DOCSLIB.ORG

Soinu-Tresna Batzuk Euskal Herri Musikan. IN: XV

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Soinu-Tresna Batzuk Euskal Herri Musikan. IN: XV Soinu-tresna batzuk Euskal Herri musikan (Some instruments in Basque popular music) Beltran, Juan Mari Eusko Ikaskuntza Miramar Jauregia - Miraconcha, 48 20007 Donostia Alboka: Albokaren aurkezpen orokorra. Tresnaren zatiak, afinazioa, arnasketa eta emisioaren teknika. Jotzeko erak: mordenteen erabilera, noten pikatua, funtzio tonalak eta erritmo-jokoak. Azken berrikuntzak albokak egiterakoan, jotzeko erak, funtzioa eta erre- pertorioa. Txalaparta: Aldaerak Euskal Herrian (tresna eta interpretazio erak). Laneko erritmoetatik, laneko erritmo jokoetatik eta lan tresnez egindako joaldietatik musikara: Borra-jotzea, Idaurrak-trailua, ote-jotzea, kirikoketa, ttinbilin-ttanbalan, toberak, txalaparta. Giltza-Hitzak: Alboka. Txalaparta. Euskal Herriko herri musika. Soinu-tresna. Erritmoa. Alboka: Presentación general de la alboka: Partes del instrumento, afinación, técnica de respiración y emisión. Formas de eje- cución: utilización de mordentes, "picado de notas, funciones tonales, juegos polifónicos y juegos rítmicos. Ultimas novedades en la construcción, formas de ejecución, función y repertorio. Txalaparta: variantes en el País Vasco (instrumento y formas de interpreta- ción). De los ritmos de trabajo, los juegos rítmicos durante el trabajo y los toques con herramientas de trabajo a la música: Borra- jotzea, Idaurrak-trailua, ote-jotzea, kirikoketa, ttinbilin-ttanbalan, toberak, txalaparta. Palabras Clave: Alboka. Txalaparta. Música popular vasca. Instrumento. Ritmo. Alboka: Présentation générale de la alboka: Parties de l’instrument, accordement, technique de respiration et émission. Formes d’exécution: utilisation de mordants, “staccato”, fonctions tonales, jeux polyphoniques et jeux rythmiques. Dernières nouveautés dans la construction, formes d’exécution, fonction et répertoire. Txalaparta: Variantes dans le Pays Basque (instrument et formes d’inter- prétation). Des rythmes de travail, les jeux rythmiques durant le travail et les coups avec des outils de travail à la musique: Borra- jotzea, Idaurrak-trailua, ote-jotzea, kirikoketa, ttinbilin-ttanbalan, toberak, txalaparta. Mots Clés: Alboka. Txalaparta. Musique populaire basque. Instrument. Rythme. XV Congreso de Estudios Vascos: Euskal zientzia eta kultura, eta sare telematikoak = Ciencia y cultura vasca, y redes telemáticas = Science et culture basque, et réseaux télématiques = Basque science and culture, and telematic networks (15. 2001. Donostia). – Donostia : Eusko Ikaskuntza, 2002. - P. 317-319. - ISBN: 84-8419-949-5. 317 Beltran, Juan Mari ALBOKA bezala, albokak ere soinua handiagotzeko adar handia du. Askotan, goialdeko alboe- – Aurkezpen orokorra tan belarri gisako zuloak izaten ditu. Gehie- netan adarraren irteerako ertzaren buelta Klarinete bikoitza bat da. Bere tutuen egitura osoan zerra hortzen moduko bukaera iza- bereziak (5 eta 3 zulo) joko harmonikoak egiteko ten dute. aukera ematen ditu. Jotzeko arnasketa teknika berezia erabiltzen da, etengabe haizea botatzen Alboka zahar batzuetan, adar txikia eta (albokari zaharrek “haizeari buelta emanez” esaten handia apaindurik daude grabatutako dute), arnasketa diafragmatikoa eginez, hots iraun- marrazki geometrikoekin. korra emanez xirolarru baten gisa. 5. Uztarria. Zurezko erdizirkularra izaten da Errepertorioa bereziki fandango-jota, arin arin- eta bera da albokaren euskarria. Zati guz- porrue, eta martxaz osatzen da. Nahiz eta doinu tiak lotzen ditu eta berak gorpuzten ditu. ezagunak eta jakinak jo, albokariek jotzerakoan Heldulekua ere uztarria da. Askotan, albo- interpretatzeko joera librea izan dute eta bakoitzak kariak uztarria lantzen eta apaintzen saia- bere estilo eta gustuko ukitua ematen zion, horre- tzen dira, tailatzen eta barrutik ere forma gatik gaur doinu bakoitzeko hamaika bariante eza- desberdinak ematen. Batzuetan apaintzeko gutzen dugu. Albokaren musika tradizionala bere uztarriaren bi aldeetan letoizko burua duten eskalaren sei notekin egiten da (la-fa#). Panderoak iltzeak sartzen dituzte. laguntzen du dantza horietan erritmoa markatzen eta doinu gehienek badute koplak kantatzeko zati 6. Katea. Alboka zaharretan adar handia estu- berezi bat. estu doiturik uztarriaren atzeko muturrean sartzen zen eta bukatutakoan albokariak – Soinu-tresnaren zatiak eta bakoitzaren fun- soinu-tresna gordetzeko adar handia askatu tzioa: fitak, tutuak, ahokadura, kanpaia, uztarria eta egiten zuen. Jotzean askatzeko arriskua katea. zegoen, eta lurreraino eror ez zedin, uztarria eta adar handia lotzen zuen katea ipintzen Albokaren zatiak eta bakoitzaren zeregina: zitzaion. 1. Fitak. Bi ditu albokak. Gutxi gorabehera 6 – Afinazioa: bi tutuak batera ongi afinatu behar cm luze eta 7’5 mm lodiko kanabera. dira unisonoak eta zati polifonikoak modu egokian Honek duen begiaren kanpoaldetik mozten eman ahal izateko. da, mutur hori itxia eta bestea irekia utzirik. Mutur itxi horretatik 6 mm-ra trabeska eba- – Jotzeko erak eta joerak: keta bat egin eta hautsi ez dadin kontu handiz, labanarekin kanabera-tira bat (bibra- Arnasa buelta emateko teknika: Alboka jotzera- tu behar duen fita) ebaketa egin dugun alde koan, haizea botatzeko teknika berezia behar da, horretatik altxatzen da. Bere mihiaren bibra- etengabe bota behar da, hotsa iraunkorra emanez, zioaren eraginez sortzen da hotsa. Fita kornamusa edo “xirolarru”ak egiten duen bezala. bakoitza, albokak dituen bi kanaberetako Baina albokak ez du haize zaku edo poltsarik eta batean sartzen da, haren luzapen bezala. albokariak sudurretik haizea hartzen duen bitarte- an jarraitu behar du haizea botatzen arnasketa tek- 2. Tutuak-Kanaberak. Gutxi gorabehera 13 zm- nika berezi hori erabiliz. ko luzera eta 1eko lodierako bi ditu albo- kak. Tonu-aldaketarako ezkerraldekoak (fita Mordenteen erabilera: segidan nota bera erre- aldetik begiratuz) 4-5 mm. diametroko bost pikatzen denean nota bakoitza “pikatzeko” edo zulo ditu eta eskuinaldekoak hiru. markatzeko, erritmoa markatzeko, funtzio tonak emateko. 3. Ahokadura-Adar txikia. Ahoskatzekoaren zeregina du. Kanaberen puntak eta uztarria- – Bi tutuen bitartez egiten diren joko polifoniko- ren muturra behealdetik sartzen zaizkio eta ak. Gipuzkoako albokarien joerak (Zegamako Gorro- bere barruan gelditzen diren bi fitak babes- txategitarrak), Bizkaiko albokarienak (Leon Bilbao, ten ditu. Jotzeko ezpainak bere kontra jar- Txilibrin). tzen dira. – Joko erritmikoak: sinkopa, errepertorio tradi- Gipuzkoako ekialdean eta Nafarroako zionalean konpas barruan ematen diren azentuazio Urbasa aldean, uztarriaren zurezko zati aldaketak. beretik osatzen da zurezko adar txiki gisako zatia. Uztarria, kanaberak eta adar txikia- Azken garaietako ekarpenak: ren artean gelditzen diren tarte ireki horiek argizariarekin ixten dira haizea gal ez Soinu-tresna bera. dezan. Joera berriak: modo nagusi eta minorrean 4. Kanpaia-Adar handia. Haizezko beste soinu- jotzea, errepertorio berria (adaptazioak eta pieza tresna askok haize-irteeran duten kanpaia berriak), polifonia joera berriak. 318 Soinu-tresna batzuk Euskal Herri musikan TXALAPARTA zabal eta sei zentimetro lodi den ohol bat. Euska- rriak, gutxi gorabehera ohol-muturretik bosten bate- – Aurkezpen orokorra: Lan erritmoetatik, lan ra kokatzen dira. egitean egiten diren joko erritmikoetara, lan-tresne- kin egiten diren “musika” saioetara eta hauetatik Jotzeko lau makila. Hauen luzera eta itxura des- txalapartaren musikara: Borra-jotzea, Idaurrak-trai- berdina izaten da tokiaren arabera: Luzera, Lasarte- lua, ote-jotzea, kirikoketa, ttinbilin-ttanbalan, tobe- ko Zuaznabartarrenak 52 zentimetro, Astigarragako rak, txalaparta Goikoetxeatarrenak 60 zentimetro eta Billandegiko baserrietakoak 88 zentimetro. Hiru kasuetan maki- Ohitura, musika egiteko era edo soinu-tresna lak kono-enbor formakoak dira. hau izen eta itxura ezberdinekin agertzen da gure herri kulturan. Beti festa giroan eta gehienetan “Toberak” izenarekin (toki batzuetan txalaparta auzolanean egindako lanen bukaerako ospakizune- izenarekin) ezagutzen den aldaera horretan zurezko tan. Bi izaten dira joleak. Hasteko batek oinarrizko oholen ordez, altzairuzko palankak kolpeatzen erritmoa markatuko du eta besteak aurrekoak utzi- dituzte, makilen ordez burniziriak erabiliz. tako hutsunetan sartuko ditu bere kolpeak hasiera- ko erritmoa desegitea saiatzen. Bien artean egiten – Txalapartarekin musika egiteko joera tradizio- dute musika. Tokian tokiko jole bakoitzak bere izen- nala: erritmoa egite-desegitea, esaldi erritmikoak, dapena hartzen du betetzen duen funtzio erritmiko- tempo, hotsa edo bolumena, poliritmia eta polito- aren arabera, halako bikoteak osatuz: nalitatea. “ttakuna-errena”, “tukutuna-urguna” edo “bia-pika- tzailea/ bata”. – Jotzeko era eta erritmo tradizionalak: ote- jotzea, kirikoketa, toberak, txalaparta. Bikoak, hiru- Izen hauek adierazten duten bezala, jole bakoi- koak, laukoak, seikoak,… tzak bere funtzioa du. Batek ordena-oreka jartzen du eta besteak lagunak jarritakoa hausten, desor- – Txalapartari belaunaldi berrien ekarpenak: denu-desoreka sortuz. Horrela, joaldian zehar errit- materialak, erritmoak, polifoniak, doinuak,… moa egin eta deseginez. Txalaparta tradizionalean gero eta azkarrago jotzen ordena-oreka hautsiezi- Txalapartari berriek zura eta altzairuz gain nezko batera iritsi arte. harriak, marmolak eta bestelako materialak erabil- tzen dituzte hots tinbrikaren aukera zabalduz. Ikusten denez, txalaparta tradizionalak baditu jotzeko zenbait arau. Arauok ez dute sormena Gaur egun, betikoak jotzeaz gain, erritmo mugatzen, are gehiago, askatasun handia ematen berriak erabiltzen dira, euskal herri musikatik hartu- diete jotzaileei
Load more

Recommended publications
  • Muestras Recibidas Convenio 2048
    CANT TÍTULO AUTOR 1 1707 Barat, J.R. 2 1969 Tristante, Jerónimo 3 1984 George Orwell 4 1984 George Orwel 5 !No Me Cuentes Más Cuentos! José Carlos Román 6 !Vaya Lio De Mañana! Rodenas Antonia 7 "Secuestro" Historias Que El País No Conoció Humberto Velásquez 8 "Vivian Pellas" Convirtiendo Lágrimas En Sonrisas Vivian Pellas 9 #Atrapada En La Red Albeiro Echavarría 10 #Positivestress Lombard, Ana 11 ¡ Quiero Ir El Primero! Byrne Richard 12 ¡A Jugar Y Bailar En La Orilla Del Mar! Marinella Terzi 13 ¡Adiós Capitán! Zuriñe Aguirre 14 ¡Al Grano! La Guía Para Comprar, Preparar Y Degustar El Mejor Ossenblok, Kim 15 ¡Alguien Se Ha Tragado A Lola! Srah Roberts 16 ¡Artista! David Hernandez 17 ¡Asi Soy Yo! Mariangeles Reymondes 18 ¡Bienvenidos Al Universo! Tyson, Neil Degrasse;Strauss, 19 ¡Caca De Dinosaurio! Fox Christyan 20 ¡Colombia A La Vista! Leal Quevedo, Francisco 21 ¡Cómo Cambia El Cuento!. (Literatura Infantil (611 Chinto 22 ¡Corre ,Kuru,Corre! Patxi Zubizarreta 23 ¡Cuidado Con La Charca! Emilio González Urberuaga 24 ¡Dale campeòn! Katz Leandro 25 ¡Deprisa Deprisa! ¡Deprisa Deprisa! 26 ¡Dile Al Rino Que Se Vaya! Azam Mahdavi 27 ¡Encuéntrame! Aventuras Bajo Tierra Con El Lobo Lupi Agnese Baruzzi 28 ¡Encuéntrame! Aventuras En El Bosque Con El Lobo Lupi Agnese Baruzzi 29 ¡Encuéntrame! Aventuras En El Cielo Con El Lobo Lupi Agnese Baruzzi 30 ¡Encuéntrame! Aventuras En El Mar Con El Lobo Lupi Agnese Baruzzi 31 ¡Eso No Es Normal! Mar Pavón 32 ¡Eso no es normal! Mar Pavón 33 ¡Esta Caca Es Mia! Gusti 34 ¡Esto Que Te Cuento No Es Un Cuento! Maryta Berenguer 35 ¡Estoy Aquí! Vanesa Díez 36 ¡Ey, Superabuelo!.
    [Show full text]
  • Nassarre. Revista Aragonesa De Musicología, Publicación En La Que Ha Edi- Tado Relevantes Artículos
    NASSARRE Revista Aragonesa de Musicología XXI Director honorífico: Pedro CALAHORRA Director: Álvaro ZALDÍVAR Secretario: Luis PRENSA Consejo asesor: María Dolores ALBIAC BLANCO Mª Carmen LACARRA María Rosario ÁLVAREZ MARTÍNEZ Ángel LATORRE Javier ARTIGAS PINA Francisco José LEÓN TELLO Conrado BETRÁN José LÓPEZ CALO Manuel Carlos de BRITO José M. LLORENS CISTERÓ Tomás BUESA Miguel MANZANO ALONSO Domingo J. BUESA CONDE Emilio MORENO Juan José CARRERAS LÓPEZ Jesús M. MUNETA Josep CRIVILLÉ Rafael PÉREZ ARROYO Miguel DEL BARCO GALLEGO Dionisio PRECIADO Aurora EGIDO Vicente ROS Ismael FERNÁNDEZ DE LA CUESTA Jorge FRESNO Andrés RUIZ TARAZONA Pilar FUENTES Ángel SAN VICENTE José L. GONZÁLEZ URIOL Francisco Javier SAYAS GONZÁLEZ José V. GONZÁLEZ VALLE Ángel SESMA Jesús GONZALO LÓPEZ Lothar SIEMENS HERNÁNDEZ John GRIFFITHS Jacinto TORRES MULAS Carles GUINOVART Ana Pilar ZALDÍVAR GRACIA Responsable de Publicaciones de la I.F.C.: Félix SÁNCHEZ Secretaría: Palacio Provincial - Plaza de España, 2 - 50071 ZARAGOZA (España) Tff. [34] 976 288 878 / 879 • Fax. [34] 976 288 869 [email protected] Sigla internacional propuesta: NASS REVISTA ARAGONESA DE MUSICOLOGÍA XXI Actas del VIII Congreso Internacional de la Sociedad Ibérica de Etnomusicología INSTITUCIÓN «FERNANDO EL CATÓLICO» (C.S.I.C.) Excma. Diputación de Zaragoza Zaragoza 2005 Publicación núm. 2.572 de la Institución «Fernando el Católico» Fundación Pública de la Excma. Diputación de Zaragoza Plaza España, 2. 50071 ZARAGOZA Tff.: [34] 976 288 878 / 879 • Fax: [34] 976 288 869 [email protected] El volumen I,1 (1985) comprendía, por razones editoriales, los dos semestres del año, por lo que su correcta numeración ha de ser I, 1-2 (1985) y como tal habrá de citarse en adelante.
    [Show full text]
  • 2017-2018 Ikasturteko Liburuxka
    IKASpublizitate gehigarri berezia / suplemento especial publicitario TARO AK 2017-2018 CURSOS Matrikulazioak: irailaren 12tik 26ra Matriculaciones: del 12 al 26 de septiembre www.donostiakultura.eus/ikastaroak Ikastaroak Cursos Izena emateko epea: irailaren 12tik 26ra; 12an 16:00etatik aurrera. Plazo de Matriculación: del 12 al 26 de septiembre; a partir de las 16:00 del día 12. Ordutegia: 16:00-20:00. Irailaren 13tik aurrera, Okendo, Ernest Lluch, Casares-Tomasene eta Horario general: 16:00-20:00. A partir del 13 de septiembre, en los centros culturales Oken- Egia kultur etxeetan, baita 10:00etatik 14:00etara ere. Aiete Kultur Etxean, berriz, asteartetik do, Ernest Lluch, Casares-Tomasene y Egia, también de 10:00 a 14:00. En el C.C. Aiete, de ostiralera 16:00etatik 20:30era, larunbatetan 10:00etatik 14:00etara eta 16:30etik 20:00etara, martes a viernes de 16:00 a 20:30, los sábados de 10:00 a 14:00 y de 16:30 a 20:00, y los eta igandetan 10:00etatik 14:00etara. Aiete Kultur Etxea astelehenetan itxita dago. domingos de 10:00 a 14:00. El Centro Cultural Aiete permanece cerrado los lunes. www.donostiakultura.eus webgunean, irailaren 12ko 16:00etatik aurrera. En www.donostiakultura.eus desde el día 12 de septiembre a partir de las 16:00. KZguneetan on line matrikulaziorako laguntza egongo da. En los KZguneak se prestará ayuda para realizar la matrícula on line. Bigarren lau hilabeteko ikastaroen (2018ko otsailetik ekainera bitartean) matrikulazio epea El plazo de matriculación de los cursos del segundo cuatrimestre (de febrero a junio de 2018ko urtarrilaren 19ra arte egongo da zabalik.
    [Show full text]
  • El Saxofón En España (1850 – 2000)
    UNIVERSITAT DE VALÈNCIA . FACULTAT DE FILOSOFIA I CIÈNCIES DE L´EDUCACIÓ EL SAXOFÓN EN ESPAÑA (1850 – 2000) TESIS DOCTORAL Presentada por: MIGUEL ASENSIO SEGARRA Dirigida por. Dr FRANCISCO CARLOS BUENO CAMEJO VALENCIA, 2012. 2 A todos los saxofonistas que nos antecedieron y que con su ejemplo nos mostraron el camino a seguir. Especialmente a Maestro Adolfo Ventas. 3 4 AGRADECIMIENTOS. La conocida frase atribuida a Felipe Pedrell, Lo poco que sabemos lo sabemos entre todos, sería suficiente por sí misma para comprender lo que ha supuesto este trabajo. Resulta difícil poder citar aquí a todos aquellos con los que he contado para poder llevar a término el presente estudio. Por sus características, al ser en su mayor parte un trabajo de campo dada la escasa documentación bibliográfica y la dificultad de obtenerla, he recurrido a muchas personas particulares o pertenecientes a entidades para ir recopilando las piezas con las que confeccionar este incompleto puzzle. En unos casos piezas grandes, verdaderos tesoros, recuerdos guardados por los protagonistas de esta historia o sus descendentes, fotografías, recortes de prensa, programas de conciertos, etc. En otras, piezas más pequeñas, pocos datos aproximados o concretos, nombres, fechas, referencias de conciertos, teléfonos, direcciones de contacto o simplemente pistas donde seguir buscando. Cada cual, en su medida, ha hecho un aporte importantísimo. Entre ellos se encuentran: Jesús Moreira, hijo de Antonio Moreira director y fundador de la orquesta Radio de Vigo, Carlos Martín Ballester por sus grabaciones históricas de Aquilino el negro, José Susi, saxofonista y compositor, Manuel Fernández director general de Primus S.L, Véronique Lucasa Sallé y Nobel Thierry de la casa Selmer-París, Paula Bas Garraus hija del saxofonista Vlady Bas, Olga Sánchez Huedo autora de la tesis: La Banda Municipal de música de Albacete: desde sus orígenes hasta la primera década del siglo XX.
    [Show full text]
  • Musical Instruments in Popular Basque Music
    - ERAKUSKETAREN ANTOLAKETA The accordionist Antonio Aranaga "Auntxa" playing the trikitixa. 1984 MUSICAL INSTRUMENTS IN Soinu-tresnei buruz ari garenez, erakusketan soinu-tresnen argazki bilduma bat ikus (Arg. HMT). daiteke. Soinu-tresna bera bakarrik, objektu ederra izan daiteke, egitura konplexua eta POPULAR BASQUE MUSIC esanguratsua eduki dezake, baina horrez gain ez da ezer, ez du bizitasunik. Jole batek Rondalla from Falces, 1984 (Arg. HMT). ematen dio bizia eta jolea da soinu-tresna horren izaeraren ezinbesteko osagaia. Migellturbide.1984 (Arg. HMT). Bestalde, soinu-tresna eta soinu-joleek musika em an dezakete, baina norbaiti, non bait, Primi Erostarbe- Juan Mari Beltran. Donostia, 1984 (Arg. JM Beltran). Alboka made by the famous albokari from Igorre (Arratia) Silvestre noizbait eman beharko liokete, bestela ez luke zentzurik edukiko. Horregatik erakuske- a tan hiru osagai eta alderdi hauek azaltzen dira: SOINU- TRESNAK, SOINU-JOLEAK, Jose Peiia and Juan Mari Beltran. Ttin ttin ttin ttin ttikittin, ..... Orio, Elezkano "Txilibrin". MUSIKA HORREN INGURUA ETA GIROAK. 1984 (Arg. HMT). Alboka made by the famous albokari from Artea (Arratia) Leon Bilbao. ORGANIZACION DE LA EXPOSICION Ximon and Aritz Goikoetxea. Erbetegi Etxeberri, 2007 (Arg. HMT).) Alboka by the albokaris Gorrotxategi from Zegama. Esta exposici6n muestra una colecci6n totoqrafica de instrumentos musicales. EI instru- Playing the kirikoketa in the Txalaparta School in Hernani. 2007 (Arg. Sunpriiiu played by shepherds in larraun; made of hazelnut tree bark. mento musical de por sl puede ser un objeto hermoso, puede tener una estructura com- pleja y significativa, pero 81solo, aparte de eso no es nada, no tiene vida. Un instrumen- HMT). Txanbela played by shepherds in Zuberoa (Pyrenees).
    [Show full text]
  • Nassarre. Revista Aragonesa De Musicología, Publicación En La Que Ha Edi- Tado Relevantes Artículos
    La versión original y completa de esta obra debe consultarse en: https://ifc.dpz.es/publicaciones/ebooks/id/2421 Esta obra está sujeta a la licencia CC BY-NC-ND 4.0 Internacional de Creative Commons que determina lo siguiente: • BY (Reconocimiento): Debe reconocer adecuadamente la autoría, proporcionar un enlace a la licencia e indicar si se han realizado cambios. Puede hacerlo de cualquier manera razonable, pero no de una manera que sugiera que tiene el apoyo del licenciador o lo recibe por el uso que hace. • NC (No comercial): La explotación de la obra queda limitada a usos no comerciales. • ND (Sin obras derivadas): La autorización para explotar la obra no incluye la transformación para crear una obra derivada. Para ver una copia de esta licencia, visite https://creativecommons.org/licenses/by- nc-nd/4.0/deed.es. NASSARRE Revista Aragonesa de Musicología XXI Director honorífico: Pedro CALAHORRA Director: Álvaro ZALDÍVAR Secretario: Luis PRENSA Consejo asesor: María Dolores ALBIAC BLANCO Mª Carmen LACARRA María Rosario ÁLVAREZ MARTÍNEZ Ángel LATORRE Javier ARTIGAS PINA Francisco José LEÓN TELLO Conrado BETRÁN José LÓPEZ CALO Manuel Carlos de BRITO José M. LLORENS CISTERÓ Tomás BUESA Miguel MANZANO ALONSO Domingo J. BUESA CONDE Emilio MORENO Juan José CARRERAS LÓPEZ Jesús M. MUNETA Josep CRIVILLÉ Rafael PÉREZ ARROYO Miguel DEL BARCO GALLEGO Dionisio PRECIADO Aurora EGIDO Vicente ROS Ismael FERNÁNDEZ DE LA CUESTA Jorge FRESNO Andrés RUIZ TARAZONA Pilar FUENTES Ángel SAN VICENTE José L. GONZÁLEZ URIOL Francisco Javier SAYAS GONZÁLEZ José V. GONZÁLEZ VALLE Ángel SESMA Jesús GONZALO LÓPEZ Lothar SIEMENS HERNÁNDEZ John GRIFFITHS Jacinto TORRES MULAS Carles GUINOVART Ana Pilar ZALDÍVAR GRACIA Responsable de Publicaciones de la I.F.C.: Félix SÁNCHEZ Secretaría: Palacio Provincial - Plaza de España, 2 - 50071 ZARAGOZA (España) Tff.
    [Show full text]
  • Soinu-Tresna Batzuk Euskal Herri Musikan (Some Instruments in Basque Popular Music)
    Soinu-tresna batzuk Euskal Herri musikan (Some instruments in Basque popular music) Beltran, Juan Mari Eusko Ikaskuntza Miramar Jauregia - Miraconcha, 48 20007 Donostia Alboka: Albokaren aurkezpen orokorra. Tresnaren zatiak, afinazioa, arnasketa eta emisioaren teknika. Jotzeko erak: mordenteen erabilera, noten pikatua, funtzio tonalak eta erritmo-jokoak. Azken berrikuntzak albokak egiterakoan, jotzeko erak, funtzioa eta erre- pertorioa. Txalaparta: Aldaerak Euskal Herrian (tresna eta interpretazio erak). Laneko erritmoetatik, laneko erritmo jokoetatik eta lan tresnez egindako joaldietatik musikara: Borra-jotzea, Idaurrak-trailua, ote-jotzea, kirikoketa, ttinbilin-ttanbalan, toberak, txalaparta. Giltza-Hitzak: Alboka. Txalaparta. Euskal Herriko herri musika. Soinu-tresna. Erritmoa. Alboka: Presentación general de la alboka: Partes del instrumento, afinación, técnica de respiración y emisión. Formas de eje- cución: utilización de mordentes, "picado de notas, funciones tonales, juegos polifónicos y juegos rítmicos. Ultimas novedades en la construcción, formas de ejecución, función y repertorio. Txalaparta: variantes en el País Vasco (instrumento y formas de interpreta- ción). De los ritmos de trabajo, los juegos rítmicos durante el trabajo y los toques con herramientas de trabajo a la música: Borra- jotzea, Idaurrak-trailua, ote-jotzea, kirikoketa, ttinbilin-ttanbalan, toberak, txalaparta. Palabras Clave: Alboka. Txalaparta. Música popular vasca. Instrumento. Ritmo. Alboka: Présentation générale de la alboka: Parties de l’instrument, accordement,
    [Show full text]
  • 3. La Txalaparta: ¿Ritmo O Instrumento?
    Txalaparta digitala: Softwarea garatuz egindako txalapartaren azterketa La txalaparta digital: Un análisis de la txalaparta a través del desarrollo de software The digital txalaparta: An analysis of the txalaparta through software development Tesis doctoral presentada en 2015 por Enrique Hurtado Mendieta Dirigida por Dr. Josu Rekalde Izagirre (EHU/UPV) Dr. Thor Magnusson (University of Sussex) Copyright 2015, Enrique Hurtado Mendieta Reconocimiento-NoComercial-CompartirIgual 4.0 Internacional (CC BY-NC-SA 4.0) https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.es https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/legalcode Laburpena Ikerketa honetan, txalapartaren antzinako musika-tradizioak musika sortzailearekin duen harremana aztertu dugu arte garaikidearen esparruan kokatuta. Txalaparta jotzeko arauak hartu ditugu ardatz gisa, eta, arau horiek aztertu, deskribatu eta ulertzeko, ordenagailuko programa batzuk garatu ditugu, jotzeko erak dituen hainbat alderdi ikertuta. 1950eko hamarkadatik gaurdaino egin diren musika esperimentaleko konposizio asko bezala, txalapartaren erritmo inprobisatuak arauek zehaztutako prozesu gisa uler ditzakegu. Izan ere, txalapartaren eta musika esperimentalaren arteko lotura aztertuta, argi dago puntu kontzeptual eta historiko garrantzitsuak dituztela batera. Softwarea garatuz, txalaparta jotzean agertzen diren arauak formalizatu, eta interpretatzaileek darabiltzaten musika-patroiak eta jokabideak azaldu ditugu. Orain arte nekez uler zitezkeen alderdi horiek azalduta, jotzeko erari lotuta dauden alde sozialak
    [Show full text]
  • Actividades Abril/Mayo/Junio 2016
    AACTIVIDADESCTIVIDADES AABRIL/MAYO/JUNIOBRIL/MAYO/JUNIO 22016016 Condestable C/ Mayor, 2 Información 31001 Pamplona 948224249 Horario de Civivox Ensanche Plaza Blanca de Navarra, 9 De lunes a viernes Iturrama, Mendillorri y San Jorge 31004 Pamplona De 9 a 21 horas 948232888 Condestable, Ensanche, Jus la Rocha y Milagrosa Iturrama De 9 a 14 y de 17 a 21 horas C/ Esquíroz, 24 Sábados. En todos los centros 31007 Pamplona De 9 a 14 y de 17 a 21 horas 948366655 Centro San Juan Bosco De lunes a sábado, de 17 a 20.30 horas Jus la Rocha Paseo de los Enamorados, 37 Entradas 31014 Pamplona 948132190 A la venta en el centro correspondiente. Y venta on line en www.pamplonaescultura.es y www.pamplona.es Mendillorri [la entrada se recoge hasta 30 minutos antes del C/ Concejo de Sarriguren, 3 comienzo del espectáculo, presentando el documento 31016 Pamplona acreditativo seleccionado en el proceso de compra]. 948164114 % 100ean birziklatua 100% reciclado Milagrosa Programa EscenarioS. Escuelas José Vila. C/ Tajonar, s/n En colaboración con el Gobierno de Navarra. 31006 Pamplona Paper ekologikoa, Paper Papel ecológico Papel 948292802 San Jorge Plaza Doctor Gortari, s/n 31012 Pamplona 948136400 Centro San Juan Bosco C/ San Juan Bosco, 15-17 31007 Pamplona 948171521 Servicio de Información Municipal 010 www.pamplonaescultura.es www.pamplona.es facebook.com/pamplonaescultura @Pamplonacultura DEPÓSITO LEGAL: NA 2505/2009 EscenarioS 04 Olas. Teloncillo teatro 6 Eunate XXI. Josetxo Goia-Aribe 8 Epa! Demode Quartet 10 Cercanías y confi dencias. Coti 12 índice Espacios Civivox 14 Historia de la canción 16 Txalaroa16.
    [Show full text]
  • ELLA NO HO FARIA a a INSCRIPCIONS a a Partir Del 7 De Juny a L’OMAC (Rambla Nova, 59, TARRAGONA) * Tret De Les Activitats on S’Indica Un Altre Lloc D’Inscripció
    Aquest estiu, no l’abandonis a ELLA NO HO FARIA A a INSCRIPCIONS A A partir del 7 de juny a l’OMAC (Rambla Nova, 59, TARRAGONA) * Tret de les activitats on s’indica un altre lloc d’inscripció aINFORMACIÓ A Amb la col·laboració de: 902 200 977 977 296 100 [email protected] www.tarragonajove.cat Edita Ajuntament de Tarragona Disseny i maquetació Jordi Domènech www.jordi-domenech.com D.L: T.1032.2007 aÍNDEXA 4 FESTA D’INICI DE L’ESTIU JOVE 5 SORTIDES D’AVENTURA 7 CULTURA DE CARRER 9 TASTS DE CUINA 11 CAMP DE TREBALL “La Ruta del Carrasclet” 12 ARTS PLÀSTIQUES I VISUALS 15 HABILITATS SOCIALS I PERSONALS 17 LITERATURA I ESCRIPTURA 19 TEATRE I CIRC 21 MÚSICA 23 DANSA 25 XERRADES I GRUPS DE DISCUSSIÓ 27 INFORMÀTICA 30 ESPORTS 32 ALTRES ACTIVITATS 34 ALTRES ACTIVITATS ORGANITZADES PER LES ENTITATS 38 AGENDA D’ESTIU 39 MÉS INFORMACIÓ I INSCRIPCIONS FESTA D’INICI DE L’ESTIU JOVE FESTA D’INICI DE L’ESTIU JOVE La plaça dels Sedassos pren forma per tal d’apropar tota mena de manifestacions i variants artístiques. A la vegada, la mostra serà pretext per acollir en aquest context urbà i durant tot el mes de juliol una programació d’espectacles gratuïts. Espai d’informació sobre les activitats d’estiu disposat a exposar i promocionar el recull artístic d’un conjunt d’obres i manufactures fruit del treball i la dedicació de molts joves creadors. Dia: 30 de juny, dissabte Horari: de 19 a 23 h Lloc: pl. dels Sedassos Programa: TAST i exhibició de TXALAPARTA, més informació pàgina 21 Actuacions musicals de DON SIMON Y TELEFUNKEN DEGUSTACIÓ DE TE I INFUSIONS SESSIÓ PERMANENT DE DJ FIRA D’ARTISTES I ARTESANS 4 SORTIDES D’AVENTURA SNORKEL I CAIAC Matí d’inspecció del litoral tarragoní sortint de la platja del Miracle amb caiac esquimal.
    [Show full text]
  • Euskal Musiko Tresnak / Instrumentos Tradicionales De La Música Vasca
    Euskal musika tresna herrikoiak Instrumentos tradicionales de la música vasca Irakurketa gida / Guía de lectura Julio Caro Baroja Nafarroako Museo Etnologikoko Liburutegia Biblioteca del Museo Etnológico de Navarra Julio Caro Baroja “Musika egiten duen herria ez da inoiz hilko” Ondoko irakurketa gida euskal musika tresna herrikoei eskeinita dago, tradizioz jaietan, kontzertuetan edo dantzaldietan erabilitakoak. Instrumentu hauek familia ezberdinetan sailkatuta azaltzen zaizkigu, idiofonoak (txalaparta), membranofonoak (atabala), kordofonoak (ttunttuna) edo aerofonoak (txistua). Gida bi zatitan banatu dugu, lehenengoan liburutegian aurkitu daitezkeen lanak jasota daude (monografiak, artikuluak, musika eta dokumentalak), bigarren zatian material gehigarria dago, esate baterako gaiari buruz informazioa zabaldu dezaketen webguneei loturak. Esta guía está dedicada a los instrumentos musicales característicos de la tradición vasca, que se han utilizado en fiestas, conciertos o bailes populares. Pertenecientes cada uno de ellos a diferentes familias instrumentales, como los idiófonos (txalaparta), membranófonos (atabal), cordófonos (ttunttun) o aerófonos (txistu). La guía está dividida en dos partes, en la primera, recogemos las obras que se pueden consultar en la biblioteca (monografías, artículos, música o documentales) y en la segunda, incluimos material complementario, como enlaces a sitios web que aportan información adicional sobre el tema. LIBURUTEGIAN EN LA BIBLIOTECA Monografiak / Monografías Alboka, inguru folklorikotik eskolara. Juan
    [Show full text]
  • Rhythms of Struggle
    Rhythms of Struggle Recovery, Revival and Re-Creation of Txalaparta in the Basque Country by María Escribano del Moral A dissertation submitted in satisfaction of the requirements for the degree of Ph.D. by research May 2012 University of Limerick Supervisors: Prof. Mícheál Ó Súilleabháin Dr. Colin Quigley © Copyright by María Escribano del Moral 2012 To my Father and my Mother, who gave me the Life To those who came before To my brothers and sister, to Sean To all the txalapartariak in whose search I shared To all who have helped me To you I stay in my place Table of Contents Abstract .......................................................................................................................... viii Declaration ....................................................................................................................... ix Acknowledgments ............................................................................................................. x List of Figures ................................................................................................................ xiii List of Appendices .......................................................................................................... xv Transliteration of Basque ............................................................................................... xvi Introduction ................................................................................................................... 1 Section I. Chapter 1. Interpretation Approach and Methodology
    [Show full text]