Enstitü 17 Harman.Indd

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Enstitü 17 Harman.Indd Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü I ISSN: 1302-6879 YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL Bİİ L MLER ENST İ TÜSÜ DERG İİ S JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES HAKEMLİİİ DERG D R YIL/YEAR : 2009 SAYI/NUMBER : 17 BAHAR /SPRING II Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ Sahibi Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Adına Doç. Dr. Alaattin KARACA Editör Doç. Dr. Alaattin KARACA Doç. Dr. Vefa TAŞDELEN Yayın Kurulu Enstitü Yönetim Kurulu Prof. Dr. Muhsin MACİT Prof. Dr. Abdülhamit TÜFEKÇİOĞLU Doç. Dr. Alaattin KARACA Doç. Dr. Hüseyin YILMAZ Doç. Dr. Vefa TAŞDELEN Yrd. Doç. Dr. Abdülmecit CANATAK Danışma Kurulu Prof. Dr. Arif ÜNAL Prof. Dr. Abdülbaki GÜNEŞ Prof. Dr. Ali Fuat DOĞU Prof. Dr. Bülent KARAKAŞ Prof. Dr. Hasan BOYNUKARA Prof. Dr. Mustafa OFLAZ Prof. Dr. M. Ruhi KÖSE Prof. Dr. Recai KARAHAN Doç. Dr. Yakup CİVELEK Doç. Dr. Yaşar ŞENLER Doç. Dr. Zeki TAŞTAN Yrd. Doç. Dr. Ahmet YAYLA Yrd. Doç. Dr. Bedri SARICA Yrd. Doç. Dr. Handan TUNÇ Yrd. Doç. Dr. Yılmaz ÖNAY Yrd. Doç. Dr. Ercan TOMAKİN Yrd. Doç. Dr. Hasan GÜNEŞ Dizgi Müştehir KARAKAYA Baskı Baranoğlu Ofset Matbaacılık: 0432 215 94 06 VAN Yazışma Adresi Doç. Dr. Alaattin KARACA Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü / VAN Tel:0 432 225 11 18 - 0 432 225 17 01/1272 - Fax:0 432 225 10 52 İleti adresi: [email protected] Baskı Yılı: 2010 Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü III İÇİNDEKİLER Nurcan AKBAŞ Hüseyin Su'nun Öykülerinde Kişi Kadrosu 5 Okt. Recep DEMİR Hatâyî-i Tebrizî'nin Yûsuf u Züleyhâ Mesnevisi 36 Dr. Murat ÖZTÜRK Handânî ve Divanı 57 Yrd. Doç. Dr. Salih MERCAN 1929 Senesi'nin İktisadi Raporuna Göre Türkiye Cumhuriyeti'nin İktisadi Durumu 73 Yrd. Doç. Dr. A. Kerim UZAĞAN Malay Dili ve Yapısı 95 Doç. Dr. M. Faik YILMAZ İşârâtü'l- İ'câz'da Ayetler Arası Münâsebet 106 Dr. Şaban KARASAKAL Sosyal Kimliğin Oluşmasında Dinin Rolü 119 Doç. Dr. Süreyya YILDIRIM Türk Ekonomisinde Cari İşlemler Açığı Ekonomik Etkisi ve Çözümü 163 Arş. Gör. Salih BATAL Türkiye'de Yerel Yönetimlerin Mali Yapıları 177 Arş. Gör.M.AkifARVAS Ricardo'nun RantAnalizi Üzerine 197 IV Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü HAKEMLER Prof. Dr. Abdulbaki GÜNEŞ Yüzüncü Yıl Üniversitesi Prof. Dr. Ahmet İNCEKARA Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. Bahattin DARTMA Yüzüncü Yıl Üniversitesi Prof. Dr. H. Ahmet KIRKKILIÇ Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. Kerim ÖZDEMİR Balıkesir Üniversitesi Prof. Dr. Lütfullah CEBECİ Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. Metin AKKUŞ Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. Muhsin MACİT Yüzüncü Yıl Üniversitesi Prof. Dr. Mustafa OFLAZ Yüzüncü Yıl Üniversitesi Prof. Dr. Nalan GÜREL Marmara Üniversitesi Prof. Dr. Zeki TEKİN Yüzüncü Yıl Üniversitesi Prof. Dr. Zülfikar DURMUŞ İnönü Üniversitesi Doç. Dr. Alâattin KARACA Yüzüncü Yıl Üniversitesi Doç. Dr. Hakan MIHÇI Hacettepe Üniversitesi Doç. Dr. Hüseyin ÖZEL Hacettepe Üniversitesi Doç. Dr. Muammer NURLU Gazi Üniversitesi Doç. Dr. Selami ECE Atatürk Üniversitesi Doç. Dr. Vefa TAŞDELEN Yüzüncü Yıl Üniversitesi Doç. Dr. Zeki PARLAK Marmara Üniversitesi Yrd. Doç Dr. Mustafa SARICA Pamukkale Üniversitesi Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 5 Hüseyin Su nun Öykülerinde Kişi Kadrosu Nurcan AKBAŞ Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Özet Hüseyin Su, 1980 sonrası Türk öykücülüğünde klasik öykü tekniği ile modern öykü olanaklarını birlikte kullanan önemli yazarlarımızdandır. Deneme, araştırma ve eleştiri türünde eserler de veren yazarın, Tüneller(1983), Gülşefdeli Yemeni (1998)1, Aşkın Halleri (1999)2, Ana Üşümesi(1999)3 adlı dört öykü kitabı vardır. 1999 yılında Tüneller adlı öykü kitabı, Ana Üşümesi adlı kitabıyla birleştirilerek tekrar yayımlanmıştır. Hayatımızın her alanına yayılan içi boş, geçmişi olmayan ve geleceksiz yaşam biçimi karşısında tavrını yazdıkları ile ortaya koyan Hüseyin Su’nun öykülerindeki kişi kadrosunu bu bağlamda değerlendirirken, makalenin giriş bölümünde Hüseyin Su’nun edebi kişiliğine ve öykülerine kısaca değinilmiştir. Kişilerini oluştururken onların fiziksel yönlerini ve sosyal yaşantılarını ön plana çıkarmak yerine ruhsal hallerini ve karakterlerini ortaya koyan yazarın öykü kahramanları, yaşlarına göre sınıflandırılıp, her yaş gurubunda ayrı bir önem kazanan içsel portreleri, alt başlıklar halinde gösterilmiştir. Böylece Hüseyin Su’nun geçmişin değerlerini hatırlatmak ve sürdürmek için öykü kişilerini nasıl oluşturduğu saptanmaya çalışılmıştır. Anahtar Sözcükler: Hüseyin Su, Öykü, Kişi Kadrosu, Portre, Çocuklar, Gençler, Orta Yaşlılar, Yaşlılar Characters in Hüseyin Su’s Stories Abstract Hüseyin Su is one of our important writers using modern facilities with classical story technique. The writer who has works in the type of assay, research, and critique has also four story books; Tüneller (1983), Gülşefdeli 1 İncelemede şu baskıdan yararlanılmıştır: Hüseyin Su, Gülşefdeli Yemeni, Hece Yayınları, Ankara, 1998 2 İncelemede şu baskıdan yararlanılmıştır: Hüseyin Su, Aşkın Halleri, Hece Yayınları, Ankara, 1999 3 İncelemede şu baskıdan yararlanılmıştır: Hüseyin Su, Ana Üşümesi, Hece Yayınları, Ankara, 1999 6 Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yemeni (1998), Aşkın Halleri (1999) and Ana Üşümesi ( It was published as putting together with Tüneller in 1999). As Hüseyin Su defined his attitude with his works against life style that is hallow, hasn’t got a history and a future is reviewed, it is briefly touched upon Hüseyin Su’s literary personality and stories in the prologue of the article. Su whose characters displaying mental state and personality instead of bringing to the fore of physical aspects and social life are classified according to the age and his inner portraits becoming important in every age group are indicated as subheadings. So it is tried to identify how he created his characters to bring to mind and maintain the worth of the past. Key words: Hüseyin Su, Story, Characters, Portrait, Children, Young, Middle Aged, Old. Giriş Son dönem Türk öykücülüğünde önemli bir yer edinen Hüseyin Su, öykülerinde olaylara kendine özgü yaklaşımı, dili kullanmadaki başarısı ve etkili anlatımıyla dikkat çeken yazarlarımızdan biridir. Okuma yazmayı bilmediği dönemlerde sözlü öykülerle büyüdüğünü belirten yazar, bu dönemde şeyhlerin ağzından dinlediği menkıbeler, vaizler, Kur’an ve hadislerdeki dini tahkiyeler ile ilk okuma yıllarında okuduğu çeşitli halk hikâyelerinin, kendisine ince bir insani duyarlılık kazandırdığını belirtir.4 Okumayı öğrendikten sonra ise adı geçen öykülerin yazılı metinleriyle yüz yüze geldiğini söyleyen yazar, sözlerine şöyle devam eder: “Okumayı ve yazmayı öğrendikten sonra bunların yazılı metinleriyle birlikte halk hikâyelerini de tanıdım. Kış akşamlarında babamın odasına toplanan dostlarına, mevlitten peygamberimizin doğumunu, miraç yolculuğunu, ölümünü, Kesikbaş Hikayelerini, Hz. Ali Cenklerini, Heyber Kalesi’ni, Kerem ile Aslı’yı, Ferhat ile Şirin’i, Aşık Garip’i Yusuf ile Züleyha’yı… daha çok da kendim için Sürmeli Bey ile Telli Senem’i okurdum.”5 Bu metinler sayesinde kendisinde bir “tahkiye dokusu” 6 oluştuğunu belirten Su, öykü damarının oluşmasını bu dokuya bağlar. Daha sonra Türkçe ve edebiyat kitaplarında yer alan yerli ve yabancı yazarlar ile bu yazarların eserlerini tanımak için çaba gösterir. Pek çok yazara ait eseri bulup okur. 4 Cemal Şakar, “Hüseyin Su İle Söyleşi: Öykü Yazarının Kulağı ‘Kün’ Emrine Aşina Olmalı”, Hüseyin Su Kitabı, Nehir Yayınları, İstanbul, 2005, s.285 5 Cemal Şakar, a.g.e., s.285 6 Cemal Şakar, a.g.e., s.285 Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 7 Liseyi bitirdikten sonra Diriliş ve Edebiyat dergileri ile tanışır. “Yan yana yükselen iki sütundu bu dergiler ve kitaplar. Büyük Doğu ve Necip Fazıl daha çok siyasal bir idoldü bizim için. Edebiyatın ve sanatın alanlarını ve imkânlarını Sezai Karakoç ve Nuri Pakdil’le tanıdım. İşte bir insan için damar ya da çizgi dediğimiz de böyle oluşuyordu sanırım”7 sözleriyle edebiyat çizgisinin nasıl oluştuğunu özetlemiştir. Yazar, Ankara Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi nde okuduklarını ve dil, duyarlılık, tahkiye bakımından kendini dokusal olarak yakın hissettiği, hem bir okur, hem de bir yazar olarak kendisi ile bir kan bağı olduğunu gördüğü adları şöyle sıralar: “Çehov, Maupassant, Borges, Poe, Wolf, Faulkner, Balzac, Dostoyevski…; Binbir Gece Masalları, Müzekkinnüfus, Tabakatü’l- Kübra…; Halit Ziya Uşaklıgil, Refik Halit Karay, Sait Faik, Memduh Şefket, Sabahattin Ali, Sevim Burak, Bilge Karasu, Tarık Buğra, Vüs’at O. Bener, Sabahattin Kudret Aksal, Ahmet Hamdi Tanpınar, Haldun Taner, Tahsin Yücel, Oğuz Atay, Rasim Özdenören, Mustafa Kutlu ve her biri birer okul olarak Necip Fazıl, Sezai Karakoç, Nuri Pakdil… Yazı ve öykü çizgimdeki geriye döner dönmez hemen görebileceğim işaret taşları bunlar.”8 “Edebiyatın ve sanatın alanlarını ve imkânlarını, Türk ve dünya edebiyatında etkin olan birçok yazar ve eseri okuyarak genişleten”9 Hüseyin Su, çocukluk ve ilk gençlik yılları ile üniversite yıllarında özümsediği hikâyecilik geleneği sayesinde, taklit ve yapmacılıktan uzak, özgün öyküler yazmıştır. Dili kullanırken oldukça titiz çalışan, sözcükleri kimlikleri ile beraber tanıdığını hissettiren yazar,10 aynı özgün tavrı öykülerinin konularını oluştururken de ortaya koyar. Su, 1970 yılının sonuna doğru Edebiyat Dergisi’nde yazmaya başlar. Bu arada İlim ve Sanat, Mavera dergilerinde de yazıları çıkar. 1983 yılında, henüz Edebiyat Dergisi kapatılmamışken kaleme aldığı ve bu dergide yayımladığı öyküleri Tüneller adı ile Edebiyat Dergisi yayınları arasında çıkar. Yazar, 1984 yılının Aralık ayında
Recommended publications
  • 1. Açlık (Knut Hamsun) 2. Aganta Burina Burinata (Halikarnas Balıkçısı) 3
    Roman 1. Açlık (Knut Hamsun) 2. Aganta Burina Burinata (Halikarnas Balıkçısı) 3. Akdeniz (Panait Istrati) 4. Ayaşlı ile Kiracıları (Memduh Şevket Esendal) 5. Babalar ve Oğullar (Turgenyev) 6. Beyaz Diş (Jack London) 7. Beyaz Gemi (Cengiz Aytmatov) 8. Bir Bilim Adamının Romanı (Oğuz Atay) 9. Cemo (Kemal Bilbaşar) 10. Çalıkuşu (Reşat Nuri Güntekin) 11. Çanlar Kimin İçin Çalıyor (Ernest Hemingway) 12. Derviş ve Ölüm (Mehmet Selimoviç) 13. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (Peyami Safa) 14. Don Kişot (Cervantes) 15. Drina Köprüsü (İvo Andriç) 16. Drina’da Son Gün (Faik Baysal) 17. Esir Şehrin İnsanları (Kemal Tahir) 18. Eskicinin Oğulları (Orhan Kemal) 19. Fareler ve İnsanlar (John Steinbeck) 20. Fatih-Harbiye (Peyami Safa) 21. Gora (Rabindranath Tagore) 22. Gün Olur Asra Bedel (Cengiz Aytmatov) 23. İbrahim Efendi Konağı (Samiha Ayverdi) 24. İki Şehrin Hikayesi (Charles Dickens) 25. Kalpaklılar (Samim Kocagöz) 26. Kaplumbağalar (roman) (Fakir Baykurt) 27. Karartma Geceleri (Rıfat Ilgaz) 28. Kayıp Aranıyor (roman) (Sait Faik Abasıyanık) 29. Kiralık Konak (Yakup Kadri Karaosmanoğlu) 30. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (Hüseyin Rahmi Gürpınar) 31. Kuyucaklı Yusuf (Sabahattin Ali) 32. Küçük Ağa (Tarık Buğra) 33. Madame Bovary (Flaubert) 34. Mai ve Siyah (Halit Ziya Uşaklıgil) 35. Mor Salkımlı Ev (Halide Edib Adıvar) 36. Onlar da İnsandı (Cengiz Dağcı) 37. Ölü Canlar (Gogol) 38. Robinson Crusoe (Daniel Defoe) 39. Sahnenin Dışındakiler (Ahmet Hamdi Tanpınar) 40. Savaş ve Barış (Tolstoy) 41. Sefiller (Victor Hugo) 42. Sergüzeşt (Samipaşazade Sezai) 43. Ses ve Öfke (William Faulkner) 44. Sinekli Bakkal (Halide Edib Adıvar) 45. Sokakta (Bahattin Özkişi) 46. Suç ve Ceza (Dostoyevski) 47. Tütün Zamanı (roman) (Necati Cumalı) 48. Vadideki Zambak (Balzac) 49.
    [Show full text]
  • PATRIARCHAL STRUCTURES and PRACTICES in TURKEY: the CASE of SOCIAL REALIST and NATIONAL FILMS of 1960S
    PATRIARCHAL STRUCTURES AND PRACTICES IN TURKEY: THE CASE OF SOCIAL REALIST AND NATIONAL FILMS OF 1960s A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF THE MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY HAT İCE YE Şİ LDAL ŞEN IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY IN THE DEPARTMENT OF SOCIOLOGY OCTOBER 2005 Approval of the Graduate School of Social Sciences Prof. Dr. Sencer Ayata Director I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Assoc. Prof. Dr. Sibel Kalaycıo ğlu Head of Department This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Prof. Dr. Mehmet C. Ecevit Supervisor Examining Committee Members Prof. Dr. Kurtulu ş Kayalı (DTCF, Hist) Prof. Dr. Mehmet C. Ecevit (METU, Soc.) Prof. Dr. Yıldız Ecevit (METU, Soc.) Assoc. Prof. Dr. Filiz Kardam (Çankaya U. ADM) Assoc. Prof. Dr. Mesut Ye ğen (METU, Soc.) I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by these rules and conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are not original to this work. Name, Last name : Hatice Ye şildal Şen Signature : iii ABSTRACT PATRIARCHAL STRUCTURES AND PRACTICES IN TURKEY: THE CASE OF SOCIAL REALIST AND NATIONAL FILMS OF 1960s Ye şildal Şen, Hatice Ph. D., Department of Sociology Supervisor: Prof.
    [Show full text]
  • Humorists' Narratives on Social Role of Humor In
    HUMORISTS’ NARRATIVES ON SOCIAL ROLE OF HUMOR IN TURKEY IN A HISTORICAL PERSPECTIVE A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY MELİKE EĞİLMEZLER BOYLAN IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY IN THE DEPARTMENT OF SOCIOLOGY SEPTEMBER 2015 Approval of the Graduate School of Social Sciences Prof. Dr. Meliha Altunışık Director I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Prof. Dr. Ayşe Saktanber Head of Department This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Assist. Prof. Dr. Çağatay Topal Supervisor Examining Committee Members Assoc. Prof. Dr. Nedim Karakayalı (Bilkent Uni.-POLS) Assoc. Prof. Dr. Erdoğan Yıldırım (METU-SOC) Assoc. Prof. Dr. Fatma Umut Beşpınar (METU-SOC) Assist. Prof. Dr. Ersan Ocak (Bilkent Uni.-COMD) Assist. Prof. Dr. Çağatay Topal (METU-SOC) I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by these rules and conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are not original to this work. Name, Last name : Melike EĞİLMEZLER BOYLAN Signature : iii ABSTRACT HUMORISTS’ NARRATIVES ON SOCIAL ROLE OF HUMOR IN TURKEY IN A HISTORICAL PERSPECTIVE EĞİLMEZLER BOYLAN, Melike Ph.D., Department of Sociology Supervisor: Assist. Prof. Dr. Çağatay TOPAL September 2015, 250 pages This dissertation analyzes the social role of humor in Turkish society through the narratives of a collection of prominent humorists.
    [Show full text]
  • Örneklerin Kaynakları
    TÜRKÇE SÖZLÜK’TEKĐ ÖRNEKLERĐN KAYNAKLARI Abbas Sayar Eflâtun Cem Güney Abdülhak Hamit Tarhan Elif Şafak Abdülhak Şinasi Hisar Emine Işınsu Abidin Dino Erzurumlu Emrah Adalet Ağaoğlu Enderunlu Vasıf Ahmet Altan Enis Behiç Koryürek Ahmet Cemal Ercüment Ekrem Talu Ahmet Hamdi Tanpınar Erhan Bener Ahmet Haşim Erzurumlu Emrah Ahmet Hikmet Müftüoğlu Esat Mahmut Karakurt Ahmet Kabaklı Etem Đzzet Benice Ahmet Kutsi Tecer Evliya Çelebi Ahmet Midhat Fahir Đz Ahmet Muhip Dranas Fahri Celâlettin Ahmet Rasim Falih Rıfkı Atay Ahmet Ümit Faruk Nafiz Çamlıbel Aka Gündüz Fazıl Hüsnü Dağlarca Ali Naci Karacan Feridun Fazıl Tülbentçi Anayasa Fikret Otyam Anonim şiir Fuat Köprülü Arif Nihat Asya Fuzuli Asaf Halet Çelebi Gevheri Âşık Ali Đzzet Özkan Haldun Taner Âşık Ömer Halide Edip Adıvar Âşık Veysel Halikarnas Balıkçısı Atai Halit Fahri Ozansoy Atatürk Halit Ziya Uşaklıgil Attilâ Đlhan Halk türküsü Aydın Boysan Hamdullah Suphi Tanrıöver Ayla Kutlu Hasan Âli Yücel Ayşe Kulin Hasan Pulur Azra Erhat Hikmet Münir Ebcioğlu Aziz Nesin Hüseyin Bayaz Bahai Hüseyin Cahit Yalçın Baki Hüseyin Rahmi Gürpınar Bayburtlu Zihni Đbrahim Alâeddin Gövsa Bedri Rahmi Eyüboğlu Đhsan Oktay Anar Behçet Kemal Çağlar Đlker Sarıer Behçet Necatigil Đrfani Bekir Sıtkı Erdoğan Đsmail Hakkı Baltacıoğlu Beynul Akyavaş Đsmet Özel Burhan Felek Karacaoğlan Burhan Günel Kemal Bilbaşar Cahit Külebi Kemal Tahir Cahit Sıtkı Tarancı Kemalettin Kamu Cahit Uçuk Kenan Hulûsi Celâl Bayar Koca Ragıp Paşa Celâl Sahir Erozan Kul Mustafa Cem Sultan Lâtife Tekin Cemil Meriç Leylâ Erbil Cenap Şehabettin
    [Show full text]
  • Haldun Taner Tiyatrosunda Metinlerarasi Okuma
    Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDER) ÖS-II: 291-298[2015] HALDUN TANER TİYATROSUNDA METİNLERARASI OKUMA INTERTEXTUAL READING IN HALDUN TANER DRAMA Metin AKYÜZ* ÖZET: Okuma, okuryazarlıktan başlayıp evrensel okurluğa kadar gelişim gösteren bir beceridir. Metinlerarasılık da bu beceri düzeylerinden biridir. Metinlerarasılık, her metnin kendinden önceki metinlerle bağının olduğu düşüncesinden doğmuştur. Bir metin içinde yer alan metinlerarası ilişkiler yazar için kurgusal bir özellik, bir yaratım biçimi iken; okur için de bir çözümleme, anlamlandırma biçimidir. Okur, daha önceki okumalarından elde ettiği birikimi yeni okumalarında da kullanarak yazar tarafından oluşturulan metinlerarası kurgunun farkına varmalıdır. Metinlerearası okur, okuma kültürü edinmiş bir okurdur. Bu araştırmada Haldun Taner tiyatrosunda metinlerarası ilişkiler değerlendirilerek metinlerarası okuma örneği sunulacaktır. Haldun Taner, Türk hikâye, deneme ve tiyatrosunun en önemli yazarlarından biridir. Güçlü sanatçı kimliğinin yanında kültür adamı kimliğini de taşıyan Taner, bu özelliğini eserlerine de yansıtmıştır. Onun eserlerinin anlaşılması başka eserlerle olan ilişkilerin farkına varılmasıyla gerçekleşebilir. Taner’in tiyatroları metinlerarası ilişkiler bakımından da anadili öğretiminin önemli bir parçası olarak kullanılabilir. Anahtar sözcükler: Okuma Eğitimi, Metinlerarasılık, Haldun Taner, Tiyatro Metinleri ABSTRACT: Reading is a skill that starts with literacy and develops until being a universal reader. Intertexuality is one of these skill levels. Intertextuality arose from the idea that all texts had a relation with previous texts. While the intertextual relations within a text is a fictional characteristic and a way of creativity, it is a way of analysis and explanation for the reader. The reader should be aware of the intertextual plot structure constructed by the author through his own previous reading experiences. Intertextual reader is a reader who has the reading culture.
    [Show full text]
  • Tde Iv. Sinif Güz Yariyili Tde 415 Eski Türk Edebiyati V Tde 419
    TDE IV. SINIF GÜZ YARIYILI TDE 415 ESK İ TÜRK EDEB İYATI V 1. Hafta XVII. Yüzyılın ilk yarısında Osmanlı Devleti’nin siyasî durumu. XVII. Yüzyılın ilk yarısında Osmanlı Devleti’nin kültürel durumu. XVII. Yüzyılın ilk yarısında edebî durum (a. Kaside, gazel, mesnevi ve hiciv. b. Sebk-i Hindî nedir? İran şiirinde ve Türk şiirinde Sebk-i Hindî ile etkileri. c. XVII. Yüzyılın ilk yarısında nesir). 2. Hafta Nef’î’nin hayatı ve edebî ki şili ği. Nef’î’de Sebk-i Hindî’nin etkisi. Nef’î’nin eserleri ve kasidecili ği. 3-4. Hafta Nef’î’nin Bulak baskısı Dîvân’ından “Na’t”ının okunması ve ö ğrencilere okutulması. şiirin vezninin bulunması ve mısralarda takti edilmesi. Beyitlerin Türkçe düzyazıya çevrimi, açıklanması ve edebî sanatların bulunması. 5-6. Hafta Nef’î’nin rah şiyeleri. Seçilen örnek bir metnin okunması ve ö ğrencilere okutulması. şiirin vezninin bulunması ve mısralarda takti edilmesi. Beyitlerin Türkçe düzyazıya çevrimi, açıklanması ve edebî sanatların bulunması. 7. Hafta Nef’î’nin gazelleri. Seçilen örnek bir metnin okunması ve ö ğrencilere okutulması. şiirin vezninin bulunması ve mısralarda takti edilmesi. Beyitlerin Türkçe düzyazıya çevrimi, açıklanması ve edebî sanatların bulunması. 8. Hafta Ara sınav. 9. Hafta XVII. Yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Devleti’nin siyasî durumu. XVII. Yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Devleti’nin kültürel durumu. XVII. Yüzyılın ikinci yarısında edebî durum (a. Kaside, gazel, mesnevi. b. Hikmet nedir? Hikemî Tarz nedir? Türk şiirinde Hikemî Tarz. c. XVII. Yüzyılın ikinci yarısında nesir). 9. Hafta Nâbî’nin hayatı ve edebî ki şili ği. Nâbî’nin hikemî tarzı. Nâbî’nin eserleri. 10-11. Hafta Nâbî’nin İstanbul baskısı Dîvân’ından “Azliyye”sinin okunması ve öğrencilere okutulması.
    [Show full text]
  • Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar MUSTAFA BAYDAR 1920 Yılında Gümülcine’De Doğdu
    MUSTAFA BAYDAR Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar MUSTAFA BAYDAR 1920 yılında Gümülcine’de doğdu. 1944’te İstan bul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi. Sivas, Diyarbakır, Erzincan ve Erzurum gibi Anado- lu’nun çeşitli yerlerinde bir süre edebiyat öğ retmenliği yaptı. 1950’de İstanbul’da gazeteciliğe başladı, çeşit li gazete ve dergilerde yazıları yayımlandı. Uzun yıllar Cumhuriyet gazetesinde muhabir, yazar ve tashih şefi olarak çalışan Baydar, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nden 1971 ve 1973’te Gazetecilik Başarı Ödülü aldı, Türkiye Gazeteciler Sendikası’ndan da Başarı Ödülü alan, 1976 yılında hayatını kaybeden Baydar’ın diğer kitapları şunlardır: Atatürk ve Devrimlerimiz, Atatürk Diyor ki, Ata- türk’le Ko nuşmalar, Kabakçı Mustafa İsyanı, 31 Mart Vak’ası, Attila, Kubilay, Ahmet Mithat Efendi, Hamdullah Suphi Tanrıöver ve Anıları, Yeni Türk Hikâyecileri Antolojisi. İletişim Yayınları 2201 • Edebiyat Eleştirisi 48 ISBN-13: 978-975-05-1813-3 © 2015 İletişim Yayıncılık A. Ş. 1. BASKI 2015, İstanbul YAYINA HAZIRLAYAN Kıvanç Koçak KAPAK Suat Aysu UYGULAMA Hüsnü Abbas DÜZELTİ Emre Bayın BASKI ve CİLT Sena Ofset · SERTİFİKA NO. 12064 Litros Yolu 2. Matbaacılar Sitesi B Blok 6. Kat No. 4NB 7-9-11 Topkapı 34010 İstanbul Tel: 212.613 38 46 İletişim Yayınları · SERTİFİKA NO. 10721 Binbirdirek Meydanı Sokak, İletişim Han 3, Fatih 34122 İstanbul Tel: 212.516 22 60-61-62 • Faks: 212.516 12 58 e-mail: [email protected] • web: www.iletisim.com.tr MUSTAFA BAYDAR Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar Bu kitabımı aziz eşim Şadıman’a adıyorum. M. B. İÇİNDEKİLER Yayına Hazırlayanın Notu ......................................................................................... 11 SUNUŞ Diyorlar ki Müellifi Ne Diyor? ............................................................................ 13 ÖNSÖZ Bu Kitap Niçin Hazırlandı? .................................................................................... 17 HALİDE EDİB ADIVAR .....................................................................................................
    [Show full text]
  • Durham E-Theses
    Durham E-Theses The development of the Turkish drama as a vehicle for social and political comment in the post-revolutionary period, (1924 to the present Robson, Bruce How to cite: Robson, Bruce (1970) The development of the Turkish drama as a vehicle for social and political comment in the post-revolutionary period, (1924 to the present, Durham theses, Durham University. Available at Durham E-Theses Online: http://etheses.dur.ac.uk/10239/ Use policy The full-text may be used and/or reproduced, and given to third parties in any format or medium, without prior permission or charge, for personal research or study, educational, or not-for-prot purposes provided that: • a full bibliographic reference is made to the original source • a link is made to the metadata record in Durham E-Theses • the full-text is not changed in any way The full-text must not be sold in any format or medium without the formal permission of the copyright holders. Please consult the full Durham E-Theses policy for further details. Academic Support Oce, Durham University, University Oce, Old Elvet, Durham DH1 3HP e-mail: [email protected] Tel: +44 0191 334 6107 http://etheses.dur.ac.uk 2 The copyright of this thesis rests with the author. No quotation from it should be published without his prior written consent and information derived from it should be acknowledged. THE DE^^LOPtiEKT OF THE TURKISH DRAIIA AS A VEHICLE FOR SOCIAL AND POLITICAL COMJENT IN THE POST-REVOLUTIONARY PERIOD. (1924 TO THE PRESENT.) BRUCE ROBSON A THESIS SUBMITTED FOR THE DECTREE OF M.A, OF THE UNIVERSITY OF DURHAM.
    [Show full text]
  • VİDEO SORU ÇÖZÜMÜ YKS Türk Dili Ve Edebiyatı Test - 11 (AYT) TYT-AYT
    VİDEO SORU ÇÖZÜMÜ YKS Türk Dili ve Edebiyatı Test - 11 (AYT) TYT-AYT 1. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nda “toplumcu ger- 4. Düzyazı türünde de başarılı olan sanatçı, fıkralarıyla ün çekçi” bir anlayışla yazan sanatçılarımız vardır. Toplumcu kazanmıştır. Şiirlerinin aksine düzyazılarında sade ve an- gerçekçi yazarlar, halkın sorunlarını dile getirmeyi amaçla- laşılır bir dil kullanmıştır. Düzyazı türünde “Bize Göre, mışlardır. Bu dönemde yazılan köyden kente göçü anlatan Frankfurt Seyahatnamesi” gibi eserleri vardır. “Bereketli Topraklar Üzerinde”, tarımda makineleşme ile Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangi- köy hayatında meydana gelen değişimin anlatıldığı “Sarı sidir? Traktör”, köy sorunlarının gerekçelerinin ve çorak toprak- ların nasıl yeşerdiğinin anlatıldığı “Kaplumbağalar” birkaç A) Yahya Kemal Beyatlı önemli örnektir. B) Ahmet Haşim Bu parçada sözü edilen eserlerin yazarları aşağıdakile- C) Faruk Nafiz Çamlıbel rin hangisinde bir arada verilmiştir? D) Cenap Şahabettin A) Yaşar Kemal - Orhan Kemal - Talip Apaydın E) Ziya Gökalp B) Sadri Ertem - Samim Kocagöz - Kemal Tahir C) Orhan Kemal - Talip Apaydın - Fakir Baykurt D) Kemal Bilbaşar - Yaşar Kemal - Sadri Ertem E) Rıfat Ilgaz - Kemal Tahir - Samim Kocagöz 5. Bir güneş gibi doğunca bakışların Yüreğimde hiçbir izi kalmadı kışların 2. trrrrum, … trrrrum, Bir genç sarmaşık gibi dolanan parmakların, trak tiki tak Dolanırken titreyen ve yanan parmakların... makinalaşmak istiyorum! Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangileri var- mutlak buna bir çare bulacağım dır? ve ben ancak bahtiyar olacağım karnıma bir türbin oturtup A) Teşbih - tecahüliarif kuyruğuma çift uskuru taktığım gün! B) Leffüneşr - kinaye C) İstifham - tenasüp Bu dizeleri yazan şair için D) Teşbih - istiare I. Serbest nazmı benimsemiştir. II. Şiirde ahengi göz ardı etmiştir. E) İstiare - istifham III.
    [Show full text]
  • Steering Committee for Culture, Heritage and Landscape (Cdcpp)
    STEERING COMMITTEE FOR CULTURE, HERITAGE AND LANDSCAPE (CDCPP) CDCPP-Bu(2013)19 Strasbourg, 8 October 2013 4th meeting of the Bureau Strasbourg, 16-17 October 2013 CULTURAL POLICY IN TURKEY – NATIONAL REPORT DOCUMENT FOR INFORMATION Item 3.1 of the draft agenda Council of Europe European Programme of National Cultural Policy Reviews CULTURAL POLICY IN TURKEY NATIONAL REPORT Ankara October/2013 INDEX CULTURAL POLICY IN TURKEY – NATIONAL REPORT ..................................... i INDEX ......................................................................................................................................... i TABLE INDEX ......................................................................................................................... vi GRAPHICS INDEX ................................................................................................................. vii PREFACE .................................................................................................................................. 1 1. INTRODUCTION .................................................................................................................. 3 2. LEGAL AND INSTITUTIONAL FRAMEWORK OF CULTURAL POLICY ................... 7 2.1. Fundamental Goals and Priorities in Cultural Policy .................................................. 7 2.1.1 The Constitution and Top Policy Documents ....................................................... 7 2.1.2. Fundamental Aims and Targets ..........................................................................
    [Show full text]
  • Dr., Kocaeli University, Rectorate Affiliated Unıt, Department of Turkish Language
    Dr., Kocaeli Üniversitesi, Rektörlük, Türk Dili Bölümü. Dr., Kocaeli University, Rectorate Affiliated Unıt, Department of Turkish Language. [email protected] https://orcid.org/0000-0002-5750-7158 Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi-Journal of Turkish Researches Institute TAED-62, Mayıs-May 2018 Erzurum ISSN-1300-9052 Makale Türü-Article Types : Araştırma Makalesi-Research Article Geliş Tarihi-Received Date : 16.01.2018 Kabul Tarihi-Accepted Date : 12.04.2018 Sayfa-Pages : 201-226 : http://dx.doi.org/10.14222/Turkiyat3879 www.turkiyatjournal.com http://dergipark.gov.tr/ataunitaed This article was checked by Öz Abstract Ahmet Hamdi Tanpınar, çağdaş Türk Ahmet Hamdi Tanpınar is one of the strong edebiyatının zirve isimlerinden biridir. Bununla writers in Modern Turkish Literature. Moreover, birlikte yaşadığı dönemde değeri his jewel was not understood in his life cycle. anlaşılamamıştır. Bu durum, genellikle eserlerinin This condition is known that his lettres were not okuyucu katında ilgi görmemesi şeklinde bilinir. attracted attention by readers. However, Tanpınar Ne var ki Tanpınar bu ilgisizliği sanatçı ve lived this insouciance at artist and intellectual entelektüel nezdinde de yaşamış; eserlerinin environment and the value of his lettres were not değeri en yakın çevresi içinde bile realized by immediate vicinity. The jewel of görülememiştir. Tanpınar’ın layıkıyla anlaşılması, Tanpınar was understood adequately after his ancak ölümünden sonra, özellikle son yirmi yıl death especially in last twenty years. This study’s içinde söz konusu olmuştur. Bu çalışma, anılan aim is to give levels of insoucance in the light of ilgisizliğin boyutlarını Tanpınar’la değişik impressions that belongs to some people who şekillerde ilişkisi bulunmuş olan kişilere ait were in contact with Tanpınar differently.
    [Show full text]
  • Inci Enginün
    Inci Enginün I l ,4 İnci Enginün ARAŞTIRMALAR ve BELGELER Annem Bedia ve babam Mehmet Enginün' ün aziz hatıralarına DERG,AH YAYINLARI P"yl,hT:94 Gedikpaşa Cami Sok. No: 57lt 34490 Çemberlitaş / İSTANBUL Tel: (0212) 516 12 62 - 516 W 47 1 İ BlRlNCİ BASKI KAstM 2000 ISBN: 975-73'02-95-6 Araştırmalar ve belgeler AAjans'da hazırlanmış ve basılmış, Güven Ciltevi'nde ciltlenmiştir. yENi r,i«inıgniN yeNsııvıa ALANI oLARAK EoEgiyAT (|859-1923) 19, ynzyıl Türk edebiyatı, eski edebiyattan ayrılarak sosyal değişmeleri gerçekleşti- recek yeni değerlerin yaygınlaşmasını sağlamıştır. İstibdattan demokrasiye, Osmanlıcı- lıktan TUrkçUlüğe, teokrasiden laikliğe geçişin temeli olan değer kavramları Batıdan gel- mektedir. Bu uzun gelişme ve değişmenin izleri edebiyata yansımıştrr. Edebiyatın sosyal ve siyasi konularla kaynaşmış olması, Türk edebiyatının bir özelliğidir. Fransızca öğrenenler Türkçeye eser çevirmiş veya onların benzerlerini yazmışlar; yeni türler ve ifade şekilleri ortaya çıkmışlur. Gazete ve makale dışında, hikAye ve roman, tiyatro eserleri ve yeni şiir, eski edebiyattaki benzerlerine bağlanabilir. Eski dönemlerde halk hikiyeleri, seyirlik oyunlar hem hayat görüşlerini oluşturmuş hem halkın eğlenme ihtiyacını karşılamıştır. Bunlar halk edebiyatına aittir. Büyük bir şiir olan Divan şiiri 19. yüzyılda zayıflamıştı. Roman ve tiyatro yeni şekiller olarak sevilmiştir. Bazı yazarlar Batı ömeklerine bağ- lı kalmış (Samipaşazade Sezayi, N6bizade Nazım, HalitZiya, Mehmet Rauf), bazıları da (Şemsettin Sami, Taaşşukı Taht ve Fıtnat'ta, Ahmet Midhat bütün romanlarında) halk hikAyeciliğinden yararlanmışlardır. Namık Kemal ise İntibah'ta Divan şiirinin unsurları- ru kullanmıştır. Tiyatroda Şinasi, Şair Evlerıınesi ile görüşlerini paylaşan başka yazarların da takip ettikleri iyi bir örnek vermiştir. Ahmet Vefik Paşa, Moliğre'in eserlerini Türkçeye çevirip uyarlayarak onu Türk tiyatro repertuanna sokmuştur.
    [Show full text]