Grzegorz DZIAMSKI
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Redaktor naczelny / Editor in Chief – Łukasz Guzek Sekretarz Redakcji / Managing Editor – Anka Leśniak Redakcja / Editorial Board - Józef Robakowski, Aurelia Mandziuk-Zajączkowska, Adam Klimczak, Adam Kamiński, Uczelniana Rada Naukowa – Janina Rudnicka, Grzegorz Klaman, Krzysztof Gliszczyński, Roman Nieczyporowski Rada Naukowa / Board of Scholars – Ryszard W. Kluszczyński, Wydawca / Publisher Kristine Stiles, Anna Markowska, Slavka Sverakova, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku / Leszek Brogowski, Bogusław Jasiński, Anna Szyjkowska- Academy of Fine Arts in Gdansk Piotrowska, Tomasz Załuski, Tassilo von Blittersdorff , Tomasz Majewski, Cornelia Lauf, Iwona Szmelter, Hanna B. Hölling, Anne Swartz, Henar Riviere, Jin-Sup Yoon Sekcja pod redakcją / Edited Section Język performance / The Language of Performance Art Red. / Edit. by Bogusław JASIŃSKI Galeria im. Andrzeja Pierzgalskiego. Dokumenty Artystów / Andrzej Pierzgalski Gallery. Artists’ Documents / Galerie dédiée à Andrzej Pierzgalski. Documents d’Artistes Siedziba / Offi ce Koncepcja i prezentacja / Idea and Form of Presentation / Targ Węglowy 6, 80-836 Gdańsk / Poland Conception et présentation – Leszek BROGOWSKI Tel.: +48 791 123 939, e-mail: [email protected] e.mail: [email protected] http://www.journal.doc.art.pl Współpraca / Cooperation Dystrybucja / Distribution Université Rennes 2, Cabinet du livre d'artiste e-mail: [email protected] Sans niveau ni mètre. Journal du Cabinet du livre d'artiste Współpraca / Cooperation https://www.sites.univ-rennes2.fr/arts-pratiques-poetiques/ Stowarzyszenie Sztuka i Dokumentacja (SSiD) incertain-sens Art & Documentation Association ul. Wschodnia 29/3, 90-272 Łódź / Poland Druk / Print DRUK-24H.com.pl Grabówka, ul. Szosa Baranowicka 77, 15-523 Białystok Korekta w języku polskim / Polish proofreading https://www.druk-24h.com.pl – A PROPOS Serwis Wydawniczy Anna Sikorska-Michalak nakład 300 egz. / circulation 300 copies ul. Moraczewskiego 18, 05-070 Sulejówek http://www.apropos.info.pl, Bogumiła Brogowska ISSN 2080-413X e-ISSN 2545-0050 Korekta w języku angielskim / English proofreading – Paul Barford, Krzysztof Cieszkowski, Katarzyna Podpora doi:10.32020/ARTandDOC Projektowanie, skład / Design, typesetting Wydanie pisma Sztuka i Dokumentacja – Norbert Trzeciak, http://www.norberttrzeciak.com w wersji papierowej jest wersją pierwotną (referencyjną). Zapraszamy do współpracy wszystkich zainteresowanych. Propozycje tematów i tekstów prosimy nadsyłać na adres siedziby redakcji. Prosimy zapoznać się z założeniami redakcyjnymi i edytorskimi znajdującymi się na stronie internetowej pisma. Wszystkie materiały publikujemy na licencji Creative Commons. Artykuły są recenzowane. Lista recenzentów i zasady recenzowania znajdują się na stronie internetowej pisma. http://www.journal.doc.art.pl All interested in collaboration are welcome. Suggestions of topics and texts should be sent to the e-mail address of the editor. We also kindly ask to read the notes on style that can be found on our journal’s website. All content is publish under the Creative Commons licenses. Articles are peer-reviewed. The list of peers and the peer-review process are available on our website. http://www.journal.doc.art.pl 2121Sztuka i Dokumentacja nr 21 – CAŁY / Art and Documentation no. 21 – ALL doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/29 VARIA 45-58 Grzegorz WYCZYŃSKI, Uwagi na Temat Rozróżnienia Pojęciowego „Film” – „Kino” / Comments on the Concept Distinction "Film" – "Cinema" doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/8 59-72 Ewelina WEJBERT-WĄSIEWICZ, O Atrakcyjności Kina Ruchomego w Dwudziestym i Dwudziestym Pierwszym Wieku / On the Attractiveness of Traveling Cinema in the Twentieth and Twenty-First Century doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/9 doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/1 73-85 Marta MIASKOWSKA, Obrazy Rzeczywistości w Kulturze 2.0. Nowa JĘZYK PERFORMANCE / LANGUAGE Perspektywa Obserwacji w Twórczości OF PERFORMANCE ART Józefa Robakowskiego / Images of doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/2 Reality in Culture 2.0. A New Perspective of Observation in 6-7 the Works of Józef Robakowski Wstęp / Introduction doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/10 Red. / Edit. by Bogusław JASIŃSKI 87 doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/3 Summaries 9-16 doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/11 Grzegorz DZIAMSKI, Kilka Uwag ART COLLECTIVES and ARTStudies o Sztuce Performance / A Few 89-102 Comments About the Performance Art doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/4 Anka LEŚNIAK, Grupy Artystyczne. 17-29 Przemiany w Strategiach Grup Artystycznych w Polsce na Wybranych Bogusław JASIŃSKI, Performance Przykładach / Art Groups. Changes in w Perspektywie Estetyki Procesów Strategies of Art Groups in Poland Twórczych / Performance in Illustrated by Selected Examples the Perspective of Creative doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/11 Processes of Aesthetics doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/5 103 30-39 Summary doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/13 CZY ISTNIEJE JĘZYK PERFORMANCE? 105-118 Odpowiedzi artystów: Andrzej DUDEK-DÜRER Karin M. HOFER, Avant-Garde Edward ŁAZIKOWSKI Groups and Their Invariant Ryszard ŁUGOWSKI Development-Structures. Example: Ryszard PIEGZA Die Brücke Group Ewa ŚWIDZIŃSKA doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/14 Artur TAJBER 119-131 doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/6 Udo WID, ArtStudies 41 and a Correspondance as Context Introduction and Summaries of Discovery doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/7 doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/15 2 Sztuka i Dokumentacja nr 21 (2019) │ Art and Documentation no. 21 (2019) • ISSN 2080-413X • e-ISSN 2545-0050 • doi:10.32020/ARTandDOC GALERIA doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/24 TERESA FEODOROWNA RIES 191-195 STUDIES GALERIA im. ANDRZEJA 133-141 PIERZGALSKIEGO. Dokumenty Artystów 4 / Valerie HABSBURG, The Sulptor ANDRZEJ PIERZGALSKI Teresa Feodorowna Ries GALLERY. Artists’ Documents 4 / and Her Private Archive GALERIE dédiée à ANDRZEJ doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/16 PIERZGALSKI. Documents d’Artistes 4 143-158 Leszek BROGOWSKI, Edycja 4 – Anka LEŚNIAK, Teresa Feodorowna Założenia Programowe / Edition 4 – Ries and The Witch Program Assumptions / Édition 4 – doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/17 Hypothèses du Programme doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/25 BOOKS 196-249 161-165 Marie ADJEDJ, Co Może Krytyka / What Roman NIECZYPOROWSKI Criticism Can Achieve / Ce Que Peut The Jewish Museum in Berlin: La Critique On Artur Kamczycki’s Book Daniel doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/26 Libeskind’s Museum in Berlin: 198-199 The Jewish Context of Architecture doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/18 Wprowadzenie / Introduction doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/27 167-170 202-217 Łukasz GUZEK, Tabloidyzacja Nauki. O książce Kazimierza Piotrowskiego Facsimile / Faksymile Lucy R. LIPPARD, „A B S E N T E E Świdziński i współcześni. Konteksty 1 2 19 5 14 20 5 5 I N F O R M A T I O N A N D sztuki jako sztuki kontekstualnej 9 14 6 15 18 13 1 20 9 15 14 1 14 4 O R C R I T I C I S M ” / i estetyka niemonotoniczna 15 18 3 18 9 20 9 3 9 19 13 doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/19 „N18I12E7O20B3E7C4N18E7 I12N18F9O20R23M17A1C4J13E7 I12 L15U27B3 DOKUMENTACJA / K14R23Y29T26Y29K14A1” DOCUMENTATION doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/28 173-177 219-237 BĄDŹ ŚWIADOMYM DAWCĄ Co Może Krytyka. Krytyka Krzyżujących NARZĄDÓW. Akcja artystyczno- się Dyskursów u Lucy R. Lippard / What społeczna na rzecz nowego świata Criticism Can Achieve. Criticism posthumanistycznego / BECOME as a Cross-Reference of Discourse A CONSCIOUS ORGAN-DONOR: in Lucy R. Lippard / Ce Que Peut la a Socio-Artistic Action on Behalf of Critique. La Critique Comme Croisement the New Post-Humanist World des Discours chez Lucy R. Lippard doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/20 179 240-249 Summary Ilustracje / Illustrations doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/21 180-187 SZLAK WYTYCZONY / THE TRACK MARKED OUT doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/22 189 Summary doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/23 Sztuka i Dokumentacja nr 21 (2019) │ Art and Documentation no. 21 (2019) • ISSN 2080-413X • e-ISSN 2545-0050 • doi:10.32020/ARTandDOC 3 język PER- FOR- MAN- CE doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/2 doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/3 JĘZYK PERFORMANCE Wstęp red. Bogusław JASIŃSKI Od wielu lat toczy się „niemy” spór o to, czym pozwala nie tylko poddać analizie formę perfor- naprawdę jest performance. Napisałem „niemy,” mance, lecz również jego swoistą „gramatykę” albowiem z jednej strony ostentacyjnie zadaje wypowiedzi. Pozwoli to nam na bliższe określenie się pytanie o performance artystom, godząc się struktury tej szczególnej formy, a to z kolei umoż- jednocześnie na rozkosznie nieodpowiedzialne liwi uczenie jej – tak jak każdego innego rodzaju defi nicje, tak szerokie, że w ogóle zatraciły sam wypowiedzi artystycznej. Rzecz jasna, opanowa- przedmiot defi niowany, z drugiej zaś trwa – rów- nie języka tej wypowiedzi nie gwarantuje, że sam nie milczący – terror i szantaż, który przyzwalając komunikat z jego pomocą sformułowany ma sens dosłownie na wszystko, ustawia tych, którzy nic i jakąkolwiek wartość – dokładnie tak samo jak z tego nie rozumieją, na marginesie – jako igno- opanowanie nut nie powoduje, że od razu rodzi rantów w sztuce. W obu zatem wypadkach ów się artysta muzyk. spór prowadzi do jednego: milczenia. Nadszedł Taki punkt wyjścia naszej refl eksji na te- czas, by je przerwać. mat performance niewątpliwie otwiera tę pro- Spróbujmy podejść do kwestii performan- blematykę na klasyczne zagadnienia estetyczne: ce z należytą uwagą, to znaczy dokładnie tak, jak funkcje poznawcze sztuki, ekspresyjne i impre- do każdego innego rodzaju sztuki. Nie wdając syjne, wreszcie piękna i narracji w sztuce. się w jałowy spór o defi nicję samego przedmiotu Musimy mówić o performance, by uchro- sztuki, zastosujmy do opisu zjawiska performan- nić go przed nim samym – bo jest on bez wątpie- ce aparat teoretyczny semiologii. W takim ujęciu nia wielką szansą dla sztuki. Bo zaprawdę, jeśli sztuka to swoisty „język”, który „coś” komunikuje i tu powtórzymy hasło anything goes, to droga ta „komuś” w określony sposób. Ten punkt wyjścia prowadzi donikąd. Sztuka i Dokumentacja nr 21 (2019) │ Art and Documentation no. 21 (2019) • ISSN 2080-413X • e-ISSN 2545-0050 • doi:10.32020/ARTandDOC 7 doi:10.32020/ARTandDOC/21/2019/4 JĘZYK PERFORMANCE Grzegorz DZIAMSKI KILKA UWAG O SZTUCE PERFORMANCE 1.