larunbata,2010eko maiatzaren 29a ibilaldia

TESTUAK:IZARO MENDIETA - GORANE BARRENETXEA berria

MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS EUSKARAREN URETAN GOZATUZ berria 02 ibilaldia ›› leloa eta egitaraua 2010eko maiatzaren 29a,larunbata

Ibilaldiaren aurkezpenean esan zuenez. Batetik, haren esanetan: «2010. urteko Ibilaldia Bermeon bertan egitea gure proiektua eza- gutarazteko aukera paregabea da. Era berean, inguruan ikastola ere- dua indarberritzeko baliagarria izango da». Bestetik, Markel Goikoetxearen beraren hitzetan: «Gaur-gaurkoz, gure hezkuntza eskaintza 16 urte bitartekoa da. Orain dela 32 urte, ikastolaren gaur egungo eraikina sortu zenean, hamasei ikasgela hartzeko egin zen. Gaur egun, os- tera, leku berean 34 ikasgela dauz- kagu, eta, espazio aldetik, bereak eman du. Horregatik, azpiegitura batzuk egokitu egin behar dira, eta beste berri batzuk sortu. Izan ere, gune estali baten premia daukagu, eta jantoki, informatika gela eta jo- lasguneak, besteak beste, eskas ge- ratu zaizkigu». Aintzane Egaña, Eleizalde ikas- tolako zuzendaria, Ibilaldiko aur- tengo ikurraren gainean mintzatu zen aurkezpen ekitaldian. Kikun bost puntadun itsasoko izarra da aurtengo logotipoa. «Bere bost be- soak Ibilaldia osotasunean zabal- duko duten bost bideak dira». Hauexek dira Kikun logotipoa- ren bost puntak: itsasoa, ikastola, kultura, guztien parte-hartze akti- AURKEZPENA. Ezkerretik eskuinera,Xabier Legarreta,Bermeoko alkatea;Aintzane Egaña,Eleizalde ikastolako zuzendaria;Markel Goikoetxea,Eleizal- boa bultzatzea helburu duen Izar- de ikastolako lehendakaria;eta Manu Aurrekoetxea,Bizkaiko Ikastolen Elkarteko zuzendaria,Ibilaldiaren aurkezpenean. NATALIA SALAZAR / BUSTURIALDEKO HITZA tu besoa eta euskararen besoa. Leloa ere, itsasoarekin lotuta dago. Marigoran kikunbera me- zuaren bitartez, «gorantz datorren marean kikunbera» egitea, hau da, uretara buruz behera botatzea ‘MARIGORAN KIKUNBERA’ zabaldu gura dute, Aintzane Ega- ñaren esanetan: «Itsasoari lotuta- ko herria izanda, gorantz datorren itsasoko marea aukeratu dugu, EGINEZ,BERMEORA modu metaforiko batean, ikasto- len inguruko mugimendua defini- tzeko. Ikastolen marea, euskara- Bost besoko ‘Kikun’itsas izarra da aurtengo Bizkaiko ikastolen aldeko jai nagusiko ikurra. ren marea... mundua bera gorantz dator». Eta, horren aurrean, Egañaren ermeoko hizkera eta henengoz Bizkaiko ikastolen alde- karlanean ariko direlako. Gainera, planteamendua duen kanpora be- arabera: «Bigarren berbarekin, kokalekuarekin lotu- ko ospakizuna kostaldeko herri Ibilaldia Bermeori euskaraz egi- girako jai bat baizik». Bide horre- guk kikunbera egiten dugu; buruz tako Marigoran ki- horrek, eta, aurten, Ibilaldiaren ten jarraitzeko eta biziberritzeko tan, elkarteen eta erakundeen el- behera murgiltzen gara marea ho- kunbera leloa aukera- 32. ekitaldia ospatuko dute Berme- kontzientzia hartzeko lagungarri karlana azpimarratu du. rretan». Horrek, batetik, «konfian- tu du Eleizalde ikasto- on bertan. izango zaiolakoan daude. tza», eta, bestetik, «inplikazioa» Blak Bizkaiko ikastolen Ibilaldia jai- Ibilaldia Bermeon egiteak eus- Izan ere, Bizkaiko Ikastolen El- Helburuak erakusten eta iradokitzen dituela rako; maiatzaren 30ean ospatuko kararen aldeko sentiberatzea sen- karteko zuzendari Manu Aurreko- Bi helburu nagusi izango ditu Ber- jakinarazi du, «ur berrietan busti- dute. dotzen lagunduko duela uste dute etxearen hitzetan, «Ibilaldia ez da meon egingo den Bizkaiko ikasto- tzeko jokaera, urrunetik begira Bigarrenez izango da Ibilaldia jaialdiko antolatzaileek; batik bat, barrura begirako jaia soilik; eus- len jaiak, Eleizalde ikastolako le- egon beharrean, parte hartuz». Bermeon. 1985ean hartu zuen le- hainbat esparrutako eragileak el- kararen erabilera bultzatzeko hendakari Markel Goikoetxeak Bestalde, leloaren inguruan so- berria 2010eko maiatzaren 29a,larunbata leloa eta egitaraua ‹‹ ibilaldia 03

GUNEAK

››Ikastola 11:00 › musika eskolako 11:00 ›Herri kirolak. 10:30 ›Urremendi aldizkariaren meoko musika eskolako trikitilari Zelai handia kideak. 12:00 ›Betizu. erakusmahaia,egun osoan. eta txistulari taldeak. 09:30 ›Inaugurazio ekitaldia. 13:00 ›Patxi eta konpainia.Musi- 14:00 ›Hitza egunkaria,puzgarri 11:30 ›Zahil musika taldea. 10:00 ›Alkartasuna.Euskal dan- ka. erraldoiak eta jumping-a,arratsal- 13:00 ›Gora herria.Euskal rock Bazkaltzeko: tzak. 16:00 ›Euskadi Gaztea.DJ Oihan de osoan. bertsioak. ›Herri bazkaria ikastolan.Menua: 11:00 ›Guruzne eta Maitane. Vega. 15:00 ›Lor musika taldea. marmitakoa,txipiroiak eta pantxi- 11:30 › Omenaldia:itsasoa eta euska- ››Izartu 16:30 ›Betagarri musika taldea. neta.Umeen menua:entsaladilla, ra. ››Euskara Agirre oilasko-izterra eta jogurta. 12:30 ›Haitzama erromeria. Burujabetasun zelaia 10:00 ›Itxas Alde.Euskal dantzak. Ibilbidean zehar: ›Eusko label txokoan:txahala,oi- 15:00 ›Etxe kantaria. 10:00 ›Urdaibai.Euskal dantzak. 11:00 ›Balaztak eta Motzak musi- Athletic taldeko mahai-futbola, laskoa,piperrak,tomatea eta Ara- 16:30 ›Anje Duhalde. 11:00 ›Malenkonia musika taldea. ka taldea. Berangoko Simon Otxandategi bar Errioxako ardoa. Aparkalekua 13:00 ›The Uski’s musika taldea. 12:30 ›Sei Urte musika taldea. dantza taldeko joaldunak,Errerre ›Txosnetan:ogitartekoak eta talo- 11:00 ›MB 2000.Umeentzako tai- 15:00 ›Tximino musika taldea. 14:00 ›Ost musika taldea. Txaranga Band,Zaparrada eta Dar- ak. lerrak. 16:30 ›Esne Beltza musika taldea. 15:00 ›Askagintza taldearen era- buka batukadataldeak,Saguzaha- ›Arrain gunean (Itsasgane):sardi- 13:00 ›Txan magoa. Burujabetasun zelaia 2 kusmahaia eta puzgarriak,arra- rrak fanfarrea,Bermeoko Hurre nak,atuna plantxan,atuna tipula- 14:00 ›Bertsolariak. 10:00 ›Xiba.Herri kirolak. tsalde osoan. Hurre eta Adiskide elkarteetako rekin,bokatak. 15:30 ›Kiki,Koko eta Moko. 14:00 ›Puzgarriak arratsalde oso- 16:00 ›Gatibu musika taldea. danborrada,Bermeoko fanfarrea, an. Bermeoko Kankinkabara txistulari Ibilaldia amaitzean: ››Itsasoa Itsasgane ››Kultura eta irrintzi taldea,Bermeoko erral- Larrain-dantza Bizkaiko Gaiteroe- Tala 10:00 ›Irrintzi Alai.Euskal dan- Arane doien konpartsa,Deustuko Onda- kin eta ondoren Trikizio taldearen 10:00 ›Elai Alai.Euskal dantzak. tzak. 10:30 ›Gazte Zar.Euskal dantzak. lan erraldoien konpartsa,eta Ber- erromeria Bermeoko lameran.

lastatzen jarraituz, «marea go- rantz» datorrela diote antolatzaile- ek, «ez du oraindik goia jo», zehaz- tuta: «Honela, zabalik uzten dugu bakoitzaren ekarpena».

Garraioak Maiatzaren 30ean, Bermeon, «aparkaleku ugari» izango direla aipatu du Eider Gotxik, Ibilaldiko antolatzaileak, alde horretatik kezkatzeko arazorik ez dagoela ar- gudiatuz. Izan ere, hainbat lekutan aparkatu ahal izango da jaialdiko egunean; besteak beste, merkata- ritza portuan eta Mundakarantz doan bidean. Autoz ez ezik, garraio publikoaren bitartez bertaratzeko aukera ere izango da. Autobus eta trenen ordutegiei eutsiko dieten arren, autobus zer- bitzu bereziak ere izango direla ziurtatu du Gotxik. Sukarrieta eta Bermeo bitartean izango dira, esa- terako, baita eta Gernika aldetik datozenentzat ere. Auto- bus horiek jendez betetzen diren bakoitzean, lekutik bertatik abia- tuko dira, gerora, jende gehiagoz betetzeko. KALEJIRA. Eleizalde ikastolako ikasleak kalejiran,Ibilaldia aurkezten,Bermeoko kaleetan zehar,iazko ekainean. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS berria 04 ibilaldia ›› elkarrizketa 2010eko maiatzaren 29a,larunbata

MARKEL GOIKOETXEA ETA AINTZANE EGAÑA › kuntza aniztasuna garatzeko. Ba- ditugu gelak, baina gure proiektua ELEIZALDE IKASTOLAKO LEHENDAKARIA ETA ZUZENDARIA haratago doa. Zertan datza hezkuntza proiektu hori? Aintzane Egaña: Eleaniztasunaren barruan sartuta gaude. Hizkun- ILUSIO HANDIAREKIN tzaren oinarri komunikatiboa har- tzen dugu; bai euskararako, gazte- lerarako, ingeleserako, frantsese- Herritarrengandik jasotako laguntzarekin «pozik» dira,Ibilaldiaren jaiaren bezperan. rako zein alemanerako. Horrek baliabide zehatz batzuk eskatzen ditu, eta ezin gaitezke joan ikasge- Ibilaldia antolatzeko egin behar laz ikasgela baliabide horiek es- den lanaren inguruan mintzatu kaintzen; izan ere, diru asko esan gara Eleizalde ikastolako ardura- nahi du horrek. Horregatik, gela dunekin. Ibilaldiari begira dituz- batean kokatzea errazago ikusten ten aurreikuspenak eta Eleizalde dugu. ikastolaren asmoak ere izan ditu- Nola ikusten duzue euskaldun- gu hizpide. tzea Bermeon eta inguruan? Eus- Zein da Eleizalde ikastolaren hel- karaz asko egiten al da? burua? Markel Goikoetxea: Kilin kolon. Aintzane Egaña:Nagusiki euskara, Aintzane Egaña: Lan egin behar euskal kultura eta ikastolaren mu- dugu euskararen inguruan. Egun gimendua azaleratzea da gure hel- horretan behintzat, euskaraz ba- burua. Pil-pilean jartzea, alegia. rra-barra entzutea lortzen badugu Badakigu egun horrek soilik ez eta kontzientzian eragin pixka bat duela dena egiten, baina asko la- egitea lortzen badugu, gu pozik ge- guntzen du euskara bultzatzeko ratuko gara. orduan. Diruaren kontua ere hor Egun horretan euskaraz hitz egin- dago, baina guk gehiago sumatzen go delakoan zaudete? dugu aipatutako giro horren falta. Aintzane Egaña: Gu behintzat saia- Zer esan nahi du zuontzat Ibilal- tuko gara hori indartzen, eta ho- dia Bermeon ospatzeak? rretan ekinean arituko gara. Ez Markel Goikoetxea: Bost bat aldiz dugu oraindik bide egokiena aur- aurkeztu gara Ibilaldia prestatze- kitu jendeak euskaraz hitz egiteko. ko, eta, azkenean, Ibilaldia berton Baina, bai, militantzia puntu hori ospatzeko aukera eman ziguten behar da. Uste dugu euskara al- unean, poztasun handia sentitu txor baten modukoa dela, eta ez genuen. Lehenengotan poza senti- gara konturatzen erabili ezean tu genuen, geroago etorri da etorri agortu eta hil egiten dela. Dauka- behar zena. Baina poz-pozik gabil- IZARO MENDIETA gun beste erronka bat da bizi ga- tza lanean; gainera, jendea asko izan ez arren ere, herriko jende ekitaldietan ere parte hartu dute dago. Laguntza asko eskaini digu- ren XXI. mende honetan euskara konprometitu da. asko ilusio handiarekin dago. Eta euretako hainbatek. te, eta diru asko ere eman digute, bitartekari edo tresna gisa erabiliz Nortzuk eskaini dute laguntza zer esanik ez ikastolakoak direnek Markel Goikoetxea: Denetarik baina prestatzen diren lanak or- urrun hel gaitezkeela erakustea. antolaketa prozesuan? duten ilusioaz. egon da. Gutxi edo asko, baina guz- daindu egin behar dira. Gainera- Edozertarako erabil dezakegu eus- Aintzane Egaña: Denetariko lagun- Zein modutan lagundu dute? tiek egin dute beren aldetik zer- koa ikastolaren espazio fisikoa- kara egun. tza izan dugu. Herritarrak asko in- Aintzane Egaña: Ibilaldiko dendan, bait. rentzat izango da, besteak beste, Zein aurreikuspen dituzue Ibilal- plikatu dira. Jakin bagenekien Ibi- esaterako, asko lagundu dute; Ekitaldi horien guztien bitartez ikasgelak handitzeko. Eta, horren diari begira? laldiak pisu handia zeukala, baina arropa aukeratzen, horiek saltzen, lortutako diruarekin zer egiteko bitartez, esku artean dugun hez- Aintzane Egaña: Aurreikuspenak ez genuke inoiz imajinatuko hain- kontuak egiten, hainbat tokitan asmoa duzue? kuntza proiektua garatzeko erabi- beti positiboak dira. Lehenik eta besterako zenik. Herrian, ikastola- arropa salduz... Beste batzuek eu- Aintzane Egaña: Lehenik eta liko dugu. Izan ere, hezkuntza behin, eguraldiak laguntzea espe- koak direnek eta ez direnek eskai- ren ekarpenarekin ere lagundu behin, zorrak ordaintzeko erabili- proiektua aurrera eramateko gela ro dugu. Eta gero, jendea etortzea ni dute laguntza. Gurasoak dire- dute, publizitatea jarriz, esatera- ko dugu diru hori. Izan ere, zerbait baten beharra ikusten dugu, baita espero dugu. Eta datozen horiek nek eta ez direnek. Ikastolakoak ko. Horrez gain, urtean egin diren antolatzeko dirua xahutu beharra bikoizketa gela batena ere, hez- ondo pasatzea. Uste dugu herrita- berria 2010eko maiatzaren 29a,larunbata elkarrizketa ‹‹ ibilaldia 05

«Poz-pozik gabiltza Logoaren,leloaren eta mezuaren lanean; gainera, inguruan hitz egin ezazue apur jendea asko batez. Aintzane Egaña: Marigoran kikun- konprometitu da» bera-rekin adierazi nahi izan dugu- MARKEL GOIKOETXEA na da denborak aurrera egiten due- Eleizalde ikastolako lehendakaria la eta euskara leku askotara heda- tuta dagoela, eta ikastolaren mugi- «Euskara,euskal mendua forma hartzen eta indar- kultura eta tzen doala. Izan ere, 2009ko ikastolaren ikasturtea esanguratsua izan da, mugimendua talde europar modura eratu baiki- nen. Ikastolan mugimendu edo azaleratzea da marea hori gorantz datorrela eta, gure helburua» kikunbera-rekin adierazi nahi izan duguna da gu buruz murgiltzen ga- AINTZANE EGAÑA Eleizalde ikastolako zuzendaria rela mugimendu horretan eta bat gatozela mugimendu horren hel- buruekin. Itsasoko izartxoarekin, rrena ziurtatuta daukagula, baina olatuaren marigora-kikunbera-re- besteek ere egun ona igarotzea es- kin haitzetara geratzen dela itsa- pero dugu. Horrez gain, kultura ar- tsita azaldu nahi izan dugu. Erdi le- loan ibili den jendeak ahalegin hortuta geratzen den arren, hori handia egin du jaialdian izango di- ere askotan geratzen da. Ura dato- ren ekitaldiak erakargarriak izate- rrenean erosoago sentitzen gara. ko eta publiko guztiari erantzute- Zein da,zuen ustez,Ikastolaren ko, guztiek izateko non gozatu. garrantzia Bermeon eta ingurue- Bestetik, kanpotik datozenentzat tan? ibilbidea ezustekoa izatea espero Markel Goikoetxea: Guk pentsa- dugu, eta gure ukitutxoa ematea, tzen dugu herrian beti inplikatu arrain usainarekin. garela eta irudi hori erakutsi du- Markel Goikoetxea: Ahalegindu gula. gara jendea Bermeora etortzeko Aintzane Egaña: Nik uste dut beti animatzen. Bermeo urrun ez dago- izan garela erreferente bat. Sendo- ela erakutsi nahi izan dugu. Gaine- tasun bat erakusten dugula uste ra, bermeotarrek ere sorpresa bat dugu, eta herritarrek hala ikusten hartuko dutela uste dugu. Izan ere, gaituztela. ibilbidea ikusi duen baten batek Etorkin asko al daude ikastolan? hartu du. Zer moduz egokitzen dira? Zerk berezituko du Bermeoko Ibi- Aintzane Egaña: Bai, badaude. Ez- laldia gainerakoengandik? berdinak garela ikusten dute. Hiz- Aintzane Egaña: Arrain gune bat kuntza mugatze garrantzitsu bat egongo da, bertaratutakoek arrai- da. Eta beraiek behar duten guztia na jateko parada izan dezaten. ematea ez da erraza izaten. Eureta- Omenaldia ere leku berezi batean ko askok bermeotarrek egiten du- izango da; izan ere, orain arte an- ten bezala hitz egiten dute. Izaera- tzokietan eta horrelako lekuetan ren araberakoa da txertaketa, bai- egin ohi izan da, baina aurten, kon- na, oro har, nahiko ondo moldatu tserba lantegi batean izango da. dira. Bitartekoak, gainera, oso Markel Goikoetxea: Arrainaz gain, urriak dira. Uste dut benetan etor- talo eta txorizoa eta gainontzeko kinak gureganatzeko bitarteko ibilaldietan egoten diren jakiak asko behar direla. Gainera, euska- ere izango dira Bermeon. Baina, rak balio bat duela konbentzitzea arrainak bereziko du aurtengo Ibi- zaila izaten da, batik bat gaztelera laldia. daukatenei. IZARO MENDIETA berria 06 ibilaldia ›› eleizalde ikastola 2010eko maiatzaren 29a,larunbata

SASOIETARA MOLDATU DEN IKASTOLA

Bermeoko ikastolak,bere 45 urteko ibilbide luzean,1985ean antolatu zuen lehenengoz Bizkaiko ikastolen jaia. Bihar,25 urteren buruan,Ibilaldiaren 32. ekitaldia hartuko du.

ermeoko Eleizalde tuko fraideek eman zutena izan ikastolak bihar anto- zen. Izan ere, fraide horiek komen- latuko du, bigarren al- tuko atzeko aldean ikastolako le- diz bere historia luze- henengo bi gelak eraikitzeko auke- ELEANIZTASUNA. Eleaniztasun egitasmoa lantzen,Eleizalde ikastolako gela batean. OLAIA ZABALONDO / BUSTURIALDEKO HITZA an, Bizkaiko ikasto- ra eman zuten. Blen jaia, Marigoran kikunbera Ireki berria zen eskola hartan Hortik gutxira, 1985ean, Eleizal- meoko ikastolak lau ardatz nagusi rri du, sasoira egokitzeko. lelopean. hainbat adinetako 28 umek izena de ikastolak Ibilaldia antolatu lantzen ditu: eleaniztasuna, tekno- Aniztasuna eta kalitatea dira Bermeoko ikastolaren hastape- eman zuten, baina ikasturtez ikas- zuen lehenengo aldiz Kalera, lane- logia berriak, aniztasuna eta kali- Eleizalde ikastolako beste bi zuta- nak ezagutzeko 45 urte atzera egin turte, 90 haur izatera heldu ziren. ra, euskara denara leloarekin, eta, tatea. beak. Aniztasunari dagokionez, behar dugu, 1965. urtera, hain zu- Sorreran, Marisa Landeta eta Eu- harrezkeroztik, 25 urte igaro be- Hizkuntzaren normaltasunari hiru dira aipatu beharreko ezau- zen ere. Ez dugu ahaztu behar ga- femia Uriarte andereñoak ardura- har izan dira Bizkaiko ikastolen dagokionez, Eleizalde ikastolako garriak: alde batetik, aniztasun rai horretako egoera ez zela samu- tu ziren eskolak emateaz. Gerora, jaia Bermeora itzuli arte. arduradunek euskaldun eleaniz- protokoloa jarraitzen dute etorki- rra. Ez euskararentzat, ezta euskal Itziar Abaroa, Arratzuko Anjelita Gaur egun, Eleizalde ikastolan tunak lortzeari ematen diote nak integratzeko; bestetik, gaine- kulturarentzat ere. eta Madalen Agirre ere aritu ziren, 673 ikasle aritzen dira, eta kalita- garrantzia. Betiere, ama hizkun- rakoen erritmoari jarraitzeko ara- Hala ere, nortasun horrek bizi- besteak beste. tezko hezkuntza euskalduna es- tza, euskara indartuz eta jatorriz- zoak dituzten ikasleentzat rik iraun zuen Euskal Herri osoan Urte batzuk geroago, 1969. urte- kaintzen du 16 urte bitarteko ikas- ko helburua ahaztu gabe. Euskara proiektu pedagogiko berezia dute, eta Bermeon ere bai. Horrela, 1965. an, ikastola legeztatu egin zuten, leentzat. eta euskal kulturan oinarritzen euren beharrizan propioetara urtean, herriko zenbait guraso eta Colegio Santa Eufemia izan dira mundura zabaltzeko. moldatzeko; gainera, urritasun Euskararen Laguntzaileak zeri- zen bere lehenengo izena. Garai Lau ardatz nagusi Horregatik, aurten ingelesa lan- fisikoak eta psikikoak dituzten tzon elkartearen laguntzarekin, horretan, ikastolako presidente- Gizarteak aurrera egiten duen hei- tzen hasi dira euren proiektuan, ikasleen integratzeko gela bere- Bermeon ikastola sortzeko lehen- tza osatu zuten, eta, izen askoren nean hezkuntzak ere bilakaera eta hemendik urte batzuetara ziak dituzte. dabiziko pausuak ematen hasi zi- artean, Jon Gofinondorena aipatu izaten du. Hala ere, Eleizalde ikas- frantsesa jorratzeko asmoa ere Kalitateari dagokionez, hainbat ren. beharra dago, izan ere, bera izan tolak bere jatorrizko bi helburuak badute. urte daramatzate hezkuntzarako Hasiera oso gogorra izan zen, zen Eleizalde ikastolako lehengo oso indarrean daramatza orain- Bestalde, teknologia berriei eta bereziki diseinatutako kalitatezko behin eta berriro eskatu behar kooperatibako presidentea. dik, euskara eta euskal kultura komunikazioari arreta handiz programa batean sartuta, eta ikas- izan zituzten eskola sortzeko bai- Ondoren, 1978. urtean, ikastola bultzatzea alegia, eta etorkizune- erreparatzen diete Eleizalde ikas- leei ahalik eta kalitate handieneko menak, eta Espainiako Gober- gaur egun dagoen tokira mugitu an berdin jarraitzeko asmoa du. tolan. Mende berriarekin teknolo- hezkuntza eskaintzen saiatzen nuak trabak baino ez zizkien jar- zuten. Hobeto esanda, ikasle nagu- Halaber, Euskal Herriko ikasto- gia berri ugari agertu dira, eta dira egunero. tzen. Hori dela eta, azkenean, esko- siak lekuz aldatu zituzten, Haur la guztiek, Bermeoko Eleizalde horietako asko hezkuntzan oso Etorkizunari begira, aipatu la klandestinoa sortzea erabaki Hezkuntzako ikasleek fraideen ko- ikastola barne, proiektu bera disei- erabilgarriak dira. Horregatik, erronka horietan sakontzea da zuten 1966an. mentuko ikastolan jarraitu baitzu- natu eta lantzen dute: hezkuntza ikasleen eguneroko bizitzan Bermeoko Eleizalde ikastolaren Laguntza ugari behar izan zituz- ten, baina ez denbora askoz. Izan integralaren proiektua. Euskara horiek txertatzeko ahaleginak egi- xede nagusia. Eta horretaz gain, ten eskola aurrera ateratzeko. ere, 1983an izan ziren uholdeen on- eta euskal kultura ardatz hartuta ten dituzte. Era berean , horrek euskararekin edozein arlotan Haien artean, garrantzitsuena, dorioz ikasle guztiak mugitu zituz- kalitatezko hezkuntza eskaintze- proiektu pedagogiko eta irakaste- urrun hel daitezkeela erakutsi Bermeoko San Frantzisko komen- ten ikastolako eraikin berrira. ko, besteak beste. Era berean, Ber- ko modu berriak lantzea ere eka- nahi dute. berria 2010eko maiatzaren 29a,larunbata publizitatea ‹‹ ibilaldia 07 berria 08 ibilaldia ›› kantua 2010eko maiatzaren 29a,larunbata

BERMEOTARREN GONBIDAPENA

Korrontzi taldeak sortu du ‘Marigoran kikunbera’abestiaren musika. Hitzak Jose Muruagak idatzi,eta bideoklipa Jabi Elortegik zuzendu du.

izkaiko ikastolen jaia izan behar zuen». Abestia «lau hi- zutenean baiezkoa eman behar Bermeon egingo da labeteko lanaren ondorioa» izan da». Bideokliparen filmaketa saio- aurten, Eleizalde da. Gainera, «esan behar dugu ak Donostia eta Bermeo artean ikastolak antolatuta. proiektuarekin oso gustura geratu egin zituzten, bi eguneko lan jar- Hezkuntza eredu pro- garela alde guztiak, bai ikastola, dunaldietan. Bpioaren proiektuaren ondorio da bai Bizkaiko ikastolen elkartea, Bai Donostian egindako graba- Ibilaldia, eta euskaltzaleok biltzea baita proiektuan parte hartu du- zioetan, bai Bermeon egindakoe- du helburu; baita herriz herriko ten guztiek ere ». tan, hainbat pertsona ezagun izan ikastolen azpiegitura sendotzea Halaber, Marigoran kikunbera ziren; kirolari ezagunak eta tele- ere. abestia bihar ozen abesteaz gain, bistako aurkezleak eta aktoreak, Aurten ikastolen jaiak bermeo- «aurrerantzean gogoratu egingo besteak beste. Halaber, Eleizalde tarren kutsua du, izan ere, Marigo- dugu, eta bazkaloste askotan la- ikastolako ikasleek, ikasle ohiek ran kikunbera egitera gonbida- gun izango dugu», Muruagak esan eta langileek ere parte hartu zuten. tzen gaituzte Eleizalde ikastolako- duenez. Hala nola Julian Iantzi, Kike ek. Horrela baitio aurtengo Abestiaren hitzen aukeraketaz Amonarriz, Naroa Agirre, Abel ibilaldiaren leloak. Lelo horren bi- galdetuta, horietan «geure norta- Barriola, Iñaki Perurena, Amaia tartez, herriko ateak zabaldu nahi suna», Bermeorena, alegia, ager- Artetxe, Koikili Lertxundi eta izan dizkigute, maiatzaren 30ean tzen dela dio Jose Muruagak. «Ber- Markel Susaeta. eurekin batera Bizkaiko ikastolen meon erabiltzen diren berbak bar- Lana bukatuta bideoklipa «oso festa handian parte har dezagun. neratzen dira gure kutsua emate- polita eta alaia» dela dio Elortegik. Bermeoko ikastolako ikasle, ira- ko: itsaso zabala, kalian gora, ka- Eleizalde ikastolako arduradunak kasle, guraso eta lagunekin bate- lian behera, txo eta kikunbera». ados dira. Bitxikeria moduan, ai- ra, ikasle ohiek ere parte hartu Itsasoak ere aipamen ugari ditu. patu bideoklipean agertzen dire- nahi izan dute Ibilaldiak eskatzen Izan ere, Muruagaren arabera, nek dantza berezia egiten dutela duen lan eskergan. «gure herria itsasoari begira dago, keinu hizkuntza erabiliz. Ikerne EGILEAK. Ezkerretik eskuinera:Jabi Elortegi zinema zuzendaria;Juan Car- Ikastolako irakasle Jose Murua- eta hitzetan hori nabaritu gura Goikoetxea aktoreak eta Rakel Ro- los Gomez,Bizkaiko Ikastolen Elkarteko lehendakaria;Jose Muruaga,hi- gak idatzi du 2010eko Ibilaldiaren izan dugu». driguez dantzariak egin dituzte ko- tzen egilea;Agus Barandiaran,Korrontzi taldeko kidea;eta Markel Goi- kanta. Ondoren, Korrontzi talde reografiak. koetxea,Eleizalde ikastolako lehendakaria. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS mungiarrak musikatu du, eta tal- Pertsona ezagunak deko kideak ere bideoklipean azal- bideoklipean du dira. Horiez gain, Marigoran ki- Ibilaldiko bideoklipa, bestalde, KANTUA kunbera abestiaren grabazio saio- Jabi Elortegi zuzendari bermeota- etan, Mikel Urdangarin, Alex rrak egin du. Nork egingo zuen ‘Marigoran kikunbera’ euskera entzuteko neska duda barik Sardui eta Bermeoko Eleizalde erabakitzeko orduan Eleizalde Kantauritik Ebrora. Bermeotarrak gaukazuz, ikastolako abesbatzak eta Izaro ikastolan «eztabaidarik ez» zela Urteak daroaguz, gogoz eta pozik abesbatzak ere parte hartu zuten. egon azaldu dute. «Lehenengo bi- guk ikastoletan Marigoran kikunbera Besoak zabalik Ondoren, bideoklipa Jabi Elorte- leran konturatu ginen bera zela Plisti-plasta gozatuz, Busti gaitezan batera gik zinema zuzendari bermeota- gure gizona. Galdera gutxi eta euskera-uretan Kalean gora,kalean behera Marigoran kikunbera rrak zuzendu zuen. erantzun ugari, eskakizun gutxi Orain dogu sasoia, Berba egin daigun euskeraz Busti gaitezan batera eta irtenbideak ugari, informazio ba,bene-benetan Kalean gora,kalean behera Lau hilabeteko gutxi emanda ideiak berehala... Buruz behera sartzeko, Kikunbera eginez,itsas zabalera Berba egin daigun euskeraz lanaren ondorioa kontaktuak gainera, ehunka, eta urik sakonenetan. Kikunbera baita be,zubitik ibaira Jose Muruagak, Ibilaldiko abestia profesionaltasuna neurtu ezina». Itsas basterretik,hemen doa deia Hitzak:Jose Muruaga. idazterakoan, zenbait irizpide izan Hori guztia azpimarratu dute ikas- Ez daukagu beldurrik, Guztiak etortzeko,geure Ibilaldira Musika: Korrontzi taldea. zituen kontuan: «Abestiak kanta- tolako arduradunek. hondoa jotzeko Ahotsak: Mikel Urdangarin,Alex tzeko modukoa izan behar zuen. Jabi Elortegik, berriz, «gustura» Olatuen indarra, Kikunbera egizu, Sardui,Eleizalde ikastolako abes- Euskal kutsua izan behar zuen, hartu zuen Ibilaldia 2010 jaiaren dogu-ta aldeko txo ikara barik batza,Izaro abesbatza,Korrontzi dantzagarria izan behar zen, eta, inguruko bideoklipa egiteko lana: Ailega da garaia, Kikunbera egizu, taldea. gainera, ikastolaren presentzia «Herrian mesede bat eskatzen di- berria 2010eko maiatzaren 29a,larunbata elkarrizketa ‹‹ ibilaldia 09

MARGA BARANDIKA › DENDAKO LANGILEA OMENDUAK Itsasoa eta euskara batuko ditu «Jende asko izan da dendan aurtengo omenaldiak Euskal Herriko beste lurraldee- tako ikastolen jaiekin alderatu- azken hilabetean» ta, Bizkaian egiten den Ibilal- diak badu ezaugarri berezi bat, omenaldia. 1997. urtetik hona, Ikastolen Elkarteak omenaldia Duela urtebete zabaldu zuten Ibilaldiaren denda herrian,eta,geroztik,ez dute atsedenik izan. antolatu du, gizarteko hainbat esparrutan euskararen erabile- ra sustatzen aitzindariak izan Dagoeneko herriko kaleak Ibilal- diren lagunei ondo merezitako diaren kamisetez apainduta gorazarrea egiteko. daude. Izan ere, dendara jende Ikerketa, kirola, enpresa, zu- asko bertaratu da biharko jaian zenbidea, onomastika eta topo- bost puntadun itsas izarra soine- nimia, antzerkia, abesbatza, an eramateko. Herritar asko ari mendia eta sukaldaritza alorre- dira dendan txandaka lan egiten, tan, esaterako, euskarari bul- eta horietako bat dugu Marga tzada egin diotenak omendu Barandika. izan dira Ibilaldian. Zer saltzen duzu Ibilaldiaren den- Aurten aukeratutako gaia dan? Zein salneurritan? itsasoa izan da. «Euskal He- Kamisetak, galtzak, jertseak, za- rriak berrehun kilometro bai- piak, mahoizko arropa, umeen no luzeagoko itsasertza izanda, arropa, motxilak, fularrak, buff- bertako gizartean itsasoak era- ak, biserak, txakurrentzako arro- gin handia du, eta Ibilaldia Ber- pa, aterkiak, anorakak… Adin meon ospatuz, lotura hori na- guztientzako arropa saltzen dugu, barmendu eta omendu nahi urtebetetik hasita. Garestiena 22 izan dugu», dio Amaia Gutie- euroren truke lortzen ahal da. Ka- rrezek, Bizkaiko Ikastolen El- misetak, esaterako, 12 eta 15 euro karteko kideak. bitartean daude, ia gehienak. Hau- «Beraz, zentzu zabalenean rren arropa, berriz, 6 eta 10 euro in- itsasoaren alde lan egin duten guruan. erakunde edota pertsonak Jende asko ikusten da dendan. omenduko ditugu, euskara eta Beti izaten al da horrela? euskal kultura bultzatzeko Ez da beti horrela izan; izan ere, egindako lanagatik». krisiak eragina izan du hemen ere. Honako hauek izango dira Baina azkeneko hilabete honetan omenduak: Selma Huxley, Un- egunero jende asko izan da den- tzi Museoa, Arrantzaleen mu- dan. seoa, Urdaneta proiektua, Itsas Zer saltzen da gehien? Begia Elkartea, Julio Muruaga, Umeen arropa asko saldu da. Bai- Saregin eta Kai Neskatilen na, oro har, kamisetak saldu dira Euskadiko Elkartea, eta arran- gehien. tzale bat, arrantzale guztien Gehienbat nork erosten du arro- izenean, Bermeoko arrantzale- pa? rik zaharrena. Denetariko jendea izan dugu. Pre- Ekitaldia, Ibilaldiaren egu- zio onean dago arropa, eta, horre- nean, maiatzaren 30ean, goize- gatik, gazte asko ere izaten dira ko 11:30ean, Arroyabe Kontser- bertan. ba lantegian izango da. Nestor Nor egoten da dendari lanetan? Basterretxeak egindako oroi- Zer harreman duzue ikastolare- garria jasoko dute omenduek. kin? IZARO MENDIETA Ekitaldiaren amaieran, Ber- Gu ikastolaren sortzaileak izan de guztiak hemen lanean, bolunta- ten gara; hiru goizean eta beste batzuk dendan egoten gara, baina meoko Eleizalde Ikastolak le- gara. Dirua jarri dugunak eta lan rio gisa. hiru arratsaldean. Seiko talde ba- beste batzuk jaia dagoen herrietan kukoa pasatuko dio - asko egin dugunak gara. Lan ho- Beti pertsona berak izaten al dira koitzak astebete egiten du, eta hi- izaten gara. Edozein aukera apro- ko Zubi Zahar ikastolari, 2011ko nengatik ez dugu ezer kobratzen, dendan? lero aldatzen joaten gara. Guztira, betxatzen dugu arropa saldu eta Ibilaldiaren antolatzaileari. izan ere ikastolari laguntzeko gau- Ez. Egunean sei bat pertsona iza- 25 bat laguneko taldea da. Gainera, dirua irabazteko. berria 10 ibilaldia ›› bermeo 2010eko maiatzaren 29a,larunbata

Eta, horrez gain, arrantzako tradi- garai hartako legegizonik onene- zioak sakon-sakon erroturik tariko bat. dituen herri euskalduna da Ber- Orain, Arrantzaleen museoa meo. dago Ertzilla dorretxean. Arran- Gaztelugatxe, Akatz eta Izaro tzaleen bizimodua, lan tresnak eta uharteak hurbil ditu, esaterako. teknikak soilik erakusten dituen Baita udalerriko lurretan dagoen museo bakarrenetako bat da mun- Sollube mendia (686 metro) ere. du osoan. Beste gai asko lantzen Bermeoko ekonomia arrantza- ditu: kostaldearen eta euskal ren inguruko sektorean oinarri- arrantza portuen deskribapena; tzen da, arrain kontserbagintzan arrantzaleen bizimodua eta ohitu- gehienbat. Betidanik herri arran- rak; arrantzaleen gremio elkarte- tzalea izanik, hango portua Eus- ak; arrantzarako eta nabigaziora- kal Herriko garrantzitsuena da, ko historian erabili izan diren itsa- baxurako arrantzari dagokionez. sontziak eta teknikak. Dorrearen 2006. urtetik aurrera kirol portu eta bermeotarren historia ere are- berria eta merkataritza kaia ere toetako batean agertzen da islatu- badauzka. ta. Bermeok eskaintzen duen zerbi- Kikunbera eraikina, berriz, ar- tzu garrantzitsuetako bat dugu kitektura zibil gisa har daiteke. Bermeoko Ospitalearena, 1900. ur- Euskal arrazionalismo mugimen- tean sortutakoa. Bizkaiko erietxe duaren barruan kokatzen da, eta psikiatriko publikoa da, eta Osaki- bere itxurak itsasontzi baten iru- detzako zerbitzuetako bat da. Tala- dia gogorarazten du. 1995ean mo- ko bidean dagoen ospitale horren numentu historiko artistiko izen- berezitasuna buruko osasuna da. datu zuten. Litekeena da Bizkaiko Bermeok hainbat gune interes- lehenengo eraikin arrazionalista garri ditu alde zaharraren eta por- izatea. Eraikinak etxe eta itsason- tuaren artean. Hala nola Gaztelu- tzi baten antza du, eta hainbat xe- gatxeko Doniene eta Gazteluga- hetasun ditu, mastak, besteak bes- txe. Bizkaiko kostaldeko interes- te. gune turistikoetako bat da. Kostal- Bermeotik zehar dabilenak ongi HERRIA. Bermeoko portua eta Kikunbera eraikina. GORKA GOIKOETXEA - BERRIA detik gertu dagoen arrokazko daki hainbat monumentuz apain- uhartetxo bat da, eta bertara iriste- dua dagoela herria. Horietako bat ko zubi bat pasatu behar da. dugu Taraska iturria. Frantzisko Bermeon dago, Bakiotik gertu. Deuna enparantzan dago, eta An- Goian baseliza bat dago, eta ho- tonio Ibarraran ingeniari bermeo- ARRANTZALEEN ETXEA rraino heltzeko, 229 eskailera igo tarra izan zen haren diseinua egin behar dira.Ohituraren arabera, zuena. Iturriaren zati bakoitza egi- hara igotzen denak ezkila hiru al- le batek sortu zuen: askak Juan Pe- Urteen poderioz mamitu den historia luzea du Bermeok. Horren diz jo behar du eta desio bat eska- dro Dondizek, zutabea Marcos Or- adierazle dira kaleetan ikus daitezkeen eraikinak eta monumentuak. tu; horrela eskailerak igotzen dozgoitizek, eta irudia Agapito Sa- egindako esfortzua ordaintzen rraguak. Taraska hitza oso erabi- baita. lia zen garai hartan Bermeon, ema- Toki interesgarrien artean, Er- kume lotsagabea eta fama ermeo Bizkaiko kos- datuei erreparatuz, ia 13.000 herri- immigrazioaren ondorioz. Europa tzilla dorretxea ere aipagarria da. txarrekoa adierazteko. taldeko udalerria da, tar dira euskaldunak, eta erdaldu- ekialdetik eta Latinoamerikatik Bermeoko hirigunean zutik gera- Portutik paseatzerakoan olatu Busturialdeko herri nak, aldiz, 1.600 inguru. etorri dira gehienbat. tzen den dorretxe bakarra da. XIV. itxura duen monumentua ikus nagusietako bat. Udal 60ko hamarkadako industriali- Bermeoko portu bereziak, alde mendean eraiki zuten, eta 1943an daiteke. Nestor Basterretxea ber- erroldatik hartutako zazioak ekarri zuen immigrazioa zaharrak, bainurako kala txikiek, monumentu historiko izendatu. meotarrarena da. 2006an inaugu- Bdatuen arabera, gaur egun Berme- dela eta, biztanleria nabarmen arrain freskoarekin landutako Hantxe jaio ziren Martin Ruiz Er- ratu zen, eta bost atalez osatuta on 17.139 biztanle bizi dira. Horie- handitu zen. 1990eko hamarkada- sukaldaritzak, negu epelek eta tzillakoa, eta haren seme Fortun dago. Monumentuaren oinarrian tako 14.317 Euskal Herrian jaiota- tik 2000. urtera arte biztanleria uda ez oso beroek Bizkaiko turis- Gartzia Ertzillakoa, Done Jakue- honako hau irakur daiteke: Ber- koak dira. Euskaldunen gutxituz joan da, baina 2000. urte- mo leku lasai eta erakargarriene- ren ordenakoa eta Carlos V.aren meo nire herri maitea, zu zara olatu kopuruari dagokionez, eta 2006ko tik aurrera gora egin du berriz ere, tako bat bihurtzen dute Bermeo. kontseilu eta ganberako zalduna, erraldoi baten irudi zoragarria. berria 2010eko maiatzaren 29a,larunbata publizitatea ‹‹ ibilaldia 11 berria 12 ibilaldia ›› ekitaldiak 2010eko maiatzaren 29a,larunbata

Ibilaldia Elkarteak 6. Ibilarte Ma- rrazki Lehiaketa antolatu du, gaz- LAGUN UGARIK BAT EGIN DUTE tetxoenek ere parte hartzeko auke- ra izan dezaten. Lehiaketako ira- bazleen sari banaketa, maiatzaren 7an izan zen Bermeoko Nestor IBILALDIAREKIN Basterretxea Aretoan.

‘Ibilkrosa’ Bermeotarrak bi urtez aritu dira Ibilaldiaren inguruko antolaketa lanetan;besteak beste, Kirola, ere ez da atzean geratu ibi- laldiko egitarauan. Besteak beste, musika,kultura eta kirol ekitaldiak antolatu dituzte. Eleizalde Ikastolak apirilerako Ibilkrosa antolatu zuen. Haurren aiatzaren 30ean eta gaztetxoen jarduera horretan ospatuko da Biz- 200 bat lagun bildu ziren. Ibilkros- kaiko ikastolen sa-ren antolatzaileek jakinarazi jaialdia Berme- zutenez, «euskararen aldeko las- on. Dena den, terketa» izan zen. Mbermeotarrek duela pare bat urte Halaber, ibilaldiaren zati handi eman zioten hasiera ibilbide luze bat ezagutzeko parada ere eskaini horri. Bi urte igaro baitira bermeo- zuten Ibilaldiko arduradunek. 300 tarrek Ibilaldia euren herrian lagun baino gehiago bildu zituen egingo zela jakin zutela. ekitaldia antolatu zuten, otsaile- Igandean ospatuko den jai ho- an. Antolatzaileek azaldu dute rretarako lan asko egin behar izan jendea «gustura» izan zela eraku- dute aurretik, jaialdian ezer falta tsitakoarekin. Ibilbidea ezagutzea ez dadin. Lana ez ezik, diru asko ez ezik, sabela betetzeko aukera ere behar da Ibilaldiaren gisako ere izan zuten bertaratutakoek. jaiak aurrera eramateko. Horrega- Salda, taloa eta txorizoa jateko tik, hainbat ekitaldi ospatu dituzte aukera izan zuten, ikastolan ber- bermeotarrek. tan. Hala nola Izaro eta Ganbara Amaitzeko, aurtengo Ibilaldiko abesbatzak elkarrekin aritu ziren abestia eta bideoklipa aurkezteko Bermeoko Kafe Antzokian joan ekitaldia ere antolatu zuten ber- den azaroan, Ibilaldiko egitaraua- meotarrek. Bai abestia eta bai bi- ren barne zegoen kontzertua ema- deoklipa, lehenengo Bilbon eta teko. ETB1ean ikusi ahal izan zen SARI BANAKETA. Ibilarte Txiki lehiaketako sari banaketa. IZARO MENDIETA gero Bermeon aurkeztu zituzten. Oh Happy day telebista saioan Abestiaren aurkezpenaz gain, Ko- parte hartu zuten bi abesbatza ho- abesbatza aritu ziren apirilean he- izan ziren urtarrilean. Musikari ko erakusketa aretoan jarritako rrontzi musika taldearen kontzer- riek. Antzokiko kontzertuan, gai- rriko Santa Eufemia elizan. Kon- dagokionez, gogoangarria da Ken7 Ibilarte erakusketa nabarmendu tua eta Oinkari dantza taldearen nera, programan abestu zituzten tzertu horretako errepertorioaren taldeak apirilean Bermeoko Kafe behar da. Erakusketaren gaia itsa- ikuskizuna ere izan ziren Berme- abestiak entzun ahal izan zituzten barruan, euskal kantuak eta sa- Antzokian ordu eta erdiz egin zu- soa izan zen, eta, horren inguruan, on. Eta, gainera, 1985. urtean Ber- bertaratutakoek zuzenean. kroak interpretatu zituzten, beste- ten emanaldia. Euskal Herriko hainbat artista ari- meon egin zen Ibilaldia ere gogoan Baina badira ibilaldiarekin bat ak beste. Musikaz gain ere beste hainbat tu ziren. Haien lanak apirilaren izan zuten, eta orduko abestia ipini egin duten abesbatza gehiago ere. Abesbatzak ez ezik, Sorkun eta ekitaldi antolatu dituzte bermeo- 15etik 30era arte ikusi ahal izan zi- zuten. Antolatzaileek nabarmen- Hain zuzen, Fruizko Lamiñe abes- Keu bakarlariak, eta Sei Urte eta tarrek. Besteak beste, Bilboko Biz- ren areto horretan. du dute aurkezpen «borobila» izan batza eta Bermeoko Erroxape Lor taldeak ere Kafe Antzokian kaiko Foru Aldundiaren Agiritegi- Ibilarte erakusketaren harira, zela. berria 2010eko maiatzaren 29a,larunbata artea ‹‹ ibilaldia 13

ITSASOA, INSPIRAZIO ITURRIA

Euskal Herriko 25 artistaren lanak ikusi ahal izan dira aurtengo Ibilarte erakusketan. LAZKANO. Jesus Mari Lazkanoren Mobile perpetuum lan akrilikoa,oihalean egina.BERRIA

bilaldiak 2004tik aurrera duten konpromisoa agerian jar- joan ohi diren artezaleak egon bea izan zuten. Sona handiko artis- nahia agerrarazteari, ikastolen es- Ibilarte erakusketa izan du tzea eta arteak euskal hezkuntzan dira, baita jakin-minez sartu diren ten lanekin batera, artearen mun- pirituarekin batera. bidelagun. Are gehiago, izan behar duen lekua aldarrika- asko ere». duan berriak diren beste hainbat euskara eta euskal kultura- tzea. Ostera, salmentei dagokienez gazteren lanak ere bildu zituzten Ibilarte Txiki ra hurbiltzeko ekintza mo- gauzak ez dira espero bezain ondo erakusketara; Alain Urrutia eta Ibilarte erakusketa ez ezik, Eleizal- Iduan jaio zena azken urteetan Hainbat estilo eta teknika joan. Izan ere, soilik artelan bat Anita artista gazteen izenbururik de ikastolak eta Bizkaiko Ikasto- ezinbesteko bihurtu da hainbat Ibilarte 2010 erakusketan, apirila- saltzea lortu dute. «Bai, egia da sal- gabeko lanak eta Andrea Abalia- len elkarteak Ibilarte Txiki lehia- euskaltzale eta artezaleentzat. ren 15etik 30era bitartean, hainbat mentei begira ez dugula zorte han- ren Itsas Irudipena olioa, besteak keta antolatu zuten. Urtero antola- Urtero antolatzen den Ibilarte estilo eta teknikaz osatutako la- dirik izan, margolan bat bakarrik beste. tzen dute lehiaketa hori, eta erakusketan, arte garaikideko nak bildu zituzten Bizkaiko Foru saldu dugulako. Edonola ere, eda- Gainerako egileen artean hauek horren bidez, umeak eta gazteak obrak ikusten ahal dira, bai artista Aldundiaren Foru Agiritegiaren lontzia erdi beteta ikustearen alde- aipatzen ahal dira: Iñaki Garcia artera erakarri nahi izaten dituzte. ospetsuenak, bai artista gaztee- erakusketa aretoan, Bilbon. koak garenez, erakusketako arte- Erguin, Ismene Costilla, Javier Bizkai osoko ikastoletako Haur nak. «Ikus-entzuleen aldetik erakus- lanik garestiena saldu dugun po- Riaño, Jesus Mari Lazkano, Car- Hezkuntzatik hasi eta Derrigo- Aurten, Bermeoko Eleizalde ketak oso harrera ona izan du. Une zarekin geratzen gara». men Olabarri, Roscubas anaiak, rrezko Bigarren Hezkuntzara ar- ikastolak hartu du ibilaldia anto- honetan ez dugu bisitarien kopuru Aipatutako margolana erakus- Iñaki de la Fuente, Jon Gofinondo, teko ikasleek parte hartu zuten, latzeko ardura. Bermeo betidanik zehatzik. Hala ere, inolako zalan- keta zabaldu eta handik bi egune- Andoni Euba eta Kaprax. eta 500 lan baino gehiago aurkeztu itsasoari oso lotuta egon den herri tzarik gabe, Aldundiaren erakus- tara saldu zuten. Jesus Mari Laz- Artista bakoitzak bere itsaso zituzten. Orotara, 44 sari banatu zi- bat denez, itsasoa bera izan da era- keta aretotik jende asko igaro dela kanoren Mobile perpetuum akrili- partikularra irudikatu du euskal tuzten lehiaketara aurkeztu ziren kusketaren ardatza. esan dezakegu», dio Eider Gotxik, koa da, oihalean egina. arte garaikideko erakusketa bere- lanen artean. Hala ere, Ibilartek beste helbu- Eleizaldek ikastolako kide eta aur- Halaber, Ibilarte erakusketa zi horretarako. Gainera, lanek era- Ibilaldiaren egunean, itsasoa ar- ru garrantzitsu batzuk izan ditu, tengo Ibilaldiaren koordinatzaile- ikustera joan ziren guztiek Euskal kusketaren helburu nagusiari eu- datz izan duten ikasleen marraz- hala nola euskal artistek euskara- ak. Herriko beste zenbait egileren ar- tsi diote: euskal gizarteari euskara kiak Eleizalde ikastolan bertan rekin eta euskal kulturarekin «Haien artean, erakusketetara telanak ikusteko aukera parega- eta euskal kultura bultzatzeko ikusi ahal izango dira. berria 14 ibilaldia ›› elkarrizketa 2010eko maiatzaren 29a,larunbata

MANU AURREKOETXEA › tzea. Bestetik, nola ez, beste helbu- ru bat dugu: helburu ekonomikoa, BIZKAIKO IKASTOLEN ELKARTEKO ZUZENDARIA hain zuzen ere. Ikastolak egun di- tuen beharrei aurre egiteko ezin- beztekoak dituen inbertsioetaz ari naiz, eta horretarako dirua lortzea beharrezkoa da. «Ibilaldiak etorkizun Ematen du Ibilaldiak parte-har- tzaileen marka hausten duela ur- tero. Aurten ere marka apurtuko du? osasuntsua du aurretik» Ez digu larregi kezkatzen horrek. Nire ustez, Ibilaldia askotan izan da jai jendetsu bat; beraz, garran- Ikastoletan proiektu aurrerakoiak garatu eta ezarri nahi badituzte diru sarrerak tzitsuena da oraindik ilusioa hor daukagula, eta ez hainbeste mar- ezinbestekoak direla adierazi du Manu Aurrekoetxeak,eta Ibilaldiak baliabide horiek kak apurtzen ditugun ala ez. Inte- lortzen asko laguntzen duela aitortu du Bizkaiko Ikastolen Elkarteko zuzendariak. resatzen zaigun bakarra jende as- kok parte–hartzea da. Horretara- ko, Bermeoko ikastolakoek adin eta gustu guztietarako ekintzak antolatu dituzte. Oro har, Eleizal- de ikastolakoek egun on bat pasa- tzeko baliabide guztiak eskeiniko dituzte, bai hara heltzeko garraio- en bidez, bai han bertan egongo den jarduera eskaintza zabalari es- ker. Bestalde, beste urteetan baino jende gehiago ala gutxiago dagoen ez digu larriki arduratzen. Edono- la ere, eguraldia lagun badugu, biharkoa oso ibilaldi garrantzi- tsua izango dela uste dut. Aurtengoa 32 Ibilaldia da. Nola- koa izan da hainbat urtetako ibil- bidea? Ibilaldiak hainbat urtetan fase ezberdinak izan ditu. Izan ere, 1978an Getxon egin zen lehenengo Ibilalditik aurtengora arte oso ibil- bide luzea dago. Halaber, lehenen- go urteetan Ibilaldiak gaur duen antolaketa ezberdina zuen. Hasie- rako urteetan ikastolen egun bat zen, hau da, horretara bakarrik mugatzen zen; eguna heldu baino

IZARO MENDIETA lehen ez ziren ez kontzerturik ezta antzerkirik ere egiten. Izan ere, Manu Aurrekoetxea Bizkaiko garai hartako antolaketa askoz Ikastolen Elkarteko zuzendariak ere malguagoa zen. Aldiz, gaur Ibilaldiaren iraganari eta etorki- egun Ibilaldien antolaketa oso zunari buruz aritu da. Halaber, profesionala da, jende asko mugi- Bizkaiko ikastolen jaia inoiz baino tzen da Bizkaiko ikastolen jaia biziago dagoela esan du. Horrega- ahalik eta hoberen irteteko. Gai- tik, biharko festan parte hartzera nera, kontutan hartu behar da gonbidatu gaitu. urteen poderioz ere gizartea bera Bihar ospatuko da Bizkaiko ikas- ere zorrotzagoa bihurtu dela, bai tolen jaia Bermeon. Zer espero gauzak egiterakoan, baita ikuste- duzue aurten bilaldiaz? rakoan ere; hortaz, Ibilaldiak gara- Aurten Ibilalditik aurreko Ibilal- pen berdina egin du. Horrela, dietatik espero izan dugu berdina nabari daitezkeen aldaketa nagu- espero dugu. Hau da, lehenengo siak bi dira: batetik, gaur egun Ibi- eta behin, egun on bat pasatu, laldian ematen diren zerbitzuak biharkoa Bizkaiko ikastolen jaia eta momentu hartan ematen zire- dugulako. Era berean, ikastolen nak ez daukate zerikusirik. Beste- jaia denez, gure irakaskuntza ere- tik, egungo eta garai hartako tes- duak duen indarra eta kapazitate tuinguruak erabat desberdinak guztia frogatzea ere espero dugu. dira. Baina, helburuak eta asmo- Hala ere, garrantzitsuena da han ak berdinak izaten jarraitzen bilduko diren herritar guztiei dute. egun on bat pasaraztea, hori baita Oraindik beharrezkoa da Ibilaldia Eleizalde ikastolaren eta Bizkaiko bezalako jai bat? Ikastolen Elkartearen lehenengo Gure ustez bai. Are gehiago, Ikas- helburua. Halaber, biharkoa oso tolen Elkartetik behar-beharrez- egun garrantzitsua izango da alde koa dugula uste dugu, ekimen so- guztietatik: kulturaletik, eskeini- zialak eta zibilak indartzeko. Gai- ko diren zerbitzuetatik eta abar. nera, Ibilaldia ez dute bakarrik Gure asmoa da jaiaren potentzia Ikastolen Elkarteak eta aukeratu- herriari, herrialdeari eta azken ba- tako ikastolak antolatzen; atzetik tean Euskal Herri osoari zabal- hainbat elkarlan dago, herriko jen- berria 2010eko maiatzaren 29a,larunbata elkarrizketa ‹‹ ibilaldia 15

«Ibilaldia beharrezkoa da ekimen sozialak eta zibilak indartzeko» «Uste dut ilusio handiz gabiltzala lanean eta horrek biharko jaian eragina izango duela»

dearekin, baita elkarteekin ere. Hori da Ibilaldiaren ezaugarririk garrantzitsuena, elkarlana, eta be- rau mantentzen saituko gara kos- ta ahala kosta. Gainera, gure ikas- toletan proiektu aurrerakoiak ga- ratu eta ezarri nahi baditugu, diru sarrerak ezinbestekoak dira, eta Ibilaldiak baliabide horiek lortzen asko laguntzen du. Beraz,etorkizun osasuntsua opa diozu? Nire ustez, ez dago zalantzarik. Gainera, urtez urte ikusi da jende- aren parte-hartzea gora baino ez duela egin. Eta berdin gertatzen da Ibilaldia antolatzeko ikastolen es- kaerekin. Halaber, urtero arazo mordoa izaten dugu Ibilaldia zein ikastolak antolatuko duen eraba- kitzeko orduan, eskaera piloa jaso- tzen dugulako. Eskaeren hazkun- tza horrek ere argi uzten du hor kanpoan oraindik Ibilaldiaren be- harra dagoela; horregatik, etorki- IZARO MENDIETA zun luzea ikusten diot Bizkaiko ikastolen jaiari. Nahiz eta hasiera batean kostatu Zeintzuk dira ikastolak aukera- zitzaigun bere presentziaz ohar- tzeko irizpideak? tzea, orain krisia inoiz baino latza- Guk lehenengo ikastola bakoitza- goa da. Beraz, zalantza barik, era- ri bere proiektua aurkezteko eska- gina izango du Ibilaldian ere. Izan tzen diogu. Proiektu horretan ere, Ibilaldia ez da bakartutako jarri behar dute zeintzuk diren uharte bat; Ibilaldia errealitate beren beharrak eta helburuak. bat da, gizartea da. Baina urte Era berean, adierazi behar dute hobeagoak ere etorriko dira, baita jaia nola antolatuko luketen, zer beste txarragoak ere. Momentu planteamendu duten programa honetan esan ahal dudan gauza hori aurrera eramateko, zenbat bakarra da ilusio handiz gabiltza- jende dagoen laguntzeko prest, la lanean, eta uste dut horrek era- besteak beste. Bestalde, guretzat gina izango duela biharko jaian. oso garantzitsua da herriko jende- Azken urte honetan eusko jaurla- aren eta elkarteen babesa izatea, ritzan izan den gobernu aldaketa eta hori txostenean ere aipatu nabaritu al duzue? behar dute. Proiektua jasota dago- Aldaketa hor dago, eta guk nabari- enean, ikastolakoek egitasmo aur- tu dugu, iaz ere nabaritu genuen keztu egin behar dute elkarteko moduan. Ez da ahaztu behar batzarkideen aurrean. Horren gobernu berria osatu eta handik ostean, aurkezpena egin duten gutxira Ibilaldia izan zela Galda- ikastolen artean bozketa egiten kaon. Eta han aldaketa gertatu dugu, eta hortik ateratzen da nor izan zela oso nabaria izan zen. izango den Ibilaldiaren antolatzai- Halaber, komunikabideetan oso lea. Iaz, gauza bitxi bat egin argi zehaztu zuten. Gu Euskal genuen; ikastolen eskaerak asko Herrian gaude, eta Autonomia zirenez, hurrengo zortzi-bederatzi Erkidego honen parte gara. Jaur- urteetarako antolatzaileak auke- laritzan gobernu bat dago, eta ratu genituen. Horrela, aukera- gobernu horrek denontzako tuak izan zirenak denbora asko gobernatzea nahi dugu, besterik izango dute Ibilaldia ahalik eta ez. Izan ere, Euskal herria osota- hoberen prestatzeko. sun bat da, eta gu horren parte bat Aurtengo Ibilaldia antolatzerako- baino ez gara, ez bakarrak; hala an krisiak eragina izan al du? ere, garrantzitsuak garela uste Bai, krisi ekonomikoak ingura- dut, ekarpen bat egiten dugun tzen gaituen guztian izan du eragi- gizartearen zati bat garelako. na: etxean, herriko elkarteetan, Horregatik, guztiontzako plantea- herriko udalean, ikastoletan, mendu zabal eta justu bat besterik administrazioan, leku guztietan. ez dugu eskatzen. berria 16 ibilaldia ›› gogoan 2010eko maiatzaren 29a,larunbata

«Garai hartako Ibilaldiak egungoen aldean desberdinak ziren. Gaur dena profesionalagoa da» BENITO IBARROLAZA 1985eko Bermeoko Ibilaldiaren antolakuntza taldekoa

rako, herriko arotzen, argiketarien eta iturginen laguntza izan genuen, oso esperientzia gogorra eta aldi berean suspergarria izan zen». Begoña Bengoetxeak, Jose- bak esan duena berresten du, «1985eko Ibilaldiaren antolakun- tzan ia parterik ez nuela hartu esan dezaket, ardura guztia gura- soek hartu zutelako. Baina oso ondo gogoratzen dut egunerako diseinatu ziren kamiseta urdinak eta baloiak, ez dudana gogoratzen da saldu ala oparitu egiten geni- tuen». Urko Goitia ere baloiekin gogoratzen da batez ere, «1985ean nik 10 urte neuzkan, eta egun hura AURKEZPENA. Ezkerretik eskuinera,Benito Ibarrolaza,Begoña Bengoetxea,Urko Goitia eta Eider Gotxi. BERRIA gogoratzen dudan bakoitzean baloiak etortzen zaizkit burura, baloi gorri eta zuri batzuk». Horre- taz gain, gogoan du Bermeoko ikastetxeekin antolatu zen kaleji- 25 URTEREN BURUAN,IBILALDIA ra handi bat ere, eta Ibilaldiko kanta grabatu zuen unea. «Ikasto- lako abesbatzan geundenok Anete andereñoaren etxera joan ginen, BERMEORA BUELTATU DA eta antzinako kasete bat erabiliz han bertan grabatu genuen kanta, izugarria izan zen». Eider Gotxi 1985eko Ibilaldia urrun gelditzen denez,hura gogoratzeko asmoz, desberdina da; orduan etxekoago- 1985ean oso gaztea zen, umetxo bat jaia bizi izan zuten lau bermeotarren oroitzapenak erabiliko ditugu. ak ziren. Gaur egun, dena profesio- besterik ez, eta gauza solte batzuk nalagoa da», dio Benitok. Joseba baino ez ditu gogoratzen: «ETBko- Unanue bat dator horrekin, eta ek grabatu zuten ikastolako abes- 1985eko Ibilaldia antolatzeko lana batzaren kontzertua », Ibilaldi egu- ogeita bost urte ira- eta Benito, orain dela 25 urte beza- Konparazioak ez du balio oso gogorra izan zela ere azpima- nean Bermeoko erriberan bere gan behar izan dute la, egun ere ikastolan lanean Bostek erantzun berdina eman rratudu. «Antolakuntza guztia ama «marmita egiten» eta garai Bermeoko Luis Elei- dabiltza buru-belarri, bata idazka- dute bi Ibilaldien arteko konpara- ikastolako ikasleen gurasoek hartako Athleticeko atezain Jose zalde ikastolak Biz- ri gisa eta bestea irakasle. Azke- zioa egiteko eskatzen zaienean, hartu genuen, hori bai, irakasleek Angel Iribarren irudi bat «ikasto- kaiko ikastolen jaia nik, Joseba Unanue 1985eko Ibilal- «ezinezkoa da, ez dute zerikusi- ere ahal zutena egin zuten. Kon- larako diru txeke bat entrega- bigarrenezH hartzeko. 1985ean diko koordinatzaile a aurtengo rik». Zergatik? «Garai hartako Ibi- tuan hartu behar da, txosnak eta tzen», besteak beste. hartu zuen lehenengoz kostalde- ekitaldiko gonbidatu berezia izan- laldien kontzepzioa, gaur egunean bestelakoak guk ezerezetik eraiki 1985eko Ibilaldia Bermeoko eta ko herri horrek Ibilaldia, eta go da. dugunarenarekin alderatuta, oso behar izan genituela, eta, horreta- Gernika-Lumoko ikastolek anto- orduan Lanean, kalean, euskara latu zuten. Beraz, egun hartan danean izan zuen lelo nagusia. batu zen diru guztia Bermeoko Bihar jaialdiren 32. ekitaldia ospa- Luis Eleizalde ikastolaren eta Ger- tuko dute bertan, Marigoran nikako Seber Altube eta San Fidel Kukunbera leloarekin. ikastolen artean banatu zuten. Baina norbaitek gogoratzen du Halaber, Bermeon diru hura «labo- 1985, urteko Ibilaldi hartan egin- rategietako materiala erosteko» dakoa, zirkuitua, ekitaldiak eta erabili zutela adierazi du Joseba abarrekoak? Horren berri izateko Unanuek, «garai hartan kimikako orain dela 25 urte ospatutako jai laborategia osatu behar genuen, hartan parte hartu zuten bost ber- eta horretan xahutu genuen di- meotarren oroitzapenak jasoko rua». Zirkuituari dagokionez, urte ditugu hurrengo lerroetan. Horie- hartako zirkuitua oso urbanoa tatik bik garai hartan ikastolan izan zen, «Lameran hasi, portu za- lan egiten zuten, Benito Ibarrola- harretik jarrait Talararaino, han- za eta Begoña Bengoetxea. Beste dik ikastolara, eta ondoren, berri- biek ikastolako ikasleak ziren, ro erdigunera, San Martindik erri- Eider Gotxi eta Urko Goitia, eta berararaino, hain zuzen. Horretaz azkena 1985eko Ibilaldiaren koor- gain, Bermeoko portuan zeuden dinatzailea zen, Joseba Iñaki Una- itsasontzietako patroiek ere jaian nue. Urte hartatik hona batzuen- parte hartu zuten, jendea Izarora tzat gauzak asko aldatu dira; eramanez eta abar», gogoratu du esaterako, Eider eta Urko orain Joseba Unanuek. Guztira, egun ikastolako irakasle dira, are gehia- hartan 35.000 lagun inguru joan zi- go, Eider aurtengo Ibilaldiko koor- LABORATEGIA. Ikastolako laborategia egiteko erabili zuten 1985eko Ibilaldian lortutako dirua.Argazkian,ikasto- ren Bermeora. dinatzailea da. Bestetik, Begoña laren ikuspegi orokorra. OLAIA ZABALONDO / BUSTURIALDEAKO HITZA