20 Juni, 2013
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
20 JUNI, 2013 BUNGE LA TANZANIA _____________ MAJADILIANO YA BUNGE ____________ MKUTANO WA KUMI NA MOJA Kikao cha Hamsini na Tatu – Tarehe 20 Juni, 2013 (Mkutano Ulianza Saa Tatu Asubuhi) D U A Spika (Mhe. Anne S. Makinda) Alisoma Dua KIAPO CHA UTII Mbunge afuataye alikula Kiapo cha Utii na Kukaa katika nafasi yake Bungeni:- Mhe. Yussuf Salim Hussein. MASWALI KWA WAZIRI MKUU SPIKA: Waheshimiwa Wabunge, kufuatana na Kanuni yetu, Kiongozi wa Kambi ya Upinzani hayupo, kwa hiyo, nitaenda moja kwa moja kumwita anayefuatia, Mheshimiwa Rashid Ali Abdallah! MHE. RASHID ALI ABDALLAH: Mheshimiwa Spika, ahsante sana. Kwanza, sina budi kumshukuru Mwenyezi Mungu, kwa kunijalia leo hii kusimama hapa. Mheshimiwa Waziri Mkuu, rushwa na ufisadi vinaliangamiza Taifa letu. Hivi karibuni tulimsikia Mheshimiwa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, akisikitishwa sana na jinsi rushwa ilivyokithiri katika Chaguzi za Chama chake. Tarehe 16 tumemsikia Spika akikemea na kusikitishwa na rushwa. Siyo hao tu, tumemsikia Jaji Kiongozi wa 1 20 JUNI, 2013 Mahakama Kuu ya Tanzania, akisikitishwa pia na suala la rushwa. Mihimili yote mitatu inalalamika kuhusu rushwa ilivyokithiri. Je, Serikali ina mikakati gani madhubuti ya kuweza kudhibiti au kuondoa rushwa hii? WAZIRI MKUU: Mheshimiwa Spika, naomba kumjibu Mheshimiwa Rashid Ali Abdallah, swali lake zuri sana kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Spika, kwanza, niseme kwamba, Viongozi hawa wanaposema siyo kwamba wanalalamika, ni namna ya kuwatahadharisha Watanzania, muda wote wakae wanajua kwamba rushwa siyo jambo zuri, ni jambo la hovyo. Huo ndiyo ujumbe ambao wote wanajaribu kutupa. Hata Bungeni, mnapokuwa mna jambo, juzi nili- attend ule Mkutano wa APNAC, yale siyo malalamiko ni namna ya kuwaambia Wananchi na Watanzania juu ya uovu wa jambo hili. Tanzania tuna mikakati gani juu ya mapambano dhidi ya rushwa? Mapambano dhidi ya rushwa yanakabiliwa kwa njia nyingi, lakini moja ni juhudi ambazo tumefanya za kuwa na chombo mahususi ambacho ndiyo kimepewa jukumu la kusimamia eneo hili la rushwa. Upande wa pili ni kuendelea kuziwezesha hasa Mahakama zetu ili ziweze kutekeleza majukumu yake kikamilifu katika eneo hili la rushwa. Mheshimiwa Spika, jambo hili ni letu sote, ndiyo maana mapambano haya ili tufaulu ni lazima kila Mtanzania ajue kwamba, jambo hili siyo jema. Kwa hiyo, mkakati mzuri ni kwa kila Mtanzania kukataa kupokea rushwa au kutoa rushwa. Kama kila mmoja atalifanya hili, Mbunge, Waziri Mkuu, Waziri, Mwananchi wa kawaida, rushwa tunaweza tukaitokomeza. Mtu mmoja mmoja tusipobadilika, tutaendelea kutamani kupokea rushwa, mapambano yatazidi kuendelea kwa muda mrefu. (Makofi) 2 20 JUNI, 2013 MHE. RASHID ALI ABDALLAH: Mheshimiwa Spika ahsante sana. Mkurugenzi wa Kudhibiti na Kuzuia Rushwa, Dkt. Hosea, alisema kwamba, ameshindwa kukabiliana na rushwa kwa sababu amefungwa mikono. Je, Serikali inasema nini kuhusu suala hili? (Makofi) WAZIRI MKUU: Mheshimiwa Spika, niliona kwenye magazeti, nami nilishangaa sana, kwa sababu unaposema umefungwa mikono maana yake nini! Kwa sababu yeye ndiye bado anafanya hiyo kazi, yeye ndiye bado anapeleka watu wote wanaotuhumiwa, ikithibitika kwamba kuna ushahidi wa kutosha, anawezesha watu wale kupelekwa Mahakamani. Kufungwa maana yake nini! Sasa kama kufungwa maana yake ni ile ridhaa ambayo lazima ipatikane kutoka kwa DPP, ni utaratibu ambao tumekubaliana kwamba, iwe hivyo na ni jambo jema tu. Ndiyo maana siku ile kwenye APNAC nilisema, ninasikia minong’ono juu ya jambo hili, kama watu wanaona pengine ni utaratibu usiofaa wafanye hivyo. Mheshimiwa Spika, hoja ni nini Mheshimiwa Rashid Abdallah? Unapokuwa wewe ni Mpelelezi, unataka wewe mwenyewe uwe ndiyo Prosecutor, siyo sahihi; ndiyo maana unawekewa utaratibu wa pili ukusaidie kuweza kuona kama hayo unayotaka kwenda kunifanyia mimi kweli yamejiri au hapana na ndiyo utaratibu wa kawaida hata kwenye kesi za kawaida. Tukisema tukubali kwamba, huyu bwana akishakukamata anavyoona yeye, akishajiridhisha anakwenda Mahakamani, wako wengi mtakaokwenda kule lakini bila kutendewa haki sawasawa. Ndiyo maana ni checks and balances katika mfumo na siyo jambo baya. (Makofi) Mheshimiwa Spika, sasa nimesema tu sina hakika, kama hilo ndiyo alikuwa na maana hiyo, maoni yangu yangekuwa ni hayo, lakini kama ana namna nyingine ya 3 20 JUNI, 2013 kufungwa mikono, nitakuwa radhi kumsikiliza ili tuone tumemfunga kwa namna gani. (Makofi) MHE. MWIGULU L. N. MADELU: Mheshimiwa Spika, ahsante sana. Moja ya kichocheo cha kuchochea uzalishaji wa mazao ya kilimo ni upatikanaji wa soko la uhakika wa zao hilo. Hapa nchini Tanzania moja ya zao la biashara ambalo tunaweza tukalipatia soko la uhakika ni zao la pamba, soko lenyewe ni kwa kuimarisha viwanda vinavyotengeneza nguo na kuamuru uniform zote za shule za msingi, sekondari na vyuo vinavyovaa uniform, kuvaa nguo zinazotokana na pamba ya Tanzania. Majeshi ya Polisi, Jeshi la Kujenga Taifa, Jeshi la Wananchi, pamoja na Taasisi zingine zinazotumia uniform, kutumia nguo zinazotokana na pamba. Niliwahi kushauri suala hili ukasema Serikali inalifanyia kazi. Napenda kujua Serikali imefikia wapi uamuzi wa kufanya zao la pamba ni fahari ya Tanzania na tuweze kutengeneza soko na ajira? (Makofi) WAZIRI MKUU: Mheshimiwa Spika, analolisema Mheshimiwa Nchemba, Waswahili wanasema lina mashiko, ni hoja nzuri tu. Sasa hivi tunachojaribu Serikalini kwanza ni kutoa fursa kubwa sana ya uwekezaji kwenye eneo hili la kilimo hasa kwenye Zao la Pamba. Mimi mwenyewe nimefanya juhudi kujaribu kuzungumza na makampuni mbalimbali na wengi tumeshawaelekeza kwenda Shinyanga na Mwanza. Ninashukuru kwamba, ninaona juhudi zile zinaanza kuzaa matunda mazuri, wapo wameshajitokeza tayari kwa ajili ya kuwekeza kwenye eneo hilo la viwanda vya nguo katika mikoa hiyo miwili, ni jambo zuri. Mheshimiwa Spika, hiyo itatuwezesha kuwa na uhakika wa matumizi makubwa zaidi ya pamba hapa nchini. Kama Wabunge wote mnavyojua, juhudi hizi tumezianza muda mrefu kidogo, mwaka jana tuliondoa VAT kwa viwanda vyote ambavyo vinazalisha kwa kutumia 4 20 JUNI, 2013 pamba ya ndani. Mwaka huu tumejaribu kulirejesha tena, kulihimiza kwa lengo hilo hilo, ingawa wapo wanaofikiri kwamba, ingekuwa vizuri kama ingekwenda kutolewa vilevile kwa mlaji. Tatizo inakuwa tu ni namna tutakavyosimamia eneo hilo, kwa sababu watu wengine wanaweza wakanufaika, lakini Mkulima wangu asiweze kupata faida yoyote. Mheshimiwa Spika, lakini rai yake bado ni nzuri na mimi mwenyewe nilifanya mazungumzo na viwanda hivi, tukazungumza na Jeshi la Wananchi, tukazungumza na Jeshi la Polisi, kuona kama hili jambo linawezekana kufanyika na kwa namna gani. Waliomba sampuli, wameshapelekewa. Kwa hiyo, nafikiri ni suala la muda tu, watakapokuwa wameridhika na zile sampuli, kwa maana kwamba, vitambaa vile vina sifa stahiki, tunadhani wazo hilo la kuweza kuandaa nguo za sare ni jambo zuri, tutaangalia tuone namna ya kulisukuma zaidi. MHE. MWIGULU L. N. MADELU: Mheshimiwa Waziri Mkuu, viwanda vingi ambavyo tuliwapa wawekezaji, wawekezaji wale wale wamegeuza magodauni na kuanza kuuza bidhaa ghafi nje ya nchi. Kwa nini Serikali kwenye hili ambalo at least tuna uhakika na soko lake, isijaribu hata kukopa ama kutenga bajeti ikatengeneza kiwanda kizuri cha mfano kama vilivyo vya China na tukaanzia hapo kuondokana na hii habari ya viwanda kuwa magodauni na Wananchi wengi kupoteza ajira na Tanzania kutokuwa na kiwanda ambacho kina hadhi ya Kimataifa? WAZIRI MKUU: Mheshimiwa Spika, ushauri ni mzuri na sidhani kama tuna ubishi katika jambo hilo, lakini tunachosema hapa sasa hivi ni kwamba, tutoe nafasi kwa sekta binafsi, wale wana nafasi kubwa sana, wana uwezo mkubwa sana wa kuweza kusaidia katika eneo hili. Unaweza kuwa na kiwanda hicho kimoja, lakini sisi wote hapa ni mashahidi, viwanda vingi vinapokuwa vinaendeshwa chini ya utaratibu huu vimekuwa na matatizo mengi. Kwa hiyo, wakati nakubaliana na rai yake, lakini mimi bado nasisitiza kwamba ni vyema wote tukajaribu 5 20 JUNI, 2013 kutoa msukumo, acheni private sector, wakijitokeza kwa wingi hawa ndiyo wana uwezo ku-role viwanda vingi sana. Tunachohitaji ni matumizi makubwa ya pamba ya ndani. Tukifanikiwa hilo tutaongeza ajira kwa upande mwingine. MHE. MURTAZA A. MANGUNGU: Mheshimiwa Waziri Mkuu, ukisikiliza nyimbo nyingi za Taifa katika Bara la Afrika zinasema kwamba hekima, umoja na amani ndiyo ngao zetu. Je, hali ambayo imejitokeza katika nchi yetu na matatizo haya ambayo yamejitokeza Arusha na maeneo mengine kama Mtwara; nini tamko la Serikali na Serikali iko tayari kuueleza umma ni nini ambacho kimetokea hivi sasa? WAZIRI MKUU: Mheshimiwa Spika, analolisema Mheshimiwa Murtaza Mangungu ni jambo ambalo linatugusa sisi wote. Suala la amani, ulinzi na utulivu ndiyo hasa tunu ambayo kila nchi ingependa kuwa nayo. Anasema hivi karibuni kumejitokeza vurugu, fujo za hapa na pale, kwa hiyo, angependa tuwaeleze Watanzania kama Serikali tunafikiria tufanye nini. Mheshimiwa Spika, jambo la kwanza, nataka niseme kwamba, jukumu kubwa hasa ni kwa Viongozi wa Kisiasa. Jambo la kwanza kabisa tuwakabidhi Viongozi wa Kisiasa. Kama Viongozi wa Kisiasa hatutafika mahali na kukubaliana kwamba siyo hoja upo Chama gani, yapo mambo ambayo ni lazima tukubali kwamba ni jukumu letu sisi wote na kila mmoja ni lazima azungumze lugha mmoja. (Makofi) Mheshimiwa Spika, ninyi nyote ni mashahidi, CHADEMA waliposhinda hapa wao walikuja waziwazi wakasema tutahakikisha nchi hii haitawaliki. Sasa, Mheshimiwa Mangungu inawezekana pengine ndiyo mwendelezo wa utekelezaji wa kauli hizo. Kubwa hapa la pili ni upande wa Serikali; ni lazima tuhakikishe kwamba, wale wote ambao wanajaribu kuvunja amani