V E R S L A G *******************
van de online raadsvergadering van de raad van de gemeente Westerwolde, gehouden op 1 juli 2020.
Voorzitter: J.W. Velema
Griffier: P.D. Nap
Aanwezig: Gemeentebelangen: G.H.M. Heijne (fractievoorzitter), R. Koskamp, M. Visscher, L.H.K. Middel, J.R. Kruiter-Draadjer PvdA: S. Melis (fractievoorzitter), W. Eilert, R. van Dam, J.T.E.M. Molle, H. Brouwer CDA: H.M. Hemmen (fractievoorzitter), H.J. Kuper, W.F. Meendering VVD: P.L. Dinkla (fractievoorzitter), K.R.P. Buigel GroenLinks: E. Hoomoedt (fractievoorzitter), R.H.J. Kriek Ecologisch Alternatief: E. van der Horst (fractievoorzitter) Lijst Timmermans: P.F.X. Timmermans (fractievoorzitter)
Tevens aanwezig: De wethouders H. van der Goot, B. Huizing, G. Luth en W. Potze
1. Opening
De voorzitter opent de vergadering en heet een ieder welkom..
2. Mededelingen voor raad en college
De heer Dinkla (VVD) spreekt over de bruggen in Westerwolde en gebruikt hiervoor verschillende gezegdes over bruggen. Via een motie is afgedwongen dat de Ulsderbrug pas na openstelling van de Booneschanskerbrug zou worden aangepakt. Het zou neerkomen op een extra kostenpost van 10.000 euro voor Westerwolde. De restauratie van de bruggen in Bourtange valt tegen en de situatie in Bourtange is niet in orde wat betreft de gevaarlijke noodbrug, de rubberen matten en het houden van de noodzakelijke afstand. De bebording is niet goed en alleen in het Nederlands, terwijl er veel Duitsers komen. Waarom wordt aan de zuidkant geen ingang gemaakt met een infocentrum zodat de vesting alleen vanaf de zuidkant toegankelijk is. Er zijn voldoende goede ideeën in Bourtange. Hij verwacht direct actie van het college.
Wethouder Huizing: de aspirant koper van het grenskantoor Bellingwolde-Rhederbrug heeft aangegeven definitief af te zien van de aankoop. Naar aanleiding van berichten in verschillende media hebben zich andere geïnteresseerden bij de gemeente gemeld. Het is de bedoeling om half augustus/begin september met het beste ingediende plan verder te spreken over de nieuwe bestemming van het grenskantoor.
1
De heer Hoomoedt (GroenLinks): vandaag is de herdenking van de afschaffing van de slavernij. Hij vraagt aandacht van college en raad om waakzaam op racisme in de gemeente te zijn. Een van de grootste AZC’s van Nederland is in de gemeente gevestigd en daarom is het van belang om alert te zijn dat er geen racistische beweging in de gemeente ontstaat.
Burgemeester Velema: in de vorige raadsvergadering is gesproken over mensen in de asielprocedure die in de bureaucratie vastzitten en die zich per brief tot de gemeente hadden gericht. Het liep vast bij de IND, omdat het pand in Ter Apelervenen niet voldoet niet voor de anderhalve-meter-organisatie. Er is inmiddels een crisismanager ingeschakeld en gekeken wordt hoe extra ruimte kan worden gecreëerd waardoor de IND weer kan functioneren en de Burgerservicenummers weer tijdig te kunnen worden verstrekt.
3. Vragenronde voor raadsleden
De heer Meendering (CDA) heeft in de vorige raadsvergadering aandacht gevraagd voor de slechte toegankelijkheid van de vesting Bourtange en de beperkte communicatie hierover. De reactie van het college op deze vragen heeft de fractie gedeeld met de stichting, de ondernemers en de bewoners die hun zorgen bij het CDA hadden geuit. Hij citeert hun reactie: “de aangegeven communicatie vindt niet of nauwelijks plaats en is summier”. Een aantal mensen die per scootmobiel de vesting zouden bezoeken hebben contact gezocht met de fractie, omdat de vesting niet toegankelijk is vanaf de zijde van Vlagtwedde. De toegang de vesting blijft slecht en het houden van anderhalve meter afstand is dan onmogelijk. Het CDA verzoekt het college met klem om de communicatie met inwoners, ondernemers en stichting als ook de toegankelijkheid van de vesting te verbeteren. Het CDA wil graag een toezegging dat de communicatie structureel wordt verbeterd en dat de toegankelijkheid van de vesting nog voor de bouwvakvakantie zodanig geregeld wordt dat bezoekers coronaveilig en zonder halsbrekende toeren de vesting kunnen bereiken. Het is vreemd dat pas na de aanbesteding bleek dat de werkzaamheden veel omvangrijker waren dan van te voren ingeschat. Kan de wethouder aangeven wat is misgegaan en is er inzicht te geven in de kosten van het meerwerk dat nu nodig is.
Wethouder Huizing: bij de inspectie was niet duidelijk dat de bruggen dusdanig slecht waren. In plaats van renovatie is nu complete nieuwbouw nodig. Dit bleek pas nadat de bruggen eruit waren gehaald en op de werkplaats lagen. Dit kost extra tijd en daarbij komt ook vertraging door de coronacrisis. Het betekent ook extra kosten, maar dit blijft wel binnen het krediet. In de nota openbare ruimte is aangegeven dat in het beleidsplan bruggen hier verder op wordt ingegaan. De nota openbare ruimte en het beleidsplan bruggen is ook door de coronacrisis doorgeschoven. De wethouder zegt toe dat er een overzicht komt van de extra kosten en hoe deze zich verhouden tot het krediet dat door de raad al beschikbaar is gesteld.
Burgemeester Velema: geeft aan dat de heer Timmermans over dit onderwerp een motie wil indienen.
De heer Timmermans (Lijst Timmermans) is geschrokken van de situatie bij vesting Bourtange. De rubber matten liggen schots en scheef waardoor mensen met een rollator of kinderwagen moeilijkheden ondervinden. De afstand tussen passerende mensen is erg klein. Hij pleit ervoor om op korte termijn met een noodoplossing te komen. Hij wil als eis stellen dat bij het begin van de bouwvakvakantie er een normale en veilige toegang tot de vesting mogelijk is, ook vanaf de kant van het informatiepunt.
Burgemeester Velema: ook vorige week is over dit onderwerp gesproken en toen is aangegeven dat er vertraging in de communicatie met alle betrokkenen was. Het gaat om de stichting, de ondernemers en de bewoners en dat maakt het een lastige opgave. De communicatie is verbeterd, want er is iemand in de regie geplaatst.
2
Deze heeft de opdracht om een aantal scenario’s uit te werken met betrekking tot de toename van de drukte in de vesting en de noodzakelijke maatregelen, zowel wat betreft de toegang als de verantwoordelijkheid van de gemeente, de ondernemers en de stichting. Dit moet gebeuren met respect voor de bewoners. In de afgelopen week zijn er gesprekken geweest. De gebiedsregisseur heeft een ronde gemaakt en voorstellen gedaan. Deze voorstellen worden nu uitgewerkt. Deze scenario’s worden volgende week in het beleidsteam besproken waarna een terugkoppeling naar de inwoners plaatsvindt. Daarna worden de plannen zo spoedig mogelijk uitgevoerd. De verschillende betrokkenen hebben allemaal een andere oplossing in gedachte, er is niet een eenduidige oplossing. Een afweging moet nu worden gemaakt waarna actie moet worden ondernomen. Er zal op heldere wijze gecommuniceerd worden met alle betrokkenen, er zal een bijeenkomst voor hen worden belegd over de plannen. Hij vraagt aan de heer Timmermans of dit een afdoende antwoord is en of er toch een motie wordt ingediend.
De heer Timmermans (Lijst Timmermans) er is eigenlijk geen tijd voor wat er nu wordt voorgesteld. Indien hij niet de toezegging krijgt dat op 20 juli de toegang tot de vesting goed, veilig en covid-19 bestand is, dan dient hij de motie in.
Burgemeester Velema: op 8 juli is de presentatie, diezelfde week is het gesprek met de betrokkenen en daarna kan in belangrijke mate tot uitvoering van de aanpassingen worden overgegaan. Voor eenvoudige aanpassingen zoals het recht leggen van de platen en verbetering van de bebording is geen bijeenkomst nodig. Dit kan snel worden geregeld.
De heer Timmermans geeft aan dat hij de motie zal indienen.
4. Vaststellen agenda
De heer Buigel (VVD): de fractie van de VVD wil een motie vreemd aan de orde van de dag indienen getiteld verbetering concurrentiepositie ondernemers in de grensregio.
Burgemeester Velema: dit wordt punt 6 in de agenda.
Mevrouw Hemmen (CDA): de fractie van het CDA wil een motie vreemd aan de orde van de dag nogmaals indienen over het grondstoffenplan 2021-2026. De stemmen hebben gestaakt en daarom zou het CDA de motie opnieuw in stemming willen brengen.
Burgemeester Velema stelt voor om de motie van het CDA met betrekking tot het grondstoffenplan als agendapunt 6 A te behandelen, omdat dit de oudste motie is. De motie van de VVD wordt agendapunt 6 B en de motie van de heer Timmermans wordt 6 C.
5. Jaarstukken 2019 Westerwolde
De heer Hoomoedt (GroenLinks) de fractie heeft lof uitgesproken over de leesbaarheid van de jaarrekening en na het lezen van het verslag van de accountant kan de fractie de jaarrekening goedkeuren. De accountant noemt een bedrag dat Europees aanbesteed had moeten worden. Hoe denkt de wethouder deze rechtmatigheidsfout te voorkomen in 2020. In het accountantsverslag is ook aandacht voor de rechtmatigheidsverantwoording voor de toekomst en het proces erheen. Geadviseerd wordt om als raad en college in gesprek te gaan. Wanneer zal dit proces van start gaan? Het huidige boekjaar stemt de fractie tot grote zorg, er worden plannen gemaakt voor grote investeringen. GroenLinks adviseert om niet te investeren totdat zekerheid bestaat over de financiële situatie, tenzij de investering noodzakelijk is. Op dit moment is nog niet duidelijk welke vergoedingen er vanuit het rijk aan de gemeente zullen worden verstrekt in verband met covid-19. Er is ook nog achterstallig onderhoud dat eerst moet worden aangepakt alvorens nieuwe grote investeringen plaatsvinden.
3
De fractie gaat akkoord met de jaarrekening van 2019 en complimenteert iedereen die aan het tot stand komen ervan heeft meegewerkt.
De heer Meendering (CDA) in de commissievergadering heeft het CDA een aantal vragen gesteld onder andere over de BRP gelden. De beantwoording laat nog vragen over. Na de herindeling is veel geld uitgetrokken voor automatisering en het beheer ervan. Zijn de zaken nu nog niet op orde waardoor heel veel uren (300.000 euro loonsom) moeten worden gebudgetteerd. De fractie heeft signalen opgevangen van een mogelijke sluiting van Wedde voor het publiek. De signalen zijn zodanig dat het niet slechts om de periode van de coronacrisis gaat. Hij noemt enkele voorbeelden waaruit dit zou blijken en vindt het vreemd dat in de commissievergadering werd medegedeeld dat van sluiting geen sprake is. Waarom zijn er dergelijke signalen en waarom zegt het college dat dit niet bekend is.
De heer Melis (PvdA) geeft aan dat de fractie positief is over de jaarrekening 2019 en het resultaat. De accountantsverklaring bevat een goedkeuring over zowel getrouwheid als rechtmatigheid en dat is zeer positief. De accountant ziet verbeteringen en vooruitgang ten opzichte van de opmerkingen van vorig jaar over bedrijfsvoering, control, beheersing. De fractie vindt dit een positieve ontwikkeling zeker gegeven het feit dat Westerwolde een jonge gemeente is. De fractie bedankt de ambtelijke organisatie en hoopt dat de lijn wordt doorgezet.
De heer Heijne (Gemeentebelangen): de fractie heeft de jaarrekening besproken en het resultaat is positief. Helaas zijn de meeste financiële meevallers niet structureel van aard. De gemeente krijgt de zaken langzamerhand op orde. De fractie complimenteert het college en het ambtelijk apparaat hiervoor. Het jaar 2020 is voor de fractie van Gemeentebelangen wel zorgelijk door de coronacrisis en de kosten voor de gemeente. Gehoopt wordt op een zo eerlijk mogelijke verdeling van de gelden uit Den Haag.
De heer Buigel (VVD): de fractie kan de positieve toon van de jaarrekening niet beamen. De algemene reserve slinkt in hoog tempo. De uitgaven in het sociaal domein zijn zorgelijk. De vraag is of de gemeente qua financiën in voldoende mate is voorbereid op de toekomst. Er liggen uitdagingen: de bruggen en kades, het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen, onderwijshuisvesting etc. Ook de uitspraak die de Raad van State met betrekking tot de overschrijdingsregeling nog moet doen, is een onzekere factor. Welke impact de coronacrisis op de gemeente heeft is nog niet bekend. De fractie vindt dat er goed vooruit gekeken moet worden en dat de uitgaven kritisch onder de loep moeten worden genomen. De fractie vraagt aan het college om de visitatiecommissie van de VNG uit te nodigen om de gemeente goed door te lichten en te beoordelen of het ambtelijk apparaat, de uitgaven e.d. in verhouding zijn met de omvang van de gemeente. De VVD wil de problemen die in omliggende gemeenten spelen, in Westerwolde voorkomen. De VVD wil vooral geen OZB verhoging.
Mevrouw Van der Horst (Ecologisch Alternatief) spreekt haar waardering uit voor het goedkeurende accountantsrapport. Uit het verslag blijkt dat het college nog een aantal zaken moet regelen. Het gaat om het voeren van een dialoog van het college met de raad over de wijze waarop het college in plaats van de accountant in de toekomst verantwoording aan de gemeenteraad gaat afleggen, over het rechtmatig handelen in de organisatie. De accountant stelt het maken van een plan van aanpak voor en mevrouw Van der Horst stemt hiermee in. Zij zou graag dit jaar van het college vernemen op welke wijze hieraan invulling zal worden gegeven. Kan de raad dit plan van aanpak in 2020 tegemoet zien? De fractie is geschrokken van de constatering van de accountant dat de proceskwaliteit, inclusief adequate interne controle tekort schiet. De interne beheersing van de organisatie is onvoldoende op orde. De fractie meent dat drie jaar voor het college voldoende is om een visie op te stellen en een standpunt in te nemen over de realisatie van een basisfilosofie achter de organisatie en het daarbij nagestreefde kwaliteitsniveau van het proces. Zij verwacht dat het college uiterlijk dit najaar de raad hierover informeert.
4
De accountant heeft aangegeven dat hij hier bij de jaarrekening van 2020 specifiek op zal letten. Is dit verbeterpunt te realiseren. De accountant heeft een rechtmatigheidsfout van 680.000 euro geconstateerd ten gevolge van het achterwege laten van een Europese aanbesteding. Het college kan ter voorkoming hiervan een procedure vaststellen die waarborgen bij inkoop biedt. Gaat het college deze procedure in 2020 vaststellen?
De heer Timmermans (Lijst Timmermans) de jaarrekening geeft een mooi beeld, maar het zijn incidentele cijfers. Hij mist de algemene beschouwingen waarin plannen worden bekendgemaakt. De beleidsindicatoren veiligheid zou hij liever ‘geschoond’ opgenomen zien waardoor Westerwolde minder crimineel lijkt. Er is geen reservering voor de zaak waarover de Raad van State zich zal uitspreken. De gemeente heeft heel weinig te besteden, er is veel onzekerheid, de coronacrisis kan een verhoging van de werkloosheid veroorzaken waardoor de uitgaven van de bijstand hoger worden. Hij pleit voor beperking van uitgaven zodat de OZB niet verhoogd hoeft te worden.
Wethouder Huizing: vooral in 2018 en aan het begin van 2019 was het lastig om de financiën op orde te krijgen. Het was lastig om de twee financiële modellen van de twee vorige gemeenten in elkaar te schuiven en om hierover in control te raken. Er moesten verliezen worden geïncasseerd en er is een accountantsverklaring gekomen met een afkeuring op de rechtmatigheid. Ook toen heeft de accountant opmerkingen gemaakt en suggesties gedaan waarmee de organisatie vanaf september aan de slag is gegaan. De wethouder is trots op de organisatie die heeft bewerkstelligd dat de accountant nu zowel ten aanzien van de getrouwheid als de rechtmatigheid een goedkeurende verklaring heeft afgegeven. De wethouder waardeert het dat diverse fracties de organisatie complimenteren. De gemeente is in control en dat stemt de wethouder positief. Er zijn mooie cijfers over 2019, maar er moet vooruit gekeken worden en de gemeente is er nog niet. Er moet goed gekeken worden naar de inkomsten en de uitgaven en lastige keuzes zullen gemaakt moeten worden. Welke lastige keuzes dat zijn, is nog onzeker, mede door de coronacrisis. Besloten is om op dit moment geen bestuursrapportage en geen kadernota aan te bieden, omdat er nog veel onduidelijk is. Na de zomer, als er meer duidelijkheid is, zal dit gebeuren. Er komt wel een raadsbrief en deze is in voorbereiding en wordt zo spoedig mogelijk toegestuurd. Gisteren zijn de cijfers van het Rijk ontvangen over de compensatie van de coronamaatregelen. Deze cijfers worden nu doorgerekend en zullen in de raadsbrief worden opgenomen.
Er is een procedure voor aanbesteding teneinde fouten te voorkomen. Hiermee is na de accountantsverklaring over 2018 mee aan de slag gegaan. Het 100 procent voorkomen van fouten was niet mogelijk, omdat de accountantsverklaring over 2018 pas in de loop van 2019 is opgesteld. Binnen de organisatie is nu bekend op welke wijze moet worden aanbesteed. De rechtmatigheidsverantwoording ligt vanaf 2021 bij het college. De accountant geeft aan om met de raad te bespreken op welke wijze dit kan gebeuren. De wethouder stelt voor om dit in de financiële afstemmingsgroep te bespreken. De wethouder vindt dat de gemeente op de juiste wijze in control is. Deze lijn wordt voortgezet en verbeterd. Over de stand van zaken van de financiën wordt in het najaar gesproken. De fractie van de VVD verwijt een greep uit de kas en een sterk verminderde algemene reserve. De wethouder geeft aan dat op 10 juli 2019 de bestuursrapportage en de jaarrekening 2018 zijn besproken en vastgesteld. In die bestuursrapportage was aangegeven dat er tekorten zouden ontstaan en dat het college daarom voorstelde om 1,9 miljoen euro uit de algemene reserve zou onttrekken om de tekorten op te vangen. Ook de VVD heeft daar toen mee ingestemd. De jaarrekening van 2018 gaf een tekort van 900.000 euro. Hiervoor wilde het college geld uit de algemene reserve onttrekken. Ook daarmee stemde de VVD in. De wethouder verwijst naar pagina 8 van het accountantsverslag waar een overzicht van het eigen vermogen van de gemeente is opgenomen. Het eigen vermogen is in het jaar 2019 slechts afgenomen met 700.000 euro. Hij vindt het niet terecht dat steeds over het onttrekken van geld uit de algemene reserve wordt gesproken. Er moet breder gekeken worden dan alleen de algemene reserve.
5
Het eigen vermogen is niet noemenswaardig afgenomen en dat is goed. Het is niet nodig om de visitatiecommissie uit te nodigen. De interne beheersing is nog onvoldoende en daaraan wordt gewerkt, maar zijn al wel verbeterd.
Burgemeester Velema geeft ten aanzien van de BRP aan dat 2019 een overgangsjaar was. Informatisering is belangrijk en er worden steeds hogere eisen aan gesteld. Verbeteringen zijn doorgevoerd, maar er moesten ook nog een aantal functionarissen voor worden benoemd. Bij de begroting is aangegeven dat hiervoor extra middelen nodig zouden zijn en dat een beroep zou worden gedaan op eventuele plussen uit dezelfde productgroep indien daar geld zou overblijven. Het gaat om cruciale functies, de organisatie diende op een bepaalde wijze te worden ingericht. Dat is gebeurd, de processen en protocollen zijn er. Vanaf 2021 staat dit ook in de begroting. In 2019 was het bedrag nog niet bekend en daarom kon het ook voor 2020 niet worden opgenomen in de begroting. Dit is een onderdeel van de organisatieontwikkeling en de raad wordt hierover geïnformeerd. Door de coronacrisis is het nog niet gebeurd. De gemeentesecretaris kan de raadsleden hierover informeren. Ten aanzien van de opmerkingen over de publieksfunctie geeft de burgemeester aan dat het juist de bedoeling is om als organisatie dicht bij de burgers te zijn. Er bestaat een discussie over de twee gemeentehuizen, maar al in het herindelingsdocument is opgenomen dat de gemeente dicht bij de burgers wil blijven. Het beleidsdocument dienstverlening is in een afrondende fase en zal in het najaar besproken worden. De publieksfunctie in Wedde is tijdelijk gesloten. Afgesproken is dat op beide gemeentehuizen meer op afspraak zal worden gewerkt. Ook komt op beide gemeentehuizen een avondopenstelling. Over sluiting van een locatie is niets bekend. Het nieuwe werken is door corona in een versnelling gekomen.
Ten aanzien van de rechtmatigheid vult de burgemeester de wethouder aan dat het inhuur van personeel betrof. Inmiddels wordt een digitaal systeem gebruikt voor nieuwe vacatures. Dit systeem voldoet volledig aan alle inkoopvoorwaarden. Op dit moment wordt ook een sociale paragraaf geschreven waarin wordt aangegeven hoe het personeelsbestand is opgebouwd en hoe zich dat met andere gemeenten verhoudt. Dit geeft ook informatie over de stand van zaken van de organisatie.
Tweede termijn
De heer Meendering (CDA) geeft aan tevreden te zijn met de beantwoording over de BRP straat en de mogelijkheid dat de gemeentesecretaris de raadsleden kan informeren. Het CDA gaat ervan uit dat er goed wordt omgegaan met de beschikbare budgetten. Het is belangrijk dat de gemeente dicht bij de burgers is en het is goed dat de publieksfunctie van Wedde niet ter discussie staat. De onderhoudstoestand van het gemeentehuis in Wedde, heeft zorg nodig. Het moet er netjes uit blijven zien. Het is belangrijk om vooruit te kijken en hierbij rekening houden met de jaarrekening van 2019. De baten van 1 miljoen euro zijn incidenteel. Er is meer nodig dan facturen op tijd te betalen. Er moet speciale aandacht zijn voor het sociaal domein en de jeugdzorg. De kosten en consequenties van de coronacrisis is een punt van zorg, het zal tot veel incidentele kosten leiden en het is niet zeker of er een compensatie tegenover staat vanuit Den Haag. Kan de wethouder toezeggen om nog voor het zomerreces een inschatting van de kosten van de coronacrisis te geven. De fractie is blij dat de accountantsverklaring positiever is dan vorig jaar en zal instemmen met het voorstel.
Mevrouw Van der Horst (Ecologisch Alternatief) heeft geen afdoende antwoord op de gestelde vragen gekregen, omdat de wethouder vragen die op elkaar lijken in een keer heeft beantwoord. De vragen van Ecologisch Alternatief waren iets anders. Het was een suggestie van de accountant om een plan van aanpak te maken voor het afleggen van verantwoording aan de gemeenteraad. De vraag was of dit plan van aanpak nog in 2020 tegemoet kan worden gezien.
6
De tweede vraag over het tekortschieten van de proceskwaliteit en de opmerking van de accountant om daar op te letten was of dit verbeterpunt al gerealiseerd zal zijn dit najaar. Over de aanbesteding was de vraag of het college in 2020 de procedure kan vaststellen.
De heer Buigel (VVD): de VVD wil constructief meedenken en de fractie heeft meerdere voorstellen gedaan in vorige vergaderingen en die zijn door de wethouder steeds weggelachen en weggehoond. De fractie kan zich niet vinden in de opmerkingen van de wethouder. Het eigen vermogen is niet te veel gedaald dankzij de incidentele meevallers die er waren. Door de coronacrisis hebben veel ondernemers in de gemeente het moeilijk. Op welke wijze is het college hiermee omgegaan. Zijn de ondernemers proactief benaderd met de vraag of de gemeente kan helpen. De ondernemers betalen wel veel meer OZB.
De heer Melis (PvdA): het voorstel om de visitatiecommissie van de VNG uit te nodigen wordt door de PvdA niet ondersteund. De gemeente kan op eigen kracht worden verbeterd, er is een accountant, een raad, een afstemmingsgroep financiën en een ambtelijke organisatie. De accountant heeft aangegeven waar op gelet moet worden en de effecten zijn al merkbaar. De fractie stemt in met het voorstel en vindt dat de gemeente in haar kracht staat en complimenteert nogmaals de ambtelijke organisatie met dit resultaat.
De heer Hoomoedt (GroenLinks): morgen is de nationale actiedag in Den Haag waar veel wethouders naartoe gaan om de tekorten door de coronacrisis te bespreken. Is dit bekend en gaan er wethouders uit Westerwolde naar Den Haag?
Burgemeester Velema kreeg een bericht van wethouder Luth dat in VGG-verband een delegatie naar Den Haag gaat. Het is bekend en Westerwolde is actief deelnemer.
Wethouder Huizing: de raadsbrief komt zo snel mogelijk. Het streven is om deze volgende week te versturen. Ten aanzien van de vragen van Ecologisch Alternatief zegt de wethouder dat met de verbeterpunten en de procedures zeker in 2020 aan de slag wordt gegaan. Het plan van aanpak met betrekking tot de rechtmatigheid gaat in 2021 naar het college. Het college wil het plan van aanpak gezamenlijk met de raad maken. Het zou goed zijn om er eerst in de afstemmingsgroep financiën over te spreken. De VVD wil constructief meedenken en dat is fijn. De wethouder herkent zich niet in weglachen en weghonen. De coronacrisis is van 2020 en het gaat in deze vergadering om 2019. De afdeling economische zaken is druk bezig met de ondernemers. Wellicht dat wethouder Luth hierover iets kan zeggen. Voor de afvaardiging naar Den Haag is afgesproken dat er namens elke provincie een delegatie naar Den Haag gaat.
Burgemeester Velema antwoordt namens wethouder Luth dat de ondernemers zeer proactief zijn benaderd voor de TOZO, de NOW en andere voorzieningen. De contacten zijn erg goed. Hierover is ook geïnformeerd via de wekelijkse raadsbrief. Ook is er regelmatig goed contact met ondernemers in het toerisme. Met name deze groep is lang in onzekerheid geweest en heeft pas sinds kort meer ruimte gekregen vanuit de rijksoverheid.
Het tuinonderhoud in Wedde is op orde. Er is wel recent gesnoeid en daarom lijkt het misschien niet zo mooi.
De heer Buigel (VVD) heeft een vraag naar aanleiding van de beantwoording. De facturering van de toeristische ondernemers vindt plaats op 30 juni. Kunnen de ondernemers dit gespreid betalen?
Burgemeester Velema stelt voor om deze vraag schriftelijk te beantwoorden.
Er wordt gestemd over het voorstel en het raadsvoorstel is unaniem aangenomen.
7
De raad besluit: 1. De jaarstukken Westerwolde 2019 (bestaande uit het Jaarverslag 2019, de Jaarrekening 2019 en de bijlagen) vast te stellen. 2. Het voordelige resultaat 2019 als volgt te bestemmen: a. Het overschot op de BRP gelden € 300.000 toevoegen aan het personeelsbudget voor applicatiebeheer in 2020; b. De claim Westerlee gelden ad. € 615.884 (herstructurering WSW in Oost Groningen) worden beschikbaar gehouden voor participatie en zodoende toevoegen aan een nieuw te vormen bestemmingsreserve gebundelde uitkering; c. Het verschil tussen het resultaat en de resultaatbestemming ad. € 107.866 wordt toegevoegd aan de Algemene reserve. 3. De restantkredieten 2019 over te hevelen naar 2020. 4. De exploitatiebudgetten door middel van de bestemmingsreserve aangegane verplichtingen over te hevelen naar 2020.
6 A. Motie vreemd aan de orde van de dag - Grondstoffenplan 2021-2026
Mevrouw Hemmen (CDA) deze motie is al eerder in de raad geweest, toen staakten de stemmen. Het doel van de motie is om het college te bewegen om de optie aanbesteding serieus te overwegen en te onderzoeken zodat een duurzame afvalafhandeling wordt gerealiseerd waarbij goede service voor een redelijke prijs wordt geboden. Er zou een extra agendacommissie worden georganiseerd om te kijken of het qua proces mogelijk zou zijn, wat de kosten van een termijnoverschrijding zouden zijn en de oppositie zou nog aanvullende vragen kunnen stellen. De oppositie is teleurgesteld dat dit punt niet was geagendeerd. De agendacommissie is niet doorgegaan. De wethouder heeft laten weten dat er een extra informatieve bijeenkomst wordt georganiseerd waarin ook de informatie die de oppositie heeft aangeleverd aan de orde komt. In vertrouwelijkheid heeft mevrouw Hemmen aan de wethouder verteld wie de informatiebron is. Hierdoor kan het college de informatie beoordelen op getrouwheid, transparantie en zuiverheid. De reden om deze motie opnieuw in stemming te brengen is hiermee weggenomen. Het doel is bereikt, de aanbesteding in elk geval meegenomen. De motie wordt mede namens de andere oppositiepartijen niet meer in stemming gebracht, maar ingetrokken.
De heer Hoomoedt (GroenLinks): het CDA trekt de motie namens de oppositie in. Mevrouw Hemmen heeft duidelijk het hoe en waarom aangegeven. Het onderzoeken is veel werk geweest en GroenLinks bedankt de fractie van het CDA. Het is jammer dat de oppositie in eerste instantie niet serieus genomen is. Er moet een plan komen dat wel kans van slagen heeft. GroenLinks stelt voor dat de wethouder de raad hierbij betrekt.
De heer Dinkla (VVD): ook de fractie van de VVD steunde deze motie. De motie gaf precies aan wat er aan het grondstoffenplan ontbrak. De inwoners van de voormalige gemeente Bellingwedde hadden een mooi systeem van voorscheiding. Nu zou iedereen moeten na- scheiden. In augustus komt er weer een voorstel. De heer Brouwer heeft tegen het grondstoffenplan gestemd, maar zette zijn woorden niet in daden om.
Mevrouw Molle (PvdA) wacht het voorstel van de wethouder af. De opmerking over collega Brouwer vindt mevrouw Molle niet gepast.
De heer Visscher (Gemeentebelangen): het is absoluut niet zo dat de oppositie niet serieus wordt genomen. De meerderheid beslist.
De heer Timmermans (Lijst Timmermans) vindt het intrekken van de motie een gemiste kans om dit goed te regelen. Het eerste plan was al aangenomen, maar omdat op het gemeentehuis de zaken niet goed geregeld waren kon het niet doorgaan.
8
Het tweede plan werd afgewezen en het is afwachten of het derde plan wordt aangenomen. Dan verwacht hij van het college een plan B om dit op te lossen.
De heer Melis (PvdA) zegt dat de naam van de marktpartij ook bij de raad bekend moet zijn en dat dit was toegezegd. De indieners van de motie hebben ervoor gekozen om deze door de raad te laten aannemen en daardoor zijn de coalitiepartijen er ook bij betrokken en deze hebben ook het recht om de naam van de marktpartij te horen, in ieder geval de fractievoorzitters. De heer Brouwer kan niet verweten worden dat hij iets voor de bühne doet wanneer hij anders stemde dan de rest van de fractie. De inhoud van de motie was niet inbesteden, maar aanbesteden. Het ligt ook aan de formulering van de motie.
Mevrouw Hemmen (CDA) had willen interrumperen aangaande het verzoek van de PvdA om openheid over de informatiebron te geven. De wethouder heeft mevrouw Hemmen benaderd over de informatiebron. Die heeft zij in overleg met deze informatiebron aan de wethouder verstrekt en daar laat zij het bij.
Burgemeester Velema: er bleek dat er onvoldoende bereidheid voor een extra agendacommissie voor agenderen van het Grondstoffenplan voor hedenavond. Duidelijk is geworden dat de besluitvorming pas voor 1 september dient plaats te vinden. De raad heeft ruimte om zelf een extra vergadering te creëren. Het is de fout van de burgemeester, hij had de ruimte bij de agendacommissie moeten voorstellen. Toen de burgemeester zich dit realiseerde heeft hij alle fractievoorzitters gesproken en de situatie uitgelegd, excuses aangeboden en ruimte gegeven voor een extra besluitvormende vergadering op 26 augustus en de mogelijkheid om een week daarvoor een raadscommissievergadering te houden. Vrijwel alle fractievoorzitters hebben hiermee ingestemd. Vervolgens bleek dat de meesten geen behoefte hadden aan een agendacommissievergadering. Op 19 augustus is er een raadscommissievergadering over het voorstel zodat op 26 augustus de raad hierover kan beslissen.
Wethouder Van der Goot: mevrouw Hemmen heeft in vertrouwen de naam genoemd van haar informatiebron en deze informatie heeft de wethouder met niemand gedeeld en hij respecteert de vertrouwelijkheid. Hij heeft ook met andere oppositieleden gesproken en is voor een informatieavond voor alle fracties, een datum is nog niet bepaald. Hij noemt de vertrouwelijkheid een lastig punt. Het college gaat zeer zorgvuldig te werk en denkt hierbij zeker aan het belang van de inwoners. Het college dacht met het voorstel de inwoners te dienen, omdat aanbesteden waarschijnlijk duurder zal zijn. De wethouder zal onderzoeken of het gestelde door de oppositie op waarheid berust. Er is nu geen grond om van gedachten te veranderen ten aanzien van het grondstoffenplan.
B. Motie vreemd aan de orde van de dag - Verbetering concurrentiepositie ondernemers in de grensregio
De heer Buigel (VVD): in Duitsland is de Mehrwertsteuer verlaagd. Door de verlaging van de Duitse BTW ontstaat een ongelijk speelveld in de grensstreek, terwijl de ondernemers daar het al erg moeilijk hebben. De hele Nederlandse economie zou profijt hebben van een BTW verlaging. Naar Den Haag moet een duidelijk en krachtig signaal dat de economische interactie in de grensregio uit balans dreigt te raken. De motie wordt ingediend namens VVD, Lijst Timmermans en Gemeentebelangen. De heer Buigel leest de motie voor.
De heer Kriek (GroenLinks) noemt de motie sympathiek, maar vraagt zich af of dit een haalbare, realistische en uitvoerbare motie is. Hij is geïnteresseerd in de mening van het college.
9
De heer Melis (PvdA): deze motie hoort niet bij de gemeenteraad, het gaat om landelijk beleid. In Nederland worden ondernemers tegemoet gekomen met compensatie. De fractie zal tegen de motie stemmen.
Wethouder Luth: weet dat mensen zich zorgen maken over de ondernemers. Zij is het eens met de PvdA dat het een landelijk onderwerp is. Er is contact geweest met de EDR en zij vinden de motie wel sympathiek. Op 12 juni heeft de Staatssecretaris van Financiën aangegeven een eventuele verlaging van de BTW te willen onderzoeken. De wethouder zegt toe de motie onder de aandacht van de VGG te brengen waarna het naar de VNG gaat. De wethouder heeft wel twijfels of de motie haalbaar en realistisch is. Het college kan de motie wel steunen.
De heer Timmermans (Lijst Timmermans): er komt niet vaak een motie in de raad die met het landelijk beleid van doen heeft. Er zijn meer grensgemeenten in Nederland die met dit probleem te maken hebben. Het gaat om het uitoefenen van enige druk op het kabinet om de BTW te verlagen.
De heer Meendering (CDA): het is een krachtig signaal om hiervoor aandacht te vragen. Het is goed om vanuit lokale betrokkenheid hier aandacht voor te vragen, de ondernemers in de grensregio ondervinden nadeel.
De heer Kuper (CDA) sluit zich aan bij zijn collega Meendering. Het is juist goed dat vanuit de gemeente een krachtig signaal naar Den Haag gaat.
De heer Buigel (VVD) dankt voor de woorden van steun. Er moet een goed en krachtig signaal naar Den Haag worden gestuurd. De grensregio krijgt niet altijd voldoende aandacht.
De heer Melis (PvdA): de fractie vindt de motie te ver gaan, het is landelijk beleid.
Burgemeester Velema brengt de motie in stemming.
Voor de motie stemden de fracties van Gemeentebelangen, Ecologisch Alternatief, GroenLinks, CDA, Lijst Timmermans en VVD. De fractie van de Partij van de Arbeid stemde tegen. De motie is aangenomen.
C. Motie vreemd aan de orde van de dag – Bereikbaarheid toeristische trekpleister Bourtange
De heer Timmermans (Lijst Timmermans): de motie ingediend door GroenLinks, VVD, Lijst Timmermans, Ecologisch Alternatief en CDA en is een vervolg op het gesprek over de slechte en gevaarlijke bereikbaarheid van vesting Bourtange. Hij leest de motie voor.
De heer Koskamp (Gemeentebelangen) de motie gehoord hebben vindt de fractie het vreemd dat hier een motie voor nodig is. Het toeristisch hoogseizoen zal last ondervinden. Hier zou door de aannemer dan wel door de opdrachtgever voor gezorgd moeten worden. Het had allang geregeld moeten zijn, want hierover is eerder gesproken. Gemeentebelangen zal deze motie van harte steunen.
De heer Melis (PvdA): de fractie zal deze motie niet steunen, omdat er al een toezegging is om dit op te pakken. De motie is overbodig. Er is vertrouwen in de portefeuillehouder en de ambtelijke organisatie.
De heer Hoomoedt (GroenLinks): de fractie heeft gesproken met verschillende belanghebbenden en het duurt al erg lang voor er iets gebeurt. De fractie is mede indiener en steunt deze van harte.
10
De heer Dinkla (VVD) dankt de heer Timmermans voor het initiatief en de VVD zal instemmen met de motie.
De heer Timmermans (Lijst Timmermans) had gehoopt dat er unaniem voor de motie zou worden gestemd. Hij bedankt voor de ondersteunende positieve reacties.
Burgemeester Velema: deelt de zorg over de toegankelijkheid en veiligheid van de vesting, maar geeft aan dat er wel degelijk aan gewerkt wordt. Volgende week worden scenario’s besproken in het beleidsteam waarna een terugkoppeling naar de belanghebbenden zal plaatsvinden. De wensen van de belanghebbenden zijn tegenstrijdig, maar de gemeente is verantwoordelijk voor de veiligheid.
De motie wordt in stemming gebracht. Voor de motie hebben gestemd de fracties van Gemeentebelangen, Ecologisch Alternatief, GroenLinks, CDA, Lijst Timmermans en VVD. De Partij van de Arbeid stemde tegen. De motie is aangenomen.
7. Sluiting
De voorzitter sluit de vergadering.
Vastgesteld in de raadsvergadering van 16 september 2020 .
P.D. Naap J.W. Velema raadsgriffier voorzitter
Bijlagen: moties
11
Lijst Timmermans
Motie vreemd aan de orde van de dag.
Grondstoffenplan 2021/2026
De raad van Westerwolde in vergadering bijeen op woensdag 1 juli 2020.
Overwegende dat:
Volgens de beraadslagingen een meerderheid van de raad ervan overtuigd is dat bron- en nascheiding van huishoudelijk afval de beste methode is. Dit past binnen de duurzaamheidsvisie van Westerwolde. Dit aansluit op de wensen van onze inwoners met betrekking tot afvalscheiding. Er signalen uit de markt zijn dat een aanbesteding tot lagere tarieven en een even goede dan wel betere service kan leiden.
Concluderende dat:
Het College niet kan aantonen dat de mogelijkheden van aanbesteden voldoende is onderzocht. In het bestaande voorstel ervan wordt uitgegaan, dat er een nieuwe milieustraat in Ter Apel wordt gerealiseerd, terwijl er met aanpassingen ook gebruik kan worden gemaakt van de aanwezige milieustraat. Er ten aanzien van de definitieve kosten en nacalculatie van de inbesteder nog steeds geen duidelijkheid kan worden verschaft. Er mogelijk nog afval, conform een lopend contract met SUEZ, aan derden moet worden geleverd, waarvan de (kosten-)consequenties niet inzichtelijk zijn. De inzamelaar(s) niet meteen de werkzaamheden zal/zullen staken indien er op 1 januari 2021 geen duidelijkheid omtrent de inzameling is, en er dus tijd is om een aanbestedingsproces te doorlopen.
Het college opdracht geeft:
1. Een grondstoffenplan 2021/2026 op te stellen met als uitgangspunt een goede service voor onze inwoners tegen zo reëel mogelijke kosten, en passend binnen onze duurzaamheidsvisie. 2. In het grondstoffenplan de opties bron- en nascheiding en nascheiding uit te werken. 3. In het grondstoffenplan het uitgangspunt te nemen dat de werkzaamheden met betrekking tot inzameling en verwerking aan de markt wordt aanbesteed. Waarbij de kosten en werkzaamheden met betrekking tot de milieustraat separaat worden opgenomen, rekening houdende met het eventueel gebruik van de bestaande faciliteiten. 4. Het grondstoffenplan zo spoedig mogelijk ter besluitvorming voor te leggen aan de Raad.
En gaat over tot de orde van de dag.
Westerwolde, 1 juli 2020
Fracties: CDA Westerwolde, GroenLinks VVD Ecologisch Alternatief Herma Hemmen Eize Hoomoedt Pieter Dinkla Edith van der Horst
Lijst Timmermans Paul Timmermans
Lijst Timmermans
MOTIE VREEMD AAN DE ORDE VAN DE DAG
‘VERBETERING CONCURRENTIEPOSITIE ONDERNEMERS IN DE GRENSREGIO’
De ondergetekenden, leden van de raad van de gemeente Westerwolde, in vergadering bijeen op woensdag 1 juli 2020.
Constaterend dat: - de Covid-19 (corona) pandemie onze samenleving op vele vlakken verandert, - door alle maatregelen onze ondernemers het hierdoor extra moeilijk hebben en zelfs bedreigd worden in hun voortbestaan, - in Duitsland met ingang van vandaag (1 juli 2020) de Mehrwertsteuer (Duitse BTW) van 19% naar 16% én van 7% naar 5% voor een periode van 6 maanden is verlaagd.
Overwegende dat: - door de verlaging van de Duitse BTW onze ondernemers nog meer concurrentie voelen van onze Oosterburen, - dat deze verzwakte concurrentiepositie er toe zal leiden dat een groot aantal ondernemingen dit waarschijnlijk niet zal kunnen overleven, - dat een (tijdelijke) verlaging van de BTW ook in Nederland niet alleen voor ondernemers goed zal zijn maar zeker ook voor alle inwoners.
Verzoekt daarom het college van de gemeente Westerwolde: - om zich via de bestaande kanalen (zoals de VNG en de grensregio samenwerkingsverbanden) maximaal in te zetten om de BTW naar Duits voorbeeld (tijdelijk) te verlagen; - om deze motie onder de aandacht van het Kabinet te brengen; - om deze motie te verspreiden onder alle raden van gemeenten die grenzen aan de Bondsrepubliek Duitsland.
En gaat over tot de orde van de dag.
Pieter Dinkla, VVD Paul Timmermans, Lijst Timmermans Gerard Heijne, GB (Fractievoorzitter) (Fractievoorzitter) (Fractievoorzitter)
Lijst Timmermans
Motie vreemd aan de orde
Bereikbaarheid toeristische trekpleister Bourtange
De raad van de gemeente Westerwolde in vergadering bijeen op 1 juli 2020
Overwegende: - Dat de Vesting Bourtange de grootste toeristische trekpleister is van de provincie Groningen, - Door het groot onderhoud van de bruggen in de Friessestraatweg de toegang vanuit het informatiecentrum naar de Vesting Bourtange zeer ernstig is bemoeilijkt, - Dat deze bouwactiviteiten rond de 6 maanden zullen uitlopen, zo is ons medegedeeld vanuit het college, omdat de staat van de bruggen zodanig was dat er meer vervangen dient te worden als oorspronkelijk gepland en voorbereid was, - Dat met name de toegangspaden voor voetgangers met of zonder rollator en of kinderwagen niet aan de gangbare eisen van toegankelijkheid voldoet, - De toegang naar de Vesting Bourtange door de bouwactiviteiten voor de voetgangers niet voldoet aan de eisen van het RIVM (Covid19), - Een groot deel van de bezoekers van de Vesting Bourtange uit Duitsland afkomstig is en de bebording uitsluitend is gedaan in de Nederlandse taal, - Scootmobielen via de Zuidkant de Vesting Bourtange in moeten en daarvoor zeer ver moeten omrijden,
Concluderende: - De toegang naar de Vesting Bourtange door de bouwactiviteiten voor de voetgangers niet voldoet aan de eisen van het RIVM (Covid19), - Dat de Stichting Vesting Bourtange en de middenstand door de bemoeilijkte toegankelijkheid omzetverlies lijden, - Deze middenstanders in de vesting en de Stichting Vesting Bourtange door Covid19 al ernstig omzetverlies hebben geleden, - Het niet van deze tijd is dat gehandicapten en gezinnen met een kinderwagen geen of slechte toegang hebben tot een grote toeristische trekpleister,
Besluit: Het college op te dragen op te dragen dat - voor 20-07-2020 er degelijke noodmaatregelen dienen te zijn getroffen zodat de vesting voor iedereen goed toegankelijk is op een wijze die voldoet aan de normen van de RIVM (Covid19) - De bebording in ieder geval vanaf de Duitse zijde tweetalig is.
En gaat over tot de orde van de dag
Lijst Timmermans, Fractie CDA Fractie VVD Fractie Ecologisch Alternatief
P. Timmermans H. Hemmen P. Dinkla E. van der Horst
Fractie GroenLinks
E. Hoomoedt