ПОЛИТИЧКА POLITICAL ОРГАНИЗАЦИЈА – ИЗВОР ORGANIZATIONS – НА НАЦИОНАЛНО A SOURCE OF THE ЗНАМЕ НА ДРЖАВИТЕ NATIONAL OF ВО АФРИКА COUNTRIES IN AFRICA

Никола Стојаноски Nikola Stojanoski

Македонско грбословно друштво, Macedonian Heraldic Society, https://orcid.org/0000-0002-3081-9039 https://orcid.org/0000-0002-3081-9039

УДК 929.921:329(6) UDC 929.921:329(6) Рецензирана статија Peer-reviewed article

АПСТРАКТ ABSTRACT: Од вексилолошка гледна точка, аф- From vexillological point of view, the

ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY риканските држави и нивните нацио- African states and their national are нални знамиња се доста разновидни и quite diverse and unique in their design, уникатни, како по самиот нивен дизајн, as well as in their historical development. така и по нивниот историски развој. This review’s goal is to examine the Овој преглед има за цел да ги разгледа national flags of those independent African националните знамиња на независните states that have a direct or indirect origin африкански држави кои имаат директ- in the flag of a political party which is or но или индиректно потекло од знаме- has been dominant in the country during то на политичката организација која е the period of gaining independence, and или била доминантна во државата за време на following it. стекнувањето на независноста и по неа. In Africa today 14 national flags have a Денес во Африка има 14 национални зна- direct connection to, or direct origin in, a flag миња кои имаат директни врски со, или директ- of a political party that operates or has operated но потекло од, знаме на политичка партија која in the country. Some of these countries even дејствува или дејствувала во државата. Дел од today are often qualified as dominant-party овие држави и денес важат за де факто еднопар- political systems, where the party’s flag was the тиски системи каде партиското знаме било ин- inspiration for the . Regarding the спирација за националното. Кај oстанатиот дел rest of the flags that are subject to this review, од знамињата кои се во фокусот на прегледот, even though the countries are considered multi- иако се повеќепартиски системи, сепак, нацио- party systems, their national flags are still налното знаме сè уште е директно поврзано со directly connected to a political organization that политичка организација која има важна улога во has an influential role in the political and public политичко-општествениот живот на земјата. life of the country.

Клучни зборови: политички партии, Key words: political parties, national flags, национални знамиња, национални симболи. national symbols.

МАКЕДОНСКИ ХЕРАЛД 14 44 ЈУНИ • 2020 Африканскиот континент изобилува со раз- The African continent is abundant with новидност, восхитува со мешавината на јазици variety, amazes us with its mixture of languages, и култури и богатата, но често мрачна, историја. cultures, and a rich, but often dark, history. The Континентот претрпел долги години на колони- continent underwent long period of colonization, зација, угнетување на народот и мешање на ет- repression of the people, and mixture of ethnic ничките заедници под присила. Африка денес, groups under pressure. Today, Africa, even и покрај тоа што одминале повеќе од 50 години though more than 50 years have passed since the од последните силни колонијални режими, забр- fall of last strong colonial regimes, is changing зано го менува ликот и правецот на развој. Еко- its shape and its form of development very номскиот, социјалниот и културниот напредок quickly. The economic, social, and cultural на континетот формално-правно се поставуваат, progress of the continent is placed legally, as како што може да се види од реалната состојба it can be seen from the actual situation of the во државите, како примарни цели на заедници- countries, as main goals of the communities. те. Сепак, одреден сегмент, кој патем е доста However, one segment, which is actually quite важен за националното единство на државите, important for the national unity of the states, сè уште останува непроменет кај одреден број remains unchanged among some of the African африкански држави. Тоа е националното знаме. countries. It is the national flag. Во Африка денес има Today in спектар на уникатни зна- Africa we миња, дизајни кои пробуваат have various да отсликуваат национално different единство на многуетничко- flags, designs то население и културната that try to мешавина (Стојаноски 2019, reflect the 45). Голем дел од овие афри- national кански знамиња се создаде- unity of the ни под директно влијание, multi-ethnic или, пак, инспирирани од population поранешните нивни коло- Занзибар, прослава на 40 години револуција, 12.1.2004 - Знамињата на and the нијални владетели („Flag of Танзанија, Кенија и Уганда покрај покраинското знаме на Занзибар./ cultural blend Zanzibar, celebration of 40 years of the Revolution 12.01.2004 - Flags of France“). Такви се, на при- Tanzania, Kenya and Uganda with a provintial flag from Zanzibar. (Stojanoski ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY мер, знамињата на поранеш- https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zanzibar,_12_Jan._2004,_ 2019, 45). ните француски колонии, а celebration_of_40_years%27_Revolution.JPG A large денес независни држави во number of Западна и Централна Африка. Друг дел од зна- these African flags were created under direct мињата во Африка се инспирирани од регионал- influence, or inspired by, their former colonial ни движења и панетнички организации, како, на rulers (“”). Such examples are пример, панафриканското движење или боите и the flags of the former French colonies, today симболите на арапската револуција за независност independent states, in West and Central Africa. (Znamierowski 2003, 123). Сепак, помеѓу оваа ша- Another portion of these African flags were реноликост на дизајни и симболики, може да се inspired by regional movements and pan-ethnic издвои една категорија на знамиња кои го добиле organizations, exemplified through the colors своето национално знаме од сосем друг извор – of the Pan-African movement or the colors of политичка партија. the Arab Independence Revolt (Znamierowski Симболите на политичката партија во една др- 2003, 123, 125). Nevertheless, amid this variety жава, во повеќепартиски систем, најчесто својата of designs and symbolism, one category of flags симболика не ја пресликуваат на национално ниво can be distinguished, those national flags derived како обединувачки симбол. Тоа својство може да from a totally different source—a political party.

MACEDONIAN HERALD 14 45 JUNE • 2020 се забележи кај знамињата на поранешните авто- The symbols of one political party in one ритарни држави и режими, како, на пример, по- country, in a multi-party system, often are not ранешното знаме на Либија, СССР, НР Кина или, reflected on national level as a unifying symbol. пак, Виетнам. Но, во Африка (но не исклучиво That property can be noticed when flags of само на овој континент), иако формално-правно и former authoritarian states and regimes are taken со устав загарантиран повеќепартиски систем, кај into consideration, such as the examples of the одделни африкански држави овој феномен сè уште former flags of Libya, USSR, China, or Vietnam. е присутен, каде „не се прави јасна разлика помеѓу However, in Africa (but not exclusively on this партиското и националното знаме по независнос- continent), even though a multi-party system is та“ (Palmberg 1999, 54). Целта на овој преглед guaranteed legally and by constitution, certain или кратка анализа е да се увиди кои национални African countries still exhibit this phenomenon, знамиња се поистоветени со, или потекнуваат од, where ‘there is no clear distinction between the симбол на политичка партија, како дошло до тоа и party and national flag after the independence’ реакциите кон истото, доколку ги има. (Palmberg 1999, p. 54). The goal of this review Денес на африканскиот континет има 54 неза- or short analysis is to see what national flags висни и суверени држави, што резултира со посто- are same as, or derived from, the symbol of ење на 54 знамиња со интересни дизајни со силна the political party, what causes that, and the симболика. За целта на овој преглед и освртот кон reactions to that, if any. поставената цел, анализата покажува дека од овие There are 54 independent and sovereign

ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY 54 актуелни национални знамиња, само 14 нацио- states on the African continent today, which нални знамиња се директно или индиректно до- results in 54 flags with interesting designs and биени од политичка партија која е доминантна во strong symbolism. In terms of the purposes државата. Такви знамиња се знамињата на: Анго- of this analysis and its goals, 14 national flags ла, Бенин, Еритреја, Гвинеја, Гвинеја-Бисау, Јужен have been directly or indirectly derived from a Судан, Кенија, Мали, Мозамбик, Сао Томе и Прин- country’s dominant political party: the flags of ципе, Сенегал, Танзанија, Уганда и Зимбабве. На Angola, , Eritrea, Guinea, Guinea-Bissau, прв поглед сите овие знамиња се расштркани низ South Sudan, Kenya, Mali, , Sao африканскиот континент, често многу географски Tome and Principe, Senegal, Tanzania, Uganda, оддалечени и без директни силни културни или and Zimbabwe. At first glance it can be noted политички врски при нивното создавање. Сепак, that these flags are scattered across the African сите овие знамиња, односно држави, споделува- continent, quite often geographically distant and ат една заедничка карактеристика – политичката without direct or strong cultural or political ties околност за време на независноста и нивната по- during their creation. However, all these flags литичка сцена до денес. and their states share a common characteristic— Земајќи ги предвид политичките состојби во the political setting during the time of achieving земјите наброени во оваа категорија, но и акту- independence, and their current politics. елните политички играчи, оваа група од 14 зна- Taking into account the political conditions миња може дополнително да се подели на три in the countries listed in this category, but главни подгрупи. Првата подгрупа е составена од also the current political players, this group знамиња на држави кои се настанати од знамиња of 14 flags can be further divided into three на политички партии кои сè уште се доминантни subgroups. The first subgroup is made up of во политичкиот живот на дадената земја, што во flags that were created from the flag ofthe практика ги прави државите еднопартиски (Africa political party that is still dominant in the 2010, 425). Таквите знамиња, односно држави, се: political life of the given country, which in Ангола, Еритреја, Мозамбик и Зимбабве. Втората practice makes them one-party states (Africa подгрупа на знамиња ги опфаќа знамињата кои се 2010, 425): Angola, Eritrea, Mozambique, добиени од политичка партија која сè уште функ- and Zimbabwe. The second subgroup of flags ционира во дадената земја, но е дел од демократски includes the flags deriving from the flag ofa

МАКЕДОНСКИ ХЕРАЛД 14 46 ЈУНИ • 2020 повеќепартиски систем, со повремено владеење на political party that still operates in the country, земјата (позиција-опозиција). Такви знамиња, од- but now part of a democratic multi-party system, носно земји, се: Гвинеја-Бисау, Кенија, Сао Томе и with temporal rule over the country (position- Принципе, Јужен Судан и Уганда. Последната го- opposition): Guinea-Bissau, Kenya, Sao Tome лема подгрупа ги опфаќа знамињата на државите and Principe, South Sudan, and Uganda. The last кои се добиени од знамето на поранешна, веќе не- large subgroup includes the flags of countries постоечка, партија. Такви се знамињата на: Бенин, that were inspired by a flag of a former, now Сенегал, Мали и Гвинеја. Останува само знамето non-existing, party. Those flags are the flags of на Танзанија, кое не спаѓа во ниту една од погоре Benin, Senegal, Mali, and Guinea. Only the flag напоменатите подгрупи, првенствено поради са- of Tanzania remains outside these subgroups, мата природа на создавање на државата. Знамето primarily because of the nature of the creation на Танзанија има делумно потекло од знаме на of the country itself, although it is partially политичка партија, процес кој се дискутира нешто connected to the flag of a political party, a подолу во текстот. process discussed below.

„ЕДНОПАРТИСКИ ДРЖАВИ“ ‘DOMINANT-PARTY STATES’ Знамето на Ангола (сл.1) е составено од две The flag of Angola (Fig. 1) is made oftwo истомерни хоризонтални ленти, горната во цр- equal horizontal stripes, red over black. In the вена боја и долната во црна боја. Во централниот center of the flag are a crossed machete and gear дел на знамето се наоѓаат прекрстени запчаник и wheel, over which a five-pointed star is located, мачета, над која има петокрака. Оваа апликација all in yellow. The red color symbolizes the blood е во жолта боја. Црвената боја ја симболизира shed for the fatherland’s freedom, while the black крвта пролеана за слободата на татковината, а color symbolizes the African continent. The gear црната боја африканскиот континент. Запчани- wheel symbolizes international solidarity and кот симболизира меѓународна солидарност и progress (‘Simbolos Nacionais’). The flag has прогрес (“Simbolos Nacionais”). Знамето има социјалистички еле- менти, а за амблемот често се напоменува дека наликува на со- ветските прекрстени чекан и срп

(Flags 1998, 96). Ако се разгледа ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY историјата на Ангола, особено за време на војната за независност и првите анголски политички ор- сл./Fig. 1 сл./Fig. 2 ганизации, може да се увиди дека националното знаме на Ангола е базирано на зна- socialist elements, and regarding its emblem it мето на, и денес доминатната, политичка партија is often emphasized that it looks like the Soviet „Народно движење за ослободување на Ангола“ hammer and sickle (Flags, 1998, 96). If Angolan (сл.2) (“Flag of Angola”). Ангола, како држава со history is taken into consideration, especially де факто систем доминиран од една партија, од the war of independence and the first Angolan создавањето на државата до денес го етаблирала political organizations, it can be seen that the партиското знаме како национално. Екстремна- national flag of Angola is based on the flag of та сличност со партиското знаме била оспорува- the still-dominant political party, the ‘Popular на од опозицијата во државата (“Angolan”). Како Movement for the Liberation of Angola’ (Fig. 2) и да е, до денес државното знаме не е променето, (‘Flag of Angola’). Angola, as a state with a de останува слично со партиското. Обидот од 2003 facto dominant-party system, from the moment година за промена на знамето во понеутрално of the creation of the state up today promoted the бил неуспешен (“Proposals”). party flag as a national flag. The extreme similarity

MACEDONIAN HERALD 14 47 JUNE • 2020 Слична политичко-истори- with the party’s flag has been ска судбина има и Мозамбик opposed by the major opposition и нејзиното актуелно знаме. party (‘Angolan’). However, as Двете држави ги спојуваат по- of today the national flag remains веќе сличности, меѓу кои заед- unchanged and remains similar to ничка португалска колонијална the party’s flag. A 2003 attempt to власт, политички систем во кој change the flag was unsuccessful преовладува една партија и на- сл./Fig. 3 (‘Proposals’). ционално знаме кое потекнува Mozambique and its flag share од знамето на доминатната политичка партија. a similar political and historical ‘destiny’ with Знамето на Мозамбик (сл.3) е составено од три Angola. The countries are connected by several хоризонтални ленти во зелена, црна и жолта similarities, including common Portuguese боја одделени со бели рабови. colonial governments, political Во прицврстениот дел на зна- systems in which one party is мето има црвен триаголник во dominant, and a national flag кој се наоѓа главниот дел од на- derived from the flag of the ционалниот амблем врз жолта dominant party. The flag of петокрака (Constitution 1990). Mozambique (Fig. 3) is made of Зелената го симболизира богат- three horizontal stripes in green,

ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY ството на земјата, црната ја сим- black, and yellow, separated by болизира Африка, жолтата - ми- сл./Fig. 4 narrow white . A red нералните богатства, а црвената triangle in the hoist contains the - борбата за независност. Повторно е присутна main element of the national emblem over a сличноста на денешното знаме на Мозамбик со yellow five-pointed star (Constitution, 1990). првичното знаме на владејачката партија (сл.4), The green color symbolizes the natural wealth а, воедно, и доминантна, „Фронт за ослободу- of the nation, the black symbolizes Africa, the вање на Мозамбик“. Како и кај случајот со Ан- yellow represents mineral treasures, and the гола, така и тука, оваа партија прераснала од red symbolizes the struggle for independence. националното движење за ослободување, и ги Again there is the similarity between the current наметнала своите симболи (првично марксис- with the original flag of the тички) како национални. Денес ruling party (Fig. 4), ‘Mozambican партијата нема слично знаме со Liberation Front’. As in Angola, државното. Главната опозиција the party emerged from the national во Мозамбик се обидувала да liberation movement and imposed ги тргне петокраката и оружја- its own symbols (initially Marxist) та од знамето, но безуспешно as national ones. Today’s party (“Symbols”). сл./Fig. 5 flag is not similar to the national Зимбабве и Еритреја, иако one. The main opposition of немале ист колонијален управител, сепак, во Mozambique has been trying to remove the five- едно се слични со Ангола и pointed star and the weapon from Мозамбик – една доминант- the flag, but has been unsuccessful на партија која го искористила (‘Symbols’). партиското знаме како извор на Zimbabwe and Eritrea, even национален симбол. Знамето though they did not have common на Еритреја (сл.5) е составено colonial ruler, are similar to од три триаголници во зеле- Angola and Mozambique in one на, црвена и сина боја, со жолт aspect—one dominant party that амблем во прицврстениот дел. сл./Fig. 6 used the party’s flag as a source

МАКЕДОНСКИ ХЕРАЛД 14 48 ЈУНИ • 2020 Зелeната го симболизира добитокот во земјата, for the national symbol. The flag of Eritrea сината - морето, црвената - крвта пролеана за (Fig. 5) is made of three triangles in green, red, независност на земјата, а жолтата - минералните and blue, with yellow emblem in the hoist. The богатства на земјата. Ова знаме, green symbolizes the country’s кое е усвоено на 15 септември livestock, blue symbolizes the sea, 1952 годинa (“Flag of Eritrea”), е red symbolizes the bloodshed for многу слично со знамето на по- the independence of the nation, литичката партија Еритрејски and yellow symbolizes the mineral народен ослободителен фронт wealth of the country. This flag, (сл.6). Единствената разлика по- сл./Fig. 7 adopted on 15 September 1952 меѓу еритрејското знаме и пар- (‘Flag of Eritrea’), is very similar тиското е во жолтиот амблем. Првично фронт за to the flag of the political party ‘Eritrean People’s ослободување на Еритреја, денес е доминантна Liberation Front’ (Fig. 6). The only difference политичка партија која управува between the Eritrean flag and the со државата од нејзиното осно- party’s flag is the yellow emblem. вање. Знамето до денес е непро- Initially a front for liberation of менето и служи како национал- Eritrea, today it is the dominant но на Еритреја. political party that has governed Слична развојна патека има и the country from the moment of Зимбабве. Зимбабве, како и Ери- сл./Fig. 8 its independence. The flag, as of треја, е ослободена од денешна- today, remains unchanged and та доминатна партија. Државата е управувана до serves as a national flag of Eritrea. денес од политичката партија Зимбабвејска аф- Zimbabwe followed a similar development риканска национална унија – Патриотски фронт. path. Zimbabwe, as with Eritrea, was liberated Знамето на Зимбабве (сл.7) е составено од седум by and is ruled by the political party ‘Zimbabwe хоризонтални ленти во зелена (симбол на земјо- African National Unity – Patriotic Front’. The flag делството), жолта (симбол на минералното бо- of Zimbabwe (Fig. 7) comprises seven horizontal гатство на земјата), црвена (крвта пролиена за stripes in green (for agriculture), yellow (for the независност) и црна боја (африканскиот народ), mineral wealth of the country), red (for the blood со бел триаголник со црни рабови во прицвр- shed for independence), and black (for the African

стениот дел. На триаголникот има национален people), with a white triangle with black edges in ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY амблем. Знамето на партијата нема триаголник the hoist. In the triangle is the national emblem. (сл.8), но јасно се воочува од каде потекнува на- The party’s flag (Fig. 8) has no triangle, but the ционалното знаме. Често се толкува дека ова е similarities with the national flag are striking. It is направено со умисла, првенствено да се прати often said that this was done with purpose, mainly порака за почитување на партијата од страна на to send a message for respecting the party by the народот (Cerulo 1995, 105). Како и кај сите овие people (Cerulo 1995, 105). As with the other flags знамиња од оваа подгрупа, поради немање сил- of this group, due to lack of strong opposition ни опозициски партии, нема ниту обиди за ме- parties, there have been no attempts to change the нување на државните знамиња. Знамињата веќе state flags. The flags are already well established се добро етаблирани како национални симболи. as national symbols. Сличноста помеѓу сите овие знамиња не е The similarity between these flags is not only само во однос на потеклото на знамето, туку во in terms of the origin of the flag, but in their нивната симболика. Може да се забележи дека symbolism as well. It can be noted that the same истите или слични симболични значења се зада- or similar symbolic meanings are assigned to the дени за боите од сите овие анализирани знамиња. colors of all these flags.

MACEDONIAN HERALD 14 49 JUNE • 2020 „ПОВЕЌЕПАРТИСКИ СИСТЕМИ“ ‘MULTI-PARTY SYSTEMS’ Втората подгрупа од оваа анализа ги вклучу- The second subgroup of this analysis includes ва знамињата на државите кои потекнуваат од flags of countries that derive from the flag of знаме на политичка партија која не е единствена a political party that is not the only dominant доминантна во земјата. Заедничкото нешто што force in the country. What connects the flags of ги спојува знамињата на Гвинеја-Бисау, Кенија, Guinea-Bissau, Kenya, Sao Tome and Principe, Сао Томе и Принципе, Јужен Судан и Уганда е South Sudan, and Uganda is that the national тоа што националното знаме потекнува од зна- flag derives from the flag of a political party that мето на политичка партија која е еден од клуч- is one of the key political players in the state. ните политички играчи во државата. За разлика Unlike the previous category of flags, here it can од претходата подгрупа на знамиња, тука се за- be noted that the political party that ‘gave’ the бележува дека политичката партија која го соз- national flag is not superior in the country, but дала националното знаме не е супериорна во др- depending on the election results it changes its жавата, туку во зависност од изборните циклуси roles between leadership and opposition. ги менува улогите на позиција и опозиција. The -Bissau (Fig. 9) derives Знамето на Гвинеја-Бисау from the flag of the political (сл.9) потекнува од знамето на party ‘African Party for the политичката партија Африканска Independence of Guinea and партија за независност на Гви- Cape Verde’ (Fig. 10) (‘Flag

ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY неја и Зелен ‘Рт. (сл.10) (“Flag of Guinea-Bissau’), which was of Guinea-Bissau”) Оваа партија created for the liberation of the била создадена за ослободување сл./Fig. 9 Portuguese colonies Guinea- на португалските колонии Гви- Bissau and Cape Verde. Today, неја-Бисау и Зелен ‘Рт. Денес партијата опери- the party operates only in Guinea-Bissau; in ра само во Гвинеја-Бисау, додека Зелениот ‘Рт Cape Verde a new party with a totally different оформил нова партија и создале сосема различ- flag was created upon independence, leaving но знаме, напуштајќи ги идеалите и политиките behind the ideas and politics of Guinea-Bissau. на Бисау. Знамето на Гвинеја-Бисау е составено The flag of Guinea-Bissau is made of vertical од вертикална црвена лента (сим- hoist stripe in red (a symbol of бол на пролеаната крв за слобо- the blood shed for liberation) да) и две хоризонтални ленти во and two horizontal stripes in жолта (симбол на плодноста) и yellow (a symbol of fertility) зелена боја (симбол на шумите и over green (a symbol of woods на земјоделството). Во црвената and agriculture). There is a лента има црна петокрака (сим- сл./Fig. 10 black five-pointed star in the бол на партијата и Африка). Бои- center of the red stripe (symbol те се панафрикански, нешто што е of the party and Africa). The заедничко со голем број африкански држави. colors are Pan-African, common to large number Сличен процес се одвил и во Сао Томе и При- of African states. ципе, исто така, поранешна португалска коло- A similar process underwent in Sao Tome нија во Западна Африка. Знамето and Principe, another former на Сао Томе и Принципе (сл.11) Portuguese colony in West е многу слично, ако не и иден- Africa. The flag of Sao Tome and тично со знамето на политичката Principe (Fig. 11) is very similar, партија Движење за ослободу- if not identical, to the flag of вање на Сао Томе и Принципе the political party ‘Movement (сл.12). Знамето е составено од for Liberation of Sao Tome and сл./Fig. 11 три хоризонтални ленти во зе- Principe’ (Fig. 12). The flag of

МАКЕДОНСКИ ХЕРАЛД 14 50 ЈУНИ • 2020 лена (симбол на вегетацијата) и made of three horizontal stripes жолта боја (симбол на сонцето и in green (for vegetation) and какаото), со црвен триаголник во yellow (for the sun and cocoa) прицврстениот дел (симбол на with red triangle in the hoist борбата за независност). На жол- (for the fight for independence). тата лента има две црни ѕвезди. There are two black five-pointed Како и кај знамето на Гвинеја-Би- сл./Fig. 12 stars on the yellow stripe. As сау, така и тука се јавуваат панаф- with Guinea-Bissau, the Pan- риканските бои. African colors can be seen here as well. Од другата страна на континентот, поточно On the other side of the continent, more во Источна Африка се наоѓаат преостанати- precisely in Eastern Africa, the other three те три држави од оваа подгрупа. Знамињата на countries of this subgroup can be found. Their овие држави се слични по симболика, историски flags are similar in terms of symbolism, historical развој и споделуваат слични визуелни елементи. development, and visual elements. The flag of Знамето на Кенија (сл.13) потекну- Kenya (Fig. 13) derives from ва од знамето на политичката the flag of the political party партија Кенијска африканска на- ‘Kenya African National ционална унија (сл.14), политичка Unity’ (Fig. 14), which led the партија која ја предводела држава- country to independence. The та кон независност. Знамето е сос- flag is made of three stripes тавено од три ленти во црна (сим- in black (for the Kenyan бол на народот на Кенија), црвена people), red (for the fight for

(борбата за независност) и зелена сл./Fig. 13 independence), and green (for боја (симбол на природните богат- natural wealth) separated by ства) одделени со бели тенки ленти narrow white fimbriations (for (симбол на мир и чест). Во средишни- peace and honor). On the center of the от дел се наоѓа масајскиот штит. Ос- flag is the Maasai shield. The basic новните бои на националното знаме се colors of the national flag are almost речиси идентични со боите на знамето identical to the flags of the political на политичката партија, кои, пак, се party, which used the Pan-African

повикуваат на панафриканските бои colors (‘The National Flag’). ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY (“The National Flag”). The Kenyan flag served as a Знамето на Кенија послужило како motivation for creating the flag of

мотивација за создавањето на знаме- сл./Fig. 14 South Sudan (Fig. 15). The flags share то на Јужен Судан (сл.15). Двете зна- great similarities in both design and миња имаат големи сличности, како во дизајнот symbolism. The South Sudanese flag is made така и во симболиката. Знамето на Јужен Судан of three stripes in black (for the people of South е составено од три ленти во црна (симбол на на- Sudan), red (for the struggle for independence), and родот на Јужен Судан), црвена (симбол на бор- green (for natural wealth), separated by small white бата за независност) и зелена боја (симбол на fimbriations (a symbol of peace). There is a blue природните богатства), одделени triangle in the hoist (for the Nile) со тенки бели линии (симбол на with a yellow five-pointed star мирот). Во прицврстениот дел (for the unity of the federal states) има син триаголник (симбол на (‘Flag of South Sudan’). This flag Нил) со жолта петокрака (симбол is similar, or almost identical, на единството на сојузните држа- to the flag of the party ‘Sudan

ви) (“Flag of South Sudan”). Ова сл./Fig. 15 People’s Liberation Movement’. знаме е многу слично, речиси Again the Pan-African colors

MACEDONIAN HERALD 14 51 JUNE • 2020 идентично, со знамето на политичката can be noted, primarily in партија Суданско народно ослободи- contrast (opposition) to the телно движење. Повторно се јавуваат flag of Sudan, which uses the панафриканските бои како основни Pan-Arab colors. елементи на знамето, првенствено The flag of Uganda (Fig. како контраст на знамето на Судан кој 16), as with the previous има панарапски бои. flags, derives from the initial Знамето на Уганда (сл.16), како и сл./Fig. 16 flag of the political party досега анализираните знамиња, по- ‘Uganda People’s Congress’ текнува од првичното знамето на политичката (Fig. 17). Today the flag of the political party is not партија Народен конгрес на Уганда (сл.17). Де- the same as the national one. The flag of Uganda нес знамето на политичката партија is made of six stripes in не е веќе исто со националното. Зна- black (symbol of the people), мето на Уганда е составено од шест yellow (symbol of the African ленти во црна (симбол на народот), sunshine), and red (symbol of жолта (симбол на африканската свет- the brotherhood); the stripes лина) и црвена боја (симбол на брат- repeat. In the center of the ството), кои се повторуваат. Во сре- flag is the white disc with the дината има бел диск со националниот national symbol. Unlike this сл./Fig. 17

ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY симбол. За разлика од националното flag, the original party’s flag знаме, знамето на партијата било сос- was made of three stripes, тавено само од три ленти, наместо шест, без на- instead of six, without the national symbol (‘Flag ционален симбол (“Flag of Uganda”). Панафри- of Uganda’). The Pan-African colors can be seen канските бои се повторно присутни и тука. again.

„ИСТОРИСКИ ПОЛИТИЧКИ ‘HISTORICAL POLITICAL ОРГАНИЗАЦИИ“ ORGANIZATIONS’ Последната поголема подгрупа на знамиња The last large subgroup of flags subject to кои се цел на овој преглед се знамињата на др- this review is made up of flag of countries that жавите кои потекнуваат од знаме на поранешна derive from a flag of a former political party. политичка партија. За разлика од веќе анали- Unlike the flags already analyzed, the flags of зираните знамиња кои се цел на овој преглед, Benin, Mali, Senegal, and Guinea have common знамињата на Бенин, Мали, Сенегал и Гвинеја history—that is, they have a common ancestor. имаат заедничка историја, односно имаат заед- All four flags used the red-yellow-green colors нички предок. Сите четири знамиња ги искорис- of the ‘African Democratic Rally’, a political тиле боите на политичката партија „Африканско party functioning in the time of the so-called демократско обединување“, политичка партија French Community—the beginning of the која функционирала во времето на т.н. Францу- dissolution of the in ска заедница. Француската заедница била поче- West Africa. The party used these three colors токот на распадот на француската колонијална as a symbol of Pan-African unity and solidarity. империја во Западна Африка. Политичката пар- Thus, upon the independence of the countries тија ги искористила овие три бои како симбол на in West Africa, the leaders decided to use the панафриканското единство и солидарност. Така, party’s colors with similar symbolism, but with по независноста на државите во Западна Африка, different designs (that is, the order of the graphic челниците одлучиле да ги искористат боите од elements). The (Fig. 18) is made инсигнијата на партијата со слична симболика, of one vertical green stripe at the hoist and two но со различни дизајни (односно поставеност на horizontal stripes in yellow over red. The flag of графичките елементи). Знамето на Бенин (сл.18) Mali (Fig. 19) is made of three vertical stripes in

МАКЕДОНСКИ ХЕРАЛД 14 52 ЈУНИ • 2020 е со вертикална зелена лента и две green, yellow, and red, while хоризонтални ленти во жолта и цр- the flag of Senegal has them in вена боја. Знамето на Мали (сл.19) the same order but with a green е составено од три вертикални лен- five-pointed star in the center. ти во зелена, жолта и црвена боја, These two flags are direct а знамето на Сенегал е со сличен successors of the flag of the распоред, но со зелена петокрака Mali Federation, a former state во средината. Овие две знамиња се combining Mali and Senegal. директни наследници на знамето сл./Fig. 18 At the end, the flag of Guinea на Федерацијата Мали, заедничка (Fig. 20) is made of three поранешна држава на Мали и Се- vertical stripes in red, yellow, негал. На крај, знамето на Гвинеја and green. Even though not (сл.20) е составено од три вертика- mentioned in this category, ли ленти во црвена, жолта и зелена the flag of Cameroon, though боја. Иако не е споменато во оваа slightly different, shares категорија, сепак, мора да се по- some phases of historical тенцира дека и знамето на Камерун development with the rest of е доста слично со овие знамиња. сл./Fig. 19 the West African states. As it Камерун, иако малку поразлично, can be seen from the graphic сепак, има одредени фази од ис- representations, the flags торискиот развој кои се слични invoke the common historical со останатите западноафрикански and cultural connections of држави. Како што може да се за- these West African nations бележи од самите графички при- and their common (colonial) кази, знамињата наведуваат на ис- history. The choice of the Pan- ториска и културна поврзаност на African colors is a common овие западноафрикански држави и feature in a large number заедничка (колонијална) историја. сл./Fig. 20 of African post-colonial Изборот на панафриканските бои countries. е заедничка особина со голем број африкански The , as mentioned, has a

постколонијални држави. partial connection to a party’s flag. The current ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY Знамето на Танзанија, како што е напоменато flag of Tanzania (Fig. 21) was created by во самиот почеток, делумно има поврзаност со combining the flags of the former states which знаме на политичка партија. Денешното знаме make up today’s Tanzania: Tanganyika (Fig. на Танзанија (сл.21) е составено од спојување 22) and Zanzibar. The elements taken from the на двете знамиња на поранешни Tanganyika flag were in turn држави од кои е составена федера- inspired by the flag of the цијата: Тангањика (сл.22) и Занзи- ‘African National Union of бар. Елементите кои се преземени Tanganyika’. However, upon од знамето на Тангањика се ин- recommendation by the former спирирани од знамето на партијата British colonial power, the Африканска национална унија на new leadership of Tanganyika Тангањика. Сепак, по препорака made a slight modification to на поранешните британски коло- сл./Fig. 21 the proposed Tanganyika flag нијални сили, новото раководство by adding a yellow на Тангањика малку го модифицирало знамето to the black stripe (the party’s flag lacked the со тоа што додале жолти рабови на црната лента yellow color, but with the same order of colors). (знамето на партијата било само во две бои, со The result of that modification is reflected today

MACEDONIAN HERALD 14 53 JUNE • 2020 ист распоред). Резултатот на таа модифи- on the flag of Tanzania кација денес е пресликан на една половина (“Flag of Tanzania”). од знамето на Танзанија, по соединување- The political то на двата региона (“Flag of Tanzania”). parties that led these Политичките партии кои ги предводеле former colonies into овие поранешни колонии кон независност independence had a key имале клучна улога во развојот на поли- role in the development тичкиот живот на новосоздадените држа- сл./Fig. 22 of the political life ви. Може да се предвиди дека поради сил- of the newly created ната позиција која политичките партии ја имале states. It could be expected that due to that strong во социо-економскиот живот на овие постколо- position that these political parties had in the socio- нијални држави резултирало и наметнувањето economic life of these post-colonial states, we на партиските бои како национални. Денес овие have an outcome where the party’s colors became бои се силно етаблирани како национални, обе- national. Today these colors are well established as динувачки и симболи на суверени африкански national, unifying symbols of independent African нации. ■ nations. ■ ВЕКСИЛОЛОГИЈА • VEXILLOLOGY

БИБЛИОГРАФИЈА • BIBLIOGRAPHY

‘Flag of Tanzania’, Whitney Smith, Encyclopedia Стојаноски, Никола (2019), „Природата како извор Britannica, Retrieved from htt..ps://global.britannica. на национален симбол на државата: случај Афри- com/topic/flag-of-Tanzania (accessed 12.5.2020) ка“, Македонски Хералд 12, Скопје: јули 2019 Flags: The visual guide to more than 300 flags from ‘Angolan parliament passes new law on national flag around the world (1998). New York,Dorling insignia and anthem’ (10.08.2018), Retrieved Kindersley. from https://www.plataformamedia.com/en-uk/ Mehler, A., Melber H., Van Walraven, K., ‘Africa news/politics/angolan-parliament-passes-new-law- YearbookVolume 6: Politics, Economy and Social on-national-flag-insignia-anthem-9701280.html South of the Sahara in 2009’, Leiden-Boston: Brill, (accessed 15.05.2020) 2010 Cerulo, Karen A. (1995). Identity Designs: The Sights Palmberg, Mai (Ed.) (1999) National Identity and and Sounds of a Nation. RUP. Democracy in Africa, Pretoria: Capture Press, p.54 Constitution of Mozambique (1990), Part IV, Article ‘Proposal for a new flag of Angola’, (11.112017), Flags 193, 2 November 1990. of the World, Retrieved fromhttps://www.crwflags. ‘Flag of France’, Whitney Smith, Encyclopedia com/fotw/flags/ao!.html (accessed 12.5.2020) Britannica, Retrieved from https://www.britannica. ‘Simbolos Nacionais’, Portal Oficial do Govern de com/topic/flag-of-France, (accessed 12.5.2020) Angola, Retrieved from http://www.governo.gov.ao/ ‘Flag of Angola’, Whitney Smith, Encyclopedia simbolos.aspx (accessed 12.5.2020) Britannica, Retrieved fromhttps://www.britannica. Stojanoski, Nikola (2019), ‘Nature as a source for a na- com/topic/flag-of-Angola (accessed 12.5.2020) tional symbol of the country: Case Africa’, Macedo- ‘Flag of South Sudan’, Whitney Smith, Encyclopedia nian Herald 12, Skopje: July 2019. Britannica, Retrieved from https://www.britannica. ‘The National ’, Kenya High Commission, com/topic/flag-of-South-Sudan (accessed 12.5.2020) Retrieved from https://kenyahighcommission.ca/the- ‘Flag of Eritrea’, Whitney Smith, Encyclopedia flag/ (accessed 12.5.2020) Britannica, Retrieved fromhttps://www.britannica. Wines, Michael, ‘Symbols are important. So com/topic/flag-of-Eritrea (accessed 12.5.2020) what does a gun symbolize?’, Maputo Journal ‘Flag of Guinea-Bissau’,Whitney Smith, Encyclopedia (7.10.2005), Retrieved fromhttps://www.nytimes. Britannica, Retrieved fromhttps://www.britannica. com/2005/10/07/world/africa/symbols-are- com/topic/flag-of-Guinea-Bissau (accessed important-so-what-does-a-gun-symbolize.html 12.5.2020) (accessed 12.5.2020) ‘Flag of Uganda’, (25.5.2015), Flags of the World, Znamierowski, Alfred (2003), Illustrated Book of Flags, Retrieved fromhttps://www.crwflags.com/fotw/flags/ Southwater. ug.html (accessed 12.5.2020)

МАКЕДОНСКИ ХЕРАЛД 14 54 ЈУНИ • 2020