u39. zenbakia k/2003 martxoak 30 «Gerra elkar ezagutzen ez duten pertsonen arteko triskantza da, elkar ezagutu bai baina elkarri triskantzarik egiten ez dioten pertsonen onerako» Paul Valery Non zer

4. GU GEU. 5. IRUDIA. Txus&Lu.T. Sergio Martín. 6. PLAZA . Iritzia, Gorka Orueta. Leihatila, Josu Esnaola. Photoshop, [email protected]. 7. LEHEN ETA ORAIN. Neguriko tren geltokia. 8. TALAIA . Beste begirada bat. 10. HERRIZ HERRI. Getxo 10. Leioa 14. Erandio 16. Sopela 18. Berango 20. Gainerako herriak 22. 23. AGENDA . 3 Miren Malaxetxebarria SAKONEAN

26 José Angel Iribar 24. ALBUMA. Gereizpeak. Asier Mentxaka. 26. BERBETAN. Iribar. Unai Brea. Berbetan 28. ERREPORTAJEA. Gorlizko animalientzako zentroa. Euskal futboleko leienda bihurtu 30. ERREPORTAJEA. Badator Korrika 03. zuten bere gelditu itzelek eta bere 32. ERREPORTAJEA. Galipota gurean. segurtasunak. Beragaz berbetan egon ginen Ibaiganen. KULTURA ETA AISIA

34. ZINEMA. Oskar Fernández-en zutabea eta Ibon Antuñano. 35. MUSIKA. Top manta euskalduna. 36. IRAKURGAIAK. Esti Ezkerraren zutabea eta Unai Elorriaga. 38. SAREAN. Internet Iker Merchán-en eskutik. 39. KOMUNIKAZIOA. Argia astekaria. 40. EKOLOGIA. Screiber muskerra eta autoen kutsadura. 41. TXANGOA. Arboleda, Gonzalo Iribarnegaray. 42. OSASUNA. Umeen sukarra eta nahaste obsesibo konpultsiboak. 43. JANTZI. Gizonezkoentzako bainu-jantziak. 30 Badator Korrika 03

EUSKARAZ

44. URIBERTSOAN BARRENA. Ekaitz Larrazabali elkarrizketa eta gainera bere bertsoak. Algortako Bertsolari Eskola. 46. AKABUKO PUNTE. “Denbora kontuk”, Urtzi Iglesias. Xabi Bilbaoren “Gure berbakere” zutabea. 28 Galipota gurean 48. EUSKARA. Berriak, elkarrizketa...

AMAITZEKO

50. JAN ETA EDAN. Gaizka Escuderoren errezeta eta Itsaso Aranaren ardoari buruzko lezioa. Non jan pintxo bat? Adibidez, Sopelako Laiak tabernan. 52. KOMIKIA. Dogan Gozel. 54. HOROSKOPOA. 56. DENBORAPASA ETA LEHIAKETA. 57. FLASH BACK. Beca Grafic lantegiko kideak, 1971. Urtzi Iglesias. 37 Unai Elorriaga AZALA: Asier Mentxaka 58. AITORMENAK. Joserra Gartzia, Eunate Serrano.

zure dirulaguntza behar-beharrezkoa dugu!!!

uk Boluntzarreta BBK 2095 0121 10 9102483676 sartu zure laguntza gure kontu zenbakian

UK Uribe Kostako Aldizkaria 171 posta kutxa / Amezti 6, 4. solairua 5. bulegoa / 48990 Getxo / [email protected] / tel.: 94 491 13 37 / faxa: 94 491 58 31 / bulego ordutegia: 08:00 / 15:00

UK 3 UK URIBE KOSTAKO ALDIZKARIA A U D

ARGITARATZAILEA: Boluntzarreta N E

HELBIBIDEA: Amezti 6, 4. solairua, 5. bulegoa 48990 GETXO B ] A e-mail: [email protected] / Posta Kutxa 171 Tel: 94 491 13 37 / Fax: 94 491 58 31 O K

gu geu a 2 i

ZUZENDARIA: Jokin Aspuru 0 0

ERREDAKZIOA: Unai Brea, Jon Urresti, Urtzi Iglesias, Eunate Serrano 2

, d FOTOGRAFIA: Asier Mentxaka K R

TESTUEN ORRAZKETA: Xabier Bilbao A P u KOLABORATZAILEAK: Bittor Egurrola, Itsaso Arana, E T r Gaizka Escudero, Xabier Bilbao, Algortako Bertsolari Eskola, A i K

Iker Merchán, Esti Ezkerra, Nagore Etxebarri, Oskar Fernández, S

Badok hamahiru [

Josu Esnaola, Iratxe Agirre, Edurne Ugarte, Xabier Buenetxea, A Patxi Díaz, Gonzalo Iribarnegaray, Berbots Erandion Euskaraz eta S A

Badator Korrika, dio UKren zenbaki honetako erreportaje baten izenburuak. Badator L

Bizarra Lepoan Euskara Elkartea

MARRAZKILARIAK: Gorka Vázquez, Mitxelko Uranga, O Korrika beteranoa, bai, eta ez euskararentzako momenturik goxoenean. Gaur egun, K Dogan Gozel, Iñigo Mirantes A T

PUBLIZITATEA eta SUSTAPENA: Zuriñe Martinez (94 491 13 37) euskalgintzan ari den edonor, zalantzan bizi da, “ausartuko ote dira nire aurka?” itauna E E

HARREMANAK: Gorka Orueta R beti gogoan. Euskara berarentzako ere ez dira garai onak, EAEn ezagutzak gora egin A FILMAZIOA: Argia / Inprimategia: GESTINGRAF

LEGE GORDAILUA: BI-1878-00 arren, erabileraren gaineko datuek bestelako errealitatea irudikatzen duten honetan. n 3 a 4 ISSN: 1576-6799 Eta, zer esan Nafarroako eta Iparraldeko egoera latzez? u r , 9 e

Osorik edo zatiz, makinaz zein u k u informatikaz kopiatzea, baimen barik, g z 13. Korrikaren antolatzaileek iraganari begiratu gura izan diote geroari baikortasun a erabat galarazirik dago n z e i t

k © Boluntzarreta n handiagoz ekin diezaiogun. Joan den mendeko 60 eta 70eko hamarkadetan, frankismo e k a d a Aldizkari hau Euskal Herriko z t i i betean, artista, intelektual eta herritar talde batek euskararen alde egindako lan itzela t i herri aldizkari eta euskara elkarteen r p b

r a Topaguneko partaidea da d

a a gogora ekarri dute, euskararen alde aritzea (baldintza gogorretan aritzea, gaineratu M s r

i h u ( o

genezake) gaur goizeko kontua ez dela kontuan eduki dezagun. Korrika dator, eta d

k

i i o

g Aldizkari honek guztiok behar dugu kalean, beste euskal pizkunde baten lehen urratsak ematen. k k a r n

Bizarra Lepoan a e e n r

Korrika, baina ez presaka. t i Euskara Elkartearen S i u

r : g g a

dirulaguntza a

UK-ko lantaldea i e a k k jasotzen du z t z z e i a a

d g

Itxasgane Etxea / Karitatea 1 b r o l

s a

94 491 43 57 / 48990 Algorta A ”

z / e O t

t

i . . a

o gutunak n k k e s T i z .

GETXOKO b u n a “ ó

L u i

s

UDALA n

HEZKUNTZA SAILAK OZTOPOAK JARTZEN DIZKIO EUSKARAZKO IRAKASKUNTZARI GETXON k a o i a t r i r e a

d Aldizkari honek Getxoko Udalaren E

Hurrengo ikasturteari begira otsaila matrikulazio hilabetea izan da haur hezkuntzan. Beste udalerri askotan bezala, Getxon euskarazko s b

dirulaguntza jaso du u

a u r , irakaskuntzaren aldeko kanpaina egin izan da, izan ere duela urte asko onartutako legeetan argi adierazten da 16 urtekin derrigorrezko i I x k

n . z hezkuntza epea bukatzerakoan, gazteek hizkuntza ofizial biak ahoz eta idatziz ondo erabiltzeko moduan menperatu behar dituzte. a T e

a 3 r :

Leioako Aldizkari Helburu hau, haur eta gaztetxoen eskubidea dena, ez da betetzen ikasketak A ereduan egiten badira. Aspaldi ondorioztatu da legez eza - g e e 1 r

honek u

rritako helburu eta eskubide garrantzitsu hau ereduen sistemaren bitartez ez dela inondik inora bermatzen, eta hezkuntza arloko sekto - k A z Berangoko n Udala i

e t . Udalaren re zabalek euskarazko irakaskuntzaren aldeko aldaketa sakona aldarrikatzen ari dira duela urte askotatik hona. Bitartean ereduen siste - u r a t a i

dirulaguntza i a g

mak indarrean dirau eta matrikulazio garaian euskarazko irakaskuntzaren aldeko kanpainak ezinbesteko tresna bilakatu dira. Horrekin r

jaso du d u a r

Aldizkari honek Leioako l d batera instituzio publikoek eta bereziki Hezkuntza Sailak Bizkaiko Ordezkaritzaren bitartez, euskarazko hezkuntzak duen eskaera zain - a e Udaleko Euskara Zerbitzuko k g z n dirulaguntza jaso du a r du eta bitartekoak eskaini beharko lituzke. t e i o u

b Azken ikasturte hauetan aldiz Hezkuntza Sailak oztopoak jartzen dizkio Getxon euskarazko irakaskuntzaren bilakatzeari eta gura - k i d a n l

t a i e soek eurentzat D eredua eskatu duten haur asko eta asko erderazko irakaskuntzara desbideratzen ditu halabeharrez. Planifikazio falta l n

b

Erandioko e m

eta borondate politiko falta salatu nahi ditugu. Gobela Ikastolak urteak daramatza espazio faltagatik eskaerak jaso ezinik eta oraindik ez n

d a e

Udala a t da irtenbide bat zehaztu. Romo ikastetxeak D ereduan eta B ereduan aurrematrikula egina duten dozenaka 2 urteko haur ezin izango t t e n u e

a ditu jaso. Hezkuntza Sailak eskaera urria duen A eredua mantentzera behartzen du urtero urtero Romo ikastetxea. a d o

k x j a

A eredua Hezkuntza Sailaren kuttuna da Getxon aspaldiko partez eta Udal Gobernua, bere konpetentzia ez denaren aitzakipean, t

n i i

Aldizkari honek Erandioko Udalaren a

Aldizkari honek Erandioko Berbots r n

ez ari da ezer egiten duela urte batzutatik hona datorren egoera zuzentzeko. Euskarazko irakaskuntzaren aldeko kanpainak egitea ondo g dirulaguntza jasotzen du Euskaraz elkartearen laguntza jasotzen du g a a

e e

d

dago eta beharrezkoa da, baina zertarako balio du eskaera jasotzeko bitartekoak ez badira jartzen? o e k s n r i

Egoera salatzearekin batera Getxoko Sozialista Abertzaleak Udal Taldeak exijitu egiten dio Hezkuntza Sailari, españolismo beltze - d o a l z

t i a p

naren presioaren bitartez agintzen zaionari obeditu ordez, euskararen kalterako den planifikazio ezaren politika errotik alda dezan, eta i

Bizkaiko Foru z e a t n u Aldundia atzerapenik gabe bitartekoak jar ditzan datorren ikasturterako Getxon D ereduan aurrematrikulatuta dauden haur guzti guztiek euren r e a a J e k n

gurasoek eskatu duten irakaskuntza mota eduki dezaten. Udalak ere ezin du ezikusiarena egin eta arduratu egin behar da behingoz t s . o a

Getxoko haur eta gazteek euskara izan dezaten, guztion eskubidea baita. Getxoko Sozialista Abertzaleak Udal Taldea n

/ a h k a s

s l

e Aldizkari honek a t o o L r Bizkaiko Foru Aldundiaren dirulaguntza jaso du a

i k b a e k t

r d i e i goierritarrak l a e a a r

b u s

/ A k a f

t s k e e n e

a k k n g i í a t t e o r a h a k g

UK i a k i k i M z t z

e e a o l i i g n i r g b a r a

Behar A e g

S o e

r k / n e e e

b beharrezkoak n

u i z a s

T g .

u u t e u r ditugu zuen t L a a

a k h x t

s

e o i

i a T n dirulaguntzak p b a

o e r n - & p a d

) o

BBK2095 0121 10 91 02483676 n i T 4 p r . 6 n g

a 2

Boluntzarreta s

k u u

6 a x 4 t L 6 T e

4UK UK 5 [plaza] [lehen]

Leihatila > Josu Esnaola Iritzia Hasi berria den Iraken aurkako erasoaren zilegitasunaz iritzia eskatu diogu Ez da erraza Gorka Orueta EHUko Nazioarteko Harremanetako irakasleari

Lehengo zapatuan tabernara joan nintzen gosaltzera eta ohiturari jarraituz erdaraz Legez kontra eskatu nion kafesnea zerbitzariari. Berak ere erdaraz erantzun zidan. Kafesnea Bidezko defentsak hartzen ari nintzela alboan ez du Nazio Batuen Segurtasun neukan gizonak euskaraz egin Kontseiluaren baimenik behar, baina inor erasotzeko eskubide zion eta honek euskaraz honetan oinarritzen den estatuak beste estatu baten eraso armatua - erantzun. Harrituta galdetu ren helburua behar du izan, eta hori ez da oraindik gertatu. nion zerbitzariari ea euskalduna zen, eta baietz, Horrela, ekintza armatu “prebentiboa” ez da bidezko defentsa, berari euskaraz egiten badiote indarra legez kontra erabiltzea da, eta baldintza jakin batzuetan, euskaraz erantzuten duela. ekintza erasokortzat har daiteke. Horrez gain, Segurtasun Gero etxera heldu eta Kontseiluaren baimenik gabe estatu talde bat Estatu Batuekin egunkarian irakurri nuen eredu elkartzen bada ekintza militarra aurrera eramateko, ekintza horrek euskaldunak nagusi direla gure alde batekoa izaten jarraitzen du. Aldebakartasuna ez da estatu Erkidegoan, Uribe Kostan kopuruaren arabera neurtzen. Nazio Batuen eginkizuna norbera - 200.000 lagun garela eta ren gain hartzean datza eta horrek erakunde honi ez dio batere horietatik 50.000 euskaldunak. Matxalene etxea Arratsalde osoa buruko minez onik egingo, Segurtasun Kontseiluaren izena, ospea eta sinesgarri - eman nuen, beharbada ardoa tasuna ez badio belzten. izango zen. «Ekintza armatu 1441 ebazpenak Iraki gogorarazten dio zeintzuk diren bere Egia esan errazagoa da betebeharrak: desarmatze prosezua burutzea eta behar beste kola - [orain] Egunkariaren aldeko “prebentiboa” borazioa eskeintzea, eta betetzen ez baditu, ondorio larriak jasan bilkuretara agertzea, seme- ez da bidezko alabak eredu euskaldunetan ditzake. Ez du zehazten, ez azkenengo erresoluzio honek ezta matrikulatzea, Korrika eta defentsa, indarra aurrekoek ere, indarra erabili behar den Irakek desarmea aurrera antzekoetan parte hartzea legez kontra eramaten ez badu. Horretarako eta Iraken desarmea egiaztatzeko egunero-egunero edonon eta ikuskapen indartuak martxan jarri dira, eta ikuskapen horien eba - edonorekin euskaraz saiatzea erabiltzea da » baino. Baina lagun batek dioen luazioa Segurtasun Kontseiluaren aurrean aurkeztu behar ditu legez, nork dio euskalduna ikuskatzaileen nagusiak. Nazioarteko komunitateak lagundu behar izatea erraza denik? 4 du eginkizun horretan eta ez ikuskatzaileen lana oztopatu, hauxe bukatu aurretik 1998an gertatu zen bezela. Bakearen aurkako mehatxua agertzen denean ez da berehala indarra erabiltzen mehatxu hori eragozteko, ez da halabeharrezko photoshop > Osborne zezena Berangon ondorioa, azkenengo errekurtsoa baizik. Gaur egun ikuskapen indartuek eskaintzen dituzten aurkerak azkeneraino eramaten utzi behar dute, indarra erabili aurretik. Iraken gaitasun armamentisti - koa ez da inolaz ere orain hamabi urtekoa bezalakoa, Segurta sun Kontseiluak behartzeko neurriak hartu nahi dituenean Nazio Batuen Kartaren araberakoak behar dute izan eta neurri horiek indarraren erabilera aurreikusten dutenean ezin dute uste edo sus - moetan oinarritu, frogak behar dira. Egia da Irakek hainbat arma kimikoren eta bakteriologikoren deuseztapenaren inguruan ez duela frogarik aurkeztu eta hori da ikuskatzaileek nazioarteko komunitatearen laguntzaz egin behar duten lana. Irakeko herria Sadam Huseinengandik askatzeko pres - tatzen ari den makinaria belikoak erregimen demokratikoa eraman dezake baina herri hori dagoeneko prezio altuegia or dain tzen ari da * hamabi urtez jasan dituen isun eta debekuen ondorioz. 4 Iraganez doa denbora beti / NEGURIKO TREN GELTOKIA Argazkia: Asier Mentxaka / Manipulazioa: UK Gorka Orueta Estibariz (Nazioarteko Harremanetako irakaslea EHUn) * Denbora: gauzak gertatzen eta izakiak aldatzen diren bitarte mugagabea. 6UK UK 7 [talaia] [talaia] bisitatu gure denda! begizorrotz > zein da gure antipoda? zer da hau? > Morotxo Elhuyar Hiztegi Entziklopedikoaren arabera, lurreko toki batez ari Getxo eta Berango arteko muga garela, munduan zeharo haren bestaldekoa den lekua da antipoda. Beste modu batera ere azal daiteke. Esaterako, munduan inor Ezkerretara B, eskumatara G. zugandik ahalik eta urrunen ihes egin nahi izango balu, antipodan Horra hor, modu grafiko eta topatu luke aterpe hori. Gure eskualdearen kokapen zehatza argian adierazita, udalerri biren munduan hauxe da: N-43° 21m 48,58 seg / W-3° 01m 0,43 seg. arteko muga. Azkorri Eta gure antipodena beste hauxe: S-46° 38m 11,42 seg / E-183° 01m inguruetan egin dugu argazkia, 0,43 seg. Gure antipoda zehatza itsasoko puntu galdu bat da. Jendea etxe bateko lorategian. bizi den herririk hurbilena Zelanda Berriko Chatman irlak dira, gure Hamaika bider entzun dugun antipodatik 238 km-ra. Tentagarriak, erakargarriak dira beti istoriotxoaren etxea izan antipodak, ezta? m daiteke: herri baten lo egin, bestean gosaldu, eta hortzak Uribe Kostaren antipoda Zelanda Berria inguruan dago garbitzean, hanka bat Berangon eta bestea Getxon. 173 traktoreetako bat, beharrean Bestalde, aukera ederrak eman ditzake etxe ondoko belarditxo datua > 173 traktore Getxon pribatua udalerri biren artean banatuta edukiteak. Ez da datu txarra. 40.000 motordun ibilgailu Txakurrarentzako etxola egin baino gehiago dago Getxon (44.565, hain zuzen). behar dela? Bada, udaletxe Gehienak autoak dira, jakina. Traktoreak, berriz, bietara jo, eta txakur-etxolen 173, osoaren %0,39. Getxoko udalerrian baserriko gaineko zergarik merkeena bizimoduak daukan presentziaren adierazle hautatu dezake etxe eta txakur eta lorategien ugazaba bikaina izan daiteke traktoreen datu hau. Asko ala 350 m2 gutxi dira? Hona gure proposamena: irudika zorionekoak. Eta oraindik dago itzazue 173 traktoreak, bata bestearen atzetik, mugek ezertarako balio ez Algorta edo Areetako kaleetan protesta ekintza bat dutela esaten duenik! m kirolerako egiten, edozein arratsaldeko zazpietan. Kontuan Azkorri inguruan dago seinale hau hartzeko moduko %0, 39, zalantza barik. m guztia!! kale izendegia > Luis Bilbao Líbano

1902an Leioan jaio zen doktore honek 25 urte bazen > Plentziako marea errotak zituela irabazi zuen Basurtuko Ospitale Zibileko uribe kostako laborategiko oposizioa. Osakidetza euskal osasun Errotek garrantzi handia izan dute Euskal Herriko historian. Ezagunak dira zerbitzua egituratu zuen eta Euskal oso, gure erreken ondoan martxan egondako ur-errotak eta baita haize-errotak ere Unibertsitatearen sortzaileetako bat izan zen. Baina kirol (hor ditugu, besteak beste, Getxoko Aixerrota eta desagertuta dagoen Areetakoa). Gerra Zibila piztu zenean, Bilbao Líbanok Baina Bizkaian bazeuden bestelako errotak ere, marea-errotak, hain zuzen ere; Iparraldera jo behar izan zuen. 1941ean, Dakarren denda hauek itsasoko mareen gora-beherak baliatzen zituzten martxan egoteko. 1802 egonaldi labur bat egin ondoren (Pasteur urteko hiztegi geografiko baten eta 1885ean Azkarragak idatzitako “Historia de Institutuko laguntzaile izan zen han), Venezuelara Bizkaia” lanean agertzen den legez, Plentzian, horrelako bi egon ziren. jo zuen; herrialde hartan Elkar Sorosteko Euskal Lehenengoa, Errotaberri izenekoa, XVII. mendean eraiki zuten eta 1920 urtera Elkartea sortu zuen. Trantsizioaren ostean, EHUk Torrene 4 arte lanean ibili zen. Egun erabat desagertuta dago. Bigarrenak, Errotazar edo Algortako azoka Honoris Causa doktore izendatu zuen. 1992an 48990 ALGORTA Gazteluondo zuen izena, Plentziatik irtetzeko zubiaren ondoan zegoen eta ondo Leioako Udalak herriko kalerik garrantzitsuenetako Tf. 94 491 18 82 irauten dute oraindik eraikinak eta aldaparoak. m bati haren izena ematea erabaki zuen. m Plentziko Errotazarra zena zaharberritu zuten Argazkian, Luis Bilbao Líbano kalea

8UK UK 9 [getxo] [getxo]

GALIPOTA GARBITZEKO Itsasoa ontzi batean Animalia artean CAMARIÑASERA BIDAIA Juan Mari Azkue, txakur-hezitzailea Iazko abenduan Getxoko gazte talde bat Dena ondo badoa, uda hasieran zabalduko da Getxoko Kirol Portuan Galiziako Camariñas herrira abiatu zen, hango hondartzetan Prestige Abra Aquarium , jendeari itsasoaren nondik norakoak ahalik eta petroliountziak isuritako fuela garbitzen laguntzeko. Orain, talde berak bidaia modurik egiazkoenean ezagutaraztea helburu duen egitasmoa berria antolatu du ia bertan daukagun apirila honetarako. Hain zuzen, 11tik 15era egingo da bidaia hori. Antolatzaileek abenduan joan ziren Aspaldiko ideia batetik sortu da 100 bolondrezkoak baino gehiagok izena Abra Aquarium izeneko akuarioa. emango duten itxaropena agertu dute. Azaroan hasi ziren berau Horretarako, autobus bi bete gura dituzte egokitzeko lanak Getxoko Kirol (150 lagun guztira), eta beraz, deia egiten diete elkartasunezko ekintza honetan Portuko eraikin batean, eta parte hartu gura duten guztiei. Zeu ekainean-edo ikusteko moduan bazara horietako gat, lehenbailehen bi egongo da, Fernando Gorostiaga telefono zenbaki hauetako batera deitzea getxoztarrak esan digunez. besterik ez daukazu: 606 781 833 (Ander) edo 651 023 699 (Endika). Bera da, Txema anaiagaz batera, Kontuan hartu bolonbdrezkoak ez proiektua aurrera atera duenetako dutela material berezirik eroan behar, bat, itasoarenganako maitasunak Camariñaseko udaletxea arduratzen da bultzatuta. eta horretaz. Getxoko taldea etengabe ari da galiziar herri hartako udaleko ordezkariakaz harremanetan. Argazkian, Juan Mari Azkue

Txema Gorostiaga biologia irakaslea da Ia Berangorekin mugan, eta Leioa eta rako; zeozer ikas daiteke, baina jaiotzatik EHUn eta 19 urte daroaz Ibaizabalek itsa - Erandiotik ere ez oso urrun, dauzka Juan eduki behar da sena” . Esaterako, txakur bat GETXOKO UDALETXEA, soan daukan eragina aztertzen. Fernando Mari Azkue getxoztarrak etxea eta lantokia. noiz gaixotzen den igarri behar da, edo GERRAREN AURKA anaia enologoa da, baina itsasoaren zale 60 urte dauzka, eta azken 33otan ehiza-txa - zeintzuk ez diren kaiola berean ipini behar, itzela da. Duela sei urte hasi ziren, garaje kurrak hazten eta hezitzen ibili da, gero elkar hil ez dezaten. Lanbideak gastu asko Getxoko udaletxeak, bere azken osoko batean, akuarioak egiten. 2000n, EHUko Muxar bi Fernando Gorostiagaren aquariumean. Behean, Abra Aquarium-a izango dena saltzeko. Hori izan du lanbide bakarra sortzen dizkiola dio Juan Marik, baina bilkuran, ezetz esan dio Iraken aurkako Enpresa Haztegiaren laguntzari esker, gerrari, Sozialista Abertzaleak taldeak azken 15 urteotan; aurretik, txirrindulari bizitzeko adina ateratzen duela ere bai. aurkeztutako mozio bat aintzat hartuta. Sistemas Acuariológicos Marinos enpresa tema bat erabiliz, ura mugitzen hasi ginen, aitzindari moduko bat izatea, litekeena da profesionala izatera ere heldu zen. Gaur egun, hainbat urteko lanak eman Udaletxeak gerra horren erantzuleei sortu zuen Fernandok. Orduantxe hasi benetako itsasoan gertatzen den bezala”, eta, Al gortako Portu Zaharrean Bizkaia oso - “Jaiotzatik hazten ditut, gero saltzeko” , dion izen onari esker, nazioartean ere salt - inongo laguntzarik emateari uko egin zen gorpuzten Abra Aquarium. dios ku Fernandok. Sistema horren bidez, rako akuario handiago bat eraikitzea. m dio, eta herritarrei dei egin gura die dio Juan Marik. 200 txakur dauzka, eta ez zen ditu txakurrak. Hori gutxi balitz, haren aurka egin litezkeen ekimenetan “Guk geuk asmatutako itsas-korronte sis - Abra Aquariumeko bisitariek itsasoko da erraza, aldarrikatzen duenez, guztiak 30.000 eper dauzka etxe inguruetan. Hazi parte hartzeko, mozioaren testuak bizitza zelakoa den ikusi ahal izango dute - ondo gobernatzea: “Sena behar da honeta - eta saltzen ditu, gero ehiza ditzaten. m adierazten duenez. la iragartzen du Fernando Gorostiagak. Ezaugarri batzuk “Inoiz ikusi ez diren gauzak erakutsiko ditu” . «Guk geuk asmatutako • Abra Aquarium lehendik existitzen LEHEN, ORAIN ETA BETI zen eraikin batean egongo da. itsas-korronte sistema Erakusketak 380 metro koadro edu - bat erabiltzen dugu» Basurto kiko ditu, eta zati bitan banatuko • 1970az geroztik altzariak diseinatzen. da: alde atlantiarra (azaleraren %60, Akuario barruko erakusketak Bizia • Orain ere, armairuak neurrira. gutxi gorabehera) eta alde tropikala. Algorta S.L. itsa soan, Bilboko Abra eta biodibertsitatea • 200 m 2ko erakusketa berria: Telletxe 4 (T: 94 460 71 62) • 120 espezie arrain, beste horren - beste ornogabeko eta hamaikatxo izena edukiko du. “Hasieran behintzat hala altzariak alga mota egongo dira akuarioan. izango da. Denboraz, edukiak berritu be- harko dira” , azaldu du Fernandok. Etor- Zatoz! Telletxe 15 • Algorta • T: 460 42 44 kizunari begira, baliteke Abra Aquarium 10UK UK 11 [getxo] [getxo]

Miren Malaxetxebarria > Gobela ikastolako zuzendaria LASTER HASIKO DIRA Egunkaria EREAGAKO HONDARTZA Hainbat batzorde “Ez gara fio Hezkuntza TXAPELKETAK Datorren apirilaren 27an, eta Kirik sortu dira herrian enpresak antolatuta, Hondartza Sailarekin, beti berandu dabil” Txapelketen hamabigarren edizioa hasiko da Algortako Ereaga hondartzan. Aurton Joan den martxoaren 18an Egunka - lau kirol izango dira dagoeneko tradizio —-San Ignazio ikastetxeko eraikinera joa - handia daukan lehiaketa honetan: futbola, riaren aldeko batzordea aurkeztu zen tearen aldekoak zarete? errugbia, sokatira eta boleibola. Lehen Areeta eta Erromon, lehenago Getxon —- Bai. Iazko azaroaren 29an Eusko Jaur- bien kasuan, taldeek bosna lagun edukiko sortutakoaren bidea jarraituz. Batzorde dituzte. Antolatzaileek esan dutenez, 850 laritzako Hezkuntza Sailak mahaigaineratu lagunek parte hartzea espero da, 110 honen bidez, aukera eskaini gura zaie eus - zigun irtenbide hori eta onartu egin taldetan banatuta. Adinaren arabera, sei karazko egunkari bakarraren defentsan genuen. San Ignaziok oso ikasle gutxi ditu, maila desberdin ezarri dira, 13 urte beharrean jarduteko gogoa daukatenei. dauzkatenetatik 31tik gorakoetara. hemen sartuko lirateke eta gu hara joango Hondartza Txapelketak maiatzaren 18ra Martxoaren 18an Erromoko Kultur ginateke tokia dagoelako. Baina eurek ez arteko asteburuetan jokatuko dira, zati Etxean egindako ekitaldian, egunkariko zuten gura Gobelara etorri, antza. Punta Galeakoak, martxoaren 9an Andra Mari elizan egin zen aurkezpenean bitan. Lehenengo, ligaxkak eta, ostean, finala. Kirol bakoitzean lortutako emaitzak langileen egoeraren berri eman zen, eta —- Zer gertatu zen? batzordeak berak aurrerantzean jarraituko kontuan hartuta, talde bakoitzak puntu —-Aurkeztu zitzaigun irtenbidea izan zen Punta Galea elkartearen kopuru bat eskuratuko du, eta horrek dituen ildoak erabaki ziren. Laster, euska - San Ignaziokoak hona etortzea eta emango du azken sailkapena. rari eta adierazpen askatasunari egindako Larrañazubi eskolarekin bat egitea (biak A 2003ko denboraldia abian jadanik Apirilaren 4a arte eman daiteke izena, eraso latzaren aurrean, Getxon batzorde 94 491 17 46 telefono zenbakira deituta eredukoak direlako), baina Larrañazu bi- edo www.kirik.com web orriaren bitartez. gehiago eratuko direla espero da. m koek hori ez zuten onartu. Orduan jakin Getxoko Punta Galea txirrindulari elkar - Espainian; gainera, 1998an txirrindularitza Erromo-Areetako batzordearen aurkezpena genuen ezingo ginela San Ignaziora aldatu. teak ekin dio aurtengo denboraldiari. eskola onena izendatu zuten. Bilera eskatu genuen, ea zer irtenbide Taldeen eta babesleen aurkezpenaren oste - FADURA WATERPOLO Argazkian, Miren Malaxetxebarria emango ziguten jakiteko, baina oraindik ez an, martxoaren 22an egin zuten lehenbizi - Txirrindulari gazteen bila TALDEA, MAILA ko lasterketa Urdulizen; guztira, hamar “Gazteriarekin lan egitea ”, hori da txirrin - digute bat ere eskaini. GALTZEKO ZORIAN Gernikar honek hamar urte dara - antolatuko dituzte urria arte. Beti bezala, dulari elkarte honen goiburua, eta horreta - matza 260 ikasle eta 23 irakasle -—- Hala ere, ondo kostata, lortu duzue denboraldiko hitzordurik garrantzitsuena rako hiru urte daramatzate neska-mutil Euskadiko Waterpolo Federazioak dituen Gobela ikastolako zuzen - bilera edukitzea Hezkuntza Sailagaz. uztailaren 31n izango da, orduan ospatuko berriak erakartzeko kanpainak egiten. aditzera eman berri duen arau baten dari. 1965an sortutako ikastetxe - —-Bai, martxoaren 19an izango da. arabera, klub guztiek beheko mailetako ak tokirik ez dauka egun, eta [Elkarrizketa hau bi egun lehenago egin delako Getxoko 58. Zirkuitua – Ricardo “Oraindik ez dugu lortu desio dugun emait - taldeak eduki behar dituzte. Horrek arazo larri honen gainean egin genuen] Ez dakigu zer esango diguten, Otxoa Oroitzarrea . za, baina kirol-zuzendariak gogotsu ari di ra arriskuan jartzen du C.N. Fadurak lehen dugu berba Mirenegaz. Elkartea 1975ean sortu zen eta egun 9 lanean Punta Galeako gazteen kopurua mailan jokatzen jarraitzea, nagusien baina erantzun bat eta konponbide bat taldea baino ez dauka eta. Ume talde bat espero ditugu, eta hori zelan gauzatuko eta 71 urte bitarteko 94 lagun biltzen ditu handitzeko asmoaz ”. sortzeak arazoa konponduko luke baina, —-Noiz hasi zen Gobela ikastolak dau - den idatzita ikusi gura dugu. guztira. Berangon bizi den Iñigo Mentxaka Punta Galea txirrindulari elkarteak taldeko arduradunek adierazi dutenez, algortarra da presidente 1994az geroztik. Algortako Illeta kaleko 10. zenbakian dau - hori ez da hain erraza, entrenatzeko kan gabezia hau? —- Zelako harremana daukazue Ángeles espazioa ez daukatelako soberan, eta —- Duela bost urte inguru. Harrezkeroztik Iztuetak zuzentzen duen sailagaz? Punta Galearen helbururik nagusiena garai - ka egoitza, eta barikuro ateak zabalik ditu klubak igeriketari ematen diolako GETXOKO ITSUEK asko handitu gara eta 2 eta 12 urte bitarte - penak lortzea ez izan arren, hamaika bere - nahi duenarentzat, arrastiko 19etatik gaue - lehentasuna. Fadurak emaitza onak lortu SEMAFOROAK ko ikasleen kopurua handitzen joan da urte - «Tokirik eza dela-eta, ganatu dituzte Bizkaia, Euskadi eta ko 22etara. m T: 94 430 76 31 ditu lehen mailako azken denboraldiotan. ENTZUNGO DITUZTE rik urte. Beraz, ditugun eskabideei behar ezin ditugu eskaera bezala erantzuteko ez daukagu tokirik. Ondorengo hilabeteetan, tresna berezi —-Eta horrek zelako kaltea eragiten dio guztiak hartu» batzuk banatuko dira itsuen artean, semaforoetan ipinita dauden soinugailuak ikastetxeari? piztuko dituztenak. Botoi bat sakatuta, —- Ba ezin ditzakegula hartu plaza eskatze - —-Ez gara fidatzen. Zelan fidatuko gara adi uak gara eta itsuek errepidea zeharkatu dezaketen ra datozen ikasle guztiak. Otsailean egin egun batean gauza bat esaten digutenean t pintxo ala ez jakin ahal izango dute, semaforoak halan adieraziko die eta. Guztira, ehun zen aurrematrikulan urte biko 9 neska- eta gero atzera egiten dutenean? Gainera, tresna baino gehiago emango dira. mutil geratu ziren kanpoan, Gobelan sartu Hezkuntza Saila beti berandu eta “suak bokata beroetan !!!! Egitasmoa duela urte batzuk eratu zen ezinik. Guk uste dugu getxoztarrek euska - itzaltzen” dabil, eta guk ez ditugu irakas - plan baten barruan dago. Horren arabera, kuntzako arazoak horrela ulertzen, aurrei - elbarritasunen bat daukatenei razko irakaskuntza publikoa izateko esku - Basagoiti etorbidea 51 erraztasunak emango zaizkie hiritik ibili bidea daukatela eta behar beste plaza eskai - kusi behar dira eta plangintzak askoz aurre - algorta ahal izateko. ni behar zaiela. ragotik egin. m UK 13 12UK [leioa] [leioa]

Txinako Ainara Trigueros > Zinemagilea “Sentimenduez berba BEREHALA - euskaldun bat egitea gustatzen zait niri ” KO Leioan MEZULARITZA ETA GARRAIO- Erromon bizi den 12 urteko Hui Ming % 94 430 73 19 Zheng neska txinatarrak ia urte bi dara - Faxa: 94 430 90 18 matza Leioako Lamiako ikastetxean; orain, LHko 6. mailan dago. Baina harri - garriena da Hui Ming-ek gure hizkuntza Elizondo, 1 (Villamonte) • 48991 GETXO ondo menperatu duela hain denbora gut - xian. Maila on horren erakusle ona dugu orain gutxi irabazi duen sari bat, euskaraz idatzitako ipuin bati esker. Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen Sai - lak antolatzen duen Azterkosta izeneko Barandiaran institutuko ikasleak eta Suediatik bisitan etorritako lagunak ekimenaren barruan lortu du saria Hui Ming-ek. Bere ipuinak ( “oso poetikoa eta berezia ”) itsasoan du oinarria eta arlo eko - Suediatik Leioara EuskarazkoEuskarazko logikoari arreta berezia eskaini dio. Lamiako ikastetxeak lehenengoz hartu Ikasle suediar talde batek astebete egin du du parte Azterkosta egitasmoan (guztira, 18 Leioan, kultura truke baten barruan irakurgaiirakurgai neska-mutil) eta, Txinako euskaldun ho- Argazkian, Ainara Trigueros rrez gain, LHko 3. mailan dagoen Bea triz Astebete Leioan egon ostean, Suedian Hogeitalau Macíasek ere saria lortu zuen. m kal dunon kasuan, ingelesaren erabilera urte dauzka eta ikasgai Hainbat gidoi dauka idatzita, beti ere daude berriro ere martxoaren 15ean bisitan indartu gura izan da; suediarrenean, gaztele - bat geratzen zaio Arte Ederrak amaitze - norbanakoaren barne muinari begira: Hui Ming-ek Donostian jaso zuen saria etorri ziren 13 ikasle suediarrak. Orain ra, horixe ikasten dihardute eta. Horrez gain, ko, baina dagoeneko Ainara Trigueros “Nik ez ditut ekintza askoko istorioak kon - Leioakoen txanda dator: apirilaren 5ean batzuek eta besteek suedierazko eta euska - leioaztarrak pausu bat baino gehiago tatzen; sentimenduak adierazi gura ditut, Juan Bautista Zabala 8, 48990 ALGORTA abiatuko dira herriko 20 ikasle (17 neska razko oinarri batzuk eurenganatzea gura da. eman du zinemaren munduan. EITBko norberari dagozkion kontuak” . T: 944 913 402 eta 3 mutil) Suediara, eta hamalau egun Bestalde, ikasle suediarrek Leioan emandako serie batean hasi zen atrezzo lanak egi - Orain proiektu berezi batean mur - egingo dituzte han. Ikasle guztiak, bai ber - denboran Euskal Herriko hainbat alderdi ten, eta, dioenez, “Ikusentzunezkoak ikas - gilduta dago: “Bideodantza izango da, tokoak bai Suediatik etorri direnak, 17 ezagutzeko aukera eduki dute. Leioako ikas - ten nenbilen arren, orduan konturatu nolabait esateko. Euskal Herriaren histo - urtekoak dira. leen etxeetan bizi izan dira, eta hainbat leku nintzen zelakoa den lan hau” . riaren ikuspegi desberdina emango dut, Barandiaran institutuak bultzatutako esanguratsuri egin diote bisita. Aurtengo Esperientzia hark zeozer gehiago egi - Aukeran dantza taldearen laguntzaz” . truke honen helburuen artean, atzerri hiz - hau Suedia eta Leioako ikasleen arteko bos - tera bultzatu zuen. Beste egile ba tzuez Apurka-apurka, eta tartean sariren bat kuntzetako gaitasuna hobetzea dago. Eus - garren elkartrukea da dagoeneko. m egindako lanez gain, film laburrak eta ere jasoz, zuzendari izateko ametsaren bideoak egin ditu bere kontura. “Filmak bidean aurrera jarraitzen du Ainara zuzentzea gustatzen zait” , dio Ainarak. Trigueros gazteak. m [eraikuntzak] [etxeetako berrikuntzak] ERA GUZTIETAKO udondoudondo ELEXALDE ERREKARENTZAKO UBIDE BERRIA [gremioen koordinaketa] ERROTULOAK taberna Elexalde errekari ubide berria egingo diote laster, udaletxeak duela pare bat aste emandako prentsaurrean adierazi duenez. Karmelo Sainz de la Maza alkatearen berbetan, lanek errekak egiten ditugu eguneko menua eta afariak gainezka egitea eragotziko dute eta, gainera, inguruko landarediaren mesederako izango dira. Aldi berean, herriko Castores arrantza-elkarteak amuarrainak eta ahateak askatuko ditu Kasune 9 • Tel./Fax: 94 431 98 06 Lehendakari Agirre,2 errekan. Errekaren ubide berriaren lanek 219.000 euroko aurrekontua daukate (36 milioi pezeta inguru), baina herriak ez du sosik ordainduko. Izan ere, Eusko Jaurlaritzak bereganatu du, 48990 ALGORTA Iparragirre etord. 90 (Avanzada) • LEIOA • Tfno. 94 480 41 15 Fax: 94 480 41 83 T: 94 463 00 45 - LEIOA oso-osorik, dirutza hori ordaintzea.

14UK UK 15 [erandio] [erandio]

Txemi de la Cruz > BIZIRIK ERRESPETA GAITZAZU! Berbots Erandion TXIRRINDULARIEN Euskaraz elkarteko kidea ALDARRIA Erandioko Txirrindulari Elkarteak antolatuta, Erandio-Erandio XI. Ibilaldi Zikloturista izango da apirilaren 6an. Udaletxeko plazan hasi eta bertan amaituko dute 500 bat partaidek, Erandio, Larrabetzu, Morga, Larrauri, Sollube, Bermeo, Plentzia, Unbe, Erandio ibilbidea eginez. Gustoko kirola eginez egun atsegina igarotzea da helburu nagusia, baina partaideen segurtasunari arreta berezia jarrita. Izan ere, kotxeak bizikletari lekua jan Hainbat ikastaro antolatu dituzte Arriagan. Argazkian, yoga taldea. dion honetan, itzelez arriskutsu bilakatu da errepidean bizikletaz ibiltzea. Hori dela eta, txirrindulari elkartekoak aspalditik ari Arriaga auzoa dira txirrindularien eskubideak eta —Noiz eta zein asmorekin sortu zen Iazko Kanpamartxoko irudi bat segurtasuna aldarrikatzen eta Marjinazioa saihesteko borrokatu duen auzoa erakundeetan eskaera zehatzak Berbots? Berbots 1993ko ekainaren 19an aurkezten. sortu zen, herrian euskararen presentzia Horrez gain, elkarteak dei berezia areagotzeko eta euskal komunitatea sen - Kanpamartxo 2003 Arriaga 1950eko hamarkada arte nekazari publikoa eskatzeko hainbat eta hainbat eki - egiten die komunikabideei bizikletaren dotzeko. auzoa zen. Garai horretan “opila egitera” men eta aldarrikapen ere egin dute... Azken erabilgarritasuna eta abantailak lau etorri zen langile uholkadak auzoaren izae - batean auzoan bertan bizitzen jarraitzeko haizeetara zabaltzeko: kirolean, aisian —Zelan dabil Berbots indarrez? Beste Erandioko euskararen jaia apirilaren 6an zein garraioan baliabide erabilgarria dugu, euskara elkarte batzuen moduan, kanpo - ra zeharo aldatu zuen. Auzoaren bizitza apustua egin dute arrioztarrek. energia aurreztailea, ez du ingurumena tik ikusten dutenek agian sendo iritziko ospatuko da Arriaga auzoan Artetxe taberna eta herri eskolen aldean Izan ere, ekimen guztiak ez dira izan kutsatzen, osasungarri da... diote, baina eguneroko lanean betikook biltzen da. Izan ere, 600 inguru auzokoren zeozeren aurka borrokatzeko soilik. Kul - segitzen dugu. Garai hobeak bizi izan di - Aurten berriro ere, apirilaren seian eta Mañukorta, Sustrai Kolina, eta Onin - topagune bihurtu da. tura, auzolana eta giza harremanak sendot - tugu eta baita txarragoak ere. Ber bots Erandion Euskaraz taldearen es - tza Enbeita bertsolariak ere izango dira gu - Azken hogeita hamar urteotan hainbat zea ere izan dira Arrioztarrak Auzo El - —Zein da Kanpamartxoren helburua? kutik, geure hizkuntzarekin gozatzeko jaia gaz, arrastiari hasiera emateko. Eta inork arazo ikusi izan duen arren, Arriagak bizi- kartearen helburua. Hainbat urtetan euska - Aintzina galdutako ohitura zahar bat be - ospatuko da Erandion. Aurten goa rekin artean indarrik badu, Iparraldetik etorriko bizirik dirau gaur egun. Marjinazioa saihes - ra ikasteko taldeak, auzokoentzako txango - rreskuratzea zen gure asmo nagusia eta ha maika (literalki) urte dira herriko eus - den “Patxi eta Bat Bi Hiru” taldearekin teko aurrera eramandako ekimenak izan ak eta jaiak antolatu dira, eta azken hilabe - horrekin batera euskararen inguruan ba - kaltzale guz tiak batzea helburu zeukan eta dantzatzen eta dantzatzen ikasteko aukera dira auzokoen lan abiapuntuak: Arriaga in - teetan tai-txi, aerobic eta yoga ikastaroak tzea eta euskara gauza atseginekin lotzea. badaukan jai hau ospatzen dutela. edukiko du. guruan eraikitako autobide sareak auzoa ere martxan ezarri dituzte. —Aurten Arriagan izango da, zelan Eus karak, Erandion aurrera egingo ba- Zoaz Kanpamartxora! m bitan zatitu ondoren zubiaren eta oinentza - Aurtengo Kanpamartxoan Arriaga du - antolatzen duzue ? Auzoko taldeekin du, nork bere esparruan parte har tuz eta ko pasabidearen galdea eginez garatu zuten gu topagune, auzo aproposa euskararen jai elkarlanean egiten dugu, behin auzo bate - talde zein pertsona askoren laguntzaz izan borroka. Auzotik igaroko den garraio baten elkartzeko. m an eta hurrengoan beste batean. As tra - behar duelako ustea dute Berbotseko kide - Egitaraua budua eta Altzaga auzo hiritarretan izan ek. Eta jai hau, Kanpamartxoa, indar ho- riek guztiak biltzeko antolatzen da. • 12:00. Euskal Dantzak. ezik beste guztietara ailegatu gara. • 13:30. Bertsolariak. Mañukorta, —Aurtengo edizioan berrikuntzarik Aurten, auzorik auzo egiten ohi den jai Sustrai Kolina, Onintza Enbeita. bai? Beno, iaz sona handiko taldea ekarri hau Arriaga auzoan ospatuko da. Eguerdian Gai Jartzaile: Gotzon Barandiaran. genuen erromeriarako eta jai herrikoiaren jairi hasiera emoteko edo, hamabiak aldera • 14:00. Bazkaria. • 16:30. Betiko kantuak. kutsua galtzen ari ote ginen ikusita, aur - Goialde, Tra budu, eta Uztargi taldeetako Roberto Etxebarria eta Arrizabalaga . ten erromeria-erromeria egin nahi dugu, dantzariak giroa berotzen hasiko dira. • 17:00. Umeentzako antzerkia. Iparraldeko talde batekin. Horrez gain Ondoren, umeek haientzako propio presta - • 18:00. Erromeria. Patxi eta bat... EGUNKARIA rekiko elkartasuna era - tutako ekintzetan olgetan diharduten bitar - Egunean zehar, urtero legez, umeentzako jolasak, puzgarriak,trikitilariak, taloa, giro ederra… kutsi eta bizi duten egoera latza guztion tean, koadrilek, berandutu ez badute nahi, ...eta gainera, fitxategien imprimaketa! buruan eta bihotzean izango dugu. m herri bazkaria prestatzen hasi beharko dute. 16UK UK 17 [sopela] [sopela]

Ugeraga Sopelako harrobia Bentatxu, 2 Denetarik egiteko aukera Tlf. 94.6760328 48600 Sopela Larrabasterrako etxe ezagun batean hainbat Kirola eta lagunak egiteko modua

ikastaro opezten du gazte talde batek erakusketak uk antzerkia dj.ak

orain ALGORTA

sopelan basagoiti, 55 behea T.: 94 460 09 62 / 66 Faxa: 94 460 0966 48990 ALGORTA [email protected] www.inmoeginkor.com

inmobiliAriA Taldeko futbol jokalariak entrenatzen hasi baino lehen harrapatu genituen

aldizkaria Ceferino Amarika , 51 urteko sopelozta - ferinok, “Aurten, hirugarren mailara igot - BEROGAILU ETA ITUR- etxean rrak eta Udaleko delineatzaileak badara - zeko ahalegina egiten ga biltza ”; eta lor matza 17 urte Ugeraga Kirol Elkar tea ren dezakete, Iñaki Lopak entrenatzen duen T: 430 53 jaso nahi Biztanle berriek lan handia hartu dute etxea zaharberritzen presidente. 1980an sortu zuen kluba eta taldea lehen postuetan dabilelako jo ta ke. “hasieran Plentzian eta Negurin jokatzen baduzu Larrabasterran ospe handikoa da To - bigaz egin dugu berba: Noël Rubiales eta genituen etxeko partiduak, Ur koko fut bol- Ugeragatik Athleticera? masen etxea deritzona. Auzoan egon den Vito Venturino. Dioskuenez, “geure gau - zelaia 1983an egin zen arte ”. Sopelako talde honen helburua herriko tabernarik kuttunenetakoa bertan zegoen; zak egiteko eta aldi berean bertan bizitzeko Futbol arloaz gain, Ugeragak baditu neska-mutilek kirola eta lagunak egiteko Sarrikobaso 15 inoiz jaietako erromeriak ere ondoko balioko zigun etxe baten bila genbiltzan. beste atal bi; txirrindularitzakoan 60 la - ingurunea izatea da, “eta gainera norbai - zelaitxoan egin izan dira. Duela gutxi, Hau ikustean, ez genuen zalantzarik eduki” . gun dabiltza eta saskibaloikoan, berriz, tek arrakasta badu, 2. B mailan gera ez Argentinatik etorritako gazte talde batek ETXEKO?ELEKTROTRESNEN?KONPON - 48. Halaber, Ugeragak dauzkan bederatzi dadila, doala lehenengoraino, Athleticekin lozorrotik atera du etxea; bertan bizitzera «Etxea ikusi eta bertan SERVITEC 94 49 113 37 futbol taldeetan 225 jokalari daude, ge - jokatzera” . Ugeragak Urkoko futbol- sartu eta, horregaz batera, hainbat aktibita - esan genuen: hauxe da hienak Sopelakoak. “85-86 eta 01-02 zelaian en trenatzen du martitzenetan, te egiten hasi dira bertan. guk behar duguna» ¥ MARKA GUZTIAK den boraldietan erregional preferentera igo eguenetan eta barikuetan, iluntzeko 20- ¥ 24 ORDUTAN ERANTZU- Hain zuzen, bost argentinar eta euskal - Lan ederra hartu zuten etxea egokitze - NA ginen eta horiek izan dira orain arte lortu - etatik gaueko 22etara. m ¥ 3 HILABETEKO GARAN- dun bat bizi dira etxean. Guk euretako ko: “bost hilabetez jo eta ke ibili ginen” . TIA tako arrakastarik handienak ”, diosku Ce - Harremanetarako: 656 79 20 60 ¥ 25 URTEZ ZURE ZERBIT- dirulaguntzak Bitartean, mota guztietako ekintzak zera - & 94 430 52 00 Kasune, 18 • ALGORTA Boluntzarreta matzaten aurrera (musika, dantza, argazki - BBK 2095 0121 10 9102483676 Zer ikas daiteke? laritza...), baina Noël-ek eskaini zuen sartu zure laguntza gure kontu zenbakian EUSKAL DANTZA IKASTAROA ANTOLATZEKO ARAZOAK Ikastaroetako batzuk etxean bizi direnek lehen ikastaroa: “Sabel-dantza eskolak ira - GOIZEAN eurek ematen dituzte; beste batzuk, garri nituen, itxaropen handirik gabe. Martxoaren 15ean hasi behar zen, baina, ordutegi eta leku arazo batzuk direla medio, zertxobait berriz, etxekoa ez den eta laguntzeko atzeratu behar izan da Kultur Etxeak antolatutako euskal dantza ikastaroa. Edizio hau ixteko prest agertu den jendeak. Menuan, Erantzuna, hala uste gabe, oso ona izan zen” . momentuan Kultur Etxeko langile batek UKri adierazi zionez, arazoak konpontzear zeuden eta momentuz, sabel-dantza, Afrikako Apurka, beste ikastaro batzuk ere ematen beraz litekeena da aldizkari hau zuenganatu orduko ikastaroa abian egotea. Segurantzean, udal UK Uribe Kostako Aldizkaria dantzak, tai-txi, konputagailu bidezko gimnasioan izango dira eskolak, eta Algortako Itxartu dantza taldeko kide bik emango dituzte. Gozoki eta prentsa, gutxi denik 171 posta kutxa / Amezti 6, 4. solairua 5. hasi ziren, eta gaur egun horri esker aterat - musikagintza, margolaritza eta Ikastaroa dohainik da, eta 5 urte baino gehiago daukan edonor joan daiteke bertara. Ikastaroa bulegoa / 48990 Getxo / ukaldizkaria@telefoni - zen dute bizimodua. Vitoren berbetan, Prentsa - Fruitu lehorrak - Aldizkariak - Litxarreriak ca.net / tel.: 94 491 13 37 / faxa: 94 491 58 aerobika daude, eta laster tangoa hasteko iragarrita zegoen egunerako, 26 lagun zeuden izena emanda; horietatik bost, helduak, eta Orduña Mendatea 1 Telletxe 13 31 / bulego ordutegia: 08:00 / 15:00 dantzatzen ere ikasi ahal izango da. ehun lagun-edo ibiltzen dira, sartu eta gainerakoak, umeak. Parte hartu gura izanez gero, aste barruan egin behar duzu Kultur Etxeko T: 430 22 13 T: 460 02 88 GETXO ALGORTA irten, berpiztutako etxean. m bulegoetan. Eskolak, berriz, zapatuetan dira, eguerdiko 12etatik 1ak arte. 18UK UK 19 [berango] [berango]

LIBURUAK HERRIKO Botilaz Kultura gehiago UMEENTZAT Herriko biztanle kopuruaren gorakadak Martxoaren 20tik, Udaletxeak Uribe Kostako Zerbitzu Mankomunitateak gainezka eskaintza zabaltzea eragin du argitaratutako liburu bat bialtzen ari zaie herrian 3 eta 13 urte bitartean dauzkaten ume guztiei. Liburu horretan Irtenbiderik ez da Azken urteotan biztanle kopuruak gora Mankomunitateak azken hiru urteetan topatu, momentuz egin du Berangon. 1995ean 4.450 ziren eta, antolatutako ipuin sariketetan irabazle aurten, 5.500. Beste herri batzuetatik etorri suertatu diren ipuin guztiak daude. direnez gain, jaiotza-tasa ere gorantz doa 90 - Guztira, 36 narrazio, umeek eurek Astebururo botila hutsez beteta egindako irudiz lagunduta. Miren eko hamarkadakoagaz alderatuta. 2002 an, agertzen dira Berangoko hainbat bazter Dobaran alkateak esan duenez, esaterako, 1997an baino 20 ume gehiago Udaletxeak ahalegina egin du bertoko txoko, Maisu eta Moreaga parkeak batez jaio ziren herrian. umeek idatzitako ipuinak zabaltzeko eta, ere, Udaltzaingotik adierazi digutenez. aldi berean, irakurzaletasuna sustatzeko, Hazkunde horregaz batera, kultur Gauza jakina herrian dauden hainbat euskaraz batez ere. ekintzen eskaria handitu egin da. Eta diskotekak makina bat gazte erakartzen eskaintzak erantzun egin behar izan dio, dutela bariku eta zapatu gauetan. On - jakina. Helduentzako ikastaro guztietan, dorioa domekatan igar dezake pa seatzera adibide bat ematearren, plaza guztiak bete Santa Anako kultur etxea ateratzen den edonor: alko holdun Javier García berangoztarra taldeko presidentea da urtarriletik dira eta, kasu askotan, jende asko parte hartu edarien ontziak, nonahi botata, bai ai - izan da, Miren Dobaran alkatearen esanetan. barik geratu behar izan da. Bataz beste 20 patutako parke bietan bai Eros kiren Gaztelekuak, esaterako, Berangoetako gu - lagun joaten dira ikastaro bakoitzera, uda - alboan, hortxe joaten da-eta gazte mor - Gurpil bi, pasio bat nean lortu ez duen arrakasta lortu du han letxeak emandako informazioak adie razten doa, asko 18 urtetik beherakoak, edari (edukitako harrera ikusita, zerbitzu hori leku Javier García Berangoko Txirrindulari Elkarteko duenez. erostera. Batez ere diskotekan al koholik handiago batetara eroateko aukera ari dira saltzen ez duten egun eta or duetan ger - presidenteak aurtongo gorabeherak azaldu dizkigu az tertzen) eta KZguneak urte bitarako au - Santa Anako ekintzak, arrakastatsu tatzen da hori. rreikusitako helburuak ia bete egin ditu abia tu Beldurra zegoen Santa Anako kultur etxe m Momentuz, udaletxeak ez du honen Berangoko Txirrindulari Elkarteak tan behintzat ”. Berango Txirrindulari El - zenetik igarotako zortzi hilabeteetan. berriak eduki zezakeen harreraz, erdigunetik gaineko erabakirik hartu, baina udal presidente berria dauka urtarrilaz geroztik. karteak ez dauka goragoko mailarik, lan urrun dagoelako, baina erantzuna oso ona iturrietatik adierazi digutenez, herriko Javier García da, eta taldea ondo ezagut - handiegia izango litzatekeelako. “Nahikoa agintariak ondo gogoan daukate arazoa zen du, orain arte entrenatzailea izan da daukagu oraingoarekin” , dio Javierrek, egi - existitzen dela eta konponbideren bat eta. Tira, orain arte eta oraindik aurrera ten duenaz harro. topatu beharko dela epe laburrean. ere bai: presidente kargua hartzeaz batera Orain arte hartu den neurri bakarra as- “ia-ia elkarteko lan guztiak” bereganatu di - Uztailean, lasterketa erraldoia telehen goizetan garbiketa zerbitzua tu, barreka “aitortu” duenez. Apirilaren erdian-edo taldea aurkeztuko areagotzea izan da. m Elkarteak zortzi eta hamahiru urte du te. Sosak lortzea kostatu egin zaiela ER-1891/2001 CGM-02/006 bitarteko umeak biltzen ditu. Momentu gogora ekarri gura du presidenteak: “Aur- KLIMATIZAZIO ho netan, hiru neska eta hamar mutiko ton jantzi berriak erabiltzen hasiko gara, TAPIZTEGIA INGENIARITZA dau de bertan, dagoeneko entrenatzen ha - eta oraindik orain lortu dugu horiek siak: “Duela hiru asteburu hasi ginen. Le- ordaintzeko diru-baliabideak” . Kontuak DEKORAZIOA INSTALAZIOA henbizikoan mendira joan ginen, elkar on - kontu, laster jantzi berriok ezagutzera MANTENIMENDUA do ezagutzeko batez ere. Bigarrenean, igeri - emango dira. Gainera, urteko egutegia ERAKUSKETA lekura joan ginen eta, hirugarrenean, Uribe Otxandategi tar Simon 114 iragarriko da, “bai zein lasterketatan parte ETA TAIERRAK Kosta erdia zeharkatu genuen mendiko bi- hartuko dugun bai guk geuk zeintzuk anto - 48640 Berango, Bizkaia zikletaz” . latuko ditugun ere” . Asmo nagusien arte - tel. 94 668 15 51 Javierren ustez, umeak dibertitzea hel - an, uztailaren 6an eskolarteko lasterketa buru nagusia izan behar da, momentuz Basagoiti etorbidea 32 Taxa. 94 66829 92 erraldoia egitea daukate: “400 ume elkar Tf: 460 90 31 behintzat. “Edukiko dute sufritzeko astirik, daitezke, pentsa, non eta Berangon. Jendeak 48990 ALGORTA e-mail: [email protected] kadetetara igarotzen direnean, igarotzeko - ez du herria ezagutuko” . m 20UK UK 21 [herriak] [agenda] etorri eta Mart. 29 - Apir.11 ikusi!! PLENTZIA Zuon ekitaldiak iragartzeko • Posta elektronikoa: [email protected] • Tel.: 94 491 13 37 • Faxa: 94 491 58 31 Plentzia Telebista, erronkari eusten

ANTZERKIA PLENTZIA 4Nadie me quiere. Goñi Portalen. ERANDIO Apirilak 3, eguaztena. 19:00. 4www.comunicando.com. Bekoa 4Charlie y Louse. Goñi Portalen. ikastetxean. Apirilak 5, zapatua. Apirilak 5, barikua. 16:00. Umeentzat. 19:30. Arakean taldearen eskutik 4Quiero ser como Beckham. Goñi Portalen. Apirilak 12, zapatua. 18:00. GETXO Gazteentzako zinema. 4El nacional. Getxo Antzokian. Alangoeta 8 (Euskal Herria kalearekin bat) Apirilak 4, barikua. 19:00. Bonbolinak Tfn.: 94 491 23 79 konpainiaren eskutik. HITZALDIAK Algorta PLENTZIA BILBO 4Irak: situación actual. Goñi 4Morgan pirata gaiztoa lapurre - Portalen. Apirilak 10, eguena. 19:30. tan. Kafe Antzokian. Martxoak 30, Mikel Etxabururen eskutik. domeka.17:30. 4Yuri Sam. Kafe Antzokian. Martxoak 30, domeka. 20:30. BESTERIK Antzerkiola imaginarioaren eskutik. Estreinaldia. ERANDIO 4XI Erandio-Erandio ibilaldi ziklo - 4BERTSOLARITZA turista. Irteera, 9:00etan. Erandioko Txurrindulari Elkarteak antolatuta. ERAKUSKETAK II Abra saria, Areetan GETXO Maitane Ruiz, Plentzia Telebistako egoitzan “Euskal Herriko bertsolari gazteak”, dio II Abra saria iragartzen duen 4Kontularien kluba. Algortako BERANGO kartelak. Eta badaude batzuk, bai. Josu Esnaola Bizarra Lepoan- Kultur Etxeko areto nagusian. Apirilak 1987an sortu zen 4Beatriz Solerren olioak. eko kidea gaijartzaile arituko da Jon Martin, Miren Loizaga, Manex Plentzia Telebista, du. Domekatan, eguerdiko 2´30 etan 11, barikua. 19:00. Erakustaretoan. Martxoaren 31tik Agirre, Miren Ibarluzea, Iñigo Izagirre eta Ekaitz Larrazabal 4Ume eta gazte liburuaren eguna. TxiBeRRi behin-behineko programazioagaz. Zeozer (eguaz tenero arratsaldeko 8´30etan errepi - apirilaren 27ra. bertsolariek parte hartuko duten txapelketa honetan. Areetak Algortako Estazioko plazako karpan, zegoenean, bota egiten zen eta kitto. katzen dute), dauzkaten hiru saioetako bat hitzordua dauka etorkizuneko bertsolaritzagaz. Ez galdu. ERANDIO 10:00etan, V. jendaurreko ipuin ira - edantokia kurketa, getxoztar ikasleen eskutik. Apurka, egonkortuz joan zen, baina duela ematen dute. “Bertokoak Berri albistegi itxu - 4Umeen lan-esplotazioaren gaine - Non: Andrés Isasi Musika Eskola • Noiz: Martxoak 29 • Ordua: 19:00 frontoi partikularra bost urte bertan behera geratu zen, ordura raz egiten dugu, erreportajeakaz-eta”, dio ko argazki erakusketa. Josu Euskaraz eta gaztelaniaz. Muruetan. Martxoaren 31tik apirilaren 17:00-19:00 bitartean, leku berean, arte zebiltzanek bat-batean utzita. Orain, Mai tanek, “Nahaspila kirol ikuskizunei es - 14a arte. Hegoari adi taldearen eskutik. ipuin kontalarien maratoia, euskaraz Aita Gotzon 4, URDULIZ eta gaztelaniaz. Bertan parte hartuko urtebete daroa berriz ere uhinetan dute: Fábula (Logroño), Alberto GETXO 4Aitor Olea Juaristiren organo 4Un mundo azul oscuro. Getxo T: 94 676 07 15 Sebastián (Kantabria). Hiruki (Bizkaia) (UHFko 53. kanalean hain zuzen), lan «Talde berriak astean 4Kemenak. Erromoko erakustareto - kontzertua. Algortako san Nikolas Antzokian. Apirilak 4, barikua. 22:00. eta A la luz de las velas (Bizkaia) talde berri baten ahaleginari esker. behineko emanaldiei an. Apirilaren 1etik 16a arte. Saiatu elizan. Apirilak 4, barikua. 20:30. 4Gorputz gudarostea. Getxo Fundazioaren eskutik Antzokian. Apirilak 6, domeka. 12:00, GORLIZ Horietako bategaz berba egin dugu BILBO eusten die» 17:00 eta 19:00. 4Dantzaldia. Iberrebarrin. Apirilak 9, LEIOA PTBren gaurko egoeraz. Maitane Ruiz 4Jabier Muguruza. Kafe Antzokian. 4Extranjeras (film luze-dokumen - eguaztena. 12:00. Korrika dela-eta 4Edurne Saizen margolanak. Apirtilak 3, eguena. 22:00. tala). Getxo Antzokian. Apirilak 7, aste - Aratz taldeak eskainitako emanaldia. dauka izena, eta ogibidez irakaslea da. “He - kaintzen diegu, eta, azkenik, Atzokoak Sakoneta Kultur Aretoan. Martxoaren lehena. 20:00. Estreinaldia. Helena 4Euskal ipuinak txotxongilo ikus - 31tik apirilaren 11a arte. men ez dago kazetari profesionalik, ikasle bat Gaur-en, aspaldiko erreportajeak erakusten Taberna zuzendaria bertan egongo da. kizuna. Iberrebarrin. Apirilak 9, 4Exposi ción solidaria proyecto IRTEERAK 4Balzac y la joven costurera. eguaztena. 13:00. baino ez” . Injeniari, psikopedagogo eta aba - ditugu” . Hori da, momentuz eta garai ho - ayuda a Mozambique. Sakoneta Getxo Antzokian, apirilaren 9an (eguaz - 4Lehendakari Saria txirrindula las - Kultur Aretoan. Martxoaren 31tik tena) eta Areetako Gran Cineman, apiri - rrez osatutako taldetxoak, zelan edo halan, been zain, PTBren menua, beti ere Plen - ERANDIO terketa. Apirilak 10, zapatua. 16:00. apirilaren 11a arte. laren 10ean (eguena). Biak 20etan. m 4Gaztelu mendira irteera. Apirilak astean behineko emanaldiei eustea lortzen tzia, euren herria, hizpide daukatela. 4Spider. Getxo Antzokian. Apirilak 6, domeka. Mendigoizaleak taldeak PLENTZIA 11, barikua. 22:00. antolatuta. 4Mamen Romeroren olioak. GORLIZ Goñi Portalen. Apirilaren 1etik 15era. 4Iramendira irteera. Apirilak 13, domeka. Atxazpe taldeak antolatuta. Guraso izaten ikasi MUSIKA krimea Martxoaren 6az geroztik, gurasoentza - eta zalantzen gaineko argibide batzuk ema - ZINEMA GETXO ko ikastaroak antolatzen ari da Gorlizko tea dauka helburu. Apirilaren lehen hama - BARRIKA 4El tesoro de Manitu. Getxo Trago Largo. Kultur Etxea. Jardunaldiak eguenero egin - bostaldiari dagokionez, 3an eta 10ean izan - 4 Golfo Norte-n. Antzokian. Martxoak 30, domeka. Martxoak 29, zapatua. 23:00. 12:00, 17:00 eta 19:00etan. Negubide 13 go dira maiatzaren 15era arte, goizeko go dira ikastaroak, Kultur Etxeko Erakus - Víctor de Diego Group. 4 Golfo Umeentzat. Tel. 94 463 61 82 Norte-n. Apirilak 5, zapatua. 23:00. 10´30etatik 11´45era, eta gurasoek beren keta Aretoan. Ikastaroen arlo teknikoa Uri - 4Ciudad de Dios. Getxo Antzokian, El Desván. 4 Golfo Norte-n. Apirilak apirilaren 2an (eguaztena) eta Areetako AReeTA seme-alaben heziketagaz zer ikusia dauka - be Kostako Zerbitzu Mankomunita teak 12, zapatua. 23:00. Gran Cineman, apirilaren 3an (eguena). m GETXO ten gaietan ager ditzaketen kezka, beldur hartu du bere gain. Biak 20etan. 22UK UK 23 [albuma]

Algortako frontoia Portu Zaharra

Martiartu Portu Zaharra Gerizaren esangura Hiztegi entziklopediko baten arabera, geriza edo itzala “argiak bere bidean gorputz opako batekin topo egitean, gorputzak argi-izpiak eragozten duelako sortzen den espazio-zati iluna” da. Baina zelan esplikatu hori bere geriza harrapatzen alperrik ahalegintzen den ume txikiari, edo irudi hauen aurrean hamaika sentimendu adierazteko gai den poetari? Geriza gauza asko izan daiteke. Goza ezazue eguzkiak oparitu dizkigun hauetaz.

Argazkiak: Asier Mentxaka Plentziako zubia

San Nikolas plaza San Nikolas plaza Algorta

24UK UK 25 [berbetan]

Euskal futboleko heroi bihurtu zuten bere gelditu itzelek eta bere segurtasunak. 1962-63 denboralditik 1979-80ra baina futbolean gauza asko aldatzen ari Athleticen jokatu zuen, atezain on bat baino gehiago aulkian egotera edo maletak prestatzera behartuz. Historiako dira. Urte batzuetatik hona dirua sartu da atezainik onenetakoak Athleticen jarraitzen du gaur egun, 60 urteak bete berri dituela, atezain entrenatzaile eta barra-barra, eta talde guztiak asko indartu zuzendaritza lanetan. Zurigorritasunaren tenpluan, Ibaiganen, hartu gintuen, eta bere buruaz eta bere bihotzeko tal - dira. Baina hori nabarmen doa behera. deaz egin genuen berba orain dela hamalau urtetik hona Sopelan bizi den euskal kirolaren mito honegaz. Guk hor aukerak dauzkagu. Ha rrobia lantzen jarraitzen badugu abantaila bat edukiko dugu. Oso zaila da, baina nork esango zigun guri duela bost urte bigarren izango ginela ligan? —Zer uste duzu etengabe plazaratzen José Angel Iribar den atzerritarrak bai/ez eztabaidaz? —Gure indar guztia gure filosofian dago, eta hori hala da badakigulako bazkide eta zale gehienak horren alde daudela. Ezin dugu hori galdu, beste inork ez daukan zerbait da. Badakigu gero eta lan zailagoa Zarauztar luze hura dela, eta ondo egiteko gero eta gehiago hurbildu behar dugula Bizkaiko eta Eus- Testua: Unai Brea / Argazkia: Asier Mentxaka “Sortzen ari den fanatikotasun giro horren inguruan klubek badaukate zer esanik” —Batzuen ustez, historiako atezainik one - no erantzukizun handiagoa daukate. Ge- netakoa zara. Zer deritzozu? hiago eskatzen zaie, osoagoak izan behar kal Herriko taldeetara. Filosofia hori dau - Ia hogei urte —Nik ez dut uste ezer. Poza ematen du dira, oinekin jokatu… Horrek asko zailt - kagu eta hortxe dago abian jartzen ari hori entzuteak, baina nik beti eduki dut zen du beren lana. Athleticek daukan ara - garen dena, interes handiko egitasmoa. Umetan Zarautz jaioterriko atezain izatera ailegatzea ametsa zen lege bat: nire lanean egunetik egunera zoa talde guztietan dago. Atezainak ez —Futbolean diru gehiegi mugitzen da, Iribarrentzat. Oso gazte zela, ahal dudan guztia egitea. Azkenean zuk dira finkoak, lehen bezala. Nik uste dut eta bestalde gero eta fanatikotasun han - Baskoniak fitxatu zuen (artean 2. orain galdetzea ere niretzat ohorea da. Athleticeko atezainak onak direla, e? Kon- diagoa dago, bortizkeria zelaietan... mailan), eta handik bere talderik kutunenera igaro zen berehala: izan —Edukiko zenuen eskaintzarik talde ho- fiantza eman behar zaie. —Lehenengo eta behin, klubak serioago - ere, Iribar (familia osoa bezala) be batera joateko… —Hala ere, esaten da (kalean, komuni - ak izan behar dira gestioari dagokionez. Athleticzale amorratua zen. —Baskonian nengoenean, At. Madrilek, kabideetan…) Athleticen atezain izatea Ezin da gastatu ez daukazuna, eta askotan Bilboko taldean emandako urteetan, Espainiako Errege Kopa Valentziak, Bartzelonak… deitu zidaten, erantzukizun handiegia dela, hain zuzen egiten da. Gehiegizko zaletasuna dela eta, bi irabazi zituen Iribarrek. Beste hiru baina Athleticen eskaintza aukeratu nuen. zu egon zinenetik... sortu den giro horren inguruan klubetako final ere galdu zituen, tartean jendeak (zuzendariak, entrenatzaileak, Betisen aurkako ospetsu hura, Ibaigane eta Lezama artean banatzen da José Angel Iribarren beharra jokalariak...) zer esan handia dauka. Athletic UEFAko txapeldunorde “Oraingo futbola nik jokatzen nuen geratu zen 1976-77 denboraldi Mezuak nolakoak diren begiratu behar gogoangarrian. Espainiako garaikoa baino askoz fisikoagoa da” hen alde fisikotik ere zeozer eduki behar Lehen kopa irabazi nuenean, esaterako, da, eta komunikabideek ere badaukate selekzioagaz lortu zuen Iribarrek zen noski, baina ez zen hainbeste entre - urte asko ziren txapalketarik irabazi gabe; eraginik. Bestalde, talde gehienak enpre - arrakastarik handiena, 1964ko Eurokopa irabazita. Nik orduan ez neukan ordezkaririk, baina —Nik uste dut hori beti egon dela. Nik natzen. Talde bakoitzean lau edo bost gu hartan berriak ginen, eta jendeak esa - sak dira, baina hau kirola da, eta kirolean garai hartan aitak esaten zuena ere kon - Carmelo eduki nuen aurretik, eta Car- jokalari artista zeuden, eta fisiko onekoak ten zigun “ikusiko duzue zeozer irabazte - badaude bete beharreko arau batzuk. tuan hartu behar zen eta bera etorri zen melok Lezama, Lezamak Blasco… Beti bi-edo. Orain alderantziz da. an zelan hartzen zaituzten Bilbon eta —Giroa ikusita, berriro ikusi beharko hona Bilbora. egon dira halako ereduak euskal atezainen —Zein da futbolak utzi dizun oroitzape - Bizkaian”, eta hala izan zen. Liga biak ira - ditugu Athletic eta Errealeko kapitainak —Azken boladan Athleticen atezaina ur - hiztorian, ezta? Arkonada, Zubi… nik ederrena? baztea ere hunkigarria izan zen (ni talde ikurrina ateratzen zelaira? tero-urtero aldatu da denboraldiaren —Asko aldatu da futbola zu jokalari zi - —Athleticek fitxatu ninduenekoa. 18 ur- barruan nengoen atezainak entrenatzen). —Hainbesterako izango da? Gure garaian erdian. Zer gertatzen da? nenetik? te nituen, eta hori ez nuen inondik espe - —Hura errepikatzeko modurik badago? ikurrina ikusteko Iparraldera joan behar —Oraingo atezainek guk geneukana bai- —Bai. Orain askoz ere fisikoagoa da. Le- ro. Eta gero, jakina, irabazitako gauzak. —Gero eta zailagoa da, hori badakigu, zen. Pentsa, 1976an egin genuen hura. m 26UK UK 27 [erreportajea]

Zanga bat Gorlizen askatu zutenean Behin-behineko askatasuna

Gorlizko zentrora joan ginen egunean galipotak jotako zanga bi askatu zituzten handik hurbil dagoen hondartzan. Guk ere laguntzeko eta askatze- prozesua zuzenean ikusteko aukera eduki genuen. Lehenengo eta behin, hegaztiak kutxetatik atera zituzten. Beren kabuz sartu ziren uretara, bata berehala, bestea minutu batzuetako zalantzaren ostean. Ordu erdiz-edo, urrunduz joan ziren, zentroko langileen begirada zorrotzaren pean. Piztia bat bere ohiko ingurunera itzultzea beti Erdian: Iñaki Intxausti, zentroko arduraduna. arrakastatsua ez dela jakinda, prismatikoak eta, badaezpada ere, urpekari Behean: atzeko eraikinean daude Gorlizera eroandako animaliak. jantziak eroan zituzten. Azkenean, zoritxarrez, zangen bila joan behar izan zuten; galipotaren eraginez, txorion lumak ez ziren, artean, behar bezain iragazgaitzak, eta piztiak, apurka, urperatzen hasiak ziren. Iñaki Intxaustiren berbetan, “errazagoa izango zatekeen animaliak bezain laster hil zitzaizkigun”, esan digu askatu eta gu beste barik handik joatea, baina ez dugu horrelakorik egiten. Intxaustik atsekabez. Behintzat, ez dute Eta ez dut kritikatu gura, baina askotan halan egiten da”. Intxaustik dioenez, Beste sanatorioa ez da animalia bat askatu behar bere ingurunean bizirauteko aukerarik Animalia Basatien Bizkaiko Birgaiku“ntza Zentroan egon gara, Gorlizen. Han osatzen dituzte herrialde osoa”n den bora galdu. Galipotak hildako anima - edukiko duela ziur egon ezean. Bestela, geure buruei iruzur egingo genieke. gaixorik edo zauriturik aurkitzen diren piztiak. Ospitala da, beraz, eta edozein ospitaletan bezala, bisitariak liei mota guztietako azterketak egin dizkie - mugatuta gaude. Hala ere, hartu egin gintuzten eta, ondorioz, erreportaje hau moldatzeko aukera eduki genuen. te, fuelaren eragina hobeto ezagutzeko. “Errazagoa litzateke animaliak askatu Gorlizera ailegatzen diren animalien eta gu beste barik joatea, baina guk ez dugu Gorlizko zentroak hiruzpalau urte daroaz rra da. A nimaliak osatzeaz gain, pairatzen Gorlizen ez dute beti helburua lortzen. %80 hegaztiak dira. Ugaztun asko ere hart - holan egiten” animalia basatiak sendatzen. Iñaki Intxausti dituzten istripu edo eraso moten gaineko “Animalia basatien esparruan”, dio Intxa - zen dituzte, eta narraztiren bat, “dortokak da bertako arduraduna, eta berak azaldu informazioa gordetzen dute, etorkizunean ustik, “%50etik gorako arrakasta portzenta - batez ere” . Intxaustik dioskunez, inoiz ani - digu zentroaren filosofia: “Hona etor ten erabili ahal izateko. Dena dela, zentroaren jea edukitea utopia hutsa da. Gu ari gara malia exotikoak heltzen dira: “Ez dakit bat - diren piztiak nahiko txarto egoten dira. zeregin nagusia, Intxaustiren berbetan, kopuru horietara hurbiltzen, eta inoiz ailega - zuk aspertzen diren edo zer, baina hona den - Jakina, guk kopuru mugatu batentzako “naturari kendutakoa atzera ematea” da. tu egin gara, baina ez da inondik inora erra - dan erositako piztiak ekarri izan dituzte. lekua baino ez daukagu, eta gu izatearen Pitoiak eta halakoak” . m arrazoietako bat Euskadiko Naturaren Kon - “Gure lana naturari kendu diotena tserbazioaren Legea denez gero, mehatxatuta - atzera ematea da” Zer egin animaliekin? ko espezieen euskal katalogoan daudenei Gaixo edo zaurituta dagoen piztia bat topatuz ema ten diegu lehentasuna” . Osatutako animaliak askatzeaz, jenerale - za” . Azken boladan, gainera, zorigaiztoko gero zelan jokatu? Oso erraz: deitu Base Gorrira (94 436 52 97) eta haiek berehala hartuko dute Gorlizen sei edo zazpi lagun ibiltzen an, Bizkaiko Foru Aldundiko Base Gorria zer - Prestige-k isuritako fuelak aurreikuspen piztia. Zenbakia gogoan ez badaukazu, dira lanean, denak biologoak edo albaita - bitzua arduratzen da, baina batzuetan, hu - guztiak hautsi dizkie. Galipotaren eragina Ertzantzari edo Udaltzaingoari galdetu. Eurek riak. Batzuk karrera amaitu berri duten edo rrengo orrialdean azalduko dugun bezala, jasandako 1836 animalia jaso dituzte, baina azalduko dizute zer egin. Ahal dela, ez ezazu zuk zeuk eroan Gorlizera, jende gehiegi ingu - azken ikasturtean dauden bolondrezkoak eurek egiten dute. Ahal denean, piztiok aurki - horietatik 300ren bat soilik zeuden bizirik. ruan ibiltzea kaltegarria delako animalientzat; dira, eta horregatik langile kopurua aldako - tutako leku berean askatzen ahalegintzen dira. “Eta 300 horietatik, asko eta asko ailegatu estresa eragiten die, eta horrek hil egin ditzake. 28UK UK 29 Maka Jiménez-Arellano > Korrikaren Uribe Kostako arduraduna Badator Korrika “Hemen zaila da kilometro bat inork erosi barik lotzea” Maka Jiménez-Arellano sopeloztarrarentzat hau Apirilaren 8 eta 9an igaroko da euskararen da Uribe Kostan Korrikaren ardura hartzen duen bigarren urtea. Dioskunez, aurton gatxa izango da aurreko edizioko partehartze maila aldeko lasterketa gure eskualdetik errepikatzea, askoz ordutegi desegokiagoan igaroko da-eta Korrika gure eskualdetik.

—Zelako harrera edukiten du eskualdean Testua: Unai Brea Korrikak? —Ona orohar. Aurrekoan, primeran egokitu zit - zaigun, asteburua izan zelako. Oraingoan astearen erdian da, eta goizegi. Algortan eta beste herri batzuetan, adibidez, Korrika Txikia Korrika nagusian sart - Korrika ren 13. edizioa Ibaizabaletik eto - zea pentsatzen ari gara, bete ahal izateko. —Zer arazo ari zarete topatzen antolatzeko orduan? rri eta joango zaigu. Traineruz ailegatuko —Momentu honetan kezka daukagu Lemoizen. 10 kilometro dira, eta goizeko da lekukoa Erandiora apirilaren 8ko 7etan sartuko da. Ez daukagu lotuta nork eroango duen lekukoa. Dena dela, gauean, eta Bizkaiko Zubitik hartuko du hemen zaila da kilometro bat erosle barik geratzea. —Zer mezu igorri gura zenuke? Ezkerralderako bidea biharamuneko goi - —Euskararen egoera oso latza dela eta parte hartu behar dugula honetan, hiz - zean. Ordurako, baina, kilometro askot - kuntzaren aldeko gauza guztietan egin behar dugun bezala. xo edukiko ditu eginak lehen aldiz 1980an abiatu zen euskararen aldeko eki taldi erraldoiaren edizio berriak. Korrika apirilaren 4an abiatuko da “Aurtengo leloa hauxe da: Mauletik, eta hil bereko 13an amaituko da Iruñean, 2.150 kilometroko ibilbidea - AEKrekin herri bat geroa lantzen” ren ostean. Edizio honetako leloa “AEK - rekin herri bat geroa lantzen” da. Hala zunez betetako martxoa eskaini digute-eta ere, eta geroa aipatu arren, iraganari keinu AEK-koek. Zoritxa rrez, zuek aldizkari bat egin gura izan diote ekitaldiaren anto - hau jaso orduko ekitaldi guztiak eginda latzaileek, “Euskal He rriak bere kultura eta egongo dira, baina beharbada garaiz Azken Korrikak Uribe Kosta zeharkatu zituenekoak dira argazki hauek hizkuntza berreskuratzeko lana ez dela gaur - harrapa dezakezue martxoaren 28an Plen - koa” gogora ekartzeko. tzian egin go den Karidadeko Benta musi - Ibilbidea ka ekitaldi interesgarria, gaueko 9etatik Hamairugarrenan, Ez dok amairu aurrera. Korrikaren edizio hau, jeneralean ez 60 eta 70eko hamarkadetan euskararen bezala, bi bider igaroko da Uribe Kostatik. Lehenengo Erandio eta alde egindako lan izugarria oroitaraziko “Euskara normalizatua behar dugu” Leioa zeharkatuko ditu eta, ordu du Korrikak. Hasteko, garai hartan prota - Esan bezala, “AEKrekin herri bat geroa batzuk geroago, gainerako herri gonista izan zirenak omendu zi tuzten lantzen” da 13. Korrikaren mezua. Eus- guztiak, Lemoizen hasi eta Getxora arte. Aurreikusitako ordutegia: otsailaren 16an Donostiako Kursaalen kalduntze Koordinakundeak adierazi • Apirilak 8, martitzena egindako ekitaldian. Aurton go abestia ere duenez, “euskarak lege babes iraunkorra 23:45: Erandio. 0:17: Leioa. ildo beretik doa, beti ere Ez dok amairu behar du lurralde osoan. Euskara nor - • Apirilak 9, eguaztena mugimendua, euskal pizkunde haren malizatua izatea beharrezkoa dugu” . 7:20: Lemoiz. 8:08: Armintza. 8:15: adierazle nagusietako bat, ardatz hartuta. Horretarako, gauza bi jotzen dituzte Gorliz. 8:34: Plentzia. 8:44: Barrika. Dagoeneko tradizio bihurtu da Ko - derrigorrezkotzat: beste hizkuntzen al- 8:54: Plentzia. 9:07: Urduliz. 9:33: Sopela. 10:12: Berango. 10:30: rrikagaz batera hamaika kultur ekitaldi dean euskararen balioa azpimarratzea, Algorta. 11:14: Erromo-Areeta. egitea, Korrika Kulturala deritzona, alegia. eta ofizialtasuna hizkuntzaren eremu Aurtengoa ez da salbuespena izan, ikuski - osoan. Hala bedi! m 30UK UK 31 [galipota UKn] [galipota UKn] Azken berriak

—Orain itsasora irten barik zaudete… Iazko abenduaren 5ean “Prestige” petroliontziak isuritako fuela —Gu aginduen zain gaude. Orain berde - Bizkaiko kostaldera ailegatu zen eta Uribe Kostako itasaldea zikindu zuen nabarmen. Lau hilabete pasa diren honetan egoera la eta antxoa arrantzatzeko debekua ken - lasaiagoa dirudi, baina oraindik arazoak hor darrai, gure begi-bis - duko da, eta ea zer gertatzen den… tan egon ez arren. —Eta arraina garbi egongo den bermea dago? Otsaileko hasieran fuel tona pila bat jaso zuten itsasontziek eta gogor —AZTI arduratuko da horretaz. Guk ekin behar izan zioten egun haietan; gero, bildutako galipotaren kopu - hilik aurkitzen ditugun arrainak AZTIri rua gutxitu egin zen eguraldia hobetu zelako. Martxoaren 17ra arte ematen dizkiogu. Eta pentsatzen dut (berdelaren kanpaina hasi zen egunera arte), batezbesteko 100 itsa - sontzi inguru aritu ziren Bizkaiko itsasaldean fuel-orbanak jasotzen; Eusko Jaurlaritza AZTIrekin koordinatu - egun, 12 itsasontzi aritzen dira behar horretan. ta egongo dela. Ez dut uste debekua berme barik kenduko dutenik. Krisialdia hasi zenetik arrantzaleek ia 20.000 tona galipot kendu dituzte itsasotik, eta garbiketa zerbitzukoek, berriz, beste 1.900 hon - dartza, kala eta harkaitzetatik. Datuok “Prestige” petroliontzitik isurita - “Zer gertatzen da ko fuelaren jarraipenerako sortu den Euskadiko sailarteko eta erakun - hondoan bizi diren dearteko batzordeak eman dizkigu. Gorka Ocio, Lanius Bizkaiko elkarte ornitologikoaren kideak dios - arrainekin?” kunez, “ garbiketa zerbitzuek gaizki egin dute lana; hondartzak gaizki —Beldurrik bai? garbitu dituzte (hondarraren azpian oraindik kroketa neurriko orbanak daude ), eta haitz-guneak eta itsaslabarrak ez dituzte garbitu ere egin ”. —Beldur gara, bai. Aingira harrapatzen Ocioren berbetan, eskualdeko lekurik kaltetuenak Laga, Arrigunaga, ibiltzen garenok, eta gehienak gara, bel - Galeako kala bi, Azkorriko ezkerraldea, Bariñatxe eta Sopela artean dur gara. Antxoa eta berdela hartzeko bai - dagoen eremua, Meñakotz, Billano eta, batez ere, Armintza izan dira. mena emango dute, baina zer gertatzen Lanius elkarteak kaltetuta zeuden 1.000 hegazti baino gehiago da hondoan bizi diren arrainekin? Guk ia jaso ditu orain arte Uribe Kostan (horietako ehunen bat bakarrik bizi - urte osoa ematen dugu horretan beharre - rik); pottorroak, kaioak eta ubarroiak ziren gehienbat, baina “ dortoka an. Orain berdela harrapatzen hasiko ergelak, izurdeak eta ñandu bat ere jaso ditugu ”. Lau marea beltz izan ditugu. Bostgarrena heltzear ei dago, haizea Argazkian, Ander Berreteaga bere untzian gara, baina berdelak maiatzerako ospa egi - ten du. Horren ostean, untzia otarraina iparretik edo ipar-mendebaletik badator eta horrela pare bat egunez badabil; oraindik 5.000 eta 10.000 tona bitarteko galipota dago saka - hartzeko prestatzen dugu, eta uztailaren banatuta itsasoan. Beraz, adi-adi egon behar gara oraindik. 1ean hasten gara horrekin. Baina otarrai - na hondoan bizi da, eta oraindik ez daki - “Itsasotik 20.000 tona galipot jaso dira gu ezer hondoko arrainen arrantzaren eta hondartzetatik, berriz, 1.900” Arrantzaleen beldurra egoeraz. Baina argi dago zikin egon behar Uribe Kostan geratzen diren arrantzale profesional apurretako bat da Ander Berreteaga. Plentziako portuan dela, aingira asko agertu direlako hilda, dauka ontzia eta hantxe egon ginen beragaz berbetan. Martxoaren 17an Eusko Jaurlaritzak arrantza egiteko Arrantzaleak Armintzan galipota porturatzen debekua kendu baino lehenago egin genuen elkarrizketan, bere kezkak azaldu zizkigun Berreteagak. eta aingirek hondoko arrainak jaten di- tuzte. —Babestuta sentitzen zarete? —Otsailaren 17an galipota batzen hasi Abratik Billano lurmuturrera ibili gara, Kalte-ordain bat daukate geldi egotearren. —Bai. Eusko Jaurlaritzaren aldetik, bai. zineten… hortik ekialderago Armintzakoek egin —Beharbada zure ardura ez dela erant - Ez daukagu zalantzarik ordainduko digu - —Izena eman genuen galipota batzeko eta dute. Eta orban handi bat egonez gero, zungo didazu, baina, ondo ordaintzen tela eta alde horretatik ez garela kaltetuta otsailaren 17an hasi ginen. Bolondres kon - denok harantza. Untzi handiek eta helikop - diete? geldituko. Gainera, informazio asko ema - tua da, norberak ematen du izena, baina ten digute; egunero bi edo hiru fax helt - Eusko Jaurlaritzakoek ordaindu egiten “Ez dut uste arrantza egiteko debekua zen dira kofradiara. dute, e? Portuan, irten barik geratu direnei berme barik kenduko dutenik” —Algortako arrantzale bakarrak untzia baino zertxobait gehiago ordaintzen digute, berri galdu du galipota hartzen. Zer eta gainera batutako kilo bakoitzeko hamar teroek ikusten dute galipota dagoen ala ez, —Bada nire ardura, Armintzako kofradia - deritzozu? pezeta. Ondo ordaintzen dute, egia esan. eta horren arabera irteteko agintzen dute. ko lehendakariordea naizelako (kofradian —Administrazioak lagundu egin beharko —Zenbat egunez irten zarete? —Hemen, Plentzian, zenbat arrantzale Algorta, Plentzia eta Armintzako arrantza - liokeela, ez dut esango zelan, baina lan bat —Gu geu 15 egunez, eta gehien 2500 kilo profesional daude? leak gaude, 20 inguru). Ordainketetarako egiten egon da, galipota garbitzen, eta batu ditugu egun batean, baina jeneralean —Zazpiren bat. Itsasontzi bi joaten gara dirua kofradietara bialtzen dute, beraz… administrazioaren laguntza eduki behar - 600-800 kilo bitartean hartu izan ditugu. galipota batzen, eta besteak geldirik daude. Eta bai, ondo ordainduta dago. ko lukeela uste dut. m

32UK UK 33 [zinema] [musika]

zine eskola Gaia > Top manta euskalduna Oskar Fernández Laburra baina arrakastatsua Zuzenean > Zinema eta Ibon Antuñano zinemagile getxoztarra saririk kritikaren sari dabil Una bala izenburuko film laburrarekin Víctor de garapena? (II) Diego group

inema aretoan pantaila ilunt - Martxoaren 5ean , Ibon Antuñano gaz - Barrikako Golfo Norte zen denean argiek is to riotik teak Gasteizko Euskal Zinemaren Astearen taberna ezagunak besaulkira eramaten gaituz - Z lehen saria jaso zuen Una bala bere bigarren zapaturo eskaintzen du te, alegia fikziozko errealitatetik erre - film laburrarengatik. Saria 3.000 eurokoa kontzertu bat. alitate gordinera. Une horretan ber - Apirilaren 5ean, Víctor tan prest egongo gara ikusitako fil - izan da, bere mailan Euskadin ematen den de Diego Group bart - mari buruz gure iritzia plazaratzeko. handiena. Bestalde, martxoaren 13an izan zelonarrak izango dira Iritzi hau sintetikoegia izango da. gonbidatuak. Lau Filmak garatu duen historiak gugan zen film labur horren estreinaldia Espainian Bartzelonako Verdi zinema-aretoan; Ma - musikarik osatzen dute taldea, eta hain - sortutako inpresio orokorra baino ez bat disko dauzkate kaleratuta. Gainera, da izango. Jakina! hau ardatz nagu - drilgo eta Bartzelonako izen bereko aretoe - kontzertu ugari eman dituzte, baita sia da, baina ezin da gelditu, inondik tan egunero botako dute film luzearen au - nazioarte mailan ere, urte luzetako ibilbi - inora, hitz sintetiko batzuetan: gus - rretik datozen lau hilabeteetan. de oparoan. Musika berezia egiten dute, tatu zait, ez zait batere gustatu, Ibon Antuñano Una bala filmatzen jazz-atik hasi eta rock-eraino doazen ondo egon da, ez zen hainbestera - estilo ugari batuta, eta erritmo latindarrei ko, eta antzeko hainbat hitz. «Zuzendariaren filma Ibon Antuñanok Bartzelonan bizi den ere tartea eskainiz. Batzuetan are okerrago jokatzen ikasleen oscarretarako Edgar San Juan mexikarrarekin batera fil - Salduenen zerrendagaz guztiz bat egiten duten diskoak topatu ditugu “top manta euskaldunean” dugu eta gure iritzia errealitate matu zuen Una bala, Kataluniako hiri ho - Víctor de Diego Group maiestatikoa izango balitz bezala proposatua izan daiteke» Apirilak 5, 23:00, Golfo Norte tabernan filma oso txarra izan dela esatera rretan bertan. Getxoztarrak zuzendutako Top Manta izen xelebrea hartu duen feno - nean ere; gaur egun, ganorazko edozein ausartzen gara, aurretik inolako Orain arte, nazioarteko hainbat zine - film laburrak ia hamar minutuko iraupena menoaren barruan murgildu gara, baina ez saltzaile klandestinok euskarazko diskoren hausnarketarik egin gabe; eta gaine - malditan egon da Una bala : Palm Springs, du; minbizia daukan eta bere burua hiltze - disko piraten gaineko amaiezineko eztabai - bat edo beste dauka motxilan, salduenen ra zoriontsu eta pozik gelditzen ko bala bat erosten duen gizon baten isto - gara. Beraz, ikus dezagun gure irit - Toronto, Bratislava, Erroma, Puerto Rico, dan jarduteko, askoz gauza sinpleago bate - zerrendagaz guztiz bat eginda. Beheko lau - Musika > zia plazaratu baino lehenago zer Berlin, Mexiko eta Txile, besteak beste; rioa kontatzen du. m rako baizik. Hain zuzen ere, manta delako kian ikus dezakezue zein abeslari eta taldek hartu beharko genukeen kontuan ekainean, berriz, Tokioko zinemaldi horretan euskarazko zerbait topa daitekeen eduki duten azken hilabeteetan arrakastarik Doinu eliztarrak hausnarketa analitiko minimo bat garrantzitsuan parte hartuko du. Hori guz - egin ahal izateko. Lehendik eta be - Una bala k lortutako sariak jakiteko asmoak eroan gaitu kalera. handiena. m Datorren apirilaren 4an, arratsaldeko tia gutxi balitz, ikasleen oscarretarako pro - hin, zein gai jorratu dituen filmaren Ikerketa xume baten ostean, hainbat 8´30etan eta Algortako San Nikolas posatua izan daiteke, fikziozko film labu - • Ikusleen Saria, Sao Paulo istorioak, gai hori edo horiek propo - ondoriotara ailegatu gara: batetik, disko elizan, Aitor Olea Juaristi durangar satutako testuinguruan barruko logi - rren kategorian. Horretaz gain, Antuñano • Bigarren Saria, Kiev Hauexek aurkitu ditugu organojoleak kontzertua emango du. piraten salmenta guztiz zabaltzen hasi zene - kaz garatu ote diren, alegia, nola bere hirugarren lana prestatzen ari da maiat - • Epaimahaiaren Aipamen Berezia, Txile Tresna horri dagokionez Euskal Herrian izan den argumentua, aktoreen ant - an (duela pare bat urte edo), ezin zitekeen • Mikel Urdangarin, Benito Lertxundi, Fermin dagoen musikaririk garrantzitsunetakoa zerako; oraindik ez dauka ideia zehatzik • Lehen Saria, Gasteiz Muguruza, Betizu, Gatibu, Betagarri, Xabier zezpena eta filmaren girotzea egokia euskarazko ezer aurkitu eskaintzaren ba - da Aitor Olea, duela pare bat hilabete izan ote den, hau da, sinesgarria ote baina Euskal Herrian filmatuko da. Montoia, EH Sukarra, Trikitixa bilduma, Aus_Art disketxeak organoari den proposatutako logikaren arabe - rruan. Apurka-apurka, ordea, merkatuaren Balada bilduma... eskainitako bilduma berezian bere disko ra, eta amaitzeko, nahiz eta beste legeak ezarri dira gure hizkuntzari dagokio - bat argitaratu izanak erakusten duenez. elementu batzuk egon arren, gai izan ote garen, filma ikusita, zuzen - dariak adierazi nahi duen ideia ulert - (David Cronenberg) zeko. Analisi honek korapilatsua Ez galdu > Spider diskoak dirudien arren oso erreza eta eman - Zinema Paradiso • Non: Getxo Antzokia • Noiz: apirilak 11, barikua • Ordua: 22:00 korra da. 4 Film interesgarri eta hunkigarri honek eskizofrenia duen pertsona baten The Coral 18 eta 21 urte bitarteko sei More than you think you are Floridatik datorren boskote Sentitzen naiz Ixiar Orejagaz hainbat The Coral Matchbox Twenty Maixa istorio iluna, latza eta tristuraz betetako bizitza kontatzen digu. Ralph gaztez osatutako talde hau honek Rob Thomas abesla - dantzalditan egon ostean, Sony Music Erresuma Batuko musika asal - Atlantic ria du lider. Bera da taldea - Elkarlanean Altzo herrian jaio zen Fiennes aktoreak (Dennis Cleg, armiarma) bikain antzezten ditu filmaren datzen ari da bere lehenengo ren diskoaren hamabi Maixa Lizarribarrek bakar - protagonistaren obsesioak eta desoreka mentalak eragiten dituzten zure publizitatea hemen diskoagaz. The Coral talde abestien egilea. Ea errepi - ka kaleratzen duen lehe - egoerak. Dennis ume zelarik, eta Edipo gaixotasunaz ikuturik, bere aitak berrien artean berritzaileena ei katzen duten aurreko disko nengo diskoa dugu hono - ama nola bortizkeri handiz hiltzen zuen ikusi zuen. Aurrerantzean Dennis- da, bai eta urteko bandarik bien arrakasta,15 milioi ale - koa. Mundu barnekoi eta en bizitza iluna, garratza eta desorekatua izango da, eta errealitatea eta harrigarriena ere. “ Bere aurka - tik gora saldu zituzten eta. intimoan murgiltzen da eta barne sentimenduak bereiztu ezinean ibiliko da. Bere buruan sortutako riek ez dute aukerarik ”, diote Lan berri honetatik kaleratu bihotzean pil-pilean dara - armiarma-sare korapilatsu eta beldurgarriak ez dio une baten ere pakea adituek. Disko honek 11 abesti den lehen abestian (“Disea- man sentsibilitateari atera - ematen. David Cronenberg zuzendari kanadiarrak, Patrick McGrath-ek ditu eta onenetarikoa se” izenburukoa) Mick Ja- bide samur eta amultsua 94 491 13 37 idatzitako eleberri bikain batean oinarriturik, 2002an pantailetako maisu- “Dreaming of you” da. gge rren laguntza izan dute. eskaintzen dio. lanetako bat bihurtu zuen istorio hau.

34UK UK 35 [liburuak] [elkarrizketa]

esaterik badut Unai Elorriaga > idazlea Esti Ezkerra Idazle gazteak Getxon Biografiak Erakusketa batek azken hamarkadan “Literaturak obsesionatzen az Alejandro Dumas eta Emile Zolaren urteurrenei begira jarri zen literatur agertutako euskal idazleen berri emango du I mundua. Aurten, beste batzuren artean, nauelako idazten dut” Marguerite Yourcenarrena ospatuko dugu. Logelan zehar, handik eta hemendik pilatzen diren liburu dorreetara jo dut. Martxoaren 25ean hasi zen, Algortako kigu erakusketak, idazleok egindako lanak raturak obsesionatzen nauelako idazten Azkenik aurkitu dut bilatzen ari nintzena. erakusketa aretoan, XXI. mendeko idazle ez ezik, euren biografiak, argazkiak, argita - Hadrianoren oroitzapenak. Yourcenarrek dut, baina ez dut uste ezer txarra denik. berak Erromako enperadorearen inguruan berriak, hain zuzen ere izeneko erakusketa. ratutako liburuen zerrendak eta bestelako —Hirugarren nobela gogoan? idatzi zuen liburu mardula. Jainkoen loria Apirilaren 12ra arte egongo da ikusgai 30 kontu eta bizipen batzuk ere agertzen ditu. eta gizaki hilkorren miseriak ezagutu zituen —Guztiz pentsatuta, baina astirik ez. gizona izan zen Hadriano. Bai, merezi zuen idazle berriren ibilbidearen gaineko argibi - Titulua Vredaman izango da, argitaletxeak biografia bat. Irratian, Iraken kontrako gerra deak ematen dizkigun ekimen honek. Harkaitz Canoren hitzaldia hasiera iragarri du George Bushek. Lehen uzten badit. Hori beste kontu bat da. esandakoa gogoratu, eta pentsatzen jarri Euskal Idazleen Elkartearen eskutik dator - Martxoaren 25eko aurkezpenean Harkaitz —A, bai? naiz. Zenbat biografia ez ote diren idatzi? cano lasartearra egon zen Algortan. Oler - Zenbat pertsonaia ez ote diren modu —Bai. Orain arte izenburu biak onartu horretan letra larriz idazten den historiara kiak irakurri, liburuak sinatu eta bertan bil - dizkidate, baina batzuetan ez da aukerarik igaro? Biografia horietatik zenbatek islatu dutakoei zuzendu zitzaien Cano. Hasiera dute errealitatea, zenbatek heroi bihurtu egoten, idazle txikia izanda. dituzte gizaki hilkor miserableak besterik ez bikaina azken urteotan euskal literaturaren zirenak? Bonbardaketa ez omen da, erreferente bihurtu diren hainbat egileez «Guztiz pentsatuta daukat Golkoko gerran bezala, masiboa eta bidegabea. Oraingoan, objektiboak ondo jardungo duen erakusketarako. Besteak hurrengo eleberria» finkatu dituzte Etxe Zuriaren itzalean beste, Harkaitz Cano bera, Unai Elorriaga, babesten direnek, halaxe dio irrati esatariak. —Hala ere katxe nahikoa daukazu hala - Garai batean, biografiak pertsona hil ostean Urtzi Urrutikoetxea, Kirmen Uribe, Jaso - idazten ziren. Gaur egun, arrakasta ne Osoro edota Asier Serrano aipa ditzake - ko gauzak zuk zeuk erabakitzeko, ezta? handiagoa dute in situ egiten direnek. —Orain bai, baina SPrako tranbia ren Hainbat idazleri irakurri diegu obrari gu XXI. mendeko idazle berriak -ek biltzen aurreratzen zaizkien egileei buruzko dituen 30 horien artean. por tada ez nuen nik aukeratu. Oraingoan istorioak. Hau da, ezer argitaratu aurretik, ezetz esan dut, eta beste bat aukeratu dut. beren biografia txukun idazteaz arduratzen Erakusketa 14 eta 18 bitartekoentzat dira. Ez dut uste Bush, Aznar edo Blairri pentsatuta dago, baina edonor parajetu —Sentitzen duzu bi urtean behin elebe - idazteko grina inoiz piztuko zaienik, baina rri on bat idazteko arduraren zamarik? hasi dira beren biografien nondik norakoak daiteke bertara. Algortan egon aurretik, zehazten. Munduaren salbatzaile gisa igaro beste zenbait hiritan ere ibili da, abenduko SPrako tranbia ren gaztelerazko bertsioa plazaratu berri dio Alfaguara argitaletxeak Unairi —Ez, bi urtean behin ez. Uste dut hiruga - nahiko lukete historiara, hiru mosketarien Du rangoko azkoan esaterako. Gure artean rrena idazteko gehiago egongo naizela. bertsio berritua. Hala ere, ez dut uste Iaz SPrako tranbia ren arrakasta zela-eta ekarri genuen Unai aldizkarira. Yourcenarren moduko idazle finik lortuko egongo den egunetan, goizeko 10etatik Honekin bi urte eta erdi egon naiz eta azke - dutenik biografia horiek paperera Orain, Van´t Hoffen Ilea ren aurkezpena da aitzakia. Berak nahiago luke eguerdiko 1etara eta arratsaldeko 6etatik nean denbora apur bat falta izan zait. Beste eramateko. Ondo jakin beharko lukete hiru komunikabideen hainbeste dei jaso ez eta hurrengoa idazten hasteko mosketari ausartek biografiak itxuraldatu iluntzeko 9´30etara ikusi ahal izango da. hilabete bi itxarongo nukeen errepaso bat daitezkeela, baina horretarako ere, artea lasaitasun handiagoz ibiltzea. Edozelan, oso atsegina (eta lerrook egiteko, baina konpromisoak zeuden eta… behar dela. Eta bonbek ez dute arteaz Sarrera dohainik da. m islatzen dutena baino askoz oparoagoa) suertatu zen orain guztiek ulertzen. Ea oraingorako hiru urte egon ninteke. Eta Harkaitz Cano idazlea goraipatzen duten gure lagun Unaigaz egindako berbalditxo hau. ona? Nik idazten dudanean beti pentsatzen dut “hau izango da munduko eleberririk liburuak —Estilo berezia daukazula diote… eta estilo liburuek hori diote gainera. onena”. Gero hala izatea… Baina helburua —Ez dakit berezia, bitxia edo diferentea Niretzat hori guztiz gauza artifiziala da. altu jarri be har da, debalde da eta. den. Hori jakiteko munduko literatura Batzuetan errepikapena behar da erritmo - —Inoiz kasurik egin ez dizutenak orain Zortzi kontakizun Mila gau eta bat gehiago Ararat mendiaren sumina Isaac Bashevis Singer Patxi Zubizarreta Yasar Kemal osoa irakurri beharko nuke, eta ez dut ari eusteko, eta gauza bat inportantea dela hasi dira egiten… Alberdania Erein Alberdania %0,00001 ere irakurri. azpimarratzeko. Gainera ez dut egiten —Bai, kuriosoa da. SPrako tranbia ren aur - —Gustatzen zaizu parrafo bat esaldi errepikapena beste barik, errepikapena kezpenean hiruzpalau kazetari egon ziren. Desagertutako mundu Mundu arabiarra oso Kemalen obra guztian baten berri ematea, hori gustokoa duen Ordiziako agertzen diren ezaugarri beragaz hasi eta amaitzea, esaldiko ber - ge hi zeozer gehiago egiten dut. Oraingoan, berrogei baino gehiago. izan zen idazle poloniar idazleak klasiko ezagun gehienak biltzen dira ben ordena aldatuta… Konturatuta egi - —Zure pertsonaiek obsesioak edukitzen Azken batean kazetariak ez dauka errurik, judu honen eginkizuna. hau itzuli du. Istorio guz - Fernando Reyk itzulitako Hementxe daude tien kontalaria Xerezade eleberri honetan: Ekialde ten duzu? dituztela ematen du... baina itxurakeria iruditzen zait. Harkaitz Singerren kontakizun da eta soil-soilik ipuinen Hurbileko ahozko tradi - —Bai. Hor erritmo bat dago. Ikastolan —Bai, baina zentzu onean. Obsesio bat Canoren aurkezpenetara, esaterako, ez famatuenetako batzuk, bitartez salbatu zuen zioa eta herriaren itxaro - “Yentl”, esaterako. bizitza. pena eta miseria, alegia. be ti irakatsi digute ez dela errepikatu galbidera eramaten zaituena izan daiteke, doa ia inor, eta Harkaitz Cano ni baino behar, sinonimoak erabili behar direla… baina lan egiteko tresna ere bai. Nik lite - txarragoa da ala? m 36UK UK 37 [sarean] [komunikazioa] Adi lagun!

Kafe Antzokiak antolatzen dituen ekitaldietarako sarrerak lor ditzakezu. Pilotarien sailkapena Euskal prentsa > Ikusi > Apirilak 2a baino lehen UKra deitzen duten lehenengo 2 pertsonek bina ATPren sailkapena bailitzan, webgune sarrera lortuko dituzte. ARGIA astekaria Teknopolis Euskal Telebistak dibulgazio-programa Apirilak 3, osteguna 22:00. JABIER MUGURUZA batek pilotariei puntuak ematen dizkie honen bosgarren denboraldiari ekin dio, eta Apirilak 4, ostirala 22:00. oraingoan, Nerea Pikabeak egiten ditu SAGARROI & FISHHOTZ RUIDO Tenisean argi eta garbi dakite denek ezagutarazteko kanpaina aurkezle lanak. Ordu erdiko saio honen Apirilak 5, larunbata 22:00. JUAN MARI BELTRAN nor den nor. Inoren aurka jokatu aurre - helbururik behinena zientzia eta Apirilak 10, osteguna 22:00. tik, ATPko sailkapenean tenis jokalaria - teknologiaren mundua publiko KING KHAN & COOL PANICS ARGIA astekariak eta UK aldizkariak ren izena bilatu eta gutxi gorabehera ira - orokorrarengana hurbiltzea da, baina beti deitu! dibulgazioaren ikuspegitik. “Teknopolis” ez bazteko zein aukerak dituen jakin daite - elkarlan hitzarmena sinatu dugu da inola ere adituentzako programa; 94 491 13 37 ke. Beti sorpresak egoten dira, baina, inguruan daukagun errealitate zientifiko- azken finean, lehenengo hamarretara teknikoa ulertzeko interesa duen Iaz hasitako bideari jarraiki, elkarren zigilurik behar). Bestela, 943-371545 tele - edonorentzat da. Domekero ematen du heltzea meritu handia da. Iruñeko web - arteko harremanak sendotzeko eta eus - fonora deitu (Edurnez galdetu) edo zure ETBk, eguerdi aldean gaztelaniaz eta gune batek, ( manis ta.com) , sistema hau 20:00etan, berriz, euskaraz. karazko prentsaren esparruan bakoitzak datuak eta eskaera hel - es kupilotara moldatu du. Pilotariak parti - [email protected] ilBo icro jokatzen duen papera indartzeko elkar - bidera bidali. B M duak irabazi ahala puntuak eskuratzen lan hitzarmena sinatu berri dugu. Euskal prentsak bizi duen une zail ditu, eta beraz, sailkapenean gora doa. Irakurri > Hori dela eta, ARGIA astekariak, be- honetan, denok eskain genezakeen lagunt - Bitxia da taula astez aste nola aldatzen rau ezagutzera emateko Euskal Herriko zarik onena, hain zuzen ere, hauxe da: eus - den ikustea. Webgune honetan badira Entzun hainbat erakunde eta komunikabiderekin karazko egunkaria eta euskal prentsa erosi beste hainbat zerbitzu ere: buletin bat, be - batera aurrera daraman kanpainaren ba - eta irakurtzea. Animo! m Entzun! aldizkaria 1996an rriak, partiduen zuzeneko emanaldiak... abiatu zen, Tolosan, bes - Titin III da orain lehenengoa rankingean rruan, ARGIA astekariaren 3 ale doan Harremanetarako: 943 371 545 Pilotaza le entzako iturri ederra. m www.manista.com teak beste Joxi eta Imanol jasotzeko aukera eskainiko dizuegu UK ren Ubeda musikari ezagunen irakurle guztioi, datorren alearekin batera. gidaritzapean. Duela sei Kanpaina hau, martxoaren hasieran hilabete, Eragin.com web gida Sarean aurkitu dugu > enpresak hartu zuen burutu nahi baldin bagenuen ere, “Egun - UK 39 Entzun! argitaratzearen Gerraz karia”ren itxieraren eta euskal prentsak ardura. Esan dutenez, EGUNERO “betiko filosofiari eutsita, aldizkariaren izaera >www.egunero.info jasan duen erasoaren ondorioz atzeratu be - guztiz aldatu dugu”. Euskal musikaren ingu - har izan dugu. Baina eraso guztien gainetik ruan informazioa zabaltzen jarraituko dute, Webgune bat ixtea erraza da. baina diseinua eta gaiak jorratzeko modua Zorionez, erraza da beste bat aurrera egiteko erabaki irmoa dugunez, inoiz baino erabakitsuago eta ilusio han - zeharo berritu dituzte, besteak beste kan - zabaltzea ere. Egunkaria-ko poko musikari leku emanez. Entzun! bihila - “1982az geroztik kazetariek webgune dotorea diagoz heltzen diogu elkarlan honi. betekaria da, eta 52 orrialde dauzka. sortu zuten ordu gutxian, eta, ARGIAren 3 ale horiek jaso nahi bal - Harremanetarako: 948 12 19 76 soluzio hortxe ditugu, goizero euskaraz din badituzu, beraz, honako hau egin berriak hedatzen. behar duzu: hurrengo alearekin batera uhinakFM EGURALDIA jasoko duzun postala bete eta bidali (ez du informatikoak >www.eitb.com/euskara/ eguraldia Getxo Irratia ...... 87.6 eskaintzen” EITBko webgunean Euskal Koska Irratia ...... 89.8 Herrian hurrengo egunetan Radio Euskadi ...... 92.4 izango den eguraldia iragartzen Euskadi Gaztea ...... 94.7 dute. Praktikoa. Egunkariak Bilbo Hiria Irratia ...... 96.0 GOOGLE Tas-Tas Irratia ...... 97.0 >google.dirson.com prentsa eta aldizkariak eitb irratia ...... 100.1 eLkARTe AnOnimOA Google beste edozein webgune Bizkaia Irratia ...... 102.6 baino boteretsuago bihurtu da nahi izanez gero, etxera eramaten dizugu Algortako etorbidea 78 Euskadi Irratia ...... 104.4 Colón de Larreategui, 25 / 48001 BiLBAO urte gutxian. Berari buruzko egunkaria!!! Pititako Irratia ...... hamaika berri jakiteko sartu we - Internet-en irudi harrigarririk edo barregarririk topatzen baduzu, bidali UKra. T: 94 491 27 34 107.0 Tf. 4230212 / Zerbitzu teknikoa: 4230213 Interesgarrienak aldizkarian argitaratuko ditugu. [email protected]

38UK UK 39 [ekologia] [mugidu]

Gure espezieak > Gaia > Autoek sortutako kutsadura Txangoa > Mendi kirolak > Schreiber Zer gertatzen da autoa piztean? Zugaztieta edo Arboleda Iraupen eskia • Non: Abodin, Larra-Belaguan (Nafarroan); muskerra Kotxeen gasen igorpenak gutxitzeko Linza-Anso, Gabardito-Hecho (Aragoien). • Noiz: Eski-denboraldian. sistemak ez dira guztiz eraginkorrak • Materiala: eskiak, botak eta bastoiak. Askok iraupen-eskiaren lehiaketa izaera Miguel Angel Gutiérrez Ingeniaritza Ki - autoa pizten denetik segundo batzuk baino ez baino ez dute ezagutuko, baina iraupen- eskia astebururo edonork bere indar eta mikoko katedraduna da EHUn. Azaldu ditu behar lanean hasteko; bestea nitrogeno gaitasunaren arabera egin dezakeen digunez, autoek bi sustantzia kutsatzaile konposatuez arduratzen da, eta motelagoa da. jarduera da. Zalantzarik gabe, gure inguruan, mota botatzen dituzte batez ere: “Alde Izan ere, nitrogenoa daukaten sustantzien eski alpinoa da jarduerarik ezagunena eta jende gehien biltzen duena. Iraupen-eskia, batetik, CO 2 eta erre gabeko hidrokarburo - %80 soilik purifikatzen da. COaren kasuan, ia ostera, ez da hain ezaguna. Ohiko eski- • Izen generikoa: lacerta schreiberi ak; bestetik, nitrogeno oxidoak”. Diesel mo - %100 da. Bestalde, kotxe zahar askok ez dau - estazioak negu-kirolzaleek goitik behera • Izen arrunta: schreiber muskerra torea daukatenek, horiez gain, hondakin kate katalizatzailerik. Multzo horretan sartzen betetzen dituzten bitartean (pistak, sarbideak, aparkalekuak…), iraupen-eskia • Tamaina: 40cm baino solidoak igortzen dituzte. dira, esaterako, starterra daukaten guztiak. gutxiagoko luzera . haren ordezko moduan azaldu zaigu. • Bizilekua: landazabala; batez ere, Legediak auto bakoitzak bota dezake - Beste batzuek, berriz, bakarra daukate, aipatu - Jarduera ederra da ibilaldi luzeak putzuak sortzen diren lekuetan. en gas kaltegarri kopurua mugatzen du. tako mota biak bakarrean biltzen dituena. m egiteko; oinez luzeegiak eta nekosoak izan Horregatik, gasolinazko kotxe berri guz - daitezkeen bidaldiak egin baititzakegu, eta Tamaina ertaineko muskerra da, indartsua «Legediak auto bakoitzak honela, ia helduezinak diren bazter ederrez tiek eta diesel askok katalizatzailea eroan Inguru zingiratsua da gaur egun Arboleda eta berde-horiska kolorekoa. Arrek emeek bota dezakeen gas kaltegarri gozatzeko aukera izango dugu. Gainera, baino gorputz indartsu eta sendoagoa behar dute, “bestela ezin izango lukete le- Testua eta argazkiak: Gonzalo Iribarnegaray materialari dagokionez, eski luze estuak, dute. Kolore aldetik, emeen tonalitateak gedi hori bete” . Katalizatzaileek, labur esan - kopurua mugatzen du» finkadurak, bota arinak eta bastoi luzeak arreagoak dira. Aldi berean, biek narrio Bizkaiko meatzaritzaren garai gogoanga - guruko tontorretara igo, edo, Sabina baino ez dira behar baso isil eta beltzak dituzte ornoan gora ta behera. da, zera egiten dute: sustantzia arriskut - rri (batzuenzat behintzat) hartarako jatetxe ezagunean indaba bazkari ederra koloretsuetan barneratzeko. Landazabalean bizi da; baina musker suak berez atmosferan dauden sustantzia bidaia egiten dudan bitartean, hango zin - egin. berdearekin (Lacerta viridis) duen lehia bihurtu (CO 2, nitrogenoa, oxigenoa...). «Oinez nekosoak eta dela eta (azken hau ugariagoa da gure gira eta mendixketan paseatzen ari naiz Arboledara autoz joan zaitezke; hala eskualdean), ingurune hezeenetan egoten Hala ere, katalizatzaileen eraginkorta - eta beste garai batean izan zena dut ere, funikularrean igotea askoz atsegina - luzeegiak diren bidaldiak da. Beraz, berau ikusteko, zelai eta suna ez da erabatekoa. Alde batetik, ko - buruan. Zugaztieta edo Arboledaz ari goa egingo zaizu, bertatik Ibai zabalen erraz egin daitezke» larreetan putzuak sortu diren lekuak eta txea pizten denetik lanean hasten diren naiz, jakina. Egia da gaur egun parajeak itsasoratze ederra ikusiko duzu-eta. m sasiz inguratutako ubideak dira arte denbora igarotzen da, “tenperatura Halaber, iraupen-eskiak ez du teknika egokienak. Musker berdearekin nahastea bere jatorrizko izenarekin zerikusirik ez handirik eskatzen eta sasoi onean egotea ere erraza da, habitat eta ohitura antzekoak altua behar dutelako lana ondo egiteko ” . duela, egia da gizonak paisaia eraldatu Zelan heldu ez da ezinbesteko baldintza. Nahiz eta, jakina baitituzte. Larrañazubi ibarrean eta Katalizatzaile mota bi daude. Batak CO denez, gorputzaldi onean egoteak mendian Galeako zenbait tokitan (Kandelu duela eta antzineko meategiak gaur egun eta hidrokarburoak “garbitzen” ditu, eta • Autoz.Trapagatik irtenda, N-634 errepi - gehiago gozatzeko aukera ematen duen. urbazterrak, besteak beste) ugariagoak inguru zingiratsu bihurtu direla. Baina, dearen ezkerrean, Arboledara doan bidea Entrenamendu osoagoa bilatzen duenak dira schreiber muskerrak. hala ere, hango bideetatik paseatuz natu - hasten da, 6 km. eskura du duela gutxi asmatu duten jarduera: Beste hainbat musker legez, oso ra ederto goza daiteke. roller-eskia. Lehiaketetan ibiltzen direnenei • Trapagan bertan, meatzariak meategieta - begira sortu bazen ere, gaur egun, guztion ra igotzen zituen funikular bera hartu. «Musker berdearekin nahastea Sasoia da > udaberria Hemen meatzaritza museo modernoa eskura dago. Errepidean ibiltzeko erraza da, habitat eta ohitura bisita daiteke, lakuetan arrantza egin, in- prestatutako eskien antzekoak dira (gurpilak antzekoak baitituzte» ezin gal dezakegun ikuskizuna daramatzate), eta hauei esker, teknika hobetu eta gorputzaren goiko giharrak (besoak, lurraldekoia da, batez ere, araldian Kolore alaien eta usain atseginen urtaroa dugu lepoa…) landu daitezke, eskian egiten diren dagoenean. Artega jartzen da eta bere udaberria. Neguko loaren ostean, natura berpizten da mugimendu berak egiten baitira. eremuan sartzen diren musker arrak ostera ere. Zelaiak San Jose lorez bete dira, zuhaitz Egun, eski alpinoko estazio ezagun erasotzen ditu. Udaberrian gertatzen da asko (sahatsak, adibidez) loretan ditugu eta beste gehienek iraupen-eskia egiteko pistak ere hau, eta orduan ohikoa da eguzkitan hainbaten kimuak ere irtetzear daude. Egunak sano badituzte, baina modalitate honetarako bikoteka ikustea. Kopulazioaren ostean, luzatu dira, eta aspaldiko partez, eguzkiaren bakarrik prestaturik dauden eski-estazioak emeak bost eta hogei arrautza artean berotasunaz gozatzen hasiak gara. Eta txoriak? Txoriak, ere baditugu etxetik gertu: Abodi eta jartzen ditu arrakalaren baten edo aurreko hilabeteetako isilaldi tristearen ostean, txioka Belagua Nafarroan; Linza-Anso eta lurpean. Besteak beste, intsektu, ditugu ostera ere. Kantuaren bidez, arrek lurraldea Gabardito-Hecho Aragoien, edota Lunada, araknido eta fruitu bigunak (pikuak eta aldarrikatu eta emeak erakarri nahian dabiltza. Heldu Kantabrian. Eta elur nahikoa egin duenean masustak) jaten ditu. da, bai, animalia guztiak, eta baita gizakia ere, zoratzen ere, kotxez ordu eta erdira dauden Aralar, dituen (gaituen) sasoia... udaberria! Andia edo Urbasa mendilerroetan.

40UK UK 41 [osasuna] [jantzi] Gogoa > Gorputza > I Nahaste Umeen sukarra Iaki obsesibo Xabier Txakartegi pediatra Bitxitegia konpultsiboa Sukarra gorputz tenperaturak gora egitea Ω da. Goratze hori metabolismoa areagotzen OMEGA AGENTZIA OFIZIALA Nagore Etxebarri psikologoa denean ager daiteke (esaterako, ariketa fisi - koa egin ostean, edo ume txikien kasuan, Villamonte T: 4302345 Gaitz hau ere loturik dago hersturarekin bularra hartu ostean). Baina ia beti, sukarra Algorta (gogora dezagun, hersturan, denboraren infekzioaren adierazle (horren erakusle poderioz, obsesio bilakatzen dira hasieran zentzurik gabe jasaten diren nagusia hain zuzen) dugu. Gehienetan birusen batek eragindako zenbait ideia, pentsamendu, bulkada edo Jose Unzurrunzaga Astigarraga irudi iraunkor). Obsesio gehienak hiru gaixotasuna adierazten du sukarrak, eta Era honetako bainu-jantziak ikusiko dira aurten (“Kantxa” kirol dendak utzitako argazkia) motakoak izaten dira: indarkeriaren, arina eta behin betikoa da. Aldi gutxi bat - zalantzaren edo kutsatua izatearen ingurukoak. Esan dudan bezala, hasieran zuetan, ordea, bakterioak eragindakoa da HORTZ?KLINIKA subjektuak badaki obsesio horiek eta kontu handiagoa eskatu ohi du bere (I) zentzurik ez daukatela, eta ahaztea jarraipenak. Hondartzan ibiltzeko lortzen du, baina irauten dutenean Tel.& Faxa: 94 460 06 21 buruhauste eramanezinak bihurtzen dira. Zer sendabide erabiliko dugu umeen Andikoetxe 2, behea ezkerra Horrelakoak izango dira gizonezkoek ALGORTA Kasu horietan konpultsioak etor sukarrarentzat? Oro har, besapeko 38ºko daitezke. Hauek intentziodun jokabide baino gutxiagoko kalenturak ez du senda - aurten jantziko dituzten bainu-jantziak errepikakorrak dira eta hauei gairik eskatzen; beharbada, sendabide fisi - du esan nahi derrigorrez gaixotasun serioa erresistentzia jarriz gero izugarrizko koa erabil daiteke: arropa gutxitu, bainu dagoenik; alderantziz, hauetariko sintoma Dagoeneko dendetan daude. Kirol-arropa munduan 18 urte daroazen Errotalde tentsioa jasaten du gaixoak. Orohar, Joseba Aranguren Morotxo k gizonentzako bainu-jantzi berrienak erakutsi subjektua egoera ezeroso baten aurrean epelean sartu, ur freskoa eskaini… Tenpe - ezak ez du beti gaixotasun serioa izatea baz - dizkigu. Hurrengo UKko zenbakian, emakumezkoenak ikusgai. ileapaindegia aurkitzen denean, sentsazio hori ratura altuagoa denean, medikuarengana tertzen): neutralizatzeko halako jokabidea aurrera eraman behar duela sentitzen du, nahiz eraman baino lehen, tratamentu fisikoaz Eguraldi txarra zela-eta, iaz bainu-jant - ko galtza baten luzera daukate ”, diosku HARTU TXANDA TELEFONOZ!! eta bien arteko lotura zentzuzkoa ez izan. gain, antitermikoekin saia gaitezke: azido —Hiru hilebete baino gazteagoengan suka - zi gutxi saldu ziren. Horregatik (eta mar - Joseba Aranguren algortarrak. Beste Dena den, subjektuak ez du inongo azetil-salizilikoa (gero eta gutxiago erabilt - rra beti hartu behar da gaixotasun serioaren kek gauza berri eskas atera dituztelako), joera bi aipatu dizkigu: “Gutxi ikusten T: 460 38 90 plazerrik lortzen eta gainera egin ondoren Errotalde 18A / ANDRA MARI, GETXO gehiegizkoa dela onartu dezake. zen da, ez dago argi zergatik), ibuprofenoa adierazletzat, kasu honetan “erruduna” da aurten ez dago berrikuntza askorik; hala dira baina gero eta jende gehiago ausart - Adibiderik arruntenak: eskuak maiz eta parazetamola batez ere, hirurak umea - errugabetasuna frogatu arte. ere, nagusiena luzeran datza. “Le hen, oso zen da likrazko hankadun bainu-jant - garbitzea, kontuak behin eta berriro ren pisuaren araberako dosietan. —Orbanak: kalenturarekin batera presioz bainu-jantzi luzeak erabiltzen zi tuzten ateratzea... ziak eta igerilekuko slipak eramaten Haurtzaroan sarritan agertzen da suka - desagertzen ez den orbanik agertuz gero, askok (batez ere gazteek), belaunetik behe - bainu-jantziaren azpitik jantzita ”; azke - Aipatu behar da beste zenbait rra, beste adinetan baino gehiago, umeak ez lehenbailehen eraman behar da umea osa - nahasteetan antzeko jokabideak agertzen ra eta galtzamotzen tankerakoak; baina nengo joera hori surflariengan ikusten GIZONENTZA - badira ere (janariarekiko nahasketak, duelako defentsarik amarengandik hartuta - sun zentro batera. orain bainu-jantzien hankak txikiagotu da gehien bat. alkoholarekiko menpekotasuna, koak agortzen direnetik. Birus batzuek era - —Sukarra gorantza joatean hotzikara izate - egin dira, ez dira hain luzeak eta kiroleta - KO MODA eskizofrenia) ez dira gauza bera, eta bide gindako gaixotasunak larriak badira ere, ez batez, alkoholaren, drogen eta ak (hotzikara hotzikara da, ez hotz sentit - Ehunak eta koloreak Telletxe 5 ALGORTA depresioaren eragina oso kaltegarria dela dira kezkatzekoak orohar; aldiz, bakteriek zea), kontu handiagoa eskatzen du. Egun, poliamidak eta ehun arinak nagu - T: gaitz hau bideratu ahal izateko. eragindako batzuk dira baztertzekoak sukar —Sukar altuarekin zurbiltasuna erakusteak, situ dira, ez dutelako hainbeste ur xur - baten aurrean. Orduan, noiz merezi du eta ez kolore betea, kontu handiagoa eskat - gatzen eta azkar lehortzen direlako. Bes - arduratzea sukarrak? Ez da erraza erantzu - zen du. talde, “gorriak modan daudela diote; de- tea, baina ondokoaren moduko egoera —Antitermikoekin nekez jaisten den suka - Mara Jess zure publizitatea hemen na den, gizonezkook kolore bakarrekoak baten aurrean gaixotasun serioaren abisuan rrak kontu handiagoa eskatzen du erraz egi - nahiago izaten ditugu ”. Halere, estanpa - ipini beharko ginateke (abisuan ipintzeak ez ten denak baino. m tuak eta loredunak ere ikusiko ditugu ILEAPAINDEGIA ETA EDERGINTZA aurtengo udan. Arangurenek argitu di- gunez, erosoagoak dira goma eta loka - Alangobarri 10 «Sukarra ia beti infekzio baten adierazlea da » T: 4910821 94 491 13 37 rria dauzkaten bainu-jantziak, gerri guz - ALGORTA HARTU TXANDA tietara ondo egokitzen direlako. m 42UK UK 43 [uribertsoan barrena]

ALBE alerik ale

HIRU LERROAN Bertsotan gelditu gabe Gaztetxearen alde Ekaitz Larrazabal > Patxada eta umorea barru-barruan Bertsojartzailea: Ekaitz Larrazabal / Doinua: Habanera Testua: Josu Arroyo / Argazkia: Asier Mentxaka 1 Uribe kostan ez al gauz 23Sastraka gaztetxeagaz Espekulatzaileana gaztetxearen beharrez? hasi ginan gazte asko; dogu kontu sano lohia; Kantuan, bertso lanean, sentitzen Alternatiba bakarra garbitu ta birziklatu lurrak merketxu erosiz da bapo, giro hotzean egoten ez tabernak dira tamalez; gendun herriarendako. garesti saltzera doia. dakielako. Handik eta hemendik ta hainbat etxe huts dagoz Hori kaltegarri danez, Herri osoa kaltetuz asmatuz arrazoiak, “Katxo” danok jakin dakigunez, nola ez zuten botako! horrek joten deure goia! gureak, Ekaitzek, ekaitzak, berdin bete gura doguzanak Iberretxune, Sopela, Gaizkile batzuk garela Algortan edo Tuteran, astintzen jarduera kulturalez. Burdinola gerorako; agintarien sermoia; ditu beheak eta goiak. Udaletxea kontrako lau gaztetxe bota deurez eraso horreen aurren agertzen da betiko lez; urtebete baterako. ez dekogu paranoia, indarraren arrazoiaz Antza egiten dogunak jakin badakigulako —Zenbateraino da “Katxo” bertso esko - eraikinak bota artez. ez dau balio ezertako. dekogula arrazoia. lako bertsolari? Gazteok jarraituko du Hameko etxe zar danak Ez dogu inoiz galduko —Gaztetxoentzako ondo dago eskola, eta arrazoiaren indarrez: batzuen negoziorako... borrokarako sasoia; mantendu behar da, baina hotzegia da etxeak botako deurez, Uribe Kostan lekurik gora okupazioa neuretzako. Gainera, nik tabernetan ikasi baia gure ideiak ez! ez al da gazteondako? ta kultura herrikoia! nuen bertsotan. Ikastola garaitik gustatu izan zait bertsolaritza, baina ni lagunarte - ko giroan hasi nintzen bertsotan, lehenen - “Txapel Bete Bertso bezalako herri ekimenak go puntuka, gero koplatan... Gero, belua - bat datoz nire bertso filosofiarekin ” go, Fredi eta Jagobaren bidez sartu nintzen eskolara, eta Katxo eskolan agertu zen kantatu dut... eta nahiko pozik nago egin - tzera, bertso bazkari batera. Bazkaria lehengo egunean, hara non agertzen den dakoarekin. Ni saio “serioegietan” ez naiz amaitu zen, eta gero poteo luze bat etorri Euskal Telebista! Lau bat bertso bota hain ondo moldatzen, eta “Txapel Bete zen; hantxe ibili ginen, jo eta ke kantuan. BERTSO AGENDA nituen egun hartan, inolako lotsarik gabe. Ber tso” bezalako herri ekimenak nire ber- Kontzertua egon zen bertako Gaztetxean, Nik inoiz ez dut lotsarik izan bertsotan «Berdin da non kantatu, giro guztietara moldatzen jakin behar du bertsolariak» tso filosofiarekin bat datoz. gero guk ere kantatu genuen... Belu samar II. ABRA SARIA egiteko. —Martxoaren 29an, berriz, Areetako etxeratu, eta hurrengo egunean berriro Martxoak 29, 19:00etan, —Eta zein dira tabernako bertsolariaren tzeko, nolabaiteko prestakuntza beha - Musika Eskolan, II. ABRA Saria, eta tar - itzuli ginen Mamarigara, bazkaltzera. Andres Isasi Musika Eskolan. ezaugarriak? rrezkoa izango da... ERAKUSLEIHOA tean, zu zeu... Tabernan bazkaltzen geundela, bezperako Bertsolariak: Miren Ibarluzea, —Edozein egunetan, edozein ordutan, —Gutxi gorabehera hiru urteko lanaren —Bai, bai, ni edozein tokitan kantatzeko saioan egondako neska batzuk agertu Iñigo Izagirre, Jon Martin, animatzen den edonorekin bertsotan egi - emaitza da orain lortu dudan mailatxoa. prest nago. Agian apur bat urduriago ziren, eta hantxe hasi ziren, “oraindik ber- 4 Ekaitz Larrazabal Gutierrez. Ekaitz Larrazabal «Katxo», tea da kontua, nekatu arte. Berdin da non Gainera, nik inguruko guztiengandik ikasi Lagunartean «KATXO». egongo naiz, baina dena eman behar bada, tsotan! Herri guztiak daki zuen berri, eta Miren Loizaga, Manex Agirre. kantatu, giro guztietara moldatzen jakin dut zer edo zer; jendeari entzuten, jendea - emango dugu, dudarik gabe. Helburua zuek oraindik hemen bertsotan...”, guztiz 4 1979an jaio zen, Santurtzin. Gaijartzailea: Josu Esnaola. behar du bertsolariak, tabernako bertsola - rekin egoten... Nire ustez, garrantzitsuena, beti da jendeak gurekin ondo pasatzea, harrituta. Horrelakoak gara gu... riak, plazetan ibiltzen denak... Bertso- behin bat-batean aritzeko maila hartuta, 4 Oinarrizko ikasketak, espektakulua ematea. Ea neska eder asko Pasadizo bat, eta beste bat... luze ibili KANPAMARTXO 2003 lariaren lana ez da amaitzen saioa bera patxadaz kantatzea da. Estresatuta bazoaz Algortako San Nikolas ikastolan. etortzen diren egun horretan animatzera, ginen berbetan Ekaitzekin, baina ez kez - Apirilak 6, 13:30ean, amaitzean, gero hori behar den moduan bertsotan egitera, jai duzu! 4 DBH, Getxoko Aixerrota hori ere garrantzitsua da eta! katu, horiek guztiak liburu batean argita - Erandioko Arriaga auzoan. borobildu behar da, zure inguruan daude - —“Txapel Bete Bertso” ekimenean saio Institutuan. —Ibiltzen zaren bertso erritmoan ibilita, ratzeko prest agertu zen gurera arrimatu - Bertsolariak: Mañukorta, nak asetu arte. Horretan gu apur bat batzuk eginda, zein balantze egiten duzu? 4 Egun, Artearen Historia ikasten pasadizo eta gertaera bitxiak asko izango tako idazle gazte bat. Momentuz bertsola - Sustrai Kolina, Onintza Enbeita. “todoterrenoak” gara. —Saio batzuk egin ditut bai, Portugaleten dabil, Gasteizen. dira, ezta? ri atipiko honen bertso dotoreekin konfor - Gaijartzailea: Miren Loizaga. —Baina bertsotarako gaitasun hori lor- lehenengoa, gero Bermeon, Algortan ere —Behin Mamarigara joan ginen kanta- matu beharko dugu. m 44UK UK 45 [akabuko punte] [bertako euskeran ganen]

Denpora kontuk Gureberbakere20 uk Jose Luis Ugarterekin berbetan egon ostean, hiztegia landuko dugu oraingoan. Bada, denbora kontuez arituko gara hurrengo lerroetan eta urtaroak, hilabeteen izenak, astegunak eta denborarekin zerikusia duten beste berba batzuk gurean nola esaten diren ezagutzeko aukera izango dugu. GURE?AZENTU(V) Testua: Xabi Bilbao orain Testua: Urtzi Iglesias / Erretratua: Asier Mentxaka

Azentun ganerako laugarren kapitulun esan gendun legez, berba azentu - hamabostean Udebarri heldu da dagoeneko; atzean lotu dun asko dekoz gure berbakerek. Baia haren gehiago direz azentubakok: esan lei berba “normalak” azentubakok direzela, bai kantidade aldetik eta bai egi - behin dira abendu, urtarrille eta seselle ko hotzak turen aldetik, ze berba azentudun gehienak ez dire berba “sinplek” ixeten, eta badatoz egun epelak. Marti, aprille, azentu badaraude ixeten da forma edo esangure edo jatorri aldetik zeozer mayetza eta bagille hiletan egunak luzatzen berezi daukelako. Aitetu egingo dogu, lehelengo, zeintzuk direzen horrek joango dira, bagillen hogeitahiru heldu berezitasunek, eta gero aztertu egingo doguz, banan-banan, adibidekaz eta arten . Ordurik gora, ude etorriko da eta dana. Lau berba mota honek ixeten direz azentudunek: ordun bai izango ditugula egun sargorit - suak, garagarrillen eta agostu n batez ere 1. Atzizki azentudunekaz batera doazen berbak. Atzizki batzuk azentu bet para - (árteko urte n modun gertatzen ez bada). ten daude alkartuten daken berban ganen, eta holango atzizkik topa leitez bai aldizkaria Autonu n, tenperaturek beherantza egingo deklinabiden, bai eratorkuntzen eta bai aditz partizipion atzizkin arten: dute ostabere eta udegoyena ren edo urrite - kale + ti(k) -> kal éti(k) etxean ren etorrera iragarriko digute. Urtaro polita lagune + (g)az -> lagun é(g)az jaso nahi da hau basoetatik ibiltzeko eta arbolen Berango + ztar -> Berang óztar baduzu kolore ikusgarriekin gozatzeko. ume + txu -> um étxu Negu n, arrasti k tristeak izaten dira, gaue goxeti heltzen delako; gainera, egural - ikusi + ten -> íkusten dia txarra izaten da gehienetan. Uden, ekarri + ko -> ékarko berriz, belu ago etortzen da illunde ; etxetik 2. Berba “alkartu” asko. Hau da, berba bi alkarreaz lotute sortu direzen berba kanpo egoten gara egun osoan eta gaue ere, “Danak jo, azkenak il”. Horrela dio Getxoko Andra Mari elizan dagoen eguzki erlojuan. askok azentu daraude: kalean pasatzen dugu sarriten . Eta behin oiñ + azpi -> óñazpi 94 49 113 37 baino gehiagotan, egun zabalkerek ohearen domeke izango da. “Trankil egon, asteaka - etze + alde -> étzalde bila joatean harrapatzen gaitu. bu guztia daukagu aurretik ondiño !” esan - Hilak yai + egun -> yay égun Astegun ei helduz, aste bitartean illena, go luke baten batek. neba + arraba -> neb á-arrabak martitzena edo martitzena, eguztena, Eta asterdi n egunen bat yayegune • Urtarrila: urtaille, urtarrille eguena eta bariku ditugu. Behar egiteko bada? Ordun bai pozten garela, bezperen • Otsaila: sesille, sesalle, seselle 3. Latinetik eta érderatik datozen berba asko: egunak dira hauek eta batzuk asteakabu beste modu baten goaz beharrera edota • Martxoa: marti dénpora ánimu noz etorriko zain egoten dira; baina hura ikastera. Yayegunetan trankil egoten gara • Apirila: aprille géla elem éntu gúre jénero heltzean, zapatu eta domeke ti-ta baten sarriten, bazkaloste luzeak izaten ditugu eta • Maiatza: mayetza dirulaguntzak • Ekaina: bagille esp íllu esk óla Boluntzarreta pasatzen dira. Bestalde, gaur eguena bada, erlojuari begiratu barik ibiltzen gara. Beste BBK 2095 0121 10 9102483676 • Uztaila: garagarrile atzo eguztena izan zen eta haranegun edo batzuk (gazteek, gehien bat), egun horie - 4. Esangure edo mota berezi batzuteko berbak. Esate baterako, esklamaziñok sartu zure laguntza gure kontu zenbakian harenegun , martitzena; biher bariku izan - tan, hau besterik ez dute pentsatzen: “Lar • Abuztua: agostu eta espresibidade handiko berba askok azentu daraude lehelengo sílaban: go da eta etzi zapatu; etzilume , berriz, edan nuen bart , ez dut ostabere edango” • Iraila: autónu, irille áiko, éne, áiene, h ára, érdu, ápatxe, óspa,… • Urria: urríeta • Azaroa: semendi Nahiko da gaurkoz. Hurrengon ikusiko doguz honek kasuk astiroago. “Negun, arrastik tristeak izaten dira, • Abendua: abendu UK Uribe Kostako Aldizkaria gaue goixeti heltzen delako; uden, * Gaur egun, bertoko hiztun gehienek “setienbre, 171 posta kutxa / Amezti 6, 4. solairua 5. otubre, febrero, disienbre…” esaten dute bulegoa / 48990 Getxo / ukaldizkaria@telefoni - euskarazko aldaeren ordez. Euskarazkoak nahiko berriz, beluago etortzen da illunde” galduta daude; hala ere, Uribe Kostan jasotako [email protected] ca.net / tel.: 94 491 13 37 / faxa: 94 491 58 euskarazko aldaera horiek bildu ditugu hemen. Zuen berbakeraren gainean zeozer aipatu gura baduzue, zalantzaren bat edota proposamen bat badaukazue… 31 / bulego ordutegia: 08:00 / 15:00

46UK UK 47 [euskara] [publizitatea]

Euskara ikasi dute

Loreto Larumbe (Algorta) EBPN Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia abian da honezkero Getxon Martxoaren 15ean, Getxoko Udalak “Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia” aurkeztu zuen euskalgintzan dabiltzan herritarren aurrean San Nikolaseko liburutegian. Bertan, euskararen aldeko plan hau osatzeko erabiliko diren bideak eta bitartekoak azaldu zituen Euskara Zerbitzuak .

Getxoko Udalak euskararen aldeko apus - ideiak emateko aukera ere izango du herriak. —Noiz hasi zinen euskara tua egin du eta horren lekuko dugu martxoa - Honekin batera, euskararen aholku ba - ikasten? ren 15ean aurkeztutako “Euskara biziberritze - tzordea sortuko du Udalak; bertan, alkateak, —Orain dela bi urte. ko Getxoko plan nagusia”. Plan hau datozen euskara zinegotziak, euskara zerbitzuko tekni - —Zein mailatan zaude? lau urteetan (2003tik 2006ra bitartean) hiz - kari biek eta Getxon hizkuntza-normalizazio - —Hirugarren eta laugarren kuntzaren normalizaziorantz hurbiltzen ja- an eragina duten esparruetan esanguratsuak mailen artean nago. rraitzeko egina da eta Getxoko Udalari eta diren zenbait pertsonek egingo dute behar, —Non ikasten duzu? gainerako herri-aginteei hizkuntza-politika eta ondoko hauek izango dituzte eginkizun: —Algortako Lehendakari Agirre egiten lagunduko dien oinarrizko tresna izan - euskara biziberritzeko plan nagusia egokitzen Euskaltegian. Baina Erromoko go da. Aldi berean, agiri irekia izango da, eta lagundu, plan estrategikoa egiteko aholkuak Euskaltegian ere ikasi nuen. behar izatekotan, egokitu ere egingo da. eta ideiak eman, eta aipatutako gi zarte eragi - —Zerk bultzatuta ikasi zenuen Planak helburu jakin bi ditu: alde batetik, leek egindako ekarpenak aztertu. m euskara? euskaraz bizi gura duten herritarrei horretara - Harremanetarako: 94 491 14 41 ko aukerak eskaintzea, behar diren hizkuntza- —Alde batetik, euskara gure Planaren aurkezpen eguna hizkuntza izateak eta bestetik nik, politikako neurriak hartuz eta bultzatuz. Eta Nafarra izanda, uste dudalako bestetik, bai norbanako mailan, bai gizarte hemen han baino aukera gehiago arlo guztietan eta baita erakundeetan ere, eus - daudela euskara ikasteko. kara erabat berreskuratzea, euskararen aldeko —Zer da gehien kostatzen urratsak areagotuz. zaizuna? Bestalde, baditu beste helburu estrategiko —Hitz egitea batez ere. batzuk ere: euskararen transmisioa bermatzea; —Orain arte ikasitakoa hezkuntzaren bidez, helduen euskalduntze- erabiltzen duzu? alfabetatzearen bidez eta familiaren bidez eus - —Bai, saiatzen naiz telebista eta kara erabilera-eremu guztietara zabaltzea irratia euskaraz ikusten edo (administrazioa, teknologia berriak, lan mun - entzuten. Nire pisukidekin ere dua, aisialdia, kirola, erlijioa) eta azkenik, hiz - ahaleginak egiten ditut euskaraz kuntzaren kalitatea lantzea (liburugintza, hitz egiteko, baina kostatzen zait. publizitatea, kultura…). —Zelan definituko zenuke Esan dugun legez, plan hau irekia da eta euskara? herriko gizarte eragileen iritziak ere hartu gura —Oso hizkuntza polita eta ditu. Beraz, ekarpenak, iradokizunak eta berezia da, ez daukalako beste hizkuntzekin alderatzerik. «Planak helburu bi ditu: euskara herrian berreskuratu eta Komunikatzeko modu bat da eta euskaraz bizi gura duten herritarrei horretarko aukerak eskaini» euskararen bitartez kultura hobeto m ezagutzen da. Uribe Kostako Euskara Zebitzuak zure zerbitzura Getxo: 94 491 14 41 • Leioa: 94 400 80 44 • Erandio: 94 489 01 40 • Berango: 94 668 00 08 • Gainerako herriak: 94 676 26 74

48UK UK 49 [jan&edan] [non jan ] Bilboko Iturribidekalean BAR?LA?ESPUE -

Ostegun kulturalak Puntako gaizka escudero / villabotas-ekoa itsaso arana / jolastoki-koa Laiak taberna elkartoki eta giro jatorra 12:00tatik 15:00ak arte euskal museo txikia Sopelan 18:00tatik 22:00ak arte BAR Asteburuetan: 18:00tatik aurrera SPL tel: 94 415 05 Txipiroiak Ardoa edateko jateko tipula eta onddo beltzekin tenperaturak • urdaitegia • frutadenda brako txipiroia estimatua bezain eskasa da. Hala ere, «Tenperaturak eragin handia dauka • elikagaiak hura lor tzeko behar den ahaleginak merezi duelako - ardoa edateko orduan; ardoaren an nago ni. Hasteko, beraz, txipiroi preziatu hauek Amezti 4 -Tf.: 94 491 06 54 A ezaugarriak ere alda ditzake» ALGORTA lortu behar dira, eta ondorengoa ondo garbitzea da. Irinetik pasatu eta gero oliba oliotan salteatu. Nik berakatzagaz bate - • Ardo zuri eta lehorrak ra egiten ditut, hasieratik zapore hau har dezaten. Txipiroi 8°-10°tan edan behar dira. Zenbat eta guztiak salteatu ondorengo olio berean, julianan zatitutako tenperatura altuagoa, gehiago igarriko dugu tipula egiten ja rri su ahulean. Tipula eginda dagoenean, alkohola; tenperatura baxuagoetan, aurretik salteatutako txipiroiak eta koñak txorrotada bat garraztasuna. (sukaldariaren gustura) eta arrain salda apur bat gehitu. Taberna Berri Onddo beltzak aparte salteatu behar dira eta egindakoan • Ardo zuri gozoak Argazkian, Jon Arrizabalaga “Arri”, tabernako jabeetako bat 6°tan gutxi gorabehera edan; tenperatura Sarrikobaso 4 -ALGORTA bestearekin nahastu. Ez zaizue damutuko! m honetan, espresio gozoa eta frutazkoa 2001eko apirilaren 25ean Sopelako lau Jatekorik ere badago bertan: egun Tf.: 944 306 493 osagaiak (bi lagunentzat) nabarmentzen da. lagunek euskal giroan oinarritutako taber - osoan pintxoak (otarteko txikitxuak, sand - na zabaldu zuten. “Irlandar giroko tabernak wichak edota mota askotako tortilla pint - 800 gramo Abrako txipiroi • 400 gramo onddo beltz • hiru kipula • Ardo gorriak koñaka • oliba olioa • irina • gatza • arrain salda modan daude, baina guk gertuagoko gauza xoak); bokatak eta hanburgesak ere bai 9° eta 12° bitartean, beltzetik ala zuritik, bat egin gura genuen” azaldu zigun jabeeta - iluntzean (arrakastatsuena, oilaskoa, ha - zeinetik hurren dauden begiratuta. riko bat den “Arri”k. Taberna leku parega - warti gazta eta piper berdeak dituen otar - • Ardo beltz arin eta gazteak bean dago: Sopelako udaletxearen atzean tekoa); eta razioak asteburuetan. Jateko 12° eta 16° bitartean euren aroma eta dagoen oinezkoen alderdi batean hain zu - gozo hauen “erruduna” Asier Arroyuelo zen, eta terraza zabala jar daiteke bertan. su kaldaria dugu (duela hiru bat urte, Txi - uk egitura nabarmentzeko. Bestalde, euskal kulturan eta ohiture - leko Euskal etxean sukaldari aritu zen). • Ardo beltz gorpuzdunak tan sano ezagunak diren tresnez apainduta Horrez gain, asteakabuetan kontzertuak 14° eta 17° bitartean euren gorputza hobeto dago (soinua, panderoa, uztarria, antzina - eta bertso-saioak ere prestatzen dituzte igartzeko. ko argazkiak edota tabernari izena ematen noiz edo noiz. m aldizkaria dion laia). “Arri”k azaldu zigun moduan, LAIAK TABERNA • Ardo beltz zaharrak Bentatxu 2, Sopela 17° eta 18° bitartean, horrela euren bouqueta “askok esaten digute gure taberna euskal etxean Telefonoa: 94 676 03 28 eta espresioa hobeto antzemango ditugu. museo txiki bat dela”. jaso nahi jakin gehiago baduzu Txiki-Aundi kAfeTegiA Norte jatetxea Garagardoa > Pagoa ezagutzen al duzu? adituak gara Bertako zerbeza herriko pintxorik makailo eta Bertoko desagertu ostean, Pagoa da gaur egun Euskal Herrian 94 49 113 37 kazolatxoak ekoizten den garagardo bakarra. Oiartzunen egiten du Euskal onenak ditugu prestatzen Garagardoa enpresak, eta duela gutxi hasi gara eskualdeko tabernetan ikusten. Hiru zerbeza mota atera dituzte merkatura: UK Uribe Kostako Aldizkaria etorri eta probatu!! JOKIN GARATE BAYO KIMETZ GARATE AZURMENDI 171 posta kutxa / Amezti 6, 4. solairua 5. bulegoa Neguriko Etorbidea 9 Aingeruaren etorb. 4B Baigorri (red ale), Orhi (pilsen) eta Zunbeltz (Stout), guztiak 33 48990 Getxo / [email protected] Bilbo-Plentzia errepidea T: 491 14 87 (sarrera, Jata Mendia) T: 460 01 87 zentilitrotako botiletan. Alkohol kopuruari dagokionez, Baigorrik Amezti, 10 / T: 94 460 57 57 - ALGORTA Elexalde 9, Barrika - Tlf-94 677 30 09 48990 NEGURI 48990 GETXO tel.: 94 491 13 37 / faxa: 94 491 58 31 4,6 grado dauzka, Orhik 4,9 eta Zunbeltzek 4,3. On dagizuela.

50UK UK 51 [komikia] [komikia] t a b

o i r o t s i

a r r e g

52UK UK 53 [publizitatea] [horoskopoa]

URA OTSOA ADARRA t t t prentsa ¥ aldizkariak GETXOKO KIROL PORTUA (Abenduak 21 urtarrilak 19) (Urtarrilak 20 otsailak 18) (Otsailak 19 martxoak 20) Arriluze z/g • Tel.& Fax: 94 491 53 21 Denbora behar duzu bikotekidearekin Dirua lortzeko duzun erraztasunak Maitemindu zaitez, motel, inoiz ez ALGORTA • GETXO jesartzeko eta bere sentimenduei buruz egun askoko bidaia egiteko aukera delako berandu. Ez izan hain beldurtia berba egiteko. Diru aldetik egonkorta - emango dizu. Aspaldidanik martxan eta eutsi gogor agertzen zaizkizun suna da nagusi baina lanean zure one - daukazun negozio bat itxi dezakezu, aukerei. Dirua gastatzea gustatzen zaizun tik atera gura zaituzte. Azken boladan behintzat horri bueltak ematen ari arren, erreprimitu apur bat. Hanketan BATIZ KRISTALDEGIA egindako dietarengatik osasuntsuago zara azken aldian. Nerbioetatik nahi - mina igarriko duzu eta nekatuta egongo zara. ko txarto egongo zara. sentituko zara.

• B IDRIERAK • G RABATUAK AREA TEKNIKAREKIN AITZURRA HOSTOA EGUZKIA • I ZPILU ERRALDOIAK t t t • I NSTALAZIO OROKORRAK • FUSIN (Martxoak 21 apirilak 19) (Apirilak 20 maiatzak 19) (Maiatzak 20 ekainak 18) Maitasuna zure zain dago baina ez Nahiko lotsatia zarenez, zutaz maitemin - Iazko udan izan zenuen harreman motz Illeta z/g (Sarrikobasoerikin bat) dizugu esango non dagoen, hori zure du den pertsona horrengana hurbiltzeko horri ez egin kasu handiegirik. Dirua - T:94 430 69 42 /ALGORTA esku dago eta. Begiak zabal-zabalik beldurrez zaude. Diru apurtxo bat irabaz - rekin zerikusia duten gaiekin ez burua eduki itzazu. Oso trebea zara dirua teko aukera handia da. Lanean gelditu berotu. Kontraturen bat sinatzekotan non dagoen asmatzen, akzioetan barik egongo zara. Gaixo zaudela uste bazaude argi ibili eta ziurtatu dena legearen EREAGA inbertitu. Eztarria zaindu ezazu. baduzu medikuarengana joan. arabera dagoela. Kirola egin argaltzeko. GARIA LASTOA IRATZEA Bidaiak t t t

Auttobusak (Ekainak 19 uztailak 18) (Uztailak 19 abuztuak 17) (Abuztuak 18 irailak 16) T: 94 453 08 16 - 609 405 988 Zure maitasun kontuak ez dira berez Maitasuna ez da zientzia, baina batzue - Zure seduzitzeko boterea goruntz doa, konponduko, bi alderen kontuak dira tan gehiago lor daiteke konkistatu nahi horregatik maitaleak soberan izango ditu - Faxa: 94 453 33 34 eta. Berba egizu. Kontuz ustekabeko duzun pertsonari kasu gutxi egiten zu. Ondo aukeratu. Ez izan hain materia - gastuekin, ugariak izango direlako. badiozu. Diru asko gastatuko duzu lista, dirua ez delako dena munduan. GETXo Jarrera ona erakutsiko duzu lanean. baina baita laster berreskuratu ere. Nagusiarekin berba egin gura baduzu, Sendagileak azterketa batzuk egitea Lanean arazotxoak sor daitezke. ondo neurtu esan behar diozuna. gomendatuko dizu. META HAZIA NEGUA OOLLAATTXXOO t t t (Irailak 17 urriak 16) (Urriak 17 azaroak 15) (Azaroak 16 abenduak 20) altzariak Beti dakizu zer gura duzun eta gainera Bikotekiderik baduzu datozen eguno - Azkenean lortuko duzu: hain luzaro berehala lortu gura duzu. Ez itxaron tan bikain pasatuko duzue. Ordena- eskatzen ibili ondoren, zure bikotekidea dekorazio-opariak gehiago eta bikotekideari esan beharre - rekin duzun seta hori ondo etorriko losinak egiten hasiko da. Bejondeizula! koa esan. Ez larritu, zure ekonomia laster zaizu lanean, zenbat balio duzun era - Finantzekin zer ikusia duten aholku Andres Larrazabal, 11 Juan Bautista Zabala, 5 berpiztuko da eta. Bizkarrean mina kutsiko dizulako. Umore txarrez egon - garrantzitsuak jasoko dituzu. Zaindu AREETA ALGORTA baduzu behar den bezala jesar zaitez. go zara zure osasun eskasaren erruz. aspaldidanik duzun katarro hori. T. : 94 464 89 94 T. : 94 491 13 94

ViLLABOTAS JATeTxeA mungia oKINDegia

Algortan badaukagu goizero lortzen dogu artisauen ogia obispoen guleria izen eta jatorriz probatu bada edo ez menu merke eta bariatuak da “ogi mungia”. dan benetako egia. espezialitateen karta Giro atsegina T: 430 43 33 KASUNE 28 - T: 94 430 10 76 Villaondoeta 2, ALGORTA ALGORTA

54UK UK 55 [flash back ] denborapasa LUMA aldizkariaren eskutik

HITZ GURUTZATUAK Ezker eskuin 1. Industriak eraldatzen dituen gaiak. 2. Jausiak. Letra grekoa. 3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Hartuemanak. 4. Euskal Herri hegoaldeko ibaia. Estimu handiko zur. 5. Nagoela. Zah., zakur. 6. Nork pluralaren araberako atziz - 1 kia. ... Robles, Lapurdiko txiste-kontalaria. Bat. 7. Enea. Biz- kaieraz, pikeak. 8. Gauza. Saudi Arabiako hiriburua. Lehen bo- 2 kala. 9. Zero. Gipuzkeraz, gara. Ardi, hitz elkarketan. 10. Arra- tseko otordu. Landu, apaindu. 3

Goitik behera

k a o i z u l o 4 S 1.Lehenbizikoa.2. Ebazpean, de-

5 li beroa. Euskal alfabetoko le tra onDU i AFAr

ma darikatua. 3. Horkoari. Litua- oGErAArT

6 niako hiriburua. 4. Iparraldean, A AD i r i GA

esaiozue. Erbioaren sinbolo ki - UiAK nirEA 7 mi koa. 5. Ba..., haiei banu. Eda- i Z UGUT EK

8 teko gogo. 6. Animalia konkor - or ZElA i nA dun. Kasik. 7. Kalitua, hila. Oxi - EbAno Ebro

9 ge noa. 8. Iodoa. Nafarroako ibil - HArrEmAnAK

gailuetan. Niri, zuen. 9. Nafa- ro AK i Eror 10 rroako herria. Bokala. Radona. AK i lEHEnGA 10. Kokoriko jarri.

asmatu eta irabazi > ARGIA astekariaren opariak

•Argia astekariaren hiru hilabeteko harpidetza doan Urtzi Iglesias • Nor da? • Bilbon jaio zen 1953. urtean Beca Grafic lantegiko futbol taldea, 1971 • Azken hamar urteotan 15 bat filmetan parte hartu du Herri honetan hain hedatuta dagoen apustuzaletasunari eutsiz, Beca Grafic eta Cuadrimetal lantegietako • Blas izeneko kazetaria izan zen telebistan orain gutxi beharginek desafioa egin zioten elkarri: baietz batzuek besteak menderatu futbol partiduan. Norgehiagoka 1971n jokatu zen Areeta eta Leioa artean zegoen Ibaiondo futbol zelaian. Emaitza 7-1 Cuadrimetal-ekoen alde. Beraz, argazkian azaltzen > Aurrekoaren erantzuna: Xabier Euzkitze direnak galtzaileak dituzue. m > Irabazlea: * Irantzu Mugeta (Sopela) Zutunik: José Luis Zabala, Pepe Ruiz, Manolo Canela, Mariano Zarzuelo, Juan Atxutegi, Juan José Inoriza. *deitu telefonoz goizez: 94 491 13 37 •Zazpiak Batman Belauniko: Pablo Iglesias, José Antonio Vazquez, Javier López Isla. Bidali erantzuna eta zure izen-deiturak, asmatzen duzuenon artean kamiseta bi lagunentzako menu berezia zozketatuko dugu: * Oharra: aldizkarian argitaratzeko argazki zaharrik bazenu, jarri zaitez mesedez UKrekin harremanean: 94 491 13 37 UK Uribe Kostako Aldizkaria. 171 posta kutxa 48990 Getxo [email protected] / faxa: 94 491 58 31 www.argia.com

56UK UK 57 [aitormenak]

JOXERRA GARTZIA > EHU ko irakaslea

Zure izaera definitzen duen ezaugarriren bat… “Zuribeltzezko pentsa- Pertsona nahiko ansiosoa naiz. Zein da zure akats edo maniarik nabarmenena? menduek beldurra Ansiedadearen inguruan ere, esaterako, bilera batean banago eta minutu batean inork ez badu ezer esan nik hitz egin behar dut. ematen didate” Zure haurtzaroko oroitzapen bat... Legazpin kokatzen ditut batez ere. Bi datozkit burura, bata baserriaren ondoan zegoen zelaian kokatzen dut, bertan adin guztietako umeak batzen ginen jolasteko. Bestea, azken bi urteotan obsesionatuta narabilen irudi bat da, eta hau da, garbitutako izarak nola jartzen zituzten belardian eguzkitan sikatzeko, eta oroitzapen honek iradokitzen duen esanahia ez dut ondo harrapatu. Poema batzuk egin ditut irudi honen inguruan egiarekin gonbaratuz, baina ez dut esanahi osoa lortu. Zein da gehien miresten duzun pertsona? Bertolt Brecht, bere obran eta bizitzan hartutako koherentziagatik. Zer da jarraitzaile batek esan dizun gauzarik ederrena? Bueno...behin eskola ematen ari nintzela, bazegoen ezagutzen ez nuen koadrila bat. Atsedena egitean esan zidaten haien irakaslea ez nintzela, baina nire klasera etorri zirela haien lagun batek esan zuelako eskola politak ematen nituela. Ondarrutik etorri ziren nire eskolan egoteko eta nire kurrikulumean jarriko nukeen lehenengo gauza izango litzateke. Zein komentariok egin dizu kalte gehien? Egun hauetan gertatzen ari dena kontuan hartuta eta Egunkariaren ixtearekin batera, hainbat komunikabidek edozein gauza esateko estatusa aprobetxatzeak kalte egiten dit. Zein da zure libururik gogokoena? Etikaren ikuspuntutik eta oso motibo pertsonalengatik Keuner jaunaren kondairak, Brechtek idatzitakoa. Abesti bat... Bob Dylanen edozein abesti. Euskarazkoetan Xabier Leteren Nik ez dut amets handirik . Eta film bat? Berrien artean El hijo de la novia . Zein lelorekin egiten duzu bat? Zerbait beharrezkoa baldin bada egin behar da, ezinezkoa bada ere. Zertan edo norengan sinisten duzu? Gero eta gehiago adiskidetasunean. Zerk ematen dizu beldurra? Orohar pentsamenduaren sinplifikazioak, zuri-beltzeko pentsamenduak. m

JOXERRA GARTZIA- Inguruan dituen pertsonek aparte, pilotara jokatzeak eta bertan tantoak egiteak egiten du zoriont - su Joxerra. Legazpiar honek Filosofia eta Kazetaritza ikasi zuen eta gaur EHUko irakaslea da Leioan.Oso ezaguna da EITBn berak egindako lana. Sei urte eman zituen telebistan Hitzetik Hortzera bertso saioa aurkezten eta beste bost irratian. Orain dela hiru urte, ostiral goizero berba egiten du Euskadi Irratian. Hau gutxi balitz, poemak ere idazten ditu. Bertolt Brecht-ek idatzita - ko liburu bat euskaratu du: Keuner Jaunaren kondairak .

58UK