Cumhuriyet-Edebiyati-Soru-Bankasi
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
ÖN SÖZ Sevgili Genç, Sen sandığından çok daha fazlasısın! Geleceğin mimarı, bir bütünün parçasısın. Bireysel olarak kendini ne kadar geliştirirsen geleceğe en büyük, en güzel katkıyı sağlamış olacaksın. Bu yolda ilk hedefin; kendini ifade edebilen, ile- tişim kurabilen, bilgi ve teknolojiyi hedefleri doğrultusunda kullanabilen bir birey olmak olmalı. Bütün bunları yaparken insana, düşünceye, ahlaki değerlere ve kültürel mirasa saygılı olmalı ve bu değerleri yaşatmalısın. Bütün bu beceri ve değerlere sahip olabilmek için yapacağın yegane şey aldığın eğitim ve öğrenimi doğru şekillendirebilmek. Bu yolda ya- zarlarımızın çok boyutlu düşünüp planlayarak hazırladıkları bu kitabın eğitim – öğrenim hayatına sağlayacağı en küçük katkı bile bizi son derece mutlu edecektir. Değerli Öğretmenler, Geleceğimizin teminatı gençlerin yukarıda belirttiğimiz nitelikte bireyler olarak yetişmeleri kuşkusuz önce ailelerinin sonra da sizlerin katkılarıyla gerçekleşecek. Bu kutsal görevde başarınızın sırrı başta insanî değerleriniz olmak üzere yöntem ve teknikleriniz olacaktır. Bu büyük sorumluluğu gerçekleştirme yolunda elinizdeki bu kaynak belki çok küçük bir etken olacak ancak küçük adımların büyük yeniliklerin habercisi olduğu düşüncesiyle AYDIN Yayınları ailesi olarak AYDIN Nesiller yetiştirme yolunda daima yanınızda olacağımızı bilmenizi isteriz. Küçük adımlarınızla büyük değişimlere katkı sağlamanız dileğiyle… AYDIN YAYINLARI AİLESİ İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: BATI ETKİSİNDE TÜRK EDEBİYATI Edebî Akımlar ..........................................................................................................................9 Tanzimat Edebiyatı ................................................................................................................11 Servetifünun Edebiyatı ...........................................................................................................17 Fecriati Edebiyatı ...................................................................................................................23 Millî Edebiyat ..........................................................................................................................27 2. BÖLÜM: CUMHURİYET DÖNEMİ – ŞİİR Cumhuriyet Dönemi Edebî Akımlar ........................................................................................35 Öz Şiir ....................................................................................................................................37 Serbest Nazım ve Toplumcu Şiir ...........................................................................................41 Millî Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir .....................................................................45 Garip Akımı ............................................................................................................................49 Garip Akımı Dışında Yeniliği Sürdüren Şiir ...........................................................................53 İkinci Yeni ...............................................................................................................................59 1980 Sonrası Şiir ..................................................................................................................63 Cumhuriyet Dönemi Halk Şiiri ...............................................................................................69 3. BÖLÜM: CUMHURİYET DÖNEMİ – DÜZYAZI Millî Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Eserler ...............................................................75 Toplumcu Gerçekçi Eserler ....................................................................................................79 Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Eserler .................................................................................85 Modernizmi Esas Alan Eserler ...............................................................................................89 Tiyatro ...................................................................................................................................97 Öğretici Metinler ................................................................................................................. 101 Düzyazı (Karma) ................................................................................................................ 105 Karma Sorular .................................................................................................................... 109 1. BÖLÜM BATI ETKİSİNDE TÜRK EDEBİYATI Edebî Akımlar Tanzimat Edebiyatı Servetifünun Edebiyatı Fecriati Edebiyatı Millî Edebiyat TEST 1 Edebî Akımlar 1 1. Phedre : 4. Aşağıdaki realizm - natüralizm karşılaştırmala- — Gördüğüm şu güneşten kamaşıyor gözlerim. rından hangisi doğrudur? Beni taşımıyor titreyen dizlerim. Heyhat! A) Realizmde gözlemden, natüralizmde gözlem Cenone : ve deneyden yararlanılır. — Tanrılar, bari acıyın gözyaşıma! B) Realizmde doğal çevre, natüralizmde toplum- sal çevre betimlenir. Phedre : C) Realizmde insanın tutkuları, natüralizmde top- — Hangi saygısız eldir bu düğümü bağlayan? Her lumsal sorunlar işlenir. şey beni üzüyor, bana zarar veriyor. D) Realizmde toplum için sanat, natüralizmde sa- Cenone : nat için sanat ilkesi benimsenir. — Yaşamaktan bıkarak sizi her gün neşesiz E) Realist romanlarda kahraman bakış açısı, natü- Bir ölüm hazırlığı yapar mı göreceğim? ralist romanlarda gözlemci bakış açısı kullanılır. Üslup ve içerik özellikleri göz önüne alındığın- da bu trajedinin hangi edebî akım etkisinde ya- zıldığı söylenebilir? A) Sembolizm B) Klasisizm 5. I. “Sanat için sanat” anlayışı benimsenmiştir. C) Romantizm D) Realizm II. Ayrıntıya ve betimlemeye önem verilmemiştir. E) Natüralizm III. Biçim güzelliği esas alınmıştır. IV. Duygu ve hayaller ön plana çıkarılmıştır. 2. I. Sanatçılar eserlerinde kişiliklerini gizlemiş, YAYINLARI V. Türk edebiyatına Servetifünun Dönemi’nde olayın akışına müdahale etmemiştir. girmiştir. II. Akıldan çok, duygu ve hayale önem verilmiştir. AYDIN Yukarıdakilerden hangi ikisi parnasizm için III. Karakterler iyi - kötü diye sınıflandırılmıştır. söylenemez? IV. Doğa betimlemelerine sıkça başvurulmuştur. V. Yalnızca halktan kişiler, eser kahramanı yapıl- A) I ve II. B) III ve IV. C) I ve V. mıştır. D) II ve IV. E) IV ve V. Yukarıdaki bilgilerden hangi ikisi romantizmin özelliklerinden biri değildir? A) I ve II. B) II ve III. C) III ve IV. D) II ve V. E) I ve V. 6. Aşağıdakilerden hangisi sembolizmin özellik- lerinden biri değildir? 3. Aşağıdakilerden hangisi realizmin özelliklerin- A) Dış dünyada görülenler değil, bunların uyandır- den biri değildir? dığı izlenimler anlatılmıştır. A) Yaşanan ve gözlemlenenler anlatılır. B) “Sanat için sanat” anlayışı benimsenmiştir. B) Romantizme tepki olarak ortaya çıkmıştır. C) Bilinçaltını çözümlemek amaçlanmıştır. C) Toplum ve insan gerçekleri eserlere konu olur. D) Anlam arka plana itilmiş; güzellik, anlam kapa- D) Roman kişileri anlatılırken onların çevreleri de lılığında aranmıştır. ayrıntılarıyla verilir. E) Günlük yaşamla, sosyal olaylarla ilgilenilme- E) Okuru eğitme ve bilgilendirme amacı güdülür. miştir. 9 Edebî Akımlar 7. Bir porselen şarkısı el çırpar 10. Aşağıdaki eserlerden hangisi romantizm akımı- Sonra paramparça dilenir ve ölür nın etkisiyle yazılmamıştır? Hatırlayacaksın onu sen yoksul ve çıplak A) İ n t i b a h Kurtların sabahı ısırıkları da bir tüneldir B) Hasan Mellah Orada çıkarsın kan elbisesiyle C) Ah Nijad Bu şiir parçası aşağıdaki edebî akımların han- D) İçli Kız gisinin etkisinde yazılmıştır? E) Zehra A) Realizm B) Sembolizm C) Natüralizm D) Parnasizm E) Klasisizm 11. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi realizm etki- siyle eser yazmamıştır? 8. I. XIX. yüzyılda ortaya çıkan bir akımdır. A) Reşat Nuri Güntekin II. Romantizme tepki olarak doğmuştur. B) İbrahim Şinasi III. Doğa gerçekte olduğu gibi değil, ondan edini- len izlenimlere göre anlatılmıştır. C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu D) Halide Edip Adıvar IV. Daha çok resimde ve edebiyatta etkili olmuş- YAYINLARI tur. E) Halit Ziya Uşaklıgil V. Bu akımda nesnenin kendisi değil, uyandırdı- AYDIN ğı izlenimler önemsendiği için realizmin karşı- tıdır. Yukarıda verilenlerden hangisi empresyoniz- min özelliklerinden değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 12. I. Hristiyanlık, Orta Çağ efsanelerine eserlerde yer verme (Romantizm) II. Nesnel gözleme ve deneye dayanma (Natüra- 9. Aşağıdakilerden hangisi klasisizmin özellikle- lizm) rinden biri değildir? III. Erdemli insan yaratma amacı (Klasisizm) A) Konuya değil, konunun anlatımına önem veril- IV. Şiirde biçimsel yetkinliğe önem verme (Parna- miştir. sizm) B) Konular eski Yunan ve Latin kaynaklarından V. Sanatta olan her şey doğada olur. Bu nedenle alınmıştır. doğayı taklit esastır, düşüncesiyle eser yazma (Realizm) C) Dilin en güzel biçimi kullanılmıştır. D) Tiyatroda üç birlik kuralı uygulanmıştır. Yukarıda verilenlerden hangisi ayraç içinde ve- rilen edebî akımın özelliklerinden değildir? E) Eser kahramanları sosyal çevreleriyle birlikte verilmiştir. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E 12 B 11 E 10 E 9 B 8 B 7 C 6 D 5 A 4 E 3 E 2 B 10 1 TEST 2 Tanzimat Birinci Dönem 2 1. I. Sosyal temalar 4. Aşağıdaki cümlelerin doğru olanlarına (D), yan- II. Noktalama işaretleri lış olanlarına (Y) yazılması sırasında hangisin- III. Aruz ölçüsü de bir yanlışlık yapılmıştır? IV. Realizm akımı A) Namık Kemal; tiyatro ile ilgili düşüncelerini, V. Yanlış Batılılaşma “Gülnihal” adlı eserin ön sözünde dile getirmiş- tir. (Y) Yukarıda numaralanmış maddelerden hangi- si Tanzimat Birinci Dönem sanatçılarından her- B) İlk yerli romanımız olan “Taaşşuk - ı Talat ve