Türk İşaret Dili Dilbilgisi Kitabı

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Türk İşaret Dili Dilbilgisi Kitabı Türk İşareT DİLİ DİLbİLgİSİ kİTabI Proje Sahİbİ Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Proje koorDİnaTörLerİ Dai. Bşk. Elçin ER Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Eğitim Re-Habilitasyon ve Sosyal Hayata Katılım Dairesi Başkanlığı Ody. Dr. İclal ŞAN Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Eğitim Re-Habilitasyon ve Sosyal Hayata Katılım Dairesi Başkanlığı Proje ekİbİ YazarLar Hasan DİKYUVA Ankara Üniversitesi Bahtiyar mAKAROğlU Ankara Üniversitesi Engin ARIK İstanbul Medipol Üniversitesi bİLİM ve DanIşMa kUrULU Prof.Dr. Ulrike ZESHAN Lancashire Merkez Üniversitesi (UCLan), İngiltere Prof.Dr. İclal ERGENÇ Ankara Üniversitesi Prof.Dr. Sumru ÖZSOY Boğaziçi Üniversitesi Doç.Dr. Selçuk İŞSEVER Ankara Üniversitesi ISBN: 978-605-4628-84-1 ©Tüm yayın hakları T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne aittir, ücretli satılamaz. Basım Yeri: İmpetus medya Prodüksiyon ltd. Şti. Tel: (0.312) 448 27 38 - 68 Ankara, 2015 Proje aSİSTanI graFİk TaSarIMI Ali İsmet ÖNER mesut ÖZTÜRK Bingül UTSUKARCI İlyas Hakkı KAVAlCI Nilay ARSlAN (Anadolu Üniversitesi) Yusuf ERmEZ Engin ÖZEN Zeynep ÜNlÜ Sinan YIlDIRIm reDakTör Berna DİKYUVA Pınar BEKAR Verİ DeneTÇİSİ Dİzgİ Berna DİKYUVA İlyas Hakkı KAVAlCI (Anadolu Üniversitesi) VİDeo TaSarIMI Nazlı Sevgim ÖNER mesut ÖZTÜRK TİD-TürkÇe YazILI ÇeVİrİ Berrak Fetahna Fırat ProjeYİ DeSTekLeYenLer Türk İşareT DİLİ TerCüManI İşaret Dili Tercümanı Volkan KURT, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İşaret Dili Tercümanı Hayrettin BAYDIN, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bakanLIk PerSoneLİ ASPB Uzm. Handan ARSlANTAŞ Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Uzm. Fzt. Hatice TEmEl Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Uzm. Deniz Büyük KAlEm Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ASPB Uzm. Canan AKTAŞ Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İşaret Dili Tercümanı Cem GÜNEŞ Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Şef Seyit BAKIR Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı YükLenİCİ FİrMa: G&I Araştırma ve Danışmanlık Proje Yöneticisi: Haldun lütfü TARIm Firma Sahibi: Işıl ÖNDER Firma asistanı: Büşra BİNİCİ önSöz Oldukça geniş kapsamlı bir derlem çalışmasının sonunda ortaya çıkan bu kitabın verilerini toplamak için alanda sürdürülen çalışmalar, Türk İşaret Dili (TİD)’nin, Sağır toplumu tarafından Türkiye’nin her bölgesinde ve yaşamın her alanında (tiyatro, spor, hukuk vd.) kullanılan ulusal bir işaret dili olduğunu bir kez daha kanıtlamış bulunmaktadır. Dünyadaki diğer işaret dilleri gibi başka herhangi bir sözlü dilden türememiş doğal dil olan TİD, hem Türkçe’den hem de diğer ülkelerde kullanılan işaret dillerinden farklı dilbilgisel kurallar içermesinin yanı sıra, sözlü dillerde var olan yerel ağız/lehçe farklılıklarını da içinde barındırmakta, ancak bu farklılıklar, dilbilgisel işleyişte değil sözcük düzeyinde kendini göstermektedir. Türk İşaret Dili Dilbilgisi Kitabı alanda gerçekleştirilen veri toplama süreci ve konuların metinleştirilmesi dahil olmak üzere 6 ay gibi çok kısa bir sürede ortaya konmuştur. Bu 6 aylık süreçte, pilot çalışma gerçekleştirilmiş, proje ekibine hem teknik hem de dilbilimsel eğitimler verilmiş, alan çalışmasının planlaması yapılmış, ardından Türkiye’nin dört bir köşesinde toplam 26 İl’e gidilerek her İl’den anadili Türk İşaret Dili olan ortalama 4 sağırdan yarı yapılandırılmış yöntemle ve Türk İşaret Dili kullanılarak (toplam 113 sağırdan) veri toplanmıştır. Derlem büyüklüğü yaklaşık 800.000 sözcük olup 6.240 dakikalık kayıttan oluşmaktadır. Bu süreçte toplanan verilerin 4’te 1’i ElAN yazılımı ile çözümlenmiş, çözümleme belli bir düzeye ulaştıktan sonra kitabın yazımı gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda bir işaret dili dilbilgisi projesinin ve kitabının ne Türkiye’de ne de başka bir ülkede gerçekleştirilmemiş olmasından yola çıkarak elinizdeki kitabın bir ilk olma özelliği taşıdığını da söyleyebiliriz. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel müdürlüğü tarafından hazırlanmış ve 2015 yılı kamu yatırımı projesi kapsamında yürütülmekte olan bu projede, 4 danışman ve 3 araştırmacı- editörden oluşan akademik ekip, işaret dil(ler)i üzerine pek çok bilimsel çalışması bulunan dilbilim uzmanlarıdır. Teknik ekip ve alan sorumluları da, daha önce dilbilgisi çalışma deneyimleri olan toplam 8 sağır bireyden oluşmaktadır. Türkiye’nin her bir yanında araştırmamıza katılan sağır toplum bireylerinin destekleri olmadan böyle bir çalışmayı gerçekleştirmemiz kesinlikle olanaksızdı. Her birine ayrı ayrı çok teşekkür ederiz. SUnUş Toplumsal hayatın başlangıcından günümüze kişiler hep birbirleriyle diyalog, iletişim halinde olmuşlar ve bu iletişimi de farklı şekillerde hayata geçirmişlerdir. Bu nedenle kişilerarası iletişim, insanlığın tarihi kadar eski bir kavramdır. Kişilerarası iletişim insanoğlunun yaradılışından bu yana iki şekilde gerçekleşmektedir, sözlü ve sözsüz iletişim. İşaret dili görsel bir dildir ve sözsüz iletişim yöntemlerinden birisidir. Sağır topluma ait, onların kendilerini ifade edebilmelerine olanak sağlayan iletişim dili işaret dilidir. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığımızın 2002 yılı Engelliler Araştırması’nın sonuçlarına göre ülkemizde engelli nüfus içinde işitme engellilerin oranı % 0.38’dir. Ülkemizde uzun yıllardır sağır toplum tarafından kullanılmakta olan Türk İşaret Dili’nin bilimsel yöntem ve teknikler kullanılarak gerçekleştirilmiş kapsamlı ve büyük ölçekli araştırma çalışması Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel müdürlüğümüz tarafından 2015 yılında “Türk İşaret Dili Araştırma Projesi” adı altında gerçekleştirilmiştir. Ülkemizde sağır toplumun iletişim ihtiyacını sağlayan Türk İşaret Dili, 2005 yılında Engelliler Kanunu ile resmi bir kimlik kazanmıştır. Türk İşaret Dili için 2005 yılı bir milattır. Türk İşaret Dilinin dilbilgisi özelliklerini ayrıntılı inceleyen bu kitap, Türk İşaret Dilin yaygınlaştırma çalışmalarına katkı sağlayacak temel bir eser, külliyat oluşturulması yönünde çalışmalara ise ivme kazandıracaktır. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı olarak Türk İşaret Dili alanında kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdik. İşitme engelli bireylerin tüm toplumla bütünleşmeleri ve sağlıklı iletişim kurmalarına katkı sağlama açısından Türk İşaret Dili Dilbilgisi Kitabı ve model Sözlüğün hazırlanması oldukça önemlidir. Bilimsel yöntem teknikler kullanılarak, çok kısa sürede hazırlanmış olan bu kitap bu alanda bir ilk olma özelliğini de taşımaktadır. Ülkemizde hemen her alanda eğitiminin önemi konusunda oluşan farkındalığın engellilik alanında da oluşması yolunda yapılan çalışmalara inanıyorum ki bu kitap önemli bir katkı ve açılım sağlayacaktır. Bu değerli çalışmayı gerçekleştiren Bakanlığımız Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel müdürlüğü çalışanlarına teşekkür ederim. Dr. Sema raMazanoĞLU Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı SUnUş İletişim ile ilgili yetersizlikler bireyin tüm yaşamını olumsuz yönde etkiler. Bireyler en kolay hangi yolla iletişim sağlıyorsa o yola başvurur. İşitme engelli bireylerin iletişim kurması, işiten bireylerle anlaşması, duygularını, düşüncelerini aktarması en doğal hakkıdır. Türk İşaret Dili, Türkiye’deki işitme engellilerin iletişim aracı olarak kullandıkları ana dilleridir. Ülkemizde yaşayan Sağır toplumun kullandığı Türk İşaret Dili konusu her yönüyle uzun yıllar ihmal edilmiştir. 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanununun eğitim ve öğretim başlıklı 15. maddesinin 6. paragrafı; “İşitme engellilerin eğitim ve iletişimlerinin sağlanması amacıyla Türk işaret dili sistemi oluşturulur. Bu sistemin oluşturulmasına, geliştirilmesine ve uygulanmasına yönelik çalışmaların esas ve usulleri Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın koordinatörlüğünde, millî Eğitim Bakanlığı ve Türk Dil Kurumu Başkanlığınca müştereken çıkarılan yönetmelikle belirlenir.” ile Türk İşaret Dili konusunda ilk mevzuat hazırlanmış ve yaygınlaştırma çalışmalarının önü açılmıştır. Kanun gereği hazırlanan “Türk İşaret Dili Sisteminin Oluşturulması ve Uygulanmasına Yönelik Usul ve Esasların Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik” ile Türk İşaret Dili alanında yapılacak çalışmalarla ilgili usul ve esaslar belirlenmiştir. Dilin öğrenilebilmesi için öncelikli olarak dilbilgisi kitabı ve sözlüğe ihtiyaç vardır. Bakanlığımızca, bilimsel temellere dayanılarak hazırlanmış, alan uzmanı akademisyenler tarafından bilimsel yöntem ve tekniklerle elde edilen verilerin analizi kullanılarak dilbilgisi kitabı ve model sözlük hazırlanması amacıyla Türk İşaret Dili Araştırma Projesi hazırlanmıştır. Proje, 2015 yılı kamu yatırımı projeleri kapsamında hazırlanmış ve yürütülmüş, yukarıda belirtilen özellikleriyle de, Türkiye’de işaret diliyle ilgili yapılan ilk sistematik bilimsel araştırmadır. Diğer ülkelerde uzun bir zaman dilimi içinde gerçekleştirildiği bilinen işaret dili dilbilgisi çalışmaları, ülkemizde bu araştırma projesi ile 6,5 aylık bir sürede, ciddi bir ekip ve saha çalışmasıyla, belirli bir sistem yaklaşımı içinde ele alınarak gerçekleştirilmiştir. Pek çok yönüyle ilkleri içeren projenin çıktısı olan bu kitap ve model sözlük, Türk İşaret Dilinin bir dil olarak varlığını sürdürebilmesinde temel kaynaklardan biri olacaktır. Türk İşaret Dili Araştırma Projesinden elde edilen verilerle veri bankası oluşturulması ve alanda araştırma yapacak olan akademisyenlerin kullanımına açılması kısa vadeli hedeflerimizden bir diğeridir. Online sözlük çalışmasının gerçekleştirilmesi, dilbilgisi kitabının işitme engelliler için işaret dili ve İngilizce çevirilerinin hazırlanması ise orta vade hedeflerimizdir. Türk İşaret Dilinin bugüne kadar öğrenilmesine ve öğretilmesine özetle
Recommended publications
  • Sign Language Endangerment and Linguistic Diversity Ben Braithwaite
    RESEARCH REPORT Sign language endangerment and linguistic diversity Ben Braithwaite University of the West Indies at St. Augustine It has become increasingly clear that current threats to global linguistic diversity are not re - stricted to the loss of spoken languages. Signed languages are vulnerable to familiar patterns of language shift and the global spread of a few influential languages. But the ecologies of signed languages are also affected by genetics, social attitudes toward deafness, educational and public health policies, and a widespread modality chauvinism that views spoken languages as inherently superior or more desirable. This research report reviews what is known about sign language vi - tality and endangerment globally, and considers the responses from communities, governments, and linguists. It is striking how little attention has been paid to sign language vitality, endangerment, and re - vitalization, even as research on signed languages has occupied an increasingly prominent posi - tion in linguistic theory. It is time for linguists from a broader range of backgrounds to consider the causes, consequences, and appropriate responses to current threats to sign language diversity. In doing so, we must articulate more clearly the value of this diversity to the field of linguistics and the responsibilities the field has toward preserving it.* Keywords : language endangerment, language vitality, language documentation, signed languages 1. Introduction. Concerns about sign language endangerment are not new. Almost immediately after the invention of film, the US National Association of the Deaf began producing films to capture American Sign Language (ASL), motivated by a fear within the deaf community that their language was endangered (Schuchman 2004).
    [Show full text]
  • Anastasia Bauer the Use of Signing Space in a Shared Signing Language of Australia Sign Language Typology 5
    Anastasia Bauer The Use of Signing Space in a Shared Signing Language of Australia Sign Language Typology 5 Editors Marie Coppola Onno Crasborn Ulrike Zeshan Editorial board Sam Lutalo-Kiingi Irit Meir Ronice Müller de Quadros Roland Pfau Adam Schembri Gladys Tang Erin Wilkinson Jun Hui Yang De Gruyter Mouton · Ishara Press The Use of Signing Space in a Shared Sign Language of Australia by Anastasia Bauer De Gruyter Mouton · Ishara Press ISBN 978-1-61451-733-7 e-ISBN 978-1-61451-547-0 ISSN 2192-5186 e-ISSN 2192-5194 Library of Congress Cataloging-in-Publication Data A CIP catalog record for this book has been applied for at the Library of Congress. Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data are available on the Internet at http://dnb.dnb.de. ” 2014 Walter de Gruyter, Inc., Boston/Berlin and Ishara Press, Lancaster, United Kingdom Printing and binding: CPI books GmbH, Leck Țȍ Printed on acid-free paper Printed in Germany www.degruyter.com Acknowledgements This book is the revised and edited version of my doctoral dissertation that I defended at the Faculty of Arts and Humanities of the University of Cologne, Germany in January 2013. It is the result of many experiences I have encoun- tered from dozens of remarkable individuals who I wish to acknowledge. First of all, this study would have been simply impossible without its partici- pants. The data that form the basis of this book I owe entirely to my Yolngu family who taught me with patience and care about this wonderful Yolngu language.
    [Show full text]
  • Chapter 2 Sign Language Types
    Chapter 2 Sign language types This chapter defines four different sign language types, based on the infor- mation available in the respective sources. Before introducing the types of sign languages, I first report on the diachronic developments in the field of typological sign language research that gave rise to the distinction of the various sign language types. Sign language research started about five decades ago in the United States of America mainly due to the pioneering work of Stokoe (2005 [1960]), Klima and Bellugi (1979), and Poizner, Klima and Bellugi (1987) on American Sign Language (ASL). Gradually linguists in other countries, mainly in Europe, became interested in sign language research and started analyzing European sign languages e.g. British Sign Language (BSL), Swedish Sign Language (SSL), Sign Language of the Netherlands (NGT) and German Sign Language (DGS). Most of the in-depth linguistic descrip- tions have been based on Western sign languages. Therefore, it has long been assumed that some fundamental levels of linguistic structure, such as spatial morphology and syntax, operate identically in all sign languages. Recent studies, however, have discovered some important variations in spatial organization in some previously unknown sign languages (Washabaugh, 1986; Nyst, 2007; Marsaja, 2008; Padden, Meir, Aronoff, & Sandler, 2010). In the context of growing interest in non-Western sign languages towards the end of the 1990s and more recently, there have been efforts towards developing a typology of sign languages (Zeshan, 2004ab, 2008, 2011b; Schuit, Baker, & Pfau, 2011). Although it has been repeatedly emphasized in the literature that the sign language research still has too little data on sign languages other than those of national deaf communities, based in Western or Asian cultures (Zeshan, 2008).
    [Show full text]
  • Toponyms in Ban Khor Sign Language | Angela M
    Toponyms in Ban Khor Sign Language | Angela M. Nonaka 66 Toponyms in Ban Khor Sign Language Angela M. Nonaka The University of Texas at Austin (USA) [email protected] Introduction Ban Khor Sign Language (BKSL) is a rare language variety known as a ‘village’ (Zeshan 2004) or ‘indigenous’ (Woodward 2000) sign language. This type of sign language develops in small face-to-face communities where historically there are/were: 1) demographically `1#$%%%%}`` #####$}`T$ } ~` $ #} ` %T$!;# characteristics of the language ecologies of signing village communities, however, involve their local language ideologies and practices. In such communities, there are no sign language interpreters. Instead, it is common not only for deaf people but also for hearing residents to acquire and use the village sign language. Because it is widely used by both deaf and hearing people in the course of everyday life, the village sign language facilitates the inclusion (vs. exclusion) of deaf members of the community. Villages with indigenous sign languages are unusual but have been found elsewhere: in Africa, the Americas, Asia, Australia and Oceania, the Caribbean, and the Middle East (Branson & ^}@!}#$$}}} }@}X;}$¥}}¨}¨ }~}=#}=$}=~¥ $}=¥}=}+#¢^$}+ }^+¥}^}^%#¢<}^!} ~$}¥}!}\ !}}*!}*$}*#};! }@}$¥}`!* communities’ alternative social constructions of and communicative responses to deafness is enriching anthropological understanding of cultural variation, and research on the local sign languages is expanding knowledge of linguistics in areas such as: documentary linguistics, typological linguistics, historical linguistics, language universals, and so on. In anthropological linguistics, there is a robust literature on onomastics—the study of the origin and forms of proper names (personal, place, brand, etc.). Names are interesting and useful phenomena for linguistic and cultural analysis because naming systems and practices mirror and order the social world.
    [Show full text]
  • Endangerment and Revitalization of Sign Languages J
    Endangerment and revitalization of sign languages J. Albert Bickford and Melanie McKay-Cody Abstract To date, relatively little effort has been expended on revitalizing sign languages. To understand the current vitality of sign languages, it is important to distinguish two sociolinguistic types of sign languages. The better- known type can be termed Deaf communities, typically urban and national in character. Alongside these are shared- signing communities, typically in rural areas with a high incidence of hereditary deafness, in which many hearing people actively use the sign language in addition to deaf people. These two types differ in patterns of intergenerational transmission and language loss. Although we can be cautiously optimistic about the future of Deaf community languages, shared-signing communities are facing massive erosion already. To date, most attempts to strengthen sign languages have focused on supporting continued use of Deaf community languages; efforts to support and even revitalize dying shared signing communities have only just begun. To appear (planned 2018) in: Leanne Hinton, Leena Huss, and Gerald Roche (eds). Routledge Handbook of Language Revitalization. New York: Routledge. Endangerment and revitalization of sign languages1 J. Albert Bickford and Melanie McKay-Cody There has been little attention so far to revitalizing sign languages. For example, the UNESCO Atlas of the World’s Languages in Danger (2010) doesn’t list any. In this chapter, we establish a framework for approaching this topic. We start by discussing two types of sign language communities, with differing patterns of attrition, then review the current vitality of the world’s sign languages and summarize efforts that have been made to strengthen them, concluding with a few suggestions for planning revitalization programs.
    [Show full text]
  • A Comparative Study of Yucatec Maya Sign Languages
    Josefina Safar A comparative study of Yucatec Maya Sign Languages A comparative study of Yucatec Maya Sign Languages Maya Yucatec of study A comparative Josefina Safar ISBN 978-91-7911-298-1 Department of Linguistics Doctoral Thesis in Linguistics at Stockholm University, Sweden 2020 A comparative study of Yucatec Maya Sign Languages Josefina Safar Academic dissertation for the Degree of Doctor of Philosophy in Linguistics at Stockholm University to be publicly defended on Friday 30 October 2020 at 09.00 in hörsal 11, hus F, Universitetsvägen 10 F, digitally via conference (Zoom), public link at department https://www.ling.su.se/ Abstract In my dissertation, I focus on the documentation and comparison of indigenous sign languages in Yucatán, Mexico. I conducted fieldwork in four Yucatec Maya communities with a high incidence of deafness. Because deaf people born into these villages have never had access to an established sign language, they have developed their own local sign languages to communicate with each other and their hearing relatives. Yucatec Maya Sign Languages (YMSLs) are young languages that have emerged over the past decades. The sign languages in the four communities are historically unrelated, but their shared cultural background and the influence of co-speech gestures used by hearing speakers of Yucatec Maya lead to striking similarities in their lexicon and grammar. At the same time, YMSLs display a high degree of variation related to sociolinguistic factors, such as family membership, age, education or language acquisition from deaf adults. In my dissertation, I argue that we can use the phenomenon of variation in young, micro-community sign languages as a window to find out how linguistic conventions are established and which sociolinguistic variables are relevant for shaping sign language structures.
    [Show full text]
  • Sign Languages
    200-210 Sign languages 200 Arık, Engin: Describing motion events in sign languages. – PSiCL 46/4, 2010, 367-390. 201 Buceva, Pavlina; Čakărova, Krasimira: Za njakoi specifiki na žestomimičnija ezik, izpolzvan ot sluchouvredeni lica. – ESOL 7/1, 2009, 73-79 | On some specific features of the sign language used by children with hearing disorders. 202 Dammeyer, Jesper: Tegnsprogsforskning : om tegnsprogets bidrag til viden om sprog. – SSS 3/2, 2012, 31-46 | Sign language research : on the contribution of sign language to the knowledge of languages | E. ab | Electronic publ. 203 Deaf around the world : the impact of language / Ed. by Gaurav Mathur and Donna Jo Napoli. – Oxford : Oxford UP, 2011. – xviii, 398 p. 204 Fischer, Susan D.: Sign languages East and West. – (34), 3-15. 205 Formational units in sign languages / Ed. by Rachel Channon ; Harry van der Hulst. – Berlin : De Gruyter Mouton ; Nijmegen : Ishara Press, 2011. – vi, 346 p. – (Sign language typology ; 3) | Not analyzed. 206 Franklin, Amy; Giannakidou, Anastasia; Goldin-Meadow, Susan: Negation, questions, and structure building in a homesign system. – Cognition 118/3, 2011, 398-416. 207 Gebarentaalwetenschap : een inleiding / Onder red. van Anne E. Baker ; Beppie van den Bogaerde ; Roland Pfau ; Trude Schermer. – Deventer : Van Tricht, 2008. – 328 p. 208 Kendon, Adam: A history of the study of Australian Aboriginal sign languages. – (50), 383-402. 209 Kendon, Adam: Sign languages of Aboriginal Australia : cultural, semi- otic and communicative perspectives. – Cambridge : Cambridge UP, 2013. – 562 p. | First publ. 1988; cf. 629. 210 Kudła, Marcin: How to sign the other : on attributive ethnonyms in sign languages. – PFFJ 2014, 81-92 | Pol.
    [Show full text]
  • Cardinal Numerals in Rural Sign Languages: Approaching Cross-Modal Typology
    Cardinal numerals in rural sign languages: Approaching cross-modal typology ULRIKE ZESHAN, CESAR ERNESTO ESCOBEDO DELGADO, HASAN DIKYUVA, SIBAJI PANDA, and CONNIE DE VOS Abstract This article presents data on cardinal numerals in three sign languages from small-scale communities with hereditary deafness. The unusual features found in these data considerably extend the known range of typological variety across sign languages. Some features, such as non-decimal numeral bases, are unat- tested in sign languages, but familiar from spoken languages, while others, such as subtractive sub-systems, are rare in sign and speech. We conclude that for a complete typological appraisal of a domain, an approach to cross-modal typology, which includes a typologically diverse range of sign languages in addition to spoken languages, is both instructive and feasible. Keywords: cardinal numerals, morphology, numeral bases, numerals, rural sign languages, sign languages 1. Introduction This article discusses primary data on cardinal numerals from three sign lan- guages in small-scale rural communities in Turkey, India, and Mexico. Re- search on such “rural sign languages” is a very recent undertaking, and here we aim to contribute toward what is known about the typology of signed and spoken languages. Sections 1.1 and 1.2 introduce the phenomenon of rural sign languages as compared to the better-documented sign languages of urban deaf communities, as well as presenting an overview of what we know about cardi- nal numerals in urban sign languages, as compared to spoken languages. Sec- tion 2 details the sociolinguistic setting of the target languages, followed by the data analysis in Sections 3 and 4.
    [Show full text]
  • Typology of Sign Languages’, in A.Y
    Zeshan, Ulrike and Nick Palfreyman (in press) ‘Typology of sign languages’, in A.Y. Aikhenvald and R.M.W. Dixon (eds.) The Cambridge Handbook of Linguistic Typology. Cambridge: Cambridge University Press. Typology of sign languages Ulrike Zeshan and Nick Palfreyman International Institute for Sign Languages and Deaf Studies, University of Central Lancashire Abstract Sign language typology is the study of languages that use the visual-gestural rather than the auditory-vocal modality, and allows typologists to consider issues of language modality alongside typological patterns. Modality effects may be absolute, where features exist only in one of the modalities, or relative, where features are more frequent in one modality than the other. Sign language typologists, while widening the scope of typological investigations, are also concerned with many of the same issues as spoken language typologists, such as areal typology, grammaticalisation, and methodological questions. Although sign language typology is one of the more recent areas to emerge in the field, several studies have examined domains of linguistic structures in over 30 sign languages, and we focus on key findings from research in the domains of interrogatives, negation, possession, and numerals. The aim of the chapter is not to give comprehensive overviews of each domain, but rather to highlight issues of general relevance. We conclude with reflections on the emerging field of cross-modal typology, where data from spoken and signed languages are systematically included. This endeavour may necessitate the redefinition of terms and concepts, and will present new challenges for spoken and sign language typologists alike. Keywords cross-modal typology, iconicity, interrogatives, modality effects, negation, numerals, possession, rural sign languages, sign language linguistics 10.1 The context and aims of sign language typology Sign language typology lies at the confluence of sign language linguistics and linguistic typology.
    [Show full text]
  • Emerging Sign Languages of the Americas
    SLT 9 Edited by Olivier Le Guen, Josefi na Safar, and Marie Coppola na Safar, Edited by Olivier Le Guen, Josefi OF THE AMERICAS EMERGING SIGN LANGUAGES This volume is the fi rst to bring together researchers studying a range of EMERGING SIGN different types of emerging sign languages in the Americas, and their relati- onship to the gestures produced in the surrounding communities of hearing individuals. LANGUAGES OF THE AMERICAS THE SERIES: SIGN LANGUAGE TYPOLOGY The series is dedicated to the comparative study of sign languages around Edited by Olivier Le Guen, Josefi na Safar, the world. Individual or collective works that systematically explore typological variation across sign languages are the focus of this series, with and Marie Coppola particular emphasis on undocumented, underdescribed and endangered sign languages. The scope of the series primarily includes cross-linguistic studies of grammatical domains across a larger or smaller sample of sign languages, but also encompasses the study of individual sign languages from a typological perspective and comparison between signed and spoken languages in terms of language modality, as well as theoretical and methodological contributions to sign language typology. SIGN LANGUAGE TYPOLOGY www.degruyter.com ISBN 978-1-5015-1350-3 ISSN 2192-5186 Ishara Press Sign Language Typology Editors Marie Coppola, Onno Crasborn, Ulrike Zeshan Editorial board Sam Lutalo-Kiingi, Ronice Müller de Quadros, Nick Palfreyman, Roland Pfau, Adam Schembri, Gladys Tang, Erin Wilkinson, Jun Hui Yang Volume 9 Emerging Sign Languages of the Americas Edited by Olivier Le Guen, Josefina Safar and Marie Coppola ISBN 978-1-5015-1350-3 e-ISBN (PDF) 978-1-5015-0488-4 e-ISBN (EPUB) 978-1-5015-0484-6 ISSN 2192-5186 e-ISSN 2192-5194 Library of Congress Control Number: 2020946596 Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data are available on the Internet at http://dnb.dnb.de.
    [Show full text]
  • Semantic Fields in Sign Languages Sign Language Typology 6
    Semantic Fields in Sign Languages Sign Language Typology 6 Editors Marie Coppola Onno Crasborn Ulrike Zeshan Editorial board Sam Lutalo-Kiingi Irit Meir Ronice Müller de Quadros Nick Palfreyman Roland Pfau Adam Schembri Gladys Tang Erin Wilkinson Jun Hui Yang De Gruyter Mouton · Ishara Press Semantic Fields in Sign Languages Colour, Kinship and Quantification Edited by Ulrike Zeshan Keiko Sagara De Gruyter Mouton · Ishara Press ISBN 978-1-5015-1148-6 e-ISBN (PDF) 978-1-5015-0342-9 e-ISBN (EPUB) 978-1-5015-0332-0 ISSN 2192-516X e-ISSN 2192-5178 Library of Congress Cataloging-in-Publication Data A CIP catalog record for this book has been applied for at the Library of Congress. Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data are available on the Internet at http://dnb.dnb.de. © 2016 Walter de Gruyter Inc., Boston/Berlin and Ishara Press, Lancaster, UK Printing and binding: CPI books GmbH, Leck Printed on acid-free paper Printed in Germany www.degruyter.com Table of Contents Part 1: Introduction Semantic fields in sign languages – A comparative typological study Keiko Sagara and Ulrike Zeshan ������������������������������������������������������������������3 Part 2: European sign languages Colour terms, kinship terms and numerals in Estonian Sign Language Liivi Hollman ���������������������������������������������������������������������������������������������� 41 Colours and Numerals in Spanish
    [Show full text]
  • Sign Languages
    200-210 Sign languages 200 Arık, Engin: Describing motion events in sign languages. – PSiCL 46/4, 2010, 367-390. 201 Buceva, Pavlina; Čakărova, Krasimira: Za njakoi specifiki na žestomimičnija ezik, izpolzvan ot sluchouvredeni lica. – ESOL 7/1, 2009, 73-79 | On some specific features of the sign language used by children with hearing disorders. 202 Dammeyer, Jesper: Tegnsprogsforskning : om tegnsprogets bidrag til viden om sprog. – SSS 3/2, 2012, 31-46 | Sign language research : on the contribution of sign language to the knowledge of languages | E. ab | Electronic publ. 203 Deaf around the world : the impact of language / Ed. by Gaurav Mathur and Donna Jo Napoli. – Oxford : Oxford UP, 2011. – xviii, 398 p. 204 Fischer, Susan D.: Sign languages East and West. – (34), 3-15. 205 Formational units in sign languages / Ed. by Rachel Channon ; Harry van der Hulst. – Berlin : De Gruyter Mouton ; Nijmegen : Ishara Press, 2011. – vi, 346 p. – (Sign language typology ; 3) | Not analyzed. 206 Franklin, Amy; Giannakidou, Anastasia; Goldin-Meadow, Susan: Negation, questions, and structure building in a homesign system. – Cognition 118/3, 2011, 398-416. 207 Gebarentaalwetenschap : een inleiding / Onder red. van Anne E. Baker ; Beppie van den Bogaerde ; Roland Pfau ; Trude Schermer. – Deventer : Van Tricht, 2008. – 328 p. 208 Kendon, Adam: A history of the study of Australian Aboriginal sign languages. – (50), 383-402. 209 Kendon, Adam: Sign languages of Aboriginal Australia : cultural, semi- otic and communicative perspectives. – Cambridge : Cambridge UP, 2013. – 562 p. | First publ. 1988; cf. 629. 210 Kudła, Marcin: How to sign the other : on attributive ethnonyms in sign languages. – PFFJ 2014, 81-92 | Pol.
    [Show full text]