który będzie mógł promować. To jest ważne, żeby Dziękuję bardzo, panie pośle. mógł funkcjonować ten program już w tym roku, Zamykam dyskusję. i dlatego, mimo że są obawy, będziemy robić wszyst- Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- ko, pomagać też organizacjom, aby jak najszybciej my w bloku głosowań. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o uregulowaniu niektórych spraw w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z UE i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej 65

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska Umowa o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europej- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. skiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej prze- porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do widuje w art. 126 następujący po tym okres przejścio- Spraw Unii Europejskiej o rządowym projekcie wy, w którym Zjednoczone Królestwo w myśl prawa ustawy o uregulowaniu niektórych spraw w związ- unijnego i w myśl krajowych przepisów wdrażających ku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa prawo Unii Europejskiej zasadniczo traktowane jest Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Eu- dalej jak państwo członkowskie. ropejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Ato- Celem niniejszej ustawy jest potwierdzenie tego mowej na podstawie umowy, o której mowa skutku w okresie przejściowym, by wyeliminować w art. 50 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej ewentualne wątpliwości w tym zakresie. Przepisy (druki nr 3469 i 3470). ustawy odnoszą się zatem wyłącznie do okresu przej- Poproszę panią poseł Agatę Borowiec o przedsta- ściowego, czyli okresu rozpoczynającego się w dniu wienie sprawozdania komisji. wystąpienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Bry- tanii i Irlandii Północnej i kończącego się 31 grudnia 2020 r. Poseł Sprawozdawca Agata Borowiec: W tym czasie, rozumiejąc ducha tych zapisów, chcemy podkreślić szczególną staranność i troskę rządu Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam Rzeczypospolitej o status prawny, warunki życia i pra- zaszczyt w imieniu Komisji do Spraw Unii Europej- cy na zasadach wzajemności wielomilionowej diaspory skiej przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym polskiej w Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej i oby- projekcie ustawy o uregulowaniu niektórych spraw wateli brytyjskich w Polsce zarówno w aspekcie sto- w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa sowania zapisów art. 607 i następnie Kodeksu postę- Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europej- powania karnego do obywateli polskich pozostających skiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej na za granicą, czy też w związku z tym art. 55 ust. 2 podstawie umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Traktatu o Unii Europejskiej, druk nr 3469. Ta uogólniona troska o kondycję, funkcjonowanie Wysoki Sejmie! Podczas pierwszego czytania dnia i pozycję naszych rodaków w Wielkiej Brytanii skła- 11 czerwca 2019 r. zostały zgłoszone wyłącznie redak- nia Klub Parlamentarny PiS do poparcia dyskutowa- cyjne poprawki. Komisja na tym samym posiedzeniu nego projektu ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) rozpatrzyła projekt ustawy wraz ze zgłoszonymi poprawkami i wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić omawiany projekt. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska:

Wicemarszałek Dziękuję bardzo. Małgorzata Kidawa-Błońska: Bardzo proszę, pan poseł Marcin Święcicki, Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska – Koalicja Dziękuję bardzo, pani poseł. Obywatelska. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- Jednocześnie chciałabym przywitać grupę z Ra- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- domia, która przygląda się obradom Sejmu w dniu czeń w imieniu klubów i kół. dzisiejszym. Otwieram dyskusję. Witamy serdecznie w Sejmie. Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Jacek Kurzępa, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawie- dliwość. Poseł Marcin Święcicki:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przed- Poseł Jacek Kurzępa: stawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska w sprawie projek- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przy- tu ustawy o uregulowaniu niektórych spraw związa- padł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowi- nych z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej ska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej. wobec projektu ustawy z druku sejmowego nr 3469 Jak państwo wiecie, znajdują się oni w takiej oto o uregulowaniu niektórych spraw w związku z wy- sytuacji, że do 31 października tego roku Wielka Bry- stąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Bry- tania ma wystąpić z UE albo na podstawie umowy, tanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Eu- która została wynegocjowana między 27 członkami ropejskiej Wspólnoty Energii Atomowej na podsta- UE i Wielką Brytanią, albo w sposób bezumowny. wie umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 Traktatu Jeśli Wielka Brytania ratyfikuje tę umowę, to wtedy o Unii Europejskiej. wystąpienie nastąpi w sposób uzgodniony, zgodny 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o uregulowaniu niektórych spraw w związku z wystąpieniem 66 Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z UE i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej

Poseł Marcin Święcicki Brytyjczycy podjęli w referendum dotyczącym ich członkostwa w Unii Europejskiej. z umową, która przewiduje okres przejściowy do koń- Można powiedzieć, że obserwowałem początek tego ca 2020 r. Ta ustawa ma na celu uregulowanie nie- procesu jako lider frakcji konserwatywnej w Parla- których spraw w taki oto sposób, żeby dalej trakto- mencie Europejskim. I mogę powiedzieć, że tak kończą wać Wielką Brytanię jak członka UE do końca okresu się zabawy z zapałkami przy stogu siana. przejściowego, jeśli umowa będzie przyjęta. W szcze- Otóż bardzo duża część brytyjskich polityków gólności chodzi o obywateli brytyjskich przebywają- wcale nie chciała wychodzić z Unii Europejskiej, cych na stałe w Polsce. Będą oni traktowani tak jak a uważała retorykę antyeuropejską za bardzo wygod- obywatele innych państw członkowskich UE. Tych ną trampolinę do zdobywania poparcia brytyjskiej obywateli brytyjskich w Polsce mamy ok. 5700. Jest opinii publicznej. Na początku te poglądy wydawały też ponad 100 pracowników delegowanych w Polsce. się ekscentryczne, na początku promowano je także Chodzi również o obywateli polskich, którzy mogą w ramach zupełnie naturalnej w demokracji wolności być ścigani europejskim nakazem aresztowania. Jak słowa, ale okazało się, że ludzie w tak dojrzałym spo- wiadomo, obywateli polskich nie wydaje się innym łeczeństwie jak społeczeństwo brytyjskie faszerowani państwom, chyba że odpowiednie umowy to przewi- fake newsami dotyczącymi Unii Europejskiej, fasze- dują. I mamy taką umowę w ramach UE, ale kiedy rowani antyeuropejską propagandą podjęli w pełni Wielka Brytania wyjdzie z UE, to wówczas powsta- demokratycznie, z zachowaniem wszystkich norm li- nie pewna niejasność, czy jeszcze w okresie przejścio- beralnej demokracji bardzo złą decyzję, decyzję o wyj- wym będziemy mogli wydawać naszych obywateli ściu z Unii Europejskiej. Duża część brytyjskich po- ściganych europejskim nakazem aresztowania ze stro- lityków, także brytyjskich konserwatystów, których ny Wielkiej Brytanii, czy nie. Żeby była jasność w tej miałem przyjemność osobiście znać, wcale tego nie chciała. Uważali, że tak naprawdę retoryka antyeu- sprawie, to ta ustawa ma to właśnie uregulować, że ropejska pomaga im w zdobywaniu poparcia swoich do końca 2020 r. europejski nakaz aresztowania bę- wyborców. Skutek okazał się opłakany i nie sposób dzie również stosowany do polskich obywateli, bo nie odnieść tej sytuacji do sytuacji w Polsce, gdzie Wielka Brytania będzie jeszcze traktowana w tym duża część polityków promuje, przymyka oko na ra- okresie pod tym względem jako państwo członkow- dykalne wypowiedzi i ekstremistyczne poglądy wła- skie. Jest kilka wyjątków, jeżeli chodzi o to trakto- śnie dlatego, że chce zdobywać w ten sposób poklask wanie. One są przewidziane w umowie o wyjściu części opinii publicznej. i do tej umowy odnosi się również ta ustawa. Ale czasem historia mówi: sprawdzam. Brytyj- Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska – Ko- skim politykom historia powiedziała: sprawdzam. alicja Obywatelska będzie popierał przyjęcie tego Brytania znalazła się poza Unią Europejską. Jest to projektu ustawy. Dziękuję bardzo. złe, zarówno z naszego, polskiego punktu widzenia, jak i z punktu widzenia Europy. Jest to wreszcie złe z punktu widzenia Wielkiej Brytanii. Bardzo często Wicemarszałek bowiem, a nawet postawię tezę, że zawsze, w historii Małgorzata Kidawa-Błońska: najbardziej swoim narodom szkodzili nacjonaliści. Na końcu największą cenę za szowinizm, nacjona- Dziękuję bardzo, panie pośle. lizm, polityczną głupotę płacił naród, w imieniu któ- Bardzo proszę, pan poseł Piotr Apel, Kukiz’15. rego aktów tej głupoty, tego szowinizmu i tego nacjo- Nie ma. nalizmu się dopuszczano. Tak dzisiaj w wymiarze Pan poseł Michał Kamiński, Polskie Stronnictwo politycznym, prestiżowym, ekonomicznym cenę za Ludowe – Unia Europejskich Demokratów. brak rozsądku swoich polityków płaci Wielka Bryta- nia. A przecież nie sposób nie zadać sobie pytania, co się stanie, jak my Polacy będziemy musieli zapłacić Poseł Michał Kamiński: rachunek za brak rozsądku, szowinizm, radykalizm ludzi, którzy dzisiaj Polską rządzą, a których jakże Czcigodna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub wiele łączy z tymi brytyjskimi konserwatystami. Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego – Unii Eu- Przecież i w Warszawie, i w Moskwie było wielu ta- ropejskich Demokratów oczywiście będzie głosował kich, którzy trzymali kciuki za brexit. Nawet w przy- za przyjęciem tego projektu ustawy. Jego przyjęcie padku tych, którzy formalnie odżegnują się od ja- jest oczywiste logicznie, oczywiste prawnie i wymaga kichkolwiek związków z Władimirem Władimirowi- tego także interes obywateli polskich, szerzej, interes czem Putinem, którzy mówią, że są formalnie anty- polskiej gospodarki, ale nie wolno nam stracić z oczu rosyjscy, dziwnie tak się składa, że prawie wszędzie, powodu, dla którego my dzisiaj w polskim Sejmie, czy dotyczy to wyboru Trumpa w Stanach Zjednoczo- geograficznie dość odległym od Izby Gmin i od Lon- nych, czy brexitu, czy fotografowania się z panią Le dynu, musimy głosować nad rzeczami, które związa- Pen, jak czynił to niesławnej pamięci minister spraw ne są ze skutkiem takiej, a nie innej decyzji, jaką zagranicznych poprzedniego rządu Prawa i Sprawie- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o uregulowaniu niektórych spraw w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z UE i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej 67

Poseł Michał Kamiński Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: dliwości, wszędzie tam nagle okazuje się, że ta zbież- ność sposobu myślenia ze sposobem myślenia Władi- Dziękuję bardzo. mira Władimirowicza Putina jest zdumiewająca. Pan poseł Jarosław Gonciarz, Prawo i Sprawie- Dlatego, Wysoka Izbo, popierając ten projekt usta- dliwość. wy, bo nie sposób go nie poprzeć – musimy radzić sobie ze skutkami niemądrej decyzji brytyjskiego elektoratu, ale trzeba tę decyzję, także niemądrą, Poseł Jarosław Gonciarz: uszanować – musimy uczynić wszystko, aby Polska, polski naród, polskie społeczeństwo i nasze przyszłe Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Py- pokolenia nie musiały płacić równie wysokiej ceny za tam z czystej ciekawości: Czy procedowana ustawa brak rozsądku tych, którzy dzisiaj rządzą Najjaśniej- była w jakiś sposób konsultowana, omawiana, czy to szą Rzecząpospolitą. (Oklaski) poprzez ambasadę, czy też poprzez Ministerstwo Spraw Zagranicznych albo inne służby dyplomatycz- ne, z drugą stroną, ze Zjednoczonym Królestwem Wicemarszałek Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej? Czy w ogóle Małgorzata Kidawa-Błońska: jest taka potrzeba? Dziękuję.

Dziękuję bardzo. Pan poseł Adam Szłapka. Wicemarszałek Pana posła nie ma. Małgorzata Kidawa-Błońska: Czy ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się do zadania pytania? Dziękuję bardzo, panie pośle. Jeżeli nie, zamykam listę. Na pytania odpowiada podsekretarz stanu w Mi- I pierwszy zadaje pytanie pan poseł Piotr Pyzik, nisterstwie Spraw Zagranicznych pan minister Ma- Prawo i Sprawiedliwość. ciej Lang. Nie ma pana posła. Bardzo proszę. Bardzo proszę, pan poseł Marcin Święcicki. Dwa pytania, tak że bardzo szybko i sprawnie.

Poseł Marcin Święcicki: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ja Maciej Lang: wracam do jednej kwestii, która mnie trochę dręczy, a którą poruszałem już na posiedzeniu komisji w cza- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odpowiem najpierw sie pierwszego czytania i która nie do końca wydaje na pierwsze pytanie. W okresie przejściowym Zjedno- mi się przez państwa wyjaśniona. Mianowicie w art. 2 czone Królestwo będzie dalej traktowane jak państwo tego projektu ustawy mówi się o przepisach odręb- członkowskie Unii Europejskiej, mimo że nim nie bę- nych. Ilekroć w przepisach odrębnych jest mowa dzie, będzie dalej traktowane jak państwo członkow- o państwie członkowskim Unii Europejskiej lub Eu- skie Unii Europejskiej i, z nielicznymi wyjątkami, ropejskiej Wspólnoty Energii Atomowej w okresie zachowa prawa i obowiązki państwa członkowskiego, przejściowym, rozumie się przez to również Zjedno- mimo iż formalnie ten status utraci. To jest właśnie czone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północ- to, to jest właśnie ten element, który wczoraj dysku- nej. To zostało trochę poprawione redakcyjnie, ale towaliśmy. Czyli poza kwestią europejskiego nakazu taki jest sens. Natomiast w uzasadnieniu, w ocenie aresztowania nie ma potrzeby odrębnego regulowa- skutków regulacji mówi się już nie o w ogóle wszyst- nia, ponieważ Wielka Brytania będzie traktowana kich przepisach odrębnych, gdzie może się pojawić tak, jak by była państwem członkowskim. określenie „państwo członkowskie”, ale mówi się tylko Jeżeli chodzi o drugie pytanie, takiej potrzeby o obywatelach brytyjskich w Polsce i o europejskim konsultacji nie ma. Dziękuję bardzo. nakazie aresztowania. Wyobrażam sobie, że w przepisach odrębnych mogłaby być mowa o gospodarce, transporcie, nie wiem, o wielu rozmaitych innych Wicemarszałek kwestiach, w tym również o państwach członkow- Małgorzata Kidawa-Błońska: skich. Więc trochę nie rozumiem tego, dlaczego w uzasadnieniu chodzi o tak wąski jakby zakres, a przepis Dziękuję bardzo, panie ministrze. w projekcie ustawy jest bardzo ogólny (Dzwonek), Zamykam dyskusję. mówi się tam o w ogóle wszystkich przepisach odręb- Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- nych. Czy można prosić o wyjaśnienie tego? my w bloku głosowań. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 68 Projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska niemiecki Kreditanstalt für Wiederaufbau odgrywa wielką rolę w gospodarce niemieckiej i, jeśli tak moż- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. na powiedzieć, uzupełnia czasami pewne luki wolno- porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- rynkowe. Zdarza się, że po prostu gracze uczestni- wego projektu ustawy o systemie instytucji roz- czący na zasadach czysto komercyjnych w obrocie woju (druk nr 3479). rynkowym nie są gotowi podjąć pewnych inwestycji Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Przed- czy realizować pewnych zadań, i tam właśnie wkra- siębiorczości i Technologii pana Marka Niedużaka cza tenże podmiot, np. uczestniczył on w prywatyza- o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy. cji Deutsche Post albo Deutsche Telekom. Zasadnicze działania tutaj to wspieranie eksportu, przyznawanie funduszy pomocowych, przede wszystkim spółkom Podsekretarz Stanu w Ministerstwie sektora MŚP, i wspieranie rozwoju czy ekspansji go- Przedsiębiorczości i Technologii spodarki niemieckiej poza granicami kraju. Podobna Marek Niedużak: koncepcja, trochę inaczej realizowana, jest również we Francji. Tam mamy np. Fundusz Depozytowy i Kon- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam sygnacyjny, który zarządza np. częścią programów przyjemność dzisiaj tutaj zaprezentować projekt usta- emerytalnych dostępnych na rynku francuskim. wy o systemie instytucji rozwoju, który to projekt ma Również mamy tutaj takie właśnie działania w obna celu uregulowanie zasad i wzmocnienie współpra- szarze inwestycji, w obszarze wspomagania rozwoju cy pomiędzy zasadniczymi, głównymi instytucjami kraju, wspomagania eksportu. państwa, które realizują jego zadania na rzecz rozwo- To są wzorce z rozwiniętych, bardziej rozwinię- ju gospodarczego i społecznego. Mam na myśli przede tych niż nasza, gospodarek, gdzie te instytucje czy wszystkim Polski Fundusz Rozwoju, Bank Gospodar- grupy instytucji właśnie działają w sposób skoordy- stwa Krajowego, Polską Agencję Rozwoju Przedsię- nowany, uporządkowany i, tak jak mówię, jakby na biorczości, Korporację Ubezpieczeń Kredytów Eks- pograniczu, powiedziałbym, czy przy uwzględnieniu portowych, Polską Agencję Inwestycji i Handlu oraz wymogów polityki rozwojowej kraju, ale również Agencję Rozwoju Przemysłu. To są właśnie te insty- z poszanowaniem zasad gry rynkowej. Taka myśl, tucje rozwoju. Ten projekt realizuje pewną wizję ich powiedzmy, o tego typu działaniach, przyświecała współpracy, koordynacji ich działań, która to wizja nam na etapie tworzenia strategii odpowiedzialnego została zarysowana w ramach „Strategii na rzecz rozwoju, co znajduje odzwierciedlenie również w pre- odpowiedzialnego rozwoju”. Wcześniej tym, co łączy- zentowanym projekcie. ło te poszczególne instytucje, było to, że wszystkie Podstawowym założeniem projektu jest to, aby one były nadzorowane przez podmioty państwowe. Były to jednak różne podmioty, one były umocowane, różne instytucje, które wymieniłem, dzięki spajającej że tak powiem, w różnych ministerstwach, działają roli PFR-u skupić właśnie w takiej jednej grupie, – tak jest i teraz – w różnych formach: bank, agencja, Grupie Polskiego Funduszu Rozwoju. Niezbędne jest spółka, działają na podstawie swoich własnych, od- oczywiście poszanowanie odrębności poszczególnych rębnych przepisów. Elementem wizji sprecyzowanej instytucji. Tak jak powiedziałem, mają one swoje od- w „Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju” jest rębne reżimy prawne, odmienną specyfikę zarówno to, aby starać się jednak na tym polu uzyskiwać efekt w wymiarze, powiedzmy, korporacyjnym, jak i w wy- synergii czy walczyć o jego uzyskanie, aby tę współ- miarze finansowym. Niemniej jednak możliwa jest pracę zacieśnić i przede wszystkim aby ją planować – to właśnie przewiduje projekt ustawy – koordynacja i koordynować. W dużym skrócie to jest istota pro- zadań własnych. Tak, zadań własnych, to nadal są jektu, który dzisiaj tutaj prezentuję. zadania własne poszczególnych instytucji. Natomiast Kilka słów może w ogóle o koncepcji instytucji zależy nam na tym, aby przez przyjęcie dokumentu, rozwoju. Nie jest to koncepcja polska, nie jest to też który w tym projekcie nosi nazwę strategii Grupy koncepcja nowa. W następnej kolejności chciałbym Polskiego Funduszu Rozwoju, te instytucje same na- troszkę powiedzieć o tym, jak to wygląda w innych rzucały sobie pewien mechanizm koordynacji, har- krajach. Jest tu też pewien aspekt europejski, te in- monizacji swoich działań. Chodzi o to, aby nie pro- stytucje mają również pewną rolę do odegrania na wadziły wobec siebie działań konkurencyjnych, co tym polu. Na końcu czy pod koniec chciałbym krót- czasami zdarzało się w przeszłości. Chodzi również ko omówić kilka zasadniczych, już szczegółowych o uzyskanie oszczędności oraz uzyskanie pomiędzy rozwiązań zawartych w projekcie. nimi efektu synergii. Mechanizm proponowany w usta- Jeśli chodzi o instytucje rozwoju, tego typu syste- wie jest oczywiście tylko swego rodzaju uzupełnie- my, grupy kapitałowe, tego typu instytucje, warto niem istniejących już mechanizmów koordynacji wskazać, że działają one przede wszystkim w Niem- chociażby z poziomu nadzoru właścicielskiego czy czech i we Francji – działają również w innych kra- z poziomu współpracy pomiędzy poszczególnymi pod- jach, natomiast to są tak duże gospodarki europej- miotami na zasadzie swobody umów. Tego typu skie, że w sposób naturalny patrzymy na nie jako na współpraca i koordynacja już teraz ma miejsce, my pewien punkt odniesienia. Należy zwrócić uwagę, że natomiast staramy się nadać jej pewne ramy insty- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju 69

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Podsumowując, projekt ustawy jest ważnym kro- Przedsiębiorczości i Technologii kiem dotyczącym tworzenia i dalszego rozwoju zin- Marek Niedużak tegrowanego systemu instytucji rozwoju pod nazwą Grupa PFR. Omawiana koncepcja polega na tym, aby tucjonalne po to, by ją utrwalić, i po to, by pewne me- koordynować, harmonizować działania instytucji, chanizmy miały mocniejsze umocowanie w prawie. które już istnieją. One istnieją, działają i wykonują Warto też na pewno odnieść się do bardziej szcze- swe zadania, ale chodzi o to, aby działały w sposób gółowych rozwiązań i wspomnieć, że projekt wymie- bardziej spójny. Mają swoje zadania realizować zgod- nia zadania realizowane przez PFR. Te zadania mają nie, przy uwzględnieniu polityki gospodarczej Rady być realizowane zgodnie z brzmieniem projektu na Ministrów, z podziałem kompetencji i przy zintegro- zasadach rynkowych. Polegają one zarówno na pro- wanym nadzorze. Instytucje rozwoju będą miały obo- wadzeniu własnych przedsięwzięć, jak i na realizacji wiązek przyjęcia wspólnej strategii diagnozującej wspólnych przedsięwzięć w ramach Grupy PFR oraz sytuację rynkową oraz wskazującej sposoby koordy- koordynacji wszystkich instytucji rozwoju. nacji zadań w obszarze wsparcia lub usług świadczo- Poza prowadzeniem działalności gospodarczej pro- nych przedsiębiorcom. Wprowadzony zostanie obo- jekt przewiduje ponadto wykonywanie zadań powie- wiązek współpracy instytucji rozwoju w celu realizacji rzonych przez organy administracji rządowej, inne wspólnej strategii na zasadach koordynacji i wzajem- jednostki wykonujące zadania publiczne lub jednostki nego uzupełniania kompetencji, co w nadziei projek- samorządu terytorialnego w zakresie inwestycji kapi- todawców umożliwi lepsze wykorzystanie zasobów tałowych. i kompetencji, generowanie oszczędności, synergię Mamy również zadania realizowane za pośrednic- oraz realizację wizji zawartej w strategii odpowie- twem spółki zależnej PFR – PFR Ventures. Należy dzialnego rozwoju, którą czasem podsumowuje się do nich przede wszystkim finansowanie dla przedsię- angielskim wyrażeniem one-stop shop. Chodzi nam biorców, w szczególności dla przedsiębiorców sektora o to, żeby instytucje działały w tym obszarze wspólnie, MŚP, w takich obszarach jak: realizacja inwestycji a przedsiębiorcy, którzy ubiegają się o pomoc, wiedzie- kapitałowych, wspieranie przedsiębiorców, ochrona li, gdzie się kierować. Później ewentualnie w ramach środowiska naturalnego, badania, rozwój oraz inno- grupy i pewnych specjalizacji mogą być kierowani wacje, szkolenia i doradztwo, rekrutacja i zatrudnia- np. do PAIH-u, jeżeli interesuje ich eksport, czy do nie pracowników znajdujących się w szczególnie nie- PARP-u, jeśli interesują ich środki unijne. korzystnej sytuacji, pracowników niepełnosprawnych, To jest zasadniczy cel projektu i z tego względu naprawienie szkód spowodowanych niektórymi klę- chciałbym państwa uprzejmie prosić o jego przyjęcie. skami żywiołowymi, przedsięwzięcia o charakterze Dziękuję bardzo. społecznym w zakresie transportu na rzecz miesz- kańców regionów oddalonych, infrastruktura, inwe- Wicemarszałek stycje w infrastrukturę szerokopasmową, zachowa- Małgorzata Kidawa-Błońska: nie dziedzictwa kulturowego, infrastruktura sporto- wa wielofunkcyjna, infrastruktura rekreacyjna, in- Dziękuję bardzo. frastruktura lokalna. Warunki finansowania będą Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- oczywiście zgodne z zasadami wspólnego rynku w ro- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- zumieniu art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii czeń w imieniu klubów i kół. Europejskiej. Otwieram dyskusję. Przepis tworzy ramy prawne dla angażowania Pierwszy głos zabierze pan poseł Andrzej Szlach- środków publicznych do finansowania wymienionych ta, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. zadań PFR-u. Będą one pochodzić, znaczy, mogą po- chodzić, bo są to ramy prawne, z budżetu Unii Eu- Poseł Andrzej Szlachta: ropejskiej, z dotacji celowych z budżetu państwa, a także na uzasadniony wniosek funduszu z podwyż- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! szenia kapitału PFR poprzez przekazanie przez mi- Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla- nistra finansów skarbowych papierów wartościo- mentarnego PiS w sprawie rządowego projektu usta- wych na ten cel. W ostatnim przypadku dotyczyć wy o systemie instytucji rozwoju, druk nr 3479. będzie to również zadań funduszu realizowanych na Celem przedmiotowego projektu ustawy jest ure- zasadach komercyjnych, jednak w zakresie katalogu gulowanie zasad i wzmocnienie współpracy między celów wskazanych w projekcie, o których wcześniej głównymi instytucjami państwa realizującymi dzia- mówiłem. łania na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego, Zobowiązania PFR z tytułu zaciągniętych kredy- stosującymi instrumenty ekonomiczne. Dla realizacji tów lub emisji obligacji będą mogły być gwarantowa- przedstawionego celu zostaną wprowadzone mecha- ne przez Skarb Państwa, w imieniu którego na wnio- nizmy zapewniające koordynację i wzajemne uzupeł- sek ministra finansów w tym wypadku działać będzie nianie się następujących podmiotów: Polskiego Fun- Rada Ministrów. duszu Rozwoju SA, Banku Gospodarstwa Krajowego, 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 70 Projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju

Poseł Andrzej Szlachta Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Korpo- racji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych, Polskiej Dziękuję bardzo, panie pośle. Agencji Inwestycji i Handlu SA oraz Agencji Rozwo- Bardzo proszę, pani poseł Mirosława Nykiel, Plat- ju Przemysłu SA. W obecnym stanie prawnym wy- forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. mienione podmioty realizują swoje zadania oddzielnie. Ich forma prawna nie jest taka sama, mamy bowiem spółki akcyjne, bank państwowy i państwo- Poseł Mirosława Nykiel: wą osobę prawną. Jedyną cechą wspólną tych instytucji jest ich podległość organom państwa. Dlatego ce- Dziękuję bardzo, pani marszałek. lowe jest przyjęcie rozwiązań prawnych, które pozwolą Wysoka Izbo! Według uzasadnienia projektu doty- na szybkie osiągnięcie efektu synergii. Taka koncepcja czy on uregulowania zasad i wzmocnienia współpracy jest przyjęta w wielu krajach UE, np. w Wielkiej Bry- między głównymi instytucjami państwa realizującymi tanii, we Francji, w Niemczech, we Włoszech, w Hisz- zadania na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego. panii, na Węgrzech i Słowacji. Ważną cechą tych Realizacja tego celu ma nastąpić przy pomocy mecha- systemów jest ich konsolidacja w obrębie podmiotu nizmów zapewniających koordynację i wzajemne dominującego, a także jasno wyznaczony zakres re- uzupełnianie się następujących podmiotów. Pozwolę alizowanych zadań oraz koordynacja działań w ob- sobie ich nie wymieniać, bo one znajdują się w tym szarach określonych jako prorozwojowe. projekcie i były wymienione przez mojego przedmów- Warto też podkreślić, że instytucje prorozwojowe cę. Według projektodawcy obecnie wymienione pod- pełnią kluczową rolę również w realizacji „Planu in- mioty w sensie prawnym realizują swoje zadania westycyjnego dla Europy” uchwalonego przez Komisję oddzielnie. Forma prawna tych instytucji jest różna. Europejską w 2014 r. W ocenie Komisji Europejskiej Wspólną cechą jest podleganie organom państwa, niedoskonałości rynku mogą prowadzić do ogranicze- a poza tym nie ma właściwie, jak twierdzą wniosko- nia inwestycji, a tym samym do niższego w przyszłości dawcy, formalnoprawnej płaszczyzny do stałej współ- rozwoju gospodarczego niż ten, jaki byłby efektywny pracy na tym samym poziomie i koordynacji działań, z ekonomicznego punktu widzenia. Ponadto inwesty- czyli nie ma angażowania w bieżące sprawy ww. mi- cje prorozwojowe umożliwiają osiągnięcie większej nisterstw i obsługujących ich ministerstw. Projekt synergii między środkami udostępnianymi przez UE, dokonuje też zmiany, szanowni państwo, w ustawie finansowaniem udzielonym przez Europejski Bank o PPK, tj. zmienia definicję wynagrodzenia. Równo- Inwestycyjny oraz krajowymi programami państw legle uregulowano to już w innej ustawie, więc pew- członkowskich. Przyjęta przez rząd PiS-u „Strategia na rzecz odpowiedzialnego rozwoju” zakłada uregu- nie będzie poprawka. Ten zapis w tej ustawie nie miał lowanie funkcjonowania instytucji rozwoju, które żadnego uzasadnienia. służą realizacji polityki rozwoju Polski, także przez Projekt został skierowany pismem z dnia 15 mar- uzupełnienie sektora prywatnego. Projektowana usta- ca do organizacji pracodawców, związku rzemiosła wa pozwoli również na rozbudowę instrumentów fi- i związków zawodowych z prośbą wydanie opinii do nansowych oferowanych przez państwowe instytucje dnia 8 kwietnia. Zgłoszono zastrzeżenia odnośnie do rozwoju. Takie działania są niezbędne dla wzmocnie- sposobu procedowania nad projektem oraz wydano nia działających w Polsce firm. negatywną ocenę podmiotu nowelizacji, cytuję: przy- Połączenie potencjału wszystkich instytucji roz- jęty sposób procedowania oraz zakres zmiany ustawy woju pozwoli osiągnąć efekt synergii i zwiększy moż- o PPK podważają zaufanie do nowej instytucji. Był liwości pozyskiwania finansowania z rynku, ułatwia- protest wobec braku przekazania projektu do kon- jąc realizację zwłaszcza dużych projektów. We wspo- sultacji w trybie art. 19 ust. 2 ustawy o związkach mnianej „Strategii na rzecz odpowiedzialnego roz- zawodowych. woju” przewiduje się, że instytucją integrującą system Cel podany w uzasadnieniu projektu może być instytucji rozwoju będzie Polski Fundusz Rozwoju SA, osiągnięty na zasadzie umowy o współpracy podmio- a pozostałe instytucje rozwojowe będą współpracować tów i regulacja ustawowa nie jest tu konieczna, w ramach Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju. Trwa- zwłaszcza że nie jest elastyczna, a za każdym razem ły mechanizm współpracy instytucji rozwoju ma za- wobec jakichkolwiek zmieniających się warunków pewnić Rada Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju. trzeba zmieniać tę ustawę. Rada będzie działać na zasadach konsensusu i rów- To jest ustawa centralizująca i bezpośrednio pod- ności wszystkich instytucji. Ustawa przewiduje, że porządkowująca wymienione podmioty władzy poli- Polski Fundusz Rozwoju będzie finansował przedsię- tycznej. Wprowadza m.in. szybką ścieżkę dokapitali- biorców, zwłaszcza mikro-, małych i średnich przed- zowania Polskiego Funduszu Rozwoju skarbowymi siębiorców. papierami wartościowymi, z jednoczesnym wyłącze- Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość po- niem art. 97, art. 98 i art. 102. Rezygnuje się z wy- prze omawiany, przedstawiany teraz projekt ustawy dania rozporządzenia dotyczącego konkretnych skar- podczas dalszych prac legislacyjnych. Bardzo dzięku- bowych papierów wartościowych, treści listu emisyj- ję. (Oklaski) nego oraz nakazów zbywania odpłatnie na rynku 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju 71

Poseł Mirosława Nykiel Uważam, że to, co powstanie tutaj, jest jakąś biu- rokratyczną naroślą. I albo będzie fikcją, albo będzie pierwotnym skarbowych papierów wartościowych. ubezwłasnowolniać instytucje, które zostały powoła- To powinno być każdorazowo badane pod kątem ne do określonych zadań zgodnie z wymaganymi zgodności z unijnym prawem pomocy publicznej. procedurami. (Dzwonek) Wątpliwości też budzi regulacja dotycząca porę- czeń i gwarancji spłaty zobowiązań kredytowych i obligacji emitowanych przez Polski Fundusz Roz- Wicemarszałek woju. Jedno z zastosowanych tu rozwiązań prawnych Małgorzata Kidawa-Błońska: dotyczy przedsięwzięć inwestycyjnych o charakterze publicznym, o szczególnym znaczeniu dla gospodarki Dziękuję bardzo, panie pośle. narodowej. Gwarancja Skarbu Państwa do 100% Bardzo proszę, pan poseł Paweł Grabowski, klub kwoty zobowiązań także wtedy, gdy z analizy wyni- Kukiz’15. ka, że Polski Fundusz Rozwoju nie będzie w stanie wykonać zobowiązań, de facto stanie się bezzwrotną pomocą. W połączeniu z założonym budowaniem stra- Poseł Paweł Grabowski: tegii nowego systemu można wyciągnąć wniosek, że podjęte podmioty, realizujące dotychczasowe ustawo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! we działania na rzecz wspierania przedsiębiorczości, Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Kukiz’15 mogą być zaangażowane za pomocą środków, który- przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy mi dysponują, w realizację centralnych inwestycji o systemie instytucji rozwoju. rządowych. Drodzy Państwo! Dla jasności trzeba powiedzieć, Wątpliwości budzi także zmieniony sposób finan- że rzecz dotyczy głównie przedsiębiorców, tworzenia ram dla swobodnej działalności gospodarczej, pomo- sowania przedsiębiorców, czyli zmiany, które miała cy przedsiębiorcom w prowadzeniu działalności go- wprowadzić ta ustawa także w sprawie PPK, o czym spodarczej, czyli rozwijaniu gospodarki. Oczywiście już mówiłam. taki system jest potrzebny i należy go ocenić pozy- Na tym etapie prac oznacza to negatywną reko- tywnie, ale w tej ustawie wymienia się sześć polskich mendację mojego klubu. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) instytucji rozwoju, które mają za zadanie wspierać… (Głos z sali: Siedem.) Jest opisanych sześć. Dobrze, może być siedem. Wicemarszałek Sześć czy siedem to nie jest aż tak istotne, natomiast Małgorzata Kidawa-Błońska: jest kilka instytucji rozwoju. (Głos z sali: Sześć.) Dziękuję bardzo, pani poseł. Pytanie brzmi tak: Po co nam sześć czy siedem Bardzo proszę, pan poseł Marcin Święcicki. instytucji rozwoju, czy nie lepsza byłaby jedna instytucja? Kukiz’15 jest zwolennikiem państwa taniego, niezbyt skomplikowanego instytucjonalnie, ale też Poseł Marcin Święcicki: państwa sprawnego. Tymczasem projektodawca proponuje wypracowanie takich ram współpracy, żeby Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W uzupełnieniu sześć czy siedem instytucji rozwoju realizowało ten krytyki, która została już wypowiedziana przez moją sam cel. To jaki cel realizowały do tej pory? Przecież przedmówczynię, chciałem powiedzieć o tej strategii, została przyjęta strategia na rzecz odpowiedzialnego którą ma opracowywać dla tych sześciu instytucji rozwoju, w której wszystkie te instytucje de facto Polski Fundusz Rozwoju. Mamy wśród tych instytu- podlegają polskiemu rządowi. Okazuje się, że trzeba cji Korporację Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych. stworzyć jeszcze specjalną ustawę, na podstawie któ- W jaki sposób ta korporacja może przewidzieć na rej będą one mogły ze sobą współpracować lub reali- 5 lat, na co będzie wydawać ubezpieczenia kredytów, zować ten sam cel i strategię. a na co nie? Ta korporacja działa zgodnie ze swoim To rozwiązanie wydaje się dosyć dziwne. Wybacz- trybem. Zgłaszają się do niej kolejni eksporterzy cie państwo porównanie, ale kojarzy mi się to z sa- z prośbą, z wnioskami o ubezpieczenie kredytów eks- mochodami marki Nysa i Żuk, kiedy za czasów ko- portowych, i nie bardzo sobie wyobrażam, że raptem muny w Lublinie i w Nysie na Opolszczyźnie produ- zostanie ona podporządkowana strategii, z której kowano dwa samochody dostawcze. Jaki był sens będzie corocznie rozliczana, strategii obowiązującej rozdzielenia tych dwóch fabryk i produkowania de na 5 lat. Czyli ci, co zgłoszą się do niej, ale nie będą facto dwóch takich samych samochodów, a co za tym chcieli uczestniczyć w tej strategii, nie dostaną ubez- idzie, zmniejszania potencjału obu tych fabryk? Gdy- pieczenia kredytu? A może korporacja będzie musia- by to była jedna fabryka, np. w Nysie, wówczas praw- ła dać temu, kto jest w strategii, chociaż nie spełnia dopodobnie jej efektywność byłaby większa. Tak np. warunków wymaganych przy udzieleniu ubezpie- samo tutaj, gdyby to była jedna instytucja rozwoju, czenia kredytu? która w swoich kompetencjach miałaby wszystkie 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 72 Projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju

Poseł Paweł Grabowski środków finansowych. Zobaczymy, jak to będzie wy- glądać w trakcie procedowania, jesteśmy na etapie zakresy, którymi zajmują się dzisiaj poszczególne in- pierwszego czytania. Myślę, że jeżeli będziemy szcze- stytucje, to byłoby sprawniej, taniej i efektywniej. gółowo omawiać poszczególne zapisy, to będziemy się Oczywiście zmniejszyłaby się również liczba synekur zastanawiać odnośnie do dalszego poparcia. Dzięku- do obsadzenia. A przecież każda instytucja rozwoju ję bardzo. (Oklaski) jest też w znacznej mierze miejscem, gdzie można swoich kolegów partyjnych, rodziny czy inne osoby zaprzyjaźnione, że tak powiem, zainstalować. Wicemarszałek Drodzy Państwo! Jesteśmy za tym, żeby procedo- Małgorzata Kidawa-Błońska: wać nad tym projektem ustawy. Jeżeli ma dojść do tego, żeby usprawnić funkcjonowanie tych instytucji, to do- Dziękuję bardzo, panie pośle. brze. Jeżeli do tego jest potrzebna ustawa – w porząd- Chciałam teraz serdecznie przywitać grupę z To- ku, pracujmy nad nią. Natomiast konsekwentnie, runia, Gniewkowa i okolic. Witamy państwa w Sej- odkąd pojawiliśmy się w Sejmie, postulujemy i bę- mie. (Oklaski) dziemy postulować państwo tanie, sprawne, efektyw- I teraz pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Klub ne, a niekoniecznie efektowne. Dziękuję bardzo. Poselski Nowoczesna. Nie ma pani poseł. Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zapi- Wicemarszałek sać się do zadania pytania? Małgorzata Kidawa-Błońska: Proszę bardzo. Zamykam listę. Dziękuję bardzo, panie pośle. Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Piotr Py- Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stron- zik, Prawo i Sprawiedliwość. nictwo Ludowe – Unia Europejskich Demokratów. Bardzo proszę. Bardzo proszę.

Poseł Piotr Pyzik: Poseł Mieczysław Kasprzak: Zrozumiałym i mającym głębokie uzasadnienie Dziękuję bardzo. krokiem jest stworzenie takich rozwiązań systemo- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- wych współpracy instytucji rozwojowych, by zmaksy- soka Izbo! Zabierając głos w imieniu Polskiego Stron- malizować synergię ich działania dla realizacji stra- nictwa Ludowego – Unii Europejskich Demokratów, tegii odpowiedzialnego rozwoju. Odnoszę jednak chcę powiedzieć, że diabeł tkwi w szczegółach, bo wrażenie, że najpoważniejszymi barierami rozwoju kiedy się słucha uzasadnienia pana ministra, wydaje polskiej przedsiębiorczości są chroniczny brak po- się to proste i oczywiste, ale jeżeli wgłębimy się w pew- ważnego kapitału inwestycyjnego oraz innowacyjne szczegóły, to rodzą się dość duże wątpliwości. ność pozostawiająca wiele do życzenia, pozostająca Oczywiście potrzebna jest współpraca tych instytucji, głównie w sferze pobożnych życzeń. które działają na, że tak powiem, rynku wsparcia Jakie zmiany mogą się w tym zakresie pojawić rozwoju, tym bardziej że… Mnie cieszy, że nareszcie dzięki proponowanym rozwiązaniom? Szczególnie in- dalej mówi się o zrównoważonym rozwoju, bo do tej teresuje mnie, jak w symulacjach, które resort prze- pory te wszystkie deklaracje o zrównoważonym roz- prowadza, wygląda możliwa poprawa innowacyjności woju jakoś nie zafunkcjonowały. To widać po wielu i stopnia złożoności produkcji realizowanej w Polsce. regionach, które jednak się nie rozwijają, a wielokrot- Dziękuję. nie słyszeliśmy w deklaracjach politycznych, że taki rozwój nastąpi. Oczywiście zastanawia mnie, bo w treści pojawia Wicemarszałek się taki zapis, że nie będzie to skutkowało wydatkami Małgorzata Kidawa-Błońska: z budżetu państwa. Natomiast z drugiej strony jest mowa o tym, że będą emitowane papiery wartościo- Dziękuję, panie pośle. we, które nie stanowią oczywiście zadłużenia budże- Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Gonciarz, Pra- tu państwa, ale później stanowią dług publiczny, dług wo i Sprawiedliwość. państwa. Czyli to jest takie obejście. Te finansowe sprawy budzą szereg wątpliwości i myślę, zastanawiam się również, czy za tym coś się nie kryje, bo Poseł Jarosław Gonciarz: mieliśmy wiele takich przypadków. Popieraliśmy w tej Izbie rozwiązania hasłowo słuszne i z punktu Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Więk- widzenia rozwoju kraju bardzo istotne, a później oka- szość liczących się państw na świecie ma system in- zywało się, że służyło to do wyprowadzania gdzieś stytucji rozwoju – niezależnie od systemu i realizo- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju 73

Poseł Jarosław Gonciarz dę do konkretów, to jedynym konkretem jest likwidacja Krajowego Funduszu Kapitałowego i wchłonię- wanej doktryny ekonomicznej. Co więcej, znaczna część cie go przez Polski Fundusz Rozwoju. Więcej konkre- państw na świecie w ostatnich latach dąży do mode- tów w tej ustawie nie widzę. Dziękuję bardzo. lu o charakterze zintegrowanym celem podniesienia efektywności. Czy po zdobytych już doświadczeniach w przy- Wicemarszałek szłości możliwe są rozwój funduszu i jego ścisła Małgorzata Kidawa-Błońska: współpraca z innymi państwami? Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję bardzo. Pan poseł Marcin Święcicki. Wicemarszałek Bardzo proszę. Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję bardzo. Poseł Marcin Święcicki: Bardzo proszę, pani poseł Mirosława Nykiel, Plat- forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. Chciałbym zapytać, czy badano praktyczne konsekwencje funkcjonowania tej ustawy, kiedy ona już wejdzie w życie. Powiedzmy, że jest korporacja ubez- Poseł Mirosława Nykiel: pieczeń kredytów eksportowych, która ma swoje re- guły, swoje wymagania, swoje kryteria, i wpływają Dziękuję bardzo, pani marszałek. do niej rozmaite wnioski przedsiębiorstw, które chcą Panie Ministrze! Chciałam zadać pytania o zmia- eksportować. Tymczasem teraz, po wejściu w życie nę definicji wynagrodzenia w ustawie o polskich pla- tej ustawy, zacznie obowiązywać jakaś strategia na nach kapitałowych. Czemu to miałoby służyć? O co 5 lat. Powiedzmy, że strategia została uchwalona tu chodziło? To po pierwsze. miesiąc temu, a zgłasza się przedsiębiorstwo z jakimś I po drugie: Dlaczego ustawa nie została skiero- świetnym projektem eksportowym, tylko akurat z ta- wana do konsultacji w trybie art. 19 ust. 2 ustawy kiej branży, której w tej strategii nie przewidziano. o związkach zawodowych? Jak już powiedziałam, Czy w związku z tym jej wniosek w ogóle będzie roz- występując tutaj, w tej sprawie jest protest. Dziękuję. patrywany, czy nie? Może być tak, że potem, kiedy będzie rozliczanie z tej strategii, z jej wykonania, okaże się, że korporacja ubezpieczeń kredytów eks- Wicemarszałek portowych dawała swoje ubezpieczenia, co prawda, Małgorzata Kidawa-Błońska: na bardzo dobre projekty, ale akurat nie na te, które wymyślono przedtem w tej strategii. Zastanawiam Dziękuję bardzo. się, czy ta strategia, którą mają one opracować dla Pan poseł Antoni Mężydło, Platforma Obywatel- siebie na 5 lat, pomoże im, czy zepsuje możliwości ska – Koalicja Obywatelska. działania zgodnie z tymi statutami, zasadami, na podstawie których działają. Poseł Antoni Mężydło: Wicemarszałek Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Małgorzata Kidawa-Błońska: Mam pytanie: Po co w ogóle ta ustawa? Po co tworzyć Grupę Polskiego Funduszu Rozwoju, skoro z ustawy, Dziękuję bardzo. skoro ze strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwo- Proszę, pan poseł Paweł Grabowski, Kukiz’15. ju wynikało, że powinien funkcjonować Polski Fun- dusz Rozwoju? Co prawda ten Polski Fundusz Roz- woju był tworzony na wzór Polskich Inwestycji Roz- Poseł Paweł Grabowski: wojowych, tworu działającego w poprzedniej kadencji, i miał działać skutecznie. Podejrzewam, że dlate- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! go, że nie działał skutecznie. Więc mam pytanie, ja- Dwa pytania. Pierwsze jest takie: Czy przewidują kie są osiągnięcia Polskiego Funduszu Rozwoju. Czy państwo zamiast integracji systemu instytucji roz- ze względu na to, że to są trudne, kosztowne inwe- woju ujednolicenie tego systemu poprzez utworzenie stycje, szef Polskiego Funduszu Rozwoju nie jest w sta- jednej instytucji rozwoju, która miałaby wszystkie nie działać skutecznie? Dlatego trzeba rozmyć odpo- kompetencje tych sześciu, które dzisiaj funkcjonują? wiedzialność i dlatego rozkłada się współpracę na To byłoby uproszczenie, byłyby niższe koszty, a więk- wiele instytucji rozwojowych, taki twór administra- sza efektywność, a o tym też jest mowa w uzasadnie- cyjno-biurokratyczny nad tym… (Dzwonek) Jak doj- niu projektu ustawy. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 74 Projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju

Poseł Paweł Grabowski Szermowanie dzisiaj na posiedzeniu Sejmu takimi stwierdzeniami, że to przyniesie maksymalizację sy- Drugie pytanie: Ile nowych miejsc pracy powstanie nergii, naprawdę jest nieuprawnione. I naprawdę pro- w wyniku przyjęcia i wejścia w życie tej ustawy, to zna- szę zastanowić się, czy należy uchwalić taką ustawę czy, ile miejsc pracy powstanie w systemie instytucji (Dzwonek), która niczego nie wprowadza. Chodzi tylko i rozwoju, nie w gospodarce, tylko w systemie instytucji o parasol polityczny. Dziękuję bardzo. (Oklaski) i rozwoju zintegrowanym? Dziękuję. (Oklaski)

Wicemarszałek Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Dziękujemy, pani poseł. Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stron- Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Gadowski, nictwo Ludowe – Unia Europejskich Demokratów. Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska.

Poseł Mieczysław Kasprzak: Poseł Krzysztof Gadowski:

Dziękuję. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam takie prak- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Mam pytanie. tyczne pytanie. Koniunktura na świecie się zmienia, Konkretnie mówiłem o tym w swoim wystąpieniu: dzisiaj bardzo szybko te różne działania gospodarcze zrównoważony rozwój. Jaki jest tutaj instrument, się zmieniają, a uchwalamy tę strategię na 5 lat. Mało aby w końcu ten zrównoważony rozwój mógł za- tego, te sześć agencji, które funkcjonują, ma swoje funkcjonować? Bo oprócz tego, że się mówi o tym strategie działania napisane. I one są określone rze- przez 4 lata, to nie widać efektów. czywiście bardzo konkretnie i bardzo wąsko. Kolejna rzecz to rada grupy, która ma działać na Co się stanie w sytuacji, jeśli firma będzie potrze- zasadzie konsensusu. Konsensus przy kilku organi- bowała jakiegoś wsparcia, bo nagle zacznie upadać, coś się wydarzy, coś będzie na rynku niewydolne, a nie zacjach – wątpliwości tutaj budziła ilość tych organi- ma tego zapisanego w żadnej strategii tych wszyst- zacji: czy sześć, czy siedem – jest trudny do uzyska- kich agencji i instytucji państwowych? Co wtedy ta nia, bo każda z tych instytucji jest niezależna. Jak to firma, jej przedstawiciel, może zrobić, żeby skorzy- będzie funkcjonować? Jak ten konsensus będzie osią- stać z pomocy tych instytucji? Dziękuję. (Oklaski) gany, bo tutaj każdy będzie walczył o swój cel, interes instytucjonalny? Uważam, że osiągnięcie konsensusu przy zachowaniu niezależności będzie bardzo Wicemarszałek trudne. Dziękuję bardzo. Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Wicemarszałek Bardzo proszę podsekretarza stanu w Minister- Małgorzata Kidawa-Błońska: stwie Przedsiębiorczości i Technologii pana ministra Marka Niedużaka o odpowiedź na pytania. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pani poseł Zofia Czernow, Platfor- ma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Marek Niedużak: Poseł Zofia Czernow: Pani Marszałek! Szanowni Państwo! W pierwszej Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! kolejności proszę mi pozwolić skupić się na kwestiach Mam pytanie. Jaki jest prawdziwy cel procedowane- związanych bezpośrednio z tym projektem ustawy. go projektu ustawy o systemie instytucji rozwoju? Tylko przypomnę, że w tym projekcie nie ma np. Oczywistą jest sprawą, że koordynacja działań pod- PPK. To był ten projekt, który już został uchwalony. miotów zajmujących się obecnie rozwojem w Polsce Ten projekt został przekazany związkom zawodo- jest potrzebna. I co do tego nikt nie ma wątpliwości. wym oraz RDS-owi, ponieważ on przede wszystkim Ale podzielam pogląd wielu krytyków tej ustawy, że dotyczy właśnie tych instytucji rozwoju, o których cel ten można osiągnąć w drodze zawartego porozu- rozmawiamy tutaj, i on też był z nimi konsultowany. mienia, w inny sposób, natomiast przyjmowanie usta- A więc to tyle w tej kwestii. On nie zawiera rozwią- wy, która będzie ograniczać późniejsze działania, zań… Ten przekazany tutaj projekt, dyskutowany naprawdę jest nieporozumieniem. przez nas podczas pierwszego czytania, nie zawiera 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju 75

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie na instytucja, każda poważna firma myśli też o swo- Przedsiębiorczości i Technologii jej strategii i myśli o tym, gdzie chciałaby być za 5 lat Marek Niedużak albo za 10 lat, mimo że oczywiście rzeczywistość jest zmienna i nikt z nas nie zna dnia ani godziny. Nie rozwiązań dotyczących PPK. To są rozwiązania za- kupuję czy nie przyjmuję argumentu, że zmienność warte w projekcie, który z tego, co mi wiadomo, już niedającej się przewiedzieć rzeczywistości powoduje, został przyjęty przez Sejm i przez Senat, a nawet że w ogóle nie powinniśmy uchwalać dokumentów chyba podpisany przez prezydenta. strategicznych. Wręcz przeciwnie, dobra strategia Padło też pytanie o to, czemu jest tyle instytucji nawet powinna przewidywać kilka wariantów i brać rozwoju, czemu nie jedna, czemu nie zrobić takiej pod uwagę np. sytuację gospodarczą dobrą, średnią, unifikacji. Powiem tak, po pierwsze – do czego zresz- słabą. Uważam, że jest to uzasadnione, żeby taki do- tą też tutaj któryś z panów posłów chyba nawiązywał kument istniał. – to nie jest tak, że te instytucje są nowe, czy że teraz Jeżeli chodzi o to pytanie dotyczące takich obaw je tworzymy. Większość z nich ma swoją historię. Nie- o KUKE, zresztą można to nawet uogólnić na poszcze- które, tak jak BGK, nawet przedwojenną. Właśnie gólne instytucje, to proszę zwrócić uwagę, że tutaj BGK wymieniam nie bez przyczyny. BGK jest ban- wyraźnie ustawa precyzuje, że ta strategia musi uwzględ- kiem, więc jest skrępowany czy musi przestrzegać niać przepisy szczególne. My nie ingerujemy w sposób, Prawa bankowego. To jest inna specyfika, to są inne w jaki KUKE będzie realizować swoje ustawowe za- wymogi, to są też inne koszty niż np. w przypadku dania. Ingerujemy czy staramy się określić obowiązek PARP-u, który jest po prostu agencją udzielającą harmonizowania tego, bo wcześniej, nim zaczęliśmy przedsiębiorcom wsparcia ze środków unijnych. Wy- budować ten system instytucji rozwoju, czasami do- daje mi się, że pomysł, żeby tu tworzyć taki jeden chodziło do takich sytuacji, że poszczególne instytucje konglomerat, który byłby zobligowany przestrzegać potrafiły oferować podobne, konkurencyjne wobec naraz iluś różnych reżimów prawnych zależnie od siebie produkty. Konkurencja na rynku jest czymś tego, czym się zajmuje, nie jest pomysłem dobrym. dobrym. Konkurencja, kiedy wydaje się publiczne pie- Wydaje mi się, że pewna różnorodność tych instytu- niądze, nie jest czymś dobrym, jest marnotrawstwem. cji jest w gruncie rzeczy ich siłą, chociaż jest też zwią- Po prostu chodzi o to, żeby tego marnotrawstwa uni- zana z pewnymi wyzwaniami. Takim wyzwaniem kać. To jest właśnie ten efekt synergii. jest np. właśnie potrzeba koordynacji, co staramy się Zgadzam się z taką diagnozą, że Polska ciągle jest tutaj polepszyć. krajem, który zmaga się z brakiem kapitału. Właśnie Padło pytanie, czy przewidujemy stworzenie ja- jednym z zadań PFR-u, ale nie tylko, też całej grupy, kichś nowych etatów związanych z tą ustawą. Nie, jest oferowanie tego kapitału szczególnie w takich nie przewidujemy tworzenia żadnych nowych etatów obszarach, gdzie czysto komercyjnie działająca insty- związanych z tą ustawą. tucja niekoniecznie będzie gotowa go zaoferować. To Jaki jest jej prawdziwy cel? Takie pytanie też pa- szczególnie widać przy finansowaniu MŚP. Wszyscy dło. Być może troszkę rozczaruję: cel jest taki, jaki wiemy, że polskie MŚP mają problem z dostępem do jest tutaj zapisany i o jakim staraliśmy się powie- kapitału. Ten kapitał może i jest, ale jest z reguły dzieć. Chodzi o to, żeby były pewne ramy ustawowe bardzo drogi. Zarówno BGK, jak i PFR, jak też nie- dla tej współpracy, która już teraz jest. Absolutnie się które działania wstępnie podejmowane przez ARP zgadzam, że można przecież zawrzeć porozumienie starają się temu wychodzić naprzeciw. – z tego, co mi wiadomo, takie porozumienie jest za- Jeśli chodzi o kwestię rozwoju regionalnego, to warte i te instytucje współpracują – ale powiem tak: proszę zwrócić uwagę, że te zadania PFR-u, które ten dodatkowy poziom instytucjonalny, formalizują- wymieniałem, przy np. inwestycji w infrastrukturę cy tę współpracę, też ma swoją wartość. Wydaje mi itd., z pewnością też mają taki właśnie wymiar. PFR się, że to od razu wyjaśnia niektóre kwestie bez po- również współpracuje z samorządami. Są tutaj na- trzeby precyzowania ich na etapie porozumienia, rzędzia do prowadzenia tego typu działań z uwzględ- a kwestie bardziej szczegółowe zostawmy porozumie- nieniem potrzeb zrównoważonego rozwoju i tych róż- niu zawieranemu już pomiędzy tymi podmiotami, nic regionalnych. w granicach prawnych, które tutaj zakreślamy. Jeżeli chodzi o konkretne osiągnięcia, projekty Co najmniej w dwóch pytaniach przewija się taka realizowane przez PFR, to powiem tak: ta ustawa myśl: Właściwie po co ta strategia? O co chodzi z tą tego nie dotyczy, być może panów pytających rozcza- strategią? A co, jeżeli świat się zmieni w ciągu roku, ruję, ale zapraszam jutro, bodajże mamy wyznaczone 2 lat? To jest taki argument, którym gdyby tak na- posiedzenie komisji, będzie przedstawiciel PFR-u. prawdę się przejąć, to nigdy żadnych strategicznych Z tego, co mi wiadomo, będzie miał przygotowane dokumentów by się nie przyjmowało. Jasne, że doku- informacje konkretnie o projektach, o działalności ment strategiczny jest na pewnym poziomie ogólno- Polskiego Funduszu Rozwoju. Mam nadzieję, że ta ści. Ma się taki, powiedzmy, horyzont, patrzy się prezentacja choć trochę zaspokoi tę potrzebę infor- daleko. On nie może być zbyt szczegółowy. Natomiast macji o aktualnych projektach, osiągnięciach i suk- to nie jest dla mnie argument, żeby nigdy nie uchwa- cesach funduszu. Tak jak mówię, ja chciałbym przede lać żadnej strategii. Wręcz przeciwnie, każda poważ- wszystkim trzymać się zakresu tego projektu. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 76 Projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie nika często i ze strategii konkretnie już tych podmio- Przedsiębiorczości i Technologii tów, i z przepisów odrębnych – że ten konsensus da Marek Niedużak się wypracować. Natomiast zwróciłbym też państwa uwagę na to, że jeżeli już nie, to jest tam taki, że tak Padło też takie pytanie: Po co jest ta cała grupa? powiem, mechanizm, plan B, tzn. że jeżeli się tego Czemu nie wystarczyłby sam PFR? Trochę z tego, co nie uda podjąć jednomyślnie, to zawsze jest tam jesz- już mówiłem, można potraktować jako odpowiedź. cze obniżony wymóg, wymóg większości. Ale ja wie- Właśnie ta gama, to spektrum zadań jest tak duże, rzę, że akurat tego typu dokument da się uzgodnić że z różnych względów organizacyjnych, również w tym gronie jednomyślnie. Bardzo dziękuję. z powodu odmiennych reżimów prawnych, nie powinno to być czy też właściwie nie sposób sobie wyobra- zić, żeby to wszystko było w jednej instytucji. Była Wicemarszałek o tym mowa w odniesieniu do SOR-u. Grupa PFR jest Małgorzata Kidawa-Błońska: również w SOR. Nigdy nie było takiego pomysłu, że będzie tylko PFR, a reszta, nie wiem, będzie do ja- Dziękuję bardzo. kiejś unifikacji. Nie, od początku była koncepcja gru- Zamykam dyskusję. py. Oczywiście ta współpraca już teraz jest. Ona jest Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- prowadzona, tak jak tutaj chyba pani poseł zauważy- dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy ła, właśnie na podstawie tego porozumienia. Ona jest projekt ustawy o systemie instytucji rozwoju, zawar- dobra, ale wydaje nam się, że może być lepsza. Sta- ty w druku nr 3479, do Komisji Finansów Publicz- ramy się po prostu te rzeczy, że tak powiem, przerzu- nych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju w celu roz- cić na wyższy poziom, na poziom regulacji prawnych. patrzenia. Było pytanie o pomoc publiczną, o jej zgodność Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że z prawem unijnym. Oczywiście każdorazowe dofinan- Sejm propozycję przyjął. sowanie będzie badane pod kątem zgodności z prawem Sprzeciwu nie słyszę. unijnym. To jest oczywiste. To jest też element tego Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. projektu. Dlaczego część przepisów dotyczących udzie- porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do lania gwarancji jest wyłączona? Dlatego że tutaj Spraw Energii i Skarbu Państwa o poselskim mamy swoistą regulację, ponieważ odnosi się jednak projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ona do spółki prawa handlowego. Trzeba tu było, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych wspólnie przecież zresztą z Ministerstwem Finan- innych ustaw, ustawę o efektywności energetycz- sów, te regulacje, że tak powiem, napisać w sposób nej oraz ustawę o biokomponentach i biopali- bliźniaczy, ale też odpowiedni, uwzględniający spe- wach ciekłych (druki nr 3498 i 3502). cyfikę. Mamy procedurę udzielania gwarancji wzo- Bardzo proszę pana posła Dariusza Kubiaka o przed- rowaną na tej zasadniczej, ale z uwzględnieniem stawienie sprawozdania komisji. pewnej specyfiki. Pojawiła się też taka myśl, że tu jest element pewnej centralizacji. Ja mogę tylko przy- taknąć. Jest tutaj element pewnej koordynacji, har- Poseł Sprawozdawca monizacji i centralizacji. Temu ma służyć strategia. Dariusz Kubiak: To nie jest twardy mechanizm. To jest raczej miękki mechanizm, uzupełniający w dodatku inne poziomy, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! czy poziom umowny, czy poziom nadzoru właściciel- W dniu dzisiejszym odbyło się posiedzenie Komisji do skiego. To jakby jest kolejne uzupełnienie. Ale zdaję Spraw Energii i Skarbu Państwa, na którym miało sobie sprawę, że można postawić taki zarzut: chcecie miejsce pierwsze czytanie poselskiego projektu usta- to bardziej scentralizować. Tak, po to, żeby to było wy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku skoordynowane, po to, żeby to było przemyślane na akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę podstawie jednej wspólnej strategii, po to, żeby te o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokom- pieniądze były wydawane w sposób bardziej efektyw- ponentach i biopaliwach ciekłych. Przede wszystkim ny i oszczędny. Patrzę na szybko jeszcze na pytania, chciałbym wskazać, że zaproponowane zmiany wy- które sobie notowałem, i wydaje mi się, że… Aha, mienionych przeze mnie ustaw mają charakter wy- było też pytanie dotyczące tego, jak ta strategia bę- soce prospołeczny. Pierwsza z nich pozwala na kon- dzie uchwalana, skoro tam jest przewidziana jedno- tynuację w II półroczu 2019 r. ochrony odbiorców myślność. Tam jest rzeczywiście przewidziana jedno- energii elektrycznej w Polsce przed wzrostami cen myślność, ale biorąc pod uwagę, tak jak mówię, że to energii. Druga z nich to wyciągnięcie pomocnej dłoni nie jest jedyny poziom współpracy przecież, skoro jest do podmiotów, które zainwestowały w efektywność też nadzór właścicielski i porozumienie po prostu energetyczną, licząc na wsparcie państwa, lecz z róż- między podmiotami, ja jednak wierzę w to – a doku- nych przyczyn tego wsparcia jeszcze nie otrzymały. ment strategiczny siłą rzeczy musi być ogólny, wa- Trzecia zmiana umożliwi ubieganie się o wsparcie na riantowy, to nie jest dokładny plan działania, tego, zakup samochodów elektrycznych przez osoby fizycz- co konkretnie w tym roku będziemy robili, bo to wy- ne, czyli tzw. zwykłych obywateli. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych 77

Poseł Sprawozdawca Dariusz Kubiak ności energetycznej, tym samym nadano temu arty- kułowi nowe brzmienie. Teraz chciałbym przejść do szczegółowego omó- W art. 3 zmieniona jest ustawa o biokomponentach wienia przepisów projektu ustawy oraz zmian doko- i biopaliwach ciekłych. Zmiana ta ma umożliwić ubie- nanych w komisji. W art. 1 proponowana jest zmiana ganie się o wsparcie zakupu pojazdów elektrycznych ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy oraz pojazdów wykorzystujących wodór przez osoby o podatku akcyzowym, czyli tzw. ustawy o cenach fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. prądu. Nowelizacja koryguje funkcjonujący mecha- Art. 4 oraz art. 5 są przepisami technicznymi do- nizm stabilizacji cen energii elektrycznej, wyjaśniając tyczącymi Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny. wątpliwości co do zgodności ustawy z prawem euro- Z kolei art. 6 wprowadza dla ministra energii obo- pejskim. W efekcie projekt wprowadza zróżnicowanie wiązek wydania rozporządzenia do ustawy o cenach mechanizmu na I i II półrocze 2019 r. W I półroczu prądu w ciągu 21 dni od dnia wejścia w życie ustawy, 2019 r. wszyscy odbiorcy końcowi energii elektrycznej dzięki czemu ruszy cała procedura wypłat z fundu- nie zapłacą wyższych cen niż w roku 2018. W II półro- szu dla przedsiębiorstw energetycznych oraz zostaną czu 2019 r. aż 98% odbiorców końcowych, czyli ponad zmienione umowy z odbiorcami końcowymi, które do 17 mln odbiorców, nie odczuje wzrostu cen energii tej pory nie zostały jeszcze zmienione. elektrycznej. Tymi odbiorcami będą m.in.: gospodar- Proponujemy, aby ustawa weszła w życie z dniem stwa domowe, których jest około 15 mln, mikroprzed- następującym po dniu ogłoszenia. Wejście w życie usta- siębiorcy, których jest około 2 mln, małe przedsię- wy w dniu następującym po dniu ogłoszenia ma swoje biorstwa, których jest około 57 tys., szpitale i jednost- uzasadnienie ze względu na podział roku 2019 na dwa ki sektora finansów publicznych, w tym samorządy. mechanizmy stabilizacji cen energii elektrycznej dla Średni i duzi przedsiębiorcy w II półroczu zostaną odbiorców końcowych. Wyjątkiem jest art. 55 ust. 1 objęci tak jak pozostali odbiorcy redukcją opłaty ustawy zmienionej w art. 2, który stosuje się od dnia przejściowej o 95% oraz obniżką podatku akcyzowe- 30 czerwca 2019 r. Ten termin wynika z konieczności go. Dodatkowo proponowane przepisy wprowadzają zachowania ważności świadectw efektywności ener- dla średnich i dużych przedsiębiorstw możliwość getycznej. ubiegania się o dofinansowanie naliczane w stosunku Podczas prac Komisji do Spraw Energii i Skarbu do zużytej w II półroczu 2019 r. energii elektrycznej Państwa zostały wprowadzone, poza wymienionymi w ramach mechanizmu pomocy de minimis. przeze mnie zmianami merytorycznymi, również zmia- Podczas prac komisji zostały zgłoszone dwie po- ny o charakterze legislacyjnym zgłoszone przez Biu- prawki do art. 1 projektu, których celem jest powią- ro Legislacyjne. Dziękuję bardzo. (Oklaski) zanie terminu zmiany dotychczas niezmienionych umów zawartych pomiędzy przedsiębiorstwami obrotu a odbiorcami końcowymi z terminem wydania Wicemarszałek rozporządzenia przez ministra energii. Tego typu Małgorzata Kidawa-Błońska: powiązanie istnieje już w obecnie obowiązujących przepisach ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. i nie ma Dziękuję bardzo. potrzeby wprowadzania dodatkowych terminów Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- zmiany tych umów. rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- W efekcie wprowadzonych poprawek w art. 1 czeń w imieniu klubów i kół. w pkt 2 skreślono lit. a oraz zmieniono brzmienie Otwieram dyskusję. dodawanego w art. 6 ust. 5. Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Maciej Ma- W art. 2 proponowana jest zmiana ustawy o efek- łecki, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. tywności energetycznej. Zmiana polega na wydłuże- niu terminu ważności świadectw efektywności energetycznej. Jest to o tyle ważne, że część z nich nawet Poseł Maciej Małecki: nie została wydana przez Urząd Regulacji Energety- ki, a więc podmioty, którym się one należą, nie mia- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt ły możliwości sprzedaży tych świadectw na giełdzie. przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Pra- Niektórzy energetycy wskazują, chyba słusznie, że wo i Sprawiedliwość dotyczące projektu ustawy zmie- pierwszym paliwem, które powinno być wykorzysty- niającej ustawę z dnia 28 grudnia ub.r. o zmianie wane w miksie energetycznym, jest efektywność ener- ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych getyczna. A więc proponujemy nie pozostawiać z tak ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz usta- dużym problemem podmiotów, które w tę efektyw- wę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. ność zainwestowały, bo w przyszłości mogą nie pod- Ustawa tak naprawdę w trzech obszarach wy- jąć kolejnych decyzji w tym zakresie. chodzi bardzo mocno prospołecznie, mówił o tym Podczas prac komisji zostały wprowadzone zmia- sprawozdawca Komisji do Spraw Energii i Skarbu ny do art. 2 poprzez skreślenie w art. 2 pkt 1 i 2 Państwa. w celu uniknięcia wątpliwości w zakresie zgodności Po pierwsze, utrzymujemy blokadę wzrostu cen prą- przepisów projektu z dyrektywą w sprawie efektyw- du w Polsce. Dotrzymaliśmy słowa, zareagowaliśmy 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, 78 ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych

Poseł Maciej Małecki nym stanowisku i co ile ma kosztować. Mam teraz nieodparte wrażenie, że to rząd, a w imieniu rządu w grudniu, kiedy drastycznie wzrastały ceny prądu minister, powiedział: energia ma tyle kosztować. To w całej Europie po skoku wartości uprawnień do emi- nieważne, jakie są koszty wytwarzania. W myśl tego, sji dwutlenku węgla. Ceny energii w Polsce zostały o czym powiedzieli przedmówcy, najważniejsze jest zatrzymane, jednak praca nad tym to jest pewien to, że ma się płacić tyle i tyle. Rzekomo to jest w in- proces. Minister energii jest w stałym dialogu z Ko- teresie obywatela. misją Europejską i zmiany, które pojawiają się w tej W grudniu otrzymaliśmy projekt ustawy, który ustawie, wynikają także z tych rozmów. Natomiast krytykowaliśmy od A do Z i ostrzegaliśmy, że to ma cel w zakresie cen prądu pozostaje niezmienny krótkie nogi, że jest błędne, że prowadzi do wypa- – chronimy Polaków przed wzrostem cen prądu. czeń, ale nie głosowaliśmy przeciw. Daliśmy panu, Chcemy, żeby Polacy nie czuli uderzenia w swoje panie ministrze, i rządowi szansę na przygotowanie portfele w wyniku wzrostu cen energii elektrycznej. rozporządzeń, na przemyślenie racjonalnych działań. Polska gospodarka powinna być konkurencyjna tak- I przez te pół roku po prostu nic nie zrobiono. Dzisiaj że ze względu na ceny energii elektrycznej. Prawo na posiedzeniu komisji przedstawiciel jednostki sa- i Sprawiedliwość stoi twardo na stanowisku, że koszt morządu terytorialnego, Związku Miast Polskich energii musi stanowić przewagę konkurencyjną na- tłumaczył: przecież z nami nikt tego nie konsulto- szej gospodarki. wał. My nie wiemy, jak zbierać faktury, nie wiemy, co Drugi punkt to jest wydłużenie o 2 lata obowią- zrobić. Mamy 28 dni, musieliśmy te koszty, które zywania świadectw efektywności energetycznej, czy- teraz zostały przygotowane, włączyć do ceny usług, li tzw. białych certyfikatów. Najtańszą energią jest bo przecież już dawno, od pół roku, musi być wyliczo- ta energia, która nie zostanie zużyta, w związku na cena wody, ciepła, usług komunalnych, bo nie z tym warto wyjść naprzeciw postulatom tych, któ- może być inaczej. Hotelarze, spółki turystyczne rzy w tę energię niezużytą zainwestowali, także po stwierdzają: przecież musimy płacić za usługi i mu- to, żeby w przyszłości zachęcać do takich inwestycji. simy kalkulować tak, jak jest. Trzeci punkt tej ustawy, czyli zmiana trzeciej Ceny energii wzrosły i to, co pan premier, co pan z ustaw, ustawy o biokomponentach i biopaliwach minister mówił w grudniu i później powtarzał, że ciekłych, to jest otworzenie możliwości dla osób fi- cena energii nie wzrośnie, jest oczywistym kłam- zycznych ubiegania się o wsparcie na zakup samo- stwem. Bardzo jest mi przykro z tej mównicy podkre- chodów ekologicznych napędzanych energią elek- ślać, że tak wysokiej rangi urzędnicy okłamują Pola- tryczną, napędzanych wodorem. ków. A co dzisiaj dodatkowo słyszymy? Słyszymy, że Utrzymywanie niskich cen prądu, ochrona Pola- ponad 90% ludzi nie będzie płaciło więcej. Prawda, ków przed wzrostem cen energii elektrycznej to jest tylko że te 90% to są indywidualni odbiorcy, którzy pewien proces. Z tego powodu tę ustawę dzisiaj nie mają najmniejszego wpływu na to, co dzieje się przedstawiamy, żeby także w II półroczu polscy odbiorcy prądu byli skutecznie chronieni i żeby nie czu- na rynku energii. To jest ponad 15 mln. A jaki wpływ li, patrząc na swoje rachunki, podwyżek cen prądu. ma na to te 1,5 mln czy prawie 1,6 mln tych najwięk- Wysoka Izbo! Prawo i Sprawiedliwość będzie gło- szych, którzy płacą, którzy produkują, którzy świad- sowało za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo. czą usługi? Już płacą więcej i będą płacić więcej, bo (Oklaski) pomoc de minimis dotyczy tylko określonego czasu i limitu. Oni zapłacą, to nieprawda, że nie będą pła- cić więcej. To jest oczywista oczywistość. Wicemarszałek I co rząd robi, żeby tę sytuację schować pod dy- Małgorzata Kidawa-Błońska: wan? Po prostu przygotowuje ustawę, bo tak jest najprościej. Ustawą gwarantujemy, że ceny energii Dziękuję bardzo, panie pośle. w Polsce nie wzrosną. Co trzeba powołać? Instytu- Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Czerwiński, cję, trzeba rozbudować administrację, czyli trzeba Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. powołać specjalny fundusz, który zgromadzi pienią- dze. Trzeba powołać instytucję, która to będzie roz- patrywała i decydowała, komu dać, komu nie dać. Poseł Andrzej Czerwiński: Zarządca rozliczeń, ceny – to będzie stanowiło tę instytucję, a nad tym wszystkim będzie oczywiście Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie polityk, czyli minister, który będzie czuwał nad tym, Ministrze! W imieniu klubu wygłoszę oświadczenie. jak te pieniądze będą redystrybuowane. A skąd będą Zacznę od tego, że historia lubi się powtarzać. te pieniądze? To jest ciekawe pytanie: Skąd będą Były kiedyś takie czasy, kiedy sekretarz słusznie rzą- pieniądze? Na wypłacanie rekompensat tym, którzy dzącej wtedy partii po kłótniach związanych z tym, muszą sprzedać poniżej kosztów i dać tym niektó- że ceny są za wysokie, a pensje są za małe, zamykał rym, którzy wystawiają wyższe faktury i teraz mu- się w gabinecie i przez sobotę i niedzielę przygotowy- szą sobie z rynku ściągnąć, np. ze sprzedaży upraw- wał siatkę płac w Polsce, kto ile ma zarabiać na da- nień do emisji. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych 79

Poseł Andrzej Czerwiński mieć taką sytuację, że ustawa generalnie zakłada całkiem niezłe rozwiązanie, ale nie sprawdzi się A na co te pieniądze powinny być wykorzystane? w praktyce. A jeżeli na rynku europejskim długo- Na inwestycje w OZE, na poprawę efektywności, na trwały wynajem samochodów napędzanych wodo- zarządzanie dystrybucją, przesyłem, na to, w co teraz rem istnieje, to należy się spodziewać, że takie samo się nie zainwestuje, bo zaraz nam braknie środków. rozwiązanie będzie na rynku polskim. I co będzie za chwilę? Przecież ta ustawa jest ustawą Jeszcze jedna rzecz. To będzie jutro w ramach wyborczą, tylko i wyłącznie na 2019 r. A w 2020 r. pytań bieżących, ale korzystając z okazji i z obecności pęknie napięta sprężyna, która uderzy po kieszeni pana ministra, bardzo chciałbym zadać pytanie od- obywateli, odbiorców końcowych, bo oni summa su- nośnie do transakcji wewnętrznych na rynku energii mmarum za to wszystko zapłacą. Rynek ma swoje i nie do końca funkcjonującego obliga giełdowego. prawa (Dzwonek), to nie minister będzie decydował 30% energii na rynku energii przechodzi przez To- o kosztach, a ludzie za to zapłacą jak za przysłowiowe warową Giełdę Energii. Skutek mamy taki, że na woły. Bardzo dziękuję. (Oklaski) rynkach hurtowych ta cena ze 170 zł, 175 zł poszła obecnie pod 280 zł, co w przemyśle energochłonnym powoduje praktycznie zatrzymanie produkcji. Tutaj Wicemarszałek także chciałbym uzyskać odpowiedź, jakie będą Małgorzata Kidawa-Błońska: działania, żeby wesprzeć przedsiębiorców przemysłu energochłonnego. Dziękuję bardzo, panie pośle. Kukiz’15 popiera proponowane rozwiązania, z tym Pan poseł Krzysztof Sitarski, Kukiz’15. że także, tak jak mówię, chciałbym usłyszeć o kwe- (Głos z sali: Szybciej, Krzysiek, szybciej.) stii doprecyzowania wsparcia obywatela przy zakupie, ewentualnie długotrwałym wynajmie samocho- dów z napędami alternatywnymi. Dziękuję bardzo. Poseł Krzysztof Sitarski: (Oklaski)

Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Ku- Wicemarszałek kiz’15 wobec poselskiego projektu ustawy zmieniają- Małgorzata Kidawa-Błońska: cej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności Dziękuję bardzo. energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i bio- Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stron- paliwach ciekłych. nictwo Ludowe – Unia Europejskich Demokratów. Generalnie ceny energii na rynku polskim budzą niepokój. Bardzo ważna jest stabilizacja cen dla obywateli, żeby gospodarstwa nie ponosiły zwiększonych Poseł Mieczysław Kasprzak: kosztów funkcjonowania. Faktem jest, że jest to nie do końca marzenie, bo ustawa praktycznie będzie Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- obowiązywała tylko i wyłącznie do końca roku w tym soka Izbo! Zabierając głos w imieniu klubu Polskiego kształcie, a później należy wypracować nowe, długo- Stronnictwa Ludowego – Unii Europejskich Demo- terminowe rozwiązanie. Co do rynku związanego kratów, chcę powiedzieć, bo później zapomnę o tym, z emisjami to bardzo bym prosił, apelowałbym do że dziękujemy za białe certyfikaty, bo to należało już pana ministra, żeby jednak rozmawiać z Unią Euro- dawno poprawić. Przy czym wydaje mi się, że okres pejską na temat pakietu klimatycznego, który bardzo 2-letni, tak jak wspólnoty mieszkaniowe postulują, uderza w specyfikę polskiego rynku energii. I tu mam jest za krótki. Należałoby dać albo bezterminowo, do pytanie: Jakie są działania rządu w tym zakresie? wyczerpania, albo na dłuższy okres. To tyle dobrego. Kolejna sprawa, jeśli chodzi o wsparcie zakupu Natomiast wracając do pierwszego punktu, tego pojazdów z napędami alternatywnymi, czyli elek- zasadniczego, cen energii elektrycznej, doskonale trycznych czy napędzanych wodorem. Tu jest mowa pamiętam to, co było 28 grudnia. Nadzwyczajne po- o wsparciu zakupu pojazdów. Wiadomo, że w Unii siedzenie Sejmu, w trybie ekspresowym zbieramy się, Europejskiej pojazdy napędzane paliwami alterna- bo premier chce ogłosić, minister chce ogłosić, że oto, tywnymi, a szczególnie wodorem, nie są sprzedawa- Polacy, nie będzie podwyżki cen energii elektrycznej. ne na własność obywatelom, są udostępniane w ra- Mówiliśmy wtedy z tej trybuny: Te mechanizmy nie mach tzw. długoterminowego wynajmu, ze względu gwarantują tego. Czy uzgodniono to z Unią Europej- na politykę firm, które takie samochody seryjnie ską? Jakie jest stanowisko Unii Europejskiej? – Pro- produkują. I tu chciałbym mieć informację, czy dłu- szę się nie martwić, my to wszystko załatwimy, ne- gotrwały wynajem pojazdów z paliwem alternatyw- gocjujemy, załatwimy. nym będzie także refinansowany ze wsparciem dla I co się okazało? Że ceny energii są wyższe. Chcę obywatela. To jest bardzo istotna rzecz, bo możemy powiedzieć, że dzisiaj samorząd Rzeszowa ma o 67% 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, 80 ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych

Poseł Mieczysław Kasprzak Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: wyższą cenę energii elektrycznej. Mija półrocze, cena jest wyższa, płacą. Po kilku wystąpieniach prezydent Dziękuję bardzo. Ferenc otrzymuje odpowiedź od PGE, że o 4% mu Bardzo proszę, pani poseł Monika Rosa, klub No- obniżą ceny energii elektrycznej. A miało nie być pod- woczesna. wyżki. I pytanie: Jak to się przekłada na usługi? Przekłada się, bo to widać. To wszystko, o czym tutaj mówimy, te wszystkie ustawy funkcjonują i mają moc Poseł Monika Rosa: wstrzymującą ceny energii elektrycznej do września, a już po wrześniu, po październiku – to chyba w paź- Pani Marszałkini! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! dzierniku wybory mają być – to będzie armagedon. Dalej w taki sposób polityki dotyczącej energetyki Przecież nie da się tego uniknąć i zatrzymać sztucz- i klimatu po prostu nie da się prowadzić. Pomimo nie cen energii elektrycznej. Mamy ustawę mocową. uśmiechu na twarzy pana ministra, ten problem, któ- Przecież ona wejdzie, ona zafunkcjonuje. Nie mówi- ry bardzo mocno nabrzmiewa, niedługo wybuchnie. my o tym, ale to gdzieś jest już w zanadrzu, przyjęte, I za ten wybuch zapłacą wszyscy obywatele i wszystkie obywatelki. Nie chodzi tylko o kwestię rachun- uchwalone przez Wysoką Izbę. To, o czym w tej chwi- ków za prąd, które oczywiście są bardzo ważne, ale li dyskutujemy, ma obowiązywać do końca roku, chodzi przede wszystkim o kwestię zdrowia i życia. sztucznie, na hamulcach – trzymane dwiema nogami Zmiany klimatu są faktem niezaprzeczalnym, wbrew hamulce, żeby lud się nie dowiedział czasami, żeby niektórym opiniom pana ministra. Za te zmiany kli- ktoś się nie wypowiedział, że ceny energii mogą matu, za brak działań rządu w tym aspekcie zapła- wzrosnąć. Pytanie, o ile, bo to nie będzie 5%, to nie cimy my wszyscy i nasze dzieci. będzie 10%. Czy to będzie tak jak w przypadku sa- (Głos z sali: Za zmiany klimatu?) morządów, czy to będzie dwukrotnie więcej? Bo te Kwestia rozwoju OZE, kwestia energetyki obywa- wszystkie rzeczy… My już nie wnikamy, co się do telskiej, efektywność energetyczna – to powinno być tego przyczyniło. tematem bardzo głębokiej refleksji i realnych działań Dzisiaj rynek energii i system energetyczny został już od teraz. Sprzedajecie państwo prawo do emisji tak rozchwiany, tak zepsuty, że jego naprawienie bę- CO2 i te pieniądze powinny być przeznaczone właśnie dzie bardzo trudne i będzie bardzo kosztowne dla na te trzy elementy: na OZE, na efektywność ener- naszej gospodarki, dla przemysłu. A odczują to oby- getyczną i na energetykę obywatelską. watele. Gospodarstwom domowym możemy w jakiś Tymczasem proponujecie nam państwo z jednej sposób jeszcze przez pewien okres blokować wzrost strony to, że do końca roku rachunki za prąd, które ceny, bo to jest blokowanie, ale z drugiej strony zo- płacą obywatele, nie wzrosną. Mówicie o tym, że bę- stanie zatoczone koło, które uderzy poprzez ceny dzie również ustawa dla przedsiębiorstw energo- energii, usługi, towary. Wszystko opiera się dzisiaj na chłonnych. Natomiast co pod koniec roku? Jaki jest energii. Nie można więc wierzyć, mając doświadcze- długofalowy plan działań na lata 2020, 2021, 2022? nia te półroczne, od 28 grudnia, tym wszystkim de- Przecież koszty uprawnień do emisji CO2 rosną i pań- klaracjom, które tutaj padają, bo one mają obowią- stwo doskonale to wiecie. Ten projekt – poruszający zywać do końca tego roku, ale świat się nie kończy, tak ważny aspekt – nie podlegał żadnym konsulta- Polacy chcą żyć też po Nowym Roku, po wyborach, cjom społecznym. Wiemy oczywiście, że projekt był które nas czekają. A skutki będą naprawdę bardzo napisany przez rząd, natomiast to, że zgłosili go po- przykre i chcielibyśmy to usłyszeć tutaj od pana mi- słowie, to jest tylko i wyłącznie kwestia krótkiej nistra, ale żeby to było wiarygodne, tak jak to by ścieżki legislacyjnej. Nie było konsultacji społecznych ze wszystkimi podmiotami rynku. Nie było konsul- wynikało z obowiązującego systemu gospodarczego, tacji z samorządem, co dzisiaj bardzo głośno wy- prawnego, a nie jakieś wizje tutaj wytaczamy. brzmiało na posiedzeniu komisji energii. Nie ma ocen Kolejna rzecz – projekt poselski. Tak poważny skutków regulacji tego projektu ustawy. projekt, gdzie bierze się odpowiedzialność za ceny Ta ustawa, podobnie jak ta procedowana w grud- energii, powinien być projektem rządowym, a nie niu, to jest kompletny chaos. Samorządowcy już teraz poselskim, bo później nie będzie winnego. (Dzwonek) płacą większe pieniądze za energię, a jeśli oni płacą Później minister powie: posłowie tak chcieli, to tak więcej, tzn. że my wszyscy, mieszkańcy gmin, powia- zrobiliśmy. Przedtem, za pierwszym podejściem, tów, województw, po prostu płacimy więcej. A więc 28 grudnia, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego proszę nam nie wmawiać, że te koszty nie wzrosły – Unii Europejskich Demokratów poparł te rozwią- w odniesieniu do wszystkich mieszkańców, bo one zania z nadzieją, że to będzie służyć obywatelom. wzrosły, tylko w sposób pośredni. Ostrzegaliśmy. W tej chwili też poprzemy, ale ostrze- Panie Ministrze! Jakie są pana plany? Co z OZE? gamy i mówimy wprost: to nie są dobre rozwiązania, Co z potencjalną karą, jeśli nie zrealizujemy celu to są rozwiązania najgorsze z najgorszych, jakie OZE-owego, jaki jest na Polskę nałożony? Co z pa- można było zastosować. Dziękuję bardzo. (Oklaski) kietem klimatycznym? Co ze wzrostem kosztów 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych 81

Poseł Monika Rosa wie pana partii piszą tak: patrząc obiektywnie, od 1 lipca 2019 r. przedsiębiorstwa obrotu energią elek- uprawnień do emisji CO2? Prosiłabym jeszcze o od- tryczną zaoferują podwyżki cen energii dla średnich niesienie się do analizy Biura Analiz Sejmowych. Ro- i dużych przedsiębiorstw. To wszystko jest w tym zumiem, że jest ona znana panu ministrowi. Chodzi projekcie. Premiera i ministra energii obnażają już o kwestię rekompensat. Otóż zgodnie z analizą biura posłowie Prawa i Sprawiedliwości, bo widzą, że ci już rekompensaty mogą stanowić pomoc publiczną w ro- za mocno kłamią. zumieniu unijnych przepisów. Dziękuję. (Oklaski) Panie Ministrze! Cena energii wzrośnie m.in. dla przedsiębiorstw komunalnych, dużych i średnich firm. Czyli wzrosną ceny biletów komunikacji miej- Wicemarszałek skiej, ceny w przedsiębiorstwach wodociągów i kana- Małgorzata Kidawa-Błońska: lizacji. Na pewno wzrosną. Proszę powiedzieć Pola- kom, tu, z tej trybuny sejmowej, w jaki sposób (Dzwo- Dziękuję bardzo, pani poseł. nek) pan zrekompensuje im wzrost cen biletów, Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić wzrost cen usług, a w ślad za tym również wzrost cen się do zadania pytania? żywności i innych działań i usług, które te firmy będą Zamykam listę. wykonywać na rzecz Polaków. Po raz kolejny nad Pierwsze pytanie zadaje pan poseł Paweł Bań- Polskę nadciąga widmo drożyzny, panie ministrze. kowski, Platforma Obywatelska – Koalicja Obywa- (Oklaski) telska. Czas – 1 minuta. Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Poseł Paweł Bańkowski: Dziękuję bardzo. Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- Pani poseł Mirosława Nykiel, Platforma Obywa- soka Izbo! Od pół roku politycy PiS łącznie z panem, telska – Koalicja Obywatelska. panie ministrze, z panem premierem Morawieckim, oszukiwali Polaków, że ceny energii nie wzrosną. Tymczasem samorządy, przedsiębiorcy płacą nadal rachunki o 60–70% wyższe niż w roku ubiegłym. Po- Poseł Mirosława Nykiel: nadto z zapisów tej ustawy wynika jasno, że przed- Dziękuję bardzo. siębiorstwa energetyczne od 1 lipca podniosą ceny dla Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niesmak – to naj- średnich i dużych przedsiębiorstw. łagodniejsze określenie, jakie ciśnie się na usta dzi- Pytanie: O ile wzrosną ceny energii? Jak to prze- siaj wielu przedsiębiorcom, i to nie tylko z uwagi na łoży się na wzrost cen towarów i usług? Kiedy będzie rozporządzenie, które pozwoli na obniżenie cen sa- ceny energii, o których tutaj już dużo zostało powie- morządom? I pytanie dotyczące wsparcia dla osób dziane. Pracujemy nad przedłużeniem terminu obo- fizycznych na zakup samochodów elektrycznych: wiązywania świadectw efektywności energetycz- Jaka będzie kwota na zakup takiego samochodu? nej, tzw. białych certyfikatów z piątego przetargu Wiemy dobrze, że dobry samochód elektryczny kosz- z 2016 r., których ważność upływa, uwaga, za 18 dni. tuje ok. 150 tys. Jak państwo zamierzacie zachęcić Po tym czasie białe certyfikaty stałyby się bezwarto- Polaków do tego, żeby kupowali samochody elek- ściowe, a straty sięgałyby 300–500 mln zł. Wiadomo, tryczne? Dziękuję bardzo. czym by poskutkowała utrata ważności: utratą ma- jątku. Poniesione koszty mogłyby zostać przerzucone na odbiorców końcowych i zapłacilibyśmy wyższe Wicemarszałek rachunki. I 18 dni przed upływem terminu grupa Małgorzata Kidawa-Błońska: posłów ad hoc zgłasza projekt ustawy. Tę sprawę można było załatwić wcześniej. Sama sygnalizowa- Dziękuję bardzo, panie pośle. łam to wielokrotnie. Pan poseł Krzysztof Gadowski, Platforma Oby- Pytanie do wnioskodawcy: Dlaczego kolejny raz watelska – Koalicja Obywatelska. projekt jest procedowany w ostatniej chwili, w tak szybkim tempie? (Oklaski)

Poseł Krzysztof Gadowski: Wicemarszałek Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Małgorzata Kidawa-Błońska: W grudniu mówiliśmy, że kłamiecie. Kłamał premier, kłamał pan minister. W lutym mówiliśmy, że kłamie- Dziękuję bardzo, pani poseł. cie. Dzisiaj mówimy, że kłamiecie. Już nawet posło- Pan poseł Piotr Pyzik, Prawo i Sprawiedliwość. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, 82 ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych

Poseł Piotr Pyzik: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam następujące pytanie. Przedłużenie terminu ważności certyfika- Dziękuję bardzo. tów przetargowych ratuje system przed sytuacją, Pan poseł Zbigniew Ajchler, Platforma Obywatel- w której de facto przestałby działać. Czy jednak wo- ska – Koalicja Obywatelska. bec pokaźnej liczby wniosków czekających na rozpatrzenie przez URE wydłużenie terminu o rok jest rozwiązaniem wystarczającym? Według informacji Poseł Zbigniew Ajchler: medialnych główną przyczyną opóźnień w procedurze realizowanej przez URE jest niska jakość audy- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Pano- wie Posłowie! Panie ministrze, wprowadzając stałe tów energetycznych załączanych do wniosków i ko- ceny w przypadku gospodarstw domowych, nie wpro- nieczność ich weryfikacji przez urząd. Czy istnieje wadziliście państwo zmian cen produkcji tej energii, koncepcja rozwiązania tego problemu? bo ta decyzja tego nie dotyczy. Była to decyzja typowo Drugie pytanie. Czy nie należy rozważyć kwestii wyborcza. Tym rozwiązaniem wprowadziliście pań- wsparcia zakupu pojazdów zasilanych alternatywny- stwo na rynku energetycznym ogromny chaos. mi metodami i nie ograniczać się tu do wspierania 10 kwietnia napisałem do pana ministra energii wyłącznie zasilania elektrycznego oraz wodorowych interpelację w sprawie cen energii dostarczanej do ogniw paliwowych? Są dostępne także inne typy zakładów i samorządów. 14 maja otrzymałem odpo- ogniw, które mogłyby znaleźć zastosowanie w pol- wiedź. Nie wierzę tej odpowiedzi z uwagi na to, że skim projekcie rozwoju elektromobilności, oczywiście ceny, które muszę płacić za energię z moich zakładów, przy stworzeniu odpowiednich uwarunkowań na są dużo wyższe. Następny chaos. rynku. Dziękuję. Orange zrywa zawartą umowę. Z 240 zł… Kończy się to i wchodzi sprzedawca, dostawca rezerwowy. I co? Trzeba zapłacić ok. 500 z dystrybucją. (Dzwo- Wicemarszałek nek) W niektórych rejonach kraju koszt w przypadku Małgorzata Kidawa-Błońska: sprzedaży rezerwowej wynosi 1500 zł plus przesył. Przecież to jest skandal. Nigdy nie było takich pod- wyżek skokowych. Gdzie tu jest uspokajanie, panie Dziękuję, panie pośle. ministrze, tak odbiorców, jak i producentów? Tego Pan poseł Jakub Rutnicki, Platforma Obywatel- jeszcze nie było. I to musi przekładać się na ceny ska – Koalicja Obywatelska. produktów żywnościowych, bo cena energii jest ko- smicznie wysoka, co zawsze ma duże przełożenie na koszty. Tak się nie odpowiada, panie ministrze. To Poseł Jakub Rutnicki: jest oszustwo. (Oklaski)

Bardzo dziękuję. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wicemarszałek Wszyscy pamiętamy tę ustawkę z grudnia, kiedy mó- Małgorzata Kidawa-Błońska: wiliście, że ceny nie wzrosną. Wysyłaliście do samo- rządów uspokajające informacje. Oczywiście nic ta- Dziękuję bardzo, panie pośle. kiego się nie stało. Konkrety. Panie ministrze, Wron- Bardzo proszę, pani poseł Zofia Czernow, Platfor- ki – podwyżka na poziomie 63% ceny energii, Pniewy ma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. – podwyżka na poziomie 70%, Oborniki – 53%, Ro- goźno – 67%, Nowy Tomyśl – 56%, Kuślin – 79%, Zbąszyn – 33,63%. Poseł Zofia Czernow: Panie Ministrze! Samorządy oczekują rzeczywi- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! ście realnej pomocy. Wielokrotnie do spółek energe- Po pierwsze, chcę wyrazić swoją dezaprobatę dla do- tycznych były kierowane pisma w celu wyjaśnienia, tychczasowego braku decyzji o przedłużeniu białych jak się mają słowa pana premiera, o tym, że ceny nie certyfikatów. Dopiero dziś, kiedy już mija termin ich wzrosną, do realnej sytuacji, gdzie tak naprawdę te ważności, rząd łaskawie za pomocą projektu posel- podwyżki są, bo na samym końcu płacą za to obywa- skiego zamierza rozwiązać tę kwestię. To nie w po- tele, także w sklepach. Widzimy tę drożyznę. rządku, żeby tak traktować spółdzielnie mieszkanio- Panie Ministrze! Kiedy nastąpią konkretne dzia- we, wspólnoty, samorządy. łania? Kiedy wyślecie do wszystkich samorządów Druga sprawa. Chcę zadać tu konkretne pytanie, konkretne pisma informujące, w jaki sposób dojdzie bo już raz mnie pan minister wprowadził w błąd. do zwrotu kosztów poniesionych przez samorządy? W przypadku samorządu Jeleniej Góry nastąpił wzrost Dziękuję. (Oklaski) cen energii elektrycznej o 70%. Żadne negocjacje nic 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych 83

Poseł Zofia Czernow Jeszcze niedawno premier Morawiecki i pan, panie ministrze, snuliście plany zamrożenia cen energii nie przyniosły. Pytam wprost: Czy ten projekt spowo- w Polsce na cały rok 2019. Tymczasem jest inaczej. duje, że samorząd będzie płacił ceny z czerwca ubiegłe- Podwyżki cen energii mamy zagwarantowane. go roku? Czy samorząd otrzyma zwrot przekazanych Panie Ministrze! To już tradycja, że nie przepro- pieniędzy, nadpłaty i kiedy to nastąpi? Bo w tym wadzacie konsultacji społecznych, nie pytacie samo- zakresie informacje są po prostu niepełne i zmienne. rządów i lekceważycie Polaków. Rosnące koszty zaku- Dziękuję bardzo. (Oklaski) pu energii powodują zmniejszenie zysków odbiorców energii, a wraz z tym również możliwości inwestowania. Wyższe ceny prądu nie będą obojętne także w od- Wicemarszałek niesieniu do cen w sklepach, szczególnie cen żywności, Małgorzata Kidawa-Błońska: które już teraz są wysokie. Szukacie pieniędzy w kieszeniach Polaków, by móc zapłacić za kolejne obietni- Dziękuję bardzo. ce wyborcze. Jak wam nie wstyd? (Oklaski) Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stron- nictwo Ludowe – Unia Europejskich Demokratów. Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Poseł Mieczysław Kasprzak: Dziękuję, pani poseł. Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pan poseł Tomasz Piotr Nowak, Platforma Oby- Mam pytanie. Chodzi mi o to, żeby pan, patrząc tutaj watelska – Koalicja Obywatelska. w oczy wszystkim, którzy słuchają tej debaty, powie- dział definitywnie, jakie będą ceny energii w przy- szłym roku. Mało tego, żeby pan powiedział, jakie Poseł Tomasz Piotr Nowak: dzisiaj są ceny energii, bo tego nikt nie wie. Jest to- talny chaos, jeżeli chodzi o ceny energii. Wiem, że Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! ktoś może powiedzieć: żartujesz sobie, przecież przez Jak steruje się ministerstwem i całą gospodarką ręcznie? Ma pan w tej kwestii doświadczenie. Przy- pół roku bujają z każdej strony. Chciałbym, żeby to pomnę – opłata emisyjna i PKN Orlen, 1 mld w ro- było w dokumentach, żeby w przyszłym roku każdy, zumie miał załatwić PKN Orlen. Wczoraj mieliśmy obojętnie, po której stronie siedzi, mógł powiedzieć: kryzys w Jastrzębskiej Spółce Węglowej – również minister mówił to czy to i mógł zacytować, pokazać, ręczne sterowanie. Zarzuca się panu wyprowadzanie co mówił minister. Te sprawy nie są dzisiaj wiarygod- określonych pieniędzy z pobudek politycznych. W wy- ne, nikt już w to nie wierzy. Przedsiębiorcy nie wie- niku ręcznego sterowania dramatycznie spada war- dzą, jakie mają podejmować decyzje, a samorządy nie tość spółek energetycznych. W tym roku inflacja wiedzą, co dalej. wynosi 2,3, w przyszłym roku też będzie to 2,3 czy Druga rzecz: Dlaczego zabieracie pieniądze, które 2,4. To nie jest prosty bilans, ale inflacja wzrasta mają służyć wsparciu energii odnawialnej? To kolej- coraz wyraźniej w związku ze wzrostem cen energii. na rzecz, która w przyszłości spowoduje (Dzwonek) Proszę powiedzieć, jak po 2020 r., pana zdaniem, wzrost cen energii, bo nie wykonamy planów. Ener- będą wyglądały ceny energii dla odbiorcy indywidu- gia odnawialna w tej chwili jest już tańsza, a my alnego, energochłonnego, każdego odbiorcy końco- idziemy w przeciwnym kierunku. Dlaczego to jest wego. Dziękuję bardzo. (Oklaski) robione? Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Pan poseł Piotr Cieśliński, Platforma Obywatel- Pani poseł Małgorzata Pępek, Platforma Obywa- ska – Koalicja Obywatelska. telska – Koalicja Obywatelska. (Poseł Zbigniew Ajchler: 300%.) Poseł Piotr Cieśliński:

Poseł Małgorzata Pępek: Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- soka Izbo! Energia elektryczna jest bez wątpienia Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tą ustawą po raz fundamentem rozwoju gospodarczego, natomiast kolejny oszukaliście Polaków. fundamentem rozwoju energetyki XXI w. powinna (Poseł Mieczysław Kasprzak: 300%.) być czysta energia elektyczna. Procedujemy dzisiaj 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, 84 ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych

Poseł Piotr Cieśliński warto zaznaczyć, że Nowoczesna również złożyła w Sejmie projekt, który miał za zadanie wydłużenie nad projektem ustawy dotyczącym m.in. dopłat do ważności tzw. białych certyfikatów. Oczywiście – zga- aut elektycznych dla osób fizycznych, czyli dla tzw. dzam się tutaj z moimi przedmówcami – postawienie Kowalskiego. Mam zatem pytanie. Panie ministrze, w tej sytuacji spółdzielni mieszkaniowych i innych czy wprowadzenie ulg podatkowych związanych z za- podmiotów, które realizowały kosztochłonne inwe- kupem aut elektrycznych nie byłoby lepszym rozwią- stycje poprawiające efektywność energetyczną, bio- zaniem, niż bezpośrednie dotowanie ich zakupu? rąc pod uwagę w kalkulacji możliwość sprzedaży W ten sposób nie ponieślibyśmy ogromnych jednora- białych certyfikatów, było, krótko mówiąc, nie w po- zowych kosztów związanych z dotacją. Można by było rządku i dobrze, że ministerstwo poszło, mówiąc ko- rozłożyć to w czasie i być może, a nawet na pewno, lokwialnie, po rozum do głowy. Panie ministrze, skutki dla budżetu byłyby łagodniejsze. Kiedy ten pro- mam pytanie. Czy nie można było zrobić tego wcze- gram zostanie zrealizowany i jak długo on potrwa? śniej? Przecież państwo wiedzieli, że te problemy (Dzwonek) Jakie środki z budżetu państwa mają być pojawiają się od wielu miesięcy, wiedzieliście, że w czerw- przeznaczone na realizację wspomnianych dopłat? Żeby cu nastąpi załamanie i m.in. spółdzielnie, które zanie okazało się, panie ministrze, że o godz. 0.05 nabór wniosków jest już zamknięty, bo pula się skończyła. inwestowały miliony, setki milionów złotych, zostaną Chciałbym też zapytać, dlaczego to właśnie spo- wysunięte poza nawias, pozbawione (Dzwonek) moż- łeczeństwo zapłaci więcej za prąd w wyniku zrujno- liwości odzyskania tych środków. wania przez rząd Prawa i Sprawiedliwości sektora I drugie pytanie, panie ministrze. Ceny energii energetyki odnawialnej. Dziękuję bardzo. miały być niższe, ale Polacy dostają wyższe rachunki za prąd. Co się stało? Dziękuję. Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Gonciarz, Pra- Dziękuję bardzo. wo i Sprawiedliwość. I ostatnie pytanie zadaje pan poseł Antoni Męży- dło, Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. Poseł Jarosław Gonciarz:

Pani Marszałek! Panie Ministrze! Celem ustawy Poseł Antoni Mężydło: jest z pewnością również ograniczenie ryzyka wyprowadzania przez firmy z branż energochłonnych Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! produkcji za granicę – dla branż tego typu koszty Tą ustawą zniszczyliście rynek energii – o tym mówią energii stanowią czasem 40% wszystkich kosztów wszyscy eksperci – i niczego nie załatwiliście, bo, jak działalności – oraz utrzymanie konkurencyjnej po- pan tutaj słyszał, ceny energii dla samorządów rosną, zycji tych firm. będą rosły dla małych i średnich przedsiębiorstw. Ba, Mam pytanie: W jakich krajach w Europie funk- jest jeszcze gorzej, będą bankrutowały już i przedsię- cjonują systemy rekompensat dla branż energochłon- biorstwa energetyczne, a szczególnie firmy dystrybu- nych? Podobno stosuje je większość państw w Euro- cyjne. To są po prostu fakty, o tym mówią ekspertyzy. pie. Czy ministerstwo posiada przybliżone dane do- A po za tym co będzie w przyszłym roku? Czy dalej tyczące liczby zakładów, które posiadają certyfiko- będziecie tę cenę stabilizowali dla odbiorców indywi- wany system zarządzania energią, oraz tych, które dualnych? A w następnym roku, w 2021 r., kiedy go nie posiadają? Dziękuję. wchodzi w życie ustawa o rynku mocy? Według wy- liczeń to będzie kosztowało kolejnych 40–50 zł za Wicemarszałek 1 MWh. To jest naprawdę kunszt, jak wykonaliście Małgorzata Kidawa-Błońska: tę ustawę o rynku mocy, bo rynek mocy powinien być rozwiązaniem rynkowym i on powinien obniżać cenę Dziękuję bardzo, panie pośle. energii jako dobry mechanizm, a wy zrobiliście zu- Pan poseł Mirosław Suchoń, klub Nowoczesna. pełnie inny zabieg z rynkiem mocy (Dzwonek), ratu- jąc stare, zużyte elektrownie węglowe. I co jest, panie ministrze, z pana słowem, bo pan przed Świętami Poseł Mirosław Suchoń: Wielkanocnymi powiedział, że do końca kwietnia bę- dzie aukcja zrobiona, a nie ma nawet ustawy o OZE? Bardzo dziękuję. Kiedy będzie ustawa o OZE i kiedy będzie aukcja, Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! jeżeli chodzi o odnawialne źródła energii? Dziękuję podczas dyskusji dotyczącej tego projektu ustawy bardzo. (Oklaski) 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych 85

Wicemarszałek pierwszy punkt, że sumarycznie za 2019 r. odbiorcy Małgorzata Kidawa-Błońska: nie zapłacą więcej, niż płacili 30 czerwca 2018 r. Ta ustawa… Dziękuję bardzo. (Poseł Zbigniew Ajchler: Faktury...) Bardzo proszę o odpowiedź na te wszystkie pytania …daje wymagalne gwarancje. Jeżeli Skarb Pań- ministra energii pana Krzysztofa Tchórzewskiego. stwa nie wypłaci tych pieniędzy, to znaczy… (Poseł Zbigniew Ajchler: Brawo, panie pośle, to (Poseł Zbigniew Ajchler: Panie ministrze...) bardzo konkretne pytanie. Panie ministrze, chcę …że powstają wymagalne środki. Wymagalność usłyszeć odpowiedź na pytanie, ile będę płacił za jest tu wyraźnie zapisana. To jest prawnie wymagal- prąd.) ne. A więc jak można to, co w prawie jest zapisane, kwestionować? Jesteście tyle lat parlamentarzystami, ministrami itd. W ustawie zmieniamy różne spo- Minister Energii soby dojścia do tego, ale nie zmieniamy zapisu, który Krzysztof Tchórzewski: jest na początku ustawy, że w 2019 r. ceny prądu nie będą wyższe niż były 30 czerwca 2018 r. Ten zapis do Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Na początek dzisiaj był nienaruszalny. chciałbym przypomnieć, że rzeczywiście realizujemy Jeśli mówimy, co dalej w tej ustawie, nad którą to, co zapowiedzieliśmy, bo premier zapowiedział… właśnie pracujemy, wiadomo już, że do końca czerw- (Głos z sali: To prawda.) ca te rzeczy będą nienaruszalne. Teraz patrzymy (Głos z sali: Toćka w toćkę.) dalej, jak to rozwiązać w II półroczu. Myślę, że na (Głos z sali: Podwyżki.) przełomie sierpnia i września rozpoczną się wypłaty …w roku 2018 w grudniu, przed świętami, że ceny za I półrocze, które będą w pełni wyrównywały to prądu w Polsce w 2018 r. nie wzrosną. wszystko, co jest nadpłacone w stosunku do 30 czerw- (Głos z sali: W 2019 r.) ca 2018 r. Jeżeli tak się złożyło, że ktoś zmienił od- W grudniu 2018 r. zapowiedział, że w 2019 r. nie biorcę, mimo gwarancji ustawowych, ogłosił przetarg wzrosną. I ten program realizujemy. Otóż chciałbym i nie pilnował tego, że ma być taka cena, mimo przypomnieć, że w pierwszej części ustawy, bo tutaj wszystko dostanie z tego tytułu odpowiednie wyrów- padały pytania o to, jak to wygląda, wyraźnie się nanie z funduszu różnicy cen. Te pieniądze będą wy- zaznacza, że 50% kosztów podwyżki, ewentualnych płacone. Uspokajam wszystkich, to wszystko jest. możliwych wzrostów cen prądu rekompensuje obniż- Państwo próbujecie podważyć proste zasady, które są ka akcyzy i opłaty przejściowej. To jest rocznie około zapisane w prosty sposób. Stale podważacie te zasa- 4 mld zł, jak podkreślałem to na posiedzeniu komisji, dy, jakbyście marzyli o tym, żeby Polakom było go- które kompensują 50% kosztów możliwych podwy- rzej. Chcę zagwarantować, że za 2019 r. Polacy, firmy żek cen prądu na stałe. Panowie posłowie, te rozwią- dostaną rekompensatę dotyczącą cen energii. zania weszły na stałe, a więc one będą obowiązy- (Poseł Jakub Rutnicki: A samorząd?) wały w roku 2020, jeżeli o tym mówimy. Natomiast drugą część kosztów wzrostu cen energii w 2019 r. W ten sposób polskie firmy, samorządy, obywa- pokrywają środki uzyskane z niewykorzystanych tele, wszyscy odbiorcy energii zaoszczędzą ponad praw do emisji, które już wygasły. Na mój wniosek 8 mld zł. To źle, że zaoszczędzą ponad 8 mld zł komisja zgodziła się, żeby one wróciły na rynek. w ciągu roku? Jesteście niezadowoleni z tego powo- Z tego tytułu posiadamy środki – to jest ponad 5 mld du, że Polacy, polskie firmy, samorządy zaoszczędzą zł – z których zgodnie z przepisami 20%, a więc 1 mld 8 mld zł? (Oklaski) zł, musimy skierować na cele ekologiczne. A więc tu- (Głos z sali: Co zaoszczędzą?) taj stwarzamy fundusz zielonych inwestycji, dodat- (Głos z sali: Ale kiedy?) kowo jeszcze, poza tymi sprawami, które tutaj są W 2019 r. zaoszczędzą 8 mld zł. A wy krzyczycie: ujęte, czyli poza zatrzymaniem wzrostu cen prądu. Dlaczego tak długo się nad tym męczycie? Tego, by I, szanowni państwo, dziwię się, że swoje pytania zaoszczędzili 8 mld zł, nie da się zrobić na pstryknię- i swój kierunek dyskusji przedstawiacie w taki spo- cie palcem. sób, z którego jednoznacznie wynika, że wam strasz- (Poseł Zbigniew Ajchler: Panie ministrze, chyba nie szkoda, że w Polsce prąd nie drożeje. Strasznie widzę, jakie mam faktury.) jesteście niezadowoleni… Słuchajcie, Polacy, moi, że tak powiem, konwer- (Głos z sali: Co?) sarze, którzy dyskutujecie o tym, co w tej chwili ro- …sfrustrowani, że ten prąd nie drożeje. (Oklaski) bimy w ministerstwie, co Wysoka Izba wspólnie robi, (Poseł Jakub Rutnicki: Ale to jest kłamstwo.) wszyscy razem pracujemy w tej chwili. Ja pracuję Dane pokazują wyraźnie, że mimo że jeszcze cały jako poseł i jako minister. czas nad tym procedujemy, cały czas przygotowujemy (Głos z sali: Cieszą się, że jest miejsce.) rozwiązania, żeby to zabezpieczyć w tym roku, już Razem pracujemy, żeby Polakom nie zabrać tych 90% odbiorców końcowych nie płaci wyższej ceny za 8 mld zł, żeby polskim firmom, samorządom i obywa- energię, niż płaciło w 2018 r. I jest tu gwarancja wy- telom zostawić w kieszeni 8 mld zł. raźnie w ustawie zapisana, bo nienaruszalny jest ten (Głos z sali: A kto chce im zabrać?) 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, 86 ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych

Minister Energii Krzysztof Tchórzewski w przedziale od 1 do 3%. I teraz popatrzmy, co ta średnia 2% powoduje, ile potrzeba pieniędzy, żeby to Cały czas mówimy o kwocie 8 mld zł. Cały czas się wyrównać. Okazuje się, że w przypadku większości zachowujecie w ten sposób, jakbyście chcieli to zabrać naszych przedsiębiorstw wystarczy de minimis, żeby polskim firmom, zabrać to Polakom, nie zostawić im, zrekompensować wzrost cen energii, że tutaj się broń Boże. Co się stało, że oni jeszcze popychają to zmieszczą. Podaliśmy wyraźnie w trakcie prac komi- do przodu. Co się stało, że mogą być te pieniądze. sji, że rzeczywiście jest 16 przedsiębiorstw w Polsce, Słuchajcie państwo, słuchajcie Polacy, dlaczego tak które wykorzystały pomoc de minimis na inne cele się zachowujecie zamiast pomóc, zamiast jeszcze pod- i nie będą mogły z tego skorzystać. Ale oni dostali powiedzieć, tylko z taką straszliwą niechęcią… z tego tytułu odpowiednie środki, także finansowe, (Poseł Jakub Rutnicki: Samorządy. Pół roku i nic.) a więc sobie poradzą. 16 przedsiębiorstw – jeszcze raz Nieprawda, że nic. Pokażcie Polaka, chyba że podkreślam. zmienił dostawcę, któremu zdrożała energia elek- A więc patrząc z takiego punktu widzenia, chciał- tryczna. W przypadku 15 mln gospodarstw domo- bym wyraźnie podkreślić, że zarzut powtarzany dzi- wych energia elektryczna nie zdrożała i nie zdrożeje. siaj kilkanaście razy, że o czymkolwiek skłamali- (Poseł Zbigniew Ajchler: Panie ministrze, zapra- śmy… Chcę sprostować, że myśmy nie skłamali. szam. Pokażę faktury, jakie mam.) Dlatego też Polacy mogą się czuć bezpiecznie. Polacy (Głos z sali: W 2019 r. nie zdrożeje?) mogą być pewni, że cena energii elektrycznej pozo- W 2019 r. energia elektryczna nie zdrożeje. To stanie do końca tego roku w takiej wysokości, jak obiecaliśmy w grudniu 2018 r. i to realizujemy. Po- jest, i że te 50% już na następny rok jest załatwione. siadamy na to odpowiednie środki. Na 2020 r. już jest kwota 4 mld zł załatwiona w ak- (Głos z sali: Ale już zdrożała.) cyzie i opłacie przejściowej, jeśli chodzi o zrekompen- (Głos z sali: A w 2020 r.?) sowanie wzrostu cen energii. To już jest zapewnione, Wracam do pytań. Wszystkie pytania kręcą się bo to jest na stałe – decyzje zapadły. I jeszcze na ten wokół tego, że my kłamiemy. Nie, robimy wszystko. czas… Mamy sporo czasu, żeby znów pomyśleć, jak Jeździliśmy kilkanaście razy, moi współpracownicy sobie z tym problemem poradzić. A z różnymi poważ- jeździli, rozmawialiśmy w Komisji Europejskiej, jak nymi problemami, jak widzicie, radzimy sobie, żeby to zrobić, jak dostosować prawo, żeby to wszystko nam wyszło. Cały czas jest dyskusja na ten temat. społeczeństwu żyło się lepiej, i to radzimy sobie cał- Wszyscy się staramy, żeby to wyszło. Powoli nam to kiem skutecznie. Dlatego cieszę się, że w tej branży, wychodzi. Rzeczywiście w tej chwili mamy taką sy- którą nadzoruję, także możemy sobie poradzić mimo tuację, bo to w wielu pytaniach się powtarzało… trudnych uwarunkowań zewnętrznych. Dziękuję (Poseł Zbigniew Ajchler: Do okulisty.) bardzo. (Oklaski) …że w I i II półroczu energia nie zdrożała i nie zdrożeje w przypadku obywateli, tych 15 mln Pola- ków, polskich rodzin, gospodarstw domowych. Wicemarszałek (Głos z sali: Wybory, wybory.) Małgorzata Kidawa-Błońska: Proszę bardzo, one są co 4 lata. Kto państwu bro- nił, żeby tak się zachowywać? Zamykam dyskusję. Nie zdrożeje energia w przypadku samorządów. W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie pro- (Poseł Jakub Rutnicki: Ale już zdrożała.) jektu ustawy w całości. Nie zdrożeje, dostaną wyrównanie z funduszu Proponuję, aby Sejm nie odsyłał tego projektu różnicy cen. Jeżeli ktoś był na tyle gorliwy, że chciał ustawy ponownie do komisji. od razu płacić więcej, to płaci więcej. Jeżeli koniecz- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że nie zmieniał odbiorcę, to tak ma. Jeżeli nie zmieniłby, Sejm propozycję przyjął. to miałby taką cenę zgodnie z obowiązującym już Sprzeciwu nie słyszę. prawem. Energia nie zdrożeje w przypadku szpitali, Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- mikroprzedsiębiorców, których jest w Polsce prawie my w bloku głosowań. 2 mln, małych przedsiębiorców, których jest w Polsce Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. prawie 60 tys. W przypadku średnich i dużych spo- porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- wodowaliśmy to, że dostaną pełne wyrównanie za wego projektu ustawy o zmianie ustawy o syste- I półrocze, a de minimis wystarczy im na II półrocze, mie handlu uprawnieniami do emisji gazów cie- bo też jest łatwo policzone. Eurostat podał, jeżeli cho- plarnianych oraz niektórych innych ustaw (druk dzi o koszt energii elektrycznej w Unii Europejskiej nr 3471). na koniec stycznia 2019 r., że średni udział kosztów Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie energii elektrycznej w kosztach ogółem w przypadku Środowiska pana Michała Kurtykę o przedstawienie przedsiębiorstw w Unii Europejskiej kształtował się uzasadnienia projektu. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych 87

Sekretarz Stanu Polegają one w szczególności na możliwości bilanso- w Ministerstwie Środowiska wania wydanych uprawnień do emisji kosztami in- Michał Kurtyka: nych zdań inwestycyjnych, w przypadku gdyby inwestor zaprzestał realizacji jakiegoś zadania lub nie Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imie- osiągnął zatwierdzonych wskaźników zgodności, niu rządu Rzeczypospolitej Polskiej mam dzisiaj czyli parametrów służących wykazaniu, iż nastąpiła przyjemność przedstawić projekt ustawy o zmianie redukcja emisji. ustawy o handlu uprawnieniami do emisji gazów cie- W przypadku złożenia wniosku o zbilansowanie plarnianych oraz niektórych innych ustaw. wartości wydanych uprawnień do emisji zdecydowa- Opracowanie i przedłożenie projektu ustawy, któ- no się na zawieszenie postępowania w sprawie zwro- rą będziemy się dzisiaj zajmować, wynika z koniecz- tu uprawnień do emisji. Po wyrażeniu zgody przez ności wdrożenia do polskiego porządku prawnego ministra właściwego do spraw środowiska postępo- przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady wanie to będzie umorzone jako bezprzedmiotowe, co z 14 grudnia 2016 r. w sprawie redukcji krajowych pozwoli podmiotom objętym system ETS na zacho- emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosfe- wanie otrzymanej pomocy publicznej w postaci war- rycznych. Mówimy tutaj o tzw. dyrektywie NEC. tości wydanych uprawnień do emisji. Dyrektywa NEC ustanowiła zobowiązania państw Projekt wprowadza nowe zasady ustalania przy- członkowskich w zakresie redukcji emisji antropoge- działów uprawnień do emisji w okresie rozliczenio- nicznych zanieczyszczeń do atmosfery następujących wym rozpoczynającym się w 2021 r. Wprowadzone związków: dwutlenku siarki, tlenków azotu, niemeta- zmiany polegające głównie na ustaleniu nowych nowych lotnych związków organicznych, amoniaku wymagań proceduralnych związanych z przydzia- i pyłu drobnego, czyli PM 2,5, a także zawiera wymóg łem uprawnień do emisji mają na celu wykonanie sporządzania, przyjmowania i wdrażania krajowych przepisów rozporządzenia delegowanego Komisji planów ograniczania zanieczyszczania powietrza, jak (UE) 2019/331. również monitorowania i raportowania informacji Jednym z wymagań wprowadzonych przedmioto- o emisji zanieczyszczeń do powietrza. wym rozporządzeniem jest obowiązek sporządzania Projektowane zmiany mają na celu umożliwienie przez prowadzących instalacje tzw. planów metodyki przeprowadzenia procesu zbierania danych od przed- monitorowania, które mają zapewnić przekazanie siębiorstw przemysłowych i energetycznych, które są przez prowadzących instalacje szczegółowych i wy- objęte systemem handlu uprawnieniami do emisji sokiej jakości informacji i danych dotyczących cha- gazów cieplarnianych, czyli tzw. systemem ETS, przy rakterystyki instalacji i jej podinstalacji, procesów czym odbywa się to na potrzeby określania przydzia- produkcji, które będą gromadzone w oparciu o szcze- łów uprawnień do emisji w kolejnym okresie rozlicze- gółowy opis metodyki monitorowania i źródeł danych niowym i to będzie się odbywało na nowych zasa- oraz będą odzwierciedlały rzeczywiste informacje na dach zgodnie z tymi, które wprowadzono dyrektywą temat eksploatacji instalacji i zachodzących w niej z 14 marca 2018 r. procesów. Plany metodyki monitorowania będą za- Do 30 września br. Polska przekaże Komisji Eu- twierdzane przez organy właściwe do wydania ze- ropejskiej wykaz instalacji wraz z potrzebnymi da- zwolenia na emisję gazów cieplarnianych po uprzed- nymi w celu ustalenia przydziału uprawnień do emi- nim uzyskaniu opinii Krajowego Ośrodka Bilanso- sji na okres rozliczeniowy rozpoczynający się w 2021 r. wania i Zarządzania Emisjami czyli KOBiZE. Przewidziano także rozwiązania, których celem jest Ponadto uproszczono procedury rozpatrywania dostosowanie polskich przepisów dotyczących syste- wniosków o przydział uprawnień do emisji z rezerwy mu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplar- w celu ograniczenia obciążeń administracyjnych po nianych do zmieniających się warunków społeczno- stronie prowadzącego instalacje oraz ze względu na gospodarczych. Jak państwo wiecie, poprzednia no- skrócenie czasu trwania postępowania. wela tej ustawy, tej dyrektywy miała miejsce 4 lata Ustawodawca przewidział procedurę, w której temu. Po 4 latach sporo rzeczy się zmieniło, w związ- KOBiZE będzie kontaktował się bezpośrednio z pro- ku z tym konieczne są zmiany, dzięki którym ustawa wadzącym instalacje w celu wyeliminowania uchy- będzie bardziej odpowiadała realiom gospodarczym, bień i błędów stwierdzonych we wnioskach, niemniej administracyjnym i prawnym. jednak to minister właściwy do spraw środowiska Pokrótce pozwolę sobie przedstawić Wysokiej będzie otrzymywał na każdym etapie informację Izbie najważniejsze postulaty ustawy, o której dzisiaj o uchybieniach stwierdzonych we wniosku i o zakre- rozmawiamy. Po pierwsze, projekt wprowadza szereg sie niezbędnych uzupełnień i zmian. przepisów zmierzających w kierunku zapewnienia Projekt ustawy nakłada na KOBiZE dodatkowe inwestorom większej swobody przy podejmowaniu zadanie polegające na opracowaniu okresowych pro- decyzji strategicznych. Projektowane zmiany dotyczą gnoz zmian aktywności dla poszczególnych sekto- rozliczania kosztów inwestycyjnych poszczególnych rów gospodarki, a właściwy rzeczowo minister bę- zadań ujętych w krajowym planie inwestycyjnym. dzie ustalał założenia dla takiej prognozy dla dane- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 88 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska wane będą najlepsze praktyki dotyczące zarządzania Michał Kurtyka: azotem, sposobów używania, przechowywania nawo- zów oraz zasad związanych z chowem zwierząt, któ- go sektora oraz przekaże KOBiZE stosowne infor- re pozwalają ograniczyć emisję amoniaku. macje i dane. Dyrektywa NEC wprowadziła również obowiązek W zakresie transpozycji dyrektywy NEC należy prowadzenia monitoringu wpływu zanieczyszczeń zauważyć, że zobowiązania Polski w zakresie reduk- powietrza na ekosystemy i przygotowania raportów cji emisji odnoszą się do dwóch okresów, które obej- dla Komisji Europejskiej oraz Europejskiej Agencji mują lata 2020–2029 i od 2030 r. Zobowiązania te Środowiska w tym zakresie. Wobec czego zapropono- zostały określone odpowiednio dla obu wskazanych waliśmy wprowadzenie odpowiednich zmian do usta- wyżej okresów, m.in. dla SO2 – o 59 i 70%, dla NOX wy o inspekcji ochrony środowiska. – o 30 i 39% odpowiednio. Przewidujemy, że ustawa wejdzie w życie 14 dni Głównym narzędziem, które ma pomóc osiągnąć od dnia jej ogłoszenia. To jest ważna ustawa, ponie- wskazane redukcje emisji pięciu zanieczyszczeń, jest waż jej uchwalenie ustabilizuje sytuację prawną „Krajowy program ograniczania zanieczyszczenia przedsiębiorców objętych systemem handlu i stworzy powietrza”, dla którego sporządzania wprowadzona podstawy prawne do realizacji zadań wynikających jest podstawa właśnie w projekcie przedstawionym z ustawy w czwartym, kolejnym okresie rozliczenio- wysokiej komisji. Proponuje się, aby krajowy pro- wym. Natomiast transpozycja dyrektywy NEC po- gram był przyjęty przez Radę Ministrów w formie zwoli w znaczący sposób poprawić jakość powietrza uchwały na wniosek ministra właściwego do spraw w Polsce. środowiska. Krajowy program ma być aktualizowany W związku z tym zwracam się, Wysoka Izbo, co najmniej raz na 4 lata albo w ciągu 18 miesięcy od z uprzejmą prośbą o rozpatrzenie przedmiotowego pro- przekazania najnowszego krajowego bilansu emisji jektu ustawy. Bardzo dziękuję. (Oklaski) lub prognoz emisji, jeżeli zgodnie z przekazanymi danymi krajowe zobowiązania w zakresie redukcji emisji nie są spełnione lub istnieje ryzyko ich nie- Wicemarszałek spełnienia. Małgorzata Kidawa-Błońska: W projekcie ustawy wskazano również prawidło- wą ścieżkę redukcji emisji, która jest wyznaczona Dziękuję bardzo. jako liniowe zmniejszanie wielkości emisji pięciu sub- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- stancji od 2020 r. do 2030 r. W przypadku gdy przy- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- jęty w krajowym programie poziom redukcji emisji czeń w imieniu klubów i kół. substancji nie zostanie osiągnięty lub zajdzie ryzyko, Otwieram dyskusję. że nie zostanie osiągnięty, minister środowiska ma Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Czesław poinformować właściwych ministrów o istnieniu ta- Sobierajski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawie- kiego ryzyka, a właściwi ministrowie będą wtedy dliwość. zobowiązani do opracowania propozycji dodatkowych działań i środków. W celu prawidłowego monitorowania wprowadzania działań wskazanych w krajowym Poseł Czesław Sobierajski: programie właściwi ministrowie będą zobowiązani sporządzać i przekazywać ministrowi środowiska Dziękuję. informacje dotyczące stosowanych działań i środków Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt ujętych w krajowym programie, przy czym zakłada- w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawić my, że informacje te powinny być przedkładane do stanowisko odnośnie do projektu ustawy o zmianie 31 stycznia każdego roku, rozpoczynając od 2020 r. ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji Bardzo istotnym aspektem w regulowanej tema- gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw, tyce jest rolnictwo, które w dużym stopniu odpowia- druk sejmowy nr 3471. da za emisję amoniaku do atmosfery. Warto tutaj Jednym z głównych elementów projektu ustawy pamiętać, że ok. 94% emisji amoniaku pochodzi wła- jest transpozycja dyrektywy Parlamentu Europej- śnie z działalności rolniczej. W celu zmniejszenia skiego i Rady z dnia 14 grudnia 2016 r. – minister tych emisji wprowadzone są nowe obowiązki i sank- mówił o niej szczegółowo – w sprawie redukcji krajo- cje za ich nieprzestrzeganie w ustawie o nawozach wych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń at- i nawożeniu. A zatem również w ustawie tej wprowa- mosferycznych, w której zostały określone zobowią- dzono zakaz stosowania nawozów amonowo-węgla- zania dla Polski w zakresie redukcji emisji. Odnoszą nowych. się one do okresów, które obejmują lata od 2020 r. Wprowadza się również delegację ustawową dla i od 2030. Pan minister o tym wspomniał i to pogłę- ministra właściwego do spraw rolnictwa do opraco- bił, powiedział, o co dokładnie chodzi. wania kodeksu dobrej praktyki rolniczej w zakresie W projekcie ustawy wprowadzono przepisy, które ograniczania emisji amoniaku. W kodeksie wskazy- mają pomóc Polsce w osiągnięciu wskazanych w dy- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych 89

Poseł Czesław Sobierajski Poseł Grzegorz Lipiec: rektywie poziomów redukcji emisji pięciu zanieczysz- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Pań- czeń, a przez to pozwolić na znaczącą poprawę jako- stwo! Rzeczywiście pogoda, temperatura na zewnątrz ści powietrza oraz ograniczenie wpływu zanieczysz- naszego budynku wskazuje, że powinniśmy rozma- czeń powietrza na zdrowie mieszkańców. wiać dzisiaj zwłaszcza na temat emisji gazów cieplar- Drugim celem projektu ustawy jest wdrożenie nianych. To oczywiście tytułem jakiegoś drobnego w części dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady żartu, natomiast co do ogólnych zasad tej ustawy to z dnia 14 marca 2018 r. Transpozycja dyrektywy generalnie klub Platformy Obywatelskiej – Koalicji w zakresie, który przewiduje ustawa, ma na celu za- Obywatelskiej zawsze popiera wszystkie rozwiąza- bezpieczenie najpilniejszych potrzeb regulacyjnych nia, które służą poprawie jakości powietrza. Zawsze w związku z koniecznością przeprowadzenia procesu będziemy też popierać implementację dyrektyw unij- zbierania danych na potrzeby określenia przedziału nych do prawa krajowego, ponieważ tam też jesteśmy uprawnień do emisji w kolejnym okresie rozliczenio- reprezentowani. wym, 2021–2030, na nowych zasadach wprowadzo- Tak tytułem informacji: w ciągu ostatnich 20 lat nych dyrektywą 2018/410. poczyniono w Unii Europejskiej bardzo duże postępy Projekt wprowadza zmiany dotyczące rozliczania w dziedzinie ograniczenia emisji antropogenicznych kosztów inwestycyjnych poszczególnych zadań uję- do powietrza i poprawy jakości powietrza. Przypo- tych w krajowym planie inwestycyjnym. Korzystną mnę, że w latach 1990–2010, to taki dłuższy okres, zmianą będzie możliwość bilansowania wydanych emisja dwutlenku siarki została zmniejszona aż uprawnień do emisji kosztami innych zadań inwesty- o 82%, a mówimy tutaj o tym, jak to będzie miało się cyjnych w przypadku zaprzestania realizacji jakiegoś zmieniać w naszym kraju. zadania lub nieosiągnięcia zatwierdzonych wskaźni- Pan minister mówił tutaj o zobowiązaniach Pol- ków zgodności przez inwestora. Wprowadzono uła- ski w zakresie redukcji emisji. To się odnosi do dwóch twienia dla przedsiębiorców związane ze składaniem okresów, obejmujących lata 2020–2029 i od 2030 r. wyjaśnień oraz poprawianiem wniosku o przydział Te zobowiązania redukcyjne ustalone są przez odnie- uprawnień do emisji z rezerwy uprawnień. Dodatko- sienie się do emisji z roku 2005. I tak Polska zobo- wo dostosowano do realiów przewidziany dla KOBi- wiązała się, że jeśli chodzi o dwutlenek siarki, w tym ZE termin na wydanie opinii o kompletności danych okresie zmniejszy się to o 59% i później o 70%, tlenek zawartych we wniosku i poprawności przeprowadzo- azotu – o 30% i 39%, niemetanowe lotne związki or- nych obliczeń. Zaproponowano zmiany w systemie ganiczne – o 25%, amoniak – na razie tylko o 1%, opłat środowiskowych: wysokość opłaty za przydzie- a dopiero później o 17%, i wreszcie to, co nas, przy- lone uprawnienia do emisji nadal będzie zależeć od najmniej w Krakowie, z którego pochodzę, bardzo liczby danych uprawnień do emisji, natomiast stawkę niepokoi, czyli pył PM2,5 – o 16% w pierwszym okre- jednostkowej opłaty będzie należało przyjąć za rok, sie i później 58%. w którym uprawnienia zostały wydane, a nie za rok, Jest wiele ważkich zapisów, o których na pewno na który zostały przydzielone. To ważne. będziemy mówić podczas posiedzenia komisji. Bardzo Projekt przewiduje także więcej obowiązków dla ważny jest np. ten zapis, że w przypadku gdy przyję- KOBiZE w związku ze wzrostem znaczenia unijnej ty w „Krajowym programie ograniczania zanieczyszczenia powietrza” poziom redukcji emisji nie zostanie polityki klimatycznej i polityki ochrony powietrza. osiągnięty lub zajdzie ryzyko, że nie będzie to możli- Jego nowym zadaniem będzie m.in. monitorowanie we do realizacji, minister środowiska wskaże kon- zadań w obszarze polityki ochrony powietrza, o któ- kretnym ministrom, gdzie ten poziom może być prze- rej pan minister wspomniał szerzej, a także przygo- kroczony, w jakich obszarach sektorowych jest ryzy- towywanie analiz, przeglądów i ocen jej funkcjono- ko niedotrzymania tego, i wtedy ci ministrowie będą wania. Dzięki tym rozwiązaniom resort środowiska zobowiązani do opracowania propozycji dodatkowych otrzyma wsparcie przy realizowaniu wielu przedsię- działań i środków. To jest bardzo ważny element tej wzięć na rzecz ochrony powietrza. ustawy, mówiący o systemie monitorowania, ponie- Reasumując, ta ustawa ma wdrożyć dyrektywę, waż ważną częścią zobowiązań państw członkow- a jednocześnie nam zapewnić życie w lepszym powie- skich wynikających z dyrektywy są obowiązki spra- trzu, a przedsiębiorcom – lżejsze funkcjonowanie, wozdawcze dotyczące przekazywania Komisji Euro- mniej obciążeń. Dziękuję bardzo. (Oklaski) pejskiej i Europejskiej Agencji Środowiska krajowych bilansów i prognoz emisji w układzie prze- strzennym danego kraju. Wicemarszałek Tak że rzeczywiście ta ustawa usuwa pewne wąt- Małgorzata Kidawa-Błońska: pliwości interpretacyjne, dostosowuje różne terminy przewidziane wyżej wymienioną ustawą do obecnych Dziękuję bardzo, panie pośle. realiów naszego kraju. Ważnym elementem jest po- Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Lipiec, Plat- wołanie… Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emi- forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. sjami dotychczas przekazywał Narodowemu Fundu- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 90 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych

Poseł Grzegorz Lipiec czeń antropogenicznych, czyli związanych z działal- nością człowieka, takich jak dwutlenek siarki, tlenki szowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej in- azotu, niemetanowe lotne związki organiczne, amo- formacje o otwartych rachunkach w terminie 30 dni niak i pył drobny. Wiąże się to oczywiście z wysokimi od dokonania czynności. Tu jest taka fajna zmiana, kosztami, ale projektodawca nie przedstawia żad- że teraz projektowana zmiana informacji będzie nych, nawet szacunkowych, proszę państwa, kwot przekazywana zbiorczo do 15 lutego każdego roku. ani źródeł finansowania. Wiemy, że mamy 30 września 2019 r. przekazać wy- Od tego, co się dzieje w sprawie systemu handlu kaz do Komisji Europejskiej, dlatego musimy wcze- emisjami, w kilkunastoletnim okresie będzie zależeć śniej wprowadzić wszystkie podstawy do zbierania wysokość rachunków za prąd. To będzie dotyczyło i przekazywania danych w tym zakresie. każdego z nas płacących za prąd. Europejski system Bardzo dobrym projektem jest też ta pewna no- handlu uprawnieniami do emisji został stworzony wość, która zostaje wprowadzona, czyli obowiązek tak, aby cena ich jednostki, odpowiadająca wypusz- opracowywania i przedkładania przez prowadzących czeniu 1 t CO do atmosfery, wzrastała, a państwom te instalacje do zatwierdzania przez właściwy organ 2 opłacało się stymulowanie produkcji czystej energii. planów metodyki monitorowania. Dotychczas tego Darmowych praw do emisji CO ma być w nadcho- nie było, i myślę, że to jest krok w dobrą stronę. 2 Mamy nadzieję, że skrócony zostanie czas zała- dzącej perspektywie coraz mniej, co będzie skutko- twiania wszystkich wniosków proceduralnych, gdzie wało wyższą ceną. W efekcie gospodarka węglowa bezpośrednio krajowy ośrodek będzie mógł bilanso- będzie mniej opłacalna dla Polski. wanie i zarządzanie misjami… będzie bezpośrednio System handlu prawami do emisji CO2 powstał kontaktował się z prowadzącym te instalacje, aby w celu ochrony środowiska i redukcji gazów cieplar- skrócić okres oczekiwania. (Dzwonek) nianych. W Polsce ok. 60% emisji CO2 generuje ener- Mógłbym tu jeszcze wiele mówić o poszczególnych getyka. Odejście od węgla w tej sytuacji powinno być zapisach tej ustawy, ale generalnie nad tą ustawą nieuchronne, o czym rząd PiS nie mówi w obawie będziemy pracować, będziemy ją popierać. Na pewno przed utratą wyborców. Tymczasem trzymanie się jest możliwość, że będziemy składać poprawki do nie- węgla w energetyce jest nie tylko szkodliwe dla śro- których szczegółowych zapisów w tym obszarze. dowiska, ale hamuje też rozwój technologii i konku- W związku z tym czekamy spokojnie na prace nad rencyjności w dłuższej perspektywie. tym projektem w komisji. Dziękuję bardzo. Projekt przewiduje na razie częściową adaptację ostatniej nowelizacji dyrektywy ETS z marca 2018 r., ale nie w zakresie odnoszącym się do mechanizmów Wicemarszałek derogacyjnych dotyczących sektora energetycznego. Małgorzata Kidawa-Błońska: Polski rząd powinien mieć na uwadze, że dyrektywa 2018/410 wprowadza fundusz innowacyjny i fundusz Dziękuję bardzo. modernizacyjny, przy czym z tego ostatniego nie Bardzo proszę, pani poseł Ewa Lieder, klub No- udziela się wsparcia obiektom wytwarzającym ener- woczesna. gię przy wykorzystaniu stałych paliw kopalnianych, w szczególności węgla. W 2017 r. polski rząd zaskarżył dyrektywę NEC, Poseł Ewa Lieder: twierdząc, że obciążenia związane z redukcją emisji amoniaku uderzą w polskich rolników. Tymczasem Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo w załączniku III dyrektywy uwzględniono zapobie- Ministrowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Posel- skiego Nowoczesna mam przyjemność przedstawić ganie skutkom dla małych gospodarstw poprzez opinię na temat druku nr 3471, czyli projektu ustawy wprowadzenie środków służących ograniczeniu emi- o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami sji amoniaku oraz redukcji emisji. Mamy nadzieję, że do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych in- ta ewentualność, płynące z niej korzyści zostaną nych ustaw. w pełni wykorzystane po wprowadzeniu tej ustawy. Rząd PiS z wdrożeniem dyrektywy zwlekał wy- Będziemy głosować za przyjęciem projektu. Dzię- jątkowo długo. Głównym celem projektu jest imple- kuję bardzo. (Oklaski) mentacja aktualnych przepisów europejskich do polskiego prawa w zakresie handlu emisjami oraz wdro- żenia przepisów dyrektywy 2016/2284, co powinno Wicemarszałek nastąpić do 1 lipca 2018 r. Ponieważ polski rząd nic Małgorzata Kidawa-Błońska: w tym temacie nie zrobił, Komisja Europejska wy- stosowała formalne zarzuty. Dyrektywa NEC nakła- Dziękuję, pani poseł. da obowiązek przygotowania krajowego programu Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zadać ograniczania zanieczyszczenia powietrza i obowiązki pytanie? dotyczące redukcji emisji do atmosfery zanieczysz- Jeżeli nie, zamykam listę. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych 91

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska cydowanie zmieścimy się z okresem przechowywania w 3 miesiącach. Moim zdaniem nie ma ograniczenia Jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Gabriela emisji, jeśli wykorzystuje się większe kubatury bu- Lenartowicz, Platforma Obywatelska – Koalicja Oby- dowli, i zadaniem Polski powinno być wynegocjowa- watelska. nie z Unią Europejską tego zagadnienia. Proszę pana o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję. (Oklaski) Poseł Gabriela Lenartowicz: Wicemarszałek Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Małgorzata Kidawa-Błońska: Projekt oczywiście częściowo wdraża przepisy dyrektywy, która określa zakres i sposób funkcjonowania Dziękuję bardzo. systemu handlu uprawnieniami do emisji, ale wdra- Pani poseł Zofia Czernow, Platforma Obywatelska ża też do naszego porządku prawnego, jak już pan – Koalicja Obywatelska. minister wspomniał, dyrektywę NEC w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych zanieczyszczeń. Przypomnę, że Polska miała czas do 1 lipca Poseł Zofia Czernow: 2018 r., czyli już jesteśmy spóźnieni o rok, a we wrześniu ub.r. Komisja Europejska wystosowała for- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! malne zarzuty w związku z brakiem powiadomienia Chciałabym zapytać o sprawy finansowe. Proszę po- o środkach przyjętych w celu transpozycji. Pech chce, wiedzieć, jakie będą skutki finansowe wejścia w życie jak to zwykle bywa, że ta implementacja została po- tej ustawy. Jakie wpływy z tytułu sprzedaży upraw- łączona z implementacją dyrektywy w sprawie han- nień będą osiągane i jak one się mają do dotychczas dlu emisjami, i obawy budzi to, że w tej pospiesznej osiąganych wpływów rocznych? Jakie będą roczne transpozycji nie uwzględniono art. 6 ust. 5 dyrekty- wpływy na podstawie tej ustawy? Dziękuję bardzo. wy NEC dotyczącego obowiązku prawidłowego zasię- (Oklaski) gnięcia opinii społeczeństwa i właściwych organów w tej sprawie (Dzwonek), co może rzutować na po- prawność tej propozycji. Będziemy wnosić poprawki Wicemarszałek w tym zakresie. Dziękuję. (Oklaski) Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: I ostatnie pytanie. Pan poseł Mirosław Suchoń, klub Nowoczesna. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pan poseł Zbigniew Ajchler, Plat- forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. Poseł Mirosław Suchoń: Bardzo dziękuję. Poseł Zbigniew Ajchler: Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- soka Izbo! Ten temat był już poruszany, jednak trze- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Pano- ba zadać pytanie o ceny energii, bo wydaje się, że wie Posłowie! Jest oczywiste, że trzeba dbać o środo- Polska, idąc twardo w kierunku węgla, krótko mó- wisko zarówno dla nas, jak i dla następnych pokoleń, wiąc, przegapia szansę na modernizację całego swo- ale z głową. Zatem, panie ministrze, mam pytanie, jego systemu produkcji, wytwarzania energii. I pyta- czy zmuszanie producentów rolnych zajmujących się nie: W jaki sposób przyjęcie tych przepisów i trwanie produkcją zwierzęcą do zwiększenia kubatury bu- przy węglu, sprowadzanie coraz większych ilości dowli służących do przechowywania gnojowicy i wy- węgla z Rosji – niespotykanych wcześniej – będzie dłużenia okresu z 3 miesięcy do 6 miesięcy wiąże się wpływało na ceny energii? O ile więcej zapłacą kon- ze zmniejszeniem emisji amoniaku. Według mojej sumenci? Dziękuję bardzo. (Oklaski) oceny jest to zwiększenie kosztów związanych nie z efektywną produkcją, tylko tych, które w ogóle po- zwalają nam produkować. Uważam, że dalej posunię- Wicemarszałek tym rozwiązaniem byłoby zaniechanie jakiejkolwiek Małgorzata Kidawa-Błońska: produkcji zwierzęcej z wykorzystaniem słomy, obor- nika, związanej z emisją, a nie gnojowicy, która Dziękuję bardzo. w sposób naturalny wytwarza kożuch i nie pozwala Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie tego robić w samych rusztach i zbiornikach. Możemy Środowiska pana ministra Michała Kurtykę. siać kukurydzę, w przypadku której (Dzwonek) zde- Proszę bardzo. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 92 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych

Sekretarz Stanu wprowadzonych dla rolnictwa, to ja przypomnę, że w Ministerstwie Środowiska ten dokument konstruowany jest pod auspicjami mi- Michał Kurtyka: nistra środowiska, natomiast wkłady w zakresie po- szczególnych sektorów są przygotowywane przez Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo właściwych ministrów. W tym wypadku właściwym dziękuję za wystąpienia w imieniu klubów i za zada- ministrem jest minister rolnictwa, który zapropono- ne pytania. To jest taka problematyka, w przypadku wał zresztą, by to działanie, o którym był łaskaw pan której, myślę, wszyscy zgadzamy się co do tego, że mówić, miało miejsce w perspektywie nie 4, ale 12 go- powietrze należy chronić, iż pacta sunt servanda i że dzin. Mamy tam dłuższy okres i jest to dobra prak- transpozycja tej dyrektywy powinna mieć miejsce, tyka, a nie obowiązujące prawo. A więc mamy tutaj pomimo że – nawiązując do pytania pani poseł Czer- na tym etapie możliwość działania na rzecz rolników. now na temat kosztów… Jeżeli chodzi o koszty wdrożenia, to na tym etapie (Poseł Zofia Czernow: Nie kosztów, tylko wpły- przewidzieliśmy kwotę 8 mln zł na programy sektoro- wów.) we, o których mowa, które ma przygotować KOBiZE …również mieliśmy w stosunku do tego szereg na podstawie wkładów ze strony poszczególnych re- wątpliwości i Polska poparła wniosek Bułgarii do sortów. Nie ma żadnych opłat dodatkowych, nie ma Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, jeżeli żadnych obciążeń administracyjnych, które genero- chodzi o wdrożenie tej dyrektywy. Trybunał odrzucił wałaby ta ustawa. To tyle, jeżeli chodzi o odpowiedzi 19 marca 2019 r. nasz wniosek, w związku z tym nie z mojej strony. Bardzo dziękuję, pani marszałek. ma mowy o kontynuowaniu dyskusji na temat tego, czy wdrożyć, natomiast jest pytanie, w jaki sposób (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek mamy tę dyrektywę wdrożyć. Sejmu Barbara Dolniak) I tutaj jest również odpowiedź na pytania zada- wane przez państwa posłów, przez panią poseł Lie- der, jak również panią poseł Lenartowicz, na temat Wicemarszałek Barbara Dolniak: terminu wdrożenia tej ustawy. Należy zauważyć, że funkcjonujemy w sytuacji prawnej podlegającej zmia- Bardzo dziękuję. nom również po stronie Komisji Europejskiej. Roz- Zamykam dyskusję. porządzenia delegowane, które definiowały, w jaki Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu… sposób ma nastąpić wdrożenie, były publikowane (Poseł Zbigniew Ajchler: Pani marszałek, czy ad już po formalnym terminie, do jakiego państwa człon- vocem można?) kowskie były zobligowane do transpozycji tej dyrekty- Nie, ad vocem nie można. Przykro mi, nie ma ta- wy. Ponieważ rozporządzenie delegowane w sprawie kiej formuły. Można co najwyżej w trybie sprostowa- statystyki pojawiło się w listopadzie, a kolejne roz- nia, ale ad vocem nie można. porządzenie dotyczące sposobu wdrożenia tej dyrek- Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- tywy dopiero w grudniu 2018 r., pani poseł, w związ- dium Sejmu… ku z tym uzyskaliśmy zarówno w listopadzie, jak (Poseł Zbigniew Ajchler: To sprostowanie. Czy i w grudniu, jak również w marcu dodatkowe infor- można?) macje mające wpływ na sposób i zakres transpozycji tej dyrektywy do polskiego systemu prawnego. Ale ja już zamknęłam dyskusję, panie pośle. Przy- Dzięki temu zajmujemy się dzisiaj najszybciej, jak kro mi bardzo. Następnym razem. Trzeba wcześniej to było możliwe, projektem ustawy, która wdraża tę się zapisać albo zgłosić i ja chętnie udzielę głosu. dyrektywę. …proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt Jeżeli chodzi o pracę Ministerstwa Środowiska ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu upraw- i podległych mi służb, to Polska zgodnie z zapisami nieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektó- tej dyrektywy, pomimo iż jeszcze nie obowiązywała rych innych ustaw, zawarty w druku nr 3471, do nas ustawa transponująca dyrektywę, przygotowała, Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych opracowała już „Krajowy program ograniczania za- i Leśnictwa w celu rozpatrzenia. nieczyszczenia powietrza”. On został w kwietniu Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że 2019 r. przekazany do Komisji Europejskiej zgodnie Sejm propozycję przyjął. z celami, zgodnie z zapisami samej dyrektywy. Nie Sprzeciwu nie słyszę. ma tutaj również miejsca żadne stwierdzenie jakichś Jednocześnie marszałek Sejmu na podstawie formalnych niedociągnięć ze strony Polski, o co była art. 95b regulaminu Sejmu wyznacza termin przed- łaskawa zapytać pani poseł Lenartowicz. Mieliśmy stawienia sprawozdania przez komisję do dnia 2 lip- konsultacje wynikające z administracyjnej pracy i wy- ca 2019 r. miany informacji z Komisją Europejską w ramach Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. po- zapytania EU Pilot. Natomiast to nie jest w żaden rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego sposób równoznaczne z formalnym stwierdzeniem projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie mo- niewdrożenia. Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Zbi- nitorowania drogowego i kolejowego przewozu to- gniewa Ajchlera w sprawie konkretnych rozwiązań warów oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3474). 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów 93

Wicemarszałek Barbara Dolniak ustawy, doprowadzi do likwidacji obciążających obecnie przedsiębiorców uciążliwych obowiązków admi- Sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan nistracyjnych w postaci pobierania i przechowywania Piotr Walczak przedstawi uzasadnienie projektu papierowych oświadczeń o przeznaczeniu paliw opa- ustawy. łowych. Natomiast po stronie administracji wyelimi- Bardzo proszę, panie ministrze. nuje czaso- i pracochłonną weryfikację takich doku- mentów i pozwoli na bardziej efektywne wykorzysty- wanie posiadanych kadr. Sekretarz Stanu Ta ustawa informatyzuje proces składania i prze- w Ministerstwie Finansów chowywania oświadczeń o przeznaczeniu paliw opa- Piotr Walczak: łowych, stanowiąc przy tym kolejny krok w budowaniu Polski cyfrowej i odstępowaniu od formalności Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Po- załatwianych w sposób tradycyjny, to jest papiero- słowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić rzą- wo. Jest to możliwe dzięki temu, że ustawa zakłada dowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie pełniejsze wykorzystanie systemów informatycz- monitorowania drogowego i kolejowego przewozu nych, jakimi już dysponuje Krajowa Administracja towarów oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten Skarbowa. wprowadza kompleksowe regulacje prawne dotyczą- Rozwiązania zawarte w przedstawionym Wyso- ce obrotu olejem opałowym i olejem napędowym kiej Izbie projekcie przyczynią się także do uszczel- przeznaczonymi do celów opałowych oraz pozostały- nienia systemu podatkowego w zakresie obrotu tymi mi ciekłymi paliwami opałowymi. Podstawowym wyrobami. Projekt tej ustawy stanowi dalszy krok celem, jaki zostanie osiągnięty dzięki wprowadzeniu w procesie uszczelniania systemu podatkowego, po- projektowanych regulacji, będzie przede wszystkim nieważ eliminuje istniejące ryzyko nieprawidłowości zmniejszenie obciążeń administracyjnych, jakie do- w obszarze paliw opałowych, które korzystają z ob- tychczas ciążą na podmiotach dokonujących obrotu niżonej stawki podatku akcyzowego, a mając właści- tymi wyrobami akcyzowymi. Aktualnie podmioty wości zbliżone bądź identyczne do właściwości paliw dokonujące sprzedaży oleju opałowego mają obowią- silnikowych, były wykorzystywane do celów napędo- zek pobierać od nabywcy papierowe oświadczenia wych, a więc niezgodnie z przeznaczeniem. o przeznaczeniu tego oleju do celów opałowych, a na- Istnieje zagrożenie nasilania się tendencji do wy- stępnie sporządzać i przekazywać właściwemu na- stępowania nieprawidłowości w obszarze paliw opa- czelnikowi urzędu skarbowego miesięczne zestawie- łowych. To zaś niesie ze sobą konkretne straty dla nia przyjętych oświadczeń. Według posiadanych budżetu państwa. Ujawnione w latach 2012–2014 danych w 2018 r. dotyczyło to ponad 1200 przedsię- uszczuplenia wyłącznie w podatku akcyzowym wy- biorców. Podmioty te w latach 2017 i 2018 zgroma- nosiły ok. 400 mln zł. W tym miejscu pragnę zauwa- dziły również prawie 1,1 mln papierowych oświad- żyć, że proceder wykorzystania paliw opałowych do czeń. W szczytowych miesiącach okresu grzewczego celów napędowych nie został całkowicie zahamowa- podmioty te przyjmują 70 tys. oświadczeń. Orygina- ny. W ubiegłym miesiącu Krajowa Administracja ły oświadczeń przedsiębiorca powinien przechowy- Skarbowa, przy współpracy z Centralnym Biurem wać przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalenda- Śledczym Policji i prokuraturą, przeprowadziła bo- rzowego, w którym zostały sporządzone i udostępnio- wiem spektakularną akcję dotyczącą nieprawidłowo- ne, w celach kontroli. Ustalenie, czy olej opałowy ści w obrocie właśnie olejem opałowym. Polsko-nie- został wykorzystany zgodnie z przeznaczeniem, wy- miecka grupa przestępcza przywoziła z Niemiec do maga analizy zestawień oświadczeń o przeznaczeniu Polski olej opałowy, by go następnie sprzedać jako tych wyrobów i wykonywania kontroli podatkowych paliwo silnikowe. Uczestnikom tego trwającego, jak albo kontroli celno-skarbowej ex post. Te rozwiąza- się okazuje, od 2014 r. procederu zarzucono organi- nia opierały się głównie na dokumentach papiero- zację 6 tys. nielegalnych transportów. W tej tylko wych, co nie przystaje do oczekiwań kontrolowanych sprawie szacuje się straty Skarbu Państwa na ponad przedsiębiorców. Sam proces zarówno zbierania, jak 100 mln zł. Podjęcie działań legislacyjnych, które i przechowywania papierowych oświadczeń jest dla znalazły wyraz w przedstawionym projekcie ustawy, nich czasochłonny, uciążliwy i, jak wskazuje do- ma zatem również uzasadnienie w kontekście ochro- świadczenie, generuje także wiele innych problemów. ny żywotnych interesów Skarbu Państwa. Z posiadanych danych za lata 2012–2014 wynika, że Na podkreślenie zasługuje przy tym to, że dla po- w ramach kontroli podatkowych i kontroli skarbo- trzeb uszczelnienia obrotu paliwami opałowymi usta- wych rocznie weryfikowano około 100 tys. oświad- wa wykorzystuje już istniejące mechanizmy, to jest czeń, z czego ponad 30% posiadało błędy formalne. rozwiązania zawarte w ustawie o systemie monito- To z kolei rodziło obowiązek podejmowania dalszych rowania drogowego i kolejowego przewozu towarów, czynności kontrolnych, angażując siły zarówno po polegające na monitorowaniu w ramach elektronicz- stronie przedsiębiorcy, jak i urzędów. Zastąpienie nego systemu przewozu towaru, z którym wiąże się oświadczeń papierowych oświadczeniami składany- ryzyko nadużyć. Z uwagi na to, że rozwiązania te mi w formie elektronicznej, jak przewiduje to projekt w praktyce przyniosły wymierne korzyści, w przed- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 94 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów z wykorzystaniem systemów elektronicznych, przy Piotr Walczak ograniczaniu sprawozdawczości wykonywanej przez przedsiębiorców. Zwiększą się możliwości analityczne stawionej ustawie zdecydowano się na objęcie syste- organów Krajowej Administracji Skarbowej, np. w za- mem monitorowania także w całości obrotu olejami kresie ustalania ilości faktycznego zużycia oleju opa- opałowymi, z wyjątkiem obrotu ilościami detaliczny- łowego nabywanego z określoną obniżoną stawką mi olejów opałowych. Wyjątek ten dotyczy sprzedaży podatku akcyzowego. Obecnie, jak była mowa, jest to w punktach handlowych, np. centrach budowlanych, bardzo nieefektywne po stronie organów Krajowej paliw do piecyków naftowych oferowanych w opako- Administracji Skarbowej, a ze względu na dokumen- waniach przygotowanych do sprzedaży detalicznej. towanie przeznaczenia olejów opałowych w formie Sprzedaż taka związana będzie z obowiązkiem jej papierowej angażuje także nadmiernie przedsiębior- odnotowania w stosownym rejestrze, którego kopia ców, co jest zjawiskiem niepożądanym. będzie przesyłana elektronicznie do właściwego urzę- Wysoka Izbo! Podsumowując. Przedstawiony produ skarbowego. jekt ustawy kompleksowo reguluje obrót paliwami Projekt zakłada, że dla realizacji tego celu wszy- opałowymi, w tym obowiązki uczestników tego obro- scy uczestnicy rynku paliw opałowych będą obowią- tu. Wprowadza przy tym rozwiązania opierające się zani do jednorazowej rejestracji. Dotyczy to także na środowisku informatycznym, wychodząc naprze- osób fizycznych ogrzewających swe domy tego rodza- ciw oczekiwaniom przedsiębiorców i poprzez ich ju nośnikiem energii. W celu uproszczenia rejestracji wdrożenie zmniejszając obecne obciążenia admini- przewidziano możliwość wykonywania tej czynności stracyjne. Projekt ten należy także traktować jako zza biurka. Każdy, kto ma dostęp do komputera i In- kontynuację działań uszczelniających system po- ternetu, będzie mógł dokonać rejestracji za pomocą datkowy w Polsce, co w efekcie końcowym zapewni udostępnionego elektronicznego formularza. W tym ochronę przedsiębiorców przed nieuczciwą konku- celu już od 14 sierpnia 2019 r., bieżącego roku, for- mularz ten zostanie udostępniony na dwóch porta- rencją i poprzez zaprojektowane regulacje przeniesie lach: portalu PUESC i portalu podatkowym. Cała de facto ciężar weryfikacji odbiorców paliw opało- operacja rejestracji bez wychodzenia z domu winna wych na organa Krajowej Administracji Skarbowej. zająć nie więcej niż kilka minut. Dodatkowo dla Dziękuję bardzo. wszystkich przewidziano okres przejściowy aż do 31 marca 2020 r., w którym możliwe będzie składanie papierowych oświadczeń o przeznaczeniu nabywa- Wicemarszałek Barbara Dolniak: nych paliw opałowych, o ile zużywający podmiot olejowy nie zdąży z różnych powodów się zarejestrować. Dziękuję. Rejestracja wszystkich uczestników rynku paliw opa- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- łowych jest niezbędna dla zapewnienia szczelności rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- systemu i bezpieczeństwa obrotu tymi wyrobami. czeń w imieniu klubów i kół. Poprzez możliwość weryfikacji przez organy po- Otwieram dyskusję. datkowe danych zawartych w zgłoszeniach rejestra- W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos za- cyjnych uproszczonych zmniejszy się ryzyko po stro- bierze pan poseł Sylwester Chruszcz. nie przedsiębiorcy dokonującego dostaw paliw opało- Bardzo proszę. wych. Dostawy paliw opałowych do wszystkich od- biorców będą zgłaszane do systemu monitorowania przewozu i obrotu. Takie rozwiązanie uszczelni krąg Poseł Sylwester Chruszcz: sprzedawców i nabywców paliw opałowych, a wykorzystanie elektronicznego systemu monitorowania Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! przewozu pozwoli na bieżącą analizę łańcucha do- Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla- staw i miejsc zużycia paliw opałowych. Dzięki istnie- mentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rzą- jącym już rozwiązaniom możliwe będzie monitoro- dowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie wanie w czasie rzeczywistym trasy przewozu i szyb- monitorowania drogowego i kolejowego przewozu to- kie reagowanie, np. w przypadkach gdy towar zosta- warów oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3474. nie dostarczony do innego miejsca, niż to wynika ze Projektowana ustawa ma na celu ustanowienie zgłoszenia przewozu. Tym samym ryzyko nieprawi- kompleksowych regulacji prawnych służących uszczel- dłowości zostanie praktycznie wyeliminowane i na- nieniu systemu podatkowego w zakresie obrotu olejem stąpi faktyczne uszczelnienie systemu obrotu paliwa- opałowym i olejem napędowym, przeznaczonymi do mi opałowymi. celów opałowych, oraz pozostałymi ciekłymi paliwami Wykorzystanie narzędzi informatycznych spowo- opałowymi, a także zmniejszenie regulacji admini- duje usprawnienie procesu nadzoru i sprawowania stracyjnych dla przedsiębiorców handlujących olejami kontroli nad prawidłowym wykorzystaniem paliw opałowymi. opałowych. Czynności organów Krajowej Admini- Dziś konieczne jest podjęcie działań o charakterze stracji Skarbowej będą mogły być przeprowadzane prewencyjnym, których celem jest ograniczenie za- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów 95

Poseł Sylwester Chruszcz przełożyć się na uproszczenie procesów nadzoru i sprawowania kontroli nad prawidłowym wykorzystaniem obserwowanych złych zjawisk i utrzymanie uzyska- oleju opałowego. Czynności organów kontroli będą nego dotychczasowego wzrostu przychodów z tej mogły być przeprowadzone z wykorzystaniem syste- branży. Projektowane rozwiązania uwzględniają tak- mów elektronicznych, przy ograniczeniu sprawozdaw- że interes podmiotów dokonujących obrotu olejami czości wykonywanej przez przedsiębiorców. Zwiększa opałowymi i skupiają się na likwidacji obecnie istnie- to także możliwości analityczne organów Krajowej jących uciążliwych obowiązków administracyjnych. Administracji Skarbowej. Wykorzystanie narzędzi informatycznych pozwoli na Mając na uwadze, że nadrzędnym celem regulacji odbiurokratyzowanie dotychczasowych procedur i re- jest ochrona interesów finansowych naszego pań- alne uszczelnienie obrotu olejem opałowym, a przy stwa, są one uzasadnione, a obowiązki nakładane na tym zwiększenie możliwości analitycznych organów podmioty uczestniczące w tym procesie, należy uznać Krajowej Administracji Skarbowej. za proporcjonalne. Dotychczas przeprowadzane działania w zakresie Projekt nie wpłynie w żaden sposób na sytuację uszczelniania systemu podatkowego w znaczący spo- ekonomiczną i społeczną Polaków. Nowelizacja bę- sób ograniczyły, z punktu widzenia wielkości szarej dzie miała niewielki wpływ na zwiększenie obciążeń strefy, problem obrotu paliwami silnikowymi bez administracyjnych związanych z jednorazowym obo- zapłacenia podatków od towarów i usług oraz podat- wiązkiem dokonywania rejestracji. Projekt ustawy ku akcyzowego. Istnieje jednak realne zagrożenie nie podlega przedstawieniu właściwym organom wzrostu ryzyka i skali nieprawidłowości w obsza- i instytucjom Unii Europejskiej. rze olejów opałowych. Wskazują na to dane z po- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Klub Parlamen- przednich lat, ujawnione przez urząd celny w latach tarny Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za dal- 2012–2014, gdzie uszczuplenie w samym podatku szym procedowaniem (Dzwonek) nad tą korzystną akcyzowym wyniosło około 400 mln zł. ustawą. Dziękuję uprzejmie. W projektowanej ustawie przyjęto następujące założenia: obrót olejami opałowymi, w tym dokonany bez ich fizycznego przemieszczenia, będzie podlegać Wicemarszałek Barbara Dolniak: monitorowaniu w ramach elektronicznego systemu Dziękuję. przetwarzającego dane o przewozie towarów i obrocie Zapraszam pana posła Włodzimierza Nykla do olejami opałowymi, o czym mowa w ustawie o syste- przedstawienia stanowiska w imieniu klubu Platfor- mie monitorowania przewozu. Obecnie istnieje już ma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. obowiązek dokonywania czynności pozwalających na monitorowanie przewozów olejów opałowych, jeżeli są one przewożone w ilości przekraczającej 500 l. Poseł Włodzimierz Nykiel: Wprowadzone rozwiązanie jest zatem jedynie rozsze- rzeniem już istniejących faktów i większość przedsię- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imie- biorców zna te regulacje. Natomiast dla osób fizycz- niu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska nych nieprowadzących działalności gospodarczej, – Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić które dotychczas nie były objęte tymi rozwiązaniami, opinię dotyczącą projektu ustawy o zmianie ustawy ich wejście w życie, co podkreślam, nie będzie się wią- o systemie monitorowania drogowego i kolejowego zało z dodatkowym obowiązkiem dokonywania zgło- przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw, szeń w systemie monitorowania przewozu i obrotu, druk nr 3474. gdyż obowiązek ten będzie spoczywał na podmiotach Jak czytamy w uzasadnieniu, podstawowym ce- wysyłających olej opałowy. lem projektowanej ustawy jest uszczelnienie systemu Podmioty odbierające olej opałowy oraz podmioty podatkowego w zakresie obrotu olejem opałowym i ole- dokonujące sprzedaży w ramach prowadzonej dzia- jem napędowym przeznaczonymi do celów opałowych łalności gospodarczej, poza procedurą zawieszenia oraz pozostałymi ciekłymi paliwami opałowymi, któ- poboru akcyzy olejów opałowych, będą podlegać obo- re ze względu na swoje przeznaczenie do celów opa- wiązkowi rejestracyjnemu. łowych objęte zostały obniżoną stawką akcyzy. Wprowadzenie tego obowiązku jest także ko- Istotnym celem ustawy jest także zmniejszenie nieczne dla zapewnienia szczelności w obrocie ole- obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorców do- jem opałowym. konujących obrotu olejami opałowymi poprzez wyeli- Wykorzystanie rozwiązań informatycznych na po- minowanie obowiązku uzyskiwania papierowych oświad- trzeby monitorowania obrotu olejami opałowymi musi czeń od nabywców i ich przechowywania przez okres prowadzić do zmniejszenia istniejących i uciążliwych 5 lat do celów kontroli spełnienia warunków zastoso- dla przedsiębiorców obowiązków administracyjnych, wania obniżonej stawki dla tych wyrobów. Oświadcze- o czym już mówił mój szanowny przedmówca. Prze- nia papierowe zostaną więc zastąpione systemem widuje się, że projektowane rozwiązania powinny elektronicznej rejestracji odbiorców oraz elektronicz- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 96 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów

Poseł Włodzimierz Nykiel Poseł Stefan Romecki: nym potwierdzeniem odbioru i przeznaczenia do Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie celów opałowych, o czym szczegółowo mówił pan Ministrze! Chciałbym przedstawić w imieniu klubu minister. Kukiz’15 opinię w sprawie rządowego projektu usta- Obrót olejami opałowymi, w tym dokonywany bez wy o zmianie ustawy o systemie monitorowania dro- ich fizycznego przemieszczenia, będzie podlegać mo- gowego i kolejowego przewozu towarów oraz niektó- nitorowaniu w ramach elektronicznego systemu prze- rych ustaw, druk nr 3474. twarzającego dane o przewozie towarów i obrocie W projekcie tym dodano definicję obrotu paliwami olejami opałowymi, o którym mowa w ustawie o sys- opałowymi rozumianego jako sprzedaż olejów opało- temie monitorowania przewozu. Podmioty zużywa- wych w tzw. miejscu. Powstanie elektroniczny obieg jące oleje opałowe, w tym osoby fizycznie nieprowa- dokumentacji w obszarze obrotu olejem opałowym dzące działalności gospodarczej, będą zobowiązane oraz elektroniczny rejestr przewozów towarów do rejestracji jako zużywający podmiot olejowy, z po- SENT. Chodzi tu też o podmioty zużywające olej opa- daniem lokalizacji urządzeń grzewczych, a następnie łowy oraz podmioty dokonujące w ramach prowadzo- potwierdzenia odbioru dostarczonych olejów opało- nej działalności gospodarczej sprzedaży poza proce- wych, co zastąpi dotychczasowe potwierdzenie w for- durą zawieszania poboru akcyzy od olejów opało- mie papierowej. Podmioty zużywające olej opałowy wych. Przewidziano również wcześniejszy termin na oraz dokonujące w ramach prowadzonej działalności dokonanie uproszczeń, zgłoszeń rejestracyjnych do gospodarczej sprzedaży poza procedurą zawieszenia urzędu skarbowego. poboru akcyzy olejów opałowych podlegać będą obo- Według projektodawcy celem nowych przepisów wiązkowi rejestracyjnemu. jest m.in. połączenie rozwiązań z dwóch ustaw: usta- W związku z objęciem obrotu olejami opałowymi wy o systemie monitorowania drogowego i kolejowe- systemem monitorowania przewozów i obrotu ze środ- go przewozu towarów, chodzi tu o elektroniczny re- kami transportu wyposażonymi w system GPS, któ- jestr przewozów towarów SENT, oraz ustawy o pory umożliwia monitorowanie trasy przewozu, wska- datku akcyzowym, chodzi tu o składanie oświadczeń zując miejsce dostawy, eliminuje się ryzyko wystąpie- papierowych. Obecnie prowadzony jest elektroniczny nia nieprawidłowości, w tym w szczególności dostar- rejestr zawierający dane o przewozach olejów opało- czenia towaru do innego miejsca. Wykorzystanie na- wych w przypadku przewozu ładunku o objętości rzędzi informatycznych ma w założeniu ułatwić bie- powyżej 500 l. Rejestr ten zostanie rozbudowany o dane żącą kontrolę obrotu olejem opałowym objętym obni- dotyczące przeznaczenia olejów opałowych do celów żoną stawką, ograniczając skalę nieprawidłowości, grzewczych. W ten sposób zostanie zlikwidowany oraz zmniejszyć liczbę sporów powstających między system składania sprzedającemu przez kupującego przedsiębiorcami i organami podatkowymi na tle papierowych oświadczeń potwierdzających wykorzy- nieczytelnych czy nieprawidłowo wypełnionych oświad- stanie oleju opałowego do celów zwolnionych od ak- czeń w formie papierowej. cyzy. Ponieważ na olej napędowy jest wyższa akcyza, Zalety tych rozwiązań są widoczne. Nowe obo- czyli 1196 zł za 1 tysiąc l, a na olej opałowy – 232 zł wiązki zarówno w zakresie rejestracji, jak i potwier- za 1 tys. l, nieuczciwi nabywcy zamiast do celów dzenia odbioru mogą być trudne do spełnienia przez grzewczych używali tych olejów niezgodnie z prze- osoby fizycznie nieprowadzące działalności gospo- znaczeniem, np. do tankowania samochodów, trak- darczej. Wszelkie adresowane do nich ułatwienia torów i maszyn rolniczych. będą skutkować obciążeniami dla przedsiębiorców. Reasumując, klub Kukiz’15 poprze projekt ustawy Istnieje zagrożenie dla bezpieczeństwa bytowego o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowe- odbiorców, którzy z różnych przyczyn nie zdołają go i kolejowego przewozu towarów. Dziękuję. dokonać rejestracji, nie będzie bowiem możliwości dokonywania dostaw oleju z obniżoną stawką dla Wicemarszałek Barbara Dolniak: podmiotów niezarejestrowanych w systemie. Po- wstaje także pytanie, czy objęcie szczególnymi obo- Dziękuję. wiązkami również obrotu o małej skali pozostaje Zapraszam pana posła Kazimierza Kotowskiego rozwiązaniem proporcjonalnym. Dziękuję bardzo. do przedstawienia stanowiska w imieniu klubu Pol- (Oklaski) skiego Stronnictwa Ludowego – Unii Europejskich Demokratów. Bardzo proszę. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Poseł Kazimierz Kotowski: Bardzo dziękuję. Zapraszam pana posła Stefana Romeckiego do Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie przedstawienia stanowiska w imieniu klubu Kukiz’15. Ministrze! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego – Bardzo proszę. Unii Europejskich Demokratów jest za kontynuowa- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów 97

Poseł Kazimierz Kotowski funkcjonują podmioty, to oczywiście jest dobry kierunek. I co do zasady, co do tego postulatu tworzenia niem prac legislacyjnych nad tym rządowym projek- równych warunków konkurencji również poprzez tem. Uważamy, że właściwe jest doprecyzowanie okre- uszczelnianie i tworzenie, powiedziałbym, takich ślonych obszarów, ujęcie ich w normy prawne, tak aby, rozwiązań, które uniemożliwiają oszukiwanie, bar- jak zapewnia ustawodawca, wyeliminować te możli- dzo wprost mówiąc, niektórym podmiotom gospodar- wości i obszary, gdzie może nastąpić uszczuplenie do- czym, należy się zgodzić, że tego rodzaju działania chodów Skarbu Państwa. Niemniej jednak jest to tak są pożądane i jak najbardziej potrzebne. jakby nowelizacja niedawno przyjętej ustawy o syste- Oczywiście różnimy się w ocenie, jeżeli chodzi mie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu, o model funkcjonowania, bo np. naszym zdaniem w której rozbudowano ten wątek, ten obszar, gdzie należałoby podatki obniżać. W efekcie tworzyłoby to mówimy o sposobie rejestracji tych, którzy będą naby- naturalną zachętę do tego, żeby nie unikać opodat- wać olej opałowy również do celów grzewczych. kowania, ponieważ nie byłoby takiej, powiedziałbym, Myślę, że tutaj moi przedmówcy już z wielu stron zachęty z punktu widzenia wielkości oszczędności, i na wiele możliwości omówili zapisy tego projektu. które można uzyskać. Ale widocznie rząd doszedł do Zresztą pan minister również bardzo obszernie o tym wniosku, że to systematyczne podwyższanie podat- mówił. Jednak poddaję pod rozwagę, panie ministrze, ków jest w interesie rządu, jest potrzebne, żeby póź- czy te kwestie związane ze sprzedażą małych ilości niej te zebrane podatki, wyciągnięte z kieszeni Pola- wymagać będą również takiego podejścia i zaangażo- ków, dystrybuować w taki sposób, żeby można było wania, uruchomienia tej całej procedury i maszyny tworzyć różnego rodzaju oferty polityczne przed wy- rejestrującej tak jak w przypadku tych ilości, które borami. Tutaj na pewno nie będziemy się na to go- faktycznie są przeznaczane nie do celów innych, jak dzić, ponieważ nic nie robi tak dobrze, by pobudzić określamy to, a do celów zabezpieczenia kwestii zwią- gospodarkę, zainspirować do przedsiębiorczości, jak zanych z bytem codziennym. właśnie niskie i proste podatki. I zamiast wprowa- Niemniej jednak, tak jak powiedziałem na począt- dzać skomplikowane systemy podatkowe, panie mi- ku, jesteśmy za kontynuowaniem prac. Dziękuję. nistrze, a później tworzyć kolejne ustawy, które (Oklaski) uszczelniają te skomplikowane systemy podatkowe, i wprowadzać kolejne rozwiązania, które niejako two- rzą kolejne bariery, kolejne przeszkody, naprawdę, Wicemarszałek Barbara Dolniak: wydaje się, że nadszedł czas, panie ministrze, w któ- rym powinni państwo usiąść i zastanowić się, jak te Dziękuję bardzo. podatki uprościć, obniżyć, żeby nie było pokusy do Stanowisko w imieniu klubu Nowoczesna przed- obchodzenia tego. Później nie trzeba by było tego stawi pan poseł Mirosław Suchoń. typu ustaw przedstawiać i Sejm nie musiałby ich Bardzo proszę. przyjmować, gdyby to wszystko było poukładane od początku do końca, tak jak być powinno. Czy te rozwiązania są proporcjonalne? Ja mam Poseł Mirosław Suchoń: jednak wątpliwości dotyczące części tych obciążeń, które są wprowadzane. Czy aby na pewno to, że ktoś Bardzo dziękuję. kupi 31-kilowe opakowanie oleju, to jest już ten po- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! ziom, ten moment, w którym powinno się skompliko- Mam przyjemność i zaszczyt przedstawić stanowisko wane systemy informatyczne angażować do tego, aby Klubu Poselskiego Nowoczesna w sprawie rządowego każdego takiego klienta znaleźć, znać go z imienia projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie moni- i nazwiska i odebrać od niego oświadczenie? Wydaje torowania drogowego i kolejowego przewozu towarów się, że ta kwestia jest chyba w projekcie potraktowa- oraz niektórych innych ustaw. na zbyt, powiedziałbym, nieproporcjonalnie. I tutaj Wysoka Izbo! To już jest kolejna nowelizacja w trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji na pewno przedmiotowej ustawy. Przypomnę, że w pierwszym będziemy zwracać się do ministra i będziemy próbo- wydaniu ta ustawa obejmowała monitorowanie wy- wać uzyskać od niego wyjaśnienie. łącznie drogowego przewozu towarów. Później, w efek- Jeżeli chodzi o te kolejne obciążenia przedsiębior- cie nowelizacji, doszło monitorowanie przewozów ców, obciążenia osób fizycznych, panie ministrze, to kolejowych, a także monitorowanie innych, niż po- w uzasadnieniu i w ocenie skutków regulacji twier- czątkowo zakładano, towarów. dzą państwo – jest to w tabelach – że nie zwiększa to I oczywiście jeżeli chodzi o tworzenie warunków liczby procedur, liczby dokumentów, nie wydłuża dla równej konkurencji, co również oznacza podlega- czasu na załatwienie sprawy. Ale prawdę powie- nie tym samym przepisom podatkowym przez różne dziawszy, jedna część OSR-u zaprzecza temu, co jest podmioty gospodarcze, to tutaj trzeba się zgodzić, że w drugiej części OSR-u. I tak np. w pkt 8 mamy zmia- to systematyczne wprowadzanie rozwiązań, które nę obciążeń regulacyjnych. Państwo twierdzą, rząd poprawiają konkurencyjność, poprawiają w pewien twierdzi, że nie zwiększa się liczby dokumentów, pro- sposób funkcjonowanie, otoczenie prawne, w którym cedur czy nie wydłuża się czasu, a z kolei w pkt 7, 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 98 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów

Poseł Mirosław Suchoń tym tracili też właściciele samochodów, traktorów, maszyn, gdyż sprzedawano im gorszy olej i ponosili w ujęciu niepieniężnym, tam, gdzie jest informacja oni koszty naprawy awarii swoich maszyn i urzą- o tym (Dzwonek), jak to wpłynie na sektor przedsię- dzeń. Dziękuję. biorstw, jest informacja, że jednak ten wpływ będzie. Tak że na pewno będziemy o tym dyskutować podczas posiedzenia komisji. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Bardzo proszę pana ministra, żeby odpowiednio się do tego przygotował, żeby te wszystkie nasze Pani poseł Zofia Czernow, Platforma Obywatelska wątpliwości zostały wyjaśnione. Dziękuję bardzo. – Koalicja Obywatelska. (Oklaski) Bardzo proszę.

Poseł Zofia Czernow: Wicemarszałek Barbara Dolniak: Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dziękuję. Z uzasadnienia projektu ustawy wynikają skutki fi- Przystępujemy do pytań. nansowe. Te skutki finansowe są mniej więcej takie, Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów chce wpi- że roczne wpływy do budżetu z tytułu uszczelnienia sać się jeszcze na listę? wyniosą 200 mln zł każdego roku. Moje pytanie Nie widzę, więc zamykam listę. brzmi: Czy tutaj nie następuje niedoszacowanie? Pan poseł Sylwester Chruszcz, Prawo i Sprawie- Przecież to jest zupełnie nieprawdopodobne, żeby dliwość. w okresie 10 lat były z tego tytułu identyczne wpływy Bardzo proszę, pierwsze pytanie. do budżetu. Czy te założenia są słuszne? To po pierwsze. Po drugie: Czy ten projekt ustawy nie będzie miał wpływu na ceny oleju opałowego? Dziękuję bar- Poseł Sylwester Chruszcz: dzo. (Oklaski) Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kieruję pytanie do pana ministra. Panie ministrze, Wicemarszałek Barbara Dolniak: czy mamy jakieś szacunki, na jakie wpływy do bu- dżetu liczymy, jeśli wprowadzimy te wszystkie pro- Dziękuję. cedury? Jak to możemy oszacować? Jaka jest ta sza- I zapraszam pana posła Krzysztofa Gadowskiego ra strefa? Czy ona jest podobna wielkościowo, jeśli do zadania kolejnego pytania, klub Platforma Oby- chodzi o wpływy do budżetu, do tego, co robiliśmy watelska – Koalicja Obywatelska. w poprzednich ruchach? Czyli jest konkretne pyta- Bardzo proszę. nie: Jaka jest wielkość środków, które możemy zgro- madzić przez uszczelnienie tego systemu? Dziękuję. Poseł Krzysztof Gadowski:

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To naturalne, że wszyscy dążymy do uszczelnienia Dziękuję. systemu skarbowego, ale wszystko powinniśmy robić Pan poseł Stefan Romecki, klub Kukiz’15. z umiarem, zachowując pewną proporcjonalność. Czy Bardzo proszę. objęcie szczególnymi obowiązkami również obrotu w małej skali pozostaje według pana rozwiązaniem proporcjonalnym, czy nie? Czy pan, ewentualnie czy Poseł Stefan Romecki: państwo jesteście przygotowani, aby pochylić się nad tym tematem, tym problemem, który zresztą poru- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie szają dzisiaj właściwie wszyscy mówcy w komisji, czy Ministrze! W związku ze zmianą ustawy o systemie to jest już takie sztywne i państwo od tego nie chce- monitorowania drogowego i kolejowego przewozu cie odstąpić? Przecież mały odbiorca, mniejszy przed- towarów oraz niektórych innych ustaw mam pytanie: siębiorca może powinien mieć mniejsze obciążenia, Jak wcześniej wyglądał monitoring? Czy rząd podej- chyba nie tylko pod kątem paliw ale również w in- muje ten problem teraz, po aferze VAT-owskiej, aby nych dziedzinach gospodarki. To jest, to się stosuje uniknąć dalszych strat w naszej gospodarce narodo- i w tym wypadku też należałoby te obciążenia w jakiś wej? Czy są wyliczenia, bo słyszę tu różne sumy, ile sposób proporcjonalnie ująć. Co prawda państwo uj- mogła na tym stracić na rzecz nieuczciwych nabyw- mujecie to w pewnej części (Dzwonek), trzeba to wy- ców nasza gospodarka? Na tym procederze zarobili raźnie wskazać, ale czy to jest właściwa proporcja czy nieuczciwi nabywcy, którzy zarabiali na tym kancie nie? Gdyby pan minister był uprzejmy na ten temat około 1 tys. zł, dokładnie 964 zł. Dodam też, że na coś powiedzieć. Dziękuję. (Oklaski) 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów 99

Wicemarszałek Barbara Dolniak: wpływów, które przyniesie ta ustawa, podkreślam… Chociaż, jeszcze raz. Dziękuję. Proszę państwa, wpływy są tak naprawdę mniej Pan poseł Mirosław Suchoń, klub Nowoczesna, ważne. Ważniejsza jest zdrowa konkurencja na ryn- zada ostatnie pytanie w tym punkcie posiedzenia ku paliwowym. Szacujemy te wpływy bardzo nisko, Sejmu. bardzo ostrożnie. One najprawdopodobniej będą Bardzo proszę. większe, ale stosując bardzo ostrożne metodologie, analizując, jaki to będzie miało wpływ na budżet państwa, wyliczyliśmy kwotę 200 mln zł rocznie. I to Poseł Mirosław Suchoń: jest również od razu odpowiedź na pytanie trzecie: 200 mln zł rocznie, czyli 2 mld w skali 10 lat, jak jest Bardzo dziękuję. w OSR-ze podawane. A więc ta kwota jest zdecydo- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! wanie wyższa. Jest jeden temat, którego nie udało mi się poruszyć Jeśli chodzi o pytanie dotyczące tego, jak w ogó- podczas wystąpienia, w którym omawiałem stanowi- le wpływa obrót olejami opałowymi na szarą strefę, sko klubu, natomiast ta sprawa jest niezwykle istot- to właśnie to jest ten cały problem. Dlaczego my na. Otóż ustawa, nad zmianami do której dzisiaj pro- dzisiaj z tą ustawą przychodzimy do Wysokiej Izby, cedujemy, stała się taką maszynką do zarabiania do pań i panów posłów? Dlatego że uszczelnienie pieniędzy. Ostrzegaliśmy przed tym w trakcie proce- systemu w zakresie podatku VAT spowodowało dowania zarówno pierwotnej wersji ustawy, jak i póź- zmianę modus operandi. Kiedyś problem olejów opa- niej poprawek, że niestety tymi jednostkami, pod- łowych, które były przekwalifikowywane na oleje miotami, które zostaną najbardziej poszkodowane, napędowe, był dość poważnym problemem. Jednak będą firmy transportowe. później zorganizowana przestępczość przeszła na prostsze formy przestępczości, które powodowały większą Panie Ministrze! Muszę powiedzieć, że to jest zyskowność, chociażby w zakresie paliw, benzyn, ole- skandaliczna praktyka, którą pański resort toleruje. jów napędowych, które były przywożone w ramach Chodzi o to, że kary nakładane na przedsiębiorstwa nabycia wewnątrzwspólnotowego. Uszczelnienie sys- transportowe nie są w żaden sposób uzależnione od temu VAT spowodowało, że wróciło to stare modus tego, w jaki sposób ta kara wpłynie na sytuację fi- operandi, czyli zmiana przeznaczenia oleju opało- nansową przedsiębiorcy. Pamiętam dyskusje, które wego na olej napędowy. To zaczęło wracać, dlatego toczyły się podczas posiedzeń komisji, i wtedy pań- dzisiaj jesteśmy z tym projektem w Wysokiej Izbie. stwo deklarowali, że nie będziecie zabijać polskich Ile takie uszczuplenia wynoszą? Na jednej cysternie, firm transportowych. I co się okazało? Że są już dzi- małej autocysternie zorganizowana grupa przestęp- siaj (Dzwonek) orzeczenia sądu, które mówią wprost, cza zarabia ok. 30 tys. zł. Jak widać, zresztą panie że organy, którymi państwo kierujecie, nie biorą pod i panowie posłowie o tym mówiliście, jest to bardzo uwagę kondycji przedsiębiorcy i z marszu nakładają zyskowny proceder, który jest opanowany, podkre- najwyższe kary. ślam, tak jak w przypadku dotyczącym problematy- Panie Ministrze! Chcę zapytać, czy naprawdę ki wyłudzeń podatku VAT, przez zorganizowaną chcecie, tak jak nasi przyjaciele z innych państw Unii przestępczość. To nie jest problem podmiotów, któ- Europejskiej, te nasze firmy transportowe i całą re chcą sobie dorobić. Tak naprawdę jest to w rękach branżę transportową po prostu zlikwidować? Dzię- zorganizowanej przestępczości. Opisując projekt usta- kuję. (Oklaski) wy, pozwoliłem sobie na podanie przykładu. Ostat- nia realizacja z ostatniego miesiąca Krajowej Admi- nistracji Skarbowej wspólnie z CBŚP. Uszczuplenia Wicemarszałek Barbara Dolniak: wyniosły prawie 100 mln zł. Jak widać, problem zaczyna narastać. Dziękuję. Jeśli chodzi o pytanie dotyczące tych małych ilo- Na to pytanie i na pytania wcześniejsze odpowia- ści, było to poruszone przez szanowną Wysoką Izbę. dać będzie sekretarz stanu w Ministerstwie Finan- Oczywiście to jest bardzo ważne pytanie. Bardzo dłu- sów pan Piotr Walczak. go to analizowaliśmy, współpracując przede wszyst- Bardzo proszę. kim z przedsiębiorcami, zarówno małymi, jak i du- żymi, z dwoma największymi stowarzyszeniami. Jed- no stowarzyszenie paliwowe skupia dużych dystry- Sekretarz Stanu butorów, drugie małych. Bardzo długo prowadzili- w Ministerstwie Finansów śmy rozmowy. To jest właśnie wynik tych dyskusji. Piotr Walczak: Tak naprawdę nie ma problemów z dostawami dla osób fizycznych, tak jak pan wspominał, którzy chcą Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Po- egzystencjalnie nabywać olej opałowy, dlatego że to słowie! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za te pytania. jest nośnik, po pierwsze, bardzo drogi, a po drugie, Przechodząc do pytania pierwszego, dotyczącego nie opłaca się transportować tego nośnika w małych 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 100 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów firma upadła przez system SENT, bo miała jakieś po- Piotr Walczak ważne problemy fiskalne. Przecież my właśnie z tych powodów obniżyliśmy kary do 2 tys. zł, wychodząc opakowaniach. Tak naprawdę opłacalne są dużo naprzeciw, jeżeli chodzi o postulaty firm transporto- większe ilości. 30 kg jest na użytek, tak to nazwijmy, wych. Dlatego pozwolę sobie absolutnie nie zgodzić się, bardziej rekreacyjny. Chodzi o jakieś kominki, tego że te kary są drastyczne. Te kary, jak już wielokrotnie rodzaju urządzenia. W związku z tym tak naprawdę przed Wysoką Izbą mówiłem, przedstawiając system przyjęliśmy, że to jest ten poziom, który nie powodu- monitorowania przewozu drogowego i kolejowego, sza- je obciążeń. Co najważniejsze, proszę państwa, tu nie cowaliśmy pod kątem nieopłacalności realizacji dzia- będzie żadnych obciążeń w przypadku małych przedsię- łań w przypadku zorganizowanej przestępczości, któ- biorców, bo małe przedsiębiorstwa, chodzi o 1200 pod- re są po prostu wliczone w koszty kary. Te kary są po miotów, o których mówiłem, nie będą niczego robiły. prostu ukształtowane na poziomie zysku, który osią- One będą tylko potwierdzały. Jeśli nie będą chciały gałby przedsiębiorca, dokonując przewozu nielegalne- tego robić za pomocą komputera, to mogą nawet robić go paliwa, w tym konkretnym przypadku oleju opało- to ręcznie. Kierowca za pomocą takiej fiszki będzie wego. Dziękuję serdecznie za uwagę. im potwierdzał dostarczenie tego produktu. Jeśli chodzi o kwestie dotyczące zarówno naszych przed- siębiorców, jak i odbiorców olejów opałowych, obcią- Wicemarszałek Barbara Dolniak: żenia zdecydowanie się zmniejszają. Proszę sobie wy- obrazić ogrom problemów spoczywających dzisiaj na Dziękuję. osobie fizycznej czy na naszym małym przedsiębior- Zamykam dyskusję*). cy, którzy za każdym razem muszą wypełniać wbrew Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- pozorom bardzo skomplikowane oświadczenie. Tym dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy razem zarejestrują się tylko raz, nie będą musieli się projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monito- więcej rejestrować. To jest ta podstawowa różnica. rowania drogowego i kolejowego przewozu towarów Patrząc z punktu widzenia obciążeń przedsiębiorców, oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 3474, jest to zdecydowanie korzystniejsze zarówno dla do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji In- przedsiębiorców, jak i dla osób fizycznych. O tym pa- frastruktury w celu rozpatrzenia. nie i panowie posłowie mówiliście. Nie będzie proble- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że mów dotyczących prowadzonych postępowań podat- Sejm propozycję przyjął. kowych, karnoskarbowych, problemów, które będą Sprzeciwu nie słyszę. trafiały do naszego wymiaru sprawiedliwości. Sys- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. potem jest prosty. O to chodzi. Pan poseł o tym mówił. rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego Ten system jest prosty. Nam chodziło o prosty system projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo upadło- i wydaje, że ten system to spełnia. Biorąc udział w wie- ściowe oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3480). lu konferencjach naukowych, często słyszałem, jak Podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedli- uszczelnić system oleju opałowego. Tak naprawdę na wości pan Marcin Warchoł przedstawi uzasadnienie świecie funkcjonują tylko dwa pomysły: zrównanie projektu ustawy. stawek z systemem zwrotów, który jest bardzo skom- Bardzo proszę, panie ministrze. plikowany, drogi, a przede wszystkim uderza społecz- nie w te grupy, w małych przedsiębiorców, którzy wykorzystują ten nośnik energii. I dlatego przyjęli- Podsekretarz Stanu śmy, wydaje nam się, naprawdę bardzo korzystne roz- w Ministerstwie Sprawiedliwości wiązanie z każdego punktu widzenia: osoby fizycznej, Marcin Warchoł: nabywcy, małego przedsiębiorcy, dużego przedsiębior- cy, wreszcie budżetu państwa i firm działających na Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wpad- tym rynku. To jest, proszę państwa, także jeden nięcie w trudne do uniknięcia lub niemożliwe do spła- z postulatów tych firm. One chcą w równy sposób cenia długi nie powinno nikogo spychać na margines działać na rynku, tak jak np. firmy handlujące dzisiaj społeczny, nie powinno z dnia na dzień pozbawiać etyliną. wszystkiego. Dlatego Ministerstwo Sprawiedliwości Proszę państwa, ostatnie pytanie dotyczyło ude- przygotowało przełomowe rozwiązania mające na rzenia w firmy transportowe. Pozwolę sobie, zresztą celu bezpieczne wyjście z zadłużenia i odbudowanie po raz kolejny, zacytować w tej dyskusji ostatnie dane normalnego życia bez wiecznego strachu przed ko- dotyczące odsetek kar grzywny w stosunku do zgło- mornikiem. Dziś Polacy, którzy przecenią swoje moż- szeń: 0,02%. liwości finansowe, stracą pracę, których dotknie cho- (Poseł Mirosław Suchoń: Za dużo.) roba lub nieszczęśliwe zdarzenie losowe i którzy nie Nie wiem, czy to jest za dużo, panie pośle. Uwa- są w stanie spłacać swoich zobowiązań, podlegają żam, że to jest naprawdę promil. Poza tym podkre- najczęściej egzekucji komorniczej. Tracą dom, miesz- ślam jeszcze raz: nie twierdzę, że takiego przypadku nie było. Nigdy nie dotarło do mnie, że jakakolwiek *) Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe 101

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Druga bardzo ważna zmiana polega na odsądo- Sprawiedliwości Marcin Warchoł wieniu tego postępowania. Dzisiaj te postępowania trwają średnio 2 lata. Konsumenci często skarżą się, kanie, praktycznie całe zarobki. Im więcej zarabiają, że postępowania prowadzone są w sposób przewlekły. tym więcej zabiera im komornik, a narastający przez Średni czas trwania postępowania to 2 lata, a prawie lata dług i tak jest niemożliwy do spłacenia. W wy- 40% spraw to są sprawy trwające powyżej 6 miesięcy. niku takiej sytuacji wielu ludzi jest wypychanych do Przez przekazanie postępowań upadłościowych w ręce szarej strefy. Są oni narażeni na depresję czy proble- doradców restrukturyzacyjnych chcemy temu zapo- my rodzinne. Wierzyciele i tak nie mogą odzyskać biec. Sąd będzie decydował o otwarciu postępowania swoich należności, bo z dłużników zdjęto już przysło- upadłościowego, a następnie przekazywał sprawy nie wiową ostatnią koszulę. sędziemu komisarzowi, ale właśnie doradcy restruk- O skali problemu świadczą liczby: szacuje się, że turyzacyjnemu. Sąd będzie ingerował dopiero w przy- ponad 2 mln Polaków nie może uporać się z przeter- padki skargi. minowanymi długami, których łączna wartość to Chciałbym również zwrócić uwagę na bardzo waż- prawie 50 mld zł. Mechanizmem, który stanowi za- ną rzecz, a mianowicie możliwość przyspieszenia bezpieczenie w takiej sytuacji, jest upadłość konsu- postępowania polegającą na tym, że postępowania, mencka. Ten mechanizm jest korzystny zarówno dla trwające powyżej 6 miesięcy będą zaliczane do okre- dłużnika, jak i dla wierzyciela. Dzięki niemu można su planu spłaty. Plan spłaty przy postępowaniach kompleksowo rozwiązać problem zadłużenia, dostać trwających dłużej niż 6 miesięcy będzie więc krótszy. szansę na nowy start i – na ile to możliwe – spłacić Jest to kolejna bardzo ważna gwarancja dla ludzi wierzycieli. Obecnie jednak sądy oddalają prawie po- starających się o upadłość konsumencką. Dzięki niej łowę wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenc- te postępowania będą po prostu szybsze. kiej. Szacuje się, że w 2018 r. ogłoszono 6552 upadło- Trzecia bardzo ważna zmiana, którą proponuje- ści konsumenckie, przy czym wniosków o ogłoszenie my, polega na wprowadzeniu możliwości zawierania takiej upadłości wpłynęło przeszło 12 tys. Widzimy układu przed upadłością. W Wielkiej Brytanii notuje postęp, ponieważ w 2014 r. odnotowano zaledwie się ok. 50 tys. tego typu układów przy 11 tys. klasycz- 31 upadłości przy 300 wnioskach. nych upadłości konsumenckich. Rozwiązanie cieszy Pierwsza zmiana polega na tym, aby do ogłoszenia się wielkim zainteresowaniem, zwłaszcza wśród osób upadłości wystarczało samo stwierdzenie, że dłużnik z tzw. klasy średniej, których zarobki pozwalają na jest niewypłacalny, bez badania przyczyn niewypła- to, żeby dojść do porozumienia z wierzycielami bez calności podczas otwierania postepowania upadłościo- kosztownej i długotrwałej procedury upadłościowej. wego. Jest to bardzo ważna zmiana, ponieważ uwzględ- Tego typu mechanizm również przewidujemy. Dla osób w bardzo trudnej sytuacji życiowej, do- nia wszelkiego rodzaju zadłużenia, które często spo- tkniętych chorobą przewlekłą, przewidujemy umo- wodowane są lekkomyślnością, przecenieniem swoich rzenie postępowań. Z kolei dla osób, które są w stanie możliwości finansowych, chorobą czy innymi niemoż- wyjść na prostą, ale nie w chwili obecnej – mogą to liwymi do przewidzenia okolicznościami, które mogą być np. osoby młode po skończeniu studiów, które spowodować utratę płynności finansowej. Przyczyny lekkomyślnie zaciągnęły kilka pożyczek, ale w przy- niewypłacalności będą oczywiście uwzględnianie, ale szłości mogą mieć możliwość ich spłacenia – przewi- dopiero na etapie planu spłaty. Zakładamy dwa plany dujemy tzw. warunkowe umorzenie trwające 5 lat. spłaty: standardowy do lat 3 i do lat 7 w przypadku, Jest okres pozwalający dłużnikowi znaleźć pracę, gdy doszło do zaciągnięcia długu w sposób lekkomyśl- uzyskać możliwości zarobkowe. Dzięki temu będzie ny, dłużnik w jakiś sposób zawinił. Wykluczamy oczy- mógł rozpocząć plan spłaty. wiście wszelkie przypadki rażącego niedbalstwa czy Tak że możliwość zawierania przez dłużników też sytuacje, kiedy ktoś umyślnie zaciąga długi, żeby układów z wierzycielami, rezygnacja z konieczności ich później nie spłacać, oraz gdy ktoś popełnia oszu- badania przez sąd zawinienia dłużnika przy otwie- stwo. Tego typu skrajne sytuacje będą z tego systemu raniu postępowania upadłościowego, zdjęcie z admi- eliminowane. nistracji sądowej ciężaru najprostszych spraw upa- Wprowadzamy rozwiązania funkcjonujące z po- dłości konsumenckiej, co istotnie przyspieszy postę- wodzeniem np. w Wielkiej Brytanii, gdzie ogłasza powania, umorzenie zobowiązań bez planu spłat, się niemal 100 tys. upadłości konsumenckich rocz- warunkowe umorzenie – są to rozwiązania, które nie. W zbliżonej nam pod względem liczby ludności z pewnością przyczynią się do poprawy sytuacji dłuż- Kanadzie jest ok. 130 tys. postępowań upadłościo- ników, osób, które często nie ze swojej winy popadły wych rocznie, w Niemczech ok. 80 tys., natomiast we w spiralę zadłużenia, a następnie skazane są na sza- Francji tych postępowań prowadzi się rocznie niemal rą strefę. Chcemy, żeby były to możliwości dostępne 200 tys. To pokazuje, że skala korzystania z tego dla większej grupy obywateli. Szacuje się, że rocznie typu mechanizmu w Europie Zachodniej jest niepo- może mieć miejsce nawet 30 tys. postępowań upadło- równywalnie większa od tej, którą obserwujemy ściowych. Jest to możliwe do osądzenia, możliwe do w naszym kraju. Stąd rozwiązania, które proponuje- załatwienia w trybie, poprzez tzw. doradców restruk- my, wynikają z obserwacji doświadczeń innych krajów. turyzacyjnych. Chcę przypomnieć, że ustawa została 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 102 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie konsumenckiej o byłych przedsiębiorców w okresie Sprawiedliwości Marcin Warchoł roku od wykreślenia z odpowiedniego rejestru lub zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej, już uchwalona. Obowiązuje rozwiązanie przewidujące wzrost wpływu wniosków był niemalże lawinowy. nadzór ministra sprawiedliwości nad pracami restruk- W konsekwencji tej regulacji nastąpiło znaczące turyzacyjnymi, który dopełnia nam tego systemu. obciążenie sądów i wydłużenie czasu rozpatrywania Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pozo- spraw. W trakcie procedury dotyczącej upadłości wo- staję w przekonaniu, że proponowane rozwiązania bec byłych przedsiębiorców konieczne jest bowiem prawne umożliwią istotne usprawnienie procedur badanie przez sąd obowiązków wynikających z art. 491 upadłościowych, oddłużeniowych, które powinny po- Prawa upadłościowego, ustalanie list wierzytelności, zwolić na szybszy nowy start tym, którzy znaleźli się rozwiązywanie problemów z masą upadłościową i in- w pułapce zadłużenia często bez swojej winy i oba- nych spraw bezpośrednio wpływających na wydłuże- wiają się wejścia w uciążliwą, nieprzyjazną dla pod- sądnego procedurę przy zachowaniu słusznych inte- nie postępowania. resów wierzycieli. W niniejszym projekcie zaproponowano szereg Proszę Wysoką Izbę o poparcie tego projektu. uproszczeń w procedurze postępowania, w tym m.in.: Rząd ma nadzieję na szybkie nad nim procedowanie. wprowadzenie możliwości ogłoszenia upadłości osoby Dziękuję bardzo. (Oklaski) nieprowadzącej działalności gospodarczej w uproszczonej procedurze bez wyznaczania sędziego komisarza, wprowadzenie możliwości zawierania przez Wicemarszałek Barbara Dolniak: dłużników układów z wierzycielami z ograniczonym udziałem sądów pod kierunkiem licencjonowanego Dziękuję panu ministrowi. doradcy restrukturyzacyjnego, rezygnację z koniecz- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- ności badania przez sąd na etapie ogłaszania upadło- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- ści zawinienia dłużnika w doprowadzeniu lub pogłę- czeń w imieniu klubów i kół. bieniu stanu zadłużenia, umożliwienie dłużnikowi nie- Otwieram dyskusję. będącego przedsiębiorcą szybkiej sprzedaży całego Jako pierwszy wystąpi pan poseł Waldemar Olej- podlegającego egzekucji majątku w trybie przygoto- niczak, klub Prawo i Sprawiedliwość. wanej likwidacji, co zwiększy elastyczność dostęp- Bardzo proszę. nych dla dłużnika opcji szybkiego wyjścia ze stanu Nie ma pana posła. niewypłacalności, zgłaszanie wierzytelności bezpo- W takim razie pani poseł Zofia Czernow, klub średnio doradcy restrukturyzacyjnemu pełniącemu Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. funkcję syndyka, a nie – jak to obecnie ma miejsce – do sądu, oraz ustalanie, że umorzenie zobowiązań bez planu spłat będzie miało charakter warunkowy, Poseł Zofia Czernow: co ma zapobiegać zbyt pochopnemu umarzaniu zobo- wiązań. To są podstawowe kierunki zmian w projek- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! cie ustawy. Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Plat- Projekt ustawy dokonuje także zmian w sześciu forma Obywatelska – Koalicja Obywatelska w spra- innych ustawach związanych z procedurą upadłości wie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy konsumenckiej. Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3480. Reasumując: zaproponowane rozwiązania zmie- Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo rzają do uproszczenia procedury upadłości konsu- upadłościowe oraz niektórych innych ustaw ma na menckiej, co ma spowodować zwiększenie liczby roz- celu uproszczenie procedury postępowania upadło- patrywanych spraw i ułatwienie sytuacji dłużników, ściowego w zakresie upadłości konsumenckiej i w związ- którzy znaleźli się w bardzo trudnej sytuacji. ku z tym zwiększenie liczby tych upadłości. Projekt ustawy wymaga jednak szerokiej analizy Wprowadzona przez rząd Platforma Obywatelska i dyskusji. Dlatego klub Platforma Obywatelska – Ko- – PSL z dniem 1 stycznia 2015 r. ustawa dotycząca alicja Obywatelska jest za przesłaniem projektu upadłości konsumenckiej znacząco zmieniła sytuację do dalszych prac legislacyjnych. Dziękuję za uwagę. prawną niewypłacalnych osób fizycznych nieprowa- (Oklaski) dzących działalności gospodarczej. Powstały nowe, lepsze warunki ogłoszenia upadłości konsumenckiej, co spowodowało skokowy wzrost liczby wniosków Wicemarszałek Barbara Dolniak: w tej sprawie. W ciągu 2015 r. do sądów wpłynęło 5616 wniosków o upadłość konsumencką, co stano- Dziękuję bardzo. wiło blisko dwudziestokrotny wzrost w porównaniu Zapraszam pana posła Pawła Grabowskiego, klub z 2014 r. Kiedy rok później, tj. 1 stycznia 2016 r. Kukiz’15, do przedstawienia stanowiska w imieniu znacznie rozszerzono zakres podmiotowy upadłości właśnie tego klubu. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe 103

Poseł Paweł Grabowski: Pan minister wspominał o tym, że szacuje się, że ok. 30 tys. osób w skali roku może być zainteresowa- Dziękuję. nych ogłoszeniem upadłości konsumenckiej. Nawet Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! gdyby to było 50 tys. osób, to pamiętajmy o tym, że Muszę przyznać jestem pod wrażeniem, pod pozy- to jest 30 albo 50 tys. osób, które powracają do nor- tywnym wrażeniem. To jest dobra ustawa, dobry malnego obrotu prawnego – ludzi, obywateli, którzy projekt ustawy. Na wstępie powiem, że mam zaszczyt będą dalej pracowali i płacili podatki, ponieważ po- przedstawić stanowisko klubu Kukiz’15 w sprawie wracają do normalnego obrotu. Nie będą zmuszeni rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo de facto fałszywie wykazywać zaniżonego wynagro- upadłościowe i niektórych innych ustaw. dzenia. A skoro będą mogli zarabiać normalne pie- Na etapie pierwszego czytania nie chcę się sku- niądze, to po pierwsze, będą mieli płacone składki piać na szczegółach. Myślę, że warto przede wszyst- ZUS-owskie od pełnego wynagrodzenia. Po drugie, kim powiedzieć obywatelom, czym jest upadłość kon- będą płacili podatek od pełnego wynagrodzenia. To sumencka. To jest bardzo ważna instytucja, a wiele z kolei może spowodować wzrost wpływów podatko- osób może jeszcze wciąż nie być świadomych tego, że wych. Może warto byłoby się zastanowić nad kolej- istnieje dla nich ratunek. W sytuacji kiedy zadłużyli nym stopniowym obniżaniem podatku PIT. Tutaj się ponad miarę albo kiedy padli ofiarą jakiegoś oszu- akurat od osób fizycznych, więc PIT. stwa, tak naprawdę nie są bez wyjścia. Mają możli- Zatem, powtarzam raz jeszcze: na etapie pierw- wość złożenia wniosku właśnie o upadłość konsu- szego czytania nie chcę się zagłębiać w szczegóły, mencką, która w istocie nie jest niczym wstydliwym, ponieważ oczywiście klub poselski Kukiz’15 będzie bo to jest szansa na powrót do normalnego życia. rekomendował swoim posłom głosowanie za tym, Pamiętam, kiedy w 2014 r. procedowany był pro- żeby ten projekt trafił do prac w komisji, żeby te roz- jekt autorstwa… Za czasów rządów Platformy Obywa- wiązania zostały przyjęte, być może skorygowane telskiej mówiło się o tym, że głównym celem pierwot- w jakimś zakresie. Natomiast cieszy to, że faktycznie nie wówczas procedowanego projektu ustawy o upa- taka propozycja się pojawiła, ponieważ ona w istocie dłości konsumenckiej było danie szansy obywatelom może być odpowiedzią na wiele tak naprawdę drama- na to, żeby mogli powrócić do normalnego obrotu tów ludzi, którzy mają problem, i zastanawiają się, prawnego, finansowego. Niestety często jest tak, że co dalej w życiu robić. osoba, która nadmiernie się zadłużyła, osoba, na któ- Natomiast powtarzam na koniec raz jeszcze: my- rej – kolokwialnie rzecz ujmując – ciążą komornicy, ślę, że warto również, żeby ministerstwo, być może często po prostu rezygnowała z pracy albo pracowa- przez fundusz sprawiedliwości społecznej, promowało ła za tzw. pensję minimalną. To powodowało rozrost te instytucje w świadomości obywateli. Powtarzam, szarej albo nawet wręcz, powiedziałbym, czarnej to nie jest nic wstydliwego, jeżeli obywatel nie ze swo- strefy. Zatem przyjęcie tej ustawy było pierwszym jej winy… A nawet jeżeli tak się zdarzyło – trudno, dobrym krokiem do tego, żeby przywrócić jakąś nor- każdy z nas popełnia błędy. Ale chodzi o to, żeby mieć malność albo stworzyć warunki powrotu do normal- szansę powrotu do normalnego funkcjonowania w ob- ności dla ludzi, którzy często nie ze swojej winy padli rocie prawnym, gospodarczym, finansowym, żeby po ofiarą różnych oszustw. prostu móc pracować, dalej się bogacić i nie mieć pro- Cieszy to… Uważam, że to jest dobry kierunek, blemu z tym, że gdzieś kiedyś została podjęta jakaś żeby odejść od badania przesłanki, przynajmniej na błędna decyzja skutkująca zadłużeniem. Tak że bra- wstępnym etapie, czy była wina, czy nie było winy. wo, panie ministrze. Brawo. Dziękuję. Dla dłużnika, który jest niewypłacalny, nie jest istotne, czy on zawinił, czy on nie zawinił. Ważne jest to, żeby dać mu szansę również – to trzeba podkreślić Wicemarszałek Barbara Dolniak: – kosztem tych, którzy go zadłużyli. To powinna być wówczas odpowiedzialność podmiotów, które zadłu- Bardzo dziękuję. żają. To są różne podmioty, różni przedsiębiorcy. Ale W imieniu PSL–UED stanowisko przedstawi pan żeby byli świadomi tego, aby nie sprzedawać swoich poseł Krzysztof Paszyk. produktów zbyt swobodnie, np. bez badania zdolno- Bardzo proszę. ści kredytowej konsumenta. Albo np. oferują jakieś, nie wiem, garnki za 7 tys. zł czy 10 tys. zł, kiedy są one warte 500 zł, co w istocie często jest po prostu Poseł Krzysztof Paszyk: zwykłym oszustwem. Zatem w sytuacji, kiedy dana osoba, dany dłużnik Dziękuję bardzo. nie może już odstąpić od umowy, ma swoje zobowią- Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie zania, nie może ich spłacać, ma długi, których nie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego PSL–UED może spłacać, to jest właśnie ta ścieżka, to jest moż- chciałbym przedstawić nasze stanowisko w sprawie liwość wyjścia. Dlatego bardzo ważne jest to, żeby rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo również Ministerstwo Sprawiedliwości… W ogóle upadłościowe oraz niektórych innych ustaw zawar- żeby rząd pomyślał, jak promować tę instytucję. tego w druku sejmowym nr 3480. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 104 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe

Poseł Krzysztof Paszyk uchylenia z art. 2 prawa upadłościowego ust. 1a. Obecnie zgodnie z nim postępowanie wobec m.in. Na wstępie zgodzę się z przedmówcą i również – to przedsiębiorców w rozumieniu Kodeksu cywilnego, generalna ocena – uznam ten projekt za naprawdę wspólników spółek osobowych i partnerskich należy rokujący dobrą zmianę. To z jednej strony, jeśli cho- prowadzić tak, aby rzetelny dłużnik uzyskał możli- dzi o regulację obszaru dotyczącego właśnie upadło- wość oddłużenia. Pozostawiony w niezmienionej for- ści konsumenckiej, a z drugiej strony myślę, że war- mie ust. 1 mówi zaś, że postępowanie należy prowa- to docenić jeden istotny walor tego projektu. Miano- dzić tak, aby roszczenia właścicieli mogły zostać wicie on pokazuje, w jaki sposób – małymi krokami, zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjo- ale można – zdejmować z sądów niektóre obowiązki, nalne względy na to pozwolą, dotychczasowe przed- co może być wykorzystane w sprawach stricte przy- siębiorstwo dłużnika zostaje zachowane. pisanych wymiarowi sprawiedliwości. To jest też, Należy zadać sobie pytanie, czy zrównanie praw myślę, dobra rzecz, którą warto podkreślić w dysku- osób prowadzących działalność z prawami konsu- sji nad tym projektem. mentów jest słuszne, przecież te osoby mają różne Projektowana ustawa w założeniu autorów ma na obowiązki. Przedsiębiorca, jeśli stanie się niewypłacal- celu udoskonalenie obecnego modelu upadłości kon- ny, ma obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upa- sumenckiej oraz wprowadzenie zmian korzystnych dłości, konsument takiego obowiązku nie ma, może dla osób zadłużonych oraz wierzycieli np. poprzez ogłosi upadłość, jeśli będzie chciał. Takie ukształtowa- uproszczenie niektórych procedur. Projekt przewidu- nie upadłości konsumenckiej, jak w omawianym pro- je możliwość ogłoszenia upadłości przez osoby nie- jekcie, umożliwi dłużnikom łatwe uwalnianie się od prowadzące działalności gospodarczej w uproszczo- długów, a tym samym przyczyni się do przełamania nej procedurze, czyli bez wyznaczania sędziego ko- jednej z podstawowych zasad obowiązujących w po- misarza. Ma to odciążyć sądy upadłościowe i restruk- rządku cywilnoprawnym: pacta sunt servanda i wy- turyzacyjne, do których wpływa coraz więcej spraw nikającej z niej odpowiedzialności za zaciągnięte upadłych konsumentów. zobowiązania. Naruszy również w istotny sposób Ponadto projekt wprowadza możliwość zawiera- prawa wierzycieli (Dzwonek), którymi mogą być rów- nia przez dłużników układów z wierzycielami z ogra- nież konsumenci. To są być może uwagi na wyrost, niczonym do minimum udziałem sądu. Jego rolę ale myślę, że warto je w toku dalszych prac, za któ- przejąłby licencjonowany doradca restrukturyzacyj- rymi się opowiadamy, uwzględnić. Dziękuję bardzo. ny, który będzie czuwał również nad wykonaniem (Oklaski) układu. Dzięki temu może zmniejszyć się w istotny sposób liczba nowych postępowań, w których konieczne jest ogłoszenie upadłości dłużnika. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Instrumentem mającym usprawnić procedurę upadłościową jest rezygnacja z konieczności badania Bardzo dziękuję. przez sąd na etapie ogłaszania upadłości zawinienia Pojawił się pan poseł Waldemar Olejniczak z klu- dłużnika w doprowadzeniu do stanu niewypłacalno- bu Prawo i Sprawiedliwość, który wystąpi w imieniu ści lub jego pogłębieniu. Ewentualne jego niewłaści- tego klubu. we, niestanowiące przestępstwa lub czynności bez- Bardzo proszę. pośrednio nakierowanych na wierzycieli działanie będzie badane na etapie ustalenia planu spłat wierzycieli. Wówczas będzie podejmowana decyzja, czy Poseł Waldemar Olejniczak: możliwa jest odmowa oddłużenia, przy czym możli- wość tę ograniczy się do sytuacji celowego działania Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt upadłego nakierowanego na trwonienie majątku, a więc przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego prowadzącego do oczywistego pokrzywdzenia wie- Prawo i Sprawiedliwość w sprawie projektu ustawy rzycieli, wynikającego ze złej woli dłużnika. o zmianie ustawy Prawo upadłościowe oraz niektó- Wysoka Izbo! Powiedzmy jasno, że taka zmiana rych innych ustaw, jest to druk nr 3480. może doprowadzić do abolicji zadłużeniowej, czyli Projekt ten dotyczy wprowadzenia rozwiązań do- braku konsekwencji nadmiernego, świadomego za- tyczących upadłości konsumenckiej, m.in. poprzez dłużenia, tymczasem z założenia upadłość konsu- umożliwienie ogłoszenia upadłości osoby nieprowa- mencka miała być tylko dla osób, które straciły kon- dzącej działalności gospodarczej w uproszczonej for- trolę nad swoimi finansami nie ze swojej winy. Po mie, tj. bez wyznaczenia sędziego komisarza. Nad- zmianach sąd będzie musiał uwzględnić każdy wnio- mienię, iż w 2014 r. weszła w życie nowelizacja usta- sek, nawet, mówiąc potocznie, zuchwały. Projekt wy Prawo upadłościowe i naprawcze w zakresie tzw. przewiduje też, że dłużnicy prowadzący jednoosobo- upadłości konsumenckiej. W związku ze zmianą sy- wą działalność gospodarczą będą traktowani tak tuacji społecznej, gospodarczej oraz faktem, iż od samo jak konsumenci. Taki będzie bowiem efekt 1 stycznia 2016 r. ustawa ta umożliwiła uruchomie- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe 105

Poseł Waldemar Olejniczak Poseł Zofia Czernow: nie procesu upadłościowego wobec przedsiębiorców, Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! którzy są byłymi przedsiębiorcami i minął już rok Osoby nadmiernie zadłużone to często osoby, które karencji od ich wykreślenia z KRS-u czy też innego są nieporadne wobec prawa, mają problemy z korzy- właściwego rejestru, w zaistniałej sytuacji nastąpił staniem z prawa, niejednokrotnie starsze, pokrzyw- bardzo duży wzrost wniosków osób ubiegających się dzone przez los, które znalazły się z przyczyn róż- o upadłość konsumencką. nych i losowych w bardzo trudnej sytuacji finanso- Zarówno zwiększenie ilości wniosków, jak i inne wej. Mam pytanie do pana ministra: Czy nie należa- warunki spowodowały potrzebę nowelizacji tych pro- łoby, panie ministrze, wykorzystać instytucji nieod- cedur, które będą prostsze, korzystniejsze dla osób płatnej pomocy prawnej do pomocy tym osobom w formułowaniu wniosków o upadłość konsumencką? korzystających z tej formy prawnej, i stworzenie czy- Myślę, że ta instytucja nie jest do końca wykorzysta- telnego i bezpiecznego prawa dla wierzycieli oraz na i można by było w ten sposób ludziom pomóc, bo sądów i ich przedstawicieli, to jest likwidatorów, syn- nie jest łatwo sporządzić taki wniosek. Proszę o od- dyków, nadzorców sądowych czy komisarzy. powiedź. Dziękuję bardzo. Ustawa ta precyzyjnie określa kwalifikacje zachowania dłużnika w doprowadzeniu do zadłużenia lub pogłębieniu zadłużenia, określa, czy jego operacje nie Wicemarszałek Barbara Dolniak: były wynikiem świadomego działania, polegającego na trwonieniu majątku, czy nie było operacji prowa- Pan poseł Krzysztof Gadowski, Platforma Oby- dzących do świadomego działania na szkodę wierzy- watelska – Koalicja Obywatelska. cieli. W takich przypadkach praktycznie uruchamia- Bardzo proszę. na jest procedura karna. Ustawa ta skutecznie zabezpiecza małżonków i by- łych małżonków, pozwala sądowi ocenić, czy nie nastą- Poseł Krzysztof Gadowski: piło ich nadmierne wzbogacenie, określa również warunki procesu upadłości konsumenckiej, zarówno dla Dziękuję. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! osób będących w wieku produkcyjnym, jak i tych, któ- Platforma wprowadziła Prawo upadłościowe wspól- re przeszły na emeryturę, oraz uwzględnia ich zobo- nie z PSL-em. W 2014 r., pan mówił o tym, oczywi- wiązania alimentacyjne. Ponadto ustawa ta zabez- ście ta ilość wniosków zaczynała się zbierać w coraz piecza tym osobom minimum socjalne, co stanowi większym zakresie, podawał pan cyfry, mówił pan 150% kwoty, która uprawnia obywatela do skorzysta- o tym, że rzeczywiście do Zachodu nam jeszcze bar- nia ze świadczeń pomocy społecznej. Jak wiemy, na dzo daleko. Mówił pan również, że dzisiaj okres roz- dzień 11 lipca 2018 r. kwota ta wynosiła 701 zł dla patrywania wniosków w sądach, jeśli dobrze pamię- osoby samotnej gospodarującej, a w przypadku osoby, tam, to 2 lata. na której utrzymaniu są inne osoby, była to kwota Wprowadzamy pewne poprawki do tej ustawy, 528 zł. Ustawa ta precyzyjnie określa procedury oraz mówimy o tym, że chcemy to wszystko usprawnić. Ile koszt całego procesu legislacyjnego. pana zdaniem będzie wynosił okres rozpatrywania Wysoka Izbo! Klub Prawa i Sprawiedliwości bę- wniosków przez sądy? Jak to dzisiaj wygląda w tej dzie głosował za przyjęciem tej ustawy, ponieważ jest części zachodniej Europy, o której pan mówił, że tam to dobra i potrzebna ustawa, która wychodzi naprze- setki tysięcy wniosków wpływa? Mam nadzieję, że to ciw potrzebom i oczekiwaniom obywateli oraz orga- też sprawnie tam się odbywa i te wnioski (Dzwonek) nów państwowych, przede wszystkim sądów. Dzięku- są rozpatrywane. Dziękuję bardzo. ję bardzo. (Oklaski) Wicemarszałek Barbara Dolniak: Wicemarszałek Barbara Dolniak: Dziękuję. Pan poseł Piotr Pyzik, Prawo i Sprawiedliwość, Dziękuję. bardzo proszę, kolejne pytanie. Teraz przechodzimy do zadawania pytań. Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów chce jeszcze wpisać się na listę? Poseł Piotr Pyzik: Nie widzę, w związku z tym zamykam listę. Rozpoczyna pani poseł Zofia Czernow, Platforma Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Obywatelska – Koalicja Obywatelska. Mam następujące pytanie. Jak według szacunków Czas – 1 minuta. Ministerstwa Sprawiedliwości kształtuje się liczba Bardzo proszę. osób, które mogą potencjalnie skorzystać z procedu- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 106 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe

Poseł Piotr Pyzik prawna jak upadłość konsumencka jest, istnieje, że ona jest dla nich? To po pierwsze. ry upadłości konsumenckiej? Sądzę, że ustalenie tej Po drugie, wtórując nieco pytaniu pani poseł skali jest kluczowe dla określenia kierunku, w jakim Czernow – pomoc prawna świadczona finalnie przez należy zmieniać kształt procedury. Jeśli liczba oby- gminy, ta, która jest świadczona de facto przez pań- wateli Polski, którzy znajdują się w stanie faktycznej stwo. Czy ci pracownicy pomocy prawnej będą rów- niewypłacalności, jest duża, uzasadnione jest zmie- nież mogli sporządzać wnioski o upadłość konsu- rzanie, moim zdaniem oczywiście, do modelu brytyj- mencką? Czy być może warto przyjąć w toku prac skiego z ograniczoną do minimum rolą sądu na rzecz takie rozwiązanie, że wystarczy, żeby konsument, syndyka zajmującego się praktycznym nadzorem. który chciałby skorzystać z dobrodziejstwa upadłości Jeśli natomiast skala zjawiska nie jest bardzo duża, konsumenckiej, zgłosił się po prostu do doradcy re- warto być może utrzymać nieco bardziej restrykcyjną strukturyzacyjnego, żeby konsument wiedział, gdzie procedurę, by zminimalizować próbę nieuczciwego taki doradca restrukturyzacyjny jest? A w istocie jej wykorzystania. Dziękuję. sporządzenie takiego wniosku to nie jest żadna niesamowita sprawa. Można sporządzić wzorzec, w któ- rym po prostu uzupełnia się dane konsumenta, jego Wicemarszałek Barbara Dolniak: zobowiązania (Dzwonek), i na tej podstawie jeszcze bardziej ułatwić dojście do uwolnienia się z długów. Pan poseł Jacek Tomczak, Platforma Obywatel- Dziękuję. ska – Koalicja Obywatelska.

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Poseł Jacek Tomczak: Dziękuję. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wydaje się, że to Na to pytanie i wcześniejsze pytania odpowie pod- ważny i bardzo ciekawy projekt ustawy, jak wiemy, sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości oczekiwany przez wiele osób. Myślę, że wiele osób pan Marcin Warchoł. dzisiaj boryka się z istotnym problemem niezdolności Bardzo proszę. do realizacji obsługi własnego zadłużenia, w związku z tym nie jest w stanie normalnie funkcjonować w polskim społeczeństwie, i to zadłużenie ma wpływ Podsekretarz Stanu na to, że często mogą one funkcjonować tylko i wy- w Ministerstwie Sprawiedliwości łącznie w szarej strefie. A więc ten projekt ma pewną Marcin Warchoł: szansę, by stać się nadzieją dla wielu ludzi, którzy w takiej sytuacji się znaleźli. Nie ukrywajmy też, że Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! postępowania upadłościowe ciągną się w Polsce w nie- Upadłość konsumencka jest to instytucja, która oczy- skończoność, więc niewątpliwie również wielu przed- wiście obowiązuje w zakresie ograniczonym, nato- siębiorców czeka na tę inicjatywę. miast, jak pokazałem na liczbach, tych postępowań Mam pytanie: O ile, jak państwo uważacie, realnie było zaledwie ok. 30 w 2014 r., a następnie główny uda się skrócić postępowania upadłościowe w wyniku problem, który się tutaj pojawił, związany był z nie- przyjęcia tego projektu ustawy, oczywiście przy tych dostępnością tego systemu dla szerszej grupy osób założeniach (Dzwonek), przy których on został złożo- nim zainteresowanych. Stąd też na pytanie pana ny? I drugie pytanie: Na ile ten projekt został skon- posła Piotra Pyzika – przepraszam, że tak nie w ko- sultowany ze środowiskami konsumenckimi i przed- lejności – dotyczące tego, z czego wynika tak niskie stawicielami przedsiębiorców? zainteresowanie tym systemem, i tego, aby dopaso- wać – to postulat pana posła – system do zainteresowania, odpowiadam: Panie pośle, nie do końca, po- Wicemarszałek Barbara Dolniak: nieważ to niskie zainteresowanie, czyli 12 tys. wnio- sków, wynika właśnie z tego, że ten system jest niesa- Pan poseł Paweł Grabowski, klub Kukiz’15. mowicie ograniczony w stosunku do potrzeb obywate- Bardzo proszę. li, potrzeb konsumentów. Postępowania trwają ok. 2 lat, dlatego też obywatele już na samym początku są zniechęcani do składania wniosków o tego typu Poseł Paweł Grabowski: upadłość z powodu całej procedury. Istotnie uprasz- czając tę procedurę, jednocześnie spowodujemy zwięk- Dziękuję. szenie liczby wniosków. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jak to jest w innych krajach? Pokazałem liczby. Pytanie: Jaki pomysł ma ministerstwo na to, aby do- Wielka Brytania, Niemcy –niemal 100 tys. upadłości, trzeć do obywateli z informacją, że taka instytucja Francja – 200 tys. Chcemy oczywiście zainteresować 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe 107

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie zajmuje się rozpatrywaniem tych spraw. A więc uwa- Sprawiedliwości Marcin Warchoł żamy, że odsądowienie tego systemu niewątpliwie przyspieszy te postępowania. jak najszerszą grupę osób tym nowym systemem po- To chyba wszystkie odpowiedzi na pytania. Dzię- przez… Tu jest wiele możliwości. kuję serdecznie, liczę na owocną dyskusję i jeszcze System nieodpłatnej pomocy prawnej – to do pani raz proszę o przyjęcie projektu. (Oklaski) poseł Czernow i do pana posła Grabowskiego – już funkcjonuje od 1 stycznia. System ten wprowadzono ustawą prezydencką przygotowywaną w Minister- Wicemarszałek Barbara Dolniak: stwie Sprawiedliwości, ustawą, która znosi jakiekolwiek limity w dostępie do nieodpłatnej pomocy praw- Bardzo dziękuję panu ministrowi. nej. Na czym polega ogromny walor tej ustawy o nieod- Zamykam dyskusję*). płatnej pomocy prawnej? Przede wszystkim ona Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- zrywa z badaniem stanu zamożności osoby ubiegają- dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy cej się o taką nieodpłatną pomoc prawną. W tej chwi- projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościo- li deklaracja obywatela, że nie stać go na płatną po- we oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku moc prawną, uprawnia go do skorzystania z tego nr 3480, do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowie- systemu. Zero PIT-ów, zero jakichś innych deklaracji, ka w celu rozpatrzenia. sprawdzania, weryfikowania stanu posiadania, po- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że ziomu zamożności obywateli. Nie zaglądamy obywa- Sejm propozycję przyjął. telom do kieszeni, ufamy im. Zadeklarują, że ich nie Sprzeciwu nie słyszę. stać – nie sprawdzamy, czy ich stać, czy ich nie stać. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. Dla jednego 500 zł to będzie dużo, dla drugiego to porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- będzie mało. wego projektu ustawy o zmianie ustawy o bie- Podobnie jest z kwestią starania się o nieodpłatną głych rewidentach, firmach audytorskich oraz pomoc prawną. System ten funkcjonuje od 1 stycznia. nadzorze publicznym oraz niektórych innych Właśnie upadłość konsumencka jest tym obszarem, ustaw (druk nr 3481). jednym z kilku, którym – jak pokazują ostatnie ba- Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Fi- dania po już niemalże dwóch kwartałach funkcjono- nansów pana Leszka Skibę o przedstawienie uzasad- wania tego systemu – obywatele są żywotnie zainte- nienia projektu ustawy. resowani. To są oczywiście sprawy konsumenckie, również spory z zakresu prawa pracy, z zakresu ubezpieczeń społecznych, sporo jest z zakresu prawa Podsekretarz Stanu rodzinnego. To są te dziedziny, które w ministerstwie w Ministerstwie Finansów – bo my nad tym sprawujemy nadzór, minister spra- Leszek Skiba: wiedliwości sprawuje nadzór nad funkcjonowaniem ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej – cieszą się Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność największym zainteresowaniem. Upadłość konsumenc- przedstawić projekt ustawy zmieniającej ustawę o bie- ka, ten nowy system, który wprowadzamy, jest do- głych rewidentach, druk nr 3481. skonałym uzupełnieniem systemu nieodpłatnej po- Projekt ustawy ma na celu dokonanie zmian mocy prawnej. w ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytor- Tam jest również miejsce na reklamę. Dodatkowa skich oraz nadzorze publicznym w zakresie wzmoc- promocja tego systemu, panie pośle, jak najbardziej nienia nadzoru publicznego nad działalnością bie- jest przewidziana. W tej chwili opracowujemy porad- głych rewidentów i firm audytorskich. Dotychczaso- nik, będziemy to propagować, również z wykorzysta- we doświadczenia wskazały, że istnieje potrzeba niem Funduszu Sprawiedliwości, o którym pan poseł szerszego kontrolowania działalności firm audytor- wspomniał. Chcemy, żeby do jak najszerszej grupy skich, również w zakresie innych usług niż badanie osób dotarła informacja o tym nowym systemie. ustawowe sprawozdań finansowych, w tym przede Kolejne pytanie dotyczyło skali postępowań w Unii wszystkim usług związanych z funkcjonowaniem ryn- Europejskiej – pan poseł Gadowski. Jeśli chodzi o po- ku kapitałowego. Obecnie organ nadzoru publiczne- stępowania w naszym kraju, to jak wspomniałem, go, tj. Komisja Nadzoru Audytowego, nie ma wystar- trwają one ok. 2 lat. Prawie 40% spraw to są sprawy czających narzędzi pozwalających na kontrole jakości trwające powyżej 6 miesięcy. Natomiast co do szyb- usług świadczonych przez firmy audytorskie w tym kości w innych krajach nie mamy danych. Oczywiście zakresie, gdyż system nadzoru publicznego opiera się możemy o to zapytać, zgromadzić takie informacje. w dużej mierze na nadzorze pośrednim. Znaczna Niemniej jednak uważamy, że odsądowienie tego sys- część zadań z zakresu nadzoru publicznego została temu na pewno przyspieszy postępowania. Trwają delegowana na Polską Izbę Biegłych Rewidentów, one tyle czasu, albowiem jest jedynie 30 wydziałów która wykonuje kontrole jakości badań ustawowych gospodarczych sądów rejonowych, które obsługują upadłości konsumenckie. Niewiele ponad 70 sędziów *) Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 108 Projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Celem ustawy jest wzmocnienie nadzoru publicz- Leszek Skiba: nego nad działalnością biegłych rewidentów i firm audytorskich w Polsce, co przyczyni się do wzmocnie- jednostek innych niż jednostki zainteresowania pu- nia jakości usług świadczonych przez te podmioty, blicznego, a także wykonuje w stosunku do nich w tym usług związanych z transakcjami na rynku czynności dochodzeniowe i sankcyjne. kapitałowym. Pozwoli to na wysoką jakość usług Trudności w realizacji przez organizację samorzą- świadczonych przez biegłych rewidentów i firmy au- du zadań z zakresu nadzoru publicznego, zwłaszcza dytorskie, spowoduje prawidłowe funkcjonowanie ryn- jeśli chodzi o przeprowadzanie kontroli, wskazały na ku kapitałowego, zwiększy bezpieczeństwo obrotu potrzebę zmian dotyczących zarówno organizacji, jak instrumentami finansowymi oraz zwiększy ochronę i struktury organu nadzoru, polegających na zmianie inwestorów, akcjonariuszy i obligatariuszy. formy jego działalności i sposobu finansowania. Ko- Rola biegłych rewidentów i firm audytorskich nieczne jest przejęcie przez jeden organ nadzoru w transakcjach zawieranych na rynku kapitałowym wszystkich kontroli w zakresie usług biegłego rewi- jest ogromna. Dzięki usługom świadczonym przez denta objętych standardami wykonywania zawodu nich inwestorzy muszą mieć pewność, że informacje zarówno w odniesieniu do jednostek zainteresowania finansowe zawarte w dokumentach ofertowych, np. publicznego, jak i jednostek innych niż jednostki za- prospektach emisyjnych związanych z emisjami ob- interesowania publicznego oraz prowadzenia postę- ligacji lub akcji, są prawdziwe i wiarygodne. powań administracyjnych i postępowań dyscyplinar- Informacje związane z wydarzeniami i działania- nych. Przyczyni się to do zachowania jednolitości mi nadzorczymi związanymi z działalnością jednej ze postępowań, zwłaszcza w zakresie stwierdzenia na- spółek giełdowych – mam na myśli tutaj GetBack ruszeń i ewentualnych kar. – będącej jednostką zainteresowania publicznego wska- Z uwagi na charakter usług świadczonych przez zują na niedoskonałość obecnego systemu nadzoru nad biegłych rewidentów i firmy audytorskie oraz fakt, iż jakością usług atestacyjnych świadczonych przez bie- wykonywanie zawodu biegłego rewidenta leży w sze- głych rewidentów i firmy audytorskie, a szczególnie roko pojętym interesie publicznym, konieczne było w związku z transakcjami na rynku kapitałowym. podjęcie stosownych działań. Zaproponowane rozwią- Obecnie Komisja Nadzoru Audytowego sprawu- zania zwiększają operacyjność, efektywność i skutecz- jąca nadzór nad jakością usług świadczonych przez ność działania nadzoru publicznego. Zapewnią więk- biegłych rewidentów i firmy audytorskie w jednost- szą decyzyjność wykonawczą, operacyjną, a także kach zainteresowania publicznego nie posiada wy- większą niezależność finansową organu konieczną do starczających narzędzi pozwalających na kontrolę właściwej realizacji zadań nadzorczych. Osiągnięcie jakości usług świadczonych przez firmy audytorskie zamierzonego celu ustawy, tj. wzmocnienie nadzoru związanych z transakcjami na rynku kapitałowym, publicznego nad biegłymi rewidentami i firmami au- gdyż znaczna część zadań z zakresu nadzoru została dytorskimi, zgodnie z przyjętymi założeniami powin- delegowana na Polską Izbę Biegłych Rewidentów, no nastąpić od 1 stycznia 2020 r., kiedy to nowy in- która wykonuje kontrole jakości badań ustawowych stytucjonalny organ nadzoru audytowego zacznie jednostek innych niż jednostki zainteresowania pu- w pełni realizować wszystkie powierzone mu zada- blicznego, a także wykonuje w stosunku do nich nia. Dziękuję bardzo. czynności dochodzeniowe i sankcyjne – mam na my- śli krajowego rzecznika dyscyplinarnego oraz Krajo- wy Sąd Dyscyplinarny. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Przedstawiony przez rząd projekt ustawy zawiera zapisy powołujące w miejsce Komisji Nadzoru Audy- Bardzo dziękuję panu ministrowi. towego odrębny organ – Polską Agencję Nadzoru Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- Audytowego, która będzie państwową osobą prawną rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- wchodzącą w skład sektora finansów publicznych, czeń w imieniu klubów i kół. wyznaczoną jako właściwy organ sprawujący nadzór Otwieram dyskusję. publiczny nad audytem w Polsce. Będzie wyposażona W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość stano- w nowe narzędzia nadzorcze, dochodzeniowe i sank- wisko przedstawi pani poseł Ewa Szymańska. cyjne w odniesieniu do usług biegłego rewidenta obję- Bardzo proszę. tych standardami wykonywania zawodu, wykonywanych zarówno w jednostkach zainteresowania publicznego, jak i w jednostkach niebędących jednostkami Poseł Ewa Szymańska: zainteresowania publicznego. Polska Izba Biegłych Rewidentów w nowym sys- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! temie będzie realizowała zadania w ramach nadzoru Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla- publicznego w ograniczonym zakresie. W jej kompe- mentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie pro- tencji nadal pozostanie ustanawianie krajowych stan- jektu ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewiden- dardów wykonywania zawodu, krajowych standardów tach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicz- kontroli jakości oraz zasad etyki zawodowej biegłych nym oraz niektórych innych ustaw z druku nr 3481. rewidentów, a także kontrola wypełniania przez bie- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym 109

Poseł Ewa Szymańska (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Do dzisiaj nie ma...) głych rewidentów obowiązków z zakresu obligatoryj- Ale był wtedy, kiedy oszukał tysiące ludzi na gru- nego szkolenia zawodowego oraz wykonywania za- be miliardy. To dlaczego KNA nie badała sprawozdań dań z zakresu zatwierdzania i rejestracji biegłych finansowych spółki giełdowej jednostki zaintereso- rewidentów. Postępowanie dyscyplinarne za przewi- wania publicznego? Czy myślicie, że jak zmienicie nienia inne niż powstałe przy wykonywaniu usług nazwę i zamiast KNA będziecie mieli jakąś kolejną atestacyjnych oraz pokrewnych wykonywanych zgod- agencję, to coś się polepszy? Przecież do tej agencji nie z krajowymi standardami wykonywania zawodu powołacie takich samych ludzi. Albo to będą koledzy przez biegłych rewidentów również będą w gestii Pol- premiera Morawieckiego, a jak inny wiatr zawieje skiej Izby Biegłych Rewidentów. i prezes zmieni zdanie, to koledzy ministra Ziobry. Uprawnienia Komisji Nadzoru Finansowego po- Tak jak w słynnej spółce Aplikacje Krytyczne, o którą zostaną bez zmian. nikt inny jak pan minister walczył jak lew. Matko, Mając na względzie, jak ważna jest to ustawa dla pamięta pan? 3 mld zł miesięcznie mieliśmy tracić prawidłowego i bezpiecznego funkcjonowania rynku z budżetu. Póki co straciliśmy, ale kilkanaście mi- kapitałowego w Polsce, Klub Parlamentarny Prawo liardów. Zdaje się, że nie macie już dla tych nowych i Sprawiedliwość popiera tę ustawę i wnioskuje za prezesów, chyba trzecich z kolei, na wypłaty. Zdaje dalszym procedowaniem nad nią. Dziękuję. się, że na lipiec już wam zabraknie. A więc jest potrzebne wzmocnienie nadzoru publicznego, ale ten rząd jest niewydolny, bo wy zlikwi- Wicemarszałek Barbara Dolniak: dowaliście, zrujnowaliście nadzór nad rynkiem finansowym. Co się działo w czasie, kiedy GetBack Dziękuję. oszukiwał ludzi i kiedy biegli rewidenci powinni byli Zapraszam panią poseł Izabelę Leszczynę, która audytować działalność tej spółki, a KNA, czyli de przedstawi stanowisko klubu Platforma Obywatel- facto minister finansów, powinna kontrolować tych ska – Koalicja Obywatelska. biegłych rewidentów? Przewodniczący Komisji Nad- Bardzo proszę. zoru Finansowego korumpował bankierów. Mało tego. Nie tylko KNF straciła swój autorytet, autorytet straciła KNA, autorytet stracił nawet Narodowy Poseł Izabela Leszczyna: Bank Polski – to już mistrzostwo świata. Bo co się okazuje? Okazuje się, że Narodowy Bank Polski za Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! czasów PiS-u jest jakąś przechowalnią dla działaczek Czy potrzebny jest lepszy nadzór publiczny nad bie- PiS-owskich, które zarabiają tam krocie, i dla byłych głymi rewidentami i firmami audytorskimi? Tak. ministrów finansów, których musicie odstawić na Czy rząd Prawa i Sprawiedliwości jest w stanie taki boczny tor. Zastanawiam się tylko, dlaczego ta bocz- publiczny nadzór zapewnić? Nie. Odpowiedzi na oba nica jest taka droga dla polskiego podatnika, bo może te pytania są oczywiste. Bo jeśli w przeszłości mieli- nie powinna być. śmy biegłych rewidentów, którzy bez mrugnięcia Konkludując. To, że wydacie miliony z budżetu okiem podpisywali się pod sfałszowanymi sprawoz- państwa na zorganizowanie nowej agencji, na usta- daniami finansowymi bardzo wielu SKOK-ów, jeśli wienie tam tych wszystkich swoich krewnych i zna- kasa krajowa tego niezwykle szerokiego fałszerstwa jomych królika, niczego nie zmieni w bezpieczeństwie nie widziała lub nie chciała widzieć – to prawdopo- polskiego rynku finansowego. Ale jest dobra wiado- dobnie wyjaśnimy w komisji śledczej w kolejnej ka- mość. Jak jesienią przegracie wybory zanim ta agen- dencji – a możemy się domyślać, dlaczego nie widzia- cja powstanie, to będzie szansa na stworzenie praw- ła… Ale dlaczego nie widzieli audytorzy, czy biegli dziwego nadzoru finansowego i na bezpieczeństwo rewidenci? Widocznie potrzebny jest silniejszy nadzór rynku finansowego w Polsce. Oklaski( ) publiczny. Ale przecież w 2017 r. ten nadzór publiczny w ustawie, która wdrażała dyrektywę, wprowadzane to już było przez ten rząd, miał być silniejszy. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Zmieniliście nawet nazwę KIBR na PIBR, uważając, że to w ogóle coś poprawi, bo jak coś jest polskie, to Pan poseł Paweł Grabowski, klub Kukiz’15. nie może być złe. Okazało się, że nic się dobrego nie Bardzo proszę. stało. Co więcej, KNA dostała przecież zadanie, mia- ła kontrolować badania ustawowe jednostek zainteresowania publicznego. Komisja Nadzoru Audytowego Poseł Paweł Grabowski: ma to zapisane w swojej misji i w swoich zadaniach. Panie Ministrze! Czy GetBack jest jednostką za- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! interesowania publicznego, czy raczej był? Był. Mam zaszczyt przedstawić stanowisko w imieniu (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Jest, jest.) Klubu Poselskiego Kukiz’15 odnośnie do rządowego Co się stało? projektu ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewi- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 110 Projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym

Poseł Paweł Grabowski nansowego, Komisję Nadzoru Audytowego. Ta nowa instytucja jak się ma nazywać? dentach, firmach audytorskich oraz nadzorze pu- Tak że, panie ministrze, powiem tak. Klub Poselski blicznym oraz niektórych innych ustaw. Kukiz’15, mając na uwadze zidentyfikowane i wskaza- Przyznam, że tu mam problem, ponieważ ustawa ne w uzasadnieniu – nazywajmy rzeczy po imieniu ma być pewnego rodzaju panaceum na zidentyfiko- – patologie związane z nieprawidłowościami w nad- waną, nazwijmy rzeczy po imieniu, patologię polega- zorze nad rynkiem finansowym, nad działalnością jącą na tym, że obecnie funkcjonujący albo obecnie biegłych rewidentów czy audytorów nad działalno- zapisany w przepisach model nadzoru nad działalno- ścią jednostek zainteresowania publicznego, jest za ścią firm audytorskich czy biegłych rewidentów po tym, żeby procedować nad tą ustawą i usprawnić ten prostu się nie sprawdził. Poszczególne przypadki zi- model nadzoru, tak żeby nie dochodziło do zagrożeń dentyfikowane i wskazane w uzasadnieniu projektu na rynku finansowym w Polsce, żeby zagrożenia mi- ustawy, ale i też pewnie znane szerzej zwłaszcza nimalizować. Natomiast jesteśmy przeciwni tworze- państwu posłom chociażby z prac w innych komi- niu nowej instytucji. Mam nadzieję, że w toku spo- sjach, wskazują na to, że trzeba faktycznie zmienić kojnej, merytorycznej pracy w komisji uda się nam ten model nadzoru. dojść do porozumienia, że być może tworzenie kolej- Natomiast zastanawiałem się i niestety nie byłem nej nowej instytucji to nie jest najlepsze rozwiązanie w stanie dojść do wniosku, dlaczego, skoro mamy już, i warto po prostu rozszerzyć zakres kompetencji Ko- po pierwsze, Komisję Nadzoru Finansowego, została misji Nadzoru Audytowego i już. Skoro już ona jest stworzona Komisja Nadzoru Audytowego. To jest powołana, istnieje, funkcjonuje, to wystarczy dać jej ciekawe. Przecież system finansowy, rynek kapitało- narzędzia i nie trzeba tworzyć kolejnego nowego podwy w Polsce stanowi jedną całość, więc – na logikę miotu, który będzie miał część kompetencji tych, –patrząc z punktu widzenia racjonalności i również które można by dzisiaj przyznać KNA. efektywności wydatkowania pieniędzy publicznych, Jesteśmy zatem za dalszym procedowaniem nad czyli tych, które obywatele z ciężko zarobionej pensji tym projektem ustawy, natomiast liczymy na to, że płacą w formie podatków, to wydawać by się mogło, ta ustawa zmieni swoją treść, że rozwiązania w niej że nadzór finansowy powinien być kompleksowy, or- proponowane ulegną zmianie w myśl idei racjonal- ganizowany przez Komisję Nadzoru Finansowego. ności. Dziękuję. (Oklaski) Ale państwo wpadliście na taki oto pomysł, że stwo- rzyliście Komisję Nadzoru Audytowego zamiast komisji, czyli powiedzmy – bocznym torem do Komisji Wicemarszałek Barbara Dolniak: Nadzoru Finansowego, która to miała ten audyt W imieniu klubu Nowoczesna… w jakiś sposób nadzorować. Przepraszam, jeszcze pani poseł Genowefa Tokarska. Dodatkowo był KIBR zmieniony na PIBR. Oka- Zapraszam bardzo panią poseł, klub Polskiego zuje się, że teraz wpadliście państwo na pomysł, że Stronnictwa Ludowego – Unii Europejskich Demo- skoro jest źle, to trzeba stworzyć jakąś nową insty- kratów. tucję, nową agencję czy jakkolwiek to nazwać, która Bardzo proszę. ma się zająć nadzorem. I tutaj powstaje w mojej gło- wie pytanie: A co z KNA w takiej sytuacji? Skoro nadzorem nad rynkiem biegłych rewidentów czy Poseł Genowefa Tokarska: audytorów ma się zająć inna instytucja niż Komisja Nadzoru Audytowego, to po co nam Komisja Nadzo- Dziękuję bardzo. ru Audytowego w takiej sytuacji? Wzdycham, bo cięż- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu ko jest mi po prostu znaleźć logikę i sens takiego Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego – Unii postępowania, w ramach którego cały czas tworzy Europejskich Demokratów mam zaszczyt przedsta- się nowe instytucje, nowe agencje. Rozumiem, to są wić stanowisko wobec rządowego projektu z druku nowe miejsca pracy. nr 3481. (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Znajomi króli- Projekt tej ustawy jest takim typowym przykła- ka muszą znaleźć pracę.) dem centralizacji władzy. Tym razem jest to propo- Panie Ministrze! Jeżeli już, to nowe miejsca pracy zycja centralizacji uprawnień nadzorczych nad dzia- trzeba stworzyć, albo pomagać tworzyć je przedsię- łalnością biegłych rewidentów i firm audytorskich biorcom na wolnym rynku, a nie cały czas rozszerzać w Polsce. Projekt przewiduje powołanie nowej jed- zakres, powiedzmy, publiczny czy instytucji państwo- nostki będącej państwową osobą prawną nadzorowa- wych, czyli zwiększać liczbę urzędników, którzy będą ną przez ministra finansów pod nazwą: Polska Agen- kontrolowali. W tym wypadku, panie ministrze, cji Nadzoru Audytowego. Nowa agencja ma zastąpić niech się pan zastanowi, czy to ma sens. Mam na- Komisję Nadzoru Audytowego i przejmie jej zadania dzieję, że jak pan za chwilę tu wyjdzie, to się do tego w całości od 1 stycznia 2020 r. odniesie. Jaki jest sens… Skoro mówimy o rynku Rząd uzasadnia tę centralizację koniecznością szer- kapitałowym, to mamy: KNF – Komisję Nadzoru Fi- szego kontrolowania firm audytorskich i biegłych 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym 111

Poseł Genowefa Tokarska W naszej opinii ten projekt oznacza typowe roz- budowywanie administracji centralnej kosztem tych, rewidentów ze względu na istotną ich rolę w trans- którzy tworzą gospodarkę, czyli przedsiębiorców. akcjach zawieranych na rynku kapitałowym. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Zadaniem agencji będzie kontrolowanie wszystkich firm audytorskich poprzez prowadzenie różnych form kontroli planowanych, doraźnych czy tematycz- Wicemarszałek Barbara Dolniak: nych. Nadzorem zostaną objęte nie tylko czynności Dziękuję. związane np. z badaniem czy przeglądami sprawoz- W imieniu klubu Nowoczesna pani poseł Paulina dań finansowych, ale również wszystkie usługi ate- Hennig-Kloska. stacyjne i pokrewne świadczone przez firmy audytor- Bardzo proszę. skie, zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu. Ponadto agencja będzie miała uprawnienia do prowadzenia postępowań dyscyplinarnych Poseł Paulina Hennig-Kloska: wobec wszystkich biegłych rewidentów, którzy dopu- ścili się przewinienia, oraz kierowania wniosków do Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Pano- sądu o ich ukaranie. Podobnie wyłączną kompetencją wie Posłowie! Czy potrzebne są w Polsce zmiany agencji będzie również prowadzenie postępowań ad- w nadzorze nad firmami audytorskimi? Oczywiście, ministracyjnych i nakładanie kar na wszystkie firmy że tak. Wydarzenia, które miały miejsce w roku 2018, audytorskie za przewinienia popełnione w związku uwypukliły niedoskonałości w tym zakresie. Nato- ze świadczeniem przez nie usług atestacyjnych i po- miast czy potrzebne jest powołanie Polskiej Agencji krewnych. Nadzoru Audytowego? Tu mam już ogromne wątpli- Agencja przejmie od Polskiej Izby Biegłych Rewi- wości. Mamy tak naprawdę Komisję Nadzoru Audy- dentów nawet prowadzenie list firm audytorskich. towego, która pełni rolę nadzorcy tego rynku, i wy- Natomiast Polska Izba Biegłych Rewidentów zacho- daje się, że zmiana uprawnień, rozszerzenie instru- wa prawo ustanawiania krajowych standardów wy- mentów nadzorczych, przekazanie pewnych kompe- konywania zawodu biegłego rewidenta, zasad etyki tencji tej jednostce w zupełności by wystarczyło. zawodowej oraz kontroli doskonalenia zawodowego, Utworzenie Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego a także zatwierdzania i rejestracji biegłych rewiden- nie jest potrzebne. tów. Izba biegłych rewidentów będzie także prowa- To że, tak jak powiedziałam, Komisja Nadzoru dziła postępowania dyscyplinarne, ale tylko przeciw- Audytowego i sprawowanie przez PIP nadzoru nad ko biegłym rewidentom za przewinienia inne niż firmami audytowymi się nie sprawdziły, pokazały powstałe przy wykonywaniu zawodu, np. powstałe najlepiej wydarzenia z kwietnia 2018 r., kiedy spółka przy świadczeniu doradztwa czy usługowego prowa- notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych, dzia- łająca na rynku regulowanym, emitent akcji i obli- dzenia ksiąg rachunkowych. gacji, z prospektem zatwierdzonym przez Komisję Rola Polskiej Izby Biegłych Rewidentów zdecydo- Nadzoru Finansowego, sprawozdaniami finansowy- wanie maleje, a rząd uzasadnia, że ten samorząd mi badanymi przez renomowaną firmę audytorską, zawodowy, czyli Polska Izba Biegłych Rewidentów, w rok po zatwierdzeniu prospektu emisyjnego wła- nie podejmowała wystarczającej aktywności w zakre- śnie przez KNF zawiesiła notowania na Giełdzie Pa- sie zadań powierzonych mu do realizacji, a także pierów Wartościowych, a obligatariusze i akcjonariu- wskazuje na przewlekłość prowadzonych postępowań sze tej firmy dowiedzieli się o jej niewypłacalności. przez organy izby, tj. krajowego rzecznika dyscypli- Problem tak naprawdę polegał na tym, w jaki sposób narnego i Krajowy Sąd Dyscyplinarny. odkryto nieprawidłowości w tej firmie, zresztą po- Takie podejście rządu do usprawnienia, rozwią- dobnie było w przypadku wcześniejszych afer finan- zywania takich kwestii, zagadnień, nie jest żadnym sowych, głównie afery związanej ze SKOK-ami, któ- ewenementem. To jest taka podstawowa zasada tego re również były objęte takim nadzorem. Kwestia rządu: należy powołać koniecznie nową agencję czy polegała na tym, że problemów w tej firmie nie od- fundację, rozszerzyć administrację, i to koniecznie kryła ani Komisja Nadzoru Finansowego, ani firma centralną, a ci kontrolowani, w tym przypadku wszy- audytorska, która badała jej księgi, tylko tak napraw- scy przedsiębiorcy, pracodawcy, i tak za to zapłacą. dę dowiedzieliśmy się o tym wszystkim, dlatego że Organami tej nowej agencji będą prezes i rada prezes firmy w rozpaczy, poszukując kapitału, który agencji, a w skład rady będą wchodzić prezes, zastęp- mógłby poprawić traconą z dnia na dzień płynność ca, siedmiu członków, dwóch przedstawicieli ministra firmy, popełnił parę błędów. Pamiętamy komunikaty finansów, jeden ministra sprawiedliwości, Komisji o tym, że prowadzi rozmowy z dwoma ważnymi in- Nadzoru Finansowego i Polskiej Izby Biegłych Rewi- stytucjami o dofinansowaniu firmy GetBack – bo to dentów, organizacji pracodawców oraz Giełdy Papie- o niej mówię – kwotą 250 mln zł, po czym partnerzy rów Wartościowych. Nie da się ukryć, że koszty tej ci zdementowali te pogłoski i zaczęła się panika. nowej jednostki poniosą ci najniżej postawieni, czyli W takiej sytuacji powstaje pytanie, dlaczego nie kontrolowani, a więc przedsiębiorcy. ujawniono tych nieprawidłowości, do których – o czym 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 112 Projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym

Poseł Paulina Hennig-Kloska Poseł Piotr Pyzik: potem się dowiedzieliśmy – dochodziło, czyli tak na- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! prawdę chodzi o nieujawnienie manipulowania dany- Czy w toku wstępnych analiz, prowadzonych w re- mi finansowymi, manipulowania portfelami, który- sorcie finansów rozważali państwo wprowadzenie mi firma zarządzała, wyciągania pieniędzy, w zasa- systemu informatycznego weryfikującego następczo dzie wyciekania pieniędzy każdą możliwą drogą, jakość pracy biegłych rewidentów i firm audytorskich można powiedzieć, oszukiwania i nabijania w butel- na podstawie danych zobiektywizowanych? Dzisiej- kę obligatariuszy i akcjonariuszy. Dlaczego nie do- sze możliwości, jakie dają narzędzia informatyczne, wiedzieliśmy się o tym w wyniku badania ksiąg? pozwalają na dokonywanie niezwykle złożonych ana- Przecież nikt nie miał wątpliwości, że do tych niepra- liz według zautomatyzowanych, skomplikowanych widłowości w firmie dochodziło przez parę lat, nawet algorytmów wspomaganych także przez tzw. sztucznie miesięcy. Tak naprawdę nasuwa się nam tu py- ną inteligencję. Stosując takie narzędzia, dałoby się tanie podstawowe. Audytor przekonuje, że wszystkie czynności związane z rewizją finansową, które prze- znacznie uszczelnić system, nie zwiększając przy tym prowadzał w spółce GetBack, przeprowadzał prawi- radykalnie kosztów jego funkcjonowania. Dziękuję dłowo, zgodnie z zasadami sztuki nadzoru. Jeśli to uprzejmie. jest prawda, to tak naprawdę pan minister był tu delikatny, bo ja bym powiedziała, że te wydarzenia pokazują, że w ogóle możemy sobie dać spokój z ba- Wicemarszałek Barbara Dolniak: daniem ksiąg. Jeżeli bowiem audytor faktycznie dokonuje wszystkiego zgodnie ze sztuką finansową, Dziękuję. zgodnie z zasadami dobrych praktyk i obowiązkami, Pan poseł Paweł Grabowski, klub Kukiz’15. a dochodzi do oszustwa na bardzo dużą skalę, to tak Bardzo proszę, panie pośle. naprawdę można zadać pytanie: Po co nam te badania, po co w ogóle działalność nadzorcza i badania biegłych, które do niczego nie prowadzą? Jeżeli na- Poseł Paweł Grabowski: tomiast audytor nie mówi prawdy i ponosi, można powiedzieć, odpowiedzialność za tę całą sytuację, bo Dziękuję. przymykał oczy na nieprawidłowości, to prawda jest Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! jeszcze smutniejsza, ponieważ chodzi o źle zorgani- Pytanie: Czy myśleliście państwo nad ujednoliceniem zowane państwo prawa, do którego obywatele w za- systemu nadzoru finansowego nad rynkiem finanso- sadzie nie mogą mieć zaufania, a już na pewno nie wym w Polsce w ogóle, czy jednak jesteście państwo mogą go mieć do rynku finansowego. zwolennikami pewnego rodzaju fragmentaryzacji Tak jak powiedziałam, ta dyskusja jest potrzebna. tego nadzoru? Może byłoby lepiej, gdyby była jedna Zmiana w nadzorze jest konieczna, by przywrócić silna, z daleko idącymi uprawnieniami, sprawna Ko- wiarygodność w ogóle nadzoru finansowego, nadzoru misja Nadzoru Finansowego lub jakkolwiek ją pań- audytowego. Mamy z tym ogromne problemy, co rzu- stwo będziecie chcieli nazwać, ale żeby to była jedna tuje też na cały rynek kapitałowy w naszym kraju. konkretna instytucja, żeby nie było takiej fragmen- Ale, panie ministrze, nie może tu chodzić o powoły- taryzacji, która powoduje, że w istocie to jest kompli- wanie nowych stanowisk, nowych instytucji. Tego kowanie życia i podmiotom nadzorowanym, i samym już naprawdę w polskiej administracji centralnej nie firmom, które zajmują się audytem, czy biegłym re- potrzebujemy. Obywatele mają dość wydawania pie- widentom. niędzy. (Dzwonek) Chcemy o tej ustawie i o tej zmianie porozmawiać w ramach komisji, więc oczywiście Tak więc pytanie: Czy myślicie państwo o tym, rekomenduję dzisiaj przekazanie tej ustawy do Ko- żeby jednak ujednolicić ten nadzór? Dziękuję. misji Finansów Publicznych. Mam jednak nadzieję, że w toku tej debaty zmienicie zdanie na temat tego, czego tak naprawdę potrzebuje dzisiaj nadzór audy- Wicemarszałek Barbara Dolniak: towy. Dziękuję bardzo. Dziękuję. Pan poseł Jacek Tomczak, Platforma Obywatel- Wicemarszałek Barbara Dolniak: ska – Koalicja Obywatelska, zada kolejne pytanie.

Dziękuję, pani poseł. Przechodzimy do pytań. Poseł Jacek Tomczak: Czas – 1 minuta. W związku z tym, że nikt więcej się nie zgłasza, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wydaje mi się, że zamykam listę. ten pomysł powołania kolejnej agencji jest mało sen- Pierwsze pytanie zada pan poseł Piotr Pyzik, klub sowny. Wynika on z takiego przeświadczenia rządu PiS. i PiS-u, że trzeba kolejną dziedzinę życia społecznego 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym 113

Poseł Jacek Tomczak stytucją, która bada rynki finansowe, sektor banko- wy, sektor ubezpieczeniowy. W tym zakresie nie za- objąć kontrolą. Najczęściej nie jest to kontrola mery- wsze jest tak, że biegli rewidenci czy firmy audytor- toryczna, ale polityczna. Chodzi o kontrolę nad dzia- skie badają firmy finansowe, bo tak naprawdę zada- łaniem konkretnych samorządów. Widzimy to w wielu nia czy obowiązki związane z odpowiednimi ustawa- instytucjach państwa, jest to zawłaszczane. W związ- mi nakładane są na wszystkie firmy, które prowadzą ku z tym mam takie pytanie: Czy państwo w ogóle działalność gospodarczą: od producentów samocho- rozważaliście jakiekolwiek inne scenariusze? Jeżeli dów po większość innych firm produkcyjnych i usłu- źle funkcjonują sądy dyscyplinarne w samorządzie gowych. W związku z tym mówimy o całym rynku byłych rewidentów, to trzeba się zastanowić, jak po- związanym z audytem, z biegłymi rewidentami, któ- prawić działalność tych sądów, a nie tworzyć potężną rzy dziś, można powiedzieć, funkcjonują w taki spo- instytucję, która będzie kosztowała polskich obywa- sób. W zakresie jednostek zainteresowania publicz- teli dziesiątki milionów. nego ten nadzór Komisji Nadzoru Audytowego jest Drugie pytanie jest takie: Czy ten projekt był kon- zwiększony w takim znaczeniu, że jeżeli mamy do sultowany z przedstawicielami przedsiębiorców? Dzię- czynienia z wybranymi ważnymi jednostkami, np. kuję bardzo. spółkami giełdowymi, rzeczywiście biegli rewidenci, firmy audytorskie muszą w większym stopniu kiero- wać się wskazówkami, są poddani kontroli Komisji Wicemarszałek Barbara Dolniak: Nadzoru Audytowego. W zakresie, o którym już dzisiaj była mowa, czyli firm, które nie są jeszcze na Dziękuję. giełdzie, chociażby GetBack w latach 2015 i 2016, Kolejne pytanie, pani poseł Genowefa Tokarska, kiedy miała miejsce większość najgorszych rzeczy, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego – Unii Euro- chodzi także o wspomniane przez panią poseł Lesz- pejskich Demokratów. czynę SKOK-i, to są jednostki, które nie są jednost- Bardzo proszę. kami zainteresowania publicznego. Nie podlegają, można powiedzieć, nadzorowi Komisji Nadzoru Au- dytowego w zakresie, w którym są te sprawozdania Poseł Genowefa Tokarska: finansowe, jest ta działalność biegłych rewidentów, jeżeli chodzi o odpowiednie samorządy. W związku Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! z tym PIBR jest, można powiedzieć, tym właściwym Oczywiste jest, że powstanie tego nowego centralne- samorządem, który sprawdza, czy wszystko jest pro- go bytu prawnego i jego funkcjonowanie spowoduje wadzone w odpowiednim stopniu. nowe obciążenia. Według projektu rząd przewiduje, Doświadczenia z lat ostatnich wskazują, że tak że na początku, czyli w 2019 r. i 2020 r., będą dotacje naprawdę samorząd się nie sprawdził. To jest odpo- udzielane z budżetu państwa na wyposażenie i pierw- wiedź na pytanie, które padło ostatnio. To doświad- szy okres działalności, ale w następnym okresie kosz- czenie związane z samorządowym nadzorem nad ty będą pokrywane z opłat od firm audytorskich. Tak działaniami firm audytorskich jest niewystarczające. mówi projekt. Pytam więc o szczegóły rozliczenia Z tego powodu potrzebne jest nowe rozwiązanie, ja- finansowego w następnych latach. Skąd będą pocho- kim jest przekształcenie KNA w nową jednostkę, dziły środki finansowe tych firm audytorskich? Dzię- która może analizować te wszystkie kwestie, które kuję. (Oklaski) są związane z działaniami tych podmiotów, które nie są jednostkami zainteresowania publicznego. Są też wspomniane SKOK-i, są też inne jednostki. W tym Wicemarszałek Barbara Dolniak: zakresie audytorzy są poddani kontroli. Jeśli pojawią się tam nieprawidłowości, to mamy większą szansę, Dziękuję. żeby za te nieprawidłowości ukarać. Dzisiaj czasem Na to pytanie i wcześniejsze pytania odpowie pod- słyszymy, że w przypadku audytora czy biegłego re- sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Le- widenta te nieprawidłowości nie kończą się odpo- szek Skiba. wiednimi karami. Właśnie z tego powodu ta ustawa Bardzo proszę. wydaje się być dobrym rozwiązaniem problemów, o których przed chwilą mówiłem. Pan poseł Pyzik pytał o zastosowanie sztucznej Podsekretarz Stanu inteligencji. Przypominam, że mamy do czynienia w Ministerstwie Finansów z 3-stopniowym elementem: mamy firmę produkcyj- Leszek Skiba: no-usługową, mamy biegłego rewidenta, który sprawdza, czy wszystko w przypadku działalności firmy Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o od- jest poprawne, i mamy nadzór nad kontrolą ze strony powiedzi na pytania państwa posłów, może zacznę od biegłego rewidenta. W zakresie, który ustawa regu- pytania posła Grabowskiego. Warto pamiętać, że luje, odnosi się to do relacji pomiędzy biegłym rewi- rzeczywiście Komisja Nadzoru Finansowego jest in- dentem a nadzorem, czyli w tym przypadku nowo 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 114 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów podstawowych danych pokazujących skalę problemu, Leszek Skiba które w jakiejś mierze uzasadniają też to, dlaczego zdecydowaliśmy się rozpocząć pracę nad ustawą po- powołaną agencją. Nie ingerujemy w to, w jaki sposób święconą temu problemowi. A więc według danych prowadzone jest sprawdzanie ksiąg, czyli nie ingeru- z rynku ok. 80–90% polskich firm deklaruje proble- jemy w to, w jaki sposób biegli rewidenci prowadzą my z przeterminowanymi płatnościami. swoją codzienną działalność. Nie ingerujemy w ma- W pierwszym kwartale 2019 r. wartość niezapła- terialną ustawę, jaką jest choćby ustawa o rachun- conych faktur w portfelu takiej przeciętnej firmy kowości. W dalszym ciągu są stosowane wszystkie wynosi średnio 22,7%, licząc w procentach, czyli na dotychczasowe praktyki. każde 1 tys. zł – 227. Przeciętny termin oczekiwania Oczywiście zastosowanie sztucznej inteligencji do na zapłatę wynosi 3 miesiące. Ponad 3 miesiące, prze- tego, aby lepiej badać księgi, lepiej badać te informa- praszam. I dodajmy jeszcze do tego takiego ogólnego cje, które są, mogą być zastosowane, to jest wyzwanie obrazu też to, że im mniejsza firma, która doświadcza na przyszłość. Oczywiście to zawsze należy analizo- zatorów, tym proporcjonalnie ten kosz jest dla niej wać z ostrożnością, tak żeby nie nakładać nowych większy, czyli dla najmniejszych firm, dla mikroprzed- obowiązków na firmy, nie nakładać nowych obowiąz- siębiorców, dla małych firm problem zatorów jest ków na biegłych rewidentów. Nas jako autorów tego znacznie bardziej bolesny. To jest nawet na swój spo- projektu ustawy przede wszystkim interesuje to, aby sób oczywiste, prawda? Duże firmy to takie firmy, działalność biegłych rewidentów była zgodna z pra- które z reguły mają duże rezerwy, mają też tańszy wem, aby wszelkie nieprawidłowości, o których ostat- dostęp do kredytu. Przeterminowanie, niepłacenie nio słyszeliśmy, były ukarane i aby nie dochodziło do przez ich dłużników faktur z reguły da się w ten spo- takich sytuacji, o których tutaj chociażby w tej deba- sób jakoś zrównoważyć. Dla małej firmy dłuższy okres cie była mowa. Dziękuję bardzo. braku gotówki, takiego, powiedzmy, braku opłacenia, pewnie nawet kilku ważniejszych faktur, może się wiązać z poważnymi problemami, a w skrajnych wy- Wicemarszałek Barbara Dolniak: padkach – nawet z upadłością. Warto też zaznaczyć, że w tym obszarze mamy Dziękuję panu ministrowi. regulację unijną. Mamy dyrektywę o terminach za- Zamykam dyskusję. płaty w transakcjach handlowych z 2011 r., którą Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- Polska wdrożyła, niemniej taka ocena unijna ex post, dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy OSR ex post dyrektywy, przeprowadzona z poziomu projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewiden- unijnego wskazuje, że rozwiązania tam zawarte nie tach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicz- do końca się sprawdziły. Generalnie ustawa przewi- nym oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku duje cały szereg takich narzędzi, ale prywatnopraw- nr 3481, do Komisji Finansów Publicznych w celu nych, czyli takich, w przypadku których wierzyciel rozpatrzenia. sam musi wykazać się inicjatywą, musi, nie wiem, Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że pójść do sądu, aby wyegzekwować swoje prawa. Z bar- Sejm propozycję przyjął. dzo różnych względów to się nie dzieje. Jednocześnie Sprzeciwu nie słyszę. ta dyrektywa nie jest, jeśli tak można powiedzieć, Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. zamknięta. Ona umożliwia państwom, poszczegól- porządku dziennego: Pierwsze czytanie rzą- nym państwom członkowskim wprowadzać rozwią- dowego projektu ustawy o zmianie niektórych zania bardziej korzystne dla wierzyciela, aniżeli te, ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych które są w dyrektywie. Co ciekawe, poszczególne (druk nr 3475). państwa korzystają z tej możliwości. I tak np. w Ho- Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przedsię- landii w takich umowach asymetrycznych pomiędzy biorczości i Technologii pan Marek Niedużak przed- dużym przedsiębiorcą a przedsiębiorcą z MŚP duże stawi uzasadnienie projektu ustawy. podmioty nie mogą ustalać terminu zapłaty dłuższe- Bardzo proszę. go niż 60 dni. Z kolei w Wielkiej Brytanii jest taki obowiązek sprawozdawczości w zakresie stosowanych praktyk płatniczych. Każda duża firma musi Podsekretarz Stanu w Ministerstwie publikować informacje dotyczące stosowanych przez Przedsiębiorczości i Technologii siebie terminów zapłaty. Z kolei we Francji też mamy Marek Niedużak: takie maksymalne limity ustawowe, ale w poszcze- gólnych branżach, jak też mamy kary administracyj- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam dzisiaj przy- ne, administracyjne, nie prywatnoprawne, dla takich jemność przedstawić projekt potocznie nazywany pro- przedsiębiorstw, które się nadmiernie, powiedzmy, jektem antyzatorowym, o zmianie niektórych ustaw, ociągają z płaceniem swoich zobowiązań. który właśnie ma na celu ograniczyć problem, jakim I teraz my widząc, zbierając sygnały z rynku o tym, są w Polsce zatory płatnicze. Dlatego może najpierw jak doniosły jest to problem, rozpoczęliśmy prace zacznę od takiego pewnego zaprezentowania kilku i rozpoczęliśmy je nie od projektu, który teraz pre- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych 115

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie mach konsultacji zielonej księgi i na RDS. Sprawdza- Przedsiębiorczości i Technologii liśmy również, jak wygląda to z perspektywy przed- Marek Niedużak siębiorców. Wydaje się, że ten 60-dniowy termin jako termin maksymalny jest terminem rozsądnym. zentuję, ale od zielonej księgi. Ale chciałbym to zaak- W stosunku do dużych przedsiębiorców przewidu- centować, bo chcę zaznaczyć, że ta ustawa powstaje się również obowiązek raportowy na wzór rozwią- wała w dialogu z przedsiębiorcami. W kwietniu 2018 r. zania brytyjskiego, o którym wcześniej mówiłem. publikowaliśmy właśnie taką zieloną księgę, w której Chodzi o raporty do ministra właściwego do spraw z jednej strony opisywaliśmy problem, a z drugiej gospodarki właśnie w zakresie stosowanych termi- strony opisywaliśmy, jak to wygląda w innych kra- nów zapłaty. Wydaje mi się, że z jednej strony jest to jach europejskich, jakie rozwiązania są stosowane rozwiązanie miękkie, bo nie wiąże się z nim jakiegoś w Unii Europejskiej, i poddaliśmy to konsultacjom, rodzaju sankcja. Niemniej jednak jest to rozwiązanie, prosiliśmy przedsiębiorców indywidualnych, jak rów- które, liczę na to, część dużych firm potraktuje jako nież stowarzyszenia przedsiębiorców, by zabrali głos, możliwość budowy pozytywnego wizerunku, tzn. czy są za, czy są przeciw, czy to konkretne rozwiąza- dzięki niemu będzie można zobaczyć, jak te firmy nie wydaje im się sensowne, czy nie. Zebraliśmy od- traktują swoje najbliższe otoczenie biznesowe, swoich zew, który ja bym podsumował mniej więcej w ten wierzycieli, swoich kontrahentów, swoich interesa- sposób: zatory jest to taki obszar, gdzie nawet tacy riuszy. Mam nadzieję, że pozwoli to nam na budowa- przedsiębiorcy czy takie stowarzyszenia przedsię- nie świadomości tego, że w ramach dobrych praktyk biorców, które bardzo często stają na takim stanowi- taki, powiedzmy, przyzwoity, rozsądny termin płat- sku bardzo, powiedziałbym, wolnorynkowym, niech ności również powinien być traktowany jako coś, państwo nie interweniuje, poradzimy sobie sami, czym można się pochwalić, jako pewien atut w rela- akurat w tym obszarze widzą sens interwencji pań- cjach z innymi przedsiębiorcami. stwa, bo zdają sobie sprawę, że pomimo prywatno- Najbardziej radykalnym, najdalej idącym rozwią- prawnych narzędzi często jest tak, że szczególnie zaniem zawartym w projekcie jest rozwiązanie wzo- mniejsze, słabsze ekonomicznie i kontraktowo firmy rowane w jakiejś mierze na rozwiązaniach francu- nie korzystają z tych uprawnień. Efekty konsultacji skich. Chodzi o kary administracyjne, finansowe, zielonej księgi i badania prawno-porównawcze zosta- publicznoprawne. Te kary będzie mógł wymierzać ły zwieńczone projektem. W ich efekcie powstał pro- prezes UOKiK. W tym zakresie projekt przewiduje jekt, który był oczywiście konsultowany, uzgadniany, nową procedurę, nowe uprawnienie dla prezesa. i który mam przyjemność państwu w tym momencie Kary te będą groziły tylko największym, najbardziej zaprezentować. niesolidnym dłużnikom, w przypadku których suma Chciałbym teraz przywołać kilka kluczowych roz- przeterminowanych faktur, faktur niezapłaconych wiązań, które tutaj mamy. Przy czym jest to projekt w terminie w okresie 3 następujących po sobie mie- o charakterze pakietowym, a zatem zmienia on prze- sięcy będzie wynosiła 2 mln zł. Rozwiązanie to z za- krojowo szereg innych ustaw. Zdajemy sobie sprawę łożenia ma dotyczyć tylko skrajnych sytuacji. Zdaję z tego, że problem zatorów płatniczych jest proble- sobie sprawę, że jest to daleko idące rozwiązanie, ale mem wieloaspektowym, złożonym i z pewnością wie- zarówno na poziomie unijnym, jak i na poziomie kra- loprzyczynowym. Nie da się poradzić sobie z nim za jowym pojawiają się bardzo wyraźne sygnały, że in- pomocą tylko jednego narzędzia czy tylko jednego strumenty czysto prywatnoprawne są niewystarcza- mechanizmu. Należy raczej skorzystać z całego wa- jące. Bardzo często małe firmy z różnych względów chlarza rozwiązań i podjąć próbę zmierzenia się z tym nie egzekwują swoich praw względem dużych dłuż- problemem na wielu frontach. ników. Wydaje mi się, że jest tutaj pole do pewnej Myślę, że takim sztandarowym rozwiązaniem interwencji państwa. zawartym w projekcie są maksymalne terminy za- Inne ważne rozwianie w obszarze podatkowym, płaty. W myśl filozofii: zaczynamy od siebie, przewi- które chciałbym jeszcze wskazać, to tzw. ulga na złe dujemy 30-dniowy termin płatności w przypadku długi w CIT i PIT. Jest to rozwiązanie wzorowane na transakcji, w której z jednej strony będzie podmiot rozwiązaniu, które mamy już w przypadku VAT-u. publiczny, a z drugiej strony – przedsiębiorca. Kiedy Polega ono na tym, że jeżeli faktura jest niezapłaco- podmiot publiczny będzie dłużnikiem, nie może na na… Może inaczej, proszę mi wybaczyć. Jest to swe- fakturze czy w umowie mieć dłuższego niż 30-dnio- go rodzaju wyjątek od zasady memoriału, tzn. jeżeli wy terminu płatności. ktoś ma fakturę, którą wystawił, to co do zasady Maksymalny, 60-dniowy termin proponujemy musi ją ująć u siebie. Ktoś wystawił fakturę, ona jest w tzw. relacjach asymetrycznych, czyli kiedy z jednej niezapłacona, ale mimo wszystko jest ona księgowa- strony mamy MŚP, a z drugiej – dużego przedsiębior- na jako jego przychód. Tak działa memoriał. Chcemy, cę jako dłużnika. Wydaje nam się, że te 60 dni – cho- żeby wierzyciel, który jest niezaspokojony, którego ciaż zdaję sobie oczywiście sprawę, że jest to inge- faktura nie została zapłacona w terminie umownym, rencja w swobodę umów – to rozsądny termin. Tak po 90 dniach miał możliwość obniżenia swojego przy- jak mówię, sprawdzaliśmy, jak wygląda to w innych chodu o tę kwotę. Wydaje nam się pewnego rodzaju krajach, sprawdzaliśmy to w uzgodnieniach, w ra- niesprawiedliwością, że z jednej strony nie otrzymał 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 116 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie bo pierwszym zapewne było wdrożenie dyrektywy Przedsiębiorczości i Technologii unijnej. Marek Niedużak Uprzejmie proszę o przyjęcie projektu. Dziękuję. (Oklaski) on pieniędzy, ponieważ faktura nie została zapłaco- na, a z drugiej strony jest to traktowane jako przy- chód, więc będzie musiał zapłacić od niego podatek. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Ulga na złe długi ma być takim mechanizmem, po- wiedziałbym, łagodzącym tę konsekwencję podatko- Dziękuję. wą związaną z zatorami. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- W obszarze procedury cywilnej mamy takie roz- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- wiązanie, które upraszcza procedurę uzyskiwania czeń w imieniu klubów i kół. zabezpieczenia roszczeń z tytułu transakcji handlo- Otwieram dyskusję. wych o wartości nieprzekraczającej 75 tys. zł, czyli Jako pierwsza zabierze głos pani poseł Ewa Malik we właściwości sądów rejonowych. Zdaję sobie spra- w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość. wę, że zabezpieczenie to oczywiście nie jest to samo Bardzo proszę. co wyrok zasądzający, niemniej zabezpieczenie ma tę zaletę, że da się je często dosyć szybko uzyskać, i ono Poseł Ewa Malik: polega w gruncie rzeczy najczęściej, często, mówię w pewnym uproszczeniu, na zamrożeniu gdzieś, na Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Panie Mini- koncie, pieniędzy, z których później jest szansa się strze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo zaspokoić. To jest, wydaje mi się, istotna zaleta tego i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić opinię rozwiązania. dotyczącą rządowego projektu ustawy o zmianie nie- Mamy tutaj też rozwiązanie poszerzające katalog których ustaw w celu ograniczenia zatorów płatni- czynów nieuczciwej konkurencji o działanie polega- czych, druk sejmowy nr 3475. jące na nieuzasadnionym wydłużaniu terminów za- Projekt ma na celu wprowadzenie rozwiązań mo- płaty za dostarczone towary lub wykonane usługi. To bilizujących dłużników transakcji handlowych, za- jest już takie klasyczne narzędzie prywatnoprawne, równo podmioty publiczne, jak i przedsiębiorców, do niemniej wydaje nam się ono też ważne w praktyce, dokonywania zapłaty w ustalonym terminie, jak rów- chodzi o roszczenia dotyczące czynów nieuczciwych. nież zmierza do skutecznego zniechęcenia tychże Przedsiębiorcy z tego korzystają. Wydaje mi się, że podmiotów do nieuzasadnionego wydłużania termi- takie dodatkowe narzędzie czy też, powiedzmy, broń nów zapłaty. w tym arsenale wierzycielowi na pewno nie zaszko- Zasadniczym celem ustawy jest poprawa otocze- dzi, a liczę na to, że pomoże. nia prawnego, w którym funkcjonują przedsiębiorcy, Kończąc, chciałbym jeszcze powiedzieć kilka zdań główni uczestnicy działalności gospodarczej w Pol- ogólnie. Zdaję sobie sprawę z tego i należy sobie zda- sce, co jest zapisane w bodaj najważniejszym doku- wać sprawę z tego, że zatory płatnicze to jest złożony mencie rządu Prawa i Sprawiedliwości, czyli w „Stra- problem. Ma on wiele przyczyn. Wiele z nich to nie tegii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju”. są, powiedzmy, kwestie czysto prawne, wiele z nich Jak wynika z Europejskiego Raportu Płatności, to jest kwestia dostępu do kapitału, też pewnej kul- ok. 78% przedsiębiorców otrzymuje zapłatę za wyko- tury, wielu spraw. Nie jest to problem, który się da nane prace 30 dni po terminie, a kolejne 13% pozostaje bez zapłaty nawet do 60 dni. Zaś analiza struk- po prostu w jakiś sposób ustawowy, jak cięciem, roz- tury należności przeterminowanych dowiodła, że wiązać. Niemniej wydaje mi się, że da się go ograni- średni okres przeterminowania spłat należności jest czyć. Ale zdajemy sobie sprawę z tego, że mamy tu do najdłuższy w grupie mikroprzedsiębiorców i wynosi czynienia z ingerencją w obszar swobody umów. Dla- 3 miesiące i 12 dni, a w grupie dużych firm – 2 mie- tego też mamy zapisaną w ustawie, w OSR-ze, prze- siące i 21 dni. A zatem im mniejsze przedsiębiorstwo, praszam, deklarację dotyczącą corocznej, przez 3 lata tym większy udział kosztów wynikających z opóź- obowiązywania ustawy, corocznej analizy skutków nień w płatnościach w kosztach całkowitych. regulacji. To jest bardzo ważne i traktujemy to na- Rządowy projekt postuluje skrócenie do 30 dni prawdę z pełną powagą. Wydaje mi się, że to trzeba terminu zapłaty w transakcjach, w których dłużni- będzie analizować, bo za kilka lat się może okazać, kiem jest podmiot publiczny, i to bez możliwości wy- że część z tych rozwiązań się sprawdzi dobrze, niech dłużenia. Jedyny wyjątek od tej reguły to zakłady pozostaną, część być może będzie trzeba jakoś zmo- lecznicze, dla których nadal proponuje się 60-dniowy dyfikować. Wydaje mi się, że na to trzeba patrzeć termin rozliczenia płatności. Ponieważ podmioty pu- troszkę tak, jak się patrzy, nie wiem, przy uszczel- bliczne to zazwyczaj dobry i pewny płatnik, więc nianiu systemu podatkowego. To nie jest proces, któ- zmiana przepisów w kierunku prawnego zakazu ry się jednym ruchem da wykonać. To jest raczej przekraczania 30-dniowego terminu uiszczenia płat- właśnie rozłożone na ileś kroków i ja bym to potrak- ności spotyka się z pozytywną opinią wśród przed- tował jako taki drugi, ale bardzo ważny krok – drugi, siębiorców. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych 117

Poseł Ewa Malik Poseł Jarosław Urbaniak:

W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- 2011/7/UE w sprawie zwalczania opóźnień w płatno- soki Sejmie! Piekło jest wybrukowane dobrymi inten- ściach w transakcjach handlowych, która stanowi cjami, jak mówi stara mądrość. Mam takie wrażenie, kanwę polskiej ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o ter- że mamy przed sobą projekt ustawy, który bardzo minach zapłaty w transakcjach handlowych, dostrze- dobrze pasuje do tego powiedzenia, ustawy, której żono szczególny charakter podmiotów leczniczych celem jest ograniczenie zatorów płatniczych. Jak polegający na potrzebie zapewnienia równowagi po- w tym momencie stawiamy kropkę, to wszystko jest między indywidualnymi potrzebami pacjenta a do- okej. Cel słuszny, dobry, tylko gorzej będzie, jak przej- stępnymi zasobami finansowymi placówek zdrowia. dziemy do praktyki. Co prawda jestem nieco skon- Do zjawiska zatorów płatniczych przyczynia się tak- fundowany, panie ministrze, bo pańska dzisiejsza że w dużym stopniu praktyka ustalania w umowach wypowiedź brzmi zupełnie inaczej niż wypowiedzi nadmiernie wydłużonych terminów zapłaty. Rządowy medialne innych przedstawicieli ministerstwa i poli- projekt wprowadza ustawowy obowiązek stosowania tyków PiS-u, które pojawiły się przed dzisiejszym maksymalnego 60-dniowego terminu zapłaty w trans- dniem w mediach. Ja je czytałem, a pańską wypo- akcjach, w których wierzycielem jest mała lub średnia wiedź usłyszałem kilka minut temu. To pierwsze jest firma, a dłużnikiem – duży przedsiębiorca. Największe czytanie, więc ograniczę się tylko i wyłącznie do przedsiębiorstwa zostaną objęte również, prewencyjnie, uwag ogólnych. dodatkowym obowiązkiem ewidencyjnym polegającym Po pierwsze, ministerstwu należy się podzięko- na konieczności publikowania informacji o praktykach wanie. Ogromne podziękowanie, że jako pierwsze płatniczych i terminach zapłaty. w tej kadencji miało odwagę powiedzieć, co się dzieje Do innych rozwiązań projektu ustawy mającej na w polskiej gospodarce. Pierwsze strony uzasadnienia celu wyeliminowanie zatorów płatniczych należą też to zebranie wszystkich wypowiedzi, danych, co tak przepisy dotyczące zastosowania środków o charak- naprawdę dzieje się w polskiej gospodarce, jedno terze cywilnoprawnym, to jest: wzmocnienie upraw- wielkie oskarżenie rządu w związku z tym, co zrobił nień wierzyciela w transakcjach handlowych, wyższa z polską gospodarką przez ostatnie 3,5 roku. Oczy- rekompensata dla małych i średnich przedsiębiorców, wiste jest, że zatory płatnicze są czymś złym dla go- krótsze terminy zapłaty, kary finansowe dla przed- spodarki, ale też oczywisty dla ekonomistów jest taki siębiorstw, które notorycznie nadużywają swojej mechanizm, że jak gospodarka ma się dobrze, to za- przewagi ekonomicznej. Ponadto rozszerzenie ulgi za tory płatnicze same, automatycznie, przez mechani- złe długi na podatek dochodowy, w tym obowiązek zmy wolnorynkowe się ograniczają. Jak gospodarce podwyższania podstawy opodatkowania przez dłuż- się zaczyna dziać źle, to mamy coraz większe kłopoty ników o wartość przeterminowanych o ponad 120 dni z zatorami płatniczymi. Co widzimy na pierwszych zobowiązań. Projekt ustawy nie jest sprzeczny z pra- stronach uzasadnienia? Dane o tym, że terminy płat- wem Unii Europejskiej. Do projektu ustawy dołączo- ności od 2 lat się gwałtownie wydłużają, że przeter- ny jest również raport z konsultacji. Efekty konsul- minowane długi są coraz większe, a przeterminowa- tacji spisane zostały w formie zielonej księgi i ponie jest coraz dłuższe. No takiego oskarżenia w sto- twierdzają niezbicie, że przedsiębiorcy borykają się sunku do gospodarki polskiej pod rządami PiS w cza- z praktyką nieterminowego regulowania zobowiązań sach ogromnej koniunktury światowej, co więcej, Dzwonek przez kontrahentów. ( ) Jest to główna w czasach koniunktury w naszym bezpośrednim przyczyną utrudnień w prowadzeniu w Polsce dzia- otoczeniu, czyli w Unii Europejskiej, naprawdę w Sej- łalności gospodarczej. mie tej kadencji jeszcze nie było. Wielkie brawa za Reasumując: przyjęte przez rząd zmiany przepi- odwagę. sów w ustawie są celowe i sprzyjają zabezpieczeniu Teraz kilka uwag dotyczących projektu ustawy. zarówno interesów poszczególnych podmiotów go- To, co mnie osobiście niepokoi, to takie mocno socja- spodarczych, a zwłaszcza małych i średnich firm, jak listyczne podejście. A mianowicie projekt ustawy i umocnieniu uczciwej konkurencji w obrocie gospo- działa tak: wprowadzimy ograniczenie i ustalimy, darczym. jakie są maksymalne terminy płatności. Wszystko Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera zapisy pro- fajnie. Ustawa ustali, ureguluje, nie będzie już wol- ponowanego przez rząd projektu ustawy, druk sejmo- ności umów gospodarczych, a jak ktoś przekroczy te wy nr 3475, i rekomenduje jej uchwalenie w polskim terminy, dostanie po łapach, bo nałoży się na niego Sejmie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) kary administracyjne. Ten projekt ustawy podwyż- sza wysokość odsetek karnych. Przecież to są wszyst- Wicemarszałek Barbara Dolniak: ko koszty. Kto za to zapłaci? Zapłacą przedsiębiorcy. Którzy przedsiębiorcy? Ci, którzy będą mieli kłopoty. Dziękuję. Będziemy mieli efekt domina, to, co jest najgorsze Pan poseł Jarosław Urbaniak, klub Platforma w zatorach płatniczych. Obywatelska – Koalicja Obywatelska. To, co jest już supersocjalistyczne w tym projekcie Bardzo proszę. ustawy, to obowiązek raportowania, tak jakby te ra- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 118 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych

Poseł Jarosław Urbaniak Często niestety te zatory, które są czymś złym, z czym trzeba walczyć, tworzą się właśnie na zasadzie efek- porty do UOKiK-u miały naprawdę w czymś pomóc. tu domina. Trafia się jakiś jeden nieuczciwy przed- Ja naprawdę nie widzę wartości dodanej w tym, że siębiorca… firmy będą miały kolejny obowiązek i księgowa bę- (Poseł Jarosław Urbaniak: To mówiłem.) dzie siedzieć i robić raporty dla UOKiK, jak to jest …który nie chce – momento – zapłacić… z terminami płatnościami w naszej firmie. (Poseł Paulina Hennig-Kloska: Ale pan poseł to Rzecz kolejna: mnie osobiście jako człowieka, któ- mówił.) ry przez lata pracował w gospodarce, martwi w wie- …i to powoduje, że później kolejni po prostu wpa- lu wypowiedziach, panie ministrze, tych, które czy- dają w pułapkę, tracąc płynność finansową. A zatem tałem i słyszałem w mediach, lekkość nazywania w tej sytuacji, jeżeli byśmy wprowadzili to, co zakła- nieuczciwymi przedsiębiorcami tych, którzy prze- da ta ustawa, różnego rodzaju sankcje i obostrzenia kraczają terminy płatności. Tylko ktoś, kto nie zna dla tych tzw. nieuczciwych przedsiębiorców, to, moim praktyki funkcjonowania realnej gospodarki wolno- zdaniem, kierunkowo to jest rozwiązanie dobre. rynkowej, może uważać, że przedsiębiorcy przekra- Ale tu jest ważne kryterium uczciwości, panie czają terminy tylko i wyłącznie z tego powodu, że są ministrze. Czyli aby ci przedsiębiorcy, którzy nie pła- nieuczciwi i że robią to celowo. Często to wynika cą nie dlatego, że nie chcą, tylko dlatego, że nie mogą, z kłopotów tego przedsiębiorcy i właśnie z efektu nie byli karani takimi karami, albo żeby można było domina. Jest jeszcze jedna odpowiedź na to pytanie. przenosić… Mianowicie ta lekkość używania terminu „nieuczci- Może warto się nad tym zastanowić. Skoro propo- wy przedsiębiorca” może być spowodowana nieuczci- nujecie państwo, aby dochód wierzyciela, wobec któ- wymi, bo złymi intencjami. Może tak być, bo niepo- rego dłużnik nie spełnił zobowiązania, stawał się koi to, że kolejny raz PiS dzieli Polaków na dwie dochodem dłużnika, to może warto również przeno- grupy, na dobrych i na złych. Dobrzy to ci, którym sić te sankcje, którymi mogą być obarczone poszcze- nie płacą, a źli to ci, którzy nie płacą w terminie. gólne podmioty i którymi są poszczególne elementy Pewnie gdybyśmy zostali w tym momencie, toby było tego domina, żeby to szło do góry, do tego przedsię- wszystko okej. (Dzwonek) Tylko zaraz za tym poja- biorcy, który faktycznie jest winny i w sposób umyśl- wia się rozszerzenie tego podziału, że ci dobrzy, któ- ny doprowadza do zatorów. To jest taka propozycja. rym nie płacą, to ci mali, a ci źli to ci duzi. To jest Natomiast co do samej ustawy, z całą pewnością to, co bardzo niepokoi, i będę bardzo uważnie przy- warto skierować ją do komisji i dlatego Klub Poselski glądał się temu w czasie szczegółowego rozpatrywa- Kukiz’15 będzie rekomendował swoim posłom głoso- nia tego projektu, bo gdy PiS już raz w tej kadencji wanie za tym, żeby ten projekt faktycznie trafił do podzielił przedsiębiorców, dokładnie handlowców, na komisji. dużych – tych złych, i małych – tych dobrych, to się Warto w komisji się nad nim pochylić, ponieważ niestety źle skończyło. To się ogromnie źle skończyło smutna praktyka dnia codziennego wygląda w taki szczególnie dla tych 27 tys. zamkniętych małych oto sposób, że… Oczywiście można mi zarzucić ka- sklepów. No cóż, piekło jest dobrymi intencjami wy- zuistykę, że posłużę się konkretnym przykładem, brukowane. a nie będę mówił ogólnie, że tak jest napisane w uza- Pani Marszałek! Dziękuję bardzo za możliwość sadnieniu projektu ustawy i że w sposób szczególny wydłużenia wypowiedzi. (Oklaski) to dotyczy małych przedsiębiorców. W praktyce to wygląda tak, że mały przedsiębiorca, który nie ma dużego obrotu, który po prostu nie ma innego, dodat- Wicemarszałek Barbara Dolniak: kowego zastrzyku gotówki albo nie jest w stanie uzy- skać szybko przychodu z innych źródeł, w przypadku Proszę bardzo. jednej czy dwóch niezapłaconych faktur, czasem jed- Pan poseł Paweł Grabowski, klub Kukiz’15. nej na większą kwotę, po prostu traci płynność finan- Bardzo proszę. sową. To powoduje konsekwencje w urzędzie skarbo- wym, to powoduje konsekwencje w ZUS-ie, to powoduje konsekwencje u dostawców różnych usług czy Poseł Paweł Grabowski: towarów, którzy dostarczają temu przedsiębiorcy towary i usługi, a w efekcie to powoduje jego upadłość Dziękuję. i wyeliminowanie go z obrotu gospodarczego, co jest Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! najgorszym z możliwych rozwiązań. Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Posel- Dlatego zwracam panu ministrowi uwagę rów- skiego Kukiz’15 odnośnie do projektu ustawy tzw. nież na to. Ponieważ jest mowa o tym, że jeżeli przez antyzatorowej. 120 dni nie będzie spełnione to zobowiązanie, świad- Przyznam, że z ciekawością wysłuchałem wystą- czenie dłużnika, to można przenieść dochód z wie- pienia pana posła. Mam wrażenie, że pan poseł rzyciela na dłużnika. Ale jest pytanie: Co przez te przedstawił taki świat, w którym istnieje dwóch 120 dni będzie robił urząd? Czy on będzie domagał przedsiębiorców i dookoła nic nie ma. Tak nie jest. się zapłaty podatku od wierzyciela, który padł ofiarą 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych 119

Poseł Paweł Grabowski Natomiast oddzielny przypadek to przypadek wierzyciel – dłużnik. To też jest bardzo skomplikowane, czy to nieuczciwego dłużnika, czy to dłużnika, który bo jak było wcześniej tu powiedziane, ten dłużnik nie jest w stanie zapłacić, bo sam padł ofiarą innego jeszcze ma gdzieś dłużnika i tylko o jeden szczebel nieuczciwego dłużnika? To jest coś, nad czym warto czy o kolejne szczeble będziemy przesuwać ten do- się zastanowić, jakie tutaj rozwiązania przyjąć i jaka chód. To może spowodować, że ten, który jest dłuż- ma być praktyka funkcjonowania np. urzędów skar- nikiem, też padnie i też będzie miał kłopoty finanso- bowych, czy też samego ZUS-u. we, tak to nazwijmy. Natomiast bardzo często jest to Kierunkowo zgodzę się z tym, co pan poseł mówił. powodem tego, że jednostki sektora publicznego mają Projekt ma piękne intencje, natomiast myślę, że trze- ogromne kłopoty finansowe i nie płacą przedsiębior- ba nad nim popracować w komisji, wypracować roz- com, może nawet i tym małym, czyli w drugą stronę, wiązania. Zachęcam do dialogu, do tego, żebyście duży małemu nie płaci, mamy też takie relacje, cho- państwo słuchali zarówno strony przedsiębiorców, ciażby cały sektor służby zdrowia. Dzisiaj dramatycz- jak również strony opozycji. Myślę, że jako, szeroko nie wzrasta zadłużenie szpitali. Mam obraz, co się rzecz ujmując, ugrupowanie nierządzące jesteśmy dzieje w szpitalach powiatowych. A tych wierzycieli w stanie dać państwu jakieś wskazówki czy podsu- jest po drodze, gdzieś tam na niższym szczeblu, do- nąć pewne pomysły, które można by zastosować. stawców takich czy innych rzeczy, energii, leków, Chodzi po prostu o to, żeby tej ustawy szybko nie żywności, bardzo wielu. To są ci, którzy są na niż- poprawiać, ponieważ niebawem koniec kadencji Sej- szym szczeblu. I tutaj już jest odpowiedzialność pań- stwa. Dlaczego służba zdrowia ma takie kłopoty? mu, a z praktyki wynika, że państwo korygujecie Dobrze, że akurat jednostki służby zdrowia są wyłą- swoje projekty, które wcześniej przyjmowaliście, czone z tego schematu i jest zachowany inny sposób mniej więcej pół roku po przyjęciu ustawy. Szkoda by mobilizacji, nazwijmy to. Ale to nie rozwiązuje pro- było, żeby przedsiębiorcy mieli czekać kolejne pół blemu, bo wiele szpitali ma takie zobowiązania, któ- roku, skoro sprawa może być załatwiona, powiedzmy, re już kwalifikują te jednostki do likwidacji. w ciągu miesiąca czy dwóch miesięcy. Bardzo dzię- Tu się rodzi pytanie, co dalej, jeśli chodzi o stan służ- kuję. (Oklaski) by zdrowia. Mnie to bardzo niepokoi, bo tych sygnałów mam praktycznie w każdym tygodniu wiele, a to się bierze z braku środków finansowych, z niedofinansowania. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Gdzie jest zła wola tego dyrektora szpitala, który nie może końca z końcem związać i musi pacjentów odsyłać Dziękuję. do domu, czy tych dostawców usług, którzy nie otrzymu- I pan poseł Mieczysław Kasprzak przedstawi sta- ją należności za dostarczone towary? nowisko w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Lu- Będziemy głosować za skierowaniem projektu dowego – Unii Europejskich Demokratów. ustawy do prac w komisji. Niepokoi nas jednak wiele rozwiązań, bo zbyt optymistycznie to wygląda. My- ślę, że nie do zrealizowania jest wiele założonych Poseł Mieczysław Kasprzak: tutaj propozycji. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- soka Izbo! Zabierając głos w imieniu Klubu Parla- Wicemarszałek Barbara Dolniak: mentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe – Unia Europejskich Demokratów chcę powiedzieć, że usta- Dziękuję. wa jest potrzebna, bo problemy z dłużnikami wiążą I stanowisko w imieniu klubu Nowoczesna przed- się bardzo często ze skutkami drastycznymi dla stawi pani poseł Paulina Hennig-Kloska. przedsiębiorstw. Tylko że akurat ten przedstawiony Bardzo proszę. projekt jest według mnie bardzo trudnym projektem, bardzo trudnym do zrealizowania. On będzie bardzo Poseł Paulina Hennig-Kloska: trudny do zrealizowania dlatego, że jest bardzo rozbudowany, a my dzisiaj, rozpatrując problem zadłu- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Pano- żenia przedsiębiorstw, zatorów płatniczych, bo tak to wie Posłowie! Zjawisko przeterminowanych należno- trzeba nazywać, nie mamy tutaj zero-jedynkowej ści dotyka faktycznie 80–90% firm w Polsce, jak po- sytuacji. Każdy przypadek jest inny. I prowadzenie daje ministerstwo w uzasadnieniu do ustawy. Aż 32% tych rozbudowanych analiz, o których tutaj się mówi, przedsiębiorców ma problemy z terminową zapłatą śledzenie tych wszystkich przypadków to ogromna za ponad 1/3 swoich należności. To są statystyki, któ- rozbudowa obowiązków administracyjnych, o któ- re mają bardzo wiele wspólnego z prawdą. Ale przy- rych my często mówimy, że trzeba je likwidować, że czyn tego, dlaczego polscy przedsiębiorcy nie płacą, przedsiębiorcy są obciążeni nadmiarem obowiązków jest bardzo wiele. Trzeba, rozmawiając o tak niezwy- administracyjnych, co zwiększa koszty, a w konse- kle ważnym obszarze gospodarczym, wziąć te wszyst- kwencji doprowadza do zwiększenia też długów. kie powody pod uwagę. Na początek skupmy się na 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 120 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych

Poseł Paulina Hennig-Kloska skonfundowania, popsucia sytuacji w sądownictwie w związku z wprowadzeniem deformy przez ministra rozwiązaniach, które proponuje ten projekt ustawy, sprawiedliwości. Chcemy rozmawiać o problemie nie- tak dość ogólnie analizując to, co zawiera. regulowanych płatności, o zatorach płatniczych i je- Przykładowo proponujecie skrócenie do 30 dni steśmy za tym, żeby ta ustawa trafiła do komisji, ale terminu zapłaty w transakcjach, w których dłużni- panie ministrze, nie możemy wylać dziecka z kąpielą. kiem jest podmiot publiczny. Tutaj mam pytanie do (Dzwonek) Musimy naprawdę popatrzeć systemowo pana ministra. Co jeżeli ten problem dotyczy szpita- na problem i rozpatrywać tę ustawę w sposób odpo- la, który dziś ma problem z płynnością finansową, wiedzialny. Dziękuję bardzo. (Oklaski) a te jego problemy wynikają z faktu, że w zasadzie dzisiaj wycena procedur medycznych w szpitalach nie Wicemarszałek Barbara Dolniak: odzwierciedla rzeczywistych kosztów funkcjonowania ponoszonych przez te szpitale? Jest to problem Dziękuję, pani poseł. powszechnie znany. Tak, szpitale w Polsce nie wy- Przystępujemy do pytań. wiązują się ze swoich płatności. Jeżeli teraz, zamiast Czas – 1 minuta. poprawić system, dosolimy im karami, nic dobrego Widzę, że nikt więcej się nie zapisuje, więc zamy- z tego tak naprawdę nie wyniknie, tylko sprawi, że kam listę. te szpitale będą miały jeszcze większy problem. I zaczynamy od pana posła Piotra Pyzika, Prawo Chcecie wprowadzić ustawowy obowiązek stoso- i Sprawiedliwość. wania maksymalnie 60-dniowego terminu zapłaty Bardzo proszę. w przypadku transakcji, w których wierzycielem jest małe, średnie przedsiębiorstwo, a dłużnikiem – duży przedsiębiorca. Okej, ale co się stanie, jeśli ten duży Poseł Piotr Pyzik: przedsiębiorca sam padnie ofiarą nadużycia? To, co Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! już tutaj mówiono, problemy z płatnościami przed- Skoro zdefiniowanym problemem w kwestii zatorów siębiorcy mają z różnych powodów. Czasami dlatego, płatniczych jest obawa podmiotu gospodarczego że sami trafili na nieuczciwego płatnika, a czasami przed dochodzeniem przeterminowanej należności po prostu dlatego, że była pewna spirala, ktoś komuś w związku z ryzykiem utraty kontrahenta lub nara- nie zapłacił, a potem podwykonawcy, wykonawcy żeniem się na koszty długotrwałej procedury sądo- mają problemy z płatnościami względem swoich dowej, mam następujące pytanie: Czy prostym rozwią- stawców czy to usług, czy towarów. Wtedy tak na- zaniem dyscyplinującym, a nieingerującym w relacje prawdę, dokładając takiemu przedsiębiorstwu, które pomiędzy podmiotami, nie wydaje się możliwość samo stało się, że tak powiem, niespłaconym wierzy- nałożenia przez organy administracji skarbowej cielem, spotęgujemy jego problemy, być może dopro- z urzędu kary na każdy podmiot nieregulujący na- wadzając do tego, że parę osób w tym przedsiębior- leżności w ustalonym terminie, o ile sam ten podmiot stwie dodatkowo straci pracę, a ostatecznie przedsię- nie znajduje się w analogicznej sytuacji, czyli o ile nie biorstwo ogłosi upadłość. Państwo musi rozpatrywać posiada przeterminowanej wierzytelności powstałej różne sytuacje i brać pod uwagę różne scenariusze, w ramach bieżącej działalności? tak mocno ingerując w wolny rynek. Faktycznie spra- Kolejną kwestią jest to, czy nie należy wprowadzić wa jest warta pochylenia się nad nią, ale trzeba do bardziej restrykcyjnych przepisów określających do- niej podejść, panie ministrze, systemowo. A systemo- puszczalne terminy zapłaty celem ograniczenia wyko- wo, wiemy też, co zachęca do niepłacenia w Polsce. rzystywania dysproporcji wielkości i pozycji rynkowej Panie ministrze, co zachęca do niepłacenia w Polsce? podmiotów gospodarczych. Tu także niezależnie od Np. niewydolny system sądownictwa. Czas oczekiwa- woli podmiotów gospodarczych powinny być przewi- nia na wyrok w polskich sądach, na rozstrzygnięcie dziane kary, chyba że pisemna umowa określająca się wydłuża, liczba wakatów się zwiększa. Przecież dłuższy termin płatności zostałaby zarejestrowana, nieuczciwi przedsiębiorcy w Polsce wiedzą m.in. to, wraz z uzasadnieniem, w organach administracji że tak naprawdę na rozpoczęcie postępowania sądowe- skarbowej. (Dzwonek) Takie rozwiązanie zdejmuje go w sprawie roszczeń finansowych trzeba czekać z wierzyciela konieczność nadwyrężania relacji z kon- 2 lata i dlatego nieuczciwi nie boją się nie płacić. To trahentami. Nad nimi z kolei pojawia się realna groź- pokazuje, jakie systemowo mamy w Polsce problemy. ba odpowiedzialności za nieterminowe regulowanie To nie polega tylko i wyłącznie na tym, że mamy zobowiązań lub usiłowanie wymuszenia niekorzystnie nieuczciwych przedsiębiorców, bo mamy również ta- długich terminów zapłaty. Dziękuję. (Oklaski) kich, którzy sami stali się ofiarami i popadli w problemy z płynnością. Ważne jest tu również to, że syste- Wicemarszałek Barbara Dolniak: mowo nie mamy dobrych rozwiązań. Powracając do kwestii sądownictwa, chcę powie- Dziękuję. dzieć, iż w sumie we wszystkich sądach – to są dane Pan poseł Paweł Grabowski, klub Kukiz’15, zada na koniec stycznia 2019 r. – orzeka 9720 sędziów, kolejne pytanie. 725 etatów nie jest obsadzonych, co jest efektem Bardzo proszę. 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych 121

Poseł Paweł Grabowski: Poseł Mieczysław Kasprzak:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wrócę do kwe- Mam pytanie, czy faktycznie konieczne jest to, żeby stii tych szpitali, bo zabrakło mi czasu. Ja wiem, że przedsiębiorcy raportowali do UOKiK-u, jakie stosu- to nie pana decyzja ani działka, ale co będzie dalej ją terminy zapłaty. Jest to w istocie nałożenie na z tymi szpitalami? Rozwiązując bowiem problem przedsiębiorców kolejnego obowiązku. W przypadku szpitali, rozwiązalibyśmy bez żadnych analiz i dodat- większych przedsiębiorców być może będzie się to wiązało z koniecznością zatrudnienia kolejnych osób. kowych kosztów wiele problemów, a dzisiaj zadłuże- Ja nie mam nic przeciwko temu, żeby zwiększać zanie szpitali rośnie. Jakie jest tak naprawdę to zadłu- trudnienie w sektorze prywatnym, ale dobrze by żenie? Jeżeli pan minister dysponuje taką wiedzą, to było, żeby nowo zatrudniane osoby robiły coś kon- prosilibyśmy… struktywnego, a nie tylko zajmowały się uzupełnia- Druga sprawa dotyczy samorządów. W samorzą- niem coraz to nowych tabelek, wysyłaniem jakichś dach też mamy ogromne zadłużenie, co również prze- raportów do UOKiK po to, żeby w istocie na koniec kłada się na realizację wielu świadczeń i powstają roku prezes UOKiK czy dyrektor odpowiedniego de- dość duże zatory. Niektórzy obciążają samorządy partamentu mógł wyjść, pokazać tabele i powiedzieć: nawet długiem publicznym państwa. Spotkałem się zgodnie z danymi, które pozyskaliśmy od przedsię- z taką interpretacją, że to samorządy są przyczyną, biorców, średni termin zapłaty stosowany w polskiej że wzrasta zadłużenie państwa, dług publiczny pań- gospodarce wynosi tyle i tyle. Myślę, że to jest już lekka przesada. Dziękuję. (Oklaski) stwa. (Dzwonek) I kolejne, trzecie pytanie: Ile osób dodatkowo trzeba będzie zatrudnić w administracji państwowej, Wicemarszałek Barbara Dolniak: żeby ta ustawa zafunkcjonowała? Dziękuję. (Oklaski)

Kolejne pytanie. Pan poseł Jan Warzecha, Prawo i Sprawiedliwość. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Bardzo proszę. Dziękuję. Pani poseł Ewa Malik, Prawo i Sprawiedliwość. Poseł Jan Warzecha: Bardzo proszę, kolejne pytanie. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jako były przedsiębiorca mogę powiedzieć, że dzisiaj wielu przedsiębiorców cieszy się, że pracujemy nad tą Poseł Ewa Malik: ustawą, a na pewno smucą się ci, którzy często ko- rzystają z darmowej formy kredytowania swojej dzia- Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Kiedyś za- łalności, zamiast korzystać z kredytów z banku. stanawiałam się nad barierami w rozwoju przedsię- Chciałbym jednak zwrócić uwagę na fakt wprowa- biorczości i znalazłam taką opinię dotyczącą proble- dzenia do tej ustawy zabezpieczeń przed naduży- mu zatorów płatniczych. Mianowicie Krajowa Izba ciami w dwóch przypadkach: po pierwsze – docho- Doradców Podatkowych twierdziła, iż kluczowe dla dzenia nienależnych roszczeń przy stosowaniu procedury nakazowej dla roszczeń nieprzekraczających rozwiązania tego problemu jest przeciwdziałanie 75 tys. zł, a po drugie – odstąpienia od umowy w wy- przyczynom tego zjawiska, a nie łagodzenie jego niku nieprawidłowo określonego terminu zapłaty. skutków. Tutaj ciekawe pytanie kieruję do pana mi- Rozwiązania są zasadne, choć są krytycy, którzy nistra i do całego resortu przedsiębiorczości i tech- uważają, że są one nieco ryzykowne, szczególnie w sto- nologii, do wszystkich, którzy przygotowywali ten sunku do dłużników prowadzących mikro- i małe projekt ustawy: Czy państwo zadaliście sobie trud przedsiębiorstwa. W tym drugim przypadku termin przeanalizowania praprzyczyny tego zjawiska? To wymagalności roszczeń może nastąpić niemal od może być bardzo ciekawe w związku z tym, że po- razu po wypowiedzeniu, w terminie 3 dni roboczych. wstała ustawa o swobodzie działalności (Dzwonek) Bardzo prosiłbym, żeby pan minister rozwiał te wąt- gospodarczej, na rynku pojawiły się różne firmy, któ- pliwości krytyków. Dziękuję bardzo. (Oklaski) re po prostu nie grały fair. Chciałabym wiedzieć, czy to już jest tylko temat do dociekania dla sądów, czy Wicemarszałek Barbara Dolniak: też można ustalić jakąś przyczynę tych wszystkich problemów. Proszę, pan poseł Mieczysław Kasprzak, Pol- Jeszcze jedno pytanie. Czy były badania, jaki pro- skie Stronnictwo Ludowe – Unia Europejskich De- cent przedsiębiorców nie przestrzega zasad etycznych mokratów. w działalności gospodarczej? Dziękuję bardzo. (Oklaski) 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 122 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych

Wicemarszałek Barbara Dolniak: czące szpitali, to nie mam ich tutaj, nie jestem w stanie np. odpowiadać na pytania o poziom zadłużenia. Dziękuję, pani poseł. Natomiast trzymając się granic projektu, powiem, że Pan poseł Jarosław Urbaniak, Platforma Obywa- dyrektywa unijna, o której wspomniałem, potocznie telska – Koalicja Obywatelska. mówi się czasami: dyrektywa late paymentowa, do- Bardzo proszę. tycząca właśnie tych terminów, obowiązująca w Pol- sce już od ładnych kilku lat – ona jest z 2011 r. – wyznacza regulacje w odniesieniu do szpitali, w ogóle Poseł Jarosław Urbaniak: do jednostek ochrony, służby zdrowia. Tam wskazuje się 60 dni jako termin zapłaty. My w tym zakresie Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- nigdy – ani wtedy, kiedy dyrektywa była wdrażana, soki Sejmie! Pierwsze pytanie dotyczy UOKiK-u i na- kilka lat temu, ani teraz – tego nie zmienialiśmy. To kładanych przez niego kar. Wyobraźmy sobie taką są po prostu przepisy, które wynikają z dyrektywy sytuację, że gospodarka rzeczywiście ma się nie naj- unijnej. Nie możemy przecież na poziomie krajowym lepiej, efekt domina już jest, co więcej, zatacza kręgi, tego uregulować inaczej. To jest w tym zakresie po czyli firma A jest dłużna firmie B, firma B – firmie prostu transpozycja, że tak powiem, jota w jotę prze- C, firma C – firmie D, firma D – firmie E, a firma E pisów unijnych. – znowu firmie A. Kto i według jakich kryteriów bę- W naszym zakresie – bo też tutaj pani poseł py- dzie ustalał, kto w tej karuzeli jest uczciwym przed- tała o te szpitale – w tym zakresie, który jest w naszej siębiorcą, a kto jest nieuczciwy? Kto nie płaci, bo po gestii, w sensie: krajowej, staraliśmy się w tym pro- prostu nie może, a kto nie płaci, bo nie chce? Ważne jekcie, jeśli mogę użyć takiego słowa, nie pogarszać są tu kryteria. sytuacji jednostek leczniczych, np. nie dotyczy ich Drugie pytanie dotyczy tego nieszczęsnego reje- podwyżka odsetek za opóźnione wierzytelności, zda- stru, który będzie wymagał dodatkowych etatów i po jąc sobie sprawę, że to jest po prostu złożona sytuacja. stronie przedsiębiorców, i po stronie administracji Czyli w jakiejś mierze jest to dyrektywa unijna, rządowej. Po co to? Co to ma dać? Jaki ma być efekt a w tej mierze, w której zależało to od nas, staraliśmy dodany? To po pierwsze. (Dzwonek) A po drugie, jaki się nie pogarszać sytuacji. ma być efekt dodany, jeśli chodzi o jawność tego re- Teraz odpowiem na pytanie dotyczące KAS-u. Nie jestru? Tego zupełnie nie rozumiem. jest tajemnicą, bo to można sobie sprawdzić chociażby Pytanie trzecie. Czy pan minister wie, komu zana stronie RCL-u czy właśnie w zielonej księdze, że leżało na tym, żeby nad tym projektem ustawy pro- zastanawialiśmy się też nad takim rozwiązaniem, cedowano w nocy? Tradycyjnie w tej kadencji – w nocy. żeby tutaj zaprząc Krajową Administrację Skarbową. Dziękuję bardzo. W toku prac nad ustawą zwyciężyło stanowisko, że (Poseł Ewa Malik: Przypadek, czysty przypadek.) jednak powinien to robić UOKiK. Wydaje mi się, że powody są takie, że prezes UOKiK ma już obecnie Wicemarszałek Barbara Dolniak: podobną w jakiejś mierze kompetencję w zakresie tzw. przewagi kontraktowej, ma pewne doświadczenie Dziękuję bardzo. w analizowaniu tego typu umów, w wymierzaniu kar, Odpowiadać na te i wcześniejsze pytania będzie więc to jest pokrewny, podobny obszar, czasami pew- podsekretarz stanu w Ministerstwie Przedsiębior- nie dotyczący podobnych podmiotów stosujących pew- czości i Technologii pan Marek Niedużak. ne nieuczciwe praktyki. Natomiast chciałbym zwrócić Bardzo proszę. uwagę, że ustawa też przewiduje mechanizm pozyskiwania przez prezesa UOKiK informacji od KAS-u. Tu jest też trochę odpowiedź na to pytanie, kto będzie to Podsekretarz Stanu w Ministerstwie sprawdzał. Dzięki temu, że w Ministerstwie Finan- Przedsiębiorczości i Technologii sów mamy analitykę danych z JPK, przede wszyst- Marek Niedużak: kim, choć nie tylko, te dane są wykorzystywane nie tylko do tego, by kontroli skarbowych było mniej, za Szanowny Panie Pośle! Proszę mi pozwolić w pierw- to bardziej efektywne – a tak jest, mamy na to dane szej kolejności odpowiedzieć na ostatnie pytanie. Po- z ostatnich kilku lat. wiem tak: mnie nie zależało, ale byłem tutaj rano One będą też wykorzystywane tutaj. Na podsta- i w ciągu dnia i jestem wieczorem. Zawsze to jednak wie tych danych jesteśmy właśnie w stanie zidenty- zaszczyt stawać przed Wysoką Izbą. (Oklaski) fikować podmioty, które generują zatory. Zresztą (Głos z sali: Właśnie.) przepisy wprost wyłączają możliwość obciążenia Wydaje mi się, że to nie każdy… I to jeszcze więk- karą kogoś, kto nie płaci, bo jemu nie zapłacono. My szy zaszczyt tu zasiadać, bo przecież państwo tu są sobie absolutnie zdajemy sprawę z tego, że taki zator z woli swoich wyborców. Cóż można powiedzieć? czasami trochę przypomina korek samochodowy, Służba nie drużba. prawda? Że stoi w nim dużo samochodów czy dużo Postaram się utrzymać w granicach projektu, bo przedsiębiorców, on stoi, bo stoi ktoś przed nim, on przyznam szczerze, że np. jeśli chodzi o dane doty- nie płaci, bo jemu nie zapłacono. I tutaj ten mecha- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych 123

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie przedobrzyć, żeby to się nie skończyło krzywdą, że Przedsiębiorczości i Technologii tak powiem, tego dłużnika. Marek Niedużak Odstąpienie. Też było tutaj pytanie dotyczące od- stąpienia. Chciałbym podkreślić przede wszystkim, nizm karania jest tak zaprojektowany, że właśnie nie że takie uprawnienie – nie ukrywam, że nadzwyczaj- pozwala prezesowi ukarać takiego podmiotu. ne – do takiego odstąpienia jest możliwe tylko w sy- Ale przede wszystkim należy też pamiętać, że tuacjach, w których mamy termin umowy, który jest w ogóle w całej tej ustawie te rozwiązania są pisane rażąco nieuczciwy i który wynosi ponad 120 dni lub przede wszystkim z myślą o transakcjach asyme- dłużej, czyli to są już naprawdę skrajne sytuacje. trycznych. I dlatego ten projekt, jak państwo popa- Natomiast jeśli chodzi o ten skutek, tutaj też pan trzycie, nie wiem, na RDS czy uzgodnienia, konsul- poseł o niego pytał, czy to jest natychmiast, czy to są tacje, zyskał poparcie stanowczej większości organi- 3 dni, to w ustawie – myśmy to też w toku prac usta- zacji przedsiębiorców w Polsce. Tak że to nie jest lili również bodajże z RCL-em, czyli Rządowym Cen- projekt, który przedsiębiorcy traktowali jako anty- trum Legislacji – to zostało ustalone na poziomie przedsiębiorczy. Natomiast nie ukrywam, że nie zy- 7 dni. Tak że wydaje mi się, że nie jest to też – w sy- skał poparcia, powiedzmy, tych dwóch – mówię z pa- tuacjach bardzo wyjątkowych, powtarzam – taki mięci – może trzech takich organizacji, które w dużej bardzo krzywdzący termin, ta wymagalność w ciągu mierze reprezentują interesy dużych podmiotów, 7 dni. I wydaje mi się, że rozsądne… Powtarzam, że często dużych sieci handlowych, które postrzegają, w sytuacji jednak dosyć skrajnej, w której stawiamy które mają, powiedzmy, swoje strategie płatności. wierzyciela, ma go to trochę wzmocnić, bo ewidentnie Jeśli chodzi o te raporty, to przede wszystkim zno- jest tutaj taka potrzeba. Wierzyciel jest w wielu sy- wu zaakcentuję, że te raporty dotyczące praktyk tuacjach w polskim systemie prawnym w trudnej płatniczych, wzorowane na rozwiązaniu brytyjskim, sytuacji. dotyczą tylko dużych firm. Duża firma to taka, która A więc jeszcze raz podkreślam: kary nie będą do- ma rocznie obrotu ponad 50 mln euro. Koszty według tykały takich podmiotów, które nie płacą, bo oni naszych szacunków, koszty… I takie firmy oczywi- sami nie płacili, wręcz przeciwnie, analityka na pod- ście prowadzą bardzo zaawansowaną księgowość itd. stawie danych, jak również po prostu postępowanie Koszt wyciągnięcia sobie takich danych przed na- przeprowadzone przez prezesa UOKiK będzie pozwa- wias, że tak powiem, my szacujemy na kilka tysięcy lać identyfikować te podmioty, które celowo stosują złotych, i to jest jednorazowy koszt, a później takie pewną strategię. I tą strategią jest wymuszanie kre- raporty po prostu będą ot tak, generowane kliknię- dytu kupieckiego. ciem. To naprawdę nie jest dla dużych przedsiębior- Ten projekt nie jest napisany tak, żeby, nie wiem, ców – powtarzam: dużych przedsiębiorców w rozu- wycinać kredyt kupiecki. Kredyt kupiecki, jeżeli jest mieniu prawa przedsiębiorców czy w rozumieniu uczciwy, tzn. z dwóch stron, dwie strony tego chcą, prawa unijnego – duże obciążenie. A jaka jest z tego to jest bardzo dobre rozwiązanie. To jest bardzo do- korzyść? Dla mnie to by było odkrycie, że kiedy wej- bre rozwiązanie, które właśnie ułatwia firmom, któ- dę na strony brytyjskie, mogę sobie sprawdzić, jak re mają problemy z płynnością. Natomiast mamy płaci każda duża firma. I niektóre były dla mnie cie- zjawisko, badając przyczyny zatorów – że tak powiem, taka sytuacja się mocno uwidacznia – że są kawe, bo były firmy, które mi się wydawały bardzo podmioty wykorzystujące swoją przewagę kontrak- renomowane, ale okazuje się, że właśnie stosują dłu- tową na danym rynku czy w danej sytuacji i wymu- gie terminy, i powiedziałbym, że niekoniecznie szające ten kredyt kupiecki. I też nikt mnie nie prze- chciałbym być kontrahentem takich firm. Ale są też kona, że to jest tak, że bardzo duży podmiot musi być takie firmy, które mają bardzo dobre terminy, i wte- kredytowany przez całą masę swoich małych dostaw- dy ja wiem też jako przedsiębiorca mniejszy, że np. ców. To z reguły jednak duzi pożyczają pieniądze warto wchodzić w relacje kontraktowe z takim pod- małym, a nie mali muszą pożyczać pieniądze dużym. miotem, bo on po prostu traktuje uczciwie swoich Tak że mamy do czynienia z takim zjawiskiem na kontrahentów. rynku i trzeba je oczywiście w sposób rozsądny, ra- Dobrze, kolejne takie pytanie, jeśli chodzi o naka- cjonalny jednak ograniczać. zy zapłaty, tu padło. Było takie rozwiązanie na etapie Też chciałbym podkreślić – ja to już mówiłem projektu. Jego w projekcie obecnie tutaj reprezento- w swojej pierwszej wypowiedzi, ale wrócę do tego – że wanym nie ma, czyli nie ma tutaj już tej przyspieszo- naprawdę nie ma w tym projekcie rozwiązania nej ścieżki dla nakazów zapłaty, jest ta dotycząca – z tych zasadniczych, najważniejszych – którego zabezpieczenia. I to jest też właśnie jeden z argumen- byśmy nie podpatrzyli w innych krajach, krajach tów, który tutaj pan poseł przedstawiał, tak że chodzi typu Wielka Brytania, Irlandia, Francja, Holandia, o to, żeby nie przedobrzyć. I tu jest w ogóle pewna często w dużo bardziej rozwiniętych gospodarkach trudność tego projektu. Ja wprost się do tego przy- niż nasza, gdzie ten problem zatorów też występuje znaję, że tu cały czas jest takie balansowanie. Z jed- i gdzie państwo też widzi potrzebę interwencji. nej strony chcemy wzmocnić wierzyciela, szczególnie I też jest tu taka myśl, która się pojawiła w wypo- wierzyciela małego w relacji z dużym dłużnikiem, ale wiedzi pana posła, który mówił, że tutaj właśnie na z drugiej strony zdajemy sobie sprawę, że nie można podstawie tego, jak bardzo poważna jest sytuacja 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. 124 Oświadczenia poselskie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło- Przedsiębiorczości i Technologii szenia oświadczeń poselskich. Marek Niedużak W związku z tym, że nie ma dalszych zgłoszeń, listę, która została sporządzona, zamykam. z zatorami, widać sytuację Polski. Ja bym powiedział I rozpoczyna pani poseł Barbara Bartuś, Prawo tak: dane o koniunkturze są dosyć jednoznaczne – i Sprawiedliwość. mamy dobrą koniunkturę. Oczywiście jest kilka firm, Bardzo proszę. które publikują tego typu wskaźniki dotyczące zato- rów płatniczych w Polsce. Jak się popatrzy na te wskaźniki, to one niestety od wielu lat kształtują się Poseł Barbara Bartuś: bardzo źle. Od wielu lat. I one są rzeczywiście skore- lowane z koniunkturą, czyli jak jest lepsza koniunk- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Za niespełna 3 go- tura, to jest trochę lepiej, jak jest gorsza koniunktura, dziny z Gorlic na wycieczkę do Warszawy wyruszy to jest trochę gorzej, ale powiedziałbym, że to jest grupa wybitnych uczniów, laureatów pierwszych właśnie argument za interwencją, skoro mamy tak miejsc V Gorlickiego Konkursu Pieśni Patriotycznej dobrą koniunkturę, a ciągle są problemy z zatorami, oraz laureatów dwóch konkursów historycznych. to co dopiero, jak ona będzie gorsza. Zresztą wystarczy Konkurs historyczny dla gimnazjalistów, a obecnie popatrzeć na dane historyczne. uczniów ostatnich klas szkół podstawowych „Kon- To jest problem w Polsce. Myślę, że wieloprzyczy- stytucja 3 maja – czasy Stanisławowskie” organizo- nowy. Nie podjąłbym się zadania, żeby tak uczciwie, wany przeze mnie już od 11 lat przypomina młodzie- z ręką na sercu powiedzieć, jakie są wszystkie moż- ży ważne wydarzenia z końca XVIII w. liwe przyczyny zatorów. Myślę, że jest ich bardzo Uchwalona 3 maja 1791 r. konstytucja, tj. ustawa dużo. Myślę, że są właśnie po prostu problemy z płyn- regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Na- nością. To strategia niektórych firm, szczególnie du- rodów, była pierwszą w Europie i drugą na świecie żych, które po prostu nadużywają swojej pozycji. Ale spisaną ustawą tego typu. Konstytucja ta była próbą myślę, że są też kwestie często jakieś kulturowe czy radykalnego uzdrowienia państwa i wyeliminowania lokalne. Zgadzam się też, że zapewne czasami są to wpływów obcych mocarstw. Konsekwencją była wojna problemy, powiedziałbym, tak jak pani poseł powie- w obronie konstytucji i niestety kolejne rozbiory. Mimo działa, etyczne. rozbiorów pamięć o tej drugiej w dziejach świata spi- I też zdaję sobie sprawę, że nie jesteśmy w stanie sanej konstytucji narodowej przez kolejne pokolenia jedną ustawą, a pewnie nawet żadną ustawą wszyst- pomagała podtrzymać polskie dążenia do niepodległo- kich tych problemów rozwiązać. Ale starajmy się ści i stworzenia sprawiedliwego społeczeństwa. Zwo- w sposób racjonalny ograniczyć to, co wydaje się lennicy konstytucji 3 maja uznawali, że państwo i jego możliwe, chociażby patrząc właśnie na przykłady niepodległy byt są dobrem nadrzędnym, od którego z innych krajów, gdzie te rozwiązania działają i przy- zależy także istnienie wolności obywateli. noszą rezultat. W tym miejscu pragnę bardzo serdecznie podzię- Patrzę tak na szybko na moje notatki, czy nie kować marszałkowi Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przegapiłem jakiegoś pytania. Wydaje mi się, że jeśli panu Markowi Kuchcińskiemu za objęcie konkursu chodzi o te najważniejsze kwestie, to udało mi się „Konstytucja 3 maja – czasy Stanisławowskie” hono- odpowiedzieć. Bardzo dziękuję. (Oklaski) rowym patronatem oraz za ufundowanie wspania- łych nagród dla trzech laureatek pierwszego miejsca. Konkurs historyczny dla szkół średnich nawiązuje Wicemarszałek Barbara Dolniak: z kolei każdego roku do ważnych rocznic. W tym roku nosił tytuł „Wolność trzeba stale zdobywać. Kapłani Dziękuję panu ministrowi. w służbie Bogu, Kościołowi i Ojczyźnie” na tle historii Zamykam dyskusję*). Polski od 1 września 1939 r. do 2 kwietnia 2005 r. Temat nawiązywał do obchodzonego jubileuszu Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości oraz dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy do ważnych rocznic przypadających w bieżącym roku, projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu tj. 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej, 70. rocz- ograniczenia zatorów płatniczych, zawarty w druku nicy zamordowania ks. Władysława Gurgacza, 35. nr 3475, do Komisji Finansów Publicznych oraz Ko- rocznicy zamordowania ks. Jerzego Popiełuszki oraz misji Gospodarki i Rozwoju w celu rozpatrzenia. obchodzonej zaledwie 10 dni temu 40. rocznicy pierw- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że szej pielgrzymki papieża Polaka do ojczyzny. Sejm propozycję przyjął. Grupa laureatów trzech wymienionych konkur- Sprzeciwu nie słyszę. sów wraz ze swoimi opiekunami, jak już wspomnia- Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punk- łam, wyrusza do Warszawy, aby 2 dni poświęcić na tów porządku dziennego zaplanowanych na dzień odwiedzenie ważnych miejsc w naszej stolicy. Jak co 12 czerwca br. roku młodzież zwiedzi Sejm Rzeczypospolitej Pol- skiej. Ogromnie się cieszę, że młodzież będzie miała *) Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku. okazję poznać miejsce, w którym toczy się życie po- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. Oświadczenia poselskie 125

Poseł Barbara Bartuś Adela Wójcicka i Kordian Bielak z Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 2 w Nowym Sączu. lityczne naszego kraju, oraz będzie mogła zobaczyć, Dziękuję i gratuluję też wszystkim opiekunom jak wygląda praca posłów w polskim parlamencie. zwycięskich zespołów za udział, za przygotowanie Mam też nadzieję, że uda im się spotkać z marszał- młodzieży i dziękuję za to, że będę mogła ich gościć kiem Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej panem Mar- jutro w Warszawie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) kiem Kuchcińskim. Ponadto w tym roku młodzież zwiedzi też m.in. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Muzeum Postania Warszawskiego, Cmentarz Woj- skowy na Powązkach oraz Muzeum Żołnierzy Wyklę- Pan poseł Dariusz Bąk, Prawo i Sprawiedliwość, tych i Więźniów PRL. W planie wycieczki są też miej- wygłosi kolejne oświadczenie poselskie. sca związane z kulturą jak np. Teatr Narodowy, ale Proszę. młodzież odwiedzi też m.in. Zamek Królewski. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pragnę serdecznie podziękować wszystkim, którzy włączają się corocz- Poseł Dariusz Bąk: nie w organizację tych trzech konkursów. Dziękuję Instytutowi Pamięci Narodowej i wszystkim współ- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Miarą przemian w naszej ojczyźnie może być to, że w więzieniu na organizatorom. Szczególne podziękowania kieruję na Rakowieckiej, na Mokotowie, od ponad 2 lat jest or- ręce pani Barbary Nowak, małopolskiej kurator ganizowane Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więź- oświaty. Dziękuję też moim współpracownikom i pra- niów Politycznych PRL. cownikom, na czele z panią Anetą Galas-Waląg i Ka- W tym ciężkim więzieniu działo się wiele zła, któ- tarzyną Zielińską za ogrom włożonej pracy. Dziękuję rego doświadczyli prawdziwi Polacy. Zarówno w cza- szkołom z całej Małopolski, których uczniowie biorą sie II wojny światowej, jak i po wojnie, szczególnie po udział w tych konkursach. wojnie, patrioci polscy mordowani byli przez komu- Pragnę też wymienić laureatów i pogratulować nistów. W dniu wczorajszym uczestniczyliśmy w nie- im. I tak laureatami konkursu „Konstytucja 3 maja codziennej uroczystości właśnie w muzeum żołnierzy – czasy Stanisławowskie” zostali: Pierwsze miejsce wyklętych, gdzie zgromadziło się ponad 200 osób, – zespół w składzie: Małgorzata Kuzera, Gabriela które przyjechały z całego kraju, aby uczcić pamięć Rola i Emilia Jarząb ze Szkoły Podstawowej im. Ste- założycieli i przywódców Polskiej Szturmówki Chłop- fana Kardynała Wyszyńskiego w Siedlcach. Drugie skiej skazanych przez Wojskowy Sąd Rejonowy w War- miejsce – zespół ze Szkoły Podstawowej im. Adama szawie na karę śmierci w 1953 r.: Stefana Pietrusiń- Mickiewicza w Szczucinie w składzie: Kinga Dzięgiel, skiego ps. Rysiek, który był stracony w więzieniu na Alicja Nowak i Łukasz Stojek. Trzecie miejsce – Ka- Mokotowie w dniu 15 kwietnia 1953 r., Henryka tarzyna Mularska, Justyna Stadnicka i Maksymilian Bąka ps. Burza, Wacława Młodzianki ps. Sten, Her- Hala z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Białej Niż- mana Dąbrowskiego ps. Tomek. nej. Czwarte miejsce z ilością 225 pkt przypadło ex Pierwszym punktem uroczystości była msza świę- aequo drużynie ze Szkoły Podstawowej im. Jana ta odprawiona przez księdza dyrektora Radia Mary- Pawła II w Korzennej w składzie: Michał Bajerski, ja ojca Tadeusza Rydzyka. To odbywało się w scenerii Antoni Kois i Kacper Łukasik oraz drużynie z Miej- X pawilonu, tam gdzie skazani na karę śmierci byli skiego Zespołu nr 6 im. Bohaterów Ziemi Gorlickiej mordowani, męczeni w celach. Był tam ołtarz, w Gorlicach w składzie: Kacper Rak, Emilia Augu- w tych warunkach więziennych, bo tam jeszcze są styn i Zuzanna Cisowska. warunki więzienne, są tam oryginalne schody i obraz Laureatami tegorocznego dla uczniów szkół śred- Matki Boskiej Częstochowskiej. Przy tym obrazie nich zostali: 1. miejsce –Natalia Drożdż, Magdalena Matki Boskiej Częstochowskiej był ołtarz i odprawio- Majewska i Józef Koterla z Liceum Ogólnokształcą- na była msza święta. Sceneria niesamowita. Wszyst- cego im. Marii Skłodowskiej Curie w Starym Sączu, kim się udzielił klimat tej sytuacji. Wyobrażaliśmy 2. miejsce –zespół z Liceum Ogólnokształcącego im. sobie, jak byli mordowani prawdziwi patrioci. Tam Stanisława Wyspiańskiego w Bieczu w składzie: Aga- widnieje 331 nazwisk ludzi, którzy tam byli straceni. ta Szura, Katarzyna Guzik, Piotr Koszyk, 3. miejsce Po mszy świętej były odczytane listy okoliczno- – ex aequo (Dzwonek) z liczbą 75 punktów zdobyła ściowe, które przesłali pan prezydent Andrzej Duda, drużyna z Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Dłu- pan premier Mateusz Morawiecki, marszałek Sejmu gosza w Nowym Sączu w składzie: Marek Grela, Marek Kuchciński, marszałka Senatu reprezentował Marcin Gajda i Bartłomiej Uzar oraz drużyna z Ze- pan prof. Jan Żaryn. Oni wszyscy z wielkim uzna- społu Szkół nr 1 im. Ignacego Łukasiewicza w Gor- niem odnosili się do wszystkich tam pomordowanych, licach w składzie: Artur Wierzbicki, Marcin Dyląg, a szczególnie tych, którzy mieli być właśnie utrwale- Kamila Lewandowska, 4. miejsce dla I Liceum im. ni na tablicy pamięci, tych czterech przed chwilą Marcina Kromera w Gorlicach wywalczył zespół przeze mnie wyczytanych. w składzie: Jakub Skwarczewski, Dawid Lorczyk i Do- Następnie z udziałem Wojska Polskiego, zgroma- minik Kamiński, zdobywając 65 punktów, a 5. miej- dzonych kapłanów na czele z ojcem dyrektorem Ta- sce po dogrywce ustnej zdobyli Dominika Potoczek, deuszem Rydzykiem, nastąpiło odsłonięcie i poświę- 82. posiedzenie Sejmu w dniu 12 czerwca 2019 r. 126 Oświadczenia poselskie

Poseł Dariusz Bąk udało się do Pelplina, aby wziąć udział w ofierze mszy świętej. Duchowni z dekanatu chojnickiego i dekana- cenie tablicy pamiątkowej naprzeciwko ściany stra- tu rytelskiego byli w koncelebrze. ceń, gdzie widnieją jeszcze ślady po kulach, którymi Byłem wówczas dyrektorem II Liceum Ogólno- zabito tam straconych patriotów. kształcącego w Chojnicach. Wraz z uczniami i na- W uroczystości uczestniczyli ludzie z polskiej wsi, uczycielami dwoma autokarami udaliśmy się do Pel- dlatego że te cztery osoby, które zostały upamiętnio- plina na spotkanie z papieżem Polakiem. ne na tablicy, to przedstawiciele, przywódcy Polskiej W niedzielę, 6 czerwca, po uroczystej mszy świętej Szturmówki Chłopskiej, organizacji, którą założyli odprawionej na Górce Biskupiej w Pelplinie władze młodzi ludzie polskiej wsi, pracujący bezpośrednio na miasta Chojnice przekazały Ojcu Świętemu dyplom roli i kształcący się. W szczytowym okresie ta orga- honorowego obywatela miasta. Rada miasta Chojnice nizacja liczyła ponad 500 osób. To mówią historycy. nadała mu tytuł honorowego obywatela rok wcześniej To było w latach 50. poprzedniego wieku. Uczciliśmy – w czerwcu 1998 r. radni skupieni wokół Akcji Wybor- pamięć bohaterów polskiej wsi, którzy w czasach ter- czej Solidarność przygotowali uchwałę w tej sprawie. roru komunistycznego w Polsce bezkompromisowo Dzisiaj mija 20 lat od wydarzeń, które cały czas podjęli walkę o niepodległość państwa polskiego, wal- są w pamięci ich uczestników. To wówczas padły sło- cząc ochotniczo w konspiracyjnej organizacji Polska wa: błogosławieni ci, którzy słuchają słowa bożego i za- Szturmówka Chłopska. Oni zapoczątkowali nową chowują je, które papież kierował do wiernych. Pa- falę, która doprowadziła nas do odzyskania niepod- pież wspominał również o ofierze tych, którzy głosili ległości w naszej ojczyźnie. słowo Boże, o ponad 300 kapłanach z terenów diece- W komitecie organizacyjnym tej uroczystości byli zji pelplińskiej, którzy w czasie okupacji hitlerowskiej poseł prof. Jan Szyszko i poseł Andrzej Melak. Szcze- zostali zamordowani przez Niemców tylko dlatego, gólne podziękowania kierujemy do dyrektora mu- że byli polskimi duchownymi. Te tragiczne wydarze- zeum pana Jacka Pawłowicza i całego zespołu, który nia zostały przypomniane wiernym, żeby nie zapo- w tej chwili organizuje (Dzwonek) muzeum żołnierzy mnieć o tym, że z ich ust nasze pokolenie słuchało wyklętych. słowa Bożego i dzięki ich ofierze doświadczało i do- Polska wieś ma wielkie zasługi dla odzyskania świadcza jego mocy, abyśmy pamiętali o tym histo- niepodległości i oddajemy mieszkańcom polskiej wsi rycznym zasiewie słowa i świadectwa. hołd za to, że podjęli bezkompromisową walkę o od- W trakcie homilii padły również słowa, które na- zyskanie pełnej niepodległości i suwerenności w na- wiązywały do fragmentu Ewangelii mówiącego o bu- szej ojczyźnie. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) dowie domu na skale. Jak zbudować taki dom? Jak przetrwać napór żywiołów? Dziś słyszymy odpowiedź na te zasadnicze pytania wiary. U podstaw chrześci- Wicemarszałek Barbara Dolniak: jańskiego budowania leży słuchanie słów Chrystusa i wypełnianie ich. To drogowskaz dla nas wszystkich. Dziękuję. Po 20 latach słowa Jana Pawła II kierowane do Ostatnie oświadczenie w dniu dzisiejszym wygło- wiernych podczas homilii 6 czerwca 1999 r. w Pelpli- si pan poseł Aleksander Mrówczyński, Prawo i Spra- nie są cały czas aktualne. Pamiętajmy o przesłaniu wiedliwość. największego z Polaków, św. Jana Pawła II, honoro- Proszę. wego obywatela moich ukochanych Chojnic. Dzięku- ję bardzo. (Oklaski) Poseł Aleksander Mrówczyński:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 6 czerwca 1999 r. Wicemarszałek Barbara Dolniak: w Pelplinie, stolicy diecezji pelplińskiej, mojej diece- Bardzo dziękuję panu posłowi. zji, mszę świętą odprawił Ojciec Święty Jan Paweł II. ) Było to bardzo ważne wydarzenie dla diecezji pelpliń- Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie* . skiej, pierwsza i niestety ostatnia wizyta naszego Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest wielkiego rodaka w diecezji. Ponad 300 tys. pielgrzy- do dnia 13 czerwca 2019 r., do godz. 9. mów z całej Polski uczestniczyło w Eucharystii. Kil- kanaście tysięcy mieszkańców powiatu chojnickiego *) Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku.

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 21) Załącznik

Teksty wystąpień niewygłoszonych

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządo- zarządzającym pracowniczymi funduszami emerytal- wym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks nymi oraz organizacjom branżowym z sektora rynku spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw finansowego: Izbie Gospodarczej Towarzystw Emery- – punkt 3. porządku dziennego talnych, Polskiej Izbie Ubezpieczeń, Izbie Zarządzają- cych Funduszami i Aktywami. Powyższe nie zgłosiły Poseł Piotr Pyzik większych uwag. (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) W związku z powyższym klub PSL będzie popierał projekt. Podczas pierwszego czytania projektu pytałem o to, czy projektodawca przewiduje dodatkowe zabezpieczenie in- Poseł Piotr Pyzik teresu ewentualnych wierzycieli, np. poprzez ścisłą re- (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) jestrację dokonywania transakcji między spółką a podmiotami mającymi związki z jej akcjonariuszami i obo- Jak w ocenie projektodawcy nowe przepisy dotyczące wiązkowym zobowiązaniem takich podmiotów do party- przeniesienia transgranicznego wpłyną na obecność ka- cypacji w odpowiedzialności. Pan minister Niedużak pitału w polskiej gospodarce? Czy zdaniem projektodawcy zwrócił uwagę, że to najpoważniejsze z zadanych pytań, bardziej prawdopodobne jest przenoszenie kapitału i zo- jednak de facto stwierdził, że jego zdaniem zabezpiecze- bowiązań funduszy do innych krajów UE, czy napływ nia są wystarczające w porównaniu ze spółką z ograni- z tych krajów do Polski i jakiej skali przesunięcia można czoną odpowiedzialnością. Chciałbym poprosić o odnie- się spodziewać? sienie się precyzyjnie do kwestii propozycji rejestracji transakcji i zobowiązania do ponoszenia współodpowie- Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Za- dzialności. Chodzi o zabezpieczenie przed tworzeniem na- sobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projek- rzędzia do wyprowadzania pieniędzy od inwestorów ka- cie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz nie- pitałowych do osób na bieżąco zarządzających spółką. których innych ustaw – punkt 6. porządku dziennego Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Ro- Poseł Piotr Pyzik dziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie usta- (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) wy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach Mam następujące pytanie: Czy w związku z poszerza- emerytalnych niem bazy danych o nowe moduły, a więc nadaniem jej – punkt 5. porządku dziennego nowych możliwości, ministerstwo przewiduje osiągnięcie stanu, w którym wszystkie odpady znajdujące się w obro- Poseł Krystian Jarubas cie w Polsce będą w pełni identyfikowalne w systemie (Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego elektronicznym, z uwzględnieniem pełnej ich drogi od – Unii Europejskich Demokratów) wytworzenia lub sprowadzenia do ostatecznego przetworzenia lub utylizacji oraz określeniem na każdym etapie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja jest ko- ich właściciela oraz podmiotu mającego je w bezpośred- nieczna ze względu na dyrektywę Parlamentu Europej- nim posiadaniu? skiego i Rady 2016/2341 z dnia 14 grudnia 2014 r. w spra- Skala problemu z nielegalnym składowaniem i prze- wie działalności instytucji pracowniczych programów twarzaniem odpadów jest tak duża, że jak najszybsze stwo- emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami. rzenie narzędzi, dzięki którym służby państwowe byłby Dyrektywa wyraźnie precyzuje harmonizację zasad w stanie wychwytywać większość nieprawidłowości już na dotyczących nadzoru i zarządzania oraz organizacji in- etapie analizy danych systemowych, wydaje się sprawą stytucji pracowniczych programów emerytalnych, uła- bardzo pilną. twienie mobilności pracowników między państwami członkowskimi Unii Europejskiej, uregulowanie zasad Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządo- działalności transgranicznej IORP oraz ułatwienie koor- wym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo dynacji praktyk nadzorczych Europejskiego Urzędu Nad- o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie dro- zoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emery- gowym talnych. Projektowana nowelizacja obejmuje zmiany – punkt 7. porządku dziennego w ustawie o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz w ustawie o pracowniczych programach Poseł Piotr Pyzik emerytalnych. W 2018 r. rozpoczęto proces uzgodnień (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) i konsultacji ww. projektu, który został przedstawiony do opinii reprezentatywnym organizacjom pracodawców, Działania zwiększające bezpieczeństwo w ruchu dro- reprezentatywnym organizacjom związkowym, a także gowym są oczywiście bardzo potrzebne. Mam jednak 128 pytania w związku z art. 54f przedłożenia, które dotyczy Chciałbym się skupić na tych ostatnich, bowiem podsta- sytuacji otrzymania od służb innego państwa, członka wowym, najbardziej dojmującym i najgroźniejszym dla UE, informacji o negatywnym wyniku kontroli pojazdu ludzi problemem z jakością powietrza w Polsce jest okre- zarejestrowanego w Polsce. Biorąc pod uwagę obecną sowe występowanie ogromnych przekroczeń dopuszczal- sytuację polityczną i gospodarczą, należy oczekiwać, że nego stężenia pyłów. Dotyczy to rzecz jasna okresu służby niektórych państw mogą stosować wobec polskich grzewczego, kiedy zapewnienie niezbędnego ciepła dla przewoźników, z którymi ich podmioty nie wytrzymują domów, mieszkań i wielu zakładów pracy odbywa się konkurencji, represyjne praktyki, w tym także podawanie z użyciem niewielkich, a więc niezbyt wydajnych pieców wyolbrzymionych wyników kontroli stanu technicznego, na paliwo stałe lub ciekłe, generujących w związku ze szczególnym uwzględnieniem emisji spalin, które z technicznym sposobem obsługi relatywnie duże ilości w zależności od sposobu przeprowadzenia badania można pyłów oraz niedopalonych węglowodorów, w dodatku w pewnym zakresie kreować. Czy resort infrastruktury bezpośrednio w miejscu przebywania ludzi. przewiduje stworzenie specjalnej ścieżki administracyjnej Czy obciążenie cen energii wytwarzanej w przemysło- zapewniającej przewoźnikom znajdującym się w takiej wych instalacjach produkcji energii cieplnej i elektrycznej sytuacji odpowiednio szybką weryfikację, która nie będzie kosztami uprawnień do emisji nie wywiera w tym względ- rodzić nadmiernych kosztów, a przede wszystkim przesto- nie negatywnej presji i nie skłania do wyboru mniej ekolo- jów w wykorzystaniu pojazdu, który służby innego pań- gicznych i mniej sprawnych rozproszonych instalacji indy- stwa określiły jako obarczony usterką? widualnych? Czy zatem nie należało by stworzyć systemu, w którym jego beneficjentem byliby mieszkańcy i przedsię- Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europej- biorcy wprowadzający zmianę sposobu ogrzewania na taki, skiej o rządowym projekcie ustawy o uregulowa- który w znaczącym stopniu zmniejsza emisję gazów i pyłów niu niektórych spraw w związku z wystąpieniem tam, gdzie są najbardziej groźne i uciążliwe? Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlan- dii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy Wspólnoty Energii Atomowej na podstawie umowy, o zmianie ustawy o systemie monitorowania dro- o której mowa w art. 50 ust. 2 Traktatu o Unii Eu- gowego i kolejowego przewozu towarów oraz nie- ropejskiej których innych ustaw – punkt 10. porządku dziennego – punkt 14. porządku dziennego Poseł Piotr Pyzik Poseł Tomasz Kostuś (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) (Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska) Przy okazji procedowania nad tym projektem chciał- bym zapytać o nieco dalszą perspektywę. Wciąż bowiem Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotowe rozwią- nie jest przesądzone to, w jaki sposób i na jakich warun- zania są oparte na już działających przepisach naszego kach Zjednoczone Królestwo opuści Unię Europejską. W zasadzie można jednak założyć, choć nie na pewno, że sąsiada – Słowacji. Według statystyk w ciągu 2 lat obowią- do tego opuszczenia dojdzie. Może się jednak okazać, że zywania regulacji zarejestrowano na Słowacji 123 proste żadnego okresu przejściowego nie będzie, zwłaszcza bio- spółki akcyjne. Dla porównania w tym samym okresie za- rąc pod uwagę wyniki wyborów do Parlamentu Europej- rejestrowano 406 spółek akcyjnych, co oznacza, że jedna skiego w Wielkiej Brytanii. na pięć spółek akcyjnych jest prostą spółką akcyjną. Wielu obywateli Polski mieszkających na brytyjskiej W związku z powyższym proszę o odpowiedź, czy mi- ziemi prowadzi tam działalność gospodarczą, także świad- nisterstwo posiada wstępne szacunki, jaki procent obecnie cząc usługi na terenie Polski i innych krajów UE. Czy obok zakładanych spółek mogłyby objąć nowe proste spółki ak- prac nad oczywistymi regulacjami jak w niniejszym przed- cyjne. Dodatkowo PSA będzie również mogła podejmować łożeniu trwają intensywne prace nad uregulowaniem rela- wiążące decyzje za pomocą wideo-konferencji czy wiadomo- cji dwustronnych, także w kontekście prawa wspólnotowe- ści e-mail. Proszę o odpowiedź, w jaki sposób ta ustawa go, które odpowiednio zabezpieczą ich interesy? zapewnia ochronę, jeżeli chodzi o podejmowane decyzje w takiej postaci i niekorzystne działania wymierzone Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy w innych wspólników. o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych Poseł Piotr Pyzik innych ustaw (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) – punkt 13. porządku dziennego Przedłożony projekt ustawy budzi z mojej strony na- Poseł Piotr Pyzik stępujące pytanie: Czy nałożenie na odbiorcę obowiązku (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) potwierdzania w systemie elektronicznym czasu i wielko- ści dostawy paliwa opałowego będzie się wiązało z ko- Przedłożony projekt ma na celu usprawnienie funk- niecznością posiadania przez niego odpowiedniego sprzę- cjonowania przepisów systemu handlu uprawnieniami tu komputerowego z dostępem do Internetu, czy czynność do emisji gazów cieplarnianych. Celem systemu jfst za- ta będzie realizowana przez urządzenie dostawcy? Każda łożonej redukcji emisji niektórych gazów oraz pyłów. z tych opcji rodzi bowiem inne konsekwencje. 129

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy Urodzony 5 kwietnia 1882 r. w Kaliszu. Syn Włodzi- o zmianie ustawy Prawo upadłościowe oraz nie- mierza herbu Lis i Celiny z Wasiłowskich. Jerzy Świrski których innych ustaw ukończył Korpus Kadetów w Moskwie. Od 1889 r. do – punkt 15. porządku dziennego 1902 r. uczył się w Morskim Korpusie w Petersburgu. Był również absolwentem kursu dla oficerów nawigatorów. Poseł Tomasz Kostuś W 1902 r. otrzymał promocję oficerską i zasilił carską (Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska Marynarkę Wojenną. W 1912 r. został flagowym oficerem – Koalicja Obywatelska) nawigacyjnym Brygady Pancerników. W czasie I wojny światowej zajmował stanowisko oficera nawigacyjnego Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Upadłość konsumenc- Floty Czarnomorskiej, gdzie awansował na komandora. ka została zaprojektowana jako sposób pomocy rzetel- W 1918 r. został szefem Sztabu Morskiego i ministrem nym dłużnikom, którzy nie doprowadzili do swojej niewy- spraw morskich Ukraińskiej Republiki Ludowej oraz płacalności umyślnie lub z powodu niedbalstwa. Dodat- awansował na kontradmirała Hetmanatu. W 1919 r. zo- kowo jej ogłoszenie jest możliwe raz na 10 lat oraz na- stał przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do De- kłada na dłużnika wiele obowiązków. Obecne procedo- partamentu dla Spraw Morskich w Warszawie na stano- wane przepisy nie przewidują odmowy ogłoszenia upa- wisko szefa Sekcji Organizacyjnej. Rok później został dłości konsumenckiej z tego powodu, że dłużnik dopro- zastępcą szefa departamentu. Był również dowódcą wy- wadził do swojej niewypłacalności na skutek rażącego brzeża morskiego w Pucku. 30 stycznia 1921 r. został za- niedbalstwa, w związku z czymym zwiększenie dostępno- twierdzony w stopniu pułkownika marynarki z dniem ści konsumenckiej może doprowadzić do zaburzenia rów- 1 kwietnia 1920 r. i 5. lokatą w Korpusie Morskim. ności konsumenckiej oraz praw wierzycieli. 15 lutego 1921 r. stopień pułkownika marynarki został Proszę o odpowiedź na pytanie: Co w przypadku, gdy mu zmieniony na stopień komandora. Podczas II wojny konsument będzie zaciągał kredyty lekkomyślnie lub światowej wyjechał na emigrację. Po wojnie admirał Świr- z zamiarem ich niespłacenia? Gdzie poprzednie brzmie- ski nie powrócił już do Polski. Był wybitnym dowódcą nie przepisów wskazywało w takim wypadku na odmowę i politykiem. Wpisał się w historię Polski nie tylko jako ogłoszenia upadłości? doskonały oficer, dowódca i wychowawca marynarskich pokoleń, ale także jako twórca trzech znaczących planów Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy rozwoju polskiej Marynarki Wojennej. Zmarł 12 czerwca o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia 1959 r. w Londynie i został tam pochowany na cmentarzu zatorów płatniczych Brompton. – punkt 17. porządku dziennego Jerzy Świrski otrzymał również wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Poseł Tomasz Kostuś Złoty Krzyż Zasługi, Medal Dziesięciolecia Odzyskanej (Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska Niepodległości, Krzyż Wielki Orderu Miecza, Komando- – Koalicja Obywatelska) ra Orderu Legii Honorowej, Kawalera Orderu Legii Ho- norowej, Medal Zwycięstwa, Wielką Wstęgę Orderu Od- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiane re- rodzenia Polski, Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921, gulacje będą miały znaczący wpływ na obecne relacje Order Św. Anny II i III klasy z mieczami, Order Św. Sta- pomiędzy partnerami biznesowymi. Z pewnością w wie- nisława II i III klasy z mieczami, Order Św. Włodzimie- lu przypadkach uchronią one kontrahentów przed zwią- rza IV klasy z mieczami, Order Krzyża Wolności, Ko- zaną z wydłużonymi terminami płatności faktur utratą mandora Orderu Łaźni czy Order Zasługi Morskiej. płynności finansowej. Niemniej pozycja dużej firmy, Dziękuję bardzo. np. sieci hipermarketów, jest zbyt silna w stosunku do małego wytwórcy. Co w przypadku, jeżeli po wprowa- Poseł Sylwester Chruszcz dzeniu opracowywanych przepisów duże sieci sklepów (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) będą na innej podstawie wchodziły w posiadanie towa- rów, będą np. pośredniczyć w sprzedaży, a faktury, czy- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 28 czerwca będzie- li obowiązek zapłaty, będą wystawiane dopiero po sprze- my obchodzić okrągłą, setną rocznicę podpisania trak- daży całej partii? tatu wersalskiego, który ustalał granice Polski. Traktat przynosił pokój w Europie po I wojnie światowej i ustalał Oświadczenia poselskie nowy układ granic. Polskę na tym bardzo ważnym w naszej historii wy- Poseł Waldemar Andzel darzeniu reprezentowali uznawani za ojców polskiej nie- (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) podległości: Roman Dmowski – przewodniczący Komi- tetu Narodowego Polski oraz Ignacy Paderewski – polski Oświadczenie na temat 60. rocznicy śmierci Jerzego premier i jednocześnie minister spraw zagranicznych. Świrskiego Na szczególny honor i szacunek zasługuje kilkugo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś, 12 czerwca dzinne wystąpienie Romana Dmowskiego wygłoszone 2019 r., obchodzimy 60. rocznicę śmierci wiceadmirała w kilku językach, podkreślające znaczenie Polski jako Marynarki Wojennej Polskich Sił Zbrojnych, kontradmi- niepodległego państwa – wspaniałego narodu. rała Marynarki Wojennej, szefa Kierownictwa Marynar- Dla Polski istotą tego wydarzenia były gwarancje ki Wojennej oraz oficera floty Imperium Rosyjskiego zachodniej granicy naszej ojczyzny. Odzyskaliśmy nasz Jerzego Świrskiego. piastowy matecznik, który Prusy wydarły nam podczas 130

I i II rozbioru – część Prus Zachodnich ze 144-kilome- nienie miejsca tragedii nie doprowadziły do jakiejkolwiek trowym dostępem do morza, większą część Wielkopol- zmiany. W lipcu 2010 r. zostało powołane Stowarzysze- ski i dodatkowo w dalszym okresie czasowym uzyskanie Rodzin Katyń 2010 zainicjowane przez Magdalenę liśmy dzięki walce Polaków w powstaniach śląskich Mertę i Andrzeja Melaka, wdowę i brata ofiar. Stowarzy- najbardziej uprzemysłowioną część Śląska z Katowica- szenie to własnym kosztem przetłumaczyło na język mi i Chorzowem. angielski polskie uwagi do raportu MAK i rozesłało do Dodatkowo bardzo ważnym dla nas zobowiązaniem wszystkich organizacji związanych z badaniem wypad- był fakt, że Niemcy musiały uznać niepodległość Cze- ków lotniczych, zaapelowało również o pomoc w utwo- chosłowacji oraz Polski. rzeniu międzynarodowej komisji ds. wyjaśnienia kata- Pamiętajmy o wielkich mężach stanu, dyplomatach, wy- strofy smoleńskiej. Stowarzyszenie to postanowiło rów- słannikach naszego narodu: Romanie Dmowskim i Ignacym nież upamiętnić miejsce katastrofy krzyżem i tablicą Paderewskim. umocowaną na znajdującym się tam głazie narzutowym. W tym czasie, w dniu 15 sierpnia 2010 r., na polach Poseł Jarosław Gonciarz bitwy w Ossowie, kancelaria ówczesnego prezydenta RP (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) B. Komorowskiego oraz Urząd Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, na czele z jego szefem Andrzejem Kuner- Oświadczenie w sprawie wprowadzenia mLegitymacji tem, postanowili uczcić polskie zwycięstwo nad bolszewic- W swoim oświadczeniu chciałbym zachęcić wszystkie kimi agresorami, mordercami i zbrodniarzami pomni- szkoły do tego, by wprowadziły i umożliwiły swoim uczniom kiem upamiętniającym agresora. To był akt najwyższej korzystanie z mLegitymacji, która jako dokument jest zniewagi i prowokacja wobec Polaków czczących w tym kolejnym ułatwieniem dla obywateli w zakresie posługi- dniu zwycięstwo i cud nad Wisłą. Tylko odpowiedzialna wania się elektronicznymi dokumentami. Elektroniczna i stanowcza postawa świadomych tej prowokacji osób, mLegitymacja podobnie jak dokument papierowy po- w tym m.in. senatora Waldemara Bonkowskiego, zapobie- twierdzi tożsamość ucznia oraz to, że jest uczniem danej gła odsłonięciu haniebnego pomnika zbrodniarzy. Dyplo- szkoły, a także umożliwi skorzystanie z ulg i zwolnień. maci rosyjscy czekali w pogotowiu na akt odsłonięcia. Ten mDokument można w chwili obecnej aktywować Władze Polski wyraziły zgodę na ten haniebny pomnik tylko wtedy, gdy szkoła ma podpisane odpowiednie poro- służalczości, a nie miały odwagi upamiętnić członków zumienie z Ministerstwem Cyfryzacji. Dokument mLegi- polskiej delegacji narodowej, którzy zginęli w Smoleńsku. tymacja jest dedykowany uczniom szkół podstawowych W Warszawie powstał pomysł upamiętnienia tragedii i ponadpodstawowych, do których zaliczają się zarówno tablicą ze stosowną treścią o tych, co w imieniu narodu te o statusie publicznym, jak i niepublicznym. mieli uhonorować ofiary zbrodni ludobójstwa, do dnia Zgodnie z informacjami przekazywanymi przez Mi- dzisiejszego nieosądzonej i nieukaranej, dokonanej przez nisterstwo Cyfryzacji mobilną legitymację może otrzy- najwyższe władze bolszewickiej Rosji na jeńcach wojen- mać każdy uczeń, któremu wcześniej wydano tradycyjną nych zamordowanych na wiosnę 1940 r. w Katyniu. wersję dokumentu. Okres ważności mLegitymacji wy- Tablicę marmurową o wymiarach 600 x 600 x 20 nosi dokładnie tyle, ile wydanej wcześniej legitymacji o treści: „Pamięci 96 Polaków na czele z Prezydentem w wersji papierowej. Dokument mLegitymacja ma także RP Lechem Kaczyńskim, którzy 10 kwietnia 2010 r. zgi- istotną zaletę w postaci bardzo trudnej możliwości jego nęli w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem w drodze na podrobienia. Można go zweryfikować wizualnie, lecz po- uroczystości upamiętnienia 70. rocznicy sowieckiej zbrod- siada takie zabezpieczenia jak hologram i animowana ni ludobójstwa w lesie katyńskim dokonanej na jeńcach flaga, natomiast w przypadku zaistnienia wątpliwości wojennych, oficerach Wojska Polskiego w 1940 r.” zawio- pomocna okaże się ogólnodostępna aplikacja mWeryfi- zły do Smoleńska rodziny tych, co zginęli, m.in. Zuzanna kator, która sprawdzi autentyczność dokumentu oraz Kurtyka, wspólnie z uczestnikami pielgrzymki IPN. ewentualne zastrzeżenie dokumentu w szkole. Treść inskrypcji ułożyli Andrzej Melak i Łukasz Kudlic- ki; tablicę wykonali warszawscy rzemieślnicy. Do Smo- Poseł Andrzej Melak leńska zawieziono także niezbędne narzędzia (agregat (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) prądotwórczy, wiertła, przedłużacze, śruby, młotki), by wywiercić otwory i przymocować tablicę. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Minęło 9 lat od W dniu 13 listopada 2010 r. upamiętniono ofiary. Sta- Narodowej Tragedii w Smoleńsku. Pragnę przypomnieć nął krzyż i ww. płyta memoratywna. Wisiała ona do Wysokiej Izbie to, co działo się po tragedii. 9 kwietnia 2011 r., dając świadectwo o celu wizyty naro- Bezczynność instytucji państwa, począwszy od rządu, dowej delegacji w Katyniu i informując pielgrzymów poprzez prezydenta, Sejm, Senat, prokuraturę, była po- o wydarzeniu sprzed 70 lat. W nocy z 8 na 9 kwietnia 2011 r. rażająca. Wszystkie ww. instytucje abdykowały. Nie ist- Rosjanie zdemontowali tablicę, co wywołało oburzenie niały, wprowadzając społeczeństwo i najbliższych ofiar tej całego społeczeństwa, dzielonego z premedytacją przez tragedii w stan zdumnienia i niezrozumienia swoja bier- rządzących. nością, obojętnością na to, co się stało w Smoleńsku. 30 lat wcześniej, w nocy z 31 lipca na 1 sierpnia 1981 r., Przez kilka tygodni nie podawano dokładnej godziny na rozkaz Ambasady Rosyjskiej Służba Bezpieczeństwa katastrofy, nie widać było żadnych działań w celu spro- zbezcześciła Cmentarz Wojskowy na Powązkach, krad- wadzenia wraku do kraju i nie było żadnej reakcji na nąc w nocy pierwszy postawiony tam przez Komitet Ka- barbarzyńskie niszczenie wraku, a miejsce tragedii było tyński pomnik poświęcony zamordowanym w 1940 r. niszczone poprzez niwelowanie terenu, wycinanie drzew, polskim jeńcom wojennym. Po 30 latach historia się po- układanie betonowych płyt. Prośby rodzin o upamięt- wtórzyła, ale tym razem Rosjanie nie przewidzieli jedne- 131 go. Od tego dnia w całym cywilizowanym świecie, na nie jest. Władze Warszawy w sposób skandaliczny unie- wszystkich kontynentach, powstało ponad 4 tys. tablic możliwiały zakończenie budowy pomnika w Warszawie, i pomników upamiętniających tragedię smoleńską. stwarzając różne utrudnienia. Po kilku tygodniach zdemontowana w Smoleńsku Po 8 latach oczekiwania w Warszawie upamiętniono tablica została przysłana do Polski, do MSZ. Została ode- katastrofę smoleńską. Ale, jak widać, nie tylko dla władz brana z ul. Szucha przez członków stowarzyszenia. Warszawy pomysł przekazywania potomnym pamięci Ok. 1,5 tys. ludzi w szyku procesyjnym, z modlitwą nio- o prezydentach, ministrach, posłach, senatorach, genera- sło tablicę w asyście księży, krzyża, policji do bazyliki licji, kapłanach, społecznikach, którzy byli honorowymi św. Krzyża w Warszawie. Na powitanie procesji wyszli obywatelami Warszawy i poświęcili swoje życie, by War- przed kościół księża. Płyta została wystawiona w Ołtarzu szawę budować i rozwijać, jest ciągle irracjonalny i nie- Ojczyzny i była tam eksponowana na widok publiczny. zrozumiały. Z obawy przed prowokacją w godzinach zamknięcia Jako jeden z członków rodzin ofiar tragedii smoleńskiej kościoła tablica została podmieniona na replikę, a ory- nie mogę zrozumieć pogardy i lekceważenia bliskich ofiar ginał z pielgrzymką Cechu Krawców i Rzemiosł Włó- oraz działań dla zatarcia pamięci o członkach narodowej kienniczych, najstarszego, założonego w 1382 r. war- delegacji lecącej do Smoleńska, aby uczcić 70-lecie nieosą- szawskiego cechu, został przewieziony do Częstochowy. dzonej zbrodni ludobójstwa dokonanej na 55% kadry ofi- W dniu corocznej pielgrzymki słuchaczy Radia Maryja cerskiej II Rzeczypospolitej. płyta została przekazana ojcom paulinom i była ekspo- Jak długo jeszcze polskie społeczeństwo ma czekać nowana na ołtarzu. W obecności kilkuset tysięcy piel- na wyjaśnienia, na okazanie szacunku tym, którzy zgi- grzymów odczytałem list i zwróciłem się do ojców, aby nęli, okazanie współczucia rodzinom po pogardzie i ha- ta płyta była eksponowana w narodowym sanktuarium, niebnym rechocie durniów? Kiedy wreszcie rodziny pi- które odwiedza kilka milionów rodaków. lotów usłyszą, że to nie oni zabili 96 osób, że byli bardzo W konsekwencji zostałem zaproszony do zespołu ma- dobrymi pilotami? Kiedy wreszcie żona gen. Błasika jącego nadzorować budowę Epitafium Smoleńskiego au- usłyszy, że jej mąż nie był pijany i nikt nie zmuszał pilo- torstwa artysty z Krakowa pana Lecha Dziewulskiego. tów do lądowania? Może wreszcie ktoś, kto w owym cza- Po wielu miesiącach Epitafium Smoleńskie zostało od- sie reprezentował państwo polskie – może marszałek słonięte w święto 3 Maja w 2012 r. Płyta smoleńska sta- Sejmu i późniejszy prezydent pan Komorowski czy pre- nowi element epitafium. mier Donald Tusk – powie: przepraszam za tę hańbę. Apel wygłoszony w czasie mszy do wiernych o podpisy Może wreszcie władze Warszawy przypomną sobie, pod prośbą o umiędzynarodowienie śledztwa smoleńskie- że teren przed Pałacem Prezydenckim 10 kwietnia 2010 r. go zaowocował tym, że na mój prywatny adres z Polski należał do narodu polskiego? Nikt z ówczesnych władz i całego świata dotarło ponad 70 tys. listów z ok. 360 tys. państwa czy stolicy nie przyszedł do zebranych tam ludzi podpisów. Zostały one złożone w klubie Prawa i Sprawie- i nie powiedział: płaczmy, stała się ogromna tragedia, dliwości, a Stowarzyszenie Rodzin Katyń 2010 wystoso- ale my ją wyjaśnimy. W ten jeden dzień w roku oddajmy wało pisma do prezydenta RP, marszałków Sejmu i Sena- to miejsce ludziom, którzy pamiętają, jak tam stali i cze- tu, premiera i do Unii Europejskiej z prośbą o podjęcie kali na coś, co nie nastąpiło. Wręcz przeciwnie, ukra- działań. Skutek, jak wiadomo, był żaden. dziono postawiony tam przez harcerzy krzyż i przenie- Dlatego też w dniu 9 kwietnia 2016 r. grupa wielu zna- siono go do kaplicy w Pałacu Prezydenckim. Pozwolono nych warszawiaków, m.in.: sędzia Bogusław Nizieński, znieważać zgromadzonych tam ludzi, niszczono znicze prof. Bogdan Chazan, prof. Wiesław Wysocki, ks. prałat i kwiaty. To wszystko czyniły władze stolicy przy apro- Bogdan Jaworek, Andrzej Melak, radny m.st. Warszawy bacie władz państwa. prezes Komitetu Katyńskiego, postanowiła we własnym zakresie uczcić pamięć śp. prof. Lecha Kaczyńskiego, pre- Poseł Arkadiusz Mularczyk zydenta Warszawy i prezydenta Rzeczypospolitej. Wykona- (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) ny potajemnie pomnik głaz z tablicą i podobizną pana prezydenta został w godz. 4.00–7.00 posadowiony na dziedziń- W 55. rocznicę bohaterskiej śmierci ks. Józefa Górsz- cu ratusza Warszawy. Pomnik ten został sfinansowany czyka całkowicie przez Komitet Katyński. Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posło- Do dnia dzisiejszego trwa zakłamanie i walka człon- wie! W roku bieżącym mija 55 lat od śmierci ks. Józefa ków rodzin oficerów zamordowanych w Katyniu o spro- Górszczyka należącego do zgromadzenia księży pijarów, wadzenie ich szczątków do Polski, zgodnie z ich ostatnią pochodzącego z Pisarzowej koło Limanowej. wolą. Wbrew podjętym zobowiązaniom strona rosyjska Tragicznymi wydarzeniami, które rozegrały się 10 stycz- w miejscu zbrodni wybudowała cerkiew przytłaczającą nia 1964 r., wstrząśnięta była cała Polska. Tego dnia, miejsce dokonanej zbrodni. o godz. 7 rano do kościoła parafialnego w Madejowej To, że zbrodnia katyńska ciągle nie jest osądzona i uka- koło Jeleniej Góry wtargnął mężczyzna i stojącemu przy rana, jest przestrogą. Ta zbrodnia została powtórzona ołtarzu kapłanowi zadał kilka ciosów siekierą. Kard. w XX w. w wojnach na Bałkanach i w Afryce. Stefan Wyszyński porównał bohaterską postawę ks. Jó- Naszą spuścizną i obowiązkiem jest wykonanie ostat- zefa Górszczyka do symbolicznej postawy bp. Stanisława niej woli zamordowanych w Katyniu, tj. sprowadzenie ze Szczepanowa. Podobnie jak w przypadku biskupa, ich szczątków do ojczyzny i zbudowanie nad nimi kopca który poległ na krakowskiej Skałce, tak i w tym przy- ich pamięci. padku oprawcą okazał się człowiek pochodzący ze śro- Z pieniędzy zebranych wśród społeczeństwa budowa- dowiska ziemiańskiego – mężczyzna, któremu przeszka- no pomniki ofiar katastrofy smoleńskiej oraz pana prezy- dzało to, iż ks. Górszczyk ujmował się za kilkoma osoba- denta. Wydawało się, że temat zamykamy. Niestety tak mi, które tenże mężczyzna w tamtym czasie ciemiężył. 132

Chodziło o żonę prześladowcy i czwórkę jego dzieci. Po- szowie i Komarnie. W drugiej połowie 1960 r. został prze- nadto, jak oceniają dziś historycy, ks. Józef Górszczyk niesiony do Cieplic Śląskich koło Jeleniej Góry, gdzie padł również ofiarą indoktrynacji społeczeństwa, w któ- pełnił posługę duszpasterską w Staniszowie, Madejowej re ówczesne władze państwowe próbowały wpajać nie- oraz w Dziwiszowie i Komarnie. nawiść do Kościoła. W toku niedługiego procesu morder- Dnia 6 listopada 1993 r. po żałobnym nabożeństwie cę uniewinniono, stwierdzając, że cierpi na schorzenia w kościele parafialnym w Pisarzowej, któremu przewod- natury psychiatrycznej. Znający oprawcę mieszkańcy niczył bp Jan Styrna, trumna ze szczątkami ks. Józefa Madejowej i okolic wiedzieli jednak, że jest inaczej. Górszczyka została uroczyście złożona w krypcie kaplicy Nie jest też tajemnicą, że miejscowe, ówczesne władze cmentarnej w Pisarzowej. były zaniepokojone treścią kazań, jakie wygłaszał ks. Jó- Historycy badający dzieje najnowsze uważają, że zef Górszczyk. Wiele było w nich elementów patriotycz- wciąż do przebadania potrzebny jest aspekt możliwości nych i akcentów krytycznych związanych z bieżącą sytuacją zlecenia popełnienia morderstwa na osobie ks. Józefa społeczno-polityczną w kraju. Ks. Edward Malicki, który Górszczyka. Niewątpliwie warto podtrzymywać pamięć wówczas pracował w Cieplicach, wspomina, że bezpieka o takich, bohaterskich kapłanach. często nękała go i skłaniała, aby donosił na ks. Józefa Górszczyka, co robi, co mówi, gdzie bywa, z kim się spoty- Poseł Piotr Pyzik ka, i jak podkreślił, o nikogo innego nie pytali, tylko o nie- (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) go. Funkcjonariusze SB interesowali się także ks. prob. Marcelim Góralczykiem, który był w latach 1959–1967 Oświadczenie Posła Piotra Pyzika z okazji podpisania proboszczem w Madejowej. Zanim trafił do Madejowej, był porozumienia polsko-amerykańskiego 12 czerwca 2019 r. wielokrotnie represjonowany przez władzę i musiał się na- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś podpisane zo- wet ukrywać na przełomie lat 40. i 50. przed organami stało przez prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej oraz bezpieczeństwa, gdyż groziło mu aresztowanie. Stanów Zjednoczonych Ameryki porozumienie dotyczące Ks. Józef Górszczyk urodził się w ubogiej chłopskiej pogłębienia współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa, rodzinie 12 lutego 1931 r. w Pisarzowej koło Limanowej. szczególnie w wymiarze wojskowym. Liczba sojuszni- W wieku 6 lat został osierocony przez matkę. W 1939 r. czych żołnierzy Stanów Zjednoczonych, którzy w ramach zaczął uczęszczać do szkoły podstawowej w Pisarzowej. Traktatu Północnoatlantyckiego stacjonują w Polsce, Został zapamiętamy jako osoba skromna i chętnie poma- ulegnie istotnemu zwiększeniu. Znacznie zwiększą się gająca słabszym rówieśnikom. Co roku brał udział w piel- także ich możliwości poprzez wyposażenie w najnowo- grzymkach do Sanktuarium Matki Bożej w Szczyrzycu. cześniejszy i zaawansowany technologicznie sprzęt. Po- Edukację w szkole średniej rozpoczął w Sowlinach pod nadto stworzymy infrastrukturę rozwijającą zdolności Limanową, a w późniejszych latach uczęszczał do liceum przerzutowe wojsk amerykańskich w razie powstania w Nowym Sączu. Każdego dnia wstawał o godz. 5.30, zagrożenia dla terytorium Sojuszu w Europie Środkowej szedł na mszę świętą do parafialnego kościoła, a dopiero i Wschodniej oraz infrastrukturę służącą wspólnemu potem wsiadał do pociągu i jechał do Nowego Sącza. By- szkoleniu i zgrywaniu wojsk sojuszniczych, by mogły wało, że do domu ze szkoły wracał piechotą. Dzisiaj jest jeszcze lepiej ze sobą współdziałać. to rzecz nie do pomyślenia, zważywszy na odległość dzie- Zdawałoby się, że to wyłącznie kolejny krok na drodze, lącą Nowy Sącz od Pisarzowej. którą podążamy od kilku lat. Jednak dzisiejsze porozumie- Po maturze wstąpił do zakonu pijarów w Krakowie. nie jest pod wieloma względami przełomowe. Strona ame- Nowicjat rozpoczął 26 sierpnia 1951 r. 29 czerwca 1957 r. rykańska jednoznacznie zadeklarowała, że charakter ich otrzymał z rąk bp. Stanisława Rosponda święcenia dia- obecności wojskowej przybierze charakter stały. Dodatko- konatu, a 21 grudnia 1957 r. przyjął święcenia prezbite- we siły pochodzić będą z przesunięcia kontyngentów obec- ratu. Mszę świętą prymicyjną w swojej rodzinnej parafii nych w Europie Zachodniej, najprawdopodobniej w Niem- w Pisarzowej odprawił 5 stycznia 1958 r. Był dobrze wy- czech. Oznacza to, że ostatecznie stratedzy Pentagonu są kształcony, znał kilka języków – czeski, angielski, grecki, przekonani, że wysunięta obecność w Polsce, podnosząca łacinę, aramejski. poziom bezpieczeństwa wschodniej flanki NATO, jest tech- Po ukończeniu studiów seminaryjnych w czerwcu nicznie w pełni realizowalna i sama w sobie daje podstawę 1957 r. ks. Górszczyk rozpoczął dalsze studia biblijne na operacyjną w sytuacji zagrożenia. KUL, które z powodów osobistych przerwał po 2,5 roku Mam osobiste przekonanie, że podjęcie przez stronę edukacji. Jako duszpasterz pracował początkowo przy amerykańską decyzji, której oczekiwaliśmy, jest także kościele Najświętszego Imienia Maryi w Krakowie- skutkiem dających się zaobserwować zmian wewnątrz -Rakowicach oraz w Hebdowie, a w okresie wakacji Polski. Dotyczy to w równym stopniu szybkiego i posia- w Sierosławicach i Pławowicach. dającego mocne podstawy wzrostu gospodarczego, jak W drugiej połowie 1960 r. został przeniesiony do Cie- i stabilizowania się systemu politycznego, w sposób coraz plic Śląskich koło Jeleniej Góry, gdzie pełnił posługę bardziej zdecydowany wspieranego przez rosnącą liczbę duszpasterską w Staniszowie, Madejowej oraz w Dziwi- obywateli Rzeczypospolitej. Dziękuję.

TŁOCZONO Z POLECENIA MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

KANCELARIA SEJMU: redakcja i skład – Sekretariat Posiedzeń Sejmu, druk – Wydawnictwo Sejmowe. Nakład 41 egz. PL ISSN 0867-2768. Cena 8,60 zł + 5% VAT