Maak een reis door detijd in De Hondsrug 85 hotspots UNESCO Global Geopark. In het Hondsruggebied vind je de meest bijzondere Je beleeft het allemaal in plekken. Wij verzamelden de 85 allermooiste: onze hot- Welkom in spots. Je kunt daar van alles zien en beleven. Ontdek De Hondsrug UNESCO Global hunebedden, middeleeuwse kerken, archeologische Geopark. vondsten, monumenten en reservaten, de geheimzin- De Hondsrug nige Leewal, mooie esdorpen, een kasteel, fraaie natuur- UNESCO Global Geopark gebieden, Middeleeuwse karrensporen, het meisje van Yde, pingoruïnes en nog veel meer… Een overzicht vind je op www.dehondsrug.nl/hotspots.

De Hondsrug UNESCO Global Geopark Het Hondsruggebied is geologisch, archeologisch en cultuurhistorisch een zeer rijk en interessant gebied. Het is zo uitzonderlijk dat UNESCO het heeft erkend en Je bent van harte Drentsche AaDrentsche Aa benoemd als Global Geopark. Dat staat voor internatio- Het Hondsruggebied heeft de tand des tijds meer dan door- nale kwaliteit en allure. De Hondsrug UNESCO Global welkom in De Hondsrug staan. Het wijdvertakte bekenstelsel de Drentsche Aa is in zijn Geopark maakt onderdeel uit van een netwerk van UNESCO Global Geopark. oorspronkelijke staat bewaard gebleven en aan ruilverkave- geoparken. Er zijn bijna 150 in meer dan 40 landen. ling en herinrichting ontkomen. Modernisering en de toename van het aantal inwoners hebben het historische karakter van veel behuizingen en dorpen niet onherstelbaar aangetast. Er is Van alle tijden... Kasteel Coevorden Routes gelukkig veel bewaard gebleven. Hou je van wandelen, fietsen, paardrijden of varen? In De Hondsrug UNESCO Global Geopark kun je kiezen uit prachtige Het Nationaal Park Drentsche Aa heeft met een oppervlakte United Nations wandelroutes, schitterende trajecten om te fietsen en ideale van 34.000 hectare veel overlap met het Hondsruggebied. De Educational, Scientific and Wat wil jij beleven? Cultural Organization locaties om met een paard te ontdekken. In de omgeving van schitterende natuur trekt recreanten uit binnen- en buitenland. We nodigen je uit voor een reis door de tijd. Waar het Zuidlaardermeer en het Hunzedal is het mogelijk met een ben jij in geïnteresseerd en wat zou je tijdens je kano het gebied vanaf het water te verkennen. Safari en excursie bezoek aan De Hondsrug UNESCO Global Geopark De Hondsrug UNESCO Global Geopark organiseert avontuur- willen doen? Dwalen door zalen van een museum lijke tochten die je naar spannende plekken brengen. De en je mee laten voeren naar tijden van toen? Een Geopark-safari’s zorgen voor actie en verbazing... Ontdek het dag fietsen met de kinderen en onderweg zwem- verhaal van de zwerfstenen. Maak kennis met de dieren van men in een bosvennetje met pannenkoeken en ijs het Hunzedal en het Bargerveen. Ontmoet bijzondere mensen toe? Samen met vrienden de hotspots bezoeken die uit de regio. Leer overleven in de natuur. De Geopark-safari’s jullie als fans van geologie en archeologie niet wil- bewijzen dat avonturen dichterbij zijn dan je denkt. Ze garan- len missen? Ben jij van het sportieve soort en wil je deren een spannende dag voor het hele gezin. paardrijden, mountainbiken of roeien? Zou je willen logeren in een hotel, in een bed&breakfast of op een camping om je meerdaagse bezoek tot een onver- getelijke ervaring te maken? Kijk, beleef en bewonder in

United Nations Educational, Scientific and De Hondsrug UNESCO Global Cultural Organization www.dehondsrug.nl Geopark. www.dehondsrug.nl Musea en infocentra LEGENDA ER IS HIER VAN ALLES TE BELEVEN. GRONINGEN A7 Wil je meer weten over het Hondsruggebied, dan is het 7 De Nabershof - Emmen Hondsrug STEL JE EIGEN OERTOER SAMEN. A7 bezoeken van een van onze musea of infocentra een 1 Rolderrug aanrader. WWW.DEHONDSRUG.NL/OERTOER 2 © 2019 De Hondsrug UNESCO Global Geopark Illustratie, foto Nabershof en vormgeving arjensnijder.design Fotografie Jaap Menses Fotografie (cover),Marketing Drenthe, Noordelijk Shutterstock.com, Scheepvaartmuseum, André Brasse, Timanca Özsaran Ruggen en dalen door ijs gevormd HAREN Water 1 Noordelijk Scheepvaartmuseum In de twee mooiste middeleeuwse gebouwen van Het Hondsruggebied is uniek. Nergens in Europa vind je een ver- A28 Beek en kanaal de stad Groningen is het Noordelijk Scheepvaart- gelijkbaar landschap waar sporen van ijstijden zo goed bewaard ZUIDLAARDERMEER NOORDLAREN museum gevestigd. Je ervaart er de geschiedenis zijn gebleven. Het patroon van hoger en lager gelegen gronden MIDLAREN Snel- en autoweg van de Noord-Nederlandse scheepvaart. is in de Saale-ijstijd (150.000 jaar geleden) ontstaan door de druk YDE www.noordelijkscheepvaartmuseum.nl van ijs en de kracht van smeltwater. Deze ijskap breidde zich van- 3 Museum/infocentrum uit Scandinavië steeds verder uit en verspreidde stenen en grote ZUIDLAREN 2 Hortus Botanicus NIEUW vanaf april 2020 Hunebed Highway De Hortus Botanicus Haren is een van de oudste en zwerfkeien in deze regio. N34 SPIJKERBOOR MAAK EEN BEZOEK EEN VRIES grootste botanische tuinen van Nederland. Hier vind je Maak in deze authentieke Saksische boerderij uit 1681 SPOT DEZE PLEK ZEEGSE WANDELING MUSEUM ANNEN de Hondsrugtuin en meer bijzondere tuinen met een mee hoe boeren op De Hondsrug leefden en werkten, 4 Schatten van onze voorouders HUNZE KANAAL ANLOO eigen karakter en sfeer. van de prehistorie tot nu. Met een nieuwe expositie- Het gevarieerde karakter van deze zogenaamde ruggen en dalen GASTEREN N33 www.hortusharen.nl ruimte, prachtige museumboerderij en theehuis. www.denabershof.nl vormde een aantrekkelijke vestigingsplaats voor onze prehisto- DRENTSCHE AA EEXT rische voorouders. Deze vroege bewoners jaagden op wild en 3 Waterpark De Bloemert GIETEN In Waterpark De Bloemert aan het Zuidlaardermeer 8 Veenpark vis of verzamelden eetbare planten als voedsel. Ongeveer 3000 ASSEN belicht een fraaie tentoonstelling het thema water. ROLDE N34 jaar voor Christus ontstonden de eerste vormen van landbouw www.debloemert.nl op de hoger gelegen zandheuvels. De 48 hunebedden die we in GASSELTE N33 GROLLOO DROUWEN het gebied aantreffen, zijn grafmonumenten voor overledenen 4 De Homanshof uit die tijd. Er zijn goed geconserveerde restanten en sporen van 5 In informatiecentrum De Homanshof van Staatsbos- A28 beheer vind je informatie over de natuur en het land- latere bewoners zoals grafheuvels, akkers (celtic fields) en kar- MAAK EEN BOSRIT BORGER schap van het Hondsruggebied. STAP OP DE FIETS BEZOEK EEN STAD rensporen op de route Coevorden - Groningen. MET EEN PAARD www.staatsbosbeheer.nl SCHOONLOO 6

Landschap door mensenhanden gemaakt EXLOO 5 Boomkroonpad Door de combinatie van vruchtbare grond op de hoger gele- VALTHERMOND Een mooie start van de expeditie naar de bossen van gen zandgronden (es) en beken met schoon stromend water in het Hondsruggebied is het beleef- en avonturenpad De Groene Veder. Veenpark bij Barger-Compascuum is de beste locatie de dalen, ontstonden er in de vroege Middeleeuwen plaatsen ODOORN SCHOONOORD VALTHE www.boomkroonpad.nl om het verhaal van het turfland te horen. die we esdorpen noemen. Vanaf het begin van de zeventiende Groningen www.veenpark.nl eeuw – de periode van de turfwinning – bouwden mensen er 6 Hunebedcentrum Drenthe ten oosten van de Hondsrug veenkoloniale nederzettingen. Het N34 9 Van Gogh Huis landschap van het Hondsruggebied is in duizenden jaren door DUITSLAND 7 Het Hondsruggebied inspireerde kunstenaars uit bin- ZWEELOO nen- en buitenland. De beste plek om dat te ervaren, menselijke bedrijvigheid gevormd en zal zich ook in de toekomst NEDERLAND EMMEN Stichting De Hondsrug T +31 (0)599 725 009 KONING WILLEM is het Van Gogh Huis in Nieuw-Amsterdam waar de blijven ontwikkelen. SLEEN ALEXANDERKANAAL schilder in 1883 een tijdje woonde. UNESCO Global Geopark [email protected] BARGER-COMPASCUUM Hunebedstraat 4A www.dehondsrug.nl NIEUW-DORDRECHT www.vangogh-drenthe.nl 9531 JV Borger facebook.com/dehondsruggeopark 8 10 Stedelijk Museum Coevorden The twitter.com/hondsruggeopark 9 A37 A37 Stedelijk museum Het Arsenaal in Coevorden laat de ERICA NIEUW-AMSTERDAM A37 sporen van oorlog en strijd zien die tot op de dag van blijf op de VEENOORD vandaag langs de Hondsrug zichtbaar zijn gebleven. hoogte en Ontvang de nieuwsbrief van www.museumcoevorden.nl 10 Ontdek wat ijs, water en wind duizenden jaren geleden De Hondsrug UNESCO teweeg hebben gebracht. Maak kennis met de eerste Global Geopark. COEVORDEN www.dehondsrug.nl mensen die het Hondsruggebied bewoonden. N34 www.hunebedcentrum.nl www.dehondsrug.nl

M EE R WETEN