Handhavingsnota Súdwest Fryslân 2011 - 2014
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Handhavingsnota Súdwest Fryslân 2011 - 2014 Inhoud Samenvatting i 1 Inleiding 1 1.1 Aanleiding 1 1.2 Reikwijdte 1 1.3 Doel van de handhavingsnota 1 1.4 Sleutelbegrippen in het handhavingsbeleid 2 1.5 Leeswijzer 3 2 Uitgangspunten, keuzes en ambitie 4 2.1 Uitgangspunten 4 2.2 Keuzes 5 2.3 Ambities 7 3 Programmatisch handhaven 8 3.1 Handhavingsbeleid 8 3.2 De cyclus 9 3.3 Risicoanalyse en handhavingsprioriteiten 10 4 Nalevingstrategie 14 4.1 Algemeen 14 4.2 Toezicht- en handhavingsstrategie 15 4.3 Gedoogstrategie 23 5 Bestuurlijke sturing van de uitvoering 24 5.1 (Uitvoerings)beleid periodiek actualiseren 24 5.2 Registratie en monitoring 24 6 Organisatie en middelen 26 6.1 Organisatie, overleg en samenwerking 26 6.2 Middelen 26 6.3 Automatisering 28 6.4 Ontwikkeling in de komende jaren 28 Bijlage 1 Begrippenkader 29 Bijlage 2 Stappen programmatisch handhaven 33 Handhavingsnota Súdwest Fryslân Handhavingsnota Súdwest Fryslân Samenvatting Nieuw handhavingsbeleid De gemeenten Bolsward, Sneek, Nijefurd, Wymbritseradiel en Wûnseradiel fuseren met ingang van 1 januari 2011 tot de gemeente Súdwest Fryslân (werknaam). Ten behoeve van de fusiegemeente is het beleid voor handhaving van regels voor de fysieke omgeving geactualiseerd. Daarbij zijn de hoofdlijnen van het handhavingsbeleid van de afzonderlijke gemeenten zoveel mogelijk omgezet naar één, voor heel Súdwest Fryslân bruikbaar beleidskader handhaving. Handhavingsnota en Handhavingsuitvoeringsprogramma Het handhavingsbeleid is vastgelegd in de voorliggende Handhavingsnota en een separaat Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP). De gemeenteraad stelt de Handhavingsnota vast. Het handhavingsbeleid is daarmee democratisch gelegitimeerd. Na vier jaar wordt het handhavingsbeleid geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. In deze Handhavingsnota 2011 – 2014 wordt ingegaan op: de algemene uitgangspunten ten aanzien van handhaving; de programmatische aanpak; de nalevingstrategie; de organisatorische randvoorwaarden. De nota biedt een eenduidig kader voor de sturing van de uitvoering. Voor burgers en bedrijven is duidelijk hoe de gemeente haar handhavingstaak invult. Gebaseerd op deze nota is voor het jaar 2011 een Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) opgesteld waarin de concrete taakstelling en de daarvoor benodigde handhavingsinzet is opgenomen. Het HUP wordt jaarlijks geactualiseerd. Programmatisch handhaven De gemeente kiest voor programmatisch handhaven. Een aanpak waarbij de uitvoering van de handhaving gebaseerd is op een handhavingsprogramma. Daarin zijn handhavingsprioriteiten en handhavingsdoelen gesteld en de handhavingsactiviteiten zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. In een programmatische aanpak wordt beleidsvaststelling gevolgd door uitvoering. De uitvoering wordt steeds in de gaten gehouden, geëvalueerd en bijgesteld. Deze fasen maken deel uit van een zich herhalend, cyclisch proces. Naleefgedrag centraal Súdwest Fryslân zet in op het verbeteren van naleefgedrag. De oorzaak van niet-naleving bepaalt mede de gemeentelijke reactie. Súdwest Fryslân heeft een voorkeur voor preventief optreden boven repressief optreden. De aanpak die de gemeente kiest zal echter meestal bestaan uit een mix van instrumenten. De gemeente benadrukt dat burgers en bedrijven ook een eigen verantwoordelijkheid dragen om regels na te leven en overtreding zo snel mogelijk te herstellen. De reactie van de gemeente is stringenter wanneer een overtreder weinig of geen eigen verantwoordelijkheid neemt. Om naleefgedrag van burgers en bedrijven te verbeteren is een consistente en consequente aanpak nodig. Geconstateerde overtredingen moeten een vervolg krijgen. Een eenmaal ingezet handhavingstraject wordt afgerond. Handhavingsnota Súdwest Fryslân i Keuzes en prioriteiten Het is niet mogelijk dat de gemeente continu en overal op de naleving van alle regels toeziet. In deze nota worden daarom keuzes gemaakt waar en hoe de beschikbare menskracht wordt ingezet. Het zwaartepunt van de inzet ligt bij de handhaving van de prioritaire onderwerpen die uit de risicoanalyse naar voren komen en een aantal onderwerpen (bijvoorbeeld het parkeertoezicht of de afhandeling van klachten) die continu inzet vragen. Handhavingsuitvoeringsprogramma Ter uitwerking van het beleid in deze handhavingsnota worden jaarlijks uitvoeringsprogramma’s opgesteld. In deze programma’s wordt aangeven welke handhavingsdoelen worden nagestreefd, welke aanpak wordt gekozen om die doelen te realiseren en welke menskracht en middelen daarvoor nodig zijn. Uitgangspunt is dat binnen de beschikbare formatie en middelen (volgens de begroting van 2011) keuzes worden gemaakt. De meeste inspanning wordt gericht op de onderwerpen met een hoge prioriteit. Tevens wordt capaciteit gereserveerd om adequaat te kunnen reageren op klachten, meldingen en incidenten. Het is van belang dat de handhavingsuitvoeringsprogramma’s een realistische taakstelling bevatten. Integrale benadering van de handhaving De gemeente kiest voor een gerichte en efficiënte aanpak. Zij kiest voor vormen van toezicht waarbij de beschikbare menskracht en deskundigheid slim wordt ingezet. Dit krijgt vorm in oog- en-oor-toezicht, gecombineerde toezichtcontroles en gezamenlijke toezichtprojecten. Afstemming en samenwerking In de nieuwe gemeentelijke organisatie zijn de toezichthoudende taken ondergebracht binnen de teams Handhaving en Toezicht. Zij werken vanuit twee locaties. De eenheid wordt ondersteund vanuit het team Backoffice Vergunningverlening. In het lokaal handhavingsoverleg (LHO) wordt de uitvoering gecoördineerd. Súdwest Fryslân stemt haar handhavingsinspanning af met de Brandweer, andere overheden, het Openbaar Ministerie en de politie. Ontwikkeling Handhaving is een dynamisch werkterrein. De komende jaren zal de gemeentelijke handhaving zich verder (door) ontwikkelen. De gemeentelijke organisatie zal de komende twee jaar inspanning moeten verrichten op het gebied van programmatisch werken, inspelen op verandering in regelgeving en voldoen aan landelijke kwaliteitseisen die aan handhaving worden gesteld. Handhavingsnota Súdwest Fryslân ii 1 Inleiding 1.1 Aanleiding Met ingang van 1 januari 2011 fuseren de gemeenten Bolsward, Sneek, Nijefurd, Wymbritseradiel en Wûnseradiel tot de gemeente Súdwest Fryslân (werknaam). Eén van de uitvoeringstaken van Súdwest Fryslân is het houden van toezicht op de naleving van regelgeving en beleid en zo nodig handhavend optreden. De voorliggende nota bevat het beleidsmatig kader voor de wijze waarop Súdwest Fryslân in de komende jaren invulling geeft aan deze uitvoeringstaak. In een jaarlijks te actualiseren handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) wordt concreet aangegeven op welke handhavingsonderwerpen de beschikbare menskracht wordt ingezet. Bij het opstellen van de Handhavingsnota en het Handhavingsuitvoeringsprogramma is zoveel mogelijk geprobeerd om de hoofdlijnen van het handhavingsbeleid van de afzonderlijke gemeenten om te zetten naar één, voor heel Súdwest Fryslân, bruikbaar beleidskader handhaving. De kernbegrippen in het handhavingsbeleid zijn “naleving van regels” en “programmatisch handhaven”. Het handhavingsbeleid geeft sturing aan de uitvoering. 1.2 Reikwijdte Het handhavingsbeleid heeft betrekking op de inzet van de handhaving van de fysieke omgeving. Het accent ligt daarbij op de volgende taakvelden: ruimtelijke ordening; bouwen en wonen; brandveiligheid; milieu; algemene plaatselijke verordening (APV) en bijzondere wetten. Binnen deze omschrijving valt de handhaving van een breed scala aan landelijke en gemeentelijke regelgeving, Deze kadernota gaat bijvoorbeeld zoals de Woningwet, Wet ruimtelijke ordening, Wet niet over handhaving van: milieubeheer, het Gebruiksbesluit, de Algemeen Sociale zekerheidswetgeving. Plaatselijke Verordening (APV) en de gemeentelijke Leerplichtwet. bouwverordening. 1.3 Doel van de handhavingsnota De hierboven genoemde taakvelden omvatten een groot aantal regels waaraan burgers, bedrijven en de overheid zelf zich moeten houden. Het is niet mogelijk dat de gemeente continue en overal op de naleving van deze regels toeziet. Súdwest Fryslân heeft een zorgplicht om deze regelgeving te handhaven. De gemeente kan daarbij, binnen wettelijke kaders, keuzes maken. Het gaat daarbij om vragen als: Waar liggen de grootste risico’s als regels niet worden nageleefd? Hoe bereiken we dat particulieren en bedrijven (doelgroepen) regels beter naleven? Welke menskracht zetten we daarvoor in? Wanneer en hoe maakt Súdwest Fryslân gebruik van sancties? Handhavingsnota Súdwest Fryslân 1 Het doel van deze nota is drieledig: Democratische legitimatie: Deze wettelijke eis betekent dat de gemeenteraad de beleidsmatige richting bepaalt en de kaders van het handhavingsbeleid aangeeft. Het is aan de burgemeester en het college van burgemeester en wethouders - de tot handhaving bevoegde bestuursorganen - dit beleidsmatige kader nader in te vullen, daar uitvoering aan te geven en over het gevoerde beleid verantwoording af te leggen aan de gemeenteraad. Transparantie: Burgers, bedrijven, instellingen en de overheid zelf moeten zich houden aan regels en voorschriften. De bevoegdheid tot handhaving ligt eenzijdig bij de overheid. Het is een algemeen beginsel van behoorlijk bestuur dat burgers, bedrijven en instellingen weten op welke wijze bevoegde bestuursorganen gebruik maken van hun handhavingsbevoegdheden. Dat vraagt om een transparant handhavingsbeleid. Eenduidig kader voor de sturing van uitvoering: Toezicht en handhaving is een uitvoeringstaak. Handhaving is doen. Deze nota bevat de kaders voor het gemeentelijk handhavingsbeleid