Wisente, Elche,Vögel Und Würmer

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Wisente, Elche,Vögel Und Würmer Wisente, Podlaskie – Wisente, Elche, Vögel und Würmer Podlaskie mit der Familie Elche,Vögel Aktiv in Podlaskie und Würmer Podlaskie ohne Eile Podlaskie vom Wasser aus Podlaskie im Kulturtiegel Marschallamt der Woiwodschaft Podlaskie ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1, 15-888 Białystok Tel. +48 85 6654171 www.wrotapodlasia.pl [email protected] PODLASKIE BOLCIE 164KM SUWAŁKI Góra Cisowa KM 130 Reservat „Głazowisko Łopuchowskie” („Łopuchowskie-Geröllfeld”) Hängetal „Gaciska” Reservat „Głazowisko Bachanowo” („Bachanowo-Geröllfeld”) AUGUSTÓW 2:00 6:30 6:30 Pfad „Doliną Czarnej Hańczy” („Durch das Flusstal der Czarna Hańcza“) Reservat „Rutka” Radweg „Po Pagórkach Sejneńskich” („Über die Hügel von Sejny“) KM 90 H H Wigry-Museum 8:30 2:30 1:30 4:40 Krzywe Stary Folwark Natur- und Ethnografieausstellungen im Gebäude der WPN-Direktion Lehrpfad „Las” („Wald”) Naturpfad „Suchary” H H H H OSOWIEC TWIERDZA 58KM 3:00 0:50 SUPRAŚL H H 16KM NOWOGRÓD H Reservat „Czerwone Bagno” („Roter Sumpf”) 5:15 Lehrpfad „Las” („Wald”) H „Brzeziny Kapickie“ („Birkenwald von Kapice“) 4:30 H Pfad „Wydmy” („Dünen”) KM „Grobla Honczarowska” („Honczarowska-Damm”) 94 1:20 H 1:40 KRUSZYNIANY Goniądz 4:30 H Osowiec-Twierdza Aussichtsterrasse Forts der Festung Osowiec Pfad „Biały Grąd“ („Weißer Eichen-Hainbuchen-Wald“) BIAŁYSTOK 1:40 H 50KM Sumpf Ławki Weg des Januaraufstandes Biebrza-Mähen Steg im Reservat „Krzemianka” 4 Aussichtsturm Poczopek 1:30 H Kopna Góra Waldgarten Silvarium Arboretum „Powstańców 1863 r.” H Friedhof der Soldaten des Novemberaufstandes H H 4:00 Naturkundemuseum Zerstörte Brücke – 1:40 1:40 4:30 4:30 Drozdowo Aussichtspunkt Svantovit-Weg 1:20 Kruszewo „Ostoja Drozdowska” („Refugialgebiet Drozdowo”) BIAŁYSTOK BIAŁOWIEŻA Steg Śliwno – Waniewo CIECHANOWIEC H H „Kładka wśród bagien“ („Steg inmitten der Sümpfe“) 83KM 92KM ŚW. GÓRA „Tropem Żubra” („Dem Wisent auf GRABARKA „Wokół Uroczyska Głuszec” („Ringsherum des Forstreviers Głuszec“) der Spur“) Eichenweg der Könige und Litauischen Fürsten „Carska Tropina” („Zarenpfad”) KM 100 Steg „Żebra Żubra” („Wisentrippen”) Białowieża Texte: Emilia Zajczyk, Anna Androsiuk Ort der Macht Wisentreservat „Wilczy Projektkoordination: Teresa Karkowska (Amistad Sp. z o.o.), Szlak“ Monika Laskowska (UMWP) („Wolfspfad“) Redaktion: Barbara Gąsiorowska Korrektur: Paulina Foszczyńska Übersetzung: GEP Chroszcz Umschlagfoto: Biebrza Eco-Travel, Foto: K. Ramotowska Karten: Dawid Kwoka Umschlagentwurf, grafische Konzeption: Michał Tincel Woiwodschaft Satz: Dawid Kwoka Podlachien Herausgeber: Marschallamt der Woiwodschaft Podlaskie ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1, 15-888 Białystok Verlagsbearbeitung: tel. +48 85 6654171 Amistad Sp. z o.o. – Program PolskaTurystyczna.pl www.wrotapodlasia.pl pl. Na Groblach 8/2, 31-101 Kraków [email protected] Tel. +48 12 4229922 ISBN 978-83-949524-4-0 E-Mail: [email protected], www.polskaturystyczna.pl Einleitung Die Woiwodschaft Podlaskie ist voll von Naturattraktionen. Die bekanntesten davon sind die hiesigen Urwälder – Białowieża, Augustów und Knyszyn – und Nationalparks. Viele Orte wur‑ den als Landschaftspark oder Reservat unter Schutz gestellt. Malerische Flusstäler und zahlreiche Seen bereichern das Landschaftsbild. Die Naturvielfalt und eine ausgebaute, touri‑ stische Infrastruktur bieten viele Möglichkeiten zur Erholung in der Natur. Eine der größten Attraktion der Region ist die Möglichkeit wild lebende Tiere, vor allem Wisente, zu beobachten. Diese sind nicht nur im Wisentreservat bei Białowieża zu sehen, sondern häufig auch auf Waldlichtungen. Aussichtsplattformen ent‑ lang der Pfade „Tropem Żubra” („Dem Wisent auf der Spur“) und „Carska Tropina” („Zarenpfad“) sind daher ideale Beob‑ achtungsposten. Elche und zahlreiche Vogelarten bewohnen die sumpfigen Gebiete desBiebrza ‑Nationalparks, ein Fern‑ glas hilft dabei sie zu entdecken. Auch entlang des Zarenwegs kann man wilde Tiere beobachten. Den „polnischen Amazonas“, also das von Flussarmen zerschnittene Narew ‑Tal, lernt man am besten bei einem Spa‑ ziergang auf dem Natursteg Waniewo – Śliwno oder dem Pfad „Kładka wśród bagien” („Steg inmitten der Sümpfe”) kennen. Im Knyszyn ‑Urwald lohnt es den Waldgarten Silvarium in Poczopek, das Arboretum im. Powstańców 1863 r. in Kopna Góra sowie den Natursteg im Reservat „Krzemianka“ zu be‑ suchen. Hier verläuft auch der Weg des Januaraufstandes, an dem sich die Gräber der Aufständischen, Denkmäler und histo‑ rische Schlachtfelder befinden. Seen und nacheiszeitliche Erhebungen im Norden der Region machen die Landschaft abwechslungsreich. Im Nationalpark Wigry kann auf Lehrpfaden gewandert und das hiesige Wigry‑ ‑Museum besichtigt werden. Den Aufstieg auf den Cisowa Berg belohnt ein schöner Ausblick auf die Dörfer und Seen der Um‑ gebung. Der Białowieża ‑Urwald stellt einen europa‑ verläuft durch feuchte Waldgebiete und erlaubt Białowieża ‑Urwald – weit einzigartigen Waldkomplex dar, der sich es die Tiere des Waldes sowie Vögel in ihrem beiderseits der polnisch ‑weißrussischen Grenze natürlichen Umfeld zu beobachten. Der Steg erstreckt – in Polen 580 km2, in Weißrussland endet am Wisentreservat. Neben dem König Land des Wisents ca. 1250 km2. Die unberührten Ökosysteme des Urwalds leben hier weitere große Säuger wie werden mitsamt ihrer artenreichen Fauna und Hirsche, Rehe, Wildschweine, Wölfe, Elche und Weshalb ist der Białowieża ‑Urwald so einzigartig? Kann man Flora, darunter 500 ‑jährige Baumbestände, in Luchse. Im Reservat kann man auch den „Konik ihn ohne einen Reiseleiter besichtigen? Welche Orte sind besu‑ 20 Reservaten geschützt. Strikte Naturreservate Polski“ sowie den Żubroń sehen, eine Kreuzung chenswert? Die Touristik im Białowieża ‑Nationalpark beschränkt können nur mit einem lizenzierten Reiseleiter aus Wisent und Kuh. Spezielle Erhebungen und besucht werden, jedoch sind viele Orte auch für Überdachungen, die im Gelände verstreut ste‑ sich nicht nur auf das Wisentreservat, sondern besteht auch aus Individualtouristen zugänglich. Zu ihnen führen hen, vereinfachen die Tierbeobachtungen. Wanderwegen, die durch sumpfige Wälder und das malerische Wanderwege wie z. B. „Carska Tropina” („Za‑ Im Urwald verborgen und von Bäumen mit renpfad“), „Wilczy Szlak” („Wolfspfad“), „Wokół untypischer Wuchsform umgeben, liegt der sog. Narewka ‑Flusstal führen. Es lohnt sich ebenfalls den in den Uroczyska Głuszec” („Ringsherum des Forstre‑ „Ort der Macht“, den ein Steinkreis markiert. Wäldern versteckten „Ort der Macht“ zu entdecken – ein Areal viers Głuszec“) oder „Tropem Żubra” („Dem Wi‑ Vermutlich sind es die Überreste einer Kultstätte mit einer besonderen elektromagnetischen Strahlung. sent auf der Spur“). Fällt die Wahl auf das Fahr‑ der Ur ‑Slawen. In der Nähe befindet sich eine rad, empfiehlt es sich in Narewka zu beginnen, spezifische, geflutete Senke. Um den Ort zu errei‑ wo es einen Geräteverleih und Parkplatz gibt. chen, verlässt man Białowieża auf der Straße Nr. Zum Nationalpark führen zwei Radstre cken, die 689 in Richtung Hajnówka und biegt ca. 500 m grün und schwarz markiert sind. Bei der Planung hinter der Stadtgrenze am Wegweiser links ab. des Besuchs im Białowieża ‑Urwald muss man Ein 4 km langer Pfad führt vom Parkplatz hinter Folgendes beachten: Manche Wanderstrecken der Bahnlinie, wo das Auto zu parken ist, zum ‑Urwald – Land Wisents des können während der frühjährlichen Überschwem‑ „Ort der Macht“. mungen oder im Zeitraum starker Regenfälle zeit‑ weise gesperrt sein. Genaue Informationen dazu erteilt der PTTK in Białowieża. ATTRAKTIONEN Eine wichtige Attraktion des Urwalds ist Białowieski Park Narodowy der Szlak Dębów Królewskich i Książąt (Białowieża ‑Nationalpark) Litewskich (Eichenweg der Könige und Litauischen Fürsten). Der ca. 500 m lange ul. Parkowa 11, 17 ‑230 Białowieża Tel. +48 85 6829700 Pfad verläuft inmitten jahrhundertealter Eichen, Białowieża welche die Namen polnischer Könige und litau‑ E ‑Mail: [email protected] ischer Fürsten tragen. Manche davon kennen www.bpn.com.pl noch die Zeiten mittelalterlicher Herrscher. Der Steg „Żebra Żubra” („Wisentrippen“) Pfad verläuft auf Holzstegen und ist behinderten‑ gerecht gestaltet. Es gibt Informationstafeln auf Ort der Macht Polnisch und Englisch sowie in Braille ‑Schrift, des Wisentreservat bei Białowieża Weiteren Rastplätze und Feuerstellen. Der Weg Tel. +48 85 6812398 beginnt unweit des Parkplatzes an der Straße www.bpn.com.pl Białowieża – Budy (ca. 6 km hinter dem Orts‑ schild von Białowieża), einige hundert Meter in Szlak Dębów Królewskich i Książąt Litewskich (Eichenweg der Könige den Wald hinein, auf der rechten Seite. Wanderfreunde sollten den Steg „Żebra und Litauischen Fürsten) Urwald, Urwald, ‑ Żubra” („Wisentrippen“) begehen. Die Trasse beginnt einige Kilometer von Białowieża Wanderwege im Białowieża ‑Urwald entfernt – in Richtung des Dorfes Budy, am Park‑ Tel. +48 85 6812295 Foto: J. Walencik | Żubrowa 10 | Żubrowa J. Walencik Foto: Białowieża www.pttk.bialowieza.pl platz auf der linken Seite. Die 4 km lange Strecke Der Nationalpark Narew umfasst eine Fläche von Brücke mit dem Teufel eingingen. Aus dem Grund wagt Narew ‑Tal – „polnischer Amazonas” 6805,02 ha und schützt das einzigartige Flusssy‑ sich bis heute niemand die Brücke wiederaufzubauen. stem mitsamt der artenreichen Flora und Fauna. Eine nichtalltägliche Touristenattraktion auf dem Die Feuchtgebiete, Moore und Feuchtwiesen sind ein Narew sind Flussfahrten in einem Kahn, der Der Narew wird auch „polnischer Amazonas” genannt und verdankt Rückzugsgebiet für verschiedene Insekten, Reptilien sog. „pychówka“.
Recommended publications
  • Rs Ś Wp 2011-2012
    I O Ś W I O Ś B R S Ś W P 2011-2012 B M Ś • B 2013 P : Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Białymstoku: mgr inż. Grzegorz Bok, mgr Anna Brańska, mgr inż. Anna Panasewicz, mgr inż. Anna Walicka, mgr inż. Magdalena Wiśniewska Delegatury w Łomży: mgr inż. Katarzyna Cybulska, mgr inż. Alicja Godula, mgr inż. Barbara Rydel Delegatury w Suwałkach: mgr inż. Alfred Dorochowicz, mgr inż. Agata Martyna Zega Koordynator opracowania: mgr inż. Grażyna Żyła-Pietkiewicz Redakcja merytoryczna: mgr inż. Grzegorz Bok, mgr inż. Alfred Dorochowicz, mgr inż. Alicja Godula Fot. na okładce: Klasztor nad jeziorem Wigry (fot. A. Zega) W opracowaniu wykorzystano dane oraz opracowania: Państwowego Monitoringu Środowiska Głównego Urzędu Statystycznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział we Wrocławiu Redaktor wydania: Grzegorz Bok Korekta: zespół © Copyright by Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku, Białystok 2013 ISSN 1898-5432 Druk: Wydawnictwo i Drukarnia LIBRA S.C. ul. Mickiewicza 66/1 Białystok; tel. 85 732 73 20 Nakład: 1000 egz. 3 PRZEDMOWA Środowisko nieustannie stawia przez nami wyzwania – cele służące poprawie jego stanu lub zachowania dotychczasowych walorów. W ostatnich latach coraz większego znaczenia nabierają działania na rzecz popra- wy jakości powietrza, która na wielu obszarach jest zła. Wobec coraz bardziej restryk- cyjnych norm, które będą obowiązywać w następnych latach, jest to ważny problem do rozwiązania dla władz województwa. Także działania
    [Show full text]
  • Puńsk Commune Puńsk Commune Emblem with St
    Puńsk commune Puńsk commune emblem with St. Peter Punsk commune is situated in north-eastern part of the Podlasie province and belongs to the Sejny county. It was erected on 1 January 1973. The neighbouring communes are: Szypliszki, Krasnopol and Sejny. The north-eastern part of Puńsk Commune neighbors with the border of Lithuania. The commune is 139 km² in area. It encompasses 33 villages. It has a population of 4521 and 80% of the people are Lithuanians. In Punsk there are around 1120 inhabitants. The Lithuanian Culture House is cultural centre, round which are concentrated all bands of song and dance in the region, it works from 1956 r. The Lithuanian Culture House organizes a lots of concerts, performances, meetings. Moreover in Puńsk is also the Lithuanian printing house, which publishes biweekly in Lithuanian language "Aušra ” as well as Lithuanian magazine for children "Aušrėle ”. In Puńsk there is also Primary Scholl, Secondary School and Self-government Kindergarden with Polish and Lithuanian language teaching and High School with Lithuanian language teaching. Lithuanian high school from over fifty years keeps traditions and culture of the institution. These traditions are created by teachers, students and their parents, thanks to what they supports the national identity of Lithuanian minority in Poland and integrates whole local community. School traditions create a lot of school events. Lithuanian cultural tradition is important element integrating local community, it is unique sight - sees attraction and dominant element in national identity this ethnic Lithuanian community. In 2007 r. took place 70 cultural events: in the Lithuanian Culture House, in skansen - heritage park, the concerts in Poland and abroad.
    [Show full text]
  • MOJR SMALL.Pdf (1.598MB)
    pod red. Moniki Kresy Młodzi o języku regionów Młodzi o języku regionów pod red. Moniki Kresy Warszawa, 2017 Wydano nakładem Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego Publikacja afiliowana przy Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Wydanie publikacji sfinansowano ze środków Rady Konsultacyjnej Studentów Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Recenzenci: prof. dr hab. Urszula Sokólska, Uniwersytet w Białymstoku prof. dr hab. Zbigniew Greń, Uniwersytet Warszawski Redakcja naukowa: dr Monika Kresa Redakcja językowa: mgr Anna Parcheta (język polski), mgr Marzena Kalinowska (język rosyjski) Projekt typograficzny, redakcja techniczna, skład, projekt okładki i stron tytułowych: Wojciech Bryda Copyright by Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego Warszawa 2016 Copyright by Bel Studio Warszawa 2017 Warszawa 2016 (wydanie I) ISBN (UW): 978-83-64006-92-0 Spis treści Słowem wstępu 7 Ewa Balicka Uniwersytet Warszawski Słownictwo zawodników ultimate frisbee jako przykład leksyki nowego socjolektu 9 Елена Богдан Центр исследования белорусской культуры, языка и литературы НАН Беларуси Язык писателя как определяющий элемент формирования авторского начала в белорусской письменности эпохи Барокко (на примере мемуарной прозы) 17 Bartosz Cemborowski Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk Wielkopolskie regionalizmy w języku internautów (użyte w 2014 r, na portalu społecznościowym Facebook) 27 Paulina Cygańska Uniwersytet Warszawski Fonetyczne cechy regionalne w szesnastowiecznych przekładach
    [Show full text]
  • Berżniki Jako Ośrodek Kościelny Na Sejneńszczyźnie (Zagadnienia Wybrane)
    ISSN 2392-0300 „Civitas et Lex” 2019 / 1(21) DOI 10.31648/cetl.3194 VARIA KS. WOJCIECH GUZEWICZ BERŻNIKI JAKO OŚRODEK KOŚCIELNY NA SEJNEŃSZCZYŹNIE (ZAGADNIENIA WYBRANE) Wstęp Berżniki to dziś niezbyt duża wieś gminna, w niczym nieprzypominająca miasteczka. A było to przecież pierwsze miasto założone na Suwalszczyźnie i to tu powstała pierwsza na tych terenach parafia rzymskokatolicka. Historia Berżnik sięga prawie pięciuset lat. Jest to szmat czasu i warto się nad nią pochylić, tym bardziej że jest ona bogata w wydarzenia i ludzi. W niniejszym opracowaniu zawarte zostały istotne informacje dotyczące dziejów miejscowości, powstania i historii parafii, kościoła oraz niektórych zjawisk pogranicza polsko-litewskiego (np. używania języka narodowego podczas nabożeństw). Wydobyte z mroków pamięci fakty i wydarzenia – w zamierzeniu autora – mają służyć także jako podstawowa informacja do charakterystyki środowiska społecznego i religijnego Berżnik. Ziemia ta, bogata w dobra przyrody i niezliczone wydarzenia historyczne, jest przedmiotem szczególnych zainteresowań społecznych, historycznych, przyrodniczych itd. Przy opracowaniu tematu niezwykle pomocne okazały się materiały znajdujące się w archiwach kościelnych w Łomży i Ełku (Akta parafii w Kuciunach, Berżnikach i Sejnach), a także opracowania, spośród których warto wymienić pracę magisterską ks. Andrzeja Gromadzkiego na temat powstania i rozwoju parafii Berżniki do roku 1925. Szczegółowa analiza wszystkich aspektów dziejów parafii Berżniki znacznie przekraczałaby ramy objętościowe artykułu naukowego i nadawałaby się do publikacji monograficznej, dlatego też autor na potrzeby niniejszego opracowania wybrał jedynie niektóre aspekty z dziejów berżnickiego ośrodka kościelnego. Dzieje Berżnik Początek Berżnik sięga XVI w., kiedy to Mikołaj Jurewicz Pac założył tu w 1524 r. dwór i przyporządkował mu obszar lasów, zwany Puszczą Berżnicką. Nazwa dworu i późniejszego miasta, brzmiąca początkowo „Berzniki”, jest według KS.
    [Show full text]
  • European Bisons, Elks, Birds and Insects
    european bisons, Podlaskie – European bisons, elks, birds and insects Family-friendly Podlaskie elks, birds Active leisure in Podlaskie and insects Slow leisure in Podlaskie Water leisure in Podlaskie Podlaskie – a melting pot of cultures Marshal’s Office of the Podlaskie Region ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1, 15-888 Białystok phone +48 85 6654171 www.wrotapodlasia.pl [email protected] PODLASKIE BOLCIE 164KM SUWAŁKI Góra Cisowa KM 130 Łopuchów Erratic Boulders Gaciska hanging valley Bachanowo Erratic Boulders AUGUSTÓW 2:00 6:30 6:30 Czarna Hańcza Valley path Rutka Reserve Sejny Hills Cycling Trail KM 90 H H Museum of Wigry 8:30 2:30 1:30 4:40 Krzywe Stary Folwark Natural and ethnographic exhibitions at the seat of the Wigry National Park Forest educational path Suchary natural path H H H H OSOWIEC TWIERDZA 58KM 3:00 0:50 SUPRAŚL H H 16KM NOWOGRÓD H Red Swamp Reserve 5:15 Tsar’s Route H Kapice Brichwood 4:30 H Dunes path KM Honczarów Causeway 94 1:20 H 1:40 KRUSZYNIANY Goniądz 4:30 H Osowiec-Twierdza Viewing terrace Forts of the Osowiec Fortress Bialy Grąd path BIAŁYSTOK 1:40 H 50KM Ławki Swamp The Trail of the January Uprising Biebrza Haymaking Footbridge in Krzemianka Reserve 4 Bathing resort Poczopek 1:30 H Viewing tower Kopna Góra Silvarium forest garden Arboretum of the Insurgents of 1863 H Cemetery of the soldiers of the November Uprising H H 4:00 Natural Museum Broken Bridge – 1:40 1:40 4:30 4:30 Drozdowo viewing point Svantovit Trail 1:20 Kruszewo Drozodowo Sanctuary BIAŁYSTOK BIAŁOWIEŻA Śliwno – Waniewo Footbridge CIECHANOWIEC H H Footbridge in the Marshland 83KM 92KM ŚW.
    [Show full text]
  • Minorities and Civil Society in the Baltic Region
    Minorities and Civil Society in the Baltic Region VYTAUTAS MAGNUS UNIVERSITY FACULTY OF POLITICAL SCIENCE AND DIPLOMACY DEPARTMENT OF REGIONAL STUDIES Minorities and Civil Society in the Baltic Region STUDY GUIDE A Resource Book for Students Tomasz Błaszczak, Giedrius Janauskas, Linas Venclauskas Kaunas 2013 Reviewed by Assoc. Prof. Rytis Bulota and Assoc. Prof. Rūstis Kamuntavičius. Approved by the Department of Regional Studies of the Faculty of Political Science and Diplomacy at Vytautas Magnus University on the 30th of October 2013 (Protocol No. 6) Recommended for printing by the Council of the Faculty o of Political Science and Diplomacy of Vytautas Magnus University on the 13th of November 2013 (Protocol No. 63) Publication of the study guide is supported by the European Social Fund (ESF) and the Government of the Republic of Lithuania. Project title: “Preparation and implementation of the joint degree international master programme in ‘Sociolinguistics and Multilingualism’” (project No. VP1-2.2-ŠMM-07-K-02-091) E-mail: [email protected]; [email protected]; [email protected] ISBN 978-9955-12-991-2 (Print) © Giedrius Janauskas, Linas Venckauskas, Tomasz Blaszczak, 2013 ISBN 978-609-467-043-5 (Online) © Vytautas Magnus University, 2013 TABLE OF CONTENTS: INTRODUCTION ...................................................... 7 Chapter 1 Towards Civil Society in the Baltic Region. .9 Chapter 2 Baltic Region and Minorities: Theoretical Guidelines ...........................12 Chapter 3 The Baltic Region and Neighboring
    [Show full text]
  • Merry Christmas Wesołych Świąt
    “Together – We Can and We Will” ZGODA THE OFFICIAL PUBLICATION OF THE OF THE U.S. OF N.A. The officialPOLISH Publication NATIONAL of ALLIANCE the Polish WINTER 2019 www.pna-znp.orgNational Alliance of North America1881-2019 Vol. 161; No. 4 Merry Christmas Wesołych Świąt 3 President’s Corner (USPS 699-120) Published Quarterly 4 From the Editor The Official Publication 5 Christmas Greetings of the Polish National Alliance 6 – 8 From the Manager of Sales 6100 N. Cicero Avenue Chicago, IL 60646-4385 9 – 37 Fraternal News & Activities Phone: (773) 286-0500 • Scholarship Opportunities Fax: (773) 286-0842 • 110th Anniversary of Lodge 1052 • District XII Annual Convention www.pna-znp.org • Henry Kotroba Hall in Dudley, MA Polish National Alliance • Frank Zielinski Pavilion in Wallington, CT of US of NA • Running for an Independent Poland • We are Proud of Executive Committee • 2019 Photo Contest Winners Frank J. Spula • New Members President • District XIII Events Marian Grabowski • Region “H” News Vice President • Polish Heritage Month in Chicago • Polish Heritage Month in Boston Alicja Kuklinska • PNA ‘s Legal Clinic 2020 Schedule National Secretary 38 – 45 Life of Polonia Steve H. Tokarski • Legion of the Young Polish Women Anniversary Treasurer • PAC Golden Jubilee • Council 84 Veterans Remembrance Send all articles, correspondence • 50 Years of Joseph Conrad Yacht Club and materials to: • PAC Western Massachusetts Heritage Banquet ZGODA Magazine 6100 N. Cicero Avenue 46 – 48 Living Well – Loneliness Chicago, IL 60646 49 In Memoriam Alicja Kuklinska 50– 54 Destination Poland – Splendor of Podlasie Editor 55 Polish Traditions Beatrice Jędrycha Assistant Editor 56 – 57 History Pages – The Queen of Polish Carols Contents Ewa Krutul 58 – 59 Taste of Poland – Podlasie Specialties Graphic Designer 60 Bulletin Board e-mail: [email protected] 61 Dziennik Zwiazkowy Periodicals–Postage Paid at Chicago, 62 WPNA 103.1 FM Illinois and additional mailing offices.
    [Show full text]
  • I Raport Dla Sekretarza Generalnego Rady Europy Z
    Strasbourg, 16 February 2015 MIN-LANG (2015) PR 3 EUROPEAN CHARTER FOR REGIONAL OR MINORITY LANGUAGES Second periodical report presented to the Secretary General of the Council of Europe in accordance with Article 15 of the Charter POLAND 1 2nd REPORT FOR THE SECRETARY GENERAL OF THE COUNCIL OF EUROPE CONCERNING IMPLEMENTATION OF PROVISIONS OF THE EUROPEAN CHARTER FOR REGIONAL OR MINORITY LANGUAGES BY THE REPUBLIC OF POLAND Warsaw, 2014 2 TABLE OF CONTENTS: INTRODUCTION …………………………………………………………………………………………….….. 3 PART I: GENERAL ……………………………………………………………………………… 6 1. The number of people using minority and regional languages, according to the General Census of the Population and Households 2011 ………………………………………………………………………………………………..…. 6 2. Information on measures undertaken by the Polish government intended to implement recommendations of the Committee of Ministers of the Council of Europe, adopted on 7 December 2011……………………………………………………………………………... 8 3. Information on measures undertaken by the Polish government intended to implement recommendations of Committee of Experts for The European Charter for Regional or Minority Languages …………………………………………………………………...….… 16 PART II: INFORMATION ON IMPLEMENTING RECOMMENDATIONS OF THE COMMITTEE OF EXPERTS FOR THE EUROPEAN CHARTER FOR REGIONAL OR MINORITY LANGUAGES BY THE POLISH GOVERNMENT IN RELATION TO ARTICLE. 7 ………………………………………………………………………………………………………………..…… 21 PART 3: INFORMATION ON IMPLEMENTING RECOMMENDATIONS OF THE COMMITTEE OF EXPERTS FOR THE EUROPEAN CHARTER FOR REGIONAL OR MINORITY LANGUAGES
    [Show full text]
  • Neighbours in Action Cross-Border Cooperation Stories Neighbours in Action Cross-Border Cooperation Stories
    Neighbours in action Cross-border cooperation stories Neighbours in action Cross-border cooperation stories 2014 2 turinys Contents Cross – Border Cooperation Programme Lithuania – Poland 2007-2013 ......................................... 5 European Union Strategy for the Baltic Sea Region within Programme ........................................... 8 Priority 1 Competitiveness and productivity growth of the cross-border region ......................10 Subpriority 1.1 Modernisation of small-scale economic infrastructure ................................11 Subpriority 1.2 Promotion of business environment ..................................................................33 Subpriority 1.3 Development of sustainable cross-border tourism and preservation of cultural / historical heritage ...................................................................................37 Priority 2 Cross-border cohesion and enhanced overall quality of the cross-border area ......58 Subpriority 2.1 Development of new and strengthening of existing co-operation and social and cultural networks ........................................................................................................59 Subpriority 2.2 Improvement of living environment ..................................................................79 Small Project Fund ..............................................................................................................................................89 Strategic projects ................................................................................................................................................97
    [Show full text]
  • Terra Jesuitica Grodniensia: On
    Uladzimir Liaushuk ORCID: 0000-0001-7369-7636 yanka kupala State university of Grodno,Grodno, Belarus Terra Jesuitica Grodniensia: On the Religious Houses Dependent on the Jesuit College in Grodno Terra Jesuitica Grodniensia, czyli o domach zakonnych zależnych od grodzieńskiego kolegium jezuickiego ABStract KEYWORDS: Society of Jesus, Polish-Lithuanian The history of the Jesuit college in Grodno has been presented in Commonwealth, encyclopedic and tourist publications. Many issues have been de- college, Terra Jesuitica veloped by historians of architecture and culture. This allows one to Grodniensia, missions refer to research in Russian, Belarusian and Polish without unneces- sary repetition. This article presents the results of a study on the SłowA kluCzowe: presence of the Society of Jesus on the border of present-day Lithu- Towarzystwo Jezusowe, Rzeczypospolita ania, Poland and Belarus. Apart from the architectural ensemble of Obojga Narodów, the Jesuit College in Grodno (Hrodna), other tangible traces of the kolegia, Terra Jesuitica cultural heritage of the Jesuits in this territory are poorly preserved. Grodniensia, misje Therefore, the article outlines the history of the missions in Merecz, Urdomin and Rotnica (now Merkinė, Rudamina and Ratnyčia in Lithu- ania), Hołny (now Hołny Wolmera in Poland) and Kotra, Dziembrowo and Wołkowysk (now Kotra, Dembrov and Vawkavysk in Belarus). The development of these posts, dependent on the College in Grod- no, was linked with important yet little-known events in the history of culture and education in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Currently, in many places, there is no object that would be associat- ed with the presence of Jesuits, although nothing prevents one from SPI Vol.
    [Show full text]
  • Dzieje Krasnopola I Ochotniczej Straży Pożarnej
    Aleksander KRACHAŁO DZIEJE KRASNOPOLA I OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ Krasnopol 1992 © Copyright by Aleksander Krachało Łomża 1992 Wykonano na zlecenie Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Suwałkach Fotoskład: Ewa, Warszawa, ul. Nowy Swiat 41, tel. 26-85-45 Korekta: Ewa Wiśniewska Druk: PiRoGraf. Warszawa, tel. 635-83-48 SPIS TREŚCI Od najdawniejszych lat dzieje Krasnopola .. 7 Pierwsze wzmianki o ogniu . 27 Początki działalności Straży Pożarnej w Krasnopolu 30 OSP w II wojnie światowej i działania' powojenne 33 OSP w Krasnopolu po wyzwoleniu . 34 Wykaz członków OSP w Krasnopolu w latach 1929-1979 . 45 Lista członków OSP Krasnopol 48 Ochotnicza Straż Pożarna wjeglińcu 50 Ochotnicza Straż Pożarna w Krasnem 50 Ochotnicza Straż Pożarna w Maćkowej Rudzie 51 Ochotnic;za Straż Pożarna w Romanowcach 51 Ochotnicza Straż Pożarna w Żłobinie 52 Pożary o stratach powyżej 50000 złotych od roku 1959 do 1979 roku w gminie Krasnopol . 52 Już zaszedł nad doliną Złocisty słońca krąg Ciche odgłosy płyną Z zielonych pól i łąk Dalekie ludzkie głosy Daleki słychać śpiew I cichy szelest rosy Po drżących liściach drzew Promieni gra różana Topnieje w sinej mgle A świeży zapach siana Skoszona łąka śle Wraz z wonią polnych kwiatów Z gasnącym blaskiem zórz Cicha-p-pezja światów W głąb ludzkich spływa dusz Adam ASNYK - Letni wieczór w. 1 - 16 5 Od najdawniejszych lat dzieje I<RASNOPOLA Cztery razy potężne masywy skandynawskiego lodowca sunęły na ziemie dzisiejszej Polski, w tym i w granice gminy KRASNOPOL, cofały się i ponawiały atak. Na rodzime podłoże ziemi krasnopolskiej lodowiec naniósł masy kolorowych granitów skandynawskich w 'postaci wielkich skał i otoczonych kamieni.
    [Show full text]
  • List of Counties of Poland
    Sr.No County County seat Area Population 1 Aleksandrow County Aleksandrow Kujawski 475.61 km2 55,195 2 Augustow County Augustow 1658,27 km2 58,966 3 Bartoszyce County Bartoszyce 1308,54 km2 61,354 4 Bedzin County Bedzin 368,02 km2 151,122 5 Belchatow County Belchatow 969,21 km2 112,640 6 Biala Podlaska city county 49,40 km2 58,010 7 Biala Podlaska County Biala Podlaska 2753,67 km2 113,764 8 Bialobrzegi County Bialobrzegi 639,28 km2 33,545 9 Bialogard County Bialogard 845,36 km2 48,241 10 Bialystok city county 102,12 km2 295,210 11 Bialystok County Bialystok 2984,64 km2 136,797 12 Bielsk County Bielsk Podlaski 1385,2 km2 60,047 13 Bielsko County Bielsko-Biala 457,23 km2 150,764 14 Bielsko-Biala city county 124,51 km2 176,678 15 Bierun-Ledziny County Bierun 156,68 km2 55,868 16 Bieszczady County Ustrzyki Dolne 1138,17 km2 22,213 17 Bilgoraj County Bilgoraj 1677,79 km2 104,267 18 Bochnia County Bochnia 649,28 km2 100,382 19 Boleslawiec County Boleslawiec 1303,26 km2 88,343 20 Braniewo County Braniewo 1204,54 km2 43,781 21 Brodnica County Brodnica 1038,79 km2 75,054 22 Brzeg County Brzeg 876,52 km2 92,361 23 Brzesko County Brzesko 590 km2 90,214 24 Brzeziny County Brzeziny 358,51 km2 30,600 25 Brzozow County Brzozow 540,39 km2 65,254 26 Busko County Busko-Zdroj 967.39 km2 73,940 27 Bydgoszcz city county 175 km2 364,953 28 Bydgoszcz County Bydgoszcz 1394,8 km2 95,773 29 Bytom city county 69,43 km2 187,205 30 Bytow County Bytow 2192,81 km2 75,313 31 Chelm city county 35,28 km2 67,989 32 Chelm County Chelm 1779,64 km2 79,991 33 Chelmno County
    [Show full text]