Euskera 1997

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Euskera 1997 EU s KERA Euskaltzaindiaren Ian eta agiriak Trabajos y aetas de la Real Academia de la lengua Vasca Travaux et aetes de l'Academie de la langue Basque EUSKALTZAINDIA REAL ACADEMIA DE LA LENGUA VASCA ACADEMIE DE LA LANGUE BASQUE 1997,3 42. Iiburukia (2. oidia) BILBO EUSKALTZAINDIA Plaza Barria, 15. 48005 Bilbo Argitalpen batzordea / Comisi6n de Publicaciones: Burua: Jean Haritschelhar Kideak: Hendrike Knorr Patxi Goenaga J. A. Arana Martija Miren Azkarate Beriat Oihartzabal Patxi Altuna Juan Luis Goikoetxea Eragile eta idazkaria: Ricardo Badiola Uriarte © Euskaltzaindia ISSN.0210-1564 Euskera ISBN. 85479 Legezko Gordailua BI-1.244-58 Fotokonposaketa: Rali. Particular de Costa, 8-10, 48010 Bilbo Elkar, E. Koop. grafikagintza. Autonomia, 71, 48012 Bilbo Aldizkari hau beste agerkariekin trukatzen da. Otoi, idatz Zuzendariari. Esta Revista admite el intercambio con otras publicaciones. Se ruega dirigir­ se al Director. AURKmIDEA FEDERIKO KRUTWIG-I OMENALDIA Jean Haritsche1har, euskaltzainburua, Federiko Krutwig jaunari ohore 419 Federiko Krutwig Sagredo, Federiko Krutwig-i omenaldia 425 POMPEU FABRA ETA KOLDO MITXELENA JAUNEI OMENALDIA Jean Haritsche1har, euska1tzainburua, Pompeu Fahra eta KoZdo Mitxe- lenari omenaldia . 431 Dr. Antoni M. Badia i Margarit, Homenaje a Pompeu Fabra: In me- moriam 433 EUSKALTZAINDIAREN ERABAKIAK ETA ADIERAZPENAK Euskaltzaindiaren ARAUAK: 76.-Latin eta greziar pertsona-izen klasikoak euskaraz emateko iriz- pideei buruzko erahakia 447 77.-Hiztegi Batua: ihahali - irudi 487 78.-Aditz Laguntzaile Batua 501 79.-Hiztegi Batua: irudialdatu - jorratzaile 569 ANTOINE D'ABBADIE: NAZIOARTEKO BILTZARRA. EUSKO lKASKUNTZA - R.A.L.V. I EUSKALTZAINDIA: ONDORIOAK Antoine D'Abbadie-ren Biltzarra: ondorioak 589 Conclusiones del Congreso Antoine D'Abbadie 590 Conclussions du Congres Antoine D'Abbadie 591 GUTUNAK Jean Haritsche1har, euska1tzainburua, Nafarroan FM irrati lizentzia he- rriak 595 Jean Haritschelhar, Presidente, licencias de radio FM a adjudicar en Navarra 596 BANCO BILBAO VIZCAYA· REAL ACADEMIA DE LA LENGUA VASCAJEUSKALTZAINDIA: Hitzarmena Elkar lanerako Hitzarmena 601 BANCO BILBAO VIZCAYA· R.A.L.V.I EUSKALTZAINDIA: Convenio Convenio de colaboraci6n .. 607 EUSKAL HERRIKO UNIBERTSITATEAI UNIVERSIDAD DEL PAIS VASCO· EUSKALTZAINDIAIREAL ACADEMIA DE LA LENGUA VASCA: Hitzarmena/Convenio 611 BARNE TXOSTENAK Pruden Garzia Isasti, Azkue Bibliotekako zuzendaria, Azkue Bibliote­ karen katalogoa (ABK): Euskaltzaindiaren proiektu estrategikoe- tariko bat 615 J.L. Lizundia, idazkariorde-kudeatzailea, 1998. urterako Euskaltzain- diaren batzar egutegia 623 BATZAR AGIRIAK Euskaltzaindiaren batzar agiriak: 1997: IX, X, XI, XII 627 JASOTAKO TXOSTENAK ONOMASTIKA Onomastika batzordea, Nafarroako toponimia nagusiaren normaliza- ziorako irizpideak 653 Mikel Gorrotxategi Nieto, Onomastika batzordeko idazkaria, Izen dei- turen nazioarteko legedia 667 Mikel Gorrotxategi Nieto, secretario de la comisi6n de Onomastica, Criterios de oficializacion de toponimos 677 Juan San Martin, Errenteriaren izena dela eta 683 GRAMATlKA Jesus Mari Makazaga, Gramatika batzordeko idazkaria, 'Ardatz' itzul- pen zerbitzutik jasotako hizkuntz kontsulta 691 Jesus Mari Makazaga, Gramatika batzordeko idazkaria, Berastegiko Udalaren hizkuntz kontsulta 695 Jesus Mari Makazaga, Gramatika batzordeko idazkaria, San Viator ko- munitateko Angel M. a Ipifiaren hizkuntz kontsulta 697 Jesus Mari Makazaga, Gramatika batzordeko idazkaria, Loiola Irratia 699 Jesus Mari Makazaga, Gramatika batzordeko idazkaria, Eusko Legebil- tzarreko erredaktoreak 701 lAGON SAILA Joxe Ramon Zubimendi, Jagon batzordekidea, Euskararen kalitatea: zuzentasuna eta egokitasuna 705 LITERATURA Jose Garmendia Arruebarrena, Dos salmos ineditos de Francisco Ig- nacio de Lardizabal .. 713 Jose Garmendia Arruebarrena, Algunas noticias ineditas sobre Agust{n Pascual Iturriaga 717 Jose Garmendia Arruebarrena, Dos personajes enfrentados: Juan Ig- nacio de Iztueta y el rector de Azpeitia 721 LEXIKOGRAFIA Michel Morvan, Commentaire critique sur les "materiales para un dic- cionario etimologico vasco de la lengua vasca" 731 Michel Morvan, Commentaire critique sur les "materiales para un dic- cionario etimol6gico vasco" 743 BERRIAK BILBAO BIZKAIA KUTXA·EUSKALTZAINDIA: Literatura sariak, 1996 Jean Haritschelhar, euskaltzainburua, BBK-Euskaltzaindia sariak 757 Daniel Landart, Hautsi da kristala 759 BILBAO BIZKAIA KUTXA·EUSKALTZAINDIA: Literatura sariketa, 1997 PREMIOS LITERARIOS: BILBAO BIZKAIA KUTXA· REAL ACADEMIA DE LA LENGUA VASCAl EUSKALTZAINDIA, 1997 Jean Haritschelhar, euskaltzainburua, BBK-Sariak 763 Bilbao Bizkaia Kutxa - Euskaltzaindia: Literatura sariak, 1997 765 Premios literarios: Bilbao Bizkaia Kutxa-Euskaltzaindia 769 EUSKAL HERRIKO UNIBERTSITATEAIU.P.V.­ REAL ACADEMIA DE LA LENGUA VASCAI EUSKALTZAINDIA: Liburu aurkezpena Jean Haritschelhar, euskaltzainburua, Liburu aurkezpena 775 Xabier Alberdi, Euskararen tratamenduak: Erabilera (Iker 9) 777 Pedro de Yrizar, Moifologla del verba auxiliar labortano 781 Angeles Lfbano, Toponimia Medieval en el Pals Vasco (Letras B, C, CH, 9, D, E, F, G) 783 Miren Azkarate, Liburu aurkezpena 785 1997, XXXII. EUSKAL LmURU ETA DISKO AZOKA: EUSKALTZAINDIAREN ARGITALPENEN AURKEZPENA Durango, 1997-XII-07 789 BESTE BERRI BATZUK Jean Haritsche1har, euska1tzainburua, [en Udako EuskaZ Unibertsitatea 797 Jose Antonio Arana Martija, Urtzi Urrutikoetxea gaztearen oZerki li- burua aurkeztean 799 Jose Antonio Arana Martija, Hirigune historikoen nazioarteko biZerak 801 1997. URTEAN BILKURETAN IZANDAKOEN ZERRENDA 1997. urtean hi1eroko osoko bi1kuretan izandakoen zerrenda .. 805 1997. urtean euskaltzain urgaz1e eta ohorezkoen partaidetza 807 *** Aurkibidea 1997 809 FEDERIKO KRUTWIG-I OMENALDIA Egoitza, Bilbo, 1997-XI-28 FEDERIKO KRUTWIG JAUNARI OHORE Bilbo, egoitza, 1997-XI-28 Jean Haritschelhar, euskaltzainburua Hiru aro nagusi nabari dira Euskaltzaindiaren historian. Lehena, gerla ain­ tzinekoa, 1919-tik 1936 arte; bigarrena gerla zibilaren ondotik 1968 arte; hi­ rugarrena Arantzazuko kongresutik honara doa. Lehenbiziko urratsetarik ka­ takunbetara, katakunbetarik berpiztera, berpiztetik euskara baturantz, hoIa deit daitezke hiru aro horiek. Katakunbetarik berpiztera (1937-1968): Azkue eta zenbait euskaltzain (Ur­ kijo, Intzagaray, Campi6n, Eguzkiza) hegoaldean egon dira, bertze batzu (Al­ tube, Echegaray, Intza, Olabide) herbestera joan irriskuen gatik, Iparraldekoak (Elissalde, Lacombe, Lhande) Frantzian daude; osoki zatikatua da Euskaltzain­ dia. Bizkaia eta Gipuzkoa bereziki, frankisten menpean bizi dira; euskara de­ bekatua da, euskaldun jendea lehertua bezala. Lauzpa bortz urte luzeren ondoan, ilunpean dagolarik Euskaltzaindia, le­ henbiziko argitxo bat pizten da Azkue-k ukan dituen bisitei esker. Julio de Ur­ kijo-ri aipatzen dizkio 1941-eko otsailaren 6-eko gutunean: «Carfsimo amigo: Tengo el placer de darte una noticia que sin duda es muy de tu agrado. Dos veces han estado en esta oficina tres miembros de la Junta de Cultura de esta Diputaci6n: los senores Areilza, Merino Urrutia e Igar­ tua. Me expusieron su proyecto de dar nueva vida a esta Academia. Y ulti­ mamente me visit6 el segundo para decirrne que ponfan a nuestra disposici6n cinco mil pesetas anuales; No podrfas tu conseguir que tome igual acuerdo la Junta de Cultura de esa Diputaci6n? Ahora voy a exponeros (a Intzagaray podrfas darle cuenta de esto por te­ lerono) el plan que me ocurre. 1.° Reunirnos cada dos meses, un mes aquf y otro ahf: exceptuando los de verano. 2.° Elegir como sucesor de Campi6n al P. Iraizoz, residente en Lecaroz; y a Nazario Oleaga, residente en Bilbao como sucesor de Eguzkiza. 3.° Elegir como sustituto de Altube a Zamarripa de Bermeo. 420 EUSKERA - XLII (2. aldia) 4.° Quienes podrian ser nombrados como sustitutos de Olabide, Intza y Echegaray. 5.° Dedicarnos a terminar el Diccionario en preparacion y a publicar nuestra Revista. A los senores de que antes hablo les pregunte si podrian como antes tomar parte en nuestras reuniones los tres academicos vasco-franceses. Y me dijeron que por 10 menos por ahora no. Mucho gusto tendre, carisimo amigo Julio en recibir pronto tu contestacion y vuestro parecer, para exponerle a estos senores. Con afectuosos recuerdos a Vicenta, se repite muy vuestro en el Senor,» Resurreccion Gutun honek adierazten duen bezala 1941-eko otsailean hiru euskaltzain gelditzen dira Hegoaldean: Azkue, Urkijo eta Intzagaray, anartean hi! baitira Campion eta Eguzkiza. Azkue-k jakin nahi du bertze bien iritzia. Harentzat euskaltzainak euskaltzain dira bizi guzirako. Herbestean direnentzat aipatzen du «sustituto» hitza, erran nahi baita ordezkoa, hilentzat aldiz «sucesor» derasa, ondokoa beraz; iparraldekoak kontutan hartzen ditu galdeginez etortzen ahalko diren. Joka-molde oso garbia dauka Azkue-k. Zenbait egunen buruan hartzen du euskaltzainburuak Bizkaiko «Junta de Cultura»-ren erabakia. Galdegiten zaio Euskaltzaindiari segi ditzan hasiak di­ tuen lanak, segurtatzen dizkio bost mila peseta urtero eta agintzen dio har de­ zan euskaltzain oso gisa «Junta»-ko jaun bat: Juan Irigoyen. Bortxaren bortxaz, hala egin zen, katakunbetarik ateratzeko ez baitzen ber­ tze biderik, bainan kontura gaitezen hamabi euskaltzain izanki, Juan Irigoyen agertzen dela hamahirugarren. Dotzenan hamahiru, hala jokatu da Azkue, bere printzipioak gordez. Azkueren ondoan agertzen da orduan gizon gazte bat, hogeita bi urtekoa, Federico Krutwig Sagredo jauna. Harekin, Azkue, Urkijo eta berrikitan sartu diren euskaltzainen ondoan belaunaldi berri batek erakustera emaiten du maite duela euskara,
Recommended publications
  • 2. Festival Literature Za Mir 2Nd Festival of Literature for Peace 2Ème Festival De Littérature Pour La Paix
    2. festival literature za mir 2nd Festival of Literature for Peace 2ème festival de littérature pour la paix 47. mednarodno srečanje pisateljev 47th International Writers’ Meeting 47ème rencontre internationale d’écrivains Razkriti OBRAZE MIRU Že stari Grki so se trudili, da bi prišli do resni- ce. In našli so čudovito pot, ki jih je pripeljala naj- bliže resničnosti same, to je bila Lepota. Pesnikovo najlepše poslanstvo je, da se z lepoto pesmi prebije do resnice, ki se mu ne more več upirati in se mu ob njegovih krikih, tožbah in prošnjah razkrije kot »aletheia«, kot »odgrnjen pajčolan« /dévoilement/, se pravi kot pravo razodetje /révélation/. Pri Grkih torej pomeni resnica »razkritje«. Ko pesnik razkrije svojo dušo, pokaže tudi svoj pravi obraz. Njemu metafore niso več ma- ske, zato mu tudi obrazi ne pomenijo več tistih krink (grško prosopon), ki jih igralci življenja nosijo kot nositelji glavnih ali stranskih vlog na odru življenja, ampak mu je obraz odsev ne- izrečenega in skrivnostnega, kar mora pesnik šele izreči. Morda je najtežje izreči lepoto miru, saj je razkriti in zapeti pesem o miru nekaj nenava- dnega in najbolj pretresljivega. Toda pesnik je sposoben zaznati svetlobo in re- sničnost odpuščanja na obrazih ljudi, ki ga obdajajo. Sposoben je miru pomagati do besede, do razkritja. Prav svetovni kongres Mednarodnega PEN izpred več kot 50 let na Bledu priča, da je ta mir vendarle mogoče ustvariti. Na Bledu so se prvič v zgodovini srečali literati z Zahoda in izza že- lezne zavese. Bled je postal oaza miru, kjer so se kasneje prvič videli in med seboj govorili Baski in Španci, Kurdi in Turki, predvsem pa že vrsto let Izraelci in Palestinci.
    [Show full text]
  • Basque Literary History
    Center for Basque Studies Occasional Papers Series, No. 21 Basque Literary History Edited and with a preface by Mari Jose Olaziregi Introduction by Jesús María Lasagabaster Translated by Amaia Gabantxo Center for Basque Studies University of Nevada, Reno Reno, Nevada This book was published with generous financial support from the Basque government. Center for Basque Studies Occasional Papers Series, No. 21 Series Editor: Joseba Zulaika and Cameron J. Watson Center for Basque Studies University of Nevada, Reno Reno, Nevada 89557 http://basque.unr.edu Copyright © 2012 by the Center for Basque Studies All rights reserved. Printed in the United States of America. Cover and Series design © 2012 Jose Luis Agote. Cover Illustration: Juan Azpeitia Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Basque literary history / edited by Mari Jose Olaziregi ; translated by Amaia Gabantxo. p. cm. -- (Occasional papers series ; no. 21) Includes bibliographical references and index. Summary: “This book presents the history of Basque literature from its oral origins to present-day fiction, poetry, essay, and children’s literature”--Provided by publisher. ISBN 978-1-935709-19-0 (pbk.) 1. Basque literature--History and criticism. I. Olaziregi, Mari Jose. II. Gabantxo, Amaia. PH5281.B37 2012 899’.9209--dc23 2012030338 Contents Preface . 7 MARI JOSE OLAZIREGI Introduction: Basque Literary History . 13 JESÚS MARÍA LASAGABASTER Part 1 Oral Basque Literature 1. Basque Oral Literature . 25 IGONE ETXEBARRIA 2. The History of Bertsolaritza . 43 JOXERRA GARZIA Part 2 Classic Basque Literature of the Sixteenth to Nineteenth Centuries 3. The Sixteenth Century: The First Fruits of Basque Literature .
    [Show full text]
  • Se Estrecha El Cerco a Los Bares Por Meter Ruido Y Cerrar Tarde
    Deportes Páginas 12 a 14 PEREIRO, JORGE ATHLETIC LORENZO Visita el Reyno CON TOUR Sólo tiene que de Osasuna con Si se confirma el dopaje quedar cuarto la resaca del mal de Landis. Ayer se presentó el de 2007. para ser campeón resultado copero Se estrecha el cerco a los bares por meter El primer diario que no se vende ruido y cerrar tarde Viernes 27 OCTUBRE DE 2006. AÑO VII. NÚMERO 1572 El Ayuntamiento de Bilbao impone 92 sanciones en 2006 a discotecas, un 29% más que el año pasado, gracias al aumento del control policial en las zonas de marcha. El 80% de los niños de Bilbao opina que las mujeres deben planchar y limpiar Se han precintado 74 bares por exceso de ruido. La multa llega hasta 3.500 euros. 2 El 99% asocia el fútbol a los chicos y el 70% re- chaza la homosexualidad, según un estudio. 3 Los jubilados del País Vasco cobran tutiplán las pensiones más elevadas de España Hay 467.042 pensionistas, que reciben una media mensual de 808,99 €. La media estatal: 644,98. 4 El viento sur se aleja de Vizcaya, pero el calor continuará todo el fin de semana Por las mañanas refrescará, pero al mediodía el sol calentará. En noviembre volverá el viento sur. 2 BEGOÑA HERNÁNDEZ Ya es Navidad en la Gran Vía Cuando Bilbao se sofoca en otoño con el vien- to sur, ya se están poniendo las luces de Na- vidad. La Gran Vía estrenará adornos. 2 Los grandes bancos y cajas ganan este año un 42% más que el pasado Entre Santander, BBVA, Caja Madrid, La Caixa y Banco Popular, 13.000 millones en nueve meses.
    [Show full text]
  • Iraila-Urria 2010 Aldizkari Honek Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskararen Normalkuntzako Zuzendaritza Nagusiaren Laguntza Jaso Du
    180 iraila-urria 2010 Aldizkari honek Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskararen Normalkuntzako Zuzendaritza Nagusiaren laguntza jaso du Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak diruz lagundutako aldizkaria AURKIBIDEA ¶´ ´ ZENBAKI HONETAN 7 GAIAK 11 1950-1980ko hamarkadetako etorkinen integrazio moduak Hego Euskal Herrian JULEN ZABALO ILUNE BASTERRA IKER IRAOLA TXOLI AMTEOS HISTORIA BIZIA 35 Joseba Intxaustiri elkarrizketa IMANOL MURUA URIA EGUNEN GURPILEAN 103 HAIZEA BARCENILLA INAKI IRAZABALBEITIA GOIZALDE LANDABASO LIONEL JOLY JOSU LARRINAGA © JAKINeko idazlanez inon baliatzerakoan aipa bedi, mesedez, iturria aldizkari irekia da eta ez dator nahitaez idazleen iritziekin bat ZUZENDARIA Joan Mari Torrealdai ERREDAKZIO-ARDURADUNA Xabier Eizagirre KONTSEILU EDITORIALA Paulo Agirrebaltzategi, Joxe Azurmendi, Joseba Intxausti IDAZKARITZA ETA ADMINISTRAZIOA Tolosa Hiribidea, 103-1.C / 20018 Donostia Tel. 943 21 80 92 / Fax 943 21 82 07 [email protected] www.jakingunea.com 2010eko PREZIOAK BARRUAN HARPIDEDUNA EZ HARPIDEDUNA Harpidetza 55 € — Ale arrunta 9,20 € 12 € EUROPAN Harpidetza 70 € — Ale arrunta 11,70 € 15,50 € EUROPATIK KANPO Harpidetza 85 € — Ale arrunta 15 € 18 € Jabegoa: Jakinkizunak, S.L. Donostia. Lege gordailua: S.S. 25/1977. ISSN: O211/495X Inprimaketa: Leitzaran Grafikak, S.L., Gudarien Etorbidea, 8. Andoain (Gipuzkoa) Ƨ SUMMARY ƥ Ƨ ƥƥ WAYS OF INTEGRATING IMMIGRANTS IN THE DECADES 1950-1980 IN THE SOUTH BASQUE COUNTRY The professors and researchers in sociology, Julen Zabalo, Ilune Basterra, Iker Iraola and Txoli Mateos, focus on an analysis of the integration process of numerous immigrants who arrived in the South Basque Coun- try between the years 1950 and 1980. After explaining different keys to the concept of integration and the main characteristics of this migratory movement —laying special emphasis on the attitude shown by Basque and Spanish nationalism in view of the integration of immigrants— the authors gather together the opinions formed by the immigrants them- selves regarding their own integration process.
    [Show full text]
  • UK 39 Maketa
    u39. zenbakia k/2003 martxoak 30 «Gerra elkar ezagutzen ez duten pertsonen arteko triskantza da, elkar ezagutu bai baina elkarri triskantzarik egiten ez dioten pertsonen onerako» Paul Valery Non zer 4. GU GEU. 5. IRUDIA. Txus&Lu.T. Sergio Martín. 6. PLAZA . Iritzia, Gorka Orueta. Leihatila, Josu Esnaola. Photoshop, [email protected]. 7. LEHEN ETA ORAIN. Neguriko tren geltokia. 8. TALAIA . Beste begirada bat. 10. HERRIZ HERRI. Getxo 10. Leioa 14. Erandio 16. Sopela 18. Berango 20. Gainerako herriak 22. 23. AGENDA . 3 Miren Malaxetxebarria SAKONEAN 26 José Angel Iribar 24. ALBUMA. Gereizpeak. Asier Mentxaka. 26. BERBETAN. Iribar. Unai Brea. Berbetan 28. ERREPORTAJEA. Gorlizko animalientzako zentroa. Euskal futboleko leienda bihurtu 30. ERREPORTAJEA. Badator Korrika 03. zuten bere gelditu itzelek eta bere 32. ERREPORTAJEA. Galipota gurean. segurtasunak. Beragaz berbetan egon ginen Ibaiganen. KULTURA ETA AISIA 34. ZINEMA. Oskar Fernández-en zutabea eta Ibon Antuñano. 35. MUSIKA. Top manta euskalduna. 36. IRAKURGAIAK. Esti Ezkerraren zutabea eta Unai Elorriaga. 38. SAREAN. Internet Iker Merchán-en eskutik. 39. KOMUNIKAZIOA. Argia astekaria. 40. EKOLOGIA. Screiber muskerra eta autoen kutsadura. 41. TXANGOA. Arboleda, Gonzalo Iribarnegaray. 42. OSASUNA. Umeen sukarra eta nahaste obsesibo konpultsiboak. 43. JANTZI. Gizonezkoentzako bainu-jantziak. 30 Badator Korrika 03 EUSKARAZ 44. URIBERTSOAN BARRENA. Ekaitz Larrazabali elkarrizketa eta gainera bere bertsoak. Algortako Bertsolari Eskola. 46. AKABUKO PUNTE. “Denbora kontuk”, Urtzi Iglesias. Xabi Bilbaoren “Gure berbakere” zutabea. 28 Galipota gurean 48. EUSKARA. Berriak, elkarrizketa... AMAITZEKO 50. JAN ETA EDAN. Gaizka Escuderoren errezeta eta Itsaso Aranaren ardoari buruzko lezioa. Non jan pintxo bat? Adibidez, Sopelako Laiak tabernan. 52. KOMIKIA. Dogan Gozel. 54. HOROSKOPOA. 56. DENBORAPASA ETA LEHIAKETA.
    [Show full text]
  • Årsberetning 2018
    Dansk PENs bestyrelses skriftlige beretning til den ordinære generalforsamling 13. marts 2019 Dansk PEN i 2018 Præsidentens indledende ord Den 2. oktober 2018 blev den saudiarabiske journalist Jamal Ahmad Khashoggi myrdet på sit lands konsulat i Istanbul. Efter al sandsynlighed var mordet bestilt af Saudi-Arabiens kronprins Mohammed bin Salman. Det er nok det mest drastiske og åbenlyse eksempel på en statsmagts had til det frie ord, men langtfra det eneste. Selv inden for Europas grænser har vi i de sidste par år oplevet drab på journalister. I februar blev den slovakiske undersøgende journalist Ján Kuciak og hans kæreste fundet myrdet i deres fælles hjem. Året før blev den maltesiske undersøgende journalist Daphne Garuana Galizia dræbt, da en bombe sprang under hendes bil. I begge tilfælde peger klare indicier på, at drabene har forbindelse til det undersøgende arbejde, de pågældende var i gang med. De ansvarlige er endnu ikke pågrebet. Også herhjemme har vi set et drab, på radiovært, (med-)forfatter og tidligere bandemedlem Nedim Yasar, hvis motiv ganske vist ikke er fastslået endnu, men som det er svært ikke at se i sammenhæng med Yasars ytringer. 2018 har ikke været et godt år for retten til at ytre sig. Især journalister har været udsat for mere intimidering, forfølgelse og indespærring, end det længe er set. Dog er der også lyspunkter, som da den kinesiske kunstner og digter Lui Xi, enke efter forfatter og nobelprismodtager Liu Xiaobo, i juli pludselig blev løsladt og kunne forlade landet. At den slags overhovedet kan forekomme, skyldes i reglen pres fra foreninger som PEN.
    [Show full text]
  • Etxepare Euskal Institutua 2019
    2019 Etxepare Euskal Institutua URTEKO TXOSTENA MEMORIA ANUAL Euskara. Kultura. Mundura Etxepare Euskal Institutua Urteko txostena / Memoria Anual 2019 Euskara. Kultura. Mundura. 4 Etxepare Euskal Institutua Euskara. Kultura. Mundura. Euskara. Kultura. Mundura. 5 Aurkibidea Índice 6 01. Hitzaurrea 8 Prólogo 02. Etxepare Euskal Institutua 14 03. Literatura eta itzulpengintza 18 Literatura y traducción 04. Arte eszenikoak 34 Artes escénicas 05. Zinea eta ikus-entzunezkoak 48 Cine y audiovisuales 06. Musika 64 Música 07. Arte plastikoak eta ikusizkoak 78 Artes plásticas y visuales 08. Euskal kultura kanpoan sustatzeko beste ekimen batzuk 88 Otras actividades para la difusión internacional de la cultura vasca 09. Euskal ikasketak eta euskararen sustapena 94 Estudios vascos y fomento del Euskera 10. Scotland Goes Basque 118 11. Komunikazioa eta hedapena 132 Comunicación y difusión 12. Kudeaketa eta baliabideak 142 Gestión y recursos 7 01 Erronka handiak, aukera berriak HITZAURREA PRÓLOGO 8 Etxepare Euskal Institutua Hitzaurrea Prólogo Euskara. Kultura. Mundura. Horixe izan da, argi eta labur, Euskara. Kultura. Mundura. (euskera, cultura, al mundo). Etxepare Euskal Institutuak 2019an ere izan duen egitekoa. Dicho clara y brevemente, esa ha vuelto a ser la misión Etxe- pare Euskal Institutua en 2019. Abiapuntua beti dago gure sustraietan, gure herriaren eta euskara hizkuntzaren berri ematea, kanpoko euskal giza- El punto de partida siempre está en nuestras raíces, en el taldeen euskalduntzea edota euskal sortzaileen eta kultur afán por dar a conocer nuestro pueblo y nuestra lengua, eragileen lana munduratzea ardatz. Baina bidaia kanpotik euskaldunizar a las colectividades vascas en el exterior o di- etxeraino ere abiatzen dugu maiz: munduko unibertsita- fundir el trabajo de agentes culturales y creadores/as vascos/ teetan euskararekiko eta euskal ikasketekiko jakinmina as.
    [Show full text]
  • MINUTES of the International Meeting of the PEN International Translation and Linguistic Rights Committee
    MINUTES of the international meeting of the PEN International Translation and Linguistic Rights Committee 21 st – 23 rd April 2015, Barcelona In Barcelona, on 21 st - 23 rd April 2015 the Translation and Linguistic Rights Committee of PEN International, met as previously arranged by its president, Simona Škrabec, and Catalan PEN. The following persons attended the meeting: Representatives of PEN International: TAKEAKI HORI, General Secretary of PEN International CARLES TORNER, Executive Director of PEN International SIMONA ŠKRABEC, President of the Translation and Linguistic Rights Committee of PEN International Representatives of PEN centres: Basque PEN, MARIA COLERA INTXAUSTI Basque PEN, PETRA ELSER Chinese Independent PEN, BEI LING HUANG Esperanto PEN, GIORGIO SILFER Japanese PEN, TSUTOMU IDE Norwegian PEN, BENTE CHRISTENSEN Portuguese PEN, TERESA CADETE Puerto Rican PEN, JOSE E. MURATTI TORO Quebecois PEN, LOUIS JOLICOEUR Slovene PEN, MARJAN STROJAN South African PEN, ADRE MARSHALL Suisse-Romand PEN, ALIX PARODI Ukrainian PEN, ANDREY KURKOV Invited speakers: Andrey Kurkov, Writer, Ukraine Lluís Caelles, Journalist, Catalonia Invited consultants: DAVE PEARSON, SIL International ALEXANDRA BÜCHLER, Literature across Frontiers BEL OLID, CEATL JOSEP M. TERRICABRAS, former Chair of TLRC 1 Project presentations: Declaration of Québec, Québec congress (October 2015) Louis Jolicoeur, Québécois PEN Summit on European Language Diversity, San Sebastian (December 2016) Asier Basurto Arruti, Kontseilua, Basque Country Haizpea Abrisketa, Kontseilua, Basque Country Contact with PEN Centres about the meeting via e-mail: • Contributions and comments Basque PEN, Paul Bilbao Basque PEN, Urtzi Urrutikoetxea Basque PEN, Laura Mintegi Bolivia PEN, Biyú Suárez C. Chinese Independent PEN, Yu Zang Finnish PEN, Marianne Bargum Finnish PEN: Tiina Lehtoranta Québécois PEN, Sherry Simon Québécois PEN, Émile Martel Suisse-Romand PEN, Glorice Weinstein • Organisation issues Nepalese PEN, Prakash A.
    [Show full text]
  • A Aditz-Lokuzioak: Inkorporazio Mailak
    Universidad de Deusto Deustuko Unibertsitatea Hizkuntzalaritza arloa [IZEN + EGIN] ADITZ-LOKUZIOAK: A INKORPORAZIO MAILAK DOKTORE-TESIA Arantzazu Martinez Etxarri Donostia, 2015 Hizkuntzalaritza arloa [IZEN + EGIN]A ADITZ-LOKUZIOAK: INKORPORAZIO MAILAK doktore-titulua lortzeko aurkeztutako TESIA ZUZENDARIA: Miren Azkarate Villar DOKTOREA: Arantzazu Martinez Etxarri Donostia, 2015eko iraila ESKERRAK aitari eta amari Eskerrak Xabier Falcon eta Mario Saltarelli irakasleei, hizkuntzalaritzaren munduan murgiltzen laguntzeagatik. Xabier Falconek Estatu Batuetako zenbait unibertsitatetara ikasketekin jarraitzeko eskaerak bidaltzeko aholkatu zidan, Euskal Filologiako azken urtean nengoela, eta halaxe egin nuen. Mario Saltarellik, University of Southern Californiako (USC) hizkuntzalaritza departamentuko buruak, begi onez ikusi zuen jasotako eskaera eta USCn masterra egiteko onartu ninduten. Oroitzen dut Mariorekin Donostiako Isla hotelean lanpostuari buruz izandako elkarrizketa. Esker bereziak, Miren Azkarate tesiaren zuzendariari. Haren laguntza eta aholkuak ezinbestekoak izan dira lan hau burutu ahal izateko eta eskerrak sor dizkiot hasieratik niregan izan duen konfiantzagatik. Esker mila tesiari buruz iruzkinak egin dizkidaten Jon Ortiz de Urbina (lehen zuzendaria), Patxi Goenaga, Andolin Eguzkitza, Itziar Laka, Juan Gartzia, Mark Baker, Ken Hale, Alec Marantz, Angelika Kratzer, James Higginbotham, James Huang, David Lebeaux, Alain Rouveret, Reineke Bok-Bennema, Geraldine Legendre, Johan Van Niekerk, Zygmunt Frajzyngier, Igone Zabala, Xabier
    [Show full text]
  • Mikel Alonso [Fotografía] a Bego, Jon, Unai Y, Por Supuesto, a La Señora Fina Y a Sonia
    OTXAR KOAGARETRATOS MIKEL TORAL/JESÚS MARÍA PAREDES [TEXTOS] MIKEL ALONSO [FOTOGRAFÍA] A Bego, Jon, Unai y, por supuesto, a la señora Fina y a Sonia. Mikel Toral A Emi y Ane y también a Cruz y Lorgio Txutxi Paredes A Miren Mikel Alonso 1ª Edición febrero 2009 © Textos Jesús Mª Paredes y Mikel Toral © Fotografía Mikel Alonso © Fotos páginas 76, 115, 148, 160 y 170 Roberto Cuesta © Foto página 84 Andoni Liquete Diseño y maquetación: Paradox Corrección Rafa Arenas Imprenta Bikain ISBN: D.L.: Editorial Alberdania Recorro las páginas de este libro, con sus personajes-personas cuyas vidas telegráficamente biografiadas personifican un barrio, una comunidad de gentes cuya denominación hace realidad PARLEZ À VOS VOISINS! aquello que un día escribiera el paraguayo Augusto Roa Bastos: “Tendría que haber en nuestro lenguaje palabras que tengan voz, espacio libre. Su propia memoria. Palabras que subsistan solas, “CONSTRUYAMOS ESOS CALLEJONES DONDE BrotE LA VIDA”. que lleven el lugar consigo. Un lugar. Su lugar. Su propia materia. Un espacio donde esa palabra [José Luis Gómez Ordoñez, Los lugares del civismo] suceda igual que un hecho”. Eso es Otxarkoaga. Una palabra que subsiste sola, que lleva un lugar consigo, su lugar. Un espacio hecho carne, un lugar encarnado en las vidas de Ernestino, de Diego, de Lucia, de Mentxu... Y un lugar encarnado, rojo de luchas y de ideas, de proyectos y de prácticas, sin el que la historia social y política de Bizkaia sería incomprensible. De aquí han salido o por aquí han transitado curas comprometidos, líderes sindicales, dirigentes políticos de izquierda, activistas vecinales..
    [Show full text]
  • Euskal Lokuzioen Tratamendu Konputazionala
    TESI-TXOSTENA Euskal Filologian Doktore titulua eskuratzeko aurkeztua Euskal Lokuzioen Tratamendu Konputazionala Egilea Ruben Urizar Enbeita Zuzendariak I~nakiAlegria Juan Carlos Odriozola Donostia, 2012ko maiatza. Esker onak I~nakirieta Txankarri: Arin eta eraz, usoak egiten du hegaz. Tamalez, poliki- -poliki, txoriak egiten du habia. IXA taldeko kide eta kide ohi guztiei: Aurreak erakusten du atzea nola dan- tzatu. Taldeko hizkuntzalari guztiei: Euskara, bestela ez gara. Batez ere, Mikeli, Klarari eta Maxuxi, postposizioak eta haulak lantzen emandako laguntza- gatik: Handik apur, hemendik apur, eultzea bete dugu zuzen edo makur. edbl talderari eta, batez ere, SuperGorkari: `El debel' es lo que esperamos que hagan los dem´as (Oscar Wilde), eta zeuri tokatu zaizu guztia, Gorka! Nereari eta Kikeri: Txapela buruan eta `habil' munduan. Itziar Aldaberi: Non zer behar, han Itziar. Maiteri, besteak beste, Latexekin eta irudiekin laguntzeagatik: Kaiola ede- rrak ez du txoria egiten baina. Zuzenketetan laguntzeagatik, I~nakirieta Txankarri {jakina|, Maxuxi, Itziar Aldaberi, Koldori eta batez ere Mikeli: Oker zuzenik ez. Do, re, mi, hanka oker hori; fa, so, la, zuzendu zaiola. Itziar Adurizi: Urruneko suak ez omen du erretzen. Ez gero? Kortako aberetxo guztiei: Katua mahai azpitik miau, zakurra bortatik gau, ii Esker onak behia kortatik mau. Auzo ona, adiskide ona. Ostegunetako zurruteroei: antes que el deber est´ael beber. Zenbat lan, ezin aipatuzkoari izenak asmatzen! Jan eta edan, eta bakea eman. Eta, batez ere, lehia berean garaitsuan ibili garenoi: Tant treballar per aix`o!! Animo, Gorka, oraingoan, bai! Gymekoei: Jokoa ez da errenta, oiloa hobe erreta. eta Sheridana hotzik! Gernikako lagunei: Zorigabeak eta bideak, egiten adiskideak. Eskerrak bukatu dudala! (Ezeiza, 2002) Ekinak egina dirudi, eginak urre- gorri.
    [Show full text]
  • Memoria De Actividades 2017
    Memoria de Actividades 2017 índice 1 BECAS Y PROMOCIÓN DE INVESTIGACIÓN 2 PUBLICACIONES 3 REVISTA DE PENSAMIENTO E HISTORIA HERMES 4 TRIBUNA DE REFLEXIÓN Y DEBATE: seminarios y conferencias 5 JUVENTUD 6 EUSKERA 7 ARCHIVO DEL NACIONALISMO VASCO 8 MUSEO DEL NACIOPNALISMO VASCO 9 GALA DE PREMIOS SABINO ARANA 10 RELACIONES CON OTROS ORGANISMOS E INSTITUCIONES 11 DIFUSIÓN / COMUNICACIÓN / INFORMÁTICA 12 VALORACIÓN DE LOS RESULTADOS OBTENIDOS 1 1 BECAS Y PROMOCIÓN DE INVESTIGACIÓN Correspondencia de Alberto Onaindia, entre 1936 y 1945 Se trata de un trabajo de gran envergadura que se inició hace, aproximadamente, ocho años y que supone la recopilación, trascripción y anotaciones de entre más de 4.000 documentos dispersos entre los Archivos Vaticanos (Roma) y otros archivos del Estado. De lo que se trata es de recuperar la correspondencia del sacerdote y colaborador del Lehendakari Agirre, Alberto Onaindia, entre 1936 y 1945 y sus gestiones tanto durante la guerra civil como durante la II Guerra Mundial. 2 2 PUBLICACIONES 2.1. Presentación del libro “Pedro Basaldua: Euzkadi, la guerra antes del Estatuto” La obra, escrita por el abertzale, escritor y delegado del Gobierno Vasco en Argentina, Pedro de Basaldua (Barakaldo, 1906-Buenos Aires, 1985), recoge el interesante período que le tocó vivir en primera persona y que abarca del 7 de julio de 1936 hasta la toma de posesión de la presidencia del Gobierno vasco, por parte de José Antonio Agirre, en Gernika. Sin duda alguna, un período crucial en la historia contemporánea de Euskadi, a lo largo del cual tuvieron lugar hechos de gran trascendencia que condicionaron de manera notable el devenir posterior del pueblo vasco y la suerte personal de muchos vascos y vascas.
    [Show full text]