Grand Project 4

Grand Project 4 | Groot Project 4: Le Parc Edith Cavell et la transformation du quartier Het Park Edith Cavel en de transformatie van de wijk Grand Projet 4: Le Parc Edith Cavell | Het Park Edith Cavell Groot Project 4: et la transformation du quartier en de transformatie van de wijk

Projet | Project Introduction | Inleiding A. Le Nouveau Parc Edith Cavell | Het Nieuwe Park Edith Cavell I. Description | Omschrijving II. Analyse | Analyse Un parc public pour le quartier - Intérêt public | Een publiek park voor de wijk Patrimoine | Patrimonium Intérêt immobilier | Vastgoed Zones résidentiels isolés | Geïsoleerde woonfragmenten Le Parc Edith Cavell comme maillon entre les différents fragments | Het Park Edith Cavell als schakel tussen verschillende fragmenten Programme | Programma Impact sur le quartier I Impact op de wijk III. Lignes Directrices | Krijtlijnen IV. Project | Project IV.a Description du terrain | Omschrijving van het terrein IV.b Principes d’implantation | Inplantingsprincipes IV.c Plan | Plan V. Conclusion I Conclusie

B. La Transformation Des Blocs Industriels | De Transformatie Van De Industriële Blokken I. Description | Omschrijving II. Analyse | Analyse Perte significative des industries urbaines en RBC | Verlies van stedelijke industrie binnen het BHG Zones d’industries urbaines | Stedelijke industriegebieden Le Parc Edith Cavell | Het Park Edith Cavell et la transformation du quartier en de transformatie van de wijk

A titre d’exemple: l’îlot “Vlan - Contrôle technique” | Voorbeeld: bouwblok “Vlan - Autokeuring Liste d’activités productives compatibles I Lijst van integreerbare productieactiviteiten III. Lignes Directrices | Krijtlijnen IV. Projet | Project IV.a Images de référence |Referentiebeelden IV.b Phasage | Fasering IV.c PLan | Plan

C. La Création De Liaisons Piétonnes Inter-Quartier | De Creatie Van De Voetgangersverbindingen Tussen De Wijken I. Description | Omschrijving II. Analyse | Analyse Une meilleure cohésion pour le quartier | Een grotere cohesie voor de wijk Les liens manquants I Ontbrekende linken III. Lignes Directrices | Krijtlijnen IV. Projet | Project IV.a Le site comme maillon entre les différentes zones de Woluwe-St-Lambert et d’Evere I De site als schakel tussen verschillende plekken in Woluwe en Evere IV.b Liaisons internes |Interne verbindingen IV.c Une liaison plus forte avec le tissu urbain de Schaerbeek I Een sterkere verbinding met het stadsweefsel van Schaarbeek IV.d Plan | Plan Plan d’action | Actieplan Programme d’action |Actieprogramma Etat des lieux de la concertation | Stand van zaken overleg Lignes directrices pour les PPAS | Krijtlijnen voor de BBP’s

GP4-3

STRATEC INTRODUCTION INLEIDING

La redynamisation et transformation des trois axes majeurs De vitalisering en de transformatie van de drie grote assen (la Moyenne Ceinture, la E40 et la Chaussée de Louvain) de la (de Middenring, de E40 en de Leuvensesteenweg) van het zone levier ont pour effet l’amélioration du cadre de vie des hefboomgebied hebben de verbetering van het levenskader quartiers qui y sont enchevêtrés. in de wijken die hierop gericht zijn tot gevolg. Le SD veut accompagner ces nouvelles dynamiques par Het Richtschema wil deze nieuwe dynamieken begeleiden la création d’un parc et la densification du tissu urbain met de aanleg van een park en de verdichting van het stedelijk entouré par ces trois axes. L’objectif est de mieux équiper et weefsel dat omringd wordt door die drie assen. De bedoeling réintroduire une qualité de vie dans les quartiers de Paduwa, is de Paduwa-, de Kolonel Bourg- en de Evenepoelwijk beter de Colonel Bourg et Evenepoel afin d’y attirer de nouveaux uit te rusten en er opnieuw levenskwaliteit in te voeren om habitants. Le Grand Projet 4 se focalise donc sur l’intégration nieuwe inwoners aan te trekken. Groot Project 4 richt zich de zones résidentielles isolées à travers la restructuration bijgevolg op de integratie van geïsoleerde woonzones door de GP4: Parc Edith Cavell du réseau d’espace publique autour du parc Edith Cavell, herstructurering van het netwerk van de openbare ruimten la création de liaisons cyclo-pédestres interquartiers etla rond het Edith Cavellpark, het voorzien van verbindingen voor transformation de certains blocs d’industrie urbaine. voetgangers en fietsers tussen de verschillende wijken en de transformatie van bepaalde bouwblokken met stedelijke industrie. GP4-4

^^ Schéma de structuration GP4 I Structuurschets GP4 A. LE NOUVEAU PARC EDITH CAVELL A. HET NIEUWE PARK EDITH CAVELL

I. DESCRIPTION I. OMSCHRIJVING

Un espace vert de qualité disponible Beschikbaarheid van een kwalitatieve groene ruimte

Sur les terrains de la VRT/RTBF se trouve un espace vert de Op de terreinen van VRT/RTBF bevindt zich een onbebouwde qualité non bâti d’une superficie d’environ 8 ha. Cela est assez kwalitatieve groene ruimte van ongeveer 8ha groot. Dit is exceptionnel à une si courte distance du centre de Bruxelles. uitzonderlijk zo dicht bij het stadcentrum van Brussel. Maar Mais les terrains font actuellement partie du domaine privé deze terreinen zijn vandaag privé en ontoegankelijk voor het et ne sont pas accessible au public. De ce fait, leur impact sur publiek. Ze hebben daardoor geen grote impact voor de wijk. le quartier est faible. Binnen het projectgebied vormen ze echter een belangrijke Cependant, ces terrains constituent au sein de la zone de opportuniteit die ingezet kan worden voor de transformatie projet une opportunité significative à exploiter en vue de van de wijk. Een juist gebruik ervan kan een grote impact la transformation du quartier. Une bonne utilisation de hebben op de kwaliteit van de omgeving en daardoor een cet espace vert pourrait avoir un impact important sur la proces van transformatie uitlokken dat eenheid kan brengen qualité de vie du quartier et ainsi contribuer à un processus in de mengelmoes aan stedelijke functies en ongedefinieerde de transformation qui apportera plus de cohérence à publieke ruimte. l’enchevêtrement actuel des différentes fonctions et au réseau destructuré d’espace public.

^^ Vue de l’intérieur du parc | Zicht vanuit park

GP4-5

STRATEC II. ANALYSE | ANALYSE Un parc public pour le quartier - Intérêt public Een publiek park voor de wijk - publiek belang

Un inventaire des espaces verts dans la zone levier démontre qu’il existe bien au sein du quartier un certain nombre d’éléments verts, mais que la majorité ne sont ni accessibles au public, ni adaptés à la récréation et aux loisirs (les cimetières de Saint-Josse et l’Enclos des fusillés, les terrains de sport de St Josse réservés aux membres). Le quartier compte également quelques espaces verts publics mais uniquement de petite envergure (des parcs verts au sein du tissu urbain d’une superficie inférieure à 500m²). En outre, ils ne sont pas suffisamment forts pour créer une sphère d’influence vis-à-vis de leurs utilisateurs. Les parcs publics de plus grande ampleur les plus proches sont le parc Josaphat ^^ Manque de parc public dans la zone levier à Schaerbeek et le parc Roodebeeck à Woluwé-St-Lambert. Les deux parcs sont | Gebrek aan publiek park in hefboomgebied séparés de la zone de projet par des infrastructures à grande échelle (la Moyenne Ceinture et l’E40). Il manque au quartier un espace public suffisamment grand et fort pour lui offrir un ‘point d’identification’. L’intégration d’un parc public sur les terrains dela RTBF-VRT pourrait donc donner une importante plus-value au quartier. Een inventaris van de bestaande groene ruimten op de site van het hefboomgebied toont aan dat er zich binnen de wijk al een aantal groene elementen bevinden, maar dat deze in de meeste gevallen ofwel niet publiek toegankelijk zijn ofwel niet geschikt voor recreatie en ontspaning (Begraafplaatsen St. Josse en het Ereveld der gefusilleerden, sportterreinen enkel voor clubleden). GP4: Parc Edith Cavell Er zijn ook kleinere publieke groene ruimten in de buurt maar die zijn van een zeer beperkte schaal (groene parkgebieden in het woonweefsel kleiner dan 500m²) en niet sterk genoeg om enige invloedssfeer voor gebruikers te creëren. ^^ Patrimoine | Patrimonium De meest nabije publieke parken van een zekere schaal zijn het Josaphatpark in de gemeente Schaarbeek en het Rodebeekpark in Sint-Lambrects-Woluwe. Beide worden gescheiden van het projectgebied door grootschalige infrastructuren GP4-6 (Middenring en E40). Er is een gebrek aan een publieke ruimte die groot en sterk genoeg is om een ‘identificatiepunt’ te bieden aan de wijk. De integratie van een publiek park op de terreinen van RTBF-VRT kan dus een belangrijke meerwaarde bieden aan de wijk.

Patrimoine - Intérêt patrimonial Patrimonium - erfgoed

Ce terrain étant inscrit dans un site historique, il se doit d’être préservé et développé en exploitant son caractère spécifique, notamment en respectant le périmètre de l’ancien Tir National ainsi que l’Enclos des Fusillés. Aangezien het terrein zich op een historische site bevindt, moet het worden ^^ Au centre de trois axes | bewaard en ontwikkeld door in te zetten op haar specifieke karakter, namelijk Omringd door drie assen door het respecteren van de perimeter van het terrein van de voormalige Nationale Schietbaan en het Ereperk der Gefusilleerden.

Intérêt immobilier Vastgoed

Le terrain est théoriquement bien connecté aux trois axes/polarités de la zone: proximité des différentes fonctions et accessibilité en transport privé, public (métro inclus). Mais la zone RTBF-VRT agit en zone tampon aujourd’hui et sépare les 3 polarités. De plus, le contexte immédiat du site (industries urbaines étendues) renforce la perception d’isolement du terrain vert. Il est donc nécessaire d’ouvrir la zone pour qu’elle puisse agir en tant que carrefour et contrer cet isolement. Het terrein is in theorie goed verbonden met de drie assen/polen van de zone ^^ Zone tampon et isolement I en dus in de nabijheid van verschillende functies en bereikbaar met zowel privé buffer en isolement als openbaar vervoer (inclusief metro). De VRT/RTBF-zone fungeert momenteel echter als bufferzone en scheidt de 3 polen van elkaar. Bovendien versterkt de onmiddellijke omgeving van de site (uitgebreide stedelijke industrie) de perceptie van het isolement van het groene terrein. Het is dus noodzakelijk dat de zone opengewerkt wordt zodat ze als kruispunt kan optreden en het isolement kan verdwijnen.

Le Parc Edith Cavell comme maillon entre les différents fragments résidentiels isolés Het Park Edith Cavell als schakel tussen de verschillende geïsoleerde woonfragmenten

En préservant comme espace vert la majeure partie des terrains verts actuels et ^^ Fragments résidentiels | en rendant ceux-ci accessibles au public, de nouvelles connexions pourraient se Woonfragmenten créer au sein du quartier et en améliorer la cohésion. Le parc pourrait devenir le maillon entre les différents segments résidentiels isolés situés le long des rues Colonel Bourg et Evenepoel et dans le quartier résidentiel Paduwa. Indien het grootste deel van de, vandaag al, groene terreinen als groene ruimte behouden blijft en publiek toegankelijk gesteld wordt, kunnen nieuwe linken binnen de wijk ontstaan die de samenhang vergroten. Het park kan een schakel vormen tussen de verschillende geïsoleerde woonfragmenten aan Kolonel Bourg, de Henri Evenepoelstraat en de kern van Paduwa.

Programme Programma

Considérant les potentiels du terrain arrière (verdurisé et à proximité de commerces) et le rôle qui lui est destiné (carrefour entre les différents quartiers ^^ Accessibilité en TC réduite | Beperkte ontsluiting OV résidentiels), on ne peut nier l’intérêt de développer cette partie est du site de la RTBF-VRT en équipements et logements. L’accessibilité étant plutôt faible, seuls des activités administratives liées aux deux institutions auraient intérêt à y être développées. Quant au côté ouest du site, bénéficiant de l’aura de l’antenne Reyers et d’une très bonne accessibilité, il offre un grand potentiel pour accueillir des fonctions de bureau. Gezien het potentieel van het achterliggende terrein (aanwezigheid van groen en in de nabijheid van handelszaken) en de rol die ervoor is weggelegd (kruispunt tussen de verschillende woonwijken) kan er niet worden ontkend dat het belangrijk is het oostelijke deel van het terrein van de RTBF-VRT te ontwikkelen met voorzieningen en woningen. Aangezien de toegankelijkheid ervan vrij gering is, hebben enkel administratieve activiteiten verbonden aan de twee instellingen er belang bij daar te worden ontwikkeld. De westelijke kant van het terrein daarentegen, die profiteert van de uitstraling die uitgaat van de Reyerstoren en van een zeer goede toegankelijkheid, biedt een ^^ Catalyseur | Katalysator groot potentieel voor het verwelkomen van kantoorfuncties.

Impact sur le quartier Impact op de wijk

En outre, le parc augmentera considérablement la qualité de vie des quartiers environnants, ce qui aura un grand impact sur la zone. Il est fort prévisible qu’en rendant public l’espace vert de la RTBF/VRT, les zones d’industries urbaines et d’habitation environnantes seront graduellement transformées en des zones urbaines à haute valeur, présentant une meilleure densité par rapport à l’état actuel. Bovendien zal het park de kwaliteit van de buurt aanzienlijk verbeteren, wat een grote impact zal hebben op de wijk. Het is zeer waarscijnlijk dat, ten gevolge van het publiek maken van het groene deel van RTBF/VRT, de bebouwde randen ^^ Environnement de bas rendement | ervan geleidelijk transformeren tot een waardevolle stedelijke rand met een Lage kwaliteit van de omgeving grotere densiteit dan vandaag. GP4-7

STRATEC III. LIGNES DIRECTRICES III. KRIJTLIJNEN

L’aménagement du parc public Edith Cavell devrait suivre les De aanleg van het openbaar Edith Cavellpark dient volgende principes suivants: principes te volgen:

+ Respecter les entrées respectives des deux institutions + Respecteren van de respectievelijke ingangen van de twee et prendre en compte leurs axes de circulation (axe interne instellingen en met hun circulatieassen (interne as voor de VRT pour la VRT et axe extérieur pour la RTBF) pour agencer une en externe as voor de RTBF) om tot een nieuwe achtergevel nouvelle façade arrière. te komen.

+ Créer un passage cyclo-piéton entre la rue Evenepoel, à + Het creëren van een doorgang voor fietsers en voetgangers l’angle des bâtiments du Foyer Schaerbeeckois et la rue C. tussen de Evenepoelstraat (op de hoek van de gebouwen Bourg, dans le but de créer une liaison interquartier verte van de Foyer Schaerbeeckois) en de Kolonel Bourgstraat om reliant les terrains de sport de Josaphat, le cimetière de St een groene verbinding tussen de wijken tot stand te brengen Josse, le parc Edith Cavell et en croisant la barrière de la E40 die de sportterreinen van Josaphat, het kerkhof van St.-Joost relier l’école du Divin Sauveur et l’église du Divin Sauveur en het Edith Cavellpark met elkaar verbindt en - aan de (situés sur l’avenue de Roodebeek) ainsi que l’institut de overkant van de E40 - de school van de Goddelijke Verlosser, l’Angelus (chaussée de Roodebeek) vers le square Vergote. de Goddelijke Verlosserkerk (beide aan de Roodebeeklaan gelegen) en het Angelusinstituut (Roodebeeksteenweg) met + Connecter le quartier résidentiel de Paduwa avec les het Vergoteplein verbindt. autres zones de logements (Evenepoel et Colonel Bourg) en traversant les blocs d’industries urbaines. + De woonwijk Paduwa verbinden met de andere woonzones

GP4: Parc Edith Cavell (Evenepoel en Kolonel Bourg) via de bouwblokken met + Relier le quartier Plasky avec la zone levier en croisant la stedelijke industrie. barrière de la Moyenne Ceinture. + Het verbinden van de Plaskywijk met het hefboomgebied + Création d’un nouvel espace public large, conséquent door de Middenring over te steken. à la croisée des nouvelles liaisons. Cet espace public est GP4-8 programmé et fait partie intégrante du parc public. + Het voorzien van een nieuwe ruime publieke ruimte op de plek van de kruising van de nieuwe verbindingen. Deze + Développement de bâtiments (de préférence logements ou publieke ruimte is opgeladen met een programma en maakt équipements) dans le parc sur 1/3 du site. een wezenlijk deel uit van het openbaar park.

+ De ontwikkeling van gebouwen (bij voorkeur woningen of voorzieningen) in het park op 1/3 van het terrein. 1. Entrées et axes de circulation | 4. Relier Plasky | Verbinding met Plasky Ingangen en circulatieassen

2. Passage cyclo-piéton |Fiets- en voetgangerspad 5. Carrefour public |Publiek kruispunt

3. Connecter les quartiers résidentiels | 6. Programmer | Opladen Residentiële wijken verbinden

GP4-9

STRATEC IV. PROJET | PROJECT

VRT

3.700 m²

39.000 m² 2.000 m² 1.600 m²

9.000 m²

RTBF GP4: Parc Edith Cavell

IV.a Description du terrain IV.a Beschrijving van het terrein GP4-10 Un terrain, deux parties Eén terrein, twee delen Le site de la RTBF-VRT est constitué de deux entités similaires Het terrein van de RTBF-VRT bestaat uit twee gelijkaardige appartenant chacune à une de ces institutions. La zone de entiteiten die elk aan één van de instellingen toebehoren. Op recul le long du Blv. Reyers accueille l’antenne, symbole du de teruggetrokken strook langs de Reyerslaan bevindt zich de bâtiment Reyers. Cet espace à été développé du côté RTBF zendmast, het symbool van het Reyersgebouw. Die ruimte (bureaux Emeraude) mais pas du côté VRT. Quant aux deux werd aan de kant van de RTBF verder ontwikkeld (Emeraude- terrains arrières, les deux institutions les ont conservés kantoren), aan de kant van de VRT niet. De achterliggende jusqu’à aujourd’hui comme réserve foncière. Une intention terreinen werden door beide instellingen tot nu toe bewaard claire de développer ces terrains existe dans les deux parties. als grondreserve. De twee partijen hebben een duidelijke intentie de terreinen te ontwikkelen. La VRT dispose des superficies suivantes: + une superficie verdurisée de 39.000 m², un dépôt de 3.700 De VRT beschikt over de volgende oppervlakten: m² et un hall de sport de 1600 m². + een groene oppervlakte van 39.000 m², een garage/ + une zone constructible de 8.000 m² utilisée actuellement opslagplaats van 3.700 m² en een sporthal van 1600 m². comme parking extérieur arrière et une zone verte de 2.000 + een bebouwbare zone van 8.000 m², die momenteel wordt m² non utilisée située à l’arrière de logements. gebruikt als achterliggende parking in open lucht, en een niet- + un terrain de 9.000 m² situé le long du Blv. Reyers non gebruikte groene zone van 2.000 m², die achter de woningen exploité actuellement. ligt. + een terrein van 9.000 m² langs de Reyerslaan dat momenteel Quant à la RTBF, elle dispose des superficies suivantes: niet wordt geëxploiteerd. + une superficie verdurisée de 39.000 m², une crèche de 600 m². De RTBF beschikt over de volgende oppervlakten: + une zone constructible de 4.500 m² utilisée partiellement + een groene oppervlakte van 39.000 m² en een crèche van actuellement comme parking extérieur arrière et une 600 m². zone verte de 2.500 m² non utilisée, située à l’arrière de + een bebouwbare zone van 4.500 m², die momenteel deels logements. wordt gebruikt als achterliggende parking in open lucht en als een niet-gebruikte groene zone van 2.500 m², die achter de woningen ligt. Les deux institutions étant désireuses de développer leurs Aangezien beide instellingen hun ongebruikte terreinen (op terrains vierges (à moyen terme), le SD a engagé le dialogue middellange termijn) willen ontwikkelen, is het Richtplan de avec eux afin de s’accorder sur les objectifs et de déterminer le dialoog met hen aangegaan om een consensus te bereiken cadre du futur plan et les conditions de son développement. over de doelstellingen, om het kader van het toekomstige plan te bepalen en om de voorwaarden vast te leggen voor de ontwikkeling ervan. Comment développer le terrain arrière? Quelle densité, P/S ? Hoe moet het achterliggende terrein ontwikkeld En comparant les P/S bruts des développements environnants, worden? on observe un P/S de 2 pour les bâtiments de bureaux Welke dichtheid, V/T? Emeraude, situés le long de la Moyenne Ceinture, alors Als we de bruto V/T van de omliggende ontwikkelingen met que les bureaux le long de Colonel Bourg n’ont que 1,4. Les elkaar vergelijken, vinden we een V/T-verhouding van 2 terug quartiers résidentiels sont de 0,25 à 1. voor de Emeraude-kantoorgebouwen langs de Middenring Le terrain étudié étant situé à 1km de distance de la station en een V/T-verhouding van slechts 1,4 voor de kantoren in de Diamant, mais avec un accès à la E40 moins direct que les de Kolonel Bourgstraat. De woonwijken hebben een V/T- bureaux de C. Bourg, le Schéma Directeur préconise un P/S de verhouding van 0,25 tot 1. 1 pour les développements à venir sur la totalité des terrains Aangezien het bestudeerde terrein zich op een afstand van arrières de la RTBF et la VRT. Les deux institutions disposent 1 km van het Diamantstation bevindt, maar met een minder chacune d’une surface de 39.000 m² de terrain actuellement directe toegang dan de kantoren van K. Bourg, adviseert het vert. Le SD autorisant un P/S de 1, cela équivaut à 39.000 m² Richtplan een V/T van 1 voor de toekomstige ontwikkelingen de surface constructible par parcelle. op de achterliggende terreinen van de RTBF en de VRT. Beide instellingen beschikken elk over een groene oppervlakte Afin de respecter le développement harmonieux du parc, le SD van 39.000 m². Aangezien het RP een V/T-verhouding van 1 préconise, pour chaque institution, 31.000 m² constructibles toelaat, komt dat overeen met een bebouwbare oppervlakte sur une surface au sol de 11.600 m² (un tiers du parc). En van 39.000 m² per perceel. contrepartie, la Région s’engagerait à garantir 8000m² de nouvelles constructions à l’intérieur des campus respectifs, Met het oog op een evenwichtige ontwikkeling van het park partie avant. C’est ainsi que dans l’arrêté du gouvernement adviseert het Richtplan voor elke instelling een bebouwbare (du 14 mai 2009) en vue de la réalisation d’un PPAS « RTBF », oppervlakte van 31.000 m² op een grondoppervlakte van ces 8000 m² sont compris dans les nouvelles constructions 11.600m² (één derde van het park). In ruil daarvoor verbindt demandées par la RTBF (qui s’élève à un total de 15.500m²). het Gewest zich ertoe om 8000m² nieuwe bebouwing te garanderen op het voorste deel, binnen de respectievelijke campussen. In het besluit van de regering (van 14 mei 2009) met het oog op de realisatie van een BBP “RTBF” maakt deze 8000 m² deel uit van de nieuwe constructies die gevraagd worden door de RTBF (in totaal 15.500m²).

GP4-11

STRATEC IV.b Principes d’implantation IV.b Principes d’implantation

Réorganisation des terrains Herorganisatie van de terreinen A l’heure actuelle, les espaces verts se situent dans le ‘campus’ Vandaag bevindt het groen zich binnen de beveiligde ‘campus’ sécurisé de la VRT/RTBF. La première condition qui s’impose van de VRT/RTBF. De eerste en belangrijkste voorwaarde om pour les rendre publics est une réorganisation des terrains de groene ruimte publiek te stellen is een herorganisatie afin que l’espace du parc reste en dehors de la zone clôturée van de terreinen zodat de onbebouwde ruimte buiten de des deux institutions. omheinde zone van VRT / RTB valt.

Comme présenté dans le schéma, il est étudié comment les Zoals schematisch voorgesteld wordt onderzocht op welke accès existants (ou prévus) de la VRT et de la RTBF pourront manier de bestaande (of geplande) toegangen van zowel être préservés sans nécessiter une réorganisation importante VRT als RTBF kunnen behouden blijven zonder dat een du programme interne. grootschalige reorganisatie van het interne programma noodzakelijk is. Aujourd’hui, la crèche, l’Enclos des fusillés, la salle de sport et le garage sont situés dans la zone sécurisée. Néanmoins, ces De crèche, het Ereveld der gefusilleerden, de sporthal en fonctions pourraient être soit intégrées dans l’espace public de garage bevinden zich nu binnen de beveiligde zone. Die vert, soit être déplacées vers la zone sécurisée de la VRT/RTBF. functies kunnen echter hetzij geïntegreerd worden in een

GP4: Parc Edith Cavell publieke groene ruimte, hetzij verplaatst worden naar de La réorganisation doit répondre à un double objectif, d’une beveiligde zone van VRT/RTBF. part, dégager les terrains présentant le plus haut potentiel et susceptibles de contribuer à la qualité du quartier; et De herorganisatie moet beantwoorden aan een tweeledige d’autre part, garder suffisamment de terrains non bâtis au doelstelling, namelijk enerzijds het vrijmaken van deze sein du périmètre sécurisé afin de ne pas compromettre une terreinen die over het grootste potentieel beschikken GP4-12 éventuelle extension de la VRT et de la RTBF. om wezelijk bij te dragen aan de kwaliteit van de wijk, en anderzijds het bewaren van voldoende onbebouwde terreinen binnen de beveiligde perimeter zodat eventuele uitbreidingsmogelijkheden van VRT en RTBF niet in het gedrang gebracht worden.

^^ Réorganisation du campus | Herorganisatie van de campus Bâtiments à préserver Te behouden gebouwen La salle de sport de la VRT et la crèche de la RTBF seront De sportzaal van de VRT en de crèche van de RTBF zullen préservées comme équipements privés dans le parc. Le dépôt behouden blijven als privévoorzieningen in het park. De de la VRT sur Georgin pourra être préservé jusqu’à ce que le garage/opslagplaats van de VRT aan de Georginlaan zal kunnen développement des zones constructibles soit entamé. Une worden behouden zolang de ontwikkeling van de bebouwbare fois les travaux commencés, le dépôt devra être relocalisé zones niet is begonnen. Zodra de werkzaamheden zijn gestart, dans la zone constructible. moet de opslagplaats verplaatst worden naar de bebouwbare zone.

<< Bâtiments à préserver | Te behouden gebouwen

Principes du vert Principes voor de groene zones Respectant les lignes directrices du projet du parc Edith Overeenkomstig de richtlijnen van het project voor het Edith Cavell, deux zones équivalentes à 1/3 du terrain vert sont Cavellpark, zijn er twee zones, samen goed voor 1/3 van het définies comme constructibles. Les 2/3 restants étant voués groene terrein, gedefinieerd als bebouwbaar. De resterende à l’aménagement du parc public. 2/3 zijn bestemd voor de aanleg van het openbaar park. Le parc se définit par trois polarités vertes: une zone verdurisée Het park wordt gedefinieerd door drie groene polen: een dans laquelle s’intègre l’espace public nord-sud de la nouvelle groene zone waarin de publieke noord-zuidruimte langsheen façade arrière du campus; une zone verte accompagnant l’axe de nieuwe achtergevel van de campus wordt geïntegreerd; d’entrée est-ouest; et enfin une zone verte consistante qui een groene zone die de oost-westingangs-as begeleidt; en forme le coeur du parc. tenslotte een samenhangende groene zone die de kern van het park vormt. Principes du bâti Sur les deux parcelles, la zone constructible est définie afin de Principes voor de bebouwde zones maximiser l’exposition au soleil et les vues vers le parc. Op de beide percelen wordt de bebouwbare zone gedefinieerd in functie van een maximale bezonning en zicht op het park.

^^ Zones vertes densifiées | Dense groene zones ^^ Zones constructibles | Bebouwbare zones

GP4-13

STRATEC Transparence Transparantie Les différentes trajectoires (passages piéton et cycliste, De verschillende trajecten (doorgangen voor voetgangers entrées, espaces verts et espaces activés par de nouvelles en fietsers, ingangen, groene ruimten en ruimten opgeladen fonctions publiques) et perspectives du parc comme établies door nieuwe openbare functies) en de perspectieven van het par les lignes directrices du projet sont respectées par park, vastgelegd door de krijtlijnen van het project, worden l’implantation des deux zones constructibles. gerespecteerd door de inplanting van de beide bebouwbare zones.

Accessibilité Toegankelijkheid Ces deux zones constructibles bénéficient d’un accès De beide bebouwbare zones hebben een ingang aan de J. par l’avenue J. Georgin, leur assurant une accessibilité Georginlaan, zodat ze een toegankelijkheid hebben die los indépendante des activités des deux institutions médias. staat van de activiteiten van de twee media-instellingen. Er Aucune voirie ne traversera le parc. zal geen enkele weg door het park lopen. GP4: Parc Edith Cavell

GP4-14

5. Trajectoires piétonnes| Voetgangerstrajecten 6. Accessibilité en voiture| Bereikbaarheid met de auto IV.c Plan

Les deux institutions disposent chacune d’une surface de De beide instellingen beschikken elk over een groene 39.000 m² de terrain vert. Le SD autorisant un P/S de 1, cela oppervlakte van 39.000 m². Aangezien het Richtplan een équivaut à 39.000 m² de surface constructible par parcelle. V/T-verhouding van 1 toelaat, komt dat overeen met een bebouwbare oppervlakte van 39.000 m² per perceel. Afin de respecter le développement harmonieux du parc, le SD préconise 31.000 m² constructibles sur une surface au sol Met het oog op een evenwichtige ontwikkeling van het park de 11.600 m² (un tiers du parc). Les 8.000 m² restant sont adviseert het Richtplan voor elke instelling een bebouwbare prévus dans l’enceinte des campus respectifs de la RTBF et oppervlakte van 31.000 m² op een grondoppervlakte van de la VRT (dans le cas de la RTBF, ces 8000m² sont inclus dans 11.600 m² (één derde van het park). De resterende 8.000 m² les 15.500m² autorisé par l’arrêtée du GRBC du 14/05/2009). worden voorzien binnen de beveiligde campus van de RTBF en van de VRT (in het geval van de RTBF zitten die 8000m² La surface restante (plus de 60.000m²) sera dédiée au Parc vervat in de 15.500m² die goedgekeurd zijn door het besluit Edith Cavell. Aux espaces verts et arborisés déjà existants, van de RBHG van 14/05/2009). on pourra ajouter des surfaces de jeux et d’autres surfaces minéralisées nécessaires pour rendre le parc convivial et De overige oppervlakte (meer dan 60 000m²) wordt gewijd accessible à tous. L’aménagement final devrait faire le sujet aan het Park Edith Cavell. Bovenop de bestaande groene d’un concours. Les coûts du réaménagement du parc peuvent en beboste ruimten kunnen speelruimten en andere donc varier fortement selon l’envergure de l’intervention minerale oppervlakken toegevoegd worden, zodat het park finalement approuvée. Le coût minimal estimé tournera gebruiksvriendelijk en bereikbaar wordt voor iedereen. De autour de trois millions d’euros, pouvant aller jusqu’au double finale inrichting dient het onderwerp te zijn van een wedstrijd. dans le cas d’un aménagement fort volontariste. De kosten voor de herinrichting van het park kunnen bijgevolg sterk variëren, afhankelijk van de omvang van de finaal goedgekeurde ingreep. De minimale geschatte kost draait rond de 3 miljoen euro en kan oplopen tot het dubbele in het geval van een sterk uitgewerkte aanleg.

40m 290m

20m

100m 116m

100m

GP4-15

STRATEC V. CONCLUSION: OBJECTIFS ATTEINTS | CONCLUSIE: STREEFDOELEN

En conclusion, le parc a pour effet de mettre en contact le Conclusie: het park is bedoeld om contact te leggen tussen quartier résidentiel d’Evenepoel avec celui de la rue Colonel de Evenepoelwijk en de Kolonel Bourgstraat. Er moet echter Bourg. Cependant, il reste encore à relier le quartier Paduwa, nog een verbinding komen met de Paduwawijk, die van het qui est séparé du parc par un bloc d’industries urbaines. park gescheiden wordt door een bouwblok met stedelijke industrie. GP4: Parc Edith Cavell

GP4-16 ^^ Impression | Impressie

GP4-17

STRATEC B. LA TRANSFORMATION DES BLOCS INDUSTRIELS GP4: Parc Edith Cavell

GP4-18

^^ Localisation | Situering B. DE TRANSFORMATIE VAN DE INDUSTRIËLE BLOKKEN

I. DESCRIPTION

Maintien des petites et moyennes entreprises à Bruxelles - projets intégrés: résidentiel / industriel / commercial

La zone levier comprend un nombre important d’entreprises qui contribuent positivement au budget des communes (et de la RBC) mais qui génèrent également différentes problématiques urbaines notamment au niveau de la cohabitation avec les fonctions résidentielles ou encore au niveau de la circulation. Il faut cependant dissocier les PME des entreprises de grande envergure.

D’une part les grandes entreprises montrent leur souhait de déménager de cette zone vers la périphérie ou vers des zones à caractère industriels plus défini de la Région de Bruxelles Capitale. Cela est notamment dû àleurs besoins logistiques importants, qu’il est difficile d’assurer dans une zone mixte (résidentiel, commerce, ...).

D’autre part, le développement du parc Edith Cavell risque d’accélérer cette transformation de la zone d’industrie urbaine car la valeur immobilière devrait y augmenter. Enfin, on constate que les petites et moyennes entreprises veulent rester dans la zone mais ont des moyens financiers limités. Il faut donc que le SD gère ce déménagement progressif des grandes entreprises en proposant un réaménagement flexible et phasable des espaces libérés tout en s’inscrivant dans la politique de maintien des petites et moyennes entreprises en RBC.

I. OMSCHRIJVING

Behoud van kleine en middelgrote bedrijvigheid in Brussel - Geïntegreerde projecten: wonen / bedrijvigheid / handel

Het hefboomgebied omvat een groot aantal bedrijven die een positieve bijdrage leveren aan het budget van de gemeenten (en van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest), maar die ook voor verschillende stedelijke conficten zorgen, namelijk de combinatie met residentiële functies en op het vlak van verkeer. Er moet echter een onderscheid gemaakt worden tussen KMO’s en grote bedrijven.

Enerzijds uiten de grote bedrijven van deze zone hun wens om naar de periferie of naar de zones met een meer afgebakend industrieel karakter van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te verhuizen. Dit heeft vooral te maken met hun grote logistieke behoeften, waaraan moeilijk kan worden voldaan in een gemengde zone (woonzone, handelszone enz.).

Anderzijds is de kans groot dat de ontwikkeling van het Edith Cavellpark de transformatie van de stedelijke industriezone zal versnellen, aangezien de vastgoedwaarde er zou moeten toenemen. Tot slot stellen we vast dat de kleine en middelgrote ondernemingen in de zone willen blijven, maar dat hun financiële middelen beperkt zijn. Het Richtplan moet de geleidelijke verhuis van de grote bedrijven sturen door een flexibele en faseerbare herinrichting van de vrijgekomen terreinen voor te stellen die past binnen het beleid om de kleine en middelgrote ondernemingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te houden.

GP4-19

STRATEC II. ANALYSE | ANALYSE

SDRB – Direction Expansion Économique SDRB – Direction Expansion Économique

Disparition progressive Des chiffres qui posent question … Disparition progressive

Perte surtout à la location : - 36 % (Ateliers mis en vente = stabilité) Perte surtout à la location : - 36 % (Ateliers mis en vente = stabilité) Evolution Atelier- dépôts Perte sur les grands ateliers (> 5000 m² et +) = 10% de la perte Evolutie Werk- en Opslagplaatsen Perte sur les grands ateliers (> 5000 m² et +) = 10% de la perte

438.000 m²

404.000 m²

GP4: Parc Edith Cavell 369.000 m² Comparaison Offres - Vergelijking Aanbod 2004-2007 Comparaison Offres - Vergelijking Aanbod 2004-2007 A Ven dre - Te K oop ALTHA Louer - Te Huur A Ven dre - Te Koop ALTHA Louer - Te Huur 24/12/2004 10/09/2007 24/12/2004 10/09/2007 307.000 m² 24/12/2004 10/09/2007 24/12/2004 10/09/2007 0-250m² 32 43 34% 140 119 -15% 0-250m² 32 43 34% 140 119 -15% 251-500m2 66 65 -2% 89 49 -45% 251-500m2 66 65 -2% 89 49 -45% 501- 1. 000m ² 66 69 5% 79 37 -53% 501- 1. 000m ² 66 69 5% 79 37 -53% 1.001-2500m² 33 30 -9% 54 34 -37% 217.000 m² 1.001-2500m² 33 30 -9% 54 34 -37% 2.501-5.000m² 12 11 -8% 21 11 -48% 2.501-5.000m² 12 11 -8% 21 11 -48% 5.001 - 10 3 -70% 10 2 -80% 5.001 - 10 3 -70% 10 2 -80% 219 221 1% 393 252 -36% GP4-20 1/2004 1/2005 1/2006 1/2007 1/2008 219 221 1% 393 252 -36% 4 2 4 ^^ Graphiques SDRB | Grafieken GOMB

Perte significative des industries urbaines en RBC Groot verlies van stedelijke industrie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest En 4 ans, on relève une diminution de près de 50% des ateliers Men stelt in amper vier jaar tijd een halvering vast van het et dépôts à la location, notamment ceux de grande superficie aantal werkplaatsen en opslagruimten, voornamelijk deze van (> de 5.000 m²). grote oppervlakte ( > 5.000 m²). Parmi d’autres, la Société de Développement de la Région Onder meer de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor de Bruxelles (SDRB) s’inquiète de la perte importante du Brussel (GOMB) maakt zich ongerust over het grote verlies aan nombre d’industries urbaines en RBC qui caractérise ces stedelijke industrie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van dernières années. Ce phénomène est dû notamment à la de afgelopen jaren. Dit fenomeen is voornamelijk te wijten réduction drastique des ateliers et dépôts disponibles àla aan de drastische vermindering van het aantal werkplaatsen location/achat. Les développements immobiliers récents en opslagruimten dat beschikbaar is voor verhuur/aankoop. favorisent en effet la transformation de ces grands espaces De recente vastgoedontwikkelingen begunstigen immers de en appartements et lofts, obligeant les grandes entreprises transformatie van deze grote ruimten tot appartementen à s’établir en périphérie. Quant aux petites et moyennes en lofts, zodat de grote bedrijven zich in de periferie van de entreprises, la valeur immobilière des ateliers et dépôts stad moeten gaan vestigen. Wat de kleine en middelgrote restants est très instable et peut à tout moment passer bien ondernemingen betreft is de vastgoedwaarde van de au-dessus de leurs moyens réels, leur intégration à moyen et overblijvende werkplaatsen en opslagruimten zeer onstabiel. long terme dans le tissu urbain est fragile et peu assurée. Deze kunnen elk moment boven hun reële middelen uitstijgen, zodat hun integratie in het stedelijk weefsel op middellange en lange termijn broos en weinig gegarandeerd is. ^^ Zones d’industrielles le long du canal | Industriezones langs het kanaal

Zones d’industries urbaines Zones voor stedelijke industrie

A l’échelle de Bruxelles, on compte deux genres de zones Naar Brusselse maatstaven zijn er twee soorten zones voor d’industries urbaines. stedelijke industrie.

D’une part les zones à vocation industrielle (comme par Enerzijds vereisen de zones met een industriële bestemming exemple Bruxelles Sud, Schaerbeek Formation, les zones (bijvoorbeeld: Brussel-Zuid, Schaarbeek Vorming, de portuaires, etc.) nécessitent un renforcement et une politique havenzones enz.) een versterking en een beschermingsbeleid. de protection. Anderzijds worden de industriezones in een stedelijk milieu D’autre part, les zones industrielles en milieu urbain font face geconfronteerd met een behoefte aan transformatie om zich à un besoin de transformation pour mieux s’adapter à l’urbain beter te kunnen aanpassen aan de stedelijke omgeving en et assurer leur position. Ceci demande une réponse délicate. hierdoor hun positie te verzekeren. Dit vraagt een nauwgezet antwoord.

GP4-21

STRATEC Superficie actuelle| Bestaande oppervlakte

PME | KMO 29 520 m² Bureaux | Kantoren 21 540 m² Commerces | Handel 3 780 m² GP4: Parc Edith Cavell

^^ Type de fonctions et nombre d’étages | Overzicht van de functies en aantal bouwlagen

A titre d’exemple: l’îlot “Vlan - Contrôle technique” Bij wijze van voorbeeld: het blok “Vlan - technische GP4-22 controle” Le SD a imaginé/cherché plusieurs scénarios pour la Het Richtplan heeft verschillende scenario’s bedacht/gezocht transformation d’un îlot d’industrie urbaine situé dans la voor de transformatie van een bouwblok met stedelijk zone levier. Ceci dans le but de donner des outils conceptuels industrie dat zich in het hefboomgebied bevindt. Dit met et de négociation aux trois communes concernées: cette de bedoeling conceptuele en onderhandelingsinstrumenten proposition constitue une base de travail destinée aux aan de drie betrokken gemeenten aan te reiken: het voorstel négociations avec la Région et le secteur privé quand cet îlot vormt een werkbasis voor onderhandelingen met het Gewest (ou un autre) subira une transformation, notamment lors des en de privésector wanneer dit blok (of een ander) een déménagements des grandes entreprises qui le composent. transformatie zal moeten ondergaan, bij de verhuis van de Cette base de travail a été élaborée en concertation avec les grote bedrijven die er gevestigd zijn. Deze werkbasis werd deux communes, la Région et la SDRB. uitgewerkt in samenspraak met de twee gemeenten, het Gewest en de GOMB. L’îlot concerné est délimité par les avenues J. Georgin, L. Mommaerts, L. Grosjean et la rue C. Bourg. Il accueille un peu Het betrokken blok wordt begrensd door de J. Georginlaan, de moins de 30.000 m² d’entreprises de taille très variable, plus L. Mommaertslaan, de L. Grosjeanlaan en de K. Bourgstraat. de 21.500 m² de bureaux et près de 3.800 m² de commerces Het biedt plaats aan iets minder dan 30.000 m² bedrijven van (auto showroom). zeer uiteenlopende omvang, meer dan 21.500 m² kantoren en ongeveer 3.800 m² handelszaken (showroom voor auto’s). On constate une sous-exploitation de la surface productive (grands entrepôts à étage unique) ainsi qu’une cohabitation Er wordt een ondermaatse exploitatie van de productieve difficile avec les logements des îlots adjacents, notamment en oppervlakte vastgesteld (grote opslagruimten van slechts matière de circulation (entrées et sortie de camions). één verdieping) en een problematische combinatie met de woningen van de aangrenzende bouwblokken, voornamelijk Tenant compte de la transformation que le quartier va vivre, op het vlak van verkeer (in- en uitrijden van vrachtwagens). avec notamment le développement d’un parc régional Edith Cavell, le SD veut garantir la survie des petites et moyennes Rekening houdend met de transformatie die de wijk zal entreprises en leur proposant une adaptation aux nouvelles ondergaan, met onder meer de ontwikkeling van het conditions urbaines. gewestelijk Edith Cavellpark, wil het Richtplan het overleven van de kleine en middelgrote ondernemingen verzekeren door hen een aanpassing aan de nieuwe stedelijke omstandigheden voor te stellen. ^^ Projet Birmingham, Bruxelles - SDRB | ^^ Projet Cityline Bruxelles - SDRB | Project Birmingham, Brussel - GOMB Project Cityline Brussel - GOMB

Liste d’activités productives compatibles Lijst van verenigbare productieve activiteiten

D’après la SDRB, un très grand nombre d’entreprises sont Volgens de GOMB zijn een zeer groot aantal ondernemingen compatibles avec du logement, leurs besoins en surface verenigbaar met wonen wanneer hun behoefte aan s’étalent de 100 m² à 2.000 m². Une liste à été élaborée. oppervlakte tussen 100 m² en 2.000 m² ligt. Er werd een Elle pourrait servir de base de sélection pour les industries lijst opgesteld. Deze kan als basis dienen voor de selectie urbaines autorisées à s’installer au sain des tissus résidentiels. van stedelijke industrieën die zich in woonweefsel mogen Entre autres, cette liste inclue les secteurs alimentaire vestigen. (pâtisserie), audiovisuel (création graphique, location de Die lijst omvat onder meer de voedingssector (patisserie), matériel, post production, studio photo, vidéaste), médical de audiovisuele sector (grafisch ontwerp, verhuur van (consultance, pratique dentaire), commercial (grossiste, uitrusting, postproductie, fotostudio, het maken van video’s), production bio), textile (création, confection), culturel (ateliers de medische sector (huisartspraktijk, tandartspraktijk), d’artistes, théâtre, location de costumes, cours de danse, de commerciële sector (groothandel, bioproductie), de stages, centre de conférence). Ou encore les secteurs de la textielsector (ontwerp, confectie), de culturele sector construction (production de matériel, entreprise générale), (kunstateliers, theater, verhuur van kostuums, danslessen, de l’édition (imprimerie), de l’engineering (laboratoire), des stages, congrescentrum). Maar ook de bouwsector (productie services (bureau d’étude de marché, crèche, organisation van uitrusting, algemene aanneming), de uitgeverssector d’évènements, call center), de la transformation (artisan (drukkerij), de engineeringsector (laboratorium), de ébéniste, boulangerie artisanale, création et design de dienstensector (bureau voor marktstudie, crèche, organisatie meubles), ... van evenementen, call center), de transformatiesector (ambachtelijke houtbewerking, ambachtelijke bakkerij, meubelontwerp) enz.

GP4-23

STRATEC III. LIGNES DIRECTRICES | KRIJTLIJNEN

Le Schéma Directeur offre ici un schéma conceptuel qui Het Richtplan biedt hier een conceptueel schema aan dat als sert de piste de réflexion et donne des directions pour la denkpiste kan worden gebruikt en geeft aanwijzingen voor de transformation de blocs industriels. transformatie van industriële blokken.

La transformation de l’îlot “Vlan-Contrôle technique” suit les De transformatie van het blok “Vlan - technische controle” is principes suivants: gebaseerd op de volgende principes:

+ Ouvrir deux axes le long des limites de parcelles afin de + Het openen van twee assen volgens de grenzen van de créer deux rues traversantes est-ouest qui ont pour rôle de percelen om twee van oost naar west lopende straten te désenclaver l’îlot. creëren die het blok moeten ontsluiten.

+ Dissocier la circulation locale (riverains) du trafic de + Het plaatselijke verkeer (bewoners) scheiden van het laad- chargement/déchargement (PME) par la création de cours en losverkeer (KMO’s) door het voorzien van binnenplaatsen. intérieures.

GP4: Parc Edith Cavell + De woonfunctie combineren met de industriële functie, + Combiner la fonction résidentielle et industrielle, en waarbij de nodige oppervlakten gerespecteerd worden respectant les surfaces utiles (choix variés de surfaces (gevarieerde keuze aan industriële ruimten) en de woningen industrielles) et la protection des logements vis-à-vis des beschermd worden tegen geluidoverlast, geurhinder enz. nuisances sonores, olfactives, etc... + De verdichting van het blok: industriële ruimten op de GP4-24 + Densifier l’îlot: surfaces industrielles en rez-de-chaussée et gelijkvloerse verdieping en woningen op de verdiepingen logements aux étages, avec utilisation des toitures plates en erboven met het gebruik van platte daken voor halfprivate jardins semi-privatifs. daktuinen.

+ Maintenir la surface originale de PME (29.000 m²) et + Het behoud van de oorspronkelijke oppervlakte voor KMO’s financer la transformation de l’îlot par le développement (29.000 m²) en financiering van de transformatie van het blok des logements: maintien d’un prix bas pour les surfaces door de ontwikkeling van woningen: behoud van een lage industrielles. prijs voor de industriële ruimten.

Het is bijgevolg noodzakelijk een aanpassing aan het BBP Il est donc nécessaire d’introduire un PPAS modificatif qui door te voeren die de bouw van woningen in deze zone voor permette la construction de logements dans cette zone stedelijke industrie onder bepaalde voorwaarden toelaat. d’industries urbaines sous certaines conditions. We wijzen erop dat, hoewel de GOMB de kwaliteit van het Il faut noter que malgré le fait que la SDRB apprécie la werk dat werd verricht voor het Richtplan op prijs stelt, de qualité du travail accompli dans ce Schéma Directeur, elle maatschappij zich verzet tegen het gebruik van deze procedure se voit obligée de marquer son opposition à l’utilisation de omwille van een principekwestie: woningen toelaten in een cette procédure pour une question de principe: permettre zone voor stedelijke industrie (zelfs indien het in dit geval du logement dans une zone d’industrie urbaine (même si relevant is) kan een gevaarlijk precedent scheppen. c’est pertinent dans ce cas là) pourrait former un dangereux précédent. Existant| Bestaand PME | KMO: 29 520 m²

Proposition | Voorstel PME | KMO: 29 000 m² Logements | Wonen: 88 160 m²

Total | totaal: 117 160 m²

^^ Traversantes majeures | Belangrijke doorsteken

^^ Organisation de la circulation | Circulatieschema ^^ Principe de cohabitation | Principe van cohabitatie

^^ Combinaison “entreprises” et “habitations” sur le rez- ^^ Logements sur les étages | de-chaussée| Combinatie van KMO- en woonfuncties op Woningen op de verdiepingen het gelijkvloers

^^ Coupe | Snede GP4-25

STRATEC IV. PROJET | PROJECT

IV.a Images de référence |Referentiebeelden

GP4: Parc Edith Cavell 1. Toitures vertes, jardins semi-privatifs I Groene daken, semi-private tuinen ‘DE CITADEL’ – ALMERE (NL) - CHRISTIAN DE PORTZAMPARC

GP4-26

2 1 2. Hauteurs et dimensions spécifiques I Specifieke hoogtes en afmetingen APPARTEMENTEN EN STUDIO’S – ALMERE (NL) - ARCONIKO

3. Cours intérieures avec caractère I Binnengebied met karakter PARKEERRUIMTE / BINNENGEBIED – BERLIJN (D) - TOPOTEC

4. Habitations en hauteur IWoningen op hoogte ‘DE CITADEL’ – ALMERE (NL) - CHRISTIAN DE PORTZAMPARC GP4-27

STRATEC IV.b Phasage IV.b Fasering

Simulation de phasage basé sur un scénario réaliste développé Simulatie van fasering, gebaseerd op een realistisch scenario à partir des informations recueillies durant le processus dat ontwikkeld is op basis van informatie die verkregen werd d’élaboration du Schéma Directeur. gedurende het proces van de opmaak van het Richtschema. GP4: Parc Edith Cavell

^^ Parcellisation| Percelering ^^ Phase 1 | Fase 1

GP4-28

^^ Phase 2 | Fase 2 ^^ Phase 3 | Fase 3

^^ Phase 4 | Fase 4 ^^ Phase 5 | Fase 5 IV.c PLan

GP4-29

STRATEC C. LA CRÉATION DE LIAISONS PIÉTONNES INTER-QUARTIER | DE CREATIE VAN DE VOETGANGERSVERBINDINGEN TUSSEN DE WIJKEN

I. DESCRIPTION I. OMSCHRIJVING

Amélioration de la qualité spatiale et augmentation Verbetering ruimtelijke kwaliteit en verhogen van de de la qualité de l’espace public du quartier - Maillage kwaliteit van de publieke ruimte van de wijk - Netwerk de circulation pour les usagers doux van circulatieruimten voor de zachte weggebruikers

Pour la plupart des usagers (résidents, travailleurs) il n’est pas Voor de meeste gebruikers (bewoners, werknemers) is het agréable de se promener dans le quartier. La plupart d’entre- niet aangenaam om in de wijk te wandelen. De meesten eux utilisent la voiture pour s’y rendre mais également pour se onder hen gebruiken de wagen, ook om zich binnen de zone déplacer à l’intérieur de la zone. L’expression la plus parlante te verplaatsen. De meest tot de verbeelding sprekende uiting est celle des commerces de la Chaussée de Louvain qui sont daarvan zijn de handelszaken van de Leuvensesteenweg, die basés exclusivement sur une accessibilité voiture. zich uitsluitend richten op toegankelijkheid met de wagen.

Pourtant un nombre important de résidents habitent la zone Er wonen nochtans heel wat mensen in het hefboomgebied levier, et le fait que les différents quartiers résidentiels soient en het feit dat de verschillende woonwijken gefragmenteerd fragmentés renforce le besoin de renverser cette tendance et zijn, versterkt de behoefte om deze trend te keren en ruimte de rendre un espace consistant aux piétons. te bieden aan voetgangers.

Afin de renforcer les effets des transformations générées Om de effecten te versterken van de transformaties die par le nouveau parc et par le développement des polarités gegenereerd worden door het nieuwe park en de ontwikkeling

GP4: Parc Edith Cavell le long des trois axes majeurs (Moyenne Ceinture, Chaussée van polariteiten langs de drie grote assen (Middenring, de Louvain et E40), il est nécessaire de développer un réseau Leuvensesteenweg en E40) moet er een verkeersnetwerk de circulation à l’échelle des usagers. Des espaces publics, ontwikkeld worden op schaal van de gebruikers. Er dienen op passages piétons et pistes cyclables doivent être créés de een strategische manier openbare ruimten, doorgangen voor manière stratégique dans la zone. voetgangers en fietspaden te worden aangelegd in de zone.

GP4-30

^^ Localisation | Situering II. ANALYSE | ANALYSE

Une meilleure cohésion pour le quartier Een grotere cohesie voor de wijk Bien que le quartier présente un tracé de rues relativement Hoewel de wijk een vrij rechtlijnig stratenpatroon heeft, is de rectiligne, la lisibilité en reste très limitée. De plus, malgré leesbaarheid ervan heel beperkt. Hoewel er zich nu reeds een la présence d’un grand nombre de fonctions urbaines et groot aantal aan stedelijke voorzieningen en publieke functies publiques, la cohésion du quartier manque totalement. bevinden ontbreekt elke samenhang. Voor de versterking Pour renforcer cette dernière, il faudra non seulement une van de wijk is naast een duidelijke leesbare structuur structure bien lisible (repères, axes, balises), mais également (herkenningspunten, assen, bakens) ook een fijnmazige une structure à mailles fines pour le trafic doux (trajets structuur voor zacht verkeer belangrijk (vlotte en aangename attractifs ayant une circulation fluide). trajecten).

Les liens manquants De ontbrekende verbindingen Etant donné la présence d’infrastructures importantes (E40, Gezien de aanwezigheid van grootschalige infrastructuren Chaussée de Louvain, Moyenne Ceinture), de nouvelles zijn nieuwe verbindingen onder of over deze assen (E40, connexions situées en-dessous ou au-dessus de ces axes Leuvensesteenweg, Middenring) van cruciaal belang om sont d’un intérêt capital pour l’intégration du quartier dans de wijk te integreren binnen het omliggende stadsweefsel. le tissu urbain environnant. D’autre part, les liens “nord-sud” Anderzijds moeten de noord-zuidverbindingen worden sont à renforcer (vers l’Avenue H. Dunant et vers Woluwe-St- versterkt (naar de H. Dunantlaan en naar Sint-Lambrechts- Lambert). Woluwe). Le SD doit déterminer quels sont les axes les plus appropriés Het Richtplan moet bepalen wat de meest aangewezen pour le transport doux et repérer les liens manquants au sein assen zijn voor het zacht verkeer en de ontbrekende schakels du quartier afin d’en renforcer la structure. Un certain nombre in de wijk aanduiden zodat de structuur ervan kan worden de connexions existantes seront revalorisées versterkt. Een aantal bestaande verbindingen zullen worden opgewaardeerd.

^^ Des liens existants et manquant I Bestaande en ontbrekende linken

GP4-31

STRATEC III. LIGNES DIRECTRICES | KRIJTLIJNEN

Le renforcement du maillage de circulation douce suit les principes suivants: De versterking van het netwerk voor zacht verkeer is gebaseerd op de volgende principes:

+ Renforcement de quatre trajectoires piétonnes. Trois liaisons nord-sud connectent des quartiers résidentiels de Schaerbeek, Evere et Woluwe-St-Lambert aujourd’hui séparés par la Chaussée de Louvain et l’E40. Tandis qu’une liaison ouest-est relie un quartier de Schaerbeek (square Plasky) au parc Edith Cavell en passant sous la Moyenne Ceinture. Chacun de ces trajets relie des espaces publics (espaces verts) existants ou nouveaux.

+ Versterking van vier voetgangerstrajecten. Drie noord- zuidverbindingen verbinden woonwijken van Schaarbeek, Evere en Sint-Lambrechts-Woluwe, die nu van elkaar gescheiden zijn door de Leuvensesteenweg en de E40, met

GP4: Parc Edith Cavell elkaar. Een oost-westtraject verbindt een wijk van Schaarbeek (Square Plasky) met het Edith Cavellpark en loopt onder de Middenring. Elk van deze trajecten verbindt bestaande of nieuwe openbare ruimten (groene ruimten) met elkaar.

+ Une série de liaisons piétonnes à travers des îlots de grande GP4-32 envergure (zone d’industrie urbaine ou zone administrative) sont aménagées pour redonner une perméabilité au tissu urbain et relier des quartiers résidentiels fragmentés.

+ Er wordt een reeks van voetgangersverbindingen door de omvangrijke blokken (stedelijke industriezone of administratieve zone) aangelegd om het stedelijk weefsel opnieuw doorwaadbaar te maken en de gefragmenteerde wijken met elkaar te verbinden.

^^ Réseau de liaisons piétonnes | Netwerk van voetgangsverbindingen + Un réseau cycliste permet de traverser la zone d’est en ouest grâce à l’aménagement de la Chaussée de Louvain et de la ‘bicycle highway’ le long de la E40. Des liaisons nord-sud sont également renforcées.

+ Een fietsnetwerk laat toe de zone van oost naar west te doorkruisen dankzij de herinrichting van de Leuvensesteenweg en de aanleg van de ‘bicycle highway’ langs de E40. Ook noord-zuidverbindingen worden versterkt.

^^ Réseau cycliste | Netwerk fietsverbindingen GP4-33

STRATEC IV. PROJET | PROJECT

IV.a Le site comme maillon entre les différentes zones IV.a De site als schakel tussen verschillende plekken in de Woluwe-St-Lambert et d’Evere Woluwe en Evere

1. Liaison Park Edith Cavell 1. Link Park Edith Cavell Un nouveau trajet destiné à la circulation douce pourra In het park kan een nieuw publiek traject voor zacht verkeer être intégré dans le parc, permettant de relier un nombre geïntegreerd worden dat de ontbrekende schakel vormt d’infrastructures aux espaces verts situés au sein et autour in het verbinden van een aantal voorzieningen en groene de la zone de projet: les infrastructures sportives de plekken in en rond het projectgebied: de sportinfrastructuur Schaerbeek (site Josaphat), le cimetière d’Evere, la crèche in Schaarbeek (Josaphat site), de begraafplaats te Evere, de existante, l’Enclos des fusillés, l’école de l’Angelus (WSL) bestaande crèche, het Ereveld der gefusilleerden, de school et l’église du Divin Sauveur (Schaerbeek). Cette liaison à Angelus (Sint-Lambrechts-Woluwe) en kerk du Divin Sauveur travers les différentes communes augmentera sensiblement (Schaarbeek). Deze verbinding doorheen de verschillende la dynamique du quartier. De cette façon, le parc jouera un gemeentes zal de dynamiek van de wijk aanzienlijk rôle prépondérant dans la restructuration de l’espace public. verhogen. Op die manier speelt het park een belangrijke rol A niveau du quartier, la nouvelle liaison permettra un maillage in het herstructureren van de publieke ruimte. De nieuwe plus fin du tracé des rues et brisera l’isolement du quartier. verbinding zorgt op schaal van de wijk voor een verfijning van de maaswijdte van het stratenpatroon en doorbreekt het isolement van de wijk. GP4: Parc Edith Cavell

GP4-34

^^ Enclos des Fusillés | ^^ Crèche | Kinderopvang ^^ Cimetière de St Josse| Ereveld der gefusilleerden Begraafplaats - St Joost

Terrains de sport Josaphat ^^ Terrains de sport | Sportterreinen - Josaphat

Cimetière St. Josse

Parc VRT-RTBF

^^ Ecole de l’Angelus | Angelus School 2. Liaison Grosjean 2. Link Grosjean Actuellement, l’Avenue Léon Grosjean forme avec l’Avenue Vandaag vormen de Leon Grosjeanlaan en de Maartlaan de de Mars, les liaisons existantes entre la E40 et Woluwe-St- bestaande verbindingen over de E40 met Woluwe. Om de Lambert. Afin de réduire l’effet de fracture de l’E40 entre les breuk die de E40 vormt tussen de beide wijken te verkleinen deux quartiers, il faudra au moins une liaison supplémentaire. is minstens één extra verbinding noodzakelijk.

3. Liaison Deux Maisons 3. Link Tweehuizenweg - Tweehuizenstraat Le Schéma Directeur étudie la possibilité de relier la rue De Binnen het Richtschema wordt de mogelijkheid onderzocht Lombaerde avec le Chemin des Deux Maisons afin de réaliser om ook de G. De Lombaerdestraat met de Tweehuizenweg une connexion directe entre la zone de projet, le parc de te verbinden zodat een rechtstreekse link tussen het Roodebeek et le centre de Woluwé-St-Lambert. projectgebied, het Roodenbeek Park en de kern van Sint Cet axe relie notamment trois espaces verts importants, Lambrechts-Woluwe gerealiseerd kan worden. le Cimetière de Bruxelles, les terrains de sport de St Josse Die as verbindt voornamelijk drie grote groene ruimten: et ensuite le site écologique du Val d’or. Pour cela, il sera het kerkhof van Brussel, de sportterreinen van Sint-Joost nécessaire de créer un passage supérieur supplémentaire au- en het ecologisch terrein van Gouddal. Daarvoor zal er een dessus de l’E40. bijkomende verbinding over de E40 moeten worden voorzien.

^^ Cimetière de Bruxelles | ^^ Terrains de sport - St Josse | ^^ Val d’Or Begraafplaats Brussel Sportterreinen St. Joost

Cimetière de Bruxelles ^^ Espace verdurisé entre les rues Colonel Bourg et du Maquis | Groene ruimte tussen de Kolonel Bourgstraat en de Maquisstraat

Terrains de sport St. Jossse

Val d’Or

^^ Petit parc | Klein park GP4-35

STRATEC IV.b Liaisons internes |Interne verbindingen

Liaison 1 Verbinding 1 L’îlot situé entre la Chaussée de Louvain, l’Avenue J. Georgin Het blok, gelegen tussen de Leuvensesteenweg, de J. et l’Avenue L. Grosjean est un bloc d’industries urbaines d’une Georgin-laan en de L. Grosjeanlaan is een bouwblok met taille importante qui dispose actuellement d’un passage de stedelijk industrie van grote omvang dat momenteel over service desservant les anciens bâtiments de l’entreprise een dienstweg naar de voormalige gebouwen van de firma Caméléon. Ce passage a été intégré dans l’agencement Caméléon beschikt. Deze doorsteek werd geïntegreerd in de du récent bâtiment RTL (porche). Le SD propose que le inrichting van het recente RTL-gebouw (portaal). Het Richtplan développement futur de ce bloc, en général, et de la partie stelt voor dat de toekomstige ontwikkeling van het blok in avant, en particulier, intègre un passage piéton et un espace het algemeen, en het voorste deel ervan in het bijzonder, public verdurisé (maintien du hêtre pleureur - Fagus sylvatica een voetgangersdoorsteek en een groene openbare ruimte f.pendula). (met behoud van de treurbeuk - Fagus sylvatica f.pendula) integreert. Liaison 2 Une liaison entre l’avenue L. Grosjean et l’espace verdurisé Verbinding 2 entre les rues Colonel Bourg et du Maquis existe actuellement, Een verbinding tussen de L. Grosjeanlaan en de groene il est à préserver lors du redéveloppement de cet îlot ruimte tussen de Kolonel Bourgstraat en de Maquisstraat résidentiel. bestaat momenteel al. Ze moet worden behouden bij de herontwikkeling van die woonblok. Liaison 3 La commune d’Evere a négocié qu’une traversée du site De Verbinding 3 Lijn soit intégrée lors du réaménagement du site: un mince De gemeente Evere heeft na onderhandelingen verkregen dat passage verdurisé reliera la Chaussée de Louvain et la rue bij de heraanleg van het terrein van De Lijn een doorgang door du Maquis. Le SD envisage à long terme le déplacement du het terrein wordt geïntegreerd: een smalle groene doorgang GP4: Parc Edith Cavell dépôt De Lijn, cela offrira l’opportunité de développer une zal de Leuvensesteenweg met de Maquisstraat verbinden. liaison plus franche lors de la transformation de cette parcelle. Het Richtschema overweegt om op lange termijn het depot van De Lijn te verplaatsen, waardoor de mogelijkheid wordt gecreëerd om een betere verbinding te voorzien bij de transformatie van dat perceel. GP4-36

^^ Liaison 1 site Robelco ^^ Liaison 2 | Verbinding 2 ^^ Liaison 3: site De Lijn | Verbinding 3: site - Caméléon | Verbinding De Lijn site Robelco - Caméléon

^^ Liaison site Robelco | Verbinding site Robelco IV.c Une liaison plus forte avec le tissu urbain de Schaerbeek | Een sterkere verbinding met het stadsweefsel van Schaarbeek

Liaison Galerie Link Galerij Actuellement, la liaison entre la zone de projet et le centre Op heden wordt de verbinding tussen het projectgebied de Bruxelles est fort entravée par la fonction barrière de la en het stadscentrum van Brussel sterk bemoeilijkt Moyenne Ceinture et par la non-accessibilité des terrains de door de barrièrewerking van de Middenring en de la VRT/RTBF. ondoorwaadbaarheid van de terreinen van VRT/RTBF.

Dans la prolongation de l’Avenue Emile Max, un tunnel In het verlengde van de Emile Maxlaan brengt een souterrain constitue aujourd’hui un passage piéton qui ondergrondse tunnel vandaag reeds de voetganger aan permet aux usagers doux de traverser la Moyenne Ceinture. de overzijde van de Middenring. Indien de verbinding kan Si cette connexion peut être prolongée jusqu’au parc, les deux doorgetrokken worden tot aan het park zullen beide wijken quartiers seront rapprochés aussi bien physiquement que zowel mentaal als in afstand dichter bij elkaar staan. mentalement. In de toekomst biedt de geplande reorganisatie van zowel La réorganisation prévue de la VRT et de la RTBF pourrait VRT als RTBF mogelijkheden om een publieke doorsteek cependant permettre d’y intégrer un passage public. Dans te integreren. Binnen de geplande projecten van zowel les projets prévus tant par la VRT que par la RTBF, l’entrée VRT als RTBF wordt hun hoofdingang niet meer centraal principale ne sera plus située au centre mais sur les côtés voorzien, maar aan de respectievelijke zijkanten van het respectifs des immeubles. A l’avenir, les deux institutions gebouwencomplex. De organisatie van beide bedrijven zal seront organisées indépendamment l’une de l’autre. La in de toekomst volledig onafhankelijk van elkaar gebeuren, galerie centrale perdra de ce fait sa fonction de distributeur waarbij de centrale galerij haar functie als belangrijke interne interne. Si la galerie peut être rendue publique, elle favorisera verdeler verliest. Indien deze galerij publiek toegankelijk la création d’une liaison entre le Square Eugène Plasky vers le gemaakt kan worden, kan ze een rechtstreekse link vormen tussen het Eugène Plaskysquare en de interne kern van de wijk (het nieuwe Edith Cavellpark).

^^ Square E. Plasky | E. Plaskysquare ^^ Tunnel piéton sous la MC | ^^ Parc Antenne Reyers | voetgangerstunnel onder de MR Antennepark Reyers

^^ Galerie actuelle | Huidige galerij - RTBF VRT

Parc VRT-RTBF

Square E. Plasky

^^ Galerie projetée | Geplande galerij - RTBF VRT GP4-37

STRATEC centre de la zone levier (le nouveau parc Edith Cavell). Momenteel hebben de VRT en de RTBF omwille van Cependant, à l’heure actuelle, la VRT et la RTBF n’ont pas veiligheids- en technische redenen hun goedkeuring nog niet marqué leur accord sur l’ouverture de la galerie centrale pour gegeven voor de opening van de centrale galerij (er lopen des raisons de sécurité et d’aménagement technique (câbles kabels door het plafond van de galerij). Er is een alternatief GP4: Parc Edith Cavell passant dans le plafond de la galerie). Une alternative est mogelijk via de Esplanade Emeraude en de K. Bourgstraat. possible en passant par l’Esplanade Emeraude et la rue C. Bourg. Om de relatie tussen de wijken aan weerszijden van de Middenring te versterken stelt het Richtplan voor om de De plus, afin de renforcer les liens entre les quartiers des verbeteringen aan de publieke ruimte door te voeren die deux côtés de la MCB, le SD propose de mettre en oeuvre les voorgesteld werden door het Richtplan van de Middenring. GP4-38 améliorations sur l’espace publique proposées par le Schéma Deze laten de creatie van betere en aangenamere verbindingen Directeur de la Moyenne Ceinture. Celles-ci permettent la voor fietsers en voetgangers onder het Reyersviaduct toe. création de liaisons cyclistes et piétonnes bien plus forte et agréable sous le viaduc Reyers.

^^ Liaison alternative | Alternatieve verbinding IV.d Plan

GP4-39

STRATEC >> plan d’action >> actieplan

Programme d’action | Actieprogramma

GP4: Parc Edith Cavell ‐ Aménagement provisoire du revêtement du passage destiné à la circulation douce, reliant RBC / Schaerbeek/ VRT/RTBF l’Avenue de Mars et la Rue J. Lebrun. ‐ Rédaction de l’arrêté du GRBC visant à réaliser le PPAS ‘Park Edith Cavell’ (délimitation, voir page GP4‐45) RBC / Schaerbeek

Actions à moyen terme ‐ Mise en route d’un concours (international) pour un projet paysagé sur le parc RBC GP4-40 ‐ Réalisation du PPAS Park Edith Cavel intégrant le projet gagnant du concour Schaerbeek

Actions à long terme ‐ Aménagement du parc VRT / RTBF

4B TRANSFORMATION DE LA ZONE INDUSTRIELLE PARTENAIRES DE CONCERTATION ‐ Les propriétaires du site ‐ Les communes d’Evere / de Schaerbeek ‐ La Région de Bruxelles‐Capitale (ADT, BM, DEP) ‐ Eventuellement, la société de développement pour la Région de Bruxelles (SDRB) ACTIONS ACTEURS Actions à court terme ‐ Négociations en vue de réaliser un passage public 1 (voir page GP4‐34) à l’intérieur de l’ilôt dans le Evere / Schaerbeek parc Edith Cavell ‐ Eventuellement, achat échelonné des terrains libérés par la SDRB RBC / SDRB ‐ Rédaction de l’arrêté du GRBC visant à réaliser un PPAS dérogatoire au PRAS *sur l’ilôt industriel RBC/Schaerbeek/Evere concerné de manière à y maintenir une surface économique minimum, à autoriser le logement au‐ dessus des PME choisies pour leur bonne adaptation à ce contexte

Actions à moyen terme ‐ Réalisation des passages publics 1 et 2 (entre l’Avenue L. Grosjean et l’Avenue J. Georgin) Evere / Schaerbeek ‐ Réalisation du dérogatoire au PRAS* GRBC

Actions à long terme ‐ Réalisation échelonnée du projet mixte du PPAS RBC / Evere / Schaerbeek SDRB / Partenaires privés * dans le cadre de l’article 42 du COBAT, un PPAS peut déroger au PRAS (dans ce cas, dérogation aux prescriptions) moyennant due motivation et à certaines conditions 4C RENFORCEMENT DES LIAISONS DE QUARTIER PARTENAIRES DE CONCERTATION ‐ Les communes d’Evere / de Schaerbeek / de Woluwé‐St‐Lambert ‐ La Région de Bruxelles‐Capitale (ADT, DEP, BM, IBGE) ‐ La commune de Saint‐Josse ‐ Les partenaires du projet Emeraude ‐ RTBF et VRT ACTIONS ACTEURS Actions au moyen terme ‐ Liaison 1 (terrains de sport Josaphat – cimetière d’Evere – Parc Edith Cavell – Woluwé) o Ouverture du passage public dans le Parc Edith Cavell (y compris le Foyer Woluwé‐St‐Lambert Schaerbeekois) o Réaménagement de l’Avenue de Mars (partie de l’étude relative au réaménagement du RBC /Woluwé‐St‐Lambert tracé du E40) o Réaménagement de la Rue Henri Chomé (intégration de la piste cyclable, élargissement Schaerbeek des trottoirs, verdurisation) o Réaménagement de la Rue Jules Lebrun (intégration de la piste cyclable, élargissement Schaerbeek des trottoirs, verdurisation) o Amélioration des passages pour piétions du Boulevard Léopold III (à coordonner avec le Schaerbeek réaménagement du Boulevard Léopold III et le réaménagement de la ligne de tram 10) ‐ Liaison 2 (Paduwa – Parc de Roodebeeck) o Réaménagement de l’Avenue de l’Optimisme (intégration de la piste cyclable, Evere élargissement des trottoirs, verdurisation) o Réaménagement de l’Avenue L. Grosjean (intégration de la piste cyclable, Evere élargissement des trottoirs, verdurisation) o Réaménagement de l’Avenue des Constellations: raccordement de qualité de l’Avenue Woluwé‐St‐Lambert du Capricorne au Parc de Roodebeeck, raccordement du circuit pour cyclistes PROJECT 4: Een transformatie van de wijk 4A EEN NIEUW PARK EDITH CAVELL OVERLEGPARTNERS ACTOREN ‐ VRT / RTBF ‐ Gemeente Schaarbeek ‐ Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ATO, DSP, BIM) ACTIES Acties korte termijn ‐ Onderhandeling publiek toegankelijk stellen van het park binnen een zo kort mogelijke periode. BHG/Schaarbeek /VRT / RTBF Een groot deel van de bestaande groene ruimte is in het bezit van de RTBF en VRT (achterzijde van de campus). Wanneer het park publiek wordt, is het Gewest bereid te participeren in het onderhoud van het park en hier kleine noodzakelijke wijzigingen door te voeren (wijziging van de afsluitingen, veiligheid, ...) ‐ Voorlopige aanleg verharding voor de doorsteek voor zacht verkeer tussen de Maartlaan en de J. BHG/Schaarbeek/VRT Lebrunstraat ‐ Opmaak van het besluit van de RBHG met het oog op de realisatie van het BBP ‘Park Edith Cavell’ BHG/Schaarbeek (afbakening, zie pagina GP4‐45)

Acties middellange termijn ‐ Lancering van een internationale wedstrijd voor een landschapsontwerp van het park BHG ‐ Opmaak BBP Park Edith Cavell, dat het winnend ontwerp van de wedstrijd intregreert Schaarbeek

Acties lange termijn ‐ Aanleg van het park VRT / RTBF

4B TRANSFORMATIE VAN DE INDUSTRIELE ZONE OVERLEGPARTNERS ‐ Eigenaars van de site ‐ Gemeenten Evere / Schaarbeek ‐ Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ATO, DSP, MB) ‐ Eventueel de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (GOMB) ACTIES ACTOREN Acties korte termijn ‐ Onderhandelen realisatie publieke doorsteek 1 (zie pagina GP4‐34) centraal in het bouwblok, Evere / Schaerbeek doorheen het park Edith Cavell ‐ Eventueel, de gefaseerde aankoop van de vrijgemaakte terreinen door de GOMB BHG/GOMB ‐ Opmaak van het besluit van de RBHG met het oog op de realisatie van een BBP dat afwijkt van het BHG/Schaarbeek/Evere GBP* op het betreffende industriële bouwblok zodanig dat er een minimale economische oppervlakte bestendigd blijft, maar waarbij woningen toegelaten worden boven de KMO, die gekozen worden in functie van een goede aanpassing aan dergelijke context.

Acties middellange termijn ‐ Realisatie publieke doorsteken 1 en 2 (tussen de L. Grosjeanlaan en de J. Georginlaan) Evere / Schaerbeek ‐ Realisatie van een wijziging aan het GBP* RBHG

Acties lange termijn ‐ Gefaseerde realisatie van het gemengd project van het BBP BHG/Evere/Schaarbeek/GOMB / Private partners * In het kader van artikel 42 van het BWRO, kan een BBP afwijken van het GBP (in dit geval, afwijking van de voorschriften) mits een motivatie en onder bepaalde voorwaarden. 4C VERSTERKING VAN WIJKVERBINDINGEN OVERLEGPARTNERS ‐ Gemeenten Evere / Schaarbeek / Sint‐Lambrechts‐Woluwe ‐ Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ATO, DSP, MB, BIM) ‐ Gemeente St.‐Joost ‐ Partners project Emeraude GP4-41 ‐ RTBF en VRT ACTIES ACTOREN Acties middellange termijn ‐ Verbinding 1 (sportterreinen Josaphat – begraafplaats Evere – Park Edith Cavell – Woluwe) STRATEC o Opening publieke doorsteek in Park Edith Cavell (inclusief Foyer Schaerbeekois) Sint‐Lambrechts‐Woluwe o Heraanleg Maartlaan (onderdeel van de studie Hertracering E40) BHG/ Sint‐Lambrechts‐Woluwe o Heraanleg Henri Choméstraat (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Schaarbeek o Heraanleg Jules Lebrunstraat (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Schaarbeek o Verbetering oversteekbaarheid Boulevard Leopold III (te coördineren met heraanleg Schaarbeek van de Boulevard Leopold III en de aanleg van tramlijn 10) ‐ Verbinding 2 (Paduwa – Roodebeekpark) o Heraanleg Optimismelaan (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Evere o Heraanleg L. Grosjeanlaan (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Evere o Heraanleg Sterrenbeeldenlaan: kwalitatieve aansluiting op de Steenboklaan naar het Sint‐Lambrechts‐Woluwe Roodebeekpark, aansluiting op de gemeentelijke fietsroute B en de Hooverlaan richting nieuwe passerelle Vergoteplein ‐ Verbinding 3 (Evere – sportterreinen St. Joost – St.‐Lambrechts‐Woluwe) o Heraanleg Tweehuizenstraat (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Evere o Heraanleg G. De Lombaerdestraat (integratie fietspad, verbreding voetpaden, Evere

PROJET 4: La transformation du quartier 4A UN NOUVEAU PARC EDITH CAVELL PARTENAIRES DE CONCERTATION ACTEURS ‐ La VRT / RTBF ‐ La commune de Schaerbeek ‐ La Région de Bruxelles‐Capitale (ADT, DEP, IBGE) ACTIONS Actions à court terme ‐ Négociations pour rendre accessible au public dans les délais les plus brefs possibles. Une grande RBC / Schaerbeek / VRT / RTBF partie de l’espace vert est actuellement en possession de la RTBF et la VRT (côté arrière du campus). Si le parc est rendu public, la Région est disposée à participer à l’entretien du parc et à y apporter les modifications mineures nécessaires(modifications de la clôture, sécurité,…) ‐ Aménagement provisoire du revêtement du passage destiné à la circulation douce, reliant RBC / Schaerbeek/ VRT/RTBF l’Avenue de Mars et la Rue J. Lebrun. ‐ Rédaction de l’arrêté du GRBC visant à réaliser le PPAS ‘Park Edith Cavell’ (délimitation, voir page GP4‐45) RBC / Schaerbeek

Actions à moyen terme ‐ Mise en route d’un concours (international) pour un projet paysagé sur le parc RBC ‐ Réalisation du PPAS Park Edith Cavel intégrant le projet gagnant du concour Schaerbeek

Actions à long terme ‐ Aménagement du parc VRT / RTBF

Actions à moyen terme ‐ Réalisation des passages publics 1 et 2 (entre l’Avenue L. Grosjean et l’Avenue J. Georgin) Evere / Schaerbeek ‐ Réalisation du dérogatoire au PRAS* GRBC

Actions à long terme ‐ Réalisation échelonnée du projet mixte du PPAS RBC / Evere / Schaerbeek SDRB / Partenaires privés * dans le cadre de l’article 42 du COBAT, un PPAS peut déroger au PRAS (dans ce cas, dérogation aux prescriptions) moyennant due motivation et à certaines conditions 4C RENFORCEMENT DES LIAISONS DE QUARTIER PARTENAIRES DE CONCERTATION ‐ Les communes d’Evere / de Schaerbeek / de Woluwé‐St‐Lambert ‐ La Région de Bruxelles‐Capitale (ADT, DEP, BM, IBGE) ‐ La commune de Saint‐Josse ‐ Les partenaires du projet Emeraude GP4: Parc Edith Cavell ‐ RTBF et VRT ACTIONS ACTEURS Actions au moyen terme ‐ Liaison 1 (terrains de sport Josaphat – cimetière d’Evere – Parc Edith Cavell – Woluwé) o Ouverture du passage public dans le Parc Edith Cavell (y compris le Foyer Woluwé‐St‐Lambert Schaerbeekois) GP4-42 o Réaménagement de l’Avenue de Mars (partie de l’étude relative au réaménagement du RBC /Woluwé‐St‐Lambert tracé du E40) o Réaménagement de la Rue Henri Chomé (intégration de la piste cyclable, élargissement Schaerbeek des trottoirs, verdurisation) o Réaménagement de la Rue Jules Lebrun (intégration de la piste cyclable, élargissement Schaerbeek des trottoirs, verdurisation) o Amélioration des passages pour piétions du Boulevard Léopold III (à coordonner avec le Schaerbeek réaménagement du Boulevard Léopold III et le réaménagement de la ligne de tram 10) ‐ Liaison 2 (Paduwa – Parc de Roodebeeck) o Réaménagement de l’Avenue de l’Optimisme (intégration de la piste cyclable, Evere élargissement des trottoirs, verdurisation) o Réaménagement de l’Avenue L. Grosjean (intégration de la piste cyclable, Evere élargissement des trottoirs, verdurisation) o Réaménagement de l’Avenue des Constellations: raccordement de qualité de l’Avenue Woluwé‐St‐Lambert du Capricorne au Parc de Roodebeeck, raccordement du circuit pour cyclistes communal B à l’Avenue Hoover en direction de la nouvelle passerelle Place Vergote ‐ Liaison 3 (Evere – terrain de sport St. Josse – Woluwé‐St‐Lambert) o Réaménagement de la Rue des Deux Maisons (intégration de la piste cyclable, Evere élargissement des trottoirs, verdurisation) o Réaménagement de la Rue G. De Lombaerde (intégration de la piste cyclable, Evere élargissement des trottoirs, verdurisation) o Négociation pour l’accès public à la zone de parc des terrains de sport St‐Josse RBC / St.‐Josse o Intégration de la passerelle pour la circulation douce au‐dessus du E40 (fait partie de RBC / Evere / Woluwé‐St‐Lambert l’étude relative au niveau trace du E40) o Réaménagement de la Rue de Deux Maisons (intégration de la piste cyclable, Woluwé‐St‐Lambert élargissement des trottoirs, verdurisation) ‐ Liaison 4 (Eugène Plasky – Parc Edith Cavell) o Amélioration du passage au niveau de la Moyenne Ceinture (tunnel ou passerelle pour RBC piétons) o Réaménagement de la liaison entre rue Colonel Bourg et le passage destiné à la RBC / RTBF / Emeraude circulation douce au niveau de la Moyenne Ceinture (réaménagement d’Emeraude) ‐ Liaison 5 (Paduwa – Parc Edith Cavell) o Réaménagement de l’Avenue L. Mommaerts (intégration de la piste cyclable, Evere élargissement des trottoirs, verdurisation) o Raccordement au Parc Edith Cavell Evere

ETAT DES LIEUX DE LA CONCERTATION PROCESSUS Le nouveau Parc Edith Cavell 15‐09‐2008 CA n°1 ‐ La VRT est d’accord de rendre le parc public à condition de : 24‐10‐2008 concertation VRT / RTBF o Prévoir suffisamment de possibilités de développement (31.000 m² sur la zone 26‐11‐2008 concertation RTBF proposée de 11.600m²) 01‐12‐2008 concertation Schaerbeek o Conserver la salle de sport 02‐12‐2008 concertation SDRB o Conserver le garage jusqu’au développement des terrains dans la zone de parc 04‐12‐2008 concertation Evere ‐ La RTBF est d’accord de rendre le parc public à condition de: 11‐12‐2008 concertation VRT o Prévoir suffisamment de possibilités de développement (31.000 m² sur la zone 17‐12‐2008 CA n°2 proposée de 11.600m²) 04‐02‐2009 concertation Evere o Conserver la crèche 25‐02‐2009 concertation SDRB ‐ La VRT et la RTBf ont donné leur accord de principe pour intégrer à court terme un passage public 06‐03‐2009 concertation VRT entre Colonel Bourg et Evenepoel à condition que les frais pour la construction et pour la 10‐03‐2009 CA n°3a réorganisation de la sécurité du campus VRT / RTBF soient supportés par la RBC. La VRT et la RTBF 19‐03‐2009 concertation RTBF considèrent également que les dépenses liées à l’ouverture de leur parc au public doivent être 19‐03‐2009 concertation Schaerbeek supportées par la RBC (aménagement, entretien, gestion…). 27‐03‐2009 CA n°3b 07‐04‐2009 concertation collège Schaerbeek Transformation de la zone industrielle 08‐04‐2009 workshop RTBF ‐ La SDRB apprécie la qualité générale du SD et reconnaît l’intérêt du raisonnement fait ici, mais elle 14‐04‐2009 concertation VRT se voit obligée de marquer son opposition une dérogation aux prescriptions du PRASautorisant 21‐04‐2009 CA n°4 l’intégration de logements dans cette zone pour une question de principe : ceci formera un dangereux précédent qui risquerait de s’étaler sur d’autres zones industrielles Bruxelloises. ‐ Le Comité d’Accompagnement et la DEP soutiennent néanmoins une dérogation au PRAS dans le cadre, l’objectif et les conditions précisément recommandés par le SD sur ce périmètre. en particulier

Liaisons à travers le quartier ‐ Les communes de Schaerbeek, d’Evere et de Woluwé‐St‐Lambert s’accordent sur la nécessité d’améliorer la qualité des raccordements entre les communes. ‐ Il n’y a pas encore eu de concertation avec la commune de Saint‐Josse par rapport à l’ouverture des espaces verts du côté des terrains de sport.

PROJECT 4: Een transformatie van de wijk 4A EEN NIEUW PARK EDITH CAVELL OVERLEGPARTNERS ACTOREN ‐ VRT / RTBF ‐ Gemeente Schaarbeek ‐ Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ATO, DSP, BIM) ACTIES Acties korte termijn ‐ Onderhandeling publiek toegankelijk stellen van het park binnen een zo kort mogelijke periode. BHG/Schaarbeek /VRT / RTBF Een groot deel van de bestaande groene ruimte is in het bezit van de RTBF en VRT (achterzijde van de campus). Wanneer het park publiek wordt, is het Gewest bereid te participeren in het onderhoud van het park en hier kleine noodzakelijke wijzigingen door te voeren (wijziging van de afsluitingen, veiligheid, ...) ‐ Voorlopige aanleg verharding voor de doorsteek voor zacht verkeer tussen de Maartlaan en de J. BHG/Schaarbeek/VRT Lebrunstraat ‐ Opmaak van het besluit van de RBHG met het oog op de realisatie van het BBP ‘Park Edith Cavell’ BHG/Schaarbeek (afbakening, zie pagina GP4‐45)

Acties lange termijn ‐ Aanleg van het park VRT / RTBF

Acties middellange termijn ‐ Realisatie publieke doorsteken 1 en 2 (tussen de L. Grosjeanlaan en de J. Georginlaan) Evere / Schaerbeek ‐ Realisatie van een wijziging aan het GBP* RBHG

Acties lange termijn ‐ Gefaseerde realisatie van het gemengd project van het BBP BHG/Evere/Schaarbeek/GOMB / Private partners * In het kader van artikel 42 van het BWRO, kan een BBP afwijken van het GBP (in dit geval, afwijking van de voorschriften) mits een motivatie en onder bepaalde voorwaarden. 4C VERSTERKING VAN WIJKVERBINDINGEN OVERLEGPARTNERS ‐ Gemeenten Evere / Schaarbeek / Sint‐Lambrechts‐Woluwe ‐ Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ATO, DSP, MB, BIM) ‐ Gemeente St.‐Joost ‐ Partners project Emeraude ‐ RTBF en VRT ACTIES ACTOREN Acties middellange termijn ‐ Verbinding 1 (sportterreinen Josaphat – begraafplaats Evere – Park Edith Cavell – Woluwe) o Opening publieke doorsteek in Park Edith Cavell (inclusief Foyer Schaerbeekois) Sint‐Lambrechts‐Woluwe o Heraanleg Maartlaan (onderdeel van de studie Hertracering E40) BHG/ Sint‐Lambrechts‐Woluwe o Heraanleg Henri Choméstraat (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Schaarbeek o Heraanleg Jules Lebrunstraat (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Schaarbeek o Verbetering oversteekbaarheid Boulevard Leopold III (te coördineren met heraanleg Schaarbeek van de Boulevard Leopold III en de aanleg van tramlijn 10) ‐ Verbinding 2 (Paduwa – Roodebeekpark) o Heraanleg Optimismelaan (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Evere o Heraanleg L. Grosjeanlaan (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Evere o Heraanleg Sterrenbeeldenlaan: kwalitatieve aansluiting op de Steenboklaan naar het Sint‐Lambrechts‐Woluwe Roodebeekpark, aansluiting op de gemeentelijke fietsroute B en de Hooverlaan richting nieuwe passerelle Vergoteplein ‐ Verbinding 3 (Evere – sportterreinen St. Joost – St.‐Lambrechts‐Woluwe) o Heraanleg Tweehuizenstraat (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Evere o Heraanleg G. De Lombaerdestraat (integratie fietspad, verbreding voetpaden, Evere groenaanleg) o Onderhandelen over publieke toegang tot parkzone sportterreinen St.‐Joost BHG / St.‐Joost o Integratie passerelle voor zacht verkeer over de E40 (onderdeel van de studie RBC/Evere / Sint‐Lambrechts‐Woluwe Hertracering E40) o Heraanleg Tweehuizenweg (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Sint‐Lambrechts‐Woluwe ‐ Verbinding 4 (Eugène Plasky – Park Edith Cavell) o Verbetering oversteek over de Middenring (tunnel of voetgangersbrug) RBC o Heraanleg verbinding tussen de passage over de Middenring en Kolonel Bourg voor BHG/ RTBF / Emeraude zacht verkeer (heraanleg Emeraude) ‐ Verbinding 5 (Paduwa – Park Edith Cavell) o Heraanleg L. Mommaertslaan (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Evere o Aansluiting op park Edith Cavell Evere

STAND VAN ZAKEN OVERLEG PROCES Nieuw Park Edith Cavell 15‐09‐2008 CA n°1 ‐ VRT gaat akkoord met het publiek stellen van het park mits volgende voorwaarden: 24‐10‐2008 overleg VRT / RTBF GP4-43 o voldoende ontwikkelingsmogelijkheden (31.000 m² op de voorgestelde zone 26‐11‐2008 overleg RTBF van 11.600m²) 01‐12‐2008 overleg Schaarbeek o behoud van de sporthal 02‐12‐2008 overleg GOMB o behoud van de garage tot de ontwikkeling van de terreinen in de parkzone 04‐12‐2008 overleg Evere ‐ RTBF gaat akkoord met het publiek stellen van het park mits volgende voorwaarden: 11‐12‐2008 overleg VRT STRATEC o voldoende ontwikkelingsmogelijkheden (31.000 m² op de voorgestelde zone 17‐12‐2008 CA n°2 van 11.600m²) 04‐02‐2009 overleg Evere o behoud van de crèche 25‐02‐2009 overleg GOMB ‐ Principieel akkoord van VRT en RTBF voor de integratie van een publieke doorsteek tussen Kolonel 06‐03‐2009 overleg VRT Bourg en Evenepoel op korte termijn op voorwaarde dat de kosten van de aanleg en de 10‐03‐2009 CA n°3a herorganisatie van de beveiliging van de campus VRT / RTBF door het Brussels Hoofdstedelijk 19‐03‐2009 overleg RTBF Gewest gedragen worden. De VRT en RTBF beschouwen de kosten die verbonden zijn aan het 19‐03‐2009 overleg Schaarbeek publiek stellen van hun park eveneens ten laste van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (aanleg, 27‐03‐2009 CA n°3b onderhoud, beheer, ...). 07‐04‐2009 overleg college Schaarbeek 08‐04‐2009 workshop RTBF Transformatie van de industriezone 14‐04‐2009 overleg VRT ‐ De GOMB waardeert de algemene kwaliteit van het RP en erkent het belang van de redenering die 21‐04‐2009 CA n°4 gevoerd werd, maar ze zien zich verplicht hun verzet te uiten tegen een wijziging in de voorschriften van het GBP dat de integratie van woningen voorziet in deze zone omwille van een principekwestie: dit vormt namelijk een gevaarlijk precedent, dat een risico inhoudt zich naar andere Brusselse industriële zones te verspreiden. ‐ De stuurgroep en het DSP ondersteunen evenwel een wijziging van het GBP in het kader van en met de doelstellingen van het RP, volgens de specifieke voorwaarden die bepaald werden voor deze perimeter in het bijzonder.

Verbindingen doorheen de wijk ‐ De gemeenten Schaarbeek, Evere en Sint‐Lambrechts‐Woluwe zijn akkoord over de noodzaak van de verbetering van de kwaliteit van de verbindingen. ‐ Er vond nog geen overleg met de gemeente St.‐Joost plaats in verband met het openstellen van de groene zone aan de sportterreinen.

communal B à l’Avenue Hoover en direction de la nouvelle passerelle Place Vergote ‐ Liaison 3 (Evere – terrain de sport St. Josse – Woluwé‐St‐Lambert) o Réaménagement de la Rue des Deux Maisons (intégration de la piste cyclable, Evere élargissement des trottoirs, verdurisation) o Réaménagement de la Rue G. De Lombaerde (intégration de la piste cyclable, Evere élargissement des trottoirs, verdurisation) o Négociation pour l’accès public à la zone de parc des terrains de sport St‐Josse RBC / St.‐Josse o Intégration de la passerelle pour la circulation douce au‐dessus du E40 (fait partie de RBC / Evere / Woluwé‐St‐Lambert l’étude relative au niveau trace du E40) o Réaménagement de la Rue de Deux Maisons (intégration de la piste cyclable, Woluwé‐St‐Lambert élargissement des trottoirs, verdurisation) ‐ Liaison 4 (Eugène Plasky – Parc Edith Cavell) o Amélioration du passage au niveau de la Moyenne Ceinture (tunnel ou passerelle pour RBC piétons) o Réaménagement de la liaison entre rue Colonel Bourg et le passage destiné à la RBC / RTBF / Emeraude circulation douce au niveau de la Moyenne Ceinture (réaménagement d’Emeraude) ‐ Liaison 5 (Paduwa – Parc Edith Cavell) o Réaménagement de l’Avenue L. Mommaerts (intégration de la piste cyclable, Evere Etat des lieuxélargissement de la concertation des trottoirs, verdurisation) | Stand van zaken overleg o Raccordement au Parc Edith Cavell Evere

ETAT DES LIEUX DE LA CONCERTATION PROCESSUS Le nouveau Parc Edith Cavell 15‐09‐2008 CA n°1 ‐ La VRT est d’accord de rendre le parc public à condition de : 24‐10‐2008 concertation VRT / RTBF o Prévoir suffisamment de possibilités de développement (31.000 m² sur la zone 26‐11‐2008 concertation RTBF proposée de 11.600m²) 01‐12‐2008 concertation Schaerbeek o Conserver la salle de sport 02‐12‐2008 concertation SDRB o Conserver le garage jusqu’au développement des terrains dans la zone de parc 04‐12‐2008 concertation Evere ‐ La RTBF est d’accord de rendre le parc public à condition de: 11‐12‐2008 concertation VRT o Prévoir suffisamment de possibilités de développement (31.000 m² sur la zone 17‐12‐2008 CA n°2 proposée de 11.600m²) 04‐02‐2009 concertation Evere o Conserver la crèche 25‐02‐2009 concertation SDRB ‐ La VRT et la RTBf ont donné leur accord de principe pour intégrer à court terme un passage public 06‐03‐2009 concertation VRT entre Colonel Bourg et Evenepoel à condition que les frais pour la construction et pour la 10‐03‐2009 CA n°3a réorganisation de la sécurité du campus VRT / RTBF soient supportés par la RBC. La VRT et la RTBF 19‐03‐2009 concertation RTBF considèrent également que les dépenses liées à l’ouverture de leur parc au public doivent être 19‐03‐2009 concertation Schaerbeek supportées par la RBC (aménagement, entretien, gestion…). 27‐03‐2009 CA n°3b 07‐04‐2009 concertation collège Schaerbeek Transformation de la zone industrielle 08‐04‐2009 workshop RTBF ‐ La SDRB apprécie la qualité générale du SD et reconnaît l’intérêt du raisonnement fait ici, mais elle 14‐04‐2009 concertation VRT se voit obligée de marquer son opposition une dérogation aux prescriptions du PRAS autorisant 21‐04‐2009 CA n°4 l’intégrationgroenaanleg) de logements dans cette zone pour une question de principe : ceci formera un dangereux Onderhandelenprécédent qui risquerait over publieke de s’étaler toegang sur tot d’autres parkzone zones sportterreinen industrielles St.Bruxelloises.‐Joost BHG / St.‐Joost

GP4: Parc Edith Cavell o ‐ Le Comitéo d’AccompagnementIntegratie passerelle vooret la DEPzacht soutiennent verkeer over néanmoins de E40 (onderdeel une dérogation van de studie au PRAS dans le RBC/Evere / Sint‐Lambrechts‐Woluwe cadre, l’objectifHertracering et les conditions E40) précisément recommandés par le SD sur ce périmètre. en particuliero Heraanleg Tweehuizenweg (integratie fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Sint‐Lambrechts‐Woluwe ‐ Verbinding 4 (Eugène Plasky – Park Edith Cavell) Liaisons ào traversVerbetering le quartier oversteek over de Middenring (tunnel of voetgangersbrug) RBC ‐ Les communeso Heraanleg de Schaerbeek, verbinding d’Evere tussen et de de passage Woluwé over‐St ‐deLambert Middenring s’accordent en Kolonel sur la Bourg nécessité voor BHG/ RTBF / Emeraude zacht verkeer (heraanleg Emeraude) GP4-44 d’améliorer la qualité des raccordements entre les communes. ‐ VerbindingIl n’y a pas encore5 (Paduwa eu de – Parkconcertation Edith Cavell) avec la commune de Saint‐Josse par rapport à l’ouverture des espaceso Heraanleg verts du côtéL. Mommaertslaan des terrains de (integratie sport. fietspad, verbreding voetpaden, groenaanleg) Evere o Aansluiting op park Edith Cavell Evere

S TAND VAN ZAKEN OVERLEG PROCES Nieuw Park Edith Cavell 15‐09‐2008 CA n°1 ‐ VRT gaat akkoord met het publiek stellen van het park mits volgende voorwaarden: 24‐10‐2008 overleg VRT / RTBF o voldoende ontwikkelingsmogelijkheden (31.000 m² op de voorgestelde zone 26‐11‐2008 overleg RTBF van 11.600m²) 01‐12‐2008 overleg Schaarbeek o behoud van de sporthal 02‐12‐2008 overleg GOMB o behoud van de garage tot de ontwikkeling van de terreinen in de parkzone 04‐12‐2008 overleg Evere ‐ RTBF gaat akkoord met het publiek stellen van het park mits volgende voorwaarden: 11‐12‐2008 overleg VRT o voldoende ontwikkelingsmogelijkheden (31.000 m² op de voorgestelde zone 17‐12‐2008 CA n°2 van 11.600m²) 04‐02‐2009 overleg Evere o behoud van de crèche 25‐02‐2009 overleg GOMB ‐ Principieel akkoord van VRT en RTBF voor de integratie van een publieke doorsteek tussen Kolonel 06‐03‐2009 overleg VRT Bourg en Evenepoel op korte termijn op voorwaarde dat de kosten van de aanleg en de 10‐03‐2009 CA n°3a herorganisatie van de beveiliging van de campus VRT / RTBF door het Brussels Hoofdstedelijk 19‐03‐2009 overleg RTBF Gewest gedragen worden. De VRT en RTBF beschouwen de kosten die verbonden zijn aan het 19‐03‐2009 overleg Schaarbeek publiek stellen van hun park eveneens ten laste van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (aanleg, 27‐03‐2009 CA n°3b onderhoud, beheer, ...). 07‐04‐2009 overleg college Schaarbeek 08‐04‐2009 workshop RTBF Transformatie van de industriezone 14‐04‐2009 overleg VRT ‐ De GOMB waardeert de algemene kwaliteit van het RP en erkent het belang van de redenering die 21‐04‐2009 CA n°4 gevoerd werd, maar ze zien zich verplicht hun verzet te uiten tegen een wijziging in de voorschriften van het GBP dat de integratie van woningen voorziet in deze zone omwille van een principekwestie: dit vormt namelijk een gevaarlijk precedent, dat een risico inhoudt zich naar andere Brusselse industriële zones te verspreiden. ‐ De stuurgroep en het DSP ondersteunen evenwel een wijziging van het GBP in het kader van en met de doelstellingen van het RP, volgens de specifieke voorwaarden die bepaald werden voor deze perimeter in het bijzonder.

Lignes directrices pour les PPAS | Krijtlijnen voor de BBP’s

PPAS PARC EDITH CAVELL BBP PARK EDITH CAVELL Commune concernée: Schaerbeek Betrokken gemeente: Schaarbeek

Le but principal de ce PPAS est d’assurer la création d’un De hoofddoelstelling van dit BBP is het verzekeren van de creatie parc régional de grande qualité au profit d’un nouveau van een zeer kwalitatief gewestelijk park, ten voordele van développement mixte et de l’amélioration de la qualité de vie een nieuwe gemengde ontwikkeling en van de levenskwaliteit dans tous les ilots environnants. La liste ci-dessous contient van alle omgevende bouwblokken. Onderstaande lijst bevat les conditions de base à intégrer dans l’arrêté du GRBC visant de basisvoorwaarden die te integreren zijn in het besluit van à lancer le PPAS. La liste n’est pas exhaustive: il reviendra à de RBHG, dat opgesteld wordt om het BBP te lanceren. Deze l’étude du PPAS de la compléter. lijst is niet uitputtend: tijdens de studie van het BBP dient deze vervolledigd te worden. Hiérarchie des voiries et liaisons piétonnes + Créer un passage cyclo-piéton entre la rue Evenepoel, à Hiërarchie van de wegen en voetgangersverbindingen l’angle des bâtiments du Foyer Schaerbeekois et la rue C. + Creëren van een doorgang voor fietsers en voetgangers Bourg, dans le but de créer une liaison interquartier (pour tussen de Evenepoelstraat, vertrekkende vanaf van de les modes doux) reliant les terrains de sport de Josaphat, le gebouwen van het Foyer Schaerbeekois, en de Kolonel cimetière de St-Josse, le parc Edith Cavell, l’école et l’église Bourgstraat met het oog op de creatie van een bovenlokale du Divin Sauveur (Avenue de Roodebeek) ainsi que l’insitut verbinding (voor zacht verkeer) die de sporttereinen van de l’Angelus (chaussée de Roodebeek) et le square Vergote. Josaphat, het kerkhof van St-Joost, het park Edith Cavell, + Créer un passage piéton entre l’Av. Georgin et le cimetière de school en de kerk du Divin Sauveur (Roodebeeklaan), des fusillés, à travers le parc. het instituut de l’Angelus (Roodebeeksteenweg) en het + Rénover le tunnel piéton sous la Moyenne Ceinture reliant Vergoteplein met elkaar verbindt. le quartier Plasky avec la zone levier. + Een voetgangersdoorgang creëren tussen de Georginlaan en + Les deux zones constructibles bénéficient d’un accès- het Ereveld der gefussileerden, doorheen het park. voitures par l’avenue J. Georgin, leur assurant une accessibilité + De renovatie van de voetgangerstunnel onder de Middenring, indépendante des activités des deux institutions médias. die de Plaskywijk verbindt met het hefboomgebied. + La RTBF peut préserver son accès arrière (par Cl. Bourg) + De twee bebouwbare zones in het park genieten een à condition que ce passage ne devienne jamais un accès ontsluiting voor gemotoriseerd verkeer via de J.Georginlaan, principal. waarbij een bereikbaarheid verzekerd wordt die onafhankelijk + Aucune voirie ne peut traverser le parc, dans aucune is van de activiteiten van de twee media-instellingen. direction. + De RTBF kan haar achtertoegang (via de Kol. Bourgstraat) behouden, op voorwaarde dat de doorgang nooit een Surfaces constructibles autorisées hoofdtoegang wordt. + Dans les limites de PPAS (voir p.GP4-46), le SD préconise + Geen enkele weg mag in geen enkele richting het park 31.000 m² constructibles sur une surface au sol de 11.600 m² doorkruisen. (un tiers du parc) pour chacune des deux parcelles. + Une très forte préférence est accordée à la fonction du Toegelaten bebouwbare oppervlakten logement, avec une mixité possible au rez-de-chaussée + Binnen de grensen van het BBP (zie p.GP4-46), beveelt + De plus, des pavillons de services et des équipements het RP 31.000m² bebouwbare oppervlakte aan op een publics pourraient être construits le long du passage cyclo- grondoppervlakte van 11.600m² (een derde van het park) op piéton. A titre d’exemple, la crèche de la RTBF et la salle de elk van de twee percelen. sport de la VRT correspondent au genre d’équipement ou + Er wordt een zeer sterke voorkeur geuit voor de integratie pavillon mentionnés, surtout si ils sont ouverts au public (et van woningen, met een eventuele mix op het gelijkvloers. non seulement aux employés des institutions respectives). + Bovendien kunnen er paviljoenen gebouwd worden langsheen de doorgang voor fietsers en voetgangers, waarin diensten en publieke voorzieningen opgenomen worden. De crèche van RTBF en de sporthal van VRT beantwoorden bijvoorbeeld aan het soort voorzieningen waarover gesproken wordt, zeker wanneer ze publiek toegankelijk zijn (en niet enkel bedoeld voor de werknemers van de respectievelijke instellingen).

GP4-45

STRATEC Principes d’aménagement du bâti dans la zone du parc Inrichtingsprincipes voor de bebouwing in de parkzone + Respectant les lignes directrices du projet du parc Edith In overeenstemming met de krijtlijnen van het project van Cavell, deux zones équivalentes à 1/3 du terrain (11.600m²) het park Edith Cavell, worden er twee evenwaardige zones sont définies comme constructibles. Les 2/3 restant sont afgebakend op 1/3 van het terrein (11.600m²). De resterende voués à l’aménagement du parc public. 2/3 zijn gewijd aan de inrichting van een publiek park. + Sur les deux parcelles, la zone constructible est définie afin + De bebouwbare zone is op de beide percelen gedefinieerd de maximiser l’ensoleillement et les vues sur le parc in functie van een maximale bezonning en een optimaal zicht La forme de la zone constructible de la parcelle VRT est définie op het park. de la manière suivante : De vorm van de bebouwbare zone op het perceel van VRT is Un rectangle de 290m * 40m implanté contre les limites nord op volgende manier vastgelegd: Een rechthoek van 290m * et est de la parcelle (et orientée est-ouest) 40m wordt ingeplant tegen de noordelijke en oostelijke grens La forme de la zone constructible de la parcelle RTBF est van het perceel (en wordt oost-west georiënteerd) définie de la manière suivante: Un rectangle de 116m * De vorm van de bebouwbare zone op het perceel van RTBF 100m implanté contre les limites sud et est de la parcelle (et is op volgende manier vastgelegd: Een rechthoek van 116m * orientée est-ouest) 100m wordt ingeplant tegen de zuidelijke en oostelijke grens + Un écran vert (lignée d’arbres) d’une épaisseur minimal de van het perceel (en wordt oost-west georiënteerd) 10m doit être aménagé sur la surface constructible de la RTBF + Er dient een groen scherm (bomenrij) met een minimale le long de la limite sud de la parcelle afin d’empêcher un vis-à- dikte van 10m te worden aangeplant op de zuidelijke grens

GP4: Parc Edith Cavell vis avec les immeubles de logement de la rue Colonel Bourg. van de bebouwbare zone van RTBF, om een rechtstreekse + Un espace public conséquent, programmé, et faisant partie inkijk te vermijden in de appartementsgebouwen van de Kol. intégrante du parc sera aménagé du côté ouest du parc, Bourgstraat. donnant accès aux campus sécurisés de la RTBF-VRT. + Aan de westelijke zijde van het park wordt een samenhangende pubieke ruimte voorzien, die programmatorisch opgeladen wordt, intrgraal deel uitmaakt van het park en toegang GP4-46 verschaft tot de beveiligde campussen van VRT en RTBF. + De plus, des pavillons de services et des équipements publics + Er mogen bovendien paviljoenen voor diensten en pubieke pourraient être construits le long du passage cyclo-piéton à voorzieningen gebouwd worden langsheen de doorgang voor condition qu’ils ne soient pas accessibles par voiture, et que fietsers en voetgangers, op voorwaarde dat zij niet bereikbaar leur implantation permette une très grande transparence et zijn met de wagen en dat hun inplanting een zeer grote relation physique entre le passage cyclo-piéton d’une part, transparantie en fysische relatie toelaat tussen de doorgang et le cimetière et les espaces verts du parc d’autre part. Le voor fietsers en voetgangers enerzijds en het kerkhof en de parc n’étant pas une zone constructible, la pertinence de ce groene ruimten van het park anderzijds. Aangezien het park genre de pavillons ou équipements se mesurera en fonction geen bebouwbare zone is, zal de dimensionering van dit type de leurs apports à la qualité du parc et leur compatibilité avec paviljoenen of voorzieningen in functie staan van hun bijdrage le caractère public et récréatif de celui-ci. aan de kwaliteit van het park en hun vereenigbaarheid met het publieke en recreatieve karakter. Bâtiments à préserver + La salle de sport de la VRT et la crèche de la RTBF seront Te bewaren gebouwen préservées comme équipements privés dans le parc + De sporthal van de VRT en de crèche van RTBF worden (bien qu’il soit souhaitable qu’ils soient, à moyen terme, bewaard als privévoorzieningen in het park (hoewel totalement ou partiellement ouverts au public). Le dépôt het wenselijk is dat zij op middellange termijn deels of de la VRT sur Georgin pourra être préservé jusqu’à ce que le volledig opengesteld worden voor het publiek). De garage/ développement des zones constructibles soit entamé. Une opslagplaats van VRT aan Georgin kan bewaard worden fois les travaux commencés, le dépôt devra être relocalisé tot op het moment dat de ontwikkeling van de bebouwde dans la zone constructible de la VRT. Ce dépôt fera partie des zones gestart worden. Eens de werken begonnen zijn, dient surfaces constructibles autorisées (inclus dans les 31.000m²). de garage/opslagplaats geherlocaliseerd te worden binnen + L’aménagement respectera les entrées respectives des deux de bebouwbare zone van VRT. Deze garage/opslagplaats institutions et prendre en compte leurs axes de circulation maakt deel uit van de toegelaten bebouwbare oppervlakten (inbegrepen in de 31.000m²). Principes d’aménagement des espaces verts + De aanleg zal de respectievelijke ingangen van de twee + Le parc contient trois grandes zones: une zone d’espace instellingen respecteren en houdt tevens rekening met hun public accompagnant le passage cyclo-piéton nord-sud; une circulatie-assen. zone accompagnant l’axe d’entrée ouest-est; et, enfin, une zone verte conséquente qui forme le cœur du parc. Inrichtingsprincipes van de groene ruimten + La RBC et la commune veilleront à ce que l’aménagement du + Het park bevat drie grote zones: een zone met een parc respecte l’historique du terrain tout en permettant une publieke ruimte die de noord-zuid doorgang voor fietsers en grande marge de manœuvre aux paysagistes pour proposer voetgangers begeleidt; een zone gelegen rondom de oostwest un aménagement créatif et répondant aux nécessités des toegangsas en een samenhangende groene ruimte die het riverains. hart van het park vormt. + Het BHG en de gemeente waken erover dat de aanleg het park de geschiedenis van het terrein respecteert, maar laten tegelijk een grote interventiemarge aan de landschapsarchitecten zodat zij een creatieve aanleg kunnen voorstellen die beantwoordt aan de noden van de omwonenden.

GP4-47

STRATEC PPAS PME BBP KMO Communes concernées: Schaerbeek, Evere Betrokken gemeenten: Schaarbeek, Evere

Le but principal de ce PPAS dérogatoire est de permettre De hoofddoelstelling van dit wijzingings-BBP is het toelaten van la construction de logements dans cette zone d’industrie de constructie van woningen binnen deze zone voor stedelijke urbaine. La liste ci-dessous contient les conditions de base industrie. Onderstaande lijst bevat de basisvoorwaarden die à intégrer dans l’arrêté du GRBC visant à lancer le PPAS. La te integreren zijn in het besluit van de RBHG, dat opgesteld liste n’est pas exhaustive : il reviendra à l’étude du PPAS de la wordt om het BBP te lanceren. Deze lijst is niet limitatief: compléter. tijdens de studie van het BBP dient deze vervolledigd te worden. Hiérarchie des voiries et liaisons piétonnes + Deux rue est-ouest à caractère local (woonerf) seront Hiërarchie van de wegen en voetgangersverbindingen aménagées à travers le block industriel. La première longera Twee oostwest-georiënteerde straten met een lokaal karakter le côté arrière des parcelles de l’Av. Leonard Mommaerts; (woonerf) worden doorheen het industriële bouwblok la deuxième longera la limite arrière des parcelles de la rue aangelegd. De eerste volgt de achterzijde van de percelen aan Colonel Bourg. Les industries urbaines ne pourront pas être de Leonard Mommaertslaan; de tweede volgt de achterste désenclavées à travers les deux nouvelles rues locales. grens van de percelen aan de Kolonel Bourgstraat. De + Les industries urbaines en rez-de-chaussée sur les quatre stedelijke industrie mag niet ontsloten worden via deze twee

GP4: Parc Edith Cavell côté du block devraient être désenclavées par les voiries nieuwe lokale straten. contournant le bloc: Rue Cl. Bourg, Av. Leon Grosjean, Av. De stedelijke industrie, die zich op het gelijkvloers aan de 4 Leonard Mommaerts, Av. Jacques Georgin. zijden van het bouwblok bevindt, moet ontsloten worden door de wegen die het bouwblok omgeven: de Kol. Bourgstraat, Principes d’aménagement du bâti de Leon Grosjeanlaan, de Leonard Mommaertslaan en de + Les rez-de-chaussée des parcelles sur les quatre rues Jacques Georginlaan. GP4-48 contournant le bloc seront affectés à la fonction d’industries urbaines. On pense ici à des PME compatibles avec l’habitat. Inrichtingsprincipes voor de bebouwing Dans ce sens, ces rez-de-chaussée devraient avoir des + De gelijkvloerse verdiepingen van de percelen die uitgeven hauteurs libres sous plafond entre 4,5m et 6m. op de vier straten die het bouwblok omgeven, zijn bestemd + Les rez-de-chaussée des parcelles en intérieur-d’îlot, situés voor de functie stedelijke industrie. Hier wordt gedacht aan autour des cours intérieures (voir page GP4-25), peuvent aussi KMO’s die verenigbaar zijn met de woonfunctie. In dit opzicht être affectés à l’activité d’industrie urbaine. Dans ce cas là, dienen de gelijkvloersen een vrije hoogte van 4,5m tot 6m te une condition s’impose: les industries qui y seront aménagées hebben. doivent être uniquement désenclavées à travers les dites + De gelijkvloerse verdiepingen van de percelen gesitueerd cours, et non pas à travers les rues résidentielles proposées. rondom de binnenplaatsen, centraal in de bouwblokken + Les surfaces résidentielles commencent au 1er étage et (zie paginga GP4-25), mogen ook de bestemd worden voor s’élèvent jusqu’à un gabarit maximum de RezPME+ 4. stedelijke industrie, dit onder de voorwaarde dat de industrie + Les entrées des immeubles résidentiels seront aménagées die hier gelegen is enkel ontsloten mag worden via de sur les deux nouvelles rues locales (clos résidentiel). binnenplaatsen en niet via de residentiële straten. + Les cours intérieures des ilots formés pourraient être + De residentiële oppervlakten beginnen vanaf de eerste utilisées par les industries comme zones de manœuvre, verdieping en kunnen maximaal oplopen tot 4 verdiepingen mais pas comme zones de stockage: elles doivent être libres boven het gelijkvloers. de manière permanente et ouvertes à un double usage: + De toegangen tot de woningen worden voorzien in de twee industriel durant les heures de travail, et résidentiel (si désiré) nieuwe lokale straten (woonerf). en dehors. + De binnenplaatsen, die centraal in de bouwblokken gevormd + Les toitures des industries urbaines devraient être vertes worden, kunnen door de industrie als manoeuvreerruimte et accessibles aux logements des étages comme espaces gebruikt worden, niet als opslagruimten. Ze dienen récréatifs semi privatifs. permanent vrij te blijven, zodat ze zich lenen voor een dubbel + Des mesures techniques appropriées devraient être prises gebruik: tijdens de werkuren voor de industriële activiteiten, en compte dans la construction des immeubles mixtes afin daarbuiten kunnen ze (indien gewenst) door de bewoners que les nuisances sonores ou autres des industries soient gebruikt worden. minimisées (séparation des structures pour éviter les + De daken van de ruimten voor stedelijke industrie dienen vibrations, etc.) groen te zijn en toegankelijk voor semi-privaat recreatief gebruik vanuit de woningen op de verdiepingen. Surfaces constructibles autorisées + Er dienen in de constructieve uitwerking gepaste + Les mètres carrés affectés aux industries urbaines ne maatregelen genomen te worden zodat overlast, afkomstig devraient pas être inférieure à 30.000m² van de industrie zoals geluid of andere, geminimaliseerd wordt (gescheiden structuur om trillingen te vermijden, etc.)

Toegelaten bebouwbare oppervlakten + Het aantal vierkante meter, bestemd voor stedelijke industrie, mag niet onder 30.000m² liggen.

GP4-49

STRATEC