Parlementaire Geschiedenis 2007

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Parlementaire Geschiedenis 2007 Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007 De moeizame worsteling met de Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007 De moeizame worsteling met de nationale identiteit Jaarboek Parlementaire Geschiedenis De moeizame worsteling met de nationale identiteit Redactie: C.C. van Baaien A.S. Bos W. Breedveld M.H.C.H. Leenders J.J.M. Ramakers W.P. Secker Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Boom - Amsterdam Foto omslag: a n p - Robert Vos Omslag en binnenwerk: Wim Zaat, Moerkapelle Druk en afwerking: Drukkerij Wilco, Amersfoort © 2007 Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part ofthis book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. isb n 978 90 8506 506 7 NUR 680 wvw.uitgeverijboom.nl Inhoud Ten geleide 7 Artikelen Dick Pels, De Hollandse tuin: of hoe de Nederlandse Leeuw worstelt met zijn iden­ 13 titeit Remieg Aerts, Op gepaste afstand. De plaats van het parlement in de natievorming 25 van de negentiende eeuw Charlotte Brand en Nicoline van der Sijs, Geen taal, geen natie. Parlementaire 43 debatten over de relatie tussen de Nederlandse taal en de nationale identiteit Marij Leenders, Loyaliteit en Nederlanderschap. Staatsburgerschapswetgeving 57 tussen 1850 en 1985 Anita Böcker en Guno Jones, De heruitvinding van een competente natie. 69 Parlementariërs over overzeese en nieuwe Nederlanders (1949-2006) Alfred Pijpers, Nationale roerselen in de Nederlandse Europapolitiek «5 Bram Peters, Herdenken en vieren. Debatten in de Tweede Kamer over de betekenis 97 van 4 en 5 mei Uit de notulen van de ministerraad Michel Ketelaars, Een dubbeltje kan raar rollen. De bijna-crisis van het kabinet - 109 Lubbers over de Wet Tweeverdieners. Uit de ministerraadsnotulen van 1984 Egodocumenten/bronnen Jan Ramakers, Velerlei natie. W.J.A. Jonckbloet, J.W. Brouwers en J.A. Alberdingk 121 Thijm over de betekenis van de slag bij Heiligerlee voor de vorming van de natie, bij gelegenheid van de 300-jarige herdenking in 1868 133 Marij Leenders, Strijd tussen patriottisme en ideologie: Roestam Effendi, de eerste allochtone parlementariër Interview 143 Anne Bos en Willem Breedveld, De pvd a heeft een historische vergissing begaan. Interview met Jan Marijnissen 5 Herinneringen/necrologie Melchior Bogaarts, Een katholieke econoom met een missie: J.R.M. van den Brink 153 (1915-2006) Willem Aantjes, In m em oriam ir. W.E Schut (1920-2006) 159 E.H.Th.M. Nijpels, David van Ooijen (1939-2006) Pater Dominicaan en links politicus 163 Gijs Schreuders, Joop Wolff (1927-2007) 167 Parlementaire kroniek Alexander van Kessel en Marij Leenders, Het parlementaire jaar 2006-2007 173 Recensies Remieg Aerts, Wetenschappelijk eerbetoon aan Abraham Kuyper 191 Anne Bos, Van Kuyper tot Balkenende 192 Erie Tanja, Een intieme kijk in het leven van een politicus 194 Marieke Hellevoort, Een atypische WD-politica 196 J. W.L. Brouwer, Nederlandse politieke spanningen en de Vietnamoorlog 197 Carla Hoetink, ‘We moeten het de kiezers allemaal beter uitleggen 199 Hilde Reiding, Dansen voor de kiezer: de crisis in de v vd 202 Jonn van Zuthem, Een verrassend inkijkje bij ‘een partij voor alle Christenen’ 205 Alexander van Kessel, pv d a in de problemen 208 Over de auteurs en de redactie 211 6 Ten geleide Wie zijn wij? Hoe zien de Nederlanders zichzelf? Volgens socioloog Abram de Swaan is een kenmerk van de Nederlandse identiteit dat de Nederlanders zich kleiner maken dan ze zijn en dan ze zichzelf vinden. In de rest van de wereld is collectieve zelfverheffing de meest voorkomende neiging, specifiek voor Nederland is volgens De Swaan juist nationale zelf- verlaging.’ Is een ‘doordenking’ van de Nederlandse nationaliteit, in 1995 geopperd door publicist Paul Scheffer, essentieel voor de Nederlandse maatschappij?2 Het devies van historicus E.H. Kossmann over nationale identiteit luidt: ‘Loop er liever met aandacht omheen, bekijk het van alle kanten, maar stap er niet in, behandel het kortom als een enorme kwal op het strand.’^ Maar is dit een reële optie? Kunnen we onze nationale identiteit ontlopen? Welke vormen heeft de omgang met de eigen nationale identiteit vanaf 1795 tot nu aange­ nomen en welke rol speelde daarbij het proces van staats- en natievorming? Aan de wieg van het Koninkrijk der Nederlanden stond het Congres van Wenen. De keuze voor een eenheidsstaat was niet ingegeven door historische motieven maar door internationale belangen: Engeland had aangedrongen op een bufferfunctie van het Koninkrijk tegen het Frans expansionisme en daarom werd niet gekozen voor een losse federatieve structuur maar voor een eenheidsstaat.4 Een belangrijke beproeving van de eenheidsstaat was de afscheiding van België in 1830, die in 1839 door koning Willem 1 werd aanvaard. In de jaren tachtig van de negentiende eeuw zagen we een groeiend nationaal zelfbewustzijn, met als hoogtepunt 1898, het inhuldigingsjaar van Koningin Wilhelmina. De Oranjesentimenten versterkten de nationale ‘wij-gevoelens’. 5 De bevolking identifi­ ceerde zich steeds meer met en participeerde in alle mogelijke nationale kwesties. De overheid probeerde op verschillende manieren haar onderdanen aan zich te binden. Via het onderwijs (vaderlandse geschiedenis) kon bijvoorbeeld de ideologie van de natie worden uitgedragen en het op school aanleren van één standaardtaal voor de hele bevol­ king was een middel tot ‘socialisering binnen de nationale cultuur’.6 Het versterkte wij- gevoel had gevolgen voor het vreemdelingenbeleid en voor de wetgeving op het Nederlanderschap: er werd strikter gedefinieerd wie tot de Nederlandse natie behoorde en wie niet. In de eerste helft van de twintigste eeuw werd de nationale consensus afgezwakt door de opkomst van de verzuilde samenleving. De verschillende volksdelen concentreerden zich op hun eigen identiteit en schreven elk hun eigen vaderlandse geschiedenis. De naoorlogse ARP-leider Bruins Slot interpreteerde dit als een afwijzing van de nationale identiteit: ‘Wat ons als Nederlanders bindt, is zuiver negatief van aard, te weten erkenning van elkaar, ieder in zijn bijzondere eigen aard, en het vinden van een vorm van samenle­ ving die alle ruimte laat voor het leven van die verscheidenheid en dus afziet van iedere 7 JAARBOEK PARLEMENTAIRE GESCHIEDENIS poging haar onder één nationale noemer te brengen.’? Met de ontzuiling en het ontstaan van de verzorgingsstaat, werd de natiestaat steeds meer als problematisch gezien: de natie­ staat sluit buiten en kan in potentie uitgroeien tot nationalistische wanen. Dit elitair post- nationalisme bevatte overigens opvallend veel nationale elementen: het gidsland-idee, tolerantie en openheid als bijzondere deugden en de Nederlandse morele superioriteit.8 Met de uitbreiding van de Europese Unie en de voortschrijdende internationalisering en globalisering, zien we de angst sterker worden voor de teloorgang van de ‘eigenheid’ van Nederland. De schaalvergroting lijkt gevoelens van vervreemding en hang naar regiona­ lisme te veroorzaken. De zoektocht naar de eigen nationale identiteit krijgt hierdoor een nieuwe impuls. Recentelijk was er de roep om een canon van de geschiedenis, de oproep van Jozias van Aartsen (destijds fractievoorzitter van de w d ) tot meer patriottisme, de wens van Jan Marijnissen (fractievoorzitter van de s p ) om een Huis van de Geschiedenis op te richten en minister-president Jan Peter Balkenende die de ‘voc-mentaliteit’ nieuw leven probeerde in te blazen. In deze context past ook het protest dat pvv-leider Geert Wilders aantekende tegen de dubbele nationaliteit van de bewindslieden Ahmed Aboutaleb en Nebahat Albayrak. Lange tijd was het not done om te pleiten voor aandacht voor de nationale identiteit. Het wij-gevoel werd, grote sportevenementen daargelaten, als negatief sentiment gezien. Sinds wanneer mag het weer? En hoe ‘gemakkelijk’ of ‘onge­ makkelijk’ gaat het parlement om met de nationale identiteit? Socioloog en publicist D ick Pels bespreekt in een essayistisch overzichtsartikel de eigenheid van Nederland. Hij begint met de federalistische lappendeken van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden met zijn continue spanningsveld tussen eenheidsstreven en behoud van federale autonomie en bekijkt hoe in de eeuwen daarna de nationale identiteit werd vormgegeven. Eenheid in verscheidenheid ziet Pels als de basis van de nationale identiteit. De spanning tussen het streven naar (nationale) eenheid en het behoud van autonomie op kleinere schaal, is een constante. Ook in volgende artikelen komt dit dilemma aan de orde. Historicus Remieg Aerts bekijkt of het parlement zich in de negentiende eeuw heeft kunnen en willen ontwikkelen tot een herkenbaar symbool van de eenheidsstaat in wording. Het parlement hield de natie lange tijd op gepaste afstand. Aerts laat aan de hand van sprekende voorbeelden zien hoe groot die mentale, maar ook fysieke afstand tot de natie voor veel afgevaardigden was. Voor gewone burgers was het parlement vaak geheel onbekend terrein. Taalkundige Nicoline van der Sijs en historicus Charlotte Brand analyse­ ren een aantal parlementaire debatten over de Nederlandse taal van begin negentiende eeuw tot heden en kijken in hoeverre er een relatie is met de nationale identiteit. Het denken over
Recommended publications
  • Hirsch Ballin, E.M.H.; Steenvoorde, R.A.J
    Tilburg University Een herleving van de departementen van Eredienst? Hirsch Ballin, E.M.H.; Steenvoorde, R.A.J. Published in: 200 jaar Koninkrijk Publication date: 2013 Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Link to publication in Tilburg University Research Portal Citation for published version (APA): Hirsch Ballin, E. M. H., & Steenvoorde, R. A. J. (2013). Een herleving van de departementen van Eredienst? In S. C. van Bijsterveld, & R. A. J. Steenvoorde (editors), 200 jaar Koninkrijk: Religie, staat en samenleving Wolf Legal Publishers (WLP). General rights Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Download date: 24. sep. 2021 200 jaar Koninkrijk: en samenleving staat Religie, 200 jaar Koninkrijk: Religie, staat en samenleving De meest kleurrijke hoofdstukken van de Nederlandse staatkundige geschiedenis liggen wel op het snijvlak van religie, staat en samenleving. De laatste jaren is deze verhouding opnieuw onderwerp van een levendig maatschappelijk en politiek debat.
    [Show full text]
  • Zeitschrift Für Interkulturelle Germanistik Erhält Eine Stetig Wachsende Zahl an Publikationsangeboten
    4. Jahrgang, 2013, Heft 2 Die Zeitschrift wird herausgegeben von Dieter Heimböckel, Ernest W.B. Hess-Lüttich, Georg Mein und Heinz Sieburg unter der Mitarbeit von Wilhelm Amann und Till Dembeck Wissenschaftlicher Beirat Andrea Bogner (Georg-August-Universität Göttingen), Peter Colliander (Ludwig-Maximilians-Universität München/Copenhagen Business School), Dimitrij Dobrovol’skij (Russische Akademie der Wissenschaften), Ludwig Eichinger (Universität Mannheim), Anke Gilleir (Katholische Universität Leuven), Deniz Göktürk (University of California, Berkeley), Ortrud Gutjahr (Universität Hamburg), Michaela Holdenried (Albert-Ludwigs-Universität Freiburg), Alexander Honold (Universität Basel), Oliver Lubrich (Universität Bern), Paul Michael Lützeler (Washington University in St. Louis), Claudine Moulin (Universität Trier), Eva Neuland (Bergische Universität Wuppertal), Rolf Parr (Universität Duisburg-Essen), Martina Rost-Roth (Universität Augs- burg), Wolfgang Steinig (Universität Siegen), Herbert Uerlings (Universität Trier), Manfred Weinberg (Karls-Universität Prag) Die Herausgeber danken dem Deutschen akademischen Austauschdienst (DAAD) für die freundliche Unterstützung. Bibliografische Information der Deutschen Nationalbibliothek Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet diese Publikation in der Deut- schen Nationalbibliografie; detaillierte bibliografische Daten sind im Internet über http://dnb.d-nb.de abrufbar. Indexiert in EBSCOhost-Datenbanken. Dieses Werk ist lizenziert unter der Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 Lizenz
    [Show full text]
  • Jaarverslag 2014 Annual Report
    JAARVERSLAG 2014 ANNUAL REPORT ADVIESRAAD INTERNATIONALE VRAAGSTUKKEN ADVISORY COUNCIL ON INTERNATIONAL AFFAIRS AIV Table of contents FOREWORD BY THE CHAIR OF THE AIV 5 ADVISORY REPORTS PUBLISHED IN 2014 8 GOVERNMENT RESPONSES TO PREVIOUS ADVISORY REPORTS 28 ADVISORY REPORTS CURRENTLY IN PREPARATION 31 EXTERNAL CONTACTS AND OTHER ACTIVITIES 34 TASKS AND WORKING METHODS 38 FINANCE 41 COMPOSITION OF THE AIV AND ITS PERMANENT COMMITTEES 43 AIV UNIT 46 ANNEXES WORK PROGRAMME FOR 2015 LIST OF ABBREVIATIONS LIST OF ADVISORY REPORTS AND LETTERS PUBLISHED BY THE AIV Inhoudsopgave WOORD VOORAF VAN DE VOORZITTER AIV 5 IN 2014 UITGEBRACHTE ADVIEZEN 8 REACTIES OP EERDERE ADVIEZEN 28 ADVIEZEN IN BEHANDELINg 31 EXTERNE CONTACTEN EN OVERIGE ACTIVITEITEN 34 TAAK EN WERKWIJZE 38 FINANCIËLE VERANTWOORDING 41 SAMENSTELLING AIV EN PERMANENTE COMMISSIES 43 STAF VAN DE AIV 46 BIJLAGEN WERKPROGRAMMA VOOR 2015 LIJST MET AFKORTINGEN LIJST VAN GEPUBLICEERDE ADVIEZEN WOORD VOORAF VOORZITTER AIV DIT WOORD VOORAF DIENT AAN TE VANGEN MET EEN WOORD van dank aan mijn voorganger als voorzitter, Minister van Foreword by the chair Staat, mr. F. Korthals Altes. Hij heeft gedurende 12 jaar de AIV op voortreffelijke wijze geleid en zich sterk gemaakt of the AIV voor het in stand houden van het adviesstelsel dat onder het mom van bezuinigingen keer op keer onder druk kwam THIS FOREWORD MUST BEGIN WITH A WORD OF THANKS TO te staan. Het erelidmaatschap van de AIV dat hem bij zijn my predecessor, Minister of State Frits Korthals Altes, who afscheid werd verleend vormt een terechte erkenning van zijn chaired the AIV in an exemplary fashion for 12 years.
    [Show full text]
  • Het Afscheid Van De Heer Korthals Altes
    Korthals heer Van de Beeten c.s. echter de leden, maar ik hoop dat zij zich onze productiviteit. Ik heb altijd met tussen. kunnen vinden in mijn loftuitingen plezier naar die beschouwingen Het is vandaag een bijzondere en typeringen. Ik heb wel overleg geluisterd, vooral omdat u dan ook dag. Dat is dan ook de reden dat ik gevoerd met mijn vrouw. Zij zei mij inging op ons functioneren of de over dit punt de messen niet wil dat de rede te saai was, maar men problemen daaromtrent. Bij de trekken. Er komt een wetsvoorstel. Ik zegt wel eens dat dit een karakterise- laatste sluiting op 19 december 2000 had zelf gedacht om daarmee te ring is van een groot deel van ons onderstreepte u nog eens dat wij komen op 1 april volgend jaar, na de werk. vaak ons werk onder hoge druk evaluatie. Ik zeg echter toe dat het Op 4 maart 1997 nam de vorige moeten doen – ik kijk nu ook naar de wetsvoorstel onmiddellijk in gang zal voorzitter, Tjeenk Willink, afscheid en minister-president – wat niet goed is worden gezet. Ik vind het niet de mocht de eerste ondervoorzitter van voor de kwaliteit van ons werk, maar moeite waard om er langer over te toen, Heijne Makkreel, hem bovendien – ik kijk weer naar de spreken. Bij het wetsvoorstel wordt toespreken. Hij meldde dat het nogal minister-president – niet nodig was. een wachttijd van acht a´ negen ongebruikelijk was dat een voorzitter U verwees naar de stille agenda voor maanden in acht genomen. In de tussentijds vertrekt en volstrekt uniek de vergaderdagen in oktober van dat praktijk blijkt overigens dat men er dat hij dat uit eigen beweging doet.
    [Show full text]
  • The Mainstream Right, the Far Right, and Coalition Formation in Western Europe by Kimberly Ann Twist a Dissertation Submitted In
    The Mainstream Right, the Far Right, and Coalition Formation in Western Europe by Kimberly Ann Twist A dissertation submitted in partial satisfaction of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Political Science in the Graduate Division of the University of California, Berkeley Committee in charge: Professor Jonah D. Levy, Chair Professor Jason Wittenberg Professor Jacob Citrin Professor Katerina Linos Spring 2015 The Mainstream Right, the Far Right, and Coalition Formation in Western Europe Copyright 2015 by Kimberly Ann Twist Abstract The Mainstream Right, the Far Right, and Coalition Formation in Western Europe by Kimberly Ann Twist Doctor of Philosophy in Political Science University of California, Berkeley Professor Jonah D. Levy, Chair As long as far-right parties { known chiefly for their vehement opposition to immigration { have competed in contemporary Western Europe, scholars and observers have been concerned about these parties' implications for liberal democracy. Many originally believed that far- right parties would fade away due to a lack of voter support and their isolation by mainstream parties. Since 1994, however, far-right parties have been included in 17 governing coalitions across Western Europe. What explains the switch from exclusion to inclusion in Europe, and what drives mainstream-right parties' decisions to include or exclude the far right from coalitions today? My argument is centered on the cost of far-right exclusion, in terms of both office and policy goals for the mainstream right. I argue, first, that the major mainstream parties of Western Europe initially maintained the exclusion of the far right because it was relatively costless: They could govern and achieve policy goals without the far right.
    [Show full text]
  • De Liberale Opmars
    ANDRÉ VERMEULEN Boom DE LIBERALE OPMARS André Vermeulen DE LIBERALE OPMARS 65 jaar v v d in de Tweede Kamer Boom Amsterdam De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden van de illustraties te ach­ terhalen. Mocht u desondanks menen dat uw rechten niet zijn gehonoreerd, dan kunt u contact opnemen met Uitgeverij Boom. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonde­ ringen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part ofthis book may be reproduced in any way whatsoever without the writtetj permission of the publisher. © 2013 André Vermeulen Omslag: Robin Stam Binnenwerk: Zeno isbn 978 90 895 3264 o nur 680 www. uitgeverij boom .nl INHOUD Vooraf 7 Het begin: 1948-1963 9 2 Groei en bloei: 1963-1982 55 3 Trammelant en terugval: 1982-1990 139 4 De gouden jaren: 1990-2002 209 5 Met vallen en opstaan terug naar de top: 2002-2013 De fractievoorzitters 319 Gesproken bronnen 321 Geraadpleegde literatuur 325 Namenregister 327 VOORAF e meeste mensen vinden politiek saai. De geschiedenis van een politieke partij moet dan wel helemaal slaapverwekkend zijn. Wie de politiek een beetje volgt, weet wel beter. Toch zijn veel boeken die politiek als onderwerp hebben inderdaad saai om te lezen. Uitgangspunt bij het boek dat u nu in handen hebt, was om de geschiedenis van de WD-fractie in de Tweede Kamer zodanig op te schrijven, dat het trekjes van een politieke thriller krijgt.
    [Show full text]
  • De Rote Armee Fraktion in Het Nederlandse Parlementaire Debat
    “Zoals bekend, zijn dat gewapende overvallers, misdadigers.” Infame Misdrijven: De Rote Armee Fraktion in het Nederlandse parlementaire debat Master Scriptie, History PCNI: Political Debate Niels Holtkamp S0954055 Begeleider: Prof. Dr. H. te Velde Universiteit Leiden 01 juli 2019 [email protected] +31654938262 Kort Rapenburg 6A 2311 GC Leiden 2 1 “Wer mit Ungeheuern kämpft, mag zusehn, dass er nicht dabei zum Ungeheuer wird. Und wenn du lange in einen Abgrund blickst, blickt der Abgrund auch in dich hinein.” - Friedrich Nietzsche, Jenseits von Gut und Böse (1886) 1 Titel naar uitspraak van Marcus Bakker (CPN), Handelingen Tweede Kamer 1973 – 1974, 4 september, 4604. ‘Infame misdrijven’ naar Theo van Schaik (KVP), Handelingen Tweede Kamer 1975 – 1976 12 februari, 2806. Afbeelding voorblad: Ton Schuetz/ANP. De ravage rond een telefooncel in Amsterdam Osdorp, waar bij een arrestatie in 1977 twee RAF leden en drie agenten gewond raakten, door vuurwapens en een handgranaat. 3 Inhoudsopgave “Zoals bekend, zijn dat gewapende overvallers, misdadigers.” .................................... 1 Afkortingen .................................................................................................................... 4 Deel 1 ............................................................................................................................. 5 De Rote Armee Fraktion en het Nederlandse parlementaire debat ................................ 6 Historiografie ............................................................................................................
    [Show full text]
  • Big Business As an Agent of Change in the Development of Dutch Industrial Policies, 1970S-2010S. with Implications for the Varieties of Capitalism Model
    Big Business as an agent of change in the development of Dutch industrial policies, 1970s-2010s. With implications for the Varieties of Capitalism model Bob Schenk 3276783 Thesis submitted in partial fulfilment of the requirements for obtaining the Master of Arts degree in History of Politics and Society Faculty of Humanities Utrecht University 18 November 2018 © b.j.e. schenk, 2018 Abstract This thesis argues that significant changes in Dutch industrial policies between the late 1960s and the late 2010s ultimately have been the result of active and purposeful involvement of corporate agents rather than corporatist intermediation. Apart from increasing absenteeism of labour unions, the changes involve a retreat of the gov- ernment as entrepreneurial initiator of industrial policy outputs (measures). Instead, the gov- ernment has increasingly accepted a compliant position with respect to preferences held by big businesses (or MNEs). The long-term development of industrial policy shows that more or less original ideas about where the country’s industries ought to be heading have been in- creasingly abandoned in favour of generic fiscal support for especially large and/or listed firms. These changes have moved the Dutch variety of capitalism tighter into what the literature qualifies as a Liberal Market Economy. The current study thus confirms earlier studies that have demonstrated that the Dutch variety of capitalism has moved away from the Coordinated Market Economy form. However, whereas several earlier studies have suggested that this change in form is the result of globalisation, thus rather implicitly proposing that what is at stake is simply a convergence to best practice, the current study does not find evidence for this suggestion.
    [Show full text]
  • Rondom De Nacht Van Schmelzer Parlementaire Geschiedenis Van Nederland Na 1945
    Rondom de Nacht van Schmelzer Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945 Deel 1, Het kabinet-Schermerhorn-Drees 24 juni 1945 – 3 juli 1946 door F.J.F.M. Duynstee en J. Bosmans Deel 2, De periode van het kabinet-Beel 3 juli 1946 – 7 augustus 1948 door M.D. Bogaarts Deel 3, Het kabinet-Drees-Van Schaik 7 augustus 1948 – 15 maart 1951 onder redactie van P.F. Maas en J.M.M.J. Clerx Deel 4, Het kabinet-Drees II 1951 – 1952 onder redactie van J.J.M. Ramakers Deel 5, Het kabinet-Drees III 1952 – 1956 onder redactie van Carla van Baalen en Jan Ramakers Deel 6, Het kabinet-Drees IV en het kabinet-Beel II 1956 – 1959 onder redactie van Jan Willem Brouwer en Peter van der Heiden Deel 7,Hetkabinet-DeQuay 1959 – 1963 onder redactie van Jan Willem Brouwer en Jan Ramakers Deel 8, De kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra 1963 – 1967 onder redactie van Peter van der Heiden en Alexander van Kessel Stichting Parlementaire Geschiedenis, Den Haag Stichting Katholieke Universiteit, Nijmegen Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945, Deel 8 Rondom de Nacht van Schmelzer De kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra 1963-1967 PETER VAN DER HEIDEN EN ALEXANDER VAN KESSEL (RED.) Centrum voor Parlementaire Geschiedenis Auteurs: Anne Bos Charlotte Brand Jan Willem Brouwer Peter van Griensven PetervanderHeiden Alexander van Kessel Marij Leenders Johan van Merriënboer Jan Ramakers Hilde Reiding Met medewerking van: Mirjam Adriaanse Miel Jacobs Teun Verberne Jonn van Zuthem Boom – Amsterdam Afbeelding omslag: Cals verlaat de Tweede Kamer na de val van zijn kabinet in de nacht van 13 op 14 oktober 1966.[anp] Omslagontwerp: Mesika Design, Hilversum Zetwerk: Velotekst (B.L.
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/44001 Please be advised that this information was generated on 2018-07-07 and may be subject to change. Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007 De moeizame worsteling met de Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007 De moeizame worsteling met de nationale identiteit Jaarboek Parlementaire Geschiedenis De moeizame worsteling met de nationale identiteit Redactie: C.C. van Baaien A.S. Bos W. Breedveld M.H.C.H. Leenders J.J.M. Ramakers W.P. Secker Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Boom - Amsterdam Foto omslag: a n p - Robert Vos Omslag en binnenwerk: Wim Zaat, Moerkapelle Druk en afwerking: Drukkerij Wilco, Amersfoort © 2007 Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part ofthis book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. isb n 978 90 8506 506 7 NUR 680 wvw.uitgeverijboom.nl Inhoud Ten geleide 7 Artikelen Dick Pels, De Hollandse tuin: of hoe de Nederlandse Leeuw worstelt met zijn iden­ 13 titeit Remieg Aerts, Op gepaste afstand. De plaats van het parlement in de natievorming 25 van de negentiende eeuw Charlotte Brand en Nicoline van der Sijs, Geen taal, geen natie.
    [Show full text]
  • Voor Mijn Moeder En in Liefdevolle Herinnering Aan En Met Bewondering Voor Mijn Vader
    Hete hangijzers : de aanschaf van Nederlandse gevechtsvliegtuigen. Kreemers, B. Citation Kreemers, B. (2009, February 10). Hete hangijzers : de aanschaf van Nederlandse gevechtsvliegtuigen. Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/13498 Version: Not Applicable (or Unknown) Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the License: Institutional Repository of the University of Leiden Downloaded from: https://hdl.handle.net/1887/13498 Note: To cite this publication please use the final published version (if applicable). HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN Hete Hangijzers De aanschaf van Nederlandse gevechtsvliegtuigen PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden, op gezag van Rector Magnificus professor mr. P.F. van der Heijden volgens besluit van het College van Promoties te verdedigen op dinsdag 10 februari 2009 klokke 13.45 uur door Hubertus Petrus Maria (Bert) Kreemers geboren te Maastricht op 14 mei 1955 HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN Promotor: Professor dr. B.A.G.M. Tromp (overleden op 20 juni 2007) Professor dr. J. de Vries Referent: Professor dr. ir. J.J.C. Voorhoeve Promotiecommissie: Professor dr. K. Colijn, Erasmus Universiteit Rotterdam Professor mr. dr. E.R. Muller Professor dr. J.Q.Th. Rood, Universiteit Utrecht Professor dr. R. de Wijk 2 HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN Voor mijn moeder en in liefdevolle herinnering aan en met bewondering voor mijn vader 3 HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN “The essence of ultimate decision remains impenetrable to the observer – often, indeed, to the decider hemself. […] There will always be the dark and tangled stretches in the decision- making process – mysterious even to those who may be most intimately involved”.
    [Show full text]
  • Vier Kabinetten-Balkenende in Parlementair-Historisch Perspectief
    35 Vier kabinetten-Balkenende in parlementair-historisch perspectief Oud-premier Jan Peter Balkenende was de meest bepalende Nederlandse politicus van het eerste decennium van de eenentwintigste eeuw. Zijn maatschappelijke en politiek- ideologische opvattingen gaven het CDA in de praktische politiek richting. Balkenendes regeerperiode kenmerkte zich door grote politieke onrust en een snelle opvolging van incidenten. In het parlement leidde dat onder meer tot vele spoeddebatten en een grote aandacht voor hypes. door Alexander van Kessel De auteur is als onderzoeker werkzaam bij het Centrum voor Parlementaire Ge- schiedenis in Nijmegen. In 2003 is hij gepromoveerd op de rol van de Nederlandse christendemocraten bij de voorgeschiedenis en ontwikkeling van de Europese Volkspartij. Op 14 oktober 2010 verliet Jan Peter Balkenende voor het laatst het Torentje, dat hij op 22 juli 2002 voor het eerst had betreden.1 In de meer dan acht tussenliggende jaren had hij het cda bij drie opeenvolgende Kamer- verkiezingen naar de overwinning geleid en was hij premier geweest van vier kabinetten van verschillende signatuur. Daarmee is hij zonder twijfel de meest bepalende Nederlandse politicus van het eerste decennium van de eenentwintigste eeuw, een periode die werd gekenmerkt door grote po- litieke onrust en een snelle opeenvolging van incidenten. In het parlement had dat onder meer een grote aandacht voor hypes en vele spoeddebatten tot gevolg. Oude (pers en televisie) en nieuwe media (internet) droegen bij aan de grotere hectiek. In de zomer van 2001 lag een prominente rol voor het cda en Balkenende niet voor de hand. Op dat moment maakten de paarse partijen PvdA, vvd en D66 de dienst uit; het cda kon zich – onder leiding van Jaap de Hoop Scheffer – in de oppositie maar moeizaam profileren.
    [Show full text]