BEKENDE GROEIPLAATSEN VAN PLANTEN. 221

Bekende groeiplaatsen der tot de bijgenoemde familiën behoorende Planten.

Tweede Vervolg.

Familie PAPAVERACEEÈN. F. officinalis L. Op zandgrond in bouwland. Limburg (algem.), i. Papaver. Eindhoven, Oudenhosch (algem.), Nijmegen, Apeldoorn, Winters­ wijk, Lichtevoorde, Harderwijk, Doorn, Utrecht, Deventer, I', Argemotte L. Op zandig bouwland, ook tusschen hakhout. In Kampen, Almelo, Vriezeveen, Gramsbergen, Meppel, Emmen, Ijimburg vrij algemeen, St.Michielsgestel, Eindhoven, Nijmegen Odoorn, Ameland, Terschelling (West-Terschelling), Texel, Alk­ (algem.), Rheden, Bronkhorst (bij Steenderen), Terborg, I.ochem, maar, Wieringen, Brederode, Amsterdam, Hilversum, Huizen, Apeldoorn (hier en daar), Harderwijk (versch. pi.), Amerongen, Leiden, Noordwijk, Walcheren, Zuid-Beveland, Koewacht, Hoek Doorn, Utrecht, Wijhe, Kampen, Meppel, Pietersbierum, Ameland, (in de Nieuwe Neuzenpolder op zware klei). Alkmaar, Heilo, Heemskerk, Wieringen (Oosterland), Leiden, F. media I.oist. Alleen bij Delden in korenland, te Hilversum aan Katwijk, Noordwijk, Delft (kerkhof), Walcheren, Zuid en Noord- den rand van kreupelhout tegenover een bouwland en te Voorde Beveland, Hoek (Zueinvsch Vlaanderen). gevonden. P. hybridum L. Vroeger bij Maastricht gevonden, later te Apeldoorn F capreolata L. Op aardappelland. Apeldoorn (onder lage struiken op een klaverakker achter de Deventcrtol en bezijden den buitenplaats Welgelegen), Doorn, Deventer (i'othoofd). Deventer straatweg, die bemest was met compost afkomstig uit een lederfabriek. F. muralis Sonder. Op muren. Alleen bij Deventer, Harderwijk en Chartroijse bij Utrecht gevonden. ]'. Rhoeas L. Op bouwland vooral, ook langs wegen en op ruige plaatsen. Algemeen en overal. Familie CRUCIFEREN. P. clubium L. Op zandig bouwland en in zandige streken tusschen hakhout en langs wegen. Maastricht, St. Pietersberg, Gronsveld, 1. Cheiranthus. Meersen, Beek, Elslo, Simpclveld, Venlo, Baarlo, Wel, Mook, C. Cheiri L. Op oude muren en ruïnes. Valkenburg, Maastricht, Ililvarenbeek, Vucht, Oudenhosch (niet algem.), Nijmegen, Sint Pietersberg, den Bosch (St. Janskerk), Nijmegen (Valkhof), Arnhem, Velp, Rheden, Winterswijk, Terborg, Groenlo, Apel­ Harderwijk, Utrecht (Dom), Rhenen, Kampen, Ruïnes var doorn, Harderwijk, Zeist, Driebergen, Utrecht, Bilt, Wijhe, Ton­ Brederode en Teylingen, Haarlem (Groote Kerk), Leiden, Brielle geren (nieuwe Wetering), Delden, Steenwijk, Meppel, Groningen, (kerk), Zierlkzee (stadsmuur), Goes (slot Ostende), Walcheren. Ameland, Alkmaar, Bergen, Heilo, Overveen (talrijk in de duinen), Marken, Haarlem, Amsterdam, Sassenheim, Noordwijk, Leiden, 2. Nasturtium. Delft (kerkhof), Naaldwijk, Schouwen, Walcheren, Koewaoht, yV. officinale P. Br. In en langs slooten, beekjes, vaarten, ook in Sas van Gent. moerassen. In Limburg niet zeldzaam, Oudenhosch (niet algem.), y. somniferum L. Verwilderd in de buurt van tuinen en van plaatsen, Werkendam, lleusden, Nijmegen (Beek, Übbergen, Weurt, waar de plant verbouwd wordt. Valkenburg, Nijmegen (Ooi, Beuningen), Winterswijk (Aaltensche beek), Varsseveld, Lochem, Weurt, bouwland te Beek, voormalig fort Sterreschans), Varik Lichtevoorde, Terborg, Apeldoorn (Ankelaar, Mheen, Beek­ (Tielerwaardl, Beekbergen (boerderij het Woud), Warnsveld, bergen), Vaassen, Harderwijk, Kampen, Giethoorn, Ane, Meppel, Harderwijk, Deventer (pothoofd), Kolderveen (Drenthe), Terschel­ Koevorden, Sleen, Borger, Schiermonnikoog, Terschelling (Mids- ling (vuurtoren). Naarden (strand), Haarlem, Haarlemmerhout, land), Texel, Callantsoog, Bergen, Wijk aan zee. Velzen, Haarlem, Walcheren, Zuid-Beveland, Zeeuwsch Vlaanderen. Hilversum, Leiden, 's Hage, vVestland, Voorne, Zuid-Bevelaml, 2. Glaucium. Schouwen (Renesse), Walcheren, Oost Zeeuwsch Vlaanderen (Hoek). N. palusire D. C. In en langs slooten, beekjes, vaarten en op G. luteum Scop. Alleen in de zeeduinen in den omtrek van Zandvoort. moerassige plaatsen. Meersen, Maastricht, Vucht, Oudenhosch G. corniculatum Curt. Alleen aan het Pothoofd te Deventer, op (vrij algem.), Borculo, Apeldoorn, Harderwijk (Weisteeg), Kampen, het St. Anthonieeiland bij Maastricht en bij het huis ter Rivier Almelo, Vriezeveen, Gramsbergen, Meppel, Zwinderen, Schier­ bij Overschie (een plaats, waar afval uit de branderijen geworpen monnikoog, Ameland, Terschelling (Midsland), Vlieland, Texel, wordt), gevonden. Velzen, Haarlem, Haarlemmermeer, Leiderdorp, Haag, Scheve- 3. Chelidonium. ningsch Kanaal, Voorburg, Voorne, Zuid Beveland, Hulst, Sas van Gent. C, majtis L. Tusschen kreupelhout, aan heggen, op ruige plaatsen en langs wegen. Algemeen en overal. /V. amphibium R. Br. Als de vorige. Maastricht, Venlo, Ulerik, Baarlo, Hamert, den Bosch, Oudenhosch (algem.], Nijmegen Familie FUMARIACEEËN. (Ooi, Persingen, Weurt, Hatent), Winterswijk (Aaltensche beek), Varsseveld, Lichtevoorde, Groenlo, Borculo, Terborg, Apeldoorn 1. Corydalis. (vrij zeldz.), Harderswijk (Hulshorst), Deventer, Kampen, Almelo, C fabacea Pers. Vroeger in het Haagsche bosch en hij Cornjum Vriezeveen, Delden, Oldemarkt, Eesveen, Giethoorn, Meppel, gevonden. Hoogeveen, Koevorden, Haren, Wolvega, Terissert, Schiermon­ C. cava Sdm.etK. In bosschen en aan beschaduwde slootkanten. nikoog, Terschelling (Midsland, Oosterend), Texel, Haarlem, Diepenveen (bij de pastorie aan een slootkant), Groningen, Haarlemmermeer, Leiden, Westland, Dordrecht, Voorne, Schou­ Cornjum, Leiden (in duinpan). wen, Walcheren, Kanaal v. Neuzen. C, solida Sm. Op beschaduwde zandige plaatsen. Meersen, Beek, N. sylvestre R. Br. Op vochtige plaatsen in bouwland, ook aan Ulestraten, Bosch (Meierij), Breda, Nijmegen (Beek, übbergen, vochtige muren en op ruige plaatsen. In Limburg niet zelden, Berg en dal), Zutphen, Doetinchem, Apeldoorn, Twello, Harderwijk Engelen, Breda, Oudenhosch (algem), Nijmegen (Ooische dijk (in een akkermaalsheg aan den grintweg), Deventer, Cornjum, enz.), Apeldoorn, Eibergen, Deventer, Kampen, Heino, Ane, Kraneker, Wolvega, Alkmaar, Velzen, Overveen, Bloemendaal, Steenwijkerwold, Meppel, Koevorden, Weerdinge, Valthe, Schier­ Haarlem, Haarlemmerhout, Amsterdam (Frankendaal), Leiden, monnikoog (sloot bij het dorp), Vlieland, Alkmaar, Overveen, Haag (Scheven, weg), Waalsdorp (Wassenaar), Westland, Voorne, Zandvoort, Haarlem, Amsterdam (station Staatsspoor), Leiden, Middelburg. Leidschen dam, den Haag, Dordrecht, Brielle, Zuid Beveland, C. lutea D. C. Op oude muren, ruïnes, steenen wallen. Maastricht Sas van Gent, Kanaal van Neuzen. (op een oude muur op Kalvarienberg), Slenaken (op en tegen een muur), Geertruidenberg (kerkhof muur), Tiel (muur aan den 3. Barbarea, Achterweg, aan en op de St. Maartenskerk), Utrecht (Marieplaats), B stricta Andrzj. In uiterwaarden, aan slootkanten. Gronsveld, Terwolde (oude muur), Haarlem (walmuren,muur bij de Zijlpoort), Boxmeer (Maas), Oudenhosch, Breda, Nijmegen (Ooische waard). Dordrecht, Walcheren (toevallig). Apeldoorn (Stouwgraaf en groote Wetering bij de Teuge), C. claviciilata Pers. Op beschaduwde plaatsen in zandige streken. Amersfoort, Vinkeveen, Raalte, Zalk, Kampereiland, Grams­ Breda, Nijmegen (Übbergen, Beek, Berg en dal, Hatert), Arnhem, bergen, Hardenberg, Meppel, Assen, Weesp (Vecht tusschen Apeldoorn, Harderwijk (Hulshorst), Hattein, Nunspeet, Nijkerk, Weesp en Nichtevecht), aan den 's Gravelandschen straatweg tegen­ Putten, Elspeet, Baarn, Amersfoort, Rhenen, Doorn, Driebergen over Wisseloord), Abcoude, Vogelenzang, Leiden, Dordrecht, (Rijzenburg), Utrecht, Zeist, Diepenveen, Zwolle, Rijssen, Delden, Goes, Oost Zeeuwsch Vlaanderen (zeldz.). Vilsteren (Ommen), Heemze (Hardenberg), Heino, Steenwijker- /?. vulgaris R. Br. Op vochtige plaatsen in bouw- en grasland, in wold, Kallenkote, Meppel, Hoogeveen, Rolde, Zwinderen, Emmen, uiterwaarden, aan slootkanten. Maastricht (vestiugwerken), Val­ Odoorn, Assen, Haren, de Wijk, Groningen, Wolvega, Terissert, kenburg, aan de Gulp te Pesaken, den Bosch (bastion Hintham), Haarlem, Haarlemmerhout, Hilversum, Huizen, Naarden, Lisse, Nijmegen (Ooische waard, Ooische dijk. Waaldijk te Weurt), Piet Gijzenbrug, Leiden, Haagschebosch, Loosduinen, Walcheren. Doesburg, Beekhuizen, Zutphen, Voorst, Harderwijk, Deventer, 2. Fumaria. Kampen, Delden, Meppel, Terissert, Kollum, Leiden, Tholen, F. densijlora D. C. Alleen op gezaaid grasland te Bolsward gevonden. Wacheren, Goes, Zeeuwsch Vlaanderen. 222 DE LEVENDE NATUUR.

B. arcuata Rchb. Alleen bij Roermond en Oudenhosch gevonden. S. Coiumnae L. Op ruige plaatsen. St. Antoniuseiland (bij Maastricht), B. praecox R. Br. Op vocht igen gras- en bouwgrond. Oud Valken­ den Bosch (stationsterrein), Arnhem, Deventer (Pothoofd), den burg, Breda, Werkendam, Velzen, Bloemendaal, Overveen (duin), Haag (bouwterrein). Sassenheim. 5. Loeselii L. Op ruige plaatsen. Alleen aan de Maas bij den B. intermedia Bor. Alleen op een klaverland bij Apeldoorn gevonden. St. Pietersberg, bij Limmel (zinkwitfabriek), Deventer (Pothoofd) 4. Turritis. en bij het huis ter Rivier te Overschie. 5. Irio L. Op open en bebouwden grond. Maastricht, den Bosch T. glabra L. In boschrijke streken, op onbegroeide, steenachtige (stationsterrein), Deventer (Pothoofd), Trompenberg (Bussumer plaatsen. Maastricht, Nijmegen (Beek, Ubbeigen, Ooderhoutsche grintweg), Amsterdam, Loosduinen. bosch). Grebbe, Doorenwaard, Culemborg (Spoel), Zutphen, liorsel, Deventer (Veenhuis), Zalk, Friesland, tusschen Hilversum 9. Braya. en 'sGraveland aan den ouden Utrechtschen weg in bouwland. B. supina JCoch. Op vochtigen, steenachtigen zandgrond. Aan den voet van den St. Pietersberg op het eilandje Valkenswaardje 5. Arabis. langs de Maas en op enkele andere plaatsen in die streken A. arenosa Scop. Op open zandgrond, aan wegen. Bij ons langs de gevonden. rivieren. Werkendam (Kloppenwaard), Nijmegen (langs den 10. Erysimum. Waaloever, uiterwaarden te Weurt, Oorsche waard), Lexterveer, F. oriëntale R. Br Alleen bij Apeldoorn (op een terrein dat als Ruurlo (in bosschen van 't huis). Tusschen Rhenen en de Grebbe. houtwal had gediend), Twello (langs grintweg en bouwland A. alpina L. Alleen op muren van den hortus te Leiden en in de achter Hunderen), Deventer (Pothoofd) en Ruurlo (stationsterrein) nabijheid in vroegeren tijd gevonden (ontsnapt uit den hortus). gevonden. A Gerardi Bess. Alleen bij Apeldoorn (boerderij het Woud te E. Chciranthoides L. Op zandig bouwland, langs wegen. Meersen, Beekbergen) en op muren in Harderwijk, doch in de laatste Maastricht, Roermond, Blerik, Baarlo, Hamert, Wansum, Ouden­ jaren weinig, gevonden. hosch (algem.), Nijmegen, Apeldoorn, Terborg, Harderwijk, Zeist, A hirsuta Scop, Op beschaduwden grazigen zandgrond, in de duinen, Deventer, Kampen, Heino, Almelo, Vriezeveen, Steenwijk, Grams­ op muren. Valkenburg, St. Pietersberg, Bemeten, kalkrotsen), bergen, Ane, Meppel, Ameland, Terschelling, Vlieland, Texel, Gronsveld, Nijmegen (Oosterhoutsche bosch), Culemborg (Spoel), langs de geheele duinkant hier en daar, Haarlem, Blaricum, Beekbergen (Boerderij het Woud), Kennemerduinen (landzijde), Amsterdam, Leiden, Noordwijkerhout, Wassenaar, Brielle, Vogel­ Haarlem, Scheveningsche duinen, den Haag. schorre en Sas van Gent. A. sagittata D. C. Alleen bekend van den St. Pietersberg en E. repandum L. Alleen bij Deventer gevonden. Waalsdorp. E. canescens Roth. Alleen bij Deventer (Pothoofd) gevonden. .4. verna Brut. Alleen op een klaverland bij Apeldoorn en te Deven­ E. virgatum Roth. Vroeger te Culemborg (Spoel), later bij Nijmegen ter gevonden. (Ooische waard) gevonden. 6. Cardamine. E. hieracifolium L. Op open en bebouwden zandgrond, aan ruigten. Nijmegen (Ooische waard), Culemborg (Spoel), Zutphen, Gorsel, C. Hirsuta L. Zandgrond, vooral in de duinen, ook tusschen hak­ Voorst, Deventer, Zwolle, Kampen. hout. den Bosch, Breda, Oudenhosch, Apeldoorn (zeldz., onder hakhout). Harderwijk (verspreid), Kampen, Meppel, de Holland- 11. Brassica. sche en Zeeuwsche duinen, Scheveningsche boschjes, Zuid Beve­ land, Vogelschorre en Neuzen. ff, nigra Koch. In bouwland, op ruige plaatsen. langs rivieren. C. sylvatica Lk. Vochtige beschaduwde plaatsen, ook in de duinen. St. Pietersberg, Beek, Elslo, Gulpen, Sittard, Roermond, Boxmeer Meersen, Gulpen, Spanbeek, Nijmegen (Teersdijk en Beek), Apel­ (Maas), Nijmegen, Vaassen (Ernst), Harderwijk (Hierden, haven- doorn (bosch de Eendracht), Terschelling (Hoorn), Bloemendaal, dijk), Elburg, Zwolle, Almelo, Vriezeveen, Gramsbergen, Leeuwar­ Velzen, Brederode (duinkant), Abcoude, Baambrugge, Leiden, den, Velzer kanaal, Leiduin (bij Bloemendaal), Urk (dorp). Leiden, Voorschoten, Haagsche bosch, Goeree, Walcheren (Haamstede), 's Hage, Leerdam, Gorinchem, Zwijndrecht, Middelburg, Noord Zuid Bcveland, Kanaal van Neuzen. Beveland en Zeeuwsch Vlaanderen (zeldz.). C, prattnsis L. Óp vochtige plaatsen aan waterkanten en in wei­ B. oleracea L. -» landen, ook in grazige duinvlakten. Algemeen en overal. B. Rapa /.. ?• alleen verwilderd op verschillende plaatsen. C, amara L. Moerassige, beschaduwde plaatsen, aan waterkanten B. Napus L. ) b.v. aan rivieroevers. Mechelen (Geul), Venlo, Eindhoven, 12. Sinapis. Nijmegen, Culemburg (Lek), Apeldoorn (Ondergrift), Vaassen S. /uncea L. Alleen bij Deventer (Pothoofd) gevonden. (beek watermolen), Maarsbergcn, Utrecht, Zwolle, Friesland, S. arvensis L. Op bouw- en braakland, langs wegen en dijken. Alphen (Rijn), Haagsche bosch, Gouda (IJsel), Dordrecht (Mer- Limburg (algem.), den Bosch, Heusden, Nijmegen (Ooische dijk, wede), Voorne (uiterwaarden Maas). Ooische waard), Devente^, Kampen, Steenwijkerwold, Kallenkote, 7. Hesperis. Giethoorn, Ane, Texel, Zandvoort, Overveen (Brouwerskolkje), Haarlem (Leidsche vaart), Amsterdam, Hilversum, Blaricum, //. matronalis L. Vroeger in een weide bij de kerk in de Ooi bij Urk (zandrug). Leiden, Scheveningen, Dordrecht, Zeeland (geheel). Nijmegen, later bij Gulpen en in een bosch bij Rijswijk gevonden. S. alba L. Verwilderd, Limburg, Nijmegen, Deventer, Noord-Hol­ //. bicuspidala iVilld. Alleen aan het Pothoofd bij Deventer gevon­ land (Zandvoort, Haarlem), Scheveningen, Leiden, Walcheren, den (waarschijnlijk is daar ook H. africana aangetrolTen). Zuid-Beveland, Zeeuwsch Vlaanderen. 8. Sisymbrium. 13. Erucastrum. S. Thalianum Gay el Monn. Op open en bebouwden zandgrond, E. Pollichii Sch. et Sp. In uiterwaarden, op open en bebouwden ook in de duinen. Vijlen (bij Vaals), Schinnen, Maastricht, /.uulgrond, op ruige plaatsen. Hamert (Noord Limb.), den Bosch, St. Pietersberg, Gennep, den Bosch, Oudenhosch (algem.), Nijme­ Werkendam, Oudenhosch (niet algem.), Nijmegen (Ooische waard, gen (algem.), Apeldoorn (hier en daar). Harderwijk, EIbnrg, Ooi, Beuningen, Weurt, buiten de St. Jorispoort), Arnhem (Rijn), Zeist, Kampen, Delden, Meppel, Friesland, langs de geheele Culemborg (Spoel, Lekdijk), Erlecom, Lobith, Doesburg, Her- duinkant, Amsterdam, Haarlem, Wieringen, Leiden, Walcheren, wijnen, Apeldoorn (aangevoerd met grint uit de Waal en met Hulst. waalsteenen). Wijk bij Duurstede, Deventer, Olst (IJsel), Kampen, S. Alliaria Scop. In zandige streken, tusschen hakhout, langs heg­ Leeuwarden (stationsterrein), kanaal Leiden naar Katwijk, 's Hage gen. Algemeen in Limburg, den Bosch, Oudenhosch (algem.), (kanaal), Delft, Vianen, Vlissingen (haventerrein). Nijmegen (algem.), Apeldoorn (2e sluis kanaal), het Loo, Winters­ wijk (Willinkhof), Harderwijk, Kampen, Wijhe, Heino, Meppel, 14. Diplotaxis. Schiermonnikoog, langs de geheele duinkant op vele plaatsen, D. tenui/olia D. C. Op onbebouwden zandgrond, b.v. langs vele Bloemendaal, Alkmaar, Brielle, geheel Zeeland behalve Sint spoorwegen, ook op muren. Maastricht, St. Pietersberg, Bunde, Fhilipsland. Sittard, Roermond, Venlo, Montfort, Blerik, den Bosch, Breda, S. Sophia L. In zandige streken, op puinhoopen, ruige plaatsen en Nijmegen (voormalige vestingwerken buiten de Hezelpoort, oude langs dijken. Venlo, Vucht, Nijmegen, Harderwijk, Apeldoorn, muren), Hattem, Harderwijk (havendam, stadsmuren), Utrecht, Kampen, Deventer (Pothoofd), Meppel, Koevorden, Wieringen, Wijk bij Duurstede, Deventer, Zwolle (stationsterrein). Kampen, langs de geheele duinkant (algem.), Alkmaar, Katwijk, Noord Leeuwarden (stationsterrein), Harlingen, Haarlem, Amsterdam, Beveland, Goes. Katwijk, Leiden, Haag (kanaal), Scheveningsche duinen, Rotter­ S. officinale Scop. Op onbebouwde plaatsen, langs wegen, aan dam, Dordrecht, Haamstede, Zierikzee, Sas van Gent, Hoek, ruigten. Algemeen en overal. D. muralis D. C. In uiterwaarden, langs spoorwegen, op muren. S, pannonicum "Jacq. Tot dus verre alleen op ruige plaatsen en Werkendam, Heerewaarden, Rossum, Wijk bij Duurstede, Deven­ terreinen tot berging van straatvuil ^nz. den Bosch (stations­ ter, Franeker, Amsterdam, Leiden (spoor), Vlissingen (haventerrein). terrein), Nijmegen (gedempte deel Oude Haven, vestingwerken D. viminea D. C. Alleen bij Nijmegen (gedempte deel oude haven, buiten de Hezelpoort), Arnhem, Apeldoorn (graanakkers langs bij de gasfabriek, op een zandplaat in de Waal) en bij Deventer het kanaal). Harderwijk, Deventer (Pothoofd), Heerenveen (station), gevonden, Rotterdam. (Wordt vervolgd).