Het Toernooi Van 1960 Verslag
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Europa Cup voor Landenteams 1960 Coupe Henri Delaunay EK 1960 Voor de start Echt veel interesse was er niet voor de eerste Europa-Cup voor Landen . Kranten en sportbladen ruimden weinig plaats in voor het toernooi. Zeker niet in de grote sportlanden als West-Duitsland en Engeland, die zelf ontbraken en het toernooi dan ook beschreven als onbelangrijk. Zelfs in Frankrijk zelf kostte het moeite de fans te overtuigen van het feit dat hier de vier beste landen van Europa om de titel streden. Er waren belangrijkere thema’s in voetbalwereld. Het WK 1962 bijvoorbeeld, waarvoor men met tegenzin naar het verre Chili (in 1960 getroffen door een zware aardbeving) moest en de landen streden om de kwalificatie. Of het lot van het Hongaarse wonderteam, dat na de opstand van 1956 uiteen viel en waarvan de spelers moesten afwachten of ze speelgerechtigd werden voor clubs in het buitenland. Engeland was in de ban van transfers van topspelers naar Italië. John Charles, Joe Baker, Denis Law, Gerry Hitchens en Jimmy Greaves verdienden daar een veelvoud van de salarissen in Engeland. Sportief stond Real Madrid op eenzame hoogte. Het legendarische elftal met Raymond Kopa, Ferenc Puskas en Alfredo di Stefano was de baas in Europa met attractief, aanvallend spel. Na de introductie van de Europa Cup voor Landskampioenen in 1955/56 wonnen de Madrilenen de eerste vijf bekers. In 1960 hadden Puskas, Di Stefano, Kopa, Gento en de andere sterren zich wederom aan de top van Europa genesteld met een sensationele 7-3 zege op Eintracht Frankfurt. Met oogstrelend voetbal zou nooit meer een club zo ver verheven zijn boven de rest. Ze waren hun tijd ver vooruit met aanvallend voetbal. Het systeem met vijf aanvallers in de voorhoede was door de meeste landen overboord gezet. Brazilië had veel succes met het 4-2-4 systeem, sommigen begonnen zelfs met het verfoeide ‘catenaccio’, waar vooral de Italiaanse (lees: Milanese) clubs ver mee kwamen. De successen van Real maakte ook het Spaanse elftal favoriet voor de EK, al had het nationale team veel last van de binnenlandse politieke strijd met Baskenland en Catalonië. Eén team had mogelijk een goed tegenwicht kunnen vormen, maar een tragisch vliegtuigongeluk maakte daar op 6 februari 1958 een einde aan. Zeven spelers van het talentvolle Manchester United van Matt Busby kwamen om het leven op de terugweg van een wedstrijd in Belgrado, waaronder het grootste talent, de 21-jarige Duncan Edwards. Trainer Busby en Bobby Charlton overleefden de crash wel. De Koude Oorlog drukte ook een zware stempel op de sport en zorgde voor scherpe tegenstellingen tussen oost en west. Zodra West- en Oost-Europese teams elkaar troffen, was er ruzie, irritaties, incidenten of teams die zich terugtrokken. Vaak speelde de politiek hierin een belangrijke rol. Ook spanningen tussen bv. Griekenland en Turkije (Cyprus) en onrust in Albanië en Joegoslavië zorgden voor onzekerheden bij de afwerking van het toernooi. Ondanks al deze problemen was het gelukt een begin te maken met het Europa-Cup voor Landenteams (European Nations Cup) ofwel de Coupe de Henri Delaunay . De kwalificatie Tegenwoordig zou niemand er aan denken om de loting voor de EK twee dagen voor de start van de WK uit te voeren. In juni 1958 was de UEFA blij dat eindelijk het besluit was gevallen het Europese landentoernooi te organiseren. Alle belangrijke voetbalpersoonlijkheden waren toch in Stockholm aanwezig, zodat direct van de gelegenheid gebruik gemaakt werd om te loten. De loting kreeg weinig aandacht in de wereldpers. Eén probleem moest direct uit de weg worden geruimd. Zeventien deelnemers was een onhandig getal, zodat in een voorronde een land moest afvallen. Ierland en Tsjecho- Slowakije hadden deze twijfelachtige eer. Tegelijk werd uitgemaakt welke winnaars van de eerste dubbel elkaar in de kwartfinale elkaar troffen. De landen speelden in een knock-outsysteem elk een thuis- en een uitwedstrijd. Bij gelijk aantal punten na twee wedstrijden telde het doelsaldo; als ook dat gelijk was volgde een derde wedstrijd. Spel Het aloude 5-3-2 systeem verkeerde in een eindfase. Sinds het WK 1958 werd het 4-2-4 systeem steeds meer gebruikt. In de zestiger jaren kwamen er trainers met meer varianten. Helenio Herrera maakte bij Inter Milan furore met het uiterst defensieve catenaccio-voetbal met vijf verdedigers. Wissels waren in die tijd nog niet toegestaan. EK 1960 Voorronde Kwalificatie (5 april – 10 mei 1959) 05-04-59 Ierland – Tsjecho-Slowakije 2-0 (2-0) 10-05-59 Tsjecho-Slowakije – Ierland 4-0 (1-0) De twee wedstrijden werden niet vooraf gespeeld, de kwalificatiewedstrijden waren al begonnen, toen deze landen elkaar ontmoetten. De organisatie was nog niet helemaal op de rit. Het favoriete Tsjecho-Slowakije was nog niet bekomen van de schok van de voortijdige uitschakeling tijdens het WK 1958 na een beslissingswedstrijd tegen Noord-Ierland. In Ierland zag het er eerst ook niet goed uit. Liam Tuohy en Noel Cantwell hadden voor een comfortabele 2-0 voorsprong gezorgd, waardoor de Ieren met een gerust hart naar Bratislava vertrokken. Daar trok Tsjecho-Slowakije de zaak snel recht. Na een snelle voorsprong in de 4 e minuut werd het uiteindelijk 4-0. Een unicum in deze wedstrijd: Imrich Stacho was de eerste doelman die een doelpunt maakte in een EK-wedstrijd. De Tsjechische doelman verzilverde een strafschop. Kwalificatie (15 april 1958 – 22 mei 1960) De landen mochten zelf uitmaken wanneer de wedstrijden voor de kwalificatie werden afgewerkt, als ze maar voor eind 1959 gespeeld waren. Zo kon het voorkomen dat Frankrijk en Griekenland al in december 1958 klaar waren en anderen pas in oktober 1959. De ene keer (Hongarije – Sovjet-Unie) duurde de return een jaar, de andere keer (Portugal - Oost-Duitsland) een week. 28-09-58 Sovjet-Unie – Hongarije 3-1 (3-0) 27-09-59 Hongarije – Sovjet-Unie 0-1 (0-0) Topper bij de kwalificatie was de koppeling van de Sovjet-Unie aan Hongarije. Het wonderteam van Hongarije was wel de meeste glans kwijt na een glorieuze periode. Tussen 1950 en 1956 had het slechts één duel verloren: juist in de WK-finale tegen West-Duitsland ontbeerde het aan alle geluk en moest het na een 2-0 voorsprong volkomen onterecht met 2-3 het hoofd buigen. Na de opstand van 1956 doken de sterren van Hongarije onder in Zuid-Amerika. Pas na maanden getouwtrek werden ze ondergebracht bij buitenlandse clubs. Voor het Hongaarse nationale elftal mochten ze niet meer uitkomen, waardoor de voetballiefhebbers verstoken bleven van meer Hongaarse successen. Op het WK in 1958 moest Hongarije voortijdig naar huis door uitschakeling in een beslissingswedstrijd met Wales. Bij het team van Sovjet-Unie waren de verwachtingen hooggespannen. Op het WK hadden de staatsamateurs goed gepresteerd (pas uitschakeling in de kwartfinale door Zweden, na eerdere winst op Engeland). Trainer Kachalin liet zijn team al dagen van te voren in trainingskamp bij elkaar komen, wat ongewoon was in die tijd. Het team speelde het moderne 4-2-4 systeem, maar moest het wel stellen zonder superster Netto. Op 28 september 1958 vond het allereerste officiële duel voor de Europa-Cup voor Landenteams plaats in het Lenin-stadion in Moskou voor 100.572 toeschouwers. Na een snelle 2-0 voorsprong en een veilige 3-0 ruststand werd het een verdiende 3-1 zege op de tegenvallende Hongaren. Anatoli Ilyin was de speler die het eerste EK-doelpunt scoorde, in 1956 had hij ook al de enige goal gescoord in de Olympische finale. Bijna een jaar later was pas de return. Intussen was keeper Grosics uit Oostenrijk naar Hongarije teruggekeerd en ook Bozsik, een van de weinige WK-helden die in Hongarije was gebleven, stond weer ter beschikking. Het mocht niet baten, de Sovjet-doelman Yashin was niet te passeren, Hongarije verloor met 0-1 (treffer van Voinov) en de Sovjets waren een ronde verder. 28-06-59 Polen – Spanje 2-4 (1-2) 14-10-59 Spanje – Polen 3-0 (1-0) Spanje was de topfavoriet, niet voor niets was Real Madrid met afstand de beste club van Europa. Het kon beschikken over de absolute topspeler van die tijd: Alfredo di Stefano. De Argentijnse immigrant was in 1957 en 1959 Europees Voetballer van het Jaar . Hij liet zich snel naturaliseren tot Spanjaard. Zijn debuut maakte hij op 30 januari 1957 tegen Nederland (5-1, drie goals van Di Stefano), tegelijk met een andere belofte, Luis Suarez. In de kwalificatie nam Polen nog wel een voorsprong, maar daarna stelde Spanje met twee doelpunten van Suarez en twee van Di Stefano snel orde op zaken. 2-4 was de eindstand, waardoor het duel in Spanje nog maar een formaliteit was. Het werd een gemakkelijke 3-0 overwinning met een hoofdrol bij alle doelpunten voor een andere immigrant, de Spaanse Hongaar Ladislao Kubala. 23-09-59 Denemarken – Tsjecho-Slowakije 2-2 (2-2) 18-10-59 Tsjecho-Slowakije – Denemarken 5-1 (1-1) De Denen hadden eigenlijk weinig zin in het toernooi. In dezelfde periode verliep de kwalificatie voor de Olympische Spelen, waaraan de amateurs veel meer belang hechtten. Een probleem waar veel landen mee te kampen hadden. Denemarken was een klein voetballand en dus moest hetzelfde team aan beide kwalificatietoernooien meespelen. De Denen namen, onder leiding van de Nederlandse scheidsrechter Bronkhorst, al binnen 20 minuten brutaal een 2-0 voorsprong, maar nog voor rust was de stand gelijkgetrokken. 2-2 was de eindstand. In de return namen de Denen opnieuw een voorsprong, maar gingen uiteindelijk met een kansloze 5-1 nederlaag naar huis. Ze konden zich later troosten met een zilveren plak op de Olympische Spelen in Rome. 02-11-58 Roemenië – Turkije 3-0 (0-0) 29-04-59 Turkije – Roemenië 2-0 (1-0) Turkije deed verwoede pogingen om een landelijke competitie in te voeren, gezien de grootte van het land en de daarbij ontbrekende infrastructuur een hele opgave.