Social Studies Vol
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
ISSN 2309-3455 (print) ISSN 2309-3471 (Online) Studime Sociale Vëll. 9, Nr. 1, 2015 Enis SULSTAROVA •Aleksandër DHIMA •Valbona NATHANAILI •Ledia KASHAHU (Xhelilaj) •Mirela SELITA •Arian DEDEJ •Elona DOLLAKU •Harillaq KEKEZI •Lekë SOKOLI •Marsela HARIZAJ •Esmeralda CERHOZI •Nikollë LOKA •Gerti SQAPI •Henri ÇILI Social Studies Vol. 9, No. 1, 2015 Author’s guide In general ISSN 2309-3455 (Print) ISSN 2309-3471 (Online) “Social Studies” is the official Journal of the Albanian Institute of Sociology (AIS). It is certified as scientific journal by the High Commission of the Assessment of Academic Titles, with decision No. 170, 20. 12. 2010. “Social Studies” is an International bilingual Journal. The articles can be written in English, in Albanian, or both (the same article in both languages). How to submit an article? The article can be submitted to: [email protected]; The submitted article will be select for publishing by the anonymous reviewers, though a blind review process. Organize the manuscript in this order: Title; author/s name/s and institution/s; e-mail address/es; abstract (no longer than 120-150 words); notes on contributor/s (a short CV of a maximum of 10 lines, including both academic and organizational experience, and listing up to three selected publications); the text; references (Harvard System of references). Short references in text Weber (1998); (Weber, 1998: 156); or Weber (1998: 156); (Lazesfeld and Berelson, 1990); (Olzak, Shanahan & West, 1986); (Larsen ed al., 1989); (Blau, 1980; Kadare, 1995; Uçi, 2003; Pëllumbi, 2004; Omari, 1999); 2011a, 2011b.; (Tocqueville [1835] 20010), etc. References following the text List authors alphabetically, by surname. Merton, Robert. [1949] 1968. Social Theory and Social Structure. New York: Free Press. Buss, Loreta. 2010. “Childhood in Sociology and Society; the US Perspective”, Currant Sociology, Vol. 58, No. 2, pp. 355-350. © Copyright: author(s) of the articles For more details: Contact to the Secretary STUDIME SOCIALE Vëll. 9, No. 1, 2015 INTERNATIONAL EDITORIAL BOARD EDITOR LEKË SOKOLI ASSOCIATE EDITOR SEJDIN CEKANI CHAIRMAN SERVET PËLLUMBI Albanian Institute of Sociology, Albania ALEKSANDRA ÅLUND University of Linköping, Sweden AIRI-ALINA ALLASTE Tallin University, Estonia ALI PAJAZITI South East European University, Tetovo Macedonia Balkan Sociological Forum (BSF) ALFRED UÇI Albanian Academy of Science, Albania BARBARA HEYNS New York University, SHBA BESNIK PULA Center for the Study of Social Organization Princeton University, USA DUSHAN JANJIC The Institute for Social Sciences, Belgrade, Serbia EGLANTINA GJERMENI Minister of Urban Development and Tourism, Albania; Albanian Institute of Sociology (AIS), Albania EGLANTINA DERVISHI Albanian University, Albania ENKELEIDA TAHIRAJ University College London, England FARUK AJETI University of Vienna, Austria GIOVANNA CAMPANI University of Florence, Italy HALA AWADA Lebanese University, Beirut, Lebanon ILIR GËDESHI Center for Economic and Social Studies, Albania IRENA NIKAJ Universitety Fan Noli, Korca, Albania ISHWAR MODI India International Institute of Social Science, India JAN NEDERVEEN PIETERSE University of California Santa Barbara, USA JAY WEINSTEIN Eastern Michigan University, USA JUDITH BLAU University of North Carolina - Chapel Hill, USA KARL KASER University Karl Franzes of Graz, Austria KLARITA GËRXHANI University of Amsterdam, the Netherlands KLEA FANIKO University of Geneva, Switzerland KRISTO FRASHËRI Albanian Academy of Science, Albania LEDIA KASHAHU University Aleksander Moisiu, Durres-Albania LIQUN CAO Eastern Michigan University, USA MARK TIRTA Albanian academy of Science, Albania MARINA DALLA University of Athens, Greece MARTIN BERISHAJ University of Ljubljana, Slovenia MARSELA DAUTI University of Washington, USA PAJAZIT NUSHI Academy of Science and Arts, Kosovo ROLAND SEJKO “Bota shqiptare”, Roma, Italy NORA MALAJ Ministry of Education and Sport, Albania Albanian Sociological Association, Albania Tonin GJURAJ European University of Tirana, Albania SERGIOU BALTATESCU University of Oradea, Romania SUNAJ RAIMI State University of Tetovo, Macedonia SVETLA KOLEVEA Institute for the Study of Societies and Knowledge, Sofia, Bulgaria © Albanian Institute of Sociology / Instituti Shqiptar i Sociologjisë Design: Orest Muça Scientific Journal, certified by the Highest Scientific Committee of the Republic of Albania; Decision no. 170, date 20th of December 2010 Contacts / Kontakte: Rruga “Pjetër Bogdani”, Pall. 36/1, Tiranë – Shqipëri Mobile: ++355694067682; ++355692032731; E-Mail: [email protected]; [email protected]; www.instituti-sociologjise.al; Përmbajtja Artikuj Enis SULSTAROVA Kuptimet dhe përdorimet e “qytetërimit” te librat shkollorë të historisë botërore në Shqipëri ...............................5 Aleksandër DHIMA Qasje antropologjike mbi marrëdhëniet e individit me shoqërinë shqiptare të tranzicionit ......................................21 Valbona NATHANAILI Ringjallja e arsimit liberal .................................................33 Ledia KASHAHU (Xhelilaj) Zhvendosjet demografike, papunësia dhe arsimimi në qarkun e Dibrës .......................43 Mirela SELITA Reforma e re e sigurimeve shoqërore, eleminimi gradual i dallimeve gjinore ................................57 Arian DEDEJ Perceptimi i qytetareve rreth OJQ-ve & Elona DOLLAKU në procesin e integrimit ......................................................67 Harillaq KEKEZI Ligji dhe kultura gjuhësore ................................................77 Lekë SOKOLI Tranzicioni dhe pas tij: Problemet sociale vs. modelet sociale ....................................85 Marsela HARIZAJ Eseja si mjeti i fuqishëm komunikimi dhe edukimi sociokulturor në orët e gjuhës angleze .................................95 Esmeralda CERHOZI Arti dhe shoqëria ku unë jetoj ............................................99 Nikollë LOKA Zhvillimi i arsimit në arbërinë mesjetare ..........................107 Recensione Gerti SQAPI “Nova Demokratia”, një hulumtim i demokratizimit shqiptar ..........................115 Henri ÇILI “Përmbysja e komunizmit” - një dëshmi historike mbi procesin më të rëndësishëm shqiptar të shekullit të kaluar, pas Pavarësisë ..................................117 4 Call for papers Social Studies Vol. 8 No. 1 5 KUPTIMET DHE PËRDORIMET E “QYTETËRIMIT” TE LIBRAT SHKOLLORË TË HISTORISË BOTËRORE NË SHQIPËRI1 Enis SULSTAROVA Georg Eckert Institute for International Textbook Studies, Braunschweig, Germany E-mail: [email protected]; Nuk ka dokument të qytetërimit që të mos jetë në të njëjtën kohë edhe një dokument i barbarisë. Valter Benjamin Hyrje midis kuptimeve përshkruese dhe normative që mbart ky term dhe që për pasojë shfaqen “Qytetërimi” është koncepti kryesor edhe në tekstet e historisë për shkollat organizues i brezit të ri të teksteve të historisë 9-vjeçare dhe ato të mesme. Hipoteza që i prin botërore për arsimin parauniversitar në analizës sonë është se ndërsa tekstet e historisë Shqipëri. Koncepti është zgjedhur si një së botuar në vitet e fundit bëjnë përpjekje për mënyrë për të organizuar në një rrëfim të ta zgjeruar dijen e nxënësve mbi qytetërimet vetëm përparimin e njerëzimit, nga fillimet joperëndimore, evrocentrizmi i rrëfimit parahistorike deri në formimin e asaj që kryesor mbetet po aq i fuqishëm sa edhe te tekstet e historisë e emërtojnë si “qytetërimi tekstet e mëparshme. Për rrjedhojë, qytetërimi botëror”. Në këtë artikull shqyrtohet tensioni perëndimor paraqitet në to si qytetërimi Dr. Enis SULSTAROVA është pedagog në Departamentin e Sociologjisë të Universitetit të Tiranës. Fushat studimore të tij janë sociologjia politike, nacionalizmi dhe politikat e identitetit. Botimet e Sulstarovës përfshijnë disa libra në gjuhën shqipe mbi nacionalizmin, idenë e Evropës dhe orientalizmin e ligjërimit të intelektualëve shqiptarë gjatë periudhës modern të historisë së Shqipërisë. Aktualisht është bursist për një projekt kërkimor pasdoktoral pranë Institutit Georg Eckert në Braunschweig të Gjermanisë. 1 Hulumtimi për këtë artikull është realizuar pranë Institutit Georg Eckert në Braunschweig të Gjermanisë, në kuadër të një projekti kërkimor mbi librat shkollorë të historisë në Shqipërinë e tranzicionit, i cili financohet nga programi Marie Curie i Fondacionit Gerda Henkel, me seli në Dyseldorf. Autori u shpreh mirënjohjen të dy institucioneve për mbështetjen që i kanë dhënë. Studime Sociale 2015, 1 (9): 5-19 6 Kuptimet dhe përdorimet e “qytetërimit” te librat shkollorë të historisë botërore më i lartë i botës dhe ai qëllimisht izolohet mënyrën se si “qytetërimi” si term filloi e mbrohet prej dukurive të ndërlidhura të të shfaqej në tekstet e historisë botërore kolonializmit dhe imperializmit perëndimor. në Shqipërinë e viteve 90 të shekullit të Megjithëse tekstet e historisë rrëfejnë kaluar, derisa ai u bë koncepti themelor për të shkuarën, mënyra se si e shkruara rrëfehet organizimin e tyre në shekullin e tanishëm. pasqyron pikëpamjet dhe kuptimet e Përfundimet e arritura paraqiten në pjesën atyre që jetojnë në të tashmen. Librat përmbyllëse të artikullit. shkollorë pasqyrojnë vlerat dhe pikëpamjet e përgjithshme që një shoqëri e dhënë ka për Qytetërimi, kolonializmi dhe veten, si edhe aspiratat që ka për të ardhmen. imperializmi Prandaj, sidomos tekstet e historisë mund të quhen si “kujtesa zyrtare e shoqërisë. Ata Termi “qytetërim” u shpik në Britaninë përshkruajnë ato gjëra që brezi i rritur kërkon e Madhe dhe në Francë gjatë gjysmës së dytë të përcjellë te brezi i ardhshëm” (Pingel,