Raport O Stanie Miasta 2014

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Raport O Stanie Miasta 2014 RAPORT O STANIE MIASTA 2014 PREZYDENT MIASTA KRAKOWA Kraków 2015 Opracowanie: Urząd Miasta Krakowa, Wydział Rozwoju Miasta Dyrektor: Rafał Kulczycki Zespół: Agata Chełstowska, Agnieszka Czerwińska, Renata Filip, Magda Waligórska Projekt graficzny, skład, zdjęcia: Centralne Biuro Projektowe, www.cbprojektowe.pl Druk: System-Graf Drukarnia, Agencja Reklamowo-Wydawnicza Janusz Laskowski Zemborzyce Tereszyńskie 73B, 20-515 Lublin Raport opracowano w oparciu o materiały źródłowe wydziałów Urzędu Miasta Krakowa, miejskich jednostek organizacyjnych i innych instytucji. Wydawca składa podziękowania instytucjom, firmom, wydziałom i biurom Urzędu Miasta Krakowa, miejskim jednostkom organizacyjnym oraz wszystkim innym podmiotom, które – udostępniając dane – przyczyniły się do opracowania tej publikacji. Raport o Stanie Miasta 2014 zawiera dane według stanu na 31 grudnia 2014 roku, o ile nie zaznaczono inaczej. Przy publikacji danych z niniejszego opracowania prosimy o podanie źródła. Kolejna edycja Raportu o stanie miasta przynosi nam zaktualizowane informacje, zestawienia, dane statystyczne i prognozy rozwojowe składające się na obraz Krakowa A.D. 2014. Mam nadzieję, że publikacja ta będzie – jak zawsze – pożytecznym, miarodajnym i bogatym źródłem wiedzy o podstawowych zmianach zachodzących w naszym mieście, o ważnych inicjatywach, programach i inwestycjach realizowanych – przy naszym udziale – we wszelkich obszarach jego życia. Zapraszam do lektury. Jacek Majchrowski Prezydent Miasta Krakowa SPIS TREśCI I. O KRAkoWIE I KRAkoWIANACH I.1. Tło geograficzne 13 I.2. Demografia 14 I.2.1. Ludność na podstawie danych z Urzędu Statystycznego w Krakowie 14 I.2.2. Prognoza demograficzna 19 I.2.3. Ludność na podstawie obowiązku meldunkowego 21 Podsumowanie 24 II. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE II.1. Zmiany przepisów i procedur dotyczących planowania przestrzennego wprowadzone w 2014 roku 25 II.2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego 25 II.2.1. Etapy prac w podziale na miesiące 26 II.3. Prace analityczne podjęte w obszarze planowania miejscowego w 2014 roku 26 II.4. Decyzje administracyjne związane z procesem inwestycyjnym 33 II.5. Rewitalizacja obszarów Krakowa 36 II.5.1. Kluczowe działania podjęte w 2014 roku w zakresie rewitalizacji Krakowa 37 Podsumowanie 38 III. OchrOna śrOdOwiska i rOlnictwO III.1. Stan środowiska naturalnego 39 III.1.1. Jakość powietrza atmosferycznego 39 III.1.2. Natężenie hałasu 41 III.1.3. Jakość wód powierzchniowych 42 III.1.4. Pola elektromagnetyczne 42 III.2. Gospodarka odpadami 43 III.2.1. Odpady przemysłowe 43 5 SPIS TREśCI III.2.2. Odpady komunalne 44 III.3. Edukacja ekologiczna 44 III.4. Obszary zielone 45 III.5. Rolnictwo 45 Podsumowanie 46 I V. TRANSPORT I koMUNIKACJA IV.1. System transportowy 47 IV.1.1. Transport drogowy 47 IV.1.2. Infrastruktura rowerowa 49 IV.1.3. Parkingi 50 IV.2. Bezpieczeństwo ruchu drogowego 52 IV.2.1. Wypadki 54 IV.3. Komunikacja miejska 55 IV.3.1. Ważniejsze inwestycje zrealizowane w 2014 roku 59 IV.4. Komunikacja kolejowa 59 IV.5. Komunikacja lotnicza 61 Podsumowanie 62 V. GOspOdarka kOmunalna V.1. System zaopatrzenia Krakowa w wodę 63 V.1.1. System awaryjnego zaopatrzenia w wodę 66 V.1.2. Jakość wody pitnej 66 V.1.3. Remonty i modernizacje sieci wodociągowej 67 V.1.4. Zakłady Uzdatniania Wody 68 V.2. System kanalizacyjny 68 V.2.1. Kanalizacja ogólnospławna i sanitarna 68 V.3. Ciepłownictwo 71 V.3.1. Inwestycje oraz modernizacje realizowane przez MPEC SA w 2014 roku 73 V.3.2. Działania proekologiczne realizowane przez MPEC SA w 2014 roku 74 V.4. Energia elektryczna 75 V.5. Gazownictwo 77 V.6. Cmentarnictwo 78 Podsumowanie 80 VI. GOSPODARKA I TURYSTYKA VI.1. Podmioty gospodarcze 81 VI.1.1. Podmioty gospodarcze zarejestrowane w rejestrze REGON 81 VI.1.2. Centralna Ewidencja Działalności Gospodarczej 85 VI.2. Specjalna Strefa Ekonomiczna – Krakowski Park Technologiczny (SSE–KPT) 86 VI.3. Handel 89 VI.3.1. Nowoczesne powierzchnie handlowe 89 VI.3.2. Targowiska 92 VI.4. Koncesje wydawane przez Prezydenta Miasta Krakowa 94 VI.5. Sprzedaż i wyniki finansowe przedsiębiorstw 95 VI.5.1. Wielkość sprzedaży w jednostkach sektora przedsiębiorstw 95 RAPOrt O staNIE miasta 2014 6 VI.5.2. Wyniki finansowe przedsiębiorstw 96 VI.6. Rynek pracy 96 VI.6.1. Bezrobocie 97 VI.7. Inwestycje zagraniczne w Krakowie i w Małopolsce w 2013 roku 102 VI.7.1. Główni inwestorzy 102 VI.7.2. Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Małopolsce w 2013 roku 103 VI.7.3. Najwięksi pracodawcy 104 VI.7.4. Inwestycje realizowane w 2013 roku i planowane 105 VI.7.5. Centrum Obsługi Inwestora 105 VI.8. Rozwój przedsiębiorczości 106 VI.8.1. Realizacja Krakowskiego Programu Wspierania Przedsiębiorczości i Rozwoju Gospodarczego Miasta w 2014 roku 106 VI.9. Turystyka 108 VI.9.1. Ruch turystyczny 108 VI.9.2. Turystyka biznesowa 112 VI.9.3. Turystyka religijna 113 Podsumowanie 114 VII. szkOlnictwO wyższe, nauka i pOstęp technOlOGiczny VII.1. Szkoły wyższe 115 VII.2. Polska Akademia Umiejętności (PAU) 124 VII.2.1. Komisje Międzywydziałowe PAU 125 VII.2.2. Działalność naukowa 125 VII.2.3. Działalność wydawnicza 126 VII.2.4. Działalność biblioteczna 126 VII.2.5. Archiwum Nauki PAN i PAU 126 VII.3. Polska Akademia Nauk (PAN) 127 VII.3.1. Działalność PAN 129 VII.4. Narodowe Centrum Nauki (NCN) 129 VII.5. Jednostki badawczo-rozwojowe 131 VII.5.1. Instytuty badawcze 131 VII.5.2. Ośrodki badawczo-rozwojowe i jednostki równorzędne posiadające różne formy prawno-organizacyjne 131 VII.5.3. Ośrodki badawcze działające przy uczelniach 131 VII.5.4. Centra badawczo-rozwojowe firm 131 VII.6. Wybrane jednostki współpracy naukowo-wdrożeniowej 132 VII.6.1. Centra Transferu Technologii 132 VII.6.2. Spółki spin-off 132 VII.6.3. Inne jednostki współpracy naukowo-wdrożeniowej posiadające różne formy prawno-organizacyjne 132 VII.7. Klastry i inicjatywy klastrowe w Krakowie 133 VII.8. Ochrona własności przemysłowej w Krakowie 133 Podsumowanie 134 VIII. kultura i dziedzictwO narOdOwe VIII.1. Instytucje kultury w Krakowie finansowane przez samorząd gminny i wojewódzki 135 VIII.1.1. Teatry 136 7 SPIS TREśCI VIII.1.2. Instytucje muzyczne 139 VIII.1.3. Centra kultury 140 VIII.1.4. Biblioteki 141 VIII.1.5. Muzea i galerie 142 VIII.1.6. Sukcesy miejskich instytucji kultury w 2014 roku 144 VIII.2. Realizacja projektów własnych przez samorząd 145 VIII.2.1. Obszary działalności Krakowskiego Biura Festiwalowego (KBF) w sektorze kultury i przemysłów kreatywnych 146 VIII.3. Mecenat Gminy Miejskiej Kraków 150 VIII.3.1. Otwarte konkursy ofert 150 VIII.3.2. Udzielanie dotacji państwowym instytucjom kultury 153 VIII.3.3. Nagroda Teatralna im. Stanisława Wyspiańskiego 153 VIII.3.4. Nagrody Miasta Krakowa 153 VIII.3.5. Konkurs Mecenas Kultury Krakowa (MKK) 154 VIII.3.6. Stypendia Twórcze Miasta Krakowa 154 VIII.3.7. Nagroda im. Kazimierza Wyki 155 VIII.3.8. Nagroda Forum Ekonomicznego Nowa Kultura Nowej Europy im. Stanisława Vincenza 155 VIII.3.9. Rozwój infrastruktury sprzyjającej środowisku twórczemu Krakowa 155 VIII.4. Mecenat Małopolski 155 VIII.5. Inwestycje z zakresu kultury 158 VIII.6. Ochrona zabytków 160 VIII.6.1. Prace konserwatorsko-budowlane finansowane z budżetu Gminy Miejskiej Kraków w 2014 roku 160 VIII.6.2. Dotacje na ochronę zabytków z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 161 VIII.6.3. Prace konserwatorsko-budowlane finansowane ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa (NFRZK) 162 VIII.6.4. Dotacje z budżetu Województwa Małopolskiego na prace konserwatorskie w Krakowie 163 Podsumowanie 164 IX. EDUKACJA IX.1. Przedszkola 165 IX.2. Szkoły podstawowe i gimnazja 166 IX.3. Szkoły ponadgimnazjalne 170 IX.4. Szkoły muzyczne 172 IX.5. Kształcenie specjalne i integracyjne 172 IX.6. Zatrudnienie w placówkach samorządowych 174 IX.7. Nauczanie języków obcych 176 IX.8. Szkolna baza sportowa 177 IX.9. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne 177 IX.10. Placówki oświatowo-wychowawcze 178 IX.11. Wydatki z budżetu Miasta Krakowa na oświatę i wychowanie 179 Podsumowanie 180 RAPOrt O staNIE miasta 2014 8 X. mieszkalnictwO X.1. Rynek mieszkaniowy 181 X.2. Mieszkaniowy zasób Gminy Miejskiej Kraków 183 X.2.1. Zarządzanie mieszkaniowym zasobem Gminy Miejskiej Kraków 185 X.2.2. Polityka mieszkaniowa Gminy Miejskiej Kraków 185 X.2.3. Polityka czynszowa Gminy Miejskiej Kraków 186 X.2.4. Polityka remontowa Gminy Miejskiej Kraków 188 X.2.4.1. Stan techniczny budynków w Krakowie 189 X.2.5. Pomoc mieszkaniowa Gminy Miejskiej Kraków 190 X.3. Współpraca Gminy Miejskiej Kraków ze wspólnotami mieszkaniowymi 193 X.4. Dochody i wydatki budżetu miasta związane z mieszkalnictwem 194 Podsumowanie 196 XI. zdrOwie i pOmOc spOłeczna XI.1. Żłobki 197 XI.2. Informacje ogólne o świadczeniach zdrowotnych 199 XI.2.1. Lecznictwo ambulatoryjne 199 XI.2.2. Stacjonarna opieka zdrowotna – lecznictwo zamknięte 202 XI.2.3. System Państwowego Ratownictwa Medycznego – Centra Powiadamiania Ratunkowego 206 XI.2.4. Uzdrowisko Swoszowice 207 XI.2.5. Profilaktyka i promocja zdrowia 208 XI.2.5.1. Współpraca z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego, przy realizacji zadań z zakresu profilaktyki zdrowotnej 209 XI.2.5.2. Medycyna szkolna 210 XI.2.6. Profilaktyka uzależnień 210 XI.2.6.1. Miejskie Centrum Profilaktyki Uzależnień 211 XI.3. Pomoc społeczna 214 XI.3.1. Działania z zakresu pomocy społecznej realizowane przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej 214 XI.3.2. Pomoc środowiskowa i organizacja społeczności lokalnej realizowana przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Krakowie 215 XI.3.2.1. Udzielone świadczenia 217 XI.3.2.2. Poradnictwo specjalistyczne 218 XI.3.2.3. Wsparcie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych 218 XI.3.2.4. Zapewnienie opieki i wychowania dzieciom częściowo lub całkowicie pozbawionym opieki rodziców 218 XI.3.2.5. Kluby Integracji Społecznej (KIS) 219 XI.3.2.6. Centrum Integracji Społecznej 220 XI.3.2.7. Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 220 XI.3.2.8. Działania realizowane przez MOPS w 2014 roku, współfinansowane z Unii Europejskiej 221 XI.3.2.9. Praca socjalna, projekty socjalne 222 XI.3.2.10.
Recommended publications
  • Ocena Wód Wykorzystywanych Do Zaopatrzenia Ludności W Wodę Przeznaczoną Do Spożycia W Województwie Małopolskim W 2012 Roku
    Tabela 3. Ocena wód wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia w województwie małopolskim w 2012 roku Punkt pomiarowo- Ocena Kategoria wód wg wskaźników kontrolny (p.p.k.) spełnienia Kategoria wymagań Nazwa JCWP Kod JCWP Rzeka jakości dla obszarów Nazwa km wód Fizyko-chemicznych Bakteriologicznych chronionych (do poboru w wodę do spożycia) Dorzecze: Wisła kod: 2000 Zlewnia: Wisła od Przemszy do Dunajca kod: 213 Soła A2 - ogólna liczba bakterii T Soła od zbiornika PLRW2000152132999 Soła Kęty 16,4 A2 A1 coli, liczba bakterii coli Czaniec do ujścia fek., paciorkowce fekalne Skawy i jej dopływy Skawa do A2-azot Kjeldahla, A3 ogólna liczba bakterii T PLRW20002134299 Skawa Jordanów 71,1 A3 Bystrzanki fosforany, amoniak coli Skawa od zapory T Poniżej zb. Świnna A2 - ogólna liczba bakterii zbiornika Poręba do PLRW200014213477 Skawa 26,6 A2 A1 coli, liczba bakterii coli Świnna Kleczanki bez fek., paciorkowce fekalne Poręba Kleczanki Powyżej A3 A3 - ogólna liczba bakterii T Stryszawka PLRW200012213469 Stryszawka 3,5 A1 ujęcia coli A2 A2 - ogólna liczba bakterii T PLRW20001221347329 Paleczka Paleczka Zembrzyce 1,2 A1 coli, liczba bakterii coli 9 fek., paciorkowce fekalne A2 A2 - ogólna liczba bakterii T Wieprzówka do PLRW2000122134849 Wieprzówka Rzyki 22,7 A1 coli, liczba bakterii coli Targaniczanki fek., paciorkowce fekalne Skawinka i jej dopływy Gościbia A2 - ogólna liczba bakterii T Skawinka do PLRW20001221356699 Gościbia powyżej 4,3 A2 A1 coli, liczba bakterii coli Głogoczówki ujęcia fek., paciorkowce fekalne Skawinka od A2-zawiesina, BZT5, T Powyżej A3 - ogólna liczba bakterii Głogoczówki do PLRW2000192135699 Skawinka 9,0 A3 azot Kjeldahla, OWO, Skawiny coli, ujścia amoniak Sanka Powyżej A2-barwa, OWO, azot A3 - ogólna liczba bakterii T Sanka PLRW20007213589 Sanka 2,7 A3 ujęcia Kjeldahla, amoniak coli Rudawa Rudawa od A2-azot Kjeldahla, T A3- ogólna liczba bakterii Racławki do PLRW20009213699 Rudawa Podkamycze 9,3 A3 fosforany, mangan, coli, liczba bakterii coli fek.
    [Show full text]
  • Changes of the Vistula River Channel Pattern and Overbank Accumulation Rate in the Carpathian Foreland (South Poland) Under Human Impact
    PL ISSN 0081-6434 studia geomorphologica carpatho-balcanica vol. lV, 2021 : 153 – 184. ADAM ŁaJcZaK (KraKÓW) CHANGES OF THE VISTULA RIVER CHANNEL PATTERN AND OVERBANK ACCUMULATION RATE IN THE CARPATHIAN FORELAND (SOUTH POLAND) UNDER HUMAN IMPACT Abstract : the rate of overbank accumulationth in the Vistula floodplain within the carpathian Foreland has increased since at least the 16 century as a result of drainage basin deforestation (mainly in the carpathian portion) and agricultural use of this area. however, since the 1850s, additional causes have included deepening of the Vistula channel and its tributaries (mainly the carpathian ones) initiated by regulation works which delivered additional sediment for overbank accumulation within the inter-embankment zone. since the 1950s, a rapid decrease in the overbank accumulation rate was noted. this resulted from the retention of the majority of the sediment by deep reservoirs on the carpathian tributaries of the Vistula, reforestation of- the carpathian portion of the drainage basin, and the slowing down of the rate of deepening of the Vistula channel. an estimate was made of the differentiation of the rate of overbank accu mulation within the inter-embankment zone in the longitudinal profile of the study section of the Vistula. the author proposed a modified model of temporal change of the rate of overbank accumulation in section of the course of the Vistula studied, distinguishing a stage in which changeKeywords was influenced by regulation works. : overbank accumulation, floodplain, inter-embankment zone, inter-groyne basin, river regulation, river Vistula, carpathian Foreland INTRODUCTION accumulation of sediment transported by mountain rivers on floodplains in mountain forelands has occurred as a result of increasing human impact during the recent centuries (Wolman 1967; gregory 1987; starkel 1987a,- 1994, 1995a, 2001b, 2005, 2014; Łajczak 1995a, 1999; czajka 2000; Warowna 2003; Łajczak et al.
    [Show full text]
  • Ocena Stanu Zabezpieczenia Przeciwpowodziowego Miasta
    Uwagi, wnioski i sprostowania prosz ę przekazywa ć do Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Urz ędu Miasta Krakowa e-mail: [email protected] 2 Spis tre ści 1. WST ĘP ................................................................................................................................ 5 2. WPROWADZENIE .............................................................................................................. 6 3. UWARUNKOWANIA METEOROLOGICZNE I HYDROLOGICZNE .................................. 7 3.1. Kształtowanie si ę fali wezbraniowej na dopływach Wisły powy żej Krakowa ............ 10 3.2. Retencyjno ść zlewni Wisły powy żej Krakowa ........................................................... 12 3.2.1 Retencja zbiornikowa ............................................................................................ 12 3.2.2 Retencja terenowa (gruntowa, ro ślinna) ............................................................... 13 4. UWARUNKOWANIA HYDROLOGICZNO-TECHNICZNE w zakresie funkcjonowania innych cieków (dopływów Wisły) oraz systemów rowów odwadniaj ących i kanalizacji 13 4.1. Przyczyny podtopie ń niektórych obszarów miasta o dominacji wysokich stanów na Wi śle ................................................................................................................................ 15 4.1.1 Podtopienia spowodowane odci ęciem spływu wód w wyniku zamkni ęcia śluz wałowych ............................................................................................................... 15 4.1.2 Podtopienia
    [Show full text]
  • Pilotażowe Przygotowanie Map Zagrożenia Powodziowego Na Obszarze Regionu Górnej Wisły
    SYMPOSIUM EUROPÉEN – SYMPOZJUM EUROPEJSKIE – EUROPEAN SYMPOSIUM PROBLEMES ACTUELS DE LA PROTECTION CONTRE LES INONDATIONS WSPÓŁCZESNE PROBLEMY OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ ANTI-FLOOD DEFENCES - TODAY’S PROBLEMS Paris – Orléans 28-29-30.03.2012 PILOTAŻOWE PRZYGOTOWANIE MAP ZAGROŻENIA POWODZIOWEGO NA OBSZARZE REGIONU GÓRNEJ WISŁY RADOŃ R. Regionalny Zarząd Gospodarki wodnej w Krakowie; Ośrodek Koordynacyjno – Informacyjny Ochrony Przeciwpowodziowej; ul. Piłsudskiego 22; 31-109 Kraków; Polska, e-mail: [email protected] Streszczenie : Referat dotyczy wykonanych w latach 2009 – 2010 przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie sześciu studiów ochrony przeciwpowodziowej dla zlewni Raby, Wisłoka, Wisłoki, Sanu, Czarnej Staszowskiej i Nidy. Przedstawione zostaną informacje nt. całości prac związanych z opracowaniem specyfikacji technicznej, wyłonieniem wykonawców w przetargach nieograniczonych, nadzoru merytorycznego nad pracami, kontroli oraz odbioru prac, które były realizowane przez zespół pracowników Ośrodka Koordynacyjno – Informacyjnego Ochrony Przeciwpowodziowej (OKI). Zaprezentowany zostanie standard powyższych opracowań zgodny z obecną wiedzą i możliwościami w zakresie kartowania zagrożenia powodziowego, zarówno w aspekcie pozyskania danych wejściowych (pomiary geodezyjne, konieczne materiały kartograficzne oraz informacje dotyczące hydrologii cieków objętych opracowaniem), modelowania hydrodynamicznego z zastosowaniem matematycznych modeli hydraulicznych (jedno i dwuwymiarowych) jak i wyznaczania stref zalewowych. Dla
    [Show full text]
  • Growth Rate of the Chub (Squalius Cephalus) and the Nase (Chondrostoma Nasus) from Raba, Dunajec, and Poprad River Piotr Epler, Michał Nowak, and Włodzimierz Popek
    AACL BIOFLUX Aquaculture, Aquarium, Conservation & Legislation International Journal of the Bioflux Society Growth rate of the chub (Squalius cephalus) and the nase (Chondrostoma nasus) from Raba, Dunajec, and Poprad River Piotr Epler, Michał Nowak, and Włodzimierz Popek Department of Ichthyobiology and Fisheries, University of Agriculture in Kraków, ul. T. Spiczakowa 6, 30-199 Kraków, Poland, EU. Corresponding author: M. Nowak, [email protected] Abstract. In presented study growth rate of the chub Squalius cephalus and nase Chondrostoma nasus from Raba, Dunajec, and Poprad River were investigated using a back-scaling method. A total number of 167 chubs and 186 nases were analysed. Age of these fishes varied from 2 to 12 years. Growth rate of fish analysed was high and similar to other results from upper Vistula River drainage. We consider that artificial fry gained from these rivers may contribute declining populations of these two species in other rivers of upper Vistula drainage. Key Words: growth rate, chub, nase, Raba, Dunajec, Poprad. Strzeszczenie. Celem badań było określenie tempa wzrostu klenia Squalius cephalus oraz świnki Chondrostoma nasus z Raby, Dunajca i Popradu metodą odczytów wstecznych. Przebadano łącznie 167 kleni i 186 świnek w wieku od 2 do 12 lat. Tempo wzrostu obu gatunków w badanych rzekach było wysokie i porównywalne z danymi uzyskanymi podczas badań na innych rzekach w rejonie Górnej Wisły. Można przypuszczać, że materiał zarybieniowy wyprodukowany na bazie klenia i świnki z Raby, Dunajca i Popradu z powodzeniem mógłby zostać użyty do wzmocnienia zagrożonych populacji tych ryb w rejonie Górnej Wisły. Słowa kluczowe: tempo wzrostu, kleń, świnka, Raba, Dunajec, Poprad.
    [Show full text]
  • Współczesne Wcinanie Się Rzek Karpackich Jako Przejaw Zaburzenia Równowagi Pomiędzy Ich Zdolnością Transportową a Zasilaniem Rumowiskiem
    Bartłomiej Wyżga, jan Lach WSPÓłcZeSne Wcinanie SiĘ rZeK KarPacKich JAKo PrZEJAW ZaBUrZenia rÓWnoWagi PomiĘDZy ich ZDoLnoŚciĄ tranSPORTOWĄ a ZaSiLaniem rUmoWiSKiem Wstęp Karpackie dopływy Wisły cechowała w XX w. tendencja do wcinania się. Proces ten, początkowo widoczny w ich przedgórskich i pogórskich odcinkach, w drugiej połowie stulecia zaznaczył się także w górnym biegu niektórych kar- packich dopływów Wisły i w ich beskidzkich dopływach. Na podstawie zmian minimalnych rocznych stanów wody w posterunkach wodowskazowych można stwierdzić, iż w przedgórskich i pogórskich odcinkach rzeki karpackie wcięły się w XX w. o 1,3-3,8 m, przy czym w wielu przekrojach tempo pogłębiania się koryt było wyraźnie większe w drugiej połowie stulecia (Wyżga 2001a). To pogłębianie wywołało szereg zjawisk niekorzystnych dla środowiska przyrodniczego i gospo- darki człowieka (Wyżga 1991), przede wszystkim ograniczenie możliwości retencji wód wezbraniowych i akumulacji osadów pozakorytowych w obszarach zalewowych rzek karpackich (Wyżga 2001b). W ciągu XX w. na rzekach karpackich prowadzono prace regulacyjne pole- gające na prostowaniu i skracaniu ich biegu, zwężaniu koryt oraz zabezpieczaniu kamiennymi umocnieniami brzegów wklęsłych przed erozją. Jednocześnie reżim rzek karpackich podlegał istotnym zmianom w wyniku zmian środowiskowych w ich zlewniach. Szybkie pogłębianie się koryt świadczy o znacznej przewadze zdolności transportowej rzek karpackich nad ich zasilaniem rumowiskiem. Przed- stawione poniżej przykłady środkowej Raby i górnej Wisłoki pokażą, że taka sytuacja była wynikiem niewłaściwie przeprowadzonej regulacji ich koryt, nie dostosowanej do współczesnego reżimu tych rzek. Zmiany koryta i osadów korytowych Raby w XX wieku Krętość koryta środkowej Raby uformowanego w wyniku prac regulacyjnych, prowadzonych w drugiej połowie XX w. jest taka sama, jak krętość jej koryta przed regulacją z drugiej połowy XIX w.
    [Show full text]
  • LGD Limanowa
    Mała Ojczyzna Limanowa 2012 Wydawca Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Przyjazna Ziemia Limanowska” ul. M.B.Bolesnej 10a, 34-600 Limanowa tel. 18 533 06 62, fax.18 5426 025 e-mail: [email protected] www.lgdlimanowa.eu Tekst Dariusz Gacek Zdjęcia na okładce Paweł Mucha (www.fl y-art.pl) Adam Sołtys Projekt, skład i opracowanie wydawnicze Studio Grafi ki i DTP Grafpa Kraków, os. Oświecenia 55/86 tel. 696-045-760, www.grafpa.pl Druk Drukarnia Leyko sp. z o.o. ul. Romanowicza 11, 30-702 Kraków tel. 12 656 44 87, 656 19 88, fax 12 656 17 22 www.leyko.pl ISBN 978-83-63213-00-8 Nakład 10 000 egzemplarzy. Egzemplarz bezpłatny Limanowa 2012 Spis treści Słowo od Wydawcy . 4 Dlaczego w Beskid Wyspowy i Gorce? . 8 Beskid Wyspowy w pigułce . 10 Gorce w pigułce . 14 Opisy tras pieszych . 17 Trasa 1. Polubić Luboń . 18 Trasa 2. Tajemnicza Góra Śnieżnica . 20 Trasa 3. Panorama z Ćwilina . 22 Trasa 4. Wizyta u Królowej Beskidu Wyspowego . 24 Trasa 5. Szlakami Pasma Łososińskiego . 26 Trasa 6. Po skarby Świętej Kingi . 30 Trasa 7. Szlakiem Kwitnących Jabłoni . 32 Trasa 8. Gorczańskim szlakiem Władysława Orkana . 34 Trasa 9. Z widokiem na Gorce. 36 Doliną, doliną – propozycje tras samochodowych i rowerowych . 38 Trasa I. Przyjazna Dolina Raby . 39 Trasa II. W krainie Zagórzan . 42 Trasa III. Piękna Ziemia Limanowska . 46 Trasa IV. Szlakiem Sanktuariów Limanowszczyzny . 50 Słownik krajoznawczy . 52 Informator turystyczny . .136 Turystyka aktywna. .136 Muzea i imprezy kulturalne . .138 Baza noclegowa . .140 Baza gastronomiczna . .148 Punkty informacji turystycznej i GOPR . .150 Bibliografi a .
    [Show full text]
  • INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ INSTYTUT METEOROLOGII INSTYTUT Meteorologiiul
    INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ INSTYTUT METEOROLOGII INSTYTUT METEOROLOGIIul. Piotra Borowego I GOSPODARKI 14, 30-215 Kraków WODNEJ I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY tel.:INSTYTUT (012) 639 BADAWCZY-81-40 PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ul. Piotra Borowegofax.: (012) 14, 30639-215-82 -Kraków65 PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ul. Piotra Borowego 14, 30-215 Kraków tel. kom.tel.: 503 (012)-112 639-140-81 -40 Biuro Prognoz Hydrologicznych w Krakowie ul. Piotra Borowego 14, 30-215 Kraków tel.: (012) 639-81-40 e-mail: [email protected].: (012) 639-82 -65 tel.: (012) 639-81-40 Zespół Hydrologii Operacyjnej w Krakowie fax.: (012) 425-36-43 tel. kom.www.imgw.pl 503-112 -140 fax.: (012) 639-82-65 tel. kom. 503-112-140 e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] tel. kom.www.imgw.pl 503-112 -140 www.imgw.pl e-mail: [email protected] www.pogodynka.pl www.imgw.pl www.pogodynka.pl CODZIENNY BIULETYN HYDROLOGICZNY o sytuacji w zlewni Wisły po profil Dęblin oraz w zlewni Bugu po profil Krzyczew Stan na godzinę 06 UTC dnia 20.01.2019 r. 1. Sytuacja meteorologiczna 1.1 Opady atmosferyczne W ciągu poprzedniej doby, na osłanianym obszarze na ogół nie notowano opadów atmosferycznych. Jedynie punktowo zaobserwowano śladowe opady śniegu. 1.2 Pokrywa śnieżna na godz. 06 UTC: Grubość śniegu Grubość pokrywy Wysokość Stacja Rzeka świeżo spadłego śnieżnej n.p.m. [cm] [cm] BRENNA
    [Show full text]
  • New Insights on Flood Mapping Procedure: Two Case Studies in Poland
    sustainability Article New Insights on Flood Mapping Procedure: Two Case Studies in Poland Andrea Petroselli 1 , Jacek Florek 2, Dariusz Mły ´nski 3 , Leszek Ksi ˛a˙zek 2 and Andrzej Wał˛ega 3,* 1 Department of Economy, Engineering, Society and Business (DEIM), Tuscia University, Via San Camillo De Lellissnc, 01100 Viterbo, Italy; [email protected] 2 Department of Hydraulics Engineering and Geotechnics, University of Agriculture in Krakow, St. Mickiewicza 24–28, 30-059 Krakow, Poland; rmfl[email protected] (J.F.); [email protected] (L.K.) 3 Department of Sanitary Engineering and Water Management, University of Agriculture in Krakow, St. Mickiewicza 24–28, 30-059 Krakow, Poland; [email protected] * Correspondence: [email protected]; Tel.: +48-12-662-4029 Received: 27 September 2020; Accepted: 13 October 2020; Published: 14 October 2020 Abstract: The use of the Mike11 one-dimensional (1D) hydraulic model, together with official hydrology, represents a standard approach of the National Water Management Authority (NWMA) in Poland for flood mapping procedures. A different approach, based on the hydrological Event-Based Approach for Small and Ungauged Basins (EBA4SUB) model and the Flood-2 Dimensional (FLO-2D) hydraulic model has here been investigated as an alternative procedure. For the analysis, two mountainous rivers in Poland were selected: Kamienica Nawojowska is characterized by a narrow valley, while Skawinka has a broad valley. It was found that the flood zones can enormously differ locally, with larger zones generated by the Mike11/NWMA model in some cases and by the EBA4SUB/FLO-2D model in other situations.
    [Show full text]
  • PLEISTOCENE TECTONIC ACTIVITY of the POLISH WESTERN CARPATHIANS: INSIGHTS from FLUVIAL TERRACES Witold ZUCHIEWICZ
    Acta Geodyn. Geomater., Vol. 8, No. 3 (163), 197–224, 2011 PLEISTOCENE TECTONIC ACTIVITY OF THE POLISH WESTERN CARPATHIANS: INSIGHTS FROM FLUVIAL TERRACES Witold ZUCHIEWICZ AGH University of Science and Technology, Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland Corresponding author‘s e-mail: [email protected] (Received December 2010, accepted April 2011) ABSTRACT Fluvial archives of the Polish Carpathians bear a record of both climatic and tectonic signatures. The former consist in cyclic development of terrace covers interfingering with and/or overlain by soliluction and slopewash sediments; the latter include disturbances within strath long profiles and differentiated size of erosional downcutting. Valleys of the Outer Carpathians bear five to nine terrace steps of Pleistocene age. Most of these terraces are strath or complex-response ones; the Weichselian and Holocene steps are usually cut-and-fill landforms, except those located in the neotectonically elevated structures characterized by the presence of young straths. Long profiles of individual strath terraces frequently show divergence, convergence, upwarping, downwarping, or faulting that can be indicative of young tectonic control. Moreover, the size and rate of dissection of straths of comparable age are different in different morphotectonic units; a feature pointing to variable pattern of Quaternary uplift. Rates of river downcutting result mainly from climatic changes throughout the glacial- interglacial cycles, but their spatial differentiation appears to be influenced by tectonic factors as well. Examples based on detailed examination of deformed straths and fluvial covers in selected segments of the Polish Carpathian rivers appear to indicate Quaternary reactivation of both normal and thrust bedrock faults.
    [Show full text]
  • Occurrence of Unio Crassus (Bivalvia, Unionidae) Depending on Water Chemistry in the Foreland of the Polish Carpathians
    Polish Journal of Environmental Studies Vol. 15, No. 1 (2006), 169-172 Letter to Editor Occurrence of Unio Crassus (Bivalvia, Unionidae) Depending on Water Chemistry in the Foreland of the Polish Carpathians M. Hus1, M. Śmiałek1, K. Zając2*, T. Zając2 1Higher Vocational School in Tarnów, ul. Mickiewicza 8, 33-100 Tarnów, Poland 2Institute of Nature Conservation of Polish Academy of Sciences, Al. Mickiewicza 33, 31-120 Kraków, Poland Received: January 11, 2005 Accepted: May 19, 2005 Abstract Thick shelled river mussel Unio crassus (included in IUCN Red Data List) is a benthic, filter-feeding animal very susceptible to any changes of water chemistry. In this paper we report on the new sites of this species in the Małopolska region – an area of strong anthropogenic pressure. Physical and chemical param- eters have been compared between 8 rivers inhabited and not inhabited by the mussel. Results indicate that despite economic development of the region, it retains clear rivers; however, subtle differences in water chemistry can influence the occurrence of this endangered species. Keywords: Unio crassus, water quality, bioindicator Introduction One of the species that recently attracted the atten- tion of scientists is the thick-shelled river mussel Unio Chemical pollution is considered to be one of the prime crassus. In the past, it has been one of the dominant spe- reasons for the reduction of biodiversity in aquatic habi- cies in many Polish rivers, reaching very high densities tats [1]. This is particularly important to freshwater mol- (e.g. in the River Nida [6]) and in recent years its num- luscs of the family Unionidae, animals of relatively large bers have fallen dramatically, in line with the deterioration biomass, feeding on particles filtered from water.
    [Show full text]
  • Palce Lizać Małopolska – Finger Licking Good
    Elżbieta Tomczyk-Miczka Małopolska – palce lizać Małopolska – finger licking good Przewodnik kulinarny po regionie A Culinary Guidebook to the Małopolska Region Autor | Author: Elżbieta Tomczyk-Miczka Redakcja | Editorial Office: Aurelia Hołubowska, Patrycja Kita SPIS TREŚCI | TABLE OF CONTENTS Konsultacja merytoryczna | Factual Consultants: Krzysztof Bzowski Tłumaczenie | Translation: Dennis McEvoy Wprowadzenie 7 Introduction 7 Korekta | Proofreading: Monika Stachura, Grzegorz Techmański Fotografia na okładce | Photograph on the cover: Przysmaki małopolskie | Małopolska delicacies, fot. | photo. Elżbieta Tomczyk-Miczka 1. Krakowskie przysmaki z hejnałem na drogę 10 Fotografia autorki/Photograph of the author: Pierre Jasinski Kraków delicacies with the trumpet call along the way 13 Fotografie potraw/Photographs of the dishes: Pabis studio (Marek Pabis,Dominik Pabis) 2. Tajemnicze receptury z refektarza 20 Fotografie | Photographs: Janusz Gawron, Paweł Klimek, Krystian Miczka, Paweł Mierniczak, Agnieszka Moncznik, Maciej Pelc, Allesan- Secret recipes from the refectory 23 dro Spagna, Rafał Stachurski, Elżbieta Tomczyk-Miczka, Łukasz Zdebski, Archiwum Benedyktynów Tyniec, Archiwum Kolei Gondolowej Jaworzyna Krynicka, Archiwum Kopalni Soli w Wieliczce, Archiwum Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, Archiwum Starostwa 3. W krainie owczego mleka 29 Powiatowego w Nowym Sączu, Archiwum Tarnowskiego Centrum Informacji, Archiwum Urzędu Miasta Tarnowa, Archiwum Urzędu Mia- In the land of sheep’s milk 32 sta w Zakopanem 4. Kuszące przepisy spod Diablaka 38 Fotografie archiwalne | Archival photograpfs: Archiwum Muzeum Etnograficznego w Krakowie (F. Frankowski, J. Krieger) Tempting recipes from beneath Diablak (Devil’s) Peak 40 Rysunki | illustrations: Ryszard Szokalski 5. Szlakiem papieskim, smakiem królewskim 47 Wykonanie map | The execution of maps: Paweł Zabagło, Archiwum Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego The Papal Route 49 Projekt graficzny | Design and layout: Konrad Rządowski 6.
    [Show full text]