Verkeer in en omgeving

Concept versie 28 november 2007 Inhoud

Samenvatting

1 Inleiding 2 Huidige situatie 3 Toekomstige situatie 4 Van ontwikkelingen naar visie 5 Financiën

Bijlagen

2 van 20 Samenvatting

De bestaande stervormige wegenstructuur van Boekelo is te verklaren uit de historische ontwikkeling van het dorp. Door deze structuur, de aanwezigheid van veel kleinschalige landelijke wegen in het buitengebied, ontoereikende wegcapaciteit op delen van het omringende hoofdwegennetwerk en een gebrekkige en indirecte aansluiting van de N18 op de A35 nabij Usselo, is er in Boekelo sprake van dorpsvreemd doorgaand verkeer tussen met name Haaksbergen en . In tegenstelling tot wat de Dorpsraad Boekelo verwacht, zal een verbinding tussen de bestaande weg buiten het ontwikkelingsgebied de Bleekerij en de Plooij/Windmolenweg met een kruising van de MBS-spoorlijn, geen wezenlijk effect hebben op een vermindering van de verkeersstromen door het dorp. De kosten van die doorverbinding staan niet in verhouding tot het oplossend vermogen ervan. De infrastructuur in het verblijfsgebied, waartoe de dorpskom en het omringende buitengebied behoort, moet niet worden aangepast(verruimd) om de doorgaande verkeersstromen te faciliteren. Aanpassingen dienen juist primair gericht te zijn op het benadrukken van het verblijfskarakter van het gebied, waarbij een inrichting volgens het principe “Duurzaam Veilig verkeer” leidend is. Van structurele verbeteringen aan de omringende hoofdwegenstructuur, zoals de N18 en een goede aansluiting daarvan op de A35, worden gunstige effecten verwacht op de verkeersbelasting van Boekelo. Het voornemen uit het Mobiliteitsplan 2004-2015 om in het kader van de capaciteitsvergroting van de Auke Vleerstraat wegen in Twekkelo voor doorgaand autoverkeer tussen en Enschede te “knippen”, heeft voor Boekelo ook consequenties: de verbinding naar Hengelo voor autoverkeer door Twekkelo zal dan niet meer of zeer beperkt beschikbaar zijn. De knips passen ook in het gemeentelijke beleidsuitgangspunt om gebiedsvreemd doorgaand verkeer primair af te wikkelen via het hoofdwegennet. Voor de Dorpsraad Boekelo is dit een zwaarwegend punt; men zou minder vergaande maatregelen in Twekkelo onderzocht willen zien. Van overige voorzienbare ruimtelijke ontwikkelingen wordt niet verwacht dat deze ingrijpende consequenties zullen hebben op de infrastructuur in en om het dorp. Mochten aanpassingen als gevolg van een ontwikkelingsproject wel nodig worden, dan zullen deze bekostigd moeten worden uit de projectfinanciering. In de projectenlijst van het Mobiliteitsplan zijn nagenoeg geen investeringen in en om Boekelo voorzien. De nadruk zal liggen op een goed beheer en onderhoud van de infrastructuur.

Principe verkeersontsluiting verblijfsgebied Boekelo Principe doorgaand verkeer via verkeersaders om verblijfsgebieden heen

3 van 20

1 Inleiding

Vanuit de Dorpsraad Boekelo zijn vragen gesteld over de verkeersgevolgen voor Boekelo van de plannen rond de verdubbeling van de Auke Vleerstraat en het weren van doorgaand verkeer door Twekkelo, zoals deze in het Mobiliteitsplan 2004-2015 zijn aangekondigd. Ook is door de Dorpsraad de suggestie gedaan om de bestaande weg om het herontwikkelingsgebied de Bleekerij heen door te trekken over de MBS spoorlijn en via de Plooij aan te sluiten op de Windmolenweg. Van zo’n omleidingsroute verwacht de Dorpsraad dat de overlast van dorpsvreemd doorgaand verkeer en vrachtverkeer in Boekelo af zal nemen. Met een vertegenwoordiging van de Dorpsraad zijn tijdens een aantal werkbijeenkomsten genoemde en andere bijkomende verkeerszaken besproken en in perspectief geplaatst van het gemeentelijke mobiliteitsbeleid. In deze notitie wordt achtereenvolgens de bestaande situatie ten aanzien van verkeer in en om Boekelo beschreven, komende ontwikkelingen geschetst die mogelijk meer of minder invloed hebben op de verkeerssituatie in en om het dorp, waarna de gemeentelijke visie is beschreven ten aanzien van verkeer in en om Boekelo. Hierbij wordt ingegaan op de boven genoemde specifieke vragen en suggesties van de Dorpsraad.

4 van 20 2 Huidige situatie

Boekelo bestaat uit twee delen, die gescheiden worden door de Boekelerbeek. De westelijke kern is kleiner dan de oostelijke. De wegenstructuur van Boekelo heeft van oudsher een radiaalvormig karakter. De radialen komen samen in een knoop. Langs deze wegen heeft zich in de loop der tijd lintbebouwing ontwikkeld; later zijn de gebieden tussen de linten bebouwd, waardoor een lobvormig patroon is ontstaan. In de woonlobben binnen deze radialen is een fijnmazige ontsluitingsstructuur van woonstraten aanwezig. De hoofdkern wordt nabij de knoop diagonaal doorsneden door de toeristisch/recreatieve MuseumBuurtSpoorweg, waarop tussen Haaksbergen en Boekelo met museumstoom- en dieseltreinen wordt gereden. Aan de westzijde van het snijpunt van de radiaal lopende wegen en de spoorlijn ligt het “centrum” van de hoofdkern aan de Boekelosestraat. De winkel- en horecavoorzieningen concentreren zich rond de Beckumerstraat nabij de knoop. Hier ligt ook het monumentale erve het Kwinkeler vlakbij, waardoor het groene buitengebied doordringt tot in de kern van het bebouwde gebied. Een echt dorpshart in de vorm van een plein wordt in Boekelo node gemist. Alle wegen binnen de bebouwde kom zijn in het Wegencategoriseringsplan aangewezen als 30 km-zone en kennen voor het overgrote deel een kleinschalige inrichting die past binnen het dorpse woonmilieu. De structuur van het dorp

Situatie 1922 Situatie 2005

5 van 20 Verbindingen met omgeving Voor de afwikkeling van de regionale verkeersstromen is een hoofdwegenstructuur van rijks- en provinciale wegen beschikbaar. Aan de noordzijde van Boekelo ligt de rijksweg A35 (Wierden-Duitse grens), aan de zuidoostzijde de rijksweg N18 die de Achterhoek en Haaksbergen met Enschede verbindt en ten westen van Boekelo de provinciale weg N739 die Haaksbergen met Hengelo verbindt. Boekelo ligt dus in de driehoek die door genoemde wegen wordt gevormd. Het dorp heeft geen rechtstreekse aansluiting op de A35; indirect via Enschede West (Afinkstraat-Westerval) is dat wel het geval. Boekelo is vanuit Enschede bereikbaar via twee routes: vanuit het oosten via Usselo en de Boekelosestraat en vanuit het noorden via de Windmolenweg. De laatstgenoemde weg geeft verbinding met de belangrijkste bedrijventerreinen in Enschede-West. Vanuit de richting Hengelo lopen de Kwinkelerweg en de Beldershoekweg naar het dorp. Ook via de Haimersweg-Twekkelerweg is Hengelo te bereiken. De ontsluiting vanuit het westen (Beckum) en het zuiden (Haaksbergen/N18) loopt respectievelijk via de Beckumerstraat en de Weleweg/Zoutindustrieweg. Op het grondgebied van de gemeente Enschede buiten de bebouwde kom is de A35 als stroomweg aangewezen (max.100/120 km/u). De N18 en de verbindingswegen van Boekelo met Enschede, de Boekelosestraat en de Windmolenweg, zijn in het Wegencategoriseringsplan aangewezen als gebiedsontsluitingswegen. Op het grootste deel daarvan geldt een maximumsnelheid geldt van 80 km/u. Daar zijn ook aparte fietsvoorzieningen aanwezig. De overige wegen in het buitengebied hebben een functie als erfontsluitingsweg en kennen een maximumsnelheid van 60 km/u of zullen in het kader van Duurzaam Veilig Verkeer Buitengebied de komende jaren als zodanig worden aangewezen en ingericht.

Dorpsvreemd doorgaand verkeer Ondanks de aanwijzing van de bebouwde kom en het omringende buitengebied als verblijfsgebied, is er sprake van dagelijkse stromen noord-zuid gericht autoverkeer via de kern Boekelo in de woon-werkrelaties tussen Enschede en omringende plaatsen ten zuidwesten daarvan. Er zijn ook klachten over veel dagelijks woon-werkverkeer over smalle buitenwegen aan de noord en westzijde van Boekelo: tussen Beckum en Enschede West

6 van 20 via Keizerweg en Molenveld en tussen de Haaksbergerstraat in Hengelo en Boekelo via de Beldershoekweg. Met dorpsvreemd doorgaand verkeer wordt in dit verband het verkeer bedoeld dat geen herkomst of bestemming in of direct rond Boekelo heeft, maar door het verblijfgebied rijdt omdat dit korter is of minder oponthoud geeft. Deze verkeersstromen worden opgeroepen door een combinatie van factoren: ontoereikende wegcapaciteit op delen van het hoofdwegennetwerk met problematische verkeersafwikkeling en oponthoud als gevolg, een gebrekkige en indirecte aansluiting van met name de N18 op de A35 nabij Usselo en de beschikbaarheid van veel kleinschalige landelijke wegen in het tussengebied. De grootte van de stromen is absoluut gezien niet zorgwekkend, maar de wegen zijn er qua inrichting en constructie niet geschikt voor. Vaak zijn dit ook de directe verbindingen voor (bijv. woon-school) fietsverkeer. De locatie van herkomsten en bestemmingen aan weerszijden van Boekelo maken het lastig om deze doorgaande stromen buiten de kern te houden of te leiden. Daarnaast zal er altijd sprake zijn van externe in- en uitgaande verkeersstromen, omdat Boekeloërs elders werken, winkelen of onderwijs genieten, of vanwege economische of toeristische attractiepunten in het dorp.

Openbaar vervoer Boekelo wordt dagelijks bediend door stadsbuslijn 6 van en naar Enschede, maar de frequentie is laag (eens per uur). Deze lijn eindigt bij het centrale NS station en komt niet op de centrumhalte van Heekplein. Dat wordt in Boekelo als een gemis ervaren. Het gebruik ervan is al jaren aan de lage kant. Het is ook niet eenvoudig om bestaande regionale openbaar vervoerlijnen via Boekelo te leiden. Omdat Boekelo zoals gezegd in het buitengebied tussen Hengelo, Haaksbergen en Enschede in ligt, is de openbaar vervoerpotentie niet gunstig. Als ‘vangnet’ is de Regiotaxi op afroep beschikbaar voor deur tot deurvervoer tegen een aangepast (hoger) tarief. Boekelo is vanwege de bevolkingssamenstelling en gemiddeld inkomensniveau meer gericht op auto en fietsmobiliteit.

Vrachtverkeer Naast bevoorrading van winkelvoorzieningen hebben de bedrijven in Boekelo vrachtverkeer tot gevolg. Met name van en naar het bedrijf Boekelo Decor rijden regelmatig grote vrachtauto’s. In het verleden is met aangepaste bewegwijzering getracht om deze stroom vanaf Enschede West via Usselo naar het bedrijf aan de noordoostzijde van Boekelo te leiden en daarmee de dorpskern zo veel mogelijk te ontlasten. In het verleden is van tijd tot tijd ook overlast geweest van zandtransporten vanaf de zandwinput aan de Haaksbergerstraat/Oude Deldenerweg. Afhankelijk van de bestemming werd de dorpskern daar, ondanks afspraken met transporteurs, toch mee belast. De laatste jaren is in toenemende mate de invloed merkbaar van navigatieapparatuur in voertuigen. Dit heeft inmiddels elders (ook in andere gemeenten) tot concrete klachten geleid over overlast. Hierop is dit probleem landelijk onder de aandacht gebracht en wordt er naar oplossingen gezocht. Er zijn momenteel ontwikkelingen gaande, gericht op meer sturingsmogelijkheden voor wegbeheerders in het specificeren van wenselijke routes (voor bijvoorbeeld vrachtverkeer). Dit is kansrijker dan het plaatsen van extra bewegwijzeringsborden; ervaringen in het land leren dat automobilisten blindelings de aanwijzingen van hun navigatiesysteem volgen.

Landbouwverkeer Het buitengebied rondom Boekelo wordt gekenmerkt door agrarische bedrijven, die vanzelfsprekend dus ook agrarisch verkeer opleveren. Dat verkeer met veelal tractoren en landbouwmachines en aanhangers, is overwegend breed van karakter. Deze breedtematen zijn de afgelopen jaren

7 van 20 alleen maar toegenomen, maar er is Europese regelgeving op komst die maximale breedtes kan vastleggen. Tot nu toe wordt een maat van 3,50 meter breedte als maatgevend aangehouden bij verkeersmaatregelen in het kader van duurzaam veilig verkeer.

Oriëntatie op omliggende plaatsen De binding van Boekeloërs met voorzieningen in de omliggende plaatsen is niet eenduidig uit beschikbaar zijnde gegevens te halen. De rapportages van koopstroomonderzoeken bieden hiervoor net te weinig informatie. Om toch een indruk te krijgen van deze binding is gebruik gemaakt van de verkeerstromen zoals deze zijn opgenomen in het regionale verkeersmodel.

Boekelo Enschede Haaksbergen Hengelo Overige plaatsen Werkdagavondspits (woon- werk) 5% 50% 12% 9% 22% Zaterdagmiddag (woon-winkel) 11% 40% 21% 10% 18%

Veiligheid Het ongevallenbeeld in het dorp is ten opzichte van 7 jaar geleden verbeterd en over het algemeen gunstig te noemen. De invoering van de 30 km- zone binnen de bebouwde kom zal daar ongetwijfeld een bijdrage aan hebben geleverd. In de dorpskom zelf zijn in de periode 2004-2006 verspreid door het dorp enkele ongevallen zonder letsel geregistreerd (zie kaarten in bijlage). Alleen de Windmolenweg is hierin een uitzondering. Daar is sprake van meerdere ongevallen, waarvan enkele met letsel. De aandacht vanuit duurzaam veilig verkeer zal zich de komende tijd met name op dit wegvak moeten richten. In het buitengebied rondom Boekelo is geen sprake van punten waar zich ongevallen met of zonder letsel concentreren. De Haaksbergerstraat-N18 springt er in die zin wel negatief uit.

Beleid Het Mobiliteitsplan 2004-2015, vastgesteld door de gemeenteraad van Enschede op 4 oktober 2004, geeft op hoofdlijnen aan wat de gemeente nastreeft met haar mobiliteitsbeleid. In dit beleidsplan staat weergegeven welke maatregelen nodig zijn om Enschede nu en in de toekomst bereikbaar te houden. Het hoofddoel van het Mobiliteitsplan 2004-2015 is het op peil houden van de bereikbaarheid van Enschede-West en Enschede-Centrum, beide als economische kerngebieden van Enschede, alsmede het op peil houden van de leefbaarheid in de verblijfsgebieden, zowel binnen de bebouwde kom als in het buitengebied. De doorstroming op hoofdwegen moet minimaal op peil blijven of worden verbeterd. In het mobiliteitsbeleid speelt verder "Duurzaam Veilig" een belangrijke rol. Volgens dit principe moet rekening worden gehouden met de feilbare weggebruiker: door een goede ruimtelijke inrichting moet verkeersveilig gedrag automatisch worden opgeroepen. Uit de vormgeving en indeling van de wegen moet duidelijk blijken wat de functie van die wegen is en welk verkeersgedrag daarop verwacht wordt.

8 van 20 3 Toekomstige situatie

Regionale wegenstructuur Reeds lange tijd wordt gesproken over en gestudeerd op een verbetering van de regionale verbinding N18 en goede aansluiting daarvan op de A35. Omdat het om een onderdeel gaat van het rijkswegennet, is de rijksoverheid verantwoordelijk voor de planvorming en aanleg. Momenteel wordt een MER- tracéstudie uitgevoerd. De verbetering kan bestaan uit een vloeiende verbinding van de Haaksbergerstraat langs Usselo naar de Westerval ter hoogte van de Groote Plooy en de aansluiting op de A35 (Rondweg Usselo in blauw) of een doorgetrokken N18 op een nieuw tracé (in rood aangegeven). De vormgeving van de aansluiting N18-A35 is daarbij een belangrijk, maar lastig punt. Met name de directe aansluiting van de Grolsch brouwerij op de A35 is een zwaarwegend aspect. Ook de financiering is nog niet helemaal rond. De verwachte realisatie zal (eventueel gefaseerd) niet eerder kunnen starten dan 2011.

Enschede

Haaksbergen

Mogelijke tracés N18

9 van 20 Verdubbeling Auke Vleerstraat In het Mobiliteitsplan is één van de voorgenomen projecten de verdubbeling van de Auke Vleerstraat als westtangent van de stad en levensader voor veel bedrijvigheid in Enschede West. Momenteel verkeert dit project in de ontwerpfase en zijn onlangs de alternatieven voor tracés en kruispuntvormen gepresenteerd. Dit project heeft voor Boekelo geen ingrijpende gevolgen. Het enige onderdeel dat wellicht impact zou kunnen hebben is de optie om de Hendrik ter Kuilestraat, die als verlengde van de Windmolenweg onderdeel is van één van de verbinding tussen Boekelo en Enschede, voor autoverkeer mogelijk los te koppelen van de AfinkstraatAuke Vleerstraat. In die variant zou alleen nog rechtsafslaand autoverkeer vanaf de Afinkstraat uit de richting van de Westerval mogelijk zijn. De autoverbinding tussen Boekelo en Enschede centrum wordt in die variant dan iets verlegd naar de Westerval. Voor fietsverkeer blijft de bestaande verbinding dan wel in tact, maar zal de oversteek van de Afinkstraat ongelijkvloers worden uitgevoerd (fietsbrug). Een tweede variant voor dat complexe kruispunt gaat minder ver, maar betekent een forse uitbreiding van opstel- en afrijcapaciteit voor autoverkeer. In die variant blijven zowel voor auto- als fietsverkeer (wederom met een fietsviaduct) de verbinding Boekelo-Enschede via de Windmolenweg-Hendrik ter Kuilestraat in stand.

Knips Twekkelo In het verlengde van de verdubbeling van de Auke Vleerstraat is in het Mobiliteitsplan ook voorzien in het tegengaan van grote stromen doorgaand verkeer door Twekkelo tussen Enschede en Hengelo vice versa. Dat zou moeten worden gerealiseerd door het aanbrengen van zogenaamde ‘knips’ voor autoverkeer in de belangrijkste wegen door Twekkelo. Belanghebbenden en bewoners van Twekkelo kunnen de afsluitingen per auto wel passeren door ontheffingen, pasjes, zenders of iets dergelijks. Door die maatregelen kan de bestaande capaciteit van de Auke Vleerstraat langer worden uitgenut, voordat de wegvakken daadwerkelijk moeten worden verdubbeld. Er is nog geen definitief plan voor de locatie en vormgeving van de knips voor autoverkeer, maar door de Vereniging Behoud Twekkelo is op eigen initiatief al het nodige voorwerk gedaan. Duidelijk is wel dat niet volstaan kan worden met het afsluiten van één verbinding, want dan verschuift het probleem zich. Het beeld zoals dat nu ruwweg bestaat houdt in dat de Burgemeester Stroinkstraat, Strootsweg/Twekkelerweg en de Haimersweg zal worden voorzien van een automatische afsluiting. Ook voor mensen uit Boekelo die per auto richting Hengelo willen, zal deze verbinding dan niet meer beschikbaar zijn. Ten opzichte van Twekkelo zijn zij immers ook doorgaand gebiedsvreemd verkeer. En als de naar schatting 700 auto’s uit Boekelo dagelijks door Twekkelo kunnen rijden, zijn die andere circa 5.500 auto’s, die in totaal tussen Hengelo en Enschede rijden, moeilijk tegen te houden. Via de hoofdwegen structuur (Beldershoekweg-Haaksbergerstraat, Windmolenweg Auke Vleerstraat-Hengelosestraat of via de A35) blijft Hengelo per auto echter prima bereikbaar. Voor de dorpsraad Boekelo is dit een zwaarwegend punt. Het principe dat doorgaand gebiedsvreemd verkeer verblijfsgebieden moet ontzien, wordt wel onderschreven, maar de uitvoering, zoals die in Twekkelo wordt voorzien, vindt men niet acceptabel. Men zou graag minder vergaande maatregelen onderzocht zien.

Aanpassing kruising Usselerrondweg-Haaksbergerstraat Een andere verbetering aan het stedelijk hoofdwegennet in het kader van het project Twente Mobiel zou mogelijk een gunstige invloed op de verkeersstromen door Boekelo kunnen hebben; een vergroting van de opstel- en afrijcapaciteit van het kruispunt Usselerrondweg-Haaksbergerstraat in zuid-west Enschede in 2009. Als de verkeersafwikkeling op dat punt verbetert, zal dat voor een deel van het doorgaande verkeer tussen Haaksbergen en Enschede wellicht een reden zijn om meer gebruik te maken van het hoofdwegennet (dat primair voor de afwikkeling van dat verkeer

10 van 20 is bedoeld). Er is voor deze maatregel inmiddels een forse regionale subsidie (50%) beschikbaar; het project is ook opgenomen in de projectenlijst van het gemeentelijk Mobiliteitsplan. Het voornemen is om in 2008 met de planvoorbereiding te starten.

Ruimtelijke ontwikkelingen • De Bleekerij en sportcomplex De nieuwe woonwijk de Bleekerij met ca 240 woningen zal worden ontsloten op de Boekelosestraat. De noordelijke strook bedrijventerrein zal apart van het woongebied (buitenom) eveneens op de Boekelosestraat worden ontsloten. Er zullen kleinschalige bedrijven in een licht milieucategorie worden gevestigd. De verkeersproductie en attractie van de Bleekerij (ca. 150 auto’s in de avondspits) zal niet zodanig zijn dat grootschalige reconstructies of uitbreidingen van bestaande infrastructuur noodzakelijk zijn. Ook het nieuwe sportcomplex met eventueel multifunctioneel centrum aan de oostzijde van Boekelo zal worden ontsloten op de Boekelosestraat. De bebouwde kom grens zal 300 meter worden opgeschoven in de richting van Usselo, zodat de nieuwe ontwikkelingen binnen de kom komen te liggen. De inrichting van dat deel Boekelosestraat zal daarop worden aangepast.

• De Kwinkel Voor de langere termijn is nog een uitbreiding voorzien van zo’n 40 tot 60 woningen aan de noordwestzijde van Boekelo en erve het Kwinkeler in het gebied tussen de Kwinkelerweg en de Boekelosebleekweg: ontwikkelingsgebied de Kwinkel. Voor zover nu voorzien zal er met lage dichtheden worden gebouwd in een groene setting. De voorziene aantallen woningen vereisen eveneens geen grootschalige aanpassingen aan de bestaande infrastructuur in en om het dorp.

• Boekelo Zoo De vestiging van een 40 ha groot dierensafaripark nabij de kruising van de Badweg met de MBS spoorlijn is voorlopig van de baan. Wel zijn er uitbreidingsplannen voor het bestaande park Boekelo Zoo, maar de gevolgen hiervan voor de verkeersontsluiting zijn nog niet geheel duidelijk. Door de initiatiefnemer wordt ingeschat dat het overgrote deel van de 55.000 bezoekers per jaar uit de richting van de A35 via Beckum en vanuit de Achterhoek via de N18 komt. Via het dorp zelf zal een fractie van de bezoekers komen (omgerekend ongeveer 35 auto’s op een maatgevende dag). Men verwacht in 2010 ca. 125.000 bezoekers te kunnen verwelkomen. Uitgangspunt is dat een eventuele toename van de verkeerstroom geen negatieve gevolgen mag hebben voor de leefbaarheid en veiligheid en dat de extra parkeerdruk afdoende wordt opgevangen door de initiatiefnemer.

• Grolsch De brouwerij van Grolsch voorzag in 1999 een groei van de oorspronkelijke productie van 4,2 miljoen hectoliter naar 6 miljoen hectoliter per jaar in de toekomst. Bij de planologische procedure is met de gevolgen t.a.v. verkeer van die groei reeds rekening gehouden. Door de gekozen ontsluiting van de brouwerij op de A35/Westerval zal dit geen of nauwelijks gevolgen hebben voor de verkeersstromen door het dorp.

11 van 20 • Boekelo Decor Het bedrijf Boekelo Decor zit weer in de lift. De bereikbaarheid van het bedrijf voor vrachtverkeer verloopt via de Boekelosestraat. Daarbij komt het ook voor dat vrachtauto’s zich vanaf de A35 via de Afinkstraat en Windmolenweg door de kern heen wurmen. Bij de ontsluiting van de Grolsch brouwerij is er in het verleden rekening mee gehouden dat Boekelo Decor zijn logistieke stroom zodanig zou kunnen wijzigen dat zij een verbinding naar de Winterhaarweg kunnen aanleggen en daarmee prima bereikbaar worden vanaf de A35. Daarmee wordt gelijktijdig het dorp ontlast. De afgelopen jaren heeft het bedrijf daarin, gezien de economische situatie, niet in willen investeren. Die optie blijft voor de toekomst wel in beeld. Belangrijk is wel dat zolang de N18 niet direct is aangesloten op de A35/Westerval, er niet gelijktijdig een kortsluiting ontstaat via Boekelo Decor met de bestaande Boekelosestraat. Voorzien wordt dat zo’n verbinding tot gevolg heeft dat de Usselo en de Boekelosestraat zwaar belast gaat worden met doorgaand regionaal verkeer uit de Achterhoek naar de A35.

• MBS spoorlijn De MBS heeft al lang plannen om de museumspoorlijn door te trekken naar Hengelo, zoveel mogelijk over het oude tracé van de vroegere GOLS-lijn (Geldersch Overijsselsche LokaalSpoorweg ). Behoorlijke belemmeringen daarbij zijn de kosten en financiële dekking, de kostbare kruising van de A35 en weerstanden bij delen van de bevolking. Sommige landgoedeigenaren in Twekkelo lijken wel positief tegenover de plannen te staan. De gemeente heeft als uitgangspunt geformuleerd dat een eventuele doortrekking planologisch niet onmogelijk wordt gemaakt.

12 van 20 4 Van ontwikkelingen naar visie De ontsluiting van gebieden of woonkernen voor autoverkeer verloopt via de verkeersaders of wegen in verblijfsgebieden naar het dichtstbijzijnde onderdeel van het landelijke, regionale of stedelijke hoofdwegennet. Het ten opzichte van een verblijfsgebied doorgaande autoverkeer wordt zoveel mogelijk ontmoedigd door dat verblijfsgebied te rijden of desnoods met dwingender maatregelen om de verblijfsgebieden heen geleid. Maatregelen op of aan wegen in verblijfsgebieden moeten primair gericht zijn op verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid; verkeersdoorstroming is hier van ondergeschikt belang. Het omgekeerde geldt bij maatregelen op wegen die als verkeersader zijn aangewezen; daar is doorstroming het leidende principe met veiligheid als randvoorwaarde.

Principe verkeersontsluiting verblijfsgebied Boekelo Principe doorgaand verkeer via verkeersaders om verblijfsgebieden heen

Voor Boekelo en omgeving betekent het bovenstaande dat de erfontsluitingswegen in het buitengebied niet moeten worden uitgebouwd of verbreed om de huidige doorgaande verkeersstromen te faciliteren. Dat houdt ook in dat niet wordt ingezet op een algemene verbreding van wegen in het buitengebied voor de groeiende afmetingen van het landbouwverkeer. Nog afgezien van de kosten is dat niet wenselijk omdat deze wegen dan alleen maar aantrekkelijker worden voor dagelijks woon-werkverkeer per auto als alternatief voor het hoofdwegennet. Daar waar voor landbouwverkeer concreet knelpunten ontstaan dienen maatwerkoplossingen te worden gevonden om deze wegen geschikt te houden voor dit verkeer, maar wel met in acht name van de leefbaarheid en veiligheid.

13 van 20

Indien de uitbouw en/of doortrekking van de N18 daadwerkelijk doorgang gaat vinden is het gemeentelijke streven dat er vier verbindingen met Haaksbergen en Enschede in stand blijven door de volgende kruisingen: de Geukerdijk met MBSspoorlijn, de Badweg, de Tesinklandenweg (voor fietsers) en de Boekelosestraat. Voor Boekelo is een eigen directe aansluiting op de N18 of A35 niet haalbaar, omdat deze volgens de normen, die wegbeheerder Rijkswaterstaat aanhoudt voor de onderlinge afstand tussen aansluitingen op stroomwegen, op veel te korte afstand van het toekomstig knooppunt N18/A35 zou moeten aansluiten. Bij de aansluiting van de N18 op de A35 en de Westerval is het gemeentelijk uitgangspunt dat de ontsluiting van de Grolsch brouwerij op de A35 zal zo goed en direct mogelijk in stand moet worden gehouden. De ontsluiting van de brouwerij zal niet gericht mogen worden op het dorp Boekelo.

Het dorpse karakter van Boekelo, door de schaal en maat van bebouwing, is een belangrijke kwaliteit, die gekoesterd moet worden. Nieuwe ontwikkelingen of herstructurering van gebieden dienen aan te sluiten bij dit dorpse woonmilieu. Nieuwe wegen rond Boekelo of completeren van een omleiding om het ontwikkelingsgebied de Bleekerij leveren blijkens verkeersmodelberekeningen geen wezenlijke bijdrage aan vermindering van de negatieve effecten van dorpsvreemd verkeer, zolang de kortste verbinding via de dorpskern beschikbaar blijft. Ter indicatie: per etmaal zullen in 2020 ca. 700 motorvoertuigen van zo’n verbinding gebruik maken, tegen 4.500 op de Windmolenweg ten zuiden van de Plooij; zonder verbinding rijden er ca. 5.000 per etmaal. De meerwaarde van een omleiding is dus gering ten opzichte van de ‘kosten’. Hoewel het eenvoudig lijkt om het laatste stukje verbinding tussen de Plooy en de weg van het bedrijf Boekelo Decor aan te leggen, zullen de kosten hiervan fors zijn (minimaal € 5 miljoen). Een bestaande loods van Boekelo Decor moet worden aangekocht en gesloopt, percelen grond moeten worden aangekocht en er moet een spoorwegkruising worden aangebracht. Hiervoor gelden in principe dezelfde vergaande eisen als bij een reguliere spoorwegkruising: de kruising zal ongelijkvloers moeten zijn en/of een bestaande overweg moet komen te vervallen in ruil voor de nieuwe overweg. Of dat in deze situatie met een doodlopende museumspoorweg inderdaad zo strikt geldt zal nader onderzocht moeten worden, maar op zijn minst wordt verwacht dat de overweg wel goed beveiligd zal moeten zijn. Dit zal sterker meespelen als de MBS lijn wordt doorgetrokken naar Hengelo.

De verblijfsfunctie in de dorpskern moet verder worden benadrukt door inrichtingsmaatregelen ter plaatse. Het principe Duurzaam Veilig is leidend en maatwerk is hier het kernbegrip. Het inrichtingsplan Centrumgebied uit 2001 biedt doorvoor aanknopingspunten. Een bepaalde hoeveelheid verkeer door het dorp brengt levendigheid; teveel verkeer verstoort het evenwicht en wordt dan als hinderlijk ervaren. Mocht dat in de komende tijd het geval worden, dan zijn structurele ingrepen op een hoger detailniveau (hoofdwegennet) het meest wenselijk en kansrijk. Daarmee zullen de nadelen voor eigen inwoners het minst zijn.

14 van 20 De uitvoering van verkeersveiligheidsmaatregelen wordt anders dan vorige jaren gekoppeld aan het daadwerkelijke niveau van onveiligheid, uitgedrukt in letselongevallen. Een straat(gedeelte) in verblijfsgebieden wordt als objectief onveilig beschouwd als het in een periode van 3 jaar meer dan 2 ongevallen met letsel zijn gebeurd. Een gebiedsontsluitingsweg is onveilig als er meer dan 6 letselongevallen in 3 jaar gebeuren (de blackspots). Het aantal ongevallen is te bepalen aan de hand van de ongevallenkaart en gegevens, die door het Rijk worden aangeleverd. Indien straten in verblijfsgebieden of op hoofdwegen aan de bovenstaande criteria voldoen, krijgen ze een hoge prioriteit hetgeen inhoudt dat er voor de aanpak van de betreffende straten dat jaar budget beschikbaar moeten worden gesteld uit het algemene budget dat jaarlijks voor heel Enschede in het Mobiliteitsplan beschikbaar is.

Voor de bestaande infrastructuur in en om Boekelo zal het accent liggen op beheer. Een goed beheer en onderhoud van bestaande infrastructuur is van belang. Zowel binnen als buiten de bebouwde kom van Boekelo is het onderhoudsniveau bepaald op “basis”, waarbij het onderhoudsniveau binnen de kom wat meer prioriteit krijgt. Waar mogelijk en wenselijk zal bij uitvoering van onderhoudsprogramma’s een optimalisatieslag kunnen worden gemaakt uit oogpunt van veiligheid, bruikbaarheid of verblijfskwaliteit. Voor wegen in het buitengebied zijn de wegbermen vaak onderwerp van discussie. Voorkomen moet worden dat gevaarlijke situatie ontstaan door uitgereden bermen naast smallere wegen. Regelmatig worden uitgereden bermen aangevuld met grond, maar bij wegen die een wat zwaardere verkeersbelasting hebben en dus een hogere ontmoetingskans met tegenliggers, is dat niet duurzaam. Het aanbrengen van bermstabilisatie door bijvoorbeeld graskeien gebeurt op dit moment op diverse zwaarder belaste wegen in het buitengebied. Aandachtspunt bij graskeien is het voorkomen van geluidoverlast.

15 van 20 5 Financiën

Vanuit het Mobiliteitsplan zijn voor Boekelo op dit moment alleen investeringen voorzien in het buitengebied; het gaat dan om duurzaam veiligheidsmaatregelen voor 60km-zones en de gemeentelijke bijdrage in de uitbouw van de N18. Maatregelen die nodig zijn om verkeersgevolgen van nieuwe ontwikkelingsprojecten in en om Boekelo op te vangen zullen financieel moeten worden gedragen binnen die projecten.

De capaciteitsvergroting van het kruispunt Usselerrondweg-Haaksbergerstraat is ook opgenomen in de projectenlijst van het Mobiliteitsplan. Voor dit project is in het kader van het regionale project Twente Mobiel 50% subsidie toegekend.

Voor het oplossen van verkeersveiligheidsknelpunten is niet “automatisch” meer een jaarlijks budget voor stadsdeel west beschikbaar. Vanuit een algemeen budget Verkeersveiligheid voor heel Enschede, kunnen urgente (objectief)verkeersonveilige knelpunten op het hoofdwegennet of in wijken worden aangepakt. Door prioritering wordt jaarlijks bepaald welke knelpunten in de stad in aanmerking komen om te worden opgelost. Kosteneffectiviteit, het nut va de oplossing en draagvlak van de stadsdelen zijn tevens belangrijke criteria bij de prioriteitsstelling.

Verder bieden geplande onderhouds- en vervangingswerkzaamheden aan wegen of rioleringen mogelijk kansen om gelijktijdig verkeersveiligheidsmaatregelen en/of verbeteringen aan de openbare ruimte uit te voeren (meeliften).

16 van 20 BIJLAGEN

Ongevallenoverzicht 1997-1999

Ongevallenoverzicht 2004-2006

Verkeersintensiteiten Boekelo en Twekkelo

17 van 20

18 van 20

19 van 20 Verkeersintensiteiten Boekelo en Twekkelo (gemiddeld op een werkdag)

Getallen geven motorvoertuigen per etmaal weer

20 van 20