Een Publieksonderzoek Naar De Kijkmotieven En Receptie

UNIVERSITEIT GENT

FACULTEIT POLITIEKE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN

De succesformat van talentenshows op commerciële televisie:

Een publieksonderzoek naar de kijkmotieven en receptie

Wetenschappelijke verhandeling

Aantal woorden: 26.932

PIETER BULCKAERT

MASTERPROEF COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN

Afstudeerrichting FILM & TELEVISIESTUDIES

PROMOTOR: PROF. DR. DANIËL BILTEREYST

COMMISSARIS: SUSAN VERTOONT

ACADEMIEJAAR 2013 – 2014

Deze pagina is niet beschikbaar omdat ze persoonsgegevens bevat. Universiteitsbibliotheek Gent, 2021.

This page is not available because it contains personal information. Ghent University, Library, 2021.

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave ...... 3

Abstract ...... 7

Dankwoord ...... 8

Inleiding ...... 9

Deel 1: literatuuronderzoek ...... 12

1. Reality-tv ...... 12

1.1. Definiëring van het concept ...... 13

1.1.1. Reality-tv in brede zin ...... 13

1.1.2. Reality-tv in enge zin ...... 15

1.2. Het globale succes van reality-tv ...... 16

1.3. Reality-tv als controversieel succesverhaal...... 17

1.3.1. Voorstanders en het maatschappelijk belang ...... 18

1.3.2. Tegenstanders en de ethische kwesties ...... 19

1.4. Talentenshows als subgenre ...... 21

1.4.1. Inleiding ...... 21

1.4.2. Definiëring en kenmerken ...... 22

1.4.3. ‘Ordinary people’ en ‘Instant stardom’ ...... 23

1.4.4. ‘Audience Involvement’ ...... 25

1.4.4.1. Talentenshows en sociale context ...... 26

1.4.4.2. Discussie rond normen en waarden ...... 27

1.4.4.3. Identificatie ...... 28

1.4.5. Talentenshows in Vlaanderen: een overzicht ...... 28 3

2. Reality-tv onderzocht ...... 32

2.1. Verscheidene invalshoeken ...... 32

2.2. Tradities binnen het publieksonderzoek ...... 32

2.2.1. Effectstudies ...... 33

2.2.2. ‘Uses and Gratifications’ ...... 33

2.2.3. Literaire kritiek...... 34

2.2.4. Culturele studies ...... 34

2.2.5. Receptiestudies ...... 35

2.2.6. Besluit ...... 36

3. ‘Uses and Gratifications’-benadering ...... 37

3.1. Korte inleiding ...... 37

3.2. Kerngedachte en theorie ...... 38

3.3. Debat en kritiek ...... 40

3.4. De typologie van McQuail ...... 40

3.4.1. Kijkmotieven aan de basis van televisiekijken ...... 40

3.4.2. Kijkmotieven bij concrete programma’s ...... 41

3.4.3. Verdere afbakening naar reality-tv en talentenshows ...... 42

4. Receptiestudies ...... 46

4.1. Korte inleiding ...... 46

4.2. Kerngedachte en theorie ...... 46

4.3. Debat en kritiek ...... 49

4.4. Receptiestudies als basis voor empirisch onderzoek ...... 49

Deel 2: empirisch onderzoek ...... 50

A. Onderzoeksvraag ...... 50

B. Onderzoeksmethode ...... 50

C. Onderzoekseenheden ...... 51

D. Onderzoeksinstrumenten ...... 52

E. Databeheer en analyse ...... 53

Resultaten ...... 54

1. Onderzoekspopulatie ...... 54

2. Bespreking van drop-off ...... 55

3. Hoe definieert men reality-tv en talentenshows? ...... 56

4. Kijkcontext...... 58

5. Kijkmotieven ...... 59

5.1. Kijkmotieven volgens de respondenten ...... 60

5.2. Sorteren van kijkmotieven op basis van de literatuur ...... 61

6. ‘Audience Involvement’ ...... 63

6.1. ‘Attention’ ...... 64

6.2. Sociale en cognitieve betrokkenheid ...... 65

6.3. Emotionele betrokkenheid ...... 66

6.4. Realisme, authenticiteit en geloofwaardigheid...... 67

6.5. Identificatie ...... 70

6.6. ‘Post-exposure’ en ‘online activity’ ...... 71

7. Hoe verklaart men het succes van talentenshows? ...... 73

7.1. Positieve ‘satisfaction’ ...... 73

7.2. Negatieve ‘satisfaction’ ...... 73

7.3. ‘Novelty’ en algemene bevindingen ...... 74

Bespreking en discussie ...... 75

Bibliografie...... 78

Boeken en (bijdragen uit) readers...... 78

Wetenschappelijke artikels ...... 80

Krantenartikels en andere bronnen ...... 82

Bijlagen ...... 84

Bijlage 1: Correspondentie uitnodiging onderzoek ...... 84

Bijlage 2: Topiclijst ...... 85

Bijlage 2.1: Kijkmotieven topiclijst ...... 88

Bijlage 2.2: Foto-elicitatie en videobestanden topiclijst ...... 89

Bijlage 3: Korte drop-off ...... 91

Bijlage 4: Resultaten drop-off ...... 92

Bijlage 5: Interviews ...... 96

Abstract

Reality-tv is een wereldwijd fenomeen. Sinds de jaren 1990 zien we steeds meer subgenres en realiteitsprogramma’s als de talentenshow verschijnen op televisie. Het ruime concept van reality- tv brengt het alledaagse leven van gewone mensen in beeld. Het biedt de kijkers de mogelijkheid maatschappelijke discussies te voeren en actief te participeren. Als focus van deze wetenschappelijke verhandeling willen we het succes van talentenshows als subgenre verklaren d.m.v. kijkmotieven en de receptie van jongeren te bestuderen, die beschouwd worden als frequente kijkers. Gezien er in de academische literatuur weinig geschreven is rond publieksonderzoek naar talentenshows, kan deze verhandeling zeker een bijdrage leveren tot academisch onderzoek en literatuur. Als basis zullen we een aantal theoretische inzichten gebruiken vanuit de ‘Uses and Gratifications’-traditie en deze kaderen binnen de eerder kwalitatievere receptiestudies. Vervolgens zullen we aan de hand van kwalitatieve interviews jongeren bevragen (N=12). De concrete focus ligt op het volledige subgenre van talentenshows. Uit het onderzoek blijkt dat de kijkmotieven ontspanning en entertainment het succes van talentenshows bepalen. Talentenshows worden bekeken in gezinscontext en leiden tot sociale interactie met vrienden. In tegenstelling tot wat de academische literatuur stelt zijn jongeren echter niet zo actief betrokken met de interactieve mogelijkheden van talentenshows. Bovendien zijn jongeren kritisch t.a.v. het concept ‘instant stardom’ en enkele andere kenmerken van talentenshows. Toch zijn Vlaamse talentenshows programma’s die nog vaak bekeken worden.

Dankwoord

De masterproef is het sluitstuk van de academische master en kan gezien worden als een reflectie van alle kennis die je opgedaan hebt gedurende de vier boeiende jaren communicatiewetenschappen. Na het vele harde werk kan je dan ook met trots terugblikken op je eigen onderzoek en bijdrage tot de wetenschappelijke literatuur. In dit dankwoord wil ik mij dan ook richten tot enkele mensen die een steun waren bij het schrijven van deze eindopdracht.

Allereerst wil ik Prof. Dr. Biltereyst bedanken voor zijn begeleiding bij de aanvang van mijn masterproef en de nuttige inzichten die we verkregen in zijn lessen. Hij reikte ons een basisstructuur toe en hielp ons van bij het begin om de masterproef vorm te geven. Daarnaast wil ik ook Tanneke bedanken voor haar vriendelijkheid en hulp in de bibliotheek en Johan voor het materiaal om de interviews te kunnen opnemen.

Ook heel veel dank voor iedereen die bereid was een interview i.v.m. talentenshows af te leggen. Ik had niet verwacht dat er zoveel mensen de tijd en motivatie zouden vinden om een interessante bijdrage te leveren tot mijn onderzoek. Ik waardeer jullie bijdragen en meningen dan ook enorm.

Als laatste wil ik ook mijn ouders en vriendin bedanken voor alle mentale steun. Een masterproef schrijven doe je met vallen en opstaan en daarom wil ik iedereen bedanken die mij aanmoedigde om ervoor te gaan en in mij bleef geloven.

Inleiding

Reality-tv komt sinds de jaren ’90 steeds prominenter naar voren op de Vlaamse commerciële televisie. Het begrip is afkomstig uit de Verenigde Staten en omvat een brede waaier aan uiteenlopende sub- en menggenres. The Voice van Vlaanderen en Belgium’s got Talent zijn een voorbeeld van succesvolle globale formats die op de lokale markt aangeboden worden onder de noemer van reality-tv. Naast talentenshows is er een grote variëteit aan andere genres en menggenres binnen de catch-all categorie van reality-tv, waaronder docusoaps, docudrama, survivalreeksen, real-life-soaps, … Concreet gaat het vooral om ‘real-life’ events en een reconstructie van de alledaagse werkelijkheid (Biltereyst, 2000, p. 13-14). Op dramatische wijze gaat men het leven van gewone mensen in beeld brengen. Talentenshows zijn sinds de 21e eeuw een zeer populaire vorm van factuele televisie geworden (O’Connor, 2012). De explosie van nieuwe formats als American Idol of X-factor in de USA leidde tot hoge kijkcijfers bij een actief publiek van jongeren. Door de hoge waarde van entertainment en show en de interactiviteit die het programma genereert bij het publiek is de format een wereldwijd succes geworden (Enli, 2009, p. 482).

Reality-tv is bijgevolg ook een actief onderzoeksveld. De laatste jaren zijn er vele academische onderzoeken uitgevoerd over bijvoorbeeld tekstuele aspecten van bepaalde genres, globalisering en lokalisering van formats en controverse rond bepaalde programma’s als Big Brother. Wat we echter in mindere mate aantreffen in het onderzoek in de notie van het publiek. O’Connor (2012, p. 570) stelt dat er voornamelijk weinig publieksonderzoek uitgaat naar talentenshows in tegenstelling tot andere genres binnen de categorie van reality-tv. De werken van Coutas (2006) en O’Connor (2012) tonen wel aan dat er meer en meer belangstelling is voor publieksonderzoek bij de succesvolle format van een talentenshow. Toch blijft Hall (2009, p. 515) zich afvragen waarom dergelijke programma’s een kijkcijfersucces genereren bij het publiek.

In deze wetenschappelijke verhandeling willen we dan ook dieper ingaan op het publiek van talentenshows en hun kijkmotieven. Aan de hand van een kwalitatief onderzoek in de vorm van interviews willen we het succes van talentenshows op de lokale markt verklaren aan de hand van de betekenis die het publiek geeft. Welke motieven of behoeftes heeft men bij het kijken naar

9 bijvoorbeeld The Voice van Vlaanderen of Belgium’s got Talent? We focussen ons op de doelgroep van jongeren omdat zij volgens de literatuur het meest actieve publiek zijn in dit genre en ook een hoge mate van interactiviteit met het programma vertonen. Om welke redenen kijken jongeren naar talentenshows en hoe ervaren ze het programma op zijn geheel. In dit onderzoek leggen we ook de focus op een diversiteit van talentenshows. De kijkervaring kan namelijk verschillen naarmate de ene talentenshow inhoudelijk of vormelijk anders is dan de andere. De introductie van de ‘blind-auditions’ in The Voice van Vlaanderen levert bijvoorbeeld een andere kijkervaring op dan de audities bij Idool.

In het eerste luik van deze wetenschappelijke verhandeling leggen we de brede focus op het theoretisch kader en domein van reality-tv. Allereerst gaan we over tot de problematische definiëring van het begrip reality-tv. In de literatuur blijkt dat het geen eenduidig begrip is en dat verschillende auteurs reality-tv anders interpreteren (Biltereyst, 2000, p. 14). Vervolgens kunnen we ook stellen dat de koepelterm reality-tv sinds de jaren ’90 ook een globaal succes geworden is en dat er op economisch vlak een internationale export van formats is ontstaan. Daarom lijkt het ook evident om een korte schets te maken van de economische en internationale impact van het populaire factuele genre. Er is echter ook een ruim debat gevoerd in de literatuur over de negatieve en positieve aspecten van reality-tv. Daarom zullen we ook kort beide kanten van het publieke debat toelichten en aanhalen waarom de term vaak het onderwerp van discussie is. Ten slotte bakenen we ons af tot het subgenre van de talentenshow. Hierbij gaat het onder andere over de 'celebrificatie' van gewone mensen en de actieve participatie van het publiek. Doordat jongeren actief kunnen stemmen en zeer interactief kunnen omgaan met het programma, lijkt het dan ook relevant om onderzoek uit te voeren naar hoe jongeren dat zelf ervaren.

In het tweede luik kunnen we ons dan toespitsen op het publieksonderzoek zelf. Er zijn namelijk verschillende benaderingen om aan publieksonderzoek te doen. Jensen & Rosengren (1990) spreken van vijf tradities in het publieksonderzoek: Effects Research (1), Uses and Gratification Research (2), Literary Criticism (3), Cultural Studies (4) en Reception Analysis (5). Bij het bespreken van deze paradigma’s zijn we tot de vaststelling gekomen dat de ‘Uses and Gratifications’-benadering een goede uitvalsbasis vormt voor ons onderzoek. We willen namelijk op zoek gaan naar de kijkmotieven en behoeften van jongeren als het gaat over kijken naar talentenshows. Eerst zullen we een theoretisch en methodologisch kader schetsen van dit paradigma. Daarna zullen we aan de hand van de typologie van McQuail een overzicht geven van

10 de kijkmotieven op vlak van televisie. Om uiteindelijk als een trechter specifieker op zoek te gaan naar de kijkmotieven van reality-tv en talentenshows. Kunnen we de algemene kijkmotieven toepassen op het subgenre van talentenshows? De relevantie van deze wetenschappelijke verhandeling toont zich dan ook in het feit dat er weinig onderzoek is uitgevoerd naar de kijkmotieven en receptie van het publiek van talentenshows. Waarom kijken er zoveel mensen naar talentenshows?

De ‘Uses and Gratifications’-benadering is op methodologisch vlak echter vooral de basis voor kwantitatief onderzoek. Omdat we op zoek gaan naar de betekenis die het publiek geeft aan programma’s als The Voice van Vlaanderen, Idool en Belgium’s got Talent gaan we kwalitatieve interviews afnemen. Daarom gaan we de theoretische inzichten uit de ‘Uses and Gratifications’- benadering toepassen op de kwalitatieve methodologie van de ‘Receptiestudies’. ‘Reception Analysis’ biedt ons de mogelijkheid om kwalitatief onderzoek uit te voeren, waarbij de focus meer ligt op de betekenis die het publiek geeft op dergelijke programma’s. Ook zullen we kort de theoretische en methodologische aspecten van dit paradigma weergeven.

Uiteindelijk volgt dan het empirische luik. Hierin stellen we de onderzoeksvraag voorop: “Hoe ervaart het publiek de succesvolle format van talentenshows en wat zijn hun kijkmotieven?” We geven ook een overzicht van de onderzoekmethode, onderzoekseenheden en instrumenten. Het gaat om kwalitatief onderzoek in de vorm van interviews waarbij jongeren gevraagd worden naar hun kijkervaringen. Aan de hand van een topiclijst en een korte drop-off zullen we de inzichten vanuit de wetenschappelijke literatuur (‘Uses and Gratifications’ en ‘Receptiestudies’) koppelen aan de interviews. Ten slotte zullen we proberen het succes van talentenshows te verklaren aan de hand van publieksonderzoek en een wetenschappelijke bijdrage leveren aan het onderzoek naar publieken van reality-tv dat de laatste jaren aan het opkomen is. Het doel is een zo groot mogelijk beeld schetsen van hoe de verschillende talentenshows een invloed hebben op de kijkervaring van jongeren.

Deel 1: literatuuronderzoek

1. Reality-tv

Reality-tv is meer dan louter een wereldwijd fenomeen. Binnen de academische literatuur is er heel wat literatuur geschreven betreffende allerlei aspecten van reality-tv, waardoor we ons binnen dit onderzoek moeten beperken tot de essentie. Sinds de jaren ’90 is reality-tv een succesverhaal geworden in de programmatie van televisiezenders in de 21e eeuw (Hall, 2006, p. 191; Dovey, 2000, p. 78-79). Friedman (2002, p. 6) stelt dat: “As we embark upon a new century of broadcasting, it is clear that no genre, form of type of programming has been as actively marketed by producers, or more enthusiastically embraced by viewers, than reality-based tv.”

Het succes van het ruime begrip reality-tv komt volgens Biressi en Nunn (2005, p. 9-11) tot stand door ‘ordinary people’ in hun alledaagse leven in beeld te brengen. Het begrip reality-tv is afkomstig uit de Verenigde Staten en is een verzameling van verscheidene factuele televisieformats waarbij we een reconstructie te zien krijgen van echte levensgebeurtenissen. Bovendien geeft reality-tv als populair genre veel aandacht aan gewone burgers in een alledaagse, realistische setting (Biltereyst, 2000, p. 13-14). Het principe van de aandacht te vestigen op individuele subjectieve ervaringen wordt in de literatuur door Dovey (2000, p. 25) ook omschreven als ‘first person media’. Reality-tv wordt dan ook vaak beschouwd als een grensvervaging tussen de private en publieke sfeer, gezien het vaak over persoonlijke gebeurtenissen en handelingen gaat met veel emotie en drama in de private levenssfeer (Biltereyst, 2000, p. 14).

Ondanks het succes van factuele televisie is er dan ook heel wat kritiek op reality-tv. In de academische literatuur is stelt men zich vragen bij de realiteitsclaim die reality-tv tracht weer te geven in de vorm van vele reconstructies en dramatische technieken (Biltereyst, 2000, p. 14). Het is dan ook van belang volgens Hall (2009, p. 515) om publieksanalyse te doen naar kijkmotieven en receptie om ook een inzicht te krijgen van het publiek van reality-tv. Hill (2005, p. 449-451) stelt dat reality-tv rechtstreeks verbonden staat met de kijkervaring en dat het publiek kritische inzichten kan weergeven. Hoe ervaren zij het begrip reality-tv en het succes ervan?

1.1. Definiëring van het concept

Allereerst is het belangrijk te vermelden dat er in de wetenschappelijke literatuur geen consensus te vinden is bij het definiëren van reality-tv (Kilborn, 1994, p. 423; Dovey, 2000, p. 79). Biltereyst (2004, p. 173) stelt dan ook vast dat realiteitstelevisie een variëteit aan uiteenlopende formats kan bevatten, waarbinnen enkele gemeenschappelijke tekstuele kenmerken. Reality-tv is een ‘catch- all’ categorie met een brede waaier aan subgenres (Holmes, 2004a, p. 215; Hill, 2005, p. 449; Murray & Ouelette, 2009, p. 5). Een aantal van die subgenres zijn docusoaps (Het leven zoals het is ), real-life-soaps (Big Brother ), survivalprogramma’s (Expeditie Robinson ), verborgen camera-, home video- en opsporingsprogramma’s. Ook behoren talentenshows als Idool en Belgium’s got Talent tot de brede noemer van reality-tv (Biltereyst, 2000, p. 13). Reality-tv wordt soms ook populaire factuele televisie genoemd en bevindt zich in de grensgebieden tussen informatie en entertainment, drama en documentaire. Vaak gaat het dan ook over een breed gamma aan entertainende programma’s (Hill, 2005, p. 450-451). Algemeen beschouwd zijn er enge en ruime definities van reality-tv (Biltereyst, 2004, p. 173).

1.1.1. Reality-tv in brede zin

Biltereyst (2000, p. 13) stelt dat reality-tv in brede zin te definiëren valt als een soort van catch-all categorie. Een container- of koepelbegrip waarin programma’s de realiteit claimen en gewone mensen en gebeurtenissen centraal staan. Reality-tv als overkoepelende term met verscheidenen sub- en menggenres. Telkens men een hoge klemtoon op authenticiteit en de alledaagse realiteit. Aangezien reality-tv een breed bereik heeft over de inhoud van programma’s en genres, zijn de onderstaande pogingen tot definiëring dan ook vrij algemeen en breed op te vatten (Dovey, 2000, p. 79-80).

Een eerste poging tot definitie vinden we terug in het werk van Kilborn (1994, p. 423): 1. “Recording ‘on the wing’ and frequently with the help of lightweight video equipment, of events in the lives of individuals and groups.” 2. “The attempt to simulate such real-life events through various forms of dramatised reconstruction.” 3. “The incorporation of this material in suitably edited form into an attractively packaged television programme which can be promoted on the strength of its reality credentials.”

Hij stelt in zijn eerder vormelijke definitie vast dat reality-tv draait om ‘real live events’ van individuen of groepen (cf. Biltereyst, 2004, p. 173), waarbij levensgebeurtenissen authentiek in beeld komen. De camera treedt binnen in de alledaagse leefwereld en registreert alles wat er gebeurt. Bovendien creëert men dramatische reconstructies van deze levensechte situaties, waardoor de kijker zich betrokken voelt (Biltereyst, 2000, p. 42-43). Het doel van reality-tv is uiteindelijk om aantrekkelijke programmavormen te ontwikkelen, ook wel omschreven als ‘packaging’ in de literatuur (Kilborn, 1994, p. 423-425; Mast, 2003; p. 6). Kilborn (1994, p. 423-424) spreekt van een hoge entertainmentwaarde die tot stand komt door bijvoorbeeld een bekende presentator, verschillende vormen van publieksparticipatie en gedramatiseerde beelden als een hybride mix weer te geven. Belangrijk ook is de grote realiteitsclaim die men biedt door ‘handheld signs’ weer te geven. Men wil de ‘real live events’ zo authentiek en spontaan mogelijk weergeven en gebruikt daarvoor vaak een losse bewegende camera en lage geluidskwaliteit.

Ook in het werk van Biltereyst (2000, p. 43) stelt men dat de realiteitsclaim voor een groot deel afhangt van de kracht van het medium televisie. Reality-tv haalt dus als ‘venster op de wereld’ een groot deel van zijn succes uit zijn realiteitsclaim. Hoe realistischer de boodschap, hoe sterker het publiek zich kan identificeren met de programma’s. Biltereyst (2004, p. 174- 178) maakt bovendien nog het onderscheid tussen reality-tv als genre, metagenre of koepelgenre en tendens. Reality-tv als tendens verwijst naar het feit dat men bepaalde technieken van reality-tv ook gebruikt in heel wat andere genres. In het nieuws krijgen we bijvoorbeeld een ‘bottom-up benadering’ waarbij men de gewone mensen meer in beeld brengt en meer aandacht geeft aan sensationeel nieuws en ‘human interest’ (Biltereyst, 2000, p. 49). Zoals we ook al eerder besproken hebben is reality-tv een ‘catch-all’ categorie met heel wat subgenres. Daardoor is reality-tv eerder een koepelgenre te noemen, waarin we een brede verzameling vinden van heel wat uiteenlopende genres en formats. Naast deze ruime interpretatie (Biltereyst, 2004, p. 173) kan reality-tv ook enger omschreven worden, naargelang de inhoud of bepaalde vormelijke elementen in realiteitsprogramma’s.

1.1.2. Reality-tv in enge zin

Binnen deze opvatting omschrijft men het groeiende fenomeen van reality-tv als genre. Hier is volgens Biltereyst (2000, p. 41) sprake van een “mengeling van journalistieke en dramatische conventies” en komen er allerlei dramatische en toevallige levensgebeurtenissen aan bod van gewone mensen of van bepaalde beroepscategorieën als politieagenten, artsen, brandweer en andere. Een typevoorbeeld hiervan zijn ‘reality crime shows’ met authentieke beelden van geweld en misdaad (Biltereyst, 2004, p. 174-175). In enge zin verwijst de term naar een welbepaalde groep programma’s die op inhoudelijk of vormelijk vlak gelijkenissen bevatten (Mast, 2003, p. 5). Zo bakent Nichols (1994, p. 45) reality-tv af tot de noemer ‘reality crime shows’: “Reality-tv includes all those shows that present dangerous events, unusual situations, or actual police cases, often re-enacting aspects of them and sometimes enlisting our assistance in apprehending criminals still at large.” Het succes van het ‘reality crime genre’ vinden we voornamelijk terug in de Verenigde Staten (Dovey, 2000, p. 80).

Auteurs als Dauncey (1996, p. 95) ontwikkelen dan weer een meer thematische definitie. Volgens hem zijn er drie soorten van inhoudelijke thema’s: 1. “Everyday dramas of courage” 2. “Talking about feelings” 3. “Civic action”.

‘Everyday dramas of courage’ zijn moreel het meest aanvaardbaar bij moralisten en het publiek. Praten over gevoelens heeft vooral betrekking op thema’s zoals liefde, seks en familierelaties (Kilborn, 1994, p. 430). ‘Civic actions’ ligt in het verlengde van wat Nichols omschreef en heeft betrekking op politie, misdaad en rechtszaken. Ook is reality-tv zeer cultuurspecifiek. De houding t.o.v. justitie is bijvoorbeeld bij vele kijkers verschillend.

Uiteindelijk stelt Dovey (2000, p. 80) en heel wat andere auteurs dat reality-tv een sterkere definitie nodig heeft. Reality-tv is meer dan eender welk programma betreffende ‘populaire factuele entertainment’. In zijn eigen poging tot definiëring somt hij enkele dominante eigenschappen op van reality-tv, gebaseerd op de meest dominante thema’s van reality-tv: politie en hulpdiensten. Het gaat in deze programma’s om een mengeling van ruw beeldmateriaal, een observationele camera, ooggetuigen, ‘first-person’ participanten, reconstructies van de realiteit gebaseerd op narratieve vormen uit de fictie, commentaar van

gezaghebbende presentatoren en meningen van experts afkomstig uit politie of hulpdiensten. Dovey (2000, p. 80-81) vergelijkt het genre met het format van een tijdschrift waarin elke editie een aantal verhalen behandelt. Belangrijk is de verpakking (package) van deze verhalen of de manier hoe ze gerepresenteerd en in beeld gebracht worden. Ondanks de vele pogingen om reality-tv te definiëren blijft het echter moeilijk om dit genre eenduidig te omschrijven.

1.2. Het globale succes van reality-tv

Reality-tv is op economisch vlak een grote noemer geworden in de globalisering van televisie. Dovey (2000, p. 81-82) merkt op dat er een sterke handel en export van populaire programma’s en formats is. Volgens Hill (2005, p. 452-454) is het niet toevallig dat reality-tv een succesvol massagebeuren is. Populaire series als American Idol in de USA of I’m a Celebrity in Groot- Brittannië hebben meer dan 50% marktaandeel in handen, wat duidelijk weergeeft dat hoge aandelen van de populatie in een land kijken. Het belang van kijkcijfers is dan ook enorm. Dat succes is onder andere te verklaren door het feit dat realiteitsprogramma’s zeer ruim zijn en over alles en iedereen gaan (Hill, 2005, p. 449-452). Daarnaast is er ook een sterke entertainmentwaarde in deze programma’s. Naast de brede waaier aan programma’s in allerlei genres, is er ook een sterke business mee verbonden. Zo zou mediamagnaat Rupert Murdock zelfs een volledige zender opgericht hebben met de focus op dit genre. Bovendien kent reality-tv veel fans en gaat er ook veel budget naar merchandising en het oprichten van websites. Nog een reden om het succes te verklaren is de hoge aantrekkingskracht bij jongvolwassenen en jongeren. ‘Reality gameshows’ en ‘talent shows’ zijn erg populair. Zo toont een survey van 2000 aan dat de gameshow Big Brother voornamelijk mobiele opgeleide kijkers aantrekt tussen de 18 en 34 jaar (Hill, 2005, p. 452-454).

De export van succesvolle formats is echter het meest kenmerkende aspect als het gaat over reality-tv. Het begon in de Verenigde Staten met reproducties van formats als Cops en America’s Most Wanted. De internationale handel heeft voornamelijk betrekking op Amerikaanse reeksen die verkocht worden aan buitenlandse kabelzenders of satellietzenders. Hill (2005, p. 452-454) wijst op het feit dat reality-tv goedkoper is dan drama omdat er weinig acteurs, scenaristen en crew nodig zijn. Het is bijgevolg economisch aantrekkelijk voor lokale zenders en netwerken. Dauncey (1996, p. 89-90) stelt echter ook dat er vele regionale adaptaties zijn van globale formats. Daarnaast is er de mogelijkheid om spin-offs te maken van bestaande succesvolle programma’s

16 waarbij telkens kleine adaptaties doorgevoerd worden. Ook zijn niet alle formats afkomstig van de Amerikaanse markt (Biltereyst, 2000, p. 23). Zo is Big Brother afkomstig uit Nederland en kent men in Groot-Brittannië een sterke traditie van talkshows en docusoaps. Enerzijds heb je dus een globalisering van formats waarbij we een explosie van formats kregen sinds de jaren ’90 over de hele wereld. Anderzijds is er ook een ‘glocalisering’ van formats waarbij geïmporteerde formats lokaal geadapteerd worden aan de eigen cultuur en lokale productiestandaarden. Toch is het succes van een globaal format afhankelijk van de receptie ervan in de eigen nationale context. Aspecten als de socio-culturele omgeving, nationale identiteit, nationale mediaomgeving en sociale factoren hebben een significante invloed op het succes van formats (Enli & McNair, 2010).

Rond de theorievorming van globale formats binnen reality-tv en adaptaties ervan is heel wat academische literatuur verschenen. Binnen deze paragraaf wil ik dan ook kort een overzicht schetsen van enkele werken. Tasha & Sharon (2012) hebben het onder andere over hoe populaire commerciële formats als American Idol terechtkomen op de nationale markt van enkele landen. In dat werk zijn een aantal theorieën opgenomen rond formats op de globale markt. Een ander vaak geciteerd werk is dat van Moran (2010) waar enerzijds de internationale handel in formats besproken wordt en anderzijds ook de adaptatie ervan in lokale markten. In zijn werk vinden we een analyse terug van hoe de transformatie van een globaal naar lokaal format gebeurt en welke impact formats hebben op de nationale televisie-industrie. Daarnaast is er ook nog de notie van het publiek. Hetsroni (2011) onderzoekt de invloed van een adaptatie bij het publiek. Een voorbeeld daarvan is de impact van Big Brother op de nationale context. Hoe komt het dat de controverse verschilt van land tot land? Reality-tv is niet enkel een globaal succes geworden. Het is ook het onderwerp van een grootschalig kritisch academisch debat geworden.

1.3. Reality-tv als controversieel succesverhaal

Volgens Dovey (2000, p. 83-88) zijn er twee dominante standpunten in het wetenschappelijk debat rond reality-tv. Enerzijds stelt men dat reality-tv een onoverkomelijk en wijdverspreid product is die de veranderende politieke economie van televisie kenmerkt om uiteindelijk als ‘Trash TV’ beschouwd te worden. Deze eerste benadering ziet reality-tv als een commerciële vorm van televisie zonder veel kwaliteit en respect voor morele normen en waarden. Anderzijds is er het idee dat reality-tv een representatie vormt van de democratie en samenleving. Reality-tv als

17 een vorm van ‘empowerment’ waarbij de publieke sfeer in beeld wordt gebracht. Deze positieve benaderingswijze contrasteert sterk met de tegenstanders in het debat rond reality-tv. Centraal in het gehele debat staat de notie van publieke en private sfeer. Daarom stelt Dovey (2000, p. 79) dan ook dat je in het discours rekening moet houden met de ruimere politieke en maatschappelijke omgeving. In de wetenschappelijke literatuur is er dan ook veel geschreven sinds de opkomst van reality-tv in de jaren ’90 en de gevolgen ervan in de ruimere maatschappelijke context. In de volgende paragrafen bespreken we enkele essentiële aspecten van zowel de positieve als de negatieve benadering op reality-tv.

1.3.1. Voorstanders en het maatschappelijk belang

Reality-tv als ‘empowerment’ is de term die Dovey (2000, p. 83) aanhaalt om te wijzen op het positieve maatschappelijk belang ervan. De nieuwe factuele formats zorgen er voor dat het publiek meer inspraak en macht verwerft en een grotere interactieve participatie hebben in de sociale ruimte. Dit liberale-pluralistische perspectief gaat er enerzijds vanuit dat de ‘gewone’ man meer inspraak heeft in het maatschappelijk debat. Anderzijds wordt ook het aanbod van factuele informatie toegankelijker en begrijpelijker voor de publieke sfeer. Een voorbeeld is het bespreekbaar maken van taboe en heel wat maatschappelijk relevante onderwerpen. Ook worden de media hier beschouwd als de waakhond van de democratie en als vierde macht naast bijvoorbeeld de politieke en economische macht (Meers & Van Bauwel, 2004, p. 81; Biltereyst, 2000, p. 30). De media brengen allerlei maatschappelijke en ethische visies aan bod. Door vele lagen van de bevolking aan het woord te laten en een brede representatie te brengen, kan reality-tv gezien worden als genre dat een grote diversiteit in beeld brengt. Factuele programma’s moeten inhoudelijk te begrijpen zijn door het grote publiek. Bovendien is er een grote mate van interactiviteit met het publiek omdat men de gewone mens in beeld brengt. Volgens Biressi en Nunn (2005, p. 2) is de representatie van gewone mensen de reden waarom reality-tv zo goed scoort bij publieken: “the highly visible presence of ordinairy people in ‘unsubscripted’ situations is both the watermark of reality-tv and arguably an explanation of its success with audiences.” De ontwikkelingen betreffende programma’s en formats leiden in dit debat dus tot een toenemende democratisering (Dovey, 2000, p. 86-87; Dauncey, 1996, p. 96-99; Mast, 2003, p. 8).

1.3.2. Tegenstanders en de ethische kwesties

“Reality TV is fast cheap and totally addictive… The shows [are] weapons of mass destraction… causing us to become dumber, fatter, and more disengaged from ourselves and society (Hill, 2005, p. 452).”

Er is echter ook veel academische literatuur die een kritisch oordeel t.o.v. reality-tv heeft. Hier gaat het eerder over een kritisch marxistisch links paradigma, waarbij men stelt dat media het passieve publiek manipuleert en enkel de dominante politieke en economische ideologieën representeert (Nichols, 1994, p. 60). Zo omschrijft Dovey (2000, p. 83) het genre als ‘trash tv’ en ‘nightmare’. De term ‘trash tv’ verwijst naar het feit dat hedendaagse populaire media een product zijn van de politieke markteconomie en dus gebonden zijn aan een bepaalde cultuur. Het gaat hierbij vooral om kritiek op de commercialisering en globalisering van televisie. De term ‘nightmare’ verwijst naar de kritiek op het realiteitsgehalte van reality-tv. Naar het feit dat dergelijke programma’s slechts gezien kunnen worden als een simulatie van de realiteit, ondanks de sterke realiteitsclaim.

Sinds het begin van reality-tv is er al een kritisch debat. Vaak gaat het om negatieve publicaties, zoals “Danger: reality tv can rot your brain”, die reality-tv voorstellen als voyeuristische goedkope en sensationele televisie. In het werk van Hill (2005, p. 453-454) staan een aantal negatieve opvattingen betreffende reality-tv. Michael Tracey omschrijft het als “stuff of the vulgate, encouring moral and intellectual improverishment”. Robert Thompson stelt dat het populair is “because it’s stupid and moronic”. Nog een andere auteur Nick Clarcke ziet een negatief effect op de samenleving. Reality-tv leidt volgens hem tot een gevaarlijke grensvervaging tussen fictieve en factuele televisie. In het werk van Murray & Ouelette (2009, p. 7-9) stelt men dat reality-tv heel wat culturele en ethische vragen met zich voortbrengt. Samengevat is er heel wat kritiek op de notie van privacy en voyeurisme. Reality-tv als goedkope manier van entertainment waarbij men zonder al te veel inhoud de realiteit op een populaire manier gaat construeren om plezier te genereren bij het publiek. In formats als Big Brother bleek er heel wat kritiek te zijn op het feit dat mensen continue gefilmd werden in de private levenssfeer en bekeken werden als een vorm van voyeurisme.

De oorzaak van deze academische kritiek zou een toenemende commerciële druk bij producenten zijn sinds jaren 1990, waardoor de kwaliteit van programma’s daalt. Als gevolg van deze commercialisering ontstaat volgens Dauncey (1996, p. 97) een trend naar ‘tabloidisering’ en de productie van wegwerptelevisie of ‘lowest common denominator television’. Veel auteurs beschouwen reality-tv als een vorm van sensatie en vermaak, wat heel wat kritische standpunten met zich meebrengt (Biltereyst, 2004, p. 31; Dovey, 2000, p. 83-85; Mast, 2003, p. 9; Dauncey, 1996; p. 99-100; Meers & Van Bauwel, 2004, p. 77). Zo is er veel ethische kritiek op het succesvol format Big Brother, waar men verborgen camera’s en stereotype beelden gebruikt (Hill, 2005, p. 456). Het debat gaat vaak over die moraliteit en waardigheid, alsook over de kwaliteit van dergelijke programma’s. De controverse rond Big Brother deed ons nadenken over waarom dergelijke cultuurfenomenen een aanzienlijke impact hebben op het publieke debat (Biltereyst, 2004, p. 171-172). Het programma komt dan ook uitvoerig aan bod in heel wat academische werken: Big Brother the real audience (Hill, 2002), Big Brother. Reality tv in the twenty-first century (Bignell, 2005), …

Ten slotte oordeelt men dat ‘populaire factuele televisie’ niet altijd even realistisch is (Hill, 2005, p. 459; Dovey, 2000, p. 88-91). Volgens Nichols (1994, p. 46) krijgen we geen correcte representatie van de alledaagse werkelijkheid omdat er allerlei dramatische technieken gebruikt worden om de realiteit te reconstrueren. Er is dan ook veel discussie onder theoretici en bij het publiek over het steeds terugkerende aspect van de ‘everyday life’-simulatie. Is de realiteitsclaim die men weergeeft in reality-tv echt? Het gaat duidelijk om een reconstructie van de werkelijkheid met gebruik van dramatische technieken en niet-fictionele elementen. Bovendien stelt Nichols (1994, p. 46) dat men eerder doelbewust de aandacht probeert te trekken van het publiek. Ook zien we niet de gehele realiteit in beeld. We moeten dus ook kritisch reflecteren op het feit dat we slechts een ‘slice of life’ te zien krijgen (Biltereyst, 2000, p. 42). Wat er echter vaak ontbreekt in het debat rond reality-tv is de notie van het publiek:

“What is often missing from the great debate about reality TV, and its impact on television and its audience, are the voices of people who watch reality programmes (Hill, 2005, p. 454).”

1.4. Talentenshows als subgenre

1.4.1. Inleiding

Talentenshows zijn uitgegroeid tot een populair subgenre van reality-tv gedurende de 21e eeuw, voornamelijk bij het jongerenpubliek (O’Connor, 2012, p. 568). Het concept van talent op televisie te brengen was al sinds de jaren ’70 en ’80 populair met programma’s als New Faces en Opportunity Knocks. Deze programma’s waren echter geen zoektocht of show rond talent. Talentenshows zijn ook gebaseerd op de ‘pop music programs’, die zich ontwikkelden in de jaren ’50 en ’60, zoals Six-Five Special (BBC) en Top of the Pops (BBC) (Holmes, 2004b,

p. 150). Recent merken we dat het subgenre sinds de 21e eeuw een nieuwe generatie kent. Hedendaagse talentenshows tonen in tegenstelling tot vroeger de ontwikkeling en zoektocht naar talent. Redden (2008, p. 129-135) heeft het over een heropbloei van ‘light entertainment television’. Talentenshows als populaire nieuwe factuele televisie met een sterke focus op entertainment. De nieuwe generatie zou ontstaan zijn na het format van Popstars in 1999, een talentenshow in Nieuw-Zeeland die op zoek ging naar nieuwe leden voor een popgroep (Redden, 2008, p. 129-135; Holmes, 2004b, p. 149). Kort daarna ontstonden heel wat nieuwe formats als Pop Idol en X-factor in Groot-Brittannië en American Idol in de Verenigde Staten.

Ook in de rest van Europa en heel wat andere landen zorgden talentenshow voor een kijkcijfersucces in primetime. Het gaat over gestandaardiseerde globale formats die lokaal geadopteerd zijn zoals we eerder al besproken hebben als het over reality-tv ging. Zo is Belgium’s got Talent een lokale adaptatie op Britain’s got Talent en zijn er een aantal kenmerken zoals de jury en de naam eigen aan de nationale context (O’Connor, 2012, p. 568- 569). Volgens Holmes (2004b, p. 148-151) zijn dergelijke talentenshows te beschouwen als ultieme voorbeelden van reality-tv. Ze hebben de typerende esthetische en visuele stijl van reality-tv en focussen zich op gewone mensen. Bovendien tonen ze de realiteit aan van de muziekindustrie en hoe je kunt uitgroeien tot een ‘celebrity’. De gestandaardiseerde format van een talentenshow en de globale distributie ervan zouden volgens Turner (2006) neoliberale waarden vooropstellen waarbij individueel succes, bekendheid en ‘celebrity’ als ideale streefdoelen worden beschouwd door gewone mensen. Gezien er in de academische literatuur heel wat geschreven is betreffende concepten als ‘celebrification’, ‘active audience’, ‘glocalisation’, ‘interactivity’, … zullen we ons beperken tot een algemeen theoretisch kader i.v.m. talentenshows en enkele essentiële concepten als ‘stardom’ en ‘interactie’ bespreken.

1.4.2. Definiëring en kenmerken

Talentenshows bestaan uit een variëteit aan formats met telkens een specifieke focus op bepaalde vaardigheden waardoor ze moeilijk te definiëren vallen. Algemeen beschouwend kunnen we talentenshows omschrijven als wedstrijden waarbij specifieke talenten beoordeeld worden door een jury en waarbij een winnaar gekozen wordt door het oordeel van de jury en de stemmen van de kijkers thuis (O’Connor, 2012, p. 571-572). Gezien het vaak om globale formats gaat zoals Idool van FremantleMedia, wordt er telkens een bepaald ‘framework’ aangeboden als basis om een talentenshow op te bouwen in verscheidene landen (Coutas, 2006, p. 372-375). Dit resulteert in een competitie met verscheidene niveaus waarbij er telkens kandidaten geëlimineerd worden door een aantal juryleden. Het begint met grootschalige audities om vervolgens over te gaan naar verdere auditierondes en live-shows waarbij kandidaten week na week geëlimineerd worden (Coutas, 2006, p. 372; Holmes, 2004b, p. 153; Reijnders et. al, 2007, p. 276). Naarmate het einde krijgen we steeds meer achtergrondinformatie over die kandidaten en worden de kandidaten ook volledig gekostumeerd en ‘gerestyled’. Ook groeit het showgehalte naarmate de talentenshow evolueert. De kandidaten hoeven niet meer a capella te zingen en worden muzikaal begeleid. Ook dragen het live-publiek, decor en ander visuele elementen bij tot de show.

Qua thema’s gaat het voornamelijk om zingen en dansen. Recent zien we dat er bredere categorieën van talent aan bod komen, zoals topmodel of masterchef worden. Deze diversificatie leidt volgens Redden (2008) tot een proliferatie van zwakkere versies van eerdere succesformats. Net zoals andere subgenres binnen reality-tv is de talentenshow een hybride format waarbij je een mengeling van entertainment, informatie, fictie en documentaire terugvindt. Ook vinden we in sterke mate het principe van authenticiteit terug en het in beeld brengen van ‘ordinary people’. Hierbij verwijzen we bijvoorbeeld naar het wereldwijde succes van Suzan Boyle, die afkomstig was uit een lagere sociale klasse en door haar deelname in Britain’s got Talent uitgegroeid is tot een internationaal fenomeen (Enli, 2009, p. 484-489).

Typerend voor dit subgenre van reality-tv is dan ook de mogelijkheid om ‘instant stardom’ te verwerven. Volgens Enli (2009, p. 484) gaat het om een soort van ‘make-over television’, waarbij mediaparticipatie als een ‘sprookjesverhaal’ tot een transformatie kan leiden van gewone mens naar beroemdheid. Redden (2008, p. 129-134) en Coutas (2006, p. 373) stellen

22 dat deze kans tot opwaartse mobiliteit een vorm van democratisering is, zoals we eerder al in het debat rond reality-tv aanhaalden. Klaus & O’Connor (2013) stellen dat talentenshow deze opwaartse mobiliteit ook gaan reconstrueren. Het gaat om gewone mensen die zichzelf overtreffen na intensieve training en discipline doorheen het programma.

Bovendien is er een groot realiteitsgehalte en worden hedendaagse talentenshows gelinkt aan het concept levensstijl (Redden, 2008, p. 129-134). Daardoor krijgen we een diversiteit aan talentenshows die een competitie voeren rond allerlei elementen uit het alledaagse leven als koken (Masterchef) en renoveren (Interior Rivalry). Holmes (2004a, p. 215) stelt dat talentenshows een hoge mate van entertainment brengen en omschreven kunnen worden als ‘event’ televisie. Als kijker heb je het gevoel dat je live deel uitmaakt van de show. En daarenboven kan de kijker ook actief gaan participeren in het verloop van een talentenshow d.m.v. stemmen en online activiteiten zoals forums, websites en sociale media.

1.4.3. ‘Ordinary people’ en ‘Instant stardom’

Het principe waarbij gewone mensen getransformeerd kunnen worden tot sterren is een basisgegeven geworden op vlak van talentenshows (Klaus & O’Connor, 2013). De Britse globale talentenshow Britain’s got Talent is hier een typevoorbeeld van. Men gaat op zoek naar een diversiteit aan talenten, van zangers tot dansers en komedianten, om de winnaar uiteindelijk te belonen met een grote geldsom en de opportuniteit om een popster te worden (Enli, 2009, p. 487). Holmes (2004b, p. 153) merkt op dat talentenshows als Pop Idol sterren trachten te construeren en promoten, waardoor men het concept van ‘instant stardom’ kan garanderen aan de kijker.

Coutas (2006, p. 373) stelt dat er in de academische literatuur veel aandacht gaat naar de notie van ‘celebrificatie’ (Turner, 2006; Marshall, 1997; Gamson, 1994). Er is een nieuwe relatie ontstaan tussen ‘ordinary people’ en de constructie van ‘fame’ en ‘celebrity’ in formats als talentenshows (Holmes, 2010). Turner (2006, p. 153-165) gebruikt hierbij de term ‘demotic turn’ om te verwijzen naar het principe van democratisering dat ontstaat wanneer gewone mensen in het format van talentenshows een hogere sociale klasse kunnen verwerven door actief te participeren. Toch zijn er auteurs die zich kritisch opstellen i.v.m. de democratisering van bekendheid (Holmes, 2004b, p. 148). Hierbij stelt men dat het vaak gaat over de cultivatie

23 van zogenaamde “throwaway celebrities”: gewone mensen die door hun populariteit bekend worden voor een korte periode waarbij talent minder van belang is. Toch is het bijzonder relevant om onderzoek te doen naar de constructie van ‘celebrities’ binnen reality-tv. We verwijzen hier ook naar het ruime debat dat we terugvinden in het werk van Holmes (2004b, p. 151-158) waarbij verschillende auteurs ‘stardom’ in een brede context trachten te conceptualiseren en hoe dat begrip discursief geconstrueerd wordt in de media. Gezien onderzoek naar ‘stardom’ vooral uitging naar het domein van film, lijkt het ons relevant om in verder onderzoek te analyseren hoe men popsterren construeert op het medium televisie.

De deelname van Suzan Boyle toont aan dat talentenshows in hun narratie het gegeven van ‘ordinary people’ die beroemd kunnen worden sterk gaan beklemtonen. Suzan Boyle deed in 2009 auditie op 47-jarige leeftijd en werd meteen gerepresenteerd als een vrouw uit de arbeidersklasse die werkloos was en het uiterlijk van popsterren duidelijk niet had. Het stereotype beeld van een gewone vrouw werd ook nog eens benadrukt door de reacties van de jury en de sceptische blikken uit het publiek weer te geven. Er ontstond echter een dramaturgische climax nadat Suzan het publiek en de jury overweldigde met haar stem. Enli (2009, p. 487-488) stelt dat Suzan Boyle een personificatie is van het idee dat iedereen het kan maken in een talentenshow.

Het bovenstaande voorbeeld toont alsook aan dat talentenshows bepaalde discours van authenticiteit bevatten, een typerend kenmerk van reality-tv (Holmes, 2004b, p. 158-162). Men speelt duidelijk in op emoties en identificatie door dramatische technieken te gebruiken. Tijdens de audities ontstaan er vaak lachwekkende momenten als er zeer slechte performances getoond worden en in schril contrast uitvergroot worden door deze beelden te mengen met getalenteerde kandidaten. Toch is het vooral de esthetische en visuele stijl die zo realistisch mogelijk moet zijn: wazige camerabeelden, diverse camerastandpunten, bewegende cameravoering, … Men wil gewone mensen zo persoonlijk en realistisch mogelijk construeren zodat de kijker zich inleeft en emoties uit bij bepaalde kandidaten (Hill, 2002, p. 324). Dit in relatie tot het feit dat gewone authentieke mensen evolueren naar popsterren. We zien ze dan ook geregeld in de camera praten over hun dromen en angsten en hun ambitie om een ster te worden en het programma te winnen. Daardoor krijgen we als kijker een sterk gevoel van realisme en identificatie met de kandidaten (Holmes, 2004b, p. 159).

Het principe waarbij iedereen ‘stardom’ kan verwerven is dus een basisformule geworden van talentenshows. Maar Enli (2009, p. 488) wijst ook op het feit dat de kijkers actief gaan participeren in dit verhaal. Het globale succes van Suzan Boyle resulteerde tot een hoge mate van interactie op sociale media, videoplatformen, blogs, Twitter, Facebook. De betrokkenheid van het publiek is dus zeker ook een belangrijke factor bij talentenshows.

1.4.4. ‘Audience Involvement’

Het publiek actief te laten participeren in televisieprogramma’s is een actieve trend op vlak van media-industrie (Enli, 2009, p. 481). Holmes (2004a, p. 213) stelt dat interactiviteit een nieuwe wederzijdse relatie biedt tussen kijker en scherm. Enerzijds stelt men dat het kijkerspubliek actief omgaat met media-inhoud. Anderzijds zou interactiviteit een middel zijn om de aandacht van het publiek te trekken op een eerder negatieve manier (Coutas, 2006, p. 387). Via het internet en smartphones bieden zenders een digitaal platform aan waardoor het publiek zich sterker kan identificeren met bepaalde programma’s. Het gaat voornamelijk over zogenaamde 'vote-in formats' die we ook duidelijk aantreffen bij talentenshows als Britain’s got Talent en Strictly Come Dancing. Doordat publieken kunnen stemmen op hun favoriete performance of act, kunnen we hier spreken van interactieve communicatie. Formats als Pop Stars benadrukten dit principe dan ook sterk in hun promotiecampagne: “But this time, you choose!” Het publiek dat actief de uitkomst van het programma mee kan bepalen (Holmes, 2004b, p. 150). Daarnaast gaat het ook om online forums voor fan-gerelateerde activiteiten waar kijkers discussie voeren over allerlei aspecten van de talentenshow.

Volgens Enli (2009, p. 482) gaat het om een nieuwe visie op mediaproductie waarbij publiek niet enkel media-inhouden moeten ontvangen, maar ook geïncludeerd moeten worden in het productieproces. Het gaat om een actief publiek die een fascinatie heeft voor ‘the real’ en ‘the authentic’ en het representeren van gewone mensen (Dovey, 2000; Hill, 2005; Kilborn, 2003). Die zogenaamde ‘audience involvement’ heeft dus vooral betrekking op de aanwezigheid van authenticiteit en gewone mensen. Zo werd Suzan Boyle niet enkel een succes op televisie, maar werden haar filmpjes op Youtube ook miljoenen keren bekeken. Talentenshows dragen ook duidelijk bij tot het publieke debat in de vorm van een online ‘community’. Digitale ontwikkelingen in sociale media hebben daar zeker toe bijgedragen. Holmes (2004b, p. 167)

25 stelt dat het publiek het succes van kandidaten en talentenshows bepaalt. Vandaar dat het publiek een zeer prominente rol speelt in het concept van talentenshows. Ten slotte stellen we ook vast dat er niet enkel een actief publiek is, maar ook een globaal publiek. Het succes van bepaalde kandidaten verspreidt zich bijvoorbeeld via sociale media naar kijkers van andere landen. Dit toont aan dat een talentenshow een globaal format is en ondanks de lokale adaptatie toch de traditionele culturele grenzen kan doorbreken tussen nationale en internationale publieken (Enli, 2009, p. 490-491).

Ondanks de grote invloed van het publiek bij talentenshows, merken Klaus & O’Connor (2013) op dat er weinig publieksonderzoek op gericht is. Dat is ook de vaststelling van Reijnders et. al (2007, p. 275) na het uitvoeren van tekstuele analyse: publieken beschouwen talentenshows als “a platform for the articulation, representation and discussion of contemporary values.” Volgens de studie van Coutas (2006) genereert een talentenshow als Indonesian Idol een nationale trots en het verlangen om een internationale globale ster te ontwikkelen. Publieksonderzoek is dan ook cruciaal volgens Klaus & O’Connor (2013) een breder inzicht te verwerven van hoe kijkers betekenis geven aan talentenshows. Hierbij moeten we rekening houden met enkele contextuele aspecten van het actieve publiek.

1.4.4.1. Talentenshows en sociale context

De sociale context vormt een belangrijk gegeven bij de actieve betrokkenheid van de kijker (Klaus & O’Connor, 2013). In hun focusgroepenonderzoek rond talentenshows bij tieners in Ierland en Oostenrijk komen ze tot enkele belangrijke inzichten. Ten eerste worden talentenshows vaak bekeken in familiekringen en zelden alleen. Ten tweede discussieert men geregeld over persoonlijke voorkeur en antipathieën binnen de familiegroep. Bijvoorbeeld spreekt men over hoe goed of slecht een performance was. Talentenshows bevatten ook veel andere elementen die aanleiding geven tot het uiten van een mening: uitstraling van kandidaten, performance, persoonlijke achtergrond, beslissingen van juryleden, het stemgedrag van kijkers, … Uit een kwantitatief onderzoek van Lothwesen en Müllensiefen (2004) bleek dat jongeren hun oordeel voornamelijk baseren op de stem, de algemene persoonlijkheid en de algemene prestatie. Daarnaast spelen ook variabelen als muziekkeuze, uiterlijk, karakter, talent, stijl en ervaring een rol. Ten derde resulteren talentenshows ook tot communicatie tussen peergroepen. Het gaat dan bijvoorbeeld om jongeren die op school of met vrienden

26 terugblikken op elementen uit het programma. Jongeren identificeren zich met het programma in dergelijke mate dat ze achteraf met hun vrienden praten over wat ze gezien hebben en wie er gaat winnen. De betekenis die men geeft aan talentenshows moeten we dus ook koppelen aan de sociale context.

1.4.4.2. Discussie rond normen en waarden

Vervolgens stelden Klaus & O’Connor (2013) dat kijkers tijdens talentenshows ook onderhandelen over bepaalde normen en waarden als authenticiteit en competitie. Ten eerste discussieert men vaak over de eerlijkheid (‘fairness’) en verdiende overwinning. Het is een sociaal aanvaarde norm dat men kandidaten fair behandelt. De jurycommentaar en het stemgedrag van de kijker leiden dan ook vaak tot discussie. Een goed jurylid moet fair, eerlijk, authentiek en vriendelijk zijn. Bovendien moet de beste kandidaat winnen en discussieert men bijvoorbeeld over het feit dat talent cruciaal is, maar dat uiterlijk en andere kenmerken ook een rol spelen. Belangrijk is dat jongeren voortdurend argumenteren en onderhandelen over essentiële waarden en normen.

Ten derde zijn er nog twee belangrijke waarden: medewerking (‘cooperation’) en competitie (‘competition’). Populaire kandidaten moeten vriendelijk zijn en bereid zijn om mee te werken. Medewerking is een cruciaal begrip om de talentenshow te winnen. Ook discussieert men vaak over het concept competitie. Zonder eliminatierondes en competitie is er een veel minder grote entertainmentwaarde. Reijnders et. al (2007, p. 277-280) stellen dat talentenshows ook duidelijk een sociale ranking weergeven. Enerzijds worden de minder goede kandidaten in formats als Idool (2003) op een eerder kritische en lachwekkende manier gerepresenteerd. Anderzijds worden de winnaars verheerlijkt en voorgesteld als nieuwe popsterren. Volgens Reijnders et. al (2007, p. 289) is een talentenshow dan ook een reflectie van onze cultuur en culturele identiteit: “All these values are unmistakeably those of an individualistic, capitalist, achievement- oriented society that is geared to youth culture.”

1.4.4.3. Identificatie

Tot slot stelden Klaus & O’Connor (2013) vast dat het concept identificatie sterk verbonden is met het actieve publiek. Publieksonderzoek rond Big Brother (Hill, 2005) toont o.a. aan dat kijkers zich willen identificeren in kandidaten als ze reality-tv bekijken. Kandidaten moeten bijgevolg authentiek zijn om populair te worden. Het principe van ‘ordinary people’ speelt hier een belangrijke rol bij. Jongeren verwachten dat personen natuurlijk in beeld komen en zichzelf zijn. Bovendien kunnen ze zich identificeren in kandidaten omdat ze informatie krijgen over hun achtergrond en leven en karakter. Door familie en vrienden van de kandidaat in beeld te brengen creëert men een hoge mate van identificatie en authenticiteit. Daarenboven vertellen talentenshows ook iets over identiteit. Jongeren weerspiegelen zichzelf aan kandidaten. Ook kunnen we talentenshows linken aan het discours van gender, waarbij vrouwelijke kijkers zich meer zouden identificeren met talentenshows.

1.4.5. Talentenshows in Vlaanderen: een overzicht

Ook Vlaanderen kent sinds het begin van de 21e eeuw een sterke traditie van talentenshows. In 2001 krijgen we op VT4 een eigen Vlaamse versie van het globale succesformat Popstars (Nieuw-Zeeland) waarbij men op zoek ging naar een nieuwe Vlaamse popgroep. Amper twee jaar later begint VTM in 2003 met Idool, een populaire zangwedstrijd en adaptatie van de Britse talentenshow Pop Idols. Idool kunnen we beschouwen als typevoorbeeld van een talentenshow waarbij preselecties aan de basis liggen van live-shows en waar het publiek uiteindelijk stemt op zijn favoriete kandidaat.

Enerzijds wordt Idool als succesformat beschouwd omwille van het kijkcijfersucces op de commerciële televisie. Het Nieuwsblad (2004, 14 december) stelt vast dat Idool meer dan één miljoen kijkers bereikt in primetime in 2003 en in zijn tweede seizoen in 2004 het nog beter doet. Uiteindelijk komen er nog twee seizoenen bij in 2007 en 2011. Volgens De Standaard (2011, 2 februari) ligt het succes in de eerlijkheid en authenticiteit van het programma. Zo doet er bijvoorbeeld een jongen uit kansarm milieu mee om de droom van zijn recent gestorven vriend waar te maken. Bovendien ligt de focus sterk op gewone mensen die hun droom willen waarmaken en spreekt men over een serieuze en deskundige jury.

Anderzijds vinden we in de mediareceptie ook heel wat kritische gedachten terug. Die kritiek heeft voornamelijk betrekking op de eerste seizoenen van Idool waar de audities toch sterk gelinkt werden aan het concept van ‘uitlachtelevisie’. Zo oordeelt Knack (2011, 3 februari): “Bij de vorige edities lag de nadruk in de spotjes op kandidaten die afgingen als een gieter, maar deze keer werd de talentenjacht uitgebreid aangeprezen als een opstapje naar de showbizz, onder de slogan 'Elke grote carrière begint met een droom'.” De Standaard (2011, 2 februari) bevestigde dit oordeel: “Bij vorige edities was dit pure uitlachtelevisie. Schlemielen en interessantmakers kwamen er zo enthousiast hun talentloosheid in de verf zetten, dat hun pogingen - versierd met een paar zinnetjes bijtend commentaar - een hit werden op YouTube.” Deze kritiek doet ons sterk denken aan het kritische debat rond reality-tv, waarbij de focus op voyeurisme en sensatie zou liggen. Is het moreel verantwoord om kandidaten die niet goed genoeg zijn op een sensationele of lachwekkende manier te representeren?

Bovendien is er ook heel wat publieke discussie rond het concept van ‘instant stardom’ en de ‘celebrificatie’ van gewone mensen. Het Nieuwsblad (2012, 15 maart) stelt met de titel “Talentenjacht winnen is geen garantie op succes” dat slechts weinig winnaars uiteindelijk ook popsterren zijn geworden. Zo wint rockster Peter Evrard wel de eerste editie van Idool 2003, maar is Natalia Druyts als tweede wel uitgegroeid tot een Vlaamse popster. Ondanks de idee dat gewone mensen geconstrueerd kunnen worden tot popsterren, blijkt het in de realiteit anders te zijn. In het artikel vinden we tal van voorbeelden terug uit X-factor, Star Academy en Idool waar men het concept van ‘instant stardom’ bekritiseert. Deze vorm van mediakritiek vinden we ook terug in een ander artikel van De Standaard (2011, 2 februari): “Lang niet iedereen ziet de prangende noodzaak van nog zo'n maandenlange zoektocht naar een Vlaams talentje dat na een korte mediastorm weer in de vergetelheid belandt.”

Na het succesformat Idool komen er twee nieuwe talentenshows in Vlaanderen op VTM in 2005: X-Factor en Star Academy. Vlaamse adaptaties van het Britse format X-Factor en het Franse Star Academy. Beide talentenshows hebben echter minder succes dan Idool. Bij Star Academy is het de eerste keer dat VTM en het toenmalige Kanaal 2 een eigen productie op televisie samen brengen. Nieuw ook is de dagelijkse realityshow, waarbij men als een variant op Big Brother de dagelijkse evolutie volgt van de groep studenten. Ook bij X-Factor zijn er een aantal variaties op het concept van Idool. Zo stelt Het Nieuwsblad (2005, 9 juni) dat oudere mensen mogen meedoen en dat het gaat om een totaalpakket van zang en

29 performance. Het format van talentenshows is dus telkens onderhevig aan lichte veranderingen om het publiek aan zich te binden.

Recent zijn er nog twee globale formats uitgegroeid op de Vlaamse commerciële televisie: Belgium’s got Talent (2012) en The Voice van Vlaanderen (2011). Na het succes van The Voice of Holland ontstaat er een internationale export en komen er in heel wat landen nationale adaptaties. Het Laatste Nieuws (2011, 15 november) stelt dat The Voice van Vlaanderen duidelijk focust op de pure kracht van de stem. Nieuw zijn de zogenaamde ‘blind- auditions’ waar de vier professionele coaches in een omgedraaide stoel zich enkel kunnen focussen op de stem van kandidaten en niet op het uiterlijk en de presentatie. De entertainmentwaarde ligt bovendien hoger dan voordien. In de ‘battles’ nemen kandidaten het in een boksring tegen elkaar op voor een live-publiek. De Standaard (2011, 26 november) stelt dan ook dat de hype rond het succesformat van The Voice ook in Vlaanderen werkt: “De beeldvoering, de montage en alle andere details zijn dan ook uitgekiend voor maximale spanning en emotioneel impact. Het tempo wordt hoog gehouden. De camera schakelt voortdurend heen en weer tussen de artiest, de twijfelende coaches en de zenuwachtige supporters en familieleden. Zullen de coaches op de knop drukken en hun stoel omdraaien?”

Ook is men lovend over de authenticiteit van het programma. In tegenstelling tot Idool doet het uiterlijk van de kandidaten er niet toe. Toch is er kritiek op de succesformule van de talentenshow. Het Laatste Nieuws (2012, 7 januari) stelt dat het concept van ‘blind-auditions’ niet doorgetrokken wordt in de daaropvolgende rondes. Daardoor kan men de focus niet louter blijven leggen op de stem. “Maar... dankzij de formule van de 'blind-auditions' krijgt The Voice van Vlaanderen toch meer sérieux dan de uitlach-tv van pakweg de vroegste Idool- selecties” (Onbekend, 2011, 26 november). The Voice van Vlaanderen won bovendien in 2012 de Vlaamse televisiester voor beste entertainment en kent al drie seizoenen. Toch wijst Het Nieuwsblad (2012, 13 maart) op het feit dat de kijkcijfers in dalende lijn liggen, maar toch nog een groot marktaandeel bereiken. Voornamelijk bij de doelgroep van 18 tot 54-jarigen. Ook komt er een variatie van het format: The Voice Kids (L.L., 2013, 10 september).

Belgium’s got Talent (2012) is de Vlaamse variant van Britain’s got Talent en is de opvolger van Supertalent in Vlaanderen (2007). In tegenstelling tot vele talentenshows is er ook hier geen leeftijdsgrens en gaat het om een diversiteit aan talenten: zangers, dansers, goochelaars, kunstenaars, … De voornaamste kritiek die we in de pers kunnen vinden is dat dit format al de zoveelste talentenshow is op de Vlaamse televisie. Het Nieuwsblad (2012, 13 april) introduceert het format als volgt: “U dacht dat we met Idool, X-factor en The voice van Vlaanderen alle talentenjachten wel gehad hadden? Fout. In het najaar komt VTM met Belgium's got talent, de Vlaamse versie van de talentenzoektocht die in Groot-Brittannië sterren als Susan Boyle en Paul Potts opleverde.” Die kritiek lezen we ook in De Standaard (2012, 1 september): “Nog een talentenjacht? Ja, nog eentje na het het veel te lang uitgesponnen The Voice van Vlaanderen.” De Morgen (2012, 9 september) stelt dat talentenjachten succesvol blijven: “Televisiegenres - ook talentenjachten - raak je niet beu. Je moet gewoon af en toe op zoek naar een manier om ze te vernieuwen. Dat is althans de redenering die vtm-programmadirecteur Jan Segers eropna houdt.” Bovendien moet een talentenshow in eerste instantie vooral het publiek amuseren. Talentenshows moeten entertainment brengen op een familievriendelijke manier en slagen hier ook in.

We kunnen dus besluiten dat we in Vlaanderen een sterke traditie van talentenshows aantreffen: Idool, X-Factor, Star Academy, The Voice van Vlaanderen, Belgium’s got Talent, … Het gaat telkens om globale formats die inhoudelijk een lichte variatie vormen op elkaar. Ondanks een kritisch publiek debat zijn talentenshows nog steeds populair onder kijkers. Daarom is het relevant om onderzoek te doen naar de kijkmotieven en receptie van jongeren om het succes te verklaren van talentenshows.

2. Reality-tv onderzocht

2.1. Verscheidene invalshoeken

Al eerder haalden we aan dat reality-tv vaak het onderwerp van academische literatuur is. Bijgevolg bestaan er veel soorten onderzoek betreffende reality-tv, waarvan we kort enkele aanhalen. Zo leggen sommige auteurs de focus op de adaptatie van globale commerciële formats in de lokale televisiemarkt (Tasha & Sharon, 2012; Moran, 2010; Hetsroni, 2011; Enli & Mcnair, 2010). Ook zijn er casestudies die focussen op specifieke programma’s als Big Brother binnen reality-tv (Coutas, 2006; Hill, 2002; Holmes, 2004b; Meers & Van Bauwel, 2004; …). Andere wetenschappelijk studies focussen zich op tekstuele of inhoudelijke aspecten van reality-tv. Wat we in mindere mate aantreffen is publieksonderzoek. O’Connor (2012, p. 570) stelt dat er weinig publieksonderzoek uitgaat naar talentenshows: “While a substantial body of work has emerged on reality TV audiences in recent years (e.g., Biltereyst 2004; Carpentier 2006; Götz 2004; Hill 2005; …), those for talent shows have received less attention (but see Coutas 2006; Michelle 2009; Reijnders et al. 2008).” Bijgevolg lijkt het relevant om te focussen op talentenshows, dat momenteel een populair fenomeen zijn op commerciële televisie (Redden, 2008). Binnen het publieksonderzoek zijn er echter heel wat onderzoekstradities (cf. infra).

2.2. Tradities binnen het publieksonderzoek

“Audiences are both a product of social context (which leads to shared cultural interests, understandings, and information needs) and a response to a particular pattern of media provision (McQuail, 1997, p. 2).

‘Publiek’ is net zoals reality-tv volgens McQuail geen eenduidig te omschrijven concept. Het kan betrekking hebben op heel wat aspecten. Ten eerste kan het gaan om een groep mensen van bepaalde leeftijd, gender, politieke voorkeur, … Ten tweede heeft een publiek betrekking op een ruimte en kunnen er bijvoorbeeld lokale of internationale publieken zijn. Ten derde speelt het medium of kanaal een invloed. Ten vierde moeten we ook rekening houden met de media-inhoud. Het publiek kan bijvoorbeeld variëren per genre of thematiek. En ten slotte kan publiek differentiëren naargelang de tijd (‘daytime audience’ of ‘prime-time audience’). In de sociale wetenschappen zijn er dan ook heel wat onderzoekstradities m.b.t. publieksonderzoek en media.

Jensen en Rosengren (1990, p. 208) onderscheiden vijf benaderingen: effectstudies (1), ‘Uses and Gratifications’ (2), literaire kritiek (3), ‘Cultural Studies’ (4) en receptieanalyse (5).

2.2.1. Effectstudies

Bij effectstudies onderzoekt men de effecten van massamedia doorheen de geschiedenis (Cohen, 1980; McQuail, 1987). Het gaat om een mediagecentraliseerde benadering die vooral experimenteel onderzoek voert sinds 1920. De focus ligt op mogelijke schadelijke effecten van nieuwe massamedia op het passieve publiek.

Aan de basis ligt een soort van ‘morele paniek’ die ontstaat bij de introductie van een nieuwe vorm van massamedia zoals boeken, tijdschriften, kranten, film, radio en televisie. Men is kritisch t.o.v. de mogelijke effecten van nieuwe media die vooral kinderen, vrouwen en onopgeleide mensen negatief zouden beïnvloeden. Het onderzoek focust zich dan ook sterk op het gebruik van massamedia en de directe en indirecte effecten ervan (Jensen en Rosengren, 1990, p. 208-210). Het paradigma gaat uit van een stimulus-respons reactie bij het passieve publiek. De inhoud van massamedia (als ‘powerful media’) genereert een sterk effect (respons) bij het publiek. Het gaat hier voornamelijk om experimenteel onderzoek gebaseerd op psychologische, sociaalpsychologische en sociologische theorievorming (cf. Bradac, 1989; Bryant en Zillmann, 1986; Schenk, 1987). Ook hanteert men gestructureerde surveys om op zoek te gaan naar de mogelijke schadelijke effecten van mediamedia.

2.2.2. ‘Uses and Gratifications’

‘Uses and Gratifications’ onderzoeken volgens Papacharissi en Mendelson (2007, p. 356) de kijkmotieven en het gebruik van media bij publieken op een eerder kwantitatieve wijze. In tegenstelling tot het vorige paradigma gaat men hier uit van een actief, selectief publiek die volgens eigen behoeften en noden (‘gratifications’) media-inhoud (‘uses’) gaan kiezen. Terwijl effectonderzoek eerder media centraal stelt, is het paradigma van ‘Uses en Gratifications’ meer publieksgericht.

Effectstudies kennen hun basis in de jaren 1920, waar men vooral onderzoek deed naar Amerikaanse films. ‘Uses en Gratifications’ situeren we echter in de jaren 1940 (Jensen en

Rosengren, 1990, p. 210-211). Bij de aanvang ging men de kijkmotieven en selectiepatronen onderzoeken van radiopublieken (cf. Lazarsfeld, Berelson, …) Latere studies focussen zich op de ontwikkelingen van televisie in de jaren vijftig en zestig, het fenomeen van mediageweld en de kijkmotieven van kinderen. Zowel effectstudies als ‘Uses en Gratifications’ zouden volgens McQuail (1997, p. 18) onderdeel uitmaken van de behaviouristische traditie. Op methodologisch vlak gaat het voornamelijk om kwantitatief onderzoek in de vorm van gestandaardiseerde surveys.

2.2.3. Literaire kritiek

Bij literaire kritiek interpreteert men literatuur en tekstuele kenmerken (Jensen & Rosengren, 1990, p. 211). Een van de centrale principes is het idee dat een tekst cognitieve en esthetische elementen bevat. Het betreft een paradigma die op basis van kwantitatieve inhoudsanalyse de brede traditie van literaire communicatie tekstueel onderzoekt. Van belang is de betekenis en interpretatie die we kunnen terugvinden in een tekst en het onderzoek naar bijvoorbeeld controversiële teksten zoals het Bijbelverhaal. Teksten kunnen bovendien beschouwd worden als reflectie van een bredere sociale en culturele context waar de lezer al dan niet onderdeel van maakt. De interactie tussen literatuur en lezer staat centraal. In het kader van deze wetenschappelijke verhandeling gaan we hier echter niet dieper op in. McQuail (1997, p. 16) stelt dat dit paradigma minder relevant is om aan publieksonderzoek te doen. De centrale focus ligt vooral op de tekst zelf.

2.2.4. Culturele studies

De Britse culturele studies (1980) leggen het accent op de sociale en culturele context van mediateksten (Jensen & Rosengren, 1990; Adorno & Horkheimer, 1993). Het gaat om een kritiek vanuit mediastudies op de eenzijdige en kwantitatieve aanpak op het publiek in de vorige benaderingen. Het onderzoek van Adorno en Horkheimer rond de populaire cultuur is kenmerkend voor dit paradigma (cf. ook auteurs als Hoggart en Williams). Het gaat om kwalitatief onderzoek die zich focust op betekenis, machtsverhoudingen en de brede sociale context van mediagebruik. Media als onderdeel van het alledaagse leven en als reflectie van een sociaal, politieke en culturele omgeving.

In tegenstelling tot effectstudies verwerpt men het stimulus-respons model en de notie van een krachtige mediaboodschap. Men wil af van het idee dat communicatieprocessen lineair verlopen (zender-boodschap-ontvanger). Het communicatiemodel van Stuart Hall vormt dan ook de basis voor dit paradigma. Volgens dit model kan een mediatekst op verschillende manier benaderd worden. Het concept ‘encodering’ wijst op het feit dat producenten betekenis toekennen bij het maken van een tekst. Uiteindelijk heb je ook het publiek die op zijn beurt de tekst ‘decodeert’ en er een eigen betekenis aan toekent. Auteurs als Morley tonen aan dat media-inhouden bovendien op verscheidene manieren geïnterpreteerd kunnen worden, naargelang sociale of culturele groep. Bovendien zijn mediaboodschappen polysemisch en dragen ze dus meerdere betekenissen (McQuail, 1997, p. 19). Deze benadering stelt dat het publiek actief is en zelf ook betekenis kan toedragen. Ten slotte is de mediagebruiker niet louter een individu of een massa. Het kan ook gaan om een groep mensen die deel uitmaakt van een bepaalde cultuur of sociale omgeving.

2.2.5. Receptiestudies

Ten slotte zijn receptiestudies de verzamelnaam voor verschillende vormen van kwalitatief empirisch publieksonderzoek (Jensen & Rosengren, 1990, p. 213-214). We verwijzen hierbij naar auteurs als Ang (1985), Morley (1986) en andere. ‘Reception Analysis’ is een vrij recente benadering binnen het publieksonderzoek en hangt sterk samen met culturele studies. Ook hier ligt de focus op de relatie tussen mediagebruik en de specifieke sociale context en ervaring van subculturele groepen. Publieken worden beschouwd als ‘interpretative communities’ (McQuail, 1997, p. 19) waarbij het gaat om gedeelde betekenissen en het interpreteren van mediateksten in specifieke sociale groepen. Het gaat om hoe publieken in hun sociale context omgaan met mediateksten en er betekenis aan toekennen. McQuail (1997, p. 19) stelt dat er een aantal basisprincipes zijn:

 Mediateksten zijn afhankelijk van de perceptie van het publiek. Het publiek construeert betekenissen en behoeftes die niet voorspelbaar zijn.  Centraal staat het proces van mediagebruik in relatie tot een specifieke context  Mediagebruik is afhankelijk van participatie in ‘interpretative communities’  Publieken zijn nooit passief. Ze verschillen in ervaring en activiteit.  Het gaat om kwalitatieve methodes die zowel focussen op inhoud als context.

2.2.6. Besluit

In dit onderzoek zullen we de ‘Uses en Gratifications’ als theoretische basis gebruiken en deze op een kwalitatieve manier benaderen vanuit de receptiestudies. In de ‘Uses en Gratifications’-benadering vinden we relevante theoretische inzichten als het gaat om kijkmotieven voor televisie algemeen en reality-tv specifiek. In dit perspectief willen we nagaan waarom jongeren naar het succesformat van talentenshows kijken. Het gaat om individuele noden en behoeftes. We hebben echter vastgesteld dat dit paradigma gebonden is aan kwantitatief onderzoek en te weinig aandacht vestigt aan de sociale en culturele omgeving. Daarom zullen we de theoretische inzichten vanuit deze benadering als basis hanteren om kwalitatief onderzoek te doen. Receptiestudies geven ons de kans om dieper in te gaan op de betekenis die individuen geven aan talentenshows. Bovendien houden we ook rekening met de sociale context waarin ze zich bevinden. Met wie kijken ze naar talentenshows en hoe delen ze betekenis met elkaar? In de volgende paragrafen zullen we bijgevolg een theoretisch kader schetsen van beide paradigma’s.

3. ‘Uses and Gratifications’-benadering

3.1. Korte inleiding

De ‘Uses and Gratifications’-benadering legt binnen publieksonderzoek voornamelijk de focus op behaviouristische en individualistische aspecten van kijkgedrag. De centrale vraag is gericht op mediagebruik en hangt samen met concepten als tevredenheid, wensen, noden en motieven. Het betreft een eerder kwantitatieve onderzoeksmethode die al sinds jaren 1940 publieksonderzoek doet naar succesfactoren van programma’s. McQuail (1997, p. 70-71) geeft enkele uitgangspunten weer van deze benadering. Zo is mediakeuze rationeel, actief en gericht op specifieke doelen. Het publiek is zich bewust van individuele medianoden en sociale omstandigheden Katz et al. (1974, p. 510). Bovendien zijn persoonlijke factoren hier van belang en kunnen kijkfactoren als motieven en wensen gemeten worden d.m.v. kwantitatieve surveys.

Deze theoretische inzichten kunnen ook voor ons onderzoek relevant zijn, gezien McQuail en anderen kijkmotieven toegepast hebben op media, televisie en reality-tv in het specifiek (cf. infra). Concreet kunnen we dan nagaan in welke mate het publiek zijn noden en wensen weerspiegeld ziet in talentenshows, m.a.w. een focus op individuele kijkmotieven. Omdat ‘Uses en Gratifications’ eerder kwantitatief van methodologische aard zijn zullen we in een verder luik een sprong maken naar receptiestudies en beide theorieën gebruiken als theoretische basis.

In de volgende paragrafen zullen we de kerngedachten en theoretische inzichten bespreken en het debat en kritiek t.a.v. deze stroming binnen publieksonderzoek. Gezien er zeer veel literatuur bestaat i.v.m. onderzoek en theorievorming binnen ‘Uses and Gratifications’ focussen we ons op enkele belangrijke theoretische inzichten en geven we een beknopte weergave van hoe de benadering tot stand is gekomen (cf. infra). Vervolgens zullen we de typologie van McQuail hanteren om de theorievorming toe te passen op kijkmotieven aan de basis van media, televisie en reality-tv. Deze afbakening maken we om dieper te focussen naar kijkmotieven binnen het domein van reality-tv en de overgang te maken naar talentenshows.

3.2. Kerngedachte en theorie

De oorsprong van de ‘Uses and Gratifications’-benadering is volgens Katz et al. (1974) te vinden in empirisch massacommunicatieonderzoek. Jensen & Rosengren (1990) situeren het ontstaan van de benadering in de jaren ’40 waarbij massacommunicatieonderzoek gericht was op het achterhalen van de ‘gratifications’ bij radioluisteraars i.v.m. quizzen en dagelijkse shows. Ruggiero (2000, p. 4) schetst in zijn werk een meer diepgaande context van dergelijk onderzoek. Zo zouden allerlei onderzoekers op zoek gaan naar motieven om bijvoorbeeld muziek te luisteren (Suchman), strips te lezen (Wolfe en Fiske), kranten te lezen (Berelson) en verschillende mediagenres te hanteren (Lazarsfeld). ‘Uses and Gratifications’ zou geëvolueerd zijn in vier stappen: van loutere beschrijvingen (1) - tot het construeren van een typologie met het operationaliseren van centrale variabelen (2) - om deze dan te verklaren (3) en systematisch een theorie uit te bouwen (4) (Jensen & Rosengren, 1990, p. 5). De studies van heel wat auteurs rond massacommunicatie (cf. supra) zijn volgens Katz et. al (1974) gebaseerd op dezelfde methodologische aanpak en theoretische inzichten.

Bij ‘Uses and Gratifications’ gaat het vooral om een kwalitatieve open aanpak om het gebruik en waardering van media in kaart te brengen zonder al te veel contextuele aspecten weer te geven. De focus ligt voornamelijk op de wensen en noden bij het individu i.v.m. het consumeren van media. Voor Jensen & Rosengren (1990) ligt de basis dan ook op psychologische- en sociale theorievorming. Belangrijk ook om te vermelden is dat deze benadering een lange ontwikkeling kende en nog steeds gehanteerd wordt. Zo schetst Ruggiero (2000, p. 1-6) in zijn werk een geschiedenis per decennium en de specifieke onderzoeksbenaderingen die zich ontwikkelden in een bepaalde periode, waar we echter niet dieper op ingaan in deze verhandeling.

Katz et al. (1974, p. 510) omschrijft de kern van ‘Uses and Gratifications’ als volgt: “They are concerned with: the social and psychological origins (1) of needs (2) which generate expectations (3) of the mass media and other sources (4), which lead to differential patterns of media exposure (5) (or engagement in other activities), resulting in need gratifications (6) and other consequences, perhaps mostly unintended ones (7)”. Individuen hebben bepaalde noden (1) en verwachtingen (2) t.a.v. massamedia. Op basis hiervan kan men mediapatronen (5) en de invulling (6) van de noden gaan onderzoeken. Sommige onderzoeken vertrekken echter vanuit de gratifications om noden te

38 gaan definiëren. Andere betrekken ook de sociale context bij mediabeleving. De ‘Uses and Gratifications’-benadering zou volgens Katz et al. (1974) resulteren in een poging om te begrijpen hoe individuen communicatie en media gebruiken om hun noden in te vullen en hun doelen te bereiken. Surveys zijn volgens Jensen & Rosengren (1990) de methodologische aanpak om ‘Uses and Gratifications’ te meten. De focus ligt vooral op het publiek en sociale systeem, waardoor de invloed van de mediatekst geminimaliseerd wordt.

Op basis van deze kerngedachten, maakten Lundberg en Hulten (1968) een algemeen model waarbij vijf belangrijke uitgangspunten voorop worden gesteld m.b.t. de ‘Uses and Gratifications’- benadering. Ten eerste gaat men er vanuit dat het publiek als actief aanschouwd kan worden, zoals men ook aantreft in theorieën van McQuail (cf. infra) of Blumler. Ten tweede ligt er een link tussen mediakeuze en voldoening (gratification) bij het publiek. Dit in tegenstelling tot effectstudies die eerder uitgaan van een passief publiek. Noden en voldoening zijn ten derde ook niet beperkt tot de mediasector op zich. Massacommunicatie kan niet alle menselijke noden omvatten. Ten vierde kan men de doelen van mediagebruik ontdekken d.m.v. methodologisch onderzoek bij individuen zelf. Ten slotte zijn er bepaalde voorwaarden verbonden aan publieksonderzoek en kan men niet zomaar uitgaan van waardeoordelen.

In de hedendaagse ‘Uses and Gratifications’-benadering zien we echter dat Rubin (1994, p. 420) andere uitgangspunten hanteert, mede door de ontwikkelingen in de media en theorievorming. Hij stelt dat communicatief gedrag en mediaselectie en gebruik doelgericht en gemotiveerd is (1). Bovendien nemen mensen het initiatief om hun selectie zo veel mogelijk af te stemmen op hun noden en behoeftes zodat er voldoening gecreëerd wordt (2). Communicatief gedrag zou het gevolg zijn van psychologische en sociale factoren (3). Daarnaast zijn er naast media ook nog andere vormen van communicatie die selectie, aandacht en voldoening genereren (4) en zouden mensen een grotere invloed op de media hebben dan omgekeerd (5). Hierdoor zou televisie in de context van kijkmotieven slechts één onderdeel zijn van allerlei communicatiebronnen, waardoor individuen specifieke keuzes en selecties moeten maken om hun behoeftes en noden te vervullen (Papacharissi & Mendelson, 2007, p. 17; Rubin, 1994, p. 420; Rubin, 1983). Toch is de benadering van ‘Uses and Gratifications’ onderhevig aan heel wat methodologische en inhoudelijke kritiek.

3.3. Debat en kritiek

Ruggiero (2000, p. 9) haalt aan dat de ‘Uses and Gratifications’-benadering vaak onderhevig is aan veel metakritiek. Zo zouden auteurs als Stanford erop wijzen dat operationele definities en het analytische model van de benadering vaak onduidelijk zijn. Bovendien zou er een gebrek aan interne consistentie zijn en zouden de modellen theoretisch niet altijd de juiste resultaten opleveren. In de literatuur zien we dan ook veel kritiek ontstaan op het methodologische van de ‘Uses and Gratifications’-benadering. Ruggiero (2000, p. 12) stelt dat de visie op een actieve, selectieve kijkers op een te idealistische manier is voorgesteld. De focus zou te sterk liggen op een doelmatige kijker die kiest volgens zijn behoeftes. Men zou teveel uitgaan van de invloed van het individu en te weinig vanuit de sociale en culturele context en de macht die de media bezit. Daarnaast situeert de hedendaagse kritiek zich voornamelijk rond de volgende standpunten van de U&G-benadering: het individu bepaalt de mediaselectie (1); verwachtingen voor mediagebruik worden geproduceerd door individuele veronderstellingen, sociale interactie en omgevingsfactoren (2); het actieve publiek heeft een doelgericht mediagebruik (3). Ook hier treffen we dezelfde kritiek aan zoals bij andere auteurs (cf. Wimmer en Dominick, 1994). Volgens Ruggiero (2000, p. 5) waren er bij het begin van U&G-benadering ook al kritische perspectieven i.v.m. de methodologische aanpak. Ondanks deze kritische standpunten, merken we dat de theorievorming van ‘Uses and Grafications’ een grote invloed kende op heel wat onderzoeken en methodologieën (cf. infra).

3.4. De typologie van McQuail

3.4.1. Kijkmotieven aan de basis van televisiekijken

McQuail (2010, p. 425) ontwikkelde binnen de ‘Uses and gratifications’-benadering een relevante basistypologie betreffende mediagebruik en het kijken naar televisie. McQuail (2010, p. 425) stelt dat televisiekijken aan de oorsprong van vier motivaties ligt:

1. Ontspanning 2. Bevorderen van sociale relaties 3. Construeren van identiteit 4. Informatie zoeken

Binnen deze typologie speelt ontspanning en entertainment een grote rol (1). Individuen kijken televisie om zich te ontspannen. Volgens McQuail zien we dit ook gereflecteerd in het programma-aanbod. Naast deze essentiële functie bestaat er ook een sociale legitimering betreffende televisiekijken (2). Zo zou televisie een gespreksonderwerp zijn en sociale relaties bevorderen. Daarnaast beïnvloedt het medium onze persoonlijkheid (3). Het helpt ons om een identiteit te construeren. Ten slotte zien we net als bij media als grote dimensie dat ook televisie als concreet medium een belangrijke informatieve functie bevat (4).

3.4.2. Kijkmotieven bij concrete programma’s

McQuail (2010, p. 428-429) bakende eerder al kijkmotieven betreffende media en televisie af binnen de traditie van ‘Uses and gratifications’-benadering. Op basis van het werk van Webster en Wakshlag (1983) concretiseerde hij zijn voorgaande typologieën tot kijkmotieven van televisieprogramma’s. De keuze voor een concreet programma, de ‘media-choice’, zou aan de basis liggen van acht zogenaamde ‘audience side factors’:

1. Persoonlijke kenmerken (geslacht, leeftijd, beroep, …) 2. Sociale omgeving en achtergrond (opvoeding, religie, sociale klasse, cultuur, …) 3. Mediabehoeftes (informatie, entertainment, …) 4. Persoonlijke voorkeur en smaak 5. Vrijetijdsbesteding en beschikbaarheid (praktisch) 6. Bewustzijn op het gebied van keuzemogelijkheden 7. Context 8. Toeval

Binnen de ‘Uses and gratifications’-benadering is dit al een zeer uitgewerkte typologie betreffende kijkmotieven. In de volgende paragraaf zullen we ons echter nog concreter focussen op reality-tv en talentenshows, het onderwerp van deze masterproef.

3.4.3. Verdere afbakening naar reality-tv en talentenshows

In vorige paragrafen gaf McQuail (2010) 4 motivaties aan die het mediagebruik op vlak van televisiekijken zou verklaren en stelde hij vervolgens dat de keuze voor concrete programma’s gebaseerd was op 8 ‘audience side facors’ (cf. supra). Op basis van deze theoretische inzichten, bakenen we nu verder af naar het genre reality-tv. Ondanks de populariteit van reality-tv is er weinig publieksonderzoek voorhanden: “Despite the sustained popularity of reality television programs, existent research regarding this burgeoning genre is limited, even lacking a clear definition (Godlewski & Perse, 2010, p. 148; Hall, 2006; Nabi et al., 2003). Toch zijn er enkele auteurs die a.d.h.v. kwantitatief onderzoek op zoek gaan naar kijkmotieven in het genre van reality-tv, waarvan wij ons voornamelijk focussen op de typologie van Godlewski & Perse (2010). We situeren ook enkele typologieën van andere auteurs.

Volgens Godlewski & Perse (2010, p. 149-150) is ‘audience activity’ een cruciaal begrip in de ‘Uses and Gratifications’-benadering. Centraal is het idee dat publieken actief zijn in hun mediaselectie en media-inhoud kiezen volgens hun behoeften en noden (Lundberg & Hulten, 1968; Rubin; 1994). Vervolgens onderscheiden we twee algemene types van televisiekijken: instrumenteel en ritualistisch. De instrumentele benadering stelt dat het publiek of individu selectief en doelmatig op zoek gaat naar inhoud (1), een actieve rol speelt (2), bepaalde kijkmotieven hanteert (3) en zowel een hoge aandachtigheid als post-exposure activiteit bevat (4). Anderzijds stelt de ritualistische benadering dat televisiekijken een routinematige bezigheid is (1), als een vorm van tijdverdrijf, ontspanning of escapisme (2), waarbij het publiek passief is (3) en niet-selectief op zoek gaat naar specifieke inhoud (4). In publieksonderzoek rond reality-tv treffen we beide vormen aan naast elkaar en merken we dat publieken variëren op verschillende niveaus van selectiviteit, activiteit, betrokkenheid… (Godlewski & Perse, 2010; Rubin, 1984; Nabi et. al, 2003; Hall, 2006).

Ten eerste speelt een begrip als betrokkenheid een prominente rol binnen reality-tv. Godlewski & Perse (2010, p. 150-151) omschrijven deze term als het verband tussen de kijker en zijn persoonlijke connectie met de media-inhoud. Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen cognitieve en emotionele betrokkenheid. Bij cognitieve betrokkenheid gaat men nadenken over media-inhoud en evalueren wat men ziet. Hierbij speelt de term elaboratie (diepe verwerking van informatie) een rol omdat kijkers inhoud interpreteren en er betekenis

42 aan toekennen. Bij emotionele betrokkenheid ligt de focus echter op authenticiteit en ‘echtheid’ van reality-tv, wat bepaalde gevoelens met zich meebrengt.

Ten tweede is identificatie een sleutelbegrip als het gaat om kijkmotieven. Identificatie komt vooral tot uiting tussen de kijker en zijn betrokkenheid met de kandidaten. Ten derde ontstaat er vaak bij realityshows een ‘post-exposure activity’, waarbij kijkers actief participeren op online websites en discussiëren over het programma. “The Proliferation of Web sites allows viewers to review program video, watch unaired video, learn additional information about the program and the participants, discuss aspects of event and strategies with other viewers, and vote in various polls” (Godlewski & Perse, 2010, p. 149).

Ten slotte speelt ook het begrip ‘satisfaction’ een rol, wat verwijst naar de affectieve reactie van de kijker op het mediagebruik en tot uiting komt in de gratificatie van kijkmotieven. De aanwezigheid van identificatie, post-exposure activity en positieve voldoening zou volgens Godlewski & Perse (2010, p.150-153) een uiting zijn van instrumentele kijkmotieven (1), een grote belangstelling voor programma’s met zich meebrengen (2), een hoog waargenomen realisme (3) en een hoge emotionele of cognitieve betrokkenheid bevatten (4). Papacharissi & Mendelson (2007, p. 359-365) merken ook op dat patronen van mediagebruik en attitudes t.a.v. reality-tv een rol spelen. Dit heeft te maken met het al dan niet frequent kijken, waargenomen realisme, affiniteit en heel wat motieven.

Op basis van deze theorievorming, zijn er heel wat auteurs die een aantal kijkmotieven vooropstellen i.v.m. kijken naar reality-tv. Zo stellen Papacharissi & Mendelson (2007, p. 359- 365) dat we 6 grote kijkmotieven kunnen onderscheiden:

1. reality entertainment: ritualistisch motief gebaseerd op ontspanning. 2. relaxation: ritualistisch motief dat kijken beschouwt als een vorm van escapisme. 3. habitual pass-time: ritualistisch motief als tijdverdrijf of routinematige gewoonte. 4. companionship: motief om zich niet alleen te voelen, televisie als sociale metgezel. 5. social interaction: instrumenteel motief in zijn sociale context, discussie centraal. 6. voyeurisme: instrumenteel motief waarbij je benieuwd bent naar hoe mensen in beeld komen, hoe ze worden gerepresenteerd en voorgesteld.

Godlewsi & Perse (2010, p. 154-159) stellen dat ook ‘social learning’ gezien kan worden als kijkmotief, wat verwijst naar kijken om op sociaal vlak iets bij te leren. Bovendien beschouwen ze de notie van entertainment als instrumenteel motief omdat het kijkers een actief gevoel van spanning en opwinding brengt. Anderzijds bestaan er ook typologieën zoals het ‘Reiss Desire Profile’ waar Reiss & Wiltz (2004, p. 375) bij volwassenen 16 basismotieven gaan vooropstellen zoals status, sociaal contact, wraak, belangstelling… Kenmerkend is dat veel onderzoeken op methodologisch vlak vooral kwantitatief gericht zijn en vooral jongeren en vrouwelijke respondenten bevatten (Papacharissi & Mendelson, 2007, p. 359; Reiss & Wiltz, 2010, p. 363; Hall, 2006, p. 195).

Op basis van vorige twee paragrafen komen Godlewski & Perse (2010, p. 159-167) tot de vaststelling dat identificatie de belangrijkste invloed heeft op kijkmotieven. Hoe groter de identificatie is, hoe hoger de betrokkenheid en activiteit. Social learning en waargenomen realisme hebben weinig impact op het kijkgedrag. Dit zouden we kunnen wijt aan het feit dat de setting van bijvoorbeeld talentenshows niet aanleunt bij de realiteit. Anderzijds kan het zijn dat participanten niet authentiek genoeg lijken. Ook de invloed van online activity en het stemmen op participanten zou beperkt zijn en voornamelijk terug te vinden bij jongeren. Daarentegen zou een hoge betrokkenheid bij de kijker wel resulteren in meer post-exposure activity en positieve reacties. Aan de andere kant kunnen ook negatieve emoties voorkomen, waarbij de kijker zijn ongenoegen (dissatisfaction) uit. Een kijker die zich betrokken voelt, wil dat de beste deelnemer wint en identificeert zich met bepaalde beslissingen.

In tegenstelling tot deze resultaten, stellen Papacharissi & Mendelson (2007, p. 365-368) dat publieken niet zo actief zijn en habitual pass time en entertainment als de belangrijkste kijkmotieven beschouwen. Zij stellen dat het publiek veel minder vanuit instrumentele kijkmotieven handelen. Reality-tv kijken zou vooral als tijdverdrijf en routine gezien worden, waarbij er weinig participatie of activiteit aan bod komt. Uiteindelijk geven Nabi et. al (2003, p. 303) nog drie bemerkingen inzake de kijkmotieven: “(a) the role of voyeurism in the appeal of reality-based television is questionable, (b) regular viewers receive different and more varied gratifications from their viewing than do periodic viewers, and (c) impulsivity seeking and need for cognition do not predict overall reality-based TV viewing, although they might predict viewing of particular programs.”

Ons onderzoek bakent zich echter af naar het subgenre van talentenshows binnen de grote noemer van reality-tv. Gezien er vanuit de wetenschappelijke literatuur weinig publieksonderzoek uitgaat naar de kijkmotieven van talentenshows, lijkt het ons interessant om dat te gaan onderzoeken in ons methodologisch luik. We kunnen ons baseren op de kijkmotieven van reality-tv om te onderzoeken in welke mate die motieven een rol spelen bij talentenshows. Omdat de ‘Uses and Gratifications’-benadering voornamelijk onderzoek voert op een eerder kwantitatieve wijze en ons onderzoek zich focust op interviews en betekenisgeving bij het publiek, gaan we de inzichten vanuit de ‘Uses and Grafitications’- benadering ook gaan kaderen in de kwalitatievere benadering van receptiestudies (cf. infra).

4. Receptiestudies

4.1. Korte inleiding

In dit onderzoek halen we theoretische inzichten i.v.m. kijkmotieven van de ‘Uses and Gratifications’ benadering, die eerder kwantitatief zijn. Maar doordat dit onderzoek zich focust op kwalitatieve interviews zullen deze inzichten gekaderd worden binnen receptiestudies, gekenmerkt door kwalitatief onderzoek. Receptiestudies situeren zich binnen de culturele traditie van publieksonderzoek en focussen op het proces van betekenisgeving bij publieksgroepen. Het uitgangspunt is dat mediateksten dynamisch zijn en betekenis verwerven dankzij het publiek. In tegenstelling tot vorige benadering is mediagebruik gekaderd in een sociale context waar publieken actief participeren in ‘interpretative communities’. Individuen kennen betekenis toe aan mediaproducten d.m.v. discussie en interpretatie in hun sociale omgeving (McQuail, 1987, p. 405-406). Uiteindelijk is het ook van belang te vermelden dat er steeds meer convergentie voorkomt m.b.t. de verscheidene onderzoeksbenaderingen, waarbij men zowel kwalitatieve en kwantitatieve methodes hanteert (Curran, 1990). Het lijkt binnen dit onderzoek relevant om zowel individuele als sociale kijkaspecten te bestuderen en theoretische inzichten te halen vanuit zowel receptiestudies als ‘Uses and Gratifications’ als basis voor de interviews (cf. infra).

4.2. Kerngedachte en theorie

Receptiestudies zijn ontstaan in de jaren 1980 als mediakritiek op andere vormen van publieksonderzoek. Het gaat voornamelijk om de twee benaderingen rond massacommunicatie die Morley (1980) in de traditie van culturele studies naast elkaar plaatste. Enerzijds heb je de humane wetenschappen (‘humanities’). Centraal is het idee dat betekenis ontstaat uit de tekst zelf. Zoals we eerder al besproken hebben stelt men in effectstudies dat mediateksten een sterk en direct effect hebben op publieken. Dit idee vinden we ook terug bij auteurs als Adorno en Horkheimer (1977) in de traditie van de ‘Frankfurter School’ en bij tekst-gecentreerde theorieën rond films in de jaren 1970. Anderzijds is er het dominante paradigma van de sociale wetenschappen, waar ook de ‘Uses and Gratifications’-benadering toebehoort. Aan de hand van kwantitatief onderzoek komt men tot het oordeel dat media-effecten eerder beperkt zijn en focust men voornamelijk op het individu en de motieven van zijn mediagebruik (cf. auteurs als Katz, Blumler, Lazarsfeld, …).

Deze beide ontwikkelingen in publieksonderzoek vormen uiteindelijk de basis voor receptiestudies die dicht aanleunen bij de Britse ‘Cultural Studies’. Jankowski en Jensen (2002, p. 136-138) stellen dat receptiestudies in tegenstelling tot de humane wetenschappen ook aandacht vestigen voor het publiek van mediateksten en de betekenis die zij geven. In verhouding tot effectstudies stelt men dat de relatie tussen mediatekst en ontvanger dubbelzijdig is en dat betekenis aan beide kanten ontstaat. In tegenstelling tot sociale wetenschappen focust men niet louter op het individu, maar houdt men rekening met de brede sociale en culturele context waarin het individu zich bevindt. Receptiestudies baseren zich bovendien op het bekende communicatiemodel van Stuart Hall (1973) waarbij betekenis tot stand komt in iedere fase van communicatie. De producenten kennen een betekenis toe aan de tekst (encoderen) die door de gebruiker geïnterpreteerd wordt (decoderen). Belangrijk is het feit dat het kan gaan om meerdere betekenissen die geconstrueerd worden vanuit een brede sociale realiteit. McQuail (1997, p. 101) merkt op dat publieken betekenis toekennen volgens hun eigen perspectieven en wensen, die vaak deel uitmaken van een ‘shared framework of experience’. Hoe we teksten interpreteren is dus ook afhankelijk van onze sociale positie.

Het is niet eenvoudig om receptiestudies duidelijk te definiëren. Volgens Eagleton (1983, p. 107) gaat het om “a social and historical theory of meaning”, waarbij betekenis als centraal begrip van prominent belang is. Staiger (2005, p. 2) stelt dat men in receptiestudies op zoek gaat naar hoe betekenis tot stand komt. Van wie is de betekenis afkomstig en hoe kan deze variëren naargelang ruimte en tijd? De interpretatie bij publieken is bovendien afhankelijk van hun gedrag, attitudes en geloof. Ook kan de betekenis uit een mediatekst leiden tot mogelijke cognitieve, emotionele, sociale of politieke effecten. Bovendien kan een mediatekst meerdere constructies van betekenissen bevatten.

McQuail (1997, p. 101) stelt dat het om een ‘new audience theory’ gaat waarbij “not only the significance of the media experience as such but also the meaning derived from media content is very dependent on the perceptions, experiences, and social location of audience members” (cf. Jensen, 1991). Receptiestudies vormen dus een geheel van verschillende, heterogene benaderingen, waarbij de interactie tussen het publiek en talentenshow in het geval van deze wetenschappelijke verhandeling centraal staat en de focus op betekenis ligt.

In het werk van Jankowski en Jensen (2002, p. 138-139) geeft men een overzicht van hoe men binnen receptiestudies aan kwalitatief onderzoek doet. De eerste studies in de jaren ’80 leggen de focus voornamelijk op factuele genres zoals het nieuws (cf. Lewis, 1985; Morley, 1980). Men komt tot de vaststelling dat het proces van betekenis afhankelijk is van de socio-economische achtergrond en sociale klasse van het publiek. Ook stelt men dat het nieuws als genre een ideologische implicatie heeft op het publiek in relatie tot politiek. In de tweede golf van publieksstudies leggen Ang (1985), Hobson (1982) en Radway (1984) de focus op gender en plezier. Het gaat vooral om onderzoek naar feministische genres zoals ‘soap opera’s’ en ‘romance novels’, waarvan vrouwen de doelgroep zijn. De studies leggen bijvoorbeeld een verband tussen mediagebruik en identiteit (volgens gender). Daarnaast treffen we ook onderzoek aan die het etnische, culturele en subculturele domein van publieken tracht weer te geven (cf. Katz, 1990; Lull, 1988). Uiteindelijk zijn er ook enkele publieksstudies die zich focussen op het verschil in receptie tussen bijvoorbeeld film en televisie (cf. Ellis, 1982). We merken echter in de literatuur dat er voor bepaalde genres als talentenshows nog geen publieksonderzoek is gevoerd op een kwalitatieve wijze. Het zou echter relevant zijn om na te gaan hoe publieken betekenis toekennen aan dergelijke succesformats en in welke sociale context ze dat doen.

Qua methodologische aanpak gaat het om kwalitatieve onderzoeksmethoden als interviews, focusgroepen en etnografisch onderzoek (Jankowski en Jensen, 2002, p. 139-140). Jensen en Rosengren (1990, p. 222) vatten het onderzoek als volgt samen: “Audience discourses are generated within small-scale empirical designs relying particularly on in-depth interviewing and participant observation.” Het gaat dus voornamelijk om empirisch designs met kleine schalen. Belangrijk voor dit onderzoek is het feit dat receptiestudies op zoek gaan naar waarom bepaalde genres en thema’s als talentenshows in dit geval populair zijn bij bepaalde publieken. Belangrijk is ook dat men binnen de analyse ook steeds moet verwijzen naar de mediatekst zelf en de sociale context in relatie tot het publiek (Lindlof, 1991). Toch is er vanuit de academische wereld kritiek op het methodologische luik van receptiestudies.

4.3. Debat en kritiek

Jensen en Rosengren (1990, p. 223) stellen dat receptiestudies vooral veel nadelen kennen op methodologisch vlak. Het kleine aantal respondenten zorgt ervoor dat de steekproef weinig representatief is en dus moeilijk veralgemeend kan worden naar de gehele populatie. Daarnaast zijn er ook verschillende manieren van dataverzameling (interviews, participerende observatie, tekstonderzoek, focusgroepen) die telkens andere data opleveren en moeilijk met elkaar in verband te brengen zijn. Een ander nadeel is dat de resultaten moeilijk te toetsen zijn omdat men telkens met andere en nieuwe casestudies werkt. Er is ook vaak weinig aandacht voor het tekstuele luik binnen receptiestudies, hoewel men in het theoretisch kader duidelijk stelt dat men de interactie tussen zowel tekst als publiek onderzoekt. Als laatste is het ook niet evident om als onderzoeker objectief en systematisch data te verzamelen binnen kwalitatief onderzoek (Biltereyst, 1995, p. 108-111).

4.4. Receptiestudies als basis voor empirisch onderzoek

Aan de hand van kwalitatief onderzoek in de vorm van interviews willen we onderzoek voeren naar de kijkmotieven en receptie van publieken. Er is echter weinig academische literatuur voorhanden over hoe receptie onderzocht kan worden i.v.m. het genre reality-tv en het subgenre van talentenshows. We baseren ons daarom op een aantal uitgaanspunten van receptiestudies (McQuail, 1997, p. 19-20). Eerst en vooral gaan we uit van een publiek dat actief en selectief omgaat met mediagebruik. Op basis van de literatuur (Holmes, 2004b, p. 150) gaan we er dus van uit dat kijkers van talentenshows actief stemmen, discussiëren en interageren met de media- inhoud. Ten tweede gaan we uit van het principe van ‘interpretative communities’ (Lindlof, 1991). We houden rekening met de sociale en culturele context van kijkers en stellen dat ze hun attitudes, ideeën en ervaringen delen met andere mensen in de omgeving. Ook gaan we vragen naar de kijkcontext waarin ze zich bevinden. Ten derde focussen we niet enkel op het publiek en de context, maar baseren we ons ook op de mediatekst zelf. In de interviews gaan we respondenten vragen om kritisch te reflecteren over relevante concepten van talentenshows als ‘instant stardom’ en ‘authenticiteit’. Tot slot willen we verklaren waarom het subgenre populair is onder jongeren. De ‘Uses and Gratifications’-benadering zal ons vertellen welke kijkmotieven aan de basis liggen en welke behoeftes kijkers hebben. Toch zijn ook receptiestudies belangrijk omdat we dieper kunnen inzoomen op de betekenis die het publiek geeft aan talentenshows.

Deel 2: empirisch onderzoek

A. Onderzoeksvraag

De bedoeling van deze wetenschappelijke verhandeling is na te gaan hoe jongeren het succesformat ervaren van talentenshows. Hieraan zijn ook enkele deelvragen verbonden (cf. supra). Concreet resulteert dit in de bevraging naar kijkmotieven en receptie van talentenshows in Vlaanderen (cf. “The Voice van Vlaanderen, Belgium’s Got Talent, Idool… “). De onderzoeksvraag luidt dan ook als volgt: “Welke kijkervaringen en motieven kunnen we terugvinden bij jongeren die kijken naar talentenshows?”. We gaan vanuit de notie van het ‘actieve publiek’ op zoek naar de mening en betrokkenheid van jongeren bij dergelijke succesformats. Met behulp van twee theoretische benaderingen uit het publieksonderzoek, zullen we een aantal concepten als ‘audience involvement’ uit de literatuur toetsen aan de empirische werkelijkheid.

B. Onderzoeksmethode

Er zijn heel wat onderzoekmethoden om publieksonderzoek te voeren naar talentenshows. Auteurs als Lothwesen et al. (2004) en Hall (2009) baseren zich op een kwantitatieve survey om het oordeel van jongeren m.b.t. talentenshows te onderzoeken. Daarnaast kunnen bijvoorbeeld ook focusgroepen als kwalitatieve methode gehanteerd worden om receptie na te gaan van reality- tv als ruim geheel of concreter van specifieke programma’s (O’Connor, 2012; Hall, 2006). In dit onderzoek hebben we geopteerd voor de kwalitatieve benadering, gezien die gericht is op een meer diepgaandere betekenisgeving vanuit de leefwereld van de respondenten (Mortelmans, 2007, p. 22-23).

Als vertrekpunt zullen we enkele theoretische inzichten halen uit de ‘Uses and Gratifications’- traditie binnen publieksonderzoek. Deze theoretische inzichten zijn echter voornamelijk afkomstig vanuit meer kwantitatieve onderzoeksmethodes. Daarom zullen we vervolgens de meer kwalitatievere methode van receptiestudies hanteren om dieper in te gaan op de betekenis van de kijker in zijn receptie van talentenshows. Uiteindelijk is het de bedoeling om d.m.v. interviews de receptie en kijkmotieven na te gaan van twee talentenshows op basis van wetenschappelijke

50 literatuur. Zo kunnen we de opsomming van kijkmotieven die McQuail (2010, p. 425) hanteert gebruiken als theoretische basis. A.d.h.v. interviews kunnen we een wetenschappelijke bijdrage leveren tot publieksonderzoek naar talentenshows, waarbij we concepten uit de wetenschappelijke literatuur gaan toepassen op concrete kijkervaringen. Het aantal respondenten is afhankelijk van de theoretische saturatie in kwalitatief onderzoek (Mortelsmans, 2007, p. 164- 165). Op het ogenblik dat we interviews analyseren en merken dat bijkomende respondenten geen extra bijdrage meer leveren aan het onderzoek is de grens bereikt. Ook spelen praktische aspecten een invloed op de onderzoekspopulatie. Door een afbakening te maken in leeftijd en weinig criteria te hanteren (cf. infra) zal de populatie lager liggen. Op basis van uitgevoerde onderzoeken zullen er ongeveer een tien à twintigtal interviews gevoerd worden.

C. Onderzoekseenheden

Ten eerste is het de bedoeling jongeren tussen 16 en 25 jaar te selecteren voor dit onderzoek. De keuze voor deze specifieke doelgroep is enerzijds het meest haalbare maar ook academisch relevant. Zo gaf Hill (2002, p. 330) in haar publieksonderzoek rond de receptie van ‘Big Brother’ aan dat vooral kijkers tussen de 16 en 34 jaar naar ‘reality’-programma’s keken. Ook Hall (2009, p. 529) haalt aan dat vooral ‘young educated adults’ veel meer geneigd zijn reality-tv te bekijken dan oudere mensen. Bovendien stelt Godlewski et al. (2010, p. 165) er dat de jongere kijkers meer actieve participatie te vinden in hun kijkgedrag. Bovendien is het voor dit onderzoek ook relevant om jongeren te selecteren die actief zijn op sociale media, waar talentenshows op inspelen.

Ten tweede zullen deze jongeren geselecteerd worden via een uitnodiging op sociale media en email. Naast het criterium leeftijd moet er ook enige kijkervaring aanwezig zijn betreffende de talentenshows die we onderzoeken. Om het onderzoek te vergemakkelijken maken we gebruik van de sneeuwbalsteekproef. We vragen aan onderzoeksrespondenten in deze methode of ze nog andere relevante respondenten kennen die een bijdrage kunnen leveren tot dit onderzoek (Mortelmans, 2007, p. 155). In het kader van dit onderzoek zullen we eerst vrienden, familie of kennissen binnen de leeftijdscategorie selecteren. Ten slotte spelen variabelen als opleiding, gender of andere weinig rol in dit onderzoek.

D. Onderzoeksinstrumenten

Ten eerste zullen we gebruik maken van een korte drop-off als inleiding tot de interviews. Hierbij bereidt de onderzoeker een korte schriftelijke vragenlijst voor die de geïnterviewde voor het interview zelf invult. De vragenlijst is niet enkel bedoeld als opstap naar het interview, maar geeft ook gestandaardiseerde informatie weer over enkele achtergrondkenmerken van de respondent (Mortelmans, 2007, p. 238). We kunnen in onze case bijvoorbeeld concreet gaan vragen hoe frequent de respondent kijkt naar de talentenshows in kwestie. De antwoorden hierop laten ons toe om hiermee rekening te houden in de vraagstelling van het interview zelf.

Ten tweede zullen de interviews semigestructureerd zijn, wat vaak gehanteerd wordt in kwalitatief onderzoek. Dit impliceert dat de onderzoeker enerzijds voorbereid is, maar anderzijds ook de mogelijkheid biedt tot een open en vrij interview. Aan de hand van een topiclijst worden enkele onderwerpen vooraf bepaald die aan bod moeten komen (Mortelmans, 2007, p. 216-217). Zo kunnen een aantal vragen gesteld worden rond concepten als authenticiteit, geloofwaardigheid, en identificatie. De vraagstelling is vrij en dient het onderzoeksdoel te vormen. Voordeel is dat dit snel op te stellen is en leidt tot een natuurlijke conversatie. Bovendien kan je goed inspelen op wat de respondenten zeggen (Mortelmans, 2007, p. 218).

Ten derde is het belangrijk rond elk topic een concrete vraagstelling te hebben bedacht als voorbereiding. Volgens Mortelmans (2007, p. 220-227) zijn er dan ook heel wat soorten vragen die in een bepaalde volgorde kunnen voorkomen. Gezien dit onderzoek gericht is op kijkmotieven en receptie zullen vragen naar zintuigelijke waarnemingen en opinies van belang zijn. Bovendien kan foto-elicitatie en ander materiaal voorgelegd worden als aanzet tot de conversatie (Mortelmans, 2007, p. 228). Foto’s van deelnemende acts of van de jury van talentenshows kunnen aanleiding geven tot diepgaandere gesprekken en vormen ook inspiratie voor de respondent. Ook het tonen van videobeelden kan kijkervaringen opwekken bij de respondent.

Ten slotte is het de bedoeling dat het interview opgenomen worden met een bandrecorder. Dit maakt het eenvoudiger het transcript te maken achteraf. Bovendien loopt het interview ook vlotter en is er de mogelijkheid korte nota’s te nemen m.b.t. hoofdaspecten en visuele kenmerken (Mortelmans, 2007, p. 264). Het boek van Mortelmans (2007, p. 239-262) bevat ook heel wat tips betreffende de aandachtspunten tijdens het interview zelf.

E. Databeheer en analyse

Het uitschrijven van interviewtranscripten is een werk van lange adem. Mortelmans (2007, p. 264- 265) merkt op dat een uur interviewen kan leiden tot heel wat pagina’s tekst en typewerk. Belangrijk is dat de interviews uitgeschreven worden volgens het Verbatim-principe, wat betekend dat ze letterlijk uitgeschreven worden zoals ze staan op geluidsband. Het uitschrijven van de interviewtranscripten gebeurt via de software van NVivo 10. Deze software, die we gratis kunnen verkrijgen via online platform athena van de Universiteit Gent, maakt databeheer en analyse veel efficiënter (Mortelmans & Van Looy, 2009, p. 3). De academische tutorial van Mortelmans & Van Looy (2009) zal als basishandleiding gebruikt worden om te werken met het programma.

Na het uittypen van de interviewtranscripten en notities die we namen tijdens het interview is de fase van het ‘coderen’ zeer belangrijk. Dit betekent dat alle informatie van respondenten per onderwerp een bepaalde code met zich meekrijgt (Mortelmans & Van Looy, 2009, p. 22). Als men bijvoorbeeld praat over het in beeld brengen van gewone mensen in talentenshows, kunnen we daar het label ‘authenticiteit’ op zetten. De codes zullen op voorhand aangemaakt worden volgens de ‘a-priori-benadering’ (Mortelmans & Van Looy, 2009, p. 23). Deze zullen afkomstig zijn van het eerder uitgevoerd literatuuronderzoek. Bedoeling is om uiteindelijk per topic de kijkervaringen te interpreteren en te analyseren. Ten slotte kunnen we de drop-off die voorafging aan het interview omzetten in schematische vorm om een overzicht te geven van de respondenten en de analyse nog diepgaander te maken.

Resultaten

1. Onderzoekspopulatie

Bij de aanvang van dit onderzoek gingen we op zoek naar jongeren tussen de 16 en 25 jaar die enige kijkervaring hebben met het succesformat van talentenshows. We hebben deze jongeren uitgenodigd via mailcorrespondentie (cf. bijlage 1) en sociale media. Daarnaast hebben op basis van de ‘sneeuwbalsteekproef’ aan alle respondenten gevraagd of ze nog andere relevante personen kennen die een bijdrage zouden kunnen leveren aan dit onderzoek rond talentenshows. Ook hebben we ons beperkt in dit onderzoek tot één persoon per gezin om een zo groot mogelijke diversiteit te creëren in de kijkcontext en sociale omgeving. Variabelen als gender en opleiding hebben weinig rol gespeeld bij het selecteren van respondenten.

Uit het selectieproces blijkt ten eerste dat we voor dit onderzoek respondenten hebben tussen de 18 en 22 jaar (cf. bijlage 4 – tabel 1). Het leeftijdsbereik is wat beperkter dan we vooropgesteld hebben. Toch heeft dit positieve effecten op het onderzoek dat we voeren. Vrijwel alle respondenten hebben de evolutie van Vlaamse talentenshows sinds Idool in 2003 tot recent The Voice van Vlaanderen en Belgium’s got Talent meegemaakt. We kunnen dus spreken van een onderzoekspopulatie met veel kijkervaring als het gaat om talentenshows. Bovendien kan de evolutie van talentenshows relevante inzichten bieden in termen van de perceptie bij het publiek. Enerzijds zou dit bij jongere respondenten moeilijker te onderzoeken zijn. Anderzijds stelt de literatuur dat oudere respondenten minder actief betrokken zijn in de interactie die het programma biedt.

Ten tweede blijkt dat de onderzoekspopulatie voornamelijk vrouwelijk is (cf. bijlage 4 – tabel 2). Het zoeken naar mannelijke respondenten ging vrij moeizaam. Ook stellen vrouwelijke respondenten tijdens de interviews dat ze weinig mannen kennen die kijken. Hieruit kunnen we mogelijk afleiden dat talentenshows eerder een vrouwelijk publiek aantrekken of dat bepaalde thema’s als zang en dans meer succes hebben bij vrouwen. We kunnen deze vaststelling echter niet veralgemenen voor het gehele kijkpubliek van talentenshows. Ondanks het geringe belang van gender in het kader van dit onderzoek, is het toch van belang om deze vaststelling te maken.

2. Bespreking van drop-off

Bij de aanvang van het interviews hebben we een inleidende drop-off uitgevoerd zoals we in het methodologisch luik besproken hebben. Het gaat om een korte schriftelijke vragenlijst die als opstap en inleiding tot het interview peilt naar socio-demografische kenmerken en enkele algemene multiplechoicevragen stelt rond talentenshows (Mortelmans, 2007, p. 238). De resultaten van deze drop-off bieden ons de kans om a priori enkele inzichten te verwerven m.b.t. het kijkgedrag van de respondent om uiteindelijk daar dieper op te focussen tijdens het interview zelf. Het gaat bovendien om algemene aspecten van het kijkgedrag die minder relevantie hebben in kwalitatief onderzoek. In bijlage 3 is het document van de drop-off weer te vinden. De resultaten van de drop-off zijn visueel in grafiekvorm weer te vinden in bijlage 4. De socio- demografische gegevens (geslacht, leeftijd, studie) bevinden zich ook telkens aan het begin van ieder uitgetypt interview (cf. bijlage interviews).

Uit de drop-off blijkt ten eerste dat de gemiddelde tijd dat men besteedt aan televisiekijken per dag normaal verdeeld is (cf. tabel 3 in bijlage 4). Het grootste aandeel van de respondenten kijkt een halfuur tot een uur televisie per dag of twee tot drie uur televisie per dag. Er zijn slechts weinig jongeren die minder dan een halfuur of meer dan drie uur televisie per dag kijken. Het feit dat bepaalde respondenten gemiddeld minder of meer televisiekijken per dag kan een invloed hebben op de receptie van talentenshows. In de literatuur bleek bijvoorbeeld dat frequent kijken van belang is om je te identificeren met kandidaten. Daarom hebben we ten tweede bevraagd hoe vaak men kijkt naar afleveringen van specifieke talentenshows (cf. tabel 4 in bijlage 4). Daaruit blijkt dat het grotendeel van de populatie ‘vaak’ kijkt en slechts enkelen ‘soms’ tot ‘weinig’ afleveringen zien. Dit is positief voor ons onderzoek, gezien enige kijkervaring met talentenshows een basisvoorwaarde is. We merken ook op dat geen enkele respondent alle afleveringen volgt.

Ten derde hebben we enkele belangrijke Vlaamse talentenshows opgesomd. De meeste talentenshows zijn adaptaties van buitenlandse succesformats. Het gaat zowel om zangcompetities (The Voice van Vlaanderen, X-Factor, Star Academy, Idool, De beste singer-songwriter van Vlaanderen), danscompetities (So you think you can dance, The ultimate dance battle) als een diversiteit van talent (Belgium’s got Talent, Supertalent in Vlaanderen). Ook hebben we een categorie ‘andere’ toegevoegd om ook eventuele buitenlandse formats te betrekken in dit onderzoek. Dit is echter geen exhaustieve lijst van talentenshows. In de resultaten (cf. tabel 5 en 6

55 in bijlage 4) valt het meteen op dat de respondenten de meeste talentenshows gezien hebben. Van de twaalf respondenten heeft iedereen de recente talentenshow The Voice van Vlaanderen gezien en heeft ook een groot aandeel Belgium’s got Talent, So you think you can dance en de al wat oudere formats X-Factor en Idool gezien. Hier kunnen we al aantonen dat talentenshows populaire succesformats zijn. Het valt echter wel op dat niemand Supertalent in Vlaanderen gezien heeft op VT4. Belgium’s got Talent blijkt een succesvollere adaptatie te zijn op Britain’s got Talent dan Supertalent in Vlaanderen. Ook valt het op dat we naast lokaal geadapteerde formats ook kijken naar globale formats als Britain’s got Talent, America’s got Talent, Holland got Talent, X-Factor UK en American Idol. Talentenshows blijken populair te zijn onder jongeren.

Op basis van de theorieën rond ‘audience involvement’ (cf. Enli, 2009; Holmes, 2004b) hebben we ten slotte enkele activiteiten opgesomd die onderdeel uitmaken van het interactieve aspect van talentenshows: stemmen op kandidaten, applicatie gebruiken, website raadplegen, sociale media volgen, discussie voeren, … (cf. tabel 7 en 8 in bijlage 4). In tegenstelling tot wat de academische literatuur stelt, merken we dat jongeren toch niet zo actief omgaan met talentenshows. De interactiviteit heeft vooral betrekking op het bekijken van online video’s, het raadplegen van de website van talentenshows en discussie voeren met vrienden of familieleden. Andere interactieve activiteiten als sociale media en applicaties hebben minder invloed op het kijkgedrag van jongeren bij talentenshows. Het valt ook op dat slechts twee respondenten stemmen op favoriete kandidaten. De literatuur stelde nochtans dat stemmen een belangrijk principe is om publieken actief de uitkomst van talentenshows te laten bepalen. Uit de kwalitatieve interviews zal blijken waarom er niet echt een grote interactieve betrokkenheid bij jongeren is. De topiclijst voor de kwalitatieve interviews is tevens te vinden in bijlage 2.

3. Hoe definieert men reality-tv en talentenshows?

Uit de academische literatuur bleek dat we zowel reality-tv als het subgenre talentenshow niet eenduidig kunnen omschrijven (Biltereyst, 2000; Dovey 2000). Algemeen beschouwend is reality- tv een vorm van authentieke realistische televisie die de alledaagse leefwereld van gewone mensen zo geloofwaardig mogelijk probeert weer te geven in allerlei verscheidene genres en subgenres. Ook van belang is het positieve en negatieve debat rond reality-tv. We hebben daarom de respondenten gevraagd om zelf reality-tv te omschrijven en enkele programma’s op te sommen.

Net zoals in de literatuur treffen we gelijkaardige omschrijvingen van reality-tv aan. Respondenten stellen dat het draait om het alledaagse leven van gewone mensen, geen acteurs. Het komt realistisch over bij het publiek en behandelt thema’s die ‘uit het leven gegrepen’ zijn.

Sara: “Ja gewoon, het dagelijkse leven dat ze filmen. Gewone mensen en dat dat niet geacteerd is of zo.” Yannis: “Het zijn wel echte mensen, dus dat is wel echt interessant omdat je ook zo wel wat dingen terug ziet dat je zelf ook meemaakt.” Lieza: “Ja, dingen uit het dagelijks leven denk ik. Reality, wat er echt gebeurt.”

We treffen ook veel omschrijvingen aan die we kunnen linken aan het negatieve debat rond reality-tv (cf. Hill, 2005; Dovey, 2000). Het gaat om kritiek op het realistische aspect. Men vraagt zich af om alles wel waargebeurd is en niet in scène is gezet. Men haalt ook vaak de term ‘manipulatie’ aan. Reality-tv zou gemanipuleerde televisie zijn die door middel van montage dramatische effecten creëert (cf. Nichols, 1994). Ook stelt men dat reality-tv vaak uitlachtelevisie is, verwijzend naar programma’s als Big Brother, Temptation Island, De Pfaffs en Oh Oh Cherso.

Regisha: “Plus, er wordt zodanig veel in scène gezet, dat je gewoon echt niet meer weet wat er nog echt is en wat niet.” Chaima: “Het geeft niet echt een beeld van hoe die mensen echt zijn.” Stéphanie: “Heel vaak gemanipuleerd door de regisseur en door montage. Maar het komt wel heel realistisch over voor de meeste mensen die daar naar kijken.”

Daarnaast denkt men bij reality-tv niet meteen aan het subgenre van talentenshows. Ze zijn wel realistisch, maar spelen zich af in een geënsceneerde omgeving en niet in de alledaagse werkelijkheid. Anderen stellen dat talentenshows juist wel tot reality-tv behoren omdat men de audities en performances van kandidaten niet in scène kan zetten.

Yannis: “Het is in een geënsceneerde omgeving, dus het vindt plaats in een bepaalde context die niet echt natuurlijk is en zo. Dus het realistische aspect is waarschijnlijk wel dat je die mensen kan meevolgen en zo in hun avontuur. Maar de setting waarin het plaats vindt is zo minder uit het leven gegrepen.”

Lieza: “Ik vind het zo raar dat talentenshows daaronder vallen onder reality-tv want eigenlijk is dat wel realiteit. Ik denk dat er ook veel getrukeerd is.”

Bij de omschrijving van talentenshows zien we ook heel wat linken met de literatuur. Men omschrijft het subgenre als ‘populaire televisie’, ‘hype’ of ‘event televisie’ (cf. Holmes, 2000a). Het gaat net als in reality-tv om gewone mensen (iedereen kan deelnemen) waarvan je niet verwacht dat ze een talent hebben. Een talentenshow is een entertainende, amusante wedstrijd met veel showgehalte. Zowel de stem van de juryleden als het publiek is van belang. Er zijn audities en eliminatierondes die uiteindelijk leiden tot een winnaar (cf. ‘instant stardom’). Bovendien is het concept ‘live’ van belang (live publiek en live show) en is er veel interactie met het publiek.

Yannis: “Ik denk dat ze ook wel proberen in te zetten op het feit dat het gewone mensen zijn en dat dat mensen zijn die je op straat zou kunnen tegenkomen en waarvan je eigenlijk niet zou verwachten dat ze zo getalenteerd zijn.” Judith: “Goh euh, ja, dat is veel show. En ja, het moet allemaal goed in beeld gebracht zijn en met die stemmen en zo…” Regisha: “Zoveel mogelijk mensen doen geloven, het moment dat ze kijken, dat het aan het gebeuren is.” Liesa: “Maar naarmate de show evolueert, is er steeds meer. Niet meer enkel op televisie, maar ook op internet en fanpagina’s en in tijdschriften.”

4. Kijkcontext

Uit de interviews stellen we dat jongeren vooral thuis met het gezin naar talentenshows kijken. Men kijkt voornamelijk met de ouders en broers of zussen. Een aantal respondenten geeft ook aan dat hun broer niet kijkt, wat aantoont dat talentenshows meer succes hebben bij vrouwen. Alleen kijken gebeurt vooral op een studentenkot, maar is een gegeven dat we minder aantreffen. Ook zijn er weinig respondenten die kijken met vrienden of naar de live-shows gaan. Qua ruimte gebeurt het ook dat men in de eigen kamer op de computer kijkt. De respondenten beslissen ofwel zelf om te kijken (50%) of in onderling overleg met de rest van het gezin (50%). We kunnen besluiten dat talentenshows voor velen een ‘gezinsmoment’ zijn, zoals ook iemand beschrijft.

Yannis: “Allee op den duur, als dat elke week komt, maakt dat ook wel deel uit van de vaste routine en zo. En dan is het zo’n vast gezinsmoment dat we zo voor de televisie zitten, dus zoals we dat elke vrijdag doen.”

Op basis van de theorieën van Godlewski & Perse (2010) vinden we in ons onderzoek ook zowel instrumentele als rituele kijkers. Aan de ene kant heb je een meerderheid die vooraf plant om naar een bepaalde talentenshow te kijken. Zoals we ook in het voorbeeld hierboven zien, stelt men dat talentenshows bekijken als vaste routine beschouwd kan worden. Het gaat hier om actieve en selectieve kijkers die bewust kiezen om naar een specifieke talentenshow te kijken. Toch stelt men ook vaak dat men er niet voor thuis zou blijven of dat men naar iets anders zou kijken indien het hen meer boeit. Aan de andere kant heb je ook rituele kijkers die minder selectief kijken. Zij bepalen op het moment zelf waar ze naar kijken naargelang het aanbod.

Sara: “S’avonds, als we de televisie aansteken bepalen we pas wat we willen kijken.” Alisa: “Het gebeurt dat we het opnemen of zo, als er tegelijkertijd een serie of een film is dat we willen zien. Maar meestal is het altijd op het moment zelf.” Mattijs: “Ja, soms ligt mijn televisie wel eens aan als achtergrond. En als er dan echt niets anders op televisie is behalve dat, dan staat dat dan ook wel op.” Lieza: “En daardoor als je één keer kijkt, je ook gaat kijken naar de aflevering erna. En ook gewoon weer ontspanning zorgt ervoor dat je vaak kijkt.” Stéphanie: “Dus het is enerzijds wel gepland, maar als er belangrijkere dingen te doen zijn niet.”

5. Kijkmotieven

Op basis van het bestaand kwantitatieve onderzoek naar talentenshows en de typologie van McQuail (2010) hebben we acht kijkmotieven vooropgesteld: (cf. Papacharissi en Mendelson, 2007; Godlewski en Perse, 2010) entertainment, relaxation, habitual pass-time, companionship, social interaction, voyeurism, social learning en omdat andere mensen kijken. We hebben de respondenten eerst gevraagd zelf een aantal kijkmotieven op te sommen. Daarna hebben we acht kaartjes gemaakt met een stelling per kijkmotief (cf. bijlage 2.1) en de respondenten gevraagd om ze te sorteren volgens belang en kort te argumenteren waarom.

5.1. Kijkmotieven volgens de respondenten

Het belangrijkste kijkmotieven blijkt volgens vele respondenten entertainment te zijn. Talentenshows zijn een vorm van ‘light entertainment’ (cf. Redden, 2008) waar je niet hoeft bij na te denken en gewoon ontspannend naar kunt kijken (relaxation). Bovendien haalt men ook het kijkmotief sociale interactie aan en stelt men dat het leuk is dat je erover kan praten en discussiëren met vrienden en/of familie.

Regisha: “Puur entertainment. Echt wel de pure… Gewoon ontspannen, achteruit zitten en niet nadenken. Eens goed lachen… Ja, vooral daarom.” Céline: “Gewoon op de vrijdagavond als je niets te doen hebt.” Yannis: “Dat is eigenlijk pure ontspanning, want thuis kijken wij de vrijdagavond altijd allemaal samen naar The Voice en dat is dan gewoon iets om over te babbelen.” Sara: “En ook omdat, denk ik, als je vrienden of zo kijken dat je daar dan mee over wil kunnen praten.”

Ook merken we op dat het kijkmotief voyeurisme voorkomt bij de respondenten. Ze stellen dat het leuk is om talent te ontdekken en dat ze nieuwsgierig zijn naar wie er meedoet en hoe goed hun talent is. Sommigen stellen ook dat het grappig is als er slechte audities in voorkomen en dat we daarom ook geneigd zijn commentaar te geven. Ook vindt iemand het leuk om overweldigd te worden door goede audities.

Yannis: “Ik denk dat er veel mensen kijken naar die shows om net ook de minder goede kandidaten te zien en dat er veel commentaar op wordt gegeven. Je ziet dat ook zo op sociale media of zo.”

Je kijkt ook naar talentenshows als er kandidaten meedoen die je kent. Iemand anders kijkt vaak talentenshows omdat men vaak naar VTM kijkt of omdat er niets anders op televisie is. Tot slot speelt ook persoonlijke voorkeur een rol (cf. kijkmotieven McQuail, 2010). Je kijkt naar talentenshows omdat je interesse toont voor muziek of dans.

Liesa: “En de voornaamste reden is omdat ik wel heel erg geïnteresseerd ben in muziek en dans. Voor mij is het echt wel puur om de choreografieën en de zangtalenten te doen en niet al die commotie errond.”

5.2. Sorteren van kijkmotieven op basis van de literatuur

Op basis van het sorteren van de acht kijkmotieven volgens belang (cf. bijlage 2.1) zijn we tot de vaststelling gekomen dat vooral entertainment, relaxation en social interaction de belangrijkste kijkmotieven zijn bij jongeren. Opmerkelijk is dat dit dezelfde kijkmotieven zijn als in vorige paragraaf (cf. supra), waar de respondenten vrij konden zeggen waarom ze keken. Op tabel 9 (cf. bijlage 4) hebben we de gemiddelde plaats berekend na het sorteren van de kijkmotieven. “Omdat andere mensen kijken” en companionship (omdat je je dan niet alleen voelt) blijken minder van belang te zijn. Nadien hebben we de respondenten gevraagd om te duiden waarom bepaalde kijkmotieven belangrijk of niet belangrijk zijn.

Net zoals in de vorige paragraaf stelt men dat men bij het kijken naar talentenshows voornamelijk behoefte heeft aan entertainment (“omdat het entertainend, amusant en leuk is zonder veel nadenken”) en relaxation (“omdat het ontspannend is, om tot rust te komen en relax in de zetel te zitten”). Velen maken bovendien geen onderscheid tussen beiden. Toch zou volgens sommigen de focus meer op entertainment liggen, omdat je je bij andere genres zoals een film ook kan ontspannen. Ook stelt men dat je minder moet nadenken bij talentenshows i.t.t. andere programma’s.

Het sorteren van kijkmotieven toont ook aan dat sociale interactie (“omdat het een programma is waar je met vrienden of familie naar kijkt en over kan discussiëren”) van belang is. Het gaat voornamelijk om sociaal gedeelde commentaar op prestaties van kandidaten. Vaak gaat men met vrienden of familie terugblikken op wat men gezien heeft: “Heb je dat gezien?” We treffen dit fenomeen ook op sociale media aan. Kunnen meepraten met familie of vrienden is ook bij personen die talentenshows niet zo graag zien van belang. In de paragraaf ‘sociale en cognitieve betrokkenheid’ zullen we nagaan waar de discussie over gaat.

Stéphanie: Dus ja, ik heb onlangs ook nog een echte discussie gevoerd. Zo’n ‘chatdiscussie’ op Facebook met een vriend over The Voice. Mattijs: “Omdat ik dan ook wel een beetje kan meepraten als de gesprekken daarover gaan natuurlijk.” Liesa: “En het is ook wel tof inderdaad om met vriendinnen of met familie te discussiëren over: “Wow, heb je dat gezien. Hoe was dat en zo?” Dat is wel tof.”

Daarnaast speelt het kijkmotief voyeurisme ook nog een prominente rol (“omdat je geïnteresseerd bent in wie meedoet en hoe ze in beeld komen en zullen presteren”). Men geeft aan nieuwsgierig te zijn in wie er meedoet, hoe die persoon zal presteren en hoe ver die persoon zal geraken in het programma. Bovendien ben je ook geneigd om te kijken als men bijvoorbeeld een kleine ‘preview’ toont op sociale netwerken of op televisie. Bij velen speelt voyeurisme ook een grote rol als je iemand kent die meedoet. Andere zijn eerder benieuwd naar de muzikale prestatie zelf. Tot slot moet je ook het programma volgen om mee te zijn.

Yannis: “En dat is dan wel cool om te zien hoe ze in beeld komen en hoe ze het doen en hoe ze worden… Welke kritiek ze krijgen en hoe dat mensen er op reageren.” Chaima: “Je hebt soms zo van die heel extravagante mensen of excentrieke mensen, dus dat is ook een keer tof om te zien en hoe ze zich naar voor brengen en zo.” Alison: “Als het iemand zou zijn dat ik goed ken, zou ik wel kijken ervoor.” Stéphanie: “En als je het niet gezien hebt, dan ben je niet mee.”

Wat minder van belang blijkt is het kijkmotief habitual pass-time (“omdat er niets anders op televisie is of omdat je niet beters te doen hebt”). Sommigen stellen dat er weinig op televisie is of stellen dat televisie een ‘achtergrondfunctie’ heeft. Anderen stellen dat dit motief niet van belang is, omdat er net wel voldoende aanbod is (zowel op vlak van televisie als andere activiteiten) of omdat men er bewust voor kiest te kijken (cf. instrumentele kijkers).

Regisha: “Omdat dat vaak valt op momenten dat er echt gewoon, ja, niets op televisie is.” Mattijs: “Ja, soms ligt mijn televisie wel eens aan als achtergrond.” Yannis: “Want ik kijk daar wel bewust naar. Ik stem wel bewust op die zender af.”

De kijkmotieven die weinig belang hebben zijn social learning (“omdat je je kunt identificeren met kandidaten of juryleden en er iets van kan leren”), companionship (“omdat je je dan niet alleen voelt als er niemand is om mee te praten of iets mee te doen”) en omdat andere mensen kijken. In tegenstelling tot wat de literatuur stelt (cf. Holmes, 2004b; Klaus en O’Connor, 2013), blijkt dat jongeren weinig belang hechten aan identificatie. Ze kunnen niet echt identificeren met onbekende kandidaten en nog minder met juryleden. Sommigen geven aan dat ze het programma niet goed genoeg volgen of dat identificatie pas komt naarmate het programma vordert en je kandidaten beter leert kennen. Ook worden talentenshows meestal

in de sociale omgeving van familie of vrienden bekeken. Iemand stelt dat companionship eerder algemeen geldt voor televisie of radio en minder voor talentenshows. En als men toch alleen kijkt, bijvoorbeeld op kot, stelt men dat dit totaal geen kijkmotief is. Tot slot kijkt men niet omdat anderen kijken. Het kijken naar talentenshows is dus een individuele kijkkeuze. Toch is men soms geneigd te kijken als vrienden of familie erover praten. Men stelt ook dat het tof is als er velen kijken (als een ‘shared community’). Dit motief is ook van toepassing op mensen die niet zo betrokken zijn met talentenshows.

Sara: “Nee. En ja, ook niet omdat ik mij kan identificeren met de kandidaten. Want ik ken niet veel van muziek. Ik wil gewoon kijken. En ja, de juryleden ook niet echt.” Regisha: “Ik zou niet weten in welke mate ik mij daar mee zou moeten identificeren omdat ik niets in wat zij doen, ook maar iets met mij te maken heeft.” Sara: “Meestal kijk je toch samen met je gezin?” Mattijs: “Als ik me alleen voel of als er niemand is om mee te praten, zet ik gewoon de radio op en kijk ik niet echt naar televisie.” Chaima: “Ik ga bijvoorbeeld niet een programma kijken omdat ik hoor dat andere mensen daar ook naar kijken.” Stéphanie: “Nee, want ik ben geen zo’n ‘kuddebeest’. Er zijn zelfs veel mensen in mijn richting die dat allemaal ‘zever’ vinden.” Yannis: “Maar het is wel tof dat je elkaar zo beïnvloedt en het feit dat andere mensen kijken is wel tof en zorgt ervoor dat je het wel wilt meevolgen.”

6. ‘Audience Involvement’

In de academische literatuur ging er veel aandacht uit naar het concept van het actieve publiek en de interactie tussen dat publiek en de media-inhoud (cf. Enli, 2009; Holmes, 2004a; Hall, 2006). We hebben ook vastgesteld dat betrokkenheid afhankelijk is van heel wat andere variabelen (cf. Godlewski en Perse, 2010). Een publiek voelt zich bijvoorbeeld meer betrokken bij talentenshows als er een sterke mate van identificatie of authenticiteit aanwezig is. We houden hierbij rekening met de betekenis die het publiek toekent aan de mediatekst en de bredere sociale context (cf. receptiestudies).

6.1. ‘Attention’

Volgens de literatuur is de variabele aandacht van belang bij betrokkenheid. Hoe aandachtiger men kijkt, hoe groter de cognitieve en emotionele betrokkenheid zal zijn. Bovendien zal men zich ook meer identificeren in kandidaten en zal men meer online participeren (Godlewski en Perse, 2010). We hebben de respondenten daarom gevraagd in hoeverre ze aandachtig kijken en welke impact reclame en de duur van het programma heeft. Bijna alle respondenten geven aan dat ze soms niet zo aandachtig kijken en zich bezighouden met allerlei zaken tijdens het programma (multitasking). Het gaat om een kijkcontext, specifiek bij jongeren, waarbij men tijdens het programma op meerdere schermen tegelijk bezig is (laptop, iPad, televisie, smartphone, …). Sommigen zijn ook actief op sociale media als Twitter en Facebook bezig. Men is wel aandachtig als hun favoriete kandidaat op beeld komt. Bovendien is men van mening dat je niet zoveel concentratie nodig hebt bij dergelijke programma’s. Uit de interviews blijkt dat de duur van het programma en de reclameonderbrekingen verklaren waarom men soms niet zo aandachtig kijkt. Men omschrijft talentenshows als ‘te langdradig’, ‘uitgerokken’ en ‘met teveel pauzes’. Volgens velen is er te weinig focus op de ‘performances’, die niet lang duren in verhouding tot de gehele show, en te veel focus op ‘gepraat’. Men gebruikt ook vaak de mogelijkheid om reclame via digitale televisie door te spoelen en soms ook delen van de talentenshow zelf. ‘Wegzappen’ is iets wat men niet vaak doet.

Judith: “Dat duurt veel te lang! (lacht) Ik vind dat ze dat allemaal veel korter kunnen… Ja, dat is super langdradig met dat stemmen en nog eens herhalen van wie er gewonnen heeft en al. Ik spoel dat allemaal door dan. Dat is veel te… Dat duurt veel te lang.” Stéphanie: “En ja, het duurt gewoon te lang. Je verliest je aandacht en je kijkt enkel nog naar de ‘performance’ zelf of naar het filmpje die ervoor komt. Want je kunt de ‘performance’ toch opnieuw bekijken op de website en zo.” Liesa: “Ja, aan die reclameonderbrekingen kan ik mij echt wel storen. Vooral op VTM. Op VTM is het zeker tijdens The Voice zeker een halfuur reclame. En als je weet dat je dat kan opnemen en kan doorspelen… Het is niet goed voor de zender zelf, maar wel voor de kijker.” Yannis: “Misschien zou er wat meer gefocust moeten worden op het zingen zelf, waar het programma uiteindelijk rond draait want het heet The Voice.” Céline: “Maar ja, ik vind dat je er niet echt met veel concentratie er moet naar kijken.”

6.2. Sociale en cognitieve betrokkenheid

Cognitieve betrokkenheid betekent dat kijkers nadenken en zich kritisch opstellen t.o.v. de mediatekst zelf. Daarnaast kennen ze er een interpretatie of betekenis aan toe (elaboratie) en onderhandelen ze ook met anderen om tot een gedeelde betekenis te komen (sociale betrokkenheid). In dit opzicht hebben we de respondenten gevraagd of ze discussiëren met familie en vrienden over aspecten van talentenshows en waarover dat gaat. We hebben ook foto-elicitatie gehanteerd (cf. bijlage 2.2) als illustratie bij de discussie rond de juryleden. We bouwen hier verder op het kijkmotief sociale interactie.

Uit de antwoorden blijkt dat men discussieert over een ruime diversiteit aan kenmerken van talentenshows: al dan niet goede prestaties, favoriete en minder favoriete kandidaten, juryleden, beslissingen van jury en televoting, kledij, algemeen verloop, muziekkeuze … De sociale en cognitieve betrokkenheid ligt dus hoog bij jongeren. Zo discussieert men bij The Voice van Vlaanderen bijvoorbeeld over het al dan niet afdrukken bij een goede auditie. Bij Belgium’s got Talent heeft men het bijvoorbeeld over het feit dat men selecteert op basis van de reactie van het publiek en niet op basis van wat men kan. De sociale interactie gebeurt enerzijds tijdens het programma, waarbij men reacties geeft binnen het gezin op wat men ziet. Anderzijds voert men soms na het programma discussie met vrienden. Men deelt ook soms online filmpjes met elkaar, waarover er dan nagepraat wordt. Die discussies gaan echter vaker om kandidaten dan om juryleden. Toch hebben we aan de hand van foto-elicitatie vastgesteld dat men zich ook kritisch opstelt t.o.v. al dan niet goede juryleden. Men praat vaak in termen van stereotypen. Zo stelt men dat Karen in Belgium’s got Talent ‘gevoelig’ is en vaak huilt, terwijl Ray de ‘toffe’, ‘grappige’ Engelsman is die grappig uit de hoek komt. Ook oordeelt men dat de jury van de ene talentenshow professioneler is dan de andere. Tot slot denkt men ook na over de potentiële winnaar van een talentenshow.

Regisha: “Ik ben iemand die graag commentaar geeft tijdens programma’s. Ik zeg het, via Facebook of zo, of via Twitter. Dat ik dan wel zo eens een opmerking plaats en dan gaat dat dikwijls verder in een privébericht dat je daar dan verder over praat of zo. Dus ja…” Yannis: “Allee, als je zo een ‘performance’ heel goed vindt en als de jury dan zegt van ja: “Dat en dat en dat zaten niet juist.” Dan is dat zo wel even van: “Van waar halen ze dat?””

6.3. Emotionele betrokkenheid

In tegenstelling tot vorige paragraaf gaat het hier voornamelijk om emotionele betrokkenheid met de mediatekst. We gaan na of men emotionele reacties heeft tijdens het kijken en in welke mate het programma inspeelt daarop. Uit de interviews blijkt echter dat de emotionele betrokkenheid niet zo groot is in tegenstelling tot wat de literatuur stelt (Hill, 2002; Holmes, 2004b). Het gaat voornamelijk om lichte emotionele reacties als ontgoocheling, verrassing en frustratie. Ze zijn aanwezig tijdens ‘performances’ en bij jurycommentaar. Ook vinden we emoties terug tijdens eliminatie. Als je je identificeert men kandidaten heb je ook meer emotie.

Yannis: “En dan vond ik het echt wel jammer als die persoon slechte commentaar kreeg, niet dat ik daarover zat te wenen of zo.” Liesa: “Waar ik echt slecht van kan komen is het stemgedrag van de kiezer. Dat er zo een hele goede kandidaat uitvalt en een slechte doorgaat omdat hij bijvoorbeeld bepaalde looks heeft of populairder is of zo. Ja, daar kan ik echt gefrustreerd van worden.” Chaima: “Ken je dat gevoel? Ze zijn dan bezig en dat maakt iets los in jou en dan is dat zo van: “Waw.” Dat je daar zo echt met de tranen in je ogen zit en dat iedereen dan rechtstaat en applaudisseert en…”.

Talentenshows spelen in op emoties op verschillende manieren. Men gebruikt bijvoorbeeld dramatische technieken in de montage om emotie op te wekken. Ook toont men ‘voorfilmpjes’ waarin opvallende audities getoond worden. Sommigen stellen dat programmamakers emotie gebruiken om stemgedrag te bevorderen. Daarnaast zijn er nog heel wat methodes om emoties op te wekken: de reactie van de jury, belichting, herhaling, reclamecampagnes, spanning, …

Regisha: “Dat moet maar een bepaalde belichting zijn of een bepaald beeld van iets en je kunt mensen daar echt wel mee raken.” Stéphanie: “Ja, door de beelden te manipuleren eh. Door gewoon bepaalde beelden naast elkaar te zetten zodat het nog emotioneler wordt. Of door de muziek die eronder zit.” Mattijs: “Ja, ik denk het wel. Ze kunnen die finales wel vrij dramatisch maken om de kijker aan te zetten om toch maar te stemmen voor hun favoriet. Ik denk wel dat dat een grote rol speelt.”

6.4. Realisme, authenticiteit en geloofwaardigheid

In de literatuur zijn er een aantal concepten die specifiek gelinkt worden aan reality-tv en het subgenre van talentenshows. Men brengt ‘authentieke’ gewone mensen in beeld op een ‘realistische’ en ‘geloofwaardige’ wijze (cf. Dovey, 2000; Enli, 2009; Holmes, 2004b, Klaus en O’Connor, 2013). We vragen ons in deze paragraaf af in welke mate gewone mensen in beeld komen en of deze personen realistisch weergegeven worden. Bovendien laten we de respondenten kritisch oordelen over een aantal principes als ‘instant stardom’ en ‘blind- auditions’. Zijn deze principes geloofwaardig en correct? Dit aan de hand van een introductiefilmpje ter illustratie van deze principes en enkele afbeeldingen van winnaars (cf. bijlage 2.2). Hoe authentieker en geloofwaardiger het format, hoe groter de betrokkenheid.

Ten eerste stelt men dat talentenshows niet louter gewone mensen in beeld brengen. Afhankelijk van talentenshow tot talentenshow focust men soms ook op extraverte of specifieke mensen. Sommigen stellen dat je zowel gewone mensen als ‘interessante’ mensen in beeld moet brengen met een duidelijk verhaal naast het talent. Dit in functie om er nadien te kunnen over praten. In Belgium’s got Talent en Idool zouden er meer ‘spectaculaire’ of ‘rare’ mensen in beeld komen. Anderen stellen dat dit komt omdat er in formats als The Voice van Vlaanderen meer selectie is op voorhand. Daar kan iedereen namelijk al goed zingen. Men verwijst bovendien naar het contrast met Idool, waarin grappige audities gezien werden als ‘uitlachtelevisie’ volgens enkelen. Ook stellen sommige respondenten dat bepaalde talentenshows toegankelijker dan andere zijn qua leeftijd en uiterlijk. Of dat men in bepaalde talentenshows kandidaten selecteert volgens hun doelpubliek. Jongeren zijn dus vrij kritisch t.a.v. de authenticiteit en de focus op ‘gewone’ mensen.

Lieza: “Ik denk dat ze de focus wel leggen op ongewone mensen. Dat je dan ook buiten het programma de dag erna er ook nog over spreekt.” Stéphanie: “Ze komen alle twee aan bod. Zoals die Johan in The Voice. Een zingende loodgieter. Zo een ‘doodgewone’ mens. En die komt ook veel aan bod.” Céline: “Bij Belgium’s got Talent is het soms ook wel dat ze belachelijke mensen tonen, allee zo wat ‘marginale’ tussen haakjes. Bij The Voice vind ik het minder. Daar selecteren ze ook veel beter.”

Liesa: “Je ziet wel dat The Voice veel meer mensen aantrekt die nooit naar Idool zouden gegaan zijn. Veel meer mensen die zich te oud voelen voor Idool of die zich te speciaal of niet begrepen voelen voor aan zo’n programma’s mee te doen.” Alisa: “Maar dat is de reden waarom ik wel graag naar The Voice kijk. Omdat het totaal anders is dan Idool. Het is geen uitlachtelevisie meer en je weet dat iedereen die meedoet sowieso al kan zingen omdat ze op voorhand geselecteerd zijn.”

Ten tweede stelt men dat personen weldegelijk realistisch in beeld worden gebracht. Het is moeilijk om persoonlijkheid en voorkomen te manipuleren. Wel selecteert men in beelden zodat niet de volledige persoonlijkheid in beeld komt. Iemand stelt ook dat sommige kenmerken van een persoon uitvergroot kunnen worden. Realisme zien we ook in het nieuwe principe van de ‘blind-auditions’ bij The Voice van Vlaanderen (cf. Vlaamse talentenshows). Veel respondenten staan positief t.o.v. het feit dat de jury tijdens de audities enkel de stem hoort en elementen als uiterlijk niet ziet. Men verwijst ook vaak naar Suzan Boyle (cf. Enli, 2009) om aan te tonen dat de ‘blind-auditions’ de vooroordelen van uiterlijk en persoonlijkheid wegnemen. Toch is er ook kritiek. Na de ‘blind-auditions’ wordt het concept van puur zingen echter niet doorgetrokken en speelt karakter, uiterlijk en voorkomen toch een prominente invloed. Men is het echter wel eens dat er minder ‘uitlachtelevisie’ is dan vroeger en dat talentenshows realistischer en eerlijker verlopen.

Yannis: “…maar ik denk dat je echt persoonlijkheid of hoe iemand overkomt op beeld wel moeilijk kan ensceneren of zo.” Sara: “Ja ik vind dat wel goed. Maar het is maar één keer dat dat zo is.” Yannis: “Dus ik denk dat dat gelijk, dat die audities zelf wel eerlijker verlopen dan in sommige andere talentenshows. Maar hoe verder je geraakt in het programma, draait het dan toch rond populariteit en zo vaak toch ook rond ‘looks’ en het uiterlijk en zo.” Stéphanie: “Maar ik vind dat als het echt The Voice wil blijven dat ze het verder moeten doordrijven in de live-shows en zo ook.”

Qua geloofwaardigheid kunnen we ten derde besluiten dat men zich kritisch verhoudt t.o.v. het stemgedrag van het publiek. Men is van oordeel dat het publiek afgaat op populariteit en niet op talent. Bovendien is het stemgedrag afhankelijk van de sociale connecties van een kandidaat. Men stelt hier opnieuw dat stemmen gemanipuleerd zijn en niet eerlijk verlopen.

Anderen stellen dat mensen in Belgium’s got Talent vaak stemmen op ‘rariteiten’ en niet op echt talent. Slechts een klein deel van de respondenten vinden dat de mogelijkheid om te stemmen een positieve bijdrage is tot het programma. Daarnaast stelt men dat het oordeel van de jury meestal wel geloofwaardig en correct is, gezien de professionaliteit van de meeste juryleden. Sommigen vinden dat enkel de jury zou moeten oordelen over de winnaar, anderen zijn positief over de combinatie van jury en publiek.

Sara: “Dat het meer is van: “oh, die is populairder en ze heeft meer stemmen en die is minder populair maar eigenlijk kan hij ook zeer goed zingen.” Dus vliegt hij er dan toch uit. Maar ik denk wel dat de jury nog redelijk juist stemt.” Regisha: “Maar ik vind wel goed dat dat in combinatie is met stemmen van de jury dan. Want uiteindelijk zijn zij nog altijd diegene die er ervaring over hebben en weten waarover het gaat.”

Tot slot hebben we ook de geloofwaardigheid van het concept ‘instant stardom’ voorgelegd aan de respondenten. Dit aan de hand van foto-elicitatie van voorbije winnaars van diverse talentenshows (cf. bijlage 2.2). Opvallend is het feit dat enkele respondenten niet meer herinneren wie de afgelopen seizoenen van The Voice van Vlaanderen of Belgium’s got Talent won. Men stelt dat het concept dat normale mensen beroemd kunnen worden (cf. Holmes, 2010; Klaus en O’Connor, 2013) niet erg geloofwaardig is. Men stelt dat de winnaar in bijna ieder geval niet beroemd wordt of dat de tweede of derde kandidaat soms bekender is. Hier verwijst men vaak naar het succes van Natalia in Idool. Toch stelt men dat dit eerder een uitzondering is. Enerzijds stellen sommigen dat talentenshows wel kansen bieden en een rijke ervaring zijn. Bovendien is er weinig onderscheid tussen de beste kandidaten en speelt het concept weinig rol. Anderzijds stelt men dat het moeilijk is om ‘celebrity’ te worden in de context van Vlaanderen i.t.t. andere landen. Nog anderen zijn kritisch en stellen dat men in The Voice bijvoorbeeld werkt met een streng contract of dat talentenshows de intentie hebben om kijkcijfers te genereren en minder om ‘instant stardom’ te bieden.

Yannis: “Goh ja, ik vind wel dat duidelijk is dat je in België, dat er niet zoveel mensen het geluk hebben om via een talentenshow echt succesvol te worden zoals Natalia of zo, maar dat is de grote uitzondering wel.”

Chaima: “De intentie van zo’n programma is dat er kijkcijfers zijn, dat er mensen gaan kijken. Het is ‘sensatiegericht’, dus er gaan zeker en vast mensen naar kijken. Het is totaal niet de bedoeling om die mensen beroemd te maken, allee…” Lieza: “Het concept van ‘de winnaar wordt beroemd’ klopt niet volledig of staat niet garant voor succes.” Stéphanie: “Ik heb het contract effectief gelezen van The Voice en dat is gewoon zo’n ‘monstercontract’. Geen artistieke vrijheid ten eerste en ze kunnen ook gewoon niets doen. Ze mogen nergens gaan optreden als de winnaar van The Voice.” Mattijs: “Euh, beroemd? Ja, ik weet het niet. Ik heb de indruk dat die grote winnaars snel verdwijnen van talentenshows. Meestal omdat dat ook in trends gebeurt, in de populaire trends.”

6.5. Identificatie

Klaus en O’Connor (2013) stellen in de academische literatuur dat het concept ‘identificatie’ van belang is bij het actieve publiek van talentenshows. Kijkers voelen zich betrokken met authentieke mensen die doorheen de show persoonlijk gevolgd worden. Hier vroegen we of de respondenten favoriete kandidaten hebben en zich al dan niet identificeren met kandidaten of juryleden. En speelt persoonlijk leven, karakter en uiterlijk daarbij een rol? Uit de interviews blijkt dat iedereen wel favoriete kandidaten heeft en in mindere mate favoriete juryleden. Toch is dat niet bij elke talentenshow het geval. Vele respondenten geven aan dat ze zich niet zo sterk identificeren, tenzij men iemand kent of men het programma sterk volgt. Toch identificeren sommigen zich na verloop van tijd als men de persoonlijke achtergrond van kandidaten leert kennen. Enerzijds stellen vele respondenten dat talent de belangrijkste factor is bij talentenshows. Toch geven ze ook toe dat ze zich eerder identificeren als het karakter en uiterlijk ook goed is. Zo stelt iemand dat jonge meisjes vaak afgaan op uiterlijk bij het stemmen. Anderen stellen dat ze zich identificeren als personen een bepaalde uitstaling hebben. Bovendien worden er ‘voorfilmpjes’ getoond van kandidaten, zodat men meer afweet van de persoonlijke achtergrond en zich meer kan inleven in zijn situatie. Identificatie is dus geen echte behoefte of kijkmotief, maar speelt wel een rol in de receptie van kijkers.

Liesa: “En iedereen in So you think you can dance krijgt zo echt een persoonlijk karakter. Bijvoorbeeld wist je dan van: “Die kwam uit zo’n gezin, die zijn wat armer of die heeft een groot gezin of …”” Mattijs: “Naarmate de show duurt, denk ik wel dat mensen zich identificeren met personages of kandidaten die meedoen.” Stéphanie: “Als het de mensen zijn die stemmen zal karakter en uiterlijk en persoonlijkheid zeker meespelen.” Alisa: “Meestal de persoonlijkheid. En bijvoorbeeld bij The Voice was er een meisje en ik herkende me zelf er precies een beetje in.”

6.6. ‘Post-exposure’ en ‘online activity’

Tot slot stellen Godlewski en Perse (2010) dat publieken ook na het programma actief participeren. Het gaat voornamelijk om jongeren die online actief zijn op sociale media, fora, websites en dergelijke. Een talentenshow is ook een format die heel wat interactiviteit creëert tussen de mediatekst en de gebruiker zelf. In deze paragraaf gaat het ook om interactieve mogelijkheden tijdens het programma zoals applicaties en de mogelijkheid om via stemmen de uitkomst en winnaar te bepalen (cf. Holmes, 2004b). We willen nagaan in welke mate het publiek interactieve activiteiten hanteert. Op basis van de resultaten van de drop-off kunnen we vaststellen dat de ‘online activity’ niet zo hoog ligt. In deze paragraaf zullen we argumenten uit de interviews halen waarom jongeren niet actief zijn op bijvoorbeeld sociale media of op vlak van stemgedrag en applicaties.

Ten eerste blijkt dat stemmen (televoting) nogal wat negatieve connotaties krijgt. Men stelt dat stemmen ‘geldverspilling’ is en ‘te commercieel’. Anderen hebben er geen behoefte aan of stellen dat je als individuele kijker weinig invloed hebt op de uitkomst die vaak onterecht is. Sommigen denken ook dat stemmen gemanipuleerd worden. Men denkt ook dat voornamelijk jonge tieners stemmen uit onwetendheid. Toch zijn er enkele respondenten die stemmen uit sympathie, identificatie of omdat ze iemand persoonlijk kennen. Daarnaast ziet men ook geen behoefte of meerwaarde in de applicaties waar je interactief het programma op kan volgen.

Sara: “Omdat ik ze sympathiek vind en omdat ze een goed talent hebben en dat ze het verdienen om te winnen of om door te gaan. Dan zou ik wel stemmen.” Céline: “Euh en ja stemmen, nee dat vind ik wat geldverspilling. Er gaan dat al genoeg andere mensen doen. Ja, ik sta daar niet echt zo positief tegenover.”

Ten tweede volgen slechts enkele respondenten de pagina’s van kandidaten en/of talentenshows op sociale media. Ze doen dit om bijkomende informatie op te zoeken die niet in het programma voorkomt zoals foto’s van kandidaten en ‘backstage’-materiaal. Bij favoriete personages volgt men ook de pagina om persoonlijkere informatie te raadplegen als uiting van identificatie. Je volgt de pagina’s van talentenshows omdat je bepaalde video’s wil herbekijken of op de hoogte wil zijn. Ook zijn er slechts enkele respondenten die actief reacties plaatsen via sociale media als Twitter en Facebook. Toch stellen veel respondenten dat je geen persoonlijke connectie hebt met kandidaten en dat er enkel behoefte is om sociale media te volgen als je iemand kent die meedoet. Velen willen ook gewoon puur kijken naar het programma vanwege het entertainende en ontspannende karakter en hebben geen nood aan interactieve mogelijkheden.

Yannis: “Dat is zo iets persoonlijker en het is niet echt dat ik nood heb aan persoonlijk contact, maar het is wel tof om bij kandidaten te zien wat er naast The Voice zo gebeurt in hun leven en hoe ze er op reageren en zo.” Stéphanie: “Ja, mee ‘tweeten’ over de dingen en de ‘tweets’ echt volgen. En ook effectief de ‘hashtag’ gaan opzoeken en kijken wat er allemaal binnenkomt. Als er zo een speciale act geweest is of als ik wil weten wat de mensen er allemaal over zeggen.”

Ten derde zien we wel dat jongeren actiever zijn op het vlak van online video’s bekijken en websites van talentenshows raadplegen. Ze doen dit om het programma te volgen als ze iets gemist hebben. Enerzijds raadpleegt men populaire filmpjes die via krantenartikelen of sociale netwerksites gedeeld worden. Anderzijds gaat men bepaalde fragmenten die goed of slecht waren nog eens herbekijken op de website. Ook bekijkt men soms filmpjes van internationale talentenshows via Youtube. ‘Online activity’ is dus afhankelijk van individuele behoeftes.

Sara: “Ja, als ik niet gekeken heb bijvoorbeeld naar The Voice en ze opscheppen over een kandidaat. Dan herbekijk ik het nog een keer hoe dat ze het gedaan hebben. Om te kijken of het echt wel goed was.” Judith: Euh, misschien omdat ik iets gemist heb. Of dan zie ik plots op Facebook en zo een filmpje verschijnen dat dan indrukwekkend was of zo en dan kijk ik dan eens.

7. Hoe verklaart men het succes van talentenshows?

7.1. Positieve ‘satisfaction’

We hebben in dit opzicht gevraagd aan de respondenten hoe ze het succes van talentenshows zelf zouden verklaren. Enerzijds stelt men dat het een soort van ‘hype’ is dat je overal ziet (cf. Holmes, 2004a). Je ziet talentenshows op internet, op het straatbeeld, in kranten en tijdschriften en men maakt er veel reclame voor. Ook op sociale media zijn talentenshows sterk gecommercialiseerd. Anderzijds gaat het voornamelijk ook weer om de kijkmotieven. Talentenshows zijn entertainend en ontspannend. Men stelt dat het publiek talent interessant vindt en dat men benieuwd is naar hoe mensen zullen presteren (cf. voyeurisme). Bovendien kan men erover praten (sociale interactie) en bieden dergelijke programma’s een ‘familiair gevoel’. Ook is het soms grappig om bijvoorbeeld naar minder goede audities te kijken (cf. Idool). Tot slot stellen sommigen dat mensen zich laten meeslepen en zich identificeren met bepaalde kandidaten.

7.2. Negatieve ‘satisfaction’

Veel respondenten stellen dat talentenshows te commercieel zijn en enkel focussen op kijkcijfers. Bovendien is een meerderheid van oordeel dat er teveel talentenshows zijn en dat er een te kleine diversiteit is aan programma’s. Ieder jaar is er wel een andere talentenshow (cf. Vlaamse talentenshows). Daarnaast stellen sommigen dat talentenshows ook nog eens te lang duren. Zoals we in vorige paragrafen zagen geeft men ook veel kritiek op het feit dat men niet altijd normale mensen in beeld brengt en dat mensen niet altijd realistisch in beeld komen. Vaak gaat het om uitvergrotingen of stereotypen. Ook stelt men zich vragen bij het concept van ‘instant stardom’ en vindt men het stemgedrag niet eerlijk. Vaak hanteert men de term ‘manipulatie’. Iemand stelt ook dat men met nadelige contracten werkt voor de kandidaten. Ook is er kritiek op het feit dat er een nieuw format rond kinderen komt: The

Voice Kids. Men stelt dat kinderen nog niet bewust zijn van de gevolgen en dat ouders vaak kinderen ‘pushen’ om deel te nemen zonder eigen wil. Tot slot hebben ook sommigen het gevoel dat het om één grote show draait en niet om talent zelf.

7.3. ‘Novelty’ en algemene bevindingen

In deze laatste paragraaf hebben we het over ‘novelty’. Hier gaat het om nieuwe adaptaties van succesformats die telkens anders zijn dan bestaande talentenshows. Uit de interviews blijkt dat vele respondenten nieuwsgierig zijn om te kijken als er nieuwe elementen worden toegevoegd aan talentenshows. Men is bijvoorbeeld positief om het feit dat The Voice van Vlaanderen ‘blind-auditions’ organiseert. Men stelt dat er hierdoor minder ‘uitlachtelevisie’ is dan vroeger (cf. Idool). Over het algemeen beschouwen veel respondenten deze talentenshow dan ook als beste talentenshow. Veel respondenten stellen ook dat ze sneller geneigd zijn te kijken naar toekomstige talentenshows als er nieuwe elementen voorkomen. Daarom zijn sommige respondenten ook positief over The Voice Kids omdat we een dergelijk format nog niet gezien hebben. Het kan bovendien ook gaan om kleine adaptaties zoals nieuwe juryleden.

We hebben de respondenten ook gevraagd om hun favoriete talentenshow te kiezen. Wat we kunnen besluiten is dat dit afhangt van heel wat variabelen zoals persoonlijke voorkeur en interesse. Sommigen vinden Belgium’s got Talent aangenamer omdat er een grotere diversiteit aan talenten voorkomt. Anderen stellen dat talentenshows als So you think you can dance meer ruimte bieden voor identificatie omdat ze sterk focussen op de ontwikkeling en persoonlijkheid van kandidaten. Tot slot stelt men dat talentenshows ook sterk zijn geëvolueerd en dat de kijkreceptie en context anders is dan vroeger. Talentenshows zijn ‘groter’ geworden. Er is meer ruimte voor interactie met het publiek dankzij sociale media, applicaties en digitale televisie. Daarnaast is er nog meer show dankzij grotere decors en een toenemende mate van professionalisering. We kunnen dus besluiten dat het succesformat van talentenshows onderhevig is aan allerlei nieuwe ontwikkelingen en dat de economische, sociale en technologische context van belang is. Dit heeft op zijn beurt ook een impact op hoe publieken talentenshows ervaren en hoe ze betekenis toekennen.

Bespreking en discussie

In het kader van deze wetenschappelijke verhandeling is het de bedoeling om een wetenschappelijke bijdrage te leveren tot het bestaande kwantitatieve publieksonderzoek m.b.t. talentenshows. Aan de hand van kwalitatieve interviews op basis van de methodologische inzichten van receptiestudies en de theoretische inzichten van de ‘Uses and Gratifications’- benadering willen we nagaan hoe we de succesformat van talentenshows kunnen verklaren aan de hand van kijkmotieven en de kijkreceptie bij jongeren. Kwalitatief onderzoek toont aan dat jongeren vooral de behoefte en nood hebben om zich te ontspannen en te entertainen. Deze twee basismotieven vinden we zowel terug in de literatuur (McQuail, 2010) als in kwantitatief onderzoek (Godlewski en Perse, 2010). Talentenshows zijn een vorm van ‘light entertainment’ (Redden, 2010) waar je niet moet bij nadenken. De hoge mate van entertainment, authenticiteit en aantrekking bij jongeren leiden tot een globaal succesformat en hoge kijkcijfers (Hill, 2005; Holmes, 2004a). Bovendien kijken we talentenshows in de sociale context van het gezin of familie en delen we ervaringen en reacties met familieleden en peergroepen, zowel tijdens als na het programma (cf. Klaus & O’Connor, 2012). Het kijkmotief sociale interactie is belangrijk omdat we nieuwsgierig zijn hoe authentieke gewone mensen zullen presteren en daarover discussiëren met anderen. Het idee van gewone mensen die kunnen uitgroeien tot popsterren is ook kenmerkend bij talentenshows. Ze bieden een sterke realiteitsclaim. Ook spelen basismotieven als persoonlijke voorkeur en sociale omgeving een rol (McQuail, 2010). Het succes van talentenshows uit zich ook in het feit dat respondenten aangeven vaak te kijken naar afleveringen en een ruime ervaring hebben met een diversiteit van allerlei Vlaamse talentenshows tot zelfs globale formats. Bovendien gaat het om een soort van ‘event tv’ (Holmes, 2004a), waarbij kijkers vrij actief participeren en interageren met de mediatekst.

Enerzijds lijkt de ‘audience involvement’ minder impact te hebben op jongeren dan wat we lezen in de academische literatuur (Enli, 2009) Vele kijkers blijken echter ritualistische kijkers te zijn die eerder passief kijken ter ontspanning en als tijdverdrijf. Toch kiezen sommigen selectief en bewust om naar talentenshows te kijken als een routine en zijn ze in bepaalde mate actief betrokken. Ondanks de notie van het actieve publiek scoren de variabelen ‘attention’ en ‘post-

75 exposure activity’ niet zo hoog. Jongeren stellen dat ze vaak aan multitasking doen en oordelen dat talentenshows te lang duren en dat ze reclame liefst doorspoelen. Bovendien is er slechts een beperkte ‘online activity’ in tegenstelling tot wat Holmes (2004b) suggereert. De jonge mobiele generatie is niet zo actief op vlak van sociale media, stemmen en mobiele applicaties. Deze variabelen wijzen op een eerder beperkte betrokkenheid. Er is dan ook veel kritiek op de interactieve mogelijkheid om te stemmen en de uitkomst van het programma te bepalen. Ook is men kritisch t.a.v. het stemgedrag van kijkers en de invloed die het publiek krijgt. Ondanks het gebruik van dramatische technieken bij reality-tv (Hill, 2002; Kilborn, 1997) is de emotionele betrokkenheid en identificatie ook beperkt. Men spreekt over lichte emoties en stelt dat talentenshows wel allerlei montagetechnieken gebruiken om meer kijkcijfers of stemgedrag te genereren. Jongeren weerspiegelen zich ook niet echt met kandidaten zoals Hill (2005) stelt. Ze hechten wel veel belang aan persoonlijkheid en voorkomen en hebben meestal ook favoriete kandidaten. Desondanks is er weinig identificatie en dus bijgevolg minder emotionele betrokkenheid.

Anderzijds treffen we bij sommige variabelen een hoge mate van betrokkenheid aan. Zo is er veel sociale en cognitieve betrokkenheid omdat men actief gaat nadenken en praten over de mediatekst in een sociale omgeving. Men onderhandelt hierbij steeds over gedeelde normen en waarden als authenticiteit (gewone mensen) en competitie (Klaus & O’Connor, 2013). Zo stelt men dat kandidaten soms geselecteerd worden op basis van uiterlijk en leeftijd en dat de focus soms ligt op extraverte mensen. Ondanks een geënsceneerde realiteit is er een geloofwaardige en realistische weergave van kandidaten, soms stereotiep of uitvergroot. De introductie van de ‘blind-auditions’ in The Voice van Vlaanderen neemt echter alle vooroordelen weg en maakt het concept van puur talent realistischer. Wat betreft de geloofwaardigheid stelt men dat het concept van ‘instant stardom’ niet klopt. Net als Holmes (2004a) stelt men dat het gaat om ‘throwaway celebrities’ die niet echt beroemd worden. Enkele respondenten stellen dat de focus vooral op het commerciële ligt en minder op het aspect van sociale mobiliteit en ‘celebrificatie’. Toch blijken jongeren actief om te gaan met talentenshows, ondanks hun kritische reflectie. Vooral in de manier hoe ze met elkaar interageren en discussiëren. Bovendien stelt men dat er vroeger meer ‘uitlachtelevisie’ was en een sterkere focus op sensatie en voyeurisme. Nieuwe elementen als de ‘blind-auditions’ blijken een positieve impact te hebben op de kijkervaring van jongeren. Het entertainende en ontspannende karakter blijkt ook nog steeds een succesformule te zijn van talentenshows.

Tot slot wil ik in deze laatste paragrafen ook kritisch reflecteren op de beperkingen van deze wetenschappelijke verhandeling en enkele suggesties aanbrengen voor vervolgonderzoek. Een eerste punt van kritiek focust zich op de kwalitatieve interviews. Het is moeilijk om de bovenstaande resultaten te veralgemenen tot de gehele kijkpopulatie omdat men op methodologisch vlak slechts een beperkt aantal respondenten heeft bij receptiestudies (cf. Jensen en Rosengren, 1990). Ondanks de lage representativiteit is het echter wel mogelijk om op basis van de literatuur een inzicht te krijgen in de kijkmotieven en receptie m.b.t. talentenshows. De kwalitatieve methode van dataverzameling is bovendien moeilijk te toetsen aan kwantitatief onderzoek. Ten tweede ligt de focus voornamelijk op het publiek en de betekenis die zij geven aan de mediatekst. Voor verder onderzoek zou het relevant zijn om kwalitatief onderzoek uit te voeren naar hoe producenten van talentenshows betekenis toekennen aan de succesformat. Ook hebben we slechts in beperkte en algemene mate de focus gelegd op de mediatekst zelf, ondanks de interactie tussen zowel tekst als publiek centraal staat binnen de receptiestudies.

Ten derde is het bij kwalitatief onderzoek ook moeilijk om objectief en systematisch te werk te gaan. De methodologische keuzes dragen telkens een subjectieve stempel van de interviewer en een notie van selectiviteit met zich mee: aanmaken van drop-off, bepalen van topiclijst, manier van vraagstelling, foto-elicitatie en illustratie van videofragmenten, … Er ligt ten vierde ook een grote focus op de theorievorming van de ‘Uses and Gratifications’-benadering, waardoor we uitgaan van het idee dat de kijker doelmatig kiest volgens behoeftes en noden (cf. Ruggièro, 2000). We hebben veel belang toegekend aan de individuele kijkmotieven en de betekenis die het publiek geeft in zijn perceptie. Toch is ook de sociale context van belang en moeten we rekening houden met de bredere politieke, maatschappelijke, ideologische en socioculturele omgeving van de kijker in relatie tot andere kijkers. Verder onderzoek zou het succes van talentenshows kunnen onderzoeken aan de hand van variabelen als sociale klasse, opleiding, culturele waarden en normen en andere. Tot slot hebben de inzichten die we bekomen zijn betrekking op het algemene subgenre van talentenshows en kunnen er intern onderlinge verschillen. In het verlengde van dit onderzoek lijkt het ook relevant kwalitatief publieksonderzoek te voeren naar andere televisiegenres. De notie van het actieve publiek (cf. McQuail, 2010) speelt een belangrijke rol in de hedendaagse interactieve kijkcontext. Hoe staat het publiek daar tegenover? En welke invloed heeft de interactieve mediaomgeving op de perceptie en kijkervaring van publieken in verscheidene genres?

Bibliografie

Boeken en (bijdragen uit) readers

 Adorno, T.W. & Horkheimer, M. (1977). The culture industry: Enlightenment as mass deception. In Curran, J. Gurevitch, M. & Woollacott, J. (Eds.) (1977), Mass communication and society (pp 349-383). Londen: Edward Arnold.

 Bignell, J. (2005). Big Brother. Reality TV in the twenty-first century. New York: Palgrave Macmillan.

 Biltereyst, D. (1995). Hollywood in het Avondland. Brussel: VUB Press.

 Biltereyst, D. (2000). Realiteit en fictie: Tweemaal hetzelfde? Brussel: Koning Boudewijnstichting.

 Biltereyst, D. (2004). Televisiegenres, reality-tv en mediapaniek. Over reality-tv als genre, metagenre, tendens. In D. Biltereyst & P. Meers (Eds.), Film/TV/Genre (pp.171-194). Gent: Academia Press.

 Biressi, A., & Nunn, H. (2005). Reality TV: Realism and revelation. Londen: Wallflower Press.

 Cohen, S. (1980). Folk devils and moral panics. Oxford: Robertson.

 Dovey, J. (2000). Freakshow: First person media and factual television. Londen: Pluto Press.

 Eagleton, T. (1983). Literary theory. Oxford: Blackwell.

 Enli, G. S., & McNair, B. (2010). Trans-national reality TV: A comparative study of the UK’s and Norway’s Wife Swap. In Van Bauwel, S. & Carpentier, N. (Ed.) (2012). Trans- Reality Television: The Transgression of Reality, Genre, Politics, and Audience (pp. 203- 223). New York: Lexington Books.

 Friedman, J. (Ed.) (2002). Reality squared: televisual discourse on the real. New Jersey: Rutgers University Press.

 Hetsroni, A. (Ed.). (2011). Reality television: merging the global and the local. N.Y.: Nova Science Publishers, Inc.

 Hill, A. (2005). Reality tv: performance, authenticity, and television audiences. In Wasko, J. (Ed.) (2005). A Companion to Television (pp. 449-467). Malden: Blackwell Publishing Ltd.

 Holmes, S. (2010). Reality TV and “ordinary” people: Re-visiting celebrity, performance, and authenticity. In Van Bauwel, S. & Carpentier, N. (Ed.) (2012). Trans-reality Television: The transgression of reality, genre, politics, and audience (pp. 251-274). Plymouth: Lexington Books.

 Jankowski, N. W. & Jensen, K. B. (Ed.). (2002). A handbook of qualitative methodologies for mass communication research. New York: Routledge.

 Lothwesen, K., & Müllensiefen, D. (2004). What makes the difference? Pop music stars and TV talent show contestants in adolescents’ judgements. In Kari Kallioniemi, Kimi Kärki, Janne Mäkelä & Hannu Salmi (Eds.) (2006). History of stardom reconsidered: the refereed proceedings of the inaugural conference of IIPC (pp. 158-165). Turku: International Institute for Popular Culture.

 McQuail, D. (1987). Mass communication theory (2nd edition). Londen: Sage.

 McQuail, D. (2010). Mass communications theory: an introduction. Londen: Sage.

 Meers, P. & Van Bauwel, S. (2004). Debating Big Brother Belgium: framing popular media culture. In Mathijs, E. & Jones, J. (Eds.) (2004). Big Brother International: formats, critics & publics (pp.77-92). Londen: Wallflower Press.  Moran, A. (Ed.). (2010). TV formats worldwide: localizing global programs. Bristol: Intellect Ltd.

 Morley, D. (1980). The nationwide audience: structure and decoding. Londen: British Film Institute.

 Murray, S., & Ouellette, L. (2009). Reality TV: Remaking television culture. New York: University Press.

 Mortelmans, D. (2007). Handboek kwalitatieve onderzoeksmethoden. Acco: Leuven.

 Mortelmans, D. & Van Looy, D. (2009). Nvivo (versie 8): een inleiding. Universiteit Antwerpen.

 Nichols, B. (1994). Blurred boundaries: Questions of meaning in contemporary culture. Indiana: University Press.

 Redden, G. (2008). ‘Making over the talent show’, in Gareth Palmer (Eds.) (2012). Exposing Lifestyle Television: The Big Reveal (pp. 129-143). Aldershot: Ashgate.

 Rubin, A. M. (1994). Media uses and effects: a uses-and-gratifications perspective. In Bryant, J. & Zillmann, D. (Eds.) (2008), Media effects: advances in theory and research (pp. 417-436). Hillsdale New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.

 Staiger, J. (2005). Media reception studies. N.Y.: University Press.

 Tasha, O., & Sharon, S. (2012). Global television formats. N.Y. & Londen: Routledge.

 Wimmer, R. D., & Dominick, J. R. (1994). Mass media research: an introduction. Belmont, CA: Wadsworth.

Wetenschappelijke artikels

 Coutas, P. (2006). Fame, fortune, fantasi: Indonesian Idol and the new celebrity. Asian Journal of Communication, 16(4), 371-392.

 Dauncey, H. (1996). ‘French ‘reality-television’: More than a matter of taste?’ European Journal of Communication, 11(1), 83-106.

 Enli, G. S. (2009). Mass communication tapping into participatory culture exploring strictly come dancing and Britain’s got Talent. European Journal of Communication, 24(4), 481-493.

 Godlewski, L. R., & Perse, E. M. (2010). Audience activity and reality television: Identification, online activity, and satisfaction. Communication Quarterly, 58(2), 148-169.

 Hall, A. (2006). Viewers' perceptions of reality programs. Communication Quarterly, 54(2), 191-211.

 Hall, A. (2009). Perceptions of the authenticity of reality programs and their relationships to audience involvement, enjoyment, and perceived learning. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 53(4), 515-531.

 Hill, A. (2002). Big Brother the real audience. Television & New Media, 3(3), 323-340.

 Holmes, S. (2004a). ‘But this time you choose!’ Approaching the ‘interactive’ audience in reality TV. International Journal of Cultural Studies, 7(2), 213-231.

 Holmes, S. (2004b). “Reality goes pop!” Reality TV, popular music, and narratives of stardom in Pop Idol. Television & New Media, 5(2), 147-172.

 Jensen, K. B., & Rosengren, K. E. (1990). Five traditions in search of the audience. European journal of communication, 5(2), 207-238.

 Kilborn, R. (1994) ‘How real can you get? Recent developments in “reality” television. European Journal of Communication. 9(4), pp. 421-439.

 Klaus, E., & O'Connor, B. (2013). Negotiating identities in everyday life: adolescent fans of talent shows in Ireland and Austria. Journal of Children and Media, 7(2), 201-215.

 Lindlof, T. R. (1991). The qualitative study of media audiences. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 35(1), 23-42.

 Nabi, R. L., Biely, E. N., Morgan, S. J., & Stitt, C. R. (2003). Reality-based television programming and the psychology of its appeal. Media Psychology, 5(4), 303-330.

 O'Connor, B. (2012). Spaces of celebrity: national and global discourses in the reception of TV talent shows by Irish teenagers. Television & New Media, 13(6), 568-583.

 Papacharissi, Z., & Mendelson, A. L. (2007). An exploratory study of reality appeal: Uses and gratifications of reality TV shows. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 51(2), 355-370.

 Reijnders, S. L., Rooijakkers, G., & van Zoonen, L. (2007). Community Spirit and Competition in Idols Ritual Meanings of a TV Talent Quest. European Journal of Communication, 22(3), 275-292.

 Reiss, S., & Wiltz, J. (2004). Why people watch reality TV. Media Psychology, 6(4), pp. 363-378.

 Rubin, A. M. (1983). Television uses and gratifications: The interactions of viewing patterns and motivations. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 27(1), 37-51.

 Ruggiero, T. E. (2000). Uses and gratifications theory in the 21st century. Mass communication & society, 3(1), 3-37.

 Turner, G. (2006). The mass production of celebrity ‘Celetoids’, reality TV and the ‘demotic turn’. International Journal of Cultural Studies, 9(2), 153-165.

 Webster, J. G. & Wakshlag, J. J. (1983). A theory of television program choice. Communication Research, 10(4), 430-446.

Krantenartikels en andere bronnen

 Cathérine, D. K. (2012, 1 september). Belgium’s got Talent. De Standaard. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.standaard.be/cnt/dmf20120831_236

 Dominique, D. (2011, 26 november). ‘The Voice’ pakt ook in Vlaanderen. De Standaard. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.standaard.be/cnt/dmf20111125_179

 Kris, V. (2005, 9 juni). X-Factor wordt nieuwste talentenjacht op VTM. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=G1MFG9F7

 L., L. (2013, 10 september). VTM komt met ‘The Voice Kids’. De Standaard. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.standaard.be/cnt/dmf20130910_00734308

 Mast, J. (2003). Reality-tv in Vlaanderen: Een controversieel fenomeen. PSW-paper (2003/9). Antwerpen: Universiteit Antwerpen.

 Onbekend (2004, 14 december). 1,3 miljoen kijkers voor Idool. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=GLHAVFA4

 Onbekend (2011, 2 februari). Idool 2011. De Standaard. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.standaard.be/cnt/dmf20110202_153

 Onbekend (2011, 15 november). ‘The Voice van Vlaanderen’ vanaf 25 november op VTM. Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.hln.be/hln/nl/929/TV-Gids/article/detail/1348652/2011/11/15/The-Voice-van- Vlaanderen-vanaf-25-november-op-vtm.dhtml

 Onbekend (2011, 26 november). Jong en wat ouder zangtalent in The Voice van Vlaanderen. Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op 12 juli 2014 op het World Wide Web: http://www.hln.be/hln/nl/929/TV-Gids/article/detail/1353783/2011/11/26/Jong-en-wat- ouder-zangtalent-in-The-Voice-van-Vlaanderen.dhtml

 Onbekend (2012, 7 januari). The battles zijn begonnen: gedaan met de ‘Voice’? Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.hln.be/hln/nl/924/Showbizz/article/detail/1374547/2012/01/07/The-Battles- zijn-begonnen-gedaan-met-de-Voice.dhtml

 Onbekend (2012, 13 maart). ‘The Voice’ verliest veel van zijn pluimen. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op 12 juli 2014 op het World Wide Web: http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=GIA3NCRF1

 Onbekend (2012, 15 maart). Talentenjacht winnen is geen garantie op succes. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20120314_169

 Onbekend (2012, 13 april). VTM gaat op zoek naar Vlaamse Suzan Boyle. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op het World Wide Web op 12 juli 2014: http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=2P3OMJNL

 Pieter, D. (2012, 2 september). ‘Belgium’s got Talent’: ook talentenjachten raak je niet beu. De Morgen. Geraadpleegd op 12 juli 2014 op het World Wide Web: http://www.demorgen.be/dm/nl/2909/tv/article/detail/1494514/2012/09/02/Belgium-s- Got-Talent-ook-talentenjachten-raak-je-niet-beu.dhtml

 Stefaan, W. (2011, 3 februari). Recensie: Idool 2011. Knack. Geraadpleegd op 12 juli 2014 op het World Wide Web: http://focus.knack.be/entertainment/tv/testbeeld/recensie-idool- 2011/article-review-196993.html

Bijlagen

Bijlage 1: Correspondentie uitnodiging onderzoek

Beste,

In het kader van mijn masterproef in de afstudeerrichting filmen televisiestudies voer ik een publieksonderzoek uit naar het succes van talentenshows. Het is mijn bedoeling om door wijze van individuele interviews op zoek te gaan naar kijkervaringen en motieven.

Daarvoor ben ik op zoek naar jongeren tussen 16 en 25 jaar die al wel eens gekeken hebben naar Belgium’s got Talent of The Voice van Vlaanderen. Als jij zo iemand bent die graag geniet van lachwekkende of emotionele audities en acts, zou ik graag jou mening horen. Of anderzijds, als jij vindt dat we overspoeld worden met talentenshows op televisie, dan is je ervaring belangrijk bij dit onderzoek!

De interviews vinden plaats op een dag naar keuze (wat praktisch het meest haalbaar blijkt voor ons beiden) tijdens de maand mei 2014. Het is de bedoeling dat ik langskom gedurende ongeveer een halfuur om te peilen naar jouw kijkervaringen en om een boeiend gesprek te voeren. Indien je bereid bent om deel te nemen aan dit onderzoek mag je mij gerust een mailtje sturen met je naam en beschikbare data. Je zou er mij een heel eind mee op weg helpen!

Alvast heel erg bedankt!

Groeten, Pieter

Bijlage 2: Topiclijst

1. Korte duiding i.v.m. het publieksonderzoek en de doelstellingen

2. Invullen van de drop-off als vooronderzoek en als basis (cf. bijlage 3)

3. Topiclijst kwalitatieve interviews

a. Algemene individuele kijkmotieven

 Waarom talentenshows kijken? Redenen?  Kijkmotieven sorteren volgens belang en argumenteren (cf. topiclijst bijlage 2.1): Entertainment/Exciting, Habitual Pass Time, Voyeurisme, Relaxation/Escapisme, Social Learning, Companionship, …

b. Definiëring

 Wat versta je onder reality-tv? Omschrijving? Kenmerken? Programma’s?  Hoe omschrijf je talentenshows? Gedeelde kenmerken? Concept?

c. Kijkcontext

 Met wie en waar kijken? Sociale omgeving?  Wie bepaalt de kijkkeuze? Vooraf gepland?  Waarom altijd, vaak, soms of zelden kijken?  Instrumentele kijker (selectief, actief) of rituele kijker (passief)?

d. Variabelen die betrokkenheid (Involvement) beïnvloeden

 Attention  Aandachtig kijken of multitasking?

Waarom afgeleid of niet? Duur van programma? Invloed reclame? Zappen?

 Sociale / cognitieve betrokkenheid 

Discussie over kandidaten/juryleden/show/… (cf. topiclijst bijlage 2.2: juryleden ‘The Voice) Interactie met sociale omgeving? Discussie met wie over wat? Tijdens of na de uitzending? Voorspelling winnaar? Roept het programma je kritische vragen op?

 Emotionele betrokkenheid 

Emotionele reacties bij bepaalde gebeurtenissen? (voorbeeld favoriet eruit, kritiek jury, …) Spelen talentenshows in op emotie en hoe?

 Realisme, authenticiteit en geloofwaardigheid 

Gewone of ongewone mensen in beeld? Op welke personen ligt de focus en waarom?

Komen personen realistisch in beeld of niet? Debat rond manipulatie en realistische weergave

Correctheid (stemmen, oordeel jury, ethisch)? Concept instant stardom geloofwaardig? (cf. topiclijst bijlage 2: winnaars ‘The Voice’)

 Identificatie  Met kandidaten en/of juryleden?

Favoriete kandidaten of juryleden? Positieve en negatieve identificatie? Inleving? Talent hebben voldoende of speelt persoonlijk leven, karakter en uiterlijk een rol?

e. Post-exposure & online activity

 Zie items drop-off  argumentering waarom je stemt, pagina’s volgt en berichten of reacties plaatst op sociale media, video’s en sites bekijkt… of waarom dat niet gebeurt.  Interactieve mogelijkheden van het programma

f. Satisfaction

 Positief  Waarom kijken zoveel mensen? Waarom zo succesvol? Plezant om kijken? Positieve elementen?  Negatief  Negatieve elementen? Overload aan talentenshows? Ontspanning van primair belang? Commercieel? Winnaar succesvol? Beeldvoering en inhoud? Manipulatie?  Novelty  Waarom blijven we kijken? Standaardformat of doorheen de tijd anders? (vb. blind-auditions)

4. Besluitende vragen

a. Opmerkingen?

b. Moet men blijven talentenshows programmeren?

c. Om welke redenen verkies je de ene boven de andere talentenshow? Welke

talentenshow geniet jouw voorkeur?

d. Blijf je kijken in de toekomst? Argumenteren waarom.

Bijlage 2.1: Kijkmotieven topiclijst

De reden waarom ik naar talentenshows kijk is omdat…

... het entertainend, ... het ontspannend is, amusant en leuk is om tot rust te komen zonder veel nadenken en relax in de zetel te zitten

... je je dan niet alleen voelt. ... er niets anders op televisie is of Als er niemand is om mee omdat je niets beters te doen hebt. te praten of iets mee te doen.

... omdat het een programma is waar ... omdat je geïnteresseerd bent wie je met familie of vrienden naar meedoet en hoe ze in beeld komen kijkt en erover kan discussiëren. en zullen presteren

... omdat je je kunt identificeren met ... omdat andere mensen kijken kandidaten of juryleden en er iets van kan leren.

Bijlage 2.2: Foto-elicitatie en videobestanden topiclijst

1. Korte videofragmenten ter illustratie en inspiratie

a. Belgium’s Got Talent (2013, 8 oktober). PREVIEW: De vierjarige Tristan danst de studio op z’n kop! VTM [online videofragment]. Geraadpleegd op 22 april 2014 op het World Wide Web: http://vtm.be/belgiums-got-talent/preview-de-vierjarige- tristan-danst-de-studio-op-zn-kop

b. Belgium’s Got Talent (2013, 3 oktober). Ben jij klaar voor het tweede seizoen? VTM [online videofragment]. Geraadpleegd op 22 april 2014 op het World Wide Web: http://vtm.be/belgiums-got-talent/ben-jij-klaar-voor-het-tweede-seizoen

c. The Voice van Vlaanderen (2011, 23 november). The Voice start nu vrijdag! VTM [online videofragment]. Geraadpleegd op 22 april 2014 op het World Wide Web: http://vtm.be/the-voice-van-vlaanderen/the-voice-start-nu-vrijdag

d. Onbekend (2008, 19 februari). Idol 2003, Belgiums worst singers. Youtube [online videofragment]. Geraadpleegd op 22 april 2014 op het World Wide Web: https://www.youtube.com/watch?v=UzQ_BNjJhVw

2. Illustraties Staal, F. (2014, 17 januari). “The Voice van Vlaanderen”: la date est annoncée par VTM. Ciné Télé Revue [online afbeelding]. Geraadpleegd op 22 april 2014 op het World Wide Web: http://www.cinetelerevue.be/fr/the-voice-van vlaanderen-la-date-est-annoncee-par- vtm.html?cmp_id=7&news_id=26036

Staal, F. (2012, 3 september). Gros carton pour la version flamande de “Belgium’s Got Talent”. Ciné Télé Revue [online afbeelding]. Geraadpleegd op 22 april 2014 op het World Wide Web: http://www.cinetelerevue.be/fr/gros-carton-pour- la-version-flamande-de-belgium-s-got- talent.html?cmp_id=7&news_id=18577

Vlemings, J. (2013, 4 mei). Paulien Mathues wint ‘The Voice van Vlaanderen’. De Morgen [online afbeelding]. Geraadpleegd op 24 april 2014 op het World Wide Web: http://www.demorgen.be/dm/nl/2909/tv/article/de tail/1626680/2013/05/04/Paulien-Mathues-wint- The-Voice-van-Vlaanderen.dhtml

Deweer, L. (2012, 18 maart). Topfavoriet Glenn wint ‘The Voice van Vlaanderen’. De Morgen [online afbeelding]. Geraadpleegd op 24 april 2014 op het World Wide Web: http://www.demorgen.be/dm/nl/2909/tv/article/de tail/1410683/2012/03/18/Topfavoriet-Glenn-wint- The-Voice-van-Vlaanderen.dhtml

Bijlage 3: Korte drop-off

1. Naam ………………………………………..… 4. Mailadres ……………………………………….

………………………………………………….………….. 2. Leeftijd …………………………………………… 5. Telefoonnummer: …………………………... 3. Beroep/Studie? ……………………………

………………………………………………………… 6. Geslacht Man / Vrouw

7. Hoeveel tijd besteedt u per dag 8. Hoe vaak bekijkt u afleveringen van gemiddeld aan televisiekijken? talentenshows als “The Voice van

o < 30 min. Vlaanderen” of andere?

o 30 min. – 1 uur o altijd

o 1 uur – 2 uur o vaak

o 2 uur – 3 uur o soms

o > 3 uur o weinig

9. Met welke van de opgesomde 10. Met welke van deze activiteiten i.v.m. talentenshows hebt u enige talentenshows kunt u zich kijkervaring? identificeren?

o The Voice van Vlaanderen (VTM) o Stemmen op u favoriete act/kandidaat

o De Beste Singer-Songwriter van o Mobiele applicatie gebruiken (app)

Vlaanderen (VIER) o Website van talentenshow raadplegen

o Belgium’s got Talent (VTM) o Deelnemers volgen op sociale media

o The Ultimate Dance Battle (VTM) o Pagina’s van talentenshows of

o So You Think You Can Dance (VTM) kandidaten volgen op sociale media

o Supertalent in Vlaanderen (VT4) o Reacties plaatsen op sociale media

o Star Academy (VTM) o Online video’s bekijken van acts

o X-factor (VTM) o Discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden o Idool (VTM) Bezoeken van liveshows o Andere: … o

Bijlage 4: Resultaten drop-off

Verdeling leeftijd Verdeling geslacht

12 12 10 10 8 8 6 6 4 4 2 2 0 0 18 jaar 19 jaar 20 jaar 21 jaar Man Vrouw

Tabel 1 – Verdeling leeftijd Tabel 2 – Verdeling geslacht

7. Hoeveel tijd besteedt 8. Hoe vaak bekijkt u u per dag gemiddeld afleveringen van aan televisiekijken? talentenshows als "The Voice van Vlaanderen" of andere?

12 12

10 10

8 8

6 6

4 4

2 2

0 0 < 30 30min. 1 uur - 2 uur - > 3 uur Altijd Vaak Soms Weinig min. - 1 uur 2 uur 3 uur

Tabel 3 – Tijdsbesteding televisie per dag Tabel 4 – Frequentie kijken talentenshow

9. Met welke van de opgesomde talentenshows hebt u enige kijkervaring? 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 De Beste Singer- The Voice van The Ultimate So You Think Songwriter van Belgium's got Vlaanderen Dance Battle You Can Dance Vlaanderen Talent (VTM) (VTM) (VTM) (VTM) (VIER) Deel 1 12 5 9 5 10

9. Met welke van de opgesomde talentenshows hebt u enige kijkervaring? 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Andere (Britain's got Talent, Supertalent in Holland got Star Academy Vlaanderen X-Factor (VTM) Idool (VTM) Talent, X-factor (VTM) (VT4) UK, American Idol, America's got Talent) Deel 2 0 4 9 10 6

Tabel 5 en 6 – Kijkervaring Vlaamse talentenshows

10. Met welk van deze activiteiten i.v.m. talentenshows kunt u zich identificeren? 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Pagina's van Stemmen op u Mobiele Website van Deelnemers talentenshows favoriete applicatie talentenshow volgen op of kandidaten act/kandidaat gebruiken (app) raadplegen sociale media volgen op sociale media Deel 1 2 1 6 4 4

10. Met welk van deze activiteiten i.v.m. talentenshows kunt u zich identificeren? 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Discussie voeren over Reacties Online video's talentenshow Bezoeken van plaatsen op bekijken van s met Liveshows sociale media acts vrienden / familieleden Deel 2 1 10 8 4

Tabel 7 en 8 – Audience activity m.b.t. talentenshows

Belang kijkmotieven Belangrijkst Minst Belangrijk

Companionship 7,33

*Anderen kijken* 6,42

Sociale Interactie 2,83

Entertainment 2

Voyeurisme 4,42

Relaxation-Escape 2,5

Habitual Passtime 4,67

Social Learning 5,83

1 2 3 4 5 6 7 8

Tabel 9 – Kijkmotieven talentenshows volgens belang

Bijlage 5: Interviews Interview 1 – Sara

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 19 jaar  Studies Medical management assistant  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 2 à 3 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 5 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows en met “Britain’s got Talent” (Groot-Brittannië) en “Holland’s got Talent” (Nederland).  Kijkt over het algemeen weinig afleveringen per talentenshow.  Neemt deel aan 4 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder stemmen op u favoriete act/kandidaat; pagina’s van talentenshow of kandidaten volgen op sociale media; online video’s bekijken van acts en discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden.

*Introductie en drop-off* Sara: Omdat je graag naar muziek luistert. *Videofragmenten talentenshows* Allee, omdat je graag nieuwe talenten bezig ziet. En ook omdat, denk ik, als je vrienden Interviewer: Eén van de eerste dingen die ik of zo kijken dat je daar dan mee over wil graag zou weten is welke redenen die er kunnen praten. En ook thuis voor de allemaal in jou opkomen… waarom je gezelligheid met jouw gezin. eigenlijk naar talentenshows kijkt in de Interviewer: En zijn er nog redenen die je eerste plaats? kunt bedenken? Talentenshows zijn op Sara: Waarom dat ik zou kijken? Of andere vrijdagavond bijvoorbeeld. mensen? Sara: Ah ja, voor de ontspanning achter het Interviewer: Waarom dat jij zou kijken naar werk of achter school. talentenshows? Al de redenen dat je Interviewer: Ik heb ook acht kaartjes bij met daarvoor kan opsommen. allemaal verschillende redenen waarom

96 mensen naar talentenshows kijken. Ik heb ontspannend is, de vrijdagavond dat uit mijn onderzoek gehaald. Ik zal ze jou bijvoorbeeld.” alle acht geven en het is de bedoeling dat je Sara: Ja, maar ook omdat het leuk is… ze voor uw geval dan van minst belangrijk Interviewer: Entertainend? naar meest belangrijk legt. En ik zou ook Sara: Ja en ook… Bijvoorbeeld op de telkens willen horen waarom je iets minst ‘Facebookpagina’ zetten ze soms al foto’s op belangrijk of meest belangrijk vindt. voorhand op van hoe dat het zal zijn. Interviewer: Ah ja, en dat motiveert u ook *Kijkmotieven sorteren* om te kijken? Sara: Ja, dat je het helemaal wil zien. Interviewer: Welkéén is de meest Interviewer: En welke redenen vind je dan belangrijke? niet zo belangrijk? Sara: Ik denk omdat je daar met je vrienden Sara: Omdat andere mensen kijken. of familie naar kan kijken en over Interviewer: Dat vind je niet belangrijk? discussiëren. Dat dat voor mij toch één van Sara: Nee. En ja, ook niet omdat ik mij kan de belangrijkste redenen is. En dat is identificeren met de kandidaten. Want ik omdat… Ja, dat is toch leuk als je daarover ken niet veel van muziek. Ik wil gewoon kan discussiëren. Want bijvoorbeeld: de ene kijken. En ja, de juryleden ook niet echt. vindt ‘die’ de beste en de andere vindt een Interviewer: En je voelt je ook niet echt andere kandidaat beter. alleen als je kijkt naar die programma’s? Interviewer: Dat die programma’s daar Sara: Meestal kijk je toch samen met je geschikt voor zijn? gezin? Sara: Ja, dat is toch gezellig? Interviewer: Ja, en ook omdat er niets anders Interviewer: En welke vind je ook nog op televisie is? Dat was ook nog één. belangrijk van de kaartjes? Sara: Nee. Sara: Omdat je geïnteresseerd bent hoe ze Interviewer: Talentenshows horen eigenlijk gaan meedoen en hoe ze in beeld gaan onder de categorie ‘reality-tv’. Moest je dat komen. kunnen omschrijven of definiëren… Wat Interviewer: En zijn er dan nog? Welke vind zou je dan zeggen? Wat is reality-tv volgens je nog belangrijk dan van de kaartjes? Je hebt jou? er ook al eentje aangehaald: “omdat het

Sara: Ja gewoon, het dagelijkse leven dat ze Interviewer: En met wie kijk je naar filmen. Gewone mensen en dat dat niet talentenshows. Je hebt dat al een beetje geacteerd is of zo. aangehaald. Met uw familie veronderstel ik? Interviewer: En aan welke programma’s Sara: Ja. denk je dan bijvoorbeeld als je aan reality-tv Interviewer: Met hoeveel zijn jullie? denkt? Sara: Met vier in totaal. Sara: De Pfaffs (lacht). Maar dat is nu al Interviewer: Ja, en wie is dat dan? gedaan. Mijn pop-up restaurant. Dat is ook, Sara: Mijn mama en mijn zussen. Twee denk ik, niet gefaket. zussen. Interviewer: En denk je dan aan een Interviewer: En wie bepaalt er dan om naar specifieke zender ook of…? The Voice te kijken bijvoorbeeld of naar Sara: Ja, niet aan één. Meer VTM zo. andere talentenshows? Interviewer: En ja, talentenshows zijn ook Sara: De meerderheid. een onderdeel van reality-tv. Hoe zou je dat Interviewer: Bepaal jij dat zelf of zijn dat omschrijven, een talentenshow? meestal jouw familieleden dan? Sara: Euhm ja, met juryleden. En waar Sara: Meestal is het van ja: “wat gaan we kandidaten zo… Ja, gelijk wie kan eigenlijk kijken vanavond?” En als de meeste zeggen: wel deelnemen. Voor talenten, maar vooral “ah we gaan naar dat kijken”, dan kijken we voor muziek en zingen bijvoorbeeld. Al die daar naar. dingen. En dat de mensen dan thuis kunnen Interviewer: En is dat iets dat je vooraf plant? stemmen wie er door moet. En dat ze iets Bijvoorbeeld dat je de dinsdag zegt van: “ja, kunnen winnen dan op het einde. de vrijdag zullen we kijken.” Of is dat iets Interviewer: En welke kenmerken zijn er zo wat je het moment zelf bepaalt? nog van talentenshows? Als je zo denkt aan Sara: S’avonds, als we de televisie aansteken alle talentenshows die er al geweest zijn? Iets bepalen we pas wat we willen kijken. dat bijvoorbeeld telkens terugkeert? Interviewer: En ik zie hier staan in uw eerste Sara: Van alle talentenshows die er al vragenlijst vooraf dat je niet zo vaak kijkt geweest zijn? Ja, dat je een prijs kan winnen. naar afleveringen van talentenshows. Hoe Juryleden. En ja, dat je kunt gaan kijken en komt dat? Als je daar een reden voor moet gaan stemmen. geven? Interviewer: Een live publiek bedoel je? Sara: Ja, een live publiek.

Sara: Omdat ik niet zo graag naar Interviewer: Wat vind je daarvan? Van de zangwedstrijden luister, maar liever naar duur van het programma? bijvoorbeeld Dancing on Ice. Sara: Ik vind dat het te lang duurt. Ze Interviewer: Omdat muziek u niet zo heel babbelen zoveel ervoor. Allee, en ze zingen echt interesseert? tijdens het programma niet echt zoveel. Sara: Ja, maar bijvoorbeeld bij Belgium’s got Interviewer: En ook omdat er teveel pauzes Talent wel, omdat dat nog met andere tussen zijn? soorten talenten is dan zingen. Sara: Ja, er zijn veel pauzes op VTM. Veel Interviewer: Vind je van jezelf, als je dan teveel. kijkt naar afleveringen bijvoorbeeld, dat je Interviewer: En gebeurt het ook dat je aandachtig kijkt heel de aflevering? Of dat je 'wegzapt' bijvoorbeeld als het niet meer zo toch een beetje afgeleid bent hier en daar. boeiend is? Sara: Afgeleid ja. Toch wel. Sara: Ja, als mijn zus of mama gaat slapen. Interviewer: En is dat ook het enige dat je Dan zap ik altijd weg. (lacht) doet bijvoorbeeld? Je zit in de zetel en je Interviewer: Je hebt het ook al aangehaald. Je kijkt. Of doe je ook nog andere dingen? discussieert met je familie bijvoorbeeld over Sara: Nee, ik ga ook nog chips gaan halen of kandidaten of over optredens of over zo. Of een keer naar het toilet. juryleden bijvoorbeeld. Waarover gaat dat Interviewer: Tijdens het programma? dan? Sara: Ja, of ook in de pauze. Maar ook op Sara: Bijvoorbeeld: iemand vindt een mijn laptop of zo. Of babbelen met de kandidaat supergoed. Maar ik vind dat dan gezinsleden over dat programma. Dus het is niet zo goed. Of ook over de kledij die ze niet ‘supergeconcentreerd dat we kijken’. aanhebben. Dat we dat niet eens zijn altijd. Interviewer: En hoe denk je dat dat komt dat Interviewer: En is dat ook over de juryleden je niet zo aandachtig kijkt daarnaar? bijvoorbeeld of over de show zelf? Sara: Ja, na een paar minuten heb je het ook Sara: Ja, de juryleden. Het is te zien welke wel gehoord meestal (lacht). juryleden. Interviewer: Heeft dat te maken het de duur Interviewer: Ik heb bijvoorbeeld een foto van het programma? Dat het te lang duurt mee van de juryleden van The Voice van dit bijvoorbeeld? seizoen. Discussieer je daarover? Of wat je Sara: Ja en die pauzes ook. Het is zo daarover zeggen bijvoorbeeld van die vier ‘uitgerokken’. juryleden?

Sara: Ja, dat Axelle Red… Wij zeggen toch Zeggen ze soms. Maar het is meer om het dat zij daar niet zo goed bij past. En Koen einde van het programma dat we dat zeggen. Wouters vinden we wel een goed jurylid. Interviewer: En heb je ook favoriete Interviewer: Dat is ook de presentator van kandidaten telkens? Of favoriete juryleden Belgium’s got Talent. bij dat programma? Sara: Ja, en ook van Wouters vs. Waes. Sara: Ja, wel favoriete kandidaten. Dat je zo Interviewer: En ik heb ook de jury bij van echt wil dat ze winnen. Of dat je probeert te Belgium’s got Talent bijvoorbeeld van vorig stemmen. seizoen. Wat vind je daarvan? Interviewer: En is dat bij iedere Sara: Die ‘Ray’, die Engelsman, vind ik wel talentenshow zo? tof omdat hij dan probeert Nederlands te Sara: Nee niet bij iedere talentenshow. spreken. Dat is wel grappig. En Karen ja… Ze Interviewer: Bij welke is dat bijvoorbeeld is altijd zo gevoelig als er zo een kindje zingt niet zo? of zo. Moet ze altijd huilen. Sara: Euh… The Voice van Vlaanderen. Interviewer: Dus er is wel een grote discussie Interviewer: En hoe komt dat dan, dat je daar telkens over…? geen favoriet hebt dan? Sara: Ja, we praten daar wel vaak over. Sara: Omdat ik daar niet zoveel naar kijk. Ik Interviewer: Ja en tijdens het programma ben daar niet echt zo goed mee met dat discussieer je. Maar is dat dan ook het geval programma. na het programma? Discussieer je ook met Interviewer: En zijn er ook emoties die bij vrienden bijvoorbeeld? jou opkomen tijdens dat je naar zo’n Sara: Alle twee eigenlijk. programma’s kijkt? Bijvoorbeeld als er een Interviewer: En ook tijdens het programma? kandidaat doorgaat naar de volgende ronde Via de computer bijvoorbeeld? of als er iets onterechts gebeurt? Sara: Ja. Alle twee. Sara: Eigenlijk niet echt. Het is niet dat ik Interviewer: En dan ja… Wie er gaat winnen daar van wakker lig of zo als er iemand bijvoorbeeld… Is dat iets dat je voorspelt uitvliegt. tijdens het programma? Dat je zegt van: “ja, Interviewer: Het is niet dat je bijvoorbeeld die kan heel mooi zingen.” ontgoocheld bent als er iemand niet doorgaat Sara: Ja, dat wel. Maar de jury zegt dat soms of dat je verrast bent als er… ook al. Dat ‘die’ veel kans om te winnen.

100

Sara: Niet zo. Wel een beetje. Tijdens het Interviewer: En denk je dat muziek ook een programma. Niet echt erna dat ik zo zeg van: rol speelt bij emoties? Dat ze daar muziek op “goh, die is niet door.” monteren dan tijdens het programma? Interviewer: En tijdens het programma. Als Sara: Ja dat wel. er bijvoorbeeld een grappige auditie of iets Interviewer: Ja, het gaat natuurlijk over emotioneels aan de gang is. Heb je dan gewone mensen. Vind je dat dat effectief het emoties? geval is of vind je dat er ook een beetje Sara: Ja, als er zo een kindje zingt. Ja, dan ongewone mensen op beeld komen? wel. Of als er iemand echt ‘beregoed’ kan Sara: Ja, bij The Voice. Bij de audities kunnen zingen. Maar niet dat ik tranen in mijn ogen alle mensen eigenlijk al goed zingen. Het is heb of zo, dat niet. niet zo dat ze ‘kattevals’ zingen daar. Interviewer: En hoe denk je dat die Interviewer: Ze zijn al geselecteerd op talentenshows daarop inspelen op emoties? voorhand op hun talent? Dat bedoel je? Zoals The Voice of Belgium’s got Talent? Sara: Ja. Hoe denk je dat ze de mensen gelukkig Interviewer: En op welke personen ligt de maken of verdrietig of… ? focus dan bij hen? Denk je dat ze zo een Sara: Ja, doordat de jury zelf, ik-weet-niet beetje heel Vlaanderen in beeld willen hoe verrast is als er iemand… Of in het brengen of denk je dat ze echt gaan voorfilmpje zo al dat stukje tonen zodat je selecteren? Bijvoorbeeld: “die heeft wel iets zeker zou kijken. Omdat dat emoties geeft. voor onze show?” Interviewer: En wat vind je van die Sara: Ze kijken, denk ik, ook een beetje naar voorfilmpjes die ze maken? het uiterlijk. Ik denk het wel. Als ze kunnen Sara: Goh, daardoor zou ik wel al meer kiezen tussen een ‘berelelijken’ die goed kan kijken. Als het zo is van: “ik wil dat zo zingen of een iets knappere die goed kan helemaal zien dan.” zingen is dat toch wel eerdere die knappere. Interviewer: Je kunt jou dan identificeren Interviewer: Wel, in The Voice bijvoorbeeld met die kandidaten dan in die voorfilmpjes? gaat het dan niet over… Ze zien de Omdat je dan hun leven kent en ook hun kandidaten dan niet op voorhand. Dat is één familie in beeld ziet? Is het dat wat je van hun concepten: de ‘blind-auditions’. Wat bedoelt? vind je daar dan van? Vind je dat goed? Sara: Ja, dat wel. Dat ze dan zeggen van ja: Sara: Ja ik vind dat wel goed. Maar het is “ik zing al zolang.” En ja… maar één keer dat dat zo is. En de volgende

101 keer zien ze de mensen toch, dus ja. Ik vind Interviewer: En vind je het ook terecht dat er dat wel goed dat het met die stoelen is in het één iemand wint? begin. Dat ze niet direct de minder knappe of Sara: Goh ja, ik denk dat de laatste drie ook zo eruit laten. wel nog… Omdat ze daaraan meegedaan Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld van hebben, hebben ze meer kans om nog verder de geloofwaardigheid, de commentaar van de te groeien in hun talent. jury of ook het publiek dat stemt thuis. Wat Interviewer: Ik heb ook nog een andere foto kan je daarover zeggen? Vind je dat dat mee. Je kijkt ook naar The Voice. Ik weet terecht is? niet als je de winnaars van vorige seizoenen Sara: Ja, maar ik denk dat ze de mensen thuis nog kent? Dat zijn er twee. soms gratis zo’n kaarten geven. Dat ze zoveel Sara: Paulien. mogelijk stemmen krijgen en dat het Interviewer: Ja, dat was vorig jaar. En die van eigenlijk niet zo fair is. Dat het meer is van: het jaar daarvoor? “oh, die is populairder en ze heeft meer Sara: Dat weet ik niet meer. (lacht) stemmen en die is minder populair maar Interviewer: Nee? Weet je nog of het een eigenlijk kan hij ook zeer goed zingen.” Dus jongen of meisje was? vliegt hij er dan toch uit. Maar ik denk wel Sara: Ik denk dat het een jongen was. Nee, ik dat de jury nog redelijk juist stemt. weet het. Ik weet hoe ze er eruit ziet. Het is Interviewer: En wat vind je van het idee een meisje. dat… Bij talentenshows is er altijd een Interviewer: Nee, het was een jongen. Glenn. winnaar uiteraard. Bij Belgium’s got Talent En zijn die nog bekend nu? Zijn die nu nog krijgt hij bijvoorbeeld 50.000 euro. Wat vind zo beroemd? je daarvan van dat concept dat iedereen dat Sara: Die Glenn niet meer. Maar die Paulien een talent heeft beroemd kan worden? En staat soms nog in ‘Dag Allemaal’ of zo. Maar dat er uiteindelijk een winnaar is en beroemd niet echt meer van haar muziek of talent. kan worden? Vind je dat geloofwaardig? Interviewer: En Natalia bijvoorbeeld is toch Sara: Meestal, een paar weken erna hoor je wel tamelijk internationaal uitgegroeid. Was wel veel de krant van die persoon. Maar dat dan een uitzondering? daarna eigenlijk niet zo veel meer. En ik vind Sara: Maar zij was tweede. Zij kon echt wel het ook wel veel geld dat ze krijgen. Ze goed zingen. Zij was wel een natuurtalent. zouden beter zoiets krijgen als ze verder Interviewer: Dus je vindt het niet terecht dat geraken in hun carrière. jaar dat ze tweede werd?

102

Sara: Ja, het maakt eigenlijk voor haar niet Interviewer: Ja en denk je dat die zoveel uit want ze is toch doorgebroken programma’s daarop inspelen op die eigenlijk. Moest ze nu eerste of tweede inleving? zijn… Ja. Sara: Ja, ze zorgen daar wel voor. Met die Interviewer: Vind je ook dat kandidaten die voorfilmpjes. Dat vind ik wel. meedoen… Vind je dat het belangrijk is dat Interviewer: Je hebt ook een aantal ze een talent hebben? Bijvoorbeeld dat ze activiteiten aangeduid op de vragenlijst dat je goed kunnen dansen of goed kunnen zingen. een beetje volgt. Bijvoorbeeld dat je af en toe Of vind je dat hun persoonlijk leven, stemt op u favoriete act of kandidaat. karakter en uiterlijk ook een rol speelt? Waarom doe je dat? Is dat omdat je iemand Sara: Ja, ik vind dat ook wel belangrijk. Ik sympathiek vindt bijvoorbeeld of dat hij een zou eerder stemmen bijvoorbeeld op iemand goed talent heeft? die zo een tof karakter heeft of zo dan op Sara: Omdat ik ze sympathiek vind en omdat iemand die een ‘dikkenek’ heeft. ze een goed talent hebben en dat ze het Interviewer: En is dat bij iedere verdienen om te winnen of om door te gaan. talentenshow zo? Dan zou ik wel stemmen. Sara: Ja, vooral bij Belgium’s got Talent vind Interviewer: Je volgt ook de pagina van ik dat ook wel belangrijk. talentenshows als The Voice bijvoorbeeld. Interviewer: Bij The Voice weet de jury Wat doe je daar dan op? Waarom volg je dat enkel hoe ze kunnen zingen bijvoorbeeld. dan? Terwijl dat het publiek al iets meer weet Sara: Er staan daar dan foto’s op van de over hun leven eh karakter. kandidaten. Bijvoorbeeld, als ze oefenen en Sara: Ja, dat is waar. zo. Of ja, zo’n groepsfoto of zo dat je anders Interviewer: Dus je vindt dat het een niet kan zien op televisie. Dat is een beetje samenhang van factoren is? extra informatie. Sara: Ja, ik vind dat allemaal een beetje Interviewer: Ik zie ook dat je online video’s belangrijk, al die zaken. bekijkt. Is dat om nog eens de performances Interviewer: En je kunt je dan beter te zien? identificeren met die kandidaten ook? Sara: Ja, als ik niet gekeken heb bijvoorbeeld Sara: Ja, je kunt meer met hen meevoelen. naar The Voice en ze opscheppen over een kandidaat. Dan herbekijk ik het nog een keer

103 hoe dat ze het gedaan hebben. Om te kijken Interviewer: En over de inhoud van het of het echt wel goed was. programma? Wat is er plezant om te zien in Interviewer: En van waar hoor je dat dan als zo’n programma’s? er iemand opschept over een kandidaat? Sara: De audities. (lacht) Ja, ik vind dat wel Sara: Zo op www.hln.be of het Nieuwsblad. leuk. Dat van Idool, maar nu is dat niet meer. Interviewer: Op krantenwebsites dan? Maar dat vond ik echt wel tof. Sara: Ja, online. Interviewer: En waarom was dat tof om naar Interviewer: En ook van uw vrienden of te kijken die audities? niet? Sara: Omdat ze dan nog vals zingen. Sara: Ja, dat minder. Maar wel dat ze Interviewer: Een beetje omdat je bijvoorbeeld op Facebook zetten dat ze aan nieuwsgierig bent wie er aan bod zal komen? het kijken zijn. Sara: Ja. Interviewer: Dus je vindt over het algemeen Interviewer: En dan eigenlijk de andere kant dat je daar nog vrij actief mee omgaat? Als je van de vraag. Vind je dat er negatieve stemt en op de pagina’s van sociale media elementen zijn aan talentenshows? Wat is er actief bent? bijvoorbeeld niet zo goed aan talentenshows? Sara: Ja, eigenlijk wel. Sara: Ik denk dat hun carrière daar niet altijd Interviewer: Dan een wat algemenere vraag. zo positief uitkomt door die talentenshows. Waarom denk je dat er zoveel mensen naar En ook ja… Mensen kunnen misschien dan talentenshows kijken? De kijkcijfers liggen die persoon op televisie zien. Maar misschien telkens boven de 500.000 in België, wat toch is dat niet hoe ze echt zijn. Dat ze eigenlijk tamelijk hoog is. Waarom denk je dat dat zo veel toffer of anders zijn. En mensen hebben succesvol is, zo’n talentenshows? dan misschien een verkeerd beeld over die Sara: Ja, door al die reclame dat ze er ook personen. Dat is misschien niet zo goed. voor maken. En door ook de Interviewer: En vind je dat die shows alleen ‘Facebookpagina’s’ en in de kranten zeggen maar commercieel zijn bijvoorbeeld? Dat ze ze er ook veel dingen over. En ook via via dat alleen maar gericht zijn op ontspanning of je zo ook eens kijkt. Dat je dat hoort van: entertainment om show te brengen? Denk je “Oh, kijk jij naar The Voice?” En dat je dan dat dat het enige motief is? Of denk je dat er ook begint te kijken? nog andere redenen zijn om dat te tonen op televisie? Sara: Ja, ook voor kijkcijfers zeker.

104

Interviewer: Dus commercieel eerder? Je Sara: Het is nog groter geworden. Die zalen denkt niet dat ze dat tonen om talent te en meer publiek. En ook meer kansen om te zoeken in België? stemmen. En ook op uw tablet zo om een Sara: Nee nee, ik denk het niet. Meer voor ‘app’ te downloaden. Vroeger was dat niet. kijkcijfers, maar ook om mensen te Interviewer: Dat er meer digitale entertainen. mogelijkheden zijn? Interviewer: En wat vind je van het feit dat Sara: En ook de ‘Facebookpagina’. Een beetje er sinds 2003 bijvoorbeeld al heel veel meer dingen er rond. talentenshows op televisie te zien geweest Interviewer: En is er iets veranderd aan de zijn ieder jaar opnieuw? vorm van het programma? Bijvoorbeeld dat Sara: Ik vind dat er veel zijn. er eerst audities zijn en dan dat er live-shows Interviewer: En waarom is dat? zijn uiteindelijk om een winnaar te kiezen Sara: Ja, dat ‘trekt’ blijkbaar. Mensen zien dat met eliminatierondes. graag. Sara: In Idool waren er meer audities. Maar Interviewer: Dus er zouden een beetje nu tonen ze niet de eerste audities denk ik op minder verschillende talentenshows op televisie. Dat is wel jammer. Dat is wel televisie moeten zijn? veranderd denk ik. Sara: Ja, ik vind dat wel. Meer andere Interviewer: En ook de ‘blind-auditions’ programma’s. Gelijk meer series. Dat zou bijvoorbeeld? Is dat een goede zaak die erbij veel beter zijn. gekomen is? Interviewer: En waarom denk je dat mensen Sara: Ja, ik vind dat goed. blijven kijken? Want ja, er zijn er al zoveel Interviewer: Maar dat is natuurlijk niet iets geweest uiteindelijk en de kijkcijfers liggen dat elke talentenshow kan doen? Belgium’s nog steeds tamelijk hoog. Denk je dat dat een got Talent bijvoorbeeld? succesformule is? Sara: Ja, dat kan niet want je moet kijken Sara: Ja, ik denk het wel. naar de show eh. Interviewer: En zijn zo’n programma door de Interviewer: Ik heb dan uiteindelijk nog een tijd veranderd? Of is dat altijd hetzelfde paar besluitende vragen. Waarin denk je dat gebleven? Idool was bijvoorbeeld één van de de ene talentenshows verschilt van de eerste talentenshows. Is er nu iets veranderd andere? met bijvoorbeeld The Voice of Belgium’s got Sara: Omdat het andere talenten zijn. Talent?

105

Interviewer: Is er een verschil tussen Interviewer: En als er nog talentenshows bijvoorbeeld The Voice of Belgium’s got komen in de toekomst... Blijf je dan kijken Talent of nog andere programma’s? nog? Sara: Ja, Belgium’s got Talent is veel ruimer. Sara: Ja. Als er weer iets anders is dan de Daar zou ik eerder naar kijken. En ja, The andere. Dan wel. Voice is ook anders dan Idool. Het is ook Interviewer: Dus je vindt wel dat er een zingen allebei. Maar toch is het anders. beetje verandering in dat format moet Interviewer: En kan je dat beschrijven wat er komen? dan verschilt bijvoorbeeld? Sara: Ja, anders gaat het saaier worden. Sara: Maar The Voice is meer de mensen die Interviewer: Ja, en vind je ook dat ze al echt kunnen zingen die meedoen. En Idool daarmee moeten verder gaan met is zo’n heel ruim publiek waar iedereen mag talentenshows? Dat ze dat moeten blijven meedoen. Zelfs al wil je niet serieus doen? Vind je dat dat positief is dat ze dat meedoen, toch kan je meedoen. (lacht) maken? Interviewer: En als je een talentenshow zou Sara: Ze mogen er wel een beetje minder moeten kiezen uit degene die allemaal op maken, maar ze mogen dat wel nog verder televisie zijn geweest… Welke zou je dan blijven doen. kiezen en waarom? Interviewer: Het is niet dat je dat van Sara: Belgium’s got Talent omdat er meer televisie wilt zien verdwijnen of zo? ruimere talenten te zien zijn. Niet alleen Sara: Een beetje minder, maar het mag wel zingen maar ook dansen. Ja, alle talenten nog op televisie komen. eigenlijk. Dus daarom zou ik eerder voor dat Interviewer: Ja, ok, dankjewel voor het kiezen. interview. Sara: Graag gedaan.

106

Interview 2 – Lieza

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 20 jaar  Studies sociaal werk  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 1 à 2 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 6 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows.  Kijkt over het algemeen vaak naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 3 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder website van talentenshow raadplegen, online video’s bekijken van acts en discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden.

*Introductie en drop-off* Lieza: Ook ja, soms is het wel mooi om *Videofragmenten talentenshows* iemand dat mooi zingt wel eens te zien. Een nieuw talent te ontdekken of zo. Interviewer: Het eerste dat ik graag zou Interviewer: Ik heb ook een paar redenen weten van jou is welke redenen dat er in jou mee. Ik heb acht kaartjes mee en ik zou graag opkomen… Waarom je naar talentenshows willen dat je die acht kaartjes sorteert kijkt? Alle redenen die in jou opkomen. volgens wat er voor jou belangrijk is qua Lieza: Meestal omdat het de zender is dat ik reden om te kijken en wat er niet zo veel naar kijk. Bijvoorbeeld omdat het VTM belangrijk is. Je mag ze even bekijken en is, kijk ik regelmatig nog naar VTM. Dan ga even nadenken. En je moet dan maar telkens ik ook eerder kijken naar dat programma. En zeggen welk kaartje belangrijk is of niet zo voor de rest uit ‘ontspanningsredenen’. belangrijk is voor u. Omdat het ontspannend is om te kijken. Interviewer: En zijn er nog redenen? *Kijkmotieven sorteren* Lieza: Eerst heb ik kaartje 5: omdat het entertainend, amusant en leuk is zonder veel

107 na te denken. Zonder veel nadenken kan je kijken. En dat je je dan niet alleen voelt als er gewoon kijken en lachen. Dan heb ik 3 staan. niemand is om mee te praten of mee te doen. Ja ook, het is een beetje gelijklopend vind ik. Interviewer: Dus het is niet dat je kijkt Het is ontspannend, om tot rust te komen en omdat je je alleen voelt? Of omdat er andere om relax in de zetel te zitten. mensen kijken? Interviewer: Dus entertainment en Lieza: Nee, eigenlijk niet. ontspanning zijn het belangrijkst aan die Interviewer: Talentenshows behoren talentenshows? eigenlijk tot de grote categorie van ‘reality- Lieza: Ja, dat vind ik wel het belangrijkste. tv’. Hoe zou je dat bijvoorbeeld omschrijven, En dan heb ik 4: omdat je geïnteresseerd bent reality-tv? Waar denk je dan aan? in wie meedoet en hoe ze in beeld komen en Lieza: Ja, dingen uit het dagelijks leven denk zullen presteren. Ik denk ook dat iemand ik. Reality, wat er echt gebeurt. Ik vind het zegt van: “ah ja, die is goed”, dat je die dan zo raar dat talentenshows daaronder vallen ook wel wil volgen. Gaat hij winnen en gaat onder reality-tv want eigenlijk is dat wel hij verder goed presteren? Dan heb ik 6: realiteit. Ik denk dat er ook veel getrukeerd omdat het een programma is waar je met is. familie of vrienden naar kijkt en erover kan Interviewer: En aan welke programma’s discussiëren. Ja, ik denk dat thuis… Mijn denk je dan als je reality-tv hoort? moeder kijkt bijvoorbeeld ook. Dat je er ook Lieza: Ik dacht eigenlijk niet meteen aan eens over babbelt of met andere mensen van talentenshows. Ik dacht dan meer ja: “heb je gekeken vorige week?.” bijvoorbeeld aan de familie ‘Pfaff’. Een Interviewer: En wat vind je dan minder familie dat ze gaan volgen en meer aan zo’n belangrijk qua redenen? programma’s eigenlijk. Lieza: Dus dit zijn hier de minder Interviewer: En gaat dat dan over gewone belangrijke: omdat je je kan identificeren met mensen of mag het ook over bv’s gaan? kandidaten of juryleden en er iets van kan Lieza: Ik vind eigenlijk van beide. Zowel leren. Ik denk dat ik over het algemeen gewone mensen en bv’s. weinig heb bijgeleerd (lacht) van die Interviewer: Zolang het over het alledaagse programma’s. En omdat er niets anders op gaat? televisie is of omdat je niets beters te doen Lieza: Ja. hebt. Ja, omdat andere mensen kijken… Ik Interviewer: Talentenshows zijn er vind dat niet echt een reden om ook te gaan natuurlijk een onderdeel van. Hoe zou je dat

108 omschrijven? Een talentenshow? Wat zijn ook zeggen van: “ik ga kijken naar The daar de kenmerken van of de omschrijving? Voice.” Lieza: Iets dat iemand heel goed kan. Dat hij Interviewer: Maar het is niet dat er één dat wil tonen aan de buitenwereld. En ook iemand bepaalt om naar The Voice te kijken? om te kijken of hij echt beter is dan andere Iedereen maakt die keuze bij jou? mensen. Of dat hij misschien slecht presteert. Lieza: Ja, eigenlijk wel. Interviewer: En van de shows zelf? Is er een Interviewer: Je hebt ook in mijn vragenlijst gemeenschappelijk kenmerk in te vinden? gezegd dat je vaak kijkt naar afleveringen Lieza: Ja, allemaal met juryleden. Allemaal de van talentenshows. Waarom is dat? beste willen zijn. Populair misschien. Dat ze Lieza: Ja, het is moeilijk om dat te weten. op televisie willen komen, sommige mensen. Omdat je nieuwe mensen… dat je zegt van Interviewer: Met wie kijk je naar “die is goed”, dat je die ook gaat volgen. En talentenshows en waar? daardoor als je één keer kijkt, je ook gaat Lieza: Ja, eigenlijk altijd thuis en soms met kijken naar de aflevering erna. En ook het gezin en soms alleen. gewoon weer ontspanning zorgt ervoor dat je Interviewer: En wie is dat dan? Wie zit er vaak kijkt. dan voor televisie? Interviewer: Denk je van jezelf als je naar Lieza: Meestal mijn moeder en soms mijn talentenshows kijkt dat je aandachtig kijkt of vader ook. Mijn broer meestal niet. dat je toch bezig bent met andere dingen ook Interviewer: En wie kiest dan om tijdens de aflevering? bijvoorbeeld naar The Voice te kijken of een Lieza: Het is te zien eigenlijk. Soms ben ik ander programma? Is dat jij of een familielid? wel aandachtig en soms gebeurt het dat je Lieza: Wel, over het algemeen kijken we veel kijkt en ook nog met andere dingen bezig naar VTM en allemaal. Dus meestal staat de bent. Dat je dan bezig bent met een spelletje televisie standaard op VTM. En dan is het mij op de GSM op de achtergrond. Dat gebeurt en mijn moeder die meestal kijken. ook wel. Interviewer: Dus het is niet dat je vooraf in Interviewer: En wanneer vermindert de de week plant om de vrijdag bijvoorbeeld aandacht dan? naar The Voice te kijken? Lieza: Bijvoorbeeld bij The Voice zijn het nu Lieza: Of ja, dat misschien wel. Omdat je live-shows en is er veel reclame en gepraat meestal wel de programma’s hebt waar je tussendoor. Dat het zo niet echt het zingen is naar kijkt. Op VTM is The Voice en dan ga je zonder al de rest. Dus naar het zingen zelf ga

109 ik wel kijken, maar niet naar de reclame en Lieza: Voorspellen niet, maar je hebt sowieso als ze zeggen op welke persoon je kunt wel iemand dat je zegt van “ik hoop dat die stemmen. Die uitleg moet ik eigenlijk niet wint.” Dus wel een voorkeur. horen. Interviewer: Dus je hebt wel een favoriete Interviewer: Wat vind je van de duur van het kandidaat. En heb je ook een favoriet jurylid? programma eigenlijk? Bijvoorbeeld The Lieza: Ja, eigenlijk wel. Voice? Interviewer: Ik heb twee afbeeldingen bij. Ik Lieza: De duur met de live-shows vind ik dat heb de jury van The Voice bij en ook de jury het te lang duurt en dat er teveel reclame is. van Belgium’s got Talent, maar daar kijk jij Dat er veel gepraat wordt tussendoor. Maar niet naar. Wat kan je daar allemaal over de voorshows of hoe noem je dat? ‘The zeggen bijvoorbeeld? Is dat iets waar je over Battles’, dat vind ik wel beter. discussieert met familie of met vrienden? Interviewer: En gebeurt het ook dat je Lieza: Echt over discussiëren misschien niet. ‘wegzapt’ van zender of niet? Maar we zeggen wel bijvoorbeeld van Axelle Lieza: Eigenlijk niet. Red, dat er al eens gezegd is van: “Wat doet Interviewer: Gebeurt het dat je thuis die daarin eigenlijk? Ik heb die niet graag.” discussieert over kandidaten of over de jury Dat wordt er wel gezegd. En “die is bijvoorbeeld of over bepaalde optredens? misschien een goede coach en die misschien Lieza: Ja, dat gebeurt wel. Dat je zegt van minder goed.” “die was goed” of “dat was minder.” Of ja, Interviewer: Dus je discussieert daar wel een “kijk naar de kleren dat die aanheeft.” beetje over? Bijvoorbeeld ook over de kleren. Lieza: Ja, eigenlijk wel. Interviewer: Tijdens de uitzending? Gebeurt Interviewer: Zijn er bij bepaalde optredens of dat ook erna? Met de vrienden? bepaalde gebeurtenissen bijvoorbeeld dat je Lieza: Soms op de trein wordt er daarover emotionele reacties hebt? Bijvoorbeeld als er wel eens gesproken met vrienden en zo van: een kandidaat uitgaat dat je goed vond of als “Ah heb je gekeken? Wat vond je van die?” er een jurylid onterechte commentaar gaf? Dat gebeurt wel, maar het is niet dat het vaak Lieza: Bij een jurylid die onterechte gebeurt. Of ja, het komt wel voor. commentaar gaf, heb ik dat nog niet echt Interviewer: En ja, is dat ook iets wat je gehad. Maar wel als er een kandidaat eruit is doet… bijvoorbeeld de winnaar voorspellen? die je goed vond: “Jammer dat hij eruit is.” Maar echt hele emotionele reacties…

110

Interviewer: Het is niet dat je ontgoocheld Lieza: Ik denk een bepaald beeld van die bent? persoon. Je zult niet de hele persoon leren Lieza: Je zult het wel jammer vinden, maar kennen, maar wel een stukje van die het is niet dat je zult wenen bij wijze van persoon. En ik denk dat dat wel echt is. spreken. Maar je gaat wel even denken van: Interviewer: En hoe komt het dat je jou “Verdorie, die had er beter nog ingezeten.” identificeert met bepaalde personen in dat Interviewer: En denk je dat talentenshows programma? Is dat omdat ze een goed inspelen op emoties? optreden doen? Lieza: Ja, ik denk dat eigenlijk wel. Lieza: Wat bedoel je met identificeren? Interviewer: Hoe denk je dat dat gebeurt? Interviewer: Dat je een bepaalde persoon als Lieza: Ik denk in ieder geval hoe dat mensen favoriet hebt bijvoorbeeld en andere niet. Is voorkomen. Dat ze maken dat de persoon dat omdat ze goed optreden of ligt dat ook goed voorkomt. En ook de aan bijvoorbeeld de voorstelling van die reclamecampagnes er rond. Die dingen. persoon en hun familie? Hun karakter? Interviewer: En ook tijdens het programma? Lieza: Ik denk dat dat varieert. Het kan Enkel dat ze goed voorkomen? zowel eens het karakter zijn als het Lieza: Ik denk dat dat waarschijnlijk wel voorkomen dat je zegt van “die heeft gebeurt, maar dat ik het gewoon niet supergoed gezongen.” doorheb. Maar ik ben er wel bewust van dat Interviewer: En er is ook een concept in dat dat waarschijnlijk wel gebeurt. programma waarbij er één iemand beroemd Interviewer: Denk je dat er gewone mensen wordt en het programma wint en bekend in beeld komen, allerlei mensen? Of denk je wordt. Vind je dat geloofwaardig of goed? dat de focus soms ligt op een beetje specifieke Lieza: Ik denk dat het concept niet echt mensen of ongewone mensen? helemaal klopt eigenlijk. Want meestal is het Lieza: Ik denk dat ze de focus wel leggen op zo dat de winnaar eigenlijk niet echt bekend ongewone mensen. Dat je dan ook buiten het is of maar kort bekend is. Bijvoorbeeld van programma de dag erna er ook nog over de eerste van Idool, die ‘Peter’ of zo. Je hoort spreekt. Als er allemaal gewone mensen zijn, daar niets meer van. Terwijl je Natalia wel ga je dat sneller vergeten dan als er nog hoort. Het concept van ‘de winnaar ongewone in beeld komen. wordt beroemd’ klopt niet volledig of staat Interviewer: En vind je dat de personen niet garant voor succes. realistisch in beeld komen? Of niet?

111

Interviewer: Ik heb nog twee afbeeldingen veel geld verdiend heeft, dus mogen de bij. De twee voorbije winnaars van The kandidaten ook iets hebben. Voice. Ik weet niet als je je die nog herinnert Interviewer: Denk je dat een persoon met van vorig jaar bijvoorbeeld? talent voldoende is. Of denk je dat zijn Lieza: Paulien of zo. persoonlijkheid of karakter ook een rol Interviewer: Ja, dat was Paulien. Is Paulien spelen? bekend geworden? Lieza: Ik denk dat zijn uiterlijk en zijn Lieza: Ik denk van niet. Ik hoor er toch karakter en zijn voorkomen ook wel een hele weinig van. grote rol speelt. Interviewer: En die van het eerste seizoen Interviewer: En is het daarom ook het geval van The Voice? dat je iemand als favoriet gaat beschouwen? Lieza: Oh, dat weet ik niet meer. Lieza: Ik denk dat je onbewust sowieso daar Interviewer: Dat weet je niet meer? Dat was ook naar kijkt. Glenn. Interviewer: En wat vind je dan bijvoorbeeld Lieza: Ah ja, die. van het concept van The Voice dat nog niet Interviewer: Maar over het algemeen vind je zo lang loopt? Van de ‘blind-auditions’? dat het concept niet zo goed in elkaar zit? Lieza: Ik vind dat wel goed, maar ik denk Lieza: Wel het idee erachter is wel goed, sowieso dat er nog heel wat audities vooraf maar meestal klopt het eigenlijk niet. gaan aan de ‘blind-auditions’ en dat er daar Interviewer: En je hebt ook gezien dat bij ook al heel wat mensen op geselecteerd Belgium’s got Talent bijvoorbeeld in dat worden op uiterlijk en hun voorkomen. Dus introductiefilmpje dat de winnaar 50.000 ik weet niet of dat wel heel goed klopt euro krijgt. Vind je dat goed? eigenlijk. Lieza: Ja, ze moeten toch een prijs hebben? Interviewer: En als de jury ze nog niet op Ik weet niet wat je anders zou kunnen geven voorhand gezien heeft? eigenlijk. Lieza: Ja, dat vind ik wel goed dan. Dat de Interviewer: Vind je dat terecht dat ze daar jury nog niet weet wie ze voor hen krijgen. 50.000 euro aan geven? Maar ik denk sowieso dat de lelijke mensen Lieza: Zoveel geld? Goh, ja ik vind dat ze aan er al uitgefilterd gaan zijn door die audities de ene kant wel beloond mogen worden voor ervoor. hun talent. Ze hebben ook wel moeite erin Interviewer: Ik zal nog even jou vragenlijst gestoken. En ik denk dat de show zelf ook erbij nemen. Ik heb gezien dat je een paar

112 activiteiten aangestipt hebt m.b.t. Interviewer: Waarom denk je dat die talentenshows. Bijvoorbeeld de website programma’s zoals The Voice en Belgium’s raadplegen, online video’s bekijken en got Talent zo succesvol zijn? Waarom kijken discussie voeren. Wat doe je dan er zoveel mensen naar denk je? bijvoorbeeld op die websites? Lieza: Ja, omdat het ook ontspannend is. En Lieza: Gewoon eens kijken van: “Wat heeft omdat andere mensen er misschien ook over die gezongen?” Of ja, bijvoorbeeld de praten. Ik weet niet. Dat ze er daarom ook kandidaat van vorig jaar ga je nog eens naar gaan kijken. Ook maken sommige opzoeken. Wat is er nu gebeurd of wat kan ik mensen zichzelf belachelijk en dat ze dan nog terugvinden over die persoon? Of wat ook sommige mensen gaan uitlachen. Dan is heeft hij nog gezongen of zit hij al in een het grappig om daar naar te kijken. groepje? Interviewer: En dan omgekeerd. Wat vind je Interviewer: Ik heb ook gezien dat je niet daar eigenlijk negatief aan? zoveel activiteiten aangestipt hebt. Lieza: Dat het niet altijd talent is dat wint. Bijvoorbeeld stemmen of het volgen van Vooral dat. pagina’s op Facebook bijvoorbeeld. Interviewer: Vind je bijvoorbeeld dat er Lieza: Wel over het algemeen ben ik niet zo teveel talentenshows zijn? super actief op Facebook en het is nu ook Lieza: Ik vind dat je het na een tijd ook wel niet dat ik echt daarop ga kijken. En beu wordt. Het is al Idool geweest en X- stemmen vind ik eigenlijk geldverspilling. Ik factor. Nu is het The Voice en het is allemaal weet het niet. Het is niet zo dat ik echt met zingen. Op den duur wordt het wel een fanatiek ben en zeg dat die moet winnen om beetje te veel. dan te stemmen. Interviewer: En vind je dat die programma’s Interviewer: En als er bijvoorbeeld extra echt focussen op het commerciële en de informatie over bepaalde kandidaten opgezet ontspanning (entertainment)? Of niet? wordt. Vind je dat dan niet interessant om te Lieza: Ja, ik denk dat wel. Vooral de manier volgen? Of maakt dat jou geen verschil uit? waarop ze sommige mensen dan in beeld Lieza: Op die sociale media, Facebook en zo? brengen. Dat dat wel vooral entertainment In de krant als er een artikel is, lees ik dat is. wel. Het is gewoon omdat ik niet zoveel op Interviewer: En waarom denk je dat mensen Facebook zit, dat ik dat niet echt volg. blijven kijken naar talentenshows? Gezien er al tamelijk veel zijn geweest.

113

Lieza: Ik weet het eigenlijk ook zelf niet. Ze Lieza: Ik voor het moment nu toch wel The proberen toch misschien steeds iets anders in Voice. De andere talentenshows heb ik ook beeld te brengen. Zoals The Voice is nu ook nog gezien, zoals Idool of X-factor. weer een ander concept dan Idool of X- Interviewer: Wat vind je dan beter aan The factor. En dat je dan toch misschien weer Voice bijvoorbeeld? geprikkeld bent om toch te kijken door die Lieza: Ik denk toch dat die ‘blind-auditions’ vernieuwing. en de ‘battles’ wel goed zijn. Dat vind ik wel Interviewer: Dus dat er telkens iets verandert interessant om naar te kijken. aan dat format? Interviewer: En ga je ook nog blijven kijken Lieza: Ja. Ik denk dat het daardoor is dat de in de toekomst naar talentenshows als er nog meeste mensen toch weer gaan kijken. Of komen? eens een nieuwe coach dat er in voorkomt. Lieza: Als het mij interesseert denk ik van Dat je dan ook weer gaat kijken van: “Hoe wel. Of ja, toch wel eventjes kijken. Het is gaan zij het doen.” niet dat ik ze allemaal ga volgen, maar toch Interviewer: En dan om te besluiten: voor wel eens kijken hoe het in elkaar zit. Wat is welke talentenshow heb je een voorkeur en het? waarom is dat zo? Interviewer: Dankjewel voor dit interview.

114

Interview 3 – Stéphanie

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 21 jaar  Studies journalistiek  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld meer dan 3 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 8 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows en met ‘X-factor UK’ (Groot-Brittannië)  Kijkt over het algemeen vaak naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 9 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder stemmen op u favoriete act/kandidaat; mobiele applicatie gebruiken; website van talentenshow raadplegen; deelnemers volgen op sociale media; pagina’s van talentenshow of kandidaten volgen op sociale media; reacties plaatsen op sociale media; online video’s bekijken van acts; discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden en bezoeken van liveshows.

*Introductie en drop-off* eerste op onze site komen. Nu ga ik meestal *Videofragmenten talentenshows* ook gewoon naar The Voice bijvoorbeeld als pers. In de persruimte gaan zitten. Dus dan Interviewer: Het eerste wat ik graag zou moet je ook wel kijken naar de show. En weten is welke redenen er allemaal in jou gewoon omdat het plezant is, om nieuwe opkomen… Waarom je naar talentenshows mensen te zien. En dan vanuit mijn job als kijkt? producer ook om nieuw talent te zien dat we Stéphanie: Vooral, meestal omdat er eventueel kunnen gebruiken in producties of vrienden meedoen. Omdat ik nu ook werk zo. bij een jongerenwebsite, een jongerenkanaal. Interviewer: Ik ga ook een paar argumenten Dus die moeten wel op de hoogte blijven. of redenen geven waarom je naar Dus als er iets ‘zot’ gebeurt, moet het als talentenshows kijkt. Het zijn er acht. En ik

115 zou graag hebben dat je die een beetje Stéphanie: Ja, de minder belangrijke zijn: sorteert van belangrijk tot minst belangrijk “Omdat je je kunt identificeren met de voor jezelf dan. Die komen uit kandidaten of de juryleden en om er iets van wetenschappelijk onderzoek en zo. te leren.” Ja, soms heb je wel iets van… “Ja, wat hij zegt is waar.” Maar soms heb ik iets *Kijkmotieven sorteren* van: “Wat zit die hier nu te zeggen?” Euhm, “omdat er niets anders op televisie is.” Nee, Stéphanie: De belangrijkste redenen voor want dat gaat meestal wel echt voor op mij: “Omdat ik geïnteresseerd ben wie er andere dingen die dan op televisie zijn. meedoet en hoe ze in beeld zullen komen en “Omdat je jou dan niet alleen voelt.” Ja, dat is gaan presteren.” Omdat ja, meestal zijn het een beetje het principe van televisie over het dus veel vrienden die meedoen van mij. En algemeen, denk ik. Dus niet zo specifiek op ook omdat ik gewoon echt in die wereld zit talentenshows. En “omdat andere mensen van ‘showbizz’. En als je het niet gezien hebt, kijken.” Nee, want ik ben geen zo’n dan ben je niet mee. “Omdat het een ‘kuddebeest’. Er zijn zelfs veel mensen in programma is waar je met vrienden of mijn richting die dat allemaal ‘zever’ vinden. familie naar kijkt en erover kunt Interviewer: Talentenshows behoren discussiëren.” Ik heb echt momenten dat eigenlijk tot de categorie van reality-tv. Als mijn baas naar hier komt om gewoon samen je dat kon uitleggen… Hoe zou je dat dan te kijken naar The Voice of zo. Dus ja, ik heb omschrijven? onlangs ook nog een echte discussie gevoerd. Stéphanie: Reality-tv? Dat is televisie, een Zo’n ‘chatdiscussie’ op Facebook met een programma dat gemaakt wordt door het vriend over The Voice. Dus dat gebeurt dus volgen van extraverte persoonlijkheden. echt wel. “Omdat ik het entertainend vind Heel vaak gemanipuleerd door de regisseur en plezant en leuk om te kijken zonder dat ik en door montage. Maar het komt wel heel veel moet nadenken.” Dat is gewoon zo. Je realistisch over voor de meeste mensen die zet jou televisie aan en je amuseert je de hele daar naar kijken. avond. Het is ontspannend en om tot rust te Interviewer: En als je een paar programma’s komen en relaxed in de zetel te zitten, maar moet opsommen? Wat zou dat dan zijn? dat komt niet voor die andere omdat je dat Stéphanie: Mijn Restaurant, dus nu Mijn met een gewone film ook kunt bijvoorbeeld. pop-up Restaurant. Ik denk het meest Interviewer: En dan de minder belangrijke?

116 gemanipuleerde programma van Vlaanderen. belangrijkere dingen te doen zijn niet. Maar Komen Eten ook natuurlijk. nu vrijdag staat het wel gepland dat ik in de Interviewer: En talentenshows zijn een zaal ga gaan kijken. Maar niet als pers dan, onderdeel van reality-tv. Hoe zou je wel als supporter voor iemand. Het hangt er talentenshows dan omschrijven? vanaf op welke manier dat het kijken is. Stéphanie: Talentenshows zijn reality-tv Interviewer: Vind je van jezelf dat je waarbij het draait om mensen die iets aandachtig kijkt naar of doe je soms nog kunnen of denken dat ze iets kunnen en die dingen terwijl je kijkt? tonen in een aantal seconden of minuten wat Stéphanie: Als ik televisie kijk is het altijd, ze kunnen en dat de jury daar dan over behalve bij een film, met mijn laptop op mijn oordeelt. schoot. En tegenwoordig zit ik dan te volgen Interviewer: Met wie kijk je naar op Twitter wat er aan het gebeuren is. Op talentenshows en waar kijk je? Facebook ben je aan het chatten nog met Stéphanie: Ofwel hier (kot) voor mijn iemand. Dus honderd procent aandachtig zal televisie. Ofwel dus in de persruimte. En met het niet zijn, nee. wie? Dat is dan met de collega’s van de pers Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld van of alleen heel vaak. Of met mijn baas. Dat ik de duur van het programma en de reclame- naar hem ga of hij naar hier. onderbrekingen en zo? Interviewer: En is dat ook thuis dat je kijkt? Stéphanie: Ja, The Voice is enorm langdradig. Stéphanie: Nee, want ik ga niet meer naar Dat is nu daarover dat ik het meest zal huis. Dit is mijn thuis (kot). babbelen waarschijnlijk, omdat dat hetgene Interviewer: En wie bepaalt er de kijkkeuze? is wat nu op televisie is. Maar ja, nu… Ik Meestal jezelf dus? weet dat ik naar de persconferentie ben Stéphanie: Ja. geweest in mijn tweede week stage. Dus je Interviewer: En is dat iets wat je vooraf plant kunt al denken… Ik ben nu al zeker drie of om naar te kijken. Dat je bijvoorbeeld in de vier weken klaar met mijn stage. En ik heb week zegt van “vrijdag is er The Voice?" tien weken stage gehad. Dus hoe lang dat Stéphanie: Ik ga daar niet voor thuisblijven, programma loopt is niet te doen. En de duur als ik iets belangrijkers te doen heb. Maar ik zelf vind ik… Ja, het gaat gewoon niet snel weet wel wat er op welke dagen wordt vooruit. Er zit teveel reclame tussen ten uitgezonden bijvoorbeeld. Dus het is eerste, maar ze kunnen niet anders. En ja, enerzijds wel gepland, maar als er het duurt gewoon te lang. Je verliest je

117 aandacht en je kijkt enkel nog naar de Interviewer: En is dat tijdens het programma ‘performance’ zelf of naar het filmpje die dat je bijvoorbeeld op jouw laptop ervoor komt. Want je kunt de ‘performance’ discussieert? toch opnieuw bekijken op de website en zo. Stéphanie: Nee, dat was na het programma. En je bent meer bezig met de sociale media Interviewer: Na het programma? En tijdens ondertussen denk ik. het programma discussieer je niet? Interviewer: En gebeurt het ook dat je Stéphanie: Ik zet wel wat ‘tweets’ af en toe. ‘wegzapt’ als het te langdradig wordt? En zo, als ik in de persruimte zit en er is nog Stéphanie: Nee een collega van mij mee, dan babbelen we er Interviewer: Dus je blijft de aflevering ook wel over. Maar echt ‘discussiëren ‘uitkijken’? discussiëren’ tijdens het programma niet Stéphanie: Ze zijn zodanig geprogrammeerd echt. dat er meestal niet veel op televisie is eh. Dus Interviewer: Ik heb ook twee foto’s bij. Eén ‘wegzappen’ doe ik meestal niet nee. foto van de jury van Belgium’s got Talent en Interviewer: Gebeurt het dat je discussieert een foto van de jury van ‘The Voice’ van nu. over kandidaten of over optredens of over Is er iets dat je zegt over die jury tegen juryleden bijvoorbeeld? En waarover gaat dat andere mensen? Discussieer je daar dan bijvoorbeeld? bijvoorbeeld over? Stéphanie: De laatste discussie dat ik gehad Stéphanie: Over Koen wordt er meestal niet heb, was over Seppe in The Voice. Omdat zoveel gezegd. Axelle haar ‘duckface’ in het er… Zijn eerste ‘performance’ was begin. (lacht) En dat dat heel slim gezien is ‘megaslecht’. En dat weet iedereen. Maar nu met haar kledingcollectie nu ze in The Voice vond ik hem wel enorm goed. En er zijn nog zit. Dat de reclames er ook voor en na zoveel haatberichten op Twitter geweest dat komen. Over Bent, dat hij… Ja, hij is zo Seppe niet kan zingen en dit en dat. En een gereserveerd. Dat ik niet goed snap dat hij vriend van mij postte een status van: meedoet aan dat circus. Omdat hij… Je “Wanneer gaat iemand door de luchtbel van merkt dat ook als hij die interviews doet Seppe prikken? Hij stond daar schoon met bijvoorbeeld, dat hij daar zo tegen is. Dat hij zijn gitaar.” Of zoiets. En dan ben ik daar zo artistiek en speciaal is, dat ik niet snap beginnen tegen babbelen van: “Wat vond je waarom hij in zoiets commercieels gestapt is. daar slecht aan?” En zijn we zo in discussie Maar ja, het zal wel voor het geld zijn. En dat gegaan. Regi een ‘verdomd’ slimme mens is,

118 commercieel gezien. (lacht) En dan van Stéphanie: Ja, ik denk dat het moeilijk is om Belgium’s got Talent. Die Ray snapte ik soms geen favoriet te hebben als je het programma niet goed wat hij daar deed. Karen, ja, dat echt volgt. was de ‘bleiter’. Dat zei iedereen. Maar wat Interviewer: Gebeurt het ook dat je ze zei klopte meestal wel. En Rob snapte ik emotionele reacties hebt als er bepaalde ook zo goed niet wat hij deed. Dus ik vind de gebeurtenissen zijn? Bijvoorbeeld als iemand jury van The Voice veel meer op zijn plaats heel goed zingt of als iemand niet doorgaat van de jury van Belgium’s got Talent. naar de volgende ronde? Interviewer: Dus, dat is wel iets waar je over Stéphanie: Ik herinner mij nog… Toen ik discussieert, over de jury van talentenshows? ‘megaklein’ was en het Idool was. Toen dat Stéphanie: Ja, dat is niet altijd discussiëren. Brahim eruit lag, dat ik ‘megakwaad’ naar Maar wel gewoon babbelen en ja. mijn kamer ben gelopen en dat ik echt super Interviewer: Het voorspellen van de winnaar kwaad was. Dus ik kan daar wel in meeleven, bijvoorbeeld. Is dat iets dat je doet bij maar als het ‘zot zot’ goed was… Beginnen talentenshows? wenen of zo… Dat nu niet echt denk ik. Stéphanie: Ja. Interviewer: Maar bijvoorbeeld ontgoocheld Interviewer: Heb je dan ook favoriete zijn? kandidaten bij talentenshows of favoriete Stéphanie: Ja, dat kan echt wel. juryleden? Interviewer: En denk je dat talentenshows Stéphanie: Juryleden niet echt, maar daarop inspelen op die emoties? kandidaten wel. Maar dat is dan meestal Stéphanie: Ja, door de beelden te omdat er mensen meedoen die ik dan ken of manipuleren eh. Door gewoon bepaalde zo. Zoals nu bij The Voice doet Laura mee. beelden naast elkaar te zetten zodat het nog En Seppe ken ik ook. En dan bij Belgium’s emotioneler wordt. Of door de muziek die got Talent hadden we die dansgroep ‘Co-lab’ eronder zit. Allee ja, dat wordt zo waar ik dan iemand uit kende die ook al gemanipuleerd. Als je gewoon maar zou meegedaan had aan So you think you can kijken naar de audities, zou je nooit dance, waar ik dan toen ook voor emotioneel worden. supporterde. Dus ja… Er is altijd wel iemand. Interviewer: Vind je dat er gewone mensen Interviewer: En als er niemand is dat je kent in beeld komen, alledaagse mensen? Of vind bijvoorbeeld? Heb je dan een favoriet? je dat de focus soms ligt op specifiekere of ongewone mensen?

119

Stéphanie: Ze komen alle twee aan bod. vrijheid. Geen artistieke vrijheid ten eerste Zoals die Johan in The Voice. Een zingende en ze kunnen ook gewoon niets doen. Ze loodgieter. Zo een ‘doodgewone’ mens. En mogen nergens gaan optreden als de winnaar die komt ook veel aan bod. Nu, Laura van The Voice. bijvoorbeeld… Daar wordt veel meer op Interviewer: Dus dat wordt een beetje op gefocust omdat ze al bekend is. Dus ze zullen voorhand bepaald dan? misschien wel iets meer de specifiekere, Stéphanie: Of dat er op voorhand bepaald extraverte gevallen in beeld brengen. Maar wordt wie er wint, weet ik niet. de gewone mensen komen ook wel aan bod. Interviewer: Als ze winnen dan is er op Interviewer: En denk je dat personen voorhand bepaald wat er zal gebeuren? realistisch in beeld komen? Stéphanie: Ja voilà. En nee, ik geloof niet dat Stéphanie: Het hangt er vanaf. Ze de winnaars de ‘echte’ winnaars zijn. Want manipuleren natuurlijk niet ieder beeld van het zijn meestal echt wel de tweede of de iedereen. Maar als ze ergens iets kunnen derde waar je effectief nog iets van hoort. uitvergroten, gaan ze het wel doen. Dus in Omdat die minder vaststaan. sommige gevallen wel en in sommige Interviewer: En vind je dat de manier van gevallen niet. Het hangt er echt vanaf. stemmen en het oordeel van de jury correct Interviewer: In talentenshows heb je ook het verloopt? concept dat er één iemand wint en beroemd Stéphanie: Ik was blij dat je bij ‘Eurosong’ wordt dan… gratis kon stemmen bijvoorbeeld. Maar nu, Stéphanie: Beroemd wordt? (lacht) Zoals soms laat ik mij daar dus nog aan vangen. Glenn!? Allee, niet aan vangen, maar als je dan Interviewer: Vind je dat geloofwaardig? iemand kent stuur je dan wel eens een Stéphanie: Nee, echt niet. Nee, maar ik weet berichtje of zo. Maar als ik niemand zou ook hoe dat het in elkaar zit bij The Voice. Ik kennen zou ik wel echt nooit stemmen. Daar heb het contract effectief gelezen van The ben ik honderd procent van overtuigd. Voice en dat is gewoon zo’n Interviewer: En waarom zou je dat niet ‘monstercontract’. Je hangt zodanig vast bij doen? The Voice. En als zij beslissen dat ze je toch Stéphanie: Dat is geldverspilling en je weet niet interessant genoeg vinden… bij ‘Talpa’ dat het één corrupte ‘boel’ is. En ja… Nee. Er dan of bij ‘Universal’ hangen die ook aan vast zal wel een winnaar zijn zonder stemmen van bij het begin. En ze hebben geen ook. Dat is dan niet dat ik zo hard supporter

120 voor iemand dat ik niet ken dat hij echt per had hét wel. Dat weet ik nog steeds niet hoe sé moet winnen. Maar bijvoorbeeld toen ik dat komt. Maar bijvoorbeeld Silke, daar hoor jonger was, heb ik dat als tienermeisje wel je dan wel nog ‘keiveel’ van. Dus ‘superraar’. veel gedaan. Zo voor Wouter uit Idool heb ik Ja, dat komt dus ten eerste door dat contract ‘megaveel’ gestemd. Maar dat is als je jong volgens mij. Maar ook waarschijnlijk wel een bent dat je zelf nog niet zoveel kunt beetje het willen meedraaien in het nadenken. ‘mediacircus’ of niet. Interviewer: Dan is er meer kans dat je Interviewer: Hoe denk je dat het publiek stemt? thuis zich inleeft met de personages? Hoe Stéphanie: Ja, zeker. laten ze dat gebeuren? Interviewer: Ik heb nog twee afbeeldingen Stéphanie: Er zal wel een heel groot publiek bij. Maar ik denk wel dat je het zult weten. zijn die effectief alles geloven wat ze zien. Ik heb de twee vorige winnaars van The Als ik naar televisie kijk dan zeg ik: “Goh, die Voice bij. muziek is daar nu weer onder gezet.” Of ja: Stéphanie: Ah, Paulien Mattheus en Glenn. “Dat beeld klopt niet met dat beeld.” Allee, Interviewer: We hebben het er al even over ik kijk iets kritischer denk ik dan omdat ik gehad. Over de winnaars bijvoorbeeld. Wat gewoon in die wereld zit en in die branche vind je van het feit dat er niet zoveel bekend ook iets studeer. Maar ik denk wel dat vele worden uiteindelijk? Of dat er sommige mensen gewoon alles klakkeloos aannemen bekend worden, maar dan niet winnen wat ze gaan vertellen bedoel ik. uiteindelijk? Interviewer: En denk je dat talent voldoende Stéphanie: Bij Paulien vind ik het een beetje is? Dat je goed kan zingen of kan dansen haar eigen fout. Want zij heeft van het begin bijvoorbeeld. Of denk je dat persoonlijkheid, gezegd dat ze niet wil gaan optreden op karakter en uiterlijk ook een rol spelen? ‘pensenkermissen’ en dit en dat. Ja bon, als je Stéphanie: Als het de mensen zijn die in Vlaanderen bekend wil worden moet je stemmen zal karakter en uiterlijk en dat wel doen. Anders krijg je echt geen persoonlijkheid zeker meespelen. Want je aanhang. Van Glenn vind ik dat heel raar, gaat niet stemmen voor iemand die je niet want je hebt daar echt wel niets meer van sympathiek vind, ook al kan hij enorm goed gehoord. Die heeft echt geen singles zingen. Dat is de reden waarom Laura zo uitgebracht of niets. Dat vind ik echt heel populair is. Ze is jong, ze ziet er heel goed raar, want die zong wel enorm goed en hij uit, ze kan zingen en dansen… Maar ze lacht

121 ook altijd. Haar persoonlijkheid is zo vrolijk Stéphanie: Ja, mee ‘tweeten’ over de dingen dat je vrolijk wordt door ernaar te kijken. en de ‘tweets’ echt volgen. En ook effectief Dus ze is populair. Want normaal gezien zijn de ‘hashtag’ gaan opzoeken en kijken wat er tienermeisjes geen fan van andere meisjes, allemaal binnenkomt. Als er zo een speciale tenzij ze in Amerika wonen of zo, omdat dat act geweest is of als ik wil weten wat de één of andere vorm van jalousie is volgens mensen er allemaal over zeggen. Op mij. Maar bij Laura is dat niet zo, gewoon Facebook ‘like’ ik de pagina’s van bepaalde omdat die zo vlot en sympathiek overkomt. deelnemers. Zelf een status posten erover ga Interviewer: In The Voice heb je nu de ik weinig doen. En dat is het zo. ‘blind-auditions’. Iets wat je vroeger niet had. Interviewer: En wat vind je dat de Hoe sta je daar tegenover? meerwaarde is van die pagina’s en de website Stéphanie: Ja, dat is een goede aanzet om bijvoorbeeld? effectief alleen al op de stem af te gaan. Maar Stéphanie: Ja, de pagina is om een beetje te ja, die juryleden zitten daar allemaal met een volgen als wij met ‘Tagmag’ een artikel oortje in hun oor. Je weet ook niet wat daar schrijven over een artiest. Om te volgen of ze allemaal door gezegd wordt eh. Is er één van dat delen of zo. En of dat er nog nieuws is dat de vier die gezegd wordt van: “Die heb je we kunnen schrijven. En ook gewoon om echt wel nodig in een team, druk maar af?” dan te ‘supporten’. Hoe meer ‘likes’, hoe Niemand die ooit gaat weten wat er gezegd beter de artiest. wordt in die oortjes. Maar als het echt zo is, Interviewer: En je gebruikt ook de dan is het een mooie eerste aanzet om alleen applicatie? op de stem af te gaan. Maar ik vind dat als Stéphanie: Ja nu niet meer. Maar ik heb wel het echt The Voice wil blijven dat ze het die ‘home coach app’ daar van The Voice verder moeten doordrijven in de live-shows gehad. en zo ook. Interviewer: Bij Belgium’s got Talent kan je Interviewer: Ik heb gezien dat je alle bijvoorbeeld op de knop drukken en bij The activiteiten aangekruist hebt. Bijvoorbeeld Voice kan je je stoel omdraaien dat je tamelijk actief omgaat met waarschijnlijk? talentenshows. Wat doe je dan allemaal Stéphanie: Ja, ik heb dat vorig seizoen bijvoorbeeld op sociale media zoals op gedownload en ik heb dat, denk ik, twee Twitter en Facebook? keer gedaan en dan was ik het beu.

122

Interviewer: Waarom denk je dat er zoveel het nog gaan doen. Ze mogen wel terug met mensen naar talentenshows kijken? Waarom iets nieuws op de proppen komen. denk je dat dat zo succesvol is? Interviewer: En denk je dat talentenshows Stéphanie: Omdat ze dan kunnen meepraten veranderd zijn doorheen de tijd? op school of op het werk. Omdat het leuk is Stéphanie: Ja, als je de beelden van Idool ziet. om naar te kijken en entertainend. Anders De manier van televisie maken is gewoon zouden ze het niet uitzenden in primetime. veranderd. Ja, dat zijn de belangrijkste redenen denk ik. Interviewer: En ook door de ‘blind-auditions’ Interviewer: En wat vind je er negatief aan? die er bijgekomen zijn? Denk je dat we Stéphanie: Ja, gewoon dat het zodanig daarom blijven kijken? gemanipuleerd is. En dan de Stéphanie: Ja, vanaf dat er iets aan het format ‘killercontracten’. Ik vind dat echt niet verandert. Ze wisten ook bijvoorbeeld dat kunnen in de 21e eeuw. Als je dan het iets als The Voice scoort. Het had in zoveel contract gelezen hebt, dan gaan je ogen echt landen al gescoord. Het zou raar zijn dat het wel open. bij ons niet zou werken dan. Dus ze gaan Interviewer: En wat vind je van het feit dat altijd wel, hoop ik toch, nieuwe dingen er ieder half jaar wel een andere blijven vinden waardoor we gaan blijven talentenshow op televisie is en al tamelijk kijken. lang nu? Interviewer: Dus het is een beetje Stéphanie: Ik vind dat goed voor mensen. commercieel als format dan? Zoals toen Belgium’s got Talent er kwam, Stéphanie: Ja, tuurlijk. Een alternatief format was ik blij dat er eindelijk een platform ook is dan zoiets dat op Canvas zou komen. Maar was voor poëzie en dat soort dingen. Nu ja, je ik zie het ‘Canvas-publiek’ niet naar een ziet dan wel weer dat mensen daar niet op talentenshow kijken. gaan stemmen omdat dat dan niet echt hun Interviewer: Wat is jouw voorkeur? Naar ding is of zo. Dus het is meestal dan het welke talentenshow kijk je het meest graag? zingen of het dansen dat er dan gekozen Stéphanie: Supertalent in Vlaanderen heb ik wordt. nog nooit gezien. ‘Beste singer-songwriter’ Interviewer: Dus je vond het goed dat er vond ik een heel leuk concept. Maar sorry meerdere thema’s aan bod kwamen? VIER, het zat heel slecht in elkaar. De Stéphanie: Ja, dat vond ik echt leuk. Maar finale… Ik schaamde mij echt als ja… The Voice. Ik weet niet hoe lang dat ze televisiemaker dat zoiets nog kan. Het is een

123 goed concept, maar jammer van de hetzelfde neer. Wie het populairst is in uitwerking. Belgium’s got Talent was Vlaanderen krijgt de meeste stemmen. Daar entertainend. The ultimate dance battle vond komt het uiteindelijk op neer eh. ik zwakker. So you think you can dance Interviewer: En de laatste vraag. Blijf je nog begint een beetje afgezaagd te worden. Het is kijken in de toekomst als er nog alleen leuk als je iemand kent. Star Academy, talentenshows komen? Idool, X-factor is echt lang geleden. Maar bij Stéphanie: Ja. Star Academy weet ik nog dat ik een enorm Interviewer: Is dat iets dat altijd zal aanslaan fan was van Pim. Maar ja, ik denk dat je bij het publiek denk je? sowieso het meeste The Voice zal krijgen als Stéphanie: Ik denk dat wel. antwoord omdat dat nu loopt denk ik eh. Interviewer: Ok, bedankt voor jouw Interviewer: Denk je dat er grote verschillen interview. zijn tussen al die talentenshows? Stéphanie: Alsjeblieft. Stéphanie: Ja, het gaat soms over andere talenten. Maar uiteindelijk komt het op

124

Interview 4 – Alisa

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 21 jaar  Studies audiovisuele assistentie  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 2 à 3 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 6 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows.  Kijkt over het algemeen vaak naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 2 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder online video’s bekijken van acts en discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden.

*Introductie en drop-off* je komt thuis, gewoon met het gezin, gezellig *Videofragmenten talentenshows* een zakje chips en kijken naar The Voice of zo. Interviewer: Het eerste wat ik graag van jou Interviewer: Ik heb ook nog acht kaartjes bij zou weten is welke redenen er allemaal zijn met allerlei redenen waarom je naar om naar talentenshows te kijken voor u. talentenshows kunt kijken. En ik zou graag Waarom je daar naar kijkt? hebben dat je ze sorteert van meest tot minst Alisa: Heel vaak omdat de andere belangrijk. Je mag telkens vertellen waarom programma’s mij niet per se aanstaan. En iets belangrijk is, of waarom niet. eigenlijk anders gewoon voor het amusement. Om te zien wat de mensen *Kijkmotieven sorteren* kunnen en wat ik niet kan. Interviewer: Dus, dat zijn de voornaamste Alisa: Ok, misschien wat ik het minst redenen? En zijn er nog? belangrijk vind… Acht en zeven: “Omdat ik Alisa: Goh, niet echt eigenlijk. Ik vind dat mij dan niet alleen zou voelen als er niemand gewoon leuk. Bijvoorbeeld een vrijdagavond: is om mee te praten of iets mee te doen.” Ja

125 nee, dat is totaal geen reden. Misschien als ik Interviewer: En dan de belangrijke? hele dagen op kot zou zitten of zo. Maar zelfs Alisa: Ja, wat ik zei… Omdat het dan, nee. En omdat andere mensen kijken entertainend, amusant en leuk is. Zonder ook niet echt. Nee, ik trek mij niet echt iets veel nadenken. Een beetje samenhangend aan van… Allee, “iedereen kijkt”, dus ik ga met omdat het ontspannend is. En ja, het is ook kijken. Dus ja, die het minste. Dan eigenlijk allemaal een beetje gelijkwaardig. nummer vier: “Omdat je geïnteresseerd bent Ook omdat er niets anders te doen is op wie meedoet en hoe ze in beeld komen en televisie. En tussen de twee zo: “Omdat het zullen presteren.” Ja, een beetje wel een programma is waar je met vrienden of natuurlijk eh. Maar als ik het dan vergelijk familie naar kunt kijken en erover kunt met de andere… Uiteindelijk weet je niet op discussiëren.” Want ik kijk altijd samen met voorhand wie er meedoet. mijn familie, allee mama en papa, en je merkt Interviewer: Dus dat vind je dan nog zo toch wel dat er vaak, ook op sociale media, belangrijk niet dan? dingen worden gedeeld door vrienden en zo. Alisa: Nee, niet per se. Het is meer nadien Ja, dat is het zo wat. dat je dan zo echt begint… Dat je zo jou Interviewer: Talentenshows horen onder de eigen favorietjes hebt. Maar in het begin niet categorie ‘reality-tv’. Als je daar een definitie zo. Dan één: “Omdat je je kunt identificeren of omschrijven aan zou geven… Wat zou je met de kandidaten of juryleden en er iets kan dan zeggen? Wat zijn de kenmerken van leren.” Ja, met juryleden sowieso niet daarvan? echt. Allee, ik vind dat altijd wel leuk en zo. Alisa: Van ‘reality’ of van talentenshows? De combinatie en hoe ze met elkaar samen Interviewer: Van reality-tv. werken. Maar mij identificeren met de Alisa: Goh, vroeger was dat toch wel een juryleden… Het is niet dat ik een familiale beetje uitlachtelevisie. Maar ik heb de indruk band daarmee heb of zo. dat het nu wel geëvolueerd is. Ik denk dat Interviewer: Eerder met kandidaten dan? ‘reality’… dat het nu wel echt zo meer Alisa: Ja, sowieso wel meer met kandidaten. ‘reality’ is. Er wordt nog altijd wel wat Maar ik heb nog niemand gehad uit mijn gemonteerd en zo om alles wat meer kennissenkring die meedeed of zo. Dan dramatisch of juist mooier in beeld te laten misschien wel, maar anders… Het zijn ook komen. maar vreemden uiteindelijk die op televisie komen.

126

Interviewer: En als je aan programma’s wel… Ondanks dat ze zeggen van: “Het is denkt… Aan welke programma’s denk je dan soms alleen maar voor de stem.” Ik denk dat bijvoorbeeld? er daar toch een beetje mee gesjoemeld Alisa: Ja, sowieso de Big Brother ‘toestanden’. wordt. Temptation Island (lacht). Dat is echt nog zo Interviewer: Je hebt al gezegd dat je thuis het tijdperk van de uitlachtelevisie. En wat kijkt naar talentenshows. Wie bepaalt er dan heb je daar nog allemaal? Peking Express de kijkkeuze om bijvoorbeeld naar The Voice vond ik heel goed. te kijken? Of naar een ander programma? Is Interviewer: Dus je denkt eerder aan dat jezelf of…? uitlachtelevisie? Alisa: Ik en mijn mama. Mijn papa ziet dat Alisa: Ja, bij ‘reality’ wel. minder graag, maar die zet hem er wel bij. Interviewer: En talentenshows zijn een Hij legt hem erbij neer. Hij vindt dat onderdeel daarvan. Hoe zou je die allemaal een beetje ‘zever’, maar ja… Ik kijk omschrijven? Als je denkt aan alle gewoon liever naar The Voice, dan naar één talentenshows die er al geweest zijn. of andere oorlogsdocumentaire op Canvas. Alisa: Goh, dat is te zien, want met Idool en (lacht) X-factor… En wat had je nog? Star Academy. Interviewer: En is dat iets dat je op het Zeker zo met die voorrondes was dat toch moment zelf plant? Of gebeurt dat wel gewoon die mensen uitlachen. En nu bijvoorbeeld eerder in de week? Als je weet met The Voice en Belgium’s got Talent denk dat er een aflevering komt bijvoorbeeld. ik wel dat het zo wat serieuzer is. Maar toch Alisa: Ja, dat is gewoon… Je weet dat het die nog met een gezonde brok amusement. dag uitgezonden wordt. En die dag kijk je Interviewer: En zijn er gelijkenissen tussen al daarnaar. Het gebeurt dat we het opnemen of deze talentenshows? zo, als er tegelijkertijd een serie of een film is Alisa: Het draait allemaal rond talent eh. dat we willen zien. Maar meestal is het altijd Interviewer: Kenmerken die telkens op het moment zelf. opnieuw voorkomen? Interviewer: En ik zie ook dat je vaak naar Alisa: Ja, ik denk… Hoe dat je het ook draait afleveringen kijkt. Dus ik veronderstel dat of keert, dat het uiterlijk van de mensen toch talentenshows jou wel boeien? een rol blijft spelen. Want als je nu kijkt naar Alisa: Ja, ik kan mij daar wel mee amuseren. The Voice zijn de minder mooie mensen er Interviewer: En kan je dat beargumenteren toch opnieuw uit. Dus ik denk dat dat altijd waarom je dat zo leuk vind?

127

Alisa: Goh ja, ik het heb al gezegd een beetje. We gaan altijd zo ietsje later beginnen kijken (lacht) Je moet daar niet bij nadenken. Het is en dat we dan altijd de reclame kunnen gewoon je televisie aanleggen. En ik zie doorspoelen. En ik vind het dan nog steeds liever bijvoorbeeld The Voice dan Belgium’s lang, maar niet dat ik afhaak om ernaar te got Talent omdat ja… Er is zo regelmatig kijken. eens een ‘kippenvelmoment’ en ik vind dat Interviewer: Gebeurt het ook dat je dan leuk. Je zet je boxen aan en ik vind het discussieert over kandidaten of over soms wel verrassend wat de kandidaten juryleden of over bepaalde optredens? En kunnen, de gewone man uit de straat zoals ze waarover gaat dat dan bijvoorbeeld? En met zeggen. wie? Interviewer: En in Belgium’s got Talent heb Alisa: Ja (lacht). Ja, meestal met de ouders eh. je minder emotionele momenten? Ik denk vooral in The Voice dan. Ja, dan Alisa: Goh ja, ik vind het wel een leuk wordt er wel vaak eens ‘gevit’ op de coach. Ja programma, maar het draait zo wat meer allee, soms denk je van: “Iedereen moet die rond algemeen entertainment. Het kan mij toch goed vinden.” En dan drukken ze toch minder boeien bijvoorbeeld als er iemand niet af en dan denk je zo van: “Allee.” Maar trucjes met zijn hond komt doen of zo. Ik ik leg mij er dan wel redelijk snel bij neer. ben minder verrast in Belgium’s got Talent, Maar mijn papa kan dan soms wel denken, ondanks dat er daar wel meerdere disciplines omdat hij daar sowieso niet echt een fan van aan bod komen. is, van: “Zie je wel dat het ‘zever’ is.” Interviewer: En vind je van jezelf dat je Interviewer: Ik heb bijvoorbeeld de aandachtig kijkt naar zo’n programma’s? Of juryleden bij van The Voice en van Belgium’s doe je soms dingen tegelijkertijd? got Talent. Waarover gaat dat dan Alisa: Nee, ik kijk wel aandachtig. Allee, ik bijvoorbeeld, die discussies? ga niet zeggen dat ik nooit eens een berichtje Alisa: Ja, bij Belgium’s got Talent wel heel stuur tegelijkertijd. Maar als ik het volg, dan vaak zo… Meer zo de emotionele… Dat ik wil ik het ook wel blijven volgen. vaak het gevoel heb dat ze gewoon gaan voor Interviewer: Wat vind je dan ook de reacties die ze losweken bij het publiek. bijvoorbeeld van de duur van zo’n En niet per se bij wat ze effectief kunnen. programma’s? Zoals die Tristan, ja dat was super hoe hij de Alisa: Ja, dat is wel lang é. (lacht) Maar dat eerste keer de ‘Gangnam Style’ deed. Maar de komt ook door de reclameblokken denk ik. tweede keer dat hij het dansje deed, werd hij

128 ook doorgelaten en dan dacht ik van ja: “Nu wel. Maar als er iemand uitgaat dat ik leuk heb ik het wel gehad.” Dan wordt er thuis vind, is dat op het moment zelf van: “Oh!” gezegd van: “Allee, dat is nu toch niet zo Maar allee, ge zijt dat ook weer meteen goed.” Als er dan een veel betere danser de vergeten omdat je toch geen emotionele competitie moet voorlaten voor iemand die band hebt met die mensen of zo. gewoon schattig is. Ja, dit soort discussies. Interviewer: Ja, dat is ook een vraag. Of je Interviewer: En ook discussies over de bepaalde emotionele reacties hebt bij juryleden? Over bijvoorbeeld... de bepaalde gebeurtenissen? Als er iemand commentaar dat ze geven? uitgaat of… ? Alisa: Ja, ook zo’n beetje hetzelfde. Mijn papa Alisa: Ja, ik ga niet wenen als er iemand zegt dan zo van: “Waarom hebben ze een uitgaat dat ik niet leuk vind. Maar, ik vind Engelsman nodig?” Of bij Karen, ja, dat we het wel vaak onterecht. Allee, maar dat is dan denken van ja… Als er iemand schattig ook heel het stemsysteem eh. op beeld komt, gaat ze wel zeggen dat het Interviewer: En wat vind je daar onterecht goed is. En bij The Voice is het zo meer aan, aan dat systeem? van… Ja, als ze iemand naar huis sturen die Alisa: Welja, omdat het toch wel vaak volgens hen niet goed genoeg was, maar gebeurt dat als iemand er net iets beter volgens ons wel. Ja, tegelijkertijd denk je van uitziet meer stemmen gaat krijgen. ja… Het zijn de coaches, dus misschien Bijvoorbeeld één of andere jongere die horen ze effectief wel dat het beter is of dat zogezegd knap is. Dan gaat die natuurlijk er meer uit te halen is dan dat wij denken. veel stemmen krijgen van 15-jarige Maar ja, dat is ook waarom dat je wel een pubermeisjes, en ja. Dan weet je gewoon dat beetje kijkt naar dat programma eh, om over iemand anders die beter kan zingen daar de te discussiëren. dupe van is. Interviewer: En gebeurt dat ook na de Interviewer: Dus talent hebben is niet het uitzending dat je discussieert? Bijvoorbeeld enige? met vrienden of kennissen of… ? Alisa: Nee, vooral voor het stemmen. Het is Alisa: Goh, zelden eigenlijk. Het is niet dat ik vooral populariteit die daar een rol in speelt. vol verontwaardiging aan ga komen op Interviewer: En het uiterlijk of persoonlijk school: “Oh, en die is eruit!” Iedereen kijkt er leven… Speelt dat ook een rol? wel naar, maar het is niet dat er… Indien er Alisa: Het uiterlijk zeker wel denk ik. Zoals iemand van ons zou meedoen waarschijnlijk ik al zei… De mooie mensen blijven meestal

129 ook als laatste over. En allee, ik snap dat wel Alisa: Ja, ik vind dat wel goed ook. langs de ene kant, want je kijkt gewoon graag Interviewer: En nog even terugkomend op naar mooie mensen. Iedereen kijkt graag die emoties… Hoe denk je dat die naar mooie mensen. Maar ik denk niet dat talentenshows daarop inspelen? dat ooit een minder belangrijke rol zal Alisa: Ja, dat is de montage eh. (lacht) Ik spelen. Vooral bij het vrouwelijk publiek. Ik denk dat het ondertussen al een beetje een denk dat die nogal snel gewonnen zijn voor algemeen feit is dat er veel gespeeld wordt knappe ‘snoetjes’. met het cameragebruik en als ze zien dat er Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld van iemand gaat beginnen te wenen, gaan ze er het feit dat The Voice start met de ‘blind- meteen een camera op zetten. Je moet alles auditions’? Vroeger was dat toch niet… ook een beetje met een korreltje zout nemen Alisa: Ah, dat vind ik leuk. Maar dat is de natuurlijk. reden waarom ik wel graag naar The Voice Interviewer: Talentenshows gaan over kijk. Omdat het totaal anders is dan Idool. gewone mensen in beeld. Denk je dat de Het is geen uitlachtelevisie meer en je weet focus soms ook gelegd wordt op ongewone dat iedereen die meedoet sowieso al kan mensen? zingen omdat ze op voorhand geselecteerd Alisa: Misschien meer in Belgium’s got zijn. En ja, ik vind dat… Ik probeer het soms Talent. Ik heb daar toch wel een paar minder zelf zo te doen, maar ik wil stiekem altijd gewone mensen gezien. Zo iemand die zijn kijken naar de mensen. vingers komt plooien en zo’n dingen. (lacht) Interviewer: En vind je dat terecht dat de Dus in The Voice misschien niet echt, maar mensen op voorhand al geselecteerd zijn? daar wel denk ik. Voor ze naar de ‘blind-auditions’ gaan? Interviewer: En vind je dat personen Alisa: Ja, ik vind van wel. Want anders denk realistisch in beeld worden gebracht in zo’n ik dat je weer in het vakje van programma’s? uitlachtelevisie zult komen. En ik denk dat Alisa: Hmm, ik denk ook dat iedereen die The Voice zich toch wel iets… Allee, het is meedoet zichzelf wel een beetje vergroot. De nog steeds entertainment, maar ze hebben ene zal daar extremer in zijn dan de andere. toch wel een iets serieuzer imago dan Idool Maar, zoals The Voice als je kijkt naar de of zo. kandidaten die aan de ‘blind-auditions’ Interviewer: Dus je vindt dat er minder meedoen… De meeste letten toch echt wel uitlachtelevisie nu in talentenshows? op hun kleren en op hun algemene styling.

130

Ik denk dat als de camera voor hun neus staat Interviewer: Ik heb ook nog twee en ze iets moeten zeggen, dat ze altijd wel afbeeldingen bij van de twee vorige winnaars twee keer gaan nadenken. Want ze moeten van The Voice. Herinner je ze nog? natuurlijk een beetje goed overkomen. Alisa: Paulien en Glenn zeker? Interviewer: Denk je dat het programma ook Interviewer: Ja, het waren Paulien en Glenn. een invloed heeft daarop? Of is het puur de Het was even om te vragen of ze nu nog zo persoon zelf? bekend zijn. En heb je favoriet telkens bij Alisa: Ik denk dat het de persoon zelf is. The Voice bijvoorbeeld of Belgium’s got Allee, ik denk niet dat als je de brief krijgt Talent of zelfs andere? dat je mee mag doen aan The Voice of aan Alisa: Ja, toch meestal altijd. Ik heb er Belgium’s got Talent dat zij gaan zeggen van: meestal zo een paar. En als er dan één afvalt, “Ja, kleed jou maar speciaal op.” Allee, het dan heb ik er nog een paar. En uiteindelijk kan misschien wel eh maar ik denk dat het blijft er altijd wel eentje over. wel de mensen zelf zijn die dat in de hand Interviewer: En hoe komt het dat je je inleeft hebben. in een bepaald persoon? Interviewer: In talentenshows heb je ook het Alisa: Goh, hoe komt dat? Omdat… concept van een winnaar die beroemd zal Interviewer: Ligt het aan de act die hij/zij worden. Wat vind je daarvan? gedaan heeft of aan zijn persoonlijkheid? Alisa: Ze worden meestal niet beroemd eh. Alisa: Meestal de persoonlijkheid. En Maar ja, de mensen blijven meedoen. Dus ik bijvoorbeeld bij The Voice was er een meisje denk dat ze daar altijd wel in blijven geloven. en ik herkende me zelf er precies een beetje Je weet nooit dat er toch iemand uitspringt in. En ja, op die manier zo een beetje. Maar die toch het één of ander kan bereiken. Maar soms is het ook iemand die veraf ligt van mij ja, het is tot nu toe alleen nog maar gelukt en dan is het gewoon de manier van zingen met Natalia denk ik. Waarschijnlijk ook het of een speciale persoonlijkheid. meest omdat zij de eerste was. Als ze nu zou Interviewer: Ik zie in je vragenlijst dat je niet meedoen aan The Voice zou ze zoveel activiteiten hebt aangekruist. Enkel waarschijnlijk ook niet doorbreken. video’s bekijken online en discussie voeren. Interviewer: En Natalia was tweede toen? Sociale media en de applicatie bijvoorbeeld… Alisa: Ja, maar ik denk dat die Peter Evrard Zijn dat dingen die jou niet interesseren? misschien wel alternatiever was. En Natalia Alisa: Goh ja, ik weet niet echt wat er daar is zo meer… heeft een breder publiek. precies mee te… Zeker die applicatie. Ik

131 denk dat dat zoiets is voor tijdens… Dat je ook een fanclub en zal het altijd blijven daar je mening kan mee geven? marcheren denk ik. Maar ik stem zelf nooit. Interviewer: Je kunt bijvoorbeeld op de knop Interviewer: Maar het is niet dat je je favoriet drukken of je stoel omdraaien tijdens The volgt op Facebook of zo? Voice. Alisa: Nee, eigenlijk niet. Alisa: Maar ja, ik heb dat niet per se nodig. Ik Interviewer: Dan een beetje een meer zeg thuis tegen mijn ouders dan van: “Ah ja, algemenere vraag. Waarom denk je dat er ik zou omdraaien of ik zou niet omdraaien.” zoveel mensen naar talentenshows kijken? Ik heb niet echt de behoefte om dat met een Waarom denk je dat dat zo succesvol is? Een ‘app’ ook nog eens te doen. beetje de positieve elementen? Interviewer: En op sociale media is er af en Alisa: Ik denk, ja, ook weer voor het toe wel eens een foto of informatie te vinden familiale gevoel denk ik. Je zit gewoon met je dat je niet hoort anders? vrienden thuis en je zit samen te Alisa: Ik vind de pagina’s niet leuk of zo. Ik discussiëren. Zoals ik zei: meer heb je niet ben er wel fan van, maar je kunt ook niet nodig op een zaterdag of vrijdagavond of alles leuk vinden eh. wanneer het ook uitgezonden wordt. Je moet Interviewer: En stemmen doe je ook niet? niet altijd kijken naar het drama dat er Alisa: Nooit, nee. (lacht) gebeurt in een soap of zo. Je kunt ook Interviewer: Wat vind je daarvan, van gewoon eens lekker ontspannen met stemmen? iedereen. Alisa: Ja, ik vind het hele stemsysteem Interviewer: En dan de negatieve kant… sowieso niet echt goed. Ik zou dat… Ik weet, Wat vind je daar negatief of minder aan? dat is hun winst eh. Maar ja, ik vind dat Alisa: Goh, wat vind ik daar minder aan? gewoon geen zo’n goed systeem. Ik denk dat Interviewer: Het stemsysteem bijvoorbeeld? als de coaches het volledig voor het zeggen Alisa: Ja, het stemsysteem. zouden hebben, dat het een heel andere Interviewer: En is er nog iets? uitslag zou zijn. Een veel ‘terechtere’ uitslag. Alisa: Goh, nee. Welja, zoals ik zei over Interviewer: Je zou dat beter vinden? Belgium’s got Talent… Dat ik soms het Alisa: Ja, ik zou dat beter vinden. En ik denk gevoel heb dat de coaches niet per se een wel dat er nog mensen zijn die dat zo vinden. mening kiezen. Maar als ze zien dat het Maar uiteindelijk heeft iedereen die meedoet publiek het goed vind, ze uiteindelijk het zelf

132 ook goed gaan vinden. Dat ook een beetje, Alisa: Op zich niet. Maar als ze alles voor maar voor de rest niet echt eigenlijk. kinderen gaan beginnen doen wel. Ik denk Interviewer: En denk je dat er soms een buiten Belgium’s got Talent en The Voice… beetje manipulatie voorkomt bij die Ik zou niet echt weten wat er nog was dit programma’s? jaar. En de ‘Singer-songwriter’ ook, maar dat Alisa: Ja ik denk het wel. Want, ik heb dat was ook zo kleinschalig. Dat was niet zo met nog gehoord dat er mensen zelf benaderd een hele show. Ik vind niet echt dat er teveel zijn geweest door het productiehuis met de talentenshows zijn. vraag om mee te doen. Dus het is niet Interviewer: En om af te sluiten… Welke allemaal toeval en ‘naturel’ denk ik. talentenshow geniet je voorkeur uit al Interviewer: En wat vind je van het feit dat degene die er al geweest zijn? er ieder jaar wel een talentenshow bijkomt? Alisa: Ja, The Voice. (lacht) Je had dat Bijvoorbeeld binnenkort The Voice Kids in misschien al door. België. Interviewer: En hoe komt dat? Wat is er zo Alisa: Dat vind ik dan weer belachelijk. Maar speciaal aan The Voice? ja, ik vind gewoon dat je kinderen… Allee, Alisa: Goh, ik weet het niet… Het totaal die zullen misschien wel graag zingen. Maar nieuwe concept van de… Allee, eerst had ik ik heb dan weer zo’n beeld in mijn hoofd van ook iets van: “Oh, nee, weer zoiets ‘Idool- ouders die hun droom niet hebben kunnen achtig’.” Maar zoals ik al zei is het origineel verwezenlijken en die dat dan op hun met de ‘blind-auditions’ en is het ook kinderen beginnen steken. Je kunt je kind spannend met de ‘battles’. De live-shows zijn ook andere hobby’s laten doen dan zoiets. Er dan natuurlijk weer op het zelfde niveau. komen ook veel emoties bij kijken en als je Maar de audities zijn meestal toch wel daar als kind aan meedoet… Je bent spannend. Allee, niet spectaculair, maar bijvoorbeeld doorgelaten in de ‘blind- meestal toch wel goed opgebouwd. auditions’ of hoe het ook zal zijn en je er dan Interviewer: Dus je blijft wel kijken als er uitgaat… Dan denk ik dat het voor een kind telkens iets ‘nieuw’ bijkomt of als iets veel zwaarder is. Ja, op dat vlak vind ik dat verandert? niet echt goed. Alisa: Ja ja. Dan blijf ik ‘gekluisterd’ aan de Interviewer: En vind je dat er teveel buis. (lacht) talentenshows zijn?

133

Interviewer: En als dat niet het geval zou Interviewer: Ok, dankjewel voor het zijn, als er niets meer verandert… Zou je dan interview. blijven kijken? Alisa: Graag gedaan. Alisa: Naar The Voice? Ja, ik denk het wel.

134

Interview 5 – Judith

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 20 jaar  Studies communicatiemanagement  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 2 à 3 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 5 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows.  Kijkt over het algemeen vaak naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 4 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder website van talentenshow raadplegen; online video’s bekijken van acts; discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden en bezoeken van liveshows.

*Introductie en drop-off* Judith: Misschien soms omdat er iemand *Videofragmenten talentenshows* meedoet dat ik via via ken. Om zo eens te kijken hoe ze het doen. Zoals in So you think Interviewer: Het eerste wat ik graag zou you can dance was dat Arno die eens mee weten van jou, is welke redenen je kan deed en dat is een vriend van een vriendin bedenken, waarom je naar talentenshows van mij. Dus zo via via meevolgen. kijkt? Interviewer: Maar ontspanning is voor jou de Judith: Eigenlijk vooral gewoon iets… Dat voornaamste reden? zijn programma’s waar je niet veel bij moet Judith: Ja, dat vooral. nadenken en gewoon... Ja, een beetje Interviewer: Ik heb ook een paar kaartjes bij ontspanning in de zetel s ’avonds, de vrijdag met acht redenen waarom je naar meestal. talentenshows kijkt. En ik zou graag hebben Interviewer: En zijn er nog redenen waarom dat je die een beetje sorteert naar wat er je kijkt? belangrijk is voor jou en minder belangrijk. En je mag ook wat uitleg geven daarbij.

135

helemaal niet zo. Allee, dat is niet van *Kijkmotieven sorteren* toepassing. Interviewer: Talentenshows horen eigenlijk Judith: Ja, dus het eerste: “Omdat het vooral onder de grote categorie van reality-tv. Wat amusant en leuk is.” Zoals ik al zei: het is iets is dat voor jou? Als je dat zou kunnen om niet veel over na te denken. Dan het omschrijven. Aan wat denk je dan? tweede: omdat het dus ontspannend is. Ja, Judith: Euhm ja, het leven zoals het is een keer gewoon in je zetel zitten en niet gewoon. Gewoon de mensen volgen zonder teveel denken. “Iets waar je…” Ja, in school dat het opgezet spel is of dat ze een rolletje of ik weet niet, in familie of zo babbel je daar moeten spelen of zo. dan soms wel over, over zo’n programma’s. Interviewer: En aan welke programma’s Euhm, ja, geïnteresseerd met wie meedoet… denk je dan bijvoorbeeld? Ik zei het al van Arno daar, een vriend van Judith: Euh reality. Goh, Wauters vs. Waes een vriendin, dat is eens leuk om dat te misschien. Dat is… Allee ja, ze zeggen volgen. En dan: “Omdat er niets anders op misschien dat het opgezet is, maar ik denk televisie is.” (lacht) Ja, meestal is dat, ja, op dat niet. Maar er zijn ook wel veel zo’n moment… Ja, alleen zo’n programma en programma’s dat ze zo zeggen van: “Doe eens dat is er niet veel anders en dan kijk je dit of doe eens dat.” Volgens mij is dat bij sowieso naar dat. The Voice en al die andere ook wel zo. Maar Interviewer: En dan de minder belangrijke? euh, over het algemeen is dat meestal zoals Judith: “Om u te identificeren in de het echt… Allee ja, realiteit eh ja. kandidaten of de juryleden.” Dat niet echt. Interviewer: Ja, dus er is niet zoveel Allee ja, dat eigenlijk al minder. Ik kijk daar manipulatie in die programma’s? niet zo… Ik let daar niet zo op. Dan omdat Judith: Ja, er is altijd wel manipulatie. Maar, andere mensen kijken. Ik ga daar niet teveel het is nog altijd een werkelijkheid ook rekening houden met wie dat… “Omdat de natuurlijk. andere mensen daarnaar kijken”, dat ik daar Interviewer: Ja, en talentenshows zijn daar dan ook moet naar kijken. Gewoon, ik doe een onderdeel van. Hoe zou je dat dat voor mezelf. En dan: “Omdat ik mij omschrijven als je zo denkt aan alle alleen voel of omdat er niemand is om met talentenshows? Wat zijn daar de kenmerken mij te praten.” Dat is het minste, want dat is van?

136

Judith: Goh euh, ja, dat is veel show. En ja, Interviewer: Maar als er iets anders op het moet allemaal goed in beeld gebracht zijn televisie zou zijn op dat moment… Dan zou en met die stemmen en zo… Je moet je dan je misschien naar dat kijken? zo goed profileren omdat je op televisie komt Judith: Ja, als dat een beter programma is, en zo. Dus euh, ja, misschien zijn ze dan toch zou ik daar zeker naar kijken. niet zo helemaal als ze normaal zijn in het Interviewer: Ik zie ook dat je tamelijk vaak echte leven. Maar, dat… Ik weet dat niet naar afleveringen van talentenshows kijkt. Is echt. dat iets wat je graag ziet, talentenshows? Interviewer: Met wie kijk je naar Judith: Goh, ik vind dat wel leuk zo om talentenshows en waar gebeurt dat? gewoon een keer die mensen te zien. Ook Judith: Meestal is dat gewoon thuis als ik van soms een beetje… Dat is soms ook grappig de training kom de vrijdag. Gewoon met eh. Zo van die… Idool vooral was dat mijn ouders en mijn broer in de zetel. vroeger. Dan zitten er zo mensen tussen Interviewer: Ja ok, en wie bepaalt er dan om waar je wel een keer mee kan lachen. En naar The Voice of Belgium’s got Talent te gewoon ja, ik vind dat leuk. Zoals The Voice kijken bijvoorbeeld? Is dat jezelf of zijn dat bijvoorbeeld, volg ik wel graag omdat ik zelf jouw familieleden? muziek speel en graag een keer zing en zo. Judith: Meestal ben ik dat. (lacht) Mijn Dus dat zijn zo dingen… Daarom volg ik dat. ouders hebben niet zoveel te zeggen over Interviewer: En denk je dat dat nu minder is? televisie als ik daar ben, jammer genoeg. Euh, In Idool vaak lachen… Is dat nu minder bij maar nee, ik zet dat gewoon op en iedereen The Voice bijvoorbeeld? kijkt mee, dus… Judith: Ja, ik denk dat wel. Ik vind het Interviewer: En is dat iets dat je op voorhand eigenlijk beter dat ze bij de ‘blind auditions’ plant? Zo van: “Vrijdag is The Voice” daar niet zien wie er aan het zingen is. Want, bijvoorbeeld. Of is dat op het moment zelf? ik denk dat dat wel veel beïnvloed. Het is nu Judith: Nee, niet specifiek. Ik kijk gewoon enkel de stem die telt, dat vind ik wel goed. wat er is op televisie. En als dat dat is, dan Interviewer: Vind je van jezelf dat je kijk ik daarnaar. Maar ik zou niet expres aandachtig kijkt naar zo’n programma’s of opnemen en dan weer helemaal bekijken. Of doe je terwijl andere dingen? ja, een dag erna of zo. Judith: Ja, nee niet zo aandachtig. Ik loop wel eens weg en die reclames natuurlijk ook. Ofwel spoel ik ze door, ofwel ga ik intussen

137 iets anders gaan halen om te drinken of zo. tegen mensen die je kent die het ook gezien Maar ook tijdens het programma. Ik blijf niet hebben. constant zitten omdat ik alles wil zien. Interviewer: En is dat tijdens het programma Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld van of ook erna? Bijvoorbeeld met vrienden of… de duur van het programma. Judith: Vooral tijdens, maar soms eens erna. Judith: Dat duurt veel te lang! (lacht) Ik vind Als er iemand over begint, dan babbel je dat ze dat allemaal veel korter kunnen… Ja, gewoon mee. dat is super langdradig met dat stemmen en Interviewer: Ik heb ook twee afbeeldingen nog eens herhalen van wie er gewonnen bij van de jury van The Voice en de jury van heeft en al. Ik spoel dat allemaal door dan. Belgium’s got Talent. Is dat iets waar je over Dat is veel te… Dat duurt veel te lang. praat soms? Interviewer: En als het korter zou zijn… Zou Judith: Over de jury? je dan aandachtiger kijken? Interviewer: Ja, tijdens of na de show? Judith: Misschien wel ja. Ja, dan zou ik Judith: Euh ja, zoals ik al zei… Misschien blijven zitten omdat ik dan weet dat het over hun kledij of zo of over wat ze allemaal minder lang duurt. zeggen of vinden. Dat wij dan iets anders Interviewer: En gebeurt het ook dat je vinden dan wat zij zeggen. Maar eigenlijk, ‘wegzapt’ naar een andere zender dat is zo kort iets zeggen… Maar ja, geen bijvoorbeeld? hele bespreking of discussie daarover of zo. Judith: Euh, dat minder. Allee, als ik zo naar Interviewer: En zijn er bepaalde juryleden iets aan het kijken ben… Mocht het echt saai waar je bepaalde zaken over zegt? worden, dan misschien wel. Maar meestal Bijvoorbeeld dat sommige geen goede blijf ik gewoon kijken. juryleden zijn. Interviewer: Voer je soms ook discussie over Judith: Goh, niet specifiek eigenlijk. Nee. Ja, kandidaten of juryleden of over bepaalde niet speciaal. optredens? Interviewer: En gebeurt het ook dat je de Judith: Ja, soms euh een keer ja. Ik weet niet. winnaar voorspelt bijvoorbeeld? Zoiets bespreken van: “Wat heeft die nu Judith: Ja, dat gebeurt wel veel. Dat we weer aan?” Of: “Die heeft zo of zo gezongen zeggen van: “Dat is de winnaar.” “Die denk ik of zo gedanst.” Zo ja, er wordt daar niet echt dat gaat winnen of die gaat wel door.” Dat lang over gesproken of zo. Maar soms zeg je zijn dingen zo… Pronostieken zogezegd dat wel eens iets terwijl je aan het kijken bent of je eigenlijk maakt.

138

Interviewer: Dus je hebt altijd wel een Judith: Op welke manier dat ze emotioneel favoriete kandidaat? beïnvloeden? Goh euh ja, ik denk vooral Judith: Ja, of een paar favorieten. Dat kan door de kandidaten zelf te laten zeggen van ook. ja… Zo eens zielig kijken of zo en te zeggen: Interviewer: En waarom is iemand een “Stem voor mij.” Ja zo’n dingen. favoriete kandidaat voor jou? Interviewer: Talentenshows brengen gewone Judith: Ja, omdat hij goed presteert. Omdat mensen in beeld. Denk je dat de focus soms hij goed op het beeld ‘plakt’ en goed zingt of ook ligt op ongewone mensen of een beetje danst of sympathiek overkomt. specifieke mensen? Interviewer: Dus het is niet enkel talent dat Judith: Euh goh, anders dan kandidaten dan? belangrijk is? Interviewer: Mensen die speciaal zijn Judith: Nee, het is zo het volledige plaatje. bijvoorbeeld. Interviewer: Dus uiterlijk en karakter ook? Judith: Euh, ik denk dat eigenlijk niet. Allee Judith: Ja, dat ook. ja, niet dat ik weet. Ik denk dat het bij mijn Interviewer: Heb je bij bepaalde weten allemaal gewone mensen zijn die aan gebeurtenissen emotionele reacties? Zo als er iets meedoen en die dat graag doen, wat ze iemand uitgaat bijvoorbeeld, of als de jury doen. onterechte beslissingen maakt? Interviewer: Vind je het systeem van Judith: Nee, niet bepaald. Ik zit daar niet stemmen en het oordeel van de jury correct? echt mee in. Dat is echt gewoon uit Judith: Goh, geen idee eigenlijk hoe dat ontspanning kijken en volgen. allemaal in elkaar zit. Interviewer: Dus het is niet dat je Interviewer: Bijvoorbeeld dat het publiek ontgoocheld bent als er iemand uitgaat? voor de helft stemt en de jury voor de helft? Judith: Nee. Judith: Ja, ik denk dat dat redelijk correct is. Interviewer: En denk je dat talentenshows Want als het enkel maar stemmen zouden inspelen op emoties bij het publiek? zijn… Uiteindelijk kent die jury er wel meer Judith: Ja, ik denk het wel. Want ja, ze doen van dan het publiek. En anders zou het er ook alles aan dat er veel mensen stemmen alleen maar de populairste zijn die wint. Dus en dat we daarin betrokken zijn. ik vind dat wel goed dan. Interviewer: En op welke manier denk je dat Interviewer: En je hebt ook het concept in dat gebeurt? talentenshows dat er één winnaar is die

139 bekend wordt uiteindelijk. Wat vind je van Interviewer: Maar je vindt dat dat concept dat feit? wel goed is, dat er een winnaar is die Judith: Ja, er moet altijd één winnaar zijn beroemd wordt? natuurlijk. Ja, ze kunnen moeilijk aan Judith: Ja ja, het is ook te zien. Zoals die iedereen een platencontract of weet ik wat Glenn bijvoorbeeld, die is ook gewonnen geven. Maar meestal is dat ook dat de andere zeker? Ja, maar die heeft er dan ook bekend worden of ook opgepikt worden waarschijnlijk voor gekozen om verder te of zo. werken of zo en dan later een plaat op te Interviewer: Is dat geloofwaardig dat er één nemen. Dus ja, dat is dan zijn keuze. Maar ja, iemand bekend wordt? Of is dat altijd zo? ik denk dat dat een beetje afhangt van Judith: Nee, in Idool bijvoorbeeld… Ik weet persoon tot persoon. Hoe ze het aanpakken dat nog, dat Peter Evrard daar gewonnen en al om muziek te maken. was. Maar dat Natalia eigenlijk veel bekender Interviewer: En als er iemand meedoet dat je is geworden. Zij is nu de ster en staat in het kent… Leef je dan meer mee met die persoon Sportpaleis en weet ik veel waar… Dus er dan als je kijkt? zijn altijd meerdere winnaars eigenlijk? Judith: Ja, sowieso. Dan supporter ik daar ook Interviewer: Ik heb ook nog twee voor. Dan ga je misschien ook wel een keer afbeeldingen bij. De twee voorbije winnaars stemmen, zoals voor die Arno. Ik ken hem van The Voice. Ik weet niet of je ze nog niet persoonlijk of zo, maar via die vriendin herinnert? wel. Dus ik heb ook wel een keer gestemd. Judith: De vorige was Paulien en die ervoor Dat is zo… Je doet dat automatisch. weet ik niet meer. Interviewer: Dan zou je wel stemmen? Interviewer: En zijn die beroemd of bekend Judith: Ja, en anders niet. geworden door dat programma? Interviewer: Ik zie dat je niet zoveel Judith: Beroemd? Nee, ik heb er eigenlijk nog activiteiten aangekruist hebt op mijn niet veel van gehoord. Vooral hier van Glenn vragenlijst. Wel bijvoorbeeld dat je de zie ik nu. Euh ja, nee, heeft hij eigenlijk een website raadpleegt en dat je video’s bekijkt. plaat gemaakt? Geen idee. Paulien, liedjes Waarom doe je dat bijvoorbeeld? van Paulien, hoor ik wel soms op de radio. Judith: Euh, misschien omdat ik iets gemist Of toch eentje. Maar van al de rest die op de heb. Of dan zie ik plots op Facebook en zo foto staat heb ik eigenlijk nog niet veel een filmpje verschijnen dat dan gehoord.

140 indrukwekkend was of zo en dan kijk ik dan gewoon… Ik hecht daar niet zoveel belang eens. aan. Interviewer: Dus het gaat over zaken die je Interviewer: En het is ook niet dat je nadien hoort? kandidaten volgt of zo? Judith: Ja zo’n dingen. Iets dat op Facebook Judith: Nee, ik ‘like’ ook geen of zo komt dat ik niet gezien heb en toch ‘Facebookpagina’s’ of zo van die kandidaten. eens wil zien. Interviewer: Dus je hebt niet echt zo’n sterke Interviewer: Ik zie dat je ook al eens naar de identificatie met bepaalde kandidaten? live-shows geweest bent. Judith: Nee, dat niet echt nee. Judith: Ja, die keer van So you think you can Interviewer: En met juryleden ook niet? dance met een vriendin voor Arno. Judith: Nee, dat eigenlijk ook niet. Ik volg die Interviewer: En je bent één van de eerste ook niet op Facebook. geïnterviewde die dat bezocht heeft tot nu Interviewer: Dan een beetje een algemenere toe. Is dat anders dan voor je televisie te vraag. Waarom denk je dat die programma’s kijken? zo succesvol zijn? Waarom kijken er zoveel Judith: Ja, ik vond dat wel een keer tof om mensen? mee te maken. Allee, dan zie je zo alles ook Judith: Euh, ik denk dat er veel mensen zich achter de schermen en hoe ze dat wel kunnen identificeren daarmee of voorbereiden en hoe die studio eruitziet… kunnen… Ja, dat ook willen en daar naar Dat hij er eigenlijk veel kleiner uitziet als op opkijken en daarom naar die programma’s televisie. En ja, om die mensen er eens van kijken. dichtbij te zien. Interviewer: En zijn er nog positieve Interviewer: En op sociale media ben je niet elementen daaraan? zo actief i.v.m. talentenshows. Is dat iets wat Judith: Ja, er zijn vooral ook veel mensen die je niet zo belangrijk vindt? Want soms staat dan supporteren voor degene die meedoet er wel informatie op of zaken die je nog niet waarschijnlijk die daar naar kijken en die dan gezien hebt. er al helemaal in betrokken zijn. Judith: Ja nee, maar het is enkel op Facebook Interviewer: En dan anderzijds, wat vind je die filmpjes die er dan opkomen dat ik wil daar negatief aan aan talentenshows? zien en dat ik dan bekijk. Maar voor de rest Judith: Dat er altijd een bepaald… Bij The reageer ik daar niet op en zo. Dat is Voice is dat nu niet zo maar bij Idool wel bijvoorbeeld. Dat er een bepaalde norm is dat

141 ze… Ook de ‘look’ moet goed zijn en zo. En het ontspannend is en al. En dat hangt ook af dat dat allemaal meespeelt en dat je op de van de tijd die ik dan heb. En op welk duur jezelf niet meer kan zijn door al die moment dat dat is en zo. camera’s en heel dat gedoe errond. Interviewer: En zou je eerder kijken als er Interviewer: En denk je dat er vroeger meer iets verandert bijvoorbeeld? Zoals The Voice ‘uitlachtelevisie’ was dan nu? die voor het eerst de ‘blind auditions’ Judith: Ik denk dat wel. Met Idool vooral. geïntroduceerd heeft. Als er nog een Want nu met The Voice is dat niet meer zo talentenshow bijkomt… Zou je dan kijken omdat dat helemaal anders is. Het zijn al als er nog iets anders is? mensen die goed kunnen zingen en die Judith: Goh, het is te zien over wat dat gaat geselecteerd zijn. Dus dat is helemaal anders. en wat dat allemaal is. Maar, ik denk het Interviewer: En wat vind je van het feit dat niet. Allee ja, ik vind The Voice eigenlijk één er ieder jaar wel een andere talentenshow is? van de betere. Belgium’s got Talent is ook al En volgend jaar komt ook The Voice Kids iets waar ik minder graag naar kijk eigenlijk denk ik… omdat dat zo alles door elkaar is. En ja, Judith: Serieus? (lacht) Ze kunnen blijven nieuwe dingen zou ik eigenlijk niet zo hard uitvinden. Euh ja… volgen. Interviewer: Vind je dat een goede zaak? Interviewer: Dus je kijkt liever naar één Judith: Goed? Ja, op de duur zijn het er ook soort programma waar ze zingen of dansen, wel teveel programma’s en teveel van dan naar Belgium’s got Talent? hetzelfde. Dus op de duur mag dat wel Judith: Ja, inderdaad. stoppen denk ik. Interviewer: Dan zijn we er bijna denk ik. Interviewer: En blijf je dan verder kijken als Vind je dat een talentenshow iets er nog één bijkomt? Of wat maakt de commercieels is? Of waarom denk je dat ze overtuiging voor jou om er naar blijven te dat produceren? kijken? Judith: Ja, dat is entertainment. En ja, om Judith: Naar The Voice Kids zou ik nu niet nieuwe talenten te ontdekken. Maar vooral meteen kijken. Maar, als er een volgend om mensen te entertainen en een goed seizoen van The Voice komt, wat programma te hebben en zo. waarschijnlijk wel zo zal zijn, zou ik Interviewer: Ok, dankjewel voor je misschien wel opnieuw kijken weer. interview. Gewoon weer voor dezelfde redenen, omdat Judith: Ja, graag gedaan.

142

Interview 6 – Alison

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 20 jaar  Studies economische wetenschappen  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 2 à 3 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 4 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows.  Kijkt over het algemeen soms naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 2 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder online video’s bekijken van acts en discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden en bezoeken van live-shows.

Alison: Euh, dertien of veertien en acht of *Introductie en drop-off* negen. Ergens die leeftijd *Videofragmenten talentenshows* Interviewer: En zijn er nog redenen waarom je kijkt daarnaar? Interviewer: Het eerste wat ik graag zou Alison: Soms kijk ik met vrienden, als zij dat willen weten van jou is welke redenen er volgen. En soms als je zo gewoon aan het allemaal in jou opkomen… Waarom je ‘zappen’ bent, als jou programma op pauze eigenlijk naar talentenshows kijkt? zit, blijf je wel een keer ‘plakken’. Alison: Ik vind dat grappig, eerlijk gezegd. Interviewer: En waarom blijf je dan wel eens Meestal vind ik dat echt wel grappig om naar kijken? te kijken. Soms word ik ook verplicht door Alison: Dat is eens leuk om te zien wat ze mijn jongere nichtjes. Die zijn nog van de aan het doen zijn en meestal… Soms is er leeftijd toen ik vroeger talentenshows keek. echt wel niet veel beters op televisie. Interviewer: Hoe oud zijn die? Interviewer: Ik heb ook acht redenen of acht kaartjes bij en ik zou graag hebben dat je die een beetje sorteert volgens wat er voor jou

143 belangrijk is en minder belangrijk is. En je Alison: Euh, entertainment zonder veel bij mag dan ook kort uitleggen waarom iets na te denken. Want je hebt zo soms series dat belangrijk is of waarom niet. ik heel graag naar kijk, maar dat je dan helemaal uitgeput bent. Dat het dan te zwaar *Kijkmotieven sorteren* is om te kijken. Dus op een rustige avond als je heel lang les gehad hebt, dat je eigenlijk Alison: Euh, “omdat je je kunt identificeren wel denkt van ja: “Ik kan eventjes mijn met kandidaten of juryleden” vind ik niet hersenen op stil zetten en ik moet er niet belangrijk, want ik volg dat toch niet. En als meer aan denken.” je je dan niet alleen voelt en als er niemand is Interviewer: Dus bij talentenshows moet je om mee te praten, dan kijk ik liever naar iets niet veel nadenken dan? anders dan een talentenshow. Dan kijk ik Alison: Ik denk daar niet veel bij na. Ik weet meestal naar Discovery Channel. Euh, niet of andere mensen dat doen, maar voor “geïnteresseerd bent in wie meedoet en hoe mij persoonlijk is het daar niet veel bij ze in beeld komen en zullen presteren.” Ik nadenken. volg… Meestal weet ik zelf niet wie er Interviewer: En denk je dat andere mensen meedoet, dus… “Omdat anderen kijken” is daar veel bij nadenken? meestal dat we er met vrienden er eens over Alison: Ik denk dat sommige mensen dat praten. We doen dat wel vaak. Maar heel echt wel volgen en willen weten. En ik weet veel van mijn vrienden volgen ook geen bijvoorbeeld dat mijn nichtje kijkt dan en talentenshows, omdat ze heel weinig tijd zelf zingt. En die kijkt dan en geeft uitleg van hebben in de week. wat er fout gezongen is en welke technieken Interviewer: En van dat vorige… Ben je dan ze fout doen. Dus die denkt daar bij na bij niet benieuwd wie er gaat meedoen? dingen in The Voice. Maar ik denk daar niet Alison: Als het iemand zou zijn dat ik goed bij na. ken, zou ik wel kijken ervoor. Maar na een Interviewer: En wat vind je nog belangrijk tijdje krijg je in bepaalde talentenshows toch qua redenen? steeds dezelfde terug als ze lang in de show Alison: Meestal omdat er niets anders op zitten. Of je komt mensen tegen van andere televisie is. Maar dat is ook een beetje… Dat talentenshows. hoort een beetje samen met “omdat het Interviewer: Ok, en wat zijn dan de ontspannend is.” Als je kijkt… Veel belangrijke redenen volgens jou? programma’s zijn niet al te ontspannend. Dus

144 dan is dat echt zoiets van: “Ah ja, ik heb nu Alison: Ik denk het wel, vooral het principe een uur te vullen en ik ben moe. Ik ga ernaar van vroeger… Ik denk dat The Voice werkt kijken.” En “een programma waar je met dat je eerst mensen hoort zingen en dat je vrienden of familie naar toekijkt” is ook dan pas mensen ziet. Vroeger keken ze direct wel… “En over kan discussiëren” is ook wel, en als die persoon hun niet aanstond maakte bijvoorbeeld op een zondag… Als dat op een het al niet meer uit wat ze deden. En ik denk zaterdag soms valt, sommige van die dat ze met die rondes in te brengen dat je programma’s, kijk ik dan wel eens met de niet kijkt, dat dat wel helpt en ook minder familie. uitlachtelevisie is. Interviewer: Talentenshows horen eigenlijk Interviewer: Dus je vindt de ‘blind auditions’ onder de categorie reality-tv. Als je daar een wel positief? omschrijving aan zou kunnen geven… Wat Alison: Ja, ik vind dat positief zo’n systeem zou je dan zeggen? omdat je dan niet kijkt naar het uiterlijk. Je Alison: Euh, ik zou zeggen film maken, soms luistert eerst en dan pas maak je een mening. ten koste van mensen zelf. Vooral bij oude Interviewer: En als je aan reality-tv denkt… generaties, zoals Idool de originele. Ik herken Aan welke programma’s denk je dan daar ook altijd nog iemand die zat te zingen bijvoorbeeld? op één of andere manier, zo of zo. En als ze Alison: Och god, Big Brother van vroeger terugblikken op vorige jaren keert dat altijd was er één. Euh, wat heb je dan nog? Je hebt terug. Soms is dat echt wel om met mensen dan die Amerikaanse als Jersey Shore en al. te lachen, soms. Ik zeg niet dat dat altijd zo Ik volg dat eigenlijk niet zoveel. Ik vind dat is, maar dat is meestal zo in reality-tv. extreem onaangenaam om naar te kijken. Interviewer: En je had het over Idool, dat Vooral ‘scripted’ reality-tv. “Volg het leven vroeger in 2003 was. Denk je dat dat nu van…” minder het geval is dat er uitlachtelevisie is? Interviewer: En talentenshows zijn daar dan Alison: Ja, maar vroeger lachte de jury hen een onderdeel van. Hoe zou je dat ook in hun gezicht uit. Ik denk dat ze dat nu omschrijven? Wat zijn de kenmerken van wel wat minder doen. Ik weet het eigenlijk alle talentenshows die er al geweest zijn? niet. Alison: Euh, het is een wedstrijd. Interviewer: En denk je dat talentenshows Talentenshows? Meestal met een jury en dan nu minder focussen op uitlachtelevisie? ook nog met de mogelijkheid van een kijker voor antwoord te geven. Dus feedback te

145 geven op wat ze willen. En ook mensen Alison: Ja, tenzij het extreem slecht is. Dan tegen elkaar uitspelen, gezien het een zou ik ‘wegzappen’. Maar meestal is de wedstrijd is, maar dat is logisch. Euh, ik ben ‘zapper’ thuis, aangezien ik en mijn broer eens aan het nadenken. Ja, dat is het zo een eigenlijk bijna alleen thuis wonen in Brugge. beetje. Mijn broer zit op zijn computer en ik kijk Interviewer: Ja, je hebt het al een beetje naar televisie. gezegd… Met wie kijk je naar talentenshows Interviewer: En als je kijkt naar zo’n en waar gebeurt dat? programma’s… Is dat iets dat je vooraf plant Alison: Meestal als ik kijk is dat ofwel als ik in de week bijvoorbeeld? Of kies je dat het en mijn broer thuis zijn en hij aan het moment zelf? computeren is en het is vrijdagavond. Ofwel Alison: Nee, meestal als ik een programma is dat als er zo één op zaterdag is of zo. Ik wil volgen, neem ik het gewoon op in de denk dat Eurosong ook een beetje een week en dan kies ik een moment. Maar een talentenshow is. Ik weet dat mijn nichtjes talentenshow neem ik meestal niet op en dat dan… Als dat op televisie is en we met de is het zo van… Ik kijk naar wat er op familie samen zijn, we daar naartoe willen televisie is en als er niet veel goeds is, dan kijken. En aangezien zij de jongste is, kijken kijk ik naar zo’n talentenshow. Het is niet we daar dan allemaal samen mee. Je zit echt slecht. Ik vind dat gewoon niet aangenaam wel meestal soms te zeggen van: “Moeten we om daar uren naar toe te kijken. hier echt naar luisteren.” Dat het echt slecht Interviewer: Dat is ook één van de volgende is en zo’n dingen. Dat is wel grappig om te vragen. Kijk je daar aandachtig naar of niet? doen. Alison: Goh nee, meestal zit ik tegelijkertijd Interviewer: En je broer is iemand die niet op mijn ‘iPad’ bezig of op mijn computer. Dat kijkt naar talentenshows dan? is zo eerder ‘achtergrondlawaai’. Alison: Nee, die kijkt bijna geen televisie. Interviewer: En waarom denk je dat je niet Behalve series en bepaalde programma’s kijkt zo aandachtig kijkt naar talentenshows? hij geen televisie. Alison: Ik kan zelf niet zingen, dus… Ik snap Interviewer: En wie bepaalt er dan om naar dat mensen die goed kunnen zingen daar talentenshows te kijken? plezier uit halen. Maar ik weet zelf niet… Ik Alison: Ah ja, de ‘zapper’ is van mij. kan niet zeggen of het goed of slecht is. Dus Interviewer: Dus jij bepaalt dan om dan vind ik het niet zo leuk om ernaar te bijvoorbeeld naar The Voice te kijken? kijken.

146

Interviewer: En wat vind je van de duur van Interviewer: En ik heb ook een foto bij van zo’n programma’s? de jury van The Voice nu. Is dat iets waar je Alison: Ik vind dat het soms een beetje te over praat? Of wat wordt daarover gezegd? lang is, want dan denk je “het is pauze en het Alison: Euh, niet veel. Maar bij de vorige is gedaan.” En dan is het: “Dit is het einde bijvoorbeeld dat Natalia dingen zei die ze zelf van deel drie. Er komt nog een deel vier.” doet. En daar blijft het bij denk ik. Meestal Soms zijn ze te lang, maar meestal valt dat niet, want wij volgen dat niet al te goed. wel mee. Meestal zorgen ze ervoor dat dat Interviewer: En gebeurt het ook na de niet te lang is. uitzending dat er discussie is met vrienden Interviewer: Gebeurt het ook dat je bijvoorbeeld of op de computer. discussieert over bepaalde kandidaten of Alison: Niet dat ik volg. Allee ja, ik weet dat juryleden of bepaalde optredens? mijn nichtje dat bijvoorbeeld wel doet en dat Alison: Wel euh, soms naar The Voice, maar er sommige van mijn familieleden dat wel dat is met mijn mama. Ze zit wel altijd te doen. Maar ik volg dat niet, dus daar doe ik lachen als Natalia bijvoorbeeld iets zei van meestal dan ook niet aan mee. dat ze te hoog zingen of zoiets en dat ze het Interviewer: Is het ook zo dat je telkens zelf doet. Dan zitten we daar wel mee te favoriete kandidaten hebt of favoriete lachen als iedereen akkoord is. Maar dat is juryleden? niet echt discussie. Eerder van… Maar Alison: Niet echt. Allee ja, meestal is dat discussie zelf niet echt, want de meeste van gewoon afhankelijk van wie welk liedje ons volgen die programma’s niet, dus daar zingt. Ik hoor het ene liedje liever dan het kan je moeilijk discussie over houden. andere en die mag dan winnen die Interviewer: Maar met uw nichtjes aflevering. En op een andere aflevering, als bijvoorbeeld. Is dat dan tijdens de uitzending een persoon een ander liedje heeft die veel dat je praat over bepaalde gebeurtenissen? beter was denk ik van: “Ja, laat die winnen.” Alison: Zij praten dan en vragen mijn Soms is het wel eens van: “Hoe kunnen ze mening bijvoorbeeld van: “Wat vond je van die persoon laten winnen als het echt niet die en die?” En dan zegt ze van: “Dat is goed was?” daarom niet goed en daarom niet goed.” En Interviewer: Maar het is niet dat je jou zo dan denk ik van: “ok ja, ik vond dat gewoon sterk identificeert met iemand? niet goed.” Meestal valt dat nog mee als ze Alison: Nee. hun gelijk krijgen.

147

Interviewer: En denk je dat dat de bedoeling Alison: Wel, ik ga ervanuit dat die van het programma is? programma’s op één of andere manier Alison: Ik denk wel dat het de bedoeling van betaald moeten worden. En ze moeten het programma is dat je dan een favoriet ergens wel een deel van hun geld kunnen hebt, waar je voor stemt en waar ze dan wel ‘recupereren’. Dus ik ga ervanuit dat ze wel inkomsten van hebben. geld verdienen aan het stemmen en aan de Interviewer: Gebeurt het ook dat je singles nadien. En misschien een percentage emotionele reacties hebt als er bijvoorbeeld wel van wat die persoon later verdient als hij iemand uitgaat of als er onterechte dan The Voice vermeldt en al zo’n dingen. beslissingen worden genomen? Interviewer: Dus je vindt die programma’s Alison: Soms denk ik wel zo van: “Ja, het is dan wel tamelijk commercieel dan? weer zo’n systeem dat echt doorgestoken is.” Alison: Ja, meestal wel ja. Als het echt blijkt dat er een persoon is die Interviewer: Denk je ook dat talentenshows niet typisch de winnaar is, maar in mijn ogen inspelen op emoties? En hoe gebeurt dat dan? eigenlijk wel beter was. Dat ze iemand laten Alison: Ik denk dat ze daarop inspelen door winnen die eigenlijk slechter is. Omdat hij bijvoorbeeld dramatische pauzes te houden. meer past in een plaatje die zij veel meer Dus dat er iets gaat gebeuren. Dat ze gaan kunnen gebruiken om te commercialiseren. zeggen wie er wint of dat ze gaan zeggen wie Interviewer: Dus je vindt dat concept dat er er door is. En dan: “We gaan nu even één iemand wint en beroemd wordt niet zo onderbreken voor reclame.” Ik denk wel dat geloofwaardig? ze goed inspelen en ook door de manier dat Alison: Soms is de winnaar eigenlijk niet de ze de volgorde… Ik denk ook wel niet dat ze persoon die het best zingt. Als je uit een de volgorde van opname volledig volgen. economie... Daar houd ik mij mee bezig, dus Door wat te knippen en te plakken creëren wij zien ook soms zo’n dingen. Degene die ze eigenlijk een aflevering die zo lang het meest zal opbrengen. En dat is niet altijd mogelijk zo veel mensen de aandacht van per se de persoon die… Dat is de persoon die neemt. het meest algemene genre kan zingen en niet Interviewer: Dus alles gebeurt met montage? per se altijd het beste kan zingen. Alison: Ik denk wel dat er een groot deel via Interviewer: Dus je denkt dat er wel iets montage gebeurt. Ik weet het niet, want ik verborgen aanwezig is? houd dat niet bij. Maar, het zou me logisch zijn dat ze in een aflevering zo goed mogelijk

148 en zo best mogelijke overgang willen maken. een persoon zijn stem is en hoe hij zingt. En Dat ze dat niet per se direct op het moment veel van de mensen zelf in de jury zien ook van het opnemen zien van: “Dat liedje, dat niet altijd meteen hoe die persoon er uitziet. liedje, dat liedje, …” In die volgorde. Dat het Waardoor dat je eigenlijk in de eerste ronde soms eens beter is om te knippen of te toch een fairdere verdeling van wie er goed plakken. kan zingen hebt. En niet per se van: “Die ziet Interviewer: Denk je dat de focus op gewone, er heel schoon uit of die is heel knap.” alledaagse mensen ligt of denk je dat er soms Nadien gebeurt dat dan wel, maar niet de ook wel een focus ligt op ongewone mensen eerste keer. of specifieke personen? Interviewer: En denk je dat personen Alison: Ik ben eens aan het nadenken wat realistisch in beeld komen? daar in gebeurt. Ik denk dat de focus meestal Alison: Dat weet ik eigenlijk niet. Ik volg dat wel ligt op jongere mensen. Want ik weet niet genoeg om dat te kunnen zeggen. dat de winnaar een tijdje geleden een oudere Interviewer: En de manier van stemmen man was. Maar meestal is het wel iemand dat bijvoorbeeld… Dat het publiek inspraak tamelijk jong is die wint. Maar die heeft wel heeft en ook de jury… Vind je dat dat correct ook het grootste doelpubliek. verloopt nu? Interviewer: Dus je denkt dat er op voorhand Alison: Euh, dat is een systeem met sms’en een keuze gemaakt wordt voor jongere zeker? Ik denk dat dat relatief correct is, allee mensen? ja. Je kunt dat vervalsen dat systeem als Alison: Wel, ik denk dat ze selecteren en persoon zelf eh. Om te winnen kan je dat doordat ze een bepaald doelpubliek hebben, systeem naar je hand draaien. Maar ik denk bepaalde mensen eruit halen. Ze weten dat dat het vooral… Ik denk dat dat een relatief ze een bepaald doelpubliek hebben en dat fair systeem is, omdat de persoon die dan het doelpubliek stemt dan ook. En dan is de meest stemmen krijgt van het publiek ook winnaar wel meestal de persoon die het best degene is die later het meeste fans zal past bij dat doelpubliek. hebben. En dan gaat dan wel misschien niet Interviewer: En is dat dan in The Voice de beste zanger zijn, maar het gaat wel het bijvoorbeeld een voordeel dat ze de meeste geld opbrengen. kandidaten niet zien op voorhand? Interviewer: En denk je dat dat dan puur zijn Alison: Ik denk dat het voordeel bij zo’n talent is dat belangrijk of ook zijn systeem is dat je het eerste wat je hoort van persoonlijkheid en…?

149

Alison: Ik denk dat uiterlijk en Interviewer: En het is niet dat je behoefte persoonlijkheid ook wel een verschil maakt hebt om sociale media te volgen om te stemmen. En als ze bijvoorbeeld een bijvoorbeeld? hele knappe gast hebben, weet je dat je Alison: Euh, niet daarover. Ik volg liever van jongere meisjes van 16 jaar die de serie mijn series dat ik zelf volg. Daar volg ik wel helemaal volgen daar ook op zullen veel van, maar ik ben niet zo’n fan van stemmen. reality-tv. Ik kijk liever naar series, Interviewer: En maakt dat voor jou een geschreven series. Dus daar volg ik wel op verschil uit? internet en kijk ik wel op Facebook en al Alison: Wel nee, want ik stem toch niet. zo’n dingen. Maar voor reality-tv en Interviewer: Ik bedoel in het volgen van talentenshows niet echt. Ik vind dat niet zo personen bijvoorbeeld. tof om naar te kijken. Alison: Eerlijk gezegd: als er iemand knap is, Interviewer: En stemmen bijvoorbeeld… Is is dat meestal wel aangenamer om te volgen. dat iets dat voor onze leeftijd het meest Behalve als hij een verschrikkelijke geschikt is of denk je dat dat anders…? persoonlijkheid heeft. Maar meestal zie je dat Alison: Ik denk dat stemmen per sms voor… dan toch niet, dus. Meestal wordt dat toch gedaan door mensen Interviewer: Je hebt ook in mijn vragenlijst die ietsje jonger zijn dan ons. Ik denk dat ze een aantal activiteiten aangekruist, maar niet dat nu nog altijd doen. Maar dat het vooral zo veel. Ik zie dat je online video’s bekijkt en heel veel stemmen is in de groepen die onder discussie voert? elkaar praten erover. Misschien dat dat dan Alison: Meestal krijg ik zo, als er één van die vooral middelbare scholieren zijn en video’s extreem goed is… En ik lees de misschien ook jongeren die die personen krant… Meestal wordt dat dan vermeld in de kennen. Of wat ouderen als die ook de krant zelf. En dan kijk ik wel een keer. En mensen kennen. Vooral als je mensen kent. dan is het niet van echt zoeken ‘zoeken’ Interviewer: Dan een iets algemenere vraag. daarnaar, maar dat is zo van: “Ik zie in mijn Waarom denk je dat er zoveel mensen naar artikelen en het is iets extreem goed of een die programma’s kijken? Waarom denk je dat samenvatting van een aflevering.” Dat ik dat zo succesvol is? denk van: “Ik had geen tijd om te kijken. Ik Alison: Maar, ik denk dat ze kijken omdat ga een keer vijf minuutjes kijken naar een dat eigenlijk gewone mensen zijn. Dus dat samenvatting.” zijn gewone mensen die eigenlijk goed

150 kunnen zingen en het risico nemen om te uitzoeken die voor hen het ‘tofst’ zijn en dat zingen. En ik denk dat die mensen soms ze die dan ook uitspelen, wetende dat zij denken van: "Ik kan dat ook.” Dat ze daarom eigenlijk gaan kiezen voor die ene. kijken, dat ze zich identificeren met de Interviewer: Dus er is altijd wel een bepaalde persoon… Met een bepaalde groep personen selectie, ook al zijn er ‘blind auditions’? die in dat programma zitten. Dat ze dan Alison: Ja, ik denk ook wel… De ene zanger denken: “Ja, ik kan dat ook en ik ga daar de is nu beter in een bepaald type dan een ander volgende keer eens aan meedoen.” En dan type. Dus als een persoon zingt in zijn type of kijken ze daarnaar. manier, dan weet hij ook van: “Daar kan ik Interviewer: En aan de andere kant… Wat eigenlijk het meest mee doen, daar kan ik het zijn dan de negatieve elementen van zo’n meest aan meebrengen. Want die andere stijl programma’s voor jezelf dan? is eigenlijk iets wat ik niet doe, dus daar kan Alison: Wel, voor mezelf… Hmm, eens ik eigenlijk niet veel over zeggen.” nadenken want ik kijk daar niet zoveel naar. Interviewer: En wat vind je eigenlijk van het Ik denk dat het grootste negatieve element feit dat er ieder jaar wel een andere daaraan is dat je al vanaf het begin ongeveer talentenshow is? En dat bijvoorbeeld volgend weet wie er gaat winnen. Niet per se wie er seizoen of volgend jaar ook The Voice Kids gaat winnen, maar je weet wel al een aantal zal komen in Vlaanderen? mensen dat gaan winnen. Dat je denkt van: Alison: Ik ben niet zo’n fan van ‘Kids- “Ik denk dat die overblijven.” Omdat mensen versies’. Ik vind dat dat… Ik heb altijd het soms teveel laten doorschijnen wie dat hun gevoel dat die ouders teveel pushen naar hun favoriet is. En vooral in de eerste rondes kinderen toe om dat te doen. Want als je zo denk ik dat de jury veel keuze heeft. Dus dan kijkt naar bijvoorbeeld Masterchef… Dat zijn dat heel veel van de favorieten van de bestaat in heel veel landen en wij zijn één jury en dan kunnen ze enkel nog stemmen van de enige landen in de wereld die tussen de favorieten van de jury. Masterchef Kids hebben. Ik vond de Interviewer: Dus de jury manipuleert het al Belgische versie al niet zo goed en die een beetje op voorhand? kinderen worden dan gepusht en dan zeggen Alison: Ik denk… Ik weet niet echt als het ze ook van ja: “Mama, moet ik dat doen?” En echt expres manipuleren is. Ik denk eerder is al zo’n dingen, dat ik soms denk van… En als dat ze een bepaald genre echt graag horen en die dan echt afgaan of als ze verliezen dat een specifieke stem, dat ze altijd die gaan dan echt zo een indruk achterlaat dat ik mij

151 dan afvraag of dat goed is om jou kind zo te gelukt moet voor hebben, dan denk is soms pushen. van: “Ze zouden beter ook wel een keer een Interviewer: Dus je vindt dat niet les meegeven voor waar je dat geld zou voor verantwoord als daar kinderen aan meedoen? gebruiken.” Alison: Ik vind het niet verantwoord om Interviewer: Denk je dat talentenshows kinderen op televisie te laten meedoen aan veranderd zijn bij vroeger? Denk je dat The zo’n wedstrijd. Dat is op video en blijft altijd Voice bijvoorbeeld nu helemaal anders is dan bij en die personen kunnen nadien altijd Idool vroeger? teruggevonden worden, als je ze opzoekt bij Alison: Het uitzicht is complete anders. En hun naam. Dus als ze daar heel afgegaan zijn, ook het systeem van werken. Want als het is dat iets dat je nooit kan wegdoen. Als ze niet goed is, zeggen ze meestal dat het niet winnen is dat dan natuurlijk wel tof. goed is. Of: “Ik vond het persoonlijk niet zo Interviewer: We hebben het ook in het goed.” Want vroeger herinner ik me nog wel filmpje gezien: de winnaar van Belgium’s got dat ze echt zeiden van: “Ja, het was echt Talent krijgt bijvoorbeeld 50000 euro. Vind verschrikkelijk.” je dat dat terecht is vanuit het programma? Interviewer: En wat bedoel je met het Alison: Ik vind het logisch dat als je meedoet uitzicht en de manier van werken? aan een programma, dat ze je één of andere Alison: Vroeger waren dat vier mensen aan prijs geven. Want anders zou er eigenlijk niet een tafel in een gewone ruimte. En je moest veel mensen aan meedoen. En ik vind dat zingen zonder microfoon, dat was Idool. En 50000 euro nog meevalt tegenover wat… nu is dat met een live-band en al zo’n dingen. Voor België is dat veel, maar als je kijkt naar Dus het is toch wel professioneler geworden. sommige van de internationale zijn dat veel Interviewer: Welke talentenshow is uw hogere bedragen. voorkeur waard? Interviewer: En denk je dat dat hier terecht Alison: Talentenshows? Ik kijk graag naar is als er bijvoorbeeld een winnaar is die toch series over koken, maar dat is niet echt een niet zo beroemd gaat worden in België? talentenshow. Soms… Als ik eigenlijk echt Alison: Wel ja, die heeft 50000 euro. Als hij naar een soort show moet kijken waarbij er dat goed investeert of goed gebruikt is dat een winnaar is, kijk ik liever naar goed. Maar als hij dat natuurlijk gaat steken kookprogramma’s. Maar ik denk dan wel The in zo’n muziekcarrière waar je in België Voice, want Belgium’s got Talent zijn heel eigenlijk al heel goed moet voor zijn of veel veel verschillende dingen en dan moet ik

152 soms toch wel eens nadenken van: “Wat doet is het zogezegd de beste die wint, maar ik dat hier eigenlijk?” En So you think you can denk ook wel soms dat ze de populairste ook dance vind ik een beetje… Dat is zo met wel eens laten winnen. groepen en tamelijk professioneel en dan Interviewer: En waarin denk je dat dat moet ik er teveel bij nadenken. Ik kijk niet verschilt van de typische talentenshows? echt naar talentenshows om erbij na te Alison: Je moet niet constant luisteren naar denken. muziek vooral. Dus ik vind dat leuker om te Interviewer: Denk je dat kookprogramma’s zien, omdat je dan stap per stap ziet of kookwedstrijden ook toch talentenshows opbouwen en dat je er eigenlijk wel iets van behoren? leert. Koken is handig omdat ik daar zelf niet Alison: Ik denk dat bepaalde types zo heel goed in ben en omdat je daar dan iets kookwedstrijden daar wel toe behoren. Zoals van kan leren. Zingen kan ik niet en ga ik bijvoorbeeld… Ik zou niet zeggen Komen ook nooit kunnen. Dus het is eerder dat ik bij Eten, want dat hoort niet bij een kookshows dat kan volgen en kan zeggen talentenshow. Masterchef en zo’n dingen van: “Ah, dat is wel een goede tip. Ik kan dat horen toch ook een beetje bij talentenshows zelf nog gebruiken.” Bij zingen kan ik ernaar omdat… Ik weet niet in hoeverre dat in kijken, maar weet ik dat ik het nooit zal België is, maar ik denk dat je in sommige kunnen. landen ook al dat je kunt stemmen en op Interviewer: Dus je kijkt daar meer na om Facebook je favoriet kan ‘liken’ en zo’n informatie op te doen en een beetje minder dingen. Dus dat is ook echt wel al een omwille van het entertainment? marketing zoals een talentenshow. In België Alison: Ik volg dat eerder om te weten wie is dat nog niet zo groot. Maar ik denk ook wat maakt en hoe ze het maken dan wie er wel een beetje dat ze dat naar een typische gaat winnen. Terwijl dat je bij de meeste talentenshow om kunnen vormen. talentenshows iets hebt van: “Ik wil dat die Bijvoorbeeld die wedstrijden… Die van wint, dat die wint of die mag winnen.” Engeland heet Best Britain’s Bake-off en Interviewer: En identificeer je je daarbij wel daar, zelf al winnen ze niet, hebben ze heel met de deelnemers? vaak ook een aantal maanden nadien… Dat Alison: Nee, want de meeste personen steken ze mensen hebben gezien en dan een job geen microgolf in brand, dus… Niet echt, hebben aangeboden en waarvan de winnaar soms zo’n beetje dat je denkt van: “Ah, dat ook prijzengeld krijgt en al zo’n dingen. Daar

153 kan ik ook.” Maar niet echt zo van: “Oh, die auditions’ in The Voice bijvoorbeeld in persoon is net als mij.” talentenshows? Interviewer: En als er nog talentenshows in Alison: Ik vind dat een keer veranderen mag, de toekomst erbij zullen komen… Wanneer want anders… Ik weet niet hoeveel jaar ben je dan gemotiveerd om opnieuw te Idool gedraaid heeft, maar op het einde was kijken? dat echt van: “Ik heb dat gelijk al gezien.” Als Alison: Meestal kijk ik naar de eerste en de dat niet genoeg verandert, dan kan je daar na laatste aflevering. Dus als de eerste aflevering een eind de aandacht niet meer bij houden. meevalt, dan kan het wel eens zijn dat ik de Interviewer: Dus je bent nieuwsgierig als er volgende aflevering ook kijk. Als de eerste iets veranderd is om terug te kijken dan? aflevering echt tegenvalt, ook met series zo, Alison: Ja, als ik er dan naar toe kijk, wil ik dan ga je je al meer moeten verplichten niet dat iets nog altijd hetzelfde is als twee om… Tenzij dat ik hoor van iemand dat het jaar of drie geleden. Dus als dat lang wil beter is geworden, wat zo is bij reeksen, ga ik meedraaien met dat nieuw seizoen moet dat meestal er niet meer naar toe kijken. Behalve wel veranderen. misschien de finale om te weten wie er Interviewer: Ok, dankjewel voor jouw gewonnen is. interview. Interviewer: En vind je dat er telkens iets Alison: Geen probleem. ‘nieuws’ aan moet zijn zoals de ‘blind

154

Interview 7 – Céline

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 21 jaar  Studies communicatiewetenschappen (management)  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 1 à 2 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 6 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows en met ‘Britain’s got Talent’ (Groot-Brittannië).  Kijkt over het algemeen vaak naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 3 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder de website van talentenshow raadplegen; deelnemers volgen op sociale media en discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden en bezoeken van live-shows.

*Introductie en drop-off* Interviewer: Ik heb ook acht kaartjes bij met allerlei redenen op waarom mensen naar Interviewer: Het eerste dat ik graag zou talentenshows kijken. En ik zou graag willen weten is welke redenen er allemaal hebben dat je die sorteert van meest zijn... waarom je naar talentenshows kijkt? belangrijk tot minst belangrijk. Voor u dan. Céline: Euh, meestal kijk ik gewoon puur uit ontspanning. Gewoon op de vrijdagavond als *Introductie en drop-off* je niets te doen hebt. Gewoon, ja, op VTM bijvoorbeeld naar The Voice kijken nu. Nu Céline: Euh, het meest belangrijke heb ik doe ik dat soms. gezet: “Omdat het ontspannend is, om tot Interviewer: En zijn er nog redenen behalve rust te komen en relax in de zetel te zitten.” ontspanning? Zoals ik al zei… Gewoon echt puur omdat je Céline: Nee, ik denk dat niet. Ik denk puur niet veel moet nadenken, omdat het uit ontspanning gewoon. entertainend is zoals hier ook staat. Dus echt puur uit amusement. Omdat er niets anders

155 op televisie is. En het minst belangrijke vind Interviewer: Denk je dan aan talentenshows ik, ja, omdat andere mensen er naar kijken. of ook aan andere programma’s? En omdat je je kunt identificeren met de Céline: Ja, ook talentenshows. kandidaten. Dat heb ik nog nooit gedaan, Interviewer: Of aan een specifieke zender? denk ik. Céline: Euh, specifiek VTM of zo. Die Interviewer: En je vindt dat niet zo hebben wel vaak ‘reality’. Éen ook wel. belangrijk bij talentenshows? Wacht eh… Programma’s? Ja, zoals Céline: Nee, het is niet dat ik naar iemand bijvoorbeeld Vind mijn familie op VTM. Dat kijk en dat ik dan denk van: “Ja, die trekt op ze zo familie gaan zoeken en zo. Dat is wel mij of zo.” Ik weet niet… Nee, puur uit echt. ontspanning eigenlijk. Soms een keer met Interviewer: Dus reality-tv gaat over het vrienden kijken en erover praten. Maar echte leven dan? vooral ontspannend of als ik niets beters te Céline: Ja, het is niet gespeeld. doen heb. Interviewer: En talentenshows zijn dan een Interviewer: Talentenshows horen eigenlijk onderdeel van reality-tv. Als je denkt aan onder de categorie reality-tv. Als je daar een alle talentenshows… Zijn er dan definitie aan zou moeten geven, of zou gemeenschappelijke kenmerken? Hoe zou je moeten omschrijven. Wat zou je dan zeggen? een talentenshow omschrijven? Céline: Van reality-tv? Euh, dat zijn Céline: Euh, ja met allereerst mensen die een programma’s die, wacht eh, die een waarheid talent hebben en die in dat specifieke ding in zich hebben dat niet echt gespeeld is. Die willen uitblinken en echt hun beroep ervan mensen zijn echt. Die zingen ook graag. Het willen maken. Er zijn ook altijd juryleden. is niet echt gespeeld dat die graag zingen. Of Soms kan het publiek ook stemmen en is er ze zingen ook niet vals of zo meestal. interactie met het publiek soms ook, dat ze Interviewer: En aan welke programma’s kunnen stemmen of naar de live-shows denk je dan bijvoorbeeld als je reality-tv komen. hoort? Interviewer: En met wie kijk je naar Céline: Bij ‘reality’ of bij talentenshows? talentenshows? En waar gebeurt dat meestal? Interviewer: Bij reality-tv? Céline: Meestal thuis. Meestal kijk ik alleen Céline: Euh, wacht eh… Ik kan er even niet en soms zit er ook een vriendin bij of mijn opkomen. vriend soms als hij niet in slaap valt. Dus meestal alleen.

156

Interviewer: Dus u vriend kijkt daar niet zo Interviewer: En aan welke factoren zou je graag naar? dat kunnen verklaren. Hoe zou dat komen Céline: Nee. Soms een keer een vriendin, als dat je niet zo aandachtig kijkt? die bij mij is. Die komt wel vaak televisie Céline: Goh, dat ik wel vaak bij programma’s kijken en dan kijken we wel eens als er niets dat ik dat heb. Maar ja, ik vind dat je er niet anders is. echt met veel concentratie er moet naar Interviewer: En wie bepaalt er dan om kijken. bijvoorbeeld naar The Voice te kijken? Is dat Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld van jij of is dat iemand anders? de duur van het programma of de reclame- Céline: Als ik alleen ben is dat ik natuurlijk onderbrekingen en zo? en die vriendin kijkt er ook wel eens graag Céline: Ja, de reclame-onderbrekingen zijn naar. Dus allebei eigenlijk. soms wel wat ‘ambetant’, zeker op VTM. En Interviewer: En is dat iets dat je vooraf plant? ik vind het soms wel wat te lang. Dat het Bijvoorbeeld in het begin van de week soms wat langdradig is, die live-shows zeggen van: “Vrijdag is er The Voice.” Of is bijvoorbeeld. Dat ze zo veel ondertussen wat dat meestal op het moment zelf? praten en altijd met familie en zo. Maar dat Céline: Meestal is dat wel gepland. Ik kijk zal ook wel normaal zijn. Euh ja, het is live niet elke week, maar meestal wel. Dus eh. Dus dat de mensen zichzelf omkleden en meestal is dat wel op vrijdagavond, als ik zo. niets anders te doen heb natuurlijk. Interviewer: Gebeurt het ook dat je ‘wegzapt’ Interviewer: En ik zie ook staan dat je naar een andere zender of blijf je een tamelijk vaak naar talentenshows kijkt? Is talentenshow uitkijken? dat dan omdat je de nood hebt om jou te Céline: Soms kijk ik niet helemaal. Vooral in ontspannen? de reclame zap ik dan wel door. Maar Céline: Ja, toch wel. Dat is toch vooral een meestal kijk ik het wel uit, maar niet altijd. moment waarop ik mij echt ontspan. Interviewer: Gebeurt het ook dat je Interviewer: Vind je van jezelf dat je discussieert over bepaalde kandidaten of aandachtig kijkt naar talentenshows? optredens of juryleden? Céline: Nee. Nee, totaal niet. Meestal zit ik Céline: Met mijn vriendin soms wel, maar ook op mijn gsm op Facebook of op de meestal niet. Meestal ken je wel altijd één computer of met mijn vriendin te babbelen. iemand, allee ik heb dat toch gehad. Nu zit er Dus meestal heb ik de helft niet gezien. iemand in mijn klas. Vorig jaar kende mijn

157 vriend er één. Nu kent een vriendin van mij mijn vriendin ben. Erna… Nee, dan gaan we iemand keigoed. Dus dan praat je daar wel niet echt nog zo’n uur zitten napraten. Nee, over, maar voor de rest… vooral tijdens van: “Amai, die kan goed Interviewer: En waarover gaan die discussies zingen of die heeft iets mooi aan.” Maar erna dan? niet meer. Céline: Euh ja, ofdat hij mooi kan zingen. Interviewer: En gebeurt het ook dat je de Hoe hij er uitziet soms. Ja, van die algemene winnaar voorspelt of dat je zegt van: “Die dingen. maakt wel kans om te winnen of niet?” Interviewer: En gebeurt het ook dat je Céline: Ja, toch wel. Meestal gaan we wel discussieert over de juryleden bijvoorbeeld? zeggen van, als ik bij mijn vriendin ben… Over hun commentaar? Dan gaan we wel zeggen van: “Ja, die kan Céline: Euh, meestal niet. Maar nu goed zingen, die zal waarschijnlijk wel bijvoorbeeld wel over Axelle Red. Dat we winnen.” Ja dat wel. vinden dat ze niet echt mooi gekleed is en Interviewer: En als je alleen kijkt, discussieer dat dat een beetje zo’n rare is. je bijvoorbeeld niet via de computer of… ? Interviewer: Ik heb ook twee afbeeldingen Céline: Nee, alleen in het echte leven als bij. Gebeurt het dat je discussieert over de mijn vriendin erbij zit. Ik ga nu niet naar jury’s van The Voice of Belgium’s got Talent? mijn vriendin sms’en of zo, nee dat niet. Céline: Ja over Axelle Red dus, dat die altijd Interviewer: En heb je ook favoriete zo’n rare kleren aanheeft en soms zo een bh kandidaten of favoriete juryleden? boven haar kleren. En dan zeggen we dat Céline: Euh, juryleden niet. Ik zou niet wel. Euh ja, over… Hoe noemt dat nu weer? weten wie ik moet kiezen als ik zou Interviewer: Belgium’s got Talent? meedoen, dat niet. Allee bij The Voice dan. Céline: Belgium’s got Talent, daar heb ik Euh, favorieten… Ik vind wel dat de ene veel nooit met iemand naar gekeken. Dus daar beter kan zingen dan de andere. Maar het is heb ik niet echt over gepraat. Maar over The niet dat ik zo echt een idool zo ga hebben en Voice wel. Enkel over Axelle. zo, nee dat niet. En gaan stemmen en zo… Interviewer: En die discussies… Is dat dan Interviewer: En als er mensen meedoen die iets wat je enkel tijdens het programma doet je kent? Identificeer je je daar dan meer mee? of gebeurt dat ook na het programma? Céline: Nee, identificeren doe ik niet echt. Céline: Euh meestal… Ja nee, discussiëren Interviewer: Of beschouw je ze dan als doe ik wel tijdens het programma als ik bij favorieten?

158

Céline: Nee, echt iemand gekend heb ik niet. Interviewer: Talentenshows gaan eigenlijk Meestal zit er gewoon iemand in mijn klas of over gewone alledaagse mensen. Vind je ook is het een vriendin van een vriendin. Dus ik dat er wel een focus gelegd wordt op de ken die dan niet echt. Nee, die ga ik niet echt specifieke ongewone mensen? meer als favoriet zien. Céline: Ja, meestal worden die wel wat meer Interviewer: En gebeurt het dat je bepaalde getoond. Bijvoorbeeld als dat een biseksueel emotionele reacties hebt bij gebeurtenissen? of een homo is, bijvoorbeeld op hakken, Als er een kandidaat uitgaat of als de jury zoals dat vorig jaar het geval was in Gent. Ik onterechte commentaar geeft? weet niet, bij The Voice of zo. Of bij Idool Céline: Nee, ik ga daar echt niet van wakker gaan ze dat wel meer tonen, omdat ze dan… liggen. Nee, ik ga niet beginnen wenen of het Ik denk dat het soms ook de bedoeling is dat onterecht vinden. Ik ga wel zeggen van: “Die je die dan wat uitlacht. Zoals in Idool verdiende dat wel.” Maar nee, echt beginnen vroeger, dat ze dan filmpjes tonen van wenen of… Nee. mensen die echt vals zingen. Ja, soms Interviewer: En denk je dat talentenshows vergroten ze dat wel. inspelen op emoties? Hoe gebeurt dat dan Interviewer: Denk je dat dat vroeger meer volgens jou? gebeurde dan nu? Denk je dat de focus Céline: Ja, zoals bij Belgium’s got Talent is vroeger meer lag op ongewone mensen? Karen bijvoorbeeld heel emotioneel altijd. Céline: Euh, ja, als je sommige filmpjes ziet Bijvoorbeeld bij Tristan, die kleine jongen, van vroeger, van 2005 en zo, zie je wel dat ze begint ze dan te wenen en… Dus daar spelen veel… Dat ze zo meer uitlachtelevisie ze soms wel op in. Maar mij doet dat niet toonden. Nu zie je dat minder. Nu zijn het echt veel. Ik ga dat wel een schattige ‘kleine’ meestal mensen die wel kunnen zingen. Bij vinden, maar ja… Belgium’s got Talent is het soms ook wel dat Interviewer: En denk je dat Karen dat expres ze belachelijke mensen tonen, allee zo wat doet? Of denk je dat het programma dat ‘marginale’ tussen haakjes. Bij The Voice uitvergroot? vind ik het minder. Daar selecteren ze ook Céline: Ja, maar Karen is gewoon zo. Dus ja, veel beter. misschien dat ze dat sowieso wel Interviewer: En denk je dat personen uitvergroten. En dat komt overal op realistisch in beeld komen tijdens zo’n Facebook en dat komt soms zelf op het programma’s? nieuws.

159

Céline: Sowieso worden er beelden uit zijn Céline: Ja. Ja toch wel. Bedoel je nu specifiek context gehaald. Er wordt bijvoorbeeld een vroeger bij The Voice? uur gefilmd, waarvan ze dan maar een Interviewer: Werd er vroeger meer minuutje tonen. Dus sowieso tonen ze wel geselecteerd volgens jou? Bij Idool dingen die niet echt zo bedoeld zijn. Maar ja, bijvoorbeeld of bij X-factor dan bij The bij televisie is dat ook normaal denk ik. Voice? Interviewer: Ik heb ook nog een fragmentje Céline: Ja, sowieso wel eh. Want bij The bij van talentenshows. En de eerste twee zijn Voice zie je nu het uiterlijk niet meer. Dus ja, promofilmpjes vooraleer de nieuwe dat is logisch. talentenshows begonnen. En het gaat over Interviewer: En vind je dat de manier van een aantal principes van talentenshows, zoals stemmen of het oordeel van de jury correct de ‘blind auditions’ of zoals het principe van verloopt? Belgium’s got Talent nu. Céline: Euh ja, meestal kan ik ze wel gelijk geven met wat ze vinden. Ik heb er *Videofragmenten talentenshows* natuurlijk niet zoveel verstand van als hen, maar meestal lijkt dat wel eerlijk te verlopen. Interviewer: Eén van de principes was Interviewer: En een ander concept is het bijvoorbeeld het concept van ‘blind concept dat er één iemand wint en dan auditions’. Hoe sta je daar tegenover? beroemd wordt en in Belgium’s got Talent Céline: Tegenover de ‘blind auditions’ sta ik dan bijvoorbeeld een hoofdprijs van 50000 wel positief. Daar gaan ze niet zo… Als er euro krijgt. Vind je dat geloofwaardig dat iemand op het podium verschijnt, zien ze het concept? uiterlijk niet en gaan ze daar ook niet op Céline: Maar sowieso ja… Ze zeggen altijd afgaan. Want sowieso, als je iemand… In het dat de eerste bekend zal worden en een echte leven let je zo altijd op het uiterlijk, platencontract zal krijgen bijvoorbeeld bij hoe hij zich gedraagt en hoe hij eruit ziet. En zangtalenten. Maar in het verleden heb je bij dat wordt er echt specifiek afgegaan op gezien dat ze meestal niet echt bekend het zangtalent. Of ja, eigenlijk het worden. Dat het meestal de tweede of de zangtalent. derde is, zoals dat het geval was bij Natalia of Interviewer: En denk je dat er vroeger dan bij Evrard bijvoorbeeld en dan nog meer geselecteerd werd op uiterlijk? voorbeelden. Maar ik kan dat niet echt opnoemen. Dus ja, het wordt niet echt. Dus

160 het is niet dat ze zeggen van: “De eerste Interviewer: Dus eerste zijn in dat krijgt dat”, dat hij dan ook echt beroemd programma betekent niet altijd… wordt. Céline: Het betekent niet automatisch dat je Interviewer: Dus je vindt dat concept dan bekend zal worden en constant… Ik weet niet zo goed eigenlijk? Of wel? niet of Glenn nu nog echt… Céline: Ja, maar ik zou niet weten wat ze Interviewer: En denk je dat talent hebben eraan zouden kunnen verbeteren. Want ze voldoende is? Of denk je dat uiterlijk of kunnen moeilijk aan de eerste vijf een persoonlijkheid of karakter ook een invloed platencontract geven, dat gaat ook niet. Dus heeft? ja, of het goed is of niet… Ik vind het niet Céline: Euh, een invloed zal het dan wel echt slecht. Maar het is gewoon, ja, het gaat hebben. Maar je ziet ook bijvoorbeeld in het gewoon niet altijd door. begin dat als dat een verleden meisje is die Interviewer: Ik heb bijvoorbeeld ook de heel veel stress heeft, dat die ook wel kan winnaars bij van The Voice van afgelopen evolueren in de tijd. Dat hebben we wel al seizoenen. Ik weet niet of je ze nog gezien bij bepaalde personen. En dat die ook herinnert? wel ver kan komen denk ik. Dus ik denk dat Céline: Van The Voice de laatste twee talent vooral de nummer één is die een seizoenen? Nee, niet echt. Ik zal ze wel invloed heeft. herkennen maar ik heb het niet echt Interviewer: En speelt uiterlijk nu een onthouden. minder grote rol van vroeger? Interviewer: Dat waren Paulien en Glenn. Céline: Bijvoorbeeld bij The Voice wel. Céline: Ah ja, Paulien. Allee, toch bij de selectie want dan zie je ze Interviewer: Ja, wat is daar nu van geworden niet. Ik weet niet echt of dat bij… Ja nee, ik eigenlijk? denk niet dat dat echt een grote rol speelt. Céline: Euh, Paulien. Ik weet wel dat die wel Want er doen nu vaak ook wel mannen en nog wel een paar optredens heeft gedaan. Dat vrouwen van in de vijftig mee bijvoorbeeld. heb ik nog wel gehoord. Allee, zo kleine Zo wat mannen die er… En toch geraken die optredens denk ik. En op de radio heb ik nog soms wel redelijk ver. Die winnen misschien wel wat liedjes gehoord of één liedje, ik weet niet, maar soms zitten ze toch wel in de top het eigenlijk niet goed. Van Glenn denk ik drie. Dat heb ik nog wel gezien. niet dat ik daar nog veel van heb gehoord. Interviewer: En je hebt het zelf gezegd… Dat je je niet zo echt identificeert met kandidaten

161 of juryleden. Denk je dat andere mensen dat nodigen mij dan uit en daarom ‘like’ ik die wel doen? dan. Maar uit mijn eigen heb ik dat eigenlijk Céline: Ja, meer dan mij sowieso. Ik denk dat nog nooit gedaan. Ik heb er nu misschien ik… Er zullen ook nog wel veel mensen zijn drie ‘geliket’ in al die jaren, maar dat was die als mij zijn, maar vele mensen gaan zich eigenlijk gewoon omdat dat een kennis is van wel zo echt inleven en gaan misschien een kennis van mij. En op de site ga ik soms beginnen wenen als iemand eruit is en heel wel eens surfen als er iemand zegt van: “Oh, veel stemmen. En dat doe ik allemaal niet. dat was keigoed.” Of als hij dat op Facebook Interviewer: En gaat dan over jongere zet dat dat zo spectaculair is. Maar echt mensen die meer zouden stemmen of zich opzoeken en mensen ‘liken’, nee. identificeren of denk je dat dat over het Interviewer: Dus het is niet dat je op zoek algemeen het gehele publiek is? gaat naar informatie op sociale media? Céline: Ja, ik denk dat vooral wel jongere Céline: Nee, niet echt. mensen gaan stemmen en zich daar zo echt Interviewer: En stemmen bijvoorbeeld of het in meeleven. Je ziet ook wel op televisie gebruiken van de applicatie… Wat vind je bijvoorbeeld in het publiek wel genoeg daarvan of hoe sta je daar tegenover? oudere mensen zitten. Maar ik denk dat dat Céline: Die applicatie ken ik eigenlijk niet dan meestal is omdat hun kind daar naar toe goed. wil of omdat ze die mensen echt kennen. Interviewer: Die applicatie is bijvoorbeeld Maar ik denk dat jonge meisjes eerder gaan om zoals de jury op de knop te drukken of de zeggen van: “Oh, dat is een mooie jongen en stoel te laten draaien bijvoorbeeld. ik ga daarvoor stemmen of ik houd van die of Céline: Ah ja juist. Goh nee. zo.” Dat die daar toch wel meer mee Interviewer: Is dat iets waar je geen behoefte bezighouden. aan hebt? Interviewer: Ik zie ook dat je een paar Céline: Nee, het is niet dat ik echt in mijn activiteiten hebt aangekruist m.b.t. hoofd denk zelf van: “Oh, ik zou afdrukken.” talentenshows, bijvoorbeeld de website Euh en ja stemmen, nee dat vind ik wat raadplegen of deelnemers volgen op sociale geldverspilling. Er gaan dat al genoeg andere media. Waarom doe je dat bijvoorbeeld? mensen doen. Ja, ik sta daar niet echt zo Céline: Die mensen volgen op bijvoorbeeld positief tegenover. Facebook heb ik nu eigenlijk gedaan omdat Interviewer: En dan een beetje algemener: vriendinnen van mij die kennen. En die waarom denk je dat er daar zoveel mensen

162 naar kijken? Waarom denk je dat dat zo ook nog wel wat moeten kunnen succesvol is, zo’n programma? ontwikkelen. Céline: Ja, een groot deel zal ook zoals mij Interviewer: En zijn talentenshows iets waar puur kijken omdat het ontspannend is en je blijft naar kijken? omdat ze zich wat vervelen en naar iets Céline: Ja, je blijft toch wel kijken. Maar willen kijken. Euh, ook veel mensen vinden puur uit ontspanning. Het is niet mijn dat echt tof en identificeren zich misschien lievelingsprogramma, maar toch blijf ik zo met die mensen en kijken er echt naar uit. wel kijken. Meestal maar met halve Die volgen die mensen en kijken naar hun concentratie. Maar ja, ik ga toch wel blijven verloop en zo. Die interesseren zich… kijken naar sommige. Interviewer: En wat vind je daar dan negatief Interviewer: En ben je meer geneigd te aan, aan talentenshows? kijken als er iets nieuws bijkomt zoals de Céline: Het stemmen. Ik vind dat wat ‘blind auditions’ om maar een voorbeeld te geldverspilling. Wat vind ik er nog negatief geven? aan? Dat er ook wel… Ik vind ook wel dat ze Céline: Ik vind dat wel goed, de ‘blind er een beetje mee overdrijven, dat er wat auditions’, maar nee, het gaat mij niet meer teveel… Bijvoorbeeld The Voice en Idool en aantrekken omdat er echt iets nieuws inzit. bij Belgium’s got Talent zingen er ook Ja nee, niet echt. mensen. Dus waarom kan dat niet samen Interviewer: En dan om af te sluiten… genomen worden in één programma? Ik vind Welke talentenshow geniet er jouw voorkeur dat er wat teveel zijn. en wat is daar dan anders aan dan de andere Interviewer: En binnenkort komt er ook The talentenshows? Voice Kids. Is dat iets waar je positief Céline: Euh, mijn voorkeur gaat uit naar So tegenover staat? you think you can dance. Euh ja, ik zie Céline: Nee, ik vind dat je kinderen nog wel eigenlijk liever dans dan echt zo zingen. Het wat kind moeten laten zijn en dat ze… Ja, is niet dat ik zelf dans of zo, maar ik vind dat zoals The Voice denk ik, is het vanaf zestien wel leuk om naar te kijken. Vooral zo hiphop of zo. Ik weet het niet goed. Ik vind dat wel en zo. Euh ja, dat geniet wel mijn voorkeur. beter, dan ben je al wat groter en dan is het Dan ga ik er ook wel meer geconcentreerd misschien meer je eigen zin. Want het kan naar kijken dan. Als mensen zingen heb je zijn dat je mama of je papa jou echt zit te enkel je oren nodig en ga je bijvoorbeeld… pushen om dat te doen. Ja nee, ik vind dat ze Dan zit ik bijvoorbeeld soms wel op mijn

163 laptop andere dingen te doen. En dan ben ik kijkt naar dansen. Is dat enkel omdat het minder geconcentreerd en dan vergeet ik wel meer visueel is? dingen. En als je naar een dansprogramma Céline: Ja, omdat je echt je ogen nodig hebt. kijkt moet je echt je ogen gebruiken. Als je bijvoorbeeld op je laptop zit, mis je Interviewer: Dus het is omdat dansen je meer alles. Dus dan zit ik echt wel te kijken. En ja, interesseert dan zingen? het verloop… Ja, het is eigenlijk zo wat het Céline: Ja, ik dans zelf wel niet, maar ik vind zelfde als zangprogramma’s denk ik wel qua het tof om naar te kijken. verloop. Het is gewoon puur omdat ik het Interviewer: En vind je ook dat de show toffer vind om naar te kijken. bijvoorbeeld ook anders in elkaar zit dan bij Interviewer: Ok, dankjewel voor je andere talentenshows? Want je zegt interview. bijvoorbeeld dat je meer geconcentreerd Céline: Graag gedaan.

164

Interview 8 – Mattijs

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 20 jaar  Studies rechten  Geslacht: man

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 30 minuten à 1 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 1 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows.  Kijkt over het algemeen weinig naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 0 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows.

*Introductie en drop-off* dat je die wat sorteert van belangrijk tot *Videofragmenten talentenshows* minder belangrijk voor jezelf. En je mag dan ook kort zeggen waarom iets belangrijk of Interviewer: Ja, ik heb gezien dat je niet vaak minder belangrijk voor jou is. naar talentenshows kijkt. Als je dan toch kijkt… Wat zijn de redenen daar dan voor? *Kijkmotieven sorteren* Waarom kijk je dan naar talentenshows? Mattijs: Euh, meestal ben ik op bezoek bij Mattijs: Ja, het eerste: “Omdat het een iemand anders op beslist iemand anders wat programma is waar je met vrienden of er op televisie komt die avond dan. familie naar kan kijken en over kan Interviewer: En bij wie is dat dan? discussiëren.” Zoals ik al zei, kijk ik dus Mattijs: Bij mijn lief bijvoorbeeld of mijn pa vaker bij mijn lief dan thuis op televisie. die zegt van: “Ik wil daar eens naar kijken.” Omdat ik dan ook wel een beetje kan Interviewer: En zijn er nog redenen waar je meepraten als de gesprekken daarover gaan kijkt? natuurlijk. Mattijs: Nee, dat is de voornaamste reden. Interviewer: Is dat een programma waar je Interviewer: Ik heb ook acht kaartjes bij met thuis niet naar kijkt of waar familieleden niet allerlei redenen op. En ik zou graag hebben naar kijken?

165

Mattijs: Euh, soms kijkt mijn pa wel eens en presenteert. Dat interesseert mij eigenlijk dan ben ik gedwongen om mee te kijken echt niet. En dan het laatste is: “Omdat je je omdat ik niet mag kiezen dan. Euh ja, en dan kunt identificeren met kandidaten of de tweede: “Omdat er niets anders op juryleden.” Ja nee, daar heb ik totaal geen televisie is of omdat je niets beters te doen idee van hoe ik dat zou kunnen doen. hebt.” Ja, soms ligt mijn televisie wel eens Interviewer: Is dat omdat je het niet echt aan als achtergrond. En als er dan echt niets volgt, dat je jou niet identificeert met anders op televisie is behalve dat, dan staat kandidaten? dat dan ook wel op. “Omdat andere mensen Mattijs: Ook, maar als ik naar televisie kijk is kijken” hoort eigenlijk ook een beetje bij het het niet om mij te identificeren met eerste. Euh ja, mijn pa kijkt of de pa van mijn juryleden van een muziekprogramma. Ik kijk lief kijkt, zodat ik daar ook weer over kan gewoon naar de muziek zelf dan, zonder daar meebabbelen bijvoorbeeld. commentaar bij te horen. Interviewer: En dan de minder belangrijke? Interviewer: En als je iets hoort in de Mattijs: Ja: “Omdat het ontspannend is, om actualiteit of op internet over een tot rust te komen en relax in de zetel te kandidaat… Ben je dan benieuwd om te zitten.” Dat ja, ik kom er niet zo ontspannen kijken? van. Maar als achtergrond kan het wel en Mattijs: Euh, meestal ken ik de kandidaat gebeurt het soms. Entertainend ja, het ligt zelfs niet, dus waarschijnlijk zal ik dan ook niet zo in mijn lijn van entertainment. niet geneigd zijn om te kijken. Interviewer: Kijk je niet zo graag naar Interviewer: En als je dan kijkt naar zo’n entertainmentprogramma’s? programma… Vind je dan dat je aandachtig Mattijs: Nee, eigenlijk niet. Ik kijk vooral kijkt of doe je soms dingen tegelijkertijd? naar films of nieuwsprogramma’s, ofwel Mattijs: Euh, ik kijk niet echt aandachtig series die ik dan wel leuk vind. Er staat naar die programma’s. Meer omdat het zoals inderdaad zonder veel na te denken. Dat dat kaartje zegt zonder veel nadenken is. En klopt wel denk ik. Euh, “dat je je dan niet ik luister gewoon. alleen voelt.” Als ik me alleen voel of als er Interviewer: En gebeurt het dat je nog niemand is om mee te praten, zet ik gewoon andere dingen doet terwijl dat bezig is? de radio op en kijk ik niet echt naar televisie. Mattijs: Als ik naar televisie kijk meestal niet, En ik heb ook vrij weinig interesse in wie er behalve afwassen of zo. Dat gebeurt wel mee doet of wie er in beeld komt of eens.

166

Interviewer: Wat vind je bijvoorbeeld van de Mattijs: Zij starten geen discussies over The duur van het programma? Zoals bij The Voice, nee dat gebeurt niet. Voice? Interviewer: En je hebt ook genoteerd dat je Mattijs: Dat duurt vrij lang denk ik eh. Een niet zo heel vaak televisie kijkt… uur of twee drie. Mattijs: Dat klopt. Interviewer: Het duurt meer dan 2 uur. Interviewer: Naar welke programma’s kijk je Mattijs: Dat vind ik een beetje te lang. Ik dan wel bijvoorbeeld? houd het meestal niet tot het einde vol. Mattijs: Euh, als ik kijk… Op kot heb ik ook Interviewer: En is dat omdat je niet echt televisie, dus dan is het vooral op talentenshows niet zo graag ziet of is het mijn laptop dat ik kijk. Dan kijk ik vooral omdat het te langdradig is? naar het journaal op één en dan heb ik nog Mattijs: Voornamelijk omdat het mij niet een paar programma’s zoals ‘Foute vrienden’ interesseert. of films, als er een goede film is kijk ik ook Interviewer: Gebeurt het ook dat je ‘wegzapt’ wel. Of een muziekprogramma, bijvoorbeeld naar een andere zender? een optreden of zo. Mattijs: Wel, ik zeg het… Als ik kijk, is het Interviewer: Talentenshows horen eigenlijk vooral bij familie of vrienden en dan heb ik onder reality-tv. Als je dat zou kunnen niet echt de kans om weg te zappen. omschrijven… Wat zou je dan zeggen? Interviewer: Dus het is niet echt jouw Mattijs: Reality-tv? Euh, het spreekt mij kijkkeuze? weinig aan omdat ik het niet echt boeiend Mattijs: Nee, het is niet uit vrije wil dat ik er vind. Er zit niet echt een verhaal in en niet naar kijk. echt een meerwaarde voor televisie. Ik Interviewer: Gebeurt het ook dat je met wandel dan gewoon op straat als ik reality-tv vrienden discussieert over bepaalde wil zien eigenlijk. optredens of bepaalde kandidaten of…? Interviewer: En waarover gaat reality-tv? Mattijs: Euh, dat gebeurt bij de familie thuis. Mattijs: Euh, over het volgen van gewone Maar de meeste uit mijn vriendenkring mensen. Kijken hoe het er in hun leven aan kijken ook niet echt naar The Voice of toegaat bijvoorbeeld. andere talentenshows. Interviewer: En aan welke programma’s Interviewer: Dus het is niet dat zij denk je dan bijvoorbeeld? discussiëren en dat jij dan…? Mattijs: Het leven zoals het is, De luchthaven, …

167

Interviewer: Talentenshows zijn een door elkaar. Ik kijk liever naar één bepaald onderdeel van reality-tv. Hoe zou je een optreden van één bepaalde band gedurende talentenshow omschrijven? twee uren. Maar veel verschillende genres Mattijs: Euh, dat is een onderdeel daarvan? door elkaar… Daar ben ik niet zo’n fan van. Kijken hoe mensen zingen en hoe zij muziek En ook de manier waarop die kandidaten beleven en kijken welke muzieksmaak zij beoordeeld worden, vind ik eigenlijk een leuk vinden. beetje vreemd. Als ik zou kijken naar die Interviewer: Waarom denk je dat er zoveel shows, zou ik voorstellen dat ze beoordeeld mensen kijken naar talentenshows? Waarom worden door een professionele jury en niet is dat zo succesvol? door de kijker thuis. Want die worden vaak Mattijs: Ja, ik heb mij dat ook al afgevraagd. door andere dingen beïnvloedt dan de zanger Ja, ik denk dat het voor veel mensen leuk is of het zingen zelf. om thuis te komen en dan twee uur in de Interviewer: Dus je zou het publiek niet zetel te zitten en niet na te denken en meer laten stemmen dan? gewoon kijken naar The Voice. Mattijs: Nee, ik zou zeker het publiek niet Interviewer: Dus eerder ontspanning dan…? meer laten stemmen. Mattijs: Ja, vooral ontspanning denk ik. Interviewer: Vind je dat er teveel Interviewer: En denk je dat mensen kijken talentenshows zijn? Ieder jaar is er wel een om zich te identificeren in kandidaten of andere talentenshow en in september komt omdat ze benieuwd zijn naar talent? er bijvoorbeeld ook een versie van The Voice Mattijs: Naarmate de show duurt, denk ik Kids. Wat vind je daarvan, van al die wel dat mensen zich identificeren met talentenshows? personages of kandidaten die meedoen. Maar Mattijs: Ik vind dat ze teveel ruimte als het… In het begin denk ik van niet omdat opnemen in het televisieaanbod en dat er wel ze zodanig veel kandidaten voorkomen dat meer plaats zou mogen zijn voor andere mensen zich nog niet kunnen identificeren concepten. met de personages. Interviewer: En zie je talentenshows als iets Interviewer: En wat vind je er aan de andere commercieel om kijkcijfers te lokken? kant negatief aan, aan talentenshows? Mattijs: Ja, dat denk ik wel. Waarom kijk je er niet zo graag naar? Interviewer: Of is dat niet zo? Mattijs: Omdat het vooral in het begin van Mattijs: Ja, volgens mij wel. Het komt op de de shows teveel op elkaar valt, teveel genres commerciële televisie en ze doen er ook alles

168 aan om iedereen naar The Voice te laten verdwijnen van talentenshows. Meestal kijken of naar andere talentenshows te laten omdat dat ook in trends gebeurt, in de kijken. populaire trends. En ik denk niet dat dat een Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld meerwaarde is voor onze muziekindustrie van… Je kijkt wel naar The Voice. Waarom bijvoorbeeld. kijk je naar The Voice en niet naar andere Interviewer: Denk je dat dat ook zo is omdat talentenshows? het publiek stemt? Mattijs: Euh, omdat dat opstaat dan. Ik kijk Mattijs: Ja eh, het gaat erom hoe je mensen niet uit vrije wil naar talentenshows, maar kunt versieren denk ik, in plaats van de blijkbaar gaat de voorkeur vaak uit naar The muziek. Zeker het uiterlijk. Het speelt voor Voice en volg ik dat ook wel. die stemmers ook een grote rol. Interviewer: Wat vind je dan bijvoorbeeld Interviewer: En voor jezelf dan… Denk je van de ‘blind auditions’? Vroeger was dat nog dat talent het belangrijkst is of denk je dat niet zo dat ze het uiterlijk niet zagen van persoonlijkheid en uiterlijk ook een rol kandidaten. Wat denk je daarvan? speelt? Mattijs: Ik denk dat dat wel een factor die de Mattijs: Voor mij is talent zeker het jury zou kunnen beïnvloeden wegneemt. belangrijkste als ik naar muziek luister. Daar ben ik misschien wel voor te vinden. Uiterlijk of het overkomen van een persoon Maar ik denk dat die beoordeling dan ook kan mij echt niet zoveel schelen. wel verder moet gaan in die lijn. Dus met de Interviewer: En als je zou moeten kiezen jury in plaats van het publiek. tussen Belgium’s got Talent waar er veel Interviewer: En nadien zien ze dan toch het verschillende soorten talenten zijn of The uiterlijk. Vind je dat dan goed of zou het Voice… Wat zou je dan het meest graag zien iedere keer ‘blind’ moeten zijn? en waarom? Mattijs: Euh, ik denk dat die factor uiterlijk Mattijs: Euh, ik zou dan nog liever naar The wel een grote rol speelt en ik vind dat talent Voice kijken, denk ik, omdat het zich vooral meer op de voorgrond moet blijven. focust op muziek. En Belgium’s got Talent’is Interviewer: En je hebt telkens ook een dan nog bombastischer en gaat over winnaar bij talentenshows die dan beroemd verschillende soorten kunsten, als je het wordt. Vind je dat geloofwaardig? kunst kan noemen. Mattijs: Euh, beroemd? Ja, ik weet het niet. Ik heb de indruk dat die grote winnaars snel

169

Interviewer: En je zegt bombastischer… Interviewer: En je vindt dat je daar wekelijks Bevat dat programma nog meer show of naar moet kijken om dat te kunnen volgen? entertainment dan? Mattijs: Ja, als je je wilt identificeren met een Mattijs: Ja, ik denk het wel eh. Het gaat over kandidaat vind ik dat wel. meer dan gewoon een zanger of zangeres die Interviewer: Ik heb ook gezien dat je niet zijn talent wil tonen. Het gaat over dansers, veel activiteiten aangekruist hebt. Is dat performers, … Ik heb liever een programma omdat het jou niet echt interesseert of…? dat zich focust op één soort genre. Mattijs: Ja, die randactiviteiten doe ik Interviewer: Meestal zijn het gewone eigenlijk bij geen enkel programma hoor. mensen die aan bod komen. Denk je dat ze Behalve discussiëren met vrienden staat er soms ook de focus leggen op specifieke ook bij waarschijnlijk. mensen of ongewone mensen? Interviewer: Maar bijvoorbeeld sociale Mattijs: Euh ik denk het wel, omdat dat vaak media. Is dat iets dat je bij geen enkel hoge kijkcijfers kan uitlokken. Maar ja, programma volgt? eigenlijk daarom dat ik ook wel fan ben van Mattijs: Ja, behalve bij die ‘blind auditions’. Ik vind dat wel een actualiteitsprogramma’s maar voor de rest… voordeel. Dat neemt die factor ook weg. Euh nee. Facebook of Twitter, daar heb ik Interviewer: En denk je dat er manipulatie is het nooit over talentenshows. die programma’s aanwezig is? Interviewer: En vind je het bijvoorbeeld Mattijs: Ik kijk eigenlijk te weinig om dat te goed dat er een applicatie bestaat van The weten. Ik denk wel dat een kijkcijferrecord Voice waar je je stoel kunt omdraaien? halen wel het belangrijkste is met die Mattijs: Euh, ik denk voor de mensen die dat programma’s. graag zien, dat het wel een meerwaarde Interviewer: Gebeurt het ook niet als je kijkt biedt. Maar mij spreekt het niet zo aan. dat je een favoriete kandidaat hebt dan? Of Interviewer: En stemmen doe je niet. Wie kijk je daar niet vaak genoeg voor? denk je dat er het meest stemt qua leeftijd of Mattijs: Er zit te veel tijd tussen om iemand qua geslacht of…? echt te kunnen volgen. En kandidaten zie je Mattijs: Ik denk dat het een vrij jong publiek dan ook te weinig. Er zit teveel tijd tussen de is en een vrij oud publiek. Ik denk niet dat de programma’s die ik volg. Ik kijk niet ‘middenmoot’ daar echt geïnteresseerd in is. wekelijks of dagelijks, dus kan ik niet echt Interviewer: Waarom denk je ook het oude volgen. publiek?

170

Mattijs: Euh ja, oude mensen zitten sowieso Mattijs: Ik sluit niets uit, maar het zou wel veel aan de buis en kijken ook meer naar eens leuk zijn mocht er eens een nieuw commerciële zenders zoals VTM denk ik. concept komen. Nu blijft het zowat in Interviewer: Denk je dat talentenshows dezelfde lijn draaien. inspelen op emoties? Hoe zouden ze dat doen Interviewer: En denk je dat mensen sneller denk je? geneigd zijn om te kijken als er iets verandert Mattijs: Ja, ik denk het wel. Ze kunnen die zoals de ‘blind auditions’? finales wel vrij dramatisch maken om de Mattijs: Ja, ik weet het niet. Ja geen idee kijker aan te zetten om toch maar te eigenlijk. stemmen voor hun favoriet. Ik denk wel dat Interviewer: Als er bijvoorbeeld elk jaar The dat een grote rol speelt. Vooral in de finales. Voice zou blijven komen. Zouden mensen Interviewer: En als er nog talentenshows dat dan beu worden? zouden komen in de toekomst met nog een Mattijs: Ja, ik denk het wel. Naarmate de ander concept… Zou je dan nieuwsgierig zijn kijkcijfers dalen denk ik dat toch ook dat er om te kijken? Of is dat een format dat je een nieuw concept zal komen. nooit echt boeiend zal vinden? Interviewer: Dankjewel voor jouw interview. Mattijs: Ja, graag gedaan.

171

Interview 9 – Liesa

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 19 jaar  Studies communicatiewetenschappen  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 30 minuten à 1 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 6 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows en met ‘Britain’s got Talent’ (Groot-Brittannië).  Kijkt over het algemeen soms naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 2 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder online video’s bekijken van acts en discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden.

*Introductie en drop-off* *Videofragmenten talentenshows* choreografieën en de zangtalenten te doen en niet al die commotie errond. Interviewer: Het eerste wat ik graag zou Interviewer: Ik heb ook acht kaartjes bij met willen weten van jou is waarom je naar allerlei redenen waarom mensen naar talentenshows kijkt. Welke redenen dat je talentenshows kijken. En ik zou graag daarvoor op kan sommen? hebben dat je deze sorteert van belangrijk tot Liesa: Ok, ik ga eerst zeggen… Ik volg niet minder belangrijk voor jezelf. En je mag ook echt talentenshows. Maar ik heb wel al van kort uitleggen waarom iets belangrijk is of heel veel talentenshows zo hier en daar een niet. aflevering gezien. En de voornaamste reden… Ik zie het ook wel graag. En de *Kijkmotieven sorteren* voornaamste reden is omdat ik wel heel erg geïnteresseerd ben in muziek en dans. Voor Liesa: Ok, ik vind het belangrijk... Ik vind mij is het echt wel puur om de het eigenlijk vooral tof inderdaad om het entertainend en ontspannend is. Je hoeft er

172 eigenlijk niet teveel bij na te denken. Interviewer: Maar het is niet echt een reden Gewoon genieten soms van de shows die om daarnaar te kijken? Dat het gezelschap is? mensen kunnen brengen. Euh, ik vind het Liesa: Nee. ook wel tof... Je kunt wel zeggen dat het Interviewer: Talentenshows horen eigenlijk tamelijk meeslepend is. En het is ook wel tof onder de categorie van reality-tv. Als je dat inderdaad om met vriendinnen of met zou kunnen omschrijven of daar de familie te discussiëren over: “Wow, heb je kenmerken van moet geven… Wat zou je dat gezien. Hoe was dat en zo?” Dat is wel dan zeggen? tof. Euh ja, vooral daarom eigenlijk. Liesa: Van reality-tv? Euh ja, mensen zowat Interviewer: En welke vind je dan minder op de voet volgen in hun leven. Euh goh, ik belangrijk? vond vooral bij… Welke show was dat ook Liesa: Euh, er staat hier op een bepaald alweer? Euh, bij So you think you can dance. kaartje: “Omdat andere mensen kijken.” Dat Dat is een talentenshow waar dat het meest vind ik nu niet echt een reden. En vooral, in uitkomt, omdat je altijd zo tussenfilmpjes hier staat er: “Omdat er niets anders op hebt waarbij ze mensen thuis ook gaan televisie is of ik niets beters te doen heb.” opzoeken en dergelijke. Maar bij andere Dat vind ik niet echt een reden om daarom talentenshows vind ik dat iets minder, zeker naar die shows te kijken, want er zijn nog als je dat vergelijkt met programma’s op genoeg andere programma’s dat je nog hebt Vitaya of ‘Astrid in Wonderland’ of zo. Dan op internet en dergelijke. En zeker niet vind ik dat wel een stuk minder reality-tv. omdat je je dan niet alleen voelt. Want ook, Interviewer: Dus die fragmenten waar ze dezelfde redenen eh. Omdat er nog genoeg mensen volgen in talentenshows zijn echte andere dingen te doen zijn. reality-tv dan? Interviewer: En is dat een programma waar Liesa: Ja, dat wel, omdat je… Ik vind dat ze je alleen naar kijkt? dan soms wel inspelen op het emotionele van Liesa: Euh goh ja, ja het is niet dat ik per se de mensen omdat ze dan echt zo meegaan in een gezelschap moet zijn om ernaar te naar de huizen. En iedereen in So you think kijken maar soms is dat wel tof dat je dan you can dance krijgt zo echt een persoonlijk samen zo kunt uw mening geven en karakter. Bijvoorbeeld wist je dan van: “Die genieten. Maar het is niet dat ik zou kwam uit zo’n gezin, die zijn wat armer of ‘wegzappen’ als ik alleen ben. die heeft een groot gezin of…” Je gaat zo meer over de kandidaten weten. Dan gaat

173 het dus eigenlijk meer dan over de dans Interviewer: En zijn er kenmerken die alleen. Het gaat ook over de karakters. telkens opnieuw voorkomen bij Interviewer: En als je aan reality-tv denkt… talentenshows? Denk je dan aan talentenshows of aan andere Liesa: Euh ja, ik vind van wel. Eerst de programma’s? audities wat minder. Maar naarmate de show Liesa: Voornamelijk aan andere evolueert, is er steeds meer. Niet meer enkel programma’s. op televisie, maar ook op internet en Interviewer: En welke zijn dat dan fanpagina’s en in tijdschriften. bijvoorbeeld? Interviewer: Dus je vindt dat het wel een Liesa: Wel zoals ik al zei, die op Vitaya. Euh, soort van hype is dan? je hebt daar heel veel eh, zoals Liesa: Ja, dat wel, zeker de laatste tijden. Er Verzamelwoede of ‘gierigheid’ of zo. Maar zijn er ook steeds meer. zoals ik ook zei… Heel veel programma’s die Interviewer: Met wie kijk je naar ook wat meer aan Hollywood doet denken talentenshows en waar gebeurt dat? zoals Astrid in Wonderland. Maar ja, dan kan Liesa: Thuis. Meestal kijk ik dan met mijn je ook de vraag stellen in hoeverre dat in ouders of met mijn broer of zus. Euh ja, maar scène is gezet natuurlijk. soms alleen. Maar niet echt met vrienden of Interviewer: En heeft reality-tv een zo, nee dat niet. specifieke zender? Of denk je niet meteen Interviewer: En als je alleen kijkt… Is dat aan een specifieke zender? dan ook thuis? Liesa: Vitaya ja, het meest. Ze hebben niet Liesa: Ja. enkel ‘realityprogramma’s’, maar toch wel de Interviewer: En wie bepaalt er dan meeste denk ik. bijvoorbeeld om naar The Voice te kijken of Interviewer: Talentenshows zijn een naar een ander programma? onderdeel daarvan. Als je denkt aan alle Liesa: Tamelijk gezamenlijk. Ik moet talentenshows die er zijn… Hoe zou je dan zeggen… Mijn stiefpa kijkt daar niet naar. een talentenshow omschrijven? Hij is zo tamelijk tegen die shows, omdat hij Liesa: Euh ja, dat is eigenlijk de zoektocht dat zo’n commercieel gedoe vindt. En omdat naar talent. Maar ik vind dat er de laatste tijd ze niet zoeken naar talent, maar gewoon naar meer en meer ingespeeld wordt op het centen eigenlijk. Euh, maar mijn moeder, ‘entertainments gehalte’ en niet enkel meer mijn broer, mijn zus en mijn pa… Wij zien op het talent. dat allemaal graag. Waarom? Ja, ik zeg het,

174 voor de choreografieën en voor de verschil. Maar het is wel… Heel Europa zangtalenten. spreekt erover eh. Interviewer: En is dat iets dat je vooraf plant? Interviewer: Dus het is niet met zoveel Bijvoorbeeld, als je weet dat er een afleveringen telkens? talentenshow is op vrijdag. Plan je dat in het Liesa: Nee, het is zo enkel de winnaar die begin van de week of is dat op het moment eigenlijk echt wel in de verf wordt gezet. zelf? Meestal zijn het ook extreme winnaars, denk Liesa: Euh goh, meestal het moment zelf. nu aan de vrouw met de baard of Lordi Maar ik zeg het, ik kijk niet iedere week. Het geweest. enige entertainment-programma in dat genre Interviewer: Denk je van jezelf dat je dat echt wel ieder jaar bekeken moet aandachtig kijkt naar zo’n programma’s of worden, is Eurosong. (lacht) Ja, toch wel. gebeurt het dat je terwijl andere zaken doet? Interviewer: Is Eurosong een talentenshow? Liesa: Ik kijk wel. Ik moet zeggen… Ik stuur Of is er daar iets anders aan? wel soms een keer… Ik sms soms wel met Liesa: Ik vind van wel. Ik vind dat dit jaar… vrienden. Soms ertussen, maar het is niet zo Ik was echt verschoten eigenlijk, omdat ik dat ik een boek ga beginnen lezen ertussen of altijd zo het idee had dat buurlanden op zo, dat niet nee. buurlanden stemmen en omdat het ook zo in Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld van scène is gezet en zo. Maar dit jaar merk je de duur van zo’n programma’s of van de toch echt zo… Op de tweede plaats reclameonderbrekingen? Nederland, op de eerste plaats Oostenrijk. Liesa: Ja, aan die reclameonderbrekingen kan Dat het toch wel aan het veranderen is en ik mij echt wel storen. Vooral op VTM. Het dat vond ik wel tof. duurt wat te lang en bij sommige Interviewer: En denk je dat er iets van programma’s ook de puntentelling. Dat duurt verschil inzit in vergelijking tot The Voice of echt wel te lang. Ze proberen om er spanning Belgium’s got Talent? in te stoppen, maar eigenlijk wordt iedereen Liesa: Het is grootser en meer bekend. Er is er zo’n beetje gefrustreerd van. wel een minder grote hype rond, omdat het Interviewer: En gebeurt het dat je soms ‘zapt’ eenmaal in het jaar is. Dus er is niet echt een naar een andere zender of blijf je het evolutie in het verhaal. Je kunt ook geen programma uitkijken? kandidaten volgen. Dus dat is wel een Liesa: Euh, meestal kijk ik het wel uit. Ja, ik kijk het wel uit.

175

Interviewer: Dus over het algemeen kijk je Liesa: Wel, Belgium’s got Talent en The wel aandachtig? Voice zijn wel een verschil eh. Bij The Voice Liesa: Ja. Maar meestal nemen we het wel op. heb je echt coaches die echt kunnen werken Of zorgen we dat we kunnen doorspoelen met kandidaten en die ook echt allemaal tijdens de reclame. Want anders is daar echt verstand hebben, stuk voor stuk, met het geen doen aan. Op VTM is het zeker tijdens circuit waarin ze zich bevinden. Belgium’s The Voice zeker een halfuur reclame. En als got Talent, ja dat is mijn minst favoriete je weet dat je dat kan opnemen en kan talentenshow. Dat is ook degene waar ik niet doorspelen… Het is niet goed voor de zender echt… Waar ik maar één of twee zelf, maar wel voor de kijker. afleveringen naar kijk, omdat ik vind... Ja, je Interviewer: Gebeurt het dat je discussieert kunt die kandidaten niet echt opvolgen. over bepaalde kandidaten of juryleden of Waarom? Die hebben geen verstand van al optredens? die verschillende dingen en ook… Het spijt Liesa: Ja. mij, maar als je zo kijkt naar al die Interviewer: En met wie is dat en over wat verschillende karakters… Karen vind gaat dat dan bijvoorbeeld? gewoon alles tof, Ray is altijd zo ‘all over the Liesa: Euh, als het goede shows zijn geweest, place’. kunnen we echt wel zeggen van: “Amai, die Interviewer: Dus je kunt je daar niet echt was echt goed en zo.” Dus meestal met mee identificeren met de juryleden. vrienden of familie. Het is niet dat ik echt op Liesa: Zeker niet in Belgium’s got Talent. fora ga of op fanpagina’s, maar wel gewoon Maar ik moet zeggen dat ik in The Voice meer in vertrouwelijke kringen. Euh, heel erg fan ben van Bent van Looy. Ja, van natuurlijk wat ik wel doe met mijn vader, is Axelle Red kan je niet echt zeggen dat ze zo vooral tijdens de audities… Zo echt geen verstand heeft, want hetgene ze doet… slechte dingen. Daar kunnen wij echt dagen En Koen zeker niet. Ja, Regi vind ik wel van mee lachen eigenlijk. ja… Die kan er wel wat over gaan. Maar ja. Interviewer: Ik heb ook de jury van The Interviewer: Dus er wordt wel tamelijk veel Voice en van Belgium’s got Talent bij. over gepraat dan. Discussieer je ook over juryleden of over…? Liesa: Ja ja. Liesa: Ja, jaja zeker. Interviewer: En praten jullie ook over na de Interviewer: En wat wordt er dan over uitzending of is dat enkel tijdens de gezegd dan bij jullie thuis? uitzending?

176

Liesa: Ik kan wel wat nazinderen ja. bijvoorbeeld bepaalde looks heeft of Interviewer: Met vrienden of op de populairder is of zo. Ja, daar kan ik echt computer? gefrustreerd van worden. Liesa: Nee, niet op de computer. Meer zo Interviewer: Dus de manier van stemmen van, ja, in gewone gesprekken met mijn vind je niet zo rechtvaardig? ouders en met vrienden. Vooral mijn ouders Liesa: Nee, absoluut niet. Ook wreed eigenlijk. gewoon, het is gelijk afslachting zo. Interviewer: En gebeurt het dan ook dat je de Interviewer: En wat zou je daaraan winnaar voorspelt? veranderen dan? Liesa: Ja. Liesa: Euh, goh ja. Sowieso de stemmers thuis Interviewer: Heb je ook favoriete kandidaten veel minder invloed geven. Euh ja, maar het of favoriete juryleden? is nog altijd… Meestal commerciële zenders Liesa: Zeker, ja. die zulke shows draaien. Dus je weet dat dat Interviewer: En wat maakt er dat iemand in de toekomst waarschijnlijk niet zal favoriet voor jou? Kandidaten of juryleden? veranderen. Maar ik vind dat ze teveel Liesa: Goh, bij juryleden ben je eigenlijk al inspraak hebben en zeker omdat er een kleine beetje bevooroordeeld, omdat je kandidaten sowieso altijd populairder zijn die mensen ook wel al kent. Dat je zoiets om redenen die eigenlijk niets te maken hebt van: “Die mensen kunnen coachen en hebben met een talent. ondersteunen.” Dat je zo denkt van: “Amai, Interviewer: Dus je denkt dat enkel talent moest ik kandidaat zijn, die zou ik echt niet hebben niet voldoende is. Dat karakter, kiezen.” uiterlijk en persoonlijkheid ook…? Interviewer: Dus je volgt ze wel omdat ze en Liesa: Jammer genoeg wel ja. beetje bekend zijn, die juryleden? Interviewer: Gebeurt het ook dat je Liesa: Goh ja, de meeste… Als je ze kent emotionele reacties hebt bij bepaalde sowieso. Ja, er zijn sowieso mensen waar je gebeurtenissen? Als er iemand uitgaat of… wel meer aan bent dan andere. Ik denk dat Liesa: Ja, vooral naar het einde van de shows dat wel een beetje logisch is. En kandidaten toe heb je zoiets van… Als je zo echt… Weet ook wel puur op hun talent eh. Waar ik echt je, ze duwen die mensen. Ze zitten zo heel in slecht van kan komen is het stemgedrag van die sfeer. Ze worden echt naar hun droom de kiezer. Dat er zo een hele goede kandidaat geduwd. Ze staan zo bijna op het punt van, uitvalt en een slechte doorgaat omdat hij weet je wel… Zo van: “Wow, ik zal

177 misschien toch mijn droom kunnen Interviewer: En als je een kandidaat verwezenlijken.” En dan opeens zo ‘bam’: je bijvoorbeeld als favoriet beschouwt… Is dat ligt eruit. Dat kan zo grof zijn. dan omwille van zijn talent of ook omwille Interviewer: Denk je dat talentenshows van zijn uiterlijk of persoonlijkheid? inspelen op emoties? Naar het publiek dan. Liesa: Talent toch wel. Ja. Talent, want het is Liesa: Jazeker. nog gebeurd dat er zo iemand was die ik echt Interviewer: En hoe denk je dat ze dat doen? super arrogant vond, maar die supergoed kon Liesa: Euh, kandidaten belichten. Dat was zingen. En dan heb je zoiets van: “Allee ja, ze dan vooral zo in So you think you can dance. verdient het wel om te winnen.” Ook als is En ook gewoon ja… Dat stemgedrag, die ze zo arrogant. Dus het gaat wel om talent reacties… Zo constant ook reclame voeren voor mij. ervoor en echt… Je ziet het ook overal eh. Interviewer: En in het filmpje hebben we Het is The Voice van Vlaanderen. Je ziet bijvoorbeeld gezien dat er de ‘blind overal het hoofd van Ann Lemmens en auditions’ zijn nu, waar je het uiterlijk niet dergelijke. kan zien. Vind je dat dat een positieve zaak Interviewer: Dus je denkt dat het allemaal is? wel een beetje uitvergroot wordt? Liesa: Het is een stap in de goede richting, Liesa: Jaja, zeker. maar het zijn ook enkel de audities die zo Interviewer: En personen die je dan volgt… worden gegeven eh. Dus er is nog een Liesa: Ah, wat ik ook nog ging zeggen… In voorselectie op internet en daarna krijgen de The Voice zie je ze nu ook met zo’n juryleden de kandidaten dus niet te zien. Dat ‘Twitterwall’ werken. Dat is ook wel echt vind ik echt wel goed. Maar het ding is inspelen op ‘social media’ en om mensen echt natuurlijk dat je dat niet echt kunt interactief te betrekken in de shows. doortrekken naar de gehele show. Want het Interviewer: En vind je dat goed dat ze zo probleem is dat mensen, als je ze echt wil actief zijn op sociale media en dergelijke? laten optreden, ook wel iets van ‘presence’ op Liesa: Euh, aan de ene kant is dat wel tof het podium moeten kunnen brengen. En de voor die mensen van: “Oh amai, mijn ‘tweet’ coaches kunnen je daar niet in begeleiden als is op televisie geweest en al.” Maar aan de ze niet zien wie het is. Snap je? andere kant is het zo weer commercieel Interviewer: Denk je dat er eerder gewone geworden en… Je weet wel. Ik zeg het, het alledaagse mensen in beeld komen? Of denk gaat niet alleen maar om talent.

178 je dat de focus ook gelegd wordt op Interviewer: En vind je dat personen ongewone mensen of specifieke mensen? realistisch in beeld komen? Liesa: Euh, het karakter is sowieso open. Je Liesa: Ja. ziet wel dat The Voice veel meer mensen Interviewer: Of denk je dat het programma aantrekt die nooit naar Idool zouden gegaan daar wel iets aan verandert soms? zijn. Veel meer mensen die zich te oud Liesa: Ja. Er wordt meer focus gelegd op “het voelen voor Idool of die zich te speciaal of zijn ook maar mensen.” Op emotionele niet begrepen voelen voor aan zo’n aspecten. Ja, dat wel. programma’s mee te doen. En dan hebben ze Interviewer: In het filmpje zag je ook dat er zoiets bij The Voice van: “Ze kunnen je zo het concept van een winnaar die dan auditie niet zien, dus waarom zou ik niet beroemd wordt en in Belgium’s got Talent proberen?” En dat is wel tof. dan 50000 euro krijgt bijvoorbeeld. Vind je Interviewer: En denk je dat dat vroeger meer dat allemaal geloofwaardig? het geval was dat ongewone mensen in beeld Liesa: Ja, die prijs zullen ze natuurlijk wel kwamen dan nu? krijgen. Maar of je nu echt beroemd wordt? Liesa: Vroeger? Ik denk dat er maar één iemand is die echt Interviewer: In Idool bijvoorbeeld. groot geworden is door talentenshows en dat Liesa: Nee. Ja tijdens de audities… Goh ja, is Natalia. En dat is dan ook in België en zo. audities in Idool zijn soms wel een beetje Al die andere? Het is nu nog Paulien van uitlachtelevisie. Maar nee, ik vind… vorig jaar van The Voice geweest die je nog Interviewer: Denk je dat dat nu minder het hoort, maar… En Natalia was trouwens niet geval is? Die uitlachtelevisie? eens de winnaar van Idool. Liesa: The Voice zeker omdat er een Interviewer: Denk je dat dat aan het voorselectie is. Maar in So you think you can programma ligt dat dat concept niet echt dance kan je echt wel bijvoorbeeld audities werkt? tonen van mensen waar er ‘keihard’ mee Liesa: Euh, het kan zijn dat er met ‘misse’ gelachen wordt of ook in Idool was dat zo. Ja, contracten wordt gewerkt. Bijvoorbeeld dat de audities zijn nog altijd soms een beetje je in The Voice niet met je band verder mag uitlachen. Behalve The Voice dan. Maar ik doorwerken als je in het programma zit. Dus vind niet dat er minder ongewone mensen dat is wel een fout, vind ik. Ik vind dat op televisie komen. Dat vind ik niet nee. iedereen zich ook moet kunnen ontplooien op zijn manier. Euh, maar ja, ik weet niet…

179

Ze willen die mensen wel helpen, maar ze Youtube of op de site. Gewoon omdat ik er… worden wel strak gehouden dat dat Soms kan ik het echt koud krijgen van iets misschien… Zoveel verstand heb ik daar nu wat Isabelle maakt en dat is echt wel tof. Ja, niet van, maar ja… eigenlijk puur daarom. En ook zo liedjes dat Interviewer: Maar je denkt wel dat er daar je zoiets hebt van: “Dat is mooi gezongen.” ergens contracten aan verbonden zijn en zo? Dan zou ik dat echt nog wel durven Liesa: Ja, ja dat wel. downloaden. Interviewer: Ik heb ook de twee vorige Interviewer: En om te herbekijken dan? winnaars bij van The Voice. Ik weet niet of Liesa: Ja. je ze nog herinnert? Interviewer: En heb je geen behoefte om dan Liesa: Paulien en die countryzanger? Ah bijvoorbeeld op sociale media extra wacht nee, Paulien en… Ja, die andere weet informatie te zien of extra foto’s? ik niet meer. Liesa: Nee, dat niet. Nee, want ja, dat is toch Interviewer: Paulien en Glenn. Klopt dat ook meestal tamelijk gemanipuleerd eh. Je concept van een winnaar bij hen? zult nooit iemand kennen door sociale Liesa: Die Glenn ken ik zelfs niet eigenlijk. media. Maar van Paulien… Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld van Interviewer: Maar je hebt wel gekeken naar het stemmen? Ik zie dat je dat niet doet. The Voice dan? Liesa: Nee, ik was aan het twijfelen om het Liesa: Bepaalde afleveringen, ja. Van Paulien aan te duiden omdat ik zo wel al twee maal vind ik… Maar, dat is meer omdat haar stijl iemand heb gehad… Zoals nu in The Voice mij meer ligt. Dat is wel iemand dat zo blijft doet er een neef van een vriendin mee en in hangen bij mij toch. So you think you can dance deed er ook een Interviewer: Ik zie ook dat je niet zoveel meisje mee die ik kende. Ik moet zeggen dat activiteiten hebt aangekruist m.b.t. ik dan wel eens gestemd heb. Maar dat is talentenshows. Enkel video’s bekijken en meer ook om steun te bieden aan die discussie voeren. Video’s bekijken mensen. Maar het is niet dat ik actief zou bijvoorbeeld… Waarom is dat iets dat je doet stemmen bij elke talentenshow. bijvoorbeeld? Interviewer: Dus als je zelf niemand kent of Liesa: Euh ja, als ik een choreografie in So via iemand anders zou je niet stemmen? you think you can dance wel mooi vond, kan Liesa: Ja nee. ik dat echt wel nog een paar keer bekijken op

180

Interviewer: Zelfs al is het een favoriet van Interviewer: En aan de andere kant… Wat jou? vind je daar dan negatief aan, aan Liesa: Het is zo duur en het is zo… Je weet talentenshows? Je hebt al de manier van wel… Je weet dat er honderd mensen stemmen aangehaald. Zijn er nog dingen? stemmen en ja… Ik vind ook dat als je stemt Liesa: Ja. Dat commercieel gedoe. Goh ja, dat het meer voor de zender is dan voor de uitvergroten en… Soms heb je het gevoel dat kandidaten. het meer gewoon één grote show is, dan dat Interviewer: Dus je vindt dat dat tamelijk het rond talent draait. Dat is wel jammer commercieel is eigenlijk? omdat het een heel mooi concept is. Maar of Liesa: Het zal wel zijn. (lacht) Vooral VTM. het nu zo mooi uitgevoerd wordt, weet ik Interviewer: En dan een beetje een meer niet. algemenere vraag… Waarom denk je dat er Interviewer: Denk je dat de focus meer ligt zoveel mensen kijken naar talentenshows? op het commerciële, de kijkcijfers, dan op Liesa: Euh, een hele hoop meeslepend het zoeken van talent? gehalte. Als er één is, dan is het overal. Op Liesa: Euh, voor de coaches niet maar voor het internet en op het straatbeeld zelf. Veel de zenders wel. discussies errond in boekjes. Euh ja, Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld van misschien ook voor het ontspanningsgehalte. het feit dat er ieder jaar wel een paar Maar naarmate de show vordert, merk je talentenshows zijn telkens? En dat er echt wel dat mensen zich betrokken voelen bijvoorbeeld ook The Voice Kids komt en zich identificeren met de mensen. En ja… binnenkort? Interviewer: En is dat bij jou ook zo? Liesa: Ja, The Voice Kids vind ik geen goed Liesa: Identificeren minder, maar ik denk idee. Ik had dat ook daarnet in dat filmpje. vooral voor mensen die zelf graag ook zo’n Daar zag je zo dat ventje Tristan, 4 jaar, die stap in die carrière willen zetten, zoals de ‘Gangnam Style’ danste. Die werd zo de dansers of zangers of zo, dat die daar echt hemel ingeprezen… En op zo’n jonge leeftijd wel moeten in meeleven. Zeker. vind ik dat helemaal niet gezond, dat vind ik Interviewer: En ben je bijvoorbeeld echt geen goed idee. Ik heb zo niets tegen die benieuwd om te weten welke mensen gaan talentenshows met zowat oudere mensen. meedoen of…? Dat vind ik niet erg, weet je… Als zij dat Liesa: Ja. Ja. (lacht) zien als een stap in de juiste richting in hun carrière… Als mensen daar heel graag naar

181 kijken, 'ça va'. Mij niet gelaten. Maar zo van stijlen ook meer worden aanvaard. Maar So die ‘kinderdingen’, nee daar ben ik tegen. you think you can dance vind ik gewoon Interviewer: Je vindt dat niet verantwoord? heel tof omdat er zo mooie choreografieën Liesa: Ik vind dat niet verantwoord, nee. worden gemaakt en omdat het gewoon mooi Allee ja en dat ventje Tristan wordt dan zo is, weet je wel. Maar voor de rest heb ik niet de hemel ingeprezen en straks zou hij het al echt een voorkeur. in zijn kop krijgen op vierjarige leeftijd. Interviewer: En als er nog talentenshows Interviewer: En waarom denk je dat ze zo’n bijkomen… Ga je dan blijven kijken of moet jonge mensen toelaten in talentenshows? Of er telkens een nieuw element zijn zoals de waarom ze iets voor kinderen organiseren? ‘blind auditions’? Liesa: Euh, ja sowieso om ook het Liesa: Goh, ik weet het niet. Het zijn er wel kinderpubliek aan te trekken. Misschien… al veel talentenshows nu. Nieuwe elementen Ik weet niet. toevoegen, ja… Het is ook moeilijk om dat Interviewer: Denk je dat dat aanslaat bij het uit te voeren eh. In hoeverre dat mogelijk is. publiek? Ik weet het niet. Liesa: Ah, misschien wel. Sowieso was ik bij Interviewer: En je hebt ook Britain’s got Belgium’s got Talent wel zeker… De factor Talent genoteerd op de vragenlijst. Dat is een van zo’n klein kindje en de schattigheid en talentenshow uit Groot-Brittannië. Vind je zo die meespeelden. Maar The Voice voor dat dat anders is om naar te kijken dan onze kinderen? Dat is misschien om een nog talentenshows? jonger publiek aan te trekken, ik weet het Liesa: Euh wel, in vergelijking met Belgium’s niet. Dat vind ik ook wel vreemd, want got Talent vind ik het iets grootser. Maar meestal hebben die nog geen gsm. Maar ja… zoveel verschil is er niet aan. Interviewer: Welke talentenshow geniet er Interviewer: Dus je vindt niet dat de jury of jouw voorkeur en waarom is die meer de kandidaten…? aantrekkelijk dan andere? Liesa: Nee. Het is gewoon. Ik heb dat Liesa: Euh goh, The Voice vind ik goed opgeschreven omdat er heel veel bekend omdat er meer mensen durven afkomen die worden daar. En er verschijnen ook wel heel misschien omwille van uiterlijk niet durfden veel filmpjes op het internet, aanbevolen op naar Idool stappen of dergelijke. Omdat er Youtube of omdat iemand dat post op ook meer verschillende… Ik vind dat wel dat Facebook. En dan heb ik zoiets van: “Als ze er bepaalde specialere of alternatievere

182 het zoveel posten, zal het wel goed zijn.” En andere mentaliteit. Misschien ligt daar… Ik dan bekijk ik het wel eens. weet niet... Misschien zijn ze daar… Nu, in Interviewer: En het feit dat er daar meer België zijn we ook veel minder mensen bekend worden… Denk je dat dat zo chauvinistisch eh, dan in de meeste andere is omdat hun show anders in elkaar zit? Of landen. Dus misschien is dat wel een ligt dat gewoon aan de kandidaten die daar bepalende factor. meedoen? Interviewer: Ok, dankjewel voor jouw Liesa: Hmm ja, ik weet dat niet. Misschien is interview. het ook zo’n beetje hoe de bevolking van het Liesa: Graag gedaan. land er naar kijkt ook eh. Zo een beetje

183

Interview 10 – Regisha

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 18 jaar  Studies rechten  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 30 minuten à 1 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 3 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows.  Kijkt over het algemeen soms naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 2 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder online video’s bekijken van acts en bezoeken van liveshows.

*Introductie en drop-off* Belgium’s got Talent zie je wel dingen die je *Videofragmenten talentenshows* niet iedere dag eens ziet, dus ja voornamelijk daarom. Interviewer: Het eerste wat ik graag zou Interviewer: Dus je bent ook wel weten van jou is welke redenen dat er nieuwsgierig naar wie er gaat komen? allemaal zijn voor jou om naar talentenshows Regisha: Ja, tuurlijk. Er is zoveel talent in de te kijken. wereld, dus vind ik dat wel eens leuk om te Regisha: Puur entertainment. Echt wel de zien. pure… Gewoon ontspannen, achteruit zitten Interviewer: Ik heb ook acht kaartjes bij met en niet nadenken. Eens goed lachen… Ja, acht redenen waarom mensen naar vooral daarom. talentenshows kijken. En ik zou graag Interviewer: En zijn er nog andere redenen hebben dat je die sorteert volgens wat je daarnaast? belangrijk vind en minder belangrijk vind. Regisha: Ook wel om eens verbaasd te zijn En je mag dan ook kort uitleggen waarom. van dingen, want allee… Bijvoorbeeld in *Kijkmotieven sorteren*

184

Regisha: Als eerste heb ik: “Omdat het zij doen, ook maar iets met mij te maken ontspannend is en om tot rust te komen.” heeft. En ik ga echt niet kijken als ik mij Zoals ik daarstraks al zei. Dus gewoon, ja, alleen voel. Want als ik mij alleen voel, sms voornamelijk omdat je er niet bij moet ik gewoon vrienden om te vragen om iets te nadenken. Allee, niet dat je bij televisie al doen en ga ik niet voor de televisie gaan veel moet nadenken of zo, maar het is nog zitten. Euh, en “omdat andere mensen minder bij talentenshows. Het is ook heel kijken.” Ik zou niet weten waarom ik zou entertainend en leuk en je kunt eens goed moeten kijken naar iets omdat anderen dat lachen. Voornamelijk daarom. En het is ook doen, want zo ben ik dus totaal niet. Ik denk leuk dat je eens met vrienden… Allee, dan dat je dat ook wel weet. (lacht) Hoe minder kom je terug van het weekend en dan zeg je: ik kan doen wat de rest doet, hoe beter. “Ah, heb je dat gezien.” Allee, ik vind dat Interviewer: Wel, dat laatste was een reden ook wel leuk. Euhm, ook vaak omdat er niets omdat televisie een soort van sociale anders is op televisie. Omdat dat vaak valt op metgezel is. Talentenshows behoren eigenlijk momenten dat er echt gewoon, ja, niets op tot de categorie van reality-tv. Als je dat zou televisie is. En dan zeg je van: “Ja, we gaan kunnen omschrijven… Wat zou je dan daar wel naar kijken.” Goh euhm, af en toe zeggen? Wat is dat volgens jou? bijvoorbeeld… Als Ann Lemmens of zo Regisha: Goh, in het genre reality-tv vind ik presenteert, ik vind dat een ferme ‘madam’, dat wel één van de meest representatieve. zou ik daar ook wel eens naar kijken. Maar Het toont wel hoe dat dingen… Ja gewoon, het is nu niet dat ik echt kijk voor wie…. het toont gewoon hoe mensen hun talent Voor mensen die speciaal meedoen. Allee, ik tonen, of dat nu zingen of dansen of iets weet dat mijn mama graag kijkt naar Koen anders is. Wouters en zo en dat die daarom naar The Interviewer: En reality-tv over het Voice wil kijken, maar bij mij is dat niet. algemeen? (lacht) Regisha: Ja, reality-tv, ik heb het een beetje Interviewer: En dan de minder belangrijke moeilijk met die term. Zeker de laatste tijd. redenen? Bijvoorbeeld zag ik zo’n programma op VTM Regisha: Euh, “omdat je je kunt identificeren denk ik. ‘Waargebeurd ziekenhuis’ of zoiets. met kandidaten of juryleden.” Ik zou niet En dat kan de mensen zo hard doen twijfelen weten in welke mate ik mij daar mee zou of dat nu waargebeurd of niet waargebeurd moeten identificeren omdat ik niets in wat is. Dat begint zo allemaal te vervagen… Plus,

185 er wordt zodanig veel in scène gezet, dat je tussen grote aanhalingstekens. Dus ja, dat is gewoon echt niet meer weet wat er nog echt niet mijn eerste link maar het… Als ik dan is en wat niet. En dat vind ik nu één v An de verder denk, dan denk ik ook inderdaad wel minder in scène gezette dingen. Er zijn aan talentenshows. dingen in scène gezet… Ik ben naar opnames Interviewer: En dan over talentenshows. Met geweest, maar dat viel nog echt goed mee. wie kijk je daarnaar en waar gebeurt dat? Interviewer: Dus je vindt dat talentenshows Regisha: Dat is altijd thuis en met mijn nog tamelijk realistisch zijn? mama. Regisha: Ik vind van wel. Interviewer: En wie bepaalt er dan Interviewer: En talentenshows zijn bijvoorbeeld om naar The Voice te kijken? Is natuurlijk een onderdeel van reality-tv. Hoe dat jij of gebeurt dat gezamenlijk? zou je dat omschrijven als je aan alle Regisha: Als ik thuis ben, dan krijg ik de talentenshows denkt? Zijn er daar bepaalde volledige controle over het ‘bakje’, omdat ik kenmerken van die telkens terugkeren? zogezegd een ganse week zonder televisie Regisha: Euhm, de stem van het volk vooral. heb moeten leven. Dus mag ik dan kijken. Zoveel mogelijk mensen doen geloven, het Interviewer: En is dat iets wat je vooraf moment dat ze kijken, dat het aan het plant? Dat je bijvoorbeeld zegt van: “Ja, gebeuren is. Dat mensen precies daar zelf in vrijdag is er The Voice.” Of gebeurt dat op de zaal zitten. Euh, wat nog? Ja, vooral de het moment zelf? interactie met het publiek eh. Daar gaat het Regisha: Wel, met The Voice had ik dat niet vooral om. Dat wel, inspelen op het publiek zo hard. Maar met Belgium’s got Talent had en zo. ik dat dan wel. Dat was dan echt zo van: “Ah, Interviewer: En als je reality-tv hoort. Denk het is vanavond Belgium’s got Talent en dan je dan aan talentenshows of denk je dan ook gaan we kijken eh.” aan andere programma’s? Interviewer: Dus dat moest je dan wel Regisha: Het is niet mijn eerste link die ik telkens zien? leg. Nu we daarover bezig zijn, denk ik Regisha: Ja graag. Ik vond het altijd wel inderdaad ook dat dat niet mijn eerste link is. spijtig als ik een aflevering had gemist. Als ik denk aan ‘reality’ en vooral nu zo, Vooral omdat je dan in de voorstukjes de denk ik meteen, niet zoals vroeger aan Big week ervoor dingen ziet dat je zegt van: “Ah, Brother, aan iets van Geordie Shore en al die wat zou dat zijn?” Dus allee, die kunnen je zo ‘MTV-dingen’. Dat is bijna allemaal ‘reality’

186 wel meepakken daarin om dat echt wel te Interviewer: Dus je vindt dat er meer selectie blijven bekijken. bij The Voice is dan bij Belgium’s got Talent? Interviewer: En wat vind je aantrekkelijker Regisha: Ja, ik vind… Ja, er gebeurt wel meer in Belgium’s got Talent dan in The Voice? voorselectie ja. Je ziet niet alles eh. Vroeger Regisha: Dat zingen is zo gedaan, zó passé. bij Idool kon je echt wel eens lachen met de Euh, dat is al met Idool en dan was er nog mensen die belachelijk zongen, maar bij The ‘Star Academy’ en… Wat is er daar dan nog Voice is dat niet eh. allemaal geweest? Interviewer: En is dat iets wat je belangrijk Interviewer: Ik heb hier een lijst daarvan. vind? Het feit dat het format verandert? Ook X-factor en dergelijke… Bijvoorbeeld dat er bij Belgium’s got Talent Regisha: Ja, X-factor. Dus voor mij is dat verschillende talenten aan bod mogen echt… Ik heb al genoeg mensen horen komen. zingen, al vind ik The Voice een beter Regisha: Dat vind ik wel. Ik vind dat heel concept dan al die voorgaande. Toch vind ik belangrijk, want mensen beseffen ook niet het in Belgium’s got Talent… En het is altijd dat er ook andere dingen bestaan dan misschien ook omdat ik naar die opnames dansen en zingen en muziek spelen. Want ben geweest. Ik vond dat gewoon de ‘max’ dat is altijd zo het stereotype van: “Dat is een om mensen zo’n rare dingen te zien doen, talent hebben.” Terwijl dat ik vind dat van rare dingen tot pakkende dingen. Want mensen die… Ja, ook kunst en zo eh. Er zijn ook het feit dat iedereen mee mag doen, van ook mensen die kunstwerken op het podium jong tot oud. Je ziet gewoon alles. In The komen maken, waarvan ik zeg van: “Wow, Voice moet je zestien zijn. Ze laten jou zelfs wat is dat?” Dat is echt… En ja, je kunt niet tonen dat je het kunt. Ze zeggen gewoon zoveel doen met talent. Dus ik vind dat echt dat je er niet in komt. Terwijl dat je in wel een goede show. Belgium’s got Talent… Ok, ze laten jou Interviewer: Dus je vindt dat er wel meer misschien niet altijd door omdat ze zeggen talentenshows mogen komen met andere van: “Nu ben je echt wel nog te jong.” Maar talenten dan zingen of dansen? je ziet tenminste wat ze al kunnen. Als je een Regisha: Ja inderdaad. Er moet gewoon een meisje van zes jaar opera ziet zingen, sorry, grotere diversiteit zijn. maar dat is tien keer beter dan die tien Interviewer: Ok. En als je dan kijkt naar een mensen uit The Voice die al jaren zingen. talentenshow… Kijk je dan aandachtig of doe je ook nog dingen terwijl je kijkt?

187

Regisha: Euhm, ik heb de slechte gewoonte Regisha: Dat zijn ook geen amateurs eh die je om steeds mijn gsm bij mij te hebben. Dus daar bezig ziet. Dat zijn echt wel mensen die daar komt sowieso al Twitter en Facebook en weten waar ze mee bezig zijn, die al heel Instagram en zoveel meer tussen. Maar dat lang in het vak… Het is eigenlijk gewoon maakt echt niet uit of dat nu dat programma een bekroning van uw carrière dat je al hebt. is of iets totaal anders. (lacht) Dat is gewoon Het is niet een manier om aan een carrière te een slechte gewoonte van mij. geraken. Dus ja, in dat opzicht vind ik het Interviewer: En ja, sociale media… Volg je wel beter want als ik dan naar dan talentenshows bijvoorbeeld of doe je iets zangcompetities moet kijken… Liever naar helemaal anders dan? dat dan naar iets amateuristisch. Regisha: Euh, wel ik volg ze niet. Maar als ik Interviewer: Wat vind je van de duur van iemand zie… Ik zou zelf wel eens een talentenshows? opmerking op Twitter of zo zetten van: Regisha: Euh, die duren heel lang eh. Maar “Wow.” Dit weekend met het van Belgium’s got Talent vond ik dat niet zo Eurosongfestival was dat het ‘trending topic’. erg en van The Voice eigenlijk ook niet Dus je wilt dat wel… Als er iets speciaals of omdat dat zodanig licht is dat de tijd binnen raar of vreemd gebeurt, dan wil je dat dan ‘no time’ weg is. Dus dan zeg je van: “Ah, het wel eens delen. Maar het is niet dat ik is al gedaan.” En dan kijk je naar het uur en deelnemers ga volgen, behalve dan die ene dan denk je van: “Euh, dat is al zo laat.” Dus vriendin die bij mij heeft meegedaan. Maar het is niet… Voor mij stoort dat nu niet. dat interesseert mij nu niet echt, want ik heb Interviewer: Dus het is wel iets waar je blijft geen link met die mensen, dus… naar kijken? Interviewer: En denk je dat het Regisha: Ja, meestal wel ja. Eurovisiesongfestival ook behoort onder de Interviewer: En gebeurt het dat je soms categorie van talentenshows? Of is dat toch ‘wegzapt’ naar een andere zender? anders? Regisha: Euh ja, ik zoek altijd naar hetgene Regisha: Tuurlijk. Maar daar zit natuurlijk mij die avond het meest interesseert. Dat zijn dat politieke tintje in eh. Dat is geen pure meestal films en dan kijk ik zowat naar wat talentenshow zoals op de Belgische televisie. voor films het zijn en dan beslis ik van: “Zou Maar ik vind dat wel enorm mooi. ik nu kijken naar The Voice of naar een Interviewer: En wat is daar nog anders aan film?” Maar het zal wel dikwijls gebeuren dat dan de gewone talentenshows? als ik begin te kijken en een film zie dat ik

188 wil zien, dat ik die meestal ga opnemen en Interviewer: Ik heb bijvoorbeeld ook een pas later ga bekijken. Dus meestal ja, allee, ja foto bij van de jury van Belgium’s got Talent je wilt dat wel zien hoe het verder gaat eh. en van The Voice. Is dat iets waar over Interviewer: Gebeurt het ook dat je gepraat wordt bij jullie? discussieert over bepaalde kandidaten of over Regisha: (lacht) Ik vond vooral tijdens juryleden of over optredens? En waarom gaat Belgium’s got Talent ‘again’ dat je vooral zo dat dan bijvoorbeeld? die stereotypen er zo uit kon halen. En dan Regisha: Ik vind dat nu een enorm goede ja… Bij The Voice is er maar… vraag, aangezien er net Eurovisiesongfestival, Interviewer: En wat bedoel je met als ik mag… Met die winnares… Ik vind dat stereotypen? ja… Dat is de ideale manier om eens goed… Regisha: Ja, je had Karen die altijd aan het Je kunt ook vaak dingen aankaarten die je wenen was om alles. Je had dan Ray, dat is vaak niet kan bespreken. Zoals nu, ik vind zijn naam toch eh, die vrij kritisch was maar dat enorm goed dat een transgender zoiets ook grappig uit de hoek kon komen. En dan gewonnen heeft. En dan kan je daar dan wat Rob die meestal gewoon de zuurpruim was over discussiëren. Ik heb al enorm harde van de bende. Dus dan was dat zo van: “Goh, discussies daarover gehad, ik weet niet of je heb je haar weer zien ‘bleiten’?” Ze was dat gezien hebt op mijn Facebook. Ik had weeral… (lacht) daar een status over gezet en dat is echt Interviewer: En denk je dat dat expres zo volledig… En ja, ik vind dat wel goed dat je gedaan is of denk je dat dat realistisch is? daarover kunt discussiëren. Regisha: Goh, ik vind vooral… Allee, ik heb Interviewer: En bij talentenshows zoals The die live bezig gezien eh en die kwamen naar Voice of Belgium’s got Talent? Met wie het publiek toe ook heel spontaan over zoals discussieer je daar dan over en over wat gaat je ze eigenlijk wel ziet op televisie, vind ik. dat dan bijvoorbeeld? Ik weet nu niet of dat wenen van Karen Regisha: Euh, vaak gewoon over hoe dingen eigenlijk… Maar langs de andere kant snap gaan. Niet per se over kandidaten, maar ik dat ook wel een beetje omdat ze wel goed bijvoorbeeld vaak over van: “Oh, daar is iets is met kinderen. Dus dat kan wel. Het is niet gebeurd dat niet helemaal klopt of juist wel.” dat ik daar echt aan twijfel. En bij The Voice Zo vaker over die soort dingen. Niet echt wordt er maar over één iemand gepraat en over de personen zelf, tenzij het echt zo heel dat is gewoon over haar uiterlijk. (lacht) En goed is. Dan kan je dat wel eens zeggen.

189 dat is Axelle Red. Dat is gewoon omdat die, minder van toepassing. Maar België is ook ja… Hoe ouder, hoe lelijker eh. gewoon geen land dat gemaakt is om, ja, om Interviewer: Maar er zijn toch wel discussies populair te worden. over de jury? Je praat er wel over? Interviewer: Dat is ook één van de concepten Regisha: Bwa ja. Ik zeg het: The Voice volg die je ook zag in het filmpje bijvoorbeeld. ik echt niet zó. En ook hier in Leuven… Het concept dat er dan een winnaar is en dat Mijn vrienden bijvoorbeeld die ik nu nog hij dan beroemd wordt. Vind je dat echt heb, kijken niet naar televisie. Dus allee, geloofwaardig in België? dus dan is dat voornamelijk eens met de Regisha: (lacht) Het mooiste voorbeeld dat je mama of alleen, met wat vrienden van thuis daarvan hebt, is Idool eh. Dat toont gewoon dan. aan dat je echt niet moet winnen om… Je Interviewer: En als je dan discussieert… Is ziet dat de meeste winnaars… Je hoort daar dat dan tijdens het programma of gebeurt dat helemaal niets meer van, terwijl de mensen ook erna met vrienden? die op de tweede of derde of vierde plaats Regisha: Ik ben iemand die graag staan en die wat meer gewerkt hebben om er commentaar geeft tijdens programma’s. Dus te geraken juist wel ergens staan. Ja, je ziet dat wordt dan echt wel zo er uit… Maar erna maar naar Natalia eh. Dat is ongelofelijk, dus ook wel soms. Ik zeg het, via Facebook of zo, ja, dat maakt denk ik echt wel niet zo veel of via Twitter. Dat ik dan wel zo eens een uit. Allee, je moet zelfs al niet meer opmerking plaats en dan gaat dat dikwijls meedoen. Je zet een filmpje van jezelf op verder in een privébericht dat je daar dan Youtube en wie weet wordt je aangesproken verder over praat of zo. Dus ja… door één of andere Amerikaan… Allee, de Interviewer: En denk je dat talentenshows dag van vandaag is dat nu niet zo meer hét programma’s zijn waar je iets uit kan leren of van hét. is dat eerder ontspanning? Interviewer: Heb je ook telkens favoriete Regisha: Er zit daar wel een motto achter, kandidaten of favoriete juryleden? maar ik denk nu niet hier per se in België Regisha: Ja, dat wel. Ik denk dat dat wel maar voornamelijk zo in Amerika dat je dat logisch is dat je er toch wel je favorieten in vaak ziet. Dat je dan gewoon van niets kunt hebt. Euhm, qua jury bijvoorbeeld… Ja, ik beginnen en gewoon echt een ster kan vind Koen echt… Allee, maar ik heb sowieso worden eh. Dus dat je gewoon in je dromen wel… Ik vind dat een enorm goede zanger moet geloven. Maar hier in België vind ik dat en je ziet ook wel dat hij enorm goed kan

190 coachen, dus… Sowieso heb je meer zag in het promofilmpje ervan. Wat vind je appreciatie voor die, plus dat het ook de daarvan? Is dat een goede zaak? enige is die overgebleven is van de rest. Regisha: Ik vind dat een heel goede zaak, Interviewer: En bij de kandidaten want dan let je ook wel puur op de zang en bijvoorbeeld. Wanneer is iemand een word je niet afgeleid door… Ik denk favoriet van jou? Is dat door zijn bijvoorbeeld ook terug dan aan Britain’s got ‘performance’ of ook door zijn karakter, Talent met, hoe heet die nu ook alweer… persoonlijkheid of uiterlijk? Die dikke zangeres, die zo populair is Regisha: Voor mij gaat het er voornamelijk geworden? om dat je iets kunt dat de andere niet Interviewer: Suzan Boyle? kunnen, want dat is het probleem met die Regisha: Suzan Boyle. De eerste reactie van zangwedstrijden. Je hoort zodanig veel iedereen was van: “Wat voor mens staat er zingen dat je op een bepaald moment zoiets hier nu? Wat gaat die nu doen?” En dan krijg hebt van: “Dat is allemaal één toon.” Terwijl je… Ok ja, ze zet dan haar keel open en daar soms zo iemand kan uitspringen dat je iedereen was terug stil, maar je vormt je zegt van: “Wow, wat is dat?” En dat komt altijd eerst een mening over het uiterlijk. Dus dan meestal omdat ze beter kunnen het is altijd beter om dan iemands talent performen op het podium. Dus voor mij telt eerst te kunnen horen dan iemand zijn het totale plaatje wel. Je moet daarom niet uiterlijk. super mooi zijn, dat zeg ik niet. Het gaat niet Interviewer: En denk je dat het anders zou om het uiterlijk, maar gewoon over hoe je je verlopen als je zoals vroeger bij Idool het voelt op het podium en zo. En ik heb nu ook uiterlijk wel zag? Denk je dat dat een invloed wel een favoriet en dat is Laura, ik weet niet heeft? of je haar kent… Ik vind dat die echt, want Regisha: Goh ja, ik weet dat niet. Dan denk ik kende haar al van ‘Familie’… Die speelde ik terug aan Peter Evrard. Dat was nu ook zo mee in ‘Familie’ en je zou dat nooit zien wel niet de favoriet van iedereen. “Euh, je aan dat meisje dat dat zo een uitbundige moet eens zien, die heeft lang haar. Precies zangeres is, want die kan je echt zo een hardrocker.” Dus allee, ik denk dat nu omverblazen. En ik vind dat echt wel mooi. niet. Ik vind dat iets heel moeilijks. Je kunt Interviewer: En in The Voice heb je het dat zo niet echt… Ik vind zo ook in The concept van de ‘blind auditions’, wat je ook Voice… Eigenlijk doen er niet veel abnormale mensen mee, dat zijn allemaal

191 heel… Als je dat ziet, dat zijn allemaal de niet dat die zich daarmee bezighouden, maar ‘schoonste poppemiekes’ dat je maar kan ja… En ik denk ook niet dat dat expres hebben. Plus, dat mag dat nog een ‘blind gebeurt. Want heel veel mensen kunnen er audition’ zijn, als je ze dan op het podium niet aandoen dat hun brein nu eenmaal heel ziet staan… Ze mogen daar toekomen in oppervlakkig functioneert. Ja, ik denk sjofele kleren en ze steken die in iets chique gewoon dat dat een beetje daaraan ligt. en ze doen die keiveel make-up aan en die Interviewer: En heb je ook soms emotionele sturen ze dan zo het podium op, dus reacties als er bepaalde gebeurtenissen zijn? uiteindelijk… Bijvoorbeeld, als er iemand uitgaat of als er Interviewer: Ja, dat was ook een vraag. Denk onterechte jurycommentaar is? je dat de focus op gewone alledaagse mensen Regisha: Ja natuurlijk. (lacht) Ik zeg het, ik ligt of denk je dat er soms ook een focus ligt geef graag commentaar tijdens de show. En op ongewone mensen of specifieke mensen? dan is het vaak zo van: “Allee, wat zegt die Regisha: Ik denk… Dat vond ik dan beter nu? Wat is zijn probleem? Is die blind of aan Belgium’s got Talent dat je echt rariteiten hoort die niet?” zag eh, echt mensen waar je iets had van: Interviewer: En over welke emoties gaat dat “Wow.” Ik vind dat net goed, want zo is de dan? Ben je dan ontgoocheld of…? wereld gewoon. Er zijn mensen die allemaal Regisha: Nee, dat is gewoon zowat van… Dat op elkaar gelijken en er zijn mensen die er zijn heel lichte reacties. Dat is niet dat het uitspringen. En in The Voice zie ik dat niet mij echt tot in het binnenste raakt of zo. zo terug, want ik vind het allemaal echt Maar dat is gewoon van: “Allee, wat is er mis ‘poppemiekes’. Daar kan ik niets aan doen. met die mensen?” En dan denk je even na Interviewer: Dus je denkt wel dat daarin van: “Wie weet is dat zo geënsceneerd en geselecteerd wordt? zo.” En dan ga je gewoon verder. Regisha: Of dat daar nu in geselecteerd Interviewer: En denk je dat talentenshows wordt, weet ik niet. Dat kan wel. inspelen op emotie bij het publiek? Interviewer: Of doen daar geen ongewone Regisha: Tuurlijk. mensen aan mee? Interviewer: Hoe zouden ze dat doen volgens Regisha: Ja, er doet wel een oudere man in jou? mee, ik weet zijn naam niet. Dus allee, dat is Regisha: Goh, je kunt zodanig veel doen met ook wel… Allee, het is niet dat die echt alle het medium televisie. Je kunt mensen zo mensen uitsluiten die niet… Ik denk dat nu beïnvloeden met die dingen. Dat moet maar

192 een bepaalde belichting zijn of een bepaald Regisha: Ik denk dat wel. Mensen stemmen beeld van iets en je kunt mensen daar echt ook vaak voor dingen die heel… Hoe noem wel mee raken. je dat? Als er dan rariteiten zijn, dan gaan die Interviewer: Ja, dus je denkt dat dat echt wel vaak er ook helemaal op toegespitst zijn en gebeurt? niet echt verder denken van: “Kan die Regisha: Ja, ik denk dat wel. Plus, ze laten persoon nog iets meer?” In Belgium’s got mensen ook wel opzettelijk dingen doen Talent had ik dat vaak dat ik zoiets had van: tijdens de show, dus… Dat weet ik wel dat “Ok, dat is tof. Maar wat ga je daar verder dat echt gebeurt. mee doen?” Je kunt daar niets mee bereiken. Interviewer: En wat vind je van de manier Dat is tof om te zien en te laten zien aan de van stemmen bijvoorbeeld door het publiek wereld, maar het is niet dat je daar echt een en door de jury? Vind je dat terecht of vind carrière mee kunt beginnen. je dat correct? Interviewer: En in het begin zei je dat je je Regisha: Euhm, ik vind die stemming via het niet echt identificeert met kandidaten. Maar volk, de democratie zogezegd… Maar op zo’n gebeurt het dan wel dat je je inleeft met vlak vind ik dat dwaas omdat die wedstrijden kandidaten? er dan gewoon op neerkomen op wie de Regisha: Tuurlijk. meeste connecties heeft die er dan Interviewer: Of je hebt wel een favoriet en uiteindelijk geraakt. En dat vind ik soms wel zo? dwaas, want uiteindelijk zijn er heel veel Regisha: Tuurlijk. mensen die stemmen die niet eens gewoon Interviewer: En aan wat ligt dat dan moeite doen om naar andere mensen te bijvoorbeeld? luisteren, dus dat is heel oppervlakkig ook. Regisha: Ik kan mij vaak inleven in mensen Maar ik vind wel goed dat dat in combinatie hun verhaal als ze echt een verhaal… Als je is met stemmen van de jury dan. Want echt van die oppervlakkige ‘poppemiekes’ uiteindelijk zijn zij nog altijd diegene die er hebt die daar toekomen en zeggen dat ze al ervaring over hebben en weten waarover het van hun zes jaar zangles volgen… Ja, dan gaat. gaan die alleszinds mijn aandacht niet Interviewer: En is het door populariteit dat krijgen. Mensen die echt, en dat klinkt dat concept van een winnaar zijn en misschien cru, van ver komen en die echt beroemd worden niet zo geloofwaardig lijkt wel moeite moeten doen om te geraken waar volgens jou? ze zijn… Daar heb ik dan automatisch wel

193 meer appreciatie voor en dat kan ik er mij Interviewer: En je hebt bijvoorbeeld ook al echt inleven. een liveshow bezocht. Is dat anders dan dat Interviewer: Ik zie ook dat je niet zoveel je het op televisie bekijkt? activiteiten aangekruist hebt m.b.t. Regisha: Tuurlijk. talentenshows. Ja, op sociale media vind je Interviewer: En wat is daar dan anders aan? bijvoorbeeld informatie of foto’s. Heb je daar Regisha: Euhm, ja bij mij… Ik heb daar één geen behoefte aan? herinnering aan over gehouden. Ik ging voor Regisha: Nee, ik kijk naar die show maar een vriendin die elektrische viool speelde daar blijft het bij. Het is niet dat dat echt zich samen met een vriend van haar. En dat moet uitbreiden. Wat ik dan wel doe, is waren twee echte talenten. Ik kan er niets bijvoorbeeld bij Belgium’s got Talent dan de aan doen, maar hetgene wat zij brachten was buitenlandse versies eens bekijk. Maar het is echt iets heel speciaal. Want ja, elektrische nu niet om te zeggen dat ik daar echt op zoek viool… Er zijn ten eerste heel veel mensen naar ga. die niet eens weten dat er zoiets bestaat. Interviewer: Het is niet dat je actief bezig Plus, dat was ook geen klassieke muziek dat bent met stemmen of…? die speelden. Dat was echt een beetje ‘hard Regisha: Absoluut niet. Ik gun die mensen rock’ zeg maar dan met de viool. En ik vond geen euro. Ik kan er niets aandoen. (lacht) dat echt… En dat was… Ok ja, en ik was Interviewer: Wat vind je van stemmen verbonden met die personen, maar het was eigenlijk over het algemeen? niet dat dat een beste vriendin was. Dus het Regisha: Ik vind dat niet nuttig. Waarom zou was niet dat ik zei van: “Ja ja ja, zij moet je daar je geld aan geven als je weet dat… winnen gewoon.” Maar ik vond het heel Uiteindelijk weet je toch ook dat er daar iets stom, want op een bepaald moment moest de mee gemanipuleerd is of ik weet niet… Je jury dan stemmen en er had één ja gezegd en kunt dat niet weten. Ze mogen zoveel zeggen één nee en de ‘Rob’ moest nog beslissen. En van niet of van wel… Allee, je kunt dat niet die ging neigen naar de nee en gans het weten. Maar ik vind gewoon, ja… Die publiek was mee aan het gaan en aan het verdienen van mij geen geld. Ik kan er niets roepen van: “Ja. Ze moeten door, ze moeten aan doen. Die verdienen al geld door mij er door.” Die zei dan: “Ok ja, ze zijn door.” naar te laten kijken. Iedereen ‘kei’ blij. Wij fantastisch zo, helemaal in de wolken. En twee weken later komen ze dan gewoon te weten van: “Ah ja,

194 je bent toch niet geselecteerd.” Dus dat vind Interviewer: En aan de andere kant… Want ik dan gewoon, allee ja… Het is natuurlijk vind je negatief aan talentenshows? weer helemaal anders op televisie, plus ook Regisha: Heel veel stereotypen, vaak ook ja… Je ziet ook wat er tussen gebeurt heel oppervlakkige dingen die er gezegd en allemaal eh. Je hoort en je ziet alles. Maar ik gedaan worden. Het kan ook heel, ja… Ik vind al bij al dat de ‘performances’ zelf… Het ben nu ook… Ik heb nu ook de slechte is niet dat iedereen die tien keer opnieuw gewoonte om heel vaak… Ik heb zo moet doen, want allee… Het is echt gewoon: nieuwssites op Facebook die ik volg en ik “Je doet nu je ding en je duwt of je duwt lees dan zo de reacties van de mensen. Dat je niet.” Niet: “Je hebt uw kans gehad.” Dus in dan ook wel merkt dat heel veel mensen dat opzicht vind ik dat dan wel vrij goed. daarnaar kijken, maar volgens mij echt zich Interviewer: En vind je dat ze dat bewust daar zo in opleven dat die niet snappen dat spannend maken om entertainment te dat gewoon maar echt televisie is en een ‘ver brengen? Dat ze bijvoorbeeld tot de laatste van-hun-bed-show’ is. Dat ze zich daar niet wachten om… zo in moeten opjagen of inleven. Regisha: Tuurlijk. Je ziet dat ook aan die Interviewer: En blijf je kijken naar voorfilmpjes ook eh. Ze nemen altijd de talentenshows of moet er telkens iets nieuws spannendste moment eruit om mensen te… zijn zoals de ‘blind auditions’? Dat is nu eenmaal iets dat werkt op mensen Regisha: Euh, ik zeg het, ik kijk heel zelden eh. En ja, het werkt gewoon en het is logisch naar The Voice. Echt af en toe. Maar het is dat die dat ook doen. niet dat ik echt weken aan een stuk hetzelfde Interviewer: Dan een beetje een algemenere kan volgen. Dan moet het plots gedaan zijn. vraag. Waarom denk je dat er zoveel mensen Interviewer: Dus je vindt dat er ook wel veel naar die programma’s kijken? Waarom dat afleveringen zijn? die zo succesvol zijn? Regisha: Ja, soms wel. In mijn opinie duurt Regisha: Volgens mij is dat gewoon puur het The Voice nu echt al eeuwen. Dat is echt al hersenloos gevoel dat je kunt hebben daarbij. weken, al maanden aan de gang. Dus dat mag Je kunt daar gewoon naar kijken en je hoeft voor mij ook zo wel afronden. niet na te denken en je ziet niet alle ‘miserie’ Interviewer: Is de hoofdbedoeling daarvan in de wereld. Volgens mij is dat een vlucht commercieel? Van The Voice bijvoorbeeld? voor veel mensen. Plus ook gewoon pure Regisha: Tuurlijk. entertainment eh.

195

Interviewer: Denk je dat dat uitgezonden echt niet meer zal kunnen schelen, dat ik wordt om bewust op zoek te gaan naar daar echt niet meer na ga kijken. talent? Interviewer: En wie denk je dat het Regisha: Nee, dat is… Ik ben al verder in het voornaamste publiek is bij talentenshows? stadium om te weten dat heel veel dingen in Regisha: Ja ik merk dat ook nu, nu dat ik op de wereld gewoon puur commercieel zijn. En universiteit zit. Hier speelt dat echt niet. dat is er één van. Ik bedoel… Dat kan hen Hier ga je echt niet veel mensen vinden. Ik echt niet schelen wat er na die show gebeurt ben nog één van die mensen die trouw naar met die mensen. Dat gaat voor hen puur om ‘familie’ kijkt bijvoorbeeld. Maar televisie de kijkcijfers en om het geld dat die binnen kijken is hier echt wel… Dat is echt eigenlijk brengen en om contracten te kunnen sluiten iets voor de gewone werkmens die zo na een met heel domme mensen die gewoon heel lange dag werken niets meer wil doen en ook onwetend zijn waar ze later heel veel geld niets meer hoeft te doen. Ik weet als ik ga aan kunnen verdienen. beginnen werken, dat ik gewoon geen tijd Interviewer: Is dat iets waar je naar blijft meer ga hebben om naar televisie te kijken. kijken in de toekomst? Bijvoorbeeld krijgen Dat is nu gewoon zo. we in september The Voice Kids. Interviewer: Dus je denkt niet dat veel Regisha: Meen je dat? jongeren daar actief mee omgaan? Interviewer: Een nieuwe variant weer. Regisha: Jongeren wel. Allee, jongeren zijn Regisha: Ja, nee, dank u. Ik denk dat ik dat natuurlijk wel nog altijd, denk ik, de grootste toch ga ‘skippen’. Ik vind sowieso al dat die doelgroep die ze hebben van alle… Dat uit de weg van kinderen moeten blijven. Ik maakt ook niet uit van welke afkomst je vind dat tof in Belgium’s got Talent. Dat ze bent. Iedereen kijkt graag naar televisie als ze die kinderen gewoon laten spelen. Maar je jong zijn. Je hebt daar ook gewoon tijd voor, moet een kind niet op zangles sturen als die je kunt dat allemaal doen. Dus volgens mij zes jaar oud is. Laat die alsjeblieft gewoon ligt dat ook wel daaraan. Dus ik denk wel dat met rust. jongeren heel graag televisie kijken en doen. Interviewer: Dus je zou liever een beetje Interviewer: Dankjewel voor je interview. meer diversiteit in talentenshows zien? Regisha: Graag gedaan. Regisha: Ja. Maar sowieso… Ik voel wel dat ik daar uit aan het groeien ben. Allee, er zal echt wel een moment zijn waar dat mij dat

196

Interview 11 – Yannis

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 18 jaar  Studies Engels-Spaans (UGent)  Geslacht: man

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld minder dan 30 minuten televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 7 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows en met ‘Britain’s got Talent’ (Groot-Brittannië) en ‘American Idol’ (VS).  Kijkt over het algemeen vaak naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 6 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder website van talentenshow raadplegen, deelnemers volgen op sociale media, pagina’s van talentenshows of kandidaten volgen op sociale media, online video’s bekijken van acts, discussie voeren over talentenshows met vrienden en/of familieleden en bezoeken van liveshows.

*Introductie en drop-off* wereld wat hun talent is. En ik denk dat dat *Videofragmenten talentenshows* wel cool is om dan zo in je zetel te zitten, terwijl dat je ziet dat andere mensen dat Interviewer: Het eerste wat ik graag zou doen en ik denk dat er veel… Bijvoorbeeld weten van jou is waarom je naar bij Idool en dat filmpje van daarjuist. Ik denk talentenshows kijkt. Welke redenen kan je dat er veel mensen kijken naar die shows om daarvoor opsommen? net ook de minder goede kandidaten te zien Yannis: Ja gewoon, dat is heel ontspannend en dat er veel commentaar op wordt en ik vind dat wel cool om mensen te zien. gegeven. Je ziet dat ook zo op sociale media Het is zoiets wat niet veel mensen doen en ik of zo. Bijvoorbeeld van The Voice op de denk dat er wel veel mensen dat graag ‘Facebookpagina’, dat er heel veel wordt gepost en mensen die het niet eens zijn met zouden doen, dat ze wel graag op zo’n iemand die er uit ligt of vinden dat er iemand podium zouden staan. Zo tonen aan de anders door moest of zo. Dus dat is gewoon

197 het feit dat dat ook wel leeft onder de echt een reden om naar televisie te kijken of mensen. En ja, ik weet niet. Dat is eigenlijk om naar talentenshows te kijken? pure ontspanning, want thuis kijken wij de Interviewer: Het is geen programma waar je vrijdagavond altijd allemaal samen naar The alleen naar kijkt? Voice en dat is dan gewoon iets om over te Yannis: Nee nee, dat is meestal wel met de babbelen. Je babbelt daar dan over tijdens de familie of met vrienden of zo. Euh: “Omdat week, want er zijn veel van mijn vrienden ik niet beters te doen heb.” Het is niet… die ook kijken naar The Voice en zo en naar Misschien wel omdat ik niets beters te doen andere shows. Dus dan is dat wel cool om heb. Omdat ik zo… Als ik de vrijdagavond daarover te babbelen. En ja, ik weet niet. Dat thuis ben, heb ik nergens anders zin in of zo. is zoiets dat elke week opnieuw plaatsvindt Dus dan misschien wel, maar niet omdat er en dat je zo meevolgt en je leeft wel mee, dus niets anders op televisie is. Want ik kijk daar ja… wel bewust naar. Ik stem wel bewust op die Interviewer: Dus het is voornamelijk zender af. “Omdat andere mensen kijken.” ontspannend en om over te praten? Dat is niet echt… Allee, moest er daar nu Yannis: Ja. niemand naar kijken, zou ik daar Interviewer: Ik heb ook acht kaartjes bij met waarschijnlijk nog naar kijken. Maar het is redenen op waarom mensen naar wel tof dat je elkaar zo beïnvloedt en het feit talentenshows kijken, volgens onderzoek dat andere mensen kijken is wel tof en zorgt dan. En ik zou graag hebben dat je die ervoor dat je het wel wilt meevolgen. Euhm, sorteert naar wat er voor jou belangrijk is of “Omdat je geïnteresseerd bent in wie er minder belangrijk. meedoet.” Ja, het is wel tof dat je mensen kent en zo, want Emma van The Voice heb *Kijkmotieven sorteren* ik al een paar keer gezien voor ze meedeed. Dus je hoort dat dan van: “Ja, ik ga meedoen Yannis: Wacht, ik ga anders bij het minst aan The Voice.” En dat is dan wel cool om te belangrijke beginnen: “Omdat je je dan niet zien hoe ze in beeld komen en hoe ze het alleen voelt als er niemand anders is om mee doen en hoe ze worden… Welke kritiek ze te praten of iets te doen.” Ja, ik weet niet. Ik krijgen en hoe dat mensen er op reageren. denk dat er misschien wel mensen zijn die Euhm, “Omdat je je kunt identificeren.” Ja, dat doen, maar voor mij is dit op het moment omdat dat ook wel iets is, zoals ik al heb nog niet het geval. Dus eenzaamheid is niet gezegd, wat veel mensen wel doen en ik

198 denk wel dat er daar mensen naar kijken om zouden gaan of zo. Het realistische aspect is zo het gevoel te hebben van: “Ja, dat is wel denk ik dat het geen acteurs zijn of zo. Het cool dat mensen dat doen en ik wou dat ik zijn wel echte mensen, dus dat is wel echt dat ook kon of dat ik dat ook gewoon deed.” interessant omdat je ook zo wel wat dingen Euh, met mijn familie en vrienden terug ziet dat je zelf ook meemaakt. Maar ik discussieer ik dan ook wel veel. Maar dat is denk wel dat het achter de schermen en niet echt de grote reden waarom ik het doe, vooral bij de introspecties… maar dat draagt er wel toe bij. En dan Interviewer: Ze maken selecties daarin? “entertainend en ontspannend”, ja, dat is Yannis: …dat de interessante stukjes er wel eigenlijk gewoon dé reden. Om zo te relaxen worden uitgeknipt. en om… Dat is ook zo’n programma waar je Interviewer: En aan welke programma’s niet over dingen moet nadenken en zo. Dat is denk je dan als je aan reality-tv denkt? gewoon s’avonds ‘chill’ in de zetel zitten en Yannis: Reality-tv? Voor het moment ben ik wat kijken naar The Voice of iets anders. redelijk ‘into’ Mijn pop-up Restaurant. Zo al Interviewer: Talentenshows horen eigenlijk die dingen, die kookprogramma’s als Komen onder de categorie van reality-tv. Als je daar Eten en zo. Dus dat vind ik heel sterk reality- een omschrijving aan zou kunnen geven… tv. En dan de typische vormen als De Pfaffs Wat zou je dan zeggen? Wat is reality-tv en zo. En wat heb je daar nog allemaal? De volgens jou? Planckaerts en zo, dus dat ze echt een familie Yannis: Reality-tv? Euh goh ja, ik denk dat volgen. Ik denk dat dat ook wel de eerste dat eigenlijk vooral… Euh, dat het niet echt soorten reality-tv waren waarschijnlijk. Dus de realiteit is dat wordt weergegeven, maar vooral daaraan denk ik en dan, ik weet dat het meer is van… Dat het, ja ik weet het niet… Persoonlijk vind ik dat talentenshows gelijk niet… Zo een ‘uit het leven gegrepen’ minder onder die categorie van al die andere of zo. Zoiets. Maar ik denk dat het wel wordt programma’s vallen, omdat dat dat zo gemanipuleerd, omdat er achter de schermen minder… Het is in een geënsceneerde ook wel veel wordt gedaan. Omdat je het omgeving, dus het vindt plaats in een leven van mensen of zo wil weergeven of bepaalde context die niet echt natuurlijk is zoiets, maar het wel interessant moet blijven. en zo. Het is niet echt een situatie waar je En als je echt reality-tv zou maken, denk ik van kan zeggen van: “Ah ja, ik heb dat dat dat niet interessant zou zijn omdat je dan gisteren ook meegemaakt.” Dus het gewoon filmt hoe mensen naar de bakker realistische aspect is waarschijnlijk wel dat je

199 die mensen kan meevolgen en zo in hun dat omschrijven? Wat zijn zo de kenmerken avontuur. Maar de setting waarin het plaats daarvan? vindt is zo minder uit het leven gegrepen. Yannis: Euh, ja ik denk dat ze bijvoorbeeld Interviewer: En talentenshows… Gaat dat bij Belgium’s got Talent… Ik denk dat ze ook over gewone mensen of denk je dat ze ook wel proberen in te zetten op het feit dat het vaak de focus leggen op ongewonere mensen gewone mensen zijn en dat dat mensen zijn of…? die je op straat zou kunnen tegenkomen en Yannis: Ik denk dat er vaak wel wordt waarvan je eigenlijk niet zou verwachten dat gezocht naar interessante mensen. Zoals bij ze zo getalenteerd zijn. Dus ik denk dat dat ‘Komen eten’ of zo. Daar zie je elke week wel wel een belangrijk kenmerk is. Dat het zo om figuren dat je thuis over kunt babbelen de gewone mens draait, zoals ze wel zeggen. omdat ze gelijk zo grappig en apart zijn. En In Belgium’s got Talent, om gewone mensen ook voor talentenshows zoals The Voice, die iets buitengewoons doen. En dan ook het maar ook So you think you can dance of zo, afvallen dat wel typisch is voor denk ik dat talent wel belangrijk is. Want als talentenshows. De stem van de jury en de je mensen doorlaat, waarvan je duidelijk stem van de kijker thuis is ook wel een merkt dat ze eigenlijk niet getalenteerd zijn, belangrijk aspect, denk ik. Euh, en dan… Ja, zal er ook wel kritiek komen van de kijker. ik weet niet, typisch is ook dat ze zo een Maar je moet… Ik denk dat ze wel een platencontract hebben en zo. Zeker die prijs evenwicht proberen te zoeken tussen die eraan vast hangt is ook wel typisch voor mensen die iets te bieden hebben op het talentenshows. scherm, die bijvoorbeeld een verhaal hebben Interviewer: Je hebt al aangehaald dat je daar te vertellen. Want bijvoorbeeld bij The Voice thuis naar kijkt. Met wie is dat dan allemaal? krijg je altijd zo’n voorfilmpje met wat… Ja, Yannis: Euh, met mijn ouders en met mijn hoe hun leven eruit ziet bijvoorbeeld. Dus ik broer. Maar eigenlijk hebben we zo alle vier denk dat ze wel een beetje op zoek zijn naar een beetje de houding van: “We willen daar het evenwicht van een interessant persoon niet naar kijken.” Omdat we weten dat het die wat van het scherm spat, maar dan ook ergens wel geënsceneerd is. Maar het is zo wat getalenteerde. Dat er dan misschien… gewoon… Allee, het is pure ontspanning. En Interviewer: Ja en een talentenshow dan, als ja, thuis zit je dan ook zo kritiek te geven van je denkt aan alle talentenshows… Hoe zou je bijvoorbeeld… Zoals bij Idool bij de audities of zo. Ik denk dat Idool vooral ook iets toont,

200 wat The Voice niet probeert te doen… Dat later dan toch wel naar boven komt in het Idool vooral inspeelt op het feit dat er ook programma. wel grappige audities tussen zitten en zo. En Interviewer: En je hebt ook zelf meegedaan daar wordt er dan ook wel over gebabbeld in het eerste seizoen van The Voice? thuis en dat is ook wel één van de redenen Yannis: In het tweede seizoen. waarom je kijkt, om zo commentaar te geven Interviewer: Wat waren jou ervaring en zo. The Voice zijn vooral goede zangers daarmee? en zangeressen, maar je kunt daar ook zo Yannis: Euh, ik heb dus online auditie beginnen gaan vergelijken, zelf jury spelen gedaan. Dus daar had ik… Dat was… Ik en al. Dus ik denk dat dat wel één van de dacht dat dat ging rond hoeveel ‘likes’ je had, redenen is om te kijken. dat was op Facebook en zo. Maar blijkbaar Interviewer: Ja en The Voice komt er nu met werd er bij elke auditie op basis van de de ‘blind auditions’, iets wat er vroeger niet stemmen gekozen toch. Dus euh… was. Wat vind je daarvan? Interviewer: En vond je dat terecht dat er zo Yannis: Ja, ik vind dat wel goed. Ik denk dat werd geselecteerd al daar? dat echt helpt, want… Allee, op televisie zie Yannis: Ik weet dat eigenlijk niet. Maar ik je dan zo heel het pakket direct en dat is wat vind dat ergens wel goed, omdat dat ik het anders. En als je zo thuis… We doen dat niet zou weten. Allee, je hebt wel die soms thuis ook, zo gewoon een keer onze voorselectie nodig en als de mensen al ogen toe doen en proberen puur te luisteren gewoon zouden kunnen gaan zonder die naar de stem. En je schat dat wel anders in. voorselecties meteen… Zou dat een beetje Dus ik denk dat dat gelijk, dat die audities worden zoals Idool en zouden mensen die zelf wel eerlijker verlopen dan in sommige niet zo perfect goed kunnen zingen er andere talentenshows. Maar hoe verder je waarschijnlijk wel uitgehaald worden, of zou geraakt in het programma, draait het dan er veel kritiek op komen. Dus je hebt wel toch rond populariteit en zo vaak toch ook ergens die selectie nodig en het internet is rond ‘looks’ en het uiterlijk en zo. Hoe wel makkelijk… Je stuurt iets in en het kan iemand eruit ziet op het scherm. En dat beoordeeld worden, dus ik denk dat wel. beginproces, die audities, vind ik wel een Maar ik weet het niet. Het geeft misschien goed element. Dat dat zo niet puur draait niet altijd het perfecte beeld zo. rond de ‘x-factor’ of zo. Maar ik denk dat dat Interviewer: En was dat op basis van stemmen?

201

Yannis: Nee, ik dacht dat het op basis van “Dat is echt verschrikkelijk wat er daar op ‘likes’ was. En ik denk dat er op mijn auditie het podium staat.” Dus ik vind dat wel goed nog redelijk ‘likes’ waren en ik denk dat dat dat ze dat doen, maar het verloopt wel hielp om rap bekeken te worden door de waarschijnlijk wel niet altijd even eerlijk. mensen die jureerden. Ik weet ook wel niet Interviewer: Denk je dat ze op voorhand dan wie er dat gejureerd heeft of beoordeeld al niet rekening houden met uiterlijk of heeft, maar ik denk dat dat wel redelijk karakter of…? professioneel gebeurd is waarschijnlijk. Yannis: Euh, ik denk dat wel. Allee, zoals ik Interviewer: En dan verder met de audities? zei… Ik denk dat ze in die audities in Yannis: En daarna had ik een mail gekregen Vilvoorde bij VTM, dat er daar wel rekening dat ik geselecteerd was en dat ik naar mee wordt gehouden en… Ik denk dat na de Vilvoorde mocht en dat was ook met een ‘blind auditions’ je ook wel veel kandidaten jury, maar dan met de ‘VTM-jury’. Dus ziet die populair zijn direct. Zoals Elie of daarom dat ik ook een beetje denkt dat er Emma en zo. Dat waren mensen waar er echt daar wel geselecteerd is geweest op hoe veel reactie op was en je ziet dat dan ook wel iemand gaat overkomen op het scherm. dat die lang meegaan. Dus ik denk dat er in Want VTM moet er natuurlijk wel mee bezig de ‘blind auditions’ wel wordt gekeken naar zijn dat die productie er zo goed uitkomt of door wie het publiek enthousiast is en dat dat zo. Euh en dat was twee nummers zingen. dan ergens wel logisch is dat die mensen Dus allee, ik denk dat dat… Dat ze ook wel doorgaan. Want als ze zoveel supporters zeker keken naar de stem en dat er daar toch hebben is dat wel wat raar om die er in de al wel zo van… eerste ronde uit te gooien om dan op Interviewer: Dat was nog voor de ‘blind Facebook of op sociale media dan echt een auditions’? storm van kritiek uit te lokken en zo dus… Yannis: Dat was de ronde voor het op Interviewer: En heb je nog ervaringen televisie kwam ja. daarbij? Van uit de ‘backstage’ en zo of…? Interviewer: Dus daarin wordt er dan ook Yannis: Ik moet zeggen… Die ‘backstage’ nog geselecteerd dan? was eigenlijk niet zo spectaculair denk ik. Yannis: Ja, er zijn redelijk veel Dat waren gewoon heel veel mensen en heel selectierondes, wat wel goed is. Want allee, veel kandidaten en dat ging wel redelijk snel het niveau van de kandidaten is ook wel en zo. Dat was wel euh… Allee ja, ze goed. Je gaat nooit van iemand zeggen van: moesten er door geraken door hun audities

202 eh. Maar ik ben dan ook naar de liveshow dat elke week komt, maakt dat ook wel deel geweest, maar dat was echt zo het ‘backstage’ uit van de vaste routine en zo. En dan is het bij het auditie proces. Maar zo eerder wat de zo’n vast gezinsmoment dat we zo voor de ‘backstage’ bij het verdere stadium en de televisie zitten, dus zoals we dat elke vrijdag live-shows al. En dat is wel, allee… Ik vind doen. dat je wel ziet… Op televisie is dat allemaal Interviewer: En is dat een programma waar goed geknipt en geplakt en worden er de je aandacht naar kijkt of doe je soms wel juiste effecten bij toegevoegd en de juiste dingen tegelijkertijd? camerastandpunten. Maar die live-shows zijn Yannis: Wel ja, het hangt er vanaf. Je hebt ook wel cool omdat je echt die mensen voor ook wel soms uw favoriete kandidaten die je je ziet staan. Maar op televisie wordt er daar meestal wel wilt zien. Maar het is niet dat ik toch nog veel aan toegevoegd. Dus euh… niet eens tot aan de koelkast wandel tijdens Interviewer: Het geeft een heel ander effect? dat ik naar The Voice aan het kijken ben. Yannis: Ja, het is dat. En ik denk dat dat wel Het is niet dat ik daar echt voor die televisie interessant is. Allee, ik ben wel tevreden dat zit gekluisterd of zo. Maar allee, ik kijk er ik naar die liveshow ben geweest, omdat je wel spontaan bewust naar. Versta je? toch zo weet hoe het eruit ziet voor die Interviewer: En wat je bijvoorbeeld van de kandidaten. Want dat was in het Kuipke in duur van het programma? Gent en ik kon dat eigenlijk ook niet echt Yannis: Ik vind dat dat wel lang duurt en inschatten hoe het eruit zag of hoe het eruit vooral de reclames vind ik heel ambetant. zag mocht je op het podium staan. Dus dat Maar meestal ben ik niet op tijd thuis de was wel cool om die ‘backstage’ bij die vrijdagavond om te kijken. Dus dan nemen opnames te zien. we dat op en spoelen we dat gewoon door. Interviewer: Je hebt ook al gezegd dat je op Maar dat duurt wel lang en als je dan gewoon voorhand zal kijken naar The Voice als het kijkt naar de ‘performances’, wat dan op vrijdag is bijvoorbeeld, dat je dat op eigenlijk het belangrijkste is van de show, voorhand plant. Is dat dus iets wat je graag duurt dat dan een minuut of zo. Want het ziet, zo’n talentenshows? zijn ook niet echt hele liedjes dat ze zingen. Yannis: Wel ja, ik kijk daar bewust naar. Het Dus en je hebt daar dan nog jurycommentaar is wel iets wat ik bewust opzet en niet omdat bij, wat wel interessant is. Maar die er niets anders is op televisie. Maar ik zeg tussenfilmpjes… En dan gaan ze nog een het, dat is gewoon… Allee op den duur, als keer naar zo’n… Wat Sean D’hondt daar doet

203 met die sociale media en Twitter en al. Dus per dag voorbereid en heeft iedereen dat dus allee, dat is wel interessant om te zien maar al zoveel keer gezien. En ik weet dat die maakt het programma wel wat onnodig lang juryleden ook hun tekst al hebben en ook de pauzes… Ik denk dat er na twee voorbereid en zo. Dus ik weet het niet. Dat optredens een pauze is, dus… Misschien zou interesseert mij niet echt. Ik vind het er wat meer gefocust moeten worden op het interessanter wat ik er persoonlijk van denk, zingen zelf, waar het programma uiteindelijk dan dat ik ga kijken van: “Ah ja ok, dat zegt rond draait want het heet The Voice. de jury.” Waarvan je dan beïnvloedt wordt Interviewer: En is dat iets wat jou aandacht meestal. Het is niet dat ik stem via sms of zo. wegneemt naar verloop van tijd? Maar moest ik dat doen, denk ik niet dat dat Yannis: Goh ja, ik moet zeggen… Soms spoel mijn stemgedrag of zo zou beïnvloeden. ik wel door als ik uitgesteld kijk. Euh, Interviewer: Discussiëren over kandidaten of bepaalde stukken soms, zelfs de over optredens of over juryleden. Is dat iets jurycommentaar of zo spoel ik gewoon door wat je doet tijdens een talentenshow? omdat ik echt gewoon wil zien hoe de Yannis: Thuis niet echt, behalve de persoon waarvan ik echt fan ben het doet en vrijdagavond of zo. dat ik weet wat ze zingen en hoe ze het Interviewer: En waarover gaat dat dan zingen. Maar het is niet dat ik mij daar echt bijvoorbeeld? aan erger of zo. Gewoon die reclames en zo Yannis: Euh, ja gewoon over… Ja, als je fan zijn een beetje ambetant, maar voor de rest, bent van iemand of zo, dan ben je bezig van: ça va. “Ja, hij heeft het weer goed gedaan en zo.” Of Interviewer: Dus de jurycommentaar vind je als er iemand is dat je wilt… Waarvan je niet niet zo belangrijk? zo’n fan van bent, is het zo van ja: “Waarom Yannis: Goh ja, ik vind dat wel belangrijk. is die persoon er nog altijd? Waarom doen ze Maar ik vind ook… Ik vind het soms een nog altijd mee?” Dus gewoon daarover en beetje voorspelbaar wat ze gaan zeggen ook. een beetje babbelen over wie het goed heeft Want ik denk dat een deel van die teksten… gedaan en wie het slecht heeft gedaan, de Want ik was aan het babbelen met de nummers dat ze zingen, … Euh ja… lichtman tijdens die live-shows die ik daar Interviewer: En is dat ook na het programma heb meegevolgd en blijkbaar wordt die show, dat dat gebeurt? Met vrienden of… heel die show, echt wel drie keer per dag Yannis: Euh, hier in Gent zit ik met redelijk opgevoerd of zo of wordt dat meerdere keren veel mensen die kijken naar The Voice, dus

204 dan is dat door de week. Maar het is niet dat geloofwaardigheid verliest. Ik vind dat ze dat het vaste gespreksonderwerp is, maar dat ook heel veel mensen doorlaten, dat ze komt soms wel een keer aan bod. Euh, en heel… Bijvoorbeeld die Tristan die wel thuis is dat gewoon de vrijdagavond als we schattig en cool is om te zien, maar ik denk kijken naar The Voice dat we er wat dat ze in Belgium’s got Talent nog veel meer commentaar op geven of dat we er zo wat dan in The Voice op zoek zijn naar zo’n mee bezig zijn. Maar na het programma is spectaculaire en aparte mensen zo. En bij dat ook niet meer echt. The Voice zijn de juryleden ook veranderd Interviewer: Ik heb ook de jury bij van The dit jaar. Dat was dan even wel zo van: “Hoe Voice en van Belgium’s got Talent. zal dat zijn?” Maar ik moet zeggen… Ik ben Yannis: Moet ik ze benoemen of zo? wel redelijk tevreden met de jury van dit jaar Interviewer: Nee, maar is dat iets waar er en ik denk ook wel dat ze weten waar ze mee over gediscussieerd wordt? bezig zijn. Dus ja… Yannis: Euh ja, wel bijvoorbeeld over The Interviewer: En als ze dan reacties geven Voice zijn er nu nieuwe juryleden. Ah ja, of… Discussieer je daar dan over met jouw wacht, ik ga eerst Belgium’s got Talent… Ik familie? vind dat Belgium’s got Talent niet de beste Yannis: Goh ja, minder. Niet echt, het is jury heeft, gewoon omdat het zo’n bizarre meer over personen. Ja, over kandidaten. En mengelmoes is. En ik vind… Als ik het dan soms zeg je wel zoiets van: “Allee.” Allee, als vergelijk met The Voice, vind ik dat dat wel je zo een ‘performance’ heel goed vindt en als competente juryleden zijn omdat ze de jury dan zegt van ja: “Dat en dat en dat ongeveer wel bezig zijn in de muziek. En zaten niet juist.” Dan is dat zo wel even van: Rob Vanoudenhoven bijvoorbeeld of zo… Ik “Van waar halen ze dat?” Maar nee, ik vind versta wel dat ze op zoek zijn naar wie hen dat niet zo belangrijk, die mening van de aanspreekt op het scherm of zo. Maar ik vind jury. dat als je dan juryleden neemt die niet echt Interviewer: Je hebt ook favoriete iets te maken hebben… Want bijvoorbeeld kandidaten en zo. Wanneer is iemand voor in Belgium’s got Talent is het nog altijd veel jou een favoriet kandidaat? Is dat enkel door muziek denk ik, want ik kijk niet echt zoveel zijn talent dat hij heeft? daarnaar. En ik vind dat dan een rare Yannis: Nee, dit jaar is het omdat ik een paar combinatie van volk dat daar zit en daardoor mensen zo van ver af wat ken. Maar in vind ik dat dat programma dan wat andere jaren… Ja, dat is zo raar om in te

205 schatten. Gewoon het feit dat iemand die of hoe iemand overkomt op beeld wel natuurlijk goed kan zingen, die natuurlijk moeilijk kan ensceneren of zo. ook iets speciaal heeft in zijn stem zo en die Interviewer: Euh en heb je ook emotionele wel een bepaalde ‘presence’ heeft. En ik heb reacties als er bijvoorbeeld bepaalde het dan niet over dat ze van het scherm kandidaten er uitgaan of…? moeten spatten of zo. Maar je moet wel het Yannis: (lacht) Nee, niet echt. Soms vind ik gevoel hebben van: “Die persoon staat wel het wel jammer, want ik moet zeggen... Ik graag op het podium en zo.” En ook hun was heel hard ‘into’ So you think you can persoonlijkheid, want Laura bijvoorbeeld dit dance. Echt, ik was super verslaafd daaraan. jaar… Iedereen is er zo enthousiast over En ik moet zeggen… Dat was nog veel meer omdat ik vind dat ze wel echt oprecht, dan The Voice echt met een favoriet dat jaar gelukkig en optimistisch overkomt. Dus voor mij. En dan vond ik het echt wel gewoon dat, als een gewone kandidaat jammer als die persoon slechte commentaar gewoon vriendelijk en charmant overkomt kreeg, niet dat ik daarover zat te wenen of naar het publiek toe, speelt dat wel een rol zo. Maar dan was dat zo echt van: “Allee, het denk ik. is te hopen dat ze het de volgende week Interviewer: Denk je dat mensen realistisch beter doen of zo.” Maar nee, ik heb daar niet in beeld komen? echt zo’n emotionele reacties bij. Yannis: Wel ja, ik denk het niet altijd. Maar Interviewer: En waarom is de identificatie ik denk dat sommige dingen wel moeilijk groter bij So you think you can dance denk zijn zo te monteren of zo. Zoals wanneer je? iemand echt niet veel ‘presence’ heeft Yannis: Ik weet het niet. Gewoon omdat dat bijvoorbeeld, ga je dat daar dan ook niet een programma is dat ik zo al lang volg van inkrijgen. En goh ja, ik denk bijvoorbeeld het eerste seizoen ook en ik vind dat dans wel bij die filmpjes die altijd voorafgaan, dat nog veel meer iets is waar ik jaloers op ben. die het beeld dat je van mensen hebt wel in Versta je? Dat is echt iets wat ik absoluut niet een bepaalde richting probeert te sturen. kan en ik vind dat ook cool om naar te kijken Bijvoorbeeld van ja: “Die persoon heeft een en daar ben ik echt jaloers op. Dat is ook echt moeilijke jeugd gehad bijvoorbeeld. Muziek iets wat ik zelf wil kunnen en ik denk dat ik is de grote redding geweest of zo.” Dus dan daarom wel er graag naar kijk. En The Voice wel, maar ik denk dat je echt persoonlijkheid is zo… Allee, ik zeg niet dat ik dé allerbeste zanger ben, maar zo… Ik heb zo meer iets

206 van: “Ok ja.” Allee, daar ben ik minder is dat een persoon heel populair is en dat dat jaloers op omdat ik zoiets heb van: “Allee.” niet overeenstemt met wat er wordt gestemd. Versta je? Het is zo gelijk realistischer, ik Interviewer: Je hebt ook in de filmpjes weet niet. gezien dat er een concept is van een winnaar Interviewer: En de manier van stemmen die uiteindelijk beroemd wordt. Vind je dat bijvoorbeeld verloopt via het publiek en de geloofwaardig? jury. Vind je dat correct? Yannis: Goh ja, ik vind wel dat duidelijk is Yannis: Ik weet dat niet, omdat ik ook niet dat je in België, dat er niet zoveel mensen het echt stem. Maar… geluk hebben om via een talentenshow echt Interviewer: Maar vind je dat zelf correct? succesvol te worden zoals Natalia of zo, maar Yannis: Ja, ik denk dat dat wel correct is. dat is de grote uitzondering wel. Maar ik Zoals bijvoorbeeld vorige week in The Voice denk dat mensen dat ook wel een beetje was het Elie tegen Tom en Elie is zo al verkeerd zien. Want ik denk dat je door zo’n superlang de publieksfavoriet en dan krijgt programma wel kansen krijgt en dat je wel hij ook meer procent van Bent, denk ik. meer met muziek bezig bent dan voordien en Maar dan wint Tom het uiteindelijk toch door aan dat programma mee te doen heb je door de stemmen van het publiek en dat was wel die ervaring en zo. Dus het is niet omdat zo wel… Allee, ik geloofde dat gelijk wel, iemand niet nationaal doorbreekt dat ze daar want Elie was al zolang de favoriet. Dan was daarom minder aan winnen denk ik. Dus ik het logisch dat hij zou doorgaan en dat had ik denk dat het wel waardevol is om zoiets te ook verwacht. Maar als je dan ziet dat die winnen. Ook al is dat niet de ‘glitter and andere persoon toch doorgaat door de stem glamour’ achteraf. Ik denk dat het wel van het publiek is het wel… Ik denk dat ze waardevol is om daar aan mee te doen dat ook niet kunnen maken dat dat echt niet gewoon. realistisch is die stemming. Interviewer: Maar uiteindelijk vind je dat Interviewer: Dus talent weegt toch nog door? concept niet zo geloofwaardig? Yannis: Ja, of uw populariteit. Hoe het Yannis: Goh ja, ik weet het niet. De publiek… Wie er zo de favoriet is in de winnaar… Ik vind dat er nooit zo’n groot huiskamer. Euh, ik denk dat dat wel redelijk onderscheid is tussen de winnaar en… Allee, eerlijk verloopt. Ik zeg het… Je kunt dat op het moment zelf, de laatste aflevering dat eigenlijk ook niet maken dat het zo duidelijk de winnaar verkozen wordt, is dat niet… Vind ik dat persoonlijk niet echt het grote

207

‘wauw-moment’ of zo, omdat er meestal toch ik obsessief naar die pagina’s zit te kijken. niet… Allee, omdat die persoon toch Maar ook naar programma’s in de week, waarschijnlijk niet zo succesvol gaat worden want ik heb hier niets van televisie en zo. en zo. Dan kijk ik wel op VTM, op de pagina naar Interviewer: Het is niet echt een reden de filmpjes of zo, dat ik toch wel een beetje waarom je daar naar kijkt? mee ben. Dus het is vooral daarom dat ik Yannis: Ja nee, het is dat. Euh allee, dat naar die online video’s kijk zo. concept… Ik vind dat wel goed dat er een Interviewer: Dus voor een beetje informatie winnaar is, want het is uiteindelijk daar dat op te doen dat je niet in het programma ziet? je naar kijkt. Naar de ‘afvalrace’. Maar ik Yannis: Ja. denk niet dat de winnaar zo belangrijk is of Interviewer: Of programma’s te bekijken dat zo. je nog niet…? Interviewer: Je hebt ook een aantal Yannis: Ja en omdat er ook veel ‘backstage’ activiteiten aangekruist. Ik zie dat je tamelijk filmpjes zijn en zo. Dus dan is dat wel veel doet. Op sociale media bijvoorbeeld… interessant en eens tof om te zien. Yannis: (lacht) Ja, dat doe ik echt veel. Interviewer: En de mobiele applicatie Interviewer: … de deelnemers volgen en de bijvoorbeeld? pagina’s volgen. Waarom doe je dat Yannis: Nee, want ik heb geen smartphone. bijvoorbeeld? Interviewer: Of stemmen. Waarom is dat iets Yannis: Ja, ik weet het gelijk niet. Gewoon dat je niet doet bijvoorbeeld? even nu niet over… ‘Mijn pop-up Yannis: Wel, de mobiele applicatie is omdat Restaurant’ volg ik elke dag op Facebook, ik gewoon geen smartphone heb. Ik denk dat gewoon om te weten… Allee, dat is wel tof ik dat ook niet zou downloaden, als ik zou om zo een ‘update’ te krijgen als je kijkt naar kiezen, gewoon omdat dat… Dat is gelijk dat programma en dan krijg je… Die zo’n stap te ver. Allee, ik weet gelijk niet. Dat kandidaten van The Voice bijvoorbeeld ook. is zo heel veel onnodige informatie en al dat Dat is zo iets persoonlijker en het is niet echt je krijgt, denk ik. En dat stemmen doe ik dat ik nood heb aan persoonlijk contact, gewoon niet omdat, en dat is misschien stom, maar het is wel tof om bij kandidaten te zien gewoon omdat heel het programma afhangt wat er naast The Voice zo gebeurt in hun van stemmen… Omdat ik zo nog altijd een leven en hoe ze er op reageren en zo. Dus beetje het gevoel heb dat het toch niet zoveel daarom volg ik dat, maar het is niet echt dat uithaalt en zo. Ken je het? Tijdens So you

208 think you can dance heb ik wel een paar keer Interviewer: En welke van die factoren is gestemd, maar dat was eigenlijk gewoon over het algemeen de belangrijkste? puur uit. Ja, ik weet het niet. Dat je zo thuis Yannis: Euh, ik denk eigenlijk gewoon pure zit met je vrienden en dat je zegt van: “Oh, ontspanning en gewoon dat het een gaan we eens een berichtje sturen.” Maar dat programma is dat zo een beetje spannend is is niet echt iets wat ik bewust doe, omdat ik en dat er ook veel volk naar kijkt en dat je denk dat dat iets gaat helpen. elke week opnieuw naar kunt kijken en Interviewer: En vind je dat die programma’s gewoon… Dat feit is wel belangrijk, denk ik. te commercieel zijn? Interviewer: En wat vind je daar dan negatief Yannis: Ja, ik vind dat ergens wel… Ja aan, aan talentenshows? gewoon, dat wordt enorm… Ik weet gelijk Yannis: Euh, dat is ook wel een beetje het niet. Bijvoorbeeld bij The Voice. Naast The gecommercialiseerde en het feit dat je niet Voice is er nog zoveel dat meespeelt, zoals al altijd het juiste beeld krijgt van iedereen die die sociale media en al. En het wordt zoveel daar in voorkomt. En als ik zelf aan zo’n gedeeld voortdurend op de pagina van The show zou meedoen, zou ik niet altijd Voice van Vlaanderen en ook continue in akkoord zijn met hoe je wordt weergegeven foto’s en al en iedereen moet er goed naar de buitenwereld toe. Ja. mogelijk uitzien. Dus het is zo… Ja, het is Interviewer: Ieder jaar is er ook wel een wel gecommercialiseerd en, ja, ik denk dat andere talentenshow, zoals je ook op mijn wel. ‘drop-off’ zag. Wat vind je daarvan? En van Interviewer: En een beetje algemener dan. het feit dat er nu ook The Voice Kids komt? Waarom denk je dat dat programma zo Vind je dat er teveel talentenshows zijn? succesvol is? Waarom kijken er zoveel Yannis: Ik weet niet, maar ik vind dat er… mensen naar? Allee, het is altijd wel zo een nieuwe formule Yannis: Ja, wel ik denk dat het is omdat… of zo of ja, een nieuw concept, waarvan je Het is gewoon iets waar veel mensen van wel eens wil zien hoe het in elkaar zit en zo. nature uit wel interessant vinden: talent op Maar naar The Voice Kids zal ik het podium zien en de reacties zien. En ook waarschijnlijk wel een paar keer naar kijken, al die andere factoren: je kunt erover gewoon omdat dat cool is dat dat kinderen babbelen met je vrienden, je kunt jezelf wel zijn en omdat je daar nog minder van zo wat in de plaats stellen van die kandidaat verwacht dat ze het goed gaan doen. The en… Voice is denk ik ook zo populair omdat dat

209 een nieuw concept was, want bij X-factor en dat je daar echt deel van uitmaakte. Versta Idool en ik weet niet wat… Star Academy en je? Op één of andere manier. al, was dat allemaal zo een beetje hetzelfde Interviewer: En als er nog talentenshows en je voelde ook wel dat je dat wel wat beu komen op televisie… Ga je dan blijven was gezien. kijken of moet er telkens iets nieuw zijn? Interviewer: Dus je blijft kijken als er telkens Yannis: Het hangt er vanaf. Bijvoorbeeld, iets verandert? moest The Voice volgend jaar terugkomen, Yannis: Ja, maar het moet iets zijn dat mij ga ik waarschijnlijk… Het zal waarschijnlijk aanspreekt. Want naar Belgium’s got Talent wel terugkomen. Ga ik denk ik wel blijven bijvoorbeeld heb ik een paar afleveringen kijken, gewoon omdat dat een concept is dat gekeken, maar daar had ik redelijk snel het mij wel aanspreekt. En je weet ook al hoe het gevoel bij van: “Hier ga ik niet naar blijven is en je weet dat het goed is. En ja, ik weet kijken.” Ik weet niet waarom. Ik weet niet het niet. Ik denk dat dat persoonlijk is dat wat het verschil maakt dan. Ja, gewoon het het concept mij wel aanspreekt. Zeker bij feit hoe het in beeld wordt gebracht of zo of The Voice Kids, ik zeg het. Omdat dat ook euh… Ja, ik weet het niet. wel een nieuw concept is. Dus een nieuw Interviewer: Is het omdat het meer concept is belangrijk, maar de inhoud moet entertainend is dan…? ook gewoon nog altijd goed zijn. Een nieuw Yannis: Ja, misschien wel. Omdat het zo concept gaat mensen wel lokken, maar om ze minder rond talent draait en zo en ja… Ik te laten blijven kijken moet je ook wel heb ook zo het gevoel dat als je kijkt naar zorgen dat je programma goed in elkaar zit. The Voice of zo of naar So you think you can Dat de mensen zoiets hebben van: “Hier wil dance, dat je een intiemere en meer ik naar blijven kijken.” persoonlijke relatie aangaat met de Interviewer: En denk je dat die programma’s kandidaten. Ik weet het niet, omdat je ze zo nu anders zijn dan vroeger? Dan Idool elke week opnieuw volgt. En ik weet niet bijvoorbeeld? waarom, maar bij Belgium’s got Talent heb ik Yannis: Ja, in Idool was een groot deel van dat minder. Ik heb zo in dat programma het entertainment het feit dat er veel slechte nooit iemand gehad waar ik zei van: “Ja, dat mensen waren. En ik denk dat dat ze daar is echt de persoon die ik voor supporter.” Ik wel een beetje van afgestapt zijn om wat weet het niet. Je had zo minder dat gevoel meer te focussen op het echte talent. En je ziet ook wel dat het veel meer

210 gecommercialiseerd is door bijvoorbeeld… Interviewer: En vond je dat vroeger meer In de eerste jaren van Idool was er nog niets ontspannend dan nu? van sociale media en was dat dan echt iets Yannis: Euh ja, ik weet het niet. Gewoon, nu dat je keek op televisie en ook die audities… ga je daar meer in op denk ik en vroeger was Die waren zo echt in een simpele kamer. En dat echt iets dat je gewoon keek op televisie als je dat nu vergelijkt met The Voice is dat en daar ging je minder in op dan. Als dat nu voor een heel publiek en stoelen die ze gewoon op televisie komt leer je die om moeten draaien en … Ja, en dat is ook kandidaten ook niet echt kennen. Maar als er veel meer gedeeld op sociale media en al. Dus daar voortdurend dingen over gedeeld ik denk dat die evolutie er wel is, maar dat worden, is dat wel een andere ervaring. Maar dat niet noodzakelijk iets beters is. Want ik ik zeg het, ik vind dat nu niet noodzakelijk zeg het, moesten er nu heruitzendingen beter of ik ervaar geen… Ik heb geen betere komen of zo van Idool 2003 of zo, zou ik daar kijkervaring doordat dat nu zo waarschijnlijk wel naar kijken. Gewoon door spectaculairder is of dat dat nu zo… het feit dat dat weer zo simpel is. Versta je? Interviewer: Bedankt voor jouw interview. Dat dat zo weer heel anders is dan de Yannis: Ca va. programma’s waar je nu mee geconfronteerd wordt.

211

Interview 12 – Chaima

Drop-off:

Algemene gegevens  Leeftijd: 20 jaar  Studies criminologie  Geslacht: vrouw

Specifieke gegevens  Kijkt gemiddeld 30 minuten à 1 uur televisie per dag.  Heeft kijkervaring met 7 van de 9 opgesomde Vlaamse talentenshows en met ‘Britain’s got Talent’ (Groot-Brittannië), ‘X-factor’ (Groot-Brittannië) en ‘America’s got Talent’ (VS).  Kijkt over het algemeen soms naar afleveringen van talentenshows.  Neemt deel aan 4 van de 9 activiteiten i.v.m. talentenshows, waaronder website van talentenshow raadplegen, deelnemers volgen op sociale media, pagina’s van talentenshows of kandidaten volgen op sociale media en online video’s bekijken van acts.

*Introductie en drop-off* als dat echt een talentje is. En dat is zo een *Videofragmenten talentenshows* overweldigend gevoel, zo van: “Waw.” Dus daarvoor eigenlijk. Interviewer: Eerst en vooral zou ik graag Interviewer: En zijn er nog redenen of zijn weten waarom je naar talentenshows kijkt. dat de voornaamste? Wat zijn daar zo de redenen voor? Chaima: Ja, dat zijn eigenlijk de voornaamste. Chaima: Euhm, de redenen zijn… Ja, dat is ook wel tof, dus ja… Bijvoorbeeld Idool was altijd wel grappig. Interviewer: Ik heb ook nog acht kaartjes bij Het is daar precies niet met selectierondes met allerlei redenen op en ik zou graag waar mensen worden gestopt, waar ze hebben dat je die sorteert volgens wat er meteen al zien wie slecht en wie goed is. En voor jou belangrijk is en minder belangrijk. ook het gevoel als er iemand super goed is, *Kijkmotieven sorteren*

Chaima: Dat is het volgens mij.

212

Interviewer: En je mag ook kort even bijvoorbeeld niet een programma kijken uitleggen wat er belangrijk is voor jou. omdat ik hoor dat andere mensen daar ook Chaima: Dus hetgene wat eigenlijk meest naar kijken. “Omdat je je dan niet alleen past bij mij is: “Omdat het ontspannend is en voelt als er niemand is om mee te praten of om tot rust te komen en relax in de zetel te iets mee te doen.” Nee, ik ga daar… Dat is zitten.” Dat zijn zo programma’s, ja, als ik niet echt een reden om naar zo’n programma bijvoorbeeld vrijdag naar huis ga en er The te kijken. En: “Omdat je je kunt identificeren Voice van Vlaanderen is… Dan leg ik dat op met kandidaten of juryleden en er iets van en is dat ontspannend. Dat is niet echt iets, kan leren.” Ik identificeer mij niet echt met dat is geen documentaire of zo. Dan: “Omdat die mensen, dus… Dat is ook niet echt iets het een programma is waar je met vrienden dat bij mij past. of familie naar kijkt en erover kan Interviewer: Talentenshows horen eigenlijk discussiëren.” Ja, dat is zo een programma onder de categorie reality-tv. Als je daar een waar mijn mama ook naar kijkt en mijn omschrijving aan zou kunnen geven… Wat broers ook. En als het dan bijvoorbeeld super zou je dan zeggen? Wat is dat volgens jou? goed is, dan is het zo van: “Ja!” Of je hebt dan Chaima: Euh, ik weet niet of je dat kent van een keer verschillende meningen in het vroeger, Star Academy. discussiëren. Euh: “Omdat je geïnteresseerd Interviewer: Dat is een talentenshow? bent in wie meedoet en hoe ze in beeld Chaima: Ja, dat is zo een talentenshow en dat komen.” Ja, dat ook wel. Dat is tof om andere is eigenlijk echt reality-tv omdat die mensen mensen te zien. Je hebt soms zo van die heel constant gefilmd werden. Dat is voor mij extravagante mensen of excentrieke mensen, reality-tv eigenlijk. dus dat is ook een keer tof om te zien en hoe Interviewer: Dus gewone mensen die ze zich naar voor brengen en zo. Euh: constant gefilmd worden? “Omdat het entertainend, amusant en leuk is Chaima: Ja, constant gefilmd worden en dat zonder veel nadenken.” Ja, dat is wel zo. Het is ook een talentenjacht eh. gaat niet over nadenken. Dat is entertainend Interviewer: En denk je, als je aan reality-tv en amusant. denkt, meteen aan talentenshows of ook aan Interviewer: En dan de minder belangrijke? andere programma’s? Chaima: De minder belangrijke… Moet ik Chaima: Ik denk dan niet echt meteen aan beginnen met het meest minst belangrijk? talentenshows. Maar wel aan andere “Omdat andere mensen kijken.” Ik ga programma’s, zoals Amerikaanse

213 televisiezenders en dan vooral The Hills. echt zo… Het is een beetje in scène gezet. Euh, goh in België ‘reality’. Ja, Temptation Het komt er niet zo… Island, zo van die dingen… Dat je eigenlijk Interviewer: Het komt niet realistisch over? constant… Ook Oh Oh Cherso. Chaima: Nee nee, het komt wel realistisch Interviewer: En denk je dan aan positieve over, daar niet van. Maar toch wel ergens in programma’s? Of zijn dat voor jou negatieve je hoofd, dat je denkt van: “Ja, dat is toch programma’s? allemaal wel een beetje geënsceneerd.” Chaima: Goh, het is niet om te zeggen dat Interviewer: Met wie kijk je naar het negatief is, maar ook niet echt positief. talentenshows en waar? Het geeft niet echt een beeld van hoe die Chaima: Dat is van thuis met de broertjes en mensen echt zijn. Het is een vertekend beeld de mama tot een computer op kot met eigenlijk wel. vrienden of op school met vrienden. Dus dat Interviewer: En een talentenshow is daar dan is eigenlijk niet echt specifiek. Het is echt een onderdeel van. Hoe zou je een uitgebreid, het kan overal. talentenshow omschrijven als je aan alle Interviewer: En wie bepaalt er dan om te talentenshows denkt? kijken daarnaar? Is dat jezelf of zijn dat je Chaima: Euh, talentenshows… Al hetgene vrienden of familie? wat je op televisie ziet is toch wel van: Chaima: Euhm, dat kan ook van mezelf “Waw, tof.” Maar je hoort dan toch ook zo komen. Dat kan ook zo als je zo op ‘social wel dat het achter de schermen moeilijk is media’ zit, bijvoorbeeld op Facebook, en je en… Maar het is wel tof om naar te kijken, ziet een filmpje en je zegt: “Ik ga daar eens daar niet van. op klikken.” Of met vrienden ook, dat ook. Interviewer: Maar je denkt dat dat een beetje Interviewer: En is dat iets wat je vooraf gemanipuleerd is? plant? Bijvoorbeeld vrijdag is er The Voice. Is Chaima: Ja, zeker. Dat is zeker dat iets wat je vooraf plant of op het moment gemanipuleerd en zo. zelf? Interviewer: En wat is er bijvoorbeeld Chaima: Euhm, als ik thuis zat vroeger wel. gemanipuleerd daarin? Dan was het zoiets van: vrijdag kijken we Chaima: Euh goh, eigenlijk allerlei zaken. naar The Voice of naar Idool. Dan wel. Maar Het applaus tot dingen die weer opnieuw nu ik op kot zit is dat niet zo echt iets wat ik gedaan moeten worden. Het is eigenlijk niet echt nog volg.

214

Interviewer: Vind je van jezelf dat je en de andere niet, dat niet echt. Maar zo echt aandachtig naar talentenshows kijkt of doe je een keer je mening zeggen en zeggen dat het soms zaken tegelijkertijd? niet verdiend is of wel verdiend. Chaima: Euhm, ik heb dagen dat ik echt wel Interviewer: Ik heb ook bijvoorbeeld de jury kijk en dat ik het echt wel interessant vind. bij van Belgium’s got Talent en van The Maar er zijn ook dagen dat ik bijvoorbeeld Voice. Is dat iets waar erover gepraat wordt met de PC zit en met iets anders bezig ben bij jullie? dan en op de achtergrond dan… Dus ja… Chaima: Euh, tuurlijk. Vooral over Axelle Interviewer: En wat vind je bijvoorbeeld van Red, met haar toch wel opvallend truitje. de duur van het programma? (lacht) Euh ja, er wordt daar zeker over Chaima: Ik vind dat gepast. Dat is meestal gebabbeld. anderhalf uur, een uur, zoiets. Ik vind dat Interviewer: En is dat enkel over kledij? niet te lang en ook niet te kort. Chaima: Nee, bijvoorbeeld bij Karen, dat zij Interviewer: Gebeurt het ook dat je eigenlijk de gevoeligste was. Dat zij iemand discussieert over kandidaten of juryleden of was die veel traantjes liet rollen. Euh ja nee, over optredens? over allerlei zaken eigenlijk: over hetgeen ze Chaima: Discussiëren? zeggen, over hetgeen er gedaan wordt, Interviewer: Of over praten? waarvoor ze kiezen, waarvoor ze dan weer Chaima: Ja, praten wel, sowieso. niet kiezen, … Interviewer: En met wie is dat dan Interviewer: Je kijkt ook vaak op de bijvoorbeeld of over wat gaat dat dan? computer naar talentenshows. Waarom is dat Chaima: Met vrienden of met mijn broertjes het geval? Vind je dat beter dan het zo en mijn mama ook. Euh, dat is programma zelf op televisie? bijvoorbeeld nu van Britain’s got Talent, Chaima: Euh, het is gewoon… Normaal denk ik, met die twee kleine kindjes. Allee, gezien is dat door de week of zo in het mijn vrienden zenden dat dan door naar mij. weekend en met dat ik in Brussel op kot “Oh, dat is super mooi.” En je kijkt dan nog zit… Ik ga niet zoveel naar huis en ja, ik ben een keer: “Oh, dat is mooi.” En dan kijk je zo meestal ook niet aan de verhaaltjes naar een ander filmpje: “Oh nee, ik vind niet ertussen. Ik wil eigenlijk echt wel tot de echt dat dat verdiend is.” Dus ja, zoiets essentie… Enkel het optreden en zo soms eigenlijk. Zo echt discussies die tien minuten wel eens de commentaar of zo van echt lang duren omdat je vindt dat je gelijk hebt

215 speciale gevallen horen waarom ze het Interviewer: En heb je ook favoriete willen doen. Maar niet teveel ‘blablabla’. juryleden telkens of identificeer je jou niet zo Interviewer: En gebeurt het ook na het zien daarmee? van het programma dat je discussieert of na Chaima: Euh ja, ik heb soms wel juryleden het zien van filmpjes? waar ik zo zeg van: “Yes, die is terug.” Dus… Chaima: Ja. Ja, gisteren bijvoorbeeld van die Interviewer: En vind je dat enkel talent twee jongetjes. Je kijkt daarnaar en dan is het belangrijk is? Of vind je ook dat uiterlijk of zoiets van: “Oh, dat is wel mooi.” Dus ja, dat persoonlijkheid daar een rol inspeelt? gebeurt wel. Chaima: Ik vind vooral talent, dat is toch wel Interviewer: En heb je ook telkens favoriete iets waar die programma’s over gaan. Vooral kandidaten of favoriete juryleden? over talent. Maar je gaat nooit liegen en Chaima: Zeker, zeker. zeggen dat ‘looks’ daar niet bij hoort. Dat is Interviewer: En wanneer is iemand voor jou iets dat daar ergens bij nodig is. favoriet? Interviewer: En is dat voor jou belangrijk? Chaima: Euh, favorieten zijn mensen die het Chaima: Voor mij is dat niet zo belangrijk. eigenlijk super goed doen en dat je zo… Ken Als het talent er is, is dat voor mij eigenlijk je dat gevoel? Ze zijn dan bezig en dat maakt genoeg. Vandaar dat ik dan bijvoorbeeld iets los in jou en dan is dat zo van: “Waw.” programma’s als The Voice wel tof vind. Dat je daar zo echt met de tranen in je ogen Maar ik denk ook wel ergens dat dat wordt zit en dat iedereen dan rechtstaat en beïnvloedt. Maar zo met die stoel omdraaien applaudisseert en… Dus dat zijn favorieten en mensen een kans geven vind ik wel tof. voor mij. Dat is een keer iets anders. Interviewer: Dus je vindt… Je hebt wel Interviewer: Wat vind je van de ‘blind emotionele reacties bij dat programma? auditions’ eigenlijk? Vind je dat dat een goed Chaima: Ja, zeker. systeem is? Interviewer: En hoe denk je dat dat Chaima: Ja, dat is wel een goed systeem, programma daar op inspeelt op die emoties? maar soms heb je soms van die mensen waar Hoe doen ze dat volgens jou? je van zegt van: “Maar allee, die moet er toch Chaima: Euh, ja bijvoorbeeld zo’n triest door zijn.” Maar ik vind dat wel een goed verhaal. Een beetje zeggen van: “Ja, je mag systeem, want ze beoordelen dan niet op wat wel overdrijven of zeg maar alles.” Zoiets en ze zien maar alleen op… Dat is precies alsof zo blijven herhalen. Zo herhalingen en zo. je je zintuigen afschermt en eigenlijk alleen

216 focust op het talent zelf, dus dat vind ik wel van… Ja, ergens denk ik van wel. Het is niet goed. dat ik er echt speciaal op let. Interviewer: En was dat vroeger minder het Interviewer: Maar je denkt niet dat ze dat zo geval? Zoals we bijvoorbeeld zagen bij Idool vaak doen of daar echt de focus op leggen? in het filmpje? Chaima: Euh nee, ik denk het niet echt. Chaima: Ja, bij Idool lag de focus ook wel op Interviewer: In het filmpje zagen we ook dat talent, maar zag je ook wel van… Allee, het er een concept is van een winnaar die was… Ik ga nu bijvoorbeeld zeggen: ‘Susan beroemd zal worden uiteindelijk. Vind je dat Boyle’. Dat is echt wel… Toen ze op het geloofwaardig? podium kwam, de reacties van: “Allee, die Chaima: Euh… Nee, niet echt nee. Want gaat dat hier niet winnen.” En dan zoveel mensen zijn er bijvoorbeeld niet… Je uiteindelijk doet ze dat super goed. Die hebt daar mensen die in Idool als eerste de reacties zijn ook wel tof om te zien. Maar je winnaar zijn en uiteindelijk hoor je daar ziet soms ook wel mensen die super knap niets meer van. Dat was bijvoorbeeld met zijn maar niet zo goed kunnen zingen en dat Peter Evrard en Natalia. Peter Evrard, wie het dan is van: “Oh, dat was echt goed.” Dat kent die nu nog? Niemand hoort daarvan en je dan zegt van: “Dat is niet eerlijk.” Ja, de Natalia is dan uiteindelijk… Ik denk dat dat persoon ervoor was beter maar zag er niet zo komt door er zelf werk van te maken. Maar goed uit en is dan uiteindelijk niet door, dus nee, je komt daar niet als super beroemd uit. ja… Wie was het? Kato of zo. Heel eventjes van Interviewer: Bij talentenshows komen geworden, maar niet echt. gewone mensen in beeld. Vind je dat de Interviewer: Ik heb ook bijvoorbeeld de twee focus soms ook ligt op ongewone mensen? voorbije winnaars van The Voice bij. Ik weet Chaima: Op ongewone mensen? niet als je ze nog kent van vorige seizoenen? Interviewer: Op specifieke mensen. Chaima: Ik weet dat dat Koen zijn leerling Chaima: Ik heb dat eigenlijk niet echt was, één van de twee. Ik weet ook dat… gemerkt dat ze daar een focus op leggen. Wacht eh. Was het een meisje de vorige keer Allee ja, het springt wel in het oog als er met zo’n zwart haar? bijvoorbeeld iemand super raar in beeld Interviewer: De vorige keer, de vorige editie komt. Dat blijft wel bij. Ergens denk ik wel was het Paulien en daarvoor was het Glenn. dat ze daar een focus op leggen, dat het zo is Chaima: Ah nee, ik ken… Ja, het is die toch eh?

217

Interviewer: Nee, dat is de presentatrice. kijkcijfers zijn, dat er mensen gaan kijken. Chaima: Nee, dat is niet de presentatrice. Dat Het is ‘sensatiegericht’, dus er gaan zeker en was ook… vast mensen naar kijken. Het is totaal niet de Interviewer: Dat was ook één van de bedoeling om die mensen beroemd te maken, winnaars? allee… Chaima: Ja. Euh ja, ik herken ze wel. Ah, nee Interviewer: En waarom denk je dat zo’n nee, die heeft gewonnen, juist. En dat was programma’s zo succesvol zijn? Waarom met dat liedje voor Pukkelpop. kijken er zoveel mensen? Interviewer: En als je die personen ziet… Chaima: Sensatie. Allee ja, het is Vind je dat concept dan geloofwaardig of zijn ‘sensatiegericht’ en iedereen houdt wel van die niet echt beroemd geworden? sensatie denk ik. Ja, bijna iedereen. Er zijn Chaima: Nee, maar ik denk ook dat het super ook veel mensen die dat niet echt moeilijk is om in België beroemd te worden. appreciëren. Het is een klein land en je moet eigenlijk al Interviewer: Dus je denkt dat mensen wel heel ‘heel heel’ goed zijn om beroemd te nieuwsgierig zijn om bepaalde…? blijven, dus ja… Chaima: Natuurlijk. Interviewer: Dus je denkt niet dat dat aan Interviewer: En de methode van stemmen het programma specifiek ligt? door het publiek en door de jury Chaima: Nee, want bijvoorbeeld heb ik niets bijvoorbeeld… Vind je dat dat correct meer van dat meisje gehoord. Allee ja, ik verloopt? weet wel zo… Ik herken ze wel, maar ik heb Chaima: Nee. Allereerst het feit dat het volk daar niets meer van gehoord, van die stemt. Allee ja, het ook te zien hoeveel persoon. Ja, we horen eigenlijk van niemand mensen je kent en hoeveel je er kunt meer iets. Zij speelde mee in… Hoe noemt overtuigen. En dan gaat dat niet echt meer dat programma nu weer? Euh allee, … Het is over talent en dan vind ik een beetje minder. daarvan dat ik ze herken, maar niet van de Allee ja, dat je dan helemaal op het einde, zo talentenshow dat ik zeg van: “Ah ja, die.” bij de finale zegt van: “Ok, we laten de Interviewer: En denk je dat dat de eerste mensen stemmen.” Maar niet door heel de intentie is van zo’n programma? Om mensen live-sessies en weet ik veel dat je het volk beroemd te maken? laat stemmen. Dat is niet echt eerlijk. Chaima: Nee, dat is zeker niet de intentie. De Interviewer: Je hebt ook gezegd bij de intentie van zo’n programma is dat er kaartjes dat de identificatie niet zo groot is

218 bij de kandidaten. Maar je hebt wel soms Zo’n dingen en dat wekt de aandacht op en je vaak emotionele reacties. Leef je dan niet wilt dat dan ook een keer zien. mee met bepaalde personages? Interviewer: Dus het zijn meestal dingen die Chaima: Ja zeker. Allee, op het moment zelf al in het programma geweest zijn die je dan zit je niet te denken van: “Is dat niet herbekijkt? geënsceneerd of is dat wel echt gebeurd of Chaima: Ja, maar dat ik dan zelf nog niet zo?” Maar je voelt mee met de personen. En gezien heb bijvoorbeeld. Maar heel weinig ja, dat wekt wel emoties op. eigenlijk, dat ik eigenlijk echt zeg van: “Nog Interviewer: Ik zie ook op jouw vragenlijst een keer herbekijken.” dat je een aantal activiteiten hebt Interviewer: En deelnemers volgen… Is dat aangekruist, waaronder de website omdat je een persoon als favoriet beschouwt? raadplegen en ook op sociale media dat je Chaima: Ja, als favoriet en omdat ik zo zeg deelnemers volgt of pagina’s volgt. Waarom van: “Ja, dat is een verschillend persoon en ik is dat iets dat je doet? ga daar eens… Ik wil daar meer over weten.” Chaima: Euh ja, de website raadplegen Ja, dan wil ik eens zien hoe hij in elkaar bijvoorbeeld. Ja, ik zeg maar iets. Je ‘liket’ die steekt. op Facebook. Dan zenden die filmpjes of Interviewer: En stemmen doe je niet? Of de video’s en wil je die dan bekijken. Maar ja, applicatie gebruik je ook niet? dan moet je via de website, dus dan heb je Chaima: Nee. eigenlijk al twee bronnen geraadpleegd. Interviewer: Is dat iets waar je geen behoefte Allee ja, twee verschillende… Je hebt de aan hebt? Of hoe sta je daar tegenover? website en de ‘Facebookpagina’. Chaima: Goh, stemmen euh… Ik heb daar Interviewer: En op sociale media geen behoefte aan allereerst. Ik ken die bijvoorbeeld… Waarom kijk je dan naar die persoon niet. Allee ja, ik kan moeilijk filmpjes? Is dat om extra informatie te zien? beslissen van: “Die persoon verdient het voor Chaima: Ja. Goh, dat is ontspanning. mij meer dan andere.” En ja, de applicatie… Interviewer: Of zijn dat filmpjes die al Tot voor kort had ik geen ‘smartphone’ of geweest zijn? dergelijke, dus deed ik dat niet. En ik voel Chaima: Dat is ter ontspanning en zo de daar ook geen nood toe om een applicatie te titel… Je ziet soms zo van: “Ja en super hebben van The Voice van Vlaanderen of zo. emotioneel en jury was verontwaardigd.”

219

Interviewer: En zijn er ook negatieve Chaima: Ja, zeker. elementen aan talentenshows? Wat vind je Interviewer: Waarin zit het verschil met het daar negatief aan of minder goed aan? buitenland? Chaima: Euh negatief… Ja, dat het soms niet Chaima: Ja, België staat zo’n beetje achter op echt het beeld is dat eigenlijk… Hoe het alles vind ik en zo ook op, allee ja, talent achter de schermen er aan toegaat, dat je dat trainen en zo. ‘Outside the box’ denken en eigenlijk niet echt ziet op televisie, allee ja. zo. Allee ja, ze doen dat niet. Ze spelen veilig Ik ken zo iemand die meegedaan heeft aan hier in België, terwijl dat dat in Amerika The Voice. Ja, ze zette dan zo dingen op groots is en… Facebook van: “Ja, zo of zo é.” Dan verschiet Interviewer: En gaat dat over de kandidaten je daar ook wel van, amai. die meedoen of over het programma in zijn Interviewer: En ieder jaar is er wel een geheel? andere talentenshow… Binnenkort komt er Chaima: Ja, over alles eigenlijk. Het is veel te ook The Voice Kids. Vind je dat er teveel ‘soft’, het is niet… Ja, in de jury zit er talentenshows zijn of vind je dat wel goed? bijvoorbeeld geen Simon Cowell die eigenlijk Chaima: Ja, The Voice Kids vind ik echt zijn gedacht zegt. Of een grappige bijvoorbeeld wel mooi, maar er zijn veel David, nee. talentenjachten en soms eigenlijk ook dingen Interviewer: Dus je vindt dat het in het die op elkaar lijken en dat is zo echt van: buitenland nog meer entertainment is? “Allee ja, het één of andere.” Chaima: Ja, zeker. Interviewer: En wat bedoel je dan Interviewer: Welke talentenshow verkies je bijvoorbeeld? uit al degene die je al gezien hebt en Chaima: Bijvoorbeeld Idool en zo’n dingen waarom? als Belgium’s got Talent. Dat is zo’n Chaima: Euh, Britain’s got Talent vind ik wel overkoepeling van Idool en dans. Dat is zo’n super goed. overkoepeling dat je toch al gezien hebt in Interviewer: En waarom vind je die beter andere programma’s. Dat is zo iets dat dan andere? terugkomt. Chaima: Euh, het zit… Ik denk zelfs dat dat Interviewer: Ik zie dat je al naar veel daar is ontstaan met Simon en het is zo… Ja, talentenshows hebt gekeken, ook naar het is zo… De mensen die daar passeren, hoe buitenlandse. Zit er daar een verschil in, in al ze dat allemaal regelen en zo. Ze nodigen die talentenshows?

220 ook grote sterren uit die over de hele wereld Interviewer: En vind je het ethisch bekend zijn. Dus ja, zoiets. verantwoord dat kinderen daaraan meedoen? Interviewer: En vind je dat Belgium’s got Chaima: Het is te zien hoe je het opvangt. Talent kan tippen aan zo’n programma? Hoe het hele programma, hoe de hele Chaima: Nee, totaal niet. En ook de mensen productie in elkaar zit. Of ja, hoe die die in zo’n programma komen, blijven behandeld worden. Het mag niet zijn dat er eigenlijk echt wel bekend: Leona Lewis, constant stress mee gepaard gaat en constant Susan Boyle, … Dat zijn mensen die je nu druk. Nee, dat zou ik wel erg vinden. nog hoort, terwijl je in België… Nee, dat zijn Interviewer: Ok, bedankt voor jouw mensen… Die foto’s die je getoond hebt… Ik interview. kan daar geen naam op plakken. Ik ken die Chaima: Graag gedaan. mensen niet, wat wel jammer is. Interviewer: En blijf je daar naar kijken in de toekomst naar talentenshows of moet er telkens iets nieuws zijn zoals de ‘blind auditions’ of een nieuw concept? Chaima: Nee, er moet daar niet telkens iets nieuws… Ik zie mij over vijf jaar nog altijd kijken naar Britain’s got Talent of zo van die dingen. Maar ja… Interviewer: En ben je meer benieuwd als er bijvoorbeeld een editie van The Voice Kids komt om te blijven kijken of …? Chaima: Benieuwd? Ik ben wel benieuwd ernaar omdat ik kinderen schattig vind en als ze dan nog eens kunnen zingen of dansen. Dat is ook zo van: “Ooh.” Maar ik denk dat dat zo één jaar gaat zijn dat ik echt ga zeggen van: “Ik wil dat zien.” En als ik zeg van: “Oh, dat is tof”, dan ga ik daar nog wel naar kijken. Maar als ik zeg van: “Hmm toch niet”, dan haak ik af.

221

222