Beleidsvisie verkeer en vervoer

Documentnr. 16568-17690 Revisie 03 juni 2001

Opdrachtgever

Gemeente Boarnsterhim Postbus 40 9000 AA

Datum vrijgave beschrijving revisie 03 goedkeuring vrijgave

22 juni 2001 H. Heijman H.Heijman irojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 oranjewoud

Inhoud Bladzijde

Inleiding

Beleidsuitgangspunten

3 Ruimtelijke beschrijving gemeente Boarnsterhim 5 3-1 Beschrijving huidige situatie gemeente Boarnsterhim 5 3-2 Beschrijving toekomstige situatie gemeente Boarnsterhim 6

4 Analyse huidige situatie 7 4.1 Inleiding 7 4.2 Gemotoriseerd verkeer 7 4-3 Fietsverkeer 9 4-4 Openbaar vervoer 9 4-5 Verkeersveiligheid 10

Beschrijving toekomstige tendensen 12

6 Wat gaat er gebeuren 13 6.1 Inleiding 13 6.2 Vormgeving 13 6-3 Categorisering wegen Boarnsterhim 14 6.4 Deelprojecten Duurzaam Veilig 15 £.4.1 30 km/uur gebieden 15 £.^. .2 Bromfiets op de rijbaan 15 6-4-3 60 km/uur gebieden 15 6-4-4 Voorrang fiets van rechts 16 6.5 Overige projecten verkeer en vervoer Boarnsterhim 16 &5-J Fietsvoorzieningen 16 £5.2 Onveilige locaties 17 6-5-3 Parkeren 17 6-5-4 Openbaar vervoer 17 6.6 Wat gaat er in het dorp gebeuren 17

blad i van 19 Stad en Ruimte irojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^^3—^ juni 2001, revisie 03 ^P~y oranjewoud

Inleiding

De aanleiding om deze beleidsvisie op te stellen is tweeledig. Ten eerste staat de gemeente voor de opgave om het landelijk en provinciaal beleid op lokaal niveau te concretiseren. Dit betekent dat de gemeente een beleid moet voeren waardoor de landelijke en provinciale doelstellingen kansen krijgen om gerealiseerd te worden. Ten tweede komen in de gemeente Boarnsterhim problemen voor op het gebied van verkeer en vervoer. Door de toenemende intensiteit van het gemotoriseerde verkeer ontstaat meer overlast bij de inwoners van de gemeente Boarnsterhim.

Deze beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim is een uitstekend middel om de steeds groter wordende problemen op het gebied van verkeer het hoofd te bieden. Deze beleidsvisie dient als leidraad voor te nemen beslissingen in de komende jaren op het gebied van verkeer en vervoer. Het • beschrijft de huidige verkeer- en vervoersstructuur op het gebied van gemotoriseerd verkeer, fietsverkeer, openbaar vervoer en verkeersveiligheid; • geeft een richting om bij optredende problemen en inrichtingsplannen in de toekomst een verantwoorde keuze van de oplossingsrichting te kunnen maken.

In deze beleidsvisie wordt invulling gegeven aan de gemaakte afspraken door het opstellen van een Categoriseringsplan met een aanzet voor de daaruit voortvloeiende maatregelen. De nieuwe wetgeving en richtlijnen zullen de koers mede bepalen van deze beleidsvisie.

Deze 'Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim' beschrijft de huidige situatie, beschrijft de kaders en formuleert opdrachten die uitgewerkt moeten worden. Deze beleidsvisie is bewust kort en helder leesbaar geschreven en gericht op haalbare projecten. De beleidsvisie heeft een looptijd van 10 jaar.

De gegevens voor deze visie zijn op diverse manieren verkregen. Relevante landelijke en provinciale beleidsnota's hebben als basis gediend. Een deel van de onderzoekgegevens komen uit een studieopdracht van studenten van de Noordelijk Hogeschool over verkeer en vervoer in Boarnsterhim. Deze onderzoeksgegevens zijn door 'Oranjewoud" geactualiseerd en afgestemd op de huidige beleidsontwikkelingen. De bevolking, middels Plaatselijke Belangen, is tussentijds op twee informatieavonden bij het opstellen van deze beleidsvisie betrokken geweest. Op 4 inspraakavonden heeft de bevolking kunnen reageren op deze nota.

In deze nota wordt ingegaan op: • beleidsuitgangspunten • ruimtelijke beschrijving Boarnsterhim • analyse huidige situatie • analyse toekomstige situatie • wat gaat er gebeuren

blad 2 van 19 Stad en Ruimte jrojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^ juni 2001, revisie 03 ^5!_,X oranjewoud

2 Beleidsuitgangspunten

Landelijke trend De verwachting is dat de stijging van het autobezit zich de komende jaren zal doorzetten. Het gevolg van die toename is dat de leefbaarheid (woon- en leefmilieu) en de verkeersveiligheid in het gedrang komt. Het is wenselijk om die problemen op een systematische wijze aan te pakken en te laten aansluiten op het overige beleid.

Landelijk en provinciaal beleid De landelijke en provinciale doelstellingen zijn verwoord in diverse nota's van Rijk en provincie. De nota's die invloed uitoefenen op het te voeren beleid van de gemeente Boarnsterhim zijn het Tweede Structuurschema Verkeer en Vervoer (SW II), de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra (VINEX), het Provinciaal Verkeer en Vervoersplan (PWP) en het Streekplan .

Uitgangspunten duurzaam veilig In 1997 is door de gezamenlijke overheden een intentieverklaring ondertekend voor het Startprogramma Duurzaam Veilig. In dit Startprogramma zijn afspraken gemaakt om de aanpak van de verkeersonveiligheid op de Nederlandse wegen een nieuwe impuls te geven. De afspraken hebben, met betrekking tot de infrastructuur en regelgeving, grote gevolgen voor gemeenten. Het betreft de volgende afspraken: • alle gemeenten moeten uiterlijk in 1999 hun wegennet, volgens het duurzaam veilig principe, categoriseren in stroomwegen, gebiedsontsluitingswegen en erftoegangswegen; • het uitbreiden van 30 km/uur gebieden. Binnen de bebouwde kom krijgt men aaneengesloten verblijfsgebieden met een maximumsnelheid van 30 km/uur.; • het invoeren van 60 km/uur gebieden buiten de bebouwde kom; • het regelen van de voorrang op kruisingen met en tussen verkeersaders; Deze maatregel is nodig ten behoeve van de nieuwe wet: 'voorrang bestuurders van rechts' (ingang i mei 2001). In de situatie waarin alle kruisingen met en tussen verkeersaders met voorrang geregeld zijn, betekent dit dat de regel 'rechts heeft voorrang' alleen van toepassing is binnen verblijfsgebieden. • uniformering van rotondes; uiterlijk in 1999 moeten de wegbeheerders de rotondes hebben aangepast. Als regel geldt dat binnen en buiten de bebouwde kom alle gemotoriseerde verkeer op de rotonde voorrang heeft; • invoeren nieuwe wet 'bromfiets op de rijbaan' (ingang 15 december 1999). Ter voorbereiding op deze wet wordt de bebording aangepast en zullen infrastructurele maatregelen getroffen moeten worden. De bewegwijzering moet worden aangepast op de scheiding tussen fiets- en bromfietsverkeer.

Duurzaam Veilig is een belangrijk uitgangspunt. Volgens het 'duurzaam veilig' principe wordt de weg afgestemd en zichtbaar ingericht op het gebruik van de weg. Eenduidigheid en uniformiteit van het wegbeeld staan hierbij voorop. Het doel van de 'duurzaam veilig' gedachte is de kans op ongevallen drastisch te verminderen en de kans op ernstig letsel, als er toch een ongeval gebeurt, bijna uit te sluiten. De grondbeginselen van een duurzaam veilig wegennet zijn: • het voorkomen van onbedoeld gebruik van de infrastructuur; • het voorkomen van ontmoetingen met grote verschillen in snelheid, richting en massa; • het voorkomen van onzeker gedrag.

Er moet volgens 'duurzaam veilig' gestreefd worden naar een simpele indeling van de wegen naar functies. Dit kan op basis van de volgende driedeling: • stroomwegen (hoofdwegen en regionale wegen); • gebiedsontsluitende wegen (wegen die gebieden aansluiten op het hoofdwegennet); • erftoegangswegen (wegen in een verblijfsgebied).

blad 3 van 19 Stad en Ruimte projectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 oranjewoud

Overige beleidsuitgangspunten Hoewel het Startprogramma Duurzaam Veilig het verkeersbeleid voor de komende jaren voor een belangrijk gedeelte zal bepalen wordt het verkeersbeleid ook, nog steeds, bepaald door continuering van bestaand beleid. Dit bestaande beleid is gericht op het stimuleren van het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer en op het verminderen van het autogebruik. Dit beleid zal moeten leiden tot een vermindering van de verkeershinder, een vermindering van de milieubelasting door het gemotoriseerde verkeer en tot een verbetering van de verkeersveiligheid. Het verminderen van het autogebruik mag niet ten koste gaan van economische ontwikkelingen in de gemeente. De dorpen en bedrijfsterreinen zullen, ook in de toekomst, bereikbaar blijven voor het noodzakelijke verkeer.

Het verkeersbeleid van de gemeente Boarnsterhim zal erop gericht zijn de maatregelen, die naar aanleiding van deze beleidsvisie genomen zullen worden, zorgvuldig in te passen in de omgeving.

blad 4 van 19 Stad en Ruimte arojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^^2-~ juni 2001, revisie 03 ^^^ ^ oranjewoud

Ruimtelijke beschrijving gemeente Boarnsterhim

3.1 Beschrijving huidige situatie gemeente Boarnsterhim

Boarnsterhim is een plattelands gemeente met een oppervlakte van 168,8 km2 met ruim 18.000 inwoners en bevindt zich tussen de vier grote Friese steden Leeuwarden, Drach- ten, en . De gemeente bestaat uit 18 woonkernen. Op kaart i is een overzicht van de gemeente Boarnsterhim weergegeven.

De belangrijke verkeersroutes in Boarnsterhim zijn de autosnelweg A32 gecombineerd met een noord-zuid spoorverbinding en de autoweg N3i Drachten-Leeuwarden. Deze routes verdelen de gemeente in grofweg vier segmenten. Deze barrières hebben invloed op de bereikbaarheid binnen het gebied. De dorpen Grou, en hebben een station (NS). Daarbij moet opgemerkt worden dat Jirnsum en Grou hetzelfde station gebruiken. Het onderliggende wegennet in Boarnsterhim is gebaseerd op de ontsluiting van het gemotoriseerde verkeer van de dorpen naar de belangrijkste verkeersroutes. Daarnaast zijn deze wegen belangrijk voor het landbouwverkeer. De laatste jaren wordt een aantal van deze wegen veel gebruik door sluipverkeer. Met name waar het sluipverkeer door de dorpen rijdt ontstaat overlast bij de bewoners.

De belangrijke scheepvaartroutes in Boarnsterhim zijn: het Van Harinxmakanaal en het Prinses Margrietkanaal. Boarnsterhim is een van de gemeenten in Friesland, waar watersport een belangrijke plaats inneemt. Belangrijke plaatsen voor de watersport zijn Grou, Akkrum, en . Daarnaast zijn er nog vele bekende meren en gebieden zoals het Pikmar, de Terkaplerster Poelen en de Alde Feanen. De Alde Feanen is voor een gedeelte ook nog een beschermd natuurgebied. De volgende dorpen hebben een verbinding met het (vaar)water: Wergea, , Grou, Jirnsum, Akkrum, Nes, Terherne en . Bij de dorpen Terherne, Akkrum en Grou die vlak bij of aan het Prinses Margrietkanaal liggen zijn veel passantenhavens en campings. Zo'n 25% van de gemeentelijke beroepsbevolking is werkzaam in de recreatie. Ook dient de gemeente als forensengemeente voor hoofdzakelijk Leeuwarden. De carpoolplaatsen, in Boarnsterhim, zijn gesitueerd langs de A32. Deze bieden de forensen een mogelijkheid om te carpoolen.

Vier bedrijfsterreinen zijn gesitueerd aan het water in de dorpen Terherne, Akkrum, Grou en Jirnsum. Bedrijven op deze terreinen, zoals botenbouw en zand- en grindhandel hebben een relatie met het water. De overige bedrijfsterreinen bevinden zich in de dorpen Wergea, Warten en Aldeboarn. In de grote dorpen bevinden zich winkels, sportterreinen en kerken. Zeven dorpen beschikken over postagentschappen. Negen dorpen hebben basisonderwijs. Grou en Akkrum beschikken over middelbaar onderwijs (OSG Sevenwolden), op termijn wordt deze voorziening geconcentreerd in Grou. Zo heeft Grou een zwembad en een bibliotheek, ook staat in Grou het gemeentehuis. Akkrum heeft een sportcomplex. Samen met hebben deze twee dorpen als enige een Groene Kruis instelling. Politieposten zijn in Grou, Akkrum, Terherne, Aldeboarn en Wergea gevestigd. Ze zullen vooral in de zomermaanden actief zijn i.v.m. het toerisme. In de dorpen , , en zijn geen winkelvoorzieningen.

blad 5 van 19 Stad en Ruimte projectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^f* juni 2001, revisie 03 ^s^~3^ oranjewoud

3.2 Beschrijving toekomstige situatie gemeente Boarnsterhim

In de toekomstplannen van de gemeente voor de periode 2000-2010 op het gebied van ruimtelijke ordening ligt het accent op continuering van reeds bestaande ontwikkelingen en op kleinschalige uitbreidingen.

Woningbouw De ontwikkeling van woningbouw is, voor de periode 2000-2010, gericht op ongeveer 100 nieuwe woningen per jaar. De woningbouw zal met name geconcentreerd plaatsvinden in de grotere dorpen zoals Grou, Akkrum, Jirnsum en Wergea.

Bedrijfsterreinen Bij de ontwikkelingvan bedrijfsterreinen wordt rekening gehouden meteen gronduitgifte van 233 hectare per jaar. Voor de periode 2000-2010 betekent dit een uitgifte van ongeveer 25 hectare. De belangrijkste ontwikkelingen vinden plaats in Grou, Akkrum en Jirnsum. In Grou is, de komende 10 jaar behoefte aan 7 tot 12 hectare bedrijfsterrein. In Akkrum kan aan de zuidwestzijde nog 6 a 10 hectare ontwikkeld worden. In Jirnsum kan het bestaande bedrijfsterrein aan de zuidkant uitgebreid worden met ongeveer 10 hectare. Een kansrijke locatie voor ontwikkelingvan een bedrijfsterrein is ten noorden van Grou op het kruispunt van de A32 en N354. In Wergea, Warten, Terherne en Aldeboarn zal de uitbreiding van bedrijfsterreinen beperkt zijn. De uitbreiding in Reduzum, , Tersoal en Sibrandabuorren zal gering en kleinschalig zijn. De uitbreiding van industrie- en/of bedrijfsterreinen zal vaak een uitbreiding van bestaande bedrijven zijn.

Recreatie Op het gebied van recreatie zijn de komende jaren geen grootschalige projecten te verwachten. Het voor de vaarrecreatie geschikt wateroppervlak bij Grou wordt vergroot terwijl bij Akkrum het aantal ligplaatsen voor vaarrecreanten moet worden uitgebreid. De overige uitbreidingen van recreatievoorzieningen zullen gering en kleinschalig zijn en met name gericht zijn op versterking van bestaande voorzieningen.

Infrastructuur Na de voltooiing van de A32, met aquaducten tot autosnelweg worden geen grootschalige infrastructurele ontwikkelingen verwacht. De wens blijft bestaan om de Waldwei (N3i) uit te breiden met twee rijstroken en met een ongelijkvloers kruispunt aan te laten sluiten op de A32. Ook de Snitserdyk moet aangepast naar de functie, stroomweg B, van deze weg. Een goede doorstroming op deze wegen voorkomt een deel van het, ongewenste, sluipverkeer door de gemeente.

Gemeentelijke plannen Voor het verbeteren van het gemeentelijk wegennet ligt de prioriteit bij het realiseren van een veilige fietsverbinding Grou/Warten/Fonejacht. Daarnaast zal 'duurzaam veilig' aanleiding geven voor aanpassing van het wegennet. Deze aanpassing is de komende jaren gericht op het inrichten van verblijfsgebieden, 30 en 60 km/uur, en op oplossen van verkeersonveilige locaties.

blad 6 van 19 Stad en Ruimte arojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^^S—-~ juni 2001, revisie 03 ^^^^^/ oranjewoud

Analyse huidige situatie

4.1 Inleiding

Voor de beleidsvisie verkeer en vervoer is op verschillende manieren informatie verzameld over de huidige verkeerssituatie in de gemeente Boarnsterhim. Geïnventariseerd zijn het wegennet, fietsvoorzieningen, openbaar vervoervoorzieningen en parkeervoorzieningen. De gegevens over de verkeersveiligheid zijn geactualiseerd. Op de Bütlanswei is, in 1997, Verkeersonderzoek gedaan naar de intensiteit en snelheid van het gemotoriseerde verkeer en naar de verkeersveiligheid. In twee informatieavonden met belangengroepen van de dorpen in de gemeente Boarnsterhim zijn, voor het stellen van deze nota, reacties op toekomstige verkeerskundige ontwikkelingen gepeild. Op deze avonden zijn door de belangengroepen ook huidige knelpunten aangegeven.

4.2 Gemotoriseerd verkeer

Intensiteiten Er is een inschatting gemaakt van de intensiteiten van het gemotoriseerde verkeer. De voor Boarnsterhim drukke wegen met intensiteit boven 10.000 motorvoertuigen/dag zijn: A32, Waldwei (N3i) en Snitserdyk (N354). Deze wegen zijn van landelijk en provinciaal belang. Deze wegen zijn bedoeld om het verkeer te laten stromen en hebben ook een duidelijke verkeersfunctie. De overige wegen in de gemeente hebben, in het algemeen een verblijfsfunctie met een intensiteit van minder dan 5.000 motorvoertuigen/dag.

Sluipverkeer De intensiteiten geven geen inzicht op de hoeveelheid sluipverkeer. Op basis van informatie- en inspraakavonden zijn de volgende wegen aangegeven als sluiproute • BÜtlanswei; • Leechlan/Hoflan; • Overijsselsestraatweg/ De Trije Romers; • Wergeasterdyk/Wartensterdyk/Stukenwei; • Rijksweg/JinshQzen/Terhernsterdyk; • Boarnsterdyk/Beetsterdyk. Deze gegevens worden gebruikt om, globaal, de consequenties van de categorisering van wegen aan te geven.

Snelheid Op de BQtlanswei is naar aanleiding van klachten een snelheidsmeting gehouden. De meting geeft aanleiding om maatregelen te treffen. Van de overige wegen zijn geen snelheidsgegevens bekend. Van een aantal wegen, met name de genoemde sluiproutes, wordt aangegeven dat te snel wordt gereden (het wegbeeld kan aanleiding geven om harder te rijden dan gewenst is). De praktijk leert dat niet alleen het sluipverkeer de neiging heeft harder dan gewenst te rijden, ook bewoners van Boarnsterhim rijden in eigen gemeente te hard.

Deze gegevens worden gebruikt voor (eventuele) maatregelen in 60 km/uur gebieden op basis van de categorisering van wegen.

blad 7 van 19 Stad en Ruimte projectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 oranjewoud

Inrichting Het beeld van de weg bepaald voor een deel het gedrag van de weggebruiker. Bij een brede weg is de automobilist snel geneigd sneller te rijden. Voor alle wegen buiten de bebouwde kom is een inventarisatie gemaakt naar wegbreedte, verharding en aanwezigheid van een fietspad.

De gegevens worden gebruikt om de consequenties aan te geven van (eventuele) maatregelen in 60 km/uur gebieden

Parkeren Negen dorpen zijn geïnventariseerd op de aanwezige parkeervoorzieningen en het gebruik hiervan. De conclusie is dat er geen grote parkeerproblemen worden geconstateerd, het aantal parkeerplaatsen in de dorpen is voldoende. Met een stijgend autobezit ontstaat wel een grotere behoefte aan parkeerplaatsen. Door Plaatselijk Belang van Warten, Raerd en Reduzum is aangegeven dat er incidenteel een tekort aan parkeerplaatsen wordt geconstateerd. Dit komt voor in historische buurten en in uitbreidingsbuurten uit de jaren 'óo/'/o. In de directe omgeving zijn echter nog voldoende parkeerplaatsen beschikbaar. In het centrum van Grou ontstaat een probleem met langparkeren door waarschijnlijk personeel van bedrijven en in de zomermaanden door recreanten. De gemeente en Plaatselijk Belang zien problemen ontstaan in de beschikbare parkeerplaatsen voor de bewoners en voor de bezoekers van de voorzieningen. Grou heeft voor een klein gebied in het centrum een 'blauwe zone' ingesteld. Ontheffingen voor parkeren in de 'blauwe zone' worden in redelijkheid afgegeven. In de buurt ten oosten van de Gedempte Haven tot de Meersweg geldt een parkeerverbod met uitzondering voor vergunninghouders. De indruk bij de gemeente en Plaatselijk Belang bestaat dat met behulp van bewegwijzering de parkeervoorzieningen beter benut kunnen worden. De gemeente Boarnsterhim heeft carpoolplaatsen aan de A32 bij Akkrum, Grou en Reduzum. De capaciteit van deze carpoolplaatsen is tot dusver toereikend geweest.

Deze gegevens geven aanleiding voor een parkeeronderzoek, in de zomer, in Grou.

Bereikbaarheid In de gemeente Boarnsterhim zijn een aantal barrières, in het bijzonder de autosnelweg (A32), het Van Harinxmakanaal, het Prinses Margrietkanaal, de Alde Feanen (bij Eernewoude), het Pikmar en het Sneekermeer. In het algemeen kan gesteld worden dat de dorpen en de voorzieningen goed bereikbaar zijn voor het verkeer. In Grou en Raerd wordt, door Plaatselijk Belang, geconstateerd dat niet alle straten berekend zijn op grote voertuigen. Dit komt voor in het oude/historische deel van de dorpen. De bedrijfsterreinen van Grou en Akkrum zijn goed bereikbaar voor het gemotoriseerde verkeer. Het terrein in Jirnsum is, door de ligging aan de zuidzijde, vanaf de A32 alleen bereikbaar door het dorp of door Akkrum. Met name voor grote voertuigen is dat lastig. Daarnaast geven grote voertuigen, zoals een vrachtauto of bus, in een dorp bij de bewoners een gevoel van onveiligheid.

Deze gegevens zijn gebruikt voor de categorisering van het wegennet van de gemeente Boarnsterhim.

Milieu De milieuproblematiek in de gemeente Boarnsterhim wordt sterk beïnvloed door het verkeer. Het gemotoriseerde verkeer veroorzaakt hinder voor de omgeving en tast, door uitstoot van stoffen, het milieu aan. In het kader van het Nationaal Milieu Beleidsplan zijn beperkingen gesteld aan de uitstoot van zwaveldioxide, stikstofdioxide, koolstofdioxide en vluchtige gassen door het gemotoriseerde verkeer. In het provinciale milieubeleidsplan (2000) zullen de richtlijnen op provinciaal niveau duidelijk worden.

blad 8 van 19 Stad en Ruimte nojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^^2—-. juni 2001, revisie 03 ^5L_x^ oranjewoud

Zonder het een en ander te staven met behulp van berekeningen wordt aangenomen dat in de gemeente Boarnsterhim het gemotoriseerde verkeer geen knelpunten op het gebied van luchtverontreiniging veroorzaakt.

4.3 Fietsverkeer

Voorzieningen voor het fietsverkeer In de gemeente Boarnsterhim liggen langs de belangrijkste wegen fietsvoorzieningen. Deze voorzieningen bestaan uit fietspaden of parallelwegen. Een overzicht hiervan is weergegeven op kaart 2. Het is belangrijk dat de voorzieningen, zoals scholen en winkels, goed bereikbaar zijn met de fiets. Uit de inventarisatie blijkt dat tussen de meeste grote dorpen (meer dan 500 inwoners) in de gemeente fietspaden of ventwegen aanwezig zijn. Tussen Grou en Wergea/Warten, tussen Grou en Akkrum en tussen Reduzum en Wergea ligt geen fietsvoorziening. De meeste voorzieningen, zoals gemeentehuis en voortgezet onderwijs, in de gemeente Boarnsterhim zijn gesitueerd in Grou. De afstand tot deze voorzieningen is voor inwoners van de gemeente is maximaal 15 km. Bij een gemiddelde snelheid van 15 km/uur voor fietsers betekent dat de fiets binnen de gemeente goed gebruikt kan worden voor intern verkeer. De deel van de inwoners van Boarnsterhim zijn ook op Leeuwarden georiënteerd. Naar Leeuwarden kunnen de fietsers gebruik maken van fietspaden en/of ventwegen. Ook naar Heerenveen kunnen fietsers van dergelijke voorzieningen gebruik maken. De volgende routes worden door de gemeente en/of bewoners aangemerkt voor het realiseren van fietsvoorzieningen: • Hoflan/Leechlan, veilige fietsroute Grou naar Wergea/Warten; • Warten naar Fonejacht, aansluiten bij plannen gemeente Tytsjerksteradeel; • Akkrum naar Grou, kortsluiting Bokkumer Omwei naar Burstumerdyk; • Warten naar Leeuwarden, kortsluiting Oeble Omwei naar .

Er is onderzocht of er bij bushaltes en NS-stations ook stallingsvoorzieningen voor de fiets aanwezig zijn. Alleen bij de stations en bij overstaphaltes van de bus is een stalling voor fietsen. Deze voorzieningen worden frequent gebruikt. In de dorpen zijn bij de winkels, scholen en sportvoorzieningen stallingsmogelijkheden voor fietsen aanwezig. Alleen in het centrum van Akkrum wordt door Plaatselijk Belang aangegeven dat er een tekort aan stallingsmogelijkheden bij de winkels, met name bij de supermarkt, wordt geconstateerd.

Deze gegevens worden gebuikt voor het verbeteren van de fietsvoorzieningen. Daarnaast zijn de gegevens nodig voor het invoeren van de regeling 'bromfiets op de rijbaan'.

4.4 Openbaar vervoer

Bij het terugdringen van het niet-noodzakelijke autogebruik is een belangrijke rol weggelegd voor het openbaar vervoer. Het openbaar vervoer zal een waardig alternatief moeten zijn voor de auto. Het openbaar vervoer moet een verbindend netwerk tussen de woonkernen vormen. De relatie met Leeuwarden, Heerenveen en Sneek wordt aantrekkelijk in een provinciaal netwerk van openbaar vervoervoorzieningen. De gemeente Boarnsterhim is relatief dun bevolkt. De fiets en de auto zullen in veel gevallen nodig zijn voor het voor- en natransport.

Het openbaar vervoer in de gemeente Boarnsterhim wordt verzorgd door de Nederlandse Spoorwegen (NS) en Noordned. Daarnaast maakt de gemeente Boarnsterhim gebruik van de WVG (Wet op het Vervoer van Gehandicapten). Deze vorm van vervoer wordt verzorgd door taxibedrijf Boekema in Grou.

De trein op de route Leeuwarden-Heerenveen loopt door Boarnsterhim parallel aan de A32. De trein stopt, per richting, eens per uur op de stations Grou/Jirnsum en Akkrum.

blad 9 van 19 Stad en Ruimte projectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 ^ oranjewoud

De bus rijdt op 5 buslijnen door de gemeente, dit zijn de volgende lijnen: • Lijn 53 Leeuwarden-Wergea-Warten-Garyp • Burgum - Dokkum; • Lijn 28 Leeuwarden-Jirnsum • Akkrum - Heerenveen - Noordwolde; • Lijn 34 Akkrum - Aldeboarn - Drachten; • Lijn 94 Leeuwarden - Reduzum - Raerd - Sibrandabuorren - Sneek; • Li jn 95 Leeuwarden - Grou-Jirnsum - Terherne - Joure - Heerenveen. Al deze lijnen hebben een frequentie van één bus per uur in beide richtingen. Tussen Grou en Wergea/Warten ontbreekt een busverbinding. Deze gegevens staan aangegeven op kaart 3. Door Plaatselijk Belang in Warten en Wergea wordt aangegeven dat deze busverbinding wordt gemist.

Op basis van het PWP werkt de provincie Fryslan aan een vervoerplan. Het collectief vraagafhankelijk vervoer (CW) is hierbij belangrijk voor de gemeente Boarnsterhim. Op deze manier kan de bereikbaarheid van de kleine dorpen met het openbaar vervoer aanzienlijk worden verbeterd. Dit kan worden versterkt door een bundeling van de diverse regelingen die op dit moment worden gehanteerd.

In de gemeente Boarnsterhim loopt tot en met 2002 een experiment met bundeling van diverse regelingen op het gebied van collectief (vraagafhankelijk) vervoer. Met het experiment wordt geprobeerd een betere ontsluiting voor de kleine kernen te realiseren. Bewoners van deze dorpen kunnen dan, met deze flexibele vervoersmogelijkheid, optimaler gebruik maken van voorzieningen in andere dorpen.

4.5 Verkeersveiligheid

Aan de hand gegevens van de geregistreerde ongevallen is de verkeersveiligheid beoordeeld. De ongevallen in de periode 1994-1998 binnen de gemeente Boarnsterhim zijn geïnventariseerd. In totaal zijn in die tijdsperiode 1013 ongevallen geregistreerd, waarbij 129 slachtoffers (waarvan 15 dodelijk) te betreuren waren. Deze gegevens zijn verwerkt in tabel i.

tabeti: overzicht geregistreerde ongevallen in de gemeente Boarnsterhim van de periode 1994 t/m 1998 afloop 1994 1995 1996 1997 1998 totaal dodelijk 4 2 4 i 4 15 letsel 26 24 17 19 28 114 u.m.s. 161 100 166 176 221 884 totaal ongevallen 191 186 187 196 253 1013 * u.m.s.: uitsluitend materiële schade

De periode 1994 t/m 1997geeft een stabiel beeld in het aantal ongevallen. In 1008 is sprake van sterke toename van het aantal ongevallen. De toename van het aan tal ongevallen is niet uniek voor Boarnsterhim. Ook landelijke gegevens geven een toename aan. Een verantwoorde verklaring is hiervoor nog niet te geven. Pas op basis van ongevallengegevens van 1999 kan de toename van het aantal ongevallen in 1998 beter worden verklaard. Dan zal blijken o f de toename in 1998 incidenteel dan wel structureel was.

De ongevallen in Boarnsterhim zijn op drie kaarten aangegeven. De kaarten geven een overzicht van alle ongevallen, van alle dodelijke en letselongevallen en van alle fiets/bromfietsongevallen. Het ongevallenbeeld beslaat een periode van vijfjaar

• Alle geregistreerde ongevallen zijn aangegeven op kaart 4. Het ligt voor de hand dat op wegen met hoge intensiteiten meer ongevallen plaatsvinden. De A32, N3ien N354 zijn duidelijk maar ook (sluip)routes zoals Grou- Warten, Grou-Sneek, Wergea-Warten, N352 en Terherne-N352 vallen op. Binnen de bebouwde kom zijn er lichte concentraties van ongevallen waar te nemen in Grou,

blad 10 van 19 Stad en Ruimte jrojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 1& oranjewoud

Akkrum en Dearsum. De ernst van deze ongevallen valt mee en in de meeste gevallen is er alleen sprake van materiele schade (parkeerschade wordt ook geregistreerd).

• Alle dodelijke en letsel ongevallen zijn aangegeven op kaart 5. Het ongevallen beeld van deze categorie heeft sterke overeenkomst met het overzicht van alle ongevallen. Twee locaties in of in de directe omgeving van de bebouwde moeten door de gemeente verder geanalyseerd worden, de rondweg Jirnsum en kruispunt Leechlan-Rounwei (Warten). De laatst genoemde locatie wordt ook door plaatselijk belang als onveilig aangegeven.

• Alle geregistreerde fiets/bromfietsongevallen zijn aangegeven op kaart 6. Het overzicht van de fiets- en bromfietsongevallen geeft een lichte concentratie van ongevallen aan in Grou. De fiets/bromfietsongevallen in Grou zijn verspreid en niet geconcentreerd op een of meer locaties. In de overige kernen en buiten de bebouwde kom is het ongevallenbeeld diffuus, zonder concentraties.

De belangrijkste conclusies zijn dat de ongevallen op de sluiproutes van het gemeentelijke wegennet opvallen in het ongevallenbeeld. Er is hier echter geen sprake van concentraties van ongevallen. Concentraties van ongevallen worden geconstateerd op de rondweg van Jirnsum en op het kruispunt Leechlan-Rounwei in Warten. De gemeente Boarnsterhim heeft de laatste jaren op een aantal locaties geïnvesteerd in snelheidsremmende maatregelen zoals drempels, plateaus en inritconstructies. Op basis van de ongevallengegevens kan (nog)geen effect van de maatregelen worden bepaald.

De volgende tabel geeft een overzicht in de afloop van een ongeval waarbij een (brom)fietser betrokken is. Het is duidelijk dat een (brom)fietser een kwetsbare verkeersdeelnemer is. Bij gemiddeld 50% van de ongevallen met een (brom)fietser is er sprake van letsel.

tabel 2: overzicht geregistreerde ongevallen met (brom)fietsers In de gemeente Boarnsterhim van de periode 1994 t/m 1998 Afloop 1994 1995 1996 1997 1998 totaal Dodelijk i - - - - i Letsel 8 4 5 6 10 33 u.m.s. 10 6 4 10 5 35 Totaal ongevallen 19 10 9 16 15 69

De extra gegevens over de (brom)fietsongevallen worden gebruikt als referentiekader voor het invoeren van de regeling 'bromfiets op de rijbaan'.

blad 11 van 19 Stad en Ruimte projectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 oranjewoud

Beschrijving toekomstige tendensen

In de gemeente Boarnsterhim vinden de komende jaren een aantal ontwikkelingen plaats die van invloed zijn op het aantal verkeersbewegingen en in mindere mate op de routes van het verkeer. In zijn algemeenheid kan gesteld worden dat de verkeersbelasting op alle wegen zal toenemen. Dit is een gevolg van de autonome mobiliteitsgroei en in geringe mate van de toename in de woningbouw en de andere ruimtelijke ontwikkelingen. De volle hoofdwegen zullen leiden tot een toenemende verkeersdruk op de overige wegen. Zonder maatregelen te treffen gaat het autoverkeer zich verspreider verplaatsen; dit komt de verkeersveiligheid en -leefbaarheid in de kernen niet ten goede.

Zonder infrastructurele maatregelen zullen de problemen, die zich in de huidige situatie voordoen, de komende jaren versterkt worden. Met name op de hoofdroutes en de doorgaande routes door de kernen ontstaan doorstromings- en bereikbaarheidsproblemen. De verkeersonveiligheid zal toenemen en de leefbaarheid zal ernstiger worden aangetast.

Gezien de huidige verkeersknelpunten en de toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen in Boarnsterhim is het met name van belang goede keuzes te maken met betrekking tot de hoofdroutes. Er moet daarom een (lastige) keuze gemaakt worden waarbij de bereikbaarheid op sommige locaties in conflict komt met de leefbaarheid en verkeersveiligheid. Kiezen tussen een hoofdontsluitingswegennet en een onderliggend wegennet, waar aangepast gereden moet worden, is de kerngedachte van het indelen (het categoriseren) van wegen. Deze categorisering wordt nader uitgewerkt.

blad 12 van 19 Stad en Ruimte >rojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^^3—~ juni 2001, revisie 03 ^5!_Z^ oranjewoud

Wat gaat er gebeuren

6.1 Inleiding

De gezamenlijke overheden in Nederland hebben een taakstelling voor de verkeersveiligheid afgesproken. Deze taakstelling houdt in dat in het jaar 2000, ten opzichte van het gemiddelde van de jaren 1984,1985 en 1986, 25% minder verkeersslachtoffers moeten vallen. De taakstelling voor 2010 wordt aangescherpt naar 40% minder ziekenhuisgewonden en 50% minder doden ten opzichte van 1986. Om dit doel te bereiken is enkele jaren geleden het concept Duurzaam Veilig geïntroduceerd.

Centraal uitgangspunt van duurzaam veilig is dat de mens de maat der dingen is. Dit betekent onder meer dat de wegen en straten zodanig worden ingericht dat rekening wordt gehouden met de mogelijkheden en de beperkingen van de weggebruikers. Door de functie, omgeving, vormgeving en het gebruik van de weg op elkaar af te stemmen, wordt voldaan aan een duurzaam veilig verkeer- en vervoersysteem, waarbij: • onbedoeld gebruik van infrastructuur wordt voorkomen; • ontmoetingen met grote verschillen in snelheid, richting en massa worden voorkomen; • onzekerheden bij verkeersdeelnemers worden voorkomen.

Een duurzaam wegennet kenmerkt zich als volgt: • zo groot mogelijk aaneengesloten verblijfsgebieden; • een minimaal deel van een rit wikkelt zich af over onveilige wegen; • de ritten zijn qua afstand zo kort mogelijk; • de kortste route valt samen met de veiligste route; • zoekgedrag wordt vermeden; • de verschillende wegcategorieën moeten herkenbaar zijn; • een beperkt aantal uniforme verkeersoplossingen; • vermijden conflict met tegemoetkomend verkeer; • vermijden conflict met kruisend en overstekend verkeer; • scheiden van voertuigsoorten; • snelheid reduceren op potentiële conflictpunten; • vermijden van obstakels langs de rijbaan.

6.2 Vormgeving

De eerste stap om te komen tot een duurzaam veilig wegennet is het categoriseren van het wegennet. Dit houdt in dat er functies worden toegekend aan wegen. Aan de functie is een vormgeving en een gebruik gekoppeld. De volgende functies worden onderscheiden: • stroomweg (verkeersgebied): bedoeld voor een continue doorstroming van het gemotoriseerde verkeer met een hoge snelheid; • gebiedsontsluitingsweg: vormt binnen het verkeers netwerk de verbindende schakel tussen erftoegangswegen en stroomwegen; • erftoegangsweg (verblijfsgebied): bedoeld voor het toegankelijk maken van erven (alle particuliere en openbare percelen).

De vormgeving van de weg is belangrijk voor het gewenste gebruik en gedrag van de weggebruiker. De vormgeving van de diverse wegcategorieën en wegtypen kent diverse ideaalkenmerken zoals: aantal rijstroken, plaats (brom)fiets- en landbouwverkeer, snelheid, verharding, parkeren, markering, verlichting en snelheidsremmers. De belangrijkste kenmerken van deze categorieën en wegtypen worden beschreven in de volgende tabel.

blad 13 van 19 Stad en Ruimte projectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 oranjewou^d

tabe/j: belangrijkste kenmerken van wegcategorieën categorie belangrijkste kenmerken

Stroomweg A autosnelweg maximale snelheid: 120 km/uur 2 rijstroken per richting verharding asfalt

Stroomweg B auto(snel)weg maximale snelheid 100 km/uur i of 2 rijstroken per richting verharding asfalt

Gebiedsontsluitingsweg A maximale snelheid buiten bebouwde kom 80 km/uur maximale snelheid binnen bebouwde kom 50 km/uur parallelweg verharding asfalt voorrang geregeld

Gebiedsontsluitingsweg B maximale snelheid buiten bebouwde kom 80 km/uur maximale snelheid binnen bebouwde kom 50 km/uur vrijliggend fietspad verharding asfalt of klinkers voorrang geregeld

Erftoegangsweg maximale snelheid buiten de bebouwde kom 60 km/uur maximale snelheid binnen de bebouwde kom 30 km/uur fietser op de rijbaan verharding buiten kom asfalt of klinkers, binnen kom klinkers voorrang niet geregeld

6.3 Categorisering wegen Boarnsterhim

Voor het categoriseren van het wegennet in de gemeente Boarnsterhim is aangesloten op het Categoriseringsplan wegennet Fryslan (provincie Fryslan, 1998). Voor Boarnsterhim worden in tabel 4 de functies aan de wegen toegekend. Deze gegevens zijn ook op kaart 7 aangegeven.

tabel 4: categorisering' wegen Boarnsterhim

Stroomweg A: A32 en N3i (Waldwei)

Stroomweg B: N354 (Snitserdyk)

Gebiedsontsluitingsweg A: geen wegen in de gemeente Boarnsterhim

Gebiedsontsluitingsweg B: N384 en N352 t/m industrieterrein Jirnsum

Intentie Erftoegangsweg Jinshuzen/Terhernsterdyk voorlopig 80 km/uur Boarnsterdyk/Beetserdyk (deels provincie) Overijsselsestraatweg/De Trije Romers (buiten dorp) Rijksweg/Meskenwier Reinderswei Wergeasterdyk/Wartensterdyk/Midsbuorren/Stukkenwei

Erftoegangsweg: rest van de wegen/straten in de gemeente Boarnsterhim (30/60 km/m straten/wegen)

De N352 (gedeelte Jirnsum-Terherne) heeft in het PWP de functie van gebiedsontsluitingsweg B. In deze beleidsvisie wordt de functie van N352 opgesplitst in gebiedsontsluitingsweg B tot en met het industrieterrein van Jirnsum. Het gedeelte tussen het industrieterrein en Terherne krijgt de functie de intentie van een erftoegangsweg waarbij de snelheid voorlopig 80 km/uur blijft. Met de categorisering van het wegennet sluit de gemeente Boarnsterhim aan bij omliggende gemeenten. Alleen de gemeente Leeuwarden kent geen 'intentie erftoegangsweg' en wil de erftoegangswegen direct inrichten tot 60 km/uur wegen.

blad 14 van 19 Stad en Ruimte irojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^^2-~ juni 2001, revisie 03 ^5!_^ oranjewoud

6.4 Deelprojecten Duurzaam Veilig

Op basis van de categorisering van het wegennet van de gemeente worden de volgende deelprojecten uit het startprogramma duurzaam veilig nader toegelicht.. • invoeren 30 km/uur gebieden; • invoeren 'bromfiets op de rijbaan; • invoeren 60 km/uur gebieden; • invoeren 'voorrang fiets van rechts'.

6.4.1 30 km/uur gebieden

In alle dorpen van Boarnsterhim zal uiteindelijk het 30 km/uur regiem worden ingevoerd. Dit kan nu nog niet overal. Waar het nu eenvoudig, met sobere maatregelen mogelijk, is zal een 30 km/uur regime, voor 2003 worden ingevoerd. Sobere maatregelen zullen veelal een markering of bebording zijn. Maatregelen zoals een drempel of plateau zullen incidenteel en op maat worden toegepast.

De Sudkant in Aldeboarn, de Rounwei in Warten, de Terprane in Jirnsum, de Snitzerdyk in Dearsum en de Albadawei in Poppenwier hebben een afwijkend snelheidsregiem. De industrieterreinen in Grou (Biensma) en Akkrum (Spikerboor) blijven een 50 km/uur regiem houden.

De consequenties van het invoeren van 30 km/uur gebieden moeten in Boarnsterhim nog nader worden uitgewerkt (voor 2003).

6.4.2 Bromfiets op de rijbaan

De regeling 'bromfiets op de rijbaan' zal vanaf 15 december 1999 worden ingevoerd. Dit betekent niet dan in Boarnsterhim de bromfiets direct van het fietspad wordt verbannen. Uiteindelijk zal de bromfiets in Boarnsterhim in alle gevallen op de rijbaan rijden in plaats van het fietspad. De wegen waar de bromfietser dan niet meer op het fietspad rijdt zijn aangegeven op kaart 8. Buiten de bebouwde kom liggen de fietspaden in Boarnsterhim langs wegen waar voorlopig nog 80 km/uur zal worden gereden. Deze wegen zullen eerst moeten worden aangepast naar 60 km/uur wegen voordat de bromfiets op de rijbaan zal rijden. Tot die tijd blijft de bromfiets op het fietspad. Binnen de bebouwde is de lengte van de fietspaden te beperkt (minder dan i km) om de regeling in te voeren. Vanwege de uniformiteit voor de weggebruiker wordt de regeling in Boarnsterhim in één keer ingevoerd. De bebording zal wel aangepast moeten worden volgens de nieuwe wetgeving. Als de bromfiets voorlopig op het fietspad blijft zal het nieuwe bord voor fiets/bromfietspad gebruikt moeten worden.

De consequenties van de regeling 'bromfiets op de rijbaan' wordt in Boarnsterhim nader uitgewerkt (1999/2000).

6.4.3 60 km/uur gebieden

Het grootste deel van het buitengebied in Boarnsterhim is bij de categorisering van het wegennet aangewezen als een 60 km/uur gebied (erftoegangswegen). Dit kan niet direct worden gerealiseerd omdat soms aanvullende snelheidsremmende maatregelen noodzakelijk zijn.

blad 15 van 19 Stad en Ruimte projectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 oranjewoud

Een groot aantal wegen kan binnen 3 jaar, met eenvoudige maatregelen, zoals markering en bebording, worden omgezet naar een 60 km/uur regime. Dit zijn meestal smalle landbouwwegen waar nu al niet harder dan 60 km/uur wordt gereden. De wegen die de komende vijfjaar zullen worden aangepast zijn: • Bütlanswei met aansluitende wegen zoals Albadawei, Grienedyk, Mardyk en Wiersterwei; • Leechlan/Hoflan met aansluitende wegen zoals Hoflanswei en Greate Kritewei. Voor de Bütlanswei zijn al concrete voorstellen gedaan. Voor het Leechlan/Hoflan zal naar aanleiding van deze beleidsvisie gestart worden met de voorbereiding van planvorming. Naast een reductie van de snelheid van het gemotoriseerde verkeer moeten de aanpassingen van deze wegen leiden tot een (totale) afname van het sluipverkeer.

Een aantal wegen in de gemeente Boarnsterhim krijgt de intentie van erftoegangsweg als functie. Voorlopig houden deze wegen nog een 80 km/uur regime. Dit geldt voor de wegen: • Jinshüzen/Terhernsterdyk; • Boarnsterdyk/Beetserdyk; • Overijsselsestraatweg/De Trije Romers (buiten de bebouwde kom); • Rijksweg/Meskenwier; • Reinderswei; • Wergeasterdyk/Wartensterdyk/Midsbuorren/Stukkenwei. De raad van de gemeente Boarnsterhim zal in de toekomst de functie van deze definitief vaststellen. De inschatting is dat deze wegen pas na 2010 worden aangepakt. Het veranderen van de functie en daarmee het snelheidsregiem kan niet zonder het treffen van (grootschalige en meestal dure) maatregelen. Deze maatregelen zullen een afstemming moeten met openbaar vervoervoorzieningen.

De consequenties van het invoeren van 60 km/uur moetin Boarnsterhim nog nader worden uitgewerkt. Bij het uitwerken van de consequenties wordt gebruik gemaakt van de ervaringen die zijn opgedaan bij het aanpassen van de BQtlanswei.

6.4.4 Voorrang fiets van rechts

Als gevolg van uniformiteit in Europese verkeersregels wordt in het startprogramma 'duurzaam veilig' de regel 'voorrang fiets van rechts' geïntroduceerd. De regeling wordt op i mei 2001 ingevoerd. De regeling kan worden toegepast in verblijfsgebieden, zowel voor 30 km/uur als 60 km/uur. Dit betekent dat in dorpen, en uiteindelijk ook in een groot deel van het buitengebied, de fiets van rechts voorrang zal hebben op al het verkeer.

In afwachting van de landelijke richtlijnen werkt de gemeente de regeling uit (2001).

6.5 Overige projecten verkeer en vervoer Boarnsterhim

6.5.1 Fietsvoorzieningen

Het realiseren van nieuwe fietsvoorzieningen is sterk afhankelijk van het tempo van het invoeren van verblijfsgebieden buiten de bebouwde kom. In deze verblijfsgebieden met een snelheidsregime van 60 km/uur zijn geen aparte fietsvoorzieningen nodig. Bij lang uitblijven van het invoeren een 60 km/uur regime kunnen maatregelen nodig zijn. In de gemeente Boarnsterhim worden vooralsnog 3 trajecten nader uitgewerkt voor het

blad 16 van 19 Stad en Ruimte >rojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^ juni 2001, revisie 03 ^5^x^ oranjewoud

realiseren van fietsvoorzieningen. Dit zijn: • kortsluiting Bokkumer Omwei - Burstumerdyk; • fietspad Warten - Fonejacht; • kortsluiting Oeble Omwei - Hempens De drie trajecten staan ook aangegeven op kaart 2. Deze plannen moeten worden uitgewerkt in samenwerking rnet omliggende gemeenten, provincie Fryslan en Rijkswaterstaat.

Voor 2003 moet duidelijk zijn welke projecten kunnen worden uitgevoerd.

6.5.2 Onveilige locaties

De ongevallengegevens geven aanleiding de rondweg van Jirnsum en het kruispunt Leechlan-Rounwei in Warten nader analyseren. Op basis van deze analyse zullen, in 2000 eenvoudige maatregelen worden voorgesteld. In Aldeboarn wordt oversteek naar de sportvelden aangepakt. Voor de Bütlanswei en omgeving zijn voorstellen gedaan om de verkeersveiligheid te vergroten.

6.5.3 Parkeren

In Grou is in de zomermaanden sprake van langparkeren in het centrum. De gemeente onderzoekt, middels een parkeeronderzoek in de zomer van 2000, de schaal en omvang van het probleem. Met de gegevens uit het onderzoek kan de onderlinge uitwisseling van parkeervoorzieningen op maat worden afgestemd (bijvoorbeeld een parkeerterrein aan de rand van het dorp voor vaarrecreanten). In een aantal dorpen kunnen, waar noodzaak maar ook ruimte is, extra parkeerplaatsen worden gerealiseerd.

6.5.4 Openbaar vervoer

Het openbaar vervoer in de gemeente Boarnsterhim geeft geen invulling aan de relatie tussen Grou en Wergea/Warten. De wens van de gemeente blijft bestaan om deze relatie te bedienen met een openbaar voorziening. Met een aanvullend openbaar vervoernet in de vorm van collectief vraagafhankelijk vervoer (CW) moeten boven genoemde routes en andere lage bezette routes worden bediend. Door alle vormen van vraagafhankelijk vervoer te koppelen ontstaat een netwerk van CW met een grotere effectiviteit. Zo kan de verbinding Grou-Wergea/Warten versterkt worden met een openbaar vervoer voorziening. De verbindingen naar Leeuwarden en in mindere mate Heerenveen zijn van groot belang. Dit omdat de meeste inwoners van de gemeente Boarnsterhim in deze plaatsen onderwijs volgen, er werken of winkelen. Vooral in de spits is de vervoersstroom naar Leeuwarden groot. De gemeente hecht grote waarde aan het in stand houden van deze voorzieningen. Hierbij is het belangrijk dat de bus door het centrum van Grou blijft rijden.

6.6 Wat gaat er in het dorp gebeuren

In deze paragraaf worden de eerder genoemde maatregelen vertaald naar een overzicht per dorp. Op deze manier wordt het duidelijk wat de inwoner kan verwachten. Het uitwerken van de maatregelen vindt per dorp plaats in samenwerking met Plaatselijk Belang. Op kaart 9 staan de meeste maatregelen aangegeven.

Akkrum Akkrum wordt binnen 3 jaar in het geheel een 30 km/uur gebied. Het industriegebied Spikerboor blijft 50 km/uur. De komgrenzen zullen worden gemarkeerd. Aanvullende maatregelen worden in overleg met Plaatselijk belang bepaald. In Akkrum zijn onvoldoende stallingsmogelijkheden voor de fietsers. In het centrum worden extra rekken

blad 17 van 19 Stad en Ruimte projectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 oranjewoud

geplaatst. De bebording van het fietspad wordt in het kader van de bromfiets op de rijbaan aangepast

Aldeboarn Aldeboarn wordt binnen 3 jaar voor het grootste deel een 30 km/uur gebied. Alleen de Boarnsterdyk, Beetserdyk en Braksdyk (deels van provincie) blijven binnen de bebouwde kom voorlopig 60 km/uur. De oversteek naar de sportvelden wordt nader geanalyseerd. Als nodig zullen maatregelen worden getroffen. De bebording van het fietspad wordt aangepast in het kader van de bromfiets op de rijbaan.

Dearsum Uitgezonderd de Snitserdyk wordt de bebouwde kom van Dearsum een 30 km/uur gebied. Het parkeerprobleem bij het restaurant wordt nader geanalyseerd.

Eagum wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd.

Friens wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd.

Grou Grou wordt binnen de bebouwde kom, uitgezonderd het industrieterrein (Biensma), binnen 3 jaar in het geheel een 30 km/uur gebied. De Stationsweg wordt gefaseerd heringericht waarbij de fietspaden eerst zullen verdwijnen. In 2000/2001 wordt een parkeeronderzoek in het centrum uitgevoerd om inzicht te krijgen in het langdurig gebruik van parkeerplaatsen. Na het onderzoek kan een voorstel worden gedaan voor eventuele aanvullende parkeervoorzieningen. De bebording van het fietspad wordt aangepast. Het openbaar vervoer moet het centrum van Grou blijven bedienen.

Idaerd wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd. Het dorp is onlangs al heringericht, aanvullende maatregelen voor een 30 km/uur regiem zijn niet nodig.

Jirnsum De bebouwde kom van Jirnsum wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied, uitgezonderd de Douwemastraat, een deel van de Bütlanswei en de Terprane, deze wegen blijven 50 km/uur. De komgrenzen worden extra gemarkeerd. Als vervolg op de herinrichting van de Bütlanswei (buiten de bebouwde kom) wordt de omgeving bij de Twee Gemeente' aangepast. De ongevallen op rondweg van Jirnsum worden nader geanalyseerd. Op basis van analyse zullen eenvoudige maatregelen uitgevoerd. De bebording van het fietspad wordt aangepast. Poppenwier Poppenwier wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd. In overleg met Plaatselijk Belang worden eventuele aanvullende maatregelen bepaald

Raerd Raerd wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd en aanvullende maatregelen worden in overleg met Plaatselijk Belang bepaald.

blad 18 van 19 Stad en Ruimte irojectnr. 16568-17690 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^^3—~ juni 2001, revisie 03 ^5~~^ oranjewoud

Reduzum Reduzum wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd. In overleg met Plaatselijk Belang worden eventuele aanvullende maatregelen bepaald. De Overijsselsestraatweg en De Trije Romers (binnen de bebouwde kom) worden ook 30 km/uur. De bebording van het fietspad wordt aangepast.

Terherne Terherne wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd. Een deel van het dorp is binnenkort heringericht. De bebording van het fietspad wordt aangepast.

Tersoal Tersoal wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd en aanvullende maatregelen worden in overleg met Plaatselijk Belang bepaald.

Sibrandabuorren Sibrandabuorren wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd en aanvullende maatregelen worden in overleg met Plaatselijk Belang bepaald.

Warstiens wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd. Het buitengebied van Warstiens kan zonder extra maatregelen een 60 km/uur gebied worden.

Warten Warten wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd en aanvullende maatregelen worden in overleg met Plaatselijk Belang bepaald. De Rounwei blijft voorlopig 80 km/uur, uiteindelijk zal de snelheid worden teruggebracht naar 60 km/uur. Het kruispunt Rounwei-Leechlan wordt in 2001 op basis van geregistreerde ongevallen geanalyseerd. Als mogelijk worden verbeteringsvoorstellen gemaakt. De bebording van het fietspad wordt aangepast in het kader van bromfiets op de rijbaan.

Wergea Wergea wordt binnen 3 jaar een 30 km/uur gebied. De komgrenzen worden extra gemarkeerd en aanvullende maatregelen worden in overleg met Plaatselijk Belang bepaald. De doorgaande weg (Wergeasterdyk, Leeuwarderweg, Kerkbuurt en Wartensterdyk) wordt binnen de bebouwde kom ook 30 km/uur. De bebording van het fietspad wordt aangepast in het kader van bromfiets op de rijbaan.

blad 19 van 19 Stad en Ruimte projectnr. 16568-17690 Gemeente Boarnsterhim juni 2001, revisie 03 Beleidsvisie verkeer en vervoer Boarnsterhim ^e? oranjewoud

Bijlage: kaart l Overzicht gemeente

kaart 2 Fietsvoorzieningen

kaart 3 Openbaar vervoervoorzieningen

kaart 4 Alle ongevallen periode 1994 t/m/ 1998

kaart 5 Ongevallen met slachtoffer periode 1994 t/m 1998

kaart 6 Fiets-/bromfietsongevallen periode 1994 t/m 1998

kaart/ Categorisering wegen

kaart 8 Bromfiets op de rijbaan

kaart 9 Wat gaat er gebeuren?

Stad en Ruimte