STORJA P. ĠUŻEPP VELLA OFM • DATI TA' GIEĦ GĦAS-SOĊJETÀ FILARMONIKA "SLIEMA"

ŻJARAT MINN AWTORITAJIET EKKLESJASTIĊI

4 Is-Soċjetà Filarmonika "Sliema", 1934-1936. B'tifkira ta' din iż-żjara tat-Translazzjoni , il-Banda laqgħetu minn kemm ilha mwaqqfa, kellha għadna naraw il-Kallotta tiegħu fil­ fix-Xatt u ġie mtella' bid-daqq tal­ diversi ZJarat minn persuni vetrin a tar-rigali. marċi f ' karozza mikxufa. Wara l­ prominenti kemm ta' Awtorità Meta fl-1948, is-Soċjetà fakkret i 1- funzjoni fil-knisja, nhar il-5 ta' Lulju, Ekklesjastika u kemm dik Ċivili. 25 sena mit-twaqqif tagħha u tal­ kien mistieden għal riċeviment. Il­ F'dan l-artiklu se nagħtu ħarsa lejn Banda, kien ġie mistieden il-Vigarju President Dr Giovanni Felice LL.D., dawk il-persuni ta' ċerta awtorità Ġenerali Mons. Isqof Emmanuele għamel diskors ta' l-okkażjoni . Wara ekklesjastika jew reliġjuża li għamlu Galea. Fis-17 ta' Ottubru 1948 bierek offrielu kallotta ġ dida u huwa ta l­ żjara l is-sede tas-Soċjetà. il-lapida ta' tifkira li tqieglidet fl­ kallotta li kellu biex tkun ta' tifkira L-ewwel persuna ekklesjastika li intrata tal-każin . 5 Waqt riċeviment li tiegħu . Mons. Perantoni għamel 9 żaret il-każin tagħna kien l-Isqof kien sar ġiet offruta kallotta ġdida u diskors ta' ringrazzjament. Ta' min Franġiskan Mons. Onorato Calcaterra huwa ħalla tiegħu bħala tifkira lis­ jgħid ukoll li għal dan ir-riċeviment O.F.M. li kien Vigarju Apostoliku ta' Soċjetà. 6 kien preżenti wkoll l-Arċisqof Tripli u Isqof titulari ta' Ipso. Fl-1929 Fl-24 ta' Ottubru 1948 kien ġie l­ Gonzi .10 Huwa wkoll ingħata kallotta Mons. Calcaterra kien ġie mistieden E.T. Mons. Arċisqof Sir Michael u ħalla tiegħu lis-Soċjetà. 1 1 mill-Patrijiet taf - Parroċċa biex irnexxi Gonzi biex jagħmel il-Griżma lil Żjara oħra ta' l-Arċisqof Mikiel l-festa titulari ta' dik is-sena. Huwa għadd kbir ta' tfal tal-PaiToċċa. 7 Wara Gonzi kienet nhar il-25 ta' Ġunju għamel żjara lis-Soċjetà nhar it-22 ta' l-funzjoni fil-knisja kien mistieden 1961. Wara li amministra l-Griżma Ġunju 1929. Dak in-nhar ħalla l­ għa l repà żgħir fil-każin. Huwa ġie ta' l-Isqof lit-tfal taf-Parroċċa sar Kallotta tiegħu biex tibqa' tifkira milqugħ mill-President Dr Josepn riċeviment fil-każin. Fil-gallarija tal­ tiegħu fil-każin . 1 Ġie meħud ritratt Soler LL.D. Ġiet offruta lilu kallotta każin , il-President Salvinu Privitera 8 fuq iz-zuntier tal-knisja flimkien mal­ ġdida bi bdil ma' dik li kellu. għamillu diskors u l-Arċisqof wieġeb bandisti. Dan ir-ritratt għadu jeżisti u Fl-1952 il-Patrijiet tal-Parroċċa għalih billi kellem lin-nies mġbura. 1 2 qiegħed f'waħda mis-swali tal-każin. stiednu lil ex-Ġeneral ta' l-Ordni , l­ Fl-1968 il-Parroċċa tagħna kienet Dan ir-ritratt ittieħed nhar il-25 ta' Arċisqof Mons. Pacifico Perantoni qiegħda tfakkar il-50 sena mitt­ Ġunju. L-istess Isqof fl-24 ta' Ġunju O.F.M. Huwa kien Arċisqof ta ' twaqqif tagħha. Nhar il-25 ta' Ġunju kien għamel il-Grizma ta' l-Isqof lit­ Gerace fil-Calabria. Qabel il-funzjoni sar ir-riċeviment annwali fil-każin. tfal tal-Parroċċa. 2 Fl-1932 insibu isqof ieħor Franġiskan . Dan kien l-IsqofCandido Moro O.F.M. li kien Vigarju Aposto­ liku ta' Benghasi fil-Libya. Nhar is-6 ta' Ġunju, wara li għamel il-Griżma ta' l-Isqof fil-Parroċċa tagħna, huwa għamel żjara fil-każin. Il-kallotta tiegħu tinsab fil-każin ma' rigali oħra. 3 Persuna ekklesjastika oħra, u għażiża għalina s-Slimiżi, huwa l­ Eċċ. Tiegħu Mons. Arċisqof Ġorġ Caruana. Dan huwa l-ewwe l Isqof Slimiz. Huwa kien Nunzju Apostoliku f'Cuba. Nhar il-5 ta' Diċembru 1936 ġie milqugħ fil-bieb tal-każin mill-President l-avukat G. Sammut u mill-Kappillan P. Fi-anġisk Montebello O.F.M. Mons. Caruana kien ħu t-tabib Emmanuel Cai·uana li L-Isqof Mons. P. Perantoni jippreżenta l-kallotta tiegħu lill-President tas-Soċjetà, l

95 STORJA

L-E.T. Mons. Arċisqof M. Gonzi waqt żjara fil-Każin, fil-25 ta' Mejju 1961.

Kien mistieden ukoll Mons. Isqof okkażjoni, fl-10 ta' Lulju, Mons. gallarija tal - każin biex isellem lin­ Nikol Cauchi. Dak iż-żmien kien Isqof koadjutur ta' Malta ġie qaddes nies. Il-Banda Ċittadina tagħna daq­ 20 amministratur apostoliku ta' fil - bitħa tal - każin gliall-membri u qitlu l-Innu tal-Papa. Dak in-nhar sar Għawdex. 1 3 F'din l-okkażjoni, huwa . wara ġedded il-konsagrazzjoni tal­ bdil tal-kallotta li kellu l-Arċisqof. 2 1 wkoll ħallielna l-kallotta tiegħu bħala każin lill-Qalb ta' Ġesu. 17 Wara sar • It-18 ta' Mejju 1997 kienet tifkira taż-żjara tiegħu . 1 4 · riċeviment u ffirma l-ktieb tal-viżita­ ġurnata għażiża, sab iħa u storika Għall-festa titulari ta' 1-1972 ġie turi. Bliala tifkira ta' din l-okka żjoni kemm għa ll-Patrijiet Franġiskani, mistieden il-W.R.P. Ewgenio ħallielna l-kallotta tiegħu . 1 8 għall-Parroċċa u kemm għas -Soċjetà Cuskelly M.S.C. Huwa l-Ġeneral tal­ Is-sena ta' wara, fis-17 ta' Ġunju Filarmonika "Sliema" . Wara li ex­ Kongregazzjoni tal-Qalb ta' Ġesu, li 1974, Mons Arċisqof Mikiel Gonzi Kappillan tal-Parroċċa u l-ex-Direttur xerrdu mad-dinja d-devozzjoni lejn ġie jikkonsagra l-altar-mejda ġdid fil­ Spiritwali tas-Soċjet à, l-Eċċ . Tiegliu il-Madonna tas-Sacro Cuor. Fl-l ta' knisja. Wara l-funzjoni għamel żjara Mons. Isqof Sylvester C. Magro 9 Lulju, wara l-funzjoni fil-knisja, il­ fil-kazin fejn sar riċeviment żgħir. r 0 .F .M. ġie kkonsagrat Isqof u Ġeneral għamel żjara lill-Kazin waqt Huwa ffirma l-ktieb tal-viżitaturi. ·nominat Vigarju Apostoliku ta' ir - riċeviment li jsir kull sena. Ġie Fl-1986 il-Parroċċa kienet qiegħda Benghasi fil-Libya, ġie jqaddes għall­ milqugħ mill-President Dr Ċensu tfakkar il-75 sena mill-ewwel ewewl darba fil-Parroċċa tagħna. Tabone li wara li sar diskors offrielu purċissjoni tal-festa titulari. Kien lejlet Mons. Sylvester kellu laq għa kbira dgħajsa tal-fidda bliala tifkira taż ­ il-festa 5 ta' Lulju, li wara t­ ħafna. Wara l-funzjoni fil-knisja ġie żjara tiegħu lis-Soċjetà. 15 translazzjoni u Quddiesa Pontifikali li milqugħ fil-bieb tal-Każin mill­ Fl-1973 kien jaħbat il-50 sena mit­ mexxa Mons. Arċisqof ta ' Malta President is-Sur Tonio Portughese. twaqqif tas-Soċjetà tagħna. Nhar id- Ġużeppi Mercieca, g ħamel l-ewwel Meta tela' fuq iffirma l-ktieb tal­ 9 ta' Lulju il-Vigarju Ġenerali Mons. żjara tiegħu lill-Każin. Ġie milqugħ viżitaturi . Sar diskors mill-President Isqof Emmanuele Galea fetaħ il-festi mill-President Dr Ċensu Tabone. Saru li offrielu somma flus bħala rigal ġubila.ri b ' quddiesa fil-knisja diskorsi kemm mill-President u kemm għall-bżonnijiet tal-missjoni tiegħu. parrokkjali. Wara żar il-każin u · mill - Arċisqof. Huwa ffirma l-ktieb tal­ L-Isqof irringrazzjah u offra kallotta attenda glial repo żgħir. 16 Fl-istess v iżi tatu ri. L-Arċisqof ħareġ fil- ġdida tiegħu biex tibqa' tifkira tiegħu i 97 STORJA

Huwa ffirma l-ktieb tal-viżitaturi. Ħareġ fil -gallarija tal-każin waqt li l­ Banda "La Valette" daqqet l-Innu tal­ Papa. Ta wkoll medalja personali .23 Matul is-snin kienu diversi persuni bħal : Provinċjali , Monsinjuri , Kappillani, Patrijiet u Qassisin li żaru lis-Soċjetà f ' okka żjonijiet differenti. Xhieda ta' dan tinsab fil-ktieb tal­ viżitaturi u f' xi ritratti li jinsabu fis­ swali tal-każin. F'dan il - ħjiel tajna ħarsa ħafifa lejn dawk il-persuni li kienu fl-ogħla kariga ekklesjastika. Biż-żjara ta' dawn il-persuni ekklesjastiċi hemm tifsira li barra li huma għamlu ġieħ lis~Soċjetà tagħna , tfisser ukoll li jkunu apprezzaw il­ ħidma tas-Soċjetà matul il -75 sena tal-ħajja tagħha.

L-E.T. Mons. Ġ. Mercieqa n~ilqugħ fil-Każin minn Dr. Ċ. Tabone. fil - każin. 22 L-ex-president Dr Ċensu fil-każin tas - Soċjetà kienet, meta fil - Tabone offrielu rigal personali li kien 5 ta' Lulju 1997 ġie l-Arċisqof Mons. jikkonsisti fi ktieb illustrat dwar George Pell, Arċisqof ta' Melbourne Għawdex. Wara, l-Isqof niżel fil­ fl-Awstralja . Wara li mexxa t­ bitħa biex jiltaqa' man-nies tal­ translazzjoni u konċelebrazzjoni fil­ Parroċċa . Il-President stieden lil knisja, ġie milqugħ mill-President is­ Mons. Sylvester biex jieħu sehem fil­ Sur Tonio Portughese flimkien mal­ festi li se jorganizza l-każin f' għeluq kumitat. Il-President għamel kelmtejn il-75 sena mit-twaqqif tiegħu fl-1998. qosra u offrielu kallotta ġdida. L­ L-aħħar preżenza Ekklesjastika Arċisqof ħalla l-kallotta lill-każin. L-Isqof Magro ma' Dr. Ċ. Tabone.

ŻJARAT MINNAWTORITAJIET ĊIVILI

Issa nagħtu xi tagħrif fil-qosor knisja esegwit programm. Kien dwar persuni li kellhom xi awtorità preżenti l-Onor. Prim Ministru Sir ċivili meta għamlu xi żjara lis-Soċjetà Paul Boffa M.D. Fl-intervall huwa taghna matul dawn il-75 sena ta.1- ppreżenta lis-Soċjetà, fl-isem ta' l­ trnjja tagħha. ammiraturi u bosta għaqdiet oħra, 37 L-ewwel persuna li għamlet żjara ·rigal. Ghal din iċ-ċerimonja kienu uffiċjali fil-każin tagħna kien l-ET. preżenti wkoll membri oħra tal­ il-Gvernatur Ġenerali Sir Edmund Parlament u personalitajiet oħra. 25 Schreiber. Din iż-żjara seħħet nhar it- Nhar 1-24 ta' Marzu , 1950, il­ 30 ta' Ottubru l 945. Dakinhar sar Gvernatur Ġenerali Sir Gerald Creasy riċeviment żghir. Bħala tifkira ta' din kien ghamel ZJara lill-knisja l-okkażjoni, il-Gvernatur, ħalla ritratt parrokkjali. Wara għamel żjara fis­ bil-firma tieghu. Dan il-kwadru sede tas-Soċjetà. Ġie milqugh mill­ jinsab f ' waħda mis-swali tal-każin. 2 4 President l-avukat Joseph Soler. Il­ Fis-17 ta' Ottubru 1948, fl-aħħar Gvernatur ħa ritratt mal-membri tal­ jum tal-festi ġubilari f'għeluq il-25 Kumitat u xi soċji li kienu preżenti. sena, il-banda gl1am1et marċ mix-Xatt Huwa trnlla ritratt bil-firma tiegllu. Sir Edmond Schreiber sal-Każin.,. Wara, fuq iz-zuntier ta!- Dawn iż-żewġ ritratti jinsabu f'xi sala 99 STORJA

oħra lis-soċjetà. 28 Il-firma tal-Prim kienet għamlet żjara lill-knisj a Ministru tinstab fil-Ktieb tal­ parrokkjali.34 Viżitaturi.29 Nhar l-Ghid il-Kbir, filghodu, nhar Nhar il-Ħami s, 12 ta' Lulju 1973, id-19 ta' April 1987 kien ghamel is-Soċjetà kienet qiegħda tfakkar il- żjara qasira fil-Każin l-Onor. Prim 50 sena mit-twaqqif tagħha. Dakinhar Ministru Dr Karmenu Mifsud fid-9.00a.m. wasal il-Gvernatur Bonnici LL.D. Huwa ffirma l-Ktieb Ġenerali l-E.T. Sir Anthony Mamo tal-Viżitaturi u ġew mibdula xi flimkien mas-Sinjura tiegħu. Mal­ rigali .35 wasla tiegħu ġie milqugh mill­ L-akbar avveniment li għamel President Dr Ċensu Tabone u l­ ġieħ lis-Soċjetà tagħna kien il-liatra membri tal-Kumitat. Saru diskorsi tal-Pres ident tagħha Dr Ċensu mill-President u mill-Gvernatur. Tabone bhala President tar­ Wara Sir Anthony Mamo kixef Repubblika ta' Malta. Ghal din il­ irhama kommemorattiva fl-intrata ġrajja storika, is-Soċjetà għamlet tal-Każin. 30 Iffirma l-Ktieb tal­ festin lil1-E.T. nhar il-25 ta' Mejju Viżitaturi u wara ghamel żjara wkoll 1989. Il-Banda wasslet lill-President fil-Knisja Parrokkjali li kienet armata sal-Knisja minn triq Rudolfu. Wara li ghall-festa titulari.31 saret Konċelebrazzjoni solenni ġie Mill-Ktieb tal-Viżitaturi jirri żu lta li milqugh mill-Banda Sliema bid-daqq Sir Gerald Creasy nhar it-28 ta ' Ġunju 1979 il-President ta ' l-Innu Malti. Huwa flimkien mas­ ta' Malta Dr Anton Buttigieg LL.D. sinjura tieghu Marija baqa' sejjer fis­ tal-każin. 2 6 Qabel telaq iffirma wkoll ghamel żjara lill-Każin. Huwa kien sata Fundaturi. Saru diskorsi ta' il-Ktieb tal-Viżitaturi. 27 mistieden fir-riċeviment annwali li jsir awguri mill-Viċi President u s­ Lejlet il-festa titulari ta' 1-1953 ,. il­ fl-okkażjoni tal-festa titulari.32 Segretaiju. Hemm huwa kixef lapida Prim Ministru l-Onor. Dr Ġorġ Borg F ' għeluq is-60 sena mit-twaqqif li tfakkar il-hatra tieghu bhala Olivier LL.D. għamel żjara lis­ tas-Soċjetà, nhar it-30 ta' Ġunju President ta' Malta. Wara ffirma l­ Soċjetà. Waqt programm fuq iz­ 1983, sar riċeviment speċjali fl­ Ktieb tat-Viżitaturi bħala President zuntier tal-knisja, huwa għamel okkażjoni tal-festi anniversa1ji u tal­ ta' Malta. Għal din l-okkażjoni sar diskors u ppreżenta tazza tal-fidda festa titulari. Il-mistiedna prinċipali riċeviment fil-bitha tal-każin. Huwa mogħtija mill-ammiraturi. Ġiet kjenet il-President ta' Malta l-E.T. is­ baqa' jokkua l-post ta' President tas­ ppreżentata lill-Viċi President is-Sur sinjorina Agatha Barbara. F' din l­ Soċjetà. 36 Anton Grech. Fl-istess okkażjoni, il­ okkażjoni hija kixfet lapida, fit-taraġ Żjara storika lis-Soċjetà kienet Ministru tal-Finanzi Dr J. Frendo tal-Każin, bl-ismijiet tal-Presidenti li mill-E .T. George Vassileou, il­ Azzopardi, ippreżenta żewġ tazzi mexxew is-Soċjetà . 33 Qabel hija President ta' Ċipru , nhar id-29 ta ' •Ġunju 1991. Huwa kien qieghed fuq żjara statali f'Malta. Fis-sala ffirma l­ Ktieb tal-Viżitaturi. Iż-żewġ Presidenti, flimkien, tellghu bandiera ġdida tas-Soċjetà , minn fuq iz-zuntier tal-knisja, fuq l-arblu tal-bejt tal­ każin. Wara, it-tnejn qagħdu jaraw il­ hruġ tal-vara min-niċċa mill-gallerija tal - Każin. Sar ukoll riċeviment żgħir għal din iż-żjara storika. Iż-żewġ Presidenti kixfu wkoll lapida kommemorattiva fis-sala t'isfeJ.37 L-Onor. Prim Ministru Dr Eddie Fenech Adami LL.D. ghamel żjara lis-Soċjetà nhar is-26 ta' Marzu 1993. Huwa kien mistieden gliall-festa li s­ Soċjetà għam let lill-President tagliha u ta' Malta f ' għeluq it-80 sena ta' Dr Ċensu Tabone. Wara quddiesa ta ' radd il-ħajr fil-Knisja Parrokkjali sar riċeviment kbir u ttieħed ritratt ta' tifkira. Kienu preżenti wkoll membri L-E.T. Agatha Barbara tikxef lapida tal-lista tat-Presidenti. Parlamentari miż-żewġ Partiti

101 insibu li f'diversi snin is-Soċjetà kellha żjarat minn Konsli jew Ambaxxaturi f'Malta, numri ta' Parlamentari Ingliżi u Maltin ta' diversi partiti politiċi, segretarji tal­ Gvernaturi jew Presidenti, Presidenti ta' assoċjazzjonijiet differenti u persuni oħra. Dawn iż-żjarat jagħmlu ġieħ lis-Soċjetà tagħna, għax dawn il­ persuni jkunu qegħdin jirdkonoxxu l­ kontribut siewi li s-Soċje tà tagħna tat lill-kultura tal-mużika f'pajjiżna kif ukoll għall-ħidma soċjali li wettqet fost il-poplu Slimiż.

REFERENZI

l. Ktieb tal-Viżitaturi. Winston L. Zammit: Soċjetà Filarmonika Sliema, 1993 , pp. 22, 29. 2. Arkiv.Parr.Liber Confirmatorum, Vol. l , p. 421. 3. Arkiv.Parr.Liber Confirmatorum Vol. Il, p. 547; Ktieb Viżitaturi. 4. Winston L. Zammit. Opus Cit., pp . 50- 51. 5. Id.,Ibid.,p.75. 6. Tidher fil-vetrina tar-rigali. 7. Arkiv. Parr., Opus Cit., Vol. Il, p. 355. 8. Tidher fil-vetrina. 9. Winston L. Zammit , Opus. Cit., p. 85. 10. Ara ktieb tal-Viżitaturi. 11. Ara vetrin a tar-rigali . 12 . Winston L. Zammit , Opus. Cit., p. 85. 13 . Id., Ibid., p. 88. Dr. Ċ. Tabone u G. Vassiliou jtellgħu l-Bandiera ġdida fuq il-bejt tat-Każin, 14. Ara vetrina fil-Każin. fid-29 ta' Ġunju 1991. 15. Winston L. Zammit, Opus Cit., p. 106. 16. Id., Ibid., p. 114. Politiċi. 38 Il-Prim Ministru ffirma l­ ġdid . Għamel diskors taċ-ċirkostanza. 17. Id., Ibid., p. 114. Ktieb ta!- Viżitaturi _39 Kien il-mistieden speċjali fir­ • 18. Tidher fil-vetrina. L-aħtrnr personalità ċivili li riċeviment annwali. Qabel, huwa 19. Winston L. Zammit , Opus cit., p. 106. għamlet żjara lis-Soċjetà kien l-E.T. kien għamel zJara fil-knisja 20. Id., Ibid., p. 107. il-President ta' Malta Dr Ugo Mifsud parrokkjali fejn ammira s-sbuħija tal­ 2 l. Ara l-vetrina tar-rigali. Bonnici LL.D. Nhar is-26 ta' Ġunju vara tal-Madonna u l-knisja armata 22. Ara ktieb tal-viżitaturi u l-vetrina tar­ 40 rigali. 1994, huwa ġie mistieden mill­ għall- festa . 23. Id., ibid. Kumitat biex jinawgura s-sala ta' l­ Hawn tajna ħarsa ħafifa dwar l­ 24. Winston L. Zammit: Soċjetà Filarmonika Arkivju. Din ġiet id~ekorata mill- aktar persuni prominenti. Fil-fatt Sliema, 1993, p. 68. 25. Id., Ibid. , p. 75 . 26. Id., Ibid., p. 84. 27. Ara ktieb tal-Viżitaturi. 28. Winston L. Zammit, Opus Cit., p. 89. 29. Ara ktieb tal - Viżitaturi. 30. Winston L. Zammit, Opus Cit., p. 115. 3 1. Kronaka Kunvent, Sliema, Vol. I, p. 82. 32. Winston L. Zammit, Opus Cit., p. 106 , Ktieb tal-Vi ż itaturi. 33. Id., Ibid. , p. 116. 34. Kronaka, Opus Cit., Vol. Il, p . 123 . 35. Winston L. Zammit, Opus Cit., p. 109. 36. Id., Ibid., p. 133. 37. ld.,Ibid .,p. 147. 38. Id., Ibid., p. 161. 39. Ara Ktieb tal-Viżitaturi. Ritratt nostalġiku: Il-President Tonio Portugħese ma' P. Ġużepp Vella, 40. Id ., Ibid., jew Kronaka tal-Kunvent wieħed mir-riċerkaturi u storiċi tas-Soċjetà. O.F.M. Sliema, Vol. V, p. 59.

103