Verslag Tijdelijke Commissie Werkwijze Eerste Kamer
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
De concludeert dat er grote consensus bestaat over het 6 goed functioneren van de procedures en werkwijzen van deze Kamer en zij komt met betrekking tot de politieke cul- Verslag Tijdelijke Commissie Werkwijze tuur tot een vergelijkbare bevinding. Het onderhouden, Eerste Kamer bevestigen en waar nodig herijken van dit alles verzekert dit voor de lange termijn. Mijn fractie ondersteunt daarom Aan de orde is de behandeling van: uitdrukkelijk de eerste aanbeveling in hoofdstuk 2 over de - het verslag van de Tijdelijke Commissie Werkwijze Eerste processen in de Eerste Kamer. Ook het na een halfjaar laten Kamer ( CXXIV , A). vervallen van aangehouden moties — dat is aanbeveling 3 — acht mijn fractie een nuttige vernieuwing. Enige zelfbe- heersing in het indienen van moties is ook geen overbodige De voorzitter: luxe. Het vaak veel te makkelijk omspringen door de rege- Aan de orde is de behandeling van het verslag van de Tij- ring met het etiket "spoedeisend" voor wetsvoorstellen is delijke Commissie Werkwijze Eerste Kamer (CXXIV, A). Ik onze fractie ook een doorn in het oog. Wij scharen ons heet de voorzitter en de leden van de Tijdelijke Commissie daarom graag achter de aanbevelingen van de commissie Werkwijze Eerste Kamer, die inmiddels achter de regerings- ter zake. tafel hebben plaatsgenomen, van harte welkom. Voorzitter. Ik ben niet van plan alle aanbevelingen te De beraadslaging wordt geopend. benoemen. Wel licht ik er graag enkele uit, om te beginnen uit hoofdstuk 3. Als Kamer van heroverweging zijn en blij- ven de aandachtspunten van wetgevingskwaliteit van evi- De voorzitter: dent belang. Terecht stipt de commissie in haar rapport de Ik geef het woord aan mevrouw Van Bijsterveld. focusaspecten rechtmatigheid, doeltreffendheid, doelmatig- heid, uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid aan. Om aan de hand van deze maatstaven te kunnen toetsen, is een goede informatievoorziening essentieel. Naar het oordeel van mijn fractie betekent dit inderdaad ook de verstrekking Mevrouw Van Bijsterveld (CDA): van doeltreffende en inzichtelijke toetsen op de handhaaf- Voorzitter. Verandering is voor mijn fractie geen doel op baarheid en uitvoerbaarheid door de regering. Het initiatief zich. Kritische zelfreflectie is daarentegen altijd van belang. van de werkgroep uitvoeringstoets van de commissie Zo'n zelfreflectie met een open oog voor de maatschappe- Financiën waardeert mijn fractie en zij volgt graag het lijke en politiek-bestuurlijke omgeving waarin de Eerste voorstel van de werkgroep om dit tot alle commissies c.q. Kamer functioneert, is precies datgene waartoe de Tijdelijke tot alle Kamerleden te verbreden. Geconsolideerde wettek- Commissie Werkwijze Eerste Kamer het voorwerk heeft sten zijn soms nodig voor een goede beoordeling van verricht, de afzonderlijke leden heeft uitgedaagd, analyses wetsvoorstellen en die dienen dan inderdaad ook van verschaft en de Kamer als geheel conclusies en aanbevelin- regeringswege verschaft te worden. Bij kleine en in zichzelf gen aanreikt. besloten inhoudelijke wijzigingen hoeft dat uiteraard niet. Mijn fractie komt tot de slotsom dat de commissie alle De sfeer die hoofdstuk 4 ademt omtrent de invulling van relevante dimensies van de werkwijze en het functioneren de Kameragenda betreffende onderzoek en behandeling van de Eerste Kamer onder de loep heeft genomen. Gevoed van beleid, spreekt mijn fractie aan. Die sfeer komt neer op door de resultaten van de enquête onder de leden van dit een focus op de eerdergenoemde kerntaken: toetsing van huis doet de commissie naar het oordeel van de CDA-fractie wetgeving, en wel vanuit het specifieke Eerste Kamerper- steekhoudende en concrete aanbevelingen. Mijn fractie spectief. Mijn fractie voorziet dat de implementatie daarvan complimenteert de commissie met het uitstekende resultaat in de praktijk weerbarstig kan zijn, maar ze staat achter de en kan zich goed vinden in de conclusies en aanbevelingen. aanbevelingen van de commissie op dit vlak. Voorzitter. Ik ga niet in op de tussenrapportage van de Voor wat betreft hoofdstuk 5, communicatie met de staatscommissie-Remkes, of op het regeerakkoord of op samenleving, vraagt mijn fractie de commissie waarom zij het debat dat in de Eerste Kamer een tijdje geleden heeft hier het onderscheid maakt tussen inhoudelijke en procedu- plaatsgevonden over de instelling van de staatscommissie. rele commissievergaderingen. Waarom zijn procedurele Ik richt mij uitsluitend op het rapport van de commissie vergaderingen in beginsel besloten? Heeft dat een prakti- werkwijze. Mijn fractie leest de analyses, conclusies en sche reden, bijvoorbeeld dat er weinig belangstelling te aanbevelingen zo, dat zij zich richten op de klassieke kern- verwachten valt? Voor inhoudelijke vergaderingen is taak van de Eerste Kamer als chambre de réflection, een openbaarheid soms juist van belang, maar het tegendeel indirect gekozen Kamer die het parlementair-politieke pri- kan eveneens het geval zijn. Datzelfde geldt voor mondeling maat van de Tweede Kamer erkent; een zelfbewuste Kamer overleg met een bewindspersoon. Om in die laatste twee die zich vanuit haar eigen specifieke invalshoek en de eigen gevallen voor een besloten vergadering expliciet te moeten deskundigheid van haar leden richt op de kwaliteit van de besluiten dat die besloten is, legt dat niet te veel gewicht wetgeving, die vanzelfsprekend ook in een politieke context op een dergelijk besluit? tot stand komt. Mijn fractie waardeert dat. De bevindingen van de commissie zijn gebaseerd op een ruime representa- Dat het elektronische postsysteem voor burgerbrieven tiviteit van driekwart van de Kamerleden die de vragen van verandert, is voor mijn fractie echt een must. De beperkte de commissie hebben beantwoord. Dat betekent dat er voor reële toegankelijkheid van die post voor Kamerleden is niet dit uitgangspunt in de Kamer ook breed draagvlak bestaat. goed te verantwoorden. Mijn fractie verheugt zich daarover. Verslag Tijdelijke Commissie Werkwijze 24 oktober 2017 Eerste Kamer Eerste Kamer EK 4 4-6-1 De lichte terughoudendheid vis-à-vis de Tweede Kamer, gedaan om veranderingen — of moet ik zeggen verbeterin- die wordt uitgesproken in de aanbevelingen in hoofdstuk gen? — aan te brengen. Ik zal dan ook niet alles behandelen, 6 ten aanzien van het in behandeling nemen van Europese maar mij concentreren op een aantal punten waar de VVD- thema's, is naar het oordeel van mijn fractie gepast, zeker fractie vragen dan wel opmerkingen over heeft. Maar ik wil in de loop van de tijd gezien. Wij lezen aanbeveling 4, over niet over de inhoud beginnen dan nadat ik de commissie het toesturen door de regering van "elke geannoteerde en de medewerkers namens onze fractie van harte heb Raadsagenda en elk Raadsverslag", dan ook louter als een bedankt voor het vele werk en voor het zeer leesbare rap- bijdrage aan de informatievoorziening en niet per definitie port met een mooie analyse, een inbreng van een heel groot als inhoudelijk te agenderen onderwerpen. Van de zoge- deel van onze leden en ten slotte conclusies en aanbevelin- naamde wetgevingsfiches die in de aanbevelingen in gen. hoofdstuk 7 worden genoemd verwachten wij veel. Ik loop de zes onderdelen langs. Het is goed dat de commis- Ik rond af, mevrouw de voorzitter. Of het nu gaat om het sie onder het hoofdje "processen" ook aandacht heeft verkrijgen van inzicht in de tijdsbesteding van Kamerleden geschonken aan de politieke cultuur dan wel de wenselijke aan de Eerste Kamer, of om de omgang van de Kamer met politieke cultuur. Dat zijn dus ongeschreven regels, die niet integriteit, of om de werkwijze van de Kamer in den brede, afdwingbaar zijn. De commissie doet daarbij zeven aanbe- een zelfreflectie voert altijd terug op de vraag waar het werk velingen waar wij ons zeer in kunnen vinden: respectvol nu in de kern eigenlijk om draait. De commissie concludeert met elkaar omgaan, ruimte geven aan politieke minderhe- dat er geen reden is om de werkwijze van de Eerste Kamer den, afspraken nakomen, diversiteit accepteren, transparan- ingrijpend te herzien. "Vernieuwen om te behouden", zo tie in het gebruik van procedures, transparantie over hoofd- citeert de commissie met kennelijke instemming enkele en nevenfuncties en het zoeken van samenwerking. Daarbij dichtregels van Potgieter. De CDA-fractie leest dat zo dat moet wel opgemerkt worden dat de ongeschreven regels de commissie focus houdt op de klassieke kerntaken van van de politieke cultuur kwetsbaar zijn als die te vaak wor- de Eerste Kamer. Daarvoor bestaat dus ook breed draagvlak, den gebruikt voor politieke doeleinden. Wat mij betreft zou in ieder geval bij de CDA-fractie. Het rapport van de com- dus nog toegevoegd kunnen worden dat filibusters verme- missie vormt een prachtig uitgangspunt om daar waar het den moeten worden, maar wellicht probeert de commissie kan de interne werkwijze te verbeteren. De CDA-fractie is dat te zeggen met de aanbeveling transparant te zijn in het de commissie daar dankbaar voor. gebruik van procedures. Graag uw reactie daarop. De voorzitter: Een van de drie voorstellen om het Reglement van Orde Dank u wel, mevrouw Van Bijsterveld. Ik geef het woord aan te passen is om het stemmen bij zitten en opstaan tot aan mevrouw Jorritsma. regel te verklaren. Kan de commissie daar toch nog iets over zeggen? Grondwettelijk is het aan ieder lid voorbehou- den om te allen tijde hoofdelijke stemming aan te vragen. De gegroeide praktijk is — gelukkig, zou ik zeggen — dat dit heel zelden gebeurt. Moet ik begrijpen dat het naar de Mevrouw Jorritsma-Lebbink (VVD): mening van de commissie heel goed zo kan worden opge- Dank u wel, voorzitter. "De taak van de Eerste Kamer ligt nomen, mits — en dat is het ook voorstel — altijd één lid niet in het stichten van het goede, maar in het voorkomen kan vragen om een hoofdelijke stemming, waarna dat dan van het kwade." Zo motiveerde minister Donker Curtius de ook gebeurt? Als dat klopt, dan kunnen wij als VVD-fractie handhaving van de Eerste Kamer in 1848, nadat men in daar natuurlijk graag mee instemmen. 1815 bij de introductie van de Eerste Kamer opmerkte: "Ten einde alle overijling in de raadplegingen te voorkomen, in Dan over de toetsing in de Eerste Kamer.