KOMENTARZ Starorzeczami Świeżymi (Zawodnionymi)
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Brodnicy oraz na zachód od ujścia Rypienicy w tzw. Kotlinie Rypienickiej (Niewiarowski 1968). wschodzie oraz dominującej Krainy Wielkopolsko-Pomorskiej (III) i Dzielnicy Pojezierza przekształcone antropogenicznie. Odsłonięte obszary wysoczyznowe, szczególnie w części Tabela 6. Rodzaje przedsięwzięć mogące znacząco oddziaływać na środowisko. Dno doliny Drwęcy zajmuje terasa zalewowa o wysokości 1–1,5 m n. p. rzeki. z licznymi Chełmińsko-Dobrzyńskiego (III.3). południowo-wschodniej oraz północno-wschodniej cechują się brakiem lokalnych, większych Lp.* Miejscowość Obiekt KOMENTARZ starorzeczami świeżymi (zawodnionymi). Strefy krawędziowe doliny Drwęcy i rynien Lasy zajmują ponad 20% powierzchni arkusza (prawie 6 000 ha) i składają się z kilku zadrzewień i narażone są na przesuszenie gleb oraz erozję wietrzną. 1. Brodnica składowisko odpadów subglacjalnych są silnie rozcięte przez dolinki o różnej genezie. Najliczniejsze są dolinki i niecki zwartych kompleksów leśnych występujących na północy i zachodzie. Całość obszaru DO MAPY SOZOLOGICZNEJ denudacyjne oraz parowy i młode rozcięcia erozyjne (Wysota 2005). U wylotu niektórych z tych zarządzana jest przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Toruniu i leży w zasięgu Degradacja lasów * numeracja zgodna z numeracją na mapie form w okolicy Słoszew, Mszana i na południe od Karbowa rozwinięte są stożki napływowe. Do terytorialnym Nadleśnictwa Brodnica na północy i części centralnej, Nadleśnictwa Golub- Lasy są trwałym i ważnym elementem szaty roślinnej, który istotnie oddziałuje na Kwalifikacja powyższych przedsięwzięć została dokonana na podstawie Rozporządzenia Rady licznych form rzeźby terenu na badanym obszarze należą równiny torfowe. Zajmują one dawne Dobrzyń na południowym-zachodzie oraz Nadleśnictwa Skrwilno na południowym-wschodzie. krajobraz obszaru. Największe kompleksy leśne występują wzdłuż rynny jeziora Bachotek, W SKALI 1:50 000 Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać dna jezior w zagłębieniach powstałych po martwym lodzie i rynnach subglacjalnych oraz dna Pod względem siedliskowym dominuje las mieszany świeży i bór mieszany świeży oraz bór Niskie i Wysokie Brodno, a także w dolinie Drwęcy w południowo-zachodniej części obszaru. Ich na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397). ARKUSZ N-34-99-B dolin rzecznych, suchych dolin i dolinek denudacyjnych. Szczególnie rozległe równiny torfowe świeży. W dolinach rzek i strumieni występują siedliska lasów łęgowych i olsów jesionowych, stan degradacji należy do umiarkowanych, a klasy uszkodzeń drzew głównie do średnich. występują w dnie doliny Drwęcy na wschód od Brodnicy oraz w dnie rynny Rypienicy. a zabagnione obniżenia terenu zajmują olsy. Czynnikami degradującymi lasy na tym obszarze są zarówno czynniki biotyczne, abiotyczne PRZECIWDZIAŁANIE DEGRADACJI ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO Szatę roślinną opisywanego obszaru charakteryzuje nie tylko różnorodność i naturalność i antropogeniczne. Występujące lasy ze względu na swoje walory krajobrazowe i turystyczno- BRODNICA Wody powierzchniowe zbiorowisk roślinnych, ale także charakter i bogactwo flory. Flora naczyniowa liczy ponad rekreacyjne narażone są na intensywną penetrację przez człowieka i przez to na lokalne Aktywność człowieka w zakresie przeciwdziałania degradacji środowiska przyrodniczego Osią hydrograficzną opisywanego obszaru jest rzeka Drwęca. Jej źródła znajdują się 950 gatunków, w tym wiele osobliwości florystycznych, jak borealne gatunki reliktowe, z których zaśmiecane. polega na właściwym wprowadzaniu podstaw przyrodniczych i proekologicznych do planowania w obrębie Wzgórz Dylewskich, a ujście do Wisły w Złotorii koło Torunia. Na rozpatrywanym aż 46 zostało objętych ochroną ścisłą, a 16 ochroną częściową (Przyroda powiatu…2008). Na przestrzennego oraz na umiejętnym stosowaniu instalacji technicznych i procesów Opracował zespół w składzie: obszarze ma ona długość 28 km i spadek 0,35‰. Szerokość doliny rzeki wynosi od około uwagę pod względem florystycznym zasługują także parki podworskie (m.in. Słoszewy, Degradacja wód powierzchniowych technologicznych ograniczających lub likwidujących procesy degradacji środowiska. Działanie Mieczysław Kunz, Leon Andrzejewski, Wojciech 0,5 km do około 3 km, a jej dno jest płaskie i mocno zabagnione. Koryto ma charakter naturalny, Karbowo), a także o powierzchni 4,8 ha park miejski w Brodnicy. Duże znaczenie przyrodnicze Na obszarze objętym arkuszem Brodnica funkcjonują 2 oczyszczalnie ścieków, człowieka w tym kierunku obejmuje więc cały szereg zabiegów, procesów, nakazów i zaleceń, natomiast dno doliny (zwłaszcza łąki) jest pocięte rowami melioracyjnymi. Ważnym elementem i krajobrazowe posiadają zadrzewienia śródpolne i przydrożne. zlokalizowane w Brodnicy i Osieku Fitowie odprowadzające oczyszczone wody także dotyczących podniesienia świadomości ekologicznej mieszkańców i korzystających Wysota, Bożena Pius, Arkadiusz Krawiec, Rafał Kot hydrograficznym obszaru są mokradła. Występują one na poziomie terasy zalewowej bezpośrednio i pośrednio do Drwęcy (Tabela 3). Przy rozwiniętej sieci wodociągowej obszar z walorów krajobrazowych tego obszaru licznie przybywających, głównie sezonie letnim i nadzalewowej w dolinie Drwęcy oraz w ujściowych odcinkach Skarlanki oraz Rypienicy. Klimat ten narażony jest na punktowe rzuty ścieków nieoczyszczonych, jak również na ewentualnie turystów. W dwóch miejscowościach (Brodnica i Osiek) zlokalizowano oczyszczalnie ścieków Ponadto w dolinie Drwęcy licznie występują meandry oraz starorzecza, które pełnią istotne Opisywany obszar jest położony w strefie klimatu umiarkowanie ciepłego – przejściowego, zanieczyszczenia wód podziemnych. Innym problemem są zrzuty ścieków oczyszczonych OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO OBSZARU komunalnych. Sieć kanalizacji sanitarno-burzowej występuje w Brodnicy, a w pozostałych funkcje retencyjne. Powyżej Brodnicy znajduje się tzw. bagienny odcinek Drwęcy, w którym który kształtowany jest na styku morskich mas powietrza znad Oceanu Atlantyckiego oraz mas do rzek i rowów charakteryzujących się niewielkim przepływem. Powoduje to pogorszenie wybranych miejscowościach arkusza jedynie sieć sanitarna (m.in. Osiek, Brzezinki, Wysokie podczas wysokich stanów wody, zwłaszcza wiosną, rzeka wylewa na płaskie dno doliny, kontynentalnych znad Europy Wschodniej, a nawet Azji. Ścieranie się tych głównych mas jakości wody w miejscu zrzutu ścieków oczyszczonych, tak jak w przypadku Rypienicy. Położenie fizycznogeograficzne Brodno, Grzybno, Bobrowo, Chojno, Małki, Słoszewy, Mszano, Stare i Nowe Świerczyny) lub tworząc ogromne rozlewiska. Podtopieniu ulega wtedy kilkaset hektarów użytków zielonych. powietrza, przemieszczanie się różnych ośrodków barycznych oraz frontów atmosferycznych jest jej brak. Na większości analizowanego obszaru gospodarka odpadami jest uregulowana, co Zgodnie z podziałem Polski na regiony fizycznogeograficzne opracowanym przez Tabela 3. Ważniejsze zrzuty ścieków. Spotykane są także liczne wypływy wód podziemnych, zazwyczaj w postaci młak, wycieków, powoduje w tym rejonie dużą zmienność pogody oraz warunków klimatycznych z roku na rok. nie zmienia faktu konieczności zorganizowania kompleksowego systemu gromadzenia, Kondrackiego (2000), obszar objęty arkuszem mapy Brodnica położony jest w granicach Rodzaj Ilość [m3/d] Urządzenie Kierunek a rzadziej samych źródeł (Pius 2015). Biorąc pod uwagę podział obszaru Polski na regiony klimatyczne według Wosia (1999), Lp.* Miejscowość Zakład segregacji i wywozu odpadów. W kilku miejscach powstały zakłady utylizacji odpadów metodą podprowincji Pojezierza Południowobałtyckie (315) i makroregionu Pojezierze Chełmińsko- ścieków max/aktual. oczyszczające zrzutu Wśród najważniejszych dopływów Drwęcy na analizowanym obszarze należy wymienić analizowany obszar usytuowany jest w centralnej części Regionu Chełmińsko-Toruńskiego. Na recyklingu. W wybranych punktach prowadzony jest monitoring środowiska przyrodniczego Dobrzyńskie (315.1). Na opisywanym obszarze wyróżnić można cztery mezoregiony – Oczyszczalnia Skarlankę oraz Brodniczkę. Rzeki te tworzą oś hydrograficzną Pojezierza Brodnickiego. tle sąsiednich regionów klimatycznych wyróżnia się on nieco większą częstością występowania 1. Brodnica komunalne 10020/5267 kompleksowe Drwęca Miejska w oparciu o sieć krajową (m.in. Brodnica, Cielęta i Bachotek) lub regionalną. Pojezierze Chełmińskie (315.11) na północnym-zachodzie, Pojezierze Brodnickie (315.12) na Skarlanka jest prawobocznym dopływem Drwęcy o długości całkowitej około 37 km i 228 km2 dni z pogodą bardzo ciepłą z dużym zachmurzeniem. Takich dni średnio w roku jest ponad 16. Oczyszczalnia biologiczno- północy, Dolina Drwęcy (315.13) w części centralnej oraz Pojezierze Dobrzyńskie (315.14) na 2. Osiek komunalne 137/100 Rypienica zlewni. Ciek ten charakteryzuje się niewielkim spadkiem 72‰. Skarlanka wpływająca do Drwęcy Charakterystyczne są tutaj także dni przymrozkowe bardzo chłodne, z dużym zachmurzeniem Gminna mechaniczne REKULTYWACJA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO południu i południowym-wschodzie. Zasięgi poszczególnych jednostek fizycznogeograficznych pełni raczej rolę łącznika w układzie szeregu jeziora na obszarze objętym arkuszem mapy, łączy bez opadów. Na podstawie Atlasu Klimatu Polski (Lorenc 2005) można stwierdzić, iż w latach na tle sieci hydrograficznej oraz ważniejszych miejscowości przedstawia poniższa rycina. m.in. jezioro Strażym z jeziorem Bachotek. Całkowita długość odcinków jeziornych w Skarlanki 1971–2000 na tym obszarze średnie ciśnienie atmosferyczne wynosiło