Gebiedsanalyse 2017 5. Oud-West / De Baarsjes Stadsdeel West

Gebied Oud-West / De Baarsjes in het kort Sterke punten  Oud-West/De Baarsjes is een typisch gentrificatie-gebied. Ontwikkeling van het gebied Deze transformatie heeft zich, met name in Oud-West,  De waardering voor wonen in Oud-West / De Baarsjes neemt grotendeels al voltrokken. De kleine woningen nabij het al jaren langzaam toe. Oud-West krijgt van bewoners een centrum zijn aantrekkelijk voor twintigers en dertigers. Er is hoger rapportcijfer dan De Baarsjes (respectievelijk 8,1 en relatief veel bedrijvigheid in de creatieve industrie en ICT. 7,4), maar in De Baarsjes stijgt dit cijfer sneller en Deze sectoren groeien nog steeds. verwachten de bewoners nog verdere verbeteringen.  Het voorzieningenniveau is hoog. Er zijn veel winkels,  Het aandeel koopwoningen neemt snel toe door de verkoop cultuurvoorzieningen en horeca en bewoners beoordelen van met name particuliere huurwoningen. Het aandeel het aanbod positief. De populariteit van de winkelgebieden huurwoningen in het sociale segment daalt nu nog licht. vertaalt zich ook in gestegen winkelhuren, vooral in de  Net als voorgaande jaren is het oordeel over het onderhoud Kinkerstraat en Bilderdijkstraat. en schoonhouden van de openbare ruimte gemiddeld.  Het gebied is veiliger dan Amsterdam gemiddeld.  Het aantal verblijvers in de openbare ruimte neemt in de Kinkerbuurt relatief snel toe. Aandachtspunten  Tussen 2013 en 2017 nam het aantal werkzame personen  Oud-West / De Baarsjes is dichtbevolkt en trekt, met name minder snel toe dan gemiddeld. In de creatieve industrie en in de Kinkerbuurt, ook veel bezoekers. Naast deze wijk is de het toerisme is de groei echter bovengemiddeld. verblijversdichtheid ook hoog in de Van Lennepbuurt en  De participatie van bewoners in werk, vrijwilligerswerk, zorg Hoofdweg e.o. De aanwezigheid van veel mensen verhoogt en opleiding is toegenomen en nu bovengemiddeld. Ook het risico op overlast. cijfers over eenzaamheid ontwikkelen zich positief.  In Oud-West is relatief veel horecaoverlast.  In 2015 is het aandeel leerlingen met een havo/vwo-advies in  Er worden veel woningen verhuurd via Airbnb. De Baarsjes hoger dan voorgaande jaren.  Parkeren in Oud-West/De Baarsjes is zowel met de auto als  De criminaliteit is het gebied is licht afgenomen. de fiets relatief lastig.  Het aandeel kinderen met overgewicht is niet gedaald.  Jongeren roken, drinken en blowen wat vaker dan gemiddeld in Amsterdam. Ontwikkeling Oud-West / De Baarsjes, 2012-2016 (+/- 1 jaar) Aandachtsbuurten  In de Van Galenbuurt is de sociaaleconomische positie van de bewoners zwak. Het oordeel over de buurt gaat vooruit.  Hoofdweg e.o. is een wijk met veel lage inkomens, maar gemiddelde participatie in bijvoorbeeld werk. In deze wijk worden veel en in toenemende mate spanningen ervaren tussen verschillende groepen bewoners.  In Oud-West blijft de sociaaleconomische positie achter in de Borgerbuurt.  In de Kinkerbuurt ervaart ruim een kwart van de bewoners veel overlast en deze neemt toe. Het gaat vooral om horeca- en burenoverlast. Ook het oordeel over het schoonhouden van de openbare ruimte gaat hier achteruit.  Bewoners van de Chassébuurt geven hun buurt een relatief laag cijfer (7,1). Dit oordeel is vooralsnog stabiel, maar bewoners vinden relatief vaak dat de buurt vooruitgaat.

1 Wat is de gebiedsanalyse? Het gebied (zwart) in wijken (rood) en buurten (blauw) De gebiedsanalyses vormen het startpunt van de Amsterdamse gebiedscyclus. Iedere analyse beschrijft de toestand en ontwikkeling van één van de 22 gebieden in de stad. Daarbij wordt zowel gebruik gemaakt van statistieken en onderzoeksgegevens als van de signalen uit de buurt die professionals in het gebied opvangen. De gebiedsanalyse dient als onderlegger voor de gebiedsagenda 2019-2022.

Leeswijzer  Informatie over het gebied als geheel o.b.v. onderzoek, statistieken en feitelijke gebiedsinformatie ► Idem voor een wijk of buurt in het gebied Oog en oor informatie o.b.v. waarnemingen van professionals in het gebied

Gebiedstypering

Buurten in Oud-West / De Baarsjes ► Oud-West is inmiddels veranderd in een gegentrificeerde  Oud-West/De Baarsjes is één van de dichtstbevolkte stadswijk: 49% is hier nieuwe stedeling. Oud-West had met gebieden van de stad. Een groot deel van Oud-West is begin de Vondelbuurt al van oudsher een rijker deel. De 20e eeuw gebouwd. De Baarsjes is van latere datum en Helmersbuurt en Overtoomse Sluis, Kinkerbuurt en de Da maakt deel uit van de Gordel ’20-’40. Kenmerkend voor De Costabuurt sluiten zich daarbij aan. In de Van Lennepbuurt Baarsjes is de aanwezigheid van een groot aantal pleinen. (daarbinnen met name de Borgerbuurt) zijn de woningen  De Admiralenbuurt is beoogd Rijksbeschermd stadsgezicht, kleiner en is de sociaaleconomische positie van bewoners bovendien zijn er in dit gebied veel bijzondere monumenten zwakker. (overwegend uit de Amsterdamse School) aanwezig. ► In de Vondelbuurt en de Helmersbuurt neemt het aandeel  Oud-West/De Baarsjes heeft een belangrijke nieuwe stedelingen af. Deze buurten vergrijzen. doorgangsfunctie voor twintigers en dertigers. Voor hen is ► De Baarsjes kende veel armoede, maar deze buurt is wat het aantrekkelijk te wonen in dit gebied vanwege de meer gemengd van samenstelling geworden. Meer dan in nabijheid van het stadscentrum en het grote aanbod van Oud-West zijn hier nog delen waar veel achterstanden zijn. horeca, winkels en culturele voorzieningen. Maar zodra deze ► In de Van Galenbuurt en Hoofdweg e.o. is veel armoede. De groep in de gezinsvormende fase komt, trekken velen uit bevolkingssamenstelling is gemengd, ongeveer 40% heeft hun kleine woning op zoek naar meer ruimte. niet-westerse migratieachtergrond.  Zowel Oud-West als De Baarsjes hebben een sterke ► In Geuzenbuurt en de Westindische buurt is minder sprake ontwikkeling doorgemaakt in de afgelopen 20 jaar. Het van achterstanden en wonen meer nieuwe stedelingen gebied kampte met grote achterstanden, zowel in (respectievelijk 50% en 49%). achterstallig onderhoud van de woningen als in sociaaleconomische zin. In de afgelopen 20 jaar zijn er meerdere huurwoningen, zowel van corporaties als Bevolking particulieren, verkocht, waarmee het gebied toegankelijk werd voor andere groepen. Veel jongeren van buiten de stad Bevolkingssamenstelling die voor studie of werk naar Amsterdam zijn gekomen,  Begin 2017 telt Oud-West/De Baarsjes 72.978 bewoners. hebben hier woonruimte gevonden (46% van de bewoners in  De meeste huishoudens bestaan hier uit 1 persoon (58% dit gebied is nieuwe stedeling). versus 53% in Amsterdam). Dit aandeel daalt enigszins,

2 terwijl het aandeel stellen zonder kinderen langzaam stijgt  Het aandeel 65-plussers nam toe van 8% in 2005 naar 9% in (12% versus 16%). Er zijn relatief weinig gezinnen met 2017. In 2025 is het aandeel 12%. In heel Amsterdam steeg kinderen in Oud-West / De Baarsjes (19% versus 25%). het aandeel van 11% in 2005 naar 12% in 2017. In 2025 zal  In het gebied wonen meer nieuwe stedelingen (43%) dan 14% van de bevolking 65 jaar of ouder zijn. gemiddeld in de stad (39%, zie de grafiek hieronder). Dit zijn  Tot 2025 zal het aandeel jongeren tot en met 17 jaar personen tot 55 jaar die na hun 18e voor studie of werk naar afnemen van 14 naar 13%. In 2005 was dat aandeel nog 15%. Amsterdam zijn gekomen vanuit Nederland of een ander In Amsterdam wordt een afname verwacht van 18 naar 17%. westers land. Het aandeel nieuwe stedelingen is de laatste  In Oud-West is een vrouwenoverschot onder inwoners van paar jaar vrij stabiel. Het aandeel bewoners met een niet- 18 tot 29 jaar oud. Het overschot is een gevolg van de westerse migratieachtergrond is met 26% lager dan oververtegenwoordiging van vrouwen in het hoger gemiddeld (35%). onderwijs. In 2025 zal het vrouwenoverschot er naar  Er wonen zowel relatief weinig jongeren (14% versus 18%) verwachting nog steeds zijn. als ouderen (9% versus 12%). Het aandeel 65-plussers neemt wel langzaam toe. Bevolking Oud-West/De Baarsjes naar leeftijd en geslacht, 1 januari 2005, 2017 en 2025 ► In de Van Galenbuurt is ongeveer de helft (47%) van de bewoners van niet-westerse herkomst. Hier wonen meer 100 mannen (54%) dan vrouwen en een groot deel van de 90

bewoners woont alleen (67% versus 57% gemiddeld). 100

12.000

60 90

40

80

20

50

30

10 70 ► Ook in de Van Lennepbuurt is het aandeel alleenwonenden0 hoog (66%). 80 ► In Overtoomse Sluis en de Geuzenbuurt woont een kwart 70 van de bewoners in een tweepersoonshuishouden8.000 (Amsterdam: 21%). 60 ► In de wijk rond de Hoofdweg is het aandeel nieuwe

stedelingen sinds kort gestegen naar bovengemidde4.000 ld 50 niveau (37%). ► In de Vondelbuurt wonen veel 65-plussers, dit aandeel is 40 toegenomen naar 18% (Amsterdam: 12%).

0 30 Aandeel nieuwe stedelingen, 2005-2017 % 50 20

Amsterdam 4.000

Oud-West 10 40 De Baarsjes

0 8.000 30 1.600 1.200 800 400 0 400 800 1.200 1.600

m v 2005 2025 20 bron: OIS 12.000

10 Stedelijke ontwikkeling en wonen

0 2005 2007 2009 2011 2013 2015 2017 Buurtwaardering  Bewoners van Oud-West/De Baarsjes zijn tevreden met hun Bron: OIS buurt (7,8 versus 7,5 gemiddeld in de stad). Ook de verwachting over de ontwikkeling van de buurt is positief Bevolkingsprognose (7,8 versus 7,1 gemiddeld).  Tussen 2017 en 2025 neemt het aantal inwoners naar  De betrokkenheid van buren wordt niet hoog ingeschat, verwachting licht toe van 72.800 naar 73.500, een toename deze krijgt een rapportcijfer 6,1 (6,2 gemiddeld in de stad). van 0,7%. De bevolking groeit daarmee minder sterk dan ► In Oud-West wordt een 8,1 aan de buurt gegeven, in De gemiddeld in Amsterdam (+7,6%). Baarsjes een 7,4.  In Oud-West / De Baarsjes nam het aantal 65-plussers tussen ► In De Baarsjes is de tevredenheid met de buurt toegenomen, 2005 en 2017 toe van 5.200 naar 6.800. In 2025 staat de teller in 2011 lag het rapportcijfer nog op een 7,1. De ervaren naar verwachting op 8.500.

3 betrokkenheid van buurtbewoners is echter nog beperkt  De tevredenheid met de woning ligt op het gemiddelde van (rapportcijfer 5,9 versus 6,2 gemiddeld in de stad). de stad (rapportcijfer 7,6). Ook de verhuisgeneigdheid is ► Met name in de Geuzenbuurt en de Van Galenbuurt is een gemiddeld (25% versus 26% in Amsterdam). positieve ontwikkeling te zien. Het rapportcijfer voor de ► De tevredenheid met de woning is wat lager in de wijk buurt nam hier toe van respectievelijk 7,1 naar 7,6 en van 6,9 Hoofdweg e.o. (7,2), Van Galenbuurt (7,3) en Chassébuurt naar 7,4 in de periode 2011-2015. De buurtbetrokkenheid is (7,3). Het onderhoud van de woning wordt hier laag in beide buurten laag (5,8 versus 6,2 in Amsterdam). gewaardeerd (6,8-6,9 versus 7,2 gemiddeld in de stad). De verhuisgeneigdheid is ook wat groter in de Van Galenbuurt Wonen (31%) en de Chassébuurt (34%).  Oud-West/De Baarsjes is een groot en dichtbebouwd  De WOZ-waarde per vierkante meter is redelijk hoog gebied. Er staan bijna 13.000 woningen per vierkante (€3.888 versus €3.200 gemiddeld in de stad), met name in kilometer, in totaal 39.500 woningen. De woningvoorraad is Oud-West (€4.238). De stijging was echter het sterkst in De iets gegroeid (was 39.000 in 2011). Baarsjes, van €2.917 in 2014 naar €3.516 in 2016 (+22%  Het aandeel koopwoningen neemt hier sterk toe, van 25% in versus +11% gemiddeld in de stad). 2011 naar 30% in 2016. Zowel de particuliere huurvoorraad  Relatief veel mensen in Oud-West/De Baarsjes verhuren hun (van 39% naar 36%) als de corporatie huurvoorraad (van 36% woning aan toeristen. Per 100 woningen staan er zeven naar 34%) nemen af. adressen aangeboden op AirBnB. Dit is evenveel als in Centrum-West. Woningvoorraad naar segment, 2007-2015  Slechts 18% van de woningen in Oud-West / De Baarsjes is een nultredewoning, oftewel gelijkvloers en bereikbar 2007 36 35 4 25 zonder trappen (Amsterdam gemiddeld: 26%). Dit aandeel is 2009 35 34 4 27 stabiel door de tijd. De woningen worden weinig geschikt gevonden om oud in te worden: 36% vindt de woning 2011 34 30 6 29 daarvoor geschikt versus 40% gemiddeld in de stad.  Ouderen (65+) zijn wel tevreden met hun woning 2013 33 28 8 30 (rapportcijfer 7,7). Dit geldt vooral voor Oud-West, in De Baarsjes ligt de tevredenheid bij ouderen lager (7,4). Relatief 2015 33 28 8 30 % veel ouderen in De Baarsjes geven aan te willen verhuizen (15% versus 12% gemiddeld bij 65+ers in de stad). 0 20 40 60 80 100

sociale huur, corporatie sociale huur, particulier Ruimtelijke ontwikkelingen vrije sector huur, corporatie vrije sector huur, particulier koop ► De bevolkingsprognose van OIS gaat ervan uit dat er tussen 2017 en 2025 per saldo ruim 700 woningen bij komen. Het bron: WIA grootste project daarbij is Patrimonium ROC ASA in het Mercatorpark. In 2024 worden in dit project 280 woningen ► De toename van de koopsector speelt in alle wijken. In twee opgeleverd. wijken is de toename zeer groot: de Westindische buurt en de Chassébuurt. ► In de Westindische buurt nam de koopvoorraad toe van 25% Verkeer en openbare ruimte in 2011 naar 32% in 2016. De corporatievoorraad kromp van 23% naar 18%. De particuliere voorraad nam hier minder af Openbare ruimte (52% naar 50%).  Bewoners geven de staat van de openbare ruimte in zowel ► In de Chassébuurt groeide de koopvoorraad van 17% naar Oud-West als De Baarsjes gemiddelde cijfers. Zo krijgt het 27%. Hier nam zowel de corporatievoorraad (van 49% naar schoonhouden van de straten en stoepen een 6,4 en het 44%) als de particuliere huurvoorraad (van 34% naar29%) af. onderhoud van het groen een 6,8; wat beide gelijk is aan het  De sociale huurvoorraad nam af van 64% in 2011 naar 61% in stedelijk gemiddelde. Er zijn wel verschillen tussen wijken. 2015 (57% gemiddeld in Amsterdam). Dit speelt met name in ► In de Da Costabuurt, Helmersbuurt, Overtoomse Sluis, de De Baarsjes (van 69% naar 62%). Zowel de sociale Westindische buurt en Vondelbuurt liggen de rapportcijfers huurvoorraad van corporaties (van 37% naar 34%) als van voor schoonhouden en onderhoud in het algemeen boven particulieren (van 32% naar 28%) neemt in De Baarsjes af. het stedelijk gemiddelde.  De gemiddelde huren liggen nog relatief laag (€530 versus ► In de Kinkerbuurt ligt de verloederingsscore, een maat die €577 gemiddeld in Amsterdam) en de huurquote, het aangeeft in hoeverre bewoners rommel, vernielingen en/of aandeel van het inkomen dat mensen kwijt zijn aan huur, is slecht onderhoud signaleren, ruim boven het stedelijke relatief laag (26% versus 28% gemiddeld in de stad).

4 gemiddelde (36 versus 28) en deze is ook hoger dan in ► Agressief verkeer komt vaker voor in de Da Costabuurt voorgaan de jaren. Bewoners geven een laag cijfer voor het (17%), Kinkerbuurt (20%), Geuzenbuurt (18%) en schoonhouden van de straten en stoepen (5,8 versus 6,4 in Chassébuurt (21%). Amsterdam). ► Ook de Van Galenbuurt krijgt van bewoners een laag cijfer voor het schoonhouden van de straten (5,9). Verder valt op Duurzaamheid en water dat bewoners hier minder vaak dan de gemiddelde Amsterdammer vinden dat hun buurt buiten goed is verlicht  In 2015 leverden geregistreerde zonnepanelen in het gebied (70% versus 78% gemiddeld). 12,6 Kwpiek aan vermogen per 1.000 woningen. Dat is ► De Chassébuurt krijgt relatief lage cijfers voor het uiterlijk beneden gemiddeld voor de stad (39,2 per 1.000 woningen). van de woningen en de omgeving (6,4 en 6,3 versus 6,8  Stikstofdioxide (NO2) in de lucht wordt vooral veroorzaakt gemiddeld in Amsterdam). Het schoonhouden van de door uitstoot van verkeer. De WHO advieswaarde voor NO2 straten geeft men een 6. is 40 µg/m³. De lucht in Oud-West/De Baarsjes voldoet met 30 µg/m³ aan deze norm.  Oud-West / De Baarsjes is dichtbebouwd en er is relatief ► De concentratie is op bepaalde meetpunten hoger dan weinig groen. Wel licht het gebied op korte afstand van het 35 µg/m³ in: Da Costabuurt Noord, Helmersbuurt Oost, Vondelpark, Erasmuspark of Rembrandtpark. Vondelparkbuurt Oost, Jan Maijenbuurt, Orteliusbuurt ► In veel buurten geven bewoners relatief lage cijfers voor het Noord, Paramariboplein e.o. groen. In De Wester Quartier is men hier het negatiefst over  Het particuliere elektriciteitsverbruik in dit gebied is iets (5,1). Het onderhoud van het groen scoort hier ook laag, lager dan in Amsterdam gemiddeld (2.100 versus 2.500 evenals dat van de straten en stoepen (5,8). kWh/vastgoedobject). Het zakelijke verbruik van elektriciteit  De verblijversdichtheidsindex is een maat die het aantal is ongeveer de helft van het gemiddelde zakelijke verbruik. verblijvers per hectare openbare ruimte beschrijft op een  Het particuliere gasverbruik in Oud-West/De Baarsjes is gemiddelde dag in het jaar. Er wordt daarbij gekeken naar gemiddeld voor Amsterdam. Het zakelijke gasverbruik is het aantal bewoners, werkenden, studenten en bezoekers. veel lager en met 2.200 m3/ vastgoedobject ongeveer de De waarde 100 is het stedelijk gemiddelde in 2014. Met helft van het gemiddelde zakelijke verbruik in Amsterdam. uitzondering van de West-Indische Buurt ligt in 2016 de  De blauwe vlakken in de kaart laten zien in welke straten/ verblijversdichtheidsindex in alle wijken boven het stedelijk buurten een sterk verhoogde kans bestaat op overlast en gemiddelde van 108. schade bij extreme neerslag. In de rode/oranje/gele vlakken ► Met een verblijversdichtheid van 350 is het in de Kinkerbuurt geldt dit voor panden en (kwetsbare) infrastructuur. Vooral meer dan drie keer zo druk als in de gemiddelde inde Kinkerbuurt en de West-Indische buurt is kans op Amsterdamse wijk. Ook steeg de index hier relatief sterk ten overlast. opzichte van 2014. Ook in de Van Lennepbuurt (213) en bij de Hoofdweg (219) is het relatief druk. De hoge Kwetsbaarheid bij extreme regen (bron: www.Rainproof.nl) bevolkingsdichtheid speelt hierin mee.

Verkeer  Het rapportcijfer dat bewoners geven voor de parkeervoorzieningen daalt de laatste jaren langzaam en ligt in 2015 met 5,9 onder het stedelijk gemiddelde (6,4). ► Oud-West (5,6) scoort hierop lager dan De Baarsjes (6,3). ► Het aantal wijken met een laag cijfer voor parkeren is in 2015 groter dan in 2013. Naast Overtoomse Sluis (5,2) en de Vondelbuurt (5,4) gaat het nu ook om de Kinker- (5,4), Van Lennep- (5,6), Vondel- (5,4) en Chassébuurt (5,6).  De parkeervoorzieningen voor fietsen krijgen een 5,3 (Amsterdam: 5,8). ► Fietsparkeren wordt lager gewaardeerd in de Chassébuurt (4,8), Overtoomse Sluis (4,9) en de Kinkerbuurt (5,0).

 Het aandeel inwoners dat in hun buurt veel overlast ervaart van agressief gedrag in het verkeer is met 14% wat hoger dan gemiddeld (10%).

5 Economie en cultuur ► De Vondelbuurt is de enige buurt in Oud-West/De Baarsjes waar meer mensen werken dan wonen; de verhouding ligt Bedrijvigheid hier rond de 1.700 werkenden per 1.000 inwoners. In totaal  Begin 2017 telt Oud-West/De Baarsjes 10.864 vestigingen en werken hier 3.200 mensen in ruim 500 vestigingen. Het 23.394 werkzame personen. In verhouding tot het aantal aandeel vestigingen in de zakelijke diensten is relatief hoog inwoners zijn er 321 banen per 1.000 inwoners, ongeveer de (38%) en het is ook de wijk met de meeste hotelbedden: helft van het stedelijke gemiddelde. Deze verhouding is 3.350, ofwel bijna 1.800 bedden per 1.000 inwoners. vergelijkbaar met andere gebieden in stadsdeel West, maar ► Het winkelgebied De Bilderdijkstraat wordt positief in absolute aantallen werken én wonen er veel meer mensen gewaardeerd (7,9). Men is te spreken over het aanbod van in dit gebied dan in andere gebieden in het stadsdeel. food en het aanbod van dag-horeca. Gemiddeld worden de  Het gaat veelal om kleine vestigingen en er zijn relatief veel winkelgebieden in Amsterdam met een 7,2 beoordeeld. zzp’ers (66% versus 56% in Amsterdam). ► Het winkelgebied Postjesweg wordt beoordeeld met een  Het aantal vestigingen in het gebied is tussen 2013 en 2017 6,9. Vooral de aankleding van het winkelgebied en de toegenomen met 19% en het aantal banen met 7% keuzemogelijkheden non-food worden laag gewaardeerd. (Amsterdam: 19% en 9%).  Kenmerkend voor het gebied is dat er relatief veel Cultuur vestigingen in de creatieve industrie zijn, te weten 4.379  In absolute aantallen is Oud-West/De Baarsjes het gebied (ofwel 40% tegenover 31% in Amsterdam) en in de ICT- met de meeste cultuurvoorzieningen (779). Het gaat hier om sector, 2.181 (ofwel 20%; tegenover 17% in Amsterdam). openbare gelegenheden zoals bibliotheken, theaters en Deze vestigingen leveren 5.470 banen in de creatieve clubs voor amateurs, maar ook producenten en beoefenaars industrie op en 3.068 banen ICT-sector, goed voor 23% en van podiumkunsten vallen onder de definitie. Per 1.000 13% van alle banen in Oud-West/De Baarsjes. inwoners zijn er 10,7 cultuurvoorzieningen (Amsterdam:  De creatieve industrie is bovendien flink gegroeid (21% meer 6,8). Dit is net iets minder dan in Westerpark en de gebieden banen sinds 2013 tegenover 15% in Amsterdam) net als het in Centrum. toerisme (25% meer banen sinds 2013 tegenover 21% in ► Het aantal cultuurvoorzieningen in Oud-West en De Baarsjes Amsterdam). In 2017 zijn er 3.718 banen in deze sectoren te is gelijk verdeeld: 390 om 389. vinden, 16% van de banen in dit gebied. ► Met 122 monumenten is de Jan Maijenbuurt de buurt buiten het Centrum met de meeste monumenten.  Er zijn veel hotels in Oud-West/De Baarsjes. In 2017 zijn dit  De culturele participatie van de bewoners van Oud-West / er 43 met 4.981 bedden, bijna allemaal in Oud-West. In dit De Baarsjes is met 57% gemiddeld voor de stad: van alle deelgebied zijn per 1.000 inwoners 136 hotelbedden te Amsterdammers bezocht 50% in 2016 minstens 4 vinden tegenover 5 in De Baarsjes (Amsterdam: 85). verschillende soorten cultuurgelegenheden.  Bewoners geven het horeca-aanbod en een 8,0; een rapportcijferpunt hoger dan gemiddeld in de stad. Er is met maar liefst 140 restaurants en 129 snackbars veel horeca in Openbare orde en veiligheid het gebied.  Het aantal winkels in het dagelijkse boodschappensegment Veiligheid is toegenomen van 151 naar 166, een bovengemiddelde  De veiligheidsindex beschrijft de veiligheid van een gebied. stijging van bijna 10%. Het totaal aantal winkels steeg met De warde 100 staat voor de gemiddelde veiligheid in de bijna 4% tot 756. Bewoners geven het winkelaanbod in Oud- politieregio Amsterdam-Amstelland in 2014. Hoe lager de West een 8,2 en in De Baarsjes een 7,5 (Amsterdam: 7,3). waarde van de index hoe beter. Oud-West/De Baarsjes  De winkelleegstand ligt in Oud-west/De Baarsjes rond het scoort in 2016 beter op de veiligheidsindex dan het stedelijk stedelijk gemiddelde met 3,7% van het aantal vestigingen en gemiddelde (91 versus 104). In 2015 en 2016 is er minder 4,2% van de winkelvloeroppervlakte. criminaliteit dan in 2014. Dit komt door een afname in high-  De koopkrachtbinding voor dagelijkse boodschappen is in impact crime, zoals woninginbraken of overvallen. 2016 70% en voor niet-dagelijkse boodschappen is dat 33%.  Bewoners zeggen vaker slachtoffer te zijn geweest van  De organisatiegraad van winkeliers is hoog: er zijn meerdere fietsendiefstal (29% versus 20% gemiddeld) en BIZ-zen en ondernemersverenigingen. Bilderdijkstraat, De vermogensdelicten (42% versus 34%). Clercqstraat, en Ten Katestaart. Tevens is de Jan  Van de bewoners voelt 22% zich weleens onveilig in de Evertsenstraat op dit moment ook een freezone: een gebied buurt. Dit is minder dan Amsterdam (27%). waar ondernemers mogen experimenteren met nieuwe ► In de Van Galenbuurt voelt men zich vaker wel eens onveilig ondernemersvormen en waar regelgeving tijdelijk is (34%). In Overtoomse Sluis minder vaak ( 11%). versoepeld.

6 Overlast met overgewicht gemiddeld voor de stad, maar obesitas  Oud-West/ De Baarsjes scoort over het algemeen gemiddeld komt vaker voor (6% versus 4%). op indicatoren voor overlast. Van de bewoners zegt 13% veel  4e-Klassers (15 en 16-jarigen) uit Oud-West / De Baarsjes overlast in de buurt te ervaren (Amsterdam: 15%). Bewoners gebruiken relatief vaak minstens 1x per maand cannabis geven wel een relatief laag cijfer voor burenoverlast (7,0 (10% versus Amsterdam 7%), ook roken ze v aker minstens versus 7,3). 1x per maand (12% versus 9%). Het regelmatig gebruik van ► In Oud-West hebben meer bewoners overlast van horeca alcohol ligt rond het stedelijk gemiddelde (11% versus 12%). (15%) dan in De Baarsjes, waar dit percentage met 8% op  Het aandeel jeugdige verdachten (12-24 jaar) ligt rond het het stedelijk gemiddelde ligt. stedelijk gemiddelde (2,6% versus 2,8%). ► In de Kinkerbuurt vindt 27% van de bewoners dat er veel ► In vrijwel alle buurten ligt het aandeel jeugdige verdachten overlast is en bovendien vindt een op de drie dat deze op of (ruim) onder het stedelijk gemiddelde. Alleen in de Van toeneemt. Het gaat vooral om overlast van horeca, buren en Galenbuurt zijn zeer veel jeugdigen verdachten buurtbewoners. De wijk scoort goed op jongerenoverlast. geregistreerd (7,1%). Dit wordt beïnvloedt door de jongeren ► In een aantal buurten is relatief veel drugsoverlast: de Da met een postadres in deze wijk bij het hoofdkantoor van Costabuurt (15% versus 6% in Amsterdam), de Jan van WPI, maar hier niet echt wonen. Galenbuurt en de omgeving van de Hoofdweg (beide 12%). Voor deze drie wijken geldt dat deze vorm van overlast vaker Onderwijs wordt genoemd dan twee jaar geleden. ► In de Helmersbuurt en Overtoomse Sluis is minder overlast Opleidingsniveau hoogstopgeleide ouder leerlingen VO, 2016

dan gemiddeld. In de Helmersbuurt geven echter wel relatief 100 %

veel bewoners aan veel overlast te hebben van dronken 90

mensen op straat (20% versus 14% gemiddeld). 80

70

60 hoog opgeleid Onderwijs, jeugd en diversiteit 50

40 middelbaar opgeleid

30 Jeugd laag opgeleid  In Oud-West / De Baarsjes wonen relatief weinig jongeren 20 tot 18 jaar (14% versus 18% in Amsterdam). 10 ► In de Helmersbuurt, Vondelbuurt, Hoofdweg e.o. en de 0 Chassébuurt ligt het aandeel jongeren rond het gemiddelde. ► In de Da Costabuurt, Helmersbuurt, Overtoomse Sluis,

Vondelbuurt en Geuzenbuurt zijn de jongeren vaker van bron: CBS/OJZ, bewerking OIS westerse of Nederlandse herkomst. Het aandeel

minimajongeren ligt hier tussen de 10 en 15%, veel lager dan  De uitgangspositie van kinderen in Oud-West/De Baarsjes is het Amsterdams gemiddelde (21%). gemiddeld wat gunstiger dan in Amsterdam als geheel, ► In de Van Galenbuurt wonen relatief veel niet-westerse maar varieert per wijk. Peuters hebben minder vaak een jongeren (60% versus 47% in Amsterdam). Het aandeel indicatie voor de voorschool (24% versus 34% gemiddeld). minimajongeren is hier hoog (36%), evenals in Hoofdweg Leerlingen van de basisschool hebben vaak minstens een e.o. (29%). hoogopgeleide ouder (58% versus 48%). Het

opleidingsniveau van de ouders is een belangrijke Jeugdhulp voorspeller voor de schoolloopbaan van hun kind(eren). Het  De score op de risicofactorenindex kindermishandeling is aandeel gewichtenleerlingen is met 13% gelijk aan het gemiddeld (95 versus 100). Ook het aandeel huishoudens gemiddelde. met een Veilig Thuis melding of Opvoed- en Opgroei- ► In de Helmersbuurt en Overtoomse Sluis wonen weinig ondersteuning is met 2,8% in de buurt van het gemiddelde. peuters indicatie voor de voorschool (8%) en veel ouders van  Er wordt relatief weinig gebruik gemaakt van basisschoolleerlingen zijn hoogopgeleid (86% en 78%). jeugdhulpvoorzieningen, zoals jeugdbescherming en - ► In de Van Galenbuurt hebben peuters het vaakst een VVE reclassering (2,0% versus 2,8% van de huishoudens) of indicatie (44%) en basisschoolleerlingen het minst vaak Ouder Kind Teams (6,6% versus 8,4% van de jongeren). hoogopgeleide ouders (33%).  Het aandeel 15 en 16-jarigen met obesitas en overgewicht is ► Ook in het voortgezet onderwijs loopt het opleidingsniveau iets lager dan gemiddeld. Onder 10-jarigen is het aandeel van ouders van de leerlingen uiteen. In de Helmersbuurt is 81% van de VO-ouders hoogopgeleid; in de Van Galenbuurt

7 is dit 25%. Het gemiddelde van Oud-West/De Baarsjes is bewoners, hier 121, 108 en 108 tegenover 101 gemiddeld in 49% (Amsterdam 43%). Amsterdam.  Basisschooladviezen zijn in het hele gebied hoog. In 2015 ► Het rapportcijfer dat de bewoners geven voor de sociale kreeg 64% een havo/vwo advies (Amsterdam: 52%). cohesie is de laatste jaren verbeterd in de wijken Hoofdweg ► In alle wijken, ook die waar de uitgangspositie van de en Van Galenbuurt naar gemiddeld niveau (5,6 en 5,5 versus jongeren lager is dan gemiddeld, is het aandeel havo/vwo 5,6 in Amsterdam. In de Chassébuurt daalde het adviezen op of boven gemiddeld. Dit percentage is het rapportcijfer echter sterk naar 5,1. hoogst in de Helmersbuurt en Overtoomse Sluis (86% en ► De Helmersbuurt, Overtoomse Sluis en de Vondelbuurt 75%). In de Van Lennepbuurt is dit aandeel het laagst (51%). scoren gunstiger dan gemiddeld op indicatoren voor diversiteit.  Jongeren tussen de 18 en 23 jaar hebben vaker dan hun leeftijdsgenoten in de rest van Amsterdam een startkwalificatie behaald (74% versus 67%), oftewel een Werk, inkomen en participatie diploma voor Havo, MBO2 of hoger. Het aandeel laagopgeleide schoolverlaters is 7% (Amsterdam: 9%). Werk en inkomen ► In de Chassébuurt heeft 10% van de 18 tot 23-jarigen het  Het gebied scoort op indicatoren voor werk rond of net onderwijs verlaten zonder startkwalificatie. In de boven het stedelijk gemiddelde. Zo is de geregistreerde Westindische buurt is dit slechts 4%. werkloosheid, oftewel het aandeel 15 tot 65-jarigen met  Zeven procent van de bewoners van Oud-West / De Baarsjes bijstand, WW of een gedeeltelijke is student. Dit is evenveel als het stedelijk gemiddelde. Van arbeidsongeschiktheidsuitkering, met 12% gelijk aan het hen volgt 85% een hbo of wo studie 9Amsterdam: 77%). gemiddelde.  Ook op de meeste inkomensindicatoren scoort het gebied Diversiteit rondom het stedelijk gemiddelde. Het percentage ‘Vroeg Eropaf’- meldingen, meldingen naar aanleiding van een Rapportcijfer sociale cohesie, 2016 betalingsachterstand, is echter lager ( 1,1% versus 1,5%). 10 9 rapportcijfer Aandeel 15-64 jarigen met bijstand, 2015-2017 8 sociale % 25 cohesie 23,3 7

6 20 gemiddelde 2014 5 Amsterdam

4 15 2015 3 11,2 2 10 2016 7,5 7,8 8 1 6,5 6,9 4,4 5 3,7 3,6 3,7 2017 3,3 2,8

0

Bron: Veiligheidsmonitor

 In Oud-West/ De Baarsjes als geheel worden niet meer Bron: RVE inkomen spanningen ervaren tussen verschillende groepen bewoners dan gemiddeld in Amsterdam. Bewoners van het gebied zijn ► In de Helmersbuurt, Overtoomse Sluis, Vondelbuurt en ook niet positiever of negatiever over hoe buurtbewoners Westindische Buurt zijn de scores op vrijwel alle indicatoren met elkaar omgaan en over de sociale cohesie in hun buurt voor werk en inkomen gunstig. dan de gemiddelde Amsterdammer. Deze uitkomsten zijn ► De sociaaleconomische positie van de Van Galenbuurt is bovendien stabiel over de jaren heen. Op wijkniveau zijn er ongunstig. Deze cijfers worden beïnvloed door de echter grote verschillen. aanwezigheid van het hoofdkantoor van WPI in de wijk. ► De scores op alle bovengenoemde indicatoren voor Voor de bijstand is bekend dat er meer dan 850 diversiteit zijn voor de Hoofdweg e.o. en Van Galenbuurt bijstandscliënten zonder woon- of verblijfplaats uit de hele relatief ongunstig en in mindere mate geldt dit ook voor de stad staan ingeschreven bij WPI. In plaats van 23,3% zou Chassébuurt. Zo is de Spanningenindex, die aangeeft in daarmee 8,2% van de potentiele beroepsbevolking een hoeverre er spanningen zijn tussen verschillende groepen bijstandsuitkering ontvangen. Ook de geregistreerde

8 werkloosheid is waarschijnlijk relatief hoog, maar niet zo ► In De Baarsjes voelen relatief veel bewoners zich ernstig hoog als de 27,2% zoals die naar voren komt uit registraties. eenzaam (16% versus 11% in Amsterdam en 5% in Oud- ► In de Kinkerbuurt zijn verbeteringen zichtbaar, maar is nog West). steeds een grote achterstand op het stedelijk gemiddelde. Zo daalde het aandeel bijstandsgerechtigden na 2013 van Zorg 13,1% naar 11,2%. In Amsterdam was een lichte toename  De gezondheid is op de verschillende indicatoren gemiddeld van 6,2% naar 6,5%. De achterstanden spelen hier of goed. Zo voelt 82% zich gezond (versus 76%) en maar 6% hoofdzakelijk in de Bellamy-buurt-Noord (18,1% bijstand). heeft lichamelijke beperkingen (versus 14%). ► Ook de sociaaleconomische positie van de van Lennepbuurt  Bewoners van dit gebied bewegen relatief veel en hebben verbetert en nadert het stedelijk gemiddelde. De minder vaak overgewicht dan gemiddeld. Maar op andere Borgerbuurt behoudt hier echter een grote afstand tot het leefstijlfactoren, namelijk roken en overmatig en/of zwaar gemiddelde. alcoholgebruik, scoren ze juist relatief ongunstig. ► In de wijk Hoofdweg e.o. wonen veel huishoudens met een  Er wordt iets vaker dan gemiddeld informele hulp gegeven laag inkomen. Qua bijstandsgebruik en werkloosheid is de (45% versus 41%) en minder mantelzorg (7% versus 9%). wijk gemiddeld.  De tevredenheid over het aanbod aan en zorg- en welzijnsvoorzieningen is gemiddeld. Dit geldt ook voor het Participatie daadwerkelijke aanbod, er zijn 3,4 welzijnsvoorzieningen pr  Het aandeel inwoners van 19 tot 65 jaar met een 1.000 inwoners (Amsterdam: 3,4) en 9,1 voorzieningen in de dagbesteding in de vorm van (vrijwilligers)werk, mantelzorg gezondheidszorg (Amsterdam: 7,1). of opleiding ligt iets hoger dan gemiddeld in de stad (92% ► In Oud-West ligt de tevredenheid over het aanbod aan versus 88%). In 2012 lag dit aandeel met 86% nog op buurthuizen en wijkcentra relatief hoog ( 7,0 versus 6,6). Er gemiddeld niveau. Het aandeel mantelzorgers is in deze zijn veel gezondheidszorgvoorzieningen (11,4 per 1.000 periode wel iets afgenomen van 9% naar 7% in 2016 inwoners versus 7,1). (Amsterdam: 9%). ► In Oud-West komt overmatig en/of zwaar alcoholgebruik  De maatschappelijke participatie komt, evenals in 2014, vaak voor (2012: 24% versus 18% in De Baarsjes en 17% in overeen met het algemene beeld voor de stad. Zo doet 33% Amsterdam, cijfers 2012). vrijwilligerswerk (Amsterdam: 35%) en zegt 22% zich in te ► Bewoners van de van Lennepbuurt maken relatief veel zetten voor de buurt of de stad (Amsterdam: 24%). gebruik van dagbesteding en ambulante ondersteuning.  Sociale uitsluiting, een situatie waarin mensen vanwege omstandigheden als weinig financiële middelen of gebrek Sport aan zorg niet volledig kunnen deelnemen aan de  Het aandeel 10-jarigen dat sport in clubverband is met 75% samenleving, is laag (4% versus 8%). Dit is een sterke gemiddeld voor de stad, evenals de sportparticipatie onder 5 verbetering ten opzichte van 2012 toen de sociale uitsluiting tot 80-jarigen (77%). met 10% nog rond het stedelijk gemiddelde lag.  Ook het aantal sportvoorzieningen per 1.000 inwoners (0,48)  Men voelt zich minder vaak verwant met een geloof dan en het rapportcijfer dat bewoners geven voor het aanbod gemiddeld genomen (26% versus 34%). van sportgelegenheden (6,8) zijn gemiddeld voor de stad.

Educatie en inburgering  In het gebied wonen 3,8 statushouders per 1.000 inwoners (Amsterdam: 6,1 per 1.000 inwoners).

Welzijn, zorg en sport

Welzijn  De standaard leefsituatie-index, een samengestelde score op het gebied van gezondheid, participatie en leefbaarheid die het gemiddelde welzijnsniveau van een buurt beschrijft, ligt rond het stedelijk gemiddelde (106 versus 105).  Ernstige eenzaamheid komt minder vaak voor (9% versus 13%) en is ten opzichte van 2012 iets afgenomen (toen 11%)  Het aandeel inwoners dat geen regie ervaart over het eigen leven ligt relatief laag (6% versus 10%).

9 Kernindicatoren

10

Kernindicatoren (vervolg)

Legenda tabel voorpagina en kernindicatoren De kleuren geven aan hoe de waardes van een indicator verspreid zijn over de stad. De kleuren geven niet aan of de verschillen statistisch significant zijn en hebben geen relatie met gestelde normen of beleidsdoelen.

> 1 SD meer / beter dan gemiddeld 0,5 - 1 SD meer / beter dan gemiddeld 0,5 SD rond gemiddelde 0,5 - 1 SD minder / slechter dan gemiddeld > 1 SD minder / slechter dan gemiddeld geen gegevens beschikbaar

Deze en meer cijfers zijn voor meerdere jaren en op verschillende schaalniveaus terug te vinden in het Basisbestand Gebieden Amsterdam van OIS (zie ook: http://www.ois.amsterdam.nl/visualisatie/dashboard_kerncijfers.html). Op deze site staan ook de definities en bronnen vermeld van alle indicatoren.

11