Dwarswetering

Westeinde Kleienhof

Sportlaan

De Meyevliet

Koninginneweg Oranjelaan 20 voorjaar 2015

Burgemeester van Dobben de Bruijnstraat Eendrachtsweg

Historische rondwandeling Oranjelaandoor Bodegraven

Burgemeester G.R. Vonklaan Kerk De rondwandeling Voorplein Raadhuisplein Bezienswaardig duurt 60 minuten Nieuwe Markt Bodelolaan

Weeshuisbaan Limes informatie Oude Markt

Voorplein Bodegraven heeft Speeltoestellen Bouwsteeg Marktstraat een lange historie. Kerkstraat Al voor het jaar 1000 Museum Horstlaan

werd gerept van Doortocht Noordstraat Molen de Arkduif Wetering nederzetting Bodelo. Overtocht Wie in het centrum van Watertoren Bodegraven loopt, ziet Van Tolstraat Rijnkade echter geen panden

Brugstraat staan die dateren van Wilhelminastraat voor 1870. Een felle brand in een bakkerij Doortocht legde het hele dorp in Willemstraat Korte de as. Een landelijke Nieuwstraat Dwarswetering Noordzijde collecte stelde de Willemstraat Mauritsstraat Noordzijde inwoners in staat Prins Hendrikstraat het dorp weer op te Zuidzijde Nassaustraat Oud Bodegraafseweg bouwen. Koningstraat

Stationsweg

Prins Hendrikstraat Nieuwstraat

Julianastraat Koninklijke Emmakade Burgemeester Le Coultrestraat snelweg Spoorstraat

Prins Bernhardstraat Ook de ‘snelweg’ van vroeger Spoorlaan

ging over Bodegraven. Vanaf Prinsenstraat

Utrecht arriveerde verkeer Achter Nieuwstraat langs de noordzijde van de Oude Rijn. In het dorp

werd de rivierLindehof overgestoken Prinses Beatrixstraat Kapberg en langs de zuidkant (wat

nu Van Tolstraat is) werd Zuidzijde de weg naar het westen vervolgd. Op een gegeven De rondwandeling op deze moment reisde koningin pa­gina’s kunnen we starten Vrije Nesse Wilhelmina volgens deze op elk wille­keurig punt. De Werf weg naar Den Haag. En De beschrijving start op de omdat koninklijke reiziger brug in het centrum. Een niet voor een eventuele mooi centraal punt in het openstaande brug kaasdorp. Beiershof Watermunt wilde wachten, werd de burgemeester van tevoren Vanaf de Brugstraat slaan we 2 3 4 over haar reis geïnformeerd. linksaf de Kerkstraat in. Hier Cortenhoeve De burgemeester attendeerde komen we al snel diverse We slaan rechtsaf de Oude Architect van deze panden de karakteristieke pak­ Brasem de veldwachter, die op voormalig kaaspakhuizen Markt op. Hier werd van was Teunis Scheer. Even huizen in de Bouwsteeg zijn beurt de brugwachter tegen. Tussen de panden met 1882 tot 1925 de kaasmarkt verderop, aan de Burg. Van (foto 4) en komen uit op vertelde op welk tijdstip de nummers 48 en 54 zijn de gehouden. De grote boeren­ Dobben de Bruijnstraat en het Raadhuisplein. Van

koningin werd verwacht. rails van de lorries nog goed kaas (foto 2) voor de entree de Burg. G.R. Vonklaan zijn daaruit gaan we rechtsaf de Hoornblad Op het moment dat de zichtbaar (foto 1). van de Dorpskerk, herinnert de panden van de hand van Marktstraat op. We volgen koninklijke koets in aan het honderdjarig bestaan zijn zoon Daniël Scheer. de ‘koninklijke weg’ richting Meerval Bodegraven arriveerde, van de markt. Werkstukken van zoon Daniël het westen en slaan daarom Broekveldselaan leek alles keurig geregeld. zullen we in de wandeling rechtsaf de Van Tolstraat in. De brug was beschikbaar. De twee witte winkelhuizen vaker tegenkomen. Alleen... een grote menigte met bovenwoningen (foto Het pand van café De Hoeck in het dorp streed om een 3) op de hoek Kerkstraat, We slaan rechtsaf, achter de was tijdens de brand van Bloesemsingel plekje om de koningin te Oude Markt dateren uit 1904. kerk langs lopen we over het 1870 in aanbouw. Als een

zien. Iemand had zijn mond Het waren de eerste huizen kerkhof naar het Voorplein. van de weinige panden in Kolblei voorbij gepraat. Was het de in Bodegraven die waren We lopen rechtdoor, zien het dorp is dat toen gespaard brugwachter? 1 voorzien van leidingwater. aan onze rechterhand gebleven. Klaproos

Statenlaan

Karperlaan

Eiber

Rietkraag

Watersnip

Goudseweg

Broekveldselaan

Broekveldselaan

Grutto

Goudseweg

Spanjeweg

Italieweg

Europaweg

Beneluxweg Engelandweg

Beneluxweg Portugalweg

Boerderijweg

Nespad Eropuit in Bodegraven- Reeuwijk 21

Het grote Andrélon is gestart op de Van Tolstraat. Maar daar is niets meer van te zien. We lopen snel verder. Ook onzichtbaar is de vroegere grens tussen Zwammerdam en Bodegraven. Deze grens lag bij nummer 20, waar nu een elektronicazaak in gevestigd is.

Het pand van nummer 20 behoorde vroeger toe aan de huisarts van Zwammerdam. Hij was een zogenaamde 7 apotheekhoudende huis­ arts. De Bodegraafse apotheek bevond zich echter in en gelijk weer linksaf Aan het einde gaan we links. vlakbij, aan de Brugstaat. de Koningsstraat in. Het In de volksmond werd deze De ondernemende dokter werk van architect Daniël buurt Duivelseiland genoemd. wilde natuurlijk best wat Scheer is in deze wijk rijk Waarom? Dat weet niemand bijverdienen en snoepte vertegenwoordigd: hij meer. geregeld klanten af van heeft zich voor de dubbele Bodegraven in vroeger tijden de Bodegraafse apotheek. woonhuizen van de oneven Waarmee maar gezegd is dat huisnummers (foto 7), concurrentie en ondernemen laten inspireren door de van alle tijden is. Amsterdamse school. Na twee keer rechtsaf zijn we aanbeland in de Maurits­ straat. Hier heeft Scheer de woonhuizen 4-14 voorzien 10 van mooi decoratief metselwerk (foto 8). We gaan rechtsaf de Nieuwstraat­­­ in (foto 10). Misschien is dit wel de straat waar het kaas­verle­den en 5 -heden van Bode­graven het meest zichtbaar is. We Nog goed te zien is dat kleine lopen heel wat (voormalig) rijtjes met woningen haaks kaaspakhuizen voorbij. op de rivier en de weg zijn geplaatst (foto 5). 8

11 12

6 9 Op nummer 8 gaan we de Afwijken van de route inham in. Dit pakhuis was We passeren de RK kerk aan Aan het einde van de eerst een kerk (foto 11). De Bodegraven heeft meer te bieden dan we in deze wandeling de linkerhand en lopen door Maurits­­straat lopen we tegen Nieuwstraat lopen we uit, kunnen laten zien. Wijk daarom af en toe even af van de route. tot aan de Oude Zustertuin. een monument aan: het helemaal tot aan de kade aan Bijvoorbeeld om de onderstaande bijzondere panden te zien. We gaan links het klaphekje kaas­pakhuis op Julianastraat de Oude Rijn. Al even hebben door en zijn nu in de speel­ 30 (foto 9). Linksaf lopen we we het oog op het pand tuin en kinderboerderij naar de Willemstraat. Phoenix (foto 12). In dit pand (foto 6). Deze lopen we door werd door de frma Honig en bij het verlaten van de Aan het einde van de straat lijnolie uit vlas gemaakt. Oude Zustertuin komen op zien we het gerestau­reerde Overigens is het pand daarna een parkeerplaats uit. We ‘Bij Everts’. Waar nu het cultu­ nog zeer lang in gebruik lopen rechtdoor naar de Oud- rele hart van de gemeente geweest door Andrélon. Bodegraafseweg en slaan dan klopt, was in vroeger tijden rechtsaf. Hier meanderde Zaadhandel­ Turkenburg Linksaf lopen we terug naar vroeger de Oude Bodegrave, gevestigd. Wie meer over de brug, waar onze wandeling een veenriviertje dat zijn de kaashistorie wil weten, startte. Hadden we nog niet oorsprong kende aan de bezoekt op de derde etage het begre­pen dat de geschiedenis Reeuwijkse Kippenkade. Kaasmuseum. De wandeling van Bodegraven ademt, dan gaat verder rechtsaf de Spoor­ wijzen de pakhuizen aan de Vanaf de Oud-Bode­graafse­ straat in. Aan het einde links Rijn ons daar nog eens op. Kerkstraat 132 Prins Hendrikstraat 16 weg gaan we linksaf de de Spoorlaan op en dan de Stationsweg op. We gaan tweede weer links. We zijn nu Deze wandeling is tot stand gekomen in samenwerking met Stichting Historische Kring linksaf de Prins Hendrikstraat op de Achter Nieuwstraat. Bodegraven en is mede mogelijk gemaakt door gemeente Bodegraven-Reeuwijk.