Student Zebrak
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
f-AŃSTWO\V A OPERA \VE \VROC::. A W I U CARL MILLOCKER STUDENT • ZEBRAK <Der Bettel tudent) DYREKTOR I KIEROWNIK ARTYSTYCZNY CARL MILLOCKER • STUDENT ZEBRAK (Der Bettelstudent) Operetka w 2 aktach Libretto: F. Camillo Zell i Richard Genee Tłumaczenie tekstów śpiewanych: Krystyna Chudowolska Tłumaczenie prozy: r. s. Kierownictwo muzyczne: ROBERT SATANOWSRI Inscenizacja i reżyseria: Dekoracje: FRANK de QUELL (Włochy ) MAREK DOBROWOLSRI Choreografia: Kostiumy: HERBERT SCHUBERT (RFN) IRENA BIEGAŃSKA Kierownik chóru: GRAŻYNA IKOWSKA Asystent reżysera: VVspółpraca dyrygencka: Feliks Tarnawski Bogdan Hoffmann Urszula Walczak Lucjan Laprus Asystent choreografa: Asystent ~cenografa: ""CARL MILLOCKER Emil Wesołowski Zbigniew Pośko ~Ą Premiera MAJ 1980 r. ,. " ROBERT SATANOWSKI FRANK DE QUELL Wangenheim - JERZY KWOLEK (art. chóru) OBSADA: Richthofen _ oficerowie sascy - MARIAN SZPAK (art. chóru) Schweinitz Palmatica - HALINA SŁONIOWSKA --- hrabina Nowalska URSZULA WALCZAK Henri ci - JAN DUKSZTA (art. chóru) JOLANTA ZIELIŃSKA Burmistrz - ROMAN GRZESIK (art. chóru) TADEUSZ WOJNAROWICZ (art. chóru) Laura - URSZULA HOŁUBOWSKA DANUTA PAZIUKÓWNA - jej córki ANNA WITKOWSKA Onoufrie - ALEKSANDRA NIKONOW (art. chóru) - ELŻBIETA PAL Kotlistka - ELŻBIETA BEGA Bronisława KRYSTYNA TYBURWOSKA MARIANNA WUDARSKA (art. chóru) JOLANTA ŻMURKO soliści baletu: - MIECzySt,AW MILUN Alicja Jaskóła, Krystyna Kosarewicz, Maria Kijak, Ewa Lewandowska, Alicja Lickie Ollendorf wicz, Anna Staszak, Beata Starczewska, Ewa Zając, Waldemar Karst, Franciszek Komendant Krakowa STANISŁAW STOJEK JANUSZ WOLNY Knapik, Witold Krasuski, Janusz Łaznowski, Zbigniew Owczarzak, Emil Wesołowski, oraz koryfeje i zespół baletowy, - TADEUSZ GALCZUK Jan Janicki Chór i orkiestra Państwowej Opery we Wrocławiu student Uniwersytetu WIESŁAW PIETRZAI( Jagi e lloński e go w Krakowie JAN ZAKRZEWSKI Szymon Rymanowicz - MARIUSZ MAJEWSKI Dyryguje: student Uniwersytetu ROBERT WORONIECKI ROBERT SATANOWSKI Jagi e lloń ski e go w Krakowie JANUSZ ZIPSER BOGDAN HOFFMANN LUCJAN LAPRUS Enterich - LUDWIK MIKA; Komendant w i ę zienia JÓZEF WALCZAK Przygotowanie zespołów wokalnych: Zofia Urbanyi-Krasnodębska - LUDWIK MIKA Piffke Przygotowanie solistów: Łucja Boguszyńska, Barbara Jakóbczak, Maria Kaczoruk, - klucznicy więzienia WIESŁAW PIETRZAK Maria Kowalewska. JÓZEF WALCZAK lspicjenci: Andrzej Kaperwas, Franciszek Warliński . Puffke - ANTONIBOGUCKI KRZYSZTOF SITARSKI retkowego, pis z ącego mu zykę „rozrywkową", miały DLACZEGO pr emierę na scenie s p ecjali zu jącej się w insceniza cjach operetkowych - a zatem „szufladkuje się" te „STUDENT ŻEBRAK"? dz ieła pod r o zdział „operetka" ... A z kolei: „S łu żąca panią" Pergolesiego, „Bastien i Bastienne", „Up:·owadzenie z Seraju", „Dyrektor teatru" Mozarta, „Włoszka w Algerze" i „Turek w M ożna odpowiedzieć na to pytanie jednym zda Itali'' Rossiniego (aby nie wyrwać się z „Cyrulikiem niem: Sewilskim"?), „Napój miłosny" Donizettiego, „Marta" ponieważ jest to jedna z najwartościowszych po F lotowa, „ Wesołe kumoszki z \.Yindsoru" Nicolaia, zycji literatury operetkowej ... „Nędza u szczęś l iwona" Kamieńskiego, „Krakowiacy Operetkowej? i górale" Stefaniego, „Flis", „Verbum Nobile" Mo I tu już wkradają się wątpliwości „natury formal niuszki, „Sprzedana narzeczona" Smetany, „Casano• nej''. va" Różyckiego, „Czterech gburów" Wolf-Ferrariego Zwyczaj, tradycja, przyzwyczajenie, autorzy ... strzelam, nie wysilając się, z pamięci jedną nazwę „przewodników", każą niektóre muzyczne dzieła tea po drugiej - czy nie są to dzieła, znajdujące się na tralne klasyfikować w dziale „operetki" (z podkre pograniczu owego umownego przedziału, za którym śleniem, że są to tzw. „operetki klasyczne"), podczas znajduje się j u ż kraina „lekkomyślnej siostry opery"? gdy zarówno wartość muzyczna, jak i struktura Pojęc i e dz i eła operetkowego opiera się na pew utworu a także stopień tr u dności wykonania wokal nych formalnych wymogach - przeplatanie akcji nego jak i instrumentalnego predysponują te dzieła dramatycznej mówionej prozą akcją muzyczną i wo do działu opery komicznej ... kalną, liczne arie, ansamble, sceny baletowe, niekie Opera komiczna - klasyczna operetka - Sing dy stosowane jedynie w charakterze muzycznych i spiel - czy to nie wszystko jedno do jakiej „szuflad wizualnych ozdobników, „melodramy" i „Nachtanze", ki" włożymy dzieło muzyczno-teatralne, które żyje często stosowany schemat dramatyczny dwóch par własnym, indywidualnym i niepowtarzalnym życiem amantów - pary lirycznej i pary charakterystycznej, artystycznym? „Piękna Helena", „Orfeusz w piekle", przewaga rytmów tanecznych itd... to cechy szanu i „Rycerz Sinobrody", „Zemsta Nietoperza", „Noc w jącej się operetki. Czyż jednak w cytowanej przed Wenecji" i „Baron Cygański", „Piękna Galatea", chwilą liście słynnych oper komicznych nie znajdzie „Fatinitza" i „Boccaccio", „Student Żebrak" i „Gas• my tych właśn i e cech charakterystycznych, które parone", „Dzwony Kornewilskie", „Mikado", „Gej• mają być monopolem gatunku muzycznego zwanego sza", „Córka pani Angot", „Polska krew", „Wesoła operetką? wdówka", „Carewicz" i „Kraina uśmiechu", „Księ Bernard Grun wybitny teoretyk, kompozytor, dy Typowy obrazek z niezwykle modnych w czasach Straus:;::i, Suppego i Milli.ickera koncertów ogródkowych: Johann Straus · pro wadzi .,,·oią kapelę na Wystawie Światowej ,,. Wiedniu w 1873 r. żniczka czardasza" itd. itd - można by wyliczyć rygent, autor licznych dzieł krytycznych o teatrze całą litanię „klasycznych operetek" Offenbacha, muzycznym, powiada w swojej książce „Kulturge• - Audrana, Straussa, Suppego, Millockera, Zellera, schichte der Operette", że operetka jest osobliwą i Rosalindę, Gardefeu i Metellę, „gene!·ała Buma Przy tym wszystkim - a może właś ni e dlatego - i pułkownika Żupana, Lecocq' a, Planq uetta, J ohnes' a, Sullivana, Lehara, mieszanką partii śpiewanych, mówionych i tanecz Ollendorfa, S:nobrodego Fals dzieło op2retkowe wymaga znakomitego wykonaw Kalmana, Frimmla itp. kolekcję wielkich, przepełnio nych, przyjmowanych na skutek „cichej zmowy ' cappę i Froscha za pełnowartościO\\·e i realistyczne stwa - zarówno muzycznego - ze strony wszystkich postacie teatralne, stanowi najwymowniejszy dowód nych świetną muz yką widowisk teatralnych, granych między wykonawcami i słuchaczami, jako pełna zespołów instrumentalnych, wokalnych, tanecznych, dramaturgicznej witalności tego gatunku ... ". C yt uję na najczcigodniejszych scenach operowych świata, i zamknięta w sobie forma rozrywki. „W operze po ze strony solistów, jak i wykonawstwa wokalnego, tu zdanie Gruna (z książki „Dzieje Operetki" w tłu pod dyrekcją znakomitych mistrzów batuty, z udzia waga tematu i związana z nią liryczno-epicka rozle aktorskiego a także - nie zapominajmy o tym - maczeniu Lucjana Kydryńskiego), gdyż wydaje mi łem najsłynniejszych śpiewaków operowych ... głość realizacji, maskują tę osobliwość C..), powsze precyzycyjnej i bogatej realizacji technicznej na się, iż ujął specyfikę Operetki to są czy opery komiczne? Napisane zo chny realizm roześmianej operetki ukazuje ją tym on bardzo trafnie teatralnej scenie i na jej zapleczu, gdyż feeria i tempo spekta struktury i szczególnej logiki „realizmu" d zieła ope stały przez kompozytora uważanego za muzyka ope- dobitniej. Fakt, że mimo to uznajemy Eisensteina klu operetkowego decydują również o wartości i suk retkowego. cesie przedstawienia. najpełniejszą formę artystyc-ną o dziewczętach spotkanych „w podróży" i jego oś i) Dlatego uzyskJ wyrzucałem go migiem na ulicę. Takiej metody ob ją dzieła w wiadczyny, wyznanie miłości Jana - to wybrane operetkowe (te tzw. klasyc:-ne) realirn ZŁOTNIK WIEDEŃSKIEJ rabiania szlachetnych metali nigdy dotąd nie stoso cjach podjętych przez duże i dośw i ad::zone teat:y spośród wielu pięknych fragmentów przykłady arii, OPERETKI wano w całym szlachetnym cechu wiedeńskich złot operowe, d ysponujące odpowiednimi z e społami o:- stanowiących nie tylko popisy wokalne dla dysponu ników. A ponieważ ojciec mój jął żywić uzasadnione kiestralnymi, chóralnymi, tanecznymi, odpowiednio jących dużym wolumenem, szeroką skalą i dobrą S iedziałem w ojcowskim warsztacie, a gdy mi się wątpliwości, czy dzięki tej metodzie warsztat jego technicznie wyposażoną sceną, zasceniem i warszta techniką wokalną śpiewaków, lecz również melodyj który z owych złotych łańcuszków nie od razu udawał, rozkwitnie, wyrządził zarówno sobie, jak i sztuce tami i - co najv.·ażniejsze - odpowiednim zespołem ny tekst, pozostający długo w pamięci słuchaczy ... solistów - śpiewaków - aktorów, zarówno liry I jeszcze libretto oryginalne i pełne niespodzie cznych jak i charakterystycznych. wanych zdarzeń, rozgrywających się w jakże interesu Operetka klasycrna jest bez wątpienia trudnym jącym okresie historycznym, interesującym szcze egzaminem i wielką szkołą - „gimnastyką" muzy gólnie dla publiczności polskiej, gdyż mówiącym czną, akto:-ską, ruchową dla całego z e~ połu artysty o niezwykłym odcinku czasu w dziejach naszej ojczy czr:ego i technicznego teatru .. zny. Akcja rozgrywa się z rzadką w librettach ope Ale ,v,racajmy do naszego „Skd:mta Żebraka" : retkowych konsekwencją i obok niecodzienności Pow~cdzidiśmy już, że ocok „Zemsty Nietoperza", przedstawionych wydarzeń jest także wykładnikiem „Nocy w Wenecji", „Boccaccia" - „Bettelst"Jdent" nieprzemijającego· patriotyzmu Polaków„. Millocke ·a ;-aj mu je c:ołową pozycję wśród najren Wszystkie te cechy składają się na wartościową niejszych dz'eł klasyc:-nej literatury wiedeński e 130 całość, na bogate w muzykę i akcję sceniczną