Economische Barometer

Peildatum maart 2018

Voorwoord

Hierbij presenteer ik u de Economische Barometer van de gemeente Soest. In deze Economische Barometer rapporteren wij de belangrijkste en meest recente economische cijfers van onze gemeente. De barometer geeft inzicht in het functioneren van de lokale economie en hoe deze cijfers zich verhouden tot de economische situatie van omringende gemeenten en enkele landelijke cijfers.

Ik kan u alvast vertellen dat het goed gaat met de economie van Soest. We lopen in de pas met de ontwikkeling van de economie in Regio . Voor wat betreft banengroei komt de groei in Soest iets hoger uit dan de gemiddelde groei in de regio. En dat is goed nieuws.

Peter van der Torre Wethouder Economische Zaken

11

Inhoud

Samenvatting ...... 3

1. Ontwikkelingen in de arbeidsmarkt en ondernemingen ...... 4

1.1 Beroepsbevolking ...... 4

1.2 WW- en bijstand- uitkeringen ...... 5

1.3 Werkgelegenheid ...... 6

1.4 Aantal vestigingen van bedrijven ...... 8

2 Bijlagen ...... 9

Tabellen achter grafieken hoofdstuk 1 ...... 9

2 Samenvatting

De economie van Soest functioneert goed en groeit verder. Soest profiteert mee van de landelijke economische opmars. De ontwikkelingen in Soest zijn in lijn met de regionale trend. En in een aantal gevallen onderscheidt Soest zich positief. De belangrijkste resultaten hebben we op een rijtje gezet.

Beroepsbevolking Soest heeft in 2017 een beroepsbevolking van 23.000 personen. Van deze groep hebben 22.000 personen een baan1. In 2017 is het werkloosheidspercentage in Soest 4,3 %. In de jaren 2017 en 2016 is het werkloosheidscijfer fors gedaald.

Uitkeringen dalen In 2017 is het aantal WW uitkeringen die de gemeente Soest uitkeert met 6,7 % gedaald. Anders dan de landelijke en regionale trend (kleine daling van 0,75%), zien wij namelijk ook hier een redelijk forse daling van 7%. Dat is voor het eerst in jaren. Dit komt onder andere door de inspanningen van onze Uitvoeringsorganisatie BBS.

Werkgelegenheid groeit, aandeel MKB en Zzp-ers groot De arbeidsmarkt in Soest is in 2017 gegroeid met 1,6%. Dit is hoger dan de groei van de arbeidsmarkt in Regio Amersfoort (1%). Net als in de regio blijven de grootste werkgelegenheidssectoren Handel, Zakelijke diensten en Zorg. Dit jaar geven we voor het eerst inzicht in het aandeel banen naar grootteklassen2. Het MKB is de motor van de Soester economie, in 2017 is het MKB goed voor ruim 74% van de banen. Nog steeds is het zo dat er in Soest in vergelijking tot de regio Amersfoort meer Zzp-ers zijn, namelijk 20,5 % versus 15%.

Meer bedrijven in Soest Het aantal vestigingen van bedrijven in Soest is in 2017 met 3,1% gestegen. Dit is in lijn met de ontwikkeling in de regiogemeenten (de groei voor Regio Amersfoort was 3%). De groei is weliswaar iets lager dan in 2016, maar ligt nog altijd boven de gemiddelde groei van de provincie (2,4%). De verdeling van het aandeel van vestigingen in de (grootte)klassen Zzp, MKB en Groot Bedrijf is in de Regio Amersfoort ongeveer gelijk. Dit in tegenstelling tot de (grootte)klasse verdeling van het aantal banen in de regio.

1 Deze getallen zijn afgerond op duizendtallen. 2 De definitie van de (grootte) klassen: Zzp-ers: 1 werkzame persoon en vestigingen met minder dan 1 werkzame persoon, MKB: 2 t/m 249 werkzame personen en GB: 250 en meer werkzame personen.

3

1. Ontwikkelingen in de arbeidsmarkt en ondernemingen

In de paragraven in dit hoofdstuk geven wij inzicht in de ontwikkeling van de beroepsbevolking van Soest, het aantal WW en bijstand uitkeringen op grond van de Participatiewet, het aantal vestigingen van bedrijven, het aantal vestigingen van bedrijven gesplitst naar sectoren en het aantal banen. In deze Economische Barometer hebben we de sector indeling van de EBU gehanteerd. Ook geven we inzicht in de grootteklasse van zowel vestigingen als banen. Waar mogelijk vergelijken we de cijfers van Soest met omliggende gemeenten, regio Amersfoort en de provincie . In deze Economische Barometer zijn visualisaties opgenomen die EBU Research heeft opgeleverd. In dit hoofdstuk zijn voornamelijk grafieken opgenomen. De achterliggende cijfers zijn in tabellen in de bijlage te vinden.

De gebruikte cijfers zijn afkomstig uit drie bronnen:

 De gegevens over de beroepsbevolking zijn afkomstig van het CBS.  De gegevens over de ontwikkeling van de Arbeidsplaatsen en Vestigingen zijn afkomstig uit dit Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR). Het PAR hanteert de volgende definities: arbeidsplaatsen zijn alle arbeidsplaatsen inclusief daadwerkelijk ingehuurde uitzendkrachten, ‘vestigingen’ zijn alle (adressen) binnen de gemeente waar bedrijven gevestigd zijn. De ervaring is dat de cijfers over achterliggende jaren na verloop van tijd worden aangepast.  De cijfers over de WW- en Bijstandsuitkeringen zijn afkomstig de uitvoeringsorganisatie BBS.

1.1 Beroepsbevolking

Beroepsbevolking en niet Beroepsbevolking 2013 verschil 2014 verschil 2015 verschil 2016 verschil 2017 Bron: CBS Soest Beroepsbevolking 23.000 0,0% 23.000 0,0% 23.000 0,0% 23.000 0,0% 23.000 Werkzame beroepsbevolking 22.000 -4,5% 21.000 0,0% 21.000 4,8% 22.000 0,0% 22.000 Niet werkzame beroepsbevolking 1.000 100,0% 2.000 0,0% 2.000 -50,0% 1.000 0,0% 1.000 Werkloosheidspercentage 6,7% 1,5% 6,8% -5,9% 6,4% -18,8% 5,2% -17,3% 4,3% De data in bovenstaande tabel is afgerond op duizendtallen. Meer gespecificeerde data is niet beschikbaar. Wat opvalt is dat het werkloosheidspercentage de afgelopen twee jaren fors is gedaald. Dit is in lijn met de landelijke trend.

4 1.2 WW- en bijstand- uitkeringen

Groei WW uitkeringen Soest Groei Bijstandsuitkeringen Soest Bron: BBS Bron: BBS 25% 15% 20% 15% 10% 10% 5% 5% 0% -5% 0% -10% -5% -15% -20% -10% 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 2016-2017 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 2016-2017

De daling van het aantal WW uitkeringen zet ook voor Soest door. Dit is in lijn met de landelijke stijging van de werkgelegenheid en daling van het aantal WW-ers. De effecten hiervan zijn in Soest ook al zichtbaar in het aantal bijstandsuitkeringen. Anders dan de landelijke en regionale trend (kleine daling van 0,75%), zien wij namelijk ook hier een redelijk forse daling van 7%. Dat is voor het eerst in jaren. Dit komt onder andere door de inspanningen van onze Uitvoeringsorganisatie BBS om mensen die aan het eind van hun WW-tijd zitten actief te begeleiden naar werk. Maar ook door het recordaantal mensen in de bijstand dat naar werk is begeleid. Dat waren er in 2017 maar liefst 115.

5

1.3 Werkgelegenheid

6

In bovenstaande grafieken laten we zien hoe de werkgelegenheid zich de afgelopen periode heeft ontwikkeld in Soest, Leusden, , Amersfoort, Regio Amersfoort en provincie Utrecht. Ook geven we inzicht in de procentuele verhouding van banen per sector en laten we zien wat de drie grootste sectoren per gemeente. De grootste werkgelegenheidssectoren in onze regio blijven Handel, Zakelijke diensten en Zorg. Dit geldt ook voor Soest. Voor de achterliggende cijfers verwijs ik u naar de bijlage.

De werkgelegenheid in Soest is in 2017 gegroeid met 1,6% naar 17.392 arbeidsplaatsen in 2017. Dit is hoger dan de groei van de arbeidsmarkt in Regio Amersfoort (1%). Alleen in Baarn was de banengroei groter dan in Soest van de vergeleken gemeenten, namelijk 2,1 %. In Baarn komt het aantal arbeidsplaatsen in 2017 uit op 12.184.

Met dank aan de EBU kunnen we ook rapporteren over het aandeel banen naar grootteklassen. In bovenstaande visualisatie is zichtbaar dat het MKB de motor is van de Soester economie, in 2017 is het MKB goed voor ruim 74% van de banen. Nog steeds is het zo dat het aantal banen in de grootteklasse Zzp in Soest groter is dan gemiddeld met 20,5 % in 2017. In Regio Amersfoort is het aandeel Zzp-ers 15% in 2017. De definitie van de klassen zijn: Zzp’ers: 1 werkzame persoon en vestigingen met minder dan 1 werkzame persoon, MKB: 2 t/m 249 werkzame personen en GB: 250 en meer werkzame personen.

7

1.4 Aantal vestigingen van bedrijven

Het aantal vestigingen van bedrijven in Soest is in 2017 met 3,1% gestegen naar 4.887 vestigingen in 2017. Dit is in lijn met de ontwikkeling in Regio Amersfoort (groei van 3%). De groei in vestigingen vlakt iets af, de groei is iets lager dan in 2016. De groei in vestigingen in Soest ligt boven de gemiddelde groei van vestigingen in de provincie, dat is 2,4%.

We geven ook inzicht in het aandeel vestigingen naar grootteklasse. In bovenstaande visualisatie is te zien dat de verhouding van de grootteklasse in vestigingen in de regio redelijk gelijk is. Amersfoort heeft verreweg de meeste Groot Bedrijven van genoemde gemeenten, dat zijn er 34 in 2017, in Soest zijn dat er 3. Toch is procentueel het aandeel Groot Bedrijf ook in Amersfoort niet boven de 0,2%. Van de vergeleken gemeenten is het aandeel Groot Bedrijf in Leusden het hoogst, namelijk 0,3%. In soest is dat 0,1%. Het aandeel vestigingen in grootteklasse Zzp ligt voor de gehele regio rond de 70%, dit geldt ook voor Soest (73% in 2017).Ook deze getallen gaan over het jaar 2017.

8 2 Bijlagen

Tabellen achter grafieken hoofdstuk 1

Cijfers WW- en Bijstandsuitkeringen

WW-ers % % % % % 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Bron: BBS verschil verschil verschil verschil verschil

Soest 892 18,7% 1.059 -0,6% 1.053 -3,6% 1.015 -15,0% 863 -6,7% 805

Bijstands % % % % % uitkeringen 2012 2013 2014 2015 2016 2017 verschil verschil verschil verschil verschil Bron: BBS

Soest 578 4,8% 606 11,4% 675 12,0% 756 5,6% 798 -7,1% 741

Arbeidsplaatsen

Arbeidsplaatsen (#) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Soest 19.874 18.231 18.055 17.637 17.448 17.211 17.279 17.118 17.392 Baarn 12.676 12.798 13.202 12.998 12.134 12.155 11.832 11.930 12.184 Leusden 14.424 14.164 13.895 13.919 14.148 13.821 15.116 14.692 14.357 Amersfoort 83.005 82.212 85.006 84.572 84.547 84.147 82.172 81.479 81.946 Regio Amersfoort 147.317 144.576 148.266 146.959 146.333 145.480 144.403 143.934 145.356 provincie Utrecht 685.885 680.596 690.059 687.447 679.898 679.853 683.356 688.907 698.407 Bron: PAR 2017

9

Vestigingen

Vestigingen (#) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Soest 3.756 3.895 4.090 4.216 4.345 4.408 4.556 4.738 4.887 Baarn 2.201 2.310 2.442 2.498 2.573 2.677 2.799 2.861 2.998 Leusden 2.210 2.330 2.459 2.526 2.607 2.697 2.808 2.894 3.017 Amersfoort 10.514 11.202 12.192 12.493 13.082 13.671 14.288 14.873 15.286 Regio Amersfoort 21.914 23.076 24.663 25.251 26.231 27.204 28.324 29.393 30.271 provincie Utrecht 93.918 99.262 105.969 108.528 112.961 117.716 122.428 127.068 130.149

Bron: PAR 2017

Werkgelegenheid naar sector

Zorg Landbouw, Industrie, Bouw- Informatie en Financiële Zakelijke Overige Werkgelegenheid Jaartal Totaal Handel Transport Horeca Overheid Onderwijs (Gezondheids- delfstoffen nutsbedrijven nijverheid communicatie instellingen diensten diensten en welzijnszorg) 2017 17.392 89 1.716 945 3.954 497 928 569 123 2.917 1.539 900 2.184 1.031 Soest 2016 17.118 91 1.666 909 4.003 488 839 491 161 2.870 1.534 886 2.218 962 2015 17.279 85 1.560 882 3.979 554 811 466 163 2.844 1.790 935 2.280 930 2017 12.184 75 501 531 2.264 105 765 1.060 184 2.346 459 557 2.656 681 Baarn 2016 11.930 83 482 573 2.070 85 741 964 258 2.327 470 547 2.671 659 2015 11.832 76 486 499 2.007 178 677 918 243 2.310 475 581 2.691 691 2017 14.357 242 376 441 3.533 444 567 964 1.464 2.177 778 945 1.644 782 Leusden 2016 14.692 213 545 429 3.431 586 593 880 1797 2.339 761 759 1.600 759 2015 15.116 223 609 420 3.395 641 572 812 1.814 2.801 782 718 1.582 747 2017 81.946 216 4.272 3.306 15.594 2.487 3.372 5.740 2.963 14.378 2.974 7.103 14.337 5.204 Amersfoort 2016 81.479 182 4.396 3.260 15.502 2.604 3.325 5689 2886 14.225 3.029 7.071 14.195 5.115 2015 82.172 168 4.481 3.279 15.892 2.460 3.270 5.595 4.027 13.798 3.450 6.856 14.092 4.804 2017 145.356 1.139 11.082 7.933 29.755 4.124 6.375 8.675 4.842 23.997 6.085 10.153 22.747 8.449 Regio Amersfoort 2016 143.934 1.118 10.945 7.755 29.344 4.356 6.228 8373 5212 23.832 6.138 9.882 22.529 8.222 2015 144.403 1.096 10.772 7.319 29.715 4.443 6.082 8.102 6.359 23.770 6.881 9.686 22.298 7.880 Bron: PAR 2017

10

Banen en vestigingen naar Grootteklasse

Grootteklasse Grootteklasse Jaartal Zzp'er MKB GB Totaal Jaartal Zzp'er MKB GB Totaal Banen (#) Vestigingen (#) Soest 2015 3.214 12.537 1.528 17.279 Soest 2015 3.214 1.337 5 4.556 2016 3.409 12.476 1.233 17.118 2016 3.409 1.325 4 4.738 2017 3.568 12.911 913 17.392 2017 3.568 1.316 3 4.887 Baarn 2015 2.013 8.639 1.180 11.832 Baarn 2015 2.014 783 2 2.799 2016 2.102 8.631 1.197 11.930 2016 2.103 756 2 2.861 2017 2.196 8.515 1.473 12.184 2017 2.196 799 3 2.998 Leusden 2015 1.970 8.113 5.033 15.116 Leusden 2015 1.970 828 10 2.808 2016 2.078 8.426 4.188 14.692 2016 2.078 808 8 2.894 2017 2.185 8.362 3.810 14.357 2017 2.185 824 8 3.017 Amersfoort 2015 10.154 50.901 21.117 82.172 Amersfoort 2015 10.156 4.096 36 14.288 2016 10.821 50.663 19.995 81.479 2016 10.821 4.018 34 14.873 2017 11.188 50.668 20.090 81.946 2017 11.189 4.063 34 15.286 Regio Amersfoort 2015 19.760 93.312 31.331 144.403 Regio Amersfoort 2015 19.764 8.502 58 28.324 2016 20.979 93.382 29.573 143.934 2016 20.980 8.359 54 29.393 2017 21.781 93.217 30.358 145.356 2017 21.785 8.429 57 30.271 provincie Utrecht 2015 85.660 420.127 177.569 683.356 provincie Utrecht 2015 85.689 36.456 283 122.428 2016 90.946 420.392 176.996 688.334 2016 90.952 35.836 280 127.068 2017 93.787 422.273 182.347 698.407 2017 93.805 36.049 295 130.149 Bron: PAR 2017 Bron: PAR 2017

11